SOMMARJU EEKUTTIV

Rapport dwar ir-Riultat tal-Elezzjoni enerali 2013 barsa l quddiem

Il-Kummissjoni twaqqfet biex tagmel analii politika tar-riultat tal-Elezzjoni enerali 2013 u biex tagmel rakkomandazzjonijiet sabiex il-Partit Nazzjonalista jkun jista jipprepara ruu gall-isfidi politii li gandu quddiemu fis-snin li ejjin. Biex il-Kummissjoni tasal gall-konklujonijiet tagha uat godod differenti biex tibor id-data metiea. L-informazzjoni nabret permezz ta interviews, focus groups, online surveys, u surveys li saru qabel l-elezzjoni, emails, analii ta rapporti u kummenti fil-media u rapporti minn nies fdiversi setturi u ta etajiet differenti. Hija ltaqget mal-Kumitati Sezzjonali kollha tal-Partit Nazzjonalista fMalta u Gawdex lief ma dawk li ma setgux jattendu gal xi rauni jew ora ida li xorta wada bagtu r-rapporti taghom; iltaqget ma dawk il-addiema tal-Partit Nazzjonalista li riedu jiltaqgu magha; iltaqget ma deputati li telgu kif ukoll dawk li ma telgux; iltaqget ma deputati li kienu membri tal-Parlament fleilaturi ora saansitra anki dawk li servew tat ilGvern ta Dr George Borg Olivier u Dr Eddie Fenech Adami; iltaqget ma nies ffocus groups li fihom kienu rrappreentati etajiet differenti minn dawk ta 18-il sena sa nies pensjonanti; iltaqget ma rappreentanti ta professjonijiet u snajja differenti; iltaqget ma nies individwali li ppreferew li jiltaqgu mal-Kummissjoni milli jibagtu l-veduti taghom bil-miktub; iltaqget ma firxa sia tas-sojet Maltija minn ewwa l-Partit u barra l-Partit Nazzjonalista. Il-Kummissjoni u l-Membri tal-Kummissjoni individwalment irevew il fuq min 2,500 email, il fuq minn 120 ittra; gamlet il fuq minn 135 interview u ltaqget 28 darba dan kollu ftemp ta tmien imgat. Irid jingad li l-Partit Nazzjonalista qieged gad-dispoizzjoni tal-istess Kummissjoni rriorsi u d-dokumenti kollha neessarji bla ebda abi jew tfixkil. Anki jekk xi drabi, kif jingad bl-Ingliz, truth is hard to swallow, il-Partit Nazzjonalista tana l-fiduja kollha tiegu. Kif ie spjegat fit-taqsima tal-metodoloija, gal raunijiet etii u professjonali, l-ismijiet, indirizzi u kull informazzjoni ora li gandha xtaqsam ma dak li gogobhom jagtuna din l-informazzjoni se tibqa gand i-Chairman tal-Kummissjoni u mhux se tingata lillPartit Nazzjonalista sabiex il-kunfidenzjalit tal-identit ta kull min resaq binformazzjoni tibqa garantita. Saret analii kemm kwantitattiva u kwalitattiva. Fil-kwantitattiva ntuaw surveys ikkummissjonati mill-Partiti Nazzjonalista u surveys orajn li ew ippubblikati fil-gazzetti. Fir-rierka kwalitattiva ejna avviinati minn nies minn ewwa u minn barra l-Partit. Ilpubbliku Malti kollu ie mistieden biex jipparteipa. Kull min ried seta jibgat l-opinjoni tiegu. Il-Kummissjoni stiednet lil kull min ried jibgat l-opinjonijiet tiegu jagmel dan

permezz ta email address spejali, permezz ta indirizz ta kaxxa postali jew gal min ipprefera, permezz ta interview dirett mal-Kummissjoni. Kien essenzjali wkoll li nilqu n-nies tal-Partit galiex dawn jistgu jagtu tagrif fuq affarijiet li jikkonernaw lill-Partit u jissuerixxu kif iridu jaraw il-Partit Nazzjonalista jiviluppa. Fuq kollox, Partit hu propjeta tal-membri tiegu. Galhekk iridu jkunu lmembri wkoll li jitkellmu u jgidu huma xjixtiequ. Biex l-eerizzju jkun wieed validu, kull membru ta din il-Kummissjoni kellu jagmel sforz u jinsa dak li hu jaseb li kienu r-raunijiet gal dan ir-riultat. Minflok, kull membru bbaa l-analii tiegu u allura r-raunijiet gal dan ir-riultat fuq id-data li iet miksuba wara li l-Kummissjoni mxiet fuq kriterji xjentifii biex tibor l-informazzjoni metiea, kif ie spjegat fit-taqsima tal-metodoloija li iet uata biex tinkiseb din linformazzjoni. Il-Kummissjoni gamlet l-ajar li setget fit-termini tal-in li kellha. Minkejja l-eluf ta komunikazzjonijiet u mijiet ta laqgat ma nies individwali, tifhem li hemm aktar nies li jixtiequ jkomplu jagtu l-veduti taghom. Il-Kummissjoni galhekk tee lill-Partit Nazzjonalista sabiex ikompli bdan l-eerizzju. Dan huwa rapport li jrid jii kkunsidrat bala work in progress galiex hemm aktar u aktar xi jsir. Il-Kummissjoni uat is-sistema PESTLE li hi metodu li jintua sabiex jiu ppreparati rapporti ta dan it-tip u jiifieri li kull parti tar-rapport titqies mill-punto di vista ta: Politika, Ekonomija, Sojet, Teknologija, Legali u Ambjentali (Environmental). Ir-rapport huwa maqsum fi tliet taqsimiet: L-Ewwel Taqsima Galiex tilef il-Partit Nazzjonalista It-Tieni Taqsima Galiex reba il-Partit Laburista It-Tielet Taqsima Il-arsa l quddiem Fkull taqsima ntuat s-sistema PESTLE. Fir-realt l-Kummissjoni spiss kienet issib ruha fpoizzjoni kwai surreali. Dan galiex bal kull analii li ssir wara telfa, din kellha bilfors tiffoka fuq dawk ir-raunijiet li abu din it-telfa galhekk aru dawk l-elementi kollha negattivi. Ida deher ar gallKummissjoni li dawn ir-raunijiet kollha li hija elenkat, fmo in-nies, adu preedenza fuq il-fatt li fdawn l-aar ames snin Malta kellha wieed mill-ajar Gvernijiet millIndipendenza l hawn. Kien ta suess in its own right. Ida kien aktar u aktar ta suess meta wieed iqis id-diastru ekonomiku mondjali li ab kollass totali fis-sistemi ekonomii ta gexieren ta pajjii u li ssarraf fpajjii ballGreja, Spanja, il-Portugall u l-Italja li waqgu garkupptejhom meta bdew jikkrollaw lekonomiji taghom. Dan issarraf fqgad rekord li fxi pajjii laaq il-25%, bperentwali qawwi kienu gaag; issarraf fi skuntentizza reali fost il-popli ta dawn il-pajjii bi

rvellijiet serji fit-toroq galiex in-nies verament inkwetaw u gadhom inkwetati gallimpiegi taghom, gal-livell tal-gajxien taghom, gall-futur tat-tfal taghom. Waqt li dan kollu kien qed jiri madwarna, Malta mill-banda l-ora, grazzi gall-Gvern immexxi minn Dr Lawrence Gonzi li bgaqal kbir kien qed imexxi lil dan il-pajji tagna qalb dan il-maltemp kollu, flimkien mal-Ministri u l-imsieba sojali kollha, irnexxielha litteralment tiffjorixxi. Kellha, minflok figuri straordinarji ta qgad u skuntentizza, rekords wieed wara l-ieor fl-impjiegi, fis-saa, fit-turimu u ftant oqsma ora li lkoll jissarrfu fid gal pajjina. Malta laqget investituri u barranin li abu l-azjendi taghom fostna u mbagad il-familji taghom magna galiex Malta is one of the nicest places in the world to live in. Din hi realt wkoll. Dan il-Gvern Nazzjonalista saansitra biddel wi Malta. Dr Lawrence Gonzi wera li kien statista mill-kbar nett, statista li minbarra li mexxa lil dan il-pajji bsuess kbir minn wieed mill-aktar perijodi diffili fl-istorja tal-ekonomija mondjali, barra li kellu jiffaja miba straordinarja minn xi membri tal-istess Grupp Parlamentari, dan ukoll kellu jiffaja u ffaja bsuess kbir, l-isfida tal-Libja fejn irnexxielu juri lid-dinja l-validit ta Malta u l-importanza li anki pajji kejken bal tagna jomm sod fuq in-naa tas-sewwa. Dr Lawrence Gonzi kien u jibqa statista kbir. Galhekk il-Kummissjoni sabet ruha kwai kwai fpoizzjoni surreali galiex waqt li dan kollu ma jista jinnegah assolutament add, u l-floating voters u dawk in-Nazzjonalisti li din id-darba jew ma vvutawx jew ivvutaw Labour jammettu li dan verament kien il-ka, in-nies xorta wada riedu bidla minn Gvern Nazzjonalista gal Gvern Laburista. Ir-rwol tal-Kummissjoni kien li tiskopri galiex minkejja dan is-suess straordinarju, kien hemm 35,573 persuna li taw maoranza lill-Partit Laburista. Il-Kummissjoni toss li l-punt tat-tluq kien li n-nies fil-maoranza kbira taghom riedu BIDLA u galhekk ilfatturi kollha li ana identifikajna genu sabiex dawn l-istess nies jiddeiedu li jivvutaw favur dik il-bidla. Orajn, waqt li ma kellhomx l-istess punt ta tluq (il-bonn ta bidla), matul il-leilatura bdew iossuhom aktar distakkati u l-fatturi kollha li elenkajna tawhom importanza biejjed sabiex waslu jagmlu dak il-pass u jivvutaw Labour. Dan li ej huwa sommarju eekuttiv tal-punti l-aktar importanti li aru minn kull taqsima. Bala kumment enerali, u jekk wieed jista jazzarda jibor kollox fsentenza wada fir-rigward tat-triq il quddiem, dak li jrid jagmel il-Partit Nazzjonalista issa hu li jera jkebbes dak il-feel good factor fost il-partitarji tiegu, jera jappella gal min kellu tendenza Nazzjonalista u li ma vvutax jew ivvutaw Labour u jestendi sense of true belonging lil kull min irid jifforma parti minn din il-familja Nazzjonalista galiex iossu aktar komdu jassoja ruu mal-sibijiet u l-ethos tal-Partit Nazzjonalista milli ma dawk tal-Partit Laburista. Il-Kummissjoni tixtieq tirringrazzja lil dawk il-persuni kollha li adu l-in sabiex jikkomunikaw magna u jagtuna l-sibijiet taghom. Dan ir-rapport ma kienx ikun possibbli mingajr l-involviment u l-impenn ta dawn il-persuni.

Finalment il-membri tal-Kummissjoni jirringrazzjaw lill-Kap tal-Partit, lill-Kunsill Amministrattiv, kif ukoll lill-Kumitat Eekuttiv tal-fiduja li wrew fihom. Dr Ann Fenech Chairman Prof. Mary Anne Lauri Dr Simon Mercieca Is-Sinj. Rosette Thake Is-Sur Malcolm Cust

L-EWWEL TAQSIMA

Galiex tilef il-Partit Nazzjonalista?

Il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern fis-snin 2008 2013
Ir-riultati miksuba mill-Gvern Nazzjonalista bejn l-2008 u l-2013 Il-Gvern Nazzjonalista fl-aar leilatura kien dak li gamel l-ikbar numru ta records gall-pajji. Pajjina ma daal febda riessjoni minkejja li konna mdawar bpajjii li raw lagar riessjoni mill-Great Depression tal-1920. Jidher li dawn ir-riultati ma kinux prijorit gall-elettorat Malti. Lanqas il-mod eellenti li bih il-Gvern ittratta l-kwistjoni tal-Libja ma rnexxielu jibdel l-opinjoni tal-elettorat favur l-amministrazzjoni ta dan ilGvern. Aktar mill-politika barranija, l-elettorat gael li jiffoka fuq raunijiet domestii. In-nies xtaqu bidla Jidher li wara li partit ikun ilu diversi snin fil-Gvern, il-poplu jkun irid bidla. ara li parti mill-elettorat li normalment jivvota lill-Partit Nazzjonalista, assu aktar komdu jagti ssapport tiegu lill-Partit Laburista tant li r-riultati ekonomii miksuba mill-Gvern jidher li ttiedu for granted. Burokrazija ejda u sabutai Sezzjoni tal-votanti Nazzjonalisti riedet teles minn erti nies imqegdin fbordijiet jew fi strutturi ta-ivil li assew li gamlu l-ajja taghom diffili. Jidher li kien hemm afna nies li ma ridux permessi jew affarijiet li ma kellhomx dritt galihom ida affarijiet baii u li kien aqqhom bi dritt. Madankollu kien hemm uffijali li bl-iskua tal-burokrazija jew saansitra bala att ta sabuta gamluha diffili afna biex dawn jinqdew. Fuq quddiem nett kien hemm l-Awtorit ta Malta dwar l-Ambjent u l-Ippjanar il-MEPA li saret nightmare mhux biss gall-kuntratturi ida wkoll gall-familji. L-gala ta Kabinett gir Il-fatt li l-Ministeri kienu ftit imma kbar wassal biex il-Ministri mhux biss ma kellhomx in jikkomunikaw ida afna drabi lanqas kellhom in jaraw jekk i-ivil kienx qed jimxi sew fuq id-direzzjoni li jagti l-Gvern. L-gala ta Kabinett gir wasslet ukoll biex ijed backbenchers iossuhom diappuntati. Is-Segretarjati fil-Ministeri Is-Segretarjati tal-Ministri kienu gar wisq gall-kobor tal-Ministeri, bir-riultat li ma setgux ikunu ta appo effettiv gall-idma tal-Ministru. L-issue tal-SMS L-allegat mod ta kif dawk id-deputati li ma ewx matura ministri wara l-2008 ew informati li ma kinux ser jifformaw parti mill-kabinett u kif din l-abar inxterdet malelettorat, ukoll minn uud minn dawn id-deputati, kellu effett negattiv.

