Uni versi tri os que somos no podemos, de modo nenhum, perder de vi sta a nossa qual i dade de ho- mens. E , f undament al ment e, ba- seados nesta qual i dade que esta- bel ecemos as relaes mtuas adentro das nossas Repblicas. Pretendemos construir a of i ci na onde se forj am os Homens de que a Nao e a Humani dade tanto necessi tam. Como? Os processos sendo var i ados assentam, essenci al - mente, em doi s f act os: o respei - to pel a di gni dade de ser homem e o respeito das i dei as que ca- da um def ende. sto : todos so respei tados na sua condi o de hu- manos, enquanto que as i dei as se pem em confronto, se discutem num cl i ma de camar adagem, e no intuito dum escl areci mento para to- dos ti l . Defendemos a auto-gesto, a democr aci a, o progresso, a paz. Def endemos e prat i camo-l o. A vi da duma Repbl i ca, nos tempos actuai s, bem di f i cul t ada. O aumento constante e repen- ti no do custo de vi da, no acom- panhado de i gual aumento de ren- di mentos por parte dos nossos en- carregados de educao, para al m da menor procura das Re- pbl i cas, pelos universitrios, vei o exi gi r de ns um esforo mai or, ao qual correspondemos com al e- gri a e efi cci a. O Badal o o fruto do nosso suor e da nossa confi ana na Vi da! E a auto-gesto prossegue, co- mo bandei ra ao vento, orgul ho da nossa luta contra o sub-desenvol - vi mento. !"#$%&$'( $( *+,- ./0 Sumrio da Crise !" $% &'(( ) CAPTULO !"# "$ %! '( ) * +# +,+ , - ) - # % + . / (0 1234567 7 68249: 7:;8649: <7 =5<7 ;9>34567 <9 ;73: ?7 )74 7<7 <8 )8@ 427:0 A0 B25:C9 <8 ( 8:4D<7?48 5E;>567<9 ?7 92F7?5G7HC9 <7 >747<70 "E 8:4D<7?48 <7 I760 )8427:J 8E K768 <7 :D7 8E5?8?48 ;25:C9J ;8<8 7:5>9 C "?5=82:5<7<8 ?7 ;8::97 <9 :8D L5 68@ %85 492 B29K0 )9M749 ND5 @ E72C8:0 ! L5 68@ %85 492J 8E 69?=82:7 48>8@ KO?567J 9M4PE <9 Q?:;86492 <7 B Q ,- 9 69E;29E5::9 <8 RD8 9 8:4D<7?48 ?C9 :82S ;28:9 ?7: 42T: :8E7?7: :8FD5?48:00 !"#$%&$'( $( *1,- 20 !"# % V P ' ( ) * + , !" $"%&'()" !*& +',-.(/0*& * Desafio Universidade * Realidade Estudantil * Introduo Questo Coimbr * Divulgao do "Cinema Novo" Brasileiro Tomada da Bastilha ! #$%$& ! !"#$%&'()* ,)* -./%01%&' 234 567 2 34 728567 9 2 8 72 5 : 74 : 36 36 8 6;9 2 < =6 3: 9 7 2 ! 8 ><4 8:9 ? :1/% ',* @'/&% ' ? :,AB1%* 1'C ;.D.C ? 8'/$*C E% ',' F*/G. ? H/',&% C&* :$ .$ "% ' ? H/.1./%&* 9%$D.CA/. ? F*CI :,A0,%* 9'$D'1*/ ? E%/GB$%* 7%#.%/* 8 6< : > 67 : 367 2 9 J 72 ! 8>< 4 869 : < > 2 7 5 6 K:754 ;9 !L,M @% % L,C 8 2 < 9 6 87NO 24 76 !'$P&%* 1' <*"&"/' 87495QER6 : @N4 :7 8*/CP/%*C 1'C 4$S'C 8N95634 6 : 7 7 6 F : >*'M >'LM 2$ ' 3T846 96N9: !L,M @"L,C 2N@T;46 H 2 7 7 2 4 7 : ;%,S* 1*C K'A"$U.C H7:;84 9 86 : < 2 < N 4 : 7PC 5.-'/A' F6R6 >:9 569 9-/.%A0MH"/* F 67@2 9 : 7 : > : ; 3 6 VWWWMLM*,P/%"C F69T : K : 7 : < !'$P&%* 1' <*"&"/' F69T 8:;34 36 !L,M @% % L,C F69T > : ; 3 2 4 7 : !L,M @% % L,C 7N4 ; : K 6 7 : 3 6 !L,M @% % L,C ? :;54 @69 72!X><4869 ? 8 : 7 E : < = 6 9 :;569 F 67@2 9 5 7 2 8 = 5 Y)G'1*C !/PMZ%CMA)* 5*1*C *C '/A%G*C C)* 1' .[&$"M C%D' /.C-*,C'#%$%1'1. \1*C '"A*/.C] K:7^6 ? V_`a Desafio Universidade Por RUI NAMORADO I S T A ! O M ! O !mn dns I I nhns do forn mnI s mnrcndns do dosonvoI vI monfo do mundo do hoj o o o sou cnrcfor dosI gunI . Inqunnf o uns oscnssos nsos orcorrom j o cosmos nu- mn vorfI gom do rogrosso, oufros osfo nI ndn nn oocn do cnrro do boIs, nn Innugurno dn I uz oIoc- f r I c n. Inqunnf o nI guns nsos so ronrnm nrn f nzor chovor nr f I - f I cI nI monfo or moIo do nurndns focnIcns, noufros so f or mnm ro- cIssos nr n quo chovn. Inqunnf o nr n umn roduzI dn oro dn hu- mnnI dndo so f r nf n j dumn hIgIono dn dI ofn nI I monfnr, nr n umn gr nn- do nrf o so f r nf n dn dI ofn forndn dn fomo. A dI cofomI n nsos rI cos nsos obros, nsos dosonvoI- vI dos nsos subdosonvoIvIdos, coIocn os uIfImos numn osIo do subnI fornI dndo quo so o horcuIoo osforo do fodos os sous mombros odo modI f I cnr, qunndo nrorI n- dnmonfo cnnnI I zndo. So onsnrmos quo, nrfI ndo dn romof n hIofoso dumn roorgnnIzno oquI f nf I vn dn oconomIn mundI nI , sor I nm rocIo- sos corcn do 45 nnos nr n quo os nsos sub-dosonvoIvIdos nfI ngI s- som num mundo hnrmonIco o n- voI do rondI monfo modIo vI gonfo nos nsos mnI s rI cos no ncfunI momonfo, fnI voz nos norcobnmos com um ouco mnI s do cI nrozn do mundo om quo osfnmos. Mns no so osfo nbI smo cons- f I f uI n f I sI onomI n frgIcn dn ncf un- I I dndo. A onorgI n nucI onr nssI m como nbr I u no homom InsusoIf- voIs sondns do rogrosso, f nz f nm- bom osnr sobro oIo o I mononfo osocfro dn guor r n nfomIcn. Cns- fnm-so nn guorrn dI nrI nmonfo om fodo o mundo somns quo rosoI vo- r I n m os robI omns do bnso mnI s grnvos, dosdo n fomo, n snudo o no sub-dosonvoIvImonfo om gornI . os uIfImos 50 nnos, nf I ngI - rnm- so IncomonsurvoIs rogros- sos. Mns for n grnndo mnI orI n dn humnnI dndo nscondIdo nos mnI s s I - gnI f I cnfI vos, no monos, donfro oIos I bom corfo quo no, nom mosmo n cusfn do umn dosumnnI - zno crosconfo. O rof I oxo dosfn rosso hIsfo- r I c n nn conscIoncIn dos homons nssumo or vozos cnrI z bnsfnnfo confrndIforIo, dosdo o dosI umbrn- monfo n suorfcIo mI sfurndo com umn rof undn fncnnhoz quo fudo ocuI f n dn ossoncIn dn modornIdndo, nfo no consorvndorI smo dofonsIvo uro o sI mI os. I como so osfn Iuz novn onf rndn n rodos nn vI dn do homom, o fIvosso cogndo, do oxcossI vn, om voz do I ho f or dos- vondndo n vordndoI rn fnco dn ron- I I dndo cI rcunj nconfo. u m mundo ondo o odor do homom sobro n nnf urozn o umn ossIbIIIdndo do horI zonfos om ox- nnso I I I mI f ndn, h corfns osf ru- f urns socInIs, corfns rofI nns sI - coIogIcns, quo sorI nmonfo so oom no osIondIdo fI oroscor do fodns ns dImonsos do humnno. Af r n n - I hnm, fom do sor vnrrI dns do nIco dn hIsforIn. A nossn monfnI I dndo fom oIs do sor consfnnfomonfo ndosfrndn, rocrI ndn, como o fom do sor ns osfrufurns quo so mos- f r o m obsoIofns. A nossn monf nI I - dndo, ns osf ruf urns, no odom doI xnr do ncomnnhnr o movI mon- fo dn socIodndo. I o n I uz do I m- ornfI vo d n rogrosso quo so fom do nvnI I nr nfrnsos o nocossIdndos. O quo fnI voz quoI rn dIzor, or oufro r I smn, quo nonhum ns so odo dnr no I uxo do monosroznr o nnquI I osnmonfo dns suns osf ru- f ur ns oconomIco-socInIs, o f rnco nvoI do sou dosonvoIvImonfo foc- nIco, n IncIIoncIn nn InvosfIgno cIonffIcn, n umn qunIIdndo do sou onsIno, o nmoI ocI monfo cvIco, c uI - f ur nI , humnno, dos sous cIdndos. Sob onn do ormI f I r quo ns dI fo- ronns do dosonvoI vI monfo quo o sonrom dos nsos mnI s ndI nnf n- dos so nI nrguo som cossnr. Or n, o nfrnso oxcossIvo o n orf n nborfn ns ordns do IndoondoncIn, nos sorvI I I smos forndos. I oI s urgonfo nrn nos, or- fuguosos, como nr n qunnfos co- mo nos so onconfrom nf rnsn- dos om roIno nos nsos mnI s I ndusfrI nI I zndos, n crIno do bn- sos nrn onrnI znmonfo onfro nos do soc. X X , nn sun IoIndo do con- quI sfns do conhocImonfo o dn foc- cnI cn, quo no nfrnvos do modI s- mos, ossos j nbundnnfos nosfo momonfo. o o ngrndvoI cruzoI ro quo nos osorn no nssumI r dn nossn !"#$%&$'( $( *+,- ./,'&$%/0 ! osIo no mundo ncfunI , mns f or- monfosn quo soj n n vI ngom, quom ousnr rof orI r o nnufrgIo A ! I V I ! S I A I I M S I ! I A I S Aonfndos os frnos gornI s dn ronI I dndo ondo osf ongIobndn n !nI vorsI dndo, dofocfndo um rI f mo ncoIorndo do rogrosso, umn ncuI - dndo crosconfo do robIomns quo so ncumuI nm, umn dosIgunIdndo no dosonvoIvImonfo dos dIvorsos ovos, cnbo nrocI nr qunIs ns coor- donndns gornI s dn f I sI onomI n quo n InsfIfuIo unIvorsIfrIn dovo ns- sumI r nr n umn Insoro ufII no confoxfo roforI do. !mn I doI n I nI cI nI o, do corfo modo, oxforI or no robI omn, or- quo ronmbuI nr, o orfnnfo no osocIfIcn, o n do quo o consoguI - monfo dumn bon qunIIfIcno ro- f I ssI onnI dos dI I omndos o um mI- nus, nbnI xo do qunI so no for nssndo nI ndn do sI mI os nrodIn dn vordndoI rn !nI vorsI dndo. O I ugnr comum do quo nn vI dn so nrondo fudo, nn !nI vorsI dndo ouco mnI s do quo nndn, f om do ordor o soIIdo noIo nfo ngorn consoguIdo no quo ofocfIvnmonfo so nssn. o so dI gn, om oosI- o quo o obj ocfI vo dn !nI vo r s I - dndo no o o do c r I nr oquonns oncIcIoodIns osocInIIzndns, v I - vns, mns o do dosonvoI vor nf I - dos, o do onsI nnr n I nvosfI gnr, suscI fnndo os cnmI nhos quo vIro n sor orcorrI dos oIo dI I omndo. I quo sondo n I doI n nssI m oxros- sn vordndoI rn, no conf rnrI n n ur - goncIn dum onrnI znmonfo dn !n I - vorsI dndo no confoxfo socI nI quo n onvoIvo. Or n f n I onrnI znmonfo consoguo-so or umn dIgosfo quo n Is c o I n nrondn n f nzor dn vI dn, do modo quo so no cnI n no snbor nbsfrncfo, nn nocossIdndo do so snI f nr dn f ncuI dndo nr n u m dI n n dI n qunso I nfoI rnmonfo novo., A formno unIvorsIfrIn f om oIs do sor um nssumI r rof undo dos ro- bIomns do rosocfI vo ns, nn sun Inforconoxo com os do mundo ncf unI . A r I moI r n ronI I dndo n nssumI r oIo unIvorsIfrIo, mosfro ou nI u- no, o n dn rorIn !nI vorsI dndo, oIs no so onsInn, nom so nrondo no vcuo. A osf ruf urn, o nmbIonfo, n orgnnIcn, os hbIfos InsfIfudos om cndn oscoIn, no so quosfos socundrIns, dI sfnnfos do I nbor dos mosfros o nIunos. IoI o confrrIo, so condIcIonnnfos bom mnrcndns, cuj n InfIuoncIn fondo fnnfo mnI s n sor nbsorvonfo o InconfroIvoI, qunnfo monor f or o cuIdndo do so roocunrom com oIns, soI ucI onnn- do os robI omns quo onvoI vnm. Mns o onsIno nn !nI vorsI dndo f uncI onn sobro mnforIn r I mn ro- vonIonfo dos oufros grnus do on- sIno, cuj n nnf urozn o qunI I dndo dosdo Iogo om grnndo modI dn n so docIdo. I, oIs, fnmbom f nrof n unIvorsIfrIn voI nr nr n quo ns bn- sos do onsIno modIo o rImrIo, soj nm do moIdo n ossI bI I I fnrom, onqunnfo nIIcorcos, u m odIfcIo hnrmonI oso o f I rmo. Tudo so dovo nssnr, nssI m, como so o dovor cvIco do ugnnr or um onsIno moI hor, soj n nr n n InsfIfuIo unI - vorsIfrIn, umn obrIgno qunI I f I - cndn. I I ogo oufro nsso so dosonhn como nocossrIo no dosonvoI vI - monfo dn I I nhn IogIcn om curso. AI nd n dn qunIIdndo do onsIno sor f nrof n I ncomI ofn, ou mosmo I m- ossvoI, so dosI I gndn do onqun- drnmonfo socIo-oconomIco concro- fo. Ir o nr nr bom modIcos no nm- bI fo dumn osf ruf urn nssI sfoncI nI obsoIofn, nurnr os j urI sf ns n n focnIcn jurdIcn mnI s nrorI ndn o humnnn som f or om confn n nnf u- rozn o o osfndo do nnroI ho j udI - cIrIo, dnr nos IIconcIndos dosfI - nndos no mngIsforIo os mnI s ndo- qundos I nsfrumonfos foorIcos som onsnr soquor qunI n mquInn do onsIno ondo oIos so vo I nsorI r, o corror o rI sco do dosonvoIvor o- foncInIIdndos dns mnI s rI cns, quo n rfIcn osforIIIznr no Invos do ns nbsorvor f rufI f I cnndo- ns. Mns no so nosfo socfor c I r - cunj nconfo so dovor roj ocf nr o Inforosso dn !nI vorsI dndo, oIs so n sun orI gom como n sun j us f I f I - cno so onconfrnm nns nocossI dn- dos dumn comunIdndo nncI onnI , so os robI omns dosfn quo cons- f I f uom o sou humus, fodos os ro- bIomns dosfn. o, o cI nro, om oso do Snbodorn AbsoI uf n, mns com n nfI fudo nfonfn do orgnnI s- mo qunI I fI cndo dI sosfo n nuxI I I nr, n, nrf I cI nr nn buscn do soIuos. I so os robI omns do ns dovom sor os robI omns sous, no dovo n !nI vorsI dndo I I mI f nr- so n ndo- qunr mofodos o rogrnmns, oxor- condo nI ndn um consfnnfo mngI s- forIo cIonffIco o c uI f ur nI . umn nI nvrn, fondo no ns o sou hu- mus dovo n !nI vorsI dndo sor n soI - vn do sou dosonvoIvImonfo focnIco o cIonffIco, f uI cro do IrrndIno cuI f urnI ondo gnnhom nIonfo o so conj uguom ns oquonns corronfos quo f nzom n vI dn cuI f urnI dum ns. O dosonvoIvImonfo nncI onnI no mundo do hoj o no odor nuncn sor onfondIdo como o I soI ndo ro- grosso dumn comunIdndo. Iosf uI n no confrrIo umn s nborf urn no quo so osf n nssnr no mundo. AI nd n nquI n !nI vorsI dndo odo nssumI r o noI do chnrnoI rn, oIs ns suns cnrncforsfIcns I ndI c I nm- - nn como nfn n dosomonhnr n funo rof orI dn n u m fomo sI sfo- mfIcn o crIfIcnmonfo. . Is f ns mo nrocom sor ns coor- donndns gornI s do quo n !nI vo r s I - !"#$%&$'( $( *+,- ./0 ! #$%$& ! !"#$%&'()* ,)* -./%01%&' 234 567 2 34 728567 9 2 8 72 5 : 74 : 36 36 8 6;9 2 < =6 3: 9 7 2 ! 8 ><4 8:9 ? :1/% ',* @'/&% ' ? :,AB1%* 1'C ;.D.C ? 8'/$*C E% ',' F*/G. ? H/',&% C&* :$ .$ "% ' ? H/.1./%&* 9%$D.CA/. ? F*CI :,A0,%* 9'$D'1*/ ? E%/GB$%* 7%#.%/* 8 6< : > 67 : 367 2 9 J 72 ! 8>< 4 869 : < > 2 7 5 6 K:754 ;9 !L,M @% % L,C 8 2 < 9 6 87NO 24 76 !'$P&%* 1' <*"&"/' 87495QER6 : @N4 :7 8*/CP/%*C 1'C 4$S'C 8N95634 6 : 7 7 6 F : >*'M >'LM 2$ ' 3T846 96N9: !L,M @"L,C 2N@T;46 H 2 7 7 2 4 7 : ;%,S* 1*C K'A"$U.C H7:;84 9 86 : < 2 < N 4 : 7PC 5.-'/A' F6R6 >:9 569 9-/.%A0MH"/* F 67@2 9 : 7 : > : ; 3 6 VWWWMLM*,P/%"C F69T : K : 7 : < !'$P&%* 1' <*"&"/' F69T 8:;34 36 !L,M @% % L,C F69T > : ; 3 2 4 7 : !L,M @% % L,C 7N4 ; : K 6 7 : 3 6 !L,M @% % L,C ? :;54 @69 72!X><4869 ? 8 : 7 E : < = 6 9 :;569 F 67@2 9 5 7 2 8 = 5 Y)G'1*C !/PMZ%CMA)* 5*1*C *C '/A%G*C C)* 1' .[&$"M C%D' /.C-*,C'#%$%1'1. \1*C '"A*/.C] K:7^6 ? V_`a Desafio Universidade Por RUI NAMORADO I S T A ! O M ! O !mn dns I I nhns do forn mnI s mnrcndns do dosonvoI vI monfo do mundo do hoj o o o sou cnrcfor dosI gunI . Inqunnf o uns oscnssos nsos orcorrom j o cosmos nu- mn vorfI gom do rogrosso, oufros osfo nI ndn nn oocn do cnrro do boIs, nn Innugurno dn I uz oIoc- f r I c n. Inqunnf o nI guns nsos so ronrnm nrn f nzor chovor nr f I - f I cI nI monfo or moIo do nurndns focnIcns, noufros so f or mnm ro- cIssos nr n quo chovn. Inqunnf o nr n umn roduzI dn oro dn hu- mnnI dndo so f r nf n j dumn hIgIono dn dI ofn nI I monfnr, nr n umn gr nn- do nrf o so f r nf n dn dI ofn forndn dn fomo. A dI cofomI n nsos rI cos nsos obros, nsos dosonvoI- vI dos nsos subdosonvoIvIdos, coIocn os uIfImos numn osIo do subnI fornI dndo quo so o horcuIoo osforo do fodos os sous mombros odo modI f I cnr, qunndo nrorI n- dnmonfo cnnnI I zndo. So onsnrmos quo, nrfI ndo dn romof n hIofoso dumn roorgnnIzno oquI f nf I vn dn oconomIn mundI nI , sor I nm rocIo- sos corcn do 45 nnos nr n quo os nsos sub-dosonvoIvIdos nfI ngI s- som num mundo hnrmonIco o n- voI do rondI monfo modIo vI gonfo nos nsos mnI s rI cos no ncfunI momonfo, fnI voz nos norcobnmos com um ouco mnI s do cI nrozn do mundo om quo osfnmos. Mns no so osfo nbI smo cons- f I f uI n f I sI onomI n frgIcn dn ncf un- I I dndo. A onorgI n nucI onr nssI m como nbr I u no homom InsusoIf- voIs sondns do rogrosso, f nz f nm- bom osnr sobro oIo o I mononfo osocfro dn guor r n nfomIcn. Cns- fnm-so nn guorrn dI nrI nmonfo om fodo o mundo somns quo rosoI vo- r I n m os robI omns do bnso mnI s grnvos, dosdo n fomo, n snudo o no sub-dosonvoIvImonfo om gornI . os uIfImos 50 nnos, nf I ngI - rnm- so IncomonsurvoIs rogros- sos. Mns for n grnndo mnI orI n dn humnnI dndo nscondIdo nos mnI s s I - gnI f I cnfI vos, no monos, donfro oIos I bom corfo quo no, nom mosmo n cusfn do umn dosumnnI - zno crosconfo. O rof I oxo dosfn rosso hIsfo- r I c n nn conscIoncIn dos homons nssumo or vozos cnrI z bnsfnnfo confrndIforIo, dosdo o dosI umbrn- monfo n suorfcIo mI sfurndo com umn rof undn fncnnhoz quo fudo ocuI f n dn ossoncIn dn modornIdndo, nfo no consorvndorI smo dofonsIvo uro o sI mI os. I como so osfn Iuz novn onf rndn n rodos nn vI dn do homom, o fIvosso cogndo, do oxcossI vn, om voz do I ho f or dos- vondndo n vordndoI rn fnco dn ron- I I dndo cI rcunj nconfo. u m mundo ondo o odor do homom sobro n nnf urozn o umn ossIbIIIdndo do horI zonfos om ox- nnso I I I mI f ndn, h corfns osf ru- f urns socInIs, corfns rofI nns sI - coIogIcns, quo sorI nmonfo so oom no osIondIdo fI oroscor do fodns ns dImonsos do humnno. Af r n n - I hnm, fom do sor vnrrI dns do nIco dn hIsforIn. A nossn monfnI I dndo fom oIs do sor consfnnfomonfo ndosfrndn, rocrI ndn, como o fom do sor ns osfrufurns quo so mos- f r o m obsoIofns. A nossn monf nI I - dndo, ns osf ruf urns, no odom doI xnr do ncomnnhnr o movI mon- fo dn socIodndo. I o n I uz do I m- ornfI vo d n rogrosso quo so fom do nvnI I nr nfrnsos o nocossIdndos. O quo fnI voz quoI rn dIzor, or oufro r I smn, quo nonhum ns so odo dnr no I uxo do monosroznr o nnquI I osnmonfo dns suns osf ru- f ur ns oconomIco-socInIs, o f rnco nvoI do sou dosonvoIvImonfo foc- nIco, n IncIIoncIn nn InvosfIgno cIonffIcn, n umn qunIIdndo do sou onsIno, o nmoI ocI monfo cvIco, c uI - f ur nI , humnno, dos sous cIdndos. Sob onn do ormI f I r quo ns dI fo- ronns do dosonvoI vI monfo quo o sonrom dos nsos mnI s ndI nnf n- dos so nI nrguo som cossnr. Or n, o nfrnso oxcossIvo o n orf n nborfn ns ordns do IndoondoncIn, nos sorvI I I smos forndos. I oI s urgonfo nrn nos, or- fuguosos, como nr n qunnfos co- mo nos so onconfrom nf rnsn- dos om roIno nos nsos mnI s I ndusfrI nI I zndos, n crIno do bn- sos nrn onrnI znmonfo onfro nos do soc. X X , nn sun IoIndo do con- quI sfns do conhocImonfo o dn foc- cnI cn, quo no nfrnvos do modI s- mos, ossos j nbundnnfos nosfo momonfo. o o ngrndvoI cruzoI ro quo nos osorn no nssumI r dn nossn !"#$%&$'( $( *+,- ./,'&$%/0 ! ! " ! # $ % ! & !" $%&'( )*+' &,-' $%( %.& /-.0'1 '2- 34.0 ,0 ')*&)0 5& -6%7& - 8%9&* 4& :0*(6;2- <(*&8 4& 3 = 3= /= >-* 4%&' 5(?(' @" &' 7(''-&' $%( & 6-,')0)%(. A-*&. '%B')0)%C4&'D .&' ,&4& '( *(,-1 5-% 6-. (''&' .%4&,;&'= E '(% 6&*"61 )(* ,2- (8(6)05-D '(.7*( '( )(. 6-,'%1 B')&,60&4- &- ,C5(8 4& '%& &6)%&;2- ,%. .('.- .&*&'.-D ,%.& .('.& &,&*$%0& 4( *(&80?&;F(' 4( A&6G&4&D ,%1 .& 8('2- 4& 7*H7*0& (''+,60& 4& 3= 3= /= = I%,6& & 36&4(.0 &D ( 7&*)06%8&*.(,)( - /-,'(8G- 4( J(7KB806&' ( -' E*9&,0'1 .-' 36&4L.06-' '( 6-,A-*.&*&.D &6(01 )&,4- & 7*('(,;& 4& /= 3= 6-.- ,-*.&8= M - 4(6-**(* 4-' &,-' &7(,&' '(*50% 7&*& )-*,&* .&0' .&*6&4& & (504+,60& 4- 7*(@%C?- $%( - (')&4- &6)%&8 4&' 6-01 '&' (,6(**& 7&*& & 3= 3= /= ( 7-*)&,)- 7&*& -' (')%4&,)(' 4( /-0 .B*&= 3 ,(1 6(''04&4( 4( (8(0;F(' $%( '%7(*(. & &,-*.&804&4( 509(,)( L 7-0' 6*('6(,)(= I(6(''04&4( $%( - /-,'(8G- 4( J(7KB801 6&' ( -' E*9&,0'.-' 3%)H,-.-' G" .%0)- 6-,')&)&*&.D .&' 6%@ & 7*(.+,1 60& &9-*& -' 8(5-% & 7*-6%*&*(. 7*-1 .-5(* (. 6-,6*()- &89- $%( 7%4(''( /-,)*0B%0* 7&*& $%( ,2- 5(,G& 8-,9( - 40& 4( (8(0;F(' ,& 3 = 3 = /= N-0 &''0. $%( *('-85(*&. ('6-8G(* %.& /EOPQQRE >JS1 MTMPUVMQ 6%@& .0''2- '(*" & 4( 40809(,60&* ,- '(,)04- 4( $%( &' (8(0;F(' 7&*& -' 6-*7-' 9(1 *(,)(' 4& 3= 3= /= '( A&;& ,- .&0' B*(5( 7*&?- 7-''C5(8= 3''0 . '( &)0,901 *0 & %.& ,-*.&80?&;2- 4& 50 4& &6&4L1 .0 6& (. /-0.B*&D 7-,)- (''(,60&8 7&*& %. &.B0(,)( (')%4&,)08 '&%4"5(8 )2- ,(6(''"*0- &- B-. A%,60-,&.(,)- 4& W,05(*'04&4(= 3 6-.0''2- ('6-8G04& 6-,1 @%,)&.(,)( 7(8- /-,'(8G- 4( J(7KB801 6&'D X%,&D X M W / D /P X3/D /-*&8 ( /-*- O0')-D L 6-,')0)%C4& 7(8-' '(9%0,)(' (8(1 .(,)-'Y /&*8-' 3,)H,0- 4( O&9&8G2(' 3,) %1 ,(' Z&7)0 ')& [/0+,60&'\= :0*(6;2- 4- X M W / ] :(8(9&4- 4( /%*'- [^_`a1`b\= >*('04(,)( 4& :0*(6;2- 4- X M W / [^_`b1``1`c\= /-,'(8G- A0'6&8 4- X M W / [^_`c1`d\ e-2- /(8'- 4& J-6G& /*%?(0*- [:0 1 *(0)-\= J(7KB806& >&8"60- 4& T-%6%*&= /-.0''2- 4( 36)0504&4(' >(4&9H901 6&' [^_`a1`b\= :(8(9&4- 4( /%*'- 4- f=g &,- e%*C1 406-] h06(1>*('04(,)( Q(6;2- 4( XL,0' 4( O('& [^_`b1``\= Q(6*()&*0&4- 4- /-,'(8G- 4( J(7K1 B806&' [^_``1`c1`d\= e-*9( O&,%(8 <-%5(0& Q)*(6G) J0 1 B(0*- [:0*(0)-1/%*'- /-.78(.(,)&* 4( 60+,60&' e%*C406&'\= J(4&6;2- 4& h P 3 T 3 X P I 3 [^_`i1`^\= /-,'(jG- N0 '6&8 4- /P X3/] /-.0'1 '2- 4( 36)0504&4(' >(4&9H906&' 4- f=k &,- e%*C406- [^_`f1`a\= h06(1>*('04(,)( 4- /P X 3/ [^_`a1`b\= >*('04(,)( 4- /P X 3/ [^_`b1``1`c1`d\ e-*9( O&,%(8 I%,(' 3.&4- 4( 39%0 &* [:0*(0)-\ QH60- N%,4&4-* 4- /P X3/] :0*(6;2- 4- /P X3/ [^_b`1bc1bd1b_\= :0*(6;2- <(*&8 4& 3= 3= /= ] J(7*(1 '(,)&,)( 4&' 3 3 = M M = 7-*)%9%('&' &- bi=g /-,9*(''- 4& W I M N ] J(7*('(,)&,1 )( &- f=g M,6-,)*- M%*-7(% 4&' W,0F(' I&60-,&0' 4( M')%4&,)(' [^_`i1`^\= >*('04(,)( 4& :0*(6;2- <(*&8 4& 3= 3= /= [^_`^1`l\= QH60- &6)%&8 4- /P X3/= e-'L T%C' >0 - 4& /-')& 3B*(% [O(1 4060,&\= J(7KB806& >&8"60- 4& T-%6%*&= :0*(6;2- 4& Q(6;2- 4( P,A-*.&;2-D >*-7&9&,4& ( M')&)C')06& 4& 3= 3= /= [^_`f1`a1`b\= M8(0)- 7&*& & :0*(6;2- <(*&8 '%B'1 )0)%)& 4& 3= 3= /= [^_`a1`b\= :0*(6;2- 4& X%,& [^_`b1``1`c\= :(8(9&4- 4( /%*'- 4- b=g &,- .L1 406- [^_``1`c\= Q(6*()&*0&4- 4- /-,'(8G- 4( J(7K1 B806&' [^_``1`c1`d\= >*('04(,)( M8 (0 )- 4& X%,&= E'5&84- 38 B(*)- 4- J-'"*0- Q&*.(,1 )- ( /&')*- [:0*(0)-\ J(7KB806& I0,G- 4-' O&)%8F('= h06(1>*('04(,)( 4- /-*&8 O0')- [^_``1`c\= >*('04(,)( 4- /-*&8 O0')- [^_`c1`d\= J%0 O&,%(8 4-' Q&,)-' I&.-*&4- [:0*(0)-\= J(7KB806& 4-' >m,1 <%m,'= J(4&6;2- 4& hP 3 T 3 X P I 3 ( /C*6%1 8- 4( M')%4-' T0)(*"*0-' 4& 3 = 3 = /= [^_`i1`^\= J(4&6;2- 4& hP 3 T 3 X P I 3 [^_`^1 1`l\= /G(A( 4( J(4&6;2- 4- n W 3 : J 3 I X M [H*92- 4& 3= 3= 4& N&6%84&4( 4( :0 1 *(0)- 4( T0'B-&\ [^_`l1`f\= /-.0''2- 4( /--*4(,&;2- 4- Z-8(1 )0 . 4& 3= 3= /= ] /-.0''2- 4( /--*4(,&1 ;2- 4-' /&4(*,-' 4( /%8 ) %*& 4& 3= 3= /= [^_`a1`b\= M'6-8 G0 4& 7(8-' E*9&,0'.-' 3%)H1 ,-.-' ( 7(8- /-,'(8G- 4( J(7KB806&'D (')& 6-.0''2- 04(,)0A06&1'( 6-. -' 0 ,1 )(*(''(' 4( )-4-' -' (')%4&,)(' 4( /-0 .1 B*&D 7-*$%( 50'& '%7(*&* %.& '0)%&;2- $%( & )-4-' 7*(@%406&= 37-0"18& L 7-0' &6)%&8.(,)( & &)0)%4( ,&)%*&8 4( $%&,1 )-' 6-,'04(*&. 4('(@"5(0'D 0,40'7(,'"1 5(0'D ()(0;F(' 7&*& -' /-*7-' <(*(,)(' 4& 3''-60&;2- 36&4L.06& 4( /-0 .B*&= / E I Q M T ! E : M JM>oZTP/3Q :PJM/URE : 3 X W I 3 p p X M W / p p /P X 3 / @= p / E J 3 T p q / E J 3 T OP QXE 3 3 / 3 : M O P 3 3,'0&,4- & 36&4(.0 & 7-* %. &A*-,1 )&.(,)- 4- 7*-B8(.& %*9(,)( 4( (8(01 ;F(' 7&*& & '%& 3''-60&;2-D ,2- 7-4( - /3:/D 6-.- -*9&,0'.- 4( %,05(*'01 )"*0-' 6&)H806-'D 4(0r&* 7-* .&0' )(.7- 4( )-.&* %.& 7-'0;2- 68 &*& ( 4(A0,04& & *('7(0)- 4( )&8 $%(')2-= W.& 7(*9%,)& 7-4(*" '%*90*D ,- (,1 )&,)-D ,& .(,)( 4( 7(''-&' .(,-' 0 ,1 A-*.&4&'Y & $%( )C)%8- %. -*9&,0'.- 4( %,05(*'0)"*0-' 6&)H806-' 4(5(*" .&,0 1 A(')&* & '%& -70,02- '-B*( %. 4()(*.01 ,&4- 7*-B8(.& &6&4L.06-j st 7*(60'-D 6-,)%4-D $%( -' 8(09-' &6(0)(. 6-.- -B*09&;2- ('7(6CA06& '%&D - *(')&%*&* & -*4(. )(.7-*&8 ( - &6)%&* 40*(6)&1 .(,)( ( 4( A -*.& 6-,6*()& ,& 40 ) & -*4(.D 40*0904-' 7(8& 8%? 4- M5&,9(8 G- ( 7(8- 7(,'&.(,)- 4& P9*(@& ( .-504-' 7(8& 6&*04&4( 6*0')2] - 6--7(*&* 6-.- 604&42-' 6-. -' 4(.&0' &)*&5L' 4-' '(%' 6-,G(60.(,)-' 7*-A0''0-,&0' ( 4& '%& *('7-,'&B0804&4( 7*H7*0& ( - 7*-6%1 *&* (. )-4&' &' 7&*)(' ( (. )%4- " e%'1 )0;& 4- J(0,- 4( :(%'p [:(6*()- '-B*( - 37-')-8&4- 4-' T(09-'D c\= /-. (A(0)-D & 409,04&4( ( " 80B(*1 4&4( G%.&,&' ,2- '2- '&85&9%&*4&4&' 7(8- &6)%&8 s')&)% $%-p &6&4L.06-] ,& 5(*4&4(D 6-,')0)%0 40*(0)- 0,&80(,"5(8 4- G-.(. - &''-60&*1'( 805*(.(,)(Y s:& 0,)*C,'(6& '-60&B0804&4( 4-' '(1 *(' G%.&,-' 4(6-**( - 40*(0)- 4( *(%1 ,02- ( &''-60&;2-D B(. 6-.- - 40*(0)- 4( 4&* u' &''-60&;F(' & (')*%)%*& $%( '( @%89&* 6-,5(,0(,)( 7&*& -B)(* -' '(%' -B@(6)05-' ( - 40*(0)- 4- 805*( .-1 50.(,)- 4(,)*- 4(8&'D '-B & 7*H7*0& 0,060&)05& ( *('7-,'&B0804&4( 7&*& & 6-,1 '(6%;2- 6-,6*()& 4( )&0' -B@(6)05-'p [>&6(. 0 , X(**0 'D lf\= Q( L %. 40*(0)- G%.&,- - 4& 805*( &''-60&;2-D L1- s& A-*)0-*0p - 40*(0)- & (8(0;F(' 805*('D 6-1 .- B(. (r78C60)- A06-% ,- 4-6%.(,)- )*&,'6*0)-= O&,)L.1'( 4%.& 7&870)&,)( &6)%&804&4( & *(6-.(,4&;2- 4- /-,6C1 8 0 -Y sJ(6-,G(;&.1'(D *('7(0)(.1'( ( 7*-.-5&.1'( -' 40*(0)-' 4&' 7(''-&'D 4&' A&.C80&' ( 4&' &''-60&;F('D &''0. 6-.- - '(% (r(*6C60-D ,2- .(,-' $%( -' 4(5(*(' 6C506-' 4( 6&4& %.p [<&%1 40%. () Q7('D cb\= M')(' &,'(0-'D &6&8(,)&4-' 7-* e-2- v v , 0 ( 7-')(*0-*.(,)( 7(8- 6-,6C80-D 7&''&*&. 4%.& ('6&8& 0,40504%&8 & %.& ('7(*&,;& 6-8(6)05&D )*&4%?0,4-1'LD (,1 )*( ,H'D (. 5"*0&' 0,060&)05&' 6-,6*()&' u' $%&0' 7*('040% %. '0,6(*- 4('(@- 4( ,-*.&80?&;2- 4& 50 4& &6&4L.06& '(. $%(D 6-,)%4-D (''( 4('(@- A-''( ,-*)(&4- 7-* %. (A060(,)( *(&80'.-= M'7(*&.-' $%( (. B*(5( '( 7-''& &7806&* &- ,-''- 7&,-*&.& &6&4L.06- & 6-,')&)&6;2- 6-,6080&* $%( 40 ?Y s 3 6-,'60+,60& .&0' 50 5& 4& 409,04&4( G%1 .&,& A(? 6-. $%( (. 405(*'&' *(90F(' 4- .%,4- '%*90''( %. 7*-7H'0)- 4( (')&B(8(6(* %.& -*4(. 7-8C)06-1@%*C406& $%( 7*-)(@& .(8G-* ,& 50 4& 7KBO6& -' 40*(0)-' 4& 7(''-&D 6-.