Everand Logo

Welcome to Everand!

  • Discover millions of ebooks, audiobooks, and so much more with a free trial

    Only $11.99/month after trial. Cancel anytime.

    Lied vir Sarah: Lesse van my Ma
    Lied vir Sarah: Lesse van my Ma
    Lied vir Sarah: Lesse van my Ma
    Ebook137 pages2 hours

    Lied vir Sarah: Lesse van my Ma

    By Jonathan Jansen

    ()

    Read preview

    About this ebook

    In Lied vir Sarah, Jansen se persoonlikste en mees intieme boek tot op hede, daag Suid-Afrika se geliefde professor die stereotipes en stigma uit wat so maklik op Kaapse Vlakte-ma's van toepassing gemaak word as luidrugtig, wellustig en sonder tande – en bied  hy dié deernisvolle verhaal aan as 'n lofsang vir ma's oral wat op moeilike plekke gesinne moet grootmaak  en gemeenskappe moet bou.  As jong man het Jansen gewonder hoe ma's dit regkry om kinders onder moeilike omstandighede groot te maak – en toe besef die antwoord is reg voor hom in die vorm van Sarah Jansen, sy eie ma. Deur haar vroeë lewe in Montagu en die gevolge van apartheid se gedwonge verskuiwings na te speur, werp Jansen lig op hoe sterk vroue nie slegs daarin geslaag het om gesinne bymekaar te hou nie, maar hulle  kinders ook met integriteit groot te maak.  Met sy kenmerkende fynsinnigheid, humor en eerlikheid, volg Jansen sy ma se lewensverhaal as 'n jong verpleegster en ma van vyf kinders, en wys hy hoe dié ma's hulle verlede verwerk het, hulle huise ingerig het, sin gemaak het van die politiek, die liefde bestuur en kernwaardes gekommunikeer het – hoe hulle hulle lewens gelei het. Om sy eie herinneringe te balanseer, het Jansen hom op sy suster, Naomi, beroep om haar eie insigte en herinneringe te deel, en daardeur spesiale waarde tot hierdie roerende memoir toe te voeg.
    LanguageEnglish
    PublisherBookstorm
    Release dateMay 1, 2017
    ISBN9781928257325
    Lied vir Sarah: Lesse van my Ma
    Author

    Jonathan Jansen

    Prof Jonathan Jansen is a leading South African educationist, commentator and the author of several books including the best-selling 'Letters to My Children'. He is the former vice-chancellor of the University of the Free State, where he earned a reputation for transformation and a deep commitment to reconciliation. He is married with two children.

    Read more from Jonathan Jansen

    Related to Lied vir Sarah

    Related ebooks

    Cultural, Ethnic & Regional Biographies For You

    View More
    View More

    Related podcast episodes

    Related articles

    • Article

      Books Only a Mother Could Love

      May 10, 2019

      Books Only a Mother Could Love
      5 min read

    • Article

      Reading Room

      Oct 9, 2019

      Two sisters are now grandmothers of two children living in different countries, Australia and the Czech Republic. And while history and circumstance has separated them, their bond is strong and their love runs poignantly deep. The story is set in 198

      4 min read

    • Article

      Autumn Reading

      Mar 25, 2020

      A charming novel about a ready-to-retire Paris psychiatrist, who is counting the hours until his final session. Our protagonist has never spoken to his next-door neighbour, although he hears the old gent rattling around at night. He has never enquire

      7 min read

    • Article

      Great Read

      Aug 9, 2023

      Great Read
      7 min read

    • Article

      A Story Pilgrimage

      Jun 8, 2021

      A Story Pilgrimage
      3 min read

    • Article

      Great Read

      Aug 9, 2023

      Great Read
      7 min read

    • Article

      Worlds Of Ink And Paper

      Nov 22, 2022

      As a young girl, I still remember my dear mother, smile on her face, curled up with Family Circle magazine in her lap. She was engrossed in an article titled “Butternut Wisdom,” written by Gladys Taber. At my age, it didn’t mean a thing to me. But as

