Sie sind auf Seite 1von 22

ROBERTMERTON TEORAYESTRUCTURASOCIAL

II. SOBRELASTEORASSOCIOLGICAS DEALCANCEINTERMEDIO


C o m om u c h a sp al a bra se x c e si va m e n teu s a d a s,lap al a br ate oraa m e n a z aq u e d a rv a cad es e ntid o.L am i s m adi versid a dd ec o s a saq u es ea plica,d e s d e p e q u e a ship te sisd etra b ajo, p a s a n d op ore s p e c ul a cio n e sg e n er ale sp e r ov a g a syd e s o r d e n a d a sh a st alo ssiste m a sa xi o m tic o sd elp e n s a mi e nt oel e m pl e od elap al a br ac o nfre cu e n ciao s c ur e c eele nt e n di mi e nt oe nv e zd ea clararlo. Alolarg od ee st elibro,eltr min o teora sociolgica s er efiereagr u p o sd ep r o p o sicio n e sl gica m e n teint erco n e ct a d o s,d elosq u ep u e d e nd e riv ars e u nifor mi d a d e se m p rica s. C o n sta nte m e nt ee n f o c a m o s lo q u eh ed e n o mi n a d o teoras de alcance intermedio: te oras inter m e dia se ntre e s a s hip t e sisd etra b ajo sm e n o r e sp e r on e c e s aria sq u es ep r o d u c e na b u n d a nt e m e n t ed ur a nt ela sdi ariasrutin a sd elain v e stig a ci n (1) ylose sfu erz o ssiste m tic o s ( 2 ) totaliz a d or e sp ord e s a rr ollaru n ate orau nifica d aq u ee x plicarato d a slasu nif or mid a d e so b s erv a d a sd elac o n d u ct a,lao r g a niz a ci nylo sc a m bi o ss o ci ale s. L ate oraint er m e dias eutilizaprin cip al m e nt ee ns o ciolo gap ar ag uiarlain v e stig a ci ne m prica.E su n ate orainter m e diaala ste orasg e n e r ale sd elossiste m a s s o ciale sq u ee st nd e m a si a d oleja n a sd elostip o sp articulare sd ec o n d u cta,d eor g a niza ci nyd elc a m bios o ciale sp ar ato m a rl ase nc u e nt ae nloq u es e o b s erv ayd elasd e s crip cio n e sor d e n a d a m e n t ed etala d a sd ep articularid a d e sq u en oe st nn a d ag e n e r aliza d a s.L ate orad ealc a n c einter m e di oincl u y e a b stra c cio n e s,p ors u p u e sto,p e r oe st nlob a sta ntec erc ad elo sd a t o so b s erv a d o sp ar aincorp orarlase np r o p o sicio n e sq u ep er mita nlapr u e b ae m prica. L a ste ora sd ealc a n c eint er m e diotrata na s p e ct o sd eli mita d o sd elosfe n m e n o ss o ciales,c o m oloin dic a ns u setiq u et a s.S eh a bl ad eu n ate orad elosgr u p o s d eref ere n cia,d elam o vilid a ds o ci al,od ec o nflictod ep a p el e syd elafor m a ci nd en or m a ss o ci ale s,a sc o m os eh a blad eu n ate orad elosp r e cio s,d eu n a te orad elosg r m e n e sod eu n ae nf er m e d a d,od eu n ate oraci n ticad elosg a s e s. L a s id e a sg er mi n ale se n tal es te ora ss o nc ar a ct erstica m e n te s e n cila s: pi n s e s ee nG ilb ert a c e rc ad el m a g n etis m o, e nB o yl ea c er ca d e la pr e si n at m o sfric a,oe nD ar wina c erc ad elafor m a ci nd elosat olo n e sd ec or al.G ilb ert comienza c o nlaid e ar elativ a m e nt es e n cilad eq u ep u e d ec o n c e birs ela Ti errac o m ou ni m n;B o yle,c o nlaid e as e n cilad eq u ep u e d ec o n c e birs elaat m sf erac o m ou n m ard eaire;D ar win,c o nlaide ad eq u es ep u e d e nc o n c e bir losa t olo n e sc o m ocr e ci mie nto,h a ciaa rrib ayh a ci aa b aj o,d ec or al,e nislasq u ed e s d eh a catie m p os eh a ba ns u m e r gi d oe nelm a r.C a d au n ad ee st a s te orasn o sofre c eu n ai m a g e nq u eorigin ainfere n cia s.P a r ato m a ru ns oloc a s o:sis epi e n s ae nlaat m sf er ac o m ou nm a rd eaire,e n t o n c e s,c o m oinfiri P a s c al,d e b eh a b erm e n o sp r e si nd eairee nlaci m ad eu n am o n t a aq u ee ns ub a s e.L aid e ainicials u gier ea ship t esise s p e cfica sq u es es o m e t e na p ru e b aalv ersis u sinfere n ci ass o nc o nfir m a d a se m prica m e nt e.L ap r o piaid e as ep ru e b ap ors ufertilid a dalo b s erv arlag a m ad ep r o bl e m a ste ric o se hip t e sisq u ep er mit e nide ntificarn u e v a sc ar a cterstica sd elapr e si nat m o sf rica. D ela m i s m am a n e r a, la te ora d elo s gr u p o sd erefere n cia yla p riv a ci nrelativac o mi e n z ac o nla s e n cila id e a, inicia d ap or J a m e s, B ald wi n yM e a d, y d e s arr olla d ap orH y m a nyS t o uffe r,d eq u elag e nt eto m ala sn or m a sd eotra sp er so n a si m p orta nt e sc o m ob a s ed es up ro pi aa p r e cia ci nye v alu a ci n. A lg u n a sd ela sinfere n cia se xtrad a sd ee staid e av a nc o ntraloq u ep u di er ae s p er arels e ntid oc o m n,b a s a d oe nu ngr u p on oe x a mi n a d od es u p u e st o s e vid e nte s. Els e ntid oc o m n,p orej e m pl o, s u g eriraq u ec u a nt om a y ors e alap r di d are al e x p eri m e nt a d ap o ru n afa miliae nu nd e s a streg e n e r al, m s a g u d a m e nt es es e ntirpriva d a.E st acr e e n cias eb a s ae nels u p u e st o,n oe x a mi n a d o,d eq u elam a g nitu dd elap r did a,o bj etivae st rela cio n a d alin e al m e n te c o nlaa p r e cia ci ns u bjetiv ad elap r did ayq u ee staa p r e cia ci ns eli mitaalae x p e rie n ci ap r o pia.P e r olate orad elap riv a ci nrelativan o sc o n d u c eau n a hip t e sism u ydistinta:q u ela spr o pia sa p r e cia cio n e sd e p e n d e nd elasc o m p a r a cio n e sq u elag e nt eh a c ed es up r o piasitu a ci nc o nlad eotrag e nt e,la sc u ale s s ep ercib e nc o m oc o m p a r a ble se ntres.E st ate ora,p orta nto,s u gi er eq u e,e nc o n dicio n e se s p e cifica s,lasfa miliasq u es ufre ns eria sp r did a ss es e ntir n menos priv a d a sq u elasq u es ufre np e q u e a sp rdid a s sie st ne nsitu a cio n e sq u elasle v a nac o m p a r ars ec o ng e nt eq u es ufre np r did a sa nm s g r a v e s.P o reje m pl o,h a yp erso n a se nlaz o n ad em a y o rd a od eu nd e s a stre,q u e,a u nc u a n d oc o n sid er a ble m e nt eaf e ct a d a s,s o nla sm sc a p a c e sd ev er

otra sas ualre d e d orq u eh a nsid om ss e v e ra m e nt ea f e cta d a s.L ain v e stig a ci ne m p ricas o stie n elate orad elapriv a ci nrelativ a,a n t e sq u eloss u p u e st o sd el s e ntid oc o m n:els e nti mi e ntod eh a b er salido relativa m e nt e mejor q u e otr o s se incrementa con la prdida o bj etivah a stalac at e g orad ela p r did am a y o r,ys ol a m e nt ee n t o n c e sdis mi n u y e.E st ap a ut as erefu erzap o rlate n d e n ciad elasc o m u nic a cio n e sp blica sac e ntrarsee nlas vctimas ms extremas [q u e]tie n d eafijarla sc o m og r u p od eref er e n cia,fre ntealc u alinclu soo tra svcti m a sp u e d e nc o m p a r ars ef a v or a bl e m e nt e.Am e di d aq u es e d e s arr ollalain v e stiga ci n,s ee n c u e ntr aq u ee st a sp a ut a sd ea ut o a pr e ci aci nas uv e za f e cta nladistribu ci nd elam o r ale nlac o m u nid a dd elo ss o b r e vivie nt e s ys um oti v a ci np a raa y u d araotro s (3).D e ntrod eu ntipo d ec o n d u ct ap articula r,p o rta nt o,late orad elapri va ci nrelativan o sc o n d u c eau ngr u p od ehip t e sis q u ep u e d e ns o m et ers eapr u e b ae m p rica.L ac o n cl u si nc o nfir m a d ap u e d ed a rs ee n to n c e sb a sta ntesi m ple m e n t e:c u a n d op o c o se st nd a a d o sc a sie nel m i s m ogr a d o,eld ol orylap r did ad ec a d au n op ar e c e ng ra n d e s;c u a n d om u c h o se st nd a a d o se ng r a d os u m a m e n t ev a ria d o,incl us op r did a sb a sta nt e g r a n d e sp a r e c e np e q u e a sc u a n d os ec o m p a ra nc o nlasm a y o r e s.L apr o b a bilid a dd eq u es eh a g a nc o m p a r a cio n e se sa fe cta d ap orlavisibilid a ddifere nte d ela sp rdid a sd em a y o rom e n o rgr a d o. L ae s p e cificid a dd ee st eej e m plon od e b eo s c u r e c erelc ar ct erm sg e n er ald elate orad ealca n c eint er m e dio.O b vi a m e nt e,lac o n d u ctad elag e nteq u es e e nfre nt aau nd e s a streg e n e rals ola m e n t ee sp art ed eu n as erieinfinita m e n tev a stad esitu a ci o n e sp articulare s,alasq u elate orad elosgr u p o sd eref ere n cia p u e d ea plic ars ed em a n er ainstru ctiv a,c o m oo c urrec o nlate orad elc a m bioe nlae stratifica ci ns o cial,late orad elaa u t orid a d,late orad elainter d e p e n d e n cia institu cio n al,olate orad elaa n o mi a.P e r oe sigu al m e n t eclar oq u etaleste ora sd eal ca n c einter m e di on os eh a n derivado lgica m e n t ed eu n as olate orad e a plic a ci ng e n e r ald elossiste m a ss o ciale sa u n q u e,u n av e zd e s arr olla d a,a q u llasp u e d a ns erc o n siste nt e sc o nu n a.A d e m s,c a d ate orae sm sq u eu n a m e r ag e n er aliz a ci ne m p rica,u n ap r o p o sici nai sla d aq u ere s u m elasu nifor mid a d e so b s er v a d a sd elasrela cio n e se ntred o som sv ari a ble s.U n ate ora c o m p r e n d eu nc o nju nt od es u p o sicio n e sd elasc u ale ss eh a nd eriv a d ola sg e n er aliza cio n e se m prica s. O tr oc a s od ete orad ealca n c einter m e dioe ns o ciolo gap u e d ea y u d ar n o said e ntificars uc ar ct erys u su s o s.L ate orad elosgr u p o sd ep a p ele s (4) c o mi e n z a c o nlai m a g e nd ec m os eo r g a niz alap o sici ns o ciale nlae stru cturas o cial.E st ai m a g e ne sta ns e n cilac o m olai m a g e nd eB o yl ed elaat m sf er ac o m osi fu erau nm a rd eair e,olad eG ilb ertd elaTi errac o m osifuer au ni m n.P e r oc o m oc o nto d a slaste ora sd eal ca n c einter m e dio,sine m b a rg o,lapr u e b ara dic a e nn ov alers ed elare sp u e st ain m e di ataalasid e a sq u elasorigin ar o nc o m oo b via soe xtra a s,si n oc o m od e riv a d a sd eu n ate oram sg e n er al,oc o n c e bid a s p ar atrataru ntipop articulard ep r o ble m a s. Ap e s ard elossig nifica d o sta ndi v erso sd a d o salc o n c e pt od e posicin social, u n atra dici ns o ciol gicac o n sta nte m e n t elautilizap ar ar eferirseau n a p o sici ne nu nsiste m as o ci al,c o ns us eriedistintivad ed er e ch o syo bliga cio n e sd e si g n a d a s.E ne st atra dici n,c o m oloeje m plificaR al p hLinto n,elc o n c e p to r ela cio n a d od e papel social s erefier ealac o n d u ctad elosq u eo c u p a nu n asitu a ci n,c o n d u ct aorie nt a d ah a ci ala se x p e cta cio n e sp a uta d a sd eotro s (q uie n e so t org a nlosd e r e c h o sye xi g e nla so blig a cio n e s).Li nto n,c o m ootro sd ee st atra dici n,le g afor m ul arlad e s d eh a c etie m p ore c o n o cid ao b s er va ci n b sic ad eq u ec a d ap ers o n ae nlas o cie d a din e vita ble m e nt eo c u p am ltiple sc ate g ora syq u ec a d au n ad e st a stie n es up a p ela s o cia d o. E se ne s tep u nt od o n d elasi m g e n e sd elate orad elg ru p od ep a p ele ss ea p arta nd ee st atra dici nlarg otie m p oe sta ble cid a.L adifere n ciainicial m e n tee s p e q u e a-al g u n o s dira n ta np e q u e aq u ele g aas er insig nifica nte, p e r o el c a m bio d el n g ul od e la visi np r o d u c e difere n cia s te rica sc a d av e zm s fu n d a m e nt ale s.L ate orad elg ru p od ep a p ele sc o mi e n z ac o nelc o n c e pt od eq u ec a d asitu a ci ns o ciali m plican ou ns olop a p ela s o cia d o,sin ou n as eri ed e p a p ele s.E st era s g od elae stru ct uras o cialorigi n aelc o n c e pt od elgr u p od ep a p ele s:e s ec o m ple m e n t od elasrel acio n e ss o ciale se nlasq u elasp er so n a s e st nin v olu cra d a ss e n cila m e n t ep o rq u eo c u p a nu n asitu a ci ns o cialp articula r.A s,u n ap e rso n ad elac at e g orad ee stu dia nted em e dicin ad e s e m p e an o s loelp a p eld ee stu dia nt efre nt ealasitu a ci nc orr elativ ad es u sm a e stro s,si n ota m bi nu n as eried eotro sp a p ele sq u elor el acio n a nd em a n e r adiv ersac o n otr o se nelsiste m a:otro se st u di a nte s,m dic o s,e nf er m e r a s,tra b aja d o r e ss o ciale s,t cnic o s,m dico syd e m s.A si mis m o,lasitu a ci nd em a e str od ee sc u el a tie n eu ngr u p od ep a p el e sdistintivo sq u elorel acio n a nn os loc o nlarelaci nc orrelativa,lad elalu m n o,si n ota m bi nc o nlosc ole g a s,eldir e ctord elae s c u el ayel s u p erinte n d e nt e,laJ u ntad eE d u c a ci n,lasa s o cia cio n e spr of e sio n al e sy ,e nlo sE st a d o sU ni d o s,c o nla sor g a niza cio n e sp atriticaslocale s. O b s r v e s eq u eelgr u p od ep a p el e sdifiered eloq u eloss o cilo g o sh a nd e scritoa m plia m e nt ec o m op a p el e sm ltiple s.E st elti m otr min otra dicio n al m e nt e s eh ar eferid on oal c o m pI ejo d ep a p el e sa s o ci a d o sc o nu n as ola situ a ci ns o cial, sin o av a ria s situ a cio n e ss o ciale s (a m e n u d o, e ndifere nte se s fer a s institu cio n ale s)e nq u es ee n c u e ntralag e nt e; p oreje m pl o, u n ap er so n ap o drate n erdi v ersa sc at e g ora s, c o m om dico, m a ri d o, p a d r e, p r of e s o r,feligr s, m i e m b r od el P artid oC o n s erv a d oryc a pit nd el ejrcito. ( E st ec o m pl e m e nt od ec a te g ora sdistinta sd eu n ap ers o n a, c a d au n ac o ns up r o pi ogr u p od e p a p ele s,e su ngr u p od esitu a cio n e s.E st ec o n c e p toorigin as up r o pias eried ep r o bl e m a sa n alticos,q u es ee x a mi n a ne nelC a pituloXl).