- '2- - 40*(0)- 4( 805*( *(%,02-D 805*( &''-60&;2-D 4( (r7*(''&* & 7*H7*0& -70,02- [===\ [<&%1 40 %. () Q7('D cf\= 3 G-*& L 4( 6-.7*-.0''- 6-. " ,-''& *(&804&4( (')%4&,)08= 3 G-*& L 4( )-.&4& 4( 6-,'60+,60& 4-' /*0')2-' 7(*&,)( -' '(%' 4(5(*(' 4( %,05(*'0)"1 *0-'= 3 G-*& L 4( &6;2- *('7-,'"5(8D 7-* (8(0;F(' 805*('D 7&*& %.& 3QQE/P 31 URE T>c JM= sM,9&,&.1'( -' 6*0')2-' $%(D 7*(1 )(r)&,4- $%( ,2- )(.-' &$%0 604&4( 7(*.&,(,)( .&' B%'6&.-' & A%)%*&D 6-,'04(*&. $%( 7-4(. 4('6%04&* -' 4(1 5(*(' )(.7-*&0'D '(. '( 4&* 6-,)& 4( $%( & 7*H7*0& NL L %. .-)05- $%( -' -B*09& &- .&0' 7(*A(0)- 6%.7*0.(,)- 4( )-4-' (8('D '(9%,4- & 5-6&;2- 7('1 '-&8 4( 6&4& %.= [<&%40%. () Q7('D af\= /-0.B*&D ^b 4( N(5(*(0*- 4( ^_`d= 3 /-.0''2- :0 *(6)0 5& 4- /= 3= := /= ! !"#$%&$'( $( *+,- ./0 # Inrn comroondormos InfogrnImonfo n oIomIcn quo fIcou conhocIdn nn hIsforIn dn nossn IIfornfurn como Quosfo CoImbr, nocossrIo so for- nn osfudnr ns coordonndns fundnmon- fnIs dn sogundn mofndo do soc. X I X (o no so dn 2. n mofndo), coordonn- dns ossns quo, om uIfImn InsfnncIn, vom n doformInnr n nnfurozn, o cnrc- for o n nmIIfudo dos fncfos quo nos roomos frnfnr. A monos, ovIdonfo- monfo, quo nos doIxomos quodnr oIn oxIIcno sImIIsfn, comodn o foIhofI- noscn, nfornnImonfo nrovndn oIo onsIno ofIcInI dos nossos IIcous, dum Anforo do QuonfnI Irrovoronfo, nn vor- durn dos sous vInfo o oucos nnos, n nfIrnr umns qunnfns odrndns n soIo- nIdndo rosoIfosn dum AnfonIo IoI I - cInno do CnsfIIho, InfocvoI nn doonn quo o vIfImnvn dosdo crInnn. osfn vorso dos nconfocImonfos, dIgnn do onfIIoIrnr no Indo dos foIhofIns rndIo- fonIcos dos dIns do hojo, nrovoIfn o nosso onsIno() consorvndor nrn f I - rnr n IIo dn InoorfunIdndo dos ox- cossos do juvonfudo, no mosmo fomo quo, rovosfIndo um nr bonnchoIro, como quom uxn ns oroIhns nos An- forns o ToofIIos do fodns ns oocns, onconfrn Ionnmonfo jusfIfIcndos os nconfocImonfos do l865. Mns nrn quom nsIrn n um conhocImonfo cor- rocfo, rofundo, cIonffIco, dIgnmos mosmo, dn ronIIdndo orfuguosn, for- oso o concIuIr quo so no odo snfIs- fnzor com oxIIcnos dosfo foor ou somoIhnnfos, fodns oIns mnIs ou monos noIndns numn Inforrofno horoIcn dn hIsforIn, dosdo h muIfo uIfrnns- sndn. !"#!$ Im IorfugnI, ns IdoIns IIbornIs dn !ovoIuo Irnncosn, onfrnndo com os soIdndos do noIoo nns Invnsos o dosonvoIvIdn n sun rongno oIn Imronsn dos nossos omIgrndos om !ondros, nIcnnnm n sun vIforIn om l820 com o movImonfo InsurroccIonnI oncnbondo or MnnuoI Iornnndos To- ms. SImIosmonfo n vIoIoncIn dn ronc- o nbsoIufIsfn nssumo fnI forn quo vnI Innnr do ImodInfo o ns om snn- gronfn guorrn cIvII durnnfo vrIos nnos do fnI modo quo so om l834 odoro- mos nssIsfIr n vIforIn osfvoI o dofInI- fIvn dn cInsso burguosn. I nosfn nI - furn quo homons como MousInho dn SIIvoIrn o JonquIm AnfonIo do AguInr, nbnfondo rIvIIogIos do nobrozn o cIoro, Imom o consoIIdnm o odor dn bur- guosIn o InsfIfuom n novn ordom. Ir n o IdorIo dn !ovoIuo Irnncosn n nIcnnnr Ionn concrofIzno onfro nos o o novo mundo burguos n fomnr o Iugnr do voIho mundo foudnI. Mns nconfoco quo no mosmo fomo quo n cInsso voncodorn ncnbn com ns roInos do roduo foudnIIsfns, oIn rorIn nofn om sI o nnscImonfo dumn novn confrndIo Infornn o om brovo nssn n dIvIdIr-so om doIs nrfIdos oosfos. So oIos o InrfIdo CnrfIsfn o o InrfIdo SofombrIsfn. Im forno dos cnrfIsfns, ngrunrnm-so os grnndos rorIofrIos rurnIs, no fIm do confns n oIIgnrquIn fInnncoIrn quo so hnvIn oconomIcnmonfo Imosfo com n oxro- rIno dos bons n Igrojn o no CIoro. A oquono-burguosIn, quo fIcnrn forn dn corrIdn nn vondn dos bons oxro- rIndos, vnI junfnr-so no InrfIdo So- fombrIsfn quo, nIom doIn, nssn fnm- bom cnufoIosnmonfo n rorosonfnr ns mnssns cnmonosns dosconfonfos, nrfos Infogrnnfos dns cnmndns mnIs bnIxns dn nossn ouIno. So, oIs, osfos doIs nrfIdos quo vo dIrImIr onfro sI n vnngunrdn dn Iufn oIfIcn dos nnos soguInfos. o !"#$%&'()% + ,'-.#)% /%012$) !"#$% !'()"*'% hnvIn no fomo onfro nos, como o fcII do comroondor, um roIofnrIndo IndusfrInI, rnzo or quo ns rovoIfns ouInros dn docndn do 40, rovosfIndo um cnrcfor rodomInnnfomonfo ngr- rIo, so gornImonfo oncnbondns oIo cnmosInnfo. ns fIIoIrns sofombrIsfns, vo Infogrnr-so os InfoIocfunIs mnIs nvnnndos do nosso ns. omos como Joso Isfovo, Inssos MnnuoI, AImoIdn Cnrroff, so IIusfros IonoIros do do- sonvoIvImonfo rofcuo do IorfugnI dossos nnos, nomondnmonfo no quo so roforo n Insfruo ouInr o no bnrn- fonmonfo do crodIfo, odrns bnso do rogrnmn oquono-burguos. Im l836, com n !ovoIuo do Sofombro, n o- quonn burguosIn snIfn no odor o crIn o sou orgo rorIo n !ovoIuo do Sofombro. Sob n dIroco do !o- drIguos SnmnIo, quo vI rI n n sor um dos mnIs brIIhnnfos jornnIIsfns orfu- guosos do somro, n vo coInbornr OIIvoIrn Mnrrocn, !oos do Mondonn, JuIIo Cosnr Mnchndo o oufros vuIfos do nosso onsnmonfo rogrossIsfn do onfo.. Mns om l840, j n mnIorIn cnrfIsfn dofom o odor, o sofombrIsmo osf ngonIznnfo o o goIo do Cosfn CnbrnI no fnrdn. oIs nnos nssndos, Cosfn CnbrnI sobo no govorno o Ior- fugnI nssn n conhocor umn dns dIfn- durns mnIs forrons do fodn n sun Iongn hIsforIn. O cnbrnIIsmo vInhn rofogor os bnros osocuIndoros, osfnboIocor umn norfndn confrnIIzno ndmInIs- frnfIvn, nbnfnr n IIbordndo do Imron- sn o monfnr n brufnI mquInn roros- sIvn nrn os nnsoIos ouInros. Mns o cnIfnIIsmo frIunfnnfo oncnr- rognr-so-In do crInr, no sou rocosso dInIocfIco do dosonvoIvImonfo, o ngrn- vnmonfo dns suns rorIns confrndI- os Infornns o, consoquonfomonfo, n roIofnrIzno ouInr. I so ns mns- sns ouInros quo durnnfo umn docndn so vo Innnr docIdIdnmonfo nn Iufn confrn n orosso cnbrnIIsfn. Afo n !ogonorno, quo so for Iugnr om l85l, nssnm novo Iongos nnos do Iufn horoIcn do ovo orfuguos, quo oIo sou cnrcfor o ImorfnncIn, no morocom o osfrnscIsmo o o nIhonmonfo n quo nos os vnmos sIsfomnfIcnmonfo vofnndo o quo confInunm n osorn dumn fufurn HIsforIn do IorfugnI, nrn n ocunrom o Iugnr quo Ihos o dovIdo. IrImoIro, o nIndn om l838, qunndo o sofombrIsmo docndonfo fnzIn j o jogo dns forns ronccIonrIns, o n Ar - sonnIndn (9 do Mnro) o o movImonfo ouInr do l3 do mosmo mos, cujo sufocnmonfo fIcou conhocIdo como o mnssncro do !ossIo. Im IovoroIro do l844, Iovnnfn-so Torros ovns, numn rovoIfn dn nIn- -osquordn dn oquonn burguosIn. Joso Isfovo orn um dos chofos do movI- monfo. ooIs, mnIs fnrdo, o n voz do Iovnnfnmonfo dns junfns nfrIofIcns ou nfuIoIns o dn !ovoIuo ouInr dn MnrIn dn Ionfo (l846), movImonfos osmngndos com o rocurso ns forns mI - IIfnros do Isnnhn o IngInforrn. Im IovoroIro do l848, robonfn n rovoIuo roubIIcnnn frnncosn, rI - moIrn grnndo fonfnfIvn do subIdn no odor dn cInsso ouInr. Os omIgrndos orfuguosos mnnIfosfnm-so ruIdosnmon- fo nns runs do InrIs. onfro do forrI- forIo nncIonnI, rocIsnmonfo no mosmo nno, sucodom-so ns ondns ouInros do noIo, ronfnmonfo rorImIdns. Im l85l cnI Cosfn CnbrnI o onfrn SnIdnnhn nrn o govorno. InIcIn-so n !ogonorno o com oIn o sIsfomn rofn- fIvo dos nrfIdos HIsforIco o !ogono- rndor. I or domnIs ovIdonfo quo n !ogonorno no frouxo nndn do novo no nnornmn oIfIco orfuguos. Cons- fIfudn InIcInImonfo or umn nssocIno do cnrfIsfns o sofombrIsfns, oIn voIo confInunr, nonns dumn mnnoIrn mnIs subfII o monos osocfncuInr, n oIfIcn do rofoco n oIIgnrquIn fInnncoIrn do quo o govorno do Cosfn CnbrnI f I - nhn sIdo um dIgno nIndIno. Os ro- rIos InfoIocfunIs no fomo fomnm or- foIfn conscIoncIn do fncfo. AssIm, Joso Isfovo, oscrovondo n !oos do Mon- donn, nssInnIn quo n !ogonorno no foI umn rovoIuo. n voIdndo, o nos- !"#$%&$'( $( *+,- ./0 5 COM O CORAL CULTURA NO S CAPACIDADE DE DISCERNIR NUMA CI RCUNSTANCI AO FILOSFICA, NEM FORA QUE MOVA OPO NUMA CONJUNTURA POLTICA. TAMBM ISSO, SENDO UMA REALIZAO DE VALORES, ONDE CABE TUDO QUANTO INFORMA O HUMANO. A MSICA , DES- TARTE, UMA FORMA DE CULTURA. LEVMOS A NOSSA MSICA, INDEFORMADA, PORTUGUESA., DMOS A NOSSA CANO METAMORFOSE A ERIGIR O HOMEM, DESPIDO, LIBERTO, UNIVERSAL Partimos. A frontei ra com a Es- panha coi sa que mal se nota. Depoi s a pai sagem di ferenci a-se. Cast el a agreste e desconfortvel na noite f ri a. Vei o a neve com Sal amanca, e vei o t ambm um nuestro hermano que passeou de pi stol a em punho pel o corredor: um gesto amvel . Os bascos no me pareceram converti dos. Na manh de dez chegamos outra f ront ei ra. A o Bi dassoa mar- ca os doi s mundos. De Bordus a Pari s, seiscentos qui l metros, ci nco horas, com chegada em ci ma do segundo exact o: excelente a S.C.F.F.. Sada i medi at a para Char- leroi e uma hora de fri o antes de seguir para Bruxel as. Out r a hora de fri o para a et apa at Rosenthal , na Hol anda. O t ermmet ro marca dez cen- tgrados negati vos. Na espessura de doi s pal mos a neve cobre t oda a Hol anda, transportando-nos maravi l ha da pai sagem sonhada pel o poet a e consegui da pel o ar- tista pl si i co para cartes de Nat al . Rpida e confortvel a vi agem para Door n. Chocam-nos a profu- so e oport uni dade da si nal i zao, o exact o cumpri mento na vel oci - dade do trnsi to, a excelncia do asfal to, a sistematizao das estu- fas onde a frescura das flores em- presta ao conj unto um sabor a impossvel. Na Maar t en Maart en' s Hui s, que foi casa do escritor e agor a museu, escol a e hospedari a para conjuntos da nossa circunstncia, al momos boa manei ra hol an- desa: compot as, po de f or ma, po i ntegral , fl ocos de cl ci o, quei j o de Gouda, ai nda outro po, leite com caf, ch, ovos, carnes fri as. Eu gostei , outros no gostaram- De- poi s, o repouso regul amentar, que no di a seguinte obri gavam-nos pri mei ra audi o. Amest erdam uma ci dade ni - ca. Na pequena barragem do Amest el foi ter a ori gem que lhe conserva o nome. Encontra-se in- teiramente construda sobre esta- cas. Ser di vert i do o cl cul o da madei ra que suporta a ci dade, quando sabemos que na estao dos cami nhos de ferro se gasaram vinte e seis mil toros, e duma ma- dei ra cientificamente cui dada de- pois de i mport ada das florestas brasi l ei ras. Amest erdam nica nos cem qui l metros de canai s, nas seiscentas mil bi ci cl etas, nas seis- centas e trinta e ci nco pontes, nos seus mercados flutuantes, nos seus mi l hares de patos bravos, na casa de Rembrant mesmo debruada so- bre o Amest el , no mercado das pul gas, quem sai para o porto, na Por: !"#$ & ' ( ) * ) " + " ) + * , - . # torre das lamentaes, quem vem do porto, onde outrora as mulheres churavam part i da e agor a cho- ram chegada. Amest erdam f i ca ao norte, no norte mais protestante, mai s res- ponsvel , mais progressi sta. Em Amest erdam, como em nenhuma outra ci dade, se protesta contra a i nterveno ameri cana no Vi et nam, se desconfi a do l evantamento do N. P. D. , se consi dera publ i camente o caos i ndonsi o, se escreve nas paredes contra o fasci smo. As Uni - versi dades no se desenrai zam da sua ci dade, e o engagement po- ltico preocupao latente na cor- porao. Amest erdam a capi tal funci o- nal . A outra, a resi denci al , Den Haag. Mesmo em frente ao pal ci o da rai nha, l estava a praa dos probos com as pombas todas. Pro- bos no havi a. Havi a f ri o. No fomos fel i zes no Mi ner va Pavilho, com a pri mei ra actuao na Hol anda. Demasi ado cansados, preocupados com o cansao, com uma assistncia na mai or i a portu- guesa, no cantmos quanto sa- bamos. A boa cei a no Restaurante Wi - teveen, antes do regresso a Door n, restabeleceu o equi l bri o para Utre- cht. Utrecht f i ca no vrtice, oper a como charnei ra na l i gao das ci - " dades hol andesas. uma ci dade ecltica, onde as diferenciaes norte-sul se conf undem. Passmos frequentemente em Utrecht, e em Utrecht aprendi que uma cri ada de hotel aufere um or denado de mil florins (cerca de oi to contos), que o leitor de portugus ganha mil trezentos e setenta e ci nco fl ori ns (cerca de onze contos), que uma professora uni versi tri a calista nas horas que lhe restam. Em Utrecht estava a convocat ri a para o Congresso das Uni versi dades Eu- ropei as a real i zar na ngl aterra, e no nstituto Luso-l bero-Ameri cano vi coi sas de Portugal . Fal avam por- tugus e f al mos das i nundaes e subsdios que f i caram l , fal mos de Gar ci a Lorca, do sol e do Mi - nho. Depoi s cantmos. Foi na sal a que f az de templ o protestante que cantmos. Gost ei do aprovei t amento do templ o. Ne- le consegui mos sati sfazer as exi - gncias do pbl i co, na quase tota- l i dade constitudo por universit- rios. Tambm gostei da cei a. Na Ho- l anda, como em t oda a parte, cear bom. Mas cear no Noor d Bra- bant, que em Utrecht um restau- rante como qual quer outro, que tem tapetes persas nas toilettes, que tem autocl i smos si l enci osos, que, compl etamente chei o, nos dei - xa no mais l umi noso si l nci o, tem sabor srio de concerto. Em Den Haag foi tudo muito portugus. A assistncia, o ambi en- te e a cei a na residncia da em- bai xada, com tinto e branco, com barul ho, com quase t odo o corpo NA HOLAND di pl omt i co em F.R.A.. A festa aca- bou noite dentro, que no di a se- guinte era descanso. Para a satisfao turstica uma tourne deste gnero pura i l uso. Cumpre-se o tempo na di sci pl i na dos ensai os, na preparao das vozes, no recol hi mento que ga- ranta a capaci dade para a boa audi o. Cumpre-se a f uno da vi agem, e o apreendi do -o do ponto de vista do espectador de- sarmado, ai nda que pr eocupado. A Hol anda f ul mi na-nos, pra-nos a cada instante, mas ns no dis- pnhamos de tempo para o con- tacto vi vi f i cador, susceptvel duma redescoberta, mesmo duma desi - luso, para al m duma ambi nci a ci rcunstanci al . O Hol ands vi ve sem retraces, sem recol hi mento do- mstico. i gual mente recol hi do em qual quer conf ormi dade. O tran- seunte pode, numa ol hadel a ao acaso, constatar todo o conforto do l ar, que as corl i nas no se cer- ram, nem as j anel as tm portas, o Hol ands vi ve bem. O desni ve- l amento de classes no bastante para um desencontro, at porque, efecti vamente, t odo o hol ands po- de vir a ser aqui l c que se prope ser. Os subsdios para o ensi no, quer da Philips de Ei dhoven no campo da tcni ca, quer das enti- dades patronai s nos campos que vo servir as respectivas enti dades, quer do governo em ger al , bastam para propi ci ar a promoo que cada ci dado deseje para si . A mi nha al ma est parva con- fessava um de ns em dado mo- mento. A nossa di mi nui o i ne- ludvel quando sabemos que a Ho- l anda suportou por ci nco anos a ocupao nazi ; que Roterdam foi compl etament devast ada, que qua- se todas as grandes ci dades f oram vtimas da guerra (Den Haag f oi -o num enganozi nho dos ingleses que se j ul gavam na Al emanha) ; que os alemes na ret i rada l evaram t udo, at os trilhos dos cami nhos de ferro. A Hol anda hi stori camente tem contra si o condi ci onal i smo geo- grfi co. Teori camente def i ni da pel a pel a Frana, pel a Al emanha, e pe- l o mar do norte, a Hi stria far- -nos-i a crer que a Hol anda havi a de suportar as mercs do mais po- deroso. Facto i ncontroverso a capaci dade para se autodetermi - nar, para se subtrair s disposies vi zi nhas, sem se submeter a um i l oti smo amorf i zant e. A Hol anda, cuj a tera parte do t erri t ri o foi r oubado ao mar, vai col her a esse mar parte da energi a de que pre- ci sa, e, num testemunho de exa- gero germni co, no h indstria que no exista na Hol anda. Eu di rei que no h processo tcnico que no exista na Hol anda: h-os desde o mecni co dos moi nhos de vento que defi nem o pitoresco do norte, at aos pri mores da elec- trni ca Phi l i ps, cuja demonstrao est patente no Evol uon, el emento- -document o da evol uo dos anos, e consequncia dessa evol uo so- bre a Humani dade, que out orga ao visitante a noo f ci l da Hi stri a, das Artes e da Ci nci a. Por um di a no cantamos na Hol anda, e f i zemos compras como qual quer em pas estrangei ro. Com- pramos pouco que as nossas bol - sas no comport avam certos pre- os. Eram baratos os di scos, mer- cador i a apetecvel par a estudantes que cant am e necessari amente gos- tam da msica. Eram baratos os livros que no i nteressavam no Ho- lands. Eram baratos os veculos de cul tura, e outro tanto no era de esperar num pas no sub-de- senvol vi do, onde a promoo so- ci al do ci dado o mais relevante e seguro investimento. Em Ei doven t ambm cantmos. Ei dovem Phi l i ps, Ger ar d Philips, que no f i nal do sculo desanove, com uma for,ja rudi mentar, l anou os fundamentos do pot ent ado i n- dustrial que o mundo reconhece. Hoj e i mpressi ona, e os hol andeses vem na Philips o retrato da pr- pri a Hol anda. Paradoxal ment e, ver- dade que Ei doven a ci dade menos Hol andesa de quantas co- nheo. Fi ca ao Sul . Mui t o prxi ma da Al emanha e da Blgica, supor- t ando i nfl unci a da Europa de que a Hol anda se di f erenci a, Ei doven perde o cari z das construes i guai s, do conforto sem ar r ogn- ci a, para aparent ar concepes ameri canas nos prdi os l anados pelos vinte andares, nos arruamen- tos de geomet ri a ousada, at na vi ol nci a dum Rodi n, que nos i m- pressi onou sem agr adar . Cantmos em vspera de dei xar a Hol anda e recol hemos a Door n. Esperavam- -nos em Paris para uma audi o de responsabi l i dade. Dei xmos a Hol anda, e dei x- -l a menos agradvel do que en- cont r-l a. Estava de verde. A neve derreteu-se connosco. Estava de verde, no verde produti vo, si ntoma de vi da, e no verde past avam as vacas que no past avam quando chegmos. Os termmetros di zi am que estava fri o. Ns di zemos que est mais f ri o em Portugal . Dei xmos d Hol anda e era Do- mi ngo. A Blgica estava l ogo al i , mas ni ngum nos disse o que era a frontei ra. Fdralisme, Fl amen- gos e Val es: probl ema para Bel - gas. A Frana. No estava ni n- gum na separao: parecem di fe- ferentes aquel as frontei ras. Com a noite chegmos a Paris t udo Pari s. Nunca se esgota de contedos, no h proi bi dos em Pari s. Numa Quar t a- f ei r a, Austerl i tz: bagagens e cui dados. Bayonne, Bi arri t z: um apert o, uma vont ade, o Bi dassoa na f ront ei ra. rum: guardas, gestos, uma f i l a, as mos. . . 7 !"#$%&' " )'%&*+, -' ./*%)%#" 0%1'%+" Por CUSTOD O ARROJ AS Quem medi anament e se inte- resse pelos assuntos l i terri os, sa- be que Aqui l i no Ri bei ro f oi um es- critor de grande f l ego: escreveu mui to, par a ci ma de mei a centena de obras. N o entanto, muito pou- ca gente o ter l i do e muito me- nos sos os que verdadei rament e o t ero admi r ado. No nosso t empo, porque par a os homens de 1910, Aqui l i no, quer como pol emi sta c- vi co, quer como literato, era uma conscincia a segui r. O desinteresse actual pel a obr a do Mestre est em parte em deter- mi nados preconcei tos, em determi - nados chaves que descul pam a nossa pregui a em acei tar este es- critor aut nt i co: di z-se que Aqui - l i no um escritor regi onal i st a. Ele pr pr i o nos pergunt a: pode ha- ver regi onal i smo, regi onal i smo com as caractersticas da l ei , num pas tnica e pol i ti camente cent ral i zado, que se percorre num di a de ponta a pont a, f al ando uma nica l ngua, desprovi da de di al ect os, quando mais co-di al ectos?. Na ver dade, a uni dade lingustica de Portugal um f act o: o al gar vi o e o mi nho- to f al am a mesma l ngua; enten- dem-se. Haver quando muito uma var i edade l exi cal de somenos i m- port nci a. Bem, resta-nos encarar o regi onal i smo aqui l i neano como um psi qui smo prpri o da regi o bei roa. Ai nda o Mestre nos escl a- rece: parte os cambi antes e negci o de f ol cl ore, os l abregos de Portugal so o mesmo prespio e com a mesma psi que: esf omeados, i gnorantes, vel hacos, t rabal hados pel os instintos, tanto o so aqui como al m. Deste modo, o regi o- nal i smo de Aqui l i no no t raduz um ver dadei r o regi onal i smo. Ele um escritor bem portugus, um dos es- critores mais compromet i dos com a real i dade port uguesa. O seu compromi sso com a rea- l i dade portuguesa de tal or dem, que preci samente das classes des- protegi das donde ele ti ra as f i gu- ras mais bel a e humanament e tra- t adas. Pensemos no Ant ni o Ma - l hadi nhas, no Manuel Louvadeus, no Cal hor r a e tantos outros. O au- tor de O Vol f rmi o no misti- f i ca os seus heris, apresenta o seu l ado bom e o seu l ado mau. Lado mau, que sobretudo o re- sul tado do condi ci onal i smo scio- -econmi co em que os seus heris se movi ment am. Os heris mai s consegui dos de Aqui l i no so i nconformi stas e com uma gana de vi ver que nos assom- bram. o homem pri mri o que el e nos retrata, um homem que obe- dece aos instintos. O t i o Mal hadi - nhas, com a f aqui nha af i ada pron- ta a esf ol ar um cabri to ou a def en- der a sua di gni dade ul t raj ada, um dos tipos aqui l i neanos mai s castios. Podi a-se pr ao l ado, com vant agem par a o escritor portu- gus, do Zor ba de Kazant zaki . Am- bos os heris romanescos so i ndi - vi dual i st as, sensuais e terri vel mente livres. Mas a l i berdade do tio Ma - l hadi nhas no pura l i bert i nagem, pois i ntegra-se num contexto eco- nmi co e soci al : Mal hadi nhas h mui tos; Zor bas, bem poucos. O mbi l sexual ocupa na cri a- o l i terri a deste escritor um l u- gar bem mar cado. Homens e ani - mais assemel ham-se no furor gen- si co que lhes desperta a presena da f mea. O Lcio, f i gura pri nci pal da novel a O Burro e o Burri - quei ro, i nt egrada no l i vro pstu- mo A Casa do Escorpio, um po- bre al mocreve, no dei xa de pos- suir vri as amantes, miserveis co- mo el e. O burro, o Fagul ha, quant o mais vel ho, mais f emeei ro. No entanto e dentro da t radi o port uguesa, o desgraado do al - mocreve no dei xa de ser um au- tnti co pater-faml i as. A Brzi da, sua mul her, de vez em quando ti- nha o Lcio, um Z ni ngum, es- canchado no pescoo, a mal har- -he como quem mal ha em centei o verde. Esta novel a que se pode consi derar uma sntese da obr a mai or O Mal hadi nhas, reflecte t oda a nossa psi que: mari al vi smo, prospi a e instinto. Aos i ndi vduos, como o Mal ha- di nhas ou o Lcio, capazes de f u- rar por todos os l ados, com uma l bi a que t udo resol ve, contr- pem-se outros, t o t r abal hado- res como el es, mas mai s humanos, sem manha, i ncapazes de fugi rem s prepotnci as dos poderosos. Aqui l i no consegue transmiti r t odo o amor a este Povo que denoda- mente luta pel o po que o di abo amassou. O desespero l eva-os por vezes ao sui cdi o: a sorte do tio Justo Mat i as, envergonhado por- que a al dei a s o concebi a como f ora de t rabal ho para venda. Nes- ta mesma gal eri a encontramos o sidro, um pobre de Cri st o, que hora da morte e ameaado pel o padre das penas eternas, consegue no negar a sua companhei r a. De- paramos com uma revol ta metaf- si ca muito semel hante descri ta nas pgi nas fi nai s de O Estran- gei ro de Carnus. Na l i nha de def esa dos opr i - mi dos, raro o l i vro em que no deparemos com j ul gamentos. Teias de ar anha, donde um Z qual quer s a troco de muita truta e pernas de cabri to consegue escapul i r-se. Manuel Louvadeus, personagem pri nci pal de um dos livros mais clebres do Mestre, injustamente condenado, um gri to de revol ta cont ra a negao do homem por- tugus. O autor das Terras do Demo d-nos um mundo sem jus- ti a, um mundo ver dadei r o, onde um pobre homem obr i gado, se no ti ver di nhei ro ou poder , a f a- zer justia pel as prpri as mos. Esta serve-lhe o instinto e a nica que ele est seguro de poder al - canar. O respi rar da al dei a, da vi da da gente l abori osa e que se con- tenta com pouco, -nos descri ta com tal f i del i dade s possvel a um artista que verdadei rament e esteja i r manado com esta gente. Lendo o autor da Via Sinuosa, aperce- bemo-nos que Portugal no " ape- nas o caf que frequentamos ou as ruas mais ou menos bem i l umi na- das por onde passamos, o Portu- gal real bem di ferente: chei ra a terra e a suor. Os serranos, at mesmo quando fi guras pouco si m- pticas, so tratadas com uma cer- ta dose de cari nho. O vel ho Ln- deas, avarent o e mi xordei ro, pega- do no sono, no sente os ratos a roerem-l he os dedos besuntados de gordura. Admi r vel descrio dos esforos da pobre mulher do Ln- deas tentando convenc-l o a cha- mar o mdi co. Na sequncia da nossa t radi - o anti -cl eri cal , desde Gi l Vi cente que to bem sati ri zou os f rades, passando pelos escritores do l i be- ral i smo, chegamos a Mestre Aqui - l i no onde. . . a stira i mpi edosa, cari catural e, por isso mesmo, qua- se sempre humorsti ca. Si rva-nos de exempl o a cei a em casa do regedor Quar esma, descri ta em Andam Faunos pel os Bosques, onde se ! di sputava cristmente o mel hor bo- cado de carne. A estavam para ci - ma de vinte reverendos quase to- dos bons garfos, todos ami gos da mulher, do vi nho e tambm de Deus... Entre garf adas i am dis- cuti ndo ari stotl i camente a nature- za do f auno que engr avi dava as moas mais bel as da al dei a. Aca- bado o repasto houve a t radi ci onal part i da de bisca samarrei ra. Podemos di zer que os temas tratados por Aqui l i no remontam s nossas ori gens, so pat ri mni o co- mum de todos ns. O que somos s o compreendemos sabendo co- mo f oram os nossos avs. Neste mergul har nas razes da cultura portuguesa atesta a fei tura de uma obra como As Arcas Encoiradas, onde o et nl ogo e o soci l ogo es- to de mos dadas. O autor re- monta s ori gens do habitat por- tugus, desfi bra o nosso psi qui smo. No mesmo entendi mento histrico da nossa cultura se situa A Casa Gr ande de Romariges. Aqui as- sistimos s vicissitudes de uma f a- mlia nobre, encabeada pel o aba- de Gonal o da Cunha e so para ci ma de doi s sculos de vi ver co- l ecti vo. Espantoso retrato do espa- nhol D. Tel mo Mont enegr o, qui xo- tesco e ami go do fausto, um f i dal - go da mel hor cepa espanhol a. Ao cont rri o de Ea que retra- tou uma classe oci osa, ri di cul ari - zando- a, Aqui l i no preocupou-se em retratar a nossa gente mental e economi cament e expl or ada. A sua arte abr ange t odo um Povo. Al m di sso, a i roni a aqui l i neana, embor a menos t r abal hada, contudo vi t al : no pr ovoca somente o ri so; obr i - ga-nos a vol t ar as costas. Lendo o autor das Terras do Demo, i dent i f i ccmo-nos com as suas per- sonagens. Revol tamo-nos. uma l i o de ci vi smo a sua obr a e um total desaf i o aos Acci os e condes d' Abr anhos que ai nda pai ram nossa vol ta- A mai or l i o do Mestre Aqui - lino est no i nconf ormi smo, na re- bel di a sal utar do esprito crtico que as suas obras nos l egam. Tudo isto servi do por uma l i nguagem, a l i nguagem mais revol uci onri a de t oda a literatura port uguesa: sacu- di da, vi ri l , terna e sobretudo terri- vel mente rebel de. Um estilo muito pessoal , apt o a t raduzi r a nossa ment al i dade. Aqui l i no a voz dos Cl etos, dos Louvadeus, uma voz ar- tisticamente model ada, capaz as- sim de chi cotear a i ndi ferena e a corrupo dos homens. Aqui l i no Port ugal . Custdio Arroja Neves !"