      6 min read

    • Article

      Great Read

      Mar 22, 2023

      Great Read
      8 min read

    • Article

      The Art of Fiction No. 241

      Sep 15, 2018

      The Art of Fiction No. 241
      26 min read

    • Article

      Great Read

      May 17, 2023

      Great Read
      8 min read

    • Article

      Cherished Volumes

      Jan 21, 2020

      The oar dipped methodically into the wateras my dad guided our canoe across the shimmering lake. Sunshine warmed my bare shoulders, and I listened in rapt attention while my mom read from the volume in her hands: “The birches in the hollow turned as

      4 min read

    • Article

      Risque Business

      Jun 24, 2020

      Risque Business
      2 min read

    • Article

      Mummy, I Hardly Knew You

      Oct 20, 2021

      Mummy, I Hardly Knew You
      7 min read

    • Article

      My Rountry Rhildhood

      Jul 16, 2020

      Heather is an acclaimed writer whose novels include The Museum of Modern Love and most recently Bruny. She grew up in Blackmans Bay, Tasmania. “My parents built the first house on what was called the ‘new subdivision’ at the southern end of Blackmans

      5 min read

    • Article

      ‘In The Country Of Women’ Is A Powerful American Memoir

      Aug 29, 2019

      Acclaimed writer Susan Straight shares a poignant and vivid reflection on her family’s journeys.

      3 min read

    • Article

      THE Reading room

      Oct 6, 2019

      THE Reading room
      2 min read

    • Article

      Book Club

      Sep 15, 2021

      Fern and Rose are fraternal twins. Fern suffers from sensory processing disorder, so throughout their lives, Rose has been the one in charge, organising her sister. An avid bookworm, Fern works in the library, where her behaviours are camouflaged. Bu

      1 min read

    • Article

      Robin Ince Is On The Road

      Mar 6, 2023

      Did you have a favourite Little Chef ? I don’t know if there are any left now. I think they have become coffee outlets or adult superstores for the covert admirer of hardcore pornography and vibrating eggs. When my friend Lyndsey and I used to travel

      3 min read

    • Article

      Ngā Pukapuka

      Dec 7, 2020

      Ngā Pukapuka
      4 min read

    • Article

      Books

      Jan 23, 2023

      Books
      6 min read

    • Article

      Great Read

      Nov 2, 2023

      Great Read
      8 min read

    • Article

      DEFINING Memories

      Aug 5, 2021

      DEFINING Memories
      7 min read

    Related categories

    Reviews for Lied vir Sarah

    0 ratings

    0 ratings0 reviews

    What did you think?

    Tap to rate

    Review must be at least 10 words

      Book preview

      Lied vir Sarah - Jonathan Jansen

      Inhoud

      Dankbetuiging

      Die Huisvrou, Ronelda S Kamfer

      I

      Onder hierdie dak

      II

      Die hoekhuis

      III

      Markstraat nommer 3

      IV

      Basta en die blinde

      V

      ’n Kerk vir elke kleur

      VI

      Die gospel-mense

      VII

      Die krygsvrou

      VIII

      Die breek van bande

      IX

      ’n Abraham vir Sarah

      X

      Om die skande te verbloem

      XI

      Die Sarah-iaanse wet

      XII

      Toughees

      XIII

      Bra’s en Brasso

      XIV

      Huisskoonmaak

      XV

      Koeksisters en plig

      XVI

      Die onderwyser moes ’n rede gehad het

      XVII

      Die vel van jou hande af

      XVIII

      ’n Ander politieke pad

      XIX

      Die slap bruin beursie

      XX

      Om engele te herberg

      XXI

      Om op die boek te leef

      XXII

      Abraham se heling

      XXIII

      Om dronk mans nugter te maak

      XXIV

      Die suster wat nie van Afrika is nie

      XXV

      Om te leer om te sterf

      XXVI

      Groot was sy

      Epiloog

      Bronne

      Dankbetuiging

      ’n Boek is ’n soort gemeenskapsprojek. Alhoewel baie mense ’n boek laat gebeur, kry slegs ’n paar gewoonlik by die openingsaand of boekbekendstellings wat volg erkenning. En dus begin ek deur die hele produksiespan by Bookstorm vir die goed afgeronde eindproduk te bedank – van die kritiese lesers tot die voorbladontwerpers tot die redigeerders en die baie vaardige bemarkingspan. ’n Baie spesiale woord van dank aan Russell Clarke wat die produksieproses ook vir die skrywer so aangenaam gemaak het.

