Turski jezik 1

Abeceda, gramatika struktura, line zamenice, lini sufiksi

Upoznavanje sa jezikom Turski jezik spada u grupu uralo-altajskih jezika. Postoje neke jezike slinosti sa finskim, maarskim, estonskim, korejskim, mongolskim, japanskim i uzbekistanskim jezikom. ABECEDA - Trk alfabesi U turskom jeziku postoji 29 slova, 21 suglasnik i 8 samoglasnika. A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Y Z Svako slovo predstavlja jedan glas pa u turskom jeziku vai isto pravilo kao u srpskom: Pii kako govori, itaj kako je napisano. Razlika postoji samo u nekoliko slova i kada to nauite moete bez problema da itate turski.

U turskom jeziku ne postoji glas C. Tursko slovo C nekada zvui kao nae a nekada kao umekano D. Tursko slovo J je nae a tursko Y je nae J. jeton - eton

Maya - Maja Tanya - Tanja Ako se zovete Maja,Tanja, napisaete - Maya, Tanya, inae e Turci vae ime proitati Maa,Tana.

Ova dva slova su ista kao u srpskom, jedina razlika je poloaj crtice. U turskom se pie sa donje strane slova. U turskom ne postoji slovo - glas . Evo nekih turskih rei koje postoje u srpskom jeziku, umesto slova je slovo . orba oban izme eme ay orap eki araf

Turska slova koja ne postoje u srpskom jeziku meko G, ovo slovo se praktino ne uje ali menja izgovor rei u kojima se nalazi. Primeri: u rei deil ovo slovo se uje kao slabo y. Ako se nalazi iza samoglasnika onda taj samoglasnik dobija na duini. da (planina), izgovara se kao daa. oul (sin), izgovara se kao ooul. I Ovo slovo je i bez take. Izgovara se kao neodreen lan a u engleskom (a boy, a book). kap - vrata Ne ita se kapi jer na kraju nije slovo i ve je slovo . ( i veliko i malo slovo se piu bez take, slovo i ima taku i kad je veliko slovo) I i

U srpskom jeziku je svejedno da li emo slovo i pisati sa takom ili bez nje ali u turskom je to veoma vano jer su u pitanju dva razliita slova-glasa. Izgovaraju se slino kao u nemakom jeziku. ........................................

harf - slovo nsz harf - suglasnik nl harf - samoglasnik ................................................................................... Pravila vezana za suglasnike PKT kada se na re koja se zavrava ovim suglasnicima dodaje sufiks koji poinje samoglasnikom, slova p k t prelaze u druga slova. p --> b mektup - pismo, benim mektubum - moje pismo --> c aa - drvo, aacn tepesi - kronja drveta k --> ocuk - dete, ben ocuum - ja sam dete t --> d drt - etiri, drdnc - etvrti Izuzetak hayat - ivot, benim hayatm - moj ivot Ovo pravilo ne vai za kratke rei (jednoslone rei) sa - kosa, benim sam - moja kosa FPKHST posle ovih slova d --> t c --> Ova slova ete lake zapamtiti koristei reenicu: Fe Paa oK HaSTa. Fe paa je mnogo bolestan. (sigurno ne postoji ime Fe, ali, reenica pomae da se zapamte ovi suglasnici) komak - trati Ben kotum - Trao sam (primer iz lekcije 5)..............................................................................................................

Gramatika struktura
Gramatika struktura je potpuno drugaija od indo-evropskih jezika.Turska gramatika postaje jednostavna kada se naviknete na njen stil.Sve je precizno odreeno, postoje jasna pravila koja treba nauiti. Osnovne specifinosti po kojima se turski razlikuje od evropskih jezika su: red rei u reenici, sufiksi, harmonija samoglasnika, nema roda. Red rei u reenici Tipina turska reenica ima sledei redosled: subjekat - objekat - glagol

Arkadam araba ald. Moj drug kola kupio je. arkada - drug arkadam - moj drug (prisvojni sufiksi, lekcija 2) araba - kola almak - kupiti ald - kupio je (prolo vreme, lekcija 5)

Sufiksi (nastavci) Turski jezik spada u aglutinativne jezike.To znai da se na koren rei dodaju razliiti sufiksi ime se dobijaju rei razliitog znaenja. Line zamenice, prisvojne zamenice, predlozi, vremena... sve se gradi dodavanjem sufiksa na koren rei. Neki pojmovi koji se u veini jezika iskazuju sa nekoliko rei, pa i celom reenicom, u turskom jeziku se iskau jednom reju na iji koren je "zalepljeno" nekoliko sufiksa. Primeri: Evimden - Iz moje kue Ev - im - den kua-moja-iz Kalbimdesin - Ti si u mom srcu Kalb im - de - sin srce - moje - u - ti si kalp-srce (ispred samoglasnika p prelazi u b) Kalp je re stranog porekla pa predstavlja izuzetak kada je dodavanje sufiksa u pitanju. Po vokalnoj harmoniji trebalo bi da bude kalbmdasn, ali nije tako. Posetilac bloga Senzen je ovo objasnila u komentarima ispod lekcije, 15.02.2013.

Harmonija samoglasnika - vokalna harmonija Samoglasnici su podeljeni u grupe. 1. Velika harmonija, samoglasnici su podeljeni u dve grupe. (eng: major vowel harmony) A I O U E (eng: minor

2. Mala harmonija, samoglasnici su podeljeni u etiri grupe: vowel harmony)

AI

OU

Koji samoglasnik e biti u prvom sufiksu zavisi od poslednjeg samoglasnika u rei na koju se dodaje sufiks. araba - kola arabada - u kolima da - sufiks za lokaciju ev - kua evde - u kui de - sufiks za lokaciju evim - moja kua im - prisvojni sufiks evimde - u mojoj kui ev - im - de kua moja u Samoglasnik iz prvog sufiksa nije uvek isti kao poslednji samoglasnik u rei na koju se dodaje sufiks, ali mora da bude iz iste grupe. arabada - ovde imamo isti samoglasnik evimde - ovde imamo razliite samoglasnike, e i (u istoj su grupi). U vokalnoj harmoniji postoje jasna pravila upotrebe samoglasnika u sufiksima, nema nagaanja. U svakoj lekciji u napisati ta pravila. Jednina i mnoina Nastavci za mnoinu su lar i ler. aou lar ei ler - poslednji samoglasnik u rei na koju dodajemo sufiks

kitap - knjiga kitaplar - knjige ocuk - dete ocuklar - deca kpek - pas kpekler - psi kedi - maka kediler - make Kada se u mnoini navodi broj onda se ne dodaju nastavci lar ler.

yaprak - list yapraklar- lie yaprak - tri lista Izuzetak saat - sat saatler - sati Re saat je re stranog porekla pa dolazi do odstupanja u vokalnoj harmoniji. Mnoina bi trebala da bude saatlar ali nije tako, mnoina je saatler.

Nema roda U turskom jeziku nema roda u linim zamenicama. on, ona, ono = o On dolazi. Ona dolazi. O geliyor. Ono dolazi. ...........................................................................................................................

GRAMATIKA
Line zamenice - ahs zamirleri eng: Personal pronouns ahs - lice, osoba zamir - zamenica

Lini sufiksi - ahs ekler ek - sufiks ekler - sufiksi olmak - biti

sadanje vreme: sam, si, je, smo, ste, su Tabela linih sufiksa

a ei ou - poslednji samoglasnik u rei na koju dodajemo sufikse iz tabele (u govornom jeziku tree lice jednine nema sufiks, ipak, pogledajte lekciju 7) Primeri za sve etire kolone: avukat - advokat, retmen - uitelj/nastavnik, doktor, kt - lo

Ben avukatm Avukatm Sen retmensin retmensin Siz doktorsunuz

Ja sam advokat Advokat sam Ti si uitelj Uitelj si Vi ste doktori (Vi ste doktor, persiranje)

Ako se re zavrava samoglasnikom, kao u kt, tada se ispred sufiksa koji poinje samoglasnikom dodaje slovo y. Dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga. Zato je ben ktym, biz ktyz. Jo jedan primer: anne (majka) Ben anneyim Ja sam majka Biz anneyiz Mi smo majke

Negacija Za negaciju se koristi re deil. Na nju se lepe lini sufiksi. Uvek se koriste sufiksi iz kolone ei zbog poslednjeg samoglasnika u rei deil. imenica, pridev ..... deil + lini sufiksi (ei kolona) Ben doktor deilim Sen doktor deilsin O doktor deil Biz doktor deiliz Siz doktor deilsiniz Onlar doktor deiller Ja nisam doktor Ti nisi doktor On,ona nije doktor Mi nismo doktori Vi niste doktori (Vi niste doktor, persiranje) Oni nisu doktori

Nema potrebe da se naglaava Ben,Sen... i u srpskom je dovoljno rei- Nisam doktor. Dakle, moe samo da se kae: Doktor deilim. Na imenicu, pridev se ne stavlja nastavak za mnoinu lar, ler. Ne moe da se kae: Biz doktorlar deiliz.

Upitni oblik imenica, pridev ..... m mi mu m + lini sufiksi a ei ou m mi mu m = da li Ben doktor muyum? Sen doktor musun? O doktor mu? Biz doktor muyuz? Siz doktor musunuz? persiranje) Onlar doktorlar m? Da li sam ja doktor? Da li si ti doktor? Da li je on doktor? Da li smo mi doktori? Da li ste vi doktori? (Da li ste Vi doktor, Da li su oni doktori?

Onlar: nastavci, lar, ler, idu uz imenicu, pridev. ............................................................................................................................. .........

REI
Pozdravi Selam - zdravo, pozdrav Merhaba - zdravo

Gnaydn - dobro jutro yi gnler - dobar dan (pogledajte napomenu) yi akamlar - dobro vee yi geceler - laku no Ho geldiniz - Dobrodoli (mnoina i persiranje) Ho geldin - Dobro doao Ho bulduk - Bolje vas naao, Bolje te naao Hoakaln - Dovienja, kae onaj koji odlazi Gle gle - Dovienja, kae onaj koji ostaje Grrz, Grmek zere -Vidimo se Napomena: iyi gnler moe da se kae i na rastanku, tada nema znaenje Dobar dan, veelim ti lep dan. Have a nice day.

Zahvaljivanje Teekkr ederim - Hvala Vam Teekkrler - Hvala ok teekkrler - Puno hvala (thanks a lot) Sa ol - Hvala (prisnije, za prjatelje) Rica ederim - Nema na emu Bir ey deil - Nema na emu Sa ol bukvalno znai budi zdrav (be healthy) sa - healthy ol,olmak biti (to be)

yi gnler. yi gnler. Naslsnz? yiyim, teekkr ederim. Siz naslsnz? Ben de iyiyim, teekkrler.

nasl - kako naslsn - kako si naslsnz - kako ste iyi - dobro iyiyim - dobro sam ben de - i ja, i meni, takoe iyi -y-im, dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugog pa se izmeu ubacuje y.

Dobrodoli - Ho geldiniz
Turski jezik 2

Nove rei, gramatika: prisvojne zamenice Merhaba :) evet - da hayr - ne var - ima yok - nema Yok se moe koristiti i kao ne. I kod nas ne i nemam mogu biti odgovori na pitanje: Ima li tu knjigu? Ne/Nemam Ne? ta? Neden? Zato? doru - tano, ispravno

yanl - netano, pogreno ...............................................................................................................

Dani
gn - dan gnler - dani Hafta - nedelja, sedmica pazartesi - ponedeljak sal - utorak aramba - sreda perembe - etvrtak cuma - petak cumartesi - subota pazar - nedelja

Mrzim ponedeljak utorak?!

