E Verteta e Qarte Per Botim

E VRTETA E QART
Prgatiti
Abdurrahim Balla
1
Parathnie
Me emrin e Allahut Mshirgjerit Mshirplotit.
Falenderimi i takon vetm Allahut, vetm At falenderojm! I krkojm ndihm, falje
dhe mbrojtje nga t kqijat e veteve tona e nga t kqijat e punve tona. At q e
udhzon Allahu nuk ka kush e humb dhe at q Ai e humb nuk ka kush e udhzon!
shmoj se nuk ka t adhuruar tjetr ve! Allahut dhe "uhamedi sht rob dhe i
drguar i #ij.
$O ju !eni besuar" #ini $ri! Allahun ashtu si% duhet pasur $ri! Ai dhe mos
&disni ndr'she &e%se du!e en musliman$.
$O njer(" )ini t bindur *dhe prmbushni det'rimet+ ndaj ,otit tuaj- i .ili ju !rijoi
prej nj &etje *Ademit+ dhe nga ajo- !rijoi paln *bash!shorten+ e saj. /ga ata t
d'- Ai !rijoi burra dhe gra t shumt. #ijeni $ri! Allahun- nprmjet t .ilit ju
!r!oni t drejtat e ndrsjella- dhe mos i ndrprisni marrdhniet me t a$rmit.
Allahu sht V(hgues mbi ju$.
$O ju !eni besuar" #ijeni $ri! Allahun dhe $lisni $jal t drejta. Ai do t0ju
drejtoj ju te! &eprat e mira dhe do t0ju $al ju&e gj'nahet tuaja. #ushdo i bindet
Allahut dhe t 1rguarit t Tij - me t &rtet !a arritur $itore t madhe$.
Fjalt m t vrteta jan fjalt e Allahut dhe udhzimi m i mir sht udhzimi i
"uhamedit sal%lAllahu alejhi ue selem. &jrat m t kqia jan gjrat e shpikura! 'do
shpikje sht bidat, !do bidat sht humbje dhe !do humbje t !on n zjarr!
(j prej mirsive m t mdha q i ka br Allahu besimtarve sht se ua ka
plotsuar fen dhe mirsin e #ij ndaj t)re. *a thn Allahu i "adhruar + ,2ot e
plotso&a pr ju $en tuaj. Plotso&a mirsin Time ndaj jush dhe jam i !naur
$eja juaj t jet 3slami- ./l "aideh 01.
Allahu "adhruar i zbriti profetit sal%l Allahu alejhi ue selem pr 20 vjet rrjesht, pjes
% pjes kt libr t madh i 3ili sht mrekullia e prjetshme e muslimanve q e kan
n duart e t)re.
( *ur4an gjenden lajmet e at)re q kan qn para nesh, lajmet e at)re q do t
vijn pas nesh. Ai sht gj)kuesi ndrmjet nesh. Ai sht i vrtet, jo tallje. 'do
mendjemadh q largohet prej tij ia th)en Allahu kurrizin. *ush e krkon udhzimin
tek di!ka tjetr ve! tij humbet. Ai sht litari i fort i Allahut. 5rkujtimi q prmban
urtsit. Ai sht rruga e drejt. *ush e ndjek at nuk e humbasin dshirat. *) sht
ai libr me t 3ilin nuk ngopen dijetart, nuk ngatrrohen n le6imin e tij besimtart.
(uk vjetrohet prej le6imit t shumt. 'udit e tij nuk mbarojn. 7a e dgjuan
6hindt than + ,/e !emi dgjuar #ur0anin mahnits-. *ush flet duke u bazuar n t
2
ka thn t vrtetn. *ush gj)kon me t ka gj)kuar drejt. *ush punon me t
shprblehet. *ush fton pr tek Ai sht udhzuar n rrugn e drejt.
#ransmeton Imam #aberiu nga Ibn Ab%basi se ka thn + ,I ka premtuar Allahu atij q
e le6on *ur4anin dhe e ndjek at, q t mos e humbas at n d)nja dhe t mos e
ndshkoj n Ahiret-. " pas tregoi fjaln e Allahut q thot + ,#ush ndje!
udh(imin Tim nu! humbet dhe nu! sh!atrrohet- .#aha 1201
1
.
5or Allahu i "adhruar pr ta plotsuar edhe m shum mirsin e #ij ndaj
besimtarve u drgoi at)re profetin e #ij t fundit sal%l Allahu alejhi ue selem dhe ua
bri det)r at)re ta ndjekin at dhe t dgjojn fjaln e tij nse dshirojn t jen t
udhzuar n kt jet dhe t shptuar n jetn tjetr.
*a thn Allahu i "adhruar + ,#ush i bindet t drguarit i sht bindur Allahut-.
./n%nisa 891. 7hikoje si e ka konsideruar Allahu i "adhruar bindjen ndaj profetit t tij
sal%l Allahu alejhi ue selem bindje ndaj Allahut.
*a thn Imam Ahmedi + ,/ kam le6uar *ur4anin dhe e kam gjetur :urdhra pr;
bindjen ndaj profetit sal%l Allahu alejhi ue selem n 00 ajete. " pas kndoi ajetin q
thot + ,T ruhen ata !undrshtojn urdhrin e tij se mos u bjer ndonj $itne-
./n%nur <01. / prsriti kt ajet disa her dhe tha + '4sht fitneja= > prgjigj + ?sht
shirku. (se njeriu nuk e pranon ndonj fjal t profetit sal%l Allahu alejhi ue selem
mund t h)j n zemrn e tij devijimi dhe t shkatrrohet. " pas kndoi ajetin q
thot + ,Pasha Allahun nu! !an besuar deri sa t t marrin t' gj'!ues n
mosmarr&eshjet ndrmejt t're-. ./n%nisa <@1-
2
.
5r kt ars)e ka thn profeti sal%l Allahu alejhi ue selem n hadithin q e
transmeton /l "ikdam ibn "a4dij kerib + ,Mua m sht dhn 4ibri dhe nj gj e
ngjashme me t-
0
. .m.th *ur4ani dhe urtsia ose sun%neti.
5randaj det)ra e besimarit sht t ndjek kto t d)ja nse dshiron udhzimin n
kt jet dhe shptim n botn tjetr. &jithashtu i bashkangjitet *ur4anit dhe 7un%
netit i6hmau ose mund ta quajm rnia dakord e umetit Islam. 5or kjo e treta bazn e
ka tek *ur4ani dhe 7un%neti, kshtu q burimi i pastr i udhzimit ndodhet tek *ur4ani
dhe 7un%neti i profetit sal%l Allahu alejhi ue selem.
( t kundrt Allahu na ka paralajmruar q t ruhemi prej ndjekjes s mendimit t
pabazuar n *ur4an dhe 7un%net ose q bie n kundrshtim me *ur4anin dhe 7un%
netin. *a thn Allahu i "adhruar + ,Ata nu! ndje!in gj tjetr &e% mendimit por
mendimi nu! e ( &endin e t &rtets- ./n%ne6hm 2A1.
1
Tefsiri i Taberiut 18/389.
2
Es-sarim El Meslul i Ibn Tejmijes 1/59.
0
Transmeton Ebu Daudi nr 466. !adit"in e sa#t$soi %lbani.
0
*a thn Ibn #ejmije + ,I ka qortuar Allahu n librin e #ij ata t 3ilt i fshehin
argumentet dhe udhzimin q i ka zbritur Allahu i "adhruar. *ta zgjodhn rrugn
e fshehjes s t vrtets sepse bie n kundrshtim me mendimin e t)re. 5r kta ka
thn >meri radi Allahu anhu + ,Buhuni nga ndjeksit e mendimit sepse ata jan
armiqt e sun%netit. I lodhi msimi prmendsh i sun%netit dhe u rrshkiti prej duarsh
dhe nuk e kuptuan. > p)etn n fe dhe u prgjigjn me mendimin e t)re-
C
.
*a thn Ibn #ejmije gjithashtu + ,"e an t marrveshjes s Dudejbijes u arrit nj
fitore t 3iln e dinte vetm Allahu edhe pse shum prej muslimanve nuk e plq)en
kt sepse nuk e dinin prfundimin e mir q kishte. *a thn 7ehl Ibn Dunejf + ,O
njer( a!u(ojeni mendimin tuaj. 5n si!ur t !isha mundsi ta !theja mbrapsht
urdhrin e pro$etit sal6l Allahu alejhi ue selem ditn !ur erdhi Ebu 7hendel *ditn e
8udejbijes+ do ta !isha br
9
- e ka transmetuar Euhariu edhe t tjer-
<
.
Eegatia m e madhe dhe prfundimi m i mir sht tek ndjekja e *ur4anit dhe 7un%
netit dhe largimi nga *ur4ani dhe 7un%neti duke e3ur me mendime sht shkaku i
humbjes dhe dshtimit t muslimanve ndr kohra.
(djekja e mendimit t pa ndri!uar me dritn e *ur4anit dhe 7un%netit dhe e mendimit
q bie ndesh me *ur4anin dhe 7un%netin u shtua edhe m shum pas tre brezave t
mir t 3ilt i ka lavdruar profeti sal%l Allahu alejhi ue selem.
/ sa m shum kalojn vitet, dekadat e shekujt aq m shum largohen njerzit nga
ndjekja e *ur4anit dhe 7un%netit t profetit sal%l Allahu alejhi ue selem. erisa
mbrriti !shtja n kohn ton n at grad q !dokush mund ti jap t drejt vetes
pr ta kundrshtuar *ur4anin dhe 7un%netin e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem pr
shkak t !do lloj dobie q i duket atij e till me mendjen e tij. / kjo sht fatkeqsia
dhe realiteti i hidhur q ne jetojm sot n kohn ton.
7ot ne jetojm n nj koh t !uditshme. 'do kush pretendon se ndjek *ur4anin dhe
7un%netin e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem me goj edhe pse realiteti e
kundrshton qart at pretendim. 5r kt ars)e u ngatrrua e vrteta me t kotn
n shum !shtje. 'dokush pretendon se sht n t vrtet por nuk shohim unitetin
q sht fr)ti i ndjekjes s ksaj t vrtete. &j q tregon se jo t gjith jan n t
C
Der& Tearud" El %#l ue En-ne#l 3/9.
@
E t"a 'e"li radi %lla"u an"u #$t$ (j$ se)se dit$n e !udejbijes #ur b$ri marr*es"jen )rofeti sal-l %lla"u
alej"i ue selem me mus"ri#$t *endos$n si #us"t +$ )rofeti sal-l %lla"u alej"i ue selem t$ #t"ej$ mbra)s"t
,do musliman +$ *jen n(a Me#a )$r n$ Medine d"e )rofeti sal-l %lla"u alej"i ue selem e )ranoi #$t$
#us"t me urd"$r )rej %lla"ut. -$ t$ nj$jt$n #o"$ +$ u n$ns"#rua marr*es"ja *jen Ebu ."endel n(a Me#a.
/is"te dal$ fs"e"ura0i )$r t$ s")$tuar )rej mus"ri#$*e. %t$"er$ i t"an$ mus"ri#$t )rofetit sal-l %lla"u
alej"i ue selem1 /2 $s"t$ rasti i )ar$ +$ du"et t$ 0batos" marr*es"jen. 3 det2rua )rofeti sal-l %lla"u alej"i
ue selem t$ +$ndronte brenda marr*es"jes d"e i t"a Ebu ."endelit #t"e"u se %lla"u do tju b$j$
rru($dalje. '"um$ musliman$ nu# e )$l+2en #$t$ d"e )$r #$t$ ars2e e t"a 'e"l Ibn !unejf fjal$n +$
)$rmend$m. 4or m$ mbra)a e #u)tuan musliman$t +$ ajo +$ *e)roi )rofeti sal-l %lla"u alej"i ue selem
is"te fitorja e *$rtet$.
<
Me5"mu& El 6etaua 35/6.
C
vrtetn edhe pse k) gabim nuk d.m.th q ne ti quajm ata mkatar. Allahu e di
!far ka !dokush n zemrn e tij dhe po Ai e di se sa i justifikuar sht !dokush tek
Allahu pr gabimin e tij. 'shtja ktu nuk sht t gj)kojm pr njerzit por t gjejm
ku sht e vrteta q na duhet ne muslimanve pr t qn t udhzuar n kt jet
dhe t shptuar n jetn tjetr.
(j prej !shtjeve q kan hapur bisedime t gjera tek muslimant n mbar botn
Islame gjithashtu s fundi edhe n vendin ton ishte !shtja + A u lejohet
muslimanve t h)jn n politik, qoft kjo duke h)r n kuvend apo n dikastere t
tjera t shtetit me qllim pr t rregulluar sadopak gjra n dobi t muslimanve=
&jithashtu i bashkangjitet ksaj !shtjeje edhe nj !shtje tjetr q sht + A u lejohet
muslimanve t votojn apo jo=
(dodhn disa sprova pr muslimant gjat ksaj mosmarrveshjeje dhe doln n pah
ato gjra q fshiheshin n zemr. Fus Allahu e "adhruar ta shfaq t vrtetn dhe ti
bashkoj zemrat e muslimanve tek e vrteta. oln akuza t pa bazuara tek e
vrteta dhe as tek realiteti. / gjith kjo ishte nj sprov prej Allahut pr besimtart
q t shoh kush prej t)re do ta krkoj t vrtetn me sinqeritet! *ush prej t)re do
ta ruaj gojn e vet prej gibetit! *ush prej t)re do ta ruaj zemrn prej mendimit t
keq! *ush prej t)re do ta ruaj gjuhn prej akuzave! / t tjera urtsi q nuk sht
ktu momenti pr ti treguar edhe pse jan edhe m t mdha se kto q prmenda.
Falenderimi i takon vetm Allahut pr !do gj. Ai ka urtsi t madhe n !do gj q
bn. Ajo q m shqetson duke shikuar gjendjen e muslimanve sht fakti q kt
sprov kaq t vogl shum prej t)re nuk e kaluan dot por u zh)tn n t, kush m
shum e kush m pak. 5o sikur t ndodhin sprova m t mdha!! *am frik se nse
do ndodhin sprova m t mdha at) ka pr tu ndar shapi nga sheqeri. o dal n
pah kush e do Allahun me t vrtet dhe kush e do Allahun vetm kur nuk ka sprova.
Allahu na ruajt besimin deri n vdekje.
uke par gjith mosmarrveshjet q kan ndodhur n lidhje me kt !shtje e pash
t udhs q t shkruaja kt libr q ndodhet prpara teje me qllim q t tregoj at
q ka urdhruar Allahu dhe i drguari i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem n kt !shtje.
*jo sht det)ra jon, t ndjekim at q ka urdhruar Allahu dhe i drguari i #ij sal%l
Allahu alejhi ue selem.
"base dikush mund t thot + A ka folur Allahu dhe i drguari i #ij sal%l Allahu alejhi
ue selem pr kt !shtje= I themi + 5atjetr. Allahu na ka treguar n fen ton !do
gj q na nevojitet dhe profeti i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem e ka transmetuar fen
n formn m t plot dhe ai gjithashtu na ka treguar !do gj q na nevojitet n fen
dhe jetn ton. *emi nevoj vetm t njohim at q na ka urdhruar Allahu i
"adhruar dhe i drguari i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem.
@
5rpara se t h)jm n tem duhet t trajtojm disa !shte q na ndihmojn pr t
njohur t vrtetn dhe ars)en pse kan rn n kontradikt njerzit n kt !shtje e
n shum !shtje t tjera si kjo.
*a thn Ibn #ejmije kur sht p)etur pr "ongolt + ,(johja e gj)kimit Islam pr ta
ka lidhje me d) !shtje + :. (johja e e veprimeve t t)re dhe ;. (johjen e gj)kimit t
Allahut n lidhje me njerz t till si ata-
G
. *) sht nj rregull shum i rndsishm
n lidhje me !do !shtje Islame.
(se personit H q jep gj)kimin H i mungon njra prej kt)re d) pikave, gj)kimi i tij
sht i predispozuar t jet gabim. 5randaj ai q nuk e njeh realiten duke e prjetuar
at vet ose duke e dgjuar at prej nj numri njerzish t besueshm q e kan
prjetuar at, nuk ka mundsi t n6jerr gj)kim t drejt n lidhje me at realitet.
5or kjo nuk mjafton, duhet q njeriu t njoh edhe gj)kimin q ka dhn Allahu dhe i
drguari i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem n lidhje me kt realitet. *ush i plotson
kto t d)ja, ai ka pr t qn m afr se t tjert me t vrtetn por nuk ka njeri t
pagabueshm.
<shtja e par = Realiteti i ndje!jes se #ur0anit dhe 2un6netit.
7hum her m jan ankuar vllezrit kur u tregojm t vrtetn n ndonj !shtje
se dikush thot t kundrtn e asaj q thua ti dhe ju q t d) pretendoni se ndiqni
*ur4anin dhe 7un%netin. 5r kt ars)e sht e nevojshme t tregojm disa gjra n
lidhje me realitetin e ndjekjes s *ur4anit dhe 7un%netit.
*a shum !shtje fetare n t 3ilat dijetart kan disa mendime t ndr)shme.
(ormalisht q n nj !shtje, d) mendime t ndr)shme nuk mund t jen t sakta t
d)ja. (jri sht i sakt e tjetri gabim. *to mendime marrin vler edhe m t madhe
kur ato jan t bazuara q t d)ja n argumente t qarta fetare nga *ur4ani dhe
7une%neti i profetit sal%l Allahu alejhi ue selem. (drsa nse njri mendim nuk sht i
bazuar n argument t qart ose nuk ka agument fare ai e humbet vlern e tij si
mendim n baz t largsis q ka nga argumentet fetare edhe pse ai dijetar q e ka
thn at mendim mund t jet i justifikuar tek Allahu. 'shtja jon nuk ka t bj
me ato raste kur t d)ja palt kan argumente t qarta.
&jat vzhgimit t realitetit del n pah se n nj numr !shtjesh H t 3ilat n disa
raste nuk kan t bjn vetm me nj person por me t gjith muslimant H baza
fetare e at)re q i mbshtesin ato mendime nuk jan argumentet e *ur4anit dhe 7un%
netit por disa fetva t nj apo m shum dijetarsh. 5roblemi qndron se muslimant
duke pasur mendim t mir m shum se !4duhet, pr at person q e p)esin, nuk e
p)esin pr agrumentet fetare por vetm pr gj)kimin q ka !shtja. / m pas, kur
dikush e kundrshton kt gj)kim thon por edhe filani me argumente ka e3ur. 5or
po t grmosh do gjesh q mendimi i tij sht bazuar n fjaln e dikujt q mund t
G
<
jet prej dijetarve e k) dikush mbase sht bazuar n fjaln e dikujt tjetr, po me
mendim t mire, deri sa n fund t zin6hirit del nj dijetar q thot k) sht thjesht
mendim!!
5randaj sht shum e rndsishme q njeriu t krkoj argumente prej atij q i jep
fetva. 7hih prshembull nj rast. *am le6uar n nj faqe interneti q nj person e
lejonte h)rjen n kuvend sepse kishte le6uar nj fetva t disa personave mbase edhe
t panjohur pr shumi3n e muslimanve. Ai e shprehte vet, q kt bindje e kishte
arritur sepse kta persona e kishin studiuar kt !shtje pr gjasht vjet!! " pas k)
person ua thot 6hematit kt !shtje si t mbaruarI Jhemati nuk p)et se ku jan
argumentet pr kt gj. / n fund kur dikush e kundrshton kt mendim t thon +
5or edhe filani *ur4anin edhe 7un%netin ndjek. 5o, un e kuptoj q ai ndjek *ur4anin
dhe 7un%netin por n kt !shtje nuk sht duke ndjekur *ur4anin dhe 7un%netin!!
Apo raste t tjera q dikush mund t justifikohet pr ndonj qndrim t gabuar q ka
mbajtur, duke thn se ai ka p)etur pr kt !shtje!! A kjo sht ndjekja e *ur4anit
dhe 7un%netit=! 5o qe se marrja e mendimit t dikujt kushdo qoft ai prej
bashkkohorve konsiderohet ndjekje e *ur4anit dhe 7un%netit ather do ishte m
mir pr ne q t kishim mbajtur nj medhheb prej medhhebeve te njohura t
dijetarve t hershm. "endimi i Imam /bu Danifes apo "alikut apo 7hafiut apo
Ahmedit apo dikujt tjetr prej dijetrve t selefve sht m i dashur pr ne se
mendimi i !dokujt tjetr q ka ardhur pas t)re. / prderisa ne e lam mendimin e
t)re me justifikimin se duhet t ndjekim *ur4anin edhe 7unetin, nuk mund t bjm
fe mendimin e !dokujt tjetr q ka ardhur pas t)re. *t nuk e lejon as feja dhe as
logjika e shndosh.
Ibn #ejmija ka thn + ,Kan t qortuar ata q e pan t vrtetn dhe e lan at ose
neglizhuan n krkimin e saj ose i kth)en shpinn duke mos e krkuar at pr shkak
t prta3is ose shkak tjetr-
8
.
*shtu q kta edhe pse mund t justifikohen se po ndjekin fetvan e dikujt ata jan
brenda ktij qortimi prderisa at)re u ka ardhur argumenti dhe i kan kth)er shpinn
atij.
*shtu q, nuk i takon njeriu t justifikohet se pr kt apo pr at !shtje ka marr
fetva sepse fetvat nuk jan argumente fetare. / megjithat nse ti e3n me nj
fetva nuk t lejohet ti det)rosh njerzit t e3in me t, kur ti vet nuk e di se ku
bazohet ajo fetva. As ti quash t humbur ata q nuk kan kt mendim q bazohet
n kt fetva sepse kjo sht humbja e vrtet.
# pretendosh se kjo sht e vrteta sepse buron prej gojs s nj dijetari sa do i
mir qoft ai, k) sht gabim shum i rnd. 7a do i madh q t jet ai dijetar ai
ngelet njeri. 7a do qoft numri i at)re dijetarve ata jan njerz dhe mund t bien
8
I#tidau Es-sirat El Muste#im 7/85.
G
dakord pr di!ka q sht gabim. Apo jo=! 5rderisa nuk ka I6hma :rnie4 dakord t
umetit Islam; n kt !shtje.
/ vrteta nuk njihet nga kush e thot at dhe as nga numri i at)re q e thon at.
*urr nuk mund t ekzistoj kjo n fen e Allahut. Fe6oje kt ngjarje +
5as lufts s Eedrit profeti sal%l Allahu alejhi ue selem u mori mendimin sahabve se
!far t veproj me robrit e lufts, a ti vras apo ti liroj= /bu Eekri i dha mendimin
q ti liroj ndrsa >meri i dha mendimin q ti vras. # nesrmen kur shkon >meri
tek profeti sal%l Allahu alejhi ue selem e gjeti at dhe /bu Eekrin duke qar dhe i p)eti
:pse qanin;. #ha profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + 5o qaj pr shkak t mendimit q
m dhan shokt e tu, q ti liroj robrit e lufts sepse Allahu m tregoi ndshkimin
A
e t)re m afr se kjo pema
19
.
Ai q kundrshtoi ishte vetm >meri radi Allahu anhu. (drsa profeti sal%l Allahu
alejhi ue selem dhe sahabet ishin me at mendin t 3ilin t nesrmen e qortoi Allahu
i "adhruar madje i kr3noi me ndshkim n ajetin q thot + ,2i!ur mos e !ishte
sh!ruar m par Allahu
::
do t0ju !ishte ndsh!uar me nj ndsh!im t madh pr
sh!a! t asaj mort-. ./l /nfal <81.
"editoje kt ngjarje se ajo sht shum e dobishme pr at q dshiron t kuptoj
t vrtetn. &jith ai numr sahabesh edhe profeti sal%l Allahu alejhi ue selem me ta
e prsri gabuan dhe ai q e qlloi ishte vetm >meri radi Allahu anhu!
Ajo q prfitojm nga kjo ngjarje sht se e vrteta nuk njihet me numrin e at)re q
e mbshtesin at por njihet me mbshtetjen e *ur4anit dhe 7un%netit t profetit sal%l
( t kundrt mos gj)ko pr nj !shtje q ajo sht gabim sepse ajo del prej gojs
s atij q ti e urren ose e konsideron armik, qoft edhe armik i vrtet. 7ot shohim
shum njerz q gj)kojn se nj !shtje sht gabim sepse e thot filani. *jo sht
!udi!! 5o t ishte kjo e sakt ather duhet q ne muslimant ta heqim ajetin *ursij
nga *ur4ani sepse shejtani shkoi tek /bu Durejreh radi Allahu anhu dhe i tha + ,Fe6oje
ajetin *ursij !do natI-
12
. 5o t e3te /bu Durejre me mendjen e shum njerzve sot
do thoshte + 5rderisa ma tha shejtani i 3ili sht armik i prbetuar i njeriut kt gj,
kjo d.m.th q ajeti *ursij nuk qenka ajet *ur4ani n t vrtet!!
A
Dmt" nd$s"#imin e sa"ab$*e +$ i d"an$ mendimin )rofetit sal-l %lla"u alej"i ue selem +$ ti lironte. -u#
tre(o"et n$ "adit" me sa #am )ar$ +$ ndonj$ njeri tjet$r *e, 3merit t$ #is"te mendimin e tij.
19
E #am s"#urtuar "adit"in d"e )$rmendur me #u)tim. !adit"in e transmeton Muslimi nr 4688 ed"e t$
tjer$.
11
9$ nu# do ti nd$s"#oj$ ata +$ mor$n )jes$ n$ :ed$r d"e se %i do tua lejonte )la,#$n e luft$s; do tju
#is"te d$nuar.
12
Transmeton :u"ariu nr 7188. !adit"in e #am s"#urtuar d"e tre(uar me #u)tim.
8
*shtu q ka mundsi q njeriu i mir t thot fjaln e gabuar dhe njeriu i keq t
thot fjaln e vrtet. 5randaj e vrteta dhe e kota nuk njihet prej asaj q del prej
gojs s njerzve, kushdo qofshin ata. "baje vath n vesh kt.
Ai person q dshiron ti bind njerzit se kjo apo ajo !shtje sht e vrtet sepse e
thot filani dhe kjo sht e kot se e thot filani, ai ka gabuar rnd. "adje ai ua ka
treguar njerzve n form t qart q nuk po ndjek *ur4anin dhe as 7un%netin por po
ndjek mendimet e njerzve me an t t 3ilave po argumentohet pr at q
pretendon si t vrtet.
*tu kemi edhe nj !shtje tjetr. ikush mund t thot + *to fetva jan fetvat e
dijetarve dhe ne i duam dijetart dhe i respektojm ata. *shtu q do e3im me
mendimin e t)re.
I themi + # gjith ne i duam dijetart dhe i respektojm ata. 5or kjo nuk do t thot
q ne t e3im verbrisht me at q thon ata. 7epse dijetart nuk jan t
pagabueshm. #eorikisht kt e din t gjith, por n praktik shum njerz t
akuzojn vetm pse thua q filan dijetar ka gabuar.
<shtja e d't = /j prej rregulla&e ba( n temn e argumentimit.
*alojm tek nj !shtje tjetr shum e rndsishme. isa njerz me t drejt thon +
L vlla, si! pretendon ti se ke argumente ashtu pretendon edhe tjetri se ka
argumente. / me t vrtet sjell argumente.
5rgjigje + ( lidhje me kt !shtje dua t flas pr fakte konkrete q kan t bjn
vetm me !shtjen ton sepse nuk sht e drejt ta prgjithsoj, pr ars)e se dikush
mund t gaboj n nj !shtje por kjo nuk d.m.th se ai gabon n !do !shtje.
>n e di q edhe ata q e lejojn h)rjen n kuvende kan argumente edhe pse pr
mua ato nuk h)jn n rangun e argumenteve. *t gj do ta vrtetoj tani me lejen e
Allahut t "adhruar pasi t tregoj thelbin e !shtjes dhe kushtin baz q duhet t
ket nj argument q t quhet argument.
# gjith muslimant duke futur ktu edhe grupet e humbura nse do ti p)essh pr
mendimet dhe besimet e t)re do t t argumentohen me argumente nga *ur4ani dhe
nga 7un%neti. (uk sht e vshtir pr asknd q t gjej pr mendimin e tij
argumente qofshin ato t vrteta apo jo. 5or e vrteta H o ti q e krkon at H
krkohet prej argumenteve t qarta. *a thn profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,)u
!am ln n nj *rrug+ t bardh- nata e saj sht si dita e saj. /u! humbet prej saj
&etm se ai sht i sh!atrruar-
10
.
10
Transmeton Ibn Ma5"e" nr 43. !adit"i $s"t$ i sa#t$.
A
Ather vlla i nderuar, nuk sht vshtir t gjesh nj argument, por !shtja sht
t gjesh e t mbshtetesh tek argumentet e qarta si dielli nse dshiron t shptosh
veten.
7hikoje kt shembull q ka treguar nj prej dijetarve pr argumentimin e gabuar ku
thot + ,(uk sht kusht q bidati t mos ket asnj argument qoft edhe t
prgjithshm. 5rkundrazi argumentet e prgjithshme mund t tregojn se kjo vepr
n prgjithsi sht e ligjshme, por jo duke e kufizuar me disa kufij t ve!ant. 7i psh+
Allahu ka thn n *ur4an + ,O ju !eni besuar pr!ujtojeni Allahun shum-. ./l
Ahzab C11. 5or kjo nuk d.m.th q lejohet t thrressh ezan pr namazin e Eajramit.
&jithashtu kjo nuk dmth q lejohet ta prkujtosh Allahun vetm me emrin Allah,
Allah, Allah ose hu, hu, hu, :q d.m.th Ai, Ai, Ai; si! veprojn sufistt-.
(uk lejohet q n fen Islame sidomos n !shtjet e mdha t mos ket nj rrug t
qart dhe argumente t qarta. 5rndr)she i bie q fjala e profetit sal%l Allahu alejhi ue
selem q thot + ,)u !am ln n nj rrug t bardhI- nuk sht e sakt!! Allahu na
ruajt, prderisa paska t drejt !dokush t argumentohet me !far t doj, pr !far
t doj!! &j q nuk sht fare e sakt n fe.
Ather rregulli baz n kt tem sht q ne t argumentohemi me argumentet e
qarta n fe t 3ilat jan si dielli n mes t dits sidomos n !shtjet e mdha.
*a thn Albani + ,<shtjet e njohura n $orm t prer n $e nu! hidhen posht pr
sh!a! t disa d'shime&e q mund t lindin prej nj argumenti qoft k) edhe n
sheriatin ton. 7epse ndjekja e kt)re argumenteve h)n tek ajeti q thot + ,ata
ndje!in ajetet muteshabihe
:>
me llim $itneje dhe de&ijimi- .Ali Imran G1. .m.th
gjithmon njeriu duhet t e3 me parimet e qarta n fe-
1@
.
*shtu q njihen d) lloj argumentesh + :. Argumentet e qarta t 3ilat prmbajn
vetm nj kuptim t 3ilat quhen ,Muh!eme- ;. Argumentet jo t qarta q prmbajn
m shum se nj kuptim t 3ilat quhen ,Muteshabihe-.
et)ra jon sht q ne ti shpjegojm argumentet e paqarta me an t argumenteve
t qarta. (uk lejohet q ne t bazohemi tek argumentet q prmbajn m shum se
nj kuptim t 3ilave nuk ua din kuptimin e vrtet vetm se dijetart dhe ti
prplasim me argumentet e t qarta sepse kjo sht rruga e humbjes q na ka
paralajmruar Allahu t ruhemi.
1C
<Muteshabihe= jan$ ato ar(umente +$ )$rmbajn$ m$ s"um$ se nj$ #u)tim. -$ )amjen e )ar$ ato mund
t$ du#en si#ur bien ndes" me nj$ n(a )arimet e +arta t$ fes$. 4$r #$t$ ars2e ato i s")je(ojn$ *et$m
dijetar$t e t"elluar n$ dije si, e tre(on #$t$ (j$ ajeti nd$rsa t$ tjer$t du"et t$ e>in n$ ba0$ t$ ar(umente*e
t$ +arta n$ fe. E n$se ata nu# e *e)rojn$ #$t$ )or e>in me #$t$ lloj ar(umentes" at$"er$ du"et )asur
#ujdes )rej t2re se)se #$ta #$r#ojn$ fitne d"e de*ijim si, e tre(on ajeti.
1@
/aseta nr 668?7. Marr$ n(a fa+ja @@@.alalban2.net
19
7hih se !far thot Allahu i "adhruar pr kt + ,Ai t (briti t' 4ibrin. / t !a ajete
muh!emeh
:?
ato jan ba(a e librit dhe !a t tjera jan muteshabihe. Ata
!an de&ijim n (emrat e t're ndje!in ato jan muteshabihe pr t br $itne
dhe pr ti shpjeguar ato *sipas dshirave t t)re+. Por shjegimin e t're t &rtet nu!
e di !ush &e% Allahut dhe t patundur&e n dije. Ata thon = 3 besuam ato. T gjitha
jan prej ,otit ton. /u! pr!ujtohet *prej ksaj kshille+ &etm se ata jan t
(ott e mendje&e-. .Ali Imran G1.
