Karmdahan Vidhan (VGM-274)

Jeerj %eeveesoe evLeceeuee kee heg<he veb.
274
ISBN 978-93-80353-07-4
kece&onve efJeOeeve
efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve eje mebeeefuele
Jeerj %eeveesoe evLeceeuee
-jeefe$eerpecyeterhe jevee keer heeJeve esefjkee
ieefCeveerecegKe Deeefe&keeefMejesceefCe
eer %eeveceleer ceeleepeer

pecyeterhe jevee jpele peebleer ceneslmeJe-2010 SJeb
MeebefleveeLe hebekeueeCeke eeflee SJeb leerLekej$ee cenecemlekeeefYe<eske
ceneslmeJe (11 mes 21 hejJejer 2010) kes heeJeve emebie hej ekeeefMele
Fme evLeceeuee ceW efoiecyej pewve Dee<e&ceeie& kee hees<eCe kejves Jeeues efnvoer,
mebmke=le, eeke=le, keVe[, Debespeer, iegpejeleer, ceje"er Deeefo Yee<eeDeeW
kes veee, efmeevle, DeOeelce, Yetieesue-Keieesue, JeekejCe Deeefo
efJe<eeeW hej ueIeg SJeb Je=nod ebLeeW kee cetue SJeb DevegJeeo meefnle
ekeeMeve neslee nw~ mecee-mecee hej Oeeefce&ke
ueeskeesheeesieer ueIeg hegefmlekeeSb Yeer
ekeeefMele nesleer jnleer nQ~
-: mebmLeeefhekee SJeb esjCeeeesle :-
hejcehetpe ieefCeveerecegKe Deeefe&keeefMejesceefCe eer %eeveceleer ceeleepeer

-: ceeie&oMe&ve :-
e%eeeceCeer Deeefe&kee eer evoveeceleer ceeleepeer

-: efveoxMeve :-
-ekeeMeke-
Oece&efoJeekej heer"eOeerMe #eguuekejlve eer ceesleermeeiej peer cenejepe
efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve

pecyeterhe-nefmleveehegj (cesj") G.e. heesve veb.- (01233) 280184, 292943
-: mecheeoke :-
Website : www.jambudweep.org
E-mail : ravindrajain@jambudweep.org
kece&eesieer ye. jJeerv kegceej pewve
COURTESY-JAIN BOOK DEPOT
meJee&efOekeej ekeeMekeeOeerve
C/o Shri Nabhi Kumar Manav Kumar Jain

C-4, Opp. PVR Plaza, Cannaught Place, New Delhi-1
Ph.-011-23416101-02-03/Website : www.jainbookdepot.com
eLece mebmkejCe
1100 eefleeeB
Jeerj efve. meb. 2536

hejJejer 2010
cetue
28/-.
kecheesefpebie - %eeveceleer vesJeke&

pecyeterhe-nefmleveehegj (cesj") G.e.
(3)
(4)
mecheeokeere
emleeJevee
kece&eesieer ye.jJeerv kegceej pewve
ye.keg. Fvot pewve (mebIemLe)
eJeevemeej ebLe ceW Deeeee& eer kegvokegvo ves kene nwpeerJe kes MegYe, DeMegYe heefjCeece ner Gmes leovegmeej heue eoeve kejles nQ~
DeMegYeesheeesie mes en peerJe efleee, veejkeer SJeb kegceeveg<e neskej meneeW og:KeeW kees
menve kejlee ngDee mebmeej heefjYeceCe kejlee nw Deewj Oece& mes heefjCele neskej
MegYeesheeesie mes mJeie& megKe Deewj Megesheeesie mes efveJee&Ce eehle kej ueslee nw~
peerJe kes peye pevce-pevceevlejeW kee hegCe mebefele neskej Ske meeLe Goe ceW
Deelee nw lees efpeveOece& SJeb efpeveJeeCeer megveves kee meeOeve eehle neslee nw efpememes
MegYeesheeesie ceW peerJe kee mecee Jeleerle neslee nw DeveLee lees meYeer mebmeejer eeCeer
efove jele DeMegYeesheeesie DeLee&led heehe efeeeDeeW ceW mebkeuesefMele jnkej Deheej ke
G"eles nQ~ kenves kee DeefYeeee en nw efke DeMegYeesheeesie mes yeeves kes efueS eleske
eeJeke kees YeieJeeve keer Yeefe, hetpee, mlees$e hee", leerLe&ee$ee Deeefo kejvee eeefnS
pees MegYeesheeesie kes Debie nQ~ kegvokegvoeeee& kes Devegmeej eeJeke kes efueS oeve Deewj
hetpeve oesveeW DeeJeMeke kele&Je nQ~ efpemeceW hetpee kes Devleie&le efvele hetpeeDeeW kes
Deefleefje vewefceefeke hetpeeDeeW ceW Deveskeeveske ceC[ue efJeOeeveeefo keer hetpeeSB keer
peeleer nQ~
Jele&ceeve mecee ceW hetpe ieefCeveerecegKe eer %eeveceleer ceeleepeer ves meJe&eLece
yeeueyeeeeefjCeer kes he ceW oer#ee ueskej meeefnle uesKeve kee Deveghecese keee& efkeee
efpemekees npeejeW Je<eeX leke efJemce=le veneR efkeee pee mekelee nw~ DeveskeeW Je=nod efJeOeeve
SJeb ueIeg efJeOeeveeW keer Oetce Deepe Yeejle kes keesves-keesves ceW nw~ GvneR ueIeg efJeOeeveeW keer
e=BKeuee ceW en vetleve ke=efle kece&onve efJeOeeve nw~ Fme efJeOeeve kes ceeOece mes
Yeepeve eYeg Yeefe kee efoJe eesle eJeeefnle kej kece&efvepe&je kejles ngS hegCe kee
yebOe kejW, ener efpevesv YeieJeeve mes cebieue eeLe&vee nw~
keceeX kes Goe mes ner en eeCeer Fme mebmeej heefjYeceCe kes ee ceW Yecelee jnlee
nw Deewj peye keYeer Gece kegue, Ge iees$e, Gece Mejerj Deeefo keer eeefhle kes yeeo Yeer
ceneve hegCe kee Goe Deelee nw leye keneR peekej Fve keceeX kees ve kejves kee
eelve kejlee nw Deewj pewvesejer oer#ee OeejCe kej eceMe: mebmeej heefjYeceCe kees
kece kejles ngS Ske efove Meeele megKe keer eeefhle kej ueslee nw~
%eeveeJejCe, oMe&veeJejCe, Jesoveere, ceesnveere, Deeeg, veece, iees$e Deewj Devlejee
kes Yeso mes kece& Dee" ekeej kee nw Fvekes eYeso kejves hej DeLee&led %eeveeJejCe kes 5,
oMe&veeJejCe kes 9, Jesoveere kes 2, ceesnveere kes 28, Deeeg kes 4, veecekece& kes 93,
iees$e kes 2 Deewj Devlejee kes 5 Ssmes Deueie-Deueie Yeso kejves hej en 148 kece& nes
peeles nQ, Fvekes DemebKeele ueeske eceeCe Yeer Yeso nesles nQ~ Fve cegKe Dee" keceeX ceW
%eeveeJejCe, oMe&veeJejCe, ceesnveere Deewj Deblejee es Ieeefleee kece& nQ Deewj Deeeg,
veece, iees$e Deewj Jesoveere en DeIeeefleee kece& nQ~ FveceW pees Ieeefleee kece& nQ, Jes
peerJe kes DevegpeerJeer (Deelcee kes meeLe melele jnves Jeeues) iegCeeW kee Ieele kejles nQ Deewj
DeIeeefleee kece& peueer ngF& jmmeer kes meceeve jnles ngS Yeer peerJe kes DevegpeerJeer iegCeeW
kee Ieele veneR kejles nQ~ efpevneWves keceeX keer $esme" eke=efleeeW kes veeMehetJe&ke eej
Ieeefleee keceeX kee veeMe kej efueee Jes kenueeS Denle hejceser Deewj efpevneWves henues
keceeX keer $esme" eke=efle, hegve: eewonJeW iegCemLeeve ceW 72 eke=efleeeB ve keeR Deewj
Deble mecee ceW lesjn eke=efleeeW kee veeMe efkeee Deewj ke=leke=le nes efmeefMeuee hej
peekej efJejepeceeve nes iees, Jen kenueeS efme hejceser~
Deepe hebecekeeue ceW nce Yeues ner keceeX keer 148 eke=efleeeW kee veeMekej efme
DeJemLee kees veneR eehle kej mekeles hejvleg cegefve, Deeefe&kee Deeefo owiecyejer oer#ee kees
OeejCe kej Gme kece&e=BKeuee kees keeves kee meodeeeme lees kej ner mekeles nQ Deewj
Deiej Glevee Yeer OeejCe kejves keer Meefe nceejs Deboj veneR nw lees MeeeeW ceW DeeeeeeX
ves leerLekej YeieJevleeW keer Yeefe hetpee eje Deheveer kece&efvepe&je kejves kee Ske megvoj
Gheee nceW yeleeee nw~
Fme hebecekeeue ceW jnles ngS Yeer nce hegCeMeeueer nQ efke pees nceW hetpee-efJeOeeve kes
ceeOece mes Gve YeieJevleeW keer Yeefe kejves kee mejue ceeOece pewve meceepe keer
N: M
(5)
(6)
meJeexe meeOJeer hetpe ieefCeveerecegKe Deeefe&kee eer %eeveceleer ceeleepeer ves eoeve efkeee
nw efpemekes efueS pewve meceepe meowJe Gvekee $e+Ceer jnsiee~ Deepe Gvekeer uesKeveer mes
efve:me=le Deveskeeveske ueIeg, Je=nod efJeOeeveeW eje Yeepeve Deheveer kece&efvepe&je kejles
osKes peeles nQ~ GvneR efJeOeeveeW keer e=BKeuee ceW en kece&onve efJeOeeve veeceke Deveghece
ke=efle nw, efpemeceW meJe&eLece efme YeieJevleeW keer Jebovee Deewj efme YeieJeeve keer hetpee
nw~ hegve: Dee" JeueeeW ceW eLece Jeuee ceW %eeveeJejCe kees ve kejves Jeeues efmeeW kes
5 DeIe& 1 hetCee&Ie&, efleere Jeuee ceW 9 DeIe&, 1 hetCee&Ie&, le=leere Jeuee ceW 2 DeIe&
1 hetCee&Ie&, elegLe& Jeuee ceW 28 DeIe& 1 hetCee&Ie&, hebece Jeuee ceW 4 DeIe&
1 hetCee&Ie&, <ece Jeuee ceW 93 DeIe& 1 hetCee&Ie&, mehlece Jeuee ceW 2 DeIe& 1
hetCee&Ie& Deewj Dece Jeuee ceW 5 DeIe& Deewj 3 hetCee&Ie& nQ~ Fme ekeej kegue 148
DeIe& Deewj 10 hetCee&Ie& nQ~ Fvekes heeeled efmeeW kes 8 iegCeeW mes meceefvJele efme hetpee
nw, efpemeceW 8 DeIe& Deewj 1 hetCee&Ie& nQ leLee Fme efJeOeeve ceW meejYetle oes peeceeueeSB
nQ, efpemeceW kewmes-kewmes efkeleveer eke=efleeeW kee veeMekej efme DeJemLee eehle kejles nQ
leLee efme YeieJeeve peneB efJejepeceeve jnles nQ Gme efme efMeuee kee megvoj JeCe&ve nw~
Fve hetpee-efJeOeeve kes heeeled kece&onve ele keer efJeefOe nw efpemes kejkes Yeer
Yeepeve Deheves keceeX keer efvepe&je kej mekeles nQ~ Fme ekeej en efJeOeeve eleske
kejves-kejeves JeeueeW kes efueS cebieuekeejer nes Deewj MeerIe ner Gvekeer kece&e=BKeuee kees
onve kejves ceW efveefceeYetle yeves, ener cebieue YeeJevee nw~
efJeOeeve keer jeefe$eer, hejcehetpe ieefCeveerecegKe
N: M
eer %eeveceleer ceeleepeer kee mebef#ehle-heefjee

-e%eeeceCeer Deeefe&kee evoveeceleer
pevcemLeeve-efkewleveiej (yeejeyebkeer) G.e.
pevceefleefLe-Deemeespe megoer 15 (MejohetefCe&cee) efJe. meb. 1991(meved 1934)
ie=nmLe kee veece-keg. cewvee
ceelee-efhelee-eerceleer ceesefnveer osJeer SJeb eer essueeue pewve
Deepevce yeeee& ele-F&. meved 1952 ceW yeejeyebkeer ceW MejohetefCe&cee kes efove Deeeee&jlve
eer osMeYet<eCe peer cenejepe mes~
#egefuuekee oer#ee-ew$e ke=. 1, F&. meved 1953 kees ceneJeerjpeer DeefleMee #es$e (jepe.) ceW~
Deeefe&kee oer#ee-JewMeeKe ke=. 2, F&. meved 1956 kees ceeOeesjepehegje (jepe.) ceW eeefj$eeeJeleea
108 Deeeee& eer Meebeflemeeiej peer keer hejcheje kes eLece heeOeerMe Deeeee& eer Jeerjmeeiej peer
cenejepe kes kejkeceueeW mes~
meeefnefleke ke=eflelJe-Demeneer, meceemeej, efveecemeej, cetueeeej, keeleb$e-JeekejCe,
<edKeC[eiece Deeefo ebLeeW kes DevegJeeo/erkeeSb SJeb 250 efJeefMe ebLeeW keer uesefKekee~ meved 1995
ceW DeJeOe efJe.efJe. (hewpeeyeeo) eje [er.efued. keer ceeveo GheeefOe mes efJeYetef<ele~
leerLe& efvecee&Ce esjCee-nefmleveehegj ceW pebyeterhe leerLe& kee efvecee&Ce, Meeele leerLe& DeeesOee kee
efJekeeme SJeb peerCeexej, eeeie-Fueeneyeeo (G.e.) ceW leerLekej $e+<eYeosJe lehemLeueer leerLe& kee efvecee&Ce,
leerLekej pevceYetefceeeW kee efJekeeme eLee-YeieJeeve ceneJeerj pevceYetefce kegC[uehegj (veeueboe-efyenej) ceW
vebeeJele& cenue veeceke leerLe& efvecee&Ce, YeieJeeve heg<heobleveeLe keer pevceYetefce keekevoer leerLe& (efveke
ieesjKehegj-G.e.) kee efJekeeme, YeieJeeve heee&veeLe kesJeue%eeveYetefce Deefn$e leerLe& hej leerme eewyeermeer
cebefoj, nefmleveehegj ceW pecyeterhe mLeue hej YeieJeeve MeebefleveeLe-kegbLegveeLe-DejnveeLe keer 31 heg Gegbie
Ke[dieemeve eeflecee efvecee&Ce keer esjCee, ceebieerlegbieer ceW efvecee&CeeOeerve 108 heg Gebgie YeieJeeve $e+<eYeosJe
keer efJeMeeue eeflecee Fleeefo~
ceneslmeJe esjCee-hebeJe<eeae pecyeterhe ceneceneslmeJe, YeieJeeve $e+<eYeosJe Debleje&êre efveJee&Ce
ceneceneslmeJe, DeeesOee ceW YeieJeeve $e+<eYeosJe cenekegbYe cemlekeeefYe<eske, kegC[uehegj ceneslmeJe,
YeieJeeve heee&veeLe pevcekeueeCeke le=leere meneeefyo ceneslmeJe Fleeefo~ efJeMes<ehe mes 21 efomecyej
2008 kees pecyeterhe mLeue hej efJeeMeebefle DeeEnmee meccesueve kee Deeeespeve ngDee, efpemekee
GodIeeve Yeejle keer je^heefle eerceleer eefleYee osJeerefmebn heeerue eje efkeee ieee~
Mew#eefCeke esjCee-pewve ieefCele Deewj ef$eueeske efJe%eeve hej Debleje&êre mebieeser, jeêre
kegueheefle meccesueve, Feflenemekeej meccesueve, veeeeOeerMe meccesueve SJeb Deve Deveske jeêreDebleje&êre mlej kes mesefceveej Deeefo~
jLe eJele&ve esjCee-pecyeterhe %eevepeesefle (1982 mes 1985), meceJemejCe eerefJenej
(1998 mes 2002), ceneJeerj peesefle (2003-2004) kee Yeejle YeceCe~
Fme ekeej efvele vetleve YeeJeveeDeeW keer peveveer hetpe ceeleepeer efejkeeue leke Fme JemegOee
kees megMeesefYele kejleer jnW, ener cebieue keecevee nw~
(7)
(8)
efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve-mebef#ehle heefjee
Jeerj %eeveesoe ievLecee}e kes efMejesceefCe mebj#eke
-heer"eOeerMe #eguueke ceesleermeeiej

efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve keer mLeehevee hetpe ieefCeveerecegKe eer %eeveceleer
ceeleepeer keer esjCee mes meved 1972 ceW jepeOeeveer efouueer ceW ngF& Leer~ mebmLeeve kee cegKe
keeee&uee meved 1974 ceW nefmleveehegj cesW eejbYe ngDee~ Fme mebmLeeve kes Devleie&le Deveske
ieefleefJeefOeeeB nefmleveehegj ceW leLee Deve$e eue jner nQ1. meved 1972 mes Jeerj %eeveesoe eb Leceeuee kes Devleie&le ueeKeeW ebLe ekeeefMele nes jns ~nQ
2. meved 1974 mes Fme mebmLeeve kes cegKehe$e kes he ceW mecei%eeve efnvoer ceeefmeke
heef$ekee kee efvejblej ekeeMeve nes jne nw~
3. meved 1974 mes 1985 leke nefmleveehegj ceW pecyeterhe jevee kee efvecee&Ce keee& ngDee~
4. meved 1974 mes Deye leke pecyeterhe jevee kes Deefleefje Deveske efpevecebefojeW kee efvceee&Ce
ngDee nw-keceue cebefoj, leerve cetefle& cebefoj, Oeeve cebefoj, MeebefleveeLe cebefoj, Jeemeghetpe cebefjo,
cebefoj, meneket cebefoj, efJeeceeve yeerme leerLekej cebefoj, DeeefoveeLe cebefoj, Deeheo cebefoj,
$e+<eYeosJe keerefle&mlebYe, mJeefCe&ce lesjnerhe jevee SJeb veJeenMeebefle efpevecebefoj~
5. pecyeterhe hegmlekeeuee efpemeceW ueieYeie 15000 ebLe mebenerle nQ~
6. Ceceeskeej ceneceb$e yeQke efpemeceW YeeeW eje efueKekej Yespes iees Ceceeskeej ceb$e
pecee efkees peeles nQ~
7. mecee-mecee hej efMe#eCe-eefMe#eCe efMeefJejeW leLee mebieesefeeW kes Deeeespeve efkees
peeles nQ~
8. eeef$eeeW kes Meg Yeespeve kes efueS jepee eseebme Yeespeveeuee kee mebeeueve~
9. eeef$eeeW kes "njves kes efueS DeeOegefveke megefJeOeeege [eruekeme heuewdme Jeeueer keF&
Oece&MeeueeDeeW leLee keesef"eeW SJeb yebieueeW kee efvecee&Ce efkeee ieee nw~
10. pecyeterhe heefjecee kes efueS veewkee efJenej, SsjeJele neLeer leLee ceveesjbpeve nsleg
efceveer ^sve, Petues Deeefo nQ~
11. %eeveceleer keuee cebefojced ceW nefmleveehegj kes eeeerve Fef leneme mes mebbyebefOele PeeBfkeeeB
e nQ~
12. leerLekej pevceYetefceeeW keer Jebovee mes meceefvJele nerjke peebleer Skemeesme~
efouueer, cesj", cegpehehejveiej, nefjej, PeeBmeer, eflepeeje Deeefo mes pecyeterhe mLeue
leke Deeves kes efueS efove Yej yemeW efceueleer jnleer nQ~
efo. pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve kes Devleie&le YeieJeeve ceneJeerj pevceYetefce kegC[uehegj
(veeueboe) efyenej ceW YeJe vebeeJele& cenue leerLe& leLee eeeie-Fueeneyeeo (G.e.) ceW efveefce&le
leerLekej $e+<eYeosJe lehemLeueer leerLe& kee Yeer mebeeueve neslee nw~
pecyeterhe SJeb Deve jeveeDeeW kes oMe&ve nsleg nefmleveehegj heOeejkej DeeOeeeflceke SJeb
Meejerefjke megKe keer eeefhle kejW~
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
eerceleer efvece&}e pewve Oe.he. mJe. eer hesceevo pewve, lelheg$e heoerhe kegceej pewve, Kee
jer yeeJe}er, efouueer~
eerceleer megceve pewve Oe.he. eer efoeqiJepee eEmen pewve, Fboewj~
eer ceneJeerj hemeeo pewve mebIeheefle, peer-19, meeTLe SkemesvMeve, veF& efouueer~
eer censv heeue njsv kegceej pewve, metjpece} efJenej, efouueer~
eerceleer ceesnveer pewve Oe.he. eer megveer} pewve, heerle efJenej, efouueer~
eer osJesvo kegceej pewve (Oeens[e Jee}s) ieg[ieeBJe (nefj.)~
eerceleer Meejoe jeveer pewve Oe.he. mJe. efjKeyeebo pewve, yeengyeueer SvkeuesJe, efouueer-92~
[e@. osJesv kegceej pewve, Yeesheeue (ce.e.)
eerceleer mebieerlee pewve Oe.he. eer mebpeerJe kegceej pewve, Mesjkees (efyepeveewj) G.e.
eer Deefveue kegceej pewve, oefjeeiebpe, efouueer
eer yeer.[er. ceoveeFke, cegcyeF&
eer Oevekegceej pewve, yeengyeueer SvkeuesJe, efouueer-92~
eer efpelesv kegceej pewve SJeb eerceleer megveerlee pewve keesef[ee, heueesefj[e, et.Sme.S.
eer celeer efJeceuee os Jeer pew ve Oe.he. eer Dees ceekeeMe pewve, mJeeefueke veiej, nefjej (Gej
eKeb[)~
eer Deefcele pewve SJeb mebYeJe pewve megheg$e eerceleer Deveerlee pewve Oe.he. eer cetueebo pewve heeveer,
efomehegj (keecehe) Deemeece~
eerceleer Deefpele kegceejer pewve Oe.he. eer censv kegceej pewve, Deesyesoguueeiebpe (jeemesve) ce.e.~
Jeerj %eeveesoe ievLecee}e kes hejce mebj#eke

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
eer ceeBieer}e} yeeyet}e} hene[s, nwojeyeeo (DeevOe heosMe)~

[e@. hekeeMeevo pewve, 792 efJeJeskeevebohegjer, efmeefJe} }eFve, meerleehegj (G.he.)~
eer megcele hekeeMe pewve, ieppet keje, Meenoje, efouueer~
eer megveer} kegceej pewve, eje-megveer} wkemeeF&ume, mejOevee (cesj") G.he.~
eer hekeeMe ebo Decees}ke ebo pewve meje&He, meveeJeo (ce.he.)~
eer heegcve kegceej peJesjer, jeskeef[ee}sve, yeesjerJe}er (Jesm) cegbyeF&~
eerceleer Ge|ce}e osJeer Oe.he. eer keevleer hemeeo pewve, $e+<eYe efJenej, efouueer~
eerceleer G<ee pewve Oe.he. eer efJece} hemeeo pewve, $e+<eYe efJenej, efouueer~
eer Deevevo hekeeMe pewve (meewjce Jee}s) , ieebOeerveiej, efouueer~
eerceleer meefjlee pewve Oe.he. eer jepekegceej pewve, efkeoJeF& veiej, keevehegj~
mJe. eerceleer kew}eMeJeleer Oe.he. eer kew}eMe ev pewve , leesheKeevee yeepeej, cesj"~
eer Yeevesv kegceej pewve, eje-eer efJeee pewve, Yeiele eEmen ceeie&, peehegj~
eer heoerhe kegceej Meeeqvle}e} efye}e}e, Devetheveiej, Fboewj, (ce.he.)~
eer megjsMeebo heJeve kegceej pewve, yeejeyebkeer (G.e.)~
eer veLeceue heejmeceue pewve, keuekeee-7~
eerceleer mJe. MeebleeyeeF& Oe.he. eer keceueebo pewve, meveeJeo (ce.e.)~
eer heebo pewve keeefjee, efouueer
eer DeeMeg pewve, keeuekee peer, veF& efouueer
Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee
veJeosJelee hetpeve
-ieefCeveer Deeefe&kee %eeveceleer
-ieerlee vo-
Deefjnble efmeeeee& hee"ke, meeOeg ef$eYegJeve Jebe nQ~

efpeveOece& efpeveDeeiece efpevesej, cetefle& efpeveie=n Jebe nQ~~
veJe osJelee es ceeve peie ceW, nce meoe Deee& kejW~
Deeeve kej LeeheW eneB, ceve ceW Delegue ee OejW~~
eR Den&eflmeeeeeexheeOeeemeJe&meeOeg efpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueemecetn! De$e DeJelej DeJelej mebJeew<ed Deeeveveb~
eR Den&eflmeeeeeexheeOeeemeJe&meeOeg efpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueemecetn! De$e efle efle ": ": mLeeheveb~
eR Den&eflmeeeeeexheeOeeemeJe&meeOeg efpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueemecetn! De$e cece meefVeefnlees YeJe-YeJe Je<ed meefVeOeerkejCeb~
-DeLeeke-
iebieeveoer kee veerj efvece&ue, yeee ceue OeesJes meoe~

Deblej ceueeW kes #eeueves kees, veerj mes hetpetB cegoe~~
veJeosJeleeDeeW keer meoe pees, Yeefe mes Deee& kejW~
meye efmeef veJeefveefOe efjef cebieue, heee efMeJekeeblee JejW~~1~~
eR Den&eflmeeeeeexheeOeeemeJe&meeOegefpeveOece&efpeveeieceefpeveewleewleeueesYees
pevcepejece=legefJeveeMeveee peueb efveJe&heeceerefle mJeene~
kehet&j efceefele iebOe ebove, osn leehe efv eJeejlee~
legce heeo hebkepe hetpeles, ceve leehe legjleefnb Jeejlee~~
veJeosJeleeDeeW keer meoe pees, Yeefe mes Deee& kejW~
mebmeejleeheefJeveeMeveee eboveb efveJe&heeceerefle mJeene~
#eerjesoOeer kes hesve mece efmele, lebogueeW kees ueeekes~
Gece DeKebef[le meewKe nsleg, hebgpe veJemeg e{eekes~~
(2)
kece&onve efJeOeeve
veJeosJ eleeDeeW keer meoe pees, Yeef e mes Deee& kejW~

De#eeheoeehlees De#eleb efveJe&heeceerefle mJeene~
echee ecesueer kes Je[ e, veevee megi eefvOele ues efuees~
YeJe kes efJepeslee Deehekees, hetpele megceve Dehe&Ce efkees~~
keeceyeeCeefJeOJebmeveee heg<heb efveJe&heeceerefle mJeene~
heeeme ceOegj hekeJeeve ceesoke, Deeefo kees Yej Leeue ceW~
efvepe Deelce Dece=le meewKe nslet, hetpentB vele Yeeue ceQ~~
#egOeejesieefJeveeMeveee vewJeseb efveJe&heeceerefle mJeene~
kehet&j peesefle peieceies, oerheke efueee efvepe neLe ceW~
legce Deejleer lece Jeejleer, heeTB meg% eeve ekeeMe ceQ~~
ceesnevOekeejefJeveeMeveee oerheb efveJe&heeceerefle mJeene~
oMeiebOeOethe Deveth e megj efY ele, Deefive ceW KesTB meoe~
efvepe DeelceiegCe meewjYe G"s, neW kece& meye cegPemes efJeoe~~
Dekece&onveee Oetheb efveJe&heeceerefle mJeene~
Debietj DecejKe Deece Dece=le, heue YejeTB Leeue ceW~
Gece Devethece cees#e heue kes, nsleg hetpetB Deepe ceQ~~
(3)

cees#eheueeehlees heueb efveJe&heeceerefle mJeene~
peue iebOe De#ele heg<he e, oerheke megOethe heueeIe& ues~
Jej jlve$ee efveefOe ueeYe en, yeme DeIe& mes hetpele efceues~~
DeveIe&heoeehlees DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
oesne- peueOeeje mes efvele ceQ, peie keer Meebefle nsle~
veJeosJeeW kees hetpentB, ee Yeefe mecesle~~10~~
Meeblees MeebefleOeeje~
veeveeefJeOe kes megceve ues, ceve ceW yeng nj<eee~
ceQ hetpetB veJe osJelee, heg<heebpeueer e{ee~~11~~
efoJe heg<heebpeefue~
peehe- eR Den&eflmeeeeeexheeOeeemeJe&meeOegefpeveOece&efpeveeiece efpeveewleewleeueesYees vece:~
peeceeuee
-meesj"e-
efeefebleeceefCejlve, leerve ueeske ceW es nes~

ieeTB iegCeceefCeceeue, peeJebles Jeleex meoe~~1~~
(eeue-ns oerveyevOeg eerheefle......)
pee pee eer Deefjnble osJeosJe nceejs~

pee Ieeefleee kees Ieele mekeue pebleg Gyeejs~~
pee pee eefme efme keer ceQ Jebovee keB~
pee De kece&cege keer ceQ Dee&vee keB~~2~~
Deeeee& osJe iegCe eerme Oeej jns nQ~
oer#eeefo os DemebKe YeJe leej jns nQ~~
(4)
kece&onve efJeOeeve
pewJeble GheeOeee ieg %eeve kes Oeveer~

mevceeie& kes GheosMe keer Je<ee& kejW Ieveer~~3~~
pee meeOeg De"eF&me iegCeeW kees OejW meoe~
efvepe Deelcee keer meeOevee mes egle ve neW keoe~~
es hebehejceosJe meoe Jebe nceejs~
mebmeej efJe<ece efmebOeg mes ncekees Yeer GyeejW~~4~~
efpeveOece& ee meJe&oe euelee ner jnsiee~
pees Fmekeer MejCe ues Jees meguePelee ner jnsiee~~
efpeve keer OJeefve heeret<e kee pees heeve kejWies~
YeJe jesie otj kej Jes cegefe keeble yeveWies~~5~~
efpeve ewle keer pees Jebovee ef$ekeeue kejs nQ~
Jes efeledmJehe efvele Deelce ueeYe kejs nQ~~
ke=ef$ece Je Deke=ef$ece efpeveeueeeW kees pees YepeW~
Jes kece&Me$eg peerle efMeJeeuee ceW pee yemeW~~6~~
veJe osJeleeDeeW keer pees efvele DeejeOevee kejW~
Jes ce=legjepe keer Yeer lees efJejeOevee kejW~~
ceQ kece&Me$eg peerleves kes nsleg ner pepetB~
mechetCe& %eeveceleer efmeef nsleg ner YepetB~~7~~
oesneveJeosJeeW kees YeefeJeMe, keesef keesef eCeece~
Yeeer kee heue ceQ entB, efvepeheo ceW efJeeece~~8~~
eR Den&e flmeeeeeexheeOeeemeJe&meeOegefpeveOece&e fpeveeieceefpeveewl eewleeueesYees peeceeuee hetCee&Ie........~
MeebefleOeeje, heg<heebpeefue:~
-ieerlee bo-
pees YeJe eeYeefe mes, veJeosJelee hetpee kejW~

Jes meye Decebieue oes<e nj, megKe Meebefle ceW Petuee kejW~~
veJeefveefOe Delegue Yeb[ej ues, efhej cees#e megKe Yeer heeJeles~
megKeefmebOeg ceW nes ceive efhej, eneB hej keYeer ve DeeJeles~~9~~
~~ FleeMeerJee&o: ~~
(6)
kece&onve efJeOeeve
oes iees$e Deblejee heeBe Dee<e& ceW ieees~

meye Ske meew De[leeefueme nQ Yeso yeleees~~
Fve meyekees veeMe kejkes ner efme keneles~
nce ef me Jebovee mes YeJe ogKe kees efceeles~~4~~
`
eer kece&onve efJeOeeve
cebieueeejCe
-Mesj bo-
efmeeW kees vecetB neLe pees[ MeerMe vecee kes~

es efmeef meewKe os jns nQ heehe veMeekes~~
DenleosJe kees vecetB es cegefe kes veslee~
Deeeee& GheeOeee meeOeg Oece& eCeslee~~1~~
es meeOeg kece& veeMeves ceW ye ke#e nQ~
DenleosJe eej Ieeeflekece& cege nQ~~
efmeeW ves meJe& kece& kees efvece&tue kej efoee~
ke=leke=le nges ueeske DeeYeeie hee efueee~~2~~
%eeveeJejCe kes heeBe Yeso Meee ceW ieees~
veJe Yeso oMe&veeJejCe kes meeOeg yeleeeW~~
oes Jesoveere ceesnveere Yeso De"eFme~
Deeet kes eej veecekece& $edeeveJes keefLele~~3~~
ceQ kece&onve hetpee jevee keB DeYeer~

Jemegkece&veeMe nesJeW en YeeJevee DeYeer~~
peye leke ve cees#e heeTB efmeeW keer nw MejCe~
eefle#eCe mecee-mecee Yeer nes efme mcejCe~~5~~
DeLe efJeefOee%eeefle%eeheveee ceb[uemeesheefj heg<heebpeefueb ef#ehesled~
N: M
eer kece&onve hetpee