H a st ae st ep u nt o,elc o n c e pt od eg ru p od ep a p ele se s solamente u n ai m a g e np ar ap e n s are nu nc o m p o n e nt ed elae stru cturas o ci al.P e r oe stai m a g e n e su np rin cipio,n ou nfin,p u e sn o sc o n d u c edire cta m e n t eacierto sp r o bl e m a sa n alticos.L an o ci nd elgr u p od ep a p el e sn o sle v aalp u ntoalainf er e n ciad e q u elase stru ctura ss o ci ale se nfre nta nalosh o m b r e sc o nlatare ad earticularlosc o m p o n e nt e sd ein n u m e r a ble sgr u p o sd ep a p ele s;e sd e cir,latare afu n ci o n al d earre glrs el asd ealg u n am a n e rap a r ao r g a niz ar st a sd em o d oq u es eo bt e n g au n agr a d oa pr e cia bled ere g ul arid a ds o cial,s uficie ntep ar ap er mitirala m a y o rad elasp er so n a slam a y o rp arted eltie m p oc o ntin u arc o ns u sa s u nt o ssi nle g arap a r alizars ep o rlosc o nflict ose xtre m o sd es u sgr u p o sd ep a p ele s. S ie st aid e arelativ a m e nt es e n cilad elg ru p od ep a p el e stie n eu nv alorte rico,g e n er ar p r o ble m a sdif er e n ci a d o sp ar alain v e stig a ci ns o ciol gica.Elc o n c e pt o ( 5 ) d egr u p od ep a p el e sloh a c e .Pl a nt e aelpr o bl e m ag e n er alp e r od efini dod eid e ntificarlosm e c a nis m o ss o ciale s -e sd e ci r,lo spr o c e s o ss o ci al esq u etie n e n c o n s e c u e n ci asd e sig n a d a sp ar ap arte sd e si g n a d a sd elae stru ctur as o cial,losc u ale se x p r e s a nlase x p e ctativa sd elosd elgr u p od ep a p ele s,los uficie ntep ar a r e d u cir losc o nflicto sd elq u eo c u p au n ac at e g ora. O rigin ael p r o ble m aulteriord ed e s c u b rir c m os u rg e ne st o sm e c a nis m o sd em a n er aq u ep o d a m o s ta m bi ne x plic arp o rq u losm e c a nis m o sn oo p e ra nefica z m e nt eon os u rg e ne nal g u n o ssiste m a ss o ciale s.P o rlti m o,alig u alq u elate orad elap r e si n at m o sfric a, la te orad el gr u p od ep a p ele ss e al adire cta m e nt ela in v e stig a ci ne m pricap ertine nt e. S eh a ne s critom o n o g r afa ss o b r elasfu n cio n e sd e div ers o stip o sd eor g a niza ci nfor m al,e m p ric a m e nt eb a s a d a sd elasdi m e n sio n e ste rica sd ec m oo p er a ne nlapr cticalosg ru p o sd ep a p ele s.(6) L ate orad elosgr u p o sd ep a p ele silustraotroa s p e ct od ela ste orass o ciol gica sd ealca n c einter m e dio.F r e c u e n te m e nt es o nc o n gr u e nt e sc o nu n adiv ersid a d d elo sla m a d o ssist e m a sd elate oras o ciol gica.H a stad o n d es ep u e d ed e ci r,late orad elosgr u p o sd ep a p ele sn oe sinco n gr u e nt ec o norie nta cio n e s te ric a sta na m pli ac o m olate oram ar xista,ela n lisisfu n cio n al,elc o n d u ctis m os o cial,las o ciolo gainte gr ald eS o r o kinolate orad elaa c ci nd eP a r s o n s.E st a p u e d es eru n ah orr e n d ao b s er va ci np ar aa q u ellosd en o s otro sq u eh e m o ssid op r e p ar a d o sp a r acr e erq u elo ssi ste m a sd elp e n s a mi e nt os o ciol gicos o n c o nj u nto sd ed o ctrin ae stre c h a m e n tee nl a z a d o sym ut u a m e nt ee x clu y e nt e s.P e r oe nre alid a d,c o m oo b s erv ar e m o sp o st erior m e nt ee ne st aintro d u cci n,la s te orass o ciol gica sg e n er ale ss o nlos uficie nt e m e nt elax a s,intern a m e n t edi v ersifica d a sytra sla p a d a sm u t u a m e nt eq u eu n a teora dada de alcance intermedio, q u etie n eu n am e di d ad ec o nfir m a ci ne m p rica, p u e d eam e n u d os u b s u mirs ee nte orasc o m p r e n siv a s, ella sm i s m a sdi scre p a nt e se n alg u n o sa s p e ct o s. E st ao pi ni nra z o n a bl e m e nt eh et er o d o x ap u e d eilu strars ealv ol v erae x a mi n arlate orad elo sg r u p o sd ep a p ele sc o m ote orad ealc a n c einter m e di o.N o s a p arta m o sd elc o n c e p totra dicio n alals u p o n erq u eu n as olac at e g orae nlas o cie d a di m plica,n ou ns lop a p el,sin ou n as eried ep a p el esa s o ci a d o s,q u e r ela cio n a nal q u eo c u p au n ac at e g or ac o notr asdiv ersa s. S e g u n d o, o b s er v a m o sq u ee st ec o n c e pt od egr u p od ep a p ele sorigin ap r o ble m a ste ric o s distintiv o s,hip t e sisy ,p o rta nt o,lain v e stig a ci ne m p rica.U np r o ble m ab sicoe seld eid e ntificarlo sm e c a nis m o ss o ciale sq u earticula nelgr u p od ep a p ele sy r e d u c e nlosc o nflicto se ntr eello s.T e r c e ro,elc o n c e pt od egr u p od ep a p el e sdirig en u e straat e n ci nh a ciaelp r o ble m ae struct ur ald eid e ntificara rre gl oss o ciale s q u einte gr a nyta m bi no p o n e nlase x p e ctativa sd ev ariosm i e m b r o sd elgr u p od ep a p ele s.Elc o n c e pt od ep a p el e sm ltiple s,p orotr ap arte,li mitan u e str a at e n ci nau np r o ble m adistint oysind u d ai m p orta nte:lo s individuos q u eo c u p a nc at e g ora s, c m ore s u el v e nla sm u c h a sd e m a n d a sav e c e sc o nflictiv a s q u ere s ulta nd edic h a sc ate g ora s ?C u arto,elc o n c e p t od egr u p od ep a p ele sn o sle v aaotr ainterro g a nted ec m os urg e ne sto sm e c a nis m o ss o ciale s;la r e s p u e st aae stap re g u nt an o sp e r mitee x plicarm u c h o seje m pl o sc o n cr et o se nlosc u al eselgr u p od ep a p ele sfun cio n ain eficaz m e nt e.( E st on os u p o n eq u e to d o slosm e c a nis m o ss o cialess o nfu n cio n ale s,a sc o m olate orad elae v ol u ci nbi ol gic an oi m plicaels u p u e st oc o m p a r a bled eq u en oh a yd e s arr ollo s disfu n ci o n ale s). P o rlti m o, la lgic ad el a n lisisq u em u e str ae state oras o ciol gic ad ealc a n c eint er m e dioe sd e s arr olla d atotal m e nt ee ntr min o sd elos ele m e nt o sd elae stru ctur as o cial,m sq u ep a r ap r o p orcio n ar descripciones histricas c o n cr et a sd esiste m a ss o ci ale sp articulare s.A s,late orad e alc a n c e inter m e di on o sp e r mit etra s c e n d e rel falsopr o bl e m ad eu nc o nflictote ricoe ntrelon o m ot ticoyloidiottico, e ntrelog e n er alylotot am le nt e p artic ula r,e ntrelate oras o ciol gic ag e n er aliza d or ayelhistoricis m o. P o rto d oe st o,e se vid e nt eq u es e g nlate orad elg r u p od ep a p el essie m pr eh a yu n potencial p ar adifere nte se x p e ct a ci ne se ntrelosd elg ru p od e p a p ele s, e nlo q u es er efiereac u l e sla c o n d u ct aa p r o pia d ap ar aq ui e no c u p au n ac at e g ora. L afu e nt eb sic ad ee st ep ot e n cial p ar ael c o nflictoye s i m p orta nt eo b s er varu n av e zm sq u ee ne step u nt oe st a m o salap arc o nte rico sg e n er ale sta ndistinto sc o m oM ar xyS p e n c e r,Si m m el,S o r o ki nyP a r s o n s s ee n c u e ntrae nelh e c h oe stru ctur ald eq u eotro sm i e m b r o sd eu ngr u p od ep a p el e ss o nc a p a c e sd eo c u p arv aria sp o sicio n e ss o ciale sq u edifiere nd ela sd el q u eo c u p alac at e g orae nc u e sti n.E nlam e di d ae nq u ee s o sm i e m b r o sd eu ngr u p od ep a p ele se st nsitu a d o sdi v ers a m e n t ee nlae stru cturas o cial, p u e d e nte n erint er e s e sys e nti mie nto s,v al or e sye x p e ctativa sm o r al e s,q u edifier e nd elosd elq u eo c u p au n ac ate g ora.E sto,d e s p u sd eto d o,e su n od elos prin cip ale ss u p u e st o sd ela te ora m arxista, c o m olo e sd em u c h a sotra ste ora ss o ciol gica s: la difere n ci aci ns o ci al g e n e r a intere s e sdistinto se ntrelos individ u o ssitu a d o sdi v ersa m e nt ee nlae stru cturad elas o cie d a d.P o reje m pl o,lo sm i e m b r o sd eu nc o n s ejoe s c olarc o nfre cu e n ciap erte n e c e nae strato s s o ciale sye c o n mi c o sq u edifiere nsig nificativa m e n t ed ele strat od elm a e str od ee s c u ela.L o sinter e s e s,v alor e sye x p e ctativa sd elo sm i e m b r o sd elc o n s ejo

h a nd ediferir,p o rc o n sig uie nte,d elosd elm a e stro,q ui e np u e d es era ss o m e tid oae x p e cta cio n e sc o nflictiva sd ee st o soa q u ello sm i e m b r o sd es ugr u p od e p a p ele s:c ol e g a sp r ofe sio n ale s,m i e m b r o sinflu y e nt e sd elc o n s ejoe sc ol ary ,dig a m o s,elC o mitA m e rica nistad elaL e gi nA m e ric a n a.U nel e m e nt oe d u c ativ o e s e n cialp ar au n op u e d es erjuzg a d oc o m os e c u n d ariop o rotr o,oc o m ou n acl aras u b v ersi n,p oru nterc er o.L oq u esind u d ae sc o n v e nie ntep ar au n a c at e g or aloe s,e nu ngr a d oid e ntifica bl e,p ar aloso c u p a nt e sd eotra sc at e g o ra sq u ee stru ctur al m e nt ee st nrela cio n a d o satr a v sd es ug r u p od ep a p ele sc o n otr o sq u e,p ors up arte,o c u p a ndif er e nt e sp o sicio n e se nlas o cie d a d. C o m ote orad ealca n c einter m e dio,p u e s,late orad elosg r u p o sd ep a p ele sc o mi e n z ac o nu nc o n c e pt oys u si m g e n e sa s o cia d a syg e n er au n as eried e p r o ble m a ste rico s.A s,las u p u e stab a s ee str ucturalp ar alap ertur b a ci np o t e n ciald eu ngr u p od ep a p ele spla nte au n ad o bl ep r e g u nt a(lac u al,c o m olo m u e stralahistori a,n oh a b as ur gid oe na u s e n ciad elate ora): Q u m e c a nis m o ss o ciale s,silo sh a y,fu n cio n a np ar ac o ntrarre st arlain e sta bilid a d,te rica m e nt e s u p u e st a, d elosgr u p o sd ep a p el es ?Y ,c orr el ativa m e nt e, e nq u circu n sta n ci asn ofu n cio n a ne st o sm e c a nis m o ss o ciale s, c o nla re s ulta nteinefic a cia, c o nf usi nyc o nflicto ?C o m ootra sc u e stio n e sq u ehist rica m e n t eh a nb r ota d od elaorie nta ci ng e n e rald ela n lisisfu n cio n al, sta sn os u p o n e nq u elosgr u p o s d ep a p el esin v ari a ble m e nt efu n ci o n a nc o nu n aefica ciae s e n cial.E st ate oraad ealc a n c einter m e dion oe stintere s a d ae nlag e n er aliza ci nhistricad elg r a d o e nq u epr e v al e c eu no rd e noc o nflictos o ciale nelm u n d o,sin o,e nc a m bi o,e nelp ro bl e m aa n alticod eid e ntificarlosm e c a nis m o ss o cialesq u ep r o d u c e nu n g r a d om a y ord eor d e nom e n ord ec o nflictod eloq u es eo b te n drasie st o sm e c a ni s m o sn oe ntrara ne nju e g o.

SISTEMASCO MPLETOSDELATEORASOCIOLGICA
L ab s q u e d ad elaste ora sd eal ca n c einter m e dioe xig ed els o ci lo g ou nc o m p r o mi sodifere nt eq u elab s q u e d ad eu n ate orat otaliza d or a.E nla ssig uie nt e s p gi n a ss u p o n g oq u ee stab s q u e d ad eu nsiste m atotal d ete oras o ciol gica,e nq u eto d as u erted eo b s erv a cio n e sd ec a d aa s p e ct od elac o n d u cta, o r g a niz a ci nyc a m bi o ss o ci ale s,e n c u e ntr e nd e s d elue g os ulu g arp r efija d o,i m plicaelm i s m od e s afoju bilos oylam i s m ap e q u e ap r o m e s aq u elosgr a n d e s siste m a sfilos fico stotaliza d or e sq u eh a nc ad oe nm e r e ci d od e s u s o.Elp r o bl e m ap u e d eu nirsef cil m e n te.Al g u n o ss o ci lo g o sto d a vae s crib e nc o m osi e s p er a s e n, a q u ya h o ra, la for m ul a ci nd e la te oras o ciol gicag e n e r al, lo b a st a nt ea m plia p ar aa b a rcar gr a n d e sc a ntid a d e sd ed etale se x a ct a m e nt e o b s erv a d o sd elac o n d u ct ayo rg a niz a ci ns o ciale s,ylob a sta nt efructferap ar adirigirlaat e n ci nd em il e sd ein v e stig a d o re sap r o ble m a sd ein v e stig a ci n e m p ric a.Y oc o n sid er o stac o m ocre e n ci ap re m a tur aya p o c alptica.N oe st a m o slisto s.A nn os eh ah e c h oeltra b ajopr e p ar at orios uficie nte. U ns e ntid o hi strico d elos c a m bi a nte sc o nt e xto s intele ctu ale sd e la s o ciolo ga d e b es er lo b a sta nte h u mild ep ar a lib er ar aa q u ello so pti mista sd ee sta e s p er a n z ae xtr a v a g a nt e.P o ru n ap arte,al g u n o sa s p e ct o sd en u e strop a s a d ohistricoto d a v ap er m a n e c e ne ng r a np artec o nn o s otro s.D e b e m o sre c or d ar ( 7 ) q u elapri m e r as o ciolo gas ed e s arr olle nu n aat m sf er aint el ectu al e nlaq u es eintro d u c a np orto d o sla d o ssiste m a sfilos fico sg e n er ale s.C u al q ui erfil s ofo d elsigloX VIIIyd elosal b or e sd elXl Xq u es ere s p etar a,te naq u ed e s arr ollars up r o piosiste m afilos fico;sie n d olo sm sc o n o cid o s nica m e nt eK a nt,F ic hte, S c h ellin gyH e g el.C a d asiste m aer au n aa p u e stap e rs o n alp orlac o n c e p ci nd efinitivad elu ni v ers o,d elom a t erial,d elan atur ale zayd elh o m b r e. E s t o sinte nto sd elosfilsof o sp o rcr e arsiste m a st otale ssirvier o nd em o d el oalospri m e r o ss o cilo g o s,ya selsigloXI Xfu eu nsiglod esiste m a ss o ciol gic o s. A lg u n o sd elo sp a dr e sfu n d a d o r e s,c o m oC o m t eyS p e n c e r,e st a b a ni m b ui d o sd el esprit de systeme, e x p r e s a d oe ns u ss o ci ol o ga sye nelre stod es u s filos ofasd elarg oalc a n c e.O tr o s,c o m oG u m pl o wi cz,W a r dyG i d di n g s,p o st erior m e nt etratar o nd ed aru n alegiti mid a dintele ctu alae stan u e v acie n ciad eu n te m am u ya ntig u o.E store q u eraq u es ec o n stru y er au nm a r c og e n er alyd efinitiv od elp e n s a mi e nt os o ciol gicoe nlu g ard ed e s a rrollarte orase s p e ciale s d e stin a d a sag ui arlain v e stig a ci nd ep r o bl e m a ss o ciol gico se s p e cfico sd e ntrod eu nm a r c op r o visio n alye ne v ol u ci n. D e ntr od ee st ec o nt e xt o,c a sito d o slospi o n er o sd elas o ciolo gatrataro nd em o d elars up r o pi osiste m a.L am ultiplicid a dd esiste m a s,c a d au n od eello sc o n p r ete n sio n e sd es erg e n uin as o ciolo g a,le v ar o n,m u yn at ur al m e nt e,alafor m a ci nd ee s c u ela s,c a d au n ad eella sc o ns ugr u p od em a e stro s,discp ulo sy e p g o n o s.L as o ciolo gan os l os edifere n cid eotra sdisciplin a s,sin oq u es edifer e n ciintern a m e nt e.E st adifere n cia ci nn oe ra,sine m b ar g o,c u e sti nd e e s p e cializ a ci n, c o m oe n la s ci e n cia s, sin om s bie nc o m oe n filo sofa, c u e sti nd e sist e m a sc o m pl et o s, tpica m e n t es o st e nid o sc o m om u t u a m e nt e e x clu y e nt e sydisp a r e s.C o m oloo b s ervB ertra n dR u s s ellap r o p sitod elafilosofae stas o ciolo g atot aln oc a pt lav e nt aja,c o m p a r a d ac o nlas[so ciolo ga s] d elo sc o n stru ct ore sd esiste m a s,d es erc a p a zd ere s ol verp r o bl e m a su n oalav e z,e nlu g ard ete n erq u ein v e nt ard eu n aplu m a d au nblo q u ete ricod eto d oel u niv ers o[s o ci ol gico] (8)

L o ss o ci lo g o sh a ns e g ui d ootroc a mi n oe ns ud e s e od ee st a bl ec erlale giti mi d a dintele ctu ald es udi sciplin a:h a nto m a d os up r ot otip od esi ste m a sd elate ora cie ntfic ae nlug ard esi ste m a sfilosfico s.E st av ata m bi nh ale v a d oav e c e salinte ntod ecr e arsiste m a stotale sd es o ciolo g a,m e t aq u efrec u e nt e m e nt es e b a s ae nu n aom sd etre sb sica sc o n c e p cio n e se rr n e a ss o br elasci e n cia s. L apri m er ac o n c e p ci nerr n e as u p o n eq u elossiste m a sd ep e n s a mi e ntop u e d e nd e s arrollarseef e ctiv a m e nt ea nt eu n ag r a nm a s ad eo b s er va cio n e s b sic a sq u es eh a na c u m ula d o.C o n f or m eae st ao pi ni n,E i n steinp o drah a b e rs e g uid od ein m e di atoaK e pl e r,sinn e c e sid a dd elo ssiglo sd ein v e stig a ci ny p e n s a mi e nt osiste m ticoa c e rc ad elo s re s ulta d o sd elain v e stig a ci nq u es en e c e sitaro np a r ap r e p ar arelterre n o.L o ssiste m a sd es o ciolo gaq u ep arte nd e e st es u p u e st ot citos o nm u yp a r e cid o salo sintro d u cid o sp orlo sh a c e d or e sd esist e m a se nm e dicin ae nu nla ps od e1 5 0a o s:lo ssiste m a sd eSt a hl,B ois sier d eS a u v a g e s,B r o u ss ais,J o h nB r o w nyB e nja mi nR u s h.H a st abie ne ntra d oelsigloX I X,p erso n aje se mi n e nt e sd elam e dicin ap e n s a r o nq u ee r an e c e s ario d e s arr ollar u nsi ste m ate ric od ela e nf er m e d a dm u c h oa nt e sq u ela a nt eri or in v e stig a ci ne m p rica s eh u bier ad e s a rr olla d oa d e c u a d a m e nt e. (9) E s t o s s e n d e r o sy as eh a nc erra d oe nm e dicin a,p er ae stacla s ed ee sf u erzoto d a v are s ur g ee ns o ciol o ga.E se state n d e n cialaq u ele v albi o q u mi c oys o cil o g o p orv o c a ci n,L.J.H e n d er s o n,ao b s erv ar:
En su evolucin, se observa una diferencia entre la mayora de los sistemas construdos en las ciencias sociales y los sistemas del pensamiento y clasificacin en las ciencias naturales. En las ciencias naturales tanto las teoras como los sistemas descriptivos se desarrollaron mediante la adaptacin al incremento del conocimiento y experiencia de los cientficos. En las ciencias sociales, los sistemas a menudo surgen completamente formados de la mente de un hombre. Entonces pueden ser muy discutidos si atraen la atencin general, pero es rara la modificacin progresiva de adaptacin como resultado de los esfuerzos conjugados de un gran nmero de hombres. (10)