#ransmetohet nga Aishja radi Allahu anha se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem
kndoi kto ajete, m pas tha + ,#ur ti shi!oni ata ndje!in ajetet muteshabihe
dijeni se !ta jan ata !a treguar Allahu prandaj ruhuni prej t're-
1G
.
7hembulli m i qart pr kt q po themi sht shembulli pr t 3ilin kan ardhur
kto ajete. *to ajete flasin pr t krishtert n origjin. 5rpiqu t bsh lidhjen
ndrmejt emrit t sures Ali Imran, fillimit t sures q thot + ,/u! !a t Adhuruar
tjetr &e% Allahut Ai sht i @jalli *q ka jetn e plot+ El #aj6jum *me fuqin e t 3ilit
qndon !do gj+- dhe ajeteve q prmendm m sipr t 3ilat ndodhen n faqen e
par t ksaj sureje.
7urja Ali Imran e ka marr kt emr q d.m.th + Familja e Imranit. Imrani sht babai
i "erjemes. "erjemja sht nna e Iss alejhi selam. *jo na tregon qart q Isa sht
njeri dhe kjo sht prejardhja e tij njerzore. Allahu e fillon kt sure me ajetin q
thot + ,/u! !a t Adhuruar tjetr &e% Allahut Ai sht i @jalli *q ka jetn e plot+ El
#aj6jum *me fuqin e t 3ilit qndron !do gj+- pr ti treguar besimtarve nj realitet
q nuk pranon diskutime, q Allahu sht nj. Allahu t ka treguar kt gj t) o
"uhamed n *ur4an, ia ka treguar edhe besimtarve t mparshm n #eurat dhe
In6hil t 3ilt po Ai i ka zbritur. *shtu q t gjith librat qiellor e tregojn n form
unanime se + ,/u! !a t Adhuruar tjetr &e% AllahutA.
Ather del p)etja + 5rse krishtert than pr Isn alejhi selam se ai sht bir i Motit=
*u e gjetn argumentin= " pas na tregon Allahu ajetet q prmendm m sipr +
,Ai t (briti t' 4ibrin. / t !a ajete muh!emeh
:B
ato jan ba(a e librit dhe !a t
tjera jan muteshabihe. Ata !an de&ijim n (emrat e t're ndje!in ato
jan muteshabihe pr t br $itne dhe pr ti shpjeguar ato *sipas dshirave t
t)re+. Por shjegimin e t're t &rtet nu! e di !ush &e% Allahut dhe $ort&e n dije.
Ata thon = 3 besuam ato. T gjitha jan prej ,otit ton. /u! pr!ujtohet *prej ksaj
kshille+ &etm se ata jan t (ott e mendje&e-. .Ali Imran G1 pr t treguar se t
krishtert n kt besim t kot nuk e3in me argumente t qarta por me ato
argumente q quhen muteshabihe ose m thjesht d)shime.
1<
<Muhkeme= +u"en ato ajete +$ )$rmbajn$ *et$m nj$ #u)tim t$ +art$ si dielli. -u# mund t$ #u)tos"
)rej t2re as(j$ tjet$r *e, atij #u)timi.
1G
Transmeton :u"ariu nr 4783.
18
<Muhkeme= +u"en ato ajete +$ )$rmbajn$ *et$m nj$ #u)tim t$ +art$ si dielli. -u# mund t$ #u)tos"
)rej t2re as(j$ tjet$r *e, atij #u)timi.
11
5randaj transmetohet se disa t krishter q shkuan tek profeti sal%l Allahu alejhi ue
selem u argumentuan q Allahu sht tre me ajetet q thot Allahu i "adhruar +
,/e-. #han + ,/e- sht shums, kshtu q k) sht argument q ka tre zotra. *)
ishte argumentimi i t)re. 5randaj Allahu i "adhruar na paralajmron q t ruhemi
prej kt)re lloj argumentimesh. Ato e kan prgjigjen e sakt por shumi3a e njerzve
mbase nuk e arrijn ta njohin dot. 5r kt ars)e det)ra e t)re sht t e3in me
argumentet e qarta n fe. *jo ishte ars)eja q Allahu e filloi suren Ali Imran me ajetin
e qart q Ai sht nj. / m pas na tregoi kt lloj argumentimi t gabuar q i !on
njerzit n humbje. Allahu na ruajt.
(drsa shembujt nga tema jon jan t shumt. "adje t gjitha argumentet q kan
prmendur ata q e lejojn h)rjen n kuvend jan shembuj pr kt !shtje. 5or ne
po tregojm ktu disa shembuj shkurtimisht sepse ato do tregohen n vendet e veta
n mn)r t detajuar.
2hembulli i par + *emi nj ajet t *ur4anit i 3ili sht nj nga boshtet e mdha t
Islamit i 3ili flet pr nj tem q ka lidhje me qindra !shtje t Islamit. Ai ajet sht
nga ajetet m t qarta. *a thn Allahu i "adhruar + ,/dihmojeni njri6tjetrin n
bamirsi dhe de&otshmri dhe mos e ndihmoni njri6tjetrin n gj'nahe dhe
armisi- ./l "aideh 21. (e kemi treguar n nj nga kapitujt e librit shum shembuj
t ktij rregulli q e tregon k) ajet. 7hembuj t marr nga sun%neti i profetit sal%l
isa njerz e anashkalojn kt ajet, madje nuk e prmendin fare dhe argumentohen
q lejohet t bashkpunosh me mosbesimtart duke u bazuar n disa ngjarje si
marrveshja q bri profeti sal%l Allahu alejhi ue selem me fisin /l Duza4a ose hadithin
q tregon se para dits s gj)kimit muslimant do bjn marrveshje me romakt e t
tjera argumente t ktij kalibri.
(e e kemi shpjeguar kt !shtje m posht por po tregojm ktu shkrutimisht disa
gjra. > themi at)re q argumentohen me kto hadithe + 'far keni pr qllim me
argumentimin tuaj me kto hadithe= A keni pr qllim q t tregoni se lejohet t
bashkpunosh me mosbesimtart= (se thon + 5o. > themi + (uk kemi rn n
kontradikt n kt. As nuk sht kjo !shtja jon. (e e ndalojm marrdhnien me ta
ose edhe me muslimant kur kjo marrdhnie !on n bashkpunim n gj)nahe.
5randaj sqarojeni ku e keni qllimin + A doni t thoni me an t kt)re argumenteve
se lejohet t bashkpunosh me ta edhe n gj)nahe= (se e thoni kt ather p)etja
e par q u drejtohet sht + 5o ajetin e qart q e ndalon kt gj ku do ta !oni=!
(se e thon kt e kan akuzuar profetin sal%l Allahu alejhi ue selem se ai i
ndihmonte njerzit pr gj)nahe ndrkoh q atij i ka zbritur k) ajet q prmendm
m sipr!!
5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem i tha babait t (u4man Ibn Eeshirit :i 3ili dshironte
q ta bnte profetin sal%l Allahu alejhi ue selem dshmitar pr nj dhurat q donte ti
12
jepte djalit t tij; + ,A !e $mij t tjer &e% tijA= I tha + 5o. I tha profeti sal%l Allahu
alejhi ue selem + ,A t gjith&e u dhuro&e si% i dhuro&e !tijA= I tha + Ko. I tha profeti
sal%l Allahu alejhi ue selem + ,5n nu! bhem dshmitar n padrejtsi-
1A
.
7hikoje si profeti sal%l Allahu alejhi ue selem nuk pranoi t dshmoj pr nj dhurat
vetm sepse ajo ishte padrejtsi. / si mundet q ai ti ndihmoj njerzit pr
padrejtsi=!! 5asha Allahun q kjo sht nga !udirat e kohs s fundit. Arritm deri
n at pik sa t akuzojm edhe profett e Allahut dhe njerzit e mir vetm si e si
pr t justifikuar veten n kto gj)nahe q bjm!! Allahu na ruajt. Fus Allahun q t
mos e kt njeri kt mendim. *) sht prfundimi i ndjekjes s argumenteve jo t
qarta dhe lnia e argumenteve t qarta n fe.
2hembull tjetr + Allahu e ka ndaluar n shum ajete t *ur4anit gj)kimin me ligje t
tjera ve! ligjit Islam e kjo sht nj !shtje q nuk pranon diskutim n fe. Argumentet
pr kt jan t shumta e do ti le6osh ato n kapitujt q vijn. (drsa ata q e
lejojn h)rjen n kuvend argumentohen me historin e Kusufit alejhi selam q ai u b
ministr i mbretit dhe normalisht sipas t)re ai do gj)konte me ligje t tjera ve! ligjit t
Allahut. 5or po t krkosh n ajetet e historis s Kusufit nuk gjen asnj gjurm q
tregon as nga afr dhe as nga larg se Kusufi alejhi selam ka gj)kuar me ligj tjetr ve!
ligjit t Allahut. / si mund t gj)konte me ligj tjetr=! Ai kur ishte n burg u tha
shokve t tij + ,@j'!imi i ta!on &etm Allahut- ndrsa kur doli dhe mori pushtetin
veproi t kundrtn=! A sht e pranueshme kjo apo e logjikshme=!
*t gj sikur ta bnte nj njeri i thjesht, do ta qortonin njerzit duke i thn + #i
thua at q nuk e bn. Lse si! thot populli + ,Eni si! them un por mos bni si! bj
un-. A kshtu ka qn Kusufi alejhi selam=! I drguari i Allahut=!! 5asha Allahun, !udi
me kta njerz!! Kan gati t akuzojn t gjith profett e Allahut vetm pr t
justifikuar vetet e t)re!!
" posht e kemi sqaruar edhe m gjer !shtjen e argumentimit t t)re me
historin e Kusufit Alejhi selam. 5randaj nuk ka nevoj t zgjatemi m. Nllimi im ktu
sht vetm t tregoj disa shembuj t ndjekjes s d)shimeve ose at)re argumenteve
q quhen "uteshabihe.
5r t mos e zgjatur m shum po them q muslimani n fen e tij duhet t e3 me
gjra t qarta nse dshiron t jet i udhzuar n kt jet dhe i shptuar n jetn
tjetr. Allahu na udhzoft t gjithve n rrugn drejt.
<shtja e tret = 2tudimet e mparshme jan br n !t tem.
*am gjetur nj numr studimesh ose librash q jan shkruar posa!risht pr kt
tem. 5rej kt)re librave sht libri me titull +
1A
Transmeton Muslimi nr 478.
10
1. ,3slami!t dhe ilu(ioni i demo!raCis- shkruar nga Abdul &anij /r%rah%hal.
Fibri sht pak sa i vjetr. Eesoj se duhet t jet botuar nga vitet tetdhjet
sepse nuk ka dat t shnuar. *) sht nga librat m t gjer q ka folur pr
kt !shtje. Fibri prbhet nga d) vllime t trasha. Ollimi i par flet pr
!shtjen e h)rjes n kuvend dhe e trajton !shtjen n form akademike
shum t bukur. (drsa vllimi i d)t flet n mn)r t zgjeruar pr prvojn
e muslimanve gjat disa dekadave n kt fush. Ai tregon n t disfatat e
njpasnjshme dhe t turpshme q kan psuar muslimant n kt fush.
Fibri konsiderohet nga referen3at baz t ksaj teme sepse ai sht nj
studim i mirfillt teorik edhe praktik. 7hkrimtari ka dal n rezultatin se
h)rja n kuvend nuk lejohet nga ana fetare dhe nuk ka n t asnj dobi.
"adje ai tregon n libr dme t shumta q kan ardhur pr shkak t h)rjes
s muslimanve n politik. isa prej t)re i kemi prmendur n librin ton.
(j libr tjetr sht libri me titull +
2. ,/dri%imi i errsira&e n tregimin e dme&e !a h'rja n !u&end-. *t
libr e ka shkruar "uhamed Ibn Abdullah /r%rimi. (j nga dijetart e Kemenit.
Fibri konsiderohet mesatar n madhsin e tij. 7hkrimtari si! duket qart q
nga titulli e ndalon h)rjen n kuvend dhe votimet. Ai ka prmendur n librin
e tij C@ dme q ka h)rja n kuvend. I ka mbshtetur fjalt e tij n
argumentet e *ur4anit dhe 7un%netit. Fibri konsiderohet shum i mir n
mn)rn e trajtimit t !shtjes dhe tregimit t dmeve q ka h)rja n
kuvend. " pas ka folur pr argumentet e at)re q e lejojn h)rjen n
kuvend dhe i ka quajtur argumentet e t)re d)shime. 5randaj gjat prgjigjeve
q jep pr !do argument thot + )shimi i par, d)shimi i d)t e kshtu me
rradh. Ajo q vlen pr tu prmendur ktu sht se "ukbil Ibn Dadi /l >adi4i
3ili sht nj nga dijetart m t njohur t Kemenit e ka le6uar librin dhe ka
shkruar nj parathnie pr t n t 3iln ndr t tjera thot + ,(uk di q t
ket ndonj libr m t mir n kt tem se sa k)-. &jithashtu kt libr e
ka le6uar edhe nj dijetar tjetr nga diejtart e Kemenit i 3ili quhet +
"uhamed Ibn Abdul >eh%hab /l Abdeli dhe ka thn pr t + ,/ le6ova kt
libr dhe e pash q sht libr me vler i 3ili ka folur n emr t /hli 7un%
netit. Allahu ia shprbleft me t mira pr prpjekjet q ka dhn n
kshilln ndaj muslimanve-. &jithashtu i ka bashkangjitur librit t tij nj
vjersh q flet pr dmet e h)rjes n kuvend t 3iln e ka shkruar nj nga
njerzit e ditur t Kemenit i 3ili quhet + "uh%hamed /s%sadik "ugal%lis
29
. "e
29
Mbase di#us" mund t$ t"ot$ 1 Mos s")if o *$llaA /2 )erson +$ )o tre(on ti $s"t$ de)utetB si mund t$
t"uas" ti +$ #2 e ndalon "2rjen n$ #u*endAA 4$r(ji(je 1 Cs"t$ e *$rtet$ +$ #2 #a +$n$ de)utet )or ai $s"t$
lar(uar n(a ai *end )asi ia #a "a)ur %lla"u 0em$r d"e e #a )ar$ +$ "2rja n$ *ende t$ tilla nu# #a dobi )or
d$me )$r Islamin. /2 )erson #a ed"e nj$ fa+e Interneti. -$ t$ #a s"#rime t$ ndr2s"me t$ tij nd$r to ed"e
)$r (j2#imin +$ #a "2rja n$ #u*end. /jo $s"t$ fa+ja e tij 1 @@@.ssade#.>om 4randaj *$llai im t$ lutem
mos u n(ut ;
1C
pak fjal mund t thuash q kt libr e prfaqsojn kta katr dijetar t
Kemenit.
(j libr tjetr sht edhe libri me titull +
0. ,Pjesmarrja n !u&end dhe ministri- t 3ilin e ka shkruar "uhamed Ibn
7hakir /sh%sherif. *) sht nj dijetar i njohur pjesrisht. *a shkruar nj
numr librash q ndodhen npr librarit e vendeve Islame. *ush i sheh
librat e tij ve re se shumi3a e t)re jan n fushn politike. 5r kt asr)e
mund t them se k) dijetar sht nga njerzit q e njohin shum mir
realitetin e politiks s sotme gj e 3ila sht e domosdoshme pr t n6jerr
nj gj)kim sa m real dhe m afr t vrtets. ( kt libr ka treguar qart
gj)kimin q ka Islami n lidhje me h)rjen n kuvende. Ai e ndalon kt gj n
mn)r kategorike dhe e konsideron kt !shtje jo t diskutueshme nga ana
fetare. >n kam marr shume her paragrafe dhe fjal t ktij libri. ( baz
t librave q flasin pr kt tem, q kam le6uar para se t shkruaja kt
libr mund t them se k) libr pr mua personalisht sht nga librat m t
mir q sht shkruar n kt fush. Ai nuk sht shum i trash. 5or
shkrimtari ka sjell n t esen3n e !shtjes duke e trajtuar at n form
shum t bukur dhe t fort n argumentim.
C. ,El 8asim- edhe pse libri sht pa autor t reklamuar konsiderohet libr
shum i mir n kt tem. Ajo q e ve!on kt libr sht sjellja e fjalve t
shumta t dijetarve n lidhje me argumentimet q tregon n t. &jithashtu
edhe k) libr e mbshtet me for3 iden se h)rja n kuvende sht e ndaluar
n form t prer. Ai tregon n t edhe shembuj konkret t 3ilat kan !uar
n anashkalimin e shum formave dhe mn)rave profetike pr kurimin e
problemeve pr shkak t marrjes s muslimanve me politik.
@. ,Pretendimi i rregullimit- t 3ilin e ka shkruar dijetari i njohur dhe zahidi i
shekullit Abdul *erim Ibn 7alih /l Dumejd. Fibri sht i vogl n prmasa por i
madh n idet e tij dhe mn)rn e argumentimit. Ai edhe pse nuk e ka 3ekur
drejtprdrejt !shtjen e h)rjes n kuvend vetm se ai q e le6on e kupton
qart q k) dijetar nuk i lejon kto vepra. &jithashtu k) dijetar ka shkruar
edhe libra t tjer pr kt !shtje.
(j prej t)re t 3ilin e kam pran dhe e kam le6uar sht edhe libri me titull +
<. ,Tes0hih el E$ham 4i Murad 2hejh El 3slam- n t 3ilin i kthen prgjigje njrit
prej librave m t vjetr q jan shkruar n kt tem i 3ili e lejonte h)rjen
1@
ne kuvend. ( t ai tregon gabimet q ka k) libr i 3ili e ka keqkuptuar fjaln
e Ibn #ejmijes dhe e ka prdorur at jo n vendin e vet. 5o at) i kthen
prgjigje edhe dikujt tjetr n lidhje me t njjtn !shtje.
(j libr tjetr sht edhe libri q ka shkruar >mer /l /shkar me titull + ,@j'!imi i
pjesmarrjes n ministri dhe !u&end-. Ai e3n me mendimin se h)rja n kuvend dhe
ministri lejohet. Argumentet ose d)shimet q ka sjell, un i kam treguar n kt
libr bashk me prgjigjen q i takon at)re. Ajo q t bn prsht)pje sht se
shkrimtari ka shkruar nj libr tjetr me titull + ,2heriati h'jnor jo ligjet njer(ore- n
t 3ilin tregon qart q ligjet njerzore q i vendosin vet njerzit jan shirk e
megjithat ai prsri e lejon h)rjen duke u nisur nga dmet dhe dobit q ka k)
veprim!! 5rgjigjen pr kt e kam dhn n vendin e duhur. Ajo q duhet theksuar
ktu sht se po t kishte qn !shtja e dmeve dhe dobive n dorn dhe mendjen
ton nuk do kishte nevoj fare pr t zbritur *ur4ani dhe as pr profetin sal%l Allahu
alejhi ue selem!!
(j libr tjetr i 3ili m ka rn n dor pr kt tem sht dhe libri me titull +
,Votimet dhe rregullat e t're n $i!hun 3slam- t 3ilin e ka shkruar Fehd el A6hlan.
7tudjues n universitetin e mbretit 7aud n Bijadh. Ai e lejon h)rjen n kuvend e t
tjera gjra. >n e kam takuar vet shkrimtarin dhe kam diskutuar me t pr !shtjen
n fjal. (uk ka n t asgj m tepr se ato q kemi treguar n libr. 5r mendimin
tim librit i mungon drejtsia n nj numr !shtjesh. uke pasur paras)sh q ai sht
studim akademik i 3ili duhet patjetr t tregoj mendimet e t d)ja palve dhe
argumentet e t)re. (drsa realiteti sht ndr)she. ( nj prej !shtjeve tregoi vetm
mendimin e vet dhe e mb)lli !shtjen me kaq gj q i jep t kuptoj le6uesit se n
kt !shtje nuk ka mendim tjetr por realiteti sht ndr)she. ( nj prej temave
pasi tregoi argumentet e t d)ja palve nuk u dha asnj prgjigje por devijoi duke u
justifikuar me gjra pa vler. &j e 3ila m !uditi.
( kt tem ka edhe libra t tjer por mua nuk mu dha mundsia ti posedoj ato
libra si libri i Abdurrahman Ibn Abdul *halik etj I q m pas ti prmendja ktu.
Olen pr tu prmendur ktu se nj prej dijetarve q ka folur m gjer pr !shtjen e
h)rjes n kuvende sht "uhamed (asir /d%din /l Albani Allahu e mshiroft. >n
kam gjetur n Internet shum fetva t tij pr kt !shte dhe zgjodha prej t)re 1C
fetva. isa t gjata e disa t shkurtra. Ars)eja pse ka folur kaq shum Albani pr kto
!shtje sht sepse ai ka jetuar n vende ku zhvilloheshin votimet dhe i ka prjetuar
vet gjendjet e muslimanve n lidhje me to. 5r kt asr)e edhe fetvat e tij jan
m pre3ise n kt tem dhe m afr argumenteve t *ur4anit dhe 7un%netit. o ti
shohsh ato gjat librit. Ai e ndalon h)rjen n kuvende n mn)r t prer dhe ka
treguar pr kt shum argumente t 3ilat do ti shohsh n vendet e duhura.
Oe!oria e prbashkt e at)re librave t 3ilt e lejojn h)rjen n kuvend sht se ata
nuk japin prgjigje t qarta pr argumentet e at)re q e ndalojn h)rjen n kuvende.
1<
"adje si! e prmenda edhe m sipr disa i pranojn edhe vet ato argumente, por pr
hir t dmeve dhe dobive e lejojnI / pr kt ars)e shkruajta kt libr q t dal
n pah e vrteta duke shpresuar prej Allahut t na dhuroj sinqeritet dhe t na
udhzoj n rrugn e drejt.
7 fundi, lusim Allahun, Motin e Jhibrilit, "ikailit dhe Israfilit, *rijuesin e qiejve dhe t
toks! # iturin e t fshehts dhe t dukshmes, At q do gj)koj ndrmjet robrve
t #ij n mosmarrveshjet q kan pasur, q t na udhzoj ne tek e vrteta n t
3iln njerzit kan rn n kontradikt. Ai udhzon k t dshiroj n rrugn e drejt.
Amin
1G
#apitulli i par
#ujt i ta!on e drejta e &endosjes s ligje&e n sistemin demo!rati!.
,*an rn dakord fjalt e t gjith at)re q kan shkruar rreth demorka3is se k)
term e ka origjinn nga greqishtja dhe prbhet nga d) pjes + demos q d.m.th
popull dhe 3ratos q d.m.th gj)kim ose ligj. *shtu q k) term domethn + &j)kimi i
takon popullit. #ermi demokra3i ka nj kuptim politik i 3ili sht i njohur n filozofit
e vjetra dhe t reja. *) term prfaqson nj rr)m politike q ngrihet mbi iden se
populli duhet t ket pushtetin politik n shtet. *shtu q fjala e fundit dhe referen3a
e vetme sht populli dhe asgj nuk del mbi t, q d.m.th se populli i vendos vet
ligjet pr veten e tij
21
. Ai gj)kon vet n veten dhe pr veten e tij.
*) pushtet i popullit prbhet nga tre aspekte baz + 1. Oendosja e ligjeve t
prgjithshme t 3ilat jan t det)rueshme t zbatohen nga t gjith dhe nuk lejohet
t kundrshtohen. *t pushtet e ka n dor kuvendi. 2. *ujdesi pr rregullin e
prgjithshm dhe det)rimi i njerzve pr zbatimin e tij n baz t ligjeve q tham.
*t pushtet e ka poli3ia. 0. Mgjidhja e mosmarrveshjeve n mn)r paqsore
ndrmjet nnshtetasve dhe shtetit duke u nisur nga kto ligje. *t pushtet e ka n
dor gj)kata-
22
.
#ujt i ta!on e drejta pr t &endosur ligje n $en 3slame.
Islami na tregon se t drejtn pr t vendosur ligje e ka vetm Allahu i "adhruar.
Allahu sht *rijuesi i Oetm dhe vetm Ai e di se !far sht e dobishme pr krijesat
dhe !far nuk sht e dobishme, ndrsa !dokush ve! Allahut sht rob i #ij .
Allahu i ka drguar profett q tu tregojn njerzve kt t vrtet , t4ua sqarojn
at)re dhe tu tregojn se !far rrjedh prej saj d.m.th + q nuk ka t adhuruar tjetr ve!
Allahut dhe se Ai nuk duhet t adhurohet vetm se me at q ka ligjruar Oet.
Ai q pretendon pr veten e tij se ka t drejt t vendos ligje e ka ngritur veten n
gradn e Motit dhe ai q e pretendon ose e pranon kt t drejt pr dik tjetr ve!
Allahut e ka br at zot.
21
%ta +$ *endosin li(jet n$ t$ *$rtet$B n$ sistemin e lir$ demo#rati#B jan$ njer$0it me influen>$ d"e )asuri.
4$r s"#a# se *et$m ata #an$ mund$si t$ "2jn$ n$ #u*ende ose t$ fusin at$ +$ d$s"irojn$ n$ to. M$ )as
ed"e li(jet *ijn$ n$ ba0$ t$ interesa*e t$ t2re jo t$ s"umi>$s d$rrmuese t$ )o)ullit si, )retendo"et. -$ nj$
ta#im t$ 0"*illuar me a*o#atin Dam0i /lar# n$ns"tetas i nj$ )rej s"tete*e m$ demo#rati#e t$ bot$s #a
t"$n$ 1 <-u# #a d2s"im se )asuria $s"t$ ajo +$ flet n$ (j2#atat tona. '"i" )s" d$nimin me *de#jeB nu#
$s"t$ d$nuar me *de#je asnj$ )asani# (jat$ (jit"$ "istoris$ t$ *endit ton$B nd$r#o"$ +$ *riten #at$r *eta
,do ja*$ )rej t$ *arf$r*e. Cs"t$ e +art$ +$ (j2#atat mbajn$ an$n e t$ )asur*e se)se s")en0imet e
a*o#at$*e jan$ marramend$se; Ea0etat i #a n$ dor$ s"tresa e )asur d"e )o ata e #an$ n$ dor$ ed"e
s"tetin; /$s"tu +$ #$tu nu# #a demo#ra>i se)se nu# 0(jed" )o)ulli. %ta +$ 0(jed"in jan$ )asani#$tB n$
s"tet a)o media etj=. Marr$ n(a De*ista )oliti#e <El Mes"a"ed= nr 66B 15-71 +ers"or i *itit 1998 f 11-17.
22
El Mus"ara#etu fil barlaman uel ui0are" f 16-18.
18
Allahu i "adhruar ka thn + ,/u! e shoron At n gj'!imin e Tij as!ush- ./l *ehf
2<1. &jithashtu ka thn + ,@j'!imi i ta!on &etm Allahut- .Kusuf C91. *to d) ajete e
tregojn qart q gj)kimi ndrmjet krijesave sht e drejta e Allahut dhe askush nuk
e shoqron At n kt t drejt.
Allahu i "adhruar ka thn + ,A !an ata (otra u !an &endosur at're ligje n
$e pa lejen e Allahut- ./sh%shura 211 *shtu q vendosja e ligjeve sht e drejt
vetm e Allahut
20
. 5randaj Allahu i quajti zotra ata q vendosin ligje pr njerzit pa
argument nga Allahu.
*a thn Allahu i "adhruar + ,Mos e hani at *bagti+ *n therje+ nu! i sht
prmendur emri i Allahut sepse !jo sht $is!
;>
. 2hejtant u inspirojn mi&e t
t're t djalogojn me ju e nse ju i bindeni at're ather me t &rtet jeni
mushri!-. ./l /n4am 1211.
#ransmeton Abdullah Ibn Ab%basi radi%Allahu anhu se disa njerz shkuan tek profeti
sal%l Allahu alejhi ue selem dhe i than + A t ham at q e vrasim vet dhe t mos
ham at q e vrau Allahu=! Ather zbritn kto ajete
2@
.
*a thn Ibn *ethiri n tefsirin e tij + Fjala e Allahut ,e nse ju i bindeni at're ather
me t &rtet jeni mushri!A dmth nse largoheni nga urdhri i Allahut dhe ligji i #ij
dhe merrni fjaln e dikujt tjetr dhe i jepni prparsi ather keni rn n shirk
2<
.
Ajeti tregon se nse besimtari largohet nga ligji i Allahut q tregon se nuk lejohet
ngrnia e bagtis s ngordhur dhe e3n me mendimin e mushrikve q thon se ajo
sht njsoj si ajo q sht therur prej duarve tona, ai i ka br shok Allahut sepse ka
pranuar ligjin q kan vendosur mushrikt n kundrshtim me ligjin e Allahut.
Ai person q pretendon se ka t drejt t vendos ligje pr njerzit ai sht tagut. *a
thn Allahu i "adhruar + ,A i !e par ti ata pretendojn se !an besuar at
t sht (britur t'- duan t gj'!ohen te! taguti ndr!oh jan urdhruar ta
mohojn at- ./n%nisa <91. *shtu Allahu e quajti at q gj)kon me ligje t tjera ve!
ligjeve t #ij tagut
;D
.
*a thn Ibnul *ajim + ,Tagut sht !dokush q njerzit e tejkalojn kufirin e tij duke
e adhuruar apo ndjekur apo duke ju bindur. #aguti i !do populli sht ai tek i 3ili
kthehen njerzit pr gj)kim ve! Allahut dhe t drguarit t #ij sal%l Allahu alejhi ue
selem ose ai q adhurohet prve! Allahut I -
28
.
20
-eua#id"ul Ijman el #eulije" uel amelije" f 317.
2C
6is# dmt" 1 lar(im n(a bindja e %lla"ut.
2@
Transmeton Tirmid"iu nr 369 d"e Ebu Daudi 7871. !adit"i e sa#t$soi %lbani.
2<
Tefsiri i Ibn /et"irit. '"i#oje fjal$n e tij te# s")je(imi i ajetit n$ fjal$.
2G
-eua#id"ul Ijman el #eulije" uel amelije" f 798.
28
I&lamul Muue#iine 1/5.
1A
*a thn Abdul Aziz Ibn Eaz + ,#agut sht !dokush q adhurohet ve! Allahut ose
gj)kon me ligje t tjera ve! ligjeve t #ij me qllim dhe me ndjekje dshire-
2A
.
Ajo q e sqaron kt !shtje gjithashtu sht se dijetart e kan ndar shirkun n
katr lloje. 5randaj shirku nuk sht vetm t adhurosh varret duke i br se6hde
at)re apo tauaf, ai sht katr lloje si vijon +
*a thn Abdurrahman Ibnul Dasen Ibn "uhamed Ibn Abdul >eh%hab + ,ije se
shirku i madh sht katr lloje + 1. 7hirku n lutje . 2. 7hirku n qllim dhe s)nim. 0.
2hir!u n bindje. C. 7hirku n dashuri
09
. *a treguar pas !do lloji argumentin e
posa!m.
Argumenti pr shirkun n bindje sht fjala e Allahut t "adhruar + ,Ata i bn
dijetart dhe murgjit e t're (otra &e% Allahut- gjithashtu e bn edhe 3sn birin e
Merjemes. Ata u urdhruan t adhurojn &etm nj t Adhuruar. /u! !a t
Adhuruar tjetr &e% Tij. 3 pastr sht Ai nga ato i shorojn-. ./t%teubeh 011-
01
.
*a thn Ibn #ejmije n shpjegimin e ktij ajeti + ,*ta q i bn dijetart dhe murgjit
zotra H duke ju bindur n lejimin e asaj q ka ndaluar Allahu dhe ndalimin e asaj q ka
lejuar Allahu H jan d) lloje + 4loji i par + jan kta q e din se ata ndr)shuan fen e
Allahut dhe me gjith kt ju bindn at)re n kt ndr)shim, duke besuar si t lejuar
at q ka ndaluar Allahu dhe t ndaluar at q ka lejuar Allahu, vetm pr t ndjekur
t part e t)re edhe pse e dijn se kjo bie n kundrshtim me fen e profetve. *jo
sht kufr dhe Allahu e quajti shirk edhe pse ata nuk u falen at)re dhe as nuk u
bjn se6hde at)re. *shtu q kush ndjek dik n at !shtje q bie n kundrshtim
me fen duke e ditur se bie n kundrshtim me fene dhe e beson at q i thon, jo
at q thot Allahu dhe i drguari i #ij sht mushrik. 4loji i d't + (drsa nse njeriu
beson hallallin si hallall dhe haram si haram por u bindet at)re n at q sht n
kundrshtim me urdhrin e Allahut sht gabimtar si !do musliman q e bn nj
gj)nah duke e besuar se sht gj)nah. *ta kan gj)kimin si t gjith muslimant
gabimtar-
02
.