-DeLe mLeehevee (MebYeg bo)-
ns efme eYees! legce Dee" kece&, efJejefnle iegCe Dee" meceefvJele nes~
Deefce he=efLeJeer hej efle jns, %eeveecyegefOe efmejceeheefle nes~~
meceleejme DeemJeeoer cegefveieCe, efvele efme iegCeeW kees Oeeles nQ~
nce hetpeW legce Deeeveve kej, efpememes meye kece& veMeeles nQ~~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefmecetn! De$e DeJelej DeJelej
mebJeew<ed Deeeveveb~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefmecetn! De$e efle efle ":
": mLeeheveb~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefmecetn! De$e cece meefVeefnlees
YeJe YeJe Je<ed meefVeOeerkejCeb~
-DeLe Deke-MebYeg bo-
eer efmemegeMe mece GppJeue peue, ueskej Peejer Yej ueees nQ~
efvepe mecejme megKe heeves nslet, eYeg ejCe e{eves Deees nQ~~
Fke meew De[leeefueme eke=efle veeMe, $ewueeskee efMeKej hej pee hengBeW~
Ssmes efmeeW keer hetpee kej, nce Yeer eerefme efveke hengBeW~~1~~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: pevcepejece=legefJeveeMeveee
peueb efveJe&heeceerefle mJeene~
eer efme iegCeeW mece Deefle Meerleue, ebove efIemekej ues Deees nQ~
efvepe keer Meerleuelee heeves kees, eYeg ejCe e{eves Deees nQ~~
Fke meew De[leeefueme eke=efle veeMe, $ewueeskee efMeKej hej pee hengBeW~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: mebmeejleeheefJeveeMeveee
eboveb efveJe&heeceerefle mJeene~
(8)
kece&onve efJeOeeve
eer efme meewKe mece Keb[jefnle, GppJeue lebogue ues Deees nQ~
efvepe Deelce meewKe heeves nslet, eYeg hebgpe e{eves Deees nQ~~
Fke meew De[leeefueme eke=efle veeMe, $ewueeskee efMeKej hej pee hengBes~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: De#eeheoeehlees De#eleb
efveJe&heeceerefle mJeene~
eer efmeiegCeeW mece Deefle megiebOe, heg<heeW kees egvekej ueees nQ~
efvepe iegCe megiebOe heeves nslet, eYeg ejCeeW heg<he e{ees nQ~~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: keeceyeeCeefJeOJebmeveee heg<heb
eer efme hegef mece veeveeefJeOe, hekeJeeve yeveekej ueees nQ~
efvepe Deelce le=efhle heeves nslet, eYeg ejCe e{eves Deees nQ~~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: #egOeejesieefJeveeMeveee vewJeseb
eer efme %eeve mece peeseflece&e, kehet&j peueekej ueees nQ~
efvepe %eevepeesefle heeves nslett, nce Deejefle kejves Deees nQ~~
Fke meew De[leeefueme eke=efle veeMe, $ewueeskee efMeKej hej peehengBes~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: ceesnevOekeejefJeveeMeveee
oerheb efveJe&heeceerefle mJeene~
eer efme iegCeeW keer megjefYe meMe, JejOethe megiebefOele ueees nQ~
efvepe Deelce megjefYe heeves nslet, Deiveer ceW Oethe peueees nQ~~
(9)
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: Dekece&onveee Oetheb
eer efme megKeece=le meMe ceOegj, jme Yejs yengle heue ueees nQ~
efvepe cees#e megheue nslet YeieJeved! heue Deepe e{eves Deees nQ~~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: cees#eheueeehlees heueb
eer efme iegCeeW kes mece DeveIe&, en DeIe& mepeekej ueees nQ~
efvepe leerve jlve heeves nslet, eYet ejCe e{eves Deees nQ~~
eR meJe&kece&efJeefveceg&e-eerefmehejcesefYe: DeveIe&heoeehlees DeIe
-meesj"e-
eer efme ejCeeype, ceve mes peueOeeje keB~

hetCe& Meebefle meeceepe, efceues ef$epeie ceW Meebefle nes~~10~~
Meeblees MeebefleOeeje~
eer efme ejCeeype, heg<heebpeefue ceve mes keB~
efceues efmeef meeceepe, ef$eYegJeve keer megKe mebheoe~~11~~
efoJe heg<heebpeefue:~
DeLe eleske DeIe& (148 DeIe&)

-oesne-
og kece& Deefj veeMe kes, efvepe mJeleb$e heo eehle~

heg<heebpeefue kej hetpeles, nesJeW efvepeiegCe eehle~~
Fefle ceb[uemeesheefj heg<heebpeefueb ef#ehesled~
(10)
kece&onve efJeOeeve
DeLe eLeceJeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

(%eeveeJejCe kes veeMeke efmehejceser kes 5 DeIe&)
-MebYeg bo-
ceefle%eeve Yeso nQ leerve Meleke, eerme Je mebKeeleerles Yeer~

meyekee DeeJejCe efJeveeMe efkeee, heeee efvepe kee heo legceves ner~~
efvepe kes ceefle%eeve efJekeeme nsleg, efmeeW keer hetpee kejles nQ~
efvepe %eevepeesefle eieefle nesJes, Fme nslet Deee& kejles nQ~~1~~
eR DeefYeefveyeesOekeJeejke-efJeveeMekeee eer efmehejcesefves DeIe
heeerme Yeso egle ieejn Debie, De eewon hetJe& kenees nQ~
Fve meyekes Yeso DemebKeeles Yeer, egle ceW cegefve ves ieees nQ~~
Fvemes efJejefnle kesJeue%eeveer, efmeeW keer hetpee kejles nQ~
eR egle%eeveeJejCekece&efJeceg eee eer efmehejcesefves DeIe
peieefJeegle DeJeefOe%eeve n efJeOe, ee DemebKeele YesoeW egle nQ~
meyekee DeeJejCe efJeveeMe efkeee, FmeefueS %eeve legce DeveJeefOe nw~~
#eeesheMece %eeve Metve #eeefeke, %eeveer keer hetpee kejles nQ~
eR DemebKeeleueeskeYesoefYeVe-DeJeefO e%eeveeJejCekece&-efJeceg eee
eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
cevehee&e %eeve efefJeOe GmeceW, Yeer Yeso DemebKeeles ceeveW~
Gve meye DeeJejCe jefnle efmeeW, kee hetCe& %eeve ef$eYegJeve peeves~~
cevehee& e%eeve eehle nsl et efmeeW keer hetpee kejles nQ~
eR DemebKeekeejceve:hee&e-%eeveeJejCekece&efJecegeee eer efmehejcesefves
DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(11)
n Je DeefKeue heee&eeW kees, en kesJeue%eeve peeve ueslee~

Fmekee DeeJejCe efJeveeMe efkeee, ef$eYegJeve kees Ske meeLe osKee~~
nce kesJeue%eeve nsleg kesJeue, efmeeW keer hetpee kejles nQ~
eR efveefKeueiegCeheee&e-DeJeyeesOekekesJeue%eeveeJejCeefJ eceg eee
eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&-
pees kesJeue%eeve eehle kejkes, ef$eYegJeve kees egieheled peeve jns~

Glheeo veeMe De OeewJe meefnle, meye efme hejce Deevebo uenW~~
YeJekeejCe meye efJeOJebme efkeee, nce Gvekeer hetpee kejles nQ~
eR efejlejmebmeejkeejCe-De%eeveefveOet&le-kesJeue%eeveeefleMeemecheVeeer efmehejcesefves hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
Meeblees MeebefleOeeje~ efoJe heg<heebpeefue:~
-oesne-
efvele efvejbpeve osJe, DeefKeue Decebieue kees njW~

efvele keB ceQ mesJe, cesjs keceepeve njW~~1~~
DeLe efleereJeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

(oMe&veeJejCe veeMeke efmehejceser kes 9 DeIe&)
-vejsv bo-
e#etoMe&ve JeCe& efJ e<ee keer, meee kees DeJeueesk es~

e#eg FefveeJejCe #eeesheMece mes neslee veerkes~~
Yeso DemebKeeleeW egle Fvemes, jefnle efme kees OeeGB~
hejceevebo megKeece=le heerkej, YeJe YeJe JeeefOe veMeeTB~~1~~
eR e#egoMe&veeJejCekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
mebmheMe&ve jmevee Je IeeCe, De ees$esefve mes neslee~
en Dee#egoMe&v e mebmeejer, meye peerJ eeW kes neslee~~
(12)
kece&onve efJeOeeve
Fmekee meye DeeJejCe efJeveeMee, Gve efmeeW kees OeeTB~

eR Dee#egoMe&veeJejCekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene
~
DeJeefO e%eeve kes henues DeJeOeeroMe&v e meod er kees~
neslee Gmekes DeeJejCeeW kees veeMe efkeee vele Gvekees~~
#eeesheMece oMe&ve mes efJejefnle, meye efmeeW kees OeeTB~
eR DeJeefOeoMe&veeJejCekece&efJecegeeeeer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Yetle YeefJe<eled Jele&ceeve keer, Je Je heee&eeW kees~
egi eheled osKes kesJeueoMe&v e, vecetB meoe ceQ Fmekees~ ~
kesJeueoMe&ve jpe kees veeMee, Gve efmeeW kees OeeTB~
eR kesJeueoMe&veeJejCekece&efJecegeeeeer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
eueles yew " s DeLeJee mees l es , peve ues ues l es efv ee~
Fmekes JeMe ceW meye mebmeejer, cenejesi e en efvee~~
efpeveves veeMee mJeelceOeeve mes, Gve efmeeW kees OeeTB~
eR efveekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Ssmee meesJ es keesF & peieeJes, ves$e Keesu e veefn b heeJes~
efv ee ef v ee kece& Goe mes , Ss meer veeRo meleeJes~ ~
Fmekees veeMee DeelceOeeve mes, Gve efmeeW kees OeeTB~
eR efveeefveekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efkebefeled DeebKe Kegueer Yeer meesJes, keg keg peielee jnlee~
eeuee nukeer efvee efhej Yeer, %eeveMetve ner jnlee~~
efvepe Deelece DevegYeJe mes veeMee, Gve efmeeW kees OeeTB~
eR eeueekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(13)
Ssmeer efv ee ueej yens De, Debi e eueeeue nesles~

eeueeeeuee veeRo meleeJes, iee { veeRo ceW meesl es ~ ~
mJeelcemegOeejme heerkej veeMee, Gve efmeeW kees OeeTB~
eR eeueeeeueekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
meesles ceW yeesues G"kej keg, keee& kejs efhej meesJes~
efhej Yeer Yeeve jns vee keg Yeer, Ssmeer efvee nesJes~~
veeMe efkeee mleeveie=ef en, Gve efmeeW kees OeeTB~
eR mleeveie=efkece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&-
kesJeueoMe&ve mekeue efJeceue nw, egieheled eflengbpeie osKes~

Fme DeeJejCe jefnle efmeeW kees, pepele efvepeelece osKeW~~
efvepe Megelece DevegYeJe nslet, meye efmeeW kees OeeTB~
eR mekeueoMe&veeJejCekece&efJecegeee eer efmehejcesefves hetCee&Ie efveJe&heeceereJeene~
fle m
-oesne-
jeie s<e ceo ceesn kees, peerle ngS efpeve Keele~

heg<heebpeefue ejCeeW keB, pepetB veceekej ceeLe~~1~~
(14)
kece&onve efJeOeeve
Deefj Mee efJe<eeefoke Deefve JemlegSb meYeer~

nesleer Demeelee kes Goe mes og:Keoeefe Yeer~~
Fme kece& kees efJeveeMe hetCe& meewKe pees OejW~
Gve efmeeW kees pepeW efvepeelce meewKe kees YejW~~2~~
eR DemeeleeJesoveerekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&-
mebmeej ceW meelee Je Demeelee mes peerJe es~

megKe og: Ke Yeesi eles nQ Jesoveer e kece& mes~ ~
eR Jesoveerekece&jefnleee eer efmehejcesefves hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
-oes ne-
mJeelce meewKe heeret<e jme, efvePe&jCeer Jee Deehe~

heg<heebpeefue mes hetpeles, efces mekeue mebleehe~~1~~
DeLe ceb[uemeesheefj elegLe&Jeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

(ceesnveere veeMeke efmehejceser kes 28 DeIe&)
-eefiJeCeer bo-
-Mesjbo-
kece& efceLeelJe mes Deelce ee ve nes~

veeMe kes Deehe ner efme Deelcee ngS~~
veeLe! mecekelJe oerpes cegPes Deepe ner~
ceQ pepetB Yeefe mes Ske ner mJeeLe& nw~~1~~
eR efceLeelJekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Yeespeve Jemeve eer megiebOe Je megKe kejW~

meelee Goe mes peerJe FvnW eehle ner kejW~~
eR meeleeJesoveerekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
mele Pet"s heoeLee&efo ceW pees eer~

efcee kees veeMe kes efme Deelcee ngS~~
leermejs YeeJe kees veeMe keerpes eYees!
eR meceeficeLeelJekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
DeLe le=leereJeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

(JesoveereveeMeke efmehejceser kes 2 DeIe&)
(15)
Meg mecekelJe vee nes ceefueve oes<e neW~

Deehe meceked eke=efle veeMe kes efme nes~~
eue ceefueve oes<e mes Metve mecekelJe oes~
eR mecekelJeeke=efleefceLeelJekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe
pees DevebleeW YeJeeW kee kene nsleg nw~
es Deveb l eeveg y eb O eer ceneees O e nw ~ ~
veeMe kes efme nes efme ceQ Yeer yevetB~
eR DevebleevegyebefOe-eesOekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe
ceeve efceLeelJe meneeefj mebmeej ceW~
veeMe kes Deehe cegkelebievee kees Jejer~~
mJeeefYeceeveer yevetB mJeelcemebheod YeB~
eR DevebleevegyebefOe-ceevekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe
Jeb evee veece ceeee mes ef l ee& i ieleer~
es Deveb l eeveg y eb O eer Ye c eeJeW eneB ~ ~
veeMe kes Deehe cegeerjcee JeMe efkeee~
eR DevebleevegyebefOe-ceeeekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe
ueesYe efceLeelJe mebieer ueeJes meoe~
DeelceIeeleer efkeee veeMe Fmekee eYees~~
(16)
kece&onve efJeOeeve
Oeej meb l ees < e heeTb ef v epeeveb o kees ~

eR DevebleevegyebefOe-ueesYekece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe
-eewheeF&-
eesOe DeeleeKeeveeJejCeer, Fmes Ieele eYeg ves efMeJe hejCeer~

ceQ Yeer mJeelce #ecee iegCe heeTB, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~8~~
eR DeeleeKeeveeJejCeeesOekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe
DeefmLemeceeve ceeve pees ceevee, veeMe efkeee legceves YeJenevee~
ceQ Yeer mJeeefYeceeve eieeTB, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~9~~
eR DeeleeKeeveeJejCeceevekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe
ces<e meeRie mece otpeer ceeee, ve efkeee efMeJeheo kees heeee~
ceve Jee leve kees mejue yeveeTB, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~10~~
eR DeeleeKeeveeJejCeceeeekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe
ueesYe ke<eee DeeleeKeeveer, DeCegele keer Yeer kejleer neveer~
ceQ Yeer mJeelcemegOeejme heeTB, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~11~~
eR DeeleeKeeveeJejCeueesYekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe
eleeKeeveeJejCe eesOe kes, Goe ngS mebece veefnb eies~
DeCegele keer Meeer eieeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~12~~
eR eleeKeeveeJejCeeesOekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe
(17)
ceeve ke<eee leermejer ceeveer, ceneeleeW keer kejleer neveer~~

osMeeleer yeve kece& veMeeTb, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~13~~
eR eleeKeeveeJejCeceevekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe
ceeee eleeKeeveeJejCeer, Fmekees veeMee eYeg efMeJehejCeer~
Fmekes jns osMeele heeTB, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~14~~
eR eleeKeeveeJejCeceeeekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe
ueesYe ke<eee leermejer ceeveer, cegefve kes veneR kens efpeveJeeveer~
Fmekees veeMe mJeelceefveefOe heeTb, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~15~~
eR eleeKeeveeJejCeueesYekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe
nw mebpJeueve eesOe Fme peie ceW, peuejsKee mece jnlee cegefve ceW~
Fmes veeMe mebece efveefOe heeTb, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~16~~
eR mebpJeueveeesOekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
eewLeer ceeveke<eee yeKeeveer, ceneeleer yeve mekeles eeCeer~
Fmekees ve efkeee iegCe ieeTB, efme eYet kees ceve ceW OeeTB~~17~~
eR mebpJeueveceevekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
ceeee mebpJeueveer cegefve ceW Yeer, eLeeKeele veefnb nesves osleer~
legceves veeMe efkeee iegCe ieeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~18~~
eR mebpJeueveceeeekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
ueesYe ke<eee elegLeea cegefve kes, leere jns efJekeLeeefoke eieW~
Fmemes jefnle Deehe iegCe ieeTb, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~19~~
eR mebpJeueveueesYekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
vees ke<eee nw neme veece keer, Fmekes Goe nbmeer nw Deeleer~
Fmemes jefnle efmeiegCe ieeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~20~~
eR nemekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(18)
kece&onve efJeOeeve
keveke keeefceveer iesneoer ceW, jleer Goe mes eerleer FveceW~