      ’n Boek oor ma’s is onvermydelik ook ’n familie-aangeleentheid. Ek bedank my enigste suster, Naomi Jansen, dat sy ingestem het om haar ryklik onverdunde stem by die boek te voeg. Daar was ’n punt toe ek getwyfel het of ons uiteenlopende style soomloos in ’n werk soos dié sou bymekaarkom, maar dit blyk dat dit presies dié kwaliteite is wat die boek verryk het. Ons het ons ma van verskillende uitgangspunte geken – seun/dogter en oudste/middelkind. Bykomend daartoe het Naomi vir die grootste deel van haar lewe in die gesinswoning gebly terwyl ek baie jare weg was terwyl ek oorsee gestudeer of in ander provinsies gewerk het. Die leser sal derhalwe aanvoel hoe die storie saamvloei en uitmekaar en dan weer saam in twee stelle herinneringe aan een onderwerp, ons ma. Dus sê ek dankie, Sus.

      ’n Groot dankie ook aan my niggie Natasha Pekeur in Wellington wat oor-en-weer geskakel het vir navrae tussen my en haar ma (my tannie, Sarah se jongste suster) om die feite oor die Montagu waar ons ma, Sarah Johnson, gebore is en grootgeword het, na te gaan. ’n Woord van waardering ook aan Godfrey Johnson, wat deur my grootouers grootgemaak is en wat die fynere tekstuur aan die stories oor Ma, Pa en Montagu verleen het.

      Die boek bevat uittreksels uit die werk van digters, hoofsaaklik van die Kaapse Vlakte, oor ma’s en herinneringe aan die omgewing. Die gekose gedigte maak brose en beleërde lewens van ma’s lewendig op ’n manier wat eenvoudige narratiewe skryfwerk nie kan nie. In hierdie opsig ’n opregte woord van dank aan my vriend, professor Hein Willemse, wat oor die Kerstyd gewerk het om splinternuwe sowel as klassieke Afrikaanse gedigte te identifiseer wat kwessies oor ma-wees op die Kaapse Vlakte aanspreek. Sonder sy hulp sou die uittreksels van Afrikaanse gedigte nie hulle pad na Lied vir Sarah gevind het nie.

      Onder die digters dankie aan die baie talentvolle Ronelda Kamfer, wat ingestem het dat ek een van haar langer werke, Die Huisvrou, gebruik om hierdie huldeblyk aan ma’s in te lui. Ek moet ook vir Desirée Homann van Pretoria bedank vir haar baie bekwame vertaling van die oorspronklike Engelse manuskrip. ’n Afrikaanse uitgewervriend het opgemerk dat sy twee eerste tale het – dit is hoe goed die vertaling is.

      Bykomend daartoe dat die stem van ’n sib in die hoofteks gewerf is, voeg hierdie boek ook by verskillende punte in die vertelling die wysheid van veral Kaapse Vlakte-digters oor ma’s van die omgewing in. ’n Woord van dank aan daardie digters omdat hulle toegelaat het dat uittreksels uit hulle werk in hierdie huldeblyk aan ma’s verskyn.

      Meeste van almal bring ek hulde aan my uitstekende uitgewer Louise Grantham, wat onberispelik professioneel is wanneer dit daarby kom om met die uiteenlopendste skrywer-persoonlikhede te werk. Louise is nie net flink en doeltreffend nie, sy is ook deeglik en betroubaar in al die fases van die proses om ’n boek te ontwikkel. Sy is ongenaakbaar in haar kritiek, maar dra daardie terugvoering oor op maniere wat die toewyding en respek van die skrywer behou. Daarvoor is ek dankbaar.

      Enige boek wat ek skryf moet die Grace-toets slaag – het die sentrale idee enige sin? As my vrou Grace huiwer nadat sy ’n bladsy of hoofstuk gelees het, weet ek daar skort iets sonder dat sy dit hoef in te vryf. Dus bedank ek my mees kritiese en toegewydste leser vir haar eerlikheid teenoor die skrywer en manuskrip regdeur die skryfproses.