7i! e sheh, argumenti e tregoi qart q kta dijetar dhe murgjr e kan ngritur veten
e t)re n gradn h)jnore pr shkak t ligjeve q kan vendosur mbi njerzit n
kundrshtim me ligjet e Allahut dhe ata q i ndoqn n kto ligje duke i besuar ato u
bn mushrik.
2A
Et-ta&li#at el :a0ije" ala #itabi et-teu"id.
09
Me5"muatu Et-teu"id 78-79
01
Me5"muatu Et-teu"id 78-79
02
29
*a thn Kahja /l Da6h%6huri
00
+ ,(se t p)esin !4sht demokra3ia= #huaj +
emokra3ia d.m.th q t gj)koj populli veten e vet jo n baz t *ur4anit dhe 7un%
netit. 'far gj)kimi ka n Islam= #huaji + ?sht shirk i madh. Argument pr kt sht
fjala e Allahut t "adhruar ,@j'!imi i ta!on &etm Allahut- .Kusuf C91 dhe fjala e #ij
+ ,/u! e shoron At n gj'!im as!ush- ./l *ehf 2<1 5o t p)etesh , !4sht realiteti
i votimeve= #huaj + Ato jan pjes e sistemit demokratik q e hedh posht fen e
Allahut. Ato jan prngjasim me mosbesimtart dhe prngjasimi me ta nuk lejohet.
( to ka shum dme. (uk ka n to dobi pr muslimant. 5rej dmeve m kr)esore
jan + 1. Earazia ndrmjet t vrtets dhe t kots n baz t zgjedhjes s shumi3s.
2. Dumbja e kufijve t prkrahjes dhe urrejtjes. 0. 5r!arja e muslimanve. C. Futja e
urrejtes, armiqsis dhe fanatizmit ndrmjet t)re. @. "ashtrimi, dredhit, hilet,
falsifikimi, humbja e kohs dhe pasurive etj-
0C
.
*a thn Albani + ,(uk i lejohet muslimanit e jo m nj grupi muslimansh q t
h)jn n kuvendet t 3ilat jan ngritur n ligje q jan n kundrshtim me ligjin Islam
sepse ka shum ajete n *ur4an q na ndalojn t prkrahim mosbesimtart dhe
hipokritt. / si mos na ndaloj Allahu q ne ti ndihmojm mosbesimtart apo
hipokritt H n vepra ose n besim H q pretendojn se jan musliman=! (e e dim
se kuvendet sot nuk jan Islame, / k) sht nj realitet q nuk pranon diskutim n
form t prer. 7epse muslimant kan 1C shekuj dhe nuk i kan njohur kuvendet
vetm se kur u sulmuan nga mosbesimtart n shtpit e t)re, t 3ilt ua det)ruan
muslimanve ligjet e t)re, ideologjin e t)re dhe mn)rn e t)re t jetess. #u&endet
jan t ngritura n parimin se gj'!imi i ta!on popullit. #urse n 3slam gj'!imi i
ta!on &etm Allahut. E !jo sht nj %shtje nu! !a !ontradi!t ndrmjet
musliman&e pr t edhe pse ata !an !ontadi!ta n shum %shtje t tjera e
$alenderimi pr !t i ta!on Allahut. *a thn Allahu i "adhruar + ,@j'!imi i ta!on
&etm Allahut. #a urdhruar t mos adhuroni as!nd tjetr &e% Tij-. .Kusuf C91. #jo
sht nj e &rtet nu! pranon dis!utim. Ather si mund t thuhet gj'!imi i
ta!on popullit=!- I " pas tha + ,(uk bhet ndr)shimi duke e3ur me njerzit n
humbjen e t)re por duhet t jet si! ka thn 7ejid *utub Allahu e "shiroft i 3ili
prdorte kt shprehje + ,1uhet pa tjert t bhet ndarje :e t vrtets nga e kota;-.
5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem n daven e tij dhe n luftn kundr tagutit nuk
anoi nga mushrikt. / Allahu i ka thn + ,E si!ur mos t t !ishim $orCuar do !ishe
anuar nga ata pa!-. ./l Isra G0%G@1 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem nuk e bnte
kt gj, por Allahu ia tha atij q t jet msim pr ne q t mos anojm nga
mosbesimtart dhe mushrikt-
0@
.
I sht drejtuar Albanit kjo p)etje + 5se nuk lejohen zgjedhjet= 5rgjige + ,*jo sht
nj !shtje e gjat. 5or un po t them shkurtimisht q zgjedhjet jan mn)r
00
Fa"ja el !a5"uri $s"t$ n(a dijetar$t bas"#$#o"or$ t$ Femenit. /a s"#ruar nj$ num$r libras" n$ "adit"
a#ide d"e fi#".
0C
El Mebadi el mufide" fi e"em mesail El 6i#" uel %#ide" f 18 B )2etjet nr 45-48.
0@
/aseta nr 358?3. /aseta $s"t$ marr$ n(a fa+ja 1 @@@.alalban2.net
21
europiane, shirku dhe idhujtarie sepse ato jan ngritur n kundrshtim me metodn
Islame n shum !shtje-
0<
.
*a thn 7alih /l Feuzan + ,Oendosja e ligjeve me te 3ilat duhet te e3in njerzit n
adhurimet e t)re , n bashkpunimet e t)re dhe n !do !shtje tjetr i takon vetm
Allahut t "adhruar, Motit t njerzve dhe *rijuesit t t)re. ,Atij i ta!on !rijimi dhe
urdhri . 3 Madhruar sht Allahu - ,oti i bot&e-. ./l A4raf @C1.
Ai e di se !far sht e dobishme pr robrit e #ij dhe n baz t ksaj i vendos ligjet
pr ta . 5r shkak se Ai sht *rijuesi i t)re, Ai vendos pr ta . 5r shkak se ata jan
robrit e #ij, i pranojn ligjet e #ij. / megjithat dobia kthehet tek ata. *a thn
Allahu i "adhruar + ,/se bini n !ontradi!t n ndonj %shtje ather drejtojeni
at *!shtje+ te! Allahu dhe i drguari i Tij- nse besoni te! Allahu dhe 1ita e $undit-
!jo sht m e mira dhe me pr$undim m t mir- ./n%nisa @A1.
*a thn Allahu i "adhruar + ,/ %do gj bini n !ontradi!t gj'!imin e !eni te!
Allahu. #' sht Allahu ,oti im-. ./sh%shura 191.
I kundrshtoi Allahu ata q konsiderojn ligjvns :me t drejt; tjetr ve! #ij. *a
thn Allahu i "adhruar + ,A !an ata (otra u !an &endosur at're ligje n $e
pa lejen e Allahut- ./sh%shura 211.
*ush pranon ligjrim ve! ligjrimit t Allahut i ka br Allahut ortak. Ato ligje q nuk i
ka vendosur Allahu dhe as i drguari i #ij sal%lAllahu alejhi ue selem n adhurime jan
bidate. 'do bidat sht humbje. 5rofeti sal%lAllahu alejh ue selem ka thn + ,#ush
shpi! n $en ton at nu! sht pjes e saj nu! i pranohet-
0G
dhe n nj
transmetim ka thn + ,#ush punon nj pun nu! e !emi urdhruar ajo sht e
re$u(uar-
08
.
Ato ligje q nuk i ka vendosur Allahu dhe as i drguari i #ij n !shtjet politike dhe n
gj)kimin ndrmjet njerzve quhen ligjet e tagutit dhe t injoran3s. *a thn Allahu i
"adhruar + ,A gj'!imin e injoranCs !r!ojn "" #u !a gj'!im m t mir se gj'!imi
i Allahut pr popullin jan t sigurt- ./l "aideh @91.
&jithashtu edhe brja hallall ose haram sht e drejt e Allahut , nuk i lejohet askujt
q ta shoqroj At n t. *a thn Allahu i "adhruar + ,Mos e hani at *bagti+
*n therje+ nu! i sht prmendur emri i Allahut sepse !jo sht $is!. 2hejtant u
inspirojn mi&e t t're t djalogojn me ju e nse ju i bindeni at're ather me
t &rtet jeni mushri!-. ./l /n4am 1211.
0<
0G
Transmeton :u"ariu d"e Muslimi.
08
Transmeton Muslimi.
22
*shtu Allahu e konsideroi bindjen e shejtanve dhe miqve t t)re n lejimin e asaj
q e ka ndaluar Allahu shirk. 5o kshtu nse dikush i bindet dijetarve dhe prijsve
dhe bn haram at q e ka lejuar Allahu ose bn hallall at q e ka ndaluar Allahu i ka
br ata zotra ve! Allahut.
*a thn Allahu i "adhruar + ,Ata i bn dijetart dhe murgjit e t're (otra &e%
Allahut- gjithashtu e bn edhe 3sn birin e Merjemes. Ata u urdhruan t
adhurojn &etm nj t Adhuruar. /u! !a t Adhuruar tjetr &e% Tij. 3 pastr sht
Ai nga ato i shorojn-. ./t%teubeh 011.
#ransmetohet n nj hadith se profeti salallahu alejhi ue selem ia kndoi kt ajet
Adij ibn Datimit radi%Allahu anhu :i 3ili kishte qen i krishter; e k) i tha + L i drguari i
Allahut nuk i kemi adhuruar ata. I tha + ,A nu! ua bnin haramin hallall dhe ju e
!onsideronit t till dhe jua bnin hallallin haram dhe ju e !onsideronit t till- =!
#ha + po. #ha profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,#' sht adhurimi i t're-
0A
.
#shtu bindja ndaj t're n brjen hallall t asaj e !a ndaluar Allahu dhe
brjen haram t asaj e !a lejuar Allahu d.m.th ti adhurosh ata dhe t biesh n
shir!. #' sht shir! i madh. Ai bie n !undrshtim me njsimin i Cili sht !uptimi i
$jals E4a ilahe il6l AllahA sepse nj prej !uptime&e prmban !jo $jal sht se
brja hallall dhe haram i ta!on &etm Allahut.
*ur kjo sht gjendja e at)re q u binden dijetarve dhe murgjve n brjen hallall ose
haram n kundrshtim me ligjin e Allahut kur ata e din q k) sht n kundrshtim
me t , edhe pse ata jan m afr dijes dhe fes madje mund ta ken br kt gj
gabimisht dhe mund t ken edhe shprblim pr kt, e !far mund t thuhet pr
at q u bindet ligjeve njerzore t 3ilat i kan vendosur mosbesimtart dhe njerzit
pa fe=! *ta i sjellin kto ligje n vendet e muslimanve pr t gj)kuar ndrmjet t)re
me to!! Fa hauleh ue la kuuete il%la bil%lah. *ta i kan br mosbesimtart zotra ve!
Allahut t 3ilt vendosin ligje, lejojn haramet dhe gj)kojn mes njerzve-
C9
. :*tu
mbaroi fjala e Feuzanit;.
*a thn komisioni i prhershm + ,/j prej lloje&e t shir!ut t madh sht ti bsh
sho! Allahut n ligj&nie duke konsideruar si ligjvns dik tjetr prve! Allahut dhe
duke u knaqur me kt gj)kim, duke e konsideruar si pjes t fes dhe adhurim at
q e lejon ose e ndalon :taguti; n !shtjet e gj)kimit dhe ndarjes s
mosmarrveshjeve ndrmjet njerzve ose e quan t lejuar edhe pse nuk e konsideron
pjes t fes. 5r kt ka thn Allahu i "adhruar + ,Ata i bn dijetart dhe
murgjit e t're (otra &e% Allahut- gjithashtu e bn edhe 3sn birin e Merjemes. Ata
u urdhruan t adhurojn &etm nj t Adhuruar. /u! !a t Adhuruar tjetr &e%
0A
Transmeton Tirmid"iu nr 39B Ibn ."eriri d"e t$ tjer$. !adit"in e sa#t$soi %lbani. '"i" Es-silsiletu es-
sa"i"a" nr 3793.
C9
Marr$ n(a libri 1 <%#idetu Et-teu"id= f 149-157 i 'ali" El 6eu0anit.
20
Tij. 3 pastr sht Ai nga ato i shorojn-. ./t%teubeh 011I-
C1
.Abdul Aziz Ibn
Eaz , Abdu Brazak /l Afifi , Abdullah Ibn &udejan dhe Abdullah Ibn *uud1.
#rahasim ndrmjet sistemit demo!rati! dhe sistemit 3slam n !t %shtje.
(j prej ve!orive baz t sistemit demokratik sht se ai q vendos sht populli. *jo
sht nj ve!ori e demorka3is ndr kohra. *onsiderohet kjo ve!ori nj nga dallimet
baz ndrmjet Islamit dhe demorka3is. 7epse Islami n themelin e tij baz ka
njsimin e Allahut t "adhruar q d.m.th se muslimani duhet t adhuroj vetm
Motin duke u kth)er tek ligji i #ij n t gjitha !shtjet e adhurimit ose mardhnieve me
njerzit ose mosmarrveshjeve. &j t 3iln e treguam m sipr n mn)r t
detajuar.
*shtu q e vrteta tek muslimani sht ajo q ka urdhruar Allahu i "adhruar dhe
i drguari i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem edhe pse kjo mund t bjer n kundrshtim
me shumi3n e njerzve. &jithashtu e kota sht ajo q ka ndaluar Allahu dhe i
drguari i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem edhe pse mund t bjer dakord me t
shumi3a e njerzve. / vrteta nuk njihet nga numri i at)re q e ndjekin por njihet
duke ditur at q ka urdhruar Allahu dhe i drguari i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem.
(drsa e vrteta n sistemin demokratik sht ajo q urdhron populli ndrsa e kota
ajo q ndalon populli. shira e popullit sht ajo q gj)kon pr nj vepr, a sht e
sakt apo gabim. At q e pranon populli ajo sht e sakt dhe at q nuk e pranon
sht gabim. *shtu q dshira e popullit sipas ksaj ideologjie sht e
pagabueshme. 5r kt ars)e sistemi demokratik e ka ngritur popullin n nj grad
q i takon vetm Allahut. *t dallim nuk e mohon dot njeri. "adje demokratikt e
vrtet nuk e konsiderojn kt gj t met ose mangsi. 5rkundrazi ata e
konsiderojn kt nj prej ve!orive t larta t demokra3is.
/ vrteta dhe e drejta n sistemin demokratik sht relative dhe jo stabile. 5randaj
at q e quan t vrtet ose t drejt nj qeveri e hedh posht dhe e quan padrejtsi
qeveria q vjen pas saj. 7hembujt pr kt jan t shumt. 5sh martesa brenda
familjes sot sht e ndaluar me ligj. 5or mos u !udit nse nj dit ajo t bhet e lejuar
dhe t konsiderohet e drejt dhe e mir. Apo martesa e homoseksualve. Ars)eja
sht shum e thjesht, sepse n sistemin demokratik e drejta e3n n baz t
dshirave njerzove. (drsa populli sht nj laborator ku provohen ligjet koh pas
kohe sa her q vjen n pushtet nj qeveri e re.
(j ve!ori tjetr e sistemit demorkatik sht se n kt sistem njerzit kani fituar
shum t drejta dhe liri t 3ilat nuk ua kan siguruar at)re shum sisteme t tjera
C1
6etaua El-le5"neti Ed-daime" 1/848
2C
njerzore. 7i e drejta e fjals , e drejta e besimit
C2
, e drejta pr t marr pjes n
pushtet, e drejta e puns, e drejta e pronsis etj.
(uk ka d)shim se njeriu ka t drejt t jetoj i lir dhe t marr t gjitha t drejtat e
tij sipas Islamit. (uk sht e drejta e asnj pushteti q tua ndaloj t drejtat njerzve.
/ kto t drejta nuk jan dhurat dhe as merit nga shteti por e drejt e njerzve q
u takon at)re. At q Allahu e ka ln t lir nuk i takon kujt ta ngushtoj. 7hteti
ndrtohet pr t arritur ato interesa t prbashkta t 3ilat nuk arrihen pa t. *shtu
q nuk duhet t jet shteti shkak pr humbjen e kt)re t drejtave.
"irpo, po ta kalojm pak kt bukurin e jashtme q t mashtron n lidhje me t
drejtat e njeriut dhe t thellohemi do vem re dukurit q vijojn +
1. 5o t marrim ann fetare do t vem re se si! ka t drejt njeriu t besoj, ka
t drejt edhe ta shaj Motin ose t tallet me t ose me figurat e larta fetare
si! jan profett e Motit. *t e quan sistemi demokratik + e drejta e fjals.
Fakti m i mir pr kt q po them sht realiteti n botn perndimore.
(gjarjet q ndodhn n animark nuk jan larg nga kujtesa. "adje ato
karikatura q origjinn e kishin n animark jan ribotuar n 1C0 gazeta t
ndr)shme n @< shtete n emr t t drejts s fjals
C0
. " pas autoritetet
prkatse, pas gjith ksaj, shtojn se sht e domosdoshme t respektohen
fet!!
&jithashtu fakt pr kt q po them sht edhe libri ,T jetosh n 3shull- i 3ili
konsiderohet nj 3nim i qart i fes Islame n emr t t drejts s fjals. Fibr q
ka prfshir shum akuza t pabaza dhe ofendime t rnda pr figurn e Islamit. (
t kundrt nse dikush prej muslimanve do t shkruante ndonj libr kundr fes
krishtere ose ndonj feje apo sistemi tjetr prgjigjja ligjore do ishte shum e qart.
&j e 3ila ka ndodhur n vitin 1AA2, vit n t 3ilin nj prej shoqatave Islame ka botuar
nj librth n t 3ilin tregon fakte t qarta nga Eibla se Isa Alejhi selam nuk sht Mot
por profet i Motit. (uk prmban libri asnj akuz, asnj ofendim ose 3nim pr Isn
alejhi selam. "egjithat prgjigja e shtetit ishte shum e qart dhe e prer. *) libr u
bllokua menjehr dhe kjo shoqat u !legalizua dhe u pengua nga !do aktivitet fetar
n form ligjore. *jo sht e ,drejta- reale e besimit fetar n sistemin demokratik.
C2
'istemi demo#rati# mban +$ndrim asnjan$s #undrejt besimit fetar n(a ana teori#e. -d$rsa n(a ana
)ra#ti#e ndr2s"on s"um$ ,$s"tja. '"i" )s" 6ran>$n si nj$ n(a s"tetet m$ demo#rati#e d"e liberale e
ndalon "i5"abin )$r (rat$ muslimane. '$ fundi ed"e '"+i)$ria )o e b$n #$t$ (j$ me femrat muslimane +$
duan t$ s"#ollo"en du#e i ndaluar +$ t$ "2jn$ n$ ambjentet s"#ollore me "i5"ab ed"e )se un$ besoj se
edu#imi i musliman$*e d"e s"#ollimi i t2re nu# arri"et me "2rjen e t2re n$ #$to ambjente t$ nd2ra n$ t$
>ilat f$mij$t tan$ m$sojn$ m$ s"um$ nd2r$sit$ se sa ato m$sime )$r t$ >ilat jan$ "a)ur #$to s"#olla.
-d$r#o"$ +$ n$ s"#ollat tona rinia #a )ra#ti#uar lloje t$ s"umta )os"t$rsis" si imoraliteti dro(a etj e
me(jit"at$ nu# #emi )ar$ asnj$ lloj rea(imi n(a or(anet )$r#at$se. T$ dal$ femra la#uri+ G (j$ +$ #a
ndod"ur G n$ mes t$ s"#oll$s ose t$ b$"et imoraliteti n$ #las$ d"e t$ filmo"et n(a student$t si, #a
ndod"urB #jo +u"et demo#ra>iB nd$rsa t$ *is"et me "i5"ab #jo domet"$n$ s"#elje e demo#ra>is$ AAA
C0
Marr$ n(a @@@.islammemo.>> lajmi mban dat$n 1 mars 76.
2@
2. Aspekti moral + Imoraliteti, homoseksualizmi, pijet alkoolike, bi6hozi etj jan
t drejta t individit. "artesa me d) gra ndalohet me ligj, ndrsa imoraliteti
me 299 gra sht i lejuar me ligj. 5ara 3a kohsh n nj shtet demokratik
doln nj grup t varfrish para disa autoriteteve prkatse pr t krkuar t
drejtat e t)re dhe prgjigjja ishte + ndrh)n poli3ia, prdor for3n pr
shprndarjen e turms. 5o n t njjtin vend pas pak kohsh dalin nj grup
homoseksualsh pr t krkuar ,t drejtat- e t)re + ndrh)n prsri poli3ia
por kt her jo pr ti shprndar por pr ti ruajtur q t krkojn ,t
drejtat- e t)re!!
"artesa burr me burr dhe grua me grua sht ligjruar n disa shtete dhe besoj se
s shpejti do ta shohim gjithandej
CC
. / si t mos jet e lejuar kur n pushtet jan vet
ata q e frekuentojn kt rrug
C@
!! /tj I
CC
/$t$ e #am s"#ruar nj$ muaj )ara se t$ dal$ n$ dis#utim *endosja e li(jit t$ lejimit t$ martes$s s$
"omose#sual$*e. E #ur jaB realiteti na tre(on +art$ *$rtet$sin$ e asaj +$ )o t"emi.
C@
Ea0eta <El /uds= +$ mban dat$n 9 n$ntor e *itit 1998 nr 7954 je) #$t$ lajm 1 Tre ministra n$ :ritaniB t$
)artis$ n$ )us"tet e #an$ )ranuar se jan$ "omose#sual$B du#e mos "arruar se +e*eria #a ed"e t$ tjer$
"omose#sual$ B si ministri i #ultur$s B ministri i mjedisitB nd$r#o"$ +$ ed"e #at$r de)utet$ e #an$ )ranuar
t$ nj$jt$n (j$. Mendo )a#B ,far$ mund t$ b$jn$ me )us"tetin #$ta njer$0 ; AA
2<
#apitulli i d't
5asi treguam n kapitullin e par dallimin ndrmjet sistemit demokratik dhe sistemit
Islam do trajtojm n kt kapitull !shtjen + A i lejohet muslimanve t marrin pjes
n kuvend duke formuar parti apo duke futur n t deputet t pavarur=
5r ti dhn prgjigje ksaj p)etjeje duhet t sqarojm edhe nj her shkurtimish se
kush sht roli i kuvendit n sistemin demokratik sepse n t varet n6jerra e gj)kimit.
*uvendi sht nj autoritet i lart i shtetit i 3ili prfshin nj numr jo t madh
njerzish. Ajo q i lidh ata me njri tjetrin jan kufijt gjeografik. Ata kan h)r n
kt vend pr t prfaqsuar popullin. et)ra kr)esore q kr)en kuvendi sht +
vendosja e ligjeve t 3ilat kujdesen pr mbarvajtjen e shoqris.
( baz t ksaj q treguam themi se muslimant n kt !shtje kan mbajtur
qndrime t ndr)shme. Ata kan d) mendime n kt !shtje. (j grup e lejojn dhe
nj grupe e ndalojn. (e po i tregojm t d)ja mendimet dhe argumentet e !do pale,
a jan kto d) mendime t pranueshme e m pas do tregojm at q sht e sakt.
Fus Allahun t na udhzoj n rrugn e drejt.
Tema e par = Argumentet e at're e lejojn h'rjen n !u&end
>?
.
Faktikisht argumentet e at)re q e kan lejuar h)rjen n kuvend nuk kan qn t
njjta+
>mer /l /shkar sht argumentuar vetm me ato q i quan dobi t sigurta t 3ilat
arrihen duke h)r n kuvend. "e sa duket, ka par se nuk ka argumente t tjera pr
kt !shtje nga *ur4ani dhe 7un%neti t 3ilat e mbshtesin kt mendim.
(drsa Abdurrahman Ibn Abdul *halik sht argumentuar me tre gjra + 1. obit q
ka marrja e kt)re posteve. 2. Argumentimi me historin e Kusufit alejhi selam dhe
(e6hashiut Allahu e mshiroft. 0. Fjalt e disa dijetarve t 3ilt e mbshtesin
qndrimin e tij. 5or nuk ka prdorur asnj argument tjetr nga *ur4ani dhe 7uneti pr
kt !shtje. "e sa duket, ka par se nuk ka argumente t tjera pr kt !shtje.
(drsa "ushir /l "isri krahas at)re q prmendm ka treguar edhe argumente t
tjera t 3ilat i jan dukur si argumente t prshtatshme pr !shtjen dhe do ti
prmendim n vijim.
Argumentet nga #ur0ani +
1. Fjala e Allahut t "adhruar + ,Fto n rrugn e ,otit tnd me urtsi dhe
!shill t mir dhe dialogo me ta n $ormn m t mir- ./n%nahl 12@1
C<
%to n$ t$ *$rtet$ nu# jan$ ar(umenteB ato jan$ d2s"ime )or ne )o i s")re"im as"tu si, i #an$ +uajtuar
ata *et$.
2G
Forma e argumentimit + 5jesmarrja n kuvend t jep mundsin t kundrshtosh ato
ligje q bien n kundrshtim me Islamin. # jep mundsin tu ngresh argumentin
antarve t kuvendit sikurse edhe t vendossh ligjin Islam n shum !shtje.
*shtu q kjo h)n n !shtjen e daves t 3iln e ka br det)r Allahu i "adhruar.
Prgjigja ndaj !tij argumentimi +
5o t shohsh tefsirin e ajetit ka pr tu br i qart gabimi i prdorimit t ktij ajeti
n kt rast + *a thn Ibn Jherir /t%taberiu + ,Ajeti tregon se ftesa bhet pr n
rrugn e sheriatit t 3iln e ka ligjruar Allahu pr krijesat. (drsa urtsia sht
shpallja q i ka dhn Allahu profetit t #ij sal%lAllahu alejhi ue selem-
CG
. *a thn /l
*hazin + ,*shilla e mir d.m.th duke u treguar at)re shprblimet dhe dnimet
C8
.
ialogo me ta n formn m t mir me butsi-
CA
.
*u tregohet n kt ajet kjo q pretendohet prej at)re q e lejojn h)rjen n kto
kuvende!!
*) argument na urdhron q t merremi me dave. *u thuhet n t q lejohet t bsh
lshime pr hir t daves=! ,5rtsia- pr t 3ilt flet ajeti sht + Oendosja e !do gjje
n vendin e vet. Ai q e pr3akton kt gj sht sheriati dhe jo logjika njerzore. As
urtsia, as kshilla e mir dhe as dialogu n formn m t mir nuk d.m.th t bsh
tolerime n fe. &jithashtu ne u themi + "e q ju ia hapt njerzve rrugn q ti
prdorin ajetet e *ur4anit sipas qejfit edhe pse nuk tregohet n to ajo q pretendohet
ather ne u themi + isa njerz h)jn dhe punojn n klubet e alkoolit me
pretendimin se bjn dave. / kur i p)et ku e ke argumentin q lejohet t h)sh n kto
vende kur dihet se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem e ka mallkuar alkoolin dhe
shum t tjer q i shrbejn alkoolit, t thot + ,Fto n rrugn e ,otit tnd me
urtsi dhe !shill t mir dhe dialogo me ta n $ormn m t mir-. / t thot +
forma m e mir sht q un tu shrbej at)re dhe tu flas pr fen.
At prgjigje q do ti jepni ju q e lejoni h)rjen n kuvende, at prgjigje u japim
edhe ne juve ose prndr)she na thoni q ju e lejoni t punosh npr klubet e alkoolit
I
# njjtn gj e thot edhe dikush tjetr q punon n disko, n ato vende q
grumbullohen t gjitha t kqijat si alkooli imoraliteti droga etj. *ur ti i thua pse
punon atje. # thot pr t br dave dhe pr t rregulluar di!ka. 5or ti i thua q kjo
nuk lejohet se atje ka shum harame dhe ti do ti shohsh t gjitha ato dhe nuk do
mundesh ti ndr)shosh. "adje ti do tu shrbesh at)re sepse po punon atje. "adje ti
me veprimin q bn u thua njerzve q kto vende nuk jan t kqia. 7idomos kur ti
merresh edhe me dave dhe pretendon se u mson njerzve fen. # thot + Ko. >n
CG
Tefsiri i Taberiut 18/371.
C8
'")$rblimet +$ #a njeriu #ur b$n ,do *e)$r t$ mir$ d"e d$nimet +$ #a #ur b$n ,do *e)$r t$ #e+e.
CA
Hubabu Et-te&ul fi meani et-ten0ilB n$ ajetin nr 175 t$ sures En-na"l.
28
kam h)r pr t br dave. Allahu ka thn n *ur4an + ,Fto n rrugn e ,otit tnd
me urtsi dhe !shill t mir dhe dialogo me ta n $ormn m t mir-. / kjo
form sht me e pranueshme pr ta. 7epse un jam mes t)re, gj q tregon se un
nuk jam i prapambetur dhe as nga ata q s4marrin vesh nga ,jeta-. *shtu un i bj
pr vete ata n formn m t mir pr ti ftuar n fe!!
Ather u themi at)re q e lejojn h)rjen n kuvende + 'far prgjigje do tu jepni
kt)re=! # njjtn prgjigje do t4ju japim edhe ne juve pr lejimin tuaj. / nse ju nuk
keni prgjigje ather prgjigjen ua japim ne pr t gjitha n kt libr me lejen e
Allahut t "adhruar.
*a thn Albani + ,D)rja e muslimanve n kto kuvende t 3ilat jan t ngritura jo n
parime Islame sht m e keqe se shembulli q thon njerzit + ,Filani pr t
ndrtuar nj shtpi prish nj 'tet- sepse kta po prishin edhe shtpin edhe
q)tetin. (gaq kta nuk bjn asgj me an t kt)re veprimeve. / vrteta sht pr
tu thn + *tu ka vend ndjekja e dshirs, sepse njeriu ka dshir t duket dhe t
ngrihet lart t hipi n karriget e larta q t thon njerzit + Filani sht ministr apo
zvends ministr etj. 2hpirti ia (bu!uron njeriut !t &eprim du!e e justi$i!uar se
duhet tu tregoj at're $jaln e &rtet sepse nu! sht e mundur tu tregosh t
&rtetn paris &etm se du!e h'r n !to &ende. 5or k) justifikim nuk sht i
pranuar. &jithashtu ata q h)jn n kto kuvende nuk kan mundsi t ndr)shojn
gj n to. 7 fundi dua t trheq vmendjen pr nj !shtje pr t 3iln kam folur
shum. A !jo sht rruga pr t ndrtuar nj shori 3slame- du!e h'r n nj &end
nu! gj'!on me ligjin e AllahuG" Ai nu! e !a di%!a nu! !a si t0ua jap at t
tjer!! >n besoj se rruga pr t ngritur nj shoqri Islame sht duke e3ur n rrugn
e "uhamedit sal%l Allahu alejhi ue selem i 3ili na ka ln nj metodik gjithprfshirse
t 3iln e ka prmbledhur n nj fjal ku thot + ,5dh(imi m i mir sht udh(imi
i Muhamedit sal6 Allahu alejhi ue selem-. A iu bashkangjit profeti sal%l Allahu alejhi
ue selem mushrikve t "eks pr ti rregulluar ata, si! veprojn kta q duan t
h)jn n kuvende=! Apo e shfaqi fjaln e vrtet sidomos fjaln e teuhidit ,1ije se
nu! !a t Adhuruar tjetr &e% Allahut-. Nndroi profeti sal%l Allahu alejhi ue selem
10 vjet duke i ftuar njerzit n teuhid. / ndrkoh ai i edukonte shokt e tij q ti
jepnin prparsi jets s Ahiretit para ksaj jete. A po e ndjekim ne kt rrug=! Ata
q duan t bjn rregullime me an t h)rjes n kuvend e kan harruar rrugn e
vrtet e 3ila sht + ,Pastrimi dhe Edu!imi-. *to jan d) fjal pr t 3ilat un i ftoj
muslimant t qndrojn tek to dhe ti kuptojn mir dhe t punojn pr ti zbatuar
atoI 5rkundrazi prdorimi i kt)re metodave sht n t vrtet pengues pr t
e3ur n rrugn e drejt n t 3iln duhet t e3im-
@9
.
