Elma, z.m.b.t.r. Kralja Petra I br. 4 11320 Velika Plana Srbija tel./fax.

: +381 (0)26 521 722 +381 (0)26 522 862 T.R.: 355-1007575-20 245-0089042801036-37 220-26390-74 PIB: 101174521 M.Br.: 50929124

Elma on-line: http://www.elmavp.com/ E-mail: info@elmavp.com elma@ptt.yu

Sadraj:
Strana 2: Izvetaj o ispitivanju
Tehniki podaci

Strana 3: Struni izvetaj

1. Predmet ispitivanja | 2. Naruioci ispitivanja | 3. Namena proizvoda 4. Tehnike karakteristike | 5. Odredivanje toplotne snage grejnog tela

Strana 4:
6. Opis i dimenzije komore za ispitivanje grejnog tela | 7. Postavljanje grejnog tela u komoru za ispitivanje

Strana 5:
8. Merenja u komori za za ispitivanje

Strana 6:
9. Dovoenje u stacionarno stanje

Strana 7:
10. Rezultati merenja | 11. Zakljuak

UNIVERZITET U NIU
INSTITUT ZA MAINSTVO MAINSKOG FAKULTETA LABORATORIJA ZA TERMOTEHNIKU, TERMOENERGETIKU I PROCESNU TEHNIKU
A. Medvedeva 14, 18000 Ni, Tel: 018/500 689, Fax: 018/524 929 __________________________________________________________ Na osnovu ispitivanja izvrenih u skladu sa standardom JUS M.E6.083 i korienjem JUS M.E5.100, JUS M.E6.040, JUS M.E6.071, JUS M.E6.080, JUS M.E6.081 i JUS M.E6.082 i provere usaglaenosti tehnikih podataka sa dokumentacijom izdaje se:

IZVETAJ O ISPITIVANJU
Br. 612-22-69-1/04
PROIZVOD: TIP: MODEL: PROIZVOA: GODINA PROIZVODNJE: NARUIOCI ISPITIVANJA: Na osnovu izvrenih ispitivanja ustanovljeni su sledei: ELINI PLOASTI RADIJATOR 22 E 600 x 1000 mm ELMA, Velika Plana 2004. ELMA, Velika Plana, SIDRO, Beograd

TEHNIKI PODACI
DUINA GREJNOG TELA: VISINA GREJNOG TELA: IRINA GREJNOG TELA: NOMINALNI PROTOK VODE: NAZIVNA TOPLOTNA SNAGA: KOEFICIJENT TOPLOTNE SNAGE, B: EKSPONENT TOPLOTNE SNAGE, n: Sastavni deo ovog izvetaja o ispitivanju je: struni nalaz broj 612-22-69/04 koji sadri podatke o pregledu i ispitivanju, tehnika dokumentacija o proizvodu. Ni, 04.06.2004. god. mm mm mm kg/s W / / 1000 600 100 27.5 10- 2303 13.238 1.2585

RUKOVODILAC ISPITIVANJA prof. dr Gradimir lli

RUKOVODILAC LABORATORIJE mr Mia Vuki, asistent

DIREKTOR INSTITUTA prof. dr Mladen M. Stojiljkovi

UNIVERZITET U NIU
MAINSKI FAKULTET LABORATORIJA ZA TERMOTEHNIKU
__________________________________________________________

STRUNI IZVETAJ
Br. 612-22-69/04 O ISPITIVANJU ELINOG PLOASTOG GREJNOG TELA - TIP 22 E Ni, jun 2004. god. 1. PREDMET ISPITIVANJA: elino ploasto grejno telo - TIP 22 E, proizvoaa ELMA iz Velike Plane, ul. Kralja Petra I br. 4 2. NARUIOCI ISPITIVANJA: ELMA - Velika Plana, Kralja Petra I br. 4 SIDRO - Beograd, Padina V/1 3. NAMENA PROIZVODA: Ovaj proizvod je namenjen za zagrevanje vazduha u prostorijama. Kao grejni uid koristi se topla voda, a predaja toplote vri se konvekcijom i zraenjem. 4. TEHNIKE KARAKTERISTIKE: U tabeli 1 dati su tehniki podaci za elina panelna grejna tela. Opis Duina (mm) Ukupna visina (mm) Debljina (mm) Dimenzije prikljuaka () Materijal Model Tip 22 E 1000 600 100 R elik