Mrzim ponedeljak

Mrzim ponedeljak

Ali danas je

bugn - danas dn - jue yarn - sutra evvelki gn, evvelsi gn - prekjue br gn - prekosutra Bugn gn ne? Koji je danas dan? ki gn nce. Pre dva dana. gn - dan (24 sata) gnduz - dan, dok ima svetla gece - no

sabah - jutro le - podne leden sonra - posle podne akam - vee gece - no gece yars - pono dn akam - jue uvee yarn sabah - sutra ujutru hafta ii radna nedelja hafta sonu vikend geen hafta prola nedelja gelecek hafta sledea nedelja tarih - datum bugnn tarihi - dananji datum (todays date) Bugnn tarihi ne? Koji je danas datum? ............................................................................................................ Godinja doba i meseci

mevsim - godinje doba mevsimler - godinja doba ay - mesec aylar - meseci yl, sene - godina (arap. sene) asr, yzyl - vek

Prolee i jesen, moe i ovako da se kae: ilkabahar - bahar sonbahar - gz Bu ay hangi ay? Koji je ovo mesec? be ay nce - pre pet meseci yarm sene - pola godine geen yl - prole godine ...........................................................................................................

Porodica i familija Aile ve akraba

ocuk - dete kz se koristi i za: devojica, devojka torun - unuk, unuka ..........................................................................................................................

GRAMATIKA
Prisvojne zamenice - yelik zamirleri eng: Personal possessive pronouns Bez poznavanja prisvojnih zamenica nemogue je sastaviti i prostu reenicu: Kako se zove? U turskom se to pitanje postavlja kao u engleskom: What is your name ( Koje je tvoje ime) Da bi mogli da zaponemo razgovor- upoznavanje, moramo da nauimo prisvojne zamenice. Naravno, i prisvojne zamenice su u formi sufiksa. Nije teko, videete. Prisvojni sufiksi - yelik ekler a) re na koju dodajemo sufiks se zavrava suglasnikom

a e i o u - poslednji samoglasnik u rei na koju dodajemo prisvojni sufiks Primeri za prvu kolonu iz tabele ( a ) arkada - drug Benim arkadam Moj drug Senin arkadan Tvoj drug Onun arkada Njegov/njen drug Bizim arkadamz Na drug Sizin arkadanz Va drug Onlarn arkadalar Njihov drug arkadalar- drugovi Benim arkadalarm Senin arkadalarn Onun arkadalar Bizim arkadalarmz Sizin arkadalarnz Onlarn arkadalar

Moji drugovi Tvoji drugovi Njegovi/njeni drugovi Nai drugovi Vai drugovi Njihovi drugovi

Njihov drug, njihovi drugovi- isto se kae, Onlarn arkadalar. Ne moe da se kae arkadalarlar.

ad - ime Benim adm Onur. Senin adn Kerem. Onun ad Deniz.

Moje ime je Onur. Tvoje ime je Kerem. Njeno ime je Deniz.

Za persiranje se koristi sizin, mnoina, kao u srpskom. Sizin adnz Nadida. Vae ime je Nadida. ........................................

b) re na koju dodajemo sufiks se zavrava samoglasnikom

Primer za drugu kolonu iz tabele ( e i ) anne - majka Benim annem Moja majka Senin annen Tvoja majka Onun annesi Njegova, njena majka Bizim annemiz Naa majka Sizin anneniz Vaa majka Onlarn anneleri Njihova majka

Negacija Na kraju reenice se doda re deil na koju su zalepljeni lini sufiksi (ei kolona). Ben senin arkadan deilim. Sen benim arkadam deilsin. O benim arkadam deil. Biz sizin arkadalarnz deiliz. Siz bizim arkadalarmz deilsiniz. Onlar bizim arkadalarmz deiller. Ja nisam tvoj drug. Ti nisi moj drug. On nije moj drug. Mi nismo vai drugovi. Vi niste nai drugovi. Oni nisu nai drugovi.

Upitni oblik Zavisno od poslednjeg samoglasnika u prethodnoj rei na kraju reenice se dodaju: m mi mu m + lini sufiksi m mi mu m = da li a ei ou Sen benim arkadam msn? Ben senin arkadan mym? Deilsin! O senin arkadan m? teyze - tetka Sen benim teyzem misin? Senin annen retmen mi? Sen doktor musun? Da li si ti moj drug? Da li sam ja tvoj drug? Nisi! Da li je on tvoj drug?

Da li si ti moja tetka? Da li je tvoja majka uitelj? Da li si ti doktor?

..................................................................................... Da vidimo kako izgleda to tursko skraivanje reenica korienjem sufiksa: Benim arkadam. Sen benim arkadamsn. Arkadamsn. Moj drug. Ti si moj drug.

Arkadamsn
drug moj si Moja majka Ti si moja majka. Benim annem. Sen benim annemsin. Annemsin.

Annemsin
majka moja si ..............................................................................................

Vebanje
Upoznavanje yi gnler. Benim adm Onur. Sizin adnz ne?

Benim adm Sedef. Memnun oldum. Ben de memnun oldum. Sizin adnz ok gzel. Teekkrler. Dobar dan. Moje ime je Onur. Kako se Vi zovete? Moje ime je Sedef. Drago mi je. I meni je drago. Vae ime je veoma lepo. Hvala. Prevedite reenice: Ti si moja majka. Ti nisi moja majka. Da li si ti moja majka? Moja majka je advokat. Tvoja majka nije advokat. Da li je njegova majka advokat? Ne. Njegova majka nije advokat. Njegova majka je doktor.

Zamenice
tur: zamirler Line i prisvojne zamenice su obraene na samom poetku, u prvoj i drugoj lekciji. U ovoj lekciji u obraditi ostale zamenice: -pokazne -povratne -opte, neodreene, odrine -upitne ......................................................................

Pokazne zamenice
eng: Demonstrative pronouns Bu u O Bu - ovaj, ova, ovo (neto to je blizu, moe da se dodirne) u - taj, ta, to (neto to je malo dalje) O - onaj, ona, ono (neto to je daleko) Bu kitap Ova knjiga Bu kitaplar Ove knjige

u kitap Ta knjiga O kitap Ona knjiga

u kitaplar Te knjige O kitaplar One knjige

Bu bir kitap Ovo je jedna knjiga u bir kitap To je jedna knjiga O bir kitap Ono je jedna knjiga

Bunlar kitaplar Ovo su knjige unlar kitaplar To su knjige Onlar kitaplar Ono su knjige

Obratite panju na mnoinu! U naem jeziku nije potrebno naglaavati da je to jedna knjiga, ali, u turskom se menja znaenje ako nema rei bir.

Bu, u, O ne? Za stvari i ivotinje Bu ne? ta je ovo? u ne? ta je to? O ne? ta je ono? Bu ne? Bu bir kitap. ta je ovo? Ovo je jedna knjiga. Bu, u, O kim? Za ljude Bu kim? Ko je ovo? u kim? Ko je to? O kim? Ko je ono? Bu kim? Bu bir yazar. Ko je ovo? Ovo je jedan pisac. Bu ev kimin? Bu ev benim. ija je ovo kua? Ovo je moja kua. Ah, u kadnlar... Ah, te ene.... buras - ovde uras - tamo oras - onde

Pokazne zamenice se menjaju po padeima. Napravila sam tabelu sa svim kombinacijama.

bu - ovaj, ova, ovo bunun - od ovog, od ove buna - ovom, ovoj bunu - ovog, ovu bunda - kod ovog, kod ove bununla - sa ovim, sa ovom bundan - od ovog, od ove ...................................

Povratne zamenice
eng: Reflexive pronouns Kendi - lino self,own Na re kendi se dodaju prisvojni sufiksi, iza njih mogu biti sufiksi za padee. Kendim - ja lino Kendin - ti lino Kendi(si) - on lino Kendimiz - mi lino Kendiniz - vi lino Kendileri - oni lino Kendime - mene, me, meni, sebi myself yourself himself/herself/itself ourselves yourselves themselves

Kendimden - od mene lino Kendimle - sa mnom, sa sobom Primer: priati sam sa sobom, koriste se sufiksi za dativ i instrumental. Mi koristimo instrumental, Turci ee koriste oblik sa dativom. Kendi kendime konuuyorum. (dativ) Kendi kendimle konuuyorum. (instrumental) Priam sam sa sobom. Kendi kendine konuuyorsun. (kendin-e) Pria sam sa sobom. Kendi kendine konuuyor. (kendi-ne) Pria sam sa sobom. U govornom jeziku u treem licu jednine se izostavlja sufiks si. Kendine iyi bak. Pazi se, uvaj se. bakmak - gledati, paziti, brinuti se o... Kendime bakacam. Paziu na sebe.

Kendim/kendime, primer da shvatite razliku: Bu elbise kendim diktim. Ovu haljinu sam sama saila. Kendime bir elbise diktim. Saila sam sebi jednu haljinu. dikmek - iti .............................

Opte, neodreene, odrine

eng: Indefinite pronouns her - svaki, svaka, svako, svakog, svake ey - stvar her ey - sve bir - jedan birisi - neko bir ey - neto herkes - svako, svi every,each thing everything a,one someone,somebody something everyone,everybody

herhangi birisi - bilo ko herhangi bir ey - bilo ta, ita hi kimse - niko hibir ey - nita btn - svi baz - neki Her ey gzel olacak. Sve e biti lepo. Her ey yolunda. Sve je u redu. Birisi geldi. Neko je doao. Ben byle bir ey grmedim. Ovako neto nisam video. Herkes burada m? Da li su svi ovde? Herhangi bir ey deiti mi? Da li se bilo ta promenilo? Evde hi kimse yok. Nema nikoga u kui. Hibir ey umrumda deil. Nita me ne zanima. ..... Umrumda deil... Ne zanima me, ne interesuje me, ba me briga
Napomena: i u turskom postoje jezike nedoumice oko pisanja: hibir ey + hibirey hi bir ey hi birey -

anyone,anybody anything no one,nobody nothing all some

(yol -put...u stilu, sve ide putem)

I don't care

.....................................

Upitne zamenice
eng: Interrogative pronouns

Kim? Ko? Ne? ta?

Who? What?

U kombinaciji sa padeima

kim-ko, kimin-iji, kime-kome, kimi-koga, kimde-kod koga, kimle-sa kim, kimden-od koga Kim temizledi bu oday? Ko je oistio ovu sobu? Kimi bekliyorsun? Koga eka? ............................. Yarn ne yapacaksn? Yarn Ankara'ya gidiyorum. Kimle gidiyorsun? Babamla. Ankara'da ne kadar kalacaksn? Be gn.

ne kadar - koliko ..........

Padei
tur: smin halleri states isim - imenica, hal - stanje eng: noun

U turskom jeziku postoji 5 padea i ne zovu se kao nai padei (na kraju lekcije sam postavila sliku sa nazivima turskih padea). Meutim, osim ovih pet, ima jo sluajeva kada se na imenicu dodaju nastavci. Da bi bilo jednostavnije za razumevanje, padee u objasniti koristei nau podelu. Padei u srpskom jeziku su: nominativ, genitiv, dativ, akuzativ, vokativ, instrumental, lokativ. Ovoj listi emo dodati jedan turski pade - ablativ. ....................................................................................... Iza imena osoba, gradova i drava stavlja se apostrof pre sufiksa.

1. Nominativ
Ko? ta? who Kim? Ne? Nominativ nema sufikse (nastavke). eng: what,

Bu bir ev. Ovo je jedna kua. ev - kua U srpskom jeziku ne naglaavamo da je to jedna kua, ali, u turskom se menja znaenje ako se izbaci re bir. Bu ev. Ova kua. ........................................................................

2. Genitiv
Pade koji oznaava pripadnost. Od koga? iji? Od ega? Kimin? a ei sufiks n in nn nin ou un nun n nn eng: whose

- poslednji samoglasnik u rei na koju se dodaje

U prvom redu su nastavci koji se dodaju na re koja se zavrava suglasnikom (Tarkan). U drugom redu su nastavci koji se dodaju na re koja se zavrava samoglasnikom. (Marko) Tarkan'n en gzel arks. Tarkanova najlepa pesma. ark - pesma arks - njegova pesma (s-prisvojni sufiks) gzel - lepa en gzel - najlepa

Marko'nun evi. Markova kua.

