Opvoeden Doe Je Zo

1

ENTHOUSIASME IS ESSENTIEEL

Vooruit met de geit

In de lente van 1976 kreeg mijn vader een idee. Om het tweehonderdjarig bestaan van de Verenigde Staten te vieren zou hij ons hele gezin trakteren op een kampeervakantie, kriskras door het hele land. Het was een gewaagd idee omdat we allemaal, hem incluis, een hekel hadden aan kamperen. Maar hij was vastbesloten om ons te laten zien hoe mooi ons fantastische land was en hij wilde dat bovendien op een goedkoopje doen. Zo zag hij het voor zich: waarom voor een veilig, comfortabel hotel betalen als je voor hetzelfde geld buiten kunt slapen naast gevaarlijke vreemde mannen?

Het poldermodel is niet door mijn vader uitgevonden. Als product van de patriarchale jaren vijftig gelooft hij dat echte leiders weigeren toe te geven aan de irritante input van anderen, met name familieleden. Geheel in deze lijn kondigde hij de kampeertrip aan zoals alle belangrijke beslissingen die ons betroffen: aan tafel, waar mijn moeder de minste weerstand bood. Hij wist, dat ze tijdens het serveren van grote borden jachtschotel aan haar kinderschare, na een lange dag voor de klas, te uitgeput zou zijn om nee te zeggen tegen een familievakantie, zelfs een waar muggenspray en een gaskomfoor aan te pas kwamen. Na jarenlange ervaring wist ze dat mijn vader onstuitbaar was als het op het doordrukken van zijn eigen ideeën aankwam, dus probeerde mijn moeder de schade zo klein mogelijk te houden.

Gaan we voor twee weken, schat? vroeg ze voorzichtig, omdat ze wist hoe mijn vader geneigd was te overdrijven.

Ik denk aan een week of zes, zei hij.

Zes weken? vroeg ze, zich bijna verslikkend.

Omdat hij een eigen bedrijf had, kon mijn vader lange vakanties nemen.

Zes, misschien wel zeven, zei mijn vader. Twee weken is te kort om echt iets te zien.

Niet in een tent, toch? vroeg mijn moeder met stijgende verontrusting.

Nee, niet in een tent, zei hij.

Oh, godzijdank, zei zij.

Twee tenten. Een voor ons en een voor de kinderen.

Met behendigheid en een beetje geluk kon mijn moeder mijn vader en zijn ideeën iets bijsturen. In dit geval, door hem te blijven herinneren aan de 13 weken die ze in een tent doorbrachten in hun wittebroodsweken, en haar finaal geblokkeerde stoelgang tijdens al die weken, kon ze hem overtuigen dat een camper met toilet een onmisbaar onderdeel van de vakantie was. Kort daarna nam vader me mee naar de camperzaak om te kijken wat voor camper we zouden kunnen huren. 

Op het terrein ontmoetten we Eddie, een verkoper met een geruit jasje en een opgeplakte lach, die ons meteen richting een camper van het type slagschip dirigeerde. 

Ziet er wel heel groot uit, zei mijn vader. Hoeveel kilometer rijdt hij op een liter?

Een stuk of vier, maar als je deze zomer het land in stijl wilt bekijken, dan is dit de wagen die ik je kan aanraden. Klim maar aan boord van El Conquistador, heren, zei Eddie, terwijl hij de deur voor ons openhield.

Ruim, zei mijn vader toen we naar binnen gingen.

O ja, heel ruim, en van alle gemakken voorzien. Hier is je slaapkamer, je keuken, je hangplek, je hi-fi stereo-installatie. Dit schatje is zelfs bullet-proof, kraaide Eddie.

Echt? vroeg mijn vader.

Dat is tenminste wat mijn baas zegt, antwoordde Eddie.

Denk je dat wij tijdens onze vakantie beschoten zullen worden, pappa? vroeg ik verontrust.

Waarschijnlijk niet, zei hij. Maar het is wel handig als je op reis bent.

Maar helaas, toen Eddie de huurprijs onthulde stapte mijn vader af van de droom van de camper, en vroeg toen om een Airstream caravan te mogen bekijken; een langwerpige zilveren cocon hij achter onze stationwagen kon hangen.

Deze is mooi, zei mijn vader, terwijl hij zijn hand langs het gladde oppervlak van de Airstream liet glijden.