L as e g u n d ac o n c e p ci n err n e as o br e la s cie n cia s fsica s ra dic ae n el s u p u e sto e q uiv o c a d od e la c o nt e m p o r a n eid a d histric a, d eq u e todos los productos culturales que existen en el mismo momento de la historia tienen e/ mismo grado de madurez. E nr e alid a d,p ar a p er cibira q ula sdifer e n cia ss ed e b eraalca n z aru ns e ntid od elap r o p orci n.Elh e c h od eq u eladisciplin ad elafsicayladisciplin ad elas o ciolo gas o n,a m b a s, ide ntific a ble se nlam ita dd elsigloX X,n osig nificaq u elo slogr o sd eu n ad e b a ns erm e di d ap a r alaotra.Ci erto,loscie ntfico ss o ci ale sd eh o yviv e ne nu ntie m p o e nelq u elafsic ah aalc a n z a d ou ngr a d oc o m p a r ativ a m e nt ealtoyu n ap r e cisi nd elate orayele x p e ri m e n t o,u ng r a nar se n ald einstru m e nt o sd ein v e stig a ci n yu n aa b u n d a n ci ad ep ro d u ct o slater ale ste cn ol gico s. V i e n d oe st om u c h o ss o cilo g o sto m a nloslo gro sd elafsicac o m on or m ap ar as up r o pi aa p r e ci aci n.Q ui er e nc o m p a rars u sbc e p sc o ns u sh er m a n o sm s g r a n d e s.Ellos,ta m bi n,q uiere n contar. Y c u a n d os eh a c ee vid e nt eq u en otie n e nelru d ofsiconilac a p a cid a dd ea s e st arelg ol p em ortald es u sh er m a n o s m a y o r e s,al g u n o ss o cilo g o sd e s e s p e r a n.C o mi e n z a nap r e g u ntars e: E sr e al m e nt ep o si bleu n acie n ciad elas o cie d a dsin oinstitui m o su nsiste m atotald e s o ciolo ga ?P e r oe st ap ers p e ctivan oto m ae nc u e nt aelh e c h od eq u e,e ntrelafsicad elsi gloX Xylas o ci olo g ad elsigl oX X ,s ele v a nta nm ile sd em ilo n e sd e h or a s-h o m b r ed ein v e stig a ci nc o ntn u a,disciplin a d aya c u m ul ativa.Q ui z slas o ciolo gato d a v an oh am a d ur a d op ar ate n ers uEi n steinp or q u eto d a van oh a e n c o ntra d os uK e ple r,sinh a bl ard es uN e w t o n,L a pla c e,G i b b s,M a x w elloPl a n c k. T e r c e r o:e no c a sio n e s,lo ss o cilo g o sinterpr eta nm a lele st a d ore ald elate orae nla scie n ci a sfsica s.E stee rrorre s ultau n airon a,p u e slosfsicose st nd e a c u er d oe nq u en oh a nlogra d ou nsiste m ate ricoq u ea b ar q u eto d o,ylam a y orav ep o c a sp er sp e ctiv a sd eelloe nu nfuturoc er ca n o.L oq u ec ar a ct erizaala fsic ae su n as erie d e te ora se s p e ciale s, d em a y o r om e n or gr a d o, ju nt oc o n la e s p er a n z a, histrica m e nt e fu n d a m e nt a d a, d eq u e st a sc o ntin u ar n c o nj u nt n d o s ee nfa miliasd ete oras.U no b s er v a d o rs e al a: A u n q u elam a y o rad en o s otr o sa bri galae s p er a n z a,e scierto,d ep o s e eru n afuturate oraq u elo a b a rq u eto d o,u nifica n d olo sdi v erso sp o stula d o sd elafsica,n olae s p er aa nt e sd ep r o s e g uirc o nlosi m p orta nte sa s u nt o sd elacie n ci a (11) M sre cie nte m e nt e, elfsic ote ric oR ic h ar dF e y n m a n ninfor m c o nd e s m a y oq u e: H o yn u e stra ste ora sd elafsic a,la sle y e sd elafsica,s o nu n am u ltitu dd ep arte sdifer e nt e syd e pie z a sq u en oe m b o n a nto d a sm u ybi e n. (12) P e r oq uiz ss e am sel o c u e ntelao b s erv a ci nh e c h ap oru n od eloste ric osm sg e n er ale s,q uie nd e dic los lti m o sa o sd es uvid aalab s q u e d ainca n s a ble,p e r ov a n a,d eu n ate orau nifica d or ap a r ato d a se st a sdisciplin a sp articular e s,c o n si ste nt ee nu nm ni m od e c o n c e pt o syr ela cio n e sfun d a m e nt ale s,d elq u eto d o slosc o n c e pt o syr ela cio n e sd elasdisciplin a sp articular e sp u diera nd eriv ars ep o ru np r o c e s ol gico.A p e s ard es up r o pioc o m p r o mis op r ofu n d oys olitarioc o ne st ab s q u e d a,Ei n steino b s erv :

La mayor parte de la investigacin fsica se dedica al desarrollo de las diversas ramas de la fsica, en cada una de las cuales el objeto es la comprensin terica de campos ms o menos restringidos de la experiencia, y en cada uno de los cuales las leyes y los conceptos siguen relacionados lo ms estrechamente posible con la experiencia. (13)

E st a so b s er v a cio n e sp o d ra np o n d er arlasa q u ello ss o cilo g o sq u ee s p er a nu ns lid osist e m ag e n e ral d elate oras o ciol gic ae nn u e stra p o c a,op o c o d e s p u s.Silacie n ciad elafsica,c o ns u ssigl osd ea m plia d a sg e n er aliza cio n e ste rica s,n oh ac o n s e g ui d od e s arrollaru nsiste m ate ricoq u ec o m p r e n d ato d o, e nt o n c e s a fortiori lacie n ciad elas o ciolo ga,q u es loh ac o m e n z a d oaa c u m ularg e n e r aliza ci o n e ste rica sb a s a d a se m prica m e n t e,d eg r a d om o d e s to, h arabie ne nm o d e r ars u sa s pira ci o n e sd eu nsiste m atal.

PRESIONESUTILITARIASP ARASISTEMASTO T ALESDESOCIOLOGA


L ac o n vic ci ne xi st e ntee ntreal g u n o ss o cilo g o sd eq u ed e b e m o s,d e s d ea h or a,lo graru ngr a nsiste m ate ricon os loe sre s ulta d od eu n ac o m p a r a ci n fu erad elug arc o nlascie n cia sfsica s,sin oq u eta m bi ne su n are s p u e staalap o sici na m big u a,d elas o ci ol o gae nlas o cie d a dc o nt e m p or n e a.L am i s m a inc ertid u m b rea c e rc ad esielc o n o ci mi e ntoa c u m ula d od elas o ci olo g ae sa d e c u a d op a ras atisfa c erlasg r a n d e sd e m a n d a sq u eleh a c e nlo sp oltico s,lo s r ef or m a d o r e syr e a c cio n ario s;losh o m b r e sd en e g o cio syelg o bi er n o,losr ecto re sye stu dia nte sd elasu niv ersid a d e s;p r o v o c au n ac o n vicci ne x c e si v a m e nt e c elo s ayd e f e n siv ap or p arte d e al g u n o ss o cilo g o sd eq u e, d e alg u n am a n er a, a ellos d e b e ne star al niv el d ee sta se xig e n cia s, p o rp r e m at ura sy e xtr a v a g a nt e sq u es e a n. E st ac o n vic ci ns up o n e,err n e a m e nt e,q u eu n a scie n ci ad e b es era d e c u a d ap a r as atisfa cer todas lase xig e n cia s,intelig e nte soe st pid a s,q u es ele h a g a n.E st ac o n vicci ns eb a s ai m plcita m e nt ee nels u p u e st os a crleg oym a s o q uist ad eq u es ed e b es ero mi niscie nteyo m nico m p et e nt e,d eq u er e c o n o c er m e n o sq u eelc o n o ci mie ntototale sr ec o n o c erlaign o ra n ciatotal.A s,s u c e d e am e n u d oq u elose x p o n e n te sd eu n adisciplin an u e v am u e stra npr et e n sio n e s e xtr a v a g a nt e sd esist e m a stotale sd ete ora,a d e c u a d o sato d alag a m ad ep r o ble m a sq u ee s adisciplin aa b ar ca.E sae st etip od ea ctitu dalq u es erefiri W h ite h e a de nele p graf ed ee st elibro: E sc ar a ctersticod eu n acie n ciae ns u spri m e r a set a p a s...s era m bi cio sa m e nt ep r ofu n d ae ns u sp r o p sito sytriviale nel trata mi e nt od elosd et ales. As e m eja n z ad eloss o cilo g o sq u eirrefle xiv a m e n t es ec orn p ar a nc o nloscie ntfico sfsic o sc o nt e m p or n e o s,p or q u evi ve ne nelm i s m oinsta nt ed elahistoria,el p blic oc o m nys u sto m a d o re sd ed e cisio n e sam e n u d oy e rra nalh a c eru n aa p r e ci a ci nd efinitivad elacie n cias o cials o br elab a s ed es uc a p a cid a dp ar a r e s ol v erlospr o bl e m a sur g e nt e sd elas o cie d a da ctu al.Elm a s o q uis m ofu erad elug ard elcie ntficos o cialyels a dis m oin v ol u nt ariod elp blicore s ulta n,a m b o s, d en or e c or d arq u elascie n cia ss o ciale s,c o m oto d acie n ci a,s ed e s a rr olla nc o ntin u a m e n t eyq u en oe xist enin g u n adisp o sici np r o vid e n cialq u ea s e g u r eq u e e nc u al q uierm o m e n tod a d os ea d e c u ar ato d alas eried ep ro bl e m a sq u ec o nfro nta nlosh o m b r e s.E nlap ers p e ctivahistricae stae x p e ct a ci ne q ui v aldra at e n erp r eju z g a d o sp ar asie m p r elac at e g o rayelfuturod elam e di cin ae nelsigloX VIIc o nf or m aas uc a p a ci d a dp a rad a r,e ne s ee n to n c e s,u n ac ur a ci no inclu s ou np r e v e ntivop ar a las e n fer m e d a d e sc ard a ca s. Si el pr o bl e m as eh u bi er a re c o n o cid oa m plia m e nt e -v a s e la tas acr e cie nt ed em u erte sp o r tro m b o sisc o r o n aria!- s ui m p ortan ciam i s m ah a br ao s c ur e cid ola cuestin enteramente independiente d ec u na d e c u a d oe r aelc o n o ci mie nto m dic od e1 6 5 0(o1 8 5 0o1 9 5 0)p ar are s ol veru n as eried eotro spr o bl e m a sd elas alu d.Ye sp re cisa m e nt ee st afaltad el gicalaq u es u b y a c ee nta nta s d e m a n d a sp r ctica sq u es eh a c e nalascie n cia ss o ciale s.C o m olag u e rra,lae x pl ota ci n,lap o b r e z a,ladiscri min a ci nra cialylain se g urid a dp sicol gic as o n pla g a sd elass o cie d a d e sm o d e r n a s,laci e n cias o ciald e b ejustificars ea p orta n d os olu cio n e sato d o se st o sp r o ble m a s.E m p e r olosci e ntficoss o ciale sp u e d e n n oe st arm ej ore q ui p a d o sp ar are s olv ere st o sp r o ble m a sur g e nte sh o yd ad eloq u ee sta b a nlo sm dic o s,c o m oH ar v e yoS y d e n h a m,p ar aid e ntifica r,e stu diar yc ur arlatro m b o sisc o r o n ariae n1 6 5 5.Si ne m b ar g o,c o m oloat e stig u alahist orialains uficie n ciad elam e dicin ap ar ae nfre ntars eae st ep r o ble m ap articularn o sig nific aq u ec ar e cierad ep o sibilida d e sd ed e s arr ollo.Sito d oelm u n d oa p o y as ol a m e nt eloq u ee ss e g ur o. q ui na p o y ar ,e nc a m bi o,loq u ee st p o rv e nir ? M ihi n c a pi e nlab r e c h aq u ee xist ee ntrelosp r o ble m a sp r ctico sa si g n a d o sals o cilo g oyele st a d od es uc o n o ci mi e nt oa c u m ula d oys uc a p a cid a dn o sig nific a, p o rs u p u e sto, q u eel s o ci l o g on od e b atratar d ed e s arrollar d em a n e racr e cie nt e la te ora g e n er al, oq u en od e b atra b ajar e nla in v e stig a ci n dire ct a m e nt ea plica ble a los pr o bl e m a s pr ctico s ur g e nte s. S o br e to d o, n o si g nifica q u e los s o cilo g o sd e b a nb u s c ar p or to d o s la d o s el p r o ble m a p r a g m tic a m e nt etrivial.L o sdifer e nt e ss e ct or e sd elag a m ad elain v e sti ga ci nb sic ayd elate oratie n e ndif er e nt e sp r o b a bilid a d e sd es erafin e sap r o ble m a s p r ctic o sp artic ulare s;p o s e e ndifere nte sp o t e n ciale sd ep ertin e n cia (14),A d e m s,e si m p orta nter e sta bl ec erels e ntid ohist ricod elapr o p or ci n.L au r g e n ciao m a g nitu dd eu np r o ble m as o ci alp r cticon oi m plicas uin m e diatas olu ci n. (15) E nc u al q uierm o m e n t od a d o,losh o m b r e sd ecie n ciae st nc er ca n o sala s olu ci nd ealg u n o sp r o ble m a syal eja d o sd eotr a s. D e b er e c or d arseq u ela n e c e sid a de ss lo la m a d r ed ela in v e n ci n; el c o n o ci mi e ntos o cial m e nt e

a c u m ul a d oe selp a d r e.Am e n o sq u ea m b o ss ec o nju g u e n,lan e c e sid a de se st ril.P o rs u p u e st o,e nu nfuturop u e d ec o n c e bir,c u a n d os eh a y aa c o pl a d o a d e c u a d a m e nt e.P e r oelc o n s orten e c e sitatie m p o(ym a n t e ni mi e nto)sih ad ealca n z arelta m a oyelvig orn e c e s ario sp ar as atisf ac erla sd e m a n d a sq u es ele h ar n. L aorie nta ci nd ellibr oh a ci alarela ci nd elas o ciolo g aa ct u alylosp r o ble m a sp r ctico sd elas o cie d a de sc a silam i s m aq u es uorie nt a ci nh a ci alar ela ci nd e las o ciolo gaylate oras o ciol gicag e n e r al.E su n ao rie nta ci nd ed e s a rr ollo,m sq u eu n aq u ed e s c a n s ee nla ss bita sm u t a cio n e sd eu ns o cilo g oq u e r e p e ntin a m e nt e pr o d u c es ol ucio n e s a los gr a n d e sp r o ble m a ss o ciale s oau n a si m ple te ora g e n er al. A u n q u ee st a orie nta ci nn o tien ep r et e n sio n e s m a r a vilos a m e nt edr a m tica s,ofre c eu n av alor a ci nra z o n a ble m e nt ere alistad elac o n dici na ct u ald elas o ciolo gayd elosc a mi n o sp o rlosq u ee nre alida ds e d e s arr olla.

LOSSISTEMASTO TALESDELATEORAYLASTEORASDEALCANCEINTERMEDIO
P o rto d oe st o,p a r e c erara z o n a bles u p o n erq u elas o ciolo gaa v a n z ar e nlam e did ae nq u es uinter sprin cip al(a u n q u en oe x cl u si vo)e st e neld e s arrollod e laste ora sd ealc a n c einter m e di o,ys eret ard arsis ua t e n ci npri m o rdials ec e ntrae neld e s a rrollod elossiste m a ss o ciol gico stotale s.T a ne st oe sa sq u e,e n s udis c urs oe nlaE s c u elad eE c o n o m ad eL o n dr e s,...H .M a r s h alla b o g p o rlosp eld a o ss o ciol gico sinter m e dio s. (16) N u e stratare aprin cip ald eh o ye s d e s arr ollarla ste orase s p e ciale sa plica ble sag a m a sc o n c e pt u al esli mita d a s;te ora s,p o rej e m pl o,d e!ac o n d u ct adi ve rg e nte,lasc o n s e c u e n ci a si m p r e vista sd e la a c ci n inte n cio n a d a, la p e rc e p ci ns o cial, gr u p o sd e ref er e n cia, c o ntrol s o cial, la inter d e p e n d e n cia d e las in stitu cio n e ss o ciale s, e n lu g ar d eb u s c ar in m e di ata m e nt elae stru ct urac o n c e pt u altotalq u es e aa d e c u a d ap a rad eriv are sta syotr aste ora sd ealc a n c einter m e di o. L ate oras o ciol gica,sih ad ea v a n z ard em a n e r asi g nificativ a,d e b ep r o c e d ers o b r ee st o spla n e sinterrel acio n a d o s:1)d e s arrolla n d ote orase s p e ciale sd elas c u al e sd e riv arhi p te sisq u es ep u e d a nin v e stig are m prica m e nt ey2 )d e s a rrolla n d o,n or e v ela n d os bita m e nt e,u ne s q u e m ac o n c e pt u alp r o gr e si va m e nt e m sg e n er alq u es e aa d e c u a d op ar ac o n s olidarlosgr u p o sd ela ste ora se s p e ciale s. C o n c e ntrars etotal m e nt ee nla ste ora se s p e ciale se sarrie s g ars eas alirc o nhi p te sise s p e cfica sq u esirve np ar aa s p e cto sli mita d o sd elac o n d u ct as o ci al, o r g a niz a ci nyc a m bi o,p e r oq u es o nm u t u a m e n t einco m p atibles. C o n c e ntrars et otal m e nt ee su n.e s q u e m am a e stroc o n c e pt u alp a rad eriv arto d a sla ste ora ss u b sidiariase sarrie sg ars eap r o d u cire q ui v ale nt e ss o ciol gico sd el sigloX )(d elosgr a n d e ssiste m a sfilosfico sd elp a s a d o,c o nto d as us u g e stivav arie d a d,s ue s ple n d o ra r q uite ct nicoys ue sterilid a dcie ntfica. E lte ric os o ciol gicoq u es ec o m p r o m et e exclusivamente c o nlae x pl ota ci nd eu nsiste m atotalc o ns u sa b stra ccio n e se xtre m a sc orr eelries g od eq u e, alig u alq u ec o nlad e c o ra ci nm o d e rn a,elm o biliariod es um e n t es ere xi g u oeIn c m o d o. E lc a mi n oh a ci alose s q u e m a sg e n er al e sef e ctivo se ns o ciol o gas ola m e n t es eo b struir, c o m oe nlospri m e r o sda sd elas o ci olo ga, si c a d as o ci l o g o c aris m tic otratad ed e s arrollars up r o piosist e m ag e n er ald ete ora.L ap e rsist e n ciad ee stapr cticas lop u e d ec a u s arlab al ca niz a ci nd elas o ciolo ga,c o n c a d aprin cip a d or e gi d op o rs up r o piosiste m ate rico.A u n q u ee step r o c e s oh am a r c a d op eri dica m e nt eeld e s arr ollod eotra scie n cia s -n ot a ble m e nt ela q u mic a, la g e ol o gayla m e dicin an on e c e sita re pr o d u cirsee ns o ciolo g a si a p r e n d e m o sd ela historia d ela cie n cia. N o s otr o slos s o cilo g o sp o d e m o s c o nt e m plaru n ate oras o ciol gic ap r o gr e si va m e nt eg e n er al,q u e,e nlu g ard ep artird elac a b e z ad eu nh o m b r e,c o n s olid eg r a d u al m e nt elaste ora sd ealc a n c e inter m e dio,d em a n er aq u e sta ss ev u el v a nc a s o se s p e ciale sd efor m ul a cio n e sm sg e n e r ale s. E ld e s arrollo d ela te ora s o ciol gica s u gi er eq u ee sn e c e s ario h a c er hi n c a pi e ne sta orie nta ci n. O b s r v e s ec u np o c a s, c u ndise min a d a syc u n insig nific a nt e ss o nlashi p t e siss o ciol gica se s p e cifica sq u es ed eriva nd eu ne s q u e m ac o n c e pt u alm a e str o.L a sp r o p o sicio n e sd eu n ate orag e n e r aliza d o ra v a ntana d ela nt ed elaste ora se s p e cialesc o nfir m a d a sq u esig u e nsie n d op r o gr a m a sirre aliza d o syn o consolidaciones d ete ora sq u eal prin cipio p ar e ca ndis cr eta s.P o rs u p u e sto,c o m oh a nin dica d oT a l c ottP a r s o n syPitiri mS o r o kin(e n Sociological Theories of Today), re cie nte m e n t es eh a logr a d ou na v a n c esi g nificativo.L ac o n v er g e n ciagr a d u ald elasc orrie nte sd elate orae ns o ciolo g a,p sic olo gas o cialya ntr o p olo ga,r e gistrag r a n d e sa v a n c e s te ric o s, y p r o m e t ea nm s. (17) Si ne m b a r g o, u n a gr a np arte d e lo q u ea h or as ed e s crib ec o m o te ora s o ciol gic ac o n sist ee n orientaciones generales hacia datos, sugiriendo tipos de variables que las teoras deben, de alguna manera, tomar en cuenta, ms que declaraciones verificables, claramente formuladas, de las relaciones entre las variables especificadas. T e n e m o sm u c h o s

c o n c e pt o sp e r op o c a ste ora sc o nfir m a d a s;m u c h o sp u n to sd evista,p e r op o c o ste or e m a s;m u c h a sa pr o xi m a ci o n e sp e rop o c a ster mi n a cio n e s.Q u iz s alg u n o sc a m bi o sulteriore sd ehi n c a pis er np a rabi e n. C o n s cie nte oinc o n s ci e nte m e n t e, lo sh o m b r e sd e stin a ns u se sc a s o s re c urso s tanto ala p r o d u c ci nd ela te ora s o ciol gic ac o m oala p r o d u c ci nd e a c c e s orio sd eplo m e r a,ys ud e stin a ci nreflejas u ss u p o sicio n e ss u b y a c e nt e s.N u e str adisc u si ns o br elate orad ealca n c einter m e dioe ns o ci olo g ap r et e n d e h a c ere x plcitau n ad e cisi np olticaalaq u es ee nfre nta nto d o slo ste rico ss o ciol gic o s. Ac u ld e dicarlam a y o rp arted en u e stra se n e r g a sc ole ctiv a sy r e c urs o s ?: alain v e stiga ci nd elaste ora sc o nfir m a d a sd ealca n c einter m e di ooalain v e stig a ci nd eu ne s q u e m ac o n c e ptu alq u eloin clu y ato d o ?C r e o -y lascr e e n cia se st n,p ors u p u e st o,n ot a ble m e nt es uj eta saerrorq u elaste ora sd ealc a n c einter m e dios o nlasq u ep r o m e t e nm s, con tal q u es ub s q u e d a s ec o nj u g u ec o nu ninter sc o ntin u op o rc o n s olid arlaste ora se s p e ciale syc o n v ertirlase ngr u p o sm sg e n e rale sd ec o n c e p t o syp r o p o sici o n e sm u t u a m e nt e c o n siste nte s.A u na s,d e b e m o sa d o pt arlac o n c e p ci npr o visio n ald en u e stro sh er m a n o sm a y o r e syd eT e n n y s o n: Nuestros pequeos sistemas tienen su da; tienen su da y dejan de ser.