Fatmagl'n suu ne?

ta je Fatmagulina krivica? What is Fatmagl's fault? Kod nas je prevedeno: ta je skrivila Fatmagul? su - krivica, greka benim suum - moja krivica senin suun - tvoja krivica onun suu - njegova, njena krivica ne - ta

Rahmi Ketenci Fatmagl'n abisi, Mukaddes'in kocas Mukaddes Ketenci Fatmagl'n yengesi, Rahmi'nin kars

abi - stariji brat yenge - snaja koca - mu, suprug kar - ena, supruga Umesto koca i kar moe da se kae i e (mu, ena) Rahmi'nin ei, Mukaddes'in ei (Rahmijeva ena, Mukadesin mu) Genitivne veze je sjajno objasnio neko ko se potpisao sa S. Pogledajte u komentarima ispod lekcije, 28 nov 2013. ........................................................................................

3. Dativ
Oznaava kretanje ka neemu. Kome? Ka emu?(Gde) Kime? Nereye? a o u sufiks a ya na e i e ye ne engl: to, towards

- poslednji samoglasnik u rei na koju se dodaje

gitmek - ii Yarn stanbul'a gidiyorum. Sutra idem u Istanbul. Eve gidiyorum. Idem kui. Evime gidiyorum. Idem mojoj kui. (ev-im-e... im - prisvojni sufiks)

Sufiksi ya ye se koriste iza rei koje se zavravaju samoglasnikom. Trkiye'ye gidiyorum. Idem u Tursku. Ne moe da se kae gitiyorum. gitmek, u sadanjem vremenu (imdiki zaman) kada je iza t neki samoglasnik tprelazi u d. To nije uvek sluaj, npr kapatmak zatvoriti Ben kapatiyorum ja zatvaram. Sufiksi na ne se dodaju iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom.
(tree lice jednine i mnoine).

araba - auto, kola arabama ka mom autu arabana ka tvom autu arabasna ka njegovom autu arabamza ka naem autu arabanza ka vaem autu arabalarna ka njihovom autu ......................................................

4. Akuzativ
Koga? ta? Kimi? Ne?
kimi- za ljude i ivotinje, ne-za stvari, objekte...

a ei ou i u Dva primera sa glagolom grmek - videti. Akuzativ koristite kada ste videli neto konkretno, neto odreeno...

Ne/kimi grdn? ta/koga si videla? Evi grdm. Videla sam kuu. (odreenu kuu, ne bilo koju) Bir ev grdm. Videla sam jednu kuu. (neku, bilo koju) Kediyi grdm. Videla sam maku. (odreenu maku, ne bilo koju) Bir kedi grdm. Videla sam jednu maku. (neku, bilo koju) kedi-maka kedi-y-i ubacuje se y jer dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga. ........................... Kada sufiks za pade dodajemo iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom (tree lice jednine i mnoine) pre sufiksa za pade ubacuje se slovon. Evlerini grdm. Video sam njihovu kuu. ev-leri-ni ................................................................... I saw the house.

I saw a house.

5. Lokativ
Pade za lokaciju, gde se neko, neto nalazi. Gde? Gde je? Kod koga? Nere? Nerede? Kimde? a o u da ta nda e i de te nde

Kitap masada. Knjiga je na stolu.

kitap - knjiga masa - sto

Anne nerede? Anne evde. Gde je majka? Majka je u kui. Hasan okulda deil. Hasan nije u koli. okul - kola Nastavci ta te kada se re zavrava slovima f p k s t. (Fe Paa oK HaSTa) Snfta oturuyorum. Sedim u uionici. snf - uionica ........................................ Nastavci nda nde, ako postoje dve imenice onda se drugoj imenici dodaje nastavak. Dil kursunda. Na kursu jezika. ocuk parknda. U dejem parku. .................................... Ben neredeyim? Sen neredesin? O nerede? Biz neredeyiz? Siz neredesiniz? Onlar neredeler? Gde sam ja? Gde si ti? Gde je on? Gde smo mi? Gde ste vi? Gde su oni?

Ben okuldayim. Ja sam u koli. .............................................

6. Vokativ
Dozivanje, pozivanje, uzvik, obraanje nekome. Ne postoji u turskom. Kada se nekome obraamo, kada nekoga zovemo, kaemo: Milan gel - Milane doi Hasan gel - Hasane doi Abla gel - Sestro doi

............................................

7. Instrumental
S kim? S im? Kimle? a o u la yla e i le yle eng: with, by, and

Hasan Aye'yle konuuyor. Hasan razgovara sa Aje. Aye, zavrava se samoglasnikom pa se ubacuje y ispred sufiksa. Arabalaryla gidiyoruz. Idemo sa njihovim kolima. araba-lar-yla Umesto sufiksa moe da se upotrebi re ile - sa. Hasan ile Aye tv seyrediyor. Hasan gleda tv sa Aje. ..............................................

8. Ablativ
Od koga? through Kimden? Odakle? Nereden? e i den ten nden Od kada, iz, kroz eng: where from, by, since,

(u govornom jeziku nereden =nerden)

a o u dan tan ndan

evden - iz kue evimden - iz moje kue Nastavci ndan nden se dodaju iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom (tree lice jednine i mnoine). evlerinden - iz njihove kue ev-leri-nden ......................... dan, den, tan, ten + beri = od Sabahtan beri yamur yayor. Od jutros pada kia. (since)

Jo nekoliko primera: Hasan Trkiye'den geliyor. Hasan dolazi iz Turske. gelmek-doi Aye tatilden dnd. Aje se vratila sa odmora. tatil - odmor dnmek - vratiti se Tren tnelden geiyor. Voz prolazi kroz tunel. ........................................... Line zamenice se menjaju po padeima.

ins: moe da se kae na oba naina

ben - ja benim - moj

bana - meni beni - mene bende - kod mene benimle - sa mnom benden - od mene Beni seviyor musun? Da li me voli? Gel benimle. Poi sa mnom. E sad, zato je ovo ovako, ne znam, ali sufiksi za ablativ se koriste i u ovim reenicama: Senden nefret ediyorum. Mrzim te. Ne moe da se kae: Seni nefret ediyorum. Benden neden nefret ediyorsun? Zato me mrzi? Senden nefret etmiyorum. Ne mrzim te. Pazartesi'den nefret ediyorum. Mrzim ponedeljak. ........................................

Vebanje

Dodavanje sufiksa u skladu sa vokalnom harmonijom. Koja reenica je tana? 1. Sutra idem u Bodrum. a) Yarn Bodrum'ta gidiyorum. b) Yarn Bodrum'e gidiyorum. c) Yarn Bodrum'ya gidiyorum. d) Yarn Bodrum'a gidiyorum. 2. On ivi u Ankari. a) O Ankara'ya yayor. b) O Ankara'da yayor. c) O Ankara'dan yayor. d) O Ankara'de yayor. 3. Dolazim iz Izmira. a) zmir'de geliyorum. b) zmir'dan geliyorum. c) zmir'e geliyorum. d) zmir'den geliyorum. .............................

smin halleri
Da ste uenik u Turskoj, padee bi uili po nazivima na donjoj slici.

U ovoj lekciji emo uiti brojeve i pojmove vezane za brojeve: koliko je sati, u koliko sati...

Brojevi

say - broj saylar - brojevi saymak - brojati rakam - cifra

0 sfr 1001 binbir 2000 iki bin 10.000 on bin 1.000.000 bir milyon 1.000.000.000 bir milyar buuk - polovina, pola

virgl - zarez 1,3 - bir virgl 1,5- bir buuk 0,5 - sfr virgl be( ovo je izuzetak ) buuk se koristi i za vreme, tada oznaava polovinu sata, 30 min. yarm - polovina, pola, koristi se kao pridev, ne koristi se sa brojevima. yarm saat - pola sata yarm ekmek al - kupi pola hleba

........................................................................ Redni brojevi - Sra say broj - nc - samoglasnik po vokalnoj harmoniji Ako se broj zavrava suglasnikom dodaje se odgovarajui samoglasnik ispred nc birinci - prvi ikinci - drugi nc - trei drdnc - etvrti beinci - peti altnc - esti yedinci - sedmi sekizinci - osmi dokuzuncu - deveti onuncu - deseti yirmi beinci - dvadeset peti ellinci - pedeseti sonuncu - poslednji (son - kraj) ......................................................................... Zbirni brojevi drt, t prelazi u d jer je ispred samoglasnika

na broj se dodaju prisvojni sufiksi (tabele u lekciji 2), obratite panju na vokalnu harmoniju. bir-imiz -mz birimiz - jedan od nas ikimiz - nas dvoje mz - nas troje drdmz - nas etvoro beimiz - nas petoro altmz - nas estoro biriniz - jedan od vas ikiniz - vas dvoje nz - vas troje drdnz - vas etvoro beiniz - vas petoro altnz - vas estoro birleri - jedan od njih ikileri -. njih dvoje leri - njih troje drtleri - njih etvoro beleri - njih petoro altlar - njih estoro Sadece ikimiz. Samo nas dvoje U kombinaciji sa padeima (lekcija 4) nominativ: ikimiz genitiv: ikimizin dativ: ikimize akuzativ: ikimizi lokativ: ikimizde instrum: ikimizle ablativ: ikimizden mz mzn mze mz mzde mzle mzden

kimize biletleri aldm. Kupio sam karte za nas dvoje. almak - kupiti Beinizi seviyorum, ama onu sevmiyorum. Vas petoro volim ali njega/nju ne volim. Ikimizden biri - jedan (neko) od nas dvoje

hepimiz - mi svi hepiniz - vi svi hepinize selam - pozdrav svima vama biri, birisi, birileri - neko ............................................................................................................................. ...............

Saat ka?
Koliko je sati saat - sat dakika -minut saniye sekunda eyrek - 15 minuta buuk - 30 minuta Kada se govori vreme re saat moe da se izostavi. 07:00 - saat yedi 07:05 - yediyi be geiyor 07:15 - yediyi eyrek geiyor 07:20 - yediyi yirmi geiyor 07:30 - yedi buuk 07:40 - sekize yirmi var (do osam dvadeset ima) 07:45 - sekize eyrek var 07:55 - sekize be var 08:00 - sekiz 08:05 - sekizi be geiyor 08:15 - sekizi eyrek geiyor 08:20 - sekizi yirmi geiyor 08:30 - sekiz buuk 08:40 - dokuza yirmi var 08:45 - dokuza eyrek var 08:55 - dokuza be var 09:00 - dokuz Za okrugle sate i pola sata nema nastavaka, u ostalim sluajevima ima. Kada se broj zavrava samoglasnikom, ubacuje se slovo y pre nastavaka. Do tridesetog minuta na sat se lepe sufiksi za akuzativ. sat + , i, u, ... minut geiyor a ei ou - poslednji samoglasnik u broju i u

Od tridesetog minuta na sat se lepe nastavci za dativ. sat + a, e ... minut var aou a e i - poslednji samoglasnik u broju e

...........................................................................................................................