2. *a thn Allahu i "adhruar + ,3 than = O 2huajb- ne nu! !uptojm shum
prej asaj na thua. /e t shohim t t' dobt edhe si!ur mos jet pala jote
*fisi )t q t mbron+ ne do t t &risnim me gur- .Dud A11
@9
/aseta nr 381?7. Marr$ n(a fa+ja 1 @@@.alalban2.net
2A
Forma e argumentimit + *a thn Abdurrahman /s%sa4di H Allahu e mshiroft H +
Allahu i mbron besimtart me forma t shumta, disa mund ti din e disa jo. Allahu
mund ti mbroj ata duke br shkak fiset e t)re. 7i! e mbrojti 7huajbin alejhi selam
prej vrasjes me an t fisit t tij. 5randaj krijimi i kt)re lidhjeve t 3ilat bhen shkak
q t mbrohet Islami dhe muslimant lan t lejuara mbase edhe det)r. 7epse
rregullimi sht det)r n baz t mundsis. 5randaj nse prpiqen muslimant t
3ilt jan nn pushtet jomusliman dhe punojn q t arrijn t drejtat e t)re fetare
dhe jetike sht m e mir se sa t dorzohen q shteti t kujdeset pr ti fshir t
drejtat e t)re fetare dhe jetike. (se kan mundsi q ta ken ata pushtetin n dor
kjo sht det)r por nse nuk munden ather t prpiqen t ruajn e t mbrojn
fen dhe jetn e t)re-.
Prgjigje ndaj !tij argumentimi +
> themi + (uk sht e ndaluar t prfitosh prej lidhjeve shoqrore, farefisnore
qofshin apo jo pr t mbrojtur dhe ndihmuar Islamin dhe muslimant. Askush nuk e
kundrshton kt. E gjith biseda sht e prendruar te! %mimi duhet t
paguajn muslimant !undrejt !saj dobie. (se sht !mim i ksaj jete nuk ka
problem. 5or nse sht !mim fetar q d.m.th t prfitosh prej t)re kundrejt
tolerimeve fetare, ktu qndron problemi. Ajeti nuk flet fare se !far !mimi lejohet t
japsh pr t fituar kto lidhje. *shtu q ne i krkojm kto t dhna nga
argumentet e tjera t *ur4anit dhe 7un%netit. Imam /s%sa4di nuk ka folur n fjaln q
treguat pr !shtjen e ligjeve dhe t drejts s t)re. As nuk ka folur pr !shtjen e
tolerimeve fetare. *shtu q nuk ka se si t merret fjala e tij si argument pr di!ka q
ai nuk ka folur pr t. 5or edhe sikur t kishte folur, fjala e tij nuk sht argument n
fe. Fjala e tij sikur t ishte e qart pr kt tem do kishte nevoj t mbshtetej me
argumentet fetare.
5o t vresh argumentet e at)re q e lejojn h)rjen n kuvend, do shohsh se
argumentet e t)re kan disa 3ilsi t prbashkta. Ato jan t prgjithshme si ajeti n
fjal t 3ilin mund ta prdor !dokush pr t kotn e vet. &jithashtu prmbajn m
shum se nj kuptim ose mundsi pr tu kuptuar q d.m.th nuk e shprehin qart
iden q pretendohet prej t)re. *u thuhet n t se 7huajbi alejhi selam pranoi t bj
harame pr hir t daves=! A t bazohemi n kt ajet dhe t lem t gjitha ajetet e
qarta q kan zbritur n lidhje me det)rat dhe ndalesat q ka muslimani=! A ti
zbatojm disa ajete e disa jo=!
Argumentimi me historin e )usu$it alejhi selam
9:
=
Kusufi alejhi selam krkoi t bhej ministr n nj shtet jobesimtar pr t arritur q t
kr)ej disa gjra t dobishme pr mbar popullin. *jo dobi ishte shptimi i popullit
prej uris q pritej t vinte n /gjipt n baz t ndrrs q kishte par mbreti dhe
@1
'"i" 1 <El Mus"ara#e" fil barlaman uel ui0are"= d"e <Tenuir Ed"-d"ulumat bi mefasid el inti"abat=.
09
shpjegimit q i dha Kusufi asaj ndrre edhe pse ai nuk kishte mundsi t mbante
drejtsi t plot ndrmjet t)re dhe as t gj)konte me ligjin e Allahut. / patjetr q do
gj)konte me ligjet e mbretit. *shtu q lejohet marrja e nj posti t lart :psh si
ministr; n vendet ku nuk gj)kohet me ligjet e Allahut nse ka n t dobi t mdha
ose largimi i disa dmeve t mdha.
Prgjigje ndaj !tij argumentimi =
Fillimish duhet pasur paras)sh se argumentimi me historin e Kusufit, q lejohet t
h)sh n kuvend sht argumentim i gabuar pr vet faktin se ndrmjet postit t
ministrit n t 3ilin ishte Kusufi aljehi selam dhe deputetit ka dallim jo t vogl.
"egjithat prgjigja do jepet n baz t argumentimit q kan dhn ata q e kan
lejuar.
,isa njerzve u plqen t argumentohen me historin e Kusufit alejhi selam kur i tha
mbretit q nuk gj)konte me ligjin e Allahut ,M bj mua drejtues t pasuris. 5n
jam besni! i ditur-.Kusuf @@1. 5or krahasimi me rastin e Kusufit sht krahasim i kot.
7epse Kusufi alejhi selam nuk e krkoi pushtetin deri sa i tha vet mbreti + ,Ti sot te!
ne !e pushtet dhe je besni!- .Kusuf @C1 .m.th ke t drejt t urdhrosh dhe njerzit
t t binden e t mos urdhrohesh prej ndokujt. 5o qe se nj shtet jobesimtar q nuk
gj)kon me ligjet e Allahut i thot nj muslimani + /ja merre ministrin nn drejtim. *e
t drejt q t vendossh vet dhe ne nuk ndrh)jm n punn tnde por do
zbatojm urdhrat e tua, n kt rast nuk ka problem pr kt musliman nse e
pranon kt krkes. 5rndr)she !do prfitim q mund t prfitoj davja prej ktij
njeriu sht i prkohshm :sepse pas tij do vijn t tjer; dhe nuk barazohet me
dmin e madh q ka h)rja e tij n kt post d.m.th me dmin e zbutjes s gj)naheve
n s)t e njerzve t 3ilt e shohin kt njeri duke i kr)er kto gj)nahe :n emr t
fes;-
@2
.
,*shtu q ka dallim t madh ndrmjet atij t 3ilit i thuhet + ,Ti sot te! ne !e pushtet
dhe je besni!- dhe atij q i krkohet t betohet n Allahun q do jet besnik ndaj
ligjit q e vendos popullin n gradn e Allahut t "adhruar dhe t betohet se do
zbatoj politikn e shtetit :e jo politikn personale;-
@0
. 5randaj k) krahasim sht i
gabuar.
5or edhe sikur t jet e sakt q Kusufi e krkoi pushtetin vet, ai ishte profet dhe
kishte sheriatin e tij q e kishte urdhruar Allahu ta zbatonte. (drsa ne nuk e kemi
pr det)r t zbatojm sheriatin e tij sidomos kur bie n kundrshtim me sheriatin
ton. ?sht transmetuar n disa hadithe q e tregojn qart q krkesa e pushtetit
nuk sht gj e mir dhe prfundimin nuk e ka t mir.
@2
El Mus"ara#e" fil barlaman uel ui0are" f 195.
@0
01
(ga Abdurrahman Ibn /s%semurah transmetohet se profeti sal%l Allahu alejhi
ue selem i ka thn + ,O Abdurrahman 3bn Es6semurah mos !r!o t bhesh
i par sepse nse ti e merr drejtimin me !r!esn tnde !a pr t
mbshtetur Allahu te! ai *pushteti )t+ ndrsa nse t &jen pa !r!esn
tnde !a pr t ndihmuar Allahu-
@C
.
(ga /bu Durejreh radi Allahu anhu transmetohet se profeti sal%lAllahu alejhi
ue selem ka thn + ,)u do jeni la!mitar pr tu br prijsa por ai *post+ do
jet pendim ditn e @j'!imit. 2a i mir sht !ur e merr dhe sa i !e !ur e
le-
@@
.
(ga /bu "usa transmetohet se ka thn + D)ra tek profeti sal%l Allahu alejhi
ue selem dhe me mua ishin dhe d) djem t 6ha6hait tim. I tha njri prej t)re
profetit sal%l Allahu alejhi ue selem + L i drguari i Allahut na bj prijsa, n
nj prej vendeve q t ka dhn Allahu. # njjtn gj i tha edhe tjetri. #ha
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,Pasha Allahun- ne nu! ia japim !t
det'r at're e !r!ojn dhe as at're e la!mojn-
@<
.
7! e sheh kto jan hadithe t qarta q tregojn se krkimi i kt)re posteve nuk sht
i mir, madje prfundimin e ka t keq, vetm nse k) njeri ka frik Allahun dhe
zbaton urdhrat e #ij. 5or kjo sht pothuajse e pamundur n ditt e sotme ku ai q
ka poste t tilla sht i det)ruar t e3 n baz t nj rruge t pr3aktuar nga lart.
&jithashtu nse disa njerz thon se Kusufi alejhi selam mori prsipr vetm pasurin
e mbretris, i themi + *jo sht n sheriatin e tij, ndrsa n Islam marrja e ktij posti
kur prijsi sht njeri mizor q u bn padrejtsi njerzve nuk lejohet. *shtu q ne
kemi pr det)r t zbatojm sheriatin ton dhe jo at t Kusufit alejhi selam, sidomos
kur ai bie n kundrshtim me 7heriatin ton. Allahu i ka dhn profetve sheriate t
ndr)shme dhe i fundit sht 7heriati Islam i 3ili ka shfuqizuar t gjitha 7heriatet e
mparshme. *an ardhur hadithe t qarta nga profeti sal%l Allahu alejhi ue selem q e
ndalojn marrjen e ktij posti n rast kur prijsi sht mizor dhe u bn padrejtsi
njerzve.
#ransmeton /bu 7eid dhe /bu Durejreh radiallahu anhuma se profeti sal%l
Allahu alejhi ue selem ka thn + ,1o &ij nj !oh pr njer(it- paria e
t're do jen disa njer( mendjeleht t Cilt a$rojn njer(it e !inj-
largojn njer(it e mir dhe &onojn nama(in. #ush i arrin ata t mos bhet
@C
Transmeton :u"ariu d"e Muslimi. !adit"i e tre(on +art$ se #us" i #or#on #$to )oste nu# e ndi"mon
%lla"u nd$rsa #ujt i *jen #2 )ost )a #$r#es$ e ndi"mon %lla"u i Mad"$ruar n$ t$.
@@
Transmeton :u"ariu nr 6879. 6jala e )rofetit sal-l %lla"u alej"i ue selem 1 <'a i mir$ $s"t$ #ur e merr=
dmt" se #2 )ost t$ je) )asuri fam$ d"e #$na+$sit$ e #$saj jete. -d$rsa fjala e tij 1 <'a i #e+ $s"t$ #ur e le=
dmt" 1 dit$n e Ej2#imit #ur t$ merret njeriu n$ llo(ari )$r ,do t$ *o($l e t$ mad"e do jet$ #2 )ost s"#a#
)$r d$nimin e tij.
@<
Transmeton :u"ariu nr 7147 d"e Muslimi nr 4871 e t$ tjer$ .
02
prgjegjs
9D
- as poliC- as ta!sa mbledhs dhe as ar!tar-
@8
. *) hadith e hedh
posht argumentimin me historin e Kusufit alejhi selam sepse Kusufi mori
prsipr nj post q lejohej pr t, ndrsa pr ne jo sepse profeti sal%l Allahu
alejhi ue selem e ka ndaluar kt pun.
*a thn Albani + ,( nj prej ditve t kaluara kemi folur pr !shtjen e zgjedhjeve
dhe se ato nuk jan t ligjruara :n Islam; dhe folm pr disa grupe q jan futur n
kto kuvende t 3ilat jan ngritur jo mbi gj)kimin me ligjin e Allahut. (j person q
ishte prezent n6orri si argument, historin e Kusufit alejhi selam i 3ili i tha :mbretit; +
,M bj mua drejtues t pasuris. 5n jam besni! i diturA. .Kusuf @@1. *shtu q
Kusufi ishte drejtues n pushtetin e nj prijsi mosbesimtar. Ather pse nuk lejohet
q t h)jn muslimant n kuvend=!
5rgjigja sht n d) aspekte ose m shum + Kusufi alejhi selam nuk arriti atje me
rrugn e votimeve t palejuara. 5or Allahu i "adhruar e sprovoi at me an t gruas
s mbretit dhe pr at shkak ai u fut n burg. / vazhdon historia e tij n burg me d)
shokt e burgut. " pas njri prej t)re del dhe bhet shrbtor i mbretit ndrsa tjetri
vritet. 5as disa vitesh sheh mbreti nj ndrr dhe p)et se kush mund ta shpjegoj.
Ather kujtohet ai q shptoi dhe shkon p)et Kusufin alejhi selam pr ndrrn dhe ia
!on prgjigjen mbretit. Ather mbreti tha+ "a sillni ktu se dua ta ve!oj at pr
veten time. Ather i tha Kusufi alejhi selam + ,M bj mua drejtues t pasuris. 5n
jam besni! i diturA. *shtu q Kusufi alejhi selam nuk ndoqi asnj rrug pr tu br i
par, madje as nuk i kishte shkuar ndrmend di!ka e till. 5or Allahu i "adhruar i
3aktoi atij kto ndodhi t ndr)shme deri sa e zgjodhi mbreti pr veten e tij dhe e bri
ministr n shtetin e tij. / ai filloi t gj)koj me sheriatin e tij dhe me shpalljen q i
dha Allahu i "adhruar e jo me ligjet e mosbesimtarve. (drsa ne sot trokasim
portat e shirkut, porta idhujtarie dhe kufri. ?sht i pastr Kusufi alejhi selam nga kto
e nuk ka mundsi q atij ti shkojn ndrmend e jo m ti trokas me t vrtet.
Mgjedhjet prshtaten me sistemet e mosbesimtarve t 3ilt nuk bjn dallim
ndrmjet njerzve, n baz t besimit dhe as n baz t gjinis. / kur hapen portat e
zgjedhjeve h)n n to !dokush i mir qoft apo i keq pa asnj lloj dallimi. (
prfundim zakonisht ata q fitojn jan njerzit m t kqinj t shoqris. A
prshtatet pr ne q t e3im n kt rrug t mosbesimtarve dhe t
argumentohemi pr t me historin e Kusufit alejhi selam=! allimi sht si nata me
ditn ndrmjet historis s Kusufit dhe realitetit t zgjedhjeve sot. 5astaj kjo q ka
br Kusufi alejhi selam sht sheriat q ka qn para nesh dhe profeti sal%l Allahu
alejhi ue selem ka thn + ,1rgohej pro$eti te! populli i &et ndrsa un jam drguar
te! t gjith njer(it-. *shtu q nuk sht e sakt q argumentohet n6nsi i dijes
me nj ajet q ka t bj me nj sheriat q ka qn para nesh-
@G
/a )$r +$llim t$ mos marr$s" )$rsi)$r drejtimin e njer$0*e sado )a# +ofs"in ataB n$ t$ (jit"a format.
@8
Transmeton Ebu Fa&la n$ Musnedin e tij nr 1115B 7/367. !adit"in e #a sa#t$suar %lbani n$ es-silsiletu
es-sa"i"a" nr 36.
00
" pas foli shejhu pr nj !shtje tjetr dhe n fund tregoi nj rregull shum t
rndsishm ku tha + ,'shtjet e njohura n form t prer n fe nuk hidhen posht
pr shkak t disa d)shimeve q mund t lindin prej nj argumenti qoft k) edhe n
sheriatin ton. 7epse ndjekja e kt)re argumenteve h)n tek ajeti q thot + ,ata
ndjekin ajetet muteshabihe
@A
me qllim fitneje dhe devijimi- .Ali Imran G1. .m.th
gjithmon njeriu duhet t e3 me parimet e qarta n fe-
<9
.
5)etje + A ka gj)kuar Kusufi alejhi selam me ligj tjetr ve! ligjit t Allahut= 5asha
Allahun q sht pr t ardhur turp q t bhet nj p)etje e till pr nj prej
profetve t Allahut. (jerzit i kan br shum padrejtsi Kusufit alejhi selam. ikur
e akuzuan pr imoralitet ndrsa sot e akuzojn se ka gj)kuar me ligje t tjera ve! ligjit
t Allahut. Argumentet q tregojn se Kusufi nuk ka gj)kuar me ligj tjetr ve! ligjit t
Allahut jan si vijon +
Allahu ka thn n *ur4an pr t + ,#shtu /e i dham pushtet )usu$it n to!. Ai
&epron n t si t dshiroj- .Kusuf @<1. "arrja prsipr e pushtetit nga ana e Kusufit
alejhi selam n kt shtet mosbesimtar nuk d.m.th q ai nuk ishte i lir t vepronte
!far t dshironte. *ur4ani nuk ka treguar q mbreti i vuri kushte Kusufit n kt
pushtet. 7hiko se !far kan thn dijetart e tefsirit +
*a thn Ibnul Arabi + ,(se dikush thot + 7i ia lejoi vetes Kusufi alejhi selam t bhet
i par n pushtetin e nj mosbesimtari kur ai vet ishte besimtar dhe profet = (e i
themi + (uk ishte krkesa e Kusufit q t merrte n dor ndonj post por ishte
krkes q vet mbreti t4ia linte pushtetin Kusufit alejhi selam t gjith q ta merrte
Kusufi alejhi selam pushtetin e tij. Allahu po t dshironte ia jepte pushtetin Kusufit
me luft dhe for3
<1
.
*a thn "uhamed 7hakir /sh%sherif + ,Fjala q thon ata q e lejojn h)rjen n kto
poste duke u argumentuar me historin e Kusufit alejhi selam se ai nuk kishte t
drejt t vepronte !far t dshironte bie n kundrshtim me fjalt e dijetarve t
tefsirit si + Abdurrahman Ibn Mejd Ibn /slem, Ibn >eheb, /s%sud%dij, /t%taberi, /l
*urtubi, Ibn *ethiri, /bu 7u4ud, /n%nejsaburi, /n%nesefi, /l Dazin, /l Eegaui, /r%razi, /z%
zemekhsheri, /bu Daj%jan /l /ndelusi, /sh%sheujani, "uhamed #ahir Ibn Ashur. 7hiko
disa prej fjalve t t)re n shpejgimin e ajetit +
*a thn Ibn Jherir /t%taberi n shpejgimin e fjals s Allahut ,Ti sot te! ne !e
pushtet dhe je besni!- .Kusuf @C1 + ,.m.th ke pushtet pr !far t dshirosh-.
@A
Fan$ ato ar(umente +$ )$rmbajn$ m$ s"um$ se nj$ #u)tim. -$ )amjen e )ar$ ato mund t$ du#en si#ur
bien ndes" me nj$ n(a )arimet e +arta t$ fes$. 4$r #$t$ ars2e ato i s")je(ojn$ *et$m dijetar$t e t"elluar n$
dije si, e tre(on #$t$ (j$ ajeti nd$rsa t$ tjer$t du"et t$ e>in n$ ba0$ t$ ar(umente*e t$ +arta n$ fe. E n$se
ata nu# e *e)rojn$ #$t$ )or e>in me #$t$ lloj ar(umentes" at$"er$ du"et )asur #ujdes )rej t2re se)se #$ta
#$r#ojn$ fitne d"e de*ijim si, e tre(on ajeti.
<9
<1
%"#am El /ur&an li Ibn El %rabi. '"i" s")je(imin e ajetit n$ fjal$ te# #2 lib$r.
0C
*a treguar /t%taberiu nga Ibn Mejd se ka thn n shpjegimin e fjals s Allahut ,,M
bj mua drejtues t pasurisA = EFaraoni ka pasur shum magazina jo vetm me
ushqime. Ia dorzoi t gjitha Kusufit alejhi selam. &j)kimin ia la atij n dor. Ai q
zbatohej ishte urdhri dhe gj)kimi i tij-.
*a transmetuar /t%taberiu nga /s%sud%dij se ka thn n shjpegimin e fjals s Allahut
,#shtu /e i dham pushtet )usu$it n to!. Ai &epron n t si t dshiroj- .Kusuf
@<1 + ,/ vendosi mbreti prijs t /gjiptit. *ishte n dor tregtin dhe !do gj tjetr.
*) sht kuptimi i ajetit + ,#shtu /e i dham pushtet )usu$it n to!. Ai &epron n
t si t dshiroj-.
&jithashtu ka treguar /t%taberiu fjaln e Ibn >ehebit i 3ili ka thn + ,*a thn Ibn
Mejd + fjala e Allahut + ,Ai &epron n t si t dshiroj- + I dham atij pushtetin q
ishte n at vend q t veproj !far t dshiroj. / sikur t dshironte ta vendoste
faraonin posht duarve t tij ose sipr, kishte mundsi ta bnte-
<2
.
*a thn /l Eegaui + ,#shtu /e i dham pushtet )usu$it n to!A d.m.th e bm
prijs n /gjipt. ,Ai &epron n t si t dshiroj- d.m.th vepron n t !far t
dshiroj
<0
.
*a thn *urtubiu + ,#shtu /e i dham pushtetA pr !far t dshiroj
<C
.
*a thn /n%nesefi + ,Ai &epron n t si t dshiroj- d.m.th n !do vend q dshiron
t qndroj nuk e ndalon kush sepse ato jan n pushtetin e tij
<@
.
*a thn /l Dazin + *uptimi i fjals pushtet d.m.th + q askush nuk ka mundsi ta
kundrshtoj n at q dshiron dhe e zgjedh dhe shpjegimi i ktij pushteti sht tek
fjala e Allahut + ,Ai &epron n t si t dshiroj-
<<
.
# njjtn ide e kan treguar edhe dijetart e tjer q prmendm m sipr dikush
m shkurt e dikush m gjat.
,Qllimi i tregimit t !t're $jal&e t dijetar&e t te$sirit sht pr t saruar se
ata !an rn da!ord se )usu$i alejhi selam !ishte t drejt t plot &eprimi dhe nu!
ishte nn pushtetin e mbretit-
<G
.
*shtu q fjala e at)re q thon se Kusufi alejhi selam gj)konte me ligje t tjera ve!
ligjit t Allahut ose ishte i det)ruar t heshte dhe t nnshtrohej para ligjit t mbretit
sht fjal e gabuar dhe e pa baz. *shtu q edhe argumentimi i t)re bie posht.
<2
'"i#oji #$to fjal$ t$ dijetar$*e +$ u )$rmend$n te# tefsiri i Ibn ."erir Et-taberiut 16/148-157.
<0
Mealim Et-ten0ilB El :e(aui 4/757.
<C
Tefsir El /urtubi 9/185.
<@
Tefsir En-nesefi. '"i" fjal$n e tij te# ajeti nr 56 i sures Fusuf.
<<
Tefsir El !a0in. '"i" fjal$n e tij te# ajeti nr 56 i sures Fusuf.
<G
0@
Kusufi alejhi selam kur ishte n burg u tha shokve t tij + ,@j'!imi i ta!on &etm
Allahut- .Kusuf C91. ( momentin q ai po vuante dnimin e padrejt ua thot
shokve t tij kt gj pa u friksuar prej askujt. / si mund t logjikohet q Kusufi
alejhi selam pasi t dilte prej burgu e t merrte pushtetin t vepronte t kundrtn e
asaj q tha n burg!! *jo nuk panohet tek njerzit e thjesht e jo m tek profeti i
Allahut alejhi selam.
Kusufi alejhi selam nuk bri asnj tolerim gjat jets s tij q t arrinte n pushtet.
5rkundrazi jeta e tij tregon durimin e madh q bri ai n t gjitha etapat deri sa
Allahu i dha pushtetin. *shtu q pushteti i erdhi Kusufit alejhi selam pasi kaloi nj
numr sprovash n t 3ilat bri durim dhe u tregua i devotshm dhe i pastr nga
gj)nahet. 7hiko se !far thot Allahu i "adhruar pr t + ,A ti je )usu$i G Tha = 5n
jam )usu$i dhe !' sht &llai im. Allahu na bri mirsi. Ai tregohet i de&otshm
dhe bn durim Allahu nu! ia humb shprblimin bamirs&e-. .m.th Allahu m ngriti
n kt vend sepse u tregova i devotshm dhe bra durim. (drsa shum musliman
sot duan t arrijn pushtet pa kaluar sprova, pa br durim dhe duke br tolerime
n fe. As devotshmri e as durim e m pas duan prfundim t mir!! *) sht
mendimi q kan pr Allahun kta!! (se e kundrshtojn dhe nuk bjn durim
kujtojn se Allahu do ti ndihmojn ndrsa nse e3in drejt duke br durim dhe duke
u larguar nga haramet kujtojn se Allahu ka pr ti ln n balt. Allahu na ruajt.
Argumentet e sun6netit t pro$etit salallahu alejhi ue selem +
1. Fjala e profetit salallahu alejhi ue selem + ,#ush shi!on nj t !ee ta
ndr'shoj at me dorn e tij- nse nu! mundet ta ndr'shoj at me gojn e
tij dhe nse nu! mundet ta ndr'shoj at me (emrn tij dhe !' sht besimi
m i dobt-
<8
.
Forma e argumetimit + 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem urdhroi t ndr)shohet e
keqja e pr kt tregoi disa etapa. 5jesmarrja n kuvend konsiderohet nj nga format
m t fuqishme pr ndr)shimin e t keqes.
Prgjigja ndaj !tij argumentimi +
(dr)shimi i t keqes sht det)r sipas mundsis. Bealiteti e ka treguar se
muslimant me an t kt)re mn)rave kan br nj vrim n uj. # mjafton si
fakt 6hemati i Ihuanve t 3ilt kan G9 vjet q bjn lshime n fe pr hir t
ndr)shimit t t keqes dhe pas kaq kohsh, as t keqen nuk e ndr)shuan dhe as vetet
e t)re nuk i ruajtn nga haramet.
> themi gjithashtu + *u thuhet n hadith q pr hir t ndr)shimit t t keqes lejohet
t bsh vet disa t kqia. "adje hadithi tregon t kundrtn, thot + #a ndr)shoj me
at q ka mundsi. 5roblemi i argumentimit me kto lloj argumentesh pr !shtje t
<8
0<
tilla i hap portn !do kujt q ti prdor argumentet fetare pr !do lloj t kote q
dshiron ai. 5asha Allahun, t thuash + ua t ndr)shoj t keqen, sht fjal e bukur
por realiteti sht ai q e vlerson sa e vrtet sht kjo fjal. 5randaj m sipr
treguam pr disa njerz q h)jn n vendet q jan t mbushura me mkate dhe
argumentohen me argumente t tilla. &j q e sqaruam atje prandaj nuk e shoh t
nevojshme ta prsris edhe nj her.
*jo sht nj p)etje me telefon q i drejtohet Albanit + isa vllezr krkojn prej
nesh t kandidojm pr deputet
<A
, por me kush q t h)jm pr t rregulluar. A
lejohet kjo gj =
5rgjigja e Albanit + ,(uk lejohet t h)sh n kuvendet q gjenden sot n shtetet
arabe dhe nuk them n shtetet Islame sepse ato nuk jan ngritur sipas parimeve
Islame. &jithashtu qllimi i mir nuk e justifikon mn)rn e keqe pr ta arritur at
qllim. Fjala q thon ata + ,8'jm pr t rregulluar- sht imagjinat. Bealiteti
tregon se shum prej at)re muslimanve q h)jn n kto vende pr t rregulluar,
vet ata rripen :pr s gjalli; d.m.th prishen vet sepse atje sht nj turli deputetsh
q shumi3a e t)re nuk jan musliman. Ata jan pa mjekra. 5randaj kur h)n ndr ta ai
q pretendon se do rregulloj, rregullimi i par q bn sht rregullimi i mjekrs s
tij. / kshtu vazhdon e merr prej saj e merr prej saj deri sa t bhet mjekr sipas
medhhebit disa t njerzve pa dije atje n 7iri q thon + ,Mje!ra m e mir sht
ajo sapo !a mbir--
G9
.
2. *a thn profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,1o &ijn disa prijsa- do shihni
prej t're t mira e t !ija. #ush i !undrshton ata !a shptuar. #ush
largohet prejt t're !a shptuar ndrsa !ush pr(ihet me ta sht
sh!atrruar-
G1
.
0. &jithashtu ka thn profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,1o tju &ijn disa
prijsa. 1o shihni prej t're t mira dhe t !ija. #ush e urren *t keqen+ !a
shptuar- !ush e !undrshton at !a shptuar ndrsa ai !naet dhe e
ndje! at :sht shkatrruar;-
G2
.
Forma e argumentimit + *to hadithe dhe t tjera hadithe t tilla t shumta
tregojn se lejohet t marrsh pjes n kuvend, mbase edhe mund t jet det)r
ndonjher. 7epse profeti sal%l Allahu alejhi ue selem tregon qndrimin q duhet t
mbaj muslimani kundrejt prijsve t devijuar. (se ai largohet prej t)re ka shptuar.
(se bashkohet me ta dhe hesht kundrejt t kqijave t t)re sht shkatrruar dhe
nse i kundrshton ka shptuar. *) kundrshtim mund t jet n ambjentet e hapura
<A
/ur t"emi t$ "2jm$ n$ #u*end ose t$ #andidojm$ )$r de)utet #emi )$r +$llim t$ nj$jt$n (j$.
G9
G1
Transmeton Ibnu Ebi '"ejbe" 8/53 nr 38843 d"e Taberani 11/39 nr 1983. 'a#t$soi %lbani B s"i"
sa"i" el 5"ami es-sa(ir nr 5984.
G2
0G
t shoqris dhe mund t jet n kuvend. *jo e d)ta pa d)shim q sht m e
fuqishme dhe me influen3 m t madhe. Ajo mund t !oj H edhe pse n raste t
rralla H n ndr)shimin e t keqes. / meqense kjo mundsi ekziston ather ajo sht
m e mira, sepse fjala e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem ,!ush i !undrshton- nuk
sht qllimi thjesht ti kundrshtosh me goj por h)n ktu edhe ndr)shimi i t keqes
pr at q ka mundsi. *t gj e mbshtet edhe hadithi i msiprm + ,#ush shi!on
nj t !ee ta ndr'shoj at me dorn e tij- nse nu! mundet ta ndr'shoj at me
gojn e tij dhe nse nu! mundet ta ndr'shoj at me (emrn tij dhe !' sht besimi
m i dobt-.
Prgjigja !undrejt !t're argumente&e +
> themi + *to argumente jan n t vrtet argumente kundr jush e jo pr ju.
7epse ju edhe ju pse kundrshtoni disa t kqia, shumi3n e t)re nuk i kundrshtoni,
madje t keqen m t madhe H t drejtn e vendosjes s ligjeve H nuk e kundrshtoni
sepse po ta kundrshtoni do fluturoni, nga ai vend. Ku do tu flisni deputetve pr
haramet dhe do lini pa u treguar teuhidin. A besoni ju se davja duhet filluar
gradualisht=! / gjja m e rndsishme sht teuhidi. 7idomos ato !shtje n teuhid
n t 3ilat njerzit bien n kundrshtim me to prdit. 'far dobie ka ti flassh at)re
pr haramet apo pr t krkuar nj t drejt kur ti hesht ndaj teuhidit, !shtjes
thelbsore t Islamit=! A k) sht ndr)shimi i t keqes q bni ju=!
7hembulli juaj n kto vende sht si shembulli i nj personi q h)n tek t)rbet pr t
shrb)er n to. ( to ka njerz q i luten dhe i bjn tavaf varreve dhe pasi h)n nuk u
flet njerzve pr !shtjen baz, por u flet pr pijet alkoolike apo pr kamatn apo pr
di!ka tjetr duke mos harruar edhe shrbimin q u bn at)re. Fa pa kundrshtuar
gjn m t madhe e m pas !far dobie ka t flassh pr t tjerat=! 5rofeti sal%
lAllahu alejhi ue selem kur e drgoi "uadhin n Kemen i tha + ,@jja e par n t
Ciln do ti $tosh sht t adhurojn &etm Allahun e nse e pranojn ather
urdhroi t $alin pes &a!tet e nama(itI-
G0
.
Ather ju keni rn tek grupi q ka thn profeti sal%lAllahu alejhi ue selem +
,ndrsa !ush pr(ihet me ta sht sh!atrruar-. Ars)eja sht sepse ju H si! e tham
H do heshtni ,pr hir t da&es- nga disa !shtje, madje nga !shtjet m kr)esore t
fes ve! lshimeve dhe tolerimeve dhe harameve q ju bni vet atje. "os thot njeri
se kto nuk jan t vrteta=! Bealiteti G9 vje!ar i ka treguar kto gjra. 5randaj ju nuk
jeni as me ata q kan shptuar se u larguan dhe as me ata q e kundrshtuan.
*shtu q nuk ngelet vetm se grupi i tret t 3ilit ju i prkisni n t vrtet. "adje e
prfaqsoni at. Ather kto hadithe jan argumente kundr jush e jo pr ju.
*a thn Albani + ,D)rja n kuvend nuk sht rruga e profetit sal%l Allahu alejhi ue
selem. avja e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem dhe e te gjith profetve ka qen e
G0
Transmeton :u"ariu nr 1458 d"e Muslimi nr 137.