Id-digwid fil-Grupp Parlamentari Nazzjonalista L-inkwiet li nqala fost il-Grupp Parlamentari Nazzjonalista ma kienx biss gax kien hemm min kellu aenda personali ida wkoll gax kien hemm min ass li afna drabi lGrupp kien qed jii injorat. Dan oloq problema kbira u immina lill-Gvern spejalment flaar sentejn peress li kellu biss maoranza ta siu wieed. Is-servizz ta Customer Care fid-Dipartimenti tal-Gvern Is-servizzi ta Customer Care fid-Dipartiment tal-Gvern ma setgux ilaqu max-xogol li kellhom. Ferti kai jidher li setgu taw kontribut afna akbar kieku kellhom iktar appo mill-kapijiet taghom. Il-Klikka Il-perezzjoni li kien hemm klikka jew klikek, kemm jekk vera kif ukoll jekk le, kienet ta sara kbira gall-Gvern Nazzjonalista. L-arroganza L-akkua ta arroganza kemm minn Ministri u Segretarji Parlamentari kif ukoll minn nies fi-ivil tqieset aktar gravi galiex bdiet tkun assojata ma dak kollu negattiv li kien qed jeffettwa l-ajja ta kuljum. Is-Sur John Dalli Wara li John Dalli ma sarx Kap tal-Partit Nazzjonalista, baqa jinass li ma kienx hemm integrazzjoni biejjed bejn il-gruppi differenti fil-Partit. Id-Deputati ribelli L-issues ta kull wieed mid-Deputati ribelli kienu differenti per kollha kellhom l-istess oriini jiifieri l-fatt li ma sarux Ministri. Dawn ippreentaw problemi kbar u kostanti matul il-legilatura sia. Jidher li l-livell ta lealt kien fi proporzjonijiet enormi u inaettabbli. Mandankollu l-mod kif xi kultant il-Prim Ministru indirizza dawn ir-ribelli deher li qisu ma kellux kontroll fuq il-Grupp Parlamentari tiegu. Franco Debono Il-problema Franco Debono kienet straordinarja gall-aar fejn fir-realt kien hemm Deputat li kien qed iomm osta lill-Gvern sakemm dan baqa biex effettivament waqqa l-Gvern. Dan kien air irresponsabbli gall-aar. Il-Parlament Il-fatt li minabba l-inkwiet intern kien ikun hemm mien twil meta l-Parlament galkemm jiltaqa ma kienx jieu deijonijiet oloq l-impressjoni li l-Gvern kien qed jagmel sforz biex iwassal il-leilatura sal-aar akkost ta kollox.

It-talba gar-rienji ta Ministri Parti mill-elettorat asset li kellu jkun hemm ir-rienji ta xi Ministri li kienu responsabbli gal proetti jew policies li ma taddmux tajjeb. In-nuqqas ta dawn ir-rienji wassal biex parti mill-elettorat iossu diappuntat. Nuqqas ta sens etiku Intwera nuqqas kbir ta sens etiku kull meta korrispondenza u diskussjonijiet kunfidenzjali kemm fil-Gvern kif ukoll fi dan il-Grupp Parlamentari Nazzjonalista spiaw gand il-media. Dan mhux biss kien sinjal ta nuqqas ta lealt ida xejjen it-team spirit li huwa essenzjali biex ikun hemm diskussjoni miftua u enwina li twassal gal idma kollettiva li talli r-riultati. Il-atra ta Assistenti Parlamentari Waqt li dawn il-atriet saru bintenzjoni tajba, il-perezzjoni kienet li dawn saru biex ikunu aevolati wud mill-backbenchers li ma ewx matura Ministru jew Segretarju Parlamentari. addiema fil-Ministeri Jidher li kien hemm il-perezzjoni li erti nies fi dan il-Ministeri kienu jew jaqdu biss innies tad-distrett tal-Ministru jew jaqdu nies mill-kamp Laburista a skapitu ta dawk li huma Nazzjonalisti. Orajn saansitra ma kinux jikkoperaw ma Ministri u Membri Parlamentari ora. addiema bfehmiet Laburisti fi-ivil Waqt li kien hemm afna addiema bfehmiet Laburisti fi dan i-ivil u l-Awtoritajiet li gamlu xogolhom bmod leali u effijenti, kien hemm orajn li bmod organizzat gamlu minn kollox biex jimminaw il-idma tal-Gvern. L-gala tan-nies fuq bordijiet ta amministrazzjoni Deher li kien hemm erti membri ta bordijiet li uaw il-poizzjoni taghom bmod ain ma persuni irrispettivament mill-kulur politiku taghom u dan wassal gal afna skuntentizza bla bonn. In-nuqqas ta azzjoni kontra dawn il-persuni niftiehem li l-Gvern kien debboli fil-konfront taghom. L-Awtorit ta Malta dwar l-Ambjent u l-Ippjanar Il-MEPA Il-perezzjoni inenerali tan-nies kienet li r-riforma fl-Awtorit ta Malta dwar l-Ambjent u l-Ippjanar il-MEPA mhux biss ma waslitx gar-riultati mixtieqa ida saet ilperezzjoni pubblika li din l-awtorit hija mostru burokratiku li add mgandu kontroll fuqu. Ir-riessjoni ekonomika Waqt li l-Gvern irnexxielu jaffronta u jegleb l-isfidi ekonomii minkejja r-riessjoni li kienet gaddejja fl-Ewropa, erti deijonijiet li ttiedu naqqsu l-flus mill-but tan-nies.
7

L-ineffijenza fl-ARMS L-ineffijenza fl-ARMS wasslet biex in-nies kellhom il-perezzjoni li l-Gvern ma kienx kapai jirrana dak li hu ain fi mien raonevoli. Il-kontijiet baljati u dawk marua gal perjodu twil, u customer care li ma kienx jiffunzjona kif suppost komplew isau lperezzjoni li l-ARMS kienet falliet fil-missjoni li galiha twaqqfet. Il-power station dida ta Delimara Proett li kellu jkun wieed poittiv spia wieed kontroversjali gall-aar. L-allegata korruzzjoni fix-xiri tal-power station dida li tadem bil-Heavy Fuel Oil flok bil-gass tat lok gall-perezzjoni ta korruzzjoni u deijonijiet baljati li parzjalment setgu kkontribwew gall-goli fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma. L-iskandlu tax-xiri ta-ejt Parti mill-elettorat ma setax jifhem kif add mill-awtoritajiet ma induna bl-allegat skandlu. L-onorarja tal-Ministri Il-poplu Malti stenna li l-Gvern jimxi beempju meta kien qed jitkellem dwar tnaqqis ta erti sussidji. Id-deijoni li tidied l-onorarja meta -ieda tal-goli tal-ajja kienet biss ta 1.16 fil-imga olqot rabja kbira fin-nies. Huwa ar li din il-materja kienet mismanaged. Ir-riforma tat-trasport pubbliku Ir-riforma fit-trasport pubbliku kienet metiea. Madankollu nolqu aspettattivi goljin afna, saru afna balji u iet implimentata bmod mgael wisq bil-konsegwenza li lewwel reazzjoni kienet li r-riforma ma kinitx suess. Dan baqa jinass gal afna xhur wara li bdiet titwettaq ir-riforma. It-Tarzna, l-Air Malta u s-Sea Malta Waqt li r-riformi fdawn il-kumpaniji kellhom isiru, il-miuri li ttiedu laqtu ain certu addiema. lasijiet ta penali tal-VAT L-impoizzjoni ta penali marbuta mal-VAT gamlet il-ajja tan-nies fin-negozju tqila u lGvern deher li kien qed ikun insensittiv ma min kien qed jaqa lura fil-las tal-VAT. Ir-rati tal-income tax Il-fatt li l-wegda elettorali tal-2008 li jonqsu r-rati tal-income tax twettqet bmod si flaar ftit xhur, inasset li kienet too little, too late.

Tax Compliance Unit (TCU) afna assew li t-Tax Compliance Unit ma kienx qieged jitmexxa bumanit u dan wassal biex il-Gvern deher iebes wisq ma min kien gaddej minn diffikultajiet finanzjarji. Il-addiema bkundizzjonijiet prekarji Matul is-snin inolqot il-perezzjoni li l-Gvern ma kien qed jagmel xejn biex jiieled labbu minn erti kuntratturi li jaddmu nies bkundizzjonijiet inferjuri. Il-Koperattiva Il-fatt li t-tibdil fil-Lii tal-Koperattivi mwieged mill-Gvern baqa ma sex minkejja perjodu twil ta konsultazzjoni wassal gal tgergir fost esponenti ta dan is-settur. asra kbira wkoll li ma sar kwai xejn biex tii elebrata is-Sena Internazzjonali tal-Koperattivi fl-2012 u dan is-settur baqa mingajr ebda inizzjattivi sinifikanti li setgu xprunaw vilupp tant metie. Setturi ora tax-xogol Kien hemm ukoll setturi ora ta addiema li ew milquta mir-riformi tal-Gvern, fosthom id-distributuri tal-gass u l-Pulizija li jew kellhom bonn l-gajnuna ta xi add mill-Partit Laburista biex jissolvew l-issues taghom jew inkella il-Gvern Nazzjonalista kaxkar saqajh sal-aar maghom. Il-ka tal-Valletta Fund Management Waqt li fil-ka tal-Valletta Fund Management il-Gvern ma kellu xjaqsam xejn, kien hemm il-perezzjoni li jekk jitla l-Partit Laburista, dawk l-investituri li tilfu l-flus kienu se jmorru ajar. L-industrija tal-bini Il-miuri li ttiedu fil-Budget sabiex is-suq tal-propjet jissaa messhom saru qabel. Fil-fatt dawn il-miuri tfaaw ukoll fil-programm elettorali u saansitra diedu. L-goli tal-ajja Il-perezzjoni ta afna kienet li l-Gvern ma kienx qed jindirizza l-goli tal-ajja. Linflazzjoni ta matul is-snin u t-tneija tas-sussidju fuq il-gass u -ieda fil-prezzijiet talpetrol u tad-diesel komplew isau din il-perezzjoni. Il-Permanent Residency Scheme Is-sospensjoni ta din l-iskema gal afna xhur u l-fatt li meta reget bdiet titaddem ma kinetx wada sodisfaenti, kien meqjus minn grupp partikolari ta votanti bala ball kbir tal-Gvern. Dan oloq diffikultajiet gas-settur privat li kien investa fdan il-qasam matul l-aar snin.

Il-qasam tal-Housing Fil-qasam tal-Housing, il-Gvern deher li ma kellux stock biejjed ta djar biex jiu allokati lil min kellu bonn u l-pressjoni ta social housing spejalment fin-Nofsinhar ta Malta, ma ietx indirizzata tajjeb. Id-divorzju Parti sostanzjali mill-elettorat asset li l-Partit Nazzjonalista ma messu qatt a poizzjoni kontra d-dul tad-divorzju mill-bidu nett u dan l-aktar minabba l-fatt li l-Partit Nazzjonalista stess ried li jsir referendum dwar dan is-suett. Deher ukoll li afna assew li l-Prim Ministru ma messux ivvota fil-Parlament kontra x-xewqa talmaoranza gax din il-poizzjoni personali tiegu kienet tmur kontra r-rwol tiegu ta Prim Ministru li jirrappreenta lill-istess maoranza. Id-drittijiet tal-persuni omosesswali Inass li l-Gvern naqas milli jifforma politika ara dwar id-drittijiet tal-persuni omosesswali u kien ball li l-lii li tirregola dan il-qasam talliet fuq l-ixkaffa gal afna snin u galhekk deher insensittiv. Il-qasam ta-ensura Waqt li saru bidliet importanti fdan il-qasam, jidher ar li dawn il-bidlet ma kellhomx effett poittiv fuq l-elettorat fir-rigward tal-Partit Nazzjonalista. Id-dilettanti tal-Karnival Id-dilettanti tal-Karnival assew li kien qed tintwera nuqqas ta sensittivit lejn ix-xogol taghom meta twarrbu mill-imaen minn fejn jadmu u baqgu sentejn fil-limbu. L-immigrazzjoni illegali Il-poizzjoni ara anti-razzista meuda mill-Gvern Nazzjonalista ma nilitx tajjeb ma erti votanti. Din setget tii spjegata ajar. Min-naa l-ora, il-Partit Laburista amm sieket fi sforz biex jagti l-impressjoni li ma kienx jaqbel mal-poizzjoni tal-Gvern. Il-vot tal-komunit Musulmana Jidher ar li l-Partit Laburista rnexxielu jikseb il-vot tal-komunit Musulmana fMalta, kemm ta dawk li kienu favur ir-reim ta Gaddafi kif ukoll ta dawk li kienu kontra l-istess reim. Kultura anti-Kattolika Il-Gvern kien qed jidher li qed jagti appo lill-morali Kristjana per fl-istess waqt kien hemm strutturi sa kulturali fi dan l-istess Gvern li kienu qed jimxu fuq linja sekulari. Dan kollu wassal biex il-figura tal-Prim Ministru Gonzi tidher wisq konservattiva.