Saat kata?
U koliko sati? Konser saat kata? Yarn akam sekiz buukta. U koliko sati je koncert? Sutra uvee u 20:30. aou da ta e i - poslednji samoglasnik u broju de te

Nastavci ta te se stavljaju kada se re/broj zavrava nekim od slova: f p k h s t (Fe Paa oK HaSTa) birde ikide te drtte bete altda yedide sekizde dokuzda onde on birde on ikide eyrekte buukta 08:00 - sekizde (u 8 sati) 08:05 - sekizi be gee, sekiz bete (u ovoj varijanti sat nema sufiks ve minut) 08:15 - sekizi eyrek gee, sekiz eyrekte, sekiz on bete 08:20 - sekizi yirmi gee, sekiz yirmide 08:30 - sekiz buukta 08:40 - dokuza yirmi kala, sekiz krkta 08:45 - dokuza eyrek kala 08:55 - dokuza be kala 09:00 - dokuzda (u 9 sati)

Do tridesetog minuta: sat + i u ... minut gee Od tridesetog minuta sat + a, e ... minut kala Moe da se kae: 08:30 - sabah sekiz buukta 20:30 - akam sekiz buukta Napomena: Nekada vreme govore i ovako: 18:20 - on sekiz yirmi

............................................................................................................................. ....... Mnogima je ovo komplikovano. Kada sam bila u Turskoj, nisam koristila sve sufikse i rei geiyor, var, gee, kala. U uho su mi lako ule kombinacije sa da de ta te, a ostalo pobrkam, spetljam se... Govorila sam brojeve, za jutro dodam sabah, za vee akam i kraj prie. 08:40 sabah sekiz krk Ipak, moda e nekada nekome od vas ovo zatrebati, pa eto...nek' se nae... ................................................................. Igrica, vraanje kusura. da zatvorite poetni prozor i pokrenete igricu, kliknite na plavu strelicu dole desno gde pie kapat. Kliknete na novi ili papirnatu novanicu i miem prevucite na dlan, na kraju kliknite na zeleno dugme (kontrol et -proveri) da vidite da li ste dobro vratili kusur. Ako jeste, pisae kutlarm (estitam). Jedna lira ima 100 kurua. Igrica .................................................................................

Vebanje:

27 - yirmi yedi 51 - elli bir 87 - seksen yedi 104 - yz drt 138 - yz otuz sekiz 229 - iki yz yirmi dokuz 300 - yz 1765 - bin yedi yz altm be 25.000 - yirmi be bin 3.000.000 - milyon 8,52 - sekiz virgl elli iki 14,8 - on drt virgl sekiz 48,012 - krk sekiz virgl sfr on iki 104,25 - yz drt virgl yirmi be

Dnya
Mavi gezegen Re dnya ima dva znaenja: dnya - svet world Dnya - Planeta Zemlja Planet Earth Mavi gezegen - plava planeta Byk patlama - veliki prasak big bang uzay - kosmos, svemir Uzay ne kadar byk? Koliki je velik svemir? Gne sistemi ve gezegenler Sunev sistem i planete Merkr, Vens, Dnya, Mars, Jpiter, Satrn, Urans, Neptn (Pluton se vie ne ubraja u planete)

gne - sunce kamer, ay - mesec yldz - zvezda yldzlar - zvezde gk - nebo ............................................................................................................................. .................

Dnya haritas harita - mapa Ktalar ve okyanuslar kta - kontinent okyanus - okean ktalar: Avrupa, Asya, Amerika, Afrika, Avustralya, Antarktika okyanuslar: Byk okyanus, Pasifik - Tihi okean, Pacifik Atlas okyanusu, Atlantik - Atlantski okean Hint okyanusu -Indijski okean

Kuzey buz okyanusu, Arktik okyanusu - Severni ledeni okean, Arktiki okean Gney okyanusu - Juni okean (severni i juni okean se po nekim podelama ne smatraju zasebnim okeanima) kuzey kutbu - severni pol gney kutbu - juni pol kutup - pol ada - ostrvo deniz - more nehir - reka gl - jezero da - planina l - pustinja Dnya'nn en byk adas - Grnland Najvee svetsko ostrvo - Grenland Dnya'nn en uzun nehirleri - Nil ve Amazon Najdue reke na svetu - Nil i Amazon Dnya'nn en byk gl - Hazar gl, Hazar denizi Najvee svetsko jezero - Kaspijsko jezero-more

Dnya'nn en derin gl - Baykal gl Najdublje jezero na svetu - Bajkalsko jezero En byk derinlik - 1637m (najvea dubina) Dnya'nn en yksek da - Everest Da, 8848m Najvia planina na svetu - Mont Everest

Dnya'nn en byk l - Sahra l, Byk Sahra Najvea pustinja sveta - Sahara ............................................................................................................................. .................

Komparacija prideva
pozitiv gzel byk komparativ daha gzel daha byk superlativ en gzel en byk

Kada se neto poredi (komparativ) dodaje se dan, den. Lepi, vei...od koga, ega... Sedef Leyla'dan daha gzel. Sedef je lepa od Lejle. Sedef en gzel kz. Sedef je najlepa devojka.

Dnya'nn en gzel plajlar. Najlepe plae sveta. .............................................................................................................................

................. Video snimci, emisije na turskom: Sahara, Severni pol, okeani (BBC), na mom twitter profilu Twitter locikus ............................................................................................................................. ................. doa - priroda insan, insanlar - ovek, ljudi bitki, bitkiler - biljka, biljke hayvan, hayvanlar - ivotinja, ivotinje O ljudima, biljkama i ivotinjama u narednim lekcijama.

Nereli
Nereli odakle

Nerede

Yer edatlar
Gde Prilozi za mesto

Odakle

where from

Nerelisin? Odakle si? imenica + l li lu l + lini sufiksi Ben nereliyim? Sen nerelisin? O nereli? Biz nereliyiz? Siz nerelisiniz? Onlar nereliler? Trkiye Ben Trkiyeliyim Sen Trkiyelisin O Trkiyeli Biz Trkiyeliyiz Siz Trkiyelisiniz Onlar Trkiyeliler Odakle sam Odakle si Odakle je Odakle smo Odakle ste Odakle su

Ja sam iz Turske Ti si iz Turske On je iz Turske Mi smo iz Turske Vi ste iz Turske Oni su iz Turske

Ben Trkiyeliyim. Sen nerelisin? Ben ngiltereliyim. Ja sam iz Turske. Odakle si ti? Ja sam iz Engleske. Ben Belgratlym. Ja sam iz Beograda. Kada pitamo nekoga odakle je, moe da se koristi i re nereden. Nereden odakle where from Neredensin (nerdensin)? Odakle si? Ben Trkiye'denim. Ja sam iz Turske. Ben ngiltere'denim. Ja sam iz Engleske. Ben Amerika'danm. Ja sam iz Amerike. ...................................................... Nerede gde where Ben neredeyim? Sen neredesin? O nerede? Biz neredeyiz? Siz neredesiniz? Onlar neredeler? Gde sam ja? Gde si ti? Gde je on? Gde smo mi? Gde ste vi? Gde su oni?

Razgovor preko mobilnog: Selam, neredesin? Evdeyim. Ne yapyorsun? Hi, oturuyorum. Sen? Ben de evde oturuyorum. Zdravo, gde si? U kui sam. ta radi? Nita, sedim. Ti?

I ja sedim u kui. ben de - i ja, i meni, i meni takoe Glagoli oturmak i yaamak oturmak - sedeti, stanovati negde yaamak - iveti, iveti negde zmir'de yayorum. ivim u Izmiru. zmir'de oturuyorum. Stanujem u Izmiru. Znai, kada je znaenje - stanovati, svejedno je koji e se od ova dva glagola upotrebiti. Sedef nerede yayor? Sedef stanbul'da yayor. Gde ivi Sedef? Sedef ivi u Istanbulu. ..............................................................................................................

Yer edatlar
Prilozi za mesto Prepositions of place (in, on, between, in front of...) edat - prilog edatlar - prilozi ....................... stnde - na altnda - ispod zerinde - iznad, na yannda - pored arkasnda - iza nnde - ispred yakn, yaknnda - blizu arasnda - izmeu ortasnda - u sredini neega (npr. u sredini prostorije) karsnda - naspram kesinde - u oku (ke - oak) iinde - u , unutra dnda - napolju, izvan napomena: kada je neto na neemu, u govoru ne prave razliku izmeu stnde i

zerinde. .............................. n in un n ..... lokacija + lini sufiksi nn nin nun nn ei in nin ou un nun n nn

imenica + a n nn

masa - sto Pored stola. Masann yannda. Ti si pored stola. Sen masann yanndasn. aa - drvo Ispod drveta. Aacn altnda. Ti si ispod drveta. Sen aacn altndasn. sinema - bioskop Ispred bioskopa. Sinemann nnde. Mi smo ispred bioskopa. Biz sinemann nndeyiz. nnde-y-iz ev - kua Pas je ispred kue. Kpek evin nnde. .............................................. Knjiga je na stolu. Moe da se kae na tri naina: Kitap masada. Kitap masann stnde. Kitap masann zerinde. yldz - zvezda yldzlar - zvezde Ispod zvezda. Yldzlarn altnda.

(kada je ispred samoglasnika --> c)

..................................

Veba
Poveite reenice sa slikama. avize - luster top - lopta kutu - kutija 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Kitap masann stnde A Avize masann zerinde. Top kutunun iinde. Top iki masann arasnda. Kutu masann yannda. Kutu masann nnde. Top masann altnda. Kutu masann arkasnda.

VAR

YOK

U turskom jeziku rei var i yok se koriste za oznaavanje pripadnosti i postojanja. var - ima, postoji eng: to have, it exists, there is, there are

yok - nema, ne postoji there aren't

eng: not to have, it doesn't exist, there isn't,

Pripadnost U turskom jeziku ne postoje glagoli imati i nemati. Mi kaemo: ja imam kuu, ti ima kuu... U turskom se pripadnost izraava na drugaiji nain, koriste se prisvojni sufiksi i rei var i yok (izuzetak je budue vreme). Sadanje vreme Benim evim var Senin evin var Onun evi var Bizim evimiz var Sizin eviniz var Onlarn evleri var Imam kuu (moja kua ima, postoji) Ima kuu Ima kuu Imamo kuu Imate kuu Imaju kuu

Benim evim yok Nemam kuu (moja kua nema, ne postoji) Senin evin yok Nema kuu Onun evi yok Nema kuu Bizim evimiz yok Nemamo kuu Sizin eviniz yok Nemate kuu Onlarn evleri yok Nemaju kuu Postavljanje pitanja Za postavljanje pitanja koriste se: m mi mu m. U ovom sluaju, zbog vokalne harmonije, koriste se samo m mu. a ei ou m mi mu m Senin evin var m? Senin evin yok mu? Da li ima kuu? Ti nema kuu?

U naem jeziku upitni oblik je isti kao i negacija, razlika je u intonaciji. Benim, senin, onun... mogu da se izostave jer se po sufiksu koji je zalepljen na re ev vidi o kojem licu se radi. Prolo vreme Na var i yok se dodaju sufiksi za prolo vreme, lekcija 5 vard yoktu Senin evin vard. Senin evn yoktu. Imao si kuu. Nisi imao kuu.

Postavljanje pitanja Senin evin var myd? Senin evin yok muydu?

Da li si imao kuu? Nisi imao kuu?

Ne moe da se kae yokdu zato to se slovo d pretvara u slovo t kada se nalazi posle fpkhst. Fe Paa oK HaSTa
Fe paa je mnogo bolestan.

Ve sam ranije napisala da ova reenica ba i nije neka, svakako ne postoji neko ko se zove Fe, ali, reenica je sjajna da se zapamte slova - suglasnici za koje vai ovo pravilo. Budue vreme Za iskazivanje pripadnosti u buduem vremenu ne koriste se rei var i yok ve se koristi re olacak (budue vreme od glagola olmak - biti). Budue vreme, lekcija 6 olacak - bie, postojae olmayacak - nee biti, nee postojati Senin evin olacak. Senin evin olmayacak. Imae kuu. Nee imati kuu. Da li e imati kuu? Nee imati kuu?

Postavljanje pitanja Senin evin olacak m? Senin evin olmayacak m? ......................

Da sumiram na jednom mestu:

Postojanje Sokakta ne var? Sokakta arabalar var. Evde ka oda var? Evde oda var. Bahede kpek var.

Izraavanje potrebe i moranja

eng: have to, need, need to, must lazm - treba, potrebno Bana kitap lazm. Bana kitap lazm deil. Bana kitap lazm m? knjiga?) Sana para lazm. Sana para lazm deil. Sana para lazm m?

