1

KURN'IN TRKE MELI

SUNUS
Kurn'i Arapa aslindan okuyup anlamak ve anladiklarimi Trke anlatmak
zere yaptigim bu alismada seytni'r-racm'den; onun telkinlerinden,
ayartmalarindan ve vesveselerinden Allah'a siginiyorum.
Olmasi gereken niteliklerle vemesek de, bilebildigimiz ve akil edebildigimiz
tm vgleri lemlerin Rabbi, Rahmn ve Rahm Allah iin zglyor, zellikle de
bu ciz, fakir ve hakir kula Kurn'i Trke olarak okuyucuya sunma nimeti ve
hizmetini bahsettigi iin O'na sonsuz vglerimi sunuyorum.
Yce Rabbimizden, Peygamberi Muhammed Asi, yakinlarini ve arkadaslarini
destekleyip kolladigi gibi, bizlerle birlikte Allah'in dinine hizmet edenlerin tmn
de korumasini, kollamasini ve desteklemesini niyaz ediyorum.
Rabbimizin mesajlarini yalin olarak saptayip insanligin nne koymaya gayret
ettigim bu alismada, Allah'in rizasi disinda hibir ama gtmedim. Aczimiz ve
idrakimizin sinirli olmasi nedeniyle sphesiz eksiklerimiz olmustur. Ancak, Rabbim
shittir ki bile bile hibir yanlis yapilmamistir. Onun iin, Yce Rabbimizin beni
affedecegini umuyorum.
Burada sunulan meal, kadim Arap dili [lugati, grameri, edebiyati] ile birlikte
Kurn'in btnlg dikkate alinarak, ok hassas bir sekilde yapilmis tahlillerin
sonucudur. Sundugumuz anlamlarin kanitlari, kaynaklari, gerekeleri Tebynu'l-
Kurn adli alismamizda mevcuttur. Ayrintili bilgi edinmek, kontrol etmek ve
denetlemek isteyen okurlarimiz, 11 cilt hlinde yayinlanmis olan Tebynu'l-
Kurn'dan veya internet sitelerimizden bunlari grebilirler.
Meali sunmazdan nce, Kurn ile ilgili birka noktayi aiklamayi yararli
grerek, okurlarimiza kisa ve z bilgiler sunmak istiyoruz.
KURN
Allah'tan, elisi Muhammed'e (a.s) vahyedilen kitabin zel ismi olan Kurn
szcgnn kk anlami, birikip dagilmadir. Buradan hareketle harflerin birikerek
szckleri, szcklerin cmleyi olusturmasi ve bunun aktarilmasi isi [okumak] de
bu szckle ifade edilmistir. Buna gre Kurn szcg de okunan anlamindadir.
Biz ise, grenilip gretilen anlamini yegliyoruz.
Kurn szcg, Allahtan, elisi Muhammed Asa vahyedilen kitabin zel
ismidir.


2

YET
yet szcg, almet/gsterge demektir. Allah'in yetleri ifadesi, genel
olarak, Allah'in varligi ve birliginin almeti/gstergesi olan varliklar ve sistemler;
Kurn yetleri de, insanin dogru yolu bulmasina almet/gsterge olan Allah'tan
gelen cmleler demektir.
Meal'de, Allah'in varligi ve birliginin almeti/gstergesi anlamindaki yet
szckleri, almet/gsterge, insanin dogru yolu bulmasi iin almet/gsterge olan
Allah'tan gelen cmleler anlamindaki yet szckleri sadece yet; her iki anlami
ierenler ise yet/almet/gsterge seklinde verilmistir.
SRE
Szcgn ilk anlamlari artik-birikinti, duvar-kenti evreleyen sur,
menzile-evin odasi, salon, mutfak gibi blmleri demektir. Kurn sresi
denilince de, Kurn'in blmleri; inise gre blmler veya konu blmleri
amalanir.
Para para, necm necm, blm blm inen yetler, Kurn'dan grendigimize
gre ilk dnemlerden baslayarak sayfa sayfa yazilmis ve sreler hline getirilmistir.
nk, Mekke dneminin ilk yillarinda inmis olan Resmi Mushaf'taki Ynus/38,
Hd/13, Abese/13. yetlerde ve Medne dnemindeki Bakara/23; Tevbe/64, 86, 124,
127; Nr/1, Muhammed/20. yetlerde Kurn srelerinden ve Kurn sayfalarindan
sz edilmektedir. Fakat sz edilen Kurn sayfalari ne bugn elimizdeki 605
sayfadir, ne de Kurn'da sz edilen sreler 114 adettir. nk bugn elimizdeki
Kurn sayfalari, hattatlarin yazdigi sayfalardir. 114 adet olarak belirlenmis sreler
ise sreden sz eden yetlerin indigi zamandaki sre anlayisi ile degil, yillar sonra
toplumun bir kesiminin grs, kavrayis ve anlayisi ile olusturulmus srelerdir.
Nitekim elimizdeki kaynaklara gre, ilk sahabe tarafindan olusturulan Mushaflarda
ve srelerdeki yet sayilarinda farkliliklar vardir.
Mevcut Mushaflarda yer alan sreler de ne yazik ki, hem necmleri hem de
konulari bakimindan, Kurn'da konu edilen sre zelligini tasimaktan uzaktir.
Anlamayi kolaylastirmasi gereken blmler, ne yazik ki birok sre anlamayi
zorlastirmis, hatta bazi yerlerde imknsizlastirmistir.
Kanaatimize gre, Kurn'daki her necm [vahiy grubu] bir sayfa, her konu da
bir sre idi. Gnl isterdi ki, her bir necmin inis sirasi belirlenmis olsun, sreler de
Kurn'in ifade ettigi sre anlayisina uygun olsun.
SRE ISIMLERI

3

Sreler, ilerindeki dikkat ekici bir szcge veya genel ierigine gre;
Bakara, Nis, Ysuf, Ynus vb. gibi isimlerle isimlendirilmistir, ki bu
isimlendirmenin Allah ve Rasl ile herhangi bir iliskisi yoktur.
NECM
Necm, bir kerede inen yet grubu demektir. Necm, bir yetten ibaret
olabilecegi gibi, onlarca, hatta yzlerce yetten de olusmus olabilir.
Kurn bir defada topluca ve konulara ayrilmis olarak degil, 23 seneye yakin
bir zaman diliminde, toplumdaki olaylara, gelismelere ve problemlere gre necm
necm inmistir. Bir konuya ait yetlerin hepsi bir arada degildir.
Bu fakir kul tarafindan Allah'in izni ile anlam bilgisi ve teknik zellikler geregi
necmler olusturulmus, ayrica Resmi Mushaf'taki hatali dzenlemeler, siralamalar
dzeltilmis; birok paragrafin yetleri yeniden dzenlenmis ve bunlar hem dipnotta
hem de necmin altinda gsterilmistir. Ancak bizim dzenlememiz da mutlak [son ve
degismez] degildir. Ehl-i ilim tarafindan tm dnya Mslmanlarinin elbirligiyle son
dzenleme ve siralamanin yapilmasi gerekir. Biz bu konuda ilk adimi atmis ve
sorunu tm ehl-i insaf, ehl-i vicdan ve ehl-i imanin dikkatine sunmus bulunuyoruz.
MEKK-MEDEN SRELER ve YETLER
Kurn, Raslullah'a Mekke'de inmeye basladi ve hicretten sonra da Medne'de
lmnden kisa bir sre ncesine kadar devam etti. Sre ve yetlerin Mekk ve
Meden diye ayrilmasi, indikleri mekanlar dikkate alinmaksizin, sadece hicret gz
nne alinarak yapilmis olmasindandir.
Sreler, Mekk ve Meden seklinde ikiye ayrilmasina ragmen, bazi srelerin
tamaminin Mekk, bazi srelerin ise tamaminin Meden olmadigi bilinmektedir.
Yani, bazi Mekk srelerin iinde Meden, bazi Meden srelerin iinde de Mekk
yetler bulunmaktadir. Bu alismada bunlar da gsterilmistir.
Sre ve yetlerin kainin Mekk, kainin Meden veya kainin karisik oldugu
zerinde ne yazik ki grs birligi saglanmis degildir ve saglanacaga da
benzememektedir.
YET ESITLERI
Kurnin, Resmi Mushaf'a gre l-i Imrn/7. yetinde (477. necm) belirtildigi
zere, Kurn yetleri muhkem ve mtesbih yetler olarak gruplanmaktadir.
MUHKEM YETLER
Muhkem szcg, hkm ieren demektir. Dolayisiyla muhkem yetler,
ierisinde insanlari kargasadan ve yanlis is yapmaktan engelleyen ilkelerin

4

bulundugu yetler anlamina gelir. Kurn'daki tabirle bu yetler, Kitab'in anasidir.
Yani bu yetler, hayatta uygulanacak olan kurallari ierir. Kitab'in inis amaci, bu
yetlerdeki ilkeleri insanlara uygulatmaktir.
MTESBIH YETLER
Tm dillerde es anlamli, sestes szckler oldugu gibi, szcklerin hakikat,
mecz ve kinaye anlamlari da vardir. Bu szcklerle kurulan cmlelerde birden fazla
anlam olusur. Birden fazla anlam ifade eden cmlelere ise mtesbih cmle denir.
Bu cmle, Kurn cmlesi ise, ona mtesbih yet denir. Bu yetlerin, bir dil ve
edebiyat uzmani olmayan Peygamber'in agzindan ortaya konulmasi, Peygamber'in
bunu yapacak uzmanliga sahip olmayisi nedeniyle bu cmlelerin o'na ait olmadigini
gsterir. Ayrica Kurn szcklerinin ierdigi bu birden ok anlamlar, Kurn'in
aglar boyu tazeligini korumasini, mminlerin srekli aktif ve interaktif olmalarini
saglar. Al-i Imrn/7'ye (477. necm) gre bu yetlerin tevlini [birka anlamdan
hangisinin birinci plnda dikkate alinmasi gerektigini] Allah'in ve konuyla ilgili
uzmanlarin bildigi-bilecegi bildirilmektedir.
TEVL
Tevl szcg, geriye dns seklindeki kk anlamindan degiserek tedbir
[arkalastirma], yani birinci, ikinci, nc seklinde ardi ardina dizmek/siralamak,
ncelik sirasina koymak anlamlarinda kullanilmaktadir.
Bu anlamlara gre, mtebih yetlerin tevli, o yetlerin birbirinden gzel,
birbirine benzeyen aik-seik anlamlarinin arka arkaya siralanmasi, bu anlamlarin
ncelikli bir siraya tbi tutulmasi demektir. Yoksa, mtebih yetlerin tevli,
Kurn'da birtakim anlasilmaz yetler bulundugu, bunlarin anlamini da sadece Allah
ve rsihn denilen ehil kimselerin bildigi manasina gelmez.
KURN'IN TERCMESI ve MEALI
Tercme, bir metni bir dilden baska bir dile evirmektir. Ne var ki diller
arasindaki kltr, gelenek farkliliklari, zgn tasavvur ve tahayylden kaynaklanan
farkliliklar nedeniyle, nesnelerin, hareketlerin durumlari, sembol ve duygularin
birebir evirisi mmkn olamamaktadir. Bu nedenle de evirilerde, zgn metnin
zellikleri ve vurgulari aktarilamayip, sadece anlam aktarmasi [zihinsel ve duygusal
mesajin iletilmesi] sz konusu olmaktadir. Bu durumda herhangi bir dildeki normal
bir metnin birebir tercmesi [zgn metnin zelliklerini esdeger olarak yansitmasi]
mmkn degildir. Durum byle olunca, siir, roman, yk gibi sanat eserlerinin
birebir tercmesi olasi degildir.
Asli Arapa ve en ileri derecede bir edebiyat mucizesi olan, birok yeti de
mtesbih bulunan Kurn'in, Arapa'dan baska bir dile birebir tercmesi [esdeger
ifadesi] kesinlikle mmkn degildir. yleyse Kurn'in sanatsal zelligi, derin

5

vurgulari orijinalinde kalmak zere, benzesen anlamlardan birisi tercih edilerek
hedef dile mesaj aktarimi yapilmak durumundadir. Iste bu yntemle elde edilen
anlam, meal olarak nitelendirilir.
Mealler, mutlak dogru [Allah'in muradinin ayniyla ifadesi] olarak kabul
edilemez. nk herhangi bir kisinin hazirladigi meal, meal sahibinin Kurn'in
zengin anlamlarindan birini, kendi tesbitleri dogrultusunda n plna ikarmasidir.
Bu ikarim, kisiden kisiye dirayet llerine gre degisir.
KURN'IN TERCME ve MEALININ ZORUNLULUGU
Yce Rabbimiz, Kurn'dan nce gnderdigi kitaplari, mesajini iletmek istedigi
muhatap toplumlarin diliyle gnderdigi gibi, peygamberleri de yine mesajini iletmek
istedigi muhatap toplumlarin iinden semistir. nk Rabbimizin amaci, mesajin
muhataplar tarafindan iyice anlasilmasini saglamaktir:
Ve Biz onlara, aika ortaya koysun diye, her peygamberi yalniz kendi
toplumunun diliyle gnderdik. Artik Allah diledigini/dileyeni saptirir,
diledigini/dileyeni de dogru yola iletir. Ve O, en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapandir. (72/14, Ibrhm/4; 318. necm)
Nitekim dem, Nh, Idrs, Ibrhm, Ms, s vd. peygamberlerin getirdikleri
mesajlar hep kendi halklarinin dillerinde olmustur. Dolayisiyla Kurn da, Arapa
konusan bir topluma gnderildigi iin Arapa olarak inmistir. Bu ilh snnete gre
eger Kurn Trklere inseydi Trke, Rumlara inseydi Rumca, Fransizlara inseydi
Fransizca olacakti. Zira toplumlarin mesaji anlayabilmeleri, aldiklari mesajin kendi
dillerinde olmasina, dogru anlamalari da kendi dillerini iyi bilmelerine baglidir.
Kurn, Arapa olmasina ragmen muhataplar Arapa'yi iyi bilmiyorlarsa, mesaji iyi
anlamalari mmkn olmaz.
Kurn her ne kadar ilk olarak Arap toplumuna hitap etmis olsa da, Kurn'in
muhatabi tm insanlardir (bkz. Resmi Mushaf; Sd/87 (Necm;67); Nis/105 (Necm;
556), 174(Necm;571); Ynus/57(Necm;178); Ibrhm/52(Necm; 323)).
Peygamberimiz de tm insanligin, farkli diller konusan tm halklarin peygamberidir
(bkz. Resmi Mushaf; Enbiy/107(Necm;333); Arf/158(Necm;79), Sebe/28(Necm;
224), Enm/19(Necm;204), Furkn/1(Necm;96), Cuma/2-3(Necm;662)).
Dnya zerinde yzlerce-binlerce farkli dil kullanan topluluklar yasamaktadir.
Bu durumda insanlarin tmnn Arapa grenmesi sz konusu olamayacagina gre,
Kurn'in diger dillere evrilmesi zorunludur. Bu zorunlulugun yerine getirilmesi ve
btn insanlarin Allah'in mesajini alabilmesinin saglanmasi, Mslmanlarin manev
sorumlulugudur.
Bu sorumlulugu yerine getirme konusunda kendini yetkin gren ilim
adamlarinin en nemli grevi, Kurn'in dili olan Arapa'yi ve eviri yapacaklari dili

6

ok iyi bilmeleri, eviri sirasinda anlami o dilde verilmemis tek bir szck bile
birakmamalaridir. nk yari Trke, yari Arapa, yari Farsa bir eviriden ne bir
Trk, ne de bir baskasi bir sey anlayabilir. Eksik ve yetersiz bir eviri ile Allah'in
mesajinin geregi gibi aktarilabilmesi imknsizdir. Kelime ve kavramlarin, bir baska
dilin szckleriyle karsilanmasi da yetmez. Ayni zamanda Kurn szcklerinin de,
indigi dnemdeki safligiyla anlasilip bugne aktarilmasi gerekir. Aksi hlde, mesajin
da yeterli dzeyde anlasilamamasina neden olur. O gnk ifadelerin maslahat [yarar]
ve mefsedet, [zarar] dogrultusunda modernize edilerek aktarilmasinda ise bir sakinca
yoktur. nk kelimeler degil, mesaj nemlidir.
Dile ve eviriye verilen nem ile aksi davranislarin sonulari, Kurn'da
aiklanmistir (bkz. Resmi Mushaf: Bakara/75; Nis/46; Mide/13, 41).
Netice olarak Kurn, btn szcklerin tam olarak anlasilmasini saglayacak
sekilde baska dillere evrilmelidir. Yapilan eviride kapali, anlasilmaz tek bir szck
bile birakilmamalidir. Eger elinizdeki bu eviride bir kapalilik, anlasilmazlik varsa,
bu Kurn'dan degil, evirenin yetersizligindendir.
KURN MUCIZE BIR KITAPTIR
Kurn, fesahat [anlatimda aiklik, dzgnlk ve amaca uygunluk], belagat
[bir seydeki derin anlami ifade yetenegi] ve icaz [az szle ok sey anlatma]
bakimindan; tebih, hakikat, mecz, istiare, kinaye, haber-ina cmlesi: emir, nehy,
istifham, temenni, nida, kasr, vasl-fasl, icaz, itnab, intak, tibak, mukabele, umum-
husus, icmal-tafsil, musvat, zikir-hazf, cinas, seci, husn'l-ibtida, husn'l-intiha,
iltifat vb. birok edeb sanat aisindan essiz bir kitap, edeb bir saheserdir. Oysa
Allah Elisi Muhammed Asin ne edeb bir gemisi, ne de herhangi bir grenimi
vardir. Dolayisiyla byle bir kitabi kendisi yazmis olamaz.
Kurn, Araplarin en ileri oldugu edebiyat alaninda gereklesmis bir
mucizedir. Gerekten de Arap edebiyati, bizim edebiyatimiz da dahil olmak zere
tm dnya edebiyatina kaynak olmustur. Kurn tam anlamiyla bir edeb mucizedir.
Edeb alandaki yksek seviyesi dnyaca da kabul edilen bir toplum iinden bir kisi
ikmis ve toplumdaki edebiyatilar basta olmak zere herkesi hayran birakan szler
sylemeye baslamistir. Toplumu tarafindan ok iyi taninan bu kisinin daha nce
edebiyatla hi ilgilenmemis olmasi, topluma teblig ettigi yet ve srelerin,
birbirilerine yardim etseler bile insanlarin meydana getiremeyecekleri lde
olaganst olmasi, muhataplari byk bir saskinliga dsrmstr. Normal
hayatindaki konusmalari ile yine o eski Mekkeli Muhammed olan bu kisi, kendisine
vahyolundugunu syleyerek okudugu Kurn ile bir mucize sergilemistir.
Kurn, evvelki kitaplari ve elileri tasdik etmektedir. Oysa onu Eli yazmis
olsaydi, mutlaka tutkularina uyar, gemis kitap ve elileri onaylamak yerine
kendisini n plna ikararak her seyi kendisine mal etmek isterdi.

7

Kurn, ierisinde fizik, kimya, biyoloji, astronom, kozmoloji, egitim,
psikoloji ve sosyoloji hakkinda nice bilgiler bulunmasi nedeniyle, ierigi ve
gretisi bakimindan da essiz bir kitaptir. Oysa Peygamberimiz, Mekke'de yetismis,
hayatinin her dnemi herkese bilinen, evresinde herhangi bir okul veya gretici
bulunmayan bir kimsedir. Dolayisiyla, Kurn'daki bilgileri bilmesi bir yana, o
konulari dsnmesi bile mmkn degildir. Kurn'in bu zelliginin kiymete kadar
devam edecegi de Kurn'da, Onun hak oldugu ortaya ikincaya kadar, hem afakta
[di dnyada], hem kendi bnyelerinde almetlerimizi/gstergelerimizi onlara
gsterecegiz. Rabbinin phesiz her eye tanik olmu olmasi da yetmedi mi?
(61/41, Fussilet/53(Necm;249) seklinde bildirilir.
Kurn, birok tarih hdise iermektedir. Allah'in Elisi Muhammed As. ise,
byle konulardan haberi olmayan bir kisidir. Bu hdiseleri bilmesi de, yanlissiz
olarak uydurmasi da imknsizdir.
Kurn, gemise ait oldugu kadar gelecege ait bilgiler de vermektedir. Bu
bilgilerin dogruluklari zaman iinde tek tek ortaya ikmistir. Bir insanin
kendiliginden, ayniyla dogru ikan bu tr haberler verebilmesi mmkn degildir.
Kurn, yapisal yn ile de birok mucize iermektedir. yle ki, genis
hacmine, ierigine ragmen hibir aidan eliski ve tutarsizlik bulunmamaktadir. Bu
husus Nis/82(Necm;548)'de, Hl Kurn'i geregi gibi dnmezler mi? Eger ki o,
Allah'tan bakasi tarafindan olsaydi, kesinlikle onun iinde birok kariikliklar
bulurlardi ifadeleriyle yer almaktadir. Yetenekleri bu ise yetmeyecegi herkese
bilinen bir kimse tarafindan, byle bir kitabin yazilamayacagi da ortadadir.
Kurn zerinde dsnen her insanin saptayabilecegi bu zellikler, Kurn'in
Peygamberimizin eseri olmadigini gsterir. Ynus/37-39(Necm;176)'deki, Ve bu
Kurn, Allah'in astlari tarafindan uydurulan degildir. Lkin sadece iinde konu
edilenlerin tasdiki ve o kitabin/Tevrt'in ayrintili olarak aiklanmasidir. Onda phe
edilecek hibir ey yoktur. lemlerin Rabbindendir ifadesi de buna isaret ederek,
Kurn'in Allah katindan vahiy ile indirilmis bir kitap oldugunu bildirmektedir.
MUSHAF
Mushaf szcg, iki kapak arasinda toplanan sayfalardan olusan kitap
demektir. Aslinda her kitap bir mushaf olmasina ragmen bu szcgn Kurn iin
kullanimi yayginlasmistir.
Tarih kayitlarina gre, Kurn'a, Raslullah hayatta iken vahyin inisi devam
ettigi ve iki kapak arasinda toplanmis tam bir kitap hline gelmedigi iin Mushaf adi
verilmemisti. Bu ad ona ancak, halife Osman zamaninda kitaplastiktan sonra
verilmistir. Bu gnk Mushaflarin, halife Osman'in nshasindan ogaltildigi kabul
edilir.
MEVCUT MUSHAF'IN TERTIBI
Kurn yetleri tertil [dzgn dizim; cmlelerin, paragraflarin ve pasajlarin
birbirine karistirilmamasi yntemi] ile ve necm necm inmistir (bkz.

8

Furkn/32(Necm;97)). Allah, Elisi'ne Kurn'i tertil ile teblig etmesini emretmistir
(bkz. Mzzemmil/4 (Necm;10)). Raslullah da bu emre uygun olarak necm necm
yazdirmis ve ezberletmistir.
yetler o gn kgit olmadigindan deri, papirs, yassi kemik, yassi taslar,
tahta, tugla/tablet vs. zerine yaziliyordu. nceleri necmler hlinde ve tertilli bir
sekilde bulunan yetler, sahabe tarafindan sreler hlinde sonradan dzenlenmistir.
Mevcut Mushaf'ta, ne yazik ki kronoloji dikkate alinmamis, tertile; dzgn,
birbirine karistirilmadan dizime riyet edilmemis, birok necmin [paragrafin veya
pasajin] cmleleri yerli yerinde tertip edilmemis ve ktiplerin yazim hatalari
dzeltilmemistir. Biz bunlarin yzlercesini sergilemis bulunuyoruz. Bunu kimin,
niin byle yaptiginin aiklanmasini tarihilere birakiyoruz. Ama sunu da belirtmek
gerekir: Fussilet/26'da (bizim alismamizda 245. necm), Ve Kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler: stn gelmeniz iin bu Kurn'i
dinlemeyin, onun iin de anlamsiz eyler yapin; anlailmasini her trl yolla
engelleyin dediler buyurularak bilgi verilmistir.
Biz, herkesin o gnden bugne bilip durdugu Mushaflardaki bu gramer
kurallarina aykiri yazim ve imla hatalarini (Zmer/10 ve 53 yetlerindeki fahis
hatalar hari) sergilemeyi dsnmedik. Tarih ve rivyet kitaplarinda yer alan
bilgileri de nakletmek istemiyoruz. Biz, simdiye kadar kimsenin samimiyetle ve
drste sylemedigi ya da syleyemedigi bir seyi; Kurn'daki paragraf, blm ve
cmlelerin karistirildigini; Kurn'in anlasilmaz ve yanlis anlasilir bir yapiya
sokuldugunu, mevcut Mushaf'i analiz ederek, iman borcu olarak ortaya koyuyoruz.
Mevcut Mushaf'in bu gnk dzeni, Kurn'in, Arabiyyen [en mkemmel
anlatim ve gramer kurallarina eksiksiz uyum] ve mbin niteligine, tertil zelligine
uymamaktadir. Paragraftaki iki cmle arasina yzlerce, binlerce cmlenin getirildigi,
bir cmlenin yet hlindeki gelerinin onlarca cmle sonrasina tasindigi
grlmektedir. Mushaf'taki bu olumsuzluklar nedeniyle birok yet yanlis
anlasilmakta, ya da anlasilamamakta, birogu da ekleme ikarma yapmadan
[parantez amadan] anlasilmaz konumda bulunmaktadir.
Bylece Kurn, islerligini, ekiciligini yitirmis; kme kme gnderilip de
nne gelenleri devirdike deviren, toplumlari canlandirdika canlandiran,
canlandirdika da hak ile btili birbirinden ayiran, zr veya uyari olarak gt
birakan bilgin ve bilgeleri yerlere kapandiran, topluma can, isik olan, ikna etmedik,
lmeden kendisine inanmadik insan birakmayan Kurn, hayat kitabi olmaktan
ikarilmis, mezarlik kitabi, cami kitabi ve efsaneler kitabi konumuna sokulmustur.
Bu yzden de artik kimse Kurn'a bakarak Islm'a gelmez olmustur. Dinin de artik
Kurn'dan anlasilamaz olmasi nedeniyle, dini anlatmak ve gretmek iin mezhep
imamlari, tarikat seyhleri, cemaat liderleri tremistir. Bylece, Islm dini yerine
mezhepler-tarikatlar dinleri ortaya ikmistir.

9

Biz, bu alismamizda imknlarimiz lsnde bunlardan yzlercesini
belirledik ve olmasi gereken tarzda tertip ettik, dzenlemeye alistik. Bu konunun
birok maddesi, zaten asirlarca evvelki birok kitapta bulunmaktadir.
Bunun sorumlulari da, yukarida da bahsettigimiz gibi ilk tertibi yapanlar ve
o gn sicagi sicagina mevcut kusurlari gidermeyenler ve daha sonra bunlari
grenmis olduklari hlde sessiz kalanlardir.
Bu gerek karsisinda mminlerin susmamalari, grmezden gelmemeleri,
samimiyetle ve drste bu ise egilerek Mushaf'ta yeni bir dzenleme yapmalari bir
iman borcudur.
Zikrettigimiz kusur, mevcut Mushaf'a ynelik olup Kurn ile alakasi yoktur.
Kurn'in tamami bu Mushaf'in iindedir; vahiy olup da disarida kalmis tek bir yet
yoktur. Mushaf'ta da vahyin disinda hibir sey yoktur.
INIS SIRASI
Inis sirasina gre okumak, Kurn'in daha iyi anlasilmasini saglar. Mesel, o
gnk iktidarin grsne gre dzenlendigi iin Resm Mushaf diye bilinen Halife
Osman tarafindan hazirlatilan Mushaf, sahabenin itihadiyla olusturulmustur.
Kurn ve Islm hakkinda yeterli birikimi olmayanlarin, Kurn'i yeni taniyacak
olanlarin ve cahiliye dnemindekine benzer bir kfr ve sirk ortaminda bulunanlarin
bu Mushaf'tan geregi gibi yararlanamama riski vardir. Resm Mushaf tabir edilen
bugnk sekliyle Kurn'i basindan itibaren ilk defa okumaya baslayan bir kimsenin,
ister Arapa aslindan okusun, isterse mealinden okusun, Mushaf'in hemen giris
kisminda bulunan Bakara/6-7 yetlerine geldiginde kafasi karisacak, Kurn'a ve
Islm'a karsi olumsuz duygular hissedecektir. Okunan mealin yanlis-kusurlu olmasi
durumunda ise, duyulan olumsuz tepki aiktan aiga bir dsmanliga
dnsebilecektir. Itenlikle belirtmek gerekirse, toplumumuzda bu yetleri anlamis
insan sayisinin ok az oldugunu itiraf etmeliyiz. Bir de Kurn'i ilk defa eline alan
kimseler tarafindan okunduklari dsnlrse, bu kimseler Islm'a yakinlasacaklari
yerde Kurn'i anlamamalari veya yanlis anlamalari sebebiyle Islm karsiti
olabileceklerdir. Mesela, Sphesiz u kfirler; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek
reddetmi kimseler; onlari uyarsan da, uyarmasan da onlar iin birdir; inanmazlar.
Allah, onlarin kalpleri ve kulaklari zerine mhr vurmutur; onlarin gzlerinin
zerinde perdeler vardir. Ve byk azap onlar iindir. (Resmi Mushaf: Bakara/6-7 (
399. Necm)) yetlerini anlayabilmek iin Kurn'dan en az 5.000 yetin
sindirilircesine grenilmis olmasi gerekir. nk bu yetler ilk inen yetlerden
yaklasik 10-15 yil sonra inmistir. Bakara sresi'ndeki bu yetleri o gn duyan ve
okuyanlar, geregi gibi anlayabilecek bir alt yapiya sahiptiler. Bu nedenle de onlari
rahata anladilar. Ayni yetler bugn de alt yapisi olanlar iin anlasilabilir
niteliktedir. Ama ya Kurn ile yeni tanisanlar ve alt yapisi olmayanlar?
Bylelerinin, Demek ki, bazi kimselerin kalpleri ve kulaklari Allah tarafindan
mhrlendigine ve uyarilmalari da kendilerine yarar saglamadigina gre, Islm'in ne

10

oldugunu veya Allah'in ne istedigini grenmek iin bosuna aba sarf etmenin de
yarari yoktur diye dsnmeleri ve Kurn'i bir daha amamak zere terk etmeleri
kuvvetle olasi degil midir?
Egitim ve gretim, bir sistem ve yntem gerektirir. Bugn hazirlik siniIinda
Ingilizce grenmeye baslayan bir grenciye nasil hemen Shakespeare
okutulmuyorsa, ilkokulda matematikle yeni tanisan ocuga nasil hemen sl veya
kkl sayilar degil de nce dogal sayilar gretiliyorsa, Kurn grenimine yeni
baslayan birine de, Peygamberimizin ancak 22. yilda aldigi vahiy bilgilerinin
verilmemesi gerekir. Aksi takdirde, o yetlerin geregi gibi anlasilabilecegi
konusunda iyimser olunmamalidir.
Gemisteki saptamalari da dikkate alarak okuyucuya sunmaya alistigimiz
Mushaf dzenlemesi/siralamasi, herkes tarafindan bu konudaki en cidd eser olarak
bilinen Hattat Kadroglu'nun Mushafidir. Yalniz su da iyi bilinmelidir: Meden
necmler birbirine karistirilmis, Medne'de 1. sre olarak gsterdigimiz Bakara
sresi'nin nice yetleri Peygamberimizin vefatina yakin inmistir. Yani, birok
Meden sreden sonra inmistir. zetle Meden srelerde, Mekk sreler kadar
kronolojik zellik yoktur. Bunun sorumlulugu, Mushaf'i Allah'tan korkmadan bu
sekilde dzenleyenlerindir. Sayin okurlarimiz necmleri dikkate alarak okumalidirlar.
Insallah ileride Meden necmlerin de saglikli bir kronolojik siralamasi yapilabilir. Bu
da mminler zerine savsaklamamalari gereken bir bortur.
ELINIZDEKI BU MEAL
Kurn, insanlarin anlayacagi llerde aik, ayrintili olarak aiklanmis bir
kitaptir. Kurn yetlerini, okur-yazar olmayan kimselerden tutun en ileri derecedeki
bilginlere kadar herkes anlar. Bunun iin araciya [hocaya, seyhe] ihtiya olmadigi
gibi, tefsire de ihtiya yoktur. nk Kurn'in bizzat kendisi yceler ycesi Rabbimiz
tarafindan yapilmis en gzel tefsirdir. Ayrica Kurn'da; ytn beyyintn, kitbn
mbn, beyyeneh, mbeyyint, tibyn ve beyn gibi ayni kkten tretilmis
kavramlarla Kurn yetlerinin apaik oldugu bildirilmis, Kurn'in kapali, mskil,
anlasilmaz olmadigi yzlerce kez vurgulanmistir. Yce Allah, kitabindaki mesajlarinin
aika anlasilabilmesini saglamak iin her trl anlatim teknigini kullanmis, bir
anlatim araci olarak sivrisinek gibi en basit seyleri bile rnek vermekten
ekinmemistir. Bylece ilh mesajlar, niversitedeki akademisyenden dagdaki obana
kadar herkes tarafindan anlasilabilecek bir aikliga kavusturulmustur.
Neticede de kleler ve kimi st dzey yneticiler Kurn'i anlamis ve hemen
imana gelmis; Eb Cehl, Eb Leheb gibi niceleri de iyi anlamis olmasina ragmen isine
gelmedigi iin bile bile geregi rtmslerdir.
Kurn'in asli bu olmasina ragmen, bu gn Kurn'i, elimizdeki Mushaflardan ve
onlarin evirilerinden, ilk dnemdeki gibi kolay ve rahat anlama imkni yoktur. Zira
Kurn'in tertibi ve tertili, inisine gre yapilmamis; necmler, paragraflar, blmler

11

karistirilmis, birtakim istinsah hatalari yapilmis, Arap dilinde bir yandan gelismeler
olurken, diger yandan da yozlasmalar olmus ve ayrica din adina binlerce kitap
yazilarak Kurn ile insan arasina engel konmustur.
Iste bu engelleri asabilmemiz iin senelerce yetler ve yetlerin iindeki
szckler zerinde duruldu. Bu alisma sonucunda ortaya ikan alisma, Tebynu'l
Kurn adiyla tm insanlik ile paylasildi. Burada okudugunuz mealin nasil
olustugu, neden o anlamin tercih edildigi Tebynu'l Kurn'da ayrintili bir sekilde
aiklanmistir. O nedenle zellikle insanligin elinde mevcut olan daha evvel yazilmis
tefsir ve mealler ile olan farklilarin gerekeleri hem ayrintili olarak verilmis hem de
hepsi saglam kaynaklar ile delillendirilmistir. Kisacasi bu kisa meale ulasabilmek
iin, on bir ciltte, on binlerce sayfalik bir alisma yapilmistir.
MUSHAF'TAKI BESMELELER
Mevcut Mushaflarda her srenin basinda bulunan besmeleler Kurn'dan
olmayip iki sre arasini belirtmek amaciyla sonradan konulmustur. Kurn'da 2 tane
besmele vardir. Biri Ftiha sresi diye adlandirilan yetlerin (14. necmde grlebilir)
basindaki besmeledir. Digeri de Neml sresi'nde Sleymn peygamberin Sebe
melikesine yazdigi mektubun (144. necmde grlebilir) basindaki besmeledir. Biz,
necmleri numaralandirmak sretiyle necmleri birbirinden ayirdik.
YET NUMARALARI
Ilk nshalarda yet numaralari yoktu. Oysa mevcut Mushaflarda, bazen bir tek
cmle, 1'den 10'a kadar 10 yet seklinde numaralanmakta; bazen de on cmle, bir
paragraf, bir blm tek bir yet olarak gsterilmektedir.
Bir metindeki cmlelerin numaralanarak okunusu, okurun dikkatini metinden
sayilara ynlendirip metnin anlasilmasina engel olacagi kaygisi ile biz Mealimizde
numaralari yet basina 1- seklinde koymayip okurlarimiz orjinalini kolay
bulsunlar ve baska Mealler ile mukayese yapabilsinler diye ayetlerin basinda
2
x..
seklinde st simge halinde koyduk. Her necmin altinda da, klasik kabuldeki Resmi
Mushaf numarasini, inis sirasindaki numarasini; bilinen sre adini ve yet
numaralarini gsterdik. rnegin, inis sirasina gre 1., Resmi Mushaf'ta 96. sre olan
Alak sresi'nin 1-5. yetlerinden olusan necm, (1/96, Alak/1-5) seklinde; Resmi
Mushaf'ta 2. sre, inis sirasina gre 87. sre olan Bakara sresi'nin 114-115. yetlerinden
olusan necm, (87/2, Bakara/114-115) seklinde gsterilmistir. Taksimin nndeki rakam
(87/?), inis sirasini, yan izgiden sonraki rakam (?/2) ise Resmi Mushaf'taki sirayi
gstermektedir.
DIPNOTLAR
Yukarida da aikladigimiz gibi Kurn, aik, apaik, anlasilmasi kolaylastirilmis, en
gzel tefsir olarak indirilmis bir kitaptir. Kimsenin amasina, aiklamasina, tefsir etmesine
ihtiya duymamaktadir.

12

Bu mealde biz, deginilen terimleri ve tarihi olaylari dipnotta sayin okuyucularimiza
bildirdik. Bizim dipnotlarimiz, Kurn'in aiklamasina ynelik olmayip arka plni
okurlarimiza bildirmeye yneliktir.
YALIN TRKE SUNUM
Bu alismada, mmkn oldugu lde her szcge Trke karsilik
verilmesine gayret gsterilmistir. Esma-i Hsna [Allah'in en gzel isimleri] da dhil
olmak zere, terimsel niteligi olmayan ve Trke'de de Trke diye kullanilan
Arapa szckler gerek anlamlariyla sunulmustur. Bu nedenle bazi szcklerin
ifadesi uzun olmustur. Ama dogrusu yle olmasiydi. Bu, Esma-i Hsna
aiklamalarinda aika dikkat ekecektir.
Bu alismada, Arapa'dan Trke'ye gemis bazi szckler, Trke'de
kullanildigi sekliyle yazilmistir. rnegin, rabb, hakk, cinn szckleri rab, hak, cin
diye yazilmistir.
Bu alismada, metnin daha iyi anlasilmasi iin, zgn metindeki zamir
hlindeki zne ve tmleler, aik isimlerle ifade edilmislerdir; yani, zamirlerin
mercii aik olarak yazilmistir. rnegin, zgn metindeki, O dedi ki ifadesi,
bulundugu yerdeki anlam geregi Allah dedi ki diye yazilmistir.
KURN'IN ANLASILMASI-ANLASILMAMASI
Tm bunlardan sonra, kisinin Kurn'i anlamasi ve yararlanabilmesi iin
Kurn'dan grenilen yntemler sunlardir:
Kurn okuyan nce mutahhar [zihnen temizlenmis] olmalidir; yani beynindeki
virslerden, mezhep, mesrep, tarikat tortularindan uzak olmalidir.
Kendi seytanindan da uzak olmali; okudugu konulara objektif yaklasmali;
Allah adina okumali ve Allah'tan anlayis, kavrayis istemelidir (biz buna, bilinli
olarak euz besmele ekmek diyoruz).
Kurn yetlerinin tertili [iyi bir siralanisi] saglanmali; Kurn necm necm
okunmali; iki necm birbirine karistirilmamali; arka arkaya konmus iki necmin inisi
arasinda haftalar, aylar, hatta senelerin oldugu, bunlarin birbiriyle baglantili
olmadiklari bilinmelidir.
Konu tek yetten degil, o konuyla ilgili yetlerin tamamindan imknlar
lsnde inis sirasina gre bir araya getirilerek Kurn'in btnlg dikkate alinarak
grenilmelidir. Bu, dogru anlasilmasinin saglamasi olacagi gibi, konunun btnyle
bilinmesini de saglayacaktir. rnegin, Islm'daki iddet [esi len ya da bosanan
kadinin evlenmeden geirmesi gereken sre] konusunu grenmek isteyen bir kisi,
Kurn'daki bu konuya ait tm yetleri (450, 452, 514 ve 601. necmleri) birlikte
okursa, konuyu iyiye grenmis olur.

13

Bir de, Kurn'daki konu ve hdiselerin arka plnlari; terim ve hkmlerin
yreselligi dikkate alinmalidir.
Mesela: Kurn'da cennet ve cehennem, Arap cografyasina gre rneklenmis;
cehennem o cografyadaki en ok sikinti veren sicak ve ates ile; cennet de Arap
cografyasinda en ok zlenen ortamlar [yesillikler, sulak baheler, glgelikler, vs.]
ile tasvir edilmistir. Elbise dnyanin birok yerinde soguktan koruyan bir nesne
olmasina ragmen, Sizi sicaktan koruyacak elbiseler ve sizi kendi himinizdan koruyan
elbiseler kildi (Nahl/81; 306. necm) diye ifade edilerek, sicaktan koruma amali bir
nesne olarak zikredilmistir. Demek oluyor ki, Kurn, soguk iklimli, bol yagisli bir
yrede yasayan bir topluma inseydi, cennet ve cehennemin tasviri farkli olacakti,
elbise iin de sizi, soguktan koruyacak ifadesi kullanilacakti.
Yine Kurn'da aga ve hayvanlar da, Arabistan cografyasina gre
rneklenmistir. Kurn'da Arabistan halkina ynelik olan, Devenin nasil
yaratildigina bakmiyorlar mi? ifadesi, Hindli iin, Filin nasil yaratildigina
bakmiyorlar mi? anlami ifade eder.
Yine Kurn'in birok yetinde, Mekke ve Medne'nin siyas, ticar ve asker
durumuna gnderme yapilmakta ve bunlara ait zel isimler ve riba, zihar, l, talk,
nikah vs. gibi terimler, Eb Leheb, Zeyd gibi isimler, bedir, Uhud, Hendek, Huneyn,
Tebk savaslari, Hudeybiye antlasmasi yer almaktadir. Bunlarin ansiklopedik
dzeyde bilinmesi, Kurn'in iyi anlasilmasini saglayacaktir. Biz bunlari dipnotlarla
gstermeye alistik.
Bu sekilde okunan Kurn, insanlarin inanmasini saglayacak, rsde [en saglam
yola; dogru yolu bulmaya, akilli davranmaya, akil ve ruh bakimindan olgunlasmaya,
iyilikleri elde edebilecek olgunlukta olmaya] kilavuzlayacaktir. Insanlari, furkn
[iyiyi-kty, gzeli/irkini ayirt etme] bilincine ulastiracak, zihinsel hastaliklara sifa,
sikintilara, bunalimlara kurtulus reetesi, karanliklara isik, hatta ferd ve toplumun
ruhu/cani olacaktir. Bylece ferd ve toplumlar, her alanda kokusmusluktan
kurtulacaklardir.
Tm Kurn erlerini, insanligi Kurn ile tanistirmaya agiriyorum. Bu, bir
iman ve vicdan borcudur. Inaniyorum ki, Kurn yalin olarak insanliga sunulursa,
akleden tm insanlar, akin akin, grup grup Allah'in dinine girecek ve Islm dini,
gerekte oldugu gibi imrenilen bir din olarak tekrar kendini gsterecektir.
Kurn'i tanimak, tanitmak dilek ve umutlarimla
Hakki YILMAZ
RESMI MUSHAF'A GRE SRE FIHRISTI


14

Sre ismi
Sayfa
No
Sre Ismi
Sayfa
No
Sre Ismi
Sayfa
No
1 Alak 39 Arf 77 Mlk
2 Kalem 40 Cin 78 Hkkah
3 Mzzemil 41 Y-Sn 79 Meric
4 Mddesir 42 Furkn 80 Nebe
5 Ftiha ? 43 Ftir 81 Nzit
6 Tebbet 44 Meryem 82 Infitr
7 Tekvr 45 T-H 83 Insikk
8 Al 46 Vkia 84 Rm
9 Leyl 47 Suar 85 Ankebt
10 Fecr 48 Neml 86 Mutaffifn
11 Duh 49 Kasas 87 Bakara
12 Insirh 50 Isr 88 Enfl
13 Asr 51 Ynus 89 l-i Imrn
14 diyt 52 Hd 90 Ahzb
15 Kevser 53 Ysuf 91 Mmtehine
16 Teksr 54 Hicr 92 Nis
17 Mn 55 Enm 93 Zilzl
18 Kfirn 56 Sfft 94 Hadd
19 Fil 57 Lokmn 95 Muhammed
20 Felk 58 Sebe 96 Rad
21 Ns 59 Zmer 97 Rahmn
22 Ihls 60 Mmin 98 Insn
23 Necm, 61 Fussilet 99 Talk
24 Abese 62 Sr 100 Beyyine

15

25 Kadr 63 Zuhruf 101 Hasr
26 Sems 64 Duhn 102 Nr
27 Buruc 65 Csiye 103 Hac
28 Tn 66 Ahkf 104 Mnfikn
29 Kureys 67 Zriyt 105 Mcdele
30 Kriah 68 Gsiye 106 Hucurt
31 Kiymet 69 Kehf 107 Tahrm
32 Humeze 70 Nahl 108 Tegbn
33 Mrselt ?-? 71 Nh 109 Saff
34 Kaf 72 Ibrhm 110 Cuma
35 Beled 73 Enbiy 111 Feth
36 Trik 74 Mmin 112 Mide
37 Kamer 75 Secde 113 Tevbe
38 Sd 76 Tr 114 Nasr ?-?

TESEKKR
Meal basilmazdan evvel teknik kontrollerin yapilmasi, neri ve elestiride
bulunulmasi noktasinda Meali okuyarak gerekli katkida bulunan degerli kardeslerim,
muhterem Dr. Ismet Uma, Yasin Beyaz, Ertugrul zalp, Murat Tokgz, Ogan
Timinci, Selim Vural, Hsamettin Tatlipinar, Slen Can Evin, Ziya Demircan, Dr.
Mehmet Eli, Hakan Kayili, Zafer Yalin, Halil Ay, Sedat Senermen, Naci Cepe ve
isminin yazilmasini istemeyen diger kardeslerime de ok tesekkr ediyorum. Allah
hepsinden razi olsun.







16




ALAK SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 1
1

1-2
Olusturan; insani embriyondan olusturan Rabbinin
2
adina gren-gret!
3

3-5
gren -gret!
Senin Rabbin ise kendilerini stn biri sayan o kisilerden daha stn olandir. Senin
Rabbin ki kalemle gretti.
4
O, insana bilmedigini gretti.
(1/96, Alak/1-5)
Necm: 2
5

6-8
Kesinlikle senin dsndgn gibi degil! Dns Rabbine olmasina ragmen
insan, kendisini yeterli grdgnde, kesinlikle azar.
9,10
Salt
6
ettigi [ml ynden ve
zihinsel aidan destek oldugu; toplumu aydinlatmaya alistigi] zaman bir kulu
engelleyen kisiyi grdn m?
11,12
Hi dsndn m, eger o salt eden kul, dogru yol
zerinde idiyse ya da takvyi [Allah'in korumasi altinda olmayi]
7
emrettiyse!...
13
Hi
dsndn m, eger salt edeni engelleyen o kisi, yalanlamis ve yz evirmis ise!...
14
Salta engel olan o kisi, bilmedi mi, Allah'in kesinlikle grmekte oldugunu?
(1/96, Alak/6-14)
Necm: 3
15,16
Kesinlikle senin dsndgn gibi degil! Eger salt edene; ml ynden
ve zihinsel aidan destek olan; toplumu aydinlatmaya alisan kimseye engel
olan o kisi, salti; ml ynden ve zihinsel aidan destek olmayi; toplumu
aydinlatmaya alismayi engellemesine son vermeyecek olursa, andolsun,
peremden; yalanci, gnahkr peremden; saindan tutup srkleyecegiz.
17
O
zaman o, meclisini/rgtn agirsin.
18
Biz zebanileri; defedicileri, engelleyicileri
agiracagiz.
19
Kesinlikle senin dsndgn gibi degil! Sen salt eden; ml ynden ve
zihinsel aidan destek olmayi; toplumu aydinlatmaya alismayi engelleyen o
kisiye itaat etme. Sen Rabbine boyun egip teslim ol ve yaklastiril/Rabbin seni
Kendine yaklastirsin.
(1/96, Alak/15-19)
KALEM SRESI

17

MEKKE DNEMI
Necm: 4
1
Nn/50.
8
Kalem'i ve onlarin satir satir yazip
sylediklerini/efsanelestirdiklerini kanit gsteriyorum
9
ki;
2
Sen Rabbinin nimeti
sayesinde, mecnun [gizli glerce desteklenen/deli bir kisi] degilsin.
3,4
Ve kesinlikle
senin iin minnete bulasmamis ok mal var. Ve kesinlikle sen, ok byk bir ahlk
zerindesin.
10

(2/68, Kalem/1-4)
Necm: 5
5-8
Artik, yakinda hak dinden ikarak kendini atese atmis olan hanginizmis
greceksin, onlar da grecekler. Sphesiz Rabbindir, yolundan sapani en iyi bilen.
Yine O'dur kilavuzlanarak dogru yola ermis olanlari en iyi bilen. O hlde hiret
gnn yalanlayan o kisilere itaat etme!
9-16
Onlar arzu ettiler ki, sen onlara yag ekesin, onlar da hemen sana yag
eksinler. ok yemin eden, asagilik, alayci, gammaz; arkadan ekistiren, arabozucu,
kovuculuk iin gezip duran, mal ve ogullari var diye hayri engelleyen, saldirgan,
gnaha batmis, kaba/obur, sonra da ktlkle damgali su asalaklarin hibirine itaat
etme. hireti yalanlayan o kisi, yetlerimiz kendisine okundugu zaman: Daha
ncekilerin masallari dedi. Yakinda Biz onun burnunu srtecegiz.
11

(2/68, Kalem/5-16)
Necm: 6
12

17-24
Sphesiz Biz, o iftlik sahiplerine bel verdigimiz gibi onlara bel
verecegiz: Hani onlar, sabah olunca kesinlikle iftligin rnlerini devsireceklerine
yemin etmislerdi. Bir istisna da yapmiyorlardi. Ama onlar uyurken Rabbin
tarafindan bir tayfun iftligin zerinden dolasiverdi. Sabaha, iftlik,
biilmis/devsirilmis gibi oluverdi. Sabahladiklari vakit birbirlerine seslendiler:
Haydi, devsirecekseniz sabahleyin erkence gidin! dediler. Hemen yola koyuldular,
aralarinda fisildasiyorlardi: Sakin bugn araniza bir yoksul sokulmasin!

25-29
Sadece engelleme gcne sahip/siddete gleri yeten bir tavirla erkenden
gittiler. Ama iftligi grdklerinde: Biz phesiz biz airmiiz/ yanli yere
gelmiiz; yok yok, biz yoksun birakilmiiz; Allah bizi cezalandirmi! dediler. En
hayirli olanlari: Ben size Allah'i noksanliklardan arindirmiyor musunuz?
13

dememis miydim? dedi. Onlar: Rabbimiz Seni tenzih ederiz, dogrusu bizler yanlis;
kendi zararlarina is yapan, haksiz davranan kimselermisiz! dediler.
30-32
Sonra dndler, birbirlerini kiniyorlardi: Yaziklar olsun bizlere! Bizler
gerekten kendini firavun gibi gren azginlarmiiz, umariz ki Rabbimiz bize onun
yerine daha hayirlisini verir; gerekten biz btn midimizi Rabbimize eviriyoruz.

18

33
Dnyadaki azap iste byledir! Elbette hiret azabi daha byktr, keske
bilenlerden olsalardi!
(2/68, Kalem/17-33)
Necm: 7
34
Sphesiz ki Allah'in korumasi altina girmis kisiler iin Rableri yaninda
nimetleri bol cennetler vardir.
35
Ya artik, Mslmanlari gnahkrlar gibi yapar
miyiz?
(2/68, Kalem/34-35)
Necm: 8
36
Neyiniz var, nasil hkmediyorsunuz?
37,38
Yoksa iinde, ders aldiginiz seyler:
Siz bu lemde neyi seerseniz/begenirseniz o kesinlikle sizin olacak garantisi
verilmis olan size ait bir yazili belge mi var?
39
Ya da size karsi kiymet gnne
kadar srecek, Siz her ne hkm verirseniz kesinlikle yle olacak diye zerimizde
yeminler/taahhtler; stlenmeler mi var?
40
Sor bakalim hireti yalanlayan o kisilere, ilerinden byle bir seyi hangisi
garanti etmektedir?
41
Yoksa onlarin ortaklari mi var? O hlde ortaklarini getirsinler,
eger dogrulardan iseler.
42
Geregin btn iplakligiyla ortaya konulup isin bymeye basladigi, isin
ciddlestigi ve boyun egip teslim olmaya davet edildikleri gn artik gleri yetmez.
43
Gzleri yere egilmis, kendilerini bir horluk, dsknlk sarmis bulunur. Oysa onlar,
sag-salim iken de boyun egip teslim olmaya davet ediliyorlardi.
(2/68, Kalem/36-43)
Necm: 9
44
O hlde bu sz/Kurn'i yalanlayanlari Bana birak! Biz onlari bilmedikleri
yerden yakalayacagiz.
45
Ve Ben, onlara mhlet veririm; sre tanirim, nk Benim
plnim zordur/saglamdir.
46
Yoksa sen onlardan bir cret istiyorsun da bu yzden onlar agir bor altinda
mi eziliyorlar?
47
Yoksa grmedikleri, bilmedikleri seyler, gelecekte olacak olaylar
yanlarinda da onu onlar mi yaziyorlar?
48
yleyse Rabbinin karari iin sabret, bunalan kisi
14
gibi olma. Hani o, bir kez
asiri bunaldiginda Rabbine seslenmisti.
49
Eger Rabbinden o'na bir iyilik
ulasmasaydi, kinanmis bir durumda, bos bir yere atilacakti.
50
Ancak, Rabbi o'nu
seti, sonra da iyilerden biri yapti.
51
Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler, o
gd/Kurn'i isittikleri zaman az daha seni bakislariyla gerekten devirecekler;

19

sana yiyeceklermis gibi bakacaklar ve O sphesiz bir delidir/gizli glerin
destekledigi biridir diyecekler.
52
Hlbuki Kurn, btn lemler iin bir gtten baska bir sey degildir.
(2/68, Kalem/44-52)
MZZEMMIL SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 10
1-4
Ey evine kapanan kisi!
15
Geceleyin kisa bir sre hari; bazen gecenin
yarisi bazen bundan biraz eksilt bazen de buna biraz ekle kalk grev yap. Kendine
indirilmekte olan Kurn'i da teblig ederken dzgnce dzene koy!
5
Sphesiz Biz,
senin zerine ok agir bir sz/Kurn'i birakacagiz.
6
Gecenin yeni olusum etkinligi, rahat rahat alisabilme bakimindan daha gl,
sz bakimindan daha etkilidir.
7
Sphesiz gndzde senin iin uzun bir ugrasi
vardir.
16

8
Rabbinin adini an ve tm benliginle O'na ynel!
9
O, dogunun ve batinin;
tm ynlerin Rabbidir. O'ndan baska, tanri diye bir sey yoktur. Bu nedenle O'nu
vekil
17
et; tm varliklari belirli bir programa gre ayarlayan ve bu programi
koruyarak, destekleyerek uygulayan olarak tani!
10
Onlarin sylediklerine/
syleyeceklerine de sabret. Ve gzel bir ayrilisla onlardan ayril,
11
Beni ve o nimet
sahibi yalanlayicilari basbasa birak! Birazcik sre tani onlara.
(3/73, Mzzemmil/1-11)
Necm: 11
12
Kesinlikle Bizim yanimizda bukagilar; ayaklarindan baglayacagimiz demir
halkalar ve cehennem var.
13
Bogazdan zor geen bir yiyecek, can yakici bir azap var.
14
O gnde ki; yer ve daglar sarsilir ve daglar eriyip akan bir kum yiginina dnsr.
(3/73, Mzzemmil/12-14)
Necm: 12
15
Sphesiz Biz, Firavun'a bir eli gnderdigimiz gibi, size, stnze tanik olan
bir eli gnderdik.
16
Ama Firavun, eliye isyan etti de Biz de onu korkun bir
tutusla tutuverdik.
17
Buna ragmen eger kfrederseniz; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddederseniz, ocuklari ak sali ihtiyarlara eviren o gnden
nasil korunacaksiniz?
18
Gk bile o gnn siddeti ile paralanir. O'nun yerine
getirmek iin verdigi sz gereklesmistir.
19
Sphesiz ki yukarida anlatilanlar,
Kurn bir gt vericidir/ dsndrcdr. Onun iin, dileyen Rabbine dogru bir
yol edinir.
(3/73, Mzzemmil/15-19)

20

Necm: 13
20
Hi kuskun olmasin, Rabbin senin gecenin te-ikisinden daha azini, yarisini,
te-birini ayakta geirmekte oldugunu biliyor. Seninle beraber olanlardan bir grup
da yledir. Allah, geceyi de gndz de lye baglar. Sizin bu isi kolaylikla
yapamayacaginizi bildi de sizin iin bu grevi hafifletti. O hlde Kurn'dan kolay
geleni grenin-gretin! Sizden hastalar olacagini bildi. Bir kisminin yeryznde
dolasip Allah'in fazlindan bir seyler isteyeceklerini, diger bir kisminin da Allah
yolunda arpisacaklarini bildi. O hlde ondan kolay geleni grenin-gretin! Salt'i
[mli ve zihinsel destek; toplumu aydinlatma kurumlarini] kurun/ayakta tutun,
18

zekat'i
19
verin! Gzel bir dnle Allah'a dn verin! z benlikleriniz iin nden
gnderdiginiz iyiligin, Allah katinda hayrini daha ok, dln daha byk olarak
bulacaksiniz. Allah'tan af dileyin! Hi kuskusuz Allah ok affedici, ok merhamet
edicidir.
20

(3/73, Mzzemmil/20)
MDDESSIR ve FTIHA SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 14
1,2
Ey greve hazir kisi!
21
Kalk! Hemen,
Fatiha 1-7
Yarattigi btn canlilara nimet
veren, yarattiklarina ok merhametli Allah adina: Tm vgler, lemlerin
22

Rabbi,
23
yarattigi btn canlilara nimet veren, yarattiklarina ok merhametli olan,
herkesin iyi ya da kt yaptigi tm edim ve eylemlerin karsiligini grecegi hiret
gnnn sahibi, yneticisi Allah'adir; baskasi vlmemelidir. Yalniz Sana kulluk
24

ederiz ve yalniz Senden yardim isteriz. Bize, zerlerine gazap dklmslerin ve
saskinliga saplanmislarin yolunun disindaki, kendilerine nimet verdiklerinin yolu
olan dosdogru yolu gster, bildir! diye uyar!
25

3
Ve hemen Rabbinin en byk
oldugunu iln et,
4-7
kisiligini lekeleme; temiz tut, saibeden hemen uzaklas, pisligi
hemen uzaklastir, yaptigin iyiligi ok bularak basa kakma! Ve yalniz Rabbin iin
sabret!
26

8-10
nk, o boruya flendiginde,
27
iste o, o gn, ok zorlu, ok etin bir
gndr. Yalniz o, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis
kimseler iin hi de kolay degildir.
(4/74, Mddessir/1-2+Fatiha/1-7+Mddessir/3-10)
Necm: 15
11-14
Tek olarak yarattigim, kendisine hesapsiz bir mal verdigim, shitler olarak
ogullar verdigim, kendisi iin alabildigine imknlar dsedigim kisiyi Benimle
basbasa birak!

21

15
Tm bunlardan sonra hirs ile Benim daha da arttirmami istiyor.
16
Kesinlikle
onun dsndg gibi degil! Sphesiz o, Bizim yetlerimize/ almetlerimize/
gstergelerimize karsi bir inati kesildi.
17
Ben onu sarp bir yokusa sardiracagim.
18-25
Sphesiz o, dsnd ve l koydu. Artik o mahvoldu. Nasil bir l koydu!
Yine o mahvoldu. Nasil bir l koydu! Sonra bakti. Sonra yzn burusturdu,
kaslarini atti. Sonra, arkasini dnd ve bbrlendi de: Bu, sylenti hlinde gelen
bir byden baska bir sey degil. Bu, beser sznden baska bir sey degil dedi.
26-30
Ben, Kurn beser szdr diyen kimseyi yakinda Sekar'a yaslayacagim.
Bilir misin nedir Sekar? O, ortada tutmaz, yok da etmez. O, insan/deri iin
olaganst levhalar yapandir/susayandir/uzaktan grnendir/bir gsterge olandir.
Sekar'in zerinedir on dokuz.
31
Biz, cehennem yrnini da hep melekler yaptik. Sayilarini da, kendilerine
Kitap verilen kimseler iyice ve apaik bilsinler, iman etmis olan kisilerin imani
artsin, kendilerine Kitap verilmis olan kimseler ve iman sahipleri kuskuya
dsmesin diye ve de kalplerinde hastalik olan; zihniyeti bozuk kimseler ve kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedetmis kimseler, Allah bununla neyi
kastetti? desinler diye, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimseler iin bir sinamadan baska sey yapmadik. Iste byle. Allah
diledigini/dileyeni saptirir, diledigini/dileyeni de kilavuzlar. Rabbinin ordularini da
ancak Kendisi bilir. Bu, beser iin bir gt verici ve dsndrcden baska sey
degildir.
28

32-37
Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Eli'nin durumunu, gitmekte
olan cehaleti, baslamis olan toplumsal aydinlanmayi kanit gsteriyorum
29
ki Sekar,
beser iin; sizden, ne gemek/ilerlemek veya arkaya kalmak/geride kalmak isteyen
kisiler iin, bir uyarici olarak, gerekten en byk seylerden biridir.
(4/74, Mddessir/11-37)
Necm: 16
38,39
Her benligini bulmus kimse sagin yarani hari kazancinin karsiliginda
bir rehindir.
40,41
Sagin yarani, bahelerdedirler. Sululardan sorusur dururlar:
42
Sizi
Sekar'a srkleyen nedir?
43
Sulular, Biz, saltilardan [mli ynden ve zihinsel
aidan destek verenlerden; toplumu aydinlatmaya alisanlardan] degildik,
44
miskini
de yiyeceklendirmiyorduk; issiz gsze de kendi ekmegini kazanacak firsat ve
imkn vermiyorduk.
45
Ve biz bosa ugrasanlarla beraber bosa ugrasirdik.
46, 47
Ve de
biz, tartisilmaz ve karsi ikilmaz olan lm, kiymet bize gelene kadar Din Gn'n
yalanliyorduk dediler.
48
Artik onlara yardimcilarin, kayiricilarin yardimi, kayirmasi
yarar saglamaz.
49
Peki, ne oluyor onlara da gt verip dsndren seyden yz eviriyorlar?
50,51
Onlar, sanki saga-sola kaisan; aslandan rkms yaban esekleri gibidirler.
52
Isin

22

aslinda ilerinden her kisi, kendisine ailip sailmis sayfalar verilsin istiyor.
53
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Aslinda onlar, hiretten korkmuyorlar.
54
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! O, bir gt verici/dsndrcdr.
55,56
yleyse dileyen onu dsnr, gt alir. Ve onlar, Allah'in diledigi disinda, gt
alamazlar. O, korumaya, sakindirmaya ehildir ve affetmeye ehildir.
(4/74, Mddessir/38-56)
TEBBET SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 17
1
Eb Leheb'in
30
iki gc yok oldu.
31

2
Kendisi de yok oldu. Mali ve kazandigi
seyler kendisine yarar saglamadi.
3-5
Yakinda o ve boynunda liften bir ip odun
tasiyicisi olarak karisi, alevli atese atilacaklar.
(6/111, Tebbet/1-5)
TEKVR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 18
1
Gnes katlanip drldgnde,
2
yildizlar bulandiginda,
3
daglar yrtldgnde,
4
ikarlar ve en iyi gelir kaynaklari
32
ise yaramaz olduklarinda,
5
canlilar yaratilis
zelliklerini yitirdiklerinde,
33

6
denizler kaynatildiginda,
7
insanlar inan ve amellerine
gre gruplandiginda,
34

8,9
inim inim inletilenlere,
35
Hangi gnahtan dolayi
ldrldg/hayati mahvedildigi? soruldugunda,
10
amel defterleri ailip
yayinlandiginda,
11
gk siyrilip aildiginda,
12
cehennem kizistirildiginda
13,14
ve cennet
yaklastirildiginda herkes ne hazirladigini anlar.
(7/81, Tekvr/1-14)
Necm: 19
15-21
Kurn'i dinlememek iin saklananlarin, kaanlarin durumunu, geregi
rtbas etmenin-cehaletin gidisini, aydinligin- resitligin gelisini
36
kanit gsteririm ki
kuskusuz bu, gl, Ars'in/en byk tahtin
37
sahibi'nin yaninda ok deger verilen,
itaat edilen, gvenilen degerli bir eli szdr.
38

22
Arkadasiniz delirmis/ gizli gler
tarafindan desteklenen biri degildir.
23
Andolsun O, O'nu aik ufukta grd.
24
O
kimsenin grmedigi, duymadigi, sezmedigi, kendisine verilen vahiyler hakkinda
cimri de degildir.
25
Bu, kendi dsnce yetisinin rn olan sz de
39
degildir.
26
Durum byleyken siz nereye gidiyorsunuz?
27,28
Bu, lemler iin; sizden
dogru gitmek isteyenler iin gtten baska bir sey degildir.
29
lemlerin Rabbi olan
Allah, sizin dsnmenizi, gt almanizi dilemeyince siz dileyemezsiniz.

23

(7/81, Tekvr/15-29)
AL SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 20
1-5
Olusturup dzene koyan, lmlendirip sonra yol gsteren, otlagi ikarip
sonra da onu kapkara bir sel atigi hline getiren Rabbinin yce adini temize ikar.
40

6-8
Bundan byle sende bilgi birikimi saglayip onu baskalarina ulastirtacagiz
sonra da sen unutmayacaksin/ terk etmeyeceksin. Ancak Allah dilerse baskadir.
Kuskusuz ki O, aigi da bilir, gizliyi de. Ve sana En Kolay Olani/ seni en ok
mutlu edecek olan seyleri kolaylastiracagiz.
9,10
Bundan dolayi sen hemen gt ver, eger gt yarar sagliyorsa/
saglayacaksa; saygisi olan gt alacaktir.
11
En mutsuz olacak olan kisi de ondan
kainacaktir.
12
O kisi, en byk atese yaslanacaktir.
13
Sonra onun iinde ne lecek
ne de hayat bulacaktir.
14-17
Arinan, Rabbinin adini anip da salt eden; ml ynden ve zihinsel aidan
destek olan; toplumu aydinlatmaya alisan kimse kesinlikle kendini kurtarmistir.
Fakat siz su basit dnya hayatini tercih ediyorsunuz. Oysa hiret daha hayirli ve
devamli kalicidir.
18,19
Sphesiz bu kurtulus reetesi, ilk sahifelerde; Ibrhm ve Ms'nin
sahifelerinde vardi.
(8/87, Al/1-19)


LEYL SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 21
1-4
Kara cahilligi, vahyin aydinligini; bilgiyi ve genetik zellikleri kanit
gsteriyorum ki sizin emek ve gayretiniz kesinlikle daginik ve para paradir.
41

5-7
Bu nedenle kim malini/ kazancini verir, Allah'in korumasi altina girer ve en
gzeli dogrularsa, Biz ona, o en kolay olan iin kolaylik saglayacagiz.
8-11
Kim de cimrilik ederse ve kendisini tm ihtiyalarin stnde grrse ve en
gzeli yalanlarsa, Biz ona o en zor olan iin kolaylik verecegiz. Asagi yuvarlanip
degisime, yikima ugradiginda/ldgnde mali onu kurtaramayacaktir.

24

12
Dogruya ve gzele kilavuzlamak sadece Bizim zerimizedir.
13
Sonrasi da
ncesi de sadece Bizimdir.
14-16
Iste bu nedenle, yalanlayan, yz eviren, en ok mutsuz olacak olan
kisiden baskasinin girmedigi, alevlendike alevlenen bir atese karsi Ben sizi
uyardim.
17-21
Kimseden karsilik beklemeden, sadece Yce Rabbinin rizasini umarak,
arinmak iin malini veren oka Allah'in korumasi altina girmis kisi ondan uzak
tutulacaktir. Ve yakinda o kisi, kesinlikle hosnut olacaktir.
(9/92, Leyl/1-21)
FECR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 22
1-4
Geregi rtbas etmenin, Allah'a ortak kabul etmenin, cahilligin paralanisini,
on gece Peygamber'in bilgilendirilisini, Allah-kul iliskisini ve geregi rtbas
etmenin, Allah'a ortak kabul etmenin, cahilligin gitmeye yz tutusunu kanit
gsteririm ki sphesiz ki
14
Rabbin gzetlemektedir.
42

5
Iste bunlarda, akil sahibi iin
gl-ikna edici, inandirici bir anlatim vardir.
43

(10/89, Fecr/1-4, 14, 5)
Necm: 23
6-13
d toplumuna, stunlarin sahibi Irem'e ki, beldeler iinde bir benzeri
oluturulmamiti, vadilerde kayalari kesen Semd toplumuna, o kaziklarin sahibi;
muhtesem ordulari olan/ grlmemis iskenceler eden
44
Firavun'a Rabbinin ne
yaptigini grmedin mi/dsnmedin mi? Onlar ki, o lkelerde azitmislardi.
Dolayisiyla da oralarda bozgunculugu ogaltmislardi. Onun iin de Rabbin
zerlerine azap kamisi yagdirdi.
(10/89, Fecr/6-13)
Necm: 24
15-16
Insana gelince, Rabbi onu her ne zaman sinayip da kendisini stn kilar ve
nimetler verirse: Rabbim beni stn kildi der. Ama her ne zaman da sinayip
rizkini daraltirsa: Rabbim beni asagiladi der.
17-20
Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Dogrusu siz, yetimi, stn-
saygin bir sekilde yetistirmiyorsunuz. Yoksulun yiyecegi zerine birbirinizi
zendirmiyorsunuz. Oysa mirasi yagmalarcasina yle bir yiyisle yiyorsunuz ki! Mali
yle bir sevisle seviyorsunuz ki, yigmacasina!

25

21-23
Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Yer st ste sarsintilarla dmdz
edildigi zaman, Rabbinin hesaba ektigi, gnderdigi vahiyler tanik olarak saf saf
dizildigi zaman, o gn cehennem de getirilmistir; o insanin, o gn akli basina
gelecektir, artik aklinin basina gelmesinin kendisine ne yarari var ki!
24
Der ki: Keske ben bu hiret hayatim iin hazirlik yapmis olsaydim!
25,26
Artik o gn Allah'in ettigi azabi kimse edemez ve O'nun vurdugu bagi
kimse vuramaz.
(10/89, Fecr/15-26)
Necm: 25
27-30
Ey zihnindeki tm soru isaretlerini gidererek rahata kavusmus kisi! Dn
Rabbine, sen Rabbinden O da senden hosnut olarak! Hemen gir kullarimin iine! Ve
gir cennetime!
(10/89, Fecr/27-30)


DUH ve INSIRH SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 26
1-3
Aydinlanmanin baslayisi ve Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddedisin,
Allah'a ortak kabul edisin, cehaletin toplumu sarmisligi
45
kanittir ki Rabbin seni
terk etmeyecek ve sana darilmayacak.
4,5
Sonrasi senin iin ncesinden elbette daha hayirli olacak. Ve Rabbin sana
verecek, sen de hosnut olacaksin.
6-8
O seni yetim olarak bulup barinaga kavusturmadi mi? Seni dosdogru yol
disinda biri olarak bulup da dosdogru yola kilavuzluk etmedi mi? Seni aile
geindirme zorlugu iinde bulup da zengin etmedi mi?

9,10
O hlde yetimi perisan etme/ daha da ktlestirme! Isteyeni/ sorani
azarlama.
11
Ve Rabbinin nimetini sz ve fiillerinle ortaya koy!

26

Insirah 1-4
Biz, senin iin, senin ggsn amadik mi? Senden agir ykn
indirmedik mi? Ki o, senin belini atirdatmiti. Senin sanini da senin iin
yceltmedik mi?
5,6
Demek ki zorlugun yaninda kesinlikle bir kolaylik var. Zorlugun yaninda bir
kolaylik, kesinlikle var.
7
O hlde bos kalir kalmaz hemen yeni bir seye basla.
8
Ve arzularini yalnizca
Rabbine ynelt.
(11/93, Duh/1-11+12/94, Inirh/1-8)
ASR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 27
1-3
Yasadiginiz agin insanlik hli kanittir ki iman eden, dzeltmeye ynelik
isler yapan, hakki tavsiyelesen; birbirinin olmazsa olmazi sayan/ gtlesen ve sabri
tavsiyelesenlerin; birbirinin olmazsa olmazi sayanlarin / gtlesenlerin disindaki tm
insanlar, kesinlikle tam bir kayip, zarar, bunalim, aci iindedir.
(13/103, Asr/1-3)


DIYT SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 28
1-5
Soluk soluga kosanlar, sonra ates saanlar, sonra sabahtan baskin yapanlar,
derken orada tozu dumana katanlar, sonra bir toplulugun en degerli kaynaklarina,
varliklarina kadar dalanlar kanittir ki
6
kesinlikle insan, Rabbine karsi ok nankrdr,
7
kendisi de buna kesinlikle taniktir.
8
Sphesiz o, mal sevgisinden dolayi da
kesinlikle ok katidir.
9-11
Peki, o vurguncu insanlar, kabirlerde olanlarin diriltilip disa atildigi,
ggslerde olanlarin derlenip toparlandigi zaman, hi sphesiz o gn, Rablerinin
kendilerine gerekten haber verici oldugunu bilmezler mi?
(14/100, diyt/1-11)
KEVSER SRESI
MEKKE DNEMI

27

Necm: 29
1
Sphesiz Biz sana bol nimet verdik.
2
yleyse Rabbin iin salt et [ml
ynden ve zihinsel aidan destek ol; toplumu aydinlatmaya alis] ve karsilasacagin
zorluklari ggsle!
3
Sphesiz seni horlayan, sonu olmayanin; yaptiklari, ise
yaramayanin ta kendisidir!
(15/108, Kevser/1-3)
TEKSR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 30
1,2
ogaltma yarisi, mezarlara girinceye kadar sizi eglendirip oyaladi.
3,4
Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Yakinda bileceksiniz. Yine;
kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Yakinda bileceksiniz.
5,6
Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Eger ki kesin bilgi ile bilirseniz
ilginca yanan atesi kesinlikle grrsnz.
7
Bir sre sonra, onu, gzle grrcesine,
gerek olarak kesinlikle greceksiniz.
8
Sonra, o gn siz, nimetten kesinlikle sorulacaksiniz.
(16/102, Teksr/1-8)
MN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 31
1
hirette herkesin iyi veya kt, yaptigi islerin karsiligini grmesini/ Allah'in
sosyal dzeni belirleyen ilkelerini yalanlayan su kimseyi grdn m/ hi dsndn
m?
2,3
Iste odur, yetimi itip kakan ve yoksulun yiyecegi zerine tesvik etmeyen
kimse.
4-7
Artik, saltlarinda ilgisiz, duyarsiz, gsteris olsun diye salt eden [ml
ynden ve zihinsel aidan destek olan; toplumu aydinlatmaya alisir gzkrken] ve
basit bir seylerin bile bir ihtiyaliya ulasmasini engelleyen kisilerin vay haline!
(17/107, Mn/1-7)
KFIRN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 32

28

1
De ki: Ey kfirler; Allah'in ilhligini, rabligini kabul etmeyen kisiler!
2
Ben
sizin taptiklariniza tapmam/ ben sizin yaptiginiz kullugu yapmam.
3
Siz de benim
taptigima tapici degilsiniz/ siz de benim yaptigim kullugu
46
yapmazsiniz.
4
Ve ben
asla sizin taptiklariniza tapacak degilim/ ben asla sizin yapmis oldugunuz kullugu
yapici degilim.
5
Siz de benim taptigima tapacak degilsiniz/ siz de benim yapmakta
oldugum kullugu yapici degilsiniz.
6
Sizin dininiz/inan ve yasam ilkeleriniz sadece
sizin iin, benim dinim/inan ve yasam ilkelerim de sadece benim iindir.
(18/109, Kfirn/1-6)
EIL SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 33
1,2
Rabbin, filli orduya/ ahmaklar, geri zeklilar gruhuna nasil etti grmedin mi/
hi dsnmedin mi?
47
Onlarin kt plnlarini bosa ikarmadi mi?
3-5
Ve onlarin zerlerine, onlara pismis taslar ile birlikte iri taneli yagmur
yagdiran bek bek bulutlar; boran gnderdi de onlari bir yenik bitki yapragi gibi
yapiverdi.
(19/105, Fil/1-5)
FELK SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 34
1-5
Olusturdugu seylerin ktlgnden ve ktg zaman karanligin
ktlgnden ve dgmlere tkrp fleyenlerin/szlesmelere uymayanlarin
ktlgnden ve kiskandigi zaman kiskananin ktlgnden atlamalarin Rabbine;
48

tm sikintilari belirli bir program erevesinde ortadan kaldiran Allah'a siginirim
de!
(20/113, Felk/1-5)
NS SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 35
1-6
Gzkmeyen varliklardan, bilinen varliklardan;
49
hepsinden, insanlarin
akillarinda ktlk fisildayan sinsi dsmanin kt fisiltilarinin ktlgnden,
insanlarin ilhina,
50
insanlarin hkmdarina ve insanlarin Rabbine siginirim de!
(21/114, Ns/1-6)

29

IHLS SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 36
1
De ki: O Rabb, bir tek olan Allah'tir,
2
Samed
51
olan Allah'tir,
3
dogurmamis
ve dogurulmamistir.
4
Ve hibir sey O'na denk olmamistir.
(22/112, Ihls/1-4)
NECM SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 37
1
Gurup gurup inmis yetlerin her bir inisini kanit gsteririm ki
2
arkadasiniz
sapmamistir, azmamistir.
3
O, bos igreti arzusundan da konusmuyor.
4
Onun size
syledikleri; inen o ayet guruplari, kendisine vahyedilen vahiyden baska bir sey
degildir.
5
Arkadasiniza o konustuklarini mthis kuvvetleri olan, stn akil sahibi,
egemenlik kurmus
52
olan gretti.
6,7
Ve mthis kuvvetleri olan, stn akil sahibi olan ve egemenlik kurmus olan,
en yksek ufukta idi.
8,9
Sonra yaklasti ve hemen sarkti. Birinde iki yay uzunlugu
53

kadar, digerinde de daha yakin olmustu.
10
Hemen de kuluna,
14
son kiraz agacinin
yaninda
15
ki yaninda oturmaya deger konaklama yeri vardir vahyettigini
vahyetti.
54

16
O zaman kiraz agacini kaplayan kapliyordu.
11
Gnl, grdgn
yalanlamadi.
12
Onun grdg seyden kusku mu duyuyorsunuz?/Onun grdg sey
hakkinda o'nunla mcdele mi ediyorsunuz?
13
Andolsun onu, baska bir iniste daha grd.
17
Gz sasmadi ve azmadi.
18
Andolsun, Rabbinin almetlerinin/gstergelerinin en bygn grd.
(23/53, Necm/1-18)
Necm: 38
19,20
Buna ragmen, hi dsndnz m Lt ve Uzz'yi, diger nc Ment'i?
55

21
Erkek sizin iin, disi Allah iin mi?
22
Iste bu, bu sekilde olursa, eksik/ haksiz
bir blstrmedir.
23
Bunlar, Allah, haklarinda bir kanit indirmedigi hlde sizin ve
atalarinizin taktigi isimlerden baska seyler degildir. Andolsun, onlara, Rablerinden
dogru yolun kilavuzlugu geldigi hlde onlar, sadece zanna, bir de nefislerinin
hoslandigi seylere uyuyorlar.
24
Yoksa insan iin, her zleyip hayal ettigi mi var?
25
hiret de, dnya da
Allah'indir.
26
Ve gklerde nice melekler
56
var ki, Allah'in, diledigi ve hosnut oldugu
kimse iin izin vermesinden sonraki durum disinda, yardimlari, kayirmalari
57
hibir

30

ise yaramaz.
27
O hirete inanmayanlar, melekleri kesinlikle disilerin
isimlendirilmesiyle isimlendiriyorlar.
28
Oysaki onlarin bu konuda hibir bilgisi
yoktur. Onlar yalnizca zanna uyuyorlar. Zan ise Haktan hibir sey kazandirmaz.
(23/53, Necm/19-28)
Necm. 39
29
Bizim gdmzden/ Kurn'dan geri duran ve igreti dnya hayatindan baska
bir sey istemeyen kimseden hemen mesafelen.
30
Onlarin bilgiden ulasacaklari sey
iste budur. Kuskusuz senin Rabbin, yolundan sapmis olani baskalarindan daha iyi
bilendir, kilavuzlandigi dogru yolda olani da baskalarindan daha iyi bilendir.
(23/53, Necm/29-30)
Necm: 40
31,32
Gklerde ne var, yerde ne varsa; yaptiklariyla ktlk sergileyenleri
cezalandirmasi, iyilestiren-gzellestiren kimseleri; bazi kk srmeler diinda
gnahin byklerinden ve igrenliklerden ekinip kainan kimseleri de En gzel
ile dllendirmesi iin Allah'indir. Hi kuskusuz, senin Rabbin bagislamasi genis
olandir. Sizi, hem topraktan olusturdugu zaman, hem de annelerinizin karninda
ceninler hlinde bulundugunuz zaman, en iyi bilen O'dur. O hlde nefislerinizi
temize ikarmayin. Allah'in korumasi altina girmis kimseyi O daha iyi bilir.
33
Peki, o yz eviren kisiyi grdn m/ hi dsndn m?
34
O, azicik verdi ve
inatla sikica tuttu.
35
Gemisin gelecegin bilgisi onun yaninda mi da, o da onu
gryor?
36
Ya da bilgilenmedi mi Ms'nin sayfalarindakiler ile?
37
Ve de, o ok
vefali Ibrhm'in sayfalarindakiler ile;
38
Gerek u ki, hibir gnahkr bir baka
gnahkrin gnahini ekmez.
39
Gerek u ki, insan iin aliip didindiginden baka
ey yoktur.
40
Ve onun aliip didinmesi yakinda grlecektir.
41
Sonra kariligi
kendisine hi eksiksiz verilecektir.
42
Hi kukusuz, son vari yalnizca Rabbinedir.
43
Hi kukusuz, gldren de O'dur, aglatan da
44
Hi kukusuz, ldren de O'dur,
dirilten de
45,46
Hi kukusuz, Allah yaratmayi plna koydugu zaman iki ifti;
erkegi ve diiyi bir nutfeden/spermden olusturan da O'dur.
47
Hi kukusuz, teki
yaratili da sadece O'nun iidir.
48
Hi kukusuz, zenginlik veren de O'dur, nimete
bogan da
49
Hi kukusuz, Siranin/bilginin, bilincin Rabbi de O'dur.
(23/53, Necm/31-49)
Necm: 41
50
Hi kuskusuz, senin Rabbin daha nceden gelmis olan d'i degisime, yikima
ugratti.
51
Semd'u da. Bylece geriye bir sey birakmadi.
52
Daha nce de Nh'un
toplumunu. Sphesiz onlar, evet onlar, Allah'in ortaklarinin oldugunu kabullenerek,
baskalarindan daha ok yanlis yapan, daha azgin kimselerdi.
53
Alti stne gelmis

31

kentleri de yere O geirdi.
54
Orayi kaplayan kaplayiverdi.
55
Peki, Rabbinin g
yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz nimetlerinin hangisinden kuskuya dsyorsun?
56
Iste Kurn'da aiklananlar, ilk uyaricilar gibi bir uyaricidir.
57
Yaklasacak olan; kiymet, lm yaklasti.
58
Onu Allah'in astlarindan
kaldiracak/ buna engel olacak kimse yoktur.
59
Peki, simdi siz bu szden mi hayrete dsyorsunuz?
60
Ve glyorsunuz,
aglamiyorsunuz.
61
Ve siz, aklini geregi gibi kullanmayan kimselersiniz.
62
Haydiyin, boyun egip teslimiyet gsterin Allah'a ve kulluk
58
edin!
(23/53, Necm/50-62)
ABESE SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 42
1,2
Eli, kendisine, o kr adam geldi diye yzn eksitti ve sirt evirdi.

3,4
Ne bilirsin, belki o da arinip temizlenecek, belki gtlenir ve de gt
kendisine yararli olur.
5-7
Kendini her trl ihtiyacin stnde gren o kiiye gelince de; onun
arinmamasindan sana bir sorumluluk olmadigi hlde sen ona yneliveriyorsun.
8-10
Amma! Bilgiyle, sevgiyle, saygiyla rpererek koa koa sana gelen var ya; sense
yapmakta oldugun ii daha iyi sanarak, ondan rahatlikla uzaklaiyorsun.
(24/80, Abese/1-10)
Necm: 43
11-16
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Kurn, degerli sayfalar iinde,
yceltilmis, tertemiz temizlenmis, saygin, iyi yazicilarin ellerinde bir
dsndrcdr. Dileyen onu dsnp gt alir.
(24/80, Abese/11-16)
Necm: 44
17
Onulmaz bir duruma dst o insan! Ne tuhafa kfir; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden biri oldu o insan!
18
Allah, hangi seyden olusturdu kendisini?
19
Bir spermden! Allah, olusturdu da
lmlendirip-biimlendirdi,
20
sonra, yasarken eli gndererek, kitap indirerek hak
yolu kendisine kolaylastirdi,
21
sonra onu ldrd, kabre koydurdu,
22
sonra diledigi
zaman diriltip ortaya ikardi.

32

23
Kesinlikle kendisinin dsndg gibi degil! O insan, Allah'in kendisine
emrettigini simdiye kadar hi yerine getirmedi.
24
Hadi, bakiversin insan kendi yiyecegine!
25
Biz suyu dktke dktk.
26
Sonra topragi yardika yardik.
27-32
Bylece yeryznde, size ve hayvanlariniza geimlik olarak daneler/
hububat, zmler, yoncalar, zeytinler, hurmalar, gr imenli, sik agali baheler,
meyve ve otlak bitirdik.
33-36
Sonra, siddetle arpanin ikardigi korkun ses geldigi zaman; yle bir gn
ki o, kisi, kardesinden, annesinden, babasindan, esinden, ogullarindan kaar.
37
O gn onlardan her kisi iin, kendisini bos birakmayacak bir ugras vardir.
38,39
Yzler vardir o gn, piril piril; glen, mjdeleyen.
40,41
Ve yzler vardir o gn, zerlerinde toz-toprak; tozu-topragi da bir is
brmstr.
42
Iste bunlar, evet bunlardir kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddedenler, din-iman tanimayip ktlge batanlar.
(24/80, Abese/17-42)
KADR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 45
1
Sphesiz Biz, degerli sayfalar iindeki Kurn'i Kadr gecesinde indirdik.
2
Kadr gecesi nedir; sana ne bildirdi/gretti?
3
Kadr gecesi bin aydan daha hayirlidir.
4,5
Haberci yetler,
59
ilerindeki ruh; can katan, canli tutan gleriyle
60

Rablerinin izniyle/ bilgisi geregi, o safak skene kadar/aydinliga kavusuncaya kadar
iner dururlar; her bir isten.
Selm!
61

(25/97, Kadr, 1-5)
SEMS SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 46
1-10
Kurn'i ve onun yaydigi sosyal aydinligi, Kurn'i izleyen Eli ve
mminleri, Kurn isigi ile aydinlanan toplumlari, Kurn isigindan yoksun kalan

33

toplumlari, bilginleri ve bilginleri ycelten bilgileri, kara cahilleri ve kara cahilleri
bu hle getiren ilke ve anlayislari, benligini bulmus kimseleri ve benlik bulduran
etmenleri
62
ki O, ona takinlik yapma ve kendini koruma igdlerini/gnah ileme
ve Allah'in korumasi altinda olma yeteneklerini ilham etti kanit gsteririm ki,
benligini arindiran gerekten kurtulmustur. Onu bilerek reddeden de kesinlikle
zarara ugramistir.
11
Semd azginligi sebebiyle yalanladi;
12
hirette en mutsuz olacak
olanlari/liderleri grevi kabul edip gittigi zaman,
13
Allah'in elisi onlara demisti ki:

14
Allah'in devesine nem verin! ve Onun su imesini, yasamasini saglayin!
63

15,16
Fakat onlar, onu yalanladilar, bunun sonucundan korkmayarak da Allah'in
devesini, inciklerini kesip ldrdler.
Rableri de gnahlari dolayisiyla onlari degisime yikima ugratti sonra da yerlebir
ediverdi.
(26/91, Sems/1-15)
BURUC SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 47
1-3
Kurn yetlerini grenmis iyi hesap bilenleri, lm anini, degisime, yikima
ugratilan toplumlarin kalintilarini ve bunlari gzlemleyenleri
64
kanit gsteririm ki,
12
Rabbinin kiskivrak yakalamasi gerekten ok siddetlidir.
13
Kesinlikle ilk yaratan,
sonra ldrp yeniden yaratan yalnizca O'dur.
14
Ve O, ok bagislayandir, ok
sevendir,
15
en byk tahtin
65
sahibidir, ikrami ok olandir,
16
diledigini en ileri
derecede yapandir.
66

(27/85, Buruc/1-3, 12-16)
Necm: 48
17,18
O ordularin; Firavun ve Semd'un haberi sana geldi mi? Elbetteki geldi!
4,5
Uhdud'un/siddetli tutusturulmus atesin ashbi ldrld:
6
Hani onlar, onun
zerine oturmuslar
7
ve inananlara yaptiklarina tanik idiler.
8,9
Mminleri
cezalandirmalarinin sebebi de, onlarin yalniz ok gl, vgye lyik, gklerin ve
yerin hkmranligi Kendisinin olan ve her seye tanik olan Allah'a inanmalarindan
baska bir sey degildi.
(27/85, Buruc/17-18, 4-9)
Necm: 49

34

10
Sphesiz ki inanan erkek ve kadinlari ateslerde iskence edip sonra da tevbe
etmeyenler iin cehennem azabi vardir, yangin azabi da onlar iindir.
11
Kesinlikle
inanan ve dzeltmeye ynelik isler yapanlar iin altindan irmaklar akan cennetler
vardir. Iste bu, byk kurtulustur.
19
Fakat o kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler
hl bir yalanlama iindedirler.
20
Oysa Allah onlari arkalarindan kusaticidir.
21,22
Aksine o, korunmus levhada serefli bir Kurn'dir.
(27/85, Buruc/10-11, 19-22)
TN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 50
1-3
Ege blgesi halkini, Akdeniz blgesi halkini, Orta dogu halkini ve Arabistan
halkini; dnyanin her yerindeki insanlari
67
kanit gsteririm ki,
4-6
gerekten Biz,
insani en gzel biimde olusturduk, sonra iman edenler ve dzeltmeye ynelik isler
yapanlar hari nk onlar iin kesintisiz bir dl var onu alaklarin en alagina
dndrdk.
7
yleyse, bundan sonra dini/ kiymet gnn sana ne yalanlatiyor?
8
Allah, hkimlerin en hkimi degil midir?
(28/95, Tn/1-8)
KUREYS SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 51
1,2
Kureys'in gvenligi esenligi; kis ve yaz; her zamanki seferlerinde gvenlik
esenlikleri iin
3,4
yleyse kendilerini aliktan kurtararak beslemis olan ve her
korkudan onlari gvene kavusturmus olan, bu Beyt'in Rabbine
68
kulluk
69
etsinler.
(29/106, Kurey/1-4)
KRIAH SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 52
1
Kriah!
70

2
Nedir o kriah?

35

3
Kriah'in ne oldugunu sana ne bildirdi?
4
O gn, insanlar, darmadagin kelebekler gibi olurlar.
5
Daglar da atilmis renkli
yn gibi olur.
6
Ve hemen kimin tartilari agir basarsa,
7
iste o, hosnutluk veren bir yasayis
iindedir.
8
Tartilari hafif gelen kimse ise,
9
iste onun anasi uurumdur/derin bir
ukurdur.
10
Onun ne oldugunu sana ne bildirdi?
11
Kizgin bir ates!
(30/101, Kriah/1-11)
KIYMET SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 53
1
Hayir, kiymet gnne kanit gsteriyorum!
2
Hayir, ok kinayan o nefse de
kanit gsteriyorum!
3
O insan kendisinin kemiklerini asla bir araya toplamayacagimizi mi saniyor?
4
Evet, Biz onun parmak ularini/ tm organlarini dzenlemeye gc yetenleriz!
5
Aslinda o insan, nn; kalan mrn din-iman tanimayip ktlge batmakla
geirmek istiyor:
6
Soruyor: Kiymet gn ne zamanmis?
7-10
Iste, gz simsek gibi aktigi, ay tutuldugu ve gnes ve ay bir araya
getirildigi zaman, iste o gn insan, Kais nereye/kaacak yer neresi? der.
11
Kesinlikle onun dsndg gibi degil! Siginak diye bir sey yoktur.
12
O gn
varip durmak sadece Rabbinedir/ o gn varilip durulacak yer, sadece Rabbinin
huzurudur.
13
O gn, o insan, nden yolladigi seyler ve geriye biraktigi seyler ile haberdar
edilir.
14,15
Aslinda insan, tm mazeretlerini koysa da bile/tm perdelerini koysa da
bile kendi aleyhine iyi bir gzetmendir:
16
Onu abuklatirman iin dilini ona
hareket ettirme!
17
Kukusuz yaptiklarinin-yapmadiklarinin birletirilmesi ve
toplanmasi yalnizca Bizim zerimizedir.
18
O hlde Biz yaptiklarini-yapmadiklarini
topladigimiz zaman sen onun toplanmasini izle!
19
Sonra, yaptiklarinin-
yapmadiklarinin beyani; kanitlariyla ortaya konmasi da sadece Bizim
zerimizedir.
71

20,21
Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Isin aslinda siz, dnyayi
seviyorsunuz ve hireti birakiyorsunuz.

36

22
Yzler var ki, o gn; o anda apaydinliktir;
23
Rablerine nazar edicidirler;
Rabblerinden nimet beklemektedirler.
24
Ve yzler de var ki, o gn asiktirlar;
25
zannederler ki kendilerine Belkiran
yapiliyor.
26-30
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Kprck kemiklerine dayandigi,
are bulan kimdir! denildigi ve can ekisen kisi bunun o ayrilik ani oldugunu
anladigi ve bacak bacaga dolastigi zaman; iste o gn srlp gtrlmek, sadece
Rabbinedir.
31
Fakat o, ne onayladi, ne destekledi.
32
Fakat o, yalanladi ve geri durdu.
33
Sonra da gerine gerine yakinlarina gitti.
34,35
Yikim ok yakin sana, hem de ok yakin! Yine, yikim ok yakin sana, hem
de ok yakin!
36
Yoksa o insan basibos birakilacagini mi sanir?
37
O, ayarlanmis meniden bir
nutfe degil miydi?
38
Sonra bir embriyon idi de sonra onu olusturmus, sonra da
dzene koymustur;
39
ki ondan da iki esi; erkek ve disiyi var etmistir.
40
Peki, btn bunlari yapan, lleri diriltmeye g yetiren degil midir?
(31/75, Kiymet/1-40)
HMEZE SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 54
1
Arkadan ekistirenlerin, kas-gz hareketleriyle alay edenlerin hepsinin vay
hline!
2,3
O ki, mali toplayip ve malinin gerekten kendisini sonsuzlastirdigini sanarak
onu ogaltan/ tekrar tekrar sayandir.
4
Kesinlikle onun dsndg gibi degil! Kesinlikle o, Hutame'ye firlatilip
atilacaktir.
5
Hutame'nin ne oldugunu sana ne bildirdi?
6,7
O, Allah'in, gnllerin zerine tirmanip ikan, tutusturulmus bir atesidir.
8,9
O, uzatilmis direkler iinde, onlarin zerine kilitlenmistir/kapatilmistir.
(32/104, Hmeze/1-9)



37

MRSELT SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 55
1-7
Kme kme/necm necm gnderilip de nne gelenleri devirdike deviren,
toplumlari canlandirdika canlandiran, canlandirdika da hakki btili ayiran, zr
veya uyari olarak gt birakan Kurn yetleri kanittir ki kesinlikle tehdit
olundugunuz, korkutuldugunuz sey, kesinlikle meydana gelecektir.
72

8
Hani o yildizlar silindigi/imha edildigi/uzaklastirildigi zaman,
9
gk aralandigi
zaman,
10
daglar savruldugu zaman,
11-13
taniklik edecek eliler, taniklik iin
bekletildikleri Ayirt etme gn taniklik vakti belirlendigi zaman,
14
Ayirt etme
gnnn ne oldugunu sana ne bildirdi!
15
o gn, yalanlayanlarin vay hline!
16
Biz, ncekileri degisime, yikima ugratmadik mi?
17
Sonra geridekileri de onlarin arkasina takariz.
18
Biz, sululara, iste byle
yapariz.
19
O gn yalanlayanlarin vay hline!
20
Biz sizi degersiz bir sudan olusturmadik mi?
21,22
Sonra onu belli bir lye/vakte kadar saglam bir yerin iinde tuttuk.
23
Demek ki Bizim gcmz yetti. Ne gzel g yetirenleriz Biz.
24
O gn,
yalanlayanlarin vay hline!
25,26
Yeryzn dirilere ve llere bir toplanma-tutulma yeri yapmadik mi?
27
Orada sapasaglam yksek daglar olusturduk ve size tatli sular iirdik.
28
O
gn, yalanlayanlarin vay hline!
29
Kendisini yalanlamakta oldugunuz o seye dogru gidin!
30,31
O kol-atal
sahibi, glgelendirmeyen ve alevden korumayan bir glgeye dogru gidin!
32
Gerekten o, saray gibi kivilcimlar atar/yagdirir;
33
sanki kivilcimlar sari
erkek develer gibidir.
34
O gn, yalanlayanlarin vay hline!
35
Bu, onlarin konusmayacaklari gndr.
36
Kendilerine izin de verilmez ki, zr
dilesinler.
37
O gn, yalanlayanlarin vay hline!
38
Bu, sizi ve ncekileri topladigimiz Ayirma Gn'dr.
39
Haydi, bir sinsi
plniniz varsa hemen Bana bu sinsi plni uygulayin!
40
O gn, yalanlayanlarin vay
hline!
41,42
Kuskusuz Allah'in korumasi altina girmis kimseler glgeler, pinarlar ve
canlarinin ektigi meyveler iindedirler.
43
Ilemi oldugunuz eylere karilik
afiyetle yiyin, iin!
44
Iste Biz gzel davrananlari byle karsiliklandiririz.
45
O
gn, yalanlayanlarin vay hline!

38

46
Yiyin, yararlanin biraz, sphesiz siz sulularsiniz.
47
O gn, yalanlayanlarin
vay hline!
48
Onlara, Allah'a ortak kosmaktan uzak durun denildigi zaman, ortak
kosmaktan uzak durmazlar.
49
O gn, yalanlayanlarin vay hline!
50
Artik Kurn'dan sonra hangi sze inanacaklar?
(33/77, Mrselt/1-50)
KF SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 56
1
Kaf/100.
73
ok serefli/sani yce Kurn kanittir ki
22
kesinlikle sen bundan
duyarsizlik, bilgisizlik iinde idin. Simdi senden perdeni kaldirdik. Artik bugn
gzn keskindir; Kuran sayesinde kurmay birisi oldun.
74

2,3
Ama onlar, kendilerine ilerinden uyarici geldigine sasirdilar da kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler, Bu, sasilacak bir seydir!
ldgmz ve bir toprak oldugumuz vakit mi? Bu, uzak bir dnstr dediler.
4
Biz, yerin onlardan neyi eksilttigini elbette bilmisizdir. Yanimizda da ok iyi
kaydedip koruyan bir kitap vardir.
5
Aksine, gerek kendilerine geldigi zaman onu yalanladilar, onun iin onlar
karmakarisik bir is iindedirler.
6
Peki, onlar stlerindeki gge bakmadilar mi ki, onu Biz hi yarigi olmadan
nasil bina etmisiz ve sslemisiz!
7,8
Ve Biz, Allah'a ynelen her kula gnl gzn
amak ve ona gt olarak yeri yayip dsedik ve ona sabit daglar biraktik. Orada
grns i aici-gz alici her iftten bitkiler bitirdik,
9-11
Biz, gkten bereketli bir su
indirdik. Onunla baheler ve biilecek taneler, kullara rizik olmak zere
tomurcuklari birbiri zerine dizilmis byk ve yksek hurma agalari bitirdik. Ve
Biz, onunla l bir beldeyi canlandirdik. Iste dirilis byledir.
12
Onlardan nce Nh'un toplumu, Ashb-i Ress ve Semd yalanlamisti.
13,14
d, Firavun ve Lt'un kardesleri, Ashb-i Eyke
75
ve Tubba toplumu da. Bunlarin
hepsi peygamberleri yalanladilar da Benim azabim hak oldu.
15
Peki, Biz, ilk olusturmada cizlik mi gsterdik? Hayir, ama onlar yeni bir
olusturulustan kusku iindedirler.
16
Ve andolsun insani Biz olusturduk. Nefsinin kendisine neler fisildadigini da
biliriz. Ve Biz ona sah damarindan daha yakiniz.
17,18
Onun sagindan ve solundan
(her yanindan) yerlesik iki tesbiti onun her isini tesbit edip dururken, insan hibir
sz sylemez ki yaninda hazir gzetleyen bulunmasin.

39

19
lmn sarhoslugu gerekten gerek ile gelmistir de: Ey insan! Ite bu,
senin kaip durdugun eydir.
20
Ve Sr da flenmistir.
76
Ite bu, korkutulan gndr.
21
Ve herkes,
kendisiyle beraber bir src ve bir shit bulunarak geldi.
23
Ve onun yasiti olan arkadasi/Iblis dedi ki: Iste yanimdaki hazir.

24,25
Haydi, Iblis ve tanik; ikiniz, tm inati, kfir; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden, hayri alabildigine engelleyen, kendine haksizlik eden
ve pheci olan o kiileri atin cehenneme!
26
O ki Allah ile birlikte baka bir ilh
edinmiti. Haydi, ikiniz birlikte, onu iddetli azaba atin!
27
Onun yasiti olan arkadasi/Iblis dedi ki: Rabbimiz! Ben onu azdirmadim.
Fakat kendisi uzak bir sapiklik iindeydi.
28
Allah dedi ki: Benim huzurumda ekismeyin! Ben size daha nce tehdit
gndermistim.
29
Benim huzurumda Sz
77
degistirilmez. Ve Ben kullara asla yanlis is
yapan; yaptiklari iyi amelleri noksanlastiran, haksizlik eden biri degilim.
30
Biz, o gn, cehenneme, Doldun mu? deriz. O da, Daha var mi? der.
31
Cennet de, Allah'in korumasi altina girmis kisilere uzak olmayip
yaklastirilmistir.
32-35
Iste bu, oka ynelen ve oka koruyan Rahmn'dan; yarattigi btn
canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'tan grlmedigi, duyulmadigi;
sezilmedigi yerlerde bile saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperen ve gnlden bagli olan
herkes iin sz verilendir. Selm ile oraya girin. Ite bu sonsuzluk gndr.
Orada onlara ne isterlerse vardir. Katimizda daha fazlasi da vardir.
36
Biz onlardan nce kendilerinden daha etin gce sahip nice nesilleri
degisime, yikima ugrattik. yle ki onlar beldeleri delik-desik ediyorlardi. Hi kaip
kurtulacak yer var mi?
37
Sphesiz ki bunda akli, anlayisi, vicdani olan veya kendisi tanik olarak kulak
veren kimse iin elbette gt vardir.
38
Ve kesinlikle Biz gkleri, yeri ve ikisi arasinda olanlari alti evrede
olusturduk. Ve Bize hibir yorgunluk dokunmadi.
39,40
O nedenle, sen onlarin sylediklerine karsi sabret. Ve gnesin
dogmasindan nce ve batmasindan nce ve geceden bir blmde; her firsatta
Rabbinin vgs ile birlikte arindir. Ve boyun egip teslim oluslarin/ikna oluslarin
arkalarinda; inkrciya iman ettirdikten sonra da O'nu arindir.
41
Ve sen bir seslenenin yakin bir yerden seslenecegi gne kulak ver;
42
o gn, o
igligi gerek olarak duyarlar. Iste bu ikis, dirilis gndr.

40

43
Gerekten Biz, evet Biz, hayat veririz ve ldrrz. Dns de yalnizca
Biz'edir.
44
O gn yer onlardan abuk yarilir. Iste bu, sadece Bize kolay bir toplamadir.
45
Biz, onlarin sylediklerini daha iyi biliriz. Ve sen, onlarin zerinde zorlayici
degilsin. O hlde sen, Benim tehdidimden korkan kimselere Kurn ile gt ver.
(34/50, Kf/1-45)
BELED SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 57
1-4
Dsndgnz gibi degil; bu kentte yasayan insanlarin tmn, ilk insandan
bu yana remis gelmis insanlarin tmn kanit gsteririm ki Biz, insani gerekten
bir sikinti iinde olusturduk. Sen de bu insanlardan birisin; sen de sikinti iinde
olacaksin.
78

(35/90, Beled/1-4)
Necm: 58
5
O, kendisine karsi kimse asla g yetiremez mi saniyor;
6
Ben, yigin yigin mal heder ettim diyor!
7
O, kimsenin kendisini asla
grmedigini mi saniyor?
8,9
Biz ona iki gz, bir dil ve iki dudak vermedik mi?
10
Ve Biz ona belirgin iki yolu gsterdik.
11
Fakat o, o sarp yokusa saldirmadi.
12
Ve o sarp yokusun ne oldugunu sana ne bildirdi?
13
Kleyi zgrlestirmektir
14,15
veya salgin bir kitlik gnnde yakinda bulunan
bir yetime
16
veya topraklara dsms; srnen yoksula, issize yemek yedirmektir.
17
Sonra da iman edip de sabri tavsiyelesenlerden ve merhameti tavsiyelesenlerden
olmaktir.
18
Iste bunlar, mutluluk, yksek mertebe sahipleridir.
19
yetlerimizi rtbas edenler de ugursuzluk-somluk yraninin ta kendileridir.
20
zerlerinde kapilari simsiki kapatilmis bir ates vardir.
(35/90, Beled/5-20)
TRIK SRESI

41

MEKKE DNEMI
Necm: 59
1-4
Bilginler ve Trik; delip geen Kurn yetleri grubu taniktir ki, kesinlikle
her benligini tamamlamis varligin zerinde birtakim koruyucular vardir.
79

5
Onun iin insan neden olusturulmus olduguna bir baksin;
6,7
omurga ile ggs
kemikleri arasindan ikan, atici bir sudan; strojen ve testosterondan baslanarak
olusturuldu.
8,9
Sphe yok ki o Yaratici, btn sirlarin meydana ikarildigi gn, onun geri
dndrlmesine g yetirendir.
10
Artik onun iin ne herhangi bir g vardir, ne de
herhangi bir yardimci.
11-14
ldkten sonra dirilecegine inanan bilginler, cahil, inansiz kfirlerin;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin durumu kanittir ki kuskusuz o,
ayirici bir karardir. Ve o bir saka degildir.
80

15
Sphesiz onlar, olduka tuzak kuruyorlar.
16
Ben de onlari cezalandiririm.
81

17
Bu yzden sen kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlere
mhlet ver, onlara azicik zaman tani.
(36/86, Trik/1-17)
KAMER SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 60
1
O saat/kiymetin kopus ani yaklastirildi. Ve her sey aiga ikarildi.
82

2
Onlar ise bir almet/gsterge grseler hemen yz eviriyorlar ve Devam edip
giden bir bydr diyorlar.
3-5
Kurn'da kendilerine verilen her emir, kararlastirilmis, en stn seviyede
yeterli, haksizlik ve kargasayi engellemek iin konulmus bir kanun, dstur ve ilke
oldugu hlde onlar yalanladilar ve tutkularina uydular. Sphesiz onlara vazgeirecek
haberler de gelmisti. Buna ragmen uyarilar yarar saglamiyor.
6-8
O hlde onlardan geri dur. O gnde agirici'nin, bilinmedik/ yadirganan bir
seye agirdigi o gnde gzleri dskn dskn, o davetiye hizlica kosarak
kabirlerinden ikarlar. Sanki onlar darmadagin ekirgeler gibidirler. O, kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler, Bu, zor bir gndr derler.
9
Onlardan nce Nh'un toplumu da yalanlamisti. yle ki kulumuzu
yalanladilar ve O, gizli glerce desteklenen/deli birisidir dediler. Ve o
alikonulmustu; her trl faaliyetine engel olunmustu.

42

10
Bunun zerine Nh Rabbine yalvardi: Ben gerekten yenik dsrldm,
bana yardim et!
11
Biz de hemen sel gibi bosalan bir su ile ggn kapilarini aiverdik.
12
Yeri de kaynaklar hlinde fiskirttik; derken sular ayarlanmis bir is zerine
birbirine kavustu.
13,14
Nh'u da, iyilikbilmezlik edilen kisiye bir dl olmak zere, korumamiz/
gzetimimiz altinda akip giden levhalari; tahtalari ve ivileri/urganlari olan filika/
kk gemi zerinde tasidik.
15
Ve andolsun Biz, bunu bir yet olarak biraktik. O hlde var mi ibret alip
dsnen?
16
Peki, Benim azabim ve uyarilarim nasilmis?
17
Andolsun Biz, Kurn'i dsnme/gt iin kolaylastirdik/hazirladik. O hlde
var mi ibret alip dsnen?
18
d da yalanladi. Peki, Benim azabim ve uyarilarim nasilmis?
19,20
Sphesiz Biz onlarin stne, ugursuz, uzun bir gnde dondurucu/ugultulu,
insanlari koparip atan bir rzgr gnderdik; sanki onlar kknden sklms hurma
ktkleri gibiydiler.
21
Peki, Benim azabim ve uyarilarim nasilmis?
22
Andolsun Biz Kurn'i dsnme/ gt iin kolaylastirdik/ hazirladik. O hlde
var mi ibret alip dsnen?
23
Semd da o uyarilari yalanladi:
24,25
Bizden bir tek insana mi, o'na mi
uyacagiz? yle yaparsak kesinlikle bir sapiklik ve ilginlik iinde oluruz, gt;
Kitap, aramizdan o'na mi birakildi? Hayir, aksine o, ok yalanci, kstahtir dediler.
26
Yarin onlar, ok yalancinin, kstahin kim oldugunu bileceklerdir.
27,28
Sphesiz Biz onlara, kendilerine grev olmak zere sosyal destek kurumlari
kurmalarini
83
ve onlari ayakta tutmalarini emredecegiz.
Onun iin sen onlari gzetle ve sabret. Ve onlara bu kurumlari ayakta tutacak
zekt; vergi ve harcamada bulunma grevlerinin, kendi aralarinda pay edilmis
oldugunu haber ver; herkesin kamuya ne miktarda katkida bulunacagi da
belirlenmistir.
29
Bunun zerine arkadaslarina/ idarecilerine seslendiler. O da alacagini alip
sosyal kurumlari ayakta tutan gelir kaynaklarini kurutarak sistemi kertiverdi.
30
Peki, azabim ve uyarilar nasilmis?

43

31
Sphesiz Biz onlarin zerine korkun tek bir ses gnderdik; agilcinin
topladigi ali-irpi gibi oluverdiler.
32
Andolsun Biz Kurn'i dsnme/gt iin kolaylastirdik/hazirladik. O hlde
var mi ibret alip dsnen?
33
Lt'un toplumu, uyarilari yalanladi.
34,35
Biz onlarin zerine ufak tas yagdiran
bir firtina gnderdik. Lt'un ailesi bundan ayri tutuldu. Onlari katimizdan bir nimet
olarak seher vaktinde kurtardik; Biz kendisine verilen nimetlerin karsiligini deyen
kimseyi byle mkftlandiririz.
36
Andolsun Lt, onlari Bizim yakalamamiza karsi uyarmisti. Fakat onlar
uyarilari kusku ile karsiladilar
37
ve andolsun o'nun konuklarindan cinsel ynden
yararlanmaya kalkistilar. Biz de onlarin gzlerini krlestiriverdik/kabilelerini,
soylarini silip sprverdik:
38
Haydi azabimi ve uyarilarimi tadin!
39
Ve andolsun sabah erkenden, onlari kararli bir azap bastiriverdi: Haydi
azabimi ve uyarilarimi tadin!
40
Andolsun Biz Kurn'i dsnme/ gt iin kolaylastirdik/ hazirladik. O hlde
var mi ibret alip dsnen?
41
Sphesiz Firavun ailesine de uyaricilar gelmisti.
42
Onlar btn yetlerimizi
yalanladilar. Biz de onlari ok kuvvetli ve kudretli birinin yakalayisiyla
yakalayiverdik.
43
Sizin kfirleriniz; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimseleriniz, onlardan hayirli mi? Yoksa yazitlarda sizin iin kurtulacaklarina dair
Allah tarafindan verilmis bir senet veya ferman mi var?
44
Yoksa onlar, Biz
birbirine yardim eden/ intikam alabilen bir topluluguz mu diyorlar?
45
Yakinda o topluluk bozguna ugrayacak ve arkalarini dnerek kaacaklardir.
46
Aslinda onlara vaat edilen, o saattir. O saat cidden daha feci ve daha acidir.
47
Kesinlikle sulular sapiklik ve ilginlik iindedirler.
48
O gn yzleri zere ateste srklenirler: Cehennemin beyinleri kaynatan
sicaginin dokunusunu tadin!
(37/54, Kamer/1-48)
Necm: 61
49
Sphesiz ki, Biz her seyi; evet her seyi bir l, ayar ile olusturduk.
50
Ve buyrugumuz, ancak gz kirpmasi gibi bir tekdir; anlik bir seydir.
51
Ve andolsun Biz, sizin benzerlerinizi degisime, yikima ugrattik. O hlde var
mi bir dsnen?

44

52
Ve onlarin isledikleri her sey, yazitlarda kayit altindadir.
53
Kgn,
bygn, hepsi satir satir yazilmistir.
54
Hi sphesiz Allah'in korumasi altina girmis kimseler cennetlerdedir,
irmaklardadir/ aydinliklardadir.
55
ok gl sahip, yneticinin huzurundaki
dogruluk oturma yerlerinde; dogru kimselere mahsus olan, yalan sylenmesi
mmkn olmayan, yok olma ihtimali bulunmayan sabit makamlardadirlar.
(37/54, Kamer/49-55)
SD SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 62
1
Sd/90.
84
gt/seref sahibi Kurn kanittir ki,
3
onlardan nce nice kusaklari
degisime, yikima ugrattik Biz. Onlar da agristilar. Ama artik kurtulus vakti
degildi.
2
Aksine o kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o
kimseler bir gurur ve blnme iindedirler.
85

4,5
Ve ilerinden kendilerine bir uyarici geldigine sastilar da o kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler, Bu bir sihirbazdir, ok ok
yalan syleyen birisidir. O bunca ilhi, bir tek ilh mi yapmis? Bu gerekten ok
sasilacak bir sey! dediler.
6-8
Ve ilerinden ileri gelenler yrdler: Ilhlariniz zerinde direnin ve
sznzden, kararinizdan dnmeyin. Bu, gerekten, sizden beklenen bir seydir! Biz
bunu son/baska bir dinde isitmedik, bu ancak bir uydurmadir. gt/ Kitap aramizdan
o'nun zerine mi indirildi? Aksine onlar Benim gdmden/ Kurn'dan yetersiz
bilgi iindeler, aksine onlar henz azabimi tatmadilar.
9-11
Yoksa ok gl ve ok bagis yapan Rabbinin rahmet hazineleri onlarin
yaninda midir? Ya da btn o gklerin, yerin ve aralarinda olanlarin mlk onlarin
midir? yleyse, burada, esitli gruplardan olusmus, bozguna ugramis bir ordu olan
onlar, her yolu deneyerek ykselsinler, ellerinden gelen her seyi denesinler!
12,13
Onlardan nce Nh'un toplumu, d, kaziklar sahibi; muhtesem ordulari
olan/ grlmemis iskenceler eden
86
Firavun, Semd, Lt'un toplumu ve Eyke
ashbi
87
da yalanladilar. Iste onlar, ayri ayri bas eken gruplardir.
14
Onlarin hepsi, sadece elileri yalanladilar. Bu sebeple azabim hak oldu.
15
Ve
bunlar, gz aip kapayacak kadar bile gecikmesi olmayan bir igliktan baskasini
beklemiyorlar.
16
Ve dediler ki: Rabbimiz! Hesap gnnden nce bizim azaptan payimizi
acele ver bize!
(38/38, Sd/1-16)

45

Necm: 63
17
Sen onlarin dediklerine sabret ve glerin sahibi kulumuz Dvd'u hatirla.
Sphesiz o, Rabbine oka dnendi.
18
Gerekten Biz, daglara boyun egdirdik/yapisal olarak insanlarin yararina
kullanilacak biimde yarattik. Her zaman kendisiyle birlikte Allah'i noksanliklardan
arindirirlardi.
19
Kuslari da toplu olarak o'na boyun egdirmistik/Dvd'un ve
insanlarin yararlanacagi biimde yaratmistik. Hepsi o'na dnc idi.
20
Biz o'nun
mlkn de pekistirdik. Ve o'na yasayi ve hakki btildan ayiran sz syleme
imknini verdik.
21
Ve sana su davacilarin haberi geldi mi? Hani onlar mihraba/Dvd'un zel
evine ikip varmislardi.
22,23
Dvd'un yanina girdiklerinde o, onlardan korkuvermisti. Ona, Korkma!
Biz, iki davaciyiz. Kimimiz, kimimize haksizlik etti. Simdi sen aramizda hak ile
hkm ver, haksizlik etme ve bizi dogru yolun ortasina ynelt dediler. Birisi de
dedi ki: Iste bu benim kardesim. Onun doksan dokuz koyunu var, benim ise bir tek
koyunum var. Byle iken, Onu da bana ver dedi ve konusmada bana stn
geldi/tartismada beni yendi.
24
Dvd dedi ki: Dogrusu senin bir koyununu kendi koyunlarina katmak
istemesiyle o sana haksizlik etmistir. Gerekten de ortaklarin, bir toplulukta
yasayanlarin ogu kesinlikle birbirlerine haksizlik ediyorlar. Ancak iman edenler ve
dzeltmeye ynelik isler yapan kimseler haksizlik etmezler. Ama onlar da ne kadar
azdir! Ve Dvd, Bizim kendisini birtakim sikintilarla imtihan ederek ari-duru hle
getirdigimize/olgunlastirdigimiza kesin kanaat getirdi ve anladi. Hemen Rabbinden
bagislanma diledi, ortak kosmaktan uzak olarak yere kapandi ve dnd.
25
Biz de o'nun iin bunu bagisladik/Biz de o'nu bagisladik. Iste byle! Sphesiz
yanimizda o'nun iin bir yakinlik ve gzel bir dns yeri vardir.
26
Ey Dvd! Gerekten Biz/biz seni bu yerde eski yneticinin yerine ynetici
yaptik. O hlde insanlar arasinda hak araciligiyla, haksizlik ve kargasayi engelleyip
adaleti sagla. Keyfe, arzuya uyma. O takdirde seni Allah'in yolundan saptirir.
Kesinlikle Allah yolundan sapanlar; hesap gnn umursamadiklarindan kendileri
iin ok siddetli bir azap vardir.
30
Dvd'a Sleymn'i da bahsettik. O ne gzel kuldu! Sphesiz O, Rabbine
oka dnendi.
31
Hani kendisine aksamst iyi cins ve rahvan atlar sunulmustu;
32
Ben, mal,
servet, ikar sevgisini, Rabbimin anilmasindan dolayi sevdim. Sonunda onlar
perdenin arkasina girdiler.
33
Geri getirin onlari bana! dedi. Hemen onlarin
bacaklarini, boyunlarini sivazlamaya basladi.

46

34,35
Andolsun ki Biz Sleymn'i da esitli badirelerden, sikintilardan geirerek
saflastirmistik/ olgunlastirmistik. Ve tahtinin zerine bir ceset birakmistik. Sonra o,
dnd; Ey Rabbim! Beni koru/bana madd ve manev pislik bulastirma ve bana,
benden sonra hi kimseye yarasmayan bir mlk hibe et/ bagisla! Sphesiz ki Sen,
bol bol hibe edensin/ bagislayansin dedi.
36-38
Bunun zerine Biz de, o'nun emriyle istedigi yere yumusacik akip giden
rzgri, seytnlari; tm dalgi ve yapi ustalarini ve zincirlere baglanmis olan
digerlerini o'nun emrine verdik.
-
39
Ite bu, Bizim hesaba gelmez ihsanimizdir. Artik sen dilersen bakalarina
ver veya vermeyip tut.-
40
Sphesiz ki o'nun iin yanimizda bir yakinlik ve gzel bir dns yeri vardir.
41
Kulumuz Eyyb'u da hatirla! Bir zaman o, Rabbine seslenmisti: Seytn bana
aci ve dert, tasa sikinti dokundurdu.

42
Hemen, hizlica, yaya olarak oradan uzakla! Ite yikanilacak bir yer,
soguk iecek!
43
Ve Biz o'na, ailesini ve onlarla birlikte olanlarin bir mislini daha tarafimizdan
bir rahmet ve kavrama yetenegi olanlar iin bir ibret olarak bahsettik.

44
Ve eline bir tutam ot mesabesinde ki sermayeni/baharatilik iin nane,
feslegen demeti al, onunla hemen, rizik aramak iin sefere ik ve kararsiz olma,
dogrudan sapma, gnah isleme. Gerekten Biz o'nu sabirli biri olarak bulduk. O, ne
gzel kuldu! Sphesiz o, Rabbine oka dnendir.
45
G ve ngr sahibi kullarimiz Ibrhm'i, Ishk'i ve Ya'kb'u da hatirla!
46
Sphesiz Biz onlari Yurt Dsncesi/ zgr vatan hasreti safligiyla
saflastirdik, ari-duru hle getirdik.
47
Ve sphesiz onlar, yanimizda seilmis en hayirli
kimselerdendir.
48
Isml'i, Elyas'yi, Zlkifl'i de an. Hepsi de hayirli kimselerdendir.
(38/38, Sd/17-26, 30-48)
Necm: 64
27
Ve Biz gkyzn, yeryzn ve aralarinda olanlari bosuna olusturmadik.
Bu, kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kisilerin zannidir.
Cehennem atesinden dolayi su kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden su kisilerin vay hline!
28
Yoksa, iman eden ve de slihti isleyenleri Biz, yeryzndeki o bozguncular
gibi mi yapariz? Yoksa Allah'in korumasi altina girmis o kimseleri din-iman
tanimayip ktlge batanlar gibi mi yapariz?

47

29
Bu, temiz akil sahipleri onun yetlerini dsnsnler ve gt alsinlar diye sana
indirdigimiz bereketli bir kitaptir.
88

49-52
Iste bu, bir gttr/ sereftir/ hatirlatmadir. Sphesiz ki Allah'in korumasi
altina giren kimseler iin gzel bir dns yeri; ilerinde yaslanarak birok meyve
ve iecekler istedikleri ve de yanlarinda hepsi de ayni yasta, gzleri
karsilarindakinden baskasini grmeyen hizmetilerin bulundugu, kapilari
kendilerine ailmis olan Adn cennetleri vardir.
53
Iste bu, hesap gn iin size vaat edilendir.
54
Hi phesiz ki ite bu, Bizim
rizkimizdir; ona hi tkenmek yoktur.
55,56
Iste! Sphesiz azginlar iin de en kt dns yeri; kendisine yaslandiklari
cehennem vardir. O ne kt yataktir!
57
Iste o kaynar su ve irindir. Artik onu tadip
dursunlar!
58
Ve onun seklinden ifter ifter digerleri vardir.
59
Iste bunlar da sizinle birlikte
atilircasina giren bir gruptur. Onlara bir rahat yok. Sphesiz onlar cehenneme
sallandilar.
60
Derler ki: Hayir, asil size merhaba; selam sabah yok. Cehennemi nmze
siz getirdiniz. O ne kt bir duraktir!
61
Derler ki: Rabbimiz! Bizim nmze bunu kim getirdiyse onun atesteki
azabini kat kat arttir!
62
Ve yine derler ki: Kendilerini ktlerden saydigimiz birtakim adamlari niye
gremiyoruz?
63
Biz onlari alaya almistik/asagilamistik. Yoksa gzler onlardan kaydi
mi?
64
Sphesiz ki bu, ates ehlinin birbiriyle tartismasi/ davalasmasi gerektir.
(38/38, Sd/27-29, 49-64)
Necm: 65
65,66
De ki: Ben ancak bir uyariciyim. Ve O, bir tek ve kahredici, gklerin,
yerin ve ikisi arasinda olan seylerin Rabbi, ok gl, ok bagislayici olan Allah'tan
baska tanri yoktur.
67
De ki: O; Kuran, ok byk, nemli bir haberdir.
68
Siz ondan yz
eviriyorsunuz.
69
Onlar birbirleriyle tartisirken, benim en stn seylerin
dolduruldugu; Kurn'a
89
dair bir bilgim yok idi.
70
Ancak ben, evet ben apaik bir
uyarici oldugum iin bana vahyediliyor.
(38/38, Sd/65-70)
Necm: 66

48

71,72
Hani Rabbin bir zaman evrendeki glere,
90
Sphesiz Ben amurdan bir
beser olusturucuyum. Onu dzgnlestirip bilgili hle getirdigim
91
zaman derhal ona
boyun egip teslim olun demisti.
73,74
Bunun zerine Iblis/ dsnce yetisi
92
hari evrendeki glerin tm hep
birlikte boyun egip teslimiyet gsterdiler, Iblis byklk tasladi ve o, grmezden
gelenlerden idi.
75
Allah, Ey Iblis! O benim iki elimle/kudretimle olusturduguma boyun egip
teslim olmana ne engel oldu? Byklendin mi? Yoksa yksek derecelerde
bulunanlardan mi oldun? dedi.
76
Iblis dedi ki: Ben ondan hayirliyim. Beni enerjiden olusturdun, onu ise
maddeden
93
olusturdun.
77,78
Allah, Hemen ik oradan, artik sen kesinlikle kovulmussun, / katilin,
asilsiz sz ve dsnce retenin, karanliga tas atanin tekisin, Elbette hayirdan uzak
tutmam da karsilik gnne kadar senin zerindedir dedi.
79
Iblis, Rabbim! O hlde tekrar diriltilecekleri gne kadar bana sre ver dedi.
80,81
Allah, Haydi, sen belirli bir vakte kadar sre verilenlerdensin dedi.
82,83
Iblis, yle ise en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan; mutlak galip olusuna yemin ederim ki ben onlarin hepsini; ilerinden
aritilmi kullarin hari kesinlikle azdiracagim dedi.
84
Allah dedi ki: Gerek budur. Ben de su geregi sylyorum:
85
Andolsun ki
cehennemi kesinlikle senden ve onlarin sana uyanlarindan; hepinizden
dolduracagim.
(38/38, Sd/71-85)
Necm. 67
86
De ki: Ben Kurn'a karsi sizden bir cret istemiyorum. Ben ykmllk
getirenlerden/ kendiliginden bir seyler uyduranlardan, klfet getirenlerden, basa is
ikaranlardan da degilim.
87
Kurn, btn lemler iin bir gttr ancak.
88
Ve onun
mthis haberini bir zaman sonra kesinlikle bileceksiniz.
(38/38, Sd/86-88)





49

ARF SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 68
1
Elif/1, Lm/30, Mm/40, Sd/90.
94

2
O, kendisiyle uyarman ve inananlara gt/ hatirlatma iin sana indirilen; iine
isletilen Kitaptir. Onun iin, ondan, ggsnde hibir sikinti olmasin.
3
Rabbinizden
size indirilene uyun ve O'nun astlarindan, yol gsteren, yardim eden ve koruyan
szde yakinlara uymayin. Ne kadar az gt aliyorsunuz/hatirliyorsunuz!
4
Ve Biz nice kentleri degisime, yikima ugrattik. Azabimiz kimilerine gece
uyurlarken kimilerine de gndz dinlenirlerken onlara gelivermisti.
5
Azabimiz
onlara geldiginde de, Biz gerekten sirk kosarak kendilerine yazik eden
kimselermisiz! demelerinden baska yalvarislari olmamisti.
6
Andolsun, kendilerine eli gnderilmis olanlari da sorguya ekecegiz,
andolsun, gnderilen elileri de sorguya ekecegiz.
7
Ve andolsun, onlara, bir bilgi ile anlatacagiz; nk Biz uzakta olanlar
degildik.
8
Ve tarti, o gn haktir. Kimin terazileri/tartilari agir basarsa, iste onlar
kurtulanlardir.
9
Ve kimin terazileri/ tartilari hafif kalirsa, iste onlar yetlerimize karsi zlimlik
etmelerinden dolayi kendilerini ziyana sokan kimselerdir.
10
Ve hi kuskusuz Biz, sizi yeryznde yerlestirdik ve orada size geimlikler
sagladik; kendinize verilen nimetlerin karsiligini ne kadar da az dyorsunuz!
(39/7, Arf/1-10)
Necm: 69
11
Ve hi kuskusuz Biz, sizi olusturduk, sonra sizi biimlendirdik, sonra da
evrendeki glere,
95
dem'e/bilgilenmis, vahiy almis insana
96
boyun egip teslim
olun dedik; Iblis/dsnce yetisi
97
hari onlar hemen boyun egip teslim oldular; o,
boyun egip teslim olanlardan olmadi.
12
Allah, Sana emrettigim zaman, seni boyun egip teslimiyet gstermekten ne
alikoydu? dedi. Iblis, Ben, ondan hayirliyim; beni atesten/enerjiden olusturdun,
onu da amurdan/maddeden olusturdun dedi.
13
Allah, yleyse oradan hemen alal, senin iin orada byklk taslamak
olmaz, hemen ik, sen kesinlikle asagiliklardansin dedi.
14
Iblis, Yeniden diriltilecekleri gne kadar bana sre ver dedi.

50

15
Allah, Sen sre verilmislerdensin dedi.
16,17
Iblis, yleyse, beni azginliga itmene karsilik, andolsun ki ben, onlar iin
Senin dosdogru yoluna oturacagim, sonra yine andolsun ki onlarin nlerinden,
arkalarindan, saglarindan, sollarindan onlara sokulacagim ve Sen, oklarini
kendilerine verilen nimetlerin karsiligini deyenler bulmayacaksin dedi.
18
Allah, Haydi, sen, yerilmis ve itilmis olarak oradan ik. Onlardan sana kim
uyarsa, andolsun ki sizin hepinizden cehennemi dolduracagim
19
Ve, Ey
dem/bilgilenmis, vahiy almis insan! Sen ve esin cennete yerlesin, dilediginiz
yerden de yiyin ve girift, ekismenin kaynagi olan su seye yaklasmayin; malin-
mlkn, paranin-pulun
98
tutkunu olmayin, yoksa yanlis; kendine zararli is
yapanlardan olursunuz dedi.
20
Derken Iblis, onlarin kendilerinden gizli kalan irkinliklerini kendilerine
gstermek iin onlara vesvese verdi. Ve Rabbiniz, baska bir sebepten dolayi degil,
sirf ikinizin de birer melek/iradesiz g olmaniz ya da sonsuz olarak
kalicilardan/gelismeyen, degismeyen birer varlik olmaniz iin sizi girift, ekismenin
kaynagi olan su seyden; maldan-mlkten, paradan-puldan men etti/ bunlari size
yasakladi dedi.
21
Ve Elbette ben, size gt verenlerdenim diye onlara yemin etti/
kanitlar ileri srd.
22
Bylece onlari aldatarak asagiliga dsrd. Onlar girift,
ekismenin kaynagi olan seyin; malin-mlkn, paranin-pulun tadina varinca,
hirslari, doyumsuzluklari devreye girdi ve mal-mlk, para-pul istifiligine basladilar.
Rableri onlara seslendi: Ben, size mal-mlk, para-pul tutkunu olmayi
yasaklamadim mi ve size, Bu seytn, kesinlikle sizin iin apaik dsmandir
demedim mi?
23
Onlar/her ikisi, Ey Rabbimiz! Biz kendimize haksizlik ettik ve eger bizi
bagislamazsan ve bize rahmetinle islem yapmazsan kesinlikle zarara
ugrayacaklardan oluruz! dediler.
24
Allah, Birbirinize dsman olarak alalin, sizin iin yeryznde bir sreye
kadar kalmak ve yararlanmak vardir dedi.
25
Allah, Orada yasayacaksiniz, orada leceksiniz ve oradan ikarilacaksiniz
dedi.
99

(39/7, Arf/11-25)
Necm: 70
26
Ey demogullari! Size irkinliklerinizi rtecek giysi, sslenecek elbise
indirdik. Ve Allah'in korumasi altina girme elbisesi; o, daha hayirlidir. Iste bu,
dsnp gt alirlar diye Allah'in yetlerindendir.
27
Ey demogullari! Seytn, ana-babanizi, kendi irkinliklerini kendilerine
gstermek iin elbiselerini soyarak cennetten ikardigi gibi, sakin sizi de fitneye

51

dsrmesin; sizi hak dinden dndrmesin! nk o ve kabilesi, sizin onlari
gremeyeceginiz yerden sizi grrler. Biz, seytnlari, inanmayanlar iin veller/yol
gsteren, yardim eden kimseler yaptik.
28
Ve onlar bir igrenlik yaptiklari zaman, Atalarimizi bu yolda bulduk, bunu
bize Allah emretti derler. De ki: Allah igrenligi emretmez. Allah'a karsi
bilmediginiz seyleri mi sylyorsunuz?
29
De ki: Rabbim hakkaniyeti emretti. Her mescidin
100
yaninda; toplum iinde
yznz; tm benliginizi O'na dogrultun ve dini yalniz Kendisine has kilarak
Rabbinize yalvarin. Ilkin sizi yarattigi gibi O'na dneceksiniz.
30
Bir grubu dogru yola iletti, bir gruba da sapiklik hak oldu; onlar, seytnlari,
Allah'in astlarindan, yol gsteren, yardim eden ve koruyan yakinlar edindiler ve
kendilerinin de kesinlikle kilavuzlanan dogru yolda olduklarini saniyorlar.
31
Ey demogullari! Her mescidin yaninda; toplum iinde sslerinizi alin,
yiyin-iin fakat savurganlik etmeyin; kesinlikle Allah, savurganlari sevmez.
32
De ki: Allah'in, kullari iin ikardigi znetleri ve tertemiz riziklari kim
haram etmis? De ki: Bunlar, igreti dnya hayatinda inananlar iindir kiymet
gnnde yalniz onlar iin olmak zere. Iste bylece Biz, yetleri bilen bir
topluluga ayrintili olarak aikliyoruz.
33
De ki: Rabbim, sadece igrenlikleri; onun aik ve gizli olanini, gnahlari,
haksiz yere baskaldirmayi, haklarinda hibir delil indirmedigi seyleri Allah'a ortak
kosmanizi ve Allah hakkinda bilmediginiz seyleri sylemenizi haram etmistir.
34
Ve her nderli toplum iin bir sre sonu vardir. Onun iin sre sonlari
geldiginde, ne bir an erteleyebilirler, ne de ne alabilirler.
35
Ey demogullari! Size, aranizdan, yetlerimi anlatan eliler geldiginde, kim
Allah'in korumasi altina girer ve iyilestirirse, iste onlara kaygi yoktur ve onlar
zlmeyecekler de.
36
yetlerimizi yalanlayanlar ve onlara karsi byklk taslayanlar ise, iste onlar
atesin yranidir. Onlar orada srekli kalacaklardir.
37
yleyse, Allah'a karsi yalan
uyduran veya yetlerini yalanlayandan daha yanlis; kendi zararina is yapan kim
olabilir? Iste onlara Kitap'tan paylari erisecektir; sonunda elilerimiz, canlarini
almak zere onlara gelince, Allah'in astlarindan yakardiklariniz nerede? derler.
Onlar, Yakardiklarimiz bizden sapip ayrildilar derler ve kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kisiler olduklarina, bizzat kendileri taniklik
ederler.
38
Allah, Sizden nce gemis tanidiginiz-tanimadiginiz ates iindeki nderli
toplumlarin iine girin! der. Her toplum girdike kardesini dislayip gzden ikarir.
Sonunda hepsi oraya toplandiginda, sonrakiler ncekiler hakkinda, Rabbimiz! Iste

52

sunlar bizi saptirdi. Onlara atesten kat kat azap ver derler. Allah, Herkese kat
kattir, fakat siz bilmiyorsunuz der.
39
ncekiler de sonrakilere, Sizin bize karsi fazlaliginiz yoktur. O hlde
yaptiklarinizdan dolayi azabi tadin derler.
(39/7, Arf/26-39)
Necm: 71
40
yetlerimizi yalanlayan ve onlara karsi byklenen su kimselere, iste onlara
ggn kapilari ailmayacak ve deve/halat igne deliginden gemedike onlar cennete
girmeyeceklerdir. Biz sululari iste byle cezalandiririz.
41
Onlar iin cehennemden
yataklar, stlerinden de rtler vardir. Ve Biz, zlimleri iste byle cezalandiririz.
42,43
Iman edenler ve dzeltmeye ynelik isler yapanlar; ki Biz hi kimseye
kapasitesinin stnde bir ey yklemeyiz iste onlar cennet yranlaridir ve onlar,
orada sonsuz olarak kalicilardir. Ve ggslerinde kinden, hintan, kiskanliktan,
hileden, hainlikten, garazdan ne varsa ikarip atariz. Onlarin altlarindan irmaklar
akar. Onlar, Tm vgler, bize bunun iin kilavuzluk eden Allah'adir. Eger Allah
bize kilavuzluk etmeseydi biz kilavuzlandigimiz dogru yola erisemezdik. Sphesiz
Rabbimizin peygamberleri bize gerek ile gelmistir derler. Ve onlara seslenilir:
'Iste size cennet! Yapmis olduklarinizla buna vris; son sahip oldunuz.
44,45
Ve cennet ashbi ates ashbina, Biz, Rabbimizin bize vaat ettigini gerek
bulduk. Peki, siz Rabbinizin size vaat ettigini gerek buldunuz mu? diye
seslendiler. Onlar, Evet dediler. Aralarinda bir duyurucu, sphesiz ki Allah'in
dislamasinin/ rahmetinden yoksun birakmasinin, Allah'in yolundan geri evirip
yolun egri-bgrsn isteyen ve hireti bilerek reddeden zlimlerin; yanlis; kendi
zararlarina is yapanlarin stne olacagini duyurdu.
50,51
Ve atesin ashbi, cennetin ashbina, Biraz su veya Allah'in sizi
riziklandirdigi seylerden bize aktarin diye seslendiler. Onlar da, Allah, dinlerini
alaya ve eglenceye alan, basit, igreti dnya hayatina aldanan kfirlere; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlere ikisini de gerekten yasaklamistir!
dediler. Bu gnle karilaacaklarini umursamadiklari, yetlerimizi/
almetlerimizi/ gstergelerimizi bile bile inkr ettikleri gibi, Biz de bugn onlari
umursamayacagiz/ cezalandiracagiz.
46
Aralarinda da bir perde vardir.
Ve Kurn blmleri zerinde bilgisi olan kimseler,
101
onlarin hepsini
almetlerinden tanirlar. Ve Kurn bilgisine sahip kimseler, cenneti umup da
henz girmemis olan cennet ashbina seslenirler: Selm olsun size!
47
Gzleri ates ashbina evrilince, Rabbimiz! Bizi bu hainlerle birlikte
bulundurma derler.

53

48,49
Kurn blmleri bilgisine sahip kimseler, almetlerinden tanidiklari
kimselere seslenip, Toplulugunuz ve byklendiginiz seyler size yarar saglamadi,
Allah'in, rahmetine ki bu rahmet, Allah'in Girin cennete, size kaygi yoktur,
zlmeyeceksiniz de diye verdigi szdr erdirmeyecegine yemin ettikleriniz,
sunlar mi? derler.
102

(39/7, Arf/40-45,50,51,46-49)
Necm: 72
52
Hi kuskusuz onlara, inananlar iin bir kilavuz ve rahmet olarak, tam bir
bilgiyle ayrintili olarak aikladigimiz bir Kitap getirmistik.
53
Onun ilk plna ikmasindan baska ne bekliyorlar? Onun ilk plna ikacagi
gn geldiginde, nceleri onu umursamayanlar, Rabbimizin elileri gerekten bize
geregi getirmisti. Acaba bizim iin aracilik edecek aracilar var mi? Veya geri
gnderilip de yaptiklarimizdan baskasini yapabilir miyiz? diyecekler. Kuskusuz
kendilerini kayba ugratmislardi. Uydurduklari seyler de kendilerinden ayrilmistir.
54
Sphesiz ki sizin Rabbiniz, gkleri ve yeri alti evrede olusturan, sonra en
byk taht zerinde egemenlik kuran,
103
gndz, durmadan kovalayan gece ile
bryen ve gnes, ay ve yildizlari emrine boyun egmis olarak yaratan Allah'tir. Iyi
biliniz ki olusturma ve sistemler kurup yrtme sadece O'na zgdr. lemlerin
104

Rabbi olan Allah, ne cmerttir!
(39/7, Arf/52-54)
Necm: 73
55
Rabbinize alala alala ve gizlice/ aika gstererek dua edin; namaz kilin.
Kesinlikle O, siniri asanlari sevmez.
56
Ve dzeltildikten sonra yeryznde
bozgunculuk yapmayin. O'na, rpererek ve rahmetini umarak dua edin. Kesinlikle
Allah'in rahmeti, iyilestirenlere-gzellestirenlere ok yakindir.
105

(39/7, Arf/55-56)
Necm: 74
57
Ve O, hatirlarsiniz/ gtlenirsiniz diye, rahmetinin nnde rzgrlari
mjdeciler/ dagiticilar/ yayicilar olmak zere gnderir. O rzgrlar, yagmur ykl
bulutlari yklenince, onu kurak bir beldeye gnderir, sonra onunla suyu indiririz.
Bylece onunla rnn hepsinden ikartiriz. Iste Biz, lleri de byle ikaracagiz.
58
Ve gzel beldenin bitkisi, Rabbinin izniyle/ bilgisiyle ikar; kt olandan ise
yararsiz bitkiden baska bir sey ikmaz. Iste Biz, kendisine verilen nimetlerin
karsiligini deyen bir toplum iin yetleri byle trl trl, tekrar tekrar aiklariz.
(39/7, Arf/57-58)
Necm: 75

54

59
Andolsun ki Biz, Nh'u toplumuna eli gnderdik de o, Ey toplumum!
Allah'a kulluk edin, sizin iin O'ndan baska bir ilh yoktur. Cidden ben, zarariniza
olan stnze gelecek byk bir gnn azabindan korkuyorum dedi.
60
Toplumunun ileri gelenleri, Biz seni apaik bir sapiklik iinde gryoruz
dediler.
61-63
Nh dedi ki: Ey toplumum! Bende herhangi bir sapiklik yoktur. Velkin
ben lemlerin Rabbi tarafindan gnderilmis bir eliyim. Size Rabbimin gnderdigi
gerekleri teblig ediyorum, size gt veriyorum ve Allah tarafindan, sizin
bilmediginiz seyleri biliyorum. Allah'in korumasi altina girmeniz ve rahmete
ulasabilmeniz iin, iinizden sizi uyaracak bir kisiye, Rabbinizden bir gt/kitap
gelmesine sastiniz mi?
64
Bunun zerine o'nu yalanladilar, Biz de Nh'u ve o'nunla beraber gemide
bulunanlari kurtardik, yetlerimizi yalanlayanlari da bogduk! Gerekten onlar, kr
bir topluluk idiler.
65
Andolsun ki d'a da kardesleri Hd'u eli gnderdik. O, Ey toplumum!
Allah'a kulluk edin, sizin iin O'ndan baska bir ilh yoktur. Hl Allah'in korumasi
altina girmez misiniz? dedi.
66
Toplumundan, ileri gelen kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden kimseler, Biz seni akil hafifligi/chillik iinde gryoruz ve gerekten
seni yalancilardan saniyoruz dediler.
67-69
Hd, Ey toplumum! Bende akil hafifligi/ chillik yok, velkin ben
lemlerin Rabbi tarafindan gnderilmis bir eliyim. Size Rabbimin gnderilerini
teblig ediyorum ve ben sizin iin gvenilir bir gtym. Sizi uyarmasi iin
iinizden bir adam zerine Rabbinizden, size bir gt/kitap gelmesine sastiniz mi?
Dsnn ki O sizi, Nh toplumundan sonra, halfeler, sonradan gelen nesiller yapti
ve olusturulusta boy-pos itibariyle sizi arttirdi. Kurtulmaniz iin Allah'in nimetlerini
hatirlayin dedi.
70
Onlar dediler ki: Demek sen Allah'a; baskasini karistirmadan kulluk edelim
ve atalarimizin kulluk ettiklerini birakalim diye mi bize geldin? Eger dogrulardan
isen, bizi tehdit ettigin seyi bize getir!
71
Hd dedi ki: Artik size Rabbinizden bir azap ve bir hisim inmistir.
Haklarinda Allah'in hibir delil indirmedigi, sadece sizin ve atalarinizin taktigi
isimler hakkinda mi benimle tartisiyorsunuz? Bekleyin yleyse, sphesiz ben de
sizinle birlikte bekleyenlerdenim!
72
Bunun zerine Hd'u ve o'nunla beraber olan kimseleri tarafimizdan bir
rahmetle kurtardik ve yetlerimizi yalanlayan ve iman etmemis olan kimselerin
kkn kestik.

55

73
Andolsun ki Biz, Semd'a da kardesleri Slih'i eli olarak gnderdik. O dedi
ki: Ey toplumum! Allah'a kulluk edin, sizin iin O'ndan baska bir ilh yoktur. Size
Rabbinizden aik bir kanit geldi. Iste su, Allah'in devesi/sosyal yardim ve destek
ilkesi, sizin iin bir yettir; birakin onu Allah'in yeryznde yesin, sakin ona
ktlkle dokunmayin, yoksa sizi acikli bir azap yakalayiverir.
74
Ve dsnn ki
d'dan sonra sizi halfeler yapti. Ve yeryznde sizi yerlestirdi: Onun
dzlklerinden saraylar yapiyorsunuz, daglarini evler hlinde yontuyorsunuz.
yleyse Allah'in nimetlerini hatirlayin ve yeryznde kargasa ikaranlar olarak
taskinlik yapmayin.
75
Toplumundan byklk taslayan ileri gelenler, ilerinden zayif grnen
inanmis kimselere dediler ki: Siz, Slih'in, gerekten Rabbi tarafindan gnderilmis
bir eli oldugunu biliyor musunuz? Onlar, Kesinlikle biz o'nunla gnderilene
inaniyoruz! dediler.
76
Byklk taslayan o kimseler, Biz, sizin inandiginizi kesinlikle bilerek
reddeden kimseleriz! dediler.
77
Hemencecik de o sosyal yardim ve destek
kurumlarini ayakta tutan gelir kaynaklarini kuruttular
106
ve byklenerek Rablerinin
buyrugundan disari iktilar ve Ey Slih! Eger gerekten gnderilen elilerden isen,
bizi tehdit ettigini getir bize! dediler.
78
Bunun zerine hemen onlari, siddetli sarsinti yakaladi da yurtlarinda diz st
ke kaldilar.
79
Slih, o zaman onlara sirt evirdi ve Ey toplumum! Andolsun ki ben size
Rabbimin gnderilerini teblig ettim ve size gt verdim, fakat siz gt verenleri
sevmiyorsunuz dedi.
***
80,81
Andolsun ki Biz Lt'u da eli olarak gnderdik. Hani o, toplumuna demisti
ki: Siz, sizden nce lemlerden hi birinin yapmadigi igrenligi mi yapiyorsunuz?
Gerekten ve kesinlikle siz, cinsellikte kadinlardan asagi olan erkeklere sehvetle
gidiyorsunuz. Aslinda siz siniri asan bir toplumsunuz.
82
Ve toplumunun cevabi yalnizca, Onlari kentinizden ikarin, nk onlar,
fazla temizlenen insanlarmis! demek oldu.
83
Bunun zerine Biz de o'nu ve ailesini kurtardik, yalniz karisini kurtarmadik;
o, geride kalanlardan; dsnce bakimindan gnhkar toplumla beraber olanlardan
idi.
84
Ve zerlerine bir yagmur yagdirdik. Bak bakalim gnahkrlarin sonu nasil
oldu!
***
85-87
Andolsun ki Biz, Medyen'e de kardesleri Suayb'i eli gnderdik. Dedi ki:
Ey toplumum! Allah'a kulluk edin, sizin iin O'ndan baska bir ilh yoktur. Size

56

Rabbinizden aik bir delil geldi: Artik ly ve tartiyi tam yapin, insanlarin
esyasini eksik vermeyin, dzeltildikten sonra yeryznde bozgunculuk yapmayin;
eger inanan kimseler iseniz, bu sizin iin daha hayirlidir! Tehdit ederek, inananlari
Allah yolundan alikoyarak ve o yolun egriligini arayarak her yolun basinda
oturmayin. Dsnn ki siz az idiniz de O sizi ogaltti. Ve bozguncularin sonunun
nasil olduguna bir bakin! Ve eger iinizden bir grup benimle gnderilene inanmis,
bir grup da inanmamissa, o takdirde Allah aramizda hkmedinceye kadar sabredin.
Ve O, hkm verenlerin en hayirlisidir.
88,89
Toplumundan byklk taslayan ileri gelenler dediler ki: Ey Suayb! Ya
seni ve seninle beraber inananlari kentimizden kesinlikle ikaririz, ya da bizim
dinimize/ yasam tarzimiza dnersiniz! Suayb, dedi ki: Istemesek de mi! Allah
bizi ondan kurtardiktan sonra tekrar sizin dininize/yasam tarziniza dnersek,
kesinlikle Allah'a karsi yalan uydurmus oluruz. Rabbimiz Allah'in dilemesi disinda
ona geri dnmemiz bizim iin olacak sey degildir. Rabbimiz bilgisi ile her seyi
kusatmistir. Biz sadece Allah'a gvenip dayandik. Ey Rabbimiz! Bizimle
toplumumuz arasinda hak ile hkmet. nk Sen hkmedenlerin en hayirlisisin!
90
Ve o'nun toplumundan, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmis olan ileri gelenler dediler ki: Eger Suayb'a uyarsaniz o takdirde siz
kesinlikle ziyana ugrayanlardan olursunuz.
91,92
Bunun zerine o mthis sarsinti onlari yakalayiverdi, yurtlarinda diz st
ke kaldilar. Suayb'i yalanlayanlar, sanki orada hi oturmamis/zenginlik srmemis
gibi oldular. Suayb'i yalanlayanlar var ya, iste ziyana ugrayanlar, kendileri oldular.
93
Bunun zerine Suayb, onlara sirt evirdi ve: Ey toplumum! Ben size
Rabbimin gnderilerini teblig ettim ve size gt verdim, durum byleyken kfirler
toplumuna; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden bir topluma nasil
tasalanayim? dedi.
(39/7, Arf/59-93)
Necm: 76
94,95
Biz hangi kente bir peygamber gnderdiysek, onun halkini kesinlikle
yalvarip yakarsinlar diye yoksulluk ve darlikla yakaladik. Sonra ktlgn yerini
iyilige degistirdik; sonunda ogaldilar ve Atalarimiza da byle darlik ve sevin
dokunmustu dediler. Bunun zerine onlari hemen, onlar hi farkinda degillerken
ansizin yakalayiverdik.
96
Ve eger o kentlerin halki inansalardi ve Allah'in korumasi altina girselerdi,
elbette zerlerine gkten ve yerden olan bolluklari aardik. Velkin onlar
yalanladilar. Biz de onlari yapip durmakta olduklarina karsilik yakalayiverdik.
97-99
Acaba o kentlerin halki, geceleyin uyurlarken kendilerine azabimizin
gelmesinden gvende oldular mi? Yoksa o kentlerin halki, kusluk vakti anlamsiz

57

islerle ugrasirlarken onlara azabimizin geleceginden gvende oldular mi? yleyse
Allah'in ince plnindan gvende oldular mi? Ziyana ugramis topluluktan baskasi
Allah'in ince plnindan kendini gvende grmez.
100
Ve nceki sahiplerinden sonra yeryzne vris; son sahip olanlara kilavuz
olmadi mi, etki yapmadi mi: Eger Biz dilersek onlari da gnahlarindan dolayi
cezalandirirdik. Biz onlarin kalplerinin zerine damga vururuz/mhrleriz de onlar
isitmezler.
101,102
Iste o kentler ki, sana onlarin nemli haberlerinden bir kismini
anlatiyoruz. Andolsun ki peygamberleri onlara apaik deliller ile gelmislerdi.
Fakat nceden yalanladiklari seylere iman etmemis idiler. Iste kfirlerin; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimselerin kalplerinin zerine Allah
byle damga basar/ mhrler. Onlarin ogunda, szde durma ilkesini bulmadik.
Gerek su ki, onlarin ogunu yoldan ikmis kimseler bulduk.
(39/7, Arf/94-102)
Necm: 77
103
Sonra o elilerin/ o toplumlarin arkasindan Ms'yi almetlerimizle/
gstergelerimizle Firavun'a ve ileri gelenlerine gnderdik de onlar, almetlere/
gstergelere haksizlik ettiler. Hele bir bak, o bozguncularin kibetleri nasil oldu!
104,105
Ve Ms, Ey Firavun! Ben kesinlikle lemlerin Rabbi tarafindan
gnderilmis bir eliyim. Allah hakkinda haktan baskasini sylememek bana bir
ykmllktr. Gerekten ben size Rabbinizden apaik bir delil ile geldim. Bu
nedenle Isrlogullari'ni gnder benimle dedi.
106
Firavun, Eger bir almet/gsterge ile geldiysen, getir hemen onu, tabii eger
dogru kimselerden isen dedi.
107,108
Bunun zerine Ms, bilgi birikimini
107
ortaya atti, o da birdenbire apaik
bir silip spren
108
kesiliverdi. Gcn de siyirip aiga koydu; artik gc,
izleyenler iin mkemmel, tam kusursuzca idi.
109

109-112
Firavun'un toplumundan ileri gelenler, Kesinlikle bu ok bilgili
byleyici, etkin bir bilgindir.
110
O, sizi yurdunuzdan ikarmak istiyor dediler.
Firavun, O hlde siz ne emredersiniz? dedi. Onlar: Onu ve kardesini alikoy,
sehirlere de toplayicilar gnder. Btn ok bilgili, byleyici, etkin bilginleri sana
getirsinler dediler.
113,114
Ve o ok bilgili, byleyici, etkin bilginler Firavun'a geldiler: Eger galip
gelen/ yenen biz olursak, gerekten bizim iin byk bir dl olacak/ olacak mi?
dediler. Firavun, Evet dedi, siz kesinlikle yakinlastirilmislardan olacaksiniz da.
115
ok bilgili, byleyici, etkin bilginler: Ey Ms! Sen mi tezini ortaya
koyacaksin, yoksa tez ortaya atanlar biz mi olalim? dediler.

58

116
Ms: Siz tezinizi ortaya atin dedi. Onlar atinca da insanlarin gzlerini
bylediler ve onlari korkuttular. Ve byk bir etkin hner gsterdiler.
117
Biz de Ms'ya, Sen de birikimini ortaya ativer diye vahyettik. Bir de ne
grsnler, onlarin uydurup dzdkleri seyleri sratle yakalayip yutuyor.
118
Bylece
hak yerini buldu ve Firavun ve ileri gelenlerin btn yaptiklari bosa gitti, ise
yaramadi.
119
Firavun ve ileri gelenler, artik orada maglup oldular ve kk dsms bir
toplum olarak geri dndler.
120-122
ok bilgili, byleyici, etkin bilginler ise boyun egip teslim olmus
kimseler hlinde birakildilar. lemlerin Rabbine; Ms'nin ve Hrn'un Rabbine
iman ettik dediler.
123-126
Firavun dedi ki: Ben size izin vermeden nce ona iman mi ettiniz?
Sphesiz bu, halkini sehirden ikarmak iin, sehirde kurdugunuz gizli bir tuzaktir.
Yakinda bileceksiniz. Kesinlikle ellerinizi ve ayaklarinizi aprazlama kesecegim,
sonra da hepinizi kesinlikle asacagim. ok bilgili, byleyici, etkin bilginler de
dediler ki: Hi sphesiz biz sadece Rabbimize dnenleriz. Senin bizi, yakalayip
cezalandirman da sirf Rabbimizin yetleri gelince onlara iman etmemizden
dolayidir. Ey Rabbimiz! Bize ok ok sabir ver de gevemeyelim, zaafa
dmeyelim, boyun egmeyelim. Canimi:i da Mslmanlar olarak al!
127
Firavun toplumundan ileri gelenler de, Seni ve senin ilhlarini/ seni ilh
edinmeyi terk etsinler de yeryznde kargasa ikarsinlar diye mi Ms'yi ve
toplumunu serbest birakacaksin? dediler. Firavun dedi ki: Onlarin ogullarini
ldrecegiz, kizlarini sag birakacagiz ve biz onlar zerinde ezici bir gce sahip
kimseleriz.
128
Ms, toplumuna dedi ki: Allah'in yardimini isteyin ve sabredin. Sphesiz
ki yeryz Allah'indir. Kullarindan diledigini ona mirasi yapar. Mutlu son da
Allah'in korumasi altina giren kimseler iindir.
129
Ms'nin toplumu dediler ki: Sen bize gelmeden nce de eziyet grdk, sen
geldikten sonra da. Ms dedi ki: Umulur ki, Rabbiniz dsmanlarinizi degisime,
yikima ugratacak ve sizi yeryznde onlarin yerine geirecektir. Bylece de sizin
nasil davranacaginiza bakacaktir.
130
Ve andolsun ki Biz, Firavun sllesini, dsnp gt alsinlar diye senelerle
kurakliklarla/ senelerce kitlik ve rn noksanligi ile yakaladik.
131
Sonra kendilerine
iyilik geldigi zaman, Iste bu bize aittir dediler. Eger kendilerine bir ktlk
gelirse, Ms ile yanindakilerin ugursuzlugu olarak kabul ederler. Iyi bilin ki,
onlarin ugursuzlugu Allah katindadir. Fakat onlarin ogu bilmezler.
132
Ve Firavun'un toplumu, Sen bizi kendisiyle bylemek iin her ne almet/
gsterge getirsen de, biz sana inananlar degiliz dediler.

59

133
Biz de belirli araliklarla yetler olmak zere zerlerine tufani, ekirgeleri,
hasereleri, kurbagalari ve kani gnderdik. Yine byklk tasladilar ve bir sulular
toplumu oldular.
134
Ve ne zaman ki, bu azap zerlerine kt: Ey Ms! Sana olan ahdi/
verdigi sz nedeniyle bizim iin Rabbine dua et, eger sen bizden bu cezayi
kaldirirsan sana kesinlikle iman edecegiz. Ve kesinlikle Isrlogullari'ni seninle
birlikte gnderecegiz dediler.
135
Ne zaman ki, ulasacaklari belli bir sreye kadar onlardan cezayi kaldirdik,
derhal szlerinden cayiveriyorlar.
136
Biz de, sphesiz yetlerimizi yalanladiklari ve onlardan gfil olmalari
nedeniyle onlari cezalandirip adaleti sagladik. Ve onlari bol suda/ nehirde
111
bogduk.
137
O zaafa ugratila gelmis/ gszlestirilmis olan toplumu da bereketlendirdigimiz
yerin her tarafina mirasi yaptik. Ve bylece Rabbinin, Isrlogullari'na olan o pek
gzel sz,
112
sabretmeleri nedeniyle yerine geldi. Biz de Firavun ile toplumunun
yapageldikleri sin eserlerini ve ykseltmekte olduklari seyleri yerlebir ettik.
(39/7, Arf/103-137)
Necm: 78
138,139
Ve Isrlogullari'ni bol sudan/ nehirden
113
geirdik. Derken kendilerine
ait putlara tapmakta olan bir topluma rastladilar. Dediler ki: Ey Ms! Onlarin nasil
ki tanrilari varsa, sen de bizim iin bir tanri belirle! Ms dedi ki: Siz gerekten
chillik eden bir toplumsunuz. Su grdgnz halkin iinde bulunduklari din, yok
olmaya mahkmdur ve btn yapmakta olduklari da btildir.
140
Ms dedi ki: O sizi lemlere fazlalikli kilmisken, ben size Allah'tan baska
ilh mi arayayim!
141
Hani bir zaman Biz, size azabin ktsn yapan; ogullarinizi ldren;
ogullarinizi bogazlayan; egitimsiz, gretimsiz birakip niteliksiz bir kitle olu;turarak gszle;tirien,
kizlarinizi sag birakan Firavun ailesinin elinden de sizi kurtarmistik. Bunda da sizin
iin Rabbiniz tarafindan byk sinav vardir.
142
Ve Ms ile otuz geceye szlestik ve sreyi bir on gece ile tamamladik.
Bylece Rabbinin tayin ettigi vakit tam kirk geceye tamamlandi. Ve Ms, kardesi
Hrn'a, Toplumum iinde benim yerime ge, islah et ve bozguncularin yoluna
uyma! dedi.
143
Ne zaman ki, Ms, belirledigimiz vakitte geldi ve Rabbi o'na sz syledi.
Ms, Ey Rabbim! Gster bana Kendini de bakayim Sana! dedi. Rabbi o'na dedi
ki: Beni sen asla gremezsin, velkin su daga bak, eger o yerinde durabilirse, sen
de Beni greceksin. Daha sonra Rabbi daga tecelli edince onu parampara ediverdi,

60

Ms da baygin olarak yere yigildi. Ayilip kendine gelince de, Seni tenzih ederim,
Sana dndm; tevbe ettim ve ben inananlarin ilkiyim dedi.
144
Allah dedi ki: Ey Ms! Mesajlarimla ve kelmimla seni insanlar zerine
setim. Simdi sana verdigimi al ve kendisine verilen nimetlerin karsiligini
deyenlerden ol!
145
Ve Biz o'nun iin o levhalarda her seyden, bir nasihat ve her sey iin bir
ayrinti yazdik. Haydi, bunlari kuvvetle al,
114
toplumuna da en gzel sekilde
almalarini emret. Yakinda size o hak yoldan ikanlarin yurdunu gsterecegim.
146
Yeryznde, btn yetleri grseler de onlara iman etmeyen, dogrunun yolunu
grseler de o yolu tutup gitmeyen, eger sapikligin yolunu grrlerse onu yol edinen
haksiz yere byklk taslayan su kimseleri, yetlerimizden uzak tutacagim. Bu,
onlarin yetlerimizi yalanlamalari ve onlardan gafil; duyarsiz, ilgisiz olan kimseler
olularindandir.
147
yetlerimizi ve hiretteki karsilasmayi yalanlayanlarin amelleri
bosa gitmistir. Onlar kendi yaptiklarindan baska bir sey ile mi cezalandirilirlar?
148
Ms'nin toplumu, Ms'dan sonra, kendi toplumunun ss takilarini bir
araya getirerek aldatici, tuzaga dsrc sesi
115
olan, aslinda hi ise yaramayan bir
ilh edindiler; byk bir sermaye olusturarak ona tapindilar. Onun kendilerine bir
sz sylemezligini ve bir yol gstermezligini grmediler mi? Onu edindiler ve
zlimlerden oldular.
149
Ne zaman ki, gzlerinin nne geldi ve sapitmis olduklarini grdler, Eger
Rabbimiz bize merhamet etmez ve bizi bagislamazsa, kesinlikle biz byk zarara
ugrayanlardan olacagiz dediler.
150
Ve Ms, fkeli ve zntl olarak toplumuna dndgnde, Bana
arkamdan ne kt bir halef/ nesil oldunuz! Rabbinizin emrini abuklastirdiniz mi?
dedi. Ve levhalari birakti ve kardesi Hrn'u kendine ekerek basindan tuttu. Hrn:
Ey anamin oglu! Inan ki, bu toplum beni gsz dsrd, az daha beni
ldreceklerdi. Onun iin bana dsmanlari sevindirecek bir sey yapma. Ve beni bu
zlimler toplumu ile bir tutma dedi.
151
Ms dedi ki: Rabbim! Beni ve kardesimi bagisla! Bizi rahmetinin iine al.
Ve Sen merhametlilerin en merhametlisisin.
152
Sphesiz o altina tapanlara Rablerinden bir gazap, dnya hayatinda bir
asagilik erisecektir. Iste Biz, uydurmacilari byle cezalandiririz da.
-
153
Ktlkleri ileyip de sonra arkasindan dnen o kimseler ve iman edenler
iin de hi phe yok ki, Rabbin bundan sonra yine de affedici ve merhamet
edicidir.-
154
fkesi Ms'yi rahat birakinca da levhalari aldi. Onlardaki yazida da, ancak
Rablerinden korkan kimseler iin bir kilavuzluk ve rahmet vardi.

61

155
Ve Ms, belirledigimiz vakit iin toplumuna yetmis adam seti. Ne zaman
ki, bunlari o sarsinti yakaladi, iste o zaman Ms, Rabbim! dedi, Dileseydin
bunlari da, beni de daha nce degisime/ yikima ugratirdin. Simdi bizi, iimizdeki o
akli ermezlerin yaptiklari yznden degisime/ yikima mi ugratacaksin? O, Senin,
saflasmamiz iin ateslere atmandan baska bir sey degildir. Sen bu saflastirma
islerinle diledigini sapiklikta birakir, diledigine de kilavuzluk edersin. Sen bizim
yardimcimiz, kilavuzluk eden yakinimizsin. Artik bizi bagisla, merhamet et, Sen
bagislayanlarin en hayirlisisin. Ve bize hem bu dnyada bir iyilik yaz, hem de
hirette. Biz gerekten de Sana dndk.
(39/7, Arf/138-155)
Necm: 79
156,157
Allah diyor ki: Benim azabim var; onu diledigime dokundururum,
rahmetim de var; o ise her seyi kusatmistir. Onu da zellikle Allah'in korumasi altina
girenlere, zektini;
116
vergisini verenlere ve yetlerimize inananlara; kendilerine
iyiyi emreden ve onlari ktlklerden alikoyan, temiz ve hos seyleri kendilerine
serbestlestiren, kirli, pis ve kt seyleri de zerlerine yasaklayan, sirtlarindan agir
ykleri, zerlerindeki baglari ve zincirleri indiren, yanlarindaki Tevrt ve Incl'de
yazilmis bulacaklari Anakentli/ Mekkeli Peygamber, o Eli'ye uyan kimselere
yazacagim. O hlde, O'na iman eden, O'na kuvvetle saygi gsteren, O'na yardimci
olan ve O'nun ile birlikte indirilen nru izleyen kimseler var ya, iste onlar, kurtulusa
erenlerin ta kendileridir.
158
De ki: Ey insanlar! Sphesiz ben, gklerin ve yerin mlk Kendisinin olan,
Kendisinden baska hibir ilh bulunmayan, hem dirilten hem ldren Allah'in, size,
hepinize gnderdigi eliyim. O hlde kilavuzlandiginiz dogru yolu bulmaniz iin
Allah'a ve O'nun szlerine iman eden, mm; Anakentli; Mekkeli Peygamber olan
Elisi'ne iman edin ve o'na uyun.
159
Ms'nin toplumundan da hakki gsteren ve hak ile adaleti uygulayan bir
liderleri olan bir topluluk vardir.
(39/7, Arf/156-159)
Necm: 80
160
Ve Biz onlari on iki torun liderleri olan oymak topluluga ayirdik. Ve
toplumu kendisinden su istedigi zaman Ms'ya, Birikimini, o tas kalpli
toplumuna
117
uygula
118
diye vahyettik. Hemen o tas kalpli toplumdan on iki toplum/
belde halki
119
olusuverdi. Halkin her biri su alacagi yeri iyice grendi/ isaretledi. Ve
bulutu da zerlerine glge yaptik. Onlara kudret helvasi ve bal/ bildircin indirdik;
size rizik olarak ihsan ettigimiz nimetlerin temizinden yiyiniz! Onlar Bize haksizlik
yapmadilar, kendi kendilerine haksizlik ediyorlardi.

62

161
Ve bir zaman onlara, Su kente yerlesin ve oradan dilediginiz seyleri yiyin
ve Hitta [gnahlarimizi bagisla]! deyin ve teslim olmus olarak kapidan girin. Biz
sularinizi bagislayacagiz, iyilere arttiracagiz denilmisti.
162
Sonra onlarin iinden bir kisim yanlis; kendi zararlarina is yapanlar, sz,
kendilerine sylenenden baska sze degistirdiler. Biz de yanlis; kendi zararlarina is
yaptiklarindan dolayi zerlerine gkten bir ceza gnderiverdik.
(39/7, Arf/160- 162)
Necm: 81
163
Ve onlara, o deniz kiyisindaki kentten de sor. O sirada onlar kulluga, iyiden
iyiye dsnmeye zglenmis gnde siniri asiyorlardi. Kulluga, iyiden iyiye
dsnmeye zglenmis gnde asiri bunaliyorlardi, diger gnlerde ise ok
mutluydular.
120
Iste hak yoldan ikmalari nedeniyle Biz onlari byle
bellandiriyoruz.
(39/7, Arf/163)
Necm: 82
164
Ve hani onlarin ilerinden bir mmet; nderli toplum, Allah'in degisime/
yikima ugratacagi ya da etin bir azapla azap edecegi bir topluma ne diye gt
veriyorsunuz? dedigi vakit, o uyarida bulunanlar da dediler ki: Rabbinize karsi
mazeret olsun, bunlar da Allah'in korumasi altina girsinler diye.
165,166
Ne zaman ki onlar kendisiyle hatirlatma yapilan seyleri umursamadilar,
Biz o ktlkten sakindiranlari kurtardik, o zlimleri de hak yoldan ikmalarindan
dolayi siddetli/ fakir dsren bir azapla yakaladik. Ne zaman ki onlar kendisiyle
yasaklandiklari seyler konusunda byklendiler, Biz de onlara, Asagilik
maymunlar olun! dedik.
167
Ve o vakit Rabbin, kiymet gnne kadar zerlerine, kesinlikle kendilerini
en kt azaba ugratacak kimseler gnderecegini iln etti. Sphe yok ki, Rabbin
cezayi abucak verendir. Ve kesinlikle O, kullarinin gnahlarini ok rten, onlari
cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet sahibidir.
168
Ve onlari yeryznde birok nderli toplumlara ayirdik. Onlardan bir kismi
dzgn kimselerdi, bir kismi da bundan asagi idi. Ve Biz, onlari dnsnler diye
iyiliklerle ve ktlklerle sinama yaptik.
169
Derken onlardan sonra bir nesil gelip onlarin yerlerine geti. Kitab'a mirasi
oldular. Onlar bu dnyanin degersiz kazanimlarini alirlar, Bize ileride magfiret
olunur/ sularimiz bagislanir diyorlardi. Kendilerine ona benzer degersiz bir mal
gelirse, onu da aliyorlardi. Allah'a kari haktan bakasini sylemeyeceklerine
dair kendilerinden o kitabin teminati alinmadi mi? Hlbuki onda olani okuyup

63

grenmilerdi. hiret yurdu, Allah'in korumasi altina girmi kimseler iin daha
hayirlidir. Hl akil etmeyecek misiniz?
170
Ve Kitab'a simsiki sarilanlara ve salti ikame edenlere
121
[ml ynden ve
zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumunu olusturanlara-ayakta
tutanlara] gelince, Biz o dzeltenlerin/iyilestirenlerin dln yitirmeyiz.
171
Hani bir zamanlar, o dag glgelik/semsiye gibi iken, onlar da, dag zerlerine
yikilacak diye inanmislarken Biz, onlarin st'n/en sekinlerini o daga ekmistik/
ykseltmistik:
122
Allah'in korumasi altinda olmaniz iin size verdigimizi kuvvetle
tutun ve iindekini hatirinizdan ikarmayin!
(39/7, Arf/164-171)
Necm. 83
172,173
Hlbuki senin Rabbin, kiymet gn, Biz, bunlardan bilgisizdik
demeyesiniz yahut Bundan nce atalarimiz ortak kosmus, biz onlardan sonra gelen
kusaklariz, btili isleyenlerin isledikleri nedeniyle bizi mi degisime/ yikima
ugratacaksin? demeyesiniz diye, demogullari'nin sulbnden onlarin soylarini alir
ve onlari kendi nefislerine tanik eder; Ben sizin Rabbiniz degil miyim? Derler ki:
Elbette Rabbimizsin, taniklik ediyoruz.
174
Ve iste Biz, dsnsnler diye yetleri byle ayrintili olarak aikliyoruz.
(39/7, Arf/172-174)
Necm. 84
175
Kendisine yetlerimizi verdigimiz, sonra da onlardan siyrilip ikan, derken
seytnin pesine taktigi, bylece de azginlardan oluveren o kisinin cidd haberini
onlara anlat.
176
Ve eger Biz, dileseydik onu o yetlerle yceltirdik, ama o, alakliga saplandi
kaldi ve tutkusuna uydu. Artik onun durumu, stne varsan da dilini sarkitip
soluyan, kendi hline biraksan da dilini sarkitip soluyan kpegin durumuna benzer.
Iste bu, yetlerimizi yalanlayan toplumun durumudur. O nedenle sen iyice
dsnsnler diye bu kissayi iyice anlat.
177
yetlerimizi yalanlayip, sirf kendilerine haksizlik eden o toplumun durumu
ne ktdr!
178
Allah kime yol gsterirse, iste o kilavuzlandigi dogru yolu bulandir. Kimi de
saptirirsa, iste onlar zarara ugrayanlarin ta kendileridir.
(39/7, Arf/175-178)
Necm: 85

64

179
Ve andolsun ki tanidiklarinizdan-tanimadiklarinizdan birogunu cehennem
iin tretip rettik; onlarin kalpleri vardir, onlarla anlamazlar. Gzleri vardir, onlarla
grmezler. Kulaklari vardir, onlarla isitmezler. Iste onlar drt ayakli hayvanlar
gibidirler. Hatta daha da sapiktirlar. Iste onlar duyarsizlarin ta kendileridir.
180
Ve en gzel isimler Allah'indir. yleyse O'nu onlarla agirin. O'nun
isimlerinde egrilige sapanlari da terk edin. Onlar yapmakta olduklarinin karsiligini
yakinda grecekler.
181
Yine Bizim olusturduklarimizdan hakka kilavuzluk eden ve onunla adaleti
uygulayan bir mmet vardir.
182
Ve yetlerimizi yalanlayanlari, bilemeyecekleri ynden derece derece, yavas
yavas degisime/ yikima yaklastiracagiz.
183
Ben onlara sre de tanirim. Kesinlikle Benim plnim pek etindir.
184
Ve onlar arkadaslarinda hibir deliligin/ cinlenmisligin bulunmadigini
dsnmediler mi? O, ancak apaik bir uyaricidir.
185
Ve onlar gklerin ve yerin mlkiyeti ve ynetimine, Allah'in olusturmus
oldugu herhangi bir seye ve ecellerinin gerekten yaklasmis olmasi ihtimaline hi
bakmadilar mi? Artik bundan sonra baska hangi sze inanacaklar?
186
Allah, kimi saptirirsa, artik ona yol gsterecek bir kimse de yoktur. Ve O,
bunlari taskinliklari iinde saskin bir durumda birakir.
(39/7, Arf/179-186)
Necm: 86
187
Sana, Satten; kiymetin kopus anindan soruyorlar: Ne zaman gelip
atacak? De ki: Onun bilgisi yalnizca Rabbimin katindadir. Onun vaktini
Kendisinden baskasi aiklayamaz. Onun vaktini bilmek, gklerde ve yerde agir
basmistir/ bilinemez olmustur. O size ansizin gelir.
Sanki sen onu ok iyi biliyormussun gibi onu sana soruyorlar. De ki: Onun
bilgisi Allah katindadir. Fakat insanlarin ogu bilmezler.
188
De ki: Ben kendim iin Allah'in dilediginden baska ne bir yarar elde
etmeye, ne de bir zarari nlemeye yetkin degilim. Ben eger grlmeyeni,
duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi, gelecegi bilseydim, elbette ben hayirdan
ogaltmak isterdim. Ve bana hibir ktlk bulasmamistir. Ben ancak bir uyarici ve
iman eden bir topluma mjdeleyenim.
(39/7, Arf/187-188)
Necm. 87

65

189
O, sizi bir candan olusturan ve ondan da, kendisine isinsin diye esini
yapandir. Ne zaman ki o, onu rtp brd, o zaman o hafif bir yk yklendi. Ve
bununla gidip geldi. Ne zamanki hanim agirlasti, hemen o ikisi Rablerine dua ettiler:
Eger bize saglikli bir ocuk verirsen, andolsun ki kesinlikle karsiligini
deyenlerden olacagiz.
190
Ne zaman ki o ikisine saglikli bir ocuk verdi, o ikisine verdigi sey hakkinda
O'nun iin ortaklar edindiler. Onlarin ortak kostugu seylerden Allah ariniktir,
ycedir.
191
Hibir sey olusturmayan ve kendileri olusturulmus olan seyleri mi es
kosuyorlar?
192
Hlbuki bunlar, tapinanlar iin yardima g yetiremezler. Kendi nefislerine
de yardim edemezler.
193
Eger siz onlari dogru yola agirsaniz, size uymazlar. Onlari
agirsaniz da agirmayip susmus olsaniz da size karsi hi fark etmez.
194
Allah'in astlarindan yakardiginiz kimseler, tipki sizin gibi kullardir. Eger
dogru iseniz haydi onlari agirin da size karsilik versinler.
195
Onlarin kendileriyle
yryecek ayaklari, tutacak elleri, grecek gzleri veya isitecek kulaklari mi var?
De ki: agirin ortaklarinizi, sonra bana tuzak kurun ve bana zaman da
tanimayin.
196
Sphesiz ki benim velm [yol gsterenim, yardim edenim, koruyanim],
o kitabi indiren Allah'tir. Ve O, dzgn kimselere vel [yol gsteren yardim eden,
koruyan] olur.
197
Sizin O'nun astlarindan yakardiginiz kimseler ise, size yardima g
yetiremezler, kendi nefislerine de yardim edemezler.
198
Siz onlari dogru yola
agirsaniz da duymazlar. Ve onlari sana bakar grrsn, hlbuki onlar grmezler.
(39/7, Arf/189-198)
Necm: 88
199
Sen afvi/ malin fazlasini al, urf [rf, Kurn yetleri begi] ile emret ve
chillerden de mesafeli dur.
200
Eger sana seytndan bir vesvese gelirse de hemen Allah'a sigin. Kesinlikle
O, en iyi isiten, en iyi bilendir.
201,202
Kendi kardesleri onlari sapikliga srkledigi ve birakmadigi hlde
sphesiz Allah'in korumasi altina giren su kimseler, kendilerine seytndan bir
vesvese, karanlik kuruntu, sirnasma gibi bir tufan ilistigi zaman,
hatirlarlar/dsnrler. Sonra bir de bakarsin ki onlar grp bilmislerdir!
203
Onlara bir yet getirmedigin zaman da, Kendin onu uyduruverseydin ya!
derler. De ki: Ben ancak Rabbimden bana ne vahyolunuyorsa ona uyuyorum. Iste
bu Kurn, Rabbinizden gelen kalp gzn aacak beyanlardir, iman eden bir
toplum iin bir kilavuz ve bir rahmettir.

66

204
Ve esirgenmeniz iin Kurn grenilip-gretildigi zaman, hemen ona kulak
verin ve susun.
205
Ve her zaman kendi iinden, korkarak ve alala alala, yksek olmayan bir
sesle Rabbini an ve umursamazlardan olma!
206
Sphe yok ki Rabbini iyi taniyan kisiler, Allah'a kulluk etmekten
byklenmezler, O'nu her trl noksanliklardan arindirirlar ve yalnizca O'na boyun
egip teslim olurlar.
(39/7, Arf/199-206)
CIN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 89
123

1-15
De ki: Bana vahyedildi ki, sphesiz yabancilardan bir grup Kurn dinleyip
de: Sphesiz biz, rde kilavuzluk eden hayret verici bir Kurn dinledik. Bundan
dolayi, biz ona iman ettik ve Rabbimize hibir eyi asla ortak komayacagiz.
3
Gerek
u ki, Rabbimizin ani ok ycedir. O, bir dii arkada ve de bir ocuk edinmemitir.
4
Ve hi phesiz bizim akli ermez, Allah zerine sama sapan eyler
sylyormu.
5
Dogrusu biz, bildik-bilmedik her kiinin Allah'a kari asla yalan
sylemeyecegine inaniyorduk.
6
Gerekten de insten; ok iyi tanidigimiz kimselerden bazi kimseler, cinden;
tanimadigimiz yabanci kimselerden bazi kiilere siginirlar idi. Bylece de, o yabanci
kimseler, onlarin azginliklarini, ahmakliklarini artirirlardi.
7
Gerekten de onlar sizin inandiginiz gibi, Allah'in asla kimseyi peygamber
gndermeyecegine/ diriltmeyecegine inanmilardi.
8
Ve gerekten biz gge dokunduk da onu kuvvetli bekiler ve parlak alevlerle
doldurulmu bulduk.
9
Ve hi phesiz ki biz gkten duyum almak iin oturulan
yerlere oturur idik. Peki, imdi her kim duyum almak iin ugrasa, kendine,
gzetleyen parlak bir alev buluyor.
10
Biz de, yeryzndekilere ktlk m istendi,
yoksa Rableri onlara bir dogruluk mu diledi bilmiyoruz.
124

11
Sphesiz bizler; bizlerden bir kismi slihlerdendir, bizden bazilari da bunun
aagisindandir. Biz, eit eit yollarda idik.
12
Ve kesinlikle, Allah'i yeryznde asla ciz birakamayacagimi:i, kamakla da
O'nu asla ciz birakamayacagimi:i iyice anladik.
13
Ve biz o kilavuzu/ Kurn'i
dinledigimizde ona iman ettik. Onun iin kim Rabbine inanirsa, o hakkinin eksik
verilmesinden ve haksizliga ugramaktan/ aptal yerine konmaktan, kendisine airi
yk yklenilmesinden korkmaz.

67

14
Ve gerekten bizim durumumuz ise; Mslmanlar bizdendir, yanli; kendi
zararlarina i yapanlar da bizdendir. Ama kimler Mslman olduysa, ite onlar
dogruya, gzele, iyiye, gerege gitmeyi arayanlardir.
15
Ama inan konusunda
yanli; kendi zararlarina i yapanlara gelince, onlar da cehennem iin odun
olmulardir demislerdir.
(40/72, Cin/1-15)
Necm: 90
16,17
Ve eger onlar gerekten o yol zere dosdogru gitselerdi, elbette onlara,
kendilerini saf hle getirmek iin bol bir su verirdik. Kim Rabbinin anilmasindan/
Rabbinin gdnden; Kurn'dan yz evirirse, O da onu gittike ykselen bir azaba
sokar.
18
Ve sphesiz ki mescitler
125
kuskusuz Allah iindir. O nedenle Allah ile
birlikte herhangi kimseye yalvarmayin.
19
Ve su bir gerek ki Allah'in kulu/ Peygamber O'na agirarak ayaklandigi/
harekete getigi zaman o yabancilardan bir grup o'nun evresinde neredeyse
kenetlenecekler.
20
De ki: Ben kesinlikle Rabbime dua ederim ve hibir seyi de O'na ortak
kosmam.
21
De ki: Sphesiz ben, sizi bir zarara ve iyilige, ktlge, gzele, dogruya
gtrmeye g yetiremem.
22,23
De ki: Gerek su ki Allah'tan beni, Allah'tan tebligler ve O'nun eliligi
grevleri disinda hibir kimse hibir zaman kurtaramaz. Ben O'nun astlarindan bir
siginak da hibir zaman bulamam. Artik kim Allah'a ve O'nun Elisi'ne karsi ikarsa,
onun iin cehennem atesi vardir. Onlar orada sonsuz olarak kalicidirlar.
24
Sonunda tehdit edildikleri seyi grdkleri zaman, kimin yardimci ynnden
en zayif ve sayica da daha az oldugunu hemen bileceklerdir.
25-28
De ki: O tehdit olundugunuz sey yakin mi, yoksa Rabbim onun iin uzun
bir sre mi taniyacak ben bilmiyorum. Rabbim, btn grlmeyeni, duyulmayani,
sezilmeyeni, gemisi, gelecegi bilendir. Ve de elilerden seip hosnut oldugu kisi
hari, gstermedigine, duyurmadigina, sezdirmedigine, gemise, gelecege hibir
kimseyi bilgi sahibi yapmaz. nk O, Rablerinin gnderdiklerini geregi gibi teblig
ettiklerini bilsin diye onun her tarafindan gzetleyiciler salar. O, onlarin yaninda
olan her seyi kusatmistir, her seyi de sayisi ile saymistir.
(40/72, Cin/16-28)
Y-SN SRESI
MEKKE DNEMI

68

Necm: 91
1
Y/10, Sn/60.
126


2-6
Atalari uyarilmamis, bu yzden de kendileri duyarsiz bir toplumu kendisiyle
uyarasin diye en stn, en gl, en serefli, yenilmesi mmkn olmayan/ mutlak
galip olanin, engin merhamet sahibinin indirdigi yasalar ieren/ bozulmasi
engellenmis Kurn kanittir ki sen, o elilerdensin, hi sphesiz sen dosdogru bir yol
zerinesin.
7
Andolsun, atalari uyarilmamis bu toplumun ogu zerine Sz
127
hak olmustur.
Artik onlar inanmazlar.
8
Sphesiz ki Biz, onlarin boyunlarinin iinde demir halkalar geirdik. yle ki
onlar enelerine kadardir. Bylece onlar burunlari yukari kaldirilmis olanlardir.
9
Ve
Biz, onlarin nlerinden bir set, arkalarindan bir set olusturduk. Bylece Biz,
kendilerini sarmisizdir. Artik onlar grmezler.
10
Ve onlari uyarmissin yahut
uyarmamissin onlara gre birdir, onlar inanmazlar.
11
Sphesiz sen o gt, hatirlatma olan Kurn'a uyan ve grlmeyen,
duyulmayan, sezilmeyen yerlerde bile Rahmn'a [yarattigi btn canlilara dnyada
oka merhamet eden Allah'a] saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duyan kimseyi
uyarirsin. Sen hemen onu bir bagislanma ve ok serefli bir dl ile mjdele.
12
Sphesiz ki lleri ancak Biz diriltiriz Biz. Onlarin nceden yapip
gnderdiklerini ve eserlerini de yazariz. Zaten Biz her seyi bir apaik nderde/
Kurn'da sayip tesbit etmisizdir.
13
Sen duyarsiz topluma, o kentin ashbini rnek ver. Hani oraya eliler
gelmisti.
14
Hani Biz onlara iki eli gndermistik de onlar ikisini de yalanlamislardi. Biz
de nc ile glendirmistik de onlar: Sphesiz ki biz size elileriz dediler.
15
Onlar da: Siz ancak bizim gibi bir besersiniz. Rahmn [yarattigi btn
canlilara dnyada oka merhamet eden Allah], hibir sey indirmedi de. Siz sadece
yalan sylyorsunuz dediler.
16,17
Eliler dediler ki: Rabbimiz biliyor ki biz gerekten size gnderilmis
elileriz. Bize dsen de sadece apaik tebligdir.
18
O kentin halki dediler ki: Sphesiz biz sizin yznzden ugursuzluga
ugradik. Eger vazgemezseniz, andolsun ki sizi taslayarak ldrrz ve kesinlikle
bizden size ok acikli bir azap dokunur.
19
Eliler: Sizin ugursuzlugunuz sizinle beraberdir. Size gt verildi diye mi?
Aslinda siz sinir tanimayan bir toplumsunuz dediler.

69

20-25
O sirada o kentin en uzak yerinden bir adam kosarak geldi. Dedi ki: Ey
toplumum! Uyun elilere! Uyun sizden hibir cret istemeyen o kisilere ki, onlar
kilavuzlanan dogru yolu bulmuslardir. Bana ne oluyor da kulluk etmeyecekmisim
O beni yoktan yaratana? Siz de sadece O'na dndrleceksiniz. Ben, hi O'nun
astlarindan ilhlar edinir miyim? Eger Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada
oka merhamet eden], Kendisinden bana bir zarar dileyecek olsa, ilhlarin yardimi,
torpili benden yana hibir yarar saglamaz ve o ilhlar beni kurtaramazlar. Sphesiz
ki ben, ilhlar edindigim takdirde apaik bir sapiklik iindeyim. Sphesiz ki ben,
Rabbinize iman ettim. Haydi, kulak verin bana!
26,27
Denildi ki: Haydi gir cennete! O da dedi ki: Ne olurdu! Toplumum,
Rabbimin beni bagisladigini ve beni onurlandirilanlardan yaptigini bir bilselerdi.
28,29
Ve Biz arkasindan onun toplumunun zerine hibir ordu indirmedik,
indirecekler de degildik. Sadece bir iglik! Bir de bakmissin ki, onlar hemen
snvermislerdir.
30
Yaziklar olsun o kullara ki, kendilerine gelen her bir eli ile kesinlikle alay
ederlerdi.
31,32
Kendilerinden nce nice kusaklari degisime, yikima ugrattigimizi ve
bunlarin kendilerine dnmeyeceklerini grmediler mi? Onlarin hepsi de toplanip
sadece Bizim huzurumuzda hazir bulundurulacaklardir.
33
Ve l toprak, duyarsiz topluma bir delildir. Biz ona hayat verdik ve ondan
taneler ikardik da ondan yeyip duruyorlar.
34,35
Ve Biz onun rnnden ve kendi elleriyle yaptiklarindan yesinler diye
orada hurmaliklardan, zm baglarindan baheler yaptik. Ilerinde pinarlardan sular
Iiskirttik. Hl kendilerine verilen nimetlerin karsiligini demeyecekler mi?
36
Yerin bitkilerinden, kendi nefislerinden ve daha bilemeyecekleri seylerden
iftleri, onun hepsini olusturan her trl noksanliktan ariniktir.
37
Gece de, duyarsiz topluma bir delildir. Biz geceden gndz siyiririz da onlar
hemen karanliga daliverirler.
38
Kendi yolunda kendisi iin kararlastirilmis olan iin akip giden gnes de
duyarsiz toplum iin bir delildir. Iste bu, ok gl ve her seyi bilen Allah'in
ayarlamasidir.
39
Bizim kendisi iin, eski kuru bir hurma dali gibi dnnceye dek menziller;
konaklar ayarladigimiz Ay da, o duyarsizlasmis toplum iin bir delildir.
40
Gnesin aya erisip atmasi uygun olmaz. Gece de gndz ne geici
degildir. Hepsi de bir yrngede yzerler.

70

41,42
Bizim, sphesiz onlarin soyunu dopdolu bir gemide tasimamiz ve sphesiz
kendileri iin onun gibi binecekleri seyleri olusturmamiz da duyarsiz toplum iin bir
delildir.
43,44
Ve Biz dilersek Bizden bir rahmet ve bir zamana kadar yararlanma; sre
taninmasi diinda onlari suda bogariz da o zaman onlarin igligina hi yetisen
olmaz. Onlar kurtarilamazlar da.
45,46
Ve onlara: Rahmet olunmaniz iin, gemiste yaptiginiz ve gelecekte
yapacaginiz islerde/ gemis ve gelecek kusurlarinizdan/ gemis toplumlarin basina
gelenlerin sizin basiniza gelmemesi iin, hirette basiniza gelecek felaketlere karsi,
Allah'in korumasi altina girin denildigi zaman ve kendilerine Rablerinin
yetlerinden herhangi bir yet geldiginde, onlar sadece ondan yz evirenler
oldular.
47
Onlara: Allah'in sizi riziklandirdigi seylerden harcamada bulunun;
baskalarinin da nafakalarini temin edin denildigi zaman da kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis o kisiler, su iman etmis kisiler iin:
Allah'in dileyince doyurabilecegi kimseyi biz mi doyuracagiz? Siz, ancak apaik
bir sapiklik iindesiniz dediler.
48
Bir de duyarsiz toplum: Eger dogrulardan iseniz bu sz verilen tehdit ne
zaman? diyorlar.
49,50
Onlar sadece birbiriyle ekisip dururlarken, kendilerini yakalayiverecek bir
tek iglikla karsi karsiya kalacaklardir. Iste o zaman bir vasiyette bile bulunamazlar.
Ailelerine, yakinlarina da dnemezler.
51
Ve Sr'a flenmistir.
128
Bir de bakmissin ki onlar kabirlerinden Rablerine
dogru akin ediyorlar.
52
Onlar: Eyvah basimiza gelenlere! Yatip uyudugumuz yerden bizi kim
kaldirdi/uyandirdi? Bu, Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka
merhamet eden Allah'in] vaat ettigi seydir. Gnderilen eliler de dogru sylediler.
derler.

53
Sadece bir tek iglik olmustur. Bir de bakmissin ki hepsi huzurumuzda
hazir ola geirilmislerdir.
54
Artik bugn kisi herhangi bir sekilde haksizliga
ugramaz. Ve sadece yapmis olduklariniz ile karsiliklandirilirsiniz.
(41/36, Y-Sn/1-54)
Necm: 92
55
Gerekten cennetin ashbi bugn gnl senligi srerek bir ugrasi iindedirler.
56
Kendileri ve kendilerine sunulan refakati esler, glgeler iinde koltuklar
zerine kurulmuslardir.

71

57
Yalnizca onlara, orada meyveler vardir. Isteyecekleri her sey de onlarindir.
58
Sz olarak onlara engin merhamet sahibi Rabbden selm vardir.
59
Ve ey gnahkrlar! Bugn siz hadi ayrilin!
60-62
Ben; Ey demogullari! Seytana kulluk etmeyin, kesinlikle o size apaik
bir dsmandir ve Bana kulluk edin, iste bu dosdogru yoldur ve andolsun ki seytan
sizden birok kusaklari saptirdi diye size ahit vermedim mi? Hl aklini kullananlar
degil miydiniz?
63
Iste bu, sizin vaat olunmus oldugunuz cehennemdir.
64
Bilerek reddettiginiz/ inanmadiginiz seyler nedeniyle hadi bugn yaslanin
ona!
65
Bugn Biz, onlarin agizlarinin zerine mhr vururuz; Bize elleri konusur,
ayaklari da kazandiklari seylere shitlik eder.
(41/36, Y-Sn/55-65)
Necm: 93
66
Eger Biz dileseydik, gzlerini zerinden silme kr yapardik/ soylarini
kuruturduk da yola dklrlerdi. Artik nereden grecekler ki?
67
Ve eger dileseydik, olduklari yerde kiliklarini degistirirdik de ileri gitmeye ve
geri dnp gelmeye g yetiremezlerdi.
68
Ve Biz kime uzun mr verirsek, olusturulusta onu tersine eviririz/ tepesi
st dikeriz. Buna ragmen hl akillanmayacaklar mi?
(41/36, Y-Sn/66-68)
Necm: 94
69,70
Ve Biz o'na siir gretmedik. Bu o'nun iin yarasmaz da. O, sadece diri
olanlari uyarmak ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimselerin zerine Sz'n
129
hak olmasi iin bir gt ve apaik bir Kurn'dir.
(41/36, Y-Sn/69-70)
Necm: 95
71
Ve onlar grmediler mi ki, Biz sphesiz onlar iin kudretimizin meydana
getirdiklerinden birtakim hayvanlar olusturduk da onlar, onlara sahip bulunuyorlar.
72
Ve onlari, kendileri iin asagi tutulan varliklar yaptik. Bu yzden binekleri
onlardandir. Onlardan yiyip duruyorlar da.
73
Ve onlarda daha birok menfaatler ve iecekler var. Hl kendilerine verilen
nimetlerin karsiligini demeyip nankrlk m edecekler?