RESPUES TASPOLARIZADASALASTEORASDEALCANCEINTERMEDIO
P u e st oq u ela p olticad ec e ntrars ee nlaste orass o ciol gica sd ealca n c einter m e dios ep r o p u g n p o re s crito, c o m p r e n si ble m e nt es eh a np ol ariza d ola s r e s p u e st asd eloss o cilo g o s.D em a n e r ag e n e r al,p a r e c eq u ee st a sre s p u e st a se stu viero nre gi d a sa m plia m e nt ep orlasp ro pi a sn or m a sd etra b aj od e los s o cilo g o s. L am a y o rad e st o sq u eh a ba ne m p r e n di d ou n ain v e stig a ci ne m pricate rica m e nt eorie nta d ae st u vier o nc o nf or m e sc o nu n ap olticaq u e m e r a m e nt efor m ul a b aloq u ey ah a baela b or a d olafilos ofa.Yalain v ers a,lam a y o rad elosq u ee st a b a nc o m p r o m etid o sc o nele stu dioh u m a ni stad ela historiad elp e n s a mi e ntos o cialoq u etrata b a nd ed e s a rrollaru n ate oras o ci ol gicatot al,a q uya h o r a,d e scribiero nlap olticac o m ou nretro c e s od ea s pira ci o n e s c orr e cta m e nt eel e v a d a s.L atercerar es p u e stae sinter m e di a.R e c o n o c eq u eelhin c a pie nte orad ealca n c einter m e di on osig nificalaat e n ci ne x clu siv aae ste tip od ete oriz a ci n.E ns ulug a r,v eeld e s arrollod eu n ate oram sg e n er al,q u es ur giram e dia ntela sc o n s olid a cio n e sd elaste ora sd eal ca n c einter m e di o,a nte s q u eb r ot a r,d eu n as olav e z,d eltra b ajod ete rico sin divid u ale sd eg r a ne sc al a.

ELPROCESODEPOLARIZACIN
C o m ola m a y o ra d e las c o ntro v e rsia se nlas cie n cia s, e st a disp ut as o br e el d e stin od e los re c urso s intele ct u ale se ntre las dif er e nt e s cla s e sd e tra b ajo ( 1 8 ) s o ciol gic o,a b a rc au nc o nflictos o cial,yn om e r a m e nt eu n acrticaintel ectu al. E sd e cir,ladisp ut ae sm e n o su n ac u e sti nd ec o ntra diccio n e se ntreide a s s o ciol gic a ss u b sta ntiv a sq u ed ed efinicio n e sq u ec o m pite ns o b r eelp a p eld els o cilo g oq u es ec o n si d er am sef e ctiv oe ne sta p o c a. E st ac o ntr o v er siasig u eelc urs ocl sica m e nt eide ntifica d od elc o nflictos o cial.Elat a q u ev as e g ui d op orelc o ntra ata q u e,c o nlaalie n a ci np ro g r e si vae ntr elas p arte se nc o nflicto.As ud e bid otie m p o,p u e st oq u eelc o nflict oe sp blico,s ec o n viertee nu nc o m b at ed ec at e g ora sm sq u ee nu n ab s q u e d ad elav e r d a d. L a sa ctitu d e ss ep ol ariza n,ye n t o n c e sc a d agr u p od es o cilo g o se m pie z aare s p o n d ere ng r a np art eav ersio n e se st er e oti p a d a sd eloq u eelotr odice.L o s te ric o sd ealc a n c einter m e di os o ne st er e otip a d o sc o m om e r o solfat e a d o r e sod e sc u brid or e sd eh e c h o soc o m om e r a m e n t es o ci graf o sd e s criptivo s.Ylos te ric o sc u y oo bj etivo e s la te ora g e n er al s o ne ster e otip a d o sc o m o in v et era d a m e n te e s p e c ulativo s, c o m pl et a m e nt ed e sinter e s a d o sd e la a p r e mi a nte e vid e n ciae m pricaoc o m oc o m p r o m etid o sin e vita ble m e n t ec o nlasd o ctrin a sq u ee st nfor m ul a d a sd etalm a n er aq u en op u e d e nc o m p r o b ar se. E s t o se st er e otip o sn oe st ntotal m e n t ed e slig a d o sd elar e alida d;c o m ola m a y o rad elose st er e otip o s,s o ne x a g er a cio n e sinfl exible sd elaste n d e n cia so atrib ut o sre ale s.P e r oe nelc urs od elc o nflictos o cial,le g a nas ere st e re otip o sa ut o-c o nfir m a d o sam e did aq u elo ss o ci l o g o ss ea p arta nd elae x p e rie n ciaq u e p o d rao blig arlo sam o dificarlos.L o ss o cilo g o sd ec a d ac a m p od e s arr olla np erc e p ci o n e salta m e nt es ele ctiva sd eloq u ere al m e ntes u c e d ee nelotr oc a m p o. C a d ac a m p ov ee neltra b ajod elotrop ri m or di al m e n teloq u eele st er e otip oh o stilleh ap r e p ar a d oav e r,ye nt o n c e sto m au n ao b s erv a ci no c a sio n alc o m o filos ofap e r m a n e nt e,u nhi n c a pi c o m ou nc o m p r o mi s ot otal.E ne st ep r o c e s o,c a d agr u p od es o cilo g o sle g aae st arc a d av e zm e n o sm o ti va d oae stu diarel tra b ajod elotro,p u e st oq u e,d em a n e r ap at e nt en oc o ntie n eni n g u n av er d a d.E s c u dri a nlose s crito sd elg r u p oe xt ern on a d am sp a rae n c o ntrarm u nicio n e s p ar an u e v a sd e s c a rg a sd efusilera.

E lpr o c e s od ealie n a ci nye ste re otip a ci nre cpro c ap r o b a bl e m e nt es erefu erzap o relgr a na u m e n t od elap u blicaci nd ee s crito ss o ci ol gic o s.C o m om u c h o s otr o scie ntfic o sya c a d mi c o sloss o cilo g o sn op u e d e n m a n t e n ers ealp a s od eloq u es ee st p u blica n d oe ne s ec a m p o.D e b e nh a c ersem sym s s ele ctiv o se ns ulectura.Ye st acr e cie nt es ele ctivid a dle v ad ein m e di at o,aa q u ellosq u einici al m e ntee ra nh o stilesau ntip op articulard etra b aj os o ciol gic o,a d ejard ee st u di arlasp u blic a ci o n e sq u ep o da nh a b erlo sle v a d oaa b a n d o n ars ue st er e otip o. E st a sc o n dicio n e s tie n d e nae sti m ul ar la p olariza ci nd e las id e a s. L a so rie nta cio n e ss o ci ol gica sq u e no s o ns u sta n ci al m e nt ec o ntra dictoria ss o n c o n sid er a d a sc o m osilofu er a.C o nf or m eae st sp o sicio n e sd eto d oon a d a,lain v e stig a ci ns o ciol gicad e b es ere st a dsticaohist rica;obie nlasg ra n d e s c u e stio n e sypr o bl e m a sd ela p o c ad e b e ns erlos ni co so bj et o sd ee stu dio,obi e ne sta sc u e stio n e sre a cia sd e b e ne vitarsetotal m e nt ep or q u en os o np r o pia s p ar alain v e stig a ci ncie ntfica,et c.,et c. E lpr o c e s od elc o nflictos o cials ed et e n draalam ita dys ec o n v ertirae nu n acrticaintelectu alsis ep u sierau naltoald e s d nre cpr o c oq u eam e n u d oc ar a ct eriz a e sta sp ol mi c a s.P e r olasb atalase ntr es o cilo g o sor din aria m e n t en oo c urre nd e ntrod elm a r c os o ci alq u es ere q uierep a r aq u elan or e cipr o ci d a dd ela fe cto a ct ec o nre g ul arid a d.E st ec o nt e xt ore q uier eu n adifere n cia ci nc o nju nt a m e nt ere c o n o cid ad ec ate g orae ntrelasp art es,alm e n o sc o nre s p e ctoala s u nt oe n c u e sti n.C u a n d oe st adifer e n cia ci nd ec at e g orae stp re s e nt e,c o m oe nelc a s od ela b o g a d oys uclie nteoelp siq uiatrays up a cie nte,u n an o r m atc nic a liga d aalac at e g orad em sa u t orid a dd elarelaci ni m pi d elare cipr o cid a dd eloss e nti mie nt o se x pr e s a d o s.P e r olac o ntro v e rsiacie ntfica,tpica m e n t e,tie n e lug ard e ntrod eu n ac o m p a ad eigu ale s(p orm u c h oq u elassitu a cio n e sd elasp arte sp u e d a ndiferir)y ,a nm s,tie n elu g are np blico,s uj etaalao b s er v a ci n d eig u ale s.A s,lar etric as ee nfre ntaalar etrica,eld e s d nald e s d n,ylass ol u cio n e sintele ctu ale ss es u b or din a nalab at alap o rlac at e g ora. T o d a v am s,e nlasc o ntr o v ersia sp ol ariza d a sn oh a ylu g arp ar au nterc er on oc o m p r o m etid oq u ep u di erac o n v ertirelc o nflictos o ciale nu n acrticaintele ctu al. C i erto,alg u n o ss o cilo g o sn oa d o ptar nlap o sici nd eto d oon a d aq u es ee s p e r ae nelc o nflictos o ci al.P e r o,tpica m e nt e, st o ss era nlosn oc o m b atie nte s atr a p a d o se nelfue g ocru z a d od elosc a m p o sh o stiles.S ele sc u elg alaetiq u etad e m e r o se cl ctico s,h a ci e n d oa sinn e c e s ariop a r alo sd o sc a m p o sel e x a mi n arloq u ee statercerap o sici nafir m a,oc u nv lid ae s;o,s ele sla m are n e g a d o s q u eh a na b a n d o n a d olasv e r d a d e sd o ctrinaria s;oq uiz slop e o rd e to d o,s o ntibio sosi m ple sm ir o n e s,yp o rti mid e zoc o n v e nie n cia,h u y e nd elc o nflictofun d a m e nt ale ntreelbi e ns o ciol gicop u r oyelm als o ciol gicop u r o. P e r olasp ol mi ca se nlacie n ci atie n e ns u sfu n ci o n e sys u sdi sfu n cio n e s.E nelc urs od elc o nflictos o cial,losa s u nt o sc o g n o s citiv o ss eter giv ers a nalp o n ers eal s erviciod elavict orias o br eelc o ntrario.Sine m b ar g o,c u a n d oelc o nflictos ere g ul ap oru n ac o m u ni d a dd eig u ale s,inclu solasp ol mi c a sc o ns u sdistorsio n e s, q u ea g ot a nlase n e r ga sd elo se nfr as c a d o se nre m e d o sd eb atalasintele ctu ale s,p u e d e na y u d arae n d e r e z areld e s e q uilibrioa c u m ul ativ oe nlacie n cia.N o h a yu n afor m afcild ed et er mi n arele m pl e o pti m od elosre c urs o se nu nc a m p od elacie n cia,e np arted e bid oald e s a c u e rd oe s e n ci alq u ee xi stes o b r elo s ( 1 9 ) criteriosd elos pti m o. Elc o nflictos o cials u el ee n c o n ars ee ns o ci ol o gasie m p req u eu n alne ap articulard ein v e stig a ci n-di g a m o s,d egr u p o sp e q u e o so d es o ci e d a d e sm u n di al es-,ou ngr u p op articul ard eid e a s -dig a m o s,a n lisisfu n ci o n alom ar xis m o-,ou nm o d op articulard ein v e stig ar-dig a m o s,e n c u e st a s s o ciale sos o ciolo gahi strica- h aa b s o rbid olaat e n ci nylase n er g a sd eu nn m e r or pid a m e nt ecr e cie nt ed es o cilo g o s.E st aln e ad ed e s arrollop o dra leg aras erp o p ulard e bi d oaq u eh ad e m o str a d os eref e ctiv aaltratarcierto sp r o ble m a sintele ctu ale sos o ciales,op or q u ee sid e ol gic a m e nt ea n lo g a.L o s c a m p o sotip o sd etrab aj oa ct u al m e nt ei m p o p ul are ss eq u e d a nc o np o c o sre cl uta sd ec alid a d,y ,c o nc o n o ci mi e nto sdis mi n uid o s,e st etip od etra b aj ole g aa s erm e n o satr activ o.Sin ofu er ap ore sto sc o nflicto s,elr ein od elasorto d o xi a sylosd e s e q uilibrioste rico se nladistrib u ci nd eltra b ajos o ciol gicos era,inclu s o, m sn ot a bled eloq u ee s.A slasruid o s a sp r ot e sta sq u ea s e g ur a nq u epr o bl e m a s,m t o d o syorie nta cio n e ste rica sd e s c ui d a d o sm e r e c e nu n aat e n ci n m sc o n c erta d a-in clu s oc u a n d oe s a sp r ot e sta sv a na c o m p a a d a sp orata q u e se xtr a v a g a nt e sc o ntralaln e ad o mi n a nt ed ed e s a rrollo- p u e d e na y u d ara div ersificareltra b ajos o ciol gicoalm o dificarlate n d e n ciaac o n c e ntrarsee nu nra n g oe stre c h od ep r o ble m a s.U n am a y o rh et er o d o xia,as uv e z,a u m e nt a nla s p ers p e ctiv a sd ea v e nt ur a sci e ntfica m e nt ep r o d u ctiva s,h a st aq u e st a ss ec o n vi erte ne nn u e v a sort o d o xia s.

RECONOCIMIENTODELAPOLTICADELATEORADEALCANCEINTERMEDIO
C o m oh e m o so b s er va d op r e vi a m e n t e,lare s o n a n ciad elhi nc a pih e c h oe nlate orad ealca n c einter m e di oe se s p e cial m e n t en ot a blee ntreloss o cilo g o sq u e e st nr e aliz a n d oin v e stiga cio n e se m prica sorie nt a d a ste rica m e n t e.P o rello,lap olticad elaste ora ss o ciol gica sd eal ca n c einter m e dioh ato m a d oarr aig oh o y da,m i e ntra sq u elaspri m er a sv er sio n e s -q u ee x a mi n ar e m o sa h o ra- n olohicier o n.E su ns e ntid ob a st a nt ep r e cisod elafra sefa milia r,eltie m p on oh a b a leg a d o.E sd e ci r,h a stalasd o slti m a sd c a d a s,c o ne x c e p cio n e sn ota ble s,loss o cilo g o ste n d a nad e dicars em salab s q u e d ad elate orat otaliza d or a, u nific a d aoaltrab aj oe m pricod e s criptivo,c o np o c ao rie nt a ci nte ricae na m b o sc a s o s.E lre s ulta d oer aq u ep a s ar a nina d v ertid o slosal e g at o se np r od ela p oltic ad elate orad ealc a n c einter m e dio.

E m p e r oc o m oloh eo b s erv a d oe notr ap arte,(20) e st ap oltican oe sn u e v anie xtra a;tie n erace shist rica sbie ne sta ble ci d a s.M sq u en a di ea nt e sq u el, B a c o nhiz ohin c a pie nlapri m or diali m p orta n ciad elosa xio m a sint er m e dio se nlaci e n cia:
Sin embargo no conviene permitir que la inteligencia salte y se remonte de los hechos a las leyes ms elevadas y generales (tales como los primeros principios de la naturaleza y de las artes, como se les llama), y dndoles una incontestable autoridad, establezca segn esas leyes generales, las secundarias, como siempre hasta ahora se ha hecho, a causa de estar inclinado el espritu humano por tendencia natural, y adems por estar formado y habituado a ellos desde largo tiempo por el uso de demostraciones completamente silogsticas. Mucho habr que esperar de la ciencia cuando el espritu ascienda por la verdadera escala y los grados sucesivos, de los hechos a las leyes menos elevadas, despus a las leyes medias, elevndose ms y ms hasta que alcance al fin las ms generales de todas. Las leyes menos elevadas no difieren mucho de la simple experiencia; pero esos principios supremos y muy generales que la razn en la actualidad emplea, estn fundados sobre nociones abstractas y carecen de solidez. Las leyes intermedias, al contrario, son los principios verdaderos, slidos y vvidos en cierto modo, en los que descansan todos los negocios y las fortunas humanas; por encima de ellos, finalmente, estn los principios supremos, pero construdos de tal suerte, que no sean abstractos y que los principios intermedios los determinen. (21)

B a c o nac o ntin u a ci n,citau n av er si nm sa nti gu a:


Y Platn, en su Teetetes, observ: Que los particulares son infinitos, y las generalidades ms elevadas no dan la suficiente direccin; y que el meollo de todas las ciencias, lo que hace que difiera el artista del inexpertos estn en las proposiciones intermedias, las que, en todo conocimiento particular estn tomadas de la tradicin y la experiencia. (22)