Oece& eerefle nslet iegCe ieeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~21~~
eR jeflekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jemleg Deefve osKe Dejleer nes, otj kejW cegefve efvepe ceW jle nes~~
Fmemes jefnle efmeiegCe ieeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~22~~
eR Dejeflekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
F efJeeesie Deefve eesie mes, Meeske eie neslee meye peve kes~
Fmekes veeMe nsleg iegCe ieeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~23~~
eR MeeskeMebkeeefveJeejkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
ceve ceW nes Deefve mes Yeerleer, Yee kes Goe og:Ke en jerleer~
Fmemes jefnle Deehe iegCe ieeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~24~~
eR YeeYebpekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efvebe Jemleg mes nesleer iueeveer, Goe pegieghmee mes en ceeveer~
Fmekes veeMe nsleg iegCe ieeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~25~~
eR pegieghmeeefeefkelmekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
eerJeso Goe nesves mes, veejer vej mes eerleer Jelex~
Fmes veeMe efvepe mecejme heeTB, efmeeYet kees MeerMe veceeTB~~26~~
eR eerJesoefJeOJebmekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
hegbJesoer eer keer Fe, kejlee Jeso Goe mes mJese~
hejceyee heoJeer kees heeTB, efmeeYet kees ceve ceW OeeTB~~27~~
eR hegbJesoefveJeejkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
vej veejer oesveeW keer Fe, Jeso vehegbmeke Goe Dehes#ee~
JesoveeMe efvepe ceW jce peeTB~ efmeeYet kees DeIe& e{eTB~~28~~
eR vehegbmekeJesoefvevee&Mekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(19)
-hetCee&Ie&-eefiJeCeer bo-
ceesnveerkece& kees veeMe kes efme nes, oes<e mes Metve nes Jeerlejeieer legcneR~
veeLe! cesjs meYeer oes<e kees veeefMees, ceQ pepetB Yeefe mes Ske ner mJeeLe& nw~~29~~
eR eyeueceneceesnkece& efJecegeee eer efmehejcesefves hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJee
ne~
-oes ne-
ueeskeefMeKej hej jepeles, Meg efme YeieJeeve~

megceve e{ekej hetpeles, efceues efvepeelece Oeece~~1~~
DeLe hebeceJeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

(Deeegkece&veeMeke efmehejceser kes 4 DeIe&)
-jesuee bo-
vejkeeW ceW pee peerJe, lesbefleme meeiej leke Yeer~

Yeesies og:Ke DeleerJe, ieCeOej ken ve mekeW Yeer~~
vejkeeet kees veeMe, efme yeves efMeJe mJeeceer~
Fmekee keB efJeveeMe, vecetB efme Devegieeceer~~1~~
eR vejkeeeg:kece&efveJeejkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
leerve heue Glke=, efleeeeeg kener nw~
eebme kes De"jn Yeeie, Deeeg peIeve jner nw~~
og: Ke DemebKe ekeej, eflee&i ieefle ceW heees~
ueerpes veeLe! Gyeej, veceBt efme efMej veees~~2~~
eR eflee&ieeeg:kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
leer v e heue Glke= , Yees i eYet e f c e ceW ceeveer ~
ceveg<e Deeeg vej F, ceOece yengefJeOe ceeveer~~
eebme kes De"jn Yeeie, Deeeg peIeve cevegpe keer~
veeMe efkeee eYeg Deehe, vecetB efme heo efvele ner~~3~~
eR ceveg<eeeg:kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
osJ e Deeeg Glke= , leW ef l eme meeiej ceeveer ~
peIeve Deeeg ome menme, Je<e& kens efpeveJeeveer~~
(20)
kece&onve efJeOeeve
Fmekees veeMe efpevesv, Deehe efmeheo heeee~

veceles Fv vejs v , ceQ Yeer MejCes Deeee~~4~~
eR osJeeeg:kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&-
DeJeieenve iegCe heee, efvehece megKe kes Yeesieer~

efvejJeefOemegefmLele ceeve, efmeefJeOetheefle eesieer~~
Sssmes efme ceneve, efv eleeefl e Yeefe ye{ eTB~
efceues efvepeelece %eeve, JemegefJeOe DeIe& e{eTB~~5~~
eR Deeeg:kece&efJecegeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-meesj"e-
veecekece& mes otj, DeMejerjer efmeelcee~

heg<heebpeefue mes hetpe, %eeveMejerjer ceQ yevetB~~1~~
DeLe <eJeuees (oues) ceb[uemeesheefj heg<heebpeefue ef#ehesled~

(veecekece& veeMeke efmehejceser kes 93 DeIe&)
-eecej bo-
Ieesj og:Ke oeefeveer vejke ieleer eefme nw~

heehe mes efceues Fmes efJeveeMe Deehe efme nQ~~
DeeefOe JeeefOe veeefMees elegie&leer efveJeeefjes~
cees# eOeece oerefpeS YeJeeefyOe mes Gyeeefjes~~1~~
eR vejkeieefleefveJeejkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
YetKe heeme soveeefo Yesoveeefo ke nQ~
Ske Fefv mes hebesefv eeefCe meJe& Yeerle nQ~~
eR eflee&iieeflesokeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
mJeie& cees#e kee Gheee vejieleer ceW Mekee nw~
leerve jlve heee kes ceveg<eieleer Oeve nw~~
(21)

eR ceveg<eieefleveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Dee" $e+efeeW mecesle osJeeesefv e es nw~
efkebleg Ske Fefv nes mekeW Dele: Deefve nw~~
eR osJeieefleveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Ske Fefv Yetefce Deefive, Jeeeg peue Jevemheleer~
pevce Oeej Oeej kes Deveble peerJe nQ ogKeer~~
peeefle kece& Metve Deehe efme Oeece ceW yemeW~
kece&M etv e Oeece oes nceW Fmeerefu eS pepeW~ ~5~~
eR Skesefvepeeeflejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
MebKe peeWke keWegDee efFefveeW kees Oeejles~
ke Yeesieles Deveble megKe keYeer ve heeJeles~~
eR erefvepeeeflekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
eeRef celkegCeeefo leerve FbefeeW kees heeekes~
pevce ce=l eg Oeejles kegeesefve heee heeekes~~
eR $eerefvepeeeflekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
ceefkeKe cejeefo eej Fefv peerJe pevceles~
yeej yeej pevce ce=leg ogKe DemebKe Yeesieles~~
eR elegefjefvepeeeflekece&jefnleeeeer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceereflemJeene~
(22)
kece&onve efJeOeeve
heeB e Fefv eeW mecesl e veejkeer eflee e Yeer~

osJe cevegpe neW GvneR ceW etj efnbe pebleg Yeer~~
eR hebesefvepeeeflekece&jefnleeeeer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-oesne-
Deewoeefjke leveg Oeejles, vej efleee meowJe~

Fmes veeMe efMeJeheo efueee, pepetB YeefeJeMe SJe~~10~~
eR Deewoeefjkeveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
osJe veejkeer Jewefeeke, osn OejW peie ceOe~
Fmes veeMe DeMejerj nes, vecele efceues megKe mee~~11~~
eR Jewefeekeveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
cegefve Deenejke $e+ef egle, mebMee otj kejble~
Fmes veeMe efmeelecee, vecele keB YeJe Deble~~12~~
eR Deenejkeveecekece&efJeveeMeveee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
lewpeme keceexoe meefnle, meye mebmeejer peerJe~
Fmes veeMe DeMejerj nes, veceles meewKe DeleerJe~~13~~
eR lewpemekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
keece&Cekece& Goe meefnle, peie ceW peerJe Yeceble~
kece&efheb[ kees veeMe kej, Yees efme YeieJeble~~14~~
eR keece&CeMejerjkece&sokeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Deewoeefjke hejceeCeg mes, leveg kee yebOeve ceeve~
Fmes veeMe efMeJe heo yemes, vecele efceues megKe meece~~15~~
eR DeewoeefjkeyebOevekece&jefnleeeeer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efJeefeelevegyebOeve efveefcele, megIeefle leveg yeve peee~
kece&veeMe efmeelecee, pepetB ejCe megKeoee~~16~~
eR JewefeekeyebOevekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(23)
DeenejkeyebOeve efveefcele, efjefnle leveg nese~

Fmes veeMe efMeJe heo efueee, vecele legcnW megKe nese~~17~~
eR DeenejkeyebOevekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
lewpemeyebOeve kes efveefcele, leveg ceW oerefhle uemeble~
osn Metve eYeg efme nes, vecetB efvele heokebpe~~18~~
eR lewpemeyebOevekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
keecee&Ce yebOeve Goe, hegodieue Deelce eosMe~
Skeceske neskej jnW, Fvemes jefnle efpevesMe~~19~~
eR keece&CeyebOeveMeelekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Deewoeefjke DeCeg meeLe ceW Deelcee Skeerhe~
veeMe efkeee legceves Dele:, vecetB vecetB efethe~~20~~
eR DeewoeefjkemebIeelekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Jewefee hejceeCet efceues, Deelce eosMeefnb mebie~
veeMe efkeee mebIeele en, veceles yevetB Demebie~~21~~
eR JewefeekemebIeelekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Deenejke mebIeele mes, jefnle efme YeieJeeved~
vecetB vecetB meye efme kees, efceues Yeso efJe%eeve~~22~~
eR DeenejkemebIeelekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
lewpeme pees Jeie&Cee efceueeR, DeelceeosMeefnb mebie~
FvnW veeMe cegeer efueee, pepeles yevetB efvemebie~~23~~
eR lewpememebIeelekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
keecee&Ce mebI eele mes, jefnle efv ejbpeve osJ e~
vecetB efme hejceelecee, keB Decebieue sJe~~24~~
eR keece&CemebIeelekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-he[er bo-
mebmLeeve eLece oMeleeue ceeve, meceeletje megboj ceneve~

Fme neve nges eYeg efme Meg, hetpele nesJes Deelcee efJeMeg~~25~~
eR meceelegjemebmLeevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(24)
kece&onve efJeOeeve
efpeme kece& Goe Deekeej peeve, Je Je=#e meMe Thej ceneved~

eR veeesOeheefjceb[uemebmLeevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene
~
Jeeceer mece leve Deekeej peeve, Thej ke=Me veeres Je=nled ceeve~
eR yeeuceerke1mebmLeevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpeme kece& Goe kegypeke Mejerj, Fmemes efJehe peve neW DeOeerj~
eR kegypekemebmLeevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpememes yeeceve Deekeej nese, en osn DeheeJeve DeefLej nese~
eR JeecevemebmLeevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpeme Goe osn yes[ewue ceeve, efJe<eceeke=efle ngb[ke veece peeve~
eR ngb[kemebmLeevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpememes meye Debie Gheebie nesle, Deewoeefjke Debieesheebie eesle~
eR DeewoeefjkeMejerjebieesheebieefJeveeMekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceermJeene~
efle
Jewefeeke meg Deebieesheebie veece, Fmemes megj leveg veeveeefYejece~
eR JewefeekeMejerjebieesheebiejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJee
ne~
DeenejkeDeebieesheebie kece&, hegleuee yevelee megboj megMece&~
eR DeenejkeMejerjebieesheebiejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
1. mJeeefle mebmLeeve Yeer veece nw~
(25)
efpememes veme yebOeve keerue DeefmLe, nes JeemeMe DeefleMeeefe Meefe~

eR JeeJe=<eYeveejeemebnveveeEnmekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpememes neW Jee meceeve DeefmLe, neW keerue Jee keer Delegue Meefe~
eR Jeeveejeemebnvevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpememes keerueW meeceeve peeve, neW DeefmLe Jeemece Meefeceeve~
eR veejeemebnveveMeelekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
DemLeer ceW keerueW lejhe Ske, mebnveve DeOe&veejee osKe~
eR DeOe&veejeemebnveveMeelekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpeme kece& Goe mes meJe& DeefmLe, Deeheme ceW keerefuele neW mJeMeefe~
eR keeruemebnvevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
veme mes yebOeer neW DeefmLe mebefOe, veefnb Deeheme ceW keerefuele efJemebefOe~
eR Demebeehleme=heeefkeemebnvevejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefleene~
mJe
efpeme kece& Goe leveg Oejs JeCe&, en esle Memle ee DeMegYe JeCe&~~
Fme hegodieue iegCe mes nerve efme, ceQ pepele yevetB efvepeiegCe mece=~~40~~
eR esleveecekece&ke=blekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpeme kece& Goe mes heerle iee$e, MegYe DeMegYe OejW meye peerJe cee$e~
Fme hegodieue iegCe mes cege efme, ceQ pepele yevetb efvepeiegCe mece=~~41~~
eR heerleveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
peiepeerJe osn ceW nefjle JeCe&, MegYe DeMegYe kece& mes efJeefJeOe JeCe&~
eR nefjleveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(26)
kece&onve efJeOeeve
keceexoe JeMe leveg Oejs ke=<Ce, MegYe DeMegYe efJeefJeOe osneefo JeCe&~
eR ke=<Ceveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
keceexoe JeMe mes ueeue osn, meye peerJe OejW MegYe ceW mevesn~
eR jeveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
meye eeCeer kees efee nw megiebOe, es kece& kejW meye peiele DebOe~
eR megiebOeveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpeme kece& Goe ogieOe iee$e, eeCeer nes peeles og:Kehee$e~
eR ogieOeveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
pees OejW efleejmemeefnle osn, keceexoeJeMe mes efJeefJeOe Sn~
eR efleejmeveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
pees kegke Jevemheefle Deeefo iee$e, keceexoe mes Yeer neW megiee$e~
eR kegkejmeveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
heeles ke<eeeuee jme mecesle, keceexoe mes neW efJeefJeOe Yeso~
eR ke<eeejmekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
leveg Decue efceues kece&ve JeMeeled, Skesefve Deeefoke efJeefJeOe peele~
eR Deecuejmekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
pees ceOegj osn kees heee peerJe, leveg Oej Oej cejles ogKe DeleerJe~
eR ceOegjjmekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(27)
leveg ce=og mheMe& en kece& keee&, efvepe leJe %eeve efyeve ke Oeee&~
eR ce=oglJemheMe&kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
keke&Me mheMe& leveg Oejle peerJe, mebmeej YeceCe og<kej DeleerJe~
eR keke&Me mheMe&kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
ieg leveg Yeer keceexoe efveefcee, $eme LeeJej eesveer Oejle efvee~
eR iegmheMe&kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
ueIeg leveg Oej Oej eeCeer Yeceble, efvepe Deelce %eeve efyeve veeefnb Deble~
eR ueIegmheMe&kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
peue Deeefo peerJe kes Meerle osn, veefnb kece& veeMe efyeve neW efJeosn~
eR MeerlemheMe&kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Deiveer Deeefoke kes osn G<Ce, efveeevee mes ceQ Meg efpe<Ceg~
eR G<CemheMe&kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efekevee leveg keceexoe efveefcee, Deelcee mJeYeeJe mes Meg efvee~
eR efmveiOemheMe&veecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Kee leveg Oej Oej cejW peerJe, mheMe& jefnle Deelcee MegeerJe~
eR #emheMe&kece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(28)
kece&onve efJeOeeve
-ieerlee bo-
heee&hle hebesefve cevegpe ee heMet heehe efeee kejW~