72

74
Bir de onlar, kendileri yardim olunmalari iin Allah'in astlarindan ilhlar/
tanrilar edindiler.
75
Onlar, onlara yardima g yetiremezler. Hlbuki ilh edinenler, szde ilhlar
iin hazir askerlerdir.
76
O hlde onlarin sz seni zmesin. Sphesiz ki Biz, onlarin gizlediklerini ve
aiga vurduklarini da biliyoruz.
77
Ve o kisi, kendisini bir nutfeden/ bir damla sudan olusturdugumuzu grmedi
mi de simdi o apaik bir dsmandir.
78
Ve kendi olusturulusunu dikkate almayarak Bize bir rnekleme yapti: Dedi
ki: Kim diriltecekmis o kemikleri? Onlar rms iken!
79,80
De ki: Onlari ilk defa olusturan onlari diriltecektir. Ve O, her olusturmayi
ok iyi bilendir. O, size o yemyesil agatan bir ates/oksijen yapandir. Simdi de siz
oksijenden yakip duruyorsunuz.
81
Gkleri ve yeri olusturan, onlar gibilerini de olusturmaya g yetiren degil
midir? Evet, elbette g yetirendir! Ve O, ok ok mkemmel olusturandir, ok iyi
bilendir.
82
Sphesiz ki O, bir seyi dilediginde, O'nun buyrugu/isi o seye Ol! demektir;
o da hemen oluverir.
83
O hlde her seyin mlkiyet ve ynetimi Kendi elinde olan Allah, her trl
noksanliklardan ariniktir. Siz de yalniz O'na dndrleceksiniz.
(41/36, Y-Sn/71-83)

FURKN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 96
1
lemlere uyarici olsun diye kuluna/kullarina Furkn'i
130
indiren ne cmerttir/
ne bol bol nimet verendir!
2
Furkn'i indiren, gklerin ve yerin hkmranligi
Kendisinin olan, hi ocuk edinmeyen, hkmranlikta ortagi olmayan ve her seyi
olusturup sonra da onlari bir lye gre ayarlama yapandir.
3
Kfirler ise, O'nun astlarindan, bir sey olusturamayan, kendileri olusturulmus
olan, kendileri iin zarar ve yarara gc olmayan, lme, hayata ve lmden sonra
tekrar canlandirmaya gleri yetmeyen ilhlar edindiler.
4
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan kimseler,
Bu Kurn, o'nun/ Muhammed'in uydurdugu yalandan baska bir sey degildir. Ona

73

baska bir topluluk da bunun iin yardim etmistir dediler. Bylece onlar kesinlikle
haksizlik ettiler ve asilsiz bir iddia getirdiler.
5
Ve O Kurn, yazili duruma getirilmis ncekilerin masallaridir; simdi de o,
sabah-aksam/ srekli kendisine okunmaktadir dediler.
6
De ki: Onu, gklerdeki ve yerdeki sirri bilen indirmistir. Sphesiz O,
bagislayandir, merhamet edendir.
7,8
Ve inkr etmis olanlar: Bu ne biim eli ki, yemek yiyor, sokaklarda
yryor? Ona, bir melek indirilseydi ya! Bylece O'nunla beraber bir uyarici olur!
Yahut kendisine bir hazine birakilsaydi veya kendisinden yiyecegi bir bahe olsaydi
ya! dediler. Bu sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar: Siz, yalnizca
bylenmis bir kisiye uyuyorsunuz da dediler.
9
Senin iin nasil rnekler getirdiklerine bir bak! Artik onlar sapmislardir, hibir
yola da g yetiremezler.
50
Ve andolsun Biz, gt almalari iin her seyi, esit esit sekillerde anlattik,
ama insanlarin ogu sadece iyilikbilmezlikte dayattilar.
51
Syet dileseydik Biz elbette her kente bir uyarici gnderirdik.
52
yleyse kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlere itaat
etme ve Furkn ile onlara karsi olanca gcnle byk bir cihat yap, ugrasi ver!
10
yle cmerttir ki O, dilerse sana hazineden, onlarin dedigi baheden daha
hayirlisini; altindan irmaklar akan cennetleri verir, senin iin saraylar da yapar.
11
Aslinda onlar kiymeti yalanladilar. Biz ise kiymeti yalanlayanlara ilgin
alevi hazirladik.
12
O ilgin alev onlari uzak bir yerden grnce, onun fkelenmesini ve
ugultusunu isittiler.
13
Ve baglanmis kimseler olarak cehennemden dar bir yere atildiklari zaman,
oracikta lm isterler.

14
Bugn bir lm degil birok lm isteyin!
15
De ki: Karsilik ve gidilecek bir yer olarak bu mu daha iyidir yoksa
Allah'in korumasi altina girmis kisilere sz verilen sonsuzluk cenneti mi?
16
Onlar
iin orada temelli olmak zere diledikleri her sey vardir. Bu, Rabbinin yerine
getirilmesini stne aldigi bir vaattir.
17
Ve o gn Rabbin, onlari ve onlarin Allah'in astlarindan taptiklari seyleri
toplar da, Siz mi saptirdiniz su kullarimi, yoksa kendileri mi o yolu kaybettiler?
der.

74

18
O sahte ilhlar dediler ki: Tm noksanliklardan arindiririz Seni. Senin
astlarindan yardim eden, yol gsteren ve koruyan yakinlar edinmek bize yarasmaz.
Ama Sen onlari ve atalarini ylesine nimetlendirdin ki, gt'/ Kitab'i terk ettiler ve
degisime/ yikima ugramaya giden bir topluluk oldular.
19
Iste taptiklariniz sizi sylediklerinizde yalanladilar. Artik geri evirmeye ve
bir yardima g yetiremezsiniz. Ve sizden kim sirk kosarak yanlis; kendi zararina is
yaparsa, Biz ona byk bir azabi tattiracagiz.
20
Biz, senden evvel de sadece, kesinlikle yemek yiyen, arsilarda yryen
elilerden gnderdik. Ve Biz sizin bir kisminizi bir kisminiz iin saflastirmak iin
sikinti malzemesi yaptik. Sabrediyor musunuz! Ve senin Rabbin ok iyi grendir.
(42/25, Furkn,1-9,50-52,10-20)
Necm: 97
21
Bize kavusmayi ummayanlar da, Bizim zerimize melekler/ dogal gler
indirilmeliydi ya da Rabbimizi grmeli degil miydik? dediler. Andolsun ki onlar
kendi ilerinde byklklerine inandilar ve byk bir azginlik yapmak sretiyle
azginlastika azginlastilar.
22
Melekleri grecekleri gn; iste o gn, gnahkrlara hibir mjde; sevinli
haber yoktur. Ve o kavusmayi ummayanlar Yasak edilmistir, yasak! derler.
23
Ve Biz, Bize kavusmayi ummayanlarin amelden her yaptiklarinin nne
getik de onu sailmis toz zerreleri durumuna getiriverdik.
24
Cennet ashbi o gn kalacak yer aisindan ok iyi, dinlenecek yer
bakimindan da daha gzeldir.
25
Ve o gn gkyz bulutlar ile yarilir ve melekler [isin, radyasyon ve
meteorlar] ardi arkasina indirilir.
26
Iste o gn gerek hkmranlik, Rahmn'a [yarattigi btn canlilara dnyada
oka merhamet eden Allah'a] zgdr. Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden kimseler iin ise o, pek etin bir gn olmustur.
27-29
Ve o gn, sirk kosmak sretiyle yanlis; kendi zararina is yapan o kimse
ellerini isirarak; Eyvah, keske eli ile beraber bir yol tutsaydim! Eyvah, keske
falancayi iz birakan bir nder edinmeseydim. Hi sphesiz bana geldikten sonra,
beni gt'ten/Kitap'tan o saptirdi. Ve seytan, insan iin bir rezil edenmis! der.
30
Eli de: Ey Rabbim! Hi sphesiz benim toplumum su Kurn'i mehcur/
terk edilmis bir sey edindiler dedi.
31
Ve iste byle, Biz her peygamber iin gnahkrlardan bir dsman
kilmisizdir. Ve yol gsteren ve yardimci olarak Rabbin yeter.

75

32
Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler: Kurn
o'na bir defada topluca indirilmeli degil miydi? de dediler. Biz, onu senin kalbine
iyice yerlestirelim diye byle para para indirdik. Ve Biz, onu tane tane/ birbirine
karistirmadan vahyettik.
33
Onlarin sana getirdikleri her bir sorunda Biz kesinlikle sana hakki ve en
gzel aiklamayi getirmisizdir.
34
O yzleri st cehenneme toplanacak olanlar; iste onlar, yerce en kt, yolca
da en sapik olanlardir.
(42/25, Furkn/21-34)
Necm: 98
35
Ve andolsun ki Ms'ya Kitab'i verdik, kardesi Hrn'u da o'nunla birlikte
yardimci, desteki verdik.
36
Sonra da, Haydi yetlerimizi yalanlayan o topluma gidin! dedik. Sonunda
da yetlerimizi yalanlayan o toplumu paralayip yok ettik.
37
Biz Nh toplumunu da elileri yalanladiklarinda suda bogduk ve kendilerini
insanlar iin bir almet/gsterge yaptik. Ve Biz sirk kosarak yanlis; kendi
zararlarina is yapanlar iin ok aci veren bir azabi hazirladik.
38
d'i, Semd'u, Ress ashbini ve bunlar arasinda daha birok kusaklari da.
39
Ve Biz onlarin hepsine rnekler verdik ve hepsini kirdik geirdik.
40
Ve andolsun bunlar, bel ve fenalik yagmuruna tutulmus olan beldeye
gittiler. Peki, onu da grmyorlar miydi? Tam tersi, bunlar ldkten sonra dirilmeyi
ummamaktaydilar.
(42/25, Furkn/35-40)
Necm. 99
41,42
Seni grdkleri zaman da, Bu mu Allah'in eli olarak gnderdigi? Syet
tanrilarimiza inanmakta direnmeseydik, gerekten de bizi neredeyse tanrilarimizdan
saptiracakti diye seni alaya almaktan baska bir sey yapmiyorlar. Ve onlar, yakinda
azabi grdkleri zaman, kimin yolca daha sapik oldugunu bilecekler!
43
Kt duygularini, tutkularini kendine tanri edinen kisiyi grdn m/hi
dsndn m? Peki, onun zerine sen mi vekil oluyorsun?
44
Yoksa sen, onlarin ogunun gerekten vahye kulak verecegini yahut
akillarini kullanacaklarini mi saniyorsun? Onlar ancak hayvanlar gibidir. Aslinda yol
bakimindan daha sapiktirlar/saskindirlar/asagidirlar.
(42/25, Furkn/41-44)

76

Necm: 100
45,46
Rabbinin o glgeyi nasil uzatmis olduguna bakmadin mi? Dileseydi onu
elbet hareketsiz de yapardi. Sonra Biz gnesi, ona delil yaptik. Sonra da onu kolay
bir ekisle Kendimize dogru ektik.
47
Ve O, sizin iin geceyi elbise, uykuyu da rahatlik yapandir. Ve O, gndz
yayilis yapandir.
48,49
Ve O, rzgrlari rahmetinin nnde mjdeci olarak gnderendir. Ve Biz
l bir beldeye can verelim, olusturdugumuz nice hayvanlara ve insanlara su
saglayalim diye gkten tertemiz bir su indirdik.
(42/25, Furkn/45-49)
Necm: 101
53
Ve O, iki denizi saliverendir; su su, tatli ve susuzlugu giderici, su da tuzlu ve
acidir. Ve O, aralarina bir engel ve yasak koyandir.
54
Ve O, sudan, bir beser olusturup sonra ona bir soy ve evlilik sebebiyle
akrabalik olusturandir. Ve senin Rabbin her seye g yetirendir.
55
Onlar da Allah'in astlarindan kendisine yarar saglamayan ve zarar vermeyen
seylere tapiyorlar. Ve o kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o
kisi, Rabbinin aleyhine arka ikandir/kullarini saptirmak iin alisandir.
56
Ve Biz seni ancak mjdeleyici ve uyarici olmak zere gnderdik.
57
De ki: Ben, buna karsilik sizden herhangi bir cret istemiyorum. Sadece ve
sadece Rabbine dogru bir yol tutmayi dileyen kimseler istiyorum.
58
Ve sen, lmeyen daima diri olana gvenip dayan ve O'nun vgs ile birlikte
tm noksanliklardan arindir. Kullarinin gnahlarindan haberdar olarak O lmeyen,
daima diri olan yeter.
59
O daima diri olan, gkleri, yeryzn ve ikisinin arasindakileri alti evrede
olusturan, sonra en byk taht zerinde egemenlik kurandir,
131
yarattigi btn
canlilara dnyada oka merhamet edendir. Haydi, sen bunu ok iyi bilene sor.
60
Ve onlara Rahmn'a [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet
eden Allah'a] boyun egip teslimiyet gsterin! dendigi zaman, yarattigi btn
canlilara dnyada oka merhamet eden Allah da neymis? Senin bize emrettigin sey
iin mi boyun egip teslimiyet gsterecegiz? dediler. Ve bu boyun egip teslimiyet
gsterme emri, onlarin nefretlerini artirdi.
(42/25, Furkn/53-60)
Necm: 102

77

61
Gkte burlar yapan, onlarin iinde bir kandil ve aydinlatici bir ay olusturan
Zat ne cmerttir!
62
Ve O, gt almayi veya kendisine verilen nimetlerin karsiligini demeyi
dileyen kimseler iin gece ile gndz birbiri ardinca getirendir.
63
Ve Rahmn'in; yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah'in kullari yle kimselerdir ki onlar, yeryznde alakgnlllkle yrrler ve
cahil kimseler kendilerine lf attigi zaman Selm! derler.
64
Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'in]
kullari, Rablerine teslimiyet gstererek ve kulluk grevlerini yerine getirerek
gecelerler.
65,66
Ve Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah'in] kullari, Rabbimiz! Cehennem azabini bizden sav! Dogrusu onun azabi
daim bir degisim ve yikima ugramaktir. Orasi cidden ne kt bir karargh, ne kt
bir ikametghtir! derler.
67
Ve Rahmn'in kullari, harcadiklarinda savurganlik etmezler, sikilik da
etmezler ve bu ikisi arasinda bir denge olmustur.
68-71
Ve iste Rahmn'in kullari, Allah ile beraber baska bir ilha yalvarmazlar.
Allah'in haram ettigi cani ldrmezler. Ancak hak ile ldrrler. Zina da
etmezler. Ve kim bunlari yaparsa, gnahla karilair. Kiymet gn azabi kat kat
olur ve orada, alaltilarak srekli olarak kalir. Ancak tevbe eden, iman eden ve
slihi ileyenler bunun diindadir. Ite Allah, onlarin ktlklerini iyiliklere evirir.
Ve Allah, ok bagilayicidir, ok merhametlidir. Ve her kim tevbe eder ve slihi
ilerse, kesinlikle o, tevbesi kabul edilmi olarak Allah'a dner.
72
Ve Rahmn'in kullari, yalan yere taniklik etmezler, bos bir seye rastladiklari
zaman saygin bir sekilde geerler.
73
Ve Rahmn'in kullari, kendilerine Rablerinin almetleri/ gstergeleri
hatirlatildiginda ise, onlar zerine sagirca ve krce davranmazlar.
74
Ve Rahmn'in kullari, Rabbimiz! Bize eslerimizden ve bizden sonraki
kusaklarimizdan gz aydinligi olacak kimseler hibe et/ bagisla. Ve bizi Allah'in
korumasi altina girmis kisilere nder kil! derler.
75,76
Iste Rahmn'in kullari, sabretmelerine karsilik cennetin en yksek
makamlarinda, orada sonsuz olarak kalici kimseler olarak dllendirilecekler, orada
hrmet ve selmla karsilanacaklardir. Orasi ne gzel bir karargh ve ne gzel bir
ikametghtir!
77
De ki: Yakarisiniz olmasa, Rabbim size deger verir mi ki de siz, kesinkes
yakarmadiniz, yalanladiniz? Artik yakarmama, yalanlama sizin ayrilmaziniz
olacaktir; kendinizi bu durumdan kurtaramayacaksiniz.

78

(42/25, Furkn/61-77)
FTIR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 103
1
Tm vgler, gkleri ve yeri yoktan yaratan, haberci yetleri ikiser, er,
drder anlamli/ dogal gleri ikiser, er, drder siddet biriminde
132
eliler
yapan Allah'a zgdr; baskasi vlemez. O, olusturmada diledigi seyleri artirir.
Sphesiz ki Allah her seye gc yetendir.
2
Allah, insanlara rahmetten neyi aarsa,
artik onu tutacak biri olamaz. Her neyi de tutarsa, onu da, ondan sonra salacak biri
olamaz. Ve Allah, en stn, en gl, en serefli, yenilmesi mmkn olmayan/mutlak
galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
(43/35, Ftir/1-2)
Necm: 104
3
Ey insanlar! Size gkten ve yerden rizik veren Allah'in zerinizdeki nimetini
hatirlayin. Allah'tan baska bir olusturucu mu var? O'ndan baska ilh diye bir sey
yoktur. Buna ragmen nasil dndrlyorsunuz?!
4
Ve eger onlar seni yalanliyorlarsa, kesinlikle senden nce de eliler
yalanlanmisti. Ve isler yalnizca Allah'a dndrlr.
5
Ey insanlar! Hi sphesiz, Allah'in yapmak iin verdigi sz gerektir. Onun
iin bu basit dnya yasami sizi aldatmasin. Ve sakin o aldatici, sizi, Allah ile
aldatmasin.
6
Sphesiz o seytan, sizin iin dsmandir. Onun iin siz de onu dsman
edinin. Sphesiz seytan kendi taraftarlarini alevli atesin ashbindan olmalari iin
agirir.
7
Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su kimseler;
onlar iin siddetli bir azap vardir. Iman etmis ve dzeltmeye ynelik isleri yapmis
kisiler; onlar iin bir bagislanma ve byk bir dl vardir.
8
Onun iin, kt ameli
kendisine ssl gsterilen sonra da onu gzel gren kisi mi? Sphe yok ki Allah
diledigini/dileyeni sasirtir, diledigine/dileyene de kilavuzluk eder. Onun iin canin
onlara karsi hasretlerle/ zntlerle sikilip gitmesin. Sphesiz Allah, onlarin
yapmakta olduklarini ok iyi bilir.
9
Ve Allah, rzgrlari gnderendir. Sonra onlar da bir bulutu harekete geirip
yukarilara kaldirir. Derken Biz, o bulutu lms bir beldeye srp gndermisizdir.
Bylece yeryzne lmnden sonra onunla hayat veririz. Iste byledir lms
rms insanlara hayat vermek.
10
Her kim stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan;
mutlak galip olmak istiyorsa, bilsin ki en stn, en gl, en serefli, yenilmesi

79

mmkn olmayan; mutlak galip olmak tamamiyla yalnizca Allah'indir. Hos
kelimeler yalnizca O'na ykselir. Ve dzgn is onu ykseltir. Ktlklerin plnlarini
yapan su kisiler; onlar siddetli azap kendileri iin olanlardir. Onlarin plnlari ise; o,
darmadagin olur.
11
Ve Allah sizi bir topraktan, sonra nutfeden olusturdu. Sonra sizi iftler yapti.
Disi ancak O'nun bilgisi ile hamile olur ve birakir [dogurur/dsrr]. Kendisine
mr verilenin de mrnden yasadigi ve mrnden eksilen kesinlikle bir kitapta
yazilidir. Sphe yok ki bu, Allah'a ok kolaydir.
12
Iki deniz de esit olmuyor; su tatlidir, hararet keser ve ierken kayar; su da
tuzludur, yakar kavurur. Her birinden de taze bir et yersiniz ve giyeceginiz bir ss
ikarirsiniz. O'nun armaganlarindan hakkiniz olani arayasiniz ve kendinize verilen
nimetlerin karsiligini dersiniz diye onda suyu yara yara giden gemileri de grrsn.
13,14
Allah, geceyi gndze sokuyor, gndz de geceye sokuyor. Gnesi ve ayi
insanligin yararlanacagi yapi ve isleyiste yaratmistir. Hepsi adi konmus bir mddet
iin akip gidiyor. Iste bu, mlk Kendisinin olan sizin Rabbiniz Allahtir. O'nun
astlarindan yakardiginiz kimseler bir hurma ekirdeginin zarina bile sahip olamazlar.
Onlari agirirsaniz, onlar agrinizi isitmezler; isitseler bile size cevap veremezler,
Kiymet gn de ortak kostugunuzu kabul etmezler. Sana her seyden haberdar olan
Allah gibi kimse haber veremez.
15
Ey insanlar! Allah'a muhta olanlar sizlersiniz. Allah ise; O, zengin ve
vgye lyik olandir.
16,17
Eger O dilerse sizi yok eder ve yepyeni bir olusturmayi/halki getirir. Bu,
Allah'a hi g de degildir.
(43/35, Ftir/3-17)
Necm: 105
18
Ve gnhkar bir kimse, baskasinin gnahini ekmez. Eger ok gnahi
olan/ok zengin olan bir kimse, gnahini ektirmek iin birini agirsa da ondan
hibir gnah alinip baskasina ektirtilmeyecek. Bir akrabasi olsa bile Sphesiz
sen ancak Rablerine karsi issiz yerlerde saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duyan
ve salti ikame edenleri [ml ynden ve destek olma; toplumu aydinlatma
kurumlarini olusturan-ayakta tutanlari] uyarirsin. Her kim arinirsa ancak kendisi
iin arinir. Dns de yalnizca Allah'adir.
19-21
Kr ile gren, karanliklar ile aydinlik ve glge ile sicaklik esit olmaz.
22
ller ve diriler de esit olmaz. Sphesiz Allah, her diledigine/dileyene
isittirir. Sen ise kabirlerdeki kisilere isittiren biri degilsin.
23
Sen sadece bir
uyaricisin.

80

24
Sphesiz Biz, seni hak ile bir mjdeci, bir uyarici olarak gnderdik/eli
yaptik. Her mmetin de iinde bir uyarici kesinlikle gelip gemistir.
25
Ve onlar
seni yalanliyorlarsa, hi sphesiz onlardan nceki kisiler de yalanlamislardi; eliler
onlara apaik delillerle, sahifelerle ve aydinlatici kitaplarla gelmislerdi.
26
Sonra
Ben, kfirleri; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kisileri tutup
yakaladim. Simdi Beni tanimamak/tanitmamaya yeltenmek nasil oldu?
27
Grmedin mi/ hi dsnmedin mi, gerekten Allah gkten bir su indirdi? Biz
onunla renkleri baska baska meyveler/ rnler ikariverdik. Daglardan da yollar var;
beyazli, kirmizili esitli renklerde/ renklerin degisik tonlarinda. Ve kapkara
topraklar/ yollar da var.
28
Insanlardan, diger canli varliklardan ve davarlardan da byle trl trl
renkte olanlar vardir. Kullari arasinda Allah'tan ancak bilginler saygiyla, sevgiyle,
bilgiyle rperirler. Hi sphesiz Allah ok gldr, ok bagislayicidir.
29,30
Hi sphesiz Allah'in kitabini okuyan, salti ikame eden [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlarini olusturan ve ayakta
tutan] ve kendilerini riziklandirdigimiz seylerden gizli ve aik olarak Allah
yolunda harcama yapan/ yakinlarinin nafakalarini temin eden su kimseler, Allah,
dllerini kendilerine tastamam versin ve armaganlarindan kendilerine artirsin
diye, kesinlikle batma ihtimali/ olasiligi olmayan bir ticareti umarlar. Hi sphesiz
O, ok bagislayici ve karsilik vericidir.
31
Ve Bizim, Kitap'tan sana, sadece iinde konu edilenleri dogrulayici olarak
vahyettigimiz sey, hakkin ta kendisidir. Sphe yok ki, Allah, kullarini hakkiyla bilen
ve hakkiyla grendir.
(43/35, Ftir/18-31)
Necm: 106
32,33
Sonra Biz, Kitab'i kullarimizdan, szp setiklerimize miras biraktik.
Simdi de onlardan bazilari kendilerine haksizlik eden, bazilari orta yolu tutan/ikili
oynayan, bazilari da Allah'in izniyle/ bilgisiyle hayirlarda nde gidenlerdir. Iste bu,
byk armaganin; Adn cennetlerinin ta kendisidir. Onlar oraya gireceklerdir. Orada
altin bileziklerle ve incilerle ssleneceklerdir. Oradaki elbiseleri ipektir.
34,35
Onlar
orada, Tm vgler, bizden o znty gideren ve bizi armaganlarindan,
kendisinde bize yorgunluk gelmeyen, kendisinde bizim iin usan olmayan,
durulacak bu yurda girdiren Allah'a zgdr; baskasi vlemez. Gerekten
Rabbimiz ok bagislayici ve ok karsilik vericidir derler.
36
Ve su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden su kisiler,
cehennem atesi kendileri iin olanlardir. Onlar hakkinda hkm verilmez ki
lsnler. Kendilerinden, cehennem atesinin birazi da hafifletilmez. Iste Biz, kfir;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden her asiri kimseyi byle
cezalandiririz.
37
Ve onlar, orada feryat ederler: Rabbimiz! Bizleri ikar, yapmis

81

olduklarimizdan baska dzgn amel yapalim. Sizi, dnecek olanin dnecegi
kadar mrlendirmedik mi? Size uyarici da gelmiti. O hlde tadin! Artik irk
koarak yanli; kendi zararlarina i yapanlar iin bir yardimci da yoktur.
38
Kesinlikle, Allah gklerin ve yerin grlmeyenini, duyulmayanini,
sezilmeyenini bilendir. Hi sphesiz O, ggslerin iindekini ok iyi bilendir.
39
O, sizi yeryznde halifeler yapandir. Artik kim kfrederse; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddederse, kfr; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddedetmesi kendi zararinadir. Ve kfirlerin; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddedenlerin kfr; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmeleri, Rablerinin katinda kendilerine sadece bugzu artirir. Ve kfirlerin;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin kfr; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddedetmeleri kendilerine sadece zarari artirir.
(43/35, Ftir/32-39)
Necm: 107
40
De ki: Allah'in astlarindan yakarip durdugunuz ortak kostugunuz kimseleri
hi dsndnz m? Gsterin bana, yeryznden neyi olusturmuslar? Ya da onlar
iin gklerde bir ortaklik mi var? Ya da Biz kendilerine bir kitap vermisiz de onlar,
ondan bir delil zerinde midirler? Tam tersi, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina
i yapan o kimseler, birbirlerine, aldatmadan baska bir vaatte bulunmuyorlar.
41
Hi sphesiz gkleri ve yeryzn yokoluvermekten, Allah tutuyor.
Andolsun ki eger gkler ve yeryz yokoluverirlerse, onlari O'ndan sonra kimse
tutamaz. Gerekten O, ok yumusak davranan, ok bagislayandir.
42,43
Ve onlar, var gleriyle Allah'a yemin etmislerdi ki, kendilerine uyarici bir
peygamber gelirse, kesinlikle nderli toplumlarin her birinden daha dogru yolda
olacaklardi. Buna ragmen ne zaman ki kendilerine bir uyarici geldi, bu, yeryznde
bir kibirlenme ve ktlk dzeni ynnden onlarin sadece nefretlerini artirdi.
Hlbuki kt dzen ancak kendi dzenbazini epeevre kusatir. O hlde ncekilerin
kanunundan/ onlara uygulanandan baska ne gzetiyorlar? Onun iin sen, Allah'in
uygulamasinda asla bir degisme bulamazsin. Sen, Allah'in uygulamasinda asla bir
baskalasma da bulamazsin.
44
Ve yeryznde gezip de bir bakmadilar mi, kendilerinden ncekilerin sonu
nasil olmus? Hlbuki onlar, kuvvete kendilerinden daha etin idiler. Gklerde ve
yeryznde Allah'i ciz birakan hibir sey yoktur. Kesinlikle O, en iyi bilendir, en
gl olandir.
45
Ve eger Allah, kazanmakta olduklari seyler dolayisiyla insanlari sorgulayip
cezalandiracak olsaydi, yeryznde kk-byk hibir canliyi birakmazdi. Velkin
onlari, adi konmus bir sreye kadar ertelemektedir. Sonunda sre sonlari geldigi
zaman da artik sphesiz Allah, Kendi kullarini en iyi grendir.

82

(43/35, Ftir/40-45)
MERYEM SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 108
1
Kf/20, H/5, Y/10, Ayn/70, Sd/90.
133

2
Rabbinin, kulu Zekeriyy'ya olan rahmetini anmasi!
3
Bir zamanlar o, Rabbine gizli olarak seslenmisti.
4-6
Demisti ki: Rabbim!
Sphesiz benim kemigim zayiflayip gevsedi ve basim agarmis saiyla alev gibi
tutustu. Sana dua etmekle de Rabbim, mutsuz olmadim. Ve gerekten ben,
arkamdan, yakinlarimdan/amcaogullarimdan endisedeyim. Karim da kisirdir. Onun
iin katindan bana, bana da mirasi olacak, Yakb ailesine de mirasi olacak bir
vel [yardimci, koruyucu yakin kimse] bagisla. Rabbim, onu rizani kazanan/herkesin
hosnut olacagi biri kil!

7
Ey Zekeriyy! Sphesiz Biz, sana bir delikanliyi o'nun ismi Yahy'dir-
mjdeliyoruz. Bundan nce o'na hibir adas yapmadik.
8
Zekeriyy: Rabbim! Karim kisir, ben de son derece kocamisken benim nasil
bir delikanlim olabilir? dedi.
9
Allah dedi ki: yledir! Rabbin buyurdu ki, o, Bana kolaydir. Bundan nce
de Ben seni, sen hibir sey degilken olusturmustum.
10
Zekeriyy, Rabbim! Bana bir almet ver dedi. Allah, Senin almetin,
sapasaglam oldugun hlde, gece insanlarla konusmamandir buyurdu.
11
Zekeriyy, bunun zerine mihraptan; zel makamindan toplumunun karsisina
ikip onlara, daima/her zaman Allah'i tm noksanliklardan arindirmalarini isaret etti.

12-15
Ey Yahy! Kitab'i kuvvetle al! O henz ocuk iken o'na yasa,
tarafimizdan sevecenlik ve temizlik verdik ve o, Allah'in korumasi altina oka
girmis biriydi. Ve anne-babasina ok iyi davranandi. Ve o bir zorba ve itaatsiz biri
olmadi. Ve doguruldugu gn ve lecegi gn ve yeniden diri olarak kaldirilacagi
gn o'na selm olsun!
(44/19, Meryem/1-15)
Necm: 109

16
Kitap'ta Meryem'i de an! Hani o, ailesinden/yakinlarindan ayrilarak dogu
tarafinda bir yere kaip gitmisti.
17
Sonra ailesiyle/yakinlariyla kendisi arasina bir perde edinmisti de Biz ona
ruhumuzu/ilh mesajimizi
134
gnderdik, sonra ruhumuzu/mesajlarimizi getiren eli,
Meryem'e mkemmel bir beser rnek verdi.
18
Meryem: Ben senden Rahmn'a [yarattigi btn canlilara dnyada oka
merhamet eden Allah'a] siginirim. Eger sen Allah'in korumasi altina girmis
birisi/tak isen... dedi.
19
Eli/Zekeriyy: Ben sadece, sana tertemiz bir delikanli
bagislamam/bagislamak iin, Rabbinin elisiyim dedi.
20
Meryem: Benim nasil delikanlim olabilir? Bana hibir beser dokunmamistir.
Ben bir yasa tanimaz/iffetsiz biri de degilim dedi.

83

21
Eli: yledir! Rabbin buyurdu ki: Babasiz ocuk vermek, Bana pek
kolaydir. Hem Biz, onu nezdimizden insanlara bir almet/gsterge ve rahmet
yapacagiz. Ve o gereklestirilmis bir is oldu.
22
Sonunda Meryem/delikanliya gebe kaldi. Sonra da O'nunla uzak bir yere
kati gitti.
23
Sonra dogum sancisi onu bir hurma ktgne tutunup dayanmaya zorladi.
Keske bundan nce lseydim ve bsbtn unutulan biri olsaydim! dedi.
24-26
Sonra ona; Meryeme asagisindaki kisi; Zekeriyya seslendi: Sakin
zlme, Rabbin alt tarafinda bir su arki yapti. Hurma ktgn kendine dogru
silkele, zerine olgunlasmis taze hurmalar dssn. Sonra ye-i, gzn aydin olsun.
Sonra eger beserden birini grrsen, Ben Rahmn'a [yarattigi btn canlilara
dnyada oka merhamet eden Allah'a] bir oru adadim, onun iin bugn hibir
kimseyle konusmayacagim de.
27-28
Sonra Meryem, ocugunu yklenerek toplumuna getirdi. Toplumu dediler
ki: Ey Meryem! Dogrusu sen grlmemis bir sey yaptin. Ey Hrn'un kiz kardesi!
Senin baban kt bir kisi degildi, annen de yasa tanimaz/iffetsiz bir kadin degildi.
29
Bunun zerine Meryem ona; dogum aninda asagisinda bulunan kisiye;
Zekeriyyaya isaret etti, ondan gelismeleri aiklamasini istedi. Zekeriyya,
Meryemin zina etmeden ocugu dogurduguna kefil olup ocugun mabedde
yetistirilmesini istedi. Onlar, Biz, yksek mevkide olan kisiler, henz ergenlik
agina gelmemis birine nasil sz syleriz/yksek mevkide olan kisiler henz
ergenlik agina gelmemis birine nasil sz syler? dediler.
34
Iste bu, hak sze gre, hakkinda ihtilf edip durduklari,
30
Sphesiz ben
Allah'in kuluyum. O bana kitabi verdi ve beni bir peygamber yapti.
31
Beni, ben
nerede olursam olayim mbarek kildi. Hayatta bulundugum mddete bana salti
[ml ynden ve zihinsel aidan destek olmayi; toplumu aydinlatmayi] ve
zekti/vergiyi ykmllk olarak ulatirdi.
32
Ve beni, anneme iyi davranan bir
kimse yapti. Ve beni bir zorba, mutsuz biri yapmadi.
33
Ve doguruldugum gn,
lecegim gn ve diri olarak yeniden diriltilecegim gn, selm benim zerimedir.
36
Ve phesiz Allah benim Rabbimdir, sizin de Rabbinizdir. O hlde O'na kulluk
edin, ite bu, dosdogru yoldur
34
diyen Meryem oglu s'dir.
135

(44/19, Meryem/16-34, 36)
Necm: 110

35
Allah iin ocuk edinmek diye bir sey yoktur. O, bundan ariniktir. O, bir seye
hkmederse, ona sadece Ol der, o da oluverir.
37
Sonra da kendi aralarindan ikan tutarsiz gruplar, ihtilfa dstler. Iste o
byk gnn tanikligindan, durusmasindan o kfirlerin; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden o kisilerin vay haline!
38
Bize gelecekleri gn, neler isitecekler, neler grecekler! Fakat sirk kosarak
yanlis; kendi zararlarina is yapan o kimseler, bugn apaik bir sapiklik iindedirler.
39
Ve sen onlari, kendileri bilgisizlik, duyarsizlik iindeyken ve
inanmiyorlarken emrin yerine getirilecegi o byk pismanlik gnyle uyar!
40
Sphesiz Biz, yeryzne ve onun zerindeki kimselere vris olacagiz/onlar
gidecek Biz kalacagiz. Ve onlar yalnizca Bize dndrleceklerdir.

84

(44/19, Meryem/35, 37-40)
Necm: 111

41
Kitap'ta Ibrhm'i de an/hatirlat. Sphesiz ki o, z-sz dogru biri idi,
peygamberdi.
42-45
Bir zaman o, babasina: Babacigim! Isitmeyen, grmeyen ve sana hibir
yarari olmayan seylere niin kulluk ediyorsun? Babacigim! Sphesiz sana gelmeyen
bir bilgi bana geldi. O hlde bana uy da, sana dosdogru bir yolu gstereyim.
Babacigim! Seytana kulluk etme. Sphesiz seytan Rahmn'a [yarattigi btn
canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'a] si oldu. Babacigim! Sphesiz ben,
sana Rahmn'dan [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'tan]
bir azap dokunur da seytan iin bir yol gsteren, koruyan, yardim eden bir yakin
olursun diye korkuyorum demisti.
46
Babasi: Ey Ibrhm! Sen benim ilhlarimdan yz m eviriyorsun? Eger
vazgemezsen, andolsun seni taslayarak ldrrm. Haydi, uzun bir mddet bana
uzak ol/defol! dedi.
47,48
Ibrhm: Selm sana olsun, senin iin Rabbimden bagislanma
dileyecegim. Sphesiz O, bana ok armagan verendir. Ve ben, sizden ve Allah'in
astlarindan kulluk ettiginiz seylerden ekilip ayriliyorum. Ve Rabbime dua
edecegim. Rabbime yalvarisimda mutsuz olmayacagimi umuyorum dedi.
49
Sonra Ibrhm, toplumundan ve onlarin Allah'in astlarindan kulluk ettikleri
seylerden uzaklasinca, Biz o'na Ishk'i ve Yakb'u ihsan ettik. Hepsini de
peygamber yaptik.
50
Ve Biz onlara rahmetimizden armaganlarda bulunduk. Ve onlar iin yce bir
dogruluk dili yaptik.
(44/19, Meryem/41-50)
Necm: 112

51
Ve Kitap'ta Ms'yi da an/hatirlat. Sphesiz o aritilarak saflastirilmis idi. Ve
bir eli, bir peygamber idi.
52
Biz o'na en ugurlu Tr'un yan tarafindan seslendik ve o'nu zel bir
konusmada bulunmak zere yaklastirdik.
53
Ve rahmetimizden o'na, kardesi Hrn'u
bir peygamber olarak ihsan eyledik.
54
Ve Kitap'ta Isml'i an/hatirlat. Sphesiz o, vaadine sadik idi, bir eliydi, bir
peygamberdi.
55
Ve o ailesine/evresine salti [ml ynden ve zihinsel aidan
destek olmayi; toplumu aydinlatmayi] ve zekti/vergiyi emrederdi. Ve o Rabbinin
katinda hosnutluga ermisti.
56
Ve Kitap'ta Idris'i an/hatirlat. Sphesiz O, z-sz dogru biriydi, bir
peygamberdi.
57
Ve Biz O'nu yce bir mekna ykselttik.
58
Iste bunlar, dem'in soyundan, Nh ile beraber tasidiklarimizdan, Ibrhm ve
Isrl'in soyundan, kilavuzluk ettigimiz ve setigimiz peygamberlerden Allah'in
kendilerine nimetler verdigi kimselerdir. Onlar kendilerine Rahmn'in [yarattigi
btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'in] yetleri okundugu zaman
aglayarak ve boyun egip teslimiyet gstererek yere kapanirlardi.
(44/19, Meryem/51-58)
Necm: 113

85


59-61
Sonra onlarin ardindan kt bir nesil geldi ki, salti [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olmayi; toplumu aydinlatmaya alismayi]
kaybettiler/hayatlarindan ikarip attilar. Ve sehvetlerine uydular. Bundan dolayi
tevbe eden ve iman eden ve slihi isleyenler hari onlar azginliklarinin cezasiyla
karsilasacaklardir. Iste tevbe eden, iman eden ve slihi isleyenler cennete;
Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'in]
kullarina grmedikleri hlde vaat ettigi Adn cennetlerine girecekler ve hibir
sekilde haksizliga ugratilmayacaklardir. Sphesiz O'nun vaadi kesinlikle yerini
bulacaktir.
62
Onlar orada bos bir sz isitmezler. Ancak Selm [saglik, esenlik,
mutluluk]! isitirler. Orada onlar iin her zaman riziklari da vardir.
63
Iste bu, kullarimizdan Allah'in korumasi altina girmis kisilere miras
olarak/zahmetsizce ve son sahipleri olmak zere verecegimiz cennettir.
(44/19, Meryem/59-63)
Necm: 114

64
Biz Kurn yetleri,
136
yalnizca Rabbinin emri ile ineriz. Btn gemis ve
gelecek seyler ve bunlarin arasindakiler yalnizca O'nundur. Ve senin Rabbin
unutmus degildir.
65
O, gklerin, yerin ve aralarindakilerin Rabbidir. yleyse, O'na
kulluk et ve O'na kulluk etmekte sabret. Hi sen O'nun ismiyle isimlenen birini bilir
misin?
(44/19, Meryem/64-65)
Necm: 115

66
Ve o insan: Ben ldgm zaman, ileride gerekten diri olarak ikarilacak
miyim? diyor.
67
Ve o insan, daha nce o hibir sey degilken, gerekten Bizim kendisini
olusturdugumuzu dsnmez mi?
68
Bunun iin, Rabbine andolsun ki Biz onlari ve seytanlari kesinlikle
toplayacagiz. Sonra onlari dizleri zerine kms hlde cehennemin dis
kenarinda/toplanma alaninda kesinlikle hazir bulunduracagiz.
69
Sonra her gruptan, Rahmn'a [yarattigi btn canlilara dnyada oka
merhamet eden Allah'a] karsi kafa tutmada daha siddetli davrananlar her kimselerse,
onlari kesinlikle ayiracagiz.
70
Sonra elbette ki Biz, oraya atilmaya kimlerin daha lyik oldugunu daha iyi
biliriz.
71
Ve Rabbinin zerine almis oldugu kesinlesmis bir hkm olarak, iinizden
cehennemin dis kenarina/toplanma yerine ugramayacak hi kimse yoktur.
72
Sonra Biz, Allah'in korumasi altina girmis kisileri kurtaririz. Sirk kosarak
yanlis; kendi zararlarina is yapanlari da cehennemin dis kenarinda/toplanma
alaninda dizleri zerine kms hlde birakiriz.
(44/19, Meryem/66-72)
Necm: 116


86

73
Ve yetlerimiz kendilerine apaik okundugu zaman, o kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o kisiler, iman etmis olan kisilere,
Bu iki zmreden [mmin ve Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenlerden] hangisi makam mevki bakimindan daha iyi, dsp kalktigi
kimseler/rgtler bakimindan daha gzeldir? dediler.
74
Hlbuki Biz, onlardan nce, mal ve gsterise daha gzel nice
kusaklari/asirlar halkini degisime/yikima ugrattik.
75
De ki: Kim sapiklik iinde olursa, Rahmn [yarattigi btn canlilara
dnyada oka merhamet eden Allah], ona uzattika uzatir/sre tanir. Sonunda
kendilerine vaat edileni [azabi veya kiymetin kopusunu] grdkleri vakit, artik
onlar kimin makamca-mevkice daha serli ve askerce [desteke, kuvvete] daha zayif
oldugunu bilecektir.
76
Ve Allah, kilavuzlandiklari dogru yola girenlere kilavuzu artirir. Ve kalici
olan dzeltmeye ynelik isler, Rabbinin katinda sevap bakimindan daha hayirlidir,
sonu bakimindan da daha iyidir.
(44/19, Meryem/73-76)
Necm: 117

77
Peki, almetlerimizi/ gstergelerimizi, Allah'in ilhligini ve rabligini
kabullenmeyen ve Elbette mal ve ocuk verilecektir diyen kimseyi grdn
m/hi dsndn m?
78-80
O inkrci kisi, bilmeyecegi, aklinin ermeyecegi konulara bilgi sahibi oldu;
ya da Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'in]
katindan bir sz m aldi? Kesinlikle onun dsndg gibi degil! Biz onun syledigi
seyleri yazariz ve onun iin, azaptan uzattika uzatiriz. Ve o syledigi seylere Biz
mirasi olacagiz/son sz ve uygulama Bizimdir ve o, Bize tek basina gelecektir.
81
Ve onlar, kendileri iin bir g, san, seref olsun diye Allah'in astlarindan
ilhlar edindiler.
82
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! O edindikleri ilhlar, onlarin
kulluklarini kabul etmeyecekler ve aleyhlerine dnp karsi olacaklardir.
83
Grmedin mi/hi dsnmedin mi? Sphesiz Biz seytanlari, kfirlerin;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler zerine gnderdik.
Onlari kiskirttika kiskirtiyorlar.
(44/19, Meryem/77-83)
Necm: 118

84
yleyse onlarin zarari iin acele etme. Sphesiz Biz, onlar iin saydika
sayiyoruz.
85
O gn Allah'in korumasi altina girmis kisileri, Rahmn'a [yarattigi btn
canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'a] binekli heyetler hlinde; krala
giden eli ihtisamiyla toplayacagiz.

87

86
Sululari da susamis olarak cehenneme srecegiz.
87
Onlar, Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah'in] katindan bir garanti sz almis olan kimse hari ki bu hi kimseye
verilmemitir, yardima-destege sahip olamayacaklardir.
88
Ve onlar, Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah] ocuk edindi dediler.
89
Andolsun ki siz ok irkin bir sey sylediniz.
90,91
Az kalsin bundan; Rahmn'a ocuk isnat ettiler diye; gkler atlayacak, yer
yarilacak ve daglar paralanip dagilacakti.
92
Hlbuki Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah] iin ocuk edinmek yarasmaz.
93
Gklerde ve yerde bulunan btn herkes,
Rahmn'a [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'a], yalnizca
kul olarak gelecektir.
94
Andolsun ki Rahmn, onlarin hepsini kusatmistir ve kendilerini bir bir
saymistir.
95
Hepsi de kiymet gn Rahmn'a tek baslarina gelirler.
98
Ve Biz onlardan nce nice nesilleri degisime/yikima ugrattik. Onlardan
herhangi bir kimse hissediyor musun? Yahut onlara ait hafif bir ses duyuyor
musun?
137

96
Sphesiz su iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapanlar; Rahmn
[yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah], onlar iin sevgi var
edecektir.
97
Iste sphesiz Biz bu Kurn'i, kendisiyle Allah'in korumasi altina girmis
kisileri mjdeleyesin, inat eden toplumu da uyarasin diye senin lisanin zere
kolaylastirdik.
(44/19, Meryem/84-95, 98, 96-97)
T-H SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 119
1
T/9, H/5.
138

2-4
Biz, Kurn'i sana sikintiya dsesin/mutsuz olasin diye degil, ancak saygiyla,
sevgiyle, bilgiyle rperti duyan kimse iin bir gt olmak zere, yeryzn ve yce
gkleri olusturandan bir indirilisle indirdik.
5
Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah], en
byk taht zerine egemenlik kurmustur.
139

6
Gklerde olan seyler, yeryznde olan
seyler, bu ikisinin arasinda olan seyler ve nemli topragin altinda bulunan seyler
yalnizca Rahmn'indir.
7
Sen sesini ykseltirsen, Rahmn sphesiz gizliyi ve gizlinin gizlisini bilir.
8
Allah, kendisinden baska hibir ilh olmayandir. En gzel isimler sadece O'nundur.

88

(45/20, T-H/1-8)
Necm: 120
140

9
Ms ile ilgili bilgiler kesinlikle sana ulasti.
10
Hani o bir ates grmst de ehline [ailesine, yakinlarina]: Kesinlikle ben bir
ates grdm. Ondan size bir kor parasi getirmem yahut ates zerinde bir kilavuz
bulmam iin siz bekleyin! demisti.
11
Sonra onun yanina geldiginde seslenildi: Ms!
12
Ben, senin Rabbin olan
Benim. Hemen yakinlarini ve mallarini burada birak,
141
phesiz sen temizlenmi
vadide, Tuva'dasin/iki kere temizlenmi bir vadidesin.
13
Ve Ben seni setim; O
hlde vahyedilecek olan eye;
14
Hi phesiz ki Ben, Allah'in ta kendisiyim. Ilh
diye bir ey yoktur Benden baka. O hlde Bana kulluk et ve Beni anmak iin
salti ikame et [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma
kurumlari olutur-ayakta tut].
15
Sphesiz ki o saat/kiymet gelecektir. Onu Ben
herkes emeginin kariligini alsin diye neredeyse gizleyecegim.
16
O nedenle
kiymete inanmayan ve kendi bo igreti arzusuna uyan kimse seni, kiymete iman
etmekten alikoymasin; sonra degiime/yikima ugrarsin
14
uyarisina kulak ver.
142

17
Ve sag elindeki nedir ey Ms?
18
Ms: O, benim asamdir, ona dayanirim, onunla koyunlarima yaprak
silkelerim ve onda benim iin baska yararlar da var dedi.
19
Allah: Ey Ms! Onu birak/obanligi birakip yerlesik hayata ge!
24
Firavun'a git, sphesiz o azdi dedi.
143

***
20
O da onu hemen birakti/ yerlesik hayata geti, bir de ne grrsn! Artik sag
elindeki; kendisine vahyedilen Kitap, kosan bir candir; sosyal hayatin kaynagidir.
144

25
Ms: Rabbim!
33
Seni tm noksanliklardan ok arindirmamiz
34
ve Seni ok
ok anmamiz iin
25
ggsm a,
26
isimi bana kolaylastir.
27
Dilimden de dgm z
28
ki szm iyi anlasinlar.
29
Ve ehlimden;
30
kardesim Hrn'u
29
benim iin bir vezir
kil,
31
o'nunla arkami kuvvetlendir.
32
Isimde o'nu bana ortak et.
35
Sphe yok ki Sen
bizi grp duruyorsun
20
dedi.
36
Allah: Ey Ms! Istedigin sana verildi. dedi.
21
Allah:
23
Sana en byk almetlerimizden/gstergelerimizden gstermemiz
iin
21
tut onu, korkma!
145
Biz onu ilk durumuna evirecegiz.
22
Diger bir almet;
gsterge olmak zere de gcn/kanadina ekle, irkinlik olmadan hi kusursuz,
mkemmelce ikacaksin dedi.
146

***

89

37
Ve andolsun Biz, sana diger bir defa daha iyilik yapmistik:
38
Hani bir vakit
vahyolunan seyleri annene vahyetmistik,
39
Ms'yi sandik iine koy da bol
suya/nehre birak, sonra da bol su/nehir
147
o'nu sahile atsin. Onu Bana dsman olan
ve o'na dsman olan birisi alsin. Ve Ben tarafimdan senin zerine bir muhabbet
biraktim ve Benim gzetimim altinda yetistirilmen iin,
40
hani kiz kardesin
yryordu da Sizi o'nun bakimini stlenecek birine gtreyim mi?' diyordu.
Bylece gz aydin olsun ve kederlenmesin diye seni annene geri dndrdk. Ve
sen, bir can ldrmstn de seni gamdan kurtarmistik. Ve Biz seni potada eritip
saflastirdika saflastirdik/seni olgunlastirdik. Bir de yillarca Medyen halki iinde
kaldin. Sonra bir l; plan zerine geldin, ey Ms!
41
Ve Ben, seni Kendim iin yetistirdim.
***
42
Sen ve kardesin almetlerim/ gstergelerim ile gidin ve Beni anmakta
gevseklik etmeyin.
43
Her ikiniz gidin Firavun'a. Sphesiz o azdi.
44
Sonra ona gt almasi ve
saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rpermesi iin yumusak sz syleyin.
45
Ms ile Hrn: Rabbimiz! Onun bizim aleyhimize asiri gitmesinden veya
azginligindan korkariz dediler.
46
Allah: Korkmayiniz, sphesiz Ben ikinizle beraberim, isitirim ve grrm.
47
Hemen ona gidin de ona; Sphesiz biz Rabbinin iki elisiyiz. Artik
Isrlogullari'ni bizimle gnder ve onlara azap etme; kesinlikle biz sana Rabbinden
bir almet/gsterge ile geldik. Selm kilavuza uyanlaradir.
48
Sphesiz biz; kesinlikle
bize, kesinlikle azabin yalanlayana ve sirt evirene oldugu vahyedildi deyiniz.
46
dedi
***
49
Firavun: yleyse sizin Rabbiniz kimdir ey Ms? dedi.
50
Ms: Bizim Rabbimiz her seye varlik ve zelliklerini veren, sonra yol
gsterendir dedi.
51
Firavun: yleyse ilk asirlarin durumu nedir? dedi.
52
Ms: Onlarin bilgisi Rabbimin katinda bir kitaptadir. Rabbim yanlis
yapmaz ve unutmaz/terk etmez.
53
O, yeryzn sizin iin bir dsek yapan, oradan
sizin iin yollar aan ve gkten bir su indirendir
52
dedi. Ite Biz, o su ile trl trl
bitkilerden iftler ikardik.
54
Yiyiniz ve hayvanlarini:i otlatiniz. Sphesiz akil
sahipleri iin bunda nice almetler/gstergeler vardir!
55
Biz sizi yeryznden
olusturduk, sizi ona dndrecegiz ve sizi bir kere daha ondan ikaracagiz.
56
Ve
andolsun ki Biz, Firavun'a almetlerimizi/gstergelerimizi; hepsini gsterdik de o
yalanladi ve dayatti.

90

57,58
Firavun: Ey Ms! Sen etkili bilginle bizi topraklarimizdan ikarmak iin
mi geldin bize? O hlde biz de senin etkili bilgin gibi bir etkili bilgi ile sana
gelecegiz.
148
Simdi bizimle senin aranda bir bulusma zamani/yeri belirle ki; bizim ve
senin karsi ikmayacagimiz dz ve genis bir yer olsun dedi.
59
Ms: Sizinle bulusma zamani, tren, senlik gn ve insanlarin toplanacagi
kusluk vaktidir dedi.
***
60
Bunun zerine Firavun sirt evirdi de dzenlerini-planlarini topladi, sonra
geldi.
61
Ms onlara dedi ki: Yaziklar olsun size! Allah'a yalan uydurmayin. Sonra
bir azap ile kknz keser. Gerekten, uyduran zarar etmistir.
62
Bunun zerine etkili bilginler aralarinda islerini tartistilar ve
63,64
Bu ikisi
kesinlikle etkili bilginlerdir; etkili bilgileriyle sizi topraklarinizdan ikarmak ve de
en iyi rnek yolumuzu yok etmek istiyorlar. Onun iin btn tuzaklarinizi bir araya
getirin, sonra siralar hlinde gelin. Bugn stn gelen kesinlikle zafer kazanmistir
dedikleri seklindeki fisildasmalarini gizli tuttular.
65
Etkili bilginler: Ey Ms! Ya sen ortaya koyacaksin veyahut ilk ortaya
koyan kisiler biz olalim dediler.
66
Ms: Tam tersi, siz ortaya koyun dedi. Bir de ne grrsn! Onlarin
birikimleri, eski inanlari ve tezleri/er-pleri/eften pften bilgileri,
149
yaptiklari
sihirden/hnerli gsterimden tr gznde byd.
67
Bu yzden Ms, iinde bir
korku hissetti.
68,69
Biz: Korkma, sphesiz sen; en stn olan sensin: Sen sahibi oldugun
birikimi ortaya koy; o, onlarin yapip rettiklerini yutsun dursun. Sphesiz onlarin
yaptiklari ancak bir gz boyayicisi hilesidir. Gz boyayip etkileyen kisi ise, her
nereye giderse gitsin zafer kazanamaz, basarili olamaz dedik.
***
70
Sonunda btn etkili bilginler, Ms ile Hrn'un Rabbine iman ettik
demek sretiyle boyunlarini uzatip teslim olmus durumda birakildilar.
71
Firavun: Ben size izin vermezden nce mi o'na iman ettiniz? Sphesiz o,
size etkili bilgi greten bygnzdr. Andolsun ki ellerinizi ve ayaklarinizi
aprazlama/arka arkaya kesecegim ve kesinlikle sizi hurma ktklerine asacagim.
Ve hangimizin azap bakimindan daha siddetli ve daha kalici oldugunu kesinlikle
bileceksiniz dedi.
72,73
Etkili bilginler: Bize gelen bu aik kanitlar ve bizi yoktan yaratana karsi
asla seni stn tutmayiz. Ne hkm vereceksen hadi ver! Sen, ancak bu igreti dnya

91

hayatina hkmedersin. Sphesiz biz, hatalarimiza ve bizi etkili bilgiden zorladigin
seye karsi, bizi bagislasin diye Rabbimize iman ettik. Ve Allah daha hayirli ve daha
kalicidir dediler.
***
77
Ve andolsun, Ms'ya Yetisilmekten korkmayarak ve saygiyla, sevgiyle
rpermeden/ Firavuna minnet duymadan kullarimi geceleyin yrt de kendileri iin
bol suda/nehirde kuru bir yol a! diye vahyettik.
78
Firavun ordulariyla hemen onlari takip etti de bol sudan/nehirden kendilerini
kaplayan sey kaplayiverdi.
79
Ve Firavun toplumunu saptirdi ve dogru yolu gstermedi.
150

***
83
Seni toplumundan daha abuklastiran nedir ey Ms?
84
Ms: Onlar, benim izim-gretim zerinde olanlardir. Ben de Sen hosnut
olasin diye Sana acele ettim Rabbim dedi.
85
Allah: Sphesiz iste, Biz senden sonra toplumunu imtihan ettik. Samir de
onlari saptirdi dedi.
86
Bunun zerine Ms fkeli ve zgn olarak hemen toplumuna geri dnd;
Ey toplumum! Rabbiniz size gzel bir vaat ile sz vermedi mi? Simdi size bu uzun
mu geldi, yoksa Rabbinizden size bir gazap inmesini mi arzu ettiniz de bana olan
vaadinizden cayiverdiniz? dedi.
87
Onlar dediler ki: Biz sana verdigimiz szden kendiligimizden caymadik.
Fakat biz o toplumun znetlerinden birtakim agirliklar yklenmistik. Sonra onlari
Iirlatip attik. Sonra da iste bylece Samir kafamiza soktu.
88
Samir onlara bir aldatan, tuzaga dsren cesedi/altini
151
ikardi da
Isrlogullari: Iste bu, sizin ilhinizdir ve de Ms'nin ilhidir. Ama Ms onu terk
ediverdi dediler.
89
Peki, onlar grmyorlar miydi ki, altin kendilerine hibir szle
karilik veremiyor; onlara bir zarara ve bir yarara g yetiremiyordu!
90
Ve andolsun ki Hrn daha nce onlara: Ey toplumum! Sphesiz siz
bununla imtihana ekildiniz/dinden ikip kendinizi atese attiniz. Ve sphesiz sizin
Rabbiniz Rahmn'dir [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah'tir]. Gelin bana uyun ve emrime uyun demisti.
91
Hrn'un toplumu: Ms
bize dnp gelinceye kadar, biz ona tapmaktan asla vazgemeyecegiz dediler.
92,93
Ms: Ey Hrn! Bunlarin sapikliga dstgn grdgn vakit, seni
benim yolumu takip etmekten engelleyen ne oldu? Yoksa benim emrime karsi mi
geldin? dedi.

92

94
Hrn: Ey anamin oglu! Sakalimi ve basimi tutma. Sphesiz ben senin
Isrlogullari arasinda ayrilik ikardin ve benim szme bakmadin demenden
korktum dedi.
95
Sonra da Ms: Ey Samir! Senin bu yaptigin nedir? dedi.
96
Samir: Ben onlarin anlamadiklari bir seyi anladim da elinin eserinden bir
avu almistim, sonra da onu firlatip attim. Ve bunu, bana bylece nefsim hos
gsterdi dedi.
97,98
Ms: Haydi git. Artik senin iin hayat boyunca Benimle temas yok
diye sylemen var. Hem senin iin asla karsi ikamayacagin bir bulusma gn daha
var. Bir de kulluk edip durdugun ilhina bak dedi. Elbette Biz onu yakacagiz,
sonra da kesinlikle onu bol suda kknden yikacagiz. Sizin ilhiniz, ancak
Kendisinden baka hibir ilh bulunmayan Allah'tir. Sphesiz ki O bilgi ynnden
her eyi kuatmitir.
***
99
Biz, sana gemis olan seylerin nemli haberlerinden bir kismini bylece
anlatiyoruz. Sphe yok ki, sana katimizdan bir gt/hatirlatma [Kurn] verdik.
100-
102
Kim Bizim verdigimiz gt'ten [Kitap'tan/Kurn'dan] yz evirirse, sphesiz o,
kiymet gn; Sr'a flendigi gn, srekli iinde kalacaklari bir yk yklenecektir.
Ve kiymet gn onlar iin bu ne fena bir yktr! Biz sululari o gn, gzleri
gvermis olarak toplayacagiz.
103
Aralarinda fisildasacaklar: Siz dnyada sadece on
gn kaldiniz.
104
Biz aralarinda ne konuacaklarini daha iyi biliriz. Yolca en
stn olan Siz ancak bir gn kaldiniz diyecektir.
(45/20, T-H/9-104)
Necm: 121
74
Gerek su ki, her kim Rabbine sulu olarak varirsa, sphesiz ki ona
cehennem vardir. Orada lmez ve dirilmez.
75,76
Ve kim Rabbine bir mmin olarak dzeltmeye ynelik isler yapmis
oldugu hlde varirsa, iste onlar; en yksek dereceler, altlarindan irmaklar akan Adn
cennetleri kendilerinin olacak olanlardir. Onlar, orada sonsuz olarak kalacaklardir.
Ve iste bu, arinan kimselerin karsiligidir.
80
Ey Isrlogullari! Sizleri dsmaninizdan kurtardik ve dagin sag yaninda size
sz verdik/dagin sag yanini size bulusma yeri olarak belirledik. zerinize de kudret
helvasi ve bildircin/bal indirdik.
81
Sizi ri:iklandirdigimiz eylerin temizlerinden
yiyin ve bunda airi gitmeyin, sonra zerinize gazabim iner. Kimin zerine de
gazabim inerse, kesinlikle o iner [der, mahvolur].
82
Ve phe yok ki Ben, tevbe
eden, iman edip slihi ileyen, sonra da kilavuzlandigi dogru yolu bulan kimse iin
ok bagilayicivim.
152


93

(45/20, T-H/74-76, 80-82)
Necm: 122
105-107
Sana daglardan soruyorlar, de ki: Rabbim onlari savurduka
savuracaktir. Bylece onlari dmdz bos bir hlde birakacak. Orada bir ukur ve bir
tmsek grmeyeceksin.
108
O gn, hibir egriligi olmayan o davetiye uyarlar ve Rahmn [yarattigi
btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah] iin sesler kisilmistir. Artik
sadece hafif bir ses duyacaksin.
109
O gn, Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah'in] kendisine izin verdigi ve szce hosnut oldugu kimseler hari, yardim-
destek, yarar saglamaz.
110
Allah, yardim grmeyenlerin nlerindeki ve arkalarindaki seyleri bilir. Onlar
ise O'nu bilgice kusatamazlar.
111
Ve kisiler, diri ve btn yarattiklarini gzetip duran Allah iin bas egmistir.
Bir sirke bulasarak yanlis; kendi zararlarina is tasiyan kimseler gerekten zarara
ugramistir.
112
Ve her kim iman eden biri olarak dzeltmeye ynelik islerden yaparsa, artik
o, bir haksizliktan ve hakkinin yenileceginden korkmaz.
(45/20, T-H/105-112)
Necm: 123
113
Ve iste bylece Biz Allah'in korumasi altina girsinler yahut onlara yeni bir
gt olustursun diye onu Arapa bir Kurn olarak indirdik. Onda tehditlerden
tekrar tekrar aiklama yaptik.
114
Iste hak olan, biricik hkmdar olan Allah ne ycedir! Onun vahyi sana
tamamlanmadan evvel, okumayi/gretmeyi acele etme ve Rabbim, bana bilgiyi
artir! de.
(45/20, T-H/113-114)
Necm: 124
115
Ve andolsun Biz, bundan nce dem'den sz aldik da o aklindan ikardi,
yapmadi ve Biz, onda bir kararlilik bulmadik.
116
Ve Biz bir zaman doga glerine,
153
dem iin boyun egip teslimiyet
gsterin! dedik de Iblis/dsnce yetisi
154
hari hepsi boyun egip teslimiyet
gsterdiler, o dayatti.

94

117-119
Sonra da Biz, Ey dem! Sphesiz Iblis sana ve esine dsmandir. Sakin
sizi cennetten ikarmasin, sonra bedbaht olursun, kesinlikle senin acikmaman ve
iplak kalmaman cennettedir. Ve sen orada susamazsin ve gnesin sicaginda
kalmazsin dedik.
120
Sonunda seytan ona vesvese verdi. Dedi ki: Ey dem! Sana sonsuzlugun
agaci ve eskimez/kmez mlk/saltanat iin rehberlik edeyim mi?
121
Bunun zerine ikisi de mal-mlk, altin tutkunu oldular.
155
Hemen
irkinlikleri kendilerine ailip grnverdi. Ve kendi zararlarina, cennet yapragindan
rtp istifilige basladilar. dem, Rabbine asi oldu da sasirdi/azdi.
122
Sonra Rabbi, onu seti de tevbesini kabul etti ve ona dogru yolu gsterdi.
123
Allah, o ikisine: Birbirinize dsman olmak zere hepiniz oradan alalin.
Artik Benden size bir kilavuz geldigi zaman, kim Benim kilavuzuma uyarsa, iste o,
sapikliga dsmez ve mutsuz olmaz dedi.
(45/20, T-H/115-123)
Necm: 125
124-126
Kim Benim anilmamdan/ Benim gdmden mesafeli durursa, hi
sphesiz onun iin zor, sikici bir geim/ yasam vardir. Kiymet gn de onu kr
olarak kiymet gn toplanti alanina toplariz. O der ki: Rabbim ben gren biri
oldugum hlde beni neden kr olarak bu yere ikardin? Allah der ki: Bu byledir,
yetlerimiz sana geldi de sen onlari terk etmistin; bu gn de ayni sekilde sen terk
ediliyorsun/cezalandiriliyorsun.
127
Ve iste Biz, sinirlari asanlari ve Rabbinin yetlerine inanmayanlari byle
cezalandiririz. Ve hiretin azabi kesinlikle daha siddetli ve daha sreklidir.
128
Meskenlerinde gezip durduklari su kendilerinden nce yok ettigimiz bunca
nesiller, onlar iin kilavuz olmadi mi? Sphesiz ki bunda akil sahibi olanlar iin nice
deliller vardir.
129
Ve eger Rabbinden bir Sz
156
ve adi konmus bir sre sonu olmasaydi,
kesinlikle kainilmaz olurdu.
(45/20, T-H/124-129)
Necm: 126
130
Artik onlarin sylediklerine sabret, hosnutluga erebilmen iin gnesin
dogusundan nce de batisindan nce de Rabbinin vgs ile birlikte Allah'i
tanit/noksanliklardan uzak oldugunu gret!
Gecenin bazi saatleriyle gndzn iki ucunda da Allah'i tanit/noksanliklardan
uzak oldugunu gret!

95

131
Ve kendilerini imtihan etmek iin, basit dnya hayatinin ss olarak,
onlardan kimi iftleri kendileriyle yararlandirdigimiz mal, mlk, evlat ve saltanata
sakin gzlerini dikme/ragbetle bakma. Ve Rabbinin rizki daha iyi ve daha sreklidir.
132
Ve ehline salti [ml ynden ve zihinsel aidan destek olmayi; toplumu
aydinlatmayi] emret, kendin de ona sabirla devam et. Biz senden bir rizik
istemiyoruz. Seni Biz riziklandiriyoruz. Akibet, Allah'in korumasi altinda olma
iindir.
(45/20, T-H/130-132)
Necm: 127
133,134
Ve inkr edenler: Eliligini iddia eden bu kisi, Rabbinden bize bir
almet/gsterge getirse ya! dediler. Onlara ilk sahifelerde olan apaik deliller
gelmedi mi? Ve eger Biz, onlari bundan nce bir azap ile degisime/yikima
ugratsaydik, kesinlikle Ey Rabbimiz! Bize bir peygamber gnderseydin de, alak
ve rezil olmadan nce Senin yetlerine uysaydik! diyeceklerdi.
135
De ki: Herkes beklemektedir. Siz de bekleyiniz. Sphesiz dz yolun
sahiplerinin kimler oldugunu ve kimlerin kilavuzlandigi dogru yolu buldugunu
yakinda;
Vakia 1-7
olacak o vaka oldugu zamanki o vakanin oluu iin yalan syleyen
yoktur. O vaka, alalticidir, ykselticidir yeryz siddetle sarsildika sarsildigi ve
daglar ufalandika ufalanip da toza dumana dnsverdigi zaman ve sizler es
sinif oldugunuz zaman
135
bileceksiniz.
(45/20, T-H/133-135+46/56, Vkia/1-7)

VKIA SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 128
8
Iste sagin ashbi, sagin ashbi nedir?
9
Ve solun ashbi, solun ashbi nedir?
10
ne geenler de, ne geenlerdir.
11
Iste ne geenler, yaklastirilanlardir.
12
Iste ne geenler, Naim cennetlerindedirler.
13,14
Birogu evvelkilerdendir, ok azi da sonrakilerdendir.
24
Onlar, yaptiklarina
karsilik olarak,
15
mcevherlerle islenmis tahtlar zerindedirler.
16
Karsilikli onlarin
zerinde yaslanirlar.
17,23
evrelerinde, kaynagindan doldurulmus testiler, ibrikler,
kadehler ki ondan ne balari agritilir, ne de akillari giderilir begendiklerinden

96

meyveler, canlarinin ektiginden kus eti ile; hi bytlmeyen ocuklar, sakli inciler
gibi iri gzller dolasirlar.
25
Orada bos sz, samalama ve gnaha sokan seyleri
isitmezler.
26
Sadece sz olarak: Selm [saglik, esenlik, mutluluk], selm [saglik,
esenlik, mutluluk]!
27-34
Ve sagin yarani, nedir o sagin yarani! Onlar, dikensiz kirazlar, meyve dizili
muzlar/akasyalar, uzamis glgeler, fiskiran su, kesilmeyen; tkenmeyen ve
yasaklanmayan birok meyveler ve ykseltilmis dsekler iindedirler.
35
Sphesiz Biz, kirazi, muzu, glgeleri, fiskiran suyu yle bir yaratisla yarattik.
36-38
Ki onlari, sagin ashbi iin albenili ve hepsi bir ayarda hi dokunulmamislar
yaptik.
39,40
Bir cemaat, ogu ncekilerdendir. Bir cemaat da sonrakilerdendir.
41
Ve solun ashbi, nedir o solun ashbi?
42-48
Onlar ilerine isleyen bir ates ve kaynar su iindedirler, serin olmayan,
sevimli olmayan kapkara dumandan bir glge iindedirler. Sphesiz solun ashbi
bundan nce varlik iinde zevk ve eglenceye dalanlar idiler. Ve byk gnah;
Allah'a ortak kabul etme zerine israr ediyorlardi. Ve Biz lp, toprak ve kemik
yigini olduktan sonra mi, biz gerekten kaldirilacagiz? nceki atalarimiz da mi?
diyorlardi.
(46/56, Vkia/8-48)
Necm: 129
49,50
De ki: Sphesiz ncekiler ve sonrakiler malm bir gnn belli
vaktinde/randevu yerine kesinlikle toplanacaklardir.
51
Sonra sphesiz siz, ey
sapiklar, yalanlayicilar!
52
Kesinlikle zakkumdan bir agatan yiyeceksiniz
53
de
karinlarinizi onunla dolduracaksiniz.
54
Sonra da onun stne kaynar su ieceksiniz.
55
Hem de susuzluk illetine tutulmus develerin iisi gibi ieceksiniz.
56
Ite bu, din
gnnde onlarin ziyafetleridir.
57
Biz, sizi olusturduk; dogrulamaniz gerekmez mi?
58
Peki dkp durdugunuz
seyi [meniyi, yumurtayi] hi dsndnz m?
59
Siz mi olusturuyorsunuz onu, Biz
mi olusturuculariz?
60,61
lm aranizda Biz ayarladik Biz. Ve Biz, sizi benzerlerinizle
degistirmemiz ve sizi bilmediginiz bir seyde insa etmemiz zerine, nne
geilenler/engellenebilenler degiliz.
62
Ve andolsun, ilk yaratilisi bildiniz, grendiniz. Peki, dsnp gt almaniz
gerekmez mi?
63
Peki, ekip durdugunuz seyi hi dsndnz m?
64
Siz mi bitiriyorsunuz onu, yoksa Biz mi bitirenleriz?

97

65-67
Dileseydik Biz, kesinlikle onu kuru bir p yapardik da siz, Sphesiz biz
bor altina girmis kimseleriz! Daha dogrusu, biz her seyi elinden alinmis yoksun
birakilmis kimseler imisiz! diyerek sasar kalirdiniz:
68
Peki, iip durdugunuz suyu
hi dsndnz m?
69
Siz mi buluttan indirdiniz onu, yoksa Biz mi indirenleriz?
70
Dileseydik onu tuzlu yapardik. O hlde karsiligini demeniz gerekmez mi?
71
Peki, yakip durdugunuz o atesi/oksijeni hi dsndnz m?
72
Siz mi atesin/oksijenin agacini insa ettiniz, yoksa Biz mi insa edenleriz?
73
Biz atesi/oksijeni bir ibret/hatirlatma ve l yolcularina bir yarar yaptik.
74
yleyse byk Rabbinin adini arindir/noksanliklardan uzak tut/O'nun
noksanliklardan uzak oldugunu gret!
(46/56, Vkia/49-74)
Necm: 130
75
Artik hayir. Necmleri/her indirilmede gelen yetlerin yerlerini/zamanlarini;
inisini kanit gsteririm ki
76
ve eger bilirseniz bu byk bir kanit gsterimidir,
77
hi kuskusuz o, serefli Kurn'dir.
78
Saklanmis/korunmus bir kitaptadir.
79
Ona
zihinsel olarak temizlenmislerden baskasi temas edemez.
80
O, lemlerin Rabbinden
indirilmedir.
81
Peki, simdi siz bu Sz'/Kurn'i mi kmsyorsunuz?
82
Ve geiminizi yalanlayarak mi temin ediyorsunuz/verilen riziklara
yalanlayarak mi karsilik veriyorsunuz?
(46/56, Vkia/75-82)
Necm: 131
83-85
Ancak can bogaza gelip dayandigi zaman, siz de o zaman, onun karsisinda
bekliyorsunuz, Biz ise ona sizden daha yakiniz. Velkin siz grmezsiniz.
86,87
Peki, mademki cezalandirilmayacakmissiniz, eger dogrulardan iseniz
bogaza gelmis, ikmakta olan cani geri evirmeniz gerekmez mi?
88,89
Amma eger o, yaklastirilanlardan ise, artik rahatlik, gzel kokulu rizik ve
bol nimetlerin cenneti vardir.
90,91
Ve eger o, sagin ashbindan ise; artik sana sagin ashbindan selm!
92-94
Ve ama o, hak yoldan sapmis yalanlayicilardan ise; iste kaynar sudan bir ziyafet!
Ve cehenneme atilma!

98

95
Sphesiz iste Bizim bu naklettiklerimiz, kesin bilginin, geregin ta
kendisidir.
96
yle ise byk Rabbinin adini arindir/O'nun noksanliklardan uzak oldugunu
gret!
(46/56, Vkia/83-96)
SUAR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 132
1
T/9, Sn/60, Mm/40.
157

2
Bunlar, apaik/aiklayici kitabin yetleridir.
3
Onlar;
Hicr 91
Kurn'i sihir, siir, esatir (mitolojik sylentiler), uydurulmus sz
gibi birtakim paralar, kt szler kabul eden kimseler,
3
iman edenler olmuyorlar
diye sen kendini yikima ugratacaksin!
4
Eger Biz dilersek,
Hicr 90
o yemincilere
158
indirdigimiz sey gibi
4
onlara gkten
bir almet [gsterge; isin, radyasyon ve meteorlar, tayfun, sel] indiririz de onlarin
boyunlari, ona boyun egenler oluverirdi.
5
Ve kendilerine Rahmn'dan [yarattigi
btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'tan] yeni bir gt geldi mi,
kesinlikle ondan yz eviren kimseler oldular.
6
Sonra da, kesinlikle yalanladilar. Iste
alay edip durduklari seyin haberleri yakinda onlara gelecektir.
Hicr 92,93
Iste, andolsun
Rabbine ki, Biz, kesinlikle onlarin hepsini yaptiklari seylerden hesaba ekecegiz.
7
Ve onlar yeryzne bakmadilar mi? Biz orada her gzel esten nicelerini
bitirdik.
8
Sphesiz ki bunda kesinlikle almet/gsterge vardir; ama onlarin ogu
iman edenler olmadilar.
9
Ve sphe yok ki Rabbin, kesinlikle en stn, en gl, en
serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olanin, engin merhamet
sahibinin ta kendisidir.
(47/26, Suar/1-6+54/15, Hicr/90-93)+Suar/7-9)
Necm: 133

10
Bir vakit de Rabbin, Ms'ya: Git o yanlis; kendi zararlarina is yapan
topluma;
11
Firavun toplumuna, hl Allah'in korumasi altina girmeyecekler mi?
diye nida etmisti.
12
Ms: Rabbim! Sphesiz ben, beni yalanlamalarindan korkarim.
13
Ggsm
de daralir, dilim konusmaz, onun iin Hrn'a da elilik ver.
14
Hem onlara ait benim
zerimde bir su var. Ondan dolayi beni ldrmelerinden korkarim dedi.
15
Allah: Kesinlikle senin dsndgn gibi degil! Haydi, ikiniz
almetlerimizle/gstergelerimizle gidin. Sphesiz ki, Biz sizinle beraberiz,
isitenleriz.
16,17
Haydi, ikiniz Firavun'a gidin de Biz kesinlikle, Isrlogullari'ni
bizimle beraber gnderesin diye lemlerin Rabbinin elisiyiz deyin dedi.

99

18
Firavun: Biz seni ocukken iimizde terbiye etmedik mi? Hayatindan birok
yillar iimizde kalmadin mi?
19
Sonunda o yaptigin isi de yaptin. Sen nankrlerden
birisin de... dedi.
20-22
Ms: Ben, o isi saskinlardan oldugum zaman yaptim. Sizden korkunca
da hemen sizden katim. Sonra Rabbim bana yasalar-ilkeler bahsetti ve beni
elilerden biri yapti. O basima kaktigin nimet de Isrlogullari'ni kendine kle
edinmis olmandir dedi.
23
Firavun: lemlerin Rabbi dedigin de nedir ki? dedi.
24
Ms: Eger yakinen bilmis olsaniz, O, gklerin, yerin ve ikisi arasinda
bulunan seylerin Rabbidir.
25
Firavun, yani basinda bulunanlara Isitmiyor musunuz? dedi.
26
Ms: O, sizin Rabbiniz ve daha nceki atalarinizin da Rabbidir dedi.
27
Firavun: Size gnderilen bu eliniz kesinlikle gizli glerce
desteklenen/delinin biridir dedi.
28
Ms: Syet aklinizi kullansaniz, O, dogunun, batinin ve ikisinin arasinda
bulunanlarin Rabbidir dedi.
29
Firavun: Benden baska ilh edinirsen, andolsun ki seni zindana
kapatilmislardan yaparim dedi.
30
Ms: Sana apaik bir sey getirmis olsam da mi? dedi.
31
Firavun: Haydi hemen getir onu, eger dogrulardan isen dedi.
32
Bunun zerine Ms, birikimini
159
ortaya koyuverdi; bir de bakmissin ki
Ms'nin birikimi, apaik bir silip sprendir.
160

33
Gcn de ekti ikardi; bir de bakmissin ki o g, izleyenlere ok
mkemmel, hi kusursuzdur.
161

34,35
Firavun, yani basindaki ileri gelenlere: Sphesiz bu, kesinlikle ok bilgili
bir etkin bilgin! Sizi etkin bilgisiyle topraklarinizdan ikarmak istiyor. Simdi ne
buyurursunuz? dedi.
36,37
Ileri gelenler dediler ki: Onu ve kardesini alikoy, sehirlere de toplayicilar
gnder. Btn byk ve ok etkin bilginleri sana getirsinler.
38
Bylece, etkin bilginler belli bir gnn tayin edilen vaktinde bir araya
getirildi.
39
Insanlara da, Siz toplaniyor musunuz? denildi.

40
Bizim etkin bilginlere uymamiz iin, kendilerinin galip gelen kimseler
olmalari gerekir!
41
Etkin bilginler geldiklerinde Firavun'a: Syet biz stn gelirsek, kesinlikle
bize bir cret var mi? dediler.
42
Firavun: Evet, o takdirde siz, hi sphe yok ki, yakinlardan olacaksiniz
dedi.
43
Ms onlara, Ortaya koyun ne koyacaksaniz! dedi.
44
Bunun zerine onlar, birikimlerini, eski inan ve tezlerini/er-plerini; eften
pften bilgilerini
162
ortaya koydular ve Firavun'un gc hakki iin sphesiz elbette
bizler galip olanlariz dediler.
45
Sonra Ms birikimini ortaya koydu; bir de ne grsnler, onlarin
uydurduklarini yutuyor da yutuyor!
46-48
Sonra etkin bilginler boyun egip teslimiyet gsterenler olarak birakildilar:
Biz, lemlerin Rabbine; Ms ve Hrn'un Rabbine iman ettik dediler.

100

49
Firavun dedi ki: Ben size izin vermeden O'na iman mi ettiniz? Sphesiz ki
o, elbette size sihri greten bygnzdr! Peki, yakinda bileceksiniz! Andolsun,
ellerinizi ve ayaklarinizi aprazlama/ardarda kestirecegim ve kesinlikle hepinizi
astiracagim!
50,51
Etkin bilginler: Zarari yok, sphesiz biz Rabbimize dnenleriz. Biz
mminlerin ilkleri oldugumuzdan dolayi, Rabbimizin bize hatalarimizi
bagislayacagini umuyoruz dediler.
63
Sonra Ms'ya: Vur birikimini o bol suya/nehire! diye vahyettik. Sonra o
bol su/nehir yarildi/barajlar yapildi da, her bir para baraj, ulular ulusu bir dag gibi
oluverdi.
163

52
Ve Biz, Ms'ya: Kullarimi geceleyin yola ikar, sphesiz siz takip
edilenlersiniz diye vahyettik.
53-56
Derken Firavun da sehirlere toplayicilari gnderdi: Sphesiz bunlar,
sayilari azar azar, blk prk bir topluluktur. Ve onlar bizim iin elbette
fkelidirler. Biz ise, elbette hazirlikli, tedbirli bekleyen bir cemaatiz.
60
Sonra
Firavun ve adamlari gnes dogarken onlarin ardina dstler.
61
Iki topluluk birbirini grnce, Ms'nin ashbi Sphesiz biz, kesinlikle
kistirildik dediler.
62
Ms: Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Sphesiz Rabbim
benimledir, bana yol gsterecektir dedi.
64
tekilerini de oraya yaklastirdik.
65,66
Ve Ms ve beraberindekilerin hepsini kurtardik, sonra da tekileri suda
bogduk.
57-59
Sonunda Biz, Firavun ve toplumunu bahelerden, pinarlardan,
hazinelerden ve serefli makamdan ikardik. Iste byle! Ve sonra onlara
Isrlogullari'ni mirasi/son sahip yaptik.
67
Sphesiz bunda kesinlikle bir
almet/gsterge vardir. Ama oklari iman etmis degillerdi.
68
Ve sphesiz ki Rabbin,
kesinlikle en stn olanin, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olanin, engin merhamet sahibinin ta kendisidir.
164

(47/26, Suar/10-51, 63, 52-56, 60-66, 57-59, 67-68)
Necm: 134

69
Ve onlara Ibrhm'in haberini oku!
70
Hani o, babasina ve toplumuna Siz neye kulluk
165
ediyorsunuz? demisti.
71
Onlar: Birtakim putlara kulluk ediyoruz. Onlara kulluk etmeye devam
edecegiz dediler.
72-74
Ibrhm: Yalvarip yakardiginizda onlar sizi isitiyorlar mi veya size yarar
sagliyorlar mi yahut zarar veriyorlar mi? dedi. Onlar, Tam tersi, biz atalarimizi
byle yapar bulduk dediler.
75, 76
Ibrhm: Peki, siz ve en eski atalarinizin nelere tapmis oldugunuzu hi
dsndnz m?
77
Iste onlar benim dsmanimdir; ancak lemlerin Rabbi ayri.
78-
82
O, beni olusturandir. Ve bana dogru yolu O gsterir. Ve O, beni yedirenin, iirenin
ta kendisidir. Hastalandigim zaman O bana sifa verir. Ve O, beni ldrecek, sonra
beni diriltecektir. Ve O, din gn, kusurumu bagislayacagini umdugumdur.
83
Rabbim! Bana hkm ver ve beni iyilere kat!
84
Ve beni, sonra gelecekler iin
dogrulukla anilanlardan kil!
85
Ve beni nimeti bol cennetin mirasilarindan kil!
86
Ve
babami da bagisla, sphesiz o sapiklardan oldu.
87-91
Ve yeniden diriltilen gn; mal
ve ogullarin saglam bir kalple/gerek imanla Allaha gelenlerden baskasina yarar

101

saglamadigi ve cennetin Allah'in korumasi altina girenlere yaklastirildigi, azginlar
iin de cehennemin ailip gsterildigi gn beni rezil etme! dedi.
(47/26, Suar/69-91)
Necm: 135

92,93
Ve onlara: Allah'in astlarindan taptiginiz seyler nerede? Size yardim
ediyorlar mi veya kendilerine yardimlari dokunuyor mu? denilmistir.
94,95
Sonra da putlar ve azginlar ve Iblisin/dsnce yetisinin askerleri; iyiden
iyiye dsnmeden hareket edenler toptan cehennemin iine firlatilmislardir.
96-102
Onlar, onun iinde birbirleriyle ekisirlerken dediler ki: Vallahi biz,
gerekten apaik bir sapiklik iinde idik. nk biz sizi, lemlerin Rabbi ile bir
seviyede tutuyorduk. Ve bizi yalnizca o gnahkrlar saptirdi. Artik bizim iin
yardimcilardan, torpilcilerden hibir kimse ve candan bir yardimci, yol gsterici,
koruyucu yakin yoktur. Ah keske bizim iin bir geri dns olsaydi da biz de
mminlerden olsaydik!
103
Sphesiz bunda bir almet/gsterge vardir. Ama onlarin ogu iman edenler
degillerdi.
104
Ve sphe yok ki Rabbin, kesinlikle en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olanin, engin merhamet sahibinin ta
kendisidir.
(47/26, Suar/92-104)
Necm: 136

105
Nh toplumu gnderilmisleri [elileri, mesajlari] yalanladi.
106-110
Bir zamanlar kardesleri Nh onlara demisti ki: Siz Allah'in korumasi
altina girmez misiniz? Sphesiz ki ben, sizin iin gvenilir bir eliyim. Artik,
Allah'in korumasi altina girin ve bana itaat edin. Ve buna karsilik ben sizden hibir
cret istemiyorum. Benim cretim ancak lemlerin Rabbi zerinedir. Artik, Allah'in
korumasi altina girin ve bana itaat edin!
111
Onlar: Sana ok dsk kimseler uyarken, biz sana inanir miyiz? dediler.
112-115
Nh dedi ki: Onlarin yaptiklarina dair bir bilgim yoktur. Onlarin hesabi
ancak Rabbime aittir. Eger dsnrseniz! Ve ben iman edenleri kovucu degilim. Ben
ancak apaik bir uyariciyim.
116
Onlar dediler ki: Ey Nh! Eger vazgemezsen, iyi bil ki, kesinlikle sen
taslanarak ldrlenlerden olacaksin!
117,118
Nh: Rabbim! Toplumum beni yalanladi. Artik benim aramla onlarin
arasinda sen hkmet. Ve beni ve mminlerden benimle beraber olan kimseleri
kurtar! dedi.
119,120
Bunun zerine Biz de o'nu ve beraberindekileri, o dolu geminin iinde
kurtardik. Sonra da arkalarindan arta kalanlari suda bogduk.
121
Sphesiz ki bunda kesinlikle bir almet/gsterge vardir. Ama onlarin ogu
iman ediciler degillerdi.
122
Ve sphesiz ki Rabbin, kesinlikle en stn, en gl, en
serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olanin, engin merhamet
sahibinin ta kendisidir.
(47/26, Suar/105-122)
Necm: 137

102


123
d, gnderilmisleri [elileri, mesajlari] yalanladi.
124-135
Hani kardesleri Hd onlara demisti ki: Siz Allah'in korumasi altina
girmez misiniz? Sphesiz ki ben, sizin iin gvenilir bir eliyim. Artik Allah'in
korumasi altina girin ve bana itaat edin. Ve buna karsilik ben sizden hibir cret
istemiyorum. Benim cretim lemlerin Rabbi zerinedir. Her yksek tepeye, almet
bir bina kurarak mi egleniyorsunuz? Sonsuzlasmaniz iin/sanki
sonsuzlasacakmissiniz gibi sanayi reten yerler [fabrikalar/kaleler] mi edinirsiniz?
Yakaladiginiz vakit de zorbaca mi yakaladiniz? Artik Allah'in korumasi altina girin
ve bana itaat edin. Size o bildiginiz seyleri verenin [davarlar, ogullar, baglar,
baheler, pinarlar verenin] korumasi altina girin. Sphesiz ki ben, sizin hakkinizda
byk bir gnn azabindan korkuyorum.
136-138
Onlar dediler ki: Sen, gt versen de yahut gt verenlerden olmasan da
bizim iin degismez. Bu, sadece ncekilerin hayat tarzlaridir. Ve biz azaba
ugratilacaklar degiliz.
139
Bunun zerine o'nu yalanladilar da Biz kendilerini degisime/yikima ugrattik.
Sphesiz ki bunda kesinlikle mutlak bir almet/gsterge vardir, ama onlarin ogu
iman ediciler degillerdi.
140
Ve sphesiz ki Rabbin, kesinlikle en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olanin, engin merhamet sahibinin ta
kendisidir.
(47/26, Suar/123-140)
Necm: 138

141
Semd, gnderilmisleri [elileri, mesajlari] yalanladi.
142-152
Hani kardesleri Slih, onlara demisti ki: Allah'in korumasi altina girmez
misiniz? Sphesiz ki ben, sizin iin gvenilir bir eliyim. Artik Allah'in korumasi
altina girin ve bana itaat edin. Ben sizden hibir cret istemiyorum da. Benim
cretim ancak lemlerin Rabbi zerinedir. Siz burada; bahelerde, pinarlarda ve
ekinlerin, salkimlari sarkmis hurmaliklarin arasinda gven iinde birakilacak
misiniz? Ve siz, daglardan ustaca evler yontuyorsunuz. Artik Allah'in korumasi
altina girin ve benim dediklerimi yapin. Ve yeryznde bozgunculuk yapip islah
etmeyen o asiri giden kimselerin emrine uymayin.
153,154
Onlar dediler ki: Sen, kesinlikle bylenmislerdensin! Sen de ancak
bizim gibi bir besersin. Eger dogru syleyenlerden isen, haydi bize bir
almet/gsterge getir.
155,156
Slih: Iste bu Destek Kurumu'dur, onun yasamasi iin desteklenmesi
gerekir; kazancinizin bir blm onun iin ayrilmalidir. Onu ayakta tutun. Yoksa
sizi byk bir gnn azabi yakalayiverir dedi.
157
Buna ragmen onlar Destek Kurumu'nu, gelir kaynaklarini kurutarak yok
ettiler de pisman olanlar olarak sabahladilar.
166

158
Bunun zerine onlari azap yakalayiverdi. Dogrusu bunda, byk bir ders
vardir, ama onlarin ogu iman etmediler.
159
Ve Sphesiz ki Rabbin, kesinlikle en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olanin, engin merhametlinin ta kendisidir.
(47/26, Suar/141-159)
Necm: 139


103

160
Lt'un toplumu, gnderilmisleri [elileri, mesajlari] yalanladi.
161-166
Hani kardesleri Lt onlara demisti ki: Siz Allah'in korumasi altina
girmez misiniz? Sphesiz ki, ben sizin iin gvenilir bir eliyim. Gelin artik,
Allah'in korumasi altina girin ve benim dediklerimi yapin. Ve buna karsilik ben
sizden herhangi bir cret istemiyorum. Benim ecrim ancak lemlerin Rabbi
zerinedir. Rabbinizin sizler iin olusturdugu eslerinizi birakarak lemler iinden
erkeklere mi gidiyorsunuz? Isin asli siz siniri asan bir toplumsunuz.
167
Onlar: Ey Lt! Vazgemezsen, kesinlikle ikarilanlardan olacaksin
dediler.
168
Lt: Sphesiz ben, sizin isiniz iin bugz edenlerdenim dedi.

169
Rabbim! Beni ve ailemi onlarin yapageldiklerinden kurtar!
170-172
Bunun zerine Biz de o'nu ve ailesinin geride kalanlarin iindeki zavalli
kari hari tamamini kurtardik, sonra da geridekilerin hepsini degisime/yikima
ugrattik.
173
Ve zerlerine yle bir yagmur yagdirdik ki! Bak iste uyarilanlarin
yagmuru ne ktdr!
174
Sphesiz ki bunda bir almet/gsterge vardir. Ama onlarin ogu iman
ediciler degillerdi.
175
Ve sphesiz ki Rabbin, kesinlikle en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olanin, engin merhamet sahibinin ta
kendisidir.
(47/26, Suar/160-175)
Necm: 140

176
Eyke Ashbi,
167
gnderilmisleri [elileri, mesajlari] yalanladi.
177-184
Hani Suayb onlara demisti ki: Siz Allah'in korumasi altina girmeyecek
misiniz? Sphesiz ki, ben sizin iin gvenilir bir eliyim. Bu nedenle Allah'in
korumasi altina girin ve benim dediklerimi yapin. Buna karsilik ben sizden herhangi
bir cret istemiyorum. Benim cretim yalniz lemlerin Rabbi zerinedir. legi tam
ln ve hak yiyenlerden olmayin. Ve dogru terazi ile tartin. Halkin esyalarini
degerinden dsrmeyin ve yeryznde bozgunculuk yaparak karisiklik ikarmayin.
Ve, sizi ve sizden nceki nesilleri olusturan o Zat'in korumasi altina girin.
185-187
Onlar: Sen, kesinlikle bylenmislerden birisin. Sen de bizim gibi bir
beserden baska bir sey degilsin. Biz senin kesinlikle yalancilardan biri oldugundan
eminiz. Syet dogrulardan isen, stmze gkten bir para dsrver! dediler.
188
Suayb: Rabbim, yaptiklarinizi en iyi bilendir dedi.
189
Bunun zerine o'nu yalanladilar da kendilerini o glge gnnn azabi
yakalayiverdi. Sphesiz o byk bir gnn azabi idi.
190
Sphesiz bunda bir almet/gsterge vardir. Ama onlarin ogu iman ediciler
degillerdi.
191
Ve sphesiz Rabbin, kesinlikle en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olanin, engin merhametli olanin ta
kendisidir.
(47/26, Suar/176-191)
Necm: 141

192
Ve sphesiz ki bu apaik kitap, kesinlikle lemlerin Rabbinin indirmesidir.
193-195
O apaik kitapla, uyaricilardan olasin diye apaik bir Arapa lisan ile senin

104

kalbine Gvenilir Can [ilhi mesajlar, gvenilir bilgi] indi.
196
Ve sphesiz Gvenilir
Can [gvenilir bilgi], kesinlikle ncekilerin kitaplarinda da vardi.
197
Ve Isrlogullari bilginlerinin kendi kitaplarinda gvenilir bilginin varligini
bilmesi, onlar iin bir almet/gsterge olmadi mi?
198,199
Ve Biz apaik kitabi yabancilardan/Arapa bilmeyenlerden birine
indirseydik de, bunu o, onlara okusaydi, onlar, buna iman ediciler degillerdi.
200,201
Bylece onu gnahkrlarin kalplerine soktuk. Onlar acikli azabi
grnceye kadar ona iman etmezler.
(47/26, Suar/192-201)
Necm: 142

202
Iste bu onlara, kendileri farkinda olmadan, ansizin geliverecektir.
203
Sonra da onlar, Biz sre taninanlardan miyiz? diyeceklerdir.
204
Onlar, Bizim azabimizi olduka abuklastirmak mi istiyorlar?
205-207
Grdn m/hi dsndn m, onlara senelerce kazan saglatsak, sonra
kendilerine vaat edilen gelip ativerse, o kazandiklari seylerin kendilerine hibir
yarari olmayacaktir.
208
Ve Biz, sadece kendileri iin uyaricilar olan kenti degisime/yikima ugrattik.
209
gt! Ve Biz, haksizlik edenler degiliz.
210
Ve apaik, aiklayici kitabi seytanlar senin kalbine sokmadi.
211
Bu onlara yarasmaz, onlar g yetiremezler de.
212
Sphesiz onlar duyumdan/vahiyden kesinlikle uzak tutulmuslardir.
213
O hlde sakin Allah ile beraber baska ilha yalvarma, sonra
azaplandirilmislardan olursun.
214
Ve en yakin oymagini uyar.
215
Ve mminlerden
sana uyan kimselere kanadini indir.
216
Syet sana isyan ederlerse, Sphesiz ben
sizin yaptiklarinizdan kesinlikle uzagim de.
217-219
Ve sen kalktigin/elilik grevini
yapmak iin ortaya iktigin ve boyun egip teslimiyet gsterenler arasinda dolastigin
zaman seni gren en stn, en gl, en serefli, yenilmesi mmkn olmayan/mutlak
galip olan, engin merhamet sahibine sonucu havale et.
220
Sphesiz ki O, en iyi isiten,
en iyi bilendir.
221
Seytanlarin kime inip durdugunu/kimlerin kafasina bir seyler soktugunu size
haber vereyim mi?
222
Seytanlar, tm iftiraci gnahkrlara iner dururlar/onlarin
kafasina bir seyler sokarlar.
223
Onlar, duyum birakirlar, hlbuki onlarin ogu
yalancidir.
Neml 6
Sphesiz bu Kurn ise sana, yasalar koyan ve en iyi bilen Allah
tarafindan senin iine iletilmektedir.
168

224
Ve su sairler, sphesiz onlara azgin sapiklar uyar.
225,226
Onlarin her vadide saskin saskin dolastiklarini ve gerekten yapmadiklari
seyleri sylediklerini grmedin mi/hi dsnmedin mi?
227
Ancak iman edenler ve
dzeltmeye ynelik isler yapanlar, Allah'i ok ok ananlar ve haksizliga
ugratildiklarinda kendilerini savunanlar mstesna. Haksizlik edenler, hangi
dnsme dndrleceklerini yakinda bileceklerdir.
(47/26, Suar/202-223+48/27, Neml/6+Suar/224-227)





105

NEML SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 143
1-3
T/9, Sn/60. Bunlar, salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel aidan
destek olma; toplumu aydinlatma kurumlarini olusturan-ayakta tutan],
zekti/vergiyi veren ve hirete de kesin olarak inanan kisilerin ta kendileri olan
mminler iin dogru yol rehberi ve mjdeci olmak zere Kurn'in ve
apaik/aiklayici bir kitabin yetleridir.
(48/27, Neml/1-3)
Necm: 144

4
Sphesiz Biz hirete inanmayan su kimselerin islerini kendilerine ssl
gsterdik de onlar sasirip kalmislardir.
5
Iste bunlar, azabin kts kendileri iin olan kimselerdir ve bunlar, hirette en
ok ziyana ugrayacaklarin ta kendileridir.
169

7
Hani Ms, yakinlarina: Sphesiz ben bir ates grdm, ondan size bir haber
getirecegim yahut isinmaniz iin bir kor ates getirecegim demisti.
8-12
Sonra oraya geldigi zaman seslenilmisti: Atesin iindeki ve yani basindaki
kisi bolluklu kilinmistir! Ve lemlerin Rabbi olan Allah, eksikliklerden ariniktir!
Ey Ms! Sphesiz Ben, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi
mmkn olmayan/mutlak galip olan, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapan Allah'im!
Ve birikimini ortaya koy! Onu sanki grnmeyen bir varlik gibi, hareket
ettirir grverince, dnp arkasina bakmadan kati. -Ey Ms korkma! Sphesiz ki
Ben; Benim yanimda eliler korkmaz. Ancak, kim yanli; kendi zararlarina i yapar,
sonra ktlgn ardinda iyilige evirirse, phesiz Ben, ok bagilayicivim, ok
merhamet sahibiyim.
Ve koynundaki gcn devreye sok, dokuz
170
yet [almet/gsterge] iinde
Firavun'a ve onun toplumuna hi kusursuz, mkemmel ikacaksin. Sphesiz onlar
yoldan ikmis bir toplum olmuslardir.
13
Sonra da yetlerimiz/almetlerimiz/gstergelerimiz onlara parlak bir sekilde
gelince, Bu apaik bir gz boyama, insan kandirmadir dediler.
14
Ve onlarin kendileri bunlara tam bir kanaat getirdigi hlde, sirk kosarak
yanlis; kendi zararlarina is yapmalari ve kibirlerinden tr onlari bile bile inkr
ettiler. Simdi bozguncularin sonunun nice olduguna bir bak!

***

15
Ve andolsun ki Biz Dvd'a ve Sleymn'a bilgi verdik. O ikisi de: Tm
vgler, bizi mmin kullarinin biroguna fazlalikli kilan Allah'adir! dediler.
16
Ve Sleymn Dvd'a vris oldu. Ve Sleymn: Ey insanlar! Bize kuslarin
mantigi [seslerinden, davranislarindan anlam ikarma] gretildi ve bize her seyden
verildi dedi. Dogrusu bu apaik bir armagandir.
17
Ve yerli ve yabancilardan ve kuslardan olusturulmus ordulari Sleymn iin
bir araya getirildi. Sonra onlar dzenli olarak sevk edilirler.

106

18
Sonunda Karinca Vadisi'ne geldikleri zaman, bir karinca: Ey karincalar!
Evlerinize girin, Sleymn ve ordulari bilinsizce sizi kirip geirmesin! dedi.
19
Sonra da Sleymn, disi karincanin sznden/kararindan dolayi glerek
tebessm etti. Ve Rabbim! Bana, anne-babama ltfettigin nimetinin karsiligini
dememi, hosnut olacagin slihi islememi gnlme getir ve rahmetinle beni slih
kullarinin iine kat dedi.
20,21
Ve Sleymn kuslari gzden geirdi de sonra, Hdhd' niin
gremiyorum? Yoksa kayiplardan mi oldu? Onu kesinlikle etin bir azap ile
azaplandiracagim yahut onu bogazlayacagim/ perisan edecegim yahut da bana
apaik bir delil/g getirecek dedi.
171

22-26
Derken, ok beklemeden Hdhd geldi de, Ben, senin bilmedigin bir seyi
grendim. Sebe'den
172
sana ok dogru ve nemli bir haber getirdim. Sphesiz ki,
Sebelilere hkmdarlik eden, kendisine her seyden verilmis ve ok byk bir tahta
sahip olan bir kadin buldum. Onu ve toplumunu, Allah'in astlarindan gnese boyun
egip teslimiyet gsterirler/taparlar buldum. Seytan da gklerde ve yerde gizleneni
aiga ikaran, gizlediginizi ve aikladiginizi bilen Allah'a boyun egip teslimiyet
gstermesinler/kulluk etmesinler diye kendilerine yaptiklarini ssl gstermis de
onlari dogru yoldan alikoymus. Bunun iin de onlar kilavuzlanan dogru yolu
bulamiyorlar. Allah, Kendisinden baka ilh diye bir ey olmayandir, byk arin
sahibidir dedi.
27,28
Sleymn dedi ki: Dogru mu syledin, yoksa yalancilardan misin,
bakacagiz. Su mektubumu gtr, onu kendilerine birak, sonra onlardan biraz geri
ekil de bak, neye dnecekler.
29-31
Sleymn'in mektubunu alan Sebe melikesi: Ey ileri gelenler! Sphesiz ki
bana kesinlikle ok saygin/serefli bir mektup birakildi. Sphesiz ki o mektup,
Sleymn'dandir ve Bana karsi byklk taslamayin, teslimiyet
gstererek/Mslman olarak bana gelin! diye yarattigi btn canlilara dnyada
oka merhamet eden, engin merhamet sahibi Allah adinadir dedi.
32
Melike dedi ki: Ey ileri gelenler! Bu isimde bana fetva verin. Siz bana tanik
olmadan hibir isi kestirip atmam.
33
Ileri gelenler dediler ki: Biz, kuvvet sahibiyiz ve savasmayi ok iyi bilen
kimseleriz, buyruk ise senindir; artik ne emredecegini dsn!
34,35
Melike: Hi sphesiz ki krallar bir memlekete girdikleri zaman hemen
orayi bozarlar ve halkinin ulularini asagilarlar. Onlar da byle yapacaklardir. Ben
onlara bir hediye gndereyim de bakalim eliler ne ile dnecekler! dedi.
36,37
Eli Sleymn'a gelince Sleymn, Siz bana mal ile yardim mi etmek
istiyorsunuz? Iste, Allah'in bana verdigi, size verdiginden daha iyidir. Tersine siz,
hediyenizle bbrlenirsiniz. Onlara geri dn; iyi bilsinler ki, kendilerine asla karsi
koyamayacaklari ordularla gelir, onlari, kesinlikle hor ve asagilanmis olarak
ikaririz! dedi.
38
Sleymn dedi ki: Ileri gelenler! Onlar teslim olanlar olarak bana gelmeden
nce, hanginiz onun tahtini bana getirir?
39
Cinlerden bir ifrit, Sen makamindan
173
kalkmadan nce ben onu sana
getiririm. Ve hi sphesiz ben onun zerine gl ve gvenilirim dedi.
40
Kitap'tan yaninda bilgi olan kimse: Ben onu sana bakisin kendine dnmeden
nce getiririm
174
dedi.
Sonra Sleymn Melike'nin tahtini yaninda durur bir hlde grnce: Bu,
kendime verilen nimetlerin karsiligini deyecek miyim, yoksa iyilikbilmezlik mi
edecegim diye beni bellandirmak iin Rabbimin fazlindandir. Ve kim kendisine

107

verilen nimetlerin karsiligini derse hi sphesiz kendisi iin karsiligini der. Kim
de iyilikbilmezlik ederse, hi sphesiz ki Rabbim ok zengin ve kerm'dir.
41
Sleymn dedi ki: Onun iin tahtini belirsizlestirin [ona siradan bir kisi
muamelesi yapin], bakalim o, kilavuzlanan yolu bulanlardan mi yoksa kilavuzlanan
dogru yolu bulmayanlardan mi olacak [Mslmanliginda samimi mi degil mi
grelim]!
42
Melike geldigi zaman, Senin tahtin byle mi? dendi. Melike: Sanki bu,
odur. Ve bize ondan nce bilgi verilmis ve biz Mslmanlar olmus idik.
43
Ve onu, Allah'in astlarindan taptigi seyler alikoymustu. Sphesiz ki o
kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler toplumundandi.
44
Ona, kske gir! denildi. Sonra o, onu grnce derin bir su sandi ve etegini
ekti. Sleymn; Bu billurdan yapilmis, seffaf bir zemindir dedi. Melike,
Rabbim! Ben gerekten kendime haksizlik etmistim. Sleymn ile beraber,
lemlerin Rabbi olan Allah'a teslim oldum dedi.
(48/27, Neml/4, 5,7-44)
Necm: 145

45
Andolsun ki Allah'a kulluk edin diye Semd'a da kardesleri Slih'i eli
gnderdik. Hemen birbirleriyle ekisen iki gurup oluverdiler.
46
Slih dedi ki: Ey toplumum! Iyilikten nce niin ktlg abuklastirmak
istiyorsunuz? Merhamet olunmaniz iin Allah'tan bagislanma dileseniz ne olur!
47
Onlar, Senin sebebinle ve seninle beraber olan kisiler sebebiyle basimiza
ugursuzluk geldi/seni ve beraberindekileri ugursuzluk belirtisi sayiyoruz dediler.
Slih, Ugursuzlugunuz Allah katindadir. Daha dogrusu siz, kendini atese
atan/imtihana ekilen bir topluluksunuz dedi.
48
Ve o sehirde yeryznde bozgunculuk yapan, iyilestirme yapmayan, Dokuz
kisilik bir grup vardi.
49
Allah'a yeminleserek, Gece o'na ve ailesine baskin
yapacagiz, sonra da velsine/haklarini koruyacak yakinlarina, Biz, o ailenin yok
edilisine shit olmadik/olay sirasinda orada degildik ve biz kesinlikle dogru
olanlariz diyecegiz dediler.
50
Ve onlar, byle bir tuzak kurdular, sphesiz Biz de
onlarin farkinda olmadigi bir ceza ile cezalandirdik.
51
Iste bak! Onlarin tuzaklarinin kibeti nice oldu, sphesiz Biz onlari ve
toplumlarini toptan yerle bir ettik.
52
Iste, onlarin, sirk kosmak sretiyle isledikleri
yanlislar yznden atilari kp ipissiz kalmis evleri. Hi sphesiz ki bunda, bilen
bir toplum iin bir almet/gsterge vardir.
53
Iman eden ve Allah'in korumasi altina girmis olan kisileri de kurtardik.

***

54,55
Lt'u da eli olarak toplumuna gnderdik. Hani o, toplumuna, Gz gre
gre hl o asiriligi/haysizligi yapacak misiniz? Sehvet ynnden kadinlardan asagi
olan erkeklere yaklasacak misiniz? Aslinda siz cahillikte devam edegelen bir
toplumsunuz! demisti.
56
Sonra da toplumunun cevabi sadece, Lt ailesini memleketinizden ikarin;
baksaniza onlar temiz kalmak isteyen insanlarmis! demeleri oldu.
57
Bunun zerine o'nu ve geride kalmasini ayarladigimiz karisi disindaki
yakinlarini kurtardik.
58
Ve onlarin zerlerine yle bir yagmur yagdirdik ki! Ne kt
idi uyarilanlarin yagmuru!
(48/27, Neml/45-58)

108

Necm: 146

59
De ki: Tm vgler, Allah'a mahsustur; baskasi vlemez. Esenlik,
gvenlik de seip ari-duru hle getirdigi kullarinadir. Allah mi hayirlidir, yoksa
onlarin ortak kostugu seyler mi?
60
Onlarin ortak kostugu seyler mi hayirlidir ya da gkleri ve yeryzn
olusturan, gkten sizin iin su indiren mi? Sonra da Biz onunla, bir agacini bile
bitirmenizin sz konusu olmadigi gzel gzel baheler bitirmisizdir. Allah'la beraber
baska bir ilh mi var! Aksine onlar sirk kosmak sretiyle yanlis; kendi zararlarina
iste devam eden bir toplumdur.
61
Onlarin ortak kostugu seyler mi hayirlidir ya da yeryzn barinak yapan,
aralarinda nehirler olusturan, onun iin sabit daglar koyan ve iki deniz arasina engel
koyan mi? Allah ile beraber bir ilh mi var? Tam tersi onlarin ogu bilmiyorlar.
62
Onlarin ortak kostugu seyler mi hayirlidir ya da kendine yalvardigi zaman
bunalmisa karsilik veren ve ktlg gideren, sizi yeryznn halifeleri yapan mi?
Allah'in yaninda baska bir ilh mi var? ok az dsnyorsunuz!
63
Onlarin ortak kostugu seyler mi hayirlidir ya da karanin ve denizin
karanliklari iinde size kilavuz olan, rahmetinin nnde rzgrlari mjdeci olarak
gnderen mi? Allah ile beraber bir ilh mi var? Allah onlarin kostuklari ortaklardan
ok ycedir.
64
Onlarin ortak kostugu seyler mi hayirlidir ya da nce olusturmayi baslatan,
sonra onu iade edecek olan ve sizi hem gkten, hem yerden riziklandiran mi? Allah
ile beraber baska bir ilh mi var? De ki: Eger dogru kimseler iseniz, kesin delilinizi
getiriniz!
65
De ki: Gaybi; gklerde ve yerde grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni,
gemisi, gelecegi Allah'tan baska kimse bilmez. Ve onlar, ne zaman
diriltileceklerinin bilincine varmazlar.
66
Aslinda onlarin hiret hakkinda bilgileri artarda gelmektedir. Fakat onlar
bundan bir sphe iindedirler. Daha dogrusu onlar bundan krdrler.
67,68
Su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden su kimseler de,
Biz ve atalarimiz toprak olduktan sonra mi gerekten biz mi dirilip ikartilacagiz.
Andolsun, bu azap ve dirilme tehdidi, bize ve daha nce atalarimiza tehdit olarak
sz verilmisti. Bu, ancak gemislerin uydurma masallarindan baska bir sey
degildir dediler.
69
De ki: Yeryznde gezip dolasin da sulularin sonlarinin nasil olduguna bir
bakin!

70
Sen onlara kari hzne de kapilma ve onlarin kurmakta olduklari
tuzaklardan dolayi da sikinti iinde olma!
71
Ve onlar, Eger dogru kimseler iseniz, bu tehdit olarak sylenen sz/azap ne
zaman? diyorlar.
72
De ki: Belki de abuklastirmakta oldugunuzun bir kismi size yetismistir
bile.
73
Ve hi sphesiz, senin Rabbin, insanlara karsi byk armagan sahibidir,
velkin onlarin ogu sahip olduklarinin karsiligini demiyorlar.
74
Ve sphesiz ki,
senin Rabbin, onlarin ggslerinin gizli tutmakta olduklarini ve aiga vurduklarini
kesin olarak bilmektedir.
75
Ve gkte ve yerde gizli olan hibir sey yoktur ki, apaik bir kitapta olmasin.
(48/27, Neml/59-75)
Necm: 147

109


76
Hi sphesiz ki, bu Kurn Isrlogullari'na, hakkinda ayriliga dstkleri
seylerin birogunu aktarip anlatmaktadir.
77
Ve hi sphesiz gerekten Kurn, kesinlikle mminler iin bir kilavuz ve
bir rahmettir.
78
Sphesiz ki senin Rabbin, onlarin arasinda Kendi hkmn gereklestirir. Ve
Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak
galip olandir, ok iyi bilendir.
79
yleyse sen, Allah'a isin sonucunu havale et, sphesiz ki sen apaik olan hak
zerindesin.
80
Sphesiz ki sen, llere dinletemezsin ve arkasini dnp katiklari zaman
sagirlara da agriyi isittiremezsin.
81
Sen krleri dstkleri sapikliktan ekip dogru yolu gsterici de degilsin; sen
ancak, yetlerimize iman edenlere ki onlar teslim olanlardir dinletebilirsin.
(48/27, Neml/76-81)
Necm: 148

82
Ve Sz
175
zerlerine vaki oldugu/gereklestigi zaman onlar iin, insanlarin
yetlerimize gerektigi gibi inanmadiklarini onlara syleyen/anlatan,
topraktan/maddeden yapilmis hareket eden, konusan bir varlik
176
ikardik.
83
Ve her nderli topluluktan yetlerimizi/almetlerimizi/gstergelerimizi yalan
sayanlardan bir grup topladigimiz gn, artik onlar tutuklanip dagitilirlar.
84
Ve geldikleri zaman, Allah der ki: Siz Benim yetlerimi/ almetlerimi/
gstergelerimi, bilgi bakimindan onu kavramadiginiz hlde yalanladiniz mi? Ya da
ne yapiyordunuz?
85
Ve sirk kosarak, inanmayarak yanlis yapmalarina karsilik, Sz
177
kendi
aleyhlerine gereklesmis bulunmaktadir, artik onlar konusmazlar.
(48/27, Neml/82-85)
Necm: 149

86
Onlar grmediler mi ki, dinlensinler diye geceyi yarattik, gndz de
grdrc, aydinlik yarattik. Sphesiz ki bunda iman eden bir toplum iin kesinlikle
almetler/gstergeler vardir.
87
Ve Sr'a flendigi
178
gn, artik Allah'in diledikleri hari olmak zere
gklerde ve yerde kimler varsa hepsi dehsete kapilirlar. Ve hepsi degerlerini yitirmis
olarak O'na gelirler.
88
Ve sen daglari grrsn; sen onlari donuk, durgun sanirsin. Oysa onlar her
seyi sapasaglam yapan Allah'in yapimi olarak bulutun yrmesi gibi
yrmektedirler. Sphesiz ki O, yaptiklariniza tamamiyla haberdardir:
89
Kim bir iyilik-gzellik getirirse, onun iin getirdiginden daha
hayirlisi/getirdiginden dolayi bir hayir vardir. Ve onlar o gn korkudan gvende
olanlardir.
90
Ve kim ktlkle gelirse, artik yzleri ateste srtlr. Siz yaptiginiz
amellerden bakasiyla mi karili greceksiniz?
91-93
Sen, Ben ancak her seyin sahibi olan ve burayi dokunulmaz kilan
Mekke'nin Rabbine
179
kulluk etmekle emrolundum. Ve ben Mslman olmamla ve
Kurn'i okuyup izlememle emrolundum. Artik kim kilavuzlanan dogru yola
dserse, yalniz kendisi iin kilavuzlanan dogru yola dsms olur; kim de saparsa
hemen Ben sadece uyaricilardanim. Ve, btn vgler Allah'a mahsustur; baskasi

110

vlemez. O, yetlerini/ almetlerini/ gstergelerini size gsterecek de siz onlari
taniyacaksiniz de.
Ve Rabbin, yaptiklarinizdan habersiz degildir.
(48/27, Neml/86-93)


KASAS SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 150

1
T/9, Sn/60, Mm/40.
180

2
Bunlar, apaik/aiklayici kitabin yetleridir.
3
Biz, iman edecek bir toplum iin Ms ve Firavun'un nemli haberlerinden bir
kismini sana hak ile okuyoruz/takip ettiriyoruz.
4
5phesiz ki Firavun, yeryznde yceldi ve idaresi altindaki insanlari grup grup yapti;
onlardan bir grubu gszle;tirmek istiyor; bunlarin ogullarini bogazliyor; egitimsiz,
gretimsiz birakip niteliksiz bir kitle olusturarak gszlestiriyor, kizlarini da sag
birakiyordu. 5phesiz ki o, bozgunculardan idi.
5
Biz ise istiyoruz ki, yeryznde gsz dsrlenlere armagan verelim, onlari
nderler yapalim ve onlari mirasilar yapalim.
6
Ve onlari yeryznde saglamca
yerlestirelim, Firavun, Haman ve bu ikisinin askerlerine, onlardan ekinmekte
olduklari seyleri gsterelim.
7
Ve Biz Ms'nin anasina vahyettik: Onu emzir. Eger o'nun iin korkarsan
o'nu nehre birakiver, korkma ve zlme. Sphesiz Biz o'nu sana dndrecegiz ve
kendisini elilerden biri yapacagiz.
8
Sonra da Firavun ailesi o'nu, kendileri iin bir dsman ve znt olmak zere
buluntu olarak aldi. Sphesiz Firavun, Haman ve bu ikisinin askerleri hata edenler
idi.
9
Ve Firavun'un karisi: Benim ve senin iin gz aydinligi! Onu katletmeyin;
Musayi diger israilogullari ocuklari gibi niteliksiz; egitimsiz- gretimsiz, mesleksiz
birakmayin, belki bize bir yarari dokunur, ya da o'nu evlat ediniriz dedi. Ve onlar,
isin farkinda olmuyorlar.
10
Ms'nin anasinin yregi bombos sabahladi. Eger Biz, inananlardan olmasi
iin onun kalbini pekitirmemi olsaydik, neredeyse o'nu aiga vuracakti.
11
Ve
Ms'nin annesi Ms'nin kiz kardesine, Onun izini takip et dedi. O da hemen,
onlar farkina varmazken uzaktan o'nu gzetledi.

111

12
Ve Biz daha nce, o'na stanalarini haram ettik. Bunun zerine Ms'nin kiz
kardesi, Size, o'nun bakimini sizin adiniza stlenecek ve o'na gt verip egitecek
bir aile gstereyim mi? dedi.
13
Bylelikle Biz o'nu, gz aydin olsun, gam ekmesin ve Allah'in verdigi
szn gerek oldugunu bilsin diye annesine geri verdik. Velkin onlarin pek ogu
bilmezler.
14
Ve Ms yigitlik agina girip oturaklasinca, Biz o'na yasa ve bilgi verdik. Ve
Biz gzel davrananlari iste byle karsiliklandiririz.
15
Ve Ms, sehir halkinin habersiz oldugu bir anda sehre girdi. Sonra orada,
biri kendi tarafindan, digeri dsman tarafindan, birbirlerini ldrmeye alisan iki
adam buldu. Sonra kendi tarafi olan, dsmana karsi Ms'dan yardim diledi. Ms
da tekine hemen bir yumruk indirdi, o da hemen lverdi. Ms, Bu, seytanin
isindendir, sphesiz o, saptirici, apaik bir dsmandir dedi.
16
Ms, Rabbim! Sphesiz kendime haksizlik ettim. Artik beni bagisla! dedi
de Allah o'nu bagisladi. Sphesiz O, ok bagislayicinin, ok merhamet edicinin ta
kendisidir.
17
Ms, Rabbim! Bana nimet olarak verdigin seylere andolsun ki artik hibir
zaman sululara arka olmayacagim dedi.
18
Sonra da Ms, sehirde korku iinde, etrafi kontrol ederek sabahladi. Bir de
ne grsn, dn kendisinden yardim isteyen kimse, feryat ederek o'ndan yardim
istiyor. Ms ona: Sphesiz sen, apaik bir azginsin! dedi.
19
Ms, ikisinin de dsmani olan adami yakalamak isteyince, o adam; Ey
Ms! Dn bir kisiyi ldrdgn gibi beni de mi ldrmek istiyorsun? Sen sadece
yeryznde bir zorba olmak istiyorsun ve sen dzelticilerden olmak istemiyorsun
dedi.
20
Ve sehrin br ucundan bir adam kosarak geldi. Dedi ki: Ey Ms! Ileri
gelenler seni ldrmek iin senin hakkinda grsme yapiyorlar. Derhal ik!
Sphesiz ki ben gt verenlerdenim.
21
Sonra da Ms korka korka, kontrol ederek oradan ikti. Rabbim! Beni sirk
kosarak yanlis, kendi zararlarina is yapanlar toplumundan kurtar! dedi.
22
Ve Ms Medyen'e dogru yneldiginde, Rabbimin bana yolun dogrusunu
gsterecegini umarim dedi.
23
Ve Ms, Medyen suyuna varinca, orada hayvanlarini sulayan insanlardan
bir nderli topluluk buldu. Ve Ms, hayvan sulayanlar kadar gl olmayan,
hayvanlarini geri eken iki kadin buldu. Dedi ki: Hliniz nedir? Dediler ki:
obanlar sulayip ekilmeden biz sulamayiz; babamiz da ok yasli bir ihtiyardir.
24
Bunun zerine Ms, ikisi iin hayvanlari suladi. Sonra glgeye ekildi de
Rabbim! Sphesiz ki ben, iyilikten bana indirdigin seye muhtacim dedi.
25
Derken, o iki kadindan biri utana utana yryerek Ms'ya geldi. Dedi ki:
'Sphesiz babam, bizim yerimize sulamanin cretini karsilamak iin seni agiriyor.

112

Ms, kizin babasina geldi ve kissalari ona anlatti. Kizin babasi; Korkma, o sirk
kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapmis toplumdan kurtuldun dedi.
26
Onun iki kizindan biri; Babacigim! Onu cretle tut. Sphesiz cretle tutulan
kimselerin en iyisi, gl ve gvenilir olanidir dedi.
27
Kizlarin babasi dedi ki: Hac yapilan sekiz yil bana alismana karsilik su iki
kizimdan birini sana nikhlamak istiyorum. Eger ona tamamlarsan artik o
kendinden; sana agirlik vermek de istemem. Insallah beni slihlerden bulacaksin.
28
Ms, Bu, seninle benim aramdadir; bu iki sreden hangisinin sonunu
gereklestirirsem demek ki, bana karsi dsmanlik/sorumluluk yok. Ve
sylediklerimize Allah vekildir [koruyarak, destekleyerek uygulayandir] dedi.
29
Artik Ms sreyi doldurup ailesiyle/yakinlariyla yola ikinca, dag tarafindan
bir ates hissetti. Ailesine, Benim size bir haber getirmem iin siz bekleyin; ben bir
ates hissettim. Yahut isinirsiniz diye o atesten bir para getiririm dedi.
30-32
Sonra oraya vardiginda o bereketli toprak parasindaki vdinin sag
tarafindan, bir agatan seslenildi: Ey Ms! Hi sphesiz ki Ben, lemlerin Rabbi
Allah'in ta kendisiyim! Ve birikimini ortaya at! Birikimini sanki grnmeyen bir
varlik gibi, hareket ettirir grnce de dnp arkasina bakmadan kati. Ey Ms!
Beri gel, korkma. Kesinlikle sen emniyette olanlardansin. Koynundaki gcn
devreye sok, kusursuz, mkemmelce ikacaksin.
181
Korkudan kanadini kendine ek.
Iste bu ikisi Firavun ve onun adamlarina karsi Rabbin tarafindan iki kesin delildir.
Sphesiz ki onlar, yoldan ikan bir toplum olmuslardir.
33,34
Ms dedi ki: Rabbim! Sphesiz ben onlardan bir kisi ldrdm, simdi
onlarin beni ldrmelerinden korkuyorum. Kardesim Hrn'u da benimle gnder; o,
dil bakimindan benden daha iyi, gzel ve etkilidir. O nedenle o'nu da beni
dogrulayan bir yardimci olarak benimle birlikte gnder. Sphesiz ben, beni
yalanlamalarindan korkuyorum.
35
Allah dedi ki: Seni kardesinle destekleyecegiz ve ikiniz iin bir g, iktidar
olusturacagiz. Sonra da onlar almetlerimiz/gstergelerimiz sebebiyle size
erisemeyecekler. Siz ikiniz ve ikinizi izleyenler stn olanlarsiniz.

***
36
Ms onlara apaik almetlerimiz/gstergelerimiz ile gelince, Bu, sadece
uydurulmus bir etkili bilgilerdir. Ve biz nceki atalarimizdan bunu isitmemistik
dediler.
37
Ms da dedi ki: Benim Rabbim, kendi katindan kimin dogru yol kilavuzu
ile geldigini ve yurdun sonunun kim iin daha iyi olacagini daha iyi bilendir.
Sphesiz ki sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar, kurtulusa eremezler.
38
Firavun da, Ey ileri gelenler! Sizin iin benden baska bir ilh bilmedim. Ey
Haman, benim iin amur zerine hemen ates yak; tugla imal et de Ms'nin ilhi
hakkinda bilgilenmem iin bana bir kule yap. Ve sphe yok ki o'nun yalancilardan
biri olduguna kesinlikle inaniyorum dedi.
39
Firavun, kendisi ve askerleri, yeryznde haksiz yere byklk tasladilar ve
gerekten Bize dndrlmeyeceklerine inandilar.

113

40
Biz de onu ve askerlerini yakalayip o bol suda/nehirde firlatip ativerdik.
Simdi, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlarin sonunun nasil olduguna
bir bak!
41
Ve onlari, atese agiran nderler yaptik. Kiymet gn onlar yardim
grmeyecekler de.
42
Ve bu dnyada arkalarina dislanma, Allah'in rahmetinden yoksun olma
taktik. Onlar, kiymet gnnde de ktlenmis/uzaklastirilmis kimselerdendirler.
43
Ve andolsun ki Biz, ilk nesilleri degisime/yikima ugrattiktan sonra Ms'ya,
gt alirlar diye, insanlar iin apaik deliller, kilavuz ve rahmet olarak
Kitab'i/Tevrt'i verdik.
44
Ve Ms'ya o emri gereklestirdigimiz sirada sen bati ynnde degildin.
Hazir bulunanlardan, grenlerden de degildin.
45
Ama Biz nice nesiller var ettik de, onlarin mrleri uzadika uzadi. Sen
onlara yetlerimizi okuyarak, Medyen halki arasinda bulunanlardan da degildin;
Fakat Biz eli gnderenleriz.
46,47
Ve Biz, seslendigimiz zaman, Tr'un yaninda da degildin. Tersine senden
nce kendilerine uyarici/peygamber gelmeyen bir toplumu uyarman iin ve kendi
ellerinin yaptiklarindan dolayi baslarina bir fenalik geldiginde hemen, Rabbimiz!
Ne olurdu bize bir peygamber gnderseydin de, yetlerine uysak ve mminlerden
olsak diyemesinler, onlar gt alsinlar diye Rabbinden bir rahmet olarak orada
geenleri sana bildirdik, seni eli olarak gnderdik.
48
Iste onlara tarafimizdan o hak gelince de, Msya verilen seyler; almetler;
gstergeler gibi ona da verilmeli degil miydi? dediler. Daha evvel Msya verileni
rtbas edip reddetmemisler miydi? Birbirine sirt veren; destekleyen iki sihir; etkili
bilgi dediler. Ve Sphesiz biz hepsini kabul etmeyecegiz dediler.
49
De ki: Eger dogru kimseler iseniz, hemen Allah katindan bana ve Ms'ya
inen kitaplardan daha ok dogruya kilavuz olan bir kitap getirin de ben de ona
uyayim!
50
Buna ragmen eger sana cevap vermezlerse, bil ki onlar, yalnizca heveslerine
uymaktadirlar. Allah'tan bir yol gsterici olmaksizin kendi hevesine uyandan daha
sapik [saskin, asagi] kim olabilir? Kesinlikle Allah sirk kosarak yanlis; kendi
zararlarina is yapan topluma yol gstermez.
51
Ve andolsun Biz, Sz' [vahyi/Kurn'i] gt alirlar diye birbiri ardinca
yolladik.
52
Szden [vahiyden/Kurn'dan] nce kendilerine Kitap verdigimiz kimseler;
onlar, Sz'e [vahye/Kurn'a] de inanirlar.
53
Ve onlara o Sz [vahy/Kurn] okundugu zaman onlar, Biz, ona inandik.
Sphesiz o, Rabbimizden gelen gerektir. Kesinlikle biz, ondan nce mslman
olanlardik dediler.

114

54
Iste onlar; sabrettikleri iin onlarin dlleri iki kere verilecektir. Ve onlar
ktlg iyilikle savarlar ve kendilerini riziklandirdigimiz seylerden Allah yolunda
harcamada bulunurlar/ basta yakinlari olmak zere baskalarinin nafakalarini temin
ederler.
55
Ve onlar, bos sz isittikleri zaman, ondan yz evirirler ve Bizim islerimiz
yalnizca bizim iin, sizin isleriniz de yalnizca sizin iindir. Size selm olsun! Biz
cahilleri aramiyoruz derler.
56
Kesinlikle sen sevdigini kilavuzlanan dogru yola iletemezsin; ama Allah
diledigine dogru yolu gsterir ve O, kilavuzlanan dogru yolu kabullenecek olanlari
daha iyi bilir.
57
Ve onlar; Biz seninle beraber dogru yol kilavuzuna uyarsak, yurdumuzdan
atiliriz dediler. Biz onlari, Kendi katimizdan bir rizik olarak, her seyin
semerelerinin toplanip kendisine getirildigi, gvenli, dokunulmaz bir
yere/Mekke'ye
182
yerlestirmedik mi? Fakat onlarin ogu bilmezler.
58
Ve Biz, geimleriyle simarmis nice kenti degisime/yikima ugratmisizdir. Iste,
onlarin yerleri! Kendilerinden sonra pek az oturulmus olan meskenleri. Ve Biz,
vrislerin ta kendisiyiz.
59
Rabbin, kendilerine yetlerimizi okuyan bir peygamberi ana kente
gndermedike, memleketleri degisime/yikima ugratici degildir. Zaten Biz, halki
sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimseler olmayan memleketleri
degisime/yikima ugratici degiliz.
(49/28, Kasas/1-59)
Necm: 151

60
Ve size verilen seyler, basit dnya hayatinin kazanimi ve onun ssdr. Allah
katinda olanlar ise, daha hayirli ve daha kalicidir. Hl akil etmeyecek misiniz?
61
Su hlde, Bizim kendisine gzel bir sz verisle sz verip de ona kavusan
kimse, basit dnya hayatinin kazanimini kazandirdigimiz ve sonra kiymet gnnde
huzurumuza getirilenlerden/huzurumuzda hazirolda tutulanlardan olan kimse gibi
midir?
62
Ve o gn Allah onlara seslenir de der ki: Yanlis olarak inanmis oldugunuz
Benim ortaklar hani nerede?
63
Haklarinda Sz gereklesen kimseler; Rabbimiz! Iste bunlar bizim
azdirdigimiz kimselerdir. Biz nasil azmissak, iste bunlari da ylece biz azdirdik. Biz,
Sana karsi uzak olduk. Onlar sadece bizlere tapmiyorlardi derler.
64
Ve Ortaklarinizi agirin! denir, onlar da agirirlar. Sonra da onlar
kendilerine cevap vermezler ve azabi grrler. Ne olurdu onlar, kilavuzlanan dogru
yolu kabullenmi olsalardi!
65
Ve o gn Allah, onlara seslenir de; Gnderilen elilere ne cevap verdiniz?
der.

115

66
Iste, o gn onlara btn nemli haberler kapkaranlik olmustur; artik onlar
birbirlerine de soramazlar.
67
Fakat tevbe etmis, iman etmis ve dzeltici isler yapmis kimseye gelince; o,
kurtulusa erenlerden olmayi umabilir.
(49/28, Kasas/60-67)
Necm: 152
68
Ve senin Rabbin, diledigi seyi olusturur ve onlar iin hayirli olan seyleri
seer, onlar iin ise seim hakki yoktur. Allah, onlarin ortak kostuklarindan ariniktir
ve yceler ycesidir.
69
Ve senin Rabbin, onlarin, sinelerinde gizledikleri seyleri ve aiga vurduklari
seyleri bilir.
70
Ve O, Kendisinden baska ilh
183
diye bir sey olmayan Allah'tir. Ilkinde ve
sonuncuda tm vgler O'nundur, hkm yalnizca O'nundur. Ve ancak O'na
dndrleceksiniz.
(49/28, Kasas/68-70)
Necm: 153
71
De ki: Hi dsndnz m, eger Allah zerinizde geceyi ta kiymet gnne
kadar araliksiz devam ettirse, Allah'tan baska size isik getirecek ilh kimdir? Hl
kulak vermeyecek misiniz?
72
De ki: Hi dsndnz m, eger Allah zerinizde gndz ta kiymet
gnne kadar araliksiz devam ettirse, Allah'tan baska, istirahat edeceginiz geceyi
size getirecek ilh kimdir? Hl grmeyecek misiniz?
73
Ve Allah'in rahmetindendir ki O, geceyi ve gndz; gecede dinlenesiniz ve
gndzn, O'nun karsiliksiz, fazladan verdiklerinden arayasiniz ve kendinize verilen
nimetlerin karsiligini dersiniz diye yapti.
74
Ve o gn Allah, onlara seslenip der ki: Yanlis olarak inandiginiz Benim
ortaklar hani, nerede?
75
Ve Biz her nderli toplumdan bir shit ekip ikardik da, Haydi, kesin
delilinizi getirin! dedik. Artik bildiler ki, hakikat Allah'a aittir ve uydurageldikleri
seyler kendilerinden ayrilip kaybolmustur.
(49/28, Kasas/71-75)
Necm: 154
76,77
Sphesiz Karun, Ms'nin toplumundan idi de, onlara karsi azginlik
etmisti. Biz ona yle hazineler vermistik ki, sphesiz onun anahtarlari gl kuvvetli

116

bir topluluga agir gelirdi. Bir zaman toplumu ona demisti ki: Simarma! Sphesiz ki
Allah simariklari sevmez. Ve Allah'in sana verdiginde hiret yurdunu iste.
Dnyadan da nasibini unutma! Allah'in sana ihsan ettigi gibi, sen de ihsanda bulun.
Ve yeryznde bozgunculugu isteme. Sphesiz ki Allah, bozgunculari sevmez.
78
Karun, Bu servet, bana ancak kendimdeki bilgi sayesinde verildi dedi.
Bilmez miydi ki Allah, kendinden nceki nesillerden, ondan daha gl, ondan daha
ok taraftari, birikimi olan kimseleri kesinlikle degisime/yikima ugratmisti. Ve bu
gnahkrlar, digerlerinin gnahlarindan sorumlu tutulmaz.
79
Derken Karun, ss, grkem iinde toplumunun karsisina ikti. Dnya
hayatini isteyen kimseler, Keske Karun'a verilen gibi bizim de olsaydi! Sphesiz ki
o Karun, ok byk bir nasip sahibidir dediler.
80
Ve kendilerine bilgi verilmis olan kimseler ise, Yaziklar olsun size! Iman
eden ve slihi isleyen kimseler iin Allah'in verecegi dl daha hayirlidir. Ona da
ancak sabredenler kavusabilir dediler.
81
Sonunda Biz onu ve evini yere geirdik. Artik Allah'in astlarindan kendisine
yardim edecek bir taraftar da olmadi ve o, kendini savunup kurtarabilecek
kimselerden de degildi.
82
Ve daha dn onun yerinde olmayi isteyenler, Demek ki Allah kullarindan
diledigine rizki genisletiyor ve daraltiyor. Syet Allah bize armagan vermis
olmasaydi, bizi de yerin dibine geirirdi. Ve demek ki kfirler; Allah'in ilhligini
ve rabligini bilerek reddedenler kendilerini kurtaramiyorlar diyerek sabahladilar.
(49/28, Kasas/76-82)
Necm: 155
83
Iste hiret yurdu! Biz onu yeryznde bbrlenmeyi ve bozgunculugu
arzulamayan kimseler iin hazirlariz. Ve kibet, Allah'in korumasi altina girmis
kisiler iindir.
84
Kim bir iyilik getirirse, ona ondan daha hayirlisi/ ona ondan dolayi bir hayir
vardir. Ve kim bir ktlk getirirse; iste o ktlkleri isleyenler, ancak yaptiklari
seyler ile karsiliklandirilirlar.
(49/28, Kasas/83-84)
Necm: 156
85
Sphesiz ki Kurn'i sana farz kilan Allah, elbette seni dnlecek yere
dndrecektir. De ki: Benim Rabbim, kimin dogru yol kilavuzu ile geldigini ve
kimin apaik bir sapiklik iinde oldugunu daha iyi bilendir.

117

86
Ve sen Kitab'in sana vahyedilecegini/indirilecegini ummuyordun. O, ancak
Rabbinden bir rahmet olarak verildi. yleyse sakin kfirlere; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddedenlere arka ikma/ yardimci olma.
87
Ve ortak kosanlar sana indirildikten sonra, sakin seni Allah'in yetlerinden
alikoymasinlar. Ve Rabbine davet et. Ve asla ortak kosanlardan olma!
88
Ve Allah ile beraber baska bir tanriya yalvarma. O'ndan baska hibir ilh
yoktur. O'nun Zatindan baska her sey yok olacaktir. Yasa-ilke, yalnizca O'nundur.
Siz de ancak O'na dndrleceksiniz.
Isra1
Kulunu, bir gece, yetlerimizden/
almetlerimizden/ gstergelerimizden gsterelim diye, Mescid-i Haram'dan bir
kenarini mbarek kildigimiz Mescid-i Aksa'ya
184
yrten Zat, her trl noksan
sifatlardan ariniktir. Sphesiz O, en iyi isitenin, en iyi grenin ta kendisidir.
(49/28, Kasas/85-88+50/17, Isr/1)



ISR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 157
2,3
Ms'ya da Kitap verdik ve Benim astlarimdan vekil [tm varliklari belirli
bir programa gre ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan bir
kisi/ kurum] tanimayiniz diye Kitab'i, Isrlogullari Nh'la beraber gemiye
taiyarak kurtardigimiz kimselerin soyundan olanlar iin bir kilavuz yaptik.
Sphesiz Nh, skredici; kendisine verilen nimetlerin karsiligini oka deyen bir
kuldu.
4
Ve Biz Isrlogullari'na Kitap'ta/ yazgida sunu gereklestirdik: Kesinlikle siz,
yeryznde iki defa kargasa ikaracaksiniz/ bozguna ugrayacaksiniz ve kesinlikle
byk bir ykselisle ykseleceksiniz.
5
Iste o ikisinden birincisinin zamani gelince,
zerinize gl kuvvetli kullarimizi gnderdik de onlar, evlerin aralarina girip
arastirdilar. Ve o, yerine getirilmesi gereken bir vaat idi.
6
Sonra sizi tekrar gl
kullarin zerine galip kildik ve size mallarla ve ogullarla yardim ettik. Ve sizi ise
yarayanlar aisindan daha ok sey sahibi yaptik.

7
Eger iyilik ettiyseniz, kendinize iyilik etmisinizdir ve eger ktlk ettiyseniz
o da onun kendisi iindir. Artik diger bozguna ugrama zamani gelince de size
ktlk yapmalari, ilk kez girdikleri gibi yine mescide/Beyt'l-Makdis'e girmeleri,
ele geirdikleri yerleri yikip bozmalari iin zerinize gl kullarimizi tekrar
gnderecegiz.
8
Umulur ki Rabbiniz size merhamet eder. Ve eger siz dndyseniz

118

Biz de dndk. Ve Biz cehennemi, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenler iin kusatici bir zindan yaptik.
(50/17, Isr/2-8)
Necm: 158
9,10
Sphesiz ki bu Kurn, insanlari en dogru ve en saglam seye; rsde
kilavuzlar ve dzeltmeye ynelik isler yapan mminlere kendileri iin kesinlikle ve
kesinlikle byk bir ecir oldugunu ve hirete inanmayan kisiler iin Bizim can
yakici bir azap hazirladigimizi mjdeler.
(50/17, Isr/9-10)
Necm: 159
11
Ve insan, hayri davet eder gibi ktlg davet eder. Ve insan ok acelecidir.
12
Ve Biz, geceyi ve gndz iki almet/gsterge yaptik. Sonra Rabbinizden bir
armaganlar aramaniz, yillarin sayisini ve hesabini bilmeniz iin gecenin
almetini/gstergesini silip, bir grdrc aydinlik olarak gndzn
almetini/gstergesini getirdik. Ve Biz, her seyi ayrintili olarak aikladik da
aikladik.
13,14
Ve her insanin kendi yaptiklarinin karsiliklarini, ayrilmayacak sekilde
boynuna doladik. Ve Biz, kiymet gn ailmis bulacagi kitabi onun iin ikaririz:
Oku kendi kitabini! Bugn kendi zatin, kendine karsi hesap sorucu olarak sana o
yeter!
15
Kim, kilavuzlanan dogru yolu bulursa, sirf kendi iyiligi iin kilavuzlanan
dogru yolu bulmustur. Kim de saparsa, ancak kendi aleyhine sapmis olur. Ve hibir
yk tasiyici baskasinin ykn ekmez. Ve Biz, bir peygamber gndermedike, azap
ediciler olmadik.
16
Ve Biz, bir lkeyi degisime/yikima ugratmak istedigimiz zaman, onun varlik
ve g sahibi nde gelenlerine, hak yolda olmalarini, hak yolda nderlik yapmalarini
emrederiz de onlar, bunun aksine, orada hak yoldan ikarlar. Artik oranin zerine
Sz
185
hak olur da Biz orayi kknden darmadagin ederiz.
17
Ve Biz Nh'tan sonraki nesillerden nicelerini degisime/ yikima ugrattik. Ve
kullarinin gnahlarini hakkiyla haberdar olan ve en iyi gren olarak Rabbin yeter.
18
Her kim arabuk geen dnyayi isterse, istedigimiz kimseye, diledigimiz
seyi abuklastiririz. Sonra onun iin cehennemi hazirlariz, kinanmis ve kovulmus
olarak oraya girer.
19
Kim de hireti isterse ve mmin olarak hirete yarasir bir aba
ile hiret iin alisirsa, iste ylelerinin alismalarinin karsiligi verilir.
20
Hepsine;
dnyayi isteyenlere ve hireti isteyenlere Rabbinin ihsanindan veririz. Rabbinin
ihsani kisitlanmis degildir.

119

21
Onlarin bir kismini bir kismi zerine fazlalikli yaptigimiza bir bak! Elbette
hiret, dereceler bakimindan daha byktr, fazlalik bakimindan da daha byktr.
22
Allah ile birlikte baska bir ilh edinme/ tanima! Yoksa kinanmis ve yalniz
basina birakilmis olarak oturup kalirsin.
(50/17, Isr/11-22)
Necm: 160
23,24
Ve senin Rabbin kesin olarak, Kendisinden baskasina kul olmamanizi,
anne ve babayi iyilestirmeyi- gzellestirmeyi karar altina aldi. Onlardan biri veya
her ikisi senin yaninda ihtiyarliga ererse, sakin onlara f deme, onlari azarlama;
onlara ok duyarli davran. Ve ikisine de onurlu, tatli ve gzel sz syle. Ve
merhametinden dolayi onlar iin alak gnlllk kanatlarini indir. Ve de ki:
Rabbim! Onlarin beni kkten egitip grgl biri olarak yetistirdikleri gibi, onlara
rahmet et.
25
Sizin Rabbiniz iinizdekileri ok iyi bilir. Eger slihler olursaniz elbette O
tam anlamiyla dnenleri bagislayicidir.
26,27
Yakinlik sahibine; yurtlarindan ikarilan fakirlere, yoksula ve yolda
kalmisa da hakkini ver. Ve yersiz/ ktlge harcama yapma. Sphesiz yersiz/
ktlge harcama yapanlar, eytanlarin kardeleridir. Seytan ise Rabbine kari ok
nankrdr.
28
Ve eger Rabbinden umdugun bir rahmeti arayarak, akraba, yoksul ve yolda
kalmisa yardim etmeyeceksen, o vakit de kendilerine yumusak ve tatli/onlarin
agirina gitmeyecek bir sz syle.
29
Ve elini boynuna baglanmis yapma/cimri olma, onu bsbtn de
sama/savurganlik yapma. Aksi hlde kinanmis ve yaptigina pisman olur kalirsin.
30
Gerekten senin Rabbin, kullarindan diledigi iin rizki genisletir ve daraltir.
Sphesiz ki O, kullarindan gerekten haberdardir, hakkiyla grendir.
31
Ve yoksulluk kaygisiyla ocuklarinizi ldrmeyin. Onlari ve sizi Biz
riziklandiririz/besleriz. Onlari ldrmek gerekten byk bir gnahtir.
32
Zinaya da yaklasmayin/ zinaya yol aacak yollardan uzak olun. Sphesiz ki
o, igrenliktir ve kt bir yoldur.
33
Ve hak ile olmadika, Allah'in haram kildigi bir kimseyi ldrmeyin. Ve kim
haksizlik edilerek ldrlrse, Biz onun yakinlarina bir yetki vermisizdir. O da
ldrmede asiri gitmesin. Sphesiz ldrlen/haklarini koruyacak yakinlari yardim
olunmutur.

120

34
Ergenlik agina erinceye kadar yetimin malina da en gzel bir ekilde
olmasi diinda yaklasmayin. Ahdi/ verilmis sznz de yerine getirin. Sphesiz
verilen szde sorumluluk vardir.
35
ltgnz zaman tam ln ve dosdogru terazi ile tartin. Bu, hem daha
hayirlidir ve sonu/uygulama olarak daha gzeldir.
36
Ve hi bilmedigin bir seyin ardina dsme! Sphesiz kulak, gz, gnl,
bunlarin her biri ondan sorumludurlar.
37
Ve yeryznde kibir ve azametle yrme! Sphesiz ki sen asla yeri
yaramazsin ve boyca daglara erisemezsin.
38
Kt olan btn bunlar, Rabbinin katinda hoslanilmayan seylerdir.
39
Iste yukarida belirlenen bu ilkeler/ emirler, Rabbinin sana vahyettigi yanlis
isleri ve kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkelerden bazilaridir.
Allah'la beraber baska bir ilh
186
edinme. Aksi hlde kinanmis ve kovulmus olarak
cehenneme birakilirsin.
(50/17, Isr/23-39)
Necm: 161
41
Biz, bu Kurn'da, onlarin akillarini baslarina almalari iin trl sekillerde
evirip evirdik/farkli farkli sekillerde aiklama yaptik. Ve bu aiklamalar, ancak
onlarin nefretini artirmistir.
45
Kurn grenip- grettigin zaman seninle hirete inanmayanlar arasinda
grnmez/ gizli bir perde yaptik.
46
Ve onlarin kalpleri zerine, onu kavrayip anlamalarini engelleyen kabuklar,
kulaklarina da bir agirlik yaptik. Ve sen Kurn'da sadece Rabbini bir ve tek olarak
andigin zaman, nefretle kaar vaziyette gerisin geriye giderler.
47
Biz, onlarin seni dinlediklerinde ne iin dinlediklerini, gizli konusmalarinda
da o sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimselerin, Siz, bylenmis bir
adamdan baskasina uymuyorsunuz dediklerini ok iyi biliriz.
48
Senin iin nasil
rnekler verdiklerine bir bak! Bylece sapikliga dstler! Artik bir yola da gleri
yetmez.
187

(50/17, Isr/41, 45-48)
Necm: 162
42
De ki: Eger dedikleri gibi Allah ile birlikte birtakim ilhlar olsaydi, o zaman
o ilhlar en byk tahtin
188
sahibine; Allah'a bir yol ararlardi.

121

40
Rabbiniz, ogullari size zel olarak verdi de Kendisi meleklerden disiler mi
edindi? Sphesiz ki siz ok byk bir sz sylyorsunuz.
43
Allah, onlarin dediklerinden byk bir ycelikle arinik ve pek ycedir.
44
Tm gkler/ uzay, yeryz ve bunlarin iinde bulunanlar, Allah'i noksan
sifatlardan arindirirlar. O'nun vgs ile birlikte noksan sifatlardan arindirmayan
hibir sey yoktur. Fakat siz, onlarin Allah'i noksan sifatlardan arindirmalarini iyi
kavramiyorsunuz. Sphesiz ki O, yumusak davranandir, ok bagislayandir.
(50/17, Isr/42, 40, 43-44)
Necm: 163
49
Ve onlar dediler ki: Biz, bir kemik yigini oldugumuz ve ufalanip toz
oldugumuz vakit mi, gerekten biz, yeni bir olusturulusla diriltilecek miyiz?
50-52
De ki: Ister tas olun, ister demir. Veyahut gnlnzde byyen baska bir
yaratik olun. Sonra onlar; Bizi kim geri dndrecek? diyecekler. De ki: Sizi ilk
defa yoktan yaratmis olan. Bunun zerine sana baslarini sallayacaklar ve Ne
zamandir bu? diyecekler. De ki: ok yakin olmasi umulur! Sizi
agiracagi/diriltileceginiz gn, O'nu verek O'nun agrisina uyacaksiniz ve sadece
pek az kaldiginizi zannedeceksiniz.
(50/17, Isr/49-52)
Necm: 164
53
Kullarima syle de en gzel olani sylesinler. Sphesiz seytan aralarina
kargasa sokar. Sphesiz seytan, insan iin apaik bir dsmandir.
54
Sizin Rabbiniz sizi daha iyi bilendir. Dilerse tevbeniz sebebiyle size
merhamet eder veyahut dilerse azap eder. Seni de onlarin zerine, vekil [bir
programa gre ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan biri]
olarak gndermedik.
55
Ve Rabbin gklerde ve yerde olan kimseleri en iyi bilendir. Ve andolsun ki
Biz, peygamberlerin kimini kiminin zerine fazlalikli kildik. Biz, Dvd'a da
Zebr'u verdik.
56
De ki: Allah'in astlarindan, ilh oldugunu iddia ettiginiz seyleri agirin.
Greceksiniz ki onlar, sizden sikintiyi kaldirmaya ve degistirmeye g yetiremezler.
57
Iste ilh oldugunu iddia ettiginiz seyler, hangisi Rablerine daha yakin olmak
iin vesile arayarak yalvaran ve O'nun merhametini uman ve O'nun azabindan
korkan kimselerdir. Gerekten senin Rabbinin azabi korkuntur.

122

58
Ve hibir sehir yoktur ki, kiymet gnnden nce Biz onu degisime/yikima
ugratmayalim yahut siddetli bir azap ile azaplandirmayalim. Bu, Kitap'ta
satirlastirilmistir.
59
Ve Bizi, almetleri/gstergeleri gndermekten ancak ncekilerin onlari
yalanlamis olmalari alikoydu. Ve Semd'a, aik, gzle grlebilir biimde sosyal
destek kurumlari kurmalari grevini
189
vermistik de onun sebep olmasiyla haksiz
davranmislardi. Ve Biz, o almetleri/gstergeleri ancak korkutmak iin gndeririz.
60
Ve hani Biz sana, Sphesiz Rabbin insanlari kusatmistir demistik. Ve sana
aika gsterdigimiz o grnty ve Kurn'da uzak durulmasini istedigimiz altin,
mal-mlk tutkunlugunu
190
da, yalniz insanlara bir imtihan iin yapmisizdir. Ve Biz
onlari korkutuyoruz, fakat bu, onlara sadece byk bir azginligi arttiriyor.
(50/17, Isr/53-60)
Necm: 165
61
Ve hani Biz bir vakit dogadaki glere;
191
dem'e; bilgilendirilmis insana
boyun egip teslimiyet gsterin demistik de Iblis'ten; dsnce yetisinden
192
baska
hepsi boyun egip teslimiyet gstermislerdi. O, Ben bir amur olarak; madde olarak
olusturdugun kimseye mi boyun egip teslimiyet gsterecegim? demisti.
62
Iblis dedi ki: Su benden stn tuttugun su kisiyi grdn m? Yemin ederim
ki, eger beni kiymet gnne kadar ertelersen, pek azi disinda onun soyunu kendi
buyrugum altina alacagim.
63-65
Allah dedi ki: Git! Sonra onlardan kim sana uyarsa, bilin ki, sphesiz ki,
cezaniz yeterli bir ceza olarak cehennemdir. Onlardan gcn yetirdiklerini sesinle
sars. Ve atlilarinla ve yayalarinla onlarin zerine yaygara kopar! Mallarda ve
ocuklarda onlara ortak ol!
193
Ve onlara vaatlerde bulun. Ve eytan, onlara
aldatmadan baka bir ey vaat etmez. Sphesiz ki, Benim kullarim, senin iin onlar
aleyhine hibir g yoktur. Tm varliklari belirli bir programa gre ayarlayan ve
bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan olarak da Rabbin yeter.
66
Sizin Rabbiniz, Kendi armaganlarindan hak ettiklerinizi arayasiniz diye, sizin
iin denizde gemileri yrten Zat'tir. Sphesiz ki O, size ok merhametlidir.
67
Ve denizde size bir zarar dokundugunda, o yalvardiginiz kisiler kaybolup
giderler, O, kaybolmaz. Sonra O, sizi karaya ikararak kurtarinca, yz dnersiniz.
Ve insan, ok iyilik bilmeyen biridir!
68
O'nun sizi kara tarafindan yerin dibine geirmesinden yahut zerinize bir
kasirga gndermesinden gvende misiniz? Sonra kendinize varliklari belirli bir
programa gre ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan birini
de bulamazsiniz.
69
Ya da sizi tekrar denize dndrp de zerinize kasirgalar gndermesinden ve
bylece ettiginiz iyilikbilmezlik sebebiyle sizi bogmasindan gvende misiniz? Sonra

123

bu yaptigimiza karsi, Bizim aleyhimize size yardim edecek bir koruyucu
bulamazsiniz.
70
Ve andolsun ki Biz, insanoglunu san ve seref sahibi yaptik ve karada,
denizde tasitlara ykledik ve temiz-hos yiyeceklerden onlari riziklandirdik. Ve onlari
olusturduklarimizin birogundan olduka fazlalikli kildik.
71
O gn Biz, btn insanlari nderleriyle agiracagiz. Ki o gn, kimin kitabi
sag eline verilirse, iste onlar kendi kitaplarini okuyacaklar ve onlar kandil
fitili/ekirdegin iplikigi kadar bir haksizliga ugratilmayacaklar.
72
Her kim de bu dnyada kr ise iste o, hirette de krdr. Ve yolca daha
saskindir.
(50/17, Isr/61-72)
Necm: 166
73
Az kalsin onlar seni, sana vahyettigimizden uzaklastirarak ondan baskasini
Bize dayandirarak syleyesin diye sana yanlis yaptirip seni ateste yakacaklardi. Iste
o takdirde seni halil/ iz birakan bir nder edinirlerdi.
74
Ve eger Biz, seni saglamlastirmamis olsaydik, gerekten onlara birazcik
meylediverecektin.
75
O durumda sana hayatin iki katini ve lmn iki katini tattirirdik. Sonra Bize
karsi kendine hibir yardimci da bulamazdin.
76,77
Ve yakinda seni bu yerden/ yurdundan ikarmak iin kesinlikle rahatsiz
edecekler. O takdirde senden nce elilerimizden gnderdigimiz kisiler hakkindaki
yasamiza/uygulamamiza gre onlar da senin ardindan pek az kalacaklardir. Bizim
uygulamamizda herhangi bir degime gremezsin.
78
Gnesin batmasindan/ kaybolmasindan gecenin kararmasina kadar salti
ikame et [ml ynden ve zihinsel aidan destek olmayi; toplumu aydinlatmayi
kurumlastir ve ayakta tut] ve sabah grenip-gretilmesini sagla.
194
nk sabah
grenip-gretilmesi grlecek seydir.
79
Ve geceden de. Ayrica, sana zg bir fazlalik olarak sen, salti geceleri
uyanip uygula! Rabbinin, seni gzel bir makama ulastiracagi umulur.
80
Ve de ki: Rabbim! Beni, dogruluk girisiyle girdir ve dogruluk ikisiyla
ikar. Ve bana katindan yardimci bir kuvvet ver.
81
Ve de ki: Hak geldi, btil yok oldu. Sphesiz btil yok olup gider.
(50/17, Isr/73-81)
Necm: 167

124

82
Ve Biz Kurn'dan, inananlar iin sifa ve rahmet olan seyleri indiriyoruz. Ve
bu, sadece sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlarin yikimini artiriyor.
83
Ve Biz insana nimet verdigimiz zaman, yz evirip uzaklasir. Ona fenalik
dokununca da mitsizlige dser.
84
De ki: Herkes bulundugu hl zerine is yapar. Bu durumda Rabbin, yol
olarak kimin en dogru oldugunu daha iyi bilendir.
85
Ve sana vahiyden
195
soruyorlar. De ki: Vahy, Rabbimin isindendir. Size ise
az bilgiden baska bir sey verilmemistir.
86
Ve andolsun ki dilersek sana vahyettigimizi ortadan kaldiririz; sonra Bize
karsi, kendine varliklari belirli bir programa gre ayarlayan ve bu programi
koruyarak, destekleyerek uygulayan birini bulamazsin.
87
Rabbinden bir rahmet olarak Biz bunu yapmadik. Gerekten O'nun senin
zerindeki armaganlari ok byktr.
88
De ki: Andolsun ki bugnn, yarinin tm insanlari, bu Kurn'in bir
benzerini getirmek zere bir araya gelseler, birbirlerine yardimci da olsalar, onun
benzerini kesinlikle getiremezler.
89
Ve andolsun ki Biz bu Kurn'da insanlar iin her rnekten evirip
evirmisizdir. Yine de insanlarin ogu geregi rtmekten baskasindan kaindilar/
inkrda israrci oldular.
90-93
Ve Bizim iin yerden bir pinar fiskirtmadika sana asla inanmayacagiz.
Yahut senin hurmalardan, zmlerden olusan bir bahen olmali. Onlarin aralarinda
saril saril irmaklar akitmalisin. Yahut iddia ettigin gibi gg paralar hlinde
zerimize dsrmelisin yahut Allah'i ve melekleri karsimiza getirmelisin. Yahut
senin altin sslemeli bir evin olmali yahut gge ykselmelisin. Ancak, senin
ykselisine, grenip gretecegimiz bir kitabi bize indirmene kadar asla inanmayiz
dediler. Sen de ki: Rabbim noksanliklardan ariniktir. Ben, beser bir eliden baska
bir sey miyim ki!
94
Ve insanlara yol gsterimi/Kurn gelince, kendilerinin iman etmelerine,
sadece Allah bir beseri mi eli gnderdi? demeleri engel olur.
95
De ki: Eger yeryznde huzur iinde yryp duran melekler olsaydi,
elbette Biz onlara gkten eli olarak bir melek indirirdik.
96
De ki: Benimle sizin aranizda shit olarak Allah yeter. Sphesiz O,
kullarina, her seyin i yzn, gizli taraflarini iyi bilendir, en iyi grendir.
97,98
Ve Allah kime kilavuz olursa, iste o dogru yolu bulmus olandir. Kimi de
saptirirsa, artik bunlar iin Allah'in astlarindan hibir yardimci, koruyucu, yol
gsterici yakin kimse bulamazsin. Ve Biz, onlari kiymet gn kr, dilsiz ve sagir
olduklari hlde, yzleri st toplayacagiz. Onlarin varacaklari yer cehennemdir. Ne

125

zaman ki cehennem dindi, onlara atesi arttiririz. Iste bu, onlarin, yetlerimizi/
almetlerimizi/ gstergelerimizi rtbas etmis olmalari ve Bizler, bir yigin kemik ve
ufalanmis toz oldugumuz zaman mi, biz yeni bir olusturulusla kesinlikle diriltilmis
mi olacagiz? demis olmalari nedeniyle onlarin cezasidir.
99
Onlar, gkleri ve yeri olusturan Allah'in, kendilerinin ayni olan insanlari
olusturmaya da g yetiren oldugunu ve onlar iin sphe edilmeyen bir sre sonu
belirlemis oldugunu da grmediler mi? Iste bu sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina
is yapanlar, geregi rtmeden baska seyden kaindilar/ hep gerekleri rtmeye
yneldiler.
100
De ki: Eger siz, Rabbimin rahmet hazinelerine sahip olsaydiniz, harcanir
tkenir endisesiyle kesinlikle elinizde tutar; kimseye bir sey vermezdiniz. Ve insan
ok cimridir.
(50/17, Isr/82-100)
Necm: 168
101
Ve andolsun Biz, Ms'ya apaik dokuz; birok yet [almet/gsterge]
196

verdik ite Isrlogullari'na soruver. Hani Ms, kendilerine geldi de Firavun
o'na, Ey Ms! Ben senin bylenmis oldugunu kesinlikle biliyorum demisti.
102
Ms dedi ki: Sen kesinlikle bildin ki, yetleri, birer ibret olmak zere,
ancak gklerin ve yerin Rabbi indirdi. Ve ben de senin yikima ugramisligina
kesinlikle inaniyorum.
103
Bunun zerine Firavun, Ms'yi ve Isrlogullari'ni Misir'dan srmek istedi
de Biz, onu ve beraberindekilerin hepsini suda bogduk.
104
Ve ondan sonra Biz Isrlogullari'na, Bu topraklara siz yerlesin! Sonra
hirete dair verilen sz geldigi vakit, sizi toplayip bir araya getirecegiz dedik.
(50/17, Isr/101-104)
Necm: 169

105
Ve Biz Kurn'i sadece hak ile indirdik, o da sadece hak ile indi. Ve Biz seni
yalnizca mjdeci ve uyarici olarak eli yaptik.
106
Ve Kurn'i, Biz onu insanlara beklentilere gre grenip gretesin diye
para para ayirdik ve Biz onu indirdike indirdik!
107,108
De ki: Siz Kurn'a ister inanin, ister inanmayin; su daha nce
kendilerine bilgi verilenler; Kurn onlara okundugunda onlar, boyun egip teslimiyet
gstererek eneleri st kapanirlar. Ve Rabbimiz her trl kusurdan ariniktir.
Rabbimizin vaadi kesinlikle gereklesecektir derler.

126

109
Ve onlar, aglayarak eneleri st kapanirlar. Ve Kurn, onlarin saygilarini,
alak gnllgn artirir.
110
De ki: Allah diye agirin veyahut Rahmn diye agirin. Hangi seyle
agirirsaniz agirin en gzel isimler O'nundur. Salti [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olmani; toplumu aydinlatmaya alismani] aika yapma, gizli de
yapma. Ve bu ikisi arasinda bir yol ara.
111
Ve de ki: Tm vgler, hibir ocuk edinmeyen, sahiplikte ve ynetimde
kendisinin herhangi bir ortagi bulunmayan, dsknlkten dolayi yardimcisi olmayan
Allah'a zgdr; baskasi vlemez. Ve Allah'i ululadika ulula!
(50/17, Isr/105-111)





YNUS SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 170
1
Elif/1, Lm/30, R/200.
197
Iste bunlar, o yasalar ieren kitabin yetleridir.
2
Insanlari uyar ve inananlara Rableri nezdinde kesinlikle kademe sidk [hos
gelisler, mutlu yasamlar]
198
oldugunu mjdele diye kendilerinden, olgun bir
adama vahyedisimiz onlara tuhaf mi geldi? Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden kimseler, Hi sphesiz bu eli/ bu kitap, kesinlikle apaik
byleyici szler syleyen bir bilgindir/gz boyayan etkili bilgilerdir dediler.
(51/10, Ynus/1-2)
Necm: 171
3
Sphesiz sizin Rabbiniz, gkleri ve yeri alti evrede olusturan, sonra en byk
taht zerinde egemenlik kuran,
199
isi ynetip duran Allah'tir. Dnyada yardim
edecek, destek olacak kisi ancak O'nun izninden/ bilgisinden sonra yardim edebilir.
Iste Bu, Rabbiniz Allah'tir. O hlde O'na kulluk ediniz! Hl dsnp ibret almaz
misiniz?
4
Hepinizin dns sadece O'nadir. Allah, bunu hak olarak vaat etmistir.
Sphesiz O, halki ilk bastan olusturur, sonra iman eden ve dzeltmeye ynelik

127

isler yapan kimseleri nasipleri/ haklari olan paylari ile karsilik vermek iin geri
dndrr. Su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedetmis olan su
kimseler, kfrleri; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedetmeleri
nedeniyle, kaynar sudan bir iki ve acikli azap kendileri iin olanlardir.
5
O, gnesi bir aydinlik, ay'i bir isik yapan ve senelerin sayisini ve hesabini
bilesiniz diye, aya menziller ayarlayandir. Allah bunu ancak gerek ile
olusturmustur. O, bilecek olan bir toplum iin yetleri ayrintili olarak aiklar.
6
Sphesiz gece ile gndzn birbiri ardinca gelmesinde ve Allah'in gklerde ve
yerde olusturdugu seylerde, Allah'in korumasi altina giren bir toplum iin nice
almetler/gstergeler vardir.
(51/10, Ynus/3-6)
Necm: 172
7,8
Bize kavusmayi ummayan, dnya hayatina razi olan, onunla tatmin bulan su
kimseler ve kendileri Bizim yetlerimize/ almetlerimize/ gstergelerimize duyarsiz,
ilgisiz olan kimseler; iste bunlar, kendi elleriyle ettikleri yznden varacaklari yer
ates olanlardir.
9
Hi sphesiz iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan su kimseler;
imanlarindan dolayi Rableri kendilerine kilavuz olur. Bol nimetli cennetlerinde
onlarin altlarindan irmaklar akar durur.
10
Onlarin oradaki dualari, Allah'im! Sen her trl eksiklikten ariniksin!dir.
Ve onlarin oradaki selmlasmalari, Selmdir [saglik, esenlik, mutluluktur]!
Dualarinin sonu da, Tm vglerin, lemlerin Rabbi Allah'a oldugu!dur.
(51/10, Ynus/7-10)
Necm: 173
11
Ve eger Allah, insanlara, onlarin hayri arabuk istedikleri gibi, ktlg
alelacele verseydi, onlara, kesinlikle kendi srelerinin sonunu gereklestirirdi. Fakat
Biz, Bize kavusmayi ummayanlari azginliklari iinde bocalayanlar olarak terk
ederiz.
12
Ve insana sikinti dokundugu zaman, yan yatarken, otururken, dikilirken Bize
kesinlikle yalvarir. Kendisinden sikintisini gideriverdik mi de sanki kendisine
dokunan o sikinti iin Bize hi yalvarmamis gibi aldirmadan geip gider. Siniri
asanlara yaptiklari seyler iste byle sslenmistir.
13
Ve andolsun ki sizden nceki kusaklari, sirk kosarak, kfrederek yanlis
yaptiklari zaman degisime/ yikima ugrattik. Ve onlarin elileri aik belgeler ile
gelmislerdi. Zaten onlar inanacak degillerdi. Iste gnahkrlar toplulugunu Biz byle
cezalandiririz.

128

14
Sonra nasil amel edeceginize bakalim diye onlarin sonrasindan sizi
yeryznde onlarin yerine getirdik.
15
Ve yetlerimiz onlara aika okundugunda, Bize kavusmayi ummayanlar:
Bundan baska bir Kurn getir yahut bunu degistir! dediler. De ki: Onu kendimin
ngrmesiyle degistirmem benim iin sz konusu olamaz. Ben, sadece bana
vahyolunana uyuyorum. Rabbime isyan edersem, kesinlikle byk bir gnn
azabindan korkarim.
16
De ki: Allah dileseydi, ben Kurn'i size okumazdim ve Allah, Kurn'i size
bildirmemis olurdu. Ben de Kurn'dan nce kesinlikle iinizde bir mr kalmistim.
Hl aklinizi kullanmayacak misiniz?
17
yleyse Allah'in aleyhine bir yalani uyduran veya O'nun yetlerini/
almetlerini/ gstergelerini yalanlayan kisiden daha yanlis; kendi zararlarina is yapan
kim olabilir? Hi sphesiz bu gnahkrlar kurtulusa eremezler.
18
Onlar, Allah'in astlarindan, kendilerine zarar vermeyen ve kendilerine yarar
saglamayan seylere tapiyorlar ve Bunlar Allah katinda bizim yardimcilarimiz/
destekilerimizdir diyorlar. De ki: Siz Allah'a gklerde ve yerde Kendisinin
bilmedigi bir seyi mi haber veriyorsunuz? Allah, onlarin ortak kostuklari seylerin
hepsinden ariniktir ve ok ycedir.
19
Ve insanlar, sadece bir tek mmet idiler, sonra ihtilfa dstler ve eger
Rabbinden bir Sz
200
gememis olsa idi, ihtilf edip durduklari seyler hakkinda
aralarinda hkm kesinlikle gereklestirilmisti.
20
Ve onlar, Ona Rabbinden bir almet/ gsterge indirilseydi ya! diyorlar.
Grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi, gelecegi bilmek kesinlikle
Allah'a aittir. Hadi bekleyin. Sphesiz ben sizinle birlikte bekleyenlerdenim
deyiver!
21
Ve insanlara dokunan bir sikintidan sonra kendilerine bir rahmet tattirdigimiz
zaman, yetlerimiz/ almetlerimiz/ gstergelerimiz hakkinda onlarin bir plni vardir.
De ki: Pln bakimindan Allah daha abuktur. Sphesiz ki elilerimiz plnladiginiz
seyleri yazip duruyorlar.
(51/10, Ynus/11-21)
Necm: 174
22
Allah, size karada ve denizde yolculuk ettirendir. Gemilerde bulundugunuzda
gemiler iindekileri tatli bir rzgrla gtrr. Yolcular neselendiklerinde, siddetli bir
Iirtina gelip atar, dalgalar her yerden gelir. Ve onlar, epeevre kusatildiklarini
anlayinca, dini Allah iin arindiranlar olarak O'na yalvarirlar: Bizi bundan
kurtarirsan, hi kuskusuz, karsiligini deyenlerden oluruz.

129

23
Sonra ne zaman ki Biz onlari oradan kurtardik, kurtulur kurtulmaz
yeryznde haksiz yere taskinliklar yaparlar. Ey insanlar, takinliginiz u basit
dnya hayatinin kazanimi olarak sirf kendi zararinizadir. Sonra dnnz sadece
Bizedir. Sonra Biz, yapmi olduklarini:i size haber verecegiz.
(51/10, Ynus/22-23)
Necm: 175
24
Dnya hayatinin rnegi, Bizim gkten indirdigimiz su gibidir. Ki gkten
indirdigimiz suyla insanlarin ve hayvanlarin yedigi bitkiler birbirine karismistir.
Sonunda yeryz sslerini takinip sslendigi, sahipleri de kendilerinin, ona gc
yetenler olduklarina inandiklari bir sirada, bazen geceleyin bazen de gndz vakti,
ona emrimiz gelivermistir de ansizin, sanki dn orada hibir senlik yokmus gibi,
onu, ta kknden biivermistir. Biz, yetlerimizi dsnecek bir toplum iin iste
byle ayrintili olarak aiklariz.
25
Ve Allah, selmet [esenlik, gvenlik, mutluluk] yurduna agiriyor ve O,
diledigi/dileyen kimseye kilavuz olur.
26
Gzellik yapan kisiler iin daha gzeli ve fazlasi vardir. Yzlerine kara
bulasmaz, asagilik, asagilanma da. Iste bunlar, cennet ashbidirlar. Onlar, orada
sonsuz olarak kalicidirlar.
27
Ktlk kazanmis olan kimseler de, ktlgn cezasi,
bir benzeri iledir. Ve onlari bir asagilik kaplar. Onlar iin Allah'tan, hibir koruyucu
yoktur. Sanki onlarin yzleri karanlik gecelerden bir paraya brnms gibidir. Iste
onlar atesin ashbidirlar. Onlar orada sonsuza dek kalacaklardir.
28,29
Ve hepsini toplayacagimiz, sonra da o ortak kosanlar iin Yerlerinize! Siz
ve ortaklariniz! diyecegimiz gn, artik kesinlikle aralarini iyice aacagiz ve onlarin
ortaklari, Siz sadece bize tapmiyordunuz ki! Simdi bizim aramizda ve sizin
aranizda shit olarak Allah yeter. Biz sizin kullugunuzdan kesinlikle bilgisizdik/
duyarsizdik diyecekler.
30
Onlar, iste burada/o zaman herkes ne gnderdiyse onun imtihanini verecek.
Ve kesinlikle gerek mevllari olan Allah'a dndrlecekler. Iftira edip uydurduklari
seyler de kesinlikle kendilerinden uzaklasip kaybolacaklar.
31,32
De ki: Sizi gkten ve yeryznden kim riziklandiriyor? Ya da kulaklara
ve gzlere kim sahip oluyor, bunlarin sahibi kim? Ve lden diriyi, diriden ly
kim ikariyor? Ve isleri kim dzenliyor? Hemen Allah diyecekler. O zaman de
ki: O hlde hl Allah'in korumasi altina girmeyecek misiniz? yleyse iste O, sizin
gerek Rabbiniz Allah'tir. Artik, gerekten sonra sapikliktan baska ne olabilir! O
hlde nasil da evriliyorsunuz?
33
Hak yoldan ikan kisilere Rabbinin kelimesi
201
gereklesmistir: Sphesiz
onlar imana gelmezler.

130

34
De ki: Ortaklarinizdan, nce olusturup, sonra da onu evirip yeniden iade
edecek/ diriltecek kimdir? De ki: Allah nce olusturur, sonra da onu iade eder. O
hlde nasil dndrlyorsunuz?
35
De ki: Ortaklarinizdan dogru yolu gsterecek olan kimdir? De ki: Allah,
hak olan dogru yola kilavuzluk eder. O hlde kim dogru yola kilavuz olur? O hlde
dogru yola kilavuz olan mi kendisine uyulmaya daha lyiktir, yoksa kendisine yol
gsterilmeyince onu bulamayan mi? O hlde size ne oluyor? Nasil
hkmediyorsunuz?
36
Ve onlarin ogu, ancak bir zanna uyarlar. Sphesiz ki zan, haktan hibir
sey kazandirmaz. Sphesiz Allah, onlarin yaptiklarini ok iyi bilir.
(51/10, Ynus/24-36)
Necm: 176
37
Ve bu Kurn, Allah'in astlari tarafindan uydurulan degildir. Lkin sadece
iinde konu edilenlerin dogrulanmasi ve Tevrt'in ayrintili olarak aiklanmasidir.
Onda sphe edilecek hibir sey yoktur. lemlerin Rabbindendir.
38
Yahut Onu kendisi uydurdu diyorlar. De ki: yleyse siz benzeri bir sre
meydana getirin, Allah'in astlarindan agirabileceklerinizi de agirin. Eger dogru
kimseler iseniz.
39
Tam tersine, onlar bilgisini kavrayamadiklari ve ilk olarak ortaya ikmasi
kendilerine henz gelmemis olan bir seyi yalanladilar. Bunlardan nceki kisiler,
byle yalanlamislardi. Iste bak sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlarin
kibeti nasil olmustur.
40
Onlardan Kurn'a inanacaklar da var, inanmayacaklar da var. Ve senin
Rabbin kargasa ikaranlari en iyi bilendir.
41
Ve eger seni yalanladilarsa hemen de ki: Benim amelim bana, sizin ameliniz
de size aittir. Benim yaptiklarimdan siz uzaksiniz, ben de sizin yaptiklarinizdan
uzagim.
42
Ve onlardan sana kulak veren kimseler vardir. Onlar aklini alistirmazlarken
sagirlara, sen mi dinleteceksin?
43
Onlardan sana bakanlar da var. Fakat sen, krlere, onlar grmeyenler olsalar
da sen mi kilavuz olacaksin?
44
Sphesiz ki Allah, insanlara hibir sekil ve yolla haksizlik etmez. Velkin
insanlar kendi kendilerine yanlislar; kendi zararlarina isler yaparak haksizlik
ediyorlar.

131

45
Ve insanlar, Allah'in, onlari toplayacagi gnde, sanki onlar sadece gndzden
bir saat kalmislar gibi, aralarinda tanisirlar. Allah'a kavusmayi yalanlayan kisiler,
kilavuzlanan dogru yoldan gidenler olmadiklarindan kesinlikle ziyana ugramislardir.
46
Ve Biz onlara vaat ettigimizin bir kismini sana gstersek de yahut seni vefat
ettirsek; gemiste yaptiklarini, yapman gerekirken yapmadiklarini bir bir
hatirlatirsak da, sonunda onlarin dns yalnizca Bize olacak. Sonra Allah onlarin
ne yapacaklarina shittir.
47
Ve her nderli toplum iin eli olacaktir. O elileri geldiginde de aralarinda
adalet gereklestirilmistir. Ve onlar, haksizliga ugratilmazlar.
48
Ve onlar; Eger dogrular iseniz bu vaat ne zamandir? diyorlar.
49
De ki: Ben, Allah'in dilediginin disinda kendim iin bir zarar ve bir yarara
g yetiremem. Her nderli toplum iin bir sre sonu vardir. Onlarin srelerinin
sonu gelince artik ne bir an erteleyebilirler, ne ne alabilirler.
50
De ki: Hi dsndnz m? O'nun azabi size geceleyin uykuda veya
gndzn gelecek olsa! Sulular bundan neyi acele isterler?
51
Bu azap meydana geldikten sonra mi ona iman edeceksiniz, yoksa simdi mi?
Hlbuki siz onu acele olsun istiyordunuz.
52
Sonra o sirk kosarak, inkr ederek yanlis; kendi zararlarina is yapanlara,
Tadin su sonsuzlugun azabini! denilecek. Kazanmi oldugunuz eylerden bakasi
ile mi cezalandirilacaksiniz?
53
Ve O azap gerek mi? diye senden haber almak istiyorlar. De ki: Evet.
Rabbime andolsun ki o, kesinlikle bir gerektir. Ve siz, ciz birakanlar degilsiniz.
54
Ve eger ki, sirk kosmak sretiyle yanlis; kendi zararlarina is yapmis olan
herkes yeryznde ne varsa kendisinin olsa onu feda ederdi/ kurtulmalik verirdi. Ve
onlar, azabi grnce pismanlik duyardi. Ve aralarinda adalet kesinlikle
gereklesecektir. Ve onlar, haksizliga ugramazlar.
(51/10, Ynus/37-54)
Necm: 177
55
Haberiniz olsun! Sphesiz gklerde ve yerde olan seyler Allah iindir.
Haberiniz olsun! Sphesiz Allah'in vaadi gerektir. Velkin onlarin ogu
bilmiyorlar.
56
Allah, hayat verir ve ldrr. Ve siz, yalnizca O'na dndrleceksiniz.
(51/10, Ynus/55-56)
Necm: 178

132

57
Ey insanlar! Size Rabbinizden bir gt, ggslerdekine sifa, inananlara bir
kilavuz ve bir rahmet gelmistir.
58
De ki: Bunlar, Allah'in ihsaniyla ve rahmetiyledir. Iste yalnizca bunlarla
sevinsinler. Bu, onlarin toplayip durduklarindan daha hayirlidir.
59
De ki: Grdnz m/ hi dsndnz m? Allah, sizin iin nice riziklar
indirdi de siz onlardan bir kismini haram ve hell yaptiniz. De ki: Allah mi izin
verdi size, yoksa siz Allah adina yalan mi uyduruyorsunuz?
60
Ve Allah'a, yalani iftira atanlarin, kiymet gnne dair grsleri, inanlari
nedir? Sphesiz Allah, insanlara ltfedendir velkin onlarin ogu karsiligini
demiyorlar.
61
Ve sen, hangi isi yaparsan yap, Kurn'dan onun hakkinda ne okursan oku ve
siz ne iste alisirsaniz alisin, unutmayin ki, siz ona dalip gitmisken, Biz, sizin
zerinizde shitiz. Yerde ve gkte zerre agirliginca hibir sey Rabbinizden uzak
kalmaz. Ve bundan kg ve daha byg ancak apaik bir kitaptadir.
(51/10, Ynus/57-61)
Necm: 179
62,63
Ain gznz! Allah'in yakinlarina, yardimcilarina ki onlar inanan ve
Allah'in korumasi altina girmi kimselerdir kesinlikle kaygi yoktur. Onlar
zlmeyecekler de.
64
Onlara dnya hayatinda ve hiret hayatinda mjde vardir. Allah'in szleri
iin degisiklik diye bir sey yoktur. Iste bu, en byk kurtulusun ta kendisidir.
65
Ve onlarin sz seni zmesin. Kesinlikle hkimiyet, san ve seref btnyle
Allah'a aittir. O, en iyi isiten, en iyi bilendir.
66
Gznz ain! Gklerde olan kimseler ve yeryznde olan kimseler
kesinlikle Allah'indir. Ve Allah'in astlarindan istekte bulunan kimseler, es
tuttuklarina tbi olmuyorlar. Onlar sadece zanna uyuyorlar ve onlar sadece yalan
sylyorlar.
67
Allah, iinde dinlenesiniz diye sizin iin geceyi, gresiniz diye de gndz
var edendir. Sphesiz bunda kulak verecek bir toplum iin almetler/gstergeler
vardir.
(51/10, Ynus/62-67)
Necm: 180
68
Dediler ki: Allah, ocuk edindi. O, bundan ariniktir. O, zengindir/ hibir
seye muhta degildir. Gklerde ve yerde olan seyler O'nundur. Buna dair yaninizda
hibir delil yoktur. Allah'a karsi bilmeyeceginiz bir seyi mi sylyorsunuz?

133

69
De ki: Su, Allah'a yalan uyduran kimseler kesinlikle kurtulamazlar.
70
O seyler, dnyada bir kazanimdir. Sonra dnsleri yalnizca Bizedir. Daha
sonra da kfrettikleri; bilerek reddedip kabul etmedikleri seyler nedeniyle
kendilerine o etin azabi tattiracagiz.
(51/10, Ynus/68-70)
Necm: 181

71,72
Bir de onlara Nh'un nemli haberlerini oku: Hani o toplumuna: Ey
toplumum! Eger benim makamim; grevli oluum, size kari ikiim ve Allah'in
yetleriyle gt veriim size agir geliyorsa, unu bilin ki, ben, iin sonucunu
yalnizca Allah'a birakmiimdir. Artik siz ve ortaklariniz her ne yapacaksaniz
toplanip btn gcnzle karar veriniz. Sonra bu iiniz size dert olmasin. Sonra
bana gerekletirin, bana sre de tanimayin. Sonra da eger yz evirirseniz; zaten
ben sizden bir cret istemedim! Benim cretim sadece Allah'in zerinedir. Ve ben
Mslmanlardan olmakla emrolundum demisti.
73
Buna ragmen yine de o'nu yalanladilar. Biz de o'nu ve gemide kendisiyle
beraber olanlari kurtardik. Ve onlari gidenlerin yerine getirdik. yetlerimizi
[almetlerimizi/ gstergelerimizi] yalanlayanlari da suda bogduk. O uyarilanlarin
kibetinin nasil olduguna bir bakiver.
74
Sonra onun ardindan kendi toplumlarina eliler gnderdik de onlar, onlara
apaik belgeler getirdiler. Ama daha nce onu yalanlamalari nedeniyle inanmadilar.
Iste Biz, siniri asanlarin kalplerini byle damgalariz/mhrleriz.
***
75
Sonra bunlarin arkasindan Ms ve Hrn'u yetlerimizle/ almetlerimizle/
gstergelerimizle Firavun'a ve ileri gelenlerine gnderdik. Fakat onlar byklendiler
ve gnahkr bir toplum oldular.
76
Kendilerine tarafimizdan gerek gelince, Hi sphesiz bu, kesinlikle apaik
bir sihirdir dediler.
77
Ms dedi ki: Siz hak iin, o, size gelince, Bu, bir byl szdr? m
diyorsunuz? Hlbuki byl sz syleyenler, umduklarina eremezler.
78
Onlar: Sen atalarimizi zerinde buldugumuz seyden bizi eviresin ve
yeryznde saltanat ikinizin olsun diye mi bize geldin? Biz ikinize de inanmayiz
dediler.
79
Ve Firavun, Bana en bilgili, etkili sz syleyen bilginlerin tmn getirin!
dedi.
80
Sonunda etkili sz syleyen bilginler gelince, Ms onlara, Ne atacaksaniz
atin! dedi.

134

81,82
Onlar ortaya atinca da Ms, Sizin getirdiginiz sey bir gz boyama/
aldatmacadir. Sphesiz, Allah onun bos ve asilsizligini ortaya ikaracaktir. Sphe
yok ki, Allah kargasacilarin isini dzeltmez. Ve Allah, gnahkrlarin hosuna
gitmese de, hakki, Kendi kelimeleriyle ortaya koyup gereklestirir dedi.
83
Sonra Firavun ve adamlarinin kendilerini atese atacagi korkusundan dolayi
Ms'ya kendi toplumundan bir soydan baska kimse iman etmedi. Ve sphesiz
Firavun yeryznde ok stn idi ve o kesinlikle siniri asanlardandi.
84
Ve Ms, Ey toplumum! Siz Allah'a iman ettinizse, sadece O'na teslim olan
Mslmanlardan oldunuzsa, artik sadece O'na sonucu birakin! dedi.
85,86
Onlar da, Biz Allah'a isin sonucunu biraktik. Ey Rabbimiz! Bizi o sirk
kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan toplum iin ateslere srkleme ve bizi
rahmetinle kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler
toplumundan kurtar! dediler.
87
Ve Biz Ms ile kardesine, Toplumunuz iin Misir'da birtakim okullar
hazirlayin ve okullarinizi kible/hedef kilin ve salti ikame edin [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olmai; toplumu aydinlatma kurumlari olusturun, ayakta
tutun] ve mminlere mjde verin! diye vahyettik.
88
Ve Ms: Rabbimiz! Sphesiz Sen Firavun'a ve ileri gelenlerine basit dnya
hayatinda znet ve mallar verdin. Rabbimiz! Senin yolundan saptirsinlar diye
Rabbimiz! Onlarin mallarini sil-spr ve kalplerine sikinti dsr. nk onlar o
acikli azabi grmedike iman etmeyecekler dedi.
89
Allah Her ikinizin de duasi kesinlikle kabul olundu. yleyse ikiniz dogru
yolda devam edin. Ve bilmeyen kisilerin yolunu sakin izlemeyin! dedi.
90-92
Ve Isrlogullari'ni bol sudan/nehirden geirdik. Ama Firavun ve askerleri
azginlik ve dsmanlikla onlari hemen izledi. Sonunda bogulma ona yetisince,
Gerekten, Isrlogullari'nin inandigi Tanri'dan baska tanri olmadigina ben de
inandim, ben de teslim olanlardanim dedi. Simdi mi? Hlbuki daha nce isyan
etmitin ve de bozgunculardan olmutun. Artik Biz senden sonra geleceklere ibret
olasin diye, bugn seni zirhinla birlikte kurtaracagiz. Ve sphesiz insanlardan
birogu kesinlikle Bizim yetlerimize/ almetlerimize/ gstergelerimize karsi
duyarsiz/ilgisizdirler.
93
Ve andolsun Isrlogullari'ni ok gzel bir yurda yerlestirdik ve onlari hos
nimetlerden riziklandirdik da kendilerine bilgi gelene kadar ihtilfa dsmediler.
Sphesiz Rabbin, o anlasmazliga dstkleri konularda kiymet gn aralarinda
gereklestirecektir.
(51/10, Ynus/71-93)
Necm: 182

135

94,95
Artik, sana indirdigimiz seylerin bir kismina dair kesin, yeterli bilgin yok
idiyse, hemen senden nce kitap grenip greten kimselere sor! Andolsun ki sana
Rabbinden hak gelmistir. O hlde sakin sphe edenlerden olma! Sakin Allah'in
yetlerini yalanlayanlardan da olma, sonra zarara/kayba ugrayip aci ekenlerden
olursun.
(51/10, Ynus/94-95)
Necm: 183
96,97
Sphesiz, su, aleyhlerinde Rabbinin Kelime'si
202
hak olmus olan kimseler,
kendilerine btn almetler/gstergeler hep birden gelse, yine de o acikli azabi
grnceye kadar iman etmezler.
98
Ne olurdu, iman edip de imanlari kendilerine yarar saglamis bir kent olsaydi
ya? Ancak Ynus'un toplumu ayridir. Onlar iman ettikleri vakit, basit dnya
yasaminda o rezillik azabini zerlerinden kaldirdik ve onlari bir sreye kadar
yararlandirdik.
99
Oysa Rabbin dileseydi, elbette yeryzndekilerin hepsi topluca inanirdi.
Artik, inanan kimseler olmalari iin, insanlari sen mi zorlayacaksin?
100
Allah'in izni/ bilgisi olmaksizin, hi kimse iin iman etme yoktur. Ve Allah,
kirliligi/azabi aklini kullanmayanlarin zerine birakir.
101
De ki: Gklerde ve yerde ne var bir bakin! Ve iman etmeyecek bir
topluluga apaik yetler/almetler/ gstergeler ve uyarmalar bir ey saglamaz/
uyarmalar ne saglar?
102
Artik onlar, sadece kendilerinden nce gelmis gemis olanlarin ugradiklari
gnlerin aynisini mi bekliyorlar? De ki: Bekleyin, ben de sizinle beraber
bekleyenlerdenim.
103
Sonra Biz, elilerimizi ve iman edenleri kurtaririz. Iste byle! Mminleri
kurtarmak zerimize dsen bir grevdir.
104-106
De ki: Ey insanlar! Eger benim dinimin ne oldugunu kesin ve tam olarak
bilmiyorduysaniz, iyi bilin ki, Allah'in astlarindan sizin taptiklariniza ben tapmam.
Velkin sizin caninizi alacak olana/Allah'a taparim. Ve ben mminlerden olmamla
ve Tm benligini ortak kosmaktan, Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmekten Hakk'a dnen biri olarak Din'e dndr ve sakin ortak kosanlardan
olma! Ve Allah'in astlarindan sana yarar saglamayan, zarari da dokunmayacak olan
seylere yalvarma! Buna ragmen eger yaparsan, o zaman hi sphesiz sen sirk
kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimselerden olursun diye emrolundum.
107
Ve eger Allah, sana bir zarar dokunduracak olursa, onu O'ndan baska
giderecek biri yoktur. Ve eger sana bir hayir dilerse, o zaman da O'nun verdiklerini

136

geri evirecek biri yoktur. O, armaganlarini kullarindan diledigine isabet ettirir. Ve
Allah, ok yarligayici, ok merhametlidir.
108
De ki: Ey insanlar! Rabbinizden, elbette, size hak gelmistir. Artik
kilavuzlanan dogru yola giren, ancak kendisi iin girmistir ve gerekten, sapan da,
kendi zararina sapmistir. Ve ben, sizin zerinize sizi ayakta tutan; sizden sorumlu
biri degilim.
109
Ve sen, sana vahyolunan seye uy! Ve Allah hkmn verinceye kadar
sabret. Ve Allah, hkm verenlerin en hayirlisidir.
(51/10, Ynus/96-109)
HD SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 184

1-4
Elif/1, Lm/30, R/200.
203
Bu Kurn, Allah'tan baskasina kulluk etmeyin;
sadece Allah'a kulluk edin diye, yetleri,
sirk kosarak yapilan yanlisi; kendi zararlarina isi ve kargasayi engellemek iin
konulmus kanun, dstur ve ilkeler iertilmis/bozulmasi engellenmis,
bir de en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapan, her seyin i
yzn/gizli taraflarini da iyi bilen tarafindan ayrintili olarak aiklanmis bir kitaptir:
Sphesiz ben sizin iin O'nun tarafindan bir uyarici ve bir mjdeciyim. Ve
Rabbinizden bagilanma isteyin, sonra O'na tevbe edin ki, sizi adi konmu bir sre
sonuna kadar gzelce yararlandirsin. Ve her fazilet sahibine armaganlarini versin.
Ve eger yz evirirseniz, ben sizin aleyhinize olan byk bir gnn azabindan
korkarim. Dnnz yalnizca Allah'adir. Ve O her eye gc yetendir.
204

(52/11, Hd/1-4)
Necm: 185
5
Haberiniz olsun! Sphesiz onlar, Eli'den/ vahiyden gizlenmek iin
ggslerini drp bkerler. Haberiniz olsun! Onlar rtlerine brnrlerken,
gizledikleri seyleri, aiga vurduklari seyleri Allah biliyor. Sphesiz Allah,
ggslerdekileri en iyi bilendir.
6
Ve yeryznde hibir kk-byk canli yoktur ki, rizki Allah'a ait olmasin.
Allah, onun yerlesik yerini de geici bulundugu yeri
205
de bilir. Hepsi apaik bir
kitaptadir.
7
Ve Allah, hanginizin daha gzel amel isleyecegini imtihan etmek iin gkleri
ve yeri alti evrede olusturandir. Evren, nce su hlinde idi; O'nun tahti
206
su
zerindeydi; Allah o evrede de egemendi, plnlayip ynetendi.
207
Ve eger onlara,

137

Gerekten siz ldkten sonra diriltileceksiniz dersen, o kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedetmis olan o kisiler de kesinlikle sana, Bu
apaik bir sihirden/sihirbazdan baska bir sey degildir diyecekler.
8
Ve eger Biz bunlardan azabi belli bir nderli toplum olusana kadar
erteleyecek olursak, o zaman da, Onu engelleyen nedir ki? diyecekler. Haberiniz
olsun! O azap, onlara geldigi gn kendilerinden geri evrilecek degildir. Ve o alay
ettikleri sey kendilerini kusatmistir.
9-11
Ve eger, sabreden ve dzeltmeye ynelik isleri yapan kisilerin ite bunlar,
bagilanma ve byk dl kendileri iin olanlardir disindaki insanlara,
tarafimizdan bir rahmet tattirip sonra da onu kendisinden ekip alsak, kuskusuz o
umutsuzdur, ok nankrdr. Ve eger, kendisine dokunan mutsuzluktan sonra, ona
mutlulugu tattirsak, elbette, Ktlkler benden gitti der. Ve kuskusuz o, simariktir,
bbrlenen biridir.
(52/11, Hd/5-11)
Necm: 186
12
Simdi sen, Ona bir hazine indirilse ya da beraberinde bir melek gelse ya!
diyorlar diye sana vahyolunan vahyin bir kismini terk edecek oluyorsun ve bundan
dolayi ggsn daralir. Sen yalnizca bir uyaricisin. Allah ise her seyi belirli bir
programa gre ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayandir.
13
Aslinda onlar, Onu kendisi uydurdu diyorlar. De ki: yleyse, eger
dogrulardan iseniz, uydurma olarak da olsa, benzeri on sre getirin, Allah'in
astlarindan gcnzn yettigi kisileri de agirin.
14
Yok, eger bunun zerine onlar, size cevap vermedilerse, artik bilin ki, Kurn
ancak Allah'in bilgisiyle indirilmistir. Ve O'ndan baska ilh diye bir sey yoktur.
Artik siz Mslman oluyor musunuz?
35
Ya da Onu uydurdu diyorlar. De ki: Eger onu ben uydurdum ise vebali
benim zerimedir. Bense sizin islediginiz sulardan uzagim.
208

(52/11, Hd/12-14, 35)
Necm: 187
15
Her kim basit dnya hayatini ve ssn isterse, yaptiklarinin karsiligini, ona
hi eksiltmeden, burada tastamam veririz. Onlar orada hibir zarara ugratilmazlar.
16
Iste onlar, kendileri iin, hirette atesten baska bir sey olmayanlardir. Yapip
rettikleri de orada bosa gitmistir. Yaptiklari seyler de kaybolup gitmeye
mahkmdur.
17
Artik dnyayi isteyenler, hi Rabbinden aik bir belge zere olan ve
kendisini Rabbinden bir shitin takip ettigi ve de nnde bir nder ve rahmet olarak
Ms'nin kitabi bulunan kimse gibi midir? Iste byle olanlar, Kurn'a inanirlar.