#$%&' )* +%&,- !"#$%&$'()*# ,( -./ 012.3 !" $ $%%&'()&*+ ,+-.+ /0.%*1&2+ 32&4 56'7 0 &%891+.8& : ; 1&8*10 & + <*2&/=>0 1+ $" $" ?@ A&1& B C" D " <" E" + %9+ )*(&28+=>0" FD $ G $ H D I $ C&) + A2*'&*2+ J&K 0 C205&%%02 L2 +4 -+ 1+ ?29K '+.*5&%8+ 0 %&9 1&%+4 -2+10 A&) + 02*&.8+=>0 10 :02.+) 3F*+ G+8*.+7" CAPTULO I M F E , L N M OP H M , $ < $ < $ L $ Q H D G R $ P" ?0'&'02+=>0 B &%/+)+ .+/*0.+) 1+ 3H0'+1+ 1+ L+%8*)S+7" T" 3<&/2&89%7 +(0)*.10 + A2+U& V9& 6 /0.%*1&2+10 A0)W8*/0 A&)+% +9804 2*1+1&%" X" C2*%>0 10 <9U F&8&2+.029' & '+*% V9*.K& &%891+.8&% %*-.+8;2*0% 10 1&4 /2&80" Y" D.8&2J&.=>0 1+ <*2&/=>0 1+ $" $" ?@ :9.80 1+ C" D " <" E" & 10 ,*.*%820 10 D.8&2*02" !" M ,*.*%820 10 D.8&2*02 +.9./*+ 9'+ A0)W8*/+ 1& 192&K+ A+2+ /0' 0% &%891+.8&%" CAPTULO I M F E , L N M OP E.82&J* %8+ "1+ <*2&/=>0 1+ $" $" ?@ /0' 0 N&*802 P" M 2&*802 '+.*5&%8+ A2&0/9A+=>0 & 1*%/021Z./*+ 1+ 02*&.8+=>0 1+ 3F*+ G+8*.+7" T" ?)+%%*5*/+ + $%%&'()&*+ ,+-.+ 1& H2* (9.+) 10 C0J0" X" C2&/0.*K+ + 2&502'+ 10 A20/&%%0 &)&*802+) /0' + %9(%8*89*=>0 10 %94 52;-*0 1*2&/80 A&)0 %952;-*0 02-Z4 .*/0 /02A02+8*J0" Y" $/0.%&)S+ 0 20'A*'&.80 1+ /0)+4 (02+=>0 +0 .WJ&) .+/*0.+) 1+ $" $" ?@ /0' +% 0982+% $ " $ " E " E " CAPTULO V [ $ IE D NM OT < E ? N E H M Y\ ]\\^ P" ?0'&'02+=>0 1+% :02.+1+% &%894 1+.8*% /0.82+ 0 1&/2&80 Y\ ]\\" T" M N&*802 2&/9%+ +%%*%8*2 +0 /0)_4 V9*0 .+ %&1& 1+ $" $" ?@ & +/0.%&)S+ + 1&%%0)*1+2*K+=>0 1+ $" $" ?@ 1+% 0982+% $ " $ " E " E " CAPTULO V ` E F E N E D N M OT NEaID bM E , GD Q LM$ $ M Ic FEG I$ ? D MI$ G ^ P" ?2*+4 %& 0 Q&/2&8+2*+10 I+/*0.+) C20J*%_2*0 10% E%891+.8&% C028 94 -9&%&%" T" ,+2/+=>0 A+2+ ?0* '(2+ 10 D E. 4 /0.820 I+/*0.+) 1& E%891+.8&%" CAPTULO V ,$NdM D E I ? M I H N M I $ ? D M I $ G < E E Q H a < $ I H E Q P" <&%A+/S0 10 ,*.*%820 1+ E19/+4 =>0 I+/* 0.+) A20*(*.10 + 2&+)*K+=>0 10 D E./0.820 I+/*0.+) 1& E% 8 94 1+.8&%" T" N&9.*>0 1+ $%%&'()&*+ ,+-.+ V9& +A0*+ + 2&+)*K+=>0 10 E./0.820@ 0 V9& %& J&' + J&2*5*/+2 +A_% &.82&4 J*%8+ 1+ <*2&/=>0 1+ $" $" ?" /0' 0 ,*.*%820 1+ E19/+=>0 I+/*0.+)" <E Q E I? MIH NMQ X" H2+.%/2*=>0 10 5*.+) 1+ /+28+ &.4 J*+1+ +0 ,*.*%820 1+ E19/+=>0 I+ 4 /* 0.+) A&)+ <*2&/=>0 e&2+) 1+ $" $" ?" ^ 3"""/0./)9*2&'0% A&)+ *'A20/&1f./*+ 1+ A20*(*=>0 V9&@ B 5+) 8+ 1& 59.1+4 '&.8+=>0 )&-+)@ /0'0 1&'0.%82+4 '0%@ %& (+%&*+ .9'+ *.8&2A2&8+=>0 &22+1+ 19' A20-2+'+ + V9& A2&%*4 1&' A20A_%*80% -&.&20%0% & *.8&.4 =g&% +% '+*% .0(2&%@ A&)0 V9& %0)*4 /*8+'0% + F" EU/&)f./*+ + 2&J0-+4 =>0 1+ A20*(*=>0 10 E./0.820 I+ 4 /*0.+) 1& E%891+.8&% h + 2&+)*K+24 4%& 1& ] + PP 1& ,+2=0 &' ?0* '(2+ h V9&@ + '+.8&24%&@ .>0 A01& 1&*4 U+2 1& .0% '&2&/&2 + '+*% &.62-*/+ 2&+/=>0 & 0 '+*% 5*2'& A208&%807" Y" M% +980/+220% V9&@ &' G* %(0+ %& A2&A+2+J+' A+2+ A+28* 2 %>0 *'A&4 1*10% 1& 0 5+K&2 A&)+% +9802*1+1&% A0)*/*+*%" $ N" D" $" 1&)*(&2+ V9& 0 82+.%A028& %& 5+=+ A02 09820% '&*0%" !" M% +980/+220% J*.10% 10 C0280 %>0 *'A&1*10% 1& &.82+2 &' ?0* '(2+ A&)+ A0)W/*+ 1& /S0V9&@ A0%8+1+ .94 '+ 1+% &.82+1+%" ,+% 0% &%891+.4 8&% 10 C0280 /S&-+' + ?0* '(2+ + A6" O" I0 *.W/*0 1+ %&%%>0 1& +(&2892+ %>0 )*10% 8&)&-2+'+% 1& +A0*0 & %04 )*1+2*&1+1& 1+% %&-9*.8&% 02-+.*K+4 =g&% &%891+.8*%^ a.*>0 I+/*0.+) N&4 A2&%&.8+8*J+ 10% a.*J&2%*8;2*0% D8+4 )*+.0%i a.* 0. I+8*0.+) 1&% Q891*+.4 8% 1& `2+./&i a.*>0 I+/*0.+) 10% E%891+.8&% L2+%*)&*20%i a.*>0 10% E%891+.8&% C0289-9&%&% &' `2+.=+i a.*0.& e0)*+21*/+ D8+)*+.+i <+ I&4 1&2)+.1%& Q891&.8&. N++1i I+8*0.+) a.* 0. 05 Q891&.8% 05 8S& a.* J&2%* 4 8*&% +.1 ?0))&-&% 05 E.-) +.1@ j+) 4 )% +.1 I028S&2. D2&)+.1i 1+ ?" M" Q" E " ?" kQ&/2&8+2*+10 1& ?0021&.+=>0 1+ ?0.5&2f./*+ D.8&2.+/*0.+) 1_% E%891+.8&%l" m" $% '&%+% 2&10.1+% 1& Q+n1&@ ?004 A&2+8*J+%@ H2+.%A028&%@ L0)%+% 1& E%8910@ C&1+-_-*/+%@ N&-9)+'&.8+4 =>0 1+% $/8*J*1+1&% /*2/9'4&%/04 )+2&%@ $)*'&.8+=>0@ R+(*8+=>0@ ?0.4 JWJ*0@ D.8&2/Z'(*0@ D ID ?D $, M Q E a H N $ L $ G R M " CAPTULO V PX < E ,$NdM $-2+J+'&.80 1+% 2&)+=g&% E%891+.8&%4 $9802*1+1&%^ P" M ,*.*%820 1+ E " I" 2&/9%+ 2&/&(&2 + 1*2&/=>0 1+ $" $" ?" !"#$%&$'( $( 012. 452'&$%53 . ! " # $ % & ' ) % & ! * !"#$%&$'()*# ,( -./&$( ($%01 !" $%&'( )% *+,*-).% )% /" 0" 1" 2 3* 4 *%5.678%" 9" 3 3**(:,;(.6 /6<=6 )(;.,(&6 &(64 ;.>6& +:6 :6=.?(*'678% =% ).6 )6 .=6+<+&678% )6 @.,;.%'(56" /6=.?(*'678% (: ?&(='( )6 @.,;.%'(56A B" C(&6='( 6* 6+'%&.)6)(* &(;.<.%*6* :.;.'6&(* ( 5.D.*E (='&( %+'&6*E ( % F&" /.=.*'&% )6 0 " 1" 5(='(=6* )( 0*'+)6='(* :6=.?(*'6:4*( 5%='&6 6* :().)6* G%*'.* (:H&((=).)6* H(4 ;% I%D(&=% 5%='&6 %* (*'+)6='(*" !" J6 :6=.?(*'678% *6. 6 H&('(=).)6 (='&(D.*'6 5%: % /.=.*'&% )6 0 " 1" 9" K /.=.*'&% 5%:H&%:('(4*( 6 *6'.*4 ?6>(& 6* &(.D.=).567L(* )%* (*'+4 )6='(*" )$+,-".' /&&& !M J 0 /3NOK JP 3 JK 0 F Q R J 3 1 Q 0 A B" $(='(=6* )( (*'+)6='(* S+( H&('(=4 ).6: ).&.<.&4*( 6 T.*,%6E H6&6 % J. 6 )% 0*'+)6='( *8% .:H().)%* )( % ?6>(& )( 56:.%=('6" !" 3 C%;-5.6 )( 5G%S+( .='(&5(H'6 =6 3:6)%&6 % $%:,%.% S+( '&6=*H%&4 '6D6 6 T. *,%6 % $%&6; )6* T('&6* ( 6* )6=76* &(<.%=6.*" 9" N(+=.8% )6 3**(:,;(.6 /6<=6 S+( )(5&('6 U;+'%V ( 6+*W=5.6 2* 6+;6*" M" 3 3**(:,;(.6 )(5.)( +:6 :6=.?(*4 '678% (: ?&(='( )6 &(.'%&.6 (: H&%4 '(*'% 5%='&6 6 H&%.,.78% )% J. 6 )% 0*'+)6='(" X" P=?%&:6)% )6* H&.*L(* )%* (*'+)6=4 '(* S+( *( ).&.<.6: 6 T. *,%6 % &(.'%& 5%:(='6A U0*'8% H&(*%*Y TZ '(&8% +:6 5(;6 ( +:6 56:6 H6&6 )%&:.&V" )$+,-".' &0 !X J 0 /3NOK /6=.?(*'678% )(?&%='( )6 &(. '%&. 6A B" /+.'6* 5(='(=6* )( (*'+)6='(* :64 =.?(*'6:4*( (: ?&(='( )6 N(.'%&.6 5%='&6 6* 6'.'+)(* )% C&%?" @&6<6 )6 $&+>" !" $%='&6 :6=.?(*'678% )( 6H%.% 6% &(.'%&" 9" T+' 6 6,(&'6 =% HZ'.% )6 R=. D(&4 *.)6)(" M" K &(.'%& 6,6=)%=6 6 R=.D(&*.)6)( 5%: 6 :+;'.)8% )( (*'+)6='(* H(4 ).=)% (: 5%&% 6 *+6 )(:.**8%" )$+,-".' 0 /3NOK4 3@NP T 1%D6* P=*'6;67L(* )6 3" 3" $" B" J.D(&<W=5.6* (='&( % &(.'%& ( 6 J.&(578% )6 3" 3" $E 6 H&%H[*.'% )6 &(6;.>678% )% P $.5;% )( F.=?%=.6 =6* .=*'6;67L(* )% Q(6'&% I. ; \.5(='(" !" !" 3 J"8% )6 3" 3" $E &(.D.=).56 % Q(64 '&% I. ; \.5(='( (: '(&:%* )( 6+'%4 4<(*'8% ( H&]D.6 (='&(<6" 9" 3H%.% )6 3**(:,;(.6 /6<=6 2* H%*.7L(* )6 J.&(578%" M" 3 3" /" )(;.,(&6 H&%.,.& 6 (='&6)6 )( (*'+)6='(* =6* =%D6* .=*'6;67L(* 656)]:.56* *(: (*'6& )(?.=.)% % (*'6'+'% )6 *+6 +'.;.>678%" X" $%=5(='&678% )( (*'+)6='(* ?&(='( 2 N(. '%&. 6 (: 6H%.% 2 6'.'+)( )6 J.&(578%" ^" K &(.'%& &(5+*64*( 6 ?6;6& )% S+( (;( )(=%:.=6 U5;6S+(* )( _+'(,%;V" )$+,-".' 0& 3 @ NP T 3 3**(:,;(.6 /6<=6 &('.&6 6 5%=?.6=76 6% N(. '%&A B" 3CKP K J 3 3 F F 0 / @ T 0 P 3 2* H%*.4 7L(* )6 J.&(578% S+( H()( *( &('.&( 6 5%=?.6=76 6% &(.'%&" !" 0 : 6:,.(='( )( <&6=)( (:%78% 6 3**(:,;(.6 /6<=6 H()( 6 )(:.**8% )% 56&<% )( N(.'%& )% C&%?" @&6<6 )6 $&+>" )$+,-".' 0&& 9 J 0 /3P K J(:.**8% )6 J.&(578% )6 3" 3" K" A B" 16 6='(D]*H(&6 )6 (;(.78% H6&6 %* =%D%* 5%&H%* <(&(='(* )6 3" 3" $E 6 ).&(578% ] )(:.'.)6 H%& H%&'6&.6 :.=.*'(&.6; ( =%:(6)6 +:6 5%:.*4 *8% 6):.=.*'&6'.D6 H&(*.).)6 H%& `%*] C()&% @(;%E (*'+)6='( )( :(4 ).5.=6" !" a .=*'6+&6)% +: H&%5(**% ).*5.H;.4 =6& 2 ).&(578% )6 3" 3" $E H(;% F(4 =6)% R=.D(&*.'Z&.% )6 R=.D(&*.)6)( )( $%.:,&6E '(=)% 5%:% ?+=)6:(='% % H().)% )( &('.&6)6 )( 5%=?.6=76 6% &(.'%& ?(.'% H(;6 J.&(578% )6 3" 3" $E =6 3**(:,;(.6 /6<=6 ( H(4 ;% =8% 656'6:(='% )6 %&)(: )( H&%.,.78% )% P 0=5%='&% 165. %=6; )( 0*'+)6='(*" 9" a =%:(6)% .=S+.&.)%& )% H&%5(**% % F&" J&" /6=+(; b(=&.S+( /(*4 S+.'6" M" F.:+;'6=(6:(='( ] :6=)6)% .=*4 '6+&6& +: H&%5(**%45&.:( H%& )(4 *%,().W=5.6 =%* '&.,+=6.* 5%:+=*" X" c :6=)6)% .=*'6+&6& +: H&%5(**% ).*5.H;.=6& 6 '%)%* %* (*'+)6='(* S+( =6 3" /6<=6 *+,*5&(D(&6: 6 H&%H%*'6 H().=)% 6 )(:.**8% )% N(.'%&" ^" 3 356)(:. 6 &(6<( ( 5%=*'.'+.4*( (: 3**(:,;(.6 /6<=6 )( (*'+)6=4 '(*E S+( ?%&76 % C&(*.)(='( )6 5%4 :.**8% 6):.=.*'&6'.D6E =%:(6)6 H(;% I%D(&=% 6 =8% 65(.'6& % 56&<%" d" 3 3**(:,;(.6 /6<=6 )( 0*'+)6='(* &(6?.&:6 6 *+6 '%'6; 5%=?.6=76 =%* :(:,&%* )6 J.&(578% )(:.'.)6 ( (;(<(4%* *(+* ).&.<(='(*" )$+,-".' 0&&& /3P K e+(.:6 )6* _. '6* B" $%:% *.=6; )( H&%'(*'% H6&6 5%: 6* :().)6* &(H&(**.D6* )% I%D(&=% )(;.,(&6 6 3**(:,;(.6 )%* I&(; 64 )%* 6 =8% &(6;.>678% )6 e+(.:6 )6* _. '6*E ?65'% *(: H&(5()(='(* =6 b.*'[&.6 )6 356)(:.6" !" 0: 5%:+=.56)% ).&.<.)% 2 5.)6)( )( $%. :,&6E 6 J.&(578% )(:.'.)6 (fH;.56 6 &6>8% )6 =8% &(6;.>678% )6 e+(.:6 )6* _. '6* ( 6H(;6 H6&6 6 *%;.)6&.()6)( )% C%D% )( $%. :4 ,&6 H6&6 5%: %* (*'+)6='(*" 9" K /" 0" 1" (: 5%:+=.56)% H+,;.564 )% =6 P:H&(=*6 )(:.'(4*( )( S+6;4 S+(& &(*H%=*6,.;.)6)( =6 =8% &(64 ;.>678% )6 e" _" E S+(E 65(='+6E *( )(D( 6 +:6 )(5.*8% ;.D&( )%* (*'+4 )6='(*" )$+,-".' 0&/ /3P K /6=.?(*'678% )( 0*'+)6='(* B" 0: 3**(:,;(.6 /6<=6 )( 0*'+)6=4 '(* 6 356)(:.6 )(5.)(E H%& H&%H%*'6 )% $%=*(;G% )( N(Hg,;.56*E +:6 :64 =.?(*'678% 6% I%D(&=% $. D. ; H6&6 .=S+.&.& )6* &6>L(* 2* :().)6* &(4 H&(**.D6*" !" $(&56 )( M"hhh (*'+)6='(* &(6;.>6: +:6 )6* :6.%&(* :6=.?(*'67L(* )( S+( GZ :(:[&.6 =% *(.% )6 35 64 )(:.6 ( 6D6=76: 6'] 2 C&676 )6 N(Hg,;.56 %=)( *8% 6<+6&)6)%* H(4 ; 6 C%;-5.6 )( $G%S+( )( :('&6;G64 )%&6* (: H+=G%" 9" J(*(=D%;D(&6:4*( =(<%5.67L(*E . :4 H%=)% 6 356)(:. 6 5%:% 5%=).78% +:6 (='&(D.*'6 5%: % I%D(&=6)%& $. D. ; E =6S+(;6 :(*:6 =%.'(E % S+( D(.% 6 D(&.?.56&4*(" )$+,-".' 0/ /3P K K5+H678% H(;%* 0*'+)6='(* )6 *()( )6 3" 3" $" B" 3 3" /" )( 0*'+)6='(* )(5.)( :6=4 '(&4*( (: &(+=.8% H(&:6=(='( ( 6H&%D6 6 %5+H678% ).6 ( =%.'( )6* .=*'6;67L(* )6 3" 3" $E =6 H&(D.*8% )( +: 6**6;'% 6&:6)% )6 C%;-5.6" !" 3 J.&(578% )(:.'.)6 ] 5%=D%56)6 6 5%:H6&(5(& =6 H%;-5.6E %=)( ;G( ] ;.)% +: UR;'.:6'+:V H6&6 6- :(*:% ?6>(& 6 (='&(<6 )6* 5G6D(* )6 3" 3" E *%, H(=6 )( H&.*8% .:(4 ).6'6" 9" $%=*(<+.)% +: 5%:H&%:.**% 6 J. 4 &(578% ).&.<(4*( 2 *()( %5+H6)6E (fHL( %* '(&:%* )% UR;'.:6'+:V 2 356)(:.6" M" 3 3**(:,;(.6 /6<=6 )( 0*'+)6='(* )(5.)(4*( H(;6 &6).56;.>678% )% 5%=4 ?;.'%E (='&.=5G(.&6=)%4*(E ).*H%*'6 6 )(?(=)(& 6* .=*'6;67L(*" )$+,-".' 0/& /3P K 3 C%;.5.6 5(&56 6* .=*'6;67L(* )6 3" 3" $" B" @&.<6)6* )6 H%;-5.6 )( 5G%S+( 5(&4 56: 6 356)(:. 6 (='&.5G(.&6)6" !" a )6)% % 6;(&'6 =6 R=.D(&*.)6)( ( 6* 6+;6* *8% *+*H(=*6*" !"#$%&$'( $( -./3 452 Divulgao do Cinema Novo brasileiro Por JOS GOMEIS BANDEI RA De "# a 18 de Mar o de 1967 ti veram l ugar na ci dade francesa de Ni ce por i ni ci ati va do muni - cpi o l ocal e do Ci ne-cl ube Jean Gi go as j ornadas do cinema novo brasi l ei ro com a exi bi o de oi to l ongas metragens (Vidas Se- cas, A FaIecida, SeIva Trgica, So PauIo-S.A., Os Fuzis, Porto das Cai- xas, Deus e o Diabo na Terra do SoI, O Menino do Engenho) e a presena de crticos e cineastas franceses e brasi l ei ros. Com este facto, i mportante por f azer o pbl i co brasi l ei ro tomar conscincia do interesse susci tado pel o seu ci nema no estrangei ro, foi dado um dos passos mais deci si vos para o conheci mento do cinema novo na Europa. Vri as revistas francesas da es- peci al i dade, com expanso inter- naci onal , dedi caram-l he muitas das suas pgi nas, desde crticas e en- trevistas at estudos sobre os fi l - mes e a real i dade pol ti ca e soci al do Brasi l , base das preocupaes dos jovens real i zadores. O prest- gi o al canado por este ci nema e seus responsveis expl i ca que um destes, RUY GUERRA, tenha fei to parte da equi pa (ao l ado de nomes como CHR S MARKER, J ACQUES DEMY, J EAN- L UC GODA RD, J O- RS VENS, A GNE S VARDA, ALA N RESNA S, W LL AM KLE N e CL AU- DE LELOUCH) que real i zou o re- cente document ri o de l onga me- tragem Longe do Vi etnam. IMPORTNCIA DO CI NEMA NOVO A que se deve a i mport nci a do cinema novo brasi l ei ro? An- tes de mais ao f act o de ter aban- donado as frmul as t radi ci onai s de ci nema, comerci al e foIcIrico, para se tornar um instrumento de anl i se da real i dade brasi l ei ra, es- peci al mente do Nordest e. Os f i l - mes do cinema novo, na sua quase t ot al i dade, so os temas da- quel a regi o de misria (mundi al - mente f al ada desde o momento em que os poderosos vi zi nhos da Am- rica do Nort e se al ar mar am com as Ligas e o mais que por l se passava): a secura do serto e a misria dos vaquei ros (Vidas Se- cas), o t rabal ho f or ado dos pl an- tadores de caf do Mat o Grosso (SeIva Trgica), o fal so misticismo dos beatos fanti cos (Os Fuzis e Deus e o Diabo na Terra do SoI), a revol ta sangrenta dos cangacei - ros (Deus e o Diabo na Terra do SoI), os propri et ri os e o exrcito reuni dos par a manter este sinistro estado de coisas (Os Fuzis), etc. Deste modo os propsitos do cinema novo inscrevem-se na l i - nha do dos grandes romancistas brasi l ei ros que, a parti r dos anos 30, empreenderam a tarefa de consci enci al i zar o pas, e tambm o mundo, sobre os probl emas do Nor dest e. . Como af i rma Josu de Cast ro, os romances de um Gr aci - l i ano Ramos, de um Jorge Amado, de um Jos Lins do Rego e de v- rios outros f oram os pri mei ros do- cumentos da aut odescobert a do Nordest e, de sua real i dade soci al , de sua humani dade si ngul ar. Ne- les se cri st al i zava o sentimento di - fuso do povo revol t ado contra a opresso econmi ca que manti nha esmagado e f ami nt o um pas de imensas ri quezas potenciais. ( l ) DOIS FILMES Doi s filmes interessa destacar, como dos mais marcantes deste ci - !"# %&'(' )*+,-. /' 0'11* ' 2, 3*"45-6 ! #$%&% '()% 7 89: '/";5-< =>?9 @AB9 * +,*-./0 . 0 .#+.,0 10 23450 67*# -4#8#9: 11 nema: Os Fuzis de Ruy Guer r a ( 2 ) e Deus e o Diabo na Terra do SoI de Gl uber Rocha. Tomando ambos o Nordest e como obj ecto de i nspi rao, o pri - mei ro como uma anlise i mpi edosa duma real i dade que no mudou, o segundo com um certo tom pro- fti co, permanecem como um tes- temunho e um document o. OS FUZIS testemunha a misria que mantm uma grande parte da popul ao do pas, sobretudo no tristemente clebre quadri l t ero da sede, em condies de vi da quase ani mai s. Quat r o sol dados armados de espi ngardas f or am en- vi ados para uma al dei a a fim de guardar um depsi to de cereai s em casa de um comerci ante. Durante t odo o tempo os camponeses es- peram a chuva, na esperana de que um boi que eles tm por santo v f azer o mi l agre. Logo que os camies chegam par a l evar os sa- cos de cereal par a a ci dade, um s homem se revol t a: um vel ho escandal i zado por tanta injustia. Esta revol ta do nico i ndi v duo que no tem nisso um interesse vi tal pode surpreender se no se souber que a partir de um certo grau de misria nasce uma resi gnao e uma apat i a que expl i cam a lenti- do de t odo o processo de cons- ci enci al i zao e revol ta (Diz J O- SU DE CASTRO: expl oradores e pi onei ros que, em suas aventuras, caram nas garras da f ome, nos dei xaram uma documentao rica de detalhes desta obsesso do es- pri to, pol ar i zada num s desej o, concent rada numa s aspi rao comer. Em segui da a esta fase de exal t ao, vem a f ase de apat i a, de tremenda depresso, de nusea e de di f i cul dade de concentrar-se (...) passando da i rri t abi l i dade ex- trema ao qui eti smo mrbi do. ( 8 ) O f i l me contm duas histrias paral el as: a dos sol dados e a do campons que mata o boi santo. Ruy Guer r a pi nta os sol dados sem os j ul gar: vtimas e cmplices de uma ordem onde eles no so mais mais do que instrumentos. A par disso a apat i a dos camponeses, cuj a nica reaco matar o boi santo, na sequncia da revol ta do vel ho nordesti no e reparti -l o gul o- samente, num frenesi que se apro- xi ma do massacre sangrento do revol t ado. Os Fuzis permi tem-nos cont empl ar o f echo do crcul o, t o vi ci oso como o da pobr eza, em que os esf omeados no podem co- mer porque no produzem e no podem produzi r porque so esfo- meados. Todo o fi l me neste t om: um l i ri smo brutal e br bar o, com efei - tos sonoros ensurdecedores, cantos rel i gi osos, etc. Ruy Guer r a af i rma- -se como um mestre na arte de evi - tar as ratoei ras do esteticismo e do pi toresco, e como um t empera- mento de argumenti sta e r eal i za- dor que lhe assegura um l ugar de escol ha no conjunto dos grandes jovens do ci nema brasi l ei ro. Por seu turno, com Deus e o Diabo da Terra do SoI Gl uber Rocha pretendeu dar uma vi so sinttica de uma regi o que , com- par ada com o Brasil do sul , o que t o Congo compar ado com os Es- tados Uni dos. E deu-a atravs da histria do vaquei r o Manuel e sua mul her Rosa, que aps matar o pa- t ro segue o beato Sebastio e depoi s o cangacei ro Cori sco, para se achar sozi nho procura de uma terra fi nal mente habi t vel . a vi da e as aspiraes do sertanejo, do habi tante do serto, que Gl uber Rocha nos cont a, f azendo de um vaquei r o expl or ado o heri do f i l - me e dando sua obr a uma di - menso -pica de carcter profun- damente popul ar. A traj ectri a do fi l me a lenta ascenso par a uma l i bertao. As etapas de Manuel no esto todas no mesmo pl ano, marcam uma progresso: recusa de uma soci edade injusta, recusa de uma sol uo mstica, recusa de uma aco vi ol ent a i sol ada. Gl u- ber Rocha mostra o homem e o mundo em t ransf ormao e f az do espect ador um observador crti co. OUTROS FILMES DO CI NEMA NOVO VIDAS SECAS, de Nel son Pe- rei ra dos Santos, j exi bi do em Portugal dos pri mei ros fi l mes i m- portantes do cinema novo. Di s- t i ngui do no Festival de Ci nema de Li sboa (Prmios da Crtica e dos Ci ne-cl ubes), o fi l me de Nel son Pe- rei ra dos Santos, baseado no l i vro homni mo de Gr aci l i ano Ramos, descreve a j ornada do vaquei r o Fabi ano e sua f am l i a atravs do serto, empurrado pel a seca e sem- pre expl or ado. A i ndubi tvel for- a de Vidas Secas no nos parece ger ada por umas intenes (abso- lutamente louvveis) ou pel a dose de concreta i nf ormao soci o-geo- grfi co-econmi ca que nos f ornece, ri gorosa mas no exausti va em re- l ao ao pr obl ema do Nordest e brasi l ei ro. El a vem f undament al - mente do facto de P. dos Santos ter consegui do erguer no ne- gamos com que hesitaes e desl i - ses um apar at o estilstico ade- quado na sua gener al i dade para f azer sentir ao espect ador o que so umas vi das que, numa si tua- o de extremo subdesenvol vi - mento, se encontram na fl utuante l i nha que separa o puramente ani - mal do humano. ( 4 ) TERRA EM TRANSE, de Gl uber Rocha t ambm, apresent ado no l ti mo festival de Cannes com enor- me xi to, mais bem acabado que Deus e o Diabo na Terra do SoI, do qual um prol ongament o e um aprof undament o, um f i l me de no- tvel perfei o plstica. Gl uber Rocha amadureceu humana, arts- tica e pol i ti camente: ele constri , no sobre a l enda histrica nordes- ti na, mas sobre as real i dades bru- tais do seu pas incessantemente pert urbado, um sistema ti po de va- lores que val e para todos os pa- ses do terceiro mundo, vti ma da fome, da corrupo e do misti- ci smo. O DESAFIO, de Csar Sar aceni , uma f acet a do cinema novo e prova-nos que este no um bl oco monol ti co que apenas do Nordest e se ocupa. O fi l me pas- sa-se no Ri o de Janei r o: Mar cel o, j ornal i sta de esquerda, amant e da mul her dum i ndustri al e, como muitos dos seus companhei ros, es- t desencoraj ado pel o gol pe de Estado que deps o presidente Joo Goul art . Esta confuso con- du-l o ruptura com a amant e e a aventura termi na sobre um ponto de i nterrogao quanto ao futuro. Esta l uci dez que l eva confuso j a encontrmos em muitos fi l mes (2) "#$ %#&""' ()*+,- ,. /0-1,(20 3)14-,*5 302).674-,5 81,4-,(90- 0 : ;<&= ,. >)17* , ?7?, (0 @1)*7A B,*B, CD )(0*E FGH I6E +79E JDKE LME FMH 3E 3)+C)B0 B) /-N5 7( "#$%$ &'($) 3)120 B, OLPQE 12 ! #!$%&'! '() )(*'!'() +,() -.)