Aralin 2

A.

Hamon sa Pagsasarili sa Ekonomiya at Ugnayang Panlabas

KALAYAANG PANG-EKONOMIYA
ng pamahalaan,gumawa at magpatupad ng mga batas, at makipag-ugnayan sa ibang mga estado o bansa. Sa isang

May karapatan ang mga tao ng isang malayang estado o bansa sa sariling pagpapasya.Nangangahulugan itong

ang mga tao sa isang malayang bansa ay kapitan ng kanilang kaluluwa, Panginoon ng kanilang tadhana. Hawak nila, hindi ng ibang tao,ang kanilang kapalaran. Ganap nilang

malayang estado, dapat ganap na ginagamit ng mga mamamayan ang kanilang mga kapangyarihang politikal. Sa pagamit ng mga kapangyarihang politikal, dapat mayroon mayroon silang sapat na sariling

pinamamahalaan ang kanilang mga

gawain. Sa ibang salita, mayroon silang SOBERANYA. Soberanya ang tawag sa pinakamataas at malayang kapangyarin ng isang estado. Sa isang demokrasya, ipinagkakatiwala ng mga mamamayan ang kapang-yarihang ito sa kanilang mga halal na kinatawan. Ipinahahayag ang soberanya ng mga sumusunod:

pinagkukunang politikal.

Tumutukoy ang mga pinagkukunang politikal sa mga bagay na magagamit

sa pagkakamit ng mga layuning politikal. Kabilang na rito ang salapi, reputasyon, estadong legal,
pinagkukunang panlipunan, at kaalaman. Tumutukoy rin ito sa anumang pinagkukunang ginagamit sa paggawa ng mga desisyong politikal.

kalayaang politikal kalayaaang ekonpmiko kalayaang kultural at panlipunan

Ano ang kamulugan ng bawat isa? Tumutukoy ang kalayaang politikal o kasarinlang politikal sa kalayaan ng mga mamamayan ng isang estado o bansa na pamahalaan, itaguyod, at patakbuhin ang gobyerno nang walang impluwensya o pakikialam ang ibang bansa o estado. Makikita ang kalayaang politikal sa paraan ng paggamit ng mga mamamayan ng mga kapangayarihang politikal. Kabilang sa mga kapang-yarihang ito ang magtatag
ng pamahalaan,magluklok ng mga pinuno

Isang mabuti palatandaan ng kalayaang politikal ang panagkukunang politikal dahil ipinahahayag nito kung sino ang may mas malaking impluwensya sa mga dapat gawin ng pinakamataas nay unit-lehislatibo ng bansa--- ang Kongreso o Parliyamento. Mga simbolo lamang ang deklarasyon ng kalayaan at ang paglikha ng mga yunit-lehislatibo ng kagustuhan ng mga taong magkaroon ng ganap na kapangyarihan at awtoridad na ipatupad ang mga desisyon tungkol sa tadhana ng kanilang bansa. Mga simbolo ng awtoridad ang mga Parliyamento at Konstitusyon. Sa banding huli, ang paggamit ng Awtoridad (Gobyerno) o ang pagpapatupad ng mga kapangyarihan ay nababatay sa kung

ang Awtoridad ay mga sariling pinagkukunan. Kung may mga sariling pinagkukunan ang Awtoridad, nagagamit nito ang mga sariling kapangyarihan. Kung ang mga pinagkukunan nito ay ibinibigay ng ibang partidong iyon.Wala iyong kalayaang politikal.Ngunit,kung ganap na isinusuplay ng mga tao nito ang mga kailangan ng Awtoridad, ipinahayag nito ang kagustuhan ng mga tao, hindi ng ibang partido. Mayroon itong kalayaang politikal. Kung titingnan ang ugnayan sa pagitan ng pag-aari ng pinagkukunan o yaman at ang paggamit ng kapangyarihang politikal, mauunawaan

na batay ang Kapayarihang Politikal sa pag-aari ng yaman. Sa ibang salita, pinoprodyus ng kalayaang ekonomiko ng isang bansa ang tunay na kalayaang politikal ng isang bansa. Isang nakalilinlang na mukha lamang ang kalayaang polotikal kung walang kalayaang ekonomiko ang isang bansa. Tumutukoy ang kalayaang ekonomiko sa pag-aari ng mga pinagkukunan at paraan ng produksyon na kailangan sa paggamit ng mga likas na yaman. May kalayaang ekonomiko ang isang bansa kung may mga sarili itong pinagkukunang nagagamit sa pagtugon sa mga

16