138

Hangi karsit gruptan olursa olsun kim Kurn'i rtbas ederse, ona vaat edilen yer
atestir. Iste btn bunlardan dolayi sen de Kurn'dan sphe iinde olma. Kesinlikle
o, Rabbinden bir hakktir/gerektir. Fakat insanlarin ogu iman etmiyorlar.
18,19
Ve bir yalani Allah'a iftira edenden daha yanlis; kendi zararlarina is yapan
kim olabilir? Bunlar Rablerine arz olunacaklar, shitler de Iste bunlar Rablerine
karsi yalan syleyenlerdir diyecekler. Haberiniz olsun! Allah'in dislamasi/
rahmetinden mahrum birakmasi, Allah yolundan dndrmeye alisan ve o yolu egri-
bgr yapmak isteyen ve hirete de inanmayanlarin ta kendileri olan bu yanlis; kendi
zararlarina is yapan kimselerin zerinedir.
20
Iste onlar, yeryznde ciz birakanlar degillerdir. Kendilerinin Allah'in
astlarindan koruyan, yol gsteren, yardim eden yakinlari yoktur. Onlar iin azap kat
kat artirilir. Onlar vahyi isitmeye tahamml edemiyorlardi ve de grmyorlardi.
21
Iste onlar kendilerine zarar vermis olan kimselerdir. O uydurduklari seyler de
kendilerinden uzaklasip kaybolmuslardir.
22
Sphe yok, kesinlikle bunlar hirette de
en ok zarara/kayba ugrayip aci ekecek olanlarin ta kendileridir.
23
Sphesiz iman edenler, dzeltmeye ynelik isleri yapanlar ve Rablerine derin
saygi ve alakgnlllk ile baglananlar, iste bunlar da cennet ashbidirlar. Onlar
orada sonsuz olarak kalirlar.
24
Bu iki grubun rnegi, kr ve sagir ile gren ve isiten gibidir. Bunlar rnek
olarak hi esit olurlar mi? Hl dsnmeyecek misiniz/gt almayacak misiniz?
(52/11, Hd/15-24)
Necm: 188
25,26
Ve andolsun ki Nh'u da toplumuna eli olarak gnderdik: Gerekten ben
sizin iin apaik bir uyariciyim. Allah'tan baskasina kulluk etmeyiniz! Ben, sizin
hakkinizda aci bir gnn azabindan korkarim.
27
Buna karsilik, toplumunun kfirlerinin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmis olanlarinin ileri gelenleri: Biz seni sadece bizim gibi siradan bir insan
olarak gryoruz. Sana sig grsl asagi tabakalarimizdan/ ayak takimimizdan
baskasinin uydugunu grmyoruz. Sizin bizim aleyhimize bir fazlaliginizi da
grmyoruz. Tam tersine biz, sizi yalancilar saniyoruz dediler.
28-31
Nh, Ey toplumum! Hi dsndnz m, ben Rabbimden apaik bir delil
zere isem ve O, bana Kendi tarafindan bir rahmet bahsetmis de bu size sakli
tutulmussa?! Biz, siz ondan holanmadiginiz hlde sizi ona zorlar miviz?
29
Ve
Ey toplumum! Ben sizden herhangi bir mal istemiyorum. Benim cretim ancak
Allah'a aittir. Ve ben iman edenleri kovacak degilim. Onlar elbette Rablerine
kavusacaklar. Velkin ben sizi cahillik eden bir toplum olarak gryorum.
30
Ve
Ey toplumum! Ben onlari kovarsam, Allah'a karsi bana kim yardim edecek? Peki,
siz hi dsnmez misiniz?
31
Ve ben size, Allah'in hazineleri benim yanimdadir

139

demiyorum. Ve ben grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi, gelecegi
bilmem. Ben size Ben bir melegim de demiyorum. O sizin kendinize gre, hor
grdkleriniz hakkinda, Allah onlara hibir hayir vermez de demiyorum. Allah,
onlarin ilerindekini, en iyi bilendir. Iste asil o zaman ben kesinlikle yanlis; kendi
zararlarina is yapanlardan olurum
28
dedi.
32
Onlar dediler ki: Ey Nh! Bizimle didisip durdun da mcdelemizi
ogalttin. Haydi artik dogrulardan isen, bizi tehdit ettigin su azabi bize getir!
33,34
Nh: Onu size ancak dilerse Allah getirir. Ve siz O'nu ciz birakanlar
degilsiniz. Ben size gt vermek istemis olsam da, eger Allah sizi azdirmayi murat
ediyorsa, benim gdm size bir yarar saglamaz. O, sizin Rabbinizdir ve yalnizca
O'na dndrleceksiniz dedi.
36,37
Ve Nh'a vahyolundu: Kesinlikle toplumundan iman etmis olanlardan
baska artik kimse iman etmeyecektir. Onun iin onlarin yaptiklari seylere zlme.
Ve Bizim gzetimimiz altinda ve vahyimize gre gemiyi yap. Sirk kosmak sretiyle
yanlis; kendi zararlarina is yapan kimseler hakkinda da Bana hitapta bulunma.
Kesinlikle onlar, suda kesin bogulacaklardir.
38,39
Ve o, gemiyi yapiyordu, toplumundan bazi ileri gelenler, o'na her ugrayista
o'nunla alay ediyorlardi. Nh dedi ki: Bizimle alay ediyorsunuz, biz de sizinle tipki
bizimle alay ettiginiz gibi alay edecegiz. Artik o aagilatici azabin kime
gelecegini ve o srekli azabin kimin stne inecegini ileride bileceksiniz.
40
Sonunda emrimiz geldigi ve is kizistigi zaman
209
Biz dedik ki: Her cinsten
birer ifti ve aleyhlerinde hkm verilmis olanlarin disinda aileni ve iman etmis
olanlari onun iine ykle. Zaten o'nunla birlikte ok azindan bakasi iman
etmemiti.
41
Ve Nh dedi ki: Ierisine binin, onun akisi da durusu da Allah adinadir.
Kesinlikle Rabbim gerekten ok bagislayici, ok merhametlidir.
42
Ve gemi onlarla, daglar gibi dalgalar iinde akip gidiyordu. Ve Nh ayri bir
yere ekilmis olan ogluna seslendi: Yavrucugum! Bizimle beraber bin, kfirlerle;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler ile beraber olma!
43
Nh'un oglu dedi ki: Ben, kendimi sudan koruyacak bir daga siginacagim.
Nh, Bugn Allah'in merhamet ettiginden baskasini, Allah'in bu emrinden
koruyacak kimse yoktur dedi. Ve dalga aralarina girdi. O da suda bogulanlardan
oluverdi.
44
Ve Ey yeryz suyunu yut! Ey gkyz sen de tut! denildi. Sular da
ekildi. Emir de yerine gelmis oldu. Gemi de Cudi zerine oturdu. Ve o sirk kosarak
yanlis; kendi zararlarina is yapan topluma, Uzak olun [kahrolun, tarihten silinin]!
denildi.

140

45
Ve Nh Rabbine seslenip de dedi ki: Rabbim! Oglum benim ehlimdendi.
Senin vaadin de elbette haktir. Ve Sen, hkimlerin en hkimisin.
46
Allah: Ey Nh! Sphesiz o senin ehlinden degildir. Sphesiz o, slih
olmayan bir istir/o, slih olmayan bir is islemistir. Hakkinda bilgin olmayan bir seyi
Benden isteme! Sphesiz Ben, seni, cahillerden olmaktan sakindiririm dedi.
47
Nh, Ey Rabbim! Ben hakkinda bilgim olmayan bir seyi istemis olmaktan
dolayi sana siginirim. Ve eger Sen beni bagislamazsan, bana merhamet etmezsen
ben zarara/kayba ugrayip aci ekenlerden olurum dedi.
48
Denildi ki: Ey Nh! Bizden bir selm ve seninle birlikte olanlardan gelecek
mmetlere bir selm ve bolluklarla gemiden in. Ve ilerde kendilerini birok
nimetten yararlandiracagimiz, sonra da bu yzden kendilerine tarafimizdan acikli
bir azap dokunacak nice mmetler vardir.
49
Iste Nh ile ilgili anlatilanlar, sana vahyettigimiz grlmeyenin,
duyulmayanin, sezilmeyenin haberlerindendir. Bunlari sen ve toplumun bundan nce
bilmiyordunuz. Su hlde sabret. Sphesiz kibet, Allah'in korumasi altina girmis
olan kisilerindir.
(52/11, Hd/25-34, 36-49)
Necm: 189
50-52
d'a da kardesleri Hd'u eli gnderdik. O, dedi ki: Ey toplumum! Allah'a
kulluk edin. Sizin iin O'ndan baska ilh yok. Siz uydurmacilardan baska bir sey
degilsiniz. Ey toplumum! Buna karsilik ben sizden bir cret istemiyorum. Benim
ecrim ancak beni yoktan yaratan zerinedir. Hl akillanmayacak misiniz? Ey
toplumum! Rabbinizden bagislanma isteyin, sonra O'na tevbe edin ki, zerinize
gkten bol bol gndersin ve sizi kuvvetinize kuvvet katarak ogaltsin. Ve
gnahkrlar olarak sirt evirmeyin.
53-57
Onlar dediler ki: Ey Hd! Bize bir aik kanit ile gelmedin. Ve biz, senin
sznle ilhlarimizi terk edecek degiliz. Biz, sana inananlar da degiliz. Ancak
Tanrilarimizdan bazisi seni fena arpmis diyebiliriz. Hd dedi ki: Sphesiz ben
Allah'i shit tutuyorum, siz de shit olun ki, ben, Allah'in astlarindan O'na ortak
kostugunuz seylerden uzagim. Hadi yleyse hepiniz bana tuzak kurun, sonra beni
hi bekletmeyin. Sphesiz ben gerekten, benim de Rabbim sizin de Rabbiniz olan
Allah'a isin sonucunu havale ettim. Onun, pereminden yakalayip denetlemedigi
hibir irili-ufakli hareket eden canli yoktur. Sphesiz ki benim Rabbim dosdogru bir
yol zerinedir. Buna ragmen yine de sirt evirirseniz, ben size ne ile gnderilmis
isem, iste onu teblig ettim. Ve benim Rabbim, baska bir toplumu sizin yerinize
getirir. Ve siz O'na hibir sekil ve yolla zarar veremezsiniz. Hi sphesiz Rabbim,
her seyi koruyup gzetendir.

141

58
Ve ne zaman ki emrimiz geldi, Hd'u ve o'nunla birlikte iman etmis olan
kisileri tarafimizdan bir rahmet ile kurtardik, Biz onlari ok agir bir azaptan da
kurtardik.
59,60
Ve iste bu, Rablerinin yetlerine kafa tutan, O'nun elilerine isyan eden ve
her inati zorbanin emrine uyan d toplumudur. Bu dnyada ve kiymet gn
arkalarina dislanma takildi. Haberiniz olsun! d toplumu, Rablerine inanmadilar.
Haberiniz olsun! Hd'un toplumu olan d toplumuna kahrolmak/tarihten silinmek
verildi.
(52/11, Hd/50-60)
Necm: 190
61,62
Semd'a da kardesleri Slih'i eli gnderdik. O, dedi ki: Ey halkim!
Allah'a kulluk edin. Sizin iin O'ndan baska ilh yok. O, sizi yeryznden olusturan
ve size orada mr geirtendir. Artik O'ndan bagislanma isteyin. Sonra O'na tevbe
edin. Sphesiz Rabbim ok yakindir, yakarislara cevap verendir. Dediler ki: Ey
Slih! Sen, bundan nce, aramizda, aranan/mit beslenen bir kisiydin. Simdi
kalkmis, atalarimizin kulluk ettiklerine kulluk etmemizi mi yasakliyorsun? Ve hi
sphesiz biz, bizi agirdigin sey hakkinda kafalari karistiran bir kusku iindeyiz.
63,64
Slih dedi ki: Ey toplumum! Eger ben Rabbimden apaik bir delil zerinde
isem ve O bana Kendinden bir rahmet vermisse Bu durum karsisinda O'na asi
olursam beni Allah'tan kim korur? O zaman sizin de bana zarardan baska katkiniz
olmaz. Ve ey toplumum! Iste size almet/gsterge olarak salt [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma] grevi. Artik onu birakin,
Allah'in yeryznde uygulansin. Ve ona ktlk dokundurmayin; sonra sizi yakin
bir azap yakalayiverir.
65
Derken onlar, yasam kaynaklarini kurutarak ldrdler. Bunun zerine Slih
dedi ki: Yurdunuzda gn daha yararlanin. Iste bu, yalanlanmayacak bir vaattir.
66
Artik ne zaman ki emrimiz geldi, Slih'i ve o'nunla birlikte iman etmis olan
kisileri tarafimizdan bir rahmetle kurtardik. O gnn perisanligindan da kurtardik.
Hi sphesiz ki senin Rabbin, o gl, mutlak stn olandir.
67
Ve sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan o kimseleri korkun bir
grlt yakalayiverdi de yurtlarinda diz st kp kaldilar.
68
Sanki orada hi zengince yasamamislardi. Haberiniz olsun! Hi sphesiz
Semd toplumu gerekten Rablerine inanmadilar. Haberiniz olsun! Semd iin
uzaklik verildi.
(52/11, Hd/61-68)
Necm: 191

142

69
Ve andolsun ki Ibrhm'e de elilerimiz mjde ile geldiler, Selm! dediler.
O, Selm! dedi, sonra da altin vermeye
210
gecikmedi.
70
Sonra da onlarin ona uzanmadigini grnce, onlari yadirgadi ve iinde onlara
karsi bir korku uyandi. Onlar: Korkma, sphesiz biz Lt'un toplumuna gnderildik
dediler.
71
Ve Ibrhm'in karisi ayaklanmisti, glverdi.
Sonra o'na Ishk'i, Ishk'in arkasindan da Yakb'u mjdeledik.
72
Ibrhm'in karisi dedi ki: Vay be! Ben mi doguracagim! Ben kocasi ise
yaramaz bir zavalliyim, bahtsiz, mutsuz bir kadinim. Su kocam da yasli bir adam!
Sphesiz bu, ok tuhaf bir sey!
73
Eliler: Sen Allah'in isinden dolayi mi sasiyorsun? Allah'in rahmeti ve
bolluklari zerinizdedir. Ey ev halki! Sphesiz ki O, vlmeye lyik olan, cmertligi
bol olandir dediler.
74
Sonra Ibrhm'den korku iyice geip gidince ve kendisine mjde gelince,
Bizimle Lt toplumu hakkinda mcdeleye basladi.
75
Sphesiz Ibrhm, ok yumusak huylu, ok ah-vah eden/yufka
yrekli/ynelen biriydi.

76
Ey Ibrhm! Bundan vazge. Sphesiz Rabbinin emri kesin olarak geldi ve
hi phesiz onlar; onlara geri evrilmesi mmkn olmayan bir azap gelecektir.
77
Ve ne zaman ki elilerimiz Lt'a geldiler, bunlar yznden o zld, bunlar
hakkinda eli-kolu baglandi kaldi ve Bu, mthis bir gndr! dedi.
78
Ve o'nun toplumu hizlica o'na geldiler. Onlar daha nce de irkinlikler
yaparlardi. Lt: Ey toplumum! Iste bunlar kizlarim.
211
Onlar sizin iin daha
temizdirler. Gelin Allah'in korumasi altina girin, beni misafirlerim ile ilgili olarak
rezil-rsva etmeyin. Sizden hi akli basinda bir adam yok mu? dedi.
79
Onlar: Hi sphesiz sen, senin kizlarinda bizim iin herhangi bir hak
olmadigini bildin. Ve sphesiz ki sen bizim ne istedigimizi kesinlikle biliyorsun
dediler.
80
Lt: Keske size karsi bir gcm olsaydi, ya da ulasilmaz bir blgeye/gl
bir topluma siginabilseydim! dedi.
81
Misafir eliler: Ey Lt! Sphesiz ki, biz Rabbinin elileriyiz. Onlar sana asla
dokunamayacaklar. Sen, gecenin bir parasinda ailenle birlikte hemen yola ik. Ve
iinizden hi kimse geri bakmasin [burada olanlari, eskileri dsnmesin], esin baska.
Sphesiz onlara isabet eden ona da isabet edecektir. Sphesiz vaat edilenin zamani,
sabah vaktidir. Sabah vakti yakin degil mi? dediler.
82,83
Sonunda emrimiz gelince, oranin stn altina getirdik. Ve zerlerine, istif
edilmis pismis amurdan Rabbinin katinda isaretlenmis taslar yagdirdik. Ve bunlar,
sirk kosarak yanlis, kendi zararlarina is yapanlardan uzak degildir.

143

(52/11, Hd/69-83)
Necm: 192
84-86
Medyen'e de kardesleri Suayb'i eli gnderdik. Suayb: Ey toplumum!
Allah'a kulluk edin. Sizin iin O'ndan baska ilh yoktur. legi ve teraziyi eksik
tutmayin. Sphesiz ben sizi hayir ile gryorum. Ve ben kusatacak bir gnn
azabindan sizin iin korkuyorum. Ve ey toplumum! lerken ve tartarken adaleti
yerine getirin. Insanlarin esyalarini eksiltmeyin ve yeryznde kargasacilar olarak
fenalik etmeyin. Eger mmin iseniz, Allah'in biraktigi/hellinden size ihsan ettigi
kr, sizin iin daha hayirlidir. Ve ben sizin zerinize bir koruyucu degilim dedi.
87
Onlar dediler ki: Ey Suayb! Atalarimizin taptiklarini veya mallarimizda
diledigimizi yapmayi terk etmeyi sana senin saltin mi [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olmayi; toplumu aydinlatmayi ieren dinin mi] emrediyor? Sphesiz
sen yumusak huylusun ve akli basinda bir adamsin.
88-90
Suayb: Ey toplumum! Hi dsndnz m? Syet ben, Rabbimden bir
delil zerinde bulunuyorsam ve syet O, bana Kendi katindan gzel bir rizik ihsan
etmisse!? Ve Ben, size karsi ikmakla sizi menettigim seylere kendim dsmek
istemiyorum. Ben, sadece gcmn yettigi kadar islah etmeyi istiyorum. Basariya
ulasabilmem de ancak Allah iledir. Ben, yalnizca O'na isin sonucunu havale ettim ve
ancak O'na ynelirim. Ve ey toplumum! Bana karsi gelmeniz sakin sizi, Nh
toplumunun veya Hd toplumunun veya Slih toplumunun baslarina gelen
musibetler gibi bir musibete ugratmasin. Ve Lt toplumu sizden pek uzak degildir.
Ve Rabbinizden bagislanma dileyin, sonra O'na tevbe edin. Sphesiz ki, benim
Rabbim ok merhametlidir, ok sevendir dedi.
91
Suayb'in toplumu dediler ki: Ey Suayb! Biz senin sylediklerinin ogunu
iyice anlamiyoruz. Seni iimizde ok zayif olarak gryoruz. Eger senin akrabalarin/
taraftarlarin olmasaydi kesinlikle seni tasa tutar ldrrdk. Ve senin bize karsi
hibir stn gcn/galip gelecek durumun yoktur.
92,93
Suayb: Ey toplumum! Benim akrabalarim/taraftarlarim size karsi
Allah'tan daha mi gl/degerli? Ve Allah'i arkaniza atilmis bir sey edindiniz.
Sphesiz ki, Rabbim btn yaptiklarinizi epeevre kusaticidir. Ve ey toplumum!
Var gcnzle yapacaginiz ne varsa yapin! Sphesiz ben yapanim. Perisan edecek
azabin kime gelecegini ve yalancinin kim oldugunu yakinda bileceksiniz.
Gzetleyiniz, sphesiz ben sizinle beraber gzetleyiciyim dedi.
94
Ve ne zaman ki, emrimiz geldi, Suayb'i ve o'nunla birlikte inanmis olan
kisileri, tarafimizdan bir rahmet ile kurtardik. Ve sirk kosarak yanlis; kendi
zararlarina is yapan o kisileri korkun bir grlt yakaladi da yurtlarinda kp
kaldilar.
95
Sanki onlar orada hi yasamadilar. Haberiniz olsun! Semd toplumu nasil
uzaklasti ise Medyen'e de yle kahrolmak/tarihten silinmek vardir.
(52/11, Hd/84-95)

144

Necm: 193
96,97
Andolsun ki Biz Ms'yi da yetlerimizle ve apaik bir belge ile Firavun ve
ileri gelenlerine eli yaptik. Ama onlar Firavun'un emrine uydular. Hlbuki
Firavun'un emri akli alistiran/dogruya ulastiran degildir.
98
Firavun kiymet gn, toplumunun nne dser. Artik Firavun, toplumunu
atee gtrmtr. O varilan yer de ne kt bir yerdir!
99
Ve bu dnyada ve kiymet gnnde dislanarak izlendiler. Verilen bu vergi
ne kt vergidir!
(52/11, Hd/96-99)
Necm: 194
100
Iste gemise ynelik bu anlatim, kentlerin cidd haberlerinden, nemli
bilgilerindendir. Biz, onu sana anlatiyoruz; onlardan ayakta olan ve biilmis ekin
olan da vardir.
101
Ve onlara Biz haksizlik etmedik; fakat onlar kendilerine haksizlik ettiler,
yanlis; kendi zararlarina is yaptilar. Onun iin Rabbinin emri geldiginde, Allah'in
astlarindan taptiklari tanrilari, onlara hibir sey saglamadi ve onlara ziyandan baska
bir sey arttirmadilar.
102
Ve Rabbin, halki sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimseler
olan kentleri yakaladiginda, O'nun yakalayisi iste byledir. Sphesiz O'nun
yakalamasi pek aciklidir, ok etindir!
103
Sphesiz hiret azabindan korkan kimseler iin bunda kesinlikle bir almet/
gsterge vardir. O, insanlarin kendisi iin toplandigi bir gndr ve kesinlikle
grlecek bir gndr.
104
Ve Biz onu sadece belli bir sreye kadar erteliyoruz.
105
O gn geldiginde Allah'in izni olmadan hi kimse konusmaz. Iste o gn
insanlardan bir kismi bedbaht ve bir kismi da mutludur.
106,107
Iste su bedbaht olanlar cehennem atesi iindedirler. Onlara orada i
ekme ve hikirma vardir. Gkler ve yer durduka
212
onlar da o ateste srekli
kalacaklardir. Ancak Rabbinin diledigi mstesna. Sphesiz Rabbin diledigini en
st seviyede yapandir.
108
Ve su mutlu olanlara gelince, onlar da gkler ve yer durduka ardi arkasi
kesilmeyen bir ikram olarak cennetin iinde srekli olmak zere kalacaklardir.
Ancak Rabbinin diledigi mstesnadir.
109
O hlde sakin sunlarin kulluk ettikleri seylerden sphe iinde olma! Onlarin
atalari daha nce nasil kulluk ediyor idiyse bunlar da yle kulluk ediyorlar. Sphesiz
Biz de kendilerine nasiplerini kesinlikle eksiksiz deriz.

145

111
Ve sphesiz hepsi yle kimselerdir ki, onlarin yaptiklarinin karsiligini
Rabbin kendilerine tam deyecektir. Sphesiz O, onlarin yaptiklari seylere hakkiyla
bilgi sahibidir.
110
Ve andolsun ki Biz Ms'ya Kitab'i verdik de onda ihtilfa dsld. Eger
Rabbinden daha nce verilmis bir Sz
213
olmasa idi, elbette bu dnyada hemen
cezalandirilirlardi. Ve onlar sphesiz, Kurn'dan kuskulu bir sphe iindedirler.

112
Iste bundan dolayi emrolundugun gibi dosdogru ol! Beraberindeki tevbe
edenler de dogru olsunlar. Ve asiri gitmeyin! Kesinlikle Allah, btn yaptiklarinizi
hakkiyla grendir.
113
Ve Allah'in ortagi oldugunu kabul ederek yanlis, kendi zararlarina is yapan
kimselere meyletmeyin, sonra size ates dokunuverir. Ve sizin iin Allah'in
astlarindan yardim eden, yol gsteren, koruyan yakinlar yoktur. Sonra yardim
gremezsiniz.
114
Ve gndzn iki tarafinda ve gecenin yakin saatlerinde salti [ml ynden
ve zihinsel aidan destek olmayi; toplumu aydinlatmayi olustur-ayakta tut], nk
iyilikler ktlkleri giderir. Bu, ibret alanlara bir gttr.
115
Ve sabret! nk sphesiz Allah iyilik-gzellik retenlerin ecirlerini
yitirmez.
116
Iste sizden nceki devirlerden bakiyye [sz, eser, erdem] sahipleri; akilli
insanlar, Kitap Ehli, yeryznde bozgunculuktan vazgeirmeye alissalardi! Fakat
onlarin iinden kurtardigimiz pek az kimse bunu yapti. Allah'in ortagi oldugunu
kabullenerek, Allah'in ilahligini ve rabligini bilerek reddederek yanlis; kendi
zararlarina is yapan o kisiler ise, simartildiklari refahin ardina dstler ve sulular
oldular.
117
Ve senin Rabbin, halklari dzeltici iken, o memleketleri haksiz yere
degisime/ yikima ugratacak degildir.
118,119
Eger Rabbin dileseydi, insanlari elbette tek bir nderli topluluk yapardi.
Oysa Rabbinin rahmet ettigi kisiler hari onlar anlasmazligi srdrmektedirler.
Onlari iste bunun iin olusturdu. Ve Rabbinin, Andolsun, cehennemi bildiginiz-
bilmediginiz, tanidiginiz-tanimadiginiz insanlardan; onlarin tmnden
dolduracagim Sz' tamamlanmistir.
120
Ve elilerin haberlerinden kalbini yatistiracak olanlardan hepsini sana kissa
olarak anlatiyoruz. Ve bunda sana bir hakikat, mminlere de bir gt ve hatirlatma
gelmistir.
121,122
Ve inanmayan o kisilere de ki: Elinizden geleni geri koymayin!
Sphesiz biz yapanlariz. Bekleyin! Sphesiz biz bekleyenleriz.
123
Ve gklerin ve yerin grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi,
gelecegi sadece Allah'a aittir. Ve tm is/olus yalnizca O'na dndrlr. O hlde O'na

146

kulluk et, O'na sonucu havale et. Ve Rabbin, sizin yapmakta olduklarinizdan
habersiz, bunlara duyarsiz degildir.
(52/11, Hd/100-123)
YSUF SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 195
1
Elif/1, Lm/30, R/200.
214
Iste bu, o apaik/aiklayici kitabin yetleridir.
2
Sphesiz ki, Biz onu akledersiniz diye Arapa bir Kurn olarak indirdik.
3
Sana bu Kurn'i vahyetmekle Biz, sana kissalarin en gzelini
215
anlatiyoruz.
Hlbuki sen, bundan nce, kesinlikle bu konu hakkinda duyarsiz/ bilgisizlerdendin.
4
Hani bir zaman Ysuf, babasina: Babacigim! Sphesiz ben onbir yildiz,
gnes ve ay'i grdm; onlari bana boyun egip teslimiyet gsterirlerken grdm
216

demisti.
5,6
Babasi: Yavrucugum! Grdgn kardeslerine anlatma. Sonra sana bir
tuzak kurarlar. Sphesiz seytan insan iin apaik bir dsmandir. Ve iste byle,
Rabbin seni seecek ve sana olaylarin/szlerin ilk anlamlarinin ne olduguna dair
bilgiler gretecek. Bundan nceki iki atana; Ibrhm'e ve Ishk'a tamamladigi gibi,
nimetini sana ve Yakb soyuna tamamlayacaktir. Sphesiz ki, Rabbin ok iyi
bilendir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir dedi.

7
Andolsun ki Ysuf ve kardelerinde soranlar/isteyenler iin nice
almetler/gstergeler vardir.
8,9
Hani Ysuf'un kardesleri bir zaman: Ysuf ve kardesi babamiza bizden
daha sevgili, biz ise gl ve tutkun bir grubuz. Sphesiz, babamiz kesinlikle ok
aik ikmaz bir yoldadir. Ysuf'u ldrn ya da bir yere atin ki, babaniz hepten size
kalsin, sonra da siz slih bir toplum olursunuz demislerdi.
10
Onlardan bir szc, Ysuf'u ldrmeyin, o'nu o kuyunun dibine birakin da
oradan geen kafilenin biri o'nu bulup alsin. Eger yapacaksaniz byle yapin dedi.
11,12
Onlar dediler ki: Ey babamiz! Sen bize Ysuf iin neden gvenmiyorsun?
Hlbuki biz kesinlikle o'nun iyiligini istiyoruz. Yarin o'nu bizimle beraber gnder de
bol bol yesin, oynasin. Ve sphesiz biz o'nu kesinlikle koruyuculariz.
13
Babalari dedi ki: Onu gtrmeniz beni zer ve siz o'na karsi duyarsiz/ ilgisiz
iken o'nu kurt yemesinden korkarim.
14
Ysuf'un kardesleri dediler ki: Andolsun ki biz byle gl kuvvetli bir
topluluk iken o'nu kurt yerse, o zaman sphesiz biz kesinlikle zarara/kayba ugrayip
aci ekenlerden olmus oluruz.

147

15
Sonunda Ysuf'un kardesleri, Ysuf'u gtrdler ve hepbirlikte o kuyunun
dibine birakmaya karar verdiler. Biz de Ysuf'a vahyettik: Andolsun ki sen onlara
ilerde onlar hi farkinda degilken bu islerini haber vereceksin.
16
Ve aksam vakti, aglayarak babalarina geldiler.
17
Onlar dediler ki: Ey babamiz! Sphesiz biz yaris yaparak gittik. Ysuf'u da
esyamizin yanina birakmistik. Bir de baktik ki, o'nu kurt yiyivermis. Ve biz dogru
kimseler olsak da sen bize inanmazsin.
18
Bir de gmleginin zerinde yalandan bir kan getirdiler. Babalari dedi ki:
Tam tersine, nefisleriniz aldatip size bir is yaptirtmis. Artik gzel bir sabir! Bu
anlattiklariniza karsilik yardimina siginilacak olan ancak Allah'tir.
***
19
Ve bir yolcu kafilesi geldi de sucularini gnderdiler. O da kovasini kuyuya
saldi, Mjde hey, mjde! Iste bir oglan! dedi. Ve o'nu bir ticaret mali olarak
gizleyip korudular. Allah ise onlarin ne yapacaklarini biliyordu.
20
Ve o'nu dsk bir fiyata; birka gms paraya sattilar. Onlar, Ysuf'un
satilmasinda azla yetinenlerden idiler.
21
Ve o'nu satin alan Misirli kisi, karisina: Bunun yerini serefli tut. Bize yararli
olabilir ya da o'nu evlat ediniriz dedi. Ve Biz, Ysuf'u bylece yeryznde
yerlestirdik ve kendisine olaylarin/ szlerin ilk anlamlarinin ne olduguna dair
bilgileri gretelim diye Ve Allah, emrinde galiptir. Fakat insanlarin ogu
bilmezler.
22
Ve Ysuf, tam erginlik agina gelince, kendisine bilgi ve hkm verdik. Ve
iste Biz, gzellestirenlere byle karsilik veririz.
***
23
Ve evinde bulundugu hanim, o'nun nefsinden murat alip yararlanmak istedi,
kapilari kilitledi ve Haydi beri gel! dedi. Ysuf: Allah'a siginirim! Kesinlikle
kocan, benim efendim/ Rabbim; Allah, benim mevkiimi gzel yapti. Sphesiz
yanlis; kendi zararlarina is yapanlar iflah olmazlar dedi.
24
Ve andolsun o hanim, o'na niyeti kurmustu. Eger Ysuf Rabbinin aik
kanitini grmese idi, o kadina niyeti kurmustu. Ondan fuhsu ve fenaligi uzak tutalim
diye byledir. Sphesiz o, Bizim aritilmis kullarimizdandi.
25
Ve ikisi de kapiya kostular. Hanim, o'nun gmlegini arkadan yirtti. Ve
kapinin yaninda o hanimin efendisiyle karsi karsiya geldiler. O hanim; Senin ehline
ktlk yapmak isteyen kisinin cezasi, zindana atilmaktan veya acikli bir azaptan
baska ne olabilir? dedi.

148

26,27
Ysuf: O, benden, kendimden yararlanmak istedi dedi. Ve o hanimin
yakinlarindan bir shit shitlik etti: Eger Ysuf'un gmlegi nden yirtilmis ise
hanim dogru sylemistir, Ysuf da yalancilardandir. Ve eger Ysuf'un gmlegi
arkadan yirtilmis ise hanim yalan sylemistir, Ysuf da dogrulardandir.
28,29
Artik ne zaman ki Ysuf'un efendisi, Ysuf'un gmleginin arkadan
yirtilmis oldugunu grd, Sphesiz bu, siz kadinlarin fendinizdendir. Gerekten de
sizin fendiniz ok byktr. Ysuf! Sen bundan vazge. Kadin! Sen de gnahin iin
bagislanma dile. Sphesiz sen hata edenlerden oldun dedi.
***
30
Sehirde kadinlar da, Aziz'in karisi, delikanlisinin nefsinden murat almak
istermis. Kesinlikle sevgi onun yregine islemis. Sphesiz biz, kesinlikle onu apaik
bir sapiklik iinde gryoruz dediler.
31
Sonra Aziz'in karisi, onlarin gizliden gizliye dedikodu yaydiklarini isitince,
onlara eli gnderdi ve onlara yastik/meyve; sahane bir sofra hazirladi. Ve onlardan
her birine bir biak verdi. Ve ik karsilarina! dedi. Ve simdi onlar Ysuf'u grr
grmez o'nu gzlerinde ok byttler ve ellerini kestiler. Ve Hs! Allah iin, bu
bir beser degil, ancak ok serefli bir melektir./Hs bu satin alinmis bir kle degil
ancak ok serefli bir prenstir dediler.
32
Aziz'in karisi: Iste, bu grdgnz, beni hakkinda kinadiginizdir. Andolsun
ki ben bunun nefsinden yararlanmak istedim de, o namuslu davrandi. Yine andolsun
ki kendisine emrettigimi yapmazsa, kesinlikle zindana atilacak ve kesinlikle
itibarsizliga ugrayanlardan olacaktir dedi.
33
Ysuf: Rabbim! Zindan bana, bunlarin beni davet ettikleri seyden daha
sevimlidir. Eger Sen, bunlarin tuzaklarini benden dndrmezsen, ben onlarin
tuzagina dserim ve cahil kimselerden olurum dedi.
34
Bunun zerine Rabbi, o'na cevap verdi de ondan onlarin tuzaklarini
dndrd. Sphesiz O, evet O, hakkiyle isitenin, hakkiyle bilenin ta kendisidir.
35
Sonra bu kadar delili grdkten sonra bir sre iin o'nu zindana atmalari
aiga ikti.
***
36
Ve zindana o'nunla birlikte iki delikanli girdi. Onlardan birisi: Sphesiz ben,
kendimi sarap sikarken grdm dedi. teki de: Sphesiz ben basimin stnde
ekmek tasidigimi, kuslarin da ondan yedigini grdm. Bize bunun tevlini haber
ver. Sphesiz biz seni iyilik/gzellik retenlerden gryoruz dedi.
37-41
Ysuf: Size yiyecek olarak verilecek bir yemek gelmeden nce onun
tevlini size bildiririm. Bu, Rabbimin bana grettigi seylerdendir. Sphesiz ben,
Allah'a inanmayan bir toplumun ki onlar hireti bilerek reddedenlerin;

149

inanmayanlarin ta kendileridir dinini, yasam tarzini terk ettim. Ve atalarim
Ibrhm, Ishk ve Yakb'un dinine, yasam ilkesine uydum. Bizim, Allah'a hibir
seyi ortak tutmamiz olmaz. Bu, Allah'in bize ve insanlara bir armaganidir. Velkin
insanlarin ogu kendilerine verilen nimetlerin karsiligini demiyorlar. Ey benim
zindan arkadaslarim! Ayri ayri birok rabbler mi daha hayirli, yoksa her seye hkim
ve galip olan bir tek Allah mi? Sizin, O'nun astlarindan o taptiklariniz, sizin ve
atalarinizin uydurdugu birtakim isimlerden baska bir sey degildir. Bunlara tapmaniz
konusuna Allah hibir delil indirmis degildir. Hkm ancak Allah'a aittir: O, size,
Kendisinden baskasina tapmamanizi emretti. Iste bu dosdogru/koruyan dindir. Fakat
insanlarin ogu bilmiyorlar. Ey benim zindan arkadaslarim! Biriniz efendisine yine
sarap sunacak. Digeri de asilacak da kuslar onu basindan yiyecekler. Iste hakkinda
fetva istediginiz is gereklesti dedi.
42
Ve Ysuf o iki kisiden, kurtulacagini kesin olarak bildigi kisiye,
Efendi/hkmdar edindigin kisinin yaninda beni an! dedi. Sonra benligi ona
hatirlatmayi terk ettirdi. Bylece Ysuf, bes-on sene zindanda kaldi.
***
43
Ve hkmdar dedi ki: Sphesiz ben yedi ciliz inegin yedi semiz inegi
yedigini ve yedi yesil basakla yedi kuru basak gryorum. Ey ileri gelenler! Siz
grnt/ vizyon tabir ediyorsaniz beni bu grnt hakkinda ikna edip aydinlatin.
44
Ileri gelenler dediler ki: Karmakarisik grntlerdir. Biz ise byle
karmakarisik grntlerin tevlini bilenler degiliz.
45
Ve o ikiden kurtulmus olan kisi is isten getikten sonra anarak dedi ki: Ben
size o grntnn kesin olarak neyi ifade ettigini haber veririm, hemen beni
gnderin.
***

46
Ysuf! Ey dogru szl! Bize, insanlara bilgilenerek dnmem ve onlarin
grenmesi iin Yedi semiz inegi, yedi ciliz inek yiyor. Ve yedi yesil basakla diger
yedi kuru basak hakkinda ikna edici bilgi ver.
47-49
Ysuf dedi ki: Yedi sene det zere ziraat edeceksiniz; her trl gida
rnn reteceksiniz, sonra da rettiginiz rnleri yiyeceginiz miktar hari,
basaginda birakiniz; stoklayiniz. Sonra onun arkasindan yedi kurak sene gelecek. Bu
kurak seneler nceki biriktirdiklerinizin biraz saklayacaginizdan baskasini yiyecek.
Sonra da onun arkasindan bir sene gelecek ki, insanlar onda yagmura kavusacak ve
onda sikip sagacaklar; zeytin yagi, zm suyu, pekmez gibi gidaya da kavusacaklar;
hayat normale dnecek.
***

150

50
Ve o hkmdar, Onu bana getirin! dedi. Sonra ne zaman ki eli Ysuf'a
geldi, Ysuf ona dedi ki: Efendine geri dn de ona sor bakalim, o ellerini kesen
kadinlarin zoru ne imis? Hi sphe yok ki, Rabbim, onlarin oyunlarini ok iyi bilir.
51
Hkmdar: Ysuf'un nefsinden murat almaya kalktiginiz zaman durum ne
idi? dedi. Kadinlar: Hs, Allah iin, biz o'nun aleyhinde hibir fenalik bilmedik
dediler. Aziz'in karisi da: Simdi hak ve hakikat oldugu gibi ortaya ikti. Onun
nefsinden ben murat almak istedim. O ise seksiz sphesiz dogrulardandir.
52
Ite bu,
Ysuf'un, issiz bir yerde benim o'na hainlik etmedigimi ve kesinlikle Allah'in
hainlerin hilesine kilavuz olmadigini bilmesi iindir.
53
Ve ben nefsimi temize
ikarmiyorum. Sphesiz ki nefis, siddetle ktlg emredendir. Ancak Rabbimin
esirgedigi kimse mstesnadir. Sphesiz ki, Rabbim ok bagislayici ve ok
merhametlidir dedi.
54
Ve hkmdar, Onu bana getirin, onu kendim iin atayayim dedi. Sonra
o'nunla konusunca da, Sphesiz sen bugn yanimizda gerekten nemli bir mevki
shibisin, gvenilir birisin dedi.
55
Ysuf dedi ki: Beni yeryznn hazineleri zerine grevlendir. Sphesiz
ben, iyi koruyan, ok iyi bilenim.

56
Ve ite Biz bylece Ysuf iin o yerde iktidar; lke ynetimi verdik.
Neresinde isterse orada konaklardi. Biz rahmetimizi diledigimize nasip ederiz. Ve
iyilik edenlerin dln kaybetmeyiz.
57
Ve iman eden ve Allah'in korumasi altina
girmi kiiler iin elbette hiret dl daha hayirlidir.
***
58
Ysuf'un kardesleri geldiler de o'nun yanina girdiler. O, onlari hemen tanidi,
onlar ise o'nu taniyamayan kimselerdi.
59,60
Ne zaman ki onlarin tehizatlarini hazirladi, Babanizdan olan kardesinizi
bana getirin. Gryorsunuz ya, ben legi tam lyorum ve ben konuk
agirlayanlarin en iyisiyim. Siz eger onu bana getirmezseniz, bir daha size hi tahil
yok, yanima da yaklasmayin! dedi.
61
Onlar: Onu babasindan istemeye alisacagiz ve sphesiz biz kesinlikle
yapanlariz dediler.
62
Ve Ysuf memurlarina: Ailelerinin yanina dnnce farkina varmalari iin
ve yine gelmeleri iin sermayelerini yklerinin iine koyuverin! dedi.
***
63
Bylece, babalarina dndkleri vakit, Ey babamiz! Bizden tahil men edildi;
bize zahire verilmeyecek. Onun iin bu kere kardesimizi bizimle gnder ki, tahil
alabilelim. Ve biz onu kesinlikle koruyacagiz dediler.

151

64
Babalari dedi ki: Ben onu size emanet eder miyim? Bundan nce kardesini;
Ysuf'u emanet ettigimde olan gibi olmasi baska! Iste Allah en hayirli koruyandir.
Ve O, merhamet edenlerin en merhametlisidir.
65
Ve yklerini atiklari zaman sermayelerini kendilerine geri verilmis olarak
buldular. Dediler ki: Ey babamiz! Daha ne isteriz? Iste, sermayelerimiz bize iade
edilmis. Bununla ailemize zahire alir getiririz, kardesimizi de koruruz, stelik bir
deve yk daha fazla zahire aliriz. Bu aldigimiz, ok kolay/pek az bir tahildir.
66
Babalari dedi ki: Etrafiniz kusatilmadika/hepiniz aresiz kalmadika, onu
bana kesinlikle getireceginize dair Allah'tan bir stlenme vermedike, onu kesinlikle
sizin ile birlikte gndermem. Onlar, babalarina teminatlarini verince, babalari, Bu
sylediklerimize Allah, belirli bir programa gre ayarlayan ve bu programi
koruyarak, destekleyerek uygulayandir dedi.
67
Ve dedi ki: Ey yavrularim! Bir kapidan girmeyin, ayri ayri kapilardan girin.
Ben, Allah'tan hibir seyi sizden gideremem. Hkm yalnizca Allah'indir. Ben,
sadece O'na sonucu biraktim. Artik sonucu birakanlar da sadece O'na sonucu
birakmalidirlar.
***
68
Ve ne zaman ki sehre vardilar, o zaman babalarinin kendilerine emrettigi
sekilde girdiler. Bu, onlar hakkinda Allah'tan hibir seyi nleyemezdi, bu sadece
Yakb'un iinden geirdigi bir istegin gereklesmesi oldu. Ve sphesiz o, o'na
grettigimiz iin bilgi sahibiydi. Velkin insanlarin ogu bilmezler.
69
Ve Ysuf'un yanina girdikleri vakit, Ysuf, kardesini yanina aldi: Sphesiz
ben, senin kardesinin ta kendisiyim! Iste bundan dolayi onlarin yapmis olduklarina
zlme!
70
Sonra Ysuf onlara nemli esyalarini, malzemelerini hazirlayinca, su kabini
kardesinin yknn iine koydu. Sonra bir mezzin; nleyici seslendi: Hey kervan!
Sphesiz siz kesinlikle hirsizsiniz!
71
Kafile onlara dnerek, Ne kaybettiniz? dediler.
72
Grevliler dediler ki: Hkmdarin su kabini kaybettik ve onu getirene bir
yk zahire var. Ben de buna kefilim.
73
Kafile: Allah'a yemin ederiz ki kati srette, siz de bildiniz ki, biz
yeryznde/ burada kargasa ikarmak iin gelmedik. Biz hirsizlar da degiliz
dediler.
74
Grevliler: Eger yalancilar iseniz, hirsizlik edenin cezasi nedir? dediler.

152

75
Kafile dediler ki: Onun cezasi, kimin yknde ikarsa, iste kendisi, onun
cezasidir/o, alikonur, bedelini kendisi der. Biz yanlis; kendi zararlarina is yapanlara
iste byle ceza veririz.
76
Bunun zerine Ysuf, kardesinin kabindan nce onlarin kaplarini aramaya
basladi. Sonra su kabini kardesinin kabinin iinden ikardi. Iste Ysuf'a Biz byle
bir oyun grettik.
217
Melikin dininde/lkenin yasalarinda, kardesini alikoymasina
imkn yoktu. Ancak Allah dilerse o baka. Biz diledigimiz kiileri derecelerle
ykseltiriz. Ve her bilgi sahibinin stnde bir daha iyi bilen vardir.
77
Kafile dedi ki: Eger o almissa, andolsun daha nce bunun kardesi de
almisti. O vakit Ysuf bunu kendi iine atti ve onlara bunu hi belli etmedi, Siz
ok fena bir mevkidesiniz, nitelediginiz seyi Allah en iyi bilendir dedi.
78
Onlar dediler ki: Ey Aziz! Sphesiz ki, bunun ok yasli bir babasi var. Onun
iin onun yerine bizim birimizi al. Sphesiz biz seni iyilik edenlerden gryoruz.
79
Ysuf dedi ki: Esyamizi yaninda buldugumuzdan baskasini yakalamaktan/
alikoymaktan Allah'a siginiriz. Sphesiz biz yle yaparsak kesinlikle yanlis; kendi
zararlarina is yapanlar oluruz.
80-82
Artik ne zaman ki o'ndan mit kestiler, o zaman fisildasarak bir yana
ekildiler. Bykleri dedi ki: Babanizin sizden Allah adina ahit aldigini ve daha
nce Ysuf konusunda asiri gittiginizi bilmiyor musunuz? Babam bana izin
verinceye veya Allah hakkimda bir hkm verinceye kadar ben artik buradan
ayrilmam. Ve Allah, hkm verenlerin en hayirlisidir. Siz dnn de babaniza deyin
ki: Ey babamiz! Sphesiz oglun hirsizlik yapti/ hirsizlikla sulandi. Biz de ancak
bildigimize shitlik ettik. Ve biz grlmeyenin, duyulmayanin, sezilmeyenin
bekileri degiliz. Hem iinde bulundugumuz kente ve ilerinde geldigimiz kervana
sor. Ve sphesiz ki, biz kesinlikle dogru kimseleriz.
***
83
Babalari dedi ki: Aksine, nefisleriniz sizi aldatip bir ise srklemis. Artik
gzel bir sabir! Umarim ki Allah n [Ysuf'u, kk kardesini ve byk
kardesini] birden bana getirir. Sphesiz O, en iyi bilenin, haksizlik ve kargasayi
engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri koyanin ta kendisidir.
84
Ve Yakb, onlardan yz evirdi. Ve Vah Ysuf'la olan hasretim vah! dedi.
Ve zntden iki gz bembeyaz oldu [sararip soldu, derbederlesti]. Artik Yakb,
yutkunduka yutkunan; derdini iinde tutan biri idi.
85
Dediler ki: Allah'a yemin olsun ki sen Ysuf'u anip duruyorsun. Sonunda
eriyip gideceksin yahut degisime/yikima ugrayanlardan olacaksin.
86,87
Yakb dedi ki: Ben, iimi doldurup tasan zlemimi, kederimi Allah'a
sikyet ediyorum. Ve ben Allah tarafindan sizin bilmediginiz seyleri biliyorum. Ey

153

ogullarim! Gidin de Ysuf'u ve kardesini arastirin. Allah'in verecegi ferahliktan
mit kesmeyin, kesinlikle kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenler toplumundan baskasi Allah'in verecegi ferahliktan mit kesmez.
***
88
Sonra Ysuf'un huzuruna girince, dediler ki: Ey Aziz! Bize ve ehlimize
sikinti dokundu. Ve biz az bir sermaye ile geldik. Sen bize yine lek ver. Ve bize
sadaka da ver. Sphesiz Allah sadaka verenlere karsiliklar verir.
89
Ysuf dedi ki: Siz cahiller iken Ysuf'a ve kardesine neler yaptiginizi
biliyor musunuz?
90
Ysuf'un kardesleri: Yoksa sen, sahiden Ysuf musun? dediler. Ysuf:
Ben Ysuf'um, bu da kardesim. Kesinlikle, Allah bizi nimetlendirdi. Sphesiz kim
Allah'in korumasi altina girer ve sabrederse, artik hi sphesiz Allah, iyi-gzel isler
yapanlarin dln kaybetmez dedi.
91
Onlar dediler ki: Allah'a yemin olsun, Allah seni gerekten bize stn yapti.
Ve biz gerekten hatalilar idik.
92,93
Ysuf dedi ki: Bugn size bir ayiplama ve azarlama yoktur. Allah sizi
bagislasin. O, merhamet edenlerin en merhametlisidir. Su gmlegimi gtrn de
babamin yzne koyun, o, ayiplanan/ dalga geilen hastaliktan kurtulmus hle
gelir/derbederlikten kurtulur. Ve btn ailenizi bana getirin.
***
94
Ve ne zaman ki, kafile ayrildi, babalari dedi ki: Eger bana bunak
demezseniz, sphesiz ben Ysuf'un kokusunu buluyorum.
95
Dediler ki: Vallahi sphesiz sen hl o eski saskinligindasin.
96
Fakat ne zaman ki, gerekten mjdeci geldi, gmlegi Yakb'un yzne
koydu, hemen ayiplanan/ dalga geilen hastaliktan kurtulmus hle geldi. Ben size
demedim mi, ben Allah'tan sizin bilmediklerinizi bilirim dedi.
97
Dediler ki: Ey babamiz! Bizim iin gnahlarimiza bagislama dile. Sphesiz
biz hatalilar idik.
98
Yakb dedi ki: Sizin iin Rabbimden ilerde bagislanma dileyecegim.
Sphesiz O ok bagislayicinin, ok merhamet edicinin ta kendisidir.
***
99
Ne zaman ki onlar Ysuf'un yanina girdiler, iste o zaman Ysuf anasini ve
babasini kucakladi, bagrina basti, yanina aldi ve Allah'in dilemesiyle gven iinde
Misir'a girin! dedi.

154

100
Ve anasiyla babasini yksek bir taht zerine ykseltti. Ve hepsi boyun egip
teslimiyet gstererek o'nun iin yere kapandilar. Ve Ysuf: Babacigim! Iste bu
durum, o grdgmn tevlidir. Gerekten Rabbim onu hak kildi. Seytan benimle
kardeslerimin arasini bozduktan sonra, beni zindandan ikarmakla ve sizi lden
getirmekle Rabbim bana hakikaten ihsan buyurdu. Sphesiz Rabbim diledigi seye
armagan vericidir. Sphesiz O, en iyi bilen, hkm koyanin ta kendisidir.

101
Rabbim! Sen bana hkmdarlik verdin ve bana olacaklarin/ szlerin ilk
anlamlarinin ne olacagi bilgisinden grettin. Gkleri ve yeri yoktan var eden! Sen
benim dnya ve hirette yardim edenim, koruyanimsin, benim canimi Mslman
olarak al ve beni slihler arasina kat!
102
Iste bu, sana vahyettigimiz grmediginin, duymadiginin, bilmediginin
haberlerindendir. Yoksa onlar yapacaklarina karar verip kt pln yaparlarken sen
onlarin yaninda degildin.
103
Sen siddetle arzulasan da, insanlarin ogu iman ediciler degildir.
104
Ve sen buna karsilik onlardan herhangi bir cret istemiyorsun. Kurn,
lemlere sadece bir gttr.
105
Ve gklerde ve yerde nice almetler/gstergeler var, onlar ondan yz
eviren kimseler olarak zerlerinden gelir geerler.
106
Onlarin ogu, ortak kosmadan
Allah'a iman etmezler.
107
Yoksa bunlar Allah'in azabindan hepsini saracak bir felaket gelmesinden
veya farkinda degillerken ansizin kendilerine saatin/kiymetin kopus aninin
gelmesinden gven iinde midirler?
108
De ki: Iste bu, benim yolumdur; aklin, bilginin, sagduyunun geregi olarak
Allah'a davet ediyorum. Ben ve bana uyanlar Ve Allah ariniktir. Ve ben ortak
kosanlardan degilim.
109
Ve Biz senden nce de yalnizca, kentlerin kendi halkindan, kendilerine
vahyettigimiz birtakim olgun kisileri eli olarak gnderdik. Simdi o yerlerde syle
bir gezip dolasmadilar mi? Ki kendilerinden nce gelip geenlerin kibetlerinin nasil
olduguna bir baksalar! Elbette hiret yurdu Allah'in korumasi altina giren kisiler iin
daha hayirlidir. Hl aklinizi kullanmayacak misiniz?
110
Sonunda eliler mit kesecek hle gelince ve kendilerinin yalanlandiklari
kanaatine varinca, kendilerine yardimimiz geldi. Sonra da dilediklerimiz kurtarildi.
Ve sulular toplulugundan Bizim azabimiz geri evrilemez.
111
Andolsun ki Ysuf, babasi, kardesleri kissalarinda kavrama yetenegi olanlar
iin bir ibret vardir.

155

Kurn, uydurulan bir sz degildir. Ancak sadece, iinde konu edilenlerin
dogrulamasi, inananlar iin her seyin ayrintili aiklamasi, bir yol gsterme ve
rahmettir.
(53/12, Ysuf/1-111)

HICR SRESI
MEKKE DNEMI

Necm: 196

1
Elif/1, Lm/20, R/200.
218
Bunlar, Kitab'in ve apaik/aiklayici bir Kurn'in
yetleridir.
2
Zaman zaman kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan
kisiler, Keske Mslman olsaydik! temennisinde bulunacaklar.
12
Bylece Biz Kurn'i, sulularin kalplerine sokariz.
219

3
Birak onlari yesinler, yararlansinlar ve bos umut onlari oyalasin. Ama onlar
yakinda bileceklerdir.
4
Ve Biz hibir memleketi bilinen bir kitabi olmaksizin degisime/ yikima
ugratmadik.
5
Hibir mmet, sre sonunun nne geemez ve geciktiremez.
6,7
Ve onlar; Ey kendisine gt/Kurn indirilen kisi! Sphesiz sen gizli
glerce desteklenen/deli birisin. Eger dogrulardan isen, bize melekler ile
gelmeliydin dediler.
8
Biz o dogal gleri, ancak hak ile indiririz. O vakit de onlar sre taninanlardan
olmazlar.
9
Hi kuskusuz Biz, o gt'/ Kurn'i Biz indirdik, Biz. Ve kesinlikle Biz,
onun iin koruyuculariz.
220

10
Ve andolsun ki Biz, senden nce gemis topluluklara da eliler gnderdik.
11
Ve onlara herhangi bir eli gelmeye grsn, kesinlikle onunla alay ederlerdi.
13
Onlar indirilen kitaba/gnderilen eliye inanmazlar, oysa ki evvelkiler ile
ilgili yasamiz/uygulamamiz gemistir, size bildirilmistir.
14,15
Ve Biz, onlarin zerlerine gkyznden bir kapi asak da onlar oradan
yukari ykselseler bile, kesinlikle Gzlerimiz dndrld/bulandirildi. Aslinda biz
bylenmis bir topluluguz diyeceklerdir.
(54/15, Hicr/1-15)

156

Necm: 197
16
Andolsun, Biz, gkte birtakim burlar olusturduk ve bakanlar iin onu
ssledik.
17,18
Ve uzayi, az da olsa vahye kulak veren, kendilerini alev stunu takip
edenler/roketlerle uzaya gidenler hari tm dsnce yetilerinden koruduk.
221

19
Yeryzn de yaydik ve oraya sabit kaziklar/daglar yerlestirdik. Ve
yeryznde llms her seyden bitkiler bitirdik.
20
Ve yeryznde sizin iin ve sizin riziklandirmadiginiz kimseler iin geim
yollarini yaptik/ Ve yeryznde sizin iin birtakim geim yollari ve sizin
riziklandirmadiginiz kimseler yaptik.
21
Ve her seyin hazineleri yalniz Bizim yanimizdadir. Ve Biz, onu ancak belli
bir l ile indiririz.
22
Ve Biz, rzgrlari asilayicilar olarak gnderdik de gkten bir su indirip sizi
onunla suladik. Suyu hazinelerde tutanlar/ biriktirenler de siz degilsiniz.
23
Ve yalnizca Biz, elbette diriltiriz ve Biz ldrrz! Ve Biz, son sahip
olacaklariz.
24
Ve andolsun ki Biz, sizlerden ne gemek isteyenleri bilmisizdir ve andolsun
ki Biz, geri kalmak isteyenleri de bilmisizdir.
25
Ve sphesiz senin Rabbin, onlari toplayacak olanin ta kendisidir. Sphesiz O,
en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir, en iyi bilendir.
(54/15, Hicr/16-25)
Necm: 198
26,27
Ve andolsun ki Biz, insani; grnen, bilinen varliklari inlayan kilden,
islenebilen amurdan/hlden hle giren bir maddeden olusturduk. Ve cnni;
grnmez varliklari
222
da daha nce, en ince delikten bile geebilen yakici bir
esintinin atesinden/engel tanimayan enerjiden olusturmustuk.
(54/15, Hicr/26-27)
Necm: 199
28,29
Ve bir zamanlar Rabbin evrendeki glere, Ben, kuru baliktan, sekil
verilmis/islenebilen bir amurdan bir beser olusturacagim. Ben, ona biim
verdigimde ve onu bilgilendirdigimde,
223
siz hemen onun iin teslimiyet gsterenler
olarak yere kapanin demisti.

157

30,31
Bunun zerine Iblis/dsnce yetisi hari, meleklerin/evrendeki glerin
hepsi topluca boyun egip teslimiyet gsterdiler. O, boyun egip teslimiyet gsterenler
ile beraber olmaya karsi ikip yapmadi.
32
Allah dedi ki: Ey Iblis! Ne oluyor sana da, boyun egip teslimiyet gsterenlerle
olmuyorsun?
33
Iblis cevap olarak; Kuru baliktan, sekil verilmis/islenebilen bir amurdan
olusturdugun bir besere boyun egip teslimiyet gstermem iin olusturulmadim dedi.
34,35
Allah, yle ise oradan ik! Sen, artik kesinlikle kovulmus, mahvolmus
birisin ve kesinlikle Din gnne kadar dislanma sadece senin zerindedir dedi.
36
Iblis, Rabbim! yle ise onlarin yeniden dirilecekleri gne kadar beni
karsinda tut/bana sre tani! dedi.
37,38
Allah, yleyse sen kesinlikle bilinen vaktin gnne kadar karsida
tutulanlardansin/ sre taninanlardansin dedi.
39,40
Iblis dedi ki: Rabbim! Sen beni, insanlari azdirmam iin yarattigin
nedenle kesinlikle ben de yeryznde, her seyi onlara ssleyecegim ve aritilmis
kullarin hari onlarin hepsini kesinlikle azdiracagim!
41-44
Allah dedi ki: Iste bu Benim zerime aldigim dosdogru bir yoldur. Sana
uyan azginlardan baska, kullarimin zerinde hibir zorlayici gcn yoktur. Sphesiz
ki onlarin hepsine vaat edilen yer de cehennemdir. Onun iin yedi kapi vardir. O
kapilarin her biri iin onlardan bir para ayrilmistir.
224

(54/15, Hicr/28-44)
Necm: 200
45,46
Sphesiz ki Allah'in korumasi altina giren kisiler, cennetlerde ve
pinarlardadir: Selmetle gven iinde oraya girin!
47
Ve Biz Allah'in korumasi altina girmis kisilerin ggslerindeki kinleri ikarip
attik. Onlar kardesler hlinde yz yze sedirlere otururlar.
48
Cennette kendilerine hibir yorgunluk dokunmaz. Onlar oradan ikarilacak
da degildirler.
(54/15, Hicr/45-48)
Necm: 201
49,50
Kullarima, hi sphesiz Benim ok bagislayici ve pek merhamet edicinin ta
kendisi oldugumu, Benim azabimin da, ok acikli bir azabin ta kendisi oldugunu
nemle haber ver!
51
Ve kullarima, Ibrhm'in misafirlerinden haber ver.
225


158

52
Hani Ibrhm'in misafirleri, Ibrhm'in yanina girdiler de, Selm!
demislerdi. Ibrhm, Sphesiz biz sizden korkanlariz demisti.
53
Ibrhm'in misafirleri, Korkma! Sphesiz biz sana bilgin bir ogul
mjdeliyoruz dediler.
54
Ibrhm dedi ki: Bana ihtiyarlik gelmisken mi beni mjdeliyorsunuz? Peki
neye dayanarak beni mjdeliyorsunuz?
55
Ibrhm'in misafirleri, Seni gerekle mjdeliyoruz. midini kesenlerden
olma! dediler.
56
Ibrhm dedi ki: Rabbimin rahmetinden, sapiklardan baska kim mit keser?
57
Ibrhm, Ey gnderilmis eliler! Isiniz nedir? dedi.
58-60
Eliler: Sphesiz biz sulu bir topluma gnderildik. Ancak Lt ailesi
mstesnadir. Sphesiz Biz, Lt'un karisi hari onlarin hepsini kesinlikle
kurtaracagiz. Biz ayarladik. Sphesiz o, kesinlikle geride kalanlardan/ gz arkada
olanlardandir.
61,62
Sonra eliler, Lt'un ailesine gelince, Lt; Dogrusu siz alisilmadik,
kimligi belli olmayan bir toplumsunuz dedi.
63-65
Eliler dediler ki: Tam tersine biz sana onlarin kusku duyup durdugu seyi
getirdik. Ve sana geregi getirdik ve biz elbette dogru olanlariz. Hemen gecenin bir
blmnde aileni yola ikar, sen de arkalarindan izle. Ve sizden hi kimse
oyalanmasin/ geride birakilanlari dsnmesin, emrolundugunuz yere dogru gein
gidin.
66
Ve Biz, Lt'a emri gereklestirdik: Sphesiz sabaha ikarken sunlarin
arkalari kesilmis olacaktir.
67
Ve sehir halki, sevinerek geldiler.
68,69
Lt, Sphesiz bunlar benim misafirlerimdir, o nedenle beni rsva etmeyin
ve Allah'in korumasi altina girin ve beni asagilamayin! dedi.
70
Onlar, Biz seni lemlerden; evreyle iliskilerden alikoymamis miydik?
dediler.
71
Lt, Iste bunlar, benim kizlarim!
226
Eger yapicilarsaniz... dedi.

72
Sen mrnde bunlar gibi ehvet ilginligi iinde bocalayip duran rezilleri
hi grmedin.
73
Gnes dogarken o korkun iglik onlari yakalayiverdi.
74
Bylece Biz, onlarin stn alti yaptik ve zerlerine baliktan pisirilmis
taslar yagdirdik.

159

75
Sphesiz bunda, izden, imzadan anlayanlar; dsnen keskin anlayislilar iin
kesinlikle almetler/gstergeler vardir.
76
Ve sphesiz Lt toplumunun bulundugu sehir harabesi, kesinlikle bir yol
zerinde durmaktadir.
77
Sphesiz ki, bunda iman edenler iin kesinlikle bir almet/gsterge vardir.
78,79
Eyke ashbi
227
da kesinlikle sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan
kimselerdi de Biz kendilerinden intikam aldik/yakalayip cezalandirmak sretiyle
adaleti yerine getirdik. Ikisi de; Eyke ve Lt toplumu aik bir yol zerindedir.
80
Andolsun ki Hicr ashbi da elileri yalanladilar.
81
Ve Biz, onlara yetlerimizi/almetlerimizi/gstergelerimizi vermistik de
onlar, onlardan yz eviriyorlardi.
82
Ve onlar, daglardan emniyetli emniyetli evler
yontuyorlardi.
83,84
Derken onlari da sabahleyin korkun bir iglik yakalayiverdi. Bylece
kazanmakta olduklari seyler, kendilerinden hibir seyi savmadi.
(54/15, Hicr/49-84)
Necm: 202
85
Ve Biz gkleri, yeryzn ve aralarindaki seyleri ancak hak/gerek ile
olusturduk ve elbette ki, o kiymet, kesinlikle kopacaktir. Simdi sen aldiris etme ve
gzel muamele et.
86
Sphesiz Rabbin hakkiyla olusturandir ve en iyi bilendir.
87
Andolsun ki Biz sana katmerli katmerli nice nimetleri ve byk Kurn'i
verdik.
88,89
Sakin onlardan bazi kimselere verip de kendilerini onunla
yararlandirdigimiz seylere; mal ve servete heveslenip gzlerini dikme. Onlar
hakkinda zlme de... Sen kanatlarini mminler iin indir. Ve: Sphesiz ben,
apaik bir uyaricinin ta kendisiyim de.
228

94-96
Simdi sen emrolunmakta oldugun seyleri aika bildir ve ortak kosanlardan
mesafelen. Sphesiz ki Biz, Allah ile birlikte baskasini ilh edinen su alay eden
kimselere karsi sana yeteriz. Artik onlar yakinda bileceklerdir.
97
Andolsun, Biz biliyoruz ki, kesinlikle onlarin sylediklerine senin ggsn
daraliyor.
98,99
O hlde sana yakn/kesin bilgi gelmesi iin Rabbinin vgs ile birlikte
noksan sifatlardan arindir, boyun egip teslimiyet gsterenlerden ol ve Rabbine
kulluk et!
229


160

(54/15, Hicr/85-89, 94-99)
ENM SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 203
1
Tm vgler, gkleri ve yeri olusturan, karanliklari ve aydinligi var eden
Allah'a mahsustur; baskasi vlemez. Sonra da Allahin ilhligini ve Rabligini kabul
etmeyen su kisiler, bir seyleri Rabblerine esit / denk tutuyorlar.
2
O, sizi bir baliktan olusturmus olandir. Sonra sre sonunuu
gereklestirmistir. Ve adi belirlenmis sre sonu, O'nun katindadir. Sonra siz hl
kuskulanip duruyorsunuz.
3
Ve O, gklerdeki ve yerdeki Allah'tir. O, gizlinizi ve aiginizi bilir.
Kazandiginiz seyleri de bilir.
(55/6, Enm/1-3)
Necm: 204
230

4
Onlarsa Rablerinin yetlerinden bir yet gelmeye grsn, kesinlikle ondan
mesafelenip uzak durmuslardir.
5
Sonra da onlar, kendilerine hak gelince onu kesinlikle yalanladilar. Artik
alaya aldiklari seylerin nemli haberleri yakinda kendilerine gelecektir.
6
Grmediler mi ki Biz, onlardan nce yeryznde size vermedigimiz btn
imknlari kendilerine verdigimiz, gkyzn zerlerine bereketlerle gnderip
altlarinda irmaklar akittigimiz nice nesilleri degisime/yikima ugrattik. Biz onlari,
gnahlari sebebiyle degisime/yikima ugrattik ve onlarin sonrasindan baska bir nesil
olusturduk.
7
Ve Biz, eger ki sana papirste/kgitta yazili bir kitap indirmis olsak, onlar da
ona elleriyle dokunsalardi, kesinlikle o kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddetmis olan o kisiler Bu, apaik sihirden baska bir sey degildir
derlerdi.
8
Ve onlar, Bu Peygamber'e bir melek indirilseydi ya! dediler. Eger Biz, bir
melek indirmis olsaydik, is, kesinlikle bitirilmis olurdu. Sonra da kendilerine gz
bile atirilmazdi.
9
Eger Biz, Peygamber'i bir melek yapsaydik, yine de o'nu bir adam seklinde
yapardik ve onlar yine dstkleri kuskuya dserlerdi.
10
Ve hi kuskusuz senden nce de eliler ile alay edildi. Sonra da onlardan alay
eden kisileri alay ettikleri sey kusativerdi.

161

11
De ki: Yeryznde dolasin, sonra da yalanlayanlarin sonu nasil olmus
bakin!
12
De ki: Gklerde ve yerde olanlar kim iindir? De ki: Allah iindir. Allah,
rahmeti Kendi zti zerine yazmistir. Sizi kesinlikle, kendisinde asla sphe olmayan
kiymet gnne toplayacaktir. Kendi kendilerini zarara sokan kimseler, iste onlar
iman etmezler.
13
Ve gecede, gndzde barinan her sey O'nundur. O, en iyi isitendir, en iyi
bilendir.
14
De ki: Gkleri ve yeri yoktan var eden, besleyen, fakat Kendisi
beslenmeyen Allah'tan baska yardim eden, koruyan, yol gsteren bir yakin mi
edineyim? De ki: Ben Islm kisilerin ilki olmakla emrolundum. Ve sen sakin
Allah'a ortak kosanlardan olma!
15
De ki: Ben kesinlikle, eger Rabbime isyan edersem, byk bir gnn
azabindan korkarim.
16
Kim ki ortak kosmaktan/isyan etmekten dndrlrse, kuskusuz Allah o gn,
ona rahmet etmistir. Ve iste bu, apaik kurtulustur.
17
Ve eger Allah, sana bir zarar dokundurursa, onu Kendisinden baska aacak
yoktur. Ve eger O, sana bir hayir dokundursa da kuskusuz O, her seye gc yetendir.
18
Ve O, kullarinin stnde/daha stn olarak, isyn eden kimseleri
kahredendir. Ve O, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir,
her seyin i yzn/gizli taraflarini da iyi bilendir.
19
De ki: Taniklik bakimindan hangi sey daha byktr? De ki: Benimle
sizin aranizda Allah taniktir. Ve sizi ve ulasan herkesi kendisiyle uyarayim diye
bana bu Kurn vahyolundu. Allah'la beraber gerekten baska ilhlar olduguna siz
gerekten taniklik eder misiniz? De ki: Ben etmem. De ki: O, ancak ve ancak bir
tek ilhtir ve kesinlikle ben, sizin ortak tuttugunuz seylerden uzagim.
20
Kendilerine Kitap verdigimiz su kimseler, Peygamber'i, kendi ogullarini
bildikleri gibi bilirler. Kendi nefislerini kayba ugratan su kimseler, iste onlar iman
etmezler.
21
Ve Allah'a karsi yalan uydurandan veya yetlerini yalanlayandan daha yanlis
davranan; kendi zararlarina is yapan kim olabilir? Hi sphe yok ki sirk kosarak
yanlis davranan; kendi zararlarina is yapan bu kimseler kurtulusa eremezler.
22
Ve o gn hepsini toplayacagiz. Sonra Biz, ortak kosan kimselere: Hani
nerede o gerege aykiri olarak inandiginiz ortaklariniz? diyecegiz.
23
Sonra, onlarin
ateslere atilmalari, Rabbimiz, Allah'a kasem olsun ki Biz ortak kosanlardan
degildik demekten baska bir sey degildi.

162

24
Bak, kendi aleyhlerine nasil yalan sylediler! O uydurduklari seyler de
kendilerinden ayrilip kayboldu.
25
Onlardan sana kulak verenler vardir; oysa Biz, onu kavrayip anlamalarina;
kalpleri zerine kat kat rtler ve kulaklarinda bir agirlik olusturduk. Onlar, btn
almetleri/gstergeleri grseler de ona inanmazlar. yle ki, o kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler, sana geldiklerinde, seninle
tartismaya girerek Bu, ncekilerin uydurma masallarindan baska bir sey degildir
derler.
26
Ve onlar, ondan men ederler ve kendileri ondan uzak dururlar. Ve onlar
bilinsizce, yalnizca kendilerini degisime/yikima ugramaya srklyorlar.
27
Ve onlarin, atesin zerinde durdurulduklari zaman, Ah, ne olurdu dnyaya
dndrlseydik, Rabbimizin yetlerini yalanlamasaydik ve mminlerden olsaydik!
deyiverdiklerini bir grsen!
28
Aksine, isin asli daha nce gizleyip durduklari aiga ikti. Geri evrilselerdi
yine yasaklandiklari seye kesinlikle dnmslerdi. Evet onlar gerekten yalancidirlar.
29
Ve onlar, Su bizim igreti dnya hayatimizdan baska bir hayat yoktur, biz
diriltilecek de degiliz demislerdi.
30
Ve Rablerinin huzurunda durdurulduklari zaman onlari bir grsen! Rableri:
Bu, bir gerek degil miymis? der. Onlar: Rabbimize yemin ederiz ki gerektir
derler. Rableri: yleyse kfretmis; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmis olmaniz nedeniyle azabi tadin! der.
31
Allah'a kavusmayi yalanlayanlar, kesinlikle kayba/zarara ugrayip aci
ekmislerdir. Kiymet ani ansizin gelince, onlar, gnahlarini sirtlarina yklenmis
olarak diyecekler ki: Dnyada yaptigimiz kusurlardan dolayi yaziklar olsun bize!
Dikkat edin yklenip durduklari/gnahlari ne ktdr!
32
Ve basit dnya hayati, sadece eglence ve oyundur. Son yurt/hiret yurdu ise,
Allah'in korumasi altina girenler iin kesinlikle daha hayirlidir. Hl aklinizi
kullanmaz misiniz?
33
Biz onlarin sylediklerinin seni kesinlikle zdgn elbette biliyoruz. Ama
onlar aslinda seni yalanlamiyorlar; ama sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is
yapan o kimseler Allah'in yetlerini bile bile reddediyorlar.
34
Ve elbette ki senden nce de eliler yalanlanmisti da kendilerine yardimimiz
gelinceye kadar yalanlanmaya ve eziyet olunmaya sabretmislerdi. Ve Allah'in
szlerini degistirecek hibir kimse yoktur. Hi sphesiz ki, sana, elilerin
haberlerinden bir kismi gelmistir de.
35
Ve eger onlarin yz evirmesi sana agir geldiyse, haydi gcn yetiyorsa yerin
iinde bir delik, ya da gkte bir merdiven ara da onlara bir almet/gsterge getir!

163

Allah dileseydi, kesinlikle onlari dogru yol kilavuzu zerinde toplardi. O hlde sakin
cahillerden olma!
36
Ancak dinleyenler karsilik verir. lleri; onlari da Allah diriltir. Sonra
yalnizca O'na dndrlrler.
37
Ve onlar dediler ki: Ona Rabbinden bir almet/gsterge indirilmeli degil
miydi? De ki: Sphesiz ki, Allah bir almet/gsterge indirmeye g yetirendir,
fakat onlarin ogu bilmezler.
38
Ve yeryznde hibir irili-ufakli kipirdayan canli ve iki kanadiyla uan hibir
kus yoktur ki, sizin gibi nderli topluluklar olmasin. Biz Kitapta hibir seyi
noksan/yetersiz birakmadik. Sonra onlar Rablerine toplanacaklardir.
39
yetlerimizi yalanlayan su kimseler de karanliklar iindeki sagir ve
dilsizlerdir. Her kim dilerse Allah onu sasirtir, kim de dilerse onu dogru yol zerine
birakir.
40
De ki: Kendinizi hi dsndnz m, Allah'in azabi size gelse veya kiymet
vakti gelse, Allah'tan baskasina mi yalvarirsiniz? Eger dogru kimselerseniz.
41
Aslinda yalnizca Allah'a yalvarirsiniz da O, dilerse agirdiginiz seyi kaldirir
ve siz ortak kostugunuz seyleri agziniza almazsiniz.
42
Ve andolsun, senden nceki nderli toplumlara eliler gnderdik de onlari
yalvarsinlar diye dayanilmaz zorluk; yoksulluk ve sikintilarla eviriverdik.
43
Onlara, zorlu azabimiz geldigi zaman yalvarmalari gerekmez miydi? Ama
onlarin kalpleri katilasti ve seytan onlara yapmakta olduklari seyleri ekici gsterdi.
44
Derken kendilerine hatirlatilani terk ettiklerinde, onlarin zerlerine her seyin
kapilarini atik. yle ki, kendilerine verilen seylerle sevince kapilip simarinca,
onlari apansiz yakalayiverdik. Artik onlar, umutlari suya dsenler oldular.
45
Bylece sirk kosarak, kfrederek yanlis; kendi zararlarina is yapan
toplulugun kk kesildi. Ve tm vgler, lemlerin Rabbi Allah'adir; bakasi
vlemez.
46
De ki: Hi dsndnz m, eger Allah sizin isitmenizi ve grmenizi alir ve
kalplerinizi mhrlerse, onlari size Allah'tan baska getirebilecek ilh kimdir? Bak,
Biz yetleri nasil aikliyoruz. Sonra da onlar sirt evirip engelliyorlar?
47
De ki: Kendinizi hi dsndnz m, Allah'in azabi size ansizin veya aika
gelirse, sirk kosarak yanlis davrananlar; kendi zararlarina is yapanlar toplumundan
baskasi mi degisime/yikima ugratilmis olur?
48
Ve Biz gnderilen elileri, ancak mjdeciler ve uyaricilar olmak zere
gndeririz: Artik kim iman eder ve dzeltirse, artik onlara hi korku yoktur. Onlar
mahzun olmayacaklar da.

164

49
yetlerimizi yalanlayanlara da, yapmakta olduklari hak yoldan ikislar
yznden azap dokunacaktir.
50
De ki: Ben size Allah'in hazineleri benim yanimdadir demiyorum.
Grlmeyeni, duyulmayani, gemisi, gelecegi de bilmem ben. Size Ben bir
melegim de demiyorum. Ben yalnizca bana vahyedilene uyuyorum. De ki: Kr
ile gren esit olur mu? Hl dsnmyor musunuz?
51
Ve Rablerinin huzurunda toplanilacaklarindan korkanlari, Allah'in korumasi
altina girmeleri iin sana vahyedilenle uyar. Onlarin, O'nun astlarindan yardim eden,
yol gsteren, koruyan bir yakin kimseleri ve destekileri, kayiricilari yoktur.
52
Ve Allah'in rizasini dileyerek sabah-aksam; srekli Rablerine dua eden
kimseleri kovma! Onlarin hesabindan sana hibir sorumluluk yoktur, senin
hesabindan da onlara hibir sey yoktur. Ki onlari kovarsan yanlis; kendi zararlarina
is yapanlardan olursun!
53
Ve Biz, Allah, aramizdan bunlara mi iyilikte bulundu?! desinler diye,
onlardan bazisini bazisi ile byle ateslere srkledik, imtihan ettik. Allah,
kendilerine verilen nimetlerin karsiligini deyenleri daha iyi bilen degil midir?
54
Ve yetlerimize inanan kimseler sana geldikleri zaman hemen: Selm olsun
size! Rabbiniz rahmeti Kendi zerine yazdi. Sphesiz sizden her kim bilmeyerek bir
ktlk isleyip de sonra arkasindan tevbe eder ve dzeltirse; sphesiz ki Allah,
kullarinin gnahlarini ok rten, onlari cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin
merhamet sahibidir de!
55
Ve Biz yetleri iste byle ayrintili olarak aikliyoruz. Ve sulularin yolu
ortaya konsun/sana belli olsun diye.
56
De ki: Sphesiz ki ben, sizin, Allah'in astlarindan yalvardiklariniza kulluk
etmekten yasaklandim. De ki: Ben, sizin bos igreti arzulariniza uymam. Eger
uyarsam sapitmis olurum ve ben, kilavuzlandigim dogru yola erenlerden olmamis
olurum.
57
De ki: Ben, Rabbimden apaik bir delil zerindeyim. Siz ise o delili
yalanladiniz. O abuk gelmesini istediginiz sey benim yanimda degildir, hkm
ancak Allah'a aittir, geregi O anlatir/gereklestirir ve O, ayirt edenlerin en
hayirlisidir.
58
De ki: Sizin abuk gelmesini istediginiz sey benim yanimda olsaydi,
benimle sizin aranizdaki is kesinlikle gereklesmis gitmisti. Ve Allah, yanlis; kendi
zararlarina is yapanlari en iyi bilendir.
59
Grnmezin, duyulmazin, gemisin, gelecegin anahtarlari da yalnizca O'nun
katindadir. O'ndan baska hi kimse onlari bilmez. Karada ve denizde olanlari da bilir

165

O. O bilmeksizin bir yaprak dahi dsmez. Yerin karanliklarindaki bir tane, yas ve
kuru hibir sey yoktur ki apaik bir kitapta bulunmasin.
60
Ve O, sizi geceleyin vefat
231
ettiren; gemiste yaptiklarinizi, yapmaniz
gerekirken yapmadiklarinizi bir bir hatirlattiran, gndzn elde ettiginiz seyleri
bilen, sonra adi konmus sre sonunun gereklesmesi iin sizi kaldirandir. Sonra
dnsnz yalnizca O'nadir. Sonra O, yaptiklarinizi size haber verecektir.
61
Ve Allah, kullari zerinde hkmranligi srdrr ve O, sizin zerinize
koruyucular gnderir. Sonra da sizden birinize lm geldigi vakit elilerimiz, hi
eksik-fazla yapmadan, onu vefat ettirirler; onlara gemiste yaptiklarini, yapmasi
gerekirken yapmadiklarini bir bir hatirlatirlar.
62
Sonra kendi gerek Mevllari
Allah'a dndrlrler. Dikkatli olun, hkm ancak O'nundur ve O, hesap grenlerin
en sratlisidir.
63
De ki: Siz, bizi bundan kurtarirsa kesinlikle karsiligini deyenlerden
olacagiz diye gizli ve yakararak O'na yalvarip dururken, karanin ve denizin
karanliklarindan sizi kim kurtarir?
64
De ki: Sizi ondan ve her sikintidan Allah kurtarir. Sonra da siz ortak
kosarsiniz.
114
Ve O, size Kurn'i ayrintili/hak-btil ayrilmis olarak indirdigi hlde,
Allah'tan baska bir hakem mi arayayim? Ve kendilerine Kitap verdigimiz su kisiler,
Kurn'in sphesiz Rabbinden hak ile indirilmis oldugunu bilirler. O hlde sen
onlarin bu kitabin Allah tarafindan indirildigini bildikleri hususunda sakin
sphecilerden olma.
65
De ki: O, stnzden ve ayaklarinizin altindan azap gndermeye yahut sizi
ayriliki gruplara ayirip kiminizin kiminize hincini tattirmaya gc yetendir. Bak,
onlar iyice anlasinlar diye yetlerimizi nasil evirip eviriyoruz/inceden inceye
aikliyoruz.
66
Senin toplumun ise, azap/ Kurn/ yetlerin iyice aiklanmasi, hak olmasina
ragmen onu yalanladi. De ki: Ben sizin zerinize, isleri belirli bir programa gre
ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan biri degilim.
67
Her
nemli haberin kararlastirilmis bir zamani vardir, siz de yakinda bileceksiniz.
104
Kesinlikle size Rabbinizden gznz aacak, dogru yolu bulduracak bilgiler
geldi. Artik kim hakki grrse yarari kendisine, kim de krlk ederse zarari
kendisinedir. Ben sizin zerinize bir beki degilim!
232

68
Ve yetlerimiz/ almetlerimiz/ gstergelerimiz hakkinda bosa ugrasanlari
grdgn zaman, onlar ondan baska sze dalincaya kadar hemen onlardan uzak dur.
Ve eger seytan bunu sana terk ettirse de, hatirladiktan sonra o sirk kosarak yanlis
davrananlar; kendi zararlarina is yapanlar toplulugu ile beraber oturma.
69
Allah'in korumasi altina girmis olan kisilere de o sirk kosarak yanlis
davrananlarin; kendi zararlarina is yapanlarin hesabindan bir sey yoktur. Fakat
Allah'in korumasi altina girmeleri iin bir hatirlatma!

166

70
Ve dinlerini oyun ve eglence edinmis/ oyun ve eglenceyi kendilerine din
edinmis, dnya hayati kendilerini aldatmis olan kimseleri birak ve Kurn ile
hatirlat/gt ver: Bir kisi, kendi elinin retip kazandigiyla degisim ve yikima
dserse, onun iin Allah'in astlarindan bir yardim eden, yol, gsteren koruyan bir
yakin kimse ve desteki, kayirici sz konusu olmaz. Suuna karsi her trl bedeli
demeyi istese de ondan alinmaz. Iste bunlar, kazandiklari ile degisime/yikima
ugrayan kimselerdir. Iyilikbilmezlik ettiklerinden tr onlar iin kaynar sudan bir
iecek ve can yakici bir azap vardir.
71,72
De ki: Allah'in astlarindan bize yarar saglamayan ve zarar vermeyen
seylere mi yakaralim? Ve Allah bizi dogru yola ilettikten sonra, kendisinin Bize
gel! diye dogruya ve gzele agiran arkadaslari varken seytanlarin kendisini
ayartip yeryznde saskin dolasir hle getirdigi kimseler gibi gerisin geri mi
dndrlelim? De ki: Sphesiz Allah'in dogru yolu, gerek dogru yolun ta
kendisidir. Ve biz lemlerin Rabbine teslim olmakla ve salti; ml ynden ve
zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlarini olusturunuz-ayakta
tutunuz ve O'nun korumasi altina giriniz diye emrolunduk. Ve Allah, sadece
Kendisine toplanacagimiz kimsedir.
73
Ve O, gkleri ve yeri hak ile olusturandir. Ve O, Ol! dedigi gn hemen
olur. O'nun sz haktir. Sr'a flendigi gn de mlk ancak O'nundur. O, gizliyi ve
aigi bilendir. O, en iyi yasa koyandir, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir,
her seyin i yzn/gizli taraflarini da iyi bilendir.
***
74
Ve hani Ibrhm, babasi Azer'e, Sen putlari tanrilar mi ediniyorsun?
Sphesiz ben seni ve toplumunu apaik bir sapiklik iinde gryorum demisti.
75
Ve Biz, kanit elde etmesi ve kesin inananlardan olmasi iin Ibrhm'e
gklerin ve yerin mlkiyeti ve ynetimini bylece gsteriyorduk.
76
Bu nedenle Ibrhm, zerine gece bastirinca, bir yildiz grd, Bu, benim
rabbimdir dedi. Sonra yildiz batinca, Ben batanlari sevmem dedi.
77
Sonra ay'i dogarken grnce de, Bu, benim rabbimdir dedi. O da batinca,
Andolsun ki Rabbim bana dogru yolu gstermeseydi, kesinlikle ben sapkinlar
toplumundan olurum dedi.
78,79
Sonra gnesi dogarken grnce de, Bu benim rabbimdir, bu daha byk!
dedi. Sonra o da batinca, Ey toplumum! Sphesiz ben sizin ortak kostugunuz
seylerden uzagim. Kesinlikle ben hanif; btil inanlardan dnms biri olarak
yzm, gkleri ve yeri yoktan var edene/yok edecek olana evirdim ve ben ortak
kosanlardan degilim dedi.
80-81
Ve toplumu o'nunla tartisti. Ibrhm; Bana dogru yolu gstermisken Allah
hakkinda benimle mi tartisiyorsunuz? O'na ortak kostuklarinizdan hi

167

korkmuyorum. Ancak Rabbimin diledigi ey hari. Rabbim bilgice her seyi
kusatmistir. Hl dsnmez misiniz? Ve Allah, haklarinda hibir g-kuvvet
indirmedigi hlde, siz O'na ortak kosmaktan korkmuyorken, ben sizin ortak
kostugunuz seylerden nasil korkarim? Bu durumda eger biliyorsaniz, bu iki
topluluktan hangisi gvende olmaya daha layiktir? dedi.
82
Su iman edenler ve imanlarina yanlis; kendi zararlarina olan is
giydirmeyenler/ ortak kosma inanci karistirmayanlar, iste onlar, gven kendilerinin
olanlardir. Kilavuzlandiklari dogru yolu bulanlar da onlardir.
83
Ve iste bunlar, toplumuna karsi Ibrhm'e verdigimiz kanitimizdir. Biz
diledigimizi derecelerle ykseltiriz. Sphesiz senin Rabbin en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/ saglam yapandir, ok iyi bilendir.
84
Ve Biz o'na Ishk'i ve Yakb'u da bagisladik. Hepsine dogru yolu gsterdik.
Daha nce de Nh'a ve o'nun soyundan Dvd'a, Sleymn'a, Eyyb'a, Ysuf'a,
Ms'ya ve Hrn'a da dogru yolu gstermistik. Ve Biz gzellik-iyilik retenlere
byle karsilik veririz.
85
Zekeriyy, Yahy, s ve Ilys'a da dogru yolu gsterdik. Hepsi
slihlerdendir.
86
Isml, Elyes, Ynus ve Lt'a da dogru yolu gsterdik. Hepsini de Biz
lemlere fazlalikli kildik.
87
Ve bunlarin atalarindan, soylarindan ve kardeslerinden de fazlalikli kildik.
Ve onlari setik, dogru yola kilavuzladik.
88
Iste bu, Allah'in kilavuzlugudur. O, onunla kullarindan diledigine kilavuzluk
eder. Ve eger onlar ortak kossalardi, kesinlikle yapmis olduklari seyler bosa gitmisti.
89
Iste onlar, kendilerine kitap, hkm ve peygamberlik verdigimiz kimselerdir.
Simdi bunlar, ona inanmayacak olurlarsa, Biz kesinlikle bunu rtmeyecek/ buna
inanacak bir toplumu, bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan
yapmisizdir.
90
Iste bunlar, Allah'in kilavuz oldugu kimselerdir. Artik sen de onlarin
kilavuzuna/vahye uy. De ki: Ben ona karsilik sizden bir cret istemiyorum. O,
sadece lemlere bir gttr.
91
Ve onlar, Allah, hibir besere bir sey gndermemistir demekle, Allah'i
hakkiyla takdir edemediler/geregi gibi taniyamadilar. De ki: Ms'nin insanlara
aydinlik ve kilavuz olmak zere getirdigi, sizin para para yazi malzemeleri
yaptiginiz, bir kismini belli ettiginiz, birogunu gizlediginiz; siz ve atalarinizin,
sayesinde bilmediginiz birok seyleri grendiginiz Kitab'i kim indirdi? Sen, de ki:
Allah! Sonra onlari bos ugraslarinda oynar hlde birak.

168

92
Iste bu da Bizim Anakent'i ve yani basindaki kisileri uyarman iin
indirdigimiz, sadece iinde konu edilenleri dogrulayici, bolluk dolu bir Kitaptir.
hirete inananlar ona da inanirlar ve onlar saltlarina [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma: toplumu aydinlatma kurumlarina] da koruyucudurlar.
93
Ve Allah'a karsi yalan uydurandan yahut kendisine hibir sey
vahyolunmadigi hlde Bana vahyolundu diyenden ve Allah'in indirdigi gibi ben
de indirecegim diyenden daha yanlis; kendi zararlarina is yapan kim olabilir? Sirk
kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan o kimseleri lmn siddetleri iindeyken,
grevli gler de onlara ellerini uzatmis, Canlarinizi ikarin. Bugn, Allah'a karsi
gerek disi seyler sylediginizden ve O'nun yetlerine karsi bbrlenmenizden
dolayi alaltici bir azapla cezalandirilacaksiniz derlerken bir grsen!
94
Ve andolsun ki siz, sizi ilk defa olusturdugumuz zamanki gibi yapayalniz/
teker teker Bize geldiniz ve size verdigimiz seyleri arkanizda biraktiniz. Ve iinizde
kendilerinin ortaklar olduguna inandiginiz szde destekilerinizi sizinle beraber
grmyoruz. Andolsun aranizda kesilme/kopukluk olmus ve yanlis inandiginiz
seyler kaybolmustur.
95
Sphesiz ki Allah, taneyi ve ekirdegi yarip ikarandir: lden diriyi ikarir,
diriden de ly ikarir. Iste Allah! Nasil da dndrlyorsunuz?
96
Tan yerini yarip ikarandir. Geceyi dinlenme zamani, gnes ve ay'i hesap ile
yapmistir. Bu, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/
mutlak galip olanin, ok iyi bilenin belirlemesidir, ayarlamasidir.
97
Ve Allah, kara ve denizin karanliklarinda kendisiyle kilavuzlandiginiz dogru
yolu bulasiniz diye yildizlari sizin iin tanitandir. Sphesiz Biz, bilen bir toplum iin
yetleri ayrintili olarak aikladik.
98
Ve O, sizi bir tek benlikten insa edendir. Sonra da bir karar yeri ve emanet
yeri...
233
Biz kesinlikle yetleri, iyi anlayan bir toplum iin ayrintili olarak
aikladik.
99
Ve Allah, gkten suyu indirendir. Bylece Biz onunla her seyin bitkilerini ikardik.
Ondan da birbirine benzeyen ve birbirine benzemeyen birbiri zerine binmis taneler;
hurmanin tomurcugundan sarkan salkimlari, zmden baglari, zeytini ve nari ikardigimiz
filizi ikardik. Bunlar meyvelendikleri zaman meyvelerine ve olgunlasmasina bakin! Iste
bunlarda kesinlikle inanan bir toplum iin almetler/gstergeler vardir.
100
Ve onlar, grnmez g ve varliklari Allah'a ortaklar kildilar. Hlbuki onlari
O olusturmustur. Bilgileri olmadan da ogullar, kizlar uydurdular. O'nun ani
onlarin niteledigi eylerden arinik ve ycedir.
101
O, gkleri ve yeri yoktan var
edendir. O'nun sahibesi/esi olmadigi hlde, nasil olur da O'nun ocugu olur? Ve O,
her seyi olusturmustur. Ve O, her seyi en iyi bilendir.

169

102
Iste Rabbiniz Allah! O'ndan baska ilh yoktur. Her seyin olusturucusudur.
yleyse, O'na kulluk edin. O, hersey zerine belirli bir programa gre ayarlayan ve
bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayandir.
103
Gzler O'na erisemez, O ise gzlere erisir; O, ok armagan sahibidir, her
seyden haberlidir.
105
Iste bylece Biz, sana, Sen ders grmssn/ bunlari bir yerlerden okuyup
grenmissin desinler ve aiga koyalim diye yetleri evirip eviriyoruz/genis genis
aikliyoruz.
106,107
Sen Kendisinden baska ilh diye bir sey olmayan Rabbinden sana
vahyedilene uy. Ortak kosanlardan da yz evir. Ve eger Allah dileseydi, onlar ortak
kosmazlardi. Biz, seni onlar zerine bir beki yapmadik, sen onlar zerine isleri
belirli bir programa gre ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek
uygulayan biri de degilsin!
108
Ve onlarin Allah'in astlarindan yalvardiklari kimselere svmeyin ki, onlar da
bilgisizce, asiri giderek Allah'a svmesinler. Biz, her nderli topluma yaptiklari isi
iste byle ssledik. Sonra da onlarin dns Rablerinedir. Sonra O, onlara ne
yaptiklarini haber verir.
109
Ve ortak kosanlar, kendilerine bir almet/gsterge gelirse, ona kesinlikle
iman edeceklerine dair en agir yeminleriyle Allah'a yemin ettiler. De ki: Almetler/
gstergeler ancak Allah katindadir. Onlara almetler/ gstergeler geldiginde de
iman etmeyeceklerini anlamiyor musunuz?
110
Ve Biz, onlarin kalplerini ve gzlerini ilkin iman etmedikleri durumdaki gibi
ters eviririz. Ve Biz de onlari taskinliklari ierisinde kr ve saskin olarak birakiriz.
111
Ve eger Biz, sphesiz onlara birtakim gler indirseydik, onlara ller sz
syleseydi ve her seyi karsilarina toplasaydik, Allah'in dilemesi diinda yine
inanmayacaklardi. Velkin onlarin ogu cahillik ediyorlar.
112,113
Bylece Biz, her peygamber iin gizli-aik seytanlarini dsman yaptik:
Ki dnya malina aldanmaktan dolayi, hirete inanmayan kimselerin kalpleri ona
kansin, ondan hosnut olsun ve yapmakta olduklarini yapsinlar diye bunlarin bazisi
bazisina szn sslsn gizlice telkinde bulunur/fisildar. Ve yet Rabbin
dileseydi onu yapmazlardi. yleyse onlari ve uydurduklari eyleri birak!
115
Ve Rabbinin sz hem dogruluka, hem de adalete tamamlanmistir. O'nun
szlerini degistirebilecek biri yoktur. O, en iyi isitendir, en iyi bilendir.
116
Ve eger yeryzndekilerin ogunluguna uyarsan seni Allah yolundan
saptirirlar. nk onlar sadece zanna uyuyorlar ve sadece samaliyorlar.
117
Sphesiz ki senin Rabbin, Kendi yolundan kimlerin saptigini en iyi bilenin
ta kendisidir. Ve O, kilavuzlandiklari dogru yolda olanlari daha iyi bilendir.

170

124
Ve onlara bir yet geldigi zaman, Allah'in elilerine verilen gibi bize de
verilmedike asla inanmayacagiz dediler. Allah elilik grevini nereye verecegini
daha iyi bilir. Su isleyenlere, evirdikleri hilelerinden dolayi Allah katinda bir
asagilik ve etin bir azap dokunacaktir.
125
Ve sonra, Allah, kimi dogru yola iletmek isterse, Islm iin onun ggsn
aar. Kimi de saptirmak isterse ggsn yle sikar ki, o, gge ykseliyormus gibi
olur. Iste byle, Allah, pisligi [zarar, azap veren seyleri] iman etmeyenlerin zerine
birakir/atar.
***
119
Ve size ne oluyor da, Kendisi size, mecbur kalmanizin disinda haram olan
seyleri genise aiklamis oldugu hlde Allah'in adi anilanlardan yemiyorsunuz? Ve
sphesiz biroklari bilmeden keyiflerine uyarak saptiriyorlar. Sphesiz ki, senin
Rabbin, siniri asanlari ok iyi bilenin ta kendisidir.
120
Gnahin aigini ve gizlisini terk edin! Sphesiz gnah kazanan kimseler,
kazanmis olduklari seyler sebebiyle cezalandirilacaklardir.
121
Ve zerine Allah'in adi anilmayan seylerden yemeyin. Ve sphesiz o, tam
bir yoldan ikistir. Ve sphesiz seytanlar kendi yakin kimselerine sizinle mcdele
etmeleri iin gizlice telkinde bulunurlar. Ve eger onlara boyun egerseniz sphesiz siz
ortak kosan kimseler oldunuz demektir.
122
l iken kendisini dirilttigimiz ve insanlar iinde yrmesi iin kendisine
bir nr verdigimiz kimsenin durumu, karanliklarda kalip oradan bir ikis
bulamayanin durumu gibi midir? Iste, kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddedenlere yapmakta olduklari byle ssl ve ekici gsterilmistir.
123
Ve Biz bylece, her kentte ileri gelenleri, orada hileler evirsinler diye
oranin sululari yaptik. Hlbuki bunlar, ktlg yalnizca kendilerine yapiyorlar da
farkina varmiyorlar.
126
Ve iste bu, dosdogru olarak Rabbinin yoludur. Kesinlikle Biz, hatirlayip
gt alan bir topluluk iin yetleri genis bir sekilde aikladik.
127
Islemis olduklari seyler nedeniyle Rableri katindaki huzur, gvenlik ve
esenlik yurdu yalnizca onlarindir. Ve Rableri, onlarin yardimcisi, yol gstericisi,
koruyucusudur.
128
Ve Allah, onlarin hepsini topladigi gn: Ey gizli dsman toplulugu!
Kesinlikle bu insanlardan ogalttiniz!...
Insanlardan onlarin yakinlari da, Rabbimiz! Biz birbirimizden kazan
sagladik. Sonunda biz, bizim iin vakitlendirdigin sremizin sonuna ulastik derler.
Allah, Ates, sizin duraginizdir. Orada, Allah'in dilemesi hari, sonsuz olarak

171

kalacaksiniz der. Sphesiz Rabbin en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapan, en iyi bilendir.
129
Ve iste Biz bylece, kazandiklari gnahlardan dolayi yanlis; kendi
zararlarina is yapanlarin bir kismini, diger bir kismina yakinlastiririz.
130
Ey gizli, sikar, gelecegin, bugnn insan toplulugu! Size yetlerimi anlatan
ve bugnnze kavusacaginiz hususunda sizi uyaran kendinizden eliler gelmedi
mi? Onlar, Kendi aleyhimize shitiz dediler. Basit dnya yasami onlari aldatti ve
onlar kendilerinin kesinlikle kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenlerin ta kendisi olduklarina shitlik ettiler.
131
Iste bu; Rabbinin, halki ilgisiz, bilgisiz iken, lkeleri haksiz yere
degistiren/yikima ugratan biri olmayisidir.
132
Ve hepsi iin yaptiklarina gre dereceler vardir. Ve senin Rabbin onlarin
yaptiklarindan gafil/duyarsiz degildir.
133
Ve senin Rabbin, ok zengindir/hibir seye muhta degildir, merhamet
sahibidir. Sizi, baska toplumlarin soyundan getirdigi gibi, dilerse, sizi de yok eder ve
sizden sonra yerinize diledigini getirir.
134
Sphesiz sizin vaat olundugunuz seyler kesinlikle gelecektir. Ve siz, bunu
engelleyecek birileri degilsiniz.
135
De ki: Ey toplumum! Gcnz yettigince yapacaginizi yapin, Sphesiz ben
de yapiyorum. Yakinda Yurt'un sonunun kim iin oldugunu bileceksiniz. Sphesiz
sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar kurtulusa eremezler.
***
136
Ve onlar, Allah'in yarattigi ekinlerden ve hayvanlardan Allah'a bir pay
ayirdilar da kendi sapik inanlarina gre, Bu, Allah iin; su da ortaklarimiz iindir
dediler. Iste, ortaklari iin olan pay Allah'a ulasmaz, Allah iin olan sey ortaklarina
ulasir. Verdikleri hkm ne ktdr!
138
Ve onlar, yanlis inanislari sebebiyle, Bunlar, dokunulmaz hayvanlar ve
ekinlerdir. Bunlari bizim diledigimizden baskasi yiyemez. Bunlar sirtlari
yasaklanmis hayvanlardir dediler. Ve bir kisim hayvanlari Allah'a yalan uydurarak
zerlerine O'nun adini anmazlar. Allah, onlari iftira ettikleri seyler sebebiyle
cezalandiracaktir.
139
Ve onlar, Bu hayvanlarin karinlarindakiler sadece erkeklerimize ait olup
kadinlarimiza haramdir. Eger l olursa o zaman onlar onda ortaklardir dediler.
Allah, onlarin nitelemelerini onlara ceza olarak verecektir. Sphesiz O, en iyi yasa
koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir, ok iyi bilendir.

172

137
Ve onlarin ortaklari, kendilerini mahvetsinler ve dinlerini karistirip
bozsunlar diye ortak kosanlarin oguna, yk, utan nedeni ve ilhlara kurban
edilmesi gerekeleriyle, ocuklarini ldrmeyi gzel gsterdi. Ve Allah dileseydi
bunu yapmazlardi. O hlde onlari ve onlarin uydurduklari seyleri birak!
140
Bilgisizlik yznden beyinsizce ocuklarini ldrenler ve Allah'in
kendilerine verdigi rizki, Allah'a iftira ederek haram kilanlar kesinlikle zarara
ugradilar. Onlar, kesinlikle sapmislardir ve onlar kilavuzlandiklari dogru yola ermis
kimseler degillerdir.
141
Ve Allah, asmali ve asmasiz baheleri, hurmalari, rnleri esit esit
ekinleri, zeytinleri ve narlari, birbirine benzer ve benzemez biimde insa edendir.
Meyve verince meyvesinden yiyin, hasat gn de onun hakkini verin ve savurganlik
yapmayin. Sphesiz Allah, savurganlik yapanlari sevmez.
142
Ve O, hayvanlardan yk tasiyanlari, dsek yapilanlari insa edendir. Allah'in
sizi riziklandirdigi seylerden yiyin. Seytanin adimlarini izlemeyin. Sphesiz o, sizin
iin apaik bir dsmandir.
143
Sekiz es: Koyundan iki, keiden de iki. De ki: Allah, iki erkegi mi haram
kildi yoksa iki disiyi mi, ya da iki disinin rahimlerinin sarip brdgn; yavrulari
mi? Eger dogrular iseniz bana ilme dayanarak haber verin.
144
Ve deveden iki, sigirdan da iki De ki: Allah, iki erkegi mi haram kildi
yoksa iki disiyi mi, ya da iki disinin yavrularini mi? Yoksa Allahin size byle bir
ykmllk ulastirdiginda Onun yaninda miydiniz? Byle hibir bilgiye
dayanmadan, insanlari saptirmak iin, Allah'a karsi yalan uyduran kimseden daha
yanlis; kendi zararlarina is yapan kim olabilir? Sphesiz Allah, sirk kosarak yanlis;
kendi zararlarina is yapan o kimseler topluluguna kilavuz olmaz.
145
De ki: Bana vahyolunanda, onlari yiyen iin, les veya akitilmis kan yahut
domuzun eti ki phesiz domuzun eti kirlidir, rahatsizlik vericidir yahut Allah'tan
baskasi adina kesilmis bir hak yol disina ikis gsterimi olan hari, haram edilmis
bir sey bulamiyorum. Artik kim aresiz kalirsa, taskinlik yapmamak ve zaruret
sinirini asmamak zere bunlardan yiyebilir. Iste sphesiz senin Rabbin ok
bagislayandir, ok merhamet edendir.
118
Artik, eger Allah'in yetlerine iman edenler iseniz, zerine Allah'in adi
anilanlardan yiyin.
234

146
Ve Biz Yahudilere btn tirnakli hayvanlari haram kildik. Sirtlarinda yahut
bagirsaklarinda tasinan, ya da kemige karisan yaglar disinda, sigir ve koyunun
yaglarini da onlara haram ettik. Bu, saldirganliklari yznden Bizim onlari
cezalandirisimizdir. Ve Biz, elbette dogrulariz.
147
Artik eger seni yalanladilarsa, hemen de ki: Rabbiniz genis rahmet
sahibidir. Ve O'nun azabi sulular toplumundan geri evrilmez.

173

148
Allah'a ortak kosan kimseler diyecekler ki: Allah dileseydi biz ortak
kosmazdik, atalarimiz da ortak kosmazlardi, hibir seyi de haram kilmazdik.
Onlardan nce yalanlayanlar da azabimizi tadincaya kadar iste byleydi. De ki:
Yaninizda bize ikarabileceginiz bir bilgi mi var? Siz, sadece zanna uyuyorsunuz
ve siz sadece samaliyorsunuz.
***
149
De ki: Iste, en kesin ve stn delil, Allah'indir. O nedenle eger Allah
dileseydi, elbette hepinize kilavuz olurdu.
150
De ki: Haydi, Allah bunu kesinlikle haram etti diye taniklik edecek
shitlerinizi getirin. Buna ragmen eger onlar shitlik ederlerse de sen onlarla
beraber shitlik etme. yetlerimi yalanlayan ve hirete inanmayan kimselerin bos
igreti arzularina da uyma. Ve onlar, Rablerine denk tutmaktadirlar.
151
De ki: Geliniz, Rabbinizin size neleri tabulastirdigini; dokunulmaz kildigini
okuyayim:
Kendisine hibir seyi ortak kosmamanizi,
ana babaya iyilik yapmanizi- gzel davranmanizi,
fakirlik endisesiyle / fakirlestiriliriz korkusuyla ocuklarinizi ldrmemenizi, -
Sizi ve onlari Biz rizklandiriyoruz.-
ktlklerin aigina ve gizlisine yaklasmamanizi,
haksiz yere, Allah'in haram kildigi nefsi ldrmemenizi, -Ite bunlar, aklini:i
kullanasiniz diye Onun size ykmllk olarak ulatirdiklaridir.-
152
Yetimin malina da yaklasmamanizi, -Yalniz erginlik agina eriinceye kadar
en gzel biimde yaklaabilir ve uygun ekilde harcayabilirsiniz.-
ly, tartiyi hakkaniyetle tastamam yapmanizi, -Biz kimseyi gcnn
yettiginden bakasi ile; kapasitesi diindaki bir eyle ykml tutmayiz.-
sylediginiz zaman da, yakininiz da olsa adil olmanizi
ve Allah'a verdiginiz sz tastamam tutmanizi. -Ite bunlar gt alip
dnesiniz diye Allahin size ykmllk olarak ulatirdiklaridir.-

153
Ve sphesiz ki, bu, dosdogru olarak Benim yolumdur. Hemen ona uyun. Ve
baska yollara uymayin da sizi Onun yolundan ayirmasin. Iste bunlar, Allahin
korumasi altina girersiniz diye Allahin size ykmllk olarak ulastirdiklaridir.

174

154
Sonra Biz, Rablerine kavusacaklarina inansinlar diye iyilik-gzellik
retenlere tamam olarak, her seyi genise aiklamak ve kilavuz ve rahmet olmak
zere Ms'ya Kitab'i verdik.
155-157
Ve Kurn kiminiz, Kitap, sadece bizden nceki iki topluluga; Yahudi
ve Hristiyanlara indirildi; biz ise, o kitaplari okuyamiyor ve dillerini
anlayamiyorduk kiminiz de Eger bize kitap indirilseydi, biz onlardan daha ok
dogru yolda olurduk demeyesiniz diye Bizim indirdigimiz bereketli bir kitaptir. O
nedenle, rahmet olunmaniz iin ona uyun ve Allah'in korumasi altina girin. Iste size
de Rabbinizden aik delil, kilavuz ve rahmet gelmistir. yleyse Allah'in yetlerini
yalanlayip onlardan yz evirenden daha yanlis, kendi zararlarina is yapan kim
olabilir? yetlerimizden yz evirenleri, yz evirmeleri sebebiyle azabin ktsyle
cezalandiracagiz.
158
Meleklerin gelmesinden yahut Rabbinin gelmesinden, ya da Rabbinin bazi
almetlerinin/ gstergelerinin gelmesinden baska bir sey mi bekliyorlar? Rabbinin
almetlerinden/ gstergelerinden bazisi geldigi gn, daha nce iman etmemis yahut
imaninda bir hayir kazanmamis kimseye, artik inanmasi bir yarar saglamaz. De ki:
Bekleyiniz; sphesiz biz de bekleyicileriz.
159
Sphesiz dinlerini para para edip grup grup olan su kimseler; sen hibir
sekil ve davranisa onlardan degilsin. Sphesiz onlarin isi Allah'adir. Sonra Allah,
onlara yapmakta olduklari seyleri haber verecektir.
160
Kim iyilik getirirse, artik ona getirdiginin on misli vardir. Kim de ktlk
getirirse, artik o, sadece onun misliyle cezalandirilir ve onlar haksizliga
ugratilmazlar.
161
De ki: Sphesiz Rabbim, beni dogru yola kilavuzladi; dimdik ayakta duran
bir dine, sirkten, Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmekten dnms olan
Ibrhm'in dinine, yasam tarzina. Ibrhm, ortak kosanlardan olmamisti.
162,163
De ki: Benim saltim [ml ynden ve destek olmam; toplumu
aydinlatmak iin alismam], kullugum; ibadetimin her trls, hayatim ve lmm
sadece Kendisinin ortagi olmayan lemlerin Rabbi Allah iindir. Ve ben byle
emrolundum, ben Mslmanlarin da ilkiyim.
164,165
De ki: Allah her seyin Rabbi iken, ben Allah'tan baska Rabb mi
arayayim? Her kisinin kazandigi yalniz kendisine aittir. Ykn tasiyan kimse, bir
baskasinin ykn tasimaz. Sonra sadece Rabbinizedir dnsnz. Bylece Allah,
ayriliga dstgnz seyi size haber verecektir. Ve O, sizi yeryznde gidenlerin
yerine getirilenler yapan, verdikleriyle sizi sinamak iin, kiminizi kiminizin zerine
derecelerle ykseltendir. Sphesiz Rabbin, kovusturmasi abuk olandir ve sphesiz
O, ok bagislayandir, ok merhamet edendir.
(55/6, Enm/4-165)

175

SFFT SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 205

1-5
O saflar hlinde dizilen/dizen, sonra da haykirip srkleyen, haykirip
srkledikten sonra da gt okuyan Kurn yetleri kanittir ki sizin Ilhiniz
kesinlikle Bir Tek'tir. O, gklerin, yerin ve aralarindakilerin Rabbidir. Dogularin da
Rabbidir.
(56/37, Sfft/1-5)
Necm: 206
6
Gerekten Biz en alt semayi bir ssle; yildizlarla ssledik.
7-10
Kurn'dan, az
da olsa yararlanan ve roketle uzaya ikanlar hari srekli gayret iinde olan,
herkese dislanan ve Kurn'a kulak vermeyen tm dsnce yetilerinden koruduk;
bunlar uzayda ise yaramaz, faaliyet gsteremez.
235

(56/37, Sfft/6-10]
Necm: 207
11
Simdi onlara sor: Olusturulusa kendileri mi daha etin, yoksa Bizim
olusturdugumuz kimseler mi? Sphesiz Biz onlari civik-yapiskan bir amurdan
olusturduk.
12
Aslinda sen hayret ettin, onlar ise egleniyorlar.
13
Kendilerine gt verildigi
zaman gt kabul etmiyorlar.
14
Ve bir yet grdkleri zaman eglenceye aliyorlar.
15-17
Ve onlar: Bu apaik byden baska bir sey degildir. ldgmz ve
toprak, kemik oldugumuz zaman mi, gerekten mi biz tekrar dirilecekmisiz? nceki
atalarimiz da mi? diyorlar.
18
De ki: Evet, siz de ok asagilanmis olarak diriltileceksiniz...
(56/37, Sfft/11-18)
Necm: 208

19,20
Artik o zorlu bir haykiristan ibarettir. Bir de bakmissin ki, onlar karsida
duruverirler. Ve Eyvah bizlere! Iste bu, Din Gn'dr! derler.

21
Ite bu, sizin yalanlamakta oldugunuz Ayirma Gn'dr!
22,23
Toplayin o sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlari, eslerini ve
Allah'in astlarindan tapmis olduklari seyleri. Sonra da onlari cehennemin yoluna
kilavuzlayin.
24,25
Ve durdurun onlari, sphesiz onlar sorguya ekilecekler: Ne oldu
sizlere de yardimlasmiyorsunuz?
26
Aksine, bugn onlar teslim olmuslardir.
27
Ve onlarin bazisi bazisina dnms/ yzyze gelmis, sorusuyorlar/ birbirlerini
sorumlu tutuyorlar.

176

28
Onlar: Sphesiz siz bize sag elden/hak yoldan/iyi konumdan/gten-
kuvvetten gelir dururdunuz derler.
29-32
Digerleri derler ki: Tam tersine, siz mminler olmamistiniz. Bizim size
karsi bir gcmz de yoktu. Tam tersi siz azmis bir toplumdunuz. Onun iin
zerimize Rabbimizin Sz'
236
hak oldu. Sphesiz biz tadicilariz. Sonra biz, sizi
kiskirttik. nk biz kiskirticilar idik.
33
Su hlde sphesiz onlar, o gn azapta ortaktirlar.
34
Sphesiz Biz, gnahkrlara byle yapariz.
35,36
Sphesiz onlar, kendilerine: Allah'tan baska ilh diye bir sey yoktur
denildigi zaman byklk tasliyorlar ve Sphesiz biz, gizli glerce desteklenen/
deli bir sair iin ilhlarimizi birakir miyiz? diyorlar.
37
Tam tersi o, hak ile geldi ve btn peygamberleri dogruladi.
***
38,39
Sphesiz siz, o aci azabi tadacaksiniz ve sadece yaptiginiz amellerinizle
cezalandirilacaksiniz.
40
Allah'in aritilmis kullari bunun disindadir.
41-49
Iste Allah'in aritilmis kullari, kendileri iin belli bir rizik/meyveler
olanlardir. Bol nimet cennetlerinde karsilikli olarak tahtlar zerinde ikram
grenlerdir. Ienlere lezzet veren, pinardan doldurulmus, kendisinde zararli bir yn
olmayan, sarhosluk da vermeyen bembeyaz bir kadehle onlarin etrafinda dolasilir.
Yanlarinda da gzlerini kendilerine dikmis iri gzller vardir. Korunmus yumurta
gibidir onlar.
50
Sonra da bazisi bazisina dnp birbirlerine sorarlar.
51-53
Onlardan bir szc der ki: Sphesiz benim Sen gerekten, kesinlikle
dogrulayanlardan misin? ldgmz ve toprak, kemik oldugumuz zaman mi,
gerekten mi biz karsilik grecegiz? diyen bir yasitim/yakin arkadasim vardi.
54
Dedi ki: Siz onu taniyan, bilen biri misiniz?
55
Derken kendisi onu tanidi da onu cehennemin ta ortasinda grd.
56-59
Dedi ki: Allah'a yemin ederim ki dogrusu sen az daha beni
degisime/yikima ugratacaktin. Rabbimin nimeti olmasaydi, kesinlikle ben de bu
hazir bulundurulanlardan olacaktim. Peki, nasilmis bak! Biz ilk lmmzden baska
bir daha lmeyecek miymisiz; bir daha diriltilmeyecekmis miyiz? Biz, azaba
ugratilmayacak miymisiz?
60
Sphesiz iste bu, byk kurtulusun ta kendisidir.
61
Artik alisanlar, sadece byk kurtulus gibisi iin alissinlar.
(56/37, Sfft/19- 61)
Necm: 209
62
Ikram olarak bu mu daha hayirli yahut zakkum agaci mi?

177

63
Sphesiz Biz onu sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar iin bir
sinav araci yaptik.
64,65
Sphesiz o zakkum agaci, cehennemin dibinde ikan bir
agatir. Tomurcuklari boynuzlu yilanlarin baslari gibidir.
66
Iste, kesinlikle onlar, ondan yiyecekler de karinlarini bundan
dolduracaklardir.
67
Sonra sphesiz onlar iin, bunun zerine kaynar su karisimi bir
iecek vardir.
68
Sonra da sphesiz dnecekleri yer, kesinlikle cehennemdir.
(56/37, Sfft/62-68)
Necm: 210

69
Sphesiz onlar, atalarini sapik kimseler olarak buldular.
70
Simdi de kendileri onlarin izleri zerinde kosturuyorlar.
71
Ve andolsun ki onlardan ncekilerin ogu sapikti.
72
Andolsun Biz onlarin ilerinde uyaricilar da gnderdik.
73,74
Simdi bir bak, Allah'in aritilmis kullari disindaki o uyarilanlarin sonu nasil
oldu?
75
Ve andolsun ki Nh, Bize seslenip dua etmisti. Ite Biz ne gzel cevap
verenleriz!
76
Biz de o'nu ve ailesini, yakinlarini, inananlarini o byk sikintidan
kurtardik.
77
Ve o'nun neslini baki kalanlarin ta kendisi yaptik.
78
Ve Biz sonradan gelenler iinde on'un hakkinda devamli kalacak [hayirla
anilacak, rnek alinacak] bir sz biraktik.

79
lemler iinde Nh'a selm olsun!
80
Sphesiz Biz, iyilik yapanlara iste byle karsilik veririz.
81
Sphesiz Nh, Bizim mmin kullarimizdandi.
82
Sonra digerlerini suda bogduk.
***
83
Hi kuskusuz Ibrhm de Nh'un grubundandi.
84
Hani o Rabbine selim bir kalple gelmisti.
88-89
nk Ibrhm, yildizlara yle bir bakis bakti ki! Sonra da Sphesiz ben
sanciliyim/fikir sancisi ekiyorum dedi.
85-87
Hani o, babasina ve toplumuna: Siz neye kulluk ediyorsunuz? Allah'in
astlarindan birtakim uydurma ilhlari mi istiyorsunuz? Peki, lemlerin Rabbi
hakkinda kanaatiniz nedir? demisti.
237

90
Bunun zerine babasi ve toplumu, Ibrhm'den arkalarini dnerek geri
durdular/o'nunla iliskiyi kestiler.

178

91,92
Sonra da o, onlarin ilhlarina sokulup Yemez misiniz/ nasiplenmez
misiniz? Neyiniz var ki, konusmuyorsunuz? dedi.
93
Hemen sag eliyle/ yemini
nedeniyle bir vurusla sokuldu.
94
Bir sre sonra, Ibrhm'in halki kosarak Ibrhm'le yz yze geldiler.
95,96
Ibrhm: Elinizle yonttugunuz seylere mi tapiyorsunuz? Oysaki sizi ve
yaptiginiz seyleri Allah olusturmustur dedi.
97
Onlar: Sunun iin bir duvar yapin/ ambargo uygulayin da bunu ilginca
yanan atesin/asiri sikintinin iine atin! dediler.
98
Onlar, Ibrhm'e tuzak kurmak istediler de Biz onlari asagiliklar kiliverdik.
99,100
Ve Ibrhm: Kuskusuz ben Rabbime gidecegim, O, bana yol gsterecek:
Rabbim! Bana slihlerden birini ltfet! demisti.
101
Bunun zerine Biz, Ibrhm'e yumusak huylu bir delikanliyi mjdeledik.
102
Sonra ne zaman ki o mjdelenen ocuk kendisiyle birlikte kosacak
duruma/o'nunla birlikte is tutacak aga geldi, o zaman Ibrhm: Ogulcugum!
Sphesiz ben, bu, uyunan; sakin, ilgisiz, duyarsiz; yerde, sphesiz kendimi, seni
perisan, magdur ediyor gryorum. Bak bakalim sen ne dsnrsn? dedi. Oglu:
Babacigim! Sen emrolunacagin seyleri yap! Insallah beni, sen yokken basima
gelecek tm sikintilara, magduriyetlere sabredenlerden bulacaksin dedi.
103-105
Sonra ne zaman ki ikisi de Islmlastilar ve Ibrhm, o'nu alni zere
yatirdi [yzst birakti, magdur etti] ve Biz o'na, Ey Ibrhm! Sen o grsn
kesinlikle onayladin diye seslendik
238
Sphesiz Biz, iyilik-gzellik retenleri ite
o'nun gibi kariliklandiririz/dllendiririz.
106
Sphesiz ogulu yzst birakma isi, kesinlikle apaik yipratarak sinamadir.
107
Ve Biz Ibrhm'e, perisan, magdur edecegi ok byk bu sey
karsiliginda/sebebiyle bedel/bahsis verdik.
108
Ve sonradan gelenler iinde o'nun hakkinda devamli kalacak [hayirla
anilacak, rnek alinacak] bir sz biraktik.
109
Selm olsun Ibrhm'e!
110
Iste Biz iyilik-gzellik retenleri o'nun gibi dllendiririz.
111
Sphesiz o, Bizim inanan kullarimizdandir.
112
Ve Biz o'na slihlerden bir peygamber olarak Ishk'i mjdeledik.
113
Ibrhm'e ve Ishk'a bereketler verdik. Her ikisinin neslinden de iyilik-
gzellik reten ile aika kendi nefsine haksizlik eden vardir.
***
114,115
Ve andolsun ki Biz, Ms ile Hrn'a da nimetler verdik. Ve o ikisini ve
toplumlarini o byk sikintidan kurtardik.
116
Ve Biz, onlara yardim ettik de onlar galip gelenlerin ta kendileri oldular.
117
Ve Biz, kendilerine o apaik gsteren Kitab'i verdik.
118
Ve kendilerini dosdogru yola kilavuzladik.

179

119
Ve sonrakiler iinde o ikisine biraktik.
120
Selm olsun, Ms ve Hrn'a!
121
Sphesiz Biz, iyilik-gzellik retenleri byle dllendiririz.
122
Sphesiz o ikisi Bizim mmin kullarimizdandir.
***
123
Sphesiz Ilys da kesinlikle gnderilen elilerdendir.
124-127
Hani o, toplumuna: Siz Allah'in korumasi altina girmez misiniz?
Olusturucularin en gzeli, sizin Rabbiniz ve daha nceki atalarinizin Rabbi Allah'i
birakip da Baal'e mi yalvariyorsunuz? demisti de, onlar o'nu yalanlamislardi. Bu
yzden onlar kesinlikle hazir bulundurulacaklardir.
128
Ancak Allah'in aritilmis kullari mstesna.
129
Ve sonradan gelenler iinde o'nun hakkinda devamli kalacak [hayirla
anilacak, rnek alinacak] bir sz biraktik.

130
Selm olsun tm Ilys gibi olanlara!
131
Sphesiz Biz, iyilik-gzellik retenleri byle dllendiririz.
132
Sphesiz o, Bizim mmin kullarimizdandir.
***
133
Sphesiz Lt da gnderilen elilerdendir.
134-136
Hani Biz, o'nu ve geride kalip batanlar iinde kalan bahtsiz kadin hari
ehlinin tamamini kurtarmistik. Sonra digerlerini degisime/yikima ugratmistik.
137,138
Ve siz elbette sabahleyin ve geceleyin onlarin zerine ugrayip
duruyorsunuz. Hl akletmiyor musunuz?
***
139
Elbette Ynus da gnderilen elilerdendir.
140
Hani o, dolu bir gemiye dogru kaak bir kle gibi kamisti.
141
Sonra o, ok ile kura ekisti, sonra da kaniti iptal edilenlerden/tezi
rtlenlerden oldu.
142
Sonra o'nu agzllk-bunalim yutmustu. O ise pisman olmustu.
143,144
Sonra eger, sphesiz o, Allah'i noksan sifatlardan arindiranlardan
olmasaydi, kesinlikle diriltilecekleri gne kadar bunalimin iinde kalacakti.
145
Sonra Biz, o fikir sancisi ekerken o'nu sahile attik, o'nu bunalimdan
kurtardik.
146
Onun zerine genis yapraklilardan bir aga bitirdik.
147
Ve o'nu,
nce yzbin sonra da daha ok kisiye eli olarak gnderdik.

180

148
Sonunda inandilar, bunun zerine Biz de onlari bir sreye kadar
yararlandirdik.
(56/37, Sfft/69-148)
Necm: 211

149
Simdi sor onlara: Kiz ocuklar Rabbinin, oglan ocuklar onlarin mi?
150
Yoksa Biz melekleri disi olusturmusuz, onlar da shitler miymis?
151,152
Gznz ain! Onlar, sphesiz uydurduklari iftiralarindan dolayi
Kesinlikle Allah dogurdu diyorlar. Ve hi sphesiz onlar, kesinlikle yalancidirlar.
153
Allah, kizlari ogullara tercih mi etmis?
154
Size ne oluyor? Nasil hkm veriyorsunuz?
155
Hl dsnmyor musunuz?
156
Yoksa sizin iin aik bir g m/kanit mi var?
157
O hlde, eger dogru kimseler iseniz getirin kitabinizi.
158
Ve onlar, Allah ile gizli gler arasinda bir hisimlik bagi kurdular. Oysa
andolsun, gizli gler kendilerinin kesinlikle hazir edilenler/mahserde toplananlar
olduklarini bilirler.
159
Allah, onlarin niteledigi seylerden ariniktir.

160
Ancak Allah'in aritilmi kullari Allah'i byle ortak kabul ile nitelemezler.
161-163
Artik siz ve taptiklariniz, kendiliginden cehenneme saldiran kimseden
baskasini, Allah'a karsi atese atamazsiniz; ortak kosmaya bulastiramazsiniz.
(56/37, Sfft/149-163)
Necm: 212

164-166
Ve Bizden her birimizin kesinlikle belli bir makami vardir. Ve biz
kesinlikle saf saf dizilenlerin/ dizenlerin ta kendisiyiz. Biz, Allah'i noksanliklardan
arindiranlarin da ta kendisiyiz.
239

(56/37, Sfft/164-166)
Necm. 213

167-169
Ve onlar kesinlikle diyorlardi ki: Sphesiz eger yanimizda ncekilerden
bir gt/kitap olsaydi, elbette biz de Allah'in aritilmis kullari olurduk.
170
Simdi de o gt/ kitabi rtbas ettiler. Artik yakinda bileceklerdir.
171-173
Ve andolsun ki gnderilen kullarimiz/ elilerimiz hakkinda bizim
szmz gemistir: Sphesiz onlar, kesinlikle galip olanlarin ta kendisidir.
Sphesiz Bizim ordularimiz kesinlikle galip gelenlerin ta kendisidir.

181

174,175
Artik sen, bir sreye kadar onlardan yz evir. Ve onlari gzetle. Onlar
da yakinda greceklerdir.
176
Ya simdi onlar, Bizim azabimizi abuk gelsin mi istiyorlar?
177
Fakat
azabimiz, onlarin sahasina indigi zaman da uyarilanlarin sabahi ne ktdr!
178,179
Yine sen, bir zamana kadar onlardan yz evir ve onlari gzetle! Onlar da
yakinda greceklerdir.
180
G, kuvvet, yenilmezlik, san ve serefin Rabbi olan senin Rabbin, onlarin
niteledigi seylerden ariniktir.
181
Ve selm, gnderilen elileredir!
182
Tm vgler de lemlerin Rabbi Allah'adir; baskasi vlemez.
(56/37, Sfft/167-182)
LOKMN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 214
1
Elif/1, Lm/30, Mm/40.
240

2-5
Iste bunlar, salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma;
toplumu aydinlatma kurumlari olusturan-ayakta tutan], zekti/vergiyi veren,
hirete de kesin olarak inananlarin ta kendileri olan gzellik-iyilik retenler ki
ite bunlar, Rableri tarafindan bir dogru yol zeredirler. Ve onlar, kurtulua
erecek olanlarin ta kendileridir iin bir dogru yol kilavuzu ve rahmet olmak
zere yasalar ieren o kitabin yetleridir.
(57/31, Lokmn/1-5)
Necm: 215
6
Insanlardan kimi de vardir ki, bilgisizce Allah yolundan saptirmak ve onu
eglence edinmek iin laf eglencesi satin alir. Iste onlar, kendileri iin asagilayici bir
azap olanlardir.
7
Ve ona yetlerimiz okundugu zaman sanki kulaklarinda bir agirlik varmis da
onlari isitmemis gibi, byklk taslayarak sirt evirir. Iste ona, ok aci verecek bir
azabi mjdele.
8,9
Sphesiz su iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapmis olan kisiler,
iinde sonsuz olarak kalici olduklari hlde, kendileri iin nimet cennetleri olanlardir.
Bu, Allah'in gerek bir vaadidir. Ve O, en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapandir.
(57/31, Lokmn/6-9)

182

Necm: 216
10
Allah, gkleri dayanak olmadan olusturmustur, bunu grmektesiniz.
Yeryznde de, size sofra hazirlasin diye sarsilmaz daglar birakti ve oralarda irili-
ufakli her canlidan tretip yayiverdi. Ve Biz gkten su indirdik, bylelikle orada her
degerli iftten bitki bitirdik.
11
Iste bu, Allah'in olusturmasidir. Haydi, gsterin Bana! O'nun astlarindan olan
kimseler ne olusturmustur? Aslinda o sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is
yapanlar, apaik bir sapiklik iindedirler.
(57/31, Lokmn/10-11)
Necm: 217
12
Andolsun ki Biz, Lokman'a Allah'a, kendine verilen nimetlerin karsiligini
de! diye, haksizlik ve kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeler
verdik. Kim kendisine verilen nimetlerin kariligini derse kendisi iin der. Kim de
iyilikbilmezlik ederse, phesiz ki Allah, hibir eye muhta degildir, daima vgye
en lyik olandir.
13
Ve hani bir zaman Lokmn ogluna gt vererek, Yavrucugum! Allah'a ortak
koma, hi phesiz ki Allah'a ortak komak, kesinlikle byk bir yanli davranitir;
kendi zararlarina i yapmaktir.
16
Ey ogulcugum! Sphesiz ortak komak; ilenen
ktlk bir hardal tanesi agirliginda olup da bir kayanin iinde yahut gklerde ya da
yerin iinde olsa, Allah onu getirecektir. Sphesiz Allah, en latif, hakkiyla haberdar
olandir.
17
Yavrucugum! Salti ikame et [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma;
toplumu aydinlatma kurumlari olutur-ayakta tut], iyiligi emret, ktlkten sakindir.
Sana isabet edene de sabret. Sphesiz bunlar, ilerin kesin olanlarindandir.
18
Ve
insanlara avurdunu iirme, suratini asma ve yeryznde bbrlenerek yrme.
Sphesiz ki Allah, btn vnen ve kuruntu edenleri sevmez.
19
Ve yrynde
mutedil ol, sesinden kis. Sphesiz seslerin en anlailmazi kesinlikle eeklerin sesidir
13
demisti.
14
Ve Biz insana, anasi ve babasini ykmllk olarak ulastirdik: Anasi onu
zayiflik stne zayiflikla taidi. Onun stten ayrilmasi da iki yil iindedir. Bana,
anana ve babana karsilik de! Dns, ancak Banadir.
15
Ve eger ki ana-baba bilmedigin bir seyi Bana ortak kosman zerinde seni
zorlarlarsa, onlara itaat etme. Ve dnyada onlarla iyi gein ve Bana ynelen
kimselerin yolunu tut. Sonra dnsnz ancak Banadir. Sonra da Ben, size yapmakta
oldugunuz seyleri haber verecegim.
241

(57/31, Lokmn/12-13, 16-19, 14-15)
Necm. 218

183

20
Allah'in, gklerde ve yeryznde ne varsa hepsini sizin iin boyun egdirdigini/
sizin yararlanacaginiz yapi ve sistemde yarattigini grmediniz mi? Ve Allah, ite ve
aikta olmak zere nimetlerini zerinize yaymistir. Insanlardan kimi de var ki,
bilgisiz, kilavuzsuz ve aydinlatici bir kitabi olmadan Allah hakkinda tartisiyor.
21
Ve onlara: Allah'in indirdigine tbi olun! dendigi zaman: Aksine, biz
atalarimizi zerinde buldugumuz seye uyariz dediler. Ya seytan onlari cehennemin
azabina agiriyor idiyse!
(57/31, Lokmn/20-21)
Necm. 219
22
Ve her kim iyilik-gzellik reterek kendini Allah'a teslim ederse, iste o,
gerekten en saglam kulpa yapismistir. Btn islerin kibeti yalnizca Allah'a aittir.
23
Kim de kfrederse; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddederse, artik
onun kfr; bilerek reddetmesi seni zmesin. Onlarin dns yalnizca Bizedir. O
zaman Biz onlara yaptiklari seyleri haber verecegiz. Gerekten Allah, kalplerin
zn ok iyi bilendir.
24
Biz onlari biraz yararlandiririz. Sonra kendilerini yogun bir azaba dogru
zorlariz.
25
Yine andolsun ki onlara: Gkleri ve yeri kim olusturdu? diye sorsan, kesin
Allah diyeceklerdir. De ki: Tm vgler, Allah'adir; baskasi vlemez! Aslinda
onlarin ogu bilmezler.
26
Gklerde ve yerde olan seyler sadece Allah'indir. Sphesiz Allah, zengindir/
hibir seye muhta degildir, daima vlmeye lyiktir.
27
Ve eger, sphesiz yeryznde agatan ne varsa kalem olsa, deniz de
arkasindan yedi deniz katilarak onun mrekkebi olsa, Allah'in szleri tkenmezdi.
Sphe yok ki Allah en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/ mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/ saglam
yapandir.
28
Sizin olusturulmaniz ve lmden sonra diriltilmeniz ancak bir tek kisininki
gibidir. Sphesiz Allah en iyi isiten, en iyi grendir.
29
Grmedin mi/ hi dsnmedin mi ki Allah geceyi gndze sokuyor, gndz
geceye sokuyor. Gnes ve ayi emrine boyun egdirmistir/ insanlarin yararina olacak
yapi ve isleyiste yaratmistir. Hepsi adi belirlenmis bir sre sonuna akip gidiyor. Ve
sphesiz Allah, yaptiklariniza hakkiyla haberdardir.
30
Bu da sundandir ki, sphesiz Allah hakkin ta kendisidir. Ve onlarin, Allah'in
astlarindan yakardiklari kesinlikle kaybolup gitmistir. Ve sphesiz ki Allah, en
ycenin, en bygn ta kendisidir.

184

31
Almetlerini/ gstergelerini size gstermek iin, sphesiz, Allah'in nimetiyle
gemilerin denizde kayip gittigini grmedin mi/ hi dsnmedin mi? Sphesiz bunda,
tm ok sabreden ve kendisine verilen nimetlerin karsiligini oka deyen iin
almetler/ gstergeler vardir.
32
Ve glgeler gibi bir dalga onlari brdgnde, O'nun iin dini arindirarak
Allah'a yalvarirlar. Ama ne zaman ki karaya ikararak kurtardi, onlardan bir kismi
orta yolu tutar [iman ile Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetme arasinda
bir yol tutar, ikili oynar]. Ve bizim yetlerimizi ancak, tam hain ve tam nankr
olan kimseler bile bile inkr eder.
33
Ey insanlar! Rabbinizin korumasi altina girin. Ve babanin ocuguna hibir
yarar saglamadigi, ocugun da babasina hibir seyle yarar saglamadigi gnden
rperin. Sphesiz Allah'in vaadi gerektir. O hlde basit dnya yasami sizi
aldatmasin. Ve sakin o ok aldatici sizi Allah ile aldatmasin.
34
Sphesiz ki Allah, kiymetin kopus zamaninin bilgisi yaninda olandir. Ve
yagmuru O yagdirir, rahimlerde olan seyleri O bilir. Ve kimse yarin ne kazanacagini
bilmez. Kimse hangi yerde lecegini de bilmez. Sphesiz ki Allah, en iyi bilendir, en
iyi haberi olandir.
(57/31, Lokmn/22-34)
SEBE SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 220
1
Tm vgler, gklerde olan seyler, yerde olan seyler Kendisine ait olan Allah
iindir; baskasi vlemez. hirette de tm vgler yalnizca O'nun iindir; baskasi
vlmez. Ve O, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir, her
seyin i yzn, gizli taraflarini da iyi bilendir.
2
Allah, yere gireni ve ondan ikani, gkten ineni ve onda ykseleni bilir. Ve O,
engin merhamet sahibidir, kullarinin gnahlarini ok rten, onlari cezalandirmayan
ve bagisi bol olandir.
(58/34, Sebe/1-2)
Necm: 221
3,4
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler: Bize
o kiymetin kopus ani gelmeyecektir dediler. De ki: Evet, gelecektir.
Grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi, gelecegi bilen Rabbime
andolsun ki iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan o kimselere ki ite
onlar kendileri iin bir bagilanma ve hatiri sayilir bir ri:ik olanlardir
karsiliklarini vermek iin size kesinlikle gelecektir. O'ndan gklerde ve yerde zerre

185

agirligi bir sey kamaz. Bundan daha kk ve daha byk ne varsa, hepsi
kesinlikle aik bir kitaptadir.
5
Ve su, almetlerimi/gstergelerimi saklamaya ugrasanlar; iste onlar, elem
verici kt azaptan bir azap kendileri iin olanlardir.
6
Kendilerine bilgi verilmis olan kimseler de gryorlar ki Rabbinden sana
indirilen sey, hakkin ta kendisidir. Ve o indirilen sey/Kurn, en stn, en gl, en
serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olanin, vlen, vgye
lyik bulunanin yoluna kilavuz oluyor.
7,8
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler syle
dediler: Siz ryp, didik didik paralandiginiz vakit, kesinlikle yeni bir
olusturulus iinde bulunacaksiniz diye, size haber veren bir kisiyi size gsterelim
mi? O, bir yalani Allah'a uydurdu mu, yoksa kendisinde bir delilik mi var? Tam
tersi, hirete inanmayan kimseler, azap ve uzak bir sapiklik iindedirler.
9
Peki onlar, gkten ve yerden nlerinde ve arkalarinda olan seylere bir
bakmazlar mi? Biz dilesek kendilerini yere geiririz. Yahut gkten zerlerine
paralar dsrrz. Sphesiz bunda ynelen/ hakka gnl veren her kul iin bir
almet/gsterge vardir.
(58/34, Sebe/3-9)
Necm: 222

10,11
Ve andolsun ki Biz Dvd'a tarafimizdan bir fazlalik ve kuslari verdik; Ey
daglar! Onunla beraber dnn! Ve o'nun iin demiri yumusattik: Bol bol zirhlar
yap ve biimlemede llendir. Siz de slihi ileyin. Kesinlikle Ben yaptiklarini:i
en iyi grenim.
12
Sleymn iin de, sabah gidisi bir ay, aksam dns bir ay olan rzgri
boyun egdirdik; ve Biz erimis bakir madenini o'na sel gibi akittik. Ve eli altinda
Rabbinin izniyle/ bilgisiyle is grmekte olan yabanci kisileri boyun egdirdik. Ve
onlardan kim Bizim emrimizden ikip-sapacak olsa, ona ilgin atesin azabindan
tattirdik.
13
Onlar, Sleymn'a zel kararghlar, heykeller/ resimler ve havuzlar gibi
anaklar ve sbit kazanlardan her ne isterse yaparlar. Ey Dvd ailesi! Nimetlerin
kariligini demek iin aliin! Ama kullarim iinde, verilen nimetlerin kariligini
deyen de ok azdir!
14
Ne zaman ki Biz o'nun lmn gereklestirdik; o'nun lmne, onlara
degnegini yiyen yeryz canlisindan baska hibir sey dellet etmedi. Onun ldgn
anlamalarina, onlara sadece degnegini yiyen yer canlisi/kurt sebep oldu. Ne zaman ki
yz st yere dst, ortaya ikti ki: O yabancilar Sleymn'in bilmedikleri lmn
bilmis olsalardi, o alaltici azap; hasret, gurbet esaret, agir isler, zincire vurulmusluk
iinde kalmazlardi.
242


186

(58/34, Sebe/10-14)
Necm: 223
15
Andolsun ki Sebe toplumu iin yurt tuttuklari yerde bir almet/gsterge
vardi: Sagdan ve soldan iki bahe! Rabbinizin rizkindan yiyin ve O'nun iin
nimetlerin kariligini deyin! Ne gzel bir belde ve ok bagilayici bir Rabb!
16
Fakat onlar yz evirdiler; nimetlerin karsiligini demediler. Biz de
zerlerine barajlarin selini saliverdik ve iki bahelerini onlara buruk yemisli, ilginlik
ve iinde biraz da sidir agaci bulunan iki baheye evirdik.
17
Bu, onlarin kfretmis; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis
olmalari nedeniyle Bizim onlari cezalandirmamizdir. Ve Biz sadece ok nankr
olanlari cezalandiririz.
18
Ve Biz onlarla o bereket verdigimiz memleketler arasinda, sirt sirta sehirler
meydana getirmistik. Ve onlara da muntazam gidis gelis dzenledik: Buralarda
gecelerce ve gndzlerce emniyet iinde gidin gelin!
19
Sonra da onlar: Rabbimiz! Seferlerimizin arasini uzaklastir! dediler ve
nefislerine yanlis; kendi zararlarina isler yaparak haksizlik ettiler. Simdi de Biz
onlari efsaneler yaptik ve tamamen didik didik dagittik. Sphesiz ki bunda tm
kendisine verilen nimetlerin karsiligini oka deyen sabreden iin elbette
almetler/gstergeler vardir.
20
Ve andolsun ki Iblis/dsnce yetisi
243
onlar hakkindaki zannini tasdik etti de
mminlerden ibaret bir kesimden baskasi Iblis'e uydular.
21
Hlbuki Iblis iin onlar zerinde hibir kudret yoktu. Fakat Biz hirete imani
olani, onun hakkinda yeterli bilgisi olmayandan ayirt edecektik; onlari isaretleyip
bildirecektik. Ve senin Rabbin her seyi iyice koruyandir.
(58/34, Sebe/15-21)
Necm: 224
22
De ki: Allah'in astlarindan yanlis inandiginiz kimselere yakarin. Onlar,
gklerde ve yeryznde zerre agirligina malik olmazlar. Onlar iin bu ikisinde
[gkler ve yeryznde] herhangi bir ortaklik yoktur. O'nun iin onlardan bir yardimci
da yoktur.
23
O'nun nezdinde yardim, destek, iltimas,
244
sadece O'nun izin verdigi kimseye
yarari olur. Sonunda kalplerinden dehset giderildigi zaman: Rabbiniz ne dedi?
derler. Onlar: Hakki derler. Ve O, ok ycedir, ok byktr.
24
De ki: Sizi gklerden ve yerden kim riziklandirir? De ki: Allah! Ve
sphesiz ya biz, ya da siz kesinlikle bir kilavuzlanan dogru yol zerindeyiz veya
aik bir sapiklik iindeyiz.

187

25
De ki: Siz bizim yaptigimiz gnahlardan sorumlu tutulmazsiniz. Biz de sizin
yapip durduklarinizdan sorumlu olmayiz.
26
De ki: Rabbimiz aramizi bir araya getirecek, sonra da hak hkm ile aramizi
ayiracaktir. Ve O, hayir kapilarini aandir, hkm verendir, ok iyi bilendir.
27
De ki: O'na ortaklar diye takistirdiklarinizi bana gsterin bakayim!
Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil Hayir! Tam tersi O, en stn, en gl,
en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olan, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/ saglam yapan Allahtir.
28
Ve Biz, seni ancak btn insanlara mjdeleyici ve uyarici olarak gnderdik,
velkin insanlarin ogu bilmiyorlar.
29
Ve onlar, Eger siz dogrulardan iseniz bu vaat ettiginiz ne zaman? derler.
30
De ki: Size gnn belirlenmis bir zamani vardir ki ondan ne bir saat geri
kalabilirsiniz, ne de ileri geebilirsiniz.
31
Ve su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden su kimseler,
Biz kesin olarak, bu Kurn'a inanmayiz, ondan ncekine de... dediler. Sen sirk
kosarak, kfrederek yanlis; kendi zararlarina is yapan o kimseleri Rableri
huzurunda tutuklanmis, sz bazisinin bazisina geri evirdigini bir grsen! Zaafa
ugratilan kimseler, byklk taslayan kimselere, Eger sizler olmasaydiniz,
kesinlikle bizler mmin kimseler olurduk diyecekler.
32
Byklk taslayan kimseler, zayif dsrlen kimselere: Size kilavuz
geldikten sonra, sizi ondan biz mi evirdik? Tam tersi, siz kendiniz sulular
oldunuz derler.
33
O zayif dsrlen kimseler de o byklk taslayan kimselere: Tam tersi
gecenin ve gndzn tuzagi! Siz bize Allah'a inanmamamizi ve O'na birtakim
esler edinmenizi emrediyordunuz derler. Bunlar azabi grdkleri zaman
pismanliklarini gizleyeceklerdir. Biz de o kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddetmis olan o kimselerin boyunlarina demir halkalar geirmisizdir.
Onlar sadece yapmis olduklarinin karsiligini gryorlar.
34
Ve Biz herhangi bir memlekete uyarici gnderdikse, kesinlikle oranin varlik
ve g sahibi simarik nde gelenleri: Biz, sizin kendisiyle gnderildiginiz seyleri/
mesajlari bilerek reddedenleriz / inanmayanlariz dediler.
35
Ve yine dediler ki: Biz malca ve evlata daha oguz ve biz azaba
ugrayacaklardan degiliz.
36
De ki: Sphesiz benim Rabbim diledigi kimseye rizkini genisletir ve
llendirir. Fakat insanlarin ogu bilmezler.

188

37
Ve sizi huzurumuza yaklastiracak olan, mallariniz ve evlatlariniz degildir.
Ancak kim iman eder ve dzeltmeye ynelik isleri yaparsa, iste onlar; kendileri iin
yaptiklarina karsi kat kat karsilik olanlardir. Ve onlar, yksek ksklerinde gven
iindedirler.
38
Ve yetlerimiz/almetlerimiz/gstergelerimiz hakkinda ciz birakmak iin
yarisan su kimseler, azap iinde hazir edilenlerdir.
39
De ki: Sphesiz benim Rabbim kullarindan diledigi kimse iin rizkini
genisletir ve onun iin llendirir. Ve siz her ne seyden Allah yolunda harcasaniz/
nafaka saglarsaniz hemen O, arkasini getirir. Ve O, rizik verenlerin en hayirlisidir.
40
Ve o gn Allah, onlari hep birlikte toplayacak, sonra meleklere: Sunlar mi
size tapiyorlardi? diyecektir.
41
Onlar: Seni tenzih ederiz. Onlara karsi bizim koruyucu, yol gsterici
yakinimz Sensin. Tam tersi onlar gizli glere tapiyorlardi. ogu onlara inananlardi
dediler.
42
Artik bu gn baziniz baziniza yarar ve zarara malik olmaz. Ve Biz, ortak
kosma inancina batmis o kisilere: Tadin bakalim o kendisini yalanlayip durdugunuz
atesin azabini! deriz.
(58/34, Sebe/22-42)
Necm: 225
43
Ve kendilerine aik deliller hlinde yetlerimiz okundugu zaman onlar: Bu,
baska degil, sadece sizi atalarinizin taptigi tanrilardan men etmek isteyen bir
adamdir dediler. Ve: Kurn, uydurulmus bir iftiradan baska bir sey degildir
dediler. Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o kimseler
kendilerine hak geldigi zaman: Sphesiz bu apaik bir sihirden baska bir sey
degildir dediler.
44
Ve Biz onlara yle ders grecekleri kitaplardan vermedik. Kendilerine
senden nce bir uyarici gndermedik de.
45
Onlardan nceki kimseler de yalanlamislardi. Hem bunlar, onlara
verdiklerimizin onda-birine/binde-birine bile erememislerdi. Buna ragmen
elilerimi yalanladilar. Peki, Beni tanimama/ tanitmamaya yeltenis nasil oldu?
46
De ki: Ben size sadece bir tek; Allah iin ikiser ikiser, er er ve teker
teker kalkmanizi, sonra da arkadasiniz Muhammed'de delilikten bir sey olmadigini,
o'nun, sadece siddetli bir azabin nnde sizi sakindiracak bir uyarici oldugunu
dsnmenizi gtlyorum.
47
De ki: Benim sizden istedigim cret; iste o sizin iindir; sizin Allah'a
yaklasmanizdir. Benim ecrim ancak Allah'a aittir. Ve O, her seye shittir.
48
De ki: Sphesiz benim Rabbim, hakki yerli yerine koyar. O, grlmeyeni,
duyulmayani, sezilmeyeni, gelecegi, gemisi en iyi bilendir.

189

49
De ki: Kurn/Kurn'in ierdigi gerekler geldi. Ve btil baslatamaz ve geri
getiremez; artik hibir sey yapamaz.
50
De ki: Eger ben sapmissam, artik yalnizca kendi zararima saparim. Ve eger
kilavuzlandigim dogru yolu bulmussam, bilinmeli ki Rabbimin bana vahiy
vermesiyledir. Sphesiz O, En Iyi Isiten'dir, ok Yakin Olandir.
(58/34, Sebe/43-50)
Necm: 226

51
Ve sen onlari korkuya kapildiklari zaman bir grsen; artik kamak yoktur. Ve
yakin bir yerden yakalanmislardir.
52
Ve onlar: O'na iman ettik dediler. Fakat onlar iin uzak bir yerden el
sunmak/ulasabilmek nerede?
53
Hlbuki daha nce dnyada O'nu kesin olarak bilerek reddetmislerdi/ O'na
inanmamislardi. Uzak bir yerden bosa atip tutuyorlardi.
54
Artik tipki bundan nce benzerlerine yapildigi gibi, kendileriyle arzularinin
arasina set ekilmistir. Sphesiz onlar endise veren bir sphe iinde idiler.
(58/34, Sebe/51-54)
ZMER SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 227

1
Bu kitabin indirilmesi, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan; mutlak galip, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapan
Allah'tandir.
2
Sphesiz ki, Biz bu kitabi sana gerekle indirdik. yleyse Din'i sadece O'nun
iin arindirarak Allah'a kulluk et.
3
Dikkatli olun, halis din sadece Allah'a aittir. O'nun astlarindan birtakim
yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar edinenler: Allah'in astlarindan
edindigimiz yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar, bizi Allah'a daha fazla
yaklastirsin diye biz onlara tapiyoruz. Sphesiz kendilerinin ayriliga/anlasmazliga
dsp durduklari seylerde, onlarin arasinda Allah hkm verecektir. Sphesiz Allah,
yalanci ve ok nankrn ta kendisi olan kisilere kilavuzluk etmez.
4
Eger Allah bir ocuk edinmek isteseydi, kesinlikle olusturacagindan,
dileyecegini seecekti. O, bundan ariniktir. O, bir tek, kahredici Allah'tir.
5
Bir tek, kahredici Allah, gkleri ve yeri hak ile olusturdu, geceyi gndzn
stne bryor, gndz de gecenin stne bryor. Gnesi ve ay'i yarariniza olan

190

yapi ve isleyiste yaratarak hizmetinize sunmustur. Hepsi de adi konmus bir sre
sonuna akip gitmektedir. Iyi bilin ki O, ok gl ve ok bagislayicidir.
6
O, sizi tek bir nefisten olusturdu, sonra ondan esini yapti ve sizin iin
hayvanlardan sekiz es indirdi. Sizi annelerinizin karinlarinda karanlik iinde,
olusturulustan sonra bir olusturulusla meydana getiriyor. Iste bu, sahiplik, ynetim
yalniz Kendisinin olan Rabbiniz Allah'tir. O'ndan baska ilh diye bir sey yoktur.
yleyse, nasil oluyor da evriliyorsunuz?
7
Eger kfredecek; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedecek/
iyilikbilmezlik edecek olursaniz, biliniz ki, sphesiz Allah size hibir ihtiyaci
olmayandir ve O, kullari iin, kfre; Kendisinin ilhliginin ve rabliginin bilerek
reddedilmesine/ nankrlge riza gstermez. Ve eger kendinize verilen nimetlerin
karsiligini derseniz, sizin iin ona razi olur. Hi bir tasiyici, bir baskasinin
ykn ekmez. Sonra dnsnz yalnizca Rabbinizedir. Bylece yapmis
olduklarinizi size haber verecektir. Sphesiz O, sinelerin znde sakli olani iyi
bilendir.
(59/39, Zmer/1-7)
Necm: 228
8
Insana bir sikinti dokundugu zaman, btn gnln O'na vererek Rabbine
yakarir. Sonra kendisine tarafindan bir nimet ltfettigi zaman da nceden O'na
yakardigi hli unutur da Allah'in yolundan saptirmak iin O'na ortaklar olusturur.
De ki: Kfrnle; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedisinle biraz
yararlan! Sphesiz sen atesin ashbindansin.
9
Ya da gece saatlerinde kalkan, boyun egip teslimiyet gstererek, dikelerek,
ahretten ekinerek daima saygida duran ve Rabbinin rahmetini uman o kimse, yle
yapmayan gibi midir? De ki: Hi bilen kimseler ve bilmeyen kimseler esit olur
mu? Kesinlikle sadece temiz akil sahibi olanlar gt alirlar/geregi gibi dsnrler.
10
De ki: Ey iman etmis olan kullar!
245
Rabbinizin korumasi altina girin. Bu
dnyada iyilik-gzellik yapanlara bir gzellik vardir. Sphesiz Allah'in yeryz
genistir. Ancak sabredenler, dllerini hesapsiz tastamam alacaklardir.
11,12
De ki: Ben, kesinlikle dini yalnizca Kendisine zg kilarak Allah'a kulluk
etmekle emrolundum. Ve bana Mslmanlarin ilki olmam iin emir verildi.
13
De ki: Sphesiz Rabbime karsi gelirsem byk gnn azabindan korkarim.
14-16
De ki, Dinimi yalniz Kendisine arindirarak Allah'a kulluk ediyorum. Buna
ragmen siz, O'nun astlarindan dilediginize kulluk yapiniz. De ki: Sphesiz asil
kaybedenler, kiymet gnnde kendilerini ve ailelerini ve yakinlarini kayba
ugratanlardir. Dikkatli olun! Ite bu, apaik bir kaybin ta kendisidir. Onlarin
stlerinden ateten tabakalar, altlarindan da tabakalar vardir. Ite Allah, kullarini
bununla korkutuyor: Ey kullarim! Benim korumam altina girin.

191

17,18
Ve taguta
246
kulluk etmekten kainan ve Allah'a ynelen kimseler, kendileri
iin mjde olanlardir. Haydi, mjdele, sz dinleyip de en gzeline uyan kullarimi!
Iste onlar, Allah'in kendilerine dogru yol kilavuzu verdigi kimselerdir. Ve iste onlar,
kavrama yetenegi/temiz akil sahibi olanlarin ta kendileridir.
19
Peki, zerine azap kelimesi hak olmus kimse de mi? Artik atesteki o kimseyi
sen mi kurtaracaksin?
20
Lkin Rablerinin korumasi altina girmis olan o kisiler, kendileri iin Allah'in
vaadi olarak altlarindan irmaklar akan, kat kat kskler olanlardir. Allah vaadinden
caymaz.
21
Sen, sphesiz Allah'in gkten bir su indirip de onu bir yoluyla yeryzndeki
pinarlara koydugunu, sonra onunla renkleri degisik bir ekin ikardigini, sonra onun
olgunlasip da senin onu sararmis grdgn, sonra da onu bir pe evirdigini
grmedin mi/ hi dsnmedin mi? Sphesiz, bunda kavrama yetenegi olanlar; temiz
akil sahipleri iin kesinlikle bir gt/ hatirlatma vardir.
22
Peki, Allah kimin ggsn Islm'a aarsa, o zaman o, Rabbinden bir isik
zerinde olmaz mi? yleyse Allah'i anmaya karsi kalpleri katilasmis olanlara
yaziklar olsun! Iste onlar, apaik bir sapiklik iindedirler.
23
Allah, szn en gzelini benzesen anlamli olarak, ikiserli
247
bir kitap hlinde
indirmistir. Ondan, Rablerine saygisi olanlarin tyleri rperir.
248
Sonra derileri ve
kalpleri Allah'in anilmasina karsi yumusar. Iste bu, Allah'in rehberidir. Allah, onunla
diledigini kilavuzlar. Her kimi de Allah sasirtirsa, artik ona dogru yolu gsteren biri
yoktur.
24
Peki, kiymet gn sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlara:
Kazanmis oldugunuzun karsiligini tadin! denilmisken, kendini azabin
ktlgnden korumaya alisan kimse mi daha hayirlidir, yoksa kiymet gn gven
iinde gelecek kisi mi?
249

25,26
Onlardan nceki kimseler yalanladilar da kendilerine dsnemedikleri
ynden azap geliverdi. Sonra da Allah, onlara basit dnya hayatinda rsvaligi tattirdi.
hiret azabi ise elbette daha byktr. Keske bilir olsalardi!
27,28
Ve andolsun ki Biz, dsnp gt alsinlar diye przsz Arapa bir okuma
olarak; Allah'in korumasi altina girsinler diye bu Kurn'da insanlar iin her
trlsnden rnek verdik.
29
Allah, ekisip duran birtakim ortaklari olan bir adam ile yalniz bir kisiye bagli
selmet iinde olan bir adami rnek verdi. Bu ikisinin hli hi esit olur mu? Tm
vgler Allah'indir; bakasi vlemez. Aksine olarak onlarin ogu bilmezler.
30
Sphesiz sen kesinlikle leceksin, sphesiz onlar da kesinlikle leceklerdir.
31
Sonra sphesiz siz kiymet gnnde Rabbinizin huzurunda tartisacaksiniz.

192

32
yleyse Allah'a karsi yalan syleyen ve dogru kendisine geldigi zaman onu
yalanlayandan daha yanlis; kendi zararlarina is yapan kim olabilir? O kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler iin cehennemde bir siginak yok
mu!?
33
Ve dogruyu getiren ve onu tasdik eden kisi; iste onlar, Allah'in korumasi altina
girmis olan kisilerin ta kendileridir.
34,35
Onlar iin Rableri nezdinde diledikleri seyler vardir. Iste bu, Allah'in,
onlarin nceden yaptiklarinin en ktsn rtmesi, islemekte bulunduklarinin en
gzeline, ecirlerini karsilik olarak vermesi iin iyilik-gzellik retenlerin karsiligidir.
36
Allah, kuluna kfi degil midir? Onlar ise seni, O'nun astlarindan kimseler ile
korkutuyorlar. Ve Allah kimi sasirtirsa, artik ona kilavuz olan biri yoktur.
37
Kime de Allah kilavuz olursa, artik onu da sasirtan biri yoktur. Allah, ok
gl, suluyu yakalayip, cezalandirarak adalet saglayan degil midir?
38
Ve sen, gerekten onlara: O gkleri ve yeri kim olusturdu? diye sormus
olsan, kesinlikle Allah! diyeceklerdir. De ki: yleyse Allah'in astlarindan
agirdiklarinizi hi dsndnz m? Eger Allah, bana bir zarar vermek istediyse,
onlar O'nun zararini giderebilen kimseler midirler? Yahut bana bir rahmet dilediyse,
onlar O'nun rahmetini engelleyebilen kimseler midirler? De ki: Allah, bana yeter.
Sonucu birakanlar, yalnizca O'na sonucu biraksinlar.
39,40
De ki: Ey toplumum! Siz bulundugunuz yer zere alisin. Sphesiz ben de
alisan biriyim. Artik kendisini rsva edecek azabin kime gelecegini ve kalici bir
azabin kimin zerine yerlesecegini yakinda bileceksiniz.
41
Sphesiz Biz bu kitabi sana, insanlar iin hak ile indirdik. O hlde kim
kilavuzlandigi dogru yolu bulduysa artik kendi lehinedir. Kim de saptiysa artik o, sirf
kendi aleyhine olarak sapar. Ve sen onlarin zerine onlari ayakta tutan bir sorumlu
degilsin.
42
Allah, o nefisleri, lmeleri sirasinda, onlara gemiste yaptiklarini ve yapmasi
gerekirken yapmadiklarini bir bir hatirlatirir. lmeyenleri de uyuduklarinda; artik
haklarinda lm gereklestirdiklerini alikoyar, digerlerini de adi konmus bir sre
sonuna kadar saliverir. Sphesiz bunda dsnen bir toplum iin nice
almetler/gstergeler vardir.
43
Yoksa onlar, Allah'in astlarindan birtakim desteki, yardimci, torpilciler mi
edindiler? De ki: Onlar hibir seye g yetiremez ve akil erdiremezse de mi byle
yapacaksiniz?
44
De ki: Btn yardim, destek, kayirma Allah'indir. Gklerin ve yerin mlk
yalnizca O'nundur. Sonra yalnizca O'na dndrlrsnz.
45
Ve Allah, bir tek olarak anildigi zaman hirete inanmayan kisilerin yrekleri
burkulur da, O'nun astlarindan olan kimseler anildigi zaman derhal yzleri glverir.

193

46
De ki: Ey gklerin ve yerin yoktan yaraticisi/paralayicisi, grlmeyeni,
duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi, gelecegi ve varliklarin akil ve duyularla
gzlenenlerini bilen Allah'im! Kullarin arasinda, ekisip durduklari o seyler hakkinda
Sen hkm vereceksin.
47
Ve eger btn yeryzndekiler ve onunla birlikte bir o kadari da sirk kosarak
yanlis; kendi zararlarina is yapan o kisilerin olsaydi, kiymet gn azabin
ktlgnden kurtulmak iin onu kesinlikle kurtulmalik verirlerdi. Ve onlarin hi
hesaba katmadiklari seyler, Allah tarafindan onlar iin meydana ikarilir.
48
Ve kazandiklarinin ktlkleri onlar iin meydana ikmis ve kendisiyle alay
edip durduklari seyler, kendilerini epeevre sarmistir.
49
Iste, insana bir sikinti dokunuverince Bize yalvarir, sonra kendisine
tarafimizdan bir nimet bahsettigimiz zaman da: O, bana bir bilgi zerine verildi
der. Aslinda verilen nimetler, bir imtihan aracidir. Velkin onlarin ogu bilmezler.
50
Gerekten O bana bir bilgi zerine verildi szn, bunlardan nceki kimseler
de syledi de o kazandiklari seyler, kendilerine yarar saglamadi.
51
Sonunda kazandiklari seylerin ktlkleri, kendilerine isabet etti. Sunlardan
sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapmis olan o kimseler; onlarin da
kazandiklari seylerin ktlkleri kendilerine isabet edecektir. Ve onlar ciz birakanlar
degildir.
52
Hl, sphesiz Allah'in, rizki diledigine yaydigini ve llendirdigini bilmediler
mi? Sphesiz bunda iman edecek bir toplum iin kesinlikle nice almetler/gstergeler
vardir.
53
De ki: Ey nefislerine karsi siniri asmis olan kullar!
250
Allah'in rahmetinden
mit kesmeyin. Sphesiz Allah, gnahlari tmden bagislar. Sphesiz O, ok
bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
54
Ve size azap gelmeden nce Rabbinize ynelin ve O'na teslim olun. Sonra
yardim edilmezsiniz.
55-58
Ve ansizin azap gelmeden,
kisinin, Allah'in yaninda, yaptigim lszlklerden dolayi yazik bana!
Dogrusu ben alay edenlerdendim demesinden
yahut Allah, bana dogru yolu gsterseydi, her hlde ben Allah'in korumasi
altina girmis kimselerden olurdum demesinden
veya azabi grdg zaman, Bana bir geri dns olsaydi da ben de o iyilik-
gzellik retenlerden olsaydim demesinden nce Rabbinizden size indirilenin en
gzelini izleyin.

194

59
Tam tersi, sana yetlerim geldi de sen onlari hemen yalanladin, byklk
tasladin ve kfirlerden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerden
oldun.
60
Ve o kiymet gn, Allah'a karsi yalan syleyen kisileri yzleri kararmis
olarak greceksin. -Kibirlenenler iin cehennemde yer yok mu?-
61
Allah'in korumasi altina girmis olan kisileri de Allah basarilari
sebebiyle/korunaklarinda kurtarir. Onlara fenalik dokunmaz ve onlar zlmezler de.
62
Allah, her seyin olusturucusudur. O, her seyin belirli bir programa gre
ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayanidir.
63
Btn gklerin ve yerin anahtarlari yalnizca O'nundur. Allah'in yetlerini
rtbas eden kimseler; iste onlar, zarara ugrayanlarin ta kendileridir.
64
De ki: Buna ragmen siz, bana Allah'tan baskasina kulluk etmemi mi
emrediyorsunuz, ey cahiller!
65,66
Ve andolsun ki sana ve senden ncekilere syle vahyedildi: Andolsun ki
eger ortak kosarsan amelin kesinlikle bosa gidecek ve kesinlikle kaybedenlerden
olacaksin. Onun iin, tam aksine, yalniz Allah'a kulluk et ve sahip oldugu nimetlerin
karsiligini deyenlerden ol.
67
Ve onlar Allah'i hakkiyla takdir etmediler/degerlendirme yapamadilar. Ve
yeryz toptan, kiymet gn O'nun avucundadir. Gkler de O'nun kudretiyle
drlmstr. O, onlarin ortak kostuklarindan arinik ve ok ycedir.
68
Ve sra flenmistir
251
de Allah'in diledigi hari, gklerde kim var, yerde kim
varsa arpilip yikilivermistir. Sonra ona baska bir daha flenmistir de onlar
kalkmislar karsida bakip duruyorlar.
69
Ve yeryz Rabbinin nruyla aydinlanmis, kitap konulmus, peygamberler ve
taniklar getirilmis ve aralarinda hak ile karar verilmistir. Ve onlara haksizlik edilmez.
70
Ve Allah, ne amel yaptiysa herkese karsiligini kesinlikle tam olarak deyecek.
Ve Allah, onlarin yaptiklarini en iyi sekilde bilendir.
71
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olanlar,
kesinlikle blk blk cehenneme sevk olunacak. Sonunda oraya vardiklarinda
kapilari ailacak. Ve onun bekileri onlara: Iinizden size Rabbinizin yetlerini
okuyan, bu gnnzle karsilasacaginiza dair sizi uyaran eliler gelmedi mi?
diyecekler. Onlar: Evet geldi diyecekler. Velkin kfirler; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden zerine azap kelimesi hak oldu.

72
Srekli olarak iinde kalmak zere girin cehennemin kapilarindan denildi.
Byklk taslayanlarin yeri ne ktdr!
73
Rablerine karsi Allah'in korumasi altina girmis olan kisiler de kesinlikle
cennete blk blk sevk edilecek. Sonunda oraya vardiklari, kapilari aildigi ve

195

bekileri onlara: Selm sizlere, tertemiz geldiniz! dedigi zaman Sonsuz olarak
iinde kalmak zere haydi girin oraya! denilecek.
74
Onlar da: Tm vgler, bize vaadini dogru ikaran ve bizi bu arza vris
yapan ve cennette bizi istedigimiz yerde konup grten o Allah'adir dediler. Ite,
alianlarin dl ne gzeldir!
75
Ve sen, evrendeki tm gleri
252
en byk tahtin
253
bir kenarindan
dolasanlar
254
olarak, Rablerinin vgsyle birlikte Allah'i noksan sifatlardan
arindirdiklarini grrsn. Ve onlarin aralarinda dl, ceza hak ile gereklestirilmistir.
Ve Tm vgler lemlerin Rabbi Allah'adir denilmektedir.
(59/39, Zmer/8-75)
MMIN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 229

1
H/8, Mm/40.
255

2,3
Bu kitabin indirilisi, ok Gl, En Iyi Bilen, gnahi bagislayan, tevbeyi
kabul eden, azabi ok etin olan, bol nimet; ikram sahibi Allah tarafindandir.
O'ndan baska ilh diye bir sey yoktur. Dns yalnizca O'nadir.
4
Allah'in yetleri hakkinda sadece, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddetmis kimseler tartisir. O hlde onlarin beldeler iinde dnp
dolasmalari seni aldatmasin.
5
Onlardan nce Nh toplumu ve onlardan sonraki birtakim karsit grup yalanladi.
Her mmet, kendi elilerini yakalamak iin girisimde bulundu; onunla hakki btilla
iptal etmek iin mcdele ettiler. Ben de onlari yakalayiverdim. Iste, azabim nasil
oldu?
6
Ve iste bylece kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan
o kimseler zerine Rabbinin Sphesiz onlar atesin ashbidir sz hak oldu.
(60/40, Mmin/1-6)
Necm: 230

7-9
En byk tahti
256
tasiyan, bir de en byk tahtin dis kenarindan olan
kimseler,
257
Rablerinin vgsyle birlikte Kendisini noksan sifatlardan arindirirlar
ve O'na inanirlar. Iman etmis kimseler iin bagislanma dilerler: Rabbimiz! Sen
rahmet ve bilgice her seyi kusattin. Onun iin tevbe eden ve Senin yoluna uyan
kimseleri bagisla ve onlari cehennemin azabindan koru! Rabbimiz! Onlari ve
onlarin atalarindan, zevcelerinden ve soylarindan slih olan kimseleri kendilerine
vaat ettigin Adn cennetlerine girdir. Sphesiz Sen en stn, en gl, en serefli,
maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olan ve en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapanin ta kendisisin. Onlari ktlklerden de
koru. Ve Sen her kimi ktlklerden korursan, artik o gn elbette ona rahmet
etmissindir. Iste bu, byk kurtulusun ta kendisidir.
(60/40, Mmin/7-9)

196

Necm: 231

10
Sphesiz kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o
kimselere seslenilir: Elbette Allah'in bugzu, kendinize bugzunuzdan daha
byktr. Zira siz imana davet olunurdunuz da kfrederdiniz; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeder dururdunuz.
11
Kfirler dediler ki: Rabbimiz! Sen, bizi iki kere ldrdn, iki kere dirilttin.
Artik gnahlarimizi itiraf ettik. Simdi ikisa bir yol var mi?
12
Iste bu, su sebeptendir: Siz, bir ve tek olarak Allah'a davet edildiginiz zaman
kfrettiniz; inanmadiniz. O'na ortak kosulunca da inandiniz. Artik hkm, o ok yce
ve ok byk Allah'indir.
(60/40, Mmin/10-12)
Necm: 232
13
Allah, size almetlerini/gstergelerini gsteren, sizin iin gkten bir rizik
indirendir. Ve ancak gnlden ynelenler gt alirlar.
14
yleyse, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler
hoslanmasa da dini sadece Kendisine ait kilarak Allah'a dua edin.
15
O, dereceleri ykseltendir, en byk tahtin/en yksek mevkiin sahibidir: O,
bulusma gn hakkinda uyarmak iin Kendi emrinden/ Kendi isinden olan vahyi
kullarindan diledigine birakir.
16
O bulusma gn, onlar, meydana ikarlar. Kendilerinden hibir sey Allah'a
karsi gizli kalmaz. Bugn mlk kimindir?, Sadece tek ve kahredici olan
Allah'indir!
17
Bugn her kisi kazandiginin karsiligini alacaktir. Bugn haksizlik diye bir sey
yoktur. Sphesiz Allah, hesabi ok abuk grendir.
18
Yaklasan gn hakkinda da onlari uyar. O zaman kalpler yutkunarak; dehsetten
rpererek girtlaklara dayanmistir. Sirk kosmak suretiyle yanlis; kendi zararlarina is
yapan kimse iin ne sicak bir dost vardir, ne de itaat edilecek bir desteki, yardimci,
iltimasi...
19
Allah, gzlerin hainligini ve ggslerin gizledigini bilir.
20
Ve Allah hakki gereklestirir. Onlarin O'nun astlarindan yalvardiklari kimseler
hibir seyi gereklestiremezler. Sphesiz Allah, en iyi isitenin, en iyi grenin ta
kendisidir.
(60/40, Mmin/13-20)

197

Necm: 233
21
Onlar yeryznde gezmediler mi ki kendilerinden nceki kisilerin sonlari nasil
olmus grsnler. Onlar, yeryznde kuvvete ve eserce kendilerinden daha etin
idiler. Yine de Allah onlari gnahlari sebebiyle aliverdi. Ve kendileri iin Allah'tan
koruyan biri olmadi.
22
Iste bu, su sebepledir: Kendilerine elileri apaik delillerle geliyorlardi da
onlar kfrettiler; inanmadilar. Bunun zerine Allah da kendilerini aliverdi. Sphesiz
O, gldr, cezalandirmasi ok etindir.
(60/40, Mmin/21-22)
Necm: 234
23,24
Andolsun Ms'yi Firavun'a, Hmn'a ve Karun'a yetlerimizle ve aik bir
delil ile eli olarak gnderdik de onlar: Bu bir sihirbaz, byk bir yalancidir
dediler.
25
Bylece Ms, katimizdan kendilerine bir hak ile geldigi zaman onlar: Ms
ile birlikte iman etmis kisilerin ogullarini katledin; egitimsiz, gretimsiz birakip
niteliksiz bir kitle olusturarak gszlestirin, kadinlarini ise sag birakin dediler.
Kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin dzeni, bosa
ikmakta olandan baskasi da degildir.
26
Ve Firavun: Birakin beni, ldreyim Ms'yi, o da Rabbini agirsin.
Sphesiz ben o'nun, sizin dininizi degistirmesinden veyahut yeryznde kargasa
ikarmasindan korkuyorum dedi.
27
Ms da: Sphesiz ben hesap gnne inanmayan her kibirliden, benim
Rabbim ve sizin Rabbiniz'e siginirim dedi.
28,29
Ve Firavun ailesinden imanini saklayan bir babayigit adam: Bir adami,
Rabbim Allah dedigi iin ldrecek misiniz? Hlbuki o, kesinlikle size Rabbinizden
delillerle gelmistir. Ve eger o, bir yalanci ise bir bakarsin ki o'nun yalani kendi
aleyhine oluvermistir. Ve eger dogru ise size yaptigi tehditlerin bir kismi size isabet
eder. Sphesiz Allah, asiri giden bir yalanci kisiye kilavuz olmaz. Ey toplumum!
Yeryznde aiga ikmis olarak bugn ynetim sizindir. Peki, eger gelecek olursa
Allah'in hismindan bizi kim yardim edip kurtarir? dedi.
Firavun: Ben size grsmden baskasini gstermiyorum ve ben sadece size
resitligin/akilli olmanin yoluna kilavuzluk ediyorum dedi.
30-35
Yine o iman etmis olan kimse: Ey toplumum! Sphesiz ben, sizin
hakkinizda Ahzb'in gn benzerinden; Nh toplumunun, d'in, Semd'un ve daha
sonrakilerin maceralarinin benzerinden korkuyorum. Ve Allah, kullari iin bir
haksizlik, yanlislik istemez. Ey toplumum! Sphesiz ben, size gelecek o agrisma-
bagrisma/ kaisma gnnden; arkaniza dnp kaacaginiz gnden korkuyorum.
Sizin iin Allah'tan koruyan biri yoktur. Her kimi de Allah sasirtirsa, artik onun iin
bir yol gsterici yoktur. Ve andolsun ki, bundan nce size Ysuf delillerle gelmisti.
O zaman da o'nun size getirdigi seylerde sphe edip durmustunuz. Sonunda o
ldgnde de, Bundan sonra Allah, asla eli gndermez dediniz. Allah, su

198

kendilerine gelmis bir g olmaksizin, Allah'in yetleri/almetleri/gstergeleri
hakkinda mcdele eden, asiri giden, spheci olan kisileri iste byle sasirtir. Bu
durum, Allah katinda ve iman edenler yaninda bugz olarak byktr. Iste Allah, her
bbrlenen zorbanin kalbi zerine damga basar dedi.
36,37
Ve Firavun: Ey Hmn! Sebeplere; gklerin sebeplerine ulasmam iin bana
bir kule yap da Ms'nin ilhinin ne oldugunu anlayayim. Ve sphesiz ben o'nun
yalanci oldugu kanisindayim dedi. Iste bylece Firavun'a amelinin ktlg ssl
gsterildi ve yoldan ikarildi. Ve Firavun dzeni, yalnizca kayba/ zarara ugratip aci
ekme iindedir.
38-44
Yine iman etmis olan o kimse: Ey toplumum! Bana uyun ki size akilli
olmanin yoluna kilavuzluk edeyim. Ey toplumum! Bu bayagi hayat ancak geici bir
kazanimdir. hiret ise kesinlikle durulacak yurdun ta kendisidir. Her kim bir
ktlk yaparsa, ona ancak yaptiginin bir misli ile ceza verilir. Ve erkek veya kadin,
her kim mmin olarak dzeltmeye ynelik is islerse, artik onlar, orada hesapsizca
riziklanmak zere cennete girerler. Yine: Ey toplumum! Bana ne oluyor ki, siz
beni atese davet ediyorken ben sizi kurtulusa davet ediyorum! Siz, beni, Allah'a
inanmamaya ve benim iin hi bilgi olmayan seyleri O'na ortak kosmaya davet
ediyorsunuz. Ben ise sizi o ok gl ve ok bagislayici olan Allah'a davet
ediyorum. Hi inkr edilemez ki, gerekten sizin beni kendisine davet ettiginiz sey,
dnya ve hirette kendisine bir agri olmayan seydir. Ve sphesiz dnsmz
Allah'adir. Ve sphesiz siniri asanlar, cehennem ashbinin ta kendileridir. Artik siz
benim, sizin iin sylediklerimi yakinda hatirlayacaksiniz. Ve ben isimi Allah'a
havale ediyorum. Sphesiz Allah, kullarini en iyi grendir dedi.
45,46
Sonra Allah o mmini onlarin kurduklari tuzaklarin ktlklerinden
korudu. Firavun'un yakinlarini ise, azabin kts; ates kusatti. Onlar srekli olarak
atese arz olunurlar. Kiymet kopacagi gn ise: Firavun'un yakinlarini azabin en
siddetlisine sokun!
(60/40, Mmin/23-46)
Necm: 235
47
Ve onlar, ates iinde birbirleriyle tartisirlarken, zayif olanlar, byklk
taslayanlara: Sphesiz bizler size uyan kimseler idik. Simdi siz bizden, atesten bir
blm savabiliyor musunuz? derler.
48
Byklk taslayanlar: Sphesiz hep onun iindeyiz. Sphesiz Allah, kullar
arasinda hkmn vermistir dediler.
49
Ve ates iindeki kimseler, cehennem bekilerine: Rabbinize dua edin de bir
gn olsun bizden azaptan biraz hafifletsin dediler.
50
Bekiler: Size elileriniz aik kanitlari getirmediler miydi? diye sorarlar.
Onlar: Evet, getirmislerdi derler. Bekiler: yle ise kendiniz yakarin derler.

199

Kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin yakarmasi sadece
saskinliktadir/ bosa ikmistir.
(60/40, Mmin/47-50)
Necm: 236
51
Sphesiz Biz, elilerimize ve iman etmis kisilere su basit dnya yasaminda ve
shitlerin kalktigi/shitlik edecekleri gnde kesinlikle yardim ederiz.
52
O gn sirk kosarak yanlis, kendi zararlarina is yapan kimselere zr dilemeleri
yarar saglamaz. Ve onlara dislanarak mahrum birakilma vardir, yurdun en kts de
onlar iindir.
53,54
Ve andolsun ki Biz, temiz akil sahiplerine bir yol gsterici ve bir hatirlatma
olmak zere Ms'ya yol gsterme verdik ve Isrlogullari'na o kitabi miras
biraktik.
55
O hlde sabret. Sphesiz Allah'in vaadi haktir. Gnahin iin affedilme iste,
srekli olarak Rabbinin vgsyle birlikte Kendisini tm noksanliklardan arindir.
56
Sphesiz kendilerine gelmis kesin bir delil olmaksizin, Allah'in
yetleri/almetleri/gstergeleri hakkinda mcdele edenler; onlarin ggslerinde
ancak yetisemeyecekleri bir kibir vardir. Sen hemen Allah'a sigin. Sphesiz O, en
iyi isiten ve en iyi grendir.
57
Elbette gklerin ve yerin olusturulmasi, insanlarin olusturulmasindan daha
byktr. Ama insanlarin ogu bilmiyorlar.
58
Ve kr ile gren esit olmaz. Iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapmis
olanlar ve ktlk yapanlar da esit degildir. Ne kadar da az dsnyorsunuz!
59
Sphesiz o kiymet kopus ani, elbette gelecektir. Onda hi sphe yoktur. Fakat
insanlarin ogu inanmiyorlar.
60
Ve sizin Rabbiniz: Bana yalvarin, dua edin ki size karsilik vereyim. Sphesiz
Bana kulluk etmekten byklenen kimseler yakinda horlanmis olarak cehenneme
gireceklerdir dedi.
61
Allah, iinde dinlenesiniz diye geceyi, gz aici bir aydinlik olarak da
gndz sizin iin ayarlayandir. Sphesiz Allah insanlara karsi bir armagan
sahibidir. Velkin insanlarin ogu verilen nimetlerin karsiligini demezler.
62
Iste, her seyin olusturucusu Rabbiniz Allah budur. O'ndan baska ilh diye bir
sey yoktur. O hlde nasil oluyor da dndrlyorsunuz!
63
Iste Allah'in yetlerini bile bile inkr eden kimseler byle evriliyorlar.
64
Allah, sizin iin yeryzn bir karargh, gg de bir bina yapan, size sekil
veren, ki ekillerinizi ne de gzel vermitir ve sizi temiz seylerden

200

riziklandirandir. Iste O, Rabbiniz Allah'tir. Ite, lemlerin Rabbi olan Allah ne
cmerttir!
65
O, diridir, O'ndan baska ilh diye bir sey yoktur. Bu nedenle, dini sadece
O'nun iin arindiranlardan olarak O'na dua edin. Tm vgler yalniz lemlerin
Rabbi Allah'adir; baskasi vlemez.
66
De ki: Bana Rabbimden apaik deliller geldigi zaman, sphesiz ben, sizin
Allah'i birakip o taptiklariniza kulluk yapmaktan kesinlikle men edildim ve ben
lemlerin Rabbine teslim olmamla emrolundum.
67
O, sonra gl kuvvetli bir aga
erismeniz, sonra da ihtiyarlar olmaniz, adi konmus bir sreye ermeniz ve de aklinizi
kullanmaniz iin sizi bir topraktan, sonra bir nutfeden, sonra bir embriyodan
olusturandir. Sonra O, sizi zayif, ufak-tefek bir ocuk olarak ikarir. Sizden kimi
de, daha nce vefat
258
ettiriliyor; gemite yaptiklariniz ve yapmaniz gerekirken
yapmadiklariniz bir bir hatirlatiliyor.
68
O, yasatir ve ldrr. Artik O, bir emir
gereklestirince artik ona sadece Ol! der de o, hemen olur.
(60/40, Mmin/51-68)
Necm: 237

69-76
Allah'in yetleri zerinde tartisanlari grmedin mi/hi dsnmedin mi?
Nasil da dndrlyorlar? Kitabi ve elilerimize gnderdiklerimizi yalanlayanlar
elbette ileride, boyunlarinda halkalar ve zincirler olarak kaynar suya srlp, sonra
ateste yakilirlarken bileceklerdir. Sonra onlara: Allah'in astlarindan ortaklar
kostugunuz seyler nerededir? denir. Onlar: Bizden kaybolup gittiler; aslinda biz
zaten nceleri hibir seye yakarmiyorduk derler. Iste Allah, kfirleri; Kendisinin
ilhligini ve rabligini bilerek reddedenleri byle saptirir: Iste bu, yeryznde
haksiz yere simarmaniz ve bbrlenmenizden trdr. Orada srekli kalmak
zere cehennem kapilarina girin! Ite, byklenenlerin duragi ne de ktdr!
(60/40, Mmin/69-76)
Necm: 238
77
Artik sen sabret, sphesiz Allah'in vaadi haktir. Artik onlara yapip
durdugumuz tehdidin bir kismini sana gstersek de veya seni vefat ettirsek;
gemiste yaptiklarini ve yapman gerekirken yapmadiklarini bir bir hatirlattirsak da
onlar, yalnizca Bize dndrleceklerdir.
78
Ve andolsun ki Biz senin nnden nice eliler gnderdik. Onlardan kimini
sana anlattik, onlardan kimini de anlatmadik. Hibir eli, Allah'in izni/ bilgisi
olmaksizin bir almet/ gsterge getiremez. Artik Allah'in emri gelince de hak ile
gereklestirilir. Btilcilar, iste burada kayba, zarara ugrayip aci ektiler.
(60/40, Mmin/77-78)
Necm: 239

201

79,80
Allah, onlardan bir kismina binesiniz diye sizin iin hayvanlari yaratan,
ayarlayandir. Onlarin bir kismindan da yiyorsunuz. Ve sizin iin onlarda daha nice
menfaatler vardir. Ve Allah onlarin zerinde gnllerinizdeki bir arzuya erersiniz
diye hayvanlari yaratandir, ayarlayandir. Ve siz, onlar zerinde ve gemiler zerinde
tasinirsiniz.
81
Ve Allah size almetlerini/ gstergelerini gsteriyor. Peki, simdi Allah'in
almetlerinin/ gstergelerinin hangisini taninmaz hle getirirsiniz?
(60/40, Mmin/79-81)
Necm: 240
82
Daha yeryznde gezip de kendilerinden ncekilerin sonu nasil olmus bir
bakmazlar mi? Onlar kendilerinden hem daha ok, hem de kuvvete ve
yeryzndeki eserlerinin saglamligi bakimindan daha etin idiler. yle iken o
kazandiklari seyler, kendilerine yarar saglamadi.
83
Ne zaman ki elileri onlara aik delillerle geldi, kendilerinde bulunan bilgiden
dolayi simariklik etmislerdi. Hlbuki o, alay ettikleri sey onlari kusatmisti.
84
Sonra da ne zaman hismimizi grdler: Allah'in birligine inandik ve O'na
ortak kostugumuz seyleri kabul etmedik dediler.
85
Ama hismimizi grdkleri zamanki imanlari kendilerine yarar saglayacak
degildi. Allah'in, kullari hakkindaki srp giden tutumu... Iste kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler burada kaybettiler, zarara
ugradilar.
(60/40, Mmin/82-85)
FUSSILET SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 241

1
H/8, Mm/40.
259

2-4
Arapa bir Kurn, mjdeleyici ve uyarici olarak, bilen bir toplum iin
yetleri ayrintili olarak aiklanmis/ blm blm ayrilmis, yarattigi btn canlilara
dnyada oka merhamet eden, engin merhamet sahibi Allah'tan indirilmis bir kitap!
Buna ragmen onlarin ogu yz evirmislerdir. Artik onlar kulak vermezler.
5
Ve onlar: Bizi kendisine agirdigin seye karsi kalplerimiz bir rt/zirh
iindedir, kulaklarimizda bir agirlik, bizimle senin aranda da bir perde vardir.
Artik sen, yapabilecegini yap, biz de gerekten yapiyoruz dediler.
6,7
De ki: Ben sadece sizin gibi bir beserim. Bana, Sizin ilhinizin bir tek ilh
oldugu vahyediliyor. O nedenle O'na dosdogru ynelin ve O'ndan bagislanma

202

dileyin. Ve zekti/vergiyi vermeyen ve hireti bilerek reddeden o kimselerin/
inanmayanlarin ta kendileri olan ortak kosanlarin vay haline!

8
Sphesiz ki, iman eden ve dzeltmeye ynelik iler yapanlar, kendileri iin
bitmez tkenmez/baa kakilmaz ecir olanlardir.
(61/41, Fussilet/1-8)
Necm: 242

9
De ki: Siz yeryzn iki evrede olusturani gerekten rtp duracak misiniz/
inanmayacak misiniz? Bir de O'na esler kosuyorsunuz! O, lemlerin Rabbidir.
10
Ve O, yeryznn iinde sabit daglar yerlestirdi. Orada bereketler meydana
getirdi. Orada arastirip isteyenler iin esit olarak/ayirim yapilmadan riziklari drt
evrede ayarladi.
11
Sonra duman hlinde bulunan gge yerlesti/ egemenlik kurdu
260
da ona ve
yeryzne, Isteyerek veya istemeyerek gelin! dedi. Ikisi de, Biz isteyerek
geldik dediler.
12
Bylece Allah, onlari iki evrede yedi gk olmak zere gereklestirdi ve her
ggn kendi isini iine ykledi. Biz en yakin gg kandillerle ve korumayla ssledik.
Iste bu, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/ mutlak
galip olanin, ok iyi bilenin ayarlamasidir.
(61/41, Fussilet/9-12)
Necm: 243
13
Buna ragmen onlar, yine yz evirirlerse hemen de ki: Ben sizi d ve
Semd'un yildiriminin benzeri bir yildirima karsi uyardim.
14
Hani onlara, Allah'tan baskasina kulluk etmeyin! diye nlerinden-
arkalarindan [her yanlarindan] eliler gelmisti. Onlar: Eger Rabbimiz isteseydi,
kesinlikle melekler indirirdi. Bu yzden biz, kendisiyle gnderilmis oldugunuz
seyleri kesinlikle bilerek reddedenleriz/ inanmayanlariz dediler.
15
d'a gelince de onlar, yeryznde haksiz yere byklk tasladilar ve: G
bakimindan bizden daha etin kim vardir? dediler. Onlar sphesiz kendilerini
olusturan Allah'in g olarak kendilerinden daha etin oldugunu grmediler mi?
Ve onlar Bizim yetlerimizi bile bile inkr ediyorlardi.
16
Bu yzden Biz de onlara bu en basit dnya hayatinda rezillik azabini
tattirmak iin o ugursuz gnlerde dondurucu bir kasirga gnderdik. hiret azabi
ise elbette daha ok rezil edicidir. Onlara yardim da edilmez.
17
Semd'a gelince; iste, Biz onlara dogru yolu gsterdik. Fakat onlar krlg
dogru yol zerine sevip tercih ettiler. Bunun zerine kazandiklari seyler sebebiyle
alaltici azabin yildirimi onlari yakalayiverdi.
18
Ve Biz iman etmis kimseleri ve Allah'in korumasi altina girmis olan kimseleri
kurtardik.
(61/41, Fussilet/13-18)

203

Necm: 244
19
Ve Allah'in dsmanlarinin bir araya getirilip toplandiklari gn, artik onlar,
atese dagitilirlar.
20
Sonunda oraya geldiklerinde, onlarin isitme, grme duyulari ve derileri
yaptiklari seyler ile ilgili kendi aleyhlerinde shitlik ederler.
21-23
Ve onlar kendi derilerine, Niye aleyhimize shitlik ettiniz? dediler. Onlar
dediler ki. Her seyi konusturan Allah, bizi konusturdu ve sizi ilk defa O olusturdu
ve O'na dndrlmektesiniz. Siz, isitme, grme duyulariniz ve derileriniz
aleyhinize shitlik eder diye gizlenmiyordunuz. Velkin yapmakta olduklarinizdan
birogunu Allah'in bilmeyecegine inandiniz. Iste sizin bu inanciniz; Rabbiniz
hakkinda beslediginiz inanciniz, sizi bir yikima ugratti, bylelikle zarara, kayba
ugrayip aci ekenlerden oldunuz.
24
Simdi eger onlar direterek ortak kosma inancini, yalanlamayi srdrrlerse,
artik onlar iin konaklama yeri atestir. Ve eger zr bildirmeye alissalar, onlar,
zr kabul edilecek kimseler degildirler.
25
Ve Biz onlara birtakim yasdaslarini/Iblislerini kabuk gibi zerlerine kaplattik,
onlar da, nlerinde ve arkalarinda [tm evrelerinde] olanlari kendilerine ssl
gsterdiler. Gelmis gemis herkesten, kendilerinden nce gelip-gemis mmetlerde
yrrlkte olan Sz
261
onlarin zerine hak oldu. Sphesiz onlar, zarara/kayba
ugrayip aci eken kimseler idiler.
(61/41, Fussilet/19-25)
Necm: 245
26
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler: stn
gelmeniz iin bu Kurn'i dinlemeyin, onun iinde anlamsiz seyler yapin/
anlasilmasini her trl yolla engelleyin dediler.
262

27
Artik Biz, kesinlikle, kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedetmis kimselere siddetli bir azap tattiracagiz. Ve kesinlikle onlara yaptiklari
amellerin en ktsn karsilik olarak verecegiz.
28
Iste bu, Allah'in dsmanlarinin cezasidir; atestir. yetlerimizi bile bile inkr
eden kimseler olduklarina ceza olarak, onlar iin orada sonsuzluk yurdu vardir.
29
Ve o kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o kisiler:
Rabbimiz! Bildigimiz-bilmedigimiz herkesten bizi dogru yoldan saptiranlari bize
gster. Onlar en asagidakilerden olsunlar diye biz onlari ayaklarimizin altinda
tutalim dediler.
(61/41, Fussilet/26-29)
Necm: 246
30-32
Sphesiz, Rabbimiz Allah'tir deyip sonra dosdogru olanlar; onlarin
zerine, haberci yetler srekli iner; Korkmayin, zlmeyin. Size vaat edilen

204

cennetle sevinin. Biz, dnya hayatinda ve hirette sizin yol gsterenleriniz,
yardimcilariniz, koruyanlariniziz. Cennette, kullarinin gnahlarini ok rten, onlari
cezalandirmayan ve bagisi bol olan, engin merhamet sahibinden bir ikram olarak
sizin iin nefislerinizin arzuladigi her sey var. Orada istediginiz seyler de sizin
iindir.
33,34
Ve Allah'a agirip/ yakarip slihi isleyen ve Ben, Mslmanlardanim
diyen kimseden daha gzel szl kim vardir? Ve gzellikle irkinlik/ iyilikle
ktlk bir olmaz. Ktlg en gzel seyle sav. O zaman, seninle arasinda
dsmanlik bulunan kimse, sanki simsicak bir yakin'dir.
35
Bu olgun davranisa ancak sabredenler kavusturulur, buna ancak byk bir
pay sahibi olan kavusturulur.
36
Ve eger seytandan gelen kt bir dsnce seni drtecek olursa hemen Allah'a
sigin. Sphesiz ki O, en iyi duyanin ve en ok bilenin ta kendisidir.
(61/41, Fussilet/30-36)
Necm: 247

37
Ve gece, gndz, gnes ve ay O'nun almetlerinden/ gstergelerindendir.
Gnese ve aya boyun egip teslimiyet gstermeyin. Ve eger sadece Allah'a kulluk
yapiyorsaniz, onlari olusturmus olan Allah'a boyun egip teslimiyet gsterin.
38
Buna ragmen onlar eger byklk taslarlarsa bilsinler ki, Rabbini iyi taniyan
kisiler her zaman O'nun iin Allah'i noksan sifatlardan arindirirlar ve onlar hi
usanmazlar.
39
Sphesiz senin yeryzn boynu bkk grp de Bizim onun zerine suyu
indirdigimiz zaman, onun titresmesi ve kabarmasi da O'nun almetlerinden/
gstergelerindendir. Sphesiz ki ona hayat veren, kesinlikle lleri de diriltir.
Sphesiz O, her seye gc yetendir.
40
Sphesiz almetlerimiz/ gstergelerimiz hakkinda dogruluktan ayrilip inkra
sapan kimseler Bize gizli kalmazlar. O hlde atese atilacak olan kisi mi daha
hayirlidir, yoksa kiymet gn gven iinde gelecek kisi mi? Istediginizi yapin.
Sphesiz ki Allah, yaptiginiz seyleri en iyi grendir.
(61/41, Fussilet/37-40)
Necm: 248

41,42
Sphesiz gt/Kurn kendilerine geldiginde onu bilerek reddeden
kimseler... Ve sphesiz o gt/Kitap, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapan, vlen, vgye lyik bulunan tarafindan indirilmedir.
nnden ve ardindan/ hibir tarafindan kendisine btilin gelmedigi ok serefli bir
kitaptir.