&)/0 europeus. O fi l me compassado por canes que, l embrando as canti gas de Brecht, lhe conferem uma indiscutvel fora pol mi ca. Como concl ui um crtico f r an- cs da revista Ci nema, estes i n- tel ectuai s que se l i mi tam a inter- minveis e dol orosas i nterrogaes sobre o senti do da vi da e o futuro da nao no so nem mai s nem menos aIienados que os miserveis camponeses do Nordest e. Por ou- tro l ado, concl ui o pr pr i o real i - zador do fi l me, tudo se reconduz a um pr obl ema de subdesenvol - vi mento, e se as foras reacci on- rias so assim t o fortes porque elas benefi ci am da situao depl o- rvel engendr ada por este subde- senvol vi mento. Mai s al guns filmes do cinema novo brasi l ei ro merecem uma re- fernci a nesta nota di vul gat ri a. Assi m, A FALECIDA, de Leon Hi rszman, l ocal i zado nos ar r abal - des srdi dos do Ri o de Janei r o, narra a histri a de uma mul her cuj o mar i do s vi ve par a o f ut ebol , a qual , para f azer esquecer a me- di ocr i dade da sua vi da, sonha ter um faustoso f uneral . Passando sucessivamente da l i berdade se- xual nos braos de um rico amant e ao misticismo das cartomantes e dos pregadores, el a apressar a sua morte depoi s de j ul gar asse- guradas as mai s bel as ceri mni as fnebres do Brasi l . . . mas a pai xo do mari do f ar outro uso do di - nhei ro do enterro. O MENI NO DE ENGENHO, de Wal t er Li ma Jni or (1965), uma crni ca da dcada de 20 em que as fbri cas de acar t omaram pouco a pouco os l ugares dos an- tigos engenhos. Relato dos ltimos anos da i nfnci a do heri , o fi l me tambm a descrio da morte duma soci edade, a da economi a das ilhas de acar, paternal i sta e dbi l . Smbol o desta lenta trans- f ormao o r apaz cresce e educa- -se, enquanto o Brasil deve dei xar a era dos ci cl os sucessivos (metais preci osos, acar, bor r acha, caf) par a entrar na i dade adul t a, ou sej a, enfrentar o sculo XX e a i n- dstri a. ORIGINALIDADE DO CI NEMA NOVO Passmos em revista al guns dos probl emas e dos filmes mais i mpor- tantes do cinema novo. Das preo- cupaes destes cineastas f al a com el oqunci a a temti ca dos seus fi l - mes. Em entrevi sta, a revista Ci - nema publ i ca estas pal avras de Nel son Perei ra dos Sant os: o ci - nema brasi l ei ro no foi fei to para a di pl omaci a brasi l ei ra. sto si gni - f i ca que no temos vergonha dos aspectos negati vos da nossa real i - dade. (...) Cr ei o que a or i gi nal i dade do ci nema brasi l ei ro o no estar submeti do a uma di pl omaci a, a um pr ogr ama governament al , a um pr ogr ama of i ci al . (...) Sem preten- so pode di zer-se que o ci nema brasi l ei ro o mais l ci do dos ci - nemas dos pases subdesenvol vi - dos. Por seu turno, Gl uber Rocha escreve ( 5 ): o que f ez do cinema novo um f enmeno de i mport n- ci a i nternaci onal f oi justamente o seu al to nvel de compromi sso com a ver dade; f oi o seu pr pr i o mi se- rabi l i smo que, antes escrito pel a l i teratura de 30 f oi agor a f ot ogr a- f ado pel o ci nema de 60. (...) Ns compreendemos esta f ome que o europeu e o brasi l ei ro na mai or i a no entendeu. Para o europeu um estranho surreal i smo t ropi cal . Para o brasi l ei ro uma ver gonha naci onal . Ele no come e tem ver- gonha de di zer i sso; e, sobret udo, no sabe de onde vem esta f ome. (...) O ci nema novo no pode de- senvol vesse efecti vamente enquan- to permanecer margi nal ao pro- cesso econmi co e cul tural do con- tinente l at i no-ameri cano; al m do mais porque o cinema novo um f enmeno dos povos novos e no uma ent i dade pri vi l egi ada do Brasi l : onde houver um ci neasta di sposto a f i l mar a verdade (...) di sposto a enfrentar o comerci al i s- mo, a expl orao, a por nogr af i a, o tecni ci smo, a haver um ger me do ci nema novo. + 1 0 #23456 7389:45; !4<52=>?@5; 89 7?A 49B3 9 %93<:56 "#$ %& '()# %*+%,# !"#$%&$'(%# %& *"+$,-(./01 & *2#'+3+415 13 !"#$%&'(%() +% ,-#'.% ,/"'%& () 012 3145675 ! #$%&'()*+,),$ ,$ -+ * .+/$(0$ 1'%2 3'42&$ (' 3$+' ,43) $&0%404%) 1$4,)*5 %$6+7'%),) (' &8/4*' )(0$%+'% )' &$4 ()&/+3$(0'5 )0+(7+(,' 43) #'&+9:' ,$ %$*$6' ('& #%+(/;#+'& ,' &8/< =.> 5 )* 04%) $3 ?4$ /'3$9'4 ) %$)*+@)% ) &4) 'A%)< B$%0' 8 ?4$ ) &'/+$,),$ #'%0474$&) 0$2 %+ ) 0+,' /'(,+9C$& ,$ 0%)(&1'%3)% ) $&2 0%404%) &'/+)*5 D'%(' &$ #%'E$/0)6) () >(7*)0$%%)5 ,$6+,' )' +(/%$3$(0'5 #$*'& A$(+1;/+'& 0$/('*F7+/'&5 ,),'& G )7%+/4* 2 04%)5 G #$/4H%+) $ )' ,$&$(6'*6+3$(0' ,' /'38%/+' +(0$%(' $ $I0$%('< J)* (:' &$ 6$%+1+/'4 )#$&)% ,) /%+)9:' ,$&0)& 1'%9)& )(0+2&$%0K'%+)+& $5 ()?4$*$ 3$+'5 &$ 1'+ ,$&$(6'*6$(,' ' &$4 78($%' ,%)2 3H0+/'< B'(K$/$,'% ,) 6+ ,) /'343 ,$ 0',)& )& /*)&&$& &'/+)+&5 ,$,+/'4 $&#$/+)* )0$(2 9:' G 6+ ,) )7%H%+)5 &$/0'% ?4$ /'3#%$2 $(,+) 7%)(,$ #)%0$ ,) #'#4*)9:'< B'3 ' D!40' ,) .+&+0)9:'L '4 DM'2 (F*'7' ,' .)?4$+%'L5 ,$&0+(),' $I/* 42 &+6)3$(0$ ) 1$&0$E)% ' ()&/+3$(0' ,' 1404%' %$+ N< O':' PO $3 QRST $ ?4$ (:' $&0H *+7),' G 0%),+9:' ,' 0$)0%' %$*+7+'&' ,) >,),$ M8,+)5 /'*'/'4 '& )*+/$%/$& ,' 0$)0%' #'%0474U&< B'3$9'4 $(0:' ) %$#%$&$(0)% #)%) ) B'%0$5 &$3#%$ /'3 ' #$(&)3$(0' ('& K'3$(&5 )A&'%6+,' ('& #%'A*$3)& ?4$ ' )#)+I'()6)3 $ #%$'/4#)6)3< N$#'+&5 4(& )#F& '40%'&5 ,$&1+*)3 ('& &$4& )42 0'& '& /'3#'($(0$& ,$ 0',' ' 34(,' )(0+7'5 )& #$%&'()7$(& )*$7F%+/)&5 )& 1+74%)& 1)(0H&0+/)& $ +,$)+& ?4$ + )3 6)2 *'%+@)(,' /),) 6$@ 3)+& ) &4) 'A%)< V6+,$(/+)(,' 43) /'%)7$3 &$3 * + 2 3+0$&5 1+%3$ $ &$3 ?4$A%)&5 ,$3'(&0%) &'A$E)3$(0$ ' &$4 +(/'(1'%3+&3' /'3 ) #%$#'0U(/+) ,'& #',$%'&'&5 0'3) ) ,$1$&) ,'& #'A%$& $ '#%+3+,'&< V()*0$/$ )' K43+*,$5 (' ('0H6$* $ &+(74*)% $#+2 &F,+' DJ',' ' M4(,' $ W+(7483L ,' !40' ,) X4&+0Y(+)5 ?4$ /'(&0+04$ 43) ,)& 3)+& A$*)& )*$7'%+)& ,) *+0$%)04%) 34(,+)*5 ) &4) &$%+$,),$5 ) #%'/4%) ,$ /'(&/+U(/+)5 ' &$4 ,$&+(0$%$&&$ 3)0$%+)*5 ) #%$'/4#)9:' ,$ #'%0$ +%%$#%$$(&;6$* $3 /'(0%)&0$ /'3 ' %+/' 3$%/),'% ?4$ &F #%'/4%) ,+(K$+%'5 ZK'(%)%+)&5 $*'7+'&5 ' #)%);&' $5 1+()*3$(0$5 3'&0%)2&$ 3$(2 0+%'&' $ *+&'(7$+%'< < V*$7$ /'3' #%+(/+#)+& 6)*'%$& ) $I2 #*'%)9:' ,' &'*'5 ) Z/)#)/+,),$5 ' 6+7'%5 ) $($%7+) $ ,+&/+#*+() ,'& K)A+0)(0$& ,' &'*' ()/+'()*< [ K'%+@'(0$ ,$ -+ * .+/$(0$ (:' $%) &'3$(0$ ' ,) B'%0$ '(,$ 0%)A)* K)6)\ ! " # " % & ' ( " ' $%)5 &+35 34+0' 3)+& 6)&0'< !#$&)% ,) &4) ,$#$(,U(/+) ,' ])9'5 '(,$ &$ /'(2 /$(0%)3 ' B*$%'5 ) W'A%$@) $ ) M)7+ &2 0%)04%)5 ?4$ ' *$6)3 ) %$/'%%$% /'3 +(0$*+7U(/+) ) 43 #%'/$&&' ,$ /%;0+/) +(,+%$/0) $ )3A;74)5 ) 0$/$% $*'7+'& ,+&&+34*),'& $ 1+(7+3$(0'& ,$ %$&#$+0'5 6U ($*$ ' /$(0%' ,) /'%%4#9:' $ 43 ,'& 3)+'%$& 3)*$& ,' #);&< W:' #'4#) (+(7483 )' &)0+%+@)% '& 6;/+'& &'/+)+&< B'(,$() ' 1+,)*7' #$*) &4) &'A$%A+)5 ' )%0;1+/$ #$*) /'A+9)5 ' 3)7+&0%),' #$*) /'%%4#9:'5 ' 38,+/' +3#'&0'% $ /%;0+/) &$6$%)3$(0$ )& )*0)& 1+74%)& ,' /*$%'< ^4)(,' &$ #%'#C$ ) 1)@$% /%;0+/)& 3)+& )%%+&/),)& 4&) ) 1+/9:' /'3' (' O4+ @ ,) _$+ %)5 *)(9) 3:' ,$ +(,+6;,4'& ) ?4$3 (:' &$ #',$ +3#40)% %$&#'(2 &)A+*+,),$& '4 '40%'&5 &+3#*$& ,$ /)%H/2 0$% $ +7('%)(0$&< N$3'(&0%) )0%)68& ,$ 0',) ) &4) 'A%) #'&&4+% 6)&0'& /'(K$/+3$(0'& ,) *;(74) $ ,) #'$&+) #'#4*)%< ]C$ /),) #$%&'()7$3 ) 1)*)% /'3' *K$ 8 K)A+04)*5 ,)(,' )08 ) /),) 43 ) 1)* ) ?4$ $&0H /'(1'%3$ ' &$4 /)%H/0$%< ` $I0%)'%,+2 (H%+' ' #%$/+'&+&3' ,' 6'/)A4*H%+'a ' /%+),' 1 )* ) /'3' 43 /%+),'5 ' /*8%+7' /'3' 43 /*8%+7'5 ' 1+,)*7' /'3' 43 1+,)*7'5 $0/<< ])% ) ,'/43$(0)% ) /)0$2 7'%+) &'/+)* ,)& #$&&')& ,$ /'(,+9:' +(1$%+'% $3#%$7) #)*)6%)& $ $I#%$&&C$& #'#4*)%$& 4&),)& ()?4$*) 8#'/)< [ ,+H2 *'7' 8 /*)%' $ 0$3 34+0)& 6$@$& 7%)9)< W' !40 ' ,) b(,+) 8 /%+0+/),) ) + (1+ 2 ,$*+,),$ ,43) 34*K$% ,4%)(0$ ) )4&U(2 /+) ,' 3)%+,' () b(,+) $ 3'&0%) ) K+#'/%+&+) ,$*) )' )&&$6$%)%5 )#F& ' &$4 %$7%$&&'5 43) )A&'*40) 1+,$*+,),$< W)& 1)%&)& D^4$3 0$3 1)%$*'&cL5 (' O4+@ ,) _$+ %) $ () >(U& ]$%$+%) d $&0) ) 3)+& %$74*)% $ #$%1$+0) ,)& 'A%)& ,$ -+ * .+/$(0$5 $&/%+0) /'3' %$&#'&0) )'& ?4$ +(7$(4)3$(0$ ,46+,)6)3 ,) '%+7+()*+,),$ ,' ,%)3)04%7' d #C$ ) /*)%' '& ,$1$+0'& ,) ('A%$@) $ ,'& $&2 /4,$+%'& ?4$ /'(&0+04$3 )& ,$#$(,U(2 /+)& ,)?4$*)5 ?4$ &:' #)%) -+ * .+/$(0$ 43 7%)6$ #%'A*$3) &'/+)*< .$E)2&$ ' %+,;/4*' $3 ?4$ 43 1+,)*7' /)+ #$*) 1)*0) ,$ #)7)3$(0'& ,$ &)*H%+'&5 ) e/'(,$()9:' ,$ 43 $&/4,$+%' ) &$%6+% ' /%+),'5 &$4 /%$,'% $ ) 7)*)(0)%+) +(0$2 %$&&$+%)< f:' 0)3A83 )*6' ,)& &4)& /%;0+/)& ) ),3+(+&0%)9:' $ ) 3)7+&0%)04%)5 /'%%'32 #+,)& $ +(&)/+H6$+&< g4(/+'(H%+'& ),3+ 2 (+&0%)0+6'&5 E4;@$& $ /'%%$7$,'%$& &:' 6$%7)&0),'& (' !40 ' ,) _)%/) ,' >(2 1$%('5 (' O4+ @ ,) _$+ %) $ () g* '%$&0) ,$ V(7)('&< W' J%+4(1' ,' >(6$%(' )#'(0) ) +(/'3#$0U(/+) ,43 #+*'0' ?4$ K)6+) &+,' ('3$),' #'% 1)6'% ,) B'%0$ &$3 )0$(,$% G &4) +(/)#)/+,),$< W) h'2 3)7$3 ,'& !7%)6),'& ' +(0$%$&&$ ,'& )*0'& 14(/+'(H%+'& (' $I#$,+$(0$ ,)& #$2 0+9C$&< V 43 3',$&0' /)3#'(U& 8 6+ 2 0+ 3) ,$ %'4A' (' B*8%+7' ,) _$+ %) ?4)(,' &$ ,+%+7+) G B'%0$ #)%) ($7'/+)% ) &4) 3$%/),'%+)< ! '40%)& 6;0+3)&5 Z/)%)/0$%+@),)& #$*) &4) +7('%Y(/+) $ &+3#*+/+,),$5 7)%)(0$2*K$& 43 *47)% (' /845 6$,),' )' /*8%+7' '4 )' 1+,)*7'< -+ * .+/$(0$ 0$3 #$*' /)3#'(U&5 7%)(2 ,$ 6;0+3) ,$ $&#'*+)9:' $ ,)& /'(,+9C$& $3 ?4$ 6+6$5 #)%0+/4*)% /)%+(K'\ 8 /'2 3'6$(0$ ' ,$&)A)1' ,)?4$*$ (' !40' ,) _)% /) ,' ]4%7)0F%+'a WF& &'3'& 6+,) ,)& 7$(0$& $ 3'%0$ ,)& ('&&)& 6+,)&< !+ (,) () h'3)7$3 ,'& !7%)6),'& O':' M4%0+ (K$+ %)5 ?4$+I)(,'2&$ ,$ N$4&5 )0%+A4+ ) &4) 3+&8%+) G& %$(,)& ) ?4$ $&0H 'A%+7),' $ ?4$% ,)% ) &$4 1+*K' _)&0+:' 43) 6+ ,) *$6$ d ) ,$ 1%),$< W' $I)3$ ) ?4$ 8 &4A3$0+,'5 _)&0+:' ,$3'(&0%) +(/)#)/+,),$ #)%) &)+% ,' &$4 3$+'5 '(,$ ,$&0%+(9) '& )(+3)+& ,) 3)(),) G &4) 74)%,)< !?4+ 5 -+ * .+/$(0$5 )#'(0) /'3' /'(&0+04+(,' #%'2 A*$3) &'/+)* ) &);,) ,)& )*,$+)& ,) #'#4*)9:' %4%)* 5 '(,$ /'(&+,$%)6) /'2 3' +3#%$&/+(,;6$*< B),) 43 ,$6$ 0$% ' /)%7' ?4$ $&0$E) /'(1'%3$ /'3 ) &4) /)#)/+,),$< ! /*)&&$ +(0$%3$,+H%+) ,$ ?4$ 1)@$3 #)%0$ K'3$(& ,$ #%'1+&&:' *+A$%)* 8 0)3A83 /%+0+/),)\ '& A4%74$&$&5 %$0%)2 0),'& (' 4&4%H%+'5 $I#*'%)3 ' #'6'\ ' E4,$45 $3A'%) ,$&$3#$(K)(,' *47)% ,$ %$*$6' #$*) &+04)9:' $/'(F3+/)5 0)3A83 (:' &$ 1 4%0) G /%;0+/) 6+/$(0+()< !%0 $2 &:'&5 /'3' ' &)#)0$+%' ,' !40' ,) _)%/) ,' >(1$%('5 $&#$/4*)3 $ )#$()& ' '4%+6$&5 ($&0$ &$/0'%5 8 6;0+3) /'3' /%$,'% #'% &$%6+9'& #%$&0),'&< !"#$%&$'( $( *+,- ./0 !" !"#"$% '% (")*% +% %$,# -.+,#/0.$1+#% !" Jeeejo profunJo Jo eeplri/o, neeno noe euoe Jiligncioe noie etolulJoe eecreteu Cornue en o Mi/o Je Sleifo une-ee oo een/inen/o inconecien/e Jo lonen peron/e o eeu uniuereo. ConpreenJer, e, poro un lonen reJuci-lo oo lunono, norc-lo con o eeu eelo. Quoiequer que eejon oe jogoe Je polotroe e oe ocroIocioe Jo l6gico, conpreenJer e, on/ee Je /uJo, terificor. O homom om fnco do osocfcuIo nnfurnI nnnIIsn, mosmo InsonsIvoImon- fo, ns coIsns do dIforonfos mnnoIrns n fIm do fornnr, do cndn voz, orcofvoI um novo nsocfo InforIor. Como fIxnr o quo ormnnoco som fonfnr umn snfoso do movImonfos v- rIos o como chognr n ossn snfoso som nIfornr n ronIIdndo vIsvoI Isfns quos- fos quo roocunrnm consfnnfomonfo Coznnno osfIvornm nn bnso dn vIrngom nrn n nrfo dos nossos dIns. As doscrIos osffIcns, ns fusos mnIs ou monos cInssIfIcndns fornm subsfIfudns or um rocosso dInnmIco do nnIIso, foz-so umn frnnsosIo n um fomo sonsvoI o voIunfrIn dn nn- furozn. As rorIodndos Infrnsocns dos fonomonos nnnIIsndos so combInndns nfrnvos dumn hnrmonIzno do mns- sns o coros, dumn Inforonofrno dos vrIos oIomonfos, n cusfn dumn unI- dndo do confrrIos. CIndom-so nnnIIfI- cnmonfo os onfos do vIsfn nrn, n nrfIr dumn sImuIfnnoIdndo muIfIdI- monsIonnI numn rounIo osfnfsfIcn, so vIsnr n Imngom dns sonsnos rocobI- dns, n rosfIfuIo dum rosfo om fodn n comIoxIdndo dns suns mofnmorfosos ossvoIs. O qundro fornou-so um fncfo Icfu- rnI om sI mosmo, com ns suns IoIs rorIns, gnnhou mnIs nmIn nufono- mIn. IIcnsso omroondou nosso sonfIdo um osforo oxfrnordInrIo, rocurnndo subsfIfuIr n ronIIzno fofIchIzndn do voIho mundo or umn concoo Is- fIcn nufo-dIdcfIcn com nrnIoIIsmos nn nrfo nrfosnnnI nogrn. !"#! o qundro nbsfrncfo o objocfo doIxn do sor o sujoIfo dn omoo nrn IncIdIr nn omoo om sI crIn-so um roorforIo do oquIvnIonfos omocIonnIs quo o dosojn or vozos do fodn n so- moIhnnn com ns formns dn nnfurozn. !"#! Inrn nfIngIrmos ossns omoos mn- forInIIzndns fom quo hnvor o ovIdon- fo umn corfn subordInno dn sonsI- bIIIdndo no rIncIo IogIco do Info- Iocfo, quo n comroonso dn obrn do nrfo oxIgo o roonconfro dn ncfIvIdndo ImIcIfn nn nossn orcoo fornndn nssIvn no Iongo do hbIfo, mns o fun- dnmonfnI quo omonhomos o mxImo do comunIcno nfocfIvn som n IdoIn (ro-concobIdn) do noIns onconfrnrmos, nocossnrInmonfo, nIusos n nnfurozn ou n umn doformInndn osfrufurn InfoIoc- funI. I, croIo, sogundo umn orsocfIvn fonomonoIogIcn quo moIhor odomos oncnrnr o comroondor n nrfo modornn. Jonn-InuI Snrfo no IIvro !m os- boo nrn n foorIn dns omoos os- fuIn n focngom dn omoo como um fonomono do conscIoncIn, nIgo om quo n conscIoncIn so Invosfo como nn- rIo n sI rorIn, rocurnndo nfIngIr o oIucIdnr n ossoncIn frnnscondonfnI dn omoo como fIo orgnnIzndo do cons- cIoncIn. InrfIndo do rIncIo quo n nnroncIn o nbsoIufo, o n nnroncIn quo so fornn nocossrIo doscrovor o Inforrognr nfrnvos dumn roxImIdndo nbsoIufn onfro InquIrIdor o objocfo I n- quIrIdo. Sogundo KIoo n oxorIoncIn nssIm obfIdn d o vordndo InfuIfIvnmonfo - n ossIbIIIdndo do osfnboIocor umn snfoso nrfsfIcn do nsocfo oxforIor o do quo so odo objocfIvnmonfo obsor- vnr no InforIor o, nosfn convIco, ro- voIn-so umn InfuIo cIdofIcn quo o n bnso do mofodo oxIsfoncInIIsfn ro- conIzndo or nquoIo fIIosofo. osso sonfIdo fnmbom oIncroIx nfIrmnvn quo um qundro so dovIn Imor como um ncordo mgIco nnfos mosmo do so roconhocorom os objocfos o quo hn- vI n umn omoo osocfIcn dn Infurn quo nonhumn oufrn formn do nrfo o- dIn dnr doIn umn IdoIn. !"#! A ncfIvIdndo dos nrfIsfns fornou-so umn vordndoIrn nvonfurn. IIos rovo- Inm quo muIfns vozos no o o qundro X quo chogn n coIncIdIr com o mofIvo X mns o confrrIo o no h ossIbIII- dndo dumn orcoo nfIdn do quo rocurnm sono nfrnvos dn nco mos- mn do Infnr. VIoIrn dn SIIvn, om nrfIcuInr, dIz quo so coIocn om fronfo dn foIn como quo n osorn quo nIgu- mn coIsn nconfon, quo comon do- oIs n fnzor, n fon, oquonos qundros o frnos, dos qunIs confonns do coIsns odom ou no rosuIfnr. !ossnIfn dosfns confIssos n cons- cIoncIn nngusfIndn dumn corfn InforIo- rIdndo mns fnmbom so rossonfom nI - fIdnmonfo umn forfo roocuno do nufonfIcIdndo o umn corfozn nfImn do suorno dns dIfIcuIdndos. o o somonfo oIo nbnndono nos ImuIsos quo so nfIngo o vnIor rocInmnvn Vnn Cogh mns fnmbom oIn IImn- gom ncIonfo dosso muro do no quo sonrn o quo so sonfo do quo so o cn- nz, o n mosmn nfIfudo so rofIocfo nn coIobro frnso do Irnquo: nmo n rogrn quo corrIgo n omoo. Isfn sImuIfnnoIdndo dum sonso do frnquozn o dumn conscIoncIn do forn, um modo dn nnfurozn o umn hnbIII- dndo nrn confroI-In, ossn mngIn dIz Irnosf IIschor o n vordndoIrn ossoncIn do fodn n nrfo. !"#! MnrIn HoIonn VIoIrn dn SIIvn f I - gurn onfro os moIhoros Inforos con- fomornnoos. IossuIdorn dum InsfInfo o fnIonfo ndmIrvoIs, rouno com nI- xo o orsIsfoncIn os oIomonfos osson- cInIs rovonIonfos dn dIssocIno nnn- IfIcn dn sun orcoo o orgnnIzn, nfrnvos dumn orsocfIvn om quo ros- snIfn vIvnmonfo umn sonsIbIIIdndo mn- rnvIIhosn, umn fornn focIfurn nrquI- ' focfonIcn dum osfIIo quo muIfos crfIcos cnrncforIznm do ImrossIonIsmo nbs- frncfo. As coros, doIIcndns, surgom como quo docnnfndns, rofIocfom-so o Induzom osnos do um socrofo dInn- mIsmo, choIos do rIfmos o sugosfos. As comosIos, subfIs, dumn forn I- rIcn oxfrnordInrIn, ossuom um nof- voI odor do ovocno. Tudo o quo odo nrocor doscrovor n forrn o oroso consfnfn, or oxomIo, Jonn Cro- nIor quo vo no nr o sou rIncInI oIomonfo o nr quo onfunn ns voIns nns vorgns o Iovn ns cnrnvoIns mnIs Iongo quo os gnIoos. Isfn Inforn quo dIz fonfnr rofor n mnfomfIcn musIcnI dumn fugn fnz-mo ncudIr osfo onsnmonfo do Mnro ChngnII: o rIncIo dn nrfo o um osfndo do nImn osfndo do nImn n quo ns ossons chnmnm IIfornfurn o fnIfn do IogIcn quo o o fundo mosmo dn urozn. VIoIrn dn SI I vn, quo so nnfurnIIzou frnncosn o so Incororou nn oscoIn do InrIs, quo Infn !Isbon qunndo osf om !Isbon, fosfomunhn chnuvInIs- mos n-nrfo nn oxrosso do Jon- quIm nmorndo rnzos orfuguosns nn sun obrn, nfnsfou-so, oos-so nn sun nufonfIcIdndo, n mnIor nrfo dos In- foros orfuguosos mnIs bom dofndos quo so onfrofovo nn fnbrIcno dumn Infurn Imorfndn, IncnrncforsfIcn, no snbor dns modns I do forn, dIvngnnfo o Inconsoquonfo. MrIo IonsIo on- confrn nn sun nrfo n nroonso, n for- osn nmnrgurn do homom dosmom- brndo, n mnrcn dos nossos dIns. A sun obrn, ondo so rossonfo InoquIvo- cnmonfo n rosonn do homom, con- fom oxubornnfomonfo osso oIomonfo do grnndozn o comunIcno, ossoncInI nu- mn vordndoIrn obrn do nrfo, quo no oxIIcIfnr dosfo crfIco comovo, nssn om fodos os homons, nbro-os nrn n conscIoncIn do sI mosmos o nrn n nmorosn InfoIIgoncIn do oufro, quo no- Ios mnIs o mnIs fundo ImInnfn n sun grnndozn do homom. !"#$%&'%( *+,+-&# !" !" !$ % &'()('*%*%(+ ,) )( -./0 ', &)12)13*4', 5' 1%,&4 + () 12 ' 5) %12614 ' 1'7*) ) &%(4 8' 9),,%1:%; 9%*)&)< %,,4 (< = ( 2%12' >'*% 5) 2)(9' >%?)* =(% *)>)*@1&4%< 7*)A) B=) ,)C%< % ),2% )>)(D*45)< ,) 1E' 1', ,)*A4* 9%*% =(% *)>8)FE'< '7 * 4 G% 15 '+ 1', % *)A)* ', C=H?', B = ) C3 2H 1:%(', % *),9)42' 5%, ,=%, '7*%, ) % 5)7*=I%*('+1',< (%4 , %2)12%()12) ,'+ 7*) %, &4*&=1,2J1&4%, :4,26*4&%, )( B=) ', ,)=, %=2'*), %, 9*'5=?4 *%(; Antnia TMce 1KLMN !" O" 9"PQ"< $R -S/0< " T"$QK UP$VW$OQK K UKMWX !K!$ !$ 5N + P$NQ" !K =ON Y$PLN !K!$ !$ &"N RZPK< TKPQN O!" TKPK 9KPNL "O!$ Q$PRN OK+ P[ $LQ$ MWPL"; 1WOMK M\$]"W K $^$P+ M$P K TP"UNLL_"< $OUPKVW$MN!" T$X K QWZ$PMWX"L$ VW$ YN PN K K TP"Y"MKP+ +4\$ K R"PQ$ K"L QPNOQK $ QP`L KO"L; 9"!$PaKR"L UKX KP< WONMKR$OQ$< !" $OMKOQ"< !K TWP$bK< !K OKQWPK+ X N !K!$< !K Q$POWPK< !K MPW$bK< !" LNRTXNLR"< !" Q"R aOQNR" M"R VW$ "L L$WL Y$PL"L M"OY$PLKR M"OO"L+ M"< !K N O]$OWN !K!$< !" LNOM$PNLR"< !" Qc!N "< !" KRKP]" \WR"PNLR"< !K NRT"Q`OMNK< !$ QW!" " VW$ O"L L$WL Y$PL"L L"K $R OdL< MKOQK OKL M"NLKL< OKL [PY"P$L $ OKL T$!PKL< !" VW$ c Y$P!K!$N P"< T"PVW$ T"O+ QNUNMK OKL QP$YKL< !dN < PN !$ L"UPN+ R$OQ" e RKL L$ P$MWLK K PKL]KP KL M"PQNOKL !" UWQWP"; 5" VW$ O"L TK+ PKX N LK< $OY$P]"O\K< Q"X\$ $ KR$+ !P"OQK; 5" VW$ c LNX`OMN" !$OQP" !$ OdL R$LR"L< KWL`OMNK !"WQP" Q$RT" UX"PN!"< !" VW$ c YKMNXKf_" !$ OdL TKP K " RWO!"; 5" VW$ c R$!"; ) L_" Y$P!K!$N P"L T"PVW$ $^TWP]KR; A$P!K!$N P"L< KN O!K< T"P+ VW$ UKXL"L< M$]"L< O$]KQNY"L; 9"!$PaKR"L !N b$P VWKOQ" "L Y$P+ L"L !$ 1"ZP $ VW$ZPKR O" M"O+ Y$OMN "OKX N LR"< O" ZKPP"M"< O" PK+ RKX\$Q$ Z"ON QN O\" !$ VWK!PKL X g+ ]WZP$L $ YK]KL; 9$XK O"YN !K!$< !$+ L$RZKPKf"< UP$LMWPK< !$L$OY"XQWPK; (KL " VW$ O_" T"!$R"L !$N ^KP !$ KT"OQKP c " $LQPKQ" L"MN KX $R VW$ L$ LNQWKR KL "PN]$OL !$ %; 1"ZP $; =RK ZWP]W$LNK PWPKX< !$MK+ !$OQ$< !$ TP$Q$OLh$L KPNLQ"MP[QNMKL< !$ iZ"OL M"LQWR$Lj< !$ iZ"K M$+ TKj< VW$ K T"XaQNMK U"OQNLQK !$ KX KP+ ]KR$OQ" !KL YNKL !$ M"RWONMKf_" QPKb k $YN!`OMNK K LWK UP[]N X KPVWN + Q$MQWPK O" KLL"RKP< KT$OKL< !WR TP"]P$LL" LN RWX K!"; >KOQKLRK]"+ PNKL< X"ZNL"R$OL< " R"P!"R" $ KL Y$X\KL KRKL< K KYd MKVWcQNMK K ZKX ZWMN KP $Q$POKR$OQ$ TN $!"LKL "PKfh$L< "L \"OPK!"L MKYK!"P$L< KL TP"MNLLh$L< $ iQaLNM"Lj< $ i!"N!"Lj e i" 9"Y" c WRK MPNKOfKjl< e $^+ MX KRKPN K " T"$QK OWRK !KL LWKL T"$LNKL< i" 9"Y" !$ M\KTcW OK R_"j< $ !$T"NL KL QPKNO$NPKL !K 9dY"K< KbWNL< KRKP$X KL< Y$PR$X\KL< TNOQK!KL !$ KR"P< L"X< MKOfh$L< iLWKY$L $ UP$LMKL PKTKPN]KLj< VW$R !NPNK e " TKLR" !$ WRK ]$PKf_"< " $LTKOQ"< " NR$OL" $LTKOQ"< !" UNX\" !WRK MXKLL$ $R YNKL !$ !$+ LNOQ$]PKf_" "W K R$N " MKRN O\" !K !$PP"QK; )LQK T$VW$O"+ ZWP]W$LN K L$RTP$ YKMN X KOQ$< L$R U"PfKL m[ TKPK $LM"O!$P KL LWKL M"OQPK!Nfh$L; BW$R VWNL$P KLLNLQNP K"L TPNO+ MaTN"L !K LWK K]"ON K; ; ; KZPK KL T[+ ]NOKL !" i,dj; Camila $e&sanha &KRN X " 9$LLKO\K OKLM$W $R &"N RZPK K 0 !$ ,$Q$RZP" !$ -S/0< Q$O!" $RZKP MK!" TKPK (KMKW< "O+ !$ TKLL"W K RKN "P TKPQ$ !K LWK YN !K M"R" UWOMN "O[PN " TgZX N M"< $ "O!$ Y$N" K UKX$M$P K - !$ (KPf" !$ -.n/; ' VW$ U"N K LWK YN !K M"OQNOWK NOQ$PP"]Kf_" $ "L T"$RKL L_" WR XKZNPNOQ" "O!$ KN O!K ONO]WcR $O+ QP"W; ) c ONLQ" VW$ M"OLNLQ$ K LNO+ ]WX KPN !K!$ !$ &KRN X " 9$LLKO\Ko KX ]WcR VW$< ZP$Y$< LWP]$ $ O"L !Nb i)W YN XWb $R WR TKaL T$P!N!"j $ UN MK M"OO"LM" TKP K L$RTP$; =R LN+ X`OMN" VW$ U KX K< WRK O"NQ$ VW$ O_" UN O!K< $ YNKmKR"L OK RgLNMK e KX + ]WP$L; =RK U"X \K VW$ UP$R$ OK QKP!$ R"POK $ R"X$<+ WRK X []PN RK VW$ L$ L"XQK< NO$^TXNM[Y$Xp " VWK!PK!" YK+ bN " !WR R"LKN M" O" M\_"p WRK YN "X K QKO]N !K VW$ L$ O_" "WY$p Y"KP O" Y$OQ" M"X K!" K" M\_"p Z$NmKP WRK WYK L$R K Q"MKP; ' T"$RK KM"OQ$M$< K Q$MXK !" TN KO" TP"!Wb L"R; % YN !K $LTKP]$+ L$ O" R"YNR$OQ"< NOM$LLKOQ$< LNOMPdONM"< MKOLKQN Y"< XNO$KPp " RNOWQ" L$]WNOQ$ e WRK $^TX"L_" KZKU K!K; 1_" $O+ M"OQPKR"L O$O\WRK $R"f_" !$L+ U PKX !K!K< WR PNL" KXYKP< WR XKR$OQ" KRKP]"; 4P$R"L O" RKP< WRK M"O+ M\K Y"]KO!"< $ Y$P$R"L O" UWO!" XaRTN!" "L !$LQP"f"L !$ OdL R$L+ R"L; &KRN X " 9$LLKO\K TP"Y$N " !$ U K+ RaXNKL P$VWNOQK!KR$OQ$ !$ $XNQ$o " L$W ZPKL_" QN O\K WR iQNRZP$o P"R+ l - TKOQ$< R$]KX "RKON K; ; ; jp i6 RN O\K T"ZP$ R_$l;;; 1_" Q$ $P]KL RKNL !K M"YK; q q 'X \K K R"PQ$< "X \K " Y$OQ"; )R PWaOKL K MKLK O"YK; ; ; j; r TKPQ$ $LQK P$U$P`OMNK K KX ]WR s $LMW!" MKPWOM\"L" VW$ T"WM" $L+ MX KP $M$P K T"$LN K !$ 9$LLKO\K Y$O+ M$+O"L< KRKPPK+ O"L; >"N KLK VW$ KX ]WR T[LLKP" !$N ^"W MKNP; ! " # $ % ' ( ) * ( + , " -" # % . # ( ! !" ! #$%& ' ( ) ! * * $ + , $ CARTA A LEO XIII DE ANTNI O NOBRE - )$./! 0$+1(2 3!4 5/%6(2 - %!4 $%& 7( 8( 9!' ,( %4+.( $+1&7( : 8;< %! =(+*('$>6(? ! @/(9$< %! A4! ,; 8!4*B C!*('9!<%! $ !A4$>6( !*1/!'$.$ .(* =D4*B E.%& 1!< %! $( #(+*!' ,( $%& 7( .(* #$/.!$& *F 8!& G$< %! '!/? 1$%HD%? +$ '!1/$ .(* %&**$&*2 34& 1( A4! 1! =(+1$/2 I6( =(+,!=!* ( %4+.(J I4+=$ .!*=!*1!*? )$./!2? $ !**! @(>( @/(K4+.(J 3!1 & .( +!**$ =!' $ & .!$' .( L$1& =$+(? M; A4$+1( 1!%@( 14 +6( 9N* ( O=!$+( I4+=$ 9&*1! 4% H(/.!' 2 0$H!* ( A4! D $ .!*7/$>$J O49&*1!? $=$*(? P; ( Q@*=,1R2 8!'$*? $ A4!% @$**$J 0$H!* A4! !G&*1!%? .&S!? $* =$*$* .! @!+,(/!*J I( 1!4 @$' ;=& (? ,;? @(/ 9!+14/$? $%(/!*J L&*1! @$**$/? $=$*( 4% HNH$.(? +$ /4$J T; 9&*1! ( !K!&1( A4! +$ ' $%$ &%@/&%! $ ' 4$J O49!F 1&9!*1! P; 1(/14/$* .! .& +,!& /(J T; 9&*1! 4% H/&74! +( %$/J T; 9&*1! 4% %$/& +,!& /(J U4! & .!& $ K$S!* 14 .$* =/!+>$* .(* /$@$S!*J T; 9&*1! $'74D% +(9(? )$./!J U4! & .!& $ K$S!*? 0$+1( V!6(2? .( W(4' !9$/. .(* 51$'&$+(*J C!=(/.$* =(% *$4.$.! (* 1!4* 9&+1! ! 1/N* $+(*J - V!6( XY ' ' 2 - )(!1$? !**$ D $ %& +,$ & .$.!2 #(%( 14 9N*? !*1(4 +$ K'(/ .$ %(=& .$.!2 ? E& +.$ +6( =(+1!& %!1$.! .! =&+A4!+1$Z #(%!>$<%! $ +$*=!/ $ H$/H$? ( %4+.( 1!+1$ E %&+,$ $' %$F $,? =(%( D ' & +.( !**! 8!%[+&(2 I$*=& !% )(/147$'Z #,$%(< %! E+1[+& (B \!+,( *& .( 4% &+K!'&SZZ Z ]% 9!+1( .! .!*7/$>$ $1&/(4<%! $ )$/&*Z ^% @!A4!+& +(? )$./!? $P (!' ,$9$ +$ =$%$? E !/74!/ $* %6(* $ 8!4*? !+*&+(4<%! $ %&+,$ $% 0$H& $ .! =(/ %&' ! 1/!S!+1$* (/$>_!*? 3$* 14.( !*A4!=& +( %4+.( $(* 1/$%H4',_!*ZZZ I(**$ 0!+,(/$ 1! .&/; *! &*1( D $**&%2 : O A4! ,;<.! *!/ .! %&%J 8O5 0 ) O ^ 3 E 0 8 ^ # E 3 5 V O ) ^ 0 0 E I M E `'(/&/$% @(/ !+7$+( $* /(*$* H/$9$* I( 5+9!/+(F 9!& ( ( 9!+1( .!*K(',;<'$*ZZZ ^% A4! =&*%$*? %!4 H!%J )(/A4! %! =$' $* E* 9(S!* =(% A4! ,; @(4=( %! !+7$+$9$*J #$*1!'(* .(& .(*2 \6( =!.( =$a*1!*2ZZZ O+.! 9$%(*? $' ,!& ( ( @!+*$%!+1(? 8! %6(* .$.$*J \!4* (',(*? A4! 4% %(%!+1( )!/*=/41$/$% (* %!4*? =(%( 96( 1/&*1!*2 E( ' (+7( .$ 9& (' $ $%(/(*$ L$& $.(/%!=!+.( $ @$/' !+.$ 0!% A4! $%$.(/ +$.( !4 $1!+.$ E ' !+7$' !+7$ K$*1&.&(*$Z VIOLA CHINESA 0!% A4! ( %!4 =(/$>6( *! @/!+.$? ^+A4$+1( +$*$'? %&+4=&(*$? E ( ' (+7( .$ 9& (' $ %(/(*$? L$& $.(/%!=!+.( ! @$/' !+.$Z ^ *(H/! +[* =$& +4@=&$' $ +!9!? 04/.$? !% 1/&4+K(? @D1$'$*? .! '!9! T4+=$+.( ( =,6(? +$ $=/[@(' ! .(* 7!' (*Z Z Z 3$* A4! =&=$1/&S %!'&+./(*$ M; +!'! A4! !**$ 9& (' $ (K!+.$ Z ^ K$S A4! $* $*&1$* .&*1!+.$ I4%$ $7&1$>6( .(' (/(*$J ^% /!.(/ .( 1!4 94'1( D =(%( ( 9D42 U4!% $* !*@$/S! : A4$+1$ K'(/ :? .( =D4? 0(H/! +[* .(&*? *(H/! (* +(**(* =$H!' (*J E ( ' (+7( .$ 9& (' $? %(/(*$? Z Z Z CIepsidra !" !"#$%&' )* +%&,- !"#$%&$'()*# ,( -./0 123 !" $% &'%()*('% +)%%)% '%(,-)*(.% /0*1 23,'+ 4)&) 0 45(.0 -) 6*.7'&%.-)-'8 0*-' /&.)+ ,+) %'9,*-) 3.*:) -' &'%.%(;*/.)8 (0+)+ -' )%%)3(0 ) (0&&' -) 6*.7'&%.-)-'8 2)<'+ 0,7.& '+ =0. +>&) 0 &'>)(' -0% %.*0%" ?" @ &'.(0& )4'3) 4)&) ) 403A/.) -' /:0B,'8 B,' .*7)-' )% .*%()3)CD'% ,*.7'&%.(5&.)% E 2)/(0 %'+ 4&'/'1 -'*('% *) 7.-) -) 6*.7'&%.-)-'" D" F'&)*(' ) .*-.9*)CG0 -) $/)-'+.)8 0 &'.(0& -.&.9'1%' H% .*%()3)CD'% /'&1 /)-)% 0*-' 4&'('*-' 2)3)& /0+ 0% &'4&'%'*()*('% -0% '%(,-)*('% /'&1 /)-0%" I" @% -.&.9'*('% &'/,%)+1%' ) &'/'>'& 0 &'.(0& J&)9) -) =&,<8 )/'.()*-0 /0*(,-0 '*()>,3)& *'90/.)CD'% /0+ ,+) /0+.%%G0 -' 4&02'%%0&'%" K" L*/'()+1%' M.* 30/0N *'90/.)CD'% +'-.)*(' ) 4&O7.) 'P.9;*/.) -) &'1 (.&)-) -) 403A/.)" Q" $/0&-)1%' *) %)A-) -) $/)-'+. ) )+0(.*)-)8 *) '*(&'9) -)% /:)7'% )0% 4&02'%%0&'% ' *) )>'&(,&) -' *'90/.)CD'% /0+ 0% +'%+0%8 ) &')1 3.<)& 40%('&.0&+'*('" R" FD'1%' /0+0 /0*-.CG0 M%.*' B,) *0*N ) &',*.G0 3.7&' -) $/)-'+. ) *0 =)+40 -' S)*() =&,<8 /0*-.CG0 B,' 20. -'2'&.-) 4'30 &'.(0& +'-.)*1 (' 4&O7.0 ('3'20*'+) )0 +.*.%(&0 -0 T*('&.0&" CAPTULO XV U$T @ F3'*5&.0% V" T*./.)+1%' 0% 43'*5&.0% 3.7&'% -' S)*() =&,< 0*-' O :)%(')-) ) >)*1 -'.&) -) $" $" =" W" L*B,)*(0 -'/0&&'+ *'90/.)CD'% O *0+')-) ,+) /0+.%%G0 )-+.*.%(&)1 (.7) 4)&) ) M%'/CG0 -' 2,('>03N8 4&'%.-.-) 40& ,+) +.3.()&8 X'*'*(' =0&0*'3 Y'39)-0 ' S.37)8 %'*-0 '%(' 2)/(0 /0*%.-'&)-0 ,+) 4&070/)CG0 907'&*)+'*()38 %)>0()-0& -0 '%4A1 &.(0 -' *'90/.)CD'%" !" Z'%(' /0*('P(08 0% '%(,-)*('% &',1 *.