Treba mi knjiga. (Meni je potrebna knjiga) Ne treba mi knjiga. (Meni nije potrebna knjiga) Da li mi treba knjiga? (Da li je meni potrebna

Treba ti novac. Ne treba ti novac. Da li ti treba novac?

Za glagole koren glagola + ma me + prisvojni sufiksi lazm gitmek - ii

gitmem lazm gitmen lazm gitmesi lazm gitmemiz lazm gitmeniz lazm gitmeleri lazm

treba da idem treba da ide treba da ide treba da idemo treba da idete treba da idu Treba da idem kui. Ne treba da idem kui. Da li treba da idem kui?

Eve gitmem lazm. Eve gitmem lazm deil. Eve gitmem mi lazm? lazm) .........................................

(m, mi, ide ispred

Gerek Umesto rei lazm moe da se koristi re gerek/gerekiyor. Eve gitmem gerekiyor. Treba da idem kui. Eve gitmem gerekmiyor. Ne treba da idem kui. Eve gitmem gerekiyor mu? Da li treba da idem kui? Okula gitmen gerek/gerekiyor. Treba da ide u kolu. gerek yok - nema potrebe gerekirse - ako je potrebno .................................................. htiya - potreba Benim ihtiyacm Senin ihtiyacn Onun ihtiyac Bizim ihtiyacmz Sizin ihtiyacnz Onlarn ihtiyalar

moja potreba tvoja potreba njegova potreba naa potreba vaa potreba njihova potreba

-->c (pravila za suglasnike, Turski 1) Benim bir kaleme ihtiyacm var. Kaleme ihtiyacm yok. Arabaya ihtiyacm var. Potrebna mi je olovka. Nije mi potrebna olovka.

Potrebna su mi kola. Kaleme deil, bir telefona ihtiyacm var. Ne treba mi olovka, treba mi telefon. Na neto to nam treba/ne treba, lepe se sufiksi za dativ. kalem- kaleme araba- arabaya yardm- yardma yardm etmek - pomoi yardm - pomo Yardma ihtiyacm var. Yardmna ihtiyacm var. tvoja pomo) Yardmnza ihtiyacm var. Yardma ihtiyacn var m? Yardma ihtiyacnz var m? Potrebna mi je pomo. Potrebna mi je tvoja pomo. Potrebna mi je vaa pomo. Da li ti je potrebna pomo? Da li vam je potrebna pomo?

(yardmn -

Yardmn iin teekkrler. Hvala ti na pomoi. Yardmnz iin teekkrler. Hvala vam na pomoi. ....................................................... Sufiksi: mal, meli - trebati, morati koren glagola + mal meli + lini sufiksi gitmek - ii Eve gitmeliyim. Eve gitmemeliyim. Eve gitmeli miyim?

Treba da idem kui. Ne treba da idem kui. Da li treba da idem kui?

almak - raditi ali-mal-y-m almalym - Moram da radim.

Slovo y se ubacuje ispred linih sufiksa koji poinju samoglasnikom (prvo lice jednine i mnoine)

koren glagola + meli mal + d di + lini sufiksi za prolo vreme

Gitmeliydim. Trebao sam da idem/ Trebalo je da odem Gitmemeliydim. Nisam trebao da idem. Gitmeli miydim? Da li sam trebao da idem? .................................................

zorunda, mecbur
zorunda olmak, mecbur olmak biti primoran na neto, morati uraditi neto, oseati obavezu da se neto uradi. zorunda Sadanje vreme glagol (infinitiv) .... zorunda + lini sufiksi Gitmek zorundaym. Gitmek zorunda deilim. Gitmek zorunda mym? Moram da idem. Ne moram da idem. Da li moram da idem?

Prolo vreme glagol (infinitiv) .... zorunda + y + d + lini sufiksi Sufiks za prolo vreme je uvek d zbog slova a na kraju rei zorunda, ostali sufiksi za prolo vreme (di du d) se ne koriste. Eve gitmek zorundaydm. Morao sam da idem kui. Budue vreme glagol (infinitiv) .... zorunda ...olacak + lini sufiks olmak - biti Eve gitmek zorunda olacam. Morau da idem kui. Eve gitmek zorunda olmayacam. Neu morati da idem kui.

k -->

mecbur koren glagola + maya meye..... mecbur + lini sufiksi Eve gitmeye mecburum.

Moram da idem kui. Hibir eyi yapmaya mecbur deilsin. Nisi prinuen ni na ta / nita nisi u obavezi da uradi. yapmak - raditi, uraditi hibir ey - nita ................................ zorunda kalmak, mecbur kalmak uradili ste neto nevoljno, niste imali nijednu drugu mogunost, bili ste primorani na neto Zato si to uradio? Zato si otiao? Odgovor na ovakva pitanja: Mecbur kaldm - Morao sam Zorunda kaldm - Morao sam Kada nije u kombinaciji sa reima zorunda i mecbur, glagol kalmak ima drugaije znaenje. kalmak - ostati, biti negde, boraviti negde

Fiiller - glagoli
fiil - glagol U turskom jeziku glagoli se zavravaju sa mak i mek. Deo ispred mak i mek je koren glagola. Na koren se dodaju razliiti sufiksi. aou mak ei mek - poslednji samoglasnik u korenu glagola

Ako u korenu glagola postoji samo jedan samoglasnik, on se uzima kao polazna taka za dodavanje sufiksa. Lista glagola sa leve strane su glagoli koji se zavravaju sa mak, sa desne glagoli koji se zavravaju sa mek, postavila sam primere za svaki samoglasnik (crveno obojeno)

Glagolske imenice Jednostavno se formiraju, samo se izostavi slovo k na kraju glagola. yazma - pisanje renme - uenje okuma - itanje .....................................................................................................................

imdiki zaman

Sadanje vreme eng: Present continuous tense imdi - sada imdiki zaman se gradi tako to se na koren glagola dodaju odreeni sufiksi na koje se zalepe lini sufiksi. Sufiksi za imdiki zaman su: yor, yor, iyor, uyor, yor Razlikujemo dva sluaja: kada se koren glagola zavrava suglasnikom i kada se koren glagola zavrava samoglasnikom. 1.Koren glagola se zavrava suglasnikom glagol + yor iyor uyor yor + lini sufiksi Vokalna harmonija - pravilo a yor ei iyor ou uyor yor

a ei ou - poslednji samoglasnik u glagolu na koji dodajemo sufikse. Lini sufiksi su uvek iz tree kolone (o u) jer je poslednji vokal o u nastavku yor. sevmek - voleti sev - iyor -um Ben seviyorum Sen seviyorsun O seviyor Biz seviyoruz Siz seviyorsunuz Onlar seviyorlar Seni seviyorum. Volim te. gelmek -doi Ben geliyorum. Ja dolazim. komak - trati Ben kouyorum. Ja trim. Ja volim Ti volis On,ona,ono voli Mi volimo Vi volite Oni vole

2.Koren glagola se zavrava samoglasnikom glagol + yor + lini sufiksi

yrmek - hodati yr - yor -um Ben yryorum Sen yryorsun O yryor Biz yryoruz Siz yryorsunuz Onlar yryorlar Ja hodam Ti hoda On hoda Mi hodamo Vi hodate Oni hodaju

2* Kada se koren zavrava samoglasnicima a, e slova a,e se izbace iz korena i ispred yor se ubaci samoglasnik u skladu sa vokalnom harmonijom. Slova a,e ne mogu biti ispred y. balamak - poeti Ben balyorum Sen balyorsun Ja poinjem Ti poinje

Ne moe da se kae: Ben balayorum. .............................. Negacija ispred yor se dodaju m a m ei mi ou mu mi mu m m

Ben gelmiyorum

Ja ne dolazim

Sen komuyorsun O sevmiyor ............................... Upitni oblik

Ti ne tri On ne voli

glagol + ( i u ) yor ...

mu + lini sufiksi

Uvek je mu zbog o u yor. Izuzetak je tree lice mnoine (lini sufiks ostaje uz glagol). bilmek - znati Ben biliyor muyum? Sen biliyor musun? O biliyor mu? Onlar biliyorlar m? Da li ja znam? Da li ti zna? Da li on zna? Da li oni znaju?

Trke biliyor musun? Da li zna turski? Evet, biliyorum. Da, znam. Hayr, bilmiyorum. Ne, ne znam. ..................................

Ako pitanje ne poinje sa da li ve sa ta ... Ne yapyorsun? ta radi? Kitap okuyorum. itam knjigu. ..............................................

Kada u reenici postoje dva glagola, prvi je u infinitivu a drugi u odreenom obliku (vreme, lice) Ben renmek istiyorum. Ja uiti elim

Geni zaman
Sadanje vreme eng: Present simple tense
(ako znate engleski razlika izmeu geni i imdiki zamana e vam biti lako razumljiva, pogledajte kraj lekcije)

geni - irok ovo sadanje vreme se koristi za radnje koje se ponavljaju: svakog dana - her gn, svake nedelje - her hafta, svakog jutra, meseca, godine... Ide uz rei: uvek - her zaman esto - sk sk ponekad - bazen nikad - asla uglavnom - genellikle Her gn st ierim. Svakog dana pijem mleko.

imek - piti Genellikle ie otobsle giderim ama bazen yrrm. Uglavnom idem autobusom na posao ali ponekad hodam (idem peke). yrmek - hodati Geni zaman moe da se koristi i za dogaaje koji e se desiti u budunosti ( i u srpskom imamo tu varijantu). Na kraju razgovora, kada se pozdravljaju Turci kau: Grrz. Vidimo se. grmek - videti se, sastati, se, nai se I mi se nekada tako pozdravljamo, ne kaemo videemo se, ve kaemo, vidimo se. Evo jo jednog primera gde se sadanje vreme koristi za neto to e se desiti u budunosti: Snav yarn 10'da balar. Ispit poinje sutra u 10. ........................................................................... U ovom sadanjem vremenu postoje etiri grupe glagola: 1) Jednosloni glagoli iji se koren zavrava samoglasnikom. glagol + r + lini sufiksi okumak - itati oku -r-um Ben okurum Sen okursun O okur Biz okuruz Siz okursunuz Onlar okurlar

Ja itam (I read) Ti ita On ita Mi itamo Vi itate Oni,one itaju

2) Jednosloni glagoli iji se koren zavrava suglasnikom. glagol + ar, er + lini sufiksi

ar aou

er ei

bakmak - gledati bak-ar-m Ben bakarm Sen bakarsn O bakar Biz bakarz Siz bakarsnz Onlar bakarlar

Ja gledam Ti gleda On gleda Mi gledamo Vi gledate Oni gledaju

komak - trati Biz her sabah koarz. Mi trimo svako jutro. yapmak - raditi (eng: to do) Ne yaparsn? ta radi? ofr ne yapar? ofr araba srer. ta radi voza? Voza vozi kola. srmek- voziti

Ne yapyorsun? (im.zam) ta sada radi?

Za oekivati je da e glagol grmek - videti imati ovakav oblik: Ben grerim Ali, nije tako! Idemo na treu grupu glagola :)

3) Jednosloni glagoli iji se koren zavrava slovima l, r, n. glagol + r ir ur r + lini sufiksi r a ir ei ur ou r

Ovo ne vai za sve glagole iji se koren zavrava slovima l, r, n.