vejkeeeg yeebOeW eneB mes cejkej vejke ceW YeJe OejW~~
efJ eenieleer ceW hetJ e& kee Deekeej en Devegh etJ eea~
Gvekees vecetB efpevemes nvee en vejkeieefle DeveghetJeea~~60~~
eR vejkeieleeveghetefJe& oenkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
eejeW ieleer kes peerJe eefo eflee&iieleer peeves ueieW~
leveg hetJe& kee Deekeej eflee&ied DeeveghetJeea kee Gow~~
ieefle Deeeg efJejefnle Meg hejceevebocee Megelecee~
Gve efme kees hetpetB meoe nes peeTB ceQ efmeelecee~~61~~
eR eflee&iieleeveghetefJe& oenkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
eejeW ieleer kes peerJe Yeer vej pevce Oej mekeles eneB~
efJeenieleer ceW DeeveghetJeea kee Goe egle ceW kene~~
ieefl e Deevegh etJ eea jefn le hejceevebocee Meg elecee~
eR ceveg<eieleeveghetefJe& oenkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
osJ elhe heeves nsleg vej heMeg Deevegh etJ eea Goe mes~
pees hetJe& leveg Deekeej Oejles Deeheves veeMee Gmes~~
osJeeveghetJeea jefnle efevcee peesefle cegPe Megelecee~
eR osJeieleeveghetefJe& oenkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
veefnb Deefle ieg veefnb Deefle ueIet leveg OejW mebmeejer meYeer~
Fme DeiegueIeg kees ve kej kes hee efueee hebece ieleer~~
ceQ efvele hejceevebo efevcee peesefle Oej Megelcee~
eR DeiegueIeglJekece&OJebmekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efvepe kes efn Debieesheebie efvepe kee Ieele kej osles peYeer~
GheIeele keceexoe efveefcele Fme Ieele efMeJe henBges leYeer~~
(29)
ceQ Meg vee mes %eeveoMe&v e hetC e& ntB Meg elecee~
eR GheIeeleveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
pees meeRie oe{eefoke OejW ieew JeeIe mehee&efoke eneB~
hejIeele keceexoe efveefcele Fme Ieele efMeJeheo ues eneB~~
ceQ Megvee mes kece& Debpeve mes jefnle Megelecee~
eR hejIeeleveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
jefJe kes efJeceeveefnb ecekeles Jes Yetefcekeeefeke mes yeveW~
Yet p eer J e Deelehekece& O eejer pevceles FveceW Ieves ~ ~
meye Megvee mes Meg Yeer efvepekece& nve Megelecee~
eR Deeleheveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
MeefMe leejkeeefo efJeceeve ceW levegOeej he=LJeer ecekeles~
Keeesl e Yeer Geesle keceexoe OejW efceLeelJe mes~ ~
eYeg kece& veeMee cegefe ue#ceer heefle yeves Megelecee~
eR Geesleveecekece&oenkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
meye eeCeOeejer peer jns GdJeeme De efveeeme mes~
en veecekece& efJeveeMe kej ueeskeee hes pees pee yemes~~
Gve efmemece cesjer meoe nw Meg yeg efeoelecee~
eR GdJeemeefve:eemeefveJee&mekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
megboj ieceve nes peerJe kee MegYe kej efJeneeesieefle Goe~
Fme kece& efJejefnle efme eYeg nQ efvele keB Gvekeer efJevee~~
mecejme megOeemJeeoer cegveer Oeeles meoe efvepe Deelcee~
eR eMemleefJeneeesieefleveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceer
e mJeene~
efl
(30)
kece&onve efJeOeeve
efpememes Demegboj nes ieceve Jen DeeMemle efJeneeieefle ~

Fve kece&ceue efJejefnle efJeMegelcee uenW nQ efmeieefle~~
ceQ efvele hejceeuneo %eeeke efeled efeoeveboelcee~
eR DeeMemleefJeneeesieefleefveJee&mekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle ene~
mJe
oes Fefv mes hebesefv leke $eme veece keceexoe OejW~
ogue&Ye Fmes Yeer eehle kej ner YeJe jlve$ee OejW~~
$eme jefnle efmeeW kees vecetB ceQ yevetB Deblej Deelecee~
eR $emekeeejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
Yet peue Deieefve Jeeet Jevemheefle heeBe mLeeJej kens~
Fvekes oeeuet cegveer ner Fme kece& kes Ieeleke jnW~~
efvepe hej oee kej ceQ mJeeb yeve peeTB Meg efeoelcee~
eR mLeeJejveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
yeeoj Goe mes peerJe hej mes cejW hej kees Ieeleles~
$eme LeeJejeW ceW pevceles cejles meoe ogKe heeJeles~~
Fme kece& Ieeleve nsleg cenele Oej yevetb Megelecee~
eR yeeojveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
pees met#ce keceexoe OejW veefnb hej efveefcee mes cej mekeW~
veefnb nes efkemeer kee Ieele Fvemes veefnb efkemeer kees es efoKeW~~
Fve LeeJejeW mes Metve ceQ OeeTB meoe Megelecee~
eR met#cekece&Mees<ekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
heee&efhle Deheveer hetCe& kej eeCeer levet Oejles eneB~
Fme kece& efJejefnle %eeveIeve ewleve efebleeceefCe kene~~
(31)
ceQ Megvee mes efebleJeve kej OeeTB efvepe Megelecee~

eR heee&efhlekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
eGhebe n heee&efhleeeB Yeer hetCe& efpevekeer neW veneR~
Fme Deheee&hleer kes Goe mes #eg YeJe Oejles mener~~
Fme kece& efJejefnle %eevepeesleer hegbpe cegPe Megelecee~
eR Deheee&efhleveecekece&efve<etokeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene
~
efpeme Jevemheefle kee Ske peerJeefn mJeeefce nes eleske Jees~
en Jevemheefle kee Yeso nw Fme veeMe kej efMeJe iees pees~~
SkelJe efpevekee eehle nes Fme nsleg OeeTb mJeelcee~
eR eleskeMejerjefnbmekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
pees leveg Devebleeveble peerJeeW kee yeves yeme Ske nes~
MewJeeue Deeefo Deveblekeeefeke veece meeOeejCe jnes~~
eYeg efvele Flej efveieeso hee&e vee uentb en eeLe&vee~
eR meeOeejCeMejerjefveJee&mekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-Mesj bo-
jme Deeefo meele OeelegeW efmLej yeveer jnW~

GheJeeme Deeefo mes Yeer osn #eerCe vee yeves~~
Fme veece kece& mes efJenerve efmeheleer nes~
ceQ het p ent B leg c nW Dehet J e& ef J eYeeceCeer nes ~ ~80~~
eR efmLejveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
jme Deeefo OeelegSb meoe DeefmLej yeveer jnW~
GheJeeme Deeefo mes meoe Deekegue levet jns~~
eR DeefmLejveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(32)
kece&onve efJeOeeve
efMej cegKe Je veeefmekeeefo es Deeke=leer keneR~

Meg Y eveece kece& kes Goe mes heeJeles mener~ ~
eR MegYeveecekece&veeMekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efMej cegKe Je hewj Deeefo Yeer Deekeej DeMegYe neW~
Fme veece kes Goe mes nerve osn eeefCe neW~~
eR DeMegYeveecekece&efveJee&mekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpememes meYeer peve Deheves ceW eerefle kees kejW~
Fmekees kenW megYeie leveg MegYe kece& mes OejW~~
eR megYeieveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
ef pememes kejW Deeer l eer ogY e&i e Gmes kenW~
Fmekes Goe mes eeCeer Deefle oerve ner jnW~~
eR ogYe&ieveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
megmJej nes keesefkeuee mece meyekees ceOegj ueies~
megveles ve le=efhle nesJes Fme kece& kee Gow~~
eR megmJejveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
og:mJej nes meyekees Deefee Yee<ee ke"esj nes~
megvevee ve keesF& eens veerjme Jeeve Denes~~
(33)

eR og:mJejveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpemekes Goe mes leveg ceW keebleer DehetJe& nes~
Deeose Gmekees keefnes ceve ves$e ese nes~~
eR Deeoseeke=efleefJeOJebmekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpememes Mejerj Kee veefnb keebefle kees Oejs~
es kece& DeMeesYeve Je Deveeose ogKe kejs~~
eR Deveeoseeke=efleefJeOJebmekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efpememes megeMe nes peie ceW iegCe neW Yeer ee ve neW~
Jen kece& eMemkeerleea DeefleMeeefe keerefle& nes~~
eR eMemkeerefle&veecekece&Ieelekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
MegYe keee& kejW iegCe neW efhej Yeer Dekeerefle& nes~
en veece DeeMekeerleea ceve ceW DeMeebefle nes~~
eR DeeMemkeerefle&veecekece&Ieelekeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeen
e~
megboj Je Demegboj Mejerj keer kejs jevee~
efvecee&Ce kece& ner lees efJeOeelee eneB yevee~~
eR efvecee&Ceveecekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(34)
kece&onve efJeOeeve
leerL exM e eke=efl e hegC ejeefM e meJe& es nw~

Fmekes Goe mes Oece&leerLe& keer eJe=efe nw~~
efhej Yeer es kece& yebOeve peie ceW ner jeskelee~
eYeg efme kees pepetB ceQ ceses peiele JeLee~~93~~
eR hebekeueeCekeelegefebMeoefleMee-Deeeeflenee&-meceJemejCeeefoefJeYetefleege-Deenle-ue#ceernsleg leerLekejveecekeceexppeemekeee eer efmehejcesefves
DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&-eecej bo-
veece kece&veeMe met#ce iegCe mecesle efme nes~

ceQ vecetB ef$ekeeue veeLe, veecekece& ve nes~~
cees# eOeece oerefpees YeJeeefy Oe mes Gyeeefjes~ ~94~~
eR veecekece&jefnleee eer efmehejcesefves hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
oesne- legceheo Deeee pees efueee, mees hengBes efvepeOeece~
Dele: megceve Dehe&Ce keB, Mele Mele keB eCeece~~1~~
DeLe mehleceJeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

(iees$ekece& veeMeke efmehejceser kes 2 DeIe&)
-jesuee bo-
Ge iees$e mes peerJe, es kegueeW ceW pevceW~

efMeJemegKe nsleg DeleerJe, efceueW menpe ner GveceW~~
Fmes veeMe kej Deehe, ueeske efMeKej hej jepeW~
vecele veMes YeJeleehe, kece&Dejer oue YeepeW~~1~~
eR Geiees$ekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
veer e iees $e mes peb l eg , nerv eJebM e ceW Deeles~
efM eJekeejCe keer hetCe&, meeceeer veefn b heeles~~
eR veereiees$ekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
(35)
-hetCee&Ie&-
peie ceW Tbe Je veere, kegue ceW pevce OejeJes~

iees$e kece& YeJe yeere, meye peve kees efn YeceeJes~~
eR iees$ekece&jefnleee eer efmehejcesefves hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
oesne%eeve esleveehe, efmeeYet efethe nQ~
heg<heebpeefue mes hetpe, mekeue og:Ke oeefjo nB~~1~~
DeLe DeceJeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

(Devlejeekece& veeMeke efmehejceser kes 5 DeIe&)
-eewyeesue bo-
Fe nesleer oeve kejW nce, Deblejee ner efJeIve kejs~

Oeve nesJes hej oeve veneR kej, mekeW ener nes og:Ke Dejs~~
Fvemes jefnle efme eYeg kee nce, efvele eefle Jebove kejles nQ~
efMeJeheLe kes meye efJeIve otj neW, ener eeLe&vee kejles nQ~~1~~
eR oeveevlejeeoenkeee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
yengefJeOe ueeYe eenves hej, ueeYeeblejee ner efJeIve kejs~
ueeYe ve nes Fevegmeej leye, ceve ceW neslee Keso Dejs~~
eR ueeYeevlejeejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
DeMeveheeveceeueeefoke meye, Yeesieevlejee mes veefnb efceueles~
YeefJepeve oe keceue cegkegefuele nQ, %eevemete& efyeve veefnb efKeueles~~
eR Yeesieevlejeekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
eer Jee Deeefo meye Ghe-Yeesieeblejee mes veneR efceueW~
DeelcemegOeejme DeemJeeoer cegefve, Gvekees ner efvepe meewKe efceues~~
(36)
kece&onve efJeOeeve
eR GheYeesieevlejeejefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
efvepe keer Meeer eke ve nesJes, Jeere& efJeIve kee Goe kene~
efvepe Deveble Meeer efceue peeJes, FmeerefueS legce MejCe efueee~~
eR Jeereelejeekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&-
Deblejee kee Goe ngS mes, efJeIve he[s meye keeeeX ceW~
DelegueMeefe egle Deelcee Yeer lees, nerve yevee nw YeJe-YeJe ceW~~
eR Deblejeekece&jefnleee eer efmehejcesefves DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~
-hetCee&Ie&-eefiJeCeer bo-
Ske meew Dee" eeueerme eke=leer keneR~

Deeheves veeMekes cees# e ue#ceer efueee~~
kece& mes Metve hejceelce megKe kes efueS~
ceQ pepetB Deehekees ueefyOeeeB veew efceueW~~1~~
eR MeleeeJeeeEjMelkece& eke=efleceg eee eer efmehejcesefves hetCee&Ie ef veJe&fhleeceer
e mJeene~
e
kece& veeMes Deveb l es Deveb l es meYeer ~
Deehe ner %eeve Deevevle efmebOet kens~~
ceQ DevebleeW iegCeeW kees mJeeb ner JeB~
Meefe Ssmeer efceues Deehekeer Yeefe mes~~2~~
eR Devebleeveblekece&jefnleee eer efmehejcesefves hetCee&Ie efveJe&heeceerefle mJeene~
peehe - eR Den eer DevebleevebleeceefmesYees vecees vece:~
(37)
peeceeuee
-MebYegbolepe& - en veboveJeve...........
pee pee efpeveceefCe, peie et[eceefCe, legce kece&jefnle efmeerheefle nes~

ceve Jee leve mes, meye efmeeW kes, ejCeeW ceW cesjer eCeleer nes~~pee.~~ ske.~~
eYeg eej Devebl eevety ebO eer, $ee oMe&v e ceesn efJ eveeMe efk eee~
#eeefeke mecekelJeer cegveer yeves, efhej #eheke esefCe kees ceeb[ efueee~~
iegCemLeeve veJece ceW efeme eke=leer, veeMe Deehe cegefveieCeheefle nes~~pee.~~1~~
oMeJeW ceW met#ce ueesYe veeMee, vej Deeeg efyevee $ee Deeeg veneR~
yeejnJeW ceW meesu en eke=leer, kej veeMe kesJeueer ng es eneR~ ~
Fve $esme" eke=leer kes #ee mes, hejceelcee veJe ueyOeerheefle nes~~pee.~~2~~
%eeveeJejCeer oMe&veeJejCe ceesnveere Je Deblejee Ieeleer~
heCe veJe DeeFme heeBe keneR, $ee Deeeg veece keer lesjn ner~~
Fve kece& jefnle Oeveheefle efJejefele, eYeg meceJemejCe ue#ceerheefle nes~~pee.~~3~~
iegCeLeeve eewoJeW ceW efejce, kes mecee yenej eke=efle nveer~
efhej Deble mecee lesjn eke=leer, veeMee efMeJeeflee mes eerefle Ieveer~~
eYeg iegCemLeeve mes jefnle nges, efMeJeOeece iees ef$eYegJeveheefle nes~~pee.~~4~~
Fve Fke meew De[leeefueme eke=leer, kes Yeso DemebKe Deveble kens~
eYeg Je YeeJe veeskece& veeMe, ecejepe Me$eg kee Deble efkees~~
megKe %eeve oMe& Jeerjpe Deeefoke, efvepe kes Deveble iegCe efveefOeheefle nes~~pee.~~5~~
eYeg ceesn veeMe #eeefeke meceefkele, %eeveeJejCeer nve hetCe&%eeve~
oMe&vejpe veeMe hetCe& oMe&ve, nve Deblejee Jeerjpe Deceeve1~~
nve veecekece& met#celJe efueee, nve iees$e DeiegueIeg iegCeegle nes~~pee.~~6~~
nve Deeet DeJeieenve iegC eOe=l e, nve Jesoveer e DeJeeyeeOeer~
megKe efueee Deveble Deleerefve eYeg, veeMeer meye pevce cejCe JeeOeer~~
eYeg Dee"kece& mes jefnle Dee"iegCe meefnle cees#eveiejeefOehe nes~~pee.~~7~~
1. Deheefjefcele-Deveble~
(38)
kece&onve efJeOeeve
pees YeJe Deehekeer Yeefe kejW, eefJeOe jlve$ee egefe OejW~

efvepe Meefe eie kej cegefe JejW, iegCejlveeW kee Yeb[ej YejW~~
legce YeeeW kees efvepe mece kejles, Fmemes DeodYegle heejmeceefCe nes~~pee.~~8~~
Fme { eF& er h e ceW kece& Y et e fc e, Fke meew meej yeleueeF& nQ ~
Gvemes leerLekej Deeefo vejeW, ves cegefeJeuueYee heeF& nQ~~
leerLekej neskej efMeJe heeles, Gve meyekees cesjer efMejveefle nes~~pee.~~9~~
efyeve leerLekej Yeer eeJeefle&, yeueYe keeceosJeeefo heg<e~
efyeve heoJeer kes meeceeve ceveg<e, efMeJeheo hee uesles kece&efJeegle~~
Ghemeie& efyevee Ghemeie& meefnle, DeieefCele vejhegbieJe efMeJeheefle neW~~pee.~~10~~
peue mes Leue mes veYe mes Yeer lees, efMeJe iees Devebleeveble cevegpe~
megj ee Kesej Ghemeie& efkeee, peue ee veYe ceW es[e ogKeeo~~
Oej MegkeueOeeve lel#eCe keceeX, kees veeMe Debleke=le kesJeefue neW~~pee.~~11~~
pees Jeheg<e Jesoer YeeJeeW, mes nges vehegbmeke Jesoer Yeer~
ee YeeJeeW mes eerJesoer, cegeer hee peeles nQ es Yeer~~
es YeeJe Yeso $eeefJeOe cegefveieCe, efMeJe iees GvnW efvele efMejveefle nes~~pee.~~12~~
pees efme nges nQ, nesles nQb, nesJeWies es $ee keeueeW kes~
Fvekees Mele Mele Jebove cesje, es cessjs DeIe kees veeMeWies~~
kewJeue %eeveceefle nsleg Deepe, efmeeW kees veceles efMeJeieefle nes~~pee.~~13~~
eR meJe&kece&efJeefveceg&eDevebleevebleefmehejcesefYe: peeceeuee DeIe
-Mesjbo-
pees YeJe kece&onve kee efJeOeeve kejWies~