A sc o m oB a c o ncitaaPl at nc o m os up r e d e c e s o r,a sloh a c e nJ o h nS t u artM ilyG e o r g eC o r n e w allL e wi scita n d oaB a c o nc o m oels u y o.Sibi e nM ildifiere d eB a c o ns o br eelm o d ol gicod ec o n e ct arlasle y e sm sg e n er al esc o nlo sprin cipiosinter m e di os,leh a c ee c oe ne sta sp ala bra s:
Bacon ha observado juiciosamente que los axiomata media de toda ciencia constituyen principalmente su valor. Las generalizaciones ms bajas, en tanto explicadas y resueltas por los principios intermedios de los que son las consecuencias, tienen slo la imperfecta exactitud de las leyes empricas; mientras que las leyes ms generales son demasiado generales e incluyen demasiado pocas circunstancias para dar suficiente indicacin de lo que sucede en los casos individuales, donde las circunstancias son casi siempre sumamente numerosas. Por tanto, en la importancia que Bacon asigna, en toda ciencia, a los principios intermedios, es imposible estar en desacuerdo con l. Pero considero que ha estado radicalmente equivocad oe ns ud o ctrin are s p e ctoalafor m ae nq u eh ad ele g arseae st o s axiomata

media ... (esd e cir,lain v et era d aa di cci nd eB a c o nalain d u cci ntotal,q u en od ej alu g aral g u n op a ralad e d u c ci n) (23) E s c ribie n d oc a sialm i s m otie m p oq u eM il,p e r o,c o m olom u e str alae x p e rie n ciahist rica,sinte n erelm i s m oef e ct os o br es u sc o nte m p or n e o s,L e wi sre c urre aB a c o np ar afu n d a m e ntarlaste orasli mita d a se nlacie n ciap oltica.Pl a nte alaid e aulteriord eq u eu ngr a nn m e r od ete or e m a sv lido sp u e d e nd e s arrollars e alr e strin girlao b s er va ci nad e t er min a d a sclases d ec o m u ni d a d e s:
. . . podemos formar teoras limitadas, predecir tendencias generales y leyes predominantes de causas las que podran no ser ciertas en su mayora, si se hacen extensivas a toda la humanidad, pero que poseen una presunta verdad si se limitan a ciertas naciones... ...es posible ampliar la regin de las polticas especulativas, consecuentemente con la verdadera expresin de los hechos, al estrechar el grado de la observacin, y al confirmarnos nosotros mismos a una clase limitada de comunidades. Mediante la adopcin de este mtodo, podemos aumentar el nmero de los verdaderos teoremas

polticos los cuales pueden tomarse de los hechos, y, al mismo tiempo, darles ms plenitud, vida y sustancia. En lugar de ser meras generalidades vacas y pobres, se parecen a los Media Axiomata de Bacon, los que son expresiones generalizadas del hecho, pero que sin embargo, estn lo suficientemente cerca de la prctica para servir de guas en las cuestiones de la vida. (24)

A u n q u ee sta s pri m er a s for m ula cio n e s difier e ne n los d etales -el c o ntr a st ee ntr eB a c o ny M il e sp articular m e nt en ota bl e- to d a sh a c e nhin c a pi e n la i m p orta n ciae str at gicad eu n as erieg r a d u a d ad ete ora sinter m e di a se m prica m e nt ec o nfir m a d a s. D e s p u sd ea q u ello spri m e r o sd a s,for m ula cio n e ssi milare s,a u n q u en oid ntica s,h a nsid oa v a n z a d a sp orK a rlM a n n h ei m,e ns uc o n c e pt od e principia media p orA d olfL o w e,e ns ute sisd eq u elo sprin cipioss o ciol gic o sinter m e di o srela cio n a nloe c o n mic oc o nelp r o c e s os o cial;yp o rM o rrisGi n s b er g,e n ( 2 5 ) s ue x a m e nd eltrata mi e nt oq u ed aM ilalosprin cipiosinter m e di o se nlacie n ci as o cial. P o relm o m e n t o,p u e s,e xist e ns uficie nt e spr u e b a sp a rain dicarq u elas te orasd ealc a n c einter m e dioe ns o ci olo g ah a nsid od ef e n did a sp orm u c h o sd en u e stro sa nt e c e s or e sintele ctu ale s. P e r op a r am o dificar elcr e d od elos o s c ur a ntistas,silafilos ofafu n cio n ale n c ar n a d ae ne st aorie nta ci nn oe stotal m e nt en u e v a,e sp orlom e n o scierta. C a sin a di edis cuteq u elasfor m ula cio n e sbie nc o n o cid a sd eB a c o nn ofu er o na d o pt a d a sp orloss o cilo g o sp or q u en oh a b as o cilo g o sp ar ae x a mi n arla p ertin e n ciad es u sc o n c e p cio n e s.A p e n a se sm sp r o ble m ticoq u elasfor m ul a cio n e sd eM ilyL e wis,c a si2 4 0a o sd e s p u s,tuvi era np o c ar e s o n a n ciae ntr e loscie ntfic o ss o ciale s;la sdisci plina se sta b a ne nt o n c e ss ola m e nt ee ns u sinicio s.P e r o p orq u lasfor m ul a cio n e sd eM a n n h ei m,L o w eyG i n s b ur g,h e c h a se n lostrei ntad ee st esiglo,e n c o ntr ar o nta np o c ar e sp u e stae nlabi bliogr afas o ciol gicad elp er o d oin m e di ata m e nt esig uie nt e ?S l od e s p u sd efor m ul a cio n e s si milar e sh e c h a sp o rM a rs h allyp orm e nlo slti m o sa o sd elad c a d ad elosc u ar e nta s,e n c o ntra m o su n aa m pliadisc u si nya plica ci nd ee staorie nta ci na late oras o ciol gic a.S o s p e c h o,a u n q u en oh ere aliza d oto d oeltra b ajon e c e s ariop ar ain v e stig are stac u e sti n,q u eladifu n di d are s o n a n ciad elate orad e alc a n c einter m e di oe nla slti m a sd c a d a ss ed e b ee np art eals ur gi mie ntod eu n agr a nn m e r od ein v e stig a d or e ss o ciol gico sq u ere aliza nin v e stig a cio n e s b a s a d a se m p rica m e nt eyte rica m e nt ea plica ble s. U n ap e q u e an u e strad elre c o n o ci mie nt od elap olticad elate orad ealca n c einter m e di oilu strarlab a s ed ee st are s o n a n ci a.R e visa n d oeld e s arr ollod ela s o ciolo gae nla sp a s a d a sc u atrod c a d a s,F r a n kH a n ki nsc o n clu y eq u e: L a ste ora sd elalca n c einter m e di op a r e c e n...te n erm a y o rsi g nifica ci ne x plicativa[q u ela ste ora ss o ci ol gic a stotale s].A q us eh ah e c h om u c h oe nrela ci nc o n lac o m u nic a ci nd em a s a s,lae stratificaci nd elasb a s e s,lab ur o cr a cia,losgr u p o sp e q u e o sd ev ario stip o syotro sa s p e cto si m p orta nte sd elatot alida ds o cial. [Ye nt o n c e s,e nlafor m ap ol ariza nted eto d oon a d a,H a w ki n sc o n cl u y e]:A c a s oe n c o ntre m o sq u es ola m e n t e s a ste n g a nu nv al orre alistayp r ctico. (26) E st are s o n a n ciad elate orad elalca n c einter m e di oa c o nt e c ee ntreloss o cilo g o sc o nu n av a rie d a dd eo rie nta cio n e ste rica sg e n er ale s,c o ntald eq u ete n g a n inter se nlai m p orta n ciae m pricad elate ora.A s,Arth urK .D a vis,o rie nt a d oh a ci alate oram a rxista,s u gier eq u eelc a s od e
las teoras de alcance intermedio en contraste con el enfoque ms general de Parsons, estaba bien concebido ... Un enfoque de alcance intermedio -anlisis emprico en un medio conceptual limitado- parece asegurar ms firmemente el contacto continuo necesario con las variables empricas. (27)

H a c eu n ad c a d a,P e t erH .R o s si,h o m b r ep r ofu n d a m e nt ed e dica d oalain v e stig a ci ne m p ricayo b s er va d ord elahist oriare cie nted elas o ciolo ga,o b s erv lasc o m pl eja sc o n s e c u e n cia sd eu n afor m ula ci ne x plcitad elc a s oe np r od ela ste orasd ealca n c einter m e di o:
La concepcin de las teoras de alcance intermedio logr amplia aceptacin tanto entre los socilogos orientados primordialmente hacia la investigacin, como entre los interesados en la teora. An es muy pronto para poder estimar el grado en que esta idea afectar las relaciones entre teora e investigacin en la sociologa norteamericana. Hasta ahora, su aceptacin ha trado consigo ventajas condicionadas. En el lado negativo, los investigadores que han sido vulnerables a la acusacin de meros empiristas tienen, en esta concepcin de la teora, una forma conveniente de elevar la categora de su trabajo sin cambiar su forma. En el lado positivo, ha tendido a mejorar la categora d e la investigacin que se gua por consideraciones tericas de naturaleza limitada; por ejemplo, el estudio de grupos pequeos. En opinin de quien esto escribe, se puede obtener un gran beneficio esencialmente

reorientando la actividad terica de los amplios esquemas tericos a niveles que estn ms estrechamente ligados con las capacidades actuales de nuestra tcnica de investigacin. (28)

E ne stas eried eo b s erva cio n e se sd eg ra ninter slaa b st e n ci nd eR o s sid eto m aru n ap o sici np olariza d a.Elc o n c e p t od elaste orasd eal ca n c einter m e dio n oh asid o, e no c a sio n e s, d elo m sa p r o pia d op a rajustificar u nc o nj u ntod ein v e stig a ci o n e sd e scriptiva s, lasc u ale sn orefleja nd em a n e r aalg u n au n a orie nta ci nte rica.P e r oelm alu s od eu n ac o n c e p ci nn oc o n stitu y eu n ap ru e b ad es uv alo r.Alfinal,R o s si,e nta nt oq u es o cilo g oc o m p r o m etid oc o nla in v e stig a ci nsiste m ticae m pricap o rs u si m plica cio n e ste rica s,a p o y ae st ap olticac o m oal g uie nq u ec a pt aelinter sa u n a d od elain v e stig a ci ne m pricac o n lai m p orta n ci ate rica. Suicidio, lam o n o gr afad eD u rk h ei m,e sq uiz selej e m plocl sicod ele m ple oyd e s arr ollod elate orad ealca n c einter m e di o.P o rta nto,n otie n en a d ad e ( 2 9 ) s or pre n d e nt eq u es o cilo g o sd elatra dici nd eD u r k h ei mc o m oA r m a n dC u vilier h a y a na p o y a d oe st ar e orie nta ci nte rica.L adisc u si nd eC u viliern o s r e c u er d aq u elate orad ealca n c einter m e di os eo c u p ad elain v e stig a ci nm i cr o s o ciol gicaym a c r o s o ciol gica,d elose st u dio se x p e ri m e nt ale sd elosgr u p o s p e q u e o sa sc o m od ela n lisisc o m p a r ativod ea s p e ct o se s p e cfico sd elae stru ctur as o cial.Q u elasin v e stig a ci o n e sm a cr o s o ciol gica sn op r e s u p o n e nu n siste m atotald elate oras o ciol gicae slao pini nta m bi na d o pt a d ap orD a vi dRi e s m a n,q ui e ns o stie n eq u ee sm ej ore startra b aja n d oe nelra n g ointer m e di o; h a bl arm e n o sd egra n d e sd e s c u b ri mi e nt o sod elain v e stig a ci nb sic ayte n erm e n o sp ord o q ui era. (30) P o d ra s u p o n erse q u e la s tra dicio n e se u r o p e a sd u ra d er a sd etra b ajar h a cia los sist e m a s totales d es o ciolo g a le v a ra n are p u diar la te ora d e alca n c e inter m e dioc o m oorie nta ci np r eferid a.Si ne m b a r g o,n oe se x a cta m e n t ea s.Ale x a mi n arlahist oriar e cie nt ed elp e n s a mi e nt os o ciol gicoyalh a c e rc o nj et ur a s s o b r elo sd e s arrollo sfutur os,u no b s erv a d orh ae x p r e s a d olae s p er a n z aq u elas teoras del rango m e d ore d u cir nlasp u ra sp ol mic a se ntrela s e s c u ela sd elp e n s a mi e nt os o ciol gicoyc o ntrib uir nas uc o ntin u ac o n v er g e n cia. (31) O tr o sh a nre aliza d oa n lisisd et ala d o sd elae stru ctur algicad ee stetip o d ete ora;e sp e cial m e nt e,Filip p oB a r b a n o,e nu n ae xt e n s as eried em o n o gr afa syartculosd e dic a d o sala theorie di media portata. (32) Q u iz sela n lisism sm i n u cio soyd et ala d od elae str uctural gicad elate orad eal ca n c einter m e di oh asi d od e s arrolla d op orH a n sL.Z etterb e rge ns u ( 3 3 ) ( 3 4 ) m o n o g r afa Teora y verificacin en la sociologa yp o rA d rz ejM al e w s kie ns ulibro Verhalten und lnteraktion. L om si m p orta ntee s q u eta ntoZ etterb er gc o m oM al e w s kitrascie n d e nlate n d e n ciap olariza d o rad ec o n si d er arlate orad ealca n c einter m e dioc o m ou n as eried ed e s c o n e ct a d a s te orase s p e ciale s.In dica n,m e di a nt epr e c e p t o syeje m pl o sd etala d o s,c m ola ste orase s p e ciale sh a nv e ni d oc o n s olid n d o s ee ng r u p o sd ete ora sq u es e a m pla ns u c e siv a m e n t e.E stam i s m aori e nta ci nm a nifie st a nB e r g e r,Z el ditch,A n d er so nys u sc ola b ora d o r e s,q ui e n e sc o n sid er a nlaste ora sd ealca n c e inter m e dioc o m oa plica bl esato d a sla ssitu a cio n e sq u em u e stra na s p e cto se s p e cfico sd elosfe n m e n o ss o ciales,yq u ep a s a nad e m o strarele m pl e od e ( 3 5 ) u n av arie d a dd edich a ste oras. U nin v e ntariosiste m ticod elaste ora sd ealc a n c eint er m e diod e s arrolla d a se nlaslti m a sd c a d a se starafu erad elm a r c od ee st a sp gin a s.P e r oq uiz u n e m pl e op e q u e oyar bitrariop u e d am o str arladi v ersid a dd ep r o ble m a syte m a sq u etrata n.Elp u nt oe s e n cial e sq u e sta ss o nte ora sfu n d a m e nt a d a s e m p ric a m e n t e-q u ea b ar ca ng ru p o sd e-yn os lod at o sd e s criptiv o so r g a niz a d o sog e n er aliza cio n e se m prica sohi p te sisq u el gica m e nt es o ndis p ar e sy d e s c o n e cta d a s.U ngr u p oa c u m ulativ od edic h a ste orash as ur gi d oe nlain v e stig a ci nd elasb u r o cra cia s;e s p e ci am le nt ep orS elz nick,G o uld n e r,Bl a u,Li ps etT r o w y-C ol e m a n,C r o zie r,K a h nyK at z,yu n alarg alistad eotr o sin v e stig a d or e s. (36) R a y m o n dM a c kh ad e s arr ollad ou n ate orad ealca n c einter m e di od el s u b siste m ao c u p a cio n al;P elle grin,u n ate orad ela sc e n s oala sp o sicio n e sm salta se nlosgr u p o s;J u n kichiA b e,u n ate orainter m e diab a s a d ae nlosd at o s m i cr o s c pic o sym a cr o s o ciol gic o sq u erela ci o n alasp a uta sd elac o n d u ctadiv er g e nt ec o nlae stru ctur ad eIa sc o m u nid a d e s;H y m a n,lac o n s olid a ci nd elas u nifor mi d a d e se m prica se nlao pini np blicae nu n ate orac o m pl eja;H iler y,u n ac o n s olid a ci nd ela su nifor mi d a d e sd e m o g r fica s. (37) E xist e,sine m b a r g o,u n ab a s em u c h om sc o n si d er a bleq u ee stalistad ee s c a s o seje m plo sp ar ae v alu arlapr e s e nt eorie nt a ci nd eloss o cilo g o sh a ci alas te orasd ealc a n c einter m e di o.E ssi m b licoq u eS o r o kin,a u n q u ec o m p r o m etid op ers o n al m e nt ec o neld e s a rr ollod elate oras o ciol gic ae ngr a ne s c ala, r e p etid a sv e c e sot or g au nlu g ari m p orta ntealate orad ealc a n c einter m e dio.E ns ulti m olibr o,p eri dic a m e nt ere c o n o c elosd e s a rr olloste rico sa ct u ale sp o rs u c a p a cid a dp a r as erto m a d o se nc u e ntap ar ala su nifor mid a d e sd eg a m am e di a.P o rej e m pl o,r e visau n as eried ein v e stig a cio n e se sta dstica se ns o ciolo gay lase n c u e ntrains uficie nt e sp or q u en on o sd a nu nifor mi d a d e sg e n er al esod eg a m ainter m e di a ,le y e sc a u s ale s,ofr m ul asv lid a sp a r ato d o slo stie m p o sy p ar a las difer e nt e ss o cie d a d e s. E notra p arte utiliza S o r o kin e st e criterio p a r av alorar la in v e stig a ci nc o nt e m p or n e a, q u es era reivin dica d a si h u bi era d e s c u bi ertou ng r u p od eu nifor mi d a d e su ni v ers ale s,o.p orlom e n o s...d eg a m ainter m e di aa plica ble sam u c h a sp ers o n a s,gr u p o syc ultur a s.Ye notr ositio m sc o n sid eraa c e pt a ble slastip olo ga ss el eccio n a d a sd esist e m a sc ultur ale ssico m o... ge n er aliza ci o n e sd eg a m ainter m e di a... n os o ne x a g e r a d a sy

g e n er aliza d a se x c e siv a m e nt e. E ns ur e visi nd e la re cie nte in v e stig a ci ne ns o ciolo ga, S o r o kin difere n cia c at e g ric a m e nt ee ntr e d e s c u brir h e c h o s y u nifor mid a d e sd eg e n er alid a dd egr a d o-m e di o.L opri m e r oe n g e n dr a m at erialp ur a m e n t eloc al, te m p or al,infor m ativ o ,sinv al orc o g n o s citivog e n e ral. L o s e g u n d o,h a c e
inteligible una selva de acontecimientos histricos caticos que de otra manera son incomprensibles. Sin estas generalizaciones, estamos completamente perdidos en esa selva y sus hechos interminables tienen poco sentido en sus cmo y sus porqu. Con unas cuantas reglas principales que nos sirvan de gua, nos podemos orientar en la oscuridad de la selva. Tal es el papel cognoscitivo de estas reglas y uniformidades limitadas, aproximadas y prevalecientes. (38)

S o r o kin re p u di aa s e s a for mid a bl ep a si np or lo sh e c h o sq u ea nt e s bie no sc u r e c eq u er e v ela las id e a ss o ciol gic a sq u ee sto sh e c h o s eje m plific a n; r e c o mi e n d ala ste orasd eg a m aint er m e diac o m og ua sp ar alain v e stig a ci n;yc o ntin ap r efirie n d o,p a rasm i s m o,lab s q u e d ad eu nsist e m ad es o ciolo g a g e n er al.