08
prqendruar tek fjala + ,Adhuroni Allahun dhe largohuni nga taguti-. 7hiko jetn e
(uhut alejhi selam A@9 vjet me popullin e tij. 5r !far i ka ftuar njerzit= I ka ftuar
pr teuhid. 7ot shum grupe na qortojn ne dhe na thon deri kur do merreni ju me
teuhid e me *ur4an e 7un%net ndrkoh q !ifutt kan pushtuar vendin etj etj= Ata
n t vret nuk na kundrshtojn ne por profett e sidomos at q ka jetuar m
gjat se t tjert (uhun alejhi selam. *ta njerz nuk e njohin vlern e teuhidit. Ata e
kan harruar fjaln e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem q ka thn + *ush thot +
,/u! !a t adhuruar tjetr me t drejt &e% Allahut me sineritet n (emr ia bn
Allahu haram trupin e tij (jarrit-. (uk e njohn madhshtin e teuhidit prandaj u
larguan. *u shkuan= 7hkuan tek ato gjra q nuk i kan n dor dhe as nuk kan
mundsi ti arrijn kurr. Pro$eti sal6l Allahu alejhi ue selem nu! i shoroi mushri!t
n rrugn e t're dhe nu! eCi me ta n humbjen e t're me llim tu tregonte
at're argumentet me mn'ra diplomati!e si% duan t bjn !ta. >n jam i sigurt se
kta musliman ,selefi- H me kupimin alegorik jo real sepse ata kan devijuar nga kjo
rrug pjesrisht H do ndikohen prej t tjerve e nuk kan pr t ndikuar tek t tjert.
(e i kemi par ata n 7iri. (donjri prej t)re mund t h)j atje me mjekr t madhe
mirpo sa h)n fillon e shkurton dhe e shkurton deri sa t bhet mjekr 7iriane pr t
3iln ata thon + ,Mje!ra m e mir sht ajo sapo !a mbir- d.m.th e shkurton
me makin nr 1 apo nr 2. (e po flasim n baz t realitetit, pastaj ne e dim ndikimin
q ka rr)ma q merr !do gj prpara, ndikimin q ka posti dhe karrigia. #ta h'jn n
!u&end du!e prdorur nj hile t shejtanit shum t rre(i!shme- h'jn me
justi$i!imin se duan t rregullojn. L vlla e3 n rrugn e daves q ke qn si! ka
thn profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,/se udh(on Allahu n duart e tua nj
person sht m e dashur pr mua se de&et e !ue-. Allahu ka udhzuar me an t
daves selefije mijra njerz pr mos thn miliona. 5or nse kta do h)jn n politik
ather davja do dobsohet. / kjo sht ajo q u ka ndodhur ihuanve dhe partis
liberale t 3ilt nuk kan prfituar asgj prej daves s t)re, asgj me gjith lakmin e
madhe q kan pasur pr thirrjen n !shtjen e q e quajn + ,&j)kimi i takon vetm
Allahut-. #hemi + &j)kimi i takon Allahut, vetm pr prijsat ndrsa pr ne jo=! *am
dgjuar disa hatiba atje n 7iri q flisnin n h)tbe kundr paris q gj)kojn jo me
ligjet e Allahut mirpo ai e kundrshton ligjin e Allahut n veten e tij n namazin e tij
dhe adhurimet e tij. *ur e kshillon pr kto t thot + *) sht medhhebi i /bu
Danifes. &j)kimi me ligjet e Allahut a ka t bj vetm me mosbesimtart=!
&jithashtu edhe muslimant e kan det)r q ta njsojn Allahun n gj)kim. I
kshillojm vllezrit tan kudo q ndodhen, nse dshirojn knaqsin e Allahut t
mos h)jn n kto kuvende sepse ata kundrshtojn Islamin. Allahu i sht drejtuar
profetit t #ij sal%l Allahu alejhi ue selem duke i thn + ,E si!ur mos t t !ishim
$orCuar do !ishe anuar nga ata pa!-. ./l Isra G0%G@1. (drsa kta kan anuar shum
sepse kta i prkrahin kto ligje. 7 fundi m shkruajti nj vlla nga Kemeni i 3ili m
tregonte se n to ata pohojn kamatn, imoralitetin, alkoolin etj. / si mund t bhet
rregullimi n kt form=!-
GC
.
GC
0A
C. "arrveshja e fudulit + "arrveshje e 3ila sht br n kohn e e injoran3s
dhe u quajt + "arrveshja e fudulit. I dhan besn njerzit njri tjetrit n t q
do ndihmojn at q i bhet padrejtsi prej 3ilit do fis qoft. ( kt
marrveshje kishte marr pjes edhe profeti sal%l Allahu alejhi ue selem dhe ka
thn pr t + ,#am marr pjes n nj marr&eshje n shtpin e Abdullah
3bn 7hed0anit nu! do ta sh!mbeja at pjesmarrje edhe me de&et e !ue-.
7hkaku i ksaj marrveshjeje ishte se kurejsht i bnin padrejtsi njerzve n
vendin e shenjt. 5randaj u ngrit Abdullah ibn Jhed4an dhe Mubejr Ibn Abdul
"ut%talib dhe i thirrn njerzit n kt marrveshje pr t ndihmuar at q i
sht br padrejtsi.
Forma e argumentimit + *jo ishte nj marrveshje ndrmjet disa njerzve pr t
ndaluar padrejtsin dhe pr t mos e lejuar at. *jo sht e ngjashme me at q
bn deputeti n kuvend, sepse qllimi sht arritja e dobive dhe largimi i dmeve
edhe pse !do njri prej t)re ka nj kndvshtrim t ndr)shm pr dmet dhe dobit.
"egjithse kjo marrveshje ndodhi n kohn e injoran3s ajo mori legjitimitetin e vet
nga fjala e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem + ,/se m $tojn pr nj gj t till n
3slam do marr pjes-. 5or si! dihet padrejtsia nuk sht e njjt n kon3eptin e t
gjith njerzve. Eesimet mund t ndr)shojn n kt. Islami e ka hedhur posht nj
numr !shtjesh q jan padrejtsi t 3ilat i vepronin mushrikt dhe mendonin se ato
jan drejtsi ose nuk jan padrejtsi. *emi pr qllim ktu t themi se profeti sal%l
Alalhu alejhi ue selem nga q e pa q dobia ishte m e madhe se dmi edhe pse e
dinte q ata kishin gjra q mendonin se ato ishin drejtsi por n t vrtet ato ishin
padrejtsi pranoi t marr pjes n at marrveshje.
Prgjigja !undrejt !tij argumentimi +
5ranimi i ksaj marrveshjeje n at form q kishte marr pjes vet profeti sal%
lAllahu alejhi ue selem nuk sht i ndaluar. 5o t shohsh shkakun pse u b kjo
marrveshje ke pr ta kuptuar se k) argument nuk ka lidhje fare me kt q thon
kta. 7hkaku ishte padrejtsia q i bnin njerzit njri tjetrit duke i marr pasurin
ose duke i 3nuar nderin. (uk ka vend ktu pr t diskutuar se kush ishte kon3epti i
padrejtsis pr njrin apo tjetrin se at) flitej pr gjra t qarta si ato q treguam.
"arrja e pasuris pa t drejt dhe prekja e nderit.
"egjithat ne u themi kt)re + "eqense se profeti sal%lAllahu alejhi ue selem kishte
dshir t merrte pjes n marrveshje t tilla edhe pse njerzit nuk bien t gjith
dakord n kon3eptin e padrejtsis e si rezultat disa mund t quajn padrejtsi at
q nuk e quajn t tjetr padrejtsi, a mund t thoni psh + (se shkon te kta nj
person q i ka dhn para me kamat nj tjetri dhe k) i fundit i ka kth)er vetm
parat q ka marr, ndrsa kamatn nuk ia ka dhn. A mund t thoni se profeti sal%
lAllahu alejhi ue selem do merrte pjes me ta q t4ia merrnin me for3 kamatn atij
njeriu dhe t4ia jepnin kamatn atij q e krkonte=! uke qen se disa prej
C9
pjesmarrsve n kt marrveshje e quajn kt gj drejtsiI=! 7hembuj t till ka
shum. 5rgjigja sht e qart. 5rofeti sal%lAllahu alejhi ue selem edhe pse e ka thn
+ ,Po t m thrrasin do marr pjes n !t marr&eshje- por nuk sht e mundur q
ai ti ndihomj njerzit pr at q ata e quajn ,drejtsi- edhe pse profeti sal%lAllahu
alejhi ue selem e konsideron at padrejtsi.
"arrim nj shembull tjetr. (se shkon nj prostitut tek paria e ksaj marrveshjeje
dhe u thot + Filani nuk m ka dhn pasurin q m takon kundrejt imoralitetit q
bri me mua. 5randaj ju lutem m ndihmon t marr t drejtn time. A mendoni ju
se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem do shkonte ti ndihmonte kta njerz pr ti
dhn t drejtn prostituts sepse nj pjes e at)re q marrin pjes n kt
marrveshje e quajn kt krkes t drejt!! 5o ta mendojn ata q argumentohen
me kt argument se ku i !on k) argumentim do turproheshin prej veteve t t)re,
sepse ata e bjn profetin sal%lAllahu alejhi ue selem si kta muslimant e sotm q u
thon njerzve at q nuk e veprojn dhe veprojn at q nuk u sht urdhruar.
(uk mund ta mendoj nj musliman i mir se profeti sal%lAllahu alejhi ue selem i
ndihmon njerzit pr at q Allahu e ka quajtur padrejtsi. 5asha Allahun kjo nuk
mund t ekzistoj kurr.
*a thn Imam (eueuiu + ,Vlla(ri dhe marr&eshja pr t0ju bindur Allahut t
Madhruar pr tu ndihmuar n $e pr t mira dhe de&otshmri dhe ngritjen e t
&rtets sht n $ui dhe nu! sht sh$ui(uar. #' sht !uptimi i hadithit t
pro$etit sal6lAllahu alejhi ue selem = E<do marr&eshje ishte para 3slamit- 3slami
&etm se e !a pr$orCuarA- ndrsa $jala e pro$etit sal6lAllahu alejhi ue selem = E/u!
!a marr&eshje n 3slamA d.m.th marr&eshje pr t trashguar
D9
dhe marr&eshjet
pr gjra i !a ndaluar 3slami. Allahu e di m mireA
D?
. 2i% e sheh 3mam /eueuiu
tregon se marr&eshjet bien ndesh me 3slamin nu! lejohen dhe ba(ohet n
hadithin tregoi m sipr i Cili thot = E/u! !a marr&eshje n 3slamA.
/ njjta prgjigje sht pr !do marrveshje q mund t tregojn ata q e lejojn
h)rjen n kuvend. 7i marrveshja me Fisin Duza4a ose marrveshja q do bjn
muslimant me romakt n kohn e fundit. # gjitha kto marrveshje nuk dalin nga
kufijt e Islamit prandaj nuk ka t drejt njeri ti prdor ato si argumente q lejohet
pr muslimant t bashkpunojn me mosbesimtart dhe ti ndihmojn ata n
gj)nahe. *t !shtje do ta sqarojm edhe m gjer n kapitullin e mposhtm ku do
t flasim pr gj)kimin e votimit in shallah.
@. Makoni i mbrojtes + *jo sht nj prpjekje pr t prfituar prej ligjeve t
prgjithshme q ishin nn pushtetin e injoran3s.
G@
'e)se tras"$(imia nu# fito"et me marr*es"je. %jo $s"t$ )jes$ e )asard"$s*e t$ atij +$ *des.
G<
'"er" En-neueuij ala Muslim 16/87.
C1
( kohn e injoran3s ka ekzistuar zakoni i mbrojtjes q d.m.th se njerzit mbronin
njri%tjetrin. *shtu q kush h)nte n mbrojtjen e ndonj fisi ata e ruanin at sikur t
ishte njri prej t)re dhe nuk e dorzonin. / pr kt ata ishin gati q t merrnin
prsipr t gjitha llojet e vshtirsive. "uslimant prfituan prej ktij zakoni. 5rofeti
sal%l Allahu alejhi ue selem h)ri n mbrojtjen e 6ha6hait t tij /bu #alib i 3ili e
mbronte prej mushrikve q t mos i bnin keq. &jithashtu edhe disa sahabe kan
prfituar prej ktij zakoni si psh /bu Eekri ose >thman Ibn "edh4un radi Allahu
anhum. &jithashtu prfituan muslimant prej ktij zakoni kur bn hi6hret n
Dabeshe duke u strehuar tek nj mbret i krishter pr tu mbrojtur prej kurejshve.
Forma e argumentimit + "uslimani mund t prfitoj prej disa marrveshjeve t
shoqris edhe pse ajo shoqri sht jo Islame n lidhje me mbrojten e fes s tij. *jo
gj nuk sht e ndaluar edhe pse ata jan mosbesimtar dhe n humbje.
*a dallim shum t madh ndrmjet d) rasteve. Askush nuk e ka ndaluar t prfitojn
muslimant prej zakoneve t mira q ekzistojn n shoqrin ose sistemin shoqror
n t 3ilin jetojn muslimant, por me kusht q t mos bjer n kundrshtim me
fen. allimi ndrmjet kuvendit dhe zakonit t mbrojtes sht si nata me ditn +
5rfitimi prej zakonit t mbrojtjes sht i qart, i pr3aktuar dhe i arritshm ndrsa
prfitimi i h)rjes n kuvende apo i votimeve nuk sht as i qart e as i arritshm, as
shpejt e as von.
Ata q prfituan prej ktij zakoni nuk pranuan t bjn asnj lshim n fe kundrejt
ktij prfitimi. 5rkundrazi realiteti ka treguar se ata e kan ln kt prfitim q n
momentet e para kur kan kuptuar q mund t bhet shkak pr t kundrshtuar fen
edhe pse kjo gj i !oi n mundime dhe tortura. 7hih psh rastin kur /bu #alib e
mbronte profetin sal%l Allahu alejhi ue selem. /rdhn kurejsht dhe iu ankuan. I tha
/bu #alib profetit sal%lAllahu alejhi ue selem + jemt e 6ha6hait tnd :kurejsht;
pretendojn se ti i mundon ata n kuvendet e t)re dhe n 6hamin e t)re pranda
mos i mundo m. Ather i ngriti profeti sal%l Allahu alejhi ue selem s)t nga qielli
dhe tha + A e shihni diellin = I than + 5o. Aq sa keni ju mundsi t merrni prej ktij
dielli nj pjes t tij aq kam edhe un mundsi t ndalohem prej asaj q veproj
GG
. (
nj transmetim thuhet se /bu #alibi i tha + L djali i vllait tim, populli m erdhi dhe
m than kshtu e kshtu, prandaj ruaj veten tnde dhe m ruaj edhe mua dhe mos
m det)ro t mbart at q se mbart dot as un edhe as ti. 5randaj leri ato fjal q i
urren populli )t. 5rofeti sal%lAllahu alejhi ue selem mendoi se 6ha6hai i tij nuk do ta
ndihmonte m dhe u dobsua n qndrimin krah tij. I tha profeti sal%lAllahu alejhi ue
selem + L 6ha6ha + sikur t ma vendosin diellin n krah t djath dhe hnn n krah
GG
Transmeton :u"ariu n$ librin Et-tari" el /ebir 8/51. !adit"in e #a sa#t$suar %lbani n$ es-silsiletu es-
sa"i"a" nr 97.
C2
t majt nuk kam pr ta ln kt !shtje deri sa ta ngrej Allahu at lart ose t vdes
duke punuar pr t. / ktu qau profeti sal%lAllahu alejhi ue selem.
#shtu pro$eti sal6lAllahu alejhi ue selem nu! pranoi t sh!mbej sigurin me
lnien e tregimit t t &rtets du!e ditur se HhaHhai i tij nu! i !r!oi t thot
at thon dhe besojn ata- por &etm t hesht dhe mos dgjojn ata prej tij at
e urrejn.
5asi vdiq Dadi6hja radiallahu anha dhe 6ha6hai i tij /bu #alib e kapi sedra farefisnore
/bu Fehebin dhe donte t veprone si! veproi /bu #alib. "e gjith nevojn e madhe
q kishte profeti sal%lAllahu alejhi ue selem n kto momente t vshtira ai e tha t
vrtetn dhe nuk bri lshime n fen e Allahut pr t ruajtur kt prfitim q kishte
prej 6ha6hait t tij.
*t gj e tregon k) transmetim t 3ilin e ka treguar Ibn *ethiri n librin e sirs ku
thot + *ur vdiq /bu #alib dhe Dadi6hja radiallahu anha brenda pese ditve iu
grumbulluan profetit sal%lAllahu ajhi ue selem d) fatkeqsi. 5r kt ars)e qndroi n
shtpi dhe dilte shum pak. Ather kurejsht filluan t vepronin ato gjra q nuk i
kishin vepruar m par. *ur e mori vesh /bu Fehebi shkoi tek profeti sal%lAllahu alejhi
ue selem dhe i tha + L "uhamed vepro at q dshiron t veprosh dhe at q
veproje kur ishte /bu #alibi gjall. 5asha Fatin nuk t prek njeri deri sa t vdes.
Ather ndodhi q Ibn &ajtalah e shau profetin sal%lAllahu alejhi ue selem dhe /bu
Fehebi e goditi. Ather brtiti dhe tha + L *urejsh ! /bu >tbeh :/bu Fehebi; e la fen
:e baballarve;. /rdhn kurejsht dhe qndruan para /bu Fehebit. > tha + (uk e kam
ln fen e Abdul "ut%talibit por dua t mbroj djalin e vllait tim q t mos i bj
njeri padrejtsi, q t kr)ej at q dshiron. I than + 7hum mir ke vepruar, kjo
sht mbajtje e lidhjes farefisnore. Nndroi profeti sal%lAllahu alejhi ue selem kshtu
disa dit. Askush prej kurejshve nuk e 3nonte sepse kishin frik prej /bu Fehebit.
7hkon >kbeh Ibn /bi "uajt dhe /bu Jhehl tek /bu Fehebi dhe i thon + A t ka
treguar djali i vllait tnd se ku e ka vendin babai )t= I tha + /bu Fehebi + L "uhamed
ku e ka vendin babai im= I tha + "e popullin e vet. oli tek ata t d) dhe u tha + e
p)eta dhe m tha + me popullin e vet. I than + Ai pretendon se babai )t sht n
zjarr. I tha /bu Fehebi + L "uhamed , a ka h)r Abdul "ut%talibi n zjarr = I tha + *ush
vdes si! ka vdekur ai do h)j n zjarr. #ha /bu Fehebi + >n do jem gjithmon armiku
)t sepse ti pretendon se Abdul "ut%talibi sht n zjarr e q ather u treguan edhe
m t ashpr kurejsht dhe /bu Fehebi ndaj profetit sal%lAllahu alejhi ue selem
G8
.
Fjala e profetit sal%lAllahu alejhi ue selem + ,me popullin e tij- ishte prgjigje e sakt
dhe e vrtet por pa e treguar qart se ku sht populli i tij sepse kjo nuk ishte
!shtje thelbsore pr momentin. / kjo sht nj lloj politike Islame. 5or kur /bu
Fehebi donte prgjigje t 3aktuar ia dha at pa br lshime edhe pse e dinte
rezultatin e prgjigjes.
G8
Es-sira" i Ibn /et"irit 7/148.
C0
(gjarje t tilla nga sahabet jan t shumta. / ku jan kta q flasin fjal apo bjn
veprime q bien n kundrshtim t qart me Islamin pr t arritur dobi t pa
arritshme n krahasim me ta. Nllimi ktu sht t tregojm se k) argument q kan
sjell ata nuk vlen si argument q lejohet t heshtim ndaj t kots kur t h)jm n
kto kuvende pr t arritur disa dobi e jo m q t ta themi ne t kotn. 5rofeti sal%
lAllahu alejhi ue selem nuk e pranoi kt dobi e 3ila vinte nga kjo rrug q bie n
kundrshtim me ligjet e Islamit.
&jithashtu edhe sahabet kshtu kan vepruar n kohn kur ishin t dobt. / sikur
kto gjra t lejoheshin, do lejoheshin pr ata n mn)r parsore. / prderisa ata
nuk i pranuan kto mn)ra kjo tregon q ato jan t ndaluara. 7ahabet nuk e
kundrshtuan zakonin e mbrojtes edhe pse ai vinte prej mushrikve sepse ai ishte
pjes e moralit t lart dhe nuk binte n kundrshtim me fen Islame, por kur ai q
merrte prsipr mbrojtjen vendoste kushte t 3ilat binin ndesh me fen Islame ata e
kundrshtonin kt mbrojtje dhe largoheshin prej saj.
/bu Eekri radiAllahu anhu u nis pr emigrim pr n Dabesheh kur u sprovuan
"uslimant deri sa kur arriti n Eerk /l &imad e takoi at Ibn /d%degineh i 3ili ishte i
pari i atij vendi. I tha + *u po shkon o /bu Eekr = Ia ktheu + " n6orri populli im dhe
un dua t iki t adhuroj Allahun. I tha Ibnu /d%degineh + L /bu Eekr, nj njeri si ti
nuk n6irret dhe as nuk duhet t dal. #i ndihmon t varfrit, ruan lidhjet farefisnore,
ndihmon n vshtirsi dhe nderon mikun. >n do t t mbroj prandaj ktheu dhe
adhuro Motin tnd n vendin tnd. > kth)e /bu Eekri me Ibn /d%degineh dhe shkoi
tek paria e *urejshve e u tha + /bu Eekri sht njeri q nuk n6irret dhe as nuk duhet
t dal. A po n6irrni nj njeri q ndihmon t varfrit, ruan lidhjet farefisnore,
ndihmon n vshtirsi dhe nderon mikun! / pranuan kurejsht mbrojtjen e Ibn /d%
degines dhe i than + >rdhroje /bu Eekrin ta adhuroj Motin e tij n shtpin e tij
dhe t falet e t le6oj !far t dshiroj por t mos na mundoj n kuvendet tona
dhe as mos dal haptazi se ne kemi frik se do i bj fitne grave dhe fmijve tan. Ia
tha kt gj Ibn /d%degineh /bu Eekrit. 7hkoi /bu Eekri. Falej n shtpin e tij dhe
nuk e shfaqte namazin dhe as kndimin e *ur4anit n vend tjetr ve! shtpis s tij.
" pas /bu Eekri e pa t ars)eshme t ndrtonte nj vend falje n oborrin e shtpis
s tij. / kshtu falej dhe le6onte *ur4an n t. I vinin grat dhe fmijt dhe !uditeshin
prej tij sepse /bu Eekri ishte njeri q qante shum. (uk e mbante dot veten kur
le6onte *ur4an. *jo gj i trembi t part e kurejshve. 5randaj drguan lajm q t
vinte Ibn /d%degineh dhe kur erdhi i than + /bu Eekri falej n shtpin e tij por m
pas e tejkaloi dhe ndrtoi nj vend falje n oborrin e shtpis dhe po falet dhe po
kndon haptazi. (e kemi frik se do i bj fitne grave dhe fmijve tan. 5randaj
shko tek ai dhe thuaji t falet n shtpin e tij. (se ai kundrshton ather trhiqe
besn q ke dhn se ne nuk duam ta th)ejm besn tnde por nuk mund ta lejojm
/bu Eekrin t dal haptazi. #regon Aishja se Ibn /d%degineh erdhi dhe i tha + #i e di
pr !far kemi rn dakord. 5randaj ose bj ashtu ose ma kthe besn q t kam
dhn se un nuk dua t dgjojn arabt q dikush m ka th)er n besn q i kam
CC
dhn dikujt. I tha /bu Eekri + #a ktheva besn tnde dhe jam i knaqur me mbrojtjen
e Allahut
GA
.
&jithashtu edhe sahabet t 3ilt emigruan n Dabesheh dhe h)n n mbrojtjen e
(e6hashit i 3ili ishte i krishter atkoh, me gjith nevojn e madhe q kishin pr kt
mbrojtje, kur erdhi koha e shfaqjes s t vrtets q ata mbartnin nuk bn lshime
dhe as nuk than di!ka t kot edhe pse mund t rridhte prej at)re fjalve q than
prfundime t njohura.
> prpoq Amr Ibn /l As n kohn kur ishte mushrik q t fuste t keqen ndmjet
mbretit dhe sahabeve. 5r kt ars)e i tha + L mbret , ata thon pr Isn birin e
"erjemes fjal t rnda. 5randaj thuaju t vijn dhe p)eti se !far thon. #hot >mu
7elemeh e 3ila e transmeton kt hadith + rgoi dik q ti lajmronte t vinin e ti
p)este pr t. (uk u ra muslimanve ndonj gj m e rnd se kjo. Ather u
bashkuan sahabet dhe than + 'far do themi pr Isn kur t na p)esin = #han + 1o
themi at !a thn Allahu dhe at na !a treguar pro$eti jon sal6lAllahu aljehi
ue selem dhe le t ndodh %$ar t ndodh. / kur h)n tek mbreti i p)eti + !far
thoni pr Isn birin e "erjemes. #ha Jha4fer Ibn /bi #alib + #hemi at q na ka treguar
profeti jon sal%lAllahu alejhi ue selem + Isa sht rob i Allahut dhe i drguar i #ij. Ai
sht shpirti i #ij
89
dhe fjala e #ij q e ka hedhur tek "erjemja e ndershme
adhuruese. I tha (e6hashi + (uk ka asnj dallim ndrmjet t vrtets dhe asaj q the
ti. Ather shfr)n murgjit kur e tha kt fjal . > tha + edhe po shfr)t ju :nuk
shqetsohem; pasha Allahun. Ikni se jeni t sigurt n tokn time. Ai q ju ofendon
do t gjobitet H e tha d) her kt H . (uk dua t mundoj asnjrin prej jush edhe sikur
t m japin nj mal me ar
81
.
Argumentimi me historin e /eHhashit Allahu e mshiro$t
82
.
(e6hashi u b musliman n kohn e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem por nuk
emigroi pr tek ai. Ai ishte mburoj pr muslimant dhe i dobishm pr ta. Distoria e
tij sht e njohur n librat e sirs. (e6hashi u b musliman. 5r kt nuk ka d)shim
sepse profeti sal%l Allahu alejhi ue selem me sahabet i faln 6henazen ditn q vdiq.
#ha profeti sal%lAllahu alejhi ue selem pr t + ,Vllai jon dhe njeri i mir-.
Forma e argumentimit me historin e (e6hashit + Ai u b musliman n fillimet e
Islamit kur emigruan muslimant pr tek ai, n vitin e pest t shpalljes prafrsisht.
/ megjithat ai ngeli mbret n nj shtet q nuk ishin besimtar. Ai qndroi n kt
post edhe pas hi6hretit t profetit sal%l Allahu alejhi ue selem pr n "edine. Ai nuk
GA
89
Dmt" s")irt +$ #a ard"ur )rej %lla"ut. /2 dedi#im )$rdoret n$ form$ *leresimi. 'i, t"u"et s"t$)ia e
%lla"ut ose de*eja e %lla"ut.
81
Transmeton %"medi n$ musned. '"i" #a)itullin e %li Ibn Ebi Talib 1/77. E sa#t$soi '"uajb El
%rrnauti.
82
Marr$ n(a libri <El Mus"are#e" fil barlaman uel ui0are"= f 774-75 me disa s"#urtime.
C@
ka gj)kuar me ligjin e Allahut. 5o sikur t ishte nj prej kushteve t Islamit q njeriu t
largohet nga mosbesimtart nuk do t kishte heshtur profeti sal%l Allahu alejhi ue
selem dhe nuk do ta kishte quajtur njeri t mir e m pas ti urdhronte sahabet q ti
falnin 6henazen.
Prgjigje ndaj !tij argumentimi + Ato gjra q u treguan n lidhje me historin e
(e6hashit nuk jan argument pr at q pretendon pala tjetr. Asnjri prej t)re nuk
ka treguar di!ka konkrete q vrteton se (e6hashi ka gj)kuar n kundrshtim me
ligjin Islam. #hot njri prej t)re + ,@j'!imi me ligj tjetr &e% ligjit t Allahut sht i
art n historin e /eHhashit du!e par &et gjendjen mbi(otronte n at &end
dhe &eshtirsit haste n t-. "irpo k) nuk sht argument, k) sht vetm nj
prf)t)rim personal i 3ili nuk ngrihet deri n gradn e argumentit.
(e6hashi H Allahu e mshiroft H ishte njeri i mir t 3ilit ia fali 6henazen profeti sal%l
Allahu alejhi ue selem dhe dshmoi se ai e mb)lli kt jet me prfundim t mir.
5randaj nuk i takon njeriu q ti atriboj atij di!ka q ia ul vlern duke u nisur nga
hamendja q tia bj t justifikueshm vetes s tij qndrimin q ka, n lidhje me kt
!shtje.
(gjarjet q jan trasnmetuar nga (e6hashi jan shum t kufizuara. / nuk tregohet
n to q (e6hashi ka gj)kuar me ligj tjetr ve! ligjit t Allahut. 5r t kt ars)e, ta
mbshtessh kt ide n mn)r t prer pa pasur fakte t qarta sht nj lloj
ngutjeje jo e mir n gj)kim.
ijetart kan rn n kontradikt pr kohn kur sht br musliman (e6hashi.
isa prej t)re jan t mendimit se ai u b musliman para hi6hretit t muslimanve
pr n "edine d.m.th n kohn kur emigruan muslimant pr n Dabeshe. / disa t
tjer jan t mendimit se ai u b musliman n vitin e gjasht t Di6hretit. (uk dua q
t mbshtes ndonjrin nga kto mendime por ajo q na intereson sht se
transmetimet tregojn se ai ishte i fort n besimin tij dhe e shfaqi at haptazi.
&jithashtu i strehoi sahabet dhe nuk lejoi q ti 3nonte njeri. *to qndrime t qarta
t tij t bjn q t matesh para se t thuash pr t q ka gj)kuar me ligje t tjera ve!
ligjit t Allahut.
7i! dihet, n periudhn e "eks nuk kan zbritur ligje, madje edhe shum prej
harameve kan ardhur n "edine si kamata apo alkooli etj. isa adhurime u bn
det)r n "edine si agjrimi ose drejtimi nga *ibla e disa u vonuan shum si ha6hi.
7humi3a e ligjeve kan zbritur n "edine dhe madje n periudhn e vont. ihet q
(e6hashi vdiq para se t plotsohet feja.
*a thn Ibn Da6her /l Askalani + ,Odekja e tij ka qn n vitin e nnt t hi6hrit n
mendimin e shumi3s s dijetarve, ndrsa disa t tjer than + ( vitin e tet t
hi6hrit. uket pak si e !uditshme q Euhariu nuk ka shkruar pr kohn se kur ka h)r
n Islam (e6hashi por vetm pr kohn se kur ka vdekur edhe pse k) sht momenti
C<
q duhet ta prmendte kt gj. 7hkaku sht se Euhariu nuk ka gjetur hadith t
sakt q tregon se kur sht br musliman (e6hashi. 5or ka gjetur hadith t sakt
hadithin q tregon se ai ishte br musliman n t 3ilin tregohet vdekja e tijI-
80
.
*a thn Ibn *ethiri + "e sa duket vdekja e (e6hashit ka qn para !lirimit t "eks
me nj koh jo t shkrutr, sepse n librin e sakt t "uslimit tregohet se profeti sal%l
Allahu alejhi ue selem u shkruajti mbretrve letra dhe i shkruajti dhe (e6hashit jo atij
q kishte qn musliman
8C
.
uke u bazuar n kt mund t themi + Pilat jan ato ligje q zbritn kur ishte
(e6hashi gjall q m pas t themi q ai nuk kishte mundsi t4i zbatonte. *ush mund
t flas me siguri pr kt=!
Ko vetm kaq, po kush ka mundsi t na e vrtetoj se (e6hashit i shkuan t gjitha
kto ligje i msoi dhe nuk pati mundsi ti zbatonte. (drkoh q ka argumente t
sakta se muslimant q ishin n Dabeshe kalonin shum koh para se t merrnin
vesh ligjet e reja q kishin zbritur n fen Islame. "adje kishte ligje q i kan marr
vesh vetm kur u kth)en n "edine.
#ransmetohet nga Abdullah Ibn "es4udi radiallahu anhu se ka thn + ,I jepnim
selam profetit sal%l Allahu alejhi ue selem kur ishim n "ek :n namaz; para se t
vinim nga Dabesheja. / kur u kth)em nga Dabesheja shkuam tek ai i dham selam por
nuk na e ktheu. *ur mbaroi namazin e p)eta e m tha + ,Allahu &endos %$ar ligjesh
t reja dshiron dhe nj prej t're sht t mos $lasim n nama(A
8@
.