Jes YeeJe kece& Jekece& onve kejWi es~ ~
efvepe kee hejce Deleerefve megKe eehle kejWies~
jefJe %eeveceleer mes eneB ekeeMe YejWies~~1~~
~~ FleeMeerJee&o:~~
efmeeW kes Dee" iegCeeW keer hetpee

-DeLe mLeehevee (lepe&-legcemes ueeieer ueieve......)-
veeLe! ef$eYegJeveheleer, heeF& hebeceieleer, Fv Deees~

Yeefe mes Deehekees efMej PegkeeeW~~
Dee" keceeX kees legceves efJeveeMee, Dee" iegCe kees mJeeb ceW ekeeMee~
ceeje ecejepe kees, heeee efMeJejepe kees, YeJe efceees~
Fv meye efceuekes GlmeJe ceveeeW~~veeLe.~~
DeeheceW iegCe DevebleeW Yejs nQ, Deehe cegkeleerjcee kees JejW nQ~
Deehe Jebove kejW, heeheKeb[ve kejW, meewKe heeeW~~
og:Ke mebke legjle ner YeieeeW~~veeLe.~~
Deehe Deeeve kejles efJeOeer mes, hetpeles heeo hebkepe eer mes~
Deceer Yetefce hes, Deehe peekes yemes, keerefle& ieeeW~~
kece& yebOeve keW cegefe heeeW~~veeLe.~~
eR Cecees efmeeCeb efmeeefOeheles! De$e DeJelej DeJelej mebJeew<ed Deeeveveb~
eR Cecees efmeeCeb efmeeefOeheles! De$e efle efle ": ": mLeeheveb~
eR Cecees ef meeCeb efmeeef Oeheles! De$e cece meefVeefnlees YeJe YeJe Je<ed meefVeOeer kejCeb~
(lepe&-Ss ceeB lesjer metjle mes Deueie YeieJeeve keer metjle keee nesieer..)
efmeeW keer MejCe ceW Deees nQ, leve ceve Oeve Dehe&Ce kej oWies~
YeieJeeve-YeieJeeve lesjer Yeeer kes efueS, peerJeve Yeer mecehe&Ce kej oWies-2~~ske.~~
eflengBpeie kee veerj efheee,veefnb heeme yegPee heees~
legce heo Oeeje osves, megjiebiee peue ueees~~
efvepe Deelcee keer Meebefle kes efueS, peueOeej mecehe&Ce kej oWies~~Yeie.~~
DeieefCele megjieCe Deekes, eYeg hetpeve kejles nQ~
ieCeOej ieg cegefveieCe Yeer, efvele Jebove kejles nQ~~
nce lesjs heeJeve ejCeeW kees, efvepe ceve ohe&Ce ceW jKe ueWies~~2~~Yeie.~~
(40)
kece&onve efJeOeeve
mecejme peue efceue peeJes, Fme nslet peue hetpee~

Fefle heue osves ceW, veefnb legce mece nw otpee~~
nce eYeg heo kee DeejeOeve kej, YeJe og:Ke kees efJemepe&ve kej oWies~~3~~Yeie.~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ceDeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOeDeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees peueb efveJe&heeceerefle mJeene~~1~~
ebove eboe efkejCeW, veefnb Meerleue kej mekeles~
legce heo Deee& kejves, kesMej ebove efIemekes~~
YeJeleehe Meeble kejves kes efueS, ejCeeW ceW ee&ve kej oWies~~Yeie.~~1~~
eeJekeieCe efceue kejkes, efpeve cebefoj Deeles nQ~
efceLeelJe DebOesj Yeiee, meceefkele jefJe heeles nQ~~
nce efJe<eeeW keer FeDeesW kees, ejCeesW ceW lehe&Ce kej oWies~~Yeie.~~2~~
eYeg legce Jeeveece=le mes, ceve Meerleue neslee nw~
ceve Jee leve heeJeve neW, megKe Pejvee Pejlee nw~~
eYeg legce heo keer hetpee kejkes, mJeelcee kee oMe&ve kej ueWies~~Yeie.~~3~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe-%eeve-oMe&ve-Jeere&-met#ce-DeJeieenveDeiegueIeg-DeJeeyeeOe-DeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees eboveb efveJe&heeceerefle
mJeene~~2~~
efvepe megKe kes Keb[ ngS, veefnb De#ee heo heees~
efmele De#ele ues kejkes, legce heeme eYees! Deees~~
DeefJeveej megKe heeves kes efueS, efmele hegbpe mecehe&Ce kej oWies~~Yeie.~~1~~
eejCe $e+ef<e efveMeefove ner, oeecyegpe ceW Oeeles~
megjieCe efJeeeOej ner, Jebove kej nj<eeles~~
efvepe kees efvepe ceW Oeeves kes efueS, jeieeefo efJemepe&ve kej oWies~~Yeie.~~2~~
(41)
(42)
kece&onve efJeOeeve
legce Yeefe Dekesueer ner, ogie&efle JeejCe kejleer~

mebhetCe& meewKe Yejkes, efMeJeceejie ceW Oejleer~~
legce ejCeeW MeerMe Pegkee kejkes, mJeelcee kees heeJeve kej ueWies~~Yeie.~~3~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ceDeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOe-DeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees De#eleb efveJe&heeceerefle mJeene~~3~~
veeveeefJeOe JeeefOe JeLee, leve ceve kees ke=Me kejleer~

ns osJe! lesjer hetpee, DeefleMee Meeer Yejleer~~
efvepe hejceece=le heeves kes efueS, Fefve megKe lehe&Ce kej oWies~~Yeie.~~3~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ce-DeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOe-DeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees vewJeseb efveJe&heeceerefle mJeene~~5~~
eYeg keeceosJe ve=he ves, ef$eYegJeve kees JeMe efkeee~
Fmemes yeeves nslet, yeng megjefYele heg<he efueee~~
efvepe DeelceiegCeeW keer megjefYe nsleg, heg<heeW kees mecehe&Ce kej oWies~~Yeie.~~1~~
megj DehmeefjeeB Deekes, eYeg kes iegCe ieeleer nQ~
JeerCee kees yepee kejkes, yeng hegCe keceeleer nQ~~
MegYe hegCeepe&ve kejves kes efueS, heeheeW kee efJemepe&ve kej oWies~~Yeie.~~2~~
efvepe Deelce jmeemJeeoer, cegefveieCe yeeee& OejW~
Jes hejceevebo ceieve, efve:Mebke meoe efJenjW~~
efvepe Deelce megjefYe heeves kes efueS, ogYee&Je efJemepe&ve kej oWies~~Yeie.~~3~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ce-DeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOe-DeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees heg<heb efveJe&heeceerefle mJeene~~4~~
ef$eYegJeve ceW DebOesje nw, De%eeve efleefcej eee~
Fme nslet oerheke mes, eYeg heeme DeYeer Deeee~~
efvepe %eeve peesefle heeves kes efueS, Deejefle DeJeleejve kej ueWies~~Yeie.~~1~~
egle%eevepeesefleOeejer, cegefve Jebove kejles nQ~
Kesej efJeeeOeefjeeB, yeng vele&ve kejles nQ~~
nce efvepe Meebleer heeves kes efueS, De%eeve efJemepe&ve kej oWies~~Yeie.~~2~~
egle%eeve hejes#e kene, efhej Yeer ef$eYegJeve peeves~
Yeeer mes efceue peeJes, cegefve Fmemes YeJe neves~~
kewJeue efkejCe heeves kes efueS, mJeelcee kee efebleve kej ueWies~~Yeie.~~3~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ce-DeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOe-DeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees oerheb efveJe&heeceerefle mJeene~~6~~
yengefJeOe hekeJeeve eKes, veefnb YetKe efcee heees~
Fme nslet e ueskej, legce efveke eYees! Deees~~
efvepeDeelcee keer le=hleer kes efueS, vewJese mecehe&Ce kej oWies~~Yeie.~~1~~
%eeveece=le Yeespeve mes, cegefveieCe meble=hle nges~
GheJeeme efJeefJeOe kejkes, ceve mes Deefleheg nges~~
hejceece=le Yeespeve kes ner efueS, efvepe ceve kees heeJeve kej ueWies~~Yeie.~~2~~
keceeX ves og:Ke efoee, legce kece& jefnle mJeeceer~
DeleSJe Oethe ueskes, nce Deees peieveeceer~~
meye kece& peueeves kes ner efueS, en Oethe onve nce kej oWies~~Yeie.~~1~~
cegefveieCe Oeeveeiveer ceW, meye kece& peueeles nQ~
eeJeke Yeeer veo ceW, heeheeW kees yeneles nQ~~
meceefkele efveefOe heeves kes ner efueS, efceLeelJe efJemepe&ve kej oWies~~Yeie.~~2~~
(43)
(44)
kece&onve efJeOeeve
yeejn efJeOe lehe lehe kes, eYeg legce ner Meg nges~
keceepeve kees Oeeskes, eYeg efme eefme ngS~~
nce Dee" iegCeeW keer hetpee kej, mJeelcee kee oMe&ve kej ueWies~~Yeie.~~3~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ce-DeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOe-DeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees Oetheb efveJe&heeceerefle mJeene~~7~~
eYeg legce iegCe keer Deee&, YeJeleejCenejer nw~

YeJeoefOe [tyes peve kees, DeJeuebyevekeejer nw~~
mebmeej peueefOe eflejves kes efueS, eYeg kee DeJeuebyeve ues ueWies~~Yeie.~~3~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ce-DeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOe-DeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~~9~~
yengefJeOe kes heue Keees, veefnb jmevee le=hle ngF&~
leepes heue ues kejkes, eYeg hetpeW yegef ngF&~~
FeDeeW keer hetleea kes efueS, legce ef{ie heue Dehe&Ce kej oWies~~Yeie.~~1~~
megjheefle vejheefle hetpeW, Fefle heue heeles nQ~
$e+ef<eieCe efele ceW Oeeles, efMeJeheo hee peeles nQ~~
nce Gece heue heeves kes efueS, efJeefOeJeled eYeg Dee&ve kej ueWies~~Yeie.~~2~~
hejceece=le kes Fgke, eYeg Deee& kejles nQ~
Megelcee yeveves kees, legce eee& kejles nQ~~
efvepe hejceevebo meewKe nslet, eYeg iegCe eMe keerle&ve kej ueWies~~Yeie.~~3~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ce-DeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOe-DeiegCemeceefvJeleee efmeeefOehelees heueb efveJe&heeceerefle mJeene~~8~~
-Mesj bo-
efceLee DeefJejefle JeMe nes, De ke<eee eesieeW mes~
keceeX kee DeeeJe Yeer, eefle#eCe nes Deelcee ceW~~
nce DeeeJe kes jesOeve kes efueS, eYeg DeIe& mecehe&Ce kej oWies~~Yeie.~~1~~
jlve$ee efveefOe mJeeceer, cegefveieCe legce iegCe ieeles~
mecekelJe jlveOeejer, megjieCe hetpeW Deekes~~
nce jlve$ee eehleer kes efueS, legce iegCeceefCe keerle&ve kej ueWies~~Yeie.~~2~~
ns veeLe! Deehe Jee heefJe$e iebieOeej nQ~

DeJeieenles pees GmeceW Jees YeJe mes heej nQ~~
legce Jeeveiebie mes eneB keg yetbo nce YejW~
eYeg heo keceue ceW Oeej oW mebmeej mes eflejW~~10~~
Meeblees MeebefleOeeje~~
ns veeLe! eglemkebOe yeieer ee ceneve nw~
yengefJeOe kes efKeues heg<he mes Deveghece efveOeeve nw~~
keg heg<he egve kes eYeg ejCe heg<heebpeefue kejW~
efvepe iegCe megiebefOe mes mecemle efJee kees YejW~~11~~
efoJe heg<heebpeefue:~
(Dee" iegCeeW kes Dee" DeIe&)

-oesne-
eYeg Deveble iegCe kes Oeveer, Meg efme YeieJeble~

cegKe Dee" iegCe kees vecetB, heg<heebpeefue efJeefkejble~~1~~
DeLe ceC[uemeesheefj eLeceJeuees (eLeceoues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~
(lepe&-DeeJees yeeeW legcnW efoKeeeW......)
DeeDees nce meye kejW Dee&vee, efmeee YeieJeeve keer~

efmeefMeuee hej jepe jnW pees, Gve Deveble iegCeKeeve keer~~
efmeeW kees veceve, efmeeW kees veceve, efmeeW kees veceve, efmeeW kees veceve~~1~~
oMe&veceesnveere nw $eeefJeOe, eej DevebleevetyebOeer~
ceesnkece& kees veeMe efpevneWves, heeee #eeefeke meceefkele Yeer~~
(45)
(46)
kece&onve efJeOeeve
Fme iegCe mes DeieefCele iegCe heees, Gve iegCeceefCe eerceeve keer~
efmeefMeuee hej jepe jns pees Gve Deveble iegCeKeeve keer~~
DeeJees nce meye kejW Dee&vee, efmeee YeieJeeve keer~

efme efMeuee hej jepe jns pees, Gve Deveble iegCeKeeve keer~~
JeCe& mheMe& iebOe jme efJejefnle, Meg Decetefle&ke Deelcee nw~

efpeveves eie efkeee efvepe iegCe kees, Jes eyeg hejceelcee nQ~~
iegCe ieeLee nce ieeeW efveMeefove, peesleerhegbpe ceneve keer~
efmeefMeuee hej jepe jns pees Gve Deveble iegCeKeeve keer~~
eR mecekelJeiegCemeefnle Deveenlehejeeceee mekeuekece&cegeefmehejcesefves
DeIe efveJe&heeceerefle mJeene~~1~~
meJe& oMe&veeJejCe Ieele kej, kesJeue oMe&ve eie efkeee~

egieheled leerve ueeske $ewkeeefueke, meye heoeLe& kees osKe efueee~~
efpevekees ieCeOej ieg Yeer Oeeles, Gve e YeieJeeve keer~
DeeJees nce meye kejW Dee&vee efmeee YeieJeeve keer~

efmeefMeuee hej jepe jns pees, Gve Deveble iegCeKeeve keer~~
%eeveeJejCe kece& kees veeMee, hetCe&%eeve eieeee nw~
egieheled leerve ueeske $eekeeefueke, peeve %eeve heue heeee nw~~
Mele FveW mes Jebe meoe pees, Gve DeeoMe& ceneve keer~
eewon iegCemLeeve mes efJejefnle, Meg efvejbpeve Deelcee nw~
efpeveves efvepe kee Oeeve efkeee nw, Jes efJeMeg efmeelcee nQ~~
cegefveeeW mes Yeer Jebe meoe nQ, Gve eYeg peeseflecee&ve keer~
eR %eeveiegCemeefnle Deveenlehejeeceee mekeuekece&cegehejcesefves DeIe
efveJe&heeceerefle mJeene~~2~~
eewon peerJe meceeme meefnle es, mebmeejer peerJeelcee nQ~