205

43
Senin iin senden nceki elilere sylenenden baska bir sey sylenmiyor.
Sphesiz senin Rabbin kesinlikle bagislama sahibidir ve aci veren bir azabin
sahibidir.
44
Ve eger Biz o gd/Kurn'i yabanci dilde bir okuma yapsaydik, elbette
onlar: yetleri ayrintili olarak verilmeli degil miydi? Yabanci dil mi, Arapa mi!
diyeceklerdi. De ki: O, iman eden kimseler iin bir kilavuz ve bir sifadir.
Inanmayanlara gelince, onlarin kulaklarinda bir agirlik vardir. Ve o gt/ Kurn,
onlar zerine bir krlktr. Onlara ok uzak bir mekndan seslenilmektedir.
45
Ve andolsun ki Biz Ms'ya Kitab'i vermistik de onda anlasmazliga dsld.
Eger Rabbin tarafindan gemis Sz
263
olmasaydi kesinlikle aralarinda
gereklestirilmisti. Ve sphesiz onlar, bundan [Kurn'dan] kesinlikle spheci bir
yetersiz bilgi iindedirler.
(61/41, Fussilet/41-45)
Necm: 249

46
Her kim slihi islerse artik kendi iin yapmis olur. Kim de bir ktlk
yaparsa, artik kendi aleyhinedir. Ve senin Rabbin kullara hi mi hi haksizlik eden
biri degildir.
47
O saatin bilgisi sadece Allah'a birakilir. Onun bilgisi disinda hibir meyve
kabugundan ikmaz, hibir disi gebe kalmaz ve dogurmaz, dsk yapmaz. Ve
Allah, onlara: Benim ortaklarim nerede? diye seslendigi gn, onlar: Bizden
hibir shit olmadigini Sana arz ederiz derler.
48
nceden tapmakta olduklari seyler de kendilerinden uzaklasip kayboldu.
Onlar kendileri iin kaacak bir yer olmadigini da iyice anladilar.
49
Insan, hayir istemekten usanmaz, kendisine bir ktlk dokununca da hemen,
zgndr, mitsizdir.
50
Ve eger kendisine dokunan sikintidan sonra, kendisine tarafimizdan bir
rahmet tattirsak, hi kuskusuz Bu benim hakkimdir. Ve kiymetin kopus aninin
gelecegini sanmiyorum. Ve eger Rabbime dndrlrsem, O'nun katinda hi
sphesiz, benim iin en gzeli vardir der. Bu nedenle kfirlere; Allah'in ilhligini
ve rabligini bilerek reddeden kimselere, yaptiklarini kesin bildirecegiz ve onlara,
kesinlikle kaba bir cezadan tattiracagiz.
51
Ve Biz insana nimet verdigimiz zaman o yz evirir, yan izer. Kendisine bir
ktlk dokundugu zaman da genis genis dua sahibidir; yalvarir da yalvarir.
52
De ki: Hi dsndnz m? Eger Kurn, Allah katindan olup da sonra siz
bu geregi rtbas etmisseniz Kendisi uzak bir ayriligin iinde bulunan kimseden
daha sapik kim olabilir?
53
Onun hak oldugu ortaya ikincaya kadar, hem dis dnyada, hem kendi
bnyelerinde
264
almetlerimizi/ gstergelerimizi onlara gsterecegiz. Rabbinin
sphesiz her seye tanik olmus olmasi da yetmedi mi?

206

54
Gznz ain! Sphesiz onlar Rablerine kavusmaktan bir sphe iindedirler.
Gznz ain! Sphesiz Allah, her seyi kusatandir.
(61/41, Fussilet/46-54)
SR SRESI
MEKKE DNEMI

Necm: 250

1,2
H/8, Mm/40, Ayn/70, Sn/60, Kf/100.
265

3
En stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak
galip olan, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapan Allah, sana ve
senden ncekilere iste byle vahyeder.
4
Gklerde ve yerde olan seyler sadece O'nundur. O, ok ycedir, ok byktr.
5
Gkler stlerinden neredeyse atlayacaklar. Tm gler ise Rablerinin
vgsyle birlikte noksan sifatlardan arindiriyorlar ve yeryznde bulunan kimseler
iin bagislanma diliyorlar. Gznz ain! Sphesiz Allah, ok bagislayicidir, ok
merhamet edicidir.
6
Ve O'nun astlarindan yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar edinen
kimseler; Allah onlarin zerinde yaptiklarini kayda almaktadir. Ve sen onlarin
zerinde canli-cansiz tm varliklari belirli bir programa gre ayarlayan ve bu
programi koruyarak, destekleyerek uygulayan biri degilsin.
7
Iste bylece Biz, kentlerin anasini ve onun kiyisindaki kisileri uyarasin ve
kendisinde hi sphe olmayan toplanma gn ile uyarasin diye sana Arapa bir
Kurn vahyettik.
Bir grup cennettedir, bir grup da cehennemdedir.
8
Ve eger Allah dileseydi kesinlikle onlari bir tek nderli toplum yapardi. Fakat
O, dileyeni rahmetinin iine girdirir. Sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is
yapanlar da, kendileri iin bir koruyucu, yol gsterici yakin ve bir yardimci
olmayanlardir.
9
Yoksa O'nun astlarindan birtakim yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar
mi kabulleniyorlar? Iste Allah, yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinin ta
kendisidir. Ve O, lleri diriltir ve O, her seye gc yetendir.
11
Iste O, gklerin ve
yerin yoktan yaraticisidir/paralayicisidir. O sizin iin kendinizden esler ve
hayvanlardan iftler yaratmistir. O, sizi bu dzenin ierisinde tretip retiyor. O'nun
benzeri hibir sey yoktur. Ve O, en iyi isitendir, en iyi grendir.
12
Gklerin ve
yeryznn kilitleri yalnizca O'nundur. O, diledigi kimse iin rizki genisletir ve
ayarlar. Sphesiz ki O, her seyi en iyi bilendir.
13
Allah, dinden Nuh'a ykmllk olarak ulastirdigi seyi, sana vahyettigimizi,
Ibrahim'e, Msya ve Isa'ya ykmllk olarak ulastirdigimiz seyi yasam yolu
yapti: Dini hayata geirin, ayakta tutun ve onda ayriliga dsmeyin. Senin
kendilerini davet ettigin sey, ortak kosan kimselere agir geldi. Allah, diledigini
kendine seer ve kalpten yneleni de o davet edilene kilavuzlar.

207

14
Ve onlar, ancak kendilerine bilgi geldikten sonra, aralarindaki taskinlik
yznden ayriliga dstler. Eger Rabbin tarafindan adi konmus bir sre sonuna
kadar sz gememis olsaydi aralarinda kesinlikle gereklestirilirdi. Ve sphesiz
kendilerinden sonra Kitab'a vris kilinan kisiler, Kurn'dan kesinlikle kararsizliga
gtren bir kusku iindedirler.
15,10
Iste bunun iin sen, davet et ve sana emredildigi gibi dosdogru ol. Onlarin
bos igreti arzularina uyma ve de ki: Ben, Allah'in kitaptan indirdigine inandim ve
ben, aranizda adaleti gereklestirme grevi ile emrolundum. Allah, bizim
Rabbimizdir sizin de Rabbinizdir. Bizim yaptiklarimiz yalnizca bize, sizin
yaptiklariniz da yalnizca size aittir. Sizinle bizim aramizda hibir delile yer yoktur.
Allah, bizi bir araya toplayacaktir. Dns de yalniz O'nadir. Ve hakkinda ihtilfa
dstgnz herhangi bir sey; artik onun hkm Allah'a aittir. Iste bu, benim Rabbim
Allah'tir. Ben, yalniz O'na isin sonucunu havale ettim ve ben, yalniz O'na
yneliyorum.
266

(62/42, Sr/1-9, 11-15, 10)
Necm: 251

16
Ve kendisine karsilik verildikten sonra Allah hakkinda tartisanlar; onlarin
kanitlari Rableri katinda iptal edilmistir. Ve onlarin zerinde bir gazap vardir, etin
azap da onlar iindir.
17
Allah, bu kitabi ve teraziyi/ ly hakla indiren Zat'tir. Ve sana ne bildirir
ki, belki de o kiymetin kopus zamani ok yakindir!
18
Ona inanmayan kimseler kiymetin abuk gelmesini istiyorlar. Inananlar ise
ondan korkuyla titrerler ve onun gerek oldugunu bilirler. Iyi bilin ki kiymetin
kopus zamani hakkinda tartisanlar kesinlikle geri dns olmayan bir sapiklik
iindedirler.
19
Allah kullarina ok armagan verendir. Diledigini/ dileyeni riziklandirir. Ve
O, her seye gc yetendir, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/ mutlak galip olandir.
20
Her kim hiret ekinini isterse, Biz onun ekininde, onun iin arttiririz. Ve her
kim dnya tarlasini isterse ona da ondan veririz. Ve onun iin hirette hibir nasip
yoktur.
(62/42, Sr/16-20)
Necm: 252
21
Yoksa onlarin, Allah'in dinde izin vermedigi seyi kendileri iin mesru kilmis
ortaklari mi vardir? Eger Fasl Sz
267
olmasaydi, aralarinda kesinlikle isleri
bitirilmisti. Ve sphesiz sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar; kendileri
iin aci bir azap olanlardir.

208

22
Kendilerine vaki oldugunda kazandiklari seylerden dolayi sirk kosarak
yanlis; kendi zararlarina is yapan o kimselerin rktklerini grrsn. Iman etmis,
dzeltmeye ynelik isleri yapmis kimseler de cennetlerin bahelerindedirler.
Rablerinin yaninda onlar iin istedikleri seyler vardir. Iste bu, byk armaganin ta
kendisidir.
23
Iste bu, Allah'in, iman eden, dzeltmeye ynelik isler yapan kullarina
mjdeledigi seydir. De ki: Ben bu tebligime kari sizden yakinlikta sevgiden
baka hibir cret istemiyorum. Ve her kim bir iyilik-gzellik yaparsa, Biz onun
iin onda iyiligi-gzelligi artiririz. Sphesiz ki Allah ok bagislayicidir, karsiligini
verendir.
24
Ya da onlar, Allah'a karsi yalan uydurdu mu diyorlar? Iste eger Allah dilerse
senin de kalbini mhrler; btili yok eder ve szleriyle hakki gereklestirir. Sphesiz
ki O, ggslerde bulunan seyleri ok iyi bilendir.
(62/42, Sr/21-24)
Necm: 253

25
Ve O, kullarinin tevbesini kabul eder, ktlklerden affeder ve sizin
islemekte oldugunuz seyleri bilir.
26
Ve O, iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapanlara karsilik verir ve
onlara armaganlarindan daha fazlasini verir. Kfirler; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddedenler ise, siddetli bir azap onlar iindir.
27
Ve eger Allah rizki kullarina yaysaydi/ dseseydi [bol bol verseydi],
kesinlikle yeryznde azginlik ederlerdi. Velkin Allah diledigini belli bir lye
gre indiriyor. Sphesiz ki O, kullarindan en ok haberi olandir, en iyi grendir.
28
Ve O, insanlar mitlerini kestikten sonra yagmuru indiren ve rahmetini
yayandir. Ve O, vlmeye lyik olandir, yardimci, yol gsterici, koruyucu yakindir.
29
Ve gklerin, yeryznn olusturulmasi ve gklerde ve yerde her
dbbehden/canlidan tretip yaymasi, O'nun almetlerinden/ gstergelerindendir. Ve
O, diledigi zaman onlarin hepsini toplamaya gc yetendir.
30
Ve size musibetten isabet eden seyler, iste kendi ellerinizle kazandiklariniz
yzndendir. O da ogunu affediyor.
31
Ve siz yeryznde ciz birakicilar degilsiniz. Ve sizin, Allah'in astlarindan,
bir yakininiz yoktur, yardimciniz da yoktur.
32-35
Denizde daglar gibi akip gidenler de O'nun almetlerinden/
gstergelerindendir. Eger O dilerse rzgri durdurur da giden gemiler denizin
sirtinda duruverirler. Sphesiz bunda tm ok sabreden ve kendisine verilen
nimetlerin karsiligini ok ok deyen kimseler iin nice almetler/ gstergeler
vardir. Yahut Allah, onlarin kazandiklari seyler sebebiyle o gemileri degisime/
yikima ugratir. Birogunu da bagislar. Ve yetlerimiz/ almetlerimiz/

209

gstergelerimiz hakkinda mcdele edenler kendileri iin kaacak bir yer
olmadigini bilirler.
36-39
Iste, size verilen herhangi bir sey, basit dnya hayatinin kazanimidir.
Sadece dnya hayatinin geici bir menfaatidir. Allah katinda bulunanlar [nimetler,
dller] ise;
iman etmis ve sadece Rablerine isin sonucunu havale eden kimseler iin,
gnahin byklerinden ve haysizliktan kainan ve fkelendikleri zaman
bagislayan kimseler iin,
Rablerinin agrisina cevap veren, salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturan-ayakta tutan], isleri de
kendi aralarnda ura; iin en iyi yan ortaklaa bulup ortaya karma olan,
kendilerini riziklandirdigimiz seylerden Allah yolunda harcarlar/ basta yakinlari
olmak zere baskalarinin nafakalarini temin eden kimseler iin
ve kendilerine bir haksizlik ve saldiri isabet ettigi zaman birbirleriyle
yardimlasan/ intikam alan kimseler iin daha hayirli ve daha kalicidir.
(62/42, Sr/25-39)
Necm: 254
40
Ve bir ktlgn cezasi, onun gibi bir ktlktr. Ama kim affeder ve
dzeltirse, artik onun creti Allah'a aittir. Sphesiz ki O, sirk kosarak yanlis; kendi
zararlarina is yapanlari sevmez.
41
Kim de haksizliga ugradiktan sonra hakkini alirsa, iste onlarin aleyhine bir
yol yoktur.
42
Yol ancak, insanlara haksizlik eden ve yeryznde haksiz yere taskinlik eden
kimseler aleyhinedir. Iste onlar, kendileri iin aci bir azap olanlardir.
43
Her kim de sabreder ve kusuru bagislarsa, sphesiz iste bu, kesinlikle islerin
azmindendir.
44
Ve Allah her kimi saptirirsa artik bundan sonra onun iin hibir yardimci, yol
gsterici, koruyucu yakin yoktur. Ve sen, azabi grdklerinde sirk kosarak yanlis;
kendi zararlarina is yapanlarin: Geri dns yerine bir yol var midir? dediklerini
grrsn.
45
Ve sen, onlari asagiliktan dolayi baslari ne egilmis, gz ucuyla gizli gizli
etrafa bakarlarken atese sunulduklarini greceksin. Iman etmis kimseler de:
'Sphesiz zarara ugrayanlar, kendilerini ve ailelerini, yakinlarini kiymet gn
zarara ugratmis olan kimselerdir dediler. Gznz ain! Sphesiz sirk kosarak
yanlis; kendi zararlarina is yapanlar devamli bir azap ierisindedirler.
46
Onlar iin Allah'in astlarindan kendilerine yardim edecek hibir yardimci, yol
gsterici, koruyucu yakin yoktur. Allah kimi de saptirirsa, artik onun iin herhangi
bir yol yoktur.

210

47
Allah'tan, kendileri iin dns yeri olmayan geri evrilemeyecek gn
gelmeden nce, Rabbinizin agrilarina karsilik veriniz. O gn, sizin iin siginacak
bir yer yoktur, sizin iin tanimayacak hle getirmek/ taninmamak da yoktur.
48
Buna ragmen eger onlar yz evirirlerse bilsinler ki, Biz, seni onlarin zerine
bir beki olarak gndermedik. Sana dsen sadece tebligdir. Ve Biz, sphesiz insana
tarafimizdan bir rahmet tattirdigimiz zaman ona sevindi; eger elleriyle yaptiklari
yznden kendilerine bir ktlk isabet ederse de, o zaman grrsn ki sphesiz o
insan ok nankrdr.
(62/42, Sr/40-48)
Necm: 255
49,50
Gklerin ve yeryznn hkmranligi yalniz Allah'indir. O, diledigini
olusturur, diledigine kiz ocuk bahseder, diledigine de erkek ocuk bahseder.
Yahut Allah onlari erkek ve kiz olmak zere eslestirir. Diledigini de kisir
yapar. Sphesiz O, en iyi bilendir, ok gl olandir.
51
Ve bir beser iin, bir vahiy
268
ile veya perde arkasindan yahut bir eli
gnderip de izniyle/ bilgisiyle diledigini vahyetmesi disinda Allah'in kendisine sz
sylemesi olmaz. Sphesiz O, ok yce ve ycelticidir, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/ saglam yapandir.
52,53
Iste bylece Biz, sana da Kendi emrimizden/Kendi isimizden olan ruhu/
Kurn'i vahyettik. Sen, kitap nedir, iman nedir bilmezdin. Fakat Biz onu,
kullarimizdan diledigimizi kendisiyle kilavuzladigimiz bir nr/isik yaptik. Hi
kuskusuz sen de dosdogru bir yola; gklerde ve yerde bulunanlar Kendisi iin olan
Allah'in yoluna kilavuzluk etmektesin. Gznz ain, btn isler yalniz Allah'a
dner.
(62/42, Sr/49-53)
ZUHRUF SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 256
1
H/8, Mm/40.
269


2,3
Apaik/aiklayan kitap kanittir ki Biz onu aklinizi kullanasiniz diye Arapa
bir okuma yaptik.
4
Ve sphesiz Kurn, Bizim nezdimizdeki ana kaynakta gerekten ok ycedir
ve yasalar iermektedir, saglamdir/ bozulmasi engellenmistir.

211

5
Peki, Biz, siz siniri asan bir toplum oldunuz diye o gt'/ Kurn'i size
gndermekten vaz mi geelim?
60
Ve eger Biz, dileseydik, sizden, yeryznde yerinize geecek melekler
yapardik.
270

6-8
Ve Biz ncekilere de nice peygamberler gndermistik. Onlar, kendilerine
gelen her peygamberi kesinlikle alaya aliyorlardi da Biz, kuvvete onlardan daha
gl olanlari degisime/ yikima ugrativerdik. ncekilerin rnegi de geti.
(63/43, Zuhruf/1-5, 60, 6-8)
Necm: 257
9
Ve hi kuskusuz eger sen onlara: Gkleri ve yeri kim olusturdu? diye
sorsan, kesinlikle: Onlari en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/ mutlak galip olan, ok iyi bilen olusturdu diyeceklerdir.
10
O Allah ki, yeryzn sizin iin bir besik yapti. Orada kilavuzlandiginiz
dogru yolda gidesiniz diye birtakim yollar da yapti.
11
Ve O Allah ki, suyu gkten belli bir l ile indirdi. Sonra Biz, onunla l bir
beldeyi canlandirdik. Iste siz, byle ikarilacaksiniz.
12-14
Ve O, btn esleri olusturdu ve siz onlarin sirtina binip zerlerine
yerlesirsiniz. Sonra onun zerine yerlestiginiz zaman, Rabbinizin nimetini anarak:
Bunlari bizim hizmetimize veren/ bunlari yararlanacagimiz zelliklerde yaratan
Allah eksikliklerden ariniktir. Yoksa bizim bunlara gcmz yetmezdi. Sphesiz biz
de yalnizca Rabbimize dnecegiz diyesiniz diye sizin iin gemilerden ve
hayvanlardan bineceginiz seyleri var etti.
15
Ve onlar, O'nun iin Kendi kullarindan bir para kabllendiler. Sphesiz su
insan kesinlikle apaik bir nankrdr.
16
Yoksa O, olusturduklarindan kizlar edindi de ogullari size mi seti?
17
Onlardan biri, Rahmn'a [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet
eden Allah'a] yakistirdigi/ kiz ile mjdelendigi zaman yz simsiyah kesilir. Ve o,
yutkunup duran biridir.
18
Ve yoksa onlar, mcevherler ierisinde yetistirilip de mcdelede apaik
olmayani mi tercih ediyorlar?
19
Onlar Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah'in] kullarinin ta kendisi olan melekleri de disi saydilar. Onlar, onlarin
olusturulusuna tanik mi oldular? Onlarin tanikliklari yazilacak ve onlar sorguya
ekileceklerdir.
20
Ve onlar: Eger Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet
eden Allah] dileseydi, biz onlara tapmazdik dediler. Onlarin buna dair hibir
bilgileri yoktur. Onlar sadece uyduruyorlar.

212

21
Yoksa Biz kendilerine bundan nce bir kitap verdik de simdi onlar, ona mi
tutunuyorlar?
22
Aksine, onlar: Sphesiz biz atalarimizi bu nderli toplum zerinde bulduk,
biz de onlarin izleri zerinde kilavuzlandigimiz dogruya erdirilmis kimseleriz
dediler.
(63/43, Zuhruf/9-22)
Necm: 258
23
Ve iste byle Biz, senden nce de hangi kente bir uyarici gndermissek,
kesinlikle oranin simarik varlikli kimseleri: Sphesiz biz, atalarimizi bir nderli
toplum zerinde bulduk. Biz de kesinlikle onlarin izlerine uyanlariz demislerdi.
24
Gnderilen uyarici; Eger size atalarinizi zerinde buldugunuz seyden daha
dogrusunu getirmissem de mi? dedi. Onlar: Sphesiz biz, sizin kendisiyle
gnderildiginiz seyi bilerek reddedenleriz/ inanmayanlariz dediler.
25
Bunun zerine Biz de onlari yakaladik, cezalandirmak sretiyle adaleti
sagladik. Hadi, yalanlayanlarin sonu nasil oldu bir bak!
26,27
Ve hani bir zamanlar
Ibrhm babasina ve toplumuna: Sphesiz ben sizin taptiginiz eylerden uzagim.
Beni yoktan yaratan ayri. Sphesiz ki artik O, beni dogru yola iletecektir
dedi.
28
Ibrhm bu sz, onlarin dnmesi iin ardindan gelecek olanlara devamli
kalacak bir sz yapti.
29
Tam tersi, Ben bunlari da atalarini da kendilerine hak/gerek ve aiklayici bir
eli gelinceye kadar kazanlandirdim.
30
Ve hak/ gerek kendilerine geldigi zaman onlar: Bu, bir bydr ve
sphesiz biz onu bilerek reddedenleriz/ inanmayanlariz dediler.
31
Yine onlar: Bu Kurn, su iki sehirden bir byk adama indirilmeli degil
miydi? dediler.
32
Rabbinin rahmetini onlar mi paylastiriyorlar? Su basit dnya hayatinda,
onlarin geimliklerini aralarinda Biz paylastirdik Biz. Birbirlerine islerini
grdrsnler diye Biz, onlarin bir kismini bir kisminin zerine derecelerle
ykselttik. Ve Rabbinin rahmeti onlarin biriktirdikleri seylerden daha hayirlidir.
33-35
Ve eger insanlar, bir tek nderli, geregi bilerek reddeden toplum
olmayacak olsalardi, Biz, Rahmn'i [yarattigi btn canlilara dnyada oka
merhamet eden Allah'i] bilerek reddeden/ inanmayan kimselerin evlerine gmsten
tavanlar ve zerine ikacaklari merdivenler, onlarin evleri iin kapilar, zerine
yaslanacaklari koltuklar ve altindan ss esyalari yapardik. Bunlarin hepsi basit
dnya hayatinin kazanimindan baska bir sey degildir. hiret ise Rabbinin katinda,
Allah'in korumasi altina girmis olan kisiler iindir.
36,37
Ve her kim Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet
eden Allah'in] gdnden, anilmasindan krlesirse Biz ona bir seytan musallat
ederiz de artik o, onun iin akrandir/ yandastir; ve sphesiz ki yandaslar/ akranlar,

213

krlesenleri Yol'dan ikarirlar. Onlar da kendilerinin kilavuzlandiklari dogru yolda
olduklarini sanirlar.
38
Sonunda Bize gelince: Keske seninle benim aramda dogu ile bati arasindaki
kadar bir uzaklik olsaydi der. yleyse bu ne kt bir akrandir/ yandatir!
39
Ve bugn pismanlik duymaniz size hibir yarar saglamayacak. Siz sirk
kosarak yanlis; kendi zararlarina is yaptiginiz zaman kesinlikle azapta ortaklarsiniz.
(63/43, Zuhruf/23-39)
Necm: 259
40
O hlde sagirlara sen mi isittireceksin? Yahut krlere ve apaik bir sapiklik
iinde bulunanlara sen mi kilavuzluk edeceksin?
41
Artik eger Biz, seni alip gtrsek bile sphesiz Biz, onlari cezalandirarak
adaleti saglariz.
42
Yahut da onlara vaat ettigimiz azabi sana gsteririz. nk Biz, onlarin
aleyhlerine g yetirenleriz.
43
yleyse sen, sana vahyedilene saril. Sphesiz ki sen dosdogru bir yol
zerindesin.
44
Ve sphesiz sana vahyedilen [Kurn], senin iin de, toplumun iin de
gerekten bir gttr/san-sereftir siz ondan sorgulanacaksiniz.
61,62
Ve sphesiz sana vahyedilen [Kurn], o kiymetin kopusu iin kesinlikle
bir bilgidir: Sakin kiymetin kopuu hakkinda pheye dmeyin ve bana uyun.
Bu, dogru yoldur. Ve sakin eytan sizi alikoymasin. Sphesiz o, sizin iin apaik
bir dmandir.
271

45
Ve sen, elilerimizden senden nce gnderdigimiz kisilere sor, Biz
Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'in]
astlarindan kulluk edilecek ilhlar tanimis miyiz?
(63/43, Zuhruf/40-44, 61-62, 45)
Necm: 260
46
Ve hi kuskusuz Biz, Ms'yi yetlerimizle/ almetlerimizle/
gstergelerimizle Firavun'a ve onun ileri gelenlerine eli gnderdik de o:
Gerekten ben lemlerin Rabbinin elisiyim demisti.
47
Sonra da Ms yetlerimizi/ almetlerimizi/ gstergelerimizi onlara getirince,
onlar hemen yetlere glverdiler.
48
Ve Bizim onlara gsterdigimiz her bir almet/ gsterge bir nceki almetten/
gstergeden kesinlikle daha byktr. Ve onlar dnerler diye Biz onlari azapla
yakaladik.

214

49
Onlar da: Ey byc! Sende olan ahdi/ sana verdigi sz hrmetine, bizim
iin Rabbine dua et. Sphesiz biz kesinlikle kilavuzlandigimiz dogru yola
girecegiz dediler.
50
Fakat ne zaman ki azabi kendilerinden kaldirdik, o zaman onlar szlerinden
dnverirler.
51-53
Ve Firavun, toplumunun iinde seslendi: Ey toplumum! Misir
hkmdarligi ve altimdan akip giden su irmaklar benim degil mi? Hl grmyor
musunuz? Yahut ben, su zavallinin ta kendisi olan; nerede ise meramini
anlatamayan kisiden daha hayirli degil miyim? Hem o'nun zerine altin bilezikler
atilmali veya kendisiyle beraber simsiki saflar hlinde melekler gelmeli degil
miydi? dedi.
54
Firavun kendi toplumunu etkisizlestirdi; niteliksizlestirdi de onlar da ona itaat
ettiler. Sphesiz onlar, hak yoldan ikmis kimseler toplumu idiler.
55,56
Sonunda onlar Bizi gazaplandirdiklari zaman onlari cezalandirarak adaleti
sagladik. Sonra da onlari topluca suda bogduk. Sonra da onlari sonradan gelecekler
iin selef ve rnek yaptik.
***
57
Meryem oglu s bir rnek olarak anlatilinca da, senin toplumun, ondan
mesafelenip giderler.
58
Ve senin toplumun: Bizim ilhlarimiz mi daha hayirlidir, yoksa o mu
Muhammed mi/ s mi? dediler. Bu rnegi sirf seninle tartismak iin ortaya
attilar. Aslinda onlar, asiri dsmanlik eden bir toplumdur.
59
s, sadece Bizim kendisine nimet verdigimiz ve kendisini Isrlogullari'na
rnek yaptigimiz bir kuldur.
63,64
s apaik delillerle geldigi zaman dedi ki: Ben size haksizlik ve kargasayi
engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri getirdim ve hakkinda ihtilfa
dstgnz seylerin bir kismini size aiklayayim diye geldim. O hlde Allah'in
korumasi altina girin ve bana itaat edin. Sphesiz ki Allah; O, benim Rabbimdir ve
sizin Rabbinizdir. yle ise O'na kulluk edin. Iste bu, dogru bir yoldur.
65
Fakat gruplar, s hakkinda kendi aralarinda anlasmazliga dstler. Artik aci
bir gnn azabindan dolayi, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlarin vay
hline!
66
Onlar kendileri farkina varmadan, ansizin, kiymet aninin kendilerine
gelmesinden baska bir sey mi bekliyorlar?
67
O gn Allah'in korumasi altina girmis kisiler hari tm nderler/ birbirinin
izinden gidenler, birbirlerine dsmandirlar.
(63/43, Zuhruf/46-59, 63-67)
Necm: 261

215

68-70
Ey yetlerimize iman etmis ve Mslmanlar olmus olan kullarim! Bugn
size korku yoktur ve siz zlmeyeceksiniz. Siz ve esleriniz agirlanmis olanlar
olarak girin cennete!
71-73
-Allah'in korumasi altina girmi kiilerin evrelerinde
altin tepsiler, kadehler dolatirilir. Orada nefislerin arzu duyacagi, gzlerin
zevklenecegi her ey vardir. Ve siz, orada srekli kalacaksiniz. Ve iste bu,
yapagelmis oldugunuz seyler sebebiyle, kendisine son sahip edildiginiz cennettir.
Orada sizin iin birok meyveler vardir. Onlardan yiyeceksiniz.
74-76
Sphesiz ki gnahkrlar cehennem azabinda sreklidirler. Kendilerinden
hafifletilmeyecektir. Onlar, orada da mitsizlerdir. Ve Biz, onlara haksizlik
etmedik, fakat onlar, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimselerin ta
kendileri idiler.
77
Ve onlar seslenirler: Ey Mlik! Rabbin bizim isimizi bitirsin. Mlik:
'Sphesiz siz, byle kalacaksiniz dedi.
(63/43, Zuhruf/68-77)
Necm: 262
78
Andolsun ki Biz size hakki getirdik. Velkin sizin ogunuz hakki irkin
gryorsunuz.
79
Yoksa onlar isi saglama mi almislar/garantiye mi baglamislar? Iste Biz,
sphesiz saglamcilariz.
80
Yoksa onlar, sphesiz Bizim, onlarin sirlarini ve fisiltilarini isitmedigimizi
mi saniyorlar? Evet! Isitiriz, yanlarinda bulunan elilerimiz de yaziyorlar.
81
De ki: Eger Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet
eden Allah] iin bir ocuk olsaydi, o takdirde kulluk edenlerin ilki ben olurdum.
82
Gklerin ve yerin Rabbi, en byk tahtin
272
Rabbi onlarin niteledikleri
seylerden ariniktir.
83
Sen hemen birak onlari, kendilerine sz verilen gnlerine kavusuncaya kadar
bosa ugrassinlar ve oynayadursunlar.
84
Ve O, gkteki ilh olandir ve yeryznde ilh olandir. Ve O, en iyi yasa
koyan, bozulmayi iyi engelleyen/ saglam yapandir, ok iyi bilendir.
85
Ve gklerin, yeryznn ve her ikisi arasindakilerin mlk sadece Kendisine
ait olan Allah ne cmerttir. Kiymet aninin bilgisi de yalnizca O'nun yanindadir.
Ve siz sadece O'na dndrleceksiniz.
86
Ve onlarin, O'nun astlarindan yalvarip durduklari kimseler yardima, destege,
iltimasa mlik olamazlar. Ancak hakka shit olan Zat bunun disindadir. Onlar da
biliyorlar.
87
Yine andolsun ki, onlara kendilerini kimin olusturdugunu sorsan, kesinlikle:
Allah derler. O hlde nasil evriliyorlar!
88
Ve onun, Ey Rabbim! Bunlar sphesiz imana gelmez bir toplumdur demesi
kanittir ki...

216

89
Artik sen onlardan vazge ve Selm! de. Artik onlar yakinda bileceklerdir.
(63/43, Zuhruf/78-89)
DUHN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 263

1
H/8. Mm/40.
273

2-7
Apaik/aiklayan Kitab'a yemin olsun ki sphesiz Biz, Kendi katimizdan bir
is olarak, onu, haksizlik ve kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve
ilkeler ile dolu/ saglam, her isin/ olusun kendisinde ayirt edildigi, her seyin bol bol
verildigi, kazancin bol oldugu bir gecede indirdik. Sphesiz Biz uyaricilariz.
Sphesiz Biz, Rabbinden, gklerin, yeryznn ve ikisi arasindakilerin Rabbinden
eger kesin inanan kimseler iseniz bir rahmet olarak eli gnderenleriz. Sphesiz
O, en iyi duyanin, en iyi bilenin ta kendisidir.
8
Ondan baska ilh diye bir sey yoktur. O, yasatir ve ldrr, sizin Rabbinizdir,
sizden nceki atalarinizin da Rabbidir.
9
Tersine onlar, yetersiz bilgi iinde oynayip
duruyorlar.
(64/44, Duhn/1-9)
Necm: 264
10,11
Simdi sen, ggn, apaik bir kitlik getirecegi gn gzetle. O kitlik
insanlari sarip sarmalar. Bu, elem verici bir azaptir.
274

12
Rabbimiz! Bizden azabi kaldir. Sphesiz biz artik kesinlikle inananlariz.
13,14
Nerede onlarda gt almak? Hlbuki kendilerine aiklayici bir eli
gelmisti. Sonra ondan yz evirdiler ve gretilmis bir deli/ gizli glerce
desteklenen biri! dediler.
15
Sphesiz Biz azabi birazcik kaldiririz, siz kesinlikle dnenlersiniz.
16
En byk bir yakalayisla yakalayacagimiz gn, sphesiz Biz, suluyu
yakalayip ceza vererek adaleti saglayanlariz.
(64/44, Duhn/10-16)
Necm: 265
17-21
Ve andolsun ki Biz onlardan nce Firavun toplumunu imtihan ettik. Ve
onlara ok saygin bir eli gelmisti: Allah'in kullarini bana geri verin. Sphesiz ben
sizin iin gnderilmis gvenilir bir eliyim. Allah'a karsi stnlk taslamayin.
Sphesiz ki ben size apaik bir g getiriyorum. Ve Sphesiz ben, beni taslayarak

217

ldrmenizden benim Rabbime, sizin Rabbinize sigindim. Ve eger siz bana
inanmazsaniz hemen yanimdan uzaklasin.
22
Sonra da Ms: Sphesiz ki bunlar, sulu bir toplumdur diyerek Rabbine
yalvardi.

23,24
Hadi kullarimi geceleyin yrt. Sphesiz siz izlenen kimselersiniz,
tedbirli olun. Bol suyu/ nehiri ok hizli birak. Sphesiz onlar suda bogulmu bir
ordudur.
25-27
Onlar, bahelerden, pinarlardan, ekinlerden, saygin makamlardan ve iinde
safalar srdkleri nice nimetlerden nicelerini biraktilar.
28
Iste byle! Biz onlari baska baska toplumlara miras biraktik.
29
Iste, gk ve yeryz onlarin zerine aglamadi. Onlar, sre taninanlar da
olmadi.
30,31
Andolsun ki Biz Isrlogullari'ni o horlayici azaptan, Firavun'dan kurtardik.
Sphesiz o, siniri asanlardan, stnlk taslayanlardan biriydi.
32
Andolsun ki Biz Isrlogullari'ni bilerek lemler zerine sekin kilmistik.
33
Biz onlara iinde apaik bir bel bulunan almetlerden/ gstergelerden de
vermistik.
34-36
Sphesiz Mekkeli ortak kosanlar diyorlar ki: Bizim sadece ilk lmmz
var. Biz, tekrar diriltilecek degiliz. Eger siz dogru kimselerseniz, sznzn eri
iseniz haydi atalarimizi bize getirin.
37
Onlar mi daha hayirlidir, yoksa Tubba toplumu ve onlardan nceki kimseler
mi? Biz, onlari degisime/ yikima ugrattik. Sphesiz onlar, gnahkrlar idiler.
(64/44, Duhn/17-37)
Necm: 266
38
Ve Biz gkleri, yeryzn ve ikisi arasindakileri oyun oynayanlar olarak
olusturmadik.
39
Biz, o ikisini sadece hak/ gerek ile olusturduk. Fakat onlarin ogu
bilmiyorlar.
40
Sphesiz ki, Ayirma Gn onlarin hepsinin bulusma yeridir/ kararlastirilmis
bulusma vaktidir.
41,42
O gn Allah'in merhamet ettigi kimseler hari, hibir yakinin yakina hibir
sekilde yarari olmaz. Onlar yardim da olunmazlar. Sphesiz ki Allah, en stn, en
gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/ mutlak galip olanin, engin
merhamet sahibinin ta kendisidir.
43-46
Sphesiz zakkum agaci, asiri gnahkrlarin yiyecegidir. O, erimis maden
gibidir, kizgin bir sivinin kaynamasi gibi karinlarda kaynar.

47,48
Tutun unu da ilginca yanan atein ortasina srkleyin. Sonra onun
bainin stne kaynar su azabindan dkn.

218

49,50
Tat bakalim! Sphesiz sen, ok gl ve ok stn biri idin! Sphesiz
ite bu, sizin kendisine kuku duyup durdugunuz eydir.
(64/44, Duhn/38-50)
Necm: 267
51-57
Sphesiz ki Allah'in korumasi altina girmis kisiler, Rabbinden bir armagan
olarak gvenli bir makamdadirlar; bahelerde ve pinarlardadirlar. Onlar, karsilikli
oturarak ince ipekten ve parlak atlastan elbiseler giyerler. Iste byle! Biz, onlari iri
siyah gzllerle/ en ideal tiplerle eslestirdik. Onlar, orada gven iinde her esit
meyveyi isteyebilirler. Onlar orada ilk lmden baska bir lm tatmazlar. Ve Allah
onlari cehennem azabindan korumustur. Iste bu, byk kurtulusun ta kendisidir.
58
Iste, Biz Kurn'i onlar gt alsinlar diye senin dilinle kolaylastirdik.
59
Artik sen gzetle. Sphesiz onlar gzetleyenlerdirler.
(64/44, Duhn/51-59)
CSIYE SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 268

1
H/8, Mm/40.
275

2
Bu Kitab'in indirilmesi, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi
mmkn olmayan/ mutlak galip olan, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/
saglam yapan Allah'tandir.
3-5
Sphesiz gklerde ve yeryznde mminler iin almetler/gstergeler
vardir. Ve sizin olusturulusunuzda ve tretip yaydigi kk-byk tm canlilarda da
kesin bilgiyle inanan bir toplum iin almetler/ gstergeler vardir. Ve gece ile
gndzn birbiri ardinca gelisinde ve Allah'in gkten bir riziktan indirip de onunla
yeryzn lmnden sonra dirilttigi seyde ve rzgrlari evirip evirmesinde aklini
alistiran bir toplum iin almetler/ gstergeler vardir.
6
Iste bunlar, Bizim sana hak ile okumakta oldugumuz Allah'in yetleridir. Sana
onlari hakkiyla okuyoruz. Artik onlar, Allah'tan ve O'nun yetlerinden sonra, hangi
sze/ hangi olguya inanacaklar?
(65/45, Csiye/1-6)
Necm: 269

7
ok yalanci, ok gnahkr kisilerin hepsinin vay haline!
8
O, Allah'in kendisine okunan yetlerini isitir, sonra da sanki kibrinden onu hi
isitmemis gibi yine bildigini okur. Artik sen ona, can yakici bir azabi mjdele!
9,10
Ve o, yetlerimizden bir sey grendigi zaman, onu alaya aliyor. Iste onlar
iin horlayici bir azap; telerinde cehennem vardir. Kazandiklari seyler ve Allah'in

219

astlarindan edindikleri koruyucu, yol gsterici yakinlar, kendilerine hibir sekilde
yararli olmaz. Ve onlar iin byk bir azap vardir.
11
Bu uyarilar, bir yol gsterimidir. Rablerinin yetlerini bilerek reddeden
kimseler de, onlar iin en pisinden acikli bir azap vardir.
(65/45, Csiye/7-11)
Necm: 270

12
Allah, isi olarak iinde gemilerin seyretmesi, sizin de O'nun armaganlarindan
rizik aramaniz ve kendinize verilen nimetlerin karsiligini demeniz iin denizi
emrinize veren/ yararlanacaginiz yapi ve zelliklerde yaratan Zat'tir.
13
Ve O,
gklerde ve yeryznde bulunan her seyi Kendinden sizin hizmetinize vermistir.
Sphesiz bunda dsnen bir topluluk iin almetler/ gstergeler vardir.
(65/45, Csiye/12-13)
Necm: 271
14,15
Iman etmis kisilere syle: Allah'in her toplumu, kazandiklariyla
cezalandirmasi iin, Allah'in ciddi boyutta cezalandiracagi gnleri ummayan; hirete
inanmayan kimseleri bagislasinlar, kendileri cezalandirmaya kalkmasinlar, Allah'a
biraksinlar. Her kim slihi islerse iste kendi lehinedir. Kim de ktlk yaparsa iste
kendi aleyhinedir. Sonra Rabbinize dndrleceksiniz.
(65/45, Csiye/14-15)
Necm: 272

16
Ve andolsun ki Biz, Isrlogullari'na kitap, hkm; yasa ve peygamberlik
verdik. Ve onlari temiz hos olanlardan riziklandirdik. Ve onlari lemler zerine
fazlalikli kildik.
17
Ve onlara Allah'in Kendine zg islerine dair apaik deliller verdik. Sonra
onlar, yalnizca, kendilerine bilgi geldikten sonra aralarindaki ekememezlik
yznden ayriliga dstler. Sphesiz Rabbin, ayriliga dstkleri seylerde kiymet
gn aralarinda karar verecektir.
18
Sonra da seni Allah'in Kendine zg islerinden apaik bir yol haritasi/ toplu
yasam ilkeleri sahibi yaptik. Artik sen, ona uy, bilmeyen kimselerin bos-igreti
arzularina uyma.
(65/45, Csiye/16-18)
Necm: 273
19
Sphesiz onlar, Allah karsisinda sana hibir sekilde yarar saglayamazlar. Ve
sphesiz sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlarin bazisi bazisinin yardimci,
yol gsterici, koruyucu yakinlaridirlar, Allah ise Kendisinin korumasi altina girmis
kisilerin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinidir.

220

20
Kurn, insanlar iin kalb idrakler, kesin inanan toplum iin bir yol gsterme
ve rahmettir.
21
Yoksa ktlkleri isleyen o kimseler, kendilerini, hayatlarinda ve
lmlerinde, iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimseler gibi
yapacagimizi mi zannettiler? Ne kt hkm veriyorlar!
22
Ve Allah, gkleri ve yeryzn gerek ile ve de her kisiyi yaptigi ile
karsiliklandirmak iin olusturdu. Ve onlar haksizliga ugratilmazlar.
23
Peki sen, kendi bos-igreti arzusunu ilh edinen ve Allah'in bir bilgi zere
kendisini saptirdigi, kulagi ve kalbini mhrledigi ve gz stne bir perde ektigi
kimseyi grdn m/ hi dsndn m? Artik Allah'tan sonra ona kim dogru yol
kilavuzlugu yapacaktir? Yine de gt alip dsnmyor musunuz?
24
Yine onlar, Hayat, ancak bu dnya hayatimizdan ibarettir. lrz ve
yasariz. Bizi ancak geen uzun zaman degisime/ yikima ugratir dediler. Hlbuki
onlarin buna dair hibir bilgileri yoktur. Onlar, sadece zan yrtyorlar.
25
Kendilerine yetlerimiz apaik okundugu zaman da, Eger dogru kimseler
iseniz atalarimizi getirin demekten baska delilleri yoktu.
(65/45, Csiye/19-25)
Necm. 274

26,27
De ki: Allah, sizi diriltir. Sonra sizi O ldrr, sonra da kendisinde sphe
olmayan kiymet gnnde bir araya toplayacaktir. Fakat insanlarin ogu bilmiyorlar.
Gklerin ve yeryznn mlk de sadece Allah'indir. Kiymet aninin gelecegi gn;
iste o gn, btila sapanlar zarara ugrayacaklardir.
28,29
Ve her nderli toplumu, diz kms grrsn. Her nderli toplum, kendi
kitabina agrilir: Bugn, yapmis oldugunuz amellerin karsiligi size verilecektir. Iste
bu, yznze karsi hakki konusan kitabinizdir. Sphesiz Biz, sizin yaptiklarinizi
yazdiriyorduk.
30
Iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimseler de, artik Rableri onlari
rahmeti iine koyacaktir. Iste bu, apaik kurtulusun ta kendisidir.
31,32
Su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su
kimselere gelince de, Peki size yetlerim okunmadi mi da siz byklk tasladiniz
ve gnah isleyen bir toplum oldunuz? Ve Allah'in sz kesinlikle gerektir; ve
kiymet anina gelince, onda kusku yoktur denildiginde, Kiymet aninin ne
oldugunu bilmiyoruz, yalnizca biz, sadece zannediyoruz, kesin bir bilgi edinmis
degiliz dediniz.
33
Ve isledikleri seylerin ktlkleri kendilerine belli oldu ve onlari, kendisiyle
alaya aldiklari seyler kusativerdi.
34,35
Ve denilmistir ki: Bugn Biz sizi, sizin bu gnnze kavusmayi
unuttugunuz gibi unuturuz/ terk ederiz/ cezalandiririz. Yeriniz de atestir. Sizin iin

221

yardimcilardan herhangi biri de yoktur. Iste bunlar, sizin Allah'in yetlerini alaya
almaniz ve basit dnya yasaminin sizi aldatmasi sebebiyledir. Artik bugn onlar,
atesten ikarilmaz ve zr dilemeleri de kabul edilmez/ Allah'i hosnut etmeleri de
istenmez.
36
Artik, tm vgler, gklerin Rabbi, yeryznn Rabbi ve lemlerin Rabbi
Allah'a mahsustur; baskasi vlemez.
37
Gklerde ve yeryznde de byklk ve hkimiyet yalnizca O'nundur. Ve O,
en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/ mutlak galip
olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/ saglam yapandir.
(65/45, Csiye/26-37)
AHKF SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 275

1
H/8, Mm/40.
276

2
Bu kitabin indirilisi, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olan, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam
yapan Allah'tandir.
3
Biz gkleri, yeryzn ve ikisi arasindakileri ancak hak ile ve adi konmus
bir sre sonu ile olusturduk. Su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden kimseler ise uyarildiklari seylerden/ uyarilmaktan yz evirenlerdir.
4
De ki: Allah'in astlarindan yakardiginiz seyleri grdnz m/ hi
dsndnz m? Onlar, yeryznden neyi olusturmuslar, bana gsterin. Yoksa
onlarin gklerde bir ortakliklari mi var? Eger siz dogru kimseler iseniz bana
Kurn'dan nce bir kitap veya bilgiden bir kalinti getirin.
5
Ve Allah'in astlarindan kiymet gnne kadar kendisine hibir cevap
veremeyecek olan kimselere dua eden kimseden daha sapik kim olabilir? stelik
tapilan kimseler, o kimselerin yalvarislarindan habersizler de.
6
Insanlar bir araya toplandigi zaman da taptiklari kimseler kendilerine
dsmanlar oldular. Ve onlarin kendilerine tapmalarini kabul etmeyenler idiler.
7
Ve Bizim yetlerimiz kendilerine apaik okundugu zaman kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden su kimseler, kendilerine gelen hak iin:
Bu apaik bir bydr dediler.
8
Ya da onlar, Kurn'i, Muhammed uydurdu diyorlar. De ki: Eger onu ben
uydurmussam bana Allah'tan olacak seye g yetiremezsiniz; beni Allah gibi
cezalandiramazsiniz. O, sizin neyin iine atildiginizi daha iyi bilir. Sizinle benim
aramda tanik olarak O yeter. Ve O, ok bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
9
De ki: Ben elilerden ilk ortaya ikan biri degilim. Ve ben, bana ve size ne
yapilacagini bilmiyorum. Ben sadece bana vahyedilene tbi oluyorum. Ve ben
sadece apaik bir uyariciyim.

222

10
De ki: Hi dsndnz m? Eger Kurn, Allah tarafindan ise ve siz de onu
bilerek reddetmisseniz, bununla birlikte Isrlogullari'ndan bir shit de onun bir
benzeri zerine tanik olup da inanmissa, siz de byklk tasladiysaniz Sphesiz
ki, Allah sirk kosarak yanlis, kendi zararlarina is yapanlar topluluguna kilavuzluk
etmez.
11
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan kisiler,
iman etmis kisiler iin: Eger bir hayir, ikar olsaydi, onlar, ona bizim nmze
geemezlerdi; nce biz mmin olur ikari biz alirdik dediler. Bununla
kilavuzlandiklari dogru yola girmeyince de: Bu eski bir uydurmadir
diyeceklerdir.
12
Kurn'dan nce de bir nder ve rahmet olarak Ms'nin kitabi vardi. Iste bu
Kurn da, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimseleri uyarmak, iyilik-
gzellik retenleri mjdelemek iin Arap lisani zerine/ en mkemmel ifade diliyle
dogrulayan bir kitaptir.
(66/46, Ahkf/1-12)
Necm: 276
13
Sphesiz iste su: Rabbimiz Allah'tir deyip, sonra da dosdogru olan kisiler
zerine hibir korku yoktur ve onlar zlmeyeceklerdir.
14
Iste onlar cennet ashbidirlar. Islemekte olduklarina karsilik orada sonsuz
olarak kalacaklardir.
15
Ve Biz insana, ana ve babasina iyilestirmeyi-gzellestirmeyi ykmllk
olarak ulastirdik. Anasi onu zahmetle tasidi ve zahmetle birakti/ dogurdu. Ve onun
tasinmasi ve ayrilmasi otuz aydir. Sonunda insan, olgunluk agina ulastigi ve kirk
seneye geldiginde: Rabbim! Bana ve anama-babama ihsan ettigin nimetlerine
karsilik dememi ve Senin hosnut olacagin slihi islememi sagla. Benim iin
soyumun iinde dzeltmeler yap/ slih kimseler ver. Sphesiz ben Sana yneldim.
Ve ben sphesiz mslmanlardanim dedi.
16
Iste bilgelesmis, bilinlenmis bu kimseler, vaat olunup durduklari dogru bir
vaat olarak ve kendileri haksizliga ugratilmadan, Allah'in onlara amellerini tam
olarak demesi iin kendilerinden, yaptiklarinin en gzelini kabul edecegimiz ve
cennet ashbi iinde ktlklerden koruyacagimiz kimselerdir.
17
Ve anasina-babasina: f size! Siz beni, benden nce nice nesiller gelip
gemis iken ikarilmakla/ ldkten sonra dirilmekle mi tehdit ediyorsunuz? diyen
kimse Ve anasi-babasi, Allah'a yalvararak: Yazik sana! Gel iman et, sphesiz ki,
Allah'in vaadi gerektir der. Sonra da o: Bu Kurn, ncekilerin masallarindan
baska bir sey degildir der.
18
Iste anasi-babasi ile inan atismasi olan, hirete inanmayan ocuklar,
kendilerinden nce gelip gemis olan bilinen-bilinmeyen tm kesimden
277
nderli
toplumlar ierisinde aleyhlerinde Sz
278
hak olmus kimselerdir. Sphesiz onlar,
gerekten kayba/ zarara ugrayip aci eken kimseler idiler.

223

19
Ve herkes iin isledikleri seylerden, birtakim dereceler vardir. Ve onlar
haksizliga ugratilmadan, Allah'in onlara amellerini tam olarak demesi iindir.
20
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis kisiler ates
zerinde yayilacaklari gn: Siz igreti dnya hayatinizda btn gzel seylerinizi
giderdiniz, onlar ile yararlandiniz, artik yeryznde haksiz yere byklk
taslamaniz ve hak yoldan ikicilik edip durdugunuzdan dolayi bu gn alaltici bir
azap ile karsilik greceksiniz!
(66/46, Ahkf/13-20)
Necm: 277
21
d'in kardesi Hd'u da an! Hani o, Ahkf'ta toplumunu uyarmisti.
Kesinlikle o'nun nnde ve ardinda [her yaninda], Allah'tan bakasina kulluk
etmeyin. Sphesiz ben sizin iin byk bir gnn azabindan korkuyorum diyen
uyaricilar gemiti.
22
Onlar: Sen bizi ilhlarimizdan evirmek iin mi geldin? Eger dogrulardan
isen, hadi o bizi tehdit edip durdugun azabi hemen getir dediler.
23
d'in kardesi; Hd: Sphesiz o azabin ne zaman gelecegine dair bilgi Allah
katindadir. Ben ise size benimle gnderileni teblig ediyorum. Velkin ben sizi
cahillik edip duran bir toplum olarak gryorum dedi.
24,25
Sonunda onu, vadilerine dogru gelen genis bir bulut hlinde grdklerinde:
Ha iste! Bu, bize yagmur getirecek bir bulut! dediler, Hayir, aksine o,
abuklastirmaya alistiginiz seyin ta kendisi; Rabbinin emriyle her seyi yerle bir
eden, iinde acikli bir azap olan rzgr... Sonunda o hle geldiler ki, konutlarindan
baska hibir sey grnmyordu. Biz, gnahkrlar toplulugunu iste byle
cezalandiririz.
26
Ve andolsun ki Biz, sizi gl kilmadigimiz seylerde onlari gl kilmistik;
size vermedigimiz imknlari onlara vermistik. Onlara da kulaklar, gzler ve
duygular vermistik. Buna ragmen kulaklari, gzleri ve duygulari onlara hibir yarar
saglamadi/ kendilerinden hibir seyi uzaklastiramadi. nk onlar, Allah'in
yetlerini bile bile inkr ediyorlardi. Alay etmekte olduklari sey de onlari sarip
kusativerdi.
27,28
Kesinlikle, Biz kendi komsulariniz olan memleketleri degisime/ yikima
ugrattik. yetleri, onlar dnsnler diye tekrar tekrar aikladik. yleyse Allah'in
astlarindan gya O'na yakinliga vesile edindikleri dzme tanrilar, onlarin azabini
savmaya yardim etmeli degil miydi? Tersine o dzme tanrilar kendilerinden ayrilip
kayboldular. Bu, onlarin yalanlaridir/ uydurmakta olduklari seydir.
(66/46, Ahkf/21-28)
Necm: 278

224

29
Hani Biz gizli ajanlardan Kurn'i dinlemek isteyen bir grubu sana
yneltmistik. Onlar, Kurn'a hazir olduklari zaman, Susun! dediler. Sonra
Kurn'i dinleyince de birer uyarici olarak toplumlarina dndler.
30-32
Onlar: Ey toplumumuz! Sphesiz biz Ms'dan sonra indirilen ve sadece
iinde konu edilenleri tasdik eden, hakka ve dosdogru yola kilavuz olan bir kitap
dinledik. Ey toplumumuz! Allah'in davetisine karsilik verin ve O'na iman edin ki,
Allah gnahlarinizi bagislasin ve sizi aci bir azaptan kurtarsin. Her kim Allah'in
davetisine karsilik vermezse, bilsin ki, yeryznde Allah'i ciz birakacak degildir.
Onun iin Allah'in astlarindan yardimci, yol gsterici, koruyucu yakin kimseler de
yoktur. Iste onlar, apaik bir sapiklik ierisindedirler dediler.
(66/46, Ahkf/29-32)
Necm: 279
33
Onlar, sphesiz gkleri ve yeryzn olusturan ve onlari olusturmakla
yorulmamis olan Allah'in lleri diriltmeye de g yetiren oldugunu grmediler mi/
dsnemediler mi? Evet sphesiz ki, O, her seye gc yetendir.
34
Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden su kimselerin ates
zerine yayilacaklari gn: Bu, gerek degil miymis? Onlar da: Evet; gerekmis.
Rabbimize andolsun! dediler. Allah: O hlde bilerek reddedip durdugunuzdan/
inanmadiginizdan dolayi simdi tadin azabi! dedi.
(66/46, Ahkf/33-34)
Necm: 280
35
Artik elilerden azim sahiplerinin sabrettikleri gibi sen de sabret! Onlar iin
aceleci olma. Sanki onlar kendilerine vaat edilen seyi grdkleri gn dnyada sadece
gndzn bir saati kadar kalmis gibidirler. Bu, bir tebligdir. Artik hak yoldan
ikanlar toplulugundan baskasi degisime/yikima ugratilir mi?
(66/46, Ahkf/35)












ZRIYT SRESI

225

MEKKE DNEMI


Necm: 281

1-6
O tozuttuka tozutanlar, arkasindan agirligi tasiyanlar, sonra kolaylikla
akanlar, sonra da bir emri paylastiranlar
279
kanittir ki sphesiz tehdit olundugunuz o
sey, kesinlikle dogrudur. Sphesiz yapilanlarin karsiliklarini verilmesi de kesinlikle
gereklesecektir.
7-9
Gzel yollara sahip bilginler
280
kanittir ki sphesiz siz kesinlikle degisik karar
iindesiniz. Degisik karardan evrilen kisi, evrilir.
(67/51, Zriyt/1-9)
Necm: 282

10-12
Mahvoldu bir sarhosluk ve bilinsizlik iindeki Din Gn ne zaman?
diyen o asiri yalancilar!
13,14
O gn, ateste/cehennemde akillari baslarina getirilir: Tadin kendi ateste
eriyisinizi! Iste bu, sizin kendisini acele istediginiz seydir!
15-19
Sphesiz Allah'in korumasi altina girmis kisiler, Rablerinin kendilerine
verdigi seyleri almis olarak bahelerde ve pinarlardadirlar. Sphesiz onlar, bundan
nce iyilik-gzellik retenler idiler. Onlar geceleyin pek az uyurlardi. Onlar,
seherlerde bagislanma dilerlerdi ve onlarin mallarinda isteyen ve isteyemeyen iin bir
hak vardi.
20-22
Ve hi tereddtsz, kesin inanacaklar iin, yeryznde ve kendi iinizde
nice almetler/gstergeler. Ve sizin rizkiniz/ sizin rizik vereniniz, sizin vaat
olundugunuz seyler gktedir. Hl grmyor musunuz?
23
yleyse gk ve yeryznn Rabbine kasem olsun ki size edilen o vaat,
kesinlikle, tipki sizin konusmaniz gibi gerektir.
(67/51, Zriyt,10-23)
Necm: 283
24
Ibrhm'in sayginlastirilmis misafirlerinin haberi sana geldi mi?
25
Hani onlar, Ibrhm'in zerine girmislerdi de Selm! demislerdi. Ibrhm:
Selm, alisilmadik, kimligi belli olmayan topluluk! dedi.
26
Ibrhm, sonra ehline gitti de altin
281
ile geldi.
27
Sonra altini onlara
yaklastirdi: Nasiplenmez misiniz? dedi.
28
Sonra onlardan ekindi. Onlar: Korkma! dediler ve o'nu ok bilgili bir ogul
ile mjdelediler.
29
Bunun zerine karisi bagirarak ne geldi de elini yzne vurarak: Bir
bahtsiz, bir kisir! dedi.

226

30
Misafirler: Rabbin iste byle buyurdu. Sphesiz Rabbin, haksizlik ve
kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeler koyandir. En iyi
bilenin ta kendisidir dediler.
31
Bunun zerine Ibrhm, Sizin nemli isiniz nedir ey eliler? dedi.
32-34
Eliler: Sphesiz biz, Rabbinin katindan, asiri gidenler iin isaretlenmis,
amurdan pisirilmis sert taslari zerlerine yagdirmamiz iin gnahkr bir topluma
gnderildik dediler.
35
Bunun zerine Biz mminlerden orada bulunan kimseleri ikardik.
36
Fakat
Biz orada Mslmanlardan bir evden baskasini bulmadik.
37
Ve Biz orada aci bir
azaptan korkan kimseler iin bir almet/gsterge biraktik.
38,39
Ms'da da almetler/gstergeler vardir. Bir zaman Biz, o'nu apaik bir
delille Firavun'a gnderdik de Firavun, ordusu, tm g kaynaklari ile birlikte yz
evirdi. Ve Bu, bir sihirbazdir, hatta gizli glerce desteklenen/ deli birisidir dedi.
40
Sonra da Biz, onu ve ordularini yakalayiverdik de onlari bol suda/nehirde
Iirlatip ativerdik. O ise ayiplanan/ kinayan biridir.
41,42
d'da da almetler/ gstergeler vardir. Bir zaman Biz onlarin zerine,
ugradigi her seyi birakmayan, sadece onu kl gibi yapan, sonsuz birakan bir rzgr
gnderdik.
43,44
Semd'da da almetler/ gstergeler vardir. Bir zaman onlara: Belirli bir
sreye kadar yararlanin! denmisti. Sonra onlar Rablerinin emrinden iktilar da
kendilerini, bakip dururlarken yildirim yakalayiverdi.
45
Artik onlar, kendilerini toparlayacak herhangi bir gce sahip olmadilar.
Yardim grenler de olmadilar.
46
Daha nce de Nh toplumunu degisime/ yikima ugratmistik. Sphesiz onlar,
hak yoldan ikanlar toplumu idiler.
(67/51, Zriyt/24-46)
Necm: 284

47
Ve sema; Biz onu kudretle/ saglamca bina ettik. Hi sphesiz Biz,
genisleticileriz.
48
Ve yeryz; onu Biz dsedik. Iste, ne gzel dseyenleriz!
49
Ve Biz, siz iyice dsnrsnz/ gt alirsiniz diye her seyden iki es
olusturduk.
(67/51, Zriyt/47-49)
Necm: 285

227

50
yleyse Allah'a kain, Allah'a kain!!! Sphesiz ki ben, sizin iin O'ndan
apaik bir uyariciyim.
51
Ve Allah ile beraber baska bir tanri olusturmayin. Sphesiz ben, sizin iin
O'ndan apaik bir uyariciyim.
282

(67/51, Zriyt/50-51)
Necm: 286
52
Iste byle, onlardan ncekilere herhangi bir eli gelince, onun hakkinda da
kesinlikle onlar: Bir sihirbazdir! veya Bir gizli glerce desteklenen/ deli
birisidir! dediler.
53
Onlar, bunu birbirlerine ykmllk olarak ulastirdilar mi? Tersine onlar,
azgin bir toplumdur.
54,55
Artik sen onlardan yz evir. Artik sen kinanacak degilsin. Ve sen gt
ver/hatirlat. nk sphesiz gt/ hatirlatmak, mminlere yarar saglar.
(67/51, Zriyt/52-55)
Necm: 287
56,57
Ben, bilmediginiz ve bildiginiz, gelmis gemis herkesi yalnizca, Bana
kulluk etsinler diye olusturdum. Ben, onlardan herhangi bir rizik istemiyorum. Ben,
onlarin Bana yedirmelerini de istemiyorum.
58
Sphesiz Allah, ok rizik verenin ta kendisidir, ok etin kuvvetin sahibidir.
59
Artik sphesiz, sirk kosarak yanlis, kendi zararlarina is yapan kimseler iin
arkadaslarinin payi gibi bir pay vardir. Artik acele etmesinler.
60
Artik kendilerine vaat edilen gnlerinden dolayi vay kfirlerin; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kisilere!
(67/51, Zriyt/56-60)
GSIYE SRESI
MEKKE DNEMI

Necm: 288
1
Kusatan'in haberi sana geldi mi?
2,3
Kisiler var ki, o gn alismis, yorulmus olmasina ragmen egilmis, asagiliga
dsmstr,
4,5
onlar kizismis bir atese yaslanirlar, kizgin bir kaynaktan sulanirlar.
6,7
Onlar iin g vermeyen ve aligi gidermeyen kuru bir dikenden baska
yiyecek yoktur.
8-16
Kisiler de var ki, o gn nimetler iindedirler, alismalari iin hosnutturlar,
yksek bir cennettedirler, orada bos bir sz isitmezler. Orada akan bir kaynak vardir;

228

orada ykseltilmis divanlar, konulmus kadehler, dizilmis yastiklar, yayilmis halilar
vardir.
(68/88, Gaiye/1-16)
Necm: 289

17
Peki yeniden dirilmeye inanmayanlar, develere/ yagmur ykl bulutlara
bakmiyorlar mi, onlar nasil olusturulmus?
18
Ve gkyzne bakmiyorlar mi, o nasil ykseltilmis?
19
Ve daglara bakmiyorlar mi, onlar nasil dikilmis?
20
Ve yeryzne bakmiyorlar mi, o nasil yayilmis?
(68/88, Gaiye/17-20)
Necm: 290
21,22
Haydi, gt ver/ hatirlat, sphesiz sen, sadece bir gtsn/hatirlaticisin.
Sen, onlarin zerinde bir zorba degilsin.
(68/88, Gaiye/21-22)
Necm: 291

23,24
Ancak/ Gznz ain, kim yz evirir ve kfrederse; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddederse artik Allah, ona en byk azap ile azap edecek.
25
Sphesiz onlarin dnsleri yalnizca Biz'edir.
26
Sonra, sphesiz onlarin hesabi da yalnizca Bizim zerimizedir.
(68/88, Gaiye/23-26)
KEHF SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 292

1-4
Tm vgler, katindan siddetli azaba karsi uyarmak, dzeltmeye ynelik isler
yapan mminlere, sphesiz kendileri iin, iinde srekli kalicilar olarak gzel bir
dl bulundugunu mjdelemek ve Allah ocuk edindi diyenleri uyarmak iin,
kuluna, gzetici olarak, kendisi iin hibir prz olusturmadigi Kitab'i indiren Allah
iindir; baskasi vlemez.
5
Kendilerinin ve atalarinin Allah'in ocuk edinmisligine dair hibir bilgileri
yoktur. Agizlarindan ikan sz ne kadar byk! Onlar, sadece yalan sylyorlar.
6
Sonra da sen onlar bu Kurn'a inanmazlarsa, onlarin yaptiklarindan dolayi,
zntden neredeyse kendini harap edeceksin!

229

(69/18, Kehf/1-6)
Necm: 293
7
Sphesiz Biz yeryzndeki, ona ss olan seyleri insanlarin hangisinin daha
gzel amel edecegini sinamamiz iin yaptik.
8
Ve sphesiz Biz, yeryznde olanlari kupkuru bir toprak yapacagiz.
32
Ve onlara, iki adami rnek ver: Biz bunlardan birine her trl zmlerden iki
bag verdik ve iki bagin etrafini hurmalarla donattik. Aralarinda da bir ekinlik yaptik.
33
Her iki bahe de, hibir seyi eksik birakmaksizin, rnlerini verdiler.
Aralarinda da irmak yardik/akittik.
34
Bu iki bagin sahibi iin ayrica baska gelir de vardi. Bundan dolayi bu adam
arkadasina konusarak: Ben, malca senden daha ok, insan sayisi bakimindan da
senden daha glym dedi.
35,36
Ve bu adam, kendine haksizlik ederek bagina girdi: Ben, bunun hibir
zaman yok olacagini sanmiyorum. Ben Saat'in kopacagini da zannetmiyorum. Var
sayalim ki Rabbime geri gtrldm, kesinlikle orada bundan daha iyi bir sonu
bulurum dedi.
37-41
Arkadasi konusarak ona, Seni topraktan, sonra bir damla sudan
oluturan, daha sonra da seni olgun insan hline getirene mi inanmiyorsun? Fakat
ben; O, benim Rabbim Allah'tir. Ve ben Rabbime kimseyi ortak komam. Kendi
bagina girdigin zaman: Maallah, l kuvvete illa billh [Allah ne isterse o olur.
Allah'tan baka hibir g yoktur] deseydin ya! Sen her ne kadar beni, malca ve
evlata kendinden az gryorsan da, belki Rabbim bana, senin bagindan daha
hayirlisini verir. Seninkinin stne de gkten felaketler gnderir de senin bag,
kaygan bir toprak hline geliverir. Yahut baginin suyu yerin dibine ekilir de bir
daha onu aramaya g yetiremezsin dedi.
42,43
Ve o iki bag sahibi kisi, serveti ile kusatma altina alindi/ bitirildi. Bunun
zerine baginda yaptigi harcamalara karsi ellerini ovusturmaya basladi. Bahe,
ardaklari zerine yikilmis kalmisti, o da Ah ne olaydim! Rabbime hibir eyi ortak
komasaydim diyordu. O kisi iin Allah'in astlarindan yardim edecek bir topluluk
olmadi. Ve kendisi de alacak/kendi kendine yardim edecek biri degildi.
44
Iste burada egemenlik/yardimcilik, koruyuculuk, yol gstericilik ancak hak
olan Allah'a aittir. O, dllendirme bakimindan en iyi ve kovusturma ynnden de en
iyi olandir.
45
Ve sen, onlara basit dnya hayatinin misalini ver: O basit dnya hayati,
gkten indirdigimiz bir su gibidir ki, bu su sebebiyle yeryznn bitkileri birbirine
karismis, sonra da rzgrin savurup durdugu bir p kirintisi oluvermistir. Ve Allah,
her seye gcn kabul ettirendir.
46
Mal ve ogullar, basit dnya hayatinin ssdr. Kalici dzeltmeye ynelik
isler ise, Rabbinin katinda, sevapa daha hayirlidir, mit baglama ynnden de daha
hayirlidir.

230

47
Ve Bizim daglari yrttgmz gn; ve sen yeryzn iriliplak/ dmdz
greceksin. Ve Biz onlari bir araya topladik. Bylece onlardan hibir kimseyi
birakmadik.
48
Ve onlar, saf hlinde Rabbine yayilmislardir: Sphesiz sizi ilk nce
olusturdugumuz gibi Bize geldiniz. Aslinda siz, sizin iin bulusma zamani
gereklestirmeyecegimize btilca inaniyordunuz.
49
Ve Kitap/ amel defteri konulmustur. Sulularin ondan korktugunu
greceksin. Ve Eyvah bize! Bu nasil kitapmi ki, byk-kk hibir ey
birakmadan hepsini saymi derler. Ve onlar, yaptiklarini hazir bulurlar. Ve senin
Rabbin hi kimseye haksizlik etmez.
27
Ve sen Rabbinin kitabindan sana vahyolunani oku/ izle! Rabbinin szlerini
degistirecek kimse yoktur. Ve sen O'nun astlarindan bir siginak bulamazsin.
28
Ve kendini, srekli olarak Rablerinin rizasini isteyerek Rablerine yalvaran
kisiler ile beraber sabreden biri kil. Basit dnya hayatinin ssn isteyerek onlardan
gzlerini de ayirma. Ve de sen, Bizim anilmamizdan kalbini ilgisiz/ duyarsiz
kildigimiz, bos-igreti arzusuna uymus ve de isi asirilik olan kimseye uyma.
29
Ve de ki: O gerek, Rabbinizdendir. O nedenle dileyen iman etsin, dileyen
bilerek reddetsin / inanmasin. Sphesiz Biz, sirk kosarak yanlis, kendi zararlarina is
yapanlar iin duvarlari, epeevre onlari iine almis bir ates hazirladik. Ve eger
yagmur yagsin isterlerse, erimis maden gibi yzleri haslayan bir su yagdirilir. O, ne
kt bir iecektir! Dayanma/ siginma yeri olarak da ne kadar ktdr!
30
Sphesiz iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapanlar; sphe yok ki Biz,
isi gzel yapanlarin karsiligini kaybetmeyiz.
31
Iste onlar, altlarindan irmaklar akan Adn cennetleri kendilerinin olanlardir.
Onlar, orada koltuklarina yaslanmis olarak altindan bileziklerle sslenecekler, ince ve
kalin ipekliden yesil elbiseler giyecekler. O ne gzel karsiliktir! Ve ne gzel kalma
yeri!
283

(69/18, Kehf/7-8, 32-49, 27-31)
Necm: 294
284


9
Yoksa sen, Byk Magara ve Rakim/Yazit Ashbi'nin sasilacak
almetlerimizden/ gstergelerimizden olduklarini mi sandin?
10
O yigitler, Byk Magara'ya sigininca: Rabbimiz! Bize katindan bir rahmet
ver ve bizim iin su isimizden akil gelismisligi hazirla dediler.
11
Bunun zerine Biz, onlarin kulaklari zerine o byk magarada nice yillar
vurduk.
12
Sonra da iki grubun hangisinin, onlarin bekledikleri sreyi daha iyi
hesapladigini bildirelim/ isaretleyip gsterelim diye Rakim/Yazit Ashbi'ni
gnderdik.
13,16
Biz sana Kehf ve Rakim Ashblarinin nemli haberlerini gerek olarak
kissalastiracagiz. Sphesiz onlar, Rablerine iman etmis birka gen yigitler idi. Biz

231

de onlara kilavuzlugu arttirdik: Mademki siz, onlardan ve Allah'tan baska taptiklari
seylerden ayrildiniz, o hlde o byk magaraya siginin ki, Rabbiniz size rahmetinden
yayiversin ve isinizden size rast getirip yararli olani hazirlasin.
14,15
Ve Biz onlar ayaklanip da: Bizim Rabbimiz, gklerin ve yerin Rabbidir.
Biz, O'nun astlarina ilh olarak yalvarmayiz, yoksa kesinlikle sama-sapan
konumu oluruz. Sunlar, Allah'in astlarindan ilhlar edinen bizim toplumumuzdur.
Edindikleri ilhlara dair aik bir delil getirselerdi ya! Allah'a kari yalan
uydurandan daha yanli davranan; kendi zararlarina i yapan kim olabilir?
dediklerinde onlarin kalplerini saglamlastirdik.
17
Ve sen, vahy dogrultusunda arastirma yapildiginda hayirli bir sonu
alindigini; aksi durumda anlamsiz bir is yapildigini greceksin. Kendileri de ondan
genis bir bosluktadirlar. Bu, Allah'in lmetlerinden/gstergelerindendir. Allah kime
kilavuzluk ettiyse artik o, kilavuzlanan dogru yolu bulmustur. Allah kimi sasirttiysa
da, artik sen ona yol gsteren bir Yakin Kimseyi asla bulamazsin.
18
Ve sen Ashb-i Rakim'i grseydin uyanik sanirdin. Hlbuki onlar
uykudadirlar. Ve Biz onlari sag yana ve sol yana eviririz. Kpekleri de giriste n
ayaklarini ileri dogru uzatmisti. Eger sen onlarin durumunu iyice bilseydin,
kesinlikle, kaarak onlardan uzaklasirdin ve onlardan rpertiyle dolardin.
19,20
Ve bylece kendi aralarinda sorusturma yapsinlar diye yazit ashbini
gnderdik. Onlardan bir szc: Ne kadar durup kaldiniz? dedi. Digerleri: Bir gn
ya da gnn bir parasi kadar kaldik dediler. Yazit ashbindan digerleri: Ne kadar
durdugunuzu, Rabbiniz daha iyi bilir. Simdi siz birinizi, bu gms paranizla sehre
gnderin de baksin, hangi yiyecek daha temiz ise, ondan size yiyecek getirsin. Ve
ok nazik davransin ve sizi kimseye sezdirmesin. Sphesiz sehir halki, sizin zerinize
galip gelirlerse sizi taslayarak ldrrler veya sizi kendi dinlerine/yasam tarzlarina
dndrrler. O zaman da siz, sonsuz olarak asla kurtulusa eremezsiniz.
21
Bylece, Allah'in vaadinin hak oldugunu ve kiymet gnnde hi sphe
olmadigini bilmeleri iin, onlar zerine haberdar yaptik. Hani onlar aralarinda islerini
tartisiyorlardi. Dediler ki: stlerine basit bir bina yapin. Rableri onlari daha iyi
bilir. Onlarin isleri zerine galip olanlar: zerlerine kesinlikle bir mescit [ikna
yerleri/hiretin varligini ispat edecek okullar] yapacagiz dediler.

22-25
Onlar, kisidir, drdncleri kpekleridir diyecekler, Onlar, issiz alani
taslamak olarak [isabetsiz, dayanaksiz, kafadan atma olarak], Bes kisidir, altincilari
kpekleridir diyecekler, Onlar, yedi kisidir; sekizincisi kpekleridir ve onlar,
Onlar, onlarin o byk magaralarinda yz yil kaldilar derler. Ve dokuza
arttirdilar. De ki: Onlarin sayilarini Rabbim daha iyi bilir. Onlari ancak pek az
kimse bilir. Bu sebeple onlar hakkinda ortada olan seyden baskasi ile bir mnakasaya
girisme ve bunlar hakkinda onlardan kimseye de bir sey sorma! Ve hibir sey iin,
Allah'in dilemesi disinda, sphesiz ben yarin onu yapacagim deme. Ve terk ettigin
vakit Allah'i an ve Umarim Rabbim beni, dogruya bundan daha yakin olana
eristirir de!
26
De ki: Allah, yazit ashbinin ne kadar kaldiklarini en iyi bilendir. Gklerin
ve yerin grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi, gelecegi yalnizca O'nun
iindir. O, ne gzel grr, O ne gzel isitir! Onlar iin, O'nun astlarindan bir yardim
eden, yol gsteren, koruyan bir yakin kisi yoktur. Allah, Kendi hkmranligina
kimseyi ortak etmez.

232

(69/18, Kehf/9-13, 16, 14-26)
Necm: 295

50
Ve hani Biz dogal glere, dem'e boyun egip teslimiyet gsterin demistik
de Iblis/ dsnce yetisi disinda hepsi boyun egip teslimiyet gsterdi. Iblis, grnmez
varliklardandi/ enerjidendi. Sonra da kendi Rabbinin emrine ters dst. Simdi siz,
Benim astlarimdan onu ve onun soyunu yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar mi
ediniyorsunuz? Hem de onlar sizin dsmaninizken. Sirk kosarak yanlis; kendi
zararlarina is yapanlar iin ne kt bir degistirmedir bu!
51
Ben onlari, gklerin ve yeryznn olusturulusuna ve kendilerinin
olusturusuna shit tutmadim ve Ben hibir zaman saptiranlari yardimci edinmis
degilim.
52
Ve o gn Allah: Yanlis olarak inandiginiz Benim ortaklarimi hadi agirin
der. Sonra onlar da onlari agirdilar da onlar kendilerine cevap vermediler. Ve Biz,
onlarin arasina atesten bir engel koymusuzdur.
53
Ve gnahkrlar atesi grmsler de artik kendilerinin ona dseceklerine kesin
inanmislardir. Ondan kaip siginacak bir yer de bulamadilar.
54
Ve sphesiz Biz, bu Kurn'da insanlar iin her rnekten genis genis
aikladik. Insan ise, tartisma ynnden her seyden daha ok olandir.
55
Ve kendilerine dogru yol [kitap, eli] geldigi zaman, insanlarin iman
etmelerine ve Rablerinden gnahlarinin bagislanmasini istemelerine sadece
evvelkiler ile ilgili uygulamalarin kendilerine gelmesi ya da nlerine azabin
gelmesi konusu engel oldu.
56
Ve Biz, elileri ancak mjdeciler ve uyaricilar olarak gndeririz. Kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan kisiler de hakki, btilla iptal
etmek/ortadan kaldirmak iin mcdele ediyorlar. Ve onlar, yetlerimizi ve
korkutulduklari seyleri alaya aldilar.
57
Ve Rabbinin yetleriyle gt verilip/hatirlatma yapilip da onlardan
mesafelenip uzaklasan ve iki elinin nden gnderdiklerini/ yaptiklarini unutan [terk
eden, dikkate almayan] kimseden daha yanlis; kendi zararlarina is yapan kim
olabilir? Sphesiz Biz onlarin kalpleri zerine, Kurn'i iyice anlamalarina engel
perdeler, kulaklarina da agirlik olusturduk. Sen onlari dogru yola agirsan da, onlar
bu durumda asla kilavuzlandiklari dogru yola girmezler.
58
Bununla beraber senin rahmet sahibi Rabbin ok bagislayicidir. Eger senin
rahmet sahibi Rabbin, isledikleri gnahlar yznden onlari hemen yakalayacak
olsaydi, onlara azabi kesinlikle acele verirdi. Aksine onlara vaat edilen bir zaman
vardir. Onlar, O'nun astlarindan bir siginak asla bulamazlar.
59
Ve iste, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yaptiklari zaman degisime/
yikima ugrattigimiz kentler! Biz onlarin degisime/ yikima ugramalari iin de belirli
bir zaman tayin etmistik.
(69/18, Kehf/50-59)

233

Necm: 296

60
Ve bir vakit Ms, delikanlisina: Ben iki bilgin kisinin toplandigi yere
varincaya kadar durmayacagim yahut senelerce gidecegim demisti.
61
Bunun zerine iki bilgin kisinin toplandigi yere vardiklarinda ikisi de
bunalimlarini/sikintilarini
285
terk etti. O zaman bunalim/sikinti, bilgin kimse
yardimiyla yok olup gitti.
62
Bu sekilde getikleri zaman Ms, delikanlisina: Getir kusluk yemegimizi,
gerekten biz bu yolculugumuzda yorulduk dedi.
63
Delikanli: Grdn m/ hi dsndn m? O Kaya'ya sigindigimiz vakit
dogrusu ben bunalimdan/ sikintidan kurtuldum, onu sylememi de kesinlikle
bencilligim engelledi. Bunalim/ sikinti, sasilacak bir sekilde bilgin insanda kaybolup
gitti dedi.
64
Ms, Iste bu, aradigimizdi! dedi. Hemen izlerini takip ederek gerisin geri
dndler.
65
Derken kullarimizdan bir kul buldular ki, Biz ona katimizdan bir rahmet vermis ve
tarafimizdan bir bilgi gretmistik.
66
Ms ona: Dogru yol konusundaki sana gretilenden bana da gretmen iin sana
tbi olabilir miyim? dedi.
67,68
lim ve rahmete mazhar kul: Sphesiz sen benimle beraber sabretmeye
takat yetiremezsin. Ve kavrayamadigin bilgiye nasil sabredeceksin! dedi.
69
Ms: Insallah beni sabreden biri bulacaksin ve senin hibir isine karsi
gelmem dedi.
70
lim ve rahmete mazhar kul: O hlde eger bana uyacaksan, bana hibir sey
hakkinda soru sorma, ta ki ben sana gt olarak ondan sz aincaya kadar.
71
Bunun zerine ikisi yrdler; sonunda gemiye bindiklerinde lim ve
rahmete mazhar kul gemide kusurlar olusturdu. Ms: Iindekileri bogman iin mi
onu yirttin/kusurlar olusturdun? Kesinlikle sen, sasilacak bir sey yaptin! dedi.
72
lim ve rahmete mazhar kul: Ben, Sphesiz sen benimle beraber olmaya
sabredemezsin demedim mi? dedi.
73
Ms: Unuttugum seyle beni cezalandirma ve isimden dolayi bana glk
ikarma! dedi.
74
Yine gittiler. Sonunda bir delikanliya rast geldiler; lim ve rahmete mazhar
kul onu ldrverdi. Ms: Bir nefis karsiligi olmaksizin tertemiz bir nefsi mi
ldrdn? Kesinlikle ok anlasilmaz bir sey yaptin! dedi.
75
lim ve rahmete mazhar kul: Ben sana Kesinlikle sen benimle birlikte asla
sabredemezsin demedim mi? dedi.

234

76
Ms: Eger bundan sonra sana bir sey sorarsam, artik benimle arkadaslik
etme! Kesinlikle kovarsan darilmam dedi.
77
Bunun zerine yine gittiler. Sonunda bir ky halkina varinca onlardan yemek
istediler. Bunun zerine onlar da, kendilerini misafir etmekten kaindilar. Derken
orada yikilmak zere olan bir duvar buldular. lim ve rahmete mazhar kul, onu
dogrultuverdi. Ms: Isteseydin bunun karsiliginda kesinlikle bir cret alirdin dedi.
78-82
lim ve rahmete mazhar kul: Iste bu, aramizin ayrilmasidir. Simdi sana o,
zerine sabretmeye g yetiremedigin seylerin birinci anlamlarini haber vereyim:
Gemi olayina gelince; o, denizde alisan birtakim miskinlerindi. Iste o
nedenle ben onu kusurlu hle getirmek istedim. telerinde de btn gzel, saglam
gemileri gasp edip alan bir kral vardi.
Delikanliya da gelince; onun anne-babasi mmin kimselerdi. Iste o nedenle
biz, onun, anne-babasini azdirmasindan ve kfre; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddetmeye srklemesinden korktuk. Sonra da Rableri onun yerine
kendilerine temizlike daha hayirli ve merhamet bakimindan daha yakinini versin
istedik.
Duvara da gelince; o, sehirdeki iki yetim oglanindi ve onun altinda onlar iin bir
define vardi. Babalari da iyi bir zat idi. Iste onun iin, Rabbinden bir rahmet olmak
zere Rabbin onlarin erginlik agina ermelerini, definelerini ikarmalarini diledi.
Ve ben onu [duvar dogrultma isini] kendi grsmle yapmadim. Iste senin, zerine
sabretmeye takat getiremedigin seylerin ilk plndaki anlami!
(69/18, Kehf/60-82)


Necm: 297
286


83
Ve sana iki ag sahibinden
287
soruyorlar. De ki: Size ondan, bir
hatirlatma/gt okuyacagim:
84
Sphesiz Biz iki ag sahibi iin yeryznde iktidar sagladik ve ona her
seyden bir sebep verdik.
85
Sonra o, bir sebebe tbi oldu.
86
Sonunda o, vahyin battigi yere vardigi zaman, vahyi, kara bir balikta batiyor
buldu [orada ilhi ilkeler hayattan ikarilmisti]. Bir de bunun yaninda bir toplum
buldu. Biz dedik ki: Ey Zlkarneyn! Onlari ya cezalandirirsin veya onlarin hakkinda
iyi-gzel davranirsin.
87,88
O dedi ki: Kim sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yaparsa kesinlikle
ona azap edecegiz; Sonra Rabbine geri dndrlecek, sonra O da onu grlmemis bir
azapla azaplandirir. Amma her kim de iman eder ve slihi islerse artik buna da en
gzel karsilik vardir. Ve Biz onun iin emrimizden kolay olani syleyecegiz.
288

89
Sonra iki ag sahibi, bir sebebe uydu.
90
Sonunda, vahyin dogdugu yere vardi. Vahyi bir toplum zerine doguyor
buldu. yle ki Biz onlar iin, vahiy olmayan bilgilerle bir siper yapmistik.

235

91
Iste byle! Ve Biz onun yaninda olan seyleri bilgi ynnden kusatmistik.
289

92
Sonra iki ag sahibi, bir sebebe uydu.
93
Sonunda iki szlesme arasina ulastiginda iki toplumun [Medne ve Mekke
toplumlarinin] astlarindan, hemen hemen hi sz anlamayan bir toplum [Hayber
Yahudilerini] buldu.
94
Sz anlamaz toplum [Hayber Yahudileri] dediler ki: Ey iki agin sahibi!
Sphesiz akincilar
290
ve komutani [Muhammed ve ordusu] bu topraklarda
bozguncudur [ziraattan anlamiyorlar, araziye yazik ediyorlar]. Onun iin, bizimle
onlar arasinda bir vesika yapman sartiyla sana bir vergi versek olur mu?
95
Iki ag sahibi dedi ki: Rabbimin beni iinde bulundurdugu imknlar daha
hayirlidir. Haydin siz bana kuvvetle yardim edin de sizinle onlarin arasinda ok
saglam bir szlesme/ vesika yapayim. Bana, ince zeknizla hazirladiginiz teklif
metinlerini getirin.
96
Sonunda hedef esitlestigi zaman: Hazirlayin szlesmeyi! dedi. Sonunda
szlesme hazirlaninca, Getirin ben de imzalayayim dedi.
97
Artik sz anlamaz o toplum, saglamca yapilan szlesmeyi asmaya g
yetiremediler, onu delmeye de g yetiremediler.
291

98
Iki ag sahibi dedi ki: Saglamca yapilan bu szlesme Rabbimden bir
rahmettir. Artik Rabbimin vaadi geldigi vakit de onu dmdz yapacaktir. Rabbimin
vaadi de haktir.
(69/18, Kehf/83-98)
Necm: 298
99
Ve Biz, kiymet gn ortak kosan kimseleri dalgalar hlinde birbirlerine
girer hlde birakivermisizdir. Sr'a da flenmistir. Bylece ortak kosan kimselerin
hepsini bir araya toplayivermisizdir.
100,101
Ve Biz, cehennemi o gn, Beni hatirlatan almetlerimden/
gstergelerimden gzleri bir rt iinde olan ve vahye kulak vermeye gleri
olmayan kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler iin
genislettike genislettik.
102
Peki, o kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler,
Benim astlarimdan birtakim yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar
edineceklerini mi sandilar? Sphesiz Biz cehennemi, kfirlere; Allah'in ilhligini
ve rabligini bilerek reddeden o kimselere bir konuk ziyafeti (!) olarak hazirladik.
103
De ki: Ameller bakimindan en ok zarara ugrayanlari haber verelim mi?
104
Onlar, yapay olarak, gzellik rettiklerini sanirken, dnyadaki alismalari da bosa
gitmis olan kimselerdir.
105
Iste onlar, Rablerinin yetlerini ve O'na ulasmayi bilerek reddetmis/
inanmamis kimselerdi de bu yzden yaptiklari btn amelleri bosa gitti. Artik
kiymet gn onlar iin hibir l tutturmayiz/ hi bir deger vermeyiz.
106
Iste, kfrleri; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmeleri, Benim
yetlerimi ve elilerimi alaya almalari sebebiyle, onlarin cezalari cehennemdir.

236

107,108
Sphesiz iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapmis su kimseler,
ilerinde srekli kalmak zere Firdevs baheleri onlar iin ikram olunmustur. Onlar,
oradan hi ayrilmak istemezler.
109
De ki: Rabbimin szleri iin, deniz mrekkep olsa Rabbimin szleri
bitmeden nce deniz tkenirdi, hatta bir o kadarini daha getirsek bile.
110
De ki: Ben ancak sizin gibi bir beserim. Bana ilhinizin ancak bir ilh
oldugu vahyolunuyor. Onun iin her kim Rabbine kavusmayi umuyorsa slih ameli
islesin ve Rabbine kullukta, hi kimseyi ortak etmesin.
(69/18, Kehf/99-110)
NAHL SRESI
MEKKE DNEMI


Necm: 299

1
Allah'in emri kesinlikle gelecek. Artik onu acele edip istemeyiniz. Allah,
onlarin ortak kostuklari seylerden ariniktir ve ycedir.
2
Allah, kullarindan diledigine, haberci yetleri/ vahyi, Kendisine zg bir
is olarak ruh/ can ile birlikte: Sphesiz Benden baska ilh yok, o hlde Benim
korumam altina girin diye uyarin greviyle indirir.
3
Allah, gkleri ve yeryzn hak ile olusturdu. O, onlarin ortak kostuklari
seylerden ycedir.
4
Allah, insani bir nutfeden olusturdu. Bir de bakarsin ki, o apaik bir
dsmandir.
5
Hayvanlari O olusturmustur. Onlarda sizi isitacak seyler ve birok yararlar
vardir. Siz, onlardan bir kismini da yersiniz.
6
Ve hayvanlarda, aksam vakti getirdiginizde ve sabahleyin saldiginizda sizin
iin bir gzellik vardir.
7
Ve hayvanlar, ancak caninizin bir parasi tkenerek/ ok yorularak
ulasabileceginiz bir memlekete yklerinizi tasirlar. Sphesiz sizin Rabbiniz,
kesinlikle ok sefkatlidir, ok merhametlidir.
8
Ve Allah, kendilerine binesiniz, hem de znet olsun diye, atlari, katirlari ve
esekleri olusturdu. Bilmediginiz seyleri de O olusturuyor.
9
Yolun dogrusu yalnizca Allah'a bortur. Yolun egrisi de vardir. Ve eger Allah
dileseydi, sizi topluca dogru yola kilavuzlardi.
10,11
O, sizin iin gkten bir su indirdi. Iecekleriniz ondandir. Hayvanlari
otlattiginiz agalar-bitkiler de ondandir. Allah, su ile sizin iin ekin, zeytin,
hurmaliklar, zmler ve tm meyvelerden bitiriyor. Sphesiz bunda iyiden iyiye
dsnen bir toplum iin kesinlikle birer almet/gsterge vardir.

237

12
Ve Allah, geceyi, gndz, gnesi ve ayi sizin emrinize verdi/sizin
yararlanacaginiz zelliklerde yaratti. Btn yildizlar da O'nun emrine boyun
egmislerdir. Sphesiz ki bunda aklini kullanan bir toplum iin almetler/gstergeler
vardir.
13
Yeryznde sizin iin renklerini degisik olarak yarattigi seyleri de sizin
hizmetinize sunmustur. Sphesiz bunda gt alan bir toplum iin kesinlikle bir
almet/gsterge vardir.
14
Ve O, denizden taze et yiyesiniz ve ondan takindiginiz ss esyasini
ikarasiniz diye armaganlarindan rizik aramaniz iin ve kendinize verilen nimetlerin
karsiligini demeniz iin denizi sizin emrinize verendir. Gemilerin denizde suyu
yararak gittiklerini gryorsun.
15,16
Ve Allah size sofra olmasi iin yeryznn iinde sabit-saglam daglar,
irmaklar ve siz kilavuzlandiginiz dogru yolu bulasiniz diye yollar ve daha nice
lametler birakti. Ve Onlar yildizlarla/ Kurn yetleri bekleriyle yollarini bulurlar.
17
yleyse yaratan/ Allah, yaratamayan szde ilhlar gibi olur mu? Hl
dsnmeyecek misiniz?
18
Ve eger Allah'in nimetlerini sayacak olsaniz, onlari sayamazsiniz. Sphesiz
ki Allah kullarinin gnahlarini ok rten, onlari cezalandirmayan ve bagisi bol
olandir, engin merhamet sahibidir.
19
Ve Allah, gizlediginizi ve aikladiginizi bilir.
(70/16, Nahl/1-19)
Necm: 300
20,21
Ve onlarin Allah'in astlarindan yakardiklari seyler herhangi bir sey
olusturamazlar, kendileri olusturulmuslardir, llerdir, diri degildirler. Ne zaman
dirileceklerini de tam bilemezler.
22
Sizin ilhiniz tek bir ilhtir. Artik hirete inanmayan su kimseler; onlarin
kalpleri, tanitmamaya alismaktadir ve onlar, kendilerinin byk olduguna inanan
kimselerdir.
23
Allah'in, onlarin gizlediklerini ve aiga vurduklarini bildigine hi sphe
yoktur. Sphesiz Allah, kendilerinin byk olduguna inananlari sevmez.
24,25
Ve onlara: Rabbiniz ne indirdi? denildigi zaman, onlar, kiymet gn,
kendi gnahlarini tam olarak yklenmek ve bilgisizlikleri yznden saptirmakta
olduklari kimselerin gnahlarindan bir kismini da yklenmeleri iin, ncekilerin
efsaneleri dediler. Dikkat edin, yklendikleri sey ne ktdr!
26
Sphesiz onlardan nceki kimseler tuzak kurdular da Allah, onlarin
duvarlarina temellerinden vurdu. Sonra da ati tepelerinden zerlerine kt. Ve
onlara azap akledemedikleri bir ynden geldi.

238

27
Sonra kiymet gn Allah, onlari rezil-rsva edecek ve Hani ugrunda
dsmanlik ettiginiz ortaklarim nerede? diyecektir. Kendilerine bilgi verilmis olan
kimseler: Sphesiz ki bugn rezillik-rsvalik ve ktlk, kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler zerinedir diyecekler.
(70/16, Nahl/20-27)
Necm: 301
28
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler, kendilerine
haksizlik etmis kimseler olarak, meleklerin, gemiste yaptiklarini ve yapmalari
gerekirken yapmadiklarini bir bir hatirlattirdiklari kimselerdir. Artik teslimiyeti
koyarlar: Biz, hibir ktlkten yapmiyorduk. Tam tersi, sphesiz Allah, sizin
yapmakta olduklarinizi ok iyi bilendir.

29
O hlde iinde srekli kalanlar olarak cehennemin kapilarina girin! denir.
Iste, byklk taslayanlarin yeri ne ktdr!
30-32
Ve Allah'in korumasi altina girmis kimselere: Rabbiniz ne indirdi?
denilince onlar: Hayir derler. Bu dnyada gzellestirenlere-iyilestirenlere iyilik-
gzellik vardir. hiret yurdu ise kesinlikle daha hayirlidir. Ve Allah'in korumasi
altina girmis kimselerin yurdu; Adn cennetleri ne gzeldir! Onlar, oraya girecekler.
Onun altindan irmaklar akar. Orada, onlar iin diledikleri seyler vardir. Allah,
Kendisinin korumasi altina girmis kisileri iste byle karsiliklandirir. Allah'in
korumasi altina girmis kisiler o kimselerdir ki, melekler onlari hos ve rahat ettirerek
onlara gemiste yaptiklarini ve yapmalari gerekirken yapmadiklarini bir bir
hatirlattirirlar. Selm size, yapmis oldugunuz islerin karsiligi olarak girin cennete!
derler.
(70/16, Nahl/28-32)
Necm: 302

33,34
Onlar kendilerine, dogal glerin gelmesinden veya Rabbinin emrinin
gelmesinden baska bir sey mi bekliyorlar! Kendilerinden ncekiler de byle
yapmislardi. Ve Allah onlara haksizlik etmedi, fakat onlar sirk kosarak kendilerine
haksizlik etmislerdi, yanlis; kendi zararlarina is yapmislardi. Bunun iin, sonunda
yaptiklarinin cezasi kendilerine isabet etti. Alay edip durduklari sey de kendilerini
kusatti.
35
Ve Allah'a ortak kosan su kimseler: Allah dileseydi biz ve atalarimiz
Kendisinin astlarindan hi bir seye tapmazdik ve O'nun astlarindan hi bir seyden
haram kilmazdik/ kutsallar edinmezdik dediler. Kendilerinden nceki kimseler
byle yaptilar. Iste eliler zerine, ancak aik-seik bir tebligden baska ne olur?
36
Ve andolsun ki Biz her mmete, Allah'a kulluk edin ve taguttan
292
sakinin
diye bir eli gnderdik. Artik Allah, bu mmetlerden bir kismina dogru yolu gsterdi,
bir kismina da sapiklik hak olmustur. Simdi yeryznde bir gezip dolasin da bakin
yalanlayanlarin sonu nasil olmus?

239

37
Sen, onlarin dogru yolda olmalari iin hirs gstersen de, artik Allah,
saptirdigi kimseyi dogru yola kilavuzlamaz. Onlar iin yardimcilardan da kimse
yoktur.
38,39
Ve kfirler, Allah, len kimseyi diriltmez diye en kuvvetli yeminleriyle
Allah'a yemin ettiler. Hayir, Allah lleri, zerine aldigi gerek bir vaat olarak,
onlarin, hakkinda anlasmazliga dstkleri seyi onlara aiga koymak ve gerekleri
rtbas eden kimselerin, yalancilarin ta kendisi olduklarini bildirmek iin diriltecektir.
40
Biz bir seyi diledigimiz zaman, Bizim ona szmz sadece Ol! dememizdir.
O da hemen oluverir.
(70/16, Nahl/33-40)
Necm: 303
41,42
Ve haksizliga ugradiktan sonra Allah yolunda hicret eden kisiler, kesinlikle
Biz onlari, sabretmis ve sadece Rablerine isin sonucunu havale eden su kimseleri bu
dnyada gzel bir sekilde yerlestirecegiz. tekinin/hiretin creti ise daha byktr.
Keske bilselerdi!
43,44
Ve Biz, senden nce de, sadece kendilerine vahyettigimiz olgun insanlari
aik kanitlarla ve yazili belgelerle eli olarak gnderdik. Eger bilmiyorsaniz,
haydiyin Tevrt ve Incl'i bilen bilginlere sorun. Biz sana da o gd/Kurn'i,
kendilerine indirilmis olani ortaya koyman iin, onlarin da iyiden iyiye dsnmeleri
iin indirdik.
45-47
Peki sinsice ktlkleri plnlayanlar, Allah'in kendilerini yere
batirmayacagindan yahut bilemeyecekleri bir yerden azabin gelmeyeceginden yahut
onlar dolasip dururlarken Allah'in, kendilerini yakalayivermesinden, stelik onlar,
ciz birakanlar da degillerdir yahut da kendilerini azar azar/korku iinde
yakalamasindan emin mi oldular? Iste, sphesiz sizin Rabbiniz, kesinlikle ok
sefkatlidir, ok merhametlidir.
48
Onlar, glgeleri Allah'a boyun egerek, klenlerin ta kendisi olarak sagdan
sola dnen, Allah'in olusturdugu birtakim seyleri grmediler mi/bunlari hi mi
dsnmediler?
49,50
Ve gklerde ve yeryznde bulunan canlilar ve dogal gler, kibirlenmeden
Allah'a boyun egerler. Kendilerinin stndeki Rablerinden korkarlar ve
emrolunduklari seyleri yaparlar.
(70/16, Nahl/41-50)
Necm: 304

51
Ve Allah, buyurdu: Iki ilh edinmeyin. O, ancak tek bir ilhtir. O hlde
yalniz Benden korkun/yalniz Bana kulluk edin.

240

52
Gklerde ve yeryznde olan seyler de yalniz O'nundur. Din de daima
O'nundur. Byle iken, siz Allah'tan baskasina mi kendinizi koruma altina
aldirtiyorsunuz?
53
Ve iyilik olarak sahip oldugunuz ne varsa, iste Allah'tandir. Sonra size bir
zarar dokundugunda, hemen yalniz O'na siginirsiniz.
54,55
Sonra, zarari sizden giderince, sizden bir grup, kfretmek; kendilerine
verdiklerimizi rtbas etmek/verdiklerimize iyilikbilmezlik etmek iin Rablerine ortak
kosarlar. Hadi imdi yararlanin! Fakat yakinda bileceksiniz.
56
Ve ortak kosanlar, kendilerine rizik olarak verdigimiz seylerden bilmedikleri
seylere pay ayiriyorlar. Allah'a andolsun ki siz uydurageldiginiz bu eylerden
kesinlikle sorgulanacaksiniz.
57
Ve onlar, Allah'a kizlar isnat ediyorlar. Allah, bundan ariniktir. Kendileri
iin de istahlandiklari oglan ocuklari vardir.
58
Ve onlardan biri kiz dogum haberi ile mjdelendigi zaman ii fkeyle
dolarak yz kapkara kesilir.
59
Kendisine verilen haberin/mjdenin ktlgnden dolayi toplumundan
gizlenir; asagilik ve horluga ragmen kizi yaninda mi tutsun yoksa topraga mi
gmsn! Dikkat edin, onlarin verdikleri hkm/treleri ne ktdr!
62
Ve begenmediklerini Allah iin ayirirlar. Ve dilleri, en gzelin kendilerine ait
oldugunu, yalan yere syler durur. Hi sphesiz onlar iin ancak ates vardir ve onlar,
nden itileceklerdir.
60
hirete iman etmeyen kimseler iin ktlgn aynisi vardir. En yce rnek
ise, Allah'indir. O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/
mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
61
Ve eger Allah, yanlis isleri nedeniyle insanlari sorgulayip cezalandiracak
olsaydi, yeryznn stnde irili-ufakli tm canlilardan hibir sey birakmazdi.
Velkin onlari adi konulmus bir sreye kadar erteler. Artik onlarin srelerinin sonu
gelince de ne bir saat ertelenebilirler, ne de ne alinabilirler.
63
Allah'a yemin olsun ki Biz kesinlikle senden nce birtakim mmetlere eliler
gnderdik de seytan onlara amellerini bezeyip ssl gsterdi. Iste o seytan, bu gn
onlarin koruyucu, yol gsterici yakinidir. Ve onlar iin aci bir azap vardir.
64
Ve Biz, sana Kurn'i sirf hakkinda anlasmazliga dstkleri seyleri onlar iin
aiga koyasin diye ve iman edecek bir topluma bir kilavuz, bir rahmet olarak
indirdik.
(70/16, Nahl/51-59, 62, 60-61, 63-64)
Necm: 305
65
Ve Allah gkten bir su indirdi de onunla yeryzn lmnden sonra diriltti.
Sphesiz ki bunda dinleyen bir toplum iin kesinlikle bir almet/gsterge vardir.

241

66
Sphesiz sizin iin kei, koyun, deve sigirda da size bir ibret vardir. Biz, size
onlarin karnindaki diski ile kan arasindaki seylerden, ienlerin bogazindan kolaylikla
geen halis st iiriyoruz.
67
Ve hurma agalarinin meyvelerinden ve zmlerden ki, siz ondan iki ve
gzel ri:ik edinirsiniz size iiririz. Sphesiz bunda aklini kullanan bir toplum iin
kesinlikle bir almet/gsterge vardir.
68,69
Ve Rabbin bal arisina daglarda, agalarda ve yapacaklari ardaklarda evler/
yuvalar edinmesini, sonra Meyvelerin hepsinden ye de, Rabbinin kolaylastirdigi
yollara gir diye vahyetti. Onlarin karinlarindan renkleri esitli bir iecek ikar ki,
onda insanlar iin sifa vardir. Sphesiz ki bunda iyiden iyiye dsnen bir toplum iin,
kesinlikle bir almet/gsterge vardir.
70
Ve sizi Allah olusturdu, sonra da sizi vefat
293
ettirecektir; size gemiste
yaptiklarinizi ve yapmaniz gerekirken yapmadiklarinizi bir bir hatirlattiracaktir.
Iinizden kimi de, bilgiden sonra herhangi bir sey bilmesin diye, mrn en kt
zamanina ulastirilir. Sphesiz ki Allah ok bilgili ve ok kudretlidir.
71
Ve Allah rizik konusunda kiminizi kiminize fazlalikli kilmistir. Kendilerine
fazlalik verilenler, kendi riziklarini; yiyip ieceklerini, servetlerini, szlesmeler
geregi himayelerinde bulundurduklari kimselere,
294
hepsi rizikta esit olmak zere
vermezler. O hlde bunlar Allah'in nimetini bilerek rtbas mi ediyorlar?
72
Ve Allah, sizin iin kendinizden esler yapti, o eslerinizden de ogullar ve
torunlar verdi. Sizi hos, gzel, yararli seylerden de riziklandirdi. Simdi onlar, btila
inaniyorlar ve Allah'in nimetini rtbas mi ediyorlar?
73
Ve onlar, Allah'in astlarindan, gklerden ve yeryznden kendileri iin rizik
olarak herhangi bir seye mlik olmayan ve g yetiremeyen seylere tapiyorlar.
74
Artik Allah iin rnekler getirmeyin. Sphesiz Allah bilir, siz bilmezsiniz.
75
Allah, hibir seye gc yetmeyen, baskasinin mali olmus bir kle ile Bizim
kendisine gzel bir rizik verip de ondan gizli ve aik olarak Allah yolunda harcayan/
yakinlarinin nafakalarini saglayan bir kimseyi rnek verdi: Bunlar esit olurlar mi?
Btn vgler Allah'a mahsustur; bakasi vlemez. Tersine insanlarin ogu
bilmezler.
76
Allah iki adami da rneklestirdi: Bunlardan biri dilsizdir, hibir seye gc
yetmez; koruyucusuna bir yktr. Onu nereye gnderse bir hayir getiremez. Simdi,
bu adamla, adaletle emreden ve dogru yolda bulunan adam esit olur mu?
(70/16, Nahl/65-76)
Necm: 306
77
Ve gklerin ve yerin grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni sadece Allah'a
aittir. Kiymetin koparilmasi da yalnizca gz aip kapama gibidir veya o, daha
yakindir. Sphesiz Allah her seye g yetirendir.

242

78
Ve Allah, sizi annelerinizin karnindan hibir sey bilmezken ikardi ve sahip
oldugunuz nimetlerin karsiligini deyesiniz diye isitme, grme duyularini ve gnller
verdi.
79
Gk boslugunda, bir emre boyun egdirilmis olan kuslara/bulutlara
bakmadilar mi? Onlari Allah'tan baskasi tutmuyor. Bunda, inanan bir toplum iin
elbette ki almetler/gstergeler vardir.
80
Ve Allah, size evlerinizden bir huzur ve dinlenme yapti. Ve hayvanlarin
derilerinden yolculuk ve konaklama gnlerinizde evler ve ynlerinden,
yapagilarindan ve killarindan bir sreye kadar dseme esyasi ve kazan saglatti.
81
Ve Allah, olusturduklarindan sizin iin glgeler yapti ve sizin iin daglardan
barinaklar yapti. Sizi sicaktan-soguktan koruyacak elbiseler ve sizi kendi
hisminizdan koruyan elbiseler var etti. Iste bylece Allah, Mslman olasiniz diye
zerinize nimetini tamamlamaktadir.
82
Buna ragmen eger yz evirirlerse, artik sana dsen sadece apaik bir
tebligdir.
83
Onlar, Allah'in nimetini bilirler, sonra onu taninmaz hle getirirler. Onlarin
ogu kfirlerdir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimselerdir.
(70/16, Nahl/77-83)
Necm: 307
84
Ve her mmetten bir shit getirecegimiz gn, artik kfirlere; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlere izin verilmez. Onlardan zr dilemeleri
de istenmez.
85
Ve o sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimseler, azabi
grdkleri zaman, artik onlardan hafifletilmez ve onlara sre verilmez.
86
Ve ortak kosan o kimseler, ortak kostuklari seyleri grdkleri zaman:
Rabbimiz! Iste bunlar, Senin astlarindan bizim kendilerine yakardigimiz
ortaklarimiz olan kimselerdir dediler. Kostuklari ortaklar da hemen onlara,
'Sphesiz siz kesinlikle yalancilarsiniz diye sz attilar.
87Ve onlar, o gn, Allah'a teslim oldular. Uydurmus olduklari seyler de
kendilerinden uzaklasip gitti.
88
Kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden ve Allah yolundan
eviren su kimseler, Biz yaptiklari bozgunculuk nedeniyle onlara azap stne azap
artirdik.
89
Ve Biz o gn, her mmet iinde, kendilerinden kendi aleyhlerine bir shit
gnderecegiz. Seni de onlarin zerine shit getirecegiz. Biz bu kitabi da, her seyi
aiklayan ve Mslmanlara bir kilavuz, bir rahmet ve bir mjde olarak sana indirdik.
(70/16, Nahl/84-89)

243

Necm: 308
90
Sphesiz Allah, adaleti, iyilestirmeyi-gzellestirmeyi ve yakinlara vermeyi
emreder; haysizliktan, ktlkten ve azginliktan nehyeder. O, dsnp gt alirsiniz
diye size gt verir.
91
Ve szlesme yaptiginizda Allah'in ahdini/Allah'a verdiginiz szleri yerine
getirin. Yeminlerinizi/ szlesmelerinizi saglama aldiktan ve Allah'i kendinize kesin
olarak kefil kildiktan sonra da onlari bozmayin. Sphesiz ki Allah, islediginiz seyleri
bilir.
92
Bir mmet, diger bir mmetten daha oktur diye, yeminlerinizi aranizda
aldatma araci edinerek, ipligini saglamca egirdikten sonra, onu skp bozan kadin
295

gibi de olmayin. Sphesiz Allah, sizi bununla siniyor. Hakkinda anlasmazliga
dstgnz seyleri kiymet gn size kesinlikle aiklayacaktir.
93
Ve Allah dileseydi elbette hepinizi tek bir mmet yapardi. Fakat Allah
diledigini saptirir ve diledigine de dogru yolu kilavuzlar/ dileyeni saptirir, dileyene
kilavuzluk eder. Ve sphesiz ki siz, btn yaptiklarinizdan sorulacaksiniz/sorumlu
tutulacaksiniz.
94
Ve yeminlerinizi aranizda aldatma ve bozgunculuga/ kargasaya ara
edinmeyin. Sonra ayak saglam bastiktan sonra kayiverir ve Allah yolundan saptiginiz
iin, ktlg tadarsiniz. Byk azap da sizin iindir.
95
Ve Allah'in ahdini/ Allah'a verilen szleri az bir bedel karsiliginda satmayin.
Eger bilirseniz kesinlikle Allah katindaki; o, sizin iin daha hayirlidir.
96
Sizin yaninizdaki tkenir, Allah'in katindaki ise kalicidir. Ve Biz kesinlikle
sabredenlere ecirlerini, yaptiklarinin daha gzeli olarak karsilik verecegiz.
97
Erkek-disi, mmin olarak kim iyi amel islerse kesinlikle onu gzel bir hayat
ile yasatiriz. Ve kesinlikle onlarin cretlerini, yapmis olduklari amellerin daha
gzeliyle dllendirecegiz.
98
yleyse Kurn grenip grettigin zaman Racim Seytandan; [akliniza
hemen geliveren, iyiden iyiye dsnme sonucu olmayan, sizi mahvedecek mesnetsiz
dsnceler reten yetiden] Allaha sigin/ sigindigina inan.
99,100
Sphesiz ki iman etmis ve Rablerine isin sonucunu havale eden kimseler
zerinde Seytan-i Racim'in hibir zorlayici gc yoktur. Onun zorlayici gc, ancak
kendisini, yardimci, yol gsterici, koruyucu yakin edinenler ve Allah'a ortak
kosanlarin ta kendileri olan kimseler zerinedir.
(70/16, Nahl/90-100)
Necm: 309

244

101
Ve Biz bir yet yerine baska bir yet getirdigimiz zaman Allah ne
indirdigini daha iyi bilen olmasina ragmen onlar, Sen, ancak bir uydurucusun
dediler. Isin dogrusu onlarin ogu bilmiyorlar.
102
De ki: Allah, onu; indirdigini, Rabbinden ruhulkuds; Toplumu
canlandiran Allah ilkesi olarak, iman etmis kimseleri glendirip
kklestirmek/tutundurmak iin ve Mslmanlara bir mjde ve kilavuz olmak zere,
hak ile indirmistir.
103
Ve kesinlikle Biz biliyoruz ki, onlar Sadece, o'na bir beser gretiyor
diyorlar. Peygamber'e gretiyor zanninda bulunduklari kimsenin dili yabancidir.
Kurn ise apaik bir Arapa'dir.
104
Sphesiz Allah'in yetlerine inanmayan kimseler; Allah onlara kilavuz
olmaz ve onlar iin pek aci bir azap vardir.
105
Yalani, yalnizca Allah'in yetlerine inanmayan kimseler uydurur. Ve iste
onlar, yalancilarin ta kendileridir.
106
Her kim imanindan sonra kfreder; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeder, kalbi iman ile yatimi hlde iken, baskiyla zorlanan hari olmak
zere ve de kfre; inanmamaya ggsn aarsa, artik kendilerinin zerine
Allah'tan bir gazap vardir. Bunlar iin byk bir azap da vardir.
107
Bu, onlarin dnya hayatini hirete gre daha sevimli bulmalarindan ve
sphesiz Allah'in da kfirler toplumuna; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden bir topluluga dogru yolu gstermemesi nedeniyledir.
108
Onlar, Allah'in, kalplerini, kulaklarini ve gzlerini damgaladigi/mhrledigi
kimselerdir. Ilgisiz, bilgisiz, duyarsiz olanlar, onlarin ta kendileridir.
109
Onlarin hirette ziyana ugrayanlarin ta kendileri olduguna sphe diye bir sey
yoktur.
(70/16, Nahl/101-109)
Necm: 310

110
Sonra sphesiz senin Rabbin, eziyet edildikten sonra hicret eden, sonra aba
harcayan ve sabreden kimseler iindir. Sphesiz senin Rabbin bundan sonra
kesinlikle ok bagislayicidir, ok merhametlidir.
111
O gn, herkes kendi nefsi iin ugrasarak gelecek ve herkes yaptigi seyleri
tastamam alacak. Ve onlar haksizliga ugratilmayacak.
(70/16, Nahl/110-111)
Necm: 311

245

112
Ve Allah bir kenti
296
misal olarak verdi: Bu kent, gvenli, huzurlu idi ve
oraya her bir yerden rizki bol bol gelirdi. Ne var ki, onlar Allah'in nimetlerine karsi
iyilikbilmezlik ettiler. Allah da onlara, yapip rettikleri seyler yznden alik ve
korku elbisesini/felketini tattiriverdi.
113
Ve andolsun ki, onlara ilerinden bir eli gelmisti de onu yalanladilar. Bunun
zerine, onlar sirk kosarak yanlis, kendi zararlarina is yaparlarken azap onlari
yakalayiverdi.
(70/16, Nahl/112-113)
Necm: 312
114
Artik Allah'in size rizik olarak verdigi seylerden helal ve temiz olarak yiyin.
Allah'in nimetine karsiligini deyin; eger sadece O'na kulluk edecekseniz.
115
Allah, size ancak lesi, kani, domuzun etini ve Allah'tan baskasi adina
kesilenleri haram kildi. Artik her kim saldirmadan ve asiri gitmeden zorlanirsa,
bilsin ki, sphesiz Allah, kullarinin gnahlarini ok rten, onlari cezalandirmayan ve
bagisi bol olandir, engin merhamet sahibidir.
116
Ve kendi dillerinizin yalan nitelemesi ile Allah'a yalan uydurmak iin, Su
helaldir, su haramdir demeyin. Sphesiz Allah'a yalan uyduran kimseler iflah
olmazlar.
117
Onlarin dnyaliklari pek az bir kazanimdir. Ve onlar iin ok acikli bir azap
vardir.
118
Biz sana anlattiklarimizi [les, kan, domuzun etini], daha nce Yahudilere de
haram kilmistik. Ve Biz onlara haksizlik etmedik. Ama onlar sirk kosarak kendilerine
haksizlik ediyorlardi.
(70/16, Nahl/114-118)
Necm: 313
119
Sonra sphesiz senin Rabbin, bir cahillikle gnah isleyen, sonra bunun
ardindan tevbe eden ve dzelten kimseler iindir. Sphesiz ki senin Rabbin, bundan
sonra kesinlikle ok bagislayan ve ok merhamet edendir.
120,121
Sphesiz Ibrhm itenlikle Allah'a boyun egen, ortak kosma inancindan
dnms, Allah'in nimetlerine karsilik deyen basli basina bir mmet idi. Ve o, ortak
kosanlardan olmadi. Ve Allah, o'nu seti ve dosdogru yola kilavuzladi.
122
Ve Biz Ibrhm'e dnyada iyilik-gzellik verdik. Ve sphesiz O, hirette de
kesinlikle slihlerdendir.
123
Sonra sana: Kfrden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmekten,
ortak kosmakdan dnms bir kisi olan ve ortak kosanlardan olmayan Ibrhm'in
dinine/yasam tarzina tbi ol diye vahyettik.

246

(70/16, Nahl/119-123)
Necm: 314
124
Sebt; Dsnp tasinma gn,
297
ancak, Sebt/dsnp tasinma gn
konusunda anlasmazliga dsen kimseler zerine kilindi. Ve sphesiz senin Rabbin
onlarin iinde anlasmazliga dsp durduklari seyler hakkinda kiymet gn
aralarinda kesinlikle hkm verecektir.
(70/16, Nahl/124)
Necm: 315
125
Rabbinin yoluna, haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin
konulmus kanun, dstur ve ilkelerle ve gzel gtle agir! Ve onlarla en gzel
sekilde mcdele et. Sphesiz Rabbin Kendi yolundan sapanlari en iyi bilendir ve O,
kilavuzlandiklari dogru yolda olanlari da en iyi bilendir.
(70/16, Nahl/125)
Necm: 316
126
Ve eger ceza verecek olursaniz da, sizin cezalandirildiginizin misli ile ceza
verin. Ve eger sabrederseniz, elbette o, sabredenler iin daha hayirlidir.
127
Sen sabirli ol! Senin sabretmen de ancak Allah iledir. Onlar iin zlme!
Onlarin kurduklari tuzaklardan sikintiya dsme!
128
Sphesiz ki Allah, Kendisinin korumasi altina girmis kisiler ve kendileri,
iyilestiren-gzellestiren kisilerin ta kendisi olanlar ile birliktedir.
(70/16, Nahl/126-128)
NH SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 317
1
Sphesiz Biz, kendilerine ok acikli bir azap gelmezden nce, toplumunu uyar
diye Nh'u toplumuna eli gnderdik.
2-4
Nh, dedi ki: Ey toplumum! Sphesiz ben, sizin iin apaik bir uyariciyim.
Allah'a kulluk edin, O'nun korumasi altina girin ve bana itaat edin ki,
gnahlarinizdan sizi yarligasin ve sizi adi konmus bir srenin sonuna kadar ertelesin.
Sphesiz Allah'in ayarladigi/belirledigi srenin sonu, gelince ertelenmez. Eger
bilseydiniz.
5-12
Nh dedi ki: Rabbim! Sphesiz ben, toplumumu gece-gndz/srekli
olarak davet ettim. Fakat benim agirmam, onlarin sadece kamalarini artirdi. Ve
phesiz ben, onlari, Senin onlari bagilaman iin her davet ettigimde, onlar
parmaklarini kulaklarina tikadilar, elbiselerine brndler, israr ettiler,

247

kibirlendike de kibirlendiler. Sonra phesiz ben onlari yksek sesle agirdim.
Sonra phesiz onlar iin ilan ettim. Onlar iin gizli gizli de syledim. Sonra dedim
ki: Rabbinizin sizi bagilamasini isteyin. Kesinlikle O, ok bagilayicidir.
zerinize gkten bol yagmur yagdirsin. Size mallar ve ogullar ile yardimda
bulunsun, sizin iin baheler kilsin, irmaklar kilsin.
13
Size ne oluyor ki, Allah iin
agir davrani`i ummuyorsunuz?

14
Oysa O, sizi gerekten tavir tavir/ aama aama olusturmustur.
15,16
Allah'in
yedi gg tabakalar hlinde/ uyumlu bir ekilde nasil olusturdugunu ve ay'i onlarin
iinde bir iik yaptigini, gnei de bir lamba yaptigini grmediniz mi?
17
Ve Allah,
sizi yeryznden bir bitki olarak bitirdi.
18
Sonra sizi oraya geri evirecek ve sizi bir
ikila ikaracaktir.
19,20
Ve Allah sizin iin yeryzn, yeryznden geni geni
yollarda gidesiniz diye bir yaygi kilmitir.
21-24
Nh: Rabbim! Sphesiz toplumum bana isyan etti. Mali ve evladi
kendisine zarardan baska bir sey vermeyen kimseye uydular. Ve onlar byk
tuzaklar kurdular. Ve Sakin ilhlarinizi birakmayin. Ve sakin Vedd, Suv, Yags,
Yek ve Nesr'i
298
birakmayin dediler. Kesinlikle biroklarini da saptirdilar. Sen de
o sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlara sadece sapikligi arttir dedi.
26-28
Ve Nh dedi ki: Bu yerde dolasan kfirlerden; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddedenlerden bir tek kisi birakma. Sphesiz ki Sen onlari
birakirsan, kullarini yoldan ikarirlar ve sadece din-iman tanimayip ktlge batan
ve kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden ocuklar dogururlar.
Rabbim! Benim iin, anam-babam iin, mmin olarak evime giren kisiler iin ve
mmin erkekler ve mmin kadinlar iin magfiret et/bagisla hepimizi! Sirk
kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlara da sadece yok olusu arttir.
25
Onlar, hatalarindan dolayi suda boguldular, sonra da atese sokuldular. Sonra
da kendileri iin Allah'in astlarindan yardimcilar bulamadilar.
299

(71/71, Nh/1-24, 26-28, 25)
IBRHM SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 318
1-3
Elif/1, Lm/30, R/200.
300
Bu Bizim, insanlari Rablerinin izni/ bilgisi ile
karanliklardan aydinliga; en stn, en gl, en erefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olanin, vlen, vgye lyik bulunanin; gklerde olan
eyler, yeryznde olan eyler Kendisinin olan Allah'in yoluna ikarman iin sana
indirdigimiz bir kitaptir. Ve dnya hayatini hirete tercih eden, Allah'in yolundan
eviren ve onun egriligini isteyen kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden su kimselerin, siddetli bir azaptan dolayi vay haline! Iste bunlar, ok
uzak bir sapiklik iindedirler.

248

4
Ve Biz onlara, aika ortaya koysun diye, her peygamberi yalniz kendi
toplumunun diliyle gnderdik. Artik Allah diledigini/ dileyeni saptirir, diledigini/
dileyeni de dogru yola iletir. Ve O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi
mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapandir.
5
Ve andolsun ki Ms'yi, Toplumunu karanliklardan aydinliga ikar, onlara
Allah'in gnleri ile gt ver diye yetlerimizle eli gnderdik. Sphe yok ki bunda
ok sabreden ve kendisine verilen nimetlerin karsiligini ok ok deyen herkes iin
nice almetler/gstergeler vardir.
6,7
Ve hani Ms toplumuna demisti ki: Allah'in zerinizdeki nimetini
hatirlayin; hani O, sizi iskencenin ktsne arptiran, ogullarinizi bogazlayan;
egitimsiz, gretimsiz birakip niteliksiz bir kitle olusturarak gszlestiren ve kadinlarinizi
sag birakan Firavun ailesinden kurtardi. Ve iste bunda Rabbinizden size ok byk
yipranarak bir sinav vermek vardir. Ve hani Rabbiniz ilan etmisti: Andolsun ki
sahip oldugunuz nimetlerin karsiligini derseniz, elbette size artiririm ve eger
iyilikbilmezlik ederseniz hi sphesiz azabim ok etindir.
8
Yine Ms dedi ki: Eger siz ve yeryzndeki kimseler, topluca hepiniz
kfreferseniz; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddederseniz/ iyilikbilmezlik
ederseniz; iyi biliniz ki Allah kesinlikle ok zengin, hibir seye muhta
olmayandir, vlen, vgye lyik bulunandir.
9
Sizden ncekilerin; Nh toplumunun, d, Semd ve onlardan sonra gelenlerin
haberleri size gelmedi mi? Onlari Allah'tan baskasi bilmez. Elileri onlara apaik
kanitlarla geldi de onlar, ellerini, elilerin agizlarina gtrdler. Ve: Biz sizin
kendisiyle gnderildiginiz seyi bilerek reddettik/ inanmadik ve sphesiz biz, bizi
agirdiginiz sey hakkinda yetersiz bilgi ve endise iindeyiz dediler.
10
Elileri dedi ki: Gkleri ve yeri yoktan yaratan, sizi gnahlarinizi
bagislamak iin agiran ve belirlenmis bir sre sonuna kadar sizi erteleyen Allah
hakkinda yetersiz bilgi mi var? Onlar: Siz sadece bizim gibi bir besersiniz, bizi
atalarimizin taptiklarindan alikoymak istiyorsunuz. O hlde bize apaik bir delil
getirin! dediler.
11,12
Elileri onlara dediler ki: Biz, ancak sizin gibi bir beseriz. Velkin Allah,
kullarindan diledigini nimetlendirir. Ve Allah'in izni/ bilgisi olmadika bizim iin
size bir delil getirmemiz olacak sey degildir. Onun iin de inananlar sadece Allah'a
isin sonucunu havale etsinler. Ve bize yollarimizi gstermisken, neden biz Allah'a
sonucu birakmayalim! Ve elbette biz, bize yaptiginiz eziyetlere sabredecegiz.
Sonucu birakanlar da yalniz Allah'a sonucu biraksinlar.
13,14
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler,
elilerine: Ya sizi kesinlikle yurdumuzdan ikaracagiz, ya da kesinlikle bizim
dinimize/ yasam tarzimiza dneceksiniz! dediler. Rableri de elilerine: Biz sirk

249

kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlari kesinlikle degisime/ yikima
ugratacagiz ve onlardan sonra sizi kesinlikle o yere yerlestirecegiz. Bu,
makamimdan ve tehdidimden korkan iindir diye vahyetti.
15-17
Eliler, fetih istediler. Tm inati zorba da kayba, zarara ugrayip aci ekti.
Ardindan cehennem vardir. Ve kendisi irinli sudan sulanacaktir. Irinli suyu yudum
yudum iecek, yutamayacak. Ve her yandan kendisine lm gelecek, fakat o hi
lmeyecek. Arkasindan da ok kaba bir azap gelecektir.
18
Kfirlerin; Rablerini bilerek reddeden/ inanmayan kimselerin durumu,
onlarin yaptiklari tipki firtinali bir gnde rzgrin siddetle savurdugu bir kl gibidir.
Kazandiklarindan hibir seyi elde tutamazlar. Iste bu, uzak sapikligin ta kendisidir.
19,20
Gkleri ve yeryzn Allah'in gerek ile olusturdugunui grmedin mi/ hi
dsnmedin mi? O dilerse sizi giderir ve yepyeni bir halk/ olusturulus getirir. Bu,
Allah'a gre zor degildir.
(72/14, Ibrhm/ 1-20)
Necm: 319
21
Onlar, toplu olarak Allah iin ortaya iktilar. Sonra da zayif olan kisiler,
byklk taslayan kisilere: Sphesiz bizler, sizlere uyan kimseler idik. Peki, simdi
siz, Allah'in azabindan bir seyi bizden savar misiniz? dediler. O byklk
taslayanlar: Allah, bize kilavuz olsaydi biz kesinlikle size kilavuz olurduk. Bizler
sizlansak ya da sabretsek bizim iin birdir. Bizim iin kaacak herhangi bir yer
yoktur dediler
22
Ve is bitince seytan [Iblis/dsnce yetisi] onlara, Sphesiz ki Allah size
gerek vaadi vaat etti, ben de size vaat ettim, hemen de caydim. Zaten benim size
karsi zorlayici bir gcm yoktu. Ancak ben sizi agirdim siz de bana karsilik
verdiniz. O nedenle beni kinamayin, kendi kendinizi kinayin! Ben sizi kurtaramam,
siz de benim kurtaricim degilsiniz! Sphesiz ben, nceden beni Allah'a ortak
kosmanizi da kabul etmemistim dedi. Sphesiz irk koarak yanli; kendi
zararlarina i yapanlar, kendileri iin aci bir azap olanlardir!
23
Iman eden ve
dzeltmeye ynelik iler yapanlar da, Rablerinin izniyle/ bilgisiyle iinde srekli
kalmak zere altindan irmaklar akan cennetlere girdirilirler. Oradaki selmlama
karilamalari, Selmdir.
(72/14, Ibrhm/21-23)
Necm: 320
24,25
Grmedin mi; hi dsnmedin mi, Allah nasil bir rnek verdi? Gzel bir
sz, kk, sabit, dali-budagi gkte olan, Rabbinin izniyle/ bilgisiyle her an rn
veren gzel bir aga gibidir. Ve onlar gt alsinlar diye Allah, insanlara byle
rnekler verir.

250

26
Kt bir sz'n durumu da, yerden koparilmis, sabit kalma imkni olmayan
kt bir agaca benzer.
27
Allah, iman edenleri, basit dnya yasaminda ve hirette sabit bir sze/imana
sabitler. Allah, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlari da saptirir. Ve
Allah, diledigi seyi yapar.
28,29
Allah'in nimetlerini iyilikbilmezlige degistiren ve toplumlarini
degisime/yikima ugrama yurduna/cehenneme sokanlari grmedin mi? Onlar,
cehenneme girecekler. O ne kt bir kararghtir!
30
Ve nankrler, O'nun yolundan saptirmak iin Allah'a esler olusturdular. De
ki: Yararlaniniz, artik, sphesiz dnsnz atesedir.
(72/14, Ibrhm/24-30)
Necm: 321

31
Iman eden kullarima syle: Salti ikame etsinler [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olustursunlar-ayakta tutsunlar]
ve alis-veris ve dostlugun olmadigi bir gnn gelmesinden nce, kendilerini
riziklandirdigimiz seylerden aik ve gizli olarak Allah yolunda harcamada
bulunsunlar/ yakinlarinin nafakalarini temin etsinler.
32-34
Allah, gkleri ve yeri olusturan, gkten su indirip de onunla size rizik
olarak esitli meyveler ikarandir. Ve Allah, emri geregince denizde yzp gitmeleri
iin gemileri emrinize verdi/ sizin yararlanacaginiz zelliklerde yaratti, irmaklari da
emrinize verdi. Srekli olarak dns hlinde olan gnesi ve ayi da emrinize verdi/
onlari da yararlanacaginiz zelliklerde yaratti. Geceyi ve gndz de sizin emrinize
verdi. Ve O, Kendisinden istediginiz her seyden size verdi. Allah'in nimetini saymak
isterseniz de sayamazsiniz! Sphesiz insan kesinlikle ok yanlis; kendi zararina is
yapan, ok iyilikbilmez biridir.
35-41
Ve hani bir zaman Ibrhm: Rabbim! Bu sehri gvenli kil! Beni ve
ogullarimi putlara tapmamizdan uzak tut! Rabbim! Sphesiz putlar insanlardan
birogunu saptirdilar. Simdi kim bana uyarsa, artik o, sphesiz bendendir; kim
bana karsi gelirse Artik Sen sphesiz ok bagislayan ve ok merhamet edensin.
Rabbimiz! Sphesiz ben ocuklarimdan bir blmn salti ikame etmeleri [ml
ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari
olusturmalari-ayakta tutmalari] iin, Senin dokunulmazlasmis Ev'inin yaninda,
ekinsiz bir vadiye yerlestirdim. Rabbimiz! Verdigin nimetlerin karsiligini
demeleri iin artik Sen de insanlardan bir kisminin gnllerini onlara meylettir.
Ve onlari bazi meyvelerden riziklandir. Rabbimiz! Sphesiz Sen bizim
gizledigimiz seyleri ve aiga vurdugumuz seyleri bilirsin. Ve yerde ve gkte,
hibir ey Allah'a gizli kalmaz. Tm vgler, ihtiyarlik hlimde bana Isml'i ve
Ishk'i ltfeden Allah'adir; baskasi vlemez. Sphesiz ki Rabbim duami ok iyi
isitendir. Rabbim! Beni salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel aidan destek
olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturan-ayakta tutan] biri kil! Soyumdan

251

da. Rabbimiz! Duami da kabul et! Rabbimiz! Hesabin kuruldugu gnde benim
iin, anam-babam iin ve mminler iin bagislamada bulun! demisti.
(72/14, Ibrhm/31- 41)
Necm: 322

42,43
Sakin sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlarin yaptiklarindan
Allah'in duyarsiz/bilgisiz oldugunu sanma! Ancak O, onlari, baslarini dikerek
kosacaklari, gzlerin disa firlayacagi bir gn iin erteliyor. Onlarin bakislari
kendilerine dnmez ve onlarin gnlleri bombostur.
44,45
Ve sen insanlari, azabin gelecegi gn ile uyar. Artik sirk kosarak yanlis;
kendi zararlarina is yapan o kimseler, Ey Rabbimiz! Bizi yakin bir sreye kadar
ertele de senin davetine uyalim ve elilere tbi olalim. derler. Daha nce siz, sizin
iin bitiin/tkeniin/yok oluun olmadigina dair yemin etmemi miydiniz? Hem siz,
irk koarak kendilerine haksizlik edenlerin yurtlarinda oturdunuz. Onlara nasil
yaptigimiz size apaik belli olmutu. Ve size rnekler de vermitik.
46
Ve gerekten onlar, tuzaklarini kurdular. Onlarin tuzaklari, Allah katindadir.
Tuzaklari, daglari yerinden oynatacak olsa bile
47
O hlde sakin Allah'in, elilerine olan vaadinden cayacagini sanma! Sphesiz
Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak
galip olandir, suluyu yakalayip cezalandirarak adaleti saglama ilkesi sahibidir.
48-51
O gn, Allah'in, her nefsi kazandigi ile karsiliklandirmasi iin, yeryz bir
baska yeryzyle degistirilecek, gkler de. Ve onlar, Bir ve gcne karsi durulmaz
olan Allah iin ortaya ikacaklardir. O gn, sululari zincire vurulmus olarak
grrsn. Onlarin gmlekleri katrandandir, yzlerini de ates kaplayacaktir. Sphesiz
Allah, hesabi ok abuk grendir.
(72/14, Ibrhm/42-51)
Necm: 323
52
Iste sana indirilen bu Kitap, kendisiyle uyarilsinlar, Allah'in ancak bir tek ilh
oldugunu bilsinler ve temiz akil sahipleri; kavrama yetenegi olanlar gt alsinlar
diye insanlara bir duyurudur.
(72/14, Ibrhm/52)
ENBIY SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 324
1
Insanlar iin hesaplari yaklasti. Onlar ise aldirmazlik iinde, mesafeli duran
kimselerdir.

252

2,3
Rablerinden kendilerine gelen her yeni gd/hatirlatmayi ancak oyun
yaparak ve kalpleri eglenerek dinlerler. Ve sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is
yapan o kimseler, aralarinda su fisiltiyi gizlediler: Bu, sizin gibi bir insandan baska
bir sey midir? Artik grp dururken byye mi gidiyorsunuz?
4
De ki: Benim Rabbim gkte ve yerde her sz bilir. Ve O, en iyi isiten, en iyi
bilendir.
5
Aksine onlar: Bunlar, karmakarisik dslerdir; yok yok onu kendisi uydurdu;
yok yok o bir sairdir. Hadi yleyse nceki gnderilenler gibi bize bir
almet/gsterge getirsin dediler.
6
Onlardan nce yok ettigimiz hibir memleket iman etmemisti. Simdi bunlar
mi iman edecekler?
7
Ve Biz, senden nce de ancak kendilerine vahyettigimiz olgun kimseleri
gnderdik/eli yaptik.
Haydi, siz bilmiyorsaniz gt/Kitap Ehli olanlara/vahiy bilgisi olanlara
soruverin.
8
Ve Biz o elileri yemek yemez birer ceset yapmadik. Onlar srekli kalicilar/
lmsz de degillerdi.
9
Sonra Biz onlara, verdigimiz o sz yerine getirdik. Bylece onlari ve
diledigimiz kimseleri kurtardik. Asiri gidenleri de degisime/yikima ugrattik.
10
Hi kuskusuz Biz size, gdnz/san serefiniz iinde olan bir kitap indirdik.
Buna ragmen hl akillanmayacak misiniz?
11
Biz, sirk kosmak sretiyle yanlis; kendi zararlarina is yapan nice kentleri de
kirip geirdik. Onlardan sonra da baska toplumlari var ettik.
12
yle ki onlar azabimizin siddetini hissettikleri zaman ondan hizla uzaklasip
kaiyorlardi.
13
Hizla uzaklaip kamayin, sorgulanmaniz iin, iinde imarip
azdiginiz eylere ve evlerinize dnn.
14
Onlar: Yaziklar olsun bizlere! Sphesiz biz gerekten yanlis davrananlar;
kendi zararlarina is yapanlar imisiz dediler.
15
Iste onlarin bu agrilari, onlari biilmis bir ekin ve snms ocak/kl hline
getirinceye kadar son bulmadi.
(73/21, Enbiy/1-15)
Necm: 325
16
Ve Biz gg, yeryzn ve aralarindaki seyleri, oyun oynayanlar olarak
olusturmadik.

253

17
Eger Biz, bir eglence edinmek isteseydik, elbette onu Kendi katimizdan
edinirdik, eger Biz, yapanlar olsaydik.
18
Tam tersi Biz, hakki btilin basina arpariz da onun beynini paralar. Bir de
bakarsin btil yok olup gitmistir. Ve Allah'a yakistirdiginiz niteliklerden dolayi size
yaziklar olsun!
19,20
Gklerde ve yeryznde olan kimseler de yalnizca O'nundur. O'nun
katinda olan kimseler de O'nun kullugundan byklenmezler ve usanmazlar, gece-
gndz ara vermeyerek Kendisini noksan sifatlardan arindirirlar.
21
Yoksa onlar, yeryznden birtakim ilhlar edindiler de onlar, kendilerini mi
canlandiracaklar/ diriltecekler?
22
Eger yer ile gkte Allah'tan baska ilhlar olsaydi, bunlarin ikisi de kesinlikle
kargasa iinde olurdu/dzenleri bozulurdu. O hlde en byk tahtin
301
Rabbi olan
Allah, onlarin nitelemekte olduklari seylerden ariniktir.
23
Arsin Rabbi Allah, yaptigindan sorumlu olmaz, onlar ise sorumlu
olacaklardir.
24
Yoksa onlar, O'nun astlarindan birtakim ilhlar mi edindiler? De ki: Kesin
delilinizi getirin. Iste su, benimle beraber olanlarin gddr ve benden ncekilerin
gddr. Tam tersi, onlarin ogu geregi bilmezler. Artik onlar, yz
evirenlerdirler.
(73/21, Enbiy/16-24)
Necm: 326
25
Ve Biz senden nce hibir eli gndermedik ki ona: Gerek su ki, Benden
baska ilh diye bir sey yoktur. Onun iin Bana kulluk edin diye vahyetmis
olmayalim.
26-28
Ve onlar: Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet
eden Allah], ocuk edindi dediler. Rahmn, bundan ariniktir. Aksine onlar
armaganlar verilmis kullardir. Onlar, O'nun sznn nne geemezler; onlar, yalniz
O'nun emriyle is yaparlar. O, Rahmn'in ocuklari saydiklari seylerin nlerinde olani
ve arkalarinda olani bilir. Ve onlar, O'nun hosnut oldugu kimselerden baskasina
yardimda/destekte bulunmazlar. Bununla birlikte onlar O'na duyduklari derin saygi
ve sevgiden dolayi ondan uzaklasma korkusundan tir tir titrerler.
29
Ve onlardan her kim: Ben, sphesiz O'nun astlarindan bir ilhim derse,
artik Biz onu cehennemle cezalandiririz. Iste sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is
yapanlari Biz byle cezalandiririz.
(73/21, Enbiy/25-29)
Necm: 327

254

30
Ve su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su
kimseler, gkler ve yer bitisik bir hlde idi de Bizim o ikisini ayirdigimizi ve
hayati olan her seyi sudan olusturdugumuzu grmediler mi? Buna ragmen hl
inanmiyorlar mi?
31
Ve Biz, yeryznn iinde, size sofra olsun diye saglam kaziklar yaptik. Ve
orada kilavuzlandiklari yollarini bulsunlar diye bol bol yollar olusturduk.
32
Ve Biz, gkyzn korunmus bir tavan yaptik. Onlar ise, gkyznn
yetlerinden yz evirenlerdirler.
33
Ve O, geceyi, gndz, gnesi ve ay'i olusturandir. Hepsi bir yrngede
yzmektedir.
34
Biz, senden nce de hibir beser iin sonsuzluk tanimadik. Peki, sen ldn de
onlar srekli kalanlar midirlar?
35
Her kimligi olan varlik lm tadicidir. Ve eritip saflastirmak zere, sizi Biz,
ser ve hayir ile sinariz. Ve siz, yalniz Bize dndrleceksiniz.
(73/21, Enbiy/30-35)
Necm: 328
36
Ve su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kisiler, seni
grdkleri zaman, sadece, seni alaya aliyorlar; Ilhlarinizi anip duran bu mudur?
Hlbuki onlar Rahmn'in [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden
Allah'in] anilmasini, gdn, Kitabi, Kurn'i bilerek reddedenlerin ta kendileridir.
37
Insan, ok aceleci zellikle olusturulmustur. Size yakinda almetlerimi
gsterecegim. Simdi siz Benden acele istemeyin.
38
Ve inkr eden kisiler, Eger dogrular iseniz, bu vaat ne zamandir? diyorlar.
39
Su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su kisiler
atesi yzlerinden ve sirtlarindan men edemeyecekleri ve kesinlikle yardim da
olunmayacaklari zamani bir bilseler!
40
Aslinda bu azap, onlara ansizin gelecek de kendilerini sasirtacaktir. Artik onu
geri evirmeye gleri yetmeyecek ve onlara sre taninmayacak.
41
Ve hi kuskusuz senden nce birok eliyle alay edildi de ilerinden alay
edenleri, o alay ettikleri sey kusativerdi.
42
De ki: Geceleyin ve gndzn sizi Rahmn'dan [yarattigi btn canlilara
dnyada oka merhamet eden Allah'tan] kim koruyabilir? Aslinda onlar,
Rablerinin anilmasindan, gdnden yz evirenlerdir.

255

43
Yoksa onlar iin, Bizim astlarimizdan, onlara engel olan birtakim tanrilar mi
var? O szde tanrilar kendilerine yardima g yetiremezler. Onlar tarafimizdan
desteklenmezler de.
44
Aslinda Biz, o kfirleri ve atalarini kendilerine mr uzun gelinceye dek
yararlandirdik. Peki, simdi Bizim yeryzne gelip onu etrafindan eksilttigimizi
grmyorlar mi? O hlde stn gelen onlar midir?
45
De ki: Ben sizi ancak vahiyle uyariyorum. Uyarildiklari zaman sagirlar
agriya kulak vermezler.
46
Ve sphesiz, Rabbinin azabindan bir esinti onlara dokunursa, kesinlikle
Eyvah bizlere! Sphesiz biz yanlis; kendi zararlarina is yapanlarmisiz
diyeceklerdir.
47
Biz kiymet gn iin hak edilen pay terazileri koyariz; hibir kimse,
hibir sekilde haksizliga ugratilmaz. O sey bir hardal tanesi agirliginca da olsa, onu
getiririz. Ve hesap grenler olarak Biz yeteriz.
(73/21, Enbiy/36-47)
Necm: 329
48,49
Ve andolsun ki Ms ve Hrn'a Furkn'i ve grlmeyen, duyulmayan,
sezilmeyen issiz yerde Rablerine saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duyan,
kiymetin kopmasindan ileri titreyen, Allah'in korumasi altina girmis kisiler iin bir
isigi ve gd verdik.
50
Iste bu Kurn da Bizim indirdigimiz mbarek bir gttr. Simdi siz bunu
tanitmayan, taninmasini engelleyen kimseler misiniz?
51
Ve andolsun ki Biz, daha nce Ibrhm'e rsdn vermistik. Ve Biz o'nu
bilenler idik.
52
Hani Ibrhm, babasina ve toplumuna: Israrla kendisine tapinip
durdugunuz heykeller nedir? demisti.
53
Onlar: Biz atalarimizi bunlara tapanlar olarak bulduk dediler.
54
Ibrhm: Andolsun ki sizler ve atalariniz apaik bir sapiklik iindesiniz
dedi.
55
Onlar: Sen bize hakki mi getirdin, yoksa sen oyun oynayanlardan misin?
dediler.
56,57
Ibrhm dedi ki: Tam tersi, Rabbiniz gklerin ve yerin Rabbidir ki, onlari
O, yoktan yaratmistir. Ben de buna shitlik edenlerdenim. Allah'a yemin ederim ki
siz arkanizi dnp gittikten sonra, ben putlariniza kesinlikle bir tuzak kuracagim.
58
Sonra da Ibrhm, ona mracaat etsinler diye kendilerine ait bykleri
disinda bunlari para para etti.

256

59
Toplumu, Bizim tanrilarimiza bunu kim yapti? Sphesiz o, kesinlikle yanlis,
kendi zararlarina is yapanlardandir dediler.
60
Bazilari, Onlari anip duran bir gen duyduk. Onun iin Ibrhm deniliyor
dediler.
61
Onlar, O hlde o'na tanik olmalari iin Ibrhm'i insanlarin gzleri nne
getirin dediler.
62
Onlar, Ey Ibrhm! Bunu tanrilarimiza sen mi yaptin? dediler.
63
Ibrhm: Aksine, onu su bykleri yapti. Konusabiliyorlarsa haydi
kendilerine sorun dedi.
64
Bunun zerine kendi vicdanlarina dndler de: Sphesiz siz, yanlis; kendi
zararlarina is yapanlarin ta kendisisiniz dediler.
65
Sonra onlar yine kendi kafalarina dndler: Andolsun ki bunlarin
konusmayacagini bilirdin dediler.
66,67
Ibrhm: O hlde, Allah'in astlarindan size hibir sekilde fayda vermeyen
ve size zarar vermeyen seylere mi tapiyorsunuz? Size de, Allah'in astlarindan
taptiklariniza da yaziklar olsun! Siz hl akillanmayacak misiniz? dedi.
68
Toplumu: Eger yapanlarsaniz, sunu yandirin [atese verin, sikintiya sokun]
ve tanrilariniza yardim edin dediler.
69
Biz: Ey ates! Ibrhm'e karsi soguk ve gvenli ol dedik.
70
Ve ona bir dzen kurmak istediler de Biz kendilerini daha fazla zarara/kayba
ugrayip aci eken kimseler yaptik.
71
Ibrhm'i de, Lt'u da, lemler iin, iinde bolluklar bulunan topraklara
kurtardik.
72
Ve Biz o'na Ishk'i, ilave olarak da Yakb'u bagisladik. Ve hepsini iyi
kimseler yaptik.
73
Ve Biz onlari, Bizim emrimizle kilavuzluk yapan nderler yaptik. Ve Biz
onlara hayirlar islemeyi, salti ikame etmeyi [ml ynden ve zihinsel aidan
destek olma; toplumu aydinlatma kurumlarini olusturma-ayakta tutmayi],
zekti/vergiyi vermeyi vahyettik. Ve onlar, sadece Bize kulluk yapanlar idiler.
74
Ve Lt; Biz o'na bir hkm, bir bilgi verdik. Onu irkin isler isleyen kentten
kurtardik. Sphesiz onlar, kt bir toplumdular, hak yoldan ikmis kimselerdiler.
75
Ve Biz Lt'u rahmetimizin iine girdirdik. Sphesiz o, slihlerdendir.
76
Ve Nh'u; hani o daha nce nida etmisti de Biz de o'na cevap vermistik.
Sonra da Biz kendisini ve ailesini, yakinlarini, inananlarini byk sikintidan
kurtardik.

257

77
Ve yetlerimizi yalanlayan toplumuna karsi o'na yardim ettik. Sphesiz onlar
kt bir toplumdular da Biz onlari topluca suda bogduk.
78
Dvd ve Sleymn'i da; hani onlar, toplumun koyunlarinin, iinde geceleyin
yayildigi ekin hakkinda hkm veriyorlardi. Biz de, toplumun yasalarinin ne
oldugunu biliyorduk.
79
Sonra da Biz, onu Sleymn'a hemen iyice kavrattik. Ve hepsine yasa ve
bilgi verdik. Dvd'la beraber Allah'i noksan sifatlardan arindirsinlar diye, daglari ve
kuslari buyruk altina aldik/onlari insanlarin yararlanacagi ller iinde yarattik. Ve
Biz yapanlariz.
80
Ve Biz, sizin ktlgnzden sizi korumak iin, sizin iin zirh yapimini o'na
grettik. Artik siz kendinize verilen nimetlerin karsiligini deyenler misiniz?
81
Ve Sleymn'a, iinde bolluklar olusturdugumuz topraga dogru o'nun
emriyle akip giden kasirga hlindeki rzgri boyun egdirdik. Ve Biz her seyi
bilenleriz.
82
Ve seytanlardan, kendisi iin dalgilik eden ve bundan daha dsk is yapan
seytanlari da boyun egdirdik. Ve Biz onlar iin koruyucular idik
83,84
Ve Eyyb; hani o: Sphesiz bana zarar dokundu. Sen merhametlilerin en
merhametlisisin diye Rabbine nida etmisti de Biz, o'nun iin karsilik vermistik.
Sonra o'ndan zararli olan seyleri kaldirdik. Ve katimizdan bir rahmet ve kulluk
edenlere bir gt olmak zere, kendisine ailesini, yakinlarini ve kaybettikleriyle bir
mislini daha verdik.
85
Ve Isml, Idrs ve Zlkifl, hepsi sabreden kimselerdendi.
86
Onlari da rahmetimizin iine girdirdik. Sphesiz onlar slih kisilerden idiler.
87
Ve Znnn'u [kili sahibini, Ninovali'yi], hani fkelenerek gitmisti de
kendisini sikintiya sokmayacagimizi sanmisti. Sonra da karanliklar iinde, Senden
baska ilh diye bir sey yoktur! Seni tenzih ederim. Sphesiz ben yanlis; kendi
zararlarina is yapanlardan oldum! diye seslenmisti.
88
Sonra da Biz, o'na cevap verdik ve o'nu, gamdan/zntden kurtardik. Ve
iste, inananlari Biz byle kurtaririz.
89,90
Ve Zekeriyy; hani o, Rabbine: Rabbim! Beni tek basima birakma, Sen
varislerin en hayirlisisin diye seslenmisti de Biz, o'nun iin karsilik vermistik. Ve
kendisine Yahy'yi ihsan ettik. Ve o'nun iin esini dzelttik/dogum yapmaya
elverisli hle getirdik. Sphesiz onlar hayirlarda yarisiyorlar, umarak ve korkarak
Bize yalvariyorlardi. Ve Bize karsi derin saygi duyuyorlardi.
91
Ve o, irzini titizlikle koruyan kadin; iste Biz, onu gvenli bilgimizle
bilgilendirdik. Ve kendisini ve oglunu lemler iin bir almet/gsterge yaptik.
92
Sphesiz bu, bir tek mmet olarak sizin mmetinizdir. Ben de sizin
Rabbinizim. O hlde Bana kulluk edin.
93
Hlbuki ortak kosanlar, islerini aralarinda parampara ettiler. Hepsi yalnizca
Bize dnclerdir.
94
yleyse kim inanmis olarak dzeltmeye ynelik isler yaparsa onun emegi
iin iyilikbilmezlik edilmeyecektir. Biz, hi sphesiz onu yazanlariz da.
95
Ve degisime/ yikima ugrattigimiz bir kent zerine yasak konmustur:
'Sphesiz bunlar, dnmeyecekler!

258

96
Hatta akincilar ve komutani
302
aildigi zaman, onlar, yksek tepeden akin
edip ikarlar.
97
Ve gerek vaat yaklastigi zaman kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddetmis olan o kisilerin gzleri dnverir: Eyvah bizlere! Kesinlikle biz
bundan bilgisizlik/duyarsizlik iindeydik. Aslinda biz yanlis; kendi zararlarina is
yapan kimseler idik.
(73/21, Enbiy/48-97)
Necm: 330
98
Kesinlikle siz ve Allah'in astlarindan taptiklariniz, cehennemin odunusunuz/
yakitisiniz; siz oraya gireceksiniz.
99,100
Eger Allah'in astlarindan tapinilan seyler ilh olsalardi, oraya girmezlerdi.
Ve hepsi orada temelli kalacaktir. Orada onlarin bir inlemeleri vardir. Bunlar orada
bir sey isitemezler de.
(73/21, Enbiy/98-100)
Necm: 331
101,102
Sphesiz tarafimizdan kendilerine En Gzel hazirlanan kimseler; iste
onlar, cehennemden uzaklastirilmislardir. Onlar, cehennemin ugultusunu duymazlar.
Onlar, nefislerinin istedigi seyler iinde srekli kalicidirlar.
103
O en byk korku onlari zmez ve kendilerine haberciler: Iste bu, size sz
verilmis olan gnnzdr diye akillarina getirirler.
(73/21, Enbiy/101-103)
Necm: 332
104
Biz, gg, kitaplarin drldg gibi drdgmz zaman, olusturmanin
ilkine basladigimiz gibi katimizdan verilmi bir sz olarak onu yeniden var
edecegiz. Sphesiz Biz yapanlariz.
(73/21, Enbiy/104)
Necm: 333
105
Ve andolsun ki Biz, gt'ten/Tevrt'tan sonra, Zebr'da da Sphesiz
yeryzne ancak Benim slih kullarim mirasi olacak diye yazdik.
106
Sphesiz Kurn'da, kulluk eden toplum iin kesinlikle bir iletilen mesaj
vardir.
107
Biz, seni de ancak, lemler iin bir rahmet olarak/ rahmet iin gnderdik.

259

108
De ki: Bana Ilhiniz ancak tek bir ilhtir diye vahyolunuyor. Simdi siz
Mslmanlar misiniz?
109-111
Buna ragmen eger yz evirirlerse: Size dosdogru/ esit/tarafsiz olarak
aikladim ve tehdit olundugunuz sey yakin mi, uzak mi bilmiyorum. Sphesiz Allah,
szden aiga vurulani bilir, gizlediginiz seyleri de bilir. Ve Belki bu gecikme sizi
denemek ve bir sreye kadar yararlandirmak iindir ben bilmiyorum de.
112
De ki: Rabbim! Aramizda gerekle hkmet ve Bizim Rabbimiz, o
yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'tir, sizin
nitelemeleriniz zerine yardimi istenendir.
(73/21, Enbiy/105-112)
MMINN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 334
1
Kesinlikle, inananlar durumlarini korudular/ zafer kazandilar.
2
Onlar, saltlarinda [ml ynden ve zihinsel aidan destek olmalarinda;
toplumu aydinlatmaya alismalarinda] gsterissiz/ samimi olan kimselerdir.
3
Ve onlar, bos seylerden yz eviren kimselerdir,
4
Ve onlar, zekti isleyen/vergiyi veren kimselerdir,
5-7
Ve onlar, iffetlerini koruyan kimselerdir, eleri veya szlemelerinin sahip
olduklari
303
ayri, nk bundan dolayi kinanamazlar, oysa bunun tesine gitmek
isteyenler, ite onlar, sinirlari aanlarin ta kendileridir.
8
Ve onlar, emanetlerine ve antlasmalarina riyet eden kimselerdir.
9
Ve onlar, saltlarini [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma kurumlarini] koruyan kimselerdir.
10,11
Iste onlar, iinde temelli kalacaklari Firdevs cennetine son sahip olan son
sahiplerin ta kendileridir.
(74/23, Mminn/1-11)
Necm: 335

12-16
Ve andolsun ki Biz, insani seilmis bir amurdan olusturduk. Sonra onu
ok dayanikli bir kararghta bir nutfe yaptik. Sonra o nutfeyi bir embriyon
olusturduk. Sonra o embriyoyu bir et parasi olusturduk. Sonra o bir et parasini
kemikler olarak olusturdukk. Sonunda o kemiklere de bir et giydirdik. Sonra onu bir
baska olusumda yeniden kurduk. Iste, olusturanlarin en gzeli Allah ne cmerttir!

260

Sonra sphesiz sizler, bunlarin ardindan kesinlikle leceksiniz. Sonra sphesiz siz,
kiymet gnnde diriltileceksiniz.
(74/23, Mminn/12-16)
Necm: 336

17
Ve andolsun ki Biz, sizin stnzde yedi yol olusturduk. Ve Biz,
olusturmaya karsi bilgisiz, ilgisiz, duyarsiz degiliz.
18
Ve Biz gkten bir lde su indirdik de onu yeryznde durgunlastirdik. Ve
sphesiz Biz, onu gidermeye de kesinlikle g yetirenleriz.
19
Sonra da Biz, onun sayesinde sizin iin hurmadan ve zmden baheler
meydana getirdik. Bunlarda sizin iin birok meyveler vardir ve siz onlardan
yersiniz.
20
Ve Tr-i Sin'dan ikan, yag bitiren, yiyenlere katik olan bir aga meydana
getirdik.
21,22
Drt bacakli, iki tirnakli gevis getiren ve ot yiyen hayvanlarda da sizin iin
kesinlikle bir ibret vardir. Onlarin karinlarindaki seylerden size iiririz. Onlarda sizin
iin birtakim yararlar daha vardir. Ve siz, onlardan yersiniz, onlarin zerinde ve
gemilerin zerinde tasinirsiniz/yklenirsiniz.
(74/23, Mminn/17-22)
Necm: 337
23
Andolsun ki Biz, Nh'u toplumuna eli gnderdik de o, Ey toplumum!
Allah'a kulluk edin. Sizin iin O'ndan baska ilh yoktur. Hl Allah'in korumasi
altina girmeyecek misiniz? dedi.
24,25
Bunun zerine, toplumundan kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden ileri gelenler, Bu, sizin gibi bir beserden baska bir sey degildir. Size
fazlalik saglamak istiyor. Eger Allah isteseydi, kesinlikle melekleri indirirdi. Biz
evvelki atalarimizda bunu duymadik. Bu, yalnizca kendisinde delilik bulunan bir
adamdir. yle ise, bir sreye kadar o'nu umutla bekleyin dediler.
26
Nh: Rabbim! Beni yalanlamalarina karsi bana yardim et! dedi.
27-29
Bunun zerine Biz o'na: Bizim gzetimimiz ve vahyimiz ile gemiyi yap.
Sonra Bizim emrimiz gelip de tandir kaynayinca, her cinsten esler hlinde iki tane ve
bir de onlardan, daha nce kendisi aleyhinde Sz
304
gemis olanlarin disindaki
aileni, yakinlarini, inananlarini gemiye sok. Sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is
yapmis olanlar konusunda Bana basvurma. Sphesiz onlar bogulmuslardir; kesin
olarak suda bogulup leceklerdir. Sonra sen ve beraberindeki kisiler gemiye
yerlestiginde de: Tm vgler, bizi sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar
toplulugundan kurtaran Allah iindir; baskasini vmeyin de! Ve: Rabbim! Beni
bolluk olan bir yere indir/bana bolca ikramda bulun. Sen, indirenlerin/ikramda
bulunanlarin en iyisisin de diye vahyettik.

261

30
Sphesiz bunda kesinlikle birtakim almetler/gstergeler vardir. Ve Biz,
kesinlikle sinayanlariz.
31
Sonra, Biz onlarin ardindan baska bir nesil var ettik.
32
Sonra da onlarin iinde, Allah'a kulluk edin, sizin iin O'ndan baska bir ilh
yoktur. Hl Allah'in korumasi altina girmeyecek misiniz? diye uyaran,
kendilerinden bir eli gnderdik.
33-38
Ve elinin toplumundan, kfretmis; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmis, hirete ulasmayi yalanlamis ve su basit dnya yasaminda kendilerine
refah verdigimiz kodaman kisiler: Bu, sadece sizin gibi bir beserdir, sizin
yediginiz seylerden yiyor, sizin itiginiz seylerden iiyor. Ve eger, kendiniz gibi
bir besere itaat ederseniz, sphesiz o zaman siz, kesinlikle ziyan edenlersiniz. Size,
gerekten siz ldgnz, toprak ve kemik oldugunuzda, mutlak srette sizin
ikarilacaginizi mi vaat ediyor? Tehdit olundugunuz sey, hi olmayacak bir seydir!
Sadece basit dnya hayatimiz! Biz, lrz, yasariz. Ve biz, diriltilecekler degiliz.
Eli, sadece Allah hakkinda yalan uyduran bir adamdir ve biz o'na inanmiyoruz
dediler.
39
Eli: Rabbim, beni yalanlamalarina karsi bana yardim et! dedi.
40
Allah: ok az bir zaman sonra onlar kesinlikle pisman olacaklar! dedi.
41
Sonra da iglik onlari hak ile yakalayiverdi. Bylece kendilerini sprnt
yaptik. Artik uzaklik, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar
toplulugunadir.
42
Sonra Biz onlarin ardindan baska nesiller var ettik.
43
Hibir nderli toplum, kendi ecelini ne alamaz, erteleyemez de.
44
Sonra Biz birbiri ardindan elilerimizi gnderdik. Her ne zaman bir mmete
elileri geldi, onlar bu eliyi yalanladilar da Biz onlarin bir kismini bir kismina
izlettirdik ve onlari ykler yaptik. Artik iman etmeyen toplum iin uzaklik; cani
cehenneme!
45,46
Sonra da Ms ve kardesi Hrn'u yetlerimizle/ almetlerimizle/
gstergelerimizle ve apaik bir g ile Firavun'a ve ileri gelenlerine gnderdik/eli
yaptik. Bunun zerine kendilerinin byklgne inandilar ve ululuk taslayan bir
toplum oldular.
47
Sonra da: Bu ikisinin toplumlari bize kulluk ederken biz, bizim benzerimiz
olan bu iki besere inanacak miyiz? dediler.
48
Bylece ikisini yalanladilar da onlar, degisime/ yikima ugrayanlardan
oldular.
49
Ve andolsun Biz, Ms'ya onlar kilavuzlandiklari dogru yola girsinler diye o
kitabi verdik.
50
Ve Biz, Meryem'in oglunu ve s'nin annesini bir almet/ gsterge yaptik ve
ikisini, yerlesmeye uygun, suyu olan bir tepeye yerlestirdik.
51
Ey eliler! Temiz, hos, yararli seylerden yiyin ve slihi isleyin. Sphesiz Ben
sizin yaptiklarinizi ok iyi bilenim.
52
Ve iste bu, bir tek mmet olarak sizin mmetinizdir. Ben de sizin
Rabbinizim. O hlde Benim korumam altina girin.

262

53
Sonra insanlar kendi aralarindaki islerini para para bldler. Her grup,
kendinde bulunan ile sevinip bbrlenmektedir.
54
Sen, simdi onlari bir zamana kadar sapkinliklari ile basbasa birak!
55,56
Onlar, kendilerini hayirlarda kosturalim diye, kendilerine maldan ve
ogullardan bir seyler vermekte oldugumuzu mu saniyorlar? Tam tersi, isin farkina
varamiyorlar.
(74/23, Mminn/23-56)
Necm: 338
57-61
Sphesiz Rablerine duyduklari derin hayranlik ve saygi sonucu O'ndan
uzaklasma korkusundan tir tir titreyen su kimseler, Rablerinin yetlerine inanan
kimseler, Rablerine ortak tanimayan kimseler, sphesiz kendileri, Rablerine
dnecekler diye verdiklerini kalpleri rpererek veren kimseler; iste onlar, iyiliklerde
yarisanlardir ve iyilikler iin nde gidenlerdir.
(74/23, Mminn/57-61)
Necm: 339
62
Ve Biz hi kimseyi, gcnn yettiginden baskasi ile; kapasitesi disindaki bir
seyle ykml tutmayiz. Nezdimizde de hakki konusan bir kitap vardir ve onlar,
haksizliga ugratilmazlar.
63
Tam tersi, onlarin kalpleri bu hususta rt iindedir. Ve onlarin bundan asagi
birtakim kt isleri vardir ki, onlar kt isleri yapar dururlar.
64
Sonunda, onlarin konfor iinde olanlarini azapla yakaladigimizda hemen
feryadi basiverirler.
65-67
Bugn feryat etmeyin! Sphesiz siz, Bizden yardim gremezsiniz.
Sphesiz yetlerimiz size okunurdu da, buna karsi siz kibirlenerek ve geceleyin
hezeyanlar savurarak arkanizi dnp gidiyordunuz.
(74/23, Mminn/62-67)
Necm: 340
68
Onlar, Kurn'i hi dsnmediler mi? Yoksa kendilerine, daha nce
gemisteki atalarina gelmeyen bir sey mi geldi?
69
Ya da onlar, elilerini tanimadilar mi da kendilerine gelen eli iin
tanitmamaya yeltenen kimselerdir?
70
Yoksa Onda bir delilik var mi diyorlar? Aksine elileri, kendilerine hakki
getirmistir. Onlarin ogu da hak iin hoslanmayan kimselerdir.

263

71
Ve eger hak onlarin tutkularina uysaydi; kesinlikle gkler, yeryz ve
bunlarda bulunan kimseler bozulup giderdi. Aslinda, Biz onlarin sanini/gtlerini
getirdik; sonra da onlar, kendi sanlarindan/gtlerinden yz evirenlerdir.
72
Yoksa sen onlardan bir vergi mi istiyorsun? Iste, Rabbinin vergisi daha
hayirlidir. Ve Rabbin, rizik verenlerin en hayirlisidir.
73,74
Ve sphesiz sen, kesinlikle onlari dosdogru bir yola agiriyorsun. hirete
inanmayan su kimseler ise, bu yoldan kesinlikle sapanlardir.
75
Ve eger onlara aciyip da iinde bulunduklari sikintiyi giderseydik, kesinlikle
iyice krleserek azginliklarinda bsbtn direnirlerdi.
76
Ve andolsun, Biz onlari azap ile yakaladik; buna ragmen Rablerine boyun
egmediler ve Allah'a karsi zeliller olduklarini hi gstermediler.
77
Ta ki zerlerine, azabi ok siddetli bir kapi atigimiz zaman, bir de bakarsin
ki onlar orada mitsiz kalmislardir!
78
Ve Allah, sizin iin duymayi, gzleri ve kalpleri insa edendir. Kendinize
verilen nimetlerin karsiligini ne de az dyorsunuz!
79
Ve Allah, sizi yeryznde tretip retendir. Ve sadece O'na toplanacaksiniz.
80
Ve Allah, diriltir ve ldrr. Gece ile gndzn birbirini takip etmesi de
yalnizca O'nun iindir. Hl aklinizi kullanmiyor musunuz?
(74/23, Mminn/68-80)
Necm: 341
81
Aslinda onlar, ncekilerin sylediklerinin benzerini sylediler.
82,83
Onlar: Biz, lp de bir toprak ve kemikler olunca mi, kesinlikle
diriltilecegiz? Andolsun ki biz ve atalarimiz bundan nce bununla korkutulmustuk.
Bu, evvelkilerin masallarindan baska bir sey degildir! dediler.
84
De ki: Eger biliyorsaniz, bu yeryz ve onun iindeki kimseler kime aittir?
85
Onlar: Allah'a aittir diyecekler. yle ise siz dsnp tasinmaz misiniz?
de.
86
De ki: Yedi gklerin Rabbi ve ok byk tahtin
305
Rabbi kimdir?
87
Onlar, Allah'indir/Allah'tir diyecekler. Sen: yleyse Allah'in korumasi
altina girmeyecek misiniz? de.
88
De ki: Eger biliyorsaniz; her seyin mlkiyeti ve ynetimi Kendisinin elinde
olan ve Kendisi her seyi koruyup kollayan; fakat Kendisi korunmayan kimdir?

264

89
Onlar, Allah'indir/Allah'tir diyecekler. Sen: yle ise nasil
bylenirsiniz? de.
90
Aslinda Biz onlara hakki getirdik, onlar ise kesinlikle yalancidirlar.
(74/23, Mminn/81-90)
Necm: 342
91,92
Allah, ocuk diye bir sey edinmemistir; O'nunla beraber hibir ilh da
yoktur. Aksi takdirde her ilh kesinlikle kendi olusturdugu seyle birlikte gider ve
kesinlikle digerleri zerine stn olurdu. Grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni ve
aigi bilen Allah, onlarin niteledikleri seylerden ariniktir. O, onlarin ortak kostuklari
seylerden de ok ycedir.
(74/23, Mminn/91-92)
Necm: 343

93,94
De ki: Rabbim! Onlarin tehdit olunduklari seyleri bana kesinlikle
gstereceksen, Rabbim! Bu durumda beni, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is
yapan o kimseler toplulugu iinde tutma.
95
Ve sphesiz Biz, onlara vaat ettigimiz seyleri sana gstermeye elbette ki g
yetirenleriz.
96
Sen, ktlg en gzel bir seyle sav. Biz onlarin yakistirmakta olduklari
seyleri ok iyi biliriz.
97,98
Ve de ki: Rabbim! Seytanlarin kiskirtmalarindan sana siginirim! Ve
Rabbim! Onlarin yanimda bulunmalarindan da sana siginirim.
(74/23, Mminn/93-98)
Necm: 344

99,100
Sonunda onlardan birine lm geldiginde, Rabbim, terk ettigim seylerde
slihi islemem iin beni geri dndr dedi. Kesinlikle onun dsndg gibi degil!
Bu, sphesiz onun syledigi bir szdr. Onlarin tekrar diriltilecekleri gne kadar
onlarin arkalarinda bir engel vardir.
101
Artik Sr'a flendigi
306
zaman, iste o gn aralarinda soy-sop iliskisi yoktur,
kimse kimseden bir sey isteyemez de.
102
Bylece kimlerin tartilari agir basarsa, iste onlar asil kurtulusa erenlerdir.
103
Kimlerin de tartilari hafif gelirse, artik bunlar da kendilerine yazik
etmislerdir; cehennemde srekli kalicidirlar.
104
Orada onlar, disleri siritir hlde iken ates yzlerini yalar.
105
Benim yetlerim size okunmadi mi? Siz de onlari yalanliyor muydunuz?

265

106,107
Dediler ki: Rabbimiz! Azginligimiz bizi yendi ve biz, bir sapiklar
toplulugu olduk. Rabbimiz! Bizi buradan ikar. Eger bir daha aynisini yaparsak iste
o zaman gerekten biz yanlis; kendi zararlarina is yapanlariz.
108
Allah dedi ki: Sinin oraya! Bana konusmayin da.
109
Sphesiz Benim
kullarimdan bir grup: Rabbimiz! Biz iman ettik; artik bizi bagisla, bize merhamet
et, Sen merhametlilerin en iyisisin diyorlardi.
110
Iste siz onlari alaya aldiniz;
sonunda da onlar, size Benim anilmami, gdm unutturdu/terk ettirdi. Ve siz
onlara glyordunuz.
111
Sphesiz ki bugn Ben, sabretmelerine karsilik, onlari
dllendirdim; onlar, kazanli ikanlarin ta kendileridir.
112
Allah: Yeryznde yil sayisi olarak ka yil kaldiniz? dedi.
113
Onlar: Bir gn veya gnn bir kismi kadar kaldik. Haydi, sayanlara sor
dediler.
114
Allah: Siz sadece pek az bir sre kaldiniz; keske siz bilmis olsaydiniz!
dedi.
(74/23, Mminn/99-114)
Necm: 345

115
Peki siz, Bizim sizi sadece bos yere olusturdugumuzu ve sphesiz sizin
yalnizca Bize dndrlmeyeceginizi mi sandiniz?
116
Iste gerek sahip, ynetici Allah, yceler ycesidir. O'ndan baska ilh diye
bir sey yoktur. O, saygin, en byk ynetim makaminin
307
Rabbidir.
117
Her kim, hibir delili olmadigi hlde, Allah ile birlikte diger bir ilha
yakarirsa, bilsin ki o kimsenin hesabi ancak Rabbinin nezdindedir. Sphesiz
kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olanlar, durumlarini
koruyamazlar, zafer kazanamazlar.
(74/23, Mminn/115-117)
Necm: 346
118
Ve de ki: Rabbim! Bagisla ve merhamet et! Ve Sen merhametlilerin en
hayirlisisin.
(74/23, Mminn/118)
SECDE SRESI
MEKKE DNEMI
Necm. 347
1
Elif/1, Lm/30, Mm/40.
308


266

2
Kendisinde sphe olmayan bu kitabin indirilisi, lemlerin Rabbindendir.
3
Yoksa onlar, Onu kendisi uydurdu mu diyorlar. Tam tersi Kurn,
kilavuzlandiklari dogru yola ulasirlar diye, senden evvel kendilerine bir uyarici
gelmemis olan toplumu uyarasin diye Rabbinden gelen gerektir.
(75/32, Secde/1-3)
Necm: 348
4
Allah, gkleri, yeri ve ikisi arasindakileri alti evrede olusturan ve de en byk
taht zerinde egemenlik kurandir.
309
O'nun astlarindan size bir yardimci, yol
gsterici, koruyucu yakin ve bir desteki, iltimasi yoktur. Hl dsnp ibret
almayacak misiniz?
5
Allah, gkten yere, sistemleri dzenler, sonra da sistemler, ls, sizin
saydiklarinizdan bin yil olan bir gnde Allah'a ykselir; geri dner, sistem ker,
bozulur.
6
Iste Allah, algilanabilenleri ve algilanamayanlari, gemisi, gelecegi bilendir;
en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip
olandir, engin merhamet sahibidir.
7
Ki O, olusturdugu her seyi en gzel yapan ve insani olusturmaya bir amurdan
baslayandir.
8
Sonra onun soyunu bir zden, basbayagi bir sudan yapmistir.
9
Sonra
onu dzeltip bir biime soktu ve onu bilgilendirdi.
310
Sizin iin de kulak, gzler ve
gnller var etti. Sahip oldugunuz nimetlerin karsiligini ne de az dyorsunuz?
(75/32, Secde/4-9)
Necm: 349
10
Ve onlar: Biz, yeryznn iinde kayboldugumuzda mi, gerekten biz mi
yeni bir olusturulusta olacagiz? dediler. Aslinda onlar, Rablerine kavusmayi; O'nun
huzuruna varmayi bilerek reddeden /inanmayan kimselerdir.
11
De ki: Size lmle grevlendirilmis grevli g, sizi vefat
311
ettirecek; size
gemiste yaptiklarinizi ve yapmaniz gerekirken yapmadiklarinizi bir bir
hatirlattiracak, sonra Rabbinize dndrleceksiniz.
12
Sululari, Rablerinin huzurunda baslari ne egilmis olarak: Ey Rabbimiz!
Grdk ve dinledik, simdi bizi geri evir de slih bir amel isleyelim, biz artik kesin
bir sekilde inaniyoruz derlerken bir grsen!
13
Ve eger Biz, dileseydik her kisiye dogru yolu verirdik. Velkin Benden:
Btn bilinen, bilinmeyen, gemisten, gelecekten
312
herkesten cehennemi elbette
tamamen dolduracagim sz hak olmustur.

267

14
yleyse bu gnnzle karsilasmayi unuttugunuzdan/ terk ettiginizden
dolayi tadin azabi! Hi sphesiz ki Biz cezalandirdik sizi. Ve yapmis oldugunuza
karsilik sonsuzluk azabini tadin!
(75/32, Secde/10-14)
Necm: 350
15
Gerekten Bizim yetlerimize ancak, kendilerine gt verildigi zaman boyun
egip teslimiyet gstererek yerlere kapanan ve Rablerinin vgsyle birlikte noksan
sifatlardan arindiran ve byklk taslamayan kimseler inanirlar.
16
Onlarin yanlari, yan gelip yattiklari yerlerden uzaklasir; onlar keyfetmezler,
onlar korku ve mit iinde Rablerine dua ederler ve kendilerine verdigimiz
riziklardan Allah yolunda harcarlar/ basta yakinlari olmak zere baskalarinin
nafakalarini temin ederler.
(75/32, Secde/15-16)
Necm: 351
17
Iste, kisi, kendisi iin, yaptiklarina karsilik gzler aydinligi olacak seylerden
gizlenmis olan seyleri bilmiyor!
18
Peki, inanmis kimse, yoldan ikan kimse gibi midir? Bunlar, ayni olmazlar.
19
Iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapmis kimselere gelince; artik
yaptiklarina karsilik, bir agirlanma olarak, barinak baheleri yalnizca onlar iindir.
20,21
Ve yoldan ikanlara gelince, onlarin varacagi yer de Ates'tir. Her ikmak
istediklerinde oraya yeniden evrilecekler ve onlara, Yalanlayip durdugunuz
Ates'in azabini tadin denilecektir. Hi kuskusuz, dnerler diye onlara, byk
cezanin biraz hafifinden, en yakin cezadan da tattiracagiz.
22
Ve Rabbinin yetleriyle kendisi gtlendirilen, sonra onlardan yz eviren
kimseden daha yanlis; kendi zararina is yapan kimdir? Sphesiz Biz, gnahkrlari
yakalayip cezalandirarak adaleti saglayanlariz.
(75/32, Secde/17-22)
Necm: 352
23
Ve andolsun ki Biz, vaktiyle Ms'ya o kitabi verdik. Simdi sen ona
kavumaktan kuku iinde olma. Ve Biz, onu Isrlogullari iin bir kilavuz yaptik.
24
Ve onlardan, sabrettikleri zaman, Bizim emrimizle kilavuzluk eden nderler
yaptik. Ve onlar, Bizim yetlerimize/almetlerimize/gstergelerimize kesin bir
sekilde inaniyorlardi.

268

25
Sphesiz senin Rabbin; Allah, onlarin anlasmazliga dstkleri seyler
hakkinda kiymet gn aralarinda hkmedecektir.
(75/32, Secde/23-25)
Necm: 353
26
Yurtlarinda gezip dolasmakta olduklari kendilerinden nceki nice kusaklari
degisime/yikima ugratmis olmamiz da, onlara kilavuz olmadi mi? Sphesiz bunda
nice almetler/gstergeler vardir. Hl kulak vermeyecekler mi?
27
Ya da, Bizim kir-kurak yere suyu saliverip de onunla hayvanlarin ve
kendilerinin yedigi bir ekin ikarmamizi da mi grmediler? Hl grmezler mi?
28
Bir de onlar, Ne zaman o yargi, eger dogru kimseler iseniz? diyorlar.
29
De ki: Kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimselere,
o yargi gn iman etmeleri yarar saglamaz ve onlara sre taninmaz.
30
Artik sen onlardan mesfelen ve gzetle. Sphesiz onlar gzetleyenlerdir.
(75/32, Secde/26-30)
TR SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 354
1-8
Tr'un kaldirilisi, yayilmis ince deri zerine satirlastirilmis Allah'in indirdigi
tm kitaplar,
Allah'in mamur evi; Kabe'yi, Fil ashbi'na yiktirmayisi,
d ve Semd toplumlarinin degisime/ yikima ugratilislari,
Nh toplumunun suya bogdurulmasi, Firavun ve yakinlarinin suda bogulmasi,
Sebe halkinin sel felaketiyle cezalandirilmasi,
Semd lkesi gibi nice memleketlerin kuraklikla, gllerinin, nehirlerinin
kurutulup her yaninin llesmesi ile cezalandirilmasi kanittir ki sphesiz Rabbinin
azabi, kesinlikle vuku bulacaktir, ona engel olacak yoktur.
313

9,10
O gn gk, sarsildika sarsilir, daglar da yrdke yrr.
11,12
yleyse, o gn bos ugras iinde oynayip duran yalanlayicilarin vay haline!
13-16
O gn yalanlayicilar, cehennem atesine itildike itilirler. Ite bu,
yalanlayip durdugunuz atetir! Peki, bu da mi bir sihir? Yoksa siz grmyor

269

musunuz? Yaslanin oraya! Ister sabredin ister sabretmeyin, artik sizin iin birdir.
Siz, sadece yaptiklarini:in kariligini alacaksiniz!
(76/52, Tr/1-16)
Necm: 355
17-20
Sphesiz Allah'in korumasi altina girmis kisiler, Rablerinin kendilerine
verdigi ile sira sira dizilmis koltuklara yaslanarak, zevk sef srerek
cennetlerdedirler, nimetler iindedirler. Ve Rableri onlari cehennem azabindan
korumustur. Biz onlari iri gzllerle eslestirdik de. Yaptiklariniza karilik afiyetle
yiyin, iin!
21
Ve iman eden, soylari da iman ile kendilerine uyan kimseler; iste Biz, onlarin
soylarini da kendilerine kattik. Kendilerinin amellerinden bir sey eksiltmedik.
Herkes kendi kazandigiyla rehindir.
22
Onlara canlarinin istedigi meyveler ve etlerden bol bol sergiledik.
23
Orada, kendisinde bos sz, samalama ve gnaha sokma olmayan bir kadehi
kapisirlar.
24
Ve kendilerine ait birtakim delikanlilar onlarin etrafinda dnerler; sanki onlar
sedefleri iine gizlenmis inci gibidirler.
25-28
Birbirlerinin yzne dnp soruyorlar: Gerekte biz daha nce ailemiz
iinde korkanlardan idik. Allah bizi kayirdi ve bizi ie isleyen azaptan korudu.
Sphesiz biz daha nce, O'na yalvariyor idik. Sphesiz O, iyilik yapanin, aciyanin ta
kendisidir.
29
Hadi sen gt ver! Artik sen Rabbinin nimeti sayesinde khin ve gizli
glerce desteklenen/deli birisi degilsin.
30
Yahut onlar: Bir sirdir, zamanin felaketlerine arpilmasini gzetliyoruz
mu diyorlar?
31
Sen de ki: Bekleyin, iste ben de sizinle beraber bekleyenlerdenim.
32
Onlarin akillari mi bunu emrediyor yoksa onlar azgin bir topluluk mudur?
33,34
Yahut vahyedilenleri, Kendi uydurup syledi mi diyorlar? Aslinda onlar
inanmiyorlar. Peki, onun gibi bir sz onlar getirsinler, eger dogru kimseler iseler.
35
Yoksa onlar, hibir seysiz mi olusturuldular? Yoksa kendileri mi
olusturuculardir?
36
Yoksa gkleri ve yeryzn kendileri mi olusturdular? Aslinda, onlar kesin
bilgi sahibi degildirler.

270

37
Yoksa Rabbinin hazineleri onlarin yaninda midir? Yahut kendileri egemenlik
srenler midirler?
38
Yoksa kendileri iin dinleyecekleri bir merdivenleri mi var? yleyse
dinleyenleri, aik bir delil getirsin.
39
Ya da kizlar O'na, ogullar size mi?
40
Yoksa sen kendilerinden bir cret istiyorsun da, bu yzden onlar, bortan
dolayi agir bir yk altina mi girdiler?
41
Yoksa grlmeyen, duyulmayan, sezilmeyen, gemis, gelecek kendilerinin
yanindadir da onlar mi yaziyorlar?
42
Yoksa bir sinsi pln mi yapmak istiyorlar? Fakat kfirlerin; Allah'in ilhligini
ve rabligini bilerek reddeden o kimselerin kendileri sinsi plna dsenlerdir.
43
Yoksa onlar iin Allah'tan baska bir ilhi mi var? Allah, onlarin ortak
kostuklari seylerden ariniktir.
44
Ve gkten dsmekte olan bir para grseler, st ste yigilmis bulutlardir
derler.
45
Artik onlari, baygin dsp yikilacaklari gnlerine kavusuncaya kadar birak.
46
O gn sinsi plnlari, kendilerine hibir sekilde yarar saglamaz ve onlar
yardim olunmazlar.
47
Evet, sphesiz sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimselere,
bundan asagi bir azap var, ama onlarin ogu bilmiyor.
48,49
Ve sen Rabbinin hkm iin sabret. Artik sphesiz sen Bizim gzlerimizin
nndesin. Kalktigin zamanda, gecenin bir kisminda ve yildizlarin batisinda
Rabbinin vgs ile birlikte Kendisini noksan sifatlardan arindir. Hadi O'nu tm
noksan sifatlardan arindir!
(76/52, Tr/17-49)
MLK SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 356
1
Hkmranlik elinde bulunan Allah, ne cmerttir! Ve O, her seye g
yetirendir.
2
O, hanginizin amelce daha iyi-gzel oldugunu sinamak iin lm ve hayati
olusturdu. O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn

271

olmayan/mutlak galip olandir, kullarinin gnahlarini ok rten, onlari
cezalandirmayan ve bagisi bol olandir.
3,4
O, yedi gg, birbiri zerine uyumlu olarak olusturandir. Rahmn'in
[yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'in] olusturmasinda bir
atlaklik-uygunsuzluk grmezsin. Haydi, gzn dndr, bir bozukluk gryor
musun? Sonra gzn iki kere daha dndr. Gzn, ciz olarak ve ok bitkin oldugu
hlde sana dnecektir.
5
Ve andolsun ki Biz, en yakin gg kandillerle ssledik ve onlari, khinlere
palavra malzemesi [meteorlarin yeryzne dsmesiyle, insanlarin uzaydaki varliklari
tanimalariyla seytanlarin; khinlerin, falcilarin sahtekrliklarinin ortaya ikmasina
malzeme] yaptik. Ve onlar iin alevli ates azabini hazirladik.
(77/67, Mlk/1-5)
Necm: 357
6
Kfirler; Rablerini bilerek reddedenler /inanmayanlar iin de cehennem azabi
vardir. Ve o, ne kt dns yeridir!
7
Oraya atildiklarinda, o kaynarken, onun korkun sesini isitirler.
8
O, az daha fkeden atlayacak. Her ne zaman oraya bir topluluk atilsa, onun
bekileri onlara sorar: Size bir uyarici gelmedi mi?
9
Onlar derler ki: Evet, bize uyarici geldi de biz yalanladik ve Allah hibir sey
indirmedi, siz ancak byk bir sapiklik iindesiniz dedik.
10
Ve onlar derler ki: Eger biz dinlemis olsaydik yahut akletmis olsaydik su
ilgin atesin ashbi iinde olmazdik.
11
Bylece gnahlarini itiraf ettiler. Artik, un-ufak, toz-duman olmak, ilgin
ates ashbi iindir.
(77/67, Mlk/6-11)
Necm: 358
12
Sphesiz ki grlmeyen, duyulmayan, sezilmeyen issiz yerde Rablerine
saygiyla, sevgiyle bilgiyle rperti duyanlar; bagislanma ve byk bir dl, onlar
iindir.
13
Ve sznz ister gizleyin, ister onu aiga vurun; sphesiz ki Allah,
ggslerin zn en iyi bilendir.
14
Olusturan bilmez mi/ O, olusturdugunu bilmez mi? Ve O, oka lutfeden,
gizlileri bilendir, her seyin i yzn, gizli taraflarini da iyi bilendir.

272

15
Allah, size yeryzn boyun eger yapandir. Haydi onun omuzlarinda;
tepelerinde/isinize yarar yerlerinde yryn ve Allah'in rizkindan yiyin. Ve dirilis,
ancak O'nadir.
(77/67, Mlk/12-15)
Necm: 359
16
Yceler ycesi olan Allah'in
314
sizi yere batirmasindan gvende misiniz? Bir
de bakarsin ki alkalanivermistir.
17
Ya da siz, yceler ycesi olan Allah'in zerinize tas yagdiran bir kasirga
gndermeyeceginden gvende misiniz? Artik uyarimin nasil oldugunu yakinda
bileceksiniz.
18
Ve andolsun, onlardan ncekiler de yalanladilar. Peki, Beni tanimamak/
tanitmamaya yeltenmek nasil oldu?
19
Ve onlar, stlerindeki sira sira siralanmis ve drlms uan seylere gz
atmiyorlar mi? Onlari Rahmn'dan [yarattigi btn canlilara dnyada oka
merhamet eden Allah'tan] baskasi tutmuyor. Sphesiz O, her seyi en iyi grendir.
20
Rahmn'in yarattigi btn canlilara, dnyada oka merhamet eden Allah'in
astlarindan size yardim edecek su askerleriniz kimlerdir? Kfirler; Allah'in ilhligini
ve rabligini bilerek reddedenler, sadece bir aldanis ierisindedirler.
21
Veya Allah, rizkini kesiverse, size rizik verecek o kimse kimdir? Aslinda
onlar azginlik ve nefrette direnip durmaktadirlar.
22
Simdi yz st kapanarak yryen mi daha dogru gider, yoksa dosdogru
yolda dmdz yryen mi?
23
De ki: O, sizi insa eden, size kulak, gzler ve gnller olusturandir. Sahip
oldugunuz nimetlerin karsiligini ne de az dyorsunuz?
24
De ki: O, sizi yeryznde tretip retendir ve siz O'na toplanip
gtrleceksiniz.
25
Bir de onlar: Eger dogru kimselerden iseniz bu tehdit ne zaman? diyorlar.
26
De ki: Kesinlikle bu tehdidin bilgisi, Allah'in yanindadir. Ben ise yalnizca
apaik bir uyariciyim.
27
Artik onlar, onu yakinlasmis grnce, kfirlerin; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden kimselerin yzleri ktlesti. Ve: Iste bu, agirip
durdugunuz seydir! dendi.
28
De ki: Hi dsndnz m? Eger Allah beni ve benimle beraber olanlari
degisime/yikima ugratsa yahut bize merhamet etse, peki, kfirleri; Allah'in

273

ilhligini ve rabligini bilerek reddeden bu kimseleri acikli bir azaptan kim
koruyacak?
29
De ki: O, yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet edendir. Biz,
O'na inandik ve sadece O'na sonucu havale ettik. Artik kimin apaik bir sapiklik
iinde oldugunu yakinda bileceksiniz.
30
De ki: Hi dsndnz m? Eger suyunuz yerin dibine ektiriliverse, size
kim bir pinar suyu getirebilir?
(77/67, Mlk/16-30)
HKKA SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 360
1
Gereklesecek olan!

2
Gereklesecek olan nedir?

3
Gereklesecek olan nedir, sana ne bildirdi?
13-17
Sr'a bir tek fleme flendigi,
315
yeryz ve daglar yerlerinden kaldirilip
bir arpisla birbirine arpilarak darmadagin oldugu zaman, iste o gn, o olay
olmustur. Ve gk yarilmistir, artik o, o gn dayanaksizdir. Tm gler, semanin
evresindedirler. O gn Rabbinin byk tahtini;
316
varligini birligini, yceligini, en
yksek makamin sahibi oldugunu, yok edilen eski varliklarin yerine yaratilan, daha
iyi, daha mkemmel yeni varliklar yansitirlar.
18
O gn siz genise yayilirsiniz, sizden hibir gizli seyiniz gizli kalmayacak.
19-24
Iste kitabi sagindan verilen kisiye gelince; iste o, Alin, okuyun kitabimi.
Sphesiz ben, hesabima kavusacagima inaniyordum/ kesinlikle biliyordum der.
Artik o, meyveleri sarkmis yksek bir cennette hosnut bir yasamdadir. Gemi
gnlerde yaptiginiz ilerden tr afiyetle yiyin, iin!
25-29
Ve kitabi solundan verilen kimseye gelince; iste o: Keske kitabim bana
verilmeseydi, hesabimin ne oldugunu da bilmeseydim. Ne olurdu o is bitmis olsaydi.
Malim bana hi yarar saglamadi. Gcm/otoritem de benden yok olup gitti der.

