Emine zkan enlikolu _ Hristiyan Gl Eski alarn insanlaryla kendimizi kyasladmzda vnecek bir eyimizin olmadn greceiz.

Onlardan daha fazla ldryoruz! Onlardan daha ok kavga ediyoruz! Onlardan daha gerilerdeyiz! teki dinlerin mensuplaryla yani btn dnya ile temelde akrabayz. Hepimiz ilk insann evlatlaryz. O halde hangi dinden olursak olalm, birbirimize iftira almamal, birimizin kstlamamaliyi2 yaama hakkn Bir rktan -be kii bir hata yapt zaman, bu hata o rkn btn mensuplarna detiliyorsa, insanlktan bahsetmek nasl nkn olur? la amca teki dinin mensuplaryl ocuklaryz. Birbirimizi kendi di d iniy davet edebiliriz. Fakat davete icabet yoksa, birbirimizi olduu gibi kabul etmek zorundayz. Bir kitab bitirmeden o kitap hakknda konuma yapmak iin dbl kd

ya n yargl, ya da cahil olmak gerekir. EMNE ZKAN ENLKOLU 21 Mays 1953 ylnda dnyaya geldi. ocukluu ok byk bir mcadele iinde geen enlikolu, baz adaletsizlikleri kk yata farkotmeye balad. Genlik yllarnda din arayna girdiinden, dinleri aratrd, incil-ler'i okudu. Daha sonra islm'a yneldi ve islm tahsil yapmaya balad. Fkh, Akaid gibi ilim dallaryla ilgili ei Recep zkan ve zel hocalardan dersler ald. lk-orta ve mam-Hatip lisesini dardan bilirdi. Yurtii ve yurtdnda birok konferanslar verd; ilk kitab "Genliin imann Sorularla aldlar" 'simli eserinden dolay 2.5 yl cezaevinde yatt. Defalarca mahkemeye verilen, nezarete atlan enlikolu, 1985 ylndan itibaren Mektup Dergisi, Genel Yayn Ynetmenli-/ti yrtmektedir. iki ocuk annesi olan enlikolu'nun 1984 ylndan itibaren kan kitaplar unlardr: 1. SER: "GENLE HATIRAMDIR" 1 - Genliin imann Sorularla aldlar 2- Bize Nasl Kydnz 3- Mahkum Duygular 4- Buras Cezaevi 5- islm'da Erkek 6- Ne Olur ihanet Etme 7- lkemi Aryorum 8- Biz Bu Vatann Nesi Oluyoruz 9- Ruhumun Penceresi 10- Kelepeli Kalemimden 11- Alatan Yollar 12- insanlar da Kayar 13- Telefonla Rportaj 14- nce Soru Sorarlar 15- isimsiz Kitap (Hiciv)

16- Vicdan Azab 17- Maria 18- idamlk Gen (Bu seri tamamlanmt') 2. SER!: "NSANLIA AR" 1- insanln Belgeseli 2- Kbrs Sular iinde Bir Yetim 3- Bc-n Kimin Kurbanym 4- GOri Tepen kurunlar 5- Radyo ve Basn Rportajlar 6- Tolovizyon Rportajlar 7- Uzaktaki lklar 0- Gemiin izleri 9- Sabkal ve Dul 10- ingene 11- imamn Manken Kz 12- Son Pimanlk Fayda Eder 13- in ikencesi 14- Kadnlar Kadnlar da Eziyor (Bu seri tamamlanmtr) 3. SER: "NESLLERN YKS" 0- Anne Bykloe Bir ey Syle 1-irin Ky 2- Kk Kz 3- Kk Kelebekler 4- Ylan Yavrusu 5- Krmz Elbiseli Kz 6- Satlk ocuk 7- Topal Karnca

8- Kk Kzn Umudu 9- Hayl ocuk 10- Konuan Sere 11 - Karde Sevgisi 4. SER: "SEVGNN SES" 1- Hrisliyan Gl 5. SER: "BLG SERS" 1- Klavuz islm' Doru Anlamak I 2- Klavuz islm' Doru Anlamak II 3- Klavuz islm' Doru Aniamak MI 4- Klavuz slm' Doiu Anlamak !>' Mektup Yaynlar Dizgi-Tashih: Can & Fes Kapak: Ramazan Erkut * lk bask: Nisan 2000 * Bask: zener Matbaas Haberleme Adresi: MEKTUP YAYINLARI Malta Boyac Kaps sok. No:7/1 Fatih/stanbul Tel: (0212) 635 35 14 (0212)521 83 10 (0212) 525 27 06 Fax:(0212)534 18 71 Hristiyan dala Emine enlikoglu Teekkr

Bize yaplan hakaretlere misilleme yapmadan, ilgilisine fayda salayacak midiyle Hristiyan Gl'n kaleme aldm. Dostlarmdan bazlarna okuttum. Okuyanlarn ortak fikri "Bu roman, sahasnda -konusu bakmndan- bir ilke imza atm" dediler. Bunu temenni kabul ediyor, dostianma teekkr ediyorum. Bylesine nemli bir romanda bana yardmc olan Yehova ahidi iken msl-manla dnen romandaki Cemile'ye ve Aynur Bebek'e, ayrca romann son kontroln yapan ve "Bu roman, mslmanlara ayna tutacak nitelikte bir romandr" diyen Filolog Yazar Yaar Kaplan Bey'e ok teekkr ediyorum. Ve bu kitabn etkili olmas iin her zamanki gibi Es-Semiu olana seslendim. Sesleniim onunla benim aramda kalacaktr. Emine enlikolu 1 Nisan 2000 stanbul Ben Cemile Hayat hikyeme, benim iin en ilgin kiilie sahip olan "Deli ismet" lkapl insanla balamak istiyorum. Benden ok byk olan Deli smet, mrm boyu unutamayacam biridir. Esmer, uzun boylu, siyah gzl ve kaln kal olan Deli ismet, rktc biriydi. Bu rktcln yannda insan artan zellikleri de vard. Boazii'ndeki villamzn nnden hergn geen Deli smet, ne yapp yapyor, benden haber alyordu. Canm ok skan Deli ismet, mahallemizin sanki maskotuydu. Biz bu mahalleye geldikten iki ay sonra da o gelmiti. Deli haline bakmadan, bana kol-kanat olma, beni korumaya alma hali, beni hasta ediyordu. Bazen isyan ediyordum, "Bu deli, bula bula beni mi buldu? Annem deil, babam deil, neden beni korumaya alyor?" diye hngr hngr aladm hatrlyorum.

Ben Almanya'da dodum, orada bydm. Liseyi Trkiye'de okumam isteyen babam, "illa villa alacam" deyince, kendimi Boazii'nde, villa, kasr ve lks apartmanlardan oluan sempte buldum... Deli ismet de beni buldu.. Yalnz beni deil, ninemi de... Zaman zaman nineme muz getiriyor, hediyeler alyordu... Hediyeleri deliceydi... Mesel, nineme sk sk biskvi alyor "Sana hediye aldm" diyordu!.. Aradan uzun yllar gemesine ramen bugn gibi hatrlyorum. Mahallemiz ilgin insanlarla doluydu... Sanyorum her mahallenin ilgin insanlar vardr, bizim mahallenin insanlar, sanki, baka yerde yok gibi gelirdi bana. Geri bu gidile, ilgin tiplere ve olaylara ahit ola ola, insanlk iin ilgin olan birey kalmayacak... Zamanla, "var" saylan "uzayllar" bile ilgin olmaktan kacaklar. Villamzn hemen yannda Sar Villa adyla anlan bir villa vard. Bu villann bir de hikayesi. Peri masallarn andran hikyeye gre, villada ocuklu bir aile yayormu. ocuklar bymler... Annelerini sk sk dven babalarna kar gelmeye balamlar. Psikopat baba, bu defa ocuklarn da dvmeye balam. Adam seven kimse yokmu. ocuklar da "Babamz lse de bu villa bize kalsa" diye dnerek, drt gzle

babalarnn lmn bekliyorlarm. Gn gelmi, hergn dayak yiyen kadn, olunu brakarak kocasndan ayrlp gitmi. Bir daha da ondan haber alnamam. ocuklar da merak edip annelerini aramamlar... ok gemeden babalar lm. ocuun de, villaya tek bana sahip olmann yollarn aryor-larm... Birgn, ilerinden biri "Gelin yemek iini bltrelim" demi. Birincisi komposto ve pilav, ikincisi brei, ncs de yemei piirmek zere kararlatrmlar. de kendi piirdiklerine zehir koymu. Sofray kurmular, herkeste bir heyecan varm... Sonunda de ok zel hazrlanan sofraya oturmular. Hibiri kendi hazrlad yiyecekten yememi... Ancak, yemeklerin hepsi zehirli olduu iin, de lm. ki gn ldklerini kimse duymam. Sonunda, kapda bal olan kpein devaml havlamasyla komular durumdan haberdar olmu... genci mezara gmmler. Daha sonra anne duymu olanlar... kp gelmi. ocuklarnn mezarna gidip alamt: "Siz benim dirimi bile aramadnz, ama ben sizin mezarnz aradm." diye atlar yakm... Sonra da villay "Bu villada bir aile sa-rarp soldu" diyerek, sarya boyatp satm. Bunu bana Deli ismet anlatt ve ok ilgin bir ey syledi: "Miras uruna bir karde kardeini ldrr veya lmesini isterse, ayn insan, o mirastan belsn grr." dedi. Villamzn nndeki darack cadde, yoku aa iner ve ana caddeye balanrd... Denizle aramzda bahemiz ile ana cadde vard. Denizin kollarnda gibiydik... Annem, babam, bir de kardeim Uur vard. Onlar Almanya'daydlar. En ok zlediim, en fazla aklma gelen, en sevdiim Uur'du... En ok iiri onun iin yazmmdr... Gzyalarn en fazla onun iin akmtr... En ok ryama giren de oydu... Kardelik... Beraberken kymeti bilinmeyen bir deer. 8 Deli ismet de soruyordu kardeimi. Geen yl geldiinde onunla ok fazla ilgilendi... Ben de kardeimi boar diye korktum. Kardeim Uur'a: "Sakn o deliyle bir daha konuma" dedim. O da ocuk deil mi, ismet'e: "Ablam seninle konumam yasaklad, benimle konuma" demi. Deli ismet de alam: "Ablandan bunu beklemezdim" demi. "Benden neden byle bir tavr beklemiyormu? Ben onun nesi oluyorum da benden bu kadar emin olabiliyormu?" diye sinirimden gecelerce uyumadm. Devaml serzenite bulunur, babamla her telefon grmemizde ona sitem ederdim. Ah baba ah!. Beni gzel lkemden aldn, tanmadm insanlarn iine attn. Almanya benim birinci vatanmd, orda domu, orda bymtm. Ne diye beni buralara attn? dediim de, beni teselli iin elinden geleni yapyordu. Yavrum, Cemilem. Seni orada mutlu yaatmak adna, sana villa aldm. Altna sfr kilometre araba ektim, ofr tuttum. Yan tutunca ehliyet alp araban kendin kullanacaksn. Kral evlad gibi yayorsun. Neden, hl gzn doymuyor? diye o da beni

suluyordu. Birgn ofrm gelip beni ald. Ah ehliyetimi bir alsam, tpk filimlerde-ki genler gibi hava atacaktm. imdilik zel ofrle idare ediyordum. Bu hayaller iinde ofrmle giderken, bir st mahallede oturan smetlerin evinin nnden gememiz gerekti. Bir de baktk ismet sokakta tratu-var zerinde oturmu kara kara dnyor. ylesine laf attm ona. Bana bakt, derin ve rkten gzlerini gzlerime dikti... Hibir ey sylemiyordu... "Ne oldu?" dedim. "Kardeine sor o anlatsn" dedi. Akam olduunda sordum kardeime, o da ona sylediklerini anlatt. ok zlmtm. Kzdm Uur'a, o da "Ama abla! Sen bana onunla konuma demedin rhi?" diye kendini savundu. Uurla ilgili bu anm hep hatrlarm. Canm kardeim! Bir yldr onu grmyorum. ok zlemiim ki, onu hatrladka burnumun direi szlyor. Geen yl sahilde gezerken benden balon istemiti. Bir ocuun elinde grdmz balona dikmiti gzlerini, illa "Ondan bana da aln" diye tutturmutu ama ayn balondan bulamamtk. Bir defasnda, telefonda annem syledi. Aradan bir yl gemesine ramen hl o balonu unutmam. Halbuki, Almanya'da ok daha gzel ba'-loniar alnmt ona. Fakat o, ogn grd balonu unutmuyordu. Ben de onun bu tavrna ok sinirlendim. Israrla o balonu isteyince, barmaya baladm. Sen, sanki balon grmemi bir ocuk gibisin. Hatta hibir ey grmemi bir ocua benziyorsun! Almanya'da balon yok muydu? diye ona barmtm: ie bakn! ocuk bir ey grmediyse ocuk mu sulanr, o ocua bir-ey gstermeyenler mi sulanr? Tersten bakmaya almz ya... Terse doru devam ediyoruz. ".... Hatta sen hibir ey grmemi ocua benziyorsun!" diye azarlamam onu artmt. Cevap verdi Uurum: Ama ablacm, ben ok balon grdm fakat onu grmedim, dedi. insandaki gizli blmelerden biriydi bu cevap, insanlk neden bencil, neden hep kendi zevkine uygun olanlara nem verir? zellikle, ocuklarn zevklerini neden ihmal eder? Kendimi sust yakaladm. *** Kardeim imdi alt yanda ve ben ksa zaman sonra onu greceim. Liseyi okumak iin Trkiye'ye gelmitim, nceleri hi istememitim ama sonralar altm ve nihayet lise bitti. Almanya'ya annemin babamn yanna gidiyorum. Ona giderken o sevdii balondan gtrmek iin gnlerce baloncu gezdim. Toptanclar bile aradm. O balondan bana bulana beyz mark vereceimi vaad ettim. Nerde baloncu grsem ayn eyi syledim."... Bulursanz u telefona haber verin" dedim. Beyaz zeminli balonun zerinde bana kelebek konmu bir yunus balnn resmi olduunu anlatp, herkese tarif ettim.

Belki de, "Alttaraf bir balon. Bir balon iin bunca abaya ne gerek var?" diyenler olacaktr. Evet bu sz doru. Benim iin de alttaraf bir balon.. Ama kardeim iin, acaba o balon ne?! 10 Bir sabah telefonumuz ald. Atm, balonu tarif ettiklerimden biri heyecanla haber verdi: Buldum abla buldum, balonu buldum, ka tane alaym? Sevinle cevap verdim: Be on adet aln, dedim. karclardan nefret ederim. Geri herkes nefret eder ama sanyorum ben herkesin nefretinin toplam kadar nefret ediyorum. Adamn sorduu soru beni adeta ldrtt. Gerzek gerzek konuan ses tonuyla sordu: Abla!.. Hepsine ayr ayr beyz mark vereceksin deil mi? Bu tip frsat dkn insanlar, rm, dedii yere yapan sakza benzetirim. ki kelime zor konuabildim: istemez, bir tane aln yeter, dedim. Getirdi. "Biri de benden olsun" dedi. imdi o balondan gtreceim ona. Kimbillir ne kadar sevinecek. Onu ok zledim. Ondan, neden bu denli iten bahsettiimi, hayat hikayeme Deli s-met'ten sonra kardeimle balama sebebimi; onun dnyamdaki yerini rendiiniz zaman anlayacaksnz. Yola kmak iin hazrlanyorum. Dedem oral deil, ninemse ok zgn. Canm kzm... Gidince, annen baban gibi bizi unutma olur mu? Sk sk telefon a bize, dedi. Evladna hasret ata... Atasn unutan evlatlar... Ve sonra herkesin, kendisini vefakar insan olarak grmesi. irkin bile bunun yannda gzel kalyor. Almanya yolculuuna hazrlm balamt. Yeni dnya dzenine hazrlanan biri olarak, heyecandan yerimde duramyordum. Zenginliin iinde, sevineceim birey kalmamt. Montaigne'in dedii gibi "Lks, bizi kltan beter eziyor." Ezintiler iinde dirilmeye altka, yntem bozukluu her eyi daha kmaza sokuyor. Kardeim aklma gelince ok mutlu oluyor ve anlyordum ki, bu dnyada benim de gnlden zlediim bir yaknm varm. 11 Yeni dnyamdan ailemin hi haberi olmad. Onlara srpriz olacakt yeni kiiliim.

Babam da, annem de kimsenin inancna karmayan birer demokrattlar... Her "Demokratm" diyen, demokrat olamazd ama-bence benim annem babam tam bir demokratt. Bana karmazlard... Bundan emindim. Belki de sevineceklerdi, nk yeni kiiliim, yeni dinim, yeni bak amla karlarnda bambaka bir evlat bulacaklard. Elence bile artk bana zulm olmutu. Yeni dinimle bu zulmden kurtulmutum. Gzel bir sz duymutum: "Kendisini megul etmeyen insan, eytan megul eder." diyordu sz. Gerekten eytan megul ediyordu ama ben, kendimi ynlendirmeye baladmdan beri, eytan beni megul edemiyordu... Yllar sonra yle dnecektim: Acaba eytan, beni kendi yolunda m gryordu ki, beni aldatmaya almyordu? Bazen kendimi samalarken yakalyorum byle... Sanki, her yeni mutlaka en iyisiymi gibi artlanmtm. Bir baka alemdeydim. Dnya, gzmde bambaka bir dnya olarak duruyordu. Sanki o da benimle beraber yeni bir kiilie brnmt. Hikayemi anlatmak iin bu uzun yola girmeden nce size i dnyamdan bahsedeyim. nsann duygular ne kadar anlatlabiiir bilemiyorum ama ben vargcmle anlatmaya alacam. Hatta elimde olsa, kendine gel, diye insanl silkeleyeceim. Zira, ylesine bir hayat yaamtm ki, o hayattan bana kalan hatra, bu duygu oldu. Klasiklerden okuyan, her gzel cmlede kendine k yolu arayan bir gen kzken, her byk bilinenin o kadar byk olmadn anladm. Adaletsiz, grnte byk olanlarn ve dost grnenlerin, gzn krpmadan insan harcadklarn grdm. Filozoflarn da kulaktan duyma bilgilerle ya-zabildiklerini, hayran olduum Montaigne'den rendim. "Trk Padiahlar kendisini yemek yerken gstermezlermi, onlar haftada bir yemek yer-lermi." diyor kitabnda. Filozoflar bylesine byk yanl yaparlar myd? Bir dnr byle inanabilmise, o ok daha farkl yanllara da inanrd doal olarak. Ve ben 12 de, filozoflar mutlaka doruyu syler, diye inanmsam, yanln tahsiline devam edeceim demektir. Benim iin bu, nemli bir ipucuydu fakat de-erlendiremedim. Ayn dnr, "Eitimin insan bozmamas yetmez, daha iyiden yana deitirmesi gerekir." diyor. ok doru, fakat ben baz dorular baz bedeller deyerek rendim. Keke daha nce bedel deyenler yazsaydlar anlarn, niin ve nasl bedel dediklerini, belki bana ve benim gibilere k tutarlard da, ben de kendi kendimi ezmezdim. Kendi omuzlarma basarak kendimi bu kadar yormaz, ruhumu da incitmezdim... Srt bilinsizlik yznden yaptm hatalarn altnda ezildim. Abart zannedilebilir bu szm ama erefimle teyid ederim ki, dnyann beni yorduu yllar yaadm ve o zamanlar, keke lm gelse de, ben gitsem, dedim... Bana lm zleten sebeplerin banda baz insanlarn bilinsizlii geliyordu. Anladm bir gerek de u: insan, insann yaralad gibi hi bir ey yaralayamyor. zellikle cahil insanlar. Aman Allahm! Cahil insanlardan ne ok ektim yle! Buna ramen azimli, kararl ve alkan olmam gerektiini onlar sayesinde anladm; dediim bedeller ar olsa

da... Ve bir eyi daha farkettim, cehalet, ana babayla evlat arasna, kars ile kocas arasna girdii zaman, insan'n kyameti grmesine gerek kalmyor. Doruya yneldiim gnden beri ziyan olan insanlarn farkna vardm. Ziyan olan yllarm dnyorum. Gemite kaybolanlar geri getiremem ama gelecekte kaybolacak olanlardan bazlarnn nne geebilirim. Bunun iin bir yerinden balayarak hayat hikayemi yazmaya karar verdim. Trkiye'den Almanya'ya geldiim gn ve sonrasn hi unutmam. Liseyi bitirdikten sonra nihayet annemle babamn yanna gitmitim. Beni havaalannda karladklar gn onlar akna evirmitim. Anneme babama sarldktan sonra, "Beni size, sizi bana kavuturan Yehova'ya teekkr ederim" dedim. Annemle babam birbirlerine bakp yldrm hzyla bana dndler. Babam hayretle sordu: Sen ne dedin, ne dedin! Ben anlayamadm da. Yehova'ya teekkr ederim, dedim. Yehova da kim? Allah'a hamdeder gibi ona hamd ediyorsun? Zaten Yehova Allah, Allah'tan bakasna hamdedilir mi? dedim. 13 Annemin rengi siyah beyaza dnd. Neden Allah'a Allah elemiyorsun da tuhaf isimlerle anyorsun onu? Soru dolu gzlerini ksarak bana bakyor, cevap bekliyordu. Cevabm verdim: Tuhaf deil, Tevrat'ta Allah kendisine Yehova'ym, diyor. Ayn aknlkla babam devam etti: Canm bize ne incil'den, Tevrat'tan. Bizim Kur'anmz'da Allah'n ismi Allah deil mi? Babama heyecan dolu baklarla baktm. Yeni dnyamn verdii cokuyla sanki mjde veriyordum: Ama ben Kur'an'a bal deilim baba. Ben artk bir Yehova ahidiyim, iman ettiim kitap da incil... Tevrat ve Zebur, zeti Mukaddes Kitap. Bunlarn hepsine iman ediyorum. Kardeim Uur da boynuma atlrken sevinten uuyordu. Annemle babam olduklar yerde ivilenmi gibi kaldlar. Benim iim iime smyordu. Onlarn hallerine bir anlam da veremiyordum. islm Dini ile uzaktan yakndan hi ilgisi olmayan annem ve babamn ne adna bana tepki gsterdiklerini bir trl anlayamyordum. Sanyorum be-on dakika ylece kalakaldlar. Sonra annem atld: Yani sen imdi Hristiyan m oldun?

 Senin anladn manada Hristiyan deilim. Hristiyanlar isa'y putla-trd ama biz daha ada bakyoruz, daha gereki. Yehova'nn isteine uygun bir ekilde. Yani gerek Hristiyan biziz. Yani sen Hazreti Muhammed'i ret mi ediyorsun? Her yanm, sanki kinden, nefretten rlm duvarla kaplyd. Bu psikolojiyle kuruyas dilimle ne de rahat cevap vermitim yle. Evet. Ben onu reddediyorum. Annem tahmin etmediim ekilde zerime yrd. Seni ldrrm!.. Annemin bu tepkisi beni hayrete drd. Gzlerine dikdik bakarak sordum: Anne, hayrdr inaallah. Sen de mi Muhammed'i seviyordun? Bunu ben neden bilmiyordum ki? ilk defa imdi onu benimsediini duydum. O da tepkiden doan bir benimseme. Onun mr ne kadar olur ki! Onlar benim deimeme, ben de onlarn tepkisine ardm. Babam 14 "-fi**arabasna binerken sylendi: Tabii olaca buydu. Kz tek bana iki ihtiyarn yanna braktk byle oldu. Mslman olarak braktmz kz, bize Hristiyan olarak geri dnd. Hayretime hayret ekleniyordu. Allah Allah! Baba ben ne zaman mslmandm ki? Ben, mslma-nm dediimi de, sizin sylediinizi de hi hatrlamyorum. Siz islm adna ne yaptnz, bana ne rettiniz? Kendiniz islm' ne kadar tanyordunuz? Bana syler misiniz? oktan oka giren annem cevap verdi: Yapmyor muyduk? Sen bizi gvur mu sandn? Ben Allahm'a, Kur'anm'a, bayrama canm veririm. Ben Allah'n emrini de yerine getiren biriyim. Yaian m sen syle, her yl kurban kesmiyor muyduk? Glmekle yetindim. Bana verilen bilin bunu gerektiriyordu. Beni Yehova ahidi yapan hemirem ve biraderlerimden aldm telkine gre anneme babama ok iyi davranacaktm, iyi davranmama ramen onlar bana barp arrlarsa, isa'nn mucizesi gereklemi olacakt. Hatta dayak yememiz, evimizden kovulmamz bizim iin erefti, isa'nn buyruunda; ne kadar zerimize gelinirse, ne kadar ile ekersek o kadar iyi ahitler olduumuza deliller

vard. Din deitiren, sonradan ahitlerden olan arkadalar hatrlyorum. Ailesi bask yaptka incil'e daha ok sarlyorlard. sa'nn mucizesinin kendisinde tecelli ettiine inanrlard. Bir Filiz vard yakndan tandm. O da ahitlerden olmu, artk tarlaya bile kyordu fakat, abisi "Sen nasl olur da Yehova ahidi olursun?" diye onu hastanelik etmiti. ylesine ok dayak yedii halde sevinten uuyordu. Bask grdke iman daha ok gleniyordu... Ona imrenmitim... Keke ben de byle basklar grsem, ama benim ailem karmaz diyordum. imdi anlamtm ki, ailem bana karacak, belki de dvecekti. Keke yle bir ey yapsalard. Ben de Yehova iin, isa iin ile eksem de mutlu olsam, diyordum. Bana bu fikri anlayamamtm. 15 ka ylda ineyle kuyu kazar gibi bendeki btn inanlar temizleyip, yerine kendi inan ve ahlklarn byk bir zveri ile yerletirmilerdi. yle candan davranyorlard ki, sanki efkatli bir anne gibi, sanki onlar birer melekti. Sinirlenme nedir hi bilmezlerdi*, insani zellikler onlardan gitmiti. Ya da yle grnyorlard. yle veya deillerdi, ne nemi vard ki, bana kar tavrlar yleydi ya, nemli olan oydu. Her biri, hareketleriyle mkemmel insan tasvir ediyorlard. Bu defa sanki, erkekleri birer isa, kadnlar da birer Meryem Ana'yd. Bylenmitim... ilgiye muhtatm, sevgiye susamtm... Onlar benim susuzluumu kana kana gideriyorlard. Ya mslmanlar ne yapyordu? imdi bu soruyu sormayn... nk ben Yehova ahidi olana kadar benimle ilgilenen bir mslmana rastlamamtm. Bizim mahallemizde oturan bir dindar tanyorum. Ka kez getim yanndan, bana selam bile vermedi. Bazen okula gidip gelirken ilgilenen vard ama Yehova ahidleri gibi dzenli, bilinli, doruyu hi acele etmeden empoze edemiyorlard. Onlar gibi candan ilgilenmiyorlard. Akas benim grdm mslmanlar, Yehova ahidleri gibi ufkumda devrim yapacak bir iz brakamyorlard. Sadece hatalarm sylyor, bylece grevlerini yaptklarna inanyorlard. Benim rastlamadm bilinli mslmanlar da vard tabii ama onlar tanya-myordum. stelik bana faydalar da olmamt. Ben, mslmanlar baz eylemlerde grrdm. Onlar iin de, dini siyasete alet ediyorlar, onlar mmeti, gibi szler sylenince kt olduklarna inanrdm. O dnemde koskoca lkenin Babakan bile onlar ayplamt. Ben kime inansaydm ki... Fakat mslmanlarn iinde bulunduu kskac imdi anlyorum. Eer Yehova ahitleri gibi onlar da kap kap gezerek, adres adres bror brakarak alm olsaydlar, devlet gcn elinde tutanlar mslmanlara nefes aldrmazlard. Bunu yeni yeni grmeye baladm. *** nasl alamlard, beni byle dnmeye nasl itmilerdi? Hi

Hava alanndan eve gelinceye kadar sadece kardeim Uur'la konutum. Annemle babam hi konumuyorlard. Meseleyi anlamtm. Annem babam beni dlayacaklard. Ama bu dlama umurumda bile deildi. Ben de duyarsz grnmeye devam ettim. Bir ara kardeim sordu: 16 Abla! Annemle babam sana Muhammed iin kzdlar, kim bu Mu-hammed? Bu soruyla sanki, otomobilin iine buzdan bir bomba dmt. Babam atld: Hazreti Muhammed olum. Duymam gibi konuma. Babam utancndan kardeime baryordu. Kardeim de bir eyden haberi yok ya, saf saf cevap verdi: Hayr baba, hi duymadm. Kendisi Almanya'da m oturuyor, Trkiye'de mi? Sanyorum babam, yer yarlsa da yere girsem, demitir. Sanki oluna din adna bir ey retmi gibi bard ard. Sonra tekrar gaza bast. Eve geldiimizde sanki eve gelen biz deil cenazeydi. Daha dorusu annemle babam yleydiler. Ben yeni dnyamda ok mutluydum. Artk beni seven Yehova ahidler'inden kardelerim ve bir inancm vard. Ne yapacam, kendimi nasl ynlendireceimi ve kime nasl davranacam da biliyordum, insanlar rktmeyecektim. inancm yava yava ileyecektim. Bana nasl yava yava telkin edildiyse, ben de yle telkin edecektim. Fikirlerimi nce kardeim Uur'a empoze etmeyi planladm. O ocuk olduu iin onu abuk etkilerdim. Hele bir ka gn daha gesin, diye dnyordum. Birader Hasan'n dedii gibi nce sevgi vermeliydim. Ne yapp yapp kardeimin beni ok sevmesini salamalydm. Zaten seviyordu ama hayranlkla sevmedike o sevgi iime yaramazd!.. Zira ahitler'de beni en fazla etkileyen zellik, onlarn sevecen davranmalaryd. O zaman unu dnememitim; "Bu kadar sevecen insanlar bilinli mslmanlardan nasl bu denli nefret etti?" Evet evet, sadece bilinli mslmanlardan, pardon bir de papazlardan nefret ediyorlar ama o nefretle mslmana olan nefret arasnda yine de fark vard. Bu fark yllar sonra anlayacaktm. *** Annem babam ve ben, muamma bir gen gibi olmutuk. Birbirimizin gzlerine bakarak konuamyorduk... Yzlerimizin orta ksmlarna boyutlu karta bakar gibi bakyorduk. Her birimiz, birbirimizi grdmzde elektrik arpm gibi oluyorduk. Onlar bana kar deimiti, ben de onlara kar ok deimitim... Benim hayatm onlar iin sr gibiydi... Benden phe ediyorlard... Bense onlar nasl bir sfatla dneceimi bilemiyordum. 17 Gnlerimiz bu gizem iinde geiyordu. Babam beni Fransa'ya, italya'ya, ingiltere'ye ve

isvire'ye gtryordu. Aklsra beni gezdirirse, ben Hristiyanlk'tan vazgeecektim. Sonralar Avrupa'nn hemen hemen her yerini gezdim. Tertemiz caddeleri, sokaklar bana hayret veriyordu.,. Sanki daha nce hi grmediim yerlerdi buralar, istanbul'un baz semtlerinde grdm pis caddelerden sonra, Avrupa bana yalanc cennet gibi gelmiti. En khne yerleri bile tertemizdi. Adamlar temizlii yasallatrmlard. Temizlik islm'da kanunken, baz islm lkeleri de pislii kanun yapmlar sanki. Hl aarm bu ie: "Temizlik imandandr" diyen de mslmanlardr, pislikten boulanlar da. Hi bir islam lkesi bat kadar temiz deil, neden? Bu da benim elimde kozdu. Devaml babama temiz yerleri gsterdim: "Bak baba, bana byle temiz bir islam lkesi gsteremezsin" dedim. Babam, sylediimi inkr etse edemiyordu, kabul etmek de ona ar geliyordu. Ben islm lkeleri'yle Hristiyan lkeleri arasndaki temizlik farkn ustalkla iliyordum. Btn olumsuzluklar slam'a mal ediyordum, olumlu olanlar da incil'e. Hele de Arap lkeleri'nde yerlere tkrenler yok mu, onlar delil olarak kullansam bana yeterdi. Halbuki biz Afrika lkeleri'ni grmtk bir yaz tatilinde. Oralarn s-. mrgeden yeni kurtulduunu, hatta hl kurtulamadn ve oralara yamur yamadn, iecek suyu bile zor bulduklarn, en nemlisi onlardan bazlarnn tpk baz Trkler gibi islam' unuttuunu, dinsizliin estirdii yne doru endekslendiini bilmiyordum. Bilmesem de, anlay gsterebileceimi hi sanmyorum, isa, dman bile sevin, demiti ama ben mslmanlardan nefret ediyordum. Byle geiyordu gnlerimiz. Medeniyetsiz Araplarla medeniyetsiz Trkler veya teki rklar demeden, hepsinin suunu, hem btn Mslmanlar'a, hem de islam'a yklyordum. Sanki Bat'y incil temizlemi, Dou'yu da Kur'an kirletmi gibi. Annemde ve babamda bana ilgin gelen bir sessizlik vard. Bazen, ben yemekten nce dua ederken annem sylenirdi. Ben de ona "Ben yemekten nce dua ediyorum, mslmanlar da yemekten sonra dua ederler. Ama siz, Allah'n nimetlerini yediiniz halde, ne ncesinde, ne de sonrasnda dua ediyorsunuz, bir krnz bile duymadm." deyince arrlard. zellikle annemin cevap bulamamasndan anlyordum ki, annemi ba18 bamdan nce, kendi inancma evirecektim. Her geen gn umutlarm artyordu. Heyecanlanyordum ama kimseye bir ey sylemiyordum. Kardelerime yazyordum bazen. En son Beyza'ya yazdm. "Sabrszlanyorum Beyza, bakalm annemle babam ahitler'den yapabilecek miyim? Onlarn elinde incil grecek miyim?" diye. O da bana cevap verdi: "Acele etme, zerlerine gidip rktme, saygl insan ol, sende grdkleri gzel ahlak onlarn ilgisini ekmeli, sonras kolay." diyordu. Evet, sonras kolayd. Umutla ve kararllkla bekliyordum. Meer babam beni takip ediyormu. Beyza'dan gelen mektubumu okumu. "Sen hala Hristiyan msn? Ben yirmi yldr Hristiyan alemine mrm verdim. Bende bir de evlat verecek gz var m sanyorsun? Bu sevdadan vazge. Sana gzellikle sylyorum, seni Hristiyan olmaya brakmam." diyordu. Oldum bile. Hem de gerek Hristiyan, demitim. Babamn bu szleri bana yle anlamsz gelmiti ki, ona kzamyordum bile. yle sama ey mi olurdu? Ben, canmla ruhumla bu dine girmitim. Gerekirse annemi babam terkederdim ama inancm asla... Ve asla...

Babam hakaret edince, ailelerinden hakaret gren kardelerimi hatrladm. Onlara ile ektikleri iin imreniyordum, imdi ben de ayn ileli durumu yayordum. Yehova'ya ne kadar kretsem azd. Babam avaz avaz baryordu. Hatta ldrmekten bahsediyordu. Bense bununla sevin duyuyordum. Rab iin, isa iin lmekten daha byk eref olur muydu? O hakaretler, hakaret deil, herbiri cennetten bir belge gelirdi bana. Tanrm iin azar iitiyordum. Bundan daha byk saadet olur muydu? Ben de yksek sesle cevap verdim babama: ldr baba, bununla ancak bana yksek makam verdirirsin ama ben lm korkusu yznden inancndan vazgeecek aptallardan deilim. Zaten yle aptallar bizde bulunmaz, sizde bulunur. Be kuru menfaatiniz iin bile dininizi brakrsnz. Deil lm, otuz gn hapis var deseler otuz yl Allah demezsiniz. O yzden sizler bizi anlayamazsnz. Biz lrz de inancmzdan taviz vermeyiz. Mslman olmaya gelince; dnya zerime gelse, bem yine mslman 19 yapamaz, bouna uramayn. Ben bu duruma kolay gelmemitim ki, kolayca dinimden ksaydm. Babam beni eve hapsetmekle tehdit etti. Ben de onlara bazen sert konuuyordum. Babam gerekten beni odama hapsetmiti, ieride yalnz kaldm... O pembe saten boya ile boyanm duvarlar, gpr dantelli tl perdeleri olan odam, birden bire gzmde hcreye donuverdi. O anda bir sevin daha belirdi iimde. Tpk, Amerika'da, Rusya'da ve dier lkelerde zindanlara atlan ama yine de taviz vermeyen kardelerimi dndm. Kendimi onlarla ayn grmeye balayacaktm. te, sslenmi bir oda. Kap zerime kitlendiine gre, oras odam olmaktan km, hcrem olmutu ve ok sevinliydim. Zavall babam, bilinli olsayd byle davranp beni daha salam Yeho-va ahidi olmaya iter miydi? yle sevinliydim ki anlatamam. Barp armam nefretimden ileri geliyordu. Mslmaniar'dan umulmayacak kadar nefret etmitim. imdi nefretim tamamland. Bundan te nefret olmaz. kmaz sokak gibiydi nefretim. Bundan te gidi olmazd. lgn gibiydi babam. Gidip gelip kapnn arkasndan slam'a dnmem iin bask yapyordu. Ben de cevap veriyordum: Bu bir sahtekarlktr, inanmadnz bir dine girmeye beni zorluyorsunuz. Sizin inancnz nerenizden belli? Babam bu szm hi hazmedemiyordu:

 Kim dedi inanmyorum diye? Bunu nerden kardn? Annemle kadeh tokutururken sizde din var myd? Hani inancnzda iki yasakt. Metreslerinin adn liste yapmtn. Annem ne yapt, o da senin gibi mi yayordu, bilemiyorum. Bu szm ona her eyden daha ar geldi. Hmla kapy at, boazm skmaya balad. abuk syle, annenin bir eyini mi grdn? Onun bir ihaneti mi var bana? Boulmak zereydim, zorla cevap verdim: Bilmem, belki de vardr. Kadnl erkekli oturup iiyordunuz. Sevgililerinden biri mutlaka masada olurdu, annem de bunu anlard. Belki annem de sana zenmitir, nerden bileyim. 20 Ne de olsa serde cahillik vard. Bu sz babaya sylenir miydi? Ama sylemitim... Annem ok ard: Bu kz ldrd, diyebildi sadece. Gerekten ldryordum da. Benim bu halimi ahidler grse ok yadr-garlard, bundan emindim. Benim bu halim ahid'e yakmazd ama dayanamamtm. Dinle imanla ilgisi olmayan anne ve babamn bana dindarlk taslamasna hepten deli oluyordum. Sonra incil'den u ayet aklma gelince teskin oldum: "ite ben size sylyorum: Her kim beni insanlarn nnde aka kabul ederse, insanolu da onu Tann'nn Melekler'i nnde aka kabul edecektir." Luka: Mesih'i insanlarn nnde kabul etmek ya da yansmak blmnde okuduum bu bilgiye gre, ben imanm insanlara ak ak hayk-ryordum. Melekler nnde bile kabul ediliim onaylanacakt... Herkese ilan ediyordum. Babam, kzd zaman dine-imana kfreden babam, beni islam'a evirecek birilerini arad. Daha nce "Dini siyasete alet ediyorlar" diye kfrettii adamlarn eline dmt. Onlara durumu anlatp, beni ikna etmelerini istiyordu. Dinler miydim, bir kulamdan girip br kulamdan kyordu syledikleri. Hatta kulama hi girmiyordu bile. Onlar gidince ben yine incil'imi alp okuyordum. Luka 49-53 beni ok etkiliyordu. Mslmanlar bu ayete farkl mana veriyorlard ama biz ondan baka manalar karyorduk. Burada isa yle diyor: "Ben yeryzn atee vermeye geldim. u anda yanyor olmasndan baka ne isterdim. (........) Yeryzne bar getirmeye mi geldiimi sanyorsunuz? Size hayr diyorum. Tam tersine ayrlk getirmeye geldim...." ite isa'nn ayrl buydu. Ailemden ayrlmtm, isa'nn retisine kar gelen ailem istemiti ayrl, isa'nn retisini kabul etmek kolay myd? Tabii ki fikirler atacakt. Bask grdke isa'y daha iyi anlyor, krediyordum. Samimi, iten ve ok byk bir ba ile balandm iin beni hi kimse Yehova'dan ayramyordu. Onlarn gc buna yetmiyordu.

Zaten bilinli inanmayanlarda bir g olamayacan biliyordum. 21 Bu duruma nasl geldiim merak edilebilir. Yatak odamda kitlendiim yerde kalp batan anlataym. Hereyi, evet hereyi batan anlatmak istiyorum. .. istiyorum ki, benim durumumu ana-babalar, genler ve eitimciler rnek alsnlar. Devletler de alsn derdim, ama biliyorum ki; benim durumumu grp bir tehlikeyi iarkeden devlet yetkilisi olmayacak. Devlet bys mdr nedir bilemem, devlette yetki sahibi olanlarn ou, milleti unutuyor. slam'a da karysalar, Yehova ahitleri'ne gsterdikleri toleransn eyreini bile mslmana gstermiyorlard. 22 Mantkszln Panayr Dostoyevski: "Yemin ederim hereyin tam anlamyla farknda olmak bir hastalktr; hem de tmyle gerek bir hastalk." diyor. Dostoyevski benim halimi bilseydi ne derdi bilmiyorum. Zira, ben hi bir eyin farknda deildim. Acaba bu da bir baka hastalk deil miydi? Annem babam beni ninemle dedemin yannda brakp Almanya'ya dndler. Mutsuz ounlukla mutlu aznln yaad istanbul Boazii'nde oturuyorduk. Babam ald villaya, ninem ve dedemi de kyden getirerek beni oraya yerletirmiti. Daha nce sylediim gibi bir araba almay ve ofr tutmay da ihmal etmedi. Ben Almanya'da domu, ilk ve orta okulu orada okumutum. Babam Trkem'i gelitireyim diye liseyi Trkiye'de okumam-istedi. Onun derdi Trke'yi gzel konumakt. Trk olduu halde Trke'yi gzel konumayan grnce ok sinirlenirdi. "Bunlar bence sfrn altnda duran birer insancklardr. yle olmasa adam iki kitap okur da, Trke'yi rezil etmez." diyordu. Ninem saf, kulaklar duymayan, sk sk inek ve kuzularn zleyen bir insand. Kulaklar duymad iin kendisi de fazla konumazd. Bazen derinlere dalar, dedemin para uruna kendisini yaktn sylerdi ama ben anlamazdm. Annemle babam beni brakp dndler. ilk zamanlar ok sknt ektim. Sonra komu kz Leyla ve kardei Tarkan, daha sonra yanmzdaki apartmanda oturan Glderen'le tantm. Onlarla tannca skntm biraz geti ama dedem bana nefes aldrmyordu. Mzik dinleme, ark syleme, ortla gezme. Yarm saat geciktin, nerdey-din? u olana neden gldn? u kzla konuma. Derken, beni iyice bu23

naltyordu. Onun sevdii trden mzik olunca kzmazd. Benim sevdiim mzik olunca onu deli ederdi. Bilinsizlik. Bilinsizliin bir insandan teki insanlara yansmas gerekten ok ama ok irkin oluyor. Dedem iyilik yapaym derken beni mahvetmiti. Daha bilinli yaklasayd bana, ben belki o durumlar yaamayacaktm. O gzelim villada mutlu yaayacaktm... yle gzeldi ki villamz, balkona ktmz zaman Boaz'n suyu sanki yzme flerdi. Gkyznde beyaz bulutlar varken deniz camgbei mavisini andrrd. Bulut koyulanca elbisesini deitiren masal prenseslerine dnerdi Boaz. Ne yazk ki gnahn kirlettii alemde, denizin gzellii de farkedilmez oluyor zamanla ve zamanla gzelliin ne olduu bile unutuluyor. iir yazmay ok sevdiim iin eit eit iirler yazdm Boaz'n dalgalarna. Deli dolu grnmme ramen i dnyamda sanki gizlenmi birisi daha vard. Annemi babam zlediimde yine balkona kar onlar iin de iirler yazardm. Bir defasnda mor sal annem diye iir yazmtm. Ne demekse mor sal. Annemin ve babamn hasreti beni yakyordu ilk devreler. Sonra normale dndm. Leyla, Tarkan ve Glderen olmasayd o devreler herhalde ldrrdm. Leyla arbal bir gen kzd ama ar bal grnmemek iin elinden geleni yapard. Tarkan da yle. Yolda giderken bile danseder, bazen pantolonunun bir paasn dizinin hizasndan keser, bazen bann bir ksmndan salarn tamamen kazyp, teki ksm uzatrd. Ald evre kltrne gre beyefendi grnmemek iin elinden geleni yapard. Sonradan daha iyi anlayacaktm ki, genlerin bir ksm olgun grnmekten utanyordu. Hele beyefendi gibi grnmek, hanmefendi grnmnde olmak asi genlere yakmazd. Bu ada a, dinsizlik zehirine batrldktan sonra genlere yapld iin genlik bu duruma gelmiti. Ben onlardan daha arbalydm. En azndan onlar gibi gece hayatm yoktu ve karydm. Benim bu halimi Leyla da, Tarkan da ok seviyordu. Bu yzden abuk kaynatk. Tarkan'n annesi Vera, Hristiyan'd fakat onun kadar gler yzl ve drst bir Hristiyan'a hi rastlamamtm. Olduundan farkl grnmyordu. Yapmack tavrlardan uzakt, inand kadaryla adaletliydi, ikide bir; 24 "Yobaz mslmanlarla, yobaz Hristiyanlar olmasa biz mslmanlarla gl gibi geiniriz. Aramzda hibir sorun yok, hibir zaman olmaz da." derdi. Ama ben ne demek istediini hi mi hi anlayamazdm. Kca/genc kzdm halbuki, anlamam gerekiyordu. imdi anlyorum ki, genlere, duyduunu anlayabilecek ufuk verilmiyor. evreye, olaylara kar duyarsz yetiiyor baz genler. nk, genliin dnecek zaman gasp edilmi durumda. Televizyon ve disko kolikler haline gelmiti ou. Vera bunu da sk sk eletirir: "Bat'da ncil, Dou'da Kur'an var. Neden bu genler byle oluyor, ben de bilmiyorum." derdi. Bana ok yakndan ilgi gsterirdi. Fakat dedem onu da burnumdan getirdi. "O bir Hristiyan, neden onunla samimi oluyorsun?" diye beni bazen de dverdi. Kendisi hayatnda secdeye varmamt ama Hristiyanla konumam yasaklard. Sanki o Hristiyan kadar drst kiilii

varm gibi. Vera anlamt dedemin kzdn. Bir gn bana ald: Bak evladm, ben mslmanlarn aydnn da, yobazn da iyi tanrm. Deden her halde grmemizi istemiyor, istersen gizli grelim, dedi. Utandm Vera'dan inkr ettim. Ac ac gld, inkr etme, dedenin bakndan bile anlalyor, dedi. Sonra baktan nasl anlaldn ben de rendim. Kar fikirden nefret eden biri nefret ettiine bakarken, gzleri insan gz deil de, sanki buzlu camdan taklan takma gzle bakan gibi bakyor. Sevgiden eser yok. Yobaz iyi tanyorum. O yobazlar benim dnyam karartmlard. Altm onlardan k grmemeye. Beni en mutlu eden insan Vera'yd. Ezberlemitim konuma slubunu, onunla sohbet etmek ok da houma gidiyordu. Kaynanasndan ok ektiini vurgulard sk sk. Bir gn ona neler ektiini sordum. ocuklarnn yannda anlatamayacan bana gz iaretiyle ima etti. Babaannesinin kt ynn ocuklarna anlatmyordu ki, ocuklar onlardan nefret etmesin. "Bu oluyo gnah" derdi. Bir gn ektiklerini anlatacana dair sz verdi. Onlarda olduum bir gn srf lf olsun diye Tarkan'a takldm: 25 Tarkan, her eyde neden usun? Biraz normal olamazmsn? dedim. Vera cevap verdi: imdiki genler ne yapacan aryo. Bunlar adam gibi olmak stemiyo ama ben karmyo, dedi. Tarkan zellikle, benim yanmda sun kiiliinden kyor asl kiiliine brnyordu. Soruma cevap verdi: Ne yapaym Cemile, imdi kzlar bu tiplere kesiliyor. Her eyi onlar iin yapyorum, onlar da benim iin yapyorlar. Bence, sen bile u tirt bugn benim iin giydin. nk bu tirt sana ok yakyor. Yoksa bana hak vermiyor musun? Hi houma gitmemiti bu. Ona kur yaptm zannetmesi canm skmt. Evet, deli dolu yapm vard ama ben bu tr konumalar Almanya'da bile yapmyordum. O yzden biraz sert cevap verdim: Biz seninle kardeiz Tarkan, dedim. Glerek zr diledi:

 aka yapyorum. Bu sz tekrar etmeyeceim tamam. Sakn sen bana krlma, dedi. Leyla girdi konumamzn arasna: Aman Cemile, sen de gericiler gibi bu kadarck akaya kzmayacaksn herhalde. Uzay anda yayoruz, uzay. Bu ada akann ne mahzuru olur ki? Cevap verdim: Uzay a seviyesiz akalamay m gerektiriyor? Yoksa beynimizin hzla almasn m? Sen, hzl deiimin her alana yansdn bilmiyor musun? Her geen gn zaman deiiyor. iyi ya, deie deie inaallah insan an yakalarz. Tarkan aka ile cevap veriyordu: u Bilgi a, Uzay a dediklerinin ne olduunu ben hl anlamadm. Vera bu konumalardan sklmt: Tarkan, oldu gerek Tarkan. Dnyay hi tanmyo, medeniyetin paa kesmek olduunu sanyo. Tarkan benim yanmda azarlanmaktan hi holanmazd. Ben bunu an26 lardm ama anlamamazlktan gelirdim. iimdeki gizlenmi insan bu ortamdan sklyordu. Fakat ortamn havasyla Boaz'n dalgalar arasnda skntm kayboluyordu. Sonra biraz mzik, biraz elence derken evimize geldim. Daha o yata dnyordum, u ana kadar hayatm ok renkli geti ama ben hl hayat rengimi bulamamln boluunda dolayordum. Lks hayat yayordum, paray su gibi harcyordum ve sosyetenin iindeydim. Eskiden sosyetenin ne demek olduunu ok merak ederdim. imdi ne olduunu renmitim. Meer sosyete olmak zor deilmi. Pahal ve yabanc marka kullan, alabildiin kadar al... u marka konusu da ok mhimdi. Kullandn eyann markas Trk veya Arap ismi olmasn da, ne olursa olsundu. Dini kurallara aldr etme, Allah'n emirlerinden hibirini yaama, bir de kpein olsun, onu arabanda gezdir veya eline al sokakta gez... Bazen de lks yerlerde elenirken orta sayfalarda resmin ksn. Al ite sana sosyete. Bir de lm olaylarnda pahal mevlthanlar getirdin mi dini btn sosyete olur karsn. Meer herey bu kadar basit ve ucuzmu. Bunu anlamaksa benim iin hi ucuza mal olmad. Aslnda bunlar farkeden yalnz ben deildim ama beni, yalnz ben biliyordum. Sosyete de grnd kadar mutlu deil bana gre ama grnd kadar neeli. kisi ise

farkl eylerdi. Sosyetenin hayalleri umutlar da yoktu bence. Ne hayali kursalard ki, istedikleri hereyi hemen elde ediyorlard. Yanmzdaki apartmana tanan Deli ismet beni sinir etmeye yetiyordu ama szleri de beni dndrmyor deildi. Her grdmde farkl eyler sylerdi. Bak, derdi bana, u denizin gzelliine bak. Denizden geen gemileri seyret. Balk motorlarnn seslerini dinle. Bazen mavi, bazen gri grnen dalgalar rzgarn nasl harekete geirdiini izle. Tabiatn kendi dilinden olan iiri okumaya al. Kiiliksiz insanlardan ka... insanlar, insanlktan istifa etmitir. Bunu anla, derdi. 27 I Bir ara: Seni yakndan grmek iin st mahalleden buraya tandm, dedi. Onu tersledim: "Sen, sen ne mnasebetle, beni grmek iin geliyorsun? Sen benim neyimsin ki?" dedim. Gzlerime derin derin bakt... Sama sapan laflar etmeye devam etti: Bana yle geliyor ki, ben senin her eyinim, dedi. yle ok sinirlendim ki: Sakn bu szleri bana bir daha syleme, dedim. Kapaklarnda on kilo arlk varm gibi, simsiyah gzleriyle tekrar bana bakt: Olur dedi. Ac ykl bir ses tonuyla: Olur! Madem ki istemiyorsun. Bunlar konuurken ninem grd bizi. Deli ismet'e selam verdi. Deli ismet ninemin yanna gitti. Cebinden iki muzla, bir paket biskvi karp nineme verdi. Ona sarld... Ninem de ok merak etmi olacak ki: Olum! Sen neden benimle ok ilgilisin? Neden bana her zaman muz ve biskvi alyorsun? dedi. O da, mahzun mahzun, yrtk ayakkabsnn ucuna bakarak cevap verdi: Ben seni annem olarak kabul ediyorum. Ne olur, sana olan bu ilgimden rahatsz olma, dedi. Bizim sokakta, aslnda zengin saylan bir ailenin olu Deli ismet. Fakat ruhen hastalandktan sonra, yeni ayakkab giymiyormu. Ailesi de olduka dindarlar, iyi de, bunca kzn iinde neden, neden en fazla benimle ilgileniyor. Zorla deil ya, bazen bu ilgi beni endielendiriyordu.