10

Il-qasam tas-saa Id-dewmien esaerat fid-Dipartiment tal-Emerenza tal-Isptar Mater Dei flimkien maddewmien u listi twal biex isiru xi operazzjonijiet, naqqsu bil-bosta l-progress kbir li sar filqasam tas-saa mill-Partit Nazzjonalista fil-Gvern. Kienu bosta dawk li assew li l-Gvern messu a azzjoni kontra erti individwi fpoizzjonijiet golja fi dan il-Ministeru u lIsptar u li kienu sors ta sabutai li olqu impressjoni aina tas-servizz tas-saa. L-Edukazzjoni Galkemm hemm apprezzament wiesa gas-suessi tal-Partit Nazzjonalista fil-Gvern fil-qasam tal-edukazzjoni, inass li twettqu wisq riformi fdaqqa u li ma kkonsultax biejjed mal-galliema. Il-komunikazzjoni tal-Gvern waqt il-kampanja elettorali Il-Gvern ma ppromwoviex biejjed il-idma tiegu matul dawn l-aar ames snin. Matul l-aar sentejn tal-leilatura l-komunikazzjoni tal-Gvern kienet imxekkla minnuqqas ta qbil fil-Partit Nazzjonalista. Waqt il-kampanja elettorali l-Gvern inass li kien qieged ikun reattiv minflok proattiv biex iwassal messa poittiv dwar il-idma talGvern. Ix-xandir tal-Istat Fost l-elettorat kien hemm il-perezzjoni li x-xandir tal-Istat, kien ixaqleb favur il-Gvern bil-konsegwenza li dawk li kienu di adu d-deijoni li ma jivvutawx jew li jivvutaw lillPartit Laburista adu gost jitkellmu kontra dan it-tip ta xandir. Il-media indipendenti Il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern, ma adimx bizzejjed biex jikkomunika l-politika u l-idma tiegu permezz tal-media indipendenti bil-konsegwenza li l-ispazju ttieed minn addieor li kien kritiku kontra l-politika u l-idma tal-Gvern Nazzjonalista. Legalimu ejjed afna assew li minflok il-Gvern u -ivil ippruvaw isibu soluzzjonijiet legali gallproblemi tan-nies, dawn galu li juaw il-lii bala rauni biex ma tinstabx soluzzjoni galihom. Il-kaa u l-insib Il-poizzjoni li a l-Gvern fdan il-qasam la abet simpatija mill-gaqdiet volontarji li jamdu favur il-arsien tal-ambjent u wisq anqas mill-kaaturi u n-nassaba. Il-kaaturi n-nassaba assew li l-Gvern ma kienx qieged jadem biex iares l-interess taghom matul l-aar snin. Il-biedja u s-sajd afna persuni sabuha diffili biex jadattaw ruhom gall-bidliet kbar u ma jaqtgu xejn li seew fis-setturi tal-biedja u s-sajd wara s-subija ta Malta fl-Unjoni Ewropea. Dawk
11

milquta dehrilhom li l-uffijali fil-Ministeru bdew jagtu l-impressjoni li ma jimpurtahomx minn dawn is-setturi. Is-sajjieda assewhom abbandunati u erti deijonijiet li ttiedu mill-Gvern, baz-zoni ta Marine Conservation, effettwaw anki lil dawk li galihom is-sajd kien semplii delizzju. Problemi fzoni urbani Ftermini ta vilupp urban, afna esprimew l-opinjoni li kien hemm numru ta nuqqasijiet li waqt li ma wasslux bmod dirett biex n-nies jaqilbu l-vot taghom minn wieed favur ilPartit Nazzjonalista gal wieed favur il-Partit Laburista, numru ta votanti Nazzjonalisti ma baqgux jikkunsidraw il-Gvern ta Lawrence Gonzi bala l-gala naturali taghom. L-istat tat-toroq u l-bini ta toroq odda L-istat tat-toroq u d-dewmien biex jitlestew erti toroq u proetti infrastturali ora wrew nuqqas ta kontroll mill-Gvern. Bini kklassifikat bala Grade One Il-bini li ie ikklassifikat bala Grade One spia biex oloq afna burokrazija u spejje ejda gal dawk li mgandhomx il-mezzi biex jagmlu l-manteniment metie lil dawn il-binjiet. Talbiet gal aktar failitajiet sportivi Kien hemm il-perezzjoni li afna talbiet minn assojazzjonijiet biex jinbnew failitajiet sportivi ma ntlaqux meta dawn setgu jiu inklui fil-idma tal-Gvern bi sforz akbar. Il-proett ta Bieb il-Belt Gal afna, il-bini ta Parlament did gall-ewwel deher bala proett inutli spejalment meta l-flus setgu jintefqu faffarjiet iktar urenti. Meta beda javvanza l-bini diversi persuni biddlu l-fehma taghom. Madankollu l-Gvern bagat messa ain fir-rigward tas-sit tat-Teatru Rjal meta ab ruu daqslikieku hu biss kien jaf xinhu tajjeb u li dawk li kienu qed jikkritikawh, avolja kienu n-nies l-aktar li jifhmu fil-qasam tal-kultura, ew injorati.

Il-Partit Nazzjonalista bala Partit matul is-snin 2008 2013

Dr Lawrence Gonzi bala l-Kap tal-Partit Dr Gonzi kemm bala Prim Ministru kif ukoll bala Kap tal-Partit Nazzjonalista baqa jgawdi stima kbira fost in-Nazzjonalisti. Dr Gonzi poa l-interess tal-pajji qabel linteress tiegu u biex seta jmexxi l-pajji kellu bilfors inaqqas mill-idma tiegu fil-Partit. Dan fisser li mhux dejjem kien fpoizzjoni li josserva n-nuqqasijiet organizzattivi li kien qed ibati minnhom il-Partit.

12

Is-Segretarju enerali are ar li s-Segretarju enerali tul dawn il-ames snin kien mifni bil-problemi kollha li nolqu minabba l-ka Franco Debono u bl-air ta Jeffrey Pullicino Orlando. are ar ukoll li s-sitwazzjoni finanzjarja ma kienet felii xejn u li galhekk qatta afna mien jara kif se jmexxi l-Partit fdan i-mien diffili. Dawn i-irkostanzi wasslu biex is-Segretarju enerali kellu jiddedika inijet twal afna jiffoka fuq dawn il-problemi bil-konsegwenza li naqset l-attenzjoni fuq it-tmexxija u idma organizzattiva ora daqstant importanti filPartit, inklu il-Kumitati Sezzjonali. L-Assistent Segretarju enerali Filwaqt li l-membri tal-Kumitati Sezzjonali faruh gall-idma tiegu, madankollu kien hemm numru ta membri li qalu li ma sabuhx matul il-kampanja elettorali daqskemm xtaqu. Kien hemm membri ora li qalu li ma kien hemm l-ebda follow-up meta ew irritornati xi tesseri. Nuqqas ta monitera Il-Partit Nazzjonalista kien nieqes minn sistemi tajbin ta monitera ta dak li kien qed jigri fi danu bala Partit u fil-Gvern u dan poa l-istess Partit Nazzjonalista friskju elettorali. Il-perezzjoni li kien hemm klikka fil-Partit Nazzjonalista Matul l-aar snin inolqot il-perezzjoni li l-Partit Nazzjonalista kien qed jitmexxa minn klikka. Minkejja din il-perezzjoni afna stqarrew li Dr Gonzi gur ma kienx jifforma parti minn ebda klikka. Franco Debono u Jeffrey Pullicino Orlando Irrispettivament mis-sentiment komuni li Franco Debono u Jeffrey Pullicino Orlando ma wrewx lealt lejn il-Partit u l-Gvern tant li rajniehom it-tnejn jielebraw meta tela l-Partit Laburista fil-Gvern, issa kuladd jaf galiex kienu jaraw l-affarijiet daqshekk differenti minn addieor fil-Partit Nazzjonalista. Minkejja dan kollu, jibqa l-fatt li meta huma telqu mill-Partit Nazzjonalista ntilfu ertu ammont ta voti. Jesmond Mugliett Il-sieb komuni kien li Jesmond Mugliett ma abx ruu bl-istess mod ta Franco Debono u Jeffrey Pullicino Orlando ida l-perezzjoni hi li balja bil-kbir xorta wada. Jesmond Mugliett ukoll kellu ertu following elettorali li ntilef mill-Partit Nazzjonalista. Dr Austin Gatt afna kienu dawk li kkummentaw dwar il-personlit ta Dr Gatt per iedu wkoll li kien wieed mill-Ministri l-aktar iffukati u determinanti fil-idma tal-Gvern. afna kienu wkoll tal-fehma li kien ball li tabbar li Dr Gatt kien se jwarrab minn Ministru biex jgin filkampanja elettorali. Meta dan baqa ma sex jew forsi ma setax ise, kompliet

13

tissaa l-perezzjoni li kuladd kien qed jadem gal rasu u li kien hemm nuqqas ta konsistenza fid-deijonijiet li jittiedu. Is-Sur John Dalli Matul is-snin li gaddew inbniet il-perezzjoni li qatt ma kien kemm armonija bejn John Dalli u l-Kap tal-Partit. afna kienu tal-fehma li l-kliem, kitbiet u attejament inenerali ta John Dalli partikolarment wara li telaq minn Malta, gamlu afna sara lill-Partit Nazzjonalista. Ministri fuq livell distrettwali Id-daqs tal-Kabinett tal-Ministri oloq sitwazzoni fejn numru ta distretti kellhom aktar minn Ministru wieed bil-perezzjoni tal-piki bejniethom, filwaqt li distretti ora li fleilaturi ora kellhom aktar minn Ministru wieed, spiaw bla Ministru. L-elettorat ta dawn id-distretti assu iolat mill-Gvern u mhux rappreentat fl-Eekuttiv. Il-ru ta informazzjoni Il-Partit Nazzjonalista bata u gadu qieged ibati minn ru ta informazzjoni li qed tforni lill-media indipendenti u wisq aktar lill-avversarji politii tal-Partit Nazzjonalista biex ikun hemm kritika afna drabi bmod inust fil-konfront tal-Partit Nazzjonalista. Bkonsegwenza ta dan il-Partit Nazzjonalista beda jingalaq fih innifsu u bhekk in-nies bdew iossuhom dejjem anqas parteipi jew viin il-Partit Nazzjonalista. Membri tal-Partit Nazzjonalista afna mill-kummenti li revejna kienu fis-sens li importanti li fdawn i-irkostanzi jinoloq bilan bejn dawk in-nies ta esperjenza anki familjari fil-politika u dawk in-nies odda li jidlu fil-partit minn barra sabiex jagtu ideat u outlooks odda. Nuqqas ta tari gall-kandidati tal-Kunsilli Lokali Huwa ar li matul l-aar snin naqas sew it-tari gall-kandidati tal-Kunsilli Lokali. Dan wassal biex numru ta kandidati assewhom mitlufin fil-idma taghom filwaqt li orajn li rnexxielhom jiu eletti ma kinux imejjija sew gal idma li ew fdati biha millelettorat. Il-Partit Nazzjonalista beda jitlef l-ajar nies Inass li wada mill-problemi l-kbar li kellu l-Partit Nazzjonalista matul l-aar ames snin kienet it-telfa tal-ajar nies fi danu. afna minn dawn in-nies imxew biex jadmu fil-Ministeri jew sabu xogol ieor li jkunu mallsin u stmati ferm ajar. Il-Kap tal-Partit Teisti l-perezzjoni li l-impenji, responsabbiltajiet u xogol kontinwu li kellu Dr Lawrence Gonzi bala Prim Ministru ma ppermettewlux li jieu rwol aktar attiv fil-Partit daqskemm kien hemm bonn. Jista jkun li dan wassal sabiex ma nolqotx dik is-sinerija metiea bejn il-Partit u l-Gvern.