30-37
Onu yakalayin sonra da baglayin. Sonra cehenneme yaslayin onu. Sonra
da onu yetmi arin zincir ierisinde cehenneme sokun! Sphesiz o, ok byk
Allah'a inanmiyordu. Miskinin yiyecegi zerine tevik de etmiyordu. Bu sebeple
bugn burada onun iin hibir samimi dost yoktur. Sadece hata edenlerin yiyecegi
olan bir irinden baka yiyecek de yok.
(78/69, Hkka/1-3, 13-37)

274

Necm: 361
4
Semd ve d, felaket kapisini siddetli alani, sok edeni yalanladilar.
5
Sonra, Semd'a gelince; onlar korkun bir sesle degisime/yikima ugratildilar.
6
d'a gelince; onlar grltl ve azgin bir firtina ile degisime/yikima
ugratiliverdiler.
7
Allah, o firtinayi zerlerine yedi gece ve sekiz gn; geceli gndzl pespese
musallat etmisti. yle ki, o toplumu, firtinanin iinde, ii bos hurma ktkleri gibi
yere serilmis hlde grrsn.
8
Bak simdi grebilir misin onlara ait herhangi bir kalinti?
9
Firavun, ondan ncekiler ve alti stne getirilenler, o hata ile geldiler.
10
Sonra da onlar Rablerinin elisine karsi geldiler de Rableri, onlari pek
siddetli bir yakalayisla yakalayiverdi.
11,12
Sphesiz Biz, onu size bir ibret yapalim ve belleyici kulaklar bellesin diye
sular kabarinca sizi gemide Biz tasidik.
317

(78/69, Hkka/4-12)
Necm: 362
38-43
Artik grdklerinize ve grmediklerinize kasem olsun ki sphesiz Kurn,
serefli bir Eli szdr. Ve o, bir sair sz degildir. Siz ne az inaniyorsunuz! Bir
khin sz de degildir. Siz ne az dnyorsunuz/gtleniyorsunuz! Kurn,
lemlerin Rabbinden indirilmedir.
44-47
Eger Eli/Muhammed, bazi szleri Bizim szlerimiz olarak ortaya
srseydi, kesinlikle O'ndan tm gcn alirdik. Sonra O'ndan can damarini
kesinlikle keserdik. Artik sizden hi biriniz O'na siper de olamazdiniz.
48
Ve sphesiz Kurn, Allah'in korumasi altina girmis kisiler iin bir gttr.
49
Ve Biz kesinlikle sizden yalanlayanlarin varligini biliyoruz.
50
Ve sphesiz Kurn, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenler iin bir hasrettir.
51
Ve sphesiz Kurn, kesin bilginin geregidir.
52
O hlde, ok byk Rabbinin ismini temize ikar!
(78/69, Hkka/38-52)
MERIC SRESI

275

MEKKE DNEMI
Necm: 363
1-3
Bir isteyen, ykselme zamanlari sahibi Allah'tan, kendisini savacak
kimsenin olmadigi; engellenemeyen, kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden kimselere zg, olacak azabi istedi.
4
Haberci yetler ve vahiy, miktari elli bin yil olan bir gn iinde O'na ykselir/
yeryznden ekilir.
5
O hlde sen, gzel bir sabir ile sabret.
6,7
Sphesiz Biz, olacak azabi ok yakin grrken, onlar onu ok uzak
gryorlar.
8-10
O gn gk erimis bir maden gibi olur. Daglar da atilmis renkli yn gibi olur.
Ve bir sicak; yakin dost bir sicak; yakin dosta sormaz.
11-14
Birbirlerine gsterilmis olduklari hlde sulu, o gnn azabindan
kurtulmak iin ogullarini, esini ve kardesini, kendisini barindiran, iinde yetistigi
tm ailesini ve yeryznde bulunanlarin hepsini fidye/kurtulmalik versin sonra da
kendini kurtarabilsin ister.
15-18
Kesinlikle o sulunun dsndg gibi degil! O, sirtini dnen ve yz
evireni, toplayip da kasada yigani agiran, kavurup soyan, alevlenen bir atestir.
(79/70, Meric/1-18)
Necm: 364
19-21
Sphesiz insan dayaniksiz ve huysuz olusturulmustur; kendisine
ktlk dokundu mu sizlanir. Kendisine hayir dokundu mu/ kendisi varlikli
kilindiginda da kk bir yardimi bile engeller.
22
Ancak saltilar [ml ynden ve zihinsel aidan destek olmayi; toplumu
aydinlatmayi ilkelestirmisler] bunun disindadir.
23
Saltilar ki saltlarini [ml ynden ve zihinsel aidan destek olmalarini;
toplumu aydinlatmayi] srdrenlerdir.
24,25
Ve saltilar, kendi mallarinda, isteyen ve istemekten utanan yoksullar iin
belli bir hak olan kimselerdir.
26
Ve saltilar, ceza gnn tasdik ederler.
27
Ve saltilar, Rablerinin azabindan korkanlardir.

28
Sphesiz Rablerinin azabindan gvende olunmaz.

276

29-31
Ve saltilar, irzlarini koruyanlardir. Ancak eleri veya szlemelerinin
sahip olduklari
318
haritir. nk onlara yaklatiklarinda kinanmazlar. Artik tesini
isteyenler; ite onlar siniri aanlarin ta kendileridir.
32
Ve saltilar, emanetlerine ve ahitlerine riyet ederler.
33
Ve saltilar, shitliklerini yerine getirirler.
34
Ve saltilar, saltlari [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma ilkeleri] zerine korumacidirlar.
35
Iste bu saltilar, cennetlerde agirlanirlar.
(79/70, Meric/19-35)
Necm: 365
36,37
Simdi kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimselere
ne oluyor da, her yandan, grup grup boyunlarini uzatarak sana dogru kosuyorlar?
38
Onlardan her biri, bir nimet cennetine girdirilecegini mi umuyor?
39
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Biz, onlari bildikleri seyden
olusturduk.
40,41
Artik hayir. Dogularin ve batilarin Rabbine kasem ederim ki Biz, onlarin
yerine kendilerinden daha hayirli olanlari getirmeye kesinlikle g yetirenleriz. Ve
Biz, nne geilenler degiliz.
42
Sen onlari hemen birak da, vaat edilen gnlerine kavusuncaya dek bosa
ugrassinlar ve oynayadursunlar.
43
O gn onlar, kabirlerinden firlaya firlaya ikarlar. Sanki dikili bir seye
kosuyorlar gibi.
44
Gzleri horluktan asagi dsms ve kendileri asagiliga brnms bir hlde.
Iste bu, onlarin tehdit edilegeldikleri gndr!
(79/70, Meric/36-44)
NEBE SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 366
1-3
Hangi seyden; kendilerinin, hakkinda ayri ayri inanca sahip olduklari byk,
nemli o haberden mi sorusuyorlar?
4
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Onlar, yakinda bilecekler.

277

5
Yine, kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Onlar, yakinda bilecekler.
6,7
Biz yeryzn bir besik, daglari da birer direk yapmadik mi?
8
Ve Biz, sizi ift ift olusturduk.
9
Ve Biz, sizin uykunuzu bir dinlenme yaptik.
10
Ve Biz, geceyi bir elbise yaptik.
11
Ve Biz, gndz bir geim zamani yaptik.
12
Ve sizin stnze yedi saglami bina ettik.
13
Ve isik saan bir kandil yaptik.
(80/78, Nebe/1-13)
Necm: 367
14-16
Ve Biz, sikistirilmis bulutlardan, kendisiyle taneler, otlar, sarmas-dolas
baglar ve baheler ikaralim diye saril saril bir su indirdik.
17
Kuskusuz Ayirma gn kararlastirilmis bir bulusma vakti olmustur.
18
O gn Sr'a flenir;
319
siz de hemen blkler hlinde gelirsiniz.
19
Gkyz de ailip kapi kapi oluvermistir.
20
Daglar da yrtlp serap oluvermistir.
21,22
Kuskusuz cehennem, azginlar iin son varilacak yer olarak,
gzetleme/pusu yeri olmustur.
23
Orada darlik/kitlik iinde kalacaklardir.
24
Orada bir serinlik ve iecek bir sey tatmazlar.
25,26
Ancak yaptiklarina uygun bir ceza olarak bir kaynar su ve irin tadarlar.
27
Sphesiz onlar, hesabi ummazlardi.
28
Ve yetlerimizi/almetlerimizi/gstergelerimizi yalanladika yalanladilar.
29
Oysa Biz her seyi yazarak saydik, dktk.

30
Haydi tadin! Bundan byle size azaptan baka bir ey artirmayacagiz.
31-37
Kesinlikle Allah'in korumasi altina girmis kisiler iin, Rabbinden; gklerin,
yerin ve bu ikisi arasindakilerin Rabbinden; Rahmn'dan [yarattigi btn canlilara

278

dnyada oka merhamet eden Allah'tan] bir karsilik ve yeterli bir bagis olarak
korunaklar/ kurtulus meknlari; sulak baglar-baheler, zmler, hepsi bir seviyede
tomurcuklar; iek baheleri, dolu dolu su kaplari vardir. Onlar, orada bos bir sz ve
yalan duymazlar. Onlar, O'nun huzurunda sz sylemeye g yetiremezler.
(80/78, Nebe/14-37)
Necm: 368
38-40
Indirilmis yetler ve vahiy, tanik olarak saf saf dikildikleri gn, Rahmn'in
[yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah'in] izin verdikleri
disinda hi kimse konusamaz. Ve o izin verilen, dogruyu syler: Ite bu, hak
gndr. Artik dileyen Rabbine bir siginak edinir. Sphesiz Biz sizi yakin bir azap ile
uyardik. O gn, kisi iki gcnn/mal ve evresinin ne takdim ettigine
bakar/yaptiklariyla yz yze gelir ve kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden kisi: Ah ne olaydi, ben bir toprak olsaydim der.
(80/78, Nebe/38-40)
NZIT SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 369
1-5
Evrendeki ekim kuvveti, evrendeki itme kuvveti,
yildizlar; galaksiler; gnes, ay ve bunlarin kendi eksenlerinde ve bagli oldugu
yildiz evresindeki yrngelerde yzmesi, bu sayede gece, gndz ve diger yasam
kosullarinin, med-cezirin, gece-gndzn, mevsimlerin olusmasi,
tm canli trlerinin ve bitkilerin yasam kosullarinin ayarlanmasi kanittir ki
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler iin srekli sikinti, bunalim
ve vicdan azabi vesilesi olan,
mminlere hem kolay, hem de kolaylastiran, onlara mjdeler veren, onlarin
mutlu olmalarini saglayan,
elden ele, dilden dile, gnlden gnle dolasip duran, hep ne geen,
nemseten ve kisisel ve sosyal tm isleri ayarlayan, her ise ait emirlerinin,
yasaklarinin olmasi; ilkeler koyan Kurn yetleri kanittir ki,
320

26
sphesiz bunda; o gn, kiinin iki gcnn/mal ve evresinin ne takdim
ettigine bakip/yaptiklariyla yz yze gelip ve kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden kiinin, Ah ne olaydi, ben bir toprak olsaydim demesinde,
saygiyla, sevgiyle bilgiyle rperti duyacak kimseler iin bir ibret vardir.
321

(81/79, Nzit/1-5, 26)

279

Necm: 370
10,11
Onlar, Biz tekrar eski hlimize mi dndrlecekmisiz? Biz, rms
kemikler olduktan sonra mi diyorlar.
12
Dediler ki: yleyse bu ok zararli bir dnstr.
27-33
Olusturulusa siz mi daha etinsiniz yoksa gk m? Gg, Allah yapti;
boyunu ykseltti, sonra da onu dzene koydu, gecesini karartti ve isigin parlakligini
ikartti. Ve ondan sonra, sizin ve hayvanlariniz iin bir yararlanma olmak zere
yeryzn dsedi/ yeryznden suyunu ve otlagini ikardi, daglari da
demirledi/saglam bir sekilde yerlestirdi.
6
O gn, sarsan sarsacak.
7
Onu ikinci bir sarsinti izleyecek.
8
Yrekler o gn titreyerek arpar.
9
Onlarin gzleri saygilidir.
13
Iste o, bir tek haykiristir.
14
Bir de bakmissin onlar meydandadir.
34
Artik o en byk felaket geldigi vakit,
35
O gn, insan ne yaptigini iyice anlayacak.
36
Gren kimseler iin cehennem apaik gsterilecek.
37-39
Artik her azmis ve dnya hayatini tercih etmis kimseye gelince, iste
sphesiz cahm/cehennem, varilacak yerin ta kendisidir.
40,41
Rabbinin makamindan korkan ve kendini bos-igreti arzudan meneden
kimseye gelince; artik, hi sphesiz cennet, barinagin ta kendisidir.
(81/79, Nzit/10-12, 27-33, 6-9, 13-14, 34-41)
Necm: 371
42
Sana o kiymetin kopus zamanindan soruyorlar; onun demir atmasi ne
zaman?
43
Onun anilmasindan sende ne var ki?
44
Onun sonucu sadece senin Rabbine aittir.

280

45
Sen, ancak kiymetin kopus zamanina, saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti
duyan kisilerin uyaricisisin.
46
Sonra onlar onu grecekleri gn, dnyada bir aksam veya kuslugundan baska
durmamis gibidirler.
(81/79, Nzit/42-46)
Necm: 372
15
Ms'nin haberi sana geldi mi?
16,17
Hani, Rabbi ona mukaddes Tuv vadisinde/iki kez temizlenmis vadide
seslenmisti: Firavun'a git! Sphesiz o azdi.
18,19
Sonra de ki: Arinmaya var misin? Ve de seni Rabbine kilavuzlayayim da
O'na saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duyasin!
20
Sonra da Ms, Firavun'a o en byk almeti/gstergeyi gsterdi.
21-24
Sonra da Firavun, yalanladi ve karsi geldi. Sonra abucak arka dnd.
Sonra toplayip seslendi de: Ben, sizin en yce Rabbinizim! dedi.
25
Allah da, dnya ve hiret azabiyla yakalayiverdi.
(81/79, Nzit/15-25)
INFITR ve INSIKK SRELERI
MEKKE DNEMI
Necm: 373
1-5
Gk atladigi zaman, yildizlar dklp dagildigi zaman, denizler yarilip
akitildigi zaman, kabirler altst edildigi zaman; kisi, nnden gnderdigi ve geri
biraktigi seyleri grenmistir.
(82/82, Infitr/1-5)
Necm: 374
6-8
Ey insan! stn kerem sahibi olan, seni olusturan, sonra da sana bir dzen
iinde biim veren, sonra da seni dengeleyen, diledigi bir srette seni tertip eden
Rabbine karsi seni aldatan sey nedir?
9-12
Kesinlikle sizin dsndgnz gibi degil! Aslinda siz, sphesiz zerinizde,
yaptiginiz seyleri ezberleyen, saygin yazicilar olmasina ragmen, Din'i
yalanliyorsunuz.
13
Sphesiz ki ebrar/iyi adamlar, elbette bol nimet, mutluluk cennetinin
iindedirler.

281

14-16
Din-iman tanimayip ktlge batmis olanlar da kesinlikle
cehennemdedirler. Din Gn ondan kaybolmamak zere oraya yaslanacaklardir.
17
Din Gn'nn ne oldugunu sana ne bildirdi?
18
Sonra bir kere daha, Din
Gn'nn ne oldugunu sana ne bildirdi?
19
Din Gn, kimse kimseye efendilik
yapamaz. Ve o gn;
Insikak 1-5
gk yarildigi, Rabbine kulak verdigi ve gereklestirildigi
zaman; yeryz de dmdz oldugu, iinde ne varsa attigi, bosaldigi ve Rabbine
kulak verdigi ve gereklestirildigi zaman
19
buyruk, Allah'a aittir.
6
Ey insan! Sphesiz sen Rabbine dogru kostuka kosan birisin. Sonunda da
O'na kavusacaksin.
7-9
Artik, kitabi sag eline verilen kisiye gelince; o, kolay bir hesapla hesaba
ekilecek ve o, sevinli olarak yakinlarina dnecektir.
10-14
Kitabi kendisine arkasindan verilen kisiye gelince de o, lm agiracak ve
alevli atese girecektir. Sphesiz o, yakinlari iinde sevinli idi. Sphesiz o, asla
dnmeyecegine kani idi.
15
Hayir, sphesiz Rabbi onu ok iyi grendi.
16-19
O hlde, o safak, gece ve iinde barindirdigi seyler derlendigi zaman o ay
kanittir ki, siz kesinlikle hlden hle biniyorsunuz [srekli degiseceksiniz, asla yok
olup gitmeyeceksiniz].
20,21
O hlde onlara ne oluyor? Iman etmiyorlar ve kendilerine Kurn
okundugu vakit boyun egip teslimiyet gstermiyorlar/ikna olmuyorlar?
22
Aksine kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o
kimseler yalanliyorlar.
23
Hlbuki Allah, ilerinde sakladiklarini en iyi bilendir.
24
Artik sen onlara elem verici bir azabi mjdele.
25
Ancak iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimseler bunun
disindadir, onlar iin tkenmez bir cret/dl vardir.
(82/82, Infitr/6-19+83/84, Inikk/1-25)
RM SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 375
1
Elif/1, Lm/30, Mm/40.
322


282

2-6
Rmlar/ Bizanslilar, yeryznn en alak/ ukur yerinde yenildiler. Onlar,
bu yenilgilerinin ardindan da birka yil iinde galip geleceklerdir. Bundan nce ve
sonra emir Allah'indir. Ve o gn mminler, Allah'in yardimiyla sevineceklerdir.
Allah, Kendisinin bir vaadi olarak diledigine yardim eder, galip kilar. Allah,
vaadinden dnmez. Ama insanlarin ogu bilmezler. O, en stn, en gl, en serefli,
maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, engin merhamet sahibidir.
7
Insanlarin ogu, basit dnya yasamindan grneni bilirler. Ve onlar, hireti
nemsemeyenlerin ta kendileridirler.
(84/30, Rm/1-7)
Necm: 376

8
Kendi ilerinde hi dsnmediler mi ki, Allah gklerde, yerde ve bu ikisi
arasinda bulunan her seyi ancak hak ile ve belirlenmis bir sre iin olusturmustur?
Ve sphesiz insanlardan ogu, Rablerine kavusmayi kesinlikle bilerek
reddedenlerdir/ inanmayanlardir.
9
Onlar, yeryznde gezip de kendilerinden ncekilerin kibetlerinin nasil
olduguna bakmadilar mi? Onlar, kendilerinden daha gl idiler; yeryzn kazip
altst etmisler, onu bunlarin imar ettiklerinden daha ok imar etmislerdi. Elileri de
onlara nice aik delilleri getirmislerdi. O hlde Allah onlara haksizlik edecek
degildi, fakat onlar sirk kosarak kendilerine haksizlik etmekteydiler.
10
Sonra Allah'in yetlerini/ almetlerini/ gstergelerini yalanladiklari iin,
ktlk eden o kimselerin kibetleri, en kt oldu. Onlar alay da ediyorlardi.
(84/30, Rm/8-10)
Necm: 377
11,12
Allah, olusturmayi ilkin yapar, sonra onu iade eder. Sonra da O'na
dndrlrsnz. Kiyametin kopus aninda da sulular, midi keserler.
13
Onlar iin ortak kostuklarindan, sefaat; yardim, kayirma yapacaklar da
bulunmaz. Ve onlar, ortaklarini reddettiler/ kabul etmeyenler oldular.
14
Ve Saat'in
dikildigi gnde de, iste o gn onlar ayrilirlar.
15
Simdi iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapmis kimselere gelince; artik
onlar, bir bahe iinde neselendirilirler.
16
Kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden, yetlerimizi ve
hiret bulusmasini yalanlayan su kimselere de gelince, iste onlar azap iinde hazir
bulundurulurlar.
17,18
O hlde, yapmaniz gereken, aksama erdiginizde, sabaha erdiginizde, gece
sirasinda, gleye erdiginizde; her zaman Allah'in tm noksan sifatlardan

283

arindirilmasidir! Gklerde ve yerde de tm vgler sadece O'na aittir; baskasi
vlemez.
19
O, lden diriyi ikarir, diriden de ly ikarir ve yeryzne lmnden
sonra hayat verir. Sizler de iste yle ikarilacaksiniz.
(84/30, Rm/11-19)
Necm: 378
20
O'nun, sizi bir topraktan olusturmasi da Kendisinin almetlerinden/
gstergelerindendir. Sonra da siz, simdi, dagilip-yayilan bir besersiniz.
21
Yine O'nun almetlerinden/ gstergelerindendir ki, sizin iin nefislerinizden
kendilerine isinirsiniz diye esler olusturmus, araniza bir sevgi ve merhamet
koymustur. Sphesiz ki bunda iyiden iyiye dsnecek bir toplum iin nice almetler/
gstergeler vardir.
22
Yine gklerin ve yerin olusturulusu, dillerinizin ve renklerinizin degisikligi
O'nun almetlerinden/ gstergelerindendir. Sphesiz bunda bilginler iin nice
almetler/ gstergeler vardir.
23
Yine gecede ve gndzde uyumaniz ve armaganlarindan rizik aramaniz
O'nun almetlerinden/ gstergelerindendir. Sphesiz bunda kulak verecek bir toplum
iin nice almetler/ gstergeler vardir.
24
Yine O'nun yetlerindendir ki, size hem korku ve hem de umut vermek iin
simsegi gsteriyor. Ve gkten bir su indiriyor da onunla yeryzne lmnden sonra
hayat veriyor. Sphesiz ki bunda aklini kullanacak bir toplum iin nice almetler/
gstergeler vardir.
25
Ggn ve yeryznn Kendi emriyle durmasi yine O'nun almetlerinden/
gstergelerindendir. Sonra sizi yeryznden bir tek agirisla agirdigi zaman bir de
bakarsiniz ki siz ikariliyorsunuz.
46
Size rahmetinden tattirsin, emriyle gemiler akip gitsin ve sahip oldugunuz
nimetlerin karsiligini dersiniz diye armaganlarindan rizik aramaniz iin rzgrlari
mjdeciler olarak gndermesi de O'nun almetlerinden/ gstergelerindendir.
26
Gklerde ve yerde kim varsa hepsi de O'nundur. Hepsi de O'na saygi
duyanlardir.
27
Ve O, olusturmayi baslatan, sonra onu evirip yeniden yapandir. Ve bu O'na
ok kolaydir. Ve gklerde ve yerde en yce rnek O'nundur. Ve O, en stn, en
gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/ mutlak galip olandir, en iyi
yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/ saglam yapandir.
323

(84/30, Rm/20-25-46, 26-27)

284

Necm: 379
28
Allah, size kendinizden bir rnek veriyor: Hi size rizik olarak verdigimiz
seylerde yasa ile size teslim edilen kisilerden
324
ortaklariniz bulunur da onlarla siz
esit olur ve kendinize ekindiginiz/ deger verdiginiz gibi onlarla da karsilikli ekinir
misiniz/ birbirinize ayni degeri verir misiniz, esit olur musunuz? Iste Biz, aklini
kullanan bir toplum iin yetleri byle aiklariz.
29
Tam tersi, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapmis kimseler,
bilgisizce bos-igreti arzularina uydular. Peki, Allah'in sasirttigini kim yola
getirebilir? Onlar iin yardimcilardan da yoktur.
(84/30, Rm/28-29)
Necm: 380
30
O hlde sen yzn, eski inanlarini terk eden biri olarak dine, insanlari
zerine ilk olarak yoktan yaratmi oldugu Allah'in fitratina dogrult. Allah'in
olusturusunda degisiklik sz konusu degildir. Dosdogru/ ayakta tutan din, budur.
Fakat insanlarin ogu bilmiyorlar.
31,32
Kalben O'na ynelenler olarak, Allah'in korumasi altina girin, salti ikame
edin [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari
olusturun-ayakta tutun], ortak kosanlardan; dinlerini para para blms, ayriliki
gruplara ayrilmis kimselerden de olmayin. Her ayriliki grup kendi yanlarindaki
eylerle bbrlenmektedir.
(84/30, Rm/30-32)
Necm: 381

33,34
Insanlara bir sikinti dokununca da, Rablerine ynelerek O'na yalvarirlar.
Sonra, onlara Kendinden bir rahmet tattirinca, bir de bakarsin ki, ilerinden bir grup,
kendilerine verdigimiz nimetlere iyilikbilmezlik etmek iin Rablerinin ortaklari
oldugunu kabul ederler. Haydi, yararlanin bakalim! Yakinda bileceksiniz.
35
Yoksa Biz, onlara bir delil indirmisiz de o delil, onlarin Allah'a ortak
kostuklari seyleri mi sylyor?
36
Biz insanlara bir rahmet tattirdigimiz zaman da, onunla simarirlar. Ellerinin
nceden yaptigi seyler sebebiyle kendilerine bir ktlk isabet ederse, hemen onlar
umutsuzluga dserler.
37
Onlar, sphesiz Allah'in diledigi kimseye rizki serdigini ve llendirdigini
de mi grmediler? Sphesiz bunda iman edecek bir toplum iin almetler/
gstergeler vardir.

285

38
yleyse, yakinlik sahibine; yurtlarindan ikarilan fakirlere, miskine ve
yolcuya hakkini ver. Bu, Allah'in rizasini dileyenler iin daha hayirlidir. Ve bunlar
durumunu koruyan, zafer kazanan kimselerin ta kendileridir.
39
Ve insanlarin mallari iinde artsinlar diye ribadan verdikleriniz, Allah
yaninda artmaz. Allah'in rizasini dileyerek zekttan/ vergilerinizden verdikleriniz
Iste o kimseler, kat kat arttiranlarin ta kendileridir.
(84/30, Rm/33-39)
Necm: 382
40
Allah, sizi olusturan, sonra size rizik veren, sonra sizi ldren ve sizi
diriltendir. Hi sizin ortak kostuklarinizdan, bunlardan birini yapacak kimse var mi?
Allah, onlarin ortak kostuklarindan arinik ve ok ycedir.
41
Insanlar dnerler diye; kendilerinin elleriyle kazandiklari seyler yznden,
yaptiklarinin bir kismini onlara tattirmak iin karada ve denizde kargasa ortaya ikti.
42
De ki: Yeryznde gezin de bundan ncekilerin kibeti nasil olmus bir
bakin. Onlarin ogu ortak kosanlar idiler.
43-45
yleyse, Allah'tan, geri evrilmesi olmayan bir gn gelmeden nce yzn
dosdogru/koruyan dine evir. O gn onlar, Allah'in, iman eden ve dzeltmeye
ynelik isler yapan kimselere armaganlarindan karsilik vermesi iin blk blk
ayrilirlar. Sphesiz O, kfirleri; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenleri sevmez. Kim kfrederse; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddederse, artik bu reddi/ inanmayisi kendi aleyhinedir. Kim de slihi islerse,
artik onlar da kendileri iin dsek/ rahat bir yer hazirlamis olurlar.
48
Allah, rzgrlari gnderendir. Sonra rzgrlar, bir bulutu savururlar. Sonra
Allah, onu gkyznde nasil dilerse yle yayar ve onu para para yapar. Sonra da
sen, onun derinliklerinde yagmur ikar grrsn. Iste Allah, onu kullarindan diledigi
kimselere isabet ettirdigi vakit, onlar mjdelenirler, mutlu olurlar.
49
Hlbuki onlar, nceden; daha nce zerlerine indirilmeden evvel kesinlikle
mit kesenlerdirler.
50
yleyse Allah'in rahmetinin eserlerine bir bak; yeryzn lmnden sonra
nasil diriltiyor? Sphe yok ki O, kesinlikle lleri diriltir ve O, her seye gc
yetendir.
51
Ve andolsun ki Biz, bir rzgr gndersek de Allahin rahmetinin eseri olan
bitkileri sararmis grseler, kesinlikle onun arkasindan kfretmeye; Bizim
ilhligimizi ve rabligimizi bilerek reddetmeyebaslarlar.
52
Bu nedenle sen llere isittiremezsin. O daveti, arkalarini dnms
giderlerken sagirlara da dinletemezsin.

286

53
Sen krleri de sapikliklarindan dogru yola gtremezsin. Sen ancak
yetlerimizi, iman edeceklere duyurursun; artik onlar Mslmanlardir.
54
Allah, sizi gsz olarak olusturandir. Sonra gszlgn arkasindan kuvvet
getirdi. Sonra kuvvetin arkasindan gszlk ve ihtiyarlik getirdi. O, diledigini
olusturur. Ve O, en iyi bilendir, en iyi g yetirendir.
(84/30, Rm/40-45, 48-54)
Necm: 383
55
Ve kiymetin kopacagi gn gnahkarlar bir saatten fazla durmadiklarina
yemin ederler. Onlar iste byle dndrlyorlardi.
56
Kendilerine bilgi ve iman verilen kimseler de diyecekler ki: Andolsun ki
Allah'in yazisinda, dirilme gnne kadar kaldiniz. Iste bu, lmden sonra dirilme
gndr. Fakat siz bunu bilmiyordunuz.
57
Artik o gn sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlara mazeretleri
yarar saglamaz. Onlar, bagislanmazlar da.
(84/30, Rm/55-57)
Necm: 384
58
Ve andolsun ki Biz, insanlar iin bu Kurn'da tm rneklerden kesinlikle
rnekler getirdik. Ve andolsun ki sen, onlara bir yet de getirsen o kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o kimseler: Siz, sadece, btil
seyleri ortaya koyanlarsiniz diyeceklerdir.
59
Iste, bilmeyen kimselerin kalpleri zerine Allah byle damga vurur.
47
Ve andolsun ki Biz, senden nce birtakim elileri toplumlarina gnderdik de,
onlar onlara, apaik delilleri getirdiler. Sonra Biz, gnah isleyen kimseleri yakalayip
cezalandirarak adaleti sagladik. Mminlere yardim da, Bizim zerimize bir hak
idi.
325

60
Simdi sen sabirli ol. Sphesiz Allah'in vaadi haktir. Sakin kesin inanmamis
kimseler, seni hafiflestirmesinler.
(84/30, Rm/58-59, 47, 60)
ANKEBT SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 385
1Elif/1, Lm/30, Mm/40.
326


287

2,3
Insanlar, denenmeden, Iman ettik demeleriyle birakiliverileceklerini mi
sandilar? Ve andolsun ki Biz, onlardan ncekileri de saflastirilmalari iin ateslere/
sikintilara sokmustuk. Artik elbette Allah, dogru kimseleri bildirecektir/ isaretleyip
gsterecektir ve elbette yalancilari da kesinlikle bildirecektir/ isaretleyip
gsterecektir.
4-6
Yoksa ktlk yapanlar, Bizi ne geebileceklerini/ Bizden
kaabileceklerini mi saniyorlar? Ilke olarak benimsedikleri sey, ne ktdr! Kim
Allah'a kavusmayi umuyorsa, hi sphesiz ki Allah'in belirledigi zaman kesinlikle
gelicidir. Ve O, en iyi duyandir, en iyi bilendir. Ve kim gayret gsterirse, ancak
kendisi iin gayret gsterir. Sphesiz Allah, kesinlikle lemlerden zengindir.
7
Ve inanan ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimseler, onlarin ktlklerini,
elbette rtecegiz ve kesinlikle onlara yaptiklarinin daha gzeli ile karsilik verecegiz.
8
Ve Biz, insana, ana-babasina iyi davranmasini ykmllk olarak ulastirdik.
Eger o ikisi, seni, hakkinda bilgin olmayan bir seyi Bana ortak kosman iin zora
kosarlarsa, artik o ikisine itaat etme. Dnsnz ancak Banadir. O zaman, size
yapmis olduklarinizi haber verecegim.
9
Iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimseleri de, kesinlikle onlari
slih kisiler iine katacagiz.
10
Insanlardan kimi de vardir ki, Allah'a inandik der, sonra da Allah ugrunda
eziyet olundugu zaman, insanlarin verdigi sikintiyi Allah'in azabi gibi tutar. Ve eger
Rabbinden bir yardim gelecek olsa, kesinlikle, Sphesiz biz sizinle beraber idik
diyeceklerdir. Hlbuki Allah, onlarin ggslerindekileri; neler dsnp
planladiklarini en iyi bilen degil midir?
11
Ve Allah, elbette iman etmis kisileri bilir/ bildirir/ isaretleyip gsterir, elbette
ikiyzlleri de bilir/ bildirir/ isaretleyip gsterir.
(85/29, Ankebt/1-11)
Necm: 386
12
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler, mminlere:
Bizim yolumuza uyun, kesinlikle sizin hatalarinizi/ gnahlarinizi biz yklenelim
dediler. Oysa onlarin hatalarindan, ne olursa olsun hibir seyi onlar tasiyici
degillerdir. Onlar, kesinlikle yalancidirlar.
13
Onlar, elbette kendi yklerini ve kendi ykleriyle birlikte nice ykleri de
tasiyacaklar. Ve uydurup durduklari seylerden kiymet gn kesinlikle
sorgulanacaklardir.
18
Ve eger siz yalanlarsaniz bilin ki, sizden nceki birtakim mmetler de
yalanlamisti. Eli'ye dsen de apaik tebligden baska bir sey degildir.
327


288

(85/29, Ankebt/12-13, 18)
Necm: 387
19
Onlar, Allah'in olusturmayi nasil baslattigini, sonra da bunu tekrarladigini da
mi grmediler? Sphesiz bu, Allah'a gre ok kolaydir.
20-22
De ki: Yeryznde gezip dolasin da, O'nun olusturmaya nasil basladigina
bir bakin. Sonra Allah, son yapiyi insa edecektir. Sphesiz Allah, her seye g
yetirendir. O, diledigi kimseye azap eder, diledigi kimseye de rahmet eder. Ve siz
yalnizca O'na dndrleceksiniz. Ve siz yeryznde ve gkte ciz birakanlar
degilsiniz. Ve sizin iin Allah'in astlarindan bir koruyucu, yol gsterici yakin ve
yardimci yoktur.
23
Ve Allah'in yetlerini/ almetlerini/ gstergelerini ve O'na kavusmayi bilerek
reddeden/ inanmayan kimseler, iste onlar Benim rahmetimden mitlerini
kesmislerdir ve onlar, kendileri iin acikli bir azap olanlardir.
(85/29, Ankebt/19-23)
Necm: 388
14
Ve andolsun ki Biz, Nh'u kendi toplumuna eli gnderdik de, ilerinde elli
yili sikintisiz nice uzun sikintili seneler kaldi. Sonunda, onlar sirk kosarak yanlis;
kendi zararlarina islerini srdrrken tufan kendilerini yakalayiverdi.
15
Bylece Biz, o'nu ve gemi halkini kurtardik ve gemiyi/ cezayi/ kurtulusu
lemlere bir almet/gsterge yaptik.
16,17
Ibrhm'i de eli gnderdik/kurtardik. Hani o, toplumuna: Allah'a kulluk
edin ve O'nun korumasi altina girin. Eger bilirseniz bu sizin iin daha hayirlidir.
Sphesiz siz Allah'in astlarindan birtakim putlara tapiyorsunuz ve yalan
uyduruyorsunuz. Haberiniz olsun ki sizin Allah'in astlarindan mabut diye o
taptiklariniz, sizin iin bir rizik vermeye g yetiremezler. Onun iin rizki Allah
yaninda arayin ve O'na kulluk edin ve O'na sahip oldugunuz nimetlerin karsiligini
deyin. Yalnizca O'na dndrleceksiniz demisti.
24
Sonra Ibrhm'in toplumunun cevabi, yalnizca: Onu ldrn veya yandirin/
ileri derecede sikintiya sokun demeleri oldu. Sonra da Allah o'nu atesten/ sikintidan
kurtardi. Sphesiz bunda, iman edecek bir toplum iin almetler/ gstergeler vardir.
25
Ve Ibrhm dedi ki: Siz, sirf aranizdaki dnya hayatinda sevgi iin Allah'in
astlarindan birtakim putlar edindiniz. Sonra kiymet gn, kiminiz kiminizi
tanimayacak, kiminiz kiminizi dislayip gzden ikaracaktir. Varacaginiz yer de
cehennemdir. Ve sizin iin yardimcilardan da yoktur.
26
Bunun zerine o'na Lt inandi. Ve Ibrhm dedi ki: Ben Rabbime hicret
ediciyim. Sphesiz O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn

289

olmayan/ mutlak galip olanin, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/ saglam
yapanin ta kendisidir.
27
Ve Biz o'na Ishk'i ve Yakb'u bagisladik. Ve soyu iinde peygamberlik ve
Kitap verdik. Ve Biz o'na dnyada cretini verdik. Sphesiz o, hirette de
slihlerdendir.
28,29
Lt'u da gnderdik. Hani o toplumuna: Sphesiz siz, kesinlikle
lemlerden sizden nce gemis olanlarin yapmadigi bir haysizligi yapiyorsunuz!
Siz sphesiz, kesinlikle erkeklere gidecek, yol kesecek ve toplantilarinizda
edepsizlik yapacak misiniz? demisti. Bunun zerine toplumunun cevabi, sadece,
Dogru syleyenlerden isen Allah'in azabini bize getir! demeleri oldu.
30
Lt: Rabbim! Su bozguncular toplumuna karsi bana yardim et! dedi.
31
Ve elilerimiz Ibrhm'e mjdeyi getirdiklerinde: Biz bu kentin halkini
yikima ugratacagiz dediler. Sphesiz oranin halki irk koarak yanli; kendi
zararlarina i yapan kimseler idiler.
32
Ibrhm: Sphesiz orada Lt var! dedi. Onlar: Biz orada kimlerin
bulundugunu ok iyi biliyoruz. Onu ve geride kalanlardan biri olan karisi disindaki
ailesini elbette kurtaracagiz dediler.
33,34
Elilerimiz Lt'a geldiklerinde de o, onlar hakkinda tasalandi. Ve onlar
sebebiyle eli-kolu baglandi kaldi. Ve eliler: Korkma, tasalanma! Sphesiz biz, seni
ve geride kalanlardan olan karin hari yakinlarini kurtaracagiz. Sphesiz biz, bu kent
halkinin zerine, hak yoldan ikicilik yapip durmalari nedeniyle semadan bir azap
indirtecegiz dediler.
35
Ve andolsun ki Biz, aklini kullanacak bir toplum iin oradan apaik bir
almet/ gsterge biraktik.
36
Medyen'e de kardesleri Suayb'i gnderdik. Sonra Suayb, Ey toplumum!
Allah'a kulluk edin, hiret gnn mit edin, yeryznde bozguncular olarak
karisiklik ikarmayin! dedi.
37
Bunun zerine o'nu yalanladilar, sonra da kendilerini bir sarsinti
yakalayiverdi ve yurtlarinda diz st kekaldilar.
38
d ve Semd toplumlarini degisime/ yikima ugrattik. Onlarin degisime/
yikima ugramalari, onlarin yurtlarindan size kesinlikle besbelli olmustur. Ve seytan
onlara, yaptiklarini ssledi de onlari yoldan alikoydu. Hlbuki onlar grp anlayan
kimselerdi.
39
Karun'u, Firavun'u ve Hmn'i da yikima ugrattik. Andolsun ki Ms onlara
apaik deliller ile gelmisti de onlar yeryznde byklk taslamislardi. Hlbuki
onlar, geiciler degillerdi.

290

40
Iste hepsini gnahlari sebebiyle yakaladik: Onlardan kiminin zerine taslar
savuran rzgrlar gnderdik, onlardan kimini korkun bir ses yakaladi, onlardan
kimini yerin dibine geirdik, onlardan kimini de suda bogduk. Ve Allah onlara
haksizlik etmiyordu velkin onlar sirk kosmak sretiyle kendilerine haksizlik
ediyorlardi.
(85/29, Ankebt/14-17, 24-40)
Necm: 389

41
Allah'in astlarindan yardimci, yol gsterici, koruyucu yakin edinenlerin
durumu, ev edinen disi rmcegin durumu gibidir. Sphesiz evlerin en rg de
kesinlikle disi rmcek evidir. Keske onlar, bilselerdi.
42
Sphesiz Allah, onlarin, Kendisinin astlarindan hangi seye yalvardiklarini
bilir. Ve O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/
mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/ saglam yapandir.
43
Ve Biz, bu rnekleri insanlara veriyoruz. Onlara da bilginlerden baskasi akil
erdiremez.
44
Allah, gkleri ve yeri hak ile olusturdu. Sphesiz bunda, iman edenler iin
kesinlikle bir almet/ gsterge vardir.
(85/29, Ankebt/41-44)
Necm: 390

45
Sen, sana kitaptan vahyedileni oku/ izle ve salti ikame et [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumu olustur-ayakta tut].
Kesinlikle salt [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma
kurumu], asiriliktan, ktlkten alikoyar. Ve Allah'in anilmasi, elbette daha
byktr. Ve Allah, yapip rettiginiz seyleri bilir.
46
Kendilerinden, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar hari, Kitap
Ehli ile ancak en gzel bir yolla mcdele ediniz ve: Biz, bize indirilene ve size
indirilene inandik. Bizim ilhimiz ve sizin ilhiniz birdir. Biz, sadece Allah iin
islamlastiran kimseleriz deyiniz.
(85/29, Ankebt/45-46)
Necm: 391
47
Ve iste bylece Biz, sana Kitab'i indirdik de kendilerine Kitap verdiklerimiz
Kurn'a inaniyorlar. Ve ehli kitabin disindakilerden/ Araplardan da ona inananlar
vardir. Ve Bizim yetlerimizi ancak, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
rtbas edenkimseler bile bile reddeder.

291

48
Ve sen bundan evvel herhangi bir kitaptan okumuyordun; sen Kurn'i
kendiliginden yazmiyorsun. Eger byle olsaydi, btila inananlar kesinlikle kusku
duyacaklardi.
49
Tam tersi Kurn, kendilerine bilgi verilenlerin sinelerinde apaik yetlerdir.
Bizim yetlerimizi de ancak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar bile bile
reddederler.
50
Ve onlar, Ona Rabbinden almetler/ gstergeler indirilmeli degil miydi?
dediler. De ki: Almetler/ gstergeler ancak Allah'in katindadir. Ben ise ancak
apaik bir uyariciyim.
51
Kendilerine okunan Kitab'i sphesiz Bizim sana indirmis olmamiz onlara
yetmedi mi? Bunda, inanan bir toplum iin elbette ki bir rahmet ve bir gt vardir.
52
De ki: Benimle sizin aranizda shit olarak Allah yeter. O, gklerde ve yerde
olan seyleri bilir. Btila inanan ve Allah'i bilerek reddeden/ inanmayan kimseler, iste
onlar, zarara/ kayba ugrayip aci ekenlerin ta kendileridir.
(85/29, Ankebt/47-52)
Necm: 392

53
Ve senden azabi arabuk istiyorlar. Eger belirlenmis/ adi konmus bir sre
sonu olmasaydi, azap onlara elbette gelmisti. Ve o azap, hi farkinda olmadiklari bir
sirada kendilerine ansizin elbette gelecektir.
54,55
Senden azabi arabuk istiyorlar. Sphesiz cehennem de kesinlikle,
kendilerini stlerinden ve ayaklarinin altindan brdg gnde kfirleri; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedenleri kusaticidir. Ve O, Yapmis olduklarinizi
tadin! der.
(85/29, Ankebt/53-55)
Necm: 393

56
Ey iman etmis kullarim! Sphesiz Benim yeryzm genistir. O hlde yalniz
Bana kulluk edin.
57
Her kimligi olan varlik lm tadicidir. Sonra da yalnizca Bize
dndrleceksiniz.
58,59
Ve iman etmis, dzeltmeye ynelik isler yapmis kimseler, elbette Biz
onlari, iinde srekli kalacaklari cennette, altlarindan irmaklar akan ksklere

292

yerlestirecegiz. alisanlarin, sabretmis olan ve sadece Rablerine isin sonucunu
havale etmis olan kisilerin dl ne gzeldir!
(85/29, Ankebt/56-59)
Necm: 394

60
Kendi rizkini tasiyamayan nice kk-byk canli da vardir ki onlari da, sizi
de Allah riziklandirir. Ve O, en iyi isitendir, en iyi bilendir.
61
Yine andolsun ki onlara sorsan: Gkleri ve yeri kim olusturti, gnesi ve ay'i
kim kontrol altina aldi/ kullarin yararlanacagi yapi ve zellikte kim yaratti?
Kesinlikle, Allah diyeceklerdir. O hlde nasil evriliyorlar?
62
Allah, kullarindan diledigine rizki genisletir ve onun iin ayarlar. Sphesiz
Allah, her seyi en iyi bilendir.
63
Ve andolsun, eger onlara sorsan: Kim gkten suyu indirip de onunla
yeryzn lmnden sonra diriltti? Kesinlikle, Allah diyeceklerdir. De ki:
Tm vgler, Allah'a zgdr; baskasi vlemez. Tersine onlarin ogu akillarini
kullanmazlar.
64
Ve bu igreti dnya yasami, sadece bir eglence ve oyundur. Sphesiz son yurt
ise kesinlikle hayatin ta kendisidir. Keske onlar, bilmis olsalardi.
65,66
Iste onlar, gemiye bindiklerinde, dini yalniz Allah'a zg kilarak O'na
yalvarirlar. Sonra ne zaman ki onlari karaya ikarip kurtardi, bir de bakarsin ki onlar,
kendilerine verdiklerimize iyilikbilmezlik etmek ve kazanli ikmak iin Allah'in
ortaklari oldugunu kabul ediyorlar. Artik onlar, yakinda bilecekler.
(85/29, Ankebt/60-66)
Necm. 395

67
Yoksa kiyilarinda insanlarin zorla kapilip gtrlmesine ragmen Mekke'yi,
gvenli, dokunulmaz yaptigimizi da grmediler mi? Hl btila mi inaniyorlar ve
Allah'in nimetine iyilikbilmezlik mi ediyorlar?
68
Ve Allah'a karsi yalan uyduran yahut kendisine geldiginde, hakki
yalanlayandan daha yanlis; kendi zararlarina is yapan kim olabilir? Kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler iin cehennemde bir yer mi yok!
69
Ve Biz, Bizim ugrumuzda gayret gsterenleri, elbette Kendi yollarimiza
kilavuzlayacagiz. Ve sphesiz Allah, iyilik-gzellik retenlerle beraberdir.
(85/29, Ankebt/67-69)

293

MUTAFFIFN SRESI
MEKKE DNEMI
Necm: 396

1-3
Yaziklar olsun, insanlardan kendilerine bir sey aldiklari zaman tam len,
kendileri ltkleri veya tarttiklari zaman eksik len hilebazlara!
4-6
Onlar, byk bir gn iin; insanlarin lemlerin Rabbi iin ayakta
dikilecekleri gn iin tekrar diriltileceklerini bilmiyorlar mi?
7-13
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Sphesiz, din-iman tanimayip
ktlge batanlarin kaydi, kesinlikle, Siccin'dedir. Ve Siccinin ne oldugunu
sana ne bildirdi? -O, rakamlanmi/ yazilmi bir kayittir! O gn, yalanlayanlarin;
karilik gnn yalanlayanlarin vay haline! Ve karilik gnn, kendisine
yetlerimiz okundugu zaman, Eskilerin masallari demi olan tm sinirlari aan
gnahkrlardan bakasi yalanlamaz.
14
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Onlarin kazandiklari, kalpleri
zerine pas olmustur.
15
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Sphesiz onlar, o gn Rablerinden
kesinlikle perdelenmislerdir.
16
Sonra onlar, hi sphesiz cehenneme girecekler.
17
Sonra da: Iste bu, kendisini yalanlayip durdugunuz seydir denilir.
18-21
Kesinlikle onlarin dsndg gibi degil! Ebrarin/iyi adamlarin kaydi,
kesinlikle Illiyyin'dedir. Illiyyin'in ne oldugunu sana ne bildirdi?
Yaklatirilmilarin tanik oldugu rakamlanmi/ yazilmi bir kayittir!
22-28
Sphesiz ki Ebrar/iyi adamlar, elbette, Naim'in iindedirler, tahtlar
zerinde beklenti iindedirler. Yzlerinde nimetin aydinligini grrsn. Onlar,
mhrl saf bir ikiden sulanirlar. Ki onun mhr/ neticesi misktir. Karisimi
Tesnim'dendir. Yaklastirilmislarin iecekleri bir pinardandir. Artik yarianlar, ite
bunda yarimalidirlar.
(86/83, Mutaffifn/1-28)
Necm: 397
29
Sphesiz su isleyen o kimseler, inanan kimselerden bir kismina/ elilere
glyorlardi.
30
Onlara ugradiklari zaman da birbirlerine kas-gz isareti yapiyorlardi.
31
Kendi yakinlarina dndkleri zaman da zevklenenler olarak dnyorlardi.
32
Ve

294

mminlerin bir kismini/elileri grdkleri zaman; Sphesiz iste bunlar, kesinlikle
sapiklardir diyorlardi.
33
Hlbuki mminlerin bir kismi/ eliler, bu su isleyenlerin zerine beki
olarak gnderilmemislerdi/ eli yapilmamislardi.
328

34-36
Iste bugn de inanmis kimseler, koltuklar zerinde Kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedenbu kimseler isleyip durduklarinin cezasini
buldular mi? diye bakarak, kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenlereglecek.
(86/83, Mutaffifn/29-36)
BAKARA SRESI
MEDNE DNEMI
Necm: 398
329

1
Elif/1, Lm/30, Mm/40.
330

2-4
Iste bu kitap; kendisinde hi kusku yoktur, issiz yerlerde iman eden, salti
ikame eden [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma
kurumlarini olusturan-ayakta tutan], kendilerini riziklandirdigimiz seylerden Allah
yolunda harcama yapan/ basta yakinlari olmak zere baskalarinin nafakalarini
saglayan, sana indirilene ve senden nce indirilene iman eden Allah'in korumasi
altina girmis kisiler ki bunlar, hirete de kesinlikle inanirlar iin bir kilavuzdur.
5
Iste bunlar, Rablerinden bir kilavuz zerindedirler. Yine iste bunlar,
kurtulanlarin, kazanli ikanlarin ta kendileridir.
(87/2, Bakara/1-5)
Necm: 399
6
Sphesiz su kfirler; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmis su
kimseler; onlari uyarsan da, uyarmasan da onlar iin birdir: onlar inanmazlar.
7
Allah, onlarin kalpleri ve kulaklari zerine mhr vurmustur; onlarin
gzlerinin zerinde perdeler vardir. Ve byk azap onlar iindir.
8,9
Insanlardan bir kismi da, inanan kiiler olmamalarina ragmen Allah'a ve
hiret gnne inandik derler. Allah'i ve inanmis kimseleri aldatmaya alisirlar.
Hlbuki onlar, sadece kendilerini aldatirlar da bilincine ermezler.
10
Onlarin kalplerinde hastalik vardir; onlarin ziniyetleri bozuktur da Allah,
onlara hastaligi; sapkinligi artirdi. Yalan sylemekte olduklarindan dolayi da onlar
iin aci bir azap vardir.

295

11
Onlara, Yeryznde kargasa ikarmayin denildiginde de, Biz ancak
dzelten kisileriz derler.
12
Dikkatli olun! Sphesiz onlar, kargasa/karisiklik ikaranlarin ta kendileridir,
fakat bilincine ermiyorlar.
13
Ve onlara, Insanlarin inandigi gibi inanin denilince, Biz, o akli ermezlerin
inandigi gibi mi inanacagiz! derler. Dikkatli olun! Sphesiz onlar, akli ermezlerin
ta kendileridir. Velkin bilmiyorlar.
14
Onlar, inanmis kimselere rastladiklari zaman da, Inandik dediler. Kt
niyetli elebaslariyla basbasa kaldiklarinda ise, Sphesiz biz sizinle beraberiz, biz
sadece alay edenleriz dediler.
15
Allah, onlarla alay eder ve tugyanlari iinde serserice dolasmalarina sre
tanir/izin verir.
16
Iste onlar, dogru yol karsiliginda sapikligi satin alan kimselerdir de onlarin
ticaretleri kr etmedi ve onlar kilavuzlandiklari dogru yolu bulan kimseler olmadilar.
17
Onlarin durumu bazen, bir ates yakmak isteyen kimsenin durumu gibidir.
Ates, ates yakan kimsenin kenarini aydinlatinca, Allah, onlarin nrlarini giderdi ve
onlari karanliklar iinde grmez olarak birakti. -
18
Sagirdirlar, dilsizdirler, krdrler!
Artik onlar dnmezler.-
19
Bazen de onlarin durumu; iinde karanliklar, gk grlts ve simsek olan,
gkten bosanan bir yagmur gibidir. Onlar, lm korkusuyla yildirimlardan
parmaklarini kulaklarina tikiyorlar. Oysa Allah, kfirleri; Kendisinin ilhligini,
rabligini bilerek reddedenleri epeevre kuatandir.
20
O simsek nerdeyse gzlerini kapiverecek. Simsek nlerini aydinlatti mi
aydinligin iinde yrrler, karanlik zerlerine kt m de dikilip kalirlar. Allah
dilemis olsaydi isitmelerini de, grmelerini de giderirdi. Sphesiz Allah, her seye en
ok g yetirendir.
(87/2, Bakara/6-20)
Necm: 400
21,22
Ey insanlar! Allah'in korumasi altina giresiniz diye, sizi ve sizden
ncekileri olusturan, yeryzn sizin iin bir dsek, gg de bir bina yapan, gkten
su indirip de onunla sizin iin rizik olarak rnlerden ikaran Rabbinize kulluk edin.
Artik siz de, bile bile Allah'a ortaklar kosmayin.
23
Ve eger kulumuza indirdigimizden kusku iinde iseniz, haydi onun mislinden
bir sre siz getirin, Allah'in astlarindan tm taniklarinizi da agirin. Eger dogru
kimseler iseniz.

296

24
Sonra, eger bunu yapmadiysaniz ve asla yapamayacaksiniz; yleyse kfirler;
Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddeden kimseler iin hazirlanmis, yakiti
insanlar ve taslar olan atesten korunun.
(87/2, Bakara/21-24)
Necm: 401
25
Inanmis ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimselere de, Sphesiz kendileri
iin altlarindan irmaklar akan cennetlerin oldugunu mjdele. Onlar, oradaki
herhangi bir meyveden her riziklandirilislarinda, Bu, bizim daha nce
riziklandigimiz seydir derler. Ve onlara onun benzesenleri verildi. Orada ok temiz
esler de yalnizca onlarindir. Ve onlar, orada srekli kalanlardir.
(87/2, Bakara/25)
Necm: 402
26,27
Sphesiz Allah, bir sivrisinegi, hatta daha daha kk olan bir seyi rnek
vermekten ekinmez. Iste iman eden kimseler bilirler ki, sphesiz o hakktir,
Rablerindendir. Kfirler; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmis olan o
kimseler de artik, Allah byle bir rnek ile ne demek istedi? derler. Allah, verdigi
rneklerle biroklarini sasirtir, onunla biroklarini kilavuzlar. Allah, onunla sadece,
sz verip antlastiktan sonra Allah'a verdikleri sz bozan, Allah'in birlestirmesini
emrettigi seyi; iman-amel ayrilmazligini bozan ve yeryznde bozgunculuk yapan
hak yoldan ikmis kimseleri sasirtir. Iste bunlar, zarara ugrayanlarin ta kendileridir.
28
Siz, nasil kfredersiniz; Allah'in ilhligini, rabligini nasil bilerek
reddedersiniz? Oysa siz, ller idiniz de sizlere O hayat verdi. Sonra O, sizleri
ldrecek, sonra canlandiracaktir. Sonra da Kendisine dndrleceksiniz.
29
O, yeryznde ne varsa hepsini sizin iin olusturandir. Sonra da O, semaya
egemenlik kurdu;
331
onlari yedi gk olarak dzenledi. O, her seyi en iyi bilendir.
(87/2, Bakara/26-29)
Necm: 403
30
Ve bir zaman Rabbin, dogadaki glere, Sphesiz Ben, yeryznde bir
halfe getiren Zatim demisti. Dogadaki gler, Orada bozgunculuk yapan, kan
dken birisini mi yapacaksin? Oysa biz, Senin vgnle birlikte tm noksanliklardan
arindiriyoruz ve Senin tertemiz; her trl ktlk ve eksiklikten uzak oldugunu
haykiriyoruz demislerdi. Senin Rabbin, Ben sizin bilmediginiz seyleri ok iyi
bilirim demisti.
31
Ve senin Rabbin, dem'e o isimlerin tmn gretti. Sonra hepsini
dogadaki glere sundu ve Hadi, haber verin Bana sunlarin isimlerini, eger
dogru kimseler iseniz dedi.

297

32
Dogadaki gler, dediler ki: Sen her trl noksanliktan ariniksin! Senin,
bize gretmis oldugunun disinda bizim iin bilgi diye bir sey yoktur. Sphesiz
Sen, en iyi bilenin, en iyi yasa koyanin ta kendisisin.
33
Senin Rabbin dedi ki: Ey dem! Haber ver onlara, onlarin adlarini.
Sonra da dem onlara, onlarin adlarini haber verince, senin Rabbin, Dememis
miydim Ben size! Sphesiz Ben, gklerin ve yerin grlmeyenini,
duyulmayanini, sezilmeyenini, gemisi, gelecegi bilirim. Ve Ben, sizin aiga
vurduklarinizi ve sakladiklarinizi bilirim dedi.
34
Ve hani Biz, dogadaki glere, dem'e boyun egip teslimiyet gsterin
demistik de Iblis/dsnce yetisi disinda dogadaki gler hemen boyun egip
teslimiyet gstermisti. Iblis yan izdi, byklendi. Ve o, her seyi bilerek
reddedenlerden idi.
35
Ve Biz, Ey dem! Sen ve esin cennette iskn ediniz/burayi yurt tutunuz,
ikiniz de ondan dilediginiz yerde bol bol nasiplenin ve su girift seye yaklasmayin;
mal/altin-gms tutkunu olmayin, yoksa kendi benligine haksizlik edenlerden
olursunuz dedik.
36
Bunun zerine seytn; Iblis/dsnce yetisi onlari oradan kaydirdi, iinde
bulunduklari ortamdan ikardi. Ve Biz, Birbirinize dsman olarak inin, orada belirli
bir vakte kadar sizin iin bir karar yeri ve bir yararlanma vardir dedik.
37-39
Sonra da dem, Rabbinden birtakim kelimeler aldi/kendine vahyedildi;
Biz dedik ki: Hepiniz oradan inin. Artik size Benim tarafimdan bir kilavuz
geldiginde, kim kilavuzuma uyarsa, onlar iin hibir korku yoktur; onlar mahzun da
olmayacaklardir. Ve kfretmis; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmis ve
yetlerimizi yalanlamis kimseler; iste onlar, atesin ashbidir. Onlar, orada temelli
kalicidirlar.
332
Sonra da Allah, onun tevbesini kabul etti. Kesinlikle O, tevbeleri
oka kabul eden, ok tevbe firsati verenin, ok merhametli olanin ta kendisidir.
(87/2, Bakara/30-39)
Necm: 404
40
Ey Isrlogullari! Size nimet olarak verdigim nimetimi hatirlayin, Benim
ahdime/Bana verdiginiz sze vefa gsterin ki, Ben de sizin ahdinize vefa
gstereyim. Ve sadece Benden korkun/ sadece Bana ibdet edin.
41
Sizinle beraber
olan Tevrt'i dogrulayici olarak indirdigim Kurn'a iman edin, O'nun hak kitap
oldugunu bilerek reddedenlerin ilki siz olmayin. Benim yetlerimi ok az bir bedelle
satmayin. Ve sadece Benim korumam altina giriniz.
42
Ve siz bile bile hakki btila
karistirmayiniz, hakki gizlemeyiniz.
43
Salti ikame ediniz [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturunuz-ayakta tutunuz],
zekti/vergiyi veriniz, Allah'i birleyenler ile birlikte siz de Allah'i birleyiniz.

298

44
Siz, insanlara birr'i/iyi adam olmayi buyuracaksiniz da kendinizi
umursamayacak misiniz? Oysaki Kitab'i okuyup duruyorsunuz. Hl akletmeyecek
misiniz?
45,46
Bir de sabretmekle, saltla [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma;
toplumu aydinlatma ile] yardim isteyin. Sphesiz salt ve sabirla yardim isteme,
saygili olanlardan; gerekten Rablerine kavuacaklarina ve gerekten kendilerinin
O'na dnc olduklarina inanan kimselerden bakasina ok agir gelir.
***
47
Ey Isrlogullari! Size verdigim nimeti ve sphesiz Benim sizi lemlere
fazlalikli kildigimi hatirlayin.
48
Ve hibir kimsenin baska bir kimseye herhangi bir sey iin karsilik
demedigi, hibir kimseden yardimin, adam kayirmanin kabul edilmedigi, kimseden
fidyenin/kurtulmaligin alinmadigi ve hibir kimsenin yardim olunmadigi gne karsi
Allah'in korumasi altina girin.
49
Ve hani Biz, bir zaman sizi, sizi azabin en ktsne arptiran, ogullarinizi
bogazlayan; egitimsiz, gretimsiz birakip niteliksiz bir kitle olusturarak gszlestirien,
kadinlarinizi sag birakan Firavun'un yakinlarindan kurtarmistik. Ve bunda size
Rabbiniz tarafindan byk bir bela vardi.
***
50
Hani bir zamanlar da Biz, bol suyu/nehiri sizin iin yarip da sizi kurtarmis,
siz bakip dururken Firavun'un yakinlarini da suda bogmustuk.
***
51
Ve hani Biz Ms'ya kirk geceyi vaat vermis, sonra da siz, kendi benliginize
haksizlik ederek, o'nun arkasindan altini ilh edinmistiniz.
52
Sonra Biz, sahip oldugunuz nimetlerin karsiligini dersiniz diye bundan
sonra sizi affetmistik.
53
Ve hani Biz, kilavuzlandiginiz dogru yolu bulursunuz diye, Ms'ya, o kitabi
ve Furkn'i vermistik.
54
Hani bir zamanlar Ms toplumuna, Ey toplumum! Sphesiz siz altina
tapmakla kendi kendinize haksizlik ettiniz. Gelin hemen Yaraticiniza tevbe edin de
benliklerinizi degistirin. Bylesi, Yaraticiniz nezdinde sizin iin hayirlidir demisti.
Sonra da Yaraticiniz tevbenizi kabul etti. Sphesiz Yaraticiniz, tevbeleri oka kabul
eden, ok tevbe firsati verenin, engin merhamet sahibinin ta kendisidir.
***

299

55
Hani bir zamanlar da siz, Ey Ms! Biz, Allah'i aika grmedike sana asla
inanmayacagiz demistiniz de bunun zerine siz bakip dururken sizi yildirim
arpivermisti.
56
Sonra Biz, kendinize verilen nimetlerin karsiligini dersiniz diye sizi
lmnzn ardindan dirilttik/zilletten kurtarip onurlu duruma getirdik.
57
Ve stnze o bulutu glge yaptik ve zerinize kudret helvasi ve bildircin/bal
indirdik. Ve size verdigimiz ri:iklarin ho olanlarindan yiyin. Onlar, Bize karsi
haksizlik etmediler, lkin onlar sirk kosmak sretiyle kendi benliklerine haksizlik
ediyorlardi.
***
58
Ve hani bir zamanlar Biz, Su kente girin de onun nimetlerinden dilediginiz
sekilde bol bol yiyin. O kapidan da boyun egip teslimiyet gstererek; onlara
teb/uyruk olarak, taskinlik, yanlis; kendi zararlarina is yapmadan girin ve Hitta
[bizi bagisla]! deyin. Ki size, hatalarinizi bagislayiverelim, iyilik-gzellik yapanlara
nimetlerimizi daha da arttiracagiz demis idik.
59
Bunun zerine o sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan kimseler,
sz, kendilerine sylenildiginden baska bir sekle degistirdiler. Biz de yapmis
olduklari hak yoldan ikis karsiliginda o sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is
yapan kimselerin stne gkten bir azap indirdik.
***
60
Ve hani bir zamanlar Ms, toplumu iin su istemisti de, Biz, Birikimini tas
kalpli toplumuna uygula! demistik. Bunun zerine o tas kalpli toplumdan on iki
toplum-belde halki ayrismisti. Olusan her beldenin halki, kendi su alacagi yeri
kesinlikle grendi/isaretledi. Allah'in rizkindan yiyin, iin ve bozgunculuk yaparak
yeryznde takinlik yapmayin.
***
61
Ve hani bir zamanlar siz, Ey Ms! Biz, tek yemege asla dayanamayiz, artik
bizim iin Rabbine dua et de bize yerin yetistirdigi seylerden; sebzesinden,
acurundan, sarmisagindan, mercimeginden ve soganindan ikarsin demistiniz.
Ms da size, O, stn olani daha asagi olanla degistirmek mi istiyorsunuz? Bir
kasabaya/ Misir'a inin, o vakit istediginiz seyler sizin olacaktir demisti. Ve
zerlerine asagilik ve meskenet damgalandi ve sonunda Allah'tan bir gazaba
ugradilar. Iste bu, kfretmis; Allah'in yetlerini bilerek reddetmis olmalari ve
peygamberleri haksiz yere ldrms olmalari nedeniyledir. Iste bu, isyan etmeleri ve
asiri gitmeleri nedeniyledir.
(87/2, Bakara/40-61)
Necm: 405

300

63
Hani bir zamanlar Biz, sizden, Allah'in korumasi altina girmeniz iin
verdigimiz seyi kuvvetle tutun ve iindekileri hatirinizdan ikarmayin! diye saglam
bir sz almistik ve sizin stnz; sekininiz Ms'yi Tr'a/daga
ykseltmistik/ikarmistik.
333

64
Bir de siz, bundan sonra yz evirdiniz. Iste eger zerinizde Allah'in
armagani ve rahmeti olmasa idi kesinlikle siz zarara ugrayanlardan olmustunuz.
65
Ve siz iinizden sebtte/dsnme gnnde sinirlari asan kimseleri de elbette
bilirsiniz. Iste bundan dolayi onlara, Sefil maymunlar olun! dedik.
66
Sonra da asagilik maymunlugu, agdaslarina ve sonrakilere mthis bir ders
ve Allah'in korumasi altina girmis kisiler iin bir nasihat/gt yaptik.
***
67
Ve hani Ms toplumuna, Sphesiz ki Allah, size bir sigir bogazlamanizi
emrediyor demisti. Onlar, Sen, bizi alaya mi aliyorsun? dediler. Ms, Ben,
chillerden biri olmaktan Allah'a siginirim dedi.
68
Onlar, Bizim iin Rabbine dua et, o sigir her ne ise onu bizim iin aiga
koysun dediler. Ms, Rabbim diyor ki: Sphesiz o sigir, pek yasli degil, pek
krpe de degil, ikisi arasi; en iyi yardim, hizmet, verim agindadir. Haydi,
emrolundugunuz seyi yapiniz dedi.
69
Onlar, Bizim iin Rabbine dua et, onun rengi ne ise onu bizim iin aiga
koysun dediler. Ms, Sphesiz Rabbim diyor ki: Sphesiz o sigir, rengi
bakanlara nese saan, sapsari bir inektir dedi.
70
Onlar, Bizim iin Rabbine dua et, o, nedir; bizim iin aiga koysun,
sphesiz ki o sigir, bize mtesbih geldi ve biz sphesiz Allah dilerse kesinlikle
kilavuzlandigimiz dogru yolu bulmus kimseleriz dediler.
71
Ms, Sphesiz Rabbim diyor ki: O sigir, zelil olmayan/ifte kosulmayan,
arazi srmeyen, ekin sulamayan, salma gezen ve hi alacasi olmayan bir sigirdir.
Onlar, Iste tam simdi geregi getirdin dediler. Sonunda onu bogazladilar. Ama
neredeyse yapmayacaklardi.
334

***
72
Ve hani siz
335
bir kisiyi ldrmstnz de onun hakkinda birbirinizle
atismistiniz. Hlbuki Allah, saklamis oldugunuzu ikarandir.
73
Sonra Biz, ldrlen kisiden gelecek sikinti sebebiyle Ms'yi yola ikarin
dedik. Allah, lleri iste byle diriltir, bitmis tkenmislere yol gsterir ve akilli
davranasiniz diye size lametlerini/gstergelerini gsterir.
74
Sonra da kalpleriniz katilasti; iste onlar, tas gibidir, hatta daha katidir. Ve
sphesiz taslardan yleleri vardir ki, onlardan irmaklar fiskirir, yleleri vardir ki

301

yarilir da ondan su ikar, yleleri vardir ki Allah'in saygiyla, sevgiyle, bilgiyle
rpertisinden dserler. Allah yaptiklarinizdan habersiz, duyarsiz degildir.
(87/2, Bakara/63-74)
Necm: 406
75
Peki siz, onlarin size inanacaklarini mi umuyorsunuz? Oysaki onlardan bir
zmre, Allah'in kelmina kulak verirler, sonra, onu iyice anladiktan sonra, bile bile
onu degistirip bozarlar.
76
Ve onlar, iman etmis kimselere rastladiklarinda, Inandik derler,
birbirleriyle basbasa kaldiklari zaman da, Allah'in sizin aleyhinizde hkm verdigi
seyleri Rabbinizin nezdinde aleyhinize delil olarak kullansinlar diye mi onlara
sylyorsunuz? Hl akillanmayacak misiniz? dediler.
77
Onlar, sphesiz Allah'in, kendilerinin sir olarak sakladiklari seyleri ve aiga
vurduklari seyleri bildigini bilmiyorlar mi?
78
Bunlardan bir kismi da, kuruntu disinda Kitab'i bilmeyen, okuma-yazma
bilmeyen/analarindan dogduklari gibi kalmis kimselerdir. Bunlar, sadece
zannediyorlar.
(87/2, Bakara/75-78)
Necm: 407

62
Sphesiz su, iman etmis kisiler, Yahdilesmis kisiler, Nasrniler ve
Sabiler/dogal dindarlar; her kim Allah'a ve hiret gnne iman eder ve slihi islerse,
artik Rableri katinda bunlar iin ecirleri vardir. Bunlara bir korku yoktur. Bunlar
mahzun da olmayacaklar.
336

(87/2, Bakara/62)
Necm: 408
79
Artik yaziklar olsun o kimselere ki, kendi elleriyle kitap yazarlar da sonra
biraz paraya satmak iin, Bu, Allah katindandir derler. Artik o elleriyle yazdiklari
yznden onlara yaziklar olsun! O kazandiklari seyler yznden kendilerine yaziklar
olsun!
80
Ve onlar dediler ki: Sayili birka gn disinda ates bize asla
dokunmayacaktir. De ki: Allah'tan garanti ieren bir sz m aldiniz? Allah,
verdigi sze asla ters dsmez. Yoksa siz, Allah'a karsi bilmediginiz seyleri mi
sylyorsunuz?
81
Evet, kim bir ktlk kazandiysa ve hatasi kendisini kusattiysa, iste bunlar
ates ashbidir. Onlar, orada srekli kalicidirlar.

302

82
Iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapmis kimseler de; iste onlar, cennet
ashbidir. Onlar, orada srekli kalicidirlar.
(87/2, Bakara/79-82)
Necm: 409
83
Ve hani Biz, Isrlogullari'nin kesin szn almistik: Allah'tan baskasina
kulluk etmeyeceksiniz, ana-babaya, yakinligi olanlara, yetimlere, miskinlere de
iyilik yapacaksiniz, insanlara gzelligi syleyiniz, salti ikame ediniz [ml ynden
ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturunuz-ayakta
tutunuz] ve zekti/vergiyi veriniz. Sonra ok aziniz mstesn olmak zere yz
evirdiniz. Ve siz yz eviren kimselersiniz.
84,85
Ve hani Biz, sizin kesin sznz almistik: Kanlarinizi dkmeyeceksiniz,
kendilerinizi yurtlarinizdan ikarmayacaksiniz. Sonra siz, taniklik ederek ikrar
verdiniz. Sonra, siz, iste o kimselersiniz; kendi kendinizi ldryorsunuz ve sizden
bir grubu yurtlarindan ikariyorsunuz. Onlarin aleyhinde gnah ve dsmanlikta
yardimlasiyorsunuz. Eger onlar size esir olarak gelirlerse de onlar iin
fidye/kurtarmalik almaya alisirsiniz. Hlbuki o; onlarin ikarilmalari, size
harmlastirilmistir. Peki, siz Kitab'in bir blmne inanip da bir blmne
inanmiyor musunuz? Su hlde iinizden byle yapanlarin alacagi karsilik dnya
hayatinda bir rsvliktan baska nedir? Kiymet gn de azabin en siddetlisine
ugratilirlar. Allah, yaptiklarinizdan bilgisiz, duyarsiz degildir.
86
Iste onlar, hiret karsiliginda basit dnya yasamini satin almis kimselerdir.
Artik bunlardan azap hafifletilmez, onlar yardim da olunmazlar.
87
Ve andolsun ki Ms'ya Kitab'i verdik. Ve o'ndan sonra birbiri ardi sira
eliler gnderdik. Meryem oglu s'ya da aik aik deliller verdik ve kendisini
Allah'in vahyi ile glendirdik. Peki siz, bir elinin size, nefislerinizin hoslanmadigi
bir sey getirdigi her seferinde byklk tasladiniz mi?! Sonra da bir kismini
yalanladiniz, bir kismini da ldryorsunuz.
(87/2, Bakara/83-87)
Necm: 410
88
Ve onlar, Bizim kalplerimiz kiliflidir/hibir sey islemez dediler. Aksine;
Allah, geregi bilerek reddetmelerinden dolayi onlari dislamis/ rahmetinden mahrum
birakmistir. Bundan dolayi pek azi iman eder!
89
Onlara Allah katindan kendileri ile birlikte olani dogrulayan bir kitap; Kuran
gelince de ki bunlar daha nceleri kfirlere; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek
reddeden kimselere kari zafer kazanmak istemilerdi de o tanidiklari kendilerine
gelmiti onu kendileri rttler. Artik Allah'in dislamasi/ rahmetinden mahrum
birakmasi, Allah'in ilhligini ve rabligini rtenler zerinedir.

303

90
Onlarin, kendilerini karsiliginda sattiklari sey; Allah'in kullarindan diledigine
Kendi armaganlarindan indirmesini kiskanarak, Allah'in indirdigi seyleri; Kurani
bilerek reddetmeleri ne irkindir! Iste bu yzden gazap stne gazaba ugradilar.
Kltc azap da yalnizca gerekleri bilerek reddedenler iindir.
91
Ve onlara, Allah'in indirdigine iman edin denildigi zaman; onlar, Biz,
kendimize indirilene iman ederiz dediler. Ve onlar, Allah'in indirdigi, kendilerinin
beraberindeki olan seyi dogrulayan bir hak olmasina ragmen, kendilerine
indirilenlerden tesini bilerek reddedip atiyorlar. De ki: Peki eger mminler
idiyseniz, niin daha nce Allah'in peygamberlerini ldryorsunuz?
(87/2, Bakara/88-91)
Necm: 411
92
Ve andolsun ki Ms size aik-seik kanitlarla gelmisti. Sonra siz, kendi
benliginize haksizlik eden kimseler olarak arkasindan, altini ilhlastirdiniz.
93
Ve hani Biz sizden, Size verdigimiz Kitab'i kuvvetlice alin ve dinleyin diye
saglam sz almis ve sizin stnnz/ sekininiz Ms'yi Tr'a ykseltmistik/
ikarmistik. Demislerdi ki: Dinledik ve isyan ettik/iyice sarildik. Ve geregi
bilerek reddetmeleri yznden altinin ilhligi kalplerine iirilmisti. De ki: Eger
inananlar iseniz, inancinizin size emrettigi sey ne irkindir!
337

94
De ki: Allah yaninda son yurt baskalarinin degil de yalnizca sizin iin ise,
eger dogrulardan iseniz haydi hemen lm temenni ediniz.
95
Hlbuki elleriyle isledikleri yznden lm sonsuz olarak temenni etmezler.
Allah ise kendi benliklerine haksizlik eden o kimseleri ok iyi bilendir.
96
Ve sen, kesinlikle onlari, insanlarin yasamaya en hirslisi, Allah'in ortagi
oldugunu kabul etmis olan kimselerden de daha hirsli bulacaksin. Onlarin her biri
bin sene mrlendirilmeyi arzular; oysa mrlenmek/ ok uzun yasamak kendisini
azaptan uzaklastirici degildir. Allah, onlarin yapmakta olduklari seyleri ok iyi
grcdr.
97
De ki: Kim Cibrl'e/Kurn'a dmansa, fkesinden, kskanlndan atlasn,
gebersin. - Sphesiz Allah Cibrl'i/Kurn'i, Kendisinin bilgisi geregi, iki eli arasindakileri/
iindekileri dogrulayici, inananlar iin bir yol gsterme ve mjde olarak, senin kalbine
indirmitir. Ki onlar ite bundan dolayi dman kesilmilerdir.-
98
Kim ki Allah'a,
meleklerine, elilerine, Cibrl'e/Kurn'a, Mkl'e/Eli Muhammed'e
338
dman ise,
zntsnden, kahrndan lsn. Sphesiz ite bu yzden, Allah da kfirlere;
Kendisinin ilhligini, rabligini bilerek reddedenlere dmandir.-
(87/2, Bakara/92-98)
Necm: 412

304

99
Ve andolsun ki Biz, sana aik aik yetler indirdik. Bunlari da hak yoldan
ikanlardan baskasi bilerek reddedip grmezlikten gelmez.
100
Hak yoldan ikanlar, ne zaman bir ahit zerine antlasma yapsalar, onlardan
bir grup onu ativermedi mi? Aslinda onlarin ogu iman etmiyorlar.
101
Ve ne zaman Allah tarafindan onlara, yanlarindaki kitabi tasdik edici bir eli
geldi, daha nce kendilerine Kitap verilen kimselerden bir grup, sanki bilmezlermis
gibi Allah'in kitabini sirtlarinin arkasina attilar.
102
Ve kendilerine Kitap verilenler, Sleymn mlkne dair seytnlarin okuyup
durduklari seylere uydular. Hlbuki kfretmemisti; Sleymn Allah'in ilhligini,
rabligini bilerek reddetmemisti, ama o seytanlar kfretmisti; bilerek reddetmislerdi;
insanlara sihri ve Bbil'de iki peygambere/ iki krala; Hrt ve Mrt'a indirileni
gretiyorlardi. Hlbuki Hrt ve Mrt, Biz saflasmaniz iin bir atesten
malzemeyiz, sakin kfretme; geregi bilerek reddetme! demedike hi kimseye
hibir sey gretmezlerdi. Sonra herkes, o ikisinden erkekle esinin arasini aan
seyleri greniyorlardi. Ne var ki onlar onunla Allah'in bilgisi olmadan hi kimseye
zarar veremezler. Herkes, kendilerine zarar vereni, yarar vermeyeni greniyorlardi.
Andolsun ki onu satin alanin hirette hibir nasibi olmayacagini da kesinlikle
biliyorlardi. Ve o, benliklerini karsiliginda sattiklari o sey, ne irkin bir seydi! Keske
biliyor olsalardi!
103
Ve onlar eger inansalardi ve Allah'in korumasi altina girselerdi, kesinlikle
Allah'tan bir dl, daha iyi olacakti. Keske biliyor olsalardi!
(87/2, Bakara/99-103)
Necm: 413
104
Ey iman etmis kimseler! Rin [sen bizim obanimizsin/sen bizi gt biz
seni gdelim] demeyin, Unzurn [bizi gzet] deyin ve kulak verin. ok acikli
azap da yalniz kfirler; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddeden kimseler
iindir.
105
Kitap Ehlinden, kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden su
kimseler ve ortak kosanlar, Rabbinizden size bir hayir indirilmesini istemezler. Allah
ise, rahmetini diledigi kimseye mahsus kilar. Ve Allah, ok byk armagan
sahibidir.
(87/2, Bakara/104-105)
Necm: 414
106
Biz, bir yetten/almetten/gstergeden her neyi kaldirir veya
sylettirmezsek, ondan daha iyisini yahut benzerini getiririz. Sen, Allah'in sphesiz
her seye en iyi g yetiren oldugunu bilmedin mi?

305

107
Gklerin ve yerin egemenliginin sphesiz yalniz Allah'a ait oldugunu ve
sizin iin Allah'in astlarindan bir yakin ve bir yardimci olmadigini bilmedin mi?
(87/2, Bakara/106-107)
Necm: 415
108
Yoksa siz Elinizi, bundan nce Ms'nin sorgulandigi gibi, sorguya
ekmek mi istiyorsunuz? Ve her kim imani, kfrle degistirirse, artik o, dz yolun
ortasini kaybetmis olur.
109
Kitap Ehlinden birogu, gerek kendileri iin ortaya kondugu hlde,
benliklerindeki kiskanliktan dolayi sizi imaninizdan sonra kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler olmaya evirmek isterler. Buna
ragmen siz, Allah'in emri gelinceye kadar af ile, hosgryle davranin. Sphesiz
Allah, her seye en iyi g yetirendir.
110
Ve siz, salti ikame edin [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma;
toplumu aydinlatma kurumlari olusturun-ayakta tutun] ve zekti/vergiyi verin!
Kendiniz iin nceden her ne iyilik yaparsaniz, Allah katinda onu bulursunuz.
Sphesiz Allah, yaptiklarinizi en iyi grendir.
(87/2, Bakara/108-110)
Necm: 416
111
Bir de inananlari Yahdilestirmek, Hristiyanlastirmak isteyenler, Yahdi ve
Hristiyanlardan baskasi asla cennete giremeyecek dediler. Bu, onlarin kendi
kuruntularidir. De ki: Eger dogru kimseler iseniz, delilinizi getirin.
112
Hayir, aksine kim iyilestiren-gzellestiren biri olarak kendisini Allah iin
islmlastirirsa, iste onun, Rabbi katinda dl vardir. Onlara hibir korku da yoktur
ve onlar zlmezler de.
113
Ve Yahdiler, Hristiyanlar, bir sey zerinde degillerdir/ onlarin kayda
deger bir yanlari yoktur dediler. Hristiyanlar da, Yahdiler, bir sey zerinde
degillerdir/ onlarin kayda deger bir yanlari yoktur dediler. Oysa onlar, kitabi
okuyorlar. Bilmeyen kimseler de onlarin sz gibisini dediler. Artik iinde
anlasmazlik edip durduklari seylerde, kiymet gn aralarinda Allah hkm
verecektir.
(87/2, Bakara/111-113)
Necm: 417
114
Ve Allah'in tanitildigi-gretildigi okullarini, ilerinde Allah'in adi anilmasin
diye engelleyen ve onlarin yikimi iin ugrasan kisiden daha kendi benligine
haksizlik eden kim olabilir?!.. Bylelerinin, Allah'in tanitildigi-gretildigi o okullara

306

girmeleri ancak korka korka olacaktir. Onlar iin dnyada bir rezillik vardir. Bunlar
iin hirette de byk bir azap vardir.
115
Ve dogu-bati [her yn] yalnizca Allah'indir. yleyse her nereye
ynelirseniz, artik orasi Allah'in yzdr. Sphesiz Allah, bilgisi ve rahmeti genis ve
sinirsiz olandir, en iyi bilendir.
(87/2, Bakara/114-115)
Necm: 418
116
Bir de onlar, Allah ocuk edindi dediler. O, onlarin yakitirdiklari tm
noksanliklardan ariniktir. Aksine gklerde ve yeryznde ne varsa yalnizca
O'nundur. Hepsi O'nun iin srekli saygida duranlardir.
117
Gklerin ve yerin yoktan var edicisidir. Ve O, bir isin olmasina karar verdigi
zaman, artik ona yalnizca Ol! der, o da hemen oluverir.
118
Ve bilmeyen kimseler, Allah bizimle konusmali yahut bize de bir almet/
gsterge gelmeli degil miydi! dediler. Bunlardan ncekiler de tipki byle, bunlarin
dedikleri gibi demislerdi. Onlarin kalpleri benzesmis. Biz kesinlikle, kesin bilgi ile
bilgilenmek isteyen toplum iin yetleri apaik ortaya koyduk.
119
Sphesiz Biz, seni gerek ile mjdeci ve uyarici olarak gnderdik. Sen,
cehennem ashbindan sorumlu da tutulmazsin.
120
Ve sen onlarin dinlerine/yasam tarzlarina uymadika Yahdiler ve Nasara/
Hristiyanlar senden asla hosnut olmazlar. De ki: Sphesiz Allah'in kilavuzlugu,
kilavuzlugun ta kendisidir. Ve eger bilgiden sana ulasan seyden sonra bunlarin bos
ve igreti arzularina uyarsan, senin iin Allah katindan herhangi bir yakin olmaz,
herhangi bir yardimci da olmaz.
121
Kendilerine kitabi verdigimiz kimseler onu, okumasinin-izlemesinin hakkini
vererek okurlar-izlerler. Iste onlar, ona iman ederler. Her kim de Kitabi bilerek
reddederse, iste onlar zarara ugrayanlarin ta kendileridir.
(87/2, Bakara/116-121)
Necm: 419
122
Ey Isrlogullari! Sizlere ihsan ettigim nimetimi ve sphesiz sizi lemlere
fazlalikli kildigimi hatirlayin!
123
Kimsenin kimse yerine bir sey demeyecegi, kimseden kurtulmalik kabul
edilmeyecegi, yardimin, iltimasin hi kimseye yarar saglamayacagi ve sulularin
yardim olunmadigi gne karsi Allah'in korumasi altina girin.
(87/2, Bakara/122-123)

307

Necm: 420
124
Ve hani Rabbi Ibrhm'i, birtakim kelimeler/ yaralar, sikintilar ile sinamis, o
da onlari tam olarak yerine getirmisti. Rabbi, Ben, seni insanlara nder yapanim
demisti. Ibrhm, Soyumdan da nderler yap! dedi. Rabbi, Benim ahdim/
tutulmak zere verdigim sz, kendi benligine haksizlik eden kimselere ulasmaz!
dedi.
125
Ve Biz, bir zaman bu Beyt'i/ilk yapilan okulu, insanlar iin bir sevap
kazanma/ dns yeri ve bir gven yeri yapmistik. Siz de Ibrhm'in grev yaptigi
yerden bir salt yeri [ml ynden ve zihinsel aidan destegin; toplumun
aydinlatilmasinin gerekletirilecegi bir yer] edinin. Ve Biz, Ibrhm ile Isml'e,
Beytimi, dolasanlar, ibdete kapananlar ve boyun egip teslimiyet gsterenler,
Allah'i birleyenler iin tertemiz tutun diye ahit almistik.
126
Ve bir zaman Ibrhm, Rabbim! Burasini gvenli bir belde kil, halkini;
onlardan Allah'a ve son gne inananlari meyvelerle riziklandir demisti. Allah dedi
ki: Kfiri; ilhligimi, rabligimi bilerek reddeden kimseyi dahi ok az
kazanlandiririm, sonra da onu atesin azabina srklerim. Ve ne kt varilacak
yerdir!
127-129
Ve hani Ibrhm ve Isml Beyt'ten temelleri ykseltirler: Rabbimiz!
Bizden kabul buyur, sphesiz Sen en iyi isitenin, en iyi bilenin ta kendisisin.
Rabbimiz! Bizim ikimizi Senin iin saglamlastiran [esenlik, mutluluk kazandiran,
insanlarin Islm dinine girmesini saglayan] biri kil. Soyumuzdan da Senin iin
saglamlastiran [esenlik, mutluluk kazandiran, insanlarin Islm dinine girmesini
saglayan] bir nderli toplum getir. Ve bize kulluk yntemlerini gster, tevbemizi de
kabul et. Sphesiz Sen sutan dnsleri oka kabul edenin ve ok merhametli
olanin ta kendisisin. Rabbimiz! Bir de onlara ilerinden bir peygamber gnder ki
onlara Senin yetlerini okusun, onlara kitabi ve haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi
engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri gretsin, onlari arindirsin. Hi
sphesiz Sen, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/
mutlak galip olanin, en iyi yasa koyanin, bozulmayi iyi engelleyenin; saglam
yapanin ta kendisisin.
130
Ve Ibrhm'in dininden/yasam tarzindan, kendini akilsizlastiran kimseden
baska kim yz evirir? Ve Biz o'nu dnyada semistik. Hi sphesiz o, hirette de
iyilerden biridir.
131
Rabbi o'na, Saglamlastiran [esenlik, mutluluk kazandiran] biri ol! dedigi
zaman Ibrhm, Ben lemlerin Rabbi iin saglamlastiran [esenlik, mutluluk
kazandiran, insanlarin Islm dinine girmesini saglayan] biri oldum dedi.
132
Ibrhm de mslim olmayi, kendi ogullarina ve Ya'kb'a, Ey ogullarim!
Sphesiz ki bu dini size Allah seti. Onun iin yalnizca Saglamlastiran [esenlik,

308

mutluluk kazandiran, insanlarin Islm dinine girmesini saglayan] kisiler olarak
ln! diye vasiyet etti.
(87/2, Bakara/124-132)
Necm: 421
142
Insanlardan akli ermeyenler, Bunlari, mevcut hedeften/stratejiden eviren
nedir? diyecekler. De ki: Dogu ve bati [tm ynler] yalniz Allah'indir. O, diledigi/
dileyen kimseyi dosdogru yola kilavuzlar.
143
Ve iste byle Biz, siz, insanlar zerine shitler olasiniz, Eli de sizin
zerinize shit olsun diye sizi hayirli bir nderli toplum yaptik. zerinde oldugun bu
hedefi/stratejiyi belirlememiz de yalnizca, Eliye uyan kimseleri, iki kesi
zerinde geri dneceklerden ayiralim; isaretleyip gsterelim/ bildirelim diyedir.
Tesbit ettigimiz bu hedef/strateji, elbette, Allah'in kilavuzluk ettigi kimselerin
disindakilere ok byktr. Ve Allah, imaninizi kaybedecek degildir. Hi sphesiz
Allah, btn insanlara ok sefkatlidir, ok merhametlidir.
144
Biz, senin Bizden ne beklemekte oldugunu kesinlikle gryoruz. Artik seni
hosnut olacagin bir hedefe/stratejiye evirecegiz. Haydi, yzn Mescid-i
Harm'a/dokunulmaz egitim-gretim kurumuna evir; aklin fikrin hep egitim-
gretimde olsun. Siz de, nerede olursaniz olun, yznz onun tarafina evirin!
Kendilerine Kitap verilmis olan kimseler de kesinlikle, sphesiz onun, Rabbinden
gelen bir gerek oldugunu bilirler. Ve Allah, onlarin yapip durduklarindan habersiz,
bilgisiz degildir.
145
Ve andolsun ki sen, o Kitap verilmis olan kimselere, btn yetleri de
getirsen, yine de senin hedefine/stratejine uymazlar. Sen de onlarin
hedefine/stratejisine uyan biri degilsin. Zaten onlar da birbirlerinin
hedeflerine/stratejilerine tbi degiller. Yine andolsun ki sana gelen bunca bilgiden
sonra, sen onlarin bos-igreti arzularina uyacak olursan, o zaman hi sphesiz sen,
kendi benligine haksizlik eden kimselerden olursun.
146
Kendilerine Kitap verdigimiz su kimseler, Peygamber'i kendi ogullarini
tanidiklari gibi tanirlar. Sphesiz onlardan bir kesim de bilip durmalarina ragmen,
kesinlikle hakki gizliyorlar.
147
Hak, Rabbindendir. O hlde, spheye dsenlerden olma sakin!
148
Ve herkes iin bir yn vardir; o, ona ynelendir. O nedenle hep hayirlara
kosun, yarisin/ hayirlari ne getirin. Her nerede olsaniz Allah, tmnz bir araya
getirir. Sphesiz Allah, her seye en iyi g yetirendir.
149
Ve her nereden ikarsan hemen yzn Mescid-i Harm/ dokunulmaz
egitim-gretim kurumu tarafina evir. Sphesiz bu, Rabbinden gelen bir haktir. Ve
Allah, yaptiklariniza ilgisiz, bilgisiz degildir.

309

150,151
Ve her nereden ikarsan hemen yzn Mescid-i Haram/ dokunulmaz
egitim-gretim kurumu tarafina evir. Ve siz, her nerede olsaniz, insanlardan,
onlardan irk koarak yanli; kendi zararlarina i yapan kimseler hari sizin
aleyhinizde bir delil olmamasi iin, Benim size, iinizden, size yetlerimizi okuyan,
sizi arindiran, size kitabi ve haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin
konulmus kanun, dstur ve ilkeleri greten ve size bilmediginiz seyleri greten bir
eli gndermem gibi, size olan nimetimi tamamlamam iin ve dogru yolu
bulabilmeniz iin hemen yznz onun tarafina evirin. Artik onlara saygiyla,
sevgiyle, bilgiyle rperti duymayin, Bana saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duyun.
152
yleyse Beni anin ki, Ben de sizi anayim. Ve Bana, verdigim nimetlerin
karsiligini deyin, Bana iyilikbilmezlik etmeyin/ verdigim nimetleri grmemezlikten
gelmeyin.
(87/2, Bakara/142-152)
Necm: 422
339

196
Ve hac/programli ilhiyat egitimi ve umre'yi/seminer, sempozyum gibi kisa
sreli egitimleri Allah iin tamamlayin. Buna ragmen, eger siz alikonursaniz/
engellenirseniz, o zaman ilhiyat egitimi grenlere kolayiniza gelen seylerle destek
olun! Bununla beraber bu ilhiyat egitimi grenlere hediye; vereceginiz destek,
yerine varincaya kadar baslarinizi tiras etmeyin.
340
Artik iinizden hasta olana veya
basindan tirasa bir rahatsizligi bulunana oru veya sadaka yahut da ibdetten;
herhangi bir kulluk grevinden bir fidye/ karsilik! Artik emin oldugunuz zaman da
her kim umrede/kisa sreli egitimde hacca; programli ilhiyat egitimine kadar
kazan sagladiysa, artik hediyeden; egitime destekten kolayina geleni! Fakat kim
bulamazsa artik gn hacda; programli ilhiyat egitimi sresi iinde, yedi de
dndgnzde oru tutmasi! Bu, tam ondur. Bu hkm, ailesi Mescid-i Harm'da;
dokunulmaz ilhiyat egitim merkezinde hazir olmayanlar iindir. Allah'in korumasi
altina girin ve sphesiz Allah'in cezasinin ok siddetli oldugunu bilin.
197
Hac/programli ilhiyat egitimi, bilinen aylardir. Artik her kim o aylarda
hacci; programli ilhiyat egitimini, baslayip kendisine farz ederse/mutlaka
yapacagim derse, artik hac; programli ilhiyat egitimi sresince kadina yaklasmak,
irkin sz sylemek, gnah islemek ve kavga etmek yoktur. Siz hayirdan ne
islerseniz de Allah onu bilir. Ve azik edinin. Sphesiz ki aziklarin en hayirlisi
Allah'in korumasi altina girmedir. Ve ey kavrama yetenekleri olanlar! Benim
korumam altina girin!
198
Rabbinizden bir armagan istemenizde hibir sakinca yoktur. Artik
Arafat'tan; egitim birimlerinden ayrilip akin ettiginizde, Mesar-i Harm'da;
dokunulmaz bilinlenme merkezinde hemen Allah'i anin. Ve O'nu, O'nun size
gsterdigi gibi anin. Ve siz bundan nce gerekten sapiklardan idiniz.
200-203
Sonra da Allah'a karsi grevlerinizi gereklestirdiginizde, tipki
babalarinizi andiginiz gibi, hatta daha kuvvetli bir anisla Allah'i anin. Ve Allah'i

310

sayili gnlerde anin. Artik kim iki gn iinde acele ederse ona gnah yoktur. Kim de
ertelerse ona da gnah yoktur. Bu, Allah'in korumasi altina girmis kimseler iindir.
Allah'in korumasi altina girin ve sphesiz kendinizin O'na toplanacaginizi bilin.
199
Sonra da insanlarin akip geldigi yerden siz de akip gelin ve Allah'tan bagislanma
isteyin. Sphesiz Allah ok bagislayicidir, ok merhamet edicidir. Iste insanlardan
bazisi, Ey Rabbimiz! Bize dnyada ver! diyen kimselerdir. Onun iin de hirette
hak edilmis bir pay yoktur.
201
Yine onlardan, Rabbimiz! Bize dnyada bir gzellik-iyilik ve hirette de
bir gzellik-iyilik ver ve bizi atesin azabindan koru! diyenler vardir.
202
Iste onlar, kendileri iin kazandiklarindan hak edilmis bir pay olanlardir. Ve
Allah, hesabi ok abuk grendir.
204
Insanlardan kimi de vardir ki, onun basit dnya yasami hakkindaki sz
senin hosuna gider ve o, kalbindekine Allah'i shit tutar. Ve o, dsmanligi en yaman
olanidir.
205
O, dnp gitti mi/yetkilendi mi de yeryznde bozgunculuk ikarmak,
ekini/kltr/kadinlari ve nesli degisime/yikima ugratmak iin alisir. Allah ise
bozgunculugu sevmez.
206
Ona, Allah'in korumasi altina gir! dendigi zaman da byklk, g,
kendisini gnah islemeye srkler. Iste ylesine cehennem yeter. O, ne kt bir
dsektir!
207
Insanlardan kimi de vardir ki, Allah'in rizasina ermek iin kendini satar
[Allah yolunda malini-mlkn harcar, canini ortaya koyar]. Ve Allah, kullarina ok
sefkatlidir.
158
Sphesiz Saf ve Merve Allah'in almetlerinden birkaidir. Onun iin her
kim Beyt'i/Ilhiyat egitim merkezi olan Kabe'yi kasdedip Beyt'e gider veya
umre/kisa sreli egitim yaptirilirsa, buralarda dolasmasinda kendisine bir sakinca
yoktur. Her kim de gnlnden koparak bir hayir islerse, sphesiz Allah karsilik
verendir, en iyi bilendir.
341

(87/2, Bakara/196-198, 200-203, 199, 201-202, 204-207, 158)
Necm: 423
133
Yoksa siz Ya'kb'a lm hli gelip attigi zaman, ogullarina, Benden sonra
neye kulluk edeceksiniz? dedigi zaman, onlarin; Biz, bir tek ilh olarak senin
ilhina ve atalarin Ibrhm, Isml ve Ishk'in ilhina kulluk edecegiz. Ve biz, sadece
O'nun iin islmlastiranlariz dediklerine taniklar mi idiniz?!
134
Onlar, gelip geen bir nderli toplumdur. Onlarin kazandiklari
kendilerinedir, sizin kazandiklariniz da kendinizedir. Siz, onlarin yaptiklarindan
sorumlu olmazsiniz.

311

135
Ve Yahudiler, Yahdi olunuz ki kilavuzlandiginiz dogru yolu bulasiniz;
Hristiyanlar da Hristiyan olunuz ki kilavuzlandiginiz dogru yolu bulasiniz dediler.
Sen de ki: Tam tersi, kfrden, Allah'a ortak kosmaktan dnen biri olarak Allah'in
ortaklarinin olacagini kabul etmemis olan Ibrhm'in dinine/yasam tarzina!
136
Deyin ki: Biz Allah'a, bize indirilene, Ibrhm'e ve Isml'e ve Ishk'a ve
Ya'kb'a ve torunlarina indirilene, Ms'ya ve s'ya verilene ve peygamberlere
Rablerinden verilene iman ettik; onlardan hi birini digerinden ayirmayiz ve biz
ancak O'nun iin islmlastiranlariz [saglamlastiran/ esenlik-mutluluk kazandiran
birileriyiz].
137
Artik, eger mminleri Yahdilestirmek, Hristiyanlastirmak isteyenler, sizin
iman ettiginiz gibi iman ederlerse, artik kesinlikle kilavuzlandiklari dogru yolu
buldular. Yok eger yz evirirlerse, onlar sadece paralanmislik iindedirler. Iste
onlara karsi sana Allah yeter. Ve O, en iyi isitendir, en iyi bilendir.
138
Allah'in dinine! Din ortaya koymak konusunda Allah'tan daha gzel olan
kimdir? Ve biz, sadece O'na kulluk edenleriz.
139,140
De ki: Allah, sizin Rabbiniz ve bizim Rabbimiz olmasina ragmen, O'nun
hakkinda mi bizimle ekisiyorsunuz? Bir de bizim amellerimiz yalnizca bize, sizin
amelleriniz de yalnizca sizedir. Ve biz sadece O'nun iin Kendisini tm
noksanliklardan arindiran kimseleriz. Yoksa siz, Sphesiz Ibrhm, Isml, Ishk,
Yakb ve torunlari da hep Yahdi veya Hristiyan idiler mi diyorsunuz? De ki:
Siz mi daha iyi bilirsiniz, yoksa Allah mi? Kendi yanindaki, Allah'tan gelen bir
shitligi saklayandan kendisine daha haksizlik eden kim olabilir? Allah,
yaptiklariniza bilgisiz, duyarsiz da degildir.
141
Onlar, gelip geen bir nderli toplumdurlar. Onlarin kendi kazandiklari
kendilerinedir, sizin kazandiklariniz da kendinizedir. Siz, onlarin yaptiklarindan
sorumlu olmazsiniz.
(87/2, Bakara/133-141)
Necm: 424
153
Ey iman etmis kimseler! Sabretmekle ve saltla [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma ile] yardim isteyin. Sphesiz Allah,
sabredenlerle beraberdir.
154
Ve Allah yolunda ldrlenlere, ller demeyin. Aslinda onlar diridirler.
Fakat siz bilincine ermiyorsunuz.
155,156
Ve de kesinlikle Biz, korkudan, aliktan bir seylerle ve mallardan,
canlardan ve rnlerden eksiltme ile sizi zayif dsrecegiz/ imtihan edecegiz.
Kendilerine bir musibet geldigi zaman, Biz sphesiz Allah'a aidiz ve yalniz O'na
dnecegiz diyen su sabredenlere de mjdele!

312

157
Iste onlar; Rablerinden, birtakim destekler ve rahmet kendilerinedir. Iste
onlar, kilavuzlandiklari dogru yolu bulanlarin da ta kendisidir.
(87/2, Bakara/153-157)
Necm: 425
159,160
Sphesiz indirdigimiz aik delilleri ve dogru yol kilavuzunu, Biz, kitapta
insanlara apaik gsterdikten sonra gizleyen kimseler; iste onlar; onlari Allah ve
dislayanlar, dislayip gzden ikarir. Ancak gnahtan dns yapan ve dzeltenler ve
aik delilleri ve dogru yol kilavuzunu aika ortaya koyanlar baskadir. Iste onlar,
Ben onlarin tevbelerini kabul ederim. Ve Ben tevbeleri oka kabul eden, ok tevbe
Iirsati veren, oka merhamet edenim.
(87/2, Bakara/159-160)
Necm: 426
161,162
Kfredip; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedip de bu hl
zerine len su kimseler; iste onlar; Allah'in, dogal glerin/vahiylerin, insanlarin
hepsinin dislamasi onlaradir. Onlar dislanista temelli kalicidirlar. Onlardan azap
hafifletilmez ve onlara bakilmayacaktir da.
163
Ve sizin ilhiniz, bir tek ilhtir. O'ndan baska ilh diye bir sey yoktur. O,
yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet edendir, engin merhamet
sahibidir.
164
Sphesiz ki gklerin ve yerin olusturulusunda, gece ve gndzn birbiri
ardinca gelisinde,
insanlara yarayan seylerle denizde akip giden gemilerde,
Allah'in semadan bir su indirip de onunla yeryzn lmnden sonra
diriltmesinde,
yeryznde her deprenen canlilardan yaymasinda,
rzgrlari evirip evirmesinde,
gk ile yeryz arasinda emre hazir olan bulutta, sphesiz akillarini alistiran
bir toplum iin elbette almetler/gstergeler vardir.
165,166
Insanlardan kimi de Allah'in astlarindan birtakim esler tutan kimselerdir.
Onlari, Allah'i sever gibi seviyorlar. Oysa iman etmis kimseler, Allah'a sevgi
ynnden daha kuvvetlidir. Ve sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapan o
kimseler, azabi grecekleri zaman; kendilerine uyulan kimseler, azabi grerek
kendilerine uyanlardan kaip uzaklastiklari ve azabi grdkleri ve kendileriyle
baglar kesildigi zaman, btn kuvvetin Allah'a ait oldugunu ve Allah'in azabinin
gerekten ok siddetli bulundugunu keske grselerdi.
167
Onlara uyanlar da, Ah, bizim iin dnyaya bir dns olsaydi da onlarin
bizden uzaklastiklari gibi biz de onlardan uzaklassaydik! derler. Iste bylece Allah
onlara btn amellerini, zerlerine yigilmis pismanlik ve zntler hlinde
gsterecektir. Onlar bu atesten ikanlar da degillerdir.

313

(87/2, Bakara/161-167)
Necm: 427
168
Ey insanlar! Yeryzndeki hell ve temiz, hos, yararli seylerden yiyin ve
seytnin adimlarini izlemeyin. Sphesiz o, sizin iin apaik bir dsmandir.
169
O, size yalnizca ktlg, asiriligi; irkinligi-haysizligi ve Allah zerine
bilmediginiz seyleri sylemenizi emreder.
170
Ve onlara, Allah'in indirdigine uyun dendigi vakit, Aksine biz,
atalarimizi neyin zerinde bulduysak ona uyariz dediler. Atalari bir seye akil
erdirmez ve kilavuzlandiklari dogru yolu bulmaz idiyseler de mi?
(87/2, Bakara/168-170)
Necm: 428
171
Ve kfirlerden bir kisminin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis
olan kisilerin hli, sadece bir agirma veya bagirmadan baskasini isitmeyen seylere
oban haykirisi/ karga haykirisi yapan kimsenin hli gibidir; sagirdirlar, dilsizdirler,
krdrler. Bu yzden onlar akil da etmezler.
259
Bir kisim kfretmis; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o
kisilerin hli de, evlerinin atilari kms bir kente ugrayan kimse gibidir: O kimse,
Bunu, bu lmnden sonra Allah nasil diriltecek?! diyerek inansizligini ortaya
koydu. Bunun zerine Allah onu yz sene ldrd, sonra diriltti. Allah, Ne kadar
kaldin? dedi. O, Bir gn yahut bir gnn bir kismi kaldim dedi. Allah, Tam
tersi, sen yz sene kaldin, yle iken bak yiyecegine-iecegine henz bozulmamis,
esegine de bak. Biz, bunu, sen bilesin ve seni insanlar iin bir yet kilalim diye
yaptik- O kemiklere de bak, onlari nasil ykseklestiriyoruz. Sonra onlara nasil et
giydiriyoruz? dedi. Bylece ona aika belli olunca, Sphesiz Allah'in her seye
g yetiren oldugunu daha iyi biliyorum dedi.
(87/2, Bakara/171, 259)
Necm: 429
172
Ey iman etmis kisiler! Eger siz yalnizca O'na kulluk ediyorsaniz, sizi
riziklandirdigimiz seylerin hos, temiz ve yararli olanlarindan yiyin ve verdigi
nimetlerin karsiligini Allah'a deyin.
173
O size, sadece l hayvani, kani, domuzun etini ve Allah'tan baskasi adina
kesilen hayvanlari harm kildi. Sonra kim bunlardan yemeye mecbur kalirsa,
baskasinin hakkina tecavz etmemek ve zaruret lsn gememek zere ona bir
gnah yoktur. Sphesiz Allah ok bagislayicidir, ok merhametlidir.
(87/2, Bakara/172-173)

314

Necm: 430

174
Sphesiz Allah'in kitaptan indirdigi bir seyi gizleyen ve gizledigi seyi ok az
bir bedelle satanlar; iste onlar, karinlarina atesten baska bir sey yemezler. Ve
kiymet gn Allah, onlara konusmaz ve kendilerini temize ikarmaz ve onlara aci
veren bir azap vardir.
175
Iste onlar, dogru yol karsiligi sapikligi, bagislanma karsiligi azap satin alan
kimselerdir. Bunlar, atese karsi ne kadar da dayaniklidirlar!
176
Iste bu, sphesiz Allah'in Kitab'i hak ile indirmesi sebebi iledir. Ve sphesiz
Kitap hakkinda anlasmazliga dsen su kimseler kesinlikle ok uzak bir paralanma
iindedirler.
(87/2, Bakara/174-176)
Necm: 431
177
Yzlerinizi dogu ve bati ynne evirmeniz iyi adamlik degildir. Ama iyi
adamlar, Allah'a, hiret Gn'ne/Son Gn'e, meleklere, Kitap'a, peygamberlere
inanan; malini akrabalara, yetimlere, miskinlere, yolcuya ve dilenenlere ve
zgrlg olmayanlara, Allah'a/mala/vermeye sevgisi olmasina ragmen veren ve
salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma kurumlari olusturan-ayakta tutan], zekti/vergiyi veren kimselerdir. Ve
de szlestiklerinde, szlerini tastamam yerine getiren, sikinti, hastalik ve savas
zamanlarinda sabreden kimselerdir. Iste onlar, z-sz dogru olanlardir. Ve iste
onlar, Allah'in korumasi altina girmis kisilerin ta kendileridir.
(87/2, Bakara/177)
Necm: 432
178
Ey iman etmis kisiler! lml olaylarda kisas; taraflar arasinda dil karsilik
size farz kilindi. Hre hr, kleye kle, kadina kadin Ama her kim, lenin kardesi
tarafindan bir sey karsiligi bagislanirsa, o zaman rfe uymali, ona gzellikle
demelidir. Bu, Rabbiniz tarafindan bir hafifletme ve bir rahmettir. Artik kim
sinirlari asarsa, artik aci veren azap onun iindir.
179
Ey kavrama yetenekleri olanlar! Allah'in korumasi altina girersiniz diye bu
dil karsilik ilkesinde sizin iin hayat vardir.
(87/2, Bakara/178-179)
Necm: 433
180
Sizden birinize lm hazir oldugu vakit, eger bir hayir/mal biraktiysa,
Allah'in korumasi altina girmis kisiler zerine bir hak olarak, babasi-anasi ve en
yakin akrabasi iin, rfe uygun; herkese kabul gren bir sekilde vasiyet etmek
zorunlu grev kilindi.

315

181
Artik her kim, bunu duyduktan sonra onu degistirirse, onun gnahi ancak
onu degistirenlerin zerinedir. Sphesiz Allah en iyi isitendir, en iyi bilendir.
182
Artik her kim vasiyet edenin, bir hata islemesinden veya bir gnaha
girmesinden korkar da onlarin arasini dzeltirse, ona hibir gnah yoktur. Sphesiz
Allah ok bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
(87/2, Bakara/180-182)
Necm: 434
183,184
Ey iman etmi kimseler! Karkl, beraberce oru tutmak,
342

Allah'n korumas altna giresiniz diye, sizden ncekilere, -sayili gnlerde, o
nedenle sizden her kim hasta olursa veyahut iftilik, ticaret, askerlik, egitim-
gretim gibi gidi gelili; hareketli bir i zere olursa diger gnlerden sayisincadir.
Oruca gcn kaybetmi olanlar/gc yetenler zerine ise bir yoksulun yiyecegi,
kurtulmalik olarak bortur. Kim de gnll hayir-iyilik yaparsa bu kendisi iin ok
hayirlidir/yararlidir. Ve eger bilirseniz oru tutmaniz sizin iin hayirlidir/yararlidir
seklinde- farz knd gibi, size de farz knd.
185
Ramazn ayi ki, Kurn, bir kilavuz olarak ve furkndan, yol gstermeden
aik seik aiklamalar olarak kendisinde indirilmistir. Bu nedenle sizden her kim
bu aya shit olursa hemen onda oru tutsun. Kim de hasta veya sefer; iftilik,
ticaret, askerlik, egitim- gretim gibi gidi gelili; hareketli bir i zerinde ise
diger gnlerden sayisincadir. Allah, size kolaylik diler, size zorluk dilemez. Bu
kolaylik, Allah'in korumasi altina girmeniz ve sayiyi tamamlamaniz, size yol
gsterdiginden dolayi Allah'i byklemeniz ve Allah'in verdigi nimetlerin
karsiligini deyesiniz diyedir.
187
Karkl, beraberce oru tutma gecesinde kadinlariniza cinsellikle ilgili
szler, cinsel iliski, size hell kilindi. Onlar, sizin iin bir giysidir, siz de onlar iin
bir giysisiniz. Allah, sizin kendinize hinlik ettiginizi bildi de tevbenizi kabul etti ve
sizi bagisladi. Artik kadinlariniza yaklasin ve Allah'in sizler iin yazdigi seylerden
arayin. Ve fecrden, beyaz iplik siyah iplikten iyiden iyiye sizin iin aiga ikincaya
kadar yiyin-iin. Ve geceye kadar orucu tamamlayin. Ve siz ilhiyat egitim
merkezlerinde programli ibdet hlinde iken onlara yaklasmayin. Bunlar, Allah'in
sinirlaridir, artik Allah'in sinirlarina yaklasmayin. Allah, Kendisinin korumasi altina
girsinler diye yetlerini insanlara iste byle aika ortaya koyar.
186
Ve kullarim sana Benden sorduklari zaman, biliniz ki sphesiz Ben ok
yakinimdir. Bana yakarinca, yakaranin yakarisina cevap veririm. O hlde rste
ermeleri iin, onlar da Bana karsilik versinler ve Bana inansinlar.
343

(87/2, Bakara/183-185, 187, 186)
Necm: 435

316

188
Aranizda mallarinizi da btil sebeplerle yemeyin. Insanlarin mallarindan bir
kismini bilerek ve gnah ile yemek iin mallarinizi hkimlere aktarmayin.
(87/2, Bakara/188)
Necm: 436
189
Sana hilallerden soruyorlar. De ki: Onlar, insanlar ve hac/programli ilhiyat
egitim dnemleri iin zaman lleridir. Evlerinize arka taraflarindan
girmeniz/dinde Allah'in ilkelerinden baska ilkeler benimsemeniz, iyi adamlik
degildir. Ama iyi adamlik, Allah'in korumasi altina girmektir. yleyse,
evlerinize kapilarindan girin; dini, din sahibi Allah'in izdigi erevede yasayin.
Ve basariya erenlerden, kurtulanlardan olmaniz iin Allah'in korumasi altina girin.
(87/2, Bakara/189)
Necm: 437
190
Ve sizinle savasan kimselerle Allah yolunda savasin; ln, ldrn. Ve
siniri asmayin. Sphesiz Allah, siniri asanlari sevmez.
191
Ve onlari nerede yakalarsaniz ldrn, ikardiklari yerden siz de onlari
ikarin. Ve insanlari dinden ikarmak; ortak kosmaya, Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddetmeye srklemek, ldrmeden daha siddetlidir. Mescid-i
Harm; dokunulmaz ilhiyat egitim merkezi yaninda onlar, orada sizinle
savasmadika da onlarla savasmayin. Buna ragmen onlar, sizinle savasirlarsa,
hemen onlari ldrn. kfirlerin; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddedenlerin
cezasi iste byledir.
192
Bununla beraber, eger vazgeerlerse, biliniz ki sphesiz Allah ok
bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
193
Ve de insanlari dinden ikarmak; ortak kosmaya, Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddetmeye srklemek faaliyeti kalmayip din yalniz Allah'in
oluncaya kadar onlarla savasin. Artik eger vazgeerlerse, dsmanlik, kendi
benliklerine haksizlik edenlerden baskasina yoktur.
194
Dokunulmazlik ayi, harm aya karsiliktir. Ve btn dokunulmazliklar/
baglayici hkmler, birbirine karsiliktir. O hlde kim size saldirdiysa, siz de ona
yaptigi saldirinin ayniyla saldirin. Ve Allah'in korumasi altina girin. Ve bilin ki
Allah, Kendi korumasi altina girmis kisiler ile beraberdir.
195
Ve Allah yolunda malinizi harcayin/ basta yakinlariniz olmak zere
baskalarinin nafakalarini saglayin, kendinizi ellerinizle tehlikeye birakmayin ve
iyilestirin-gzellestirin. Sphesiz Allah, iyilestirenleri-gzellestirenleri sever.
(87/2, Bakara/190-195)

317

Necm: 438
208
Ey iman etmis kisiler! Hepiniz, topluca Islm'a-barisa-gvenlige-saglamliga
girin ve seytanin adimlarini izlemeyin. Sphesiz o, sizin iin apaik bir dsmandir.
209
Buna ragmen, eger siz apaik deliller geldikten sonra yine kayarsaniz, artik
bilin ki sphesiz Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam
yapandir.
(87/2, Bakara/208-209)
Necm: 439
210
Onlar, sadece Allah'in buluttan glgeler iinde gelmesini, dogal glerin
|isin, radyasyon ve meteorlarin] gelmesini ve isin bitirilivermesini mi bekliyorlar?
Hlbuki btn isler, yalnizca Allah'a dndrlyor.
211
Isrlogullari'na, Bizim, onlara aik almetten/ gstergeden ka tane
verdigimizi sor. Allah'in nimetini her kim kendisine geldikten sonra degistirirse,
artik sphesiz Allah azabi ok siddetli olandir.
212
Basit dnya hayati, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kisiler iin ssl gsterildi. Onlar, iman edenlerle egleniyorlar. Hlbuki Allah'in
korumasi altina girmis kisiler, kiymet gn onlarin stndedir. Allah, diledigi
kimseye hesapsiz rizik verir.
(87/2, Bakara/210-212)
Necm: 440
213
Insanlar tek bir nderli toplum idi de Allah mjdeciler ve uyaricilar olmak
zere peygamberler gnderdi ve anlasmazlik ettikleri konularda insanlar arasinda
hkmetsinler diye onlarin beraberinde hak ile kitap indirdi. Ve sirf o Kitap
verilenler, kendilerine bunca deliller geldikten sonra aralarindaki azginlik yznden
anlasmazliga dstler. Bunun zerine Allah, Kendi bilgisi geregi, iman edenlere,
onlarin hakkinda anlasmazliga dstkleri hakka kilavuz oldu. Ve Allah, diledigi
kimseyi/dileyen kimseyi dosdogru yola kilavuzlar.
(87/2, Bakara/213)
Necm: 441
214
Yoksa siz, kendinizden nce gelip geenlerin hli size gelmeden cennete
gireceginizi mi sandiniz? Onlara yoksulluklar, sikintilar dokundu ve sarsildilar; hatta
eli ve beraberinde iman edenler, Allah'in yardimi ne zaman? derlerdi. Dikkat
edin! Gerekten Allah'in yardimi pek yakindir.
(87/2, Bakara/214)

318

Necm: 442
215
Onlar, sana neyi Allah yolunda harcayacaklarini/ neyi nafakalastiracaklarini
soruyorlar. De ki: Hayirdan/maldan; zamandan, bilgiden verdiginiz seyler/
sagladiginiz nafakalar, ana-baba, en yakinlar, yetimler, miskinler ve yolda kalmislar
iindir. Ve hayirdan ne islerseniz, artik sphesiz Allah, onu en iyi bilendir.
216
Ve savas sizin iin hos olmayan bir sey olmasina ragmen, size zorunlu grev
olarak verildi. Olabilir ki siz, sizin iin hayirli olan bir seyden hoslanmazsiniz. Yine
olabilir ki, siz, sizin iin kt, zararli olan bir seyi seversiniz. Ve Allah bilir, siz
bilmezsiniz.
(87/2, Bakara/215-216)
Necm. 443
217
Sana dokunulmaz olan aydan ve o dokunulmaz olan ayda savasmaktan
soruyorlar. De ki: Onda savasmak, byk sutur. Ve Allah yolundan alikoymak,
O'nu ve Mescid-i Harm'i/ilhyat egitim merkezini bilerek reddetmek/
grmezlikten gelmek ve Mescid-i Harm'in halkini; orada egitim-gretim
yapanlari ve kisa sreli egitime katilanlari oradan ikarmak, Allah yaninda daha
byktr. Ve insanlari dinden ikarmak; ortak kosmaya, Allah'in ilhligini ve
rabligini rtmeye srklemek, ldrmekten daha byktr. Onlar, eger g
yetirirlerse, sizi dininizden dndrmek iin sizinle savasmaktan hibir zaman geri
durmazlar. Sizden de her kim dininden dner ve kfir; Allah'in ilhligini, rabligini
bilerek reddedenbiri olarak can verirse, artik onlarin btn amelleri, dnyada ve
hirette bosa gitmistir. Ve iste onlar, atesin ashbidir. Onlar orada srekli
kalanlardir.
218
Sphesiz ki iman eden kimseler, yurtlarindan baska yurtlara gen kimseler
ve Allah yolunda gayret gsteren kimseler, Allah'in rahmetini umarlar. Ve Allah,
ok bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
(87/2, Bakara/217-218)
Necm. 444
219,220
Sana akli karistiran, rten seylerden/ akli rtmekten ve sans oyunlarindan
soruyorlar. De ki: Bu ikisinde byk bir gnah, bir de insanlar iin bazi menfaatler
vardir. Fakat dnya ve hirette gnahlari, menfaatlerinden daha byktr. Yine
sana neyi Allah yolunda harcayacaklarini soruyorlar. De ki: Ihtiyatan fazlasini
harcayin. Allah, iyiden iyiye dsnrsnz diye yetlerini iste byle sizin iin
ortaya koyuyor. Sana yetimlerden de soruyorlar. De ki: Onlar iin, iyilestirme, en
iyisidir. Eger onlara karisirsaniz, artik onlar sizin kardeslerinizdir. Allah,
bozguncuyla iyilestiriciyi birbirinden ayirt eder. Eger Allah dileseydi, sizi zora
kosardi. Sphesiz Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn

319

olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam
yapandir.
(87/2, Bakara/219-220)
Necm: 445
221
Ve ortak kosan kadinlari, iman edinceye kadar nikhlamayin. Iman etmis,
kfirlerin himayesindeki bir kle kadin, sizin ok hounuza gitmi olsa da ortak
kosan bir kadindan daha hayirlidir. Ortak kosan erkekleri de iman edinceye kadar
nikhlamayin; iman etmis bir erkek kle, sizin ok hounuza gitmi olsa da ortak
kosan bir erkekten daha hayirlidir. Ortak kosanlar atese agirirlar, Allah ise Kendi
bilgisi ile cennete ve bagislanmaya agirir. O, gt alip dsnrler diye insanlara
yetlerini ortaya koyar.
(87/2, Bakara/221)
Necm: 446
222
Sana kadinlarin aybasi hlinden de soruyorlar. De ki: O, bir eziyettir. Onun
iin aybasi hlinde kadinlardan ekilin ve temizleninceye kadar onlarla cinsel
iliskide bulunmayin. Artik iyice temizlendikleri zaman da Allah'in emrettigi yerden
onlara varin. Sphesiz Allah, hatadan iyice dnenleri sever ve ok temizlenenleri
sever.
(87/2, Bakara/222)
Necm: 447
223
Kadinlariniz, sizin iin bir tarladir/kltrdr. yleyse tarlaniza/kltrnze
dilediginiz gibi varin. Kendiniz iin de nceden gnderin ve Allah'in korumasi altina
girin. Sphesiz O'na kavusacaginizi da bilin. Ve mminlere mjdele!
(87/2, Bakara/223)
Necm: 448
224
Ve iyilerden olmaniza, Allah'in korumasi altina girmenize, insanlar arasini
dzeltmenize, Allah'i, yeminleriniz iin engel yapmayin; Yapardim ya Allah'a
yemin ettim, artik yeminimi bozamam demeyin. Ve Allah, en iyi isitendir, en iyi
bilendir.
225
Allah, sizleri yeminlerinizdeki bos szlerden sorumlu tutmaz; ama bilinli
yapilmis eylemleriniz nedeniyle sorumlu tutar. Allah, ok bagislayicidir, ok
yumusak davranandir.
(87/2, Bakara/224-225)
Necm: 449
344


320

226
Kadinlarindan l edenler/onlara yaklasmamaya yemin edenler iin, drt ay
beklemek vardir. Sonra eger dnerlerse, artik sphesiz Allah, ok bagislayicidir, ok
merhamet edicidir.
227
Eger bosamaya karar vermislerse de, sphesiz Allah, en iyi isitendir, en iyi
bilendir.
(87/2, Bakara/226-227)
Necm: 450
228
Bosanmis kadinlar da, kendi kendilerine det dnemi sresi beklerler.
Eger Allah'a ve hiret gnne inaniyorlarsa Allah'in rahimlerinde olusturdugunu
gizlemeleri, kendilerine hell olmaz. Ve onlarin kocalari, barismak isterlerse o sre
iersinde onlari geri almaya daha ok hak sahibidirler. Ve onlarin zararlarina
olanlar gibi, rfe uygun/herkese kabul gren bir sekilde kendi yararlarina olanlar
da vardir. Erkekler iin de, onlarin zerinde bir derece vardir. Ve Allah, en stn,
en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en
iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
229
Bosamak iki defadir. Bundan sonrasi ya rfe uygun/herkese kabul gren bir
sekil ile tutmak veya iyilestirmekle salmaktir. Onlara verdiklerinizden bir sey
almaniz da sizin iin hell olmaz. Ancak ikisinin de Allah'in sinirlarini
yapamamaktan korkmalari baskadir. Artik eger siz kamu grevlileri, bunlarin,
Allah'in sinirlarini yapamayacaklarindan korkarsaniz, kadinin fidye/ayrilma bedeli
vermesinde ikisine de vebal yoktur. Iste bunlar, Allah'in sinirlaridir. Artik bunlari
asmayin. Her kim de Allah'in sinirlarini asarsa, artik iste onlar, kendi benliklerine
haksizlik edenlerin ta kendisidir.
230
Eger o, kadini bosarsa, artik bundan sonra o kadin, ondan baska bir koca ile
nikhlanmadika ona hell olmaz. Sonra eger ikinci koca onu bosarsa, Allah'in
sinirlarini yapabileceklerini zannettilerse, birbirlerine dnmelerinde her ikisine de
vebal yoktur. Allah'in, bilip duran bir toplum iin ortaya koydugu sinirlar, iste
bunlardir.
231
Kadinlari bosadiginiz zaman iddetlerini de bitirdiklerinde, artik onlari ya
marf ile tutun veya marf ile salin, haklarina tecavz iin zararlarina olarak onlari
tutmayin. Her kim bunu yaparsa kendi benligine haksizlik etmis olur. Allah'in
yetlerini oyuncak da edinmeyin, Allah'in zerinizdeki nimetini, size kendisiyle gt
vermek zere indirdigi kitabi ve haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek
iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri hatirlayip dsnn. Hem de Allah'in
korumasi altina girin ve sphesiz Allah'in her seyi en iyi bilen oldugunu bilin.
232
Ve siz kadinlari bosayip da onlar, srelerinin sonuna geldikleri zaman,
esleriyle aralarinda rfe uygun/ herkese kabul gren bir sekil ile rizalastiklari
zaman, kendilerini kocalariyla nikhlanacaklar diye sikistirip engellemeyin. Iste
bu, sizden Allah'a ve hiret gnne iman eden kimselerin kendisi ile

321

gtlenecegidir. Iste bu, sizin iin daha uygun ve daha nezihtir. Ve Allah bilir, siz
bilmezsiniz.
(87/2, Bakara/228-232)
Necm: 451
233
Anneler, ocuklarini, emzirmenin tamamlanmasini isteyenler iin tam iki
yil emzirirler. ocuk kendisine ait olan babaya da emzirenlerin yiyecekleri ve
giyecekleri rfe uygun/ herkese kabul gren sekilde bir bortur. Kisi sadece
gcne; kapasitesine gre ykml olur. Ve ocugu sebebiyle bir anne, ocugu
sebebiyle bir baba da zarara sokulmasin. Vrise de bunun aynisi bortur. Eger ana
ve baba birbirleriyle istisre edip, kendi rizalariyla ocugu stten ayirmak
isterlerse kendilerine bir vebal yoktur. Eger ocuklarinizi emzirtmek isterseniz,
vereceginizi rfe uygun/ herkese kabul gren bir sekil ile teslim ettiginiz zaman,
bunda da size bir vebal yoktur. Ve Allah'in korumasi altina girin ve sphesiz
Allah'in yaptiklarinizi ok iyi gren oldugunu bilin.
(87/2, Bakara/233)
Necm: 452
234
Iinizden gemiste yaptiklarini ve yapmasi gerekirken yapmadiklarini bir bir
hatirlattirilanlar; lenler ve geride esler birakan kimselerin hanimlari da,
kendiliklerinden drt ay ve on gn beklerler. Sonra sreleri sona erdigi zaman,
artik kendileri hakkinda rfe uygun/ herkese kabul gren bir sekil ile
yaptiklarinda sizin [bunu yapanlar ve bunu izleyenler] iin bir vebal yoktur. Ve
Allah, yaptiklariniza haberdardir.
235
Ve bu kadinlara evlenme isteginizi st kapali biimde itlatmanizda veya
iinizde tutmanizda size bir gnah yoktur. Allah, sphesiz sizin onlari anacaginizi
bilir. Fakat rfe uygun/ herkese kabul gren bir sekilde bir sz sylemekten baska
bir sekilde kendileriyle gizlice szlesmeyin. Farz olan sre sona erinceye kadar da
nikh akdine kesin karar vermeyin. Bilin ki sphesiz Allah iinizdekini bilir. yle
ise O'ndan sakinin. Yine bilin ki sphesiz Allah kullarinin gnahlarini ok rten,
onlari cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, ok yumusak davranandir.
236
Eger kadinlari, kendilerine dokunmadan veya onlara bir mehir
345

ayarlamadan/belirlemeden bosarsaniz size bir vebal yoktur. Ve onlari
kazanlandirin. Genis olan hline gre, eli dar olan da hline gredir. rfe
uygun/herkese kabul gren bir sekle gre kazan, iyilik-gzellik retenler zerine
bir bortur.
237
Ve eger onlari, kendilerine dokunmadan nce bosar ve mehri de kesmis
bulunursaniz, o zaman bor, o kestiginiz miktarin yarisidir. Ancak kadinlar veya
nikh akdini elinde bulunduran kimse/velisi bagislarsa baska. Ve bagislamaniz,

322

Allah'in korumasi altina girmeye daha yakindir. Aranizdaki fazlaligi da unutmayin.
Sphesiz Allah, yaptiklarinizi en iyi grendir.
(87/2, Bakara/234-237)
Necm: 453
238,239
Saltlari [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma kurumlarini] ve en hayirli salti [ml ynden ve zihinsel aidan destek
olmanin; toplumu aydinlatmanin en yararli olani; haftalik toplanti gn saltini]
346

elbirligi ile koruyun. Ve Allah iin srekli saygida durarak kalkin; ise koyulun;
egitim-gretim ve sosyal yardim kurumunu isletin. Ama eger korkulu bir ortamda
bulunuyorsaniz, o zaman yaya veya binekli olarak giderken; hareket hlinde
koruyun, yerine getirin. Sonra da gvene erdiginizde bilmediginiz seyleri size
grettigi gibi Allah'i hemen anin.
(87/2, Bakara/238-239)
Necm: 454
240
Ve sizden esler birakarak lecek olanlar, esleri iin senesine kadar
evlerinden ikarilmaksizin kendilerine yetecek bir mali vasiyet ederler. Artik
onlar, ikarlarsa, rfe uygun/herkese kabul gren bir sekil ile kendilerinin
yaptiklarinda sizin iin bir vebal yoktur. Ve Allah, en stn, en gl, en serefli,
maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyandir,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
241
Bosanmis kadinlar iin de Allah'in korumasi altina girmis kisiler zerine bir
grev olmak zere, rfe uygun/ herkese kabul gren bir sekilde bir
yararlanma/nafaka alma vardir.
242
Iste Allah, akillariniz ersin diye yetlerini size byle aiga koyar.
(87/2, Bakara/240-242)
Necm: 455
243
Kendileri binlerce kisi iken lm korkusuyla yurtlarindan ikan, sonra da
Allah'in kendilerine ln/caniniz iksin! deyip, sonra da kendilerine bir hayat
verdigi kimseleri grmedin mi/hi dsnmedin mi? Sphesiz Allah, insanlara karsi
bir armagan sahibidir. Velkin insanlarin pek ogu kendilerine verilen nimetlerin
karsiligini demiyorlar.
244
Ve Allah yolunda savasin. Sphesiz Allah'in en iyi isiten ve en iyi bilen
oldugunu da bilin.

323

245
Kimdir o kisi ki Allah'a gzel bir dn versin de Allah da ona birok
katlarini katlayiversin. Allah darlik da verir, genislik de verir. Ve yalniz O'na
dndrleceksiniz.
246
Isrlogullari'nin Ms'dan sonra ileri gelenlerini grmedin mi/hi
dsnmedin mi? Hani onlar, kendi peygamberlerinden birine, Bize bir hkmdar
gnder de Allah yolunda savasalim demislerdi. Peygamber, Size savas farz
kilinirsa, acaba yapmamazlik eder misiniz? dedi. Isrlogullari'nin ileri gelenleri,
Bize ne oldu da yurtlarimizdan ve ocuklarimizdan ikarilmisken Allah yolunda
savasmayalim? dediler. Sonra da savas kendilerine grev olarak verilince de
onlardan pek azi hari, yz evirdiler. Ve Allah, o kendi benliklerine haksizlik
edenleri en iyi bilendir.
247
Peygamberleri de onlara, Sphesiz Allah, size hkmdar olarak Tlt'u
gnderdi demisti. Isrlogullari, O, bizim zerimize nasil hkmdar olur, oysa
hkmdar olmaya biz ondan daha ok hak sahibiyiz, ona maldan bir genislik, bir
bolluk da verilmemistir dediler. Peygamberleri, Onu sizin basiniza Allah semis
ve onu bilgi ve vcut bakimindan fazlalikli kilmistir dedi. Allah da, mlkn
diledigi kimseye verir. Ve Allah, bilgisi ve rahmeti genis ve sinirsiz olandir, ok iyi
bilendir.
248
Peygamberleri de, Sphesiz onun hkmdarliginin almeti/gstergesi, size,
gl varliklarin tasidigi, iinde Rabbinizden kalbi teskin eden gven ve yatisma
duygusu/moral, Ms ve Hrn ailelerinin biraktiklarindan bir gl varliklarin
tasidigi, kalinti bulunan o tabutun gelmesi olacaktir. Eger iman etmis kimseler
iseniz, sphesiz bunda sizin iin kesinlikle bir almet/gsterge vardir dedi.
249
Sonra Tlt, ordu ile ayrilinca dedi ki: Sphesiz Allah sizi kesinlikle bir
nehirle imtihan edecek. Artik kim ondan ierse, benden degildir. Kim de, ancak
eliyle bir avu alan baka onu tatmaz ise, iste o bendendir. Sonra da ilerinden
pek azi hari, ondan itiler. Tlt ve beraberindeki iman eden kimseler nehri
getiklerinde Isrlogullari, Bizim bugn, Clt ile ordusuna karsi duracak
gcmz yok dediler. Allah'a kavusacaklarina kesinlikle inananlar, Nice az
topluluklar, Allah'in izniyle nice ok topluluklara glip gelmislerdir. Allah,
sabredenlerle beraberdir dediler.
250
Ve onlar, Clt ve ordusu iin ortaya iktiklari zaman, Rabbimiz! Bize ok
ok sabir ver de gevemeyelim, zaafa dmeyelim, boyun egmeyelim, ayaklarimi:i
sbit tut ve kfirler toplumuna; senin ilhligini, rabligini bilerek reddedenler
topluluguna kari bize yardim et! dediler.
251
Sonra da, Allah'in izniyle/ bilgisiyle Clt ve ordusunu bozguna ugrattilar.
Dvd da Clt'u ldrd ve Allah, kendisine hkmdarlik, bozgunculuk ve
kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri verdi. Ona diledigi
seylerden de gretti. Eger Allahin, insanlarin bir kismini diger bir kismiyla savmasi
olmasaydi, yeryz kesinlikle bozulur giderdi. Fakat Allah, lemler zerinde byk
bir armagan sahibidir.

324

252
Iste bunlar, Allah'in yetleridir. Biz, onlari sana hak ile okuyoruz. Sphesiz
sen de kesinlikle gnderilenlerdensin.
253
Iste eliler; Biz onlarin bazisini bazisi zerine fazlalikli kildik. Onlardan bir
kismi Allah'in tek tarafli olarak sz syledigi/ yaraladigi, sikintilar ektirdigi ve
bazisinin derecelerini fazlalikli kildigi kimselerdir. Ve Meryem oglu s'ya aik
kanitlar verdik ve o'nu Allah'in vahyi ile glendirdik. Ve eger Allah dileseydi
onlarin ardindan gelenler, aik mesajlar kendilerine ulastiktan sonra birbirlerini
ldrmezlerdi. Velkin ayriliga dstler de onlardan bazisi iman etti, bazisi kfretti;
Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetti. Ve eger Allah dileseydi birbirlerini
ldrmezlerdi. Velkin, Allah diledigini yapar.
(87/2, Bakara/243-253)
Necm: 456
254
Ey iman etmis kimseler! Kendisinde hibir alis-verisin, hibir dostlugun ve
hibir yardimin, iltimasin bulunmadigi bir gn gelmeden nce, size verdigimiz
riziklardan Allah yolunda harcamada bulunun/ basta yakinlariniz olmak zere
baskalarinin nafakalarini saglayin. Ve kfirler; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek
reddedenler, kendi benliklerine haksizlik edenlerin ta kendileridir.
(87/2, Bakara/254)
Necm: 457
255
Allah, Kendisinden baska ilh diye bir sey olmayandir, her zaman diridir,
her seyi ayakta tutan, koruyan, diri ve btn kinatin idaresini bizzat yrtendir.
Kendisini uyuklama ve uyku yakalamaz. Gklerde olan seyler ve yeryznde olan
seyler yalnizca O'nun iindir. Kendisinin izni/ bilgisi olmadan yaninda yardim,
kayirma yapacak olan kimmis? O, onlarin nlerinde ve arkalarinda olan seyleri bilir.
Onlar ise, O'nun dilediginden baska bilgisinden hibir seyi kavrayamazlar. O'nun
krss, gkleri ve yeryzn kucaklamistir. Onlarin ikisinin de korunmasi O'na zor
gelmez. Ve O, ok ycedir, ycelticidir, sonsuz byktr.
(87/2, Bakara/255)
Necm: 458
256
Dinde zorlamak/tiksindirmek yoktur; iman, Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddetmekten; iyi ktden, gzel irkinden, dogruluk sapikliktan kesinlikle
iyice ayrilmistir. O hlde kim tgta
347
kfreder; onu tanimaz Allah'a inanirsa,
kopmak bilmeyen sapasaglam bir kulpa yapismistir. Allah, en iyi isitendir, en iyi
bilendir.
257
Allah, inananlarin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinidir; onlari
karanliklardan aydinliga ikarir. Kfirlere; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek

325

reddeden kimselere gelince; onlarin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlari
tgttur ki kendilerini aydinliktan karanliklara ikarir. Bunlar, cehennem ashbidir.
Onlar, orada srekli kalicidirlar.
(87/2, Bakara/256-257)
Necm: 459
258
Allah, kendisine hkmdarlik verdi diye, Rabbi hakkinda Ibrhm'le tartisan
kimseyi grmedin mi/hi dsnmedin mi? Hani Ibrhm, Benim Rabbim dirilten ve
ldrendir demisti. O, Ben diriltir ve ldrrm demisti. Ibrhm, yleyse,
sphesiz Allah, gnesi dogudan getiriyor, haydi sen onu batidan getir! deyince o
kfir; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddeden kisi sasirip kaldi. Ve Allah kendi
benliklerine haksizlik edenler toplumuna dogru yolu gstermez.
(87/2, Bakara/258)
Necm: 460
260
Bir zamanlar Ibrhm de, Ey Rabbim! lleri nasil dirilttigini bana gster!
demisti. Allah, Inanmadin mi ki? dedi. Ibrhm, Inandim, fakat kalbim tm soru
isaretlerini gidererek rahata kavussun diye dedi. Allah, Hemen kuslardan drdn
tut da onlari kendine alistir. Sonra her dagin zerine onlardan bir para birak. Sonra
da kuslari agir, kosa kosa/ hizlica sana gelecekler. Ve bil ki, Allah, en stn, en
gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi
yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir dedi.
(87/2, Bakara/260)
Necm: 461
261
Mallarini Allah yolunda harcayan/ basta yakinlari olmak zere baskalarinin nafakalarini
saglayan kimselerin rnegi, yedi basak bitiren ve her basaginda yz adet tane bulunan tane
rnegi gibidir. Allah diledigine katlar. Ve Allah, bilgisi ve rahmeti genis ve sinirsiz olandir,
ok iyi bilendir.
262
Allah yolunda mallarini harcayan/ basta yakinlari olmak zere baskalarinin nafakalarini
saglayan, sonra verdiklerinin arkasindan basa kakmayan ve incitmeyen su kimselerin
mkftlari Rablerinin yanindadir. Onlar zerine hibir korku yoktur ve onlar
zlmeyeceklerdir.
263
rfe uygun/herkese kabul gren bir sekildeki sz ve bagislamak, kendisini
incitme, basa kakma izleyen bir sadakadan daha hayirlidir. Allah zengindir/hibir
seye muhta degildir, yumusak davranandir.
264
Ey iman etmis kimseler! Allah'a ve son gne inanmadigi hlde malini
insanlara gsteris iin harcayan kimse gibi, sadakalarinizi basa kakarak ve eziyet
ederek bosa ikarmayin. Iste onun durumu, zerinde biraz toprak bulunup da zerine

326

bir sagnak isbet ettigi zaman, saganagin cascavlak olarak biraktigi kayanin durumu
gibidir. Onlar, kazandiklarindan hibir sey elde edemezler. Ve Allah, kfirler
toplumuna; Kendisinin ilhligini, rabligini bilerek reddedenler topluluguna
kilavuzluk etmez.
265
Allah'in rizasini kazanmak ve kendilerini saglamla;tirmak iin harcamada bulunanlarin/ basta
yakinlari olmak zere baskalarinin nafakalarini saglayanlarin durumu da kendisine bol yagmur
isbet edip de rnn iki kat veren, verimli topraklardaki bir bahenin durumuna benzer. Byle bir
baheye bol yagmur d;mese de bir isintiAllah, yapmakta olduklarinizi en iyi grendir.
266
Hi biriniz ister mi ki kendisinin hurmalik ve zmlklerden bir bahesi
olsun, altinda irmaklar aksin, iinde her trl rn bulunsun da, kendi zerine de
ihtiyarlik kms ve zayif soyu olsun. Derken ona atesli bir bora isbet ediversin de
o bahe yaniversin. Iste Allah, iyiden iyiye dsnrsnz diye yetlerini size
bylece aiga koyuyor.
267
Ey iman etmis kimseler! Kazandiklarinizdan, sizin iin yerden
ikardiklarimizin temizlerinden Allah yolunda harcayin. Kendinizin gz yummadan
alicisi olamayacaginiz pis seyleri vermeye yeltenmeyin. Ve sphesiz Allah'in ok
zengin/hibir seye muhta olmayan, vlen/vgye lyik bulunan oldugunu bilin.
268
Seytn, sizi fakirlikle korkutur ve size irkinligi-haysizligi emreder. Allah
ise, size Kendisinden bagislama ve bol ihsan vaat eder. Ve Allah, bilgisi ve rahmeti
sonsuz genis olandir, en iyi bilendir.
269
Allah, diledigine haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin
konulmus kanun, dstur ve ilkeler verir. Ve kime haksizlik, bozgunculuk ve
kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeler verilirse, gerekten ona
pek ok hayir verilmistir. Kavrama yetenekleri olanlardan baskasi da iyice
dsnmez.
270
Nafaka cinsinden neyi harcamada bulunduysaniz veya adak trnden ne
adadiysaniz sphesiz Allah onu bilir. Ve kendi benliklerine haksizlik eden kimseler
iin herhangi bir yardimci yoktur.
271
Sadakalari aika verirseniz, artik o, ne iyi olur; eger onlari gizlerseniz,
fakirlere verirseniz de artik bu, sizin iin daha hayirlidir ve gnahlarinizdan bir
kismini kapattirir. Ve Allah, islemis oldugunuz seylere haberdardir.
272
Onlari dogru yola getirmek senin boynuna bor degildir, ancak Allah diledigi
kimseyi dogru yola getirir. Ve hayirdan Allah yolunda harcamada bulundugunuz/ basta
yakinlariniz olmak zere baskalarinin nafakalarini sagladiginiz seyler sirf kendiniz
iindir. Ve siz yalnizca Allah rizasini gzetmenin disinda harcamada bulunmazsiniz. Ve
hayirdan ne harcamada bulunursaniz, o, size tastamam denecektir. Ve siz, haksizliga
ugratilmayacaksiniz.

327

273
Allah yolunda harcamaniz, yeryznde gezip dolasmaya g yetiremeyen
kendilerini Allah yoluna adamis olan fakirler iin olsun. Utangaliklarindan,
bilmeyenler, onlari zengin sanirlar. Sen onlari iaretlerinden tanirsin. Yzszlk
ederek insanlardan istemezler. Ve siz, hayirdan neyi harcarsaniz, biliniz ki, sphesiz
Allah, onu ok iyi bilendir.
274
Mallarini her zaman, gizlice ve aika Allah yolunda harcayan kimseler; iste
onlarin, Rableri nezdinde dlleri vardir. Ve onlara herhangi bir korku yoktur, onlar
zlmezler de.
(87/2, Bakara/261-274)
Necm: 462
275
O ribayi [emeksiz, risksiz, alisip abalamadan kolayca elde edilen
kazanlari]
348
yiyen su kisiler, seytnin bir dokunusuyla arptigi kisinin kalkisindan
baska trl kalkamazlar. Bu, sphesiz onlarin, Alis-veris, riba gibidir
demeleriyledir. Oysa ki Allah, alis-verisi hell, bu ribayi harm kilmistir. Kendisine
Rabbinden bir gt gelip de yaptigindan vazgeenin gemisi kendisine, isi
Allah'adir. Ve kim ki yeniden dnerse, iste onlar atesin dostlaridir. Onlar orada
srekli kalacaklardir.
276
Allah, ribayi yok eder, sadakalari da artirir. Allah, tm asiri nankr ve
gnahkr kimseleri sevmez.
277
Sphesiz iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan, salti ikame eden
[ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlarini
olusturan-ayakta tutan] ve zekti/vergiyi veren kisilerin Rableri katinda
mkftlari vardir. Ve onlar zerine hibir korku yoktur, onlar zlmezler de.
278
Ey iman etmis kimseler! Eger mminler iseniz, Allah'in korumasi altina
girin ve ribadan kalani birakin.
279
Artik byle yapmazsaniz, o zaman Allah ve Elisi'nden size savas oldugunu/
bozuma ugratiacaginizi; perisan edileceginizi bilin. Eger tevbe ederseniz, artik
sermayeleriniz sizindir. Haksizlik etmezsiniz, haksizliga da ugramazsiniz.
280
Eger borlu, darlik iindeyse, kolayligina kadar sre taninmalidir! Eger
biliyorsaniz, sadaka olarak vermeniz, sizin iin daha hayirlidir.
281
Ve kendisinde Allah'a dndrleceginiz gne karsi Allah'in korumasi altina
girin. Sonra da herkes kazancini tastamam alir. Ve onlar haksizliga ugratilmazlar.
(87/2, Bakara/275-281)
Necm: 463

328

282
Ey iman etmis kimseler! Adi konmus bir sreye [kadar] borla borlastiginiz
zaman onu hemen yazin. Aranizda bir ktip de adaletle yazsin. Ve o ktip, Allah'in,
kendisine grettigi gibi yazmaktan kainmasin da yazsin. Hakk kendi zerinde olan
kisi de syleyip yazdirsin ve Rabbi olan Allah'a takvli davransin ve ondan
[hakktan] bir sey eksiltmesin. Sayet hakk kendi aleyhine olan kisi [borlu] bir akli
ermez veya zayif biri veya bizzat syleyip yazdirmaya g yetiremeyen biri ise,
velsi adaletle syleyip yazdirsin. Erkeklerinizden iki de iyi tanik tutun. Sayet iki
erkek tanik] olmazsa, o zaman bir erkekle iki kadin olsun; iki kadin olmasi,
bunlardan birisi yanilirsa, sasirirsa, br hatirlatsin diyedir. Taniklar, razi
olacaginiz iyi taniklik yapacak kimselerden olsun.- Taniklar da agirildiklarinda
kainmasinlar. Siz, kk veya byk, [olan borcun] onu vadesine kadar
yazmaktan senmeyin. Bu, Allah nezdinde daha hakkaniyetlidir, sahitlik iin daha
saglam ve spheye dsmemenize daha elverislidir. Aranizda hemen devredeceginiz
bir ticaret haritir; o zaman bunu yazmamanizda sizin iin bir sakinca yoktur. Alim-
satim yaptiginiz vakit yine sahitlendirin. Yazan ve sahitlik eden bir zarar grmesin.
Eger yaparsaniz [onlara zarar verirseniz], sphesiz o, size dokunacak bir fisk
[gnah] olur. Allah'a da takvli davranin. Allah, size gretiyor ve Allah, her seyi en
iyi bilendir.
283
Ve eger siz, bir yolculuk zere olur da bir ktip de bulamazsaniz, o vakit
alinmis bir rehin! Yok, eger birbirinize gveniyorsaniz, kendisine gvenilen adam
zerindeki emaneti desin. Ve Rabbi olan Allah'in korumasi altina girsin. Shitligi
de gizlemeyin. Onu kim gizlerse, artik sphesiz onun kalbi gnahkrdir. Ve Allah,
yaptiklarinizi ok iyi bilendir.
284
Gklerde olan seyler ve yeryznde olan seyler Allah'indir. Siz
iinizdekileri aiga vursaniz da gizli tutsaniz da Allah onunla sizi hesaba eker.
Sonra diledigi kimseyi bagislar, diledigi kimseyi de azaplandirir. Ve Allah, her seye
en iyi g yetirendir.
(87/2, Bakara/282-284)
Necm: 464
285,286
Eli, kendi Rabbinden kendisine indirilene iman etti, mminler de. Hepsi
Allah'a, dogal glerine/haberci yetlerine, kitaplarina ve elilerine iman ettiler:
Biz Allah'in elileri arasinda ayirim yapmayiz. Ve Biz duyduk ve itaat ettik.
Rabbimiz! Bagilamani dileriz, dn ancak Sanadir. Ey Rabbimiz! Eger terk
ettiysek ya da yanildiysak bizi tutup sorguya ekme! Ey Rabbimiz! Bize bizden
ncekilere ykledigin gibi agir sorumluluk/sikintiya sokacak eyler ykleme! Ey
Rabbimiz! Bize gcmzn yetmeyecegi yk de ykleme! Ve affet bizi, bagila bizi,
merhamet et bize! Sen bizim yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinimizsin. Ve de
kfirler toplumuna; Senin ilhligini, rabligini bilerek reddeden toplumlara kari
yardim et bize dediler.

329

Allah, hi kimseye gcnn yeteceginden baska; kapasitesi disinda yk
yklemez. Herkesin kazandigi kendi yararina ve kendi yaptigi zararinadir.
(87/2, Bakara/285-286)
ENFL SRESI
MEDNE DNEMI
Necm: 465
1
Sana, savasin bahsislerinden; arti kazanlarindan soruyorlar. De ki:
Enfl/savas bahsisleri; arti kazanlari, Allah ve Elisi/ kamu iindir. Onun iin
siz, mminler iseniz, Allah'in korumasi altina girin, birbirinizle aranizi dzeltin ve
de Allah'a ve Elisi'ne itaat edin.
2-4
Hi sphesiz mminler ancak, Allah anildigi zaman yrekleri rperen,
O'nun yetleri kendilerine okundugu zaman, iman aisindan g kazanan ve
yalnizca Rablerine sonucu havale eden,
salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma kurumlarini olusturan, ayakta tutan]
ve Bizim kendilerine rizik olarak verdigimiz seylerden Allah yolunda harcayan
kimselerdir. Iste bunlar, gerekten inananlarin ta kendisidir. Onlara Rableri katinda
dereceler, bagislama ve saygin bir rizik vardir.
(88/8, Enfl/1-4)
Necm: 466
349

5,6
Ve onlar, gerek aiga konduktan sonra, sanki gz gre gre Rabbinin seni,
gerek ile evinden ikardigi gibi, ki phesiz mminlerden bir kesim de kesinlikle
holanmiyorlardi kendileri lme srkleniyorlarmisasina, gerek hakkinda
seninle tartisiyorlardi.
7,8
Ve hani Allah, size, iki tifeden birinin kesinlikle sizin olacagini vaat
ediyordu. Siz ise sani ve serefi olmayan seyin/apulun kendinizin olmasini
istiyordunuz. Allah da, kelimeleriyle hakki yerine oturtmak ve sulularin hosuna
gitmese de geregi ortaya ikarmak ve btili yok etmek iin kfirlerin; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin arkasini kesmek; hak dini gelistirmek
istiyordu.
9
Hani siz, Rabbinizden yardim diliyordunuz da Rabbiniz, Sphesiz Ben, iste
ardarda haberci yetlerden binlercesiyle size yardim ediyorum diye karsilik
vermisti.

330

10
Bunu da Allah, sirf size bir mjde olsun ve bununla kalpleriniz yatissin diye
yapmisti. Ve yardim ancak Allah katindandir. Sphesiz Allah, en stn, en gl,
en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa
koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
11
Hani Rabbiniz, yine Kendi katindan bir gven olarak bir uyku sardiriyordu.
Sizi kendisiyle temizlemek, kt niyetli kisinin pisligini/zararini sizden gidermek,
yreklerinize kuvvet vermek ve ayaklarinizi sabitlestirmek; ayaklarinizin saglam
basmasi iin gkten zerinize bir su indiriyordu.
12
Ve hani, Rabbin dogal gleri programliyordu: Sphesiz Ben, sizinle
beraberim, haydin inanmis kimselere sebat verin. Ben, kfirlerin; Kendimin
ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan kimselerin yregine korku salacagim,
hemen boyunlarin stne vurun, onlardan tm parmak ularina/eklemlerine de!
13
Iste kfirlerin bu cezalandirilisi, Allah'a ve Elisi'ne karsi gelmeleri
nedeniyledir. Ve kim Allah'a ve Elisi'ne karsi gelirse, bilsin ki Allah, azabi ok
etin olandir.
14
Iste artik, bunu tadin. Sphesiz ki hirette kfirler; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddedenler iin atesin azabi da vardir.
(88/8, Enfl/5-14)
Necm: 467
15
Ey iman etmis kimseler! Toplu olarak kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddedenler ile karsilastiginiz zaman, hemen onlara arkalarinizi dnmeyin.
16
Ve byle bir gnde her kim onlara, tekrar dnp arpimak iin geri
ekilmek veya diger bir safta yeniden mevzilenmek hlleri hari arkasini dnerse,
kesinlikle Allah'tan bir gazaba ugramis olur ve onun varacagi yer cehennemdir.
Orasi da ne kt bir dns yeridir.
17
Artik, onlari siz ldrmediniz, lkin onlari Allah ldrd. Attigin zaman da
sen atmadin, lkin Allah atti. Ve mminleri bundan gzel bir bela ile
bellandirmak/gzelce sinamak iindi. Sphesiz Allah, en iyi isitendir, en iyi
bilendir.
18
Iste! Sphesiz Allah, kfirlerin; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenlerin tuzagini zayiflatandir.
19
Fetih istiyorsaniz, iste size fetih gelmistir. Ve eger son verirseniz, bu da sizin
iin daha iyidir. Yok eger dnerseniz, Biz de dneriz. Her ne kadar toplumunuz ok
olsa da size hibir sekilde, hibir zaman yarar saglamayacak. Ve sphesiz Allah,
mminlerle beraberdir.
(88/8, Enfl/15-19)

331

Necm: 468
20
Ey iman etmis kimseler! Allah'a ve Elisi'ne itaat edin. Isitip dururken ondan
yz evirmeyin!
21
Vahye kulak asmadiklari hlde Isittik/vahye kulak verdik
diyenler gibi de olmayin!
22
Sphesiz yeryznde dolasan canlilarin Allah katinda en kts, aklini
kullanmayan su sagirlardir, dilsizlerdir.
23
Ve eger Allah, onlarda hayir oldugunu bilseydi kesinlikle onlara isittirirdi. Ve
eger isittirseydi yine de onlar, geri duranlarin ta kendisi olarak sirt dnerlerdi.
24
Ey iman etmis kimseler! Eli sizi, size hayat verecek seylere agirdigi zaman,
Allah'a ve Eli'ye karsilik verin. Ve bilin ki Allah, kisi ile kalbi arasina girer. Ve siz,
kesinkes O'nun huzurunda toplanacaksiniz.
25
Ve sadece sizden kendi benliklerine haksizlik edenlere isbet etmeyen
toplumsal ateslerden korunun ve hi sphesiz Allah'in, azabi etin olan oldugunu
bilin.
26
Ve hatirlayin; hani sizler sayica azdiniz, yeryznde zayif birakilmistiniz,
insanlarin sizi kapip yakalamasindan korkuyordunuz da Allah, kendinize verilen
nimetlerin karsiligini dersiniz diye barindirmisti, sizi yardimiyla glendirmisti ve
size temiz-hos seylerden riziklar vermisti.
27,28
Ey iman etmis kimseler! Allah'a ve Eli'ye ihnet etmeyin. Bile bile kendi
emanetlerinize de ihnet etmeyin. Sphesiz mallarinizin ve evlatlarinizin, kesinlikle
imtihan araci; sizi dinden ikaracak birer varlik oldugunu ve kesinlikle de Allah
katinda ok byk ecir oldugunu bilin.
29
Ey iman etmis kimseler! Allah'in korumasi altina girerseniz, O, size hakki
btildan ayirdedecek bir anlayis verir ve sizden ktlklerinizi rter ve sizi
bagislar. Allah ok byk armagan sahibidir.
(88/8, Enfl/20-29)
Necm: 469
30
Ve hani bir zaman, su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmis olan su kimseler, seni tutup baglamak veya ldrmek veya srp
ikarmak iin sana tuzak kuruyorlardi. Ve onlar tuzak kurarken Allah da
cezalandiriyordu. Ve Allah, cezalandiranlarin en hayirlisidir.
31
Onlara yetlerimiz okundugu zaman da, Isittik, dilersek bunun gibisini biz de
syleriz, bu, gemis toplumlarin efsanelerinden baska bir sey degildir demislerdi.
32
Bir vakit de onlar, Ey Allah'im! Eger bu, Senin katindan gelmis bir
hakkin/geregin ta kendisi ise, hi durma stmze gkten taslar yagdir veya bize
ok aci veren bir azap ver demislerdi.

332

33
Hlbuki sen ilerinde iken Allah onlara azap edecek degildi. Bagislanma
diledikleri srece de Allah onlara azap edici degildir.
(88/8, Enfl/30-33)
Necm: 470
34
Ve onlarin, kendileri Mescid-i Harm'in/dokunulmaz kilinmis ilhiyat egitimi
merkezinin ayakta tutan mtevellileri/vakif yneticileri olmadiklari hlde ondan
menedip dururlarken Allah'in kendilerine azap etmemesi iin neleri var? Onun
ayakta tutan mtevellileri/vakif yneticileri sadece Allah'in korumasi altina girmis
kimselerdir. Velkin onlarin ogu bilmiyorlar.
35
Ve onlarin Beyt'in/Kabe'nin yanindaki destek vermeleri, sadece, islik almak
ve el irpmaktir, bir gsteristir. yleyse kfrettiginizden; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddetmi oldugunuzdan dolayi bu azabi tadiniz!
36,37
Sphesiz, mallarini Allah yolundan alikoymak iin harcayan, kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini rtms olan o kisiler; yine onu sarf edeceklerdir.
Sonra onlara, bir pismanlik olacak, sonra da onlar, Allah'in, murdari temizden ayirt
etmesi iin ve bir de murdar kismini birbiri zerine bindirip hepsini bir araya
getirmesi, sonra da topunu birden cehenneme koymasi iin yenileceklerdir. Ve
kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan kisiler cehenneme
toplanacaklar. Iste bunlar, kayba, zarara ugrayip aci eken o kimselerin iinde
kalanlarin ta kendileridir.
38
Kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su kimselere
de ki: Eger bu ise son verirlerse daha nce yaptiklari bagislanacak. Yine de
dnerlerse, kesinlikle nceki nderli toplumlara uygulanan kurallar devam etmis
olur.
(88/8, Enfl/34-38)
Necm: 471
39
Ve insanlari dinden ikarma faaliyeti kalmayip din tamamiyla Allah'in
oluncaya kadar onlarla savasin. Artik vazgeerlerse bilinsin ki, sphesiz Allah,
onlarin yaptiklarini en iyi grendir.
40
Ve eger onlar geri dururlarsa, artik siz, sphesiz Allah'in yardimci, yol
gsterici, koruyucu yakininiz oldugunu bilin. O, ne gzel yardimci, yol gsterici,
koruyucu yakin, ne gzel yardimcidir!
41
Yine, biliniz ki eger siz Allah'a, hak ile btilin ayrildigi o gn; iki ordunun
karsi karsiya geldigi Bedir gn, kulumuza indirdigimiz yetlere iman etmis iseniz,
herhangi bir seyden ganimet olarak elinize geirttigimiz seyler; artik onlarin beste-
biri, Allah, Eli, yakinligi olanlar; yurtlarindan ikarilan fakirler, yetimler, miskinler
ve yolda kalmislar iindir. Ve Allah, her seye g yetirendir.

333

42
Hani siz, vdinin yakin bir yamacinda idiniz, onlar da uzak yamacinda idiler.
Kervan da sizden daha asagida idi. Syet onlarla szlesmis olsaydiniz da, bulusma
yerinde kesinlikle anlasmazlik ikarirdiniz. Fakat olmasi gereken isi Allah'in
gereklestirmesi iin; degisime/yikima ugrayan apaik bir delil grdkten sonra
yikima ugrasin, sag kalanlar da yine apaik bir delilden sonra yasasin diye...
Sphesiz Allah, en iyi isitendir, en iyi bilendir.
43
Hani o vakitler Allah sana uykunda onlari az gsteriyordu. Eger Allah, onlari
sana ok gsterseydi kesinlikle korkmustunuz ve savas konusunda anlasmazliga
dsmstnz. Fakat Allah gvenlik sagladi. Sphesiz O, gnllerde olani en iyi
bilendir.
44
Ve hani olmasi gereken bir isi gereklestirmek iin, onlarla karsilastiginiz
vakit onlari sizin gznze az gsteriyordu. Sizi de onlarin gzlerinde azaltiyordu.
Ve btn isler yalnizca Allah'a dndrlr.
(88/8, Enfl/39-44)
Necm: 472
45
Ey iman etmis kimseler! Basarmaniz/zafer kazanmaniz iin, bir topluluk ile
karsilastiginiz zaman sebat edin ve Allah'i oka anin.
46
Yine Allah'a ve O'nun Elisi'ne itaat edin, birbirinizle ekismeyin. Sonra
korkuya kapilirsiniz ve gcnz-caniniz gider. Ve sabredin. Sphesiz Allah,
sabredenlerle beraberdir.
47
alim satarak ve insanlara gsteris yaparak yurtlarindan ikan ve Allah
yoluna engel koyan kimseler gibi de olmayin. Ve Allah, onlarin yaptiklarini
epeevre kusatandir.
(88/8, Enfl/45-47)
Necm: 473
48,49
Hani o mnfiklar ve kalplerinde hastalik bulunan; zihniyeti bozuk kimseler,
'Su adamlari dinleri aldatti dedikleri sirada, o kt niyetli komutan, onlara
amellerini ekici gstermis ve onlara, Bugn sizi insanlardan bozguna ugratacak
kimse yoktur ve ben de sizin yardimcinizim demisti. Sonra da, ne zaman ki iki
topluluk birbirini grr oldu, o, iki topugu stnde geri dnd ve: Sphesiz ben
sizden uzagim. Sphesiz ben, sizin grmediginizi grmekteyim, sphesiz ben,
Allah'tan korkmaktayim dedi. Ve Allah, sonulandirmasi/ cezalandirmasi pek
siddetli olandir. Ve her kim Allah'a isin sonucunu havale ederse bilsin ki sphesiz
Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak
galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
50,51
Ve sen, grevli glerin, kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden o kimselerin yzlerine ve sirtlarina vurarak, Tadin bakalim kizgin atesin

334

azabini! Iste bu, sizin kendi ellerinizle meydana getirdiginiz seyler sebebiyledir.
Ve sphesiz Allah, kullara hibir sekilde haksizlik eden biri degildir diye onlari
gemiste yaptiklarini ve yapmalari gerekirken yapmadiklarini bir bir
hatirlattirirken bir grseydin.
52
Tipki Firavun'un yakinlari ve onlardan ncekilerin gidisi gibi onlar da Allah'in
yetlerini/ almetlerini/ gstergelerini tanimadilar da Allah, kendilerini gnahlari
yznden yakalayiverdi. Sphesiz ki Allah, ok gldr, cezasi/ sonulandirmasi
ok siddetli olandir.
53
Bu, sphesiz bir toplum, kendinde olani degistirinceye kadar, Allah'in, o
topluma nimet olarak bagisladigini degistirici olmayisi ve sphesiz Allah'in en iyi
isiten, en iyi bilen olmasi nedeniyledir.
54
Tipki Firavun'un yakinlari ve onlardan ncekilerin gidisi gibi, onlar da
Rablerinin yetlerini/ almetlerini/ gstergelerini yalanladilar. Biz, onlari gnahlari
yznden degisime/yikima ugrattik; Firavun'un yakinlarini suda bogduk. Hepsi de
kendi benliklerine haksizlik eden kimseler idiler.
55,56
Sphesiz, Allah katinda canlilarin en kts, kfirler; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddedip de iman etmeyen kimseler; kendileriyle antlasma
yaptigin hlde her defasinda antlasmalarini bozan kimselerdir. Onlar Allah'in
korumasi altina girmezler.
(88/8, Enfl/48-56)
Necm: 474
57
Artik onlari harpte; bozuma ugratma isinde yakalarsan, ibret almalari iin
onlarla birlikte arkalarindaki kisileri dagit.
58
Eger bir toplumdan; hinlik yapmasindan korkarsan, ayni sekilde antlasmayi
bozdugunu kendilerine bildir. Sphesiz Allah, hin kimseleri sevmez.
59
Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o kimseler,
kendilerinin ne getiklerini de sanmasinlar. Sphesiz onlar ciz birakamazlar.
(88/8, Enfl/57-59)
Necm: 475
60
Ve siz de gcnzn yettigi kadar onlara karsi her esitten kuvvet biriktirin
ve savas atlari
350
hazirlayin ki onlarla, Allah'a dsman olanlari, kendi dsmanlarinizi
ve Allah'in bilip de sizin bilmediginiz, bunlardan asagi daha baskalarini
korkutasiniz. Ve Allah yolunda her ne harcarsaniz o size eksiksiz denir ve siz
haksizliga ugratilmazsiniz.

335

61
Ve eger onlar baris iin yanasirlarsa, sen de barisa yanas! Ve Allah'a isin
sonucunu havale et. Sphesiz Allah, en iyi isitenin, en iyi bilenin ta kendisidir.
62,63
Ve eger onlar, sana hile yapmak isterlerse, bil ki sphesiz sana Allah yeter.
O, seni Kendi yardimiyla ve mminlerle glendirendir ve mminlerin gnllerini
kaynastirandir. Sen yeryznde ne varsa hepsini topluca harcasaydin yine de onlarin
gnllerini kaynastiramazdin. Ama Allah, aralarini kaynastirdi. Sphesiz O, en
stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir,
en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
64
Ey Peygamber! Sana ve mminlerden sana uyan kimselere Allah yeter!
65
Ey Peygamber! Mminleri savasa tesvik et. Eger sizden sabreden yirmi kisi
olursa ikiyze glip gelirler. Ve eger sizden yz olursa, sphesiz bunlar, anlayissiz
bir toplum olduklarindan dolayi, kfirlerden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmis olan su kisilerden bin kisiyi yenerler.
66
Simdi Allah, sizden hafifletti ve sizde sphesiz bir zaaf oldugunu bildi. O
hlde sizden sabreden yz kisi olursa ikiyz yenerler. Ve sizden bin olursa Allah'in
izniyle/ bilgisiyle ikibini yenerler. Ve Allah sabredenlerle beraberdir.
67
Yeryznde agir basmadika; savasta kesin ve tam stnlk saglamadika,
kendisi iin esirler olusturmasi hibir peygambere uygun degildir. Siz, dnya
genisligini istersiniz, Allah da hireti ister. Ve Allah, en stn, en gl, en serefli,
maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
68
Eger Allah'tan bir yazi olmasa idi, kesinlikle aldiginiz seylerden dolayi size
byk bir azap dokunurdu.
69
Artik elde ettiginiz ganimetten hell ve hos olarak yiyin ve Allah'in korumasi
altina girin. Sphesiz Allah, ok bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
70
Ey Nebi! Esirlerden elinizde olan kimselere de ki: Eger Allah sizin
kalplerinizde bir hayir bilirse, sizden alinandan daha hayirlisini size verir ve
gnahlarinizi bagislar. Ve Allah, ok bagislayandir, ok merhamet edendir.
71
Ve eger sana hiyanet etmek isterlerse iyi bilsinler ki bundan nce onlar,
Allah'a hinlik ettiler de Allah, mminlere onlardan fazla imkn verdi. Ve Allah,
ok iyi bilendir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
(88/8, Enfl/60-71)
Necm: 476
72
Kuskusuz iman etmis, yurtlarindan g etmis, Allah yolunda mallariyla,
canlariyla savasan ve barindirip yardim eden su kimseler; evet iste bunlar, bazisi
bazisinin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakini olanlardir. Inanan ve hicret

336

etmeyen kimselere gelince, hicret edene kadar, onlara yakinlik sz konusu
degildir. Ve din ugrunda yardim isterlerse, aranizda antlasma bulunan bir halk
zararina olmaksizin, onlara yardim etmeniz gerekir. Ve Allah, yaptiklarinizi ok
iyi grendir.
73
Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su kimseler de,
birbirlerinin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlaridir. Eger siz de onu
yapmazsaniz; mminler olarak birbirinizin velsi [yardimci, yol gsterici,
koruyucu yakinlari] olmazsaniz, yeryznde byk bir kargasa ve insanlari dinden
dndrme isleri ortaya ikar.
74
Ve iman eden, hicret eden ve Allah yolunda var gcyle gayret eden o
kimseler ile barindiran ve yardim eden kimseler; iste bunlar, gerek mminlerin ta
kendileridir. Bunlar iin bir bagislanma ve saygin bir rizik vardir.
75
Ve bundan sonra, inanan ve sizinle birlikte yurtlarindan g eden ve var
gcyle gayret eden kimseler; artik onlar da sizdendirler. Akraba olanlar da, Allah'in
kitabina gre, birbirlerine daha yakindirlar. Sphesiz Allah, her seyi en iyi bilendir.
(88/8, Enfl/72-75)
L-I IMRN SRESI
MEDNE DNEMI
Necm: 477
1
Elif/1, Lm/30, Mm/40.
351

2
Allah, Kendisinden baska tanri diye bir sey olmayandir, her zaman diridir,
kayym'dur [her seyi ayakta tutandir, koruyandir].
3,4
Allah, sana, sadece iinde konu edilenleri dogrulayici olarak bu kitabi hak ile
indirdi. O, daha nce insanlara dogru yol kilavuzu olarak Tevrt'i ve Incl'i de
indirmisti. Furkn'i da O indirdi. Sphesiz kfirler; Allah'in yetlerini bilerek
reddeden su kimseler, etin bir azap kendileri iin olanlardir. Allah, en stn, en
gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, sululari
yakalayip cezalandirmak sretiyle adaleti saglayandir.
5
Sphesiz Allah, yeryznde ve gkte hibir sey Kendisine gizli kalmayandir.
6
O, sizi, rahimlerde diledigi gibi sekillendirendir. Kendisinden baska ilh diye
bir sey yoktur. O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam
yapandir.

337

7-9
Allah, sana bu kitabi indirendir. Bu kitaptan bir kismi yasa ieren yetlerdir
ki bunlar, kitabin anasidir. Digerleri de benzesen anlamlilardir. Amma, durum bu
iken, kalplerinde kaypaklik/tutarsizlik olan kimseler,
insanlari dinden ikarmak,
ortak kosmaya srklemek
ve onun anlamlarindan en uygununun tesbitine yeltenmek iin hemen ondan
benzesen anlamli olanlarinin pesine dserler. Hlbuki onun anlamlarindan en uygun
olaninin tesbitini ancak Allah ve Biz buna inandik, hepsi Rabbimiz katindandir.
Rabbimiz! Bize kilavuzluk ettikten sonra kalplerimizi evirme! Bize Kendi nezdinden
rahmet ltfet! Sphesiz Sen, bol bol ltfedenin ta kendisisin. Rabbimiz! Sphesiz
Sen, insanlari, kendisinde hibir phe olmayan gn iin toplayansin. Sphesiz
Allah, verdigi szden dnmez diyen o bilgide uzman olanlar bilirler. Ve sadece
kavrama yetenekleri olanlar gt alirlar.
(89/3, l-i Imrn/1-9)
Necm: 478
10,11
Sphesiz kfirler; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmis olan su
kimseler; onlarin mallari ve evlatlari, ayni Firavun'un yakinlarinin ve onlardan
ncekilerinki gibi Allah'tan hibir seyi savamaz. Ve onlar Ates'in yakitidirlar.
Firavun'un yakinlari ve onlardan ncekiler, yetlerimizi yalanladilar da Allah, onlari
gnahlari yznden yakalayiverdi. Ve Allah, cezasi/yakalamasi ok etin olandir.
12
Kfirlere; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmis olan su kimselere:
Siz, yakinda yenilgiye ugrayacak ve cehenneme toplanacaksiniz de. Ve o, ne kt
bir dsektir!
(89/3, l-i Imrn/10-12)
Necm: 479
13
Karsilasan iki birlikte sizin iin kesinlikle bir almet/gsterge vardir; birligin
biri, Allah yolunda savasiyordu; digeri de kfirdi; Allah'in ilhligini ve rabligini
rtendi/ inanmayandi. Onlari, gz grsyle kendilerinin iki misli gryorlardi. Ve
Allah, diledigini yardimiyla glendirir. Sphesiz bunda basiret sahipleri;
sagduyulu kimseler iin kesinlikle bir ibret vardir.
(89/3, l-i Imrn/13)
Necm: 480
14
Kadinlara, ogullara, kantar kantar yigilmis altin ve gmse, salma gzel
atlara, etinden ve stnden yararlanilan hayvanlara ve ekinlere duyulan tutkulu asiri
istek, insanlara ssl/ekici kilindi. Bunlar, basit dnya hayatinin kazanimidir. Ve
Allah, varilacak gzel yer Kendi katinda olandir.

338

15-17
De ki: Size bundan daha hayirli olani bildireyim mi? Allah'in korumasi
altina girmis; Rabbimiz! Sphesiz biz inandik, artik bizim sularimizi bagisla ve
bizi Ates'in azabindan koru! diyen, sabreden; diren gsteren, dogru olan, srekli
saygida duran, Allah yolunda harcamada bulunan ve seherlerde bagislanma dileyen
kisiler iin Rablerinin katinda, iinde temelli kalacaklari, altindan irmaklar akan
cennetler, tertemiz esler ve Allah'tan hosnutluk vardir. Ve Allah, kullari en iyi
grendir.
(89/3, l-i Imrn/14-17)
Necm: 481
18
Allah, dogadaki gler/haberci yetler ve hakkaniyeti ayakta tutan bilgi
sahipleri, sphesiz Allah'tan baska ilh diye bir seyin olmadigina taniklik etti. O, en
stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip
olandan, en iyi yasa koyandan baska ilh diye bir sey yoktur.
19
Sphesiz Allah nezdinde din, Islm'dir. Kendisine Kitap verilen kimseler de,
ancak, kendilerine o bilgi geldikten sonra aralarindaki kiskanliktan dolayi ayriliga
dstler. Kim de Allah'in yetlerini rtbas ederse; artik sphesiz Allah, hesabi
abuklastirandir.
20
Buna ragmen eger seninle tartisirlarsa de ki: Ben tm benligimi Allah iin
Islmlastirdim/ben Mslman oldum. Bana uyanlar da Mslman oldular. Kitap
verilenlere ve Anakentliler'e: Siz de saglamlastirdiniz mi/Islm'i kabul ettiniz mi?
de. Eger saglamlastirirlarsa/Islm'a girerlerse, artik kilavuzlandiklari dogru yola
ermislerdir. Ve eger sirt evirirlerse sana dsen sadece mesaji iletmektir. Ve Allah,
kullarini en iyi grendir.
21
Sphesiz Allah'in yetlerini rtbas eden, haksiz yere peygamberleri ldren
ve insanlardan hakkaniyeti emreden kimseleri ldren kisiler; sen hemen bunlari
acikli bir azapla mjdele!
22
Iste bunlar, dnyada ve hirette amelleri bosa gitmis kimselerdir. Onlar iin
yardimcilardan da bir sey yoktur.
23
Kendilerine Kitap'tan bir nasip verilmis olan su kimseleri grmedin mi/hi
dsnmedin mi? Onlar, aralarinda hkm vermek iin Allah'in kitabina
agriliyorlar, sonra onlardan bir kismi, mesafelenerek geri duruyorlar.
24,25
Bu, onlarin, Ates bize sayili birka gn disinda asla dokunmayacaktir
demeleri nedeniyledir. Onlarin uydurmus olduklari seyler de dinlerinde kendilerini
aldatmaktadir. Peki, kendisinde hi sphe olmayan o gnde onlari bir araya
topladigimiz ve hi kimseye haksizlik edilmeden herkese kazandiklari seyler
tamamen dendigi zaman nasil olacaktir?
(89/3, l-i Imrn/18-25)

339

Necm: 482
26,27
De ki: Ey hkmranligin hkmrani Allah'im! Sen hkmranligi diledigin
kimseye verirsin, diledigin kimseden de hkmranligi eker alirsin, diledigin
kimseyi gl yaparsin, diledigin kimseyi de alak, rezil edersin. Hayir Senin
elindedir. Sphesiz Sen, her seye g yetirensin! Sen, geceyi gndzn iine
sokarsin, gndz gecenin iine sokarsin; Sen, lden diri ikarirsin, diriden l
ikarirsin. Sen, diledigine de hesapsiz rizik verirsin.
(89/3, l-i Imrn/26-27)
Necm: 483
28
Mminler, kendilerinden seviyesiz, kfirleri; Allah'in ilhligini, rabligini
bilerek reddeden kimseleri yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar
edinmesinler/ynetici yapmasinlar, yasamlarini onlarin ellerine teslim etmesinler.
Artik onu her kim yaparsa, Allah'tan hibir seyi yoktur. Ancak onlardan bir
korunma/takiyye yaparak korunmaniz baskadir. Allah sizi Kendisinden sakindiriyor.
Ve olus/varis yalnizca Allah'adir.
29
De ki: Ggslerinizdeki seyleri gizleseniz de, aiga vursaniz da Allah onu
bilir. Ve Allah, gklerde olan seyleri ve yerde olan seyleri bilir. Ve Allah, her seye
gc yetendir.
30
O gn her kisi, hayirdan isledigi seyleri, ktlkten isledigi seyleri
hazirlanmis bulur. Kendisi ile yaptigi ktlkler arasinda sphesiz ok uzak bir
mesafe bulunmasini ister. Allah, sizi Kendisinden sakindiriyor. Sphesiz Allah,
kullarina ok sefkatlidir.
31
De ki: Eger siz Allah'i seviyorsaniz o zaman bana uyun ki, Allah sizi sevsin
ve gnahlarinizi sizin iin bagislasin. Ve Allah, kullarinin gnahlarini ok rten,
onlari cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet sahibidir.
32
De ki: Allah'a ve Eli'ye itaat edin! Artik yz evirirlerse, biliniz ki,
sphesiz Allah, kfirleri; Kendisinin ilhligini, rabligini bilerek reddeden kimseleri
sevmez.
(89/3, l-i Imrn/28-32)
Necm: 484
352

33,34
Sphesiz Allah, dem'i, Nh'u, Ibrhm ailesini ve Imrn ailesini
birbirinin soyundan olmak zere lemler zerine sekin kildi. Ve Allah, en iyi
isitendir, en iyi bilendir.
35
Hani bir zaman Imrn'in karisi: Rabbim! Kesinlikle ben, karnimdakini tam
hr olarak senin iin adadim. Sen de benden kabul et, sphesiz Sen en iyi isitensin,
en iyi bilensin demisti.

340

36
Onu dogurunca da: Rabbim, sphesiz ben, onu kiz dogurdum; - Hlbuki
Allah onun dogurdugu eyi daha iyi bilir- erkek, kiz gibi degildir. Ve sphesiz ona
Meryem adini verdim. Ve sphesiz ben, onu ve soyunu seytan-i racimden;
kovulmus/ katil, asilsiz sz ve dsnce reten, karanliga tas atan seytandan sana
sigindiririm dedi.
37
Bunun zerine Rabbi Meryem'i gzel bir kabul ile kabul etti. Ve onu gzel
bir bitki olarak bitirdi ve ona; Meryeme, Isayi gayri mesru sekilde dogurmayip
Allahin iradesi erevesinde babasiz dogurusuna Zekeriyyyi kefil kildi. Zekeriyy
ne zaman onun zerine/zel odaya girse, onun yaninda bir rizik bulurdu. Zekeriyy,
Ey Meryem! Bu sana nereden? dedi. Meryem de: O, Allah katindandir dedi.
Sphesiz Allah, diledigini hesapsiz riziklandirir.
***

38
Orada Zekeriyy, Rabbine yakardi: Rabbim! Bana katindan temiz bir
nesil ver. Sphesiz Sen, duayi en iyi iitensin dedi.
39
Sonra Zekeriyy, zel krsde dikilmi salt ederken [egitim-gretim
yaptirirken] haberci yetler ona: Sphesiz Allah sana, Allah'tan bir kelimeyi
dogrulayici, efendi/ bir nder, iffetli bir peygamber olarak, slihlerden Yahy'yi
mjdeliyor diye seslendiler.
40
Zekeriyy: Rabbim! Bana ihtiyarlik gelip atmiken, karim da kisir iken
benim iin bir delikanli nasil olabilir? dedi. Allah: yledir, Allah diledigini
yapar dedi.
41
Zekeriyy: Rabbim! Benim iin bir almet/gsterge gster dedi. Allah:
Senin almetin/ gstergen, iaretle hari, insanlara gn, konumamandir. Ve
Rabbini ok an, her zaman noksan sifatlardan arindir dedi.
42,43
Ve hani haberci yetler. Ey Meryem! Sphesiz Allah seni seti, seni
tertemiz biri yapti ve seni lemlerin kadinlarina seti. Ey Meryem! Rabbine saygili
ol, O'na boyun egip teslimiyet gster ve Allah'i birleyen erkeklerle beraber sen de
Allah'i birle! demislerdi.
44
Iste bu, algilama imkninin olmadigi, gemisin nemli haberlerinden sana
vahyettiklerimizdir. Ve Meryem'e hangisi kefil olacagina kalemlerini atarlarken sen
yanlarinda degildin. Onlar tartisirlarken de sen yanlarinda degildin.

45-46
Hani bir zaman haberci yetler: Ey Meryem! Allah seni, Kendisinden bir
kelimeyle mjdeliyor. Onun adi, Meryem oglu s Mesih'tir. Dnya ve hirette
saygindir. Ve O, yaklastirilanlardan ve slihlerdendir. Yksek mevkide bulunarak
ve yetiskin biri olarak insanlarla konusacaktir da.
48
Ve Allah, O'na kitabi, haksizlik,
bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri ve
Tevrt ile Incl'i gretecek.
49-51
Ve o'nu Isrlogullari'na; Su bir gerek ki, ben size Rabbinizden bir almet
/gsterge getirdim/ gsterge ile geldim; phesiz ben, sizin iin, amurdan; kilden;

341

seramikten ku ekli gibi bir ey; buhurdan (ttslk) tasarlarim. Sonra onun
iine flerim; aerosol olutururum da Allah'in izniyle hastalik yapan eyler ku
oluverir/uar gider. Ben, kr ve abrai iyiletirir, sosyal lleri Allah'in izniyle
diriltirim. Yiyeceklerinizi ve evlerinizde zahire yapacaklarini:i; biriktirip sonra
yiyeceklerinizi size haber veririm. -Eger inananlarsaniz bunda sizin iin kesinlikle
bir almet/gsterge vardir.- Tevrt'tan sadece Incl'de yer alanlari dogrulayicivim.
Size yasaklanmi olanlarin bir kismini serbest edecegim. Rabbinizden bir
almet/gsterge de getirdim size. Artik Allah'in korumasi altina girin ve bana itaat
edin. Sphesiz Allah, benim Rabbimdir ve sizin Rabbinizdir. Onun iin O'na kulluk
edin! Ite bu, dogru yoldur diye bir eli yapacak demislerdi.
47
Meryem: Rabbim! Bana bir beser dokunmamisken benim iin ocuk nasil
olur? dedi. Allah: yledir! Allah diledigi seyi olusturur; O, bir ise karar verdigi
zaman onun iin Ol! der, o da hemen olur dedi.
353

52,53
Sonra s, onlardan kfr: Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmeyi
sezince: Allah yolunda benim yardimcilarim kimlerdir? dedi. Havariler: Allah'in
yardimcilari biziz, biz Allah'a iman ettik, bizim sphesiz mslimler oldugumuza
tanik ol. Rabbimiz! Biz, senin indirdigine iman ettik, eliye de uyduk. Artik bizi
hitlerle beraber yaz dediler.
54
Ve inanmayanlar kt pln yaptilar, Allah da onlarin kt plnlarini bosa
ikardi. Ve Allah, kt plnlari bosa ikaranlarin en hayirlisidir.
55-57
Hani Allah: Ey s! Sphesiz ki Ben seni gemiste yaptiklarini ve yapman
gerekirken yapmadiklarini bir bir hatirlattiriciyim/ldrcym, seni Kendime
ykselticiyim ve seni kfirlerden; Benim ilhligimi ve rabligimi bilerek reddeden
kimselerden temizleyiciyim. Ve de sana uyan kimseleri, kiymete kadar kfirlerin;
Benim ilhligimi, rabligimi bilerek reddeden o kisilerin stnde tutucuyum. Sonra
dnsnz yalnizca Bana'dir. Sonra da ayriliga dstgnz seylerde aranizda
hkmedecegim. Kfirlere; Benim ilhligimi ve rabligimi bilerek reddeden su
kimselere gelince de, onlara dnyada ve hirette siddetli bir azapla azap edecegim.
Onlar iin yardimcilardan bir sey de olmayacaktir. Iman eden ve dzeltmeye
ynelik isler yapan kimselere gelince de, Allah, onlarin dllerini tastamam
deyecektir. Ve Allah, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlari sevmez
demisti.
58
Iste bu, Biz bunu sana, yetlerden ve yasalar ieren hatirlatmalardan/
gtlerden/ Kurn'dan okuyoruz.
59
Sphesiz Allah katinda s'nin durumu, dem'in/her insanin durumu gibidir;
O, onu topraktan olusturdu, sonra ona Ol! dedi, o da hemen oldu.
60
Bu gerek, senin Rabbindendir, yleyse sphecilerden olma.
61
Sana bilgiden
geldikten sonra artik kim bu konuda seninle tartisirsa hemen: Gelin, ogullarimizi
ve ogullarinizi, kadinlarimizi ve kadinlarinizi, kendimizi ve kendinizi agiralim,
sonra da birbirimizi dislayip gzden ikaralim da Allah'in dislayip gzden
ikarmasini yalancilar zerine kilalim de.

342

62
Sphesiz bu, kesinlikle gerek kissanin ta kendisidir. Allah'tan baska hibir
tanri da yoktur. Ve sphesiz Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi
mmkn olmayan/mutlak galip olanin, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapanin ta kendisidir.
63
Artik yz evirirlerse, bilinsin ki Allah, bozgunculari en iyi bilendir.
(89/3, l-i Imrn/33-46, 48-51, 47, 52-63)

Necm: 485
64
De ki: Ey Kitap Ehli! Sizinle bizim aramizda ortak olan bir sze; Allah'tan
baskasina kulluk etmeyelim, O'na hibir seyi es tutmayalim ve Allah'in astlarindan
bazimiz bazimizi rabler edinmeyelim ilkesine geliniz. Buna ragmen eger Kitap
Ehli, yz evirirlerse, artik Sphesiz bizim mslimler oldugumuza shit olun
deyin.
65
Ey Kitap Ehli! Tevrt ve Incl kendisinden sonra indirildigi hlde Ibrhm
hakkinda niin tartisiyorsunuz? Hl aklinizi kullanmayacak misiniz?
66
Iste siz bunlarsiniz. Biraz bilginiz olan sey hakkinda tartistiniz, peki, hi
bilginiz olmayan sey hakkinda niin tartisiyorsunuz? Ve Allah bilir, siz bilmezsiniz.
67
Ibrhm, Yahudi ve Nasrani/ Hristiyan degildi. Ama o, hakka dnms bir
mslimdi/Islmlastiran kisiydi. O, ortak kosanlardan da degildi.
68
Sphesiz, insanlarin Ibrhm'e en yakin olanlari, elbette o'na uyanlar, bu
Peygamber ve su iman eden kimselerdir. Allah, mminlerin yardimci, yol gsterici,
koruyucu yakinidir.
***
69
Kitap Ehlinden bir taife sizi saptirmak istedi. Hlbuki onlar, sadece
kendilerini saptiriyorlar, farkina da varmiyorlar.
70
Ey Kitap Ehli! Sizler tanik olup dururken, niin Allah'in yetlerini bilerek
reddedip duruyorsunuz?
71
Ey Kitap Ehli! Sizler bilip dururken, niin hakki btila karistiriyor ve geregi
gizliyorsunuz?
72-74
Kitap Ehlinden bir grup da, mminlerin dnmeleri iin, Indirilene gnn
baslangicinda inanin, sonunda da bilerek reddedin /inanmayin. Ve size verilenin
benzerinin bir kimseye verilmis olduguna yahut Rabbinizin nezdinde sizin
aleyhinize deliller getirecekleri hususunda kendi dininize uyanlardan baskasina
inanmayin dediler. De ki: Sphesiz kilavuzluk, Allah'in kilavuzlugudur. De ki:
Sphesiz ltuf, Allah'in elindedir, onu diledigine verir. Ve Allah, bilgisi ve rahmeti

343

genis ve sinirsiz olandir, ok iyi bilendir. Rahmetini diledigine zellestirir. Ve
Allah, byk ltuf sahibidir.
75
Ve Kitap Ehlinden ylesi vardir ki, eger onlara yklerle emanet teslim etsen
onu sana geri der. Onlardan yleleri de vardir ki ona bir tek altin para emanet
etsen, zerine dikilmeden onu sana geri vermez. Bu, onlarin:
mmilerin/Anakentlilerin bizim aleyhimize yol bulmalari mmkn degildir
demelerinden dolayidir. Onlar, bilip durduklari hlde, Allah hakkinda yalan da
sylerler.
76
Hayir, kim O'nun ahdine/ O'na verdigi sze vefali olursa ve Allah'in
korumasi altina girerse, bilsin ki sphesiz Allah, Kendisinin korumasi altina girmis
kisileri sever.
77
Sphesiz Allah'in ahdini/Allah'a verdikleri szleri ve yeminlerini az bir
paraya satan su kimseler; iste onlar, hirette kendilerine hibir pay olmayanlardir.
Ve Allah kiymet gn onlarla konusmayacak, onlara bakmayacak ve onlari temize
ikarmayacaktir. ok acikli azap da onlar iindir.
78
Ve Kitap Ehlinden, bazi sz ve ilkeleri, kitaptan olmamasina ragmen, siz onu
kitaptan sanasiniz diye, dillerini kitaba dogru egip bken akilsiz, serseri bir gurup
vardir. O, Allah katindan olmadigi hlde, Bu, Allah katindandir derler. Kendileri
bilip dururken, Allah'a karsi yalan da sylerler.
(89/3, l-i Imrn/64-78)
Necm: 486
79
Allah'in lml kimselerden, kendisine kitap, yasama-yrtme ve
peygamberlik verdigi hibir kimse iin, insanlara: Allah'in astlarindan olan bana,
kul/kle olun demek yakismaz. Fakat: grettiginiz ve ders aldiginiz/okudugunuz
kitap geregince Rabbe itenlikli kullar olunuz demesi yarasir.
80
Ve Allah size, dogal gleri; zorbalari, zorba ynetimleri ve peygamberleri Rabler
edinmenizi emretmez. Siz Mslman olduktan sonra, size kfr; Kendisinin ilhligini,
rabligini bilerek reddetmeyi emreder mi?!
(89/3, l-i Imrn/79-80)
Necm: 487
81
Ve hani Allah, peygamberlerden: Andolsun ki size kitaptan ve haksizlik,
bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkelerden
verdim, sonra yaninizda bulunani dogrulayici bir eli geldiginde ona kesinlikle
inanacak ve ona yardim edeceksiniz! saglam szn almisti. Allah, Bunu ikrar
edip de kabul ettiniz mi? Ve bu hususta agir ahdimi zerinize aldiniz mi/verdginiz
sz kesinlikle yerine getirecek misiniz? dedi. Onlar: Ikrar ettik dediler. Allah:
yleyse shit olun, Ben de sizinle beraber shit olanlardanim dedi.

344

82
Artik bundan sonra her kim dnerse, artik iste onlar hak yoldan ikanlarin ta
kendileridir
(89/3, l-i Imrn/81-82)
Necm: 488
83
Peki onlar, gklerde ve yerde olan herkes, ister istemez O'nun iin
Islmlasmis iken ve kendileri de sadece O'na dndrleceklerken Allah'in dininden
baskasini mi ariyorlar?
84
De ki: Biz, Allah'a, bize indirilen Kurn'a, Ibrhm'e, Isml'e, Ishk'a,
Yakb'a ve torunlara indirilene, Ms'ya, s'ya ve peygamberlere Rablerinden
verilenlere inandik. Onlardan hi biri arasinda ayirim yapmayiz. Ve biz, yalniz
O'nun iin Islmlasanlariz.
85
Ve kim Islm'dan baska bir din ararsa, o takdirde hibir zaman ondan kabul
edilmeyecektir. Ve Islm'dan baska din arayan kimse, hirette zarar edenlerden
olacaktir.
86
Imanlarindan ve sphesiz elinin hak olduguna tanik olduktan ve kendilerine
aik deliller geldikten sonra, kfreden; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddeden
bir topluma Allah nasil kilavuzluk eder? Ve Allah, sirk kosarak yanlis, kendi
zararlarina is yapanlar toplumuna kilavuzluk etmez.
(89/3, l-i Imrn/83-86)
Necm: 489
87,88
Iste onlarin cezalari, Allah'in, dogal glerin/haberci yetlerin, insanlarin
hepsinin dislayip gzden ikarmasi, srekli iinde kalmak zere sphesiz onlarin
zerlerindedir. Kendilerinden bu azap hafifletilmez ve kendilerine sre taninmaz.
89
Ancak bundan sonra bilinlenerek hatalarindan dnen ve dzeltenler baska.
Artik, sphesiz Allah, ok bagislayan ve ok merhamet edendir.
90
Sphesiz imanlarinin arkasindan, kfreden; Allah'in ilhligini, rabligini
bilerek reddeden, sonra da kfr; geregi rtme isini artirmis olan su kimseler;
onlarin hatalardan dnsleri asla kabul olunmayacaktir. Ve iste onlar sapiklarin ta
kendileridir.
91
Sphesiz ki kfretmis; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmis ve bu
durumda olduklari hlde de len su kisilerin hi birinden, yeryz dolusu altin onu
fidye/kurtulmalik verseler bile asla kabul edilmeyecektir. Iste onlar, dayanilmaz
azap kendileri iin olanlardir. Onlar iin yardimcilardan da yoktur.
(89/3, l-i Imrn/87-91)

345

Necm: 490
92
Sevdiginiz seylerden Allah yolunda harcamadika asla iyi adamlik
mertebesine eremezsiniz. Ve siz, her neyi bagislarsaniz kesinlikle Allah, onu en iyi
bilendir.
(89/3, l-i Imrn/92)
Necm: 491
93,94
Tevrt indirilmeden nce, Isrl'in/Yakb'un kendisine haram kildigi
disinda, yiyeceklerin hepsi Isrlogullari iin helal idi. De ki: Eger dogru kimseler
iseniz, hemen Tevrt'i getirip de onu okuyun. Artik kim bundan sonra Allah'a karsi
yalan uydurursa, artik iste onlar yanlis, kendi zararlarina is yapanlarin ta
kendileridir.
95
De ki: Allah dogru sylemistir. yle ise ortak kosmaktan, Allah'in ilhligini
ve rabligini bilerek reddetmekten vaz geen biri olarak Ibrhm'in dinine uyun. Ve
o, ortak kosanlardan degildi.
(89/3, l-i Imrn/93-95)
Necm: 492
96,97
Sphesiz, insanlar iin bereketli ve lemlere yol gsterme olarak konulan
ilk ev, Mekke'dekidir. Onda apaik almetler/gstergeler; Ibrhm'in grev yaptigi
yer [egitilip, yetistirilip ortak kosmaya karsi ayaklandigi yer] vardir. Ve oraya kim
girerse gvende olmustur. Ve yoluna gc yeten herkesin Beyt'i/ilhiyat egitim
merkezini kastetmesi, ilhiyat egitimi iin oraya gitmesi Allah'in insanlar zerinde
bir hakkidir. Kim de geregi rtbas ederse, bilsin ki, sphesiz Allah btn
lemlerden zengindir.
(89/3, l-i Imrn/96-97)
Necm: 493
98
De ki: Ey Kitap Ehli! Allah, yaptiklariniza tanik iken, niin Allah'in
yetlerini rtp duruyorsunuz?
99
De ki: Ey Kitap Ehli! Siz tanik oldugunuz hlde niin Allah'in yolunu egri
gstermeye yeltenerek inanan kimseleri Allah'in yolundan eviriyorsunuz? Allah
yaptiklariniza duyarsiz degildir.
(89/3, l-i Imrn/98-99)
Necm: 494

346

100
Ey iman etmis kimseler! Kendilerine Kitap verilenlerden herhangi bir
zmreye itaat ederseniz, imaninizdan sonra sizi, kfirler; Allah'in ilhligini,
rabligini bilerek reddeden kimseler olarak dndrrler.
101
Size Allah'in yetleri okunup dururken ve O'nun Elisi de aranizda iken
nasil olur da kfredersiniz; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddedip
durursunuz? Kim de Allah'a simsiki baglanirsa, kesinlikle o, dosdogru
kilavuzlanmistir.
102
Ey iman etmis kimseler! Allah'in korumasi altina girmis kisiler olmaniz iin
nasil koruma altina alinmaniz gerekiyorsa kendinizi yle Allah'in korumasi altina
alin ve ancak mslimler olarak can verin.
103
Ve hep birlikte Allah'in ipine sikica sarilin/Allah'in ipi ile korunun,
ayrilmayin ve Allah'in zerinizdeki nimetini hatirlayin: Hani siz, birbirinize
dsmanlar idiniz de, Allah, kalpleriniz arasinda lfet olusturdu. Sonra da siz, O'nun
nimeti sayesinde kardesler olmustunuz. Siz, bir ates ukurunun tam kenarinda idiniz
de oradan sizi O kurtarmisti. Iste Allah, kilavuzlandiginiz dogru yolu bulasiniz diye
almetlerini/ gstergelerini sizin iin byle ortaya koyar.
104
Ve iinizden hayra agiran, herkese kabul gren iyi seyleri emreden, vahiy
ve ortak akil ile ktlg-irkinligi kabul edilen seyleri engelleyen bir nderli
toplum bulunsun. Ve iste onlar, kurtulusa erenlerin ta kendileridir.
105-107
Kendilerine apaik deliller geldikten sonra paralanan ve ayriliga dsen
kimseler gibi de olmayin. Iste bunlar, birtakim yzlerin beyazlastigi, birtakim
yzlerin siyahlastigi gnde byk bir azap kendileri iin olanlardir. Artik yzleri
kararan kimselere: Siz inandiktan sonra yeniden kfir; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden biri mi oldunuz? yleyse, kfretmenizden; Allah'in
ilhligini, rabligini bilerek reddetmenizden dolayi tadin cezayi! Yzleri agaran
kimseler de, biliniz ki, Allah'in rahmeti iindedirler. Onlar orada srekli
kalanlardir.
108
Bunlar, Allah'in yetleridir. Biz, sana gerek olarak okuyoruz. Allah
lemlere hibir haksizligi, yanlis yapmayi istemez.
109
Ve gklerde ve yeryznde olan seyler Allah'indir. Ve btn isler yalnizca
Allah'a dndrlr.
110
Siz, insanlar iin ikarilmis en hayirli mmetsiniz. Herkese iyi kabul edilen
seyleri emreder, vahiy ve ortak akil ile ktlg, irkinligi kabul edilen seyleri
engeller ve Allah'a inanirsiniz. Kitap Ehli de inansaydi kendileri iin elbette daha
hayirli olurdu. Onlarin bazilari mmindirler, pek ogu da yoldan ikmis
kimsedirler.
111
Onlar size eziyetten baska bir zarar veremezler. Eger sizinle savasirlarsa,
size arkalarini dnp kaarlar. Sonra onlar, yardim olunmazlar.