Deli ismet hakknda herkes farkl dnyordu. Baz insanlar Deli ismetten korkarlard, bazlar da srf elenmek iin onu konutururlard. Aklna ne gelirse onu sylerdi. Yapmack konuan insanlar iin bylesine drst konuan biri ilgi ekiyordu. Ayrca Deli ismet deiik bir slup kullandndan dolay, onu dinlemeyi severlerdi, ikide bir bana ve Leyla'ya taklrd; Genliinizi, gzelliinizi ucuza harcyorsunuz. Yazk oluyor size, derdi. Glrdk onun szlerine. Glrdk, nk, dolu dolu olan kelime28 lerini duyardk ama bir retmenimin dedii gibi kelimelerin iini deil dn anlardk. Gnler sonra okuldan dnte Vera'ya urayp hayat hikayesini dinlemek istedim. Biz dindar Hristiyanlarn insancl olann tanmadmzdan m nedendi bilmiyorum, Hristiyann da byle drst olur mu diye aryor onu daha yakndan tanmak istiyordum. Halbuki Almanya'da ok Hristiyan tanmtm. Orda hi ilgimi ekmiyordu. Hatta onlar Hristiyan olarak bile grmyordum. nk onlar tpk annem babam veya Trkiye'deki tandklarm gibiydiler ama Vera farklyd. Dedem de devaml beni ikaz ediyordu: "Bu Vera gvuru ktlk yapar, ondan uzak dur!" diyordu. Acaba bylesine iyi grnen bu kadndan dedemin dedii gibi bana bir ktlk gelir miydi? Bence buna imkan yoktu. O ktlk yapamazd, ona gveniyordum. Dedemse: "Sen onlar tanmazsn, Hal Seferle-ri'nde mslmanlar ktr ktr kesti bunlar." diyordu. yide, bu Hal Seferlerine ise onun bedelini Vera m demeliydi? Bu adil olur muydu? Karmak duygularla hayatn anlatmasn istedim. Sana bir ay yapaym, sonra anlataym hayatm... Bir de brek yaptm... Srf senin iin haa! dedi. Tandm Hristiyanlar'n aksine ok da cmertti Vera. Ben onlara gidince bana ne ikram edeceini arrd. Bu ilgisi bendeki anne zleminden doan boluu dolduruyordu. Boazii'nin ok ihtiaml olduu bir gecede balkonda oturduk, anlatmaya balad: Eimle Almanya'da evlendim . Sonra Trkiye'ye geldik, ilk ocuuma hamileydim. Kaynanam beni grnce ok kzd, kocama bard. "Bu gavuru nerden aldnsa oraya gtr. Ben gavur gelin istemiyorum." dedi. ok zldm. Aladm aladm, saatlerce aladm. Ben aladka o hakaret ediyordu. "Sus! Numaradan alama. Siz gavurlar ac duymaz, bakasna da acmazsnz. Gzyalarn ben yutmam, ancak aptal olum yutar. O kaln kafal qlum, aydan post, gavurdan dost olmayacan bilmiyor muydu? Biliyordu arria sen onu byledin..." diyordu.

29 I Bunca hakaretlerden sonra hi bilmediim bir gerei de o anda rendim. Yine hakaretlerle sylendi: "Olumun yuvasn yktn. Gl gibi kars vard. Olumu batan kar-masaydn o karsn seviyordu, asla brakmazd. Allah bilir, papaz bys yaptrmsndr." dedi. Kocamn ailesiyle rahat konumak iin gece gndz Trke renmeye altm. Meer Trke'yi bu ac haberi, hakaretleri duymak iin renmiim. Kocam bu szler karsnda benden utand. Almanca benden zr diliyordu. Bense zntmden lmeyi isterdim. Kocama, beni burdan hemen gtr, diye yalvardm ama; imkansz hemen gidemeyiz, bizim rfmz ok katdr, dedi. O geceyi gzyalar iinde geirdim. Ertesi gn kalktk pencereden bir baktk ki, hemen hemen yarm metreye yakn kar yam. ardk. Trafik ilemiyor, ben odamda yordum. Bir elektrik sobas almak iin kocam dar kacak, kamyor. Kar leye doru erir dedik, erimedi. Kaynanam beni oturduklar scak odaya sokmuyor. Kaynatam ondan daha merhametliydi ama o da karsnn sznden kamyordu. O yzden o da beni odaya armad. Kocama sordum o gn: "Bana, islam Dini ok gzel bir dindir, diyordun. Bu muydu sizin dininizin gzellii, bu muydu?" diye alayarak isyan ettim. Kocam savunmaya geti: "Annem dinini hi bilmez ki, annem gibi cahiller seni yanltmasn. Dinimiz annemin yaptn onaylamyor." dedi. Tabii ki onaylamazd. Hibir din byle vaheti onaylamazd ama ben mslmann byle vahi olmasna ok zlyordum. Almanya'da iyi mslmanlar da grdm, Tarih kitaparnda okuduum iin az da olsa biliyordum. Ben aksini grmek istiyordum. zellikle beyimin annesinden; ilgi, sevgi, efkat bekledim. Tam tersi oldu. Odamda titrerken birden sancm tuttu, avaz avaz bardm. Kaynanam da scak odasndan bana "Geber" diye baryordu. "Geber pis gavur. Evimi kirlettin... Ocamz sndrdn." diyordu. Ben kocamn daha nce evli olduunu bilmiyordum. Ayrca eer evliyken benim yzmden karsn boad ise neden sadece beni suluyordu? Olunu el-bebek gl-bebek severken neden ona hibirey demiyordu da sadece bana nefret kusuyordu? Byle adalet olur muydu? Sevgili Tanrm! Rab isa, beni kurtar diye dua etmeye baladm. Daha alt aylk hamileyken bu doum sancs da nerden kmt? Anlamtm ki, 30

ar zntden erken doum yapacaktm. Kocam elektrik sobas almaya gitmi, hava karard halde hl dnmemiti. Meer kaza geirmi hasta-haneye kaldrlm, benim haberim yok. Gece yars oldu, souktan titremem btn hzyla artt. Kaynpederim gizli gizli gelip bir tas scak orba getiriyordu ama son yemei sancdan yiyemedim, orba soudu. Souk orbann iine parmaklarm sokup stmaya baladm, inanmas g ama ben ellerimi orbayla sttm. Sancm artt. Benden kan boalyordu. Kaynpeder geldi yerleri kan iinde

grnce kaynanama bard: Asl gvur sensin, sen! Bu kadn lecek, gel una bir bak. Gidelim ebe aralm. Kaynvalidem syleniyordu: Pis gavurlar, imdi de oullarmz elimizden alyorlar. Nasl oldu bilemiyorum kaynatam birden bire daha hzl barmaya balad. Sanki aslan kesilmiti. Hemen gidip karsna tekme tokat giriti. Sen ne biim insansn, iblis yapmaz senin yaptn, dedi. Kaynvalidem barp hakaretlerini yeniledi: Gvuur gvur! Bir de bana dayak attrdn, bunu sana deteceim gvur, dediini hatrlyorum, devamn hatrlamyorum. Komaya girmiim. Kaynpederim komular arm, beni bir battaniyeye koymular, birer ucundan tutmular hastaneye kaldrmlar. Hemen ameliyata almlar. Sezeryanla ocuu dnyaya getirmiler. Tabii ki ocuk lym. Ben de mosmor olmuum. Zar zor kurtarmlar. Hastanede drt gn yattm. Kocam da geldi. ok zgnd. Ben bir daha o eve gitmem dedim. Komular ihsan Hoca vard, beni onlara gtrdler. Ben hsan Hocalar'da, kocam annesinde kalyordu. Annesinin bana yaptndan hepsi ok utanmt, ihsan Hoca, islm'n byle olmadn, bu kadnn islam' hi bilmediini her frsatta anlatt. Ben de onlara moral verdim: Ben bilinli insanm. Bir ktnn bedelini herkese detmem. Siz msterih olun, dedim. O gn bugn oldu bir daha kaynvalideme gitmedim. O da meraklm olmad iin gelmedi. Torunlarn her zaman ona gnderiyorum. Gnah olmasa gndermem ama ben dindar bir Hristiyanm, ktlk yapana iyilik yapmak isa'nn emridir. Ben ona aykr i yapmam dedi. Vera'y dinlerken btn mslmanlarn o kaynvalideyle ayn karakterde olduklar yargsna vardm. Bir kt uruna milyonlar kt gryordum. 31 Bende adalet duygusu yaradltan vard ama bilgi olmaynca adalet duygusu yetmiyor insana. Adaletsizlik yapyor ama bunu farkedemiyor. Bilin ve adalet; iki nemli kavram, ikisi bir arada olmazsa olmuyormu meer. Bunu ok sonralar renecektim. Sonradan rendim ki, cahil olan ama cahil olduunu bilmeyen nice kaynvalideler, mslman gelinlerine de ayn zulm yapyorlarm. Dedeme, "Arkadamla ders alacam" dediim iin Vera ile rahat rahat konuuyordum... Biz de bir inan vardr; hep Hristiyanlar'dan zulmeden kar, Mslmanlardan kmaz zannederiz. Ya da mslmanlardan zalim ksa da onu sylememek gerektiine mi inanlr? Bunu anlayamyorum. Bence zalim, mslman diye ifa edilmiyorsa bu da baka trl bir zulm oluyor. Bu da adaletsizlik oluyor ama mslmanlarn ou bunu bilmiyorlar. Hi dnmezler mi, Allah, hata yapmak zere olan Peygamberlerini milyarlarca kulunun gzleri nnde ikaz etmiti. Hazreti Muhammed bir Peygamber olduu halde Abese Suresi'yle onu uyaran Allah'n yaptna karlk, Allah'n teki kuluna bakn ki, zulm mslman yapt

zaman gizlemek istiyor. Mslman hatasn sylememekle iyi bir ey yaptn zannediyor. "Hz. Aie validemiz de bir kuldu, Cemel Sava'nda yanld" diyemez mslman. Bu szle Hz. Aie'ye hakaret yapld sanr. Sanki Hz. Aie'de ismet sfat varm gibi baklr ona. Bu tutumla islam'a daha ok zararl olunabileceini bilmez. Abese Suresi'nin ve teki surelerin hikmetlerini de. Adaletsiz mslman, zalim mslman yoksa, yapt zulmnden dolay ahirette korku ve endie iinde bekleyecek olan mslmanlar neyin nesi? Ve sormaz, zalim yalnz Ehli kitap'ta m vardr? Karsna zulmeden bir mslman zalim deil midir? Karsna ya da ocuuna zulmeden bakasna etmez mi? Kendi lkesinde, kendi halkndan olan bir kza tecavz eden bir gen, askerde dmanla savasa ve dman taraf esir alsa, dman kzna tecavz etmez mi? Bu namussuz kendi milletine ihanet eder de, teki millete ihanet etmez mi? Adalet; ilim, ihlas ve islam' yaamakla elde edilir. Bunlar bir fertte yoksa ve bu ferdin sapk duygular varsa onun ad ne olursa olsun, en alak kavmin yaptklarn yapmaz m? Onu, giydii niforma m deitirecek? 32 Deitirseydi, halife makamna oturan Zalim Haccac' deitirirdi. Adam gya mslmand ama yaptn ancak insanlarn en aal yapard. O halde burada yaplmas gereken bir ey vard. O da, ihlassz ve bilgisiz mslmann zalim bir Hristiyan kadar zalim olabileceini itiraf etmek Dnya vitrinine iki tip mslman sunmak. Mslmann iyisi de vardr, kts de vardr, islam' yaayan gerek mslman zalim deildir. Ad mslman olup da aslnda mslmanlkla ilgisi olmayan sahte mslman zalimdir, diyebilmek gerekir, ite ben bu ayrm nceden bilseydim yaadklarm yaamayacak, grdm birka zalim mslman uruna onca ileyi ekmeyecektim. Dnya da bilecekti iki snf mslman olduunu, o zaman dnya da, Msr'da veya baka lkelerde turistlere katliam yapan ne id belirsizlerin yaptklarn btn mslmanlara paylatrmayacakt. En azndan zalim olmayanlar bunu yapmayacakt. Kastl olarak mslma-n karalamay, dinin veya dinsizliin gerei grenlerse zaten engellenemezdi. Tabii ki ben bunlar Vera'y dinlediim o yllarda bilemezdim. Bunlar renmek, yllarm bilgiye, ilme verdikten sonra olacakt. Vera'y dinledikten sonra eve geldim. Dedem beni kapda karlad. Yznde kzgnlk ifadesi vard. Kalarn atp bana sordu: Saat ka? -On. Nerdeydin? Arkadamla ders alyordum, dedim. Meer beni grm onlardan karken. Ardarda tokatlar yzmde patlad. Seni srtk seni. Burasn Almanya sandn galiba. Tabii Almanya'da sabahlara kadar sokaklardaydn. Baban olacak o adam da, deyyus ses karmaynca meydan senindi ama ben baban deilim, diye barrken ok acmaszd. Avazmn kt kadar bardm: Hayr. Ben Almanya'da bymtm ama terbiyem dillere destand. Baka kzlar gibi

diskolarda sabahlayan biri deildim. Babam, kendine bir erkek arkada bul dedii halde, benim erkek arakadam olmamt. Kendimi ad Hristiyan ama aslnda din min tanmaz kzlar gibi olmamaya artlamtm. Bir namus duygum vard ama daha sonra o namus duygumu da, prensiplerimi de katlettiler. Bir insann namus duygusunun yok olmas, 33 namussuzluk yapmasndan ok daha byk felakettir. Ve ben bu felaketin iine, itildim. *** Dedem beni dvdkten sonra sokaa att. Namusluya bakn, ada eitimden gemi, ada e-kiyalarn bulunduu istanbul gibi bir yerde, dedem, beni geceyars sokaa atmt. Ninem ok iyi bir insand. Alad, ne olur yapma dedi fakat cehaletin kskacnda altm yl geiren dedem, ninemi duymuyordu bile. Gecenin onikisinde ben sokaktaydm. Alayarak Vera'nn yanna gittim. Tarkan ve Leyla diskotekten henz gelmemilerdi. Vera'nn gsne bam koydum, hngr hngr aladm. Vera bana teselli veriyordu ama beni hibir sz etkilemiyordu. Ertesi gn okula gittiimde periandm. retmenim Nezahat Hanm durumumu anlad. Benimle candan ilgilendi. Olay ona anlattm. Benim Selmalarla kalmam syledi. Selmalar be arkada bir dairede kalyorlard. Ben de onlarla kalacaktm. Anlatk ve onlarn yanna gittim. Bir gittim pir gittim. Bana Almanya'da Hristiyan kzlarnn yapamadn Trkiye'deki ad mslman kzlar yapt ve ben gen kzken, elden ele gezen gle dnmtm. O gzelim terbiyem bozulmutu. Bu da beni haddinden fazla zyordu. Bir ylm hzla deien olaylarla geirdim. Bazen mahallemize gider, ninemi ve arkadalarm grr dnerdim. O yl snfta kaldm. Annemle babamla bazen telefonla konuuyorduk. Durumu bilmiyorlard. Sanyorlard ki, ben ders almak iin Selmalarla birlikteyim, ikinci ylmda annemle babam geldi. Durumu rendiler, beni zorla alp yine dedemin yanna getirdiler. Fakat eski terbiyemden eser kalmamt. Buna en ok aran da Leyla ile Tarkan olmutu. Bedbahttm. ok sevdiim villamza girdiimde beni bir alama tuttu, kendime engel olamadm. Babam bu duruma ok zld, dedeme sylendi. Dedem de: Bykler, byklk grevlerini yapmayacaklar m? diye sordu. Babam cevap verirken ar konutu. Her eyin bir yolu vardr. Tabii ki bykler kklere sahip karlar ama gecenin yars hibir byk, bir insan sokaa atamaz. Byklerde byle bir hak yoktur. Yanl yaptnz, dedi. 34 O gece babam yattktan sonra balkona ktm. Vah drstlm vah Bir yl iinde nasl da elden gittin. Alarken yine Monteigne'in bir szn hatrladm, "Ancak kk ruhlar olaylarn

arl altnda ezilirler. Onlardan syrlmay, bir yerde durup yeniden balamay bilmezler." Ben iinde bulunduum durumdan syrlmalydm, ok zlyordum bu durumuma... Demek ki iim tam olarak ahlakszlamam. Sonra anlayacaktm ki, kt ve haramlar karsnda zlmek, insanlk alametlerin-dendi ve nimetti bu zntm. Hem kt iler yapp, hem de iyi i yapm gibi kendisiyle iftihar edenlerin haliyle kyasland zaman onlarn daha byk bir felakette olduunu yllar sonra anlayacaktm. Balkonda oturup iir yazmaya baladm. Kendi kendime yok oluumu, hataya itildiimi, yanllarn "doru" diye bana empoze ediliini dndm. Bedbahtm... aresizmiim gibi hissediyordum kendimi. Halbuki, btn konularda akl olan aresiz olamazd. O zamanlar bunu bilmezdim. Bir tuhaf olmutum. Gecenin karanl, sanki, geceye deil de benim iime hakimdi. Mutsuzdum.. Hepsinden nemlisi umutsuzdum. iimde bir kin vard. insanlar tarafndan aldatlm olmann verdii kinle, kime saldracam bilemiyordum. Kararszdm... Asl sulular gremiyordum. Btn gzel yollarn kader tarafndan tel rgs iine alndn sanyordum. Btn yollar kmazd benim iin. Gkyz ok dar, Yeryz bir hcre idi. Karmakark duygular iinde idim. Ben nasl bu hale gelmitim. Perian halimin acs iimi yakyordu. Dnp dolap kendime ayn soruyu soruyordum. Bir yalda bu kadar nasl deitim. Nasl deitiimi, zgr yaam ad 35

altnda, evreme aldanp nasl yoldan ktm dnrken, gzyalarn geceye akyordu. Sonra kalemi elime alp duygularm iirletirdim. Ey Tanrm! "Herey, krlmaz zincirleriyle bal yazgnn" iinden mi geer? insanlar lif lif dalp, yer mi insan? Ben de Aristoteles gibi mi sesleneyim? "Ey dostlarm, dnyada dost yok" diye. Ey Tanrm niye? Ama ona senin dostluunu sylemeliyim, Hi olmazsa o dnyada yapabilmeliyim. Nerdesin Ey Tanr? Bataklklarda rpmyorum Felaketin ikinci yars ben oldum sanki Ben nereye gitsem o da geliyor O demiti: "Mutluluk bile haddini aarsa azap olur" Ben am mydm haddimi? Yoksa unutmu muydum kendimi? Bu azap fazlaca byk geldi bana Kurtar beni ac renkten, yalvaryorum sana Bu gen yata byle olmak istemezdim. Gelen kbusu da engelleyemezdim. Ellerimden tutmad meleklerin Tutanlar benim bilmediklerim ite kendimi seyrediyorum geceyars Grdm ki, ben olmuum ben, tenin yz karas.

iiri yazdm sonra tekrar tekrar okudum. "Kurtar beni ac renkten yalvaryorum sana" deyiim ok houma gitmiti. Bulmutum iinde yaadm hayatn ismini. Onun ismi "ac renk'U Renk demiim hznle yazdm dizeler arasnda. Gerekten renkliydi hayatm ama o rengin altnda pusu kuran ac da vard. 36 f Sonra balkon n sndrp karanlkta gkyzne, denize ve kendi i dnyama bakmak istedim. Neler grmedim ki i dnyamda... Benden baka herey iimde gezinmi, uradklar her hcremde birer ur brakmlard sanki. Bedbahttm, ay nn kuatt koyu karanla sarlrcasna gkyzne bakyor, adeta gk kubbenin beni kucaklamasn bekliyordum. Ey dipsiz uzay! Beni kanatlarna al, gtr beni buralardan. Kar beni bu medeniyetin penelerinden... insann, tabiatla konutuu zaman, en yalnz kald zamandr. Kendisiyle konumak istediklerini de gkyzn veya baka bireyi bahane ederek konuuyor demektir. O gece bir eyi daha farkettim, insan aclar iindeyken, grme gc artyor galiba... Ben nereye baksam, oradan bana baka bir fslt geliyordu. ite ay, ite gecenin gizemi... te ayn yeryzne gnderdii klardan payna deni alan Boaz'n, adeta bana mendil sallarm gibi duran dalgalar... Bana, kpkten salarn kyya savuruyormu gibi bir duygu vermesi... Yldzlarn bana "Merhaba Cemile, yalnz da kalsan korkma... Btn dhiler, dhiliklerini yalnz kaldklar zaman ortaya karmlardr." dediklerini duyar gibiyim. Bu, benim iimin sesi, yldzn diliyle gnderiyorum mesajm... Hem de kendime yaptm tuhaf bir gnderme. Kendimi affedemiyor, affetmem gerektiini de biliyordum. Zira, kendimi affetmeyi baaramazsam, dtm yerden kalkamayacam... Kendine, zayf ynlerini bilerek gven duyanlar baarl olurlar... Kendime gvenmem lazm... Hatamdan dnmeyi hedeflemem lazm ama nasl?.. Deli ismetin dedii gibi, dnemez hale gelmeden nce, dncelerimi uygulamal mym? Bu iine gmldm gecede yle derinlere daldm ki, kendime geldiimde irkildim. Dalgnlktan syrlmann ruh haliyle kar balkona baktm. Kar apartmanda oturan Glderen'in balkonda kitap okuduunu farkettim. Glderen'i ben ok severdim, iyi bir kzd. O da dindarlkla dinsizlik arasnda bocalarken skntl gnler atlatm. Onu da babas annesiyle beraber buraya gndermi. Onun babas da yurt dndaym. Duyduumuza gre adam orda bir kadnla beraber ya37 yormu. Glderen'in annesini, "Kzmz bunalmda, sen onunla kal" diye ikna etmi, hanmn kzyla beraber istanbul'da brakm. Glderen ok hanm hanmck bir gen kz. Terbiyeli, zenti batana dmemi biri. Ne yazk ki, sonradan grme zentili bir annesi vard ama

Glderen ok farkl bir kzd. Sanki o annenin kz deildi. Fiziken baklnca benim gibi biraz tom-bulcayd ama baz kzlar gibi kompleks etmiyordu. Kendimi moda kurallarna gre deil, kendi kurallarma gre nemsiyorum" diyordu. Orta boyluydu ama uzun boylu grnmek uruna komik keli ayakkablar giyin-mezdi. Salarna bir toka balar yle gezerdi. Hibir zaman onu iki ierken grmemiimdir. Akt ama imanlyd. Onu ok eletirirdim. "Ninem naslsn?" diye onunla dalga getiim de oldu. Fakat o, hi aldrmyordu, onlarca arkadamn iinde o tekti. Onunla alay ederken bile ona sayg duyardm fakat yine de alay etmekten geri kalmazdm. Mahallemizde ok gen vard ama ben sadece Glderen, Leyla ve Tarkan'la arkadalk kurardm. Aklm, bilgim, arkada seimi konusunda yeterli deildi ama demekki ruhum aklmdan da, bilgimden de nde gidiyordu. Drstleri semiim, bunu, arkada zellikleri konusunda bilgi sahibi olduktan sonra anladm, insanlar hereyi zamannda anlayamyor. Onu ok zlemitim. Drst arkadaa, arkadan ktle itmeyen dosta hasret kalmtm. Balkondan ona sesimi alaltarak seslendim: Fslt halinde sesimi ben bile zor duyuyordum. Glderen! Glderen!... Glderen ban kaldrp bana bakt. Hafif ay vard, beni grebiliyordu. aknlkla cevap verdi: Aaa! Sen misin Cemile? Ne zaman geldin? Hogeldin canm. Geliine ok sevindim. Akamst geldim. Annemler getirdiler. Sen neler yaptn ben gide-li? Pek bir ey yaptm saylmaz. Bildiin eyler. Son zamanlarda kitap okumaya baladm. Hayatmda baka da bir deiiklik yok. niversite imtihanlar iin hazrlanyorum yine ama aklm derse yeterince veremiyorum. Yani ben hep aynym. Mahalle ayn. Deli ismet ayn. Hep seni sordu sordu durdu. Haa, pardon nemli bir gelime var, Leyla ile Tarkan deiiyor. Nasl yani? 38 Geen yl kapmza gelen Hristiyanlar vard ya. Kendilerine Yeho-va ahidi diyorlar. O iki kz onlar ele ald. Grsen Tarkan' da Leyla'y da tanyamazsn. Fikirleri tam olarak deiti. Ya... Deiik ve ilgin bir ey. Evet yle ama ben ok zgnm. Neden? Nedeni gecenin bu saatinde anlatlmaz. Yarn grelim. Olmaz. Ben ok merak ettim. Uykum da kat. Ne olur gel de konualm. Saatin bir olduunu herhalde bilmiyorsun.

 Biliyorum ama ne farkeder ki, ben gecemi gndzmle deitirdim. Hadi Glderen gel ne olur. Glderen biraz duraklayp sordu: Deden kzmaz m? O uyuyor, annemler de yle. Gel sohbet edelim. Gece yars Glderen bize geldi. nce ona sarlp aladm. O beni yeni grd iin aknd. Daha sonra balkonda oturduk, merakla sordum: Seni zen olay neydi Glderen anlatr msn? Glderen gerekten ok zgnd. Derin bir i ekiten sonra anlatmaya balad: Tarkan'la Leyla ok ularda yaayan iki genti, biliyorsun. Bunlarn herhangi bir dine ilgi duyacaklar aklmn ucundan bile gemezdi. O iki Yehova ahidi Hristiyan gen kz geldi onlar Hristiyan olmann eiine getirdi. Onlar madem degiebiieceklermi de neden ben onlar deitire-medim diye kahrmdan lyorum. Sen onlar nasl deitirecektin ki? Mslman yapabilirdim onlar ama bende i olmad iin yapamadm, pardon, Mslman olmalarna sebep olabilirdim. Gzmn nnde Hristiyan oluyorlar. Ben de imdi harekete getim, gece gndz kitap okuyorum ki, bilgi sahibi olaym da, onlar slam'a ekeyim. Biraz ge kaldm ama uraacam. Anneleri Vera bu ie ne diyor? Biliyorsun Vera gerek bir demokrat. "Ben karmam, ister msl-man olsunlar, ister Hristiyan" diyor. Biraz Yehova ahitleri'ne kzyor, "Onlar Hristjyanl bozdular, onlar ahirete inanmyorlar, onlar gerek Hristiyan deil" deyip duruyor ama Vera dininin militan deil. O iki gen kz ise, in39 sanlara dini telkin edebilme yntemlerini renmiler. Tabiki onlar kazanyor. Ben de Leyla ile Tarkan'n ellere gidiini seyrediyorum. Dnya da ban yasta koymu uyuyor sanki. Onlar hi grmyor. O zamanlar dinle ilgili konular beni fazla ilgilendirmiyordu ama yine de sordum: Baka kimler dinlerini deitiriyor? Sadk Bey deitirdi bile. O tam ahitler'den oldu. Vaftiz bile olmu. Hatrlayamadm, kimdi o? Hani bizim apartmanda oturan gvercin bakma delisi emekli bir memur varya; kars: "Ya gvercinlerin, ya ben" demi. Sadk Bey de "Gvercinlerimi tercih ederim" deyince kadn

ocuklaryla beraber sr olup gitmiti... ite o adam. Tamam hatrladm. imdi o Hristiyan m oldu? yle saylr. Nasl ikna olmu? Kzlar ok etkili konuuyorlar. Bir de evrede, bir ksm medyada islm Dini hakknda yalan yanl bir sr sylentiler var, irkin iftira ile islam' kiilerin gznde irtica, mslman da terrist gsteriyorlar. Bu da Leyla'y ok etkiledi. Sistem de dini kendi istedikleri ablonda gsterince, islam'n hereyini retmiyor, Leyla ve Tarkan gibiler zaten islam'dan kopmu olarak yayorlard. Yehova ahitleri geldiinde de bylelerini abuk etkiliyorlar. Yehova ahitleri'nin dinlerinde, herey bu dnyada hallediliyor. Siyasi olaylar deerlendirmek asndan doru yanlar da var. Daima dnyann bozulan dengesi zerinden propaganda, pardon tantm yapyorlar, islam' uydurmalarla bilenler de onlara hemen aldanveriyorlar. yle heyecanl heyecanl anlatyordu ki, ben akn akn ona bakmakla yetiniyordum. ok ksa zamanda Glderen'deki bu deimeye akl erdiremiyordum. Koca bir snm yanardaa benzetiyordum onu. Lav pskrm, sonra da susmu soumu olan yanardan, tekrar harekete gemesine benziyordu kararl baklar, hznl hali... znts ilmek ilmek yz hatlarna ilenmiti sanki. Gecenin derinliklerinde nefes nefese anlatrken, baklarn birden bana evirdi. Sylediklerimi, sylediklerimden nemlisi beni anlyor musun sen? Biraz akn, biraz mahcup tavrmla cevap verdim: 40 Pek anlayamadm. Hi ara vermeden devam etti: Mesela bir brorde diyorlar ki: "Dnya bozuluyor. Bu savalardan bunca cinayetlerden, hakszlklardan, yolsuzluklardan memnun musunuz? Deilseniz bizi dinleyin; dnyay sadece bizim grlerimiz dzeltecek." diyorlar. Bazlar da, yars doru olan szler ve ikazlarn etkisinde kalyorlar. nk Yehova ahitleri dnya zerindeki problemleri konuuyorlar. Bozuk gidii yorumluyorlar. Mslman dnya olaylarn konutuu zaman "Dini siyasete alet ediyor" diyenler bile, Yehova ahitleri'ni dinliyorlar. Baya ilgin. Evet ilgin ama bana gre doru deil. Dnyay bu giditen, en doru izgide btn insanln birlemesi ve ortak deerlerde elele vermek kurtarr. Dnyay ynlendirenler sanyorlar ki, insanlk sadece maddi skntdan dolay bunalm geirir, dolaysyla daima ekonomik kalknma zerinde durdular. "Ruhun kalknmas nasl olur?" diye sormadlar. Yehova ahitleri ite bu boluu farkettiler onu doldurmaya alyorlar. Glderen'in konumalar bana ilgin gelmeye balamt. O zamanlar ilgin olan ey sanki mutlaka doruymu gibi bir yarg tayordum. Sakin ama merakla sordum:

 Baka kimleri etkilediler? Adm adm onlar takip ettim. Mahalleye geldiklerinde nereye gitseler, ben de arkalarndan oraya gidiyorum, bildiim hereyi anlatyorum, insanlara aldanmayn diyorum ama u bizim Serime Abla varya, o benim planlarm alt st ediyor. Ne yapyor ki? Ne yapmyor ki. Sanki slam' ok gzel biliyormu gibi ahkam kesiyor. Yehovaclar'a hakaret ediyor. Hem de ne hakaretler; 'Pis gavurlar! Mahallemizden defolun. Biz gavur olmayz!' diyor. yle kaba davranyor ki, Yehovaclar'dan utanyorum. Onlar kibarca cevap veriyorlar, bizimki grgszce konuuyor. Fikirlere fikirle karlk vermesini bilmeyenler saldrya geerler ya, o da yle yapyor. Descartes: "Salam zihinli olmak yetmez. Asl olan, onu iyi kullanmaktr" der. Demek ki iyi kullanamyor. Ho hangimiz iyi kullanyoruz ya. aylarmz yudumlarken konuuyordu. 41 Evet, bazlarna gre manta hitap ediyorlar, insana ok da sevecen yaklayorlar. Onlara kzmyorum; yle eitim grm, yle inanmlar, ne diyebilirim. Kendi tembelliimin bedelini onlara detemem ama ben de bireyler yapmam gerekiyor diye inanyorum. Ah u annem, ne gzel dine ynelmitim. O zamanlar her gn bir kitap bitiriyordum, beni brakmad. Hatta kapanmann eiine gelmitim. Eer annem o zamanlar engel olmasayd imdi ok bilinli, islam' ok doru olarak renmi olacaktm. Geri yine de bo durmuyorum. Baya bir eyler yapyorum. Mesela bizim apartmandan iki kiinin Hristiyan olmasn engelledim. O zaman bana cesaret geldi. Okuyacam, okuyan dnr, dnen bulur, bulan buldurur, herkes inand kadar etkili olur, dedim. Artk benim aklm armaya balamt. Glderen yle dert etmiti ki bu ii, ben onu dinlerken kendi derdimi unuttum. Kararlyd ve sk sk ayn eyi sylyordu: Mslmanlar iinde Yehovalar'dan daha mantkl, daha gzel anlatanlar da grdm ben ama aznlktalar. Mesela mslmanlarn tamam ayn gzellikte anlatamaz islam'. Yehova ahitleri'nden tarlaya kanlarn hepsi kendi dinlerini nasl anlatacaklarn bilirler. rgtlenmiler, istedikleri evde ders yapyorlar. Dnyann her yerinde ayn program uyguluyorlar. Diyorum ki, bana gre onlarn inancndan daha mantkl olan inancmzn doruluunu dnyaya ispatlamalyz. En azndan Mslmanlar'a ispatla-malyz. Glderen takmt onlara ve onlar kskanyordu anladm kadaryla. Sordum: Sen onlar kskanyor musun? Biraz duraklad. Ay gzlerinin iine vuruyordu. Zeka fkran gzleri bedenden dnyaya alan pencere olduunu hemen fark ettiriyordu. Gzleri sadece grmeye yarayan deil, zekann bakt pencereymi gibi bakyordu. Derin derin dncelere dalm da yeni aylm gibi cevap verdi: Olabilir. Benim elde edemediim baarlar, benim inancmdan olmayanlar elde etsin istemem. zellikle mantkl grnmelerini hi istemem, tabii ki onlar kskanyorum. Onlardaki zgrlk bizde yok. Onlara tannan bu tolerans kskanyorum. Neden, benim dinim gecenin tadn aryordum. Glderen ise hep ayn eyleri

akla manta en uy42 gun dinken, onu anlatamayaym? dedi. Unutma ki, Descartes: "Mantkta bir ok faydal kurallar vardr fakat bunlarn arasna zararl ve gereksiz kurallar da karmtr." der. Sen imdi brak bu Hristiyanlk konusunu da baka eyler konualm... Baka zaman onlar ben de grmek isterim. Sen imdi biraz beni dinle. Ben ok mutsuzum... Varsa bir hnerin beni yola getir. Ben tam bir... Nedense syleyemiyordum. Kulana eilip zoraki syledim sonunda: Biliyor musun, ben neredeyse kt kadn olmann eiine geldim. Hatta aslnda oldum da. ok ard. Nee! Dnyada inanmam. Senin prensiplerin vard. O halde ahirette inanrsn. Sana yalan m sylyoruz? Nasl, ne zaman? Ne bileyim. Herey Selmalar'la yemee kmakla balad, baka yerlerde son buldu. Ailen biliyor mu bu durumunu? Hayr! Buselerde pek kzacaklarn sanmyorum. Babam kimseyle kmyorum diye bana kzard. O halde bir problem yok demektir. Ben ailemden ok, dejenere olan duygularm dnyorum. Benim son bir izzetli ylda yaadklarm kiilikli Hristiyan kzlar bile yapmazlar. Glderen ok zlmt. Karanln kucandan Boaz'a doru bakarken mrldand. Deli ismet bile anlam bu gidiimizi. Geen gn Mslman halkn kzlaryla, Hristiyan halkn kzlar -olanlar arasnda hi bir fark kalmad. Tek dnya formlne endekslenmiiz, dedi. Delimeli ama insan dnyor. Sanki birileri bizi de, Hristiyan alemi'ni de dinsizlemeye mi gtryor bilmem? Nasl oldu da byle olduk, aklm duruyor, durunca da almyor. Glderen'in paronayak hali canm skt... Birden aklma ismet geldii iin sordum. Hayret, Deli ismet'i zlemiim. ada ve ilerici geinenlerin i yzn, ehvetlerini tatmin iin, rahatlkla bir gen kz harcadklarn ve iki yzll grnce, Deli ismet'in drstln zlemiim. Sk sk sormu beni. Haber alamaynca, deliye dnm Deli ismet.

O gece konuarak, sabahladk. Glderen sabah drde doru evine git43 ti. Ben de kle halinde yataa attm kendimi. le saati gzm atm. Elimi yzm ykayp doruca Leylalar'a gittim. Leyla'y grr grmez ondaki deiiklii farkettim. Makyaj yok denecek kadar azd, salarn arkaya toplam, mini eteini karp diz stne indirmi, tavrlar da deimi. Sokakta danseden o kzdan sanki eser kalmamt. Birbirimize sarldk, sonra oturup sohbete baladk... Eskiden hangi arkc hangi kaseti karm, kim kiminle kyormu, televizyonda hangi film oynayacakm, yerli yabanc mankenlerdi gndemimiz... Leyla benden bin beterken imdi Leyla bu tr konulara hi girmiyordu. Sonra konuyu din ihtiyaca getirdi: Farknda msn Cemile, dnyay bozuyorlar. Ahlakszlk ald ban gidiyor, dedi. "Dnyay bozuyorlar" sz beni yllar tesine gtrd. Bu sz, ocukluumda amcamn olundan duymutum. Bir de beyt ezberletmiti bana: "Gl gibi dnyay rtp bozuyorlar Karanlklardan bir medet umuyorlar" diye. Dindar olan amcamn olunun szn imdi Leyla sylyordu ama slm adna deil, incil adna sylyordu. Mslmanlarn syledii szlerin aynsn duyunca, yadrgamadm, sadece merakl merakl baktm Leyla'ya: Evet yle, dnyay bozuyorlar. Nasl dzeleceine dair bir fikrin var m? Tabi var: Dindarlamak. Allah'n arsna kulak vermek! Gldm Leyla, biliyor musun, Allah ismi senin azna ok yakyor, dedim. Gler yzle gzlerime bakt: Herkese yakr. Tabii ki inanarak sylyorsa. Seni bylesine deimene sebep ne ? Kardelerim. Yeni kardeler edindim. Bu srada incil'i tetkik ediyoruz. Ben de dinden sapmtm, yolumu armtm ama bazen dinini bilen bir insan gibi sorular sorardm. Yine yle bir soru sordum: Kur'an' tetkik ettin mi? 44 Bazen Kur'an'dan bahsediyoruz. Onlar Kur'an'n aleyhine konumuyorlar ki. Ya, ilgin. Onlar btn kitaplara inanyorlar.

Merak etmitim, insan hi bilmediini merak etmez, biraz bilir de tam olarak bilmezse merak duygusu artar. Ben de o insanlardan biriydim. Beni de aranza alr msnz? Gler yzle cevap verdi: Tabii ki seve seve. Onlar insan ayrm yapmazlar. Gerek acaba yle miydi? Yehova ahitleri gerekten insan ayrm yapmazlar myd? Bunun cevabn da yllar sonra alacaktm. Girdim aralarna. Bana Gk Kral Yehova'y anlattlar... Bana yaknlk gsterildi... iten ve samimi idiler. Benim onlara taklmam dedemi ldrtyordu ama babamn "Kzm fazla skmayn" telkinleri yznden zerime gelemiyordu. Ben istediim gibi yayordum artk. "Danszler gibi gbei meydanda gezen Leyla dzelmise, sen de dzelirsin" diyordu dedem. Ben de bu frsat deerlendiriyordum. Leyla ve dierlerini eiten hemireler, (onlarn hanmna hemire, erkeine birader derler) bana da ilemeye baladlar. Hristiyan bakyla, hem Kur'an', hem de ncil'i, Tevrat' zellikle Mukaddes Kitab tetkik ediyorduk. Her ey bize tek tek anlatlyordu... Onlarn bak asyla rendiimiz Kur'an'la incil'i karlatryorduk... badet salonlarna gidiyorduk. Orada biraderler sohbet veriyordu, biz de dinliyorduk, zellikle, birader Mete Ser Bey'in anlattklar beni ok etkilemiti. Bir de baktm ki ben, oktan Yehova ahidi Hristiyan olmuum. Heyecanlydm... Dinime kar ak doluydum... Severek inanarak Hristiyan olmutum... Hemirelerim bana ok emek vermilerdi ama verdiklerinin karln greceklerdi. nce erkeklerle kmaya iten tevbe ettim. Diskoya kulbe gitme iine son verdim. Eski hayatmdan mayomla denize girmekle, az olmak artyla iki imem yasak deildi. O yasak, islam dininde vard, onu da Mslmanlar dinlerdi. Ben fikren Hristiyandm, neden slam'a uysaydm ki. 45 Aylarca incil'i tetkik etme ad altnda ders almtk. Her ders beni Yehova ahitleri'ne yaklatryordu. Derken, ite ben gerek bir Hristiyan olmutum. Mahallemizde imdi drt Yehova ahidi olmutuk. Mahallemiz ortalama beyz kiilikti. Beyz kiiden drt kii ilk adm olarak hi de kmsenemezdi. Vaftiz olmamtk ama kendimizi Hristiyan olarak gryorduk. Deli ismet Leyla'nn Yehova ahidi olduunu rendikten sonra, beni her grdnde alamakl sesiyle tenbih ediyordu: "Ne olur Cemile! Sana bir dost olarak yalvaryorum, Leyla gitti bari sen gitme. Leyla ile arkadal kes... Yanl yapyorsun, bir ka cahilin yapt yanllar islam sanyorsun... Ne olur, sana bir eyler anlataym, beni dinle!" diye rpnp duruyordu. Bir sabah, birka kilo muz, koca bir kutu biskvi alm bize geldi. Onu kapda grnce beni bir titreme ald. "Bu adam, hem de deli olan adam, neden peimi brakmyor? Bu candan ilgisinin anlam ne?" diye dndm.

Ninem onu grnce ok sevindi. Onu ieriye ard, daveti kabul edip ieri girdi, sonra mahzun mahzun bana bakt. Gzlerimden onu evimizde grmek istemediimi eminim okuyordu ama ii delilie vuruyordu. Anlama-mazlktan gelip ieri girdi ve Nineme sarld... Sonra da bana dnerek: - Hadi Cemile, ben yabanc saylmam. Bir ay yap da ninenle baba-a bir kahvalt yapalm, dedi. Suratm asarak mutfaa girdim. Konuulanlara kulak misafiri oldum ki, ne duyaym, nineme, benim, Hristiyan olmak zere olduumu sylyor. Hemen salona geip: "Ninemi zmeye hakknz yok. Ona zel durumlarm anlatmyorum... Ltfen siz de bir ey sylemeyin" dedim. O gn bana ok yalvard, "Ne olur gel sana islam'dan anlataym, ne olur, baka dinlere gitme, islam yldzlarda bile geerli bir dindir." dedi. Onu dinler miydim! Benim aklm, yeni dinimdeydi. Bu mahalleden drt kii olmutuk. Biz tam ahit olabilirsek, zaten mahallemizden ok insan elimize alacaktk. Belki Deli ismet de aramza girerdi. Uzun bir sre kimseye sylemedim dnm, daha sonra saklamadm. Deli ismet bize geldiinde: Sen Hristiyan oluyormusun doru mu? dedi. 46 Evet, tetkiklerimiz biter bitmez vaftiz olacam. Allah izin verirse kararlym dedim. Bir mddet Deli ismet gzlerime bakt, bakt... Gzlen sland... Sonra ar ar konutu. Tanmadn islam' kt zannedip, tanmadn bir dine gireceksin. nceleri Allah'tan Allah diye sz edeceksin, sonra Allah demeyeceksin. En kt Yahudi'ye bile sayg besleyecek, Mslmanlara kin kusacaksn. nceleri btn dinlere saygl olacak, sonra btnden Kur'an' karacaksn. Yalnz karmakla kalmayacak, gn gelecek Kur'an'dan nefret edeceksin. Deli deil miydi, beni de deli ediyordu: Hi bile. Biz Kur'an'a da sayglyz, zaten, hem Kur'an, hem incil'i tetkik edeceiz. Kiminle? incil'i size onlar anlatacak, peki Kur'an' kim anlatacak? Trke'sinden okuyoruz. Trke'sinden okumak yetseydi, ayn ey incil iin de geerli olmal deil miydi? Sonra zgn zgn gitti. Bu nasl deliydi, beni bazen artyordu. Gl-deren ise kahroluyordu. Ben henz Yehova ahitleri'nden olmamtm ama beni olmu kabul ediyordu ve kahroluyordu. Her frsatta bana Kur'an'dan ayetler okuyor, beni ikna etmek iin alyordu. Tarkan ise acaip deimiti. Dzgn pantolonu, dedi toplu sa tra, ne olduu belli olan gmleiyle tam bir beyefendi olmutu. Gzlerime ina-namyordum. ahitler Tarkan'

deitirmiti. Fakat ne kadar altlarsa bizden baka hi kimseyi etkileyemediler. O beenmediim sosyete kadnlar bile, "Biz dindar olacaksak kendi dinimize dneriz" deyip, kesip attlar ahitlerin arsn. Bir cumartesi akam Glderen'in yanna gittim. Rengi sararmt. Beni grnce alamakl bir ruh haliyle bana sarld; Gzlerimin nnde Allah'n Dini'ni brakp gidiyorsun. Bense tam tersi ona kzdm: Hi bile. Bilakis Allah'a ve onun dinine gidiyorum. Bu konuda konu-"mayalm, beni zyorsun. Sen de Serime Hanm'a benzemeye baladn, ka yapaym derken gz karyorsun. Beni brak da seni soralm, sen ne 47 yapyorsun? Yerinden kalkt, nereye gideceini bilmeyen bir insan tavryla balkona kt... Ben de onu takip ettim. Karlkl olarak ezlonglara oturduk. Gzleri dolu dolu cevap verdi: Annemle savataym, sizinle savataym. Dn gece saatlerce dndm. Denizin dibine daldm hayal alemimde, sizi grmemek iin bir mddet kmadm oradan. Dn gece bana herey, hereyden farkl geldi. Geni balkonda biz konuurken annesinin sesiyle irkildik: Glderen! Hl kuafre gitmedin, bu akam da baloya ge kalacaz. Yine umursamyorsun. Bu defa da geen gece gibi spor kyafetlerinle geleceini sanyorsan aldanyorsun. Beni ikinci kez rezil etmene izin vermeyeceim. unu unutma, artk biz, sradan bir mahallede oturmuyoruz, sosyetenin iindeyiz ve ona uymak zorundayz. O yzden bu defa seni ben hazrlayacam. Hadi kalk bakalm, Cemile yabanc deil nce kuafre git. Glderen ban eline dayayarak dalgn dalgn annesine bakt: Efendim anne! Ne dedin? Emire Hanm ok sinirlenmiti: Ne mi dedim? Kz sen beni dinlemiyor musun? Sessizce mrldand: Dinliyorum. O halde neden duymuyorsun? Kulaklarn nerede? Kulaklarm bende anne ama aklm kulaklarmda deil, dnmekle megul. Ne olur ne syledinse tekrar et anne. Hemen kuafre git, diyorum. Glderen annesine yalvaran gzlerle bakt: Beni bu gece gtrme anne. Kendimle yalnz kalmak istiyorum. Emire ok sinirlenmiti.

Gzlerini yuvasndan karm gibi sinirden korkun hale gelmiti. Olmaz, arkadalara ayp oluyor. Kukumav kuu gibi olman, seni hastalkl gibi gsteriyor. Elenceyi bilmeyen gen kz grnmndesin. Senin gibilere Avrupa'da ne diyorlar biliyorsun. Glderen sanki buz gibi olmutu. Souk baklarla annesine bakt. Bir eyler sylemek istiyordu belli ki. Fakat annesinin anlayacandan emin olmad iin yutkunuyordu. 48 Annesi misafir odasna gidince Glderen baklarn bana evirdi: Adeta yanyorum Cemile, bu yangnn nasl birey olduunu asla anlatamam. Annem de anlayamaz, sen de anlayamazsn. u halime bak, Mslman olarak yapayalnz kaldm. Onun nasl bir ac iinde olduunu anlayamamann verdii cehaletle damdan der gibi konutum: Belki sen de ahidler'den olursun. Birden bire irkildi. Allah korusun, benim grnmden, bam rtmeyiimden cesaret alma, ben lrm de yine dinime ihanet etmem. Emire Hanm'n sesi yine duyulmutu. Glderen! Hadi artk beni kzdryorsun, kuafre git. Glderen'in o gnk hali hala gzmn nnde duruyor. Omuzlan dm, gzleri keder ykl, oturduu yere ylm hissi veriyordu. Bir ara yine bana dnd: Bak Cemile, sen de bak annemin haline, bak nasl da koturuyor. Onun kousunu seyrediyorum da anneme acyorum. Her seferinde aynaya bakmas da bana ac veriyor. ok gemeden Emire Hanm yine geldi. En pahal gerdanln takmt ama yine de gerdanndaki buruukluu kapatamamt. Emire Hanm bir salona, bir oturma odasna gidip gelirken Glderen mrldand: Zavall annem buru buru gerdann pahal gerdanlk kapatr sanyor. Ona bunu sylesem inanmayacak, yine kendisini gremedii ekilde grecek. O halde neden konuaym ki. Emire Hanm sylenerek yine geldi: Ne konuuyorsun yle? Eminim benim hakkmda konuuyorsun. Evet anne! Senin telana aryorum. Baloya m gidiyorsun, ikinci ubeye ikenceye mi gidiyorsun belli deil. Bu nasl elence bilmiyorum. Hem ncesi, hem de sonras stres dolu.

Anlayamadm ey, balangc ve sonu stres olan bir yere neden gidiyorsun anne? Ana kzn bu halini hayretle izliyordum. Glderen durmadan yalvaryor, Emire Hanm ise bu yalvarlara aldr etmiyordu. Bir yandan t yapan Emire Hamm, bir yandan syleniyordu: 49 Bu kza ne oldu bilmem, yine dinci kesildi bama. Ne istiyor anlayamyorum. Glderen zntsn izah etmeye balad: Nasl bilmez, nasl anlamazsn anne, Leyla Hristiyan oluyor. Yz hatlarnda alayl bir ifade belirdi. Sonra da ayn tavryla cevap verdi: Daha nce ne imi ki; imdi Hristiyan oluyormu? Hem bundan sana ne? Olursa olsun, onlar da Allah diyor. Bir din, sadece Allah demekle tamamlanmaz anne. slam'a gre, mslman dininde kalmal. Ayrca, slam inancnda Allah'a ortak komadan Allah'a inanlr, gnderdii kitaplara da onun emrettii gibi inanlr, yaamasa da, kii ibadetlerini tam yapmasa bile tam inanmak zorundaym. Yani slam'a gre Allah, kuraln byle yerletirmi. len insan iin geerli deilmi bu kural, hayatta olana tevbe imkn vermi... ller tevbe edemezlermi. Emire Hanm bu defa acele acele t yapyordu. ty sinirli sinirli bastrrken cevap verdi: Bence Cemile, Hristiyan olsun, Almanya'da hibir Mslman'dan iyilik grmedim, hep Hristiyanlar'dan iyilik grdm. Glderen bu szlere ok sinirlenmiti: Sen kompleksinden Mslmanlar'a selam bile vermiyordun ki anne. Hristiyanlara gelince kendini koyverirdin. Mslman grnce ban evirirdin. Sen onlara tenezzl edip yaklamazken, onlardan yine de ilgi beklemen ok yersiz... Suratlarna bakmadn insanlar sana nasl iyilik yapsnlar ki? Brak iyilii, sen yz vermediin halde sana yaklasalar binbir tane kulp takardn onlara... En azndan "Ben yz vermiyorum yine de srnayorlar" derdin. Tamam tamam, yine dinciliin tutmasn. Allah'a kr epeyce d-zeldin tekrar balama. Anne! Bunun tekrarla ilgisi yok. Leyla ile Tarkan Hristiyan oluyor, buna seyirci kalamam. Olmasnlar canm. Onlara kim Hristiyan olun diyor? 50 islam' bilmiyorlar anne. rnek alacaklar bir Mslman da yok evrede. Emire Hanm hmla ty t masasna vurarak cevap verdi: Biz neyiz burada? Biz gvur muyuz? Glderen ac ac glerek aknlkla cevap verdi: Nee! Sen mi rneksin anne? Neyinle?