14

Il-lii tal-finanzjament tal-partiti Il-Partit Nazzjonalista gamel ain li deher li qed iomm lura milli jmexxi l quddiem din il-lii li hija ferm importanti. Fl-istess waqt gandu jingad li din il-proposta ta lii ntuat minn elementi fi dan il-Partit Nazzjonalista biex issawwat l-istess Partit. bir ta fondi Il-Partit Nazzjonalista naqas milli bmod kontinwu u organizzat idur fuq it-tesserati tiegu biex jginu fil-bir ta fondi brisq il-idma tal-Partit. Fdan is-sens il-Partit Nazzjonalista naqas milli jkompli jadem fuq diversi inizjattivi li kellhom l-gan li numru kbir ta persuni jagtu gotjiet gar brisq il-Partit fuq bai regolari. Perezzjoni ta esklujoni Matul dawn l-aar ames snin inass li l-Partit Nazzjonalista ttraskura l-geruq tiegu u ma tax biejjed attenzjoni gall-godod il-odda ta kif jista jikkomunika mal-elettorat. afna membri tal-Partit Nazzjonalista, partikolarment dawk ta et avvanzata, assew li qed jiu injorati. Dawn l-istess persuni assew li d-Dar entrali ma baqgetx aktar id-dar naturali taghom. L-istess sentiment beda jinass ukoll minn uud mill-membri tasSojet ivili li fis-snin ta qabel kienu jossuhom viin afna tal-Partit Nazzjonalista. L-ambjent tad-Dar entrali Wara l-bini mill-did tad-Dar entrali afna membri tal-Partit Nazzjonalisti ma baqgux iossuhom li gandhom sehem mill-bini. Galihom id-Dar entrali kienet saret entru sabi, bfailitajiet state of the art, ida vojta minn ewwa ftermini ta nies u idma politika mal-geruq tal-Partit. Nazzjonalisti magrufa li telqu mill-Partit Matul is-snin li gaddew il-Partit Nazzjonalista tilef afna membri attivi u simpatizzanti tiegu li gal xi rauni jew ora galu li jibdew jagtu l-appo taghom lill-Partit Laburista. Dawn l-istess persuni galu li jistqarru ruhom favur Joseph Muscat. Jidher ar li dawn il-persuni assewhom imwegin bid-deijonijet li kienu qegdin jittiedu u assew li l-Partit Nazzjonalista la kien qieged jagti kashom u wisq anqas jirrispettahom. Nies li twarrbu Kienu bosta dawk il-persuni li kienu attivi afna fil-Partit Nazzjonalista u li twarrbu fnumru ta kai saansitra saret diskriminazzjoni kontrihom. Dawn in-nies assew li saret inustizzja maghom u li add ma ried jismaghom. Is-servizz ta Customer Care tal-Partit Nazzjonalista Gal numru ta snin il-Gvern Nazzjonalista beda jidher bala nieqes minn wi uman. afna Nazzjonalisti kienu qatgu qalbhom li jinqdew u saanistra waqfu jistaqsu jew jilmentaw. Deher ukoll ar li s-servizz ta Customer Care tal-Partit kien qed ifalli fil-idma

15

tiegu u dan l-aktar gax ma kellux biejjed riorsi umani. Fil-parti l-kbira tal-ka isservizz ma kellux is-saa li kellu bonn mal-Ministeri biex ikun jista jsolvi l-ka li kienu jidhru quddiemu. Dan kollu gamel afna sara galiex il-Partit Nazzjonalista deher dgajjef afna. Il-Kaini tal-Partit Nazzjonalista Jidher li ma kienx hemm afna li dehrilhom li d-deijoni li l-kaini jinbidlu fuffiji kienet deijoni tajba. Apparti minn dan, jidher li kienet ittiedet deijoni millamministrazzjoni entrali li konferenzi ma jibqgux isiru fil-kaini tal-Partit kull nhar ta add mid-Deputati tad-distrett. Dawn ma tqisux bala deijonijiet tajbin. Il-idma tal-Kumitati Sezzjonali afna membri tal-Kumitati Sezzjonali assew li ma kienx gad hemm relazzjoni tajba bejn il-Kumitati Sezzjonali u l-Amministrazzjoni entrali tal-Partit. Inass in-nuqqas ta kuntatt tant metie fpartit politiku li suppost huwa organizzat fkull lokalit. afna kienu dawk il-Kumitati Sezzjonali li assew li l-proposti li ressqu ma kinux qed jiu kkunsidrati bis-serjet. Il-block-voting fl-gala tal-Kumitati Sezzjonali Id-diversi drabi li sar block-voting fl-gala tal-Kumitati Sezzjonali biex Deputati jew Kandidati jiguraw li n-nies taghom ikunu fit-tmexxija ta Kumitat partikolari, allew effett negattiv fuq ir-rwol tal-Kumitati Sezzjonali. afna tesserati li kienu membri talKumitati Sezzjonali qatgu qalbhom li jiu eletti u galhekk spiaw tbiegdu mill-Partit. It-tesserati tal-Partit Nazzjonalista Dawk li gal xi rauni jew ora ma baqgux tesserati tal-Partit Nazzjonalista assew li ma kienx sar sforz biejjed biex jiu konvinti jergu lura fil-Partit. Jidher li ma kien hemm l-ebda sistema biex nies bala dawn isir kuntatt maghom. Il-Moviment gaag tal-Partit Nazzjonalista Il-Moviment gaag tal-Partit Nazzjonalista ass li l-ea, l-isforzi u l-entujamu kollu li kellhom dawn i-gaag sfumaw fix-xejn gax beda jinass li ma kinux qegdin jiu kkonsultati biejjed. Uud mill-membri assew li l-ideat taghom gall-kampanja elettorali kienu qegdin jiu injorati. Il-Fergat u l-Kulle tal-Partit Membri ta dawn il-fergat inklu l-MNPN, is-SPN, is-SIM u l-Kulle assew li l-ewwel ew imea jooru bideat odda u mbagad ew imwarrba mill-Partit. afna membri assew ukoll li ma kinux qed jingataw spazju biejjed fl-organi tal-Partit fejn jittiedu d-deijonijiet. Urew ix-xewqa li jipparteipaw aktar fid-diskussjonijiet fl-Amministrattiv. Il-Kunsilliera Lokali Matul l-aar snin il-Kunsilliera Lokali (tal-Kunsilli Lokali) assewhom xi ftit jew wisq waedhom u li add ma kien qed jinteressa ruu fil-idma taghom fuq bai lokali. Il16

Kandidati ma kinux qed ikunu ppreparati tajjeb u ma kienx qed isir monitera talidma taghom. L-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew Ir-riultat tal-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew kien messa ar lill-Partit Nazzjonalista. Minkejja dan kollu, inass li l-Partit Nazzjonalista ma adimx biejjed biex jirba lura l-appo u naqas milli jadem bis-si biex jirrana dawk l-issues li dwarhom l-elettorat kien ivvota kontra l-Partit Nazzjonalista jew inkella gael li ma jivvutax. Jidher li madankollu dan ie fi mien meta l-kontrokurrent tan-nuqqas ta qbil intern kompla jikber bdetriment qawwi gall-organizzazzjoni tal-Partit li ttellef lill-Partit fil-Gvern milli jindirizza dak li kien qed ifittex l-elettorat. NET Television Il-Partit Nazzjonalista bata minhabba l-fatt li afna preentaturi ta NET Television ma kinux baqgu fuq l-istazzjon ida marru fuq stazzjonijiet ora, inklu il-PBS. Minabba f'hekk kienu afna li assew li l-media tal-Partit Nazzjonalista batitet, bil-programmi inaqqsu mill-kwalit. Inass li s-servizzi tal-abarijiet fittxew wisq li jikkritikaw lill-Partit Laburista, minflok ma ffukaw aktar li jippromwovu l-politika u r-riultati miksuba millPartit Nazzjonalista fil-Gvern. Il-media stampata Nazzjonalista Il-media stampata tal-Partit Nazzjonalista kienet ghal numru ta Nazzjonlisti li kitbulna wahda li ma lahqitx l-aspettattivi taghhom partikolarment ghaz-zminijiet tal-lum. Il-addiema fil-media tal-PN Mill-indani li gamlet il-Kummissjoni, jidher li kien hemm sens ta dimotivazzjoni fost uud mill-addiema tal-media tal- Partit Nazzjonalista li assew li ma ietx indirizzata bmod sodisfaenti. Il-bloggers ta simpatija Nazzjonalista Kien hemm min qalilna li l-Partit Nazzjonalista spia weel bdak kollu li persuni li jissimpatizzaw miegu kienu qegdin jiktbu fil-blogs taghom. afna orajn esprimew ilveduta li mnalla kien hemm dawn il-bloggers galiex dawn kienu qed jagmlu dak li suppost kien qed jagmel il-Partit. Ida afna assew li l-Partit Nazzjonalista messu fittex li bmod ripetut jiddiassoja ruu minn dawn il-blogs meta dawn kienu jinkludu kummenti ta natura personali. Il-Partit Nazzjonalista fis-social media Il-Partit Nazzjonalista dam biex daal fid-dinja tas-social media bmod organizzat. afna assew li gal afna mill-ames snin il-Partit Nazzjonalista ma gamel xejn jew ftit li xejn biex jua s-social media bmod intellienti.

17

Kabinett gir L-gala li jkun hemm Kabinett gir kienet ta vanta gall-Partit Nazzjonalista kemm fuq livell politiku kif ukoll fuq livell organizzattiv. Din l-gala abet inkwiet lill-istess Partit u n-nies fil-Ministeri ma setgux ilaqu mal-bonnijiet tan-nies. In-nuqqas ta gaqda fil-Partit Nazzjonalista Dawk li ma sarux Ministri wara l-elezzjoni tal-2008 assew li r-reba li kien gamel ilPartit Nazzjonalista kienet inutli galihom. Kien galhekk li wud minnhom kellhom attejament negattiv li spia gamel sara lill-Gvern u lill-Partit taghom stess. Minabba fhekk il-Partit Nazzjonalista ma baqax jidher bala forza politika magquda u galhekk kien se jkun diffili galih li jiggverna bmod seren. Deijoni dwar Elezzjoni qabel mienha afna assew li l-Prim Ministru seta wera nuqqas ta tmexxija bsaitha bil-mod kif kien mexa mad-Deputati ribelli. Minabba fhekk afna assew li meta s-sitwazzjoni kienet serja afna l-Prim Ministru kellu jeerita l-prerogattiva tiegu u jsejja elezzjoni qabel mienha. Ironikament kuladd irrikonoxxa li hu kien qed jiffaja diffikultajiet kbar u kienet sitwazzjoni ta, kif jgidu l-Inglii damned if you do and damned if you dont. Il-fattur Joseph Muscat Il-Partit Nazzjonalista ssottovaluta l-personalit ta Joseph Muscat bala Mexxej tal-Partit Laburista u l-bidliet li huwa kien qed jagmel fl-istess Partit Laburista. In-Nofsinhar ta Malta Il-Partit Nazzjonalista ma ddedikax biejjed enerija fuq in-Nofsinhar ta Malta. Inbniet ukoll il-perezzjoni li l-Gvern kien iktar interessat li jinvesti fpartijiet ora tal-pajji. Dan wassal ukoll biex dawk li jappojaw lill-Partit Nazzjonalista fin-Nofsinhar ta Malta jibdew iossuhom tat-tieni klassi u mhux mogtija l-importanza li jixirqilhom. Gawdex Il-maoranza l-kbira tar-rappreentanti tal-Kumitati Sezzjonali fGawdex ma kienux sodisfatti bil-livell tal-komunikazzjoni bejnhom u bejn l-amministrazzjoni entrali. Il-kaa u l-insib Il-kwistjoni tal-kaa u l-insib ma kinetx biss mishandled mill-Gvern Nazzjonalista, ida anke mill-Partit Nazzjonalista. Inolqot il-perezzjoni li l-Partit Nazzjonalista kien qata qalbu dwar il-kaa u l-insib u saansitra kien qed ikompli jitfa l-mel fuq il-ferit. Fdan is-sens il-Partit Nazzjonalista kien spia mingajr ir-rwol ta intermedjarju bejn ilkaaturi u n-nassaba u l-Gvern.

18

Il-kampanja elettorali tal-Partit Nazzjonalista

Il-kampanja elettorali Il-Partit Nazzjonalista deher li kien maqbud finertia u li kien hemm nuqqas ta koordinament, serjet u impenn fl-organizzazzjoni tal-kampanja elettorali. Kien qieged jinass ukoll li l-Partit Nazzjonalista ma kienx qed jemmen li l-Partit Laburista se jkollu kampanja tajba u galhekk ferm differenti minn dawk ta elezzjonijiet preedenti. Kampanja negattiva L-elettorat ass li l-kampanja tal-Partit Nazzjonalista kienet wisq negattiva u kien hemm afna li staqsew galiex il-Partit Nazzjonalista ma kienx qed jiffoka aktar fuq it-tajjeb kollu li sar matul l-aar ames snin. Dan kollu wassal biex il-Partit Nazzjonalista ta limpressjoni li ma kellux biejjed riultati poittivi xi jpoi quddiem l-elettorat. Il-Programm Elettorali Waqt li l-Programm Elettorali tal-Partit Nazzjonalista ie meqjus minn afna bala wieed tajjeb kienet biss parti gira mill-elettorat li qrat u tkellmet dwaru. Il-Partit Nazzjonalista mgamilx biejjed sforz biex jispjega l-Programm Elettorali tiegu u minflok afna drabi spia ffoka aktar fuq il-kampanja negattiva. Xejriet odda fost il-votanti Il-Partit Nazzjonalista deher li ma kkunsidrax biejjed il-bidliet li l-elettorat kien gadda minnhom. Galhekk kien hemm il-perezzjoni li meta jiu gall-vot in-Nazzjonalisti tradizzjonali kienu se jinsew il-wegat taghom u jergu jivvutaw gall-Partit Nazzjonalista. Fost l-elettorat agug u did il-Partit Laburista rnexxielu jwassal messa poittiv u galhekk galihom kienet saret cool li tivvota lill-Partit Laburista. Mood anti-establishment Il-Partit Nazzjonalista deher bala partit li qieged jagmel il-ajja ta-ittadin dejjem aktar diffili u galhekk fost l-elettorat viluppat mood anti-establishment. Il-idma tal-ELCOM Teisti perezzjoni li l-Partit Nazzjonalista ma kellux biejjed riorsi umani gal matul ilkampanja elettorali fejn tidol il-idma tal-ELCOM. Deher ar li kien hemm nuqqas ta ippjanar u tari gal dawk kollha involuti fil-idma tant importanti li hija fdata lillELCOM. Il-kandidati tal-Partit Nazzjonalista Il-Partit Nazzjonalista ie akkuat ukoll li ma kellux afna kandidati ta statura golja u magrufa fdin l-elezzjoni. afna qalu li galhekk il-lista tal-kandidati tal-Partit ma kinitx bsaitha biejjed u galhekk l-elettorat beda joss li l-Partit Laburista joffri gala ajar.