Tuurlijk, zonder twijfel, zei Eddie. Je zult niet alle snufjes hebben die El Conquistador je biedt, maar de Airstream zal je wel van A naar B kunnen brengen.

Daar gingen we voor, zei mijn vader. Hoeveel is de huur? vroeg hij, nadat we hem van binnen hadden bekeken. 

Eddie’s antwoord was even onbevredigend als zijn vorige aanbod, en al snel verplaatsten we ons gedrieën naar de achterste hoek van het terrein om iets te vinden dat beter was dan een tent, maar niet zo goed was als een Airstream, zoals mijn vader het omschreef. Daarmee waren we uitgekomen op de categorie vouwwagen.

Alle vouwwagens zagen er hetzelfde uit; zoals enorme roomijsjes in gesloten toestand, en als een monsterlijke ballon als ze open waren. Ze zagen er op zijn minst afzichtelijk uit,  maar de prijs was goed en Eddie verzekerde mijn vader dat je de tent in een wip opzette.

Haal het deksel er gewoon af als je op het kampeerterrein komt, en in 42 gemakkelijke stappen ben je klaar om je oogjes dicht te doen.

En daarmee was de verhuur een feit. Mijn vader hield van afdingen en hij voelde zich zichtbaar goed met zijn nieuwe vouwwagen. Op de terugweg bedierf ik onbedoeld zijn stemming als blije consument. 

Denk je dat mamma het erg zal vinden dat er geen badkamer in zit? vroeg ik.

Laten we daar even niks over zeggen, zei hij. We bewaren sommige verrassingen totdat we onderweg zijn.

Op de eerste dag van de vakantie werd hij afgeleverd, en het enthousiasme van mijn vader was aanstekelijk.

Vooruit met de geit! riep hij toen we wegreden van onze oprit; een enthousiaste kreet die we al snel gelijktijdig diep uit onze keel lieten klinken op het moment dat onze auto van zijn plek ging. Hij was een meester in het je laten geloven dat je plezier had, of je dat nu echt had of niet.

Is het niet fantastisch? vroeg hij opgewonden, terwijl we door Erie, Pennsylvania tuften. Dit is dezelfde route die Lewis en Clark aflegden.

Nee pap, dat is niet waar, zei mijn zus.

Nou, het lijkt erop, antwoordde hij.

Hij was ook een kei in het ons overtuigen dat elke bezienswaardigheid die we tegenkwamen van groot belang was; een knappe prestatie als je weet dat er niets te zien was tussen het westen van de staat New York en Colorado, op Mount Rushmore na. Hij was het toonbeeld van het oer-Amerikaanse optimisme; het geloof dat betere tijden binnen handbereik zijn. En je ertegen verzetten was onbegonnen werk.

Jongens, wat jullie hier voor je zien zijn de meest historische zandduinen van ons land, zei mijn vader, toen we middenin de Indiana Dunes National Park stonden.

Wat is er zo historisch aan? vroeg ik.

Zijn ze niet schitterend? vroeg hij terwijl hij mijn vraag compleet negeerde. Wacht tot je het volgende ziet.

Onderweg, vanwege de afwezigheid van een dvd-speler of wat voor soort gadget met een schermpje dan ook, probeerden mijn ouders mijn zus en mij bezig te houden met allerlei soorten afleiding. Zo waren er Donald Duck vakantieboeken, kruiswoordraadsels, wedstrijdjes over hoofdsteden van de staten en over presidenten van de VS, en natuurlijk, samen zingen. Er waren ook regelmatig ruzies tussen broer en zus op de achterbank, als we elkaar op de zenuwen werkten en we over de achterbank stuiterden, niet gehinderd door veiligheidsgordels.

Desalniettemin had ik voor het eerst in mijn leven, al cruisend over de snelweg en de grenzen van de staten, een echt gevoel van avontuur, en het was overweldigend. Elke avond hielp ik mijn vader om de tent op te zetten en om een kampvuur te maken, en we aten vers geroosterd vlees op metalen bordjes. Terwijl ik in slaap viel, luisterde ik een beetje zenuwachtig naar het geluid van dieren in het bos, en accepteerde de geruststellende opmerkingen van mijn moeder dat er geen beren in de buurt waren. Veilig verscholen achter het gazen deurtje van ons tijdelijke thuis, werd ik een echte natuurliefhebber.