*a thn Ibn #ejmija + ,?sht transmetuar nga Ata4 dhe *atade se (e6hashi falej nga
*udsi deri sa vdiq. Ai ka vdekur disa vite pasi ndr)shoi kibla. *ur i fali 6henazen profeti
sal%l Allahu alejhi ue selem njerzit ishin disi t shqetsuar sepse ai ishte falur jo n
drejtim t Nabes. 5randaj zbriti k) ajet
8<
. "e sa duket atij i kishte shkuar lajmi q
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem falej nga *udsi m pas nuk i kishte shkuar lajmi i
shfuqizimit sepse vendet ishin larg. 5randa u justifikua si! u justifikuan ata q ishin n
*uba-
8G
.
*shtu q ai q thot se (e6hashi nuk ka gj)kuar me ligjet e Allahut duhet t tregoj
3ilat jan ato ligje q ishin br det)r n at koh dhe 3ilat prej at)re ligjeve q ishin
br det)r i kishin mbrritur (e6hashit e ai nuk i kishte zbatuar pr ars)e t
ndr)shme. (uk lejohet q ne ti atribojm nj njeriu si ai se ai nuk ka kr)er at q e ka
br det)r Allahu pa argument dhe vetm me logjik.
80
6et&"u El :ari 8/191.
8C
El :idajetu ue En-ni"ajetu 4/316.
8@
Transmeton Muslimi nr 1779 ed"e :u"ariu nr 1199.
8<
%jeti +$ t"ot$ 1 <%lla"u nu# ua "umb besimin tuaj= dmt" nama0in tuaj +$ #eni falur jo n$ drejtim t$
9abes.
8G
'"er" El 3mde" 4/548.
CG
*a treguar Ibnul *ajim nj ngjarje t (e6hashit q tregon se ai nuk ka br lshime
prkundrazi sht tregua i fort n fen e tij edhe para mbretrve t tjer + ,rgoi
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem Amr Ibn /l As tek mbreti i Lmanit me nj letr.
(dr t tjera e p)et mbreti Amrin se ku ishte br musliman e ai ia ktheu + tek
(e6hashi. I tregova gjithashtu se (e6hashi u b musliman. " tha + 'far bri populli
i tij me t= I #hash + / pranuan dhe e ndoqn. 5o murgjit = #ha + edhe murgjit . I tha
:mbreti; + 7hiko o Amr !far po thua, se nuk ka ndonj 3ilsi m t ult tek burri se
gnjeshtra. I thash + (uk po t gnjej dhe as nuk e lejojm at n fen ton. " pas
tha + "endoj se Derakliu nuk e ka marr vesh q ai sht br musliman. I thash +
5osi jo. " tha + (ga e more vesh kt gj = I thash + (e6hashi i jepte atij taksa. *ur
(e6hashi u b musliman dhe besoi "uhamedin sal%l Allahu alejhi ue selem tha +
5asha Allahun sikur t m krkoj vetm nj dirhem nuk ia jap. / mori vesh kt fjal
Derakliu. I tha vllai i tij Kenaku + A do ta lesh robin tnd pa t dhn taksat dhe t
besoj nj fe t re= #ha Derakliu + Ai e plqeu at fe dhe e zgjodhi pr veten e tij.
'far ti bj = 5asha Allahun sikur mos kisha frik pr pushtetin do veproja edhe un
si! veproi ai. " tha + 'far thua kshtu o Amr = I thash+ 5asha Allahun q po t
them t vrtetn-
88
.
"und ta krahasosh qndrimin e (e6hashit si! e tregon Ibnul *ajim n kt ngjarje me
at q pretendojn ata q thon se ai nuk kishte mundsi t bnte gj prandaj ai
gj)konte me ligje t tjera ve! ligjit t Allahut.
Argumenti i dobi&e +
Ata q e lejojn h)rjen n kuvend thon + se dobia n kt veprim sht e sigurt dhe
sht m e madhe se dmi. *a thn >mer /l /shkar + ,(j prej argumenteve q
kan ata q e lejojn h)rjen n kuvend sht se k) veprim ka dobi pr daven dhe pr
muslimant n prgjithsi, dobi e 3ila sht m e madhe se dmi q ka kjo pjesmarrje
edhe pse ka luhatje mundsia e arritjes s kt)re dobive nga nj vend n nj tjetr-.
A sht dobia e h)rjes n kto kuvende e sigurt= (se dshiron ta shohsh realitetin
e ksaj fjal mund t krkosh pak n arshivin e historis s ihuanve t 3ilt kan G9
vjet q krkojn pushtet duke menduar se me an t ktij pushteti do arrijn t
prhapin Islamin. 5as kaq kohsh nuk shohim tek ihuant vetm se tolerime pa fund
n fen e t)re. Asgj m tepr. Distoria e t)re sht e mbushur me dshtime. (uk t
vjen keq pse dshtuan por t vjen keq kur t kujtohen t gjitha ato tolerime t pa
fundme q kan br ata n fe pr t arritur tek asgjja. Aq sa njeriu i thjesht nuk
bn dallim ndrmjet fjalve q dgjon prej t)re dhe fjalve t laikve apo
komunistve apo grupeve t tjera q s4kan lidhje me fen. Fjal t 3ilat ata i
konsiderojn t domosdoshme pr t4i treguar bots se ne jemi si gjith t tjert.
88
Iad El Mead 3/65.
C8
"adje n disa raste ata bhen m patriot se vet patriott dhe m atdhetar se t
gjith.
Ather ku qenkan kto dobit e mdha dhe t sigurta=! (se keni pr qllim me
fjaln dobi ndonj post q mund t arrini ather sqarojeni q ta kuptojn njerzit q
ju flisni pr dobi personale dhe jo dobi t fes.
7hikoni nj prej dobive q arritn Ihuant n /gjipt
8A
. ( vitin 1A@0 ata u
bashkangjitn me Jhemal Abdun%nasir pr t marr pushtetin dhe e mbshtetn at
me t gjitha fuqit e t)re. eshi Allahu i "adhruar q ta marr pushtetin Jhemali
dhe pasi e mori u dha ihuanve nj msim t mir q nuk kan pr ta harruar kurr. I
futi t gjith npr burgje. I mbushi burgjet plot me Ihuan. "os p)et pr torturat e
vuajtjet e t)re, por nuk morn msim.
Abdul &anij /r%rah%hal ka shkruar nj libr me titull ,3slami!t dhe ilu(ioni i
demor!aCis- i 3ili prbhet prej d) vllimesh. Flet pr !shtjen ton. Ai ka folur
shum gjat pr t. "adje vllimin e d)t e ka vendosur vetm pr t treguar disfatat
q kan psuar vllaznia n /gjip dhe 7iri gjat shekullit t kaluar q t ket mundsi
!do person me logjik ta kuptoj se sa t ,sigurta- jan ato dobit q pretendojn
ata. *to disfata jan mse normale sepse kta njerz nuk kan ndjekur rrugn
profetike n prhapjen e Islamit. Bezultati ishte i qart, as dobit q pretenduan nuk
i arritn dhe as fen e t)re nuk e ruajtn. 7ot n shum vende Islame ka nj numr jo
t vogl deputetsh. *a pasur gjithashtu edhe para shum vitesh por nuk po shohim
gj reale.
7hikoni nj rast tjetr. ( nj nga shtetet e mdha arabe, me prqindje shum t
madhe muslimane, ekziston edhe nj minoritet me prqindje te vogl orthodokssh.
*a prej t)re q h)jn n Islam. (j rast i till ka ndodhur n vitin 299C kur nj grua
orthodokse e 3ila quhej >efa *ostandin u b muslimane. Ajo e fshehu Islamin e saj
pr d) vjet rresht nga frika se mos e merrnin vesh njerzit e saj dhe mund t
ndrmerrnin kundr saj masa shum t rnda. 5as d) vjetsh vendosi t largohej nga
shtpia e saj dhe t shfaqte besimin e saj. / kshtu veproi. *ur e morn vesh
orthodokst u ndezn nga mllefi pse kjo grua e la fen e t)re dhe krkuan prej shtetit
ti kthehej kjo grua kishs q t merrte masat e duhura kundr saj. (ormalisht q
shteti nuk ngurroi ta gjente kt grua atje ku ishte fshehur dhe ta dorzonte at tek t
krishtett q m pas ata ta vrisnin
A9
.
( kt shtet q prmenda m sipr ka edhe motra t tjera muslimane q kan ln
fen krishtere dhe jan br muslimane t 3ilat ndodhen n burgjet e krishterve.
eri n momentin q un po shkruaj kto rreshta askush nuk ka br gj pr to.
"adje as npr lajme nuk flitet pr to. *to t dhna jan marr nga faqet Islame t
8A
In5"a0at 5"ema&atu I"uan El Muslimin fi 8 sene" f nr7.
A9
Marr$ n(a fa+ja e internetit 1 "tt)1//ar.@i#i)edia.or(/@i#i/ JKLMLNOPQRST
CA
Internetin. 5)etja q del ktu sht + *ta vllezrit tan deputet me numr jo t
vogl n kuvend nuk mundn dot ta ndalojn padrejtsin q u bhet kt)re femrave
t 3ilat zgjodhn rrugn e Islamit n nj shtet q pretendohet se sht demokratik
dhe !dokush ka t drejt t zgjedh besimin q dshiron I etj etj mashtrime si kto.
5asha Allahun sht !udi me kta njerz q marrin si argument ndodhin e /bu
Eekrit me Ibn /d%deginen kur ata nuk kan as gj)smn e burrris q kishte Ibn /d%
degineh edhe pse ishte mushrik. / as nuk kan mundsi t bjn at q e bri ai.
Ather pr !far sht argument ajo ngjarje=! A sht argument q muslimant
duhet t ndihmojn vllain deputet q t marr nj karrige=!
Thon ata e lejojn h'rjen n !to !u&ende = 1obit mund t rrjedhin
prej pjesmarrjes jan si &ijon +
1. 5jesmarrja t jep mundsin t kundrshtosh disa ligje t 3ilat bien n
kundrshtim me Islamin dhe tu ngresh argumentin antarve t kuvendit,
madje edhe t shfaqsh edhe gj)kimin Islam n nj numr !shtjesh. *jo
sht pjes e daves t 3iln e ka br det)r Allahu i "adhruar. *shtu q
grupet Islame nse kan mundsi ta shfaqin Islamin n kto forma duke e
pr!uar edhe me an t mediave si brenda ashtu edhe jasht vendit ather
kjo sht det)r dhe nse nuk bhet marrin gj)nah.
Prgjigje ndaj !tij argumentimi +
,*jo dobi bie ndesh me dmet q jan shum her m t mdha se ajo, sepse ju nuk
mundeni t arrini kto dobi deri sa t kr)eni disa dme q jan m t mdha si!
sht pranimi i t drejts s popullit pr t vendosur ligje. 7hembulli i ktij njeriu
sht si ai q pr t ndrtuar nj shtpi shemb nj q)tet. 7ot gjenden shum mjete
me an t s 3ilave njeriu mund t transmetoj fen Islame pa pasur nevoj q t
h)j n kto vende. "adje mos h)rja n kto vende n vetvete sht nj lloj daveje
q tregon qart kufijt e Islamit t 3ilat duhet ti dijn muslimant. 7idomos kur flitet
pr !shtje akideje. (drsa mendimi q h)rja n kto vende sht va6hib pr
muslimant dhe ata marrin gj)nah nse nuk e veprojn sht mendim ekstrem-
A1
dhe ka nevoj pr argumente.
Albanit i sht drejtuar kjo p)etje + Ata :q e lejojn h)rjen n kuvend; thon + ,Ai
&eprim pa t Cilin nu! arrihet !r'erja e &aHhibit sht &aHhib-. uke u nisur nga k)
rregull a mund t themi ne se h)rja n kuvend sht va6hib sepse me an t tij ne
arrijm qllimet e larta t muslimanve si arritja e t drejtave t t)re etj=
5rgjigje e Albanit + ,*) rregull nuk e ka ktu vendin. Bregulli q thot + ,Ai &eprim
pa t Cilin nu! arrihet !r'erja e &aHhibit sht &aHhib- d.m.th q !do shkak q sht i
lejuar n vetvete nse t !on n kr)erjen e det)rs ather kr)erja e tij sht det)r.
A1
El Mus"ara#e" fil barlaman uel ui0ara" f 18.
@9
(drsa nse k) shkak sht haram nuk mund ta thot ndonj dijetar kt rregull n
lidhje me t. *jo fjal n t vrtet sht ose injoran3 ose dshir pr t pasur
injoran3 e njra prej t)re sht m e hidhur se tjetra-
A2
.
2. 5ropozimi i disa projekteve t 3ilat garantojn ndr)shimin e ligjeve t 3ilat
bien n kundrshtim me ligjet Islame. &jithashtu kjo sht pjes e urdhrit
pr t mira dhe ndalimit nga t kqiat, gj t 3ilin na e ka urdhruar profeti
sal%l Allahu alejhi ue selem. 5rderisa sht n dorn ton ather ajo sht
det)r. / prderisa kjo nuk bhet pa h)r n kuvend ather h)rja n t
sht det)r.
Prgjigje + Fjal t bukura. 5rojekte, plane, ide, por n realitet asgj. *to fjal jan t
ndrtuara mbi nj kapital t madh iluzionesh q nuk kan baz n realitet. Lse
prndr)she na thoni + *ush jan ligjet kr)esore q jan ndr)shuar deri m sot n
shtetet Islame n t 3ilat ka deputet musliman=!
0. Antart e kuvendit kan imunitet si debutet q jan. (uk ka pushtet mbi ta
asnj autoritet qeveritar. uke u nisur nga ktu themi se muslimant kan
mundsi t prfitojn prej ktij imuniteti pr t br dave n Islam. Askush
nuk mund ti pengoj dhe ti ngushtoj H si! ndodh me t tjert H me
justifikimin e lufts kundr ekstremizmit. &jithashtu ata nuk i qorton njeri pr
ato mendime q japin n kuvend. *shtu ata kan mundsi ta shfaqin
besimin Islam nprmjet kuvendit dhe t zbulojn gjithashtu kurthet kundr
Islamit.
C. &jithashtu !do antar i kuvendit ka t drejt ti krkoj llogari ministrave
madje t krkoje edhe shkarkimin e t)re nga det)ra sepse !do ministr sht
prgjegjs para kuvendit pr !do neglizhen3 q ndodh n ministrin e tij. /
nse vendos kuvendi shkarkimin e t)re nga det)ra ather ai konsiderohet i
shkarkuar nga data e daljes s vendimit. (uk ka argumente t prera q e
ndalojn h)rjen n kuvend dhe nuk ka n kt veprim ndonj kundrshtim
me rrugn e Allahut kshtu q !shtja ngelet n origjinn e vet d.m.th q
sht e lejuar.
Prgjigje + #hot Abdul *erim /l Dumejd + ,*t lloj njeriu :pr t 3ilin flasin kta; e
quajn njerzit sot ,imagjinar-. *an pr qllim at flet di!ka q e imagjinon n
mendjen e tij por q ajo nuk ekziston n realitet. / m mir se kjo sht fjala q ka
thn "u6hahid n shpjegimin e fjals s Allahut + ,Fjal t (bu!uruara pr
mashtrim- d.m.th + zbukurimi i t kots me goj. I themi ktij q ka rn n fitne +
*ush zbret nga qielli i imagjinats tnde n tokn e realitetit e gjen vendin tas. 7a
fjal t mbla=! 7i farat n !ark, e mashtrojn at q i sheh, e mjer pr at q
mashtrohet-.
A2
@1
#hot pak m posht si prgjigje pr at q thot se deputeti mund t flas !far t
dshiroj + ,5asha Allahun q kto jan iluzione n mendjet e t)re, nuk ekzistojn n
realitet. / ka dallim ndrmjet iluzioneve dhe realitetit-
A0
.
Albanit i sht drejtuar kjo p)etje + A u lejohet muslimanve apo disa grupeve Islame
t h)j n kuvend :t kandidojn; dhe kush sht argumenti=
*a thn Albani + ,*to kuvende nuk jan ngritur mbi baza Islame. Pr&oja e !a
&rtetuar se h'rja e musliman&e n !to !u&ende sht nj prej rrsh!itje&e
psojn muslimant. 2hi!o !tu *ku jetojm+ psh = 5 bn &otime- demo!raCi
mashallah- shumiCa $ituan n t ishin musliman por nu! mundn t bjn
asgj. Argumenti tregon se nu! lejohet t h'sh n !to !u&ende sht m i art
se dielli n mesdit. /u! lejohet t mbshtetet ai pushtet gj'!on jo me ligjin e
Allahut. /a mja$ton si $at!esi ne t gj'!ohemi me ligje bien n
!undrshtim me ligjet e ,otit ton. /drsa t h'jm ne n nj !u&end t till !jo
sht nj $at!esi m e madhe se e para. Argument tjetr sht se k) veprim sht
nj lloj opiumi pr muslimant pr ti larguar ata nga rruga q duhet t ndejkin n d)
aspekte + 1. "simi i pastr i Islamit sipas rrugs s selefve n rrugn e *ur4anit dhe
7unetit 2. Mbatimi i tij n vetet tona. 1isa parti &a(hdojn a!oma t marrin pjes.
#an m shum se gj'sm she!ulli dhe nu! !an mundur t bjn gj- o$t edhe
t rregullojn disa ide *t gabuara+ i !emi trashguar nga baballart dhe
gj'shrit tan. (drsa ata q kan e3ur n rrugn shembullore nuk jan si kta, ata
kan e3ur me fjaln e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem kur ka treguar se kush sht
grupi i shptuar + ,#' grup sht ai eCn n rrugn n t Ciln jam un sot dhe
sho!t e mi-. *ta H mashallah H rregulluan vetet e t)re, edukuan fmijt e t)re,
rregulluan familjet e t)re dhe u prhapn deri sa mbrritn deri tek vendet e
mosbesimtarve, kurse grupet politike nuk kan rregulluar asgj, as edhe vetet e
t)re. 5randaj nuk lejohet h)rja n kto kuvende. 7idomos kur dihet q themeli mbi t
3ilat jan ndrtuar sht gabim. /u! e!(iston n 3slam di%!a uhet (gjedhje.
Mgjedhjet n t gjitha vendet pa prjashtim blihen me para, me poste etj pr kt
ars)e n to fiton ai q sht njeri i prishur, ai q sht njeri i shthurur, pijane3i, gruaja
e shthurur etj. A kta do ta rregullojn popullin=! 7idomos umetin Islam=! ,Ah, sa
larg, sa larg sht ajo q u premtohet-. 5)et dikush + *ur ne u themi njerzve kto
fjal t mira, na thon q kjo !shtje sht !shtje i6htihadi. A sht e pranuar kjo
fjal e t)re= 5rgjigjet 7hejhu + ,*jo fjal sht e refuzuar plotsisht. (e u themi
kt)re q thon se kjo sht !shtje i6htihadi, kush sht ai q ka br i6htihad n
t= *u jan kta dijetar q bjn i6htihad, kur ata e kan mb)llur kt port=! *a
prej t)re q nuk din t falen si! sht falur profeti sal%l Allahu alejhi ue selem gj q
prsritet pes her n dit. *u sht k) dijetar q bn i6htihad=! Allahu na
ndihmoft-. 5)et dikush dhe thot + isa mund t sjellin si argument q + A t4ia lem
kto vende krishterve, komunistve apo marksistve= / p)et shejhu + 5rofeti sal%l
Allahu alejhi ue selem !far bri= 5rgjigjet dikush tjetr + / la "ekn. / prsrit
A0
Tes&"i" el ef"am limurad '"ej" El Islam f 6-8.
@2
shejhu p)etjen + 'far bri = 5rgjigjet dikush + / la "ekn mosbesimtarve. Flet
7hejhu + Ata mendojn se fjala q thon ata sht argument shum i fort. Ata po ta
njihnin t vrtetn dhe t kishin ndjekur rrugn e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem
nuk do t kishte mundsi asnj komunist apo ateist q ta pengonte daven. ?sht e
vrtet q Islami nuk i det)ron t gjith kta q t bhen musliman sepse Allahu ka
thn + ,/u! !a det'rim n $e- por ata nuk do ken mundsi ta pengojn Islamin-
AC
.
*ta t 3ilt e lejojn h)rjen n kuvend thon q kjo !shtje sht !shtje fikhu e nuk
ka lidhje me akiden. *shtu kan thn ... por ne kt gj e sqaruam m sipr n
kapitullin e par q kjo nuk sht !shtje fikhu sepse ajo ka lidhje t drejtprdrejt me
akiden e muslimanit. &jithashtu do vij sqarimi pr t m posht me lejen e Allahut.
"eqense sipas t)re qenka !shtje fikhu prse krkojn argumente t prera kur
dihet q shumi3a e !shtjeve t fikhut nuk kan argumente t prera=! Eesimi i ehli
7un%netit dhe 6hematit sht se nuk sht kusht q n !shtjet e fikhut t ket
argumente t prera. *t lloj kushti e vendosin grupet e humbura. *shtu q fjala e
t)re q thon + ,/u! !a argumente t prera e ndalojn h'rjen n !u&end prandaj
lejohet- sht fjal pa vler. 5o t e3im me t ather duhet t hedhim posht
shum gj)kime fetare sepse nuk paska pr to argumente t prera!! / megjithat
argumentet jan t prera e do vijn m posht me lejen e Allahut.
AC
/aseta me nr 378?4. /aseta $s"t$ marr$ n(a fa+ja 1 @@@.alalban2.net
@0
Tema e d't = Argumentet e at're e ndalojn h'rjen n !u&end.
*uvendi ka nj rol t rndsishm n drejtimin e !shtjeve t shtetit. 5a h)r n
detaje ne vem re se roli kr)esor q ka kuvendi sht si vijon +
,Oendosja e ligjeve, n baz t t 3ilave e3n shteti. Figje te 3ilat mund t jen t reja
ose t modifikuara. *jo e drejt e vendosjes s ligjeve niset nga rregulli i njohur q
thot + ,rejtimi i takon popullit dhe gj)kimi m i lart n !shtjet e shtetit dhe
shoqris sht mendimi i shumi3s pa vn re referen3 tjetr-. ( prkufizimin e
ktij ,drejtimi- t popullit sht thn + ,#' sht nj pushtet i lart absolut nu!
!a sho! dhe as ri&al i &etm n &endosjen e ligje&e n lidhje me %shtjet e shtetit
ose shoris dhe nu! !a mbi t dhe as nu! i a$rohet asnj lloj pushteti-. *shtu q
kuvendet jan t ngritura mbi bazn e vendosjes s dshirs njerzore n vend t
dshirs h)jnore-
A@
.
<shtje = #shtu p'etja del !tu sht = <shtja e h'rjes n !u&end- a
sht %shtje !a t bj me a!iden apo me $i!hun apo me t d'ja ose a
sht %shtja e h'rjes n !u&ende %shtje iHhtihadi
I?
G
,I p)esim ata t 3ilt besojn se kjo !shtje sht !shtje i6htihadi + 'far keni pr
qllim me fjaln i6htihad= A keni pr qllim q kjo sht !shtje e re q nuk ka
ekzistuar n kohn e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem= (se thoni po, kt kemi
pr qllim ather prgjigja e ksaj sht n d) pika +
1. *jo bie n kundrshtim me at q sht e njohur prej jush n lidhje me
kuvendin dhe zgjedhjet. Ku thoni q ato kan qn t njohura q n kohn e
profetit sal%l Allahu alejhi ue selem
AG
. 5randaj kujtojeni at q thoni dhe
shkruani e mos ju sht)j bindja q keni n nj !shtje q t thoni !far do lloj
fjale q ju bn dobi n vende t ndr)shme e m pas ta hidhni posht po ju
at fjal.
A@
A<
/$t$ ,$s"tje e #emi n5jerr$ n(a libri <Tenuir ed"-d"ulumat bi #es"f mefasid el inti"abat= f 184-186 me
disa s"#urtime d"e s"tesa t$ ne*ojs"me d"e n(a libri El Mus"ara#e" fil barlaman uel ui0ara".
AG
-(a t$ fundit libra +$ e mb$s"tesin #$t$ ide t$ ,udits"me $s"t$ libri me titull <El Inti"abat ue
%"#amu"a fil fi#" El Islamij= f 73-78 n$ t$ >ilin #a tre(uar si ar(ument +$ *otimet #an$ e#0istuar +$ n$
#o"$n e )rofetit sal-l %la"u alej"i ue selemB bes$n +$ u #a marr$ )rofeti sal-l %lla"u alej"i ue selem
sa"ab$*e n$ at$ +$ +u"et <:ej&atul %#abe"= d"e #a #$r#uar )rej t2re t$ 0(jed"in 17 *eta +$ t$ jen$ t$
)ar$t e t2re. %r(umentimi $s"t$ te)$r i lar($t. /u #ra"aso"et 0(jed"ja e 17 *eta*e )rej njer$0*e t$ mir$B
besimtar$B +$ nji"es"in n(a t$ (jit"$B me 0(jed"jen e njer$0*e +$ m$ e )a#ta +$ mund t$ t"u"et )$r ta
$s"t$ se jan$ t$ )a njo"ur )$r )o)ullin. 4or nu# du"et "arruar se )rofeti sal-l %lla"u alej"i ue selem nu# i
#$r#oi ata t$ 0(jid"en )$r t$ *endosur li(je si, ndod" sot. /$s"tu +$ dallimi $s"t$ s"um$ i mad". 'i, di"et
+$ sistemi i 0(jed"jes s$ +e*eris$ me an$ t$ *otime*e nu# #a lid"je me Islamin d"e as nu# #a +$n$ i
njo"ur ndonj$"er$ n$ "istorin$ Islame e as nu# $s"t$ )ra#ti#uar ndonj$"er$. /$s"tu +$ njeriu ,uditet me
#$ta njer$0 t$ >il$t jan$ #a+ t$ ma"nitur me ,do (j$ +$ *jen n(a )er$ndimi deri n$ at$ )i#$ sa duan +$ ,do
(j$ +$ *jen +$ andej ti *es"in )et#un Islam +$ t$ b$"et e )ranues"me te# musliman$t +oft$ ed"e du#e i
)$rdred"ur ar(umentet deri sa t$ "2jn$ n$ *endin +$ #$r#ojn$ #$ta njer$0. 4as"a %lla"un ne jetojm$ n$
#o"$ fitnes".
@C
2. 5o, sht e vrtet q kto fatkeqsi nuk kan ekzistuar n kohn e profetit
sal%l Allahu alejhi ue selem. 5or kjo nuk domethn q !shtja ngelet n dor
t i6htihadit dhe nuk lejohet t kudshtohet ai q gabon n t. ijetart i
krahasojn ngjarjet e reja me parimet dhe argumentet Islame duke shikuar se
kujt i prket e m pas e bashkangjisin me at parim t 3ilit i prket ngjarja. /
ne i kemi treguar m sipr disa dme t ksaj !shtjeje dhe se 3ilit parim
Islam i prket kjo !shtje.
(se thoni q kemi pr qllim me fjaln i6htihad q nuk ka argument n t. > themi
q prgjigja e msiprme mjafton. 5or u themi gjithashtu se fjala juaj q n kt
!shtje nuk ka argumente nuk sht e vrtet. "und ti shohsh argumentet e
shumta n kt libr q ta kuptosh se sa vlen kjo fjal q thon ata
A8
.
(se thoni q ne kemi pr qllim me fjaln i6htihad q kjo sht !shtje q duhet
shikuar nga ana e dmeve dhe dobive q ka e m pas t n6irret nj gj)kim pr t. >
themi + *jo gj duhej br para G9 vjetsh kur ishte fillimi i kt)re !shtjeve ndrsa
tani q muslimant kan G9 vjet q psojn disfata pas disfatash n kt fush, a ka
ngelur m t thuhet duhet t shohim dmet dhe dobit =! A nuk msojm ne
muslimant prej asaj q psojm pr vite me rradh =! #ransmeton /bu Durejreh radi
Allahu anhu nga 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem se ka thn + ,/u! piC!ohet
besimtari nga nj &end d' here-
AA
.
(se thoni q ne kemi pr qllim me fjaln i6htihad q n kt !shtje nuk kan rn
dakord dijetart, pr kt ars)e nuk ka t drejt njeri t na qortoj pse zgjedhim nj
mendim. Ku themi + 7i! dihet, !dokush q kundrshton i6hmaun e dijetarve qortohet
dhe kundrshtohet por ktu ka dhe edhe nj !shtje tjetr + *a prej at)re !shtjeve
q vrtet ka n to d) mendime, vetm se njra pal i ka argumentet e qarta kurse
pala tjetr jo. ( kt rast nuk mund ta lshojm litarin pr !doknd t thot !far t
doj
199
.
Fjala q kan thn dijetart se nuk sht det)r t qortohet njeriu n !shtjet q
kan m shum se nj mendim, a e kan thn kt pr !shtje t tilla si !shtja jon
e 3ila ka kaq shum dme apo kan pr qllim !shtje m t thjeshta se kjo =!
(j p)etje u drejtoj at)re q thon + ,(uk duhet t qortohet njeriu n !shtjet q ka
m shum se nj mendim-. Ku vet a e keni zbatuar kt gj me ata q ju
A8
Me(jit"at$ mund t$ s"tojm$ #$tu di,#a tjet$r. 'ot #a ed"e (j$ra t$ tjera t$ >ilat nu# #an$ e#0istuar n$
#o"$n e )rofetit sal-l %lla"u alej"i ue selem si dro(a. % mund ta +uani ed"e #$t$ ,$s"tje i5"ti"adi
(jit"as"tuUA Domet"$n$ +$ nu# #a ar(ument d"e ,do #us" mund t$ 0(jed"$ mendimin e tijUA 'i t"oniUA
AA
199
'"i" )s" ,$s"tjen e mu0i#$s. /a e#0istuar nj$ #ontradi#t$ e )a #onsiderues"me n$ (j2#imin +$ #a
mu0i#a n$ Islam. Mendimi i njo"ur d"e +$ e mb$s"tesin ar(umentet e +arta n(a /ur&ani d"e 'un-neti
$s"t$ se ajo $s"t$ "aram. E me(jit"at$ #a njer$0 +$ e b$jn$ "allall. %t$"er$B t$ "es"tim n$se s"o"im
ndonj$ musliman du#e d$(juar mu0i#$ UA %)o ,$s"tja e #amat$s a)o bi5"o0it )$r t$ >ilat (jen sot fet*a +$
i lejojn$ etj;
@@
kundrshtojn apo i keni akuazuar ata me lloje t ndr)shme akuzash t 3ilat i kan
shkruar "elaiket dhe do p)etet !dokush pr !far i ka n6jerr goja!! I ankohemi
vetm Allahut t "adhruar i 3ili do gj)koj ndrmjet njerzve ditn e 5endimit-.
*a thn "uhamed 7hakir /sh%sherif + ,5o ta shohim !shtjen n aspektin se nga e ka
piknisjen kuvendi dhe n !far bazohet H gj q e treguam m sipr H vem re se
!shtja ka lidhje me akiden, sepse ka t bj me !shtje baz t akides Islame si psh +
*ush ka t drejt t vendos ligje= *ush sht roli i njeriut n kt mes= 2i!urse
pranimi i h'rjes n !to !u&ende n gjendjen n t Ciln ato jan prbn nj Cnim
pr a!iden. (drsa nse kto kuvende gj)kojn me ligjet e *ur4anit dhe 7unetit
ather ngelet !shtja e mn)rs s formimit t t)re, kushtet e antarve t t)re, t
drejtat e t)re dhe ana teknike q ka t bj me t. ( kt rast mund t themi q
!shtja sht !shtje fikhu mund t ndr)shojn mendimet ndrmjet njerzve, disa e
lejojn e disa e ndalojn, disa e kan t sakt e disa gabim. uke u nisur nga realiteti i
kuvendeve, gj)kimi Islam pr h)rjen n to sht se kjo vepr sht haram-
191
.
,Prdorimi i !saj rruge sht &eprim i !ot nu! %on n re(ultate para se t !en
$ormuar muslimant shorin muslimane. #' sht nj lloj mendimi i Ce!t edhe
pse tregohen pr t shum ars'e pr ta br t pranueshm. Por mbi t gjitha n t
!a disa gabime t rre(i!shme t Cilat e godasin da&etin n (emr dhe e pengojn
at edhe pse n pamjen e par du!et si!ur ato e ndihmojn ose i shpejtojn hapat
e da&es-
192
.
E@abim i par = @abim n a!ide. 7i mund ti lejohet muslimanit t marr pjes n kto
vende t 3ilat vendosin ligje, kur ai beson se ai q vendos ligje sht vetm Allahu.