5. ODREIVANJE TOPLOTNE SNAGE GREJNOG TELA: Odreivanje toplotne snage grejnog tela vreno je prema JUS M.E5.100, a ema instalacije prikazana je na slici 1. Toplotna snaga prema JUS M.E5.100 odreuje se na osnovu izraza:

Q = mwcw (t t)
gde je: . mw - maseni protok vode (kg/s), cw - specini toplotni kapacitet vode (J/kgK), t - temperatura vode na ulazu u grejno telo (C), t - temperatura vode na izlazu iz grejnog tela (C).

Maseni protok vode odreivan je badarenom mernom blendom. Pad pritisaka na blendi meren je diferencijalnim manometrom CBI-Tour & Anderson. Protok vode odreivan je sa tanou 0.5 %. Temperature vode na ulazu i izlazu iz grejnog tela merene su termoparovima hromel-alumel prenika 0.2mm. Temperature su merene sa tanou 0.1 %. 6. OPIS I DIMENZIJE KOMORE ZA ISPITIVANJE GREJNOG TELA: Ispitivanje grejnog tela vri se u otvorenoj komori, prema JUS M.E6.083. ematski prikaz otvorene komore za ispitivanje dat je na slici 2. Unutranje dimenzije otvorene komore iznose: duina 2.5 m, irina 1.5 m i visina 2.5 m. Komora je podignuta 0.5m iznad poda i udaljena od tavanice vie od 1 m, a od bonih zidova prostorije znatno vie od 1 m. Nasuprot otvorenoj strani komore nalazi se unutranji zid prostorije. Konstrukcija i materijal od koga su napravljeni zidovi komore u potpunosti odgovaraju zahtevima standarda JUS M.E6.083. Komora za ispitivanje smetena je u prostoriji ija je zapremina znatno vea od 200 m (dimenzija 20 x 10 x 6 m) i u kojoj se temperatura vazduha i zidova bitno ne menja pod uticajem odavanja toplote grejnog tela koje se ispituje. 7. POSTAVLJANJE GREJNOG TELA U KOMORU ZA ISPITIVANJE: Grejno telo se u komoru za ispitivanje (JUS M.E6.081) postavlja paralelno jednom zidu u ravni njegove vertikalne simetrije u unutranjosti komore za ispitivanje. Slobodan prostor izmeu lene povrine grejnog tela, koja odaje toplotu, i susednog zida komore za ispitivanje iznosi 0.05 0.005 m. Slobodan prostor izmeu grejnog tela i poda komore za ispitivanje iznosi 0.10 0.12m. Povezivanje sa dovodnim i odvodnim cevnim vodovima izvedeno je onako kako konstrukcija grejnog tela zahteva. Grejna tela se oslanjaju i uvruju pomou elemenata koje normalno isporuuje proizvoa, pri emu su ispunjeni svi navedeni uslovi. Grejno telo koje je ispitivano obojeno je bojom sa kojom se isporuuje kupcu.

Sl. 1: ema eksperimentalne instalacije za ispitivanje grejnih tela

Sl. 2: ematski prikaz, mere i smetaj otvorene komore za ispitivanje grejnih tela 8. MERENJA U KOMORI ZA ISPITIVANJE: Prilikom ispitivanja vrena su merenja sledeih veliina (JUS M.E6.081): 1. Merenje temperature vazduha u unutranjosti komore i to u referntnoj taci sa tanou 0.2 C. Merenja temperature vrena su termoparovima hromel-alumel prenika 0.2 mm, kao i badarenim ivinim termometrom ije je pokazivanje 0.1 C ili 0.2 C. Temperatura vazduha u komori za ispitivanje merena je: 1.1 na centralnoj vertikali unutranje komore i to: a) u referentnoj taki na 0.75 m od poda, b) u etri take: - na 0.05 m od poda, - na 0.50 m od poda, - na 1.50 m od poda, - na 0.05 m od plafona, 1.2 na dve vertikale na 1m rastojanja od dva susedna zida u etiri take (dve na svakoj vertikali): - na 0.75 m od poda - na 1.5 m od poda Na slici 3 prikazan je odgovarajui raspored taaka merenja temperatura (u perspektivi) utvrenih u standardima JUS M.E6.080 i JUS M.E6.081. 2. Relativna vlanost vazduha u unutranjoj komori 1mbar. 3. Barometarski pritisak, sa tanou 1 mbar. Za prikupljanje i obradu podataka korien je sistem za akviziciju Hewlett-Packard.