Het was echter onvermijdelijk dat er, terwijl de dagen en lange uren in de auto voortduurden en de zon onverbiddelijk door de autoruiten bleef schijnen, een rusteloosheid ontstond en ik me af begon te vragen waar we het nou allemaal voor deden. Mijn vader had ons gegarandeerd dat we natuur zouden zien die ons zou verbazen en verbluffen, en ik begon te geloven dat hij meer beloofd had dan er in werkelijkheid te zien zou zijn. Reizend door Illinois, Iowa en Nebraska wachtte ik op het moment dat ik versteld zou staan van onverwachte schoonheid, maar wat ik zag was bruin, vlak land, zover het oog reikte.

Toen, opeens, net toen ik dacht dat ik zwaar voor de gek gehouden was, verschenen de Rocky Mountains aan de horizon als de stad uit de Wizard of Oz. Hoe dichter we bij het gebergte kwamen, hoe meer ik versteld stond van de steeds groter wordende massiviteit. Ik had nog nooit zoiets gezien.

Wow. Gaan we recht op de bergen af? vroeg ik, met hernieuwd enthousiasme. 

Recht naar het hol van de leeuw, zei mijn vader. We gaan tot bijna 4000 meter boven zeeniveau.

Cool, zei ik, met ongetemperd enthousiasme.

Vooruit met de geit! riepen we.

Rocky Mountain National Park stelde niet teleur. En ook Yellowstone, Bryce, Zion en de Grand Canyon; ze waren allemaal op hun eigen manier spectaculair. Tijdens de twee weken waarin we in deze vijf parken kampeerden  bekeerde ik me tot mijn vaders idee en visie. Natuurmonumenten bekijken was belangrijk, inspirerend en van historisch belang. Hij had altijd al gelijk gehad en wat ik ook te klagen had gehad over lange tochten en een hete auto werd opeens dragelijk. Toen we de Grand Canyon verlieten, kon ik niet wachten op het volgende park.

Dus wat gaan we nu zien, pa? Yosemite? De Redwoods misschien? vroeg ik met de reisgids van mijn ouders op schoot. Ik heb altijd goede dingen gehoord over Glacier.

We zullen geen nationale parken meer bezoeken, zei mijn vader.

Geen parken meer? vroeg ik. Waar gaan we dan naar toe?

Vegas, zei mijn vader.

Vegas? vroeg ik.

Toen mijn vader onze Ford Country Squire stationwagen de met fonteinen versierde oprit van Caesar’s Palace opreed en zijn sleutels aan de parkeerwachter gaf, zag hij er gelukkiger uit dan ik hem ooit had gezien. Wat ik me niet had gerealiseerd was dat het gezonde buitenleven nogal wat vroeg van mijn ouders. Mijn vader had schoon genoeg van het opzetten van de vouwwagen en mijn moeder had al een maand obstipatie. Ze waren toe aan een echte douche, een tweepersoons bed en een warme hap die geserveerd werd op iets anders dan industrieel aluminium. Dus met een simpele hotelreservering was de romance met de natuur verleden tijd.

Mijn zus en ik pasten ons verbazingwekkend snel aan het hotelleven aan en bestelden in minder dan geen tijd roomservice, keken Blazing Saddles op de kabel TV en begonnen mijn ouders te smeken om de goedkope trekkasten te mogen spelen. Samen met onze ouders zwommen we, en bakten we in de zon bij het enorme zwembad, en raakten we gewend aan het goede leven, al duurde het maar kort.

Na ons verblijf in Caesar’s hebben we nooit meer een vouwwagen aangeraakt. Op de weg terug naar New York via de staten New Mexico, Texas, Oklahoma, Arkansas en Tennessee brachten we onze tijd door in de hoofdsteden, zoals Albuquerque en Little Rock, waar we toeristenattracties bezochten en overnachtten in Holiday Inn hotels.

Hoewel hij het vakantiebudget er doorheen had gejaagd met de hotelkosten en een aantal parken en nationale monumenten die we hadden willen bezoeken, voorbij was gereden, was mijn vader filosofisch over zijn keuzes: hij herinnerde ons aan het feit dat we geld hadden bespaard door het huren van een vouwwagen en dat we alle echt belangrijke bezienswaardigheden hadden gezien. Maar toch vroeg hij zich, als onze reisleider, af of hij het juiste had gedaan voor zijn vrouw en kinderen, en of de vakantie had kunnen beantwoorden aan de hooggespannen verwachtingen die hij had gewekt voor we op vakantie gingen. Toen we thuiskwamen, ontmaskerde hij zichzelf door