Fvemes efJejefnle efvele efvejbpeve, Meg yeg hejceelcee nQ~~
eesieerej Yeer Jebove kejles, meJe&oefMe& YeieJeeve keer~
eR oMe&veiegCemeefnle Deveenlehejeeceee mekeuekece&cegeefmehejcesefves
Deblejee Me$et kes efJepeeer, Meefe Devebleer eieeF&~
keeue Devebleevebles leke Yeer, efle<" jns eYeg ece veeneR~~
nce Yeer kejles efvepe Gheemevee, Deveble Meeerceeve keer~
oMeeW Je eeCeeW mes eeCeer, pevce cejCe efvele kejlee nw~
efveeevee mes Meg eslevee, eeCe Ske ner Oejlee nw~~
Ske eeCe kes nsleg Jebovee, MegesleveeJeeve keer~
(47)
efmeefMeuee hej jepe jnW pees, Gve DevebleiegCeKeeve keer~~

eR Jeere&iegCemeefnle Deveenlehejeeceee mekeuekece&cegeefmehejcesefves
met#celJe iegCe heeee efpeveves, veecekece& kee veeMe efkeee~
met#ce Deewj Debleefjle otjJeleea, heoeLe& kees peeve efueee~~
eesieerej kes Oeeveiece pees, Deefevle ceefnceeJeeve keer~
Deenejsefve Deeet eemeesdJeeme Jeeve ceve heee&hleer~
Fvemes efJejefnle Meg efeoelcee, ceW DemebKe iegCe keer Jeehleer~~
cegefve kes oe keceue ceW efleW, Gve iegCejlve efveOeeve keer~
efmeefMeuee hej jepes jnW pees, Gve Deveble iegCeKeeve keer~~
eR met#ceiegCemeefnle Deveenlehejeeceee mekeuekece&cegeefmehejcesefves
efme efMeuee hej jepe jnW pees, Gve Devevle iegCeKeeve keer~~
Deeeg kece& mes Metve efpevneWves, DeJeieenve iegCe heeee nw~
efpeveceW efme DevebleevebleeW ves, DeJeieenve heeee nw~~
YeefJepeve keceue efKeueeles nQ pees, Gve Delegue YeemJeeve keer~
(48)
kece&onve efJeOeeve
meb%ee nQ Deenej Je Yee, cewLegve heefjen mebmeej ceW~

Fvemes Metve efme hejceelcee, le=hle %eeve Deenej ceW~~
efmeeW kee Jebove pees kejles, efceues jen keueeCe keer~
efme efMeuee hej jepe jnW pees, Gve Deveble iegCeKeeve keer~~DeeJees.~~
eR DeJeieenveiegCemeefnle Deveenlehejeeceee mekeuekece&cegeefmehejcesefves
TBe veere efJeOe iees$ekece& kees, Oeeve Deefive ceW Yemce efkeee~
DeiegueIet iegCe mes Deveble egie, leke efvepe ceW efJeeece efkeee~~
ef$eYegJeve kes ieg ceeves nQ pees, Gve DeefJeeue iegCeJeeve keer~~
efmeefMeuee hej jepe jnW pees, Gve Deveble iegCeKeeve keer~
elegie&leer kes veevee og:KeeW, mes pees peve Dekegueees nQ~
Jes ner hetpee Yeeer kejves, ejCe MejCe ceW Deees nQ~~
ceQ Yeer Yeeer kejkes ttB, Gve eerefme ceneve keer~
eR DeiegueIegiegCemeefnle Deveenlehejeeceee mekeuekece&cegeefmehejcesefves
meele Demeelee efefJeOe Jesoveer, Oeeve Deefive mes peuee efoee~
DeJeeyeeOe megKeece=le heerkej, efvepe mes efvepe kees le=hle efkeee~~
Yeefe veeJe mes YeJe eflejW pees, Gve Megelce ceneve keer~
(49)

Meejerefjke ceeveme Deeieblegke, veevee og:Ke G"ees nQ~
pees Fve og:KeeW mes efJejefnle nQ, MejCe GvneR keer Deees nQ~~
mJeelce megKeece=le heerves nslet, MejCe efme YeieJeeve keer~
eR DeJeeyeeOeiegCemeefnle Deveenlehejeeceee mekeuekece&cegeefmehejcesefves
-hetCee&Ie&-

MegkeueOeeve keer Deefive peueekej, Dee" kece& kees Yemce efkeee~
kesJeue%eeve mete& kees heekej, Dee" iegCeeW kees Jekele efkeee~~
efmeeW kee pees Jebove kejles, efceues jen keueeCe keer~
efmeefMeuee hej efle jns pees, Gve Deveble iegCeKeeve keer~
en Deheej YeJemeeiej YeJeeW, og:Ke veerj mes Yeje ngDee~
Fmekees heej kejW nce meye peve, Yeefe veeJe DeJeuebye efueee~~
efmeeW kee pees Jebove kejles, efceues jen keueeCe keer~
efmeefMeuee hej efle jns pees, Gve Deveble iegCeKeeve keer~
eR mecekelJe-%eeveoMe&veJeere&met#ce-DeJeieenve-DeiegueIeg-DeJeeyeeOeDeiegCemeefnle-DeveenlehejeecesYe: mekeuekece&cegeefmehejcesefYe: hetCee&Ie
peehe- eR Den DeefmeDeeGmee vece:~
(50)
kece&onve efJeOeeve
peeceeuee
-MebYeg bo-
ns veeLe! legcnejs iegCeceefCe keer, peeceeue ietbLe kej ueees nQ~

nce Deepe legcnejs ejCeeW ceW, en ceeue e{eves Deees nQ~~
pee pee Deleerle kes efmeeW keer, pee Jele&ceeve kes efmeeW keer~
pee pee YeefJe<e kes efmeeW keer, meye efme DevebleevebleeW keer~~1~~
pewmes vej keef hej neLe jKes, heie hewueekej Ke[e ngDee~
Jewmes en heg<eekeej ueeske, $ewueeskee mJehe efJeYee ngDee~~
ef$eYegJeve kes cemleke hej F&<eled-eeiYeeje Dece he=LJeer nw~
en hetJee&hej Fke jepeg meele, jepet Gej-oef#eCe ceW nQ~~2~~
en eespeve Dee" cee$e ceeser, Fme Yetefce ceOe nw efme efMeuee~
eespeve heQleeefueme ueeKe eefcele en ieesue jpelecee efme efMeuee~~
Geeve keesjs1 mece ee OeJeue $e ee DeOe&ebmece nw~
en ceOe ceW ceeser Dee" eespeve ece mes Ie kes Fke eosMe nw~~3~~
Fme Thej JeeleJeuee$ee nQ, oes keesme IeveesoefOe Jeele Jeuee~
IeveJeele Jeuee nw Ske keesme, efhej Thej ceW levegJeeleJeuee~~
en eej Meleke heeerme Oeveg<e kece, Ske keesme kee ceevee nw~
ee hebn meew heenej Oeveg kee en levegJeele2 yeKeevee nw~~4~~
Fmekes JeJenej Oeveg<e kejves kees heebeMeleke mes iegCee kejes~
efhej hebn meew mes Yeeefpele kej heCe meew heeerme Oeveg eehle kejes~~
1. levceOes heceeb $eekeejb ceveg<e#es$eJeeme efme #es$eceefmle~...Debles leveghecegeeveefmLelehee$eefceJee<ekeefceJesleLe&:....Dee"JeeR he=LJeer kes "erke yeere ceW $eekeej ceveg<e #es$e Jeeme eceeCe4500000 eespeve eceeCe efme#es$e ee efmeefMeuee nw~ en Deble ceW ke=Me ngF& nw Deewj meerOes jKes
keesj kes meceeve nw~ ee OeJeue $e kes meceeve nw-Gus jKes ngS $e kes meceeve nw~ ef$eueesk emeej
ieeLee 557 keer erkee kee DebMe~
2. levegJeeleJeuee 1575 Oeveg<e nw en eceeCeebiegue mes nw Dele: Fmekes JeJenejebiegue mes
JeJenej Oeveg<e yeveeves kes efueS 500 mes iegCee kejvee nw~ keeeWefke ceveg<eeW kes Mejerj keer DeJeieenvee
JeJenej Oeveg<e mes ner nw~ eLee 1575500787500 ngDee~ FmeceW 1500 mes Yeeie osves mes
DeLee&led 7875001500525 Oeveg<e ngDee~ en efmeeW keer Glke= DeJeieenvee nw~
(51)
(52)
en efmeeW kee Glke= osn oes menme Ske meew neLe kene~
meyemes ueIeg mee{s leerve neLe, ceOece meye ceOece Yeso kene~~5~~
ueIeg ceOece Gece DeJeieenve mes efme Devebleeveble JeneB~
levegJeeleJeuee kes Deble Yeeie ceW efle jns nQ melele JeneB~~
Oecee&efmlekeee kes DeYeeJe mes es efme ve Deeies pee mekeles~
$ewueeskee ieieve kes eGlejhes yeme Ske DeueeskeekeeMe yemes~~6~~
es efme meYeer jme he iebOe, mheMe& jefnle Megelcee nQ~
efevcee efebleeceefCe keuheJe=#e heejmeceefCe jlve efeoelcee nQ~~
efveeevee mes nce meYeer Meg, efevcetjefle hejce efeobyej nQ~
JeJenej veeeefele mebmeejer, efveee mes Meg efMeJebkej nQ~~7~~
efvepe kes iegCeceefCe kees eie kejW, FmeefueS Dee&vee kejles nQ~
mep%eeveceleer kewJeue kejes, yeme ener eeevee kejles nQ~~
ns veeLe! legcnejs iegCeceefCe keer, peeceeue ietbLe kes ueees nQ~
nce Deepe legcnejs ejCeeW ceW, en ceeue e{eves Deees nQ~~8~~
eMeefmle
-oesne-
ceneJeerj Meemeve eefLele, veceve keB Mele yeej~

kegbokegbo ieg osJ e kees, Jebotb Yeef e Deheej~~1~~
kegbokegbo Deecveee ceW, ie mejmJeefle ceeve~
yeueelkeejieCe efme nw, GveceW metefj eOeeve~~2~~
ieg Meebeflemeeiej nges, eeefj$e eeer ceeve~
Gvekes heeeee& Les, Jeerjefm ebO eg eeOeeve~~3~~
oskej oer#ee Deeefe&kee, efoee %eeveceefle veece~
iegJej ke=hee emeeo mes, meeLe& ngDee keg veece~~4~~
efpeveJej Yekelee esefjlee, keuhegceeefo efJeOeeve~
[s{ Meleke ebLeeefo je, efkeee mJehej keueeCe~~5~~
nefmleveehegj ceW Jeerj mebJele, heeerme meew GVeerme~
heew<e Megkeue hebeefce efleLeer, vecetB efme vele MeerMe~~6~~
-oesne-
efme Devebleeveble kees, vecele efces og:Ke Meeske~

%eeveceleer keefuekee efKeues, megjefYele nes eflengBueeske~~9~~
eR Cecees efmeeCeb mecekelJe%eeveoMe&veJeere&met#ce-DeJeieenve-DeiegueIegDeJeeyeeOe-he-DeiegCe-meceefvJelesYe: efmehejcesefYe: peeceeuee hetCee&Ie
kece&onve hetpeeefJeOeer, hetCe& efkeee Oej eerefle~

kece&onve neWies menpe, ener efpeveeiece veerefle~~7~~
peye leke leerLe& megces nw, peye leke eerefpeveOece&~
leye leke jns efJeOeeve en, kejs peiele ceW Mece&1~~8~~
Fefle kece&onveefJeOeeve eMeefmle
-Mesjbo-
~~Meb Yeteeled~~
pees YeJe kece&onve kee efJeOeeve kejWies~

Jes YeeJekece& Jekece& onve kejWies~~
efvepe kee hejce Deleerefve megKe eehle kejWies~
jefJe %eeveceleer mes eneB ekeeMe YejWies~~1~~
~~FleeMeerJee&o:~~
kece&onve efJeOeeve
1. megKe~
(53)
Deejleer
(54)
kece&onve efJeOeeve
Yepeve
-ye. keg. Fvog pewve (mebIemLe)
-e%eeeceCeer Deeefe&kee evoveeceleer
pee pee kece&p eeer, mJeeceer pee pee kece& peeer~

Oeeve Deefive mes kece& onve kej, yeve ieS ce=legpeeer ~~ pee.~~ske.~~
ceeveJe pevce Deceesue jleve hee, cegefve heo pees Oejles-mJeeceer~
leeie lehemee eje, efMeJeheo kees Jejles~~~~ pee.~~1~~
Ieeefle kece& kees #ee kej, kesJeue%eeve efceues ..........mJeeceer~
hee Deefjnvle DeJemLee, efoJeOJeveer efKejs ~~ pee.~~2~~
Mes<e DeIeeefle veMeekej, efmeefMeuee heeles.........mJeeceer~
keeue Devevle efyeleekej, efhej ve eneB Deeles ~~ pee.~~3~~
FefveefJepeeer vej ner, kece&peeer yeveles .........mJeeceer~
leYeer hebehejceser, hejce hetpe yeveles ~~ pee.~~4~~
eYeg Deejefl e mes nce Yeer, Ssmeer Meef e uenW........mJeeceer~
MeerIe eboveeceleer cegefe kes, heLe keer egefe ienW ~~ pee.~~5~~
N: M
lepe& - ceefvenejeW kee he.........

efme eYegJej kees ceve ceW OeeDees~ Deheveer Deelcee kees kegvove yeveeDees~~ske.~~
Dee" kece& kens Meee ceW cegKe nQ,
Yeso Gej lees Fke meew De[leeefueme kens,
ve kejves keer egeer pees heeDees, Deheveer Deelcee kees kegvove yeveeDees~
efme................................................~~1~~
eeCeer hegCe Goe mes lehemee kejs,
De keceeX kees veeMee lees efme yeves~
GvneR efmeeW keer hetpee jeeDees, Deheveer Deelcee kees kegvove yeveeDees~~
efme................................................~~3~~
Fke meew meej kejceYetefce ceeveer ieF,
{eF& erheeW ceW nQ es yeKeeveer ieF~
Gve meYeer efmeeW kees efMej veceeDees, Deheveer Deelcee kees kegvo yeveeDees~
efme................................................~~3~~
Ieeefleee kece& kees veeMe Deefjnble neW,
peye DeIeeleer veMeW leye yeveW efme Jees~
YeeJevee Gve mece yeveves keer YeeDees, Deheveer Deelcee kees kegvove yeveeDees~
efme................................................~~4~~
%eeveceleer ceeleepeer ves es hee" jee~
Yeefe mes cegefe heeves kee ceeOece efoee~~
Fvog meye efceuekes iegCe Gvekes ieeDees, Deheveer Deelcee kees kegvove yeveeDees~~5~~
N: M
(55)
efJeOeeve kee vekeMee