19

L-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali Il-Partit Nazzjonalista kien iffukat bmod si fuq l-elezzjoni enerali u kwai injora galkollox l-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali. Fdan ir-rigward il-Partit Nazzjonalista mgamilx sforzi biejjed biex isib kandidati tajbin fkull lokalit. Il-qagda finanzjarja tal-Partit Nazzjonalista Matul il-kampanja elettorali deher ar in-nuqqas ta riorsi finanzjarji li kellu l-Partit Nazzjonalista bmod partikolari meta mqabbla mal-afna li kien jonfoq il-Partit Laburista fkampanja sofistikata u sinjura. L-ekonomija tal-pajji Waqt li fil-kampanja l-Partit Nazzjonalista tkellem fuq andament poittiv tal-ekonomija bala biss olqien ta postijiet odda tax-xogol, inass li l-Partit Nazzjonalista naqas milli jispjega blingwa aktar semplii kif l-elettorat kien qed jintlaqat bmod dirett u indirett mill-id ekonomiku li kien inoloq. Il-preenza tad-Deputati fid-Distretti Inass li matul il-ames snin tal-leilatura l-preenza tad-Deputati fid-Distretti kienet wada limitata afna. Kien hemm min ilmenta li xi deputati anki matul il-kampanja elettorali baqghu neqsin. Galhekk kienu afna dawk li gergru meta d-Deputati bdew jidhru aktar waqt il-kampanja elettorali. jajjar bieb, bieb Matul il-ames snin tal-leilatura kienu ftit wisq dawk il-Ministri, Deputati u Kandidati li gamlu jajjar bieb, bieb. Dan wassal biex in-nies assewhom abbandunati gal kollox jew saansitra uati biss meta tasal l-elezzjoni enerali. Kampanja li ma involvietx biejjed lis-Sojet ivili Matul il-kampanja elettorali l-Partit Nazzjonalista ma involviex biejjed lis-Sojet ivili bil-konsegwenza li afna korpi kostitwiti u gaqdiet mhux governattivi assewhom aktar milqugin u stmati mill-Partit Laburista. Il-Fergat u l-Kullei fi dan il-Partit Nazzjonalista Il-Partit Nazzjonalista ma tax ka biejjed tal-proposti li gamlu l-Fergat u l-Kullei fi dan il-Partit Nazzjonalista, partikolarment l-MPN, l-MNPN, l-SPN u s-SIM. Il-media indipendenti Il-Partit Nazzjonalista mgamilx sforz biejjed biex jikkonvini lill-media indipendenti tapprezza u twassal fil-mezzi tagha r-riultati miksuba matul l-aar leilatura millGvern Nazzjonalista u bmod partikolari mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi.

20

Il-PBS u Media.link Communications Il-perezzjoni kienet li afna programmi fuq il-PBS kienu favur il-Gvern u dan ma gamilx id lill-Partit Nazzjonalista. Fl-istess in, l-impjegati tal-media tal-Partit Nazzjonalista urew dedikazzjoni. L-internet, is-social media u mychoice.pn Il-Partit Nazzjonalista seta gamel uu ajar mill-godda tal-internet u s-social media billi fost orajn ifittex li jibda l-idma matul il-ames snin u mhux fl-aar ftit xhur qabel tibda l-kampanja elettorali. Waqt li l-olqien tal-pana mychoice.pn kienet success, din kellha tkun ukoll mezz ta komunikazzjoni tal-Partit man-nies u mhux biss biex wieed jibgat email mingajr ma jirievi tweiba. Branding Il-Partit Nazzjonalista naqas milli joloq brand professjonali filwaqt li s-slogan Xogol, Saa u Edukazzjoni deher fqir wisq. Il-media fil-kampanja tal-Kunsilli Lokali Diversi nies assew li anki l-kampanja tal-Kunsilli Lokali kienet wada batuta u mhux fuq il-livelli tas-snin l-imgoddija. Kandidati diappuntati bil-mod kif imxiet maghom il-media tal-Partit Numru ta Kandidati assew li ma ngatawx l-opportunit daqs Kandidati orajn biex iwasslu l-messa taghom fuq il-media tal-Partit. Il-billboards tal-Partit Nazzjonalista Il-billboards tal-Partit Nazzjonalista dehru fqar u negattivi. L-elettorat kien qed jistenna li l-Partit Nazzjonalista jua l-billboards tiegu biex jippromwovi l-id li gamel il-Gvern Nazzjonalista matul l-aar ames snin u mhux bala godda biex jikkritika l-Partit Laburista. Nuqqas ta feedback mill-amministrazzjoni tal-Partit Kien hemm nuqqas kwai konsistenti ta feedback min-naa tal-amministrazzjoni talPartit Nazzjonalista gal rapporti u informazzjoni li kienet qed titwassal minn numru ta voluntiera. Bkonsegwenza ta hekk naqas l-interess u afna bdew jaqtgu qalbhom. Gajnuna ta voluntiera fil-kampanja Il-Partit Nazzjonalista ma tax kas tad-diversi offerti ta gajnuna li saru minn numru ta persuni minn backgrounds differenti bas-saa, media, edukazzjoni, biex jginu fdiversi oqsma tal-kampanja. Dawn il-persuni assewhom imwarrbin u mhux fdati mill-Partit Nazzjonalista.

21

Gajnuna minn membri veterani fil-Partit Nazzjonalista Diversi voluntiera veterani assew li ma kinux gadhom apprezzati u ma kellhomx rwol fil-kampanja. Il-Partit Nazzjonalista ma oloqx mezzi kif ikunu aktar involuti dawk ilmembri veterani tiegu li joffru li jkunu voluntiera matul il-kampanja elettorali. Dan jgodd ukoll gad-deijoni li persuni veterani mgandhomx jitallew jirrappreentaw lill-Partit Nazzjonalista fis-sala tal-gadd tal-voti minkejja l-esperjenza kbira li kellhom.

22

IT-TIENI TAQSIMA

Galiex reba il-Partit Laburista?

Ir-rienja ta Dr Alfred Sant Ir-rienja ta Alfred Sant minn Mexxej tal-Partit Laburista gamlitha aktar fali gall-Partit Laburista li jirba l-Elezzjoni enerali. Kienu bosta dawk il-persuni li stqarrew li l-fattur Alfred Sant kien l-uniku fattur li ammhom milli jivvutaw gall-Partit Laburista fl-Elezzjoni enerali tal-2008. Fil-fatt il-Partit Laburista gamel kampanja sia biex inessi t-tnejn u goxrin xahar li Alfred Sant dam Prim Ministru bejn l-1996 u l-1998. Gall-Partit Laburista dak il-perjodu ma kienx jeisti. Il-Partit Laburista Kif ie elett Mexxej tal-Partit Laburista, Joseph Muscat gamel minn kollox biex jirrana llied intern li kien hemm fi dan il-partit tiegu. Muscat ab lura lil dawk li tradizzjonalment kienu Mintoffjani. Imbagad kompla billi feta il-Partit gal dawk li sojalment u mentalment kienu dijametrikament opposti gall-Mintoffjani. Il-olqien ta moviment did Joseph Muscat adem biex bena partit did li ma kienx marbut ma xi kredu politiku partikolari ida li jibor fih ideat differenti. Muscat beda jsejja lill-Partit tiegu bala moviment u adotta stil aktar ball-Partit Nazzjonalista. Il-mewt ta Dom Mintoff Il-mewt ta Dom Mintoff kompliet genet lil Joseph Muscat. Din eliminatlu problema ta kunflitt bejn l-istil anti-Mintoffjan li kellu jadotta sabiex jidher isba ma dik is-sezzjoni tal-elettorat li ma kienet tapprova xejn l-istil Mintoffjan, u l-tiea li jib warajh lil dawk il-Mintoffjani li baqgu maqtuga minnu wara l-lieda bejn Alfred Sant u Dom Mintoff. Il-mewt ta Mintoff genet afna biex Muscat seta jagmel dawk l-eloji kollha lil Mintoff waqt li fl-istess in jagmel dik il-bidla radikali li kellu bonn fi dan il-Partit Laburista. L-arma l-dida tal-Partit Laburista Waqt li minn barra ertu tibdil bal dak tal-arma seta deher superfluwu, dan gen biex il-Partit Laburista jbiddel il-perezzjoni li kellhom il-floating voters u xi Nazzjonalisti dwar il-Partit Laburista u bil-mod jibda jibidhom lejh. Muscat politikament protett Dr Muscat qagad dejjem attent li ma jidolx hu direttament fil-polemika politika imma alla li l-lieda politika tkun magmula minn orajn.

23

Partit Laburista organizzat Joseph Muscat organizza mill-did lill-Partit Laburista u dan gamlu bis-saa ta riformi mill-qieg. Muscat a sieb inei minn miegu dawk li kienu meqjusa bala militanti fil-Partit Laburista. Attakk fuq l-immani ta Lawrence Gonzi Matul il-ames snin li gaddew il-Partit Laburista gamel kampanja intensiva ta character assassination fuq l-immani ta Dr Lawrence Gonzi. Il-Partit Laburista gamel minn kollox biex juri lil Lawrence Gonzi bala dittatur waqt li iet mibnija l-illujoni li Joseph Muscat kien dak li qed jiddefendi id-drittijiet ta-gir. L-gajta tal-meritokrazija Il-Partit Laburista rnexxielu joloq issue bl-gajta gall-meritokrazija. L-ironija fdin hi li afna Nazzjonalisti kkritikaw lill-Gvern gax in-nies fi dan il-Ministeri, Dipartimenti u Awtoritajiet tal-Gvern li kienu jikkmandaw kienu persuni btendenzi Laburisti. L-aktar eempju ar ta kemm Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista kien ippreparat li jnei limpressjoni li hu ma kienx Gvern meritokratiku kien proprju meta atar bala President tar-Repubblika ta Malta lil Dr George Abela, eksDeputat Mexxej tal-Partit Laburista. Il-poplu ried bidla Minkejja li l-ekonomija ta pajjina kienet sejra tajjeb, il-poplu ried bidla u l-Partit Laburista rikeb fuq din ix-xewqa u gamilha parti mill-kampanja tiegu. Safe gall-business Il-Partit Laburista rnexxielu jwassal il-messa li huwa safe gall-business lil dawk kollha li normalment huma assojati mal-Partit Nazzjonalista. Joseph Muscat irnexxielu jibed lejh lil dawk il-persuni kollha fin-negozju li kienu mxebbgin mill-mod kif kienu ew ittrattati mill-Gvern u mill-Partit Nazzjonalista. Il-politika ekonomika tal-Gvern Il-Partit Laburista ma tkellimx kontra l-politika ekonomika tal-Gvern Nazzjonalista gax kien jaf li hija wada li gamlet suess. Minflok il-Partit Laburista wera li jaqbel magha u rnexxielu jikkonvini lill-elettorat li hu se jtejjibha. Fuq kollox, il-Partit Laburista geleb il-perezzjoni li l-Partit Laburista ma kienx kapai jaddan politika ekonomika li twassal gal riultati poittivi. Qbil mal-Budget L-gala tal-Partit Laburista li jiddikjara ruu favur il-Budget kif propost mill-Gvern Nazzjonalista tat vanta kbir lill-istess Partit Laburista. Joseph Muscat kien jaf li l-Gvern Nazzjonalista ma setax mexa ajar ekonomikament fdawn l-aar ames snin u galhekk kien importanti li l-policies li tant admu jibqgu jitaddmu. Galhekk meta lPartit Laburista ddikjara li kien se jomm l-istess Budget minkejja li kien ivvota kontra

24

tiegu, dan fisser seran tal-mo u kkonvina lil afna nies jivvutaw gall-Partit Laburista. Ir-riorsi finanzjarji gall-kampanja elettorali Il-kampanja elettorali swiet afna flus lill-Partit Laburista. Deher bi-ar li l-Partit Laburista kellu gajnuna professjonali minn barra l-istrutturi tal-Partit. Il-Partit Nazzjonalista ma seta qatt kellu l-istess riorsi finanzjarji balma kellu l-Partit Laburista. Fuq kollox, il-Partit Nazzjonalista ssottovaluta l-preparazzjoni professjonali u r-riorsi finanzjarji li kellu l-Partit Laburista gall-kampanja elettorali. Id-divorzju u l-Partit Laburista Il-Partit Laburista kien gaqli afna waqt il-kampanja tad-divorzju meta ma ax poizzjoni uffijali favur jew kontra balma gamel il-Partit Nazzjonalista. Bejn il-Partit Nazzjonalista li are qabel bdikjarazzjonijiet kontra d-divorzju u bejn il-Partit Laburista li ma qal xejn, il-partit rebbie mal-elettorat bmod enerali kien il-Partit Laburista gax afna votanti li kienu tradizzjonalment Nazzjonalisti ma arux jivvutaw. LGBT Il-olqien tal-grupp LGBT fi dan il-Partit Laburista kien l-ewwel messa li l-Partit Laburista kien qed ikun miftu gal kuladd. Is-suess tal-Presidenza Abela Is-suess tal-President Abela gamel lill-Partit Laburista ma jibqax jidher bala mostru politiku u gen biex tinbidel bmod mgael l-immani tal-Partit Laburista. L-istar candidates Il-Partit Laburista introdua bsuess il-kunett ta star candidates li minkejja li kien wieed problematiku, ab preenza ta persuni li ew mill-kamp Nazzjonalista u li gandhom profil mal-elettorat. Il-kandidati tal-Kunsilli Lokali Fdan il-qasam il-Partit Laburista wera gaqal u rnexxielu jpoi nies li gandhom potenzjal u personalit. Fil-ka tan-nisa, afna nnutaw li l-Partit Laburista gamel sforz kbir biex isib kandidati attraenti. I-gaag Ga-gaag il-Partit Laburista deher kollu did, anzi ma kien hemm xejn minn xiex wieed jisti li jkun mal-Partit Laburista. Dan oloq feeling tajjeb fost i-gaag filwaqt li numru ta gaag bdew jistu jgidu li jappojaw lill-Partit Nazzjonalista. Matul dawn l-aar ames snin il-Partit Laburista era wara -gaag u offrielhom l-ispazju sabiex jipparteipaw fil-idma sia tal-Partit. Il-Partit Nazzjonalista naqas milli jagmel dan.