347

112
Onlar nerede bulunurlarsa bulunsunlar, zerlerine alaklik damgasi
vurulmustur. Ve Allah'in szlemesine ve insanlarin szlemesine bagli kalanlar
hari onlar Allah'in hismina ugradilar ve zerlerine de miskinlik vurulmustur. Bu,
onlarin Allah'in yetlerini rtbas etmis olmalari ve haksiz yere peygamberleri
ldrmeleri sebebiyledir. Bu, isyan etmis ve siniri da asmis olmalari nedeniyledir.
113,114
Hepsi bir degildirler. Kitap Ehli iinde dogruluk zere bulunan bir nderli
topluluk vardir ki onlar, gecenin saatlerinde boyun egip teslimiyet gstererek
Allah'in yetlerini okurlar. Allah'a ve hiret gnne inanirlar, herkese iyi kabul
edilen seyleri emrederler, herkese ktlg kabul edilen seylerden vazgeirmeye
alisirlar, hayirlarda da birbirleriyle yarisirlar. Ve iste onlar, iyi insanlardandirlar.
115
Ve onlar hayirdan ne islerlerse asla saklanmayacaktir/ karsiliksiz
birakilmayacaklardir. Ve Allah, Kendisinin korumasi altina girmis kisileri en iyi
bilendir.
116
Kfirlerin; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddeden su kimselerin
mallari ve ocuklari, Allah'in katinda, onlara asla bir fayda vermeyecektir. Ve iste
onlar, ates ashbidirlar. Onlar orada srekli kalicidirlar.
117
Onlarin bu basit dnya hayatinda harcadiklarinin durumu, sirk kosmak
sretiyle kendilerine haksizlik eden bir toplumun ekinlerine isabet edip de onlari
degisime/yikima ugratan, iinde kavurucu sogugu olan rzgrin durumu gibidir. Ve
Allah, onlara haksizlik etmedi. Fakat onlar, sirk kosmak sretiyle kendilerine
haksizlik ediyorlar.
118
Ey iman etmis kimseler! Kendi seviyenizde olmayanlardan sirdas/siki
arkadas edinmeyin. Onlar, size fenalik etmekten geri kalmazlar. Onlar, sikintiya
dsmenizi istediler. Kesinlikle kinleri agizlarindan disa vurmustur. Ggslerinde
gizledikleri seyler de daha byktr. Eger siz, aklinizi kullanacaksaniz, Biz, sizin
iin yetleri/almetleri/gstergeleri kesinlikle aiga koymusuzdur.
119
Iste siz yle kimselersiniz ki onlari seversiniz, oysa onlar sizi sevmezler, siz
kitabin hepsine inanirsiniz, onlarsa sizinle bulustuklari zaman Inandik derler,
basbasa kaldiklari zaman da size olan kinlerinden dolayi parmaklarinin ularini
isirirlar. De ki: Kininizle ln/ geberin! Sphesiz ki Allah, ggslerin
zn/gnlleri en iyi bilendir.
120
Size bir iyilik dokunsa fenalarina gider ve eger size bir ktlk isabet etse
onunla sevinirler. Ve eger sabreder ve Allah'in korumasi altina girerseniz, onlarin
hileleri size hibir sekilde zarar vermez. Sphesiz Allah onlari kendi yaptiklari
seylerle kusatmistir.
(89/3, l-i Imrn/100-120)
Necm: 495
354


348

121
Ve hani sen, sabah erkenden mminleri savas mevzilerine yerlestirmek iin
ehlinden ayrilmistin. Ve Allah, en iyi iitendir, en iyi bilendir.
122
O zaman sizden
iki grup, Allah kendilerinin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakini olmasina
ragmen bozulmaya yz tutmustu. Artik inananlar, yalnizca Allah'a iin sonucunu
havale etsinler!
123-127
Ve andolsun, sizler gsz iken, Allah, kendinize verilen nimetlerin
karsiligini dersiniz diye size Bedir'de yardim etti: Hani sen inananlara,
Rabbinizin, indirilen/ hull ettirilen bin haberci yetle size yardim etmesi size
yetmez mi? diyordun. Eger sabreder ve Allah'in korumasi altina girerseniz, evet
sizi Rabbiniz destekler. Ve eger onlar, ansi:in zerinize gelseler, Rabbiniz size
iaretlenmi /egiten/ gnderilmi be bin haberci yetle yardim eder. Ve Allah, bu
yardimi size sirf bir mjde olsun ve kalpleriniz bununla yatisin diye yapti. Ve bu
yardim, sirf Allah, kfirlerden; Kendisinin ilhligini, rabligini bilerek reddetmi
olan kimselerden bir kisminin kkn kessin yahut onlari perian etsin de kaybeden
kimseler olarak dnp gitsinler diye, en stn, en gl, en erefli, maglp edilmesi
mmkn olmayan/mutlak galip olan ve en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapan Allah katindandir. yleyse Allah'in korumasi altina girin.
128
Bu isten sana hibir sey yoktur. Allah, ya onlarin tevbesini kabul eder yahut
onlara azap eder. Artik, sphesiz onlar yanlis; kendi zararlarina is yapanlardir.
129
Gklerde olan seyler ve yeryznde olan seyler Allah'indir. O, diledigini
bagislar, diledigine azap eder. Ve Allah, ok bagislayan, ok merhamet edendir.
(89/3, l-i Imrn/121-129)
Necm: 496
130
Ey iman etmis kimseler! Kat kat artirilmis olarak ribayi [emeksiz, hizmetsiz,
risksiz kazanci] yemeyin. Kurtulusa ermeniz iin Allah'in korumasi altina girin.
131
Kfirler; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddeden kimseler iin hazirlanmis
olan atesten de sakinin.
132
Merhamet olunmaniz iin Allah'a ve Eli'ye itaat edin.
133-135
Ve Rabbinizden bagislanmaya, bollukta ve darlikta Allah yolunda
harcama yapan, fkelerini yutan, insanlari affeden, irkin bir haysizlik isledikleri
ya da kendi kendilerine haksizlik ettikleri zaman, Allah'i hatirlayip hemen
gnahlarindan dolayi bagislanma isteyen, Allah'tan baka gnahlari bagilayan
kimdir? yaptiklari kt seylerde bile bile israr etmeyen, Allah'in korumasi altina
girmis kisiler iin hazirlanmis eni gklerle yer kadar olan cennete kosusun. Ve
Allah, iyilik, gzellik retenleri sever.
136
Iste bunlarin karsiligi, Rablerinden bagislanma ve iinde sonsuza dek
kalacaklari altindan irmaklar akan cennetlerdir. Yapip edenlerin karsiligi/dl ne
gzeldir!
137
Kesinlikle sizden nce uygulamalar gelip geti. Hadi, yeryznde gezin de
yalanlayicilarin kibetinin nasil oldugunu bir grn.

349

138
Bu emirler, insanlar iin bir aiklama ve Allah'in korumasi altina girmis
kisiler iin bir yol gsterme ve bir gttr.
139
Ve gevsemeyin, zlmeyin! Ve eger inananlar iseniz, en stn olan sizsiniz.
140,141
Eger size bir yara degmisse, o topluma da benzeri bir yara dokunmustu.
Ve iste o gnler; Biz onlari, Allah'in sizden iman eden kimseleri bildirmesi/
isaretleyip gstermesi ve sizden shitler edinmesi, Allah'in iman eden kimseleri
arindirmasi, kfirleri; Kendisinin ilhligini, rabligini bilerek reddedenleri de
mahvetmesi iin insanlar arasinda dndrr dururuz. Ve Allah, sirk kosarak yanlis;
kendi zararlarina is yapanlari sevmez.
142
Yoksa Allah, iinizden aba harcayanlari bildirmeden/ isaretleyip
gstermeden, sabredenleri de bildirmeden/ isaretleyip gstermeden cennete
gireceginizi mi sandiniz?
143
Andolsun ki siz lmle karsilasmadan nce onu arzuluyordunuz. Iste bakip
duruyorken onu gerekten grdnz.
144
Ve Muhammed, ancak bir elidir. Kesinlikle o'ndan nce eliler gelip
gemistir. Simdi eger o lr veya ldrlrse gerisin geriye mi dneceksiniz? Kim
ki de geri dnerse, bilsin ki Allah'a hibir sekilde zarar veremez. Ve Allah, sahip
oldugu nimetlerin karsiligini deyenleri karsiliklandiracaktir.
145
Ve herkes sadece Allah'in bilgisiyle vakitlendirilmis bir yazgi olarak lr.
Ve kim dnya karsiligini dilerse, kendisine ondan veririz. Kim de hiret karsiligini
isterse ona da ondan veririz. Ve Biz, sahip oldugu nimetlerin karsiligini deyenleri
karsiliklandiracagiz.
146
Nice peygamberler de vardi ki kendileriyle beraber birok Allah erleri
savastilar; Allah yolunda kendilerine isabet eden seylerden gevsemediler, zaafa
dsmediler ve boyun egmediler. Ve Allah, sabredenleri sever.
147
Onlarin szleri de sadece: Rabbimiz! Bizim gnahlarimizi ve islerimizdeki
asiriliklarimizi bagisla ve ayaklarimizi sabitle, kfirler; Senin ilhligini, rabligini
bilerek reddedenler toplumuna karsi bize yardim et! idi.
148
Bu yzden Allah, onlara dnya karsiligini ve hiret karsiliginin gzelligini
verdi. Ve Allah, gzellestirenleri-iyilestirenleri sever.
149
Ey iman etmis kimseler! Eger siz kfirlere; Allah'in ilhligini, rabligini
bilerek reddetmis olan su kimselere uyarsaniz, onlar sizi topuklariniz stnde
gerisin geriye evirirler de siz kaybedenlerden oluverirsiniz.
150
Aslinda Allah, sizin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakininizdir. Ve O,
yardim edenlerin en hayirlisidir.

350

151
Biz, Allah'in, hakkinda hibir delil indirmedigi seyleri O'na ortak
kosmalarindan dolayi, kfirlerin; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmis olan
su kimselerin kalplerine korku salacagiz. Onlarin varacaklari yer Ates'tir. Sirk
kosarak yanlis, kendi zararlarina is yapanlarin barinagi da ne ktdr!
152
Ve siz, Allah'in bilgisi ile dsmanlarinizi dograrken Allah, size olan vaadini
dogru olarak gereklestirdi. Allah, size sevdiginiz seyleri gsterdikten sonra zaafa
dstnz, o is hakkinda ekistiniz ve isyan ettiniz. Sizden kimi dnyayi istiyordu,
kiminiz de hireti istiyordu. Sonra Allah sizi, denemek iin onlardan geri evirdi ve
kesinlikle sizi bagisladi. Ve Allah, mminlere karsi ok armagan sahibidir.
153
Ve hani siz yukari kaiyordunuz hi kimseye bakmiyordunuz. Eli de
tenizden sizi agiriyordu. Bundan dolayi Allah, elinizden gidene ve kendinize
isabet edene zlmeyesiniz diye size keder stne keder ile karsilik verdi. Allah,
yaptiklariniza haberdardir.
154
Sonra Allah, o kederin ardindan zerinize bir gven, sizden bir grubu rtp
bryen bir uyku indirdi. Bir grup da nefislerinin sevdasina dst; Allah'a karsi
gerek disi cahiliyet zanni olarak, zan retiyorlardi. Onlar, Bu isten bize bir sey var
mi? diyorlardi. De ki: Btn i Allah'a aittir. Onlar, sana aiklamayacaklari
seyleri ilerinde sakliyorlardi. Onlar, Bize bu isten bir sey olsaydi burada
ldrlmezdik diyorlardi. De ki: Eger siz, evlerinizde olsaydiniz bile, zerlerine
ldrlme yazilmis olanlar kesinlikle yan gelip yatacaklari [ldrlecekleri] yerlere
ikip gidecekti. Ve o, Allah'in ggslerinizdekini sinamasi ve kalplerinizdekini
temizlemesi iindir. Ve Allah, ggslerinizdekini ok iyi bilendir.
155
Sphesiz iki toplumun karsilastigi gn, sizden yz evirip giden kimseler,
seytan onlarin kazandiklari seylerin acisiyla ayaklarini kaydirmak istedi. Yine de
Allah, onlari kesinlikle affetti. Sphesiz Allah, ok bagislayandir, ok yumusak
davranandir.
156
Ey iman etmis kisiler! Allah'in ilhligini, rabligini tanimayan ve yeryznde
dolasan yahut gazaya ikan kardesleri iin Yanimizda olsalardi lmezlerdi,
ldrlmezlerdi diyen su kisiler gibi olmayin. Kesinlikle Allah, bunu, onlarin
kalplerinde bir yara yapacaktir. Ve Allah, hayat verir ve ldrr. Ve Allah,
yaptiklarinizi en iyi grendir.
157
Eger Allah yolunda ldrlr veya lrseniz de, Allah'tan bir bagislanma ve
rahmet, kesinlikle onlarin topladiklarindan daha hayirlidir.
158
Andolsun, lseniz
veya ldrlseniz de kesinlikle Allah'a toplanacaksiniz.
159
Iste sen, sirf Allah'in rahmeti sebebiyle onlara karsi yumusak davrandin.
Eger kaba, kati yrekli olsaydin, onlar senin etrafindan dagilip giderlerdi. Artik
onlari bagisla, onlar iin bagislanma dile. Islerde onlarla msavere et; isin en
gzelini ortaklasa bulup ortaya ikar, bir kere de azmettin mi, artik Allah'a isin
sonucunu havale et. Sphesiz Allah, isin sonucunu Kendisine havale edenleri sever.

351

160
Allah size yardim ederse, sizi yenecek hi kimse yoktur. Eger sizi yardimsiz
birakirsa, artik ondan sonra size kim yardim edebilir? yleyse mminler sadece
Allah'a, isin sonucunu havale etsinler.
161
Ve hibir peygamber iin, kamu malina hiyanet olur sey degildir. Ve kim
kamu malina ihanette bulunursa kiymet gn hainlik ettigi kamu mali ile gelir.
Sonra da herkese kazandiginin karsiligi tastamam denir. Ve onlar, haksizliga
ugramazlar.
162
Peki, Allah'in rizasina uyan kimse, Allah'in hismina ugrayan ve varacagi yer
cehennem olan kimse gibi midir? O, ne kt dns yeridir!
163
Onlar, Allah nezdinde derece derecedirler. Allah, onlarin yaptiklarini en iyi
grendir.
164
Andolsun ki Allah, mminlere kendilerinden, onlara Kendi yetlerini
okuyan, onlari arindiran ve onlara kitap ve haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi
engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri greten bir peygamber
gndermekle byk bir iyilikte bulunmustur. Oysa onlar, daha nce apaik bir
sapiklik iinde idiler.
165
Iki katini isabet ettirdiginiz bir musibet, kendinize isabet edince mi, Bu
hezimet nereden!? dediniz. De ki: Basiniza gelen bu hezimet, kendi
nezdinizdendir. Sphesiz Allah, her seye en iyi g yetirendir.
166-168
Iki toplulugun karsilastigi gnde size dokunan seyler de Allah'in
izniyledir/ bilgisiyledir. Ve mminleri bildirsin/ isaretleyip gstersin ve mnfiklik
yapan kimseleri kendileri oturup dururken kardeleri iin: Eger bize itaat
etselerdi ldrlmezlerdi diyen kimseleri bildirsin/ isaretleyip gstersin diyedir.
Ve onlara: Geliniz, Allah yolunda savasiniz veya savunma yapiniz denilmisti.
Onlar: Biz, savasi bilseydik kesinlikle size uyardik dediler. Onlar o gn, imandan
ok Allah'in ilhligini, rabligini rmeye yakindilar. Onlar, kalplerinde olmayan
seyleri agizlariyla sylyorlar. Allah, gizledikleri seyleri daha iyi bilendir. De ki:
Eger dogru kimseler iseniz, haydi kendinizden lm uzaklastiriniz.
169-171
Allah yolunda ldrlenleri de sakin ller sanma. Tam tersi onlar
diridirler, Allah'in armaganlarindan verdigi seylerle sevinli olarak Rableri katinda
riziklanmaktadirlar. Arkalarindan kendilerine henz ulasmayan kimselere, kendileri
iin hibir korku olmayacagini ve zlmeyeceklerini mjdelemek isterler. Onlar,
Allah'tan bir nimeti, armagani ve Allah'in sphesiz, mminlerin ecrini
kaybetmeyecegini mjdelemek isterler.
172,173
Kendilerine yara dokunduktan sonra Allah ve Eli'nin davetine katilan
kimseler; insanlar kendilerine: Sphesiz insanlar size karsi birlik oldular, onlardan
rperin dediklerinde, bunun, kendilerini inan ynnden artirdigi ve: Allah bize
yeter. O, ne gzel tm varliklari belirli bir programa gre ayarlayan ve bu programi

352

koruyarak, destekleyerek uygulayandir! diyen kimseler; onlardan iyilestiren,
gzellestiren ve Allah'in korumasi altina girmis kimselere byk bir dl vardir.
174
Sonra da onlar, kendilerine hibir ktlk dokunmadan Allah'in nimeti ve
armaganiyla geri dndler ve Allah'in rizasina uydular. Ve Allah, ok byk ltfun
sahibidir.
175
Sphesiz ki o seytan/kt niyetli insan, kendi yakinlarini korkutur. Onlardan
korkmayin, eger mmin iseniz Benden korkun.
176
Kfrde Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmekte yarisan su kisiler
de seni zmesin. Onlar, Allah'a hibir sekilde asla zarar vermezler. Allah onlara
hirette herhangi bir pay vermemeyi istiyor. Ve onlar iin ok byk bir azap vardir.
(89/3, l-i Imrn/130-176)
Necm: 497

177
Sphesiz iman karsiliginda kfr; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek
reddetmeyi satin alan kimseler, Allah'a hibir sekilde asla zarar vermezler. Ve onlar
iin ok acikli bir azap vardir.
178
Allah'in ilhligini rabligini tanimayan su kimseler, sphesiz Bizim
kendilerine sre taniyisimizin, kendileri iin hayirli oldugunu sanmasinlar. Sphesiz
Biz, onlara daha ok gnaha girsinler diye sre taniyoruz. Ve onlar iin alaltici bir
azap vardir.
179
Allah, murdar olani temiz olandan ayirt edinceye kadar mminleri, sizin
kendisi zerinde bulundugunuz sey zerinde birakacak degildir. Allah sizleri
grlmeyen, duyulmayan, sezilmeyen, gemis, gelecek zerine bilgilenen biri
yapacak da degildir. Velkin Allah, elilerinden diledigini seer. yleyse Allah'a ve
Elisi'ne iman edin. Ve eger iman eder ve Allah'in korumasi altina girerseniz, iste o
zaman sizin iin ok byk bir karsilik vardir.
180
Ve Allah'in, kendilerine fazlindan verdigi nimetlere karsi cimrilik edenler,
bunun kendileri iin hayirli oldugunu sanmasinlar. Tam tersi o kendileri iin
zarardir. Cimrilik ettikleri sey, kiymet gnnde boyunlarina dolanacaktir. Gklerin
ve yerin mirasi yalnizca Allah'a aittir. Ve Allah, yaptiklariniza bilgi sahibidir.
(89/3, l-i Imrn/177-180)
Necm: 498
181,182
Allah, Sphesiz Allah fakirdir, biz zenginiz diyen kimselerin szn
kesinlikle duydu. Onlarin syledikleri seyleri ve peygamberleri haksiz yere
ldrmelerini yazacagiz. Ve Biz: Tadin o yakicinin azabini! Bu, kendi ellerinizin
nden gnderdiklerinin karsiligidir diyecegiz. Ve sphesiz Allah, kullara asla
haksizlik eden biri degildir.

353

183
Allah fakir, biz zenginiz diyenler, Atein yiyecegi bir kurbani bize
getirmedike hibir eliye iman etmeyecegimize dair Allah, bize kesinlikle ahitte
bulundu diye samalayan kimselerdir. De ki: Kesinlikle benden nce, size kimi
eliler aik belgelerle ve sizin dediginiz seyle geldiler de, peki, eger dogru
kimseler iseniz onlari niin ldrdnz?
184
Eger simdi seni yalanladilarsa, bil ki senden nce aik deliller, sayfalar ve
aydinlatici kitap ile gelen eliler de yalanlanmisti.
(89/3, l-i Imrn/181-184)
Necm: 499
185
Her benligi olan varlik, lm tadicidir. Ve sphesiz kiymet gn
ecirleriniz size eksiksiz verilecektir. Kim atesten uzaklastirilip cennete girdirilirse
bilsin ki o, gerekten kurtulusa ermistir. Ve basit dnya hayati, aldatici bir
yararlanmadan baska bir sey degildir.
186
Hi kuskusuz siz, mallariniz ve canlariniz konusunda
yipranacaksiniz/imtihan olunacaksiniz. Sizden nce kendilerine Kitap verilen
kimselerden ve ortak kosan kimselerden birok eza; can sikii, sinir bozucu seyler
de isiteceksiniz. Eger sabreder ve Allah'in korumasi altina girerseniz, sphesiz iste
bu azmi gerektiren islerdendir.
(89/3, l-i Imrn/185-186)
Necm: 500
187
Ve hani Allah, kendilerine Kitap verilen kimselerden saglam szn almisti:
Kitabi kesinlikle insanlarin nne apaik koyacaksiniz, onu gizlemeyeceksiniz.
Onlar ise bunu sirtlarinin tesine attilar ve onu az bir bedel karsiligi sattilar. Iste,
satin aldiklari seyler ne ktdr!
(89/3, l-i Imrn/187)
Necm: 501
188
O yaptiklari seylerle sevinen ve yapmadiklari seylerle de vlmek
isteyenleri sakin hesaba katma! Onlarin azaptan kurtulacak bir yerde olacaklarini da
sanma! Ve onlar iin ok acikli bir azap vardir.
189
Gklerin ve yeryznn ynetimi Allah'indir. Ve Allah her seye en iyi g
yetirendir.
(89/3, l-i Imrn/188-189)
Necm: 502

354

190-194
Gklerin ve yeryznn olusturulusunda, gecenin ve gndzn ardarda
gelisinde, elbette, ayaktayken, otururken ve yanlari zerine yatarken Allah'i anan;
gklerin ve yerin olusturulusu zerinde: Rabbimiz! Sen, bunu bo yere
olusturmadin, Sen, tm noksanliklardan ariniksin. Artik bizi Ate'in azabindan koru!
Rabbimiz! Sphesiz Sen, kimi o atee girdirirsen artik onu kesinlikle rezil
etmisindir. Sirk koarak yanli; kendi zararlarina is yapanlar iin yardimcilardan
da hi kimse yoktur. Rabbimiz! Sphesiz ki biz, Rabbinize inanin! diye agiran bir
nidacivi duyduk ve hemen inandik. Rabbimiz! Artik bizim gnahlarimi:i bagila,
ktlklerimizi rt ve bizi iyi adamlar ile birlikte, gemite yaptiklarimi:i ve
yapmamiz gerekirken yapmadiklarimi:i bir bir hatirlattir/ldr. Rabbimiz! Ve bize,
elilerin zerine vaat ettigin eyleri ver, kiymet gn bizi rezil etme. Sphesiz Sen,
verdigin szden dnmezsin diye iyiden iyiye dsnen kavrama yetenekleri olanlar
iin nice almetler/gstergeler vardir.
195
Bunun zerine Rableri onlara karsilik verdi: Sphesiz Ben, sizden erkek
olsun, kadin olsun ki hepiniz aynisinizdir alisanin amelini kaybetmem. O
nedenle, g edenler, yurtlarindan ikarilanlar, Benim yolumda eziyet edilenler,
savasanlar ve ldrlenler; elbette onlardan ktlklerini rtecegim ve Allah
katindan bir sevap olarak, onlari altindan irmaklar akan cennetlere koyacagim. Ve
Allah, sevabin gzeli Kendi katinda olandir.
(89/3, l-i Imrn/190-195)
Necm: 503
196,197
Kfirlerin; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddetmis olan su kisilerin
beldelerde dolasmalari, ok az bir kazanim, sakin seni aldatmasin. Sonra onlarin
varacaklari yer cehennemdir ve o, ne kt bir yataktir!
198
Ama, Rablerinin korumasi altina girmis kisilere gelince, onlar iin, Allah
katindan bir yolcu ikrami olarak, altlarindan irmaklar akan, iinde temelli
kalacaklari cennetler vardir. Ve Allah katindaki, iyi adamlar iin daha iyidir.
199
Sphesiz ki Kitap Ehlinden, Allah'a inananlar, size indirilene ve kendilerine
indirilene Allah'a samimiyetle saygi duyanlar olarak inananlar da vardir. Onlar,
Allah'in yetlerini az bir degere degismezler. Iste onlar, cretleri Rableri katinda
olanlardir. Sphesiz Allah, hesabi abuk grendir.
200
Ey iman etmis kimseler! Kurtulmaniz, basari kazanmaniz iin sabredin ve
birbirinizin sabirli olmasini saglayin, birbirinize baglanin ve Allah'in korumasi altina
girin.
(89/3, l-i Imrn/196-200)
AHZB SRESI
MEDNE DNEMI

355

Necm: 504
1
Ey Peygamber! Allah'in korumasi altina gir, kfirlere; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddedenlere ve mnfiklara da itaat etme. Sphesiz Allah, en iyi
bilendir, en iyi yasa koyandir.
2
Ve Rabbinden sana vahyedilen seylere uy. Sphesiz Allah, sizin ne yapip
durdugunuza oka bilgi sahibidir.
3
Ve Allah'a isin sonucunu havale et, tm varliklari belirli bir programa gre
ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan olarak da Allah
yeter.
(90/33, Ahzb/1-3)
Necm: 505
4
Allah, bir er kisinin ggs boslugu iinde iki kalp yapmadi; insan hem
mmin hem kfir olmaz, mutlaka bundan biridir. Ve Ziharda bulundugunuz;
355

kendilerini annelerinize benzeterek yemin konusu yaptiginiz eslerinizi de sizin
anneleriniz olarak kabul etmedi. Evltliklarinizi da sizin z ocuklariniz saymadi.
Bu, sizin agzinizla sylemenizdir. Allah ise hakki syler. Ve Yol'a kilavuzlar.
5
Evltliklari kendi babalarina nisbet ederek agirin; bu, Allah katinda daha
hakkaniyetlidir. Artik, eger babalarini bilmiyorsaniz artik onlar, dinde sizin
kardesleriniz ve szlesmeyle yakinlik kurduklarinizdir. Kalplerinizin kasit
gstererek yaptiklari; bilinli, planli- programli yaptiginiz seyler disinda hata olarak
yaptiklarinizda ise, sizin iin bir vebal yoktur. Ve Allah, ok bagislayandir, ok
merhamet edendir.
(90/33, Ahzb/4-5)
Necm: 506
6
Peygamber, mminlere kendi nefislerinden daha yakin, Peygamber'in esleri,
mminlerin analaridir. Ve akrabalar, Allah'in yazgisinda hepsi ayni derecededir,
koruyucu, yakinlariniza herkese kabul gren davranii yapmaniz diinda
mminlerden ve muhacirlerden daha nceliklidirler. Bu, Kitap'ta yazilmistir.
(90/33, Ahzb/6)

7,8
Ve hani Biz, dogru kimselere dogruluklarindan sormak iin
peygamberlerden; Nh'tan, Ibrhm'den, Ms'dan ve Meryem oglu s'dan kesin
szlerini almistik. Senden de kesin sz aldik. Biz, onlardan agir bir kesin sz
aldik. Ve Allah, kfirler; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler iin
aci verecek bir azabi hazirladi.
(90/33, Ahzb/7-8)

356

Necm: 508
356

9
Ey iman etmis kimseler! Allah'in zerinizdeki nimetini hatirlayin. Hani size
ordular gelmisti de Biz, onlarin zerlerine bir rzgr ve sizin grmediginiz ordular
gndermistik. Ve Allah, islemis olduklarinizi ok iyi grendir.
10
Hani onlar, st tarafinizdan ve sizden daha asagidan size gelmislerdi. Ve hani
gzler kaymisti, yrekler girtlaklara ulasmisti. Ve siz Allah hakkinda zan yaptika
zan yapiyordunuz.
11
Iste burada mminler yipratilmak sretiyle imtihan edilmis ve ok siddetli
bir sarsinti ile sarsilmislardi.
12
Ve o vakit mnfiklar ve kalplerinde bir hastalik bulunanlar; zihniyeti bozuk
kimseler: Allah ve Elisi bize bir aldanistan baska bir vaat yapmamis diyorlardi.
13
Ve hani bunlardan bir grup: Ey Yesrib/Medne halki! Sizin iin duracak yer
yok, hemen dnn diyorlardi. Onlardan bir kismi da, Evlerimiz gerekten
savunmasizdir diyerek Peygamber'den izin istiyorlardi. Hlbuki evleri savunmasiz
degildi. Onlar, sadece kamak istiyorlardi.
14
Eger onlarin zerine, evlerinin her bir bucagindan girilseydi, sonra da sosyal
yangin ikarmalari istenilseydi, kesinlikle bunu yerine getirirlerdi. Bunu fazla da
beklemezlerdi.
15
Ve hi kuskusuz onlar, bundan nce, arkalarini dnp kamayacaklarina
Allah'a yeminle kesin sz vermislerdi. Ve Allah'in ahdi/Allah'a karsi verilen szler
sorumluluk getirir.
16
De ki: Eger lmekten veya ldrmekten kaiyorsaniz, kamak hibir zaman
size yarar saglamaz. Ve o zaman sadece, ok az bir sey kazandirilirsiniz.
17
De ki: Eger Allah, size bir ktlk dilediyse veya size bir rahmet dilediyse,
sizi Allah'tan kim korur? Hem onlar kendilerine Allah'in astlarindan bir yol
gsterici, koruyucu yakin bulamazlar, bir yardimci da.
18,19
Sphesiz Allah, sizden o engelleyenleri, savsaklayanlari ve sizi kiskanarak,
kardeslerine: Bize gelin! diyenleri biliyor. Ve onlar, sikintiya ancak, pek az
geliyorlar. Derken o korku gelince, sen onlari, lmden bayginlik sarmis kimse gibi
gzleri dnerek sana bakiyorlarken grdn. Sonra o korku gidince, iyilige
kiskanlik ederek size keskin keskin diller siyirdilar. Iste bunlar iman etmediler de
Allah amellerini bosa ikardi. Ve bu, Allah zerine ok kolaydir.
20
Onlar, birlesik dsman birliklerini gitmedi saniyorlardi. Eger dsman
birlikleri gelecek olursa, lde bedevi Araplar iinde yer alip sizin haberlerinizden
sormayi isterler. Ve eger onlar iinizde olsalardi ancak pek az savasirlardi.

357

21
Andolsun ki Allah Elisi'nde, sizin; Allah'i ve son gn uman ve Allah'i
oka anan kimseler iin gzel bir rnek vardir.
22
Mminler, birlesik dsman birliklerini grdkleri zaman da: Iste bu,
Allah'in ve Elisi'nin bize vaat ettigi seydir. Allah ve Elisi dogru syledi dediler.
Bu, onlara sadece iman ve gvenlik saglamada artis sagladi.
23,24
Mminlerden yle kimseler vardir ki, Allah'a, imanlari geregi yapmalari
gereken seylere sadakat gsterdiler. Iste onlardan kimisi adagini gereklestiren/
canini veren kimsedir, kimi de bekleyen kimsedir. Onlar, Allah'in dogru kimseleri
dogruluklari sebebiyle dllendirecegi, dilerse mnfiklara da azap edecegi veya
tevbe nasip edecegi iin, zgrce davranip davranilarinda degiiklik yapmadilar.
Sphesiz Allah, ok bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
25
Ve Allah, kfirleri; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kisileri
herhangi bir hayra ulasmadan kinleriyle geri evirdi. Ve Allah, mminlere savasta
kfi geldi. Ve Allah ok gldr, mutlak stn olandir.
26,27
Hem de Allah, Kitap Ehlinden kfirlerle yardimlasanlari kalelerinden
indirdi. Ve kalplerine korku saldi: Siz onlarin bir kismini katlediyordunuz, bir
kismini da esir aliyordunuz. Ve Allah, onlarin arazilerine, yurtlarina, mallarina ve
henz ayak basmadiginiz bir yere sizi son sahip yapti. Ve Allah, her seye en iyi g
yetirendir.
(90/33, Ahzb/9-27)
Necm: 509
28,29
Ey Peygamber! Eslerine syle: Eger siz basit dnya hayatini ve onun
ssl ekiciligini istiyorsaniz, gelin size bosanma bedeli deyeyim ve gzel bir
salma tarziyla sizi salivereyim. Eger siz Allah'i, Elisi'ni ve son yurdu istiyorsaniz,
artik hi sphesiz Allah, sizden iyilestirenler-gzellestirenler iin ok byk bir ecir
hazirlamistir.
30,31
Ey Peygamber'in kadinlari! Sizden kim aik, bir irkin utanmazlikta
bulunursa, suun cezasi iki kat olarak artirilir. Bu da Allah'a gre pek kolaydir.
Sizden kim de Allah'a ve Elisi'ne srekli saygida bulunursa ve slihi islerse, ona da
ecrini iki kere veririz. Ve Biz ona stn bir rizik da hazirlamisizdir.
32-34
Ey Peygamber'in kadinlari! Siz kadinlardan herhangi biri degilsiniz; eger
Allah'in korumasi altina giriyorsaniz, artik sz ekicilikle sylemeyin ki sonra
kalbinde hastalik bulunan; zihniyeti bozuk kimse tamah eder. Sz rfe uygun/
herkese kabul gren bir sekilde syleyin. Evlerinizde vakarli olun, ilk cahiliyet
gsterisi hlinde gsteris yapmayin, salti ikame edin [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturun-ayakta tutun],
zekti/vergiyi verin, Allah'a ve Elisi'ne itaat edin. Ey ehli beyt! Gerekten Allah,
sizden kiri gidermek ve sizi temizlemek ister. Ve evlerinizde okunmakta olan

358

Allah'in yetlerini ve haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin konulmus
kanun, dstur ve ilkeleri hatirlayin. Hi sphesiz Allah, ok ltfedicidir, gizliyi
bilendir, her seyin i yzn, gizli taraflarini da iyi bilendir.
(90/33, Ahzb/28-34)
Necm: 510
35
Sphe yok ki Islm dinine giren erkekler ve Islm dinine giren kadinlar,
mmin erkekler ve mmin kadinlar, saygida duran erkekler ve saygida duran
kadinlar, dogru erkekler ve dogru kadinlar, sabreden erkekler ve sabreden kadinlar,
husulu erkekler ve husulu kadinlar, sadaka veren erkekler ve sadaka veren kadinlar,
oru tutan erkekler ve oru tutan kadinlar, irzlarini muhafaza eden erkekler ve
irzlarini muhafaza eden kadinlar, Allah'i ok anan erkekler ve Allah'i ok anan
kadinlar; Allah, onlar iin bir bagislanma ve ok byk bir dl hazirlamistir.
(90/33, Ahzb/35)
Necm: 511
36
Ve Allah ve Elisi bir iste hkm verdiklerinde, hibir mmin erkek ve
mmin kadin iin kendi islerinde serbestlik yoktur. Ve kim Allah'a ve Elisi'ne
isyan ederse o, aik bir sapiklikla sapmistir.
37
Hani sen, Allah'in kendisine nimet verdigi ve senin de kendisine nimet
verdigin kisiye: Esini yaninda tut ve Allah'in korumasi altina gir! diyordun da
insanlardan ekinerek Allah'in aiga vuracagi seyi kendi iinde sakli tutuyordun.
Oysa Allah, Kendisine saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duymana ok daha lyikti.
Artik Zeyd,
357
Zeyneb'ten iliskisini kesince, Biz Zeyneb'i seninle evlendirdik. Ki
bylelikle evlatliklarinin kendilerinden iliskilerini kestikleri zaman, evlatliklardan
ayrilan kadinla evlenme konusunda mminler zerine bir glk olmasin. Allah'in
emri yerine getirilmistir.
38,39
Allah'in kendisine farz kildigi seyde Peygamber zerine, daha nce gelip
geen kimselerde; Allah'in verdigi elilik grevini teblig eden, O'na saygiyla,
sevgiyle, bilgiyle rperti duyan ve Allah'tan baska kimseye saygiyla, sevgiyle,
bilgiyle rperti duymayan kimselerle ilgili Allah'in uygulamasi olarak bir glk
yoktur. Allah'in emri, ayarlanmis, belirlenmis bir kaderdir. Hesap grc olarak
Allah yeter.
40
Muhammed, sizin er kisilerinizden hi birinin babasi degildir. Ancak O,
Allah'in elisi ve peygamberlerin sonuncusudur.
358
Ve Allah, her seyi en iyi
bilendir.
(90/33, Ahzb/36-40)
Necm: 512

359

41,42
Ey iman eden kisiler! Allah'i anisiniz, oka anmak olmak zere anin. Ve
O'nu her zaman noksan sifatlardan arindirin.
43,44
O, sizleri karanliklardan aydinliga ikarmak iin size destek verendir.
O'nun dogadaki gleri/ indirdigi haberci yetleri destek verirler. Ve O, mminlere
ok merhametlidir. O'na kavusacaklari gn onlarin selmlasmalari, Selmdir.
Allah, da onlar iin saygin bir dl hazirlamistir.
(90/33, Ahzb/41-44)
Necm: 513
45-48
Ey Peygamber! Sphesiz Biz, seni, bir shit, bir mjdeci, bir uyarici, Kendi
izniyle/ bilgisiyle Allah'a bir daveti ve isik saan bir kandil olarak gnderdik/eli
yaptik. Sen de inananlara, sphesiz kendileri iin Allah'tan byk bir armagan
oldugunu mjdele. Kfirlere; Allah'in ilhligini, rabligini bilerek reddeden
kimselere ve mnfiklara itaat etme, onlarin verdigi eziyetleri birak, nemseme.
Ve sen, Allah'a isin sonucunu havale et. Ve tm varliklari belirli bir programa
gre ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan olarak Allah
yeter.
(90/33, Ahzb/45-48)
Necm: 514
49
Ey iman etmis kimseler! Mmin kadinlari nikh edip, sonra onlara
dokunmadan bosadiginiz zaman, artik sizin iin zerlerinde sayacaginiz bir bekleme
sresi yoktur. Derhal onlari kazanlandirin ve onlari gzel bir sekilde saliverin.
(90/33, Ahzb/49)
Necm: 515
50
Ey Peygamber! Sphesiz Biz, mehirlerini
359
verdigin eslerini,
Allah'in ganimet olarak sana verdiklerinden, szlesme ile malik
oldugunu/savas esirlerinden himayene verilmis bayanlari,
amcanin, halanin, dayinin ve teyzenin kizlarindan seninle birlikte hicret etmis
olanlari
ve kendisini Peygamber'e hibe eden Peygamber'in de nikhlamak istedigi
Mmin kadini mminlerin seviyesinden aagi olmak zere ve sadece sana zg
olarak sana helal kildik. Biz kendi esleri ve szlesmelerinin malik olduklari
seyler
360
konusunda senin disindaki mminlere neyi farz kildigimizi kesinlikle
bildik, daha nce aikladik. Bu durum; sana zg olarak getirilen ok eslilik ve diger
zel maddeler, senin iin bir glk olmasin diyedir. Ve Allah, kullarinin
gnahlarini ok rten, onlari cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet
sahibidir.

360

51
Onlardan diledigini geri birakir, diledigini de yanina alabilirsin.
Ayrildiklarindan, istek duyduklarina dnmende artik senin iin bir sakinca yoktur.
Onlarin gzlerinin aydinlanip hzne kapilmamalarina ve kendilerine verdiginle
hepsinin hosnut olmalarina en yakin olan budur. Allah, kalplerinizde olani
bilmektedir. Allah, her seyi bilendir, ok yumusak davranandir.
52
Bundan sonra kadinlar ve bunlari baska kadinlar ile degistirmek gzellikleri
houna gitse bile sana helal olmaz. Ancak yemininin malik oldugu/harp esiri olup
da senin himayene verilen baska; onu nikhlayabilirsin. Allah, her seyi gzetleyip
denetleyendir.
(90/33, Ahzb/50-52)
Necm: 516
53
Ey iman eden kimseler! Peygamber'in evlerine sadece vaktine bakmaksi:in
yemege izin verilince girin. Ama agirildiginiz vakit hemen girin. Artik yemegi
yediginizde de hemen dagilin. Sz iin de beklemeyin. Sphesiz bu hliniz,
Peygamber'e eziyet veriyor sonra da O, sizden ekiniyor. Allah ise haktan/gerekten
ekinmez. Onun hanimlarindan bir kazanim istediginiz zaman da perde
arkasindan/odalarina girmeden isteyin. Byle yapmaniz, sizin kalpleriniz ve onlarin
kalpleri iin daha temizdir. Ve sizin Allah'in Elisi'ne eziyet etmeniz ve kendisinden
sonra hanimlarini da, sonsuza dek nikh etmeniz olacak bir sey degildir. Bu, Allah
katinda ok byktr.
54
Siz bir seyi aiga vursaniz yahut onu gizleseniz biliniz ki, sphesiz Allah, her
seyi en iyi bilendir.
55
Peygamber eslerinin zerine, babalari, ogullari, kardesleri, erkek
kardeslerinin ogullari, kiz kardeslerinin ogullari, kadinlar ve szlesmelerinin sahip
oldugu kimseler
361
hakkinda bir gnah yoktur. Ve siz/Peygamber'in eleri, Allah'in
korumasi altina girin. Sphesiz Allah, her seye en iyi taniktir.
56
Sphesiz Allah ve dogadaki gleri/indirdigi Kurn yetleri Peygamber'i
destekliyorlar/yardim ediyorlar/arka ikiyorlar. Ey iman etmis kimseler! Siz de
Peygamber'e destek olun/O'na yardim edin/arka ikin ve O'nun gvenligini tam bir
gvenlikle saglayin!
57
Sphesiz Allah'a ve Elisi'ne eziyet verenler; Allah onlari dnyada ve hirette
dislamistir. Ve onlara asagilayici bir azap hazirlamistir.
58
Mmin erkeklere ve mmin kadinlara yapmadiklari bir sey sebebiyle eziyet
eden kimseler de kesinlikle, artik bir iftira ve apaik bir vebal yklenmislerdir.
(90/33, Ahzb/53-58)
Necm: 517

361

59
Ey Peygamber! Eslerine, kizlarina ve mminlerin kadinlarina syle,
zerlerine dis giysilerinden rtsnler. Taninip da eziyet edilmemeleri iin, bu daha
uygundur. Allah ok bagislayandir ve ok merhamet edendir.
(90/33, Ahzb/59)
Necm: 518
60-62
Andolsun ki eger o mnfiklar ve kalplerinde bir hastalik olan; zihniyeti
bozuk su kimseler ve Medne'de ortaligi karistiranlar, bu yaptiklarindan vaz
gemezlerse, kesinlikle seni onlara, onlar dislanarak musallat ederiz. Sonra onlar,
seninle orada az bir zamandan fazla komsu kalamazlar; Allah'in nceki geen
kimseler hakkindaki uygulamasi olarak nerede bulunurlarsa yakalanirlar ve
acimadan, kiyasiya ldrlrler. Ve sen Allah'in yasasi/uygulamasi iin asla bir
degisiklik bulmayacaksin!
(90/33, Ahzb/60-62)
Necm: 519
63,73
Insanlar sana kiymetin kopus vaktinden soruyorlar. De ki: Onun bilgisi,
Allah'in; mnfik erkekleri, mnfik kadinlari, ortak kosan erkekleri, ortak kosan
kadinlari azap etmesi; ve Allah'in, mmin erkeklerin ve mmin kadinlarin
tevbelerini kabul etmesi iin ancak Allah'in nezdindedir. Ne bilirsin belki kiymetin
kopus vakti yakinda olur. Ve Allah ok bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
362

(90/33, Ahzb/63, 73)
Necm: 520
64-66
Kesinlikle Allah, kfirleri; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden kimseleri dislayip gzden ikarmis ve iinde sonsuz olarak kalmalari
iin, onlara ilgin bir ates hazirlamistir. Onlar orada, bir koruyucu yakin ve
yardimci bulamazlar. Yzleri ates iinde evrilip evrildigi gn, Ah keske Allah'a
itaat etseydik, eliye itaat etseydik! diyecekler.
67,68
Ve dediler ki: Ey Rabbimiz! Sphesiz biz efendilerimize ve
byklerimize itaat ettik de bizi onlar yoldan saptirdilar. Ey Rabbimiz! Onlara
azaptan iki kat ver ve kendilerini tam anlamiyla disla/rahmetinden mahrum birak.
(90/33, Ahzb/64-68)
Necm: 521
69
Ey iman etmis kisiler! Sizler Ms'ya eziyet eden kimseler gibi olmayin. Iste,
Allah Ms'yi, eziyet edenlerin sylediklerinden temize ikardi. Ve o, Allah katinda
mevki sahibi/degerli biri idi.

362

70,71
Ey iman etmis kimseler! Allah'in korumasi altina girin ve saglam belgeli
sz syleyin. Ki Allah, islerinizi lehinize dzeltsin, gnahlarinizi da bagislasin. Her
kim Allah'a ve Elisi'ne itaat ederse, artik o, gerekten ok byk bir zafer ile
kurtulmus olur.
(90/33, Ahzb/69-71)
Necm: 522
72
Sphesiz Biz, emaneti [btnlg, kusursuzlugu, mkemmelligi] gklerin,
yerin ve daglarin zerine yaydik, yayginlastirdik da, onlar, onu tasimaya/gizlemeye,
tanimaz hale getirme, gzden dsrmeye yanasmadilar, btnlgn, kusursuzlugun,
mkemmelligin alip gtrlmesinden, taninmaz hale getirilmesin korktular. Ve onu
insan tasidi/ gizledi, taninmaz hale getirdi, gzden dsrd [ona ihanet etti].
Sphesiz insan, ok yanlis davranan; kendi zararlarina is yapan ve ok cahildir.
(90/33, Ahzb/72)
MMTEHINE SRESI
MEDNE DNEMI
Necm: 523
1
Ey iman etmis kimseler! Eger Benim yolumda aba harcamak ve Benim
rizami kazanmak iin iktinizsa, size haktan gelen seyleri bilerek reddetdikleri
/inanmadiklari hlde, onlara sevgi ulastirarak/onlara sevgiyi gizleyerek Bana
dsman olanlari ve kendinizin dsmanini yardimci, yol gsterici, koruyucu
yakinlar edinmeyin/onlari ynetici yapmayin. Onlar, Rabbiniz Allah'a
inandiginizdan dolayi Eli'yi ve sizi yurdunuzdan ikariyorlar. Oysa Ben, sizin
gizlediginiz seyleri ve aiga vurdugunuz seyleri en iyi bilenim. Ve sizden kim
bunu yaparsa artik o, kesinlikle yolun ta ortasindan sapmistir.
2
Eger onlar sizi ele geirirlerse, sizin iin dsman olacaklardir, ellerini ve
dillerini ktlkle size uzatacaklardir. Ve onlar, Keske kfretseniz; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddederseniz/ inanmasaniz diye arzu etmektedirler.
3
Kiymet gn akrabalariniz ve ocuklariniz size asla yarar saglamazlar. Allah
aranizi ayirir. Ve Allah, yaptiklarinizi en iyi grendir.
(91/60, Mmtehine/1-3)
Necm: 524

4,5
Ibrhm'de ve o'nunla beraber bulunanlarda Ibrhm'in babasi iin, Senin
iin kesinlikle bagilanma dileyecegim. Ve Allah'tan olan hibir eye gcm
yetmez demesi hari kesinlikle sizin iin gzel bir rnek vardir. Hani Ibrhm ve
Ibrhm ile beraber olanlar, toplumlarina, Biz, sizden ve sizin Allah'in astlarindan

363

taptiklarinizdan uzagiz. Biz, sizi silip attik. Ve siz, bir tek olarak Allah'a
inanincaya kadar sizinle bizim aramizda sonsuza dek bir dsmanlik ve bugz
belirmistir. Rabbimiz! Yalniz Sana dayandik, Sana yneldik. Ve dns ancak
Sanadir. Rabbimiz! Bizi, kfirler; Senin ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimseler iin bir atese atilma/imtihan araci yapma! Bizi bagisla! Rabbimiz!
Sphesiz Sen, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olanin, en iyi yasa yapanin, en saglam yapanin ta
kendisisin! demislerdi.
6
Andolsun, onlarda sizin iin; Allah'i ve hiret gnn uman kimseler iin gzel
bir rnek vardir. Kim yz evirirse bilsin ki sphesiz Allah, zenginin, vgye layik
olanin ta kendisidir.
(91/60, Mmtehine/4-6)
Necm: 525
7
Belki Allah, sizlerle onlardan kendilerine karsi dsmanlik beslemekte
oldugunuz kimseler arasinda bir sevgi olusturur. Allah, en iyi g yetirendir. Ve
Allah, ok bagislayandir, ok merhamet edendir.
8
Allah, sizi, din hakkinda sizinle savasmayan ve sizi yurtlarinizdan ikarmayan
kimselere iyilik etmekten, onlara hakkaniyetle davranmaktan men etmez. Sphesiz
ki Allah, hakkaniyetle davrananlari sever.
9
Allah, ancak sizi, sizinle din hakkinda savasan, sizi yurtlarinizdan ikaran ve
ikarilmaniz iin yardimlasan kimseleri vellestirmenizi [koruyucu, gzetici,
ynetici yapmanizi] yasaklar. Kim onlari vellestirirse, iste onlar, yanlis; kendi
zararlarina is yapanlarin ta kendileridir.
(91/60, Mmtehine/7-9)
Necm: 526
10
Ey iman etmis kimseler! Mmin kadinlar gmenler olarak size geldigi
zaman, hemen onlari sorgulayin. Allah onlarin imanlarini daha iyi bilir. Artik,
eger siz de onlarin inanmis kadinlar oldugunu grenirseniz, artik onlari kfirlere;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlere geri dndrmeyin. G eden
mmin kadinlar, onlara helal degildir. Onlar da bunlara helal olmazlar.
Inanmamis eski kocalarina sarfettiklerini verin. Mehirlerini
363
kendilerine
verdiginiz zaman onlarla evlenmenizde size bir gnah yoktur. Kfir; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kadinlari nikhinizda tutmayin,
sarfettiginizi/ dediginiz mehiri geri isteyin. Onlar da sarfettiklerini/ size
harcadiklarini geri istesinler. Iste bu, Allah'in hkmdr. Ki aranizda O hkmeder,
Allah, ok bilendir, ok iyi yasa koyandir.

364

11
Eger eslerinizden biri, sizden, kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenlere kaar da siz de misillemede bulunursaniz, esleri gitmis olanlara,
harcadiklari kadar verin. Ve siz, kendisine inandiginiz Allah'in korumasi altina
girin.
(91/60, Mmtehine/10-11)
Necm: 527
12
Ey Peygamber! Inanmis kadinlar sana, Allah'a hibir seyi ortak kosmamalari,
hirsizlik etmemeleri, zina etmemeleri, ocuklarini ldrmemeleri, elleri ile
ayaklari arasinda bir iftira uydurup getirmemeleri, herkese kabul gren/vahye
uygun hususlarda sana isyan etmemeleri zerine baglilik yemini ederek gelirlerse,
hemen onlarin baglilik yeminlerini al ve onlar iin Allah'tan bagislanma dile.
Sphesiz Allah, ok bagislayan, ok merhamet edendir.
(91/60, Mmtehine/12)
Necm: 528
13
Ey iman etmis kimseler! Allah'in gazap ettigi toplumu vellestirmeyin
[ynetici, gzetici yapmayin]. Kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenlerinmezarlik halkindan mit kestigi gibi, kesinlikle onlar, hiretten mit
kesmislerdir.
(91/60, Mmtehine/13)
NIS ve ZILZAL SRELERI
MEDNE DNEMI
Necm: 529
1
Ey insanlar! Sizi tek bir nefisten olusturan, ondan esini olusturan ve her
ikisinden birok erkek ve kadin tretip yayan Rabbinizin korumasi altina girin. Ve
kendisiyle birbirinizle dileklestiginiz Allah'in ve akrabaligin korumasi altina girin.
Sphesiz Allah, sizin zerinizde gzeticidir.
2
Ve yetimlerinize mallarini verin. Temizi pise degismeyin. Onlarin mallarini
kendi mallariniza katarak yemeyin. Bunu yapmak kesinlikle byk bir sutur.
3
Ve eger ki yetimleriniz konusunda hakkaniyetsizlikten korktuysaniz; o
takdirde yetimlerin kadinlarindan/ yetimlere bakmak zorunda kalmis kadinlardan,
sizin iin hos olanlarindan ikiser ikiser, er er, drder drder nikhlayin. Syet o
takdirde de adaleti gzetemeyeceginizden korktuysaniz, bir tanesini ya da yasalar
erevesinde himayenizde bulunan kadini
364
nikhlayin. Bu, haksizliga sapmamaniz
iin en uygunudur.

365

4
Ve yetimlerin kadinlarina mehirlerini
365
seve seve veriniz. Artik kendileri
alacaklarindan bir kismini size hos ederlerse/ikramda bulunurlarsa da onu afiyetle,
ekinmeden yiyiniz.
5
Ve Allah'in, ayakta kalmaniz iin size vermis oldugu mallarinizi bu akli
ermezlere/ henz resit olmamis yetimlere vermeyiniz. Ve onlari o mallarda
riziklandirin ve onlari giyindirin. Ve onlara rfe uygun/herkese iyi oldugu kabul
edilen sz syleyin.
6
Ve bu yetimlerinizi nikha ulasincaya kadar siki bir egitim vererek
olgunlastiriniz. Sonra da eger kendilerinde rst/erginlik agina ulasmislik
hissederseniz, mallarini kendilerine hemen teslim ediniz. Onlar byyecekler diye
onlarin mallarini saip savurup yemeyin de. Ve kim zengin ise artik o iffetli
davransin. Kim de fakir ise artik o da rfe uygun/ herkese kabul gren bir sekilde
yesin. Sonra da yetimlerin mallarini kendilerine teslim ettiginiz zaman onlar
zerine shit tutunuz. Hesap sorucu olarak da Allah yeter.
7
Ana-baba ve akrabalarin lp de geride biraktiklari seylerde erkek yetimlere
bir pay vardir. Ana-baba ve akrabalarin lp de geriye biraktiklarindan az olsa da ok
olsa da farz kilinmis bir nasip olarak kiz yetimlere de bir pay vardir.
8
Miras blslmesine yakinlar, yetimler ve miskinler hazir bulundugu zaman
da onlari ondan riziklandirin ve onlara rfe uygun/ herkese iyi oldugu kabul edilen
sz syleyin.
9
Ve kendileri arkalarinda zayif soy biraktiklari takdirde endise edecek olanlar,
rpersinler! Ve de Allah'in korumasi altina girsinler ve belgelenmis sz sylesinler.
10
Kesinlikle, yetimlerin mallarini haksiz yere yiyen kimseler, kesinlikle
karinlarinin iinde ates yerler. Ve yakinda atesi alevli cehenneme yaslanacaklardir.
(92/4, Nis/1-10)
Necm: 530
33
Ve Biz, anne, baba ve akrabalarin biraktiklari hersey iin mirasilar belirledik.
Yeminlerinizin bagladigi kimseler; szl, senetli, yasal borlu oldugunuz kimseler
ve vasiyetle hak sahibi kilinmis kimseler onlarin nasiplerini de hemen verin.
Sphesiz Allah, her seye en iyi shittir.
11
Allah, size evlatlariniz hakkinda Allah'tan bir taksim olarak ykmllk
ulastirir: Erkek iin, iki kadin payi kadardir. Eger hepsi kadin olmak zere ikiden fazla
iseler, o zaman geride birakilmis seylerin te-ikisidir. Ve eger bir tek kadin ise o
zaman ona yarisidir. Eger len, ana ve baba ile birlikte ocuklar da birakmissa ana-
babanin her birine altida-bir; syet lenin ocugu yok da, mirasi olarak ana ve babasi
kalmissa, o zaman anasi iin te-birdir. Eger lenin kardesleri varsa anasi iin altida-
birdir. Bu paylar, lenin yaptigi vasiyet ve borlardan sonradir. Babalariniz ve

366

ocuklariniz; hangisinin size yarar bakimindan daha yakin oldugunu, siz bilemezsiniz.
Sphesiz Allah, en iyi bilendir, en iyi yasa koyandir.
176
Senden kelle/birinci derecede mirasisi olmayan kisiler hakkinda fetva
istiyorlar. Deki: Allah, size fetva verecektir. ocugu olmayan, kiz kardesi bulunan
bir kisi lrse, biraktigi seyin yarisi kiz kardesinindir. Ve oglan kardes, kiz kardesin
ocugu yoksa ona mirasi olur. Eger ocuksuz oglan kardese mirasi olan kiz
kardesler, iki kisi iseler ocuksuz len oglan kardesin biraktiginin te-ikisi onlarindir.
Eger ocuksuz len kisinin kardesleri erkek ve kadin kardesler iseler, o zaman erkek
iin iki kadinin payi vardir. Allah, sapmayasiniz diye aiga koyuyor ve Allah, her seyi
en iyi bilendir.
12
Eger hanimlarinizin ocuklari yoksa biraktiklarinin yarisi sizindir. Syet bir
ocuklari varsa o zaman yapmis oldugu vasiyet ve bortan sonra mirasin drtte-biri
sizindir. Eger siz ocuk birakmadan lrseniz, geriye biraktiginizin drtte-biri
hanimlarinizindir. Syet ocuklariniz varsa o zaman biraktiginizin, yapmis
oldugunuz vasiyet ve bortan sonra sekizde-biri hanimlarinizindir. Eger len bir
erkek veya kadin, birinci dereceden mirasisi; esi, ocugu ve ana-babasi olmadan
miras birakiyor ve kendisinin bir erkek veya kiz kardesi bulunuyorsa, bunlardan her
birine, yapmis oldugu vasiyet ve bortan sonra, zarara ugratilmadan altida-biridir.
Eger mevcut olan kardesler bundan daha ok iseler, bu takdirde kardesler, te-
birde ortaktirlar. Bunlar, Allah tarafindan bir ulastirilmis ykmllktr. Ve Allah,
en iyi bilen ve ok yumusak davranandir.
366

(92/4, Nis/33, 11, 176, 12)
Necm: 531
29
Ey iman etmis kisiler! Mallarinizi kendi rizanizla yaptiginiz ticaret ekli
hari olmak zere aranizda haksiz yolla yemeyin, kendinizi ldrmeyin. Sphesiz
Allah, size ok merhametlidir.
30
Ve kim, dsmanlik ve sirk kosmak sretiyle yanlis; kendi zararlarina is
olarak bu yasaklari islerse, yakinda Biz, onu atese sokariz. Ve onu atese atmak,
Allah'a ok kolaydir.
31
Eger siz, yasaklandiginiz seylerin byklerinden sakinirsaniz, ktlklerinizi
sizden rteriz. Ve sizi saygin giris yerine girdiririz.
32
Ve Allah'in baziniza, digerlerinizden fazla verdigi seyleri temenni etmeyin.
Erkeklere kazandiklarindan bir pay vardir. Kadinlara da kazandiklarindan bir pay
vardir. Ve Allah'in fazlindan isteyin. Sphesiz Allah, her seyi en iyi bilendir.
13
Iste bunlar, Allah'in sinirlaridir. Kim Allah'a ve Elisi'ne itat ederse Allah
onu, iinde srekli kalanlar olarak altlarindan irmaklar akan cennetlere girdirir. Iste bu
da, ok byk kurtulustur.

367

14
Ve kim Allah'a ve O'nun Elisi'ne karsi gelir ve O'nun sinirlarini asarsa, Allah
onu, iinde srekli kalmak zere cehenneme girdirir. Ve alaltici azap onun iindir.
(92/4, Nis/29-32, 13-14)
Necm: 532
15
Kadinlarinizdan asiriliga gidenlere/ cinsel sapiklik edenlere, kendinizden
onlarin aleyhine hemen drt shit getirin; syet onlar shitlik ederlerse, artik o
kadinlari, lm onlara gemiste yaptiklarini ve yapmasi gerekirken yapmadiklarini bir
bir hatirlattirincaya ya da Allah onlara bir yol kilincaya kadar evlerde tutun.
16
Sizlerden cinsel sapiklik eden iki er kisi, hemen her ikisine de eziyet edin.
Eger tevbe ederler de dzeltirlerse artik onlardan mesafeli durun. Sphesiz Allah,
tevbeleri oka kabul eden, ok tevbe firsati verendir, ok merhamet edendir.
(92/4, Nis/15-16)
Necm: 533
17
Allah'in zerine aldigi tevbe, ancak cehalet nedeniyle ktlk yapanlarin,
sonra hemencecik tevbe edenlerinkidir. Iste bunlar, Allah'in tevbelerini kabul
ettikleridir. Allah, en iyi bilendir, en iyi hkm koyandir.
18
Ve tevbe, ktlkleri yapip edip de onlardan birine lm atinca: Ben, simdi
gerekten tevbe ettim diyenler ve de kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden birileri olarak lenler iin degildir. Iste bunlar, Bizim, kendileri
iin aci bir azap hazirladiklarimizdir.
(92/4, Nis/17-18)
Necm: 534
19
Ey iman etmis kisiler! Kadinlara zorla mirasi olmaniz/ mallarindan istifade
etmek amaciyla onlarin sizden ayrilmasini engellemeniz size helal olmaz. Ve onlara
verdiginizin bir kismini gtrmeniz iin, aik bir fahise [irkin bir haysizlik/zina]
getirmedikleri srece onlari sikistirmayiniz. Ve onlarla rfe uygun/herkese iyi oldugu
kabul edilen yollarla iliskide bulununuz. Ve eger kendilerinden hoslanmadinizsa, siz
bir seyden hoslanmasaniz da Allah, sizin hoslanmadiginiz seyde birok hayir
olusturacak olabilir.
20
Ve eger bir esin yerine bir es degistirmek istediyseniz, onlardan birine
yklerle vermis de bulunsaniz, artik ondan bir sey geri almayiniz. Onu bir iftira ve
aik bir gnah olarak alir misiniz?
21
Ve birbirinizle kaynasip basbasa kalmisken ve onlar sizden kuvvetli bir sz
almisken verdiginizi nasil alirsiniz?

368

22
Ve kadinlardan babalarinizin nikhladiklarini nikhlamayin. Ancak geen
gemistir. Sphesiz bu, irkin bir haysizliktir ve fke duyulan bir igrenliktir. Ne
kt bir yoldu o!
23,24
Size, anneleriniz, kizlariniz, kiz kardesleriniz, teyzeleriniz, halalariniz,
erkek kardesinizin kizlari, kiz kardesinizin kizlari, sizi emzirmis olan anneleriniz,
stten kiz kardesleriniz, kadinlarinizin anneleri, birlesme yaptiginiz kadinlarinizin eski
kocalarindan dogup evinizde bulunan vey kizlariniz birleme yapmadiysaniz size bir
sakinca yoktur, kendi sulbnzden olan ogullarinizin hanimlari ve iki kiz kardesin
arasini birlestirmeniz eski yapilip geenler hari, yeminlerinizin sahip olduklari
hari, muhsan/nikhli kadinlar da haram kilindi. Allah ok affedici, ok
merhametlidir. Bunlar, Allah'in zerinize yazdigidir.
Bunlarin disinda, iffetlerinizi koruyup fuhusta bulunmamak zere mallarinizla,
muhsinlasacak/evlenecek kadin aramaniz size helal kilindi. yleyse onlardan ne ile
yararlandiysaniz, zorunlu bir grev olarak mehirlerini deyiniz. Zorunlu demenizden
sonra, rizalastiginiz seyde size bir sorumluluk yoktur. Sphesiz Allah, en iyi bilen ve
haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve
ilkeler koyandir.
25
Ve sizden her kim hr mmin kadinlari nikh edecek bir zenginlige gc
yetmiyorsa, ona da, yasal erevede himayenize verilen, mmin gen
kizlarinizdan/hizmetilerinizden nikhlamak var. Ve Allah, sizin imaninizi daha iyi
bilir. Sizin baziniz, bazinizdandir. O hlde fuhusta bulunmayan, gizli dost
edinmeyen sahiplenilmis kadinlar olmak zere yakinlarinin izniyle/ bilgileri ile yasal
erevede himayenize verilen kadinlari
367
nikhlayin ve rfe uygun/herkese kabul
gren bir sekilde mehirlerini
368
verin. Sahiplenildiklerinde fahise islerlerse, o zaman
onlara hr kadinlara verilen azabin yarisi verilir. Ite bu sizden gnah ilemekten
rperen kimseleredir. Ve eger sabrederseniz sizin iin daha hayirlidir. Ve Allah,
kullarinin gnahlarini ok rten, onlari cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin
merhamet sahibidir.
26
Allah, sizin iin aiga koymak, sizi, sizden ncekilerin uygulamalarina
kilavuzlamak ve hatalardan dnsnz kabul etmek istiyor. Ve Allah, ok iyi
bilendir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
27
Ve Allah, sizin tevbenizi kabul etmek istiyor. Sehvetlerine uyan kimseler de,
sizin dogru yoldan byk bir meyil ile egilmenizi istiyorlar.
28
Allah, sizden hafifletmek istiyor. Ve sphesiz insan ok zayif
olusturulmustur.
(92/4, Nis/19-28)
Necm: 535

369

34
Allah'in, bazi seyleri bazisina fazla kilmasi ve erkeklerin mallarindan nafaka
saglamalari nedeniyle erkekler, kadinlar zerine iyi koruyup iyi gzeticidirler. Hl
byle olunca, slih kadinlar, Allah'a itaat edicidirler; Allah'in koydugu kurala
uyanlardir, Allah'in korudugu sey nedeniyle henz gelmedigi hlde baslarina
gelebilecek felaketler iin koruyucudurlar. Dik kafalilik yaparak kendisini taciz ve
tecavz riskine atmasindan korktugunuz kadinlara da, gt verin ve yan gelip
yattiklari yerlerde; kendi lkeniz sinirlari ierisinde g ettirin ve de baski yapin.
Bunun zerine size saygili davranirlarsa, artik onlar aleyhine baska bir yol aramayin.
Allah, ok ycedir, ok byktr.
35
Ve eger kari-kocanin arasinin ailmasindan korktuysaniz, o zaman bir hakem
erkegin yakinlarindan, bir hakem de kadinin yakinlarindan kendilerine gnderin. Bu
kari-koca gerekten barismak isterlerse, Allah kari-kocanin arasinda geim verir.
Sphesiz Allah, ok iyi bilendir, her seyin i yzn, gizli taraflarini da iyi bilendir.
128-130
Ve eger bir kadin, kocasinin hlinden; diklenmesinden veyahut
kendisinden uzaklasmasindan korkarsa, artik aralarinda bir baris yapmalarinda,
onlara bir gnah yoktur. Ve baris hayirlidir. Ve nefisler kiskanliga hazir kilinmistir.
Eger iyilestirir-gzellestirirseniz ve Allah'in korumasi altina girerseniz, artik
sphesiz Allah, yapmis oldugunuz seylere haberdardir. Ve kadinlariniz arasinda
adaletli davranmaya ne kadar ugrassaniz da asla g yetiremezsiniz. yleyse birisine
tamamen kapilip da digerini askiya alinmis gibi birakmayin. Ve eger dzeltirseniz ve
Allah'in korumasi altina girerseniz artik sphesiz Allah, kullarinin gnahlarini ok
rten, onlari cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet sahibidir. Eger
onlardan kari-koca ayrilirlarsa, Allah, hepsini genis armaganlarindan zenginlestirir.
Ve Allah, ilmi ve rahmeti genis ve sinirsiz olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapandir.
369

(92/4, Nis/34-35, 128-130)
Necm: 536
36-38
Ve Allah'a kulluk edin ve O'na hibir seyi ortak kosmayin. Ve de anaya-
babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, akraba olan komsulara, uzaktan
komsulara, yaninda bulunan arkadasa, yolda kalanlara, yasalar erevesinde
himayenize verilmis kimselere
370
iyilik edin. Sphesiz Allah, kibirlenen ve
vnen; cimrilik eden, insanlara cimriligi emreden ve Allah'in kendilerine
armaganlarindan verdiklerini gizleyen kimseleri ve Allah'a ve hiret gnne iman
etmedikleri hlde mallarini, insanlara gsteris yapmak iin harcayan kimseleri
sevmez. Ve Biz, kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlere
alaltici bir azabi hazirladik. Ve seytan kimin iin akran/yakin arkadas olursa, o ne
kt bir arkadastir!
39
Bir de bunlar, Allah'a ve hiret gnne iman etselerdi ve Allah'in kendilerini
riziklandirdigi seylerden Allah yolunda harcasalardi, zarar mi grrlerdi? Ve Allah,
onlari ok iyi bilendir.

370

40
Sphesiz Allah, zerre kadar haksizlik etmez. Ve eger iyilik ise onu kat kat
artirir. Ve Kendi katindan byk bir ecir verir.
41
Her mmetten bir tanik getirdigimiz ve seni de iste onlarin zerine bir tanik
olarak getirdigimiz zaman bak nasil?
42
Inkr eden ve Eli'ye isyan eden kimseler, o gn topraga karisip gitmeyi
isterler. Allah'tan hibir sz gizleyemezler de.
(92/4, Nis/36-42)
Necm: 537
43
Ey iman etmis kisiler! Sarhos iken ne sylediginizi bilinceye kadar, cnb
371

iken de yolcu olanlar bu hkmn diindadir yikandirilincaya kadar, salta [ml
ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlarina]
yaklasmayin/ toplum iine ikmayin. Eger hasta iseniz veya yolculukta
bulunursaniz veyahut biriniz tuvaletten geldiyse veya kadinlarla temaslastiysa, su
da bulamamissaniz o zaman, hemen tertemiz bir topraga ynelin. Sonra da
yzlerinizi ve ellerinizi el ile silin. Sphesiz Allah ok affedicidir, ok
bagislayicidir.
(92/4, Nis/43)
Necm: 538
44
Kendilerine Kitap'tan bir nasip verilmis olan kimseleri grmyor musun?
Onlar, sapikligi satin aliyorlar ve sizin hak yoldan sapmanizi istiyorlar.
45
Ve Allah, sizin dsmanlarinizi daha iyi bilir. Ve yol gsterici, koruyucu
yakin olarak, Allah yeter. Yardimci olarak da Allah yeter.
46
Yahudilesmislerden bir kismi kelimelerin yerlerini/ z anlamlarini
degistirirler, dillerini egerek-bkerek ve dine saldirarak Peygamber'e karsi, Isittik
ve karsi geldik/iyice sarildik, Dinle, dinlemez olasi, raina [gdselim, bizim
obanimiz] derler. Eger onlar, Isittik, itaat ettik, dinle ve bizi gzet deselerdi
sphesiz kendileri iin daha hayirli ve daha saglam/dogru olacakti; fakat bile bile
geregi kabul etmemeleri sebebiyle Allah, onlari dislayip gzden ikarmistir. Artik
pek az inanirlar.
(92/4, Nis/44-46)
Necm: 539
47
Ey Kitap verilmis kimseler! Biz, birtakim yzleri silip de enselerine
evirmeden yahut Sebt halkini
372
dislayip gzden ikardigimiz gibi onlari dislamadan
nce yaninizda bulunani dogrulamak zere indirdigimiz bu kitaba iman edin. Ve
Allah'in emri yerine gelecektir.

371

48
Sphesiz Allah, Kendisine ortak kabul edilmesini asla bagislamaz. Bunun
altindaki gnahlari diledigi kimseler iin bagislar. Kim Allah'a ortak tanirsa,
sphesiz pek byk bir gnah islemis olur.
(92/4, Nis/47-48)
Necm: 540
49
Kendilerini temize ikaranlari grmyor musun? Tam tersi Allah, diledigi
kimseyi temize ikarir. Onlara kil kadar haksizlik edilmez.
50
Bak Allah'in aleyhine nasil yalan uyduruyorlar. Apaik bir gnah olarak bu
yeter.
51
Kendilerine Kitap'tan bir nasip verilmis olan su kimseleri grmyor musun?!
Onlar, puta ve taguta
373
inaniyorlar. Ve Allah'a inanmayan kimseler iin, Bunlar,
mminlerden daha dogru bir yoldadir diyorlar.
52
Iste onlar, Allah'in disladigi kimselerdir. Allah kimi dislayip gzden
ikarirsa, artik ona asla bir yardimci bulamazsin.
53
Yoksa onlar iin dnya ynetiminden bir pay mi vardir. Eger yle olsaydi,
insanlara bir hurma ekirdeginin oyugunu bile vermezlerdi.
54
Yoksa onlar insanlari, Allah'in onlara armagan olarak verdigi sey iin
kiskaniyorlar mi? Bakin, sphesiz Biz, Ibrhm soyuna da kitap ve haksizlik,
bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri
vermistik. Hem de onlara byk bir hkmranlik verdik.
55
Iste Yahudilerden bir kismi ona iman etti. Bir kismi da ondan yz evirdi. Ve
ilgin alevli ates olarak cehennem yeter.
(92/4, Nis/49-55)
Necm: 541
56
Sphesiz ki yetlerimize inanmamis su kisileri Biz, yakinda atese atacagiz.
Derileri pistike, azabi tatsinlar diye, derilerini baska deriler ile degistirecegiz.
Sphesiz Allah, ok gldr, en iyi yasa koyandir.
57
Ve iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapanlari, iinde sonsuz olarak
kalmak zere, altlarindan irmaklar akan cennetlere koyacagiz. Onlara orada tertemiz
[kin gtmeyen, kiskanlik duymayan] esler vardir. Ve onlari, koyu bir glgelige
girdirecegiz.
(92/4, Nis/56-57)
Necm: 542

372

58
Sphesiz Allah, size, emanetleri ehline vermenizi ve insanlar arasinda
hkmettiginiz zaman adaletle hkmetmenizi emrediyor. Sphesiz Allah, bununla size
ne gzel gt veriyor. Sphesiz Allah, en iyi isiten, en iyi grendir.
59
Ey iman etmis kimseler! Allah'a itaat edin, Eli'ye ve sizden olan emir
sahiplerine/ anayneticiye itaat edin. Sonra, eger herhangi bir seyde anlasmazliga
dserseniz; Allah'a ve hiret gnne inanan kimseler iseniz, onu Allah ve Eli'ye
havale edin. Bu, daha iyidir ve en uygun zm bulmak bakimindan daha gzeldir.
(92/4, Nis/58-59)
Necm: 543
60
Kesin olarak, inanmamakla emrolunduklari tgutu
374
aralarinda hakem
yapmak isteyerek kendilerinin, sana indirilene ve senden nce indirilene inandiklarini
ileri sren su kisileri grmedin mi/hi dsnmedin mi? Seytan da onlari uzak/geri
dnlmez bir sapiklikla sapittirmak istiyor.
61
Ve onlara: Allah'in indirdigine ve Eli'ye gelin! denince, o mnfiklarin
senden uzaklastika uzaklastiklarini grrsn.
62
Elleriyle yaptiklari yznden kendilerine bir musibet isabet ettigi zaman bak
nasil oldu!
63
Sonra, Biz, sadece iyilik etmek ve uzlastirmak istedik diye Allah'a yemin
ederek sana geldiler. Iste onlar, Allah'in, kalplerindekini bildigi kimselerdir; artik sen,
onlardan mesafelen ve onlara gt ver. Ve onlara, kendileri hakkinda, derinden
etkileyecek gzel sz syle!
(92/4, Nis/60-63)
Necm: 544

64
Ve Biz, her eliyi sadece, Allah'in izniyle/ bilgisi ile itaat olunsun diye
gnderdik. Ve eger onlar sirk kosmak sretiyle kendilerine haksizlik ettikleri zaman
sana gelseler de Allah'tan bagislanmalarini isteselerdi, sen de onlar iin bagislanma
isteseydin, kesinlikle Allah'i tevbeleri oka kabul eden, ok tevbe firsati veren, ok
merhamet eden olarak bulurlardi.
65
Artik, hayir! Rabbine andolsun ki onlar aralarinda ikan ekismeli islerde
seni hakem yapip sonra da senin verdigin hkme karsi ilerinde hibir sikinti
duymadika ve tam bir gvenlikle gvenlik saglamadika iman etmis olamazlar.
66
Eger Biz, onlara: Kendinizi ldrn veya yurtlarinizdan ikin diye yazmis
olsaydik, ilerinden pek azi hari, bunu yapmazlardi. Ve eger onlar, gtlendikleri
seyleri yapsalardi, elbette kendileri iin daha hayirli ve sebat etmede daha kuvvetli
olurdu.
67,68
Ve o zaman kesinlikle kendilerine nezdimizden ok byk bir dl
verirdik. Ve onlari kesinlikle dogru yola kilavuzlardik.

373

69
Kim de Allah'a ve Eli'ye itaat ederse artik onlar, Allah'in, peygamberlerden,
dosdogru kimselerden, sehitlerden ve slihlerden kendilerine nimet verdigi kisilerle
beraberdir. Ve bunlar arkadas olarak ne gzeldir!
70
Bu, Allah'tan bir armagandir. En
iyi bilen olarak Allah yeter.
(92/4, Nis/64-70)
Necm: 545
71
Ey iman etmis kisiler! nleminizi alin, sonra da onlara karsi ya kk
birlikler hlinde sefere ikin veya topluca sefere ikin.
72
Sphesiz sizden bir kismi da kesinlikle agir davranir. Sonra size bir musibet
isabet edince: Kesinlikle Allah bana lutfetti de onlarla beraber tanik olarak
bulunmadim der.
73
Ve eger size Allah'tan bir armagan isabet ederse, kesinlikle, sanki sizinle
kendisi arasinda hi sevgi yokmus gibi, sphesiz: Ah ne olurdu, onlarla beraber
olaydim da ok byk basariya erseydim! diyecektir.
74
O hlde basit dnya hayatini, hiret karsiliginda satacak kimseler, Allah
yolunda savassinlar. Her kim, Allah yolunda savasir da ldrlr veya galip gelirse,
artik Biz, ona ok byk bir dl verecegiz.
75
Size ne oluyor da, Allah yolunda ve Ey Rabbimiz! Bizleri bu halki kendi
benliklerine haksizlik eden kimseler olan memleketten ikar, nezdinden bize bir
koruyucu, yol gsterici yakin, nezdinden iyi bir yardimci kil diyen zayif dsrlms
erkekler, kadinlar ve ocuklar ugrunda savasmiyorsunuz?
76
Iman etmis kimseler, Allah yolunda savasirlar. Kfirler; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddetmis kisiler de tgut yolunda savasirlar. O hlde siz seytanin
yakinlari, yardimcilari ile savasin. Sphesiz seytanin tuzagi ok zayiftir.
(92/4, Nis/71-76)
Necm: 546
77,78
Kendilerine, Elinizi ekin, salti ikame edin [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturun, ayakta tutun],
zekti/vergiyi verin denilenleri grmedin mi/ hi dsnmedin mi? Sonra savas
zerlerine yazildiginda, onlardan bir grup, Allah'a duyduklari saygiyla, sevgiyle,
bilgiyle rperti gibi yahut daha siddetli olarak insanlara saygiyla, sevgiyle, bilgiyle
rperti duyarlar. Ve Rabbimiz, ne diye savasi zerimize yazdin, bizi yakin bir
zamana ertelemeli degil miydin? dediler. De ki: Dnyanin kazanimi, ok azdir.
hiret ise Allah'in korumasi altina girmis kisiler iin daha hayirlidir ve siz bir
hurma ekirdegindeki ipince bir iplik kadar bile haksizliga ugratilmayacaksiniz.
Her nerede olursaniz olun lm size yetisir, kirele/betonla son derece saglam
yapilmis kaleler iinde bulunsaniz bile. Ve onlara bir iyilik isabet ederse, Bu

374

Allah'tandir derler, bir ktlge ugrarlarsa, Bu sendendir derler. De ki: Hepsi
Allah'tandir. Bunlara ragmen bu topluma ne oluyor ki, neredeyse hepten sz
anlamayacaklar?
(92/4, Nis/77-78)
Necm: 547
79
Sana iyilikten-gzellikten isabet eden seyler, iste Allah'tandir. Sana ktlkten
isabet eden seyler de senin kendindendir. Ve Biz seni insanlara bir eli olarak
gnderdik. Iyi bir tanik olarak da Allah yeter.
80
Kim, Eli'ye itaat ederse, artik o, Allah'a itaat etmis olur. Kim de yz
evirirse, artik Biz, seni o yz evirenlere koruyucu/beki olarak gndermedik.
81
Ve onlar sana, Bas stne! derler. Fakat senin yanindan iktiklarinda,
ilerinden birtakimi, geceleyin, senin dediginden baskasini kurarlar. Ama Allah,
onlarin geceleyin kurduklarini yaziyor. Artik sen, onlardan mesafelen. Ve Allah'a
isin sonucunu havale et. Tm varliklari belirli bir programa gre ayarlayan ve bu
programi koruyarak, destekleyerek uygulayan olarak da Allah yeter.
(92/4, Nis/79-81)
Necm: 548
82
Onlar hl, Kurn'i geregi gibi dsnmezler mi? Eger ki o, Allah'tan baskasi
tarafindan olsaydi, kesinlikle onun iinde birok karisikliklar bulurlardi.
83
Ve kendilerine gvenden veya korkudan bir emir geldiginde onu hemen
yayiverirler. Hlbuki onu Eli'ye ve kendilerinden olan yetkili kimselere
gtrselerdi, onlardan sonu ikarmaya gc yeten kimseler, onu bilirlerdi. Ve eger
Allah'in zerinizdeki armaganlari ve rahmeti olmasaydi, pek aziniz hari
kesinlikle seytana uymustunuz.
(92/4, Nis/82-83)
Necm: 549
84
Artik Allah yolunda savas! Sen ancak kendinden sorumlusun. Mminleri de
tesvik et. Umulur ki Allah, kfirlerin; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenlerin baskisini kirar. Ve Allah, baski kurma ynnden daha etindir,
caydirmada da daha etindir.
(92/4, Nis/84)
Necm: 550
85
Kim hayir ve iyiliklere araci olmakla yardimci olursa, bundan kendisine bir
pay vardir. Kim de ktlge delil olmak ve yardim etmekle veya ktlk igirini

375

amakla yardimda bulunursa, ondan kendisine bir gnah payi vardir. Allah her seye
g yetirendir.
86
Siz bir selm ile selmlastiginiz zaman da, hemen ondan daha gzeliyle selm
verin veya verilen selmi ayniyla iade edin. Sphesiz Allah, her seyin hesbini en
iyi yapandir.
(92/4, Nis/85-86)
Necm: 551
87
Allah, Kendisinden baska ilh diye bir sey olmayandir. O, kesinlikle sizi,
kendisinde sphe olmayan kiymet gnnde toplayacaktir. Ve Allah'tan daha dogru
szl kimdir?
88
Peki, Allah onlari kazandiklari gnah yznden terslerine dndrdg hlde,
siz, ne oluyor da mnfiklar hakkinda iki gruba ayriliyorsunuz? Allah'in saptirdigi
kimselere kilavuzluk etmek mi istiyorsunuz? Ve Allah, kimi saptirirsa, artik sen onun
iin asla bir yol bulamazsin.
89,90
Mnfiklar, kendileri Allah'in ilhligina ve rabligine inanmadiklari gibi,
sizin de inanmamanizi, bylece onlarla esit olmanizi arzu ettiler. Onun iin, onlar
Allah yolunda yurtlarindan g edinceye kadar onlardan yardimci, yol gsterici,
koruyucu yakinlar edinmeyin. Eger bundan yz evirirlerse, sizinle aralarinda
anlasma olan bir topluma siginan kimseler yahut sizinle ve kendi toplumlariyla
savasmaktan ggsleri daralarak size gelenler hari onlari yakalayin ve
buldugunuz yerde ldrn; onlardan bir yakin ve bir yardimci edinmeyin. Sonra,
eger Allah dileseydi onlari size musallat ederdi de onlar sizinle savasirlardi. Artik
eger onlar sizden mesafelenip de sizinle savasmaz ve size baris teklif ederlerse,
Allah sizin iin onlar aleyhine bir yol tanimamistir.
91
Sizden gvende olmak ve kendi toplumlarindan gvende olmak isteyen
digerlerini bulacaksiniz. Bunlar, ne zaman dinsizlige, ortak kosmaya geri
dndrrlerse, onun iine bas asagi dalarlar/ hemen atilirlar. yleyse bunlar, eger
sizden uzak durmazlarsa ve size baris teklif etmezlerse ve glerini ekmezlerse
hemen kendilerini buldugunuz yerde yakalayin ve ldrn. Ve iste bunlar, onlarin
aleyhinde size tanidigimiz apaik bir yetkidir.
(92/4, Nis/87-91)
Necm: 552
92
Ve hata disinda bir mminin, diger bir mmini ldrmesi sz konusu
degildir. Ve kim bir mmini, kasitsiz/kaza ile ldrrse, mmin bir kleyi zgrlge
kavusturmali ve lenin ailesine/varislerine teslim edilecek bir diyet vermelidir. Ancak
lnn ailesinin bagilamasi mstesnadir. Eger ldrlen, mmin olmakla beraber
size dsman bir toplumdan ise, o zaman ldrenin, mmin bir kleyi zgr birakmasi

376

gerekir. Eger ldrlen sizinle aralarinda antlasma olan bir toplumdan ise ldrenin,
lenin ailesine diyet vermesi ve mmin bir kleyi zgrlgne kavusturmasi gerekir.
Bunlara gc yetmeyenin de Allah tarafindan tevbesinin kabul iin arka arkaya iki ay
oru tutmasi gerekir. Allah, en iyi bilendir, en iyi yasa koyandir.
93
Ve kim bir mmini kasten [bile bile, isteyerek] ldrrse, iste onun cezasi,
iinde srekli kalmak zere cehennemdir. Ve Allah, ona gazap etmis, onu dislamis,
rahmetinden mahrum birakmis ve onun iin ok byk bir azap hazirlamistir.
(92/4, Nis/92-93)
Necm: 553
94
Ey iman etmis kimseler! Allah yolunda sefere iktiginiz zaman, hemen iyice
arastirin. Ve size selm veren kimseye, dnya hayatinin menfaatini gzeterek, Sen
mmin degilsin demeyin. Artik Allah nezdinde ok ganimetler vardir. nce siz de
yle idiniz de Allah, size ltufta bulundu. Onun iin iyice arastirin. Sphesiz Allah,
yaptiklariniza haberdardir.
95,96
Mminlerden zr sahibi olmaksizin oturanlarla Allah yolunda mallariyla,
canlariyla aba harcayanlar esit olamazlar. Allah, mallariyla, canlariyla aba
harcayanlari, derece itibariyle oturanlara fazlalikli kildi. Ve Allah, onlarin hepsine
en gzeli vaat etmistir. Ve Allah, gayret gsterenlere, oturanlarin zerine byk
bir ecir; Kendi katindan dereceler, bir bagislama ve merhamet fazlalastirmistir. Ve
Allah, ok bagislayici, ok merhamet edicidir.
(92/4, Nis/94-96)
Necm: 554
97,98
Kesinlikle grevli glerin, kendilerine haksizlik ederlerken, gemiste
yaptiklarini ve yapmasi gerekirken yapmadiklarini bir bir hatirlattirdiklari su
kimselerin durumuna gelince; grevli gler, Ne iste idiniz? derler. Onlar: Biz,
yeryznde gszlestirilmis kimselerdik derler. Grevli gler: Allah'in yeryz
genis degil miydi, siz, orada hicret etseydiniz ya? derler. Artik, erkeklerden,
kadinlardan ve ocuklardan ge g yetiremeyen, kilavuzlandiklari dogru yolu
bulamayan kimseler hari iste bunlarin varacaklari yer cehennemdir. Ve o ne kt
gidis yeridir!
99
Iste onlar, Allah'in bu kimseleri affetmesi umulur. Allah, ok affedici, ok
bagislayicidir.
100
Kim de Allah yolunda yurdundan g ederse, yeryznde barinacak ok yer
ve genislik bulur. Kim Allah'a ve Elisi'ne katilmak zere evinden ikar, sonra
kendisine lm gelirse, o kisinin ecri/dl sphesiz Allah'a dsmstr. Allah ok
bagislayicidir, ok merhamet edendir.
(92/4, Nis/97-100)

377

Necm: 555
101
Ve yeryznde sefere iktiginiz zaman, kfirlerin; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden kimselerin size bir ktlk yapacagindan korkarsaniz
salttan [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma
alismanizdan] kisaltmanizda [egitimi-gretimi kisa kesmenizde] sizin iin bir
sakinca yoktur. Sphesiz kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimseler, sizin iin apaik dsmandirlar.
102
Ve sen seferde olanlarin iinde bulunup da onlar iin egitim-gretim
verdigin zaman ilerinden bir kismi seninle beraber dikilsinler/egitime katilsinlar.
Silhlarini da yanlarina alsinlar. Bunlar, yeterli bilgi alip ikna olduklarinda arka
tarafiniza gesinler. Sonra egitim-gretim almamis diger bir kismi gelsin seninle
beraber egitim-gretim yapsinlar ve tedbirlerini ve silhlarini alsinlar. Kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler, silhlarinizdan ve
esyanizdan habersiz durumda olsaniz da size ani bir baskin yapsinlar isterler. Eger
size yagmurdan bir eziyet erisir veya hasta olursaniz, silhlarinizi birakmanizda
sizin iin bir sakinca yoktur. Tedbirinizi de alin. Sphesiz Allah, kfirler;
Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimselere alaltici bir azap
hazirlamistir.
103
Sonra egitim-gretimi tamamlayinca, artik Allah'i ayakta, oturarak, yan
yatmisken anin. Sknet buldugunuzda/ gvene erdiginizde, salti ikame edin
[ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari
olusturun, ayakta tutun]. Hi sphesiz salt [ml ynden ve zihinsel aidan destek
olma; toplumu aydinlatma grevi], eskiden beri mminler zerine vakti
belirlenmis bir yazgidir.
104
Ve o dsman toplumu takip etmede gevseklik gstermeyin. Eger siz aci
ekiyor idiyseniz, artik sphesiz onlar da sizin aci ektiginiz gibi aci ekiyorlar. Ve
siz, Allah'tan onlarin mit edemeyecekleri seyleri umuyorsunuz. Ve Allah, en iyi
bilendir, en iyi yasa koyandir.
(92/4, Nis/101-104)
Necm: 556
105
Sphesiz Biz, Bizim sana gsterdigimiz gibi insanlar arasinda hkmedesin
diye Kitab'i hak olarak indirdik. Sen de hainler iin savunucu olma!
106
Ve Allah'tan
bagislanma dile. Sphesiz, Allah ok bagislayicidir, ok merhamet edendir.
107
Kendilerine hainlik edenleri de savunma. Sphesiz Allah, asiri derecede hainlik
eden gnahkrlari sevmez.
(92/4, Nis/105-107)
Necm: 557

378

108
Onlar, insanlardan gizlemek isterler de Allah'tan gizlemek istemezler.
Hlbuki Allah, sz olarak/ karar olarak Kendisinin razi olmadigi seyleri onlar gece
plnlarlarken kendileriyle beraberdir. Ve Allah, onlarin yaptiklarini kusaticidir.
109
Haydi, siz basit dnya yasaminda onlari savundunuz. Peki, kiymet gnnde
Allah'a karsi onlari kim savunacaktir? Yahut kim onlara islerini bir programa gre
ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek uygulayan olacaktir?
110
Kim bir ktlk isler yahut kendi kendine haksizlik eder, sonra da Allah'tan
bagislanma dilerse, Allah'i ok bagislayici ve ok merhametli bulur.
111
Kim de bir gnah kazanirsa, kendi aleyhine kazanmis olur. Ve Allah, en iyi
bilendir, en iyi yasa koyandir.
112
Kim de bir hata veya bir gnah kazanir da sonra onu bir susuzun zerine
atarsa, o zaman kesinlikle bir iftira ve apaik bir gnah yklenmis olur.
(92/4, Nis/108-112)
Necm: 558
113
Ve eger senin zerinde Allah'in armaganlari ve merhameti olmasaydi,
kesinlikle onlardan bir akilsiz, beyinsiz kesim seni saptirmaya alismisti. Hlbuki
onlar, kendilerinden baskasini saptirmazlar ve sana hibir zarar veremezler. Allah,
sana Kitab'i ve haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin konulmus
kanun, dstur ve ilkeleri indirmis ve sana bilmedigin seyleri gretmistir. Allah'in
senin zerindeki armagani ok byktr.
(92/4, Nis/113)
Necm: 559
114
Bir sadakayi yahut rfe uygun/herkese kabul gren seyleri veyahut da
insanlar arasini dzeltmeyi emreden kisininki hari, onlarin fisildasmalarindan
ogunda hayir diye bir sey yoktur. Kim bunlari Allah'in rizasini gzeterek yaparsa,
Biz, yakinda ona ok byk bir dl verecegiz.
115
Ve kim kendisine dogru yol apaik ortaya iktiktan sonra Eli'ye karsi ikar
ve mminlerin yolundan baskasini izlerse, Biz, onu dndg seye dndrrz ve onu
cehenneme sokariz. O da ne kt bir gidis yeridir!
116
Hi sphesiz, Allah, Kendisine ortak kabul edenleri bagislamaz. Bunun
asagisinda kalanlari ise, onlardan diledigini bagislar. Kim, Allah'a ortak kabul ederse
elbette o uzak bir sapiklikla sapmistir.
117
Onlar, Allah'in astlarindan, yalnizca disilere yakarirlar. Ve onlar ancak inati
seytana yakarirlar.
118,119
Allah Iblis'i disladi. Ve Iblis, Elbette Senin kullarindan belirli bir pay
alacagim, onlari kesinlikle saptiracagim, onlari bos kuruntulara sokacagim ve onlara

379

emredecegim de etinden-stnden yararlanilan hayvanlarin kulaklarini yaracaklar,
onlara emredecegim de Allah'in olusturusunu/llendirdigini bozacaklar
375
dedi. Ve
her kim Allah'in astindan seytani yol gsterici, koruyucu yakin edinirse, o zaman
sphesiz o, apaik bir ziyan ile ziyana ugrar.
120
Iblis, onlara vaatte bulunur ve onlari kuruntulandirir. Oysa seytan onlara
aldatmadan baska bir sey vaat etmez.
121
Iste bunlar, varacaklari yer cehennem olanlardir. Onlar oradan kaacak bir
yer de bulamazlar.
122
Ve iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimseler de; Biz onlari,
Allah'in gerek bir vaadi olmak zere, iinde sonsuz kalicilar olarak, altlarindan
irmaklar akan cennetlere sokacagiz. Ve szce Allah'tan daha dogru kim olabilir?
123
Bu is, sizin kuruntularinizla ve Kitap Ehlinin kuruntulariyla degildir. Kim
ktlk yaparsa onunla cezalandirilir. Ve o kendisi iin Allah'in astlarindan bir yol
gsterici, koruyucu yakin ve iyi bir yardimci bulamaz.
124
Ve erkekten veya kadindan, kim mmin olarak dzeltmeye ynelik isler
yaparsa, artik iste onlar, cennete girerler. Ve hurma ekirdeginin sirtindaki ukur
kadar haksizliga ugratilmazlar.
125
Ve din bakimindan, iyilestiren-gzellestiren biri olarak, kendisini Allah iin
Islmlastirandan ve hanif; eski inanlarindan dnen biri olarak, Ibrhm'in dinine uyan
kimseden daha iyi-gzel kim olabilir? Ve Allah, Ibrhm'i, geriden gelen kusaklara
igir aan-iz birakan; imam-nder edindi.
126
Ve gklerde olan seyler ve yeryznde olan seyler, yalnizca Allah'indir. Ve
Allah, her seyi iyice kusaticidir.
(92/4, Nis/114-126)
Necm: 560
127
Senden o kadinlar [yetimlere bakmakla ykml kadinlar] hakkinda fetva
istiyorlar. De ki: Onlar hakkinda fetvayi Allah ve kendilerine farz kilinmis olani
vermediginiz ve kendilerini nikhlamaya ragbet etmediginiz kadinlarin yetimleri
hakkindaki ve ezilmek istenen ocuklar hakkinda ve yetimler iin hakkaniyeti
ayakta tutmaniz hakkinda, Kitap'ta/Kurn'da size okunanlar verir. Ve hayirdan ne
islerseniz, biliniz ki, sphesiz Allah, onu en iyi bilendir.
(92/4, Nis/127)
Necm: 561
131
Gklerde olan seyler ve yeryznde olan seyler yalnizca Allah'indir.
Andolsun Biz, sizden nce kendilerine Kitap verilen kimselere ve size Allah'in
korumasi altina girmenizi ykmllk olarak ulastirdik. Eger kfrederseniz;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddederseniz/ inanmazsaniz da, biliniz ki,

380

gklerde olan seyler ve yeryznde olan seyler yalnizca Allah'indir. Allah, hibir
seye muhta olmayandir, her trl vgye ziyadesiyle layik olandir.
132
Gklerde olan seyler ve yeryznde olan seyler yalnizca Allah'indir. Tm
varliklari belirli bir programa gre ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek
uygulayan olarak da Allah yeter.
133
Eger Allah, dilerse sizi giderir ey insanlar! Ve baskalarini getirir. Ve Allah,
buna en iyi g yetirendir.
134
Kim, dnya sevabini istiyor idiyse; bilsin ki dnya ve hiret sevabi yalnizca
Allah katindadir. Ve Allah, ok iyi isiten ve ok iyi grendir.
(92/4, Nis/131-134)
Necm: 562
135
Ey iman etmis kimseler! Kendiniz, ana-babaniz ve yakin akrabaniz aleyhine
de olsa, Allah iin taniklik eden kimseler olarak hakkaniyeti tmden ayakta tutanlar/
gzetenler olun. Ister zengin olsun, ister fakir olsun, bilin ki Allah, ikisine de daha
yakindir. Artik adaleti yerine getirebilmek iin bos-igreti arzunuza uymayin. Eger egip
bkerseniz veya geri durursaniz, biliniz ki sphesiz Allah yaptiklarinizdan
haberdardir.
136
Ey iman etmis kisiler! Allah'a, Elisi'ne, Elisi'ne indirdigi Kitab'a ve daha
nce indirdigi kitaba ait gizli kapali; endise korku verecek bir sey birakmayin. Ve
kim Allah'i, meleklerini, kitaplarini, elilerini ve son gn rterse; tam aiklamazsa,
kesinlikle o ok uzak bir sapikliga sapmistir.
(92/4, Nis/135-136)
Necm: 563
137
Sphesiz iman edip sonra kfreden; bilerek reddeden /inanmayan, sonra
iman edip tekrar kfreden; bilerek reddeden /inanmayan, sonra da Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedislerini artirmis su kimseler; Allah onlari
bagislayacak ve onlari bir yola kilavuzlayacak degildir.
138,139
Mminlerin astlarindan, kfre; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmeye sapanlari yol gsterici, koruyucu yakin edinen su mnfiklara,
sphesiz, ok acikli bir azabin kendileri iin oldugunu mjdele! Onlarin yaninda
san ve seref mi ariyorlar? Oysa san ve serefin tm Allah'indir.
(92/4, Nis/137-139)
Necm: 564

381

140,141
Ve Allah, size Kurn'da: Allah'in yetlerinin bilerek reddedildigini ve
onlarla alay edildigini iittiginiz zaman, baka bir sze dalmadiklari srece
onlarla beraber oturmayin. Aksi hlde siz de onlar gibi olursunuz diye indirdi.
Sphesiz Allah, sizi gzetleyip duran kimselerin/mnfiklarin ve kfirlerin;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin hepsini cehennemde
toplayandir. Artik Allah tarafindan size bir zafer olursa onlar: Biz, sizinle beraber
degil miydik? derler. Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler
iin bir pay olunca da: Size stnlk saglamadik mi, sizi mminlerden
korumadik mi? derler. Artik Allah, kiymet gnnde aranizda hkmn
verecektir. Allah, mminlerin aleyhine kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddedenlere asla bir yol vermeyecektir.
142,143
Sphesiz ki mnfiklar, Allah'i aldatmaya alisirlar. Hlbuki O, onlarin
aldaticisidir. Ve onlar, salta [ml ynden ve zihinsel aidan destek olmaya;
toplumu aydinlatmaya] kalktiklari/toplum iine iktiklari zaman, ikisi arasinda
gidip gelen kararsizlar olarak, tembel tembel kalkarlar, mminlerle ve kfirlerle
olmazlar, insanlara gsteris yaparlar. Ve Allah'i ancak, pek az olarak anarlar. Ve
Allah, kimi saptirirsa, sen artik ona bir yol bulamazsin.
(92/4, Nis/140-143)
Necm: 565
144
Ey iman etmis kimseler! Kendinizden seviyece dsk olan, kfirleri;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseleri yol gsterici, koruyucu
yakinlar edinmeyin/ynetici yapmayin. Kendi aleyhinizde Allah'a apaik bir kanit
vermek mi istiyorsunuz?
145,146
Sphesiz ki mnfiklar tevbe edenler, dzeltenler, Allah'a sikica
sarilanlar ve dinlerini Allah iin aritan kimseler mstesna; artik bunlar, mminlerle
beraberdirler ve Allah, mminlere byk bir ecir verecektir , Ates'ten, en asagi
tabakadadirlar. Sen de onlara bir yardim edici bulamazsin.
147
Eger kendinize verilen nimetlerin karsiligini dediyseniz ve iman etmisseniz
Allah, size azabi ne yapacak? Allah, yapilanlarin karsiligini verendir ve en iyi
bilendir.
(92/4, Nis/144-147)
Necm: 566
148
Allah, haksizliga ugrayanlarin disinda, kt szn aika sylenmesini
sevmez. Ve Allah, en iyi isiten, en iyi bilendir.
149
Eger bir hayri aiga vurur yahut onu gizlerseniz yahut da bir ktlg
affederseniz, biliniz ki sphesiz Allah, ok bagislayicidir, en iyi g yetirendir.

382

150,151
Allah'a ve elilerine inanmayarak kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden, Biz, bir kismina inaniriz, bir kismina inanmayiz diyerek Allah
ve Elisi'nin arasini ayirmayi isteyen ve bylece imanla kfr; Allah'in ilhligini
ve rabligini bilerek reddetmearasinda bir yol tutmaya alisan kimseler; iste onlar,
kfirlerin; gerek Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin ta
kendileridir. Ve Biz, kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o
kimselere alaltici bir azap hazirlamisizdir.
152
Allah'a ve elilerine inananlar ve onlar arasinda ayirim yapmayan kimseler;
iste onlar, Allah'in pek yakinda dllerini verecegi kimselerdir. Ve Allah, ok
bagislayicidir, ok merhamet edendir.
(92/4, Nis/148-152)
Necm: 567
153
Kitap Ehli, senden, kendilerine gkten bir kitap indirmeni istiyorlar. Ve
kesinlikle onlar Ms'dan bundan daha bygn istemislerdi de: Allah'i bize aika
gster demislerdi. Sonra da haksizliklari sebebiyle onlari yildirim arpti. Sonra da
kendilerine aik deliller geldigi hlde altini ilh edinmislerdi. Sonra Biz onlari bundan
dolayi da affettik. Ve Biz, Ms'ya apaik bir kanit verdik.
154-158
Ve sz vermeleri ile birlikte stlerini/ en degerlilerini/Ms'yi Tr'a
ykselttik.
376
Ve onlara: O kapidan boyun egip teslimiyet gstererek girin dedik.
Yine onlara: Tefekkr/kulluk gnnde sinirlari asmayin dedik. Sonra da onlarin
kendi szlerini bozmalari, Allah'in yetlerine inanmamalari, peygamberleri haksiz
yere ldrmeleri ve: Kalplerimiz rtldr/ snnetsizdir demeleri aksine Allah,
kfretmeleri; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek reddetmeleri nedeniyle
kalplerine damga vurmutur. Onlarin azi diinda, inanmazlar ve Allah'in
ilhligina ve rabligine inanmamalari ve Meryem'in aleyhinde byk bhtanlar
sylemeleri; Biz, Allah'in Rasl Meryem oglu Mesih s'yi gerekten ldrdk
demeleri nedeniyle onlardan saglam bir sz aldik. Oysa O'nu ldrmediler ve O'nu
asmadilar. Ama onlar iin, s, benzetildi. Gerekten O'nun hakkinda anlasmazliga
dsenler, kesin bir yetersiz bilgi iindedirler. Onlarin zanna uymaktan baska buna
iliskin hibir bilgileri yoktur. Onu kesin olarak ldrmediler. Aksine Allah O'nu,
Kendine ykseltti/ derecesini artirdi. Ve Allah, en stn, en gl, en serefli,
maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
(92/4, Nis/153-158)
Necm: 568
160,161
Sonra da Yahudilesen kimselerden olan haksiz davranislar, onlarin birok
kimseleri Allah yolundan alikoymalari, yasaklandiklari hlde riba almalari
[emeksiz, hizmetsiz, risksiz kazan saglamalari] ve insanlarin mallarini haksiz yere
yemeleri sebebiyle kendilerine hell kilinmis temiz seyleri haram kildik. Ve

383

Yahudilesenlerden kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis
olanlara can yakici bir azap hazirladik.
162
Fakat bu Yahudilesenlerden bilgide derinlesmis olanlar ve iman edenler,
sana indirilene ve senden nce indirilenlere iman ederler. Onlar, salti ikame eden
[ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari
olusturan, ayakta tutan], vergiyi veren, Allah'a ve hiret gnne iman edenlerdir.
Iste onlar, Bizim byk bir dl vereceklerimizdir.
(92/4, Nis/160-162)
Necm: 569
163-165
Sphesiz Biz, Nh'a ve O'ndan sonraki peygamberlere vahyettigimiz gibi,
sana da vahyettik. Ibrhm'e, Isml'e, Ishk'a, Yakb'a, torunlarina, s'ya, Eyyb'a,
Ynus'a, Hrn'a ve Sleymn'a, daha nce kendilerini sana anlattigimiz elilere,
kendilerini sana anlatmadigimiz elilere, elilerden sonra insanlarin Allah'a karsi bir
delilleri olmasin diye, mjdeciler ve uyaricilar olarak vahyetmistik. Dvd'a da
Zebur'u verdik. Ve Allah, Ms'ya sz syledike syledi/ onu yaraladika yaraladi,
ok sikinti ektirdi. Ve Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi
mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapandir.
166
Fakat Allah, sana indirdigine ki onu Kendi bilgisiyle indirmitir shitlik
eder. Tm yetler de shitlik ederler. Shit olarak da Allah yeter.
159
Andolsun, Kitap Ehlinden, lmeden nce sana indirilene/Kurn'a
inanmayacak kimse yoktur. Kiymet gn de, sana indirilen/Kurn, onlarin
aleyhine iyi bir shit olacaktir.
377

(92/4, Nis/163-166, 159)
Necm: 570
167
Sphesiz kfretmis; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis ve
Allah yolundan alikoyan su kimseler, kesinlikle uzak bir sapikliga dsmslerdir.
168,169
Sphesiz kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden ve
sirk kosmak sretiyle yanlis; kendi zararlarina is yapan su kimseler; Allah, onlari
bagislayacak degildir. Onlari iinde temelli ve sonsuza dek kalacaklari cehennem
yolundan baska bir yola da kilavuzlayacak degildir. Ve bu, Allah'a ok kolaydir.
(92/4, Nis/167-169)
Necm: 571

384

170
Ey insanlar! Sphesiz Eli, size, Rabbinizden hakki getirdi. yleyse kendi
yarariniza olarak hakka inanin. Eger inanmazsaniz, bilin ki gklerde ve yeryznde
olan seyler Allah'indir. Allah, en iyi bilendir, en iyi yasa koyandir.
174
Ey insanlar! Kesinlikle Rabbinizden size apaik bir kanit geldi. Ve Biz size
apaik/aiklayan bir isik indirdik.
175
Artik Allah'a inanan ve apaik isiga simsiki sarilan kimseler; Allah, onlari,
Kendisinden bir rahmete ve fazladan bir armagan olarak bol nimete sokacak ve
dosdogru yol olarak Kendisine kilavuzlayacaktir.
378

(92/4, Nis/170, 174-175)
Necm: 572
171
Ey Kitap Ehli! Dininizde asiriliga gitmeyin. Ve Allah hakkinda gerek disi
bir sey sylemeyin. Meryem oglu s Mesih, sadece Allah'in elisi ve Meryem'e ilka
ettigi/ulastirdigi kelimesi ve Kendisinden bir ruhtur, vahiy araciligi ile dogmus biridir.
Artik Allah'a ve elilerine inanin. Ve tr demeyin. Son verin, sizin iin daha iyi
olur. Allah, ancak bir tek ilhtir. O, Kendisi iin bir ocuk olmasindan arinmistir.
Gklerde olan seyler ve yeryznde olan seyler yalnizca O'nundur. Tm varliklari
belirli bir programa gre ayarlayan ve bu programi koruyarak, destekleyerek
uygulayan olarak Allah yeter.
172
Mesih ve yakinlastirilmis melekler [s'ya inananlarin s'ya yardim ettigine
inandiklari gler], Allah'in bir kulu olmaktan asla ekinmezler. Ve kim O'na kulluk
etmekten ekinir ve byklk taslarsa bilsin ki O, onlarin hepsini yakinda;
Zilzal 1-
3
yeryz, kendi sarsintisiyla sarsildigi, yeryz, agirliklarini ikardigi ve insanin,
Bu yeryzne ne oluyor! dedigi zaman
172
Kendisine toplar.
Zilzal 4-6
Ite o gn
yeryz, phesiz Rabbinin kendisine vahyetmesi sebebiyle tm haberlerini bir bir
syler. O gn insanlar, amelleri gsterilsin/amellerini grsnler diye blk blk
ortaya ikacaklar.
Zilzal 7,8
Artik her kim, zerre miktari bir hayir ilerse onu grecek, her kim de
zerre miktari bir er ilerse onu grecektir.
173
Artik inanan ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimseler; Allah, onlarin
dllerini tam verecek ve armaganlarindan onlara fazlaliklar da bagislayacaktir;
kulluktan ekinip byklk taslayan kimseler de; onlara ok acikli bir azapla azap
edecektir. Onlar, kendileri iin Allah'in astlarindan bir koruyucu, yol gsterici yakin
ve bir iyi yardimci bulamazlar.
379

(92/4, Nis/171-172+(93/99, Zilzl/1-8;),173)

HADD SRESI

385

MEDNE DNEMI
Necm: 573
1
Gklerde ve yeryznde bulunan seyler, Allah'i her trl noksanliktan
arindirdilar. Ve O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam
yapandir.
2
Gklerin ve yeryznn ynetimi sadece O'nundur. O, diriltir ve ldrr. O,
her seye en iyi g yetirendir.
3
O, Ilktir, Sondur, Aiktadir, Itedir ve O, her seyi en iyi bilendir.
4
O, gkleri ve yeri alti evrede olusturan sonra en byk taht zerinde egemenlik
kuran, yeryzne gireni, ondan ikani, gkten ineni, ona ikani bilendir. Ve nerede
olursaniz olun O, sizinle beraberdir. Ve Allah yaptiklarinizi en iyi grendir.
5
Gklerin ve yeryznn ynetimi yalnizca O'nundur. Ve btn isler yalnizca
Allah'a dndrlr.
6
O, geceyi gndzn iine sokar, gndz de gecenin iine sokar. O, ggslerin
zn en iyi bilendir.
(94/57, Hadd/1-6)
Necm: 574
7
Allah'a ve Elisi'ne inanin. Sizi, kendisine sonradan sahip yaptigi
seylerden Allah yolunda harcayin/ Basta kendi yakinlariniz olmak zere
baskalarinin nafakalarini saglayin. Artik sizden, inanan ve harcayan kimseler;
kendileri iin ok byk karsilik vardir.
8
Size ne oldu da, Eli sizi Rabbinize inanmaniz iin davet ettigi hlde Allah'a
inanmiyorsunuz? Oysa O, eger siz inananlar iseniz sizden inanacaginiza kesin
sz almisti.
9
Allah, sizi karanliklardan aydinliga ikarmak iin kuluna apaik yetleri
indirendir. Ve sphesiz Allah, size ok sefkatli, ok merhametlidir.
(94/57, Hadd/7-9)
Necm: 575
10
Gklerin ve yerin son sahipligi Allah'in olmasina ragmen neden siz Allah
yolunda harcamiyorsunuz? Sizden, fetihten nce harcayan ve savasan kimse esit
olmaz. Onlar, derece bakimindan, sonradan Allah yolunda harcayan ve savasan
kimselerden daha byktr. Bununla beraber Allah hepsine de en gzeli vaat
etmistir. Ve Allah, yaptiklariniza haberdardir.

386

11
Kimdir o, Allah'a gzel bir dn verecek olan kisi ki Allah da onun iin kat
kat artirsin! Onun iin serefli bir dl de vardir.
(94/57, Hadd/10-11)
Necm: 576
12
O gn, inanan erkekleri ve inanan kadinlari, ellerinin arasinda ve saglarinda
isiklari oldugu hlde kosar greceksin. Bugn mjdeniz, altlarindan irmaklar
akan, ilerinde sonsuza dek kalacaginiz cennetlerdir. Ite bu, ok byk kurtuluun
ta kendisidir!
13
O gn mnfik erkekler ve mnfik kadinlar, o iman eden kimselere: Bize
bakin da sizin isiginizdan alalim? derler. Denildi ki: Arkaniza dnn de isik
arayin! Sonra da aralarina iinde rahmet, disinda da kendi ynnden azap olan
kapili bir sur ekilir.
14,15
Onlara: Biz, sizinle beraber degil miydik? diye seslenirler. Mminler:
Evet ama, siz kendi canlarinizi atese attiniz, gzlediniz, kuskuya dstnz ve
kuruntular sizi aldatti. Sonunda Allah'in emri gelip atti. O, ok aldatan da sizi,
Allah ile aldatti. Bugn artik sizden kurtulmalik alinmaz, kfirlerden; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerden de. Sizin varacaginiz yer atestir. O,
size yarasandir. O, ne kt bir dns yeridir!
(94/57, Hadd/12-15)
Necm: 577
16
Inananlar iin hl vakti gelmedi mi ki kalpleri Allah'i anmak ve haktan gelen
iin rpersin de, daha nce kendilerine Kitap verilmis, sonra zerlerinden uzun
zaman gemis, dolayisiyla kalpleri katilasmis kimseler gibi olmasinlar. Onlarin
ogu da yoldan ikmistir.
17
Allah'in, yeryzn, lmnden sonra dirilttigini biliniz. Belki aklinizi
kullanirsiniz diye Biz, sizin iin yetleri aika ortaya koyduk.
18
Sphesiz sadaka veren erkekler, sadaka veren kadinlar ve Allah'a gzel bir
dn verenler; kendilerine kat kat artirilacaktir. Onlar iin ok serefli bir dl de
vardir.
19
Allah'a ve Elisi'ne inanan kimseler; iste onlar, Rableri nezdinde dosdogru
kimselerin ve sehitlerin ta kendileridir. Onlar iin karsiliklari ve isiklari vardir.
Inkr eden ve yetlerimizi yalanlayan kimseler de, onlar cehennemin ashbidirlar.
20
Bilin ki igreti dnya yasami, ancak bir oyun, tutkulu bir oyalama, bir ss,
kendi aranizda bir vns, mal ve ocuklar konusunda bir ogaltma yarisidir. Bir
yagmur rnegi gibi; onun bitirdigi ekin ekicilerin houna gitmitir, sonra

387

kuruyuverir, bir de bakarsin ki sapsari kesilmi, sonra o, bir er-p oluvermitir.
hirette ise siddetli bir azap; Allah'tan bir bagislama ve bir hosnutluk vardir.
Dnyadaki igreti yasam, aldanis malindan, malzemesinden baska bir sey degildir.
21
Rabbinizden bir bagislanmaya, Allah'a ve elilerine inananlar iin hazirlanmis,
genisligi gkle yerin genisligi gibi olan cennete yaris yapiniz. Iste bu, Allah'in,
diledigine verdigi armagandir. Onu diledigine verir. Ve Allah, byk armagan
sahibidir.
22-24
Yeryznde ve kendilerinin iinde musibetten isabet eden seyler, elinizden
ikana zlmeyesiniz ve Allah'in size verdigi eylerle imarmayasiniz diye Bizim
onu yaratmamizdan nce, kesinlikle bir kitaptadir. Sphesiz bu, Allah'a gre ok
kolaydir. Ve Allah, cimrilik eden ve insanlara da cimriligi emreden kendini begenip
bbrlenen kimseleri sevmez. Kim yz evirirse de, biliniz ki sphesiz Allah, ok
zengin, hibir seye muhta olmayanin, vlen, vgye lyik bulunanin ta
kendisidir.
(94/57, Hadd/16-24)
Necm: 578
25
Andolsun ki Biz, elilerimizi aik delillerle gnderdik ve insanlarin
hakkaniyeti ayakta tutmalari ve Allah'in, dinine ve elilerine, kimse kendilerini
grmedigi ve tanimadigi yerlerde yardim edenleri belirlemesi/ isaretleyip
gstermesi iin beraberlerinde kitabi ve ly indirdik. Biz, kendisinde byk bir
kuvvet ve insanlar iin yararlar bulunan demiri de indirdik. Sphesiz Allah, ok
kuvvetlidir, mutlak stndr.
26
Ve andolsun Nh'u ve Ibrhm'i eli gnderdik, peygamberligi ve kitabi bu
ikisinin soylari iinde devam ettirdik. Sonra da onlardan bir kisim dogru yolu bulan,
onlardan birogu da hak yoldan ikmis kimselerdir.
27
Sonra, bunlarin izinden ardarda elilerimizi gnderdik. Meryem oglu s'yi da
arkalarindan gnderdik; kendisine Incl'i verdik ve o'na uyan kimselerin kalplerine
bir sefkat ve merhamet koyduk. Uydurduklari ruhbanlik; onu, onlarin zerine Biz
yazmadik. Sadece Allah rizasini kazanmak iin ortaya ikardilar. Sonra da buna
geregi gibi riyet etmediler. Sonra da Biz, onlardan iman eden kimselere
karsiliklarini verdik. Onlardan pek ogu da hak yoldan ikmis olanlardir.
(94/57, Hadd/25-27)
Necm: 579
28,29
Ey iman etmis kimseler! Allah'in korumasi altina girin, O'nun Elisi'ne
inanin ki Kitap Ehli, Allah'in armaganlarindan hibir ey elde edemeyeceklerini ve
phesiz armaganlarin Allah'in elinde oldugunu, onu diledigine verdigini bilsinler
diyeAllah size rahmetinden iki pay versin, sizin iin isiginda yryeceginiz bir isik

388

yapsin ve sizi bagislasin. Allah, ok bagislayan, ok merhamet edendir. Ve Allah,
byk armagan sahibidir.
(94/57, Hadd/28-29)
MUHAMMED SRESI
MEDNE DNEMI
Necm: 580
1
Inkr eden ve Allah'in yolundan alikoyan kimseler; Allah, onlarin islerini
saptirdi/ bosa ikardi.
2
Ve iman eden, dzeltmeye ynelik isler yapan ve Rableri tarafindan bir
gerek olarak Muhammed'e indirilene inanan kimseler; Allah, onlarin ktlklerini
rtt ve durumlarini dzeltti.
3
Allah'in byle yapmasi, sphesiz kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden/inanmayan kimselerin btila uymalari, sphesiz iman eden
kimselerin de Rablerinden gelen gerege uymalari sebebiyledir. Iste Allah
insanlara, onlarin rneklerini byle verir.
(95/47, Muhammed/1-3)
Necm: 581
4-6
Artik Allah'in ilhligina ve rabligine inanmayan kimselerle karsilastiginiz/
savastiginiz zaman, hemen boyunlari vurus /lmne savasin. Sonra onlara
stn geldiginiz zaman, hemen bagi siki baglayin/saglam kararlar alin. Sonra harp;
bozum yapma isi agirliklarini atip savas bitince de onlari ya karsiliksiz olarak, ya
da kurtulmalik karsiligi saliverin. Iste! Eger Allah dileseydi elbette onlari
cezalandirip adaleti saglardi. Fakat byle olmasi, sizi birbirinizle denemek iindir.
Allah yolunda ldrlen/ldren/savasan kimselere gelince; artik Allah, onlarin
amellerini asla bosa ikarmaz. Allah onlari kilavuzlayacak, durumlarini dzeltecek
ve onlari, kendilerine tanittigi cennete girdirecektir.
(95/47, Muhammed/4-6)
Necm: 582
7
Ey iman etmis kimseler! Eger siz, Allah'a yardim ederseniz, O da size yardim
eder ve ayaklarinizi sabit tutar.
8
Inkr eden kisiler ise, artik yikim onlara! Ve Allah,
onlarin islerini saptirtmistir.
9
Bu, sphesiz onlarin, Allah'in indirdiklerini
begenmediklerinden dolayidir. Artik Allah da onlarin amellerini bosa ikarmistir.
10
Peki onlar, yeryznde yolculuk etmediler mi? Bylece kendilerinden
ncekilerin kibeti nasil olmus bir grsnler. Allah, onlari yerle bir etti. Bu

389

kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlere de onlarin benzerleri
vardir.
13
Ve kuvvete, seni ikaran kentten daha siddetli nice kentler; onlari
degisime/yikima ugrattik. yle ki kendileri iin yardimci diye bir sey olmadi.
12
Sphesiz Allah, iman edip slih amellerde bulunan kimseleri, altindan
irmaklar akan cennetlere girdirir. Inkr eden kimseler ise, kazanlanirlar ve etinden,
stnden yararlanilan hayvanlarin yemesi gibi yerler, Ates de onlar iin bir
konaklama yeridir.
11
Iste mminlerin bahtiyarligi, kfirlerin perisanligi, sphesiz Allah'in iman
eden kimselerin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakini olmasi, kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden /inanmayanlar iin yardimci, yol gsterici,
koruyucu yakin diye bir seyin olmamasindandir.
380

(95/47, Muhammed/7-10, 13, 12, 11)
Necm: 583
14,15
Peki, Rabbi tarafindan apaik bir delil zerinde bulunan kimse, isinin
ktlg kendisine ssl gsterilen ve bos-igreti arzularina uyan kimseler gibi;
Ates'te sonsuz olarak kalacak olan ve kaynar su iirilip de bagirsaklari parampara
olan kimseler gibi midir? Allah'in korumasi altina girmis kisilere vaat edilen
cennetin rnegi: Orada bozulmayan temiz sudan irmaklar, tadi degismeyen stten
irmaklar, ienlere lezzet veren saraptan irmaklar ve szme baldan irmaklar vardir.
Onlar iin cennette her esit meyve ve Rablerinden bir bagislanma vardir.
(95/47, Muhammed/14-15)
Necm: 584
16
Onlardan sana kulak verenler de vardir. yle ki onlar, senin yanindan
iktiklari zaman, kendilerine bilgi verilen kimselere: O, demin ne dedi? dediler.
Iste onlar, Allah'in kalplerini damgaladigi ve kendi bos-igreti arzularina uyan
kimselerdir.
17
Ve kilavuzlandiklari dogru yola girmis kimseler; Allah, onlara dogru
yollarini pekistirmis ve onlara Allah'in korumasi altina girmeyi vermistir.
18
Artik onlar, kiymetin kopus aninin kendilerine ansizin gelmesinden
baskasini mi gzlyorlar? Iste, sphesiz o kiymetin almetleri gelmistir. Artik o,
kendilerine geldigi zaman, kendilerinin gt almasi, onlar iin ne ifade eder ki!
19
yleyse, sphesiz Allah'tan baska ilh diye bir seyin olmadigini bil! Kendi
gnahin iin, mmin erkekler ve mmin kadinlar iin bagislanma dile. Ve Allah,
sizin gezip dolastiginiz yeri ve durdugunuz yeri bilir.

390

(95/47, Muhammed/16-19)
Necm: 585
20,21
Iman eden kimseler: Keske bir sre indirilse derler. Ama yasalarla
donatilmis bir sre indirildigi ve ierisinde savas anildigi zaman, kalplerinde
hastalik olanlarin; zihniyeti, inanci bozuk olanlarin, lm korkusuyla bayginlik
geiren bir kimsenin bakisi gibi sana baktigini grrsn. Artik itaat ve rfe
uygun/herkese iyi oldugu kabul edilen sz onlara daha yakindir. Sonra is
kesinlesince artik Allah'a sadakat gsterselerdi, kesinlikle kendileri iin daha hayirli
olurdu.
22
Peki siz, ynetimi ele geirirseniz, yeryznde kargasa ikarmayi ve
akrabalik baglarinizi parampara etmeyi mi umdunuz?
23
Iste onlar, Allah'in kendilerini disladigi, sonra kulaklarini sagir, gzlerini kr
ettigi kimselerdir.
24
Peki onlar, Kurn'i dsnmyorlar mi? Yoksa kalpleri zerinde kilitleri mi
var?
25
Sphesiz dogru yol kendilerine aika belli olduktan sonra gerisin geri kfre;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmeye dnen kimseler, seytan onlara
hos bir sey olarak gstermis ve onlari uzun emellere dsrmstr.
26
Bu, onlarin, Allah'in indirdigini begenmeyen kimselere: Bazi islerde biz,
size itaat edecegiz demeleri sebebiyledir. Oysa Allah, onlarin gizlediklerini biliyor.
27
Peki, grevli gler onlarin yzlerine ve arkalarina vurarak onlara gemiste
yaptiklarini ve yapmasi gerekirken yapmadiklarini bir bir hatirlattirirken nasil
olacak!
28
Bu, onlarin Allah'i gazaplandiran seylere uymalari ve O'nun rizasini
begenmemelerinden dolayidir. Artik Allah, onlarin amellerini bosa ikarmistir.
29
Yoksa kalplerinde hastalik olan; zihniyeti bozuk kimseler, Allah'in,
kendilerinin kinlerini asla ortaya ikarmayacagini mi sandilar?
30
Eger Biz dileseydik, kesinlikle onlari sana gsterirdik de. Sonra da sen onlari
nisanlarindan tanirdin. Yine de sen, onlari szlerinin slubundan kesinlikle tanirsin.
Allah ise islerinizi bilir.
31
Ve kesinlikle Biz, iinizden aba gsterenleri ve sabredenleri bildirmemiz/
isaretleyip gstermemiz iin sizi yiprandiracagiz/ denemeye tbi tutacagiz.
Haberlerinizi de yiprandiracagiz/denemeye tbi tutacagiz.
32
Sphesiz ki Allah'in ilhligina ve rabligine inanmayan, Allah'in yolundan
alikoyan ve kendilerine dogru yol aika belli olduktan sonra Eli'ye karsi gelen su

391

kisiler; onlar, Allah'a hibir sekilde zarar veremezler. Ve Allah, onlarin islerini
bosa ikaracaktir.
(95/47, Muhammed/20-32)
Necm: 586
33
Ey iman etmis kimseler! Allah'a itaat edin, Eli'ye itaat edin ve amellerinizi
bosa ikarmayin.
34
Sphesiz ki, kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
/inanmayan, Allah'in yolundan saptiran, sonra da kfreden; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden biri olarak len kimseler, artik asla Allah onlara
magfiret etmeyecektir/ onlari bagislamayacaktir.
35
yleyse gevsemeyin ve siz stn iken barisa agirmayin. Allah da sizinle
beraberdir. Ve Allah, sizin amellerinizi asla eksiltmeyecektir.
36
Sphesiz su dnyadaki basit hayat, ancak bir oyun ve eglencedir. Eger iman
eder ve Allah'in korumasi altina girerseniz, Allah size dllerinizi verir, sizden
mallarinizi da istemez.
37
Eger Allah, sizden mallarinizi isteyip de sizi zorlasaydi cimrilik ederdiniz.
Sizin kinlerinizi de ikarirdi.
38
Iste sizler, Allah yolunda harcamaya agrilan kimselersiniz. yleyken sizden
kimileri cimrilik ediyor. Ve kim cimrilik ederse, artik kendi benliginden cimrilik
ediyordur. Ve Allah zengindir, siz ise fakirlersiniz. Eger siz, yz evirirseniz, Allah
yerinize sizden baska bir toplum getirir. Sonra onlar, sizin benzerleriniz olmazlar.
(95/47, Muhammed/33-38)
RAD SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 587
1
Elif/1, Lm/30, Mm/40, R/200.
381
Iste bunlar, Kitab'in yetleridir. Sana
Rabbinden indirilen sey haktir/gerektir. Lkin insanlarin ogu inanmiyorlar.
2-4
Allah, gkleri grdgnz sekilde, direkler olmadan ykselten, sonra en
byk taht zerinde egemenlik kuran,
382
gnese ve aya boyun egdiren/varliklarin
yararlanacagi zelliklerde yaratan Zat'tir. Hepsi adi konmu bir sre sonuna akip
gidiyor. O, isi ynetir, Rabbinize kavusacaginiz gne kani olursunuz diye yetleri
ayrintili olarak aiklar. Ve O, arzi uzatan, orada sabit daglar ve irmaklar
olusturandir. Ve O, orada btn meyvelerden iki es yapti. O, geceyi gndzn
zerine rtyor. Sphesiz bunda iyiden iyiye dsnen bir toplum iin almetler/
gstergeler vardir. Ve O, yeryznde bir tek su ile sulanan birbirine komsu kitalar,
zmlerden baheler, ekinler, atalli ve atalsiz hurmaliklar olusturandir. Ve Biz,

392

meyvelerinde, kokularinda, tatlarinda onlarin bazisini bazisi zerine fazlalikli
kiliyoruz. Sphesiz aklini kullanan bir toplum iin bunda birtakim almetler/
gstergeler vardir.
(96/13, Rad/1-4)
Necm: 588
5
Ve eger sen sasiyorsan, asil sasirtici olan, onlarin: Biz toprak olunca mi, biz
gerekten yeni bir olusturulusta miyiz? szleridir. Iste bunlar, Rablerine
inanmamis kimselerdir. Ve iste bunlar, boyunlarinda demir halkalar bulunanlardir.
Ve iste bunlar, Ates'in yranidirlar, onlar orada srekli kalicidirlar.
6
Ve onlar senden, iyilikten nce ktlg abuklastirmani isterler. Hlbuki
onlardan nce onlara iz birakan cezalar gelip gemistir. Ve gerekten senin
Rabbin, yanlis islerine karsilik insanlar iin cidden bagislama sahibidir. Ve
kesinlikle senin Rabbin, azabi/ kovusturmasi cidden ok etin olandir.
7
Ve
kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden /inanmayan su kimseler:
Rabbinden o'na bir almet/gsterge indirilmeli degil miydi? diyorlar. Sen ancak
bir uyaricisin. Ve her toplum iin bir yol gsteren vardir.
(96/13, Rad/5-7)
Necm: 589
8
Allah, Her disinin neyi tasidigini ve rahimler neyi eksiltir ve neyi artirir
bilir. Ve her sey, O'nun katinda bir l iledir.
9
Allah, grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi, gelecegi ve aikta
olani bilendir, pek byktr, yceler ycesidir.
10
Sizden, sz gizleyen kimse ve onu aiga vuran kimse, gece gizlenenle
gndz aiga ikan kimse esittir.
11
Her kisi iin, iki elinin arasindan ve arkasindan Allah'in iinden olarak,
onu gzetip koruyan izleyiciler vardir. Gerekte, bir halk, kendi benliklerinde olani
degistirmedike, Allah hibir seyi degistirmez. Ve Allah, bir topluluga ktlk
istedi mi, artik onun geri evrilmesi sz konusu degildir. Onlar iin O'nun
astlarindan bir yardim eden, koruyan, yol gsteren bir yakin da yoktur.
12
O, size korku ve mit iinde simsegi gsteren ve o yagmur ykl bulutlari
ortaya ikarandir.
13
Gk grlts, O'nun vgsyle birlikte, dogal gler de O'nun korkusundan
dolayi O'nu noksan sifatlardan arindirirlar. Ve O, yildirimlar gnderir de onunla
diledigini arpar. Onlar ise Allah hakkinda mcdele edip duruyorlar. Oysa Allah,
arpmasi pek etin olandir.

393

14
Geregin yakarisi yalnizca O'nadir. Ortak kosanlarin, O'nun astlarindan
yalvarip durduklari kimseler; onlar, kendilerine hibir seyle cevap veremezler.
Onlar, ancak agzina gelmemesine ragmen agzina su gelsin diye iki avucunu aan
gibidir. Ve kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin duasi
sadece bir sapiklik iindedir.
15
Ve yerde ve gklerde olan kimseler ve glgeleri, ister istemez her zaman
yalnizca Allah'a boyun egip teslimiyet gsterirler.
(96/13, Rad/8-15)
Necm: 590
16
De ki: Gklerin ve yerin Rabbi kimdir? De ki: Allah'tir. De ki: Allah'in
astlarindan o kendi kendilerine yarar saglamaya ve zarar vermeye gc
olmayanlari yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar mi ediniyorsunuz? De ki:
Hi kr ile gren bir olur mu? Ya da karanliklarla aydinlik bir olur mu? Ya da
Allah'a, O'nun gibi olusturan birtakim ortaklar buldular da, bu olusturma
kendilerince birbirine benzer mi grnd? De ki: Allah, her seyin
olusturucusudur. Ve O, birdir, her seye stn ve kahredicidir.
17
Allah, gkten bir su indirdi de vadiler, kendi lsnde sel olup aktilar. Sonra
da sel, suyun yzne ikan bir kpk yklendi. Bir znet esyasi veya bir yarar
saglamak iin, ateste erittiklerinin zerinde de benzeri bir kpk vardir. Allah, hak
ve btili byle rnekler. Sonra kpk atilir gider, insanlara yarari olan ise yerde
kalir. Iste Allah, rnekleri byle verir.
18
Rablerine uyanlar iin en gzel vardir. O'na uymayanlar ise, yeryznde
bulunan ne varsa hepsi ve onunla birlikte bir misli daha kendilerinin olsa, onu
kurtulus fidyesi olarak verirlerdi. Iste onlar, hesabin kts kendileri iin olanlardir.
Varacaklari yer de cehennemdir. Orasi da ne fena yataktir!
19-24
Peki, sphesiz Rabbinden sana indirilenin gerek oldugunu bilen kimse,
kr olan kimse gibi midir? Sphesiz ancak kavrama yetenekleri olan kisiler;
Allah'a verdigi szleri yerine getiren ve antlasmayi bozmayan,
Allah'in birlestirilmesini istedigi seyi; iman ve ameli birlestiren,
Rablerine saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duyan ve hesabin ktlgnden
korkan kisiler,
Rablerinin rizasini kazanmak arzusuyla sabretmis,
salti ikame etmis [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma kurumlari olusturmus, ayakta tutmus],
kendilerine verdigimiz riziklardan gizli ve aik Allah yolunda harcamis

394

ve irkinlikleri gzelliklerle ortadan kaldiran kisiler gt alip dsnrler. Iste
onlar, bu yurdun kibeti; adn cennetleri kendilerinin olanlardir. Onlar, atalarindan,
eslerinden ve soylarindan slih olanlar Adn cennetlerine gireceklerdir. Grevli
gler/ haberci yetler de her kapidan yanlarina girerler: Sabretmis oldugunuz
seylere karsilik size selm olsun! Bu yurdun sonu ne gzeldir!
25
Allah'a yeminle kesin sz verdikten sonra bozan ve Allah'in
birlestirilmesini emrettigi seyleri; iman ve ameli kesen/ birbirinden ayiran ve
yeryznde kargasa ikaran kimseler; iste onlar, dislanma kendileri iin olanlardir.
Yurdun kts de onlar iindir.
26
Ve Allah, diledigi kimseye rizki genisletir de llendirir de. Onlar ise basit
dnya hayati ile ferahladilar. Oysa basit dnya hayati, hirette sadece bir
kazanimdir.
27-29,31
Yine o kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan o
kimseler: Ona Rabbinden bir almet/gsterge indirilmeli degil miydi, eger
kendisiyle daglarin yrtldg, yerin paralandigi veya llerin konusturuldugu
bir Kurn olsaydi diyorlar. De ki: Sphesiz Allah, diledigini sasirtir ve
gnlden baglanan kimseleri; inanan ve kalpleri Allah'i anmakla zihnindeki tm
soru isaretlerini gidererek rahata kavusmus kisileri Kendisine kilavuzlar.
Gznz ain! Kalpler, yalniz ve yalniz Allah'i anmakla; zihnindeki tm soru
isaretlerini gidermekle rahata kavusur. Iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler
yapmis kimseler; tuba; gzellikler, mjdeler ve gzel dns yeri sadece onlar
iindir. Aslinda emrin tm Allah'indir. Iman edenler hl anlamadilar mi ki eger
Allah dilemis olsaydi, kesinlikle insanlarin tmne kilavuzluk ederdi. Inkr eden
kimseler, Allah'in vaadi gelinceye kadar, yaptiklari dolayisiyla ya baslarina etin
bir bela atacak veya yurtlarinin yakinina inecek. Sphesiz Allah, verdigi szden
dnmez/miadini sasirmaz.
383

(96/13, Rad/16-29, 31)
Necm: 591
30
Iste byle, seni, onlar Rahmn'a [yarattigi btn canlilara dnyada oka
merhamet eden Allah'a] inanmazlarken, sana vahyettiklerimizi onlara okuyasin diye,
kendilerinden nce nice nderli toplumlar gelip gemis olan bir nderli toplum
iinde eli yaptik. De ki: Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka
merhamet eden Allah], benim Rabbimdir, O'ndan baska ilh diye bir sey yoktur.
Ben, yalnizca O'na isin sonucunu havale ettim, dnsm de yalnizca O'nadir.
32
Andolsun ki senden nceki elilerle de alay edildi. Ve Ben, kfirlere; Benim
ilhligimi ve rabligimi bilerek reddeden /inanmayan kisilere sre verdim. Sonra da
onlari yakalayiverdim, haydin bakalim Benim azabim nasilmis!

395

38
Andolsun ki Biz senden nce de peygamberler gnderdik. Onlara da esler ve
nesil [oglan-kiz ocuklar] verdik. Hi bir peygamber iin Allah'in izni/ bilgisi
olmadan herhangi bir almet/ gsterge getirmek de yoktur. Her sre sonu iin bir
yazi vardir.
39
Allah, diledigini imha eder, diledigini de yerinde birakir. Kitabin anasi;
bilginin kaynagi da yalnizca O'nun katindadir.
384

(96/13, Rad/30, 32, 38-39)
Necm: 592
33
Peki, o, kazandigi seyler ile birlikte her bir kisinin zerinde dikilen/grp
gzeten kimdir? Onlar ise Allah'a ortaklar edindiler. De ki: Onlari isimlendirin!
Yoksa siz, O'na yeryznde bilmedigi bir sey mi ya da szden aik olani mi haber
vereceksiniz? Aslinda kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis
olan su kisilere plnlari gzel gsterildi de Yol'dan saptirildilar. Allah, kimi
saptirirsa, artik onun iin yol gsteren kimse yoktur.
34
Onlar iin su basit dnya hayatinda bir azap vardir. hiret azabi ise kesinlikle
daha ezicidir. Onlari Allah'tan koruyacak biri de yoktur.
(96/13, Rad/33-34)
Necm: 593
35
Allah'in korumasi altina girmis kisilere sz verilen cennetin rnegi syledir:
Onun altindan irmaklar akar, nasiplikleri; meyveleri, renkleri, tatlari ve glgeleri
sreklidir. Iste bu, Allah'in korumasi altina girmis kisilerin kibetidir. Kfirlerin;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerin kibeti de Ates'tir.
(96/13, Rad/35)
Necm: 594
36
Ve kendilerine Kitap verdigimiz kimseler, sana indirilen ile sevinirler. Karsit
grup olusturanlardan, onlarin bir kismini taninmaz hle getiren kisiler de vardir. De
ki: Ben, ancak Allah'a kulluk etmekle ve O'na ortak kabul etmemekle
emrolundum. Ben yalnizca O'na davet ediyorum, dnsm de yalniz O'nadir.
37
Ve Biz, bylece Kurn'i Arapa; mkemmel bir yasa olarak indirdik. Ve
eger sana gelen bilgiden sonra onlarin bos-igreti arzularina uyarsan, Allah'tan sana
bir yardimci, yol gsterici yakin ve bir koruyucu yoktur.
40
Ve onlara vaat ettigimizin bir blmn sana gstersek yahut sana gemiste
yaptiklarini ve yapman gerekirken yapmadiklarini bir bir hatirlattirsak, sphesiz
yine de sana dsen sadece teblig etmektir. Bize dsen de hesap grmektir.
385

(96/13, Rad/36-37, 40)

396

Necm: 595
41
Ve onlar, sphesiz Bizim yeryzne geldigimizi, onu etrafindan
noksanlastirdigimizi grmediler mi? Allah hkmeder. O'nun hkmn engelleyecek
hibir kimse yoktur. Ve O, hesabi ok hizli grendir.
42
Onlardan nceki kimseler de hileler yapmislardi. Fakat btn hileleri bozup
cezalandirmak Allah'a aittir. O, her kisinin ne kazandigini bilir. Bu yurdun
kibetinin kim iin oldugunu, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedenler de yakinda bilecekler.
43
Ve kfretmis; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su kisiler:
Sen eli degilsin diyorlar. De ki: Benimle sizin aranizda en iyi tanik olarak
Allah ve yaninda Kitab'in bilgisi bulunan kisi yeter.
(96/13, Rad/41-43)
RAHMN SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 596
1-4
Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah],
Kurn'i/ grenip gretmeyi gretti, insani olusturdu, ona hayir ve serri, iyiyi, kty
ayirmayi gretti.
5
Gnes ve ay bir hesap ile akip gitmektedir.
6
Gvdesiz bitkiler ve agalar da boyun egip teslimiyet gstermektedirler.
7-9
Ve semayi da olusturdu, onu ykseltti ve terazide/lde/dengede taskinlik
etmeyesiniz diye teraziyi/ly/dengeyi koydu. ly hakkaniyetle dikin/ayakta
tutun, teraziye/lye/dengeye zarar vermeyin.
(97/55, Rahmn/1-9)
Necm: 597
33
Ey cin ve ins
386
topluluklari! Eger gklerin ve yerin kenarlarindan asip
gemeye g yetirebilirseniz, hemen asin, ancak stn bir g olmadan
asamazsiniz.
34
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
31
Ey agirligi olan iki grup! Yakinda sizin hesabiniza bakacagiz.
32
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?

397

35
Ikinizin de zerine atesten alev ve duman gnderilir de siz
yardimlanamazsiniz.
36
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
10-12
Ve kendisinde, meyvelar ve salkimli hurma agalari, yaprakli taneler ve
hos kokulu bitkiler olan yeryzn olusturdu, onu oranin yaratiklari iin alaltti.
13
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
14,15
O, grnen, bilinen varliklari pismis amur gibi kuru baliktan/degisken bir
maddeden olusturdu. Grnmez varliklari, gleri de atesin
dumansizindan/enerjiden olusturdu.
16
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
17
Rahmn [yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet eden Allah], iki
dogunun Rabbi ve iki batinin Rabbidir.
18
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
19
Iki denizi birbirine kavusmak zere saliverdi.
20
Aralarinda bir engel vardir,
birbirlerine geip karismiyorlar.
21
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
22
Ikisinden inci ve mercan ikar.
23
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
24
Denizde koca daglar gibi ykseltilen gemiler de O'nundur.
25
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
26,27
Yeryznn zerindeki her kisi gelip geicidir. Ve o celal ve ikram sahibi
Rabbinin bizzat Kendisi baki kalir.
28
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?

398

29
Gklerde ve yerde bulunan kimseler, O'ndan istekte bulunurlar. O, her an bir
istedir.
30
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
37
Sonra da gk yarilip zeytinyagi gibi bir gl oldugu zaman...
38
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
39
Artik iste o gn, bildik-bilmedik, gelmis-gelecek hi kimse, bir baskasinin
gnahindan sorumlu tutulmaz.
40
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
41
Sulular, nisanlarindan taninir da alinlarindan ve ayaklarindan tutuluverirler.
42
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
43
Iste bu, sulularin yalanladigi cehennemdir.
44
Onlar, onunla kaynar su
arasinda dolasir dururlar.
45
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
46
Ve Rabbinin makamindan korkan kimseler iin iki cennet vardir.
47
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
48
Ikisinin de dallari vardir.
49
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
50
Ikisinde de akip giden iki pinar vardir.
51
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
52
Ikisinde de her meyvedan ift ift vardir.
53
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?

399

54
Astarlari kalin ipekten/atlastan yataklara yaslanmis kimseler olarak, iki
cennetin de devsirmesi yakindir.
55
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
56
Oralarda, daha nce bildik, bilmedik, gemis, gelecek hi kimse tarafindan
dokunulmamis; el ve gz degmemis, bakislarini dikenler vardir.
57
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
58
Sanki onlar ykut ve mercandirlar.
59
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
60
Iyililestirmenin-gzellestirmenin karsiligi, iyilestirme-gzellestirmeden
baska olabilir mi?
61
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
62
Bu ikisinin astindan iki cennet daha vardir.
63
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
64
Bunlar yemyesildirler.
65
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
66
Ikisinde durmaksizin cosan iki pinar vardir.
67
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
68
Ikisinde de meyve, hurma ve nar vardir.
69
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
70
O meyvelerin ilerinde iyilikler-gzellikler vardir.
71
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
72
adirlara kapanmis parlak gzller vardir.

400

73
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
74
Bunlardan nce onlara bildik-bilinmedik hi kimse dokunmamistir.
75
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
76
Yesil yastiklara ve Abkari sergilere; hrikulde gzel islemeli dseklere
yaslananlar olarak
77
Peki siz ikiniz, Rabbinizin g yetirdiklerinin; essiz gcnn, essiz
nimetlerinin hangisini yalanliyorsunuz?
78
Azamet ve byklk sahibi, emir ve yasak koyma hakkina sahip,
sayginlastirma sahibi Rabbinin adi, ne cmerttir!
387

(97/55, Rahmn/33-34, 31-32, 35-36, 10-30, 37-78)

INSN SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 598
1
Insan zerine, henz kendisi anilabilecek bir sey degilken, dehrden/milyarca
yildan bir sre geti mi? Elbette ki geti!
2,3
Sphesiz Biz, insani karisik bir nutfeden olusturduk. Onu
yipratacagiz/ykmllkler verecegiz. Bu nedenle onu ok iyi isitici, ok iyi grc
yaptik; iyiyi kty ayiracak bilgileri yollayarak bilgilendirdik. Sphesiz Biz, ona
yolu gsterdik, ister kendisine verilen nimetlerin karsiligini deyen biri olsun, ister
nankr.
4
Sphesiz Biz, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimseler iin zincirler, tasmalar ve alevli bir ates hazirladik.
5-22
Sphesiz, iyi adamlar, kfur katilmis bir tastan ierler, fiskirtildika
Iiskirtilacak bir pinardan ki ondan, verdikleri szleri yerine getiren, ktlg
yayilan bir gnden korkan ve Biz sizi, ancak Allah rizasi iin doyuruyoruz ve
sizden bir karsilik ve tesekkr beklemiyoruz; evet, biz asik suratli ve atik kasli bir
gnde Rabbimizden korkariz diyerek Allah sevgisi iin/sevmesine ragmen
yiyecegi, yoksula ve ksze ve tutsaga veren Allah'in kullari ierler.
Allah da, bu yzden onlari, o gnn ktlgnden korur; onlara aydinlik ve
sevin rastlayacak, sabretmelerine karsilik onlara cenneti ve ipekleri verecek; orada
tahtlara kurulmus olarak kalacaklar; orada bir gnes de, dondurucu bir soguk da
grmeyecekler ve bahenin glgeleri onlarin zerlerine sarkacak ve alaltildika
alaltilacak. Ve aralarinda gms bir kap ve billr kseler dolastirilacak, -

401

kendilerinin ayarladigi billrlari gmtendir-. Ve orada onlar, karisimi zencefil
olan bir tastan sulanirlar, orada Selsebil denilen bir pinardan... Ve aralarinda
bymez, yaslanmaz ocuklar dolasir; onlari grdgnde, sailmis birer inci
sanacaksin! Orayi grdgnde, mutluluk ve byk bir mlk ve ynetim greceksin;
zerlerinde ince, yesil ipekli, parlak atlastan giysiler olacak; gms bileziklerle
sslenmis olacaklar; Rableri onlara tertemiz bir iecek iirecek. Sphesiz ki bu,
sizin iin karsiliktir. alismalariniz da karsilik denecek niteliktedir.
(98/76, Insn/1-22)
Necm: 599
23
Sphesiz Biz, evet Biz, Kurn'i sana indirdike indirdik.
24-26
O hlde Rabbinin hkm iin sabret. Onlardan bir takim gnahkrlara yahut
bir takim asiri nankrlere itaat etme ve daima/ her zaman Rabbinin ismini an.
Gecenin bir blmnde de O'na boyun egip teslimiyet gster. Ve O'nu uzun gecede
her trl noksanliktan arindir.

27
Sen eli degilsin diyenler, arabuk geen dnyayi seviyorlar ve agir bir
gn arkalarina atiyorlar.
28
Biz, onlari Biz olusturduk. Bedenlerini Biz saglam yaptik. Diledigimizde de
benzerleriyle degistirdike degistiririz.
29
Sphesiz bu, bir gttr. Artik dileyen kisi Rabbine dogru yol edinir.
30,31
Ve siz, Allah dilemedike dileyemezsiniz. Sphesiz Allah, en iyi bilendir, en
iyi yasa koyandir, diledigini rahmetine sokar. Sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina
is yapanlara da, acikli bir azap hazirlamistir.
(98/76, Insn/23-31)
TALK SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 600
1
Ey Peygamber! Kadinlari bosadiginiz zaman onlari iddetleri
388
iin bosayin ve
iddeti sayin. Ve Rabbiniz Allah'in korumasi altina girin. Apaik bir asirilik,
iffetsizlik yapmalari hli disinda, onlari evlerinden ikarmayin, kendileri de
ikmasinlar. Bunlar, Allah'in sinirlaridir. Artik kim Allah'in sinirlarini asarsa,
kesinlikle kendine haksizlik etmis olur. Bilmezsin, olur ki Allah, bundan sonra bir is
ortaya ikariverir.
2,3
Artik srelerinin sonuna vardiklarinda onlari rfe uygun/ herkese kabul
gren bir sekilde tutun yahut rfe uygun/herkese kabul gren bir sekilde onlardan
ayrilin. Ve sizden adalet sahibi iki kisiyi shit tutun. Shitligi de Allah iin ayakta
tutun. Iste bu, Allah'a ve son gne inanan kimseye gtlenendir. Ve kim Allah'in

402

korumasi altina girerse, Allah ona bir ikis yolu saglar ve onu hesaba katmadigi bir
ynden riziklandirir. Kim de Allah'a isin sonucunu havale ederse, O ona yeter.
Sphesiz Allah, Kendi emrini yerine getirip gereklestirendir. Allah, kesinlikle her
sey iin bir l koymustur, belirlemistir.
(99/65, Talk/1-3)
Necm: 601
4
Ve kadinlarinizdan aybasindan kesilenler ve ay hli olmayanlar; eger sphe
ederseniz, onlarin bekleme sresi aydir. Gebe olanlarin da bekleme sresi,
yklerini birakmalari; dogum yapmalari veya dsk yapmalaridir. Kim Allah'in
korumasi altina girerse, Allah ona isinde bir kolaylik saglar.
(99/65, Talk/4)
Necm: 602
5
Iste bu, Allah'in size indirdigi buyrugudur. Kim de Allah'in korumasi altina
girerse, Allah onun ktlklerini rter ve onun iin dl bytr.
6
O kadinlari, gcnz lsnde oturdugunuz yerin bir blmnde oturtun ve
onlari sikistirmak iin onlarla birbirinizin zararina olacak herhangi bir sey
yapmayin. Syet gebe iseler, yklerini birakincaya kadar onlara harcama
yapin/nafaka verin. Sonra sizin iin emzirirlerse, onlara cretlerini verin ve
aranizda rfe uygun/ herkese kabul gren bir sekilde msavere yapin. Ve eger
glk ekerseniz, artik creti babaya ait olmak zere, baska bir kadin
emzirecektir.
7
Genis imknlari olanlar, genis imknlarina gre harcasinlar/ nafaka versinler.
Rizki kisitli tutulan da, artik Allah'in kendisine verdiginden versin. Allah, hibir
kisiye ona verdiginden baskasiyla ykmllk koymaz. Allah, bir glgn
ardindan bir kolaylik saglayacaktir.
(99/65, Talk/5-7)
Necm: 603
8
Kentlerden niceleri var ki Rablerinin ve O'nun elilerinin emrine baskaldirdi
da Biz, onlari etin bir hesaba ektik ve onlara grlmemis, duyulmamis bir azapla
azap ettik.
9
Bylece onlar, islerinin vebalini tattilar. Islerinin sonucu da tam bir zarara/
kayba ugrayarak aci ekmek olmustur.
10,11
Allah, onlara siddetli bir azap hazirlamistir. O hlde, ey kavrama
yetenekleri olan iman etmis kimseler! Allah'in korumasi altina girin. Kesinlikle
Allah, iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapmis kimseleri, karanliklardan
aydinliga ikarmak iin, size bir gt, size Allah'in aik aik yetlerini/
almetlerini/ gstergelerini okuyan bir eli indirdi. Ve her kim, Allah'a inanir ve

403

slihi islerse, Allah onu, altlarindan irmaklar akan, iinde sonsuza dek kalacaklari
cennetlere girdirir. Allah, onun iin rizki gzellestirmistir.
12
Allah, yedi gg ve yerden de onlar kadarini olusturandir. Allah'in her seye
kdir oldugunu ve Allah'in bilgisinin, her seyi kusattigini bilesiniz diye buyruk
gkler ve yer arasinda iner durur.
(99/65, Talk/8-12)
BEYYINE SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 604
1-3
Kitap Ehlinden ve ortak kosanlardan kfretmis; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddetmis olan su kimseler, kendilerine aik delil; iinde
tertemiz/sapasaglam yazgilar bulunan, tertemiz sayfalari okuyan, Allah tarafindan
gnderilmis bir eli gelinceye kadar serbest birakilmadilar, gzden ikarilmadilar.
4
Ve o, Kitap verilen kisiler, ancak kendilerine aik kanit geldikten sonra
ayriliga dstler.
5
Oysa ki onlara sadece, dini yalniz Allah iin arindiran kisiler hlinde sadece
Allah'a kulluk etmeleri, salti ikame etmeleri [ml ynden ve zihinsel aidan
destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturmalari, ayakta tutmalari],
zekti/vergiyi vermeleri emredilmisti. Ve iste bu, dogru/eksiksiz/asinmaz dindir.
6
Sphesiz Kitap Ehlinden ve msriklerden kfretmis olan su kisiler, iinde
srekli kalanlar olarak cehennemin atesi iindedirler. Iste onlar, yaratilanlarin en
serlilerinin ta kendileridir.
7
Sphesiz inanan ve slihti isleyen kimseler, yaratilanlarin en hayirlilarinin ta
kendileridir.
8
Onlarin, Rableri katindaki dlleri, iinde srekli kalanlar olarak
altlarindan irmaklar akan Adn cennetleridir. Allah, onlardan razi olmus, onlar da
O'ndan razi olmuslardir. Iste bu mkfat, Rabbine bilgiyle, sevgiyle, saygiyla rperti
duyan kimseler iindir.
(100/98, Beyyine/1-8)
HASR SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 605
389


1
Gklerde ve yeryznde olan seyler, Allah'i her trl noksanliktan
arindirdilar. Ve O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam
yapandir.

404

2
Allah, Kitap Ehlinden Allah'in ilhligina ve rabligine inanmayan kimseleri,
toplanmanin ilki iin yurtlarindan ikarandir. Siz, onlarin ikacaklarini
sanmamistiniz. Onlar da, sphesiz kalelerinin, kendilerini Allah'tan koruyacagina
kesinkes inaniyorlardi da Allah'in azabi, onlara hesaba katmadiklari yerden
geliverdi. Ve Allah, onlarin yreklerine, evlerini kendi elleriyle ve mminlerin
elleriyle harap edilecegi korkusunu dsrd. Ey sagduyu sahipleri! Artik ibret alin!
3
Ve eger Allah, onlarin hakkinda srgn yazmamis olsaydi, kesinlikle, onlari
dnyada azaplandirirdi. hirette de onlar iin Ates'in azabi vardir.
4
Iste dnyada srgn, hirette ates cezasi, onlarin Allah'a ve Elisi'ne karsi
ikip sirt dnmeleri nedeniyledir. Ve kim Allah'a karsi ikip sirt dnerse, bilsin ki,
sphesiz Allah, azabi/kovusturmasi pek etin olandir.
5
Hurma agalarindan herhangi bir sey kesmeniz veya onlari kkleri zerinde
birakmaniz hep Allah'in izniyle/ bilgisiyle ve O'nun, hak yoldan ikan kimseleri
rezil-rsva etmesi iindir.
(101/59, Har/1-5)
Necm: 606
6
Ve Allah'in, onlardan Elisi'ne verdigi fey'ler [savasmadan zahmetsizce elde
edilen gelirler]; siz, o gelirler iin at oynatmadiniz, deve de srmediniz; hi zahmet
ekmediniz. Fakat Allah, elilerini, diledigi kimselerin zerine musallat eder. Ve
Allah, her seye en iyi g yetirendir.
7,8
Allah'in, o kent halkindan, Elisi'ne verdigi fey'ler [savasmadan zahmetsizce
elde edilen gelirler], iinizden yalniz zenginler arasinda devlet; gcn getirdigi
refah olmasin diye Allah'a, Eli'ye, yakinlik sahiplerine; g eden fakirlere ki
onlar, Allah'in armagan ve rizasini ararken yurtlarindan ve mallarindan
ikarilmilardir, Allah'a ve Elisi'ne yardim ederler. Ite onlar, dogrularin ta
kendileridir, yetimlere, miskinlere, yolcuya aittir. Eli, size ne verdiyse onu hemen
alin. Sizi neden alikoyduysa ondan geri durun. Allah'in korumasi altina da girin.
Sphesiz Allah, kovusturmasi/azabi ok etin olandir.
9
Onlardan nce o yurda ve imana yerlesen kimseler de, kendilerine g
edenleri severler ve onlara verilenlerden tr ggslerinde bir ihtiya duymazlar.
Kendilerinin ihtiyalari olsa dahi, onlari kendilerine tercih ederler. Kim de nefsinin
cimriliginden korunursa, iste onlar, basariya erenlerin ta kendileridir.
10
Ve Peygamber dnemindeki inananlardan sonra gelen kimseler, Rabbimiz!
Bizi ve iman ile bizi ne gemis kardeslerimizi bagisla, kalplerimizde iman etmis
kimseler iin kin olusturma! Rabbimiz! Sphesiz Sen ok sefkat ve merhamet
gsteren, ok esirgeyen, kolaylik saglayansin, engin merhamet sahibisin! derler.
(101/59, Har/6-10)

405

Necm: 607
11
Kitap Ehlinden Allah'in ilhligina ve rabligine inanmayan kardeslerine:
Andolsun, eger siz yurdunuzdan ikarilirsaniz, kesinlikle biz de sizinle beraber
ikariz, sizin aleyhinizde kimseye sonsuza dek itaat etmeyiz. Eger sizinle
savasilirsa, kesinlikle size yardim ederiz demekte olan, mnfiklasan kimseleri
grmedin mi/hi dsnmedin mi? Ve Allah, shitlik eder ki sphesiz onlar
kesinlikle yalancilardir.
12
Andolsun eger onlar ikarilirlarsa, onlarla beraber ikmazlar. Yine andolsun
eger onlarla savasilirsa, onlara yardim etmezler; andolsun eger yardim etseler bile
kesinlikle arkalarini dnp kaarlar. Sonra da kendilerine yardim edilmez.
13
Kesinlikle siz, onlarin kalplerinde korku ynnden, Allah'tan daha etinsiniz.
Onlarin, Allah'tan ok sizden korkmalari, sphesiz bunlarin iyi anlamayan bir
toplum olmasindandir.
14-16
Onlar, toplu olarak sizinle savasamazlar, ancak, mstahkem sehirlerde
yahut duvarlarin ardindan savasirlar. Kendi aralarindaki ekismeleri, kendilerinden
az nce, islerinin gnahini tatmis olan, hirette de kendileri iin aci bir azap
bulunan kimselerin durumu gibi pek etindir. Sen onlari toplu sanirsin, oysa
onlarin kalpleri, tipki, hani insana Kfret; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddet deyip de kfredince; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedince de
Kesinlikle ben, senden uzagim; sphesiz ben, lemlerin Rabbi olan Allah'tan
korkarim diyen o seytanin rneginde oldugu gibi darmadaginiktir. Byledir,
nk onlar, aklini kullanmayan bir topluluktur.
17
Sonunda ikisinin de kibeti, ikisinin de, iinde srekli kalanlar olarak Ates'in
iinde olmaktir. Ve iste bu, sirk kosarak, kfrederek yanlis, kendi zararlarina is
yapanlarin cezasidir.
(101/59, Har/11-17)
Necm: 608
18,19
Ey inanmis olan kisiler! Allah'in korumasi altina girin; her kisi yarin iin
ne hazirladigina bir baksin. Ve Allah'in korumasi altina girin. Sphesiz Allah,
islediklerinize haberdardir. Ve Allah'i umursamayan kimseler gibi olmayin:
Bylece Allah, onlara kendilerini umursatmaz. Iste onlar, yoldan ikmis kimselerin
ta kendileridir.
20
Ates'in ashbi ve cennetin ashbi esit olmaz. Cennet ashbi kurtulanlarin ta
kendileridir.
21
Eger Biz, bu Kurn'i bir daga/ok iri csseli bir ykml varliga indirseydik,
Allah'a olan saygiyla, sevgiyle ve bilgiyle rpertiden onu samimiyetle saygi duyar,

406

bas eger ve para para olmus grrdn. Ve Biz, bu rnekleri iyiden iyiye
dsnrler diye insanlara veriyoruz.
(101/59, Har/18-21)
Necm: 609
22
O, kendisinden baska ilh diye bir sey olmayan Allah'tir. Grlmeyeni ve
grleni bilendir. O, yarattigi btn canlilara dnyada oka merhamet edendir,
engin merhamet sahibidir.
23
O, Kendisinden baska ilh diye bir sey olmayan Allah'tir. O, btn kinatin
hkmdri, tertemiz, her trl ktlk ve eksiklikten uzak, her trl kusurdan uzak;
sapasaglam, gven veren, gzetici, koruyucu, dogrulayici ve gvenilir, en stn, en
gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olan, diledigini
zorla yaptiran, ulasilmaz, azametli, ihtiyalari gideren, isleri dzelten, derman veren,
byklk ve ululukta tek olan; her seyde ve her hdisede byklgn gsterendir.
Allah, onlarin ortak kostuklari seylerden ariniktir.
24
O, olusturan, kusursuz yaratan, her seye sekil ve sret veren Allah'tir. En
gzel isimler O'nun iindir. Gklerde ve yeryznde olanlar O'nu noksan sifatlardan
arindirirlar. Ve O, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam
yapandir.
(101/59, Har/22-24)
NR SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 610
1
Indirdigimiz ve para para ayirdigimiz bir sre! gt alasiniz diye onda apaik
yetler de indirdik.
2
Zina eden kadin ve zina eden erkek, hemen her birini yz kami ile kamilayin,
Allah'a ve hiret gnne inaniyorsaniz, Allah dininde sizi, onlara acima duygusu
tutmasin! Ve mminlerden bir grup onlarin cezalandirilmasina tanik olsun.
4
Ve evli, hr kadinlara zina isnadinda bulunup, sonra drt tanik getiremeyen
kimseler; hemen bunlari seksen kami ile kamilayin ve onlarin tanikligini mrleri
boyu kabul etmeyin. Ve onlar, yoldan ikmislarin ta kendileridir.
6,7
Eslerine zina isnadinda bulunup da kendilerinden baska shitleri olmayanlar;
onlarin her birinin shitligi, kendisinin dogru syleyenlerden olduguna dair drt
defa, besincide de, eger yalan syleyenlerden ise, Allah'in dislayip gzden
ikarmasinin kendi zerine olmasina Allah'i shit tutmasidir.

407

8,9
Kadinin, kocasinin yalan syleyenlerden olduguna dair drt defa, besincide
de, eger kocasi dogru syleyenlerden ise, Allah'in gazabinin kendi zerine olmasina
Allah'i shit tutmasi, kendisinden cezayi savar.
5
Ancak iftira attiktan sonra tevbe eden; iftiraciligini itiraf ve bir daha
yapmayacagina sz veren ve dzelten kimseler haritir. Artik, sphesiz Allah, ok
bagislayandir, ok merhametlidir.
10
Ya Allah'in size armaganlari ve rahmeti olmasaydi!... Ve sphesiz Allah,
tevbeleri oka kabul eden, ok tevbe firsati veren, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapan olmasaydi
3
Zina eden erkek, zina eden veya ortak kosan bir kadindan baskasi ile
evlenmiyor; zina eden bir kadinla da ancak zina eden veya ortak kosan erkek
evleniyor. Ve bu; byle bir evlilik kurali, mminlere haram kilinmisti.
390

(102/24, Nr/1-2, 4, 6-9, 5, 10, 3)
Necm: 611
391

11
Sphesiz bu agir iftirayi getirenler, sizden bir gruptur. Bunu kendiniz iin
bir ktlk saymayin; tersine o, sizin iin bir iyiliktir. Onlardan, her bir kisiye,
gnahtan kazandigi vardir. Onlardan gnahin bygn syleyen kimse iin de ok
byk bir azap vardir.
12
Bunu duydugunuz zaman, erkek ve kadin mminler, bu iftirayi isittiklerinde
kendilerine hayir oldugunu zannetmeleri ve Bu, apaik bir iftiradir demeleri
gerekmez miydi?
13
Bu iddiayi ortaya atanlarin, buna dair drt shit getirmeleri gerekmez miydi?
Madem ki shitler getirmediler, yle ise onlar, Allah nezdinde yalancilarin ta
kendisidirler.
14
Eger dnyada ve hirette Allah'in armagani ve merhameti olmasaydi, iine
dstgnz seylerde kesinlikle size byk bir azap isabet ederdi.
15
Hani siz bu iftirayi, birbirinizin dilinden aliyor ve kendisi hakkinda bilgi
sahibi olmadiginiz bu uydurma haberi agizlarinizla sylyorsunuz ve bunun
nemsiz oldugunu saniyorsunuz. Hlbuki bu, Allah katinda ok byktr.
16
Ve onu duydugunuz zaman, Bunu konusup durmamiz bize yakismaz.
Sbhaneke! Allah'im sen ariniksin, bu, ok byk bir iftiradir... deseydiniz ya!
17
Eger siz inanmis kimseler iseniz, onun bir benzerini sonsuz olarak bir kez daha
tekrarlamamanizi Allah size gtler.
18
Ve Allah, yetlerini sizin iin aiga koyuyor ve Allah, en iyi bilendir, en iyi
yasa koyandir.
(102/24, Nr/11-18)

408

Necm: 612
19
Sphesiz, inanan kimseler iinde asiriligin, iffetsizligin yayilmasini seven
kimseler, dnyada ve hirette aci veren bir azap onlar iindir. Ve Allah bilir, siz
bilmezsiniz.
20
Ve sizin stnze Allah'in armagani ve merhameti ve sphesiz Allah, ok
sefkatli ve ok merhametli olmasaydi!...
21
Ey iman etmis kimseler! Seytanin adimlarini izlemeyin. Ve kim seytanin
adimlarini izlerse, sunu bilsin ki o, asiriliklari, iffetsizlikleri ve tm irkinlikleri
emreder. Ve eger stnzde Allah'in armagan ve merhameti olmasaydi, sizden
hibir kimse sonsuza dek temize ikmazdi. Fakat Allah, diledigini temize ikarir.
Allah, en iyi isitendir, en iyi bilendir.
23
Sphesiz hr, evli, hibir seyden haberi olmayan mmin kadinlara zina isnat
eden kimseler, dnya ve hirette dislanmislardir. Ve onlar iin ok byk bir azap
vardir.
24
O gn onlarin dilleri, elleri ve ayaklari, yapmis olduklari islere kendi
aleyhlerinde shitlik edecektir.
25
O gn Allah, onlara gerek karsiliklarini tastamam verecektir. Onlar da
Allah'in, apaik hakkin ta kendisi oldugunu bileceklerdir.
26
Kt kadinlar kt erkekler, kt erkekler de kt kadinlar iindir; temiz
kadinlar temiz erkekler, temiz erkekler de temiz kadinlar iindir/ pis szler, irkin
isler pis kimselere yakisir. Iyi-gzel sz ve isler de, iyi-gzel kimselere yakisir. Iste
onlar, iftiracilarin sylediklerinden ok uzak olanlardir. Kendileri iin bagislanma
ve saygin bir rizik vardir.
22
Ve sizden fazlalik ve genislik sahibi kimseler akrabaya, miskinlere, Allah
yolunda g edenlere vermemeye yemin etmesinler; bagislasinlar, hos grsnler.
Allah'in sizi bagislamasini sevmez misiniz? Allah, kullarinin gnahlarini ok rten,
onlari cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet sahibidir.
392

(102/24, Nr/19-21, 23-26, 22)
Necm: 613
27
Ey iman etmis kimseler! Kendi evinizden baska evlere, geldiginizi fark ettirip
ev halkina selm vermedike girmeyin. Bu, dsnp gtlenmeniz iin, sizin iin
daha iyidir.
28
Sonra da orada kimseyi bulamazsaniz, artik size izin verilinceye kadar oraya
girmeyin. Ve eger size, Geri dnn! denilirse, hemen dnn; bu, sizin iin daha
arindiricidir. Ve Allah, yaptiginiz seyleri en iyi bilendir.

409

29
Iinde size ait herhangi bir degerli sey bulunan, oturulmayan evlere
girmenizde zerinize bir sakinca yoktur. Ve Allah, sizin aiga vurdugunuz seyleri
ve gizlediginiz seyleri bilir.
(102/24, Nr/27-29)
Necm: 614
30
Mmin erkeklere, bakislarindan bir blmn kismalarini ve irzlarini
korumalarini syle. Bu, onlar iin daha arindiricidir. Kuskusuz Allah, onlarin yapip
rettiklerine derin bilgi sahibidir.
31
Mmin kadinlara da, bakislarindan bir blmn kismalarini ve irzlarini
korumalarini syle. Znetlerini de aikta olanlar hari belli etmesinler. rtlerini
de ggs yirtmalarinin zerine sarkitsinlar. Ve sslerini, kocalari, babalari,
kocalarinin babalari, ogullari, kocalarinin ogullari, erkek kardesleri, erkek
kardeslerinin ogullari, kiz kardeslerinin ogullari, kadinlar, yeminlerinin sahip
olduklari,
393
kadina ihtiya duymaz olmus erkeklerden kendilerinin hizmetinde
bulunanlar ve kadinlarin savunmasiz yerlerini [dbr ve cinsel organlarini] henz
anlayacak yasa gelmemis ocuklar disindakiler iin belli etmesinler. Sslerinden
gizlemis olduklarinin bilinmesi iin ayaklarini vurmasinlar. Ve ey mminler!
Basariya ermeniz iin hepiniz topluca hatnizdan Allah'a dns yapin!
(102/24, Nr/30-31)
Necm: 615
32
Ve sizden esi olmayanlari, erkek klelerinizden ve kadin klelerinizden iyi
olanlari evlendirin. Eger bunlar, fakir iseler, Allah Kendi fazlindan onlari
zenginlestirir. Sphesiz ki Allah, bilgisi ve rahmeti genis ve sinirsiz olandir, en iyi
bilendir.
33
Ve evlenmeye imkn bulamayanlar; Allah, Kendi fazlindan kendilerini varlikli
kilincaya kadar iffetlerini korusunlar. Yasalar erevesinde himayenize verilmis
olanlardan zgrlk yazismasi/ szlesmesi yapmak isteyenlerle, eger kendilerinde bir
iyilik gryorsaniz, hemen yazisma/szlesme yapin. Allah'in size vermis oldugu
Allah'in malindan siz de onlara verin. Ve basit dnya hayatinin geici menfaatlerini
elde edeceksiniz diye, bagimsizlasmak, evlenmek isteyen genlerinizi taskinliga/ bas
kaldirmaya zorlamayin, onlari kesinlikle zgrlklerine kavusturun. Kim onlari buna
zorlarsa, bilinmelidir ki hi sphesiz Allah, onlarin zorlanmalarindan sonra ok
bagislayici ve merhametlidir.
34
Ve andolsun ki Biz, size aik aik bildiren yetler, sizden nce geen
kisilerden rnekler ve Allah'in korumasi altina girmis kisiler iin gtler indirdik.
(102/24, Nr/32-34)
Necm: 616

410

35
Allah, gkleri ve yeryzn; evreni aydinlatan tek zattir, baskasinin
aydinlatmasi mmkn degildir. O'nun nrunun; Kuranin rnegi, iinde kandil
bulunan bir kandil yuvasi gibidir; o kandil, bir cam iindedir; o cam, sanki inciye
benzer bir yildiz gibidir ki, doguya, batiya nisbet edilemeyen; dnyanin her yerinde
var olan bereketli bir zeytin agacindandir. O agacin yagi, neredeyse kendisine ate
dokunmasa bile iik verir. Nr stne nrdur. Allah, dileyen kimseyi nruna
kilavuzluk eder. Allah, insanlar iin rnekler verir ve Allah, her seyi en iyi bilendir.
(102/24, Nr/35)
Necm: 617
36-38
Allah'in, ykseltilmesine, iersinde Kendi isminin anilmasina izin verdigi
evlerde, devamli olarak Kendisini arindiran yle er kisiler vardir ki, ticaret ve alis-
veris onlari, Allah'i anmaktan, salti ikame etmekten [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturmaktan, ayakta
tutmaktan] ve zekti/vergilerini vermekten alikoymaz. Onlar, Allah, kendilerine
isledikleri amellerin en gzeli ile karsilik versin ve kendilerine armaganlarindan
artirsin diye kalplerin ve gzlerin ters dndg bir gnden korkarlar. Ve Allah,
diledigi kisileri hesapsiz riziklandirir.
39,40
Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su kisiler;
onlarin amelleri, issiz llerdeki serap gibidir ki susayan onu su zanneder, ona
vardiginda da orada herhangi bir sey bulamaz. Yaninda Allah'i bulmustur. Sonra
da Allah ise onun hesabini tastamam demistir. Allah, hesabi ok abuk grr.
Yahut ok derin, engin bir denizdeki yogun karanliklar gibidir; onu dalga stne
dalga kaplamakta; stnde de bulut vardir. Birbiri stne karanliklar... Kime, elini
ikarip uzatsa, nerdeyse onu dahi gremez. Ve Allah, kime nr vermemisse, artik
o kimse iin nrdan herhangi bir sey yoktur.
(102/24, Nr/36-40)
Necm: 618
41
Gklerde ve yeryznde bulunanlarin, dizi dizi uanlarin [kuslarin, arilarin,
bulutlarin, boranlarin] Allah'i her trl noksanliktan arindirdiklarini grmedin mi/hi
dsnmedin mi? Hepsi kendi arindirmasini ve destegini/dogaya yapacagi katkiyi
kesinlikle bilmektedir. Allah da, onlarin islemekte olduklarini en iyi bilendir.
42
Gklerin ve yeryznn hkmranligi yalnizca Allah'a aittir. Dns de ancak
Allah'adir.
43
Sphesiz Allah'in, bulutlari srkledigini, sonra onlari bir araya getirdigini,
sonra da stste yigdigini grmedin mi/ hi dsnmedin mi? Iste gryorsun ki
bunlarin arasindan yagmuru ikariyor. Ve O, gkten, iinde dolu bulunan dag gibi
bulutlari indirir de onu diledigine isabet ettirir, dilediginden de onu uzak tutar.
Simsegin pariltisi nerdeyse gzleri alir!

411

44
Allah, geceyi ve gndz evirir durur. Sphesiz sagduyu sahipleri iin
kesinlikle bir ibret vardir.
45
Ve Allah, her canliyi sudan olusturdu. Iste bunlardan kimi karni zerinde
yrmekte, kimileri iki ayak zerinde yrmekte, kimi de drt ayak zerinde
yrmektedir. Allah, diledigini olusturur. Hi sphesiz Allah, her seye en iyi g
yetirendir.
46
Andolsun ki Biz, aika ortaya koyan yetler indirdik. Ve Allah, dileyen
kimseyi dosdogru yola iletir.
(102/24, Nr/41-46)
Necm: 619
47
Ve onlar, Allah'a ve Eli'ye inandik ve itaat ettik diyorlar. Sonra da onlardan
bir grup, arkasindan geri duruyorlar ve bunlar, mminler degildir.
48
Ve aralarinda hkmetmesi iin Allah'a ve Elisi'ne agrildiklari zaman,
bakarsin ki, onlardan bir grup mesafelenmisler.
49
Ama eger hak kendi lehlerine ise,
o'na, gnlden bagli kimseler olarak gelirler.
50
Peki, onlarin kalplerinde bir hastalik mi var; onlarin zihniyeti mi bozuk?
Yoksa spheye mi dstler? Yoksa Allah ve Elisi'nin kendilerine haksizlik
edeceginden mi korkuyorlar? Tam tersine onlar, yanlis davrananlarin; kendi
zararlarina is yapanlarin ta kendileridir!
51
Aralarinda hkm vermesi iin Allah'a ve Elisi'ne davet edildiklerinde
mminlerin sz ancak Isittik ve itaat ettik demeleri oldu. Iste bunlar, kurtulusa
erenlerin ta kendileridir.
52
Ve kim Allah'a ve Elisi'ne itaat eder, Allah'a saygi, sevgi ve bilgiyle rperti
duyar ve O'nun korumasi altina girerse, iste onlar basariya ulasanlarin ta
kendileridir.
53
Ve o mnfiklar, sen hakikaten kendilerine emrettigin takdirde kesinlikle
savasa ikacaklarina dair, en agir yeminleri ile Allah'a yemin ettiler. De ki: Yemin
etmeyin. Itaat, rfe uygun/herkese iyi oldugu kabul edilen sekildir! Sphesiz Allah,
yaptiklariniza haberdardir.
54
De ki: Allah'a itaat edin, Eli'ye de itaat edin. Artik, eger yz evirirseniz
sunu bilin ki o'nun zerine olan, sadece kendisinin yklendigidir. Sizin zerinize de,
size yklenendir. Eger Eli'ye itaat ederseniz, kilavuzlandiginiz dogru yola
girersiniz. Eli'nin zerine olan da, sadece apaik mesaji iletmektir.
(102/24, Nr/47-54)
Necm: 620

412

55
Ve Allah, sizlerden iman etmis ve dzeltmeye ynelik isler yapmis olan
kimselere, kendilerinden ncekileri baskalarinin yerine getirdigi gibi, yeryznde
onlari da baskalarinin yerine geirecegini, onlar iin begenip setigi dini onlar iin
kesinlikle tutunduracagini ve korkularindan sonra, onlari kesinlikle gvene
degistirecegini vaat etti. Onlar Bana kulluk ederler, Bana hibir seyi ortak
kosmazlar. Bundan sonra da kim kfrederse; Benim ilhligimi ve rabligimi bilerek
reddederse/inanmazsa, artik iste onlar, yoldan ikanlarin ta kendileridir.
56
Ve rahmet olunmaniz iin salti ikame edin [ml ynden ve zihinsel aidan
destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturun, ayakta tutun],
zekti/vergiyi verin ve o Eli'ye itaat edin.
57
Sakin, kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis su
kimselerin, yeryznde ciz birakacaklarini sanma/sakin sanmasinlar! Onlarin da
varacagi yer Ates'tir. Kesinlikle de o, ne kt bir varis yeridir!
(102/24, Nr/55-57)
Necm: 621
58
Ey iman etmis kimseler! Yasalar erevesinde himayenizde bulunanlar
394
ve
sizden erginlik yasina gelmemis olanlariniz durumda; sabah egitim-gretiminden
nce, gle vaktinde elbisenizi ikardiginizda, gece egitim-gretiminden sonra izin
istesinler. Bunlar, sizin iin aik ve korumasiz zamandir. Bunlar disinda ne size ne
de onlara bir gnah yoktur. Aranizda dolasirlar, baziniz baziniz zerindedir. Allah,
yetleri size iste byle aiga koyuyor. Allah, ok iyi bilendir, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
59
Ve sizden olan ocuklar, ergenlik agina geldikleri zaman, artik
kendilerinden nceki kisiler; agabeyleri, ablalari izin istedikleri gibi izin istesinler.
Allah, Kendi yetlerini size iste byle aiga koyar ve Allah, ok iyi bilendir, en iyi
yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
60
Ve nikh midi kalmayan yaslanmis kadinlar, artik znetlerini disa
vurmadan dis elbiselerini ikarmalarinda kendilerine bir sakinca yoktur. Ve iffetli
olmalari kendileri iin daha hayirlidir. Ve Allah, en iyi isitendir, en iyi bilendir.
61
mya su yoktur; topala su yoktur; hastaya su yoktur; sizin iin de kendi
evlerinizden veya babalarinizin evlerinden veya annelerinizin evlerinden veya erkek
kardeslerinizin evlerinden veya kiz kardeslerinizin evlerinden veya amcalarinizin
evlerinden veya halalarinizin evlerinden veya dayilarinizin evlerinden veya
teyzelerinizin evlerinden veya anahtarlarina malik oldugunuz yerlerden yahut
dostunuzun evlerinden yemenizde bir sakinca yoktur. Toplu hlde veya ayri ayri
yemenizde de bir sakinca yoktur. Artik evlere girdiginiz zaman Allah tarafindan
bereketli ve gzel bir yasama dilegi olarak kendinize gvenlik olusturun. Iste Allah,
aklinizi kullanasiniz diye size yetlerini byle ortaya koyar.
(102/24, Nr/58-61)

413

Necm: 622
62
Mminler ancak, Allah'a ve Elisi'ne inanmis, Eli ile birlikte sosyal bir
isle mesgul iken o'ndan izin istemedike ekip gitmeyen kimselerdir. Sphesiz
senden izin isteyen su kimseler; iste onlar, Allah'a ve Elisi'ne iman etmis
kimselerdir. yle ise, bazi isleri iin senden izin istediklerinde, sen de onlardan
diledigine izin ver, onlar iin Allah'tan bagislanma dile. Sphesiz Allah, ok
bagislayandir, ok merhamet edendir.
63
Aranizda Eli'yi agirmayi, bazinizin bazinizi agirisi gibi yapmayin.
Saklanarak sivisip gidenleri Allah kesinlikle bilmektedir. Bu sebeple, O'nun emrine
aykiri davrananlar, kendilerine bir sosyal yanginin isabet etmesinden veya
kendilerine ok acikli bir azabin isabet etmesinden sakinsinlar.
64
Gznz ain! Sphesiz gklerde ve yeryznde olan seyler Allah'indir. O,
sizin ne zerinde oldugunuzu kesinlikle bilir. Kendisine dndrlecekleri gnde de,
yapmis olduklarini hemen kendilerine haber verecektir. Ve Allah, her seyi en iyi
bilendir.
(102/24, Nr/62-64)
HAC SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 623
1,2
Ey insanlar! Rabbinizin korumasi altina girin, sphesiz kiyametin kopus
aninin sarsintisi ok byk bir seydir. Onu greceginiz gn, her emzikli kadin
emzirdiginden vaz geer. Ve her hamile kadin tasidigini birakir. Ve sen, insanlari
sarhos olmadiklari hlde sarhos grrsn. Velkin Allah'in azabi ok siddetlidir.
3,4
Insanlardan bazilari da Allah hakkinda bilgisizce tartisiyor ve her azili seytani
izliyor. Azili eytan hakkinda: Sphesiz kim eytani yol gsterici, gzetici bir yakin
yaparsa artik o, kesinlikle eytani kendine velletireni saptirir ve onu cehennemin
azabina kilavuzlar diye yazildi.
5
Ey insanlar! Eger ldkten sonra dirilmekten kuskuda iseniz, bilin ki ne
oldugunuzu size ortaya koymak iin, sphesiz Biz, sizi topraktan, sonra nutfeden,
sonra bir embriyondan, sonra yapisi belli belirsiz bir et parasindan olusturmusuzdur.
Ve Biz, diledigimizi belli bir sreye kadar rahimlerde tutariz. Sonra sizi bir ocuk
olarak, sonra da olgunluk agina erismeniz iin ikartiriz. Bununla beraber kiminiz
gemiste yaptiklari ve yapmasi gerekirken yapmadiklarini bir bir
hatirlattirilir/ldrlr. Kiminiz de nceki bilgisinden sonra, hibir sey bilmemek
zere, mrnn en rezil zamanina ulastirilir. Bir de yeryzn grrsn ki
snmstr; sonra Biz, onun zerine su indirdigimiz zaman harekete geer, kabarir ve
her gzel iftten bitkiler bitirir.
6
Iste bu, sphesiz ki Allah'in hak olmasi, sphesiz sadece O'nun, lleri
diriltmesi ve sphesiz sadece O'nun her seye en iyi g yetiren olmasi nedeniyledir.

414

7
Kiymet ise sphesiz gelicidir. Kesinlikle onda sphe yoktur. Ve sphesiz ki
Allah, kabirlerde olan kimseleri diriltecektir.
(103/22, Hac/1-7)
Necm: 624
8
Insanlardan bazilari da Allah hakkinda bilgisizce; kilavuz olmadan, aydinlatici
bir kitap olmadan tartisirlar.
9
Onun belini egip bkmesi/alim satmasi, Allah yolundan saptirmak iindir.
Bu dnyada ona bir rsvalik vardir. Ve Biz, kiymet gnnde ona yakici
cehennemin azabini tattiracagiz.
10
Iste bu, kendi iki elinin ne ikardigi seyler ve sphesiz Allah'in, iyi kulluk
edenlere haksizlik eden biri olmayisi sebebiyledir.
11-13
Insanlardan kimi de Allah'a belirsiz bir taraf zerinde/ kararsiz, net izgisiz
bir sekilde kulluk eder. O nedenle eger kendisine bir iyilik gelirse, onunla
zihnindeki tm soru isaretlerini gidererek rahata kavusmus olur. Ve eger kendisine
bir sosyal yangin/ sikinti gelirse yz st dnverir. O, dnyayi da hireti de
kaybetti. Iste bu, apaik kaybin ta kendisidir. O, Allah'in astlarindan kendine zarar
ve menfaat veremeyecek seylere yalvarir. Iste bu, ok uzak sapikligin ta kendisidir.
O, zarari yararindan daha yakin olana yalvariyor. Yalvardigi o sey ne kt yardimci,
koruyucu ve ne kt yoldastir.
14
Sphesiz Allah, iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapanlari altindan
irmaklar akan cennetlere girdirir. Sphesiz Allah, diledigi seyleri yapar.
15
Kim, Allah'in, kendisine dnyada ve hirette yardim etmeyecegini saniyor
idiyse, hemen samimiyetle Biz'e ynelsin, bir de Allah'in astlarindan kendine zarar
ve menfaat veremeyecek o seyler ile iliskisini kessin. Sonra da baksin bakalim bu
plni, kendisini fkelendiren seyi/kafasindaki takintiyi giderecek mi?
395

16
Ve iste Biz, Kurn'i bylece apaik yetler hlinde indirdik. Ve sphesiz
Allah, diledigi kimselere/dileyen kimselere kilavuzluk eder.
(103/22, Hac/8-16)
Necm: 625
17
Sphesiz o iman etmis kimseler, Yahudi olmus kimseler, Sabiler/dogal
dindarlar, Hristiyanlar, Mecusiler ve es kosmus olanlar; sphesiz Allah, kiymet
gn bunlarin arasini ayiracaktir. Sphesiz Allah, her seye en iyi taniktir.
(103/22, Hac/17)
Necm: 626

415

18
Gklerde ve yeryznde olan kimselerin, gnes, ay, yildizlar, daglar, agalar,
kipirdayan canlilar ve insanlarin ogunun Allah'a boyun egip teslimiyet
gsterdiklerini grmedin mi/ hi dsnmedin mi? Birogu da zerlerine azap hak
olmus olanlardir. Ve Allah, kimi hor kilarsa artik onun iin bir ycelten yoktur.
Sphesiz Allah, diledigini isler.
(103/22, Hac/18)
Necm: 627
19-22
Su ikisi; mmin ile kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kisi, Rableri hakkinda tartismaya girmis iki hasimdir. Artik kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan kimseler, kendileri iin atesten
elbiseler biilmistir. Baslarinin stnden kaynar su dklr. Bununla
karinlarindaki seyler ve derileri eritilir. Ve onlar iin demirden topuzlar vardir.
Gamdan dolayi, oradan ne zaman ikmak isteseler, oraya geri evrilirler ve:
Yakici azabi tadin!
23
Sphesiz Allah, iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapanlari, altindan
irmaklar akan cennetlere girdirecek. Onlar, orada altindan bilezikler ve inciler ile
sslenirler. Oradaki elbiseleri de ipektir.
24
Ve onlar szden, gzel/ hos olana
kilavuzlanmislardir. Hem de vlmeye layik olan Allah'in yoluna
kilavuzlanmislardir.
(103/22, Hac/19-24)
Necm: 628
25
Sphesiz kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden, Allah'in
yolundan, insanlar orada ibdete kapanan veya diaridan gelen eit olmak zere
iin kilinan Mescid-i Haram'dan [dokunulmazligi olan ilhiyat okulundan]
alikoyan kimseler ve orada haksizlikla yanlis yola sapmak isteyen kimse; Biz, ona
pek acikli bir azaptan tattiririz.
26-29
Ve hani Biz bir zamanlar, Sakin Bana hibir seyi ortak kosma; dolasanlar,
orada haksizliga bas kaldiranlar, Allah'i birleyenler, boyun egip teslimiyet
gsterenler iin evimi tertemiz et, kendilerine ait birtakim menfaatlere tanik
olmalari ve Allah'in kendilerine rizik olarak verdigi hayvanlar zerinde, belli
gnlerde O'nun adini anmalari iin insanlar arasinda ilhiyat egitim-gretimi
verilecegini duyur. Yryerek veya yorgun dsms binekler stnde her derin
vadiyi asarak sana gelsinler! Sonra kirlerini giderip temizlensinler. Adaklarini
yerine getirsinler. Eski evde/zgr evde/Kabe'de dolassinlar diye, o
evin/Kabe'nin yerini, Ibrhm iin hazirlamistik. Siz de onlardan yiyin ve zorluk
eken fakiri doyurun.
30,31
Iste byle! Ve kim, Allah'in dokunulmaz kildiklarina saygi gsterirse, artik
bu, kendisi iin Rabbinin katinda hayirdir. Size bildirilegelenden baska btn

416

hayvanlar size helal kilinmistir. O hlde Allah'a ynelmisler olarak, O'na ortak
kabul edenler olmayarak o putlardan olan kirlilikten kainin, yalan szden de
kainin. Allah'a kim ortak kosarsa artik o kimse, gkten dsp de kuslarin kaptigi
veya rzgrin kendisini issiz bir yere srkledigi sey gibidir.
(103/22, Hac/25-31)
Necm: 629
36
Bykbas hayvanlari da; Biz, onlari sizin iin Allah'in varliginin
isaretlerinden yaptik. Sizin iin onlarda hayir vardir. O nedenle n ayaklarinin biri
bagli hlde keserken/ saf hlindelerken zerlerine Allah'in adini anin. Sonra yanlari
yere yaslandigi vakit de onlardan yiyin, ihtiyacini gizleyene ve isteyene de yedirin.
Bylece Biz, onlari kendinize verilen nimetlerin karsiligini deyesiniz diye size
boyun egdirdik.
32,33
Iste byle! Her kim Allah'in varligina isaret olan seylere saygi gsterirse, ki
phesiz bu saygi gsterme, kalplerin Allah'in korumasi altina girmesindendir
sizin iin onlarda belli bir sreye kadar birtakim yararlar vardir. Sonra, bunlarin
varis yeri; Beyt-i Atik'e/eski eve/zgr eve/Kabe'yedir.
396

(103/22, Hac/36, 32-33)
Necm: 630
34,35
Ve Biz, her nderli toplum iin, Allah'in kendilerine hayvanlarin
kusursuzlarindan rizik olarak verdikleri zerine O'nun adini ansinlar diye bir
kulluk biimi yaptik. Iste, sizin ilhiniz, bir tek ilhtir. O nedenle, yalniz O'nun
iin Mslman olun. Allah anildigi vakit kalpleri titreyen, kendilerine isabet edene
sabreden, salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma kurumlarini olusturan, ayakta tutan] ve kendilerini riziklandirdigimiz
seylerden Allah yolunda harcayan, Allah'a itenlikle boyun egen o kimselere
mjdele.
37
Onlarin etleri ve kanlari kesinlikle Allah'a ulasmayacaktir. Ancak, O'na,
sizden Allah'in korumasi altina girme ulasir. Size kilavuzluk ettigi zere Allah'i
bykleyesiniz diye, o bykbas hayvanlari, size iste byle boyun egdirdi [hi
degismeden, gelismeden size boyun egecek zelliklerde yaratti]. Ve iyilik, gzellik
retenleri mjdele.
38
Sphesiz Allah, inanan kimseleri savunur. Sphesiz Allah, asiri hin ve son
derece nankrlerin hibirini sevmez.
(103/22, Hac/34-35, 37-38)
Necm: 631

417

39-41
Kendilerine savas ailan kimselere, kendileri haksizliga ugramalari; onlar,
baska degil sirf Rabbimiz Allah'tir dedikleri iin haksiz yere yurtlarindan
ikarilmalari nedeniyle savasmalarina izin verildi.
Ve sphesiz ki Allah, onlari zafere ulastirmaya en iyi gc yetendir. Eger
Allah, bir kisim insanlari diger bir kismi ile defedip nlemeseydi, mutlak srette,
filiz, tomurcuk, agataki meyve, toplanmis tahil, bakliyat, kira arazide diken,
yapili bina ne varsa hepsi, tm alis-veris yerleri; arsi-pazar, tm Salat; destek
yerleri (is; istihdam ve istihsal yerleri, egitim gretim kurumlari ve gvenlik
merkezleri) ve ilerinde Allah'in ismi bol bol anilan mescitler yerle bir edilirdi.
Allah, Kendisine yardim edenlere kendilerini yurtlandirip glendirirsek
salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma kurumlari oluturan, ayakta tutan], zekti/vergilerini veren, rfe
uygun/herkese kabul gren iyi eyleri emreden ve vahiy ve ortak akil ile ktlg,
irkinligi kabul edilen eylerden alikoyan kimselere kesinlikle yardim eder. Hi
sphesiz Allah, ok gldr, mutlak galiptir. Islerin sonucu da sadece Allah'a
ittir.
(103/22, Hac/39-41)
Necm: 632
42-44
Ve eger onlar, seni yalanliyorlarsa bil ki onlardan nce Nh'un toplumu,
d, Semd, Ibrhm'in toplumu, Lt'un toplumu, Medyen ashbi da
yalanlamislardi. Ms da yalanlandi da Ben, kfirlere; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden o kimselere bir sre verdim. Sonra da onlari
yakalayiverdim. Peki, Beni tanimamak nasilmis!
45
Sonra nice kentler de vardi ki sirk kosmak sretiyle yanlis; kendi zararlarina is
yaparlarken Biz, onlari degisime/ yikima ugrattik. Artik damlari kms, duvarlari
zerine yikilmistir; nice terk edilmis kuyularla bombos kalmis, kirele/ betonla
saglamlastirilmis saraylar!
46
Peki onlar, yeryznde dolasmadilar mi ki kendilerinin, akil edecekleri kalpleri
ve isitecekleri kulaklari olsun. Iste, sphe yok ki, gzler kr olmaz, fakat ggslerin
iindeki kalpler kr olur.
47
Ve senden azabi abuklastirmani istiyorlar. Hlbuki Allah, sznden asla
caymayacaktir. Ve sphesiz Rabbinin katinda bir gn, sizin sayacaklarinizdan bin
sene gibidir.
48
Ve sirk kosmak sretiyle yanlis; kendi zararlarina is yapip duran nice kentler;
Ben, kendilerine sre tanidim, sonunda onlari yakalayiverdim. Dns, sadece
Bana'dir.