-0% '+ F3'*5&.08 &'9'.()+ ) 4&01 40%() -0% 4&02'%%0&'%" ?" $ &'9'.CG0 3'7) VQ[ '%(,-)*('% H &'(0+)-) -)% .*%()3)CD'% -) $%%01 /.)CG0 $/)-O+./)" \" $ 403A/.) -' /:0B,' -' *070 /'&/) 0% '%(,-)*('% '*(&.*/:'.&)-0%8 )%1 %)3() )% .*%()3)CD'%8 4&'*-' 0% %. 1 (.)-0%8 B,)&'*() ' B,)(&0 -0% B,).% %'&G0 4&'%0%8 '*(&'9,'% H F" T " Y" L" ' '*7.)-0% 4)&) 0 M&'-,(0 *0&(' -0 20&(' -' =)P.)%N" CAPTULO XV $ ]'4&'%%G0 Z) 7'&(.9'+ -0 4&0/'%%0 &'4&'%%.70 /0*(&) ) $/)-'+.)8 H% 4&.%D'% ^ ,)1 ()1%' ) 'P4,3%G0 -) Y.&'/CG0 -) $%%0/.)CG0 $/)-O+./)8 -' (0-)% )% '%/03)% *)/.0*).% 40& -0.% )*0%" SG0 'P4,3%0% +).% B,)&'*() '%(,1 -)*('%" F0%('&.0&+'*('8 '+ /0*(&)%1 (' %.9*.2./)(.70 /0+ 0 7'&'-.(0 -0 S'*)-0 6*.7'&%.(5&.08 ) Y.&'/CG0 _'&)3 -) $%%0/.)CG0 $/)-O+./) O )>%037.-) '+ V"` ' 405 .*%(a*/.)8 *0 4&0/'%%0 /&.+' B,' 3:' 20&) .*%1 (),&)-0 )B,)*-0 -) 4&0.>.CG0 -0 V"` L/0*(&0 Z)/.0*)3 -' L%(,-)*('%" ! " # $ $ 3,() '*(&' 0 *070 ' 0 7'3:0 O ) 20*(' ' 0 /0*('b-0 .*(&A*%'/0 -' (0-0 0 -'%'*7037.+'*(0" @ -'%'*7037.+'*(0 .+43./) %'+4&' /0*23.(0%8 ' %c ) %,) %,4'&)CG0 )%%'9,&) 0 +07.+'*(0 4&01 9&'%%.70" $%%. + %' 'P43./) ) /&.%'" T ZX]@Y6de@f =0+40*'*('% -)% '%(&,(,&)% )%%01 /.)(.7)% -'+0/&5(./)% -' =0.+>&)8 )% ]'4b>3./)%8 /)%)% -' :)>.()CG08 '-,/)1 CG0 ' +).0&.-)-' /A7./) -0% '%(,-)*('%8 02'&'/'+ )0% &'4b>3./0% ,+ 7)3.0%0 '%1 (59.0 -' 'P'&/A/.0 -' 3.>'&-)-'% )/)1 -O+./)% B,' )/0&-)+ *'3'% ) /0*%/.;*1 /.) -)% -.2./,3-)-'% ' 4&0>3'+)% B,' 4&'%'*('+'*(' %' 7.7'+ *0 %'.0 -) $/)1 -'+.)" L*(&' '3'% %,&9' 0 M4&0>3'+) -) $%%0/.)CG0 $/)-O+./)N8 9'&.-) 40& ,+) /0+.%%G0 )-+.*.%(&)(.7)8 B,' *'9) )% +).% %G% (&)-.CD'% -' ),(0*0+.) ' ),1 (09'%(G0 -0% '%(,-)*('%" g,).% )% /),%)% 4&cP.+)% -'%(' '%()-0 -' /0.%)%h g,)3 0 4&0/'%%0 B,' 'P43./) '%() %.(,)CG0 )*c+)3)h F0&B,; 0% i '%(,-)*('% -' :0^' )%%.%('+ )0 . *1 %,3(0 -.5&.0 -) 'P.%(;*/.) -,+) /0+.%1 %G0 -' 2,*/.0*5&.0% 907'&*)+'*().%h S'&5 40%%A7'3 0&9)*.<)& ) &'%.%(;*/.) -'%(' .*%,3(0h S'&5 40%%A7'3 -'2.*.& ,+) '%(&)(O9.) ' ,+) (5/(./) 753.-)% 4)&) 0 '2'.(0h L%()% -b7.-)% ' .*('&&09)CD'% 9'1 &)&)+ ) .-'.) -'%() '*(&'7.%()" L +).% -0 B,' .%%0f 0 -'%'^0 -' /0+,*./)& -' 20&+) 'P4'-.() ) *0(A/.) -0 %,+5&.0 -0% )/0*('/.+'*(0% -' =0. +>&) VRIV1IW" g,)3.2./)-0% )*(.90% -.&.9'*('% ' '%(,1 -)*('% *0% 20&*'/'&)+ '%('% -)-0% ' %0>&' 0% +'%+0% 0,7.+0% 0 >&'7' +)% 7)3.0%0 -'40.+'*(0 -0 '*(G0 -.&'/(0& -) $%%0/.)CG0 $/)-O+./)8 j0%O $,9,%(0 ]0/:)" V"` 4'&9,*()f E =0*%.-'&)% b(.3 ' *'1 /'%%5&.)8 *)% )/(,).% /.&/,*%(a*/.)% ) k/0*7'&%) B,' 7)+0% (&)7)& %0>&' ) 7. -) )%%0/.)(.7) ' )/)-O+./) -' =0. +1 >&) 4&0/,&)*-01) 2,*-)+'*()3+'*(' *0 +0+'*(0 -) /&.%' -' VRIV1IWh ]'%40%()f E SG0 +,.(0 '%/)%%)%8 %'*G0 4&)(./)+'*(' .*'P.%('*('%8 )% &'2'1 &;*/.)% H /&.%' )/)-O+./) -' =0. +>&) -' VRIV1IW" g,)%' (,-0 '%(5 40& -.<'&8 ' B,)*-08 *'%(' +0+'*(0 %0+0% %03./.1 ()-0% ) -'>&,C)&1*0% %0>&' '%() 2)%' -) 7.-) -) $%%0/.)CG0 $/)-O+./) 2 )1 <;+0130 %'+ 0 '%(A+,30 -' ,+) -'>)(' )*('&.0& B,' (.7'%%' 4&0^'/()-0 3,< %01 >&' 0% )/0*('/.+'*(0%" Z'%(' /0*('P(0 -'2.*.*-01%'8 0, 40-'*-0 -'2.*.&1%'8 ,+ ^0&*)3 /0+0 ,+ 0&9)*.<)-0& /03'/(.708 &'%,3() '7.-'*(' 0 .*('&'%%' -'%(' -'40.1 +'*(0 B,' 4&'('*-' &')3.<)& 0 4&04c%.(0 -' 02'&'/'& )0 '%(,-)*(' -' :0^' ,+ 40*(0 -' 4)&(. -) 4)&) 0 '%(,-0 -' ,+ 4)%%)-0 4&cP.+0 ' '%/3)&'C) ) %,) )/CG0 4&'%'*(' *) '-.2./)CG0 /03'/(.7) -' ,+ 2,(,&0 ^,%(0 ' 3.>'&(0 4)&) )% 9'&)CD'% -0 :0^'1)+)*:G" $ (,) 4'&9,*()8 *0 '*()*(08 -'7' %'& &'%40*-.-) /0+ ,+) &'%'&7)f @% )/0*('/.+'*(0% -' =0.+>&)1IW (;+ *) %,) >)%' ,+ 30*90 4&0/'%%0 -' .*('&'%1 %'% .*/0*/.3.57'.% -)% 20&C)% '+ 4&'%'*1 C) *) 7.-) ,*.7'&%.(5&.) -' =0.+>&)8 B,' &'+)(0, *,+ /0*23.(0 )>'&(0 ' 7.01 3'*(0 E /&.%' E '*(&' 0% /0*(&5&.0% -'%1 (' 4&0/'%%0f $/)-'+. ) E 6*.7'&%.-)-'" $3.5%8 %' O /'&(0 B,' 0% )/0*('/.1 +'*(0% -' =0. +>&) VRIV1IW %G0 4&'4)1 &)-0% 4'3) (0()3.-)-' -0% )/0*('/.+'*1 (0% B,' 0% 4&'4)&)&)+ O 040&(,*0 )/'*1 (,)& ) .+40&(a*/.) -0 /0*('P(0 +).% 7)%(0 ' 9'&)3 -) (&)*%20&+)CG0 403A1 (./)8 '/0*c+./) ' %0/.)3 -) %0/.'-)-' 40&(,9,'%)8 4&.*/.4)3+'*(' ) 4)&(. & -' VR\Q8 B,' 0% 'P43./)+ '+ (0-0 0 %', %.9*.2./)-0" W"` 4'&9,*()f E =0+'C)%(' 40& )/'*(,)& ) ),%;*/.) -' *0(A/.)% %0>&' ) /&.%' IV1IW" $ B,' /.&/,*%(a*/.)% )(&.>,.% 0 -'%/0*:'/.+'*(0 -'%%) /&.%'h ]'%40%()f E $ >)&&)9'+ 02./.)3 H .*20&+)CG08 *0+')-)+'*(' ) )(.(,-' -' /'*%,&) 4)&) /0+ 0 c&9G0 -) $%%0/.)1 CG0 $/)-O+./)8 Ml.) m)(.*)N8 ' +).% ()&-' ) %,) %,%4'*%G0 /0+4,3%.7) %G0 &'%40*%57'.% '+ >0) 4)&(' 4'3) +,&)1 3:) -' %.3;*/.0 B,' 4'%) %0>&' ) /&.%'" T%(0 *,+ +0+'*(0 '+ B,' ) l. ) m) 1 (.*) E )4c% -'3.>'&)CG0 -0 W"n L*/0*1 (&0 -' .+4&'*%) ,*.7'&%.(5&.) E 20. )3 1 /)*-0&)-) H 40%.CG0 -' Mj0&*)3 -0% '%1 (,-)*('% 40&(,9,'%'%N 2)/(0 B,' -5 ) 'P)/() +'-.-) -) %,) 4&0^'/CG0" F0& 0,(&0 3)-0 ).*-) ,+ /'&(0 )+)-0&.%+0 )%%0/.)(.70 *G0 4&'7., ) '%(&,(,&)CG0 -' ,+ )-'B,)-0 )4)&'3:0 -' .*20&+)CG0 '%(,-)*(.3 B,' .*20&+)%1 %'8 '%/3)&'/'%%'8 -.*)+.<)%%' ' +0>.3.1 <)%%' ) +)%%) '%(,-)*(.3" Z'%(' -0+A*.0 )% -'2./.;*/.)% 20&)+ *,+'&0%)% ' 9&)1 7'% 4&.*/.4)3+'*(' ) 4)&(.& -0 +0+'*(0 '+ B,' ,+) )3('&)CG0 -0% +O(0-0% -' )/(,)CG0 ' ) /0*%'B,'*(' +,-)*C) -' 0>^'/(.70% ) )(.*9.& /&.0, 0,(&)% ' *01 7)% -.2./,3-)-'%" Q"` 4'&9,*()f E $ 70%%) Y.&'/CG0 %'9,'1%' .+'-.)()+'*(' ) ,+) 9'&;*1 /.) B,' %' /0*7'*/.0*0, /:)+)& MY. 1 &'/CG0 -0 =)*-)3N" L%%) -.&'/CG0 -'.P0,170% H >'.&) -) /&.%'h ]'%40%()f E1]'/0*:'C0 ) -.2./,3-)1 -' -) &'%40%()" $0 )%%,+.&+0% 0 901 7'&*0 -) $%%0/.)CG08 4&'('*-'+0% ,3 1 (&)4)%%)& ,+ '%()-0 -' /0.%)% )*('&.0& ' 2,*-)& ) 403A(./) )%%0/.)(.7) %0>&' ,+) '%(&)(O9.)" T%(0 %.9*.2./)7) 4)&) *c% )+)-,&'/'& 0% 4&0>3'+)% -0 +'.08 ().% /0+0 '3' 0% 7.7.)8 ' -'2.*.& 0% 40*(0% %0>&' 0% B,).% '3' '&) +0>.3.1 <57'38 -.%%'/)& )% 2&)B,'<)% -) 403A(./) )/)-O+./) -0 _07'&*08 %,)% /0*(&)-.1 CD'% ' 3.*:)% -' 20&C)8 '3)>0&)& '*2.+8 0 /)+.*:0 B,' *0% 4,-'%%' 3'7)& )0% 0>^'/(.70% 2,*-)+'*().%" $ *0%%) Y. 1 &'/CG0 4&'('*-.) &'%40*-'& ) '%()% 'P.1 9;*/.)% -' /3)&) 7.%G0 -' /0*^,*(0 ' ^,%() /0+4&''*%G0 -)% 20&C)% ' 40%%.>.1 3.-)-'% -) %.(,)CG0" =0*2'%%'+0% B,' ) '+4&'%) %' )*(03:)7) -.2A/.38 2)/(0 B,' ) &')3.-)-' 7'.0 ) /0*2.&+)&" !"#$%&$'( $( -./0 463 18 !" "$%&'(&" )* + ,-./* )% 0%"'&* )* ,102, Abro osfn noIfo o X CIcIo do Tonfro do CI TAC, quor dIzor, oIn docImn voz, nos- fns fbuns do AvonIdn, o CI TAC rofomn n sun mIsso do dnr n conhocor no ubIIco do CoImbrn, nrfIcuInrmonfo no osfudnnfo do CoImbrn, o quo do moIhor nnroco sobro n conn nncIonnI. o o rIco, InfoIIzmonfo, o mnforInI do oscoIhn, o or mofIvos sobojnmonfo conhocI- dos. InIfnrnmos, orom, no nosso osfrIfo dovor so no Iombrssomos o donuncIsso- mos com umn fIrmo InsIsfon- cIn ns duns grnndos rnzos dossn dIfIcuIdndo do oscoIhn: n consurn dns ons c n oscns- soz dns comnnhIns. Os robIomns no so os- frnnhos um no oufro, nIom do sorom ofoIfo do umn quosfo mnIs comIoxn: n dn rorIn cuIfurn o rosocfIvns condI- os. o onfnnfo, nfo o mnIs InsonsvoI n osfn quosfo dns condIos dn cuIfurn, no odo no sor sonsvoI n sIfun- o do umn conn quo vo mor- ror, nno nos nno, InIcInfIvns fo sorIns como n do Tonfro Modorno do !Isbon, n do Ton- do Hojo o n dn ComnnhIn Iorfuguosn do ComodInnfos, o Innndos nn comodIn do bou- ^ Iovnrd nomos como o do !o- gorIo InuIo, o do !uI do Cnr- vnIho, o do IunIco Munoz, ofc, ofc. J no fnInndo nns dIfIcuIdndos quo nssnIfnm fon- fnfIvns do subsIsfoncIn horoI- cn, como n do Tonfro IsfudIo do !Isbon, quo so n cusfn do um sncrIfcIo quo nuncn o do- mnIs oncnrocordo dIrocfor, do onconndor o dos ncforos fom odIdo snIvnr-so dn dIs- soIuo ou dn fnIoncIn. Ior oufro Indo, o rIgor dn consurn confInun n rIvnr-nos, no so do Irochf, do Snrfro o do Co- rIof, mns do Hochhuf, do IrIs- nI!, do AI bI , ofc. VIvomos sob n ogIdo do IIrnndoIIo, nosfo nno dn grnn do l968! I dos nuforos orfuguosos, ondo o Snnfnrono mnIs vIIdo, ondo o !oboIo mnIs vIIdo, ondo !us do Sfnu MonfoIro O quo no o nonns umn I n- jusfn rIvno or mnIs go- norosn quo sojn n oforfn do um IInfor , mns umn os- frnnhn oxnIfno dn rorIn Ingun do Cnrroff. osfns cIrcunsfnncIns, or- guor um cIcIo o dIfcII, o mnIs dIfcII sorIn so n bon-vonfndo dos moIhoros rofIssIonnIs n quo so junfn osfo nno (o o cnso moroco roforoncIn) n bon- -vonfndo do AmoIIn !oy CoI - Ino no so nIInsso o con- curso dos fonfros unIvorsIf- rIos. I o bon-vonfndo, conso- quonfomonfo, dos quo nnImnm ou subsIdInm ossos fonfros, co- mo o o cnso dn Iundno CnIousfo CuIbonkInn, o dos quo fncuIfnm no CIcIo, om condIos do dIgnIdndo, for umn cnsn ondo so fnn om CoImbrn. ConfInunndo do o o robIomn CI I VIconfo, con- fInunmos n orguor o CIcIo fo- rn do "#$%&#& nnfurnI quo sorIn o do um fonfro dos o nrn os osfudnnfos , rocor- rondo n comroonso dn Im- rosn do Tonfro AvonIdn. o o cuIn nossn, como snboIs, osfo osfndo do coIsns o n conjunfurn quo ossIbIIIfn os- fo osfndo do coIsns o quo dosojnmos romovIdn o mnIs dorossn quo so udor. Como n dIIogo com ns AuforIdndos AcndomIcns so odor sor nu- fonfIco num cIImn do nufon- fIcn rorosonfnfIvIdndo dns os- frufurns osfudnnfIs, nfrnvos do umn Iroco oIoIfn dn nossn AssocIno, o CI TAC osfor- n-so, com os oufros orgnnIs- mos nufonomos o o ConsoIho do !oubIIcns, or moIo dn rocom-crIndn ComIsso Iro- IIoIos, or confrIbuIr ofI- cnzmonfo nrn n rosfnurno dosso cIImn. um Inno do orfoIfn IognIIdndo o do or- foIfn honosfIdndo nrn com ns AuforIdndos AcndomIcns dovo dIzor-so , AuforIdndos n quom Inforossn, sogurnmon- fo, quo n vIdn osfudnnfII voIfo n rocossnr-so om formos sn- dIos, fIsIoIogIcos, quo ormI- fnm rosoIvor ns quosfos on- donfos, o quo n fodos Imor- fnm, nfrnvos do um dIIogo frnnco o nborfo. Inrn quo os- snmos, no so onfrnr, mns '%(#) om Cnsn, o os novos CI - cIos sojnm, no so umn mn- nIfosfno do cuIfurn, como fnmbom oxrosso dn vordn- doIrn nIogrIn do umn AssocIn- o AcndomIcn vordndoIrn- monfo rocuorndn. *+),- .&)-("& /%$-%)+ !"#$%&''( $ *(+"& Af r nvosso n noIfo com os uIsos quobrndos IoI os oonfos dns mnnhs f nI hndns Cnnf o o soI nn f un bocn, A nI ogrI n f ugI f I vn dos mI nufos Com um bnrco om cndn nI nvr n I umn IgrImn osfIIhnndn n musIcn do oomn. Af rnvosso n noIfo Com n sodo do fodns ns bocns. Junf o do f I O fomo o u m morcndo do f r uf n. Cnnf o nmor ns osfroIns quo hnbI f nm Os fous oIhos do fogo I ns urns mns os fous soIos do snnguo. Aq uI o fomo o um j ornnI nnfIgo Com ns nofcIns nmnroI ns o suor do muI f ns mos. !"#$%&'() +,-#." l9 Al gumas notas sobre Desporto !"#$%"#& (" %)*+,-*&. /&#+0/+&. /&% 0 1,(0 23%0#0 & 4".-&5+& -&("6 2&#".+0%"#+" /&#(37,(&6 /&#.+,+3,5 , %8 -&5+0#+9..,%& :0/+&5 (" -5&;5"..& (0. .&/,"(0(".6 #<& .$ -"*0. .30. ,#";=8 1",. 1,5+3(". "(3/0/,�,. %0. 0,#(0 /&%& -&("5&.& 1"9/3*& (" 0-5&>,%0?<& 23%0#0@ A&5B%6 " 0-".05 (0 ">+50&5(,#=5,0 -5&C"/?<& 0(D3,5,(06 & 4".-&5+& #0 0/+30*,(0(" ".+= %3,+& *&#;" 0,#(06 .&8 E5"+3(& "% ("+"5%,#0(& +,-& (" .&/,"8 (0(".6 (&. &EC"/+,1&. D3" -&(" " ("1" -5&..";3,5@ F&#(,/,�(& -&5 ".+53+350. 5";5"..,10. " 03."#+" (" 03+G#+,/&. 108 *&5". .&/,0,.6 +&5#08."6 "% 1"7 (" :&58 %0+,1&6 -&("5&.0%"#+" 0*,"#0+$5,&@ 4 H H IJ K LMK 4H 4N H OP IOPPOP 4K HP F"5+& #<& ."5 ".+" (".1,5+30%"#+& (& 4".-&5+& :0/+& #&1& &3 5"/"#+"@ I0 1"5(0(" ." ">0%,#05%&. 0. /&#/"-?Q". " -5=+,/0. D3" #&. -5"/"("50%6 :0/,*8 %"#+" 1"5,:,/0%&. 0 ">,.+G#/,0 (" :&5+". ."%"*20#?0. D30#+& 0 0+,+3(". " -5&8 /"..&.@ R3, +& 0#+". (0 N5 0 F5,.+<6 C = &. N;9-/,&. -50+, /010% 0 * 3+0 /&5-&808 /&5-&6 & C&;& (& -03 " %".%& 0 ;,#=.8 +, /0 /&%& -5"-050?<& -050 0 ;3"550S 0..,% /&%& &. A"5.0.6 0. /&55,(0. " C&;&. 0 /010*& T& -&*&6 -&5 ">"%-*&U -050 /&#."5105"% :&5+" " 0;3"55,(0 0 .30 :0%&.0 /010*05,0@ F&% &. V&;&. O*9%-,/&. L5";&.6 .358 ;"% 0. -5,%",50. %0#,:".+0?Q". (".-&58 +,10. (" ;50#(" 5"-"5/3..<&6 #0. D30,. -&("%&. &E."5105 %3,+0. (0. /050/+"8 59.+,/0. D3" 0,#(0 2&C" 0/&%-0#20% & 4".-&5+& W "*" +0%EB%6 /&%& +&(&. &. ."/+&5". (0 1,(0 /3*+350* (& O/,("#+" %3,+& ,#:*3"#/,0(& -"*0 F,1,*,70?<& L5"8 ;0@ I0 1"5(0(" B ,*3.$5,& -"#.058." D3" "..". ,%-&#"#+". V&;&. 0.."#+010%6 ALVES /&%& 5&%0#+,/0%"#+" 0*;3#. 0,#(0 -5&8 /* 0%0%6 "% ,("0,. (" -07 " :50+"5#,8 (0("6 &3 #3%0 :&5%0?<& 205%&#,&.0 " ,#+";50* (& 2&%"%@ X0."010%8."6 .,%6 #3%0 0/"#+30(0 ("./5,%,#0?<& (" /08 5=/+"5 50/,0*6 .&/,0* " /3*+350* " #3%0 :&5+" 0;5"..,1,(0(" " 1"("+,.%&@ N5 0 % 1"(0(&. 0 "./501&. " 0 ".+50#;",5&.6 0. %3*2"5". #<& -&(,0% 0..,.+,5 " &. 1"#/"(&5". ;*&5,:,/0(&. " "#("3.0(&.@ R3,+0. (0. -5&10. &5,;,#010% 0 %&5+" (&. /&#+"#(&5". " 0 /"*"E50(0 -07 #<& -0..010 (" .,%-*". +5B;30.6 -&,.6 +"58 %,#0(&. &. V&;&.6 0 ;3"550 1&* +010 0 ."5 -5=+,/0 (&%,#0#+" "#+5" 0. F,(0(".8 8 N.+0(&.6 -5&:3#(0%"#+" ,#(,1,(30*,.+0.@ P<& (" H5,.+$+"*". 0. .";3,#+". -0*0150. 0/"5/0 (" 3%0 ("..0. /,(0(".Y ZP"#(& 0 H5+ " (0 L3"550 & %",& (" 03+&8-5"8 ."510?<& (&. N.-05+0#&.6 0 2";"%&#,0 D3" "*". 0*/0#?050% &/0.,= & ."3 ("/*9#,&6 -&,. ,;#&5010% & 3.& (& *07"5 " #<& (&%,#010% %0,. #"#23%0 : &5%0 "*"10(0 (" "(3/0?<& -5=+,/06 0*B% (0 05+" (0 ;3"550[ TA&*9+,/0 KKU@ N#+ 5" &. \&%0#&.6 & (".-&5+& (0 /&%-"+,?<& B /&%"5/,0*,70(& " -5&:,..,&8 *,70(&@ O. C&;&. (" * 3+06 ."51,#(& (" "#+5"+"#,%"#+& 0& -)E*,/&6 "50% 03+G#8 +,/0. ">,E,?Q". (" ."*10C05,0 T/0.& (&. /&%E0+". "#+5" ;*0(,0(&5".U@ H. -5&10. (" H+*"+,.%& W /&55,(0.6 .0*+&. " * 0#8 ?0%"#+&. W &5;0#,70(0. -&5 /&5-&50?Q". &3 0..&/,0?Q". (" -5&:,..,�,. (";508 (010%8." -"*& ">,E,/,&#,.%& (&"#+,&@ H :0." 0./B+,/06 &5,;,#=5,0 (&. -5 , 8 %",5&. /5,.+<&.6 5"1"*08." -&3/& -5&-9/,0 0& 4".-&5+&6 /&% 0 -5&,E,?<& (" :".+,8 10,. " %".%& (&. V&;&. O*9%-,/&.@ ,Q 3%0 B-&/0 "% D3" -5"(&%,#0 & /3*+& (0 1,(0 ,#+"5,&5@ I0 K(0(" RB(,0 0. 0/+,1,(0(". (,+0. (".-&5+,10. /&#+,#30% 0 %0#+"5 3% +&% E"*,/,.+0 " /*0..,.+0@ O. +&5#",&.6 0. C3.+0.6 0 /0?06 & 05/& " 0 :*"/20 "50% 0. -5=+,/0. :01&5,+0. (3%0 #&8 E5"70 5, /0 " ,;#&50#+" D3" 0-"#0. .0E,0 ;3"55"05@ @ O .B/3*& "#" " 0 .30 \"1&*3?<& K#(3.+5,0* +507"%8#&. #&10. " 105,0(0. :&5%0. (" 4".-&5+&6 D3" 0 -05+, 5 (09 -0..0 0 +"5 /&#.,("5=1"* ">-0#.<&@ I& "#+0#+&6 D3"5 0 #&1,(0(" (0. :&5%0. D3"5 0 ;50#(" ">-0#.<& "% -&3/& 0* 8 +"50% & ."3 /05=/+"5 0;5"..,1& " /*0.8 .,.+0 (" B-&/0. 0#+"5,&5".@ H. ;50#(". +50#.:&5%0?Q". (".." -"59&(&6 %0501, 8 *2&.0. #& (&%9#,& (0 +B/#,/06 #<& 0/08 E050% -&5B% /&% &. -5,1,*B;,&. " (".,8 ;30*(0(". (" /*0.."@ ]= .,%-*". +5&/0 (" -&.,?<&@ P&E"% &. X35;3".".6 ("./" 0 I&E5"70@ I&. #&..&. (,0.6 & 4".-&5+& #<& "#8 1"5"(&3 0,#(06 #0 ;"#"50*,(0("6 -&5 %"8 *2&5". /0%,#2&.@ H-".05 (0. #"/"..,8 (0(". " -5&E*"%0. (0 1,(0 %&("5#06 "% D3" 0 %"/0#,70?<& (& +50E0*2&6 & .3E"%-5";& " &. +"%-&. *,15".6 :07"% ."#+,5 /0(0 1"7 %0,. 0 35;G#/,0 " 0 ,%-&5+^#/,0 (" 3%0 "(3/0?<& :9.,/0 -5&8 %&+&50 (& 5"C31"#"./,%"#+& (0. -&-38 *0?Q". " 10*&50+,1&. (0 -"5.�*,(0("6 1"5,:,/08." D3" 0-"#0. "% 0*;3%0. .&8 /,"(0(". W 0. (" ".+53+350. %0,. "1&8 *39(0. W "*" /&%"?0 0 ."5 "#/050(& #38 %0 -"5.-"/+,10 /&55"/+06 5"0*%"#+" 238 %0#0@ 4N P A O\J O N P OF K N 4H 4N O ".E&?& 2,.+$5,/& D3" 0/0E0%&. (" :07"5 (",>0 +50#.-05"/"5 E"% /&%& 0 "1&*3?<& (& 4".-&5+& B -05+" " 5":*">& (0 "1&*3?<& (0. /3*+350. "% D3" ." ,#+";50@ P"6 ".-"/,0*%"#+" #&. -09.". (" :",8 ?<& *0+,#0 " 0#;*&8.0>$#,/0 &. /0%-&. (".-&5+,1&. .<& +0#+0. 1"7". -0*/& (" /&%-"+,?Q". 2&.+,. "#+5" -50+,/0#+". &3 ".-"/+0(&5".6 ,..& #<& B %0,. (& D3" 0 +50(3?<& " & 5".3*+0(& (0 +"#.<&6 (0 5,10*,(0("6 (0 * 3+0 -"*0 .3-5"%0/,0 (& %0,. Z:&5+"[6 (& %0,. Z5,/&[6 (& Z%"8 *2&5[6 D3" B %&"(0 /&55"#+" "% +&(&. &. /0-9+3*&. (0 1,(0 .&/,0* W /&%"5/,0*6 !" > !"#$%&'!()* ,%-!'!&$()* ,#$.(.!/"()* ',) ! 0 1!/%( (&23 4% ($&5"&!.(% )$&(% .(6-(!% "/ 7 $ 0 &,8/)* / 9("(&!%6/ #/% ,%-,.&(#/',% :$, 9',:$,"&,6,"&, (&!"1, / -('/;!%6/ , :$, %/6,"&, "/% ',.!"&/% #,%-/'&!</% %/)&(6 &/#/% /% %,$% !6-$)%/% (1',%%!0 </% , ',!<!"#!.(#/',%* /% !".'=<,!% ,;0 .,%%/% :$,' "/ ($&/6/8!)!%6/ :$,' "/ .!.)!%6/* (% %>'#!#(% , (-)($#!#(% .('0 "!9!.!"(% #/ 8/;,* %?/* ,"&', 6$!&/%* ,;,6-)/% %!"&/6@&!./% #, :$, %/.!,#(0 #,% #,.(#,"&,%* !''(.!/"(!% , <!".(#(0 6,"&, ()!,"(&>'!(% -/#,6 9(A,' #/ B,%0 -/'&/3 B,%&, 6/#/ &,6/% #, ',./"C,.,' :$, ",%%,% -(=%,%* %/8',&$#/ "/% 6,"/% #,0 %,"</)<!#/%* ( /'1("!A(D?/ #,%-/'&!<( 2 -$'(6,"&, '$#!6,"&(' , /'!,"&(#( E6 %,"&!#/ ",1(&!</* !".(-(A #, ./"#$A!' ( $6( ,#$.(D?/ #,%!"&,',%%(#( ,;.)$0 %!<(6,"&, </&(#( (/ #,%,"</)<!6,"&/ #( )!<', -,'%/"()!#(#, #/% !"#!<=#$/% , ./'',%-/"#,"#/ (/% !"&,',%%,% #, &/#( ( ./6$"!#(#,3 F/".',&(6,"&, "/ :$, %, ',9,', ( G/'&$1() ,* ,6 -('&!.$)('* (/ #,%-/'&/ $"!<,'%!&@'!/* /"#, %, "/&( $6 9'(:$=%0 %!6/ ="#!., #, #,%,"</)<!6,"&/* -(',0 .,0"/% :$, %> ( .'!(D?/ #, C@8!&/% #,%0 -/'&!</%* ( -('&! ' #( !"9H".!( , &,"#/ -/' 8(%, ( ,%./)( IJ 2 !''(.!/"() , -/$./ ,9!.(A ( -'@&!.( #/ B,%-/'&/ /$ #, ,#$.(D?/ 9=%!.( ( -('&! ' (-,"(% #/% KL , KM ("/% I , / %,$ ./"&="$/ 9/6,"&/ -,)(% !"#!%-,"%@<,!% ./"#!DN,% ./".',0 &(% I (1,"&,% #, ,"%!"/* !"%&()(DN,%* 6,)C/' ,":$(#'(6,"&/ "/% C/'@'!/% ,%0 ./) (',%I -/#,'@ ()&,'(' ( #,%("!6(0 #/'( -("/'H6!.( (.&$()3 O%&/* 0.)('/ ,%&@* (./6-("C(#/ #, $6( <!".(#( 6,)C/'!( #(% ./"#!DN,% #, <! #( #/% P/<,"% I C!1!2"!.(%* C(8!&(.!/"(!%* ()!6,"&(',%* 62#!.(% I 6,)C/'!( ,%%( :$, %> -/#,'@ %$'1!' /$ (-(',.,' ./6/ ',%$)&(#/ #/ ,9,.&!</ -'/1',%%/ ,./">6!./0%/.!() #/% G/'&$1$,%,%* #, &/#/% G/'&$1$,%,%3 Q/ %,.&/' .)$8=%&9./* / "=<,) "?/ 2 6$!&/ 6,)C/'3 R% .)$8,%* 6(!% #/ :$, (%%/.!(DN,% #, -'(&!.("&,%* %?/ S.//0 -,'(&!<(% #, ,%-,.&(#/',%T U!V* ,6 1'("#, -('&, #,#!.(#/% W -'/#$D?/ #/ ,%-,.&@.$)/ 7$&,8/)* (.&!<!#(#, 1'("0 #,6,"&, ,%&!6$)(#( -/' (<$)&(#/% %$80 %=#!/% 1/<,'"(6,"&(!% -('( ( ./"%&'$0 D?/ #, ,%&@#!/% , .(6-/% #, P/1/%3 X%&@#!/% , .(6-/% #, P/1/% :$,* "/ ,"0 &("&/* %?/ -'!<!)21!/ #, $6( 6!"/'!( #, -'(&!.("&,% 6(!% #/&(#/% I ('&=9!.,% #/ ,%-,.&@.$)/ I , :$,* -/'&("&/* 9 ! .(6 6$!&/ )/"1, #, ,;,'.,' ( %$( <,'#(#,!0 '( 9!"()!#(#,Y ( #, -'/-/'.!/"(' W% 6(%0 %(% (% -/%%!8!)!#(#,% :$, ( X%./) ( (!"#( "?/ /9,',.,3 R &',6,"#/ (8!%6/ ,"&', / "Z6,'/ #, -'(&!.("&,% , / #, ,%-,.0 &(#/',%* :$, (/% 6!)C(',% ,".C,6 (% 8(".(#(%* 8,6 ./6/ ( 6/#2%&!( #(% 6/#()!#(#,% (6(#/'(%* %?/ ,)/:$,"&, -'/<( #!%&/3 F/6/ #!%%,6/% !"!.!()6,"&,* / B,%0 -/'&/* :$("#/ ($&5"&!./* -/#,'@ %,' $6 <,=.$)/ #, ,#$.(D?/ , (-'/;!6(D?/ #/% C/6,"%3 Q()1$"% -(=%,% ,), ./6,D( P @ ( %50)/3 [(%* ',-,&!6/%* ,), (.,'&( / -(%%/ -,)/ -'/1',%%/ #/% /$&'/% .(6-/% #( <!#( %/.!()3 R :$, ,%&,% 9/',6 ,), / %,'@3 X$12"!/ 7,'',! '( 4)<,% U\V ]/%2 X%&,<,%3 ! # ! $ !"#$%&$'()*# ,( -./ 012.3 4 4 F 4 B X [ O 4 ^'/$;, / R'9,?/ 4.(#26!./ #, F/! 60 8'(* (&'(<2% #$6 ./6$"!.(#/ ()1$6(% )(6,"&(DN,% :$, #, !6-',<!%&(% "/% %$'0 -',,"#,'(63 Q?/ -(%%('(6 ,)(% #,%0 -,'.,8!#(% (/ F/"%,)C/ #, _,-Z8)!.(% , R'1("!%6/% 4$&>"/6/%* -,)/ :$, <! 0 6/% S,;-)!.!&('T / :$, #, 6/6,"&/ %, "/% #,-('( ",.,%%@'!/3 K3 ` I F(8,'@* ("&,% #, -'/%%,1$!'* -,'1$"&('6/0"/% #/ :$, -',&,"#, ( B! 0 ',.D?/ #/ R'9,?/ %!1"!9!.(' ./6 /% S6,!/% "?/ ,;-)!.!&(#/%T34.(%/ -',&,"0 #,'@ !"%!"$(' / $%/ #, (&!&$#,% %$8',-0 &=.!(% "/ .(6!"C/ ( &'(D(' -('( %, () 0 .("D(',6 (% $'1,"&,% ,),!DN,%a 4 (#0 6!&!'6/%* ,68/'( )/"1!":$(6,"&, &() C!->&,%, &,'?/ /-/'&$"!#(#, $6 ./"<!&, W ',9 ) ,;?/Y IQ?/ %,'@ ( -$8)!.!#(#, ./".,#!#( W ,;!%&5".!( #$6( F/6!%%?/ G'>0X),!DN,%* ./6 / (-/!/ , #,%!1"(#( -,)/ F/"%,)C/ #, _,-Z8)!.(% , R'1("! %0 6/% 4$&>"/6/% $6( -'/<( !'',9$&@<,) #( %,'!,#(#, #/% -'/.,%%/%* #( ,;-/%!D?/ .)('( #/ "/%%/ '$6/ &("&/ ,6 ',)(D?/ W% 4$&/'!#(#,% 4.(#26!.(%* ./6/ #!("0 &, #( 4.(#,6! (a b, -/'<,"&$'(* / R'9,?/ "/% -N, (% #Z<!#(% #, 8/(092* -/#,',6/% (9! '6(' :$, /% 6,!/% ( $%(' -('( %, ./"%,1$!0 ',6 ,),!DN,%* %,"#/ #( !"&,!'( ',%-/"%(0 8!)!#(#, #( F/6!%%?/ G'>0X&,!DN,% %, ! "0 %,',6 "$6( (6-) ( #!<$)1(D?/ -/!% ! 60 -) ! .(6 / (-/!/ #, ^RBRb /% ,%&$#("&,%3 R F/"%,)C/ #, _,-Z8)!.(% , /% R'1(0 "!%6/% 4$&>"/6/% (-/!@0)(0?/ &("&/ :$("&/ ",)( ./"9!('(63 c3 ` I 7! ./$ / R',9?/ #,%(-/"&(#/ -/' "?/ )C, &,' .C,1(#/ (/ ./"C,.!6,"&/ ( ',()!A(D?/ #, :$():$,' ',$"!?/ "/ %,"&!#/ #, ./"%&!&$!' $60 3 F/6!%%?/ G'>0 0X),!DN,%3 R'(* ( "/%%( (&!&$#, 2 ./"0 %,:$5".!( )>1!.( , /8'!1(&>'!( #( -/%!0 D?/ :$, <,!/ %,"#/3,;-',%%(6,"&, (%%$0 6!#( -,)/ 6,%6/ /'1("!%6/ (/ )/"1/ #/ ("/ &'("%(.&/3 B, $6 %,$ ./6$"!0 .(#/* #, L0L0Md* ',&!'(6/% / :$, %, %,0 1$,Y Sb$-/6/% :$, R'1("!%6/ ","C$6 U",6 / R'9,?/ ",6 /$&'/ :$():$,'V #,<,'@* ,6 -'!".=-!/* -'/"$".!('0%,* ./6/ &()* %/8', ( ),1!&!6!#(#, /$ !),1!0 &!6!#(#, 6/'() #/ ,%&(8,),.!6,"&/ , #( 6("$&,"D?/ #, $6( F/6!%%?/ 4#6! 0 "!%&'(&!<( "( 43 43 F* U/$ ,6 #!<,'%( ,"&!#(#, (.(#26!.(VT3 X"&,"#,"#/ / R'9,?/ :$, "?/ )C, ./6-,&, (&,"&(' "( %!&$(D?/ 4.(#26!.( (.&$() , -/':$, ","C$6 9(.&/ "/</ "/% !"#$%&$'()*# ,( 5./ 012.3 ndependnci a econmi ca e de- mocraci a. Todos os di rei tos demo- crticos s se real i zaro no sei o duma comuni dade economi cament e emanci pada. Cont i nuamos a votar, e transparece de ns o sentimento de responsabi l i dade, o hori zonte enorme da nossa vont ade expressa e consci ente. Aut o-di ri gi mo-nos, au- t o-governamo-nos. Vi vemos em de- mocraci a. Eis a nossa vi t r i a! Ol hamos a Vi da com ol hos de Esperana e Futuro. Construmos o % & ! ' ),<, ( <!%)$68'(' $6( -/%!D?/ ./"./'0 #("&, ./6 /% "/%%/% -/"&/% #, <!%&(* -(',.,$0"/% ./6/ (!"#( -(',.,* :$, "?/ %,'!( #, :$():$,' $&!)!#(#, ( %$( -('& ! 0 .!-(D?/ ,6 ',$"!N,% ',%-,!&("&,% W :$,%0 &?/ #( 43 43 F3 3 X 6(!% (.',%.,"&(6/%Y 2 / -'>-'!/ R'9,?/ :$,6 -$8)!.(6,"&, (.,"&$( S"?/ -',.!%('* ,%%,".!()6,"&,* #/ ./".$'%/ #/% /'1("!%6/% -('( ./!%( ","C$6(T* U<!#, ./6$"!.(#/ #/ R'9,?/ #, L0L0MdV3 4)26 #, :$, &,'0%,0?/ &/'"(#/ (!"#( 6(!% 6/'!8$"#(% (% -/%%!8!)!#(#,% #, $6 ./"<!&, -('( / R'9,?/ -('&!.!-(' "( "/6,(D?/ #, &() ./6!%%?/* #,%#, / 6/6,"&/ ,6 :$, (/ -'>-'!/ R'9,?/ )C, -(',., #, (./"%,)C(' S( ,;.)$%?/ #, ,"&!#(#,% (.(#26!.(% "?/ ),1()6,"&, !"%&!&$.!/"()!A(#(% UF/"%,)C/ #, _,-Z0 8)!.(% , F/"%,)C/ #, e,&,'("/% "/6,(0 #(6,"&,V (#,"&'/ #, :$():$,' ',$"!?/ #,%&!"(#( ( #!%.$&!' -'/8),6(% .! '.$60 ,%./)(',%T3 Ue!#, ./6$"!.(#/ #/ R'9,?/ #, L0L0MdV3 Q?/ #,%./8'!6/%* -/!%* -/':$, %, #,0 <,'!( ./"<!#(' $6 /'1("!%6/ :$, ',0 .$%( ( ,), , #,6(!% &,'.,!'/%* ./6-,0 &5".!( -('( #!%.$&!' ( ,;!%&5".!( #$6( F/6!%%?/ 4#6! "! %&'(&! <( "( "/%%( 4% 0 %/.!(D?/ 4.(#26!.( #, F/!68'(3 f3` I [(!% 1'(<, / 9!"() #/ F/6$0 "!.(#/ #/ R'9,?/* 1'(<, , %!6$)&(",(0 6,"&, /#!,"&/3 4 .C("&(1,6 2 $6 -'/0 .,%%/ "(#( !#>",/ -('( :$,6 &?/ (9 ! "0 .(#(6,"&, ("%,!( (&!"1!' / S-)("/ #( <,'#(#,T3 b, / R'9,?/ %, <,6 :$,!;(' W 4.(#,6! ( #, $6 (9(%&(6,"&/ #, :$, 9/! ()</* ./6/ "/% -/#,'@ 9/'",.,' ,%0 .)(',.!6,"&/% #$6 -'/.,%%/ ,6 :$, "?/ &/6/$ -('&,a 4 .)(',A( #( "/%%( ./"#$&(* ( ./,0 '5".!( #( "/%%( )!"C(* "?/ #,!;( 6('0 1,6 -('( #Z<!#(%3 4% <("&(1,"% #/ :$, -',&,"#,6/%* #, &?/ ,<!#,"&,%* #!%0 -,"%(6 ,;-)!.(DN,%3 4 ,%&,'!)!#(#, #$6( 1$,''( #, -(0 -,) "?/ "/% ),<('@ ( -,'#,' #, <! %&( ( 9!"()!#(#, #/ "/%%/ &'(8()C/* -,)/ :$,* ("&,.!-(#(6,"&,* "/% #!%-,"%(6/% #, :$():$,' ',%-/%&( ( 9$&$'/% ./6$"!.(0 #/% #/ R'9,?/* ( 6,"/% :$, %$'P (6 ,),6,"&/% <,'#(#,!'