"e goj thot ligjet i vendos vetm Allahu ndrsa me vepra thot t kundrtn. 7i
mund ti lejohet atij q t marr pjes n t e jo m t betohet pr ta respektuar dhe
ruajtur at ndrkoh q Allahu ka thn + E*Allahu+ ju !a (britur ju&e n libr
*urdhr+ nse dgjoni njer(it mohojn dhe tallen me ajetet e Allahut mos
ndroni me ta deri sa t ndr'shojn bised sepse prndr'she ju jeni si ata- ./n%
nisa 1C91. (drkoh q ato vende pr kto gjra jan ndrtuar. Ather si mund t
rrij njeriu me ta=! # gjitha ato justifikimet q tregohen nuk e bjn t pranueshme
kundrshtimin e qart t akides si psh + ne i tregojm at)re zrin e Islamit, ne e
tregojm gjithmon q nuk jemi dakord me ato ligje, ne flasim n nj mimber legal
etj ...
Ata thon + A nuk ka shkuar profeti sal%l Allahu alejhi ue selem tek kurejsht n
kuvendet e t)re pr tu transmetuar fjaln e Allahut=! 5atjetr q shkonte dhe i
kshillonte por nuk merrte pjes si antar n kuvendet e t)re. 5o sikur nj musliman
q fton n Islam, t ket mundsi t shkoj n kuvendet bashkkohore dhe t4i lejohet
t flas, ather e ka det)r q t shkoj dhe t transmetoj t vrtetn, vetm se n
191
El Mus"ara#e" fil barlaman uel ui0ara" f 54-55
192
El Mus"ara#e" fil barlaman uel ui0ara" f 55
@<
kt rast ai nuk sht antar n t, por sht ftues q ka ardhur nga jasht. *a ardhur
pr t ftuar n at q ka zbritur Allahu, as ai kuvend nuk e konsideron pjestar dhe as
ai nuk e konsideron veten pjestar n t por sht vetm transmetues ka ardhur pr
t thn nj fjal dhe do largohet.
@abimi i d't + ,butja e %shtjes para njer(&e. (e i themi njerzve q gj)kimi me
ligje t tjera ve! ligjeve t Allahut sht i kot. " pas na shohin njerzit duke marr
pjes n at q ne i themi se nuk duhet t marrim pjes n t! 7i do jet rezultati=!
*shtu njerzit nuk do ken nj prf)t)rim t qart n lidhje qndrimin Islam
kundrejt kt)re !shtjeve.
@abimi i tret = 4oja diplomati!e. / kan vrtetuar prvojat e gjata se n kt loj i
forti e ha t dobtin. (uk i jepet mundsi t dobtit qoft edhe pa dashje ti marr
di!ka t fortit. For3a dhe dobsia n lojn diplomatike nuk ka t bj me t vrtetn
ose t kotn dhe as me shumi3n ose paki3n. "undet nj paki3 n popull t ket
mbshtetje nga brenda gjithashtu edhe nga jasht dhe kshtu kjo paki3 sht e
fort. (drsa shumi3a drrmuese sht e dobt, sht e sht)pur edhe pse sht
shumi3-
190
.
Argumentet pr !t %shtje jan t shumta +
,/kzistojn shum argumente q tregojn se vendoja e ligjeve i takon vetm Allahut i
3ili na ia ka transmetuar ato me an t librit t #ij ose me an t profetit t #ij sal%l
Allahu alejhi ue selem. *jo !shtje sht !shtje akideje dhe jo !shtje fikhu e
i6htihadi. *undrshtimi n t nuk pranohet n rrethin e Islamit. / kjo ide sht nga
argumentet m t forta q tregojn se nuk lejohet h)rja n vende ku i jepet njerzve
e drejta e vendosjes s ligjeve. 7ikurse nuk ka asnj lloj dobie q i afrohet ktij dmi
real. *an ardhur shum argumente t 7heriatit t 3ilat tregojn se Allahu sht
&j)kuesi dhe vetm atij i takon gj)kimi. *shtu q kjo sht nj !shtje q ka lidhje
me Allahun e "adhruar prandaj dhe duhet ta besoj !do besimtar dhe duhet t
punoj pr ta realizuar at n veten e tij dhe n realitetin shoqror-
19C
.
Argumentet e #ur0anit =
5rej argumenteve q tregojn se i gjith gj)kimi i takon vetm Allahut dhe nuk ka
shok n at gj)kim qoft k) gj)kimi i universit apo i sheriatit jan kto q vijojn+ *a
thn Allahu i "adhruar + ,Ias!ush nu! e shoron At n gj'!imin e Tij- /l *ehf
2<1. *a thn Allahu i "adhruar + ,Vetm Allahut i ta!on gj'!imi !a urdhruar t
mos adhuroni tjetr !nd &e% Tij- .Kusuf C91. *a thn Allahu i "adhruar + ,I
&etm Allahut i ta!on gj'!imi. Ai tregon t &rtetn dhe Ai sht /darsi m i mir-
./l /n4am @G1. *a thn Allahu i "adhruar + ,I&etm Allahut i ta!on gj'!imi. Atij i
jam mbshtetur dhe Atij le ti mbshteten ata duan t mbshtetenA .Kusuf <G1.
190
El Mus"ara#e" fil :arlaman uel ui0are" f 56-58.
19C
@G
*a thn Allahu i "adhruar + ,/ %do gj bini n !ontradi!t gj'!imin e !eni te!
Allahu. #' sht Allahu ,oti im-. ./sh%shura 191. *a thn Allahu i "adhruar + ,I
#jo gj erdhi sepse !ur $tohej pr te! Allahu i Vetm ju mohonit dhe nse i bhej
sho! ather besonit. Prandaj gj'!imi i ta!on Allahut T 4artit t Madhit- .&afir 121.
*a thn Allahu i "adhruar + ,Mos lut me Allahun t adhuruar tjetr. /u! !a t
adhuruar tjetr &e% Tij. <do gj do (hdu!et &e% F't'rs s Tij. Atij i ta!on gj'!imi
dhe te! Ai do !theheni-. ./l *asas 881. *a thn Allahu i "adhruar + ,A gj'!imin e
injoranCs !r!ojn. E !u !a gj'!im m t mir se gj'!imi i Allahut pr popullin
sht i sigurt-. Q/l "aideh @91. *a thn Allahu i "adhruar + ,M pas u !th'en te!
Allahu ,oti i t're 3 Vrtet. Atij i ta!on gj'!imi dhe Ai sht m i shpejti 4logarits-
./l /n4am <21. *to ajete me iden q prmbajn prbjn nj pjes t akides s
muslimanve t 3iln e kan det)r ta besojn n lidhje me Allahun Motin e t)re. 7i!
kan pr det)r t besojn se Allahu sht *rijues, Furnizues, Ai q jep dhe merr jet.
&jithashtu kan pr det)r t besojn se urdhri dhe gj)kimi i takon vetm Allahut.
*a treguar Allahu se nuk ka shok n gj)kimin e #ij + ,/u! e shoron At n gj'!imin
e Tij as!ush- ./l *ehf 2<1. ( nj kndim tjetr thot + ,Mos i shoro Atij n gj'!im
as!nd- ./l *ehf 2<1. *a thn Allahu i "adhruar n form p)etjeje retorike + ,,A
!an ata (otra u !an &endosur at're ligje n $e pa lejen e Allahut- ./sh%shura
211. *a thn /sh%shenkiti + Allahu i quajti zotra ata q vendosin ligje n fe pa lejen e
#ij
19@
.
?sht betuar Allahun n Oeten e #ij t Fart se nuk ka besuar ai i 3ili pretendon se
sht musliman nse nuk kthehet pr t gj)kuar tek profeti sal%l Allahu alejhi ue
selem dhe nse kthehet por ndihet i ngushtuar prej atij gj)kimi dhe nuk dorzohet
para tij. *a thn Allahu i "adhruar + ,Pasha ,otit tnd nu! !an besuar deri sa t
t marrin t' si gj'!ues *ndrmjet t)re; m pas t mos gjejn ngushtim prej atij
gj'!imi n &etet e t're dhe t dor(ohen- ./n%nisa <@1. &jithashtu i ka ndaluar ata ti
japin prparsi fjalve t t)re para fjals s Allahut dhe t drguarit t #ij. Ata duhet
t e3in pas shpalljes h)jnore. *a thn Allahu i "adhruar + ,O ju !eni besuar mos
dilni para Allahut dhe t drguarit t Tij- ./l Du6hurat 11.
*a treguar Allahu i "adhruar se ata q pranojn ligjrim tjetr ve! atij t Allahut t
"adhruar t 3ilin e ka transmetuar me an t *ur4anit dhe 7unetit t profetit sal%l
Allahu alejhi ue selem i kan br ata :q i kan vendosur kto ligje; zotra ve! Allahut
t "adhruar. *ur4ani na ka treguar q t ruhemi prej ndjekjes s rrugs s ithtarve
t librave t mparshm duke thn + ,Ata i bn dijetart dhe murgjit e t're (otra
&e% Allahut- gjithashtu e bn edhe 3sn birin e Merjemes. Ata u urdhruan t
adhurojn &etm nj t Adhuruar. /u! !a t Adhuruar tjetr &e% Tij. 3 pastr sht
Ai nga ato i shorojn-. ./t%teubeh 011. I than Dudhejfes radi Allahu anhu +
'4mendim ke pr kt ajet = #ha + Ata nuk agjronin dhe as nuk u faleshin dijetarve
t t)re por kur kta e bnin haramin hallall ata e konsideronin t till dhe kur ata ua
19@
Ed"uau El :ejan 8/156.
@8
bnin haram di!ka q e kishte lejuar Allahu ata e konsideronin t till e k) ishte
adhurimi q u bnin at)re
19<
.
/ kan p)etur /bul Alijen + 7i ishte adhurimi q u bn beni Israilt dijetarve= #ha +
#han + (uk dalim para dijetarve tan n asgj. 5o na urdhruan do ta zbatojm. 5o
na ndaluan do largohemi megjithse ata i kishin urdhrat dhe ndalesat n librin e
Allahut. 5or ata morn mendimet e njerzve dhe e lan librin e Allahut pas shpine
19G
.
i!ka e ngjashme sht transmetuar edhe nga Ibn Ab%basi dhe Dasen el Easriu. 7hih
librin #efsir /t%taberi 1CR211%212.
,"uslimant q ia lejojn veteve t t)re t h)jn n kto kuvende me justifikimin e
mbrojtes s Islamit nuk u mjafton q ta pranojn se e drejta e vendosjes s ligjeve i
takon Allahut, vetm me zemrat e t)re, sepse k) pohim teorik duhet ndjekur me
pun q d.m.th t mos h)sh n ato vende t 3ilat bien n kundrshtim t plot me
kt. Eesimi nuk sht vetm me fjal prkundrazi ai sht me fjal edhe me vepra.
5r kt gj kan rn dakord t gjith dijetart e ehli sunetit dhe 6hematit-
198
.
Argumentet nga sun6neti i pro$etit sal6lAllahu Alejhi ue selem =
#ransmeton 7hurejh Ibn Dani4 nga babai i tij Dani4 se kur shkoi tek profeti sal%l Allahu
alejhi ue selem i dgjoi profeti njerzit duke e thirrur o /bu /l Dakem. / thirri profeti
sal%i Allahu alejhi ue selem dhe i tha + ,Allahu sht EEl 8a!emA *&j)kuesi+ dhe Atij i
ta!on gj'!imi-. 5o t) pse t thrrasin /bu /l Dakem :babai i gj)kuesit;. I tregoi Dani4
ars)en pse. 5astaj profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ia ndr)shoi kt emr dhe i
vendosi emrin me emrin e fmijs m t madh q kishte 7hurejhut. I tha + ti je /bu
7hurejh
19A
. *shtu q profeti sal%l Allahu alejhi ue selem e hodhi posht kt lloj
emrtimi dhe e tregoi ars)en pse kur tha + ,Allahu sht ,El 8a!emA *&j)kuesi+ dhe
Atij i ta!on gj'!imi-.
*a thn Ibnul /thiri n shpjegimin e ktij hadithi + ,(uk e plqeu kt emr profeti
sal%l Allahu alejhi ue selem :pr njerzit; q t mos e shoqroj Allahun askush n
kt 3ilsi-
119
.
( lutjen e hapjes s namazit n nats profeti sal%l Alluha alejhi ue selem thoshte
ndr t tjera + ,Te! Ti gj'!ohem-
111
. *a thn Ibnul /thiri + .m.th tek #i drejtohem
pr gj)kim sepse vetm #) t takon-
112
.
19<
Tefsir Et-taberi 14/711.
19G
198
19A
Transmeton En-nesai d"e Ebu Daudi. !adit"i $s"t$ i sa#t$.
119
En-ni"ajetu fi (arib el et"er. '"i" rr$nj$n "a#eme.
111
112
En-ni"ajetu fi (arib el et"er. '"i" rr$nj$n "a#eme.
@A
*to argumente t qarta nga *ur4ani dhe sun%neti i profetit sal%l Allahu alejhi ue
selem tregojn n form t prer se Allahu i "adhruar sht &j)kuesi. Oetm Atij i
takon gj)kimi dhe askush nuk e shoqron at n kt 3ilsi. *jo sht akideja e
muslimanve n lidhje me Allahun.
*shtu q ars)et pse h)rja n kuvend sht e ndaluar jan t shumta prej kt)re
ars)eve sht + 1. 5retendimi se t drejtn pr t vendosur ligje e ka dikush tjetr ve!
Allahut qoft edhe kur ai me zemr nuk e pranon at q e shpreh me goj. *t ars)e
e shpjeguam m sipr dhe treguam argumente t shumta pr t. 2. Eetimi pr
respektimin e ktij shirku para se t h)j n kuvend. *t !shtje do ta shpjegojm
pak m posht. 0. "uslimani sht i urdhruar t mos e besoj tagutin dhe t mos e
mbshtes at. *t gj e kemi shpjeguar m sipr dhe do ta sqarojm edhe m
gjer n kapitullin e ardhshm inshallah. / t tjera ars)e q do tregohen n vijim.
<shtje = )an transmetuar disa hadithe t Cilat i ndalojn muslimant t
punojn nn pushtetin e at're !undrshtojn 3slamin dhe ndalojn
marrjen prsipr t prgjegjsi&e edhe pse ata prijsa jan musliman. /ga
!jo !uptohet se nse ata jan mosbesimtar !jo ndales sht m e rnd +
#ransmeton /bu 7eid dhe /bu Durejreh radiallahu anhuma se profeti sal%l Allahu
alejhi ue selem ka thn + ,1o &ij nj !oh pr njer(it paria e t're do jen disa
njer( mendjeleht t Cilt a$rojn njer(it e !inj- largojn njer(it e mir dhe
&onojn nama(in. #ush i arrin ata t mos bhet prgjegjs
::J
- as poliC- as ta!sa
mbledhs dhe as ar!tar-
11C
.
*ur profeti sal%l Allahu alejhi ue selem e thot kt gj pr disa prijsa musliman
!far mund t thot pr ata q nuk jan musliman fare=!
(ga /bu Durejreh radi Allahu anhu transmetohet se profeti sal%lAllahu alejhi ue selem
ka thn + ,Mjer pr prijsat dhe pr prgjegjsat. 1isa njer( do ndrrojn ditn
e @j'!imit si!ur t ishin t &arur pr $lo!sh mes iellit dhe to!s dhe t mos !ishin
punuar !t pun-
11@
.
*a transmetuar Abdu /r%Baz%zaku me zin6hirin e tij t tranmsetimit nga "ehdi se i ka
thn Ibn "esudi radi Allahu anhu + ,'far do bsh ti o "ehdi kur t lihen pas shpine
njerzit e mir e ta marrin drejtimin n dor njerzit e pa pjekur dhe t vonojn
namazin nga koha e vet = I tha + (uk e di. I tha + "os u bj taksambledhs, as
prgjegjs, as poli3 dhe as postjer-
11<
.
110
/a )$r +$llim t$ mos marr$s" )$rsi)$r drejtmin e njer$0*e sado )a# +ofs"in ataB n$ t$ (jit"a format.
11C
Transmeton Ebu Fa&la n$ Musnedin e tij nr 1115B 7/367. !adit"in e #a sa#t$suar %lbani n$ es-silsiletu
es-sa"i"a" nr 36.
11@
Transmeton %"medi n$ Musned 7/357. !adit"i $s"t$ i sa#t$. E sa#t$soi %lbani n$ 'a"i" et-ter(ib ue
et-ter"ib nr 888 d"e '"uajb El %rnauti n$ musnedin e %"medit nr 8678.
11<
Transmeton Taberaniu n$ Mu&5"em el /ebir 9/799 nr 9498 B %bdu Er-Da0-0a#u n$ Musanef 7/383 nr
3889.
<9
uket qart n hadith q kto ndalesa nuk jan n !do koh por n at koh kur
paria jan njerz t kqij. Ars)eja pse profeti sal%lAllahu aljehi ue selem ka ndaluar
nga kto pun n kto kushte sht sepse njeriu q do marr prsipr kto pun
patjetr q do ti ndihmoj ata n gj)nahe. / realiteti e ka treguar vrtetsin e ksaj
gjje edhe pse ne e besojm at q ka thn profeti sal%lAllahu alejhi ue selem pa
pasur nevoj ta shohim at n realitet.
*a ndaluar profeti sal%lAllahu alejhi ue selem ndihmesn e prijsave dhe drejtuesve
t 3ilt kundrshtojn ligjet e 7heriatit dhe ka paralajmruar q t ruhemi n form
t prer prej ksaj gjje sepse ai q i ndihmon ata sht ortak me ta n ato gj)nahe.
I ka thn profeti sal%lAllahu alejhi ue selem *a4b Ibn >6hres + ,Allahu t ruajt o #a0b
3bn 5Hhreh prej drejtimit t mendjeleht&e-. #ha + '4sht drejtimi i
mendjelehtve = #ha + ,Prijsa do jen pas meje- nu! eCin n rrugn time dhe
nu! e marrin sun6netin tim. #ush i beson ata n gnjeshtrat thon dhe i
ndihmon n padrejtsit bjn nu! !a lidhje me mua edhe un nu! !am lidhje
me t dhe as nu! !an pr ardhur te! haudi im
::D
- /drsa !ush nu! i beson ata n
gnjeshtrat e t're dhe nu! i ndihmon ata n padrejtsit e t're ai sht njeriu im
dhe un jam i tiji dhe !a pr t ardhur te! haudi im-
118
. (j hadith t till e ka
transmetuar edhe *hab%babi radiallahu anhu nga profeti sal%lAllahu alejhi ue selem
me zin6hir transmetimi t sakt gjithashtu ka transmetuar nj hadith t till edhe
Dudhejfe radi Allahu anhu me zin6hir transmetimi t sakt.
Allahu i "adhruar e ka ndaluar ndihmesn n gj)nahe dhe armiqsi ku thot +
,/dihmojeni njri6tjetrin n bamirsi dhe de&otshmri dhe mos e ndihmoni njri6
tjetrin n gj'nahe dhe armisi- ./l "aideh 21. 7hembujt n fikhun Islam pr kt
ajet jan t shumta dhe do vijn m posht me lejen e Allahut t "adhruar.
(ormalisht q ai njeri q h)n n kto vende do ti ndihmoj kolegt e tij n gjra q
jan t ndaluara, sepse vet nat)ra e vendit dhe puns e krkon kt gj. *shtu q
zbatimi i ktij ajeti dhe i kt)re haditheve sht i pamundur pr t.
Allahu i "adhruar e ka ndaluar animin nga mizort. D)rja n kto vende sht nga
llojet m t qarta t animit nga ata. *a treguar Allahu i "adhruar se ata q e bjn
kt gj dnohen me zjarr. *a thn Allahu i "adhruar + ,Mos anoni nga ata
!an br mi(ori sepse *po e bt+ do tju pre! (jarri- .Dud 1101 *a thn Ibn Ab%
basi + "os anoni d.m.th mos u afroni tek ata. # njjtn gj e ka thn edhe 7ufjan
/th%theuri.
11G
4ell(u +$ i #a )remtuar %lla"u )rofetit t$ Tij sal-l%lla"u alej"i ue selemB uji it $ >ilit $s"t$ m$ i bard"$
se +um$s"ti d"e s"ija e t$ >ilit $s"t$ m$ e $mb$l se mjalti #us" )i )rej tij nu# etet m$ #urr$. E #us" e
"umbet at$ ai me t$ *$rtet$ $s"t$ fat#e+.
118
Transmeton Tirmid"iu nr 618 d"e nr 7475 B En-nesai nr 478 d"e nr 478. 'a#t$soi %lbani. '"i" sa"i"
et-tirmid"i d"e sa"i" en-nesai me t$ nj$jt$t numra.
<1
Ajo q e sqaron edhe m shum kuptimin e ajetit sht ajeti para tij n t 3ilin ka
thn Allahu i "adhruar + ,EC drejt si% je urdhruar edhe ata jan penduar me
t' dhe mos e teproni. Ai sht 2hi!ues i asaj &eproni-. " pas tha + ,Mos anoni
nga ata !an br mi(ori sepse *po e vepruat kt+ do t0ju pre! (jarri-. .m.th
e3ja drejt sht e kundrta e animit dhe teprimit. *a thn 7ufjan /th%theuri pr ata
q ndihmojn prijsat mizor + ,*ush u jep at)re bojn ose u mpreh lapsat :me t
3ilin shkruajn; ai sht ortak me ta n !do gjak q kan derdhur n lindje apo
perndim-
11A
.
&jithashtu ka thn Allahu i "adhruar + ,Ata ishin gati t t largonin t' prej asaj
t shpallm /e t shpi$je di%!a tjetr e ather do t bnin mi!. E si!ur mos t
t !ishim $orCuar do !ishe anuar nga ata pa!. Ather /e do t jepnim ndsh!imin
e d'$isht n !t jet dhe t d'$isht n jetn tjetr. M pas nu! do gjeje !ush t
t ndihmonte prej /esh-. ./l Isra G0%G@1
*a thn Ibnu Jherir /t%taberi n shpjegimin e kt)re ajeteve + ,"endimi m i sakt
n kuptimin e kt)re ajeteve sht t themi se Allahu na ka treguar pr profetin e #ij
sal%lAllahu alejhi ue selem se mushrikt gati sa nu! e larguan nga e &rteta i
shpalli Allahu pr t &epruar di%!a tjetr. E !jo sht shpi$ja ndaj Allahut. " pas se
!far ishte ajo gj konkretisht kjo nuk sht sqaruar n *ur4an dhe as n hadithet e
sakta. *jo mund t jet krkesa q i bn mushrikt profetit sal%lAllahu alejhi ue
selem q t prekte idhujt e t)re ose mund t jet krkesa q i bri fisi #hekif profetit
sal%lAllahu alejhi ue selem q tu jepte leje t prfitonin prej t ardhurave t idhujve
nj vit e m pas ti th)enin ato ose mund t jet di!ka tjetr
129
.
*omisionit t prhershr i sht drejtuar kjo p)etje + A ka gj)nah ai musliman q merr
pjes n vendosjen e ligjeve :n nj shtet q nuk gj)kon me ligjin Islam;=
5rgjigje + ,(se kto ligje bien n kundrshtim me Islamin nuk lejohet pjesmarrja
n vendosjen e kt)re ligjeve. (drsa nse nuk bie n kundrshtim me Islamin nuk ka
problem-
121
. .Abdul Aziz Ibn Eaz, Abdu /r%Baz%zak /l Afifi, Abdullah Ibn &udejan,
Abdullah Ibn *u4ud1
*a thn Albani + ,D)rja n kuvende t 3ilat jan t ngritura n ligje q bien n
kundrshtim me Islamin nuk lejohet. >n !uditem si mund t thot nj musliman q
kjo sht rruga e drejt=! #hem se mund ta thot kt gj nj musliman q nuk e
njeh rrugn e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem. # gjitha grupet Islame jan dakord
n qllimin q kan, por bien n kontradikt n mn)rn e arritjes s ktij qllimi.
(j prej kt)re mn)rave sht h)rja e muslimanve n kuvend me qllim q ti
modifikojn ligjet, ti kufizojn dmet e t)re dhe t arrijn ndr)shimin e at)re ligjeve
t dmshme q sht e mundshme t ndr)shohen deri sa me kalimin e kohs t
11A
El 3era& %"med Ibn !anbel f 93.
129
Tefsiri i Taberiut 18/58-58.
121
6etaua El-le5"neti ed-daime" el em5"uatu el ula 1/889B nr i fet*as$ 8896 )2etja nr 7.
<2
bhet ligji i kuvendit ligj Islam!! >n besoj se kt lloj mn)re nuk e thot ose e
beson asnj prej dijetarve t medhhebeve Islame por k) sht medhhebi i nj njeriu
q ka qn musliman por ka qn i prishur t 3ilin e quanin /bu (eu%uas
122
. (gritja e
ligjit Islam me an t kuvendeve lejohet sipas medhhebit t /bu (eu%uasit. *a thn
/bu (eu%uasi :n vjersh; + ,M !uro me at ishte sh!a!u i smundjes-. *jo sht
nj nga gjrat m t !uditshme q dgjojm prej disa ftuesve musliman sot. *)
qllim :q kan grupet Islame; nuk mund t arrihet vetm se me nj mn)r t
vetme e kjo sht rruga e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem e 3ila mund t
prmblidhet me d) fjal + ,Pastrimi dhe Edu!imi-. 7hum njerz e kan provuar kt
rrug :rrugn e politiks;. 'far prfituan prej saj= Asgj. (e kemi par disa
musliman t 3ilt jan shum optimist dhe h)jn n kuvend, m pas dalin prej tij
dhe u sht dobsuar besimi i t)re tek kto kuvende :sepse e kan par q nuk
fitohet gj prej t)re;. (e kt shpresojm, vetm se ata po e !ojn mundin e t)re
dm pr t arritur nj qllim shum t lart me an t nj rruge q sht n
kundrshtim me Islamin. (uk besoj se ka njeri qoft edhe i paditur t mos e ket
dgjuar fjaln e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem t 3iln e thoshte n h)tbet e tij +
,5dh(imi m i mir sht udh(imi i Muhamedit sal6l Allahu alejhi ue selem-. (uk
ka d)shim se udhzimi m i mir sht udhzimi i "uhamedit sal%l Allahu alejhi ue
selem. "ir, a mori pjes "uhamedi sal%l Allahu alejhi ue selem me mushrikt dhe a
e3i me ta n sistemin e t)re= 5rkundrazi, Allahu i "adhruar i ka thn+ ,E si!ur
mos t t !ishim $orCuar do !ishe anuar nga ata pa!. Ather ne do t jepnim
ndsh!imin e d'$isht n !t jet dhe t d'$isht n jetn tjetr. M pas nu! do
gjeje !ush t t ndihmonte prej /esh-. ./l Isra G0%G@1. Allahu ekber. Allahu i
"adhruar po e kr3non profetin e #ij sal%l Allahu alejhi ue selem. *) ajet sht
argumenti m i madh q tregon se nuk i takon asnj grupi muslimansh q t anojn
tek k) gj)kim n emr t rregullimit t tij. Allahu ka thn n ajetin tjetr + ,Mos
anoni nga ata !an br mi(ori sepse *po e bt+ do t0ju pre! (jarri- .Dud 1101
120
.
7hih se !fare thot profeti sal%l Allahu alejhi ue selem pr ata q rrijn me prijesat
mizor + ,1o &ijn disa prijsa- do shihni prej t're t mira e t !ija. #ush i
!undrshton ata !a shptuar. #ush largohet prej t're !a shptuar ndrsa !ush
pr(ihet me ta sht sh!atrruar-
12C
.
5aralajmrimet q kan dhn dijetart pr ata q u afrohen prijsave t 3ilt bjn
padrejtsi dhe nuk kr)ejn det)rat edhe pse ata gj)kojn me ligjin Islam, sepse afrimi
122
Emri i tij i *$rtet$ $s"t$ 1 El !asen Ibn !ani El !a#emi. /a +en$ )oet s"um$ i njo"urB s"um$ bujar )or
#a +en$ njeri i )ris"urB )inte al#ool d"e t"urte *ar(je )$r t$. E nd$r *jers"at e tij +$ #a b$r$ )$r al#oolin
$s"t$ #2 *ar( +$ tre(on %lbani n$ t$ >ilin t"ot$ n(a das"uria e mad"e +$ #is"te )$r t$ 1 <M$ #uro me
al#oolin i >ili is"te s"#a# +$ u s$mura=. /$s"tu ed"e #$ta duan t$ #uro"en me at$ +$ $s"t$ s"#a# )$r
s$mundjet.
120
12C
Transmeton Ibnu Ebi '"ejbe" 8/53 nr 38843 d"e Taberani 11/39 nr 1983. 'a#t$soi %lbani B s"i"
sa"i" el 5"ami es-sa(ir nr 5984.
<0
tek ata sht i rrezikshm pr besimin e atij q afrohet. Brall se mund t shptoj ai
q u afrohet at)re nga gj)nahet. / !far mund t thuhet pr ata q afrohen tek ata
prijsa q nuk gj)kojn fare me ligjin Islam.
#ransmetohet nga Dudhejfe radi Allahu anhu se ka thn + ,Buhuni nga vendet e
fitneve. I than + *ush jan vendet e fitneve= #ha + 5ortat e prijsve. "undet q
ndonjri prej jush t h)j tek ata dhe ti besoj n gnjeshtrat e t)re dhe t thot pr
ta at q nuk e kan :n form lavdrimi;. #ransmeton *atadeh nga Ibn "es4udi se
ka thn + 5ortat e t)re kan shum fitne. 5asha At n dor t t 3ilit sht shpirti
im, aq pjes sa u merrni ju at)re prej pasuris aq pjes u marrin edhe ata juve prej
besimit tuaj
12@
.
#ransmeton /bu Eekr /l "errudhi se Imam Ahmedin e ka p)etur nj person q
kujdesej pr burgjet dhe i ka thn + L Imam, hadithi q flet pr mizort :prijsat q u
bjn padrejtsi njerzve; dhe ndihmuesit e mizorve a sht i sakt= I tha+ 5o.
Ather ia ktheu + L Imam, a jam un prej ndihmuesve mizorve :pr shkak se punoj
n kt pun;= I tha + Ko, ti nuk je prej ndihmuesve t t)re, ti je vet prej t)re.
(dihmuesit e mizorve jan ata q t lajn t) rrobat dhe t gatuajn
12<
.
*a thn 7ufjan /th%theuri + ,5o e pe le6uesin e *ur4anit q shkon tek prijsi dije se ai
sht hajdut. 5o e pe se shkon tek pasanikt dije se ai bn s)efaqsi. Buhu se mos
mashtrohesh duke t thn se ke pr t larguar ndonj padrejtsi dhe pr t
mbrojtur ndonj person q i sht br padrejt, sepse kjo sht hilja e Iblisit t 3iln
e prdorin knduesit e *ur4anit si shkall :pr t arritur qllimet e t)re;-. *a thn
Fudejl Ibn Ijadh + ,(a e msonin largimin nga prijsat si! na msonin suret e *ur4anit-
12G
.
ijetart ia mbathnin nga frika prej kt)re posteve. #ransmetohet nga Fejth Ibn 7a4d
128
se ka thn + " tha /bu Jha4fer :5rijsi; + A e merr n dor drejtimin e /gjiptit= I
thash + L prijsi i besimtarve un jam i dobt dhe origjina ime kthehet tek
skllevrit. I tha + (uk ke dobsi se je me mua. "egjithat nse ti nuk dshiron m
trego nj person q ti jap n dor drejtimin e /gjiptit. I thash + >thman Ibn Dakem /l
Jhudhami sht njeri i mir dhe ka fis :t gjer;. *ur e mori vesh >thmani kt gj i
dha besn Allahut q nuk do ti flas Fejthit m me goj
12A
.
ijetart i bnin he6hr dhe largoheshin prej atij q h)nte n kto poste n t 3ilat
kishte padrejtsi. #ransmetohet nga Ahmed Ibn 7eid /r%ribati se ka thn + 7hkova
12@
Musanef %bdu Er-Da0-0a# 11/318.
12<
'"i" librin 1 <Mena"i5" el ulema" fil emir bil ma&ruf uen-ne"ji anil mun#er=
12G
/$to d2 fjal$ ndod"en te# 1 '"uab El Ijman i :ej"a#iut 17/36 nr 8987.
128
-j$ n(a dijetar$t m$ t$ m$d"enj t$ E(ji)tit. /a jetuar n$ #o"$n e Imam Mali#ut dmt" n$ s"e#ullin e
d2t$ t$ "i5"rit d"e #a *de#ur n$ *itin 185 t$ "i5"ritB #at$r *jet )ara Mali#ut. T"u"et se #a +$n$ m$ i ditur
se Mali#u )or n5$n$sit e tij nu# e s")$rndan$ dijen e tij.
12A
Es-'unen El /ubra i :ej"a#iut 1/98 nr 7837.