RECHAZODELATEORA DEALCANCEINTERMEDIO
E nvirtu dd eq u eta ntatintas o ci ol gicas eh ad e rr a m a d oe neld e b at es o br elaste ora sd ealc a n c eint er m e dio,p u e d es ertile x a mi n arlascrtica sq u es eleh a n h e c h o.Adifere n ci ad elossiste m a ss e n cilosd elate oras o ciol gic a,s eh adic h o,laste orasd ealca n c einter m e dioa p el a nalasb aj a sa m bicio n e sintele ctu ale s. P o c o sh a ne x p r e s a d oe stao pi ni nc o nm selo c u e n ciaq u eR o b ertBi er st e dt,c u a n d oe s crib e:
Hasta nos ha invitado a renunciar a aquellos grandes problemas de la sociedad humana en que se ocuparon nuestros antecesores en la historia del pensamiento social y, en su lugar, buscar lo que T. H. Marshall denomin, en su conferencia en la Universidad de Londres peldaos intermedios y otros socilogos a partir de entonces, teoras de alcance intermedio. Pero qu ambicin tan anmica es sta! Nos empearemos en obtener una victoria a medias? Dnde estn las visiones que nos atrajeron inicialm e n t ealm u n d od elc o n o ci mie nt o ?Si e m p r e haba pensado que los socilogos tambin saban soar y que crean, con Browning, que la ambicin de un hombre debera exceder a su capacidad. (39)

S ep o drainferird ee st acitaq u eBi erste dtpr ef eriraa f errars ealao pti mistaa m bici nd ed e s a rr ollaru n ate orag e n er altotaliza d or aa nte sq u ea c e pt arlaa m bici n a n mi c ad elate orad ealca n c einter m e dio.Oq u ec o n sid er alass olu ci o n e ss o ciol gic a salosgr a n d e syur g e nte spr o bl e m a sd elas o cie d a dh u m a n ac o m o lapie dr ad eto q u ete rica m e nt ei m p orta nt ed elas o ciolo g a.P e r oa m b a sinf er e n ci ase vi d e nte m e nt es eria ne q ui v o c a d a s,p u e slate orad ealca n c einter m e dioa m e n u d a.e sa c e pta d ap o ra q u ellosq u eo ste n sible m e n telare c h a z a n.A s,Bi er ste dtc o ntin ap ar ad e cirq u ee nm io pini nu n ad elaso br a sm sgr a n d e sd e lain v e stig a ci ns o ciol gicaja m sc o n d u cid ap oral g uie ne s The Protestant Ethc and the Spirit of Capitalism, d eM a xW e b er.Y on oc u e stio n o e staa p r e cia ci nd elam o n o gr afad eW e b e r-a u n q u ey op r o p o n dra Suicidio, d eD u r k h ei mp ar ae s ael e v a d ap o sici np u e s,alig u alq u em u c h o sotr o s s o cilo g o sfa miliariza d o sc o nlabibliote cad ecrtica sq u es eh aa c u m ul a d oe ntorn oaltra b ajod eW e b e r,c o ntin oc o n sid er n d ol au n ac o ntrib u ci ni m p orta nt e. ( 4 0 ) P e r oe n c u e ntr odifcilre c o n ciliarlaa p r e cia ci nd eBi erste dts o b r elam o n o g rafad eW e b e rc o nlar etricaq u ed e st erraraalaste ora sd ealc a n c einter m e dio p ors ere nf er miz a ntep lida sysin g ular m e n tesina m bici n,y aq u es e g ur a m e n t ee st am o n o gr afae su ne x c el e nteej e m pl od ete orizare nelra n g om e dio;trata u np r o bl e m ataja nte m e nt ed eli mita d o,q u ere s ultaeje m plifica d oe nu n a p o c ahistricap articularc o ni m plica cio n e sp a r aotra ss o cie d a d e syotro stie m p o s; e m pl e au n ate orali mita d as o br elasfor m a se nq u ee st nrela cio n a d o selc o m p r o mi soreligio soylac o n d u ctae c o n mic a;yc o ntrib u y eau n ate orae ncierta for m am sg e n er ald elosm o d o sd eint erd e p e n d e n ciae ntrelasinstitucio n e ss o cial es. S eh ad ea c u s araW e b e rd ea m bici na n mi c a,oe m ul ars ue sf u erz o p ord e s arrollaru n ate orae m prica m e n t efu n d a m e nt a d ad ealc a n c ed eli mita d o ? B ierst e dt r e c h a z adic h ate ora, s o s p e c h oq u ep o rd o sra zo n e s; pri m e r a: s uo b s erv a ci nd eq u elaste ora sd ealc a n c einter m e dioe st naleja d a sd ela s a s piracio n e sd en u e stro sa nt e c e s or e sintele ctu ale sd aae nt e n d erclar a m e nt eq u ee st ec o n c e pt oe sc o m p a r ativa m e nt en u e v o,yp orta nton o se saje n o.Si n e m b ar g o,c o m op r e via m e n t ey ah eo b s er va d oe ne st ec a ptuloye notr asp arte s, (41) lap olticad elate orad ealc a n c einter m e dioh asid or e p etid a m e nt e a nticip a d a.

S e g u n d a:Bi erste dtp a r e c es u p o n erq u elate orad ealca n c einter m e di oe x cl u y ec o m pl eta m e nt elain v e stig a ci nm a cr o s o ciol gicae nq u eu n ate orap artic ular g e n er ahi p t e sise s p e cfica sp ar as ere x a mi n a d a salaluzd ed at o ssiste m tica m e n t ere u nid o s.C o m oh e m o svisto,e st es u p u e st oe sinfu n d a d o.E nr e alid a d, eltra b ajop rin cip ale nlam a c r o s o ciolo g ac o m p ar ati vas eb a s a,h o yda,p rin cip al m e nt ee nte orase s p e cfica syd eli mita d a sd elasinterr ela cio n e se ntr elos c o m p o n e nt e sd elae struct ur as o cialq u ep u e d e ns o m e t ersealapr u e b ae m p ricasiste m tica,utiliza n d olam i s m al gicayc a silosm i s m o stip o sd ein dic a d o re s ( 4 2 ) q u elose m pl e a d o se nlain v e stig a ci nm i cr o s o ciol gic a. L ate n d e n ciaap ol arizarlosp r o ble m a ste rico se ntr mi n o sd eto d o-o-n a d alae x p r e s aotrocrtico,q ui e nc o n vi ertelap o sici nd elte ricod ealca n c einter m e di o e nlapr ete n si nd eh a b ere n c o ntra d ou n ap a n a c e ap ar au n ate oras o ciol gicac o nt e m p o r n e a.D e s p u sd er e co n o c erq u ela m a y orad elostra b ajo sd e M a r s h all y M erto n s m u e stra n el tip od e inter se n los problemas p or el q u ey oa b o g oa q u, D a h re n d orf c o ntin a dicie n d o: Mi o bj e ci nas u s for m ula cio n e sn oe st,p orta nto,dirigid ac o ntr ae st o stra b aj ossin oc o ntras us u p o sici ne x plcita [sic] d eq u eto d o [sic] lo q u ee st m a le nlate orar ecie nt e e ss ug e n er alid a dyq u esi m pl e m e n t e [sic] r e d u cie n d oelni v eld elag e n er alid a d,p o d e m o sre s olv erto d o s [sic] losp r o ble m a s. (43) E m p e r o,d e b ee st arclaro,p o rloq u eh e m o sdich od eq u eloste rico sd elalca n c einter m e dion os o stie n e nq u elasd eficie n ci asd elate oras o ciol gicas e a n e x clu siv a m e n t ere s ulta d od eq u es e ae x c e si va m e n t eg e n er al.L ej osd eello.L a sv e rd a d e r a ste ora sd ealca n c einter m e dio-te orad eladiso n a n cia,te orad ela difere n cia ci ns o cialote orad elosgr u p o sd er efer e n cia-tie n e nu n agr a ng e n er alid a d,e xt e n di n d o s em salld eu n a p o c ahist ricaoc ulturap articula r. (44) P e r oe st a ste ora s no se d eriv a nd eu nsiste m a nic oytotald elate ora.D e ntrod el mitesv a st o s,c o n c u e r d a nc o nu n av arie d a dd eori e nta ci o n e ste ric a s. L a sc o nfir m au n av ari e d a dd ed at o se m p rico s,ysic u al q uierte orag e n er ale ne fe ct oa s e v er aq u etalesd at o sn op u e d e ns e r,tantop e orp ar ae s ate ora. O tr acrticas o stie n eq u elaste ora sd ealca n c einter m e diofra g m e nt a nelc a m p od elas o ciolo gae nte ora se s p e ciale syd e sc o n e cta d a s. (45) E sci ertoq u ee n s o ciolo gas eh a nd e s arr ollad ote n d e n cia sh a ciala fra g m e nta ci n. P e r oe st odifcil m e nt ep u e d es er resultado d etra b aj ar h a ciala ste ora sd ealc a n c e inter m e dio.P o relc o ntrario,laste ora sd eg a m am e dia consolidan, n ofra g m e nt a n,losh alla zg o se m p rico s.H einte nta d om o strare st o,p o rej e m pl o,c o nla te orad elgr u p od eref er e n cia,lac u alu n eh alla zg o sd ec a m p o sta ndis p ar e sd elac o n d u ctah u m a n ac o m olavid am ilta r,lara zaylasrelaci o n e stnic a s,la m o vilid a ds o cial,lad elinc u e n cia,lap oltica,lae d u c a ci nylaa ctivid a dr e v ol u cio n aria. (46) E st a scrtic asre pr e s e nt a nclara m e nt elose sfu erz o sp orsitu aralate orad ealc a n c eint er m e dioe nele s q u e m ac o nt e m p o r n e od elas o ciolo g a.P e r oel p r o c e s od ep ol ariza ci ne m p ujaalacrticam u c h om salld ee step u nt o,aladist orsi nd elainfor m a ci ny adi sp o nibl e.P o rotr ap arte,p a r e c erai m p o sibleq u e alg uie np u di er ao b s erv arlap o sici na n u n ci a d ap orR i e s m a ne na p o y oalate orad elalca n c einter m e di oys e g uirs o st e nie n d oq u elase strat e gia sd eg a m a inter m e diad ee x clu si ninclu y e nu n
ataque sistemtico dirigido contra aquellos artesanos sociolgicos contemporneos que tratan de trabajar en los problemas de la tradicin clsica. Este ataque generalmente toma la forma de clasificar dicho trabajo sociolgi coc o m o es p e c ulativ o, i m pr e si o nista o incluso directamente periodstico. As los sutiles esfuerzos por interpretar la sociedad moderna hechos por hombres como C. Wright Mills y David Riesman, los cuales estn en una relacin orgnica con la tradicin clsica solamente porque se atreven a tratar problemas que estn en el centro de la tradicin, sistemticamente son menospreciados dentro de la profesin. (47)

S e g ne stapr ete n si n,Ri e s m a ne ssiste m tica m e n t em e n o s p r e cia d op orlo sd ef e n s o r e sd e,m i s m otip od ete oraq u eld efie n d e.A si mi s m o,a u n q u ee sta afir m a ci ns u gi er eq u ee slae strat e giad ee x cl u si nd ealc a n c einter m e di olaq u e m e n o s p r e ciaeltra b ajod eC .W ri g htM ils,e su nh e c h oq u eu n od elos te ric o sd elate orad ealc a n c einter m e di odi ofu ertea p o y oae s ap arted eltra b aj od eM ilsq u eofre c ea n lisissiste m tico sd elae stru ctur as o cial yd ela p sic olo gaS o cial, (48) L o slti m o ss o ci lo g o ss o vitico sh a nleg a d oainterpr etarlac o n o cid ate orad elalca n c einter m e dioc o m ou n ac o n c e p ci np o sitiv a.S e g nG .M .A n d r e e v a, dic h ate orae stc o n c e bid a
al nivel de un orden relativamente bajo de abstraccin, el cual en principio no va ms all de los datos empricos. El conocimiento terico a este nivel est nuevamente en la categora del conocimiento emprico, pues la propia teora se reduce en esencia al nivel de las generalizaciones empricas... (49)

E st afals aid e as o b relate orad ealc a n c einter m e diore q uierea q up o c adiscu si n.D e s p u sd eto d o,elc a ptulos o b r eelinflujod elate oras o ciol gicas o br ela in v e stig a ci ne m p ricarei m p r e s oe ne st ev ol u m e ne st e np r e n s ad e s d eh a c ec er cad eu nc u artod esiglo.D e s d ee nto n c e s,y odistin g u ae ntreu n ate ora,u n g ru p od es u p o sicio n e s l gica m e nt e interrela ci o n a d a sd el c u al s ed eri va n ,hip te sis c o m p r o b a ble se m prica m e nt e, y u n ag e n er aliza ci ne m prica, u n a p r o p o sici naisla d aq u ere s u m elasu nif or mid a d e so b s erv a d a sd elasrel acio n e se ntred o som sv aria ble s.E m p e r o,lo sa c a d mi c o sm a rxista sc o n stru y e n te orasd ealc a n c einter m e di oe ntr min o sq u ee st nd elib er a d a m e n t ee x clud o sp ore sta sfor m ul a cio n e s. E st aid e afals ap u e d eb a s a rs ee nu nc o m p r o mis oc o nu n ate oras o ciol gic atotalye nelm i e d oaq u ee st ate oras e aa m e n a z a d ap orelp a p eld ela ste ora s d ealc a n c einter m e di o.D e b eo b s erv arse,sine m b ar g o,q u ee nlam e did ae nq u elao rie nt aci nte ricag e n er alpr o p or cio n a d ap orelp e n s a mi e nt om a rxista leg aas eru n ag u ap ar alain v e stig a ci ne m pricasiste m tica,d e b eh a c erloa sm e dia nteeld e s arrollod ete ora se s p e ciale sinter m e di a s.D eotr am a n e ra, c o m op a r e c eh a b ersid oelc a s od ee st u di osc o m o!ain v e stig a ci nd eS v e r dl o vd ela sa ctitu d e syc o n d u ctad eloso br e ro s,e staorie nt aci nle v arac u a n d o m sau n as eried eg e n e raliza cio n e se m prica s(co m ola rela ci nd el niv el d ee d u c a ci nlo gra d op o r lostra b aja d o re sc o nel n m e r od es u safiliacio n e s o r g a niz ativ a s,n m e r od elibr o sled o s,yc o s a ss e m ej a nt e s) E lc a ptulop r e c e d e nt es u g eraq u eloss o cilo g o sq u ee st nc o n v e n cid o sd eq u ee xist eu n ate orat otalq u ea b a rc aelalc a n c ec o m pl etod elc o n o ci mi e nt o s o ciol gic op u e d e ncr e erq u elas o ciolo gad e b ea d e c u arsea q uyallato d a slasd e m a n d a spr ctica sq u es eleh a c e n.E st ac o n c e p ci ne st p o relre c h a z o d elate orad ealca n c einter m e di o,c o m os ev ee nlasig uie nt eo b s erv a ci nd eO si p o vyY o v c h u k:
Es bien conocida la opinin de Merton de que la sociologa an no est para una teora comprensiva integral y que solamente hay unas cuantas teoras disponibles en un nivel intermedio de abstraccin, cuya significacin es relativa y temporal . Nos sentimos justificados a creer que esta definicin no puede aplicarse a la sociologa cientfica marxista. La comprensin materialista de la historia! descrita por vez primera por Marx hace aproximadamente 125 aos, ha sido comprobada por el tiempo y por todo el proceso del desarrollo histrico. La comprensin materialista de la historia se basa en el estudio concreto de la vida social. El surgimiento del marxismo en la dcada de 1840 y s uulterior

d e s a rrollos eh aliga d oor g nica m e n teya p o y a d oe nlain v e stig a ci nd ep r o ble m a ss o ci al ese s p e cfico s. (50) E st a in v e stig a ci nd e pr o bl e m a ss o ciales e s p e cfico s -lo q u e los s o cilo g o ss o vi tico sd e n o mi n a n in v e stig a ci ns o ciol gica c o n cr eta- n os ed eri v a lgic a m e nt ed elaorie nt a ci nte ricag e n er ald elm a t erialis m ohistrico.Yc u a n d on os eh a nd e s arrolla d ote ora sinter m e dia s,e st a sin v e stig a cio n e sh a nte n did o h a ciaele m piris m opr ctico;lare c ol e cci nm e t dicad es lolainfor m a ci ns uficie nt ep ar ato m a rs ee nc u e ntaalto m a rd e cisio n e spr ctica s.P o rej e m pl o,h a h a bi d ov ario se st u dio sd ep r e s u p u e stod eltie m p od elo stra b aja d o r e s,p a r e ci d o salose st u dio sd eS o r o kine nlospri m e r o sa o sd elad c a d ad e1 9 3 0.S epidi alostra b aj a d o re sq u ele v ar a nu nre gistrod ec m odistribu a ns utie m p oe ntr ec at e g orasc o m oh o ra sd etra b aj o,d e b er e sc a s er o s,n e c e sid a d e sfisiol gic a s, d e s c a n s o,tie m p od e dica d oalo sni o sytrab aj os o cialtil(inclu y e n d olap articip a ci ne nc o n s ejo sciviles,trib u n al e so br e ro s,a si ste n ciaac o nfer e n cia sotra b ajo c ultur ald em a s a s).Ela n lisisd elosp r e s u p u e sto sd etie m p otie n ed o so bj etivo s:elpri m e r oid e ntificarylu e g oeli mi n arlosp r o ble m a se nlaeficie ntedi strib u ci n d eltie m p o.P o reje m plo,s ee n c o ntrq u eu no b st c ulop ar alae d u c a ci ne ne s c u el asn o ctur n a sp ar alo stra b aja d or e se raq u eel tie m p ofija d op a r alos e x m e n e sre q u eraq u es elib er araam stra b aja d or e sd es u stra b ajo sd eloq u es ep o d ah a c e r.Els e g u n d oo bj etiv od elo spr e s u p u e st o se sh a c erpl a n e s g u a sp a rac a m biarlasa ctivid a d e sd elostra b aja d or e s.P o rej e m plo,c u a n d olosd at o sd elosh o r ario ss eligar o nc o nlain v e stig a ci nd elasm o ti va cio n e sd elos tra b aja d or e s,s ec o n clu yq u ep o dac o nt ars em sc o nlostra b aja d or e sj v e n e sp ar ae stu diarys er m sa ctiv o sp a rael e v arlaeficie n ciad eltra b ajo.E st o s eje m pl o sd e m u e stra nq u ee se m piris m opr ctico,m sq u efor m ul a cio n e ste rica s,loq u ei m p r e g n ae st ain v e stig a ci n.S u sh allazg o se st ne nelm m is m o b aj o ni v el d ea b stra cci n, c o m oel d ela in v e stig a ci nd elo sm e r c a d o se notr a ss o cie d a d e s. D e b e ninc or p or ars eate ora sm sa b str acta sd ealca n c e inter m e diosih ad es al v arselab r e c h ae ntrelaorie nta ci ng e n er ald elp e n s a mi e nt om arxistaylasg e n er aliza cio n e se m prica s.(51)

RESUMENYCONSIDERACIONES
L ar e visi npr e c e d e nted elos pros y contras p ol ariza d o sd ela ste ora sd ealca n c einter m e di oe ss uficientep ar ale g arau n ac o n clu si n:c a d au n od e n o s otro se sv uln er a bl ep erp etu a m e nt ealfarises m o.D a m o sg ra cia sp orn os erc o m ootro ss o cil o g o sq u e nica m e nt eh a bla ne nlu g ard eo b s erv a r,os lo o b s erv a ne nv e zd ep e n s a r,os ola m e n t epie n s a ne nlug ard ep o n ers u sp e n s a mi e nt o sapr u e b ac o nlain v e stig a ci ne m pricasist e m tica.