Uzun tartmalardan sonra Glderen kararn yksek sesle aklad: Ben gitmiyorum anne, ben ac ve zdrap iindeyim. Emire Hanm kzgnlkla cevap verdi: Unutma, hayvanlar da ac ekerler ama yine de elenmesini bilirler. Evet ama Ergun Gze'nin dedii gibi, "Hayvanlar yalnz ac ekerler. Acyla beraber zdrap duymazlar." Bense hem ac ekiyorum, hem de zdrap duyuyorum. armtm bu cevaba. Demek hayvanlar zdrap duymasn bilmezlerdi. Merakla sordum: Ben Ergun Gze'nin dnr olduunu bilmiyordum. Gzel bir tespit. Onu mu okuyorsun? Evet, bu hafta yedi kitap okudum, elimdeki son kitap onun. ismi ne? Byk Mustarip Allah Allah! Hatrladm ve ok ardm. retmenim dev olarak. vermiti o kitab okumutum. Konusu senin aradklarndan ok farkl. Sen o kitapta ne buldun? Daha dorusu o kitaptan beklentin neydi ki? Gemi dnemde insanlarn nasl altklarn, neler yaptklarn renmek istedim. Daha dorusu insanlar ikna sanatn yakalamaya alyorum. Keke diyorum, Yehovaclar'n metodlar gibi bizde de bir metod olsa da, ben de okusam. Bu arayla hergn bir kitap okuyorum. Fakat insan ikna yollar ve metodlaryla ilgili bir kitaba henz rastlayamadm. Her kitap bir eyler retiyor ama benim aradklarm retmiyor. Ben aramaya devam edeceim. Emire Hanm akn akn dinlerken adeta gzleri dnmt. Hmla kznn zerine yrd: Bana bak, byle ilere akln takma seni ldrrm. Ye-i, elenmene bak. Rahatlk sana batyor mu? Hibir ey yapmadan rahat yaamak herkese batar anne ama her51 kes onu farkedemez. Evet bana, gnahlarla kuanm rahatlk batyor, byle elde edilen rahatl istemiyorum. Tamam, sen yine ar dincilie doru kayyorsun ama ben buna izin vermeyeceim. Hmla Gtderen'in odasna gidip onun kitaplarn pencereden atmaya balad. Bunu yaparken de avaz avaz baryordu: Al ite kitaplarn... Dincilik saan kitaplar bunlar. Ancak plklere layktr. Al, al ite! Glderenle ben kapya gelmi ona bakyorduk. ldrma sras Glderen'e gelmiti:

 Yeteer! Anne yeter artk, beni bana brak. Senin holandklarndan ben holanmadm halde katlanyorum. Sen de bana katlan, artk dayanamyorum. ikisi de birbirine bireyler sylyorlard ama birbirlerini duymuyorlard. Hncn alamayan Emire Hanm, Glderen'i sandan tutup ban duvara vurmaya balad. Buna da ben dayanamadm, kaplan gibi atlp arkadam annesinin elinden kurtardm. Bu defa hmla bana dnd: Sen karma, zaten sana da kzgnm sen Hristiyan olal, bu kz daha ok dinci oldu. O bana barsa da Glderen'i kurtarmtm. Daha sonra cyak cyak baran makyajyla evden kt Emire Hanm. karken hakaret etmeyi ihmal etmedi: Hadi ben gidiyorum, iki sapk babaa kaln. Bana kzmas iime dert olmutu. Emire Hanm ktktan sonra ben de kmak istedim ama bu defa Glderen brakmad. Ona, "Kendimle babaa kalmak istiyorum" demitin ben gideyim sen de kendinle babaa kal, dedim. Ne syledimse brakmad. Onun bu lgnlnda benim de paym vard tabii ki. Kendine gre beni kurtarmak iin rpnyordu. Bunlar da o zaman anlamam mmkn deildi. Zira, davranlarn dilinden anlamak baz abalar istiyordu. Deneyim ise zaman ve bilgi birikimi ile olurdu... Hava iyice kararmt. Gelip boynuma sarld, sarsla sarsla alyordu: Seni kurtaramyorum kardeim. Seni ellere veriyorum. Benim sahip kamadm kardeime tabii ki, ya Hristiyan, ya Ateist, ya da Mrikler sahip kar. Didiniyorum ama olmuyor, olmuyor ite, diye feryat etti. 52 Olmuyordu gerekten. Zira, islam'n bir yarsn dedem, teki yarsn da Vera'nn kaynanas gibi gryordum. Glderen ise, beni kurtarmak iin durmadan rpnyordu. Bu arada Deli ismet'in sesini duyduk. Sokakta trk sylyordu; "Buras Mu'tur Yolu yokutur Giden gelmiyor Acep ne itir." Hemen sokak tarafndaki balkona geip seslendim: ismet hayrdr, ok efkarlsn. Durdu. Bir mddet sessizce bana bakt. Bak beni rktyordu ama yine de onunla konumak houma gidiyordu. Tekrar sordum: ok efkarlsn neyin var yine? Cevap vermiyordu.

 Allah akna syle neyin var? O tuhaf bakyla yine bir mddet baktktan sonra konutu: Allah'n ismini ansnn son demlerindesin. Gn gelecek artk Allah'a Allah demeyecek, Yehova diyeceksin. Belki mrik, dinsiz birini seveceksin ama Mslmandan nefret edeceksin. Kur'an'a nceleri saygl olacaksn ama sonra Kur'an'dan nefret edeceksin. Btn dinlere sayglym diyen sen, o hkmden Kur'an' karacaksn. Sonra kitap kalacak. Her halde Allah'n hakk tr sz de burdan geliyordur. kitaba inanacaksn ama ne de sayg gsteren drdnc kitaba inanmayacaksn... Sana retilenlerin sonucunda karar vereceksin belki de, sen de balayacaksn, Allah'n haklarn kendi kurallarna gre tayin edeceksin ve Allah'n hakk tr, diyeceksin. Kesin deil ama ihtimal bu... Seninle bunlar Arasat Mey-dan'nda daha detayl konuacaz Cemile. Sonra trksnn devamn syleye syleye klarn bittii noktada kayboldu. ok derinlerden geliyordu sesi: "Havada bulut yok Bu ne dumandr Mahlede lm yok Bu ne figandr 53 Buras Mu'tur Yolu yokutur Giden gelmiyor Acep ne itir." Glderenle ben arkasndan baka kaldk. Beni grd heryerde eyden kopacam ama bunu mutlaka yaayacam sylemesi canm skyordu fakat sklan canm oyalyor, fazla nemsemiyordum. Deli deil miydi, konuuyordu ite. 54 Rzgarn zi Glderen, yine Yehova ahitleri'nin ardndan, onlarn gittii her eve gidiyor, bildiklerini anlatyordu. Kimler ne kadar etkilenmiti? Kiilerin kendilerinden renemiyorsa hizmetilerinden alyordu haberi. Onun bu gayreti ok houma gidiyordu. Bir gn bunu Leyla ile de konutuk. Leyla onu bir gn Yehova ahidi yapacandan emindi. "Birden olmaz" diyordu. O da renmiti birden olmaz. Aradan bir yi daha gemiti. Ben hem liseye gidiyor, hem de Yehova-clar'n verdii kitaplar, brorleri okuyordum. Haftada bir de Leyla'nn evinde tetkik vard, incil'den ayetler okunuyor, sonra bu ayetlerde neyin kastedildii aklanyordu. Tabiiki, incil'in peygamber dilinden aklamas olmad iin, bugnn insanlar aklyordu manasn. Kur'an ise, peygamber tarafndan aklanm, bu aklamadan sonra devreye alimler girmi. Her asrda ,

tefsiri yaplyormu ama ben bilmiyordum. Mslmanlar'n Kur'an ayetlerini nasl akladn bilmediim iin, Yehova ahitleri'nin aklamalar ok houma gidiyordu. Vaftiz olmasam da artk Yehovac olmutum bile. *** Tarkan'la sk sk karlayorduk. Ona hayrandm, meer efendilik bir gence ne kadar yakyormu. Bunu Tarkan'la farkediyordum. Bir gn dedemle oturduk Vera'dan bahsediyorduk. Vera'nn drstln anlattm dedeme. Artk insan ikna yollarn renmitim. Bir de dedemin anlatt bir hikaye vard. Peygamber Muhammed, evine ziyarete gelen Yahudi'nin altna kendi yeleini sermi. Bu noktadan ele alarak, "slam Dininiz" Mslman olmayanlara kt davran emretmese gerek. Ma55 dem ki Peygamberi, Yahudiye byle davranm, demek barta ve savata kurallar farkl konmu, dedim. Dedemi ne yaptmsa ikna edemiyordum. O sadece bir cmle sylyordu: "Aydan post, gavurdan dost olmaz!" diyordu. Dedemin bu banaz Mumuna bakp, hemen Ye-hova ahitleri'yle dedemi kyaslyordum. Dedem ne kadar yobaz, Yehova ahitleri ne kadar sevecendi. Bana gre, Yehova ahitleri ok sevecendi... Onlar hi kimseden nefret etmiyorlard... Mslmanlar yle miydi ya?.. Mslmanlar kin ve nefret doluydu... Yllar sonra teki gerei de renecektim. Ertesi gn baktm Vera saksya gl dikiyor. Ne olduunu sordum. Yznde sevgi belgesi varm gibi, sevecen tavrla cevap verdi. Ama bu gl Hristiyan Gl, dedene syle onu italya'dan getirttim. Rica edip bir kk de ben aldm. Bu arada Deli ismet baktm bize bakyor. Leylalarn balkonu sokak hizasndan bir metre kadar yukardayd. Deli ismet'e biraz da inat olsun diye gl fidann gsterdim. ismet bak, evime Hristiyan Gl dikeceim, dedim. Ne diyeceini merak etmitim. Dik, btn iekler Allah'ndr. Gln Hristiyan Mslman olmaz. Kimin gl olursa olsun, gl Hristiyanca, ya da Mslmanca deil, glce kokar. Hem biliyor musun, Peygamberimiz gl ok severdi. Sonra konuyu deitirdi: Ne zaman vaftiz olacaksn? Bilmiyorum. Hemireler ne zaman derse. Beynimdeki elikilerin bitmediini onlar da biliyordu herhalde hala vaftiz yapmyorlard beni

ve ben resmen Yehova ahidi olmamtm. Leyla vaftiz olmu, Tarkan da olmak zereydi. Benimse hl olamamam beni ok zyordu. Bir de soru vard kafamda. Yehova ahitleri, Allah ile kul arasnda kpr grdkleri Papazlar'a kzarken, vaftiz yoluyla, onlar da papazlarn yaptn yapmyorlar myd? islam'da olduu gibi, ben neden istediim anda Allah'n Dini'ne giremiyordum? Neden illa da, bir kuldan belge alacaktm? 56 Bu ve benzeri sorular vard beynimde. Biraz da buna sebep Glderen'di. Beni etkisi altna alyordu. Aklm karyordu, onlar da anlyorlard demek ki. Onu da tetkik gnne davet ettim. Dinledi, Yehova ahidi kzlarla konutu. Sk sk onlara ayn eyi syledi: Siz inancnz yerine getiriyorsunuz, ben size deil, bize kzyorum... Size kzdm bir nokta var; eminim her Yehova.ahidi sizin gibi deildir, Kur'an'a ok fazla saldryorsunuz. Bir kitapta okumutum, "Baz Yehova ahitleri, taraftarlarn ylesine islam'dan nefret ettirirler ki, daha sonra Ye-hovac olmaktan vazgeenler herey oluyorlar ama Mslman olmuyorlar-m. Nefret iliklerine kadar ilermi. Bakyorum, sizdeki telkinler de her frsatta islam' baltalamaya ynelik. stelik ok ilgin bir yan daha var telkinlerinizin, isa'ya ve Meryem'e inanan slam'n aleyhindesiniz. isa'ya ve Meryem'e inanmak yle dursun, onlara umulmadk hakaretler edenlere bylesine nefret duymuyorsunuz. Bazen kibarca eletirip geiyorsunuz. Ayn kibarlnz slam'a gelince nereye gidiyor bilmiyorum. Yoksa diyorum bazen, sa'nn lmnden sonra 2000 yl gemi olmasna ramen, Yakn a'a kadar rgtlenmeyen Yehovaclar, sadece islam'dan nefret ettirmek iin mi tretildi? Yehoval Gizem konuyu baka alana ekerek cevap verdi: Siz resmen Yehova ahitleri'nin aleyhindesiniz. Unutmayn ki, dinimizi din olarak Trkiye Cumhuriyeti resmen kabul etti. Siz de slam'n aleyhindesiniz. Hem de her frsatta islam' yerden yere vurarak konuuyorsunuz. Bizim dinimiz de Trkiye Cumhuriyeti'nin resmen kabul ettii dindir herhalde. Trkiye Cumhuriyeti'nin Kanunlar sizin inancnza sayg gsterip, bizim inancmz geri tepemez ya... Tartmalar nezaket kurallar iinde devam ederken yine Semire Hanm geldi. Aman ne hakaretler etti onlara, aklm durdu ama onlar hi sinirlenmediler. Gayet medenice konuarak hep alttan aldlar. O ise sralyordu hareketlerini: Bedava bana kitap datyorsunuz, paray nereden buluyorsunuz? Bize gelen brorle Almanya'daki kzma gelen bror ayn kalemden kma. Btn dnyaya ayn brorleri gnderiyorsunuz. Sizi Amerika'dan y-netiyorlarm. Sizi aldatyorlar ama siz krsnz, grmyorsunuz. Siz sahtekarsnz. 57 Bu noktada Glderen dayanamamt: Semire Abla, ltfen daha sakin ol. Ayrca bu arkadalar sahtekar deiller. Onlar

inandklar gibi yayorlar. Onlara ne, nasl telkin edilmise, onlar da onu telkin ediyorlar. Burada sahtekar olan, inand gibi yaamayan sen ve ben varz, dedi. fkeyle sordu: Sen onlar m savunuyorsun? Hayr, yanla inanmak baka eydir, sahtekarlk baka eydir. Belki bu tekilat kuranlarn iinde sahtekarlar ve baka eyler amalayanlar vardr. Onlarla, bu inanm insanlar ayn grmemek lazm. Yanla inanyorsunuz/diyebilirsiniz. Unutmayn ki, islam Dini, karmzdaki kim olursa olsun, ona iftira etme hakkn vermiyor bize. Byle srp gidiyordu gnlerimiz. imdi dnyorum da, beni yllarca vaftiz yapmayan Yehovaclar'n planlarna hayran kalyorum. Benim baz elikilerim olduunu nasl da anlamlard. Demek ki, her biri psikolog gibi olmulard. yle olmasayd, benim elikilerim olduunu nasl farkedebilirlerdi. Beni hl neden vaftiz etmediklerini sorduumda, sabr renmelisin, acele etme, seni biz, bizden biri olarak gryoruz. Senin bundan phen olmasn, diyorlard. Bir "Dini rgt" bu kadar ince eleyip sk dokumay bunca titizlik iinde nasl yrtyordu, bunu hl anlayamadm. Bana Alman kzlarnn yapmad ktl yapan, gen yamda beni arkada ad altnda erkeklerin kucana iten genlik ve bilgisizliin verdii zaafm beni harcamada kullanan ev arkadam Selmalar'a da arada bir uramay yeni grlerimi onlara sunmay da hi ihmal etmiyordum. ylesine iten alyordum ki her zaman, her frsatta Yehova ahitleri'ni anlatyordum. Younluk iindeydim fakat younluum, ilem, almalarm helal olsundu. nk, ben deimitim. Selmalar bu halime aryordu. ok namuslu olan Yehovac kzlar bana namusun cinsellikle ilgili blmn retmilerdi. Onlara, bana verdikleri bu duygu iin minnettarm. Hl benimle uraan o iki hemireyi grdm zaman bunu kendilerine sylyorum. 58 Beni Yehova ahidi Hristiyan yapmak iin ok uratlar Dile kolay tam yl geti aradan yl boyunca bana iffeti retmilerdi, nikahsz olarak, bir gen kzla, bir erkein elele tutumayacan retmilerdi. Bana emek vermilerdi. imdi bile bu iyiliklerine teekkr ediyorum. Ne byk sabrd onlardaki. Hl o sabrlarna ayorum. En byk zellikleri, ilk devrede asla, islam'n aleyhinde konumadan, kiinin bak asn, slam' eletirmeye eviriyorlard. Baanyorlard. Onlara "Neden baaryorsunuz?" diye kim kzabilirdi? nanyorlard ve inanlarnn gereini yerine getiriyorlard. Hereyden nce ok okuyorlard. Ve gzel anlatyorlard. Halbuki onlarn anlattklar bir ok ey islam'da vard. Ama ben ilk defa Mslmanlardan deil de, onlardan duyduum iin, o gzellikleri incil'e mal ediyordum. Ayrca bana ok da ilgin geliyordu. Glderen ise kahrndan lyordu. Sonunda ona da kancay taktlar. Kzda ne irade varm, "islam daha kuatc, benim Rabbim hata yapmaz. Ben slam' kurallarna gre

yaayamasam da lene dek ona inanmaya ve onu savunmaya devam edeceim." diyordu. Devaml okuyordu.... Yazarlara bavurup bilgi ediniyordu. Baz yazarlardan "Yehova ahitleri hakknda bir bilgim yok" eklinde cevap alnca l-dryordu. "Nasl olur da, slm' bu denli ilgilendiren dini rgt hakknda bilgi sahibi olmazlar. Bunu nasl oiur da nemsemezler," diyordu. Annesiyle tartmalar da ayn hzyla devam ediyordu. Fakat Glderen asla, inancndan taviz vermiyor, her geen gn, daha bilinli, daha cesur ve daha aktif oluyordu. *** Yehova ahitleri Emire Hanm'a da kanca takmlard ama onu ele geirememilerdi. Yehovaclar'n "ldkten sonra ahiret yok, insanlar yine bu dnyada dirilecek" inanc Emire Hanm'a ters gelmiti. O yzden kendisiyle iftihar ediyordu: u ie bakn, teki dnya yokmu. nsanlar bu dnyada yaayacak-larm ama bu dnya o zaman ok gzel olacakm, insanlar ayn ekilde ekip bieceklermi. Olacak ismi bu? Dnya yaratldndan beri cennetlik 59 insanlarn srf ayakkablarn dnyaya koysalar dnya yzeyi onlarn ayakkabsna bile yetmez, diyordu. Bu ii d mthi olan dnceyi sergileyen bu szlerin, nasl olup da Emire Hanm tarafndan sylendiine bir trl akl erdiremiyordum. Hatta bir defasnda eline kat kalem alarak hesap bile yapt. Efendim bir ift ayakkab onbe santimetre kare yer igal edermi dnya kurulduundan kyamet gnne kadar, en azndan be trilyon insan cennetlik olsa. Be trilyon defa onbe santimetre karenin ne yaptn hesap etmemiz lazm, gibi enterasan bir de gr ileri srmt. Bu kadn bunlar dnebilecek seviyede deil ama dedim kendi kendime. Sonuta bunlar o sylyor. Bir gn onu da rendim. Meer bu hesab ona Deli smet retmi. Allah Allah, her geen gn ilgimi ekiyor Deli ismet. Deli midir nedir, benim aklm kartryor. *** Vera'nn verdii gl bir saksya dikmitim. yle gzel iek at ki, her gren bir daha grmek iin ona bakyordu. Dedem syleniyordu, "Gzelim gle ne diye Hristiyan Gl ismini vermiler bilmiyorum" diyordu. Gerekten evremiz bu gln adna "Hristiyan Gl" demeye balad. Bir akadan domutu bu isim, imdi ben de inanyordum onun Hristiyan Gl olduuna. Daha sonra bahemize de diktik o glden... Vera her defasnda bana taklrd; "Dedene syle Hristiyan Gl Mslman bahesine gzel yakm!" diyordu.

Birgn tetkik dersindeyken, konu din zgrlne geldi. Bak dedi, tetkiki hemire, islam, baka inantan olanlara asla yaama hakk vermiyor. Sizden olmayanlar ldrn, diyor bir ayetinde. Ben itiraz ettim: Asla olmaz byle ey, dedim. O devam etti. Yalnz bu kadar deil, sizden olmayan tutun aprazlama elini ayan kesin, diyor, isterseniz bunu Kur'an'daki ayetle size ispat ederim. Ben ileden kmtm. Zaten isyana hazr olan i dnyamda, bu bilgi beni taran son damla olmutu. Avaz avaz bardm: 60 "Ben byle bir din istemiyorum." Kur'an'a yapmadm hakaret kalmamt. Bir ey daha dikkatimi ekiyordu ka Yehovac grsem hepsi de, biz Kur'an' okumutuk, biz Mslmandk ama bu sebepten dolay islam'dan ktk diyorlard. Kafama taklmt, hepsi de nasl oluyordu Kur'an' bilmi oluyorlard? Acaba Kur'an'n bir ka sayfasn okuyup, biz Kur'an' okuduk mu diyorlard? Bu nasl bir rastlantyd ki, benim rastladm Yehova ahitleri, Kur'an' biliyorlard. Bunun cevabn da yllar sonra renecektim. Ve derken ben fikren daha salam bir ahit oldum, isyanlarm keskin-letikten, tetkik derslerinde baar gsterdikten sonra tetkikim mjde verdi, yaknda vaftiz olacaktm. ok mutlu olmutum... Sevin gzyalar iinde Leyla'ya sarlp aladm. Yeniden doduuma inanyordum. Gldere-n'in nasl zleceini sevinten unutmuum. Ona gidiim bile lgncayd. Eve gelir gelmez ona kotum. Annesi de evdeydi. Bana kapy Glderen amt. Onu grr grmez sevinle bardm: Glderen! Bu gn vaftiz olacamn mjdesini aldm. Sonra birden hatrladm. Glderen sevinmezdi ki; ben ne samalyordum byle. Donuk donuk bakt yzme. Demek Hristiyan oldun. Hayr Yehova ahidi oldum. Bence az bir nansla ikisi de ayn eydi. Gel ieri gir, dedi. Gzleri dolu dolu olmutu. Demek seni onlara verdik ha? Gzn aydn, muradna erdin. Sevinle bardm: Dars senin bana Glderen. inaallah seninle karde oluruz. Koltua bitkin halde oturup cevap verdi: Benimle karde olmak senin iin nemli olsayd zaten biz kardeken beni brakp gitmezdin. ana benim kardeliim deil, onlarn kardelii lazmd ve tercihini yaptn. Gzlerinden szlen yalar sicim gibi iniyordu Glderen'in yanaklarndan. Benim iin kouturan, benim iin saatlerini veren dostlar grmtm ama benim iin bylesine iten alayan birini hi grmemitim.

Ona minnettar hissiyle hl seslenirim: "Seni mrm boyu unutmayacam Glderen, sen benim en candan dostum-olarak mr sayfamdaki yerinden hi kmayacaksn." Kim, kim iin byle gzya dkerdi ki. 61 Annesi yine avaz avaz baryordu ona: Sen kimseye karma bak, kz onlardan oldu dzene girdi. Oturup kalkmas, konumas deiti. Bu kzn hakkndan ancak onlar gelirdi. Sevineceine zlyorsun, diyordu. Tutarsz reaksiyonlarda beni artyordu ama aldrmyordum. Emire nemsemiyordum, nk kiiliksiz biriydi. Kiiliksizdi nk o, zenti bir kadnd. Hanm'

Glderen'in gzyalar sessizce akarken yorgun ve gam dolu ses tonuyla cevap verdi: Sen anlayamazsn anne. Bu gzyalarnn ak sebebini sen anlayamazsn. Onlar ok farkl gzyalardr. Senin mrnde dkmediin trden. Sana gelince Cemile: Sakn benden uzaklama olur mu? Benden nefret etme. Edersen de bana syleme. Biliyorum inancn gerei benden nefret edeceksin, o nefretini iinde sakla. nsan olarak ok etkilenmitim. Ama umudumu kaybetmiyordum. Birgn diyordum iimden, birgn sen de Yehova ahidi olacaksn. Savamz yeni balyordu. Ben de "Birden olmaz" renmitim. *** Dedeme altra altra syledim. Bard ard, sonra sustu. "Senin babann kzna benim karmamam lazm. Ne halin varsa gr." dedi. Belli ki, babama ok fazla krlmt. Babamn kzacana hi ihtimal vermiyordum. Sk sk "Dinde ayrm yapanlara deli oluyorum" derdi. Bunu syleyen babam, demek ki ben hangi dine girersem gireyim bana kzmayacakt. O yzden rahattm. Liseyi zar zor bitirdim. Artk Almanya'ya gitmek iin hazrlk yapyordum ki, Leyla bana bir mjde verdi: Benim bir arkadam vard. Eyp'te oturuyordu, hatrlar msn ismi Aynur? Hatrlayamadm ama nemli deil, ne olmu ona? Onu bizim kardeler ele almlar. Dn biraz da ben iledim, o da yaknda bizden biri olacak gibi. ok sevinmitim bu habere. alma azmim artmt. ok gemeden ibadet salonunda Leyla beni Aynur'la tantrd. Aynur henz iin ban62 dayd ama ilgili bir gen kzd. Leyla benim yaknda vaftiz olacam syledi ona. O da sordu:

 Ne zaman vaftiz olacaksnz? Bilmiyorum ama yaknda. Aileniz nasl karlad? Henz karlamadlar, nk bilmiyorlar. Geri bilseler de ailem iin nemli deildir. Merakla sordum: Peki sizin tetkikiniz bitti mi? ahitlerden oldunuz mu? Valla u anda iki arada bir deredeyim ama ahidlere daha yaknm, islam bana gre deil. ahidler syledi, Kur'an'da Allah: "Ben size izin vermeden siz baka dine inandnz ha. Ben de sizin kollarnz, bacaklarnz aprazlama keseceim" diyormu. Byle bir dini nasl kabul ederim? Sevinle baktm Aynur'un gzlerine. Onu destekler mahiyette cevap verdim: Yaa yleymi, ben de ok sinirlendim bu ie. Peki daha nce dindar mydnz? Pek saylmaz ama yine de Mslmandm. ahidlerin ilgisiyle gzlerim ald. Tetkike devam ediyorum, inaallah ben de iman ederim. Bu ksa konumadan sonra baka kardelerle de tantm. Biraderler konuma yaptlar (Kadnlar ibadet salonunda konuma yapamazlar). Bizim iin hepsi ilgin konulard... Aynur'la artk samimi konuuyorduk... Bir zaman sonra arkada olduk, sk sk onunla buluuyorduk. Birgn Leyla'nn evindeydik, o da gelmiti. Hemen sordum: Nasl gidiyor? Yeni hayatndan memnun musun? Biraz duraklad Aynur. Fena saylmaz. Bana gsterilen ilgi ok gzel ama kafama taklan baz sorular var. Zamanla geermi ama imdilik beni rahatsz ediyor. yle ateli bir militan olmutum ki, hemen orackta onun problemini zecektim sanki. Israrla sormaya devam ettim: Bana syle kafana taklanlar, sana yardmc olurum. Bana gvenmi olacak ki tereddt etmeden ald: nceleri Kur'an'dan baz deliller getiriyorlard. Kur'an'a saygl olduklarn sylyorlard. Ben onlara yaklatka bir eyler deiiyor. Daha 63 yeni rendim ki, Kur'an'a inanmyorlarm. Benimki eliki tabii. "Sizden olmayann kolunu bacan aprazlama kesin" diyen Kur'an'a tabii ki, inanmazlar ama bilemiyorum. Sanki her geen gn bir eyler deiiyor. lk zamanlarda Kur'an'dan saygyla bahsederlerken, imdi nefretle bahsediyorlar. Madem ki, nefret ediyorlard, bunu nceleri neden saklyorlard? Bu drstle yakr m? Bu yzden

eliki yayorum. ok zekice takipti bu. Onunla karlkl koltuklara oturduk... Sohbetimiz derinlemiti. Aynur bir ara arpc bir soru sordu: Cemile! Bize Kur'an' onlar aklyorlar. Sence bu ite bir tuhaflk yok mu? Deli ismet'in sylediklerini hatrladm. Benim de kafama taklan soruyu geitirdim. Onu teselli etmek iin var gcmle altm. Beni gzelce dinledi ama ikna olmuyordu. Kur'an'n tetkikini bir Yehova ahidi Hristiyan deil, dinini bilen bir mslman yapmal deil mi? diyordu. 1 Haklyd tabii ki fakat hakly anlamak iin ey lazmd: Bilgi, artlanmadan dinleyebilme zellii ve anlayabilme yetenei. artianmlgm iki yeteneimi yok etmiti. Sohbetimiz bittikten sonra onu yolcu ettik. Bu arada Tarkan girdi ieri, bize selam verip Leyla'ya dnd. Deli smet bizim villann nnde oturuyor. Tuhaflam, sorularma da cevap vermiyor, dedi. Merak ettim, acaba ona ne olmutu? Hepimiz ilgilendik smetle. Hemen sokaa ktk, yanna gittik. Selam verdik, selammz almad. Sanki bizi tanmyordu. Sorularmza cevap vermiyordu fakat acdolu baklarn bana dikmiti yine. Ayn ekilde bir mddet baktktan sonra sordu: Ne haber Hristiyan Gl, hayatndan memnun musun? dedi. aknlk ve baklarndan duyduum rpertiyle cevap verdim: Bu benim yeni ismim mi? Hi hi... Bu ismi ben koydum sana. Beenmedin mi? Bir de iir yazdm sana, sonra yrttm. Bir anlam veremiyorduk Deli smet'e. Sonra "Delidir ne yapsa yeridir" 64 deyip dndk. Canm yine sklmt. Bu adam benden ne istiyordu? Hristiyan olmuum, eer sebep buysa Leyla da Hristiyan olmutu. Ona neden birey sylemiyordu da, illa beni grnce tuhaf szler ediyordu. Vera'ya gre, bu deli bana akt. Korkudan buz gibi oldum. Hepsi bana glyordu, onlar aka yapyordu ama ben gerekmi gibi rperdim. *** Mahalleli bizim din deitirdiimizi duymutu ama dinsiz oluumuza ses karmayan mahalle sakinleri, Hristiyan oluumuzu hazmedememilerdi. Sonra altlar... Altlar, nk Leyla da ben de ok gzel konuuyorduk. Leyla byk bir akla alyordu,

vaftiz de olmutu. Sonunda tarlaya kmaya balad. Tarlaya kmak ne demek midir? Tarlaya kmak u demektir: Bir ahid nce ok gzel yetitirilir, imanndan emin olunduktan sonra vaftiz edilir. Vaftizden sonra da tetkikisi tarafndan takibe alnr. Bilgisi gelitirilir. Bazen, bir Yehova ahidi aday vaftiz olmadan da, bilinli birinin yannda tarlaya kabilir. Zaman sreci iinde nasl gelime gsterdii takip edilir. Anlatmas, ikna kabiliyeti de tesbit edilir. Sonra tecrbeli birisiyle kap kap gezme grevine balatlr, ite bu almann ad tarlaya kmaktr. Erkeklerine "Birader", kadnlarna "Hemire" derler. Bu noktada kendi kavramlarn kullanan Yehovaclar, sra ayet, iman, cennet, ehitlik gibi Kur'an'a ait olan kavramlara gelince kendi kavramlarn kullanmazlar. yle ki, onlar dinleyenler bir mddet Kur'an'dan bahsedildiini bile zannedebiliyor. Srf bu yzden aldanp, Yehova ahitleri'ni mslman sananlar bile olmutu. Tarlaya kmak ok nemlidir. Bir ahid iin ereftir bu, ayrca mslman adyla yaayp da hibir sivil toplum faaliyeti olmam insanlar iin ilgintir de. imdi sra bendeydi. yle heyecanlanyordum ki, hayallerimde bile kap kap geziyordum. Kapy birileri ayor, bana hakaret edip kovuyorlard fakat ben bu kovulmaktan dolay memnunluk duyuyordum. Haylen bile itilip kakldka isa'nn mucizesi gerek oluyordu. nceden bu itilip kaklmaya altrlmtk. Hatta ylesine benimsemitik ki, hakaret grmediimiz gn, iimiz biraz buruk olurdu. 65 Psikolojik hazrlk buna denirdi ite. Karmza kabilme ihtimali olan her tr insan hakknda bilgimiz vard, islam' ya kendimiz biliyorduk, ya arkadamzn bildiini sylyorduk. Ya kendi anne-babamz hacyd, ya da arkadamzn anne-babas. Kar taral, ben islam' bilen hac kzym, demekle akna eviriyor, kendimize gven verdiriyorduk. Gerekte de hac kz vard aramzda ama hoca kzna ben hi rastlamadm. Var diyordu ahidler, ne derece doruydu onu bilemiyorum. Bence nemli de deildi zaten. Peygamberin mmeti Hristiyan olur da, hoca kz olmaz myd? O zamanlar bunu dnemezdim. ite bu arada babam beni Almanya'ya ard. Hazrlm yaptm, ertesi gn tarlaya kacamn haberini aldm. Sevinten adeta uuyordum. Hayatmn en mutlu haberiydi bu. Keyfime diyecek yoktu. Nineme anlattm. Kap kap gezip, Allah'n Dini'ni yayacam nineciim, dedim. O da ok sevindi, islam'dan bahsettiimi sanyordu: iyi yaparsn kzm. Biz genliimizi boa harcadk, bari siz harcamayn. Anlatn Allah'n Dini'ni. Allah'n Dini krdan baka birey vermez. Dini unutanlar gbekleri meydanda gezmeye balad, tabii ki anlatn kzm.

Ona incil'den ayetler okuyordum, Kur'an'dan okuduumu sanyordu. Ben ona "Allah'tan gelen kitab okuyorum" diyordum, o Kur'an sanyordu. Bir defasnda "Okuduklarn bana farkl geldi, sanki Kur'an okumuyorsun da baka bir ey okuyorsun. Ver o kitaba bakacam" dedi. Elimde o an Mukaddes Kitap vard, ismi mukaddes ya -dikkat edin mukaddes de Arapaninem elimdeki kitabn zerinde "Mukaddes Kitap" yazsn heceleyerek okudu, isminden dolay sevindi. iyi iyi kzm. Mukaddes Kitap oku. Baka ne okuyacaksn? dedi. Ninemi bozmadm, yal kadn olduu iin beni anlayamazd. Mukaddes Kitab'n Kur'an olduunu zannetti. imdi dnyorum da belki birileri islami zannedilsin diye o kitabn ismini Mukaddes Kitap koymutu. Onu bilemiyorum, bildiim bir ey varsa, islami kesimde "Mukaddes Kitap" diye 66 bir kitap ismi yok ama bu mukaddes kitab bir ok Mslman islami kitap zannedip alm, ktphanesinin ba kesine koymutur. Tilkinin bir szn hatrladm. ' "'

"Bizim varlmz unutan aptallar olmasayd biz a kalrdk." demi. 67 Bulutlara fSslmak Dostoyevski, "Acaba yaratl sebebim, varlmn bir yalandan ibaret olduunu anlamak mdr? Byle olacana inanmam." diyor. Beyin dnr olunca dnyor ite ve kainatn sebepsiz yaratlmayacam buluyor. Buluyor da, akl bir yerden sonra insana yn veremiyor. O yn Allah'n gnderdii klavuz da buluyor insan. ite bu klavuz da incil'dir diyordum. Almanya'ya gidiimi erteledim. Tarlaya kacaktm ya, iim iime smyordu. Bana nem ve emek veren kardelerimin emeklerini boa karmayacaktm. Birader Mete Ser o yanda durmadan almasnn yannda benimkinin lafm olurdu. Mslmanlar dnyordum bazen. Hi bilinli Mslmana rastlamadm iin olsa gerek, beni adam yerine koymamalarnn sonucu beni kaybetmilerdi. Dostoyevski, "Dayak atmasn balayabilirdim ama beni adam yerine koymayan balamam." demi, ben de yle. Hazrlandm. Tetkikiyle beraber ben de kap kap gezecektim. imdilik ben sadece dinleyecektim. Vaftiz olunca ben de konuacaktm. Yeho-vaclar'n prensibidir, bir insan kim yetitirdiyse, ilk defa tarlaya klar onunla yaplr. Tetkiki susar, yeni greve balayan konuur, tetkiki de not alr. Acemi daveti usta olana kadar devam eder bu birliktelik. Sonra da ustalaan kii himayesine birini veya bir ka kiiyi alr. ark bu dzende devam eder. Enteresandr, bu dzen iinde dnyann byk bir ksmn dolarlar. Onlar sulamyorum, onlar inanlarna gre yayorlar. Ben bizi suluyorum. Ertesi gn tarlaya kacam. Bir eyler almak iin Beikta'a indim. Tam kuyumcuya

giriyordum ki, bir arkadam grdm. ahitler'dendi ve 69 onu salonda sk sk gryordum. Son be alt aydr grmez olmutum. Kenara ekilip konumaya baladk. Nerdesin Nesrin? Seni zledim, dedim. Birdenbire beni ok zen haberi verdi: Ben ahidler'den ayrldm. Artk Yehova ahidi deilim, dedi. Son gnlerde Yehova ahidleri'ne katlanlar gryordum ama ayrlan grmemitim. Nesrinin fikir deitirmesi beni ok zmt. Olamaz! Geici bir bunalmdr. Belki dzelirdin, hl frsatn var, ne olur eytana uyma, dedim. O i bitti Cemile. Sen ne yaptn? dedi. Ben yarn tarlaya kyorum. Bana ans dile, dedim. Alayl alayl yzme bakt: Ben ansa inanmam, bakalar iin de kendimi harcamay dnmyorum, dedi. Mslman m olacaksn? dedim. Sanki ona, canavar m olacaksn? demiim gibi rkt: Allah korusun, ben Mslman olur muyum, dedi. Deli ismetin szn hatrladm: "Yehova ahidlii'nden dnen, her ey olur ama Mslman olmaz, ok aklllar mstesna" demiti. Bana sorulsa bu iddia doruydu. nk, baz ahidler sadece ve sadece Kur'an'dan nefret ettiriyorlard. Ey insanlar! Ne olur, "Biraz da kulaklarnza kulak verin." Tertemiz, Allah'n aklkla ssledii ruhunuza, siz zoraki kendi karanz almayn. Grn, grnmesi gerekeni, biraz acele ederek grn. Nesrinin ayrlna ok zldm iin hi birey almadan eve dndm. ylesine iten inanmtm ki, cenneti gremeyecekti Nesrin, toprak olacakt. Yazk deil miydi o yaradla? Madem toprak olacakt, daha nce de toprakt, neden insan olmutu? Bunun sebebini neden idrak edememiti Nesrin? Yazk, ok yazk oldu Nesrin'e. Meer, ayrlanlar oluyormu ama ayrlanlar bize sylenmiyordu, sadece Mslmanken ahidler'den olanlar bize syleniyordu. Bu da her rg70

tn tabii hakkyd. Ayrlanlar niin sylesin ki? O gece uykularm kat. Hele bir sabah olsundu, tarlaya ktmda, eer tetkikim izin verirse, ok etkili konuacaktm. Fakat sabah olduunda heyecanm artmt. Tetkikim geldiinde, "Bu gn kmasam olmaz m? Nedense ok heyecanlandm" dedim. Tetkikim ok anlaylyd, kabul etti. Onlar Leyla ile kacaklard. kii olarak kap kap gezmek prensiplerinde yoktu. Ama beni kural d olarak kabul etmiler, yanlarnda gidecek, hi konumayacaktm. Bizim mahallede bir tur atacaklard. Ben de tarlaya k ilk defa kendi mahallemde izleyecektim. ok gemeden biz, bizim mahallede tarladaydk. Yani kap kap gezmedeydik. Mahallemizin bandan baladk kap kap gezmeye, ilk girdiimiz evde bizi dinleyenler bulmutuk. Onlara sonun yaklatn, Allah'a dnmek gerektiini, mutluluun elimizde olduunu gzel bir slupla anlattk. Onlara baz yaynlar verip oradan ayrldk, ikinci ev, nc ev derken Glde-renler'in oturduu apartmana geldik. Bu apartman Boazii apartmanyd. Tam da bizim villamzn yanndayd. Bu apartmann ilgin bir de hikayesi var. Mutsuz ounlua kar, mutlu aznlk olarak yaayan mahallemiz, tabii zengin tabakaym. Villa veya kasrdan baka bir yap bulunmazm burada. Nasl olmusa Boazii apartmannn yerindeki villa yanm, sahibi de buraya apartman dikmi. Fakat villa sahipleri buna byk bir tepki gstermiler, "Buraya apartman yapma, villalarmzn deeri dyor" demiler. Adam dinlememi. Bu defa villa sahipleri adam dvmler ama adam yine de inadndan vazgememi, bir yolunu bulup apartman buraya dikmi. Baz villa sahipleri apartman yaplnca bu semti terketmiler. ilerinden zengin bir mimar; "Bizim villalarmz Boaziin'in gerdanlyd, apartman yaplnca gerdanln ipini kopardlar." diye sesli sesli alam. Demek adamn enaniyeti villasndan daha bykm. Deilse onca gzyan neden dkseydi ki. Daha sonra ise buradaki apartman says artm. zellikli olmaya alanlar ise, villalarn biraz da ucuza satp gitmiler. 71 ahidlere bu apartmann hikayesini anlatarak kapsndan girdik. Glderen de bu binann birinci katndaki iki numaral dairede oturuyordu, bizi grmesin diye Allah'a dua ettim. Nedense onu zmek istemiyordum ama onun Yehova ahidi olmas iin elimden geleni yapyordum. Biz bir numaral daire kapsn aldmzda heyecanlydm. Glderen kendi kapsn asa bizi grrd. Ziline bastmz kap ise emekli memur Sadk Bey'in kapsyd. Sadk Bey bizdendi artk ama ona bir merhaba diyecek, ikram ederse bir de ayn iecek, st katlara kacaktk.

Sadk Bey, ayr yerden kitledii kapsn at. Bizi grnce ok sevindi. Hemen ieri davet etti. Girdik. Masasnn zerinde duran Kule Dergisi'ni bize gsterdi. Saolsun kardelerim, Kule Dergisi'ni bana getirdiler. Derginin son says biraz nce geldi de okuyordum, dedi. Sonra eliyle koltuklar gsterdi. Buyurun oturun. Hatrlamtm, Glderen, Sadk Bey'e Kule Dergisi geldiini grnce ok zlm "Bu Hristiyan Dergisi'ni siz neden okuyorsunuz?" diye sormu. O da, "Bu Dergi kardelerimin kard bir Dergi'dir." deyince, o zaman anlam Glderen, Sadk Bey'in de, Yehova ahidi Hristiyan olduunu. ok gemeden bize ay getiren Sadk Bey kendi hayatndan pasajlar sunduktan sonra ahid olmann nemini anlatt. Yehova'ya teekkr ediyorum, insan olduumu yeni anladm. Saolsun kardelerim beni dirilttiler. Eskiden gzm gvercinimden baka bir ey grmezdi. Karm ocuklarm bu yzden kaybettim. Komularla filan da hi grmezdim. Hatta selam vermemek iin bam evirirdim. imdi ise her akam biriyle konuuyorum. Neydi o bunalml gnlerim, hatrladka bam dnyor. Zavall karma da ok ektirdim, insanlardan kaan, sadece hayvanlar seven biriydim. imdi insan olduumu hatrlaynca hayatm dzene girdi, dedi. Gerekten alacak bir eydi. Yehova ahidleri et ve kemik yn olan bu adam kendine getirmilerdi. O beceriksiz adam gitmi, yerine aktif biri gelmiti. Demek ki Yehova ahidleri insan tanyorlard. Tanmasa-lard bu "mucize" gerekleemezdi. Epey konutuk Sadk Bey'le, sonra st kata ktk, iki numaraya ura72 mamtk. Glderen beni grsn, ac eksin istemiyordum. Ben onu ahid-ler'den yaptktan sonra beni grev banda grse de umursamazdm. Hatta gurur duyardm. Doruca numarann ziline bastk. Bu dairede oturan, ikisi de dul yal ana kz vard. Bu ana ve kz mahallenin mehurlarndandr. Ana devaml pencereden denize bakar, boazdan geen Yunan gemileri iin farkl eyler konuurdu. Yal kadna gre, bu gemilerle tonlarca silah tanyordu Yunanistan'a. Bat'dan getirilen silahlar daha sonra Trkiye'yi vurmak iin stok ediliyordu. Bu yal kadn bazen de Marmara Denizi iin alar: "Deniz eskiden deniz kokard. imdi p kokuyor. Grgsz insanlar denize p atyorlar. Gzelim deniz dev bir ple dnt" derdi. Yal kadn kltrlyd ve medeni grnen bir kadnd ama baz konularda medeni olmak, medeniyet iin yetmiyordu. Hi unutmam, bir defasnda bu ana kzn kavgasna ahid olmutum.

Yal kadn kzna baryordu: Srf vcudun bozulmasn diye bana torun yz gstermedin, diyordu. . Kz da, "Sen de vcudun bozulmasn diye ikinci bir ocuk yapmadn. Beni kocaman dnyada kardesiz braktn," diye cevap veriyordu. Ana kz ok zengindiler. zellikle kz ok zengindi. Onun parasna konmak iin arkasnda bir sr erkek gezer, o da kendisine gsterilen bu ilginin gzelliinden kaynaklandn sanrd. Kendi ellibeindeydi ama demek ki akl ya kadar ilerlememiti. Yine de ben severdim onu. iyi bir insand, zarar kendisineydi. Mutlu grnyorlard ama bana gre "Mutlu aznlk" mutlu deil, hatta mutluluun ne olduunu bile bilmiyorlard... Mutluluk ararken bulutlara aslyorlard. Ben bunlar dnrken kap ald. Evin yal kz at kapy. Gzl gzlerinde olmad iin beni tanyamad. ahidler'e bakt, yz hatlarn krtrarak, kaba tavrlarla sordu: Ne istiyorsunuz? 73 Gen kzlar bu kaba tavr anlamamazlktan gelerek cevap verdiler: Sizinle biraz grmek istiyoruz, ieri girebilir miyiz? ok paras olan ok korkak olurmu. Sanyorum korkmutu Julide Hanm. Sert sert sordu: Ne hakknda grmek istiyorsunuz? Herey hakknda grebiliriz. Fakat biz zellikle din arlkl konumak istiyoruz. Bir eliyle kapy tutan Julide Hanm yine ayn mimiklerle cevap verdi: Benim o taraklarda bezim yok. Din tartlmaz, dedi. Tartmayacaz ki, sadece konuacaz. Benim konumaya da ihtiyacm yok. Zaten benim dinim de var, ben Mslmanm. Biz de Mslmanz. iyi ya, Mslman ne demektir? Allah'a teslim olmak demektir. Biz de Allah'a teslim olanlardanz. an en byk demogojilerinden biri buydu bana gre. ahidler srar ediyorlard: Ltfen bizi krmayn, biz kendimiz iin deil, sizin iin urayoruz. Size bir nebze faydal olursak ne mutlu bize. Bu konumalar ieriden duyan yal kadn da kapnn yanna geldi, kafasn uzatp bize bakt: Bu kzlar neden darda bekletiyorsun? Misafirleri ieri al, konualm. Zaten kimseler

gelmiyor yanma, sklmtm. Julide Hanm, bizi isteksizce ieri davet etti. Girdik, gsterilen yere oturduk. Julide Hanm kahvalt hazrlyordu. Bu durumu kompleks yapm olacak ki, sylendi: Hizmetime iki gn izin verdim, imdi canm kyor, dedi. Bunu hazmedemeyen yal kadn itiraz etti: Emine, yalnz senin deil, benim de hizmetim. Evin ynetimini iyice eline aldn, bu evde ben yokmuum gibi konuuyorsun. ahidler bu ana kza aknlkla bakyor, bir an nce konuya girmek istiyorlard. Sonunda konumaya baladlar. Fakat dar ktmzda, "Bu yallara fazla zaman vermeye demez..." dediler. Gerekten de demezdi, ahidler uzmanlamlard ki, bu74 nu hemen anladlar. st katlar da dolap dnyorduk. Birinci kata geldiimizde asansrn nnde korktuum bama geldi, Glderen'le karlatk. Glderen'le gz gze geldiimizde sanki su ilemiim gibi utanmtm. Bu durum benden baka, sanyorum hibir ahid'de meydana gelmez, ama bende geliyordu. Bir ka saniye Glderen'le gzlerimizi birbirinden ayramadk. Ben ok iyi biliyordum ki, beni onlarla tarlada grmek Glderen'i perian etmiti. Fakat bunu mmkn mertebe belli etmemeye alarak bize glmsedi: Merhaba Cemile... Naslsn? Sonra ahidler'e dnerek: Hogeldiniz, ieri buyurmaz mydnz, size bir eyler ikram edeyim, dedi. Bu teklif ok houma gitmiti, ieri girdik, ierde Glderen'in daysnn kz vard. Gnde bir paket sigara ien bu kzn, sigara, yz hatlarna, ka-dnms hava vermiti. Gece hayat da bedenine yallk belirtileri getirmiti. Gen kz havasndan kadnlk havasna brnmt. Avn yakalayan avc gibiydik. Hemen torbamza koymak istiyorduk avmz, onunla konumaya baladk. Daha dorusu onlar balad. Fakat Gl-deren yavrusunu korumaya alan kartal gibiydi, onu etkilemek iin sylenilen her sze makul ve mantkl, bireyler sylyordu. Ksacas, onlarn tezlerini etkisiz hale getiriyordu. evresini de etkilemiti o. Bu yzden ahidler bu aileden hi kimseyi ikna edemeyeceklerini anlamlard. Fazla oturmadan kalktk. Bizim villann nnden geiyorduk, tetkikim bana takld: Bu villaya da girelim mi? Gltk.

 iyi olur, dedemden bir dayak yer, sonra tuttuumuz not defterine bunu yazarz. Sonra Leylalar'n villasna geldik. Bahe kapsnda Leyla'nn babasn grdk. Bu adam da enteresand 75 bana gre, iki ocuu Hristiyan olduu halde (geri Tarkan henz olmamt) karmyordu. nceleri bu karmama halinin medeniyet kaynakl olduunu sanyordum, sonradan rendim ki, dinsizlik kaynaklym. Here-ye ramen bu adamn vaktiyle Tarkan'a syledii sz ok houma gitmiti. "Olum hergn elenme, hergn elenirsen elencenin tad kaar." demi. Felsef szler ok houma gittiinden olsa gerek, bu sz de not etmitim. Bir de bu adamn rklar hakknda unutamadm bir sz olmutu. Tarkan ona "Hangi rktan olduunu artk syle baba." dediinde ona, "Irkm rendiinde de sen yine sen olacaksn fazla cann skma." demiti. Nedense bu sz bana anlaml geldi. Fakat yine rkn saklamasn ayplamtm. Bana gre, bir insan, rkn iki nedenden dolay saklard. Biri, kompleks, teki, rkna bask varsa bu baskdan doan korkaklk, ikisi de insan onuruna yakmyordu. Leyla'nn babasn ele almak iin ok uratk. Tarkan, "Bouna uramayn, babam hidayete ermek istemiyor." dedi. Biz de ilgilenmedik. Annesiyle epey ilgilendik. Ne yaptksa onu Yehova ahidi yapamadk. Ben Hris-tiyan'm, inancmdan dnmem, diyordu. Daha sonra alt yedi ev daha gezip ayrldk. Mutluyduk, eve kitap brakmay baarmtk. Bu da bize yetiyordu. Acelemiz yoktu. Eve geldiimde dedemle yine tarttk. Ondan iyice nefret etmitim. yle hale gelmitim ki, onu grmeye bile tahammlm yoktu. Fakat ninemi seviyordum. Sevgimden birey eksilmedi. Dedeme kzp Glderen'e gittim. Glderen yine alamt. Oturduk, biraz konutuk, isyanla bard: Hep siz kap kap geziyorsunuz, ben neden gezmeyeyim? Sizin dininizi devlet kabul etti diye zgrce rgtleniyorsunuz. Ben de tek bama rgtleneceim. Ben de kap kap dolaacam. Bana bir ey diyen olursa sizi gstereceim. Mahkemeye verirlerse mahkemede haykracam; "Benim dinimi de bu devlet resmi din olarak kabul etti, Yehova ahitleri'ni grmyorsunuz da beni mi gryorsunuz? Onlar rgtlensin, birey demiyorum ama benim rgtlenmeme de bakas birey demesin." diyeceim. Onu seyrediyordum. Bana azim ve ahsiyet bidesi gibi geliyordu Glderen. 76 Gerekten de sznde durdu. Beendii kitaplardan onbe-yirmi kitap antasna koyup, kap

kap gezerek ie balad. Bazen sabah kyor akam geliyordu eve. Neler yaptn merak etsem de sormuyordum. Ben ona Hristiyanl, o bana islam' anlatyordu. Birbirimizi kendimizden yapmak iin canla bala alyorduk. Leyla da Tarkan ile Glderen'i ahit-ler'den yapmaya can atyorlard. Geri Tarkan artk tamamen gitmiti ama onun da pheleri vard. mz her frsatta Glderen 'e dikkatle iliyorduk. ylesine salam imanlym ki, kzn kafasna bir soru bile takamyorduk. Halbuki militanlar iin muhatabn kafasna bir soru takmak baarnn yarsyd, fakat imdilik Glderen bize eyrek baar dahi vermiyordu ama biz ylmyorduk. nancmzn her ynn ona mantkl bir ekilde anlatyorduk. Anlattklarmzn ou slam' de olsa incil'de bildirilmiti, Allah'n szleri diye iliyorduk haliyle. *** Birgn akam st baktm Deli ismet bize geldi. Hayret! Haber vermeden bu deli kimsenin evine girmezdi. Nasl oldu da bizim eve girdi diye dndm. Dorusu korktum. Nedendir bilmiyorum, insan, akl gidenden korkuyor. Fakat imdi, galiba hem akl olmayandan, hem de akl olandan korkmak zorunda kalacaz. Zira, dnyay bir anda yok edebilecek silahlar akl olanlar retiyorlar. Masum insanlar ldrc silahlar bulan akldan daha tehlikeli akl m olur? Akl var ama dnceye kelepe vuruyor. Akl var, ky yakyor gcn ispat etmek iin. Akl var, planlar kuruyor dnyay, insan hayatn yoketmek iin. Akl var, Allah'tan bakasn ilah ediniyor. Bu akldan korkulmaz m? Deli smet beni grnce sordu: Ne haber Hristiyan Gl, iyi misin? iyiyim, iyiyim de sana ardm ismet. Sen kimsenin evine izinsiz girmezdin, hayrdr, dedim. Bazen byle mantksz iler yaparm, dedi. 77 Hazr onu bulmuken soraym dedim: Sen neden bana zlyorsun? Yehova ahidi olan yalnz ben deilim ki, dedim. Cevab uzun bir vaaz gibiydi, ona ramen verdii cevaptan pek bir ey anlamadm. Zaten verdii cevaptan o da birey anlamamt emindim. Bazen "Byle anlamsz konuur" diye zerinde durmadm. Daha sonra bize geli sebebini anlatt: Dn gece seni ryamda grdm. Bana bakyordun ve ok neeliydin, "Ben Mslman Gl oldum" dedin. Bu rya da neyin nesi, yoksa Cemile Mslmanlast m, diye soraym dedim. ok sevinli olduum iin de apar topar evinize girdim. yle ok kzmtm ki, onu kovmak geldi iimden ama ben ahidler'-dendim ve ahidler iinden geleni deil, gzel olan yapmak zorundayd. Kendime geldim... Hemen fikrimi akladm; Bu sevdadan vazge ismet. Ben bu yola ba koydum, "Sizden olmayann bacan kolunu aprazlama kesin" diyen bir dine ben asla ve asla dnmem. Bunu aklndan karma, dedim. Gayet akl banda konuuyordu:

 Bak Cemile, seni kardeim gibi severim. Sen islam' bilmiyorsun, islam' sevmeyenlerden islam' rendin ama renemedin, islam dman tabii ki kendince retir. Bir bilenden islam' ren!! "Deli ismet ne bilir" deme. Benim de akll olduum zamanlar vard elbet. Utanmtm: Estafirullah! Neden deli olasn ki, dedim. O garip baklarn bana evirip cevap verdi: Bazlar, aklnn ne kadar altn ispat etmek iin bakasnn akln harcarlar... Benim aklm harcadklar gibi, dedi. Bu ne demek oluyor? Pek anlayamadm. Birden ayaa kalkt. Hibirey sylemeden kp gitti, ite bu tam bir delilik belgesiydi. Byle kalk da ancak delide mmknd. Canm sklmt ama bo vermitim. *** Anlatacak o kadar ok ey var ki, galiba birini brakp, tekine geiyorum. Biliyor musunuz dostlar, bir mr anlatmak kolay olmuyor. ok kii 78 var size bahsetmediim. Mesela, unutamadm tiplerden biri de, dinsiz, yani Ateist Dirina'dr. O da bizim mahallemizde oturuyordu. Bir zamanlar Yehova ahidi olmaya alm ama olamam... Sonra Allah', dini bo vermi. Belli ki Allah da onu bo verir, kendisi Allah' unutup inkar ettii gibi Allah da onu unutur, byle sorumsuzca yaamann hesabn kimse sormaz zannetmi. Yalnz Dirina deildi byle dnen, adalk adna, insanlar dinlerinden ayranlar hep ayn mantktaydlar. Dirina slam Dini'ne her frsatta saldryordu... zellikle, "Hazreti Muhammed Peygamber olsayd, lmden korkmaz, maaraya snmazd" diyordu. Bir ok dinsizden daha kibard. Hi olmazsa direk, Muhammed demiyor, Hazreti sfatn da ilave ediyordu. Her neyse, o da kulaktan dolma hep ayn soruyu sorard. Bu szn Aynur'un da bulunduu bir toplulukta da syleyince, Aynur bir reaksiyonla ok yerinde cevap verdi. antasndan kard incil'den okuyarak, "sa da dmanlarndan kat. Bu konuda hikimse birey sormuyor. Sra Muhammed'e gelince eletiriyoruz. Muhammedi ben de sevmem ama bylesine haksz bir saldrda bulunulmasna da gnlm raz gelmiyor. Ben, Mslman bir ailenin kzym. imdiye kadar, isa'nn aleyhinde hi kimseden bir hakaret duymadm, istiyorum ki, bunca sevecen ... grnen Yehova ahitleri de Mslmanlar gibi olsun, kimseye hak etmedii eletiriyi getirmesin. Ayrca, tabii ki peygamberler dmandan kama-lydlar. Kamasalar, mmetleri onlar rnek alrlard." dedi. ilk defa Aynur'dan duymutum bunu. isa da dmandan kamt demek. Aferim u Aynur'a, pf noktalar iyi yakalam. O zamanlar ise, biraz kzmtm ona "Neden, Muhammedi savunuyor ki" demitim.