25

Mudell ta kampanja Presidenzjali Joseph Muscat uza l-istess stil u strateija li jintuaw fkampanji presidenzjali bal li kienet intuat fl-Amerika u fi Franza, li appellat gal sezzjoni tal-elettorat galiex kienet bi stil differenti gal kollox mill-Partit Laburista tal-antik. Il-kampanja tal-Partit Laburista Il-Partit Laburista beda l-kampanja tiegu hekk kif bdiet tidher l-instabbilt fil-Gvern u gall-bidu ffoka fuq kampanja negattiva. Madankollu meta bdiet il-kampanja uffijali lPartit Laburista qaleb gal kampanja poittiva bmessai ari. Kif qassam il-kampanja elettorali Il-kampanja tal-Partit Laburista kienet ibbaata fuq it-trais tal-kontijiet tad-dawl u lilma, il-ka dwar l-importazzjoni ta-ejt u l-fatt li l-Partit Laburista kien qed ikun poittiv minkejja li kien gamel ames snin sa ikun mill-aktar negattiv. Is-slogan elettorali L-gajta Malta tagna lkoll saret olma kollettiva li genet biex l -elettorat jolom bfutur ajar. Ton ta gaqda Il-kampanja tal-Partit Laburista kienet ikkaratterizzata minn kliem ta gaqda u messai sbie li jseju gall-gaqda nazzjonali. Il-kampanja tal-Partit Nazzjonalista bagtet messai opposti li saet ir-rettorika ta ana u huma. Il-Partit Laburista ammetta l-ibalji tal-passat Il-Partit Laburista u bmod partikolari Joseph Muscat ma ddejjaq xejn jammetti l-ibalji tal-passat magmula mill-Partit Laburista stess. Dan wassal biex il-messa tal-Partit Laburista li wasal i-mien gal bidla ie emmnut dejjem aktar mill-elettorat. Il-media Il-Partit Laburista rnexxielu jibni kampanja medjatika li mxiet bal arlo mal-istrateija tal-kampanja elettorali tiegu. Il-Partit Laburista wera mhux biss li l-kampanja medjatika tiegu kienet organizzata tajjeb ida wkoll li kienet qed titmexxa bmod professjonali filwaqt li l-media tal-Partit Nazzjonalista baqget tidher negattiva. Is-social media Il-Partit Laburista gamel uu kbir minn reklami online bmod partikolari fuq Facebook, Twitter, Google, YouTube u afna siti ora. Il-Partit Laburista seta jagmel dan gax kellu afna aktar riorsi finanzjarji milli kellu l-Partit Nazzjonalista.

26

Il-komunit artistika Matul l-aar snin il-Partit Laburista rnexxielu jibed lejh gruppi ta nies differenti millqasam tal-arti. Dawn genu lill-Partit Laburista jagmel kampanja, kemm mill-aspett teatrali u anki viiv li tappella gal sezzjonijiet partikolari tal-popolazzjoni Maltija. Ix-Shadow Ministers tal-Partit Laburista Il-fatt li kull Deputat Laburista ngata settur li kien responsabbli galih ab miegu dak li jista jii deskritt bala a sense of engagement and inclusivity. Dan wassal biex gallinqas matul il-perjodu fl-Oppoizzjoni, il-Mexxej Laburista seta jomm aktar kontroll fuq id-Deputati tiegu fil-Parlament. Bsaten fir-roti u qadi lin-nies Il-Partit Laburista rnexxielu jaddem ertu kontroll fuq id-Dipartimenti u l-Awtoritajiet tal-Gvern. Dan ta lok biex seta jsir sabuta fil-idma tal-Gvern. Fl-istess waqt il-Partit Laburista rnexxielu joloq dak li jista jkun deskritt bala servizz tajjeb afna ta customer care bdatabase aornata dwar it-talbiet u l-wegat tal-elettorat. Il-Partit Laburista ua in-network li kellu fid-Dipartimenti u l-Awtoritajiet tal-Gvern biex jaqdi lill-partitarji tiegu kif ukoll lil dawk in-Nazzjonalisti li ma setgux jinqdew mi-ivil. L-immigranti illegali Peress li l-Partit Laburista ma kienx mgobbi bil-pi tat-tmexxijja, l-issue ta immigranti illegali ma effettwatux. Il-Partit Laborista baqa gallarija dwar din il-kwistjoni sabiex ma jinqasamx fi danu dwarha. Fl-istess waqt bena relazzjonijiet bsaithom mal-komunit Musulmana galiex din hija l-aktar wada importanti ftermini ta voti, mhux abbai ta razza ida abbai ta twemmin. Dan saa perezzjoni li l-Partit Laburista qed jibni rapporti multikulturali. Ir-reim ta Gaddafi Il-Partit Laburista ma kienx milqut bmod negattiv jew ikkastigat mill-elettorat talli dam biex a poizzjoni dwar ir-reim tal-mexxej Libjan Gaddafi. Il-fatt li l-elezzjoni saret afna wara r-rivoluzzjoni fil-Libja gen biex ma jkun hemm l-ebda effett negattiv li l-poizzjoni Laburista seta kellha fuq l-elettorat. Ambjent politiku did Joseph Mucat irnexxielu jwarrab lil erti nies minn madwaru mingajr ma jagmel sara lill-Partit jew lit-tmexxija tiegu. L-elettorat ass li Joseph Muscat kien qed jimxi tajjeb u t-tmexxija tiegu ma kinitx qed toloq problemi ejda. Il-ka ta Anlu Farrugia Huwa ar li l-Partit Laburista jew ajar Joseph Muscat nea lil Anlu Farrugia ftit imgat qabel l-elezzjoni enerali galiex kien fatt magruf li Anlu Farrugia kien se jkun godda tajba gall-Partit Nazzjonalista waqt il-imgat tal-kampanja elettorali. Minkejja r-reazzjoni ta Anlu Farrugia gall-mod kif tkea, Joseph Muscat adem bmod li jomm
27

il bogod milli jkabbar il-ferita ma Anglu Farrugia. Fgajnejn l-elettorat Joseph Muscat deher li qed jipprova jinnewtralizza s-sitwazzjoni li nolqot fir-rigward ta Anlu Farrugia. L-istorja tal-blokka sil Minkejja s-serjet tal-akkua kontra l-Partit Laburista, l-istorja tal-blokka sil ma jidhirx li alliet effett fuq l-elettorat. Networks odda Joseph Muscat irnexxielu jibni networks odda ma nies li kienu magrufin gall-idma politika taghom fil-Partit Nazzjonalista jew li kien magruf li gandhom tendenza jivvutaw gall-Partit Nazzjonalista. Dan gamlu billi avviinahom u wera li qieged jisimaghom biex bhekk dawn in-nies bdew iossu li Muscat kien qieged jagti kashom iktar minn kemm fil-fatt kien qieged jagti kashom il-Partit Nazzjonalista. Ir-raba sular Minn informazzjoni li gbarna jidher li fdan is-sular kellek setturi differenti ta nies attivi fosthom nies mill-qasam tal-business. Fdan is-sular ie kkreat mill-did l-ambjent li qabel kien hemm fl-istamperija tal-Partit Nazzjonalista. Ambjent miftu, fejn verament tieu gost tadem. Laqgat kontinwi ma Joseph Muscat Joseph Muscat a sieb li matul dawn il-ames snin jiltaqa man-nies. Hu kien jieu linizjattiva jibgat gan-nies bmod partikolari dawk ta twemmin politiku differenti jew dawk li hu kien jaf li kienu mxebbgin bxi aa u jgidilhom li hu jrid jitkellem maghom. Dan kien jagmlu wara li jkun infurmat dwarhom u dwar il-kapaitajiet taghom. Bhekk wera li hu aessibbli meta l-akkui kienu li l-Gvern u l-Partit Nazzjonalista ma kinux qed ikunu aessibli gan-nies jew li kien Gvern arroganti. Muscat irnexxielu jaqdi lin-nies Il-Partit Laburista rnexxielu jaqdi lin-nies mill-Oppoizzjoni. Pereempju fl-Awtorit ta Malta dwar l-Ambjent u l-Ippjanar kienu afna dawk il-persuni btendenzi Laburisti li ngataw servizz preferenzjali filwaqt li dawk btendenzi Nazzjonalisti bdew jiu diskriminati. Kienu afna wkoll dawk il-persuni li ew avviinati minn persuni qrib afna tal-Partit Laburista biex isolvulhom il-problemi li kellhom ma din l-Awtorit. Ftehim ma setturi sa tas-sojet Joseph Muscat gamel l-almu kollu tiegu sabiex jasal fi ftehim ma setturi sa tassojet li ma kienux kuntenti dwar il-qasam tax-xogol taghom jew il-passatemp taghom. Dawn is-setturi kienu jinkludu lill-kaaturi u n-nassaba, lid-dilettanti talKarnival u l-bejjiega tal-Monti.

28

IT-TIELET TAQSIMA

Il-arsa l quddiem
Rakkomadazzjonijiet gal titjib fl-istrutturi u fl-amministrazzjoni tal-Partit Nazzjonalista
Nies odda Hu importanti li jinbeda proess biex tikber il-parteipazzjoni ta aktar nies u gaag fil-Partit Nazzjonalista. Matul ir-rierka tagna, iltqajna ma nies li enwinament jixtiequ jginu u l-Kummissjoni hi tal-fehma li dawn gandhom ikunu avviinati individwalment. Aktar nies serji u kapai fil-Partit Nazzjonalista Il-Partit Nazzjonalista jrid minn issa jibda jfittex nies xierqa u tajbin biex ikunu parti millistrutturi tiegu, kemm dawk eistenti kif ukoll dawk li gadhom iridu jinolqu, li jkunu kapai jedukaw lin-nies fl-istrutturi kollha tal-Partit skont ir-rwoli u l-iliet taghom. Dawn l-istess nies gandhom ikunu kapai jispjegaw u jikkonvinu lill-elettorat ittwemmin politiku medded tal-Partit Nazzjonalista. Sens akbar ta kollejalit Il-Partit Nazzjonalista gandu jadem biex jera jitnissel u jissaa is-sens ta kollejalit fost dawk kollha involuti fil-Partit. Gandha ssir idma biex jispia gal kollox is-sens ta protagonimu individwali ejjed u minflok issir enfasi fuq il-idma kollettiva brisq gan wieed. Enfasi akbar fuq il-kwalitajiet ta Dr Simon Busuttil bala l-Kap il-did tal-Partit Nazzjonalista L-gala ta Dr Simon Busuttil bala l-Kap il-did tal-Partit Nazzjonalista di bagtet messa ta tama dida fil-Partit u fis-sojet Maltija. Galhekk il-Kap il-did gandu jibqa jimxi bumilt u bdeterminazzjoni fil-idma tiegu. Il-Kap il-did gandu jwettaq ilidma bmod intellienti u li jfittex li jdawwar lilu nnifsu bnies ta stoffa, onesti, leali u ta fibra morali golja. Dawn huma l-ingredjenti li jagmlu mexxej bsatu u modern. Distinzjoni ara bejn il-idma politika u l-qasam kummerjali Gandhu jkunn hemm distinzjoni ara bejn il-idma politika u l-qasam kummerjali talPartit Nazzjonalista biex ikun gurat li -ew oqsma jkunu kumplimentari gal xulxin u mhux dipendenti fuq xulxin. Is-Segretarju enerali tal-Partit gandu jkun responsabbli u ffukat esklussivament fuq il-idma politika tal-Partit. atra ta Kap Eekuttiv responsabbli mill-qasam kummerjali Il-Partit Nazzjonalista gandu mill-iktar fis possibbli jkollu Kap Eekuttiv li jkun responsabbli mil-qasam kummerjali tal-Partit bmandat ar li jmexxi l-qasam kummerjali tal-Partit mingajr ma jidol fl-arena politika. Madankollu, il-persuna