D a d a se st a sinter pr eta cio n e sp olariza d a sd elate oras o ciol gic ad ealc a n c eint er m e dio,p u e d es erd eutilid a dreiterarlosatrib uto sd ee st ate ora: 1 .L a ste ora sd ealca n c einter m e di oc o n sist e ne ngr u p o sli mita d o sd es u p o sicio n e s,d elasq u es ed e riv a nl gica m e nt ehip t e sise s p e cficasys o nc o nfir m a d a s p orlain v e stig a ci ne m prica. 2.E st a ste ora sn op er m a n e c e ns e p ar a d a s,si n oq u es ere n e ne nr e d e sm sa m plia sd ete ora s,c o m os eilu strac o nlaste ora sd elni v eld ea s pira ci n,gr u p o d erefe re n ciaye stru cturad eo p ortu nid a d. 3.E st a ste ora ss o nlob a st a nt ea b str acta sp ar atratardifer e nt e se sfera sd elac o n d u ctas o ci alyd elae stru ctur as o ci al, d em o d oq u etra scie n d e nlam e r a d e s crip ci nolag e n e raliza ci ne m prica.L ate orad elc o nflictos o cial, p orej e m plo,h asi d oa plica d aac o nflicto stnico syra ciale s,alc o nflictod ecla s e sya c o nflicto sintern a cio n ale s. 4.E s t etip od ete ora sp ar aaltra v sd eladistin ci ne ntrep r o ble m a sm i cr o s o ciol gico s,c o m olod e m u e str ae nlain v e sti g a ci nd ep e q u e o sgr u p o s,ylo s p r o ble m a sm a cr o s o ciol gic o s,c o m os epr u e b ac o nlose st u dio sc o m p ar ativo sd elam o vilid a ds o cialylao rg a niz a ci nfor m al,ylainterd e p e n d e n ciad elas institu cio n e ss o ciale s. 5.Si ste m a ss o ciol gico stotalesd ela ste ora s-c o m oelm a t erialis m ohist ricod eM a rx,late orad elossiste m a ss o ci ale sd eP a r s o nylas o ciolo gainte gr ald e S o r o kin. re pr e s e nta no rie nt a cio n e s te rica sg e n e rale s, m sq u e siste m a s rig ur o s o s y bie nc o n strud o s, c o nt e m pl a d o se n la b s q u e d ad eu n ate ora u nific a d ae nfsica. 6.C o m or es ulta d o,m u c h a ste ora sd ealc a n c einter m e dioc o n c u er d a nc o nto d au n av arie d a dd esist e m a sd elp e n s a mi e nt os o ciol gico. 7 .L a ste orasd ealc a n c einter m e di oe st ntpica m e nt ee nln e adir e ctad ec o ntin uid a dc o neltra b ajod elasfor m ul a cio n e ste rica scl sic a s.T o d o ss o m o s h er e d e r o sre sid u ale sd eD u r k h ei myW e b e r,c u y o stra b ajo sp r o p o rcio n a nid e a sas e g uir,eje m plifica ntctica sd ete oriza ci n,a p ortanm o d el o sp a ras a b er s ele c cio n arlosp r o bl e m a s,yn o sin stru y e napla nt e arc u e stio n e ste rica sq u es ed e s arrolla nap artird elasd eello s. 8.L ao rie nt a ci nd ealc a n c einter m e dioc o nll e v alae s p e cifica ci nd elaign ora n cia.E nlu g ard ep r et e n d e ru nc o n o ci mi e nt od o n d ee nre alid a de sta u s e nt e, r e c o n o c ee x p r e s a m e n t eloq u ed e b ea p re n d ersea n,c o nelo bj etivod es e nt arlasb a s e sp ar au nm a y orc o n o ci mi e nt o.N os u p o n e,p orsm i s m a,q u ee sta lap a rd ed a rs olu cio n e ste rica sato d o slo sp r o ble m a sp r ctico su rg e nte sd elda,sin oq u es ea b o c aaa q u ello sp r o ble m a sq u ep o dr a ne s clar e c ersea h o r aa lalu zd elc o n o ci mie nt oe xiste nt e.

P ARADIGMAS:LACODIFICACINDELATEORASOCIOLGICA
C o m oh e m o so b s er va d op r e via m e nt e, el prin cip al inter sd ee stelibrora dicae nla c o difica ci nd ela te orae s e n cial yd elosp r o c e di mi e nt o sd el a n lisis c u alitativ oe ns o ciolo ga.C o m os eela b oraa q u,lac o difica ci ne sladisp o sici no r d e n a d ayc o m p a ctad elosp r o c e di mi e nt o sfrtilesd elain v e stig a ci nyd elos r e s ulta d o se s e n ci al esq u es eo btie n e nc o ne stautilizaci n.E st ep r o c e s oc o ntin alaid e ntificaci nyor g a niza ci nd eloq u eh ae st a d oi m plcitoe neltra b ajod el p a s a d o,yn olain v e n ci nd en u e v a se str ate gia sd ein v e stig a ci n. E lsig uie ntec a ptulo, q u etratad ela n lisisfu n cio n al, p r o p o n eu np a r a dig m ac o m ob a s ep ar ac o dificareltra b ajop r e vi oe ne stec a m p o.(52) C r e oq u etales p ar a dig m a stie n e nu ngr a nv alorpr o p e d utico. E np ri m erlu g a r,e x p o n e nalavi staelc o nju ntod es u p u e st o s,c o n c e pt o syp r o p o sicio n e sb sica sq u es e e m pl e a ne nu na n lisiss o ciol gico. D ee stas u erte, r e d u c e nla te n d e n ciain a d v ertid aao c ultar el n cle od el a n lisisd etr sd eu nv el od ec o m e nt ario sy p e n s a mi e nt o sh e c h o sala z a r,a u n q u ep o sible m e nt em u yilu strativo s.Ap e s ard elaa p a rie n ciad ein v e ntario sd ep r o p o sicio n e s,las o ciolo g ato d a v atie n e p o c a s fr m ul a s; e sd e ci r, e x p r e sio n e s si m b lica sm u ya b r e via d a sd e rela ci o n e se ntre v a ria ble ss o ciol gica s. E nc o n s e c u e n cia, las interpr eta cio n e s s o ciol gic a stie n d e nas erdisc ursi va s.L algicad elp r o c e di mie nto,losc o n c e pto scl a v eylasrela cio n e se ntr ev a ria ble ss epierd e nn op o c a sv e c e se nu nalu dd e p ala bra s.C u a n d oe stoo c urre,ellectorcrticotie n eq u eb u s c arlab orios a m e n t ep orsm i s m olo si m plcito ss u p u e st o sd ela ut o r.E lp ar a dig m ar e d u c ee sta te n d e n ciad elte ricoale m pl e od ec o n c e pt o sys u p u e st o stcito s.

Ae st ate n d e n ciad elae x p o sici ns o ciol gicaah a c ersepr olijayn ol cid ac o ntrib u y elatra dici n-h e r e d a d au np o c od elafilos ofa,s o b r eto d od elahi storia,y b u e n ap art ed elaliteratur a- q u es o stie n eq u elase x p o sicio n e ss o ciol gic a sd e b e re s cribirseviv a zeinte n s a m e nt e,m a nif est a n d oto d alaricaple nitu dd ela e s c e n ah u m a n a.Els o cilo g oq u en or ec h a z ae staele g a nt ep e r oe xtra ah e r e n cias ea p a si o n ae nb u s c arlae x c e p cio n alc o n stela ci nd ep al a br a sq u e e x p r e s e nm e j or la particularidad del c a s os o ci ol gicod eq u es etrate, yn oe nd e st a c ar losc o n c e pt o syrelacio n e so bj etivo syg e n e r aliza ble sq u e eje m plific a;eln cle od eu n acie n cia,c o m odistintad elasotr as.C o ne x c e si vafre c u e n cia,loa ni m a ne ne s em a lu s od es u sv e rd a d er a sh a bilid a d e sartsticaslos a pla u s o sd eu np blicop r ofa n o,q u eledice,a gr a d e cid o,q u ee s crib ec o m ou nn o v elistayn oc o m ou ns u p er d o m e stica d oya c a d mi c a m e nt es u mi soD o c tor e nFilo s ofa.N orara sv e c e s,p a g ap ore s ea pl a u s op o p ul a r,p o r q u ec u a nt om ss ea c er c aalael o cu e n ciam ss eal ejad elaintelig e n cia.P e r oh a yq u e r e c o n o c e r,c o m os u giriS a nA g u stnh a c em u c h otie m p oe nu n as u a v eref uta ci n,q u e...u n ac o s ae sn e c e s aria m e nt eci ertap o rq u ee stm aldic h a,nifals a p or q u ee stm a g nfica m e nt edich a. S ine m b ar g o, e nfor m an o t orias eo sc u r e c e nlase x p o sicio n e sci e ntficasc o nc o s a ssi ni m p orta n cia. E nc a s o se xtr e m o s, el d u r oe s q u el et od eh e c h o s, infere n cia syc o n clu sio n e ste rica ss er e c ar g ac o nlac arn ebla n d ad elaor n a m e nta ci ne stilstica.P e r ootr a sdisciplin a scie ntfica s -lafsicaylaq u mic av a na q u a c o m p a a d a sp orlabiolo gaylae st a dstica- e sc a p ar o nd ee st einter sd e s pla z a d op o rlasg r a cia sliter aria s.A f err a d a salo sp ro p sito sd elacie n cia,e s a s dis ciplin a spr efier e nlab r e v e d a d,lap r e cisi nylao bj etivid a datip o se x q uisita m e nt ert mico sd ele n g u aje,alariq u e z ad ec o n n ota cio n e syalai m a gin erav e rb al s e n sible.A u nsin os ee st d ea c u e rd oc o nlate orad eq u elas o ciolo gad e b ee nto d o sre s p e cto saj u st arsealaln e as e al a d ap orlaq u mic a,lafsicaola biolo ga;n os en e c e sitaar g u m e nt arq u ed e b ee m ul aralahistoria,alafilo sofadisc ursivaoalaliteratura.C a d au n oas utare a,ylatare ad els o cilo g oe s p r e s e nt arc o nlu cid e zeld er e c h oapr o p o sicio n e slgica m e n t einterc o n e cta d a sye m p rica m e nt ec o nfir m a d a sa c e rc ad elae stru ct urad elas o cie d a dys u s c a m bi o s,lac o n d u ctad elh o m b r ed e ntrod ee stae stru ctur ayla sc o n s e c u e n cia ss o ciale sd ee s ac o n d u cta.L o sp ar a dig m a sp ar aela n lisiss o ciol gicotie n e n p oro bj etoa y u d arals o cilo g oare alizars utare a. P u e st oq u elainterpr et a ci ns o ciol gic as lid a implica d em a n er ain e vita bl eal g np ar a di g m ate ric o,lom sdiscr et op a r e c ee x p o n erloalairelibr e.Siel v e r d a d e roartec o n sistee no c ultarto d a sla sh u ella sd elarte,lav er d a d er acie n ciac o n sistee nr e v el ars ua n d a mi ajea sc o m os ue stru ct urater mi n a d a. S in p r ete n d er q u ee st os e a to d a la historia, s u gi er oq u e los p ar a di g m a sp ar a el a n lisis c u alitativo e ns o ciolo g a tie n e np or lo m e n o s cin co fu n cio n e s ( 5 3 ) e stre c h a m e nt erela cio n a d a se ntres. E npri m erlu g a r,losp a ra di g m a stien e nu n afu n ci na n ot a d o ra.P r o p or cio n a nu n aor d e n a ci nc o m p a ct ad elosc o n c e pto sc e ntrale syd es u sinterrelacio n e stal c o m os eutiliz a np a ralad e scripci nyela n lisis.E le x p o n e rlo sc o n c e pt o se nu n ae xt e n si nlob a st a nt ep e q u e ap ar ap er mitirs uin sp e c ci n simultnea e s u n aa y u d ai m p orta nt ep a r alaa u to c orr e c ci nd ela sinterpr eta cio n e ss u c e si va s,m e t adifcild ealca n z arc u a n d olo sc o n c e pt o se st ndise mi n a d o sp o rto d ala e x p o sici ndis c ursiva.( C o m oloindicaeltrab aj od eC aj ori, stap a r e c es eru n ad ela sfu n cio n e si m p orta nte sd eloss m b olo sm a t e m tico s:p r o p or cio n a nlo n e c e s ariop a r alain sp e c ci nsi m ult n e ad eto d o slostr min o sq u ee ntra ne nela n lisis.) E ns e g u n d olu g a r,lo sp a r a dig m a sdis mi n u y e nlap r o b a bilid a dd eincluirsina d v ertirlos u p u e st o syc o n c e pt o so c ulto s,y aq u ec a d an u e v os u p u e stoyc a d a c o n c e pt on u e v ol gic a m e nt ed e b ed e riv ars ed elo sc o m p o n e nt e sp r e vio sd elp ar a dig m aointro d u cirsee x plcita m e nt ee nl.Elp ar a dig m as u mi nistraa su n a g u ap ar ae vitarhi p te sis ad hoc (e sd e ci r,irre sp o n s a bl e sd e s d eelp u ntod evistalgico). E nterc erlu g a r,losp ar a dig m a sp r o m u e v e nla acumulacin d einter pr et a ci nte rica.E ne f e ct o,elp ar a di g m ae slab a s es o b r elac u als ec o n stru y eu n e dificiod einterpr eta cio n e s.Sin op u e d ec o n struirs eu nn u e v opis odire cta m e nt es o b r ee st o sci mi e nt o s,e nt o n c e sd e b etratrselec o m ou n an u e v aal ad ela e str ucturatotal,ylab a s ed elosc o n c e pt o sys u p u e st o sd e b ea m pliars ep a ras o st e n ere st aala.A d e m s,c a d an u e v opisoq u e pueda c o n struirses o b r elos ci mi e nt o sorigin ale sfortalec en u e strac o nfia n z ae ns uc alid a de s e n cial,a sc o m oc a d an u e v aa m pliaci n,pr e cisa m e n tep or q u ere q ui ereci mie nto sa dicio n al e s, n o sm u e v eas o s p e c h ard elas olide zd elae stru ctur aorigin al.U np a r a dig m aq u em e r e zc agr a nc o nfi a n z as o p ortare nelm o m e n t oo p ortu n ou n ae stru ctura interpr etativ ad edi m e n sio ne sd era sc a cielo s,te sti m o nia n d oc a d apisos u c e si v od elac alid a ds u st a n cialybie ns e nta d ad elosci mie nt o sorigin ale s,e nta nt oq u e u np ar a dig m ad ef e ct u o s os o p ortar u n ad e startala d ae str ucturad eu ns olopiso,e nlac u alc a d ac o nju nt on u e v od eu nifor mi d a d e sre q ui ereq u es ee c h e n ci mi e nt o sn u e v o s,y aq u eelorigin aln op u e d es o p ortarelp e s od episo sa dicio n ale s. E nc u artolu g a r,losp ar a di g m a s,p o rs udisp o sici nm i s m a,s u gi er e nlata b ula ci ncru z a d a sistemtica d ec o n c e pt o si m p orta nt e syp u e d e ns e n si biliz aral a n alistap ar ap r o bl e m a se m p ricosyte rico sq u ed eotrom o d op o dr an oa d v ertir. (54) L o sp a r a di g m a sp r o m u e v e nela n lisism sq u elad e s cripci nd e

d et ale sc o n cr et o s. Dirig e nn u e stra a te n ci n, p o r eje m pl o, h a cia los c o m p o n e nt e sd ela c o n d u cta s o cial, alos p o sible se sfu erz o s yte n sio n e se ntre lo s c o m p o n e nt e s,yd ea halasfue nt e sd ed e svi aci nd elac o n d u ctap r e scritae nfor m an or m ativa. E nq ui ntolu g a r,losp ar a dig m a sf a v o r e c e nlac o difica ci nd ela n lisisc u alitativ od eu n am a n e r aq u es ea c e rc aalrig orl gico,sin oalrig ore m pricod ela n lisis c u a ntitativ o. L o s pr o c e di mie nto sp ar ac o m p ut ar m e di d a se sta dstica sys u sb a s e sm a t e m tica se st nc o difica d o sc o m oc arta b n; s u ss u p u e sto sy p r o c e di mie nto se st na bierto sale s crutiniocrticod eto d o s.E nc o ntra ste,ela n lisiss o ciol gic od ed at o sc u alitativo sam e n u d or e sid ee nu nm u n d opriv a d od e ide a sp e n etr a nte sp e r oins o n d a bl esyd ec o n o ci mie nto sin efa ble s.E nr e alid a d,la se x p o sicio n e sdisc ursiva sq u en oe st nb a s a d a se np a ra dig m a sam e n u d o inclu y e ninterpr eta cio n e sp er c e pti va s;c o m odicelafras e,s o nricase natisb o silu min a d o r e s.P e r on osie m p r ee stcl ar oq u o p er a cio n e s,c o nq u c o n c e p to s a n altic os e st a b a ni m plcitas e ne s o s atisb o s. E n alg u n o s crculo s, la m e r as u g e stin d eq u ee s a se x p erie n cia sd e n d ole ta np riv a d a tie n e nq u es er r e m ol d e a d a sd e ntrod ep r o c e di mi e nt o sp blica m e nt ec ertifica ble ssih a nd ete n erv al orcie ntfico,s ec o n sid erac o m ou n apr of a n a ci n.E m p e r o,losc o n c e pt o s yp r o c e di mie nto sincl us od elm sp e rce ptivod eloss o cilo g o sd e b e ns err e pr o d u cible s,ylosr es ulta d o sd es u satisb o sc o m p r o b a d o sp o rotro s.L aci e n cia,y e st oincl u y ealacie n cias o ciol gica,e sp blica,n op riv a d a.N oe sq u en o s otr o sloss o cilo g o sc o m u n e sq u er a m o sr e d u cirto d o slostale nto san u e strap r o pia p e q u e ae st at ur a,e ss loq u ela sc o ntrib u cio n e sd elo sgr a n d e syta m bi nlasd elosp e q u e o s,d e b e ns erc o difica d a ssih a nd ep r o m o v e reld e s arr ollod ela s o ciolo ga. T o d a slasvirtu d e sp u e d e nc o n v ertirsefcil m e nt ee nvicio sp orelh e c h od ele v ars eale x c e s o,ye st oe sv lid op ar aelp ar a dig m as o ci ol gico.E su n ate nta ci n p ar alain d ole n ci am e nt al.E q ui p a d oc o ns up a r a dig m a,els o ci lo g op u e d ec errarlosoj o sa nt ed a to se strat gico sq u en os ee xig e nd em a n e r ae x pr e s ae nel p ar a dig m a.P u e d etra n sfor m arlo, d ea n te oj osd ec a m p a as o ciol gico se na nt e ojera ss o ci ol gica s.Elm a lu s oe sc o n s e c u e n ciad elaa b s olutiza ci nd el p ar a dig m ayn outilizarloc o m op u n tod ein m e diatoc o m oloh a nsid oe nelp a s a d op artid aattulod ee n s a y o.P e r osis elere cie nt e,e st o sp ar a dig m a ss o n p r eferible sar ec o n o c ec o m op r o visio n ale syc a m bi a nt e s,d e stin a d o sas erm o difica d o se nelfuturo

N O TAS Una hiptesis de trabajo es algo ms que el procedimiento del sentido comn utilizado por todos nosotros todos los das. Al encontrar ciertos hechos, ciertas explicaciones opuestas nos vienen a la mente, y procedemos a comprobarlas, James B. Conant, On Undestanding Science, NewHave: Yale University Press, 194 7,p. 13 7,n. 4.
(1)

Esta discusin se basa en unacrtica del artculo deParsons, y la ampla, sobre la posicin dela teora sociolgica enlas reuniones de1947de la A merican Sociological Society como se public en forma resumida en American Sociological Review, 1949, pp. 13, 164-8. T a mbin se basa en discusiones subsecuentes: R. K. Merton , The role-set: problems in sociological theory, The british Journal of Sociology, junio de 195 7, 8, 106-20, en108-10; R.K.Merton, lntroduction a Social Organization under Stress: A Sociological Review of Disaster Studies, de Al len Barton, W ashington, D. C.: AcademiaNacional deCiencias - Consejo Nacional deInvestigacin, 1936, XVII-XXXVI enXXIX-XXVI.
(2) (3)

Barton, op. cit., pp. 62-63, 70-72y la Introduccin, XXIV-XX V. Laspginas siguientesestn tomadasdeMerton, Therole-set, op. cit.

(4)

Para una primera versin de esta idea en desarrollo, vase a Merton, The social-cultural environment and anomie, en la edicin de Helen L. Witmer y Ruth Kotinsky, New Perspective for Research on Juvenile Delinquency, Informe de una conferencia sobre la importancia e interrelaciones de ciertos conceptos de la sociologa y la psiquiatra en la delincuencia, realizada el y 7 de mayo de 1955. (Washington, D. C. Departamento de Salud, Educacin yBienestar delos EstadosUnidos, 1956), pp. 24-50; en47-48.
(5)

Si hemos de juzgar a partir de la dinmica del desarrollo en la ciencia, esbozada en la parte precedente de esta introduccin, las teoras de alcance intermedio, estando cerca del frente de investigacin de la ciencia, son particularmente buenas para ser productos de descubrimientos mltiples y aproximadamente simultneos. La idea central del grupo de papeles fue desarrollada independientemente en la importante monografa emprica de Neal Gross, W ard S. Mason y A. W.McEachern, Explorations in the Role Analysis: Studies of the School Superintendency Role (Nueva York: John Wiley &sons, Inc. 1958). Importantes ampliaciones de la teora junto con la investigacin emprica se encontrarn en las monografas siguientes: Robert L. Kahn, et al., Organizational Stress: Studies in Role passim; Daniel Katz y Robert L. Kahn, The Social Psychology of Organizations (NuevaYork: JohnWilley &Sons, 1966), p. 172y passim.
(6)

Vase el trabajo clsico de John Theodore Merz, A History of European Thought in the Nineteenth Century (Edinburgo y Londres: William Blackwood, 1904), 4vls.
(7) (8)

BertrandRussell, A History of Western Philosophy (NuevaY ork: SimonandSchuster, 1945) p. 834.