Bu olay unun iin anlattm. Hangi inanta olursa olsun, asl olmayan bir eyle biri sulanyorsa, lmemi vicdanlar bundan rahatsz oluyor. Bunu Aynur'da grdklerimden sonra daha iyi anladm. 79 Gnler sonra Yehova ahitleri hemirelerimle tekrar randevulatk, tarlaya kacaz. Bu defa daha sakindim. Tetkikim geldi. Byk bir ak ile tarlaya ktk, ilk girdiimiz yer bir konfeksiyon maazasyd ve ben ok gzel konumalar yapmtm. Tezgahtarlar ilgiyle dinlediler. Cesaretim artt, onlara kitap, dergi ve bror braktk, baka yerlere gitmek iin oradan ayrldk. Bir ka eve girdik, iki evden azar iittik, bizi ieri almadlar, hakaret ettiler. "Olsun, kimin fikri hakaret grmeden kabul grm ki" dedim . Sonra, biz zaten hazrdk bu hakaretlere, iyice yorulmutuk ama demiti yorgunluumuza. Tetkikim de eminim benim hakkmda gzel eyler yazyordu not defterine... Ne de olsa insandm, bana dk not verilme ihtimalini bile istemiyordum. Son olarak bir ka eve daha gidecek, sonra tarladan dnecektik. Bir apartmana girdik, nnde durduumuz dairenin ziline bastk, kapy gleryzl bir hanm at. Ayn gleryzllkle sordu: Buyurun. Rahatsz ettik kusura bakmayn. Allah'n dinine ar iin geziyoruz da, bizi ieri alr msnz? dedim. Kadn glmsemesini kahkahaya evirdi: Hay Allah, bugn galiba samdan kalktm, sizden nce de baka bir hanm geldi, dedi. Birden kadnn arkasnda beliren kafaya gzm iliti. Glderen'di bu. Yine baktk onunla. Glderen bize selam verdi. Selamn aldk. O halde biz ieri girmeyelim, dedik. Merdivenlerden inerken arkamdan seslendi: naallah bir gn seninle beraber gezeriz Cemile, dedi. Ben de: inaallah, dedim ac ve umudun kark olduu bir glle, ikimiz de glmsyorduk. Gllerin rengi olsayd her halde bizim gllerimiz "buruk renkli gl" olurdu. Konudan konuya geiyorum. Belki, Drina'dan neden bahsedildiini soracaksnz , dorusunu isterseniz sebebini ben de bilmiyorum, insan bazen samalar ya, Drina'y da yle birey sayn. Ya da, Mslman'a en byk hakaretleri yapan ve bu yzden iki defa dl alan Drinina Kprs isimli roman hatrlayn. Ne ilgisi mi var? Bu alemde birbirleriyle direk veya indirek balants olmayan birey var m? 80 Artk ok mutluydum. imdi Almanya'ya gidebilirdim. Sahi, anne-baba zlemime ne

olmutu, onlar ok seyrek hatrlyordum. Yine hazrla baladm. gn sonra gideceim. Leyla'ya uradm. Leyla tarladan sonra Tarkan sokaktan yeni gelmi, yorgun argn oturuyorlard. Birbirimize bamzdan geen olaylar anlattk. Sonra ben Aynur'u sordum. Aynur baya ilerliyormu fakat ailesinden mthi tepki alyormu. Ayrca kafasnda da yine baz sorular varm. Yava yava iliyor bizimkiler, Aynur'u ahidler'den yaparsak ardndan annesi gelir. Annesi Meziyet Hanm' da ele alrsak o mahalle bizim olur, diyorlarm. Hemen, Aynur'a telefon atm. Halini hatrn sordum. Ona destek vermek, moralini dzeltip kardelik vazifemi yapmak istiyordum. Sordum ailesinin tepkisini anlatt: Ben Yehova ahidi olduumu bizimkilere ilan ettim. Bardlar ardlar ama aldrmadm. Dn gece ellerimi birletirdim, gizlice dua ediyordum, aabeyim meer beni takip ediyormu. Sordu: Sen ne yapyorsun yle? inandm gibi cevap verdim: Dua ediyorum, dedim. Aabeyim ok sinirlendi. yle dua olmaz, dedi. Benim inancmdaki dua byle, dedim. ok kzd, bard ard. Sonra annem babam da barmaya balad. Hem de herbiri ayn anda bardlar. Ben sesimi karmadm. Hrsn alamayan aabeyim sonradan da, "Ben bir daha bu gavurla sofraya oturmam!" deyip kalkt. Gece yars da tetkikim Selma'ya telefonu ap tehdit etmi, 'Seni ihbar edeceim.' demi. Byle sryor savam, isa'nn mucizesi bende de gerekleiyor ama tetkikime kar mahcup oldum. "O ok temiz niyetli biri... Bu kadar hakareti o hak etmiyordu." diye zntlerini anlatt. yle merak ediyordum ki, bu kz ne zaman tam ahidler'den olacakt. Biraz daha konuup sonra kapattk telefonu. Aabeyi ihbar edecekmi. Zavall aabeyi bir eyi bilememi demek ki. Yehova ahitleri'ne yzlerce "dava alm, bu "Din" srf Anayasa'nn korumas altnda diye beraat 81 etmilerdi. Sonra onun aabeyi bilmiyordu ki, ikayeti olduu biri "Ar dinci" deildi ki, mahkemesinden medyasna ilgi oda olsayd. Aynur'a sabrl olmasn, bu gnlerin bir gn biteceini telkin ederken kafama bir som taklmt. nsanlar neden kolayca Yehova ahidi olmuyorlar acaba? u lise mezunu kz ikna etmek iin bile aylar harcand. Bu kz islam' da bilmiyordu stelik. Halbuki Mslmanlar bizim gibi bilinli, bizim gibi sistematik, bizim gibi zverili alsayd, belki de dnyann ou Mslman olurdu. . Bu sorunun zerinde daha fazla durmadm.

*** Nihayet son gecem, Glderen'e uradm. Beni lgn lgn karlad. Annesiyle kavga etmiler, ksmeti kyormu, Glderen kimseyi beenmi-yormu. Annesi beni grd halde sylenmeye devam ediyordu. Kza koca beendiremedik. Ne olacak bunun hali bilemiyorum. Herhalde bizden gizlice biriyle yayor bu kz. Glderen ok sinirlenmiti, sessizce cevap verdi: ylesine namus mefhumuyla alay eden evrede yayorsun ve ayn yoldan giden dizileri izliyorsun ki; dnyada namuslu insan kaldna inanmyorsun. Dikkat et anne, ben eksiklerimle beraber, Mslmanm, byle anormal konumalarna ldryorum. Annesinin hrnl devam ediyordu. Bunu ben deil komular sylyor. Gecenin birinde bir kz, evinden kar baka bir eve giderse grenler de konuur tabii. Sen de akln bana al da bir an nce evlen. Glderen bir yandan temizlik yapyor, bir yandan da annesine laf yetitiriyordu: Anne! Sen biliyorsun ki ayn evre gecenin birinde diskoya gitsem laf etmezdi. Allah akna bana zulm etme anne. Millet gavurluundan iftira ediyorsa bedelini ben mi deyeceim? Millet dedi-kodu yapyor diye sokak erkeiyle mi evleneceim? Yok ite, istediim gibi biri kmyor karma. Bir mr istemediim erkekle mi yaayacam? Artk yeter anne! Bana yaptn ancak bir dman yapard. 82 Zaten sen de dost saylmazsn. u arlndan iyice nefret ediyorum. Allah Allah, zorla deil ya ediyorum ite. Leyla Hristiyan olmu, Cemile Hristiyan olmu sana ne? zgrlk yok mu? sleyen istedii olur. Glderen annesine sorduu soruyla tezini rtecekti:. O halde bana neden zgrlk vermiyorsun? Ben de istediimi yaparm. Ayrca, babam da istediini yapmakta zgrdr. Ona, bir kadnla birlikte olsa kzamamalsn. Sence byle zgrlk olur mu? Kznn bu sznden sonra bir mddet duraklayan Emire Hanm, salondaki aynada kendisine baktktan sonra cevap verdi: Baban benim stme gl koklamaz ki, benden daha gzel bir kadn nerden bulacak. Zaten Avrupa'da benden gzel bir kadn da yok. Zavall Emire Hanm'n bilmedii yle ok eyler vard ki, bilmesi de mmkn deildi. Hereyden nce, kars dnya gzeli olan adamn gz de dardaki gzelin gzelliini farkederdi. Karsnn gzelliini, eer ona bol kadnl dnya sunulmusa gremezdi. Ayrca, kocas oktan beri baka kadnla beraberdi ama Emire Hanm bunu anlayamyor, kocasnn kendisine kar olan ilgisizliine, "Adam ne yapsn, yaland." diyordu.

yle bakyorum da dnyaya, birden fazla kadn nikahlamaya hayr diyenlerin bir erkee nikahsz bol bol kadn ikram etmesindeki elikiyi anlayamyorum. Emire Hanm'a, bize ma ettii sapklktan dolay ok fazla kzdm halde, acma duygum ne kmt. Acyarak bakyordum ona. Kznn namusunu anlayamamas beni hayrete dryordu. Oturduum yerden Glderen'e baka kaldm. Tam bir kmazdayd, ite imdi onu ahitler"den yapma zamanyd aslnda. Umudumu yitirmeden konuya girdim: Bak Glderen, isa der ki... Yksek sesle bard: Yeter Cemile! Ben isa'y dinlemek istiyorsam nciller'den birini alr okurum. Bana sen hibirey okuma, syleme, ima bile etme. Yeteri kadar anlattn bana. Gn gelecek ben de sana anlatacam fakat imdi birbirimizi avlamaya almayalm. Zaten anneme sinirlendiimden dolay ne yapacam aryorum, bir de sen araya girme. Bir mddet hi durmadan bard: 83 Aradan yarm saat getikten sonra alamaya balad. Sonra da tepeden inme sordu: Ne zaman gidiyorsun? Alt saat sonra gidiyorum. Yolun ak olsun Cemile, dilerim orada akln bana gelir. Benim aklm bamda, inaallah senin akln bana gelir. Konuurken yine Deli ismetin sesini duyduk. Hemen balkona ktk, ikimiz birden smet'e seslendik. O bize hi bakmyor, bir eli havada kendi kendine konuuyordu: Bir gn.. Gne doacak... Ama nasl doacak.. Ben ona doma diye barnca domayacak. Yldzlar yamur gibi yere yaacak. Deniz suyunu ben ieceim. Tam olarak ldrmt. Zaten arada bir byle olur, sonra dzelirdi. zldk... Bir dahi imi aslnda. Nasl bu hale gelmi bir trl anlayamamtk. Annesi de hibir ey sylemiyordu. Deli smet bizi grd ama tanmad. "Benden ne istiyorsunuz? Siz de onlarn adamlarsnz biliyorum." deyip bize hakaret etti. Sonra da yzmze doru tkrd, anlalmayacak ekilde sylenerek gitti. Emire Hanm'a frsat domutu: ite Glderen de bu gidile byle olacak. Tpk deli gibi halleri var. Akam gelenler ok iyi insanlard. "Kznn drst oluu, namuslu oluuna hayranz Glderen'i o yzden istiyoruz." dediler. Adam zengin. Glderen, annesine bakmadan devam etti: Tabii isterler, namussuz olanlar da namuslu ve kltrl kadn isterler. Aklsz kzlarn

yznden maryor, hi haklar olmad halde namuslu kz istiyorlar. Buna ne haklar var? Herkes kendi gibi olanla evlenmeli. Namussuzca yaayan erkek, namuslu kz istiyor da, ben namuslu ve kltrl erkek isteme hakkna sahip deil miyim? Srf matematikten, ticaretten anlamak yetmez mutlu bir evlilik iin. Hayatn baka kurallar da var anne. Artk bunlar anlasan iyi olur. Ne akll bir kzd u Glderen. Syledii bir sze taklp kaldm "Namussuz erkek de namuslu kadn ister" ok doru. "Peki kzn namuslu erkek isteme hakk yok mu?" Bu da ok doruydu fakat Emire Hanm dorulara deil, yanllara endekslenmiti. Bu gidile evde kalacaksn. Bak mahallenin kzlarna, hepsi bir sr erkek buluyor. 84 Glderen ayn hrsla annesine cevap yetitiriyordu: Evet ama hibiri koca bulamyor. Erkek bulmak her kadn iin ok kolaydr. Bir kadn doksan yanda bile olsa bir sokak yosm^ erkek bulur. Yani erkek bulmak kolaydr. Sokaklar erkek kaynyor ama iyi bir koca bulmak kolay deil. Gerekten, mahallemizde Glderen'le Leyla'nn haricinde erkeklerle kmayan kz yoktu. Gece yarlar erkeklerle eve gelirler, aileleri de bunlar bildii halde ses karmazd. Artk kavga istemiyordum. Glderen'i kolundan tuttum, zorla dar kardm: Gel Leyla'ya gidelim. Ben gidiyorum, son saatlerimde sizinle beraber olmak istiyorum. Mslman da olsan arkadamsn, senden kopam-yorum. Son saatlerimi onlarla geirdim. Tarkan da bizden hi ayrlmad. O gn tek kiiyle tarlaya kmak iin rica etmi, tetkiki de onu krmam. Bana gelenleri anlatt. Bir yal kadn, "Yakkl, benimle evlenirsen istediin dinden olurum." demi. Glerek anlatyordu: Kadn deli miydi neydi bilmiyorum. "Tanr hereyi yeni yapacak" isimli kitap braktm gibi kendimi darya attm. Hepimiz gltk. Ben de bir anm anlattm. Sra Leyla'ya gelmiti. Balad anlatmaya: Bir eve gittik, ev halk badana yapyordu, "Sizi bu durumda dinleye-meyiz, daha iki saatlik iimiz var" dediler. Benim tarla arkadam babas hac olan bir erkekti. Size yardm edelim dedik. Braktk elimizdeki kitaplar onlara yardm etmeye baladk. arabuk ileri bitirdik, ay demlediler. Oturduk sohbete balayacaz, adam; "nce beni dinleyin, sonra ben sizi dinleyeceim" dedi. Biraz acelemiz olduunu syledik ama adam bizi hi duymuyordu bile. Balad kendi inancn bize telkin etmeye. Bize frsat vermiyordu, kalkmamza da izin vermedi. Sonunda dayanamayp kalktmzda hava kararmt. Baka yere gitmeden tarladan dndk. Aklma gelince glyorum. Ne yaptksa adamdan kurtulamadk. Aman bir ene, bir ene adamda. Saniyeara vermedi. O kadn o adama nasl dayanyor bilemedim. 85

Leyla'ya bakp fikrimi syledim. yle adamlara eleri nasl dayanr, ben de anlayamyorum. Benim iim yle olsa ben dayanamam. Tarkan sordu: Senin tipin deildi yani. Sen nasl bir tiple evlilik yapabilirsin? Mesela benim tipim sana uygun olur mu? dedi. Kzdm ona: Tarkan, bir ahid byle soru sormaz, dedim. O gn Tarkan delirmi miydi neydi bilmiyorum. tiraz etti: Sen yanlyorsun, neden sormasn ki, ahitlerin de duygular var. Evet var ama ahitler, duygularn ldrmesini biliyorlar. Kar-koca arasndaki ilikilerde bile kurallar vardr, insanlar akllarna estii zaman istediklerini yapamazlar, dedim... Her halde Tarkan bunlar tam anlayamamt. Sonunda dayanamayp sordu: Cemile! Ben seninle evlenmek istesem bu su mu olur? Annesi Vera ters ters bakt Tarkan'a. Beni ok iyi tanyordu Vera, cevap verdi: Su olmaz ama her eyin bir kural vardr. Hereyin, hereyini farkl sunduu dnyada konular bitmiyordu ama zaman bitmeye mahkmdu. "Her doan insann lme hakkn elde ettii" gibi, hergelen zaman da, gitme hakkn elinde tutuyordu. Bu anlamsz tartmaya son verdik. Eve geldim, ben eve geldiimde ismetin bizde olduunu grdm. Yine, nineme iki muz, bir paket biskvi getirmiti. Yine nasihatlar etti bana. Sonra gitti. Ben de hemen hazrlandm Leyla ve Tarkan beni havaalanna kadar uurladlar. Kardelerim saolsunlar beni yalnz brakmadlar. kardelerim gibi sadk olabilseydi... Keke herkesin kardeleri benim

Vera'nn dostluu bile yeterdi bir insana ama benim gzlerim nedense hep Glderen'i arad. Uak havalandnda, onunla beraber ben de uuyordum. stelik ben hem bedenimle, hem de ruhumla uuyordum. Uakta farketmitim ki, an86 nemi, babam da zlemiim meer. Hele kardeim Uur gzmde ttyordu. Baka kardeim olmadndan dolay m acaba onu ok seviyordum... ahitler'den oluum, tarlaya km beni ok mutlu ettii iin, sevgimi daha net anlyordum. stanbul'dan hareket edeli bir saat olmutu ki, birden uakta dehet bir sarslma oldu. Bir yerlerden kan duman uan iini kaplamt. Bardaktaki su gibi de alkalanyorduk... Baz kadn ve ocuklar avaz

avaz baryorlard. Kimi "Allah.. Allah" diyordu. Kimi "imdaat" diye baryor, kimi ac ac alyordu. Saa eildiimiz zaman hepimiz sa tarafa yatyorduk, sola eilince de sola... Hostesler byle anlarda soukkanl grneceklerine dair tenbih ve telkinler almasna ramen, soukkanl duramyorlar, arada bir onlarn bazlar da korku l atyordu. Umudumu yitirmitim, artk, annemi babam gremeyecek, ben bu yolculukta lecektim. Sevinliydim de. lecektim ama doru yolda lm olacaktm. Tevbekar olmutum. Yehova bana tevbe edecek kadar mr vermiti. Daha ne isterdim. Bu dnceler iinde, korku dolu saatlerden sonra uak ini yapmt. Ben de beni karlayan anne-babam grnce Yehova'ya teekkr etmek istemitim. Anneme babama sarldktan sonra; "Beni size, sizi bana kavuturan Yehova'ya teekkr ederim." demitim. Heyecandan unuttum, Yehova'yla ilgili olmayanlarn yannda Yehova dememeli, Allah demeliydim. lk etapta annemin babamn tepkisini ekmemeliydim ama oldu bir defa. Hem ne kadar mkemmel grnse de Yehova ahitleri'nin de dier insanlar ^ gibi zayf ynleri vardr. ahitler de hata yaparlar. Ve daha nce anlattm gibi annemle babam bana tepki gstermi, annem "Seni ldrrm" demiti. Hi konumadan eve gelmitik. Daha sonra hatrlayacanz gibi babam beni kendi odama kilitlemiti. Tekrar zerime kapnn kitlendii odama dnelim. Sizi hi kimse ceza olsun diye bir odaya kapatm myd? Eer kapat-mamlarsa durumumu anlamanz pek mmkn olamaz. Ancak o ruh skntm tahmin edebilirsiniz hepsi o kadar. Olsun, bazen tahminler de anlamak kadar nemlidir, ou kez insan yanltsa da. Unutulmaz hatalar, unutulmaz sonular doursa da, yine de byle bir zamanda tahmin de nemlidir. Babam, hibir doruyu, doru llerle bilmeyen biriymi meer, islam 87 adna bana bask yaparken ok merak ediyordum, acaba "Yaptklarmn islam'da yeri var mdr?" diye kendisine sormu mudur? O gnk grm, sormutu ve bana verdii cezadan dolay onay da almt. Sabahtan akama kadar kilitli olduum odamda durmadan alayp dua ettim. Annem, ana yrei tad iin olsa gerek iten gelir gelmez ka-. pma geldi: Kzm, Cemilem ne olur inad brak, gel mslman ol. Annemi denemek iin sordum: . Peki anneciim, farzet mslman olacam. Nasl mslman olunur? Mslman olmann artlar nelerdir? Benden beklentiniz nedir? Kadncaz arp kald. Ne deseydi, islam adna bildii ve yapt hibir ey yoktu ki. Bu arada sylemeyi unuttum. Benim odama kapatldm gren Uur, bara bara alad. Yerlere yatp tepindi: "Ablam karn, oradan ablam karn." diye rpnd ocuk. Babamla annem ne syledilerse onu ikna edemiyorlard. Bu da benim iime geliyordu, inancm iin bana bask yapldn gryordu ocuk. Bana acyor, bana ok zlyordu. Bu durum da onun kalbinde daha salam yer edinmemi salyordu. Birgn onu gerek Hristiyan yapacak, belki de Kur'an'a, Muhammed'e en byk hakaretleri yaptracaktm. Emindim artk, Uur benimdi... Bizimdi... Yehova'nnd... incil'indi Uur.

Babam Uur'u ikna edemeyince onu amcamn yanna gnderdi. Annemin sylediine gre, orada da durmadan alyormu. Yemiyor, imiyor-mu. Ev halk bkm. Babam beni Uur'un yznden hapsetme sevdasndan vazgeti ve on gn sonra yanma gelip bara bara hakaretlerini yadrd: k bakalm dar. Uur'a dua et, ocuk verem olacak diye korktum, o yzden seni serbest brakyorum. Senin gibi bir alak evlada sahip olduum iin de son derece zgnm. Bundan sonra sana hibir giysi almayacam. Harlk vermeyeceim... Seni evlatlktan reddedeceim, miras da alamayacaksn. Glesim geliyor bu tiplere. nanan insann ruh halini bunlar hi tanmyorlar. Mirasm. Sahi, babamn mal varl da m vard? Bunu deil a88 hidler'den olunca, ahidler'den olmadan nce bile dnmemitim. Mirasm... Ben, kainatn en byk miras olan kalp huzurumu bulmutum, paavralar ne yapsaydm ki. Bunu babam ve benzerlerinin bilmesi mmkn deildi. Odamdan beni karan babamla yzyze geldik. Hayret, babam on gnde ne kadar km. Demek ki babam farketmese de, yreinde iman krltlar varm. Annemde de... iman etmenin nasl bir ey olduunu bilmeseler de. Kardeimi akam zeri getirdiler. Aman Allahm! ocuk on gnde ne kadar zayflam. Beni grnce sevincinden lk att: Ablacm, canm ablam! Boynuma sarlp alayarak yanaklarmdan, ellerimden pyordu. Hkrklar eksilmeye balaynca anlatt: Ben sabahlara kadar senin iin aladm. Hi yemek yemedim abla. Herkes bkt alamamdan, Babam da seni serbest brakt. Ona doyasya sarldm. Canm, canm benim. Seni ok seviyorum. Sen benim bi-tanemsin. Korkma bu gnler geecek. Amcamdan size hi bahsetmedim. Amcam btn dinlere kar olan bir Sosyalist idi. Beni de, annemi de etkilemek istiyordu. Bu yzden annemi iliyordu. Ben de iliyordum annemi.

Zavall annem ikimizin arasnda bocalyordu. Hi dini bilgisi olmamasna ramen bize kar savayordu. Bir gece amcam geldi ve annemle tartmaya baladlar. Amcam hemen kafasnda daha nce planlad belli olan sorularn sordu. Bak senin gerei grmen iin kadnlara yaplan hakszl grmen bile yeterlidir. Annem hrsla cevap verdi: Hayr! Allah hakszlk yapmaz. Ne sylersen syle beni ikna edemeyeceksin. Sonra bana bakt: Sen de... Evet sen de Cemile Hanm. 89 Anneme cevap olarak ricada bulundum: Beni ltfen rahat brakn. Amcam kararlyd. Yoo kamak yok. Sana delilim var. Bunlar sylemeden konuyu kapatmam. Ben annemi seyrediyordum. Bilinsizdi... O bilinsizliine ramen, dininden kopmamak iin direniyordu. Bu durum benim ok ilgimi ekiyordu. Yaz aylarnda, asla uzun kollu elbise giymez. Babamla iki ier. mrnde bir kez dahi secde yz grmemi olan annem, neyi ile balyd slam'a? O ba neden hi grnmyordu? Bir trl aklm ermiyordu. Amcam sralamaya balad. Kadnlara yaplan hakszlklar unlar: Birincisi: Kocasnn birden fazla evlenebilme yetkisine sahip oluu kadnn en can alc noktas. Buna karlk, erkeklerin byle byk ac ekmemesi. ikincisi: Kadnn bekaretten karken ektii ac ve sonucu. Ayn ac erkekte yok. ncs: Kadn ayba oluyor, bu bir eziyettir ama buna karlk erkek ayba olmuyor. Sence bu adalet mi? Annem bocalamaya balad. aknl her halinden belliydi ama o yine inand gibi cevap verdi. Allah'n vardr bir bildii. Ben bilemem, o bilir. Az bu cevab vermiti ama kalbi eminim elikiden dolay hzla arpyordu. Yine de byle bir cevap herkesin haddi deildi.

Ben annemin yerinde olsaydm ve bugnk bilgim bende olsayd, yle cevap verirdim: "Evet, baz kadnlar kocasnn ikinci kadnla birlikteliinden dolay ac eker. Nikahl ya da nikahsz, acs pek farketmez. Baz kadnlar iin bu byk bir imtihandr. Kadn diri diri yanar adeta. islam Aleminde, baz kadnlar "ikinci kadn olursa" korkusu yaarlar, bu doru. Peki, sizin ynetiminizde, laiklikte veya Komnizm'de yaayan kadnlarda bu korku yok mu? Elbette var hem de yle ok ki, kadnlarn 90 yzde doksan bu endie ile yaarlar. stelik bazen de gnlk kadn bulur kocas. Buna ramen kendi ideolojinizdeki ok kadn deil de, mslman-daki binde bir olan iki kadn konu ediyorsunuz. Fakat baz erkeklerin de diri diri yandklar aclar vardr. Bu bekaret konusundaki acdan bin kez fazladr, bu durum fazla gndeme gelmiyor. Mesela, iktidarsz erkek var, iktidarsz kadn var mdr? Hayr ama iktidarsz kocalarn aclar bilinmiyor. Onlarn aclar gndeme getirilmiyor. Kastl olarak, daima erkeklerin ilesi deil, kadnn ilesi gndeme geliyor, iktidarsz erkein, ilk gece karsna kar grevini yapamayan erkein ektii acy ka kadn eker? Erkek bu durumunda, kocas zerine evlenen kadnn acsndan daha fazla ac eker ama kimseye syleyemez. Onlarn dert ortaklar olmaz. Evlenmise, eini ok seviyorsa, ac ekse de ayrlmak zorunda kalr ve hem hanmna kar, hem de evreye kar kimselerin tahmin edemedii bir ac ile yaar. O erkek bin defa kadn olmaya, bin defa aldanma acs ekmeye raz olur ama buna imkan bulamaz. zetlersek: Kadn da erkek de bu iki acda Allah'a snrlarsa kurtulurlar. Bu birer imtihandr. Bu imtihan isyansz bitirirlerse ebedi hayat kazanrlar, iktidarsz olan erkein de, kocas zerine evlenmi kadnn da, utanmas iin hibir sebep yoktur, iktidarszlk ba ars kadar tabii bir olaydr. Aypla-yanlar, kendi cahilliklerini ispat etmi olurlar. Bu durumda, iktidarsz erkee den grev; durumunu biliyorsa evlenmesi haramdr. Durumunu evlendikten sonra renmise, bir mddet tedavisine altktan sonra tedaviden fayda bulamamsa karsndan gzellikle ayrlmasdr. Gurur yapmamaldr. Kim, ba ard iin bu ary gurur meselesi yapar? Yalnz, bu durumun ba arsna e grlebilmesi iin kiide gl iman olmas gerekir. Bir kadnn kocas tarafndan terkedilme acs... ocuk doururken ektii ac... Bekaret sonular ve bekaret acs erkein bu acs yannda belki de eitlenir. Erkekler bekaret acsn duymazlar ama onlar da snnet olarak baka ekilde ac duyarlar. Sonuta, bu imtihan dnyasnda her iki cinse de baz aclar verilmitir, imtihan dnyas ne yapalm. Ayhaline gelince: Evet, kadn her ay biraz sknt eker. Buna karlk erkek de askerlik yapar, yakc scaklarda ve souklarda saatlerce nbet bekler. Dalara kar. Gn- gelir ylan eti yemek zorunda kalr. Erkein bu skntsn neden 91 4 grmyorsunuz? Ayrca evin masraf erkee aittir. Bir ailenin yk az yk mdr? Her ey bir yana, annemin

ayaklarna verilen cennetin, bu alemdeki skntdan dolay olduu unutulmamaldr. Ayrca her sorunun cevabn mutlaka bu dnyada alacaz diye bir ey yok. Alemin grnen ynnde, her eyin her yn net grnmese de, ahirete gidince asl mesele anlalacaktr. Ahire-te gitmek ise ok telerdeki bir konu deildir." Evet bunlar sylerdim ben olsam. Fakat, bunlar syleyebilmek iin insann kendi inancyla ilgili bilgisi olmas lazm ve ok iyi bilmesi gerekir ki, Allah adildir, asla hakszlk yapmaz. Herkese sabrnn karln mutlaka verir. Yeter ki Allah'a, Allah'n dedii gibi iman edilsin. Ona e koulmasn. Annem iki arada bir derede kalyordu. Deimiti, bazen hafta sonlar da akama kadar eve gelmezdi. Her geen gn sararp soluyordu. Anlyordum, annem benden etkileniyordu. Benim anlattklarm onun aklna yatyordu ama yine de dininden kop-muyordu. Bocalamasndan anlyordum ki, annem yaknda Hristiyan olacak, ben de sevin lklar atacaktm. ncelikle Allah cehennemde nasl yakacak? diye devaml sordum. Bu sorulara, el kesme, kol kesme de girince iyice bunald. zellikle "Sizden olmayann elini, kolunu aprazlama olarak kesin" diyen Kur'an ayetini gsterip gsterip ayn soruyu sordum: Anne! Hani sizin dininizde zorlama yoktu? O halde neden "Sizden olmayann elini kolunu aprazlama kesin." diyor. Neden, "sizden olmayan" stelik savata deil, normal hayatta, neden tutup kesin diyor? Byle din o5ur mu? deyiim ok efoili oldu. Babam da deli gibi olmu, her frsatta bana hakaret etmeyi srdryordu. Annemse artk hibir ey sylemez olmutu. Fakat annem deiiyordu, bu kesindi. Birgn akam st geldi. Aman Allahm, o ne geliti yle. Ben onu Hristiyan olacak diye beklerken, annem ban kapatp eve yle gelmesin mi? zntm tarif edemem. aknlktan baka kalmm: Anne! Bu halin ne? diyebildim sadece. 92 yle neeliydi ki anlatamam. Ne var halimde? Sen babana sylediin gibi bana da: "Size, otuz gn hapis deseler, otuz yl Allah demezsiniz." demitin ya, bu szn ok dndm. Bir defasnda da: 'Mslmanlk senin nerenden belli? Sen islam adna ne yapyorsun?1 diye sormadn m bana? Ben de dnp seni hakl buldum. Dedim ki; bu kzn sylediklerini birde bilen bir mslmana soraym. Sordum; ounu arptarak anlatmsn. Dorusunu anlattlar ben de ikna oldum. Kzma kar ayp oluyor, ben de islam' reneyim, diye dndm. Her hafta sonu ule Hoca'dan dersler almaya baladm... ok kr imdi namazm bile klyorum. Dndm, islam' yaamadmdan dolay, kzm beni byle ayplyorsa, kimbilir Allah ne kadar ayplar. yi etmiim deil mi kzm? dedi. Annemin bu durumu beni ok zd. Dakikalarca kendime gelemedim. Onu ahdler'den yapma umudumu bir an yitirmitim. Fakat ksa srede toparlandm. Annem dinini bilmiyordu, onu yine de iyi bir Hristiyan yapma midim vard. Kardeim Uur, annemin kapanmasndan rahatsz olmutu. Bu da benim iin gzel bir eydi

tabii. Babam benimle iyice konumaz oldu. Aradan aylar gemesine ramen hl dn yapmadm gryor, adeta ldryordu. Bir gn hi ummadm bir ey oldu. ahdler'den bir Alman kzyla beraber tarlaya kmtm. Bir broya girdik. Burada isa'nn retisini anlatyorduk. Mdr ilgiyle dinliyordu. Zaten bizi ilgiyle dinlememeleri de mmkn deildi. Biz, an problemlerini dile getirerek yle giriyorduk konulara. Bir de baktm babam kapda. Meer yan tarafta bro sahibiyle i grmesi yapyormu. Sesimi benzettii iin bakm, hmla sordu: Sen burda ne aryorsun? Tarlaya ktk baba. Bana baba deme. Ne demek tarla? Ne demek olacakt. Tarla ekinin ekildii sonra da biildii yerdi. Tarla ok nemli dnya yeridir. Kur'an tefsirlerini yapanlarn ou, insan ekilen rahme 'tarla' demiler, insan ekilen yer anlamnda ve insan yetitiren tar93 la kadndadr anlamnda tefsir etmiler, "Kadnlar sizin tarlanzdr, yani, sizi yetitiren yerdir veya insan ektiiniz de o tarladan kar" anlamnda baz mfessirler bu ayetin manasna "tarla" diyordu. Bizim tarlamz da ar yaptmz aland. Dnyann her yeri bize tarlayd. nce ekiyorduk fikirlerimizi, sonra bimek iin, yani tarla, baz mslmanlarca, insann, bizde de fikrin ekildii yerdi. Babama biraz anlatmak istedim. Broda bulunan Almanlar bize bakyorlard. Babam kendini kaybetmiti: Tamam, artk seni evimden de kovuyorum. Git kendine yer ara. Senin gibi bir evladm yok benim. Ahh u insanlar! Yobaz olmamay bir baarabilselerdi... 94 zmsz fma umut Ben, annemi babam brakp, kardelerimin yanna gittim. Bu zaman zarfnda onsekiz yama girmitim. Bana kimse karamyordu. Bazen snma evine den Trk kzlarn ziyarete gider, onlar zerinde de alma yapardm. O kzlarn perian hallerini hi unutamyorum. Ailesinden bask grnce kamas telkin edilen kzlar buradayd. Kimi on yanda, kimi daha kkken ailesinin elinden alnmt... Kimi de gen kz olunca, haram hayat zgrlk adyla yaamak iin ailesinden kap buraya gelmiti.

Snma evinde tandm Necla ismindeki bir kz hi unutamam. Onu be ayda Hristiyan yapmtm. Bu da benim en baarl almam olmutu. imdi ben baka inanta, o ise hl Hristiyan-Yehova ahidi. Beni okuyorsan, sana sesleniyorum Necla, ne olur beni affet. Ve sana sylediklerimin en az yarsnn yalanlar ve yanllardan treme olduunu bil. Ve ileriye dn Necla. Allah'a olan sevgin olduu gibi kalsn, isa Aley-hisselam' da sev, gerek incil'i de ama Allah'n son dini olan islam'a gel ve doru olan her eyle burada kucakla. Annem adeta benden doping alm gibi alyordu. gnde bir kitap bitiriyor, her geen gn kendisini yetitiriyordu. Bu arada bana olan znts de onu perian ediyordu. zlyordu beni, zlyordu Hristiyan oluuma. 95 Beni babam eve sokmuyordu. Aslnda annemin gidiini de beenmiyordu... Arya gidiyorsun, slam'da barts yoktur. Prof. Yaar Nuri ztrk' kulaklarmla duydum. Ba ak kadna "Sen ak deilsin" dedi. Sen ondan daha iyi mi biliyorsun? diyordu. Bir yazarn dedii gibiydi babam. Dinini yaamak istemiyordu ama dini btn bir mslman olmay da kimseye brakmyordu. Bu tr mantklar retmiti "Kafir ama imanl", "Mslman ama kafir", "Putu ama ermi" kavramlarn. Babam beni eve sokmaynca, kardeimi gidip onun okulunda gryordum. Ona doyasya sarlyor, sonra dnyordum. Kardeim, birgn bana ok gzel bir haber verdi: Abla, ben byynce senin dininden olacam, dedi. Bu sevin bana yetmiti. Fakat onun byle sylemesi yetmezdi. Onu Kur'an'dan iyice uzaklatrmalydm. Kur'an'n -haa- bana gre var olan hatalarn ona gzelce ilemeliydim, ilemeliydim ki, bir daha asla Kur'an' azna almamalyd. Babam duymu Uur'u ziyaret ettiimi. Yetkililere, ocuum kimseyle grtrlmemek, eklinde bilgi vermi. Beni bir daha okuluna almadlar, iki ay gemesine ramen kardeimi gremiyordum. Onu ok zlemitim. Babam evde yoktur diye bir gece eve gittim. Aksilik ya, babam amasn m kapy.-Beni grnce lgna dnd: Niye geldin? Kardeimi grmeye geldim baba. Ne olur, bana ikence yapma, ' onu greyim. Senin kardelerin var. Onlara git, onlar iin hepimizi feda etmitin. Ne olur baba! Onu bir kere greyim. Uur duymu sesimi hemen darya kt:

 Ablacm, merak etme ben byynce seni yanma alacam. Yavrum... yle ili bir ekilde alyordu.ki, onun o durumu gzmn nnden hi bir zaman gitmedi. Babam ona barp onu ieri gnderdi. Ben de alayarak babama son szlerimi syledim: 96 Seni affetmeyeceim gremeyeceksin, dedim. baba. Yehova sana acsn. Gidiyorum, bir daha yzm

ok mu lazm Hristiyan yzn. Defol evimden, bir daha admn bile atma, dedi. Annem seslendi arkamdan. Dur! Dur beni bekle Cemile, seninle konumam lazm. Bak, ok nemli... mrn boyunca unutamayacan bir ey syleyeceim sana. Alarken onu hi duymuyordum bile. Sokaa kp caddeden karya getim. Annem ev terlikleriyle kardan karya bana sesleniyordu. Cemileem! Yavrum beni bekle. Seninle ok nemli bir ey konuacam. Bana doru hzla koarken olanlar oldu. Anneme arpan bir taksi, onu kanlar iinde yere sermiti. Anneem! Canm annem! Sen lme ben leyim. Azmdan kan ilk szler bunlard. Hemen gidip ona sarldm. Millet bamza topland. Bir Alman "Hemen hastahaneye gtrmemiz lazm" dedi. Bir bakas: Kadn lm, gerek kalmad, diye ilave etti. Nee! Annem mi ld? Almanya'nn karanlklarn yrtarcasna bardm. Annem! lme ne olur annem! Canm annem, mslman da olsan seni seviyorum. Etraf beni teselli etmeye alanlarla doldu. Annem ise kanlar iinde yerde yatyordu. Onun zerine abanp.alamam srdrdm. O anki acm anlatmam keke, mmkn olsayd da anlatsaydm. Sanki btn dertler elete vermi beni sarmt. im, kalbim, ruhum yanyordu... Paralanyordu her hcrem. Annem benim, zerre ima-nyla ylmadan mcadele eden annem. Benim iin canndan olan annem. Polis geldi, ambulans geldi. Anrjem hastahaneye kaldrlacak. Polis beni anneme sarlm halde gryordu ama nedense yine seslendi:

 B"u ly tanyan var m iinizde? 97 Hmla bardm: Ona 'l' demeyin... Anneme l demeyin, 'onun annesi ld' demeyin ltfen. Bunu sylemeyin. Annemin ldn kabullenmek ok zor, 'Annen ld1 kelimesine de alk deilim, baka bir ey syleyin, baka bir ey. Polis basalna ilaveten benden zr diledi. ok halinden kam-yordum ama polis, grevi gerei benden yardm istiyordu. Annenizin ei var m? Durumu ona bildirmeliyiz. Evi tarif ettim. Gittiler, ok gemeden babam geldi. Bu arada annemi lm torbasna koymulard. Babam ona bakp sadece soruyordu: Kim, len kim? Polis cevap veriyordu: len sizin hanmnzm, kznz syledi. Babam can acsyla yanma geldi, unutmutu hereyi: Kzm, yavrum, Cemilem, bunlar neler sylyor byle? Annen deil oradaki deil mi? Kendi halimi brakp babama zlmeye baladm. Sonra Uur'u evde unutup biz annemle hastahaneye gittik. Canm annem, o gece morgda kald. Babam morgun nnde sabaha kadar alad. Beni dar kardlar. Amcamlara telefon ap durumu anlattm ve Uur'u evden almalarn syledim. Sonra sabaha kadar alayarak gezdim caddelerde. Dua ettim Yeho-va'ya, bana ve babama sabr ver diye. Adna ne dersem diyeyim o anlamt kastm. Anlamt kendisine seslendiimi ve ondan sabr istediimi. 98 fstci Bile ' Yakt Sinan Paa, "Ak szckleri ku dilidir, anlamak iin Sleyman olmak gerek" der. Benim yangnm bilmek iinse ancak ben olmak gerekiyor. Anacma yle yandm yle yandm ki, dnya da annem iin yanyor sandm. Bana kalrsa, annemin ateinden dolay ate bile yanyordu. William Shakespeare, "Ak gzle deil ruhla grnr" demi. Ben bunun aksini iddia ediyorum. An her eyinden onun ak olduunu anlarsnz. Ama benim acm, zntm dardan nasl anlayabilirsiniz? Eyy annesi hl sa olanlar! Anneniz lmeden nce onlarla doyasya konuun ne olur. Ona sanln pn. Bir de benim iin sanhn ona. Ben, uruma len anneciimi cennete gidene kadar grp artlamayacam. Ama siz anneniz yayorsa sanlabi-lirsiniz. Sizin frsatnz henz elden gitmedi. Annenizin deerini lmeden anlayn.

Ertesi gn ben, babam, Uur ve amcam annemi morgdan kardk. Annemi seven herkes oradayd. Amcamn kendini beenmi bir kz ;ard o da annem iin Amerika'dan gelmi. Bu kz her yerde en stn kendisi ol mak ister, kendisini herkesten gzel gcr<>.: Kesin ona hayran olduunu sanr. Btn iigvi kendi zerine topiar.2 'i-u-yen, Dencil, kompleksli, geimsiz, herkesin sznden baka anlamlar karmaya alan, insanlan -er: derece kendisinden bktran, kend'n; stn nytermesi'ii!- yci-jn^ ba-: kaiann asaivlamak c^'ian i;kir, ah^kh biri,"; Onu \vz ;ni t- swh^ik1 stelik nefret ';d;;ryinv .'eer -vni tn-c'' \i\ ,rr.lo. -\.>nw' ii'i \;\ V- ka'dan gelii ona olan nefretimi sildi att. Demek ki nefreti deitirmek de emek istermi. Anneciim, duvak giymi gelin gibiydi tabutta... Canm annem... Sana lm ne gzel yakm. Sanki beni duyuyormu gibi kulana eilip fsldadm: Ah canm annem. Ne olurdu iman etseydin; ebediyen toprak olmayacak, beni de zmeyecektin. Aladm, aladm... Sesli sesli aladm. Yerlere gklere bir ey olmutu, ikisi de zerime geliyorlar, ikisinin arasnda skmtm sanki. Nerdesin dipsiz uzay, nerdesin geni dnya... Size ramen ben neden yer bulamyorum... Sanki yok oldunuz birden, sanki daraldnz. Durun beni skmayn yerler... Benim zerime yklmayn gkler. Nazik tenim, ince ruhum sizi tartamaz. Uurum da kapand annemin zerine. Bir yetkili bizi uyard: ocuun yannda byle alamanz ocuun psikolojisini bozar. lmden korkar. Siz lme daha aklc yaklarsanz, ocuk lm gznde bytmez. inanmayan birinin szlerine benziyordu bu sz. Batan baa dinsizlik kokuyordu. lm basite almak ha... lm basite alnr myd? lmekten daha mhim, lmekten daha zor, lmekten daha kolay, lmekten daha ilgin, lmekten daha son, lmekten daha ayrlk, lmekten daha ac, lmekten daha balang, lmekten daha daha hzn veren birey bu dnyada var m ki? zellikle annem gibi bir insann lm. Evladn iki defa ldren lm. lmden beter olan ey de var myd koca evrende? Evet varm meer. Demek ki, inansz olanlar lm uyandrmasn diye, byle telkinlerde bulunuyorlarm. Bunu orada anlamtm. Annemi tabuta ok gzel koymular. Hastahanede alanlar Hristi-yand fakat belki de msimanlarda grnmeyen bir titizlikle annemi kefenlemiler, tabutu sslemilerdi. Hristiyan lkelerinde, mslmann lsne bu denli sayg gsteren 100 yetkililere imkanm olsa, beni duyacaklarn bilsem yle seslenirdim: "Size sesleniyorum! Dirilerimize nasl davrandnz onu bilmiyorum ama llerimize ok gzel

davrandnz. Bu inceliiniz iin size ok teekkr ediyorum. Btn llerimiz iindir bu teekkrm." *** Annem uan bagajnda, biz uan iinde Trkiye'ye uuyoruz. Alamaktan yoruldum. Babamla bazen gz gze geliyoruz. Ondan gzlerimi karyorum. Ben Uurla, babam amcamla yanyana oturuyoruz. Onlar bizim nmzde. Babam bana nasl barmyor hayret ediyorum. Neden, "Anneni sen ldrdn" demiyor. Kadere de inanmaz aslnda, kadere inansa asl sebebin, lm vaktinin gelmesi olduunu anlard. Dn sabahtan beri hi uyumamtm. Uur'a sarlp alarken uakta uyumuum, istanbul ini anonsunda uyandm. Ben uyandmda, babam amcamla konuuyordu. Konu bendim. Cemile ok zgn. Belli ki Hristiyan olduuna piman oldu. Onun iin ona sitem etmiyorum. Bilsem ki, hl Hristiyandr, annesinin cenazesine bile sokmam onu. Zavall babam, zorla deil ya, inanmann ne olduunu hi bilmiyordu. Bilmiyordu, nk hayat boyunca, bir kez bile bilinli ve samimice inanmamt, kendi dinine bile iten iman etmemiti. Ben, "Annem mslman olarak ld" diye zlrken o neler sylyordu. Birok ilemlerden sonra getik gmrkten. Anneciimin pasaportu son kez gsterildi memurlara. Pasaportun da son kullanma tarihi o gn-m demek ki. Ninemin okuduu bir iirden bir beyit hatrladm. 'lmle konur hayatn son noktas Gmlein yakas lm, yakas' Evet giydiimiz aslnda lm yaka yapm bir hayat libasdr. Terzisi nasl bimi, nasl dikmi hi bir zaman bilemeyeceimiz bir elbise. Annemin tabutuna bakan havaalanndaki bir memur kzn szlerini hi unutamyorum: Anneniz mi? 101 Evet. Allah sabr versin. Durumunuz ok zor ama zlmeyin, nasl olsa siz de gideceksiniz birgn. O zaman dilerim grrsnz. O anda lm ensemde hissettim. ok yaknmda... yle ki, lm benim altnc duyu organmm da, onu yeni grmm gibi oldum. Bazen insanlar deiik mi konuurlar, yoksa biz mi deiiriz, biz mi kelimelerin gizli dnyasn anlarz, onu bilemiyorum ama bildiim bir ey var, ac ekerken insanlar kelimeleri daha derinden anlyor. Anacmn tabutunu alp nce villamza getirdik. Komular koup geldiler.

Vera da gzyalaryla koup geldi. Bana sarld. Sevgi doluydu tesellisi. zlme yavrum, birgn bu acn unutursun, dedi. Bu arada dedem grd Vera'y. Bilinsizlik, aman Allahm! Ne kadar irkinletiriyor insan. Onca insann iinde dedem Vera'ya dnd: Sen bir Hristiyansn, Mslman cenazesinde ne iin var. Hadi, defe! burdan, diye bard ona. Ben alayarak itiraz ettim. Yapma dede, ne olur yapma. Senin yaptn insanlk deil, artk u yobazlklarn gr ne olur. Vera ok sinirlenmiti. Gzyalarn silerek dedeme ilk defa cevap verdi: Gitmiyorum, ben size deil Cemile'ye basalna geldim. Ben sizin akrabanza deil, Cemile'nin annesine geldim. Herkes utanmt dedemin tavrndan. Cenaze iin getirtilen imam da ok zlmt. Vera'nn yanna gelip aklama yapt: ncelikle sizden zr diliyorum. Hem kendi adma, hem de bu dedenin yaptklarndan utananlar adna. Mslman'n Hristiyan'a, Hristiya-n'n Mslman'a basalnda bulunmas gayet insani bir olaydr, islam bunu yasak saymaz. Hibir dinde byle bir yasak yoktur. Bu konuyu akla kavuturacak ayetlerden biri de udur: "Allah sizi, din hakknda sizin102 le savamayan ve sizi yurdunuzdan karmayan kimselere iyilik etmekten, onlara adaletli davranmaktan men etmez. nk, Allah adaletli olanlar sever." Mmtehine Suresi, Ayet:8 mesele bu kadar ak. Dedem hrnlam bir halde imama barmaya balad: Sen, sen bir de imamsn. Bir Hristiyan'dan zr dilemeye utanmyor musun? islam'n erefini inetiyorsun. imam ok bilinli biriymi. Sakin sakin cevap verdi: Hakszlk kime yaplmsa zr de ondan dilenir... slam'n erefini inetme sznze gelince: islam'n erefini hi kimse ineyemez. Fakat Mslmanlar'n medeniyetine glge drmek mmkn. Onu da, krlmayn ama sizin davrannz yapar ancak. Uzun tartmadan sonra komulara soruldu. Bu mevta hayattayken ondan memnun muydunuz? Annemi tanyan da, tanmayan da cevap veriyordu: Memnunduk. Ondan alaca olan var myd? Hep bir azdan bardlar:

 Hayr. Deiikmi bu imamn slubu. Baya konuuldu. Annem cenaze arabasna kondu. Ey kelimeler, nerdeyseniz gelin de o anm anlatabileyim. *** Annemi topran kucana verip geldik. Ruhunun yolculuu hangi durakta son bulmutur Allah bilir. Zahiren bizim bildiimiz ey, annem cennet bahesine gitmiti, ben toprak olduuna inanrken. Annem... Canm annem. Elveda annem... Hakkn helal et... Kabristan doludur ana-baba kalbiyle Mezar topraklar da inler acyla. 103 leri Dn Annemin lm zerinden bir yl geti. Babam benim hala Hristiyan kaldm renince ok sinirlendi fakat belli etmemek iin epey gayret etti. Yzme bakmadan sormutu. Almanya'ya dnecek misin? Hayr baba, ben burada kalacam.. Eer kardeimi bana verirsen, onunla bir anne gibi ilgilenirim, dedim. Hayret! Kardeimi bana verdi. iyi olur, biraz byynce senin yanndan alrm onu. Zavall babam. Sanyordu ki, ocuk daha kk. Nasl olsa bu yata Hristiyan olamaz. O yzden brakmt. Byynce de bu korku yznden alacakt yanmdan. Babam, kendisine gre hayal ettii dinine birgn girerim diye annemin lmn hibir zaman bama kakmad. O iyiliini hl unutmadm babacm. Sana minnettarm bu iyiliine karlk, sende ne kadar hakkm varsa helal ediyorum. Biz Uur'la villamza yerletik. Onu Boazii'nde ilkokula yazdrdm. Artk kendimi bir anne gibi gryordum, titriyordum Uur'un zerine. Akamlar ona isa'nn hikayelerini anlatyordum. yle houna gidiyordu ki, bazen ayn hikayeyi iki defa aniattrrd. Ben de biliyordum dini hikayelerin ocuklarn gnllerinde taht kurduunu. Bkmadan anlatyordum. Mslmanlar dndm, onlar ocuklara byle emek vermezdi. Bu da iime yaryordu.