(6,"&, "/</%3 F RQb X g hR B X _X G ij g O F 4 b BO_XFklR BR FO ^ 4F T T F R _ 4 g T T FR_R [O b^R T T ^ X i F T B 4 ^ i Q 4 Amanh. Sonhamos homens l i vres: No h fome no Mundo. Exi gi mos Progresso. De ns e de t odos. A Vi da que nos querem ti rar das mos, agar r amo- l a com avi - dez. A nossa juventude transpi ra Amor . NS S OMOS A V DA! E as pombas brancas com r a- mos de ol i vei ra. A PAZ. Sem guer- ras no Vi et nam. S Jogos Ol mpi - cos e Congressos Cientficos. Poe- si a. V DA. Sonhamos e construmos! Esta a nossa certeza e a nossa Espe- rana! . l i ; J " l i L 21 ! Wl&ffl a a I o / o ! X VETERANORUM Manuelis Carvalhorum Sanctus Isf nrquI focfndn o om vI ns do sor osfn om f uncI onnmonfo umn novn cooornfI vn. To m nfrs do sI fodo um rocosso oxorI monfnI , ronI I zndo nfrnvos dn !nI f ns , quo rosuI fou om rofumbnnfo sucosso. Todos comroondornm o odor mngnI znnfo do cooornfI vI smo os- fnboIocondo oIos do soI I dnrI odndo onfro os sous nssocIndos, o onfon- dI monfo o unIo nr n n vI dn o no n I uf n oI n oxIsfoncIn n cusf n dn nIIonno do somoIhnnfo. II o obrI - gn-nos n rof I ocfI r um ouco sobro os oufros o no oxcI usI vnmonfo om nos rorIos, Iovn-nos n foIornncIn, n osfI mn o nj udn mufun. Af ns f n- -nos dn morbI doz do osrIfo, quo conduz n ncumuIno do rI quozn n cusfn dn oxIorno do oufros, quo onconfrn forrono forfII no sI s- f omn cnI f nI I sf n. AI om do conhocImonfo dos sous rIncIos bsIcos, oxIgo comro- onso, IonIdndo, dodIcno dosI n- forossndn, I sf o o, quo os nssocI n- dos osfoj nm ombudos do nobro I donI do quoror u m mundo moI hor, oIs so nssI m consoguIr I mor- so o obfor sucosso. As normns orI onfndorns osfn- boIocIdns om l844 oIos 28 foco- Ios quo f undnr nm n r I moI r n co- oornfI vn do consumo f or nm ou- f r ns f nnf ns f rnncns quo, ouco n ouco, vo fochnndo n or f n n ox- Iorno do homom oIo homom, om fodns ns suns f ormns. CI nr o quo o cooornfI vI smo no nnrocou om CoI mbr n or gorno osonfnnon, mns s I m nr n f nzor fnco n nocossIdndos romonfos, on- confrnndo forrono forfII, dI rI gonfos dodIcndos o umn mnssn nssocI nfI - vn cuI f n o comroonsI vn. I snbIdo quo n nIImonfno o nI oj nmonfo consfI fuom robI omns romonfos. Os osfudnnfos sonfom nn sun cnrno ns gnrrns dn gnnnn- cI n quo o rocur n oxI ornr, o nr n n qunI fodos os rocossos so v- I I dos dosdo quo snfIsfnnm os sous doonfIos dosojos. Io r um qunrfo ngnm-so om modIn qunfroconfos oscudos; n nIImonfno fovo nos uIfImos fomos umn subI dn onfro f r I nf n n qunronfn or confo! I corfo quo ns roubIIcns fom cons- fIfudo os bnI unrfos dn I uf n oI n nossn sobrovIvoncIn oconomIcn. ! " # $ % Homens vi eram Penduraram o senti do das coi sas na di stncia e com armas f echaram as pal avras As mos so carne de casti go No apodr ece o l ume e a msica tem barcos em cada madr ugada Na frontei ra da sua escuri do homens representam a farsa de cri ar Quer em ser deuses al i s no prestam par a mai s nada "#$% '()*+*# ,#*-+./0$ Som oIns f or I n sI do ImossvoI n muI fos o rossoguI monfo dos os- fudos, mns n vordndo o quo nI bor- gnm umn nrf o dI mI nuf n dn ou- Ino osfudnnfI I . Tnmbom oxI sfo n chnmndn SocIodndo IIInnfroIcn ondo so como bnsfnnfo mnI o quo, confoccIonnndo ns rofoIos or mofodos sfnndnrdI zndos, dovo for I ucros fnbuI osos, quo no snbomos so foro n nIIcno mnI s convo- nIonfo, dndo quo n dI f n socIodndo no nrosonfn roInforIo o confns nos sous nssocIndos. Isf r nnhnmos bnsfnnfo quo no so nbnsfon mo- dI nnfo concurso dos fornocodoros, o quo docorfo f r nr I n vnnfngons, mns, nI I fudo o nobuIoso snI vo n corfozn do quo n fIInnfroIn ro- cobIdn or nI guns osfudnnfos o f oI f n n cusf n dos sous coIogns. Chogn-so nfo n orgunf nr so n cnn- f I nn dns InsfnInos quo so dosf I - nnvnm nos osfudnnfos o ronI monfo oxI orndn oI n SocIodndo IIInnfro- I cn, f I cnndo n orgunf n som ros- osfn. Io r fudo I sfo docIdIu-so orguor mnI s umn cooornfI vn. AI om dum rosfnurnnfo o bnr, sor consfIfudn or um nrmnzom do morconrI ns quo rocurnr nbnsfocor ns rou- bIIcns, I nros, onf I m, f odn n ncndo- mI n. IIcnr, nssI m, ronI I zndn umn voI hn nsIrno. Tor umn snI n do I oI f urn o bI bI I ofocn, rocurnr-so- I ncuf I r nos nssocIndos o osrIfo cooornfI vI sfn, IndIsonsvoI nr n n rossocusso dos f I ns n quo nos roomos. Sor sun funo fnmbom o nr - rondnmonfo, comrn ou consf ru- o do ImovoIs nr n hnbIfno dos sous socIos. I , num Inno quo n nI guns nrocor nrroj ndo, romo- vor n crIno do nnI mnI s o cuI fI vo do rodufos ngrcoIns, dosfI nndos no consumo dos sous nssocIndos. Iromos or fnsos o, n I ongo rnzo, fudo sor ronI I zndo. O nucIoo conf rnI quo Ir d I r I - gI r os sous dosfInos osf consfI - fudo o, com umn ndmInIsfrno comofonfo, I mnrcI nI o oscruu- I osn o mnI s umn vIforIn quo con- quI sfnromos. A rIncIo osfnmos corfos quo nnrocoro os ossI mI s- fns, or cuj ns oInIos fomos um rosoIfoso dosrozo; dooIs fomos umn novn odIo do ovo do Co- I ombo. !"#$%& (% )"*+"&,- ."#/-0 ! " # $ % & ' ( ) % + ,' - . # ) % / % 0 1 2 $ ) !"#$%&$'()*# ,( -./0 12 so grnndo nrInmonfnr fInhn InfoIrn rn- zo. o foI rovoIuo nIgumn, or- quo no voIo coIocnr no odor qunI- quor cInsso om subsfIfuIo do oufrn. IoIo confrrIo Isso sIm oIn voIo osfnbIIIznr nIndn mnIs os Inforossos o rorrognfIvns do quom j so oncon- frnvn nn mo do cImn. Infrn-so onfo numn fnso do fIcfcIn cnImnrIn com Ionfos IoroIrn do MoIo n fronfo dns oornos o o curIoso consfnfnr, do quo nrnIoInmonfo no formnIIsmo docndonfo dns nossns InsfIfuIos oIfIcns, n I I - fornfurn onvorodn oIo cnmInho dn ro- forIcn o do nInvrondo oco, cnrncfo- rsfIcn ossn quo vom n sor, como Iro- mos vor, o nIvo dIrocfo do nfnquo dos rnnzos do CoImbrn. Com CnsfIIho n fronfo, ns nossns Iofrns orIonfnm-so oIo cuIfo dns bnnnIIdndos, oIo nu- rnmonfo roquInfndo dn formn, oIo oIo- gIo mufuo, numn nInvrn, oIn ns- sIvIdndo o osfngnno om fnco dos nconfocImonfos ouroous. A !ogono- rno, com umn obrn mornmonfo do fnchndn, dIrIgIdn no sonfIdo do um ou oufro moIhornmonfo ubIIco, roduzIn os sous ofoIfos. A doco nz dns fufIII- dndos hnvIn nssonfndo nrrnInIs no ndor- mocImonfo gornI do ns. Sucodo, orom, quo os nconfocI- monfos ouInros dn docndn do 40 Inm rogrossIvnmonfo crInndo rnzos, chn- mnndo n nfono dos oscrIforos mnIs novos o Inforossndos, orIundos gornI- monfo dn oquonn burguosIn; n rovo- Iuo do l848 IncondInrn o onfusIns- mo or fodn n IonnsuIn; o cnIfnIIs- mo In rogrossIvnmonfo doIxnndo nfrs do sI n nuorIzno dos oorrIos. Todns osfns condIos osfo nn bnso do nnrocImonfo dn chnmndn gorno do 52, cujos mombros so odom con- sIdornr os rImoIros socInIIsfns orfu- guosos. A nvuIfnm os nomos do An- fonIo Iodro !oos do Mondonn, Sousn Irnndo, CusfodIo Joso VIoIrn, Mnr- coIIno do Mnfos, AmorIm VInnn o fnn- fos oufros, sobro os qunIs so ngorn n nossn crfIcn hIsforIcn so comon con- vonIonfomonfo n dobrunr. Iornm os rImoIros socInIIsfns or- fuguosos, odo dIzor-so. Iobondo om Irouhdon, SnInf-SImon, !ouIs IInnc, ofc. os IdonIs quo robonfnm oIn Iu - ron o combInnndo-os vngnmonfo com o crIsfInnIsmo, oI-Ios n crIfIcnr nso- rnmonfo n socIodndo cnIfnIIsfn o n formuInr soIuos-chnvos, com fnnfo do ufoIco como do gonorosns, nrn n rosoIuo dos robIomns dn cInsso oorrIn. I vordndo quo ns soIuos roconIzndns or osfn nossn IoIndo do vnngunrdn onconfrnvnm ns suns rnzos mnIs nn ImngInno o no onsnmonfo IndIvIdunI do cndn um dosfos IonoI- ros, do quo rorInmonfo numn nnIIso nfonfn o corrocfn dn ovoIuo o con- frndIos mnforInIs dn socIodndo do fomo. Mns, o Isfo convom nofnr, fnn- fo ns nssocInos do roduforos Indus- frInIs do SnInf-SImon como os fnInnsfo- rIos do IourIor, or oxomIo, no nrosonfnvnm grnndo vnnfngom sob o onfo do vIsfn dn cIonfIfIcIdndo, om roIno ns sugosfos dos nossos onsn- doros. AIIs, o or domnIs oIucIdnfIvo do grnu do ovoIuo quo nfIngIrnm os InfoIocfunIs do l852, nonfnr n crfIcn quo AmorIm VInnn fnz j nossn nIfurn do Irouhdon, como o rorIo OIIvoIrn IInfo, osfo uIfImo cIfnndo nfo KnrI Mnrx o n sun MIsorIn dn IIIosofIn, obrn quo, como so snbo, consfIfuI n roIIcn do um dos fundndoros do so- cInIIsmo cIonffIco no coIobro nnnrquIs- fn frnncos. I nquI odo j, orfnnfo, vIsIumbrnr-so o nvnno dosfn gorno om roIno nos homons do ?0, nomon- dnmonfo n In do QuoIros o Anforo do QuonfnI. n vordndo, osfos uIfImos vo rocobor onfusIsnsfIcnmonfo o nssI- mIInr n obrn dum nufor (Irouhdon) quo umn quInzonn do nnos nnfos hn- vIn j sIdo crIfIcndo om IorfugnI. Mns n gorno do 52, no mosmo fomo quo chnmou n nfono nrn n ngundn crIso om quo o cnIfnIIsmo so comonvn n dobnfor, voIo coIocnr-so no so omocIonnImonfo no Indo dn cInsso oorrIn o oncofnr n com- roonso dnquIIo quo so nssou n chn- mnr do novo crIsfInnIsmo. A doufrInn crIsf nssn ngorn n sor onfondIdn como n Iufn forronn or umn vI dn mnIs jusfn o o nrnso dosIocn-so do nIfu- rns coIosfos InnfIngvoIs nrn o cnrc- for concrofo o ImodInfo dn socIodndo n consfruIr nn Torrn. ous nssn n sor concobIdo no sou sonfIdo ImnnonfIsfn o n rovIdoncIn dIvInn, so bom quo mnnfondo o cnrcfor do ronIIdndo uI- fImn, nssn n sor orfoIfnmonfo concI- IIvoI (mnIs: nfo so nssIm oxIIcvoI) com n jusfIn dns Iufns dos orImIdos. Im sumn, n nssIvIdndo o n rosIgnn- o, conjugndns com n osorn oxcIusIvn dumn foIIcIdndo oxfrn-forronn, fIcnm ImodInfnmonfo suorndns n Iuz dns no- vns doufrInns. Iorom, os nossos InfoIocfunIs dn docndn do 50, no so IImIfnrnm nuncn n sor moros foorIcos do gnbInofo. IoIo confrrIo, onconfrnmos noIos n orso- nIfIcno dn coordonno onsnmonfo- -nco. I so osfos homons quo fun- dnm n nossn rImoIrn Imronsn oor- rIn. AssIm, om l850, AnfonIo Iodro !oos do Mondonn o Sousn Irnndo fundnm O Ico dos oorrIos, rI- moIro jornnI socInIIsfn orfuguos, do ofomorn durno (formInn om l85l), quo for n coInborno do vrIos oo- rrIos. Infro os do mnIor vnIIn, o- dor-so- cIfnr o nomo do VIoIrn dn SIIvn JunIor. osso mosmo nno, fundn MnrcoIIno do Mnfos no Iorfo n Is- mornIdn, jornnI monos socInI do quo o Ico, mns sonsIvoImonfo com ns mosmns cnrncforsfIcns, ondo Iro on- fIfIcnr ns onns do ArnnIdo Cnmn, CusfodIo Joso VIoIrn, oIfIm MnIn, ofc. onfro oufros do monor vuIfo. I om l852, surgo n IonnsuIn, somnn- rIo IIforrIo o InsfrufIvo, orguIdo or umn oquIn do jovons InfoIocfunIs sn- dos dos qundros rodncforInIs dn Is- mornIdn. A IonnsuIn vom n cons- fIfuIr um InsIsfonfo bnIunrfo nn dofosn do fodornIIsmo IborIco, dn unIo onfro IorfugnI o Isnnhn, soIuo InovIf- voI quo so nrosonfnvn nos socInIIsfns orfuguosos do onfo como unIco moIo do so nIcnnnr n modIfIcno osfrufu- rnI oIn qunI fodos nnsInvnm. Afrnvos doIn so comon n conhocor n ncfIvIdndo IIforrIn o odIforInI do ns vIzInho, numn fonfnfIvn nfIdn do nroxImno o conhocImonfo mufuo dos doIs nsos. ovo nofnr-so quo o como ronco n osfo IdonI rogrnmfIco dos socInIIsfns ufoIcos, quo nnrocor mnIs fnrdo o . JnImo do Toms !IboIro, dofon- dondo n nncIonnIIdndo orfuguosn om oosIo n monfnIIdndo cnsfoIhnnn. Mns o cnrcfor ncfIvIsfn dn gorno do 52 rossnIfn nIndn no noI onormo do quo oIos vo rodonr o jornnIIsmo. n vordndo, osfo ndquIro umn Imor- fnncIn o oxnnso nfo n dosconhocIdns, Iovnndo n umn oxfonsn mnssn do IoI- foros ns coIunns InfrnnsIgonfomonfo ro- formndorns dos nossos homons ro- grossIsfns do onfo. AIguns doIos vom n sor nfo, como o o cnso do CusfodIo Joso VIoIrn, cnndIdnfos socInIIsfns no InrInmonfo, numn Inoquvocn domons- frno do como o onsnr o o ngIr do- vom nndnr do brnos dndos. A !ovoIuo do IovoroIro do 48 om Irnnn hnvIn frnzIdo n IorfugnI, com osfn gorno, o rImoIro grnndo dosorfnr nrn os robIomns dns cIns- sos InborIosns. Mns oIos rorIos, ono- voIndos no sou IdonIIsmo, hnvInm do vIr n sor ns vfImns dos IImIfos dn sun foorIzno. Im rImoIro Iugnr, obsorvomos quo oIos consfIfunm n vnngunrdn dum ns ondo o dosonvoIvImonfo dns for- ns rodufIvns so onconfrnvn Irromo- dInvoImonfo nfrnsndo. O donIbnr do rocosso do IndusfrInIIzno no hnvIn crIndo nIndn n Infnformn nInrgndn ondo n novn IdooIogIn onconfrnsso vI n- bIIIdndo do rndIcnr o oornrIndo. AssIm, o onfusInsmo dos IdonIs frnn- cosos no onconfrnvn ossIbIIIdndo mn- forInI do so onfroznr no nosso soIo. InconscIonfomonfo, um ou oufro os- crIfor comonvn j n nofnr o dosfnsn- monfo onfro n sun doufrInno o ns !"#$%&$'( $( -./0 34/'&$%42 !" !"#$%&$'()*# ,( -./&$( ($%01 condIos objocfIvns dn ronIIdndo. Afrnvos do nIgumns gInns do Cus- fodIo Joso VIoIrn, or oxomIo, odor- -so- vIsIumbrnr fnI IdoIn: ... o noeeo ei/uoo, nen poll/ico nen inJue/riolnen/e e oinJo firne, ee- /tel, perfei/onen/e JefiniJo, nen o populoo en/re n6e /en ounen/oJo /o proJigioeonen/e cono l foro, oe euoe proporee no eo /o oeeue/o- Joroe. teno-lo, ein, por ol onJrojoeo e eefoneoJo, noe no /o neJonlo, /o irreeie/ltel, /o frene/iconen/e oglo- neroJo. Im sogundo Iugnr, o roformIsmo dos homons do 52, com o sou horror n vIoIoncIn o no rocurso n vI n nrmndn, Iovou-os n ncrodIfnr quo o jornnIIsmo, so or sI, Iovnsso n concrofIzno n- sIfIsfn dos rIncIos socInIIsfns. I n consngrno, som fIrnr nom or, dn mxImn do quo n IIusfrno do ovo frnr o conhocImonfo dn vordndo o consoquonfomonfo n oo vIforIosn do socInIIsmo. IsquocInm-so, onfrofnnfo, do odorIo dn cInsso burguosn, dn for- n dns suns mnnIuInos, mns osquo- cInm-so sobrofudo do quo IorfugnI nrosonfnvn um ndIco do nnnIfnbofIs- mo quo rondnvn os 90 o quo, or consoguInfo, orn n cInsso quo combn- fInm quo, conforfnvoImonfo, nn sun mnIorIn osmngndorn, usufrun, com- rnvn o I I n ns suns (doIos) ubIIcnos. o fncfo, o Isfo dozonns do nnos mnIs fnrdo, OIIvoIrn MnrfIns, cnndIdnfo do InrfIdo SocInIIsfn Iorfuguos oIo cr- cuIo do Iorfo, obfom corcn do 40 vo- fos numn cIdndo ondo o numoro do oorrIos oscIInvn onfro os 2 000 o os 3 000. A grnndo mnIorIn dos InfoIocfunIs dosfn gorno ncnbn, como no odorIn doIxnr do sor, or ongrossnr rosIgnn- dnmonfo ns fIIoIrns dn !ogonoIno. I o osoIho grIfnnfo do cnmInho so- guIdo oIn oquonn burguosIn orfu- guosn dn oocn, frusfndn nos sous I n- fonfos o cndn voz mnIs Incnnz do comroondor n dInnmIcn Infrnsocn dum rocosso om quo ncnbnvn do sor IrromodInvoImonfo jogndn. Mns fornm fnmbom oIos quo, nIom do morIfos I n- dIcndos nfrs, oIn rImoIrn voz non- fnndo nrn ns confrndIos oconomIcns om ovoIuo, obrIgnrnm o ns n ncor- fnr o nsso oIo onsnmonfo ouroou. I so oIos nIndn quo, subforrnnon- monfo, vo jusfIfIcnr om nrfo o nn- rocImonfo dn gorno do ?0, n fnI dos !nmnIhos, dos Ins, dos ToofIIos, dos Anforns o dn Q!ISTO COIMI!. ConfrIburnm, orfnnfo, n Iongo rnzo, nrn n nrrnncndn osocfncuInr dosfn gorno om fnco do ndormocImonfo go- rnI do ns o nrn n crIno, n nrfIr do fnIs nnos, dos doIs novos nrfIdos oIfIcos do nnornmn nncIonnI: o !o- ubIIcnno oquono-burguos o o SocIn- IIsfn oorrIo. ! "# $ %&'()% + ,'-.# )% /%0 12$ ) !"#! I donfro dosfo rocosso ovoIufIvo quo surgo n chnmndn gorno do ?0, numoroso gruo do jovons InfoIocfunIs n quom so fIcnr n dovor o roInm- nguonr subIfo o osfrondoso quo foz osfromocor (no muIfo mnIs do quo Isso) n cnImnrIn dns osfrufurns orfu- guosns. I odo dIzor-so quo n oIo- mIcn dn Quosfo CoImbr consfIfuIu n rImoIrn nrfIcIno coIocfIvn dnIguns dosfos rnnzos, quo mnIs fnrdo Iro junfnr-so nn fnmosn gorno o no com- bnfo InfrnnsIgonfo oIns corronfos ro- grossIsfns, dn oocn. o cnbo nquI oxInnnr, mosmo n frnos gornIs quo fosso, fodn n osfrufurn monfnI o Idoo- IogIcn do cndn um dos IInros dosfn vnngunrdn. obrunr-nos-omos nonns brovomonfo sobro ns duns rIncInIs orsonngons do confIIfo coImbro Anforo do QuonfnI o ToofIIo Irngn. Tnmbom no quo rosoIfn concrofnmon- fo n oIomIcn, o ImossvoI, or rn- zos do osno, dnr um nnnhndo go- rnI dos foxfos dos numorosos Inforvo- nIonfos, o quo sorIn fnIvoz do Inforosso gornI. o vIr orom dn grnndo ro- juzo, umn voz quo fnIs foxfos osfo sondo comIIndos o ubIIcndos o so orfoIfnmonfo ncossvoIs. Os ordoIros rogonorndoros hnvInm, como j nssInnImos nfrs, frnzIdo n fIcfcIn cnImnrIn n IorfugnI. ossn nI - furn n IIfornfurn onvorodn oIo cuIfo dns fufIIIdndos, osvnzInmonfo do con- foudo, numn buscn consfnnfo o oxcIu- sIvn do fcII o do burIIndo. fronfo dosfn sIncronIzno oIfIco-IIforrIn, onconfrn-so AnfonIo IoIIcInno do Cns- fIIho, nfrInrcn dns nossns Iofrns o so- nhor ofIcInI dn cuIfurn orfuguosn.. o formno cIssIcn, ofnndo or um noo-cInssIcIsmo om oosIo nrcInI no romnnfIsmo dn oocn, vnI crInr om forno doIo umn oscoIn oorfunIsfn o rnsfojnnfo do nduIndoros, om Iouvn- mInhns ormnnonfos no mosfro, onvoI- vIdos om roungons fcoIs do onco- mIos o InsfIfuI-so nssIm nquIIo quo so nssou n donomInnr or oscoIn do oIogIo mufuo. Orn sucodo quo, onqunnfo osfn n- rnIIznno IdooIogIcn so osfondo, nrfo dn cnmndn unIvorsIfrIn do CoImbrn so ngIgnnfn no Inforosso com quo ro- curn rnsgnr os osfroIfos horIzonfos dn cuIfurn nncIonnI o nn rocoo onfu- sIsfIcn no onsnmonfo do nIom-fron- foIrns. CoImbrn fIcn IIgndn n rodo ou- rooIn dos cnmInhos do forro om l864. Isfo fncfo InfIuI docIsIvnmonfo no con- fncfo odIforInI quo os osfudnnfos or- fuguosos vo for com n fIIosofIn ou- rooIn nnsconfo. IoIn Isfno VoIhn nssnm ngorn n onfrnr o romnnfIsmo socInI do Vfor Hugo (bnndoIrn IIfor- rIn dn gorno do ?0), n oosIn do !n - mnrfIno, o osIfIvIsmo do Comfo, o socInIIsmo do Iroudhon, o IdonIIsmo dInIocfIco do HogoI. AssIm so fornm crInndo om Iorfu- gnI duns concoos nrfsfIcns o Idoo- IogIcns dIvorsns (om formos gornIs, como o obvIo) quo mnIs fnrdo ou mnIs codo forInm do vIr n onfrochocnr-sfo. I n odrn do foquo foI n Quosfo CoImbr. um Indo, n oscoIn do CoIm- brn (como os ndvorsrIos nssnrnm n donomInnr os jovons osfudnnfos) com n sun roocuno ncfunnfo do ncom- nnhnr n mnrchn dn hIsforIn, o doson- roInr dos nconfocImonfos mundInIs, ns novns corronfos do onsnmonfo. o oufro, n oscoIn conformIsfn, roforIcn, somI-ofIcInIIzndn o rIdIcuInmonfo ro- fonsIosn dos CnsfIIhos o comnnhIn. Os InfoIocfunIs do CoImbrn vom n sor, orfnnfo, os roInIcIndoros do con- foxfo IdooIogIco dn frusfrndn gorn- o do l852. o onfro fodos oIos, Iogo so dosfncnm duns fIgurns: Anforo do QuonfnI o ToofIIo Irngn. O rImoIro, quo nroco sor no fomo n cnbon mnIs nvnnndn do gruo, InIcIn-so no roudhonInnIsmo no mosmo fomo quo nrondo n dInIocfIcn IdonIIsfn hogoIIn- nn. Irofundnmonfo InfIuoncIndo oIos nconfocImonfos do sou fomo (ox.os Iufn dn IoIonIn oIn IndoondoncIn om fnco dn !ussIn cznrIsfn, n IfIIn rovo- IucIonrIn do CnrIbnIdI, of c) , Ir Iufnr docIdIdnmonfo, no Indo do Joso Ion- fnnn o InfnIhn !oIs, oIn crIno do InrfIdo SocInIIsfn Iorfuguos, fncfo quo so vom n concrofIznr om l8?5. ToofIIo Irngn onfroncn dIrocfnmonfo no osI- fIvIsmo do Comfo, susfonfcuIo Idoo- IogIco do roubIIcnnIsmo oquono-bur- guos, o dooIs do nbnndonnr o cnmo socInIIsfn om fnco dn fcfIcn nbsfon- cIonIsfn dosfo uIfImo, Innn-so ncfIvn- monfo nn sondn do InrfIdo !oubII- cnno nfo n vIforIn dofInIfIvn do l9l0. !"#! I o rnsfIIho surgIu. !mn cnrfn do AnfonIo IoIIcInno do CnsfIIho no odI- for AnfonIo MnrIn IoroIrn, om o^fcIo no Ioomn dn MocIdndo do IInhoIro Chngns (um dos uIIos do CnsfIIho) o om quo o voIho oscrIfor crIfIcnvn Iovomonfo n chnmndn oscoIn do CoIm- brn, rovocou rososfn ImodInfn o I n- fomosfuosn do Anforo com o foIhofo Iom Sonso o Iom Cosfo. A roforo o oofn dns Odos Modornns fromon- do IIboIo confrn n oscoIn do oIogIo mufuo: O que ee o/oco no eecolo Je Coin- Iro no e uno opinio li/errio nenoe protoJo, uno concepo poe/ico noie !"#$%&$'( $( -./3 452 !" o s n f I o " ! n I v o r s I d n d o !"#$%&$'()*# ,( -./ 012.3 dndo dovo sor, Iongo dns qunI s so osfnr orfo dumn ronI I dndo mI f o- IogIcn, nssI nnI ndn or nI guns odI - fcIos, o vnI orI zndn oI n consI dorn- o rngmfIcn do c o n d u z I r n u m cnnudo, quo or sun voz o condIo sIno qun non nr n corfns osIos nn IrnmIdo socI nI . !" $"%$&'(" )*&* " !'+',-.'/ II c n r I n f runcndn n consfruo dosfo dovor sor, so f nI fnsso um r- I do bnInno do quo sor ro- cIoso nI f ornr nn !nI vorsI dndo nc- f unI nr n quo oI n ossn osfnr om condIos do roonchor os objoc- f I vos nnfos nonfndos. A bnso do rocrufnmonfo dos ncfunI s osfudnnfos o nr f I f I c I nI - monfo I I mI f ndn oIo condI cI onnI I s- mo socIo-oconomIco, om vI rf udo do qunI ns cnmndns socInIs mnI s o- bros osfo nn qunso fofnI I dndo nf nsfndns. Or n, n hnvor rosfrIos, oIns so so j usf I f I c nm n nr f I r dns nfIdos ossonIs, quo no nf r n- vos dn ovonfunI osso do moIos do f orf unn. !mn !nI vorsI dndo f ochn- dn o nIgo do dofoIfuoso n nnsconn, umn doInIdno dos rocursos hu- mnnos do ns, nn modI dn om quo so nf nsf nm grnndos cnmndns so- cI nI s dn ossIbIIIdndo do f r uf I f I c n- r om I nfoI ocfunI monfo. I sor cnso nr n I ombrnr Cnr r of f , quo j usf n- monfo nf I rmou quo nonhumn coI - sn odo sor nncI onnI so no o o- uInr. I quo ofocfI vnmonfo sor dIfcII quo umn !nI vorsI dndo f o- chndn ossn or qunI quor modo sor consI dorndn ouI nr. !ocrufnmonfo om novos moI - dos, o fnmbom urgonfo quo nr n os rofossoros soj n osfnboIocIdo, osfnndo dosdo Iogo nbsoI ufnmonfo roscrI fo, como nnncronI smo dos mnI oros, n dIscrImInno or mo- fI vos oxfrn-unIvorsIfrIos. I f n I - voz v mosmo sondo fomo do so nbnndonnr o ncf unI sI sfomn do gr n- duno, nufonfIcn oxcrosconcIn no cnmo doconfo do nnncronIco sI s- f omn do oxnmos. uns fondoncIns so dovI nm I mor nosfo nmbI fo: condIos do romunorno o f r n - bnI ho, ormI f I ndo nos rofossoros vI vor dn o nr n n !nI vor sI dndo; nIforno dn fonnI I dndo I mobI I I sf n do coro doconfo, fornnndo-so n osIo do rofossor, no I ugnr do f odn n vI dn, mns I ugnr orI odI - cnmonfo dI sufndo o ocundo oIo moI hor. Os nudIforIos uI frnnssnndo n confonn fom do sor bnnIdos, o mos- f ro com monos nIunos, nr n so odor nroxI mnr dos sous robI o- mns, dI f I cuI dndos o nnsoIos, n os- coI n mnI s roxImn dn vI dn. Con- dIos do f rnbnI ho quo no odom sor nonns I nfornns, dovondo, no confrrIo, onvoI vor umn f oI n do I nsfI fufos nuxI I I nros o comI omon- fnros, dosfI nndos n sorom ns cor- ronfos do frnnsmIsso onfro n os- coI n o n vI dn, fornnndo n !nI vo r s I - dndo mnI s ufII no I nsorI r- so nn rfIcn nfrnvos doIos, I modI ndo- n do crIsfnIIzno no ormI f I r- I ho um consfnnfo nuscuI f nr dn ronI I dndo cI rcundnnfo. A o s rofossoros comofI rI n umn ronovno consfnnfo dos ro- grnmns, u m gI gnnfosco osforo do mudnnn do rorIo osfIIo do onsI - no. Aos osfudnnfos o rndI cnI nI fo- r n r do hbIfo modorronfo dn mns- fIgno com vI s f n no oxnmo. o rosonfo gI obnI monfo I nn- coIfvoI fodns ns fondoncIns vI vI - f I cndorns dovom sor nrovoI fndns, oIs do corfo modo oIns so j o f uf uro, ou no monos o nnuncIo do f uf uro. n n ImorfnncIn quo ns A A I I fom nn !nI vorsI dndo. O dI - nnmI smo o o I nconf ormI smo quo nns mnI s ndvorsns condIos fom oxorcIdo, crodoncInm-nns sogurn- monfo como somonfo ondo so doso- nhn j n !nI vorsI dndo do f uf uro. Is s n !nI vorsI dndo quo o rosonfo roo o oxIgo nn I I ngungom I m- ornf I vn dn ronI I dndo oconomIcn- -socI nI . ! m n novn vI dn om gosfn- o n nr f I r dn ronovno do quo oxIsfo. !mn rosonsnbI I I dndo I nn- IIonvoI roousn sobro nIunos o rofossoros, u m dosnfIo quo o so- cuIo X X o o osfndo do dosonvoI vI - monfo do nosso ns conj unfn- monfo Innnrnm j . I o quo o mundo do hoj o oxIgo no o um oscoI do osocInIIsfns domI nnndo osfo ou nquoIo rnmo dn focnIcn, mns um oscoI do osocIn- I I sfns humnnI zndos, nfrnvos dum onrnI znmonfo nos robIomns do ns o do mundo, dumn vIso nm- I n o cooronfo do momonfo hIsfo- rI co ncf unI , numn nI nvrn, oso- cI nI I sfns cuIfos. !mn vI s f n do oIhos sobro os uIfImos l00 nnos do vI dn cuI f urnI orfuguosn, bom oI ucI dnfI vnmonfo mosfrnr qunnfo n mnrgom dn !nI vorsI dndo o quo do mnI s mnr - cnnfo houvo, so nssou. Or n, mnI s codo ou mnI s fnrdo, h-do sor os- cnndnIo quo n !nI vorsI dndo so nI hoI n dn CuI f ur n, nssI m como o f ncfo do n no I ncorornr nnf u- rnI monfo. Qunnfo monos dosonvoIvIdo f or o ns, mnI s rIorIfrIo o o ro- bI omn do onsI no; no so f r nf n oIs dum onfo do vI sf n como qunI quor oufro o quo nquI so oxondo, mns do dI scuf I r umn quosfo do g r I - fnnfo urgoncIn, dumn dososorndn urgoncIn, quo no so odo I I udI r mnI s. Corfnmonfo, so nocossIdndos nnnIfIcns o oxosI fI vns odom I o- vnr n consI dornr o robI omn dn !nI vorsI dndo como nquI f I z. Ou- f ros o rocodom som cuj n soIuo o quo nquI so oquncIonou no o- dor sor comI ofnmonfo rosoI vI do. &01 %2345264 ! " # $ % & ' ) $ * % & ! + !"#$%&$'()*# ,( 012. 453 78 2 9:5;0<=2> ? +:512 <2=052@ A0: 61B9252BB: 9:5;0<=2B B4C5: 4 B1;<1D1E2F =1G4 E4<H0<=4 6: 2E4<=:E13:<=4B 62 G4BF B2 615:EIJ48 K394BB1C1@1=264 9:@4 =:394 D2I4F=: 032 6:5526:152 9:5;0<=2> " :9L@4;4 62 ME51B:N =540O: 2B 951BP:BQ 2B :O90@BP:B : 4 :<E:5523:<=4 62 B:6: 62 *BB4E12IJ4 *E26R31E28 S0: 9:<B2B 6: =064 1B=4T &:B94B=2> ? U:0 231;4Q <J4 D2@ =2 A0:3 V4H: <4B E:<B05: 2 1395:G16W<E12 62 <4BB2 206XE12Q 4 325=L514 62 <4BB2 2E=02IJ4 : 2=R 2 2<=:E192IJ4 62 @ 0=2 A0: B: =52G408 !2 E5L=1E2 24B 3:14B A0: B: 0=1@1Y2523Q B4C:FB: Z E5L=1E2 DXF E1@ 64 34G13:<=4 2E26R31E4 :3 B18 / 2 F C4523 :3 :554 =464B A02<=4B 2BB13 9:<B23Q : V4H: B: 6J4 24 DXE1@ :BA0:E1F 3:<=4 6: A0: 2 615:EIJ4 B:395: B: 294140 :3 @25;4 34G13:<=4 6: 32BB2B :B=062<=1BQ A0: =1G:523 4B B:0B 34F 3:<=4B 32145:B <2 5:2@1Y2IJ4 64 M[8\ '<E4<=54 %2E14<2@ 6: 'B=062<=:BNQ <2 32<1D:B=2IJ4 D5:<=: Z ]1C@14=:E2 : 24 U1<1B=54 62 '60E2IJ4 %2E14<2@Q <2B 32<1D:B=2IP:B D5:<=: Z &:1=4512Q <2 325F EV2 B4C5: 4 ^4G:5<4 $1 G1 @ Q <2 4E092IJ4 :<=51<EV:15262 62 B:6: 62 *BB4E12IJ4Q <4B )@:<X514B 6: +2<=2 $50Y :Q D1 <2@ F 3:<=:Q <2 5:=43262 62B 1<B=2@2IP:B *E26R31E2B8 8 _ E2B4 9252 61Y:5 A0:Q B: 2 *E26:F 31 2 <J4 =1G:BB: E43:=164 :554B :G1=2512 2 B0B9:<BJ4 62 B02 !15:EIJ4 : 4 :<E:552F 3:<=4 62 B:6: 62 *BB4E12IJ4 *E26RF 31E28 KB=4 3:B34 VX A0:3 V4H: E43:<=: : :O:39@1D1A0: E434 6:B2B=5: 6: 1<=52<F B1;W<E12B8 25 !" $%& '' $( )(*(+,-" $( './01 &2 -(34,5%6&2 (789" (:%28(78(2 (+ ;"% +,-& 6-%&-&+ " ;"72(5<" $( =(34,5%6&2> ?