Wilfred Trotter, Collectes Papers (Oxford University Press, 19 41), p. 150. La historia de los hacedores de sistemas se relata en cada historia de la medicina; por ejemplo, Fielding H. Garrison, An Introduction to the History of Medicine (Filadelfia: Saunders, 1929), y RalphH. Major, A History of Medicine (Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1954), 2vols.
(9)

Lawrence J. Henderson, The Study of Man (Filadelfia: University of Pennsylvania Press, 19 41), pp. 19-20. Subrayado de R. K. Merton. Por cierto, todo el libro puedeleerlo conprovechola mayora delos socilogos.
( 10) ( 1 1)

Henry Margenau: Thebasis of theory in physics. Manuscritos inditos, 1949. pp. 5-. RichardFeynman, The Character of Physical Law (Londres: Cox&Wy man, Ltd., 1965), p. 30.

( 12)

Albert Einstein, The fundamentals of theoretica physics, citado en Great Essays by Nobel Prize Winners, de L. Hamalian y E. L. Volpe, eds. (NuevaYork: NoondayPress, 1960), pp. 2 19-230enla 220.
( 13)

Esta concepcin se desarrolla en Basic research and potential of relevance, de R. K. Merton, American Behavioral Scientist, m ayo de 1963, VI, 86-90, sobrela basedemi anterior discusin, Therole of aplied social sciencein the formation of policy, Philosophy of Science, 1949, 16, 1 61-8 1. ( 15) Como puede verse en detalle en obras como las siguientes: The Uses of Sociology, de Paul F. Lazarsfeld, William Sewell y Harold Wilensky, eds. (Nueva York: Basic Books); Aplied Sociology: Opportunities and Problems, de Alvin W. Gouldner y S. M. Miller (Nueva Y ork: The Free Press, 1965); Mass Society in Crisis: Social Problems and Social Pathology, deBernard Rosenberg, Israel Gerver y F.WilliamHowton(NuevaYork: TheMacMillan Company, 1964); Social Science and Social Pathology, deBarbaraW ooton(NuevaY ork: TheMacMillan Company, 1959).
( 1 4)

El discurso fue pronunciado el 21 de febrero de 1946. Est impreso en Sociology at the Crossroads, de T. H. Marshall (Londres: Heienmann, 1963), pp. 3-24. ( 1 7) Doyimportancia alas observaciones hechas por T alcott Parsons ensu alocucin comopresidente ala SociedadAmericanadeSociologa, subsecue nte a miformulacindeesta posicin. Porejemplo: Al final deeste caminodecreciente frecuencia yespecificidad de los islotes del conocimiento terico radica su estado ideal, cientficamente hablando, donde la mayoria de las hiptesis operacionales reales de la investigacin emprica se derivan directamente de un sistema general terico. En cualquier frente amplio ... solamente en fsica se ha logrado este estado en cualquier ciencia. No podemos esperar estar a la vista de l. Pero esto no quiere decir que, por lejanos que estemos de la meta, sean ftiles los pasos dados en esta direccin. Por el contrario, cualquier pasoreal enesadireccin esunavance. Solamente al trmino deeste punto seconviertenlas islas enunamasacontinental. Por lo menos, entonces, la teora general puede proporcionar un marco de amplia orientacin (n. b) Puede tambin servir para codificar, interrelacionar y hacer accesible una vasta cantidad de conocimiento emprico existente. T a mbin sirve para llamar la atencin sobre los huecos que existen en nuestro conocimiento, y aportar reglas para la crtica de las teoras y generalizaciones empricas. Por ltimo, an si no pueden derivarse sistemticamente (n. b.) es indispensable parael esclarecimiento sistemtico delos problemasy la formulacin fructfera dehiptesis (las cursivassonmas).
( 16)

Parsons, The prospects of sociological theory AmericanSociological Review,febrero de 1950, p. 15, 3-6 en 7. Es significativo que un terico general, como Parsons, reconozca 1) que de hecho la teoria sociolgica general rara vez proporcione hiptesis especfficas para ser derivadas de ella; 2) que, en comparacin con un campo comoel de la fsica, dichas derivaciones para la mayora de las hiptesis son un objetivo remoto; 3) que la teora general solamente proporciona una orientacin general y 4) que sirve comobase para codificar generalizaciones empricas y teoras especficas. Unavez reconocido todo esto, los socilogos que se han comprometido con el desarrollo de la teora general no difieren gran cosa, en principio, de los que ven la mejor promesa dela sociologa dehoyenel desarrollo deteoras dealcanceintermedio, yenconsolidarlas peridicamente. Las pginas siguientes estn tomadas de Social Conflict in styles of sociological work, de Merton. Transactions, IV Congreso Mundial de Sociologa, 1961,pp. 9, 21-46.
( 18)

El fisico y estudiante de la ciencia poltica, Alvin M. W einberg, ha tratado este problema. Vase el captulo lll de The Choices of Big Science, en su libro Reflections on Big Science (Cambridge, Mass.: TheM.I. T.Press, 1967).
( 19) (20)

Merton, R.K., Therole-set, Bitish Jounal of Sociology, junio de195 7,p. 108.

Francis Bacon, Restauratio Magna. Novum Organum, Nueva Atlntida, Libro I, Aforismo CI V, Ed. Porra, Mxico, D. F., 1975, pp. 72-73. Vase tambin los Aforismos LXVI y CXVI del Libro I . Herbert Butterfield seala que Bacon parece as en forma curiosa y significativa ... haber previsto la estructura quela ciencia tomara enel futuro, The Origins of Modern Science, 1300- 1800, Londres, G.Bell &Son, 1949, pp. 91 -92.
(2 1) (22)

Francis Bacon, The advancement of Learning, Works, editadas porBasil Montague, Londres, WilliamPickering, 1825, Il, 17 7.Vase tambin181.

John Stuart Mills, A System of Logic, Londres, Longmans, Green and Co., 1865, 454-5. Mill explcitamente aplica la misma concepcin de leyes del cambio social comoprincipios intermedios, ibid., 520.
(23) ( 24)

GeorgeCornewall Lewis, A Treatise on the Methods of Observation and Reasoning in Politics, op. cit., | l, 1 1,127; tambin200, 204-5.

Estas formulaciones han sido recientemente sealadas por Seymour Martin Lipset en su Introduccin a la edicin norteamericana de Class, Cituzenship and Social Development, de T. H. Marshall, Nueva Y ork: Doubleday, 1964, XVI. Las citas son para Karl Mannheim, Mensch und Gesellschaft in Zeitalter des Umbaus, Leiden. 1935 y Man and Society in an Age of Reconstruction, Nueva york: Harcourt, Brace &Co., 1950,173-90; Adolf Lowe, Economics and Sociology, Londres: Allen & Unwin, 1935; y Morris Ginsberg, Sociology, Londres: Thornton Butterworth, Ltd.,1934. en el mo mento de enviar este libro a la imprenta, me lleg una relacin detallada de estos mismos antecedentes histricos con una crftica exhaustiva: C.A. O.vanNieuwenhuijze, Intelligible Field in the Social Sciences, LaHaya: Mouton&Co., 196 7,cap. l: TheQuest for the Manageable Social Unit - Is There a Middle Range? Este tabajo plantea varias cuestiones serias sobre las teoras de alcance intermedio; todas ellas, en mi opinin, son esclarecedoras y ninguna de ellas est ms all de una respuesta igualmente seria. Pero en virutd de que este libro est ahora en produccin, esta opinin debeseguir sin la basedel anlisis detallado quemerecela discusin deNieuwenhuijze.
(25) (26)

FrankH. Hankins, Aforty-year perspective, Sociology and Social Research, 1956, pp. 40, 391-8en398.

(27)

Arthur K. Davis, Socialtheoryandsocialproblems, Philosophy and Phenomenological Research, diciembre de195 7,pp. 18, 190-208en194. Peter H. Rossi,Methodsof social research,1945-55, en Scociology in the United States of Anerica: A

(28)

Trend Report, ed. por HansL. Zetterberg (Paris: Unesco, 1956), pp. 21-34 en 23-24. Armand Cuvillier, Ou va la sociologie franaise? (Paris: Libraire Marcel Riviere & Cie., 1953) y Sociologie el problemes actuels (Paris: Libraire PhilosophiqueJ. Vrin, 1958)
(29)

David Riesman, Some observations on the older and the newer social science, en the States of the Social Sciences, ed. por L. D. White (Chicago: The University of Chicago Press, 3 19-39, en 339). La orientacin anunciada en Riesman debera leerse a la luz de la observacin de Maurice R. Stein, que pronto estudiaremos, de que la teora de alcance intermedio rebaja los esfuerzos profundizadores al interpretar la sociedad moderna hechos por hombrescomoC. Wright Mills y David Riesman...
(30) (3 1)

Salustianodel Campoen Revista de Estudios Politicos, enero-febrero, 195 7,208-13.

La larga lista de los trabajos de Barbano incluye: Teoria e ricerca nella sociologia contemporanea (M iln: A, Giuffre, 1955), esp. en pp. 100-108; La metodologa dela ricerca nella sua impostazione teorica, Sociologia, julio-septiembre, 1958, 3, 282-95; Attivitae programmi di gruppi ricerca sociologica, II Politico, 195 7,2, 371-92; Strutture efunzioni sociali: Iemancipazionestrutturale in sociologia, QuadernisiScienze Sociali, abril de1966, 5-1-38. Siguiendo las mismas lneas, vase tambin: Gianfranco Poggi, Momento tecnico e mo mento metodologico nella ricerca, Bollettino delle Ricerche Sociale, septiembrede1961,1,363-9.
(32)

On Theoryand Verification in Sociology, T otowa, N. J. The Bedminister Press, 1965, tercera edicin ampliada. Vase tambin: Zetterberg, Theorie, Fo rschung und Praxis in der Soziologie, en Handbuch der empirischen Sozialforschung (Sttugart: Ferdinand Enke Verlag, 1961), I, Band, 64-104.
(33)

} Traducido del polaco por W olfgang W ehrstedt. T ubinga: J. C. B. Mohr (Paul Siebeck), 196 7. Su libro enumera la bibliografa completa de los artculos singularmente perceptivos y rigurosos de Malewski, uno de los socilogos polacos ms capaces, que puso fin a su vida cuando slo tena 34 aos. Pocas otras personas en nuestros das han logrado desarrollar con la misma claridad y rigor los nexos entre la teora marxista y determinadas teoras de alcance intermedio. Vase su artculo de gran importancia: Der empirische Gehalt del Theorie des historischen Materialismus, Klner Zeitschrift fur Soziologie und Socialpsycholigie, 1959, pp. 1 1,281-305.
(34

Berger, Zelditch yAnderson, Sociological Theories in Progress, op. cit., en29y passim. PhilipSelznick, T VAandtheGrassRoots(Berckeley: University of California Press, 1949); A. W. Gouldner, Patterns of Industrial Bureaucracy (Glencoe: The Free Press, 1 954); P . M. Blau, The Dinamics of Bureaucracy (Chicago: University of Chicago Press, 1963), 29 ed.; S. M. Lipset, Martin Trow y James Coleman, Union Democracy (NuevaYork: TheFree Press, 1956). Unaconsolidacin de las conclusiones tericas de estas monografias la ofrecen James G. March y Herbert A. Simon, Organizations (Nueva Y ork, 1938), 36-52. Como ejemplos importantes de la teora de alcance intermedio en este campo, vase Michel Crozier, The Bureaucratic Phenomenon (Chicago: TheUniversity of ChicagoPress, 1965). KahnyKatz, op. cit.
(35) (36)

Raymond Mack: Occupational determinatedness: a problemand hypotheses in role theory, Social Forces, octubre de 1956, 35, 20-25; R. J. Pellegrin: The Achievement of high statuses, Social Forces, octubre de 1953, 32, 10-16; Junkichi Abe: Some problems of life space and historicity through the analysis of..delinquency, Japanese Sociological Review, julio de 195 7, 7,3-8; Herbert Hyman, Toward a theory of public opinion, Public Opinion Ouarterly, primaverade195 7,2 1,54-60; GeorgeHillery, T o wardaconceptualization of demography, Social Forces, octubre, 1958, 3 7,45-5 1.
(37)

) Sorokin, Sociological Theories of Today, 106, 12 7, 645, 375. En su estilo tpicamente vigoroso y directo, Sorokin me acusa de ambivalencia hacia los grandes sistemas de sociologia y las teorias de alcance intermedio as como de otras ambivalencias. Pero un esfuerzo por refutarlo aqui, aunque fuera para poner a salvo el ego, no seria pertinente . Lo que sigue siendo significativo es que aunque Sorokin contina personalmente comprometido con la bsquedadedesarrollar unsistemacompleto dela teora sociolgica, sin embargose inclina hacia la posicintomadaenesta discusin.
(38 (39)

Robert Bierstedt, SociologyandHumanLearning, A merican Sociological Review, 60, pp. 25, 3-9, en .

Incluso he continuado alguna de las implicaciones de la teora especial de W eber de la interdependencia de las instituciones sociales en una monografa, cubriendo casi el mismo periodo de W eber, que examina la interdependencia funcional entre la ciencia, concebida como institucin social, y las instituciones econmicas y religiosas contemporneas. Vase: Science, Technology and Society in Seventeenth Century England in Osiris: Sytudies on the History and Philosophy of Science, and on the History of Learning and Culture, ed. por George Sarton (Brujas: Blgica: St. Chaterine Press, Ltd., 1938); reeditada con una nueva introduccin (Nueva Y ork: Harvard Fertig, Inc., 1970); Harper &Ro w, 1 970). Aunque Weber tenia solamente unas cuantas frases sobre la interdependencia del puritanismo y de la ciencia, una vez que yo comenc mi investigacin, stas adquirieron una especial importancia. Esta es precisamente la cuestin del trabajo acumulativo en la teora de alcance intermedio; el punto de partida es la teora e investigacinantecedentes, y setrata deextender la teora anuevasreasempricas.
(40) ( 4 1)

Merton, Therole-set, British Journalof Sociology junio de195 7,p. 108.

Para un resumen extenso de estos desarrollos, vase Robert M. Marsh, Comparative Sociology: Towarda Codification of Cross- SocietalAnalysis (NuevaY ork: Harcourt, Brace&W orld, 1967) .
(42) (43)

Ralf Dahrendorf, Out of Utopia: toward areorientation of sociological analysis, American Joumal of Sociology, 1958, pp. 64. 115-127en122-3.

William L. Kolb ha visto esto con gran claridad, mostrando sucintamente que las teorias de alcance intermedio no se limitan a sociedades histricas especificas, American Journal of Sociologg marzode1958, 63, 544-45.
(44) (45)

E. K. Francis, Wissenschaftliche Grundlagen Sociologischen Denkens, Berna: FranckeVerlag, 195 7,13. Social Theoryand Social Structure, 278-80, 97-98. 1 31 -94.

(46)

Maurice Stein, Psychoanalytic though and sociological inquiry, Psychoanalysis and the Psychoanalytic Review. Verano de 1962, 49, 21-9, en 23-4. Benjamin Nelson, el editor de este nmero de la revista, obse rva: Todo tema con la esperanza de llegar a ser una ciencia engendra su enfoque degamamedia. El encono expresado contra este desarrollo me parece en gran parte mal dirigido. Sociology and psychoanalys is on trial: an epilogue, ibid., pp. 144-60, en153.
( 47)

Merefiero aqui al importante trabajo terico que Mills desarroll en colaboracin con el autor iniciador, Hans Gerth: Character and Social Structure: The Psychology of Social Institutions (N ueva Y o rk: Ha rco u rt, Brace & Co., 1953). En su introduccin, describo ese notable trabajo como sigue: Los autores no pretenden haber logrado una sintesis totalmente acabada que incorpore todas las concepciones importantes de la psicologia y la sociologia que influyen en la formacin del carctery la personalidad en el contexto de la estructura social. Esa meta, lo dejan bien claro, es todavia un objetivo distante y no un logro actualmente posible. Sin embargo, han sistematizado una parte importante del campo y han proporcionado perspectivas a partir de las cuales se
(48)

ha de examinar mucho de lo restante. Este tipo de trabajo acadmico en colaboracin con Gert es de un carcter muy diferente a otros libros de Mills, como Escucha, Yanqui: La Revolucin en Cuba y Las Causas de la Tercera Guerra Mundial. Estos no han sido degradados por otros como directamente periodisticos; son periodisticos. Peroestejuicio nosederiva dela orientacin dela teoria del alcanceintermedio. Estasopinionessonexpresadaspor A. G.Zdravomyslov yV.A. YdovenOnthe programmingof concrete social investigations, Voprosy Filosofi, 1963, 1 7, 81 y por G. M. Andreeva en Bourgeois empirical sociology seeks a way out of its crisis, Filosofskie Nauki, 1962, 5, 39. Extractos de ambos articulos fuerontraducidospor GeorgeFischer en Science and Politics: The Ne w Sociology in the So viet Union, Ithaca, N. Y.,Cornell University, 1964
(49)

G. Osipov y M. Y ovchuk, Some principles of theory, problems and methods of research in sociology in the USSR: a Soviet view, reeditado en Soviet Sociology: Historical Antecedents and Current Appraisals, editadopor AlexSimirenko, Chicago: Quadrangle Books, 1966, 29.
(50)

Este pasaje est basado en Notes on Sociology in de USSR, de R. K. Merton y Henry W. Rieckenl Current Problems in Social- Behavioral Research (Washington:D.C.:Nationalln stitute of Social and Behavioral Science, 1962), pp. 7-14. Para un resumen de una investigacin sociolgica concretal vaseA. G.Zdravomyslov yV.A. Y adov: Soviet workers attitudetowardwork: anempirical study, enSimirenko, op. cit., 347-66.
( 5 1)

He expuesto otros paradigmas sobre la conducta social divergente en el capitulo Vl de este libro; sobre la sociologia del conocimiento en el capitulo XIV tambin de este libro, sobre el matrimonio interracial en Intermarriage and the social structure, Psychiatry, 19 4 1, 4, 361-74; sobre el prejuicio racial y la discriminacin en Discrimination and American creed, en discrimination and National Welfare, editores: R. M. Maclver (Nueva Y ork: Harper & Brothers,1 948). Debe observarse que el empleo del trmino paradigma hecho por T.S. Kuhn en su ltimo libro sobre la historia y filosofa de la ciencia es mucho ms amplio, refirindose al conjunto bsico de suposiciones adoptado por una disciplina cientifica en una fase histrica particular; vase La estructura de las revoluciones cientificas.
(52)

Para una apreciacin crtica de esta discusin, vase Sociological theory and the ideal type, de Don Martindale, en Llewellyn Gross, ed., Symposium on Sociological Theory (Evanston: Ro w,Peterson,1959), pp. 57-9 1,en77-80.
(53)

Si bien expresa dudas acerca de los usos de la teoria sistemtica, Joseph Bensman y Arthur Vidich han expuesto admirablemente esta funcin heuristica delos paradigmasensuarticulo instructivo: Social theory in field research, American Journal of Sociologg mayode1960, pp. 65, 577-84.
(54)

Das könnte Ihnen auch gefallen