418

49,50
De ki: Ey insanlar! Ben, sizin iin sadece apaik/ aiklayan anlatan bir
uyariciyim. Artik, iman etmis olanlar ve dzeltmeye ynelik isler yapanlar;
bagislanma ve hatiri sayilir rizik sadece onlar iindir.
51
cizlestirme yarisi yaparak yetlerimiz hakkinda kosan kimseler; iste onlar,
cehennemin yrnidir.
(103/22, Hac/42-51)
Necm: 633
52-54
Ve Biz, senden nce hibir eli ve hibir peygamber gndermedik ki o bir
sey arzuladigi zaman, seytan onun arzusuna bir seyler atmis olmasin. Bunun zerine
Allah, seytanin/Iblis'in attigi seyleri giderir. Sonra da Allah,
seytanin biraktigini, kalplerinde hastalik bulunan; zihniyeti bozuk ve kalpleri
kaskati olan kimseler iin dinden ikarmak iin, phesiz irk koarak yanli;
kendi zararlarina i yapanlar da kesinlikle uzak bir ayrilik iindedirler,
kendilerine bilgi verilmis olan kimseler, Kurn'in sphesiz Rabbinden gelen bir
gerek oldugunu bilsinler de ona iman etsinler, sonra da kalpleri ona saygi duysun
diye yetlerini glendirir, korur. Ve Allah, ok iyi bilendir, en iyi yasalar koyan,
glendirendir. Ve sphesiz Allah, iman eden kimseleri dosdogru yola
kilavuzlayandir.
(103/22, Hac/52-54)
Necm: 634
55
Kfretmis; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su kisiler de,
kendilerine ansizin kiymetin kopus ani veya kisir [yararsiz, verimsiz] bir gnn
azabi gelinceye kadar, Kurn'dan kusku duymaya devam edeceklerdir.
56
O gn hkmranlik Allah'indir. Aralarinda O, hkm verir. Artik iman eden
ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimseler, nimet cennetlerindedirler.
57
Ve Kfreden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden ve yetlerimizi
yalanlayan kimseler; artik iste bunlar, alaltici azap kendileri iin olanlardir.
58,59
Ve Allah yolunda hicret eden, sonra ldrlms veya lms olanlar;
kesinlikle Allah, onlari gzel bir rizikla riziklandiracaktir. Ve sphesiz Allah,
kesinlikle rizik verenlerin en hayirlisinin ta kendisidir. Kesinlikle onlari hosnut
olacaklari bir yere girdirecektir. Ve sphesiz Allah, kesinlikle ok iyi bilendir, ok
yumusak davranandir.
60
Iste byle! Ve kim kendisine yapilan cezaya ayni ile karsilik verirse, sonra
yine kendisine haksizlik yapilirsa, kesinlikle Allah, ona yardim eder. Sphesiz
Allah, kesinlikle ok af edicidir, ok bagislayicidir.

419

61
Iste bu, Sphesiz Allah'in, geceyi gndzn iine sokmasi, gndz de
gecenin iine sokmasi sebebiyledir. Sphesiz Allah, ok iyi isitendir, ok iyi
grendir.
62
Iste bu, sphesiz Allah'in, hakkin ta kendisi olmasi ve ortak kosanlarin O'nun
astindan yakarip durduklari seylerin btilin ta kendisi olmasi ve sphesiz Allah'in
yceler ycesi olmasi, en bygn Kendisi olmasi nedeniyledir.
(103/22, Hac/55-62)
Necm: 635
63
Sphesiz Allah'in, gkten su indirip de yeryznn yemyesil oluverdigini
grmedin mi/hi dsnmedin mi? Sphesiz Allah, ok armagan verendir, en iyi
haberi olandir.
64
Gklerde ve yeryznde olan seyler, yalnizca O'nundur. Ve sphesiz Allah,
muhta olmayandir, vlmeye en ok layik olandir.
65
Sen, Allah'in yeryzndekileri size boyun egdirdigini [hep sizin
yararlanacaginiz llerde yarattigini] ve Kendisinin emriyle denizlerde akip giden
gemileri grmedin mi/hi dsnmedin mi? Gg de Kendi izni/ bilgisi olmaksizin
yere dsmekten O tutuyor. Sphesiz Allah, insanlara ok sefkatlidir, ok
merhametlidir.
66
Ve O, size hayat vermis olan, sonra ldrecek olan, sonra da diriltecek olandir.
Sphesiz insan, kesinlikle ok nankrdr.
(103/22, Hac/63-66)
Necm: 636
67
Biz, her nderli toplum iin bir kulluk yolu tayin ettik. Onlar, ona gre kulluk
yapsinlar. O hlde bu iste seninle hibir zaman ekismesinler. Sen de Rabbine
agir. Sphesiz sen, dosdogru bir kilavuz zeresin.
68,69
Ve eger seninle tartisirlarsa, hemen de ki: Allah, yapmakta oldugunuz
seyleri, en iyi bilendir. Allah, ayriliga dstgnz seyler ile ilgili kiymet gn
aranizda hkm verecektir.
70
Gkte ve yeryznde olan seyleri Allah'in kesinlikle bildigini bilmez misin?
Sphesiz bu, bir kitaptadir. Sphesiz bu, Allah'a ok kolaydir.
71
Ve onlar, Allah'in, haklarinda hibir delil indirmedigi ve kendilerinde de onlara
dair bilgiler bulunmayan Allah'in astlarindan bir seylere tapiyorlar. Ve sirk kosarak
yanlis; kendi zararlarina is yapanlar iin hibir yardimci yoktur.

420

72
Ve kendilerine yetlerimiz apaik olarak okundugu zaman, Allah'in ilhligini
ve kfretmis; rabligini bilerek reddetmis olan o kimselerin yzlerinde, vahiy ve
ortak kabul ile ktlg, irkinligi kabul edilen seyleri tanirsin. Neredeyse,
kendilerine yetlerimizi okuyan kimselere saldiracaklar. De ki: Peki, size ondan
daha kt olanini haber vereyim mi? Ates! Allah Ates'i kfirlere; Kendisinin
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimselere vaat etti. O, ne kt bir dns
yeridir!
(103/22, Hac/67-72)
Necm: 637
73
Ey insanlar! Bir rnek verilmektedir, simdi ona kulak verin: Sizin Allah'in
astlarindan su yakardiklariniz bir araya gelseler bile, bir sinegi asla olusturamazlar.
Ve sinek onlardan bir sey kapsa onu kurtaramazlar. Isteyen ve istenen gszdr.
74
Allah'i geregi gibi degerlendirip bilemediler. Sphesiz ki Allah ok
kuvvetlidir, her seye stndr.
75,76
Allah, haberci yetlerden eliler seer, insanlardan da eliler seer. Sphesiz
Allah, en iyi isiten, en iyi grendir, ellerinin arasinda olani ve arkalarinda olani bilir.
Ve isler, yalnizca Allah'a dndrlr.
(103/22, Hac/73-76)
Necm: 638
77,78
Ey iman etmis kimseler! Zafer kazanmaniz, durumunuzu korumaniz iin,
Allah'i birleyin, boyun egip teslimiyet gsterin, Rabbinize kulluk edin, iyilik yapin
ve Allah ugrunda gerektigi gibi gayret gsterin. O, sizi seti ve dinde; ataniz
Ibrhm'in dininde/yasam tarzinda sizin iin bir zorluk olusturmadi. O, daha nce
ve iste Kurn'da, Eli'nin size shit olmasi, sizin de insanlara shit olmaniz iin,
sizi Mslmanlar olarak isimledi. yleyse, salti ikame edin [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturun, ayakta
tutun], zekti/verginizi verin ve Allah'a sarilin. O, sizin mevlniz; yol gsteren,
yardim eden, koruyan yakininizdir. O, ne gzel mevl ve ne gzel yardimcidir!
(103/22, Hac/77-78)
MNFIKN SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 639
1
Mnfiklar sana geldikleri zaman: Biz, gerekten taniklik ederiz ki, sphesiz
sen, Allah'in elisisin dediler. Allah da bilir ki sphesiz sen O'nun elisisin. Ve
Allah taniklik eder ki sphesiz mnfiklar, kesinlikle yalancilardir.

421

2
Onlar, yeminlerini bir kalkan edinip Allah'in yolundan alikoydular. Sphesiz
onlar, yaptiklari seyler kt olan kimselerdir.
3
Bu, onlarin iman etmeleri, sonra iman etmemeleri nedeniyledir. Bylece
kalplerinin zerine damga vurulmustur, artik onlar iyice kavrayamazlar.
4
Onlari grdgn zaman da csseli yapilari sanki onlar, dayandirilmi/yari
giydirilmi ahap ktkler gibidirler begenini kazanmaktadir. Syledikleri zaman
da kulak verirsin. Her feryadi kendileri aleyhinde sanirlar. Onlar dsmandirlar, bu
yzden onlardan kainip sakinin. Allah onlari kahretti; nasil da evriliyorlar!
5,6
Ve onlara: Gelin Allah'in Elisi sizin iin bagislanma dilesin denildigi
zaman, baslarini yana evirdiler. Sen, onlarin byklk taslayanlar olarak yz
evirmekte olduklarini da grrsn. Senin onlar iin bagislanma dilemen ile
dilememen, onlar iin birdir. Allah, onlara kesin olarak magfiret etmeyecektir; onlari
bagislamayacaktir. Sphesiz Allah, hak yolundan ikmis bir topluma kilavuzluk
etmez.
7
Onlar: Allah'in Elisi yaninda bulunanlara hibir harcamada, ml destekte
bulunmayin, sonunda dagilip gitsinler derler. Oysa gklerin ve yeryznn
hazineleri Allah'indir. Ancak mnfiklar iyice kavramiyorlar.
8
Diyorlar ki: Andolsun, Medne'ye bir dnecek olursak, gc ve onuru ok
olan, dskn ve zayif olani elbette oradan srp ikaracaktir. Oysa g, onur ve
stnlk Allah'in, O'nun Elisi'nin ve mminlerindir. Ancak mnfiklar
bilmiyorlar.
(104/63, Mnfikn/1-8)
Necm: 640
9
Ey iman etmis kimseler! Mallariniz ve ocuklariniz sizi Allah'i anmaktan
alikoymasin. Byle bir seyi kim yaparsa, artik iste onlar, zarara, kayba ugrayip aci
ekenlerin ta kendileridir.
10
Ve sizden birinize lm gelip de, Rabbim! Beni yakin bir sre sonuna kadar
geciktirsen, ben de bylece sadaka versem ve slihlerden olsam demezden nce, size
rizik olarak verdiklerimizden Allah yolunda harcamada bulunun.
11
Allah, kendi sresinin sonu gelmis bulunan hibir kimseyi asla ertelemez de.
Ve Allah, yaptiklariniza haberdardir.
(104/63, Mnfikn/9-11)
MCDELE SRESI
MEDNE DNEMI


422

Necm: 641
1
Kocasi hakkinda seninle tartisan ve Allah'a sikyette bulunan kadinin szn
Allah kesinlikle isitmistir. Allah, ikinizin konusmasini da isitir. Sphesiz Allah, en
iyi isitendir, en iyi bilendir.
2
Sizden, kadinlariniza Zihar
397
yapan kimseler; zihar yapilan kadinlar,
kendilerinin analari degildir. Onlarin analari, ancak kendilerini doguran kadinlardir.
Ve sphesiz onlar, szden irkin olani ve yalani sylyorlar. Ve sphesiz Allah, ok
affedici, ok bagislayicidir.
3
Ve kadinlarina zihar yapip sonra da sylediklerinden dnenlerin, birbiriyle
temastan/iliskiden nce bir kleyi hrriyete kavusturmalari gerekir. Iste siz, bununla
gtleniyorsunuz. Allah, yaptiklarinizdan ok iyi haberi olandir.
4
Artik, kim ki bu imkni bulamazsa, cinsel birlesme yapmalarindan nce,
hemen araliksiz olarak iki ay oru tutmalidir. Artik kim ki g yetiremedi, altmis
miskini doyurmalidir. Bu, Allah'a ve Elisi'ne inanmaniz iindir. Ve bunlar,
Allah'in sinirlaridir. Kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimseler iin de ok acikli bir azap vardir.
(105/58, Mcdele/1-4)
Necm: 642
5
Sphesiz Allah'a ve Elisi'ne siniri asmaya kalkan kimseler, kendilerinden
ncekilerin alaltildigi gibi alaltilmislardir. Hlbuki kesinlikle Biz, apaik yetler
indirmisizdir. Ve kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler
iin kk dsrc bir azap vardir.
6
Artik Allah, onlarin hepsini diriltecegi gn yaptiklari seyleri kendilerine haber
verecektir. Allah onlarin yaptiklari seyleri bir bir saymistir, onlar ise unutmuslardir.
Ve Allah, her seye en iyi shittir.
(105/58, Mcdele/5-6)
Necm: 643
7
Gklerde olan seyleri ve yeryznde olan seyleri, Allah'in bildigini grmedin
mi/hi dsnmedin mi? kisinin gizli konustugu yerde O, kesinlikle
drdncleridir. Beste de O, kesinlikle altincilaridir. Bunlardan az veya ok
olsunlar ve nerede bulunurlarsa bulunsunlar O, kesinlikle onlarla beraberdir. Sonra
kiymet gn onlara yaptiklari seyleri haber verecektir. Sphesiz Allah, her seyi
en iyi bilendir.
8
Eisildasmaktan yasaklandiktan sonra yine o yasaklanani yapmaya kalkisanlari
ve gnah, dsmanlik ve Eli'ye karsi gelmek hususunda fisildasanlari grmedin mi?
Onlar, sana geldikleri zaman seni, Allah'in selmlamadigi ile selmliyorlar. Kendi

423

ilerinden de: Bu sylediklerimiz yznden Allah'in bize azap etmesi gerekmez
miydi? derler. Cehennem onlara yeter. Oraya yaslanacaklardir. Ne kt dns
yeridir!
9
Ey iman etmis kimseler! Fisildastiginiz zaman gnahi, dsmanligi ve Eli'ye
karsi gelmeyi fisildamayin. Iyi adam olmayi ve Allah'in korumasi altina girmeyi
Iisildasin. Kendisine toplanacaginiz Allah'in korumasi altina girin.
10
Sphesiz bu fisildasmalar, iman eden kimseleri zmek iin seytandandir.
Oysa seytan, Allah'in izni/ bilgisi olmadika, mminlere hibir zarar veremez. Ve
yleyse mminler, yalnizca Allah'a isin sonucunu havale etsinler.
11
Ey iman etmis kimseler! Size: Meclislerde yer ain/baskalarina da katilim
hakki taniyin denilince hemen yer aiverin ki Allah da yer asin/size genislik versin.
Ve size: Kendinizi oldugunuzdan daha byk gsterin denilince de kendinizi
oldugunuzdan daha byk gsterin.
398
Bylece Allah, sizden inanmis olan kimseleri
ve kendilerine bilgi verilenleri derecelerle ykseltsin. Ve Allah, yaptiklariniza iyice
haberi olandir.
12
Ey iman etmis kisiler! Eli ile fisildasacaginiz [basbasa konusacaginiz, zel
hizmet alacaginiz] zaman, bu fisildasmanizdan nce hemen bir sadaka veriniz. Bu,
sizin iin daha hayirli ve daha temizdir. Byle olmasina ragmen eger bir sey
bulamazsaniz, artik sphesiz Allah, ok bagislayan ve ok merhamet edendir.
13
Basbasa konusmanizdan nce sadakalar vermekten korktunuz mu? Iste,
yapmadiniz. Ve Allah, sizin bilinle hatadan dnsnz kabul etti. Artik salti
ikame edin [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma
kurumlari olusturun, ayakta tutun], zekti/verginizi verin, Allah'a ve Elisi'ne itaat
edin. Ve Allah, yaptiklariniza en ok haberi olandir.
(105/58, Mcdele/7-13)
Necm: 644
14
Allah'in kendilerine gazap ettigi bir toplulugu yardimci, koruyucu; ynetici
yapanlari grmedin mi/hi dsnmedin mi? Onlar ne sizdendirler, ne de onlardan. Ve
onlar bilerek yalan yere yemin ediyorlar.
15
Allah, onlara ok etin bir azap hazirlamistir. Sphesiz onlar, yapmis
olduklari ok kt olanlardir!
16
Yeminlerini kalkan edindiler de Allah'in yolundan evirdiler. Artik onlar iin
kk dsrc bir azap vardir.
17
Onlarin mallari ve evlatlari, kendilerine, Allah'a karsi hibir sekilde asla
yarari olmaz. Onlar, Ates'in ashbidirlar. Onlar, orada srekli kalanlardir.

424

18
Artik Allah, onlarin hepsini tekrar dirilttigi gn, size yemin ettikleri gibi O'na
da yemin edecekler ve kendilerinin bir sey zerinde bulunduklarini sanacaklardir.
Gznz ain! Sphesiz onlar, yalancilarin ta kendileridir.
19
Seytan, onlari istil etmisti de onlara Allah'i anmayi terk ettirmisti. Onlar,
seytanin grubudur. Gznz ain! Seytanin grubu kesinlikle kaybedenlerin ta
kendisidir.
(105/58, Mcdele/14-19)
Necm: 645
20
Allah'a ve Elisi'ne siniri asmaya ugrasanlar; onlar, en asagilik kisiler
arasindadirlar.
21
Allah: Elbette, Ben ve elilerim galip gelecegiz diye yazmistir. Sphesiz
Allah, her seye gc yetendir, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi
mmkn olmayan/mutlak galip olandir.
(105/58, Mcdele/20-21)
Necm: 646
22
Allah'a ve hiret gnne inanan bir toplulugu, Allah'a ve Elisi'ne siniri
asmaya ugrasanlarla karsilikli sevgi bagi kurmus hlde bulamazsin. Bunlar, onlarin
ister babalari olsun, ister ocuklari olsun, ister kardesleri olsun, ister akrabalari
olsun. Onlar, Allah'in, kalplerine imani yazdigi ve kendilerini Kendisinden olan
vahiy ile destekledigi kimselerdir. Ve Allah onlari, srekli kalanlar olarak
altlarindan irmaklar akan cennetlere koyacaktir. Allah, onlardan hosnut olmustur,
onlar da O'ndan hosnut olmuslardir. Iste bunlar, Allah'in taraftarlaridir. Gznz
ain! Allah'in taraftarlari, basariya ulasanlarin ta kendileridir.
(105/58, Mcdele/22)
HUCURT SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 647

1
Ey iman etmis kimseler! Allah'in ve Elisi'nin iki eli arasinda ne gemeyin/
dinde kendi grslerinizi ne ikarmayin. Ve Allah'in korumasi altina girin.
Sphesiz Allah en iyi isitendir, en iyi bilendir.
2
Ey iman etmis kimseler! Seslerinizi Peygamber'in sesinin stne ykseltmeyin.
Birbirinize yksek sesle bagirdiginiz gibi, Peygamber'e yksek sesle bagirmayin;
yoksa siz bilincinde olmadan, saygisizlikta ileri gidersiniz de amelleriniz bosa
gidiverir.

425

3
Sphesiz Allah Elisi'nin huzurunda seslerini kisan kimseler; iste onlar,
Allah'in, kalplerini Kendisinin korumasi altina girmesi iin imtihan ettigi
kimselerdir. Onlara bagislanmislik, korunmusluk ve byk bir dl vardir.
4
Sphesiz sana odalarin arka tarafindan seslenen kimseler; onlarin ogu akilli
davranmiyorlar.
5
Ve eger onlar, sen yanlarina ikincaya kadar sabretselerdi, elbette kendileri
iin daha iyi olurdu. Ve Allah, kullarinin gnahlarini ok bilerek reddeden, onlari
cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet sahibidir.
6
Ey iman etmis kimseler! Eger hak yoldan ikmisin biri size bir haber getirirse
hemen arastirin/tesbit edin. Yoksa bilmeden bir topluluga satasirsiniz/zarar
getirirsiniz de yaptiginiza pisman olan kimseler olursunuz.
7,8
Ve sphesiz iinizde Allah'in Elisi'nin varligini bilin. Syet o, birok islerde
size uysaydi, kesinlikle sikintiya dserdiniz. Fakat Allah, Kendisinin bir ltuf ve
nimeti olarak, size imani sevdirdi ve onu kalplerinize znet yapti. Kfr; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddetmeyi, hak yoldan ikmayi ve isyani da size
irkin gsterdi. Iste bunlar, rsde/akil erginligine sahip kimselerin ta kendileridir.
Ve Allah, en iyi bilendir, en iyi yasa koyandir, en ok saglam yapandir.
9
Ve eger mminlerden iki grup birbirleriyle savastirilirlarsa, hemen onlarin
arasini dzeltin. Syet biri tekinin zerine saldirirsa, Allah'in buyruguna
dnnceye kadar saldiran tarafla savasin. Sonra da eger dnerse aralarinda adaletle
baris yapin ve hakkaniyetle davranin. Sphesiz ki Allah, hakkaniyetle davrananlari
sever.
10
Mminler ancak kardestirler. yleyse rahmete ermeniz iin kardeslerinizin
arasini dzeltin ve Allah'in korumasi altina girin.
11
Ey iman etmis kimseler! Bir topluluk bir toplulugu alaya almasin. Olabilir ki
alay ettikleri topluluk kendilerinden hayirlidir. Kadinlar da baska kadinlari alaya
almasin. Belki de alay ettikleri kadinlar, kendilerinden hayirlidir. Kendinizi de
Iirlatip atmayin; ayiplamayin, kk dsrmeyin; birbirlerinizi lakaplar ile firlatip
atmayin; kk dsrmeyin, kmsemeyin. Imandan sonra hak yoldan ikis ile
adlanmak ne kt seydir! Ve kim hatadan dnmezse, iste onlar yanlis; kendi
zararlarina is yapanlarin ta kendileridir.
12
Ey iman etmis kimseler! Zannin birogundan sakinin. Sphesiz zannin bir
kismi gnahtir. Birbirinizin kusurunu arastirmayin. Bir blmnz bir
blmnzn giybetini yapmasin/ onun yoklugunda ileri-geri konusmasin. Sizden
biriniz lms kardesinin etini yemeyi sever mi? Iste, bunu irkin buldunuz. Ve
Allah'in korumasi altina girin. Sphesiz Allah, tevbeleri oka kabul eden, ok
tevbe firsati verendir, ok merhamet sahibidir.
(106/49, Hucurt/1-12)

426

Necm: 648
13
Ey insanlar! Biz sizi, bir erkek ile bir disiden olusturduk, birbirinizle
tanisasiniz diye sizi uluslar ve oymaklar yaptik. Sphesiz ki, Allah katinda en
degerliniz, en ok Allah'in korumasi altina girmis olaninizdir. Gerekten Allah, en
iyi bilendir, en ok haber alandir.
(106/49, Hucurt/13)
Necm: 649
14
Bedevi Araplar, Inandik! dediler. De ki: Siz Inanmadiniz, ama Eslemna
[saglamlastirdik/kendimizi saglama aldik]! deyin; iman henz kalplerinize girmedi.
Ve eger Allah'a ve Elisi'ne itaat ederseniz, O, yaptiklarinizdan hibir seyi size
eksiltmez. Gerekten Allah, ok bagislayicidir, ok merhametlidir!
15
Mminler ancak, Allah'a ve O'nun Elisi'ne iman eden sonra da spheye
dsmeyen ve mallari ve canlari ile Allah yolunda aba harcayan kimselerdir. Iste
bunlar sadiklarin ta kendisidir.
16
De ki: Siz, dininizi Allah'a mi gretiyorsunuz? Oysa Allah, gklerde olanlari
da, yerde olanlari da bilir. Ve Allah, her seyi ok iyi bilir.
17
Onlar, Islm'a girdikleri iin senden minnet duymani bekliyorlar. De ki:
'Islm'a girmeniz zerine benden minnet beklemeyin. Tam tersi, eger dogru
kimseler iseniz, sizi imana erdirdigi iin, siz Allah'a minnet duygusu besleyin.
18
Sphesiz Allah, gklerin ve yeryznn grlmeyenini, duyulmayanini,
sezilmeyenini bilir. Ve Allah, yapmis oldugunuz seyleri ok iyi grendir.
(106/49, Hucurt/14-18)
TAHRM SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 650
1
Ey Peygamber! Eslerinin rizalarini arayarak Allah'in hell kildigi seyi niin
sen kendine haramlastiriyorsun? Ve Allah, ok bagislayan, ok merhamet edendir.
2
Allah, kefaretini deyerek yeminlerinizi zmeyi kesinlikle size mesr
kilmistir. Ve Allah, sizin mevlaniz; yardimci, yol gsterici, koruyucu yakininizdir.
Ve O, en iyi bilen, en iyi yasa koyandir.
3
Bir de hani Peygamber, eslerinden bazilarina bir sz/ olayi sirlastirmisti.
Sonra eslerinden biri bunu haber yapinca ve Allah, Peygamber'e bunu aiga
vurunca, Peygamber bir olayin kismini belirlemis, bir kismindan mesafelenmisti/
vazgemisti. Sonunda o ese, bunu kendisi haber verince o es: Bunu sana kim haber
verdi? dedi. Peygamber, Bana iyi bilen, iyi haber alan haber verdi demisti.

427

4
Ey Peygamber'in iki esi, hatalarinizdan Allah'a dnerseniz sizin iin iyi olur.
nk kesinlikle ikinizin kalpleri kaydi; inanlariniz bozuldu, sapikliga dtnz.
Yok eger Peygamber'e karsi dayanismaya girerseniz hi kuskusuz bizzat Allah, o'na
mevladir; yardimcidir, destekidir, koruyucudur, yol gstericidir. Cibrl/Kurn ve
iman edenlerin slihleri de. Ve bunlardan sonra inecek yetler de o'na arka ikarlar.
5
Eger o sizi bosarsa, Rabbinin, kendisine sizden daha hayirli, mslime,
mmine, srekli saygi duyan, tevbe eden, oru tutan/seyahat eden dul ve bakire
esler vermesi umulur.
(107/66, Tahrm/1-5)
Necm: 651
6,7
Ey iman etmis kimseler! Kendinizi ve yakinlarinizi, yakiti insanlar ve taslar
olacak bir Ates'ten koruyun. Atesin zerinde, Allah'a karsi gelmeyen, kendilerine
emredilenleri yapan etin ve kaba grevli gler vardir. Ey kfirler; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis kimseler! Bugn zr dilemeyin. Siz ancak
islediklerinizin cezasini ekeceksiniz!
8
Ey iman etmis kimseler! Saf, katisiksiz/ samimi bir hatadan dns ile Allah'a
dnn. Umulur ki Rabbiniz, Peygamber'i ve o'nunla birlikte iman edenleri
utandirmayacagi, isiklarinin nlerinde ve saglarinda kosacagi, Rabbimiz! Isigimizi
tamamla, bizi bagisla, nk Sen her seye g yetirensin diyecekleri gnde sizin
ktlklerinizi rter ve sizi, ilerinden irmaklar akan cennetlere sokar.
(107/66, Tahrm/6-8)
Necm: 652
9
Ey Peygamber! Kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimselere ve mnfiklara karsi gayretli ol, onlara karsi sert davran. Onlarin
varacagi yer de cehennemdir. Ve o, ne kt dns yeridir.
(107/66, Tahrm/9)
Necm: 653
10
Allah, kfirlere; Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimselere,
Nh'un karisi ile Lt'un karisini rnek verdi. Bu ikisi, kullarimizdan iki slih kulun
asagilik karilari idiler. Sonra onlara hainlik ettiler. Ikisinin kocasi da, peygamber
olmalarina ragmen Allah'tan hibir seyi onlardan savamadi. Ve, Girenlerle
birlikte siz ikiniz de atese girin! denildi.
11
Allah, inanan kimselere de Firavun'un karisini rnek gsterdi. Hani o,
Rabbim! Bana nezdinde cennetin iinde bir ev yap, beni Firavun'dan ve onun
isinden kurtar. Ve beni su sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar
toplumundan kurtar! demisti.

428

12
Ve Allah, irzini bir kale gibi koruyan Imrn kizi Meryem'i de rnek verdi. Iste
Biz onu vahyimizle az da olsa bilgilendirdik.
399
O da Rabbinin kelimelerini ve
kitaplarini dogrulayip uyguladi ve srekli saygida duranlardan oldu.
(107/66, Tahrm/10-12)
TEGBN SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 654
1
Gklerde ve yeryznde olan seyler, Allah'i her trl noksanliktan arindirir.
Mlk yalnizca O'nundur, tm vgler de sadece O'nadir; baskasi vlemez. Ve O,
her seye en iyi g yetirendir.
2
O, sizi olusturandir. Artik, kiminiz kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden biridir, kiminiz mmindir. Ve Allah, yaptiklarinizi en iyi grendir.
3
Allah gkleri ve yeri hak ile olusturdu ve sizi biimlendirdi. Biimlerinizi de
ne gzel yapti! Ve dns yalnizca O'nadir.
4
O, gklerde ve yeryzndeki seyleri bilir, gizlediginiz ve aiga vurdugunuz
seyleri de bilir. Allah, ggslerin zn de en iyi bilendir.
(108/64, Tegbn/1-4)
Necm: 655
5
nceden kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimselerin
haberi size gelmedi mi? Iste onlar, islerinin vebalini tattilar. Onlar iin aci bir azap
da vardir.
6
Bu cezalandirma, kendilerine elileri aik deliller ile geldiginde: Bir beser mi
bize yol gsterecek? deyip de kfretmeleri; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddetmeye alismalari ve sirt evirmeleri nedeniyledir. Allah, muhta olmadigini
gsterdi. Allah zengindir, vlmeye en iyi lyik olandir.
(108/64, Tegbn/5-6)
Necm: 656
7
Su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden su kimseler,
kesinlikle diriltilmeyeceklerine yanlisa inandilar. De ki: Aksine, Rabbime kasem
olsun ki kesinlikle diriltileceksiniz, sonra kesinlikle yapmis oldugunuz seyler size
haber verilecektir. Ve bu, Allah'a gre ok kolaydir.
8
yleyse, Allah'a, Elisi'ne ve Bizim indirdigimiz isiga/Kurn'a inanin. Ve
Allah, yaptiginiz seylerden haberdardir.

429

9
Toplanma gn iin sizi toplayacagi gn; ite o gn, karilikli
aldatma/aldanma gn; kimin kimi aldattiginin ortaya iktigi gndr kim Allah'a
inanir ve slihi islerse Allah, onun ktlklerini rter ve onu, iinde sonsuza dek
kalicilar olarak altlarindan irmaklar akan cennetlere sokar. Iste bu, byk kurtulustur.
10
Inkr eden ve yetlerimizi yalanlayan kimseler; iste onlar, iinde srekli
kalanlar olarak Ates'in ashbidirlar. O, ne kt dns yeridir!
11
Isabet eden her musibet, sadece Allah'in bilgisi erevesinde isabet eder. Kim
Allah'a inanirsa, Allah, onun kalbini kilavuzlar. Ve Allah her seyi en iyi bilendir.
12
Ve Allah'a itaat edin, Eli'ye de itaat edin. Artik yz evirirseniz bilin ki
Elimize dsen apaik bir tebligdir.
13
Allah, Kendisinden baska ilh diye bir sey olmayandir. Artik mminler,
sadece Allah'a isin sonucunu havale etsinler.
(108/64, Tegbn/7-13)
Necm: 657
14
Ey iman etmis kimseler! Sphesiz eslerinizden ve ocuklarinizdan size
dsman olanlar da vardir. O nedenle, onlardan sakinin. Ve eger affeder, kusurlarini
baslarina kakmaz, hos grr ve bagislarsaniz, bilin ki sphesiz Allah, ok bagislayan
ok merhamet edendir.
15
Kesinlikle mallariniz ve ocuklariniz, sizi atese atabilecek imtihan aracidir.
Allah ise, byk dl Kendi katinda olandir.
16
O nedenle gcnz yettigince Allah'in korumasi altina girin, dinleyin ve itaat
edin. Ve mallarinizdan, kendinizin iyiligine olarak Allah yolunda harcamada
bulunun/ basta yakinlariniz olmak zere baskalarinin nafakalarini temin edin. Kim de
benliginin agzllgnden korunursa iste onlar, basariya ulasanlarin ta kendileridir.
17,18
Eger Allah'a gzel bir dn verirseniz, O, onu sizin iin kat kat artirir ve
sizi bagislar. Ve Allah, en iyi karsilik deyen, ok yumusak davranan, grleni ve
grlmeyeni bilendir, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn
olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam
yapandir.
(108/64, Tegbn/14-18)
SAFF SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 658


430

1
Gklerde ve yeryzndeki seyler, Allah'i noksan sifatlardan arindirdilar.
Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak
galip olandir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
2,3
Ey iman etmis kimseler! Yapmayacaginiz seyleri niin sylyorsunuz?
Yapmayacaginiz seyleri sylemeniz, Allah katinda cezayi gerektiren byk bir su/
gnah olarak belirlendi.
4
Sphesiz Allah, Kendi yolunda kenetlenmis bir duvar gibi saf saf olarak
savasan kimseleri sever.
(109/61, Saff/1-4)
Necm: 659
5
Ve hani Ms, toplumuna: Ey toplumum! Sphesiz benim, sizin iin
Allah'tan gnderilmis bir eli oldugumu bildiginiz hlde, niin bana eziyet
ediyorsunuz? demisti. Ne zaman ki onlar egrilip saptilar Allah da onlarin kalplerini
egriltip saptirdi. Ve Allah, hak yoldan ikmis bir topluma kilavuzluk etmez.
6
Ve hani Meryem oglu s: Ey Isrlogullari! Sphesiz ben, Tevrt'tan iki
elimin arasindakileri dogrulayan ve benden sonra gelecek, adi, Ahmed/vgye
baskalarindan daha layik bir eliyi mjdeleyen, Allah'in bir elisiyim demisti.
Sonra s, onlara apaik delillerle gelince Bu, apaik bir bydr dediler.
(109/61, Saff/5-6)
Necm: 660
7
Ve Islm'a davet olundugu hlde Allah zerine yalan uydurandan daha yanlis;
kendi zararlarina is yapan kimdir? Ve Allah, sirk kosarak, kfrederek yanlis; kendi
zararlarina is yapanlar toplumuna kilavuzluk etmez.
8
Onlar, agizlariyla Allah'in isigini/ gnderdigi dini sndrmek iin irade
kullaniyorlar. Hlbuki kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler
hos grmese de Allah, isigini/ dinini tamamlayandir.
9
Allah, ortak kosanlar hos grmese de Elisi'ni, hak dini btn dinlerin zerine
ikarmasi iin dogru yol kilavuzu ve hak dinle gnderendir.
(109/61, Saff/7-9)
Necm: 661
10-13
Ey iman etmis kimseler! Size, sizi can yakici bir cezadan kurtaracak,
kazanli bir ticaret gstereyim mi? Allah'a ve O'nun elisi'ne inanacaksiniz; Allah
yolunda canlarinizla, mallarinizla aba harcayacaksiniz. Iste bu, eger bilirseniz,
sizin iin daha iyidir: Sizin gnahlarinizi bagislar ve sizi altlarindan irmaklar akan
cennetlere ve Adn cennetlerindeki hos meskenlere girdirir. Iste bu, byk

431

kurtulustur. Ve sizin seveceginiz baska bir sey daha: Allah'tan yardim ve yakin bir
fetih Ve inananlara mjde ver.
14
Ey iman etmis kisiler! Allah'in yardimcilari olun; nitekim Meryem oglu s,
havarilere: Allah'a benim yardimcilarim kimdir? demisti. Havariler: Allah'in
yardimcilari biziz dediler. Sonra Isrlogullari'ndan bir zmre inandi, bir zmre
inanmadi. Sonra da Biz, inanmis kimseleri, dsmanlarina karsi glendirdik de
onlar stn geldiler.
(109/61, Saff/10-14)
CUMA SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 662
1
Gklerde ve yeryznde olan seyler, btn evrenin hkmdari, tertemiz, her
trl ktlk ve eksiklikten uzak olan, en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olan, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapan Allah'i noksan sifatlardan arindirirlar.
2,3
O, Anakentliler/Mekkeliler iinde, kendilerinden olan ve Anakentlilere ve
henz onlara katilmamis olan onlardan baskalarina Allah'in yetlerini okuyan,
onlari arindiran, onlara kitabi ve haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek
iin konulmus kanun, dstur ve ilkeleri greten bir eli gnderendir. Onlar,
nceden apaik bir sapiklik iinde olsalar da. Ve O, en stn, en gl, en serefli,
maglp edilmesi mmkn olmayan/ mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
4
Eli gndermek, Allah'in diledigi kisilere verdigi armaganidir. Ve Allah, byk
armagan sahibidir.
(110/62, Cuma/1-4)
Necm: 663
5
Kendilerine Tevrt ykletilip de sonra onu tasimayan kimselerin durumu,
kitaplar tasiyan esegin durumu gibidir. Allah'in yetlerini yalanlayan toplumun
rnegi ne ktdr! Ve Allah, sirk kosarak yanlis; kendi zararlarina is yapanlar
toplumuna dogru yolu gstermez.
6
De ki: Ey Yahudilesmis kimseler! Eger insanlar arasinda yalniz kendinizin,
Allah'in yakinlari/ yardimcilari olduguna inaniyorsaniz, eger dogru kimseler iseniz
hemen lm isteyin.
7
Oysa onlar, ellerinin nden gnderdigi seyler/ isledikleri sular yznden,
lm asla istemezler. Ve Allah, yanlis; kendi zararlarina is yapanlari ok iyi
bilendir.

432

8
De ki: Sphesiz sizin kendisinden katiginiz lm, kesinlikle size
kavusacaktir. Sonra grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni, gemisi, gelecegi ve
algilanabilen her seyi bilene dndrleceksiniz. O, size yapmis oldugunuz seyleri
haber verecektir.
(110/62, Cuma/5-8)
Necm: 664
9
Ey iman etmis kisiler! Toplanti gn salt iin [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma iin] seslenildigi zaman, Allah'in
anilmasina hemen kosun, alis-verisi birakin. Eger bilirseniz, iste bu, sizin iin daha
hayirlidir.
10
Sonra da salt [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu
aydinlatma] gereklestirildiginde, hemen yeryznde dagilin ve Allah'in
armaganlarindan arayin. Ve zafer kazanmaniz, durumunuzu korumaniz iin Allah'i
ok anin.
(110/62, Cuma/9-10)
Necm: 665
11
Ve onlar, bir ticaret ve eglence grdkleri zaman ona gittiler ve seni ayakta
biraktilar. De ki: Allah'in yaninda bulunan seyler, eglenceden ve ticaretten
hayirlidir. Ve Allah, rizik verenlerin en hayirlisidir.
(110/62, Cuma/11)
FETIH SRESI
MEDNE DNEMI
Necm: 666
1-3
Sphesiz Biz, Allah, senin gnahlarindan gemis ve gelecek olanlari
bagislasin, sana olan nimetini tamamlasin, seni dosdogru yola kilavuzlasin ve Allah,
sana ok gl bir zaferle yardim etsin diye, sana apaik bir fethi atik.
400

4
O, kendi imanlari ile birlikte, imanca fazlalassinlar diye mminlerin kalplerine
kalbi teskin eden gven ve yatisma duygusu/moral indirendir. Gklerin ve yerin
ordulari da yalnizca Allah'indir. Ve Allah, en iyi bilendir, en iyi yasa koyandir.
(111/48, Fetih/1-4)
Necm: 667

433

7
Gklerin ve yeryznn ordulari da Allah'indir. Allah, en stn, en gl, en
serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
8,9,5,6
Sphesiz Biz, Allah'a ve Elisi'ne iman etmeniz, O'na yardim etmeniz, O'na
saygi gstermeniz ve her zaman O'nu her trl noksanliktan arindirmaniz iin;
mmin erkekler ve mmin kadinlari, iinde srekli kalanlar olarak, altlarindan
irmaklar akan cennetlere girdirmesi ve onlarin ktlklerini rtmesi iin ite bu,
Allah katinda byk bir kurtulutur;
ve Allah hakkinda kt zanda bulunan o mnfik erkekler ve mnfik kadinlari,
Allah'a ortak kosan erkekleri ve ortak kosan kadinlari azaplandirmasi iin ktlk
onlarin zerine olmutur. Allah onlara gazap etmi, onlari dilami; rahmetinden
mahrum birakmi ve kendileri iin cehennemi hazirlamitir. Orasi ne kt bir
yerdir!; seni, shit, mjdeleyici ve uyarici olmak zere eli yaptik.
401

(111/48, Fetih/7-9, 5-6)
Necm: 668
10
Sphesiz sana baglilik yemini eden su kimseler, gerekte Allah'a baglilik
yemini etmektedirler. Allah'in gc; nimetleri, yardimlari onlarin glerinin;
yardimlarinin, hizmetlerinin zerindedir. O nedenle kim sznden dnerse, artik
sadece kendisi aleyhine olmak zere dnmstr. Kim de Allah'a verdigi sze vefa
gsterirse, Allah ona hemen byk bir dl verecektir.
11
Bedevi Araplardan geri birakilmis; sizinle gelmemis olanlar, sana yakinda,
Mallarimiz ve ailelerimiz bizi mesgul etti/alikoydu. Hadi Allah'tan bizim
bagislanmamizi dile diyeceklerdir. Onlar, kalplerinde olmayani dilleriyle sylerler.
De ki: Allah, size bir zarar dilediyse veya bir yarar dilediyse O'na karsi kimin bir
seye gc yetebilir? Tam tersi Allah, yaptiklarinizdan haberdardir.
12
Aslinda siz, Eli ve mminlerin, ailelerine/yakinlarina sonsuza dek geri
dnmeyeceklerini sanmistiniz. Bu sizin gnllerinize de gzel grnd. Ve siz, kt
zanda bulundunuz ve degisime/yikima ugramis bir toplum oldunuz.
13
Ve kim Allah'a ve Elisi'ne iman etmezse, bilsin ki sphesiz Biz, kfirler;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler iin ilgin bir atesi
hazirlamisizdir.
14
Ve gklerin ve yeryznn hkmranligi Allah'indir. O, diledigini bagislar
diledigini azaplandirir. Ve Allah, ok bagislayandir, ok merhamet edendir.
15
Siz, ganimetleri almak iin gittiginizde o geri kalanlar: Birakin bizi de sizi
izleyelim diyeceklerdir. Onlar, Allah'in szn degistirmek isterler. De ki: Siz,
asla bizimle gelemeyeceksiniz. Allah, daha nce byle buyurmustur. Sonra onlar:
Tam tersi, siz, bizi kiskaniyorsunuz diyeceklerdir. Tam tersi onlar, pek az sey
disinda anlamazlar.

434

16
Bedevi Araplardan, geri birakilmis olanlara de ki: Siz, yakinda ok kuvvetli
bir topluma karsi agirilacaksiniz, onlarla savasirsiniz veya onlar Mslman olurlar.
Artik, eger itaat ederseniz, Allah size gzel bir dl verir. Ama nceden yan
izdiginiz gibi yine yan izecek olursaniz sizi acikli bir azap ile azaplandirir.
17
Kr iin bir vebal yoktur, topal iin de bir vebal yoktur, hasta iin de bir vebal
yoktur. Bununla beraber kim Allah'a ve Elisi'ne itat ederse, Allah onu, altindan
irmaklar akan cennetlere girdirir. Kim de yan izerse, onu acikli bir azap ile
azaplandirir.
(111/48, Fetih/10-17)
Necm: 669
18,19
Andolsun o agacin altinda sana baglilik yemini ederlerken Allah,
mminlerden razi olmustur. Iste kalplerinde olani bilmis, onlara kalbi teskin eden,
gven ve yatisma duygusu/ moral indirmis ve onlari pek yakin bir fetih ve alacaklari
birok ganimetler ile dllendirmistir. Ve Allah, en stn, en gl, en serefli,
maglp edilmesi mmkn olmayan/ mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
20,21
Ve Allah size, alacaginiz birok ganimetleri ve sizin g yetiremediginiz,
ama Allah'in sizin iin kusattigi baska seyleri, siz yararlanasiniz ve mminlere bir
almet olsun, Allah sizi dosdogru yola kilavuzlasin diye vaat etmistir. Iste Allah,
bunu size hemen vermis ve insanlarin ellerini sizden ekmistir. Ve Allah, her seye
en iyi g yetirendir.
22,23
Ve eger kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis kimseler,
sizinle savassalardi kesinlikle Allah'in teden beri gelen kanunu/ uygulamasi
olarak arkalarina dnp kaarlardi. Allah'in kanununda asla bir degiiklik
bulamazsin. Sonra bir yol gsteren, koruyan yakin ve yardimci da bulamazlardi.
24,25
Ve Allah, sizi onlara karsi muzaffer kildiktan sonra Mekke'nin vadisinde;
Hudeybiye'de, Allah'in diledigi kimseyi rahmetine girdirmesi iin, onlarin ellerini
sizden, sizin ellerinizi de onlardan ekendir. Ve Allah, yaptiklarinizi en iyi
grendir. Onlar, Allah'in ilhligini ve rabligini kabul etmeyen ve sizi Mescid-i
Haram'dan ve ayarlanmis hedylerin/ hac yapanlara gnderilen yiyeceklerin
yerlerine ulasmasini engelleyen kimselerdir. Eger kendilerini henz tanimadiginiz,
bilmeyerek ezmek sretiyle kendilerinden sorumlulugunuz olacak mmin
erkekler, mmin kadinlar olmasaydi, eger onlar, birbirinden ayrilmis olsalardi
kesinlikle onlardan Allah'in ilhligina ve rabligine inanmayan kimseleri acikli bir
azapla azaplandirirdik.
26
Hani kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseler,
cahiliye kalintisi gurur ve soy asabiyetini, tutuculugu kendi kalplerinde
alevlendirip kiskirttiklari zaman, hemen Allah, Elisi'nin ve mminlerin zerine
kalbi teskin eden gven ve yatisma duygusunu/ morali indirmis ve o mminlerin

435

takv/Allah'in korumasi altina girme szne ilzam etmisti/sadik kalmalarini
saglamisti. Zaten onlar, buna lyik ve ehil idiler. Allah, her seyi en iyi bilendir.
(111/48, Fetih/18-26)
Necm: 670
27
Andolsun ki Allah, Elisi'ne o grnty; Siz, Allah dilerse kesinlikle,
gven iinde baslarinizi tiras etmis ve kisaltmis kisiler olarak, korkmadan Mescid-i
Haram'a gireceksiniz vizyonunu hak ile dogru ikardi. yleyse Allah, sizin
bilmediginizi bilir. Sonra da size bundan ast/yakin bir fetih kildi.
28
Allah, hak dini btn dinlere stn kilmak iin, Elisi'ni dogru yol kilavuzu
Kurn ve hak din ile gnderendir. Shit olarak da Allah yeter.
(111/48, Fetih/27-28)
Necm: 671
29
Muhammed, Allah'in elisidir./Allahin elisi Muhammed ve onunla beraber
olan kimseler de, Allah'in, kendileriyle dsmanlari fkelendirmesi iin kfirlere;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimselere karsi etin, kendi
aralarinda merhametlidirler. Sen onlari, Allah'in fazlindan ve bir hosnutluk
isteyerek Allah'in birligini gretenler, boyun egip teslimiyet gsterenler olarak
grrsn. Onlarin Allah'a teslimiyetlerinden nisanlari, tm varliklarinda/ her
taraflarinda belli olur. Bu, onlarin Tevrt'taki rnekleridir. Onlarin Incl'deki
rnekleri de, filizini yarip ikarmis, sonra onu kuvvetlendirerek kalinlasmis, sonra
da gvdesi zerine dikilmis bir ekin gibidir. Bu, ziraatilarin da hosuna gider.
Allah, onlardan iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimselere bagislama
ve byk bir dl sz vermistir.
(111/48, Fetih/29)
MIDE SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 672
1
Ey iman etmis kimseler! Szlesmeleri yerine getirin. Siz, dokunulmaz iken
[hac/yksek ilhyat egitimini srdrrken] avlanmayi helal grmeksizin, size
okunacaklar hari, drt bacakli, iki tirnakli, gevis getiren ve ot yiyen hayvanlarin
kusursuzlari/gerdanliksizlari size helal kilindi. Sphesiz Allah, diledigini hkmeder;
diledigi yasayi koyar.
2
Ey iman etmis kimseler! Allah'in almetlerine, haram aya, hedye/hac yapanlara
yiyecek yollamaya, hediye etmeye, gerdanliklarina [hac yapanlarin/orada yksek

436

ilhyat egitimi iin bulunanlarin yemesi iin gnderilen hayvanlara konulan
isaretlerine] ve Rablerinden ltuf ve riza bekleyerek Beyt'l-Haram'a/hac grevi
yapmak isteyenlere saygisizlik etmeyin. Dokunulmazliginiz kalktiginda/hac
greviniz bittiginde de avlanin. Sizi Mescid-i Haram'dan evirdiklerinden dolayi bir
topluma karsi olan kininiz, sizi saldiriya da sevk etmesin. Ve iyi adamlik ve
Allah'in korumasi altina girme zerinde yardimlasin, gnah ve dsmanlik zerinde
yardimlasmayin. Ve Allah'in korumasi altina girin. Hi sphesiz Allah,
azabi/kovusturmasi ok etin olandir.
3
Size les, kan, domuzun eti, Allah'tan baskasinin adi anilarak kesilen,
bogulmus, vurulmus, yukardan dsms, boynuzlanmis, yirtici hayvanlarin yiyip de
canli iken kesmedikleriniz, dikili taslar zerine bogazlananlar ve fal oklariyla
kismet aramaniz haram kilindi. Bunlarin hepsi dogru yoldan ikmaktir. Bugn su
kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su kimseler, sizin
dininizden mitsizlige dsmslerdir. yleyse onlara saygiyla, sevgiyle, bilgiyle
rperti duymayin. Bana saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duyun. Bugn dininizi
sizin iin kemale erdirdim, size nimetimi tamamladim. Size din olarak da Islm'a
razi oldum. Artik kim son derece alik iinde, gnaha istekle ynelmeden zorda
kalirsa, bilsin ki sphesiz Allah, kullarinin gnahlarini ok rten, onlari
cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet sahibidir.
(112/5, Mide/1-3)
Necm: 673
4
Sana, kendilerine neyin helal kilindigini soruyorlar. De ki: Size iyi ve temiz
seyler ve Allah'in size grettiginden greterek yetistirdiginiz avci hayvanlarin avlari
helal kilindi. Artik onlarin sizin iin tuttuklarindan yiyin ve zerine Allah'in adini
anin ve Allah'in korumasi altina girin. Sphesiz Allah, hesabi pek abuk grendir.
5
Bugn size iyi ve temiz seyler helal kilindi. Kitap verilenlerin yemegi size
helal, sizin de yemeginiz onlara helaldir. Mminlerden zgr kadinlar ile sizden
nce kendilerine Kitap verilenlerden zgr kadinlari da, nikhlayarak koruma
altina alinmis biri yapmak, zina etmemek ve gizlice dostlar edinmemek artiyla
kendilerine mehirlerini
402
dediginiz durumlarda size helal kilindi. Kim imani
tanimayip kfrederse; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddederse, artik
kesinlikle onun yaptigi bosa gitmistir ve o, hirette kayba/zarara ugrayip aci eken
kimselerdendir.
(112/5, Mide/4,5)
Necm: 674
6
Ey iman etmis kisiler! Salta [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma;
toplumu aydinlatma kurumlarina] dogru kalktiginiz/toplum iine iktiginiz zaman,
hemen yzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi yikayin. Baslarinizi ve iki topuga

437

kadar ayaklarinizi el ile silin. Ve eger cnp/asiri sehvet nedeniyle akliniz basinda
olmayacak durumda iseniz temizlik stne temizlik yapin [cinsel iliskiye girin,
orgazm olun ve yikanin]. Ve eger hasta iseniz yahut yolculukta iseniz yahut sizden
birisi tuvaletten gelmisse yahut kadinlarla temaslastiysaniz/cinsel iliskiye
girdiyseniz, sonra da su bulamamissaniz, hemen temiz bir topraga ynelin. Sonra
da temiz topraktan yzlerinizi ve ellerinizi el ile silin. Allah, size herhangi bir
glk ikarmak istemez, fakat sizi temizlemek ve kendinize verilen nimetlerin
karsiligini demeniz iin zerinizdeki nimetini tamamlamak ister.
7
Ve Allah'in, zerinizdeki nimetini ve Isittik, itaat ettik dediginizde sizden
aldigi, Kendisiyle szlestiginiz, kesin szlesmesini hatirlayin. Ve Allah'in
korumasi altina girin. Sphesiz Allah, ggslerin iindekini ok iyi bilendir.
8
Ey iman etmis kisiler! Allah iin, hakkaniyeti ayakta tutan taniklar olunuz. Ve
bir topluma olan kininiz, sizi adaletsizlik yapmaya srklemesin. Adaletli olun,
adaletli olmak, Allah'in korumasi altina girmeye daha yakindir. Allah'in korumasi
altina girin. Sphesiz Allah, yaptiklariniza haberdardir.
9
Allah, iman eden ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimselere vaat etmistir:
Bagislanma ve byk dl yalnizca onlaradir.
10
Inkr eden ve yetlerimizi yalanlayan kimseler de; iste onlar, cehennemin
ashbidir.
11
Ey iman etmis kimseler! Allah'in sizin zerinizde olan nimetini hatirlayin.
Hani bir topluluk size el uzatmaya yeltenmisti de, Allah onlarin ellerini sizden
ekmisti. Ve Allah'in korumasi altina girin. Artik mminler de yalnizca Allah'a isin
sonunu havale etsinler.
(112/5, Mide/6-11)
Necm: 675
12
Ve andolsun ki Allah, Isrlogullari'nin saglam szn almisti. Ve Biz,
kendilerinden on iki mfettis/baskan gndermistik. Ve Allah demisti ki: Ben,
kesinlikle sizinle beraberim. Salti ikame eder [ml ynden ve zihinsel aidan
destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturur, ayakta tutar],
zekti/verginizi verir, elilerime iman eder, onlari destekler ve Allah'a gzelce
dn verirseniz, andolsun ki sizden ktlklerinizi rtecegim ve sizi altindan
irmaklar akan cennetlere girdirecegim. Iste sizden her kim de, bundan sonra
kfrederse; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddederse, artik kesinlikle yolun
dogrusunu kaybetmis olur.
13
Sonra da szlerini bozmalari sebebiyle onlari disladik ve kalplerine katilik
koyduk. Onlar kelimeyi/ szcg yerlerinden/ z anlamlarindan degistirirler.
gtlendiklerinin nemli bir blmn de terk ettiler. Ilerinden pek azi hari,

438

onlardan daima bir hainlik grrsn. Yine de sen, onlari affet ve aldiris etme.
Sphesiz Allah, iyilik-gzellik retenleri sever.

14
Biz, Nasarayiz/Hristiyaniz diyenlerden de saglam szlerini almistik. Onlar
da kendilerine hatirlatilan seylerin ogunu terk ediverdiler. Biz de onlarin arasina,
kiymete kadar srecek kin ve dsmanlik yerlestirdik. Allah, yakinda yapip retmis
olduklarini onlara haber verecektir.
(112/5, Mide/12-14)
Necm: 676

15,16
Ey Kitap Ehli! Kesinlikle, Kitap'tan gizlemis oldugunuz seylerin ogunu
aiga koyan, ogundan da vazgeen Bizim Elimiz size geldi. Kesinlikle size,
Allah'tan bir isik ve apaik bir Kitap geldi. Allah, o Kitabla kendi rizasina uyanlari
selmet yollarina kilavuzlar. Onlari Kendi bilgisi ile karanliklardan aydinliga ikarir
ve onlari dosdogru yola kilavuzlar.
17
Andolsun ki Sphesiz Allah, Meryem oglu Mesih'in ta kendisidir diyen
kimseler kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler
olmuslardir. De ki: Peki, Allah, Meryem oglu Mesih'i, anasini ve btn
yeryzndeki kimseleri degisime/ yikima ugratmak istese, O'na karsi kim bir sey
yapabilir. Gklerin, yeryznn ve ikisi arasindakilerin mlkiyeti de sadece
Allah'a aittir. O, diledigini olusturandir. Ve Allah, her seye en iyi g yetirendir.
18
Ve Yahudiler, Hristiyanlar, Biz, Allah'in ogullariyiz ve O'nun sevgilileriyiz
dediler. De ki: Madem yle niin gnahlariniz sebebiyle Allah size azap ediyor?
Tam tersi, siz, O'nun olusturduklarindan birer besersiniz. O diledigi kisiyi bagislar,
diledigine azap eder. Gklerin, yerin ve ikisi arasinda bulunan her seyin sahipligi,
ynetimi de Allah'indir. Dns de yalnizca O'nadir.
19
Ey Kitap Ehli! Elilerin arasinin kesildigi bir sirada, Bize bir mjdeleyici ve
uyarici gelmedi demeyiniz diye, size tebyn yapan/ aika ortaya koyan Elimiz
geldi. Iste kesinlikle mjdeleyici ve uyarici size geldi. Allah, her seye en ok gc
yetendir.
20,21
Ve hani Ms, toplumuna: Ey toplumum! Allah'in zerinizdeki nimetini
hatirlayin. Hani Allah, iinizden peygamberler gnderdi. Sizi de hkmdarlar kildi.
Ve lemlerden hibir kimseye vermedigini size verdi. Ey toplumum! Allah'in size
yazdigi temizlenmis topraga girin, geriye dnmeyin, yoksa kayba ugrayanlar olarak
dnersiniz dedi.
22
Onlar, Ey Ms! Sphesiz orada zorba bir toplum var. Onlar oradan
ikmadika da biz oraya asla girmeyiz. Syet onlar, oradan ikarlarsa, sphesiz biz
de artik girenleriz dediler.
23
Korkanlardan ve Allah'in kendilerine nimet verdigi iki adam dedi ki: Onlarin
zerlerine kapidan girin. Iste, oradan girerseniz sphesiz siz, galip olanlarsiniz. Eger
inaniyorsaniz da artik yalnizca Allah'a isin sonucunu havale edin.

439

24
Ms'nin toplumu: Ey Ms! Sphesiz biz, onlar orada oldugu srece biz
oraya asla girmeyiz. Artik sen ve Rabbin gidin de savasin. Sphesiz biz, burada
oturanlariz dediler.
25
Ms: Rabbim! Ben, kendimle kardesimden baskasina sz geiremiyorum.
Artik bizimle bu hak yoldan ikmislar toplumunun arasini ayir dedi.
26
Allah dedi ki: Artik temizlenmis topraklar onlara kirk sene haram kilinmistir.
Yeryznde saskin saskin dolasacaklar. O nedenle sen, hak yoldan ikmis o toplum
iin tasalanma!
(112/5, Mide/15-26)
Necm: 677

27-29
Onlara iki demoglunun haberini de hakkiyla oku. Hani her ikisi birer
kurban sunmuslardi da birinden kabul edilmis, digerinden kabul edilmemisti. O:
Seni kesinlikle ldrecegim dedi. Digeri: Allah, yalniz Kendisinin korumasi altina
girmis kisilerden kabul eder. Sen, beni ldrmek iin elini bana uzatsan da, ben,
elimi, seni ldrmek iin uzatacak degilim [ben, elimi seni etkisiz kilmak iin
uzatirim]. Sphesiz ben, lemlerin Rabb'i Allah'tan korkarim. Sphesiz ben, isterim
ki sen, beni ldrmen nedeniyle olusacak gnahi ve kendi gnahini yklenip de
Ates'in ashbindan olasin! Sirk kosarak, kfrederek yanlis; kendi zararlarina is
yapanlarin da cezasi budur! dedi.
30
Bunun zerine kurbani kabul edilmeyenin egosu kendisine, kardesini
ldrmeyi kolay gsterdi, sonra da onu ldrd. Kendisi de zarara ugrayanlardan
oluverdi.
31
Sonra Allah, hemen ona kardesinin cesedini nasil gmmekte oldugunu
gstermek iin topragi eseleyen bir karga gnderdi. O, Yaziklar olsun bana, ben, su
karga gibi olmakligimla ciz mi oldum da kardesimin cesedini gmyorum. dedi.
Sonra da pisman olanlardan oldu.
32
Iste bunun iin Biz, Isrlogullari'na: Sphesiz her kim bir zat veya
yeryznde bozgunculuk karsiligi olmadan bir zati ldrrse artik btn insanlari
ldrms gibi olur. Kim de bir zatin yasamasina sebep olursa, btn insanlari
yasatmis gibi olur seklinde farz kildik. Ve kesinlikle onlara elilerimiz aik deliller
ile geldiler. Sonra da sphesiz onlarin birogu, kesinlikle yeryznde asiri davranan
kimselerdir.
(112/5, Mide/27-32)
Necm: 678
33,34
Allah'a ve Elisi'ne karsi savasan; bozum yapmaya tesebbs etmis olan ve
yeryznde kargasa ikarmaya alisanlarin siz onlar zerine gl
olmazdan/onlari yakalayip denetim altina almazdan nce hatalarindan dnenler
hari karsiligi, ancak ldrlmeleri veya asilmalari yahut ayak ve ellerinin

440

aprazlama/ arka arkaya kesilmesi, ya da bulunduklari yerden srgn edilmeleridir.
Bu, onlar iin dnyada bir asagiliktir. hirette de onlar iin byk bir azap vardir.
Artik iyi bilin ki Allah, ok bagislayan ve ok merhamet edendir.
(112/5, Mide/33-34)
Necm: 679
35
Ey iman etmis olan kisiler! Kurtulmaniz, zafer kazanmaniz iin, Allah'in
korumasi altina girin, O'na, yaklastiracak/ ulastiracak seyleri arayin ve O'nun yolunda
gayret gsterin.
36
Sphesiz, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan su
kimseler; btn yeryzndekiler ve onunla birlikte bir o kadari daha, kiymet
gnnn azabindan kurtulmalik vermek iin kendilerinin olsa, onlardan kabul
edilmez. Ve onlar iin can yakici bir azap vardir.
37
Onlar, Ates'ten ikmak isterler. Ama oradan ikanlar degillerdir. Ve onlar iin
devamli bir azap vardir.
(112/5, Mide/35-37)
Necm: 680
38
Hirsiz erkek ve hirsiz kadin; bunlarin yaptiklarina karsilik, Allah'tan bir
engelleyici uygulama olarak hemen ikisinin de gcn/glerini kesin. Ve Allah, en
stn, en gl, en serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir,
en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
39
Sonra kim yaptigi haksizliktan sonra tevbe eder ve dzeltirse, bilsin ki
sphesiz Allah, onun tevbesini kabul eder. Sphesiz Allah, ok bagislayandir, ok
merhamet edendir.
40
Gklerin ve yerin sahipliginin, ynetiminin Allah'a ait
oldugunu bilmedin mi? O, diledigine azap eder, diledigini de bagislar? Ve Allah,
her seye en iyi g yetirendir.
(112/5, Mide/38-40)
Necm: 681
41
Ey Eli! Kalpleri iman etmedigi hlde agizlariyla Inandik diyen kimseler
ve Yahudilesmislerden, durmadan yalana kulak veren ve sana gelmeyen kimseler
iin dinleyen/ casusluk eden, kfr; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedis
iinde kosusan su kimseler seni zmesin. Onlar, kelimeyi yerlerinden kaydirip
degistirirler. Eger size su verilirse hemen alin, o verilmezse sakinin! derler.
Allah, bir kimseyi dinden ikma atesine dsrmek isterse, sen Allah'a karsi, onun
lehine hibir sey yapamazsin. Onlar, Allah'in kalplerini temizlemek istemedigi
kimselerdir. Onlar iin dnyada rezillik vardir ve hirette onlara ok byk bir
azap vardir.

441

42
Yalana ok kulak verenler, harami ok yiyenler; artik onlar, eger sana
gelirlerse, aralarinda hkmet ya da onlara mesafeli dur. Ve eger onlara mesafeli
durursan, artik sana hibir zaman zarar veremezler. Ve eger hkmedersen, o zaman
aralarinda hakkaniyetle hkmet. Sphesiz Allah, hakkaniyetle davrananlari sever.
43
Iinde Allah'in hkm bulunan Tevrt yanlarinda iken seni nasil hakem
yapiyorlar da ondan sonra da geri duruyorlar? Onlar, inanan kimseler degillerdir.
44
Iinde dogru yol rehberi ve isik bulunan Tevrt'i, sphesiz Biz indirdik.
Mslmanlasmis kisiler olan peygamberler onunla Yahudilere hkmederler,
kendilerini Allah'a adamis kisiler ve hahamlar da, Allah'in kitabindan
kendilerinden korumalari istenilen ve kendilerinin de zerine taniklik ettikleri
seylerle hkmederler. Insanlara saygi duyup rpermeyin, Bana saygi duyup
rperin. Benim yetlerimi de az bir paraya satmayin. Ve kim Allah'in indirdigiyle
hkmetmezse, iste onlar kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimselerin ta kendileridir.
45
Ve Biz, Tevrt'ta onlara, zata zat, gze gz, buruna burun, kulaga kulak, dise
dis yazdik. Yaralara kisas vardir. Bununla beraber kim kisas hakkini bagislarsa, bu
kendisi iin kefaret olur. Ve kim Allah'in indirdigiyle hkmetmezse, iste onlar yanlis;
kendi zararlarina is yapanlarin ta kendileridir.
46
Ve Biz o peygamberlerin izleri zerine, yanlarindaki Tevrt'tan iinde konu
edilenleri dogrulayici olarak Meryem oglu s'nin gelmesini sagladik. Ve o'na
Tevrt'tan iinde konu edilenleri dogrulamak, Allah'in korumasi altina girmis kisilere
yol gsterme ve gt olmak zere iinde yol gsterme olan Incl'i verdik.
47
Incl ehli de Allah'in onda indirdikleriyle hkmetsinler. Kim, Allah'in indirdigi
ile hkmetmezse, artik iste onlar, hak yoldan ikanlarin ta kendileridir.
48
Sana da Tevrt'in bir blmnden kendisinin iinde konu edilenleri
dogrulayan ve onlari kollayip koruyan olarak hak ile Kitab'i/Kurn'i indirdik.
yleyse onlarin aralarinda Allah'in indirdigi ile hkmet. Sana gelen haktan saparak
onlarin arzu ve heveslerine uyma. Ve Biz, sizden hepiniz iin bir yol haritasi/ toplu
yasam ilkeleri ve genis, aydinlik bir yol belirledik. Ve eger Allah dileseydi sizi tek
bir nderli toplum yapardi, fakat size verdiklerinde sizi yipratmak/ denemek iin
byle yapmadi. yleyse iyiliklere yarisin. Hepinizin dns yalnizca Allah'adir.
Sonra O, kendisi hakkinda anlasmazliga dstgnz seyleri size haber verecektir.
49
Sen, yine aralarinda Allah'in indirdigiyle hkmet, onlarin tutkularina uyma.
Allah'in sana indirdiginin bir kismindan seni davandan vazgeirerek atese
atmalarindan sakin. Artik sirt evirirlerse, artik bil ki sphesiz Allah, bir kisim
gnahlari sebebiyle/ gnahlarinin acisiyla onlari musibete ugratmak istiyor. Ve
sphesiz insanlardan pek ogu kesinlikle hak yoldan ikan kimselerdir.
50
Yoksa cahiliyye hkmn m ariyorlar? Kesinlikle bilen bir toplum iin,
hkm ynnden Allah'tan daha gzel kim olabilir?

442

(112/5, Mide/41-50)
Necm: 682
51
Ey iman etmis kimseler! Yahudileri ve Nasara'yi/Hristiyanlari yardimci, yol
gsterici, koruyucu yakinlar edinmeyin. Onlar birbirlerinin koruyucu, yol gsterici
yakinidirlar. Sizden kim onlari mtevelli [koruyucu, gzetici, ynetici] yaparsa,
artik o, sphesiz onlardandir. Sphesiz Allah, sirk kosarak, kfrederek yanlis; kendi
zararlarina is yapanlar toplulugunu kilavuzlamaz.
(112/5, Mide/51)
Necm: 683
52
Bundan sonra kalplerinde hastalik bulunan; zihniyeti bozuk kimselerin: Bize
bir felaket gelmesinden rperiyoruz diyerek, onlarin iinde kosustuklarini
greceksin. Artik umulur ki Allah, bir fetih veya katindan bir emir getirir de ilerinde
gizlediklerine pisman olan kimseler olurlar.
53
Ve iman etmis kisiler: Kesinlikle, sizinle beraber olduklarina dair, Allah'a
btn gleriyle yemin edenler bunlar mi? derler. Onlarin amelleri bosa gitmistir
ve onlar kaybedenler olmuslardir.
(112/5, Mide/52-53)
Necm: 684
54
Ey iman etmis kimseler! Sizden kim dininden dnerse, bilsin ki Allah
yakinda mminlere karsi yumusak, kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden kimselere karsi da onurlu ve siddetli bir toplum getirir ki Allah,
onlari sever, onlar da O'nu severler; onlar, Allah yolunda aba harcarlar ve hibir
kinayicinin kinamasindan korkmazlar. Bu, Allah'in diledigine verdigi bir
armagandir. Allah, bilgisi ve rahmeti genis ve sinirsiz olandir, ok iyi bilendir.
55
Sizin yardimci, yol gsterici, koruyucu yakininiz, sadece Allah'tir, O'nun
Elisi'dir, bir de Allah'i birleyerek salti ikame eden [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturan, ayakta tutan],
zekti/vergiyi veren iman etmis kimselerdir.
56
Allah'i, O'nun Elisi'ni ve iman edenleri kendine yardimci, yol gsterici,
koruyucu yakin kabul edenler bilsinler ki, kesinlikle Allah'in taraftarlari, galip
olanlarin ta kendileridir.
(112/5, Mide/54-56)
Necm: 685

443

57
Ey iman etmis kimseler! Sizden nce kendilerine Kitap verilmis olanlardan
ve kfirlerden; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenlerden, dininizi alay
ve eglence edinen kimseleri yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar edinmeyin.
Eger mminler iseniz de Allah'in korumasi altina girin.
58
Ve siz, onlari salta [ml ynden ve zihinsel aidan destek olmaya; toplumu
aydinlatmaya] agirdiginiz zaman, onlar, onu alay ve eglence edinirler. Bu,
onlarin, akillarini kullanmayan bir toplum olmalarindandir.
59
De ki: Ey Kitap Ehli! Bizim, sadece Allah'a, bize indirilene ve daha nce
indirilene inanmamiz ve sphesiz sizin ogunuzun hak yoldan ikmis kimse olmasi
yznden mi bizden hoslanmiyorsunuz?
60
De ki: Allah katinda cezaya arptirilma bakimindan bunlardan daha ktsn
size haber vereyim mi? Allah, kimleri dislamis ve gazabina ugratmissa; kimlerden
maymunlar, domuzlar ve seytana tapanlar yapmissa, iste bunlar, meknca ktdr ve
yolun dogrusundan daha ok kaybolmuslardir.
61
Onlar, size geldikleri zaman da, Iman ettik dediler. Hlbuki kfr; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddedis ile girdiler ve onlar kesinlikle kfrle
ikmislardir. Ve Allah, onlarin gizlemis olduklarini en iyi bilendir.
62
Onlardan pek ogunun, gnah islemede, dsmanlikta ve haram yemede
yaristiklarini grrsn. Bu yaptiklari seyler ne kadar da ktdr!
63
Kendilerini Allah'a adamis kisilerin ve din bilginlerinin onlari, gnahi
sylemekten ve harami yemekten men etmeleri gerekmez miydi? Yapip rettikleri
seyler ne ktdr!
64
Ve Yahudiler, Allah'in eli sikidir dediler. Syledikleri eyler nedeniyle
kendi elleri baglandi ve onlar dilandi. Tam tersi Allah'in iki eli aiktir; diledigi
gibi harcar. Ve andolsun ki Rabbinden sana indirilen, onlarin ogunda azginlik ve
kfr; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetme aisindan artis yapar. Ve
Biz, o Yahudilerin aralarina kiymete kadar dsmanlik ve kin attik. Ne zaman
savas/ bozum yapmak iin bir ates yakmislarsa, Allah onu sndrmstr. Ve onlar,
yeryznde bozgunculuga kosarlar. Oysa Allah, bozgunculari sevmez.
65
Ve eger Kitap Ehli iman etmis ve Allah'in korumasi altina girmis olsalardi,
kesinlikle onlarin ktlklerini rter ve kesinlikle nimeti bol olan cennetlere
koyardik.
66
Ve hi kuskusuz eger onlar Tevrt'i, Incl'i ve kendilerine Rablerinden
indirilen Kurn'i ayakta tutsalardi, elbette stlerinden ve ayaklarinin altindan [her
ynden] besleneceklerdi. Onlardan bir kismi orta yol tutan; bazisina inanip bazisina
inanmayan, inanmadigi hlde inanmis gzken nderli bir toplumdur. Ve onlardan
ogunun yapmakta olduklari ne ktdr!

444

(112/5, Mide/57-66)
Necm: 686
67
Ey Rasl! Rabbinden sana indirileni teblig et. Ve eger bunu yapmazsan, o
zaman O'nun verdigi elilik grevini yerine getirmemis olursun. Allah da seni
insanlardan koruyacaktir. Sphesiz Allah, kfirler; Kendisinin ilhligini ve
rabligini bilerek reddedenler toplumuna kilavuzluk etmez.
68
De ki: Ey Kitap Ehli! Tevrt'i, Incl'i ve Rabbinizden size indirilen kurallari
hayata geirmedike hibir sey zerinde degilsiniz. Sphesiz ki Rabbinden sana
indirilenler, onlarin ogunda azginligi ve kfr; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddetmeyi artiriyor. yleyse kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddedenler toplumu iin zlme!
(112/5, Mide/67-68)
Necm: 687
69
Sphesiz su iman etmis kisiler, Yahudilesmis kisiler, Sabiler/dogal dindarlar
ve Nasraniler; kim Allah'a ve hiret gnne iman eder ve slihi islerse, artik onlar
iin bir korku yoktur, onlar mahzun da olmayacaklardir.
(112/5, Mide/69)
Necm: 688
70,71
Andolsun ki Biz, Isrlogullari'nin szlesmesini aldik ve kendilerine eliler
gnderdik; ne zaman ki onlara eli, nefislerinin hoslanmadigi bir seyi getirdi, bir
kismini yalanladilar, bir kismini da ldryorlar.
Ve onlar, bir sosyal yangin olmayacagini sandilar da krlestiler ve sagirlastilar.
Sonra Allah, onlarin tevbesini kabul etti. Sonra yine onlardan ogu krlesti,
sagirlasti. Ve Allah, onlarin yaptiklari seyleri en iyi grendir.
(112/5, Mide/70-71)
Necm: 689
72
Andolsun, Allah, Meryem oglu Mesih'in kendisidir diyen kimseler
kesinlikle kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden birileri
olmuslardir. Hlbuki Mesih, Ey Isrlogullari! Benim Rabbim ve sizin Rabbiniz
Allah'a kulluk edin. Sphesiz kim Allah'a ortak kosarsa kesinlikle Allah ona
cenneti haram eder, onun barinagi da Ates'tir. Ve sirk kosarak, kfrederek yanlis;
kendi zararlarina is yapanlar iin yardimcilardan kimse yoktur demisti.
73
Andolsun, Allah n ncsdr diyen kimseler kesinlikle kfir;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden birileri olmuslardir. Oysa tek

445

ilh'tan baska ilh yoktur. Eger sylediklerinden vazgemezlerse, kesinlikle
onlardan kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis olan kimselere
aci veren bir azap dokunacaktir.
74
Hl onlar, Allah'a hatalardan dns yapmaz ve O'ndan af dilemezler mi?
Allah ok bagislayandir, ok merhamet edendir.
75
Meryem'in oglu Mesih, sadece bir elidir. Ondan nce de eliler gelip
gemistir. Anasi da dosdogru bir kadindir. Her ikisi de yemek yerlerdi. Bak, onlara
yetleri nasil aiga koyuyoruz. Sonra yine bak, onlar nasil dndrlyorlar!
76
De ki: Allah'in astlarindan sizin iin zarar vermeye ve yarar saglamaya gc
yetmeyen seylere mi kulluk ediyorsunuz? Oysa Allah, ok iyi isitendir, ok iyi
bilendir.
77
De ki: Ey Kitap Ehli! Dininizde hakkin disinda asiriliga gitmeyin. Daha evvel
sapmis, biroklarini saptirmis ve hak yolun ortasindan sapmis bir toplumun
tutkularina da uymayin.
78
Isrlogullari'ndan su kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
su kimseler, Dvd ve Meryem'in oglu s diliyle dislanmislardir. Bu, onlarin
isyan etmeleri ve asiri gitmeleri sebebiyledir.
79
Onlar, yaptiklari ktlklerde birbirlerine engel olmuyorlardi. Elbette, yapip
durduklari sey ne kt idi!
80
Onlardan birogunu, kfirleri; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kisileri; kollayici, gzetici, ynetici yaptiklarini grrsn. Benliklerinin
kendilerinin nne getirdigi sey; Allah'in kendilerine gazap etmesi ne kadar
ktdr! Onlar, azap iinde de srekli kalicidirlar.
81
Ve eger onlar, Allah'a, Peygamber'e ve O'na indirilene inanmis olsalardi,
onlari koruyucu, yol gsterici yakinlar edinmezlerdi. Velkin onlardan birogu
yoldan ikmis kimselerdir.
82
Sen, kesinlikle iman eden kisilere karsi dsmanlik ynnden insanlarin en
siddetlisi olarak, o Yahudileri ve o ortak kosan kimseleri bulursun. Ve kesinlikle
iman eden kimselere sevgi bakimindan en yakin olarak da, Sphesiz biz,
Nasraniyiz/Hristiyanlariz diyen kimseleri bulursun. Bu, kendi ilerinde kesisler
ve rahipler oldugundan ve onlar byklk taslamadiklarindan dolayidir.
83,84
Ve onlar, Eli'ye indirilen Kurni dinledikleri zaman, onun hak oldugunu
grendiklerinden dolayi gzlerinin yasla doldugunu grrsn. Onlar: Rabbimiz! Biz
iman ettik, bizi shitler ile birlikte yaz! ve Biz, Rabb'imizin bizi slihler toplumu
ile birlikte girdirmesini umarken, Allah'a ve haktan bize gelen seylere neden
inanmayalim! derler.

446

85,86
Allah da, onlarin byle demeleri nedeniyle, onlari, iinde srekli kalanlar
olarak, altlarindan irmaklar akan cennetler ile dllendirmistir. Ve iste bu, iyilik-
gzellik retenlerin karsiligidir. Inkr eden ve yetlerimizi yalanlayan kimseler; iste
onlar, cehennemin ashbidir.
(112/5, Mide/72-86)
Necm: 690
87
Ey iman eden kimseler! Allah'in size helal kildigi temiz-nefis-gzel seyleri
haram saymayin. Ve asiri gitmeyin. Sphesiz Allah, asiri gidenleri sevmez.
88
Ve Allah'in size verdigi riziklardan helal ve temiz olarak yiyin ve siz,
inandiginiz Allah'in korumasi altina girin.
89
Allah, sizi, kasitsiz olarak yaptiginiz/agiz aliskanligi yeminlerinizden sorumlu
tutmaz. Fakat kasitli yaptiginiz/szlesmeler olusturdugunuz yeminlerinizden sizi
sorumlu tutar; onun kefareti, ehlinize yedirdiginizin en hayirlisindan/en iyisinden on
miskini yedirmek veya giydirmektir. Veyahut da bir kleyi zgrlestirmektir.
Verecek bir sey bulamayan kimse iin de gn oru tutmaktir. Bu, bozdugunuz
zaman yeminlerinizin kefaretidir. Ve yeminlerinizi koruyun. Iste Allah, karsiligini
dersiniz diye yetlerini sizin iin byle aiga koyar.
90
Ey iman etmis kisiler! Hamr [iki/herhangi bir yolla akli rtmek], kumar; her
trl kolay kazan amali sans oyunu, kulluk edilen nesneleri, kisileri temsil eden
isaretler; semboller ve fal oklari; tm kehanet ara ve gereleri ancak seytan isinden
zarar veren seylerdir. yleyse durumunuzu korumaniz, kurtulmaniz iin bu seytan
isinden kainin.
91
Gerekten seytan, hamr ve kumarda sizin araniza dsmanlik ve kin sokmak
ve sizi, Allah'in anilmasindan, gdnden ve salttan [ml ynden ve zihinsel
aidan destek olmaktan; toplumu aydinlatmaktan] alikoymak ister. yleyse sona
erdirmis kisiler/vazgemis kisiler misiniz?
92
Ve Allah'a itaat edin, Eli'ye itaat edin ve sakinip tedbirli olun. Artik eger uzak
durursaniz, biliniz ki, Elimize dsen sadece apaik tebligdir.
93
Inanan ve dzeltmeye ynelik isler yapan kimselere, Allah'in korumasi altina
girdikleri, inandiklari, dzeltmeye ynelik isler yaptiklari, sonra Allah'in korumasi
altina girdikleri, inandiklari ve sonra Allah'in korumasi altina girdikleri ve iyilik-
gzellik rettikleri zaman, tatmis olduklarindan dolayi bir sorumluluk yoktur. Ve
Allah, iyilik-gzellik retenleri sever.
94
Ey iman etmis kimseler! Kesinlikle Allah, issiz yerlerde kimin Kendisinden
korktugunu bildirmek iin sizi bir seyle; ellerinizin ve mizraklarinizin erisecegi bir
avla sinar. yleyse kim bundan sonra siniri asarsa artik acikli azap onun iindir.

447

95
Ey iman etmis kimseler! Siz, dokunulmaz iken/ hac grevini srdrrken av
hayvani ldrmeyin. Iinizden kim kasten onu ldrrse, yaptigi isin vebalini tatmasi
iin, Kabe'ye ulasacak bir hedy/ yiyecek olarak hediye edilen hayvan olmak zere
ldrdg hayvanin benzeri ona ceza olacak, buna iinizden iki adaletli kii
hkmeder yahut kefaret olarak miskinleri doyurmak yahut onun dengi oru
tutmaktir. Allah gemisi affetmistir. Fakat kim de tekrarlarsa, Allah yakalayip
cezalandirarak adaleti saglar. Ve Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp
edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, suluyu yakalayip cezalandirarak
adaleti saglama ilkesi sahibidir.
96
Su avi ve onun yenilmesi, size ve yolculara yarar olmak zere size helal
kilindi. Kara avi ise, siz hac grevi srdrr oldugunuz mddete size haram
edilmistir. Ve Kendisine toplanacaginiz Allah'in korumasi altina girin.
97
Allah, Kabe'yi; o Beyt-i Haram'i, haram ayi, hac yapanlara yiyecek olarak
hayvan hediye etmeyi ve gerdanliklari/hac yapanlarin yemesi iin gnderilen
hayvanlara konulan isaretleri insanlar iin bir ayaga kalkis; silkinis, kendilerini
kurtaris yapti. Bu, Allah'in gklerde ve yerde olan her seyi bildigini ve Allah'in her
seyi hakkiyla bilici oldugunu sizin de bilmeniz iindir.
98
Sphesiz Allah'in cezasinin ok siddetli oldugunu ve sphesiz Allah'in ok
bagislayici, ok merhametli oldugunu bilin.
99
Eli'ye dsen sadece tebligdir. Ve Allah, aiga vurdugunuz seyleri ve
gizlediginiz seyleri bilir.
100
De ki: Her ne kadar pisligin [ktnn, ktlgn, kt seylerin] oklugu
hosunuza gitse de, pis olan seyle temiz olan sey bir olmaz. yleyse, ey kavrama
yetenekleri olanlar! Kurtulmaniz iin Allah'in korumasi altina girin.
101
Ey iman etmis kimseler! Aiklandigi zaman hosunuza gitmeyecek olan
seylerden sormayin/ istemeyin. Eger onlardan Kurn indirilirken sorarsaniz/
isterseniz de size aiklanir. Allah, onlardan gemistir, onlari bagislamistir. Ve Allah,
ok bagislayan ve ok yumusak davranandir.
102
Sphesiz sizden nce gelen bir toplum bunlari sormustu/istemisti, sonra da
onlar Allah'in ilhligini ve rabligini kabul etmeyen kimseler oldular.
(112/5, Mide/87-102)
Necm: 691
103
Allah, bahre'den sibe'den vasle'den ve hm'dan
403
hi birini
ngrmemistir. Ancak kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
kimseler, Allah'a karsi yalan dzp uyduruyorlar. Ve onlarin pek ogu akil
erdirmez.

448

104
Ve onlara: Allah'in indirdigine ve Eli'ye gelin dendigi zaman: Atalarimizi
zerinde buldugumuz sey bize yeter dediler. Atalari bir sey bilmeyen ve
kilavuzlanan dogru yolu bulmayan kimseler olsa da mi?
(112/5, Mide/103-104)
Necm: 692
105
Ey iman eden kimseler! Herkes kendinden sorumludur. Siz, kilavuzlandiginiz
dogru yola girdiginiz zaman, sapan kimseler size zarar veremezler. Hepinizin
dns Allah'adir. Sonra da O, yapmis oldugunuz seyleri size haber verecektir.
(112/5, Mide/105)
Necm: 693
106
Ey iman etmis kisiler! Iinizden birine lm hazir oldugu zaman, vasiyet
sirasinda aranizdaki shitlik, kendi iinizden adalet sahibi iki kisidir. Yahut
yeryznde yolculuga ikmis iseniz, sonra da lmn musibeti size gelip atmissa,
sizden olmayan iki kisidir. Eger spheye dserseniz, salttan [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olmadan; toplumu aydinlatman] sonra onlari bekletirsiniz.
Sonra da onlari, Akraba bile olsa, yemini bir ikar karsiligi satmayacagiz,
Allah'in shitligini gizlemeyecegiz. Aksi hlde gnahkrlardan oluruz diye
Allah'a yemin ettirirsiniz.
107
Sonra da eger o iki shitin bir gnah isledikleri anlasilirsa, lene daha yakin
olan hak sahiplerinden diger iki kisi onlarin yerine geerler de: Bizim shitligimiz, o
nceki iki kisinin shitliginden daha dogrudur ve biz kimsenin hakkina tecavz
etmedik. Aksi hlde biz, yanlis davrananlardan; kendi zararlarina is yapanlardan
olurduk diye Allah'a yemin ederler.
108
Iste byle bir yemin, shitliklerini usulne gre yapmalari yahut
yeminlerinden sonra yeminlerinin kabul edilmemesinden korkmalari iin en
yakin/en iyi yoldur. Allah'in korumasi altina girin ve kulak verin. Ve Allah, hak
yoldan ikanlar topluluguna kilavuzluk etmez.
(112/5, Mide/106-108)
Necm: 694
109
Allah, elileri toplayacagi gn syle diyecek: Size verilen cevap nedir?
Onlar: Bizim hibir bilgimiz yoktur; sphesiz ki Sen, grlmeyeni, duyulmayani,
sezilmeyeni, gemisi, gelecegi en iyi bilenin ta kendisisin dediler.
110
Hani Allah demisti ki: Ey Meryem oglu s! Senin zerinde ve annenin
zerinde olan nimetimi hatirla! Hani Ben, seni Allah'in vahyi ile glendirmistim.
Yksek mevkide olan biri olarak ve yetiskin biri olarak insanlara konusuyordun.

449

Hani sana Kitabi, haksizlik, bozgunculuk ve kargasayi engellemek iin konulmus
kanun, dstur ve ilkeleri, Tevrt'i ve Incl'i gretmistim.
Hani Benim iznimle/ bilgimle amurdan; kilden (seramikten) kus sekli gibi bir
sey (Buhurdan) yapiyordun. Sonra da onun iine flyordun; aerosol
olusturuyordun, onlar da (hastalik yayan; asilayan hasereler) Benim iznimle kus
oluveriyordu/abucak gidiyorlardi. Anadan dogma kr olani ve alaca hastaligina
yakalanmis kimseyi iznimle/ bilgimle iyilestiriyordun. Yine Benim iznimle/
bilgimle sosyal lleri ikariyordun/ canlandiriyordun. Ve hani Isrlogullari'na
apaik kanitlarla gelip de onlardan Allah'in ilhligina ve rabligine inanmayanlarin:
Bu, ancak apaik bir sihirdir dedikleri zaman seni onlardan korumustum.
111
Ve hani havarilere: Bana ve Elime inanin diye vahyetmistim. Onlar,
'Inandik! ve Bizim gerekten Mslmanlar oldugumuza tanik ol demislerdi.
112
Hani havariler: Ey Meryem oglu s! Rabbin bize gkten bir sofra indirebilir
mi? demislerdi. s: Eger iman edenler iseniz Allah'in korumasi altina girin
demisti.
113
Havriler: Biz istiyoruz ki ondan yiyelim, kalplerimiz iyice yatissin, senin
bize dogru syledigini bilelim ve biz de buna taniklardan olalim dediler.
114
Meryem oglu s: Allah'im, Rabbmiz! Bizim zerimize, bizim iin,
ncekilerimiz ve sonrakilerimiz iin bir bayram ve Senden bir almet/gsterge olarak
gkten bir sofra indir. Ve bizi riziklandir. Ve Sen, rizik verenlerin en hayirlisisin!
dedi.
115
Allah dedi ki: Sphesiz Ben, onun size indiricisiyim. Artik bundan sonra
sizden kim inanmazsa, Ben onu lemlerden hi kimseye yapmayacagim bir azapla
azaplandiracagim.
116-118
Ve hani Allah demisti ki: Ey Meryem oglu s! Sen mi insanlara: Beni
ve annemi, Allah'in astlarindan iki tanri edinin dedin? s: Sen ariniksin, benim
iin gerek olmayan bir seyi sylemem bana yakismaz. Eger ben onu demis olsam,
Sen, bunu kesinlikle bilmistin. Sen, benim iimde/zmde olani bilirsin, ben ise
Senin zatinda olani bilmem. Sphesiz Sen; grlmeyeni, duyulmayani, sezilmeyeni,
gemisi, gelecegi en iyi bilenin ta kendisisin! Ben, onlara sadece, Senin bana
emrettiklerini; Benim ve sizin Rabbiniz olan Allah'a kulluk edin dedim. Ve ben,
ilerinde oldugum mddete onlar zerine taniktim. Ne zaman ki Sen, beni vefat
ettirdin; gemiste yaptiklarimi ve yapmam gerekirken yapmadiklarimi bir bir
hatirlattirdin/ beni ldrdn, Sen, onlari gzetleyenin ta kendisi oldun. Ve sphesiz
Sen, her seye en iyi tanik olansin. Eger onlara azap edersen, sphesiz onlar, senin
kullarindir ve eger onlari bagislarsan, sphesiz Sen, en stn, en gl, en serefli,
maglp edilmesi mmkn olmayan/ mutlak galip olanin, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapanin ta kendisisin dedi.

450

119
Allah dedi ki: Bu, dogru kimselere dogruluklarinin yarar sagladigi gndr.
Onlar iin, iinde sonsuz kalicilar olarak altlarindan irmaklar akan cennetler vardir.
Allah, onlardan razi olmus, onlar da O'ndan razi olmuslardir. Iste bu, en byk
kurtulustur.
120
Gklerin, yeryznn ve bunlarin iinde bulunan seyin sahipligi, ynetimi
yalnizca Allah'indir. Ve O, her seye en iyi g yetirendir.
(112/5, Mide/109-120)
TEVBE SRESI
MEDNE DNEMI

Necm: 695
1,2
Allah'tan ve Elisi'nden ahitlestiginiz ortak kosanlara bir ltmatom, kesin
uyari:
Artik yeryznde drt ay daha rahat dolasin. Ve kesinlikle kendinizin, Allah'i
ciz birakan olmadigini ve kesinlikle Allah'in, kfirleri; Kendisinin ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden kimseleri rezil-rsva eden oldugunu bilin.
3,4
Ve en byk hac gn,
404
ortak kosanlardan antlasma yaptiginiz, size
hibir eksiklik yapmamis ve sizin aleyhinize hibir kimseyle yardimlasmamis
kimseler hari, sphesiz Allah'in ve O'nun Elisi'nin ortak kosan kimselerden
ilisiksiz olduguna dair Allah'tan ve Elisi'nden insanlara bir bildiri: Artik eger
hatadan dnerseniz, bu sizin iin hayirlidir. Ve eger sirt evirirseniz o zaman
sphesiz kendinizin, Allah'i cizlestiren olmadigini biliniz. Kfirlere; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden su kisilere de acikli bir azabi mjdele! Artik
siz de mddetlerine kadar kendilerine verdiginiz szlerinizi tamamlayin. Sphesiz
Allah, Kendisinin korumasi altina girmis kisileri sever.
5
Su dokunulmaz kilinmis aylar/hac aylari iktigi zaman da o ortak kosanlari
nerede bulursaniz ldrn, onlari yakalayin, hapsedin ve her gzetleme yerinde
onlar iin oturun. Artik, eger tevbe ederlerse, salti ikame ederlerse [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturur, ayakta
tutarlarsa] ve zekti/vergilerini verirlerse artik onlarin yollarini serbest birakin.
Sphesiz Allah, kullarinin gnahlarini ok rten, onlari cezalandirmayan ve bagisi
bol olandir, engin merhamet sahibidir.
6
Eger ortak kosanlardan herhangi biri aman dilerse, Allah'in kelmini
dinlemesi iin ona aman ver. Sonra onu gvenli yerine ulastir. Bu, sphesiz onlarin
bilmeyen bir toplum olmalari nedeniyledir.
7
Mescid-i Haram yaninda antlasma yaptiklariniz hari, o ortak kosan kimseler
iin Allah katinda ve Elisi katinda herhangi bir antlasma nasil olabilir? Artik onlar

451

size karsi dogru durduka siz de onlara karsi dogru olun. Sphesiz Allah,
Kendisinin korumasi altina girmis kisileri sever.
8-10
Nasil olabilir ki? Ve eger onlar, size stnlk saglarlarsa, sizin hakkinizda
bir yemin ve antlasma gzetmezler. Agizlariyla sizi hosnut etmeye alisirlar,
kalpleri ise dayatir. Ve onlarin ogu hak yoldan ikmis kimselerdir: Onlar, Allah'in
yetlerini ok az bir bedelle sattilar da Allah'in yolundan alikoydular. Sphesiz
onlar, yapmis olduklari kt olanlardir. Onlar, herhangi bir mmin hakkinda yemin
ve antlasma gzetmezler. Ve iste bunlar, siniri asanlarin ta kendileridir.
11
Bundan sonra eger tevbe ederlerse, salti ikame ederlerse [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturur, ayakta
tutarlarsa] ve zekti/vergilerini verirlerse, artik onlar dinde kardeslerinizdirler. Ve
Biz yetleri, bilen bir toplum iin ayrintili olarak aikliyoruz.
12
Ve eger verdikleri szden sonra yeminlerini bozar ve dininize dil uzatirlarsa,
vazgemeleri iin o, kfr; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetme
ncleriyle hemen savasin. Sphesiz onlar iin szlesmeler diye bir sey yoktur.
13
Yeminlerini bozan, Eli'yi yurdundan ikarmaya azmeden ve stelik ilk nce
size karsi savasa kendileri baslayan bir toplumla savasmaz misiniz? Yoksa onlara
saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti mi duyuyorsunuz? Artik, eger mmin iseniz,
Allah, Kendisine saygiyla, sevgiyle, bilgiyle rperti duymaya daha layik olandir.
14,15
Onlarla savasin ki, Allah, sizin ellerinizle onlari cezalandirsin ve onlari
rezil-rsva etsin. Sizi de, onlara karsi muzaffer kilsin ve mmin bir toplumun
ggslerine sifa versin, ggslerinin kinini gidersin. Allah, dilediginin tevbesini de
kabul eder. Ve Allah, ok iyi bilendir, en iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapandir.
16
Sizden aba harcayanlari, Allah'in Elisi'nden ve inananlarin astlarindan
sirdas/ can dostu edinmeyenleri Allah bildirmeden/ isaretleyip gstermeden
birakilacaginizi mi sandiniz? Ve Allah, yaptiklarinizdan ok iyi haberi olandir.
17
Ortak kosanlar, kendilerinin kfrne; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddedislerine kendileri shit olup dururlarken Allah'in mescitlerini imar etmeleri
sz konusu olamaz. Iste onlar, isleri bosa gitmis kimselerdir. Ve onlar, Ates iinde
srekli kalacaklardir.
18
Allah'in mescitlerini, ancak Allah'a ve hiret gnne inanan, salti ikame
eden [ml ynden ve zihinsel aidan destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari
olusturan-ayakta tutan], zekti/vergisini veren ve sadece Allah'a saygiyla, sevgiyle,
bilgiyle rperti duyan kimseler aar ve yasatirlar. Artik iste onlarin,
kilavuzlandiklari dogru yol zere olan kimselerden olmalari beklenir.
19
Siz, hac yapanin sularinin tedarik edilmesini ve Mescid-i Haram'in imar
edilmesini, Allah'a ve hiret gnne iman eden ve Allah yolunda aba gsteren
kimse gibi mi yapiyorsunuz? Bunlar, Allah katinda esit olamazlar. Ve Allah, sirk

452

kosarak, kfrederek yanlis; kendi zararlarina is yapanlar toplumuna kilavuzluk
etmez.
(113/9, Tevbe/1-19)
Necm: 696
28
Ey iman eden kimseler! Ortak kosan bu kimseler sadece bir pisliktirler. Artik
bu yillarindan sonra Mescid-i Haram'a yaklasmasinlar. Eger yoksulluktan/onlarin
uzaklasmasiyla kazan kaybina ugramaktan korktuysaniz da Allah sizi dilediginde
armaganlar ile yakinda zenginlestirecektir. Sphesiz Allah en iyi bilen, en iyi yasa
koyandir.
29
Kendilerine Kitap verilenlerden, Allah'a ve hiret gnne inanmayan,
Allah'in ve Elisi'nin haram kildigini haram tanimayan ve hak dini din edinmeyen
kimseler ile, alalmis olduklari hlde cizye verene kadar savasin.
31
Onlar, Allah'in astlarindan bilginlerini, rahiplerini ve Meryem oglu s'yi
kendilerine rabler edindiler. Oysa onlar sadece bir tek olan ilha kulluk etmekle
emrolunmuslardi. Allah'tan baska ilh diye bir sey yoktur. O, ortak kosanlarin ortak
kostugu seylerden de ariniktir.
32
Onlar, Allah'in nrunu agizlariyla sndrmek istiyorlar. Hlbuki Allah,
sadece, kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kimseler hos
grmeseler de Kendi nrunu tamamlamaya dayatiyor.
20
Iman eden, hicret eden ve mallariyla, canlariyla Allah yolunda aba
gsterenler, Allah katinda derece bakimindan daha byktr. Iste bunlar,
kurtulanlarin ta kendileridir.
21,22
Onlarin Rabbi, onlari Kendi katindan bir rahmet, bir riza ve iinde sonsuz
olarak kalmak zere, iinde tkenmez nimetler bulunan kendilerine ait cennetlerle
mjdeler. Sphesiz Allah, katinda ok byk dl olandir.
405

(113/9, Tevbe/28-29, 31, 32, 20-22)
Necm: 697
23
Ey iman etmis kimseler! Eger babalariniz ve kardesleriniz imana karsilik
kfr; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmeyi seviyorlarsa, onlari
yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar edinmeyiniz. Sizden her kim de onlari
yardimci, yol gsterici, koruyucu yakinlar kabul ederse, artik iste onlar, yanlis
davrananlarin; kendi zararlarina is yapanlarin ta kendileridir.
25
Andolsun ki Allah, birok yerde ve Huneyn Gn
406
size yardim etti. Hani
oklugunuz size gven vermisti de onun size bir yarari olmamis ve yeryz btn
genisligine ragmen size dar gelmisti. Sonra da arkanizi dnp kamistiniz.

453

26
Sonra Allah, Elisi'nin zerine ve mminlerin zerine kalbi teskin eden
gven ve yatisma duygularini/ morallerini ilerinde olusturdu ve sizin
grmediginiz ordular indirdi. Kfirleri; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden kimseleri de azaba ugratti. Ve iste bu, kfirlerin; Allah'in ilhligini ve
rabligini bilerek reddeden o kimselerin cezasidir.
27
Sonra, btn bu olup bitenlerin arkasindan Allah, diledigi kimseye dns
nasip eder. Ve Allah, ok bagislayicidir, ok merhamet edicidir.
(113/9, Tevbe/23, 25-27)
Necm: 698
30
Ve Yahudiler; Uzeyr Allah'in ogludur dediler. Hristiyanlar da, Mesih
Allah'in ogludur dediler. Bu, onlarin agizlariyla geveledikleri szler olup, gya
bununla, daha nce yasayan kfirlerin; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek
reddeden kimselerin szlerini taklit ediyorlar. Allah, onlarla savasmistir. Nasil da
dndrlyorlar!
33
Allah, ortak kosanlar hoslanmasa da, kendisini, Din'in; hepsinin zerine
ikarmasi iin Elisi'ni, dogru yol kilavuzu ve hak din ile gnderendir.
(113/9, Tevbe/30, 33)
Necm: 699

34
Ey iman etmis kisiler! Sphesiz, hahamlardan/ bilginlerden,
rahiplerden birogu kesinlikle insanlarin mallarini haksiz yere yerler ve Allah
yolundan saptirirlar. Ve altin ve gms yigip da onlari Allah yolunda harcamayan/
basta kendi yakinlari olmak zere baskalarinin nafakalarini saglamayan kimseler,
hemen onlara acikli bir azabi mjdele!
35
O gn, biriktirdikleri altin ve gmslerin st cehennem atesinde kizdirilacak
da bunlarla alinlari, yanlari ve sirtlari daglanacak: Iste bu kendi caniniz iin
saklayip biriktirdiginiz seydir. Haydi, simdi tadin su biriktirmis oldugunuz seyleri!
(113/9, Tevbe/34-35)
Necm: 700
24
De ki: Eger babalariniz, ogullariniz, kardesleriniz, esleriniz, akrabalariniz,
kabileniz, elde ettiginiz mallar, durgunluga ugramasindan rperdiginiz ticaret,
hoslandiginiz meskenler, size Allah'tan, O'nun Elisi'nden ve O'nun yolunda aba
harcamaktan daha sevimli ise, artik Allah, emrini getirinceye kadar bekleyiniz. Ve
Allah, hak yoldan ikmislar toplumuna kilavuzluk etmez.
(113/9, Tevbe/24)
Necm: 701

454

36
Sphesiz Allah katinda; gkleri ve yeri olusturdugu gnk Allah'in
yazisinda aylarin sayisi, ay olarak on ikidir. Bunlardan drd dokunulmaz
kilinmistir. Iste bu koruyan dindir. Bu nedenle dokunulmaz aylarda kendinize
haksizlik etmeyiniz. Ve sizinle toptan savasan ortak kosanlarla siz de toptan
savasin. Ve sphesiz Allah'in, Kendisinin korumasi altina girmis kisiler ile beraber
oldugunu bilin.
37
O Nesi,
407
ancak kfre; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddediste
fazlaliktir ki, onunla kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis
kimseler sasirtilir; Allah'in haram kildiginin sayisina uydursunlar da Allah'in
haram kildigini hell kilsinlar diye, onu bir yil hell, bir yil haram sayarlar.
Kendilerine amellerin ktlg sslenip gzel gsterildi. Ve Allah, kfirler;
Kendisinin ilhligini ve rabligini bilerek reddedenler toplumuna kilavuzluk etmez.
(113/9, Tevbe/36-37)
Necm: 702
408

38
Ey iman etmis kisiler! Ne oldu ki size, Allah yolunda savasa ikin denildigi
zaman yere agirlasip kaldiniz/akilip kaldiniz. hiretten cayip basit dnya hayatina
mi razi oldunuz? Ama hrettekine gre, bu basit dnya hayatinin kazanimi pek
azdir.
39
Eger savasa ikmazsaniz, Allah sizi acikli bir azap ile azaplandirir ve
yerinize baska bir toplumu getirir ve siz O'na zarar diye bir sey veremezsiniz. Ve
Allah, her seye en iyi g yetirendir.
40
Eger siz, Eli'ye yardim etmezseniz, bilin ki Allah O'na kesinlikle yardim
etmistir. Hani o kfirler; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmis kisiler,
o'nu ikinin ikincisi olarak ikarmislardi. Hani ikisi magarada idiler. Hani O,
arkadasina zlme, sphesiz Allah bizimle beraberdir diyordu. Bunun zerine
Allah, O'nun zerine kalbi teskin eden gven ve yatisma duygularini/morallerini
ilerine koymus, O'nu sizin grmediginiz askerlerle glendirmis ve kfirlerin;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden kisilerin szn en alak yapmisti.
Allah'in kelimesi de en ycenin ta kendisidir. Ve Allah, en stn, en gl, en
serefli, maglp edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, en iyi yasa koyan,
bozulmayi iyi engelleyen/saglam yapandir.
41
Hafif tehizatla ve agirlikli olarak savasa ikin ve mallarinizla, canlarinizla
Allah yolunda gayret gsterin. Eger bilirseniz bu sizin iin daha hayirlidir.
(113/9, Tevbe/38-41)
Necm: 703
42
Eger sefer, yakin bir kazan ve siradan bir sefer olsaydi, onlar kesinlikle seni
izlerlerdi. Fakat o yapilmasi zor olan is kendilerine uzak geldi. Bununla beraber,

455

Bizim de gcmz yetseydi, kesinlikle sizinle beraber elbette ikardik diye
Allah'a yemin edecekler kendilerini yikima ugratiyorlar ve Allah biliyor ki onlar,
kesinlikle yalanci kimselerdir.
43
Allah, seni affetti. Dogru kimseler, sana iyice belli oluncaya ve sen
yalancilari bilinceye kadar, niin onlara izin verdin?
44
Allah'a ve hiret gnne inanan kimseler, mallariyla ve canlariyla aba
harcamaya senden izin istemezler. Ve Allah, o Kendi korumasi altina girmis
kimseleri en iyi bilendir.
45
Senden izin isteyenler, sadece Allah'a ve hiret gnne inanmayan ve
kalpleri spheye dsp de sphelerinin iinde bocalayip duran kisilerdir.
46
Ve eger ikisi isteselerdi, kesinlikle ikis iin birtakim hazirlik yaparlardi.
Fakat Allah, onlarin gnderilmelerini hos grmedi de onlari yoldan alikoydu. Ve
Oturun oturanlarla beraber! denildi.
47
Eger sizin iinizde ikmis olsalardi, sadece bozgunculugu artiracaklardi ve
kesinlikle araniza sosyal yangin sokmak iin kosacaklardi. Iinizde onlara kulak
verecekler de vardi. Ve Allah, o yanlis davrananlari; kendi zararlarina is yapanlari
ok iyi bilendir.
48
Andolsun ki onlar, bundan nce de insanlari dinden ikarmak istediler ve
sana trl isler evirdiler. Sonunda hak geldi ve onlar istemedikleri hlde Allah'in
emri aiga ikti.
49
Onlardan bazi kimseler, Bana izin ver, beni sosyal yangina dsrme/basimi
belaya sokma! derler. Gznz ain! Onlar sosyal yanginin iine dstler.
Cehennem de kfirleri; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden o kimseleri
epeevre kusaticidir.
50
Eger sana bir iyilik dokunursa fenalarina gider. Eger sana bir musibet
dokunursa, Biz kesinlikle tedbirimizi nceden almistik derler. Ve onlar,
sevinenler olarak yan izip giderler.
51
De ki: Hibir zaman bize Allah'in bizim iin yazdigindan baskasi
dokunmaz. O, bizim mevlamizdir. Onun iin mminler, yalnizca Allah'a isin
sonucunu havale etsinler.
52
De ki: Siz, bize iki gzelligin birinden baskasini mi gzetirsiniz? Biz ise
size, Allah'in Kendi katindan veya bizim elimizle bir azap indirmesini gzetiyoruz.
Haydi, siz gzetedurun, sphesiz biz de sizinle beraber gzetenleriz.
53
De ki: Isteyerek veya istemeyerek Allah yolunda harcama yapin; sizden
hibir zaman kabul edilmeyecektir. Sphesiz siz, hak yoldan ikanlarin toplumu
oldunuz.

456

54
Ve onlarin yaptiklari harcamalarin kendilerinden kabul olunmasina, sadece,
onlarin kfretmesi; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmeleri, O'nun
Elisi'nin gerek eli olusunu bilerek reddetmeleri ve salta [ml ynden ve
zihinsel aidan destek olmaya; toplumu aydinlatmaya] sadece tembel tembel
gitmeleri, Allah yolunda harcamalarini da ancak istemeyerek yapmalari engel
oldu.
55
yleyse onlarin mallari ve evlatlari seni imrendirmesin. Ancak Allah,
bunlarla, onlari basit dnya yasaminda cezalandirmak, onlar kfir; Allah'in
ilhligini ve rabligini bilerek reddeden birileri iken canlarini ikarmak istiyor.
56
Sizden olmadiklari hlde, sphesiz kendilerinin kesinlikle sizden olduguna
dair Allah'a yemin de ederler. Velkin onlar, korkup duran bir topluluktur.
57
Eger onlar, siginacak bir yer veya barinacak magaralar veyahut girilecek bir
delik bulsalardi, kesinlikle baslarini dikerek o tarafa dogru ynelirlerdi.
58
Onlardan bazilari da, sadakalar hakkinda sana dil uzatan kimselerdir. Ki, o
sadakalardan kendilerine verilmisse hosnut olurlar, verilmemisse hemen
fkeleniverirler.
59
Ve keske onlar, Allah ve Elisi'nin kendilerine verdigine razi olsalardi. Ve
Bize Allah yeter. Allah, yakinda bize armaganlar verecektir, Elisi de. Sphesiz
biz, sadece Allah'a ragbet edenleriz deselerdi.
60
Kesinlikle, Allah tarafindan bir taksim/zorunlu grev olarak sadakalar/
kamunun gelirleri ancak fakirler, miskinler/ yoksullar, issizler, o is zerine alisan
grevliler/ kamu grevlileri, kalpleri Islm'a isindirilacaklar, zgrlg olmayan
kleler, agir bor altindakiler, Allah yolundakiler [askerler, grenci ve gretmenler],
yolda kalmislar iindir. Allah, her seyi en iyi bilendir ve en iyi yasa koyandir.
61
Yine onlardan bazilari, Peygamber'i inciten ve O, kendisine sylenen her
seyi dinleyip tasdik eden biridir! diyen kimselerdir. De ki: Sizin iin bir hayir
kulagidir; Allah'a inanir, mminlere inanir ve sizden iman edenlere de bir
rahmettir. Ve Allah'in Elisi'ni inciten kimseler, acikli bir azap kendileri iin
olanlardir.
62
Sizi hosnut etmek iin, sizin iin Allah'a yemin ederler. Bunlar, eger mmin
iseler Allah'i ve Elisi'ni razi etmeleri daha dogrudur.
63
Sphesiz kim Allah ve Elisi'yle boy lsmeye kalkarsa, sphesiz onun iin
iinde sonsuza dek kalanlar olarak cehennem atesi oldugunu bilmediler mi? Iste bu,
en byk rsvaliktir.
(113/9, Tevbe/42-63)
Necm: 704

457

64
Mnfiklar, kalplerindeki seyleri kendilerine haber verecek bir srenin
zerlerine indirilmesinden ekinirler. De ki: Siz alay edin! Sphesiz Allah, sizin
ekindiginiz seyi ortaya ikarandir.
65
Ve eger onlara sorsaydin, kesinlikle, Biz, sadece dalmistik, oyun
oynuyorduk diyecekler. De ki: Allah, yetleri ve Elisi ile mi alay ediyordunuz?
66
zr dilemeyin, siz Iman ettik dedikten sonra kesinlikle kfrettiniz;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddettiniz. Sizden bir kismini affetsek bile,
sphesiz kendileri gnah isleyen kimseler olduklari iin azaplandiracagiz.
(113/9, Tevbe/64-66)
Necm: 705
67
Mnfik erkekler ve mnfik kadinlar birbirlerindendir; ktlg emreder,
iyilikten sakindirirlar ve ellerini siki tutarlar/ cimrilik ederler. Allah'i terk ederler de,
Allah da onlari terk ediverir. Gerekten de mnfiklar, hak yoldan ikmis
kimselerin ta kendileridir.
68
Allah, mnfik erkek ve mnfik kadinlara ve kfirlere; Kendisinin ilhligini
ve rabligini bilerek reddedenlere/ inanmayanlara, iinde temelli kalanlar olarak
cehennem atesini vaat etmistir. O, onlara yeter. Ve Allah, onlari dislayip
rahmetinden mahrum birakmistir! Ve onlara kalici bir azap vardir.
69
Siz de tipki kendinizden nceki, sizden daha gl-kuvvetli, mal ve evlata
sizden daha varlikli ve de paylarina dsen kadar yararlanan kimseler gibisiniz. Iste
siz de, sizden ncekiler paylarina dsen kadariyla nasil yararlanmak istedilerse siz
de onlar gibi payiniza dsen kadariyla yararlanmak istediniz. Siz de dalanlar gibi
daldiniz. Iste bunlarin, dnyada ve hirette amelleri bosa gitti ve iste bunlar,
kayba/zarara ugrayip aci eken kimselerin ta kendileridir.
70
Onlara, kendilerinden nceki kisilerin; Nh'un toplumunun, d'in, Semd'un,
Ibrhm'in toplumunun, Medyen ashbi'nin ve alt-st olmus kentlerin haberi
gelmedi mi? Onlara elileri aik delillerle gelmislerdi. Ve sonra Allah, onlara
haksizlik eden biri degildi. Velkin onlar, sirk kosmak sretiyle kendilerine
haksizlik ediyorlardi.
(113/9, Tevbe/67-70)
Necm: 706
71
Inanan erkekler ve inanan kadinlar; bunlarin bazisi bazilarinin koruyucu, yol
gsterici yakinlaridirlar. Bunlar herkese kabul gren iyi seyleri emrederler, tm
kt seylerden vazgeirirler, salti ikame ederler [ml ynden ve zihinsel aidan
destek olma; toplumu aydinlatma kurumlari olusturur, ayakta tutarlar],
zekti/vergiyi verirler, Allah'a ve O'nun Elisi'ne itaat ederler. Iste bunlar, Allah
onlara rahmet edecektir. Sphesiz Allah, en stn, en gl, en serefli, maglp

458

edilmesi mmkn olmayan/mutlak galip olandir, iyi yasa koyan, bozulmayi iyi
engelleyen/saglam yapandir.
72
Allah, mmin erkeklere ve mmin kadinlara, iinde srekli kalanlar olarak
altlarindan irmaklar akan cennetler ve Adn cennetlerinde hos meskenler vaat etti.
Allah'in rizasi ise daha byktr. Iste bu, ok byk kurtulusun ta kendisidir.
(113/9, Tevbe/71-72)
Necm: 707
73
Ey Peygamber! Inkrcilar ve mnfiklar ile aba gster. Ve onlara karsi sert
ol. Onlarin barinma yerleri de cehennemdir. Ve o, ne kt bir olus yeri; son
duraktir!
74
Onlar, sylemediklerine, Allah'a yemin ederler. Hlbuki onlar, kfr;
Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetme szn kesinlikle sylediler.
Islmlasmalarindan sonra da kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden
birileri oldular. Ve ulasamadiklari, sahip olamadiklari seyleri ok istediler. Onlar
sadece, Allah'in ve Elisi'nin mminleri Allah'in armaganlarindan zenginlestirmis
olmasindan kinlendiler. Artik, eger hatalarindan dnerlerse kendileri iin hayirli
olur. Eger geri dururlarsa da Allah, onlari dnyada ve hirette ok acikli bir azap ile
azaplandiracaktir. Yeryznde onlar iin bir koruyucu, yol gsterici yakin ve iyi bir
yardimci da yoktur.
75
Ve onlardan bazilari, Eger Allah armaganlarindan bize verirse, kesinlikle
bagista bulunacagiz ve kesinlikle iyilerden olacagiz diye Allah'a sz veren
kimselerdir.
76
Sonra, ne zaman ki Allah, onlara armaganlarindan verir, onda cimrilik ederler
ve yz evirerek geri dururlar.
77
Sonunda Allah'a vaat ettikleri seylerde szlerini tutmadiklari ve yalan
syledikleri iin, O da Kendisiyle karsilasacaklari gne kadar kalplerinde srp
gidecek bir mnfiklik yerlestirerek onlari cezalandirdi.
78,79
Sphesiz onlar; mminlerden, sadakalardan kendi gnlleriyle bagista
bulunanlara ve glerinin yettiginden fazlasini bulamayanlara dil uzatan, sonra da
onlarla alay eden kimseler, Allah'in, onlarin sirlarini ve fisiltilarini bilip durdugunu
ve sphesiz Allah'in btn bilinmeyenlerin ok iyi bilicisi oldugunu bilmediler mi?
Allah, onlari maskaraya evirmistir. Ve onlar iin ok acikli bir azap vardir.
80
Onlar iin ister bagislanma dile, ister dileme. Onlar iin yetmis kere
bagislanma dilesen de yine Allah, onlari bagislamayacaktir. Bu, onlarin Allah'i ve
Rasl'n kabul etmemeleri nedeniyledir. Allah, hak yoldan ikmislar toplumuna
kilavuzluk etmez.
(113/9, Tevbe/73-80)

459

Necm: 708
81
O geri birakilanlar/savasa katilmayanlar, Allah'in Elisi'ne karsit olarak
oturmalariyla ferahladilar ve mallariyla, canlariyla Allah yolunda aba harcamaktan
hoslanmadilar, bir de Bu sicakta savasa ikmayin dediler. De ki: Cehennem atesi
daha sicaktir. Keske iyice kavrayip anlayabilselerdi.
82
Artik kazandiklari gnahin cezasi olarak, ok az glsnler, ok ok
aglasinlar.
(113/9, Tevbe/81-82)
Necm: 709
83
Eger Allah seni onlardan bir taifenin yanina dndrr de onlar ikmak iin
senden izin isterlerse, de ki: Artik siz, hibir zaman benimle beraber asla
ikmayacaksiniz. Ve hibir zaman benimle birlikte dsmanla savasmayacaksiniz.
Sphesiz siz, ilkinde oturup kalmaktan hoslaniyordunuz. Artik geride kalanlarla
beraber oturup kalin!
84
Ve onlardan len biri iin destek olma, onun kabrinin zerine dikilme.
Sphesiz onlar, kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden, O'nun
Elisi'nin gerek eli oldugunu bilerek reddedenlerdir. Ve onlar, hak yoldan ikmis
olarak lmslerdir.
85
Onlarin mallari ve evlatlari da seni imrendirmesin. Allah, ancak onlari
dnyada bunlarla cezalandirmayi ve onlar kfir; Allah'in ilhligini ve rabligini
bilerek reddeden biri iken canlarinin glkle ikmasini istiyor.
(113/9, Tevbe/83-85)
Necm: 710
86,87
Ve Allah'a iman edin ve Elisi ile birlikte aba harcayin diye bir sre
indirildigi zaman, onlardan g [mal, mlk, evlat] sahibi olanlar senden izin
istediler ve Birak bizi oturanlarla beraber olalim dediler. Geri kalanlarla birlikte
olmayi setiler. Onlarin kalpleri de damgalandi/ mhrlendi. Artik onlar iyice
kavrayip anlamazlar.
88
Fakat Eli ve O'nunla beraber olan inanmis kimseler mallariyla, canlariyla
aba harcadilar. Ve iste onlar, btn hayirlar kendilerinin olanlardir. Ve iste onlar,
durumu bozulmayan, kazanli ikanlarin ta kendileridir.
89
Allah, onlar iin, iinde srekli kalanlar olarak, altindan irmaklar akan
cennetler hazirladi. Iste bu, o ok byk kurtulustur.
(113/9, Tevbe/86-89)
Necm: 711

460

90
Bedevi Araplardan zr beyan edenler, kendilerine izin verilmesi iin
geldiler. Allah'a ve Elisi'ne yalan syleyenler de oturup kaldilar. Bunlardan
Kfirlere; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddeden biri olan kimselere,
yakinda ok acikli bir azap dokunacaktir.
91,92
Allah ve Elisi iin samimi olduklari takdirde, zayiflara, hastalara ve de
harcamada bulunacak bir sey bulamayan kimselere, bir de kendilerini bindiresin
diye sana geldiklerinde, Sizi zerine bindirecek bir sey bulamiyorum dedigin
zaman, Allah yolunda harcayacaklari bir sey bulamadiklarindan dolayi zlp
gzlerinden yas dke dke geri dnp giden kimselere bir gnah yoktur. Iyilik-
gzellik retenler aleyhine bir yol yoktur. Allah, ok bagislayandir, ok merhamet
edendir.
93
Yol, ancak zengin olduklari hlde senden izin isteyen o kimselerin
aleyhinedir. Bunlar, geride kalanlarla birlikte olmaya razi oldular. Allah da onlarin
kalpleri zerine damga/mhr basti. Bundan dolayi onlar bilmezler.
94
Kendilerine dndgnz zaman size zr beyan edecekler. De ki: zr
beyan etmeyin. Size kesinlikle inanmayiz. Allah bize, sizin haberlerinizden nemli
haberler verdi. Bundan sonra da Allah ve Elisi isinizi grecektir. Daha sonra da
grnmeyeni ve grneni bilen Allah'a dndrleceksiniz. Sonra da O, size yapmis
olduklarinizi haber verecektir.
95
Kendilerine dndgnz zaman, onlardan mesafelenmeniz iin, size Allah'a
yemin edecekler. Siz de onlardan hemen mesafelenin. Sphesiz onlar kirlidir,
pislenmistir. Kazandiklarinin cezasi olarak varacaklari yer de cehennemdir.
96
Kendilerinden razi olasiniz diye size yemin ederler. Artik eger siz, onlardan
razi olursaniz da, bilin ki Allah sphesiz hak yoldan ikmis o kimseler toplumundan
razi olmaz.
97
Bedevi Araplar, Allah'in ilhligina ve rabligine inanmama ve mnfiklik
bakimindan daha etin; Allah'in, Elisi'ne indirdiklerinin sinirlarini bilmemeye/
grenmemeye daha yatkindirlar. Allah da, en iyi bilen, en iyi ilke koyandir.
98
Bedevi Araplardan kimi de var ki, kamu yararina harcadigini zorla denmis
bor sayar ve size belalar gelmesini bekler. O irkin bela kendi zerlerine! Ve
Allah, en iyi isitendir, en iyi bilendir.
99
Yine bedevi Araplardan kimi de vardir ki onlar, Allah'a ve hiret gnne
inanir ve harcadigini Allah katinda yakinliklar ve Eli'nin destekleri sayar.
Gznz ain! Sphesiz bu, onlar iin bir yakinliktir. Allah, onlari yakinda
rahmetine girdirecektir. Sphesiz Allah, kullarinin gnahlarini ok rten, onlari
cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet sahibidir.
(113/9, Tevbe/90-99)
Necm: 712

461

100
Muhacir ve Ensar'dan ilk nce ne geenler ve iyilestirme-gzellestirme ile
onlari izleyen kimseler; Allah onlardan razi oldu, onlar da O'ndan razi oldular. Ve
Allah onlara, ilerinde temelli kalicilar olarak altlarindan irmaklar akan cennetler
hazirladi. Iste bu, byk bir kurtulustur.
101
Ve yaninizda bedevi Araplardan mnfiklar var. Medne halkindan da
mnfikliga iyice alismis olanlar var. Onlari sen bilmezsin. Biz biliriz onlari. Iki kez
azap edecegiz onlara, sonra da ok byk bir azaba dndrleceklerdir.
102
Digerleri de gnahlarini itiraf ettiler. Slih bir amelle diger kty
karistirdilar. Olur ki Allah, onlarin tevbelerini kabul eder. Sphesiz Allah, kullarinin
gnahlarini ok rten, onlari cezalandirmayan ve bagisi bol olandir, engin merhamet
sahibidir.
103
Onlarin mallarindan sadaka al ki, sadaka ile kendilerini temizlersin ve
arindirirsin. Bir de onlara destek ol. Sphesiz senin destegin onlar iin bir huzurdur.
Allah en iyi isitendir, en iyi bilendir.
104
Onlar Allah'in, kullarindan tevbeyi kabul ettigini, sadakalari aldigini ve
Allah'in tevbeleri oka kabul eden, ok tevbe firsati verenin, ok merhamet edenin
ta kendisi oldugunu bilmediler mi?
105
Ve de ki: Elinizden geleni yapin! Artik Allah, Elisi ve mminler islerinizi
grecektir. Ve siz, grnmeyeni ve grneni bilen Allah'a dndrleceksiniz. Sonra
O, islemis olduklarinizi size haber verecektir.
106
Ve digerleri, Allah'in emrine birakilmis olanlardir. O, ya kendilerini
azaplandirir ya da tevbelerini kabul eder. Ve Allah en iyi bilendir, en iyi yasa
koyandir.
(113/9, Tevbe/100-106)
Necm: 713
107
Ve zarar vermek, kfr; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddetmek,
Mminlerin arasina ayrilik sokmak ve daha nce Allah ve Elisi'ne karsi savas
amis; bozum yapmaya tesebbs etmis olanlara gzclk etmek iin mescit yapan
su kimseler, Biz, en gzelden baska bir sey istemedik diye yemin de ederler.
Allah da taniklik eder ki sphesiz bunlar, kesinlikle yalancilardir.
108
Sen, o mescidin iinde sonsuza dek dikilme/grev yapma! Ilk gnnde
Allah'in korumasi altina girme zerine kurulan mescit, elbette iinde grev
yapmana daha layiktir. Onun iinde arinmayi seven er kisiler vardir. Allah da arinan
kimseleri sever.
109
Peki, temelini Allah'in korumasi altina girme ve hosnutluk zerine kurmus
olan kimse mi hayirlidir, yoksa temelini yikilmak zere olan bir uurumun kenarina
kurup da onunla birlikte cehennemin atesine yuvarlanan mi? Ve Allah, sirk kosarak,

462

kfrederek yanlis davrananlar; kendi zararlarina is yapanlar toplumuna kilavuz
olmaz.
110
Onlarin kalpleri para para olmadika, o kurduklari temelleri, kalplerinde
bir kusku olarak kalip kaybolmayacaktir. Ve Allah, en iyi bilendir, en iyi yasa
koyandir.
(113/9, Tevbe/107-110)
Necm: 714
111,112
Sphesiz Allah, tevbe eden, kulluk eden, vgde bulunan, seyahat eden,
Allah'i birleyen, boyun egip teslimiyet gsteren, herkese kabul gren iyi seyleri
emreden, kt olan her seyden vazgeiren, Allah'in hududunu koruyan
inananlardan, canlarini ve mallarini sphesiz cenneti onlara verme karsiliginda satin
almistir: Onlar, Allah yolunda savasirlar; sonra ldrrler ve ldrlrler. Bu,
Allah'in Tevrt, Incl ve Kurn'daki gerek bir vaadidir Ve szn, Allah'tan daha
ok tutan kim vardir? yleyse, yaptiginiz alis-verisle sevinin. Ve iste bu, byk
kurtulusun ta kendisidir. Ve mminlere mjde ver!
(113/9, Tevbe/111-112)
Necm: 715
113,114
Kendilerine, cehennem ashbi olduklari iyice belli olduktan sonra
Peygamber'e ve iman etmis kisilere, akraba bile olsalar, ortak kosanlar iin
bagislanma dilemek yoktur. Ibrhm'in babasi iin bagislanma dilemesi de yalnizca
ona vermis oldugu bir szden dolayi idi. Sonra onun, Allah iin bir dsman oldugu
kendisine aika belli olunca ondan uzaklasti. Sphesiz Ibrhm, ok ili, ok halim
birisi idi.
115
Allah, bir topluma dogru yolu gsterdikten sonra, Kendisinin korumasi
altina girdirecek seyleri kendilerine ortaya koymadika onlari saptirmaz. Sphesiz
Allah, her seyi en iyi bilendir.
116
Hi sphesiz Allah, gklerin ve yeryznn mlk yalnizca Kendisinin
olandir. O, diriltir ve ldrr. Sizin iin O'nun astlarindan bir yol gsterici,
koruyucu yakin ve bir yardimci yoktur.
(113/9, Tevbe/113-116)
Necm: 716
117
Andolsun ki Allah, Peygamber'e ve en zor saatinde O'na uyan Muhacirlere
ve Ensar'a, kendilerinden bir kisminin kalpleri az kalsin kayacak gibi olmusken,
tevbe nasip etti. Sonra da onlarin tevbelerini kabul etti. Sphesiz O, onlara ok
sefkatlidir, ok merhametlidir.

463

118
Geri birakilanlardan o kisinin de tevbelerini kabul etti. yle ki, yeryz
btn genisligine ragmen onlara dar gelmeye baslamisti, benlikleri de kendilerini
sikintiya sokmustu. Allah'tan kurtulusun, ancak Allah'a siginmakta olduguna da
iyice inanmislardi. Sonra Allah, onlara dnmeleri iin tevbe nasip etti de tevbelerini
kabul etti. Sphesiz ki Allah, tevbeleri oka kabul eden, ok tevbe firsati verenin,
ok merhametli olanin ta kendisidir.
119
Ey iman etmis kimseler! Allah'in korumasi altina girin ve dogru kimselerle
birlikte olun.
(113/9, Tevbe/117-119)
Necm: 717
120,121
Medne halki ve bedevi Araplardan civardakiler iin, Allah'in Elisi'nden
geri kalmalari ve Onun canindan evvel kendi canlarini dsnmeleri olacak sey
degildir. Iste bu, Allah yolunda isabet eden her susuzluk, her yorgunluk ve her
alik, kfirleri; Allah'in ilhligini ve rabligini bilerek reddedenleri fkelendirecek
olmasi,
ayak bastiklari her yer ve dsmana karsi elde ettikleri her basari karsiliginda
kendilerine kesinlikle slih bir amel yazilmis olmasi,
Allah yolunda yaptiklari kk ve byk her harcama ve getikleri her vadi
karsiliginda, kesinlikle kendileri iin, yaptiklari isin daha gzeliyle Allah'in
kendilerini dllendirmesi yazilmis olmasi sebebiyledir. Sphesiz Allah, iyilik-
gzellik retenlerin dln kaybetmez.
122
Mminlerin, nlem almalari iin, hepsinin birden topyekn ayrilmalari/
seferber olmalari da olmazdi. yleyse, dinde derin bilgi elde etmeleri, toplumlari
kendilerine dndkleri zaman onlari uyarmalari iin onlarin her kesiminden bir
grubun ayrilmamasi gerekmez miydi?
(113/9, Tevbe/120-122)
Necm: 718
123
Ey iman etmis kimseler! Inkrcilardan tehlike olusturan kisiler ile savasin ve
sizde bir sertlik bulsunlar. Ve sphesiz Allah'in, Kendi korumasi altina girmis
kimseler ile birlikte oldugunu biliniz.
(113/9, Tevbe/123)
Necm: 719
124
Ve bir sre indirildigi zaman, ilerinden bir kimse, O indirilmis sre
hanginizi iman aisindan glendirdi? der. Fakat iman etmis kimselere gelince, o
inen sre, onlari iman aisindan ziyadelestirmistir; glendirmistir ve onlar srekli
olarak mjdelenip duruyorlar.

464

125
Kalplerinde bir hastalik olanlara; zihniyeti bozuk kimselere gelince de;
onlarin da pisliklerinin iine pislik ilave etmistir. Ve onlar, kfir; Allah'in ilhligini
ve rabligini bilerek reddeden birileri olarak lmslerdir.
126
Onlar, her yil bir veya iki kere sphesiz kendilerinin aci olaylar ile
denendiklerini grmyorlar mi? Sonra da tevbe etmiyor ve gt almiyorlar.
127
Bir sre indirildiginde, bazisi bazisina bakar: Sizi bir kimse gryor mu?
Sonra sirt evirir giderler. Gerekten onlar, iyice anlayip kavramayan bir topluluk
olmalari dolayisiyla, Allah onlarin kalplerini evirmistir.
(113/9, Tevbe/124-127)
Necm: 720
128
Andolsun, iinizden size, sikintiya ugramaniz kendisine agir gelen, size
dskn, sadece inananlara ok sefkatli, kolaylik saglayan, ok merhametli bir eli
gelmistir.
(113/9, Tevbe/128)
Necm: 721
129
Buna ragmen eger uzaklasirlarsa hemen de ki: Bana Allah yeter. O'ndan
baska ilh diye bir sey yoktur. Ben, sadece O'na isin sonucunu havale ettim O, ok
byk tahtin Rabbidir.
(113/9, Tevbe/129)
NASR SRESI
MEDNE DNEMI
Necm: 722
1,2
Allah'in yardimi ve fetih geldigi ve sen, insanlarin, blk blk, Allah'in
dinine girdiklerini grdgn zaman,
3
hemen Rabbinin vgsyle birlikte her trl
noksanliktan Kendisini arindir ve O'ndan bagislanma dile. Sphesiz O, ezelden
beri tevbeleri oka kabul eden, ok tevbe firsati verendir.
(114/110, Nasr/1-3)
Allah, dogrusunu ve Kendi muradini en iyi bilendir.
Kusursuzluk da sadece Allah'a mahsustur.




465


EIHRIST (Sayilar Necm numarasini gsterir)
A
d toplumu, Hd peygamber 189.
Adalet 308.
Adil karsilik: Kisas 432.
Af, dsmanligi nler 195, 496, 484, 102, 253, 246, 525, 657.
Ahde vefa 308.
hiret halleri 367.
hiret ile uyari 383.
hiret inanci caydiricidir 171.
hirete inanmayanlara uyarilar 392.
hirete yolculuk 367.
hirette durum 368.
Ahlak-grg kurallari 614, 621, 643.
hiret haliyle uyari 298.
hiret ile ekindirme-zendirme 244, 288.
hiret sahneleri ile uyarilar 56, 208, 235, 319.
hirete ait bilgiler 122.
hireti inkr nedeni 588.
hirette fidye kabul edilmez 176, 228, 489, 576, 590, 679.
hirette zr dilemenin yarari olmaz 651.
hiretteki sinif 128.
hiretten pismanlik sahneleri 231.
Aile hukuku ile ilgili bilgiler 602.
Aile hukuku; evlilik-miras 534.
Aile hukukundan la 449.

466

Aile ii olabileceklere gemisten rnekler 653.
Akil kullanmaya agri 351, 355, 357, 400.
Akilli davranmaya agri 175.
Akilli kimselerin davranisi 350.
Akilli olmaya agri 480, 53, 590.
Akil sahiplerine vg 502.
Akil sahiplerine verilen karsilik 502.
Akillarini kullanmayanlara uyarilar 180.
Aklini kullanmaya gstergeler 587.
Akraba haklari 529.
Akraba haklarina riyet 529.
Akrabaligin nceligi 506.
Aldanmamaga agri 386.
Allah her canliyi sudan yaratmistir 618.
Allah her zaman kullarini gzetler 22.
Allah iin harcama 574, 575.
Allah ile aldatma 104, 219, 408, 485.
Allah ile ilgili gzlem yapmaya agri 153.
Allah kendinize lazim olan mali istemez 586.
Allah kimseyi zorlamaz 590.
Allah kontrolsz birakmaz 507.
Allah-Kurn-bilginler iliskisi 477.
Allah mazlumlarin yardimcisidir 634.
Allah ve elileri mutlaka galip geleceklerdir 645.
Allah ve Eli'nin aldigi karara itiraz edilmez 511.
Allah ve Elisi'ne karsi haddi asmak 642.
Allah ve Kurn iliskisi 263, 268, 275.

467

Allah yolunda harcama ile ilgili bilgiler 442.
Allah yolunda harcamaya agri 321, 575.
Allah yolunda len ve ldrlenlerin durumu 634.
Allah yolunda lenler lms degildirler 424, 496.
Allah'a fakirlik isnat eden sapiklar 498.
Allah'a itaatin karsiligi 544.
Allah'a dn vermek 455, 575, 577, 657, 675.
Allah'a ve hiret gnne inananlar, Allah dsmanlari ile aralarinda sevgi bagi
kuramazlar 646.
Allah'a yardimci olmak 661, 582.
Allah'a, Kurn'a agri 156.
Allah'i tanitarak uyari, gzlem yapmaya agri 233.
Allah'in anmak ve arindirmak 512.
Allah'in evrendeki inkr edilemeyen gstergeleri 597.
Allah'in evrene mdahalesinin amaci 40.
Allah'in evreni kontrol 197.
Allah'in gazap ettikleri ynetici yapanlarin hli 644.
Allah'in haklarina riyet 529.
Allah'in insanlari gzden ikarmamasi 604.
Allah'in mescitlerinin imari 695.
Allah'in mminlere verdigi gvence 620.
Allah'in nitelikleri 103, 171, 185, 36, 609.
Allah'in saptirdigina kilavuz bulunmaz 592.
Allah'in taniklari 587.
Allah'in tanitimi 634.
Allah'in tanitimi 662.
Allah'in tevbeleri kabul edeceginin ilani 712.

468

Allah'in toplumlara mdahalesi 119.
Allah'in verecegi nimetlerin eglence ve ticaretten daha hayirli oldugu 665.
Allah'in yakinlari 179.
Allah'in yardim edip etmeyecegi denenebilir 624.
Allah'in yardimi ve fetih 722.
Allah'in yardimi; ibretlik olaylar 479.
Allah'in yardiminin somut rnegi 469, 697.
Allah'tan baska veli olmamali 68.
Allah'tan kailamaz 47.
Allah'tan kurtulmak imknsizdir 196.
Allah'i sevmenin isareti eliyi izlemektir 483.
Allahin gstergeleri 629.
Allah'in inkr edilemez gstergeleri 247.
Allahin kullarina ilgisi 604.
Allahin kusaticiliginin somut rnegi 473.
Allahin mdahalesi 255.
Allahin mminlere savasta yardimi 495, 508.
Allahin mminlere yardimi 479.
Allahin nitelikleri 177, 220.
Allah'in rizasi ve yardimi 669.
Allah'in tanitimi 203, 216, 239, 253, 257, 457, 573, 609, 654, 477.
Allahin vaadi ve agrisi 303.
Allah'in yardimi 666.
Allah ne gzel mevladir 638.
Altin ve gms saklayanlar 699.
Amellerin karsiligi 175.
Amelsiz imanin olmayacagi 590.

469

Anaya-babaya saygi 160, 385, 217, 276.
Anlasmazliklar Kurn ile zmlenmeli 542.
Antlasmayi bozan msriklere kesin uyari 695.
Arkeolojik arastirmalar 223, 388.
Ashb-i kehf 294.
Ashb-i rakim 294.
Asilere mhlet 322.
Askerlikten muaf olanlar 668.
Atalar dini 218, 210, 181, 428.
Aybasili dnemde cinsel iliski 447.
Aybasindan kesilenlerin, aybasi olmayanlarin ve gebe kadinlarin iddeti 601.
Azgin inkrcilara uyari ve tehdit 3.
B
Bagimsiz yurt sahibi olmadan gerek kulluk yapilamaz 393.
Bagislama 566, 498.
Bagnazliktan kurtulmaya agri, 210.
Bagnazlara uyari 211.
Baskaldiranlari tehdit 603.
Baskasinin evine izinsiz ve selamsiz girilmez 613.
Bedevilerin siddetli kfr 711.
Bedir savasi 466.
Bekrlari ve dullari kamu evlendirmeli 615.
Bilgi inanmayi saglar 481.
Bilgi ve birikimin geregi 296.
Bilginlere danismak gerek 548.
Bilginleri-bilgelerin tavri 230.
Bilginlerin tanikligi 59.

470

Bir tartisma rnegi 459.
Bitkiler de gnes de Allah'a boyun eger 597.
Bitmeyen isik-kaybolmayan kilavuz 616.
Borlasma ilkeleri 463.
Bos sorulara uyarilar 258.
Bosanan kadinlarin korunmasi 454.
Bosanan kadinlarin nafakasi 602.
Bosanan kadinlarin iskani 602.
Bosanma 600.
Bosanma-iddet 450, 452.
Bosanma kolay olmali 535.
Bozguncu mnfiklara tehdit 708.
Bu mmetin grevi 494.
Bunalimi asmanin yollari 296.
Buzagi (altin) 403, 411, 567, 78 190, 120, 283.
Bykbas hayvanlarin Allah'in almetlerinden olusu 629.
C-
Cehennemde iskence aralari 360, 129, 131, 209, 266.
Cehennemden kaindirma 261.
Cennet iin yaris 577.
Cennet ile zendirme 267.
Cennet ucuz degil 441.
Cennet ve cehennemden sahne rnekleri 71.
Cennet ve cehennemin durumu 583.
Cennete agri 583.
Cennete zendirme 261.
Cennetin bedeli 661, 714.

471

Cennetin bir rnekleme olusu 593.
Cennetin rneklendirilmesi 583, 593.
Cennetlikler ile cehennemlikler bir olmazlar 608.
Cezalandirmayi hak edenler 605.
Cinsel sapiklik 532.
Cuma gn salti 664.
Cnplk 537.
ekindirme-zendirme ile uyari 282, 301.
evresel iliskiler 525.
evreye dikkat 538.
ogaltma yarisi dnyayi cehenneme evirir 30.
ogunluga uyulmaz 203.
ok eslilik konusu 529.
D
Danisma 253, 496.
Dedikoduculara ceza 612.
Demirin indirilmesi 578.
Denizler ve suyun dnsm 597.
Devlet adamligi 63.
Din kardesligi ve kfirler 476.
Din uyduranlar 691.
Dinde asiriliga gitmeme 572.
Dinin tamamlanmasi 672.
Dirilise kanit 460.
Dirilmeye rnekler 577.
Dogadaki denge bozuklugu Allah'in uyarisidir 388.
Dogrularin imrenilecek durumu 246.

472

Dogruya kilavuzluk eliye degil Kurn'a aittir 89, 90, 150.
Duada araci koymak 228, 232, 236, 604.
Dul kadinlarla evlenmek 452.
Dul ve bekarlarin evlendirilmesi 615.
Duyarsiz kimselere sitem 44.
Duyulan haberleri iyice arastirmak 647.
Dnya geici hiret ebedidir 204, 234, 253, 258, 293, 393, 590.
Dnya hayati bitkiye benzer 175.
Dnyanin oyun eglence olusu 577.
Dnyanin rnegi 175.
Drstlge agri 658.
Dsman ierde olabilir uyarisi 657.
Dsmanlardan ynetici yapilmaz 525, 528.
Dsnce yetisinin insan hayatindaki yeri 199.
Dsncesizlere tehdit 237.
Dsnme yetisi-uzay iliskisi 206.
Dsnmeye agri 151,187, 209, 218,325, 360, 378, 379, 382, 389, 402,488,
548.
Dsnmeye agri basit hayat 293.
Dsnmeye agri: iki arkadas rnegi 293.
E
Eb Leheb ve karisi 17.
Egitimin nemi 701.
Ehl-i Kitaba uyarilar 681, 481, 540, 543.
Ehl-i Kitaba elinin takdimi 674.
Ehl-i Kitaba seslenis 572.
Ehl-i Kitaba yapilan agri 539.

473

Ehl-i Kitabin yalanlarinin yzlerine vurulmasi 491.
Ehl-i Kitap hakkinda bilgiler 481.
Ehl-i Kitap ile ilgili bilgiler ve sitemler 685.
Ehl-i Kitaptan hainler 500.
Eli araciligi ile uyari 105, 107, 322, 328.
Eli gndermenin-kitap indirmenin nedeni 440.
Eli Kurn iliskisi 65, 67.
Eli Muhammed'in farkli bir tanitimi 297.
Eli Muhammed'in nitelikleri 720.
Eli sadece vahye uyar 203, 88, 173, 275.
Eli toplum iin bir nimettir 662.
Eli tm zamanlara gnderilmistir 662.
Eli uyaricidir 632.
Eli cret alamaz 67, 101, 181, 188, 136, 137, 251, 136-140, 195, 9, 101, 67,
355, 181, 225, 91, 186, 189.
Eli ve kitap gndermenin nedeni 578.
Eliler arasinda ayirim yapilmamasi 566.
Eliler de hesap verecek 68.
Eliler kendiliklerinden bir gsterge koyamazlar 591.
Elilerin grevi 20, 333, 588, 290, 362, 513, 686, 504.
Elilerle hep alay edilmistir 591.
Eli'nin aile ii sorunlari 650.
Eli'nin bilgilendirilmesi 63.
Eli'nin egitimi 126.
Eli'nin gnderilme nedeni 667.
Eli'nin grevi teblig etmektir 594.
Eli'nin kazanci toplumun islahidir 101, 225, 252.

474

Eli'nin tanikligi hiretten bir sahne ile uyari 694.
Eli'nin Tevrt ve Incl'de yer almasi 79.
Eli'nin mmiligi 79.
Eli'ye ok eslilik ayricaligi 515.
Eli'ye destek 238.
Eli'ye destek vermek, gvenligini saglamak 516.
Eli'ye emirler 556.
Eli'ye evlilik konusunda taninan ayricalik 515.
Eli'ye Kurn ile ilgili gtler 599.
Eli'ye gt 414, 547, 558, 259, 315, 343, 384, 501, 584, 588, 636, 650, 652,
681, 703, 721.
Eli'ye saygili olmaya agri 622.
Eli'ye son grev 722.
Eli'ye teselli 118, 132,186, 632, 9, 29.
Eli'ye teselli, Ehl-i Kitaba sitem 412.
Eli'ye uyari 57, 713, 166, 182, 591, 594, 88.
Eli'ye verilen gvence 26.
Eli'ye yapilan itirazlar ve verilen cevaplar 97,.
Emzirme 451.
En degerli insan kendini Allah'a en iyi teslim edendir 648.
En kk iyilik-en kk ktlk bile karsiliksiz kalmaz 536, 572.
Esarettekiler zgrlestirilmeli 615.
Esas znet 480.
Esirlere muamele 581.
Evlatlik konusu 505.
Evlatlik Zeyd'in evlendirilmesi 511.
Evlilik hukuku 534.

475

Evren ile ilgili tefekkr 502.
Evrende l-denge 596.
Evreni yneten Allah'tir 587.
Evrenin dengesi ile ilgili uyarilar 522.
Evrenin dengesini, gvenligini korumak 522.
Evrensel aiklama 40, 623, 251, 253, 304, 597.
Evrensel agri 287, 291.
Evrensel ilkeler 217, 308.
Evrensel ilkeler 316.
Evrensel mesaj 201, 202, 249.
Evrensel uyari 16, 125.
F
Fakirleri-garipleri sahiplenme 136, 188, 205.
Farkli dine mensup olanlar 407, 625, 687.
Fey taksimi 606, Fisildasmak 643.
Fidye iin esir alinmaz 475.
Fikir ve inan zgrlg 458.
Fil olayi 33.
G
Gaybi yalnizca Allah bilir 86.
Gayret gstermeye agri 310.
Geimsizliklerde hakem atanmasi 535.
Gemis ile uyari 655, 659, 201, 23, 41, 66, 60, 62, 68, 75, 194, 337.
Gemisin zeti 204.
Gemisteki felaket haberleri ile uyari, 6, 33.
Gemisten ders almaya agri 361.
Gemisten ibret almak 98, 352.

476

Gemisten ibret sahneleri ile uyari 329, 188, 234, 243, 222, 265, 277.
Gemisten ibretli rnekler 181, 272, 578, 283, 388.
Gemisten Ms rnegi ile uyari 372.
Gelecege ynelik bilgiler 363.
Gelecekten haber: Bizans yenilecek 375.
Genel aiklama 104, 106, 110, 121, 129, 236, 345, 358, 377, 393, 486, 497,
499, 490, 492, 510, 544, 557, 566,559, 561, 570, 582, 625, 637, 645, 648, 671, 687,
79, 85, 90, 219, 550, 612, 620, 720.
Genel bilgiler 589, 634.
Genel direktifler 536.
Genel gtler 167.
Genel uyari 131, 262, 359, 363, 577.
Genel uyari ve dsnmeye agri 228.
Gerege agri 186, genel ilkeler 187.
Geregi kabule agri 250.
Geregin taniklari 281.
Gerek iman sahipleri 649.
Gerek inanma 649.
Gerek kazan 155.
Gerek mminler 668.
Gerek mminlerin durumu 706.
Gerek mminlerin niteligi 465.
Gerek tanri Allah'tir 152.
Gereksiz davranislardan kainma 436.
Grevi ehline verme 542.
Grg kurallari 613, 647.
Grnse aldanmama 503.
Gstergelere karsi gelenin durumu 84.

477

Gsterisilere dikkat 31.
Gzlem yapmaya arastirmaya agri 582, 100, 129, 132, 218, 270, 284, 289,
305, 306, 320, 327, 352, 376, 381, 387, 394, 59, 595, 618, 626, 635, 643, 95, 240,
242.
Gzlem yapmaya-dsnmeye agri 149, 340.
Gzlemle uyari 72, 74.
H
Hacca agri 492.
Hacca engel olanlari tehdit 628.
Haccin anlami 628.
Hacda dikkat edilecek eylemler 672.
Hacda hedef 690.
Hacda yenilecek etler 672.
Hacda yiyecekler 672.
Haddi asanlari tehdit 642.
Haham ve rahiplerin sapikligi 699.
Hak dinde sentez olmaz 32.
Haksiz kazanca karsi uyari 462.
Haksiz kazan yememe 496, 531.
Haktan baska yol yoktur 487.
Haram: dokunulmazlastirilmis aylarda savas 443.
Harcamanin degerli olani 575.
Helal etler 673.
Hendek savasi 508.
Hep Allah'in dedigi olur 195, 204, 213, 236, 277, 328, 582, 645.
Her insani gzeten grevliler vardir 589.
Her sey ll yaratilmistir 61.
Her toplumun bir eceli vardir 176.

478

Her varligin dogaya bir katkisi vardir 618.
Her varlik Allah'i arindirir 618.
Herkes lecek ve Allah'a dndrlecektir 663.
Herkes lecek yaptiklarinin karsiligini eksiksiz alacak 499.
Herkesin kazanci ya lehine ya da aleyhinedir 557.
Hristiyanlarin durumu 689.
Hristiyanlarin sofra istegi 694.
Hirsizliga karsi tedbir 680.
Hicr toplumu 201.
Hicret 554.
Hicret edenleri durumu 696.
Hibir g Allah'a karsi koyduramaz 478.
Himayedeki kadinlarla nikhsiz iliski kurulmaz 534.
Hd'un tevhid mcdelesi 137.
Hudeybiye ve Mekke'nin fethi 666.
I-
Iblise karsi uyarilar 295.
Iblisin insana etkisi ve etki yollari 69.
Iblisten korunma yollari 88.
Ibrhm peygamber 191.
Ibrhm ve Ms'nin kitaplarinin ierigi 40.
Ibrhm'in dini, 485.
Ibrhm'in misafirleri 201.
Ibrhm'in rnekligi 524.
Ibrhm'in tevhid mcdelesi 134.
Ibrhm'in toplumu sirkten kurtarma abasi 111.
Ibret tablosu; Sebe toplumu, Iki-kumar 444, 690.

479

Iddet 514, 601.
Ifk olayi 611.
Iftira atmak 557.
Ikiyzller sadece kendilerini aldatirlar 564.
Ikiyzllere karsi uyarilar 619.
Ikiyzllere kesin uyari 381.
Ikiyzller ve mminler ile ilgili bilgiler 688,.
Ilh davete kimse engel olamaz 17.
Iliklere isleyen ates ile uyari 54.
Ilk su; Istifilik 69.
Ilkel anlayislardan kadinin kmsenmesi 257, 304.
Ilkel yasalarin kaldirilmasi 641.
Ilkelligin Allah'a sikyeti 641.
Iman amel iliskisi 385, Iman erleri ve inkrcilar 617.
Iman ve kfrn sonulari 276.
Imkan sahipleri evrelerindeki ihtiyalilara yardim etmelidirler, onlari hos
grmelidirler 612.
Inanalar ile eker 48.
Inanan cennete, inanmayan cehenneme 627.
Inanan ve slihati isleyenlerin sonu 624.
Inananlar hirette saltanat srecekler 597.
Inananlar kesinlikle dllendirilir 331, 355.
Inananlara mjdeler 401.
Inananlara uyarilar 407.
Inananlarin nitelikleri 334.
Inancin getirisi 334.
Inan dzeltmeye agri 95.

480

Inan zgrlg 203, 458, 183, 654, 293, 227, 247, 598, 299, 308, 349, 681,
159, 251, 187, 590.
Inansizlar vurguncu olur 28.
Inansizlarin ynetici yapilmamasi 523.
Inanilacak tek ilke 488.
Inanlara en etin dsman 689.
Insanliga uyari 12.
Inanmanin yararlari 579.
Inanmanin ve inkrin karsiliklari 172.
Infak malin en iyisinden yapilmalidir 461, 490.
Infak ve skr konusunda rnek insan: Ibrhm 321.
Infaka tesvik 461.
Inkrcilar ile ilgili bilgilendirme 418.
Inkrcilar kesin cezalandirilacaktir 354.
Inkrcilara bildiri 656.
Inkrcilara tehdit 269, 279, 365, 439, 632.
Inkrcilara uyari; kurtulus yolu 58.
Inkrcilara uyarilar 478.
Inkrcilara kesin uyari 366.
Inkrcilara verilen cevaplar 96, 99.
Inkrcilari tehdit 470.
Inkrcilari tehditle uyari 207.
Inkrcilarin kibeti 520.
Inkrcilarin kibeti ile uyari 254.
Inkrcilarin durumu ve uyarilar 428,60, 302, 324, 341.
Inkrcilarin itirazlari ve onlara verilen cevaplar 163.
Inkrcilarin kainilmaz kibetleri 226.

481

Inkrcilarin Kurn ile ilgili talepleri 590.
Inkrcilarin kurana karsi tavri ve onlara yapilan uyarilar 309, 349, 353, 370.
Inkrcilarin siyaseti ve onlara yapilan uyari 245, 252, 264, 273.
Inkrcilarin yanilgilari ve onlara verilen cevaplar 300.
Inkrcilarin yanilgilari ve onlara yapilan uyarilar 221, 225.
Inkrcilarin yanlis dsncelerine cevaplar 116, 127.
Inkrdan dnmeye agri 489.
Insan davranisini etkileyen faktrler 21.
Insan karakteri 24, 173.
Insan nankrdr, vefasizdir 174.
Insan ldrme 552.
Insan ldrmekle ilgili iki demoglu kissasi 677.
Insan sikintilar iinde yaratilmistir 57.
Insan tipleri 215, 364.
Insan tipleri ve uyarilar 624.
Insana verilen ilk ykmllk 403.
Insani aldatan unsurlar 480, 53.
Insanin enerjik boyutu 199.
Insanin fizksel ve zihinsel yapisi ile ilgili bilgilendirme 66, 69.
Insanin ve toplumlarin tahlili 159, Insanin yaratilis sreci 623.
Insanin yeryz egemenliginin temsili anlatimi 403.
Insanin yok olmayacaginin isbati 53.
Insanin zaaf noktalarinin temsili anlatimi 69, 165.
Insanin zaaflarina karsi uyari 124.
Insanlar bir sinegi bile yaratamazlar 637.
Insanlar degismezse Allah degistirmez 589.
Insanlara genel uyarilar 183.

482

Insanlara sunulmus nimetler 336.
Insanlardan beklenenler 183.
Insanlarin aldanma nedeni 144.
Insanlarin Allah'tan bilgi alma yollari 255.
Insanlarin zaaflari; tutarsizliklari 87.
Insanlarla alay etmemek 647.
Insanliga aik bildiri 61, 64.
Insanliga genel agri 70.
Insanligin felaketi ile uyari 113.
Insan rabbini kendinden taniyabilir 83.
s da kuldur, s-Meryem ile ilgili gerekler 484.
s n ncsdr diyenler 689.
s peygamberin kendisinden sonra gelecek eliyi haber vermesi 659.
s'nin misyonu 484.
s'yi Allah sayanlar 674.
s'nin dogumu 109.
Islm dinini yasamak kolaydir 638.
srlogullari'na agrilar 404.
Isrlogullari ile ilgili gemisin hatirlatilmasi 675.
Isrlogullari'na uyarilar 419.
Isrlogullari'na verilen ykmllkler ve onlara yapilan uyarilar 409.
Isrlogullari'ndan akilli davrananlarin vlmesi 688.
Isrlogullari'ndan zel bir grup; kazanmadiklari zaman bunalanlar 81.
Isrlogullari'ndan sz alinisi 405.
Isrlogullari'nin gemisi ile uyari 157.
Istisare 253, 496.
Iyi adam olmak 490.

483

Iyi adamlar'in hiretteki durumlari 598.
Iyi insan olmanin lleri 431.
Iyi kisiler iyilik retirler 612.
Iyiler daima kazanir 200.
Iyiler her zaman az olur 63, 203.
Iyilerin dllendirilmesi 7.
Iyilige engel kilinmamali 448.
Iyiligin karsiligi, iyilik 597.
Iyiliklerin-ktlklerin sonu 344.
Iyiye ktye rnek, araci olmanin sonucu 550.
Izlenmesi gereken yol 380.
K
Kabul edilecek tevbe 533.
Kadin erkek kullukta esittir 559.
Kadin-erkek ecirde esittir 510.
Kadinin yeri 447, 535.
Kadinlar kiskantir 536.
Kadinlara saygi, deger vermek 535.
Kadir gecesi 45.
Kafadan atanlar 624.
Kfirin ameli 318.
Kfirler baba kardes de olsalar veli edinilmez 697.
Kfirler iin istigfar 715.
Kfirlere bagislanma yoktur 586.
Kfirlere firsat verilir 49.
Kfirlere tehdit 595.
Kfirlere uyarilar 660, 93.

484

Kamu hizmetlerinin yrmesi iin vergi sarttir 643.
Kamu gelirlerinin harcanacagi yerler 703.
Kamudan hizmet alanlara hizmet bedeli 643.
Karsit gruplar 627.
Kasitsiz yeminler sakincasiz 690.
Katmerli inkrcilarin hli 399.
Katmerli kfirlere tehdit 563.
Kaybedenler-kazananlar a tarihi rnekler 144.
Kazanli ticaret teklifi 661.
Kendi dsen aglamaz 339.
Kevser 29.
Kible 421.
Kiskanmama 531.
Kiymet bilgisi 371.
Kiymet gnnde akraba ve ocuklarin yardimi olmayacagi 523.
Kiymet gnnden pismanlik sahneleri 231.
Kiymet her seyi gretir 373.
Kiymet ile uyari 266, 274, 623.
Kiymet kesindir 354, 332.
Kiymet sahneleri ile uyari 18, 52, 55.
Kiymet vaktinin gizli tutulmasinin nedeni 519.
Kiymetin dehseti 623.
Kiymetin isbati iin bilimsel deney 294.
Kiymetin kopusu 122.
Kimse Allah'a karsi koyamaz 595.
Kin yznden haktan sapmama 674.
Kirli, gergin olarak topluma ikilmaz 537.

485

Kisisel sorumluluk 692.
Kisisel ve toplumsal ilkeler 160.
Kitap Ehlinden cezayi hak edenler-kurtulanlar 568.
Kitap Ehline agri 676.
Kitap Ehline agrilar 485.
Kitap Ehline dair bilgiler 567.
Kitap Ehlinin kfirlerinin durumu 607.
Kitap Ehline uyarilar 485, 493.
Kitap Ehlinin dsmanligi 538.
Kitap indirmenin amaci 574.
Kitap, yasanmasi iin indirilir 556.
Kontrolsz, yersiz, ktye harcama 160.
Korkutma-mitlendirme 541.
Kt bir rnekle uyari 84.
Kt kisilerden ktlk dogar 612.
Kt szden kainma 566.
Ktlerin ktlg Allah'tan degildir 50.
Ktlge iyilikle karsilik vermek 150, 246, 343, 566, 590.
Kul-kle edinilemez 486.
Kulluk biimleri 630.
Kulluk yapmaya agri 73.
Kulluktan kaanlar hesap vermekten kaamazlar 572.
Kurn-Allah iliskisi 184.
Kurn Allah'in cmertliginin eseridir 96.
Kurn-Eli iliskisi 195.
Kurn engel tanimaz 55.
Kurn gemisten rnekler ve gtler ile doludur 615.

486

Kurn geregin ta kendisidir 571.
Kurn ile ilgili dsnmeye agri 548.
Kurn ile ilgili dsnmeye, arastirma yapmaya agri 362.
Kurn kolay anlasilir 60.
Kurn konusuyor: Intak 285, 114, 212.
Kurn koruma altindadir 49.
Kurn Muhammed'in eliliginin kanitidir 91.
Kurn reddedilemeyen bir kanittir 571.
Kurn Ruh'tur 45.
Kurn ve Eli'nin islevi 147.
Kurn ve inansizlar 161.
Kurn ve insanlar 178.
Kurn ve islevi 94.
Kurn ve Mekkeli msrikler 176.
Kurn yeterlidir 391.
Kurn'a agri 158.
Kurn'da iki esit yet oldugu 477.
Kurn'dan baska kilavuz olmamali 68.
Kurn'dan kailmaz 132, 196.
Kurn'dan yararlanabilme 130, 123.
Kurn'dan yz dnmenin sonucu 125.
Kurn'in Allah kelami oldugunun kanitlanmasi 19, 37.
Kurn'in ayrintili olusu 101.
Kurn'in etkisi 141, 46, 89.
Kurn'in indirilis amaci 119.
Kurn'in kaynagi 347.
Kurn'in kime kilavuz oldugu 143.

487

Kurn'in nitelikleri 184, 167.
Kurn'in zelligi 114, 170.
Kurn'in taitimi 43, 45, 59, 62.
Kurn'in yceligi 608.
Kurn'a sarilmanin sonucu 571.
Kurn'in etkisi 169.
Kurn'in rol 369.
Kurn ve akilsizlarin durumu 318.
Kurn'i gizlice dinleyenler 278.
Kurn'in gc 205.
Kurn'in islevi 323.
Kurn'in nitelikleri 214.
Kurn'in tanitimi 229, 241, 248, 256.
Kurtulus Kurn'a topluca sarilmaktadir 494.
Kurtulus Kurn'in kilavuzlugu iledir 398.
Kurtulusa agri 164.
Kurtulusa rnekler 210.
Kfre sirke bagislanma yok 570.
Kfr sevenleri sevmek felaket getirir 700.
L
Lt peygamber ve toplumu 191.
Lt'un tevhid mcdelesi 139.
M
Madde ve enerjiden yaratilan varliklar Allah'i tanitirlar 597.
Mahser sahneleri ile uyari 55, 92.
Makbul tevbe 533.
Mal ve evlat Allah'a karsi insani koruyamaz 644.

488

Mal ve evlat Allah'i anmamaya engel olmamali 640.
lmeden evvel yatirim yapmak gerekir 640.
Mal ve evlat imtihan aracidir 657.
Masum kadinlara iftira atanlarin cezalandirilmasi 612.
Mazerete firsat verilmez 83.
Medne halki ve civardakilere sitem 717.
Medne Yahudilerinin kinanmasi 663.
Medne'deki Yahudilerin tanitimi 410.
Mehir 452.
Mekke kfirlerine uyari; kais yok 115.
Mekkeli inkrcilara uyarilar 142.
Mekkeli Muhammed eli yapiliyor 1.
Mekkelilere uyarilar 91.
Merhamet kucagi hep aiktir 346.
Meryem olgusu 109.
Meryem'in dogumu 484.
Mescid-i aksa 156.
Miras hukuku 530.
Muhacir-Ensar iliskisi 606.
Muhammed de Kurn'i sonradan grendi 56.
Muhammed tm insanliga elidir 622, 204, 79, 333, 96, 221.
Muhammed'in egitilmesi 5, 10, 14, 39, 42.
Muhammed'in eli seilis nedeni 4.
Muhammedin eliliginin kaniti, Kurn'dir 91.
Muhkem-mtesbih yetler 477.
Ms-bilgin kul kissasi 296.
Ms-Firavun olgulari 133, 77.

489

Ms-Isml-idris hatirlatmasi 112.
Ms Isrlogullari olgulari 78, 80.
Ms olgulari; detayli 120.
Ms rnegi 181.
Ms peygamber-Misir halki 193.
Ms'nin peygamberlige hazirlanisi 150.
Ms'ya verilen dokuz yet 168.
Mminlere zel mesaj, onurlandirma 25.
Mminlere uyari 13.
Muhacir ve Ensar'in nde gidenleri 712.
Mhlete aldanmamalidir 632.
Mmin-mnfik farki 710, 719.
Mminler toplum iinde kilik kiyafetlerine dikkat etmelidirler 614.
Mminler tm insanliga tanik olmakla ykmldr 638.
Mminlerden bir kisminin kinanmasi 665.
Mminlere agri 579.
Mminlere emirler 532, 549, 551, 638, 718, 471, 516, 664, 696.
Mminlere grevler; anma-arindirma 512.
Mminlere mesaj 700.
Mminlere gtler 424, 503, 562, 564, 586, 640, 647, 651, 657, 672, 684,
690.
Mminlere nemli grevler 475.
Mminlere neriler 271.
Mminlere sitem 415, 551, 611, 702.
Mminlere uyarilar 494, 496, 416, 438, 456, 468, 472, 483, 517, 521, 608,
679, 682, 697, 699.
Mminleri bilgilendirme 413.
Mminleri cennete agri 661.

490

Mminleri zendirme-mnfiklari korkutma 667.
Mminlerin bahtiyarliginin, kfirlerin perisanliginin nedeni 582.
Mminlerin apul pesinde olamayacagi 605.
Mminlerin niteligi 464.
Mminler Allah'a teslim olurlar 619.
Mnfik mantigi 643.
Mnfiklar cehennemliktir 652.
Mnfiklar hep yalan sylerler 639.
Mnfiklar ile ilgili bilgiler 639, 668.
Mnfiklar ile ilgili Eli'ye emirler 707.
Mnfiklara karsi cihat 707.
Mnfiklara karsi gayretli olma 652.
Mnfiklara karsi nlemler 705.
Mnfiklara lmlerinde destek vermeme 713, 709.
Mnfiklarin bagislanmasini dilemek ise yaramaz 707.
Mnfiklarin genel politikalari 639.
Mnfiklarin hilesi 701.
Mnfiklarin savasa karsi tavirlari 703.
Mnfiklarin saygisizligi 703.
Mnfiklarin tedirginligi 704.
Mnfiklarsin dis grnsne aldanmamali 639.
Msrikler tm dnyayi fidye vermeyi isterler 590.
Msriklere azar 8, 28.
Msriklere karsi elinin takinmasi gereken tavir 213.
Msriklere tehdit 307, 592, 330.
Msriklere uyari 241.
Msriklerin tutumlarina karsi Eli'ye moral 292.

491

Msriklerle evlenilmez 445.
N
Namaz 73.
Nankrlere ceza 311.
Nankrlere karsi Eli'ye gt 101.
Nankrlere uyari, nankrlgn sonu 223.
Neden eli gnderilir 2.
Nefsi aritma 20, 21, 24, 46, 370, 461, 605, 713.
Neyin infak edilecegi 444.
Nimetlerin karsiligini demeye agri 321.
Nh kavmi ile uyari 317.
Nh rnegi 181.
Nh peygamber-Muhammed peygamber benzerligi 188.
Nh'un tevhit mcdelesi, 136.
O
Organlarin tanikligi 612.
Ortak kosanlara uyarilar 117, 118.
Ortak noktada; tevhide bulusma 485.
Ortak payda tevhid 485.
Ortaligi karistiran ikiyzllere tehditler 518.
Oru 434.

devler ve amaci 574.
dl ve cezanin nedeni 580.
ll yaratma 61.
ldrmeye izin yok, lm hak edenler 678.
rnek kullar 102.

492

rneklenen kadinlar 653.
rtlemeyen gerekler 257.
vgnn gerekleri 292.
vgye layik kimseler 338.
vgye layik mminler 646.
P
Peygamber'in kadinlarina sitemler 509.
R
Rahat, rabbi unutturur 146, 185, 707, 174, 304, 219, 381, 394, 165, 228.
Rahmn sifatinin insandaki tecellisi 586, 598.
Rahmnin insani rahmetiyle yaratmasi 598.
Rahmnin rahmetinin yansimasi 596.
Rahmet kucagi ve kibetler ile uyari 576.
Ridvan biati 669.
Riskli isler erkeklere aittir 535.
Ruhbanlik 578.
Ruhbanlik yoktur 578.
Rsvet 435.
S
Sabredenlerin sonu 590.
Sagduyulu olmaya agri 146.
Sahtekrlara tehdit 430.
Salt ihmal edilmez 555.
Salta katilim sartlari 537.
Salta katilmanin sartlari 674.
Saltin korunmasi 453.
Saltin yok edilmesinin sonucu 113.

493

Slih peygamberin tevhid mcdelesi 138.
Sapik inkrcilara uyarilar 117.
Sapiklara uyarilar 498.
Sapitmanin ve bagislanmanin nedeni 580.
Savas 437.
Savasta ama 465.
Savas ailacak kimseler 696.
Savas hukuku 581.
Savas ilkeleri 467, 474.
Savas izni 631.
Savas ortaminda aile hukuku 526.
Savasa ikma 545.
Savasa hazirlik 702.
Savasin akillica yapilmasi 455.
Savasta dikkat 553.
Savasta gevsememe ve stn iken baris yapmama 586.
Savastan kaanlara sitem 702.
Sayisiz nimetler 299.
Sebe toplumu 223.
Sebt gn 314.
Sekar 15.
Semd toplumu da kaybetti 145.
Semd toplumu Slih peygamber 190.
Sigir [altin] 405.
Sikintilarin nedeni 585.
Sinav geneldir 76.
Son glen iyi gler 397.

494

Son pismanlik fayda vermez 519.
Sorumlu tutulmayanlar 711.
Sorumlulugun kisiselligi 40, 464, 203, 44, 419, 321, 219, 159, 227, 40.
Sosyal grevler 390.
Sosyal-siyasal hedef 421.
Szlesmelere uymak 672.

Seytana karsi uyarilar 427.
Seytana uymama 612.
Seytanin etkiledigi kimseler 623.
Seytanin insana ortakligi 165.
Simarik alayci kimselere uyari 54.
Simarik Karun'un sonu ile uyari 154.
Sirk kosanlara bagislanma yok 539.
Sirk kosanlara bir hiret sahnesi ile uyari 135.
Sirk su stndeki kpge benzer 590, Sirke geit yok 260, Sirke karsi uyari 87,
227, 268, 275, 426, Sirkin mahiyeti 696, Sayb peygamber-Medyen halki 192,
Sayb peygamberin tevhid mcdelesi 140.
T
Tacize, sarkintiliga karsi nlem 517.
Taklitilere karsi uyarilar 427.
Tanikliktaki duyarlilik 562.
Tarihi bir hatirlatma 420, 168.
Tatli dille davet 10, 120, 164, 315, 390, 409, 529, 566.
Tehdit-mjde 425.
Tek siginilacak, Allah'tir 34, 35.
Temiz gidalari yemek serbesttir 690.
Temiz gidalarin yenilmesi 429.

495

Terbiyeli, saygili konusma 647.
Tevbe kapisi aiktir 716.
Tevbeye agri 229, 313.
Tevhid-sirk konusunda iyi dsnmeye agri 38.
Tevhidden taviz verilmedi 326.
Ticaret ve alis-veris Allah'i anmaktan ali koymamali 617.
Toplum iine ikma kurallari 537.
Topluma uyarilar 224.
Toplum ile ilgili bilgiler 594.
Toplum yasam kurallari 516.
Topluma kurtulus-mutluluk reetesi 27.
Toplumda kimseyi rahatsiz etmemek 614.
Tuzaga dsmemeye agri 494.
Tm insanlar esittir 648.
Tm insanliga seslenis 571.
U-
Uhud'da Bedir'de Allah'in yardimi 495.
Uyarici bir hiret sahnesi 148.
Uyarinin amaci insanlari kurtarmaktir 14.
Uyarisiz olmaz 82.
Uyulacak din Ibrhm'in dini 491.
ltimatom 374, 395, 396.
stn g ile evrendeki diger gezegen, yildizlara gidebilme 597.
V
Vahiy Allah'a zg bir istir, vahiyde araci yoktur 167, 232, 255, 263, 299.
Vahyin birligi 40.
Vahyin ilk geldigi yer 156.

496

Vahyin ilk gelisi ve gelis yeri 37.
Vahyin inkr edilemeyisi 569.
Vahyin korunmuslugu 633.
Varliklarin yaratilisi 198.
Vasiyet 433, 693.
Vefat; lmezden evvel gemisin eksiksiz hatirlanmasi 53.
Velyet 483, 565, 644, 682.
Velyet hukuku 523, 528.
Vizyonun gereklesmesi 670.

Y
Yabancilarin Kurn'dan etkilenmeleri 89.
Yahudi ve Hristiyanlara uyarilar 698.
Yahudi ve Hristiyanlari ynetici yapmama onlara velyet vermeme 682.
Yahudi ve Hristiyanlarin taklit inanlari 698.
Yahudilere elestiriler 408.
Yahudilere sitem 423.
Yahudilere kesin uyari 411.
Yahudilerin ilk srgn 605.
Yahudilerin Ms'ya saygisizliklari 676.
Yahy'nin dogumu 108.
Yakin evrede bulunanlarin durumu 712.
Yakinlarla iliski konusunda rnek: Ibrhm 524.
Yalanlayicilara uyari, 11, 15.
Yanlis alis-veris 497.
Yanlis anlayislara reddiye 342.
Yaratan ve yaratis nedeni 356.

497

Yaratilis evreleri 335.
Yaratilisla ilgili gzlem yapmaya agri 348.
Yaratilistan ciz varliklara bel baglanmaz 590.
Yaratilistan hayir bekleyenin durumu 589.
Yasa koyma sadece Allah'a zgdr 650.
Yasa koymadan cezalandirma olmaz 83, 142, 150, 159, 203, 228, 576.
Yeni kiblenin hayata geirilmesi 422.
Yeni stratejinin uygulanmasi 422.
Yeniden dirilis iin gzlem yapmaya agri 56.
Yeniden yaratma daha kolaydir 56, 95, 163, 219, 236, 370.
Yenilecek-yenilmeyecek nimetler 312, 429.
Yeryznn insan kontrolne verilmesi 403.
Yeryznn klmesi 328, 595.
Yesil agatan oksijen ikarilisi 95.
Yetim ocuklarin mirasta esitligi 529.
Yetim hakki 560.
Yetim haklari ile ilgili evrensel duyurular 529.
Yetim hukuku 529.
Yetim kadinlarin himayeye alinmasi 529.
Yetim mali yemenin sonucu 529.
Yetimleri korumanin nemi 529.
Yetki Allaha aittir 482.
Ynetici kendinizden olmali 542.
Yneticiye itaat 542.
Yurttaslik bagi 527.
Ysuf kissasi 195.
Z

498

Zalimleri tehdit 417.
Zandan, giybetten kainmak 647.
Zaruret durumunda, yasak yiyeceklerden yemek 672.
Zayif imanlilar 546.
Zayif imanlilara sitemler 585.
Zekeriyy 484, 484.
Zerre karar bile amelin karsiligi alinacak 572.
Zihar 505, 64.
Zihinsel degisim olmadan toplum degismez 473, 589.
Zina iftirasi ve cezasi 610.
Zina-zina iftirasinin hukuku 610.
Zina, zinanin cezasi 610.
Zoraki iman 240, 181, 183, 533, 204, 428.
Zorbalik ahirate inanmamadan kaynaklanir 31.
Zlkarneyn 297.



1
Yeryznde zgrlkler ortadan kaldirilarak insan onuru ayaklar altina alinip birtakim ilhlar, rabler
olu;turuldugu, ;irk, haksizlik, yanli; i;ler ve karga;a yayginla;tigi, dogadaki denge bozuldugu dnemlerde Allah, rahmeti
geregi mdahale edip o toplumlara eli gnderip kitap indirir. Allah, rahmeti zerine bor kabul etmi;tir. l;te Mekke'de bu
ko;ullar altinda Muhammed eli seilip vahye muhatap olmu;tur.
2
Rabb, terbiye edip egiten, yarattiklarini belirli bir programa uygun olarak birtakim hedeflere gtren,
geli;meyi programlayip yneten demektir. Bu szck, mutlak anlamda sadece Allah iin kullanilir. lnsanlar iin, evin rabbi,
i;yerinin rabbi ;eklinde kullanilir. Bu ifadeye en yakin anlamli szck, Fransizca'dan Trke'ye gemi; olan patron
szcgdr. Bu szck, her ne kadar yakin anlam ifade etse de, sadece ticarete zg bir ifade olmasi nedeniyle rabb
kelimesinin birebir anlami sayilmaz. Bu nedenle, rabb kelimesini bir iki szckle ifade imkni olmadigindan Mealimizde
szcg Arapa haliyle birakmak zorunda kaldik. O nedenle okurlarimiz, yukaridaki tanimi belleklerinde iyi tutmalidirlar.
3
Bu emir, Peygamber'in ;ahsina ynelik olup ba;kasini ilgilendirmez. Bizimgren-gret! diye evirdigimiz
ikra szcg, Meal ve Tefsirlerde genellikle oku diye evrilir. Burada istenen, bir kitap ve yazinin okunmasi degildir. Bu
okumayi insan kendi kendine de yapabilir. Szcgn esas anlami, biriktir, birikimini de dagit demektir. Bylece bununla
kastedilen, grenip gretmektir. Bu, peygamberlik grevinin zdr. Eli'nin neyi grenip-gretecegi daha sonra kendisine
(8/87, Al/1-13; 20. necm) bildirilecektir. Biz bu nedenle szcg gren-gret olarak kar;iladik.
4
yetteki kalemle qreten ifadesiyle, Allah'in Elisi'ne, i;aretle kendine gelen vahiyleri yazmasi,
yazdirmasi; bu ;ekilde de koruma altina almasi gerektigi mesaji veriliyor.

499


5
lnsan, zenginle;tigine inandiginda Allah ile boy l;erek, yaptiklarinin hesabini vermeyecegine inanarak
tgutla;ir; kendini Allah'in yerine geirir, sorumsuzla;ir.
6
Salt szcg asirlardir, z anlami di;inda namaz olarak anla;ilip evrilegelmi;tir. Salt szcgnn
gerek anlami; destek olmak, yardim etmek, sorunlari sirtlamak; sorunlarin zmn zerine almak, arka ikmaktir.
Kurn'da es-salt szcg, sorunlara mali ve zihni ynden destek olmak, problemlerin zmn sirtlamak anlaminda zel
isim olmu;tur. Buradaki sorunlar, sadece bireysel sorunlari degil, ayni zamanda egitim-gretim, ekonomik ve siyasal sorunlar
gibi toplumsal sorunlari da kapsamaktadir. Kisacasi salt, sosyal devletin temeli ve simgesidir. Mealimizde zel isim olan es-
Salt kelimesi, hem asli hem de Trkesi'yle yer almaktadir. Trke isim salt ile ilgili ayrintili bilgi Tebynu'l-Kurn'da
verilmi;tir.
7
lnsanin kendisini Allah'in korumasi altina koyarak iyiliklere sarilmasi, gnahlardan uzak durmasi,
dolayisiyla hirette kendisine zarar ve aci verecek ;eylerden sakinmasi demek olan takv, Kurn'da ilk nce ;irkten
kainmak ve hirete inanmak anlaminda ortaya konmu;, daha sonra da imanin yansimasini ta;iyan tm amelleri iine
alacak ;ekilde geni;letilmi; bir kavramdir. O nedenle biz takv'yi, Allah'in korumasi altina girmek, muttak'yi de Allah'in
korumasi altina giren ki;i olarak aktardik.
8
Kurn'da birok srenin kesik, baglantisiz harfler ile ba;ladigi grlr. e;itli kimselerce bu harflerin
mte;bih, bir ;ifre, bir szcgn kisaltilmi; ;ekli, bazi szcklerin ilk harfi veya son harfi oldugu gibi gr;ler ileri srlr. Bize
gre bu harfler, el [dikkat, gznz ain] szcg gibi bir uyari i;aretidir ve telefon konu;malarindaki alo! nlemi gibi
dikkati, okunacak yetlere ekmektedir. Ayrica Kurn'in matematiksel yapisindaki olmazsa olmaz unsurlardan birisidir. Ayrica
bu harfler, sayisal bir deger de ifade ediyor olabilirler. Zira Kurn indigi dnemde Araplar arasinda rakamlar henz icat
edilmemi;ti, rakam yerine harfler kullanilmaktaydi. Rakam yerine harf kullanilmasi, Ebced hesabi olarak bilinir. Biz kesik
harflerin yaninda sayisal degerlerini de gsterdik. Sayisal degerler ile neyin kastedilmi; olabilecegi noktasinda da henz bir
kanaatimiz olu;mami;tir. Ebced hesabinin, Kurn'in indigi dnemlerde rakam yerine kullanilmi; olmasindan ba;ka,
herhangi bir nitelik ve zelligi yoktur.
Bu kesik harflerle ilgili henz doyurucu bir ali;ma yapilmami; olup mevcut eserlerde de eskilerin aktarimlarindan
ba;ka bir bilgi bulunmamaktadir. Bu meselenin tam aydinliga kavu;masi da, diger birok mesele gibi drst, samim ve
gnll Kurn erlerini beklemektedir.
9
Arapa'da, iddia edilen tezi somut kanitlar ile glendirmek iin Kasem cmlesi diye bir cmle e;idi
kullanilir. Yani kasem cmlesi, ileri srlen tezlerin kanitlarla ve gl bir ;ekilde ortaya konulmasi iin kurulan cmledir.
Kasem cmlesi iki blmden olu;ur: Birincisi, yemin edilen [kanit, tanik gsterilen] kasem blm; ikincisi ise sylenmek
istenen asil tezin ileri srldg kaseme cevap blmdr. Yemin blmnde, ikinci blmde ileri srlecek tezi
desteklemek zere ki;iler, olaylar veya nesneler kanit gsterilir. Kaseme cevap blmnde ise, asil sylenmek istenen yargi
belirtilir. Bu cmlelerin teknik yapilari da diger cmle yapilarindan farklidir. Bunlar, Tebynu'l-Kurn'da ayrintili olarak
sunulmu;tur.
Bu cmle e;idi Kurn'da yzlerce kez kullanilir. Rabbimiz birok olaya, sisteme veya ;eye kasem etmekte ve
bunlari belirttigi yargiya kanit gstermektedir.
10
Paragraftan aika anla;iliyor ki, Muhammed, toplumda saygi duyulan, ahlkli, akil ve zeka ynnden
saglikli, temiz bir servet sahibi olmasi nedeniyle peygamber seilmi;tir.
11
yetin lafz kar;iligi, Hortumunun zerine damga basacaqtz ;eklindedir. Bu, Araplarin bir ki;iyi toplum
nnde rencide etmesini ifade eden bir deyimdir. Biz bu deyimi, Trke'deki bir deyimle ifade ettik.
12
Rabbimiz konunun dogru anla;ilmasi, ibret alinmasi ve gelecege i;ik tutmasi iin bikip usanmadan rnekler
verir, kissalar nakleder. lleride yzlerce rnekleme ve kissa grecegiz. Bu kissa ve rneklemeler, Kurn'in indigi dnemde
ya;ayanlarin yakindan bildikleri, Nh, d, Semd, Lt, Ms kavmi/lsrlogullari, Firavun'a ve onlarin kalintilari hakkindadir.
Lgitim ve gretimde nemli role sahip olan kissalar, uyari konusunda da ok etkili oldugu iin, Kurn'da birok kissaya ve
rneklemeye yer verilmi;, bu kissa ve rneklemeler birok kez tekrarlanmi;tir. Kurn'da yer alan kissa ve rneklemelerin
slubundan aika anla;ilmaktadir ki, bunlar tarih bilgisi vermek amaciyla degil, gt amaciyla anlatilmi;tir. Kurn'daki kissa
ve rneklemeler, bizimtesbitlerimize gre, gdn kendisine fayda verecegi insanlara ;u yararlari saglamaktadir:
Eskiden de peygamberlerin gelip getigi bilgisini vermek sretiyle peygamberlerin tredi olmadigini gsterir.
Gelmi; gemi; btn peygamberlerin grevlerinin tebliqde ve qtte bulunmak'tan ibaret oldugunu gretir.