29

magula gandha tkun persuna li gandha sensittivit politika, galiex fuq kollox, ilPartit Nazzjonalista hu organizzazzjoni politika u mhux wada kummerjali. olqien ta tim madwar il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Ix-xogol li gandu quddiemu l-Partit Nazzjonalista hu dak li jibni tim li jkun ta gajnuna gat-tmexxija tal-Partit magmul ukoll minn nies minn barra l-istrutturi interni tal-partit galiex bdan il-mod jibqgu delin ideat minn firxa afna usa ta nies. Forum Fergat Jinoloq forum gall-membri tal-Fergat u Kullei tal-Partit Nazzjonalista biex dawn ikunu u jossuhom tassew parteipi fil-idma tal-Partit. Il-Partit Nazzjonalista jrid ikun miftu biex jilqa fi danu nies bideat odda Jetie li l-Partit Nazzjonalista jsir aktar miftu u jee aktar persuni odda jservu fpoizzjonijiet ta responsabbilit fl-istrutturi tal-Partit. Trasparenza u responsabbilit Gandu jsir sforz kollettiv biex kull persuna involuta fil-Partit Nazzjonalista tkun tassew trasparenti u responsabbli fil-idma tagha. It-tmexxija tal-Partit gandha tirrikonoxxi lil dawk kollha li jadmu bmod trasparenti u responsabbli filwaqt li tieu poizzjoni soda ma dawk li jaglu li ma jsegwux l-eempju tajjeb ta addieor fil-Partit. Grupp Parlamentari organizzat u effettiv Il-idma tal-Grupp Parlamentari gandha tkun aktar organizzata blaqgat jinammu fuq bai regolari. Il-Grupp Parlamentari gandu jomm livell goli ta komunikazzjoni bejn idDeputati membri tiegu u mal-bqija tal-membri tal-amministrazzjoni u geruq tal-Partit. Il-Grupp Parlamentari gandu jadem bis-si biex iwettaq konsultazzjoni miftua u tittieed l-opinjoni ta kull persuna fil-Partit. Il-Kunsilliera tal-Partit Nazzjonalista Gandhom jiu nkorraiti aktar laqgat tal-Kunsilliera sabiex dawn ikollhom aktar opportunitajiet sabiex jesprimu l-opinjonijiet taghom, u li dawn ma jiux limitati gallKunsilli enerali. Kandidati tal-Partit Nazzjonalista serji u responsabbli Il-Partit Nazzjonalista gandu jigura li kull min jintagel li jikkontesta fisem il-Partit Nazzjonalista jkun tassew jirrappreenta l-valuri, il-politika, l-aspirazzjonijiet, il-proetti, ix-xewqat u s-serjet ta dak kollu li hu l-Partit Nazzjonalista. Il-Kandidati tal-Partit Nazzjonalista gall-Kunsilli Lokali Il-Partit Nazzjonalista jrid jibda minn issa jadem biex jidentifika, jikkonvini u jagel persuni li jkunu kandidati gall-elezzjonijiet tal-Kunsill Lokali. Din l-gala mgandhiex

30

tibqa biss fidejn l-uffijal tal-Partit responsabbli mill-Kunsilli lokali, ida gandha tkun wada kollettiva tat-tmexxija u l-amministrazzjoni tal-Partit Nazzjonalista. Persuni li galu li ma jivvutawx jew ivvutaw lil partiti ora Il-Partit Nazzjonalista jrid jagmel eerizzju komprensiv biex jidentifika lil dawk kollha li fl-aar Elezzjoni enerali galu li ma jivvutawx jew ivvutaw lil xi partit ieor. Gandu jsir sforz kollettiv biex il-Partit Nazzjonalista jifhem xwassal lil kull wieed minnhom biex ma jivvutawx lill-Partit Nazzjonalista u jwassal messa ta tama u rieda tajba lil dawn ilpersuni kollha. Tari gall-kandidati Il-kandidati tal-Partit Nazzjonalista gandhom ikunu marra bmod regolari fdak li gandu xjaqsam prinipji politii, etika u public speaking fost orajn. Dan it-tari gandu jkun fost il-idma ewlenija li gandha titwettaq mill-fondazzjoni AAD. Gajnuna finanzjarja mingand firxa wiesga ta nies Il-Partit Nazzjonalista gandu jniedi inizjattivi odda biex firxa wiesga ta nies jergu jkunu mea jagtu gajnuna finanzjarja lill-Partit. Apparti li jkun sors tajjeb ta gajnuna lill-Partit, dawn l-inizjattivi jginu biex aktar nies iossuhom parteipi fil-idma tal-Partit Nazzjonalista. Il-Lii tal-Finanzjament tal-Partiti Il-Partit Nazzjonalista gandu jagti l-appo politiku tiegu u ma jibax jippromwovi legilazzjoni dwar il-finanzjament tal-partiti politii. Bhekk il-pubbliku jifhem ajar isserjet li biha l-Partit Nazzjonalista jwettaq il-idma tiegu fis-sojet tagna. It-twaqqif ta kumitat finanzjarju Il-Kummissjoni asset li jkun importanti li jkun hemm kumitat li jagti pariri finanzjari. Dan fil-fatt di se bit-twaqqif mill-Kap tal-Partit ta kumitat preiament sabiex jeamina u jieu inkonsiderazzjoni l-aspetti finanzjarji tal-partit. Sehem fi proetti Ewropej Il-Partit Nazzjonalista jetie li jsir protagonist fi proetti Ewropej u gal dan il-gan gandu jkun aktar attiv u jidol sab fi proetti Ewropej, bmod partikolari dawk ta natura kulturali u politika. Eqreb u fkuntatt kontinwu man-nies Il-Partit Nazzjonalista gandu jwettaq idma kontinwa biex ikun eqreb u fkuntatt kontinwu man-nies. Trid issir idma biex titnea l-perezzjoni ta afna li l-Partit Nazzjonalista hu maqtug min-nies u l bogod mill-aspirazzjonijiet tal-Maltin u lGawdxin.

31

jarat fid-djar u laqgat fil-Kaini Biex il-Membri Parlamentari tal-Partit Nazzjonalista jibqgu qrib in-nies tul il-legilatura kollha gandhom jagmlu jarat fid-djar (home visits) u laqgat fil-kaini tal-Partit fuq bai regolari u bmod organizzat u strutturat. Twaqqif ta Kulle gal eks-Deputati u eks-Kandidati Gandu jitwaqqaf Kulle li jibor fih eks-Deputati u eks-Kandidati tal-Partit Nazzjonalista bala l-persuni li kellu l-unur u l-privile li jservu kemm lill-Partit u anki lillpoplu Malti fil-Parlament. Dan il-Kulle gandu jservi ta godda biex dawn il-persuni jkunu mea u megjuna jkomplu jadmu u jagtu l-kontribut taghom briq il-Partit u l-Pajji. Bdan il-mod dawn l-eksDeputati u eksKanditati jkunu jistgu jibru wkoll u jergu jappellaw lil dawk il-partitarji kollha taghom li gal rauni jew ora jkunu birdu mill-Partit. Servizz ta Customer Care Is-servizz ta Customer Care tal-Partit Nazzjonalista gandu jkun organizzat mill-did bmod li jkun jaqa tat ir-responsabbilit ta persuna matura fuq rakkomandazzjoni tattmexxija tal-Partit. Is-servizz ta Customer Care gandu jfittex li jagmel l-ajar uu minn numru kbir ta voluntiera fil-Partit li jridu jginu lill-Partit u li matul is-snin kisbu esperjenza siewja fdin il-idma. Il-Customer Care jrid jidher u jrid ikun effijenti. Partit Nazzjonalista tassew viin u qalbu mal-addiema Il-Partit Nazzjonalista gandu jagti attenzjoni spejali lill-idma tiegu fost il-addiema kollha, irrispettivament mill-grad jew professjoni taghom. Gal dan il-Moviment Solidarjet addiema Partit Nazzjonalista jii organizzat mill-did biex fost orajn ikun tassew punt ta referenza u ta appo gal dawk il-addiema kollha li jistgu jispiaw vittmi ta xi diskriminazzjoni inklu dik politika. Solidarjet addiema Partit Nazzjonalista Din il-ferga tal-Partit trid tissaa mill-aktar fis possibbli alli sservi bala tarka gal dawk il-addiema li ma humiex imsieba ta ebda union li jistgu jispiaw vittmi ta xi diskriminazzjoni politika. Aktar nisa fit-tmexxija u fl-organizzazzjoni tal-Partit Nazzjonalista Il-Partit Nazzjonalista gandu jagmel sforz akbar biex iee u jigura l-involviment si ta aktar nisa fit-tmexxija u fl-organizzazzjoni tiegu bala Partit. In-nisa gandhom jipparteipaw u javvanzaw fil-Partit bis-saa u l-ila taghom stess imma bopportunitajiet u gajnunijiet biex ikun fali jikkontribwixxu bis-si fil-Partit. Gal dan il-gan il-Partit Nazzjonalista gandu jagmel analii dwar il-tiea u l-effettivit taddiskriminazzjoni poittiva li fil-preent jipprovdi l-Istatut tal-Partit.

32

Aktar gaag fil-preent u l-futur tal-Partit Nazzjonalista Il-Partit Nazzjonalista gandu jinkoraixxi aktar gaag ikunu parti mit-tim tiegu fkull livell inklu dak tal-kandidati gall-Elezzjonijiet enerali u l-Kunsilli Lokali. Gandha ssir idma biex il-Partit Nazzjonalista jkun aktar miftu ga-gag li mhumiex studenti ida li gandhom iliet jew senga miksuba bil-ila taghom stess. Fl-istess waqt il-Partit Nazzjonalista jetie li jsaa il-kuntatt ma dawk i-gaag li qegdin jiksbu degrees mill-Universit u l-MCAST. Il-Fergat tal-partit Irid jsir eerizzju minn issa sabiex il-fergat kollha jkunu parti integrali mit-tejijja gallElezzjoni enerali li jmiss. Dawn iridu jiu integrati bmod aktar shih fil process talKampanja elettorali u jingataw sense of ownership. Dar entrali li tkun tassew id-dar ta kuladd fil-Partit Nazzjonalista Id-Dar entrali gandha tinbidel fid-dar naturali ta kuladd fil-Partit Nazzjonalista. Gal dan il-gan it-tmexxija u l-amministrazzjoni tal-Partit gandhom jiguraw li l-aess gad-Dar entrali jkun wieed miftu u li jibgat messa ta inklussivit. Fost orajn dan gandu jsir billi jinoloq spazju fejn il-membri tal-Partit jistgu jiltaqgu u jitkellmu bmod informali. Importanti wkoll li d-Dar entrali ssir entru politiku aj. Post fejn jinbtu l-ideat u l-inizjattivi politii. Media oettiva u kredibbli Il-media tal-Partit Nazzjonalista trid tera tikseb il-kredibbilit tagha billi tibda tkun aktar oettiva fir-rappurta tagha sabiex tidher li hija mmexxija bi professjonalit u serjet. Il-media tal-Partit gandu jibqa jkollha linja editorjali ara ida li t-taddim tagha fil-prattika ma tkunx tinsulta l-intellienza ta min jagel li jsegwi l-media talPartit Nazzjonalista. Personalitajiet odda u ta kwalit fil-media tal-Partit Nazzjonalista Il-media tal-Partit Nazzjonalista trid ittejjeb il-livell tal-produzzjonijiet taghha partikolarment dawk li gandhom l-gan li joffru divertiment ta kwalit gall-familja. Komunikazzjoni dida Gandu jkun hemm rierka ta mudelli odda ta komunikazzjoni spejalment dawk diitali. Dan jista jsir billi jinoloq grupp ta Rally for the PN, alli stejjer u testimonials li ma jitwasslux mill-mainstream media, ikollhom medium fejn jistgu jiu mxandra. L-aqwa uu mis-social media Il-Partit Nazzjonalista jetie li jagmel l-ajar uu mis-social media billi jinvesti fit-tari tal-membri tiegu fdan il-qasam, it-tfassil ta strateija u l-implimentazzjoni tagha fuq perjodu ta mien u mhux biss fi mien kampanja elettorali.