Deli smet'e rastladm birgn. 105 Tepeden inme sordu: Biliyorsun deil mi; baz Hristiyanlar ve Yehovaclar kan almay reddederler. Evet, biliyorum, incil'de yazar kann haram olduu. Gayet bilinlice cevap verdi: Tevrat suhuflar desteklemek iin geldi, Zebur Tevrat' onaylad; incil Zebur, Tevrat ve suhuflar onaylad; islam da incil dahil hepsini onaylamak iin geldi. Her gelen, yeni bir eyle gelecei iin; incil, Tevrat'n ve Zebur'un eriatn, Kur'an da, incil dahil hepsinin eriatn kabul etti ve bu yzden imann esaslar hepsinde ayndr. Hazreti sa zamannda kan nakli var myd bilmiyorum. Sanki bana yle geliyor ki, kan almak deil, kan imek haramd. slam geldiinde ise, insan hayat sz konusu olduunda, kii alktan lecekse, lmeyecek kadar yemek artyla domuz etini bile helal klmtr. lmeyecek kadar ye diyor. Kan aldrmak da yle. Allah'n yeni eriatna kulak ver Cemile. slam, her eyi kuatcdr. ok sinirlenmitim: Deli misin sen? Ben yle bir ey yapar mym? Bizim ahidler'den ka kii lmek pahasna da olsa, kan almadlar. nanlar yle, inanlarla alay m ediyorsun? Deli midir nedir, insan deli meli demiyor baya sinir oluyor. Cevab tuhaft: Biz kimsenin inancyla alay etmeyiz. Eletiri baka eydir, alay baka eydir. Ben nceki eriatlarn baz kurallar deiti diyorum. Hakaret ve alay etme konusuna gelince: Bizim tarafta alay etmek yoktur. Bir de sizin tarafa baksak, acaba sizin tarafta bizim dinimize hakaret etmek yok mu? Alay etmek yok mu? Tabii ki bunu ben bilemem sen bilirsin. *** Glderen btn gayretiyle alyordu, evrede ne kadar apartman varsa hepsini gezmi, kart bastrm, apartmanlarn posta kutularna at106 m, kafanza bir soru taklrsa bana telefon an, cevabn bulur size veririm, diye yazm karta. Annesi bkm telefonlardan. Baz telefonlara o cevap veriyor Glderen bir ylda onbir gen kz ayarlam, onlarla dersler onbir yldzmsnz, diyormu. Bana pek sylemiyor, haberi tarlaya kmak iin almaya devam ediyorum. Tam yedi "Burda yle biri yok" diyormu. yapyormu. Onlara, siz benim annesinden alyorum. Ben de Mslman' Hristiyan yaptm.,

Leyla ile arkada baya Mslman' ve isevi'yi ahidler'den yapmlar. Ama "Bunlar az" diyorlard. Tarkan, Yehova ahidi olduunu sylyordu ama olamamt. Sorular bitmiyordu. Glderen'in akl fikri bendeydi. Ne sabr varm kzda. Ondaki gayret bitmek bilmiyor, aksine su gzeleri gibi alyordu. Bir akam yine onlara gittim. Aslnda onunla grmeyi oktan kesme-liydim, ne yazk ki bunu baaramyordum. Oturduk, meyve ikram etti sonra kederli kederli sordu: Ne yapyorsun Cemile? Tarla nasl gidiyor? Hi Hristiyan yaptn insan oldu mu? Evet, yedi mslman hidayete erdi. Hidayet Arapa'dr ve bizim dinimizin kavramdr, ltfen onu kullanma. Ne' yapalm, ancak byle anlatabiliyoruz. Buras Trkiye, Trke konuulan bir lke. Baka nasl anlatabiliriz? O halde Trke konu, inand, de. Hem de Mslman deme. Hi bir gerek Mslman Hristiyan olmaz. Hibir ekilde dininin iine girmemi insanlar buluyorsun. Mslman ismi olunca, kendilerini de Mslman sanyorsun. Hangi Mslman Hristiyan olur ki? Hem neden olsun. sa'y seve-cekse yine sever, incil'e sayg duyuyorsa yine duyar. Onun ahidler'den olmaya ihtiyac yok ki. slam bu sevgilerin hepsine izin veriyor. ok sinirlendim. Hmla ayaa kalktm: Sen de ok ileri gidiyorsun. Beni geldiime piman ediyorsun. Kskandn iin ne dediini bilmiyorsun. Sonra yanma geldi: Samalama Cemile. Tartyoruz, kskanmaya gelince; evet kskanyorum. Kardelerimi elimden almana tahamml edemiyorum. Hani onlar Mslman deillerdi. imdi nerden kardein oldular? 107 Beni sktrman zm deil. Tabii ki hakiki Mslman' ahidler-'den yapamazsn. Hakiki Mslman dinini ok iyi bilir. Ve bilir ki. Kur'an, Tevrat da incil'i de tasdikleyici olarak geldi. Sama, hem onlarn eriatn kabul etmiyor, hem de tastikliyorsun. Yzme ayn gariplikle bakt. Ona cevap verdim: incil, nasl Tevrat'n eriatn uygulamaya koymad halde onu tas-tikleyici olarak geliyor? incil'in tastiklemesine iman ediyorsun da, sra Kur'an'a gelince neden inat ediyorsun? Tevrat'ta cumartesi haram olan balk tutma eylemi Hristiyanlkta yasak deil. Daha yzlerce konu var. Byle iine geleni alyorsun.

Bu kz bir ylda ne ok bilgi sahibi olmu. Bir ylda insann bylesine deimesi gerekten takdire ayand. Ben de, kendimce gzel cevaplar verdim. Sonra bartk. O devam etti: Dn bir hanmla konutum. Eyp'te oturan bir Filiz Hoca varm. Aratrmac bir kadnm, Mslman bir kadn, islam' ok iyi biliyormu. Telefonla konutum onunla. Bu hafta Leyla'larda yapacanz tetkike onu da getireceim. Bakalm onunla konuurken nasl ahkam keseceksiniz. Kur'an tuttuunuzu ldrn diyormu ya, cevabn o verecek size. Gelirse gelsin. Bizim korkumuz yok ki. Gerekten korkmuyordum. Neden korksaydm ki, bize ne retilmise o mutlak doruydu. Glderen'iri annesi Emire Hanm geldi. Kzyla konumuyordu. Yine kzna biri talip olmu, kz onu da istememi diye lgna dnm. Hemen bana ikayet etti: Hayr hayr. Bu kz erkek zrl. Kimseyi beenmiyor, stelik bu defa talip olan dindar. Hibir bayram namazn karmazm. Gzlerini szerek biraz duraklad. Emire Hanm'n aklna baka birey gelmiyordu. Yine ayn eyi sylyordu: Yaa.. Bayram namazlarn hep klarm. Biraz duraklayp devam etti: Hem de Eyp Sultan'da klarm. Bir mddet yine duraklayp tekrar devam etti: Hem de bana fes takarm namaz klarken. Glderen'le ben glmeye baladk. 108 Glderen sordu: Ee anne! Baka, yine bayram namaz klar mym? islam adna yapt baka bir ey olmaynca hep ayn eyi deiik boyutlarda sunuyorsun. "Akamdaaaan akama iiyorum" diyen adam gibi. Emire Hanm ayn sz tekrarlad: Evde kalacaksn evde. Otuz yana girdin. Glderen cevap verdi: Otuz deil anne yirmibeime girdim ama sen otuz diyorsan ben de bundan sonra soranlara otuz yamda olduumu sylerim. Bu defa Emire Hanm baka adan itiraz ediyordu:

 Hayr! Sakn yle birey syleme. Ben sinirimden konuuyorum. Kendi yann ortaya kmasndan korktuu iin byle bir tepki gstermiti. Glderen'le ben bunu arlyorduk. Ah u insanlar! Yan saklamaya neden gerek duyar acaba? *** Benim gnlerim bu atmosferde geiyordu. Aynur'da ok gzel ilerlemeler olmutu. Bu gzel ilerleyie ramen baz eylere can sklyormu.. "Bazen bunalma giriyorum, sorularmn cevabn bulamyorum" derdi bana. Onunla vaftiz olana kadar ilgilenmek isterdim fakat bize uzakta oturuyordu. Yine de onunla telefonda konuup moral veriyordum. Her aradmda ikayetleniyordu: Bir ahid hanm vaftiz olmu, resmini bana gsterdi. Resimde mayolu. "Erkekler grrse," dedim. "Grsn, onlarla karde gibiyiz. Onlarn kalbi bozulmaz" dedi. Annem de duydu bunu. Annem bir trl inanmyor. "Olur mu yle ey, ahidler erkeklik duygularn ne yapyorlar?.. Bunlar da dier erkeklerle ayn artlarda yaratlmadlar m? Tamam ahidler gerek Mslmanlar gibidirler. Onlar zina yapmazlar, bunu anlyoruz ama kalbini nasl kontrol edebilirler?" diyor. Anemin sz aklma takld, dedi. Bravo Meziyet Hanm'a, tam oni-kiden vurmu^. Aynur'a Yehova'ya k insanlarn cinsel arzularn kontrol altna aldklarn anlattm. Kendimden rnek verdim. Ben Almanya'da temiz kaldm halde, Trkiye'de nasl kirlendiimi, hayat kadnlaryla aramda ok az fark 109 kaldn, bu durumumdan beni ahitlerin kurtardn, onlarn namus konusunda nasl duyarl olduklarn anlattm. Biraz yatt. Bir taraftan devaml incil ve Yehova Sahidlii'yie ilgili kitaplarn yazar olan Birader Mete Ser'in yazd kitaplar okuyordu. eitli dergi ve brorler okuyor, incil'e iman pekiiyordu. Birgn ok bunalm bana anlatt. Tetkikim bana ne dese iyi. "Artk Allah demeyeceksin, Yehova demenin zaman geldi," dedi. Allah Allah, Allah'a Allah demiyecekmiim. Bir mddet denirmi sonra denmezmi. Benim aklm kart. Bu nasl i byle. Ben bunu hazmedemiyorum. Yoksa, Mslmanlarn dedii gibi bu i benim anlayamayacam bir i mi? Allah'n ismini nasl kullanmazlar? Kim bu ahidler? Neyin nesi? diyesim geliyor. Aynur'da ailesinin etkisi de vard. Babas ve annesi devaml kar kyorlar, onu slam'a ekmeye alyorlard. zelikle annesinin bir sz Aynur'u ok etkilemiti. Aynur! Bu nasl din byle? Kzm akln bana al. Yehovalar sarho olmayacak kadar iki ierler, Kadn ahidler de denizde mayo giyer, erkeklerin iinde yzerler. Balar ak, ok mini giymeseler de ksa etek giyiyorlar, istedikleri yere gidiyorlar.

Plajda yz, ban rtme, ikini i. Ohh bu ne kolay din byle. Byle dini ben de yaarm. Hani imtihan? Allah kullarn imtihan etmeyecek idiyse neden yaratt? imtihan yoksa yaratlmak iin baka da bir sebep kalmyor. Aynur cevap vermi: Onlar zina yapmaz, yalan sylemez, kan almaz, dedikodu yapmaz, sa'ya iman ederler. Benim gibi onlar da ak geziyor. Onlar zina yapmazm. Ben de zina yapmyorum, ben de onlarn yapmadklarn yapmyorum. Ben de isa'nn peygamber olduuna inanyorum. O halde bende mi Yehova ahidiyim? Annesi slami hkmlerden hereyi yerine getirmese de, inkar etmezdi. Bu zekice konumalar ise Aynur'u artmt. stelik Aynur'un kafasna da taklyordu annesinin szleri. Aynur'un islam'a isyan, en ok kafasna yatmayan aprazlama olarak 110 kol-kesme konusuydu. Kur'an'dan o yzden kopmutu fakat ahidlerdeki rya alemi gibi grnen dine ne kadar iten iman etse de pheleri devam ediyordu. Bu kz da benim kafam kartryordu. Ne zor inanyordu. Bizim gibi teslim olmuyordu. Ah bir vaftiz olsayd bu kz. Vaftiz oldumu herey tamam demektir. nk, sradan biri vaftiz olamazd. Vaftiz olmak demek, tam olarak ncil'e ve sylenenlere teslim olmak demektir. Bu karar da insanlar veriyordu. Allah ile kul arasna giriyorlar diye papazlara kzanlar, vaftiz hakkn kendilerinde gryorlard. Aylar sonra tekrar grdm Aynur'u. Baya deimi, phelerinin oundan arnmt. Sevinle mjde verdi: Artk fazla problemim kalmad. Yehova'ya teslim oldum. Tetkikim de iyi gidiyor. Hemen sordum: Peki, Kur'an'a kar bir eziklik duyuyor musun? Yehova korusun, Kur'an'dan iyice koptum. yle bir dinin Allah'tan gelmesi mmkn olabilir mi? Sizden olmayann aprazlama elini ayan kesin diyor. Devaml el-kol kesmekle urayor. Bir de bizi aldatyorlard Allah'tan gelmi diye. Aynur'u Glderen'e anlattm. Aslnda maksadm Glderen'e mesaj verip onu yola getirmekti. Aynur'a sylediklerimi tekrar anlatyordum ki; Glderen'in kafas karsn. Aynur da vaftiz olursa, sizden biri daha eksilecek. inaallah birgn sen de vaftiz olursun.

O bana, ben, ona gndermeler yapyorduk. Aynur islam'dan ok ar nefret etmiti, islam deyince Aynur'a kriz geliyordu. Ailesine kar iyice si-lemiti: Benim inancm bu. lsem de dnmem inancmdan. Aabeyi de kar geliyordu ama hi birisi ahidler'in yaklat gibi yaklamyorlard. ahidler insan st varlklarm gibi davranyor, Aynur'u cezbediyorlard. 111 Aynur'un buraya kadar gelii kolay olmamt, ilk gnlerde tetkik derslerinde kafasna taklan sorulara, Kur'an'dan ayetler gsterilip ikna ediliyordu. Aynur anlatmt bana: Birgn tetkikteyiz. Kur'an, incil, Tevrat ne varsa inceliyoruz, tarlanzdr" ayetini bana yle anlattlar ki, ben a Kur'an'da "Kadnlar sizin

kadnlar istediiniz gibi kullann eklinde anladm. ldrmtm sanki. u dine bak, kadnlar nasl kullandrtyor, diye isyanm pekiti. Zavall Aynur. O da tpk benim gibi aldanmt. Tarlay aalanma gibi gryordu. yle gsterilmiti. Kadn istediin gibi kullan, da ne demekti? Halbuki oradaki mn arptlyordu. Bunu kimi iyi niyetle anlamad iin arptyordu, kimi kastl olarak. Halbuki, sapk yoldan cinsel ilikilerin yasakl anlatlyordu bu ayette. Tarla onlarn anlatt kadar basit deildi. Bir defa tarlay isteyen istedii gibi kullanamaz, tarlann kendine has kullanma zellii vardr. Tarla basit bireyse, onlar neden en ulvi grevlerinin adna tarla diyorlard? Bunu sormak aklmza gelmezdi. nk arptlarak anlatlyordu bize. Aynur devam ediyordu anlatmaya: Bir de hlle konusunda ok ardm. Bana anlatlrken yle anlatlmt ki, akl mantk dururdu. Bir erkek karsn keyfi olarak boama hakkna sahipmi. Boandktan sonra tekrar birlemek istedikleri taktirde ancak o kadn baka bir erkekle evlenip boanmadan kocasyla baramazm. Byle birey olur mu? Aklm bamdan gitti, bunu duyunca. Asl ise yle deilmi. Erkek karsn bir kez boar, tekrar barabilirler-mi. ikinci kez boandnda, tekrar barmak haklar var. Bundan sonra tekrar boanma olursa, ite o zaman erkee ceza olsun diye, ayn kadnla tekrar evlenme hakk olmuyor. Ancak, kadn bakas ile evlenmj ve dul kalmsa, o zaman evlenebiliyor. Mesele bu kadar ak. insanlara byle anlatlmazsa tabii insanlarn garibine giderdi. Bunun da tam doru ekli anlatlmyordu. Fakat ben Aynur'u dinlediim zamanlar ar artlanm veya ahidler'e ar balanm, samimi bir Yehova ahidi'ydim. Ben de yle inanyordum. Ve inandm gibi konuuyordum Aynur'la. Aynur tetkiklerde ok soru soruyormu. Ama Aynur, sorularna cevap alyormu.

Bir gzm Aynur'u takipteydi. 112 Glderen'in yznden mahallemizden kimseyi evirememitik. Tetkiklerimize katlanlar oluyor, Glderen de bundan dolay ok fazla sinirleniyordu. Biz neden yle zgr alamyoruz diyor baka birey demiyordu... Filiz Hoca'dan da durmadan dersler alyor, kitaplar okuyordu. Ummadmz Faik Bey, o gvercin hastas adamla Tarkan, mahallemizi artmt. Ama insanlarn din deitirmesi iin armalar veya ok cazip grmeleri kafi gekniyormumeer. Buna ramen, Yehova ahidle-ri'nin almalar on yl sonra daha net grnecek bana gre. Ben btn akmla almaya devam ediyorum, iimde pheler olsa da ben ahit-ler'dendim. Benimle eytan urayordu. Uur da isa'ya ak oldu. Onu isa'ya ak etmeyi baarmtm. Mahallemizde adm Hristiyan Gl olup kt. Sadece Glderen Mslman Gl diyordu. Vera neredeyse ismimi unutmutu. Ben de ona Hristiyan Gl diyordum. Vera baheyi sularken yanna gittim. Rengarenk gller dikmiti bahesine. Karanfiller, krmz, beyaz, pembe ve eflatun zambaklar renkleriyle sanki cennetten bir baheydi Vera'nm bahesi, nnden geeni bylerdi. Dedemin syledii ktl de Vera hl yapmyordu. stelik yapt iyilii de arttryordu. Vera'yla dertletik birgn, rahmetli anacmn cenazesinde dedemin yapt kabal konuuyorduk. Leyla koltukta oturmu kitap okuyordu. Ban bize doru evirip konutu: Mslmanlar'n hepsi yledir. Kabalklarnn zerine yoktur. Ben de onayladm: Haklsn kardeim, hem de ok haklsn. Leyla szm tastiklercesine konutu: Tabii haklym. Vera verdi cevab: Hayr! Bu doru deil. Ben, ok asil Mslmanlarn asil genlerini tandm. Asla sizin sylediiniz gibi deiller. Fakat yobazlar ok yobaz. Tpk bizim yobazlara benziyorlar. Aslnda Allah' sevmezler, sevselerdi bi-.raz sevgi dolu olurlard. Kendileri gibi inanmayanlara merhaba bile demezler. Sanmayasn ki, sadece senin deden yledir. Ayn ekilde bir olay da 113 bizde grmtm. Bir adam Mslman myd, Yahudi miydi hatrlamyorum. Komumuzun cenazesine gelmiti. Adam yaka paa kovdular. Ben hep sylemez miyim, Tanr'nn katnda hangisi stn bilemem fakat Mslamanlar'n yobazlany-la, Hristiyan yobazlar birbirlerine benziyorlar. eriatlar ayr olsa da, sluplar bir. Vera zekice konumasna devam etti:

 Sizler, sanki her zaman ho grnmek iin ayarlanmsnz. Tpk bir saat gibi. Fakat unutmayn ki her tekilat nceleri dzenli yrr sonra zlme balar. Ben itiraz ettim: Asla! Bizde zlme olmaz. Vera da bana itiraz etti: insann olduu yerde mutlaka zlme olur canm. zlmeseydi, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birlii'ndeki komnistler arasnda zlme olmazd. Adamlar tek tip olmalarna ramen zldler. Gnlk tartmalarmz her zaman din idi. Benim kafama, bir szm taklmt. Leyla "Btn Mslmanlar kabadr" deyince ben neden "Bence de" demitim? Halbuki ben, Glderen gibi asil birisini tanmtm. O da Mslman'd ve asla yobaz deildi. Fakat artlanmlm onu grmeyi engellemi, -be Mslman'da grdm kabaln etkisini bir Mslman benden giderememiti. Vera her frsatta Filiz Hoca'y soruyordu. Gyabnda onun ok asil ve ada biri olduu kulamza geliyordu, ona sayg duyarak merak ediyorduk. Filiz Hoca'nn bu haftaki tetkikimize katlacan da duymutu. Vera sordu Leyla'ya: Bize Dinci Filiz Hoca gelecekmi doru mu? Leyla cevaplarken hrslyd: Evet doru. Bu haftaki tetkikimize katlacak. Ona baz ayetler gsterip onu artacam. Zavall, bana gelecekleri bilmiyor. Tarkan devreye girdi: Ben de ayn eyi dnyordum. u eriat yobaza yle sorular soracam ki, akna dnecek. Belki de onu ahidler'den yaparz. Ona yobaz denmesinden memnun kalmamtm. 114 Vera verdi cevab: Bouna hayal kurmayn. Hibir bilinli Mslman' ahitlerden yapamazsnz. Sizin ahitler'den yaptklarnzn ad Mslmand, kendileri islam'n 'sini bile bilmeden Mslman olduklarn syleyen, ou temiz niyetli vatandalarmzd. Leyla: Biz olmas iin dua ederiz, gelirse kendisi toprak olmaktan kurtulur. Biz heyecanla hafta sonunu bekliyorduk, Glderen de ok heyecanlyd. Sanki nc dnya sava hafta sonu Leylalar'n villasnda kopacakt. Kalbimiz Leylalar'dan ayrlmyor adeta villasnda arpyordu. Ninem daha yeni duymutu ahitler'den olduumu. Bana alayarak sordu:

 Yavrum, senin iin Hristiyan oldu, saptt diyorlar doru mu? Hayr doru deil nine. Ben Hak yola girdim. Asl Mslman benim nine. Mslman Allah'a teslim olan demek deil midir? Eee ben de teslim oldum ite. Saf saf bakt bana: yle mi? iyi yavrum iyi, teslim ol tabi. Allah'a teslim olmayan eytana teslim olur. Nihayet beklediimiz gn gelmiti. Kalbimiz heyecandan titriyordu. nk Filiz Hoca gelmiti. Onunla tantk. Leyla da, ben de onu itici bulmamtk. Birbirimize karlkl sorular soruyorduk. Gzel cevaplar veriyordu. Biz de yle. ilk olarak o bize ders verdi. Bize Allah'tan anlatmaya balad. Israrla Allah' insan seviyesinde dnyorsunuz, bu da bize ok yanllar yaptryor, dedi. incil'den, Tevrat'tan, mezmurlardan ve Kur'an'dan bahsediyordu. Allah Allah, bu kadn ne kadar kltrlyd byle. Ona hayran kalmamak mmkn deildi. Baka dinden de olsa, insan n yargyla bakmyorsa saygn kiiliklerin saygnln reddedemiyordu. En azndan i dnyasnda byleydi' armtk. zellikle ben ok fazla arm, ok fazla hayran olmutum. Glderen de mest oluyordu. Glderen Filiz Hoca'y her hafta getiriyordu, ben de her hafta gidip onu dinliyordum. 115 Adna ders deil tetkik deniyordu. retene hoca deil tetkiki deniyordu. Bylece incil'deki din adamna kar gelinen hkme uyulmak isteniyordu belki de. Ama isimler deise de hakikat kendi makamnda oturuyordu. Her tetkik birer ders, her tetkiki Hristiyanl reten bir Din Adam'yd, hocayd. Filiz Hoca'nn anlatt her eye hayretle kulak kabartyordum, ilk defa duyuyordum birok eyi. Allah Allah, bunlar islam'da vard da, ben neden duymamtm ve bunun sorumlular kimlerdi? Aradan aylar gemiti. elikiye dmtm. Btn elikilerime ramen inancmdan taviz vermiyordum. Beni eliki iine drse de benim inan-cmd. Bu inancm uruna annemin lm sebebi olmutum. Yehova ahitleri'nden zaman zaman ayrlmay dnsem de, iliklerime ilemiti bir kere, ayrlamyordum. Ne yapsaydm da bu elikili yaamdan kurtulsaydm. Bu skntlarla, gecem gndzm kaos iinde geiyordu. Bir gn ninem ve dedemle le yemei yiyorduk. Kapmzn zili ac ac ald. "Hayrdr inallah" diyerek kapy atm. Gelen haber hayrl grnmyordu. Sonradan renecektim ki, nice er grnenler aslnda hayrd ama bunu kiiler bilemezdi. Kapy alan komumuzun ocuu Aydn'd. ocuk deil miydi; insan psikolojisini bilmeden veriyordu haberi.

 Cemile Abla, Uur snfn penceresinden yere dt, kanlar ierisinde yerde yatyor. "Kardeiiiiimmmm" diye feryat ederek ktm evden. Aydnla beraber olay yerine geldik. Onu hastaneye gtrmler. Hemen taksi tutup ben de hastaneye gittim. Hastaneye gittiimde deliler gibiydim. "Uurum! Uurum nerde syleyin ey insanlar?" Millet akn akn bana bakyordu, acil servise gittim, "ocuk bizde, doktorlar onunla ilgileniyor." dediler. Onun bulunduu blmn kapsnda bekliyorum. Devaml dilimdeki dua: "Aliahm! Atlahm ne olur kurtar kardeimi." idi. 116 insan rahatlk iindeyken Allah'a ihtiya hissettiini anlayamyor. Bir devrimci kzn szn hatrladm. "Benim Allah'a iltiyacm yok." demiti. Tpk mkemmel alan saatin benim bir ustaya ihtiyacm olmad, bir tamirciye de ihtiyacm yok demesi gibi bireydi bu sz. Allah'n kurulu dzeni mkemmel alnca saat gibi, hneri kendinde grmek baka bir gce ihtiya hissetmemekti bu. imdi ben bu ihtiyac iliklerime kadar hissediyordum. Heyecandan yerimde duramyordum. Saniyeler bu kadar uzun muydu? Halbuki baka zaman nasl getiini bile duymuyorduk. Orada anlamtm ki, zaman da ortamna gre deiirmi. Kardeimi bir anlk da olsa grmek istiyordum ama beni ieri sokmuyorlard. Birden kap ald. Doktorlardan biri dar kt sordum: Kardeim yayor mu, ld m Doktor Bey, ne olur syleyin bana. Doktor normal olarak cevap verecek ama bana azn saatte bir kmldatyormu hissini veriyordu. Olaylara gre olaylar ekil deitiriyordu. Zorla konuuyormu gibi cevap verdi: imdilik yayor. Acele kan vermemiz gerekiyor. Hemen kan grubunu renmemiz lzm. Kan grubunu biliyorsanz syleyin zaman kaybetmeyelim. Ne! Kan m vereceksiniz? Olamaz bu dinimizce sakncal. Doktor tuhaf tuhaf bakt yzme: Siz delirdiniz mi, ne sakncas olabilir. Byle banazlk yapanlar bu lkede nasl Belediye Bakanl kazand anlamyorum. Biz Belediye Bakan filan deiliz, ne olur doktor baka bir are bulun. Kardeime kan vermenize izin veremem. O zaman kardeinizin yaamas mmkn deil. ok ar kan kayb var. imdi ne yapsaydm. ahitler'den birisi kan almay kabul etmemi, bu yzden lm ondan vgyle bahsedilmiti. len bakas olunca vmek ya da yermek kolay oluyordu ama i baa

gelince hi de kolay deildi. Gzyalarn sicim gibi akyordu. Onca gzya vcudumun neresinde depolanmt bilemiyorum? Aralksz alyordum. Doktor barmaya balad: - Bir Mslman sen mi varsn canm! Nice imamlar, haclar, hocalar kan alyorlar, haram olsa onlar almazd. Sana m has klnd bu inan? 117 *%'*.% J /..

inanmtm, inancmn gereini yapyordum. Trkiye Cumhuriyeti Devleti inancm koruma altna almt. Dolaysyla biz de koruma altndaydk. Kocaman devlet tarafndan korunmann verdii gvenle ben de doktora bardm: inancmla niin alay ediyorsunuz? Ben Mslman deilim, ben gerek Hristiyan olan bir Yehova ahidiyim. Bizde kan almak haramdr. Bunu yapamam. Siz de beni, bizi kmseyemezsiniz. Sizin buna hakknz yok efendim, dedim. Doktor, inancn bylesine bilinli savunan birini herhalde yeni grmt. akn bir halde cevap verdi: Siz bilirsiniz. ocuk lyor. teki doktorlar da geldi yanma, doktorun birisi beni alp kardeimin yanna gtrd. ite kardein, ona iyi bak, bu son grn olabilir. O anda Deli smet'in szn hatrladm. Bir defasnda" islam insan hayatna yle ok nem vermitir ki, haram kld birok eyin haramln lm sz konusuysa kaldrmtr." demiti. Filiz Hoca da bu konuyla ilgili birey sylemiti. "Kan nakli, akln bulduu bir nimettir, insanla faydas olan her nimet kimden gelirse gelsin alnmaldr. Zira o da Allah'n insanlara bahettii ilimle gelen rahmetidir, ayettir." demiti. Bocalyordum. Su bocalamann insan yreini ne hale getirdiini anlatamam. Birisinin yreimi grme imkan olsa, eminim ki, orada cehennemde olmayan bir ate grecekti. Ne yapsaydm imdi? aresiz bir aa, bir yukar geziyordum. Kardeimin yanna gittim, onu ptm ptm, defalarca ptm bir de baktm ona kan veriliyor. lgna dnmtm. Avaz avaz bardm. Onu kartn kardeimin kolundan, ltfen hemen kartn. Doktorlardan biri lgna

dnmt. Sen deli misin be kardeim, ocuk lecek. lsn efendim, siz kartn. Birden azmdan kan sz kulam duydu: 118 Hayr hayr lmesin. Canm kardeim lmesin. Dnyada ondan baka kardeim yok. Annemin biricik hatras o bana, ne olur lmesin. Olduum yere melip hngr hngr aladm. Msaade etmitim kan verilmesine. Demek ki ben iyi bir ahit deildim. eytan kanma girmiti. Sanki byk bir su ilemi gibi hissetmitim kendimi. Fakat inan olarak da bocalamyor deildim. Nasl olur da bize ad gsterilen islm Dini, kan almay kabul ederdi de, ada gsterilen Hristiyanln baz Mezhepleri bunu kabul etmezlerdi! Ve ben kendi bama gelince anlamtm acy. Kardeimin baucunda sabaha kadar bekledim. Dedemle ninem de gelmiler, onlar da salonda bekliyorlard, ikisi de ok seviyorlard Uur'u, ikisi de periand. Gece yars baktm ikisi de koltua balarn dayayp orada uyumulard. Sabah olunca Uur'um gzlerini at bana bakt. Tekrar kapatt gzlerini. Saat sabahn sekizinde gelen kim olsa iyi, Vera gelmiti. ok zgnd. Allah sabr versin, zlmeyin, inaallah* geer, dedi. Bu arada antasn ap iinden bir paket kard. Akam size gittim. Baktm deden evde yok. Dedim bunlar hastanede kalrlar. Onlara brek hazrlayaym, oralarda a kalmasnlar. Gece geldik fakat bizi ieriye almadlar. Ne gzel konuuyordu u Vera. Dedeme baktm, hayret, utancndan yere bakyordu. Gece kimler geldi, dedim. Glderen'le Leyla'y merak ediyordum. Hepimiz geldik. Leyla, Tarkan, Gideren. Baka kimi beklerdin ki? Kimseyi beklemezdim, yeterdi onlar bana. ok gemeden Leyla ile Gideren de geldi, insann byle anlarda arkadalarn, dostlarn yannda grmesi ne kadar gzel bireymi. Onu ayn gnde anlamtm. Ben uykusuzdum. Gideren srarla, "Uur'un yannda ben kalaym, sen eve git uyu." dedi. Mecburdum gitmeye, nk uykudan gzm aamyordum. Vera, Leylalar, dedemler ve ben hep beraber hastaneden ktk. Bir de baktm hastane kapsnn karsnda elinde bir buket iekle Deli ismet duruyor. Onu grnce bir tuhaf oldum. Hemen yanma geldi, buketi elime verdi.

119 Gemi olsun Hristiyan Gl, kusura bakma ieri giremedim. Neden girmedin? Soruya bakn. Buras bu sorunun yeri midir? insan bazen asl sormas gereken soruyu soramaynca o boluu doldurmak iin ok sama soru sorabiliyor. ismet cevap verdi: Ben hastaneye giremiyorum. Neden? Hastanelerde ok uzun sre yattm. Tam sekiz buuk ay. Bu aylardan bende kalan bir iz oldu. Buruk bir sevinle teekkr ettim. Buketi eve geldiimde atm, vazoya koyarken kart gzme iliti. Hemen alp okudum, "Hristiyan da olsan insan kalbi tayorsun. Allah'tan sana sabr vermesini diliyorum. Deli ismet" diyordu. Bir deli kendisine deli der miydi acaba? Yoksa kendisine insanlarn gzyle baktndan dolay m "Deli ismet" diyordu. Bunu asla renemedim. *** Gnler sonra Uur'um sapasalam olarak hastaneden taburcu oldu. Tabii bendeki bir inanc da benden ayrarak. Nineme benim hakkmda yine bireyler sylemiler, sordu: Kzm, nasl oluyor da sana Hristiyan diyorlar, ben anlamyorum. Yoksa benden mi saklyorsun? Biraz arptyordum cevabm: Ben Allah'n inanm kuluyum nineciim. Benim inanm olmam sana yetmiyor mu? Zavall ninem bir alem kadnd, yine aldand bana. iyi yavrum iyi. Tabii kutlanacaksn, inanszlk Allah'n hi affetmeyecei bir gnahtr, dedi. Aslnda iten ie vicdan azabf ekiyordum. Ne yapsaydm? Doruyu sylesem izah zordu. Beni anlamayacak, sadece zlecekti. Saklamamn baka hibir sebebi yoktu. Ben kasten saklasaydm sevgili anneciimden saklardm. Ninemle olan konumalarmz dedem duyuyordu. Bizi dikkatlice dinliyordu ve dedem doruyu biliyordu ama babamn szne ok krlm, bana karmyordu. Tabii karmaz.

Yaplan bir i Allah iin olmazsa byle 120 olurdu. Dedem de yle" byk ene varm ki, bir kez bile, "Kzm neden islam' terk ettin?" demedi. Adamn derdi asl itibaryla Allah, din deildi zaten. Kendi enniyetiydi, bunu ok gzel ispatlad. Ben villamzn balkonunda kitap okurken Semire Abla geldi, cyak cyak baryordu yine: Sen bir satlksn., Sen dinimize ihanet ettin. Sen vatan hainisin. Utanmadan bir de kzm ele almsn, diyordu. Kararlydm ona kzmayacaktm. Her ne kadar kan nakli inancmda gedik asa da, ben yine de ayn inanta gryordum kendimi. Semire Abla devam etti: Sizi polise ikayet edeceim. Greceksiniz, bu hafta sonu greceksiniz. Cahil kadn, ne konutuunu bilmiyordu. Ona kzmak bize yakmazd. Ben gzel gzel konumaya devam ettim: Bu szler sana yakyor mu Semire Abla? Biz hak yoldayz, bize neden kzyorsunuz ben anlamyorum. Daha nce dinle hi ilgimiz yokken bize kzmyordunuz. imdi ne oldu size? O hakaret ediyordu bana, ben ise ona iltifat ediyordum. Bozuluyordu bu duruma fakat yine de bildiini sylyordu. Birden telefonun aldn duyup kotum. Telefondaki Glderen'di. Glderen karakoldan aryordu, telalyd. Cemile, hemen buraya gel ne olur. Ben karakoldaym. Gelirken "Allah'a Teslim Olmak Gerekte Ne Demektir" isimli kitab da al getir. Bana ok lazm oldu. Karakola gittiimde Glderen, Komiser'in karsnda hem alyor, hem konuuyordu: Ben kendi lkemde, kendi dinimi anlatamyorum. Ben hemen karakola getiriliyorum ama bunlar gayet serbestler. Mabedimiz yok deyip, her gittii evi kendilerine mabet yapyorlar. Ama ben... Dinimle ilgili iki kelime konuamyorum. Bu nasl ey Komiser Bey, bu nasl ey? Bu lke bizim de lkemiz deil mi? Biz bu ayrla ne kadar dayanacaz? Komiser sert sert konu d bir soru sordu: Sen ne biim dindarsn byle? Ban k...n ak, "Dindarm, Msl-manm" diyorsun, sen nce ban rt ban. Glderen yanaklarndan gzyalarn silerken sordu: 121 Sizin hanmnzn, kznzn ba rtl m? Hayr canm. Ne ilgisi var?

 Peki onlar dinsizler mi? Samalama be kzm! Neden dinsiz olsunlar? Benim evimde Allahsz biri yaayamaz. Sen benim kim olduumu bilmiyorsun galiba. Peki, sizinkiler ak olduu halde dindar kalyorlar da, ben kalamyor muyum? stelik ben bartsn inkar eden cahil okumulardan biri de deilim ki dinsiz olaym, inaallah birgn ben de kapanacam. Ama sen dincisin kzm. Dinci dediin kapal olur. Kapal olsaydm beni buraya getirtmeyecek miydiniz efendim? Komiser bu soruya ok ard. Ne ilgisi var? Komiser yzn buruturup bana bakt, sonra da sordu: Bu kim? Arkadam. O da dinci mi? Evet ama Trkiye Cumhuriyeti Yasama-Yrtme ve Yargs tarafndan iltifat gren bir dinci. Hatta medyann bir ksmndan da. Komiser ayaa kalkt: Anlayamadm. Ne ne ne? Bir daha syle bakalm. Bu kz dinci ama ee. Eeesi, bu kz hem dinci, hem eriat. Siyasetin ls aslnda bunda var fakat o deil, biz sulanyoruz. Ben onlar sulansn demiyorum ama hi olmazsa onlar kadar bize de zgrlk olsun diyorum. Biz de bu lkenin evladyz. Gzlerini ksarak konuan Komiser sordu: Kim senin zgrln kstlyor ki? Glderen Komiser'e derin derin bakp cevap verdi: Bu soru beni gldryor Komiser Bey. Ben imdi neden buradaym? Komiser yz hatlarn buruturarak bard: insanlarn kapsna gidip onlar rahatsz ediyormusun. ieri almasalarm, zorla m girmiim? Evet, evin kz yle diyor. Onun iin haneye tecavzden hakknda alacak dava yedi yl hapis cezas istemiyle balyor. 122

Birden allak bullak olup atldm: Hayr! Arkadama bunu yapamazsnz, dedim. Komiser alayl alayl cevap verdi: Yaa! Emredersiniz Hanmefendi! Mademki bunu siz sylyorsunuz, o halde yapmayz. Sen sus bakaym. Glderen elimdeki kitab isteyip arka kapan evirdi: Buyrun Komiser Bey, Yehova ahidleri'nin devlet korumas altnda olmadn sylediniz. uray okur musunuz? Komiser hzla kitab Glderen'den alp, Mete Ser'in "Allah'a Teslim Olmak Gerekte Ne Demektir" isimli kitabnda sylenilen yeri okumaya balad: "Yehova ahitleri'nin Trkiye'deki Hukuki Durumu: Yehova ahitlii Trkiye nfus kaytlarna geirilmesine karar verilmitir. Resmen tannm bir dindir. (T.C. stanbul 20. Asliye Hukuk Hakimlii-'nin 974/2885 sayl karar) Birok Yargtay, Ar Ceza ve Sk Ynetim Mahkeme Kararlaryla Yehova ahitlerinin faaliyetlerinde su unsuru olmad saptanmtr. Yargtay Ceza Genel Kurulu'nun E.1979/275.K.1980/115 ve 23.3.1980 tarihli kararyla da Yehova ahitleri'nin dinsel faaliyetlerinin yasalarca korunmas gereken bir hak olduu kesinlik kazanmtr. (Bak. Yargtay Kararlar Dergisi, cilt 3, sayl, sayfa 137 ve cilt 5, say 7, sayfa 1015)" Mslmanlara, en nemlisi islm'a tannmayan hak, Yehova ahitli-i'ne, yani dolayl da olsa hristiyanla tannmt. Komiser yazy okuyunca bir mddet duraklad. O da armt: . Vay be! Ben bunu bilmiyordum. Demek onlar istedikleri gibi dini faaliyetler yapma hakkna kanun nnde sahipler. Glderen kararl ve biraz da sitem dolu konutu: Ben, bize fazlalk verilsin demiyorum. Ben onlarn haklarnn aynsn istiyorum. Yoksa benim dinim devletin korumas altnda deil midir efendim? Daha yeni kurulan din, dini faaliyet yapma hakkna sahip de ben deil miyim? Bu durum beni kahredecek. Yedi yl deil, yetmi yl da hapis cezas olsa, ben bu fikrimi savunmaya devam edeceim efendim. Tekrar ediyorum, onlar devlet kabul etmesin, onlara hak verilmesin demiyorum. Onlara verilen hakkn ayns bana da verilsin diyorum, hepsi bu. 123 Komiser kalarn outurup bir mddet dnd: . Demek yle ha! Yehovaclar istedikleri faaliyeti gsterirler ama siz gsteremezsiniz. Ben dinci deilim ama... Glderen bld szn:

 Siz dinsiz misiniz efendim? Bak! Ters ters konuma benimle, kafam bozuyorsun ha! Bende dinsize benzer bir surat var m? Dinsiz, suratndan deil, fikirlerinden belli olur efendim. Bize dinsizlerin takt lakapla hitap ediyorsunuz da onun iin sordum. Ne demek "dinci"? Biz Mslmanz, Mslman demek size ok mu zor geliyor? Hum! Demek siz dinci szn sevmiyorsunuz! Sevilecek bir yan yok. nk o lakab bize dmanlarmz takt, iyi birey olsayd takarlar myd? Neyse, biz konumuza dnelim. Demek ki bu lkede Hristiyanlar'n dinleri'ni istedikleri ekilde yayma zgrl var yle mi? -r Evet Efendim var. Tabii ki olur, ama bize de olmal diyorum. Komiser hzlja ayaa kalkp masaya bir yumruk indirdikten sonra devam etti. O halde senin de hakkn var tamam m? islam Dini de devletin korumas altndadr. Hadi git nerede ne anlatmak istiyorsan onu anlat. Yalnz, yasalara aykr birey yapma. Atatrk'n aleyhinde konuma. Komiser kulaklarna kadar kzarmt. Dorusu ben de ok sevinmitim. Mslman da olsa, Glderen'i ok seviyordum. Glderen'in cezaevine gitmesine gnlm raz deildi. Saatler sonra Glderen serbest braklm, ben de derin bir nefes almtm. Karakoldan ktk, ilk iim ondan beklemediim davran ona sormak oldu.: Glderen, sen gammazlamaya da baladn. Bizi ispiyonlamak sana hi yakmyor. Tabii bunu sen de biliyorsun deil mi? Bu arada caddeye inmitik. Cadde kalabalkt... insanlar taksi bekliyorlard, biz de aralarna girdik bekliyorduk. Bir yandan da konuuyorduk tabii. Glderen cevap verdi. Siz artk illegal bir rgt deilsiniz ki, sizin iin sylediklerim ispiyon olsun. Siz legal bir rgt, resmen tannm din sahibisiniz. Dikkat edersen, 124 ben size tannan zgrln aynsn istiyorum. Gizlediiniz hibir eyi konumuyorum. Bu da benim, hakkmdr sanyorum. "Hakkdr hakka tapan" milletimin 'se' istikll, o halde!.. O halde ne? O halde anladn. Ya anlamadmsa.

 O halde anlamadndr. 125 Her Parlt k Deildir Nihayet beklediimiz gn gelmiti. Filiz Hoca henz gelmemiti ama gelecekti. Tetkik gnmzde yeni katlmclar da vard. Ortalama sekiz on kii olacaktk bugn. Aynur'u da davet etmitik. O da aramzdayd, bir kede sessizce oturuyordu. Tarkan, Filiz Hoca'nm geleceini biliyordu ve geleceinin haberinden bile rahatsz olmutu. O dinci neden geliyor? Leyla cevap verdi: Gelsin canm bizden belki o da faydalanr. O halde hl neden gelmedi? Birazdan gelirler Glderen almaya gitti. Glderen'le Filiz Hoca kapda belirmiti. Filiz Hoca villann oturma salonunda kadn erkek kark oturulduunu grnce biraz rahatsz olmutu. Alk deildi bu tr toplantlara ama kltr savanda olduunu farkedip bozuntuya vermeden kendisine gsterilen yere oturmutu. Hepimiz ona iyi davrandk. Sayg gsterdik. O da sessiz sakin bir tavrla koltukta oturuyordu. Tetkik dersini Leyla'nn tetkikisi verecekti. Kural olarak tetkik incil'den balamazd. Kk kitapklarla kiinin beyni ynlendirilir, ona belirli bak as verilir, sonra incil'e geilirdi. Bugn de "Allah'a Teslim Olmak Gerekte Ne Demektir" isimli kitapla tetkike balanacakt. Bu arada Deli ismet de gelmesin mi! Neye uradmz arm ve hepimiz huzursuz olmutuk. Leyla, hemen onu dar arp bireyler syledi. Ben gz ucuyla onu takip ediyorum. Biraz zgn, Leyla'ya bireyler sylemi. 127 Daha sonra rendim, "Ben deliyim diye sana zarar vereceimi dnyorsun. Sanyorsun ki, akl olmayanlar zarar veriyor. Unutma ki bu ada artk akl olmayandan deil, akl olanlardan zarar geliyor." demi. Ne derin manal szlerdi bunlar. Bu nasl deliydi bir trl anlamyordum. Tetkik toplantmza katlan bir de mhendis vard. Bu mhendis, mriklerdendi. Bizi severdi fakat "Dinciler" dedii Mslmanlardan nefret ederdi. Filiz Hoca'y grd anda onun yz hatlarn inceliyordum. ncelemeye gerek yoktu aslnda, gazete balklar gibi byk harflerle dnceleri suratna yazlmt. Onu okuyamamak mmkn deildi. Bana gizlice sordu:

 Bu gericinin burada ne ii var? Arkadam davet etti. Suratn asarak sordu: Davet edecek baka kimse bulamam m? Cevap vermedim. ok gemeden tetkikimiz kitab okumaya balad. "Allah'a Teslim Olmak" Gerekten Ne Demektir? 1- Adaleti sever misiniz? Kavgalardan, ayrlklardan, dmanlklardan, kan dklmesinden nefret ediyor musunuz? Baz insanlarn din, rk, toplumsal snf, ya veya cinsiyet bakmndan bakalarndan s-tnm gibi davranmasn grmek sizi zer mi? Herkesin kardee birlik iinde yaamasn grmek yznze sevin verir mi? Eer bu sorulara olumlu cevaplar verebilirseniz, bu kk kitapta nemli bir mesaj bulacaksnz. 2- Bugn insanlarn kardee birlik iinde yaamadn sylemeye gerek yoktur. Komularnz veya birlikte altnz kiileri dnn. Gerekten drst olduunu bildiiniz ka kii var? Ka kiiye gvenebilirsiniz? Onlarn says herhalde ok deildir. Karanlk bastnda sokaklardan tek banza korkmadan geebilir misiniz? Kaplarnz sk sk kilitlemeden yatmak aklnzn ucundan geer mi? oumu-zunkinden gemez. 3- Ya milletler tm olarak ne durumdadr? insanlar zdrap eker128 f ken. toplumsal sorunlar giderek artarken, birok politikac zenginlik ve kudret kazanmak iin birbirleriyle mcadele ediyor. Milyonlarca insan alktan lrken hkmetler silahlar iin muazzam miktarda para harcyorlar. Bu arada ou lkenin ekonomisi ktleiyor ve insanlar gelecekten korkuyorlar." Tetkikimiz drdnc baryordu: maddeye gemeden, Deli ismetin sesiyle ir-kildik. Darda

Ltfen... Ltfen Cemile'yi brakn... Herkes bana bakt. Utanmtm. Hi oral olmadan rica ettim: Ltfen bir deli iin dersimizi aksatmayalm. Tetkiki 4. maddeden devam etmeye balad. "4- insanlk tarihinin en kritik zamannda yaadmz bir gerektir ve dnen insanlar bu gerein farkndadrlar. Geenlerde iki yazar ada dnyann baz sorunlarndan, silahlanma yar, enflasyon, nfus art, kaynaklarn tkenii, snrsz sanayileme, yanl beslenme, evre kirlenmesi ve doal dengenin bozulmas hakknda aratrma yaptlar. Vardklar sonu hakknda bir kitap yazp buna u bal setiler; "Dnya Batyor mu?" (Sezer Duru, Orhan Duru tarafndan 1975, istanbul) Az nce belirtilen sorunlar zmekte insanlarn harcadklar abalara dair yaptklar yoruma bakn. 5- "Durmadan bar, mutluluk, gelecek iyi gnler masal okuyan yetkili kiiler, iyi niyetlerinin somut rneklerini vermekten kanyorlar... Birgn Bkre'te "Dnya Nfusu

Konferans" toplanyor. br gn Roma'da dnyann beslenme sorunlar ele alnyor. Baka bir gn Stokholm'de evre kirlenmesi grlyor. Btn bu toplantlar ve konferanslar Birlemi Milletler tarafndan dzenleniyor. yleyse gerek bir yn olmas gerekli bu sorunlarn. Ama ounlukla eitli grlerin, eitli bilimsel sonularn, bunlarn dnda eitli siyasal, toplumsal, tutumsal grlerin arpt arenalar durumuna geliyor bu toplantlar ve konferanslar." 6- Bu szlerle hemfikir deil misiniz? Uzmanlarn bile iyiniyetli olduklar halde ok az baarl olduklar grlyor. Sanki grnmez bir el iyi niyetlerini engelliyor ve bu arada dnya gitgide ktleiyor. Bugnn sorunlarn zememelerinin gerek sebebi nedir?" Herkes heyecanla dinlemiti birinci baln yazsn. Bylesine gzel, 129 bylesine tespitinde isabetli bir yazya Filiz Hoca ne diyebilirdi? Tetkikimiz sordu: Buraya kadar herhangi bir itiraz olan var m? Kimseden ses kmamt. Mrik mhendis -ismi Melih'mi- mrldand: Gzel bir tespit. Sonra Filiz Hoca'ya sordu sorusunu: Sizce bir yanl var m? Ben heyecandan titriyorum. Filiz Hoca ne diyecek, nasl konuacak? Sakin bir ifadeyle cevap verdi: Buraya kadar tespitler ok gzel. Biz de ayn eyleri sylyoruz. Ayrldmz nokta, zmde verilen reeteler ve kimin reetesinin daha doru olduunda. Yani bu dnyann hangi formlle dzelecei konusunda. Zaten bu yaznn benzerleri bizim basnmzda da defalarca yaynlanmtr. Tetkikimiz, kendi yorumlaryla yazy biraz daha atktan sonra, ayn "Baarszlklarn Nedeni" balkl blmn okumak iin tekrar kitaba yneldi. '. kitabn

Ben akndm. Bir Mslman, bir Hristiyan'n yazd yazya gzel diyerek onaylamt. Dedemi hatrladm. Hristiyan veya baka dinden olanlar ne yaparsa yapsn dedeme yaranamamlard. Onlarn her eyi ktdr. Onlar gavurdur. yleyse icatlar da gavurdur. Fakat Filiz Hoca dedeme hi benzemiyordu. Galiba ben acele ediyordum. Bakalm ilerde durum ne olacakt. Tetkikimiz tekrar balad okumaya: "Baarszlklarn Nedeni 1- Diyelim ki, elbise dikmek iin beendiiniz bir kuma alp bir terziye gidiyorsunuz. Dikilen elbise zerinize oturmuyor. Terzi dikiteki baarszln kuman kalitesinden ileri geldiini sylyor. Yeni bir kumala, bu sefer terzinin istedii kalitedeki bir kumala ayn terziye gidiyorsunuz. Fakat dikilen yeni elbise gene zerinize oturmuyor. Acaba sorunun kumata deil, terzide olduuna hkmetmeden ka kere daha ayn terziye gidersiniz?"