9. DOVOENJE U STACIONARNO STANJE: Ispitivanje grejnog tela vreno je toplom vodom prema standardima JUS M.E6.080 i JUS M.E6.081 u stacionarnim uslovima. Grejno telo se postepeno zagreva i dovodi u stacionarno stanje. Pri svakom ispitivanju, nakon uspostavljanja stacionarnog stanja, ije je trajanje bilo najmanje 1 as, u jednakim vremenskim razmacima od najvie 10 min vreno je registrovanje svih potrebnih veliina: - pad pritiska u blendi, - temperatura nosioca toplote na ulazu u grejno telo, - temperatura nosioca toplote na izlazu iz grejnog tela, - temperatura vazduha u komori za ispitivanje. Izvrena su po 3 ispitivanja za sledee srednje temperature grejnog uida u grejnom telu: 50 5 C 65 5 C 80 3 C Ispitivanja su vrena pri stalnom protoku vode sa dozvoljenim odstupanjima 2 %, a protok je biran na takav nain da je pad temperature u grejnom telu 20 2C kada se ispitivanje vri na 80 C. Toplotna snaga merena u najmanje tri take (za tri razliita temperaturna reima) izraava se prema JUS M.E6.082 u obliku:

Q = B (tsr ta) n = B t n
gde je: tsr - srednja temperatura grejnog uida (C), tsr = 0.5 (t + t), ta - referentna temperatura vazduha u komori . (C), B i n - koecijenti dobijeni iz zavisnosti log Q = f ( log ( tsr ta )) = f ( log t ).

Sl. 3: Raspored taaka merenja temperature u komori

10. REZULTATI MERENJA: Rezultati dobijeni pri ispitivanju grejnog tela prikazani su u tabeli 2 (Rezultati ispitivanja elinog grejnog tela TIP 22 E, 600 x 1000 mm): Reim 1 2 3 . mw 10 kg/s 26.25 26.11 26.06 t C 44.75 59.50 85.75 t C 39.00 50.00 66.25 tsr C 41.9 54.8 76.0 t t C 5.75 9.50 19.50 cp kJ/kgK 4.174 4.184 4.193 Q W 630 1038 2131 ta C 21.2 21.5 22.0

U toku merenja barometarski pritisak . a relativna vlanost vazduha 65 %. Na osnovu rezultata merenja, prikazanih . iznosio je 998 mbar, u tabeli 2, nacrtana je zavisnost Q = f (t), slika 4 u log Q = logt koordinatnom sistemu, i na osnovu toga su odreene vrednosti koecijenata B i n, kao i nazivna toplotna snaga grejnog tela, to je prikazano u tabeli 3. Koecijent toplotne snage B 13.238 Eksponent toplotne snage n 1.2585 Nazivna toplotna snaga (W) 2303

Opis TIP 22 E, 600 x 1000 mm

11. ZAKLJUAK: Na osnovu izvrenog pregleda i obavljenih merenja dolo se do sledeih zakljuaka: - konstrukcija grejnog tela je takva da u normalnim uslovima upotrebe nigde ne nastaju trajne deformacije ili bilo kakva oteenja pojedinih elemenata, - svi elementi grejnog tela su tako spojeni da u toku ispitivanja nije dolo do deformacija, - elementi grejnog tela bez trajnih deformacija izdrali su ispitni pritisak od 8 bara.

Na osnovu svega napred izloenog moe se zakljuiti da ispitivano grejno telo-elini ploasti radijator TIP 22 E, proizvod preduzea ELMA iz Velike Plane u svemu odgovara svojoj osnovnoj nameni, tako da se moe koristiti kao ureaj za zagrevanje prostorija. Ni, 08.06.2004. god. Ispitivanja izvrili: dr Gradimir Ili, red. prof. mr Mia Vuki, asistent Goran Vukovi, asis. pripr.