Ima ukupno 13 ovakvih glagola: almak - kupovati bilmek - znati bulmak - nai gelmek - doi kalmak - ostati olmak - biti lmek - umreti durmak - stati grmek - videti varmak - stii (negde) vermek - dati vurmak - kucati, lupati, pucati sanmak-misliti almak- kupovati al-r -m Ben alrm Sen alrsn O alr Biz alrz Siz alrsnz Onlar alrlar

Ja kupujem Ti kupuje On kupuje Mi kupujemo Vi kupujete Oni kupuju

grmek - videti, gledati gr-r-m Ben grrm Ja vidim Sen grrsn Ti vidi O grr On vidi Biz grrz Mi vidimo Siz grrsnz Vi vidite Onlar grrler Oni vide

Sk sk rya grrm. esto sanjam. rya grmek - sanjati (videti san) sk sk - esto

4) Viesloni glagoli Ako se koren glagola zavrava samoglasnikom: r + lini sufiksi Ako se koren glagola zavrava suglasnikom: r ir ur r + lini sufiksi yaamak - iveti yaa-r-m Ben yaarm Ja ivim Sen yaarsn Ti ivis O yaar On ivi Biz yaarz Mi ivimo Siz yaarsnz Vi ivite Onlar yaarlar Oni ive Nerede yaarsn? Belgrat'ta yaarm. Gde ivi? ivim u Beogradu.

horlamak - hrkati horla-r-m Ben horlarm Ja hrem almak - raditi (eng: to work) al-r-m Ben alrm Ja radim Sen alrsn Ti radi O alr On radi Biz alrz Mi radimo Siz alrsnz Vi radite Onlar alrlar Oni rade gndermek - slati, poslati gnder-ir-im Ben gnderirim Ja aljem ....................................................................... Negacija glagol + ma, maz, me, mez + lini sufiksi (kolone a ei)

Ben nema sufiks im ve je sufiks samo slovo m. Ben, Biz - ma, me Sen, O, Siz, Onlar - maz, mez ma maz aou me mez ei

gitmek-ii git-me-m Ben gitmem Sen gitmezsin O gitmez Biz gitmeyiz Siz gitmezsiniz Onlar gitmezler

Ja ne idem (I don't go) Ti ne ide On ne ide Mi ne idemo Vi ne idete Oni ne idu

O bira imez. On ne pije pivo. imek - piti Primeujete da vam je ova negacija nekako poznata...to je zato to lii na negaciju od moi. Razlika je samo u jednom slovu i na osnovu toga postoji razlika u reenicama. Primer: Ben ingilizce konuamam - Ja ne mogu da priam engleski (abilir ebilir) Ben ingilizce konumam - Ja ne priam engleski (geni zaman) ........................................................................ Upitni oblik glagol + r, ar, er, r, ir, ur, r ..... m mi mu m + lini sufiksi

okumak - itati oku-r mu-y-um Ben okur muyum? Sen okur musun? O okur mu?

Da li ja itam? Da li ti ita? Da li on ita?

Biz okur muyuz? Siz okur musunuz? Onlar okurlar m?

Da li mi itamo? Da li vi itate? Da li oni itaju

Onlar, lini sufiks ide uz glagol. Jo jednom da napomenem, nema potrebe da se govori ben, sen,o, biz, siz onlar, zato to je iz sufiksa jasno o kojem licu se govori. I u srpskom ne mora da se kae ja, ti... ......................................................................................................................... Gazete okur musun? Evet, her gn okurum. Sen? Hayr, gazete okumam. Da li ita novine? Da, svakog dana itam. Ti? Ne, ne itam novine. Gramatiki bi bilo ispravnije rei gazete'yi... ali, u govoru nekada nema sufiksa za pade. ( u ovom sluaju akuzativ -koga,ta). Turci nekada koriste idiki zaman i kada bi po gramatici trebalo koristiti geni zaman, pa tako uz rei her gn, her hafta... moe da stoji glagol u imdiki zamanu. Gore napisan dijalog moe da se odvija i korienjem imdiki zamana. Gazete okuyor musun? ........................................ Za one koji znaju engleski jezik, evo razlike izmeu ova dva sadanja vremena: Present simple tense (Geni zaman) I do I read, I do not read, Do I read? Present continuos tense ( imdiki zaman) I am doing I am reading, I am not reading, Am I reading?

Gemi zaman

- di Prolo vreme

eng: Past simple tense gemek - proi I prolo vreme se gradi dodavanjem nastavaka na koren glagola. Nastavci za prolo vreme su d di du d. glagol + d di du d + lini nastavci Lini nastavci za prolo vreme nisu isti kao lini nastavci iz prve lekcije: Ben - m Sen -n O-/ Biz - k Siz - nz niz nuz nz Onlar - lar ler

Vokalna harmonija a ei ou d di du d aou lar eiou ler nastavci su t ti - poslednji samoglasnik u glagolu

Kada su poslednja slova u korenu glagola: f p k h s t tu t.

............................................................................................................................. .

anlamak - razumeti anla-d-m

Ben anladm Sen anladn O anlad Biz anladk Siz anladnz Onlar anladlar sevmek - voleti Ben sevdim Sen sevdin O sevdi Biz sevdik Siz sevdiniz Onlar sevdiler gelmek -doi Ben geldim Sen geldin O geldi Biz geldik Siz geldiniz Onlar geldiler komak - trati Ben kotum Sen kotun O kotu Biz kotuk Siz kotunuz Onlar kotular
almak - raditi Ben altm Sen altn O alt

Razumeo sam Razumeo si Razumeo je Razumeli smo Razumeli ste Razumeli su

Voleo sam Voleo si Voleo je Voleli smo Voleli ste Voleli su

Doao sam Doao si Doao je Doli smo Doli ste Doli su

Trao sam Trao si Trao je Trali smo Trali ste Trali su

Radio sam

Biz altk Siz altnz Onlar altnlar ................................................................................. Negacija glagol + ma me + d di + nastavci m n / k nz niz lar ler

Nastavci za negaciju su ma me. Po vokalnoj harmoniji iza ma me slede nastavci za prolo vreme d di. Znai, u negaciji nemamo nastavke du d, zato u drugom licu moine (siz-vi) nema nastavaka nuz i nz.

Vokalna harmonija a ou ei ma me Primeri: anlamak Ben anlamadm Sen anlamadn O anlamad Biz anlamadk Siz anlamadnz Onlar anlamadlar sevmek Sevmedim Sevmedin Sevmedi Sevmedik Sevmediniz Sevmediler

- poslednji samoglasnik u glagolu

Nisam razumeo Nisi razumeo Nije razumeo Nismo razumeli Niste razumeli Nisu razumeli

Nisam voleo Nisi voleo Nije voleo Nismo voleli Niste voleli Nisu voleli

napomena: nema potrebe da se koriste ben,sen,o,biz,siz,onlar zato to se po nastavku vidi o kojem licu se radi, sevdim, sevmedim, zbog slova m na kraju jasno je da je u pitanju prvo lice jednine. Isto je i u srpskom, ne moramo da kaemo ja nisam voleo, dovoljno je rei nisam voleo. ...................... Upitni oblik Gradi se veoma jednostavno. Posle pozitivnog oblika dodaju se rei m mi mu m (da li)

Ben anladm m? Ben sevdim mi? Ben kotum mu? Ben grdm m?

Da li sam razumeo? Da li sam voleo? Da li sam trao? Da li sam video?

grmek - videti ............................................................................. Tabela linih sufiksa za prolo vreme olmak - biti

zengin - bogat Zengin oldum - Bio sam bogat Moe i ovako da se kae: Ben zengindim Nije potrebno govoriti ben,sen...jer se po sufiksu vidi o kojem licu se radi. Zengin deildim. Zengin miydim? Nisam bio bogat. Da li sam bio bogat?

...................... Evdeydik. Evde deildik. Evde miydik? ..................... Bili smo u kui Nismo bili u kui Da li smo bili u kui?

gen - mlad, mlada Gentm. Gen deildim. Gen miydim? Bio sam mlad, bila sam mlada Nisam bio mlad Da li sam bio mlad?

FPKHST posle ovih slova, slovo d prelazi u t pa su lini sufiksi: tm tim tum tm itd... Reenica koja moe da vam pomogne da zapamtite ova slova: fe paa je mnogo bolestan FePaaoKHaSTa ........................................... Ovo prolo vreme se dosta koristi ali malkice je nezgodno za objanjavanje pa sam ga zato ostavila za kraj lekcija o vremenima. Kao i prethodno prolo vreme (obino prolo vreme, lekcija 5) i ovo se zove Gemi zaman. Najjednostavniji nain da se napravi razlika je ako se iza naziva vremena doda -di ili-mi. Ovo prolo vreme Turci uglavnom zovu Mi'li Gemi zaman a obino prolo vreme zovu Di'li Gemi zaman. Znai, razlika u nazivu se pravi naglaavanjem sufiksa koji su tipini za ova dva prola vremena (mi, di).

Gemi zaman
Prolo vreme eng: story past tense

- mi

Ovo je poslednje vreme od pet glavnih vremena koja postoje u turskom jeziku.

Ovaj oblik prolog vremena lako ete prepoznati u govoru jer ima specifian nastavak mi. E sad, kada se koristi ovo "pripovedako" vreme... Koristi se kada se pria o neemu to nismo videli ili uli lino pa prenosimo ta smo uli od drugih, ili ta smo proitali u novinama, videli na televiziji. Koristi se i kada priamo o neemu ali nismo sasvim sigurni da li je tako bilo. Znai, pretpostavlja se da je neto bilo, da je neko neto rekao, uradio...ali, moe da postoji dilema, sumnja... glagol + m mi mu m + lini sufiksi gitmek - ii, otii Ben gitmiim Otiao sam, valjda, verovatno Sen gitmisin Otiao si, valjda, verovatno O gitmi Otiao je, otila je, valjda, verovatno Biz gitmiiz Siz gitmisiniz Onlar gitmiler U prvom licu ovo deluje malo apsurdno jer valjda znamo ta smo radili, uradili, ali, ovaj oblik se koristi u sluaju kad nismo sasvim sigurni da smo to neto uradili. Kada nas neko podseti da smo to neto uradili, onda to kaemo u obinom prolom vremenu. To bi bilo neto u ovom stilu: Da li si u ponedeljak otiao kod Marka posle kole? Otiao sam. (gitmiim, nisi sasvim siguran, prisea se) Marko mi je rekao da si bio kod njega. Aha, otiao sam. (gittim, setio si se da si bio kod Marka)

Nadam se da e vam sledei primeri pomoi da shvatite ovo mi vreme. Kazim: Sedef: Kazim: Sedef: Kazim: Sedef: Kazim: Merhaba. Nasilsin? Iyiyim, sen? Ben de iyiyim saol. Ali neden gelmedi? Onu aradm, annesiyle konutum. Okula gitmi. Ama bugn cumartesi?! aramba gun okulda yangn kt ve ders yoktu.

Sedef: Vay, inanamyorum! Yangn neden kt? Kazim: Yangn elektrik kontandan km. Be dakika sonra... Sedef: Kazim: Sedef: Kazim: Bugn hava ok souk. Ali'nin ablas hastaym. Nerden biliyorsun? Nurcan teyze dedi.

yangn - poar kmak - izai yangn kmak - izbijanje poara vay - oh! (eng: wow!) inanmak - verovati inanmyorum - ne verujem inanamyorum - ne mogu da verujem hastaym - bolesna je (reeno je u prolom vremenu a odnosi se na sadanje) Nurcan teyze - Ali'nin annesi demek - rei Kazim je priao sa Alijevom majkom, to je injenica, on je priao i zato je to izreeno u obinom prolom vremenu koje ima sufikse - d di du d konutum podseanje, lekcija 5 kada su poslednja slova u korenu glagola f p k h s t, nastavci su t ti tu t. Verovatnoa je velika da je Ali otiao u kolu, ali, ko zna, moda i nije...moda je njegova majka slagala, moda je Ali slagao majku... zato nije reeno gitti ve gitmi. U Alijevoj koli je u sredu izbio poar, to je injenica, yangn kt. Kau da je poar izbio zbog elektrinih instalacija, da li ba zato? Zato je yangn km. ...................... Evo jo jednog primera sa glagolom kmak:

Kerem evden kt m? Da li je Kerem izaao iz kue? Evet, kt. Izaao je. (lino si video da je izaao iz kue) Evet km. Izaao je. (nisi video momenat kada je Kerem izaao ali pretpostavlja da je izaao jer ga nema u kui). .............................. Zeynep Aliden ayrlm. Zejnep je raskinula sa Alijem (razila se od Alija). ayrlmak - razii se, razdvojiti se, rastati se, Pria se da su se razili, ali, da li je stvarno tako ili je ogovaranje u pitanju... ........................... Negacija glagol + ma me + m mi + lini sufiksi okumak - itati Ben okumamm Sen okumamsn O okumam

Nisam itao Nisi itao Nije itao

Upitni oblik glagol + m mi mu m .... m mi mu m + lini sufiksi okumak Ben okumu muyum? Sen okumu musun? O okumu mu? .....................................

