UThembisa noMakhaya
By DT Mtywaku
4/5
()
About this ebook
Lomdlalo usibonisa iziqhamo neziphumo zokukhohlisa, impakamo, ukunganyaniseki nokungathembeki ... UMakhaya Ntsenge, ongumsebenzi wasegaraji, uthewazifumana enethamsanqa lokuwelwa ngumqa esandleni wokutshata uThembisa ongumongikazi oneB.Cur. Ngaba iinjongo zikaMakhaya zimsulwa na?
This drama explores the results and the consequences of lies, pride, dishonesty and deception. Makhaya Ntsenge, a worker at a garage, meets his good fortune when he gets the chance to marry a nurse, Thembisa, who has a B.Cur degree. However, are his motives pure?
Reviews for UThembisa noMakhaya
19 ratings1 review
- Rating: 5 out of 5 stars5/5Well written with a head and a tail.refreshing and splendidly clean read.
1 person found this helpful
Book preview
UThembisa noMakhaya - DT Mtywaku
Uthembisa Chumiso: umongikazi
Usamkele Chumiso: umnakwabothembisa.
Unokwanda: umkasamkele
Umakhaya Ntsenge: umsebenzi egaraji.
Uwallachia Sifuba: intokazi kamakhaya
Ulaura: enye intokazi kamakhaya
Uthozama: intombazana encedisa kwawallachia
Umadoda Mfana: umsebenzi egaraji
Unomisa: inkosikazi kamadoda
Umandisa: inkosikazi kazandisile Mandla
Ubangile sandiso: umalume kamandisa Igqwetha lakwancedani
Umabhalana wegqwetha
Umfana: umthunywa wenkundla
Unomaza: umhlobokazi kathembisa ongumongikazi
Ugqirha uwessels
Abafo abaziipota esibhedlele (porters)
Ubuyile: umfo kalaura
Umyburgh: umanejala wehotele.
Unoposi
INDIMA 1
UMBONISO 1
(Kwazwelitsha, kwaChumiso egumbini likaThembisa intombi ephutha-phutha amashumi amathathu avisayo; xa litshona kunina. UThembisa ngumongikazi kwisibhedlele sasemkhangiso, uhleli phezu kwebhedi ugqiba kufunda ileta afike ikho ukuvela kwakhe emsebenzini.)
UTHEMBISA: Kutheni na, yazinga le nto yalo mtshato?
Ngoku uZamile ucula laa ngoma kaThembile?
Akazi ukuba uThembile ndahlukana naye akuthetha ngomtshato?
Ngubani ofuna ukubopheleleka apha ebomini?
Ndingakho ukuzibona sendinoSonkosi
Ekufuneka ndiman’ ukucela kuye xa ndifuna ukwenza into
Endiyicinge ngengqondo yam nendiza kuyenza ngemali yam?
Akayazi ukuba ndiyinkosi yam, ndilala nelam ndivuke nelam?
Ewe, umama notata basaphila, kodwa ndihlala kum, nditya kum.
Indlela endibaphethe ngayo, ayinasisihla.
Ewe, umntu akaziboni kodwa abangenalungu abanazwi amlomo.
Kambe nabo batsho mihla le ukuthi,
Mhla ndaya kubaphuthuma ezifama, babesithi ndibazisa ebulawini, ndize kubalahla.
Kanti ndibazisa ekuphumleni.
Kanti ke noSamkele umnakwethu akagqithi kwilizwi lam apha ekhaya.
Kaloku kumvuzwana wakhe omncinane wasefektri,
Uhlangatyezwa ndim amaxesha ngamaxesha. (Athi nqumama ebonakala ukuba uyacinga, aphakame azulazule apha egumbini, ebambelele esinqeni ngesokhohlo.)
Kodwa-a, umtshato ulungile.
Usisiphelo somntu wonke obhinqileyo.
Ulisango elimngenisa kubomi obutsha,
Abe ngumama wabantwana kwindoda yakhe; abe ngunolusapho; abe nesidima.
