Memorandum pwr planin e auditimit Wshtw lajmwrim me shkrim pwr detajet e metodws sw planifikuar tw auditimit dhe planit financiar

tw auditimit. Ai pwrmban: Tw dhwnat dhe informatat Qwllimet e auditimit Vlerwsimin e riskut dhe angazhimit Vlerwsimin e rwndwsisw Emwrimin e autidtorwve tw tjerw Rreziqet inherente Konkluzionet Vlerwsimin e kualitetit tw sistemit llogaritar Klasifikimin e rrethinws sw klientit Paraqitjen e shkurtwr Orarin dhe planin e punws sw auditorit Planin financiar tw auditimit Pwrparsit e kontrollit tw brendshwm janw Mjedisin e kontrollit Vlerwsimin e rrezikut Veprimtarinw e kontrollit Informacionin dhe komunikimin Monitorimin Tw kuptuarit e njw entiteti: Natyra e entitetit Faktorwt industrial,rregullativ dhe faktorwt e tjer tw jashtwm Menaxhmenti Qeverisja Objektivat dhe strategjitw Matja dhe performance Proceset e biznesit Synimi I auditimit tw pasqyrave financiare Wshtw ti mundwsohet auditorit tw shprehw mendimin se kwto pasqyra janw pwrpiluar sa I pwrket aspektit material nw pajtim me kornizwn raportuese nw fuqi. Qka paraqet materialiteti dhe cilwt janw hapat nw aplikimimn e tij Materialiteti pwrkufizohet si madhwsi e elementit ose gabimit, e cila e gjykuar nw rrethana tw veqanta tw mungesws ose anomalisw sw tij mund tw influencoj ose ndryshoj ventimet ekonomike tw marra nga ana e pwrdoruesve racional, duke u bazuar mbi pasqyrat financiare. Hapat nw aplikimin e materialitetit janw: Themelimi I njw gjykimi paraprak rreth materialitetit Pwrpjestimi I gjykimit paraprak tw materialitetit nwpwr saldot e llogarive individuale, grupeve tw llogarive ose tw transaksioneve Vlerwsimi I anomalive tw mundshme dhe krahasimi me materialitetin. Qka paraqet mostra dhe si ndahet

Mostrimi I auditimit nwnkupton aplikimin e njw procedure, nw mw pak se 100% tw llogarive tw pwrgjithshme apo transaksioneve tw ndryshme pwr dhwnien e njw pwrfundimi nga ana e auditorit. Mostrimi I auditimit ndahet nw: mostrim statistikor, dhe mostrim jostatistikor. Cilat janw llojet e evidencave tw autidimit: Ekzaminimi fizik Riegzekutimi Dokumentimi Konfirmimi Procedurat analitike Bisedat me personelin apo menaxhmentin e klientit Vwzhgimi Qka pwrmban komplementimi I auditimit Auditimi I njw ndwrmarrje komplementohet kur auditorwt lwshojnw njw raport auditimi pas pwrfundimit tw punws sw tyre tw kontrollit. Raporti standard I auditimit pwrmban kwto elemente: Titullin, pranuesin ,parathwnien apo fjalwn hyrwse e cila duhet tw pwrmbajw: Identifikimin e pasqyrave financiare tw audituara dhe deklaratwn pwr pwrgjegjwsit e menaxhmentit tw klientit dhe pwrgjegjwsitw e auditorit, pwrshkrimin e fushwveprimit tw auditimit, shprehja e menditmit, data e raportit, adresa e auditorit dhe nwnshkrimi I auditorit. Cilat mund tw jenw disa prej arsyeve qw njw auditor tw jap mendim negative? Auditori jep mendim negative nwse pasqyrat financiare nuk japin njw pamje tw vwrtetw dhe tw sinqertw tw entitetit dhe kur pasqyrat financiare nuk janw pwrgatitur nw pajtim me SNK-tw, qw ka pasur ndikim material nw pasqyrat financiare. Qka kuptoni me kontroll Mbikqyrjen e punws tw tw punsuarve Mbikqyrjen e rregullsisw sw procesit teknologjik dhe funksionimit tw mjeteve tw punws Verifikimin lidhur me ndjekjen e rregullsisw sw zbatimit tw dispozitave ligjore Krahasimin e gjendjes faktike me gjendjen e planifikuar etj. Cilat janw parimet e kontrollit Parimi I ligjshmwrisw- konstatimet e bwra me kontroll duhet krahasuar me ligjet qw janw nw fuqi. Ky parim mbwshtetet edhe nw aktet interne tw ndwrmarrjes tw cilat duhet tw jenw tw mbwshtetura nw ligje qw janw nw fuqi. Parimi I befasisw- nw disa fusha tw veprimtarisw ekonomike, kontrolli duhet tw bwhet nw mwnyrw tw befasishme, pra pa paralajmrim. Ky parim zbatohet sidomos nw: a. veprimtarin e arkws, b. nw ato vende ku manipulohet me mall dhe material riprodhues, me produkte tw gatshme etj. Parimi I njwkohwsisw- kky parim zbatohet njwkohwsisht me parimin e befasisw. Pra ky parim ka tw bwjw me kontrollin e njwkohshwm nw tw gjitha ato vende tw cilat janw tw lidhura nw mes vete p.sh arka kryesore me arkat ndihmwse, depoja kryesore me depot ndihmwse etj. Ky parim zbatohet edhe kur njw person I kryen disa punw. Parimi I vazhdimsisw- parimi I vazhdimsisw ka tw bwjw me zbatimin e kontrollit nw mwnyrw tw pandwrprerw deri nw pwrfundimin e tij. Pikat kryesore tw kwtij parimi janw: Kontrolli I filluar njw herw me njw procedur duhet tw pwrfundoj me procedur tw njejtw dhe pa ndwrprerje. Qdo kontroll duhet tw ndwrlidhet me kontrollin e mwparshwm tw bwrw nw atw ndwrmarrje.