Povratak na sadraj

Elma, z.m.b.t.r. Kralja Petra I br. 4 11320 Velika Plana Srbija tel./fax.: +381 (0)26 521 722 +381 (0)26 522 862 T.R.: 355-1007575-20 245-0089042801036-37 220-26390-74 PIB: 101174521 M.Br.: 50929124

Elma on-line: http://www.elmavp.com/ E-mail: info@elmavp.com elma@ptt.yu

Sadraj:
Strana 2: Izvetaj o ispitivanju
Tehniki podaci

Strana 3: Struni izvetaj

1. Predmet ispitivanja | 2. Naruioci ispitivanja | 3. Namena proizvoda 4. Tehnike karakteristike | 5. Odredivanje toplotne snage grejnog tela

Strana 4:
6. Opis i dimenzije komore za ispitivanje grejnog tela | 7. Postavljanje grejnog tela u komoru za ispitivanje

Strana 5:
8. Merenja u komori za za ispitivanje

Strana 6:
9. Dovoenje u stacionarno stanje

Strana 7:
10. Rezultati merenja | 11. Zakljuak

UNIVERZITET U NIU
INSTITUT ZA MAINSTVO MAINSKOG FAKULTETA LABORATORIJA ZA TERMOTEHNIKU, TERMOENERGETIKU I PROCESNU TEHNIKU
A. Medvedeva 14, 18000 Ni, Tel: 018/500 689, Fax: 018/524 929 __________________________________________________________ Na osnovu ispitivanja izvrenih u skladu sa standardom JUS M.E6.083 i korienjem JUS M.E5.100, JUS M.E6.040, JUS M.E6.071, JUS M.E6.080, JUS M.E6.081 i JUS M.E6.082 i provere usaglaenosti tehnikih podataka sa dokumentacijom izdaje se:

IZVETAJ O ISPITIVANJU
Br. 612-22-69-1/04
PROIZVOD: TIP: MODEL: PROIZVOA: GODINA PROIZVODNJE: NARUIOCI ISPITIVANJA: Na osnovu izvrenih ispitivanja ustanovljeni su sledei: ELINI PLOASTI RADIJATOR 22 E 600 x 1000 mm ELMA, Velika Plana 2004. ELMA, Velika Plana, SIDRO, Beograd

TEHNIKI PODACI
DUINA GREJNOG TELA: VISINA GREJNOG TELA: IRINA GREJNOG TELA: NOMINALNI PROTOK VODE: NAZIVNA TOPLOTNA SNAGA: KOEFICIJENT TOPLOTNE SNAGE, B: EKSPONENT TOPLOTNE SNAGE, n: Sastavni deo ovog izvetaja o ispitivanju je: struni nalaz broj 612-22-69/04 koji sadri podatke o pregledu i ispitivanju, tehnika dokumentacija o proizvodu. Ni, 04.06.2004. god. mm mm mm kg/s W / / 1000 600 100 27.5 10- 2303 13.238 1.2585

RUKOVODILAC ISPITIVANJA prof. dr Gradimir lli

RUKOVODILAC LABORATORIJE mr Mia Vuki, asistent

DIREKTOR INSTITUTA prof. dr Mladen M. Stojiljkovi

UNIVERZITET U NIU
MAINSKI FAKULTET LABORATORIJA ZA TERMOTEHNIKU
__________________________________________________________

STRUNI IZVETAJ
Br. 612-22-69/04 O ISPITIVANJU ELINOG PLOASTOG GREJNOG TELA - TIP 22 E Ni, jun 2004. god. 1. PREDMET ISPITIVANJA: elino ploasto grejno telo - TIP 22 E, proizvoaa ELMA iz Velike Plane, ul. Kralja Petra I br. 4 2. NARUIOCI ISPITIVANJA: ELMA - Velika Plana, Kralja Petra I br. 4 SIDRO - Beograd, Padina V/1 3. NAMENA PROIZVODA: Ovaj proizvod je namenjen za zagrevanje vazduha u prostorijama. Kao grejni uid koristi se topla voda, a predaja toplote vri se konvekcijom i zraenjem. 4. TEHNIKE KARAKTERISTIKE: U tabeli 1 dati su tehniki podaci za elina panelna grejna tela. Opis Duina (mm) Ukupna visina (mm) Debljina (mm) Dimenzije prikljuaka () Materijal Model Tip 22 E 1000 600 100 R elik