Ziyaphela iidyasana ezibe ziman’ ukunanazela, zirhuqeka ecaleni kwakhe zixoka.
Athi, ukuba unesakhono atsho ngengqili yomzi,
Ikhaya lazo zonke iimbedlenge zasemathileni. (Abuye ahlale kwasebhedini.)
Kodwa yonke loo nto ixhomekekile.
Ixhomekeke ekubeni indoda yakhe ingumntu onjani na.
Ukuba ingumntu ongqwabalala, uzwilakhe,
Yonke imibono namaphupha omfazi ngamampunge.
Aya kuphelela eluhayini ngokwezithukuthuku zenja zona ziphelela eboyeni.
Uya kuhlala loo mfazi elelo khoboka
Libotshwe ngeembophelelo ezibuhlungu ezisentliziyweni.
Xa kunjalo ke, ndingathini ukuzibophelela negqwetha,
ElinjengoZamile khona ukuba ubukhali?
Uthi, usathi, ‘Zet’ abe seleyazi yonke into oza kuyithetha akuthi, qwaka-qwaka.
UThembile yena uqhele ukulawula ootitshala abainezidanga njengaye,
Alathe kwenzeke.
Loo nto ithetha ukuthi nale B.Cur. ndinayo, ayinto yanto kuye.
Bendiya kuhlalela ukujonga apho walathe khona umnwe wakhe.
Ngaphezulu koko, ufundisa abantwana,
Nam ebeya kuhlalela ukundifundisa endenza umntwana.
Bantu beNkosi, ndiyekeni ngomtshato.
Zamile, mntwakaRhana ukuba usamfuna uThembisa, libala ngomtshato.
Okanye ke, xoza mphini wumbi, mfana.
Kambe umfazi uzele waphul’ uluthi,
Abe noThembisa akogqithe bani ngobuhle.
Kamnandi ndisa imoto egaraji eMonti, ngomso
Ndomfowunela khona ukuze kungabikho xesha langxoxo.
Kamnandi, Mbongwe. (Aphume.)
UMBONISO 2
(Kwenye yeegaraji zaseMonti kwicala ekuhlanjwa kulo iimoto, emini enkulu ngengomso. kungene uMakhaya Ntsenge umfana okumashumi amane avisayo, uhlamba imoto.)
UMAKHAYA: Ngukracaza le moto. Fan’ ukuba umnikazi wayo ngusomaqhuzu othile kwindawo asebenza kuyo okanye yinkosikazi kasomashishini othile. (Abone uThembisa esiza.) Nguye lo. Mhle kunjalo nje. (kungene uThembisa, abulise.) Molo, ma’am, ninjani?
UTHEMBISA: Yhini, mntu wabantu ukundihlolela ngento embi kangaka?
UMAKHAYA: Owu! Yintoni leyo, sisi wam?
UTHEMBISA: Kutheni undenza umntu otshatileyo nje, mntu wabantu?
UMAKHAYA: Ngxe, sisi wam! Phofu kukho into embi ekutshateni? Phofu asinto itheni leyo kuba elowo nalowo unezimvo zakhe, sisi wam.
UTHEMBISA: Yinyaniso epheleleyo leyo, mntu wabantu.
UMAKHAYA: Ewe, sisi wam; ndinguMakhaya Ntsenge mna, inkulelane kweli Monti.
UTHEMBISA: NdinguThembisa Chumiso ke mna, kwaZwelitsha.
UMAKHAYA: Usebenza phi, sisi wam?
UTHEMBISA: Ndisesibhedlele eMkhangiso. Wena ufike nini apha?
UMAKHAYA: Ndifike ekuqaleni kwale nyanga, sisi wam. (Enze Isingqala.)
UTHEMBISA: Yintoni, wethu wanesingqala?
UMAKHAYA: Zizinto zamashwa, sisi wam; iinto zamabekelo. Undibona ndigcampuza kula manzi nje ndinekhephe-khephe elibomvu lesatifikethi sematriki. Yonke le minyaka ndisebenza apha esibhedlele ndingumabhalana wodidi lokuqala,