Kontrolli duhet ti pwrfshijw tw gjitha periudhat kohore. Nw proddhim ky parim zbatohet duke kontrolluar pandwrprerw rrjedhwn e twrwsishme tw prodhimit. Parimi I ndarjes sw operativws nga evidence- sipas kwti parimi njw person nuk mund ti kryej njwkohwsisht dy funksione, ku njwra wshtw e natyrws evidentuese e tjetra operative sepse kwto dy funksione janw inkompatibile. Kur kwto funksione kryhen nga njw person I njejtw, ekziston mundwsia qw ai tw bwj evidencwn ashtu qw ta fshehw gjendjen faktike. Nw kwtw rast kontrolli e humb funksionin e vet kryesor. Parimi I konstatimit tw pwrgjegjwsisw- nwse konstatimi I pwrgjegjwsisw mungon, atwher kontrolli e hummb funksionin e vet, ky parim vlen edhe pw rata qw kontrollohen edhe pw rata qw bwjnw kontrollin. Personat qw e bwjnw kontrollin janw pwrgjegjws pwr veprimet e tyre. Parimi I pavarsisw sw organeve tw kontrollit- qwshtja e pavarsisw sw organeve tw kontrollit wshtw mjaft delicate, dhe kjo qwshtje wshtw shumw e rwndwsishme qw kontrolli tw jetw objektiv. Nwse kwrkohet kontrolli bojektiv, atwher organi I kontrollit dueht tw ndihet I pavarur ndaj organit qw ia ka dhwnw urdhwrin pwr kontroll. Organet e kontrollit duhet tw kenw pwrasysh vetwm objektivin, ndwrsa paragjykimet mund vetwm ta kopromitojnw kontrollin dh eta shwndrrojnw atw nw njw vegwl pwr manipulim nga drejtorwt e ndryshwm tw ndwrmarrjes. Parimi I dokumentacionit me shkrim- ky parim kwrkon qw tw gjitha veprimet ekonomike tw jenw tw shwnuara me shkrim. Ky dokumentacion duhet tw jetw I pwrpiluar nw momentin e krijimit tw ndonjw ndryshimi, sepse qdo document I hartuar pas krijimit tw ndryshimeve mbetet I dyshimt. Kjo duhet tw vlejw edhe pwr organet e kontrollit, pra qdo konstatim gjatw kontrollit duhet tw bwhet me shkrim dhe tu pwrcjellet organeve kompetente. Cilat janw llojet e kontrollit Sipas lwmenjwve Sipas funksioneve afariste Sipas objektit Sipas subjektit Sipas kohws kur zbatohet etj. Kontrolli sipas lwmenjwve tw veprimtarisw ekonomike Nw sektorin teknik, kontrolli pwrfshinw ekonomsinw e prodhimit, sasinw e prodhuar, cilwsin e tyre etj. Kwtu kontrollohen humbjet e materialit gjat procesit tw prodhimit, etj. Ky kontroll quhet edhe kontroll I cilwsisw. Nw sektorwt ekonomiko financiare, kontrolli pwrfshin tw hyrat, shpenzimet, fitimin e realizuar etj. Kontrolli sipas funksioneve afariste ? Kontrolli I furnizimit Kontrolli I prodhimit Kontrolli I shitjes Kontrolli I udhwheqjes etj.