Da li sam itao? Da li si itao? Da li je itao?

Lepa pesma u kojoj postoji Gemi zaman

-mi-

Ferhat Ger - Unutmu oktan

Tek ynm sendin izini kaybettim Bir iz bir yn olmadan dtm yollara Bir saa arptm, bir sola arptm Savrulduka savruldum hep kmazlara nladka adn kulam kapattm Bir son veremedim iimdeki tiz lklara Hep sendeydi aklm, bedeni aldattm Savrulduka savruldum koldan kollara Bakmad gitti dnmedi bile arkasna Edim boynumu aresizce galip gelen gururuma of Duydum ellere yarm yerini yeller alm oktan Bense kendimi salm yreini yaralar sarm yoktan Bir kz bir olu varm kendi hayatna dalm En acs da beni hatrlamam unutmu oktan. ............................ hatrlamak - seati se O hatrlamam - Ne sea se (ne moe se garantovati da se ne sea, moda se i sea) unutmak - zaboraviti unut-mu-um Ben unutmuum - Zaboravio sam, verovatno eng: I must have forgotten Sen unutmusun - Zaboravio si O unutmu - Zaboravio je, zaboravila je, verovatno

Beni unutmu - Zaboravila me je On tako misli, tako je uo, ali to moda nije tano.

Emrenin otomobili
Emreov automobil

U ovom videu se pojavljuje prolo vreme imdiki zamann hikayesi. eng: Past continuous tense Da bi razumeli ovo prolo vreme potrebno je da znate imdiki zaman i Gemi zaman di (lekcije 3, 5) Razlika izmeu ovog i obinog prolog vremena se vidi iz sledeeg primera: Ali mektup yazd. Ali mektup yazyordu. Ali je napisao pismo. Ali je pisao pismo. Tabela, primer glagol gelmek, pozitivan oblik, negacija, upitni oblik.

Rei: almak - raditi birikmek - utediti satn almak - kupiti sevmek - voleti krmz -crven renk - boja st ak - kabriolet ykamak - prati kirlenmek - isprljati kirli - prljav zlmek - biti tuan binmek - ui, ukrcati se binmeden once - pre ulaska ayakkab - cipela silmek - brisati amur - blato amurlu yollar - blatnjavi putevi giderken - dok je iao sufiks ken - dok eng: while Sabah okula giderken grdm seni. Video sam te jutros dok si iao/la u kolu. yava - polako, sporo srmek - voziti

barmak - vikati Re koja se esto uje u serijama: Barma! Ne vii! aydn - svetlo aydnlk - osvetljen rahat etmek - opustiti se bazen - ponekad kalkmak - ustati yataktan kalkp - ustati iz kreveta uyumak - spavati fazla - vie nemli deil - nije bitno isim, ad - ime takma isimler - nadimci konumak razgovarati

Gelecek zaman
Budue vreme

Budue vreme se gradi tako to se na koren glagola dodaju nastavci acak, ecek i na njih se zalepe lini sufiksi. glagol + acak, ecek + lini sufiksi (lini sufiksi, lekcija turski 1)

Vokalna harmonija aou ei acak ecek .......................................................................................

Kada se koren glagola zavrava suglasnikom k - kada lini sufiks poinje samoglasnikom, slovo k u acak ecek se pretvara u .

kapatmak - zatvoriti kapat - aca - m Ben kapatacam Sen kapatacaksn O kapatacak Biz kapatacaz Siz kapatacaksnz Onlar kapatacaklar gelmek - doi gel - ece - im Ben geleceim Sen geleceksin O gelecek Biz geleceiz Siz geleceksiniz Onlar gelecekler t- d u glagolu gitmek, ako je iza t samoglasnik, t prelazi u d. gitmek - ii, otii gid - ece - im Ben gideceim Sen gideceksin O gidecek Biz gideceiz Otii u Otii e Otii e Otii emo Doi u Doi e Doi e Doi emo Doi ete Doi e Ja u zatvoriti Ti e zatvoriti On e zatvoriti Mi emo zatvoriti Vi ete zatvoriti Oni e zatvoriti

Siz gideceksiniz Onlar gidecekler

Otii ete Otii e

U govornom jeziku kae se: Ben gidicem Biz gidicez

Kada se koren glagola zavrava samoglasnikom Dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga pa se ubacuje slovo yizmeu. aramak - traiti ara-y-aca-m Ben arayacam Sen arayacaksn O arayacak Biz arayacaz Siz arayacaksnz Onlar arayacaklar sylemek - priati syle-y-ece-im Ben syleyeceim Ja u priati Ja u traiti Ti e traiti On e traiti Mi emo traiti Vi ete traiti Oni e traiti

.................................................................................... Negacija glagol + ma me + acak, ecek + lini sufiksi aou ma ei me

Poto su sufiksi za negaciju ma me, uvek se ispred acak, ecek ubacuje slovo y. gelmek gel-me-y-ece-im Ben gelmeyeceim Sen gelmeyeceksin
O gelmeyecek Biz gelmeyeceiz Siz gelmeyeceksiniz Onlar gelmeyecekler

Ja neu doi
Ti nee doi On nee doi Mi neemo doi Vi neete doi Oni nee doi

unutmak - zaboraviti unut-ma-y-aca-m Ben unutmayacam Sen unutmayacaksn O unutmayacak Biz unutmayacaz Siz unutmayacaksnz Onlar unutmayacaklar Ja neu zaboraviti Ti nee zaboraviti On nee zaboraviti Mi neemo zaboraviti Vi neete zaboraviti Oni nee zaboraviti

Seni unutmayacam - Neu te zaboraviti .................................................................................... Upitni oblik glagol + acak, ecek ...... m mi + lini sufiksi gelmek Ben gelecek miyim? Sen gelecek misin?

Da li u doi? Da li e doi?

O gelecek mi? Da li e doi? Biz gelecek miyiz? Da li emo doi? Siz gelecek misiniz? Da li ete doi? Onlar gelecekler mi? Da li e doi? ......................................................................................................... zengin - bogat olmak - biti Zengin olacam. Biu bogat. ol - aca - m Zengin olmayacam. Neu biti bogat. ol-ma-y-aca-m Zengin olacak mym? Da li u biti bogat? Zapovedni nain (imperativ) kae se zapovedni nain, ali, to nije uvek forma nareivanja, to moe da bude i savet, preporuka, molba. Evo tabele i par primera.

ei

ou

- poslednji samoglasnik u glagolu

Ben, Biz - ne postoji imperativ za prvo lice jednine i mnoine Sen - nema sufiks, samo se koristi koren glagola (deo ispred mak i mek).

O - ima sufiks koji je inae sufiks za sen - ti. Ovo moe malo da vas zbuni. Siz - krai sufiksi se koriste u svakodnevnom govoru, dui sufiksi se koriste u nekom formalnom obraanju, npr: Molimo vas veite pojaseve. kapatmak - zatvoriti Kapat Zatvori Kapatsn Neka zatvori Kapatn Zatvorite Kapatsnlar Neka zatvore gelmek - doi Gel Doi Gelsin Neka doe Gelin Doite (mnoina i jednina, persiranje) Gelsinler Neka dou gitmek - otii Git Idi,Odlazi Gitsin Neka ide, Neka ode Gidin Idite, Odlazite Gitsinler Neka idu, Neka odu Bana bir kahve getir. Donesi mi kafu. Lepe zvui ako se doda i re molim - ltfen. getirmek - doneti, poneti Beni dinle. Sluaj me. dinlemek - sluati

Negacija koren glagola + ma me + nastavci iz tabele (kolone a ei) Poto se ma i me zavravaju sa a i e, u negaciji se ne koriste sufiksi iz kolona ou . Gelme Ne dolazi

Gelmesin Neka ne doe Gelmeyin Ne dolazite Gelmesinler Neka ne dolaze Kapatma! Ne zatvaraj! Gitme! Ne idi!

Siz, sufiks poinje samoglasnikom pa se izmeu ubacuje slovo y. kapatmayn - ne zatvarajte gitmeyin - ne idite gelmeyin - ne dolazite ......................................... Gelme! Gitme! Lii na glagolske imenice, iz konteksta reenice se vidi da li je gl.imenica ili imperativ u pitanju. Napomena: u imperativu ne postoji upitni oblik. ABLR - EBLR Moi Kada neto moemo, znamo da radimo, uradimo, napravimo... eng: can, be able, be capable, to know how glagol + abilir, ebilir + lini sufiksi (kolona ei) aou e i - poslednji samoglasnik u korenu glagola na koju dodajemo abilir, ebilir abilir ebilir Lini sufiksi su iz ei kolone zato to je slovo i poslednji samoglasnik u reima abilir, ebilir. .................................................................... konumak - priati konu-abilir-im Ben konuabilirim Sen konuabilirsin O konuabilir Biz konuabiliriz

Ja mogu da priam Ti moe da pria On moe da pria Mi moemo da priamo

Siz konuabilirsiniz Onlar konuabilirler

Vi moete da priate Oni, one mogu da priaju

ngilizce konuabilirim. Ja mogu da priam engleski. (I can speak english) gitmek - ii (kada je iza slova t neki samoglasnik, t prelazi u d ) gid-ebilir-im Ben gidebilirim Ja mogu da idem Sen gidebilirsin Ti moe da ide O gidebilir On moe da ide Biz gidebiliriz Mi moemo da idemo Siz gidebilirsiniz Vi moete da idete Onlar gidebilirler Oni, one mogu da idu Kada se koren glagola zavrava samoglasnikom, onda se slovo y ubacuje ispred abilir, ebilir (poznat razlog, dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga). havlamak - lajati havla-y-abilir-ler Kpekler havlayabilirler. Psi mogu da laju. ............................ Negacija glagol + ama, amaz, eme, emez + lini sufiksi (kolone a ei) U negaciji nema rei abilir, ebilir. Ben nema sufiks im ve je sufiks samo slovo m. Ben, Biz - ama, eme Sen, O, Siz, Onlar - amaz, emez aou ama, amaz konumak konu-ama-m Ben konuamam Sen konuamazsn O konuamaz Biz konuamayz ei eme, emez

Ja ne mogu da priam Ti ne moe da pria On ne moe da pria Mi ne moemo da priamo

Siz konuamazsnz Onlar konuamazlar

Vi ne moete da priate Oni, one ne mogu da priaju

Hayvanlar konuamazlar. ivotinje ne mogu da priaju. gitmek - ii gid-eme-m Ben gidemem Sen gidemezsin O gidemez Biz gidemeyiz Siz gidemezsiniz Onlar gidemezler

Ja ne mogu da idem Ti ne moe da ide On ne moe da ide Mi ne moemo da idemo Vi ne moete da idete Oni,one ne mogu da idu

Kada se koren glagola zavrava samoglasnikom, onda se slovo y ubacuje ispred ama, amaz, eme, emez. yalan sylemek - lagati syle-y-eme-m Ben yalan syleyemem Sen yalan syleyemezsin O yalan syleyemez Biz yalan syleyemeyiz Siz yalan syleyemezsiniz Onlar yalan syleyemezler ......................... Upitni oblik glagol + abilir, ebilir ... mi + lini sufiksi ( ei kolona) m mi mu m - da li U upitnom obliku se koristi samo mi jer je poslednji samoglasnik u abilir i ebilir slovoi. gitmek Ben gidebilir miyim? Sen gidebilir misin? O gidebilir mi? Biz gidebilir miyiz? Siz gidebilirmisiniz? Onlar gidebilirler mi?