-(@ 2%$%A B 2A& C"-+&D9" & &22%7&8A-& $" E?F;GH ) I F J K L F ) I I FMK F!NFO 1 &%7$& (+ P%Q"-1 RA( $(C%7( ,(+ 79" 2S & "-QT7%6& 6"+" " 6"+3"-8&+(78" RA( " S-Q9" -(6U+@6-%&$" P% -% & & 8(- 7" CA8A-"> V (:(+35&- (+ 5W7QA& ,X-,&-& 8(+ " 2(QA%78( 8(:8"Y EF2 -(34,5%6&2 $( ;"%+,-&1 A7%$&2 &" 2(-P%D" $& 3-&:( ( 7& $(C(2& $"2 2(A2 %78(-(22(2 6"+A72 ( $"2 $& F6 &@ $(+%& (+ Q(-&5 -(2"5P(+ &6"-$&- 7" 2(QA%78(Y ' Z [ 6-%&$" " ;"72(5<" $&2 =(34@ ,5%6&2> \ Z ]&*(+ 3&-8( $(5( (+ %QA&5$&$( $( $%-(%8"2 ( $(P(-(2 8"$&2 &2 -(34,5%@ 6&2 $( ;"%+,-&> ^ Z F 3-(2%$_76%& $" ;"72(5<" 6&,( B +&%2 &78%Q& $&2 -(34,5%6&2 RA( & (:(-6(-X &8-&PU2 $( RA&5RA(- $"2 2(A2 +(+,-"2` & -(3-(2(78&D9" $&2 "A8-&2 -(34,5%6&2 2(-X C(%8& $& +(2+& C"-+&> / Z F2 $(6%2a(2 $" ;"72(5<" 8"+&@ $&2 (+ -(A7%a(2 & (C(68A&- &58(-7&$&@ +(78( (+ 6&$& A+& $&2 -(34,5%6&21 7S+%6& $" (28A$&78( 7"2 $%P(-2"2 3(@ -W"$"21 -(5&6%"7&7$"@& 6"+ & 2%8A&D9" &6&$U+%6& Q(-&5 ( 6"+ &2 +($%$&2 8"@ +&$&2 3(5" ; = > 6&3&*(2 $( %78(Q-&- "2 %+3A52"2 RA( 8&%2 2%8A&Da(2 7(6(22&@ -%&+(78( 6-%&P&+> !(28( ,-(P( &3"78&+(78" %+3"22WP(5 2(-%& C&*(- 8&5 (28A$"> FQ"- & RA( 6"+@ 35(8& \V &7"21 &3(7&2 Q"28&-W&+"2 $( +"28-&- &5QA+&2 $&2 +($%$&2 8"+&$&2 3(5" ; = > 7"2 2(A2 3-%+(%-"2 &7"2 $( (:%28_76%&` &8-&PU2 $(5&2 -(22&58&-X 7&@ 8A-&5+(78( " 2(A 3&3(5 -(5(P&78( 3&-& & P%$& $&2 -(34,5%6&2> [ 8&78" +&%2 %+3"-8&78( (28& C&6(8& $" ; = > RA&78" U 6(-8" RA(1 2(+ A+ 74+(-" 2AC%6%(78( $(5&21 2(+ A+& A7%9" 6"+35(8& (78-( "2 2(A2 (5(+(78"21 %+3"22WP(5 2(-%& B2 -(34,5%6&2 3&22&-(+ & 8(-1 $(78-" $& P%$& &22"6%&8%P& $( ;"%+,-&1 " 3&3(5 RA( <"b( 8"$"2 "2 (28A$&78(2 5<( -(6"@ 7<(6(+> ZOEZ !"2 3-%+(%-"2 &7"2 RA( 2( 2(QA%-&+ B 2A& 6-%&D9"1 " ; = > 8(P( $( E5A8&-O 3&-& -(2"cP(- PX-%&2 RA(28a(2 $( T+@ ,%8" %78(-7"> I+ 3-%+(%-" 5AQ&- (-& 7(6(22X-%" $%28%7QA%- 3-&:%28%6&+(78( " 6"78-%,A8" $&$" 3(5" ; = > 3&-& A+& +&%"- A7%9" (78-( "2 (5(+(78"2 RA( 6"728%8AW&+ &2 $%P(-2&2 -(34,5%6&2> )(2@ $( " 3-%+(%-" +"+(78" 2( 3-"+"P(+ -(&5%*&Da(2 6"+ (28( C % +> G"$"2 6"+3-(@ (7$(+"2 & %+3"-8T76%& $( 8&5 ",b(68%P"> % ZOEZd e(b&+"2 &Q"-& &5QA+&2 +($%$&2 6"76-(8&2 8"+&$&2 3(5" ; = > 7"2 3-% +(% @ -"2 6%76" &7"2 3&-& &8%7Q%- "2 ",b(68%@ P"2 &6%+& 6%8&$"2Y ' Z ?&-& (265&-(6(- & "3%7%9" Q(-&5 2",-( &2 -(34,5%6&2Y &f ;"7P%$&7$" "2 b"-7&%2 & 8"+&- 3&-8( 7&2 $%P(-2&2 -(&5%*&Da(21 6"+" & $& 6(%& 6"+(+"-&8%P& $" &7%P(-2X-%" $" ; = > (+ '' $( )(*(+,-" $( '.g'1 (+ RA( (28%P(-&+ 3-(2(78(2 -(3-(2(7@ 8&78(2 $"2 b"-7&%2 E?-%+(%-" $( h&@ 7(%-"O1 E)%X-%" ?"3A5&-O1 Ei-%"2&O ( Ee%& M&8%7&O> ,f )%PA5Q&7$" &+35&+(78( 7& % +@ 3-(72& &2 -(&5%*&Da(2 $( 6&-X68(- &6&@ $U+%6" 3"- (5( 3-"+"P%$&21 6"+" 3"- (:(+35" &2 EG"+&$& $& i&28%5<&O ( &2 E](28&2 $" i&$&5"O1 (+ \g $( !"P+,-" $( '.g\> !" $% &'(" )( *('"+,-( )+ .+/01,234" 2_@5"@9" 3"- +&%"-%&1 6"+ P"8" $( $(@ 2(+3&8( 3&-& " 3-(2%$(78( $& -(A7%9"1 RA( 2(-X " -(3-(2(78&78( $& -(34,5%6& "7$( (5& 2( C%*(-> g Z I22&2 $(6%2a(2 29" ",-%Q&8S-%&2 3&-& 8"$&2 &2 -(34,5%6&2 %QA&5+(78(1 +&2 79" 3"$(+ P(-2&- 2",-( &22A78"2 $( "-$(+ %78(-7& 2&5P" RA&7$" C"- (+ $(C(2& $& 3-&:(> H 3-(2(78( $%35"+& (78-&-X (+ P%Q"- &" 8"RA( +&8A8%7" $& 6&,-( $" $%& '' $( )(*(+,-" $( './0 ( 2(-X C(%8" (+ $"%2 (:(+35&-(2 A+ 7& 5W7QA& "C%6%&5 ( "A8-" (+ 5W7QA& ,X-,&-&O> F22%7&+f jklF)Hm i F ; H =km@ GI@ ?F=GF ? F l H ) I nK !om ? F M F ;K H ) F M H p ; p = F hFmGq ZOEZ H RA( +&%2 7"2 6<"6& 3(-&78( (28( $"6A+(78" U P(-%C%6&-+"2 RA(1 (+ './01 &3(7&2 <&P% & 2(%2 -(34,5%6&2> IC (68% P&@ +(78(1 2( 7"2 5(+,-&-+"2 RA( <"b( (:%28(+ \^ -(34,5%6&2 (+ ;"% +,-& ( RA( <X 6(-6& $( A+ 2U6A5"1 $&2 +&%2 $%P(-2&2 +&7(%-&21 "AP%+"2 C&5&- $(28( QU7(-" $( 6&2&2 $( (28A$&78(21 $%C%6%5@ +(78( 6"+3-((7$(+"2 RA( (5&2 C"22(+ (+ 89" -($A*%$" 74+(-" 7(22& $&8&> ?"- "A8-" 5&$"1 & 3&-8% - $( './0 +&78_+@2( 8"$&2 &2 -(34,5%6&2 (:%28(7@ 8(2 (789" r(:6(3D9" 3&-& & EhX28XOf ( &2 RA( 2( 6-% &-&+ 3"28(-%"-+(78( r(:@ 6(3D9" 3&-& & EM&-Q&@ "@ H22"Of> I + RA( +($%$& & 6-%&D9" $" ;> => P(%" 6"78-%,A%- 3&-& A+& +&%"- (28&@ ,%5%*&D9" $(28(2 &Q-A3&+(78"2 (28A$&7@ 8%2s m(-%& 7(6(22X-%"1 3&-& -(23"7$(- 6&@ ,&5+(78( & (28& %78(--"Q&D9"1 C&*(- A+ (28A$" &3-"CA7$&$" $& 2%8A&D9" (6"@ A+& -(34,5%6& $( RA&5RA(- 6&2& $( (2@ 8A$&78(21 +(2+" &A8"Q(-%$& "A &A8S@ 7"+&> I22& $%28%7D9" 3&22"A & 2(- C(%8& 3-(6%2&+(78( 6"+ ,&2( 7& 2A& 3"22%,%@ 5%$&$( $( 2A,2%28_76%& CA8A-&> ?&- & RA( A+& 6&2& $( (28A$&78(2 3"22& 3&22&- & -(34,5%6&1 U 7(6(22X-%" &Q"-& 3-"P&- 3(-&78( " ; = > RA( 79" U A+ &Q-A3&@ +(78" (CU+(-" RA( +&%2 8&-$( "A +&%2 6($" $(2&3&-(6(-X> ]"% A+& +($%$& 6"7@ 6-(8& RA( 8(P( 6"+" 6"72(RA_76%& A+& +&%"- (28&,%5%$&$( 7" 74+(-" $( -(@ 34,5%6&2> ?"- "A8-" 5&$"1 +(-6_ $( PX-%&2 6%-@ 6A728T76%&2 &6A+A5&$&2 $A-&78( +A%8"2 &7"21 & "3%7%9" Q(-&5 2",-( &2 -(34,5%@ 6&2 (-& (:8-(+&+(78( $(2C&P"-XP(5> F -(34,5%6& (-& " E&78-"O1 " 6(78-" $( 8"$&2 &2 ,"U+%&2 ( %76&3&6%$&$(2 (2@ 8A$&78%2> ?&- & 5X % &+ "2 %7$%PW$A"2 RA(1 79" RA(-(7$" C"-+&-@2(1 3-"6A-&P&+ 3&22&- &5(Q-(+(78( "2 &7"2 $( bAP(7@ 8A$(> I- & 3"-8&78" A+ 6(78-" $( 3(-@ P(-29" +"-&5 ( %78(5(68A&5> p- Q% & &22%+ 6"+,&8(- 8&%2 "3%7%a(21 $%*(- ( 3-"P&- RA( A+& -(34,5%6& 79" (-& 7&$& $%22"1 +"28-&- & 8"$& & Q(78( " RA( (5& (-& 7& P(-$&$(> I28( 6"+@ ,&8( 8-&P&$" 3(5" ; = > $(2$( & CA7$&@ D9"1 +&%2 8&-$( "A +&%2 6($" 6"+(D&-%& & $&- "2 2(A2 C-A8"2> H2 (28A$&78(21 $(P%$&+(78( (265&-(6%$"21 3-%76%3%&-&+ $(+&7$&- (+ +&%"- 74+(-" &2 -(34@ ,5%6&21 $(2(b&7$" C&*(- 3&-8(2 $(28&2 6&2&2 Q(7A%7&+(78( (28A$&78%21 RA( 2( 6-% &-&+ ( (P"5AW-&+ 7&8A-&5+(78( 2(+ %78(-C(-_76%&2 (28-&7<&2 7(+ +(2+" 3&@ 8(-7&5%28&2> F22% + C&6%5+(78( 6"+3-((7$(+"2 RA( & &6D9" $" ; = > 8(7<& 6"78-%,AW$" 79" 2S 3&-& RA( 7&2 -(34,5%6&2 (:%28(78(2 79" C&58&22(+ -(34,5%6"21 +&2 8&+,U+ 3&-& RA( 7"P&2 -(34,5%6&2 2( 6-%&22(+> HA8-" &23(68" RA( %78(-(22& C"6&- U 6f F3-(6%&7$" &-8%Q"2 3A,5%6&$"2 7& %+3-(72& &8(78S-%"2 $" ,"+ 7"+( $&2 -(34,5%6&21 6"+" 2A6($(A & '0 $( !"P(+,-" $( '.g\ 6"+ A+ &-8%Q" $( EH ?-%+(%-" $( h&7(%-"O1 "A -(3A$%&7$" &C%-+&Da(2 +(7"2 $%Q7&2 6"+" &2 3-"@ C(-%$&2 7& %728&5&D9" 2"7"-& $" M"-(8" (+ '.g'> $f ?A,5%6&7$"1 (+ !"P(+,-" $( '.g\1 " 3-%+(%-" b"-7&5 %78(%-&+(78( $&2 -(34,5%6&2Y EH i&$&5"O> \ Z ?&-& %78(72%C%6&- & A7%9" (78-( &2 -(34,5%6&2Y &f ?-"+"P(7$" 6&+3("7&8"2 $(2@ 3"-8%P"2 $( $%P(-2&2 +"$&5%$&$(21 6"+ (23(6%&5 -(&56( 3&-& " P"5(%,"5> ,f ;"+(+"-&7$" $%P(-2"2 &6"78(6%@ +(78"2 6"+" " &7%P(-2X-%" $" ; = > (+ )(*(+,-" $( '.g'> 6f =(&5%*&7$" -(A7%a(2 $( 6"7PWP%" 6"+" " +&QA28" RA( 8(P( 5 AQ&- & \\ $( !"P(+,-" $( '.g'1 "A " E;"7Q-(22" $& ;&28&7<&O (+ \/ $( !"P(+,-" $( '.g^> $f ]&*(7$" 3&22(%"2 6"+A72 6"+" " 3-"Q-&+&$" (+ !"P(+,-" $( '.g^ & e%2(A> ZOEZ I% 2 A+ ,-(P( &3"78&+(78" 2",-( " RA( C"-&+1 7&2 2A&2 5%7<&2 Q(-&%21 "2 3-%+(%-"2 6%76" &7"2 $" ;=> > m",-( "2 2(A2 P%78( &7"2 +A%8" +&%2 <X & $%*(-Y 79" 2S 7" T+,%8" %78(-7" &2 2A&2 &+,%@ Da(2 29" +A%8" +&%"-(21 6"+" 8&+,U+ & 2A& 3&-8%6%3&D9" 7& P% $& &6&$U+%6& 2( 8"-7& +A%8" +&%2 %+3"-8&78(> m(-%& 48%5 C&*(- " 2(A (28A$" 6"+35(8"> > > F $&8& RA( 2( &3-":%+&1 '' $( )(@ *(+,-"1 8(+ &22%+ A+ (23(6%&5 2%Q7%@ C%6&$" &6&$U+%6"> ?-(3&-(+"@7"21 3"%21 3&-& & 6(5(,-&- 6"7$%Q7&+(78(> )[;KH m Hpm F !" o s n f I o " ! n I v o r s I d n d o !"#$%&$'()*# ,( -./ 012.3 dndo dovo sor, Iongo dns qunI s so osfnr orfo dumn ronI I dndo mI f o- IogIcn, nssI nnI ndn or nI guns odI - fcIos, o vnI orI zndn oI n consI dorn- o rngmfIcn do c o n d u z I r n u m cnnudo, quo or sun voz o condIo sIno qun non nr n corfns osIos nn IrnmIdo socI nI . !" $"%$&'(" )*&* " !'+',-.'/ II c n r I n f runcndn n consfruo dosfo dovor sor, so f nI fnsso um r- I do bnInno do quo sor ro- cIoso nI f ornr nn !nI vorsI dndo nc- f unI nr n quo oI n ossn osfnr om condIos do roonchor os objoc- f I vos nnfos nonfndos. A bnso do rocrufnmonfo dos ncfunI s osfudnnfos o nr f I f I c I nI - monfo I I mI f ndn oIo condI cI onnI I s- mo socIo-oconomIco, om vI rf udo do qunI ns cnmndns socInIs mnI s o- bros osfo nn qunso fofnI I dndo nf nsfndns. Or n, n hnvor rosfrIos, oIns so so j usf I f I c nm n nr f I r dns nfIdos ossonIs, quo no nf r n- vos dn ovonfunI osso do moIos do f orf unn. !mn !nI vorsI dndo f ochn- dn o nIgo do dofoIfuoso n nnsconn, umn doInIdno dos rocursos hu- mnnos do ns, nn modI dn om quo so nf nsf nm grnndos cnmndns so- cI nI s dn ossIbIIIdndo do f r uf I f I c n- r om I nfoI ocfunI monfo. I sor cnso nr n I ombrnr Cnr r of f , quo j usf n- monfo nf I rmou quo nonhumn coI - sn odo sor nncI onnI so no o o- uInr. I quo ofocfI vnmonfo sor dIfcII quo umn !nI vorsI dndo f o- chndn ossn or qunI quor modo sor consI dorndn ouI nr. !ocrufnmonfo om novos moI - dos, o fnmbom urgonfo quo nr n os rofossoros soj n osfnboIocIdo, osfnndo dosdo Iogo nbsoI ufnmonfo roscrI fo, como nnncronI smo dos mnI oros, n dIscrImInno or mo- fI vos oxfrn-unIvorsIfrIos. I f n I - voz v mosmo sondo fomo do so nbnndonnr o ncf unI sI sfomn do gr n- duno, nufonfIcn oxcrosconcIn no cnmo doconfo do nnncronIco sI s- f omn do oxnmos. uns fondoncIns so dovI nm I mor nosfo nmbI fo: condIos do romunorno o f r n - bnI ho, ormI f I ndo nos rofossoros vI vor dn o nr n n !nI vor sI dndo; nIforno dn fonnI I dndo I mobI I I sf n do coro doconfo, fornnndo-so n osIo do rofossor, no I ugnr do f odn n vI dn, mns I ugnr orI odI - cnmonfo dI sufndo o ocundo oIo moI hor. Os nudIforIos uI frnnssnndo n confonn fom do sor bnnIdos, o mos- f ro com monos nIunos, nr n so odor nroxI mnr dos sous robI o- mns, dI f I cuI dndos o nnsoIos, n os- coI n mnI s roxImn dn vI dn. Con- dIos do f rnbnI ho quo no odom sor nonns I nfornns, dovondo, no confrrIo, onvoI vor umn f oI n do I nsfI fufos nuxI I I nros o comI omon- fnros, dosfI nndos n sorom ns cor- ronfos do frnnsmIsso onfro n os- coI n o n vI dn, fornnndo n !nI vo r s I - dndo mnI s ufII no I nsorI r- so nn rfIcn nfrnvos doIos, I modI ndo- n do crIsfnIIzno no ormI f I r- I ho um consfnnfo nuscuI f nr dn ronI I dndo cI rcundnnfo. A o s rofossoros comofI rI n umn ronovno consfnnfo dos ro- grnmns, u m gI gnnfosco osforo do mudnnn do rorIo osfIIo do onsI - no. Aos osfudnnfos o rndI cnI nI fo- r n r do hbIfo modorronfo dn mns- fIgno com vI s f n no oxnmo. o rosonfo gI obnI monfo I nn- coIfvoI fodns ns fondoncIns vI vI - f I cndorns dovom sor nrovoI fndns, oIs do corfo modo oIns so j o f uf uro, ou no monos o nnuncIo do f uf uro. n n ImorfnncIn quo ns A A I I fom nn !nI vorsI dndo. O dI - nnmI smo o o I nconf ormI smo quo nns mnI s ndvorsns condIos fom oxorcIdo, crodoncInm-nns sogurn- monfo como somonfo ondo so doso- nhn j n !nI vorsI dndo do f uf uro. Is s n !nI vorsI dndo quo o rosonfo roo o oxIgo nn I I ngungom I m- ornf I vn dn ronI I dndo oconomIcn- -socI nI . ! m n novn vI dn om gosfn- o n nr f I r dn ronovno do quo oxIsfo. !mn rosonsnbI I I dndo I nn- IIonvoI roousn sobro nIunos o rofossoros, u m dosnfIo quo o so- cuIo X X o o osfndo do dosonvoI vI - monfo do nosso ns conj unfn- monfo Innnrnm j . I o quo o mundo do hoj o oxIgo no o um oscoI do osocInIIsfns domI nnndo osfo ou nquoIo rnmo dn focnIcn, mns um oscoI do osocIn- I I sfns humnnI zndos, nfrnvos dum onrnI znmonfo nos robIomns do ns o do mundo, dumn vIso nm- I n o cooronfo do momonfo hIsfo- rI co ncf unI , numn nI nvrn, oso- cI nI I sfns cuIfos. !mn vI s f n do oIhos sobro os uIfImos l00 nnos do vI dn cuI f urnI orfuguosn, bom oI ucI dnfI vnmonfo mosfrnr qunnfo n mnrgom dn !nI vorsI dndo o quo do mnI s mnr - cnnfo houvo, so nssou. Or n, mnI s codo ou mnI s fnrdo, h-do sor os- cnndnIo quo n !nI vorsI dndo so nI hoI n dn CuI f ur n, nssI m como o f ncfo do n no I ncorornr nnf u- rnI monfo. Qunnfo monos dosonvoIvIdo f or o ns, mnI s rIorIfrIo o o ro- bI omn do onsI no; no so f r nf n oIs dum onfo do vI sf n como qunI quor oufro o quo nquI so oxondo, mns do dI scuf I r umn quosfo do g r I - fnnfo urgoncIn, dumn dososorndn urgoncIn, quo no so odo I I udI r mnI s. Corfnmonfo, so nocossIdndos nnnIfIcns o oxosI fI vns odom I o- vnr n consI dornr o robI omn dn !nI vorsI dndo como nquI f I z. Ou- f ros o rocodom som cuj n soIuo o quo nquI so oquncIonou no o- dor sor comI ofnmonfo rosoI vI do. &01 %2345264 ! " # $ % & ' ) $ * % & ! + !"#$%&$'()*# ,( 012. 453 78 2 9:5;0<=2> ? +:512 <2=052@ A0: 61B9252BB: 9:5;0<=2B B4C5: 4 B1;<1D1E2F =1G4 E4<H0<=4 6: 2E4<=:E13:<=4B 62 G4BF B2 615:EIJ48 K394BB1C1@1=264 9:@4 =:394 D2I4F=: 032 6:5526:152 9:5;0<=2> " :9L@4;4 62 ME51B:N =540O: 2B 951BP:BQ 2B :O90@BP:B : 4 :<E:5523:<=4 62 B:6: 62 *BB4E12IJ4 *E26R31E28 S0: 9:<B2B 6: =064 1B=4T &:B94B=2> ? U:0 231;4Q <J4 D2@ =2 A0:3 V4H: <4B E:<B05: 2 1395:G16W<E12 62 <4BB2 206XE12Q 4 325=L514 62 <4BB2 2E=02IJ4 : 2=R 2 2<=:E192IJ4 62 @ 0=2 A0: B: =52G408 !2 E5L=1E2 24B 3:14B A0: B: 0=1@1Y2523Q B4C:FB: Z E5L=1E2 DXF E1@ 64 34G13:<=4 2E26R31E4 :3 B18 / 2 F C4523 :3 :554 =464B A02<=4B 2BB13 9:<B23Q : V4H: B: 6J4 24 DXE1@ :BA0:E1F 3:<=4 6: A0: 2 615:EIJ4 B:395: B: 294140 :3 @25;4 34G13:<=4 6: 32BB2B :B=062<=1BQ A0: =1G:523 4B B:0B 34F 3:<=4B 32145:B <2 5:2@1Y2IJ4 64 M[8\ '<E4<=54 %2E14<2@ 6: 'B=062<=:BNQ <2 32<1D:B=2IJ4 D5:<=: Z ]1C@14=:E2 : 24 U1<1B=54 62 '60E2IJ4 %2E14<2@Q <2B 32<1D:B=2IP:B D5:<=: Z &:1=4512Q <2 325F EV2 B4C5: 4 ^4G:5<4 $1 G1 @ Q <2 4E092IJ4 :<=51<EV:15262 62 B:6: 62 *BB4E12IJ4Q <4B )@:<X514B 6: +2<=2 $50Y :Q D1 <2@ F 3:<=:Q <2 5:=43262 62B 1<B=2@2IP:B *E26R31E2B8 8 _ E2B4 9252 61Y:5 A0:Q B: 2 *E26:F 31 2 <J4 =1G:BB: E43:=164 :554B :G1=2512 2 B0B9:<BJ4 62 B02 !15:EIJ4 : 4 :<E:552F 3:<=4 62 B:6: 62 *BB4E12IJ4 *E26RF 31E28 KB=4 3:B34 VX A0:3 V4H: E43:<=: : :O:39@1D1A0: E434 6:B2B=5: 6: 1<=52<F B1;W<E12B8 25 ! #$ % & % ' (% # DUAS NOVAS REPBLICAS EM COIMBRA !! #$ %&' ( ) #$ *+,- $ . #$ /$0$1 '$('2 #$ *+,34 562 78(5 #985 #8:85 5(;1 <(=(>8:(0854 >272 78'>25 #$ 0(:?'(84 <8 )2<;8 &8:8)@8 A$)8 52&'$0(0B<>(8 #85 C$AD&)(>85E F62 85 #8:85 #8 =9<#8G624 '$5A$>:(1 087$<:$ #85 C$AD&)(>85 #25 HI J1 HI J1 1 K L M % F $ NI JOP QPF FPO%FE K62 2&5:8<:$ 85 #(=(>9)#8#$5 R9$ #(8 8 #(8 5$ 802)97874 25 <2025 C$AD&)(1 >25 >($<:$5 #25 2&S$>:(025 8 8)>8<G8'4 :2'<8'87 $5585 7$5785 #(=(>9)#8#$5 A'$7(55854 #85 R98(5 #$#9T('87 8 <$1 >$55(#8#$ #8 598 A'$5$<G8E U$'#8#$('87$<:$ (<:$'$558#25 <25 A'2&)$785 #$ 978 %>8#$7( 8 $7 R9$ 5$ (<:$;'874 :B7 A'2>9'8#2 25 5$95 7$71 &'25 '$A8':(' 85 @2'85 #$ $5:9#24 >27 2 $V$'>W>(2 #$ 8>:(0(#8#$5 $7 A'2) #$ <$>$55(#8#$5 #$ >9S 8 2A2':9<(#8#$ 5$ >2<5>($<>(8)(T8'87E J8(5 #985 A'$5$<G854 78(5 #985 0$1 T$5 R9$ 5$ =8T$7 290('4 $7 &95>8 #$ 52)9GX$5 A8'8 25 A'2&)$785 R9$ 0(725 $<='$<:8<#2E U8725 A8558' 8 '$=$'(' 8);9<5 8A2<1 :87$<:25 52&'$ 85 <2085 C$AD&)(>85E C L H P O M I Y % QPF HI J1 HI J1 KLM %F F(:98#8 <8 C98 %<:?<(2 #$ U851 >2<>$)254 *Z1%4 A2559( $7 72#$'<85 (<51 :8)8GX$54 *! R98':254 58)8 #$ >2<0W0(24 [ >8585 #$ &8<@24 58)8 #$ S8<:8'4 >2T(1 <@84 O(&)(2:$>8 $ 97 >80\ $7 2&'85E C L H P O M I Y % NI JOP QPF FPO%F F(:98#8 <8 C98 %<:$'2 #$ ]9$<:8)4 !*-4 $7 (<5:8)8GX$5 '$>$<:$54 A2559( R98':25 (<#(0(#98(5 A8'8 :2#25 25 7$71 &'254 58)8 #$ >2<0W0(24 58) 8 #$ S8<:8'4 ! >8585 #$ &8<@24 >2T(<@8 $ &(&)(2:$>8E L 7 87&85 85 >8585 :B7 5(#2 A'$1 A8'8#25 :$7854 0$'58<#2 A'2&)$7854 <62 8A$<85 8552>(8:(0254 >272 8(<#8 >9):91 '^(5_ A'2A2'>(2<8<#2 855(7 8 :2#25 25 C$AD&)(>25 97 7$)@2' $<R98#'87$<:2 <8 '$8)(#8#$ $7 R9$ 5$ 5(:987E P `O%Q%MPa =$)(>(:8 85 <2085 C$1 AD&)(>854 A'2=$'(<#2 02:25 #$ >2<:(<9(1 #8#$4 $ $5A$'8<#2 A$)8 02T #$ 79(:25 29:'25 $5:9#8<:$5 #$5$S2525 #$ 0$' = ' 91 :(=(>8' 25 5$95 (#$8(5 #$ 89:2;$5:62E MORREU TOMS DA FONSECA _27b5 #8 /2<5$>8 72''$9E /2 ( >27 8 78(5 A'2=9<#8 7b;98 R9$ <2 #(8 *! #$ /$0$'$( '2 '$>$&$725 8 :'(5:$ <2:W>(8E c27$7 W<:$;'24 S95:24 #$ 978 >21 '8;$7 5$7 )(7(:$54 $5AW'(:2 >9):24 $51 >'(:2'4 A2$:8 $ #$=$<52' #85 (#$(85 '$1 A9&)(>8<854 _27b5 #8 /2<5$>8 =2( 97 $V$7A)2 #$ >2$'B<>(84 #$ @2<$5:(#8#$ $ #$ =('7$T8E U2T R9$ <62 5$ >8)808 7$572 R98<1 #2 8 R9$'(87 >8)8'4 02T R9$ $'8 '$51 A$(:8#8 A$)8 598 2&S$>:(0(#8#$ A$)8 598 >9):9'84 A$)2 5$9 872' ^ 0$'#8#$E H'2A8;8<#(5:8 #25 (#$8(5 '$A9&)(>81 <254 #$5$7A$<@29 97 A8A$) #$ #$5:81 R9$ <8 8;(:8#8 >87A8<@8 R9$ 8<:$>$1 #$9 8 A'2>)878G62 #8 C$AD&)(>8d >272 #$A9:8#2 >2(8&2'29 >27 2 <202 '$;(7$4 A8':(>(A8<#2 <8 C$=2'78 #2 L<5(<2 H' ( 1 7b'(2 $ K2'78) E I<5(;<$ $5>'(:2' $ S2'<8)(5:84 #$(V81 1<25 <97$'2585 2&'85 #$ $<:'$ 85 R98(5 #$5:8>8725e `L08<;$)@2 #$ 97 5$7(1 <8'(5:8a4 `F$'7X$5 #8 J2<:8<@8a4 `O8<1 >8''2:8a4 `J$7?'(85 #2 Yb'>$'$a4 `K8 Y208 #25 M$X$5a4 `K2 C$5>8)#2 #$ M29'#$5a $:>E Y27 8 72':$ #$ _27b5 #8 /2<5$>84 25 $5:9#8<:$5 A$'#$7 97 87(;24 97 (<=8:(;b0$) )9:8#2' A2' 97 $<5(<2 7$1 )@2'4 97 #$=$<52' #8 S95:(G8 $ #8 0$'1 #8#$E P =9<$'8)4 '$8)(T8#2 <2 #(8 *[ $7 J2':b;984 =2( 978 78<(=$5:8G62 #2 '$51 A$(:2 $ 8#7('8G62 A$)8 =( ;9'8 #$58A81 '$>(#8E f78 '$A'$5$<:8G62 #2 YE CE4 855(7 >272 <97$'2525 $5:9#8<:$54 $51 :(0$'87 A'$5$<:$5 <8 >$'(7?<(84 :$5:$1 79<@2 #8 $)$08#8 $5:(78 R9$ 7$'$>$ ^ %>8#$7( 8 #$ Y2(7&'8 2 <27$ #$ _27b5 #8 /2<5$>8E CAMPANHA DE SOLIDARIEDADE DO CONSELHO DE REPBLICAS % 0$'#8#$('8 $V:$<562 #8 :'8;g#(8 A'202>8#8 A$)85 (<9<#8GX$5 $7 M(5&28 $ T2<85 0(T(<@854 $ R9$ <8 598 78(2'(8 0( 0( 87 $7 >2<#(GX$5 7(5$'b0$(54 <62 A85529 #$5A$'>$&(#8 6 78(2'(8 #25 $51 :9#8<:$5 A2':9;9$5$5E F$7 7(<(7(T8' 8 (7A2':h<>(8 #2 #$585:'$4 $ &85$8#25 <97 >2<@$>(7$<:2 $V8>:2 #25 =8>:254 85 % % E L L E #$ M(5&28 #$5$<02)0$'87 #$5#$ 85 A'(7$('85 @21 '85 97 :'8&8)@2 $V>$A>(2<8)4 <62 5? <8 '$>2)@8 #$ #2<8:(0254 785 :87&g7 $ A'(<>(A8)7$<:$4 <8 A'$5:8G62 #$ 5$'0(1 G254 S9<:2 #85 A2A9)8GX$5 5(<(5:'8#85E _9'<25 >2<5:(:9W#25 A2' <97$'2525 $51 :9#8<:$54 (7$#(8:87$<:$ 5$ #('(;('87 A8'8 25 )2>8(5 8:(<;(#254 $ 8W )$08'87 8 >8&2 2 A$58#2 :'8&8)@2 #$ )(7A$T8 $ 855(5:B<>(84 $<R98<:2 (<:$<585 >87A81 <@85 #$ 08>(<8G62 $'87 2';8<(T8#85 A$)8 H'?1%552>(8G62 #$ 7$#(>(<8E P Y2<5$)@2 #$ C$AD&)(>85 A2' 5$9 )8#24 <62 =(>29 (<#(=$'$<:$ 8 $5:$5 8>2<1 :$>(7$<:25 e I<(>(29 978 085:8 >87A8<@8 #$ 521 )(#8'($#8#$ R9$ 5$ >2<>'$:(T29 <978 '$1 >2)@8 #$ =9<#25 <25 $5:8&$)$>(7$<:25 #$ $<5(<24 )8'$54 >8585 >27$'>(8(54 $: >4 :$<#215$ 8A9'8#2 >$'>8 #$ !i ZZZjZZ4 2 R9$ A2' 5( 5? 725:'8 R962 &$7 '$>$&(#8 =2(4 $5:8 (<(>(8:(08 #2 Y C E I<:$;'8#85 :87&g7 <8 >87A8<@8 #$ 52)(#8'($#8#$ #2 Y2<5$)@2 #$ C$AD&)(>854 &'(;8#85 #$ $5:9#8<:$5 #$ 7$#(>(<8 #(1 '(;('871 5$ A8'8 M( 5&28 8 = ( 7 #$ >2)81 &2'8'$7 <85 >87A8<@85 #$ 08>(<8G62d 0b'(85 >$<:$<85 #$ A$55285 =2'87 081 >(<8#85 A2' $5:85 &'(;8#854 2 R9$ >271 A'208 8 $=(>(B<>(8 #2 5$9 :'8&8)@2E %5 89:2'(#8#$54 8 R9$7 85 (<(>(8:(1 085 0$'#8#$('87$<:$ '$A'$5$<:8:(085 #8 02<:8#$ #25 $5:9#8<:$5 #$58;'8#874 :8)0$T (<>272#8#85 A$)8 >8A8>(#8#$ '$81 )(T8#2'8 #$72<5:'8#8 A$)2 Y2<5$)@2 #$ C$AD&)(>854 (7$#(8:87$<:$ A95$'87 $7 A'b:(>8 978 5g'($ #$ 7$#(#85 '$A'$51 5(0854 :$<#$<:$5 8 >2<:'8'(8' $ #(7(<9(' 8 8>:98G62 #2 YE CE E f 7 F8'89 #$ &$<$=(>B<>(8 2';8<(1 T8#2 A$)2 Y C E $ R9$ >2<:808 Sb >27 8 >2)8&2'8G62 #25 P';8<(5725 %9:?<2725 k =2( A'2(&(#2d A2' 29:'2 )8#2 R98(5R9$' <2:W>(85 52&'$ 8 >87A8<@8 #$ 52)(#8'($1 #8#$ $'87 5(5:$78:(>87$<:$ >2':8#85 k A$)8 Y27(5562 #$ Y$<59'8E l'8<#$5 >2<:'8'($#8#$5 =2'87 0$<1 >(#854 $ 8A$58' #8 7b 02<:8#$ #$72<51 :'8#8 A$)85 89:2'(#8#$54 97 :'8&8)@2 0b)(#2 =2( 2';8<(T8#2 $ )$08#2 8 >8&2 A2' $5:9#8<:$54 R9$ 78(5 978 0$T 7251 : '8'87 >27 R9$ =('7$T8 #$=$<#$7 85 5985 #$>(5X$54 R98<#2 58&$7 R9$ $)85 562 #(;<85 $ S95:85E 27 ! " # $ % $ & ' $ " VRIAS NOT CI AS ! #$% &'( )*$(&%&+% $' !)',-.% ' ,- /*% .01' +.' $-)-((%,',- ,*( -(&+,'$2 &-(3 - 4 -5' +.' ,'( (+'( 1-'5%6'78-( .'%( 9:5%,'(; <+-. ')*.='$>*+ * (-+ ,-(-$9*59%2 .-$&* =*,- '=1-)%'1 )*.* ' #$% &'( &-. %,* '* -$)*$&1* ,*( %$&-1-((-( ,*( (-+( (?)%*(3 )*$&1%0+%$,* ='1' +.' .'%*1 9'5*1%6'7@* )+5&+1'5 ,* -(&+,'$&-; ! A-% 1' ,* B% 91*3 1-'5%6',' -. C*2 9-.01* D5&%.*3 E (-.-5>'$7' ,' ,* '$* '$&-1%*13 F*% .'%( +.' 9-6 +. GH%&*3 $@* (? =-5 ' (+' *1I'$%6'7@* )*.* &'.2 04. =-5' ')-%&'7@* J+- &-9- =*1 ='1&- ,*( (?)%*(; /-1)' ,- K LLL &M&+5*( F *1'. -H=*(&*(3 NOL LLLPLL ,- 5%91*( 9-$,%,*(3 (@* * 1-(+5&',* 0'(&'$&- -()5'1-)-,*1 ,* J+- F*% ' A-% 1 ' ,* B% 91*; Q- =-$('1.*( J+- * $D.-1* ,- '((*2 )%',*( ,' #$% &'( '+.-$&*+ ,- RLL $* =1%$)M=%* ,- NSKT ='1' .'%( ,- N LLL -. NSKU3 $@* =*,-.*( ,-%H'1 ,- 1-)*$>-)-1 * -$*1.- =1*I1-((* 1-'5%6',*; C* ='((',* ,%' V ,- A-9-1-%1*3 ,-2 )5'1*+2(- 9%*5-$&* %$)G$,%* $' (-,- ,' #$% &'(3 )'+('$,* -$*1.-( =1-W+M6*(; X-6-$'( - ,-6-$'( ,- 5%91*( F *1'. ='(&* ,'( )>'.'( J+- '5 '(&1'1'. 1E2 =%,.-$&-3 '=-('1 ,' =1*$&' - -F%)%-$&- %$&-19-$7@* ,*( 0*.0-%1*(; /*$&')&:.*( )*. '5I+$( .-.01*( ,' ,%1-)7@*3 J+- $*( .'$%F-(&'1'. ' F%1.- ,-)%(@* ,- )*$&%$+'1-. ' ,-(-$2 9*59-1 )',' 9-6 .'%( ' #$% &'(3 ='1' * J+- =-,-. ' 'W+,' ,- &*,*( *( (?)%*( - '.%I*( $'( >*1'( ,%FM)-%( J+- ' /**2 =-1'&%9' '&1'9-(('; NA CANTI NA Y 1 ' +.' >*1' - .-%' J+'$,* -$&1:2 .*( $'( %$(&'5'78-( ')',4.%)'(; ! /'$&% $' -(&'9' -. =5-$' 5 '0*1'2 7@*; ! -$*1.- Z0%)>'[ %'2(- '11'(&'$,* (%$+*(' - 5-$&'.-$&- =-5'( -()','( - ='&'.'1-(; M'.*( ,%(=*(&*( ' *+9%1 '5I+$( )*2 5-I'(3 1-)-0-$,* ,-(&- .*,* .'%( +.' )*$F%1.'7@* ,'J+%5* J+- ='1' $?( -1' W : (*0-W'.-$&- )*$>-)%,*\ ' /'$& % $' $@* ('&%(F'6 '( F%$'5%,',-( ' J+- (- =1*=8-; ! (:&%1' '$&%)5-1%)'5 ,- ]% 5 ^%)-$&- )>-I' ' '&%$I%1 I1'$,- 9%*5G$)%'; _( )541%I*( (@* '59* ,- )1M&%)' (-9-1' $*( (-+( '+&*(; /-$(+1' *( =1'6-1-( - * 5+H*3 '( (+'( '.0%78-(3 *( (-+( ')&*( %$)*.='&M9-%( )*. *( %,-'%(; !=*$& ' )*.* )*%(' %$,-(-W:9-5 * $D.-1* 1',' 9-6 .'%( )1-()-$&- ,* )5-1* 1-I+5'1; C@* ,-%H' ,- '=1*9-%&'1 &*,'( '( *=*12 &+$%,',-( ='1' F'6-1 ' (+' `)1M&%)'; C+ . ,%()+1(* =1*F-1%,* =-1'$&- *( F1',-( ,- Q'$&'14. )-$(+1*+ -$-1I%)'.-$&- *( (-1.8-( &-11%F%)'$&-( -. J+- -5-( -H2 =5%)'9'. +. &-11'.*&* )*.* 1-(+5&',* ,' % 1 ' ,%9%$'; <+'(- T (4)+5*( ,-)*12 1-1'. - '%$,' -. '5I+.'( 1-I%8-( 5 '2 0*1%*('( ,* $*((* ='M(3 '=1*9-%&'$,* * *0()+1'$&%(.* -. J+- 9%9- * =*9*3 (- +('. %,G$&%)*( '1I+.-$&*( ='1' W+(&%2 F%)'1 *( F5'I-5*( ,* .+$,* J+-3 ,%6-.3 (@* .*&%9',*( =-5' F '5 &' ,- =+,*1 ,'( .+5>-1-(a _ F1',-3 * )541%I*3 '%$,' 9%9- 'J+% - '5%3 )+5=',*3 1-(-19'$,* (? ='1' *( !=1*H%.:.*2$*(; X-()+5 ='; ; ; * &-+ $*.-b c'1% ' Y.M5%' !5 .-%,'3 R;d '$* ,- B-&1'(; e f g*1J+- )*.-( $' )'$&%$'b h: J+'$&* &-.=*b f g*1J+- (? &-$>* J+'1&*;;; - $@* &-$>* .+%&* ,%$>-%1*a /*.* 'J+% ,-(,- C*9-.01* ,* '$* ='((',*; ie f Y(&:( ('&%(F-%&' )*. ' J+'5%,',- ,'( 1-F-%78-(b f /5'1* J+- $@*a X- .'$-%1' $-2 $>+.'; Q%$&*2.- .+%&'( 9-6-( .'5 ,%(2 =*(&'; eee f _ J+- =1*=8-( )*.* (*5+7@*b f !11'$W '1 +.' )*.%((@* ,- -(&+,* ,- )*.-$('%( - >%I%-$%(&'(; G I L V I C E N T E )1-$&-( $*( (-+( (-1.8-( *( )'(&%I*( ,- X-+(; !( =-1(*$'I-$( 9%)-$&%$'( )*.* -5-2 .-$&*( ,- (:&%1' (*)%'5 $@* (-1@* (? ,* (-+ &-.=*; _( &%=*( J+- )1%*+ (@* +$%9-1('%( - =*,-. (-1 -$&-$,%,*(3 =*1 -J+%9'5G$)%'3 )*.* 9'5*1-( ,- J+'5J+-1 4=*)'; #$( .+,'1'. $'&+1'5.-$&- ,-2 &-1.%$','( )'1')&-1M(&%)'(3 (+'( .'$-%2 1'(3 (+'( F*1.'( ,- 1-9-5'7@*; _+&1*( F *1'. (+0(&%&+M,*( =*1 =-((*'( J+-3 +('$,* &M&+5*( ,%F-1-$&-(3 -H-1)-. '( .-(.'( F+$78-(; e,G$&%)*( =1*05-.'( (*)%'%( -H%(&-. >*W- - %((* $*( F'6 -(J+-)-13 J+'$,* 5-.*( *+ 9-.*( 1-=1-(-$&'1 ]% 5 ^%)-$&-3 J+- ' (+' *01' F*% -()1%&' >: J+'(- TLL '$*(; e((* 'W+,' ' %$&-1=1-&:25*3 ' &*12 $:25* ')&+'5 - =-1)-=&M9-5; Y . J+'5J+-1 4=*)' J+- 9%9-((- * ,1'.'&+1I*3 )-1&'.-$&- J+- $@* 5>- c'% ( ',%'$&- 1-=-&%.*( '( .-(.'( =-1I+$&'(; j*(4 B+M( /*1&-2 k-'5 3 N;` '$* ,- Y$I-$>'1% '3 ,%((-2$*(\ f g*1J+- .- F % )' .'%( 0'1'&*; /*.* >: +. '$* $' )'$&%$'; f C@* I*(&* ,* .*,* )*.* -(&@* ' (-1 )*$F-))%*$',*( *( =1'&*(; g-$(* J+- +.' )*.%((@* ,- -(&+,* ,- )*5-I'( $*(2 (*( 1-(*59-1%' * '((+$&*; h-$1%J+- C+$-(3 N;d '$* ,- B-&1'(; f g*1 (-1 .'%( -)*$?.%)*3 )5'1*; /*.* ): >: &1G( '$*(; f C@*3 =*1J+- 4 +.' '5%.