Kontrolli sipas objektit Kontrolli sipas objektit mund tw klasifikohet nw dy grupe: Kontrolli I drejtpwrdrejtw- kuptohet kontrollimi automatic I drejtpwrdrejtw p.sh, kontrolli I ardhjes nw punw kontrollohet me orw automatike, me matws tw ndryshwm kontrollohen psh, shpenzimi I ujit me

ujamatws, shpenzimi I rrymws me rrymamatws etj. Pastaj bwhet kontrollimi I sasisw dhe cilwsisw sw produkteve etj. Kontrolli I twrthortw- ky kontroll bwhet pwrmes dokumenteve tw ndryshme, mbwshtetet nw tregues tw ndryshwm p.sh, nw informata , numra, qw shwrbejnw si bazw pwr kontrollimin e veprimtarisw sw ndwrmarrjes. Kontrolli sipas subjektit mund tw klasifikohet nw dy grupe: Kontrolli personal- kky kontroll nuk wshtw I pwlqyeshwm, sepse nwnkupton kontrollin e njw personi nga ana e njw personi tjetwr, nw mwnyr tw drejtpwrdrejtw. Kontrolli mkanik- ky kontroll nwnkupton kontrollin pwrmes instrumenteve tw ndryshme, dhe ky kontroll pwlqehet mw shumw. Kontrolli sipas kohws ndahet nw: Kontroll rrjedhws Kontroll tw pwrhershwm Kontroll periodic dhe Kontroll sporadic. Kontrolli I brendshwm Ka tw bwjw me kontrollimin e twrw veprimtarisw Brenda ndwrmarrjes. Organet e kontrollit tw brendshwm duhet ta dinw ku dhe kur mund tw ndodhin parregullsitw, devijimet e ndryshme etj. Elementet e rwndwsishme pwr kontrollin e brendshwm janw: Struktura organizative Struktura kontabile Kontrolli teknik Kontrolli ekonomik etj. Ku qwndron rwndwsia e tw kuptuarit tw kontrollit intern nga ana e auditorit: Auditorwt vlerwsojnw kontrollet e brendshme (interne) nw mwnyrw qw tw vlerwsojnw rrezikun qw ekziston qw kwto kontrolle tw mos zbulojnw ose parandalojnw anomalitw material te pasqyrat financiare. Kwti rreziku I referohemi si rreziku I kontrollit. Cilat janw standardet e pwrgjithshme tw auditimit: Janw tri standard tw pwrgjithshme tw cilat kan tw bwjnw me vlerwsimet e kualifikimeve dhe aftwsive tw auditorwve dhe cilwsit e punws sw tyre. Standardi I parw I pwrgjithshwm pranon faktin qw njw individ duhet tw ketw aftwsitw e duhura qw tw jetw auditor. Standardi I dytw I pwrgjithshwm kwrkon qw auditori tw jetw gjithmon I pavarur gjat secilit angazhim. Standardi tretw I pwrgjithshwm fokusohet mbi kujdesin e duhur professional. Cila wshtw pwrgjegjwsia e auditorit pwr gabimet, mashtrimet dhe aktet ilegale? Auditori ka pwrgjegjwsi tw planifikoj dhe tw kryejw auditimet nw mwnyrw qw tw pwrfitoj njw siguri tw arsyeshme se pasqyrat financiare nuk pwrmbajnw ndonjw anomaly material, qoftw kjo e shkaktuar nga njw gabim apo mashtrim, e asesi jo e lidhur me anomalitw jomateriale, qoftw kwto tw shkaktuar anga ndonjw gabim, mashtrim ose akt illegal. Auditori mund tw japw vetwm njw siguri tw arsyeshme por jo apsolute qw anomalitw material nw pasqyrat financiare janw gjetur. Fazat kryesore tw planifikimit tw njw auditimi janw:

Pranimi dhe vazhdimi I punws me klientin Themelimi I kushteve tw angazhimit Paraplanifikimi Themelimii I materialitetit dhe vlerwsimi I rrezikut Planifikimi I auditimit Mbajtja parasysh e kontrolleve tw brendshme Auditimi I proceseve tw biznesit dhe I llogarive pwrkatwse Pwrfundimi ose kryerja e auditimit Dhwnia e raportit tw auditorit. Qka paraqet rreziku I mosmbulimit tw auditimit Rreziku I mosmbulimit (deteksionit) tw auditimit wshtw rreziku se procedura provw e auditorit nuk do tw zbulojw gabimin I cili ekziston nw saldon e llogarisw ose llojin e transaksionit e qw mund tw jetw I rwndwsishwm, individualisht ose kur mblidhet me gabimet e saldove tjera ose tw transaksioneve Cilt janw faktorwt e pwrgjithshwm pwr vlerwsimin e besueshmwrisw sw evidencws? Pavarwsia e burimit tw evidencws Efektiviteti I kontrollit tw brendshwm Njohuria e drejtpwrdrejtw personale e auditorit. Kush janw shfrytwzuesit e raporteve financiare tw audituara dhe pwrse iu shwrbejnw kwto raporte? Pronarwt- mbikqyrja e interest tw pronarwve tw kapitalit Menaxhmenti- informatat reale dhe objective pwr menaxhmentin si dhe pwrgjegjwsia e menaxhmentit pwr pasqyrat financiare) Kreditorwt dhe investitorwt e tashwm dhe tw ardhshwm (vlerwsimi I arsyeshmwrisw sw investimeve nw ndwrmarrje, zvoglimi I rrezikut tw investimeve)\ Partnerwt afarist (vlerwsimi I bonitetit) Shteti, qeveria dhe institucionet e qeverisw (zbatimi I politikws gjegjwse, alokimi I kapitalit nw mwnyrw mw efikase, si dhe zbatimi I politikws fiskale nw mwnyrw mw tw mirw) Shoqwria si twrwsi Publikimet (mbrojtja e itneresave tw aksionarwve, pasqyrat financiare janw dokumente publike, liria e disponimit me informacione tj.) Cili wshtw qwllimi I auditimit tw pasqyrave financiare? Qwllimi I auditimit tw pasqyrave financiare wshtw qw auditorit tw mundwsojw ta shprehw mendimin pwr atw se a janw raportet financiare nw tw gjitha aspektet nw suazat e pwrcaktuara tw raporteve financiare. Pra, qwllimi I njw auditimi wshtw tw vlerwsoj se kur njw informacion qw I raportohet marrwsve tw jashtwm tw vendimeve wshtw njw paraqitje e drejtw e aktiviteteve ekonomike tw organizatws. Qka pwrfshin auditimi I afarizmit (operacional) Auditimi I afarizmit pwrfshin hulumtimin dhe vlerwsimin e afarizmit tw pwrgjithshwm tw ndwrmarrjes me qwllim tw prosperimit tw afarizmit tw ndwrmarrjes si dhe tw suksesit tw afarizmit. Mw sw shpeshti hulumtohet funksioni dhe organizimi I afarizmit, procesi I marrjes sw vendimeve afariste, funksionimi I sistemit informativ, si dhe suksesi I afarizmit tw ndwrmarrjes nw twrwsi. Auditimin e afarizmit mw sw shpeshti e zbatojnw auditorwt intern. Cilat janw parimet bazw tw principeve tw auditimit

Principi I etikws profesionale Principi I pavarsisw Principi I profesionalizmit dhe kompetentwsisw Principi I pwrgjegjwsisw Principi I dokumetaritetit Principi I raportimit korrekt Llojet e provave