} }
}
} } }
} }} } }
} } } }
} } }
} } }
}
}
} }}
}
}
eLece Jeuee ceW

efleere Jeuee ceW
le=leere Jeuee ceW
elegLe& Jeuee ceW
hebece Jeuee ceW
<ece Jeuee ceW
mehlece Jeuee ceW
Dece Jeuee ceW
kegue
er B
kece&onve ele efJeefOe
-5 DeIe& 1 hetCee&Ie&
kece&onve efJeOeeve
%eeveeJejCeeefo 8 keceeX keer 148 eke=efleeeW kees veeMe kejves kes efueS Deewj
DeelceMegef kes efueS kece&onve ele kejves keer Deewj Gmekee efJeOeeve kejves keer
eLee efoiecyej pewve meceepe ceW eeefuele nw~
Fme kece&onve ele kes 156 GheJeeme kejves he[les nQ DeLee&led kece& keer
148 eke=efleeeW kes 148 GheJeeme Deewj kece& veeMe nesves kes yeeo efmeeW kes pees
Dee" iegCe eehle nesles nQ Gvekes 8 GheJeeme kejves he[les nQ~ es GheJeeme eens
efpeme efove veneR kejves eeefnS~ efvecve efleefLeeeW ceW es 156 GheJeeme hetCe&
kejves eeefnS~
1. eewLes iegCemLeeve ceW 7 eke=efleeeW kee veeMe neslee nw, FmeefueS elegLeea kes
7 GheJeeme kejW~
2. meeleJeW iegCemLeeve ceW 3 eke=efleeeW kee veeMe neslee nw, FmeefueS mehleceer
kes 3 GheJeeme kejW~
3. veewJeW iegCemLeeve ceW 36 eke=efleeeW kee veeMe neslee nw, FmeefueS veJeceer
kes 36 GheJeeme kejW~
4. omeJeW iegCemLeeve ceW 1 eke=efle kee veeMe neslee nw, FmeefueS oMeceer kee
1 GheJeeme kejW~
5. yeejnJeW iegCemLeeve ceW 16 eke=efleeeW kee veeMe neslee nw, FmeefueS
yeejme kes 16 GheJeeme kejW~
6. eewonJeW iegCemLeeve ceW 85 eke=efleeeW kee veeMe neslee nw, FmeefueS
eewoMe kes 85 GheJeeme kejW~
7. efmeeW kes DeiegCeeW kes keejCe Deceer kes 8 GheJeeme kejW~
Fme ekeej 7336116858156 GheJeeme kece&onve ele kes
kejves eeefnS leLee nj Ske GheJeeme kes efove ie=nejcYe kee leeie kejkes
yeeee& OeejCe kej mveeveeefo efeee mes Mejerj leLee Jee keer Megef kejkes
eer efpeveeuee ceW Deekej eer Denle YeieJeeve kee hebeece=leeefYe<eske kejkes osJeMeee-ieghetJe&ke eer efmehetpee kejW~ efhej 108 peehe osJeW~ kegue 156 peehe
(57)
nQ~ GveceW nj Ske GheJeeme kes efove eceMe: Ske-Ske peehe kees 108 yeej
pehevee eeefnS~
es GheJeeme ees<eOeesheJeeme ner kejves eeefnS DeLee&led henues efove SkeeMeve
kejkes GheJeeme kejW Deewj efhej otmejs efove SkeeMeve kejW~ Fmekees ees<eOeesheJeeme
kenles nQ~
en kece&onveele (156 GheJeeme) hetCe& nesves hej efhej Geeheve kejW~ GmecesW
eer efpevecebefoj ceW eLeeMeefe De cebieue Je Deewj GhekejCeeefo e{eJeW leLee
ceeb[vee ceeb[ kej Je=nled DeefYe<eske, peueMegef Je mekeueerkejCeeefo kees efJeefOehetJe&ke
kejkes en kece&onve ele efJeOeeve cebieueeke, hegCeenJeeeve Je MeebefleefJemepe&vehetJe&ke
kejW, efhej eLeeMeefe eejeW ekeej kee oeve kejW~ GveceW Keeme kejkes pewve
mebmLeeDeeW kes efueS Deer jkece efJeeeoeve ceW DeJeMe efvekeeueW leLee kece mes
kece 156 MeeeeW kee oeve kejW~ eefo Geeheve kejves keer Meefe ve nes lees en
ele otvee kejvee eeefnS~
elegLeea kes 7 GheJeeme kes meele ceb$e
1. eR efceLeelJe-kece&jefnleee efmeee vece:~
2. eR mecekedefceLeelJe-kece&jefnleee efmeee vece:~
3. eR efcee-kece&jefnleee efmeee vece:~
4. eR DevevleevegyebefOeeesOe-kece&jefnleee efmeee vece:~
5. eR DevevleevegyebefOeceeve-kece&jefnleee efmeee vece:~
6. eR DevevleevegyebefOeceeee-kece&jefnleee efmeee vece:~
7. eR DevevleevegyebefOeueesYe-kece&jefnleee efmeee vece:~
mehleceer kes 3 GheJeeme kes leerve ceb$e
1. eR veejkeeeg<kece&jefnleee efmeee vece:~
2. eR eflee&ieeeg<kece&jefnleee efmeee vece:~
3. eR osJeeeg<kece&jefnleee efmeee vece:~
veJeceer kes 36 GheJeeme kes eerme ceb$e
1. eR efveeefvee-kece&jefnleee efmeee vece:~
(58)
kece&onve efJeOeeve
2. eR eeueeeeuee-kece&jefnleee efmeee vece:~

3. eR mleeveie=ef-kece&jefnleee efmeee vece:~
4. eR vejkeieefle-kece&jefnleee efmeee vece:~
5. eR eflee&iieefle-kece&jefnleee efmeee vece:~
6. eR vejkeieleeveghetJeea-kece&jefnleee efmeee vece:~
7. eR eflee&iieleeveghetJeea-kece&jefnleee efmeee vece:~
8. eR Skesefve-kece&jefnleee efmeee vece:~
9. eR efefve-kece&jefnleee efmeee vece:~
10. eR $eerefve-kece&jefnleee efmeee vece:~
11. eR elegefjefve-kece&jefnleee efmeee vece:~
12. eR mLeeJej-kece&jefnleee efmeee vece:~
13. eR Deelehe-kece&jefnleee efmeee vece:~
14. eR Geesle-kece&jefnleee efmeee vece:~
15. eR hejIeele-kece&jefnleee efmeee vece:~
16. eR met#ce-kece&jefnleee efmeee vece:~
17. eR eleeKeeveeJejCeeesOe-kece&jefnleee efmeee vece:~
18. eR eleeKeeveeJejCeceeve-kece&jefnleee efmeee vece:~
19. eR eleeKeeveeJejCeceeee-kece&jefnleee efmeee vece:~
20. eR eleeKeeveeJejCeueesYe-kece&jefnleee efmeee vece:~
21. eR DeeleeKeeveeJejCeeesOe-kece&jefnleee efmeee vece:~
22. eR DeeleeKeeveeJejCeceeve-kece&jefnleee efmeee vece:~
23. eR DeeleeKeeveeJejCeceeee-kece&jefnleee efmeee vece:~
24. eR DeeleeKeeveeJejCeueesYe-kece&jefnleee efmeee vece:~
25. eR vehegbmekeJeso-kece&jefnleee efmeee vece:~
26. eR eerJeso-kece&jefnleee efmeee vece:~
27. eR heg<eJeso-kece&jefnleee efmeee vece:~
28. eR neme-kece&jefnleee efmeee vece:~
29. eR jefle-kece&jefnleee efmeee vece:~
30. eR Dejefle-kece&jefnleee efmeee vece:~

31. eR Meeske-kece&jefnleee efmeee vece:~
32. eR Yee-kece&jefnleee efmeee vece:~
33. eR pegieghmee-kece&jefnleee efmeee vece:~
34. eR mebpJeueveeesOe-kece&jefnleee efmeee vece:~
35. eR mebpJeueveceeve-kece&jefnleee efmeee vece:~
36. eR mebpJeueveceeee-kece&jefnleee efmeee vece:~
oMeceer kes 1 GheJeeme kes Ske ceb$e
1. eR mebppeJeueveueesYe-kece&jefnleee efmeee vece:~
yeejme kes 16 GheJeeme kes meesuen ceb$e
1. eR efvee-kece&jefnleee efmeee vece:~
2. eR eeuee-kece&jefnleee efmeee vece:~
3. eR ceefle%eeveeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
4. eR egle%eeveeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
5. eR DeJeefOe%eeveeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
6. eR ceve:hee&e%eeveeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
7. eR kesJeue%eeveeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
8. eR e#ego&Me&veeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
9. eR Dee#ego&Me&veeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
10. eR DeJeefOeoMe&veeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
11. eR kesJeueoMe&veeJejCe-kece&jefnleee efmeee vece:~
12. eR oeveeblejee-kece&jefnleee efmeee vece:~
13. eR ueeYeevlejee-kece&jefnleee efmeee vece:~
14. eR Yeesieevlejee-kece&jefnleee efmeee vece:~
15. eR GheYeesieevlejee-kece&jefnleee efmeee vece:~
16. eR Jeeree&vlejee-kece&jefnleee efmeee vece:~
(59)
(60)
kece&onve efJeOeeve
eewome kes 85 GheJeeme kes 85 ceb$e

1. eR DemeeleeJesoveere-kece&jefnleee efmeee vece:~
2. eR DeewoeefjkeMejerj-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
3. eR JewefeefekeMejerj-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
4. eR DeenejkeMejerj-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
5. eR lewpemeMejerj-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
6. eR keece&CeMejerj-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
7. eR DeewoeefjkeyebOeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
8. eR JewefeefekeyebOeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
9. eR DeenejkeyebOeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
10. eR lewpemeyebOeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
11. eR keece&CeyebOeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
12. eR DeewoeefjkemebIeele-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
13. eR JewefeefekemebIeele-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
14. eR DeenejmebIeele-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
15. eR lewpememebIeele-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
16. eR keece&CemebIeele-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
17. eR Deewoeefjkeeeshee-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
18. eR Jewefeefekeeeshee-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
19. eR Deenejkeeeshee-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
20. eR meceelegjemebmLeeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
21. eR veeesOeheefjceb[uemebmLeeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
22. eR mJeeeflemebmLeeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
23. eR JeecevemebmLeeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
24. eR kegypekemebmLeeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
25. eR ngC[kemebmLeeve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
26. eR JeeJe=<eYeveejeemebnveve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
27. eR Jeeveejeemebnveve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
(61)
28. eR veejeemebnveve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~

29. eR DeOe&veejeemebnveve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
30. eR keeruekemebnveve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
31. eR Demebeehleme=heeefkeemebnveve-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
32. eR MeeceJeCe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
33. eR nefjCe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
34. eR heerleJeCe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
35. eR DeCeJeCe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
36. eR esleJeCe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
37. eR efleejme-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
38. eR ke[gkejme-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
39. eR ceOegjme-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
40. eR Deecuejme-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
41. eR ke<eeejme-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
40. eR cegogmheMe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
43. eR ke"esjmheMe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
44. eR MeerlemheMe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
45. eR G<CemheMe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
46. eR #emheMe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
47. eR efmveiOemheMe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
48. eR iegmheMe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
49. eR ueIegmheMe&-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
50. eR megiebOe-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
51. eR ogie&vOe-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
52. eR osJeieleeveghetJeea-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
53. eR Deieg-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
54. eR ueIeg-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
55. eR GJeeme-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
(62)
kece&onve efJeOeeve
56. eR GheIeele-veecekece&jefnleee efmeee vece:~

57. eR MegYeefJeneeesieefle-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
58. eR DeMegYeefJeneeesieefle-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
59. eR Deheee&hle-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
60. eR efmLej-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
61. eR DeefmLej-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
62. eR MegYe-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
63. eR DeMegYe-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
64. eR ogYe&ie-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
65. eR megmJej-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
66. eR og:mJej-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
67. eR Deveeose-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
68. eR DeeMees-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
69. eR eMees-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
70. eR efvecee&Ce-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
71. eR veereiees$e-kece&jefnleee efmeee vece:~
72. eR osJeieefle-kece&jefnleee efmeee vece:~
73. eR meeleeJesoveere-kece&jefnleee efmeee vece:~
74. eR ceveg<eeeg:-kece&jefnleee efmeee vece:~
75. eR ceveg<eieefle-kece&jefnleee efmeee vece:~
76. eR ceveg<eieleeveghetJeea-kece&jefnleee efmeee vece:~
77. eR hebesefvepeeefle-kece&jefnleee efmeee vece:~
78. eR $eme-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
79. eR yeeoj-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
80. eR heee&efhle-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
81. eR megYeie-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
82. eR Deeose-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
83. eR Geiees$e-kece&jefnleee efmeee vece:~
(63)
84. eR eMees-veecekece&jefnleee efmeee vece:~

85. eR leerLekej-veecekece&jefnleee efmeee vece:~
Fme ekeej 148 kece&-eke=efleeeW kee #ee kej Deelcee cees#e kees euee
peelee nw~ efhej Jen mebmeej ceW keYeer veneR Deelee nw~ cege Deelcee kees efme
kenles nQ efme DeJemLee ceW Gmekes Devevle iegCe eie nesles nQ GveceW Dee" iegCe
cegKe nQ~ Fve Dee" iegCeeWs kes Deceer kes Dee" GheJeeme kej eleske efove ece
mes veeres efueKes Dee" ceb$eeW keer peehe osveer eeefnS~
Deceer kes Dee" GheJeeme kes 8 ceb$e
1. eR mecekelJe-iegCemeefnleee efmeee vece:~
2. eR DevevleoMe&ve-iegCemeefnleee efmeee vece:~
3. eR Devevle%eeve-iegCemeefnleee efmeee vece:~
4. eR DevevleJeere&-iegCemeefnleee efmeee vece:~
5. eR met#celJe-iegCemeefnleee efmeee vece:~
6. eR Decetefe&ke-iegCemeefnleee efmeee vece:~
7. eR DeiegueIeg-iegCemeefnleee efmeee vece:~
8. eR DeJeeyeeOe-iegCemeefnleee efmeee vece:~
N: M
(64)
kece&onve efJeOeeve
Yepeve
-e%eeeceCeer Deeefe&kee eboveeceleer
Dejs, peie pee js esleve! veeRo mes,
legPes meleieg Deees peieeJeve kees~~ske.~~
keeue Deveeoer mes Fme peie ceW-2
YeceCe kejs let eejeW ieefle ceW-2~
Dejs, ceesn veeRo kees otj Yeiee,
legPes meleieg Deees peieeJeve kees~~1~~
ceeveg<e leve ogue&Ye nw peie ceW-2,
meogheeesie Fmekee let kej ues-2~
Dejs, efJe<ee ke<eee kees leeie os,
hej kee keg Ghekeej Yeer kej ues-2,
meppeve kee melkeej Yeer kejues-2~
Dejs, kej ues Deelece Oeeve Yeer,
meele Jemeve kee leeie let kej os-2,
heeBe heehe Yeer ceve mes lepe os-2~
Dejs, Oece& ceW kej Devegjeie js,
kens evoveeceleer meYeer mes-2,
kej uees cew$eer YeeJe meYeer mes-2~
Dejs, Yepe ues eYeg kee veece js,
legPes meleieg Deees peieJeeve kees~~5~~
GGGGG

Karmdahan Vidhan (VGM-274)

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

Karmdahan Vidhan (VGM-274)

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

Jeerj %eeveesoe evLeceeuee kee heg<he veb.

efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve eje mebeeefuele

Jeerj %eeveesoe evLeceeuee

-jeefe$eerpecyeterhe jevee keer heeJeve esefjkee

eer %eeveceleer ceeleepeer

-: mebmLeeefhekee SJeb esjCeeeesle :-

hejcehetpe ieefCeveerecegKe Deeefe&keeefMejesceefCe eer %eeveceleer ceeleepeer

e%eeeceCeer Deeefe&kee eer evoveeceleer ceeleepeer

Oece&efoJeekej heer"eOeerMe #eguuekejlve eer ceesleermeeiej peer cenejepe

efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve

kece&eesieer ye. jJeerv kegceej pewve

COURTESY-JAIN BOOK DEPOT

C/o Shri Nabhi Kumar Manav Kumar Jain

Jeerj efve. meb. 2536

kecheesefpebie - %eeveceleer vesJeke&

kece&eesieer ye.jJeerv kegceej pewve

ye.keg. Fvot pewve (mebIemLe)

efJeOeeve keer jeefe$eer, hejcehetpe ieefCeveerecegKe

eer %eeveceleer ceeleepeer kee mebef#ehle-heefjee

efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve-mebef#ehle heefjee

Jeerj %eeveesoe ievLecee}e kes efMejesceefCe mebj#eke

-heer"eOeerMe #eguueke ceesleermeeiej

Jeerj %eeveesoe ievLecee}e kes hejce mebj#eke

eer ceeBieer}e} yeeyet}e} hene[s, nwojeyeeo (DeevOe heosMe)~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

Deefjnble efmeeeee& hee"ke, meeOeg ef$eYegJeve Jebe nQ~

iebieeveoer kee veerj efvece&ue, yeee ceue OeesJes meoe~

veJeosJ eleeDeeW keer meoe pees, Yeef e mes Deee& kejW~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

veJeosJ eleeDeeW keer meoe pees, Yeef e mes Deee& kejW~

efeefebleeceefCejlve, leerve ueeske ceW es nes~

pee pee eer Deefjnble osJeosJe nceejs~

pewJeble GheeOeee ieg %eeve kes Oeveer~

pees YeJe eeYeefe mes, veJeosJelee hetpee kejW~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

oes iees$e Deblejee heeBe Dee<e& ceW ieees~

efmeeW kees vecetB neLe pees[ MeerMe vecee kes~

ceQ kece&onve hetpee jevee keB DeYeer~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

eer kece&onve hetpee

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

eer efme ejCeeype, ceve mes peueOeeje keB~

DeLe eleske DeIe& (148 DeIe&)

og kece& Deefj veeMe kes, efvepe mJeleb$e heo eehle~

DeLe eLeceJeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

ceefle%eeve Yeso nQ leerve Meleke, eerme Je mebKeeleerles Yeer~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

n Je DeefKeue heee&eeW kees, en kesJeue%eeve peeve ueslee~

pees kesJeue%eeve eehle kejkes, ef$eYegJeve kees egieheled peeve jns~

efvele efvejbpeve osJe, DeefKeue Decebieue kees njW~

DeLe efleereJeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

e#etoMe&ve JeCe& efJ e<ee keer, meee kees DeJeueesk es~

Fmekee meye DeeJejCe efJeveeMee, Gve efmeeW kees OeeTB~

Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee

Ssmeer efv ee ueej yens De, Debi e eueeeue nesles~

kesJeueoMe&ve mekeue efJeceue nw, egieheled eflengbpeie osKes~

jeie s<e ceo ceesn kees, peerle ngS efpeve Keele~

Deefj Mee efJe<eeefoke Deefve JemlegSb meYeer~

mebmeej ceW meelee Je Demeelee mes peerJe es~

mJeelce meewKe heeret<e jme, efvePe&jCeer Jee Deehe~

DeLe ceb[uemeesheefj elegLe&Jeuees (oues) heg<heebpeefueb ef#ehesled~

kece& efceLeelJe mes Deelce ee ve nes~

Yeespeve Jemeve eer megiebOe Je megKe kejW~

mele Pet"s heoeLee&efo ceW pees eer~