500


Allah'in elilerine, gnderildikleri toplumun ileri gelenleri [mele] tarafindan daima kar;i ikildigi bilgisini verir.
Peygamberimizin tebligine kar;i ikip o'nu engellemek isteyenlere, bu tavirlarinin bedelini nasil deyecekleri konusunda
gemi;ten bazilarini kendilerinin de bildikleri rnekler vermek, onlarin k;, yok olu; nedenlerini aiklamak sretiyle
hatirlatma yapar, uyarida bulunur, gelecege i;ik tutar.
Peygamberimize ve o'nun yanda;larina, kar;i kar;iya bulunduklari durumun daha nceki peygamberler ve toplumlari
arasinda meydana gelenlere benzedigini, hatta byk lde ayni oldugunu bildirmek sretiyle onlara gven telkin eder,
ayrica Allah'in elilerinin daima galip geldiklerini bildirmek sretiyle onlara azim kazandirir ve onlarin maneviyatini
kuvvetlendirir.
Bugnn insanlari ise Ortadogu di;indaki ve Kurn'in indigi dnemden sonra yok olan medeniyetleri, toplumlari;
rnegin Anadolu, Karya, Lidya, Likya, Firikya, Hitit, Urartu, lyon, Helen, Smer, Asur, Bbil, Roma, Byk lskender, Bizans
hakkinda da ara;tirimalar yapip onlarin d;tkleri hata ve yanli;lara d;meden geleceklerini kurmalidirlar.
13
Tesbih, Allah'i, Kendisine yaki;mayan ;eylerden tenzih etmek/uzak tutmak, yani Allah'i yceltmek, O'nun
her trl kemal sifatlarla donanmi; oldugunu kavramak ve bunu her vesile ile yksek sesle sylemek demektir.
14
Esas anlami habsetmek, ierde tutmak olan sabir, aklin ve dinin gsterdigi yolda sebat etmek, kararli
olmak, gevsememek; yani insanin elinde olmadan basina gelen ve ona byk zntler veren musibetlere karsi koymak,
onlarin stesinden gelmek iin mcdele etmektir. Sabrin ne oldugunu incelerken ne olmadigini da belirlemek gerekir. Iyi
bilinmelidir ki, haksiz yere mahkmiyete boyun egmek, miskinlige, uyusukluga ve asagilanmaya razi olmak, zillete, haksiz
tecavzlere, insan onuruna glge dsrecek saldirilara katlanmak, bunlara karsi sessiz ve pasif kalmak, dayanmak, disini
sikmak, sabretmek degildir. nk mesru olmayan seylere karsi sessiz kalmak, o davranisa ortak olmak demektir. Aksine
sabir, bu tarz ktlklerle mcdele etmek, bunlara karsi ikmak, bir hakki savunmak ve korumak iin aba gstermek, bu
srete kararli olmaktir. Rabbimiz, Sabri l-i Imran/ 146da Nice peygamberler de vardi ki kendileriyle beraber birok
Allah erleri savastilar; Allah yolunda kendilerine isabet eden seylerden gevsemediler, zaafa dsmediler ve boyun egmediler.
Ve Allah, sabredenleri sever. seklinde beyan buyurmustur Insanin kendi gc ve iradesiyle stesinden gelebilecegi
ktlklere katlanmasi ya da karsilayabilecegi ihtiyalari temin etme konusunda gevseklik gstermesi sabir degil, cizlik,
tembellik ve korkakliktir. Tmpeygamberlerin de ortak zelligi olan sabrin, Islm'da ok nemli bir yeri vardir. Bunu tek
kelimeyle veya birka szckle ifadeye alismak szcgn anlamini yansitmamaktadir. O nedenle szcg Arapa'dan
Trke'ye gelis sekliyle birakiyoruz. Okurlarimiz sabir szcgnn anlamini iyi bilmelidirler. Sabir konusu, Tebynu'l-
Kurn'daayrintili olarak sunulmustur.
Bizim bunalim diye evirdigimiz hut szcgnn esas anlami, doyumsuzlugun, tatminsizligin getirdigi bunalim
demektir. Baliklarin doyma duygusu olmadigindan balik, hut diye de ifade edilir. Burada Hut sahibi ifadesi ile kastedilen,
Ynus ve Ms peygamberlerdir. Her iki peygamber de grevlerinin zorlugu nedeniyle bunalima d;m;ler ve grevden
kamaya ali;mi;lardir. Kurn'da (Resmi Mushaf: Sfft/139-149 ve Kehf/61) hut szcg, her ikisine de izafe edilmi;tir. Ve
Kurn'a (Resmi Mushaf: Sfft/139-148 ve Neml/10, Kasas/31) gre her ikisi de grevden kainmi;tir.
15
yetin orijinalindeki mzzemmil szcgnn anlami, elbiseye veya herhangi bir ;eye brnen demektir.
Deyim olarak szck; uykuya hazirlik, i giysileri, pijamalari giyip yataga yatmak, yorgani stne rtmek, kendi hlinde
ya;amak, kimsenin etlisine-stlsne kari;mamak demektir. Biz Mealde ikinci deyim anlamini tercih ettik.
16
Bu grev, cograf ve kltrel ko;ullar geregi, sosyal ve kltrel hizmetlerin gece yrtldg bir topluma
gredir. Arap cografyasi di;indaki mminler, dini hizmet vazifelerini gece-gndz demeden, bulunduklari cografyaya gre
toplumlarindaki en uygun zamanlarda yapmalidir.
17
Vekil, canli-cansiz tm varliklari belirli bir programa gre ayarlayan ve bu programi koruyarak,
destekleyerek uygulayan demektir.
18
Bkz. 121 nolu not.
19
Bkz. 116 nolu not.
20
Bu yet Medne dnemi yetlerindendir. lni; zamani tam olarak bilinmiyor. Mushaf'i tertip edenler bu
yeti, ilk inen yetler arasinda tertip etmi;lerdir. Bizim kanaatimize gre bir necm halindeki bu ayetin (necmin) yer Tevbe
suresinin 106. Ayetinin arkasidir; yani 712,713. Necmlerin arasidir. Bu yette mminlerin grevlerinin Allah Elisi ile ayni
olmadigi, mminlerin grevinin daha hafif oldugu, ilh ilkelerin kullara yk olmayacagi bildirilmektedir.
21
10. necmde mzzemmil szcg ile hitap edilmi;ken, burada y eyyhe'l-mddessir [ey di; giysisine
brnen] ifadesi kullanilmi;tir. Birok eserde mzzemmil ve mddessir szcklerine ayni anlam verilmi;tir. Oysa iki kelime
arasinda ince bir anlam farki vardir. Bu ayrinti dikkate alinmazsa yetin mesaji geregi gibi anla;ilamaz. Mzzemmil szcg,
elbise, battaniye, ul-uval gibi gerelerle genel bir rtnmeyi ifade eder. Mddessir ise sadece ar;i-pazarda yani toplum

501


iinde giyilebilen bir di; elbiseyle rtnmeyi ifade eder. Mddessir szcgnn asli mtedessir'dir. Desar, cppe, palto,
pardes, kaftan gibi gmlegin stne giyilen veya rtlen giyecek demektir.
Bu yette, Kurn'daki edeb sanatlardan biri olan kinaye sanati kullanilmi;. Di; elbisesinin giyilmesi, kinaye olarak
ar;iya-pazara, i;e-gce gitmek iin di;ari ikma hazirliginin yapilmi; olmasi anlamina gelir. Bu kinaye ile artik Muhammed'e
peygamberlik niformasinin giydirildigi ve toplumu uyarmak iin greve hazir oldugu mesaji verilmektedir.
yetin aik mesaji, Ey peygamberlik elbisesini giyinen! Ey peygamberlik niformasini giyinmi;, tehizatini ku;anmi;
olan Muhammed! ;eklinde olmaktadir.
22
lemler, Allah'in yarattigi, Allah'in imzasini ta;iyan ve Allah'i tanima gstergesi olan her ;eydir.
23
Bkz. 2 nolu not.
24
Ibdet szcg, dilimize fonetik olarak Arapa orijinaliyle girmesine ragmen kk anlami olan kulluk,
klelik etme konusundaki insanin tarz vetavriylailgili asil anlamini byk orandakaybetmis vesadecebirtakimritel, ayin
ve davranislar iin kullanilan bir kavramhline dnsmstr. A-be-de kk fiilinin mastari olan ibdet szcg, kulluk
yapmak, klelik etmek anlamina gelir. Bu anlamlar bir insanin kayitsiz sartsiz teslimolmasini, itaat etmesini, boyun egmesini
ifade eder. Din terimolarak ibdet ise; kulun sahibine/yaratanina karsi, sahibi/yaratani tarafindan verilen grevleri kayitsiz
sartsiz kabullenip yerine getirmesidir. Her seyin yaraticisi olan Allah, kullari iin belirledigi davranis ve yasamtarzini
kullarinaesitli sekillerdebildirmis ve en son olarak btn bu bildirileri Kurn'datoplamistir. Bu gerekler isigindaibdet,
Allah tarafindan bir talimatname [Kurn] ile kullara bildirilen grevlerin kullar tarafindan kayitsiz sartsiz itaat edilerek ve
teslimiyet gsterilerek [boyun egilerek] yerine getirilmesidir. yleyse ibdet, halk arasinda yayginlastigi gibi sadece -bes
ameli yapmaktan ibaret degildir. Ibdet, Allah'in kulluk talimatnamesinde vermi oldugu grevlerin tmn yapmak, hepsini
uygulamaktir.
25
lnzar, korkutarak, bilgilendirerek ve bilinlendirerek ekindirme demektir. Biz, bu szcgn emir kalibini
uyar diye aktariyoruz. Degerli okurlarimiz uyar! ifadesinin, korkutarak, bilgilendirerek ve bilinlendirerek ekindir!
manasinda oldugunu unutmamalidirlar.
26
Buraya kadar grdgmz yetlerde Rabbimizin Muhammed b. Abdullah'i muhatap aldigi, o'nu peygamber
yaptigi ve o'na Rabbi adina grenip gretmesini emrettigi; o'nu egittigi ve hizmete hazirladigi; o'na niformasini giydirip
tehizatini ku;andirdigi, burada da Kalk, hemen Tm vgler, lemlerin Rabbi, yaratttqt btn canltlara nimet veren,
yaratttklartna ok merhametli olan, iyi kt tm amellerin kar,tltqtotn verileceqi gnn hkmdart olan Allah'adtr. Yalntz sana
ibdet ederiz ve yalntz senden yardtm isteriz. Bizi, zerlerine gazap dklm,lerin ve ,o,ktnltqa saplanmt,lartn yolunun
Jt,tndaki, kendilerine nimet verdiklerinin yolu olan dosdoqru yola ilet! diye uyar ve Rabbinin en byk olduqunu iln et!
diyerek greve agirdigi grlmektedir. Rabbimizin geen necmlerde sadece Peygamberimizi muhatap aldigi ve
Peygamberimizin de kendisine verilen talimatlari henz teblig amaciyla kimseye sylemedigi zellikle hatirlanmalidir. Tarih
kayitlarina gre Kalk, hemen Tm vgler, lemlerin Rabbi, yaratttqt btn canltlara nimet veren, yaratttklartna ok
merhametli, iyi kt tm amellerin kar,tltqtotn verileceqi gnn hkmdart olann Allah'adtr. Yalntz sana ibdet ederiz ve yalntz
senden yardtm isteriz. Bizi, zerlerine gazap dklm,lerin ve ,o,ktnltqa saplanmt,lartn yolunun dt,tndaki, kendilerine nimet
verdiklerinin yolu olan dosdoqru yola ilet! diye uyar! Ve Rabbinin en byk olduqunu iln et! emrini alan Peygamberimiz
Safa tepesine ikmi;, insanlari evresine toplami; ve topluma: Yarattigi btn canlilara nimet veren, yarattiklarina ok
merhametli Allah adina (gretiyorum, uyariyorum)... diye aili; yapmi;tir.
Grldg zere Fatiha sresi olarak bilinen 7 yet, aslinda Mddessir sresi'nin 2. yetinin tmleci olup bagimsiz bir
sre degildir. Bu ayetlerin bagimsiz bir sre yapilmasi ve Mushaf'in ba;ina yerle;tirilmesi, adinin da Ftiha [ai;, giri;, nsz]
yapilmasi, Kurn'in Peygamber tarafindan derlendigi veya bu yetlerin vahiy olmayip Peygamber tarafindan yapilan bir
bildirge oldugu ve bu bildirgenin de Kurn'a nsz olarak kondugu kanaatini dogurmaktadir.
27
Borunun flenmesi ifadesi, eski devirlerde kullanilan, toplanmak veya tehlikeyi haber vermek iin
kullanilan bir yntemdir. Bu boru, genellikle bykba; hayvan boynuzundan yapilirdi. Borunun ttrlmesi, bir itima
borusunun veya sireninin alinacagini d;ndrmekte ya da bir hakemin oyunu ba;latan ve bitiren ddgnn ttrlmesini
veya bir okulda dersin ba;ladigini ve bittigini bildiren zilin alinmasini agri;tirmaktadir. Biz bunu alarm verilmesi olarak
anlayabiliriz. Bu ifade, bu yetin di;indaki yerlerde Sur'un flenmesi olarak yer alacaktir.
28
Bu yetler mte;bih kabul edilmi; ve dogal olarak Tefsir ve Meallerde farkli yorumlari yapilmi;tir. Ayni
nedenle gelecekte de farkli yorumlarin yapilacagi muhtemeldir. yette geen be,er, sekar, levvahatn szckleri, seste;
szcklerdir. Be,er, sekar ve levvha szckleriyle srede birka kez cinas sanati yapilmi;tir. Sekar'in kk anlami, sicakligin
beyne aci vermesidir. Sekar, ta;idigi bu anlamlardan dolayi cehennemin zel isimlerinden biri olmu;tur. Ama paragrafta
Rabbimiz, Bilir misin nedir Sekar? buyurarak toplumun bildigi anlami kastetmedigini, bununla ba;ka bir ;ey anlattigini
gstermi;tir. Ki buna benzer rnekler oktur. Demek oluyor ki sekar szcgne Rabbimiz burada (15. necmde) yeni bir anlam
yklemi;tir: Sekar, zerine on dokuz konulmu;, be;er iin fevkalde levhalar yapan, srekli tutmayan, yok da etmeyen bir
;eydir. Ve Kurn'in be;er sz oldugunu ileri sren kstahlar sekarla yzle;ecekler ve sekar sayesinde Kurn'in be;er sz

502


olmadigini kabulleneceklerdir. Be,er szcg, halk, insan demek oldugu gibi, insanin zerinde kil biten yz, kafa ve
vcudunun st derisi anlamina da gelir. Seste; bir szck olan levvahatn'n kk szcg olan levh, tahta anlaminin
yanisira, ;im;ek akmasi, parlamak, uzaktan grnme, yakip kavurma, deriyi siyahla;tirma, susami;lik anlamlarina da
gelmektedir. Okurlarimiz szcklerin bu anlamlarindan hareketle degl;ik anlamlar ikarip anlayi; seviyelerine gre birini
kabullenebilirler.
Pasajdaki, Resmi Mushaf'a gre 31. yetin ierik ve yapisal ynden bu pasaja ait olmadigi aiktir. Mushaf'i
dzenleyen heyetin duyarsizligindan burada tertip edildigi kanaatindeyiz. Resmi Mushaf'taki l-i lmrn/7 ve Bakara/26-27.
yetler ile ayni konuyu ieren bu yetin gerek yerini kesin olarak henz tesbit edemedik. O nedenle burada bu yeti bagimsiz
bir necm; 15. necm olarak sunmu;duk. yetin n ve arkayla alakasi yoktur.
29
Bu paragrafta, Kurn'in be;er szcg olmadigina bir ba;ka kanit daha verilip sekar'in degerine
deginilmektedir. yetlerdeki szcklerin hakikat manasi, Hayir, hayir! Andolsun Ay'a, sirtini dndgnde geceye; agarip
i;idiginda sabaha, kasem olsun ki o [sekar], be;er iin; sizden, ne gemek/ilerlemek veya arkaya kalmak/geride kalmak
isteyen ki;iler iin bir uyarici olarak gerekten en byk ;eylerden biridir ;eklindedir. lleriki srelerde grlecegi zere,
kamer [ay] szcg, meczen Eli'yi, gece szcg cehaleti; sabah szcg de toplumsal aydinlanmayi ifde etmektedir.
O nedenle, burada dogrudan dogruya mecz anlamini Mealde gsterdik. Paragrafta aika, Eli Muhammed'in kapasitesi,
Kurn'in topluma yaptigi etki; cehaleti ortadan kaldirmasi, toplumsal aydinligi getirmesi dikkate alindiginda, Kurn'in be;er
sz olmadigi kesinlikle anla;ilir. Sekar da bunu bir ba;ka aidan isbatlamaktadir.
30
Srede, Eb Leheb olarak zikredilen ;ahsin Kurey; e;rafindan Abduluzza b. Abdulmuttalib b. H;im;
karisinin da mm Cemil [Avr] oldugu herkes tarafindan tarti;masiz kabul edilmi;tir. Tarih kayitlari Eb Leheb'in son derece
zengin, iri csseli, kirmizi suratli, abuk hiddetlenen birisi oldugunu belirtmektedir. Hayatinin sonuna kadar hep lslm'a kar;i
sava;mi;, her zaman m;riklerin ba;inda veya yaninda yer almi;tir. Bedir sava;i'na bizzat i;tirak etmemi; olsa da, kendi yerine
cretli bir asker gndermi;tir. Peygamberimiz Allah'tan gelen mesajlari insanlara ula;tirmaya ba;layinca ilk kar;i koyan Eb
Leheb olmu;tur. Ftiha'nin topluma kar;i okunmasi esnasinda, Helk olasi, bizi buraya bunun iin mi topladin? diyerek o'nu
ta;lami; ve ayagindan yaralami;tir. Daha sonralari da Peygamberimiz, grevi geregi, pazar ve panayirlarda dola;ip hakki teblig
ederken Eb Leheb de o'nu bir glge gibi takip ediyor; o'nu etkisiz hle getirebilmek iin her yolu deniyordu. Toplantilarini
sabote ediyor, Bu benim yegenim mecnundur, o'na kulak asmayin diyerek herkesi etkilemeye ali;iyordu. Bu szl
tacizlerini bazen fiil saldiriya kadar gtryordu. Yaptiklari bunlarla da sinirli degildi. Bazi yerlerde de Eger karde;imin
oglunun dedikleri dogru ise, oluk-ocugumu ve malimi fidye olarak verip kendimi azaptan kurtaririm diye Peygamberimizle
alay ediyordu.
Eb Leheb, Peygamberimize olan d;manligini szl ve fiil tacizlerle her platformda srdrrken karisi da bo;
durmuyor, Peygamberimizin oturdugu sokaga ve evinin etrafina dikenler sererek ve aleyhinde dedikodular yayarak kocasina
destek veriyordu. Bu destegi o kadar iten veriyordu ki, ok sevdigi ve devamli boynunda ta;idigi gerdanligini bile bu ugurda,
Peygamberimize yapilacak ktlklerin dl olarak harcadi. Birok mfessir, 6. yette geen boynunda liften bir ip
ifadesinin bu me;hur gerdanligi temsil ettigini d;nmektedir.
Byle bir engellemenin en yakin akrabalari tarafindan yapilmasi Peygamberimizi ok zyordu. nk onlarin
engellemeleri ve menfi propagandalari nedeniyle istedigi ba;ariyi gsteremiyordu. Amcasinin verdigi zarar, ba;kalarinin
verdiginden kat kat fazlaydi. Bazi kimseler, Kendi amcasinin bile inanmadigina biz niin inanalim? diyordu.
Leheb sresi olarak bilinen bu yetler, byle bir ortamda Peygamberimizi teselli etmek, desteklemek, o'na moral ve
g vermek iin inmi;tir.
Daha nce inmi; olan yetlerde, herhangi bir isimverilmeden, mal, mlk, evre ve g sahibi olduklarindan dolayi
;imarip azan kimselerden bahsedilmi;, hiret gnn de yalanlayan bu ki;ilerin Allah'a havale edilmesi gerektigi, onlarin
cezalarinin Allah tarafindan verilecegi bildirilmi;ti. O srelerde sifatlari ve karakterleri ile zikr edilenler, bu srede Eb
Leheb'in ki;iliginde somutla;tirilmi;tir.
Kurn, zaman ve meknlar st evrensel bir mesaj oldugu iin, bu mesajin sadece belli bir tarih araligina ve belli bir
cografyaya ait oldugunu d;nmek yanli;tir. Allah, Kurn'da bir konu hakkinda rnek verirken tarih, yer ve isim belirtmez. Ele
aldigi ki;ileri, o ki;ilerin davrani;lari, sifatlari ve karakterleri zerinden tanitir. Byle yaparak verdigi rnegin her zaman ve her
yerde geerli olmasini saglar.
Srenin diger bir mesaji da, Peygamberimizin z amcasi iin bile herhangi bir kayirmasinin sz konusu olmadigina
gre, krallik, klelik, zenginlik ve fakirlik gibi sosyal mevkilerin ya da seyyitlik ve ;eriflik gibi soy zelliklerinin insana hirette
hibir ayricalik kazandirmayacak oldugudur.
Bu yetler gelecege ynelik verdigi bir haberle de ayri bir mucize sergilemektedir. Srede Eb Leheb ve karisinin iman
etmeyecekleri ve cehennemlik olduklari bildirilmi;tir. Srenin ini;inden sonra 15 sene daha ya;ayan Eb Leheb, gerekten de

503


lnceye kadar iman etmemi;tir. Kurn'in inmeye devamettigi yillarda herkes tarafindan grlen bu mucize, Muhammed'in
peygamberliginin de apaik delillerinden biridir.
31
Tebbet kelimesinin szck anlami, kurudu, yok oldu, helk oldu demektir. yette geen iki el ifadesinin,
cziyyet mecz-i mrseli olarak anla;ilmasi, yani iki elin zikri ile bizzat ellerin sahibinin kastedilmesi ikinci plndadir.
lki el ifadesi, Eb Leheb'in iki gcn temsil etmektedir. Nitekim necm'in 3. cmlesi bu gleri onun mali ve
kazandigi ;eyler olarak aiklamaktadir. Eb Leheb'in varlikli bir ki;i oldugu gz nnde tutuldugunda, kazandigi ;eyler ile
kastedilenin de evresi, kurdugu te;kilt, ogullari, u;aklari ve yeti;tirdigi militanlar oldugu akil yoluyla ikarilabilir. Biz Mealde
mecz anlami tercih ettik.
32
yetin orijinalindeki szcklerin lafz anlami, on aylik gebe develer umursanmadiginda ;eklindedir. On
aylik gebe deve, iftlik, fabrika, maden ocagi, han, hamam vs. gibi o gnn insanlarinin ikarlarini ve sahip olduklari en iyi
gelir kaynaklarini ifade eder.
33
yetteki orijinal ifadelerin lafz manasi, vah; hayvanlar bir araya toplandiginda ;eklindedir. Burada bu
ifade ile kiymetin deh;etiyle vah;i hayvanlarin bile, koyun ve kuzu gibi bir arada toplanacaklari, dolayisiyle bunlarin, kendi z
benliklerini yitirecekleri bildiriliyor.
34
yetin orijinalindeki ifadenin lafz anlami, nefisler e;le;tirildiginde ;eklindedir. Vkia/7'ye (127. necm)
gre buradaki e;le;tirme, sagcilar, solcular ve ncler ;eklinde insanlarin kendi aralarindaki e;le;tirmedir, birle;tirmedir,
yani grup grup toplamadir.
35
yetteki ve iza'l-mevudeti silet ifadesi, genellikle diri diri topraga gmlen kiza soruldugunda diye
evrilir, ki bu, yetin mesajini daraltmaktir. lfadenin gerek anlami, baski, eziyet sonucu imknlari kisitlanan; egitim-
gretimden, i; imknlarindan ve firsatlarindan mahrum edilen, bu nedenle de sikintili, seviyesiz bir hayat srmek zorunda
kalan, mr ah-vah ile inim inim inleyerek geen, kiz, oglan ve eri;kin herkes demektir.
36
yetin orijinalindeki ifadelerin hakikat manasi, 5imdi o sinenlere, o akip akip yuvasina gidenlere,
yneldigi an geceye, nefeslendigi an sabaha kasemederimki ;eklindedir. Biz mecz anlamlari verdik.
37
Ar,, en byk, en yksek makam koltugu/taht demektir. Kurn'da 26 kez geer. Bunlardan drd Neml
sresi'nde Sebe melikesinin tahti, biri de Ysuf sresi'nde Ysuf peygamberin tahti olmak zere kullar iin geerken, 21 tanesi
mecz olarak Allah'in tahti olarak geer.
Burada ar;in, meczen Allah'a izafe edilmesi, Allah'in en yksek makam sahibi olu;unun, O'ndan stn bir idarecinin
bulunmayi;inin beyanidir.
38
Eli sz, Eli'nin, eksiltmeden, artirmadan; kendisinden bir ;ey katmadan muhataplara teblig ettigi,
kendisini eli gnderen makama ait olan szdr.
39
yetin orijinalindeki ifade, bu, kovulmu; ;eytanin sz degildir ;eklindedir. ,eytan, szlk anlami olarak
haktan uzak olan demektir. Kavram olarak ise, hakka ve akla aykiri hareket eden her trl ki;i, g ve kurumun ortak ve
karakteristik adidir.
5eytanin kimler veya neler olabilecegi, zellikleri ve ayirt edici nitelikleri Kurn'da ayrintili olarak mevcuttur. Kurn'a
gre 5eytn; A) Haram yemeyi, haksiz kazan elde etmeyi neren/emreden, B) Ktlk, haysizlik yapmamizi ve Allah'a kar;i
bilmedigimiz ;eyleri sylememizi telkin eden, C) Bizi fakirlikle korkutan, D) Bizi kuruntulara d;ren, E) Allah'in yarattiklarini
degl;tirmeyi emreden, F) Kandirmak iin bize yaldizli szler fisildayan, G) Vesvese verip ki;kirtan, zihin bulandiran, H)
Yaptigimiz amellerimizle bizi ;imartan, I) Bizi azdiran, J) lki/uyu;turucu ve kumarla insanlar arasina d;manlik ve kin sokmak
isteyen, K) Bizi Allah'i anmaktan ve O'na kulluk etmekten geri birakmak isteyen ki;i ve glerdir.
Kovulmu; ;eytan, inati ;eytan ifadeleri de Kuranda lblis iin kullanilir. lblis ise, insanin d;nme yetisidir.
Kuranda lblis, gze gzkmeyen, insanin zihninde vesvese veren; ham d;nceler reten, insanlara etraflarindan yana;an;
etkiyle faaliyete geen, etkisiz alanlarda faaliyet gsteremeyen, canlilardan sadece insanda bulunan, insana boyun egmeyen,
enerjiden yaratilmi; bir g, yeti olarak tanimlanir. Kuranda bu yeti ki;ile;tirilerek kullanilir. Ayrintili bilgi Tebynl
Kuranda grlebilir.


504


40
lsmin tesbihi/ismin temize tkartlmast: Bir ismi tesbih etmek [noksanliklardan uzak tutup yceltmek]
demek, aslinda o ismin sahibini tesbih etmek demektir. nk ismin sahibinin yceligi ve kutsalligi, ismin yceligi ve
arinmi;ligi ile ifade edilir. Dolayisiyla ismin tesbih edilmesinden maksat, kendisine yaki;mayan isim ve sifatlarin Rabbimizden
uzak tutulmasi ve adina srlm; karalarin temizlenmesidir. Kurn'in indigi dnemde Araplar arasinda; A) Meleklerin Allah'in
kizlari oldugu, B) zeyr'in ve s'nin Allah'in oglu oldugu, C) Bazi melek ve putlarin Allah'a yakla;tirici oldugu, D) Cinler ile Allah
arasinda bir nesep [soy bagi] ili;kisi bulundugu gibi yanli; ve sama inani;lar yaygindi. Bu nedenle; ismin tesbihi emri ile
yapilmasi gereken, bu tarz inanlari yansitan isim ve sifatlarin Rabbimizin isim ve sifatlari arasindan derhal ikartilip
atilmasidir.
41
yetteki szcklerin hakikat manasi, bryp rttg zaman geceye, parildadigi zaman gndze ve
erkegi, di;iyi yaratan ;eye andolsun ki, sizin emek ve gayretiniz kesinlikle daginik ve para paradir ;eklinde olup biz mecz
anlamlarini erdik.
42
yetlerin szck anlami, 5u ;afagi, on geceyi, ifti ve teki, geip gidecegi sirada ;u geceyi kanit gsteririm
ki ;phesiz Rabbin gzetlemektedir ;eklinde olup biz mecz anlamlarini tercih ettik. Resmi Mushaf'ta 14. sirada olan
5phesiz ki Rabbin gzetlemektedir anlamindaki yet, kasem cmlesinin cevap blmdr. Teknik olarak ve anlam bilgisi
aisinda kasem cmlesinde bulunmasi gerekirken, Mushaf tertip heyeti tarafindan alakasiz bir yerde tertip edilmi;tir.
43
yetin orijinal yapisinin anlami, l;te bunlarda, akil sahibi iin bir gl-ikna edici bir anlatim var mi?
;eklindedir. Bu sorulara belagat ilminde istifhm-i inkr denir. Bu soru, cmleye, Elbette vardir, aksi sylenemez anlami
katar. O nedenle Mealde edeb anlami gsterdik.
44
Kaziklar sahibi ifadesi, klsik Arapa'da eski bir bedev terimidir. Deyimsel olarak, gl bir otorite
yahut sarsilmaz, yikilmaz bir gten mecz olarak kullanilmaktaydi. Bir bedev adirini ayakta tutan kaziklarin sayisi, o adirin
byklgne bagliydi. adirin byklg, her zaman adir sahibinin stat ve gcne gre degl;mekteydi. Bundan dolayi gl
bir kabile reisi iin ogu zaman sayisiz direkler stnde duran adirin sahibi tanimlamasi yapilirdi.
45
yetin orijinalindeki szckler, ;u ku;luk vakti ve karanligi bsbtn bastirdigi zaman gece anlamindadir.
Burada da mecz anlamlar tercih edilmi;tir.
46
Bkz. 24 nolu not.
47
Fil Ashbt, Kurn'a gre, kt plnlari sebebiyle Allah tarafindan helk edilmi; bir topluluktur. Arap ve
lslm kaynaklarina gre Ashb-i Fil, Habe;istan'in Yemen valisi Ebrehe'nin komuta ettigi, heybetini arttirmak iin nnde
Habe;istan'dan getirilmi; bir filin yrtldg orduya verilen isimdir.
Tarih kaynaklarina gre VI. yzyilin ortalarinda Habe;istan'in Yemen valisi olan Ebrehe, Araplarin Kabe'ye olan
saygilarini grm;, din, siyas ve ekonomik amalarla Sana ;ehrinde el-Kulleys adinda gsteri;li bir kilise yaptirmi; ve
yayinladigi bir bildiri ile Araplari bu kiliseyi ziyarete agirmi;tir. Bu davet Araplar tarafindan kabul grmedigi gibi, Ebrehe'nin
kilisesi de bir Arap tarafindan hakaret maksadiyla kirletilmi;tir. Buna ok fkelenen Ebrehe, Kabe'yi yikmak amaciyla
ordusuyla birlikte Mekke zerine yrm;tr. Ordunun ba;inda yryen fil dolayisiyla bu olaya Fil Olayi, olayin vuku
buldugu seneye de Fil Senesi denmi;tir. Szcgn lgat anlamina gre de Ashab-i fil, Ahmaklar, geri zeklilar gruhu
demektir. Burada Tevriye yapilmi;tir.
48
Bkz. 2 nolu not.
49
Cin ve ins szckleri Kurn'da ilk kez burada getiginden bu szcklerle ilgili kisaca bilgi vermek istiyoruz:
Cin, halk kltrnde insan gibi yiyip ien, reyen, inanan, bazen ehil insanlarca i;i gibi ali;tirilan, olaganst g ve bilgilere
sahip, insanlari arpan, istediklerine zarar veren, erdirici, yksek degerler ilham eden gizli desteki g, grnmeyen yaratik
olarak bilinmekte; bu nedenle de Kurn yanli; anla;ilmaktadir. Cin szcg, aslinda rtl varlik; insanin be; duyusuyla
kavrayamadigi, algilamaya kapali, mevcudiyeti kesin olan varlik veya g demektir. Bu szcgn kar;it anlamlisi ins [insan]
de; be; duyu ile hissedilebilen, bilinen, grnen, tanidik, ili;ki kurulabilen, kaybolmayan, srekli ortada duran demektir.
A;ina oldugumuz ;u szckler de cin szcgnn trevlerindendir: Cennet [topragi aga yapraklariyla saklanmi; yer], cinnet
[akli, fikri saklanmak, delirmek], cenin (ana karninda saklandigi iin bu adi almi;tir), cnnet [sava;ta kullanilan kalkan (ki;iyi
oktan mizraktan sakladigi iin bu ad verilmi;tir)].
Kurn'da cin szcgnn; mikroorganizmalar, elektrik, miknatis, i;in, radyasyon, ajan/casus, yabanci, kimligi belirsiz
kimse anlamlarinda kullandigini grecegiz. Bir de Kurn'da ins ve cin szcklerinin beraber kullanildigini grrz. Bu iki zit
anlamli szck birlikte kullanildiginda, szcklerin anlami farklila;makta, ba;kala;makta ve zenginle;mektedir.

505


Zit anlamli iki szckten, daha kapsamli bir anlam ikarmak her dilde var olan bir uygulamadir. rnegin: Gece-gndz,
ya;-kuru, canli-cansiz, kedi-kpek, sabah-ak;am, yer-gk, iyi-kt, aci-tatli, sag-sol, ileri-geri, a;agi-yukari, en-boy, ak-kara,
irili-ufakli, dnya-hiret gibi zit anlamli szcklerin beraber deyimsel kullaniminda, kalibin anlami, szcklerin zel
anlamlarindan farklila;makta ve zenginle;mektedir.
Anlamlarinin birbirlerine zit oldugunu grdgmz ins ve cin szckleri, birlikte bir kalip hlinde kullanildiklarinda,
grdgnz-grmediginiz, bildiginiz-bilmediginiz, tanidiginiz-tanimadiginiz, yani herkes ve her ;ey anlamina gelmektedir.
Bunun Kurn pek ok rnegi bulunmaktadir.
50
Szlk anlami; rtnmek, gizlenmek, ali;mak ve kulluk demek olan ilh szcg, genelde ibdet edilen,
tapinilan, ululanan nesnelerin ortak adi olmu;tur. llh szcgnn ibdet edilen varlik anlaminda kullanilmasinin sebebi
olarak; bu szcge ihtiyalari gideren, i;lenen amelin kar;iligini veren, huzur, rahatlik veren, ycelik, hkm altina alip
koruyan, musibet aninda koruyan anlamlarinin yklenmi; olmasi gsterilebilir.
llh szcg Kurn'da hem hak olsun btil olsun, ayirim yapilmaksizin, insanlarin tapindigi varlik anlaminda, hem
de gerekten ibdete lyik olan hak mabut anlaminda kullanilmi;tir.
51
Birok anlami olan samed szcgnn, tek bir kelime ile evrilebilmesi mmkn degildir. Bu anlamlar ;yle
siralanabilir: Btn ihtiyalar konusunda, kendisine ynelinen, ba;vurulan efendi, byk; iinde bo;lugu olmayan, iine hibir
;ey konamayan, hibir ;eye muhta olmayan; btn her ;eyi bilen; halm; ;an ve ;erefi zirvede olan; her ;eyi yaratan; arzu
edilen i;ler hususunda kendisine ynelinen, yalvarilan, sikintili anlarda kendisinden yardim istenilen; diledigini yapan, istedigi
hkm veren, verdigi hkm hususunda kendisine hesap soracak ve hkmn reddedecek hi kimse bulunmayan; yegne
;erefli zat; gani/zengin; kullari zerinde kahir, kendisinden yukarida hi kimse bulunmayan, a;agisindakilere saygi gsterme
durumunda olmayan, btn ihtiyalar kendisine arz edilen; yemeyen, imeyen, doyuran ama doyurulmayan, yarattiklari yok
olduktan sonra baki kalan; ebed ve ezel olan; lmeyen, kendisine vris olunmayan; uyumayan ve uyarilmayan; hi kimsenin
niteligi ile nitelenmeyen; ayibi, eksigi, kusuru bulunmayan; ba;ina bel gelemeyen; niteliklerinde ve i;lerinde en mkemmel
olan; daima galip gelen, asla maglp olmayan; yaratiklarin, keyfiyetine muttali olamayacagi, nasil bir ;ey oldugunu
bilemeyecegi; gzlerin idrak edemeyecegi; eksiklikleri ve fazlaliklari bulunmayan.
Bu ifadeleri matematikilerin ifadesiyle zetlersek, varligi ile ilgili olarak hibir sayi sistemiyle dogal sayilardan sanal
sayilara kadar i;lem yapilamayan mkemmel, kmil varlik.
Bu kadar zengin anlami olan bu szcgn, Kurn'da Allah iin kullanilmadan nce tarihte ba;ka bir ilh iin
kullanilmami; olmasi dikkate deger bir husustur.
52
Ayetin orijinalinde geen istiva ifadesi, meczen, egemenlik kurdu, kontrol altina aldi demektir.
yetlerde grlecegi zere Ar;a istva etti ifadeleri, en byk, en yce makamda egemenlik kurdu, kontrol eline aldi
anlamindadir. Mte;bih olan bu kavram, yette mecz olarak kullanilmi;tir. lstiva szcg, Resmi Mushaf'in Ynus/3,
Rad/2, Furkn/59, Secde/4, T-H/5, Arf/54, Bakara/29. yetlerinde de yer alir. yetteki istiva eden ifadesi ile kastedilen
de, Allahtir. nk istiva, Allah'in sifatlarindan olup melek veya kullarin sifati degildir.
53
yette geen yay boyu, o zamanlarda kullanilan ve o gnk insanlarin bildigi bir uzunluk lsdr. O
dnemlerde metre gibi kabul grm; uluslararasi ller henz icat edilmedigi iin yresel ller kullanilmaktaydi. Yay
boyu da, o zamanlarda kullanilan rumh [mizrak], sevt [degnek], ar;in, kula, boy, isbi [parmak], hatve [adim], ;ibr [kari;], zira
[kol], ok atimi gibi bir l birimiydi. Bu l anlayi;i o gnk Bati lkelerinde de geerliydi. Mesela, insan ayaginin
uzunlugunu temel alan feet, insan elinin ba;parmaginin tirnak dibindeki geni;ligini temel alan inch gibi ller Bati'nin
eski dnemlerdeki l birimleriydi. Dolayisiyla Yce Allah mesajinda muhatap aldigi toplumun anlayabilecegi bir l
kullanmi;tir.
54
yetteki, mthi, kuvvetleri olan, stn aktl sahibi olan ve ar,ta egemenlik kuran ifadeleriyle, Allah
kastedilmektedir. Tabii szckler, hakikat anlamindan mecz anlama ekilmeli ve burada kastolunanin, bizzat Allah degil
O'nun tecellisi, kudretinin yansimasi oldugu bilinmelidir. Nitekim Allh'in, Ms peygamberin ilk vahiy ali;i esnasinda da
dagda, agata bir ate; olarak tecelli ettigi Kurn'da yer almaktadir.
yette geen vahiy szcgnn vaz edili; [ilk konu;, tretili;] anlami, gizlice bilgilendirmektir. Zamanla bu anlam
erevesine uygun olarak, gizli konu;ma, i;aret etme, emretme, ilham etme, ima etme, fisildama, mektup yazma, eli
gnderme anlamlarinda da kullanilir olmu;tur.
Vahy'in terim anlami ise, Allah'in arasiz ve aracisiz olarak emirlerini, hkmlerini gizlice ve sratlice
peygamberlerine bildirmesidir. Vahiy szcg ilka szcg ile anlamda; olarak kullanilir.

506


Vahyin nasil gerekle;tigini bilemiyoruz, bilemeyecegiz de. Zira Allah, yoktan var etme i;i gibi bu i;i de, Kendi i;inden
biri; kimsenin yapmadigi, yapamayacagi bir i; olarak niteler.
55
Lt, Uzz ve Ment isimlerinin yapilari ve anlamlariyla ilgili geni; aiklamalar yapmak mmkn ise de biz,
de di;il birer szck olan bu isimler hakkinda ansiklopedik dzeyde bilgi verip ayrintiya girmeyecegiz. Bu isimlerin di;il
olmalarinin nedeni, Araplarin bunlari birer melek, melekleri de Allah'in kizlari olarak kabul etmelerinden ileri gelmektedir. Lt,
Taif'te, kapisinda nbeti ve bakicilari bulunan bir bina iindeki beyaz, i;lenmi;, st rtl bir kaya idi. Taif halki [Sakif
kabilesi], Kabe'den sonra en stn tapinagin Lt olduguna inanir ve onunla Kurey; di;indaki kabilelere kar;i vnrd. Uzz,
Mekke ile Taif arasindaki Nahle denilen yerde, bir bina iinde bulunan bir aga idi. Ta; oldugu da sylenmektedir. Kurey;
kabilesinin saygi gsterdigi bu nesnenin zeri rtl idi. Gnmzde Kabe'nin zerine rt rtlmesi, bize bu cahil gelenegin
devam ettigini d;ndrmektedir. Ment, Mekke ile Medne arasinda M;ellel denen bir yerde bulunuyordu. Bu bir kaya
[heykel] idi. Huzaa, Evs ve Hazre kabileleri bu kaya-heykele saygi gsterir, hacca buradan ba;larlar ve nnde yagmur
dilerlerdi.
M;rikler kutsal saydiklari bu putlar adina yemin ederler, ocuklarina Abdullt [Lt'in kulu], Abduluzza [Uzz'nin kulu]
ve Abdmenat [Ment'in kulu] gibi isimler takarlardi.
Bunlardan ba;ka e;itli kabilelerin kendilerine zg, kapicilari ve bakicilari olan birok putlari ve tapinaklari vardi.
Kabe'ye yaptiklari gibi bunlara da kurban keserlerdi. yette zellikle bu putun adinin anilmasi, Hicaz yresinde ok kimse
tarafindan ortak tapinilan birer tanri olmalarindandir.
56
Melike ve bunun tekili olan melek, seste; szcklerdir. Hem eli gndermek anlamina gelen ulk
kknden, hem de kuvvet, ynetim gc anlamindaki melk kknden tremi; olabilir. Eli gndermek anlamina gelen
ulk kknden tremi; melek, melaike szckleri, peygamberleri, vahiy yetlerini ifade ederler. Melk kknden gelen
melek, melaike szckleri de dogadaki madd ve enerjik tmgleri ifade eder. Tesbitlerimize gre Kurn'da geen bu
szckler, her iki kkten de tremi; ve tredigi kkn anlamina gre farkli manalarda kullanilmi;tir. Yani melike szcg,
Kurn'da bazen birinci anlamda, bazen de ikinci anlamda kullanilmi;tir. Szcgn Kurn'da hangi anlamda kullanildigi ise, yer
aldigi pasajin sz aki;indan ayirt edilmektedir.
Melek szcg ile ilgili ayrintili aiklama Tebynu'l-Kurn'da verilmi;tir.
57
,efaat, szlkte bir ;eyi benzeri olan ba;ka bir ;eye eklemek, onu desteklemek, bir ;eyi iftlemek ve
esirgemektir. Szck zaman ierisinde yksek mevkide bulunan birinin d;kn birine yardim etmesi, onu korumasi, onun
korunmasina aracilik etmesi, onu yalniz birakmayip ona destek olmasi anlaminda kullanilir olmu;tur.
Szcgn terim anlami ise, bir kimsenin bagi;lanmasini istemek, bir kimseden ba;ka biri iin iyilik yapmasini, onun
zararina olan davrani;lardan vazgemesini rica etmek, ba;kasi hesabina yalvarmak, rica etmek, birinin nne d;p i;inin
grlmesi iin dua ve niyazda bulunmak demektir.
kisaca ,efaat, araci olmak, yardim etmek ve nclk etmek anlamlarina gelir. 5efaat, hem dnya hem hirette sz
konusudur. Dnyada, hem Allah'in, hem meleklerin, hem peygamberlerin, hem de insanlarin birbirine ;efaati olabilir. hirette
;efaat ise, sadece Allah'a aittir.
Halk arasinda yaygin olarak, mmetinden gnahkr olanlarin gnahlarinin affedilmesi iin Peygamberimizin Allah
katinda aracilik edecegi; gnahkrlara destek olup hatirini kullanarak gnahkrlarin kurtulu;unu saglayacagi, tabir yerinde
ise Allah nezdinde torpil yapacagi ;eklinde anla;ilan ;efaat, Kurn'a terstir.
58
Bkz. 24 nolu not.
59
Bkz. 56 nolu not.
60
yette geen ruh szcgnn esas anlami, candir. Szck vcuh ifade eden, yani hakikat ve mecz
olarak birok anlamda kullanilabilen bir szcktr. Ansiklopedik anlamda ruh, genel olarak varligin madd olmayan boyutu ya
da z olarak tarif edilmi;tir. Ruh szcg, yukarida verdigimiz hem szlk hem de ansiklopedik anlamlara uygun olarak,
manev benlik ve can kavramlari ile e; anlamli kabul edilmi;tir. Geni; anlamda canlilik, duygu demek olan ve ayrica
karakter anlamina da gelen ruh szcg, meczen bir ;eyin zn, en nemli ve en can alici noktasini ifade eden bir
anlam ta;imaktadir. Mesel pasif kimseler hakkinda kullanilan ruhsuz sifati, szcgn geni; anlamina, meselenin btn
ruhu buradadir ;eklindeki deyimle;mi; cmle de, mecz anlamina birer rnek te;kil eder. Sonu olarak, yukaridaki anlamlar
etrafinda ruh ile ilgili yzlerce deyimretilmi;tir.
Ruh szcgnn geleneksel din terim anlami, ok genel bir ifadeyle bedensel varligi yaratildiktan sonra Allah
tarafindan flenmek sretiyle insana kazandirilan canlilik ;eklinde tanimlanmaktadir.

507


Ruh szcg Kurn'da ilh esinti, vahy/bilgi anlaminda kullanilmi;tir, geleneksel anlamdaki ruh ile alakasi yoktur.
Kurn'da bahsedilen ruh [ilh esinti, vahiy], sadece bilerek ve isteyerek bu ruha sahip olan ve onu hayatina geiren ferd ve
toplumlara anlamli bir canlilik veren, onlari koku;maktan koruyan bir ;eydir.
61
Buradaki selm ifadesi, cmle yapisi geregi, ya;asin, mutluluk, kurtulu;, esenlik demektir.
62
yetteki szcklerin hakikat manasi ;yledir: Gne;'e ve onun pariltisina, onu izledigi zaman Ay'a, ona
parlaklik verdigi zaman gndze, onu sarip rterken geceye, gge ve onu yapana, yeryzne ve onu yuvarlaka d;eyene,
nefse ve onu dzenleyene; ki O, ona fcurunu ve takvsini ilhametti ;eklindedir. Biz Mealde mecz anlamlarini takdim
ettik.
63
Burada sosyal yardim ve destek kurumlari, Allah'tn devesi; bu kurumlari ya;atmak iin ali;ma da devenin
sulanmast olarak nitelenmi;tir. Devenin inciklerinin kesilmesi de, bu kurumlarin ya;amasi iin gerekli olan zekat; vergi, aidat
vs. gibi gelir kaynaklarinin yok edilmesidir. Kurn gemi; mmetlere ait hkmleri sembolik ifade ile verirken, kendi
muhataplarina bu konu, salt, saltin ikamesi ve zekt vermek ifadeleriyle ilkele;tirilmi;tir.
64
yetteki szcklerin hakikat anlamlarina gre yet grubunun anlami, Burlar sahibi gkyzne, sz
verilmi; o gne, ;hitlik edene ve ;hitlik edilene kasem olsun ki, Rabbinin kiskivrak yakalamasi gerekten ok ;iddetlidir
;eklindedir. Biz Meali, mecz anlama gre takdim ettik.
65
Bkz. 37 nolu not.
66
Bu srenin Resmi Mushaf'taki yet dizimi, teknik ve anlam bilgisi aisindan hatalidir. Biz gramer ve anlam
bilgisi kurallari erevesinde farkli tertip ile verdik.
67
yetteki szcklerin hakikat anlamlari, lncire, zeytine, Bereketli Dag'a ve bu Gvenli Belde'ye kasem
olsun ki ;eklinde olup biz mecz anlamlarini takdim ettik. Srede konu edilen blgeler, Kurn'in indigi dnemde ilk muhatap
olan Araplarin a;ina oldugu blgeler olup, kasit ise, dnyanin her yerindeki insanlardir.
68
Bu Ev ifadesi ile kastedilen, Beytullah [Allah'in evi], yani Kabedir. Kurn'da Allah orasi iin, evim
ifadesini kullanmi;tir. Allah'tn evi ifadesi, Allah'tan ba;kasina ait olmayan ev demek olup oranin kamu mlk oldugu
anlamina gelir. Bu da, orada sosyal meseleler gr;lecek, kamusal ihtiyalara zmler retilecek, topluma ait, egitim,
gretim yasama, yrtme gibi konularda kararlar alinacak demektir.
Bu Ev'in Rabbi: 2 numarali notta aikladigimiz gibi rabb szcg, terbiye edip egiten, yarattiklarini belirli bir
programa uygun olarak birtakimhedeflere gtren, programlayip yneten demektir. Bu Ev'in Rabbi denilerek Rabbin eve
izafe edilmesi, Kabe'nin yapili;inin ve i;levlerinin tmnn Allah tarafindan programlanip uygulandigini gstermektedir.
Gerekten de o ev, Allah adina yeryznde yapilmi; ilk evdir, orasi bereketlidir, orada bolluk vardir.
Kurey;liler, Kabe'ye hac ve umre iin gelen binlerce insana verilen hizmetleri kendi aralarinda payla;mi;lardi. Her
sllenin belirli bir grevi vardi. Kabe'nin bekiligi, bakiciligi, hacilara su dagitimi, hacilara yardim, hacilara para toplama,
yemek yedirme, hacilarin mahkemele;mesi gibi birok i; Kurey; tarafindan yapilmaktaydi. Bu kutsal turizm, Kurey;lilere tarifi
zor bir stnlk ve sayginligin yaninda, bol kazan da sagliyordu. Ne var ki, Kurey;lilerin Mekke'de srdkleri bu sefa, onlarin
kendi gayretlerinin degil, Allah'in Kabe ile ilgili plnlarinin bir sonucuydu. Nitekim Allah'in Kabe ile ilgili bu plni gnmzde
de yrmekte ve kutsal turizm bugn Suud Arabistan devletini ihya etmektedir.
69
Bkz. 24 nolu not.
70
Kriah szcg, ok ;iddetle vuran, ok ;iddetle yklenen ;eyler, insanlara ;ok ya;atan cidd felketler
anlamindadir. lnsanlar, gklerin atlamasi, gne; ve ayin sndrlmesi, yildizlarin bulandirilmasi, daglarin yrtlmesi,
denizlerin kaynatilmasi, kisaca her ;eyin herc-mer olmasi sonucunda ;oka girerek ne yaptiklarini bilmez hlde serserice
dola;acaklardir. Evrendeki tm varliklar kontrolsz bir ;ekilde birbirlerine arpacaklar ve birbirlerinin felketlerini
olu;turacaklardir. O gn kimse iin dn; veya kai; imkni bulunmayacaktir.
l;te bu yzden kiymet, en byk felketin kapilari almasi anlaminda el-Kriah olarak isimlendirilmi;tir.
71
Burada vefat ani anlatilmaktadir. Vefat, tastamamverme, eksiltmeden yerine getirme demektir. Vefat,
Allah'in insanlara, lecekleri andan hemen nce ya;atacagi, herkese yaptiklarini ve yapmasi gerekirken telediklerini eksiksiz-
fazlasiz gsterecegi, haber verecegi bir sretir. Ba;ka bir ifade ile vefat, Rabbimizin, insanin hayatindaki tm kayitlari en ince
ayrintisi ile tipki bir yazar-kasanin Zraporu gibi, lm anindan kisa bir sre nce eksiksiz-fazlasiz ortaya koymasidir. Bu
ortaya konu; ise, insanin yapisina yaratili;tan yerle;tirilmi; olan koruyucular, bellekler, eliler, hafiza hcreleri ile

508


saglanmaktadir. Rabbimiz meselenin nemine binaen lme, ldrme demeyip lm, lm ncesinin o esrarengiz
olaylarinin adiyla vermektedir. Vefat ile ilgili ayrintili bilgi Tebyinl Kuranda verilmi;tir.

72
yetlerdeki szcklerin hakikat manalari, Urf hlinde [yigin yigin, bek bek, kme kme]
gnderilmi;lere, dolayisiyla da bkp devirenlere canlandirdika canlandiranlara da dolayisiyla ayirdika ayiranlara ve
gerek zr, gerek uyari olmak zere bir gt birakanlara kasemolsun ki, kesinlikle tehdit olundugunuz ;ey elbette meydana
gelecektir ;eklindedir. Biz Mealde mecz anlamlariyla sunduk.
73
Bkz. 8 nolu not.
74
Resmi Mushaf'taki 22. yet kasem cmlesi olmasina ragmen, Kurn'in tertil ve Arabiyyen zelliklerine
aykiri olarak bulunmasi gereken yerde tertip edilmemi;tir. Biz yeti olmasi gereken yere koyarak mealendirdik.
75
Bkz. 87 nolu not.
76
Bkz. 43 nolu not.
77
Burada konu edilen Sz, Sd/84- 85 ve Secde/5'te konu edilen cehennemin ins ve cin [herkes] tarafindan
doldurulmasina ynelik, Rabbimiz tarafindan alinmi; bir ilke kararidir. Rabbimizin bu karari Kurn'da bazen el-kavl, bazen de
kelimet Rabbik;eklinde geer.
78
yetteki szcklerin hakikat anlamlari ile kasem cmlesinin anlami ;yledir: Haytr! Bu beldeye yemin
ederim ki ki sen de bu beldeye girmektesin ve babaya ve doqana (yemin ederim) ki Biz insant gerekten bir stktntt iinde
yaratttk (Beled/1-4). Biz Mealde, szcklerin mecz anlamini verdik.
79
yetteki szcklerin hakikat anlami, Sem'ya ve Trtk'a kasem olsun ki, ve Trtk'tn ne olduqunu sana ne
bildirdi? (O) delip geen necmdir. Hibir nefis yoktur ki, zerinde birtaktm koruyucular bulunmastn [kesinlikle her insantn
zerinde birtaktm koruyucular vardtr] ;eklinde olup biz Mealde mecz anlamlarini verdik.
yette konu edilen koruyucular, insan bnyesindeki bagi;iklik sistemi, endokrin sistemi ve beyindeki dikkat
fonksiyonu gibi zihinsel fonksiyonlardir.
80
yetteki szcklerin hakikat manalari, Dn; sahibi semya, yarilip atlayan arza kasem olsun ki, ku;kusuz
o, ayirici bir karardir. Ve o bir ;aka degildir ;eklindedir. Mealde ise mecz anlamlari verilmi;tir.
81
Allah kimseye tuzak kurmaz. Burada belagat ilminde m,kele sanati denilen bu ifade tarzi, diger dillerde
de mevcuttur. M;akele sanati, iki zit ;eyden birinin, digerinin adiyla adlandirilmasi veya birinin syledigi sz, digerinin,
ilk syleyenin kullandigi manaya zit olarak kullanmasi olarak tanimlanir. Mesel, Arapa'da kullanilan, Bize sakin bir chillik
etmeyin, biz de size chillik ederiz! ;eklindeki tehdit ifadesinde, ikinci olarak zikredilen chillik szcg aslinda size ceza
veririz, size ktlk ederiz anlamina gelir. Trke'de de benzer ifadeler vardir. Mesel, Sen beni zersen ben de seni
zerim ifadesindeki ikinci zme szcg, aslinda cezalandirmak anlamindadir. rneklerde de grldg gibi, yapilan fiil
[su] ile bu fiile verilecek kar;ilik [ceza] bu tarz ifadelerde ayni szckle ifade edilmi;tir. Kurn'da bu slbun kullanimina
rnek olacak birok yet vardir: 5r/40; Ha;r/19; l-i lmrn/54; Secde/14; Nis/142; Neml/50; T-H/126; Csiye/34;
Bakara/14-15, 194; Tevbe/79; Rad/42; Neml/50; lbrhm/46; Enfl/30.
Buna gre, Allah'in tuzak kurdugu bildirilen yette, aslinda tuzak kuranlarin Allah tarafindan cezalandirilacagi, bu
yetteki uyariyla onlarin tuzaklarina kar;i mminlere tedbir aldirilacagi ve Allah'in aldirtacagi tedbir sayesinde de m;riklerin
tm hilelerinin bo;a ikacagi ifade edilmi; olmaktadir. Nitekim aynen byle olmu; ve m;riklerin nlemeye ali;tigi aydinlik
giderek yayilmi;tir.
82
yetteki szcklerin hakikat anlamlari, Ay yartldt/ay yartlacak;eklindedir. Biz mecz anlamini gsterdik.
83
yetin orijinalindaki nk szcgnn hakikat anlami, en verimli agindaki di;i devedir. Burada bununla
sosyal destek kurumlari kastedilmi;tir. Kurn'daki salt kavraminin zde;idir. Onun taksim edilen suyu ile de sosyal destek
kurumlarini ayakta tutan zekt ve infak kurumlari kastedilmektedir. yetteki inciklerini keserek ldrverdi ifadesi ile de,
vermeleri gereken zekti; aidati, vergiyi vermeyerek ve infaki yapmayarak kurumlari ya;atmadiklari bildirilmektedir. Biz de
Mealde mecz anlamini sunduk.
84
Bkz. 8 nolu not.

509


85
Teknik zellik geregi, yetlerin siralani;i, Mealde 1, 3, 2 ;eklinde tertip edilerek sunulmu;tur.
86
Bkz. 44 nolu not.
87
Ashb-t Eyke, Kizildeniz sahillerindeki Medyen kentinde ya;ayan toplumdur. Eyke, agalik, agalari
birbirine sarma;-dola; olmu; bir orman demektir. Bu toplum, iklimi son derece gzel, verimli bir araz zerinde ya;iyorlardi.
88
Resmi Mushaf'taki 27-29. yetlerden olu;an paragraf, anlam btnlg geregi 48. yet ile 49. yetler
arasinda tertip edildi.
89
yetteki mele szcgnn esas anlami, dolu olan [depo] demektir. Zaman ierisinde reisler/ba;kanlar,
bir toplumun ileri gelenleri, toplumun erdemlileri iin de meczen kullanilmi;tir. Bu ki;ilere mele denilmesi, onlarin bilgi,
deneyim ve anlayi;la dolu olmalari sebebiyledir. Eski mfessirler, mele szcgnn reisler, ileri gelenler [konsey] ;eklindeki
mecz anlamindan yola ikarak yetteki el-melei'l-al tamlamasindaki al [yce] sifatindan dolayi yce konsey olarak
degerlendirmi;lerdir. Ancak, bu yce konseyin ne oldugu hakkinda ortada saglam bir kanit bulunmadigindan, bunlarin
gklerdeki melekler, kerrbiyn/mukarrebn [Allah'a en yakin olan melekler] olduklarina dair mesnetsiz birtakim gr;ler
ileri srm;lerdir. Ama i; bununla kalmami;, Allah'in ba;ucundaki meleklerin [yce konseyin] muhabbetlerini dinlemek zere
;eytnlar da gklere ikarilmi; ve orada yildizlarla bombardimana tutulmu;lardir.
Bize gre ise, szlk anlami yce dolu, yce depo demek olan mele-i al ile kastedilen, vahiydir, Kurn
yetleridir. nk Kurn, herkesin ihtiyacini kar;ilayacagi her;ey ile dopdoludur; herkesin ihtiya duydugu/ duyacagi bilgiler,
eksiksiz olarak Kurn'da depo edilmi;tir. Kurn'in iindekiler ivir-zivir ;eyler olmayip, en degerli, en yce ;eylerdir. Zaten 69.
yetin n ve arkasi iyi anla;ildiginda, mele-i al ifadesi ile Kurnin kasdedildigi anla;ilir. Zira, 70. yette vahyedildigi
bildirilen ve 68. yette de kfirlerin yz evirdikleri ;ey Kurn'dir. 5imdiye kadar tahlilini yaptigimiz srelerde hep
grdgmz ve a;agidaki yetlerde de grecegimiz gibi, m;rikler daima Kurn'i tarti;ma konusu yapmi;lardir. Ayrintili bilgi
Tebynu'l-Kurn'da verilmi;tir.
Mele-i ala ifadesi, Sfft/8'de de yer almi; ve orada da yce depo anlaminda ve Kurn'in bir niteligi olarak
zikredilmi;tir.
90
Bkz. 56 nolu not.
91
Rhun frlmesi/flenmesi ifadesi, Allah'in insani bilgilendirmesi, ona vahiy gndermesi, az bir bilgi
vermesi; bilgi koklatmasi anlamina gelmektedir. Burada, Hicr/29 ve Secde/9'da yaratilmi; insanin bilgilenme; ilk vahyi alma;
ilk eli gnderme a;amasi konu edilmektedir. Ayrintili bilgi Tebynu'l-Kurn'da verilmi;tir.
92
Bkz. 39 nolu not.
93
Toprak maddeyi, ate; enerjiyi temsil eder. Ayrintili bilgi Tebynu'l-Kurn'da verilmi;tir.
94
Bkz. 8 nolu not.
95
Bkz. 56 nolu not.
96
yetin orjinalinde geen dem kelimesinin, Resmi Mushaf: Sd/72, Hicr/29, Secde/9, Bakara/31.
yetlerden aika anla;ildigina gre, bilgilendirilmi;, ilk vahiy alan insani, ilk eliyi temsil ettigi anla;ilir. dem'e gelen
vahiyler, bu necmde ve Bakara/37-39'da (403 nolu necm) aika belirtilmi;tir.
97
Bkz. 39 nolu not.
98
Pasajda geen ecer [girift, ekimenin kayna] ve varaki'l-cennet [cennet yapraklari] ifadeleri; mal, ve
para demektir. Ayrintilar iin bkz. Tebynu'l-Kurn.
kissayi anlatan yetlerdeki ifadeler ve szcklerin gerek manalari gstermektedir ki, Allah insanin mal tutkusundan
uzak olmasini istedigi iin dem ve e;ini mal d;kn olmaktan menetmekte, lblis de dem ve e;ini mal ile aldatmaktadir.
Grldg gibi, yetteki ifadeler tam anlamiyla hayatin gereklerini yansitmaktadir. dem ve e;inin, nimetlerin
tadina varinca onlarin esiri olmalari ve tutkuyla baglandiklari bu nimetlerden ayrilmamak iin onlara simsiki sarilmalari, bugn
de kar;ila;ilabilecek manzaralardir. lgreti dnya hayatinin sslerinden bir tanesini bile di;arida birakmadan hepsine sahip olan
veya olmak isteyen, faydalandigi ssleri deta zerine yapi;tirip tam anlamiyla bir ss istifisi hline gelen insanlar hi de az
degildir. O hlde, Rabbimizin szleri kesinlikle bir masal gibi algilanmamali ve bilinmelidir ki, kendisine ilham edilmi; fcuru,
lblis'in etkisiyle di;a vurmasi ;eklinde ortaya ikan irkin insan davrani;lari, dem ve e;ine kadar dayanmaktadir.

510


99
Pasajin anlatimi, temsili anlatim olup, Rabbimiz insanin madd ve manev yapisini ve zaaflarini tiyatro
sahnesi gibi canlandirarak anlatmi;tir. Kesinlikle bu olay gemi;te ya;anmami;tir. Bu olay her insanin ;ahsinda cereyan edip
gitmektedir.
100
Mescid; secede, yescd fiilinin mimli mastari [mekn ismi] olup, secde edilen/ettirtilen yer demektir ki
bunun, bugn kilinan namazlardaki secde yeri ile alkasi yoktur. Bu; aykiri d;nen, aykiri hareket eden kimselerin ikna
edildikleri, gerege boyun egdirildikleri, onlarin da teslim olup gerege boyun egdikleri yer; kisaca egitim-gretim, ikna
alani demektir.
101
Ashb-i arf, bu dnyada az seviyede de olsa, Kurn hakkinda bilgi sahibi olan, Kurn necmlerini bilen
kimselerdir.
Bu kimseler, sahip olduklari Kurn bilgisiyle kimin cennetlik, kimin cehennemlik oldugunu bilebilirler. Bize gre,
Kurn'dan en az 10 necm grenmi; olan insanlar, ba;kaca bir sosyal bilgiye, tahsile gerek kalmadan, ki;ilerin ya;am tarzlarina
bakarak cennetlikler ile cehennemlikleri ayirt edebilirler.
102
Teknik kurallar ve anlambilgisi geregi 46-49. yetler, Resmi Mushaf'taki 50-51. yetlerin devaminda tertip
edilmi;tir.
103
Bkz. 37 ve 52 nolu notlar.
104
Bkz. 22 nolu not.
105
Namaz szcg, Hinde'den Farsa'ya, Farsa'dan da Seluklular dneminde Trke'ye gemi;tir.
Farsa'daki ilk anlami, ate; nnde saygiyla egilmektir. Sanskrite, saygi sunmak anlamina gelen namaste kelimesinin
Farsa'ya gemi; ;ekli olmasi muhtemeldir. Bu kelime de, selam vermek anlamina gelen nam kelimesinden tremi;
olmalidir. Hem nam [selam] ve hemde namaste [saygi sunmak] gnmz Hind kltrnde de grlebilecegi zere egilerek
yapilan bir fiildir. Namaz szcgnn Farsa'daki bu egilerek saygi ile dua etmek anlami, Arapa ve Kurn'da ed-duau bi't-
tezarru [alala alala/srekli alalarak yakarma] ;eklinde ifade edilir.
yetin orijinalindeki tezarruan ifadesi, d-r-a kknden tremi; tefeul babindan bir szcktr. Kk szcgn
anlami, zillet ve tevazu gstermektir Tazarruan szcg, kalip ve cmledeki hal geligi itibariyle zillet stne zillet, zillet
stne zillet [alala, alala, alala alala] demektir. yetten de aika anla;ilacagi zere bu ibdetin kuralla;tirilacak bir ;ekli
yoktur. Mmin, Rabbine kar;i zilletini gnlne gre yapar. Namazda; rekat, kibleye dnme, abdest alma, rtnme, belirli yet
ve dualari okuma vs. gibi herhangi bir ko;ul yoktur. Bunlar sonradan ihdas edilmi; ;eylerdir. Kisacasi namaz, kalp ve kalibin
birlikte Allah'a niyazidir.
yetin orjinalinde yine vav baglaciyla cmlede ikinci hal konumunda bulunan hufyeten szcg, h-f-v kknden
tremi; olup ezdd'dandir. Yani, iki zit anlami da ieren bir szck olup aika gstererek, paril paril parlatarak ve
gizleyerek demektir. Bu durumda yetten her iki mana da anla;ilmali ve her iki hal ile de bu grev yapilmalidir.
106
Bkz. 63 ve 83 nolu notlar.
107
Klasik kaynaklara gre asa szcgnn tam kar;iligi, birikim, siki tutulandir. Bu anlamiyla da tam tamina
Kurn szcgnn de kar;iligidir. Bunun bastona isim olmasi da, sadece el ve parmaklarin zerinde toplanmasi sebebiyle
degil, zerine dayanmak, yaprak silkelemek, silh, kazma olarak kullanmak vs. gibi birok yararin da toplanmasi
sebebiyledir.
Bu szck Ms'ya izafe edildiginde, Ms'nin birikimi, Ms'nin siki/kuvvetle tuttugu anlamina gelir, ki bu da,
yetlerden anla;ilacagi zere Ms'ya yapilan vahiyleri ve Ms'nin deneysel bilgi birikimini ifade eder. Ms'nin asasinin
ne oldugu aika beyan edilmektedir. Bakara/63, 93; Arf/145, 171; Meryem/12'den de kuvvetle tutulacak ;eyin kitap/ilh
vahiyler oldugu aika anla;ilir. Ayrica 181. necm'de grlecegi zere Ynus sresi'nde Rabbimiz, Nihyet etkili sz syleyen
bilginler gelince, Ms onlara, Ne atacaksantz attn! dedi. Onlar ortaya attnca da Ms, Sizin getirdiqiniz ,ey bir gz
boyama, aldatmacadtr. ,phesiz, Allah onun bo, ve astlstzltqtot ortaya tkaracakttr. ,phe yok k, Allah karga,actlartn i,ini
dzeltmez. Ve Allah, gnahkrlartn ho,una gitmese de, hakkt, Kendi kelimeleriyle ortaya koyup gerekle,tirir dedi ;eklinde
aiklamada bulunarak, sihirbazlarin sopayla degil, Allah'in kelimeleri ile maglup edildigini aika bildirir.
Asa szcg, Kurn'da 6 kez geer. Bunlardan T-H/18'deki asa, oban asasi, yani bildigimiz bastondur.
Rabbimiz Ms'ya bu asayi ilk vahiy aninda biraktirmi;tir. Digerleri ise, Ms'nin vahiy ve deneysel olarak grenmi; oldugu
bilgi birikimidir. Ms'nin Firavun'a kar;i, sudan gemek, ta; kalpli lsrlogullari'ni adam etmek iin kullandigi asa, Ms'nin
bilgi birikimidir [kendisine vahyedilenler ve o zamana kadar grendikleri ve edindigi deneyimlerdir].

511


108
Sban szcg, su ve kan akmasi anlamindaki seab szcgnden gelir. Vadide sel yataklarinin kivrim
kivrim olmasi, sevgilinin uzun salarinin kivrim kivrim olmasi, ;airlerin gznde bu szckle ifade edilir. Bu szcgn ogulu da
sban;eklindedir. Sban szcg, tekil olarak da uzun, gl, fare avlayan yilan anlaminda kullanilir.
Demek oluyor ki sban szcgnn esas anlami, selin, nne gelen her ;eyi iine alip srklemesi demektir.
Fareleri avlayip yutan yilana da bu ismin verilmesi, yilanin ;ekil, uzunluk ve kivrimligi itibariyle dereye benzemesi ve nne
ikan fareyi yutmasindandir. Ms'nin birikiminin buna benzetilmesi de ilh vahyin, her trl be;er pln ve desiseleri/btili
yok edip yutmasindandir.
109
Yed-i Beyza: Genellikle el diye evrilen yed szcg, meczen kuvvet, zenginlik, iktidar, saltanat, nimet,
yay, elle yapilan i;lerin tm anlaminda kullanilir.
Burada konu edilen g, diger yetlerde; Resmi Mushaf: Neml/12, Kasas/32'de cebindeki/koynundaki g olarak
nitelenmektedir, ki bu g de, Hrn'dur.
Beyza szcg, Trke'de kullandigimiz beyaz szcg ile ayni kkn trevlerindendir. Bu szckle ilgili de temel
lgat kitaplarinda ;u bilgiler verilmektedir: Bu szcgn asli yumurta demektir. Beyaz szcg de yumurta rengi demektir.
Bu szcgn beyzae kalibi, a;iri beyazligi, parlakligi ifade eder. Gne;e, beyaz yzl lekesiz bayana, zerinde hi bitki
olmayan topraga, kamer aylarin 14-15. geceki grnmlerine beyza denir. Yed-i Beyza tamlamasi, isbatlanmi;, kanit
demektir. Bu aiklamalara gre bu szck bembeyaz anlamina gelir, ki bu, mkemmellik ve kusursuzlugun meczi
ifadesidir.
yetlerde konu edilen gn, grenlere kar;i bembeyaz [kusursuz, mkemmel] olu;u da Hrn'un ifade ve hitabet
yeteneginin mkemmelligidir. yetlerden anla;ildigina gre Ms peygamberin ifade yetenegi, lbranice'yi iyi bilemeyi;i yahut
dilindeki bir problem nedeniyle zayif idi. Ms'nin bu kusuru, kendisine karde;i Hrn'un vezir, sekreter, szc olarak
verilmesiyle giderilmi;tir. Bu husus T-H sresi'ndeki pasajda aika grlmektedir.
110
Sihir, bir ;eyi, gz boyayarak, el abuklugu yaparak veya ba;ka taktiklerle gereginden ba;ka bir ;ekilde
gstermek demek olup mutlaka gz boyama anlaminda degildir. lyi bir anlatim, konferans da Bizi byledi, hayran
birakti ;eklinde ifade edilir. O nedenle biz, sihirbaz szcgn byleyici, etkin bir bilgin olarak kar;iladik.
111
yetin orijinalinde yer alan yemm, bahr/ok su demektir. Leys bu szcg, derinligi ve kiyilari
bilinemeyen deniz olarak tarif etmi;tir. Ama Kurn'da T-H/39. yette, Ms'nin annesine bebegi yemm'e birakmasi
vahyedilip ve Ms'nin iinde bulundugu sandigin yemm'de sahile vurmasi aika bildirildigine gre bu iddia dogru olamaz.
Zira Ms Nil nehrine birakildi ve sandik nehrin kenarina yana;ti.
Bu szcgn Sryanice'den Arapala;tirildigina da inanilir.
Ayrica Kitab-i Mukaddes'teki bu szcgn lbranice'den lngilizce'ye bazi evirilerde red sea [kizil deniz], bazi
evirilerde reed sea [saz/kami; denizi] olarak evrilmesi ok d;ndrcdr.
Bu szck, Arf/136, T-H/39 (iki kez); 78, 97; Kasas/7, 40 ve Zriyt/40'ta geer.
Ms'nin ailesinin ve Firavun'un ya;adigi yerler dikkate alindiginda, Ms pasajlarinda geen bahr ve yemm
kelimelerini, bol su/nehir olarak evirmek gerekir. Bu yetlere bakildigi zaman Firavun'un, kesinlikle bebek Ms'nin
birakildigi suda boguldugu, denizde/Kizildeniz'de bogulmadigi anla;ilmaktadir.
112
yette konu edilen gzel sz, Resmi Mushaf: Kasas/5-6, Mide/21 ve Duhn/25-28'de grlebilir.
113
Bahr, ister tatli ister tuzlu olsun ok su demektir. Bu szck, kara parasi szcgnn kar;itidir. Bu
szcgn asli yarmaktir. Su, kara parasini yardigi iin bu isimle isimlenmi;tir. Eski Arap ;iirlerinde de Firat nehri bahr
szcgyle yer almaktadir. Byk, tuzlu sulara [denizlere] bahr denmesi yaygindir. (Lisn, bhr mad.; Tc, bhr mad.)
Yine Ms'nin ailesinin ve Firavun'un ya;adigi kent dikkate alindiginda buradaki bahr szcgyle de Nil nehrinin
kastedildigi anla;ilir.
Bahr szcg, Ms ile ilgili yetlerde: Resmi Mushaf: Bakara/50, Arf/138, Ynus/90, T-H/77, 5uar/63 ve
Duhn/24'te geer.
114
Bu pasajda, Ms'nin asa'sinin ne oldugu aika beyan edilmektedir. Hatirlanacagi zere 85. notta
bastona asa denilmesinin, onun zerinde parmaklarin toplanmasi, sikica tutulmasi sebebiyle oldugu aiklanmi;ti. Burada
siki tutulan ;eylerin neler oldugu uzun uzun anlatilmi;tir. Ayrica, Resmi Mushaf: Bakara/63, 93; Arf/145, 171;
Meryem/12'den de kuvvetle tutulacak ;eyin kitap/ilh vahiyler oldugu aika anla;ilir.

512


115
yetin orijinalindeki szcklerin hakikat manasi, Bir buzagi; bgrts [ekici, aldatici sesi] olan bir
ceset edinmi;lerdi ;eklindedir. Biz Mealde, mecz anlamlarini verdik. Burada konu edilen husus, lsrlogullari'nin altinin
cazibesine kapilarak altini ilh edinmeleridir. Bunu T-H ve Bakara srelerinde de grecegiz. Ayrintili bilgi iin bkz. Tebynu'l-
Kurn.
116
Mzzemmil/20'de (13. necm) gemi; olsa da ini; sirasina gre Kurn'da, zekt szcg ilk defa burada
gemektedir. O nedenle zekt ile ilgili kisaca bilgi vermek istiyoruz: Zekt szcg, temizlik, reme, ogalma, bolluk ve vg
anlamina gelir. Kurn'da bu szcgn fiili bu anlamlarin hepsinde kullanilmi;tir. ez Zekt olarak kullanilan kalibi, malin
temizleni;ine; mal iindeki sail, mahrum ve tm kamu haklarinin ikarilip verilmesine isim olmu;tur. Yani Mminlerin
devletinde, devletin, var olmasi, ayakta durabilmesi, saltin ikame edilebilmesi ( maddi ve manevi destegin ve gvenligin
saglanabilmesi) mminlerin iman borcu, kulluk grevi olarak verdigi vergidir. Biz buna kisaca, vergi diyoruz. Yalniz bu
vergi, Sadaka gibi siradan bir vergi olmayip, lslm erevede belirlenen, verilen ve harcanan bir vergidir. Kurn'a gre
verginin verilme zamani kazan anidir.
117
Yukaridaki yetlerde, asa'nin, Ms'nin birikimi oldugunu grenmi;tik. Burada Ms'nin birikimini
kullanacagi, vuracagi ta; ifadesini ele alalim. Bilindigi gibi ta;, sertligin/katiligin semboldr. Rabbimiz lsrlogullari'nin
kalplerinin ta;lar gibi, hatta daha da kati oldugunu bildirmi;tir. O nedenle burada ta, ifadesiyle, de ta; kalpli lsrlogullari
kastedilmi;tir. Bu husus, Resmi Mushaf: Bakara/74'te grlebilir.
118
Darb szcgnn hakikat manasi, bir ;eyin zerinde bir ;ey olu;turmak demektir. Bu asil anlamdan
hareketle, bu szck, vurmak, arpmak, yarmak, siki;tirmak, yola gitmek, kalp ati;i, nabiz vuru;u, rnek vermek vs. gibi
yzlerce anlamda kullanilir. Biz bunu Tebyn'de Sd sresi kapsaminda Eyyb peygamber ile ilgili blmn tahlilinde ayrintili
olarak verdik. Bu szcgn buradaki anlami, gerek anlami olan bir ;ey zerinde bir ;ey olu;turmadir.
119
Bu yetteki ayn szcg hakkinda kadim lgatlarda, grme, gz, gne;, pinar, yagmur, mal, altin, insan,
hayat, toplum, belde halki gibi yzden ok anlam verilmi;tir. Bu yetlerdeki ayn szcg nedense hep pinar anlamiyla
evrilegelmi;tir. Halbuki Ms pasajindaki ayn szcklerinin toplum, belde halki anlami tercih edilmeliydi. Zira Rabbimiz
byle anla;ilmasi gerektigine, yetin ba;indaki, Ve Biz onlart on iki torun liderleri olan oymak topluluqa aytrdtk ifadesiyle i;aret
buyurmu;tur.
Bunu Mide; 12'de de grmekteyiz.
lsrlogullari'nin on iki guruba/topluma ayrili;i ve her birinin ba;ina bir kaymakam dikili;i Kitab-i Mukaddes; Sayilar: 1.
Bab: 1-16. cmlede de yer alir. Bu demektir ki, Kurn, Kitab-i Mukaddes'in bu blmn tasdik etmektedir.
Bu yetlerde konu edilen, Birikimini ta, kalpli toplumuna vur ifadesi zerinde de durulmasi gerekir. yetlerdeki, Ve
kavmi kendisinden su istediqi zaman, Halktn her biri su alacaqt yeri iyice qrendi, hani bir zamanlar Ms, kavmi iin su
istemi,ti de ifadelerinden aika anla;ildigina gre Ms'nin kavmi su sikintisi ekmi;, su yznden aralarinda problemler
olu;mu;tur. Bu dnemde de Rabbimiz Ms'ya birikimini/deneyimini kullanmasini vahyetmi;tir.
Su sikintisinin nelere mlocagini Ms daha evvel Misir'dan kaip Medyen'e giderken Medyen suyunun ba;inda
ya;ami;ti. Bu konuda tecrbesi vardi. Bu konu Resmi Mushaf: Kasas/23-25'de (150. necm) ayrintili olarak aiklanmi;tir.
Demek oluyor ki Ms, bu kadar halkin bir arada ya;amasinin sorunlara yol aacagi gerekesiyle lsrlogullari'ni on iki
yere, on iki toplum hlinde dagitmi;tir. Ve susuzluk problemini byle zm;tr. Bilindigi gibi yerle;im alanlar hep su
ba;larina, irmak kenarlarina kurulur.
120
yetin orijinalindeki hut, hitan szcg, klasik anlayi;ta balik olarak algilanir. Baliga, doyma duygusu
olmadigindan a;iri doyup atlamasindan dolayi hut denilmi;tir. Burada hut ile kastedilen, doyumsuzlugun getirdigi
bunalimdir. Ayrintili bilgi iin bkz. Tebynu'l-Kurn.
121
Kurn'daki, salt'in ikmesi ile ilgili emir ve haber cmlesi niteligindeki ifadeler, genellikle namazi dogru
kilin, namazlarini dosdogru kilarlar seklinde evirilegelmistir. Bizim, szcklerin anlamlari zerinden yaptigimiz tahlil ise bu
evirilerin, ifadenin anlamini yansitmasi bakimindan yetersiz kaldigini, hattayanlis oldugunu gstermektedir.
Q-v-m harflerinden olu;an iqm szcg, oturmak fiilinin kar;iti olan tym szcgnn ifl babindan mastaridir
ve lgatlerde bu kalibin anlami; ayaga kaldirmak, dikmek, ayakta tutmak olarak belirtilmi;tir.
Buna gre iqmi's-salt tamlamasinin anlami da; zihn ve ml ynlerden yapilan yardim ve destekle sorunlarin
stlenilerek giderilmesi i;lerinin gerekle;tirilmesi ve bunun srdrlmesi, yani ayakta tutulmasi, i;in kurumla;tirilmasi
demektir. Bunu somutla;tirarak ifade etmek gerekirse salttn iqmesi; A) Zihn yn ile, egitim ve gretimin yapilmasi iin
okullar, halk evleri, halk egitim merkezleri ailmasi ve bunlarin ayakta tutulmasi, B) Ml yn ile, i; alanlari ailmasi, Emekli

513


Sandigi, Bagkur, SSK gibi sosyal gvenlik sistemlerinin te;kil edilmesi, yoksul ve yetimlerin desteklenerek bekr ve dullarin
evlendirilmesi de dhil sorunlarinin sirtlanmasi, dertlerine deva olunmasi iin kurumlar olu;turulmasi ve bunlarin ya;atilarak
ayakta tutulmasi demektir. Bu konu Tebynu'l-Kurn'da ayrintili olarak sunulmu;tur.
122
Bkz. 333. nolu not.
123
Allah Alisi Mekke'de kendisine verilen mesajlari teblig ederken bu durumu grenen Yesribliler
[Medneliler], bir heyet gndererek Mekke'de gizlice Allah Elisi ile bulu;urlar ve kendisinden Kurn dinlerler. Srenin
giri;inde bu bulu;ma ve bunun sonulari bildirilir. Bu olay, Mslmanlarin tarihinde nemli bir nokta olan Akabe
gr;mesidir. yette konu edilen cin'den bir grubun halk kltrndeki folklorik cin anlayi;iyla alakasi yoktur. Cin szcg ile
ilgili geni; aiklama daha evvel 49. notta yapilmi;tir.
124
Bu yetlerdeki ifadeden anla;ildigina gre, geldikleri yerde insanlari egitme, r;de erdirme faaliyeti
gsterdigini iddia eden gizli bir rgt vardir. Kurn dinleyerek gerekleri grm; ve imana gelmi; olan yabancilar, z ele;tiri
yaparak Kurn ile tani;madan nceki durumlarini ve bu gizli rgtn sama-sapan telkinlerini ve kendilerini oyalayip
aldattiklarini dile getirmektedirler. nk konu;maci olan cin, daha nce mneccimlik yaptiklarini, umutlarini yildizlardan
alacaklari bilgilere bagladiklarini, bu amala srekli rasathanelere oturup beklediklerini, ama gklerin yildizlarla ve meteorlarla
dolu oldugunu, bunlara bakarak istedikleri bilgileri elde edemediklerini, sonu olarak da hi kimse iin yarinin ne getirecegini
grenemediklerini ifade etmektedir. Bu paragrafta de;ifre edilen bilgiler, Dvd ve Sleymn peygambere kadar dayandirilan
gizli rgt, aiklanan bilgiler de onlarin tekris/inisiye/erginle;tirme/iykaf trenleridir.
125
Bkz. 100 nolu not.
126
Bkz. 8 nolu not.
127
Bkz. 77 nolu not.
128
Bkz. 27 nolu not.
129
Bkz. 77 nolu not.
130
Bu yette Kurn'in furkn zelligi n plna ikarilmi;tir. Mrselt sresi'nde de aikladigimiz gibi, Kurn'in
isimlerinden biri olan furkn, iki ;eyi birbirinden ayirmak anlamindaki fark kknden tremi; olup frika szcg ile ayni
anlama gelir. Yaygin kullanimina bakildiginda, fark szcgnn trevleri olan tefrik, firak, firkat, ftrka, tefrika, ferik
szcklerinin somut ;eyler [mahsusat] iin; frikt, frk ve furkn szcklerinin ise soyut ;eyler [makult] iin kullanildigi
grlr.
Resmi Mushaf: Bakara/53 ve Enbiy/48 yetlerinde Ms peygambere verildigi sylenen furkn, soyut ;eyler olan
hak ile btili, iman ile kfr, gzel ile irkini, iyi ile kty birbirinden ayirdigi iin Kurn'a da isim olarak verilmi;tir.
131
Bkz. 37, 52 nolu notlar.
132
MELEKLER: Yukarida belirttigimiz gibi, melek szcgnn anlami tredigi kke gre degismektedir.
Melike ve bunun tekili olan melek szckleri, ulk veya melk kknden tremislerdir. Buna gre, melike szcg, bazen
eli, bazen de ynetimgc anlamina gelir. Szcgn nerede hangi anlamda kullanildigi ise, yer aldigi pasajin sz
akisindan anlasilmaktadir.
IKISER, ER, DRDER KANATLI: Cahiliye Araplari arasinda yaygin olan inanisa gre Allah'in kizlari ve
yardimcilari olan melekler kanatli yaratiklardir ve rzgr, yagmur, depremgibi doga olaylari da onlarin eseridir. Bu cahil
inanislar, kismen rivyetlere de girmis ve Peygamberimizin Cebrl'in kanatlarinin 600 oldugunu bildirdigi iddia edilmistir.
Ayrica bu tr abartilar, Isrfl'in her biri dogudan batiya uzanan tam12.000 tane kanadi oldugu, Allah'in Arsini da bu kanatlarla
tasidigi gibi fantezilerle de sslenmistir. zellikle Kabu'l-Ahbar rivyetlerinde meleklerin kanatlari milyonlari asmaktadir.
Biz, kanat szcgnn burada gten kinaye olarak kullanildigini d;nyoruz. 5yle ki: Bu kanatlar bir bakima fizik
biliminde bir g birimi olarak kullanilan HP [beygir gc] ifadesi gibidir. Meleklerdeki kanat oklugu, onlarin glerinin
fazlaligini ifade etmektedir. Buna gre, meleklerin kanatlari; A) Melek szcg ynetim gc anlaminda kabul edildigi
takdirde, meleklerin kanatlart da yagmur, rzgr, sel gibi doga olaylarinin g; B) Melek szcg haber verici anlaminda
kabul edildigi takdirde ise, Kurn yetlerinin mte;bih anlamlarinin insanlar zerinde yarattigi etkiler olarak anla;ilmalidir.
Bu aiklamalardan sonra konumuz olan yetlerin takdiri, szcklerin degl;ik anlamlarina gre iki trl yapilabilir: A) Hamd,
gkleri ve yeri yoktan yaratan, gnderdiqi yetleri iki,er, er, drder anlamlt eliler ktlan Allah'a zgdr. O, yaratmada
dilediqi ,eyleri arttttr. ,phesiz ki Allah her ,eye gc yetendir. B) Hamd, gkleri ve yeri yartp paralayacak olan, doqal gleri
deq|,ik ,iddette eliler ktlan Allah'a zgdr. O, yaratmada dilediqi ,eyleri arttttr. ,phesiz ki Allah her ,eye gc yetendir.

514


Meleklerin bu yette iki,er, er ve drder kanatlt eli olu;lari hakkindaki tevlimiz, indirilmi; eliler olan Kurn
yetlerinin mte;bih olanlarinin birden ok anlami ifade ettiklerinin bildirildigi ynndedir. Bu anlami tercih etmemizin
sebebi, 2. yette geen rahmet ve hakm kelimlerinden elde ettigimiz ipucudur.
yetin son kismindaki, Allah artirir ifadesiyle, Allah'in gcnn sinirsizligi, her istedigi seyi yaratacagi ve
yaratmasinin srekliligi ifade edilmektedir.
133
Bkz. 8 nolu not.
134
Bkz. 60 nolu not.
135
Resmi Mushaf'ta s ile ilgili pasajlardaki yetler, gaflet veya ihanetten teknik ve anlam bilgisi aisindan
hatali olarak tertip edilmi;tir. Bu tertip sonucu s, insan/be;er olmaktan ikarilmi;; be;ikte konu;turulmu;, gklere
ykseltilmi; ve sonrada gkten yere inecegi inanci olu;turulmu;tur.
Btn bunlar, pasajdaki cmlelerin yerini degl;tirmek ve olu;turulan kiraat farkliliklarini esas alma sretiyle
yapilmi;tir.
yetin orijinalinde Meryemin i;aret ettigi kimse zamir olarak; ona ;eklinde yer aldigindan, genellikle o zamiri ile
kastedilenin Meryemin kucagindaki bebek oldugu kabul edilir. Bize gre ise o zamiri, o toplantida bulunan ve Meryemin
durumunu adan zye bilen, Meryemdoururken onu ynlendiren, 24-26. ayetlerde konu edilen adaki kii olan
Zekeriyye peygambere re gnderilmi; olmalidir. Ayrica l-i Imrn/37deki Ve Zekeriyyayi ona (Meryeme) kefil etti beyani ile
ifade edilen de budur.
Ayrica sundugumuz meal, mehd szcgnn mhd; nkellim szcnn ykellim seklindeki kiraaatinden ve 30.
yetin basinda fa-i takibiyye olmayisindan hareketle, s'nin szlerini ieren yetler, 34. yetteki Meryemoglu s
ifadesinin sifati olarak degerlendirilmesi ile elde edilmistir. Ayrintili bilgi iin bkz. Tebynu'l-Kurn.
136
Bkz. 204 nolu. not.
137
Anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'taki 98. yet 95. yetin arkasinda tertip edilmi;tir.
138
Bkz. 8 nolu not.
139
yetteki szcklerin hakikat anlamlari, Rahmn, Ar; zerine istiva etmi;tir [egemenlik kurmu;tur]
;eklindedir. Biz Mealde, mecz anlami gsterdik. Szcklerin ayrintili aiklamasi iin 34 ve 47 numarali notlara da bakilabilir.
140
Diger srelerde ayrintili olarak aiklanmi; olan Ms olgusu, T-H/9-99'da (120. necm), kisa deginilerle
zet hlinde verilmi;tir. Bu sredeki anlatimin hemen bir irpida oluverdigi zannedilmemelidir. Burada nakledilen olaylar, bir
kronoloji de takip etmez.
141
yetin orijinalindeki szckler lafzen, iki nalini ikar ;eklindedir. Ancak bundan kasit, yakinlarini ve
mallarini burada birak demektir. Bu nedenle biz Mealde, deyimin ifade ettigi anlami verdik.
142
Bu paragrafta, peygamberligi dneminde Ms'ya verilen grevler zetlenmi;tir. Paragraftaki, Ve Ben seni
setim; O hlde vahyedilecek olan ;eye kulak ver. Hi ;phesiz ki Ben, Allah'in ta kendisiyim. llh diye bir ;ey yoktur Benden
ba;ka. O hlde Bana kulluk et ve Beni anmak iin salti ikame et. 5phesiz ki o saat [kiymet] gelecektir. Onu Ben herkes
emeginin kar;iligini alsin diye neredeyse gizleyecegim ifadeleri, yetteki vahyedilecek ;ey ifadesinin ailimidir.
143
Resmi Mushaf'taki Ms pasajinin giri;inde yetlerin tertibi hatalidir. O nedenle 24. yet, 19. yetin devami
olarak tertip edilmi;tir. A;agidaki paragraf da, 20, 25-36, 21-23 sirasiyla dzenlenmi;tir.
144
Hayye szcg de, Ms pasajini dogru anlamadaki kilit szcklerden biridir. Bu nedenle bu szckle ilgili
ayrintilari vermek istiyoruz: Hayat szcgnden gelen hayye, bir kere ya;am demektir. Araplar bu szcg birok rnegiyle
kullanirlar: Uzun mrl olmasindan dolayi yilana hayye denir. Gz keskin olana O, hayye'den daha iyi grr derler. Hain-
sinsi olana, O hayye'den daha zalim derler. evresine, toplumuna yararli olanlara, onlari koruyanlara, O, blgenin
yeryznn hayye'si denir. Kadin-erkek uzun ya;ayana O hayye'nin teki derler. Ki;i akil, zeka ve dehada zirvede oldugu
zaman O, vadinin hayye'sidir denir. Hayye, te;bih olarak Byk Ayi yildiz kmesinin lkizleri ile Alkaid [l snk yildiz]
arasindaki yildizlara denir. (Lisn, hayye mad.; Tc, hayye mad.)
Tahiyye/selamlama [Allah sana mr versin] szcg de ayni kktendir.
kisacasi bu szn anlami, hayat ve canliliktir. Aslinda hayye, yilan degil yilanin uzun mrl olu;unu
nitelemektedir. Burada hayyetn tesa [ko;up duran tesa] denilmi;tir. Bunun Trke'deki tam kar;iligi, yedi canli deyimi
olup bu da, defalarca lm tehlikesiyle kar;ila;masina ragmen her seferinde sag kurtulmak demektir. Bu szck; birok
hastaliktan, bela ve felaketten kurtulan ki;iler iin kullanildigi gibi, kedi ve yilan iin de kullanilir.

515


Bu yetteki hayye szcgn anlamak iin, Ms'nin sag elindekinin Allah tarafindan bir ba;ka nitelemesini daha
dikkate almak gerekir. Ms'nin sag elindeki, Neml/10 ve Kasas/31'de, sanki grnmeyen bir varlik gibi, hareket ettirir diye
nitelenmi;tir. Yani, Ms'nin sag elindeki ;ey, hareket ettiren grnmez bir varliga benzemektedir. Peki bu hareket saglayan
grnmez varlik nedir? Bu insanlarin ve hayvanlarin canidir/ruhudur.
Bu ifade de, vahyin ruh niteligidir. Kurn'in bir adi ruh oldugu gibi, Ms'nin sag elindekinin [Kitabinin] adi da
ruh'tur. Nitekim Suar/193'te, Onunla [apaik kitapla], uyaricilardan olasin diye apaik bir Arapa lisan ile senin kalbine
Gvenilir Can/ilh mesajlar-gvenilir bilgi indi. Ve phesiz o [gvenilir can/gvenilir bilgi], kesinlikle ncekilerin
kitaplarinda da vardi buyurularak, gemis kitaplarin daruh/can zellikli oldugunu bildirmistir.
145
27. yetteki hayye szcg, yilan olarak anla;ilinca, 21. yetteki korkma szcg de dogal olarak
yilandan korkma olarak anla;ilacaktir. Halbuki burada konu edilen korku, bu srenin 45-46. yetleri ile 5uar-10-15,
Neml/10 ve Kasas/30'da konu edilen Ms'nin grevden korkmasidir, kamasidir. 22. yetetteki tahrc [ikacak] filinin
znesi el degil, sendir. Burada kastedilen de, Ms'nin, kendisine yedek g olarak verilen Hrn'u devreye sokup o'nun
sayesinde ifadeleri kusursuzca, lekesizce, eksiksiz olarak teblig edecek olmasidir.
20-23. yetlerde Ms'ya verilen iki yetten bahsedilmektedir. Bu yetlerden ilki, oban asasinin yerine verilen vahiy
[kitap/Tevrt]; ikincisi de gerektigi zaman gcne g katacak olan yedek gtr/Hrn'dur. A;agidaki yetlerde Ms'nin
ifade yeteneginin yeterli olmadigini, meramini iyi anlatmasi iin karde;i Hrn'u kendisine yardimci istedigini ve bu isteginin
Ms'ya verildigini grecegiz.
Asa [kitap] ve yed-i beyza [kusursuz g] ile ilgili Arf sresi'ndeki Ms ile ilgili pasajlarda tafsilat verilmi;tir.
20-23. yetlerde Ms'ya verildigi zikredilen iki almet/gsterge, Furkn sresi'nde de zet olarak ;yle verilmi;tir:
Ve andolsun ki Ms'ya Kitab't verdik, karde,i Hrn'u da o'nunla birlikte vezir ktldtk. Sonra da, Haydi yetlerimizi yalanlayan
o kavme gidin! dedik. Sonunda da paralaytp yok ettik. (Furkn/35-36)
146
Bu paragrafin yetleri de Resmi Mushaf'tan farkli olarak, 20, 25-36, 21-23 dzeninde tertip edilmi;tir.
147
Bkz. 111 nolu not.
148
Bkz. 110 nolu not.
149
yetin orijinalindeki szcklerin hakikat anlamlari, Onlartn ipleri ve deqnekleri ;eklindedir. Yukarida,
tstyythim szcgnn tekili olan asa szcgnn birikim demek oldugunu ifade etmi;tik. yetin orijinalindeki btbal szcg
de, habl szcgnn oguludur. Habl szcgnn esas anlami ise, mutlak ip olmayip baglanilan iptir. Ayrica bu szck,
verilen sz-szle;me anlamina da gelir. Nitekim Kurn'da (Resmi Mushaf: l-i lmrn/103) hablullah [Allah'in ipi] ifadesiyle,
insanlari Allah'a baglayan Kurn kastedilir. Burada konu edilen, onlarin birkimlerinin, eski inanlarinin, bilgilerinin, tezlerinin
ve tutunduklari ;eylerin degersizligdir. Bu szckleri, Trke'deki er-p, ipsiz-sapsiz, eften-pften deyimleri gibi de
anlamak mmkndr.
150
Bu yetlerde, Ms'nin kavmini geceleri ali;tirarak, yakalanma korkusu olmadan Nil nehrinde kuru yollar
ailmasinin vahyedilmesi, sonra da onlari izleyen Firavun'un ordusiyla birlikte o nehirde bogulmasinin safhalari
nakledilmektedir.
yette dikkat edilmesi gereken nokta, bol suda ailacak yolun, gece yry; sayesinde yapilacagidir. Bu ifade,
insanlari geceleri ali;tirmak sretiyle, kimseye sezdirmeden, gze batmadan bu i;in yava; yava; halledilmesi anlamina
gelmektedir.
Kurn'daki ifadelere gre bu olaylar, birka dakika veya saatte degil, uzun bir srete gerekle;mi;tir.. Ms
Peygamber Misir'a dn;nde Firavun mlkndeki toplumu ierisinde yillarca gven iinde faaliyet gstermi;tir.
yetteki, hayet de, bu yaptiklarinin Firavun'a hainlik oldugunu dsnmemesi ynnde bir ihtardir. Nitekim
Suar/18-19'daki, O [Firavun]: Biz seni ocukken iimizde terbiye etmedik mi? Hayatindan birok yillar iimizde kalmadin
mi? Sonunda o yaptigin ii de yaptin. Sen inkrcilardan/nankrlerden birisin de... dedi seklindeki ifadelerden, Firavun'un
Ms'yi nankrlk vehainliklesuladigini grmekteyiz.
151
Bkz. 115 nolu not.
152
Bu pasaj da, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip edilmi;tir. Tertip ;ekli
pasajin altinda gsterilmi;tir. Ayrintili aiklamalar, Tebyn'de ilgili pasajin tahlilinde grlebilir.
153
Bkz. 56 nolu not.
154
Bkz. 39 nolu not.

516


155
Bkz. 98 nolu not.
156
Bkz.200 nolu not.
157
Bkz. 8 nolu not.
158
Buradaki yeminciler, 6 numarali necmdeki (2/68, Kalem/17-33) yemincilerdir. Resmi Mushaf: Hicr/90-93.
yetleri, teknik ve anlam olarak, bulunduklari yer ile alakali degildirler. Bu yetlerin bulunmasi gereken yerin, 5uar sresi'nin
giri; paragrafi oldugu, uzun ara;tirmalarimiz sonucunda cizne tarafimizdan tesbit edilmi;tir. Dolayisiyla bu yetleri 5uar
sresi'nin ilk paragrafi iinde degerlendirdik.
159
Bkz. 107 nolu not.
160
Bkz. 108 nolu not.
161
Bkz. 109 nolu not.
162
Bkz. 149 nolu not.
163
Burada; Ms'ya nehir zerinde, ileride yikilarak Firavun ve askerlerini bogacak barajlar kurmasinin
vahyedildigi aiklanmaktadir. Bu yetlerde Ms'ya, bilgi birikimini kullanarak Nil nehri zerinde barajlar kurmasinin
vahyedildigi, sonra da suyun daglar gibi paralara ayrildigi; yani yksek barajlarin yapildigi aiklanmaktadir. Bilinen en eski
baraj, l.. 2900-2750 yillari arasinda Nil nehri zerinde kurulmu; 15 m. yksekligindeki Sadd el-Kafara denilen barajdir.
Kurn'in aik ifadesine gre baraj, birden oktur.
Barajin yikilmasi ve Firavun'un bogulma sahneleri de Resmi Mushaf: Duhn/23-24, Kasas/40, Zriyt/40'da yer
almaktadir.
164
Resmi Mushaf'taki 52-67. yetlerin bulundugu pasajda sorun vardir. Biz pasajin yetlerini, 63, 52-56, 60-66,
57-59, 67 ;eklinde tertip ettik.
165
Bkz. 21 nolu not.
166
Paragraftaki 155-157. yetlerin lfz manasi, O [Slih]: Ite bu dii devedir; onun bir su ime hakki vardir,
belli bir gnn ime hakki da sizindir, ona bir ktlkle ilimeyin, yoksa sizi byk bir gnn azabi yakalayiverir dedi. Buna
ragmen onlar deveyi inciklerini kesip ldrdler de piman olanlar olarak sabahladilar seklindedir. Burada, salt ve zekt,
sembolik ifadeler ile yer almistir. 66 numarali nota da bakilmalidir.
167
Bkz. 87 nolu not.
168
Resmi Mushaf'taki Neml/6. yeti, aidiyeti geregi bu pasajda 223. yet ile 224. yetin arasinda tertip
edilmi;tir.
169
6. yet, 5uar/224 yeti olarak verildi.
170
Buradaki dokuz sayisini iki ;ekilde anlamak mmkndr. A) Bu sayi okluktan kinayedir. Zira
lsrlogullari'na dokuzdan daha ok yet/almet gsterilmi;tir. B) Burada kastedilen Tevrt'taki on emirin dokuz yette
yazili olmasidir. Yahudi Tevrt'inda, iki ayri emir cmlesi olarak zikredilen, Kar;imda ba;ka ilhlarin olmayacak ifadesi ile
Kendin iin oyma put yapmayacaksin ifadelerini, Samiri Tevrt'i tek emir cmlesinde toplami;tir. Bylece, Kom;unun evine
tamah etmeyeceksin de dahil, emirlerin sayisi, Yahudi nshasinda on, Samiri nshasinda ise dokuzdur.
171
yetten anla;ildigina gre Sleymn'in (a.s) ordusu ins, cin ve ku;lardan olu;mu;tur: A) lns grubu,
Sleymn'in milletinden olan ve ordunun sava;i grubunu meydana getiren askerlerdir. B) Angaryacilar da denilen Cin
grubu, yabancilardan olu;mu; olup, ordunun levazim ve donatim i;lerini gren, lojistik destek saglayan askerlerdir. Bu grubu
mensup ki;iler, Sebe/13'te anlatildigi zere, kaleler ve yksek saglam binalar yapmakta, agaci, demiri, bakiri i;lemektedirler.
Bunlar, Dvd (a.s) dneminden beri lkede bulunan, kom;u lkelerden getirilmi; zanaatkrlardir. Sleymn'in fethettigi
yerlere saglam bir alt yapi, sanat ve kltr gtrmesinde byk paylari olan bu ki;iler, i; bilir ve sanati zellikte olmalarina
kar;ilik, Sleymn hakkinda kt plnlar yaptiklari iin Kurn'da bazi yetlerde ;eytanlar olarak nitelenmi;lerdir. Bu
konuyla ilgili ayrintilar iin bkz. Tebynu'l-Kurn. C) Ku;lar grubu ise, ileti;im ve yol gzerghinda askerin su ihtiyacini temin
iin kullanilan ku;lardan ve onlarin bakicilarindan mte;ekkildir. Sleymn'in ku;lardan olu;an ordusu i;te budur. Yoksa
Sleymn dagdaki ku;lari toplayip onlari asker olarak kullanmami;tir.

517


Kurn'da Sleymn'in (a.s) da bir peygamber oldugu ve vahiy aldigi bildirilmi;, fakat o'na vahyedilenlerin neler
olduguna dair bir bilgi verilmemi;tir. Kitab-i Mukaddes'teki, Sleymn'in Meselleri adli blmn Sleymn'a vahyedildigini
kabul etmek bir Mslman iin sz konusu degildir.
Sleymn ile ilgili bilgiler, bu sreden ba;ka Resmi Mushaf'taki Sd, Enbiy, Sebe ve Bakara srelerinde de yer
almaktadir.
yetteki Karinca Vdisi, karincalarin bol oldugu bir vdi olmayip zel bir isimdir. lmm Zebid'ye gre, Karinca
Vdisi, Jirben ile Askaln arasinda bir blgenin adidir. Sz konusu vdide ya;ayan halkin ya;am biimlerindeki benzerlikten
dolayi karincaya benzetildigi, bundan dolayi da bu isimle adlandirildigi anla;ilmaktadir. Bugn dnyanin degl;ik blgelerinde
hem Neml/Karinca Vdisi halki gibi ya;amlarindaki bir zelligi isim olarak ta;iyan birok kavim ya;amakta, hem de ku;, ha;ere,
aga, kaya isimleriyle adlandirilmi; degl;ik kavimler, kabile ve oymaklar bulunmaktadir.
Burada hdhd ile malum ku; degil, o ku;un bakicisi kastedilmi;tir. Nitekim dogan, ;ahin, kartal gibi ku; cinslerinin
isimleri de bugnk toplumlarda insan ismi olarak kullanilmakta, bazi ku; cinslerinin isimleri ise sembolle;mektedir. Mesel
sari kanaryalar denilince lkemizde sari renkli kanarya ku;lari degil, bir futbol takimi anla;ilmaktadir. Her toplumda
rastlanan bu tr isimlendirmeler; mecz, mte;bih anlatimlardir. Dolayisiyla, burada zikredilen hdhd'n, ordunun su
ihtiyacini gidermekle, ordunun gzerghindaki su kaynaklarini ara;tirmakla grevli ki;inin mstear adi olmasi ve bu ismi de,
hdhdden [avu;ku;u] yararlanmasi sebebiyle almi; olmasi mmkndr. Nitekim bir kimseye yaptigi i;e uygun ad koyma,
lkap takma gelenegi gnmz toplumlarinda da hl srmektedir. rnek olarak, ordularda ordunun su ihtiyacini gidermekle
grevli memurlara saka (asli sakk olup su getirip gtren, su i;leriyle ugra;an kimse demektir) adi verilir. Bu isim, aslinda
bir ku; cinsinin ismidir ve o ku;a bu ismin verilme sebebi de gagasi ile evreye su siratmasidir.
Diger taraftan, 22-26. yetlerdeki konu;malarindan hdhd'n; iradeli, akilli, hatta din bilgisi kuvvetli biri oldugu
anla;ilmaktadir. Bir de, Sleymn'in Hdhd' cezalandirmak istemesi dikkate alininca, hdhd'n bir ku; olmayip bir insan
oldugu kanaati kesinle;mektedir.
172
Sebe, Gney Arabistan'da halki ticaretle taninmi; bir lke idi. Ba;;ehri de, ;imdiki Kuzey Yemen'in merkezi
Sana'nin kuzey-dogusunda, takriben 55 mil mesafede olan Marib kenti idi. Main kralliginin yikili;indan sonra, M.. yakla;ik
1100 yillarinda g kazandi ve 1000 yil Arabistan'da hkm srd. Daha sonra, M.. 115 yilinda onlarin yerini Himyerler aldi.
Bunlar da Arabistan'da Yemen ve Hadramut'u, Afrika'da Habe;l;tan'i idare etmi; olan Gney Arabistan'in me;hur ba;ka bir
milleti idi. Sebeliler bir taraftan Afrika kiyilari, Hindistan, Uzak Dogu ve Arabistan'in i kisimlarinin dhil oldugu yerlerde
cereyan eden tm ticar faaliyetleri, diger taraftan da Misir, Sriye, Yunanistan ve Roma'ya ynelik ticareti ellerinde
tutuyorlardi. Eski aglarda servet ve refahlari ile me;hur olmalari bundandi. Hatta yle ki, Yunan tarihilerine gre, o devirde
dnyanin en zengin kimseleri bunlardi. Ticaret ve ali;-veri;in yaninda, ula;tiklari bu refahin ba;ka bir nedeni de lkelerinin
birok yerinde barajlar in;a etmi; ve sulama maksadiyla yagmur sularini toplami; olmalariydi. Bu tesislerle lkeyi gerek bir
baheye evirmi;lerdi. Yunan tarihileri, Sebeliler lkesinin olaganst ye;illiklerine dair ayrintili bilgileri bize kadar
ula;tirmi;lardir. (Ansiklopediler)
173
Burada cinlerden bir ifritin, Sen makamtndan kalkmadan ;eklindeki ifadesi, sen iktidar koltugundan
kalkmadan, yani sen iktidarda iken, sen iktidardan d;meden, senin iktidarin dneminde demektir. lfrit szcg,
akranlarini ezip geen, onlari zelil kilan kt adam demektir (Lisnu'l-Arab, c. 6, s. 326-331, afr mad.). lsrl lkesindeki
yabancilardan olan bu ki;inin (Tebynu'l-Kurn; c. 2, s. 392-397) yetteki, Ve hi ,phesiz ben onun zerine gl ve
gvenilirim ifadesi, onu ta;iyabilirim, hibir ;eyi kirip dkmeden oldugu gibi getirebilirim; alip kamam, ihanet etmem
anlamindadir.
174
Kitaptan bilgisi olan ki;inin yette nakledilen, kable enyertedde ileyke tarfuke ;eklindeki ifadesi, Meal ve
Tefsirlerde oldugu gibi gzn aip kapamadan demek olmayip senin baki;in kendine dnmeden nce demektir. Yani,
Sen bu i;i kafandan silmeden nce; sen ;imdi aklina Sebe melikesi ve lkesini taktin, ba;ka bir ;ey d;nmyorsun ve gzn
hibir ;ey grmyor; ba;ka bir konuyla ilgilenmiyorsun, kendine dnp bakmiyorsun ya, i;te ben bunu sen kendine
bakmadan, yani bunu kafandan silmeden, gndemden d;rmeden sana getiririm demektir.
175
Bkz. 77 nolu not.
176
DBBETN MlNE'L-ARZ: Debb kknden tremi; olan dabbeh, hafif hafif yryen, kipirdayan, debelenen,
gzle takip edilemeyecek kadar yava; hareket eden veya hareketi gzle izlenemeyen ;eydir. Dabbeh szcg Kurn'da, irili-
ufakli tm canlilar iin kullanilmaktadir. Bu yetteki dabbeh szcg, diger kullanimlarindan farkli olarak tamlama ;eklinde
dabbet'l-arz olarak gemekte, ki bu, yer canlisi demektir. Dolayisiyla bu yetin de, dabbeh szcgnn farkli bir tamlama
iinde kullanildigi Neml/82. yeti gibi bagimsiz olarak ele alinmasi gerekir. Dabbeh, mah;erde ortaya ikarilacak yeryz
maddelerinden mamul bir e;it yayin araci olup kendisine yklenmi; olan insanlarin Allah'in yetlerine gerektigi gibi
inanmadiklari duyurusunu anons edecektir. Ayrintili bilgi iin bkz. Tebyn.

518


177
Bkz. 77 nolu not.
178
Bkz. 27 nolu not.
179
Bkz. 68 nolu not.
180
Bkz. 8 nolu not.
181
Bkz. 109 nolu not.
182
Bkz. 68 nolu not.
183
Bkz. 50 nolu not.
184
Burada ilk vahyin ini;i; Raslllahin peygamber yapili;i ve ilk vahyin indigi yer konu edilmektedir. 5ekil ve
yer itibariyle daha evvel de Necm suresinin giri; blmnde bilgi verilmi;ti. llk lslm tarihilerinden Vkid'nin Kitb'l-Meqaz
ve el-Ezrk'nin Ahbru'l-Mekke adli kitaplarindaki bilgilere gre, Mekke'de Mescid-i Haram'dan ba;ka degl;ik yerlerde
mescitler vardir. Hatta bazi evler Mekkeliler tarafindan mescit olarak kullanilmaktadir. Bu mescitlerden biri de Mekke'ye 9 mil
mesafedeki Cirane Vdisi'nin yukarisinda olmasindan dolayi Mescid-i Aksa [en uzak mescit] denilen mescittir. Bu mescidi
Kurey;'ten biri yaptirmi;tir. Bu bilgiler i;iginda, yetteki, bir kenartot mbarek ktldtqtmtz ifadesinden, Mescid-i Aksa'nin,
haram/mbarek blgenin di;inda, kenarinda bir yerde oldugu anla;ilmaktadir. yleyse, Mescid-i Aksa, Kuds'te degil,
Mekke'deki haram/mbarek yerin kenarindadir ve Kurn'dan yapilan bu tesbit, ilk dnem tarih ve cografya bilimcisi Vkid'in
kitabindaki ile aynidir. Bu konuyla ilgili bilgi iin bkz. Tebynu'l-Kurn.
185
Bkz. 77 nolu not.
186
Bkz. 50 nolu not.
187
Anlam btnlg iin 45-48. yetler, 41. yetin devami; 40. yet de 42. yetin devami olarak tertip edilmi;tir.
188
Bkz. 37 nolu not.
189
Bkz. 121 nolu not.
190
Peygamberimize gsterilen bu grnt, 1) Resmi Mushaf'a gre lsr/1. yetinde konu edilen gecede,
Peygamberimizin ilk vahiy aninda son sidre agacinda grdg ve ayrintilari Necm sresi'nde anlatilan grntdr. 2)
Peygamberimizin, Mekke'ye giri;ini grdg grntdr, ki bu Fetih/27'de yer alir. 5urasi unutulmamalidir ki, burada sz
edilen grntler, ryada grlen grntler degil, uyanik iken grlen grntlerdir.
Lnetli aqa, uzak durulmasi, di;lanmasi gereken aga anlaminda olup bu ifade ile altin, mal kastedilmi;tir. nk
Sd sresi'nde syledigimiz gibi (bkz. Tebynu'l-Kuran; c. 2, s. 444) lnet szcg, kovmak, iyilik ve faydadan mahrum
birakmak, aile veya sllenin bir ferdinin di;lanmasi demektir. dem'e, yakla;ilmamasi emredilen (Arf/19, 69. necm) ,ecer
[aga] de, altin, mal, mlk anlamina gelmektedir. (Bkz. Tebynu'l-Kuran; c. 2, s. 534)
Nitekim Kurn'da (Resmi Mushaf: Enfl/28, Tegbn/15, Zmer/49), bunun insanlar iin bir fitne oldugu ifade
edilmi; ve ondan uzak durulmasi emredilmi;, mptelsi olunmamasi istenmi;tir.
191
Bkz. 56 nolu not.
192
Bkz. 39 nolu not.
193
lblis'in mallarda ve ocuklarda insanlara ortak olmasi iin hibir aba gstermesine gerek yoktur. Ki;iler,
lblis'e hizmet ederek, mallarini lblis'in amaci dogrultusunda harcayarak, ocuklarini r;de erdirmeyip cahil birakarak onu
kendilerine, mallarina ve ocuklarina ortak ederler. Dogru yolda egitilmemi; bir ocugun babasi artik yari yariya lblis'tir ve bu
ocugun lblis'in amaci dogrultusunda bir fsik, bir zlim veya bir m;rik olmasi kainilmazdir.
Bu hususlar, Resmi Mushaf: Nis/118-119, Mide/103, Sd/82-83, Enm/136, Bakara/268, Isr/31'de grlebilir.
194
Bunlar, salt [zihn ve ml destek] vakitlerini belirleyen ilk yetlerdir. Her ne kadar Mekk bir sre iinde
bulunuyor iseler de, bu yetler Medne dnemine aittir. Yukarida da vurguladigimiz gibi, saltin [zihn ve ml destegin] amaci,
ki;iyi zihn ve ml ynlerden destekleyerek kendisine ve topluma yararli bir insan hline getirmektir. zellikle saltin zihn
yn, insanin r;de ermesini sagladigindan, Rabbimiz, bu ok nemli amaci gerekle;tirmenin yolu olan egitimve gretime
ne kadar nem verdigini, d;man saldirisi altinda iken bile saltin zihn ynnn terk edilmemesi gerektigi talimati ile
gstermi;tir. Yukaridaki yetlerde konu edilen, saltin zihn yndr. l;te bu sebeple, belirli vakitlerde saltin ikme edilmesi

519


istenerek, insanin manev beslenmesinin srekliligi saglanmi;tir. Saltin, mminler iin gnn belli vakitlerinde yerine
getirilecek bir grev olmasi, ncelikle, insan ;uurunda Allah inancinin devamliligini gerekle;tirme gayesine yneliktir.
Dolayisiyla, salti ikme etmek [zihn ve ml destek olu;turup ayakta tutmak] insan iin ok nemli bir dev mahiyetindedir.
Bu neminden dolayi da gnn belli vakitlerinde [sabah, ak;am ve gece] bu devin yerine getirilmesi istenmektedir. Salti
ikme etmeyi emreden Allah, bunlarin hangi vakitlerde ikme edilecegini lsr/78-79 ve Hd/114'te aika bildirmi;tir. Dikkat
edilirse, Hd/114 ile lsr/78-79'daki ifadeler ayni olup bu yetler saltin vakitlerini belirtmektedir. Ancak bu vakitler, Kurn'in
genel slbuna uygun olarak degl;ik slp ve zde; szcklerle ifade edilmi;tir. Dikkat edilmesi gereken nokta, bu farkli
szcklerin hepsinin de ayni anlami ta;iyor olmasidir. Binaenaleyh, bu vakitleme o gnn Arabistan'inin cograf ve sosyal
ko;ullari erevesinde ngrlm; olup bize gre, farkli cografya ve sosyal ortamlarda salt iin en uygun zamanlar
belirlenebilir.
195
Bkz. 54 nolu not.
196
Bkz. 170 nolu not.
197
Bkz. 8 nolu not.
198
Kadem [ayak] ve stdk [dogruluk] szcklerinden meydana gelen kademe stdk tamlamasi, dogruluk ayagi
demektir ve insanlarin yaptiklari amellerin kar;iliginin hayirli, ugurlu olmasi anlamina gelir. Bu tamlama ile yette,
inananlarin yaptiklari amellerin kar;iliklarini eksiksiz, hatta fazlasiyla alacaklari ifade edilmi;tir.
199
Bkz. 37 ve 52 nolu notlar.
200
RABBIMIZDEN GEEN SZ: yette konu edilen sz, Rabbimizin cezalari, adi konmus sreye
erteleme ilkesidir. Yce Allah, bu ilkesinden ve bu ilkeyi bozmayacagindan Resmi Mushaf: Sr/14, Hd/110, Ftir/45,
Fussilet/45 ve T-H/129'da da bahsetmistir.
201
Bkz. 77 nolu not.
202
Bkz. 77 nolu not.
203
Bkz. 8 nolu not.
204
Burada dikkat edilmesi gereken nemli noktalardan biri, 2-4. yetlerdeki, ,phesiz ben sizin iin O'nun
taraftndan bir uyartct ve bir mjdeciyim. Ve Rabbinize baqt,lanma isteyin, sonra ona tevbe edin ki, sizi adt konmu, bir sreye
kadar gzelce yararlandtrstn. Ve her fazilet sahibine ltfunu versin. Ve eqer yz evirirseniz, ben sizin aleyhinize olan byk bir
gnn azabtndan korkartm. Dn,nz yalntzca Allah'adtr. Ve O her ,eye gc yetendir ifadesinin Kurn tarafindan
syleniyor olmasidir. Sz konusu ifade, edebiyatta bir anlatim teknigi olarak kullanilan intak [konu;ma yetisi olmayan bir
;eyi konu;turmak, dile getirmek] sanati ile Kurn'a sylettirilmi;tir. lfade, bu husus dikkate alinmadan anla;ilmaya ali;ildigi
takdirde, o szlerin Peygamberimize ait oldugu gibi bir yanli; anlamaya sebep olmaktadir. Edebiyatta sik kullanilan bir sanat
e;idi olan intak, Kurn'da ba;ka yetlerde (Resmi Mushaf: Meryem/64, Zriyt/50-51, Sfft/164-166) de yapilmi;tir.
205
yetteki el-mstekarr yerle;ik yer, el-mstevda da geici yer demektir. Allah'in, her canlinin yerle;ik
ve geici yerlerini bilmesi demek, canlilarin emanet edildikleri ve sonradan mekn tuttuklari yerlerin Allah tarafindan
biliniyor olmasidir. Bu yerler ne kadar degl;irse degl;sin, Allah'in bilmesi bakimindan herhangi bir durum degl;ikligi
olu;turmaz. Mesel: Bir kimse belli bir adreste ikamet ederken, bazi sebeplerle ba;ka ;ehirlere, ba;ka lkelere gidebilir;
nereye giderse gitsin, Allah o insanin nerede oldugunu bilir; bir kimsenin her gn yattigi yer ile lecegi yer ayni olmayabilir;
ancak Allah her ikisini de bilir. Bir sperm hcresi babanin vcudunda yaratilir, sonradan yeri degl;erek annenin yumurta
hcresine girer. Allah bu hcrenin de ne zaman, nerede oldugunu tam olarak bilir. Bir bakteri belli bir yerde olu;ur, sonra da
degl;ik yollarla ba;ka canlilarin vcutlarina girer ve orada faaliyet gsterir. Allah o bakterinin de nerede ve hangi faaliyette
bulundugunu bilir.
Konumuz olan yet, yukarida saydiklarimizin di;inda bir ba;ka anlam daha iermektedir. O da, insanin kendisine ait
bilgilerle beraber dirili; gnne kadar emanet olarak, yok olmadan durdugu yerin Allah tarafindan biliniyor olmasidir. Bu
konu Tebyn'de ayrintili olarak sunulmu;tur.
206
Bkz. 37 nolu not.
207
yetteki ifadelerin lafz kar;iligi, Ar;i da su stndeydi ;eklindedir. Ar, ve istiva szckleriyle ilgili 34 ve
43. notta bilgi verilmi;ti.
208
Resmi Mushaf'taki 35. yet, teknik ve anlam bilgisi geregi burada tertip edilmi;tr.

520


209
Bu yette geen firin/tandir kaynadigi zaman tabiri, azabin yakla;tigini belirten temsil bir ifade olup,
Araplarin sava;in kizi;ma ani iin kullandiklari, Firin/tandir isindi/kizdi tabiri ile byk benzerlik arz etmektedir.
210
lbarenin lafz manasi, saf hle getirilmi; buzagiyi getirmeye ;eklindedir. lbrhm'in (a.s) misafirlerine
sundugu buzagi, bu yette hanz szcgyle, Zriyt/26'da ise semn szcgyle nitelenmi;tir. Gelenekiler bu iki nitelemeyi
sirasiyla kizartilmi; ve semiz olarak aktarmi;lar; bylece de, koskoca buzaginin kizartilamayacagini ve ayni buzagiyi
niteleyen kizartilmi; ile ancak canli bir hayvan iin kullanilan semiz kelimesi arasindaki eli;kiyi dikkate almayarak bariz bir
hataya d;m;lerdir.
Buzaginin sifati olarak zikredilen bu szcklerin, yukarida belirttigimiz anlamlari birle;tirildiginde, buradaki buzaginin
saf hlde bulunan ve g veren bir buzagi oldugu anlamina ula;ilmaktadir. Bundan dolayi, biz bu buzaginin Arf
sresi'ndeki aldatici sesi olan ceset buzagi gibi, altin oldugu kanaatindeyiz. Buna gre, lbrhm, mjdeci elilere mjdelik
olarak altin vermi;tir. Burada olayin tamami aiklanmami;tir. Olayin biraz daha ayrintisi Hicr/51-58'de anlatilir. lbrhm
mjdeligi, mjdeyi aldiktan sonra vermi; olmalidir.
211
78. yette geen kizlarim ve 79. yette geen senin kizlarin ifadeleri, Lt'un (a.s) kendi kizlari anlaminda
degil, toplumun kadinlari anlaminda alinmalidir. nk Lt'un kendi sulbnden olan kizlarinin sayica kavmin btn
erkekleri ile denklesmesi mmkn degildir. Byle bir denklesmeden ise, kizlarim ifadesi ile, kavmin btn kadinlarinin
kastedilmesi hlinde sz edilebilir. Lt, kavminin btn kadinlarini kendi kizlari olarak gryor olmali ki, yette bu sekilde bir
ifade kullanilmistir. Ayni sekilde, kavmin erkeklerinin Lt'a verdikleri, sen, senin kizlarinda bizim iin herhangi bir hak
olmadigini bildin cevabinin da, senin kizlarina, yani kadinlaraihtiyacimiz yok, onlaracinsel arzu duymuyor, meyletmiyoruz,
onlari istemiyor ve sevmiyoruz, onlarda gzmz yok seklinde anlasilmasi gerekir.
212
yetlerde geen gkler ve yer durduka ifadesi, cennetteki ikramlarin ve cehennemdeki azaplarin
srekliligini belirtmektedir. Zira klsik Arapa'da, gkler ve yer durduka ve gece-gndz pe,pe,e geldike tabirleri, sonu
gelmeyen sre [ebed] anlaminda kullanilir. Yoksa hirette, a;agidaki yetlerden de anla;ilacagi zere, ne gkler vardir ne de
yer; daglar yikilip yer dmdz edilecek, gk de ba;ka bir ;ekle dn;trlecektir: Resmi Mushaf: Kehf/47, Nebe/18-20, T-
H/105-107, Neml/88, Tr/9-10, Meric/8-9, Kriah/5, Vkia/1-6, lbrhm/48.
Yine yetlerdeki, Ancak Rabbinin dilediqi mstesna ifadesi, birilerinin bu kural di;inda tutulacagini degil, her ;eyin
Allah'in iradesi ile olacagina, tm yetkilerin Allah'ta olduguna dair bir vurgudur.
213
Bkz. 200 nolu not.
214
Bkz. 8 nolu not.
215
Diger kissalarin, kisa ve uzun anlatimlarla birden ok srede yer almasina karsilik, Ysuf kissasi sadece bu
srede anlatilmaktadir. Kissa, slup ve ierik olarak essiz bir zellik ve gzellige sahiptir. Nitekimbu husus 3. yette, Biz sana
kissalarin en gzelini aktariyoruz ifadesi ile de belirtilmistir. Tevhit, sabir, adalet, hosgr, bagislama, yakin evre iliskileri,
iktisat, siyaset; kalenin ierden fethi konularinda insanliga eskimeyen ilkelerin konuldugu ve peygamber de olsa her insanin
hatayapabilecegi hususunun vurgulandigi bu kissa ilePeygamberimize, Ysuf (a.s) gibi sabirli olmasi, korkmadan-yilmadan
grevini srdrmesi, isin sonunun Ysuf'un kibetindeki gibi hayir olacagi mesaji verilmis, ayni zamanda, Kureyslilere de
Peygamberimizle girdikleri mcdeleyi eninde-sonunda kaybedecekleri, direnmelerinin anlamsiz oldugu ihtari yapilmistir.
216
Ysuf kissasi, Ysuf'un grdg bir grnty babasina anlattigi bu yetle ba;lamaktadir. Onbir yildizin,
gne; ve ayin kendisine secde ettigi [teslim olup emrine girdigi] ;eklindeki bu grnt, uykuda grlen bir rya olmayip
Ysuf'un uyanikken grdg bir grntdr. Bu husus, yette raeyt [grdm] fiilinin iki defa kullanilmasiyla vurgulanmi;tir.
Yani Ysuf, grdklerini uykuda degil de uyanikken grdgn, Babactqtm! ,phesiz ben, onbir ytldtz, gne, ve ayt grdm;
onlart bana secde ederken [boyun eqerken] grdm diyerek stne basa basa bildirmi;tir.
Uykuda iken grlen ve Trke'de rya szcgyle ifade edilen grntler ise Kurn'da fi'l-menmi [uykuda]
ifadesi kullanilarak sz konusu edilmi;tir. Kurn'da uykuda grldg zellikle belirtilen ryalardan biri lbrhm peygambere,
bir digeri de Peygamberimize aittir (bkz. Sfft/102; 210. necm, Enfl/43-44; 471. necm).
Ysuf'un uyanikken grdklerine benzer grntler, Ysuf'un zindan arkada;lari ve lkenin krali tarafindan da
grlecektir. Yani, kissanin devaminda yer alan, iki imal etmek, ba, stnde ekmek ta,tmak ve ta,tnan ekmekleri ku,lartn
yemesi ve yedi ctltz ineqin yedi semiz ineqi yemesi ve yedi ye,il ba,akla yedi kuru ba,ak grntleri de rya olarak degil, gerek
grntler olarak kar;imiza gelecektir. Aslinda bu grntler, gelecekle ilgili grntlerdir. Gelecege ait bu tr bir grnt
Peygamberimiz iin de sz konusu olmu;tur (bkz. Fetih/27; 670. necm).
217
76. yetteki, Melikin dininde [lkenin yasalartnda], karde,ini altkoymastna imkn yoktu ifadesi, kaynaklarin
bazilarinda, kralin hirsizlikla ilgili kanunu, ki;inin dvlmesi ve aldiginin iki mislini demeye mecbur tutulmasi ;eklinde;
bazilarinda ise onlar o zamanlar, her hirsizi, hirsizligi sebebiyle kle sayiyorlardi ;eklinde aiklanmi;tir.
218
Bkz. 8 nolu not.

521


219
Resmi Mushaf'taki 12. yet, burada tertip edilmi;tir.
220
yetten aika anla;ildigi zere Kuranin korunmasini Rabbimiz zerine almi;tir, koruyacaktir, bozdurtmayacaktir.
Ne var ki, Rabbimiz Kurani, mdahale etmek isteyenlerin ellerini, ayaklarini kirarak, gzlerini kr ederek, . canlarini alarak
ya da Kurani ;ifreli elik kasalara saklayarak korumaz. Rabbimizin, Kurani korumasi, ;u ;ekilde gerekle;mektedir:
Lafzi, nazmi ve ierigi itibariyle bir mucize olan Kurn, Arabiyyen [en mkemmel ifadeler ve dilbilgisi kurallarina
uygun] olarak indirilmi;tir. Bu sebeple herhangi bir eksiltme, arttirma veya degl;tirme olsa deyimyerindeyse hemen
siritivermektedir: A) Mslmanlar, daha ba;langita Kurn'in kitapla;masini gerekle;tirmi;ler; yle ki en eski yazma nshalar
ile bugnk baskilar aynidir. B) llk gnden itibaren pek ok insan, lafizlarindaki armonik zellik nedeniyle Kurn'i kolayca
ezberlemi;; bylece tarihin her dneminde binlerce hafiz mevcut olmu;, bundan dolayi da Kurn'in tahrif edilme veya
nshalarinin kaybolma riski hi dogmami;tir. C) lnmeye ba;lamasiyla birlikte Kurn'in egitim ve gretimi de ba;lami;tir. Diger
dinlerdekinin aksine ruhban sinilinin olmadigi lslm'da, egitim ve gretim, kyl-kentli herkese ynelik olmu;; ok sayidaki
nshasiyla Kurn her Mslman'in evine girmi;, herkes tarafindan okunup grenilmi;tir. Bylece yaygin bir gretim
saglanmi;, kt niyetli ki;ilerin tahrif abalari sonusuz kalmi;tir. D) Kurn'in inmeye ba;ladigi Mild 610 yili, diger dinlerin
ortaya iki; zamanlarina nisbetle tarihin aydinlik bir dnemi olup olaylar kayda geirilmeye ba;lanmi;tir. Nitekim bazi
tarihiler, Ms ve s'nin (a.s) ya;adigini kabul etmezken, Peygamberimiz hakkinda hibir tereddt yoktur. Dolayisiyla
Peygamberimizin tek mucizesi olan Kurn da, tereddde yer vermeyen kayitlarla gnmze gelmi;tir. E) lslm, Ms ve ls
(a.s) zamanindaki gibi magdur, mazlum, zavalli, garip azinliklar arasinda degil, zengin, hkim, zgr kentlerde dogmu; ve
yneten gl toplumlarin dini olmu;tur.
221
yetteki ifadelerin lafz anlami, Ve gq ta,lanan btn ,eytanlardan koruduk. Ancak kulak htrstzltqt eden
,eytan hari, onu apatk bir alev stunu takip eder ;eklindedir. Biz Mealde yetlerin tevlli anlamlarini gsterdik. Ayrintili
aiklama iin bkz. Tebynu'l-Kurn.
222
Bkz. 49 nolu not.
223
Bkz. 91 nolu not.
224
Ayni konu Sd/71-85'de (66. necmde) de gemi;tir.
225
Ayni konuya Hd/69-83'de (191. necmde) de deginilmi;tir.
226
Bkz. 211 nolu not.
227
Bkz. 87 nolu not.
228
Resmi Mushaf: Hicr/90-93. yetleri, 5uar/3-6. yetleri ile beraber tertip edildiginden burada yer
verilmemi;tir.
229
Bkz. 24 nolu not.
230
Enm sresi (ki 165 yettir), o gne kadar inen ilkelerin zeti konumundadir. Tebyn'de de belirttigimiz
gibi, bu yetlerin tek bir defada topluca indigi de nakledildiginden tek necm hlinde sunduk.
231
Bkz. 71 nolu not.
232
Resmi Mushaf'taki 114. yeti, 64. yetin devami; 104. yeti de 67. yetin devami olarak tertip ettik.
233
Bkz. 205 nolu not.
234
Bu pasajin yetlerini de teknik ve semantik gerekelerle Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik.
235
yetin lafz anlami, Gerekten Biz en alt semayt znetlerle/ytldtzlarla ssledik. Ve mele-i aldan bir ktttntt
kapan ve kendisini ,ihab-t saktp takip edenler hari, srekli azap iinde olan, kovulmak iin her taraftan ta,lanan ve mele-i
alya hi kulak vermeyen ,eytan-t maridin tmnden koruduk. Ve asi inatt ,eytantn tmnden koruduk ;eklindedir. Bunun
benzeri bir pasaj da Hicr/16-18'de (197. necm'de) gemi;ti. yetteki mele-i al ifadesinin, Kurn oldugunu, 89 nolu notta
aiklami;tik.
236
Bkz. 77 nolu not.
237
Teknik nedenler ve anlam bilgisi geregi 88-89. yetleri, Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik.

522


238
Burada konu edilen olaylar, lbrhm ve lsml'in degl;ik hayat safhalari olup bunlar birbiri ardina hemen
ya;anmi; ;eyler degildir. Buradaki lslmla;malari, Bakara/124-132'de (420 nolu necm) konu edilen olaylardir. Konunun
tafsilati iin bkz. Tebynu'l-Kurn.
239
Bkz. 204 nolu not.
240
Bkz. 8 nolu not.
241
Bu paragrafta da, teknik nedenler ve anlam bilgisi nedeniyle yetleri Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik.
242
Bu yetlerde, kreden kullara rnek olarak gsterilen Sleymn (a.s) ve o'na verilen nimetler konu
edilmektedir. yetlerden anlasildigina gre, Sleymn'a verilen nimetler arasinda, yelkenli gemilerde ve yel degirmenlerini
alistirmakta rzgrdan yararlanmak, erittigi bakirdan ara-gereler yapmak, uzak yerlere abucak gidip gelmek, yabanci-
hnerli isilerden zanaat, ustalik, istihkmve mimarlik hususunda yararlanmak gibi isler vardir.
Bir nceki pasajda, babasi Dvd'un (a.s) demiri isledigi; bu pasajda ise oglu Sleymn'in bakirdan yararlandigi
zikredilmektedir. Bu iki peygamber-hkmdarin demir ve bakir gibi metalleri isleme yetenegiyle donatilmis olmasi, onlara
verilen iktidar nimetinin byklgn gstermektedir.
yetteki, Biz erimi bakir madenini o'na sel gibi akittik sznn, Sleymn'in yasadigi blgede bakir madeni
olmadigini; bu madeni gemilerleuzaklardan, zelliklede Kibris'tan getirttigini ifadeediyor olmasi mmkndr. Zaten Kibris
szcg de bakir anlamindan gelmektedir.
12. yetin sonunda, Ve onlardan kim Bizim emrimizden ikip-sapacak olsa, ona ilgin atein azabindan tattirdik
ifadesi, 14. yetin sonundan daanlasilacagi zere Sleymn'in onlar zerindeki mutlak hkmranligini, yabancilarin o'nun
iin kerhen alistiklarini ifade etmektedir. Sleymn'in cinleri hakkinda 171 nolu notta kisa bilgi verilmistir.
Sleymn (a.s) hakkinda yalan ve iftira kampanyalari dzenleyen, iktidarini devirip o'ndan kurtulmak iin ellerinden
geleni yapan ;eytn nitelikli cinler, hnerli ama zoraki ali;an zanaatkrlardir. Sleymn, bu durumun bilincinde olarak
onlardan zoraki de olsa yararlanmayi sonuna kadar srdrm;tr.
243
Bu yetlerde, Iblis'in hibir zorlama gc olmadigi hlde Sebe toplumunun Iblis'e uyarak azdiklari,
simardiklari ve bunun sonucunda da cezalandirildiklari bildirilmektedir. yette, daha evvel temsili anlatimlarla verilen bazi
mesajlara (Resmi Mushaf: Arf/16-17, 69. necm); Isr/62, 165. necm); Hicr/39-40, 199. necm) gnderme yapilmaktadir.
Bu yetlerde Iblisin, az bir grubu hari insanlarin tamamini azdirip skredici olmamalarini temin edecegi
nakledilmistir. Sebehalkinin kibeti, seytnin bu islevineok gzel bir rnektir. nk onlar skretmeyip nankrlk etmis ve
bu hliyledeseytni dogrular bir durumadsmstr.
244
Bkz. 57. no lu not.
245
Zmer/10 ve 53. yetin yazili; ve okunu;unda kopyalama hatasi yapilmi;tir. Kullar diye evirdigimiz
szck, Mushaf'taki yazima gre kullarim ;eklindedir. Mushaf'taki bu katip hatasi, asirlardan beri grmezden gelinmi;tir.
lnsanlari Muhammed'e kul yapan, lslm inanlariyla eli;en bu kusurun mutlaka giderilmesi gerekir (meselenin ayrintilari iin
bkz. Tebyn).
246
Tqt, azgin, sapik, ktlk ve sapiklik nderi, zorba, ;eytn, put, puthane, khin, sihirbaz, Allah'in
hkmlerine sirt eviren ki;i ve kurulu; anlamlarina gelir.
247
Mesn szcg, ikiserli, katmerli demektir. Kurn'in mesn [ikiserlilik ve katmerlilik] zelligini kisaca
syle aiklamak mmkndr: A) Karsitlik Metodu: Kurn'da, Zmer/22-23'dedegrldg zere pozitif venegatif olgular
daima bir arada karsitlik metoduyla verilmektedir. Ebrr-fccr, iyiler-ktler, yer-gk, ins-cin, hak-btil, cennet-cehennem,
uyari-mjde gibi... B) Iletilen mesajin mutlaka ikinci bir vurgusunun bulunmasi.
248
yetteki derileri rperir ifadesi, Trke'deki tyleri rperir ifadesinin karsiligidir.
249
yetin yklemi hazfedilmistir. Fussilet/40'in yol gsterimi ile Meale yklemkonulmustur.
250
Bkz. 245 nolu not.
251
Bkz. 27 nolu not.
252
Bkz. 56 nolu not.
253
Bkz. 37 nolu not.

523


254
Bu yette, cennet ehline Allah'in tecellisi olarak Allah'in azamet ve kibriyasinin gsterilecegi
bildirilmektedir. Gsterilecegi bildirilen bu ilh tecelli, ok sanatsal bir benzetme ile ifade edilmistir: Allah iktidar tahtinda
oturmakta, tmgler ise O'nu arindirarak ve vgleyerek etrafinda dolasmaktadir. Burada konu edilen melekler, Bakara/30-
34'den olusan pasajda geen meleklere benzemektedir. Allah'in yarattigi tmgler, sistemler cennette de Allah'i tesbih ve
takdis etmektedirler.
255
Bkz. 8 nolu not.
256
Bkz. 37 nolu not.
257
Ari taiyanlar'dan kasit, Allah ile ilgili bilgileri tasiyanlardir. Bunlar, Allah'in varligina, birligine,
ilhligina ve rabligine gsterge olan tmvarliklar ve Ars'in sahibi tarafindan grevlendirilmek sretiyle Allah bilgisini,
tevhidi bir yerden bir yeregtrenler, Allah'i tanitip greten peygamberlerdir.
258
Bkz. 71 nolu not.
259
Bkz. 8 nolu not.
260
Bkz. 52 nolu not.
261
Bkz. 77 nolu not.
262
Burada Mekke msriklerinin yapmak istedikleri, insanlarin dikkatinin Kurn'dan baska alanlara
kaydirilmasi, dinleyenlerin dikkatinin dagitilmasi, fark ettirtilmeyerek ieriginin anlasilmasinin engellenmesidir.
Bu pln, Kurn'in, Mushaf'taki tertilinin bozulmasi, rivyetlerle gerek anlaminin saptirilmasi, parantezlerle kisisel
grslere malzeme yapilmasi, anlamadan okunup bunun sevap sayilmasi, herkes tarafindan anlasilamayacagi iddiasi, abdestsiz
okunamayacagi fetvasi, sosyal ve siyasal ieriginin saklanmasi, dinin tek kaynagi oldugunun kabul edilmemesi gibi
anlayislarla srp gelmektedir.
263
Bkz. 200 nolu not.
264
Gnmz itibariyle, Kurn'da ortaya konan enfs ve fk mucizelerden bir kismi sunlardir: Enfs
mucizeler: Her insanda koruyucu hcrelerin varligi, esler hlinde yaratilma, meninin bir karisim oldugu, cinsiyetin
belirlenmesi, rahimduvarinda asili olma, bir ignemlik et parasi olma, kemiklerin olusumu ve etle kaplanmasi, karanlikta
yaratilma... fk mucizeler: Evrenin srekli genislemesi, yokluktan yaratilma, evrenin gaz asamasi, evrendeki mkemmel
yrngeler, gnesin akip gitmesi, gnes veayin farki, ayin yrngesi, ggn veyerin tabakalari, ggn korunmuslugu, ggn
geri evirdikleri, ggn direksiz ykselisi, dnyanin geoit [devekusu yumurtasina benzeyen, tamkre olmayan, kutuplardan
basik, kremsi] sekli, dnyanin ve uzayin aplari, dndke kutuplarin basiklasmasi, dnyanin dns, asilayici rzgrlar,
yagmurdaki l, suyun evrimi, okyanusun dibinde tatli su nehrinin varligi, kazik seklindeki daglar, petroln olusumu,
solunumvefotosentez, ggeykselmenin zorlugu, bitkilerdeki erkeklik vedisilik... Saydigimiz bu biyolojik, fiziksel vekevn
olgular, Kurn'in indigi dnemde bilinmeyen seylerdir. Bu nedenledir ki, bilimin yeni kesfettigi sistemlerin Kurn'da yer
almasi, Kurn'in Allah'tan geldigine aik ve kesin bir kanittir.
265
Bkz. 8 nolu not.
266
Resmi Mushaf'taki 10. yeti, teknik ve anlam bilgisi geregi 15. yetten sonra tertip ettik.
267
Bkz. 200 nolu not.
268
Bkz. 54 nolu not.
269
Bkz. 8 nolu not.
270
Resmi Mushaf'taki 60. yeti, burada tertip ettik.
271
Resmi Mushaf'taki 61-62. yetleri bu paragrafta tertip ettik.
272
Bkz.37 nolu not.
273
Bkz. 8 nolu not.
274
Siyer ve Megaz kitaplarina gre, bisetin ilk yillarinda Mekke cidd bir kitlik dnemi geirmi;tir. Kitligin had
safhaya vardigi gnlerde Eb Sfyn Raslullah'in yanina gelmi; ve akrabalik hatirini ortaya koyarak o'ndan kitlik belasini
kaldirmasi iin Allah'a dua etmesini istemi;; Allah'in o belyi zerlerinden kaldirmasi hlinde Peygamberimize iman edecekleri
vaadinde bulunmu;tur. Ne var ki, Allah onlardan kitligi kaldirmi;, fakat m;rikler szlerinde durmayarak ;irklerine devam
etmi;lerdir.
275
Bkz. 8 nolu not.

524


276
Bkz. 8 nolu not.
277
Bkz. 49 nolu not.
278
Bkz. 77 nolu not.
279
Sre, kasemcmlesi ile baslamistir. 6 yetten olusan pasajda, pespese getirilen birtakimolgulara kasem
edilmis, bylece bu olgular referans gsterilerek vaat olunanlarin [yeniden yaradili, dirilme, hair ve hesap grme tehdidinin]
dogrulugu kanitlanmistir. Buna gre, kesinlikle kiymet kopacak, herkes ettigini bulacak ve amellerinin karsiligini alacaktir.
Pasajda arka arkaya gelen ifadelerin Allah'in evrendeki yetlerini mi, yoksa Kurn yetlerini mi niteledigi konusundaki
kanaatimiz, her ikisinin de kast edilmis olabilecegi ynndedir. Bu nedenle, sz konusu ifadeler iki aidan da
degerlendirilmelidir: 1) NITELEYICI IFADELERIN EVRENDEKI OLAYLARLA ILISKISI: Rabbimiz, suyun tabiattaki
dngsnedikkat ekmektedir. Deniz, gl, akarsu veen bygnden en kgnekadar tmsu birikintilerinden isi nedeniyle
kalkan buharlar ve karalardaki toprak paraciklari rzgrlar vasitasiyla srklenip milyonlarca tonluk yk [yagmur bulutu]
hline getirilmekte, sonra da degisik yerlere paylastirilarak yeryzne indirtilmektedir. Yagmur olarak yeryzne inen bu suyla
dal toprak yeniden canlandirilmaktadir. Bu dngnn l tabiata sagladigi yeniden canlanma olgusu, len insanlarin da
yeniden dirilmelerinin mmkn oldugunu gsteren en byk kanitlardandir (Rm/46-50, Fussilet/39, Ftir/9, Bakara/164,
Arf/57, Hicr/22-23). 2) NITELEYICI IFADELERIN KURN YETLERIYLE ILISKISI: Pasajdaki niteleyici szcklerle
Kurn yetlerinin kast edilmis olmasi da mmkndr. Buna gre, yetteki tozutanlar ve onun arkasindan gelen niteleyici
ifadelerden kasit, Kurn yetleridir. nk Kurn yetleri, nne ne gelirse hepsini bertaraf etmekte, nnde hibir btil fikir
ve eylembarinamamakta, ierdigi mesajlar gyet agir szlerden olusmakta; elden ele, dilden dile, gnlden gnle yag gibi
akarak herkesin her isini grmekteveproblemlerini zmektedir. Kurn'in bir adi darh olup l mesabesindeki kfirlereve
toplumlara hayat vermektedir.
Kurn, bu srede de oldugu gibi, sre ba;larinda birok kez mecz ifadeler ile tanitilmi;tir: Mrselt/1-7 (55.
necm), Sfft/1-5 (205. Necm), Nzit/1-3, 26 (369. necm).
280
Sema szcg, meczen bilginleri ifade eder.
281
yetteki semin kelimesi, lafzen g veren buzagi demektir. Bu ise, 210 nolu notta belirttigimiz gibi
altini ifade etmektedir.
282
Bkz. 204 nolu not.
283
Resmi Mushaf'ta 18. sirada bulunan Kehf sresi'nin bu yetlerini, farkli tertip ettik.
284
Kehf ve Rakim ashbi kissalari hiret hayatinin kesin isbati iin bir bilimsel deneydir. Pasaji okumaya
ba;lamadan nce dikkat edilmesi gereken bir diger nokta da, kissada sadece Ashb-i Kehf'ten degil, Ashb-i Kehf ile beraber
Ashb-i Rakim'den de bahsedilmi; olmasidir. Bu nedenle, pasajdaki zamirlerin bir blm Ashb-i Kehf'e, bir blm de
Ashb-i Rakim'e racidir. yetlerin metninden aika anla;ildigi zere, srenin bu blmnde, Kurn'in indigi dnemde henz
gerekle;memi; olup asirlarca sonra gerekle;ecek olan bir duruma; insanlarin yok olmadigi, zamani gelince sagda-solda
daginik olarak bulunan hcrelerin emaneten durduklari yerlerden alinip birle;tirilecegi geregine ve hiretin kesin varligini
bilimsel olarak ortaya koyacak ki;i ve olaylara deginilmi;tir. Konunun tafsilati iin bkz. Tebyn.
285
yette geen hut szcg ile ilgili 14 nolu notta bilgi vermi;, hut'un bunalim/sikintiyi ifade ettigini
belirtmi;tik. Ms'nin bunalimi, kendisine Firavun'u ldrerek lsrlogullari'ni Misir'dan ikarma grevi verildigi zaman bunu
nasil ba;aracagi konusundaki endi;eleridir. Ms bu kissada bunu nasil ba;aracagini ve Allah'a sava; aanlarin ldrlmesi
gerektigini; dolayisiyla da Firavun'u neden ldrecegini grenecektir.
286
Bu pasajda ileri lde edeb sanatlar kullanilarak Raslullah Muhammed farkli bir anlatimda tanitilmistir.
Burada konu edilen olaylar, bu yetler indigi zaman henz yasanmamisti. Zihinlerindeki mitolojik Zlkarneyn'i soranlara,
tarih bir Zlkarneyn anlatimi ile cevap verilmistir. Bu pasaj, bu ynyle de mucizedir. Konuyu Tebyn'de ayrintili olarak
irdeledik. Pasajin meali lafzen syledir: Ve sana Zlkarneyn'den soruyorlar. De ki: Size ondan, bir hatirlatma/gt
okuyacagim: Sphesiz Biz onun [Zlkarneyn] iin yeryznde iktidar sagladik ve ona her eyden bir sebep verdik. Sonra o, bir
sebebe tbi oldu. Nihyet o, gnein battigi yere vardigi zaman, onu [gnei], kara bir balikta batiyor buldu. Bir de bunun
yaninda bir kavim buldu. Biz dedik ki: Ey Zlkarneyn! Onlari ya cezalandirirsin veya onlarin hakkinda iyi-gzel
davranirsin. O dedi ki: Kim zalimlik ederse kesinlikle ona azap edecegiz; Sonra Rabbine geri dndrlecek, sonra O da onu
grlmemi bir azapla azaplandirir. Amma her kim de iman eder ve slihi ilerse artik buna da en gzel karilik vardir. Ve Biz
onun iin emrimizden kolay olani syleyecegiz. Sonra o [Zlkarneyn], bir sebebe uydu. Nihyet, gnein dogdugu yere vardi.
Onu [gnei] bir toplum zerine doguyor buldu. yle ki Biz onlar iin, onun [gnein] astindan bir siper kilmitik. Ite byle!
Ve Biz onun yaninda olan eyleri ilimce kuatmitik. Sonra o [Zlkarneyn], bir sebebe uydu. Nihyet iki sed arasina
ulatiginda iki kavmin astlarindan, hemen hemen hi sz anlamayan bir kavim buldu. Onlar [sz anlamaz kavim] dediler ki:
Ey Zlkarneyn! Sphesiz Yecuc ve Mecuc bu topraklarda bozgunculardir. Onun iin, bizimle onlar arasinda bir sed kilman
zere [artiyla] sana bir vergi versek olur mu? O [Zlkarneyn] dedi ki: Rabbimin beni iinde bulundurdugu imknlar daha
hayirlidir. Haydin siz bana kuvvetle yardim edin de sizinle onlarin arasinda ok saglam bir sed kilayim. Bana, demir ktleleri
getirin/ince zeknizla hazirladiginiz teklif metinlerini bana getirin. Nihyet iki tepe/hedef eitletigi zaman: frn! dedi.
Nihyet onu [demiri] bir ate hline getirince, Getirin bana zerine su boaltayim dedi. Artik onlar [o sz anlamaz kavim],
onu [saglamca yapilan szlemeyi] amaya g yetiremediler, onu delmeye de g yetiremediler. O [Zlkarneyn] dedi ki: Bu

525


[saglamca yapilan szleme] Rabbimden bir rahmettir. Artik Rabbimin vaadi geldigi vakit de onu dmdz yapacaktir.
Rabbimin vaadi de haktir.
Meal'de de tevlli anlamlari direkt olarak verdik.
287
Muhammed'in (a.s) iki ag sahibi olmasini, iki ;ekilde izah etmek mmkndr: A) Mekke'den Medne'ye
g edi;i takvim ba;langici yapilmi; olmasindandir. O nedenle hayatinin bir blm, hicretten ncedir bir blm de
hicretten sonradir. Tipki milattan nce, milattan sonra denili;i gibi. B) Gne;in [vahyin] dogdugu yer olan Mekke ile
pasajdaki ifadeye gre gne;in battigi yer olan Medne'nin sahibi.
288
Burada, Muhammed'in Medne'de devlet ba;kani olu;u ve yerli hakla yaptigi szle;me [Medne Vesikasi]
konu edilmektedir.
289
Bu paragrafta, Muhammed'in kendisine vahyedilen kente [Mekke'ye-Hudeybiye'ye] gidi;i ve orada yaptigi
anla;ma konu edilmektedir.
290
Yecc ve mecc szcklerinin Arapa olmadigi ifade edilmi;tir. Kurn'daki Arapa olmayan kelimelerin
tesbiti hakkinda yapilan ali;malardan, bu szcklerin de, harut ve marut szckleri gibi yabanci [Yunanca] oldugu,
sonradan Arapala;tirildiklari anla;ilmaktadir. Dikkat eken bir diger nokta da, bu szcklerin yakip yikma, atip sama
szcklerini agri;tiran kelimelerle Arapala;mi; olmalaridir.
Gerek Kitab-i Mukaddes ve lncl'deki, gerekse Kurn'daki anlatima gre yecc ve mecc'un ortak zelligi akincilik ve
istilaciliktir. Dolayisiyla, bu iki szcgn agri;tirdigi g, bir ordunun gcdr. Bu durumda yecc ordu komutani, mecc
de onun askerleridir.
Bu aiklamalardan hareketle, Hayber'i istila eden komutanin [Muhammed'in] ve askerlerinin [sahabenin] de
Hayberliler iin yecc ve mecc oldugunu syleyebiliriz.
94. yette, szcklerin hakikat anlamlarina gre, laf anlamaz, kanun-nizam dinlemez toplum'dan, sanki nc
;ahislardan bahseder gibi Zlkarneyn'e, Ey Zlkarneyn! ,phesiz yecc ve mecc bu topraklarda bozgunculardtr ;eklinde
hitap edildigi grlmektedir. zerinde yeterince tefekkr edilmedigi iin yette nakledilen bu konu;ma yanli;
degerlendirilmektedir. Hlbuki sz edilen laf anlamaz, kanun-nizam dinlemez toplum, Zlkarneyn'e dogrudan Sen ve ordun,
bu topraklarda bozguncularstotz demeyip nazik ve diplomatik bir slupla Ey Zlkarneyn! ,phesiz yecc ve mecc bu
topraklarda bozgunculardtr ;eklinde kinayeli bir lisnla seslenmektedirler.
291
Burada Hayber szle;mesinin hazirlanmasi ve ierigine deginilmi;tir. Ayrintili bilgi iin tarih kitaparina ve
Tebynu'l-Kurn'a bakilabilir.
292
Bkz. 246 nolu not.
293
Bkz. 71 nolu not.
294
Allah bazi kisileri mal, evlat, mr ve akil bakimindan fazlalikli kilmistir. Malca fazlaligi sahip olanlar, sahip olduklarindan
ellerinin altindakilere, isilerine, memurlarigna, alisanlarina esit vermezler; bazi gerekelerle farkli farkli verirler. Onlardan hi birini
kendisiyle ayni seviyede tutmaz, onlarla paylasmazlar. Rabbimiz burada su mesaji veriyor: Siz bile alisanlarinizi [kle, isi, memur]
kendinize ortak [serik] kabul etmiyor; efendi ilekle, isi ile patron arasindaki ayrimi kabul ediyorken, Allah ile yaratiklari arasinda fark
olmasi gerektigini neden kabul etmiyorsunuz? Allah, kullarini Kendisine hi ortak [serik] kabul eder mi?!
Allah'in nimetlerini kullarina farkli llerde vermesi ve bundan dolayi da bazilarinin bazilarindan fazlalikli olmasi, sosyal dzenin yrmesi
iindir: Hayattaki ast-st iliskisi, toplumsal yasama konulan ve insanlarin birbirleriyle esitli sosyal iliskiler kurmasini saglayan, bylece
insanlarin bu iliski kurmabiimleriylesinandiklari ilah bir yasadir. Buradakonu edilen derecelerle ykseltme, keramet, stnlk, sayginlik
bakimindan degil, ekonomik g, akil, zek, anlayis, bilgi-bilgisizlik bakimindan olusan farkliliklardir. Herkesin ekonomik g, zek ve
anlayis bakimindan esit oldugu bir toplumda insanlarin birbirlerine i grdrmeleri demek olan istihdam ve i retme mmkn olmaz;
istihdam ve i retme'nin olmadigi ortamlarda ise hayat durur. Bu konu ile ilgili olarak bkz. Resmi Mushaf: Zuhruf/32 (258. necm), Rm/28
(379. necm).
295
yette, szle;melerini bozan kimseler, ynn egirip saglam bir ;ekilde bktkten sonra onu tekrar zen
bir kadinin durumuna benzetilmektedir. Bir kadinin kendi egirip bktg yn tekrar zmeye kalkmasi, ahitlerini bozanlari
karakterize etmek iin yapilan bir tasvirdir. Arap rfne gre yapilan bu benzetmenin belirli bir kadini i;aret ettigi nakillerde
yer alsa bile, ayette karakterize edilen ki;iligin, ahitlerini bozan tm erkek ve kadinlari kapsadigi aiktir.
296
Burada konu edilen kent, 58/34, Sebe/5-21'de (223. necm) konu edilen Sebe olmalidir.
297
Halk arasinda cumartesi gn olarak bilinen sebt gn, insanlarin gnlk ya;amlari ile ilgili [dnyev]
l;lerini bir tarafa birakip bunlari hi d;nmeden, sadece Tanri'nin szlerini dinledikleri ve bunlari derin derin d;nmeye
vakit ayirdiklari, dolayisiyla hem bedenlerini hem de ruhlarini dinlendirdikleri gndr.

526


298
Burada isimleri bildirilen putlar, Nh'un toplumunun szde ilhlariydi. Raslullah dneminde Arabistan
cografyasinda da bu isimle anilan putlar vardi.
299
Teknik nedenler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'taki 25. yeti, 28. yetin sonunda tertip ettik.
300
Bkz. 8 nolu not.
301
Bkz. 37 nolu not.
302
Bkz. 290 nolu not.
303
yetlerde geen m meleket eymanhm [szle;melerinin sahip olduklari] ifadesi, genelde cariyeler
olarak anla;ilagelmi;tir. Cariyelerle ilgili sayi sinirlamasi olmadigi gibi onlarla nikh da gerekmedigi anlayi;i hkim olmu;tur. O
hlde m meleket eymanhm [szle;melerinin sahip olduklari] ifadesiyle kimlerin kast edildiginin tahlil edilmesi gerekir:
lslm geldiginde dnyanin her tarafinda oldugu gibi Arabistan cografyasinda da klelik messesesi mevcut olup satin alma,
miras kalma, kairma, harp esirlerinin klele;tirilmesi gibi yollarla devam ediyordu. lslm, sicak sava; di;inda esir almayi ve
sava;ta alinan esirlerin klele;tirilmesini yasakladi (Enfl/62 ve Muhammed/4) ve bylece de, klelik messesini tedric bir
metotla tamamen yasakladi. 19. yzyilda lngiltere ba;ta olmak zere diger devletler de kleligi yasaklayarak bu messeseyi
ortadan kaldirdilar. Ne yazik ki, szde bir lslm devleti olan Osmanli Devleti, zenci kle ticaretini 1857'de, beyaz kle ticaretini
ise ancak 1909'da yasaklami;tir. Geni; aiklama iin bkz. Tebynu'l-Kurn; c. 2, s. 167.
Klelik messesesinin devamettigi srete, yerel ve uluslar arasi treler geregi kadin ve erkek kleler belirli ko;ullar,
szle;meler erevesinde koruyucu ailelerin himayelerine verilirler, bu hami aileler onlarin i; gcnden yararlanir ve onlari
himaye ederlerdi. Kleler din ve vicdan zgrlgne sahip olmalarina ragmen, ekonomik ve siyas aidan zgr degillerdi.
Miras ve gasp yoluyla kle edinme ortadan kalktiktan sonra harp esirlerinden degl;ime tbi tutulmayan, fidye verilmeyen ve
ailesinden himaye edecek kimsesi bulunmayan hanimlar yine belirli ko;ullar erevesinde birilerinin himayesine verilirdi.
Bazen de kleligin kalkmadigi kom;u bir lkeden hediye olarak kleler gnderilirdi.
Pasajdaki m meleket eymanhm [szle;melerinin sahip olduklari] ile, bu ;artlar erevesinde himaye altinda olan
kadinlar kast edilmi;tir. Bunlarla cinsel ili;kiye girebilmek iin mutlaka yakinlarindan izin alinmasi ve rfe gre mehirlerinin
verilmesi sretiyle nikhlanmalari ;arttir (Nis/24). lslm, nikhsiz cinsel ili;kiyi tasvip etmez; nikhsiz gnll ili;kiyi zina,
nikhsiz ve gnlsz ili;kiyi ise tecavz sayar.
yette bu kadinlarin, veya ifadesiyle ikinci bir grup sayilmasi, gemi;lerindeki bilinmez noktalar ve o gnn rfnde
mehir aisindan asil hem;ehrileriyle e;it olmamalarindan kaynaklanmaktadir. Nikhin temeli bir olmasina ragmen, detayda
farklilik sz konusudur. Bu tr hanimlara somut rnek olarak ;u isimler verilebilir: Peygamberimizin e;lerinden Safiye bir
sava; esiridir; Mariye de kendisine hediyedir. Peygamberimiz her ikisi ile de nikhlanmi;tir. Ayrica bu iki kadin Kurn'da
[Tahrm ve Ahzb srelerinde] Raslullah'in e;leri olarak nitelenmi;tir.
Bugn klelik messesi kaldirilmi;, trelerin yerini yerel ve evrensel hukuk almi;tir. Bugn bu kavramin, toplama
kamplarindaki, siginma evlerindeki ve esirgeme kurumlarindaki kadinlar olarak ele alinmasi gerekir.
304
Bkz. 77 nolu not.
305
Bkz. 37 nolu not.
306
Bkz. 27 nolu not.
307
Bkz. 37 nolu not.
308
Bkz. 8 nolu not.
309
Bkz. 37, 52 nolu notlar.
310
Bkz. 91 nolu not.
311
Bkz. 71 nolu not.
312
Bkz. 49 nolu not.
313
yetin lafz kar;iligi, Tr, yayilmi; ince deri [par;men] zerine satirla;tirilmi; kitap, mamur ev,
ykseltilmi; tavan, doldurulmu;/tutu;turulmu; deniz kanittir ki, ;phesiz Rabbinin azabi, kesinlikle vuku bulacaktir, ona engel
olacak yoktur ;eklindedir.

527


314
Bu ifadedeki sem szcg ile, evrenin/tm varlik leminin tesi, en st nokta kastedilmi;tir (sema
szcg iin bkz. Tebynu'l-Kurn; c. 1, s. 526-527). Zira insan, tabiati geregi Allah'i d;nrken gkyzne bakar. Nitekim dua
edilirken eller havaya dogru kaldirilir. Ki;i, sikintiya d;tgnde yzn semya evirerek Allah'a yalvarir. rfte de, olagan di;i
olaylar iin gkten d;t tabiri kullanilir. Allah'tan gelen kitaplara semav kitaplar denilir. Demek oluyor ki, insan ne zaman
Allah'i d;necek olsa, dogasindan gelen bir gdyle yere degil, gge bakmaktadir.
315
Bkz. 27 nolu not.
316
Bkz. 37 nolu not.
317
Bu pasaji (4-12. yetleri), gerekle;ecek olanin daha iyi anla;ilmasi iin, ana pasajin sonunda tertip ettik.
318
Bkz. 303 nolu not.
319
Bkz. 27 nolu not.
320
yetin lafz anlami, O, suya batirircasina/batirarak skp ekenler; o, zorlamadan yumu;aklikla ekenler
ve o, yzdke yzp gidenler; derken ne getike geip de bir i; evirenler kanittir ki ;eklindedir. Biz Meal mecz anlamini
verdik.
321
Resmi Mushaf'taki Nzit sresi yetleri, teknik nedenler ve anlam bilgisi geregi farkli tertip ettik.
322
Bkz. 8 nolu not.
323
Resmi Mushaf'ta 46. sirada yer alan bu yeti, aidiyeti geregi burada tertip ettik.
324
Bkz. 303 nolu not.
325
Resmi Mushaf'taki 47. yeti, aidiyeti geregi burada tertip ettik.
326
Bkz. 8 nolu not.
327
Resmi Mushaf'taki 14-17. yetleri, 23-24. yetler arasinda tertip ettik.
328
33. yet, Mealci ve Tefsirciler tarafindan, Oysa onlar mminler zerine beki olarak gnderilmemi,lerdi
;eklinde anla;ilmi;tir. Bu anlam, yetin teknik yapisina uymaz. Ayrica, Resmi Mushaf: Nis/80; lsr/54; 5r/48; Enm/104,
107; Hd/86; Arf/60-61, Y-Sn/47; Mlk/9, 29 ve Zuhruf/47'nin yol gsterimi ile, beki olarak gnderilmeyen/eli
yapilmayan, sapiklikla itham edilen ve ali;malarina glnen mminlerin bir kismi olan ki;iler, yani Allah'in elileridir.
329
Kurn'in bundan sonraki yetleri, Medne'de indigi kabul edilen yetlerdir. Allah Elisi, Mekke'den
Medne'ye g etmi; ve Medneliler kendisini devlet ba;kani yapmi;lardir. Raslullah'in buradaki hedef kitlesi, birinci plnda
mnfiklar ile Medne ve evresinde ya;ayan Yahudilerdir. Bundan sonraki yetlerde genellikle bu mnfiklar ve Yahudilere
ynelik tebligler ile lslm devletinin temel ilkeleri yer alacaktir.
330
Bkz. 8 nolu not.
331
Bkz. 52 nolu not.
332
Bkz. 96 nolu not.
333
Buradaki olaylar, Arf/138-155 ve T-H/80-98'de (120 nolu necm'de) konu edilen olaylardir. yetin
orijinalindeki fevk szcg, hem alt szcgnn kar;iti olan st edatidir, hem de ;eref ve fazilet aisindan ba;kasinin
stne ikma anlamindaki fke fiilinin mastaridir. Ayrica fevk szcg, genelde manev stnlg ifade iin kullanilir. Bkz.
Resmi Mushaf: Zuhruf/32, Bakara/212, l-i lmrn/55, Enm/18 ve Arf/127. Burada lsrlogullari ast, Ms ise st'tr.
334
Bu pasajda, mte;bih ifadelerin nasil tevl edildigi bizzat Allah tarafindan gsterilmi;tir. yetlerde geen
stqtr szcg ile altinin kastedildigi anla;ilmaktadtir. Dolayisiyla burada sigirin zoraki de olsa bogazlani;i, lsrlogullari'nin
istemeyerek de olsa altina tapmaktan vazgetiklerini ifade etmektedir.
335
Liderin yaptiklari daima toplumuna mal edilir. Ziralider, yaptigini toplumu adinayapar. Semd kavminde
denkayi inciklerinden bir kisi kesmis (salt grevini uygulamadan kaldirmis) olmasinaragmen, bazi yetlerdeogul olarak
topluma mal edilmistir.
336
Resmi Mushaf'ta bagimsiz necm olan 62. yeti, anlam bilgisi geregi lsrlogullari'yla ilgili pasajdan sonra
tertip ettik.

528


337
Bkz. 333 nolu not.
338
Allah'in onarmasi, tamir etmesi anlaminda olan Cibrl [Cebrl], Kurn yetlerinin bir niteligidir. Halk
anlayisindaki gibi, Allah'tan elilerevahiy getiren bir melek yoktur. Allah vahyi, aracisiz olarak elilerinin beynineyerlestirir.
Cibrl/Cebrl indiren degil, inendir. Aksi yndeki eviri ve yorumlar yanlis olup Kurn ile elisir. Ibranice'den Arapa'ya
geen ve koruyan, gzeten byk sef demek olan Mkl'de, Raslullah'in (Tevbe/128'deki tanitilan) zellikleridir. Kisaca
Kurn'dakonu edilen Mkl/Mkl, Raslullah Muhammeddir. Tafsilat iin bkz. Tebyn.
339
Bu pasajda da yetleri, anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik.
340
Hacc pasajn iyi anlalmas iin pasajda geen baz noktalar:
Bilinen aylar
Geleneksel aiklamalarda, ayetteki bilinen aylar ifadesi hakkinda; 5evval, Zlkade ve Zlhicce aylaridir, 5evval, Zlkade ve
Zlhicce'nin ilk on gndr. tarzinda farkli anlayi;lar ortaya konmu;tur. Bu anlayi;lar, bir bakima Kuran inmeden nceki anlayi;in
devamidir. Uzun yillardan beri de hacc, maalesef sadece zilhicce ayinda uygulanmaktadir.
Rabbimiz, Bakara/ 197. ayetten (422. necm)aik olarak anla;ildigi gibi, hacc iin aylari (en az ay) kapsayan bir sre
ngrm;tr. Bu demektir ki, Mslmanlar bir Hacc organize komitesi veya Hacc emiri olu;turacaklar, bu kurum Hacc dnemlerini
belirleyerek ilan edip herkese bildirecek, herkes de ilan edilen dnemlerde gidip Komiteye veya Emire teslimolacaktir.
Hedy
Hedy, hacc yapanlarin yiyecegini kar;ilamak iin Kabeye sevk edilen (hediye olarak gnderilen) canli hayvan demektir.
Kuranin indigi agda Arabistan cografyasinda en uygunu canli hayvandir.

hram
Hem Bakara/ 196. Ayetinin (422. necm) ifadelerinden, hem de Maide; 1,2, 95, 96. Ayetlerinden (672 ve 690. No.lu necmler)
anla;ildigina gre; hacc yapan kimse, ba;ini tira; etmeyecek, refesten (kt, irkin sz, cinsel ili;ki), kk su-byk su i;lemek, kavga-
d;manlik gibi davrani;lardan uzak duracak ve de avlanmayacaktir.
l;te bu hkmler literatre ihram (yasaklama) adiyla girmi;tir. Ama ihram ayni zamanda ;ekilsel olarak da bir anlam
kazanmi;, diki;siz, kefen benzeri bir giysinin de adi olmu;tur. Bunun sebebi; hacca niyet etmi;, gelip hacc emirine teslim olmu;, lbrahim
egitim alan ki;ilerin; i;, mevki, sosyal sinif, irk, cinsiyet, mal, mlk, oluk ocuk gibi varliklarini, kisaca bundan nceki hayatlarini; mal ve
evlatlarini geride birakip lbrahimpeygamber gibi Ben Rabbime; Rabbime hizmete gidiyorum demeyi sembolize eder.

Arafat ve el Mearil Haram(mzdelife)

Rabbimiz Bakara/ 198. Ayette (422. necm); hacc grevini yerine getiren mminlere Artik Arafattan ayrilip akin ettiginizde,
Me;ar-i Haramda hemen Allahi anin buyurmaktadir. Bu emri uygulayabilmek iin de, Arafat ile Me;ar-i Haram ifadelerini iyi anlamak
gerekmektedir.
Arafat
Arafat szcg bilgi, irfan anlamindaki arf szcgnn trevlerindendir. Bilindigi gibi Arafat, Mekke civarinda bir
blgenin adi olarak me;hurla;mi;tir. Aslinda Kurada Arafat, gretmen ve grencilerin bulunduklari yerler; egitim gretim merkezleridir.
hacc dneminde, Mekke civarinda sabit veya seyyar olarak olu;turulan ve olu;turulacak olan tm egitim-gretim merkezlerini kapsar.

Mear-i Haram

529


Ayetteki Me;ar-i Haram ifadesi el Me;aril Harami diye marife (belirtili) olarak gelmi;tir, sanki zel isimhkmndedir.
Anlami, dokunulmaz, bilgilenilen-bilinlenilen yer demektir. Burasi, Arafat blgesi ile Mina blgesi arasindaki blgenin adidir (bazilari bir
blmnn adi olabilir demi;lerdir).
Rabbimizin Artik Arafattan ayrilip akin ettiginizde, Me;ar-i Haramda hemen Allahi anin emrinin geregi; Mekke civarinda
olu;turulmu; olan okullardaki mminlerin, belirlenmi; sayili gnlerde akin akin ME5AR-l HARAMa gelmeleri ve orada topluca Allah
Anma merasimi yapmalaridir.

Allahn zikri

Zikrullah =Allah'in anilmasi, halk arasinda uygulandigi ;ekliyle elde tespih, dil ile "Allah, Allah " demek degildir. Zikrullah
=Allah'in anilmasi; Allah'in, biz kullari zerindeki haklarini ve bize sundugu nimetleri d;nmek, O'na kar;i sorumluluklarimizi yerine
getirip getirmedigimizi ikide bir kontrol etmek, verdigi grevleri eksiksiz yerine getirmek, nimetlerine kar;i ;kredip (kar;ilik deyip)
nankrlk etmemek ve daima bu bilin ierisinde olmaktir.
Say gnler

Rabbimiz Bakara/ 203. ayette(422. necm) Ve Allahi sayili gnlerde anin. diye buyurmaktadir. Rabbimizin burada konu ettigi
sayili gnler ifadesi hem ogul hem de nekredir (belirtisizdir). Dolayisiyla, bu gnlerin hangi gnler olacagi, yine Hacc Organize Komitesi
tarafindan, Hacc Emirii tarafindan belirlenecektir.

Barae (ltimatom); sonu bildirgesi

Bilindigi zere Raslllah, hicri 10. yilda bizzat kendisinin de katilimi ile hacc yapmi; ve onun katilmasi sebebiyle bu hacca
Hacc-i ekber (En byk hacc) adi verilmi;tir. Nakillere gre bu hacca, sayilari yz on drt bin civarinda Mslman katilmi;tir. Bu haccin
sonu bildirgesini ise bizzat Rabbimiz, Tevbe suresinin ilk on dokuz ayetini (695. Nolu necm) indirerek yapmi;tir.
Hacc konusu ile ilgili daha ayrintili bilgi TebyinlKuranda verilmi;tir.

341
Bu pasajda da yetleri, anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik.
342
Oru, yemeyi, imeyi, konu;mayi ve cinsel ili;kiyi birakmak demektir. Konu;mama maddesi dikkate
alinmadan tutulan oru, lslm dininde, insani takvya/Allah'in korumasi altina ula;tirmak iin ngrlen oru degildir. Zorunlu
l;i olanlar ve hastalar oru tutmak zorunda degildir; ama tutanlar dogru drst tutmalidirlar.
343
Bu pasajda da yetleri, anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik.
344
Kocanin, yemin, adak veya sarta baglayarak, belirli veya belirsiz bir sre kendisini esiyle cinsel iliskiden
menetmesi anlaminda bir terimolan l, evlilik akdinin sona ermesine yol aabilen bir yemin trdr. Eslerine kizan erkekler
bu yolla kadina eziyet ederlerdi.
Islm'dan nce Hicaz yresi Araplari tarafindan bir bosama yntemi olarak da uygulananl, genellikle uzun vadeli
veya sresiz olmasi nedeniyle, kadini baski altina almak, ona sikinti ve zarar vermek iin kullanilmaktaydi. nk karisina l
yapan erkek kocalik grevini yapmaz, l sresinin sonuna kadar evlilik akdi devamettigi iin kadin bosanmis da sayilmaz,
bunalimiinde gnlerini geirirdi. Kurn bu zulme son vererek, l'yi drt ay ile sinirladi. Koca bu sre iinde ya kefret
vererek esine dnecek, ya da drt aylik sre dolunca evlilik sona erecektir. Islmdini, aile hukukuyla ilgili bu ve benzeri
birok hususta yeni ilkeler ve kkl zmler getirmis, erkegin ailedeki mutlak hkimiyetini ortadan kaldirmistir.

530


345
Kurn'a gre mehir; kadinin geim sigortasidir. Bu kural, kadinin zayifligindan degil, onun sosyal ve
kltrel ynden nemine binaen korunmasi gerektigindendir. Dul kalmasi durumunda iddet sresince geinebilecegi bir
mal ya da paranin kadina verilmesi, onun geimini saglamak iin ugra;masina, yuvasindan uzakla;ip sikintilara katlanmasina
gerek birakmayacaktir. Bylece kadin, taciz, tecavz ve sarkintiya ugramak riskinden uzak olacaktir. Kisacasi Allah, kadini
onurlandirmak, korumak ve magduriyetini engellemek iin ona mehir verilmesini emretmi;tir. Konunun ayrintilari iin bkz.
Tebyn.
346
Bu yetle, es-saltu'l-vusta olarak zikredilen salt, Cuma/toplanti gn yapilan salttir. Ayrintili aiklama
iin bkz. Tebyn.
347
Bkz. 246 nolu not.
348
Riba kelimesi; artma, ogalma, sisme demektir. Riba, Trke'deki faiz anlaminageldigi gibi, bir hukuk
terimi olarak, degis-tokustaki karsiliksiz fazlalik anlaminda kullanilmaktadir. Yani riba, sadece parasal islemlerdeki
fazlaliklari degil, mal takasi islemlerindeki fazlaliklari da kapsar. Allah'in yasakladigi er-riba, herhangi bir masraf veyahizmet
karsiligi olmadan alinan, yani deyenin kazancina risksiz bir sekilde ortak olmak anlamina gelen ribadir. Baska bir deyisle
Allah, karsiliksiz ve risksiz olan fazlayi yasaklamistir. Riba ile ilgili ayrintili bilgi iin bkz. Tebynu'l-Kurn.
349
Burada konu edilecek sava; ve sava; esanasindaki olaylar, Bedir sava;i'yla ilgilidir. Medne'nin gney-
batisinda, Medne'ye 120, Kizildeniz'e ise 20 km. mesafede bulunan Bedir, baharat yolu konak yerlerinden biridir.
Mekke m;rikleri, Medne'ye yerle;en Raslullah ve arkada;larinin tekrar geleceklerinden korktuklari iin zaman
zaman bazi eteler yollayip onlara zarar vermekteydiler. Ayrica Medne'de, Raslullah ve mminlerin Medne'ye geli;inden
rahatsizlik duyan bir kesim; bunlarin ba;inda da o gnlerde ta giyip kral olmak zere olan, Raslullah'in geli;iyle unutulan
Abdullah b. bey b. Sell vardi. Zira Medne halki, Abdullah b. bey b. Sell yerine Raslullah'i devlet ba;kani yapmi;lardi.
Halkin bu tercihi ve akrabalarindan birogunun Mslman olmasi nedeniyle Abdullah b. bey b. Sell, Mslmanlara
katilmanin kendisi ve arkada;lari iin daha uygun olacagina karar vererek grnrde Mslman oldular. Bylece Medne'de
mnfiklik hareketi ba;ladi.
Mekke ynetimindeki kinci msrikler, Medne'deki dostlari Abdullah b. Sell ile isbirligi yaparak Raslullah ve
arkadaslarini Medne'den ikarmayi, hatta onlari yok etmeyi plnladilar ve Abdullah b. bey b. Sell'e su mektubu yazdilar:
Siz bizimkileri barindirdiniz. Siz ya Muhammed'i ldrr veya yurdunuzdan ikarirsiniz; yahut da biz topluca zerinize
saldirir, erkeklerinizi ldrp kadinlarinizi esir aliriz.
Bu mektuptan sonra Mekke m;rikleri ile Medne mnfiklari i;birligi yaptilar. Buna gre Raslullah ve mminler
ldrlecek veya Medne'den srleceklerdi.
Raslullah ve mminler bu plni grendiler ve kar;i tedbir almaya ba;ladilar. l;te bu dnemde Allah mminler iin
yeni strateji belirliyor; fitne, haksizlik ve yeryznde karga;anin ortadan kalkmasi iin gerektiginde sava;malari [lmeleri ve
ldrmeleri] gerektigini bildiriyordu. Artik mminler, dinlerini, canlarini ve yurtlarini korumak iin sava;mak zorundaydilar.
Bu esnada Mekkeli m;rikler Mslmanlari tehdit ediyor, Medne yakinlarina kadar gnderdikleri apulcu birlikler
yoluyla onlara zararlar veriyorlardi. Son olarak da Mekke m;riklerinin ortakligiyla olu;turulan ve Eb Sfyn tarafindan idare
edilen bir ticaret kervanini Sriye'ye gnderdiler; amalari bundan elde edilen kr ile sava; hazirligi yapmak ve Mslmanlara
son darbeyi indirmekti.
Bunu haber alan Raslullah (s.a), durumu ashbiyla istisare etti. Szkonusu ervanin Mekke'ye ulasmasina engel
olunmasi kararlastirilip 83' Muhcirlerden, 61'i Evs'den, geri kalanlari da Hazrec'den olmak zere toplam 305 kisilik bir
ordu hazirlandi. 3 atlari ve 70 develeri vardi.
350
Kurn indigi dnemin en mkemmel sava; aralari olan atlari, bugn, hava filololari, uak gemileri,
kitalar arasi fzeler, nkleer silhlar vs. olarak anlamak gerekir.
351
Bkz. 8 nolu not.
352
Hristiyanligin yanli; inanlarinin de;ifre edildigi bu pasaj, Necran'dan Medne'ye gelip Raslullah ile tarti;an
bir heyet hakkinda inmi;tir.
353
Bu pasaji, teknik ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik.
Burada lsa peygamberin israilogullarina gnderili;i ve gnderili; nedenleri aiklaniyor. Musa ve Harun peygamberler, hemisrailogullarina vahyi, tevhidi
gretmek hemde israilogullarini Misirdaki esaretten kurtarmak iin gnderilmi;lerdi. Buradaki pasajda lsapeygamberin vahyi teblig etmesiyle birlikte israilogullarini

531


salgin halde ku;atmi; olan hastaliklardan kurtarmak, onlara kar;i nceden nlemalmak ve onlara rahat bir geimsaglatmak iin; koruyucu hekimlik, gz hekimligi, cilt
hekimligi ve saglikli gida tketimi ve konserve, tur;u, pekmez, salamura yapimi, arpa, bugday, kuru bakliyat stoklamasi ve bunlarin nemve ha;ereden korunmasinin
gretilmesi gibi grevlerle gnderildigi zet olarak aiklanmaktadir.
Bizim",phesiz ben, sizin iin, amurdan; kilden; seramikten ku, ,ekli gibi bir ,ey; "buhurdan (ttslk") tasarlartm" diye evirdigimiz ayetteki "tasarlarim"
fiilinin tmleci ayetin orijinalinde yer almami; bu paragrafin sz aki;i iinde okurun takdirine birakilmi;tir. Ayette "ku; figr", " ku; maketi" yaparimdenilmeyip "ku;
;ekli, ku; figr, ku; maketi gibi bir ;ey" yaparimdenilmektedir. Ki burada lsanin ku; ;eklinde kilden buhurdanlik yapip, ierisine koydugu baharata fleyerek, ikan
duman ve koku ile gz hastaligi vs.ye neden olan sivrisinek, karasinek gibi bcekleri evreden uzakla;tirdigi aiklanmaktadir. Bu gn mevcut olan seramik buhurdanlarin
ogunun ku; ;eklinde oldugu a;ikardir.
Yine ayette "feyekn (oluverir)" fiilinin znesi de yer almami; bu daszaki;indan anla;ilmayabirakilmi;tir.
Ayetlerin lafzi manalarindan anlasilan bu gerekler yakin zamandadesifreedilen Essenilereait Kumran yazitlariyladateyit edilmektedir. Anlasilan o ki, Isadogdugu
toplumdan ayrilmis, esensiler arasinda tip ve gida retimvekorunmasina ynelik egitimalmis ve olgunluk aginda israilogullarina peygamber olarak gnderilmistir.
(KUMRAN YAZITLARI: Cilt Hastaliginin Teshisi:[4Q266, bl. 6 i (4Q272 1, 273 4 ii, 269 7), 4Q266, bl. 6], Hasat ToplamaveHar IleIlgili Kurallar :[4Q271, bl. 2
(4Q269, bl. 8 i-ii; 270, 3 iii)], Savasin Kitabi: [4Q285, 8. bl.], Savasin Kitabi: (11Q14), Tapinak Parsmeni: [(11QT=11Q19-21, 4Q365a, 4Q524), XLVI, XLVIII,
XLIX], Tohorot (Safliklar): (4Q274 3 i-ii), Hasat Toplama: [(4Q284a) Blm 1]l Deniz Parsmenleri Kumran Yazitlari Geza VERMES ev. Nurfer
ELEBIOGLU)


354
Burada (121-122, 140-144, 155-157, 165-168. yetler,) Uhud sava;i'nin nedenleri ve sonulari ile ilgili kisa
bilgiler verilir. Konuya dair ansiklopedik dzeyde bilgi yararli olur.
355
Bu yetle, Arap chil rfndeki bir uygulama [zihar] ortadan kaldirilmaktadir. Arap rfne gre bir erkek,
karisinin herhangi bir davranisinakizdigi zaman, ona, Sen banaanamin sirti gibisin derdi. Bunun zerinearalarindaki aile
baglari kopmasa bile hell kabul edilmezdi. Ancak tamanlamiyla bosanmis da sayilmadigi iin kadin, baska bir yol seemez,
ileye mahkumolurdu. Buna Mcdele/1-4'de (641. necm) deginilmistir.
356
Bu yetler, H. 5. yilda meydana gelen Hendek sava;i'na deginmektedir. Bedir sava;inda oldugu gibi bu
sava;ta da Allah aik mucizeler yaratmi;tir. Bu pasajda, Hendek ve Ben Kurayza sava;larinin bazi sahnelerine deginilmi;tir.
Hem pasaji dogru anlamak, hem de olayin ayrintilarini grenmek aisindan Hendek sava;i ile ilgili ansiklopedik bilgi sahibi
olunmasi ok iyi olur.
Ahzb, hizipler [karsit gruplar, partiler] demek olup bununla, Mslmanlarla savasmak iin birlesen Mekke,
Gatafan, Ben Kurayza ve diger Arap kabileleri (birlesik msrik gruplari) kastedilmistir.
357
Zeyd, Kelb kabilesindendir. ocuk ya;ta kabile sava;larinda esir alinip Ukaz pazarinda kle olarak satildi.
Hatice'nin yegenlerinden Hkim b. Hizm Zeyd'i satin alip Mekke'ye getirdi ve halasina hediye etti. Raslullah Hatice ile
evlendiginde Zeyd'i e;inin hizmetinde buldu. lyi davrani;larindan ve hlinden ho;landigi iin onu e;inden istedi. Bylece bu
;ansli ocuk bir ka yil sonra kendisine peygamberlik verilecek olan bu mkemmel insanin hizmetine girdi. Zeyd o sirada 15
ya;indaydi. Sonralari babasi ve amcasi onun Mekke'de oldugunu grendiklerinde, Muhammed'e geldiler ve fidye kar;iligi
ogullarini geri almak istediler. Muhammed, ocuga soracagim; sizinle mi gidecek, yoksa benimle mi kalacak, buna kendisi
karar verecek. Eger benimle kalmayi tercih ederse, ben benimle kalmayi seen birini geri gndermem dedi. Onlar da, buna
razi oldular. Zeyd Raslullah'in yaninda kalmayi tercih etti. Muhammed hemen Zeyd'i azat etti ve Kabe'de bir grup Kurey;li
nnde, 5hit olun, ;u andan itibaren Zeyd benim oglumdur. Ben ona vrisim, o da bana vristir diye ilan edip Zeydi evlat
edindi. Bundan sonra o, Zeyd b. Muhammed diye agirilmaya ba;landi. Tm bunlar Muhammed'e peygamberlik gelmeden
nce olmu;tu. Daha sonra Muhammed elilik ile grevlendirilince o'na inanan ilk drt ki;iden biri oldu. Zeyd o siralarda 30
ya;indaydi ve 15 yil boyunca Raslullah'a hizmet etmi;ti. H. 4. yilda Raslullah onu halasinin kizi Zeyneb'le evlendirdi.
358
Kurn'i koruyarak, korutarak bundan sonra yeni bir kitap indirmeyecektir. Yeni bir kitap indirilmeyecegine
gre, yeni bir eli de gnderilmeyecektir demektir.
Allah, Muahammed'i (a.s) son peygamber yapmis ve bylece eli gnderme uygulamasina son vermistir. Ancak
elinin grevi olan, uyari, mjdeleme, gt verme, marfu emretme, mnkerden nehyetme grevlerini, Bakara/143 (421.
necm), l-i Imrn/104, 110 (494. necm) ve Hacc/78'den (638. necm) aika anlasilacagi zere bu mmete vermistir.
359
Bkz. 345 nolu not.
360
Bkz. 303 nolu not.
361
Bkz. 303 nolu not.
362
Resmi Mushaf'taki 73. yeti, teknik ve anlam bilgisi geregi 63. yet ile birle;tirdik. Ayrintilar iin bkz.
Tebyn.
363
Bkz. 345 nolu not.

532


364
Bkz. 303 nolu not.
365
Bkz. 345 nolu not.
366
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklamalar
iin bkz. Tebyn.
367
Bkz. 303 nolu not.
368
Bkz. 345 nolu not.
369
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklama
iin bkz. Tebyn.
370
Bkz. 303 nolu not.
371
Cnb szcg, uzak olan/kopuk anlamina gelir. Nis/43 ve Mide 6 yetleri isiginda
degerlendirildiginde bu szcgn, sehvetin kabarmasi, nefsin uyanmasi sebebiyle hayattan kopuk olan, dengesini yitirmis,
sagduyulu davranamayan demek oldugu anlasilir. Zirabu hldeki insan; hayattan, dnyadan kopuk olur, sagduyusunu yitirir.
Buradan anlasilan odur ki cnplk; meninin gelmesi ileyikanmaarasindaki hl degil, sehvetin kabarmasi ilemeninin inmesi
arasindaki gergin hldir.
372
Yahudilerden tefekkr gn nedeniyle imtihana ekilen toplum, Arf sresi'nde konu edilmi;tir.
373
Bkz. 246 nolu not.
374
Bkz. 246 nolu not.
375
Bu ifadeler, genellikle hayvanlari burmak, insanlari igdis etmek vs. seklinde anlasilmistir. Ama burada
konu edilen bozma'nin, varliklarin genleriyleoynamak, insanlarin yararlanmasi iin yaratilmis ay, gnes, tas, toprak vs. gibi
varliklari kutsallastirarak ilhlastirmak, sirtlarina binilsin, etleri yenilsin diye yaratilan hayvanlari haramlastirmak, Bahire,
Sibe, Vasle ve Hamgibi hayvanlari kutsallastirmak, mesru cinsel sinirin disina ikarak homoseksellik ve lezbiyenlik
yapmak, mzeretsiz hitan/snnet yapmak, kisacasi dogayi, dogadaki dengeyi bozmak seklinde genis manada anlasilmasi daha
uygun olur.
376
Bkz. 333 nolu not.
377
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklama
iin bkz. Tebyn.
378
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili
aiklamalar iin bkz. Tebyn.
379
Bu pasajin yetlerini, teknik ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrica Resmi
Mushaf'taki Zilzl sresi'ni de, 172. yetin durum zarfi olarak verdik. Ayrintilar iin bkz. Tebyn.
380
Bkz. 353 nolu not.
381
Bkz. 8 nolu not.
382
Bkz. 37 ve 52 nolu notlar.
383
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklama
iin bkz. Tebyn.
384
Bkz. 353 nolu not.
385
Bkz. 353 nolu not.
386
Bkz. 49 nolu not.
387
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklama
iin bkz. Tebyn.
388
Bkz. 450, 452, 514 ve601 nolu necmler.
389
Bu pasajda, mminlerle yaptiklari antla;malara ihanet eden, Mekkeli m;rikler ve yerli mnfiklar ile
l;birligi yapan Yahudi kabilelerinin Medne'den srgn edili;leri konu edilmektedir. Pasaji okurken bu tarihi arka pln dikkate
alinmali ve ansiklopedik dzeyde de olsa bu olaya ait bilgi sahibi olunmalidir.

533


390
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklamalar
iin bkz. Tebyn.
391
'Ifk hdisesi, mnfiklarin Raslullah'i ve mminleri yipratmak, Islmtoplumunu paralamak, basta Eb
Bekr olmak zere Raslullah ile yakin arkadaslarinin arasini amak, Muhcirler ile Ensr'i birbirine dsrmek amaciyla
Raslullah'in aile mahremiyetini hedef alarak, blge ve kabile taassubunu kullanmak sretiyle basvurduklari bir menf
propaganda ve karalama hareketidir. Bu hareket basarili olmus, iki Mslman grubu birbirlerine karsi kilica sarilacak hle
getirmistir. Olaylar Raslullah'in mdahalesi ile nlenmistir. Konunun ayrintilari iin bkz. Tebyn.
392
Bkz. 353 nolu not.
393
Bkz. 303 nolu not.
394
Bkz. 303 nolu not.
395
yetin lafz evirisi, Kim, Allah'in, kendisine dnyada ve hirette yardimetmeyecegini saniyor idiyse,
hemen semaya bir sebep uzatsin, sonra, kessin. Sonra da baksin bakalimbu plni, kendisini fkelendiren seyi [kafasindaki
takintiyi] giderecek mi? seklindedir. Kurn yetleri dikkatealindiginda, semaya ynelme'nin, Allah'in rahmetini beklemek
oldugu veAllah'in gklerden iyilik yagdirdigi anlasilir. Konunun ayrintili incelemesi iin bkz. Tebyn.
396
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklamalar
iin bkz. Tebyn.
397
Bkz. 355 nolu not.
398
Buradaki, kendilerini olduklarindan daha
byk gstermelerinin istenmesi, savas vs. gibi
olagandisi durumlarda hasimlarakorku verebilmek iin uygulanacak bir stratejidir.
Yoksabulunduklari yerden kalkip gitmek degildir.
399
Bkz. 91 nolu not.
400
Burada Hudeybiye Baris Antlasmasi ve Ridvan Bitati'nden bahsedilmektedir. Hicretin zerinden 6 yil
gemis ve bu sre ierisinde kimse z yurdu ve akrabalari ile temas kuramamisti. Muhcirlerde hasret ve gurbet duygulari
kabarmis, Ensr'da da Kabe'ye karsi zlemolusmustu. Bu nedenle Raslullah, Mekke'ye gitmek isteyenlerin hazirlanmasini
istedi. Zilkde'nin ilk Pazartesi gn [13 Mart 628] 1.400 kisi ile Mekke'ye dogru hareket edildi. Amacin baris oldugunu
gstermek iin yanlarina, yolcu kilici denilen kilitan baska silah almadilar. Durumu grenen Mekkeli msrikler, ne pahasina
olursa olsun Raslullah'i Mekke'ye sokmama karari aldilar ve o'nun Mekke'ye daha fazla yaklasmasina engel olmak iin de
Hlid b. Veld komutasinda 200 atlidan olusan bir birlik gnderdiler. Bu arada Raslullah ile mminler Mekke yakinlarindaki
Hudeybiye mevkiine gelmislerdi. Raslullah, amalarini bildirmek, Mekke msriklerinin tutumunu grenmek iin Mekke'ye,
savasmak niyetindeolmayip yalnizcaKabe'yi ziyaret iin geldiklerini veumreyapip dneceklerini bildiren bir eli gnderdi.
Buna ragmen msrikler devesine vurup eliyi yere dsrerek ldrmek istediler. Mekkeli olmayan bazi kimseler araya girip
eliyi kurtardilar. Eli geri dnerek durumu Raslullah'a anlatti. Mekkeli msrikler, Mslmanlarin Mekke'ye girmesini
kendileri iin byk onursuzluk sayiyor ve Araplarin gznden dseceklerini dsnyorlardi. Mekke'dehlhatiri sayilan ve
etkin birok akrabasi bulunan Osman'in eli olarak gnderilmesi nerisi zerine Raslullah Osman'i Kureys'e gnderdi.
Osman, nce Raslullah'in mesajini iletti ve, Biz muharebeye gelmedik, yalnizca umre yapmak iin geldik dedi. Kureysliler
Osman'a, Istersen Kabe'yi tavaf et; ancak hepinizin Mekke'ye girmesine ve Kabe'yi tavaf etmesine izin veremeyiz dediler.
Reddetmesi zerine de Osman'i Mekke'de alikoyup gz hapsinde tuttular. Mslmanlar arasinda, Osman'in ldrldg
sayiasinin ikmasi zerine Raslullah, mminleri biata davet etti. Btn mminler, lm pahasina da olsa savastan
kamamak zere o'na biat ettiler. Bu konu, srenin 10, 18 ve 19. yetlerinde yer almaktadir. Bu yetlerden hareketle bu biata,
Biatu'r-Ridvn [razilik biati] ve biat esnasinda altinda durulan agaca da Seceretu'r-Ridvn [razilik agaci] adi verilmistir.
Sonra, Osman ile ilgili lm haberinin asilsiz oldugu anlasildi. Bu arada karsilikli eliler gidip geliyor, bir uzlasma yolu
araniyordu. Msrikler Mslmanlari Mekke'ye sokmamaya kararli gzkyorlardi. Raslullah ise, Biz savasmak iin
gelmedik. Amacimiz Kabe'yi ziyarettir, umre yapmaktir. Kureysliler savaslarda zayif dsmslerdir. Dilerlerse onlarla bir
anlasma yapmak isterim. Kabul ederlerse ne l, aksi takdirde lnceye kadar onlarla savasirim diyerek baris neriyordu.
Mekkeli msrikler, Allah Rasl'nn kararliligi yznden savasi gze alamayarak; Osman'i ve Mekke'deki bir kisim
Mslmani serbest biraktilar. Arkasindan, Suheyl b. Amr'in baskanliginda bir heyeti anlasma yapmak zere Raslullah'a
gnderdiler. Burada Hudeybiye Andlasmasi yapildi. Buna gre; 1) Mslmanlarla msrikler 10 yil savasmayacaklar. 2)
Mslmanlar bu yil Kabe'yi ziyaretten vazgeerek geri dnecekler, ancak gelecek yil umre yapacaklar, msriklerin
bosaltacagi Mekke'de gn kalacaklar ve yanlarinda yolcu kililarindan baska silh tasimayacaklar. 3) Mekke'den birisi
Mslman olarak Medne'ye sigindigi zaman iade edilecek; fakat Medne'den Mekke'ye siginanlar iade edilmeyecek. 4) Arap
kabileleri istedikleri tarafla anlasma yapmakta serbest olacaklar.
Sartlarinin, grnsteMslmanlarin aleyhineol masi sebebiyleMslmanlar byk bir hayal kirikliginaugradilar ve
Raslullah'a, Sen Allah'in Rasl degil misin? Davamiz hak dava degil mi? Bu zilleti neden kabul ediyoruz? diye serzeniste
bulundular. Hudeybiye'de19 gn kalindiktan sonraMedne'yedogru yolaikildi. Yolda, bu sreindi.

534


401
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklamalar
iin bkz. Tebyn.
402
Bkz. 345 nolu not.
403
103. yetteki, Allah bahre'den, sibe'den, vasle'den ve hm'dan hi birini ktlmamt,ttr. Ancak inkr eden
kimseler, Allah'a kar,t yalan dzp uyduruyorlar. Ve onlartn pek oqu aktl erdirmez ifadesiyle, chiliye Araplarinin bazi din
inanlari reddedilmektedir. Chiliye Araplarinin hayvanlar ile ilgili birok btil inanlari bulunuyordu: 5yle ki: BAHRE:
Araplar, di;i deve be; kez dogurdugu zaman, ona binmeyi ve sirtina yk yklemeyi haramsayarlar; ynlerini de kesmezlerdi
Be;inci yavrusu erkek olursa kurban ederler, di;i olursa kulaklarini yararlardi. Bu onun adandigini gsterirdi. SlBE: llerinden
biri hastalandiginda, ya da bir ;eyi kayboldugunda veya aci bir durum ba; gsterdiginde bir deveyi salivermeyi adarlardi.
Hasta iyile;tiginde veya kayip olan ;ey bulundugunda yahut acikli durumdan kurtulduklarinda deveyi azat eder; ona yk
vurmazlar, sirtina binmezler ve onu kesmezlerdi. Onu ba;ibo; saliverirlerdi. VASLE: Koyun, biri erkek biri di;i olmak zere ikiz
dogurdugunda erkegini bogazlamazlar, Kiz karde;i ona ula;ti derlerdi. Bu tr koyunlara da vasle derlerdi. HM: Bir erkek
devenin sulbnden on tane deve dnyaya geldiginde ya da bu deve, yavrusunun yavrusunu grdgnde (yani, dede
oldugunda), ona yk vurmazlar ve onun sirtina binmez, Kendini korudu [himaye etti] derlerdi.
404
En byk hac, Peygamber'in de katilip bizzat ynettigi hacdir.
405
Bu pasaji, teknik gerekeler ve anlam bilgisi geregi Resmi Mushaf'tan farkli tertip ettik. Ayrintili aiklama
iin bkz. Tebyn.
406
Huneyn, Mekke ile Tif arasinda, Tihame blgesinde geni; bir vdidir. Mekke'nin fethinden sonra
Mslmanlarla Havazin m;rikleri burada sava;mi;ti.
407
Erteleme, geciktirme demek olan nes, Araplarin haram aylara riyet etmekten kainmalarini, yozla;tirma
abalarini ifade eder.
408
Bu yetlerde mminlere sitem edilmekte, mnfiklarin ve keyif d;kn kimselerin davrani;lari
kinanmakta ve Mslmanlara; herhangi bir zr beyn etmeden agir ve hafif olarak her ;artta Allah yolunda mallari ve
canlariyla aba harcamalari etmeleri emredilmektedir.
Bu pasajda konu edilen Tebk seferi, (Tebk, Medne ile 5am arasinda, suyu ve hurmaliklari bol olan bir yerin adidir
) hicr 9. yilda, 5am'da toplanan 40.000 ki;ilik Bizans ordusuna kar;i arpi;mak zere Medne'den 5am'a dogru dzenlenen
asker bir harekettir. Konunun iyi anla;ilmasi iin Tebk seferi ile ilgili ansiklopedik dzeyde bilgi sahibi olunmasi gerekir.