      My kinders bly ons grootste skat en hulle sal kan getuig hoe die waardes van hulle grootouers deur ons as ouers tot hulle voordeel oorgedra is. Dit is waarlik verstommend om te sien hoe Sara-Jane en Mikhail in hulle eie lewenskeuses en verbintenisse die geloof en standvastigheid van hulle twee stelle grootouers van teenoorgestelde kante van die Kaapse Vlakte dra. Toe die lieflike jong Katherine dus as Mikhail se vrou by die familie aansluit, was dit vir ons ’n seën om te sien hoe daardie waardeketting versterk word danksy die inspirasie wat Kat se wonderlike ouers op hulle beurt op haar lewe uitgeoefen het.

      Dat ma’s saak maak, is die boodskap van hierdie boek. Aan almal van julle wat ons gemaak het, ons gevorm het en ons steeds inspireer, baie, baie dankie. Dié boek is vir julle.

      Jonathan

      Kaapstad, 2017

      DIE HUISVROU

      antie Doris was ’n tipiese tannie

      soggens het sy haar kinders by die skool kom afsien

      met ’n pienk check overall en groen rollers in haar hare

      het sy heeldag huis skoongemaak, wasgoed gewas en kos gekook

      sy was ’n huisvrou

      eendag in Junie het dit vreeslik gereën

      maar antie Doris het wasgoed opgehang, vensters gewas

      en haar stoepplante water gegee

      later het ’n polisievan en twee van Tygerberg se lykhuisbussies

      voor haar huis gestop

      drie bodybags is op stretchers uitgestoot

      een grote en twee kleintjies

      antie Doris het vir die eerste keer in jare

      ’n blomrok aangehad met haar hare wat in lang los krulle

      oor haar skouers hang

      sy is gehandcuff en het agter in die polisievan geklim

      sy’t vir ons nosey bystanders gesê dat ons maar kan kyk

      haar huis is skoon.

      Ronelda S Kamfer, 2008

      I

      Onder hierdie dak

      Ek kan nie onthou wanneer dit was dat ek moeg geraak het van die geykte beeld van die Kaapse Vlakte-ma nie, behalwe dat dit ’n lang ruk gelede was. In die media was sy altyd luidrugtig en vulgêr, permanent geklee in ’n geruite oorjas waar sy met krullers in haar hare by die huis se venster uithang. In die werklike lewe of fiksie, het die Kaapse Vlakte-ma die deurleefde stereotipe versinnebeeld – ’n vuilbek wat dikwels dronk was, ’n nar, met ’n oordrewe seksualiteit, sonder voortande en met hare wat kunsmatig reguit gemaak is. Op pad na moederskap het sy die skool vroegtydig verlaat, met seuns flankeer en swanger geraak voor sy werk gekry het by een van daardie fabrieke wat iewers tussen die Steenberg- en Soutrivier-stasie langs die voorstedelike spoorlyn lê.

      Aldus die digter Ronelda Kamfer:

      Goeie meisies bly nie op die Kaapse Vlakte nie

      Komediante het ryke stof in hierdie plat uitbeeldings gevind. Of dit nou as Antie Merle in Marc Lottering se komedie-vertonings was, of as Antie Katie in Leon Schuster se klugtige komedie. Daar blyk geen perke te wees daaraan om die siel van die Kaapse Vlakte-ma te kritiseer nie. Nomakula (Kuli) Roberts het in haar rubriek, Witches Brew, in die Sunday World dit verder gevoer as die meeste mense toe sy haar smaadrede teen Jou ma se kinders met hierdie walglike reël afsluit: Dis in elk geval net in die Kaap wat ’n mens iemand sal hoor skree ‘Jou ma owe jou hond seksgeld’. Met ’n bietjie redigering, het die aanlyn-redakteur van ’n meer respektabele koerant gesê, sou dit snaaks gewees het. Van Saartjie Baartman in die vroeë 19de eeu af, was

      Enjoying the preview?
      Page 1 of 1