130 Burada nereye ta atldn Filiz Hoca anlam, Glderen'e bakmt. Ben de onlara bakyordum. Sekizinci sayfann sonuna kadar gelinmiti. Tetkikimiz devam ediyordu. "Musa yle uyard: "Kendin iin oyma put" yapmayacaksn. (.....) ister istemez aramzdan birine takld gzlerim. Tetkikimiz devam etti: "Ve onlara ibadet etmeyeceksin." (k 20:4.5) Filiz Hoca sz istedi. Affedersiniz. Yaz galiba uzun, o yzden sonunu bekleyemeyece-im. izin verirseniz bir ey sormak istiyorum. Tetkikimiz ok nazik biriydi kibarca cevap yerdi: Tabii, buyurun. Benim buraya kadar anladm unlar: lke ynetimi Allah'n Ka-nunlar'yla olmal demek isteniyor. Ayrca, terzi rneinde de grdmz gibi, eer bu gne kadar gelen dinlerin dnyay iyi ynetmediini sylyorsa, ilende de ayn konuya dnlyor, ben bu kitab nceden okumutum, dolayl yoldan, "Kur'an'da i yok. Eer Kur'an iyi bimesini bilen terziyne-tim olsayd dnya byle mi olurdu?" diyor. Acaba yanlyor muyum? Tetkikim cevap verdi: Evet yle, sizce de yle deil mi? 1400 yldr dnyaya Kur'an hakim. Herkes pr dikkat onlar dinlerken, Aynur atld ortaya: Affedersiniz, karmak istemezdim ama Mete Ser Biraderin yle birey sylemesi, bugn dnya zerindeki karmaay Kur'an'a mal etmesi mmkn deil. Eer 1400 yl nce gelmi olan Kur'an' bugnk ortamdan sorumlu tutarsa, akl bunu kabul etmez. Ayrca Birader Mete Ser byle birey sylemez, syleyemez de. Ltfen okuduklarmz doru anlayalm. Filiz Hoca devam etti: Fakat Kur'an'a sahibiz diyenler Kur'an' hi dinlemediler ki. Su Kur'an'a tbi olanlardadr. Bu grnz doru deil. Kur'an insanln derdine derman olsayd, insanlk bu hale gelmezdi, ite islam Alemi'ni gryorsunuz, rezalet diz boyu. 131 Filiz Hoca hi ummadm bir soru ile ortaya bir bomba drd sanki:

 Peki o halde ben de size soruyorum, ikibin yldr incil ile idare edilen lkeler neden sapklatlar? O lkelerde neden rza tecavz had safhalarda? Neden cinayetler dakikaya indi? Her dakika cinayet ileniyor. Bu durumda incil de mi ie yaramayan bir kitap? stelik drt kitap olduu halde. Drt incil de mi bir Kur'an'la ayn izgide seyrediyor? Hepimiz birbirimize baktk. Tetkikimiz soukkanllkla cevap verdi: isa'nn Allah'n yannda olduunu uzun uzun izah etti. Filiz Hoca da sorusuna devam etti: isa iin, Allah iin bu i o kadar zor mu ki, ikibin yldan beri ilerini bitirip yere inemediler. Benim inancmda olmayan soruyorum, tabii anlyorsunuz. Yani ben demek istiyorum ki, dnyann bu hale geliinin sebebi ne incirdir, ne de Kur'an'dr. Yanl konumayalm. Tetkikimiz aklama yapt: Hayr, siz yanl anladnz. ncil'i tahrif ettiler. Yanl yorumladlar demek istiyorum, isa'ya Allah dediler, incil'in kurallar uygulanmad, putlar yaptlar. Din adamlar kar peinde kotu. Hristiyan Alemi ncil'i dinlemedi, o yzden sonucu biliyorsunuz. Filiz Hoca sordu: Peki biz, "Kur'an'n taraftarlar" Kur'an' dinlemedikleri iin byle oldu deyince kabul etmiyorsunuz da, ncil'e gelince neden byle sylyorsunuz? Eczanede duran ilac kullanmazlarsa hastalar nasl tedavi edilebilir ki? Bu kural, sizin ilacnz iin geerli oluyor da, bizim ilacmz iin geerli olmuyor mu? ok nemliydi bu soru. Evet ben hi dnmemitim. yle ya, dnyann bozulmasnn sebebi olarak Kur'an' gsteriyorduk, iyi de, bu arada bebin yllk Tevrat, ikibin yllk ncil nerdeydi? Onlar neden kurtaramam iti dnyay? ncil sanki yeni inmi gibi sunuluyordu bize. Neden bu yntem kullanlmt? Bu ok nemli soru beynimi deldi sanki. Bu defa birdenbire teki sorular da hatrladm. Tm sorular kafamda younlatrdm. Tetkikim ok gzel doldurmuyordu. 132 Filiz Hoca devam etti: islam, incil'i, Tevrat' tasdikleyici olarak gelen bir dindir. Sizde var olanlarn ou bizde de vardr, islam, bir yuvarlak halkann son ve tamamlayc parasdr. Diyorum ki, siz islam' gerekten iyi bilseydiniz daha farkl bakacaktnz. Mslman olmasanz bile, Kur'an'a bylesine hakaret edemeyecektiniz. Kitabn "oyma put yapmayacaksn, onlara eilmeyeceksin" emrini tekrar okudu tetkiki. Bu arada dikkatimi ekmiti. Melih Bey "Oyma put yapmayacaksn, onlara eilmeyeceksin" ikazlarnda biraz duraklyor, ban saa sola eviriyordu. Ben Glderen'le gzgze geldiimde Glderen'in beni incelediini far-kettim. Filiz Hoca'nn sorusuna o da ok memnun olmutu. aklamalar yapyordu ama hibirisi, Filiz Hoca'nn sorusunu

Tetkikimiz Hristiyan Mete Ser'in kitabna devam etti. "... isa'nn yakn bir dostu ve takipisi olan Resul Yuhanna kendi gnlerindeki Tanrya tapnanlara yle dedi: "Ey kk ocuklar, kendinizi putlardan koruyun." (1. Yuhanna 5:21) Musa ve sa'nn dostu Yuhanna'nn syledikleriyle Hristiyan olduklarn iddia edenlerin yaptklar arasndaki fark grebiliyor musunuz? Bundan baka, bu yzyln byk savalarnn ounun ya "Hristiyan" lkelerde baladna, ya da bir "Hristiyan" ile Hristiyan olmayan bir lke arasnda patlak verdiine dikkat ettiniz mi? Ayn zamanda Hal Seferleri ve Otuzyl Sava-lan'n da dnn, ilki, Mslmanlara kar iddetli bir saldrganlkt, br ise Hristiyan olduklarn iddia eden milletlerin birbirlerine kar iddetli saldrganlyd, isa hibir zaman byle hareket etmeyecekti. isa ak szlerle u uyarda bulundu: "Kl tutanlarn hepsi klla helak olacaklardr." (Matta 26:52) Binden fazla yl boyunca Hristiyan olduklarn iddia eden milletlerden oluan Hristiyan alemi "kl"a veya savaa ba vurmutur. Bugn bile Hristiyan aleminin milletleri modern savan ook eitli silahlarn depolamakta, gze arpmaktadrlar." Filiz-rloca burada da sz istedi: Ba in, Mete Bey de kabul ediyor ki, Hristiyan aleminde de sa133 valar hi durmad. Terzi rneine dnersek, incil haksz yere sulanm olmaz m? Biliyorum, "Hristiyan Alemi bu savalar incil'i dinlemedii iin yapt" diyeceksiniz, islam Alemi'ndeki hatalar iinse, Mslmanlar hata yapt demeyecek, islam' sulayacaksnz. Filiz Hoca fazla mdahale ettiini anlayp zr dilemi, tetkik dersine devam edilmiti. "isa, takipilerine unu da syledi: "Size birbirinizi sevin diye yeni bir emir veriyorum; sizi sevdiim gibi siz de birbirinizi seviniz. Eer birbirinize sevginiz olursa, benim akirtlerim olduunuzu btn insanlar bununla bilecekler." (Yuhanna 13:34,35) "Hristiyan" milletlere baknca onlarn, birbirlerini sevdikleri kansna varr msnz? Herhalde hayr, nk tarih boyunca kendi aralarnda ok sayda sava yapmlardr. Ve bu milletlerde crm, zorbalk, yalanclk, dolandrclk, hrszlk ve baka sevgisiz hareketler, Hristiyan olmayan milletlerde olduu kadar yaygndr. Bu milletlerin Mesih'in hakiki akirtlerini oluturmad, varabileceimiz tek sonutur." "... te yandan, islam Dini'ne mensup olanlar hakknda ne denilebilir? Daha nce belirtilmi olduu gibi Mslman "Allah'a teslim" olmu kii anlamna gelir. "Teslim olmak" birine boyun emek, tbi olmak demektir. Nitekim mer Nasuhi Bilmen tarafndan yazlm Byk slam ilmihali'nde (s.8) yle denilmektedir: "islam tabirine gelince, bu da lgat itibari ile itaat, inkiyat, bir eye teslimiyet manalarnda-dr. istilahta ise: 'Allah-u Teala'ya itaat etmek'..."tir. Bu anlamda byk bir nem tar. Eer btn Mslmanlar Tanrya teslim olmu olsalard, kendi aralarnda bir bar ve kardelik havas hkm srmeyecek miydi? Oysa deiik mezhepler arasnda iddetli nefretler ve Mslman lkeler arasnda savalar bile grlmektedir. phesiz ki, bir ok doru yrekli Mslman bu eyleri grnce kendi kendine unu sormutur: "Aramzda acaba ka Mslman gerekten Allah'a teslim oldu?" Yoksa dindalarnn hizmeti iin para demeleri gerekir mi?"

Filiz Hoca yine izin istedi. Ve ayn slupla sordu: - Mete Bey'in tespitleri yer yer ok gzel. Mslman lkelerin savan dolayl yoldan Kur'an'a m getiriyor? diye dnyorum. Eer yle bir134 ey yaparsa, Bat'daki Hristiyan Devletleri'nin birbirine neler ektirdiini hatrlayp, onlarn sulusu da incil mi diyecektim? Soruyu sorarken anladm ki, Mete Bey'in kast bu deil. Parman iaret ettii yere deil, parmaa bakmm. Ancak benim merak ettiim baka birey var. imamlarn para aln eletiriyor gibime geldi. Siz Yehova ahitleri yakn tarihe kadar tm dnyada bedava kitaplar datyordunuz. imdi ok eletiri aldnz iin czi bir miktar bazen alnyor veya kitap emanet veriyorsunuz, ben de datmak istiyorum ama bedava kitap elde edemiyorum. Sizler, gazete sayfalarna ilan vererek bedava incil datyorsunuz. Ben datamyorum. rnein, ben Kur'an hocas-ym. ocuklara sabahtan akama kadar ders vermem gerekiyor. Namaz sureleri, namaz dualar var. Sizde byle bir namaz olmad iin onu retmeye de ihtiyacnz yok. Bu durumda ben, ya ocuk okutmayacam, ya da czi bir maa alacam. Eer maa alamazsam baka ite almak zorundaym. Bana Amerika'dan maa gelmiyor, yan gelirim de yok, o halde, sizin artlarnzla bizimki ayn eyler midir? Bizde imam gnde be kez namaz kldrmak zorundadr. Bu imam a m kalsn? Sizde byle bir ibadet olmad iin siz imamlk ne demek bilemezsiniz. Ayrca tabii ki halk smrmek eklindeki para toplamaya hepimiz karyz. Tabii ki mezhep ayrl iin yaplan kavgalar kabul etmiyoruz. Fakat ayn kavgalar ve mezhep ayrlklar incil iin de olmutur. Bunu nasl inkar edersiniz? Bizim imamlarmzn aleyhinde olarak, bu konuda ok fazla yatrm yapyorsunuz da onun iin bu konuya girdim. Bize rgt masraf olarak hibir yerden para da gelmiyor. O yzden halk smren kt niyetli din adamlaryla sadece maa alan iyi niyetlileri birbirine kartrmayn ltfen. Ve fertlerin suunu islam'a yklemeyin. Bakyorum da hepimizi sahtekarlarla ayn izgide deerlendiriyorsunuz. Bu nasl ey byle? Sizdeki sahtekarlklar ahslara, bizdekini dine maletmeyin. Unutmayn sizde de, bizde de sahtekarlar vardr, isa aleyhisselam creti yasak etmi. Daha nce unutmuum. Bakn Allah, Hazreti Muhammed'e Kur'an'da ne diyor: "De ki, ben sizden herhangi bir cret istemedim. O sizin olsun. Benim dlm yalnz Allah'tandr." Sebe Suresi Ayet/47. Bu ayetin benzerleri Kur'an'n birok yerinde var. Demek oluyor ki peygamberimiz de cret almam. Konu sosyal dzeye inince ister istemez deiiyor. Mete Bey'in dnyay tahlil etmesi yerinde ve doru, Milovan Cilas, "Dnyay temelinden deitirmek is135 teyen her kii, nce onu yanlsz olarak anlayabilmelidir." der. Ben de bu dnre ilaveten diyorum ki, evet, dnyay temelinden deitirmek isteyen kii nce onu yanlsz olarak anlayabilmen. Fakat sunulan reete de, yanlsz, yani, Allah'n sunduu reete olmaldr. Ayn kitapta Mete Bey, takm tutar gibi din tutulmamas gerektiini, insanlarn objektif olarak dinlere bakmas gerektii eklinde tespitleri vardr. Aynen katlyorum ve ayn eyi ben de sizlere tavsiye ediyorum. Sizler de islam' incelerken ayn d unutmayn. Unutmadan unu da syleyeyim, biz, islam' yaamakla; Tevrat, Zebur, incil ve Kur'an' da yaam oluruz. Bunu Maide Suresi Ayet 68'de grmekteyiz.

Ayrca ilgimi ekiyor. Siz dinle ynetilen bir dnya istiyorsunuz fakat buna ramen, dinden c grm gibi korkan laik sistemler yine sizi batac ediyorlar. Ben de bu noktay kavrayamadm. Herhalde bunu bana biriniz aklama nezaketi gsterir. Geri benim sorularm ok fazla, ama sizi dersinizden alkoymak da istemiyorum. Tetkikimiz bu hocaya fazla yz vermiti. Biraz sinirleniyordum fakat, bir bildii vardr diye dnyordum. Tetkikimiz: Buyurun sorularnz sorun. Dinleyenlere kar ayp olmaz m? Mhendis Melih Bey'den baka kimse itiraz etmiyordu. Tarkan sanki oktayd. Leyla ise pek nemsememiti Filiz Hoca'y. Bense dorusu etkilenmitim. Bir dinciden byle konumalar beklemiyordum. Tetkikimiz Filiz Hoca'ya dnd: Buyurun sorularnz sorun. nceki soruma cevap alamadm. Sizin dinle ynetilen dnya istediiniz ve bunun iin altnz tm eserlerinizde kendisini gsteriyor. O halde, din deyince lgna dnenler size bu frsatlar nasl veriyorlar? Yani laik sistemlerden bahsediyorum. Size bu tolerans nasl gsteriliyor? Eski Cumhurbakanlarndan birine sizden bahsedilmi, "Onlar biraz daha glensinler, onlarla o zaman urarz. imdi sadece dincilere ynelmeliyiz." demi. rgt olarak siz hepimizden daha glsnz. Birok laik kelleyi 136 antanzda gryoruz ki; baz savclarla da yakndan ilgi kuranlar vesilesiyle, iinizi ok rahat gtryorsunuz. Putularla ok iyi anlayormusu-nuz. isa Aleyhisselam hayatta olsa, onlarla byle dost olmazd. Mhendis bu soruya ok sinirlenmi, salonu terketmekle tehdit etmiti. Ben bu hanmn sorularndan rahatsz oldum. Ltfen! Biz buraya onu dinlemeye gelmedik. Tetkikimiz duymamazlktan gelerek Filiz Hoca'ya bakt. Filiz Hoca glmseyerek cevap verdi. Baz sistemler, "Allah, makamnda dursun" der. "Allah, yaratt dnyann ilerine karmasn" der. Bunu diyenler gerei bilmiyorlar. Neyse, ben sorularma gemek istiyorum. Kk bir ayrnt belki ama ilgimi ekiyor. Allah'n karmad yer batar, rr yok olur. Siz de bunu biliyorsunuz. Din iini devlet iinden kopardmz zaman Allah dnya ilerinden anlamaz anlamna gelir. Sizce byle sama ey olabilir mi? Herkes Filiz Hoca'ya bakarken o devam etti:

 izin verirseniz ben u hoca konusuyla balamak istiyorum. Kendinize hoca dedirtmiyorsunuz. Peki yaptnz i, hocann yaptndan ya da papazn yaptndan ok mu farkl? Sonuta, Hoca islam', Papaz Hristi-yanl retir. Siz de Hristiyanl retiyorsunuz. u anda yaptnz i ayn deil mi? Ayrca incil'de mabedin varlndan bahsediliyor. Siz mabet de yok diyorsunuz, ibadet salonu demek, mabet demek deil midir? Nesnelerin ismini deitirmek, o nesneyi deitirmez ki. Yarn daha kalabalk olduunuz zaman mecburen daha byk salonlar yapmayacak msnz? smine salon deseniz de o, ibadet yeri deil mi? Sizler, isa Allah'n oludur dediiniz iin Allah Peygamber'e u ayetleri ltfetti. Sizlere sylensin diye indi bu ayetler. Fakat Mslmanlar nedense sadece kendileri okur. Hristiyanlar'a bu Hak Mesaj ulatrmazlar, ite Meryem Suresi 88-90. Ayetler; "Rahman ocuk edindi dediler. ( Onlara de ki) And olsun ki siz, ok irkin bir iddiada bulundunuz. Bu sz yznden neredeyse gkler atlayacak, yer paralanacakt, dalar yklp kecekti" Buna ramen Allah'a baba, 137 isa aleyhisselam'a oul demeye devam ediyorsunuz. Hristiyanlar isa Allah'tr derler. Biz incil'e bu tr szlerin, iftiraclar tarafndan konduuna inanyoruz. Siz incil'de byle birey yok diyorsunuz. Peki ben ayn kitaptan baz notlar aldm. Ksaca onlar okumak istiyorum. "Tahttan byk bir ses iittim; ite, Allah'n adr, insanlarla beraber ve kendisi onlarla oturacaktr." ne elemektir? Ayrca yine o mantkl tespitlerin sahibi Mete Bey, kitabnn 56 ve 57. sahifelerinde, isa'nn Hazreti Adem ve Havva'nn yasak meyveden yemelerinin gnah olarak kendisinin armha gerildiini sylyor. Hristiyanlar, "O armha gerilen insan suretinde Allah't. Adem'in gnahna bedel dedi" diyorlar. Siz de, hayr, o isa idi diyorsunuz. Allah, kimsenin gnahn kimseden sormazken, neden Hazreti isa'ya o acy ektirsin ki? Ayrca, Hazreti Adem ve Hazreti Havva o gnahlarnn bedellerini demilerdi. Neden hl o meyveye ait gnah kalsn ki? Hazreti isa'nn armha gerilii "Bizim iin fidye oldu" diyor Mete Bey. Neden bizim ya da sizin iin fidye olsun ki? Hazreti Havva ve Hazreti Adem gnah ilemilerse bundan bize ne? Biz neden thmet altnda kalalm? Onlara meyve yemelerini biz mi syledik? Hayr. O halde buralarda akl kurcalayan bir durum yok mu? Ayrca, Mete Bey hem Kur'an'n uydurma olduunu sylyor, hem de ad geen kitabn 56. sahifesinde baknz yle diyor: "Ademle isa arasnda bir benzerlik olduuna Kur'an'da dikkat ekiyor. yle okuyoruz: "Allah'n katnda isa'nn durumu... Adem'in durumu gibidir."(AI imran 59) Ayn yaznn devam yle: "Tanr'nn isa'ya gsterdii ltufta belirtiliyor. "Allah, Ey Meryem Olu isa! Sana ve anana olan nimetimi an" demiti. Seni Ruhul Kuds'le desteklemitim." Maide suresi 110. ayet. Kur'an'daki 50'den fazla ayette isa'nn, bir insan babas olmadan doduu, mucizeler yapt, hatta lleri bile dirilttii kaydediliyor." diyor Mete Bey. imdi sorumu soruyorum. Hani Kur'an Hak Kitap deildi? Eer Kur'an Hak deilse haa, o zaman Mete Bey'e gre Hazreti Muhammed yalancdr. O halde kendi iddiasn desteklemek iin, insan bir yalancdan neden ve nasl destek alr? Ben incil'den destek alabilirim, nk ben incil'in deimeyen ynlerine inanyorum. Ayrca, ben Mete Bey'in doru olan tesbitlerini de alrm. nk, ben akln dehasn inkar etmiyorum. Doru kimden gelirse gelsin alrm. Lenin, Ben Allah'tan vahiy aldm, deseydi, ona inanmaz, ok gzel szleri, tespitleri de olsa almazdm. Fakat imdi Kendine 138

ait olduunu bildiim gzel szlerini alyorum. Allah adna sylemi olsayd asla o sz kendi inancm desteklemek iin kullanmazdm. isa Aleyhisselam konusu, Tevrat'ta yok ki, "Muhammed Onu Tevrat'tan almt" dese. O halde insan, yalancnn, yalann nasl doru olarak kaynak gsterebilir? Yani yalanc bildii dayanamamt: kiinin szn demek istiyorum. Mhendis Melih Bey fazla

Bu sorular biraz fazla deil mi? Biz buraya sizi mi, bu dinci hanm m dinlemeye geldik? Tanrnn yaptklar tartlmaz. Tanr isterse Tur Da-'na iner, isterse bir adra. Ltfen Tanry Tanrya brakn. O tartlmaz. Filiz Hoca veriyordu cevab: Benim konumam istemeyen beyefendi gibiler bana Hac Suresi 8. Ayeti hatrlatrlar. Allah Celle bu ayetinde diyor ki: "insanlar iinde yleleri vardr ki, Allah konusunda ilimsiz, rehbersiz ve aydnlatc bir kitap sahibi olmadklar halde tartrlar." Dikkat edersek, kitaplar yoktur demiyor, aydnlatc bir kitaplar yoktur diyor. Bu ayet her ne kadar, Mslman olmayanlarn hepsine sylense de, benim aklma nedense bu beyefendi gibileri geliyor. Bakn ite, Tr'a inermi, adra otururmu Allah. Bu ayet, bu gibilerin hakk deil de kimlerin hakk? Ben ilk defa konuup sordum: Ehli kitap da m bu ayete giriyor sizce? Saptanlar tabii ki girerler. Hazreti Musa'nn kavmi ilah diye buzaya tapt, Yahudiler; Uzeyr Allah'n oludur, dediler. Hristiyanlar, isa Allah veya Allah'n oludur, dediler. Bana gre hibirisi Allah' kendi tahtna layk gremedi. Allah' hep insan beyninin snrlar iinde dndler, insan . beyni de byk deyince babay hatrlad. Allah Baba dedi. Erkeklere Allah'n Olu dediler. Allah akl stdr. Akla ne gelirse gelsin Allah o deildir ama bazlar bunu bilemedi. Allah' insan kalplarna koyduklar iin, biri isa Allah dedi, teki de Allah'n gcn insan gcne yakn hisseder hale gelince, o da, kullarna sonsuz cennet vaad eden Allah'n gcne karlk, onlar bu yeryznden ayrlamam, ldkten sonra u dnya zerine geleceimizi sylemilerdir, ite bu, bence Allah'n gcn idrak edememekten kaynaklanyor. Dnyadan on defa. onbin defa deil, yzbin defa 139 F hatta daha byk olan gnei ve milyonlarca yldzlar yaratan Allah'a baka alemleri yaratmak zor mu gelir? Neden insanlar bu dnyaya sktryorlar ki? "Eli kanl diktatrler nasl bir Tanr isterler?" Mete Beyin bu sorusu ok yerinde ama insanlar Tanr'nn nasl olduunu veya nasl olmadn kendinden gelen kitaptan renmeyince, kendine gre Tanr isteyecektir. "yle Tanr olsun ki, benim iime hi karmasn!" diyorlar. Fakat, Tanr sipari verilmemitir. O halde, Allah' kendi kapasitemize gre dnmeyelim. Bu dnya milyarlarca yldan beri, deirmen ta gibi, bir yandan insan stne karyor,

sonra altna alyor. Ve devaml insanlar gelip geiyor bu deirmene benzer alemden. O milyarlarca insan neden yine bu dnyaya kacaklar diyorsunuz ki? Allah'n gc yeni alemler yaratmaya yetmez mi? Aslnda bunlar sylememe gerek bile yok. Siz yle inanyorsunuz. Nasl ki, siz, bizi etkilemek iin bize eletiri getiriyorsa-nz, biz de ayn eyi yapyoruz. iddete ba vurmadan insanca birbirimize arda bulunabiliriz. Bunu gayet normal karlamalyz. Anlaynza dayanarak diyorum ki, Tevhid dinine girmek ufku aar ve insan gerei bulur. Tevhid Dini, Kur'an ve snnetle bilinir. nce Allah'n gcn tekrar hatrlayalm. Hepimiz akn akn dinliyorduk. Tarkan oke olmu gibiydi. Vera ok mutluydu, glmseyerek herkese sordu: Birer ay ier miydiniz? Belki sizi rahatlatr. Tarkan annesine sinirle bakarken, Filiz Hoca hi birey yokmu gibi sordu: ok fazla konutum, sizler de byk bir incelik gstererek beni dinlediniz. Teekkr ediyorum. Msaade ederseniz ben de bir kitaptan pasajlar okumak istiyorum. Bilemiyorum msaade eder misiniz? Msaade edilmiti. Bu arada antasndan bir kitap karan Filiz Hoca alnt yapaca yeri nceden iaretledii Mustafa islamolu'nun kitabn alp okumaya balad: "Nazari, itimai, siyasi gibi bir de kevni tevhid diye bir tasnif var. Yazarndan okuyalm: 1- Kevni Tevhid: (Yaratlanlarn Birlii) Buna kozmik tevhid de diyebilirsiniz. Bu tevhid sayesinde ntron 140 ve protonlar ekirdeklerin etrafnda dnp atomu oluturuyorlar. Atomlar birleip maddeyi oluturuyorlar. Hcreler birleip dokuyu, dokular birleip insan oluturuyorlar. Maddeler birleip yldzlar, yldzlar birleip gne sistemlerini, gne sistemleri birleip galaksileri, galaksiler birleip nebulalar oluturuyor. Tabi btn bunlar da birleip evreni oluturuyorlar. Ondan tesine henz aklmz ve de hayalimiz ulamyor. Kimbilir belki evrenler (alemler) de birleip baka bireyi oluturuyorlard. Evet, ite btn bunlarn tabi olduu evrensel kanunun addr tevhid. Bu muazzam kozmik uyuma bakalar ne derse desin ama islm buna 'tevhid' diyor ve kendisine inananlar bu muazzam kanundan ibret almaya aryor. "Gklerin ve yerin yaradlnda, gecenin ve gndzn ardarda geliinde akl sahipleri iin elbet ibret verici belgeler var." (3/190) Evet szkonusu belgeler 'tevhidin isbatnn belgeleridir. Yalnz "koca insan" olan evrende midir bu belgeler? Elbette hayr. Ama belgeler "Mini evren" olan insanda da var: "Gnl yatarak inanacak insanlar iin yeryznde nice belgeler var. Kendi benliklerinizde de yle; grmyor musunuz?" (51/20-21) Allah'n kendisine verdii grevi aksatmadan yerine getiren gne, mkemmel Mslmandr.

nk muvahhiddir. nk btn ierisindeki yerini ve grevini bilip o yerde durmaya, o grevi eksiksiz ifaya alyor. Yeryz ve dierleri de yle... Nuh'a yardm eden gk, brahim'e yardm eden ate, Musa'ya yardm eden deniz ite bu tevhid ve birlik akna yapmlardr yardmlarn. Yani uursuz muvahhidler uurlu muvahhidlerin balar sktnda yardmlarna komulardr. nk onlardan da aynen insandan alnd gibi ahd alnmtr; hem de daha gaz bulutu (duhan) halindeyken: "Sonra gaz halinde bulunan ge yneldi, ona ve arza: 'isteyerek veya istemeyerek gelin' dedi, 'isteyerek geldik' dediler." (41/11) Alntsn okuduktan sonra Filiz Hoca devam etti: Bylesine g sahibi olan Allah' siz neden kendi ablonlarnza sktrmaya urayorsunuz? Byle olunca da, tabii skan siz oluyorsunuz. Allah'n ltf bile ufkumuzun alamayaca kadar genitir. Bazlar iin drt 141 fW cennet vaad eden Allah, beyin snrlaryla tam olarak anlalamaz. Mhendis Merih Bey'in akl baka yere taklmt. Zaten, Filiz Hoca'ya sinir olan Merih Bey yksek sesle bard: Siz yalan sylyorsunuz. Ben Kur'an' okudum drt cennet demiyor. O halde buyrun Rahman Suresini beraber okuyalm. Bu defa Kur'an' karan Filiz Hoca okumaya balad, "ikisinden baka iki cennet daha var. O halde Rabbinizin hangi nimetini inkar edersiniz." (62-63. ayet) . Peki ben neden gremedim onu? insan bazen yle olur efendim, her ayeti gremez. Bende de olur o durum. Bu gayet tabii bir olaydr. Tarkan tepeden inme sordu: Siz iki haram diyorsunuz. Kur'an da cennette iki var diyor. O halde bu bir eliki deil mi? Siz ayetlerin stn altn okumuyorsunuz, yle olunca da tabii mesele anlalmyor. Bakn o iki bu dnyadaki iki gibi deilmi. Vaka suresi ayet 19'da ne buyrulmu. "Ne balar dner ondan, ne de akllar karr." Baz ayetleri aklayan teki ayetler olmadan o ayeti anlamak mmkn deildir. Hristiyanlar da, Yahudiler de Kur'an'a gre ok byk hata yapyorlar. Mslmanlar yapmyorlar m diye bir soru gelebilir. Tabii ki yapyorlar, yaptlar da. Mesela yllarca melekler kanatszdr dediler. Alimler de-meseler de, halk taban olarak biz dedik. Halbuki Fatr suresi 1'de"... Melekleri ikier, er, drder kanatl eliler yapan odur..." diyor. Leyla frsatn bulmu hemen sokuturuyordu: Mslmanlarn hatas yalnz bunlar m? Birbirlerini ldrdler. Sffn savan, Cemel

savan unutmayn. Hazreti Aie ile Hazreti Ali olay olacak i miydi? Birbirlerini ldrdler. Demek ki onlarn iinde Kur'an'n tavsiyesine bir an uymayanlar km. Zaten Allah onlarn da eytana uyabileceini sylemi Kur'an'nda. Veda Hutbesi'nde Peygamberimiz, "Birbirinizi ldrmeyin!" diye vasiyet etti ama onlar da insan, aldandlar. Onlar Peygamber deiller ki, hatadan mnezzehtirler de, demiyoruz. O halde bize bu soru neden soruluyor anlayamyorum? Onlara islam m birbirlerini ldrmelerini syledi: Bir Peygamberin elinde yetimi olanlar bu kadar byk hatay nasl yapar? Demek ki bir yerlerde aksaklk, bozukluk var. Tamam dedim. Filiz Hoca bu soruya cevap veremeyecek. 142 Pr dikkat azna bakyordum ki, sessiz sedasz bir kede tartmalar dinleyen Aynur sordu Tetkikimiz'e: Sizin bu sznz, benim kafam kartrd. Siz, Cemel ve Sffn Vak'as'n, Peygamber Muhammed'in elinde yetitikleri halde hata yapmasn ayplarsanz, isa'y ihbar eden havarilerine ne diyeceksiniz? Aynur'un bu sz bomba gibi dmt ortaya. Bir mddet herkes susmutu. Aynur tarihi bir tespitte bulunmutu. Aynur'un bu tespitinden sonra Filiz Hoca dikkatini isa'nn havarilerine vermiti. Aynur'un bu sorusu benim beynimi allak bullak yapmt. Ayn konuyu Filiz Hoca srdrd: Dikkat edin, Cemel ve Sffn'de yanllar yapan bu insanlar, hataszdr, demiyoruz. Siz de peygamberi sorumlu gsteremezsiniz. Kzmzn syledii gibi, Hazreti isa'nn herzaman yannda olan onun eitiminden geen 12 havariden birisi Peygamberi'ni dmana ihbar etti. Onu biliyorsunuz. Ad Yehuda idi. "Sonra piman olup kendini ast" diyor incil. Bize gre armha gerilen isa deil Yehuda idi. "Petros ise isa'y inkar etti.' O da isa Aieyhisselam'n en yakn dost havarilerinden biriydi. Bunu syleyen de incil. imdi sizin mantnza gre, isa ve incil yanl m eitmiti? Hayr. Biz asla byle birey sylemeyiz, syleyemeyiz, incil'e de, Hazreti isa'ya da byle bir leke srmemiz mmkn deildir. Gryorum ki, sizler gznz krpmadan, ashabn yapt hatalar frsat bilip, onlarn hatalarn Peygamberin iyi eitimci olmad yolunda kullanyorsunuz. Biz, Pet-ros'un, Yehuda'nn yanln Hazreti isa'ya mal ediyor muyuz haa... Kald ki, Hazreti Aie'nin hatasn anladna dair rivayetler de var. Hepimiz armtk. yle ya, eer Hazreti Ali ve Hazreti Aie'nin sulusu islm dini ise, Havariler daha byk gnah ilemilerdi. O zaman incil de, isa da (haa) bu manta gre sulu olmalyd. Beynimin zonkladn hissettim. Hisettirmeden herkese gz gezdiriyordum. Bendeki deprem onlarda da varmyd acaba? Kulaklarm uulduyordu. Filiz Hoca devam etti: insan bu dostlar, insan. Hepsi bir olmayabiliyor. Peygamberin olu dinsiz olabiliyor... insan, ska karar deitirme zellii tayor... insan, baka insana abucak aldanma zellii tayor. yle olmasayd, bir Lawrence milyonlarca Arap'la Trk' birbirine nasl dman edebilirdi?., islami

143 kesimin yanl, sahabeye dokunulmazlk zrh giydirmesidir. Bizler Kur'an'dan ne kadar sorumluysak, onlarn ou da ayn derecede sorumludur. Ama bizler, onlar nce hatadan haa- mnezzeh gibi lanse ediyoruz, sonra da kmazlar balyor. Tarkan cin arpma dnmt. Hemen ikinci sorusuna geti: Sizde, Muhammed'in dmandan kaarken Hira Da'na snm inanc var. Eer, o Peygamber ise, neden lmden korktu? Niin dmandan kat? F2 Hoca cevap verecekti ki, yine Aynur cevap verdi: Yuhanna incili'nin 7. bap 1. ayetinde, yle der: "Bundan sonra isa Gaiile'de geziyordu. nk Yahudiler kendisini ldrmeye altklar iin Yahudiye'de gezmek istemiyordu" der. Demek ki Peygamberler de korkar-larm. Bunu sk sk dile getirmek beni zyor. Aynur, istedii zaman zekice kyaslamalar yapan bir gen kzd, o da bizi ok artyordu. Filiz Hoca sordu: Sizce, isa neden korkmutu? Yehova ahitleri neyse de, Hazreti isa'ya Allah diyenlere sormal. Allah dmandan korkar m? Yuhanna 8. bap 59. ayetin sonunda unlar yazyor:"... O zaman zerine atmak iin talar kaldrdlar. Fakat isa gizlendi ve mabetten kt." Burada hem ma-bed ismine, hem de gizlenmeye dikkat edin. Tabii ki, gizlenecekti. Hazreti isa Allah deildi. Hazreti Muhammed insan st deildi. Tabii ki, kaacaklard. Eer onlar kamasayd, mmetleri dmandan hi bir yerde kalmaz sanp, peygamberlerinden rnek alacaklard. O zamanda mmetleri dmann kucana kendilerini atard. En azndan bir ksm yapard bunu. Tarkan ter dkyordu. Peki, o Mrcie Mezhebi'nin herkesi cennete doldurmas, Hariciyelerin de herkesi cehenneme gndermesine ne diyeceksiniz? Tarkan'n bu sorusu dehetti, ite, Filiz Hoca imdi buna cevap veremeyecekti... Adeta onun azna bakyorduk. Fakat o gene kendinden emin olarak cevap verdi: Cennet Mrcie Mezhebi'nin deil, Cehennem de Hariciye Mezhebi144 'nin deil. Allah kullarnn siparilerine gre cennet veya cehenneme gndermez kulunu. Ayrca onlardan bize ne? imam Azam bir konuyu izah ederken sonucu yle balyor. "Bid'at ehli hak ve doruyu syleyen kimseleri bu kt isimle isimlendirirse, hakk syleyenin bunda ne gnah vardr?" Birileri aklna geleni sylemise, eitli sular ilemilerse bundan bize ne? Onlarn hatas neden bizden soruluyor? Biz onlarn sylediklerini onaylamyoruz? Ayrca, islm'da herkesin hatas da, sevab da kendinedir. Biz babamzn hatasndan bile sorumlu deiliz.

isra Suresi 15. Ayette Allah Celle bunun cevabn veriyor: "Kim yola gelirse kendisi iin gelir. Saptanlar da kendi aleyhine saptr. Hibir gnahkar bir baka gnahkarn ykn tamaz..." Yani, herkesin gnah kendinedir. Sahi burada ilgimi ekti. Onlarn gzelliklerinden hi olmaz bir zerreyi neden bize ml etmiyorsunuz da sadece ktleri ml ediyorsunuz? Bizler oktayken, durumu dzeltme abas gsteren Tetkikimiz Tarkan'a dnd: u tetkiki bitirsek de yle sorsanz. Beyinlerin atallatn farketmiti. Tekrar, "Allah'a Teslim Olmak Gerekte Ne Demektir" isimli kitaptan okuyarak onikinci sayfaya gelinmiti. Birader Mete Ser'in kitabndan "Tek Tanr, Tek Din" balkl blm okunuyordu: Tek Tanr, Tek Din 1- Kendi kendimizi Tanr'ya gerekten teslim etmek istersek, zihnimizde dinle ilgili nemli bir soruyu zmeliyiz. Acaba dnyada bylesine ok dinin olmas, Tanr'nn iradesi midir? insanlarn kendisine birok deiik tekilatlarda, deiik inan, ayin ve hatta deiik ahlak standartlaryla tapndklarn grmekten memnun mudur? 2- Bunun cevab hayr olsa gerektir. Tanr, uyum Tanrsdr. Oysa insanln deiik dinleri birbirleriyle savamakta, birbirlerine zulmedip, birbirinin aleyhinde kullanmaktadrlar. 145 Daha blm bitmemiti ki Mhendis Melih Bey sordu: ite byle. Ders dediin byle olacak. Doru. Dinler birbirlerinin aleyhinde. Byle olmamal. Filiz Hoca vermiti cevabn: O halde Mete Bey neden teki dinlerin aleyhinde? Demek ki insanlar ve dinler, kendisine uymayan reddeder. Mete Bey yle yazm ki, gren de, Mete Bey'in ve taraftarlarnn hi bir dinin aleyhinde olmadklarn sanr, ite size delil. Tetkikimiz'e dnen Filiz Hoca rica etti. Rica etsem elinizdeki kitabn 29. sahifesini okur musunuz? Tetkikimiz ricay yerine getirip okumaya balad: "Allah'a Teslim Olmak" Ne Demektir? te yandan isa bir hata lmse bile, Hristiyan aleminin bunu kullanma tarz makul mdr? ok sevdiiniz bir kimse baklanrsa, onu ldren baa tapacak mydnz? Tabii ki hayr. O sizin nefret ettiiniz bir ey olacakt. Ayrca, Mukaddes Kitaba gre, Tanr'dan baka

herhangi birine veya eye tapnmak yanltr. Resul Yuhanna yle dedi: "Ey kk ocuklar, kendinizi putlardan koruyun." (1. Yuhanna 5:21) Oysa Hristiyan Alemi ha put haline getirmitir." Bu arada Mhendis Melih Bey atld: Gerek Hristiyan olan Mete Bey gayet gzel sylemi fakat sizden rica ediyorum, sohbetimize mmetiler mdahale etmesin. Filiz Hoca sordu: Siz mmeti ne demek bilir misiniz? Bunu bilmeyen yoktur hanmefendi. Mesela siz! mmetiler, blclk yapmak en bariz zelliiniz. ite burada yanlyorsunuz. Btn insanlarn hepsi mmettir bize gre. mmet, geni kapsamldr. Hayrl insanlar mmettir. Btn insanlara adalet hakk verir. Evet, kardeleri ldrr. Birileri karde katili olmayanlarn gnah ne? dyoruz ki?.. Gemiteki bize yklyorsunuz? Ben asla rk ayrm 146 yapmaz. Adalette din ayrm yapmaz. Bakn u Ayet-i Kerime'ye, insann iini sarsyor. En'am Suresi 38. ayeti okuyorum: "Yeryznde kprdayan hibir canl yoktur ki, iki kanadyla uan da dahil, hepsi sizin gibi mmet olmasn." Buyrun Allah sylyor bunu. Btn canllar mmettir diye. Neyani, bizde mi? Filiz Hoca biraz alayl cevap verdi. Kmldamyorsanz siz dahil deilsiniz. Eer kmldyorsanz siz de mmetsiniz. Fakat hayrl mmet vardr, hayrsz mmet vardr. Siz hangi-sindensiniz onu ben bilemem. Siz bizi ve niyetimizi tanmadan konuuyorsunuz. Haklsnz, biz sizi tanyoruz. nk bizim elimizde sizi tantan kitap var. Siz bizi tanmyorsunuz nk sizin elinizde bizi tantan bir kitap yok. Mesele buradan kaynaklanyor!!! Tetkikimiz mdahale etti: Tetkikimize devam etsek. Biraz konudan koptuk gibime geliyor da. Tabii kopmutuk konudan. Ben hala Aynur'un syledii nceki szlerdeydim. Kendimi alamyordum onlardan... Kmldamaya bile halim kalmamt. Sonra da Mete Beyin szn dndm. Gerekten merak etmitim, bir papaza rastlarsam olmusa, bunda mam- Azam'n dedii gibi, karde katili Bazlar byk hata, byk gnah yapmlar, neden biz bedel sevaplar bizim boynumuza layk grmeyen siz, gnahlar neden size mmet kavramnn kuatc olduunu sylyorum. Sevgide

soracaktm. Madem ki, Ha armh temsil ediyor, neden ona sayg duyuyorlard? Mete Bey bir Hristiyan olduu halde bunu sylemesi ok gzeldi ama papazlar, rahipler ne diyecekti! Belki de Ha'n baka bir tanm vardr. Belkide ok mantkl bir aklamas vard ama benim kafam karmt bir kere. Bu tartmada, biz onlarn kafasna deil, onlar bizim kafamza sorular takmlard. Halbuki daha nce, hocalarn bulunduu bir toplulukta, onlarn beynini allak bullak yapmtk. Bugn bizim aleyhimize bitmiti. Konular birbirine karjnt. Filiz Hoca syliyeceklerini sylemiti... Gz ucuyla Tarkan'a baktm, Tarkan, "Dalarnolu" gibi olmu, yapraklar sararmt. . Hayrandm tetkikime. O ne gzel sabrdr. Onun kadar sabrl bir insan belki de gremeyecektim. 147 Perdeler filr Bu tr tartmalar aylarca devam etti. Son tartmada ben ok kt duruma geldim. Hepimiz ok halinde oradan ayrldk. Tam villadan karken Aynur kulama eildi: Kafama bir soru takld... Biz, incil'i Hristiyan Yehova ahitleri'nden reniyoruz, peki, Kur'an' biz neden Mslmanlardan renmedik de, Kur'an'a inanmayanlardan ona kar olanlardan rendik ya da rendiimizi sanyoruz? Bu soru kafama dank etmiti. Eve geldiimde beynim hl allak-bul-lakt. Odama geip yattm. Ninem geldi yanma. Neyim olduunu renmek istiyordu. Ona sadece "Bir eyim yok" diyebildim. Evet, bir eyim yoktu, nk ok eyim vard. imdi ne yapsaydm! Kime ne anlatsaydm. Uruna annemi feda ettiim inancm zedelenmiti. Aylar ncesinden balayan sorular bugn depreme dnmt. Tetkikim, "Bunlar normal eylerdir. eytan vesvese veriyor, dzelirsin, kendini salma." dedi. imdi dnyordum Deli ismetin szlerini. Gerekten Allah'a Allah demez olmutum. Ar dinci denilen Mslmanlardan nefret ettiim kadar, Allah tanmazlardan nefret etmemitim. Gerekten ben, Kur'an'n tetkikini Kur'an'a dman olanlarla yapmtm. Yar sarho olarak bir haftay gerilerde braktk. 149 Bir sabah Glderen geldi. Durumumu farkediyordu ama hi oral deildi. Bana dnk almalarn heyecanl heyecanl anlatyordu: Bir eve gittik. Kadn Mslmanm. Ona, sadece Mslmanm demekle olmaz, islam'

bilmeliyiz, aln bu kitab okuyun, dedim. ok sevdiim bir yazarn kitabyd. Cevap verdi: Onu on yl nce okudum. O halde bunu okuyun, dedim. Onu da okudum. Bunu da okumu olamazsnz. Bu kitap be gn nce kt, dedim. Kadn ne dese iyi: Ben de ayn gn alp okudum. armtm. Meer sizinkiler bu kadn on yl nce ele almlar. Kadn da aratrmaya dalm. O gidi okumad kitap kalmam. Sizinkilerin faydas olmu. Dndm, gerekten bizimkiler miydi onlar? Deilse bizimkiler, benimkiler kimlerdi? Ey beynim, k yerinden ne olur. Seni tartamyorum artk. *** Bedbaht gnlerim sanki gemiyordu. Uurumla eskisi kadar ilgilenemiyordum. Bir gece tutturdu: Ablacm, ne olur bana bir masal anlat, ben uyuyana kadar anlat, dedi. Ben de anlatmaya baladm: ok eskiden bir ocuk varm. Bu ocuk ok gzel bir ocukmu. Uur heyecanla sordu: Anladm, bu ocuk isa deil mi abla? Hayr yavrum, bu ocuk baka ocuk. Neden sa deil? Bir mddet dndm bu soruyu. Yavaa cevap verdim: Bilmem. O halde bu ocuun adn isa koyalm, yle anlat. ocuu nasl da isa masallarna tiryaki.yapmm. Bir ey deil, ben Muhammed desem de artk i iten gemi olacak. 150 Ertesi gn Vera'ya gittim. Vera ok neeliydi. Biliyor musun Cemile, bir ay sonra italya'ya uuyorum. Ailemi ok zlemiim. zellikle

annemi. Beyimi zorla ikna ettim. Nasl olduysa bana izin verdi. "Annemi" deyii btn bedenimde tuhaf bir etki yapt. "Anne" sz meer ne kadar gzel szm. Annem, anneciim... Sen nerdesin anneciim. Ben de seni zledim. Vera daldm farketti: Affedersin canm. Annesi olmayanlarn yannda anne zleminden, anne sevgisinden bahsetmemeliydim. Canm zdm seni, kusura bakma, gel oturalm. ieri girdik. Koltua ylm halde sordum: Leyla ile Tarkan nerdeler? Leyla tarlaya gitti. Durmadan alyor. Tarkan nerde bilmiyorum, dn gece Dincilerin kitabndan alm okuyordu. Anlamtm. Tarkan da benim gibi oktayd. Kimbilir ka kii de islam kesimde oktayd. Kendimle babaa kalabilmek iin oradan kp deniz kenarnda bir mddet gezdim. Sonra annemin mezarna gittim. Tarifi imkansz bir ruh hali ile mezara kapandm. Canm annem merhaba! Ben geldim anneciim, ben, senin kzn Cemile'n. Alamaya baladm. Anneciim! Ben aldandm m bilmiyorum? nandklarm altst oldu anne. ok kt durumdaym anne. Bana ok nemli birey syleyecektin. Keke seni dinleseydim, dinleyebilseydim. Belki kurtuluum olacakt. Fakat dinleyemedim anneciim. yle dzenli bir ekilde, yava yava inanm ve olgunlamtm ki, bizden bakasn gnl kulam ile dinleyemezdim... artlanmtm anneciim... artlantna dnmeyi engelliyor. Beni de engellemiti, seni duymam mmkn deildi. Epey aladm annemin mezarnda. Mezar, anne mezar olunca meer ne kadar scakm. O korkutan, rkten mezar gitmi, ana mezar gelmiti. Topran perken, annemi p-yormuum gibi duygulandm. Kendi kendime topraa seslendim. "Ey toprak, annem senin koynunda biliyor musun?" Ne olduu belirsiz duygula151 rmla saatlerce oturdum annemin mezar banda. Beynim zonkluyordu. Bu halim gnlerce devam etti. Bir gn Vera beni ard, yanna gittim... Bir de baktm Filiz Hoca Ve-ra'nn yannda. ok ardm. lgn lgn konutum. Ho geldiniz... Merhaba... Hobulduk. Naslsnz? Teekkr ediyorum. Siz naslsnz?

 ok kr. Dostlarmn istedikleri kadar iyi, dmanlarmn istedii kadar da kt deilim. Biraz sohbet ettikten sonra sordum. Sizi hi beklemiyordum. Galiba Vera ile anlatnz. Evet. Vera Hanmla zellikle grmek istedim. Galiba kskanmtm, biraz durgun sordum: Neden Vera? Vera Hanmla elele verirsek, Mslmanlarla Hristiyanlar arasnda mini bir kpr kurabiliriz. Vera Hanm italya'ya gidecekmi. Yz kiiyle ortak meselelerimizi konusa epey i yapm olur. Zira, ne Mslmanlar temiz niyetli Hristiyanlar' tanyor, ne de Hristiyanlar gerek Mslmanlar' tanyorlar. Ben de sizi Vera'y Mslman yapmaya alyorsunuz zannettim. Vera mutfaktan seslendi: O beni Mslman yapamaz ama ben onu Hristiyan yapabilirim belki. mz de glyorduk, merak etmitim. Sizin ortak meseleniz ne olabilir? Valla ben bu ie ok ardm da. Biz insanlar, koca evrende dnyamzn tek olduunu anlarsak, en azndan gne sisteminde tekiz, ona daha ok nem veririz. Ben bu konuda almalar yapyorum... insanlk ldracak noktaya geldi. Vera ile bunlar konumalyz. Btn dnya ile bir olup "Senin dinin sana, benim dinim bana" deyip ortak dertlerimize, ortak zmler aramalyz. Birbirimizle tartrz. Eletiririz. Birbirimizi kendi dinimize davet ederiz. Davete cevap yok mu? O zaman teki ortak konumuza geeriz. Sonuta hepimizin Allah' ayn Allah. Baka Allah da yok. Bizim iin yani Mslmanlar iin baka ilah da yok. Dnyamzn sorunlar da ayn. aylar ikram eden Vera karmza oturup bana takld: 152 Hristiyan Gl, misafirime ne soruyorsun bakalm? ilk defa rpermitim. Ben gerekten Hristiyan Gl mydm? Ac ac cevap verdim. Senin Hristiyan Gl'nn, artk yapraklar dklyor. Vera ayn yudumlarken sordu: Neden dkld? Mevsimi sona erdi... Filiz Hoca bendeki deiiklii farketmiti. Siz de ilkbaharda yeniden baka yapraklar karrsnz. Bu sz syleyip konuyu deitirdi.