Ja ne mogu da laem Ti ne moe da lae On ne moe da lae Mi ne moemo da laemo Vi ne moete da laete Oni, one ne mogu da lau

Da li mogu da idem? Da li moe da ide? Da li moe da ide? Da li moemo da idemo? Da li moete da idete? Da li mogu da idu?

Satran oynayabilir misin? Ume li da igra ah? (Can you play chess?) oynamak - igrati Abilir, ebilir se koriste i kada se trai dozvola, doputenje da se neto uradi. Primer, kucate na vrata ordinacije lekara. Ben girebilir miyim? Da li mogu da uem? girmek - ui Vi moete da uete, dovoljno je da napravite korak... nije stvar u tome da li moete fiziki da uete, vi traite doputenje da uete. eng: to be allowed to do something ............................................................................................................................. .........

umak - leteti ku - ptica Kular uabilirler. Kartal uabilir. Her ku uabilir mi? Hayr. Hangi kular uamazlar? Deve kuu uamaz.

Penguenler uamazlar. Ptice mogu da lete. Orao moe da leti. Da li svaka ptica moe da leti? Ne. Koje ptice ne mogu da lete? Noj ne moe da leti. Pingvini ne mogu da lete. ......................................................................................................... Promena po vremenima gelmek - doi Sadanje vreme, Geni zaman Ben gelebilirim. Ja mogu da doem. Ben gelemem. Ja ne mogu da doem. Ben gelebilir miyim? Da li mogu da doem? Sadanje vreme - imdiki zaman Izbaci se ir iz abilir, ebilir, znaenje je isto kao u geni zaman. gel-ebil-iyor-um Ben gelebiliyorum. Ben gelemiyorum. (ne moe da se kae gelemeyorum, ovo je objanjeno u
lekciji 3)

Ben gelebiliyor muyum? Prolo vreme, Gemi zaman - di Ben gelebilirdim. Mogao sam da doem. Ben gelemedim. Nisam mogao da doem. Ben gelebilir miydim? Da li sam mogao da doem? Prolo vreme, imdiki zamann hikayesi gel-ebil-iyor-dum Ben gelebiliyordum. Ben gelemiyordum. Ben gelebiliyor muydum? Budue vreme, Gelecek zaman

Ben gelebileceim. Moi u da doem. Ben gelemeyeceim. Neu moi da doem. Ben gelebilecek miyim? Da li u moi da doem? .................................................................... Podseanje, da uoite razliku izmeu negativnih oblika. geldim - doao sam gelmedim - nisam doao gelemedim - nisam mogao da doem geleceim - doi u gelmeyeceim - neu doi gelemeyeceim - neu moi da doem ..................................................................... Ben kendime gelemiyorum! Sen bana bunu nasl yapabilirsin? Ne mogu da doem k sebi! Kako moe ovo da mi radi? yapmak - raditi, uraditi, napraviti neto... ............................................................................................................................. ....... Kivi umak istedi Kivi je eleo da leti

Kondicional
eng: Conditional (if) Ovo je poslednja stvar koju sam uila iz turskog. Kaem uila, jer ga jo nisam nauila. Teak je i za uenje i za objanjavanje. U jednoj diskusiji o kondicionalu (meu nama amaterima, ne meu filolozima), gde su nakon svakog objanjenja sledila pitanja u kojima je traeno da se to objanjenje objasni, jedan Turin je napisao: ''Ni meni sada nita nije jasno. Ne znam zato je to tako, ali, tako je.'' Kada gledam serije na turskom, prepoznam kondicional pa mogu da razumem smisao izgovorenih reenica to mi svakako stvara kompletniju sliku situacije koju gledam. Onoliko koliko sam ga ja nauila, eto toliko u vama preneti ovde jer je ipak vaan za konverzaciju. Pa da krenemo.

Kondicional, to su reenice ovog tipa: Ako budem uio, poloiu ispit. Da sam uio, poloio bih ispit. U turskom jeziku kondicional se formira korienjem sufiksa sa se koji se kombinuju sa sufiksima za vreme i linim sufiksima. Lini sufiksi su isti kao u prolom vremenu Gemi zaman -di. Ben - m Sen - n O- / Biz - k Siz - nz niz nuz nz (zbog vokalne harmonije nuz i nz se ne koriste) Onlar - lar ler aou sa ei se

Pre nego to krenemo na glagole, evo primera sa var i yok. varsa - ako ima, ako postoji yoksa - ako nema, ako ne postoji Param varsa Trkiye'ye gidebilirim. Da imam novac mogla bih da odem u Tursku. ............................

Osnova kondicionala
koren glagola + sa se + lini sufiks gelmek - doi gel-se-m gelsem gelsen gelse gelsek gelseniz gelseler

ako doem, ako bih doao ako doe, ako bi doao ako doe ako doemo ako doete ako dou

gelmesem gelmesen gelmese gelmesek gelmeseniz gelmeseler

ako ne doem ako ne doe ako ne doe ako ne doemo ako ne doete ako ne dou

U istim reenicama mogue je videti glagol u osnovnom kondicionalu ili glagol u Geni zaman kondicionalu. Primeri Biraz erken gelsen iyi olur. Biraz erken gelirsen iyi olur. Bilo bi dobro ako doe (ako bi doao) malo ranije. biraz - malo erken - rano Bana sorsan, cevap vereceim. Bana sorarsan, cevap vereceim. Ako me pita, odgovoriu ti. sormak - pitati cevap vermek - odgovoriti

Geni zaman kondicional

koren glagola + sufiks za vreme + sa se + lini sufiksi gelmek - doi gel-ir-se-m gelirsem ako doem gelirsen ako doe gelirse ako doe gelirsek ako doemo gelirseniz ako doete gelirseler ako dou gel-me-se-m

gelmesem gelmezsen gelmezse gelmesek gelmezseniz gelmezseler

ako ne doem ako ne doe ako ne doe ako ne doemo ako ne doete ako ne dou (moe da se kae i gelmezlerse)

O gelirse, ben gideceim. Ako on doe, ja u otii. grmek - videti gr-r-se-m Seni grrsem - Ako te vidim Seni grmesem - Ako te ne vidim Uz Geni zaman kondicional obino ide re eer. Izgovara se eer. Ova re je na samom poetku reenice ime se jasno stavlja do znanja da e ta reenica biti u kondicionalu. Sama re eer nema neko znaenje, iako ete nai da je njen prevod ako. Re ako su sufiksi sa se, oni su ti koji formiraju kondicional a ne re eer. Dakle, reenica e imati isto znaenje i prevod e biti isti, bez obzira da li postoji ili ne postoji re eer. U govoru se esto koristi. Eer ok almazsan, Trke orenemeyeceksin. Ako ne radi puno, nee nauiti turski. Eer o buraya gelmezse, ben oraya gitmeyeceim. Ako on ne doe ovde, ja neu ii tamo. Napomena: eer se ne koristi u reenicama u kojima je glagol u osnovnom kondicionalu.

imdiki zaman kondicional

koren glagola + sufiks za vreme + sa se + lini sufiksi Iz serije Karadayi, razgovaraju Bahar i Feride, Bahar je na Mahirovoj strani: soylemek - govoriti Ya Mahir doru soyluyorsa? A ta ako Mahir govori istinu?

ya - ta ako, a ta ako... what if... Napomena: ne moe da se kae soyleyorsa, lekcija 3, slova a,e ne mogu biti ispred y. Pesma Yaln - Keyfi yolunda, ak sonunda Eve senle dnyorsam Evden senle kyorsam Ako se sa tobom vraam kui Ako sa tobom izlazim iz kue dnmek - vratiti se dn-yor-sa-m dnyorsam - ako se vraam dn-m-yor-sa-m dnmyorsam - ako se ne vraam

Gemi zaman- di kondicional

Ako... moe da se kae na dva naina: koren glagola + sufiks za vreme + y + sa se + lini sufiksi koren glagola + sufiks za vreme + lini sufiksi + sa se grmek - videti gr-d-y-se-m gr-d-m-se Ako sam video Grdysem Grdmse Ako nisam video Grmediysem gr-me-di-y-se-m Grmedimse gr-me-di-m-se

Da... koren glagola + sa se + y + sufiks za vreme + lini sufiks Da sam doao Gelseydim gel-se-y-di-m Da nisam doao Gelmeseydim gel-me-se-y-di-m Keke gelseydin. Eh, kamo sree da si doao / voleo bih da si doao Keke gelmeseydin. Kamo sree da nisi doao/ voleo bih da nisi doao/ bolje da nisi doao

Gelecek zaman kondicional

koren glagola + sufiks za vreme + sa se + lini sufiksi Geleceksem - Ako budem doao (Ako u doi) Gelmeyeceksem - Ako neu doi Eer beni dinlemeyeceksen, eve gideceim. Ako nee da me slua, otii u kui. dinlemek - sluati ............................... Kondicional u kombinaciji sa moi (abilir,ebilir) Eer ok alrsam, snav geebilirim. Ako puno radim, moi u da poloim ispit. Kondicional u kombinaciji sa trebati, morati Gitmeliysem - Ako treba da idem

GENITIVNA VEZA

1. Sutra idem u Bodrum. c) Yarn Bodrum'ya gidiyorum.

2. On ivi u Ankari. b) O Ankara'da yayor.

3. Dolazim iz Izmira. d) zmir'den geliyorum. (poto si ti malo o genitivu objasnila) GENITIVNE VEZE: /Isim Tamlamas Postoje tri genitivne veze a to su: -Prva genitivna veza-> Belirtili ad tamlamas ,Prvom genitivnom vezom naziva se imenika fraza iji je prvi odreujui lan u genitivu,a upravni lan s prisvojnim sufiksom za 3lice jednine . Nastavci su: NIN + SI = nin,nn,nun,nn. S-to je pomono ,s, ako rije zavrava na vokal onda se upotrebljava,a ako ne onda se ne upotrebljava. = si,s,su,s ili znai i,,u,. npr. evkua ,kap-vrata,= Evin kaps-Vrata kue. npr pencere-prozor, Evin penceresi. -Prozor kue. Prva genitivna veza openito slui za izraavanje prisvojnosti,a njen drugi lan je imeniki atribut npr. Ajine dvije kerke-Aye'nin iki kz. Prvom genitivnom vezom izraava se: -obino ili materijalno pripadanje.npr.knjiga mog prijatelja-arkadamn ktab,kua mog prijatelja-Arkadamn evi.. -geografsku,bioloku,fiziku,socijalnu idr. pripadnost npr. sin mog amide-Amcamn oulu,radnici ove fabrike-Bu fabrkann iileri.. -svojstvo nekoga ili neega npr. bijelina snijega-karn beyazn,ljepota njenog lica-yznn gzellii,augustovska vruina-austosun scakl,... -odnos funkcionalne zavisnosti. npr. direktor kole-okulun mdr,uvar muzeja-Mzenin bekisi -oznaava i prostorne i vremenske odnose. npr irina sobe-odann genilii,sredina mjesecaayn ortas, kralj kraljeva-krallarrn kral . Toliko o prvoj genitivnoj vezi :D ,sad druga. Druga genitivna veza-> Belirtisiz ad tamlamas Prvi lan druge genitivne veze stoji u apsolutnom padeu (nominativu),a drugi lan ima prisvojni sufiks za 3 lice jed. znai postoji samo nastavak SI-i,,u,. (pomono s) npr. Okul bahesi.-Dvorite kue Erkek antas-Muka torba Okul antas-kolska torba... -Trea genitivna veza je vielana genitivna veza->Zincirleme ad tamlamas I prva i druga genitivna veza spadaju u ovu. Evo primjer: Yaz masa-s-nn ekmece-si. -Ladica pisaeg stola. Babam-n arkada--nn oul-u. -Sin prijatelja mog oca.