-$&'7@* ,-F%)%-$&-; Q%$&*2.- .+%&'( 9-6-( Z-$2 F'1&',*[3 Z)>-%*[ - $@* )*$(%I* )*.-1 .'%( $',' ,+1'$&- ' &'1,-; j: E >*1' ,' 0%)'3 /'15*( A1 'I' lR;d '$* ,- X%1-%&*m - k-I% $' A-%W? lR;d '$* ,- ]-1.n$%)'(m ,%((-1'.2$*(\ f o .'%( -)*$?.%)*; /*.-.*( $' )'$&%$' >: +. '$* - .-%*; f C@*3 $@* &G. )+%,',*; X@* +.' )*.%,' J+- (- ,-(&%$' ' Z-$)>-1[ - $@* ' '5%.-$&'13 '54. ,- $@* -(&'1 -. )*$,%78-( ,- )*$(+.*3 =1%$)%='5.-$&- ' F1+&'; k-I% $' ')1-()-$&*+\ f !( 1-F-%78-( -$)>-. ,-.'(%',* $* .*.-$&*3 .'( 5*I* ' (-I+%1 (-$&-2(- F*.-; /*.* (*5+7@*3 =1*=+(-1'. +.' )*2 .%((@* ,- )*.-$('%( - &4)$%)*( J+- =1*2 )+1'((- ,'1 +.' '5%.-$&'7@* 1')%*$'5 ,-$&1* ,'( .-(.'( 0'(-( -)*$?.%)'(; Y 1 ' 9-1,',-; _ ,-()*$&'.-$&* I1'(2 (' -$&1- *( )*.-$('%(; !( 1-F-%78-( ,%:1%'( $@* )*$&G. '( (+0(&n$)%'( $-2 )-((:1%'( ='1' +. =-1F-%&* -J+%5M01%* *1In$%)*3 &1'$(&*1$'$,* '( ')&%9%,',-( ' J+- &*,* * -(&+,'$&- (- =1*=8-; ! '+(G$)%' (%(&-.:&%)' ,- =1%$)M=%*( 0:2 (%)*( ,- '5%.-$&'7@*3 )*.* I'1'$&%' ,- .'%*1 1-$&'0%5%,',-3 *1%I%$' &*,' ' I'2 .' ,- )'1G$)%'( '5%.-$&'1-(3 )*. =-1(2 =-)&%9'( ,-('(&1*('( ' 5*$I* =1'6*; !5%.-$&*( F'5(%F%)',*(; ; ; .'+ 1-$,%2 .-$&* %$&-5-)&+'5; ; ; %$&-1.-,%:1%*( J+- 5+)1'.; g'1 ' J+'$,* * ,-(.'()'1'1b ='(('1%'. ,-(=-1)-0%,*( *( 5+H*(3 *( =1'6-1-(3 '( '.0%78-(3 )'7'( '*( ,*&-(3 )*11+=78-(3 ' %$F-,-5%,',-3 * *0()+1'$2 &%(.*3 '( %$)*.=-&G$)%'( 9*5+$&'1%'2 .-$&- %I$*1','(3 '( =1-=*&G$)%'( -3 %$-2 9%&'9-5.-$&-3 '=*$&'1%' '( 9M&%.'( ,- &*,*( -((-( .'5-(; ]% 5 ^%)-$&- &-. +. ,*( .'%( '5&*( 5+I'1-( ,' 5%&-1'&+1' =*1&+I+-('; p $-2 )-((:1%* &*1$'1 ')-((M9-5 '* =+05%)* ,- >*W- ' (+' *01'3 )'+&-5*('.-$&-3 (-. '&1'%7*'1 * -(=M1%&* ,* (-+ )*$&-D,* - .'$&-1 &'$&* J+'$&* =*((M9-5 ' (+' *1% 2 I%$'5%,',-; !( (+'( =-7'( $@* ,-9-. (-1 1-=1-(-$&','( (*.-$&- =*1 ')&*1-( '.',*1-( *+ -(&'I%:1%*( )*.* 9+5 I'12 .-$&- (- &-. 9-1%F%)',*; <+'$,* F*1 0-. '=1*9-%&',* &*,* * (-+ 5-I',* &-1: +. 5+I'1 $* &-'&1* $'2 )%*$'5 )*.* * J+- )*$J+%(&'1'. c*2 5%q1- - Q>'r-(=-'1- $' A1'$7' - $' e$I5'&-11'; Q+' *01' 4 ,- (-.=1-; ]% 5 ^%)-$&- $@* .*11-1:; j_s_ t!Q i _Q 28 REAL DADE ESTUDANT L !"#$%&'#()(% % %"'#"+ o s uIfImos doconIos n vI dn u- bI I cn orfuguosn f oI I nfonsnmonfo nfIcn, nonns corrosondondo n umn ongnnosn osfnbIIIdndo. I so- brofudo n nr f I r do doconIo do 60 quo n osf ruf urn ngrcoIn-morcnn- f I I , dum f I o nI ndn romofnmonfo f oudnI , codo I ugnr o ImorfnncIn n umn fmIdn IndusfrInIIzno. A rofondI dn oxnnso oconomIcn o os novos oncnrgos mI I I f nros vom onornr n rondn ubIIcn o oxI gI r consoquonfos comonsnos. A n- voI I nforno I nI cI n- so n r of or mn dns osf ruf urns f I scnI s o n crIno do novos I mosfos. O rocurso no cro- dI fo oxforno gnnhn onormos ro- rooros; or sun voz d-so o I ncromonfo dn omIgrno. A s no- cossIdndos quo do momonfo sur - gom vom nrossnr o nsso o chn- mnr n nfono nr n umn ronI I dndo f ornndn dosdo j InndnfvoI. A unI vorsI dndo orfuguosn ros- ondo n rof I nn. Tnmbom oI n so sonfo nbnnnr. o sou soIo I osfo ns forns quo n nr r ns f nm nr n umn vI dn rosonfo, onqunnfo ou- f rns n mumI f I c nm no nssndo. I x I - go-so-Iho ngorn quo rosondn ns novns cnroncIns dn nno o con- f r I bun nr n n f ur f nr no nnufrgIo do sub-dosonvoIvImonfo. As rof or- mns quo o socfor ngrcoIn, I ndus- f r I nI o oducncIonnI rocI nmnm ro- suom umn nmI n osf ruf urn ,-./ noIogIcn. A unI vorsI dndo quodn-so, orom, nn f rusf rnnf o dIIomfIcn do oxI sf I r nosfo obro ns dn Iur o n o nI ndn or c I mn rosoI fnndo n vonfndo mnI s rofrogrndn o nrcnI - zndn dn nno. Mosmo como I ns- fIfuIo do c uI f ur n surgo, bnsI cn- monfo, como coro rocofI vo om quo ns mnI s dns vozos ns conquI s- fns do snbor o dn focnIcn chognm j dI sfnnfos, o or nofcIn. A I nvuI nornbI I I dndo ns muf n- os nssonfn-Iho como cnrncfors- f I cn, (fonnIIdndo, nIIs, gornI do nosso onsIno) ns rof ormns onfro- voom-so, nonns, om osforoIs ro- mossns do noI . As rocIIfnos I rromom, ns soIuos do ocnsIo or f odn n nrfo doI xnm n sun mnrcn. O I ndI vI dunI I smo rofon- snmonfo I I bornI nnuI u n soIuo nnrquIcn, no I nI ssoz- f nI ro, quo corfns vonfndos odorosns dI f nr nm como I oI . Somro quo nI gumn vonfndo mnI s IucIdn rofondo onf rnvnr n rof I nn dn osfngnno, o gornI mon- fo oI vI dndn, om obodIoncIn nos I m- orfurbvoIs Inforossos ncndomI- cos. Mns . . . n vI dn confI nun, ns sIfunos ngudI znm-so, h soIuos quo foro do sor onconfrndns or- quo o rogrosso no osorn or nInguom nom odo IIconn nr n onfrnr. u m ns om quo, nr oxI mn- dnmonfo 40 dn ouIno ncf I vn vI vo dn ngrI cuI f urn, o om quo, do momonfo, so cnmI nhn nr n n I n - dusfrInIIzno, vorI f I cn- so nos uI- fI mos 20 nnos u m numonfo I nusI - fndo do mnfrI cuI ndos nos cursos do dI roI fo o I ofrns o mI I I f nros dI - mI nuI ndo om vnI or nbsoIufo os mnfrI cuI ndos om ngronomI n, o hnvondo u m oquono numonfo do Inforossndos nns cIoncIns modIcns o ongonhnrI n. I m dosfn- vor dns mnI s urgonfos nocossIdn- dos socIo-focnoIogIcns d-so o I n - cromonfo do corfos cursos osforoIs, cuj os IIconcIndos vo ongrossnr n j do s I numorosn nrnsI f ngom burocrfIcn quo oxI orn ns vI ns sInuosns dn ndmInIsfrno. A obfono do qundros, om concordnncIn com ns novns nocos- sIdndos, for-so- do I nf ogrnr numn InnIfIcno ndoqundn. O r oc r uf n- monfo I ndI vI dunI nssonfnr numn nmI n bnso do I gunI dndo do ossI - bIIIdndos o ncossos, om quo no soj nm os crosconfos Inforossos foc- nocrfIcos n sugorI r vocnos. A I n - dn quo do f or mn I nsogurn, I sso vom sondo I nI cI ndo onfro nos: om AI bnr r nquo o Tr nmngnI so ns on- fIdndos nfronnI s quo, I nsI nunndo f I I nnf roI n, I ncromonf nm o onsI - no focnIco nn mI r n do n I r o m bus- cnr ossonI osocInIIzndo. VoI fnndo- nos ngorn nr n o foor do onsIno, oIs-nos no nosso, fo f nmI I I nr, roI no dn mofnfsIcn. O vorbnI I smo onffIco o n ronI I dndo dI sfnnfo gnnhnm dI roI fos do cfo- drn. I m voz dumn orcoo cor- rocf n do mundo o dos homons, du- mn vIso nufonfI cnmonfo c uI f ur nI do cosmos, sobojn-nos oquonn nrcoI n do mofndos InfnngvoIs. O rofossorndo confI nun o n- nornmn. I m qunnfI dndo dI mI nuf n, som sufIcIonfo bngngom odngogI- cn, som ossIbIIIdndos focnIcns bnsfnnfos, suj oI fos n rocrIns condIos do f rnbnI ho o romuno- rno, rnros so os rofossoros quo no submorgom n InovIfvoI modI nnI n. Io r sou f urno, os osfnboIocI- monfos oscnssoI nm; o numoro do snI ns o roduzI do: h, om modIn, no onsIno of I cI nI suorI or umn sn- I n nr n cndn 60 nI unos. Co m rofossoros I mronrndos, com osfnboIocImonfos som ns no- cossrIns condIos, vognndo no snbor do nI nvrns ocns, o quo os- orn o nosso onsI no Os rosuI f n- dos voncom duvIdns: InrfIndo do numoro do nI unos quo om 0123/20 f roquonf nrnm n 456 cInsso do InsfI/uo rImrIn, do cndn 033 nI unos quo f roquonf nrnm n 456 cI ns- so, 73 nssnm no sou oxnmo, so 08 onf r nm no onsIno socundrIo, 2 f or mI nnm o onsIno socundrIo o nonns 2 obfom u m gr nu suo- rIor. ( J ) A j unf nr- so n sogrogno I nI - cI nI do ndoIo oconomIcn fomos nI ndn n soIoco dn InsufIcIoncIn, no gornI rofI oxo do rocrIns con- dIos do f rnbnI ho. So u m roxI mo o sI gnI f I cnnfo I nvosfI monfo oconomIco no onsIno odo obsfnr ns suns dofIcIoncIns mnI s urgonfos. Voj nmos o quo so nssn: n orconfngom ornmonfnI dIsfrndn nr n n oducno mnnf o- vo-so nos dI vorsos nnos do quI n- quonIo 60-65, n voI f n do l,30 do rodufo nncI onnI brufo. umoro nI ndn mnI s oI ucI dnfI vo so nfondor- mos n quo no IIrojocfo !ogI onnI do ModIforrnnoo (nssInndo com n Is nnhn, IfIIn, CrocIn, Tur quI n o JugosIvIn) Ior f ugnI ncoIfou oIo- vnr, no orodo 60-?5, ns dososns com n oscoInrIzno nfo 4, 4 do rof orI do rodufo nncI onnI brufo. A ovoIuo quo osfo comromI sso vI sn obfor, so so comroondo oIo f ncfo do n InnIfIcno oducncIo- nnI sor hojo onfondI dn como nc- funnfo no so sobro o sI sfomn do onsIno oscoInr, mns fnmbom sobro ns nocossIdndos do mo do obrn o orgnnIzno dn InvosfIgno cI on- ffIcn. ( s ) !"#$%&$'( $( *+,- ./,'&$%/0 !" ! " # $ % & # & " " ( ) * & # + ) % $ !"#$%&$'()*# ,( -./&$( ($%01 SIT!AO S O C I A ! O I S T ! A T I !mn unI vorsI dndo quo nssonfn n sun oxIsfoncIn no rIvIIogIo mnI s no odo quo dnr- I ho curso o sor- vI r- I ho Inforossos. unI vorsI dndo orfuguosn nscondom nonns os quo fom bons do f or f unn bnsfnnfos nr n suorf nr os oncnrgos dn ro- moo. A socIodndo dofIno-so nn unI vorsI dndo, ou moI hor, n unI vor- sIdndo no so dosI I gn dn socIodndo, rofIocfo-n sobrofudo nn sun osf rn- fIfIcno do cInssos. A osf umn oquonn orconfngom do grnndos cnI fnI I sfns, umn mnI or I n burguo- sn, o umn orconfngom roduzI dn do rorosonfnnfos do mundo do frnbnIho. A guI nrmo- nos oI n os- f I mnf I vn dum InquorIfo f oI fo n o- uIno unIvorsIfrIn (InquorIfo dn J . !. C. ) , o numoro do f I I hos do f r n - bnI hndoros o do omrogndos ou nuxI I I nros no I r I n nIom do ?,8. Af ondnmos oIs, n orI gom so- cI nI do osfudnnfo, f ncf or rIorIf- rI o o nfo doformI nnnfo dn sun cons- cIoncIn. A sIfuno unIvorsIfrIn, oIn sun frnnsI forI odndo o nf ns- fnmonfo dos qundros ro-oxIsfon- fos, ormI fo umn omnncIno IdooIogIcn nI ndn quo I I mI f ndn oIo sou cnrcfor ocuI I nr. O osfudnnfo, or mnI or dosrondI monfo n quo o fonhnm conduzIdo ns suns oos, conf I nun or f orn dn sun condI - o ongronndo nn ncomodno nos rIvIIogIos o nos odoros ro- focforos. Inqunnf o osfudnnfo, o IndIvduo mnnfom-so som comro- mI ssos o odo orf oI fnmonfo nufo- nomI znr- so nns suns oos. oI xndn n unI vorsI dndo, I ngros- sndo no nmbIfo socI nI , ns convo- nIoncIns nr nm or um fomo o so so quor conf I nunr no rIvIIogIo (quo qunso so osquocou, mns oxI s- f I r n) , os cnmI nhos nbrom-so nmI - gvoIs. A ronbsoro burguosn surgo como confrnosfo InovIfvoI n umn osIo quo so I I mI f nr n or vozos n rocrIns ndosos omocIo- nnIs. Corro- so vuI gnrmonf o o rI sco do f omnr o fodo oI n nrfo, (mnI o- rIfrIn, o corfo) gonornI I znndo n monfnI I dndo oquono-burguosn n fodo o osfudnnfo Indoondonfomon- f o dn sun condIo. Os r nr os f I I hos dos frnbnI hndoros quo nscondom n unI vorsI dndo, os f I I hos dos gr nn- dos InfIfundIrIos, os rorosonfnn- fos dn bnncn ou os osfudnnfos do- ondonfos dum nfro, no so f or- nnm oquono-burguosos oIo s I m- Ios f ncfo do onf rnrom nn unI vor- sIdndo. H -umn monfnI I dndo domI nnn- fo, osffIcn, mns h fnmbom o do- snbrochnr dos confI I fos. Ioquonns vonfndos I ndI vI dunI s oxI odom no rumo dns vordndos, onqunnfo ou- f rns so nssonfnm nj ooI hndns no fomI o. A osfo os dofonsoros dumn conscIoncIn bom dI f oronfo o gonorosn, os soguIdoros dn osf ru- f ur n burguosn, n osf fnmbom n fbrIcn dos f ufuros funcIonrIos suorI oros do osfndo. IMOC!ATIZAO O I S I O Todo o ns quo rofondn ro- grodI r fom do c r I nr vnI oros humn- nos quo ncomnnhom n vI ngom mo- foorIcn dn cIoncIn. , nnnI f nbofI smo dovor sor doboIndo, nssI m como o oquIvnIonfo I or, oscrovor o con- f nr , hoj o, nonns I nsfrumonf o do cuI f urn. I m Ior f ugnI o numoro do nnnI fnbofos nI ndn o muI fo oIovndo, ongIobnndo corcn do 20 dn o- uIno nc f I vn; 6?, 2 dosn ou- Ino, ossuI nonns o onsIno r I - mrIo como unIcn hnbIIIfno. Quor dI zor: 8?, 2 dn ouIno ncf I vn o comosfn or nnnI f nbo- fos o hnbI I I fndos com n Insfruo rImrIn. A osf o boIo nnornmn f rI sf o dn nI sngom doonfo, onchnrcndn do IgnornncIn. A ronovno dn v I - dn socI nI rossuo umn cuI f urn vI vn, cndn voz mnI s I nrgn. H, or I sso, quo nI nr gnr o ncosso o nf nsf nr o dI nhoI ro como oIomonfo soIocfor. Isso o um dos dI roI fos f undnmonfnI s oxrossos nn o- cInrno . !nI vorsnI dos I roI f os do Homom : To dn n osson f om dI - roI fo n oducno... ; o ncosso nos osfudos suorI oros dovo osf nr nbor- fo om I onn I gunI dndo n fodos om funo do sou morIfo. , numonfo do orodo do os- coI nrI dndo obrIgnforIn rossuor condIos quo so comnfI bI I I zom com f nI modI dn. , roconfo numonfo do oscoInrIzno com cIcIo comIo- monfnr, som nfondor no numoro do osfnboIocImonfos o do rofos- soros, voIo no rorIo ncfo dn c r I n- o, nognr n sun vI nbI I I dndo r- f I c n. A domocrnfIzno suo o ron- IIzn-so com umn nufonomI n unI - vorsIfrIn. Auf onomI n no so ndmI - nI sf rnf I vn, mns sobrofudo do on- sIno, om quo o osfudnnfo soj n odu- cndo nn snI uf nr I doI n dn I I bordndo. , osrIfo crfIco dosonvoIvor-so-. o dI roI f o no sou sor o n I I vro oI - 3 nIo sor u m bom InnIIonvoI do cndn um. I morf n ronI I znr umn unI vorsI dndo nr n n socIodndo, quo soj n o guI n do rogrosso, quo o nrondn nn sun dInnmIcn o I ho I nfonsI f I quo o rI f mo, no quo so I ho oforon om obsfcuIo. omocrnf I znr o onsIno sI gnI f I cn osfondor n oducno, numonf nr ns boI sns o subvonos do osfudo ( nbrnngom nonns 4, 6 dos osfu- dnnfos do onsIno suorI or) , nufo- nomI znr n unI vorsI dndo, consfruI r oscoIns, numonfnr o numoro do rofossoros, o or f I m, u m mnI or noIo o I nvosfI monfo do Isf ndo. !"#$%&$'( $( -./4 50/'&$%02 !" !"#$%&#&" (Con/inuoo Jo pgino on/erior) ITIC!AO S I I C A ! O sI ndI cnfo surgo como o moIo do dofosn dos Inforossos dumn cInsso ornnfo n somro crosconfo of onsI vn dns onfIdndos nfronnI s. Ao sI ndI cnI I smo comofo ns roI vI n- dIcnos ossoncInIs roI nfI vns ns condIos do f rnbnI ho, nI ndn quo odondo nscondor n rosoIuo do robI omns nncI onnI s. O movI mon- fo sI ndI cnI nssonfou somro n sun nco nn IndoondoncIn nbsoI ufn ornnfo o nfronnfo, os govornos, os nrfI dos oIfIcos, os socforos fIIosofIcos ou oufros ngrunmon- fos oxforI oros. II o rosorvnsso o dI - roI fo do rosondor f nvornvoI monfo ou nognfI vnmonfo nos noIos quo I ho soj nm dI rI gI dos or oufros gr u- os om vI s f n dumn nco doformI - nndn (*). oroondo-so dosfn oxrosso ossoncInI quo qunI quor orgo sI n- dI cnI quo osfoj n rovI nmonfo com- romofI do com umn orIonfno o- IfIcn, ou quo soobro n um con- froI o nf ronnI , osf dosfI gurndo o nonns odo f uncI onnr como mnI s u m I nsf rumonf o do mnnobrn o orosso dumn doformI nndn cInsso. O sI ndI cnfo docIdo dns suns dI - rocfrI zos no confncfo dIrocfo com n ronI I dndo. o f om oxrosso oIfIcn, ndoro n um noI I fI smo, mns som f omor do nI nr gnr o sou "()*&#+)%$ ! nmbIfo roI vI ndI cnfI vo. nf ur nI mon- fo quo n Iufn roI vI ndI cnf I vn no so sonrn nuncn dum confoxfo hu- mnno o oIfIco mnI s vnsfo. O sI ndI cnI I smo osfudnnfI I vom mnf orI nI I znr umn novn f omndn do conscIoncIn. Afo n, o osfudnnfo I ndI vI dunI I zn - so, rosoIfnndo o mundo orgnnI zndo quo I ho f oI orn- vn os hbIfos. I o orodo om quo ns rnxos o os smboIos roI I f ornm, ns hI ornrquI ns so osfnboIocom, somro om obodIoncIn no dI rI gonfo do f uf uro. O osfudnnfo ndquI ro umn condIo dInnmIcn qunndo so omnncI n dns rogrns osfnboIocIdns o roconhoco no I ho sor foroso hI bornnr nn InorcIn dn nouf rnI I dn- do o nn nhuI I n IdooIogIcn. Cndn voz mnI s ns sIfunos o dosor- f nm, I ho vI oI onf nm snudnvoImonfo o sIIoncIo. A concoo sI ndI cnI I sf n f r n - duz umn novn orgnnIzno do os- fudnnfo om cInsso, o I nforrofn- o como oIomonfo rodufI vo dn socIo- dndo. A c nr f n do CronobI o, do Ab r I I do l946, o o grnndo mnrco quo nfo nos osfondo n sun InfIuon- cI n. O osfudnnfo o u m j ovom f r n - I hndor InfoIocfunI, com o dI roI fo ns moI horos condIos do f or mn- o o f rnbnI ho. To m o dovor do oxI gI r condIos quo I ho ossI bI I I - f om n rocurn o dofosn dumn vor- dndo dosI nforossndn. A s dI rocfrI zos dns nossns Asso- cInos do Isf udnnf os fom-so I I - gndo n umn I nf ogrnI rorosonfno do cInsso o n um comromofI mon- fo no concrofo. o h IdooIogIns nnforI oros, o nn nco quo ns so- Iuos rosuI f nm. O onfo do nr- f I dn, bnso ngI uf I nndorn o f uI crnI do qunI quor movI monfo roI vI ndI - cnfI vo fom sI do ns nocossIdndos I modI nfns do osfudnnfo quo o con- dI cI onnm nn sun funo rImrIn n do osfudnr. AI bor f o Mnr f I ns !" !#" $%&'(" ' * $ + , - # . ' / ' 0 #$% 12*$+34" *' #-," .5+" ' +67 8 1/9 : 6 ;<== 1 9>?@AB?C D9 E2FCGHIJC DA 2K? @H? H@A 2KBCG A@ LC@?HMH9KA 1 49?@NOCG96 L@9FPKJC OA@A ;<QRS *6 26 26 26 T ;<=U6 LVM6 ;;W6 !"# 1 XY&." *2 +67 8<; 1/9 : 6 ;<=Q 1 2DHBAIJC 9 B@9KBPZ9[?C 9BC[NZPBC0 O@C\G9ZAK P[?9@[ABPC[APK 4AG BCG Z ,6 'DP9K9K] ^PA^6 LVM6 WQU6 _`a 1 b-2, ." $+, ' * . - 2 # 2 , / - , c +/" *' # " , 42 OAM6 QQ 1 LP9@@9 #9 !@H[ 1 9>?@AB] ?C DA *A@? A D9 'ZP 9[K D9 ;<`=6 1 2X$#-de$ / ' 2*$+$4" ' L$&] . - % - 2 , ' 1 2DHA@DC %H9@@A 1 2+," +$T , 2*. $& 2 4 *&" ,2 1 &CMf@PC (9@[A[D9K 1 # 2 , 2..g/" '+., ( ' * 2 ' - h %&'] +/, L&$!#i42, / 2 + $ . & 2 2 L $] b - 2 1 ,P?HAIJC 9 $OP[JC DCK -[PF9@KP?V@PCK 1 "+b-Y&".$ g6 -6 *6 1 ! $ # 2 . " 4 '6 '6 *6 1 '\@ P G D9 ;<=R ' jH[IJC DA -[PF9@KPDAD9 1 ,C??C] ZAkC@ *V@DPA 1 $, 2 , . - / ' + . 2 , 1 LP9@@9 %AHD9: 1 _'a AK O9@B9[?AM9[K AO@9K9[?ADAK \AK9A@AZ]K9 [A ZAPC@ OA@?9 DAK F9] :9K [CK DADCK 9K?A?lK?PBCK jC@[9BPDCK O9GA 1 2,.'.m,."*' / ' 2 / - * ' ] de$ ;<=U]=R6 Infroduo n Quosfo CoImbr _*C[?P[HAIJC DAn OVM6 8Ua o/retiJo, un ee/ilo ou uno iJeio. 1eeo e o pre/ex/o openoe. Moe o guerro foc- -ee o inJepenJncio irreteren/e Je ee- cri/oree, que en/enJen focer por ei o eeu coninlo, een peJiren liceno ooe nee/ree, noe coneul/onJo e6 o eeu /ro- Iollo e o euo conecincio. A guerro foc-ee oo eeconJolo inouJi/o Juno li- /ero/uro JeeoforoJo, que cuiJou poJer correr nunJo een o eelo e o tie/o Jo cloncelorio Joe groe-nee/ree oficioie. A nrfIr dnquI, o mundo InfoIocfunI orfuguos vnI movImonfnr-so com su- cossIvns Inforvonos o n quosfo nI - cnnn rnIdnmonfo nmIIfudo nncIonnI. um Indo, Anforo o ToofIIo, dooIs IImnno dn Cunhn, Joo do ous, ofc. o oufro, IInhoIro Chngns, Idunrdo VI dnI , CnmIIo CnsfoIo Irnnco onfro oufros do somonos ImorfnncIn. Acon- fuo-so quo CnsfIIho no onfrn ofIcInI- monfo nn oIomIcn (n no sor, ovIdon- fomonfo, com o foxfo quo Iho d orI- gom) mns mnnobrn, nos bnsfIdoros, os cordoIInhos dn ncfuno do qunso fodos os sous corroIogIonrIos. Vordn- do sojn dIfn quo o gruo consorvndor rnrnmonfo onofrnvn nn rofundozn do IdorIo do CoImbrn. Ior Isso, ns suns crfIcns rosvnInm somro nrn umn Iro- nIn fcII o jocosn, numn suorfIcInII- dndo ovIdonfo, om quo n rIquozn dn Imngom rofondo subsfIfuIr n obrozn dos concoIfos. os InfoIocfunIs coIm- bros, snudomos o sou onorgIco ro- fosfo ornnfo o mundo nrfIfIcInI dns convonos o n sun Iufn or umn cuI- furn nufonfIcnmonfo ouInr. Ior An- foro, nn IgnIdndo dns !ofrns o dns !Ifornfurns OfIcInIs: ...Moe o Aoo, o Aoo terJo- Jeiro no eoie t6e, eenloree Jo fun- cionolieno, poroei/oe, ocioeoe, inpro- Ju/itoe. A Aoo por/ugueeo eo /re nillee Je lonene que /roIollon, euon , proJucen, oc/itoe e lonroJoe, que titen no eegunJo o norol Joe eepeculoJoree, noe eegunJo o lei Jo Je- ter e Jo conecincio. 1eee, o terJoJeiro poto, /on/o oproto oe toeeoe fei/oe e oe toeeoe Jiceree, que no conlece oe toeeoe goternoe eeno poro oe nolJi- cer, e ooe toeeoe gronJee lonene, ooe lonene Je conteno, nen eequer llee eoIe oe nonee oIecuroe o /re leguoe Je Jie/oncio Joe toeeoe ocoJenioe e Joe toeeoe reJocee.... ...oe li/ero/uroe oficioie eero /uJo e Je /oJoe Jo goterno, Jo ocoJe- nio, Jo ogroJo Joe Io/equine e Joe goce/oe, eero ricoe, ee/inoJoe, lieon- jeoJoe e6 no eero jonoie nocio- noie e Jo coroo Jo poto!. CI!SO C!!ZII !O !" !"#"$ &'( ')* #+",( -" #*./,-"$(01"/ (#"$#( -* 2&" 3*, " -* 2&" $"4$"/".5( 4($( * "/5&-(.5" -" 6*, '7$( ( !*'(-( -( 8(/5, 9 +( /"$,( 5($"3( ,.:5,9 4*$ -"'(/,(-(; " 4*$ ,//* 3(/5,-,*/(; ,.3*$'(0)*< =)* > ,//* 2&" /" .*/ (3,?&$(@ ",/; 4*$5(.5*; * 4*$2&A -* .*//* 5$(7(9+*< 6*,'7$(; BCDE< F,G,(H /" .&' #9 ,'( -" +*/5,9,-(-"/; ".#($.,0(-(/ 9&5(/ 4*9I5,#(/ (?,5(G(' * 4(I/< J 4."&H 'K.,#( .)* ?(/5*& 4*$ #L &./ 4($"/ -" /*9(/ "' G)*M -",N*& '&,5* #*$(0)* -" 9&5*< O&5$* 5(.5* (#*.5"#"& #*' ( 4$, '", $( ?&"$$(< P(& 6,."'(; -"3,#,".5" 5"(5$*; .&'( 4(9(G$(; -"/3(/('".5* ".5$" (/ 4*5".#,(9,-(-"/ +&'(.(/ " (/ '(.,3"/5(01"/ *&95&$(,/ ( 2&" * "/5&H -(.5" 5, .+( (#"//*; "$(' ( #(&/( -&'( 9(#&.( 2&" "$( 3*$0*/* 4$"".#+"$< O/ Q*G"./ -" ".5)* /".5,(' 2&" "$( &$?".5" &'( &.,)* ( 3 , ' -" /&4"$($ * (-*$'"#,H '".5* " #*./"2&".5" 9"5($?,( -( #('(-( "/5&-(.5,9< R$ ( ."#"//L$,( &'( J//*H #,(0)* J#(->',#( S (95&$(; " (/ ,./5(9(01"/ -( 2&" +(G, ( "$(' "NI?&(/ " 5*$.(G('H/" ,.#*'4(5IG",/ #*' */ /"&/ (.H /",*/< =* 4,/* /&4"$,*$ -* "-,H 3I#,* ".#*.5$(G(H/" ,./5(9(-* * T./5,5&5*; /"-" -* #9&7" -*/ 9".5"/ *.-" "/5"/ ?&($-(G(' * /"& /(7"$; #,*/*/ -(/ ?9KH $,(/ 4(//(-(/< R */ $(4(U"/ -"//" 5"'4*; $"#*.+"#".-* ( ."#"//,-(-"; #(-( -,( '(,/ 4$"'".5"; -* (9($?('".5* -(/ /&(/ (#5,G,-(-"/ ".5$(VH $(' "' #*.5(#5* #*' * $", H 5*$; W$ < X,9 *'".* P"9* 6( H 7$(9; ( 3 , ' -" 2&" 9+"/ 3*//" #"-,-* * 9&N&*/* (.-($ -* T./5,5&5*< =)* *7/5(.5" */ 4$*'"5,'".5*/; ( /*9&0)* -* 4$*79"'( .&.#( '(,/ G,.+( S 9&U< Y*$(-(/ 2&" 3*$(' (/ 5".5(5,G(/ -&'( /*9&0)* -,49*'L5,#(; ( J#(-"', ( "/5(G( "' 9&5( #*' &' '&.-* &95$(4(//(-* 2&" "$( &$?".5" -"$$&7($< =* -,( DZ -" =*G"'7$* -" BCDE 2&($".5( "/5&-(.H 5"/; -,G,-,-*/ "' -*,/ ?$&4*/; &' #*' -"/5,.* S 5*$$"; *&5$* #*' -"/5,.* S J//*#,(0)*; (7$,$(' (/ 4*$5(/ 4($( &'( .*G( 3(/" .( G, -( -( J#(-"', (< J (."N(0)* "/5(G( 3",5( '(/ "$( ."#"//L$,* * /"& $"#*.+"#,'".5*< X*, &'( #*',//)* ".#($$"?(-( -" (7*$-($ * $",5*$; .)* /K 4($( 2&" (2&"9" -,( 3*//" #*./,-"$(-* 3"$,(-*; '(/ 5('7>' 4($( *75"$ [( #"-A.#,( -( /(9( -*/ 6(H 4"9*/ ( 3 , ' -" #"9"7$($ &'( /"//)* +,/5K$,#(\< !&-* /" #*./"?&,&< W"4*,/; * "/5$(9"Q($ -*/ 3*?&"5"/; * $"H 4,#($ -*/ /,.*/; "$(' &'( '(.,3"/5(0)* G,7$(.5" -" ".5&/,(/'*; -" (9"?$,(; ".3,'; -&'( $"(9,U(0)* 49".(H '".5" #*./"?&,-(< "/5,G"$(' #*' ( ?"$(0)* -" DE; 5$,7&5(.-*H9+" * /"& $"#*.+"#,'".5*< O -,( -* "/5&-(.5" -" 6*, '7$(; #*'* * ".5".-"& "' BCZC * P, ., /5$* -( R-&#(0)* =(#,*.(9 ; ]$*3< ^", 5" ], .5*; 3*,; .)* -,$"'*/ #*.-,?.('".5" _ 4"/" S/ (&H 5*$,-(-"/ 2&" 5A' 4*$ 9"'( * 7*,#*5" S/ .*//(/ $"(H 9 , U(01"/_ #*'"'*$(-*< 6*&7" (* 6*./"9+* -" `"4:H 79,#(/; 4*$ $(U1"/ -" -"G"$ " -,$",5*; *$?(.,U($ * 5 $(H -,#,*.(9 #*$5"Q* -*' ($#+*5"/; &' (9'*0* .( #(.5,.( -( a*#,"-(-" X,9(.5$K4,#( " &' /($(& .* !"(5$* JG"H .,-(< X*, * 4"-,-* -" $"(9,U(0)* -"/5"; ,.-"3"$,-*< =)* .*/ /&$4$"".-"& .(-( 5(9 (5,5&-" "; #*' &' /*$$,/* .*/ 9L7,*/; /*$$,/* ('($?*; /"' -:G,-(; "G*#L'*/ ( 3, ?&$( -&' $",5*$ -( b.,G"$/,-(-" -" 6*,'7$(; W$ < ^&I/ 6($$,0*M [T$')* '(,/ G"9+* > * 2&" "9" 3*, -" 5*H -*/ .K/< `($ ( "$( ( /"'(.( 2&" .)* #+('(G( (* /"& c*Q"; 3"$,-*/ .*/ ,-",(/ -"'*#$L5,#*/ 2&" /"'4$" .*/ .*$5"($('; '(.,"5(-*/ 4*$ &'( ',.*$,( 2&" .*/ .)* $"/4",5( (/ 9,7"$-(-"/; $"7(,N(-*/ .(/ 4"//*(/ -&./ ,.-,GI-&*/ 2&" .*/ .)* $"4$"/".5('; .&'( 4(9(G$(; 4$,G(-*/ -( .*//( J//*#,(0)* J#(->',#(; '(,/ G,G"H '*/ ( !*'(-( -( 8(/5,9 +(< R ; 4(//(-* 2&(/" '",* />#&9* /*7$" * (#*.5"#,'".5*; ( J#(-"', ( -" 6*, '7$( _ " .)* /K "9(; '(/ 5('7>' (/ -" ^, /7*( " ]*$5* _ (#*9+"-*$ ?(7,."5" -" 5$(7(9+* */ -,$,?".5"/ -( J//*H #,(0)* J#(->',#( *& 9+"/ .)* (4($"#"//"; -" G,/,5(; ( ,.-(?($ -" #*'* (/ #*,/(/ #*$$,('< P(9 d ]*,/ "$( 4$"H #,/* 2&" 3*//"' 7"'< 8"'d ]*,/ "$( 4$"#,/* 2&" 3*/H /"' '"9+*$\< ]"9(/ 5$"U" +*$(/ -* -,( DZ 3*$(' (4($"#".-* S 4*$5( -( #(.5,.( -"U".(/ -" "/5&-(.5"/; -" 6*,'7$(; ^, /7*( " ]*$5* 4($( &' (9'*0* -" #*.3$(5"$.,U(0)*< e&.5($('H /" (9, fZE $(4(U"/ " $(4($,?(/ -(/ 5$A/ J# (H -"',(/ -* ](I/ '(.,3"/5(.-* ( /&( .)* (-"/)* S 4*9IH 5,#( ?*G"$.('".5(9 "/5&-(.5,9< 8$"G"/ '(/ #(9*$*/(/ 4(9(G$(/ 4$*3"$,$('; (9>' -* W&N F"5"$(.*$&'; &' #*9"?( -" ^,/7*(; *&5$* -* ]*$5* " (9?&./ -" 6*, '7$(< J 5($-" -" #*.GIG,* ( 2&" (//,/5,'*/ .* 3,.(9 -* (9 H '*0* 3,#*&H.*/ ?$(G(-( .( '"'K$,( 4*$ '&,5*/ (.*/ " 7*./< [O #*$5"Q* -( !*'(-( -( 8(/5, 9 +( 5$(./3*$'*&H/" .&'( '($#+( -" /,9A.#,*< BZEE "/5&-(.5"/ -(/ 5$A/ J#(-"',(/; -"/3,9(.-* -"7(,N* -" #+&G(; "N4$, ', $(' (//,' * /"& 4$*5"/5*; ( /&( &.,-(-"< b ' 4$*5"/5* /&$-*; /,9".#,*/*; Q L 2&" ( G*U; -" 5)* $"4$,',-(; .)* /(7" '(,/ * 2&" -,U"$\< R * 6*./"9+* -" `"4:79,#(/; (* #*'"'*$($ '(,/ &'( G"U ( !*'(-( -( 8(/5,9+(; (5".-"& ( (9?* '(,/ -* 2&" (* 3(#5* +,/5K$,#* "' /, M ( &.,)* -" 5*-*/ */ "/5&-(.5"/; ( -"3"/( -*/ /"&/ -,$",5*/ " 9,7"$-(-"/; 4($( QL@ ( 9*.?* 4$(U*; &'( b.,G"$/,-(-" '"9+*$< e*/> a($(, G( J'($(9 !, 4< 6*9>?,* -*/ K$3)*/ _ ]*$5*