 Yaknda vaftiz olacaktnz, deil mi? Sanki bilmiyormu gibi soruyordu. Ben de aldanmtm. Halbuki Gl-deren, beni ona srekli anlatm. Bunu sonra renecektim. O an onun bildiinden habersiz cevap verdim. yleydi ama siz kafam kartrdnz. Bildiklerim altst oldu. u an bocalyorum. Acaba, dinsiz mi kalsam diye dnmeye baladm. Filiz Hoca derin derin bakt gzlerime. Sizce dinsizlik bir are midir? Dinsizliin size huzur verebilecei bir kayna var mdr? Bilmiyorum. aknm. Halbuki ok inanl bir ahiddim. Sonra Vera'ya baktm: Bu sylediklerim aramzda kalsn. Belki bu halim dzelir. Sakn ocuklarna syleme Vera. Bir mddet sohbet ettikten sonra Filiz Hoca asl konusuna girdi. Bugn buraya geli sebebimi anlatarak konuya giriyorum. Ben, islam ilimleri zerinde tahsil yapyorum. Yeterli deilse de bir gayretim var. islm ilimleri'ni tahsil etmeden nceki beni seyrediyorum da, insanlktan ok uzaklarda kalm olarak gryorum kendimi. O zamanlar brakn baka dinden olan birine merhaba demeyi, kendi grubumdan olmayan Msl-mana bile merhaba demezdim. Hemen sordum: Demek ki sizi byle artlandranlar varm. Hayr, cahillik de artlandrr insanlar. Cahilliin de bir yntemi, bir kural vardr. Ve o kendi kuralnca oynar. Hi kimse bana "Hristiyana kar kaba ol" dememiti. Ama ben kabaydm. Hele de Yahudiye. insan, Ms153 lman'a zulm yapan Yahudi'den nefret eder, onu sular, yarglar. Bu, imann gereidir. Fakat Mslman'a zulm yapmayan ve Mslman'la bir sava olmayan Yahudi'den ne ister? Sevmiyorsa yine sevmesin ama insanln ondan esirgemesine ne demeli. Aklma gelmiti hemen sordum: Fetih Suresi Ayet 29'da, gerek Mslman'n kafire kar iddetli, Mslmana kar yumuak olmas bildiriliyor. Siz isteseniz de "Kafir" dediklerinize yumuak olamazsnz. O ayette, Mslmanlar'n kafire kar iddetli, yani acmasz olmas emrediliyor. Siz bir kafire iyilik de edemezsiniz. Kur'an'da iddet kelimesi, gl olmak, ar nefret etmek gibi konularda kullanlr. Evet, Mslman'n kafirlere kar iddetli olmas isteniyor ama hangi kafirlere? ite bu soru ok mhim ve bu sorunun cevabn Mmtehine Suresi 8 ve 9'da Allah veriyor. Peygamberimize yle hitabe-diyor: "De ki, Allah sizi din hakknda sizinle savamayan ve sizi vatannzdan karmayan kimselere iyilik etmekten, onlara adaletli davranmaktan men etmez. nk, Allah, adaletli olanlar sever. Allah sizi, sadece sizinle din hakknda savaan, sizi vatannzdan karan ve karlmanz iin yardm edenlerle dost olmanz yasaklar. Kim onlarla dost olursa,

ite onlar zalimlerin ta kendileridir." Allah hakszlk yapmaz, kimsenin gnahn kimseden sormaz... Ve dostluk yapana dostluk, dmanlk yapana dmanlktan men etmez. Fakat size Kur'an'n bir ok ayeti arptlarak anlatlm... Elimde, islm'n aleyhine kullandm ne kadar silah varsa hepsi bir bir elimden dyordu. Ben bu ayeti yzlerce Mslmana okumutum. Nasl kartrmtm akllarn. Meer, asl kark olan benim aklmm. Ben soru sormay brakmtm. Filiz Hoca kendi konusuna devam etti. Bakn cehalet ne korkun birey. Komumuz Yunanl kadn hastalanm, kimsesi yoktu. Gnah diye ona bir tabak yemek gtremedim. Vicdanm da rahat etmiyordu. Bir ocukla gnderdim orbay. phesiz, ayn taassupta olan Hristiyanlar, yahudiler ve baka inanlardan insanlar var, zellikle mrikler. Aman Allah! Onlardaki artlanma, taassup, kin ve nefret hi kimsede yok. Bizler, gerekten aydn insanlarsak bu yobazlktan dnyay kurtarmaya almalyz. Dnya bir gnde, dnyay yok edecek kadar silah retiyor, bomba retiyor. Dnn, insan ldrmek iin, ba154 ka insan durmadan alyor. Bu bir vahet deil midir? Dalarda ylanlar ylanlar ldrse, insanlk: "Ylan cinsi bitiyor" diye bir tedbir arard. imdi ise insanlar insanlar ldryor, insanlarn oundan ses akmyor. Megul olaca bir eyi mi yok insanln? O yzden mi ldrme krizleri tutuyor? Bizler bu sadistleri, bunalmdan dolay m seyrediyoruz, onu da anlayamadm. Gzel bir manzara seyreder gibi bu deheti seyretmemiz aklla izah edilecek bir ey deil. Sonra erozyon konusu. Burda da e/ete vermeliyiz. Zira, topramzda gkkubemiz de ayn kubbe. Bat'nn gkyz ayr, Dou'nunki ayr deil.. Toprak denize kayyor... Sanayi atklar, gnde milyonlarca varile ulat. Bunlar yeryzne dklyor. Dnn bu variller sadece elli-altm lkenin sanayi atklardr. Bu atklar dnyay zehirliyor. nne gemeliyiz bunun. Hayvan ve bitki trleri her geen gn yok oluyor. Hayvanlar tabiat denge-sidir. Tabiatn nefesidir hayvanlar. nemsemiyoruz ama bu da ok nemlidir... Hayvanlarn faydas olmasayd Allah yaratr myd? Vera hayran kalmt Filiz Hoca'ya. Sizi tebrik ediyorum. Bir Mslman'n bunlar dnmesi ok gzel bir ey. Bunlar, asl Mslman dnr. Zira, bunu onun dini syler. Ayrca hepimiz dnmeliyiz. Dnya hepimizin, insan ve tabiat ldrmeye sar-fedilen efor insan ve tabiat canl tutmaya transfer edilse, dnyann omuzlar byle erken kmezdi. Bu tehlikelere e, dinler ve dinsizlikler aras bilinsizce yaplan dmanlk duygusu da ayr mevzu. Bana glmeyeceinizi bilsem, bir ey sylerdim, dedi. Ben cevap verdim: Neden glelim ki. Siz syleyin.. Vera da srar ediyordu:

 Ltfen syleyin, merak ettim. Eski insanlarn, dmanlk metod ve psikolojilerini aratrdm da ba155 na insanlk d geldi. Hani diyordum ki, bu ada Yehova ahidi'yle, Hris-tiyan'yla, Budisti, ksacas ne kadar din ve ideoloji varsa, bir araya gelip biz insanlk olarak bir deiiklik yapalm. Yani diyorum ki, acaba dosta dmanlk yaplamaz m? Yani, dmanlklara bile bir zm retmeliyiz. Hepten ortadan kalkmas mmkn deil deniyorsa, o halde daha insani boyutlara ekilebilir btn bu olumsuzluklar, diyorum. ncelikle birbirimizi gzelce tanmalyz. Burda nderlere ok i dyor. Onun iin senden ricaya geldim. Benim iin papazlara git, ulaabilirsen Papa'y bul. Bir Mslman Hanm'n sizden ricas var, bu konularda mesajlar veremez mi, diye soruyor, de. Ben de islam Alimlerine gideyim. Leyla Mete Ser Beye veya baka bir yetkiliye gitsin. Allah Allah! Bu Filiz Hoca neler sylyordu byle. Demek ben dincileri hi tanmamm. Vera'ya bakyorum. Tamam, dedim. Vera mutlaka Mslman olur. Onu dinlerken gzlerinin ii glyor. Fakat Filiz Hoca'nn ona dini telkin yapmad dikkatimi ekti. Acaba bu onun taktii miydi? Taktikleri iyi bilirdim. Benim de, her insana gre uyguladm taktiklerim vard. Bilirdim bu ileri fakat Filiz Hoca'y anlayam-yordum. Filiz Hoca derin derin i ekip devam etti: ok zgnm. Dnyay alev saryor, hepimiz seyrediyoruz. "Benim gcmden ne olacak" demeden her fert zerine deni yapmaldr, hem de acele ederek. Daha uzun uzun grlerini anlatp gitmek iin ayaa kalkt. Tam kapdan kyordu ki Tarkan'la karlatk. Tarkan onu grnce ok armt. Geleceinizi bilmiyordum. Vera cevap verdi: Senin bilmene gerek yok, ben biliyordum. Misafirimize bir hogeldin yok mu? Tarkan tatsz bir yz ifadesiyle annesinin dediini yapt: Hogeldiniz, keke geleceinizi bilseydim. Size sorulacak sorularm vard onlar hazrlardm. Yine sorarsnz. Haftaya tetkik dersine Glderen tarafndan davet edildim. Leyla Hanm kabul ederse tekrar geleceim. Ne kadar sorularnz varsa hepsini hazrlayn. Bildiklerime cevap vermeye alrm. 156 Tarkan'n kafasnda sorular olsa da, o ahitler'e meyilliydi. Ama ben ayda pes ettim galiba. Ruhum kt. Ben bunlar dnrken, Tarkan devam etti: . Bu sefer soracam sorular sizi terletecee benziyor. Zarar yok terleriz. Fakat unu unutmayn, kimsenin gnahn kimseye detmeyen adil bir

dinin mensubuyum... Mutlak galip, hak olandr, ben size malup olsam bile, bu dinimin malubiyetini gstermez, benim malubiyetimi gsterir. Tarkan heyecanla atld: Tann'nn kabul edecei din Mukaddes Kitapladr. Siz bir kez tetkik etseniz bunu greceksiniz. incil'in tetkikini dinlemeye gelmitim, olmad. O gn hep ben konutum. Biraz da ayp ettiimi sonra anladm. Bana, zel zaman ayrlmayan bir yerde, bana verilen imkan ktye kullanarak gasp ettim. Buna ramen, Tetkikiniz gerekten taktirlere ayan bir insanm, ben olsam bana sab-redemezdim. Her neyse, sonuta dersi benim yzmden dinleyemedim. Geri ben btn inciller'i, Tevrat' ve Mezmurlar' okudum, bir de sizden dinlemek isterdim. Din konusuna gelince; Allah Al-i imran Suresi Ayet 85'te yle diyor: "islam'dan baka din arayandan arad din kabul edilmeyecektir. Ve o, ahirette hsrana denlerdendir." istemem hsrana dmenizi. nyargsz olarak, bilen birinden bir de Kur'an' tetkik etseniz iyi edersiniz, derim. Yine de siz bilirsiniz tabii. Ehlinden renmenizi bilhassa istemitim. nk, bakalar Kur'an' arptarak anlatyor. Bu yzden Allah, ad geen surenin 99. ayetinde Peygamberi'ne yle vahy etti: "De ki: "Ey Ehli Kitap! Neden iman edenleri Allah yolundan alkoyuyorsunuz? Gznzle grdnz halde, Allah yolunu (dinini) neden arptmak istiyorsunuz Allah, yaptklarnzdan habersiz deildir." Biraz daha konutuktan sonra villann bahesine geldik. Filiz Hoca ieklere bir mddet bakt: Bahenizi ok beendim, ok emek vermisiniz. Vera merakla sordu: Nerden anladnz ok emek verdiimi? - Bahenin gzelliinden. Gzel emek verilmeyen hibir ey gzel sonu vermez. Her gzel ey gzel emein rndr. Tabii kullara ait gzellikleri kast ediyorum. 157

Hayr hayr. Bu kadn sradan bir kadn deil, bu bir byc. Evet evet byc. Beni resmen byledi bu kadn. Onunla konua konua caddeye indik. Ona taksi tutacaktm itiraz etti. Ben otobsle gitmek zorundaym, dedi. itiraz ettim. Katiyyen olmaz. Siz dindar bir insansnz. Onca erkein iinde skk skk gitmek sizi zer. Dinli dinsiz btn kadnlar zer bu durum. Hatta namuslu erkekleri bile zer. Fakat yetkililer bunu anlayamyorlar. "Kadnlara ayr otobs olsun" dedik, yer yerinden oynad. Zavalllar, kadna ayr otobs olursa islm eriatnn geleceini sanyorlar. Ve bizi, kendi eriatlaryla yle eziyorlar ki, kendi hanmlar zel taksiden inmedikleri iin bizi anlamalar mmkn deil. Aslnda onlar da biliyor otobste taciz edilen kadnlar, ama gavurluklarndan itiraz ediyorlar. zlmeyin, ben otobsle gitmeye alm.

 ok iyi bir insansnz. Bir de Kur'an retirken para almam olsaydnz. Size saygm artard. imdi almyorum. Evlendim, ihtiyacm kalmad, ihtiyacm olursa mecburen alrm. nk bartmden dolay retmenlik grevimi yaptrmyorlar. ok zlmtm. retmen olduunu ilk defa duymutum ama bu konu zerinde durmadan sordum: Yeni mi evlendiniz? Evet. Biraz ge deil mi? Ka yandasnz? Otuzbir yamda evlendim. Bu yata evlenmek sizin dini inancnzn gerei midir? Hayr, ilk genlik yllarmda taliplerim oktu. Fakat o zaman evlenmek istemedim, Ya yirmiyi geince insan zor beeniyor. Beendiim gibi birini bulamazsam evlenmem demitim. Ksmet bu yla imi. Demek ki beyimi beklediim iin evlenememiim. Evde kaldn diye sizinle alay eden oldu mu? Olmaz m? Ben hi birine aldrmadm. Ayak st sohbete dalmtk. Onu konuturmak ok houma gidiyordu. Bir taksi tutup arka kapsn atm: 158 Buyurun sizi evinize kadar ben brakaym. Teekkr edip taksiye bindi. Ben de bindim. Sizi evinize brakmamda bir saknca var m? Hayr, fakat size zahmet olur. Ne zahmeti. Sizin yannzda ne kadar kalrsam benim iin o kadar daha iyi olur. Konua konua gittik. Evinin nnde braktm onu. Tam bu arada yamur yamaya balad. Gkyzn kara kara bulutlar kaplamt. Yamur hzlanacaa benziyordu. Beni evine davet etti. Gitmedim. Biraz srar etmesini bekledim ondan utanmtm. Ben onu tanmadan bir yldr aleyhinde konumutum. imdi gidip onun evinde bir bardak ayn nasl iseydim. Geri dnte tuhaf bir duyguyla alamaya baladm. ofre, annemin mezarnn yanndan gitmek istediimi syledim. "Olur" dedi adamcaz. Biraz armt. Bana dnp sordu:

 Bu yamurda mezar ziyareti mi dnyorsunuz? Hayr, onu uzaktan grmek istedim. Bu da ylesine bir duygu ite. ofr aladm farkedip sordu: Annenize alyorsunuz herhalde. Allah sabr versin. imdiki gzyalarn annem iin deil ama ne iin olduunu ben de tam olarak bilemiyorum. ofr iyi insanm, duyguland. Olur, insan bazen byle olur. Ne derdiniz varsa Allah sabr versin. Evet derdim vard. Kendimi ok dertli hissediyordum ama ne olduunu ben de tam olarak anlayamyordum. Annemin mezarlndan geiyoruz. Mezarlk aalar, kabirlerin salar gibi duruyordu sanki Taranmam, darma dank salar. Aalarda adeta hzn ve kederle sslenmi. Allahm! Kurtar beni bu durumdan!.. Kurtar!... Kurtar!... O anda net olarak kararm vermitim. Evet, o Yehova deil, benim Al-lahm'd. Ohh doyasya seslendim ona. ofrn duymayaca sessizlikle. Alfahm! 159 Allahm! Allah ismi gerekten senin ismin Allahm. Ancak Allah demekle kalbimin huzur dolduunu imdi anlyorum. Beni affet Allahm! Allahm!.. Allahm!.. Senin ismin ne kadar gzelmi... Affet Allahm, beni affet Allahm! Ani bir reaksiyonla ofre durmasn syledim. Durdu. Rica etsem siz beni burda bekler misiniz? cretinizi fazlasyla vereceim. Koarak annemin mezarna gittim. Bara bara seslendim. Anneciim, mjde anneciim. Artk Rabbimize Yahova dememeye Allah demeye karar verdim anneciim. O senin Rabbindi, ona Allah diyordun, imdi benim de Rabbim, ben de Allah diyorum ona... Yamur zerime yayor, gzyalarm yzmden annemin mezarna tayordu. Yaz yamuruydu, myor, slandm bile farketmiyordum. Ona mjdemi verdim: Canm annem, brakyorum o dini. ilk mjdeyi sana verdim. Sana mjdeler olsun anneciim!

160 Gizli Yzler Kimselere bir ey sylemiyordum. Glderen de tuhaflamt. Ondan phelenmeye balamtm. Acaba ahidler'den mi oluyordu? Benimle hi ilgilenmez olmu, Leylalar'dan kmaz olmutu. Tersine mi iliyordu ark. Onun da ilgisizlii sylememitim. canm skmt, inat etmi Yehova ahitlii'nden vazgetiimi

Nineme dkmek istedim iimi. Nineciim! Biliyor musun ben artk hak din'e dnyorum, dedim. Ninem akn akn bakt yzme: Yavrum, sen zaten Hak Din'de deil miydin? ki tane mi hak din var? yle ya, ninem bilmiyordu ki. Kime asaydm i dnyam. Nedense kimselere aamyordum. Aklma Aynur geldi. O ne yapyor acaba? Zavall kz, tpk benim gibi elikiye dmt ama o benden zekiydi. Onun sorular beni dndrd. imdi ona gidip ne diyebilirdim ki? Daha nce ben de ahidler'den olmas iin almtm. Ona telefon atm, annesi evde yokmu. Gittim yanna. Neler ekmemi ki. Hemen hemen her ahid'in bandan geenler onun bandan geiyordu. Fakat inanc da iyice salamlamt. Kur'an'dan tam olarak uzaklam, Kur'an hakknda aklna geleni sylyordu. iim gitse de ona birey diyemedim. Ramazan, ayndaydk aymz iip sohbete daldk. Fakat benim dalgnlm Aynur farketti. Senin neyin var Cemile? 161 Bilmem. Biraz neem kak. Neden? Bilmiyorum. Sanki biliyorsun gibime geliyor. Baya farkl grdm seni. Ben konuyu dattm. Eskiden oru tutar miydin? Tutardm ya, cahillik ite.

Bir an azm ap sylemek istedim. "Hayr! Asl, aldand iin oru tutmamak cahillik demektir. Bu szlerin de cahilliin eseridir" diyecek oldum diyemedim. aym yudumlarken Filiz Hoca'nn okuduu bir ayet aklma geldi, islm'dan baka din arayanlarn dini kabul edilmeyecekti. Bunu Aynur'a neden anlatamyordum ki? Sonra bulmutum sebebini. Belki de kimsede grlmeyen bir hzla o dinden kmtm ama ben henz islm'a girmemitim ki. Mslman olsam s-lm bir emri sylemekten utanr mydm? Aynur'a ahidliin nasl getiini sordum. ok gzel geiyor ama yine aklm kartran eyler oluyor. Mesela dn gece, Tetkikim'in evinde ar Filmi'ni izliyordum. ok seviyorum ar Filmi'ni. Beni etkiliyor. Kocas "Kapatn u eytan" dedi. ok bozuldum, anladlar bozulduumu. Tetkikteydik. "eytan sana vesvese veriyor" dediler. Baz eylere aklm yatmasa da, Allah'n izniyle yaknda vaftiz olacam. iimden, olamazsn, dedim. Senin kafanda pheler varken seni vaftiz etmezler. yice onlardan olman lazm. Kur'an'la en ufak ban kalmamal... Onlarda da iyi kul olmann belgesi yine kullardan alnr gibi bir eydi. Tpk reddettikleri Papazlarn yaptklarn yapyorlar. Kul Allah'n dinine girmek iin neden, bir baka kula ihtiya duysun ki, kullara Allah'tan daha yakn Allah'tan daha dost, Allah'tan daha bildik, Allah'tan daha gvenilir, Allah'tan daha gl, Allah'tan daha gzel, kulunu kim anlayabilir?.. Kim yakn olur? *** Bir trl vaftiz olamamt Aynur. Ruhu kamyordu islam'n ruhundan. O yzden de tam teslim olamyordu. Yaadklarn anlatmaya devam etti: Annemle plaja gittik. Yanmzda ahidler'den hanmlar vard. Onla162 rn kimi bikini, kimi mayo giymiti. Ben bunu hazmedemiyordum. Hatta annem denize girdiinde dnya bama yklyordu. Annem de mayo giyen ahidler'i gsterip benimle alay etti. 'Bak bak! Seninkilere bak. Kzm bu nasl din byle? Dindar bir kadn byle denize girer mi? Biz giriyoruz ama bizim dindarlk gibi bir iddiamz yok.' Dndm, soramadm ama annemin bu sz doruydu ve benim aklm kartryor, diyordu. Aynur ailesinden kopmutu ama yine onlarla beraber yayordu. Annesi, babas ve aabeyi onun bu durumuna ok zlyorlard. are aryordu ailesi. Babas da kznn Hristiyan olmasn kabullenemiyordu. Kzn ldrse ldremezdi. Dvse, bunun bir yarar olmayacakt. Ne de olsa kltrl biriydi. Onu evden kovmamt ama sonunda kendine gre bir are bulmutu. Aynur ok sevdii arkada Yksel'e gitmi. Yksel hem arkada, hem de aabeyinin nianlsyd. Kararlym Yksel'i ahidler'den yapacakm. Ama acele etmiyormu. O da renmiti, "Hemen olmaz".

Aynur etrafnda drstlyle tannan bir gen kzd. "Ben bunlarn ounu Yehova'ya eviririm" diye dnmt. Bir akam can sklm komuya gitmi, kapy alm. Evin hanm am kapy. Samimi gryorlarm. Fakat kadn ona eskisi gibi "Aa! Aynur sen misin? Buyur canm ieri ge" dememi. Biraz akn beklemi kapda. Kadn yine ieri davet etmemi. Sonunda sebebini sylemi. Kusura bakma Aynur, seni ieri alamayacam. Kocam onu eve alma, dedi. Ne olur krlma bana. Aynur cin arpma dnm. Neden byle bir ey syledi ki? Bilmiyorum, darlma ne olur. Aynur alayarak geri dnm. Dnm, ne oldu bu komulara. Gzyalarn silip, aile dostlar Sadk Beyler'e gitmi, onlarda ieri almamlar. Gzyalar iinde dua etmi: "Ey Yehova, sana snyorum. Beni bu snavdan baarl olarak kar." Aynur aknm, perianm fakat o da sa'nn mucizesi olarak gr163 yormu ilesini. Buna ramen tartamyordu bu kovulma iini. Alayarak dkyordu derdini. Ben bu insanlara ne yaptm ne? Terbiyemden hepsi emin. ocukluumdan beri tanyorlar beni. Durum byleyken beni niin evlerine sokmuyorlar? Onurumu zedeliyor bu durum. Ey Yehova! Kurtar beni! Sonra aklna gelmi Yksel. Yksel, ayrca ocukluk arkadaym. "O beni asla kovmaz" diyormu. Bu dnceyle Aynur Yksel'e gitmeye karar vermi. Akam babas eve gelmi. Babas hi ummad bir haberi vermi Aynur'a. Aynur, bugn Ykselin babasn grdm. "Darlmayn ama Aynur'u bize gndermeyin. Ben Hristiyan olmu bir kzn, kzmla grmesini istemiyorum." dedi. Aynur bunu beklemiyormu. ok fazla zlm bu duruma. Hemen yatak odasna geip yatana kapanp hngr hngr alamaya balam. Neden byle, bu insanlar neden byle? Ben bu insanlara ne yapyorum? Daha nce dinle hi ilgilenmezken byle deillerdi bunlar.

Yatanda hkrarak alam, daha sonra uyumu kalm. Aynur derdini kime dkmek istese kaplar yzne kapanyormu. Artk dayanacak hali kalmamt. En sevdii arkada Yksel'e gidip durumumu anlatmalym, demi fakat onun da evden kovmasndan korkuyormu. "Bunu tartamazdm" dedi. Gurur yapyordu, kovulmak izzetini zedeliyordu, ii arszla vurup Yk-sel'in yanna gitmi, kapy alarken heyecanlym. Ykselle karlar karlamaz onun mimiklerini incelemi. Yksel onu ieri davet etmi. Hemen sormay ihmal etmemi. Baban babama "Aynur bize gelmesin" demi. Bu durum beni ok fazla zedeledi. Dn geceden beri kendimde deilim. Beni evine nasl sokmaz baban? Bir trl anlamyorum diye. Alyormu Aynur. Ben Allah'a dndmse bu su mudur? Baban bunu nasl syler? Ayrca benim terbiyemden de emin. Yksel ok sevdii arkadann alamasna dayanamam gerei iti164 raf etmi: Sana doruyu syleyeceim ama kimseye sylemeyeceksin, sz m? Sz. Babamdan seni kovmasn baban istemi. "Aynur'u eve sokmayn. Herkes byle birey yaparsa belki bu kz Hristiyanlktan vazgeer" demi. Alamana dayanabilseydim bunu asla sylemezdim, diye de ilave etmi. Aynur bu habere ok sevinmi. Demek ki insanlar babamn sipariiyle beni kovmu. O halde zlmeme gerek yok, diye dnm. Bu haberle hem sevinmi, hem rahatlamt Aynur. Babas evladn kurtarmak iin her yola bavuruyordu, ancak bir yolu deneyemiyordu. Aynur biraz rahatlam olarak eve dnmt. evresinden ve annesinden sevgi, birazck gleryz bekliyordu. Fakat kzlar Hristiyan olan ailede sevgi ve gler yz gsterecek derman kalmamt. *** Aynur'u dinledikten sonra dndm. Evime gelene kadar hep ayn eyleri dndm. Aynur'a ahitler'den olmadm sylemediimi dndm. Kendi iimde kar yol bulamam, kendimi anlayamamtm. Baz Yehova ahidleh neden yalan sylemilerdi? Ben neden hemen inanmtm? Kur'an'dan insana huzur veren, gzellik sunan ayetleri deil de, insan -kii bilmedii iin- artan ayetleri okuyorlard. Drstlk myd bu? zellikle hata aramak iin mi , okumulard

Kur'an' ve Kur'an'a iftira atarak, kendi dinlerine eleman toplamaya alan baz Yehova ahidleri, yalan zerine mi dinlerini bina ediyorlard? Hayr, ylesine drstlk sergileyenler bunlar yapamazlard. Ben yanlm olabilirdim. O halde biraz daha beklemeliyim. Belki bunalmdan gerei gremiyor olabilirdim. Belki, bana yalan syleyen ahidler de bilerek sylememi olabilirlerdi. Uur geldi yanma, boynuma sarlp heyecanl heyecanl anlatmaya balad: Abla, abla! Bugn okulda ne oldu biliyor musun? Bilsen ok arr165 din. Tun'u yendim. Nasl yendin anlat bakaym. retmenimiz byynce ne olacaksnz diye sordu. Tun, "Ben byynce doktor olacam," dedi. Herkes bir meslek syledi, sra bana gelince ben de, "ahidler'den olacam," dedim. "ahidler kim?" dedi. retmenimiz cahil mi abla 'ahidler'i bilmiyor. Ona ben anlattm. ahidler isa'nn dedim. Hani, isa'nn ocukluu masaln anlatmtn ya, snfta onu anlattm. retmenim bana kzmad. Eyvaah! imdi ne olacak. Bu ocuk elden gitti mi acaba? ocukken sevenler byynce unutmaz derler. Acaba bu doru muydu? Doruysa kendimi affedebilir miydim? Zavall yavrucak, bilmiyordu ki, o inanta kal-saydm, belki de kendisi hayatta olmayacakt. Sanki kafam bir mengene, beynim de o mengenede skan eski bir paavrayd. Bu ocuu nasl evirebilirdim ki? iyice ruhuna ilemitim ahidlii... imdi daha iyi anlyordum ocuklara verilen nemin sebebini. Bu arada Semire Abla geldi. Oturma salonuna getik. Hafta sonu yaptmz tetkik gnnden konutuk, fikrini syledi. Valla ben o gn polise ihbar edecektim. nce dinliyeyim, dedim. O dinci kadn ilgimi ekti dinledim. Aman Allah, o ne ok bilmi yle! Bir dincide bu kadar bilgi olduunu hi bilmezdim. Ar dinci olmasayd onu her zaman dinlerdim. Semire Abla birden baka konuya gemiti. Sen Glderen'in Tarkan'la evleneceini biliyor musun? Beynime bomba gibi dt bu soru. Aman Allahm! Bu olamaz, mmkn deil. Byle sylesem de Glderen'in son gnlerde benimle ilgilenmemesi, Tarkanlar'a ok sk gitmesi aklma geldi. ldrmtm sanki. Uur bu habere ok sevinmiti. Yaasn. Glderen Ablam da ahidler'den oluyor. Gzlerimi ac ac evirdim Uur'a. Ona ne deseydim ki. Onu ben o hale getirmitim. Fikir ve inancn ocuklara kk yata verilmesine demek bu yzden nem veriyordu bazlar.

Duyduum haberin okuyla ayaa kalktm. 166 Semire Abla, kusura bakma. Ben hemen Glderen'e gitmeliyim. Sen ninemle otur. Ben hemen gelirim. Uur'un houna gitmemiti bu. Benimle otursun teyze. Artk ben kocaman erkek oldum. Semire Abla ise syleniyordu: Seni seni, Glderen'in Hristiyan'la evlenmesine sevindiin iin ne yapacan bilmiyorsun deil mi? Artk onu duymuyordum. Kendimi hzla darya attm. Tam bahe kapsndan kmtm ki, Deli ismetle karlatm. Kederli kederli bakp sordu: Ne haber Hristiyan Gl, Dnyay Hristiyan yapma planlarnz devam ediyor mu? Bir taraftan hzl hzl yryor, bir taraftan cevap veriyordum. Artk bana Hristiyan Gl deme ltfen. Ben Hristiyan Gl deilim, tamam m? Sahi mi sylyorsun?! Yoksa ryam gerek mi oluyor? Ne ilgisi var? Ben ismimle arlmak istiyorum. O da benimle ayn hzla yryordu. Allah'a giden yol sadece islam'dan geer Cemile. Bunu unutma olur mu? Deli smet'i ara sokakta brakp, Glderenler'in apartmanna girdim. Sanki yldrm olmutum. Admlarm ok hzl atyordum. Kap yi heyecanla vurmaya baladm. Glderen at kapy. Hemen ieri girip sordum: Duyduum haber doru mu? Bir elinde ay barda, bir elinde sandevi olduu halde duruyordu. Cevap verdi. Duyduun habere bal. Ne duydun? Sen Tarkan'la evleniyormusun, doru mu? Yaa, demek duydun. Beynim allak bullak olmutu. Bu haber doru mu Glderen? Farzet doru, bu telan ne? Sen, sen doru sylyor olamazsn? *

 Ne o, sevincinden mi, zntnden mi oke oldun? Bu halinin ad 167 ne? Dehete dmtm. abuk doru syle, Tarkan'la evleniyor musun? Evet evleniyorum. Hayret birey! Bu kz delirmi. Sen ldrdn m Glderen? Bir Mslman Kz, bir Hristiyan'la evlenir mi? Glderen benim telama inat, sakin sakin ayn yudumluyordu. ldrm gibi zerine atlp barda elinden aldm. Sanki sulu bardakt. Balkona doru frlattm barda. yle rahat rahat durup beni delirtme. Syle! Konu, acele cevap ver. O yine sakindi. Cevap verdim ya. Benden baka ne istiyorsun? Sen, sen hani Mslman'dn? Kartrma imdi; Senin telan ne. Yoksa Tarkan'a ak miydin? yle birey varsa syle, birey syle, bir aresini buluruz. Elalemin elinden ay bardan alp atacak kadar ldrmsan bir sebebi olmal. Sylemiyordum sebebini. Dnya da bama yklmt sanki. Gzlerime yalar birikmi, boazm dmlenmiti. Bunu nasl yaparsn Glderen? gzyalarm engelleyememitim. Sen bunu nasl yaparsn? Artk dayanamam,

Sen ahsiyetli biriydin. Ne oldu sana Glderen? Anladm anladm. Sen Tarkan' seviyorsun. Bu halin onun gstergesi. O halde al Tarkan senin olsun. Samalama, benim baka sebebim olamaz m? Ne olabilir ki? Sen bir Hristiyansn, baka birey yoksa, bu habere sevinmeliydin. Sevinir miydim hi, ama bunu ona sylemiyordum. Koltua oturup, iki ellerimin arasna bam koyarak hkra hkra alamaya devam ettim. Glderen de kar koltua oturdu. Beni seyrediyordu. aryordu halime, bense onun haline ldryordum. Bir ara mrldand:

 Ala ala, ben de senin yznden ok gzya dktm. Belki deiriz. Glderen beni delirtiyordu. Hmla sylendim. 168 Sen, iradesiz, palavracnn biriymisin. Daha drt ay nce benim iin hoca getirdin. imdi kendin saptmsn. Glerek cevap verdi: Kim? Ben mi senin iin hoca getireceim. Cann istedii yere git. Senden bana ne? Artk dayanamaz hale gelmitim. Alayarak kalktm kapya doru yrdm. Seninle konuulmaz. Delirmeden surdan kaym. Birden o da kalkt. Dur boazn aptal kz dur! Ben Tarkan'la evlenecek kadar ldrma-dm. Duyduklarn da yalan. Doruyu bilmeyen millet, haliyle yalan retecek. Aksi halde atlard. Senin buna inanmana ok ardm bir. ikincisi, farzedelim doruydu, bu tepkinin ad ne? Sevinecein yerde neden zlyorsun? Ge, otur da anlat bakalm. Derin bir nefes almtm. ' Oturdum, o srar ediyordu: Neden zldn syle, Tarkan' m seviyorsun? Aman samalama. Benimkisi bir merak ite. Benden nasl byle ey umuyorsun Cemile? Sen benim gerekten Mslman olduumu bilmiyor musun? itikad tam, yaants eksik bir Mslman. Epey konuup eve geldim. Semire Abla gitmi. Ben de Uurla oynamaya baladm. Yaptm hatalar bir bir dzeltmeliydim ama nasl? Gzlerime uyku girmez olmutu. Tetkikim, tarlaya kp kmayacam sordu. "Hastaym" dedim. Gerekten hastalanmtm da. iddetli baars gemek bilmiyordu. iin'de bulunduum durumu kiminle paylaabilirdim? Hemen aklma Filiz Hoca geldi. Yarn geliyordu, ikimiz konuacaktk. Tetkik gnne istenmedi. Hakllar tabii ki. Birinin kafalara soru takmaya alt yerde, ikincisi barnamazd. Ertesi gn geldi Filiz Hoca. Fakat Leyla kendi evlerinde bu tr tartma olmasn istememi, Filiz Hoca'y Glderenier'in evine almlard. Leyla gelmemiti tartmaya. Filiz Hoca srarla, "Hayr tartmayacaz, konuacaz" dese de Leyla ikna olmamt. Hepimiz heyecanlydk ve duygularmz birbirimizden saklyorduk. 169 Leyla istemese de Vera ve Tarkan gelmilerdi. Bir de Aynur ve Glde-ren'le ben vardm. Ben Tarkan'n koltuuna yakn yerde oturdum. Vakit lenden sonrayd. Hava ok gzeldi.

Bir ka saat nce yamur yam, topran kokusunu ieklerle sentez yapm, bize sunuyordu. Tarkan bir ara kulama eildi! yle sorular hazrladm ki, duyunca ne yapacak bilemiyorum. Bu defa ben eildim kulana: - Ya gzelce cevap verirse sen ne yapacaksn? O sorularn gzel ve mantkl cevab olamaz ki... "Bekle de gr" dedim iimden. Vera da bizim kadar heyecanlyd: Genlik yllarmzda yaptmz basketbol malar geldi aklma. Bugn bakyorum da ayn heyecan duyuyorum. Filiz Hoca glmseyerek cevap verdi: Hayrls olsun. ikram fasl bitmiti. Emire Hanm'n suratndan den bin parayd. Vera'ya gizlice syleniyordu: Leyla kabul etseydi bugn bu yobazdan kurtulacaktm ama olmad. Evim tekkeye dnecek. Bu konuma srasnda Glderen'in arkadalarndan gen kz kapda grnnce Emire Hanm hepten sinirlenmiti. Gzleri, milyonlarca dinsiz grse rahatsz olmuyordu ama bir Mslman grnce rahatsz oluyordu. yle almt putu telkinleri. Bu yzden syleniyordu: Bir ey deil, sosyeteye rezil olacam.. u hale bak, inan kriz geiriyorum, ilk iim babasna syleyip bunu Almanya'ya postalamak olacak. Glderen misafirlerini yerletirdikten sonra sordu: Derse balamamak iin bir sebebimiz var m? Buyrun Hocam. Filiz Hoca etrafa bakp sordu: isterseniz nce sorular fasl bitsin. Sorusu olan var m? Yeni gelen gen kzlardan birisi sordu: islm'da kadna, dourmas ve regli olmas Hazreti Havva'nn su ilemesi sonucu ceza olarak verilmi, bu doru mu? Hayr! Asla doru deil. Bu inan baka dinde vard. Sonra oradan Hristiyan Alemi'ne ve islam Alemi'ne sirayet etti. Kadn sulu ve lanetli ka170 bul edilmi. Dnn bir defa, milyonlarca yl nce bir kadn su iliyor, gnahn kyamete kadar teki kadnlar dyor. Byle ey olur mu? islm potansiyel sululuu reddeder.

Bahsettiiniz konu Tevrat'ta yle geer, Tekvin, Bap 3, ayet 16. "Zahmetini ve gebeliini ziyadesiyle oaltacam. Ar ile evlat douracaksn ve arzun kocana olacak. O da sana hakim olacak. Ve Adem'e dedi: "Karnn szn dinlediin ve ondan yemeyeceksin diye sana emrettiim aatan yediin iin, toprak senin yznden lanetli oldu." Evet, yle diyor Tevrat'ta. islm Alemi'nde baz igzarlar da; Tevrat'ta ve ncil'de, islm'a aykr ne kadar inan varsa onlar toplam ve islam toplumuna, Enverl Akn gibi hurafe dolu kitaplarla islm'n emri gibi insanla sunmular. Vera sordu: Siz diyorsunuz ki, islm'a uymayan inanlar Yahudi ve Hristiyan Alemi'nden topladlar. O halde siz neden Yahudi ve Hristiyanlar' suluyorsunuz? Yanlyorsunuz. Bu konuda onlar sulamyorum. Yahudi ve Hrist-yanlar yle inanyorlar. Ben bizimkileri suluyorum. Kendi dinlerine aykr olan bir eyi ne adna oralardan aldlar onu anlamyorum. Kur'an- Kerim'-de meyveyi Adem Aleyhisselam ile Hazreti Havva'nn birlikte yedii haber veriliyor. Aldana gelince, "kisi beraber eytana uydular" diyor. Neden Kur'an'n dedii deil de, incil ve Tevrat'n dedikleri bizde yaygnlam hl anlayamadm. Ayrca, bizim uydurukular, sadece incil ve Tevrat'tan almam ki, kendi hayllerini de hi durmadan altrmlar. islm kimsenin gnahn kimseye detmez. Ayrca insanlarla Allah'n kapasitesi ayn gibi gsteriliyor. Mesela; Allah' insan yapsnda tantr Tevrat. Tekvin Bap 6, ayet 6; "Ve Rab yeryznde adam yarattna piman oldu ve yreinde ac duydu. Ve Rab dedi: Yarattm adam ve hayvanlar, srnenleri ve gklerin kularn topran yz zerinden sileceim. nk onlar yaptma piman oldum..." Allah yarattna piman olur mu? Bu tr pimanlklar kullar iindir. 5. Bab'ta da, "Ve Honak Allah ile yrd ve gzden kayboldu. nk onu Allah ald" der. Baka yerde, birinin insanlarla beraber Allah' yendiini syler. Ve daha neler neler... Bu konuda bir de ayet var. "israiloullar Musa Aleyhisselam'a dediler 171 ki; sen ve Rabbin savan. O memleketin halkn ordan karn sonra biz gelir oraya yerleiriz." ite bu tr szler Allah' insanlarn seviyesine indirgemenin neticesi sylenir. Eer Allah' Allah olarak dnse, "Sen ve Rab-bin gidin savan" derler miydi? Buna ramen benim anlayamadm eydi, sorardm bilenlere mkemmel olan Kur'an' neden mukaddes kitaba dahil etmemiler? Ve neden Yehova Sahicilerinin ncleri Kur'an' nyargsz incelemiyorlar, sonra buldum cevab, islam'da Allah, Allah'n kendisini tantt gibi anlatlr. Sebeplerin biri de bu olabilir. Belki de bu benim zan-nmdr. Tarkan girmiti devreye. Siz, Kur'an'da manta uymayan birey yok mudur diyorsunuz?

 Hayr yle demedim. Hakka uymayan birey yoktur demek istedim. Ayrca mantk l deildir. Biliyorsunuz mantkszln bile bir mant vardr. O yzden mantk mutlak delil demek deildir. Buna ramen akll bir akl iman nda giderse, Kur'an'daki hibir hkm akl d ve mantksz bulmaz. Bulsa bile yine de iman eder. Tarkan tekrar sordu: Siz Kur'an' kendi dnyanza gre mi dnyorsunuz? Ben okudum ve asla kafama yatmad. Mesela nedir kafanza yatmayan? Mesela "Sizden olmayanlar tuttuunuz yerde ldrn" diyor. Hani islm kimseye zorla iman ettirmezdi. Neden sizden olmayanlar tuttuunuz yerde ldrn diyor? Hepimiz birbirimize baktk. imdi Filiz Hoca ne diyecekti? Bylesine bir sorunun altnda ezilmemesi dnlemezdi. Filiz Hoca eline Kur'an' alp sordu: Bahsettiin ayeti bana bulabilir misin? Tabii ki bulurum. Verin Kur'an' Tarkan ezberlemiti ayetin adresini: Buyrun buras, Bakara Suresi; Ayet: 191 ite ben bu noktada size retenlerin drstlnden phe ediyorum. Neden bir ayetin bir ksmn okursunuz da devamn okumazsnz anlamyorum. Allah'n dinine byle iftira yaplr m? Ve siz tepeden inme olarak m bu ayetin size yarayan ksmn okuyorsunuz. Oraya gelinceye kadar bir nce172 ki ayeti hi mi okumazsnz? Daha dorusu size retenler hi mi okumadlar? Drst insanlara arptmak yakr m? Biz de arptmak istersek incil'de, Tevrat'ta neler buluruz arptacak. Fakat bunu insanlk erefimize yaktramayz. imdi cevabnza geliyorum. nce ayn surenin 190. ayetten okumaya balayalm. "Sizinle arpmaya girenlerle Allah yolunda siz de arpn" Burada "sizinle arpmaya girenlerle" ibaresine dikkatinizi ekiyorum. "Allah yolunda siz de arpn. Ama haksz yere saldrmayn. nk Allah, snr tanmaz azgnlar sevmiyor." Baknz, sava nce dmanlarn balatmas gerekiyor. 190. ayetten bunu reniyoruz. "Sizinle arpmaya girenlerle siz de arpn" diyor.' 191. ayette sava meydan kastediliyor. "Onlardan tuttuunuzu ldrn, onlarn sizi karttklar yerden, siz de onlar kartn. Fitne ve bozgunculuk ldrmekten daha ktdr. Mescid-i Haram'da onlar sizinle arpmaya girinceye kadar, siz onlarla arpmaya girmeyin. Eer sizinle arprlarsa siz de onlar

ldrn, ite byle verilir kfre sapanlarn cezas. Eer sava sona erdirirlerse Allah ok affedici, ok merhametlidir." Ve devamnda arpmaktan vazgeerlerse siz de vazgein diyor. imdi bu konu sava alannda geen bir konudur. Size bu ayeti syleyenler, arptp syleyenler sanki "Tuttuunuzu ldrn" ayetinin sava alannda olduunu anlamamlar mdr? Sadece o kelimeyi okuyup gerisini braktlar m? Sanki sokaktaki kafirleri tutun ldrn diyormu gibi anlatlyor ayetler ki, sava onlar balatmadan siz balatmayn da deniyor. Daha ne denseydi? Size sava aanlar alklayn denemezdi deil mi? Evet, size soruyorum, bu ayetten bizden olmayanlar ldrmemiz gerekliymi gibi anlam karmak nasl mmkn olabilir? Size retenlerin aklndan phe etmemiz mmkn olmadna gre, demek ki; gz gre gre maksatl ynlendiriyorlar. Hile yapanlarn drstlkten bahsetme haklar yoktur. Hepimiz akndk. zellikle ben ok akndm. nk yllarca o ayeti ben de "Sizden olmayanlar ldrn" diye biliyordum. Gittiim her yerde bu ayetten de bahsettim. Nice insanlarn akllarn kartrdm. Oh olsun o insanlara, onlar da bana hemen inanmasalarm. O gn de byle geti. Arabam tamirdeydi. Srf Filiz Hoca'y ben gt-reyim diye, tamirciye srar edip arabam boyattm. Onu arabama bindirdi173 imde tarif edilmez bir heyecan ald beni. Beikta'a geldiimizde ona dnp i dnyam anlattm. Biliyor musunuz? Ben sizi ok sevdim. Ben de yle. Konumanz beni ok etkiledi. inaallah etkisini grrz. Glerek sordum: Nasl bir etki beklersiniz? Bahsettiim konular nasl bir etki gerektiriyorsa. Benim Mslman olmam ister misiniz? Tilkiye sormular, tavuk sever misin diye. O da glmekten syleyemiyorum demi. Demek Mslman olmam sizi ok sevindirir. phen mi var? Bir an durakladm. Acaba sylese miydim dncelerimi? Sonra neden sylemeyeyim dedim. Ben Yehova ahitlii'nden ayrldm. Yzme bakt... Sonra ummadm bir cevab verdi.

 Biliyorum. ok armtm. Nasl bilirsiniz? Ben hi kimseye sylemedim ki? Halin, tavrlarn, baklarn syledi. Allah Allah, hangi tavrm beni ele verdi ok merak ettim? Bir ok tavrn. Mesela ben gzel cevap verdiim zaman gzlerinin ii glmsyordu. Dier tavrlarn da yle. Hatta bir gn Glderen'e syle- dim. O, ne dedi? Onun Yehova ahitlii'nden dnp islam'a girdii gn grrsem kurban keseceim. Bu kz beni ok zd. O Hristiyan olunca ben ok aladm. Onu ikna etmeye altm ama olmad baaramadm, dedi. Bence baard. Ylmadan usanmadan benim dnm iin alt. Sonunda baard da. Yehova ahitleri'nden dnmen yetmez. Allah'n dini ile ereflenmen lazm. inaallah o da olacak ama islam bana ar gelir diye korkuyorum. 174 Ya hepsini yapamazsam. islam'n her emrine inanrsn, hepsini yapamazsan bile, hepsine inanman byk krdr. Peki ilk olarak nerden balayaym sizce. ncelikle, Yehova ahitlii ile ilgili beyninde bir soru kalmamal. Onun iin Do. Dr. Hikmet Tanyu'nun Yehova ahitleri isimli kitabn okumalsn. Tek kelime ile harika bir kitap. Onun kadar geni aratrmal Yehova ahitleri'ne ait bir kitap henz yazlmad veya ben okumadm. Hangi yaynevine ait bu kitap. Diyanet'e ait. Hi vakit kaybetmeden o kitab bulup okudum. Daha sonra Filiz Hoca bana baka kitaplar verdi onlar da okudum. Artk Glderen'e sylemeliydim bu durumumu. Kzcaz benim yzmden deliye dnd. Hemen giyinip Glderen'e gitmek iin villadan ktm. Bu gn ona mjdeyi verecektim. Yine Deli ismet'le karlatm. O da benim yzmden ok zntler ekmiti. Onun da sevinmek hakkyd. Beni grnce sordu. Ne haber Hristiyan Gl? Sevinle cevap verdim:

 Ben artk Hristiyan Gl deil Mslman Gl'ym. Mslman oldum. Haber vereyim belki sevinirsin diye dndm. Deli smet'in gzleri yaard. Bir mddet bana baktktan sonra duygusunu aklad. Demek ryam imdi gerek olacakm. Buna ok sevindim. Sevinme kelimesi az kalyordu. Benden ayrlrken farketmitim, gzyalar yanaklarndan szlyordu. Koarak Glderen'e gittim. Kapy o at. Glmseyerek kapdan girdim. Koltua oturur oturmaz baladm konumaya. Glderen, benim biricik arkadam. Artk sana almamn zaman geldi. Biliyor musun ben Mslman oldum. Glderen hibirey sylemeden sadece yzme bakyordu. Bir mddet ylece bakakald. Sonunda alak sesle sordu: Benimle dalga m geiyorsun Cemile? Ne dalgas? Vallahi ben bir Mslmanm artk. Heyecanla kalkp boynuma sarld. 175 Ben bu gnleri duyacak mydm? Aman Allah'm ne olur bu bir rya kmasn. Sonra hkrklarla alamaya balad. Yllardr beni kahrediyordun. Ne aclar ektim tahmin bile edemezsin. imdi hepsi bitti. Sen dndn ya btn ektiklerim sana feda olsun. Bu arada annesi girdi ieri. Glderen sevinle annesine mjde verdi: Anne! Biliyor musun, yllardr beklediim gndr bugn. Cemile Mslman olmu. Emire Hanm dudak bkp sylendi. Ne olmu Mslman olmusa. Hem bundan sana ne? Bana ne olur mu anne? O benim canm kardeim... Canmn yarsyd... Onun Allah'a dnmesi, nasl, bana ne, olabilir ki? Annesi bunlar anlayacak kapasitede deildi... Glderen daha fazla konumad... imdi sra Vera'dayd. Vera ile Filiz Hoca iyi bir arkada olmulard. Mutlakt artk Vera'nn Mslman olmas. Bunu birgn Vera'ya atm. Vera ok sinirlendi: Neden bir Mslmanla bir Hristiyan sk fk arkada olunca illa birinden birinin din deitirecei sanlr, ikimiz de kendi dinimizde kaldmz halde arkada olamaz myz? Filiz

Hoca aydn bir Mslman. "Hristiyan bana sava amadka ben ona sava amam." diyor. Siz neden ayn dnmyorsunuz? Gerekten neden ayn dnmyorduk? Cevab ok basitti. Bizim ufkumuz Filiz Hoca kadar geni deildi. Bilgimiz de... Vera ona sayg duyuyordu ama dinini deitirmek niyetinde deildi. Mslman olduumu syledim Vera'ya: Byle olaca belliydi, dedi. Bu arada Tarkan gelmiti. Tarkan'a syledim Mslman olduumu. Haklsn, dedi. Neredeyse ben bile Mslman olacaktm. Bize anlatld gibi deilmi olaylar. Allak bullak oldum. Gnlerdir uyku uyumuyorum. Leyla'ya da syledim, bana ok kzd. Tarkan doru sylemiti Leyla. Bana da ok kzmt. Leyla benimle hemen hemen hi konumuyor, konutuumuz zaman da neden din deitirdiimi sormuyordu. 176 Herkese sylemitim Mslman olduumu. Bir tek bat)ama sylememitim. Ne diyecekti acaba. Merak etmiyor da deildim. Sonra, zaman zaman Mukaddes Kitab' alp okudum. Daha nce gzyalaryla okuduum yerlere uzun uzun baktm. Hayret dedim kendi kendime. O cokuyla aladm bu sayfalarda ne vard da beni alatyordu? Ben neden alyormuum acaba? 177 Mor Dalga Aynur'a gittim. Annesi evden yeni km. Aynur'un beti benzi solmutu. Yine tartmlard, onun iin ok sinirliydi. Birde baktm Kur'an' eline alm hem alyor, hem sayfalarn hmla yrtyordu. Bu Kur'an iin annem babam bana yapmadklarn brakmyorlar. Ben de bunu yrtp yakacam, dedi. Ben elinden almak istedim, balkona geti. Sen karma Cemile. Grsnler benim Kur'an' ne yapacam, grsnler. Sayfalar yrtp yrtp hrsla buruturuyordu. ldrm gibiydi. Btn hncn Kur'an'dan alrcasna Kur'an'a hakaret ediyor, sonra da "Gelsin Muhammed, seni elimden kurtarsn" diyordu. Sonra yrtt sayfalara kibrit akp yakt. Kur'an sayfalarndan oluan alevleri intikam hrsyla kardan seyrediyordu. Ona ne kadar engel olmak istedimse de olamadm. Kendisini kaybetmiti. Gzleri yuvasndan km gibiydi. Benim Kur'an'ma byle hakaret edemezsin, dedim. ard, merakla ve dehetle sordu:

 Kur'an neden senin oluyormu? Cevap verdim: Ben... Artk bir Mslmanm. Ben Mslman oldum canm, dedim. Sanki mumdan bir kz olmutu Aynur. "Nasl olur?" diyebildi sadece. Onu oke olmu halde brakp, yanndan ayrldm ve eve geldim, ilk iim babama telefon amak oldu. Babam telefondayd: Baba benim. Merhaba baba, naslsn? iyiyim, sen naslsn? 179 Ben iyiyim baba. Sana bir mjdem var. Ben Mslman oldum baba. ahidler'den ayrldm. Babam bu haberime tahminimden fazla sevinmiti. Sahi mi sylyorsun yavrum? Beni bu haberinle bahtiyar ettin. Ben de sana mjde vereyim, ben de Mslman oldum kzm. Hem de be ay nce. Bu aklama beni artmt. Sen zaten Mslman deil miydin baba? Dille Mslman'dm kzm, imdi kalbimle, yaantmla da Mslman oldum. Sevincimi tarif edemem. Her ey yolunda gidiyordu. Ah benim biricik annem ah. Hayatta olsaydn da bu mutlu gnleri sen de grseydin. Yalnz Uur bir problemdi benim iin. ocuk yata kalbe giren sevgi kolay kolay kmazm meer. Ne yaparsam yapaym, Uur'un Sahidier'e olan sempatisini deitiremiyordum. Filiz Hoca'ya atm bu derdimi. O da bana ne yapmam gerektiini syledi. Onu isa Aleyhisselam' sevmekten menetme. Onu sevsin. Bir Ms-lmann Hazreti isa'y sevmesi su deildir, ona inanmamas ise insan dinsiz yapar. Hazreti Muhammed'i sevdirmek iin ona Peygamberimiz'in ocukluk kssalarndan anlat. Demek ki sen ona ahidler'i ok gzel sevdirmisin. imdi onu slam'a ekmek zor olacaa benziyor. Gerekten yle. Bacak kadar ocuk islam hakknda ne sylesem syleyeyim duymuyor bile. Bir de Hristiyan kalrsa bu ocuk, kendimi affetmem. Sen elinden geleni yaparsn. Sen gayret etmekle mkellefsin. Allah korusun, onun Hristiyan kalmasna dayanamam, dedim yine. Bana moral verdi: Sen, samimi olarak al, sonunda mutlaka sen kazanrsn. Artk kardeime ynelmitim. Benim Mslman olduumu duymu sordu:

 Abla! Senin iin Mslman oldu, diyorlar doru mu? Doru yavrum. Neden Mslman oldun abla? Allah yle istedii iin. 180 Artk isa'y sevmeyecek misin? Sevmez olur muyum? imdi daha bilinli olarak seveceim. Hem de ona hi iftira etmeden. Hem onu, hem de Hazreti Muhammed'i seveceim. Kardeim ummadm soruyu sordu: Hani Muhammed yalancyd abla, imdi onu nasl seveceksin? Kim syledi bu yalan? Sen sylemitin abla. Bana sylemitin. Vay kuruyas dilim, bunu nasl syledin! ocuun karsnda epey bocaladm. Sonra aklama yaptm: Hayat boyunca bir tek yalan grlmeyen Peygamberimizi bana kt tanttlar canm. Onun yalan sylediini, Peygamber olmadn sylemilerdi. Birileri beynime girmi, Hak Din'in kayna olan Kur'an' bana ktlemilerdi. Ben de aldandm canm, hem de ok abuk aldandm. O halde sen Muhammed'i sev, ben de isa'y seveyim. Sen Kur'an oku, ben de incil okuyaym, oldu mu abla? ler iinde i kt bana Mavi dalgalarm mora boy and Umutlarm zikzak yapt hlyalarmda Dertlerime benden bakas dayand Sarard yeil yapraklarm Mor mor oldu beyaz glm zletti kendini bana, korktuum lm. ^

Deli ismeti dndm. Konutuu zaman en akll adam bile susard, yannda. Kendisine sormaya karar verdim. Bir daha bize geldiinde veya kapmzn nnden geerken onu ieri arp konuacaktm.