5. ODREIVANJE TOPLOTNE SNAGE GREJNOG TELA: Odreivanje toplotne snage grejnog tela vreno je prema JUS M.E5.100, a ema instalacije prikazana je na slici 1. Toplotna snaga prema JUS M.E5.100 odreuje se na osnovu izraza:

Q = mwcw (t t)
gde je: . mw - maseni protok vode (kg/s), cw - specini toplotni kapacitet vode (J/kgK), t - temperatura vode na ulazu u grejno telo (C), t - temperatura vode na izlazu iz grejnog tela (C).

Maseni protok vode odreivan je badarenom mernom blendom. Pad pritisaka na blendi meren je diferencijalnim manometrom CBI-Tour & Anderson. Protok vode odreivan je sa tanou 0.5 %. Temperature vode na ulazu i izlazu iz grejnog tela merene su termoparovima hromel-alumel prenika 0.2mm. Temperature su merene sa tanou 0.1 %. 6. OPIS I DIMENZIJE KOMORE ZA ISPITIVANJE GREJNOG TELA: Ispitivanje grejnog tela vri se u otvorenoj komori, prema JUS M.E6.083. ematski prikaz otvorene komore za ispitivanje dat je na slici 2. Unutranje dimenzije otvorene komore iznose: duina 2.5 m, irina 1.5 m i visina 2.5 m. Komora je podignuta 0.5m iznad poda i udaljena od tavanice vie od 1 m, a od bonih zidova prostorije znatno vie od 1 m. Nasuprot otvorenoj strani komore nalazi se unutranji zid prostorije. Konstrukcija i materijal od koga su napravljeni zidovi komore u potpunosti odgovaraju zahtevima standarda JUS M.E6.083. Komora za ispitivanje smetena je u prostoriji ija je zapremina znatno vea od 200 m (dimenzija 20 x 10 x 6 m) i u kojoj se temperatura vazduha i zidova bitno ne menja pod uticajem odavanja toplote grejnog tela koje se ispituje. 7. POSTAVLJANJE GREJNOG TELA U KOMORU ZA ISPITIVANJE: Grejno telo se u komoru za ispitivanje (JUS M.E6.081) postavlja paralelno jednom zidu u ravni njegove vertikalne simetrije u unutranjosti komore za ispitivanje. Slobodan prostor izmeu lene povrine grejnog tela, koja odaje toplotu, i susednog zida komore za ispitivanje iznosi 0.05 0.005 m. Slobodan prostor izmeu grejnog tela i poda komore za ispitivanje iznosi 0.10 0.12m. Povezivanje sa dovodnim i odvodnim cevnim vodovima izvedeno je onako kako konstrukcija grejnog tela zahteva. Grejna tela se oslanjaju i uvruju pomou elemenata koje normalno isporuuje proizvoa, pri emu su ispunjeni svi navedeni uslovi. Grejno telo koje je ispitivano obojeno je bojom sa kojom se isporuuje kupcu.

Sl. 1: ema eksperimentalne instalacije za ispitivanje grejnih tela

Sl. 2: ematski prikaz, mere i smetaj otvorene komore za ispitivanje grejnih tela 8. MERENJA U KOMORI ZA ISPITIVANJE: Prilikom ispitivanja vrena su merenja sledeih veliina (JUS M.E6.081): 1. Merenje temperature vazduha u unutranjosti komore i to u referntnoj taci sa tanou 0.2 C. Merenja temperature vrena su termoparovima hromel-alumel prenika 0.2 mm, kao i badarenim ivinim termometrom ije je pokazivanje 0.1 C ili 0.2 C. Temperatura vazduha u komori za ispitivanje merena je: 1.1 na centralnoj vertikali unutranje komore i to: a) u referentnoj taki na 0.75 m od poda, b) u etri take: - na 0.05 m od poda, - na 0.50 m od poda, - na 1.50 m od poda, - na 0.05 m od plafona, 1.2 na dve vertikale na 1m rastojanja od dva susedna zida u etiri take (dve na svakoj vertikali): - na 0.75 m od poda - na 1.5 m od poda Na slici 3 prikazan je odgovarajui raspored taaka merenja temperatura (u perspektivi) utvrenih u standardima JUS M.E6.080 i JUS M.E6.081. 2. Relativna vlanost vazduha u unutranjoj komori 1mbar. 3. Barometarski pritisak, sa tanou 1 mbar. Za prikupljanje i obradu podataka korien je sistem za akviziciju Hewlett-Packard.