33

Sit uffijali ta kwalit gall-Partit Nazzjonalista fuq l-internet Il-Partit Nazzjonalista jetie li jkollu sit uffijali ta kwalit fuq l-internet. Wara lesperjenza poittiva tas-sit mychoice.pn, il-Partit Nazzjonalista jetielu jinvesti fsit li jservi ta mezz ta komunikazzjoni miftu ma dawk kollha li jagmlu uu mill-internet. Dan is-sit irid ikun wieed interattiv u mhux biss abra ta informazzjoni dwar il-idma tal-Partit Nazzjonalista minn mien gal mien. Sehem poittiv mill-membri tal-Partit Nazzjonalista fl-online blogs Il-Partit Nazzjonalista gandu jarre il-membri tiegu fl-uu tajjeb u poittiv tal-blogs u gal dan il-gan gandu jfittex li numru ta voluntiera joffru l-in u l-enerija taghom biex jagmlu uu professjonali mid-dinja tal-komunikazzjoni li qed timxi dejjem aktar lejn l-internet. Kuntatt kontinwu mal-mezzi tax-xandir fpajjina Il-Partit Nazzjonalista gandu jomm kuntatt kontinwu mal-mezzi tax-xandir fpajjina u mhux biss meta jkun hemm il-tiea li l-Partit iwassal messa partikolari. Gal dan ilgan il-Partit gandu jibda jorganizza sessjonijiet ta kuntatt mal-media (press briefings) li matulhom, flimkien ma dawk involvuti fil-media issir analii tas-sitwazzjoni kurrenti talpajji. Mezz ta komunikazzjoni bl-Ingli Gandha ssir rierka mill-Partit dwar il-vijabilit ta gazetta bl-Ingli stampata jew online sabiex twassal il-messa tal-partit lil dawk il-qarrejja li ma jaqrawx gazzetti bil-Malti. Mission statement ar gall-Partit Nazzjonalista Il-Partit Nazzjonalista gandu jkollu mission statement ar gal pajji modern u Ewropew li joloq il-id u jqassmu tajjeb. Dan il-mission statement gandu jkun imfassal bmod li jinftiehem bl-aktar mod wiesa mis-sojet Maltija. Fuq kollox dan il-mission statement ma jridx ikun wieed li jfittex li jinterpreta s-sojet u l-pajji (gax dak mhux xogol ilpartito politii) ida ta kif il-Partit Nazzjonalista jrid ibiddel il-pajji gall-ajar. Kodii ta etika aornat u rispettat Il-Partit Nazzjonalista gandu jaorna l-Kodii ta Etika tiegu u jadottah fl-aktar sens miftu fl-istrutturi kollha tiegu. Il-Partit Nazzjonalista gandu jigura li dan il-Kodii ta Etika aornat jkun rispettat minn dawk kollha attivi fl-organizzazzjoni tiegu. Gal dan il-gan il-Partit Nazzjonalista gandu jikkunsidra li jfassal u jadotta wkoll Code of Conduct gal-kandidati tiegu. Elezzjonijiet tal-Kap u Vii Kapijiet aktar miftua u rappreentattivi Huwa importanti li min jivvota ghal dawn il-karigi, ikun involut fil-partit u ghalhekk din gandha tibqa ssir mill-Kunsilliera. Li hemm bonn hu li jitkabbar il-bai tal-Kunsilliera tal-Partit Nazzjonalista u li dawn ikunu eletti bi proess aktar trasparenti u demokratiku.

34

ELCOM L-ELCOM gandu jii organizzat mill-did. Il-Partit Nazzjonalista gandu jfittex li jarre fuq bai regolari lil dawk il-persuni li joffru ruhom li jservu fdan il-grupp li gandu rwol krujali fil-proess elettorali. Team tal-Kampanja Elettorali organizzat u bsatu Il-Partit Nazzjonalista gandu jfittex li fuq bai permanenti jkollu team tal-kampanja elettorali li jkun wieed organizzat u bsatu fkull mument matul il-leilatura. Gala infurmata u serja tal-kandidati Il-Partit Nazzjonalista gandu jdaal sistema li biha ssir gala infurmata u serja talkandidati prospettivi tiegu, kemm fuq livelli lokali u anki fuq dak nazzjonali. Is-sistema gandha tkun wada li tfittex l-ajar nies possibbli filwaqt li tevita gal kollox deijonijiet meuda bmod mgael. Seja gal min telaq mill-Partit Nazzjonalista Gandha ssir idma biex il-Partit Nazzjonalista jidentifika wieed wieed u jersaq qrib dawk il-persuni li gal xi rauni jew ora assewhom li ew imwarrba. Il-Partit gandu jwassal il-messa li kuladd huwa importanti fil-idma li trid issir matul is-snin li ejjin. Il-Partit Nazzjonalista gandu jfittex bmod kontinwu l-gajnuna u l-appo ta kull min lest li jgin biex il-Partit Nazzjonalista jera jikseb il-fiduja u r-rispett tal-elettorat. Tesserati attivi u bvui li tgodd fil-Partit Nazzjonalista It-tesserati tal-Partit Nazzjonalista gandhom ikunu rappreentati ajar fil-Partit u gal dan il-gan gandha tibda tii organizzata Konvenzjoni tat-Tesserati darba fis-sena li matulha t-tesserati jkunu jistgu jipparteipaw bmod dirett fit-tfassil tal-politika talPartit. Fl-istess waqt il-Partit Nazzjonalista jridu jieu inizjattivi biex it-tesserati kollha jkunu attivi fil-idma tal-Partit flivelli differenti. Poizzjoni ara kontra l-block-voting Il-Partit Nazzjonalista gandu jistqarr poizzjoni ara kontra l-block-voting fil-livelli kollha tal-Partit, jiifieri fil-votazzjoni fi dan l-istrutturi entrali tal-Partit kif ukoll fuq livelli ta Kumitati Sezzjonali. Grupp ta idma politika gal kull Deputat Kull Deputat elett fisem il-Partit Nazzjonalista gandu jwaqqaf grupp ta idma politika sabiex jginu fil-qasam li galih ikun responsabbli bala kelliem fisem il-Partit. Dan ilgrupp ta idma politika gandu jinkludi nies esperti fil-qasam taghom, rappreentanti tal-membri tal-Partit u fejn ikun possibbli rappreentanti tas-sojet ivili. Gala favur rappreentanza mifruxa fid-deijonijiet dwar il-bye-elections Il-Partit Nazzjonalista gandha jigura li fka li jkun hemm kandidat li jkun ie elett minn aktar minn Distrett elettorali wieed, id-deijoni dwar liema distrett gandu jii edut
35

biex issir bye-election fih gandu tkun wada li twassal biex ikun hemm rappreentanza aktar mifruxa fuq id-distretti kollha. Is-Sojet ivili l-Partit Nazzjonalista jrid minn issa jibda jiltaqa mal-korpi kostitwiti kif ukoll ma nies li jadmu barra mill-istess korpi alli jifhem l-isfidi li gandhom u joffri l-appo li gandhom bonn sabiex jeglbuhom. atriet pubblii li jkunu tassew skont il-mertu, is-serjet u l-kompetenza Il-Partit Nazzjonalista gandu jistqarr u jwettaq politika favur atriet pubblii li jkunu tassew skont il-mertu, is-serjet u l-kompetenza tal-persuni magula. Gal dan il-gan il-Partit Nazzjonalista gandu jfassal u jippubblika regoli ari dwar kif ser isiru l-atriet pubblii meta jkun elett fil-Gvern. Limitu ta gaxar snin konsekuttivi bala Ministru Il-Partit Nazzjonalista gandu jikkunsidra li jistabbilixxi limitu ta gaxar snin gal kemm Deputat elett fismu jista jservi bala Ministru tal-Gvern. Dan il-limitu gandu jgodd irrispettivament mid-dikasteru li jkun jokkupa minn mien gal mien. Limitu ta gaxar snin konsekuttivi bala Prim Ministru Il-Partit Nazzjonalista gandu jikkunsidra li jistabbilixxi limitu ta gaxar snin gal kemm Deputat elett fismu jista jservi bala Prim Ministru. Limitu ta gaxar snin konsekuttivi bala Kap tal-Partit Il-Partit Nazzjonalista gandu jikkunsidra li jistabbilixi limitu ta gaxar snin gal kemm persuna gandha sservi bala Kap tal-Partit meta l-Partit ikun fl-Oppoizzjoni. Attenzjoni spejali gall-idma fGawdex Il-Partit Nazzjonalista gandu jorganizza mill-did il-idma tiegu fGawdex billi fost orajn jigura li jkun hemm sforz kollettiv mill-kandidati u d-Deputati u l-Kunsilliera Lokali eletti fisem il-Partit. Gal dan il-gan il-Partit Nazzjonalista gandu jfittex li jkollu preenza bsaitha fGawdex sabiex jera jkabbar il-maoranza tiegu fGawdex. . Ministri li jirrappreentaw aktar lill-elettorat Il-Partit Nazzjonalista gandu jigura li filwaqt li l-atra tal-Ministri tibqa l-prerogattiva tal-Prim Ministru, l-gala taghom gandha tkun wada li tirrappreenta aktar lillelettorat. Gal din il-gan il-Partit Nazzjonalista gandu jfittex li kull distrett elettorali jkun rappreentat bmod xieraq fil-Kabinett tal-Ministri. It-twaqqif ta Focus Groups gal aktar parteipazzjoni Il-Partit Nazzjonalista gandu jkollu fi danu struttura organizzata li tieu sieb li twaqqaf u tmexxi focus groups fuq bai regolari u fejn persuni minn setturi differenti jiu mistiedna jagtu l-opinjoni taghom u jikkontribwixxu gat-tfassil tal-politika tal-Partit.
36

Ftu ta fergat kummerjali odda Il-Partit Nazzjonalista missu jikkunsidra l-ftu ta entitajiet kummerjali odda sabiex mid-dul taghom isostni l-operat tiegu. Il-Kummissjoni ma gandhiex dubju li dawn ilmaterji ser jiu eaminati mill-kumitat il-did li ie mwaqqaf.

Rakkomandazzjonijiet gal titjib fl-Amministrazzjoni Sezzjonali tal-Partit Nazzjonalista

Ir-Rwol tal-Kumitati Sezzjonali Trid issir enfasi dwar il-tiea li l-Kumitati Sezzjonali verament jirriflettu l-vijoni tal-Partit Nazzjonalista u li bil-idma taghom, in-nies tal-ibliet u l-irula tagna ta kull et u minn firxa wiesga tas-sojeta jossuhom komdi jadmu fi danhom. Il-kariga ta District Manager Din il-kariga u dik tal-Assistent tas-Segreterija, gandhom isiru wada. Min jokkupa din il-kariga gandu jagmel ix-xogol ta District Manager u Assistent tas-Segreterija fdaqqa. Il-persuna magula gandha tkun mid-distrett li fih ser tkun qed tadem. Kariga wada Il-Partit Nazzjonalista gandu jikkunsidra jekk kull min gandu rwol fl-istrutturi tal-Partit gandux jokkupa aktar minn kariga wada fil-livelli differenti tal-Partit. It-tidid tal-geruq tal-Partit Nazzjonalista Il-Partit Nazzjonalista jrid jadem biex ikun hemm tidid fl-geruq tiegu, bmod partikolari fil-Kumitati Sezzjonali. Gal dan il-gan il-Partit Nazzjonalista gandu jara li fi mien qasir isiru l-Laqgat enerali Annwali tal-Kumitati Sezzjonali kollha fMalta u Gawdex filwaqt li jee aktar nies joffru s-servizz taghom bala membri attivi ta dawn il-Kumitati. Biex isir dan il-Partit Nazzjonalista gandu jorganizza kampanja bsaitha ta tesserament fkull lokalit bis-sehem tat-tmexxija, l-amministrazzjoni talPartit u d-Deputati, Kandidati u Kunsilliera Lokali. Il-Kaini tal-Partit Nazzjonalista bala l-godda tal-Partit fkull lokalit Gandu jsir sforz biex il-Kaini jergu jibdew jinfetu kuljum f'kull lokalit u jintuaw mid-Deputati u Kandidati biex jiltaqgu man-nies fost orajn permezz ta inizjattiva sojali u edukattivi. Kull membru tal-Kumitat Sezzjonali gandu jkun mogti idma xi jwettaq u jkun mogti l-importanza xierqa. Il-Partit gandu wkoll jagmel analii ta kif kull Kumitat Sezzjonali jkun qed jagmel uu mill-Kain u jagmel rakkomandazzjonijiet dwar kif jista jitjieb.

37

Element sojali u edukattiv Il-Kaini gandhom jorganizzaw diversi attivitajiet li mhumiex relatati mal-politika, u jkunu miftua gal kull sezzjoni tas-sojet Maltija. Fertu lokalitajiet, gandhom isiru aktar attivitajiet iffukati u studjati skont kif hija komposta is-sojet tal-lokalit. Il-Kumitati Sezzjonali Il-Partit Nazzjonalista jrid jistudja jekk gandux ibiddel il-kompoizzjoni tal-Kumitati Sezzjonali u kif gandhom jiu rappreentati fil-Kunsill enerali. Nifhmu li din hija materja li qed tii kkunsidrata mill-Kummissjoni dwar ir-Revijoni tal-Istatut. Ir-rwol tal-membri tal-Kumitati Sezzjonali Irid jkun hemm diskussjoni sia dwar ir-rwol tal-membri tal-Kumitati Sezzjonali fejn gandu xjaqsam il-canvassing gal Deputat jew Deputati tad-distrett. It-Tesseri Gandha tibda idma koordinata sabiex isir tqassim tat-tesseri bmod aktar organizzat u strutturat u sabiex ikun hemm rappurta si dwar l-andament tat-tqassim tat-tesseri. L-Aspett teknoloiku Il-Partit Nazzjonalista irid jibda jadem minn issa alli jinfluwenza l-opinjoni minn fuq issocial media fuq livell distrettwali jew rejonali. Aktar minn jedd wieed biex tkun membru tal-Kunsill enerali Trid tii studjata bir-reqqa s-sitwazzjoni attwali fejn persuna tesserata jista jkollha aktar minn jedd wieed biex tkun membru tal-Kunsill enerali, liema persuna xorta jkollha vot wieed. Din is-sitwazzjoni tista tnaqqas l-opportunit sabiex persuna ora jkollha post u vot fil-Kunsill enerali. Vot gall-Kunsilliera Lokali kollha fil-Kunsill enerali Il-Kunsilliera Lokali kollha eletti fisem il-Partit Nazzjonalista gandu jkollhom vot filKunsill enerali. MPN fkull lokalit Kull Kumitat Sezzjonali gandu jfittex li jwaqqaf ferga tal-MPN fil-lokalit li tkun responsabbli li torganizza attivitajiet politii u sojali ga-gaag. Ir-rwol tal-kaini fit-transparenza u l-onest politika u amministrattiva Il-kaini jridu jkunu parti mill-kampanja sabiex tissaa it-trasparenza u l-onest filPartit.

31 ta Mejju 2013
38