Bir ka gn sonra ilahi okuyarak geti kapmzdan. Esmiler yine. Beni duymad. Yine sama sapan szler syledi. 'Ben kendi halkmn kyn yakmam Yakmam efendim, beni ldrn yine yakmam.' 181 Kendi dinimden olana kurun skmam. Gerekirse srnrm, ben kendi halkmn kyn yakmam. *** Dedeme syledim Mslman olduumu. Ask suratla "iyi yaptn" dedi. "imdi Vera Gavuru ile konumazsn." ok sinirlendim dedeme: Dede! Ne olur ona Gavur deme. Peygamberinin izinden git. "Ehli Kitap ya da Mslman olmayan" manasnda kullanlan kelimeyi kullan "Gayri mslim" de. O yle dermi. Zalim ehli kitaba gavur denirmi. Ama her ehli kitap zalim deildir. ok merhametli hristiyanlarn varln unutmayalm. Tabii ki ktleri de var ama Vera ktlerden deil. Sen onu savun savun. Greceksin birgn, bak sana nasl dmanlk yapacak. Yanlyorsun dede. Ondan bana hibir ktlk gelmez, gelemez. Bunu greceksin. Sen de greceksin. Dedemde bir ey farketmitim. Vera'nn aleyhinde konuurken baya yz kzaryordu. Baheye ktm. ieklerime bakyordum. Kardan karya Vera ile konuuyorduk: Ne haber Mslman Gl? Ben de ona cevap verdim. . iyilik Hristiyan Gl. Sende ne var ne yok? Ne olsun. Bildiin gibi. Sahi, sana bir haberim var. Nedir o? Buraya gelmeden sylemem. Dedem tlperdenin arkasndan bizi takip ediyordu. Ben Vera'nn yanna gittiimde dedem hl perdenin arkasndayd. Bir dakika gemeden Vera'nn yannda bitiverdim. Syle Vera, ne oldu? Ne olacak. Tarkan dn gece "Mslmanl aratracam" dedi. Neee! Doru mu sylyorsun?

 Tabii doru sylyorum. Leyla ile birbirlerine girdiler. Aman Allah! Kulaklarma inanamyorum. inan inan. Filiz Hoca'ya sorduu ayetler var ya, o ayetlere yle inan182 d iin Yehova ahidi olmumu. inancnn tersi knca kafas karm. imdi islm' aratracam diyor. Sakn Cemile'ye sylemeyin ben kendim sylerim dedi. Sevincime diyecek yoktu. Yine de tam olarak inanmamtm, ilahiyat mezunu birinden dersler alyormu. Yehova ahitleri gelmiler iknaya almlar, "Siz Kur'an ayetlerini bana hep arptarak anlatmsnz. Size inancm kalmad." demi. Leyla kardei iin ok zlyormu. Ne yaptysa Glderen yapt diyormu. Evet Glderen yapmt. Ylmam usanmamt. imdi sra bendeydi. Ben de almalydm. Ah keke Mslmanlarn da Yehova ahitleri gibi dzenli alan bir dzeni olsayd. Hemen oraya gider greve balardm. Bir akam Vera'ya gittim. Bo bulunup ak kapdan ieri daldm. Bir de baktm ki, aman Allah ne greyim, Tarkan akam namaz klyor. nce rya grdm sandm... Sonra boazm dmlenir gibi oldu, yutkundum. Sonra da alamak geldi iimden.. Hem gzlerimden ya akt, hem de onu seyrettim elimde olmayarak. Aman Allahm, bir gence namaz klmak bu kadar m yakr! Onu heyecanla izlerken selam verdi. Bir de bakt ki ben ona bakyorum. Heyecanla kalkt yerinden: Aaa sen misin? Galiba. Demek beni yakaladn. Evet ok sevindim Tarkan. Senden bekleneni yaptn... Ne zamandan Mslman olmay dndn? Aslnda oktan beri kafamda baz sorular vard. Mesela, Kur'an'n anlatld kadar acmasz olamayacan son zamanlarda anlamaya balamtm. Biz neye inanyorsak, onun aksine deliller sunuldu bize.. Aylardr dnyordum, gece gndz bu sorularla meguld kafam. Basitlerinden bir rnek: Devaml bir kzla, bir erkek beraberler ama kalbini bozmamalymlar, inanc var ya, kafama hi yatmyordu. Erkein yapsna da, 183

kadnn yapsna da aykr buluyordum ama kimselere birey syleyemiyordum. Doru sylyorsun. Ben de dnmtm ayn eyi. Aslnda birok ahit bunlar dnmtr gibi geliyor bana. Bir defa insan ftratn tanmamaktr bu. e bakn; iki bekar her zaman beraber gezecekler ama kalplerinden hibirey gemeyecek. Belki mstesnalar kar ama kaidede mmkn deil bence. Daha bir ok soru vard kafamda. Demek senin iinde bu sorular vard, neden sylemedin? Tarkan biraz duraklayp cevap verdi: Sen annemle otur, ben namazm tamamlayp geleyim. Seninle konuacak ok eylerim var. Ben Vera'nn yanna gittim. Vera, Leyla'y anlatt. Tarkan'n Mslman olmas Leyla'y ok zd. Vera yemek hazrlyordu. Bir taraftan da sorularma cevap veriyordu. Sen zlmedin mi Vera? Hi zlmedim. Ben kendimden sorumluyum. Onlar ne isterlerse olsunlar. Babas ne dedi? O da benim gibi dnyor ama kaynanam'sevinten ok geiriyormu. Kendisi Mslman deil ama kendisinden baka herkesin Mslman olmasn istiyor. Bu sz ok houma gitmiti. Gerekten de baz Mslmanlar, kendileri islm'n "i"sini yaamazken, bakalar slm'n her kuraln yaasn istiyorlar. Filiz Hoca'dan konu atk. Vera onu ve ve bitiremedi. Keke btn Mslmanlar Filiz Hoca gibi olsayd. Evet ok haklsnz. Keke her Mslman Filiz Hoca gibi, her Hris-tiyan da senin gibi olsa. Ne yazk ki, iki hatta , hatta hatta drt kesimin yobazlar yznden, iyi niyetliler bilinmiyor, iki tarafta da "Sava ksn" diye bozgunculuk yapanlar var. O yzden savalarda ara bozuculara islm'da ok byk bir ceza varm. Hatta en byk ceza onlara verilirmi. Bana dedemi sordu: Yine benden nefret ediyor mu? Hi deimedi. Hl bana bir ktlk yapman bekliyor. Senden ba184 na bir ktlk gelse adam bayram edecek. Ne zaman sana gelsem, tln arkasndan beni takip ediyor. Hristiyan deyince, Hristiyan' insanlk d bir canl gibi gryor. Acaba

Hristiyanlar'da da dedem gibisi var mdr? Mslman'dan korkan ve rken? Olmaz olur mu? Banazlar her kesimde bulunan parazitlerdir. Bu arada Tarkan geldi. akayla bana takld. Hadi Cemile, seninle bir olup, annemi Mslman yapalm. Bouna heveslenmeyin, dininizi kendiniz gzel yaayn, ben olmasam da olur. Sonra Tarkan'la yarm kalan konumuza dndk. Evet Tarkan seni dinliyorum. Neden dncelerini sylemedin. Bilmiyorum. Biraz da tetkikimi zmek istemedim. nk benimle canla bala urat. Baka eyler de var. incil'de daha ok hikayeler hakim, Tevrat'ta da kafama yatmayan ok eyler vard. Mesela, Mesela bana gre Tevrat'ta kadn ok fazla sulanyordu. Sonralar ilk defa inanmann verdii heyecanla bunlar unuttum. Sonra devreye Filiz Hoca girdi, nasl ardm bilemezsiniz. Hani islm'da, "Sizden olmayan ldrn" deniliyordu ya; meer sava alanna ait olan bir ayet, gnlk yaamda geerliymi gibi anlatld bize. Bu da beni perian etti. Duygularm ykt, gvenimi ykt. Kendi kendime ok mcadele ettim. Kimsenin haberi yokken ben kendimle savataydm. Zaten biz hatay batan yaptk. Kendi dinimizi, onlarn bak asyla, onlarn istedii kadarn rendik. Onlar da malum konulard. Mantmza sdramadk. Bize ho gelecek ayetlere deil, kafamz kartracak ayetlere dikkatimiz ekildi ve ahitler'den olduk. Biz yine ahitler'deniz. Filiz Hoca syledi. Ne syledi? yle gzel birey syledi ki hayran kaldm. Bir yerde okumu. Dedi ki; "Yehova ehitleri diyorlar ki, 'Biz Allah'n ahidiyiz' biz de diyoruz ki herey Allah'n ahididir." dedi. Daha ne sylesin? *** Aradan aylar geti. Filiz Hoca kitap listesi vermiti. Tavsiye ettii btn kitaplar bitirmitim. Ufkum genilemi onun tavsiyesi ile Kur'an'n tedkiki-ne balamtm. Bu defa Filiz Hoca'ya gre, Kur'an'n hereyini tam anla185 masam da ana hatlaryla ruhunu kavramm. Derslerimiz gzel gidiyordu. Ben islmi ilimlere nem verdike, Vera benden uzak durmaya balad. Bunu hazmedemiyordum. Neden deimiti Vera. Selam bile souktu. zellikle, italya'ya gidip geldikten sonra balamt bu durum. Tarkan dzenli bir ekilde okuyordu.

Bazen ona rastladmda reniyordum durumlarn. Glderen ise ayn gayretle yoluna devam ediyordu. Derslere onunla beraber gidip-geliyor, onunla beraber alyordum. Gemi gnlerde benim durumuma zld iin ne kadar ac ektiini anlatyordu zaman zaman. Dedem de Vera'nn durumunu farketti, devaml benimle alay eder oldu. Hani nerde senin Vera'n? Neden seninle ilgiyi kesti? Ben sana dememi miydim ona gvenme diye, diyor ve her frsatta hakl olduunu bama kakyordu. Dedemin szleri bana dokunmuyordu ama Vera'nn durumu canm yakyordu. Leyla ise, merhaba ve naslsndan baka benimle bir kelime bile konumaz olmutu. Leyla'y ve babas Faik Bey'i islam'a ekebilmek iin ok uratm. Glderen de urat ama hibir ey elde edememitik. Nedense, onlarla ilgilendiimiz kadar, mahallemizde bulunan, ad Mslman ama kendisi mrik olan putularla uramyorduk. Sanki onlara slam' anlatmamz farz deilmi gibi. Uur'a gelince; o ummadm ocuk beni nerdeyse hasta etti. Bir gece yine tutturdu "Bana masal anlat" diye. Ninemle dedem de srar ediyorlard. Uur'umun karnn doyurdum, "Dilerini frala, pijamalarn giy, odaya gel. Sen yatana uzan ben de sana Yetim Muhammed isimli masal anlataym" dedim. Anlattm masal deildi ama ocuk masal dersem daha ok seviniyordu. Gle oynaya dilerini fralad... Ellerini sabunlayp pijamasn giydi. Tertipli ocuktu Uur... zerinden kard eyasn katlar dolaba koyard. Annemin annelik eseriydi bu da. Uur yatana yatt, ben de karsna oturup, alemlere rahmet olarak gnderilen Yetim Muhammed'i anlatmaya baladm. 186 "Bindrtyz ksur yl nce Bekke ve Mekke adn alm bir ehirde bir erkek ocuu dnyaya gelmi. ocuk o kadar sevimliymi ki; her gren "Bu ne sevimli ocuk!" demekten kendisini alamyormu. ocuun annesi, bu ocuun sradan bir ocuk olmadn hissediyor-mu ama kimselere birey syleyemiyormu. Daha ok Mekke ismiyle anlan bu ehirde bir de adet varm, yeni doan bebekler, st ocuu olarak, st annelerine verilirmi. Muhammed'i de stanneye vermeleri gerekiyormu.. Buna mecburlarm... Muhammed'in annesi Amine ocuunu st kyne gndermek iin hazrlam... Gzyalarn tutamyormu... O sevimli yavrucak da annesinden ayrlacan hissetmi ve balam alamaya ama alamas fayda vermemi. Muhammed'i stanneye vermiler. Stannesi ona ok iyi bakm. Halime uzun sre st annelii yapm.

Daha sonra Muhammed'i ondan alp bu defa Bereket adndaki bir dadya vermiler.. Hazreti Bereket'in bir olu olmu. Olunun ad da Eymen'mi. ondan sonra Eymen'in annesi anlamna gelen m-m Eymen adn alm. mm Eymen Muhammed'i ok sevmi... Muhammed de onu ok sevmi..." Bu arada Uurum sordu: O annesi yok diye mi alam? Annesi varm ama uzaktaym. Onun babas yokmu. Muhammed Aleyhisselam annesinin karnnda yaklak alt aylkken babas lm. Babasn ok mu zlyormu? Hem de ok. Annesini? Annesini de. O halde neden annesi onu uzaklara gndermi? O zaman yle bir det varm toplumda. Ama islm'dan sonra Kur'an annelere ocuklarnz emzirin demi. Ondan sonra anneler ocuklarn uzaklara gndermemiler, kendileri emzirmiler. Tabii gndermesinler abla. ocuklar annelerini ok zlyorlar... Annesini zleyince gizli gizli alyor ocuklar. Yreim yand ocuun bu szlerine. Sordum: Sen nerden biliyorsun? Yere baktktan sonra cevap verdi: Ben baka eyler de biliyorum abla. Annesini zleyen ocuklar, annelerinin gzln saklayp, o gzl pyorlar. 187 Yandm annem, kalbimle beraber yandm. Hi belli etmeden sordum: Peki bunu nerden biliyorsun? Uurum'un gzlerinde yalar birikmiti. Sonunda yalar yanaklarndan szlmeye balad. Biraz durakladktan sonra sorumu cevaplad: Ben biliyorum, nk ben yle yapyorum abla. Bylesine hzn dolu szlerden sonra gzlerime kim "Dur!" diyebilirdi. Ben de baladm alamaya. Ona sarlp beraberce alamamz srdrdk. ocuk, annemi unuttu sanyordum. Onu mezarna bile gtrmyor, onunla gerektii gibi ilgilenmiyordum. Birok bykler gibi, ocuun sade imanla ilgili problemi var sanyordum. Ve btn dikkatimi o yne vermitim. ,,

Hayat tanmak, gerektii gibi anlamak lazmm meer. Bize okutulan derslerde neden hayatn dersi yok acaba? ncelikle insan hayatn, psikolojisini gereine uygun bir ekilde renseydik, ben kardeimi byle unutur muydum? Ona grevimi yapmam olmaktan utan duydum. Hibir byk de "Bu ocuun ruh dnyasna nem ver. Sen ona analk yapacaksn" demedi. Babama yalvardn gn dndm. "Ben ona analk yaparm" demitim. Etrafta grdm analk modeline greydi yapacam analk, ben de yle yapmtm. ocukta sadece beni ilgilendiren ynlere dikkat ettim onu ilgilendiren ynler olduunu dnmedim bile. Bu durum hemen hemen hepimizde var. ocuun eitiminden sadece ana baba sorumludur sanyoruz. Halbuki ablalar, aabeyler, daylar, teyzeler, hatta komular bile.. ocuk kimin olursa olsun ona eitici olmal deiller miydi? Uur'un szleri cierimi yakt. Hatrlamtm. Annem ld zaman yavrucak yle ili ili alamt ki, hl gzmn nndedir. "Onu topraa koydurma, evimizde saklayalm, ne olur baba!" diye yalvarmt. Gnlerce iki lokma yedikten sonra sofradan kalkmt. Onunla biraz ilgilenmitik o zaman ama abuk kestik ilgiyi. Ben habire yklendim ahid-ler'den olsun diye. Meer ocuk kendi dnyasnda yapayalnz kalm. imdi hatam teta188 fi etmeliydim. Eer ben insan isem, bunu baarmak bana zor gelmezdi. Bu karardan sonra ona tekrar sarldm. Canm Uur'um. Ablan affet canm. Ablan da yanl eitimin bir parasyd yavrum. +** Glderen muradna ermiti. Artk ek mutluydu. Bu defa, Glderen'in benimle ilgilenmesi gibi ben de Aynur'la ilgilenmeye devam ediyordum. Benim Mslman olmam onu artmt. Vera ayn ekilde beni zmeye devam ediyor, yine "Merhaba" "Nasl-sn"dan baka bir kelime konumuyordu. Acaba dedim, italya'da papazlarla grt de papazlar m ona benimle ilgilenmemesini syledi!? Bizler, olaylara kendi modellerimizden elbise bimeyi nedense ok zevkle yapyoruz. Almz bakasnn durumuna aklmzca yorumlar yapmaya. Bir gn iyice skldm. Glderen de yok. Leyla zaten bana kar tam bir yabanc oldu. Sevgisi zaten kalmamt. imdi hatrlamtm. Bir tetkik dersimizde Matta incil'i blm bete, "Dman sev!" balkl ayetteki balk, baka bir eviride "Sevgi snav" ad ile yazlmtr, incil diyor ki, "Komunu seveceksin, dmanna kin besleyeceksin, denildiini duydunuz ama size derim ki, dmannz sevin ve size bask yapanlara dua edin..."

O zamanlar bunu ok dnmtm. O halde biz Mslmanlardan nefret ettiriliyoruz. Hi farkna varmadan nasl bu hale geliyorduk? Alevilii kullanarak Alevi inanc sevgidir diye diye devaml kin veren sahte Aleviler ve sahte Snniler gibi, biz de ister istemez, hem nefret ediyor, hem de ilgilendi- _ imiz kiilere nefreti alyorduk. Byle olmamalyd... Mademki isa'nn emriydi, dmanmz bile sevmeliydik. Bunu gidip Leyla'ya soracaktm. Artk dayanamyordum. Gittiimde villadayd ama beni gayet souk tavrla karlad. Leyla'ya sordum: Senin inancn sana, "Dmann bile seveceksin" derken, sen neden benden nefret ediyorsun? Souk tavrlaryla cevap verdi. 189 Ben kimseden nefret etmem. Bu doru deil. Sen benden nefret ediyorsun. Hani dman bile sevecektiniz? Seninle biz yllardr arkadaz. Bana byle yapmamalydn. Annen zaten bir alem oldu. Her halde annen gittii yerden kt mesajlarla geldi. Ve beni ok artt. Neden bylesiniz syle? Aldm cevap yeterli deildi. Canmn sknts artm olarak eve geldim. Ertesi gn baheye indim. Sklam, birbirine girmi gllerin sk olanlarn skp, gllerin rahatlamasn salayacaktm. Baktm Vera geiyor. Ona: isa ve Meryem akna dur, dedim. Durdu. Sen neden byle yapyorsun, ben sana ne yaptm ltfen syle. Ko-numayacaksan yine konuma. Allah akna syle. sa akna syle, dedim. nceleri bana bakmadan bahenin parmaklklarndan tutmu ayakta duruyordu. Sonra gzlerini bana evirdi: Doruyu syleceksem dorusu u: Ben italya'ya gittiimde ailem haricinde en ok seni zlemitim. Kzma aldm hediyelerin hemen hemen tamamna yaknn sana da almtm ama beni havaalanna kadar gelip karlama zahmeti gstermedin. zlemi olsaydn karlardn. Ben de bu yzden krldm sana. aknlkla sordum: Nee! Ksknlnn sebebi bu muydu? Az bir sebep mi? Aman Allahm, inanamamtm. Parmaklklardan elimi uzattm onunla tokalatm. Sonra biraz yukar kp sarldm ona.

 Senin hakknda yanlmamm. Epey konutuk. Semire Abla geldi yanmza. Ben gllerin sk olanlarndan kimini skyor, kimini kesiyordum. Semire Abla sordu: Ne yapyorsun? Sevinliydim. aka yapmak istiyordu canm. Cevap verdim. Ne yapacam, bahemizdeki Hristiyan Gllerini temizliyorum. Yerine Mslman Gl dikeceim. Maksadm Vera'ya aka ile taklmakt. 190 Semire Abla birey sylemeden gitti. Vera ile hosohbet epey zaman geirdik, sonra "Herkes evine" deyip gltk ve evlerimize geldik. ok gemeden Vera gelip benden rica etti: Ne olur, arabam Leyla alm, beni Taksim'e kadar atar msn? Tabii, hemen. ok gemeden caddeye inmitik bile. Daha Beikta'a gelmeden arabam bozulmutu. Kenara ektim. Ne yapalm diye dnyorduk. Vera bir ansn anlatt: Daha evlenmemitim o zaman. Komumuzun biri Mslmand. Kadncaz doum sancs tutmu, bizim zili ald. Vera! Ne olur beni hastaneye gtr, dedi. Gtrdm. Geri dnte arabam bozuldu. Arabay kenara ektim ve bir taksi tutup eve geldim. Arabann bozulduunu syledim. Annem "Sana birey olmad ya gerisi mhim deil" dedi. Ama anneannem farkl cevap verdi: Tabii, alrsan domuzu arabaya uursuzluk getirir, dedi. Sen ne diyorsun anneanne? O bir Mslman, hem de gerek Mslmanlardan, ona m domuz diyorsun? dedim. Domuz mu? Domuz onlardan ok daha uurlu bir hayvandr. Kirlettin arabay, dedi. Eminim senin deden de yle diyecek: Araban tabii bozulur. Alrsan Hristiyan Gavuru'nu arabana, olaca buydu...

Eve geldiimde dedeme durumu anlattm. Aynen Vera'nn szn tekrar etti: Tabii bozulur araban, Hristiyan Gavuru'nu arabaya alrsan olaca buydu. Ne irkin eylerdi bunlar! Bu yzden kurt yiyen kurtlara dnm insanlk, insan yiyen insanlar artyor. Filiz Hoca "ada olmak bu gnn insanna hibirey vermedi ama insanlk bunu gremiyor" derdi. Gerekte de bu byleydi. Ve insanlk bu durumdan kurtulmak iin hibirey yapmyordu. *** Birgn ders srasnda Filiz Hoca'ya sordum: Ben klasiklerden okumay ok seviyorum. Filozoflarn tespitlerine 191 baylyorum. Fakat islami sahada Filozof yok. Bu da beni ok fazla zyor. Olmaz olur mu? Var, var ama onlara filozof demiyoruz biz. Filozof; bazlarnn dedii gibi "dnr" demektir. Bizde eviriyi yapanlar, Filozofu dnr olarak evirmeyince, sanki Filozof islam Alemi'nde olmayan bir deha imi mesaj dodu. ibn'l Arabi, ibn'l Rd, Farabi, bn-i Sina, imam Gazali gibiler, Yunanca'yla sylersek, birer Filozoftular. Gnmzde de kadn-erkek onlarca Filozof var ama onlara filozof denmiyor. Ayrca genlie bir kompleks verilmi yabanc klasikleri okuyunca daha havalardan konuuyorlar. Bilmezler ki, 'sfrdan sonsuzlua snf geirtecek not, bizdedir ve bizdedir ara giden astronot." Bilmedikleri iin de, yerli dizi izleyenlerdeki komkleks yerli kitap okuyanlara sirayet ediyor. Bu tespiti de doruydu Filiz Hoca'nn. Bunun zerine bana grev verdi. Hazrlad kitap listesini bana uzatt, glmseyerek mesajn da sundu: u listedeki dnrlerin eserlerini oku. En arpc cmleleri bana yaz getir de bakalm, Kantlar'dan, Sokratlar'dan aa kalmlar m? Tabii ben bunu sylerken, yabanc klasikleri hi okuma demiyorum sana. Oku ama sadece onlar okumak yetmez. Halbuki bize, biz de lazmz ve en bata biz lazmz. Bizim kltrmz lazm. Sonra onlarn bilgileri tabii. ok houma gitmiti bu aklamalar. Geni ufkun sahibi bir baka oluyordu. Sonra haftada bir derse devam ettik. Mriklerin ruhlarn bir kere daha gryordum. M'min Suresi 26. Ayetle Firavun'un Allah'n Pey-gamberi'ne yapt iftiray okuduk. "Firavun dedi ki; "Brakn u Musa'y ldreyim de Rabbine kavusun. nk onun dinimizi deitirmesinden ve yeryznde anari karmasndan korkuyorum." Filiz Hoca bir mddet dnd. imdi daha iyi anladm bu ayeti ve Kur'an'da yer almasn. Mrikler, halka dini koruyan melek grnm verirken, gerekten, Allah'a kul olanlar -Peygamber bile olsa onlar-

dinsizlik ve anari karmakla sula-yabiliyorlar. Ah lkemin ve dnyamzn Mslmanlar bunu bir anlasalar. 192 Aynur'a taklyordu aklm. evresinden devaml eletiri ald halde mcadelesine devam ediyordu. Aynur bireyleri baaracakt ama ne zaman ve neyi baaracan ok merak ediyorduk. Bacon, "Tez elde edilen baar, insan kararsz ve maceraperest yapar." diyor. Aynur bir baarya yava yava gidiyordu. Ona evreden gelen eletirilere ramen o kafasndakileri aratryordu. Aynur'un bu aratrmalarn en yaknlar bile farketmiyorlard. iine dt bunalm yetmiyormu gibi bir de eletiri almas onu sinirlendiriyor ve eletiriler yoruyordu Aynur'u. "Hayat boyu hibir eyde baar gsteremeyen insanlar, bakalarnn baarsn kk grerek kendilerini teselli ederler." Dnya bylesi insanlarla doluydu ve insan kemiren insandan kurt olmaya devam ediyorlard. Aynur, insanlar iinde yapayalnz kalmt. Ruhunu anlayan yoktu. Aynur ok iyi biliyordu ki "Baar merdivenlerini hikimse eli cebinde kmazd. O halde kafasndaki sorularn cevabn bulacak, bir hata sonucu yarm brakt okulunu tamamlayacak ve insanlara hizmet iin kendisini yetitirecekti. Yatana yattnda planlar kuruyor, kendi ailesinin yannda ama ona uzak olmann acsn da yayordu. Aynur'un dncesi ayn noktada odaklayordu. Ya birileri beni kr krne aldatyorsa! Ya baaramazsam baz eyleri. Aynur bilmiyordu ki, sonunda fayda olmayan bireyi baaramamak bir nimettir. Aynur'un anlattklarndan elde ettiim bir tespitim vard. Aynur, eninde sonunda daha byk bir arayn iine girecek ve doruyu bulacakt. Ylma Aynur, ne olur! "Duman deilsen bolukta kalamazsn" Orhan Kuyu "nsann kendisini ambalajladn bilmeyenimiz yoktur herhalde" der. Ne anlaml bir nkte. Gerekten insanlar kendilerini ambalajlad iindir ki, dla i ok farkl iki insan gibi duruyor. Aynur ise kendisini ambalajlamak istemiyordu. Fakat evresi ambalajdan holanyordu. dnyalarla d dnya birbirine benzemiyordu. Kendisini olduu gibi anlatan Aynur, bu yzden alatyordu ba yazmal dindar ninesini. Bu yzden a-latmt gzel annesini. Dostlarn bu yzden zyordu. "Beyazn bu kadar ucuzlamas doru mu?" der bir dnr. Tabii ki 193 doru deildi. Ya insann bu kadar ucuz harcanmas? Fikirlerin satlmas. Gerekleri ypratmak, gerekleri paspas yapmak koca insanl aldatmt, inee tapan bile dnyann en aldanmam insannn kendisi olduunu sanyor. Ya ben de yle aidandmsa? Aynur bu duyguyla phe iinde bakyordu olaylara. Ve o kendisine gsterilen "Sizden

olmayan aprazlama olarak kesin." diye okunan ayetin, birisinin sava kkrtanlar ve anari meydana getirenler iin olduunu renmiti. Ya teki ayet neydi? Onu bakalarndan dinlemiti. Soruyorlard Aynur'a "Allah, sizden olmayanlar aprazlama kesin diyor, hani inan hrriyeti vard." Ama Mslmandan dinlememiti o ayeti. Mslmanlardan aklamasn aldktan sonra eer Mslmanlar da ahidler'in syledii gibi mana verirlerse ite o zaman iinde hibir kuku kalmayacak, ii rahatlam olarak ahidler'e teslim olacakt. Onlar nasl inanmasn sylyorsa yle inanacakt. Bir defasnda ryalarndan ikisini anlatmt. Onun ryalar bana umut veriyordu. Aynur'un bir zellii vard; o her zaman, Allah'a dua ettiini sylerdi. "Allah'm bana yardm et, senin yolunu bana a" diyormu. Yine byle bir duadan sonra uyumu. Ryasnda isa Aleyhisselm' grm. sa Aleyhis-selm uzun beyaz bir elbise giymi. Aynur ona heyecanla bakm. Hemen beyaz elbisesinin etek ularndan pmeye balam. Bu arada isa Peygamber onu ikaz etmi. "Elbisemin etek ularn neden pyorsun. Hikim-se kimsenin eteini pemez. Sen bunu bilmiyor musun?" diye onu azarlam. Bu arada bir ses duymu, ses ona demi ki, "Sen ncil okuyorsun. Neden nce kendi Kur'an'n okumuyorsun?" Aynur bu ryadan uyannca, hemen ok sevdii ahidler'den biri olan Hemire'ye gitmi. "Aln incilinizi. Ben incil okumaktan vazgetim." demi. Daha ilk gnlermi o zamanlar. O ahidler'den olan Hanm da hemen Kur'an- Kerim'i karp, "Bak Kur'an da bile ncil'in okunmas, ona inanlmas yazyor. O rya eytanidir, sen ona aldanma," demi. Zavall Aynur da "Mademki Kur'an sylyor o halde ben de okurum" diye tekrar alm incil'i. Tabii ki incil okumak su olamazd. Burada yaplan, inan ahlakna aykr olan ey, inandklar incil'e, inanmadklar Kur'an'dan destek almalardr bana gre. Bir baka ryas da olduka ilginti Aynur'un. Yine dua edip, "Yarabbi! 194 Hangi din doruysa onu bana ryamda bildir" diye yalvarm. Geri bu yntem mutlak doruya gtrmeyebilir insan. Fakat Aynur'un aylarca yalvarmas sonucu, Allah ona gzel ve net ekilde gstermi. Ryasnda kendisiyle ilgilenen, Bursa'da anneannesinin komusu Zeynep varm. Zeynep cemaatiyle bir odada imi. ahidler de teki odada. ahidler "Buraya gel" diye armlar. Bir ses, Zeynepler'in bulunduu odaya girmesini sylemi. Bu rya da Aynur'u ok etkilemi. Fakat ahidler "Bu da eytani" demiler. Onu ikna etmiler. Ben yle inanyordum ki, Aynur birgn bu ryasn hatrlayacakt. Glderen'in beni dnd gibi ben de onu dnyordum. Telefonda beni ard. Sesi yorgun gibiydi. Arabama atlayp gittim. Kapy atnda alam olduunu farkettim. "Buyur" dedi tatsz tatsz. eri girdiimde dnyordum, madem geliime sevinmeyecekti acaba bu kz beni neden davet etmi olabilirdi ki? Merakla beklemeye baladm. Suni bir naslsn faslndan sonra sohbete baladk. Konuya girdi: Bak Cemile! Senin samimi Mslman olduuna inanyorum. lsen dahi sahtekarlk yapmayacandan eminim. Ben de yapmam. Bu yzden baya ile ektim. En yaknlarm bile benden uzaklatlar. Ben ahidler-'denim. Bundan phen olmasn. Fakat kafama taklan

przlerden birini zemedim. evremdeki Mslmanlara soruyorum byle bir ayet yok diyorlar. Szn bldm: Nasl bir ayet? Aslnda bir ok ayet. Bazlar sorduum ayetler iin, "Byle ayet yok," diyorlar. Onlar gerek Mslmanlar m, yoksa isimleri mi Mslman? Ben orasn bilmem. Bir insan Mslmanm, diyorsa onun dinini bilmesi lazm. Sen Mslmanm derken dini biliyor muydun? Ben biliyor muydum? Bu gn dnya Mslmanlarnn durumu, ikimizin nceki durumu gibidir. Aynur'un iinden klmaz sorunlarla dolu olduunu farkettim. Dinimi bilememekten doan eksikliimi yine farkettim. Oradan Filiz Hoca'ya kotum. Kendimi cahil grmek istemediimi, bana bir are bulmasn rica et-tim. Filiz Hoca da: "Seninle ders yapalm" teklifini getirince sevinten kal195 birrr duracak hale geldi. Anlamay yaptk oradan da sevinle Glderen'e kotum. Kapda sesini duydum. Annesiyle kavga ediyorlard. "Almanya'ya gitmeyeceim anne. Bouna urama, benim burda derslerim var." diyordu. Kapnn zilini alp beklemeye baladm. Glderen at kapy. Beni grnce sevinmiti. Mrldanarak: Gel Cemile, dedi. Sonra ieri doru giderken, dnp yzme bakt. Demek ki, bu defa i dnyam, byk harflerle yzme yazlmt. Sordu: Hayrdr inaallah! ok mutlu grnyorsun. Cevap verdim: Evet, ok inutluyum Glderen. Sonra gzlerimden yalar boand: Senin gayretinle, be Hristiyan olmu Mslman evladnn kurtulmu oldu. Aynur da islam'a dnecee benziyor Glderen. Bunlar senin sayende oldu, azimli kardeim benim. Ahiretimi kurtarrsam bunun sebebi sen olacaksn. Allah senden raz olsun. Senin iyiliini hi unutmayacam. Ona sarlp bir ka dakika aladm. O gnm bir baka zeldi. *** Eve geldiimde dedemin hasta olduunu grdm. Kalbi tutmu. Onu Vera hastahaneye

gtrm, inesini ilacn alm. Bir de scak orba yapm getirmi "Ltfen bunu iin" demi. Dedemin yz hatlar okunmaz halde kark kuruuktu. Israrla sordum dedeme: Sorma kzm. Galiba ben bir yerlerde hata yaptm ama nerde hata yaptm kestiremiyorum. Bir Hristiyan'n bu kadar iyilik yapacan hi dnmemitim, dedi. Dedemin nadim olan tavr beni sevindirmiti. Sendeki nefret ok fazla dede. Sana sava aandan nefret edersin tamam. Dinine sava aan, seni vatanndan uzaklatrmak isteyene kin duyarsn ama sen bu ilerle hi iigisi olmayan, kendi dini inancna gre yaayan, sevgi dolu insana da ayn nefreti duyuyorsun. Halbuki, Hristiyan-lar'a islm Dini, Nasar ismini vermitir. Bu da yardm edenler demekmi. Filiz Hoca'dan yeni duydum. Haklsn kzm ama sen de benim neler grdm bilmiyorsun. Bil196 sen arrsn. Ondan anlatmasn istedim, kabul etti: istiklal Harbi'nde, o Hristiyan ingiliz askerlerinin yaptklarn gzlerimle grdm. Zevk iin, bir Mslmann nce kulaklarn kestiler, sonra barla bada gzlerini oydular. Zavall, brahim'di ad. ibrahim'in feryad gkyzne ulamtr bence. Beni ld sanyorlard, nefesimi bile blerek alyor, olay izliyordum. Sonra da kurun skp ldrdler onu. Bu manzaray hi seyretmiyorsa onbe-yirmi kii seyrediyordu. Demek Hristiyanlar hep byledir diyordum ama deillermi demek. yle hainler bizden de kar dede. Birka hain yznden koca bir milleti sulasalar houmuza gider mi? Tabii ki Mslman savata ldrr, ldrmez demem. zellikle savata ldrr ama ben yemin ederim ki, bir Hristiyan'n veya baka dinden olan birinin kp gzn oysalar onu glerek seyreden on Mslman kmaz iimizden. Ben milletimi bilmem mi? En zalim Mslmann neyi yapabileceini, neyi yapamayacan bilirim. Ah bilebilsen, neler grdm istiklal Sava'nda. imdi Batllar'a ister istemez kin gdyorum. Bazlar unuttu o gnleri... ngiliz ve Fransz'dan baka herkese dmanlar, ingiliz, Alman zellikle Amerikal grnce mayyorlar. Ben grdm evladm, o gnleri ben grdm. Sen de benim gibi olurdun grdm grseydin. Dedemin psikolojisini anlamtm ama yine yobazca davranmasn affedemiyordum. Mslmanlar iinden yle zalim kmaz, demesi bana inandrc gelmemiti. art/anm/ biri, ms/man bile olsa zalim olabilirdi. Aradan aylar geti. Uur'a her gece bir kssa anlatyordum. Bazen Hazreti sa'dan, bazen Hazreti Musa'dan, bazen de Hazreti Mhammed sallallahu aleyhi vessellem'den bahsediyordum. Uur bu yntemi sevmiti. Hazreti isa'nn aleyhinde konumadm ve ona inandm iin... Hazreti Peygamberimizi ona daha kolay sevdirmitim. Korktuum olmamt... Allah'a krettim.

Leyla benimle konumay tamamen kesmiti. Ben, yine de ona "Merhaba" demeden duramyordum. Ne kadar uratksa, Leyla ile Gvercinci Sadk Aabeyi yolundan evirememitik. Glderen'in vastasyla byk 197 baarlar elde ettiimiz inkar edilemezdi. Adeta mahalleyi korumutuk... Yehovalar hangi eve gitmilerse arkasndan biz gitmi, onlarn kafalara taktklar sorular temizlemitik. Yreimi yakan birey vard... Biz, bizim mahallemizi Allah'n izniyle korumutuk. Ya teki mahalleleri kim koruyacakt? Acaba teki mahallelerde de birer Glderen, birer Ahmet, Mehmet var myd? Bu sorumun cevabn hl bilmiyorum. *** Aradan onbe-yirmi gn daha gemiti.... Aynur'dan telefon geldi. Onunla konuuyorduk. Bir ara "Galiba ben bir hata yaptm, Kur'an', Kur'an'a kar olan insanlardan rendim, o da beni istedii ekilde ynlendirdi" dedi. Bu sz mthi bir adm demekti. Telefonu kapattktan sonra Glde-ren'e mjde verip durumu anlattm. Verdiim mjde, Glderen'i ok sevindirmiti: Hi vakit kaybetmeden Aynur'u Filiz Hoca'ya gtrelim. Onun sorularn ancak Filiz Hoca cevaplayabilir, dedi. Bu fikri telefon ap Aynur'a syledim. Ertesi gn iin randevulatk, Filiz Hoca'ya gidiyorduk. Aynur huzursuzdu. Glderen'le ben de ok heyecanlydk... Filiz Hoca'nn evine gittiimizde, hocamz ok yorgun bulduk... Yorgun olduu halde bizi karlamas ok itendi. ieri girdik... Karlkl ekyatlarda oturup havadan sudan konumaya baladk... Aynur sklyordu ama elinden geldiince belli etmemeye alt. ok gemeden konuya geldik. Aynur patlamaya hazr bomba gibi duruyordu. Sonunda patlad: Sorduum ayete siz de cevap veremezseniz, ben artk kimselere soru sormayacam. Filiz Hoca sakin sakin cevap verdi: Ben l olamam, ben hereyi bilmiyorum ki, yine de siz syleyin, elimden geldiince yardmc olmaya alacam. Nedir o ayet? Allah Kur'an'ndan diyormu ki Mslman olmayanlara, "Sizin ellerinizi ayaklarnz, mutlak aprazlama olarak keseceim."

Bu nasl ey byle? Bir trl hafzama sdramadm bunu. 198 Ben de heyecanla titriyordum. Filiz Hoca glmseyerek cevap verdi: Onu syleyen Allah deil ki. Byle sylendiini bize bildiren Allah. Aynur hayretle sordu: Ya kim? Onu syleyen Firavun... Aynur hrsla yerinden kalkp Filiz Hoca'nn yanna geldi: Olmaz yle ey! Bir yanlnz var. yle olsa neden bana bu szn Allah'a ait olduunu sylensin ki? Bu bir yalanclk olur. Filiz Hoca Kur'an- Kerim'i getirip Araf Suresi'ni at; ite ayeti, nce 123. Ayeti okuyorum: "Firavun dedi ki: "Demek ben size izin vermeden ona (Musa'ya) inandnz ha! Bu, ehirde tezgahladnz bir tuzaktr. Bununla ehir halkn oradan karma peindesiniz. (Byle davranmanzn bedelini) yaknda anlarsnz." 124. Ayet: "Ellerinizi ayaklarnz aprazlama keseceim, sonra da sizi asacam." ite bu ayetin asl bu. Size arptlp anlatlm. Aynur dehet ukuruna dm gibiydi... Yerinden kalkp pencereye kotu. Bize arkasn dnmt... Uzun bir sre kmldamadan ban cama dayayp darya bakmaya devam etti. Biz de armtk, ondan byle bir tepki beklemiyorduk... Bir mddet sonra yanna gittim. Aynur iin iin alam, gzlerini de zaptedemez hale gelmiti. Sessizce mrldandm ona: Aynur, kendini salma... Derdini bize anlat.. Seni bylesine zen eyin ne olduunu syle. Alayarak dnd bana... Bara bara alyordu artk: Daha ne olsun! Kendimi ok aptal, aldatlm hissettim... Ben o ayet yznden ailemden koptum. Annemden babamdan koptum. Kur'an'a hakaret ettim... Kur'an' yaktm. Sonra feryatlarla yere diz kt: Ben aldandm... Ben aldandm Allahm, Mslmanlktan haberi olmad halde Kur'an' da kimselere brakmayan cahil kullarnn yznden aldandm... Yaktm Kur'an' yaprak yaprak... incittim onu ellerin azna bakarak... Sessiz sessiz alamasn diz kt yerde devam ettirdi... Aldanm-lk onu sarsmt... Perian olmutu Aynur... Yeniden domak iin yeni

199 sanclar ekiyordu... Bir mddet sonra alamaktan imi gzlerini kaldrp bize bakt: Ne olur, hemen gidelim buradan, kendimi iyi hissetmiyorum. Yarn Bursa'ya anneanneme gidip bir mddet orada kalacak ve kendi sesime kulak vereceim... imdi ne olur beni evime gtrn. Evimize geldiimde, sevinten yorgun dtm farkettim... Akam namazndan sonra hemen yattm. Yattm yerden dnmeye baladm, aslnda ben de Aynur kadar aldanmtm "Sizin, elinizi ayanz aprazlama keseceim" ayetini Allah'tan delil sanyordum. Meer Firavun'un nasl bir Firavun olduuna delilmi. insan, nasl olurdu da bu kadar aldanabilirdi. Uzandm kanepede, kendi kendimi yuhlayarak uyumuum. Gece 22.00 sularnda Deli ismetin sesiyle irkildim. Deli smet bize gelmi, dedemle ve ninemle konuuyordu. Gzlerimi atmda onunla gz-gze geldim. Beni izliyordu. Evet evet, bu bak bir izlemenin habercisiydi... Bana hasretmi, beni zlemi gibi bakyordu... Simsiyah bir ift gz ve rperten bir bak... Ayrca, deli de olsa, bir erkein ben uyurken yattm yere kadar gelmi olmas, canm ok fazla skm, derin baklar da beni korkutmutu. Biraz sert ifadeyle sylendim: Hem dindarlktan bahsedersin, hem de bir kadn uyurken onun yanna gelirsin. Bu ne biim mantk? Tekrar gzlerime dikti gzlerini... Her kirpiinde kilolar aslym gibi gzkapaklarn zorla ayordu... Alam.. Alamakl ses tonuyla cevap verdi: Haklsn ama unutma ki ben bir deliyim.. Delidir ne yapsa yeridir... Hzla ayaa kalktm: Sen deli-meli deilsin... Delilii karna kullanyorsun, kendisine deli diyen bir deli hi grmedim. Bir daha evimize byle girme ltfen. Tuhaf bakyla mrldand: Seni zlediim iin gelmitim. Bu kadar hakaret etmen gerekmezdi. 200 Hrsla ekip gitti... Ertesi sabah arabama binip Eminn'ne gidecektim. Bir de baktm Deli ismet arabamn n amurluuna ayan koymu resmen beni bekliyor. Onu grnce bozuldum. Hayrdr, burada ne aryorsun? diye sordum. Derin manalar ieren baklarn gzlenme dikti: Bana yle davranma ltfen... Arabana al beni, deniz kenarna gidelim, burada ne

aradm sana anlataym. Artk bu yk ben de ekemez oldum. Seninle her eyi ak ak konuacam. "Tamam" dedim, "bama bela aldm." Bana olan akn anlatacak her halde. Her hali aa benziyordu. Ona olmaz diyemedim. Ne syleyecek-se sylesin, bu ii bitireyim dedim. Korkuyla arabama binmesine izin verdim fakat kalbim arpyordu... Ya beni boarsa, ya bana baka trl ktlk yaparsa... Onun istedii kadar tenha yere gitmedim. Arabam kalabalk Saryer'in cadde kenarnda durdurdum. "Burda konualm, biraz acelem var" dedim. nce itiraz etti, sonra kabul etti. Peki, o halde burada anlataym. Fazla acele etme... Hayatmn en nemli konumasn yapyorum. Hayretle ve rkeke baktm ona. Anlatmaya balad: Ben, ok alkan bir renciydim, ilkokul bee giderken ailem ok da fakirdi... Kalem alacak para bulamazdk... Kymze bir zengin geldi. Bir traktr paras vererek evlatlk aryordu. Fakir ailelerden bazlar hemen ocuklarn getirdiler. Kye bomba dm gibi yayld haber. Ky meydannda topland kyl... Ben de merakla gittim oraya... ocuklarn satmak isteyen babalara hayretle bakyordum. "Bir insan diyordum. Bir insan nasl olur da evladna kyabilir?" Zengin aile gzlerini bana dikti. Kimin olu olduumu sordu, babam gsterdim. Babama "Biz bu ocuu ok sevdik, ne olur onu bize sat, traktr ye vosvagenin stne bir kilo da altn vereyim" dedi. iimden "Sama, beni babam deil bir kilo altnla iki arabaya, dnya ona verilse yine satmaz" dedim. Babam cevap verdi: "Tamam, verdim gitti." dedi. Duyduuma inanamyordum... Babam aka yapyor olmalyd. Meer aka deilmi... Annemin "Evladm vermem" lklarna ramen, babam beni verdi. Annemden ayrlrken ok aladm. Babamdan ayrlrken hi alamadm gibi, yzne de bakmadm... O ayrl, yllarca babam hi z201 lemediim halde, annem gzmde ttyordu. Aradan yllar geti... Evlatlk alan aile bana ok iyi bakt. Onlar sevmitim ama anneme olan zlemim bitmiyordu. Zavall gariban anam, hayatnda bir kez muz, iki kez biskvi yemi. "Onlarn tadn unutamam" derdi. Onun iin ninene devaml muz ve biskvi aldm. Unutma ki, her eyin bir sebebi vardr. Otuz yamdan sonra kye gideyim de annemi greyim dedim. Kyden yllar nce ayrlmlar, istanbul'a gitmiler. Ben de geldim istanbul'da, onlar aradm... Aylarca aradm ve buldum... Merakla sordum smet'e: Anneni grdn m peki?

 Grdm... Yalanm ama annem ayn anne. O beni tanmad. Sk sk gryorum onu. Peki ruhsal ynden hastalanman ne zaman oldu? Her ey askerlik yaparken oldu... Ama onu anlatmayacam, anlatsam da tartamazsn. Ben tartamadm iin bu hale geldim. Benim sana anlatmak istediklerim bitmedi, biz kardetik. Baka da kimsemiz yoktu. Beni satan adam, yani babam kim biliyor musun Cemile? Aaa! Ben tanyor muyum onu? Evet tanyorsun, o senin deden, sen de benim yeenimsin. Donmu kalmtm sanki... Dilim tutuldu, inanmamamdan korktuu iin cebinden fotorafn kard... Dedem ninem yanyana oturmular, babamla ismet arkalarnda duruyor. Babam on, smet onbir, dier amcam da ondrt yandaym. yle arm, yle tuhaflamtm ki, bir mddet kendime gelemedim. O da alyordu. imdi anladn m seninle neden ilgilendiimi? Sen benim iin hayatta en ok deer verdiim insansn, annemden sonra. Senin ardndan Uur geliyor. Sonra aabeylerim. Senin zerine titriyordum... Gece-gndz aklmda sen vardn. Dinini bilen biri olduum iin, seni dinden uzak grmek de beni ldryordu. Peki neden sylemedin? Bilemiyorum, belki de evlatlk alan annemle, z annem duysun istemedim... Bundan sonras iin ne yapacam bilmiyorum ama sana almak geldi iimden... Daha fazla dayanamadm. imdi yle rahatladm ki 202 anlatamam. Birbirimize sarlp alatk. Gzyalar iinde devam etti: Sana yaklamak iin ne bahaneler uydurmutum bir bilsen... Hatrlar msn sar boyal villa hikayesini... O hikaye bile sana yaklamak iin bulduum hikayelerden biriydi. Anlatlmaz duygulard o ann duygular... Akam eve geldiimde kardan kadn gibi olmutum. Aradan gnler gemesine ramen hl kendime gelememitim. Demek o ilginin alt bo deilmi. Gemi dnemleri gzmn nnden geti bir bir. Evet o ilginin bo olmas da zaten mmkn deildi. Aradan bir hafta gemiti... Kendime gelmeye balamtm. Son yllarda yle deiik atmosfere girip girip kyordum ki, her seferinde sanki vcudumun kimyas da deiiyordu. ***

Bylesi bir ortamda yaarken, ben, incil'in aleyhinde konumaya baladm. Sanki, ncil'in aleyhinde konuursam, incil'in sonradan deitiini ispat edersem, Kur'an ycelecekti. Ben, baz gayri mslimlerin Kur'an'a yaptn yapyordum. ncil'de hata aryor, kendimce bir hata bulunca da ok seviniyordum. zellikle ncil'in deitiini her frsatta anlatyordum. Bu durumumu farkeden Filiz Hoca, bir gn beni ard... Hobe faslndan sonra sordu: Cemile! Bilsen ki, ncil hi deimemitir, Kur'an' brakp incil'e dner misin? Hayr! Demek ki, bizim Kur'an'a inanmamzn tek sesebi, incil'in deimesi deil. Biz, incil'de hatalar, deiiklikler var diye Kur'an'a iman etmiyoruz. Bunu unutma, bize Allah Kur'an'a tab olun emri verdii iin iman ediyoruz. Sen, incil'in aleyhinde konumadan Kur'an'n ne dediini anlat insanlara, bu yeterlidir. Emri bil-maruf, nehy-i anilmnker yap... Tebli yap... Dinli-dinsiz, Hristiyan-Yahudi nne kim gelirse onlara slm' anlat. Dinlerlerse dinlerler, dinlemezlerse baka insana ge. Kendini fazla ypratma ve tekrar ediyorum, unutma; ncil deimemi bile olsa biz Kur'an'a iman etmekle mkellefiz... Harika tespite baylmtm. *** smet'in anlattyla zaten ok halindeyken, Aynur'dan gelen telefon 203 tuz biber oldu. Aynur, Bursa'da Zeyneplerle beraber Kur'an dersine balam. Bu defa Kur'an'a inananlardan ders alyordu. ok mutlu olmutum. Bu mutluluuma ilave olarak ne olsa iyi, ninemle sohbet ederken Uur bir mektup getirdi bana, mektubu atm, iki cmle yazyordu mektupta. Sevgili Mslman Gl, Allah'n emirlerine uygun e olmay vaat ederek, bir mr boyu solmayacak gllerden benim baheme gl dikmeni istiyor, bu teklifimin kabuln rica ediyorum. Allah akna, Muhammed aleyhisselam ve isa akna teklifimi geri evirme. Seni yllardan beri seven, hayat yolculuuna seninle devam etmek isteyen ak, Tarkan Mektubu alnca gayri ihtiyar aynann karsna getim. Gzlerime baktmda ben de ardm. Daha nce hi grmediim kadar gzlerimin ii glyordu. *** Eminim sonra ne olduunu merak ediyorsunuz. Tarkan'la evlendik, ikimiz de ilahiyat Fakltesi'ne gittik. zel dersler aldk. Glderen ok iyi dindar bir retmenle evlendi. O da tefsir yapacak kadar Arapa rendi. Kendi gayretiyle baard zoru. Uur ninemlerle kald. Nineme gerei syledim, "ismet senin olun" dedim. Kadn sevinten nerdeyse ldryordu.

Ama ne yazk ki, ismet Amcam yl sonra gen yanda ld. Anneme aladmdan daha fazla aladm ona. imdi ben Almanya'daym. Cemile benim mstear ismim, iyiliini mrmce unutmayacam Glderen ve Filiz Hoca'yla en az senede birgn gryoruz. Aynur srpriz yaparak yuvasna dnd. Sonra Arapa renmek iin yurtdna gitti. Aynur, bize Aynur bayram yaptrd. Leyla grmcem olduktan sonra bana kar ok dzeldi ama Hristiyanlfndan vazgemedi. Vera eker gibi bir kaynvalidelik yapt, hl da ekerlii zerinde. Tarkan ok iyi e kt. zerime titriyor ve iki ocuumuz var, ellerinizden perler. Son 204 Sayg gsterdiimiz kadar sayg beklemeden yaamak zorundayz. 205 Mademki, btn insanlk temelde akrabadr, o halde herkes herkesi kendi inanlaryla babaa brakmak zorundadr. 206 Biz insanz, o halde, bakasnn dini inancna tahamml etmesini renecek, hakaretle eletiriyi ayrt edeceiz! 207 Gnmzde kar fikrin gzel ileri haber olma nitelii tamyor, o halde, bylesine karanlk gecelerin nasl aydnlanacan dnmek zorundayz. Ve ileri gitmek istiyorsak, unu da dneceiz: "Hep hakl olan biz olamayz, bazen dmanmz bile hakl konumda olabilir." insanlk, bunlar ayrt ettii zaman, insan olduundan dolay vnme hakkna daha ok layk olacaktr. 208 "Yehova ahidleri" derler ki; "Biz Allah'n ahidleriyiz." Biz de diyoruz ki; her ey Allah'n ahididir. Emine enlikolu ISBN 975-6717-01-7