9. DOVOENJE U STACIONARNO STANJE: Ispitivanje grejnog tela vreno je toplom vodom prema standardima JUS M.E6.080 i JUS M.E6.081 u stacionarnim uslovima. Grejno telo se postepeno zagreva i dovodi u stacionarno stanje. Pri svakom ispitivanju, nakon uspostavljanja stacionarnog stanja, ije je trajanje bilo najmanje 1 as, u jednakim vremenskim razmacima od najvie 10 min vreno je registrovanje svih potrebnih veliina: - pad pritiska u blendi, - temperatura nosioca toplote na ulazu u grejno telo, - temperatura nosioca toplote na izlazu iz grejnog tela, - temperatura vazduha u komori za ispitivanje. Izvrena su po 3 ispitivanja za sledee srednje temperature grejnog uida u grejnom telu: 50 5 C 65 5 C 80 3 C Ispitivanja su vrena pri stalnom protoku vode sa dozvoljenim odstupanjima 2 %, a protok je biran na takav nain da je pad temperature u grejnom telu 20 2C kada se ispitivanje vri na 80 C. Toplotna snaga merena u najmanje tri take (za tri razliita temperaturna reima) izraava se prema JUS M.E6.082 u obliku:

Q = B (tsr ta) n = B t n
gde je: tsr - srednja temperatura grejnog uida (C), tsr = 0.5 (t + t), ta - referentna temperatura vazduha u komori . (C), B i n - koecijenti dobijeni iz zavisnosti log Q = f ( log ( tsr ta )) = f ( log t ).

Sl. 3: Raspored taaka merenja temperature u komori

10. REZULTATI MERENJA: Rezultati dobijeni pri ispitivanju grejnog tela prikazani su u tabeli 2 (Rezultati ispitivanja elinog grejnog tela TIP 22 E, 600 x 1000 mm): Reim 1 2 3 . mw 10 kg/s 26.25 26.11 26.06 t C 44.75 59.50 85.75 t C 39.00 50.00 66.25 tsr C 41.9 54.8 76.0 t t C 5.75 9.50 19.50 cp kJ/kgK 4.174 4.184 4.193 Q W 630 1038 2131 ta C 21.2 21.5 22.0

U toku merenja barometarski pritisak . a relativna vlanost vazduha 65 %. Na osnovu rezultata merenja, prikazanih . iznosio je 998 mbar, u tabeli 2, nacrtana je zavisnost Q = f (t), slika 4 u log Q = logt koordinatnom sistemu, i na osnovu toga su odreene vrednosti koecijenata B i n, kao i nazivna toplotna snaga grejnog tela, to je prikazano u tabeli 3. Koecijent toplotne snage B 13.238 Eksponent toplotne snage n 1.2585 Nazivna toplotna snaga (W) 2303

Opis TIP 22 E, 600 x 1000 mm

11. ZAKLJUAK: Na osnovu izvrenog pregleda i obavljenih merenja dolo se do sledeih zakljuaka: - konstrukcija grejnog tela je takva da u normalnim uslovima upotrebe nigde ne nastaju trajne deformacije ili bilo kakva oteenja pojedinih elemenata, - svi elementi grejnog tela su tako spojeni da u toku ispitivanja nije dolo do deformacija, - elementi grejnog tela bez trajnih deformacija izdrali su ispitni pritisak od 8 bara.

Na osnovu svega napred izloenog moe se zakljuiti da ispitivano grejno telo-elini ploasti radijator TIP 22 E, proizvod preduzea ELMA iz Velike Plane u svemu odgovara svojoj osnovnoj nameni, tako da se moe koristiti kao ureaj za zagrevanje prostorija. Ni, 08.06.2004. god. Ispitivanja izvrili: dr Gradimir Ili, red. prof. mr Mia Vuki, asistent Goran Vukovi, asis. pripr.

Povratak na sadraj