<C
tek Imam Ahmedi por ai nuk e ngrinte kokn t m shikonte me s). I thash + L /bu
Abdilah! (jerzit shkruajn prej meje hadithin n Durasan. 5o qe se ti do sillesh me
mua kshtu do t ma hedhin hadithin tim. " tha + *u do shkosh ti kur t thuhet
ditn e &j)kimit + *u sht Abdullah Ibn #ahir :prijsi; dhe ata q rrinin me t = 7hiko
se !far lidhje ke ti me t. I thash + " dha t drejtoj Bibatin :nj vend; prandaj h)ra
tek ai. / Ahmedi e prsriste fjaln q tha + *u do shkosh ti kur t thuhet ditn e
&j)kimit + *u sht Abdullah Ibn #ahir :prijsi; dhe ata q rrinin me t = 7hiko se !far
lidhje ke ti me t
109
.
#ransmetohet nga Dusejn Ibn "ensur se ka thn + D)ra tek Kahja Ibn Kahja
101
dhe i
dhash selam por ai nuk m dha prgjigje. > ula n nj 3ep derisa u larguan njerzit
dhe u afrova i putha kokn. I thash + L msuesi im a kam br ndonj krim= #ha +
po, ke br nj krim dhe nj gj)nah t madh. I thash + *ush sht k) = #ha + *ur t
thrritet ditn e &j)kimit ku jan shokt e Abdullah Ibn #ahir a nuk do p)etesh ti para
drejtsis!! I thash + Allahu m falt. 5endohem tek Allahu. Ather u afrua tek un,
m prqafoi dhe m tha + #ani je vllai im
102
.
5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem kur ishte n "ek me gjith shokt e tij, kan
hasur shum vshtirsi prej kurejshve. Ai kishte mundsi q t gjente nj rrug t
mesme ku t binte n ujdi me mushrikt pr disa gjra t prbashkta. &j e 3ila u
jepte at)re nj far lirie veprimi dhe ua lehtsonte presionin q kishin. "ushrikt nuk
krkonin prej tij q t linte daven dhe as q t thoshte q feja e t)re sht e sakt
por dshironin prej tij vetm t mos $liste !e pr idhujt e t're hapta(i dhe as pr
a!iden e t're t pishur. (se do ta bnte kt gj do ta linin t bnte dave.
&jithashtu profeti sal%l Allahu alejhi ue selem nuk ka e3ur me kon3eptin e dobive q
e3in sot shum njerz, d.m.th+ t hesht 3a koh deri sa t for3ohem dhe t shtohen
njerzit rreth meje. Ai e kundrshtoi kt gj dhe zgjodhi rrugn tjetr q ishte+
7hfaqja e t vrtets dhe mos pranimi i lshimeve sepse rruga e themelimit t daves
nuk mbshtetet mbi lehtsimet dhe lshimet n !shtjet baz. 5rkundrazi
mbshtetet tek shfaqja e t vrtets t pastr pa e ndotur ose e nd)r at me asgj
edhe pse mund t ikin pr shkak t ksaj disa dobi ose vijn disa mundime. 5randaj
Allahu i "adhruar i tha + ,Thuaj= O ju mosbesimtar" 5n nu! adhuroj at ju
adhuroni- as ju nu! do t jeni adhurues t Atij un adhuroj- as un nu! do t jem
adhurues i at're ju po i adhuroni- as ju nu! do t jeni adhurues t Atij un
adhuroj. )u !eni $en tuaj dhe un !am Fen time :Islamin;-. ./l *afirun 1%<1. .m.th
e tregoi qart q feja ime nuk ka lidhje me fen tuaj, ndrsa sot po prpiqen shum
njerz t gjejn lidhje ndrmjet Islamit dhe sistemeve njerzore pr tu treguar
109
101
-j$ n(a dijetar$t e m$d"enj n$ fi#" d"e "adit". /a *de#ur n$ *itin 776 t$ "i5"rit si)as mendimit m$ t$
sa#t$ t$ dijetar$*e. /a t"$n$ Imam %"medi )$r t$ 1 -u# #a n5jerr$ !urasani )as Ibn Mubare#ut njeri m$
t$ mir$ se #2.
102
<@
mosbesimtarve q ne jemi njsoj dhe nuk ka dallim ndrmjet nesh jush. Allahu na
ruajt besimin.
&jithashtu Allahu i "adhruar iu drejtua profetit t #ij sal%l Allahu alejhi ue selem
duke e paralajmruar t ruhet prej zgjidhjeve t mesme + ,Ata dshiruan si!ur ti t
bsh disa lshime edhe ata t bjn lshime- ./l *alem A1.
"adje e ka konsideruar *ur4ani ndjekjen e zgjidhjeve ,t mesme- q bashkojn t
vrtetn me t kotn, nj prej rrugve t munafikve. *a thn Allahu i "adhruar +
,#ur u thuhet at're = ejani te! ajo !a (britur Allahu dhe te! i drguari- do ti
shohsh muna$i!t du!e !th'er shpinn. E si do jet gjendja e t're !ur tu bjer
at're ndonj $at!esi pr sh!a! t asaj !an punuar me duart e t're. M pas do
&ijn te! ti e do betohen n Allahun se ne deshm &etm mirsi dhe bash!im
*ndrmjet t kots dhe t vrtets+- ./n%nisa <1%<21
*jo nuk domethn q ne mos krkojm ato gjra q jan t dobishme me t vrtet
pr daven dhe as nuk domethn q ne duhet t prballohemi pa i vlersuar
rezultatet, sepse sheriati nuk na e bn det)r t prballohemi kur sht e mundur q
t arrihet qllimi me an t nj rruge tjetr me m pak har6hime. 5r kt ka thn
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,Mos e ndrroni ta!imin e armi!ut dhe lutjuni
Allahu t0ju ruaj- por nse e ta!oni bni durim-
100
. 5or kush sht rregulli n kt
!shtje :!far rruge duhet t ndjekim;= *t gj e sqaron profeti sal%l Allahu alejhi ue
selem n marrveshjen e Dudejbies kur e penguan mushrikt pr t h)r n "ek.
#ha + ,Pasha At n dor t t Cilit sht shpirti im %$ar do lloj (gjidhjeje t m
!r!ojn n t Ciln !a respe!t pr shenjat e Allahut do t0ua pranoj-. *a thn /l
Databi + *uptimi i respektit t shenjave t Allahut ktu d.m.th lnia e lufts n vendin
e shenjt
10C
, prdorimi i zgjidhjeve paqsore dhe mos derdhja e gjakut. *) rregull na
sqaron se kur mund t biem dakord me mosbesimtart dhe kur jo.
5randaj nuk sht e ndaluar t marrsh pjes n asnj lloj organizate ose shoqate
edhe pse nuk sht muslimane duke pasur paras)sh kt kusht, d.m.th ruajtja e
!u$ij&e t Allahut.
*a thn Ibnul *ajim + ,(dr dobit q prfitohen nga historia Dudejbies sht se
mushrikt , bidat!injt , njerzit e prishur ose mizort nse krkojn nj gj me an
t s 3ils ata duan t respektojn kufijt e Allahut duhet tu prgjigjemi dhe ti
ndihmojm edhe pse nuk i ndihmojm n gjra t tjera. 1uhen ndihmuar n ato
gjra n t Cilat ata duan t respe!tojn !u$ijt e Allahut por nu! duhen ndihmuar
n !u$rin e t're apo padrejtsit e t're. #shtu %do !ush !r!on ndihm pr
at gj sht e dashur pr Allahun duhet ndihmuar !ush do o$t ai prderisa sa
100
10C
'e)se lufta n$ at$ *end $s"t$ me e ndaluar se #udo. 4$r #$t$ ars2e )rofeti sal-l alla"u alej"i ue selem
is"te (ati t$ b$nte me mus"ri#$t ,do lloj marr*es"jeje n$ t$ >il$n ru"es"in #ufijt$ +$ #a *endosur %lla"u.
<<
nu! rrjedh prej !saj ndihmese nj gj e urr'er m e madhe. *jo sht nj nga gjrat
m delikate dhe m t vshtira pr veten-
10@
.
Argumenti i rrugs s sahabe&e radi Allahu anhum.
Kan transmetuar nga sahabet shum ngjarje t 3ilat tregojn se ata nuk e pranonin
przierjen e Islamit me di!ka tjetr nga 3ila do an qoft. Abdullah Ibn Ab%basi radi%
Allahu anhuma kur pa disa njerz n kohn e tij q kapeshin pas fjals s /bu Eekrit
dhe >merit radi Allahu anhuma n kundrshtim t sun%netit t profetit sal%lAllahu
alejhi ue selem i kundrshtoi dhe u tha + ,*am frik se do shkatrroheni-.
#ransmetohet nga Ibn Ab%basi radiallahu Anhuma se ka thn + ,5rofeti sal%lAllahu
alejhi ue selem ka urdhruar pr t br ha6h temetu4. I tha >rueh Ibn Mubejr + / ka
ndaluar kt gj /bu Eekri dhe >meri . I tha Ibn Ab%basi + 'far thot >rueh = I than
thot + / ka ndaluar kt gj /bu Eekri dhe >meri . #ha Ibn Ab%basi + *am frik se do
shkatrroheni. >n u them + *a thn profeti sal%lAllahu alejhi ue selem ndrsa ai m
thot ka thn /bu Eekri dhe >meri
10<
=!
7hiko nj rast tjetr q tregon se sahabet nuk pranonin przierjen e di!kaje tjetr si
referen3 me sheriatit. #ransmeton /bu *atade + Ishim tek >mran Ibn Dusejn disa
veta, ndr ne ishte dhe Eushejr Ibn *a4b. (a tregoi >mrani hadithin se profeti sal%
lAllahu alejhi ue selem ka thn + ,Turpi sht i gjithi i mir-. #ha Eushejr Ibn *a4b +
(e e kemi le6uar n librat e mparshm se turpi sht hijeshi por edhe dobsi.
Ather u n6eh >mrani deri sa iu skuqn s)t. I tha + >n t tregoj prej profetit sal%l
Allahu alejhi ue selem ndrsa ti e kundrshton=! " pas e prsriti >mrani hadithin
por edhe Eushejri e prsriti at q tha dhe >mrani u zemrua. / ne filluam ti themi +
L >mran ai nuk sht njeri i keq ai sht prej nesh
10G
.
#ransmetohet nga >badeh Ibn /s%samit /l /nsari radi Allahu anhu se shkoi n luft
me "uaujen radi Allahu anhu kundr romakve. Ai :>badeh; vuri re se njerzit n
tregtin e t)re blinin 3opat e arit me dinar :prej ari; dhe 3opat e argjendit me
dirhem :prej argjendi; dhe u tha + L njerz ! ju jeni duke ngrn kamatn. >n e kam
dgjuar profetin sal%lAllahu alejhi ue selem se ka thn + ,Mos e blini arin me ar
&etm se n $orm t barabart pa shtes dhe pa &ones-. I tha "uaujeh + L /bu
>elid :>badeh;, nuk m duket se sht kamat kjo, vetm se n rastin e voness. I
tha >badeh + >n t tregoj di!ka nga profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ndrsa ti m
tregon mendimin tnd=! (se Allahu m n6jerr :q ktu; nuk jetoj n nj tok q ti
ke pushtet mbi mua. / kur u kth)en :nga lufta; shkoi n "edine. I tha >meri radi
Allahu anhu + 5se u ktheve o /bu >elid= Ai ia tregoi ars)en dhe se !far i tha "uaujes.
I tha :>meri; + *thehu o /bu >elid n vendin ku ishe. / shmtoft Allahu at vend n
10@
Iad El Mead 3/33.
10<
Transmeton %"medi n$ musnedin e tij 1/338.
10G
<G
t 3ilin nuk je ti dhe njerzit si ti. " pas i shkroi "uauijes + (uk ke pushtet mbi t
dhe urdhroi njerzit t bjn at q t tha >badeh sepse ajo sht e vrteta-
108
.
&jithashtu transmetohet nga 7eid Ibn Jhubejr se i ka thn Ibn Ab%basit + (euf /l
Eekali pretendon se "usa :q ishte me Didrin; nuk sht "usa i Eeni Israilve por
sht nj "usa tjetr. Ia ktheu :Ibn Ab%basi; + &njeu armiku i Allahut. (a ka treguar
>bej Ibn *a4b nga profeti sal%lAllahu alejhi ue selem se + ,"usa u ngrit pr t folur nj
her para Eeni Israilve I-. #regoi historin deri n fund.
/ quajti armik i Allahut sepse kundrshtoi hadithin e profetit sal%l Alahu aljehi ue
selem. / !4mund t thuhet pr at vend q sht ngritur mbi bazn se e drejta e
ligjeve i takon popullit. 5atjetr q njeriu nuk duhet t rrij n kt vend dhe duhet
t tregoj t metat mbi t 3ilat sht ngritur. / jo t marr pjes n t me
pretendimin se do arrij disa dobiI
5r her t par n historin Islame sht gj)kuar n vendet Islame me ligje t
vendosura nga njerzit n kohn kur #etart pushtuan vendet muslimane pas gjith
at)re shekujve q muslimant gj)konin me ligjin e Allahut. Oendosi mbreti i #etarve
Jhinkiz *han ligjin e tij q e quajti /l Kasik ose /l Kasa. *) libr ishte i prbr nga nj
numr ligjesh t marra nga fe t ndr)shme, feja !ifute, krishtere dhe Islame. ( t
kishte edhe shum ligje t 3ilat i kishte vendosur me mendjen dhe dshirn e tij. *) u
b ligj tek pasardhsit e tij. I jepnin prparsi ndaj *ur4anit dhe 7un%neti t profetit
sal%lAllahu alejhi ue selem. *a thn Ibn *ethiri pr kt + ,*ush e bn kt ai sht
mosbesimtarI-
10A
. *a treguar Ibn *ethiri disa shembuj prej ktij ligji m pas ka thn
+ ,*to jan kundshtim i qart i t gjitha ligjeve h)jnore t zbritura tek profett
alejhim selam. Ai q e le sheriatin q i ka zbritur "uhamedit sal%lAllahu alejhi ue
selem dhe shkon pr tu gj)kuar tek ligjet e tjera t shfuqizuara :si #eurati ose In6hili;
ka mohuar e jo m ai q shkon pr tu gj)kuar tek /l Kasa dhe i jep ktij prparsi!!
*ush e bn kt ka mohuar e pr kt ka rn dakord i gjith umeti Islam. *a thn
Allahu i "adhruar + ,A gj'!imin e injoranCs !r!ojn "" #u !a gj'!im m t mir se
gj'!imi i Allahut pr popullin jan t sigurt- ./l "aideh @91. &jithashtu ka thn
Allahu i "adhruar + ,Pasha ,otit tnd nu! !an besuar deri sa t t marrin t' si
gj'!ues *ndrmjet t're+ m pas t mos gjejn ngushtim prej atij gj'!imi n &etet e
t're dhe t dor(ohen- ./n%nisa <@1
1C9
.
(ga ato q treguam del n pah se !do kush q pretendon se atij i takon gj)kimi ka
pretenduar se sht ortak me Allahun e "adhruar dhe ka br shirk. / njjta gj
mund t thuhet pr at q e pranon kt pretendim pr dik tjetr. Allahu na ruajt.
5r kt ars)e nuk duhet q muslimani t marr pjes n kto vende t 3ilat e kan
marr t drejtn e Allahut pr vetet e t)re. / kur do ken mundsi ta heqin kt ligj
108
Transmeton Ibn Ma5"e" nr 18. !adit"i $s"t$ i sa#t$.
10A
Tefsiri i Ibn /et"irit 3/131.
1C9
El :idajetu En-ni"ajetu 13/139.
<8
ata q h)jn n kto vende kur vet pjesmarrja e t)re sht arritur n baz t ktij
ligji=!!
(se dikush thot + >n e kundrshtoj kt gj. 5rgjigje + *undrshtimi )t sht
formal nuk ka asnj lloj ndikimi n pamjen e jashtme. *jo sht nj fjal q nuk e
mbshtet puna. D)rja n kto vende sht ndrtuar mbi prf)t)rimin se njeriu
mundet me an t zrave dhe mendimeve t vendos nj ligj t ri n t 3ilin ka dobi
ose t shfuqizoj nj ligj q sht i dmshm. *shtu q ai kur hedh mendimin
krkon mendimin e pjestarve t tjer dhe mendimi i t)re sht ai q gj)kon pr
kt propozim!!
*jo nuk domethn q njeriu mos shkoj n vende t tilla pr t thn t vrtetn.
#hnia e t vrtets n kto vende sht dshmi q e ka lavdruar Allahu pr kt
umet + ,#shtu ju !emi br nj 5met t mesm t jeni dshimtar pr njer(it-
./l Eekareh 1C01. 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem shkonte tek kuvendet e
kurejshve dhe i ftonte ata n rrugn e Allahut t "adhruar. > tregonte at)re t
vrtetn me argumentin e vet dhe e kundrshtonte t kotn. *shtu kan qn edhe
profett alejhim selam para tij. *jo pun sht pjes e daves q duhet t kujdesemi
pr t. 5o sikur t ishte !shtja e h)rjes n ato kuvende vetm pr t thn t
vrtetn dhe kundrshtimin e t kots nuk do ishte e lejuar t mos shkoje. 5or
!shtja sht ndr)she. *jo si !shtje krkohet t bhet rrug e umetit n t 3iln
duhet t e3i. 7epse askush nuk h)n dot n at vend dhe t flas deri sa t pranoj
bazn mbi t 3iln sht ngritur k) kuvend. 5or nuk sht e sakt n Islam dhe as n
logjik q t pranojm t kotn me qllim q ta kundrshtojm at.
Betimi para ligjit.
"bi !ka u tha sht edhe nj !shtje tjetr t 3iln shum njerz e mendojn formale
por ajo nuk sht e till. Ai person q dshiron t bhet deputet duhet pa tjetr t
betohet para ligjit. Eetimi pr t respektuar at ligj q i jep t drejt njerzve pr t
vendosur ligje.
*omisionit t prhershm i sht drejtuar kjo p)etje + isa musliman betohen n
Allahun se do ti respektojn ligjet e vendosura nga njerzit, ligje t 3ilat bien n
kundrshtim me Islamin. A sht kjo vepr haram n Islam duke ditur se k) betim
bhet kur dikush zgjidhet si deputet n kuvend=
5rgjigje + ,(uk lejohet respektimi i t)re pa betim e jo m duke u betuar. (uk ka
d)shim q gj)nahu sht m i rnd-. .Abdul Aziz Ibn Eaz, Abdu /r%Baz%zak /l Afifi,
Abdullah Ibn &udejan, Abdullah Ibn *u4ud1
1C1
.
1C1
6etaua El-le5"neti Ed-daime" el me5"muatu el 3laB nr fet*as 887 1/89-891.
<A
Albanit i sht drejtuar kjo p)etje + >n e mora vesh prgjigjen tuaj n lidhje me
h)rjen n kuvend por kam nj p)etje spe3ifike. ( vendin ton ka ,ahbash-
1C2
dhe
ata h)jn n kuvend dhe ndr)shojn shum gjra n dm t muslimanve dhe pr
kt ars)e u det)ruan muslimant q t h)jn n kuvend q t shfr)tzojn hapsirat
ligjore pr t fituar muslimant t drejtat e t)re. (uk sht qllimi pr t ngritur
shtet Islam si! thon disa. 'far mendimi keni pr kt veprim=
5rgjigja e Albanit + ,L vlla ne nuk e prkrahim h)rjen n kuvend absolutisht sepse
dmi ka pr t qn m i madh se dobia. Ajo q the ka lidhje t fort me nj rregull
q nuk sht rregull Islam por sht rregull 3ionist i 3ili thot + ,Qllimi e justi$i!on
rrugn *e keqe+ t %on pr te! ai llim-. (e i pam ata t 3ilt h)n n kto
kuvende. 5rfundimi i t)re ishte shum i keq. Mund t !urohen disa gjra n disa
aspe!te por n aspe!te t tjera !' &eprim sht sh!atrrim i $es. (e vazhdojm t
kmbngulim n qndrimin q e treguam m par. *urimi nuk bhet me an t
kt)re rrugve t shtrembra sepse k) rregull q treguam nuk sht rregull Islam
1C0
.
A t kundrshtoj Islamin pr t ndihmuar nj musliman=! 7hum her jam p)etur
madje edhe dje u p)eta + A i lejohet muslimanit ta rruaj mjekrn nga frika se mos
ket ndonj pasoj ose dm= *jo h)n tek k) rregull + ,Qllimi e justi$i!on rrugn *e
keqe+ t %on pr te! ai llim-. *) nuk sht besim Islam. Eesimi Islam thot +
,#ush i $ri!sohet Allahut i bn Allahu rrugdalje dhe e $urni(on andej nga nu! ia
pret mendja-. (se ahbasht e shohin t lejuar t h)jn n nj kuvend mosbesimtar
si ai ku jeni ju n Fiban q t dmtojn muslimant, a ta kurojm ne problemin sipas
medhhebit t /bu (esu%uasit q thot + ,M !uro me at ishte sh!a!u i
smundjes-. (se kta ahbasht nuk kan frik Allahun dhe e bjn fen dshira pa
u interesuar !far sht hallall dhe !far sht haram sepse ,llimi e justi$i!on
mn'rn- tek ata dhe h)jn n kuvend q t dmtojn /hli 7un%netin a ti marrim ata
shembull ne dhe t veprojm si ata t h)jm n kt kuvend mosbesimtar. Atje !a
pr det'r ai h'n- t betohet me nj betim jo3slam. Pr !t asr'e ne e
!onsiderojm haram h'rjen atje-
1CC
.
1met !a h'rja n !to &ende +
Ata q e lejojn h)rjen n kto vende treguan dobit q ka k) veprim por nuk
treguan dmet q ka. uke hequr n nj an kundrshtimin e argumenteve q
treguam m sipr, pjesmarrja n kto vende ka dme t 3ilat jan m t mdha se
dobit q i prf)t)rojn ata. 5rej t)re kemi sa vijon +
:. Mos largimi nga taguti.
1C2
%"bas"$t jan$ nj$ se#t +$ )retendojn$ se jan$ musliman$. -$ besimin e t2re #an$ )$rfs"ir$ s"umi>$n e
)islli+e*e +$ ndod"en te# se#tet.
1C0
/jo dmt" +$ +$llimi i mir$ nu# e justifi#on m$n2r$n e #e+e )$r ta arritur at$ +$llim. /$s"tu +$ ne nu#
jemi si ,ifut$t +$ t"on$ 1 <Qllimi i mir e justifikon mnyrn e keqe q prdoret pr t arritur tek ai
qllim=. -e besojm$ se )$r t$ arritur nj$ +$llim t$ mir$ du"et )a tjet$r nj$ rru($ d"e m$n2r$ e mir$.
1CC
G9
/ kemi treguar me sipr se ai q pretendon per veten e tij se ka t drejte te vendos
ligje e ka ngritur veten n gradn e Allahut dhe sht shndrruar n tagut. Ather
p)etja q del ktu sht + *ush sht det)ra e muslimanve kundrejt tagutit= A duhet
ta prkrahin pr hir te dobive q mund t arrijn prej tij dhe pr tu ruajtur nga dmi i
tij= Apo duhet t largohen nga ai, t distan3ohen dhe ta tregojn n form t qart
q kjo sht rruga e humbjes dhe 6hehenemit=
5rgjigjen na e jep Allahu n nj ajet t qart si dielli n t 3ilin tregon kush sht
rruga e profetve n kt !eshtje. *a thn Allahu u "adhruar + ,/e !emi drguar
n %do popull t drguar *q tu thon+ adhuroni Allahun dhe largohuni nga taguti-
./n%nahl 0<1. 7i bhet largimi nga taguti= A bhet duke h)r n kuvend apo duke u
larguar prej tij=! A bhet duke treguar t metat e tagutit apo duke e mbshtetur at
pr hir t disa dobiveI=!
;. 1obsia e edu!imit t njer(&e me an t besimit t &rtet $etar ose
negli(himi i tij.
*jo ndodh sepse ndr)shimi n kt lloj rruge vjen nga sipr dhe jo nga themeli sepse i
gjith interesi sht i prqendruar tek puna politike dhe lakmia pr t marr sa m
shum vende n kuvend pa i dhn rndsi formimit t njerzve dhe edukimit t t)re
n akiden e t)re q m pas t ken mundsi t prballojn vshtirsit. I gjith
interesi do prqndrohet tek lufta politike me qllim pr t arritur n pushtet me an
t kt)re kuvendeve duke ditur se nat)ra e t)re sht se duhet pa tjetr t
sakrifikosh pjes t fes dhe t bsh lshime dhe marrveshje me rr)ma t tjera pa
asnj lloj kufizimi Islam. *jo gj pa d)shim do t !oj n neglizhimin e puns s daves.
*shtu do kthehet 6hemati H i 3ili ishte 6hemat q merrej me dave H n nj 6hemat
q merret me politik. &j q do t !oj n shfaqjen e drejtuesve q prfaqsojn
shembullin e gj)mtuar t akides dhe mendimit.
uke mos harruar se kt)re njerzve nuk do tu interesoj msimi i akides sepse ata
kan nevoj pr sa m shum njerz q tu japin votn. 5or nse kta do flasin pr
akiden patjetr q do 3ekin grupe t ndr)shme t 3ilat nuk do jen t knaqur dhe si
rezultat nuk ka se si t votojn pro kt)re. Bezultati sht i qart. Ata do interesohen
me ,artin e grumbullimit- dhe jo me pastrimin e akides sepse at)re u interesojn sa
m shum vota dhe nuk duhet t largojn asknd. 5randaj duhet t heshtin prej
shum !shtjeve fetare qofshin ato edhe !shtje akideje pr hir t interesave ,t
prbashkta-. 7i! thon nj grup njerzish + ,E ndihmojm njri tjetrin pr ato gjra
biem da!ord dhe e justi$i!ojm njri tjetrin pr ato gjra nu! biem da!ord-
edhe po qen kto !shtje madhore t akidesI!!
&jithashtu nn petkun e ktij edukimi jo t sakt do gjesh se thirrja e kt)re njerzve
n shumi3n e rasteve do jet pr !shtje d)njaje si ngritja e nivelit t jetess,
barazia, infrastruktura etj, q t trheqin nj grup deputetsh rreth vetes e jo n
baz t akides, por sa shihet n horizont ndonj shenj sprove, gjith kto grupe t
G1
mdha avullojn. (uk ngelet vetm se ai q sht edukuar n formn e sakt.
Ather gjith ai mund i shpenzuar dhe ekzagjerimi i bisedimeve pr t drejtat e
njeriut dhe problemeve t t)re bhen n llogari t puns pr daven. &j e 3ila sht
humbje kohe q dobia e saj sht shum e pakt. 5o sikur ftuesit ta shfr)tzonin kt
koh pr t edukuar njerzit n formn e duhur, duke i edukuar pr t marr t
gjith Islamin dhe jo vetm nj prej pjesve t tij, si! ka vepruar profeti sal%l Allahu
alejhi ue selem mbase do ishim afruar pran prfundimit t ndrtimit t nj brezi m
t mir. (j brezi t fuqishm q sht i gatshm t prballoj vshtirsit q hasin
ata q ndjekin rrugn e profetve me lejen e Allahut t "adhruar.
J. /dr'shimi i a!ides me !alimin e !ohs.
*ush t siguron, mbase me kalimin e kohs njerzit do ta plqejn kt rrug me
zemr dhe nuk e kundrshtojn fare at. Ather !shtja nuk do jet m vetm
prputhje e jashtme por do jet prputhje me zemr me t kotn. *r)erja e
vazhdueshme e nj pune e bn at akide tek njerzit. / po t shohsh n prgjithsi
t kqijat kur fillojn jan t vogla m pas zmadhohen me kalimin e kohs. *ur4ani na
ka treguar nj gj t till n historin e popullit t (uhut alejhi selam ku thot + ,Ata
than = Mos i lini idhujt tuaj- mos e lini 5ed6den- 2ua0an- )eguthn- )eu!n dhe
/esrn- .(uh 201. #ransmeton Euhariu nga Ibn Ab%basi radiAllahu anhuma se ka
thn n lidhje me kto emra + Ato ishin emrat e disa njerzve t mir prej popullit t
(uhut. *ur ata vdiqn u inspiroi shejtani popullit t t)re q t vendosin disa statuja
tek vendet ku rrinin ata dhe ti emrtonin ato me t njjtit emra. / kshtu vepruan me
t vrtet. 5or nuk u adhuruan. eri sa kur vdiqn kta :q i ngritn kto statuja; u
harrua dija dhe u adhuruan
1C@
.
#ransmeton Ibn Jheriri nga "uhamed Ibn *ajs se ka thn :pr kto emra; + Ata ishin
njerz t mir dhe kishin n6ns q msonin prej t)re. *ur vdiqn than ata q
msonin prej t)re + 5rse t mos u bjm disa statuja n format e t)re=! *jo do na
n6is m shum pr adhurim sa her q ne i kujtojm ata. Ashtu vepruan por kur
vdiqn erdhn t tjer t 3ilve u erdhi Iblisi dhe u tha + # part tuaj i adhuronin
kto dhe me an t t)re sillnin shiun e kshtu i adhuruan
1C<
.
"uslimant sot edhe pse e lejojn h)rjen n kto kuvende ata e pranojn se populli
nuk ka t drejt t vendos ligje. 5or duke shikuar q kto fjal jan fjal teorike
ndrsa realiteti sht n t kundrt. "e kalimin e ditve dhe vazhdimsin e ksaj
vepre ndrmjet njerzve, mund t vij nj dit q njerzit ta besojn t kotn pr t
vrtet. 7i! e shohim sot tek grupe njerzish t 3ilt nuk e njohin t vrtetn.
>. Tolerimi n %shtje thelbsore t $es +
1C@
1C<
Tefsiri I Ibn ."erir Et-taberiut 73/639.
G2
*to sisteme njerzore ushtrojn presion kundrejt at)re q h)jn n kto kuvende
duke i akuzuar se ata po ndjekin kt rrug pr t mbrritur tek qllimet e t)re. / pr
ta mohuar kt akuz, kta musliman e shprehin qart dhe e prfor3ojn se ata e
besojn thellsisht filozofin demokratike dhe se ajo sht zgjidhja e t)re strategjike
dhe se nuk ka se si t veprojn ndr)she. 5r kt ars)e :pr t hequr akuzan nga
vetja; prpjekjet e t)re prqendrohen tek krkimi i zbatimit t demokra3is me t
gjitha rregullat e veta pa asnj prjashtim. / sa her q pushteti bn presion ata
bjn lshime pas lshimesh. 7i e si vetm pr t vtetuar se thirrja e t)re buron nga
besimi i t)re i vrtet n vlerat perndimore!!
9. Pr%arja e musliman&e- dobsimi i t're dhe mbjellja e mosmarr&eshje&e
mes t're.
?sht e njohur se asnj grup q punon pr Islamin nuk mund t pretendoj se ai
prfaqson t gjith muslimant. Fejimi i h)rjes n kto vende do !oj q kto grupe
t bjn gara me njri%tjetrin kush e kush t mbrrij n kt vend. *tu shfaqet
problemi i krijimit t disa partive Islame. &j e 3ila i pr!an muslimant e dobson
bashksin e t)re dhe mbjell ndrmjet t)re urrejtje sepse !do grup prpiqet q t
bj pr vete shumi3n e muslimanve. *jo gj do !oj q muslimant ti shprndajn
votat e t)re ndr kto parti dhe mbase asnjri nuk fiton gj edhe pse ata q votuan
ishin t shumt.
?. Pr(ierja e at're pretendojn se jan besimtar ose at're !an besim
t dobt me ata jan t sinert +
uhet pasur paras)sh se ata q e lejojn ndjekjen e ksaj rruge nuk mund ta
kufizojn me nj grup t ve!ant ose person t ve!ant. uke pasur paras)sh se kjo
rrug sht e paqme dhe me prfundim t njohur dhe t sigurt mund t h)jn n t
shum njerz. &j q i hap portn edhe at)re q e pretendojn t vrtetn :por nuk
jan n t;, t h)jn n kt rrug t 3ilt kan pr ta prishur me fjalt dhe veprat
t)re dhe me mendimet e ve!anta t dijetarve me an t t 3ilave ndrrojn t
arrijn disa fitore. (drsa rruga e daves n Islam me t gjitha fushat e veta sht
rrug e vshtir. Brug q nuk e ndjek n shumi3n e rasteve vetm se ata q jan t
sinqert, ata t 3ilt jan t gatshm t prballojn pasojat q vijn nga puna n
rrugn e daves. *shtu q rruga e vrtet bn pastrimin e at)re q nuk jan t
sinqert ose kan besim t dobt t 3ilt prishin m shum se rregullojn. *emi
shembull pr kt gjendjen e daves n "ek. 5ranimi i Islamit n at periudh kishte
vshtirsi t mdha. 5randaj nuk u futn n t vetm se besimtart e sinqert. Ata
ishin sht)llat e shtetit Islam dhe mbi ta u ngrit, ndrsa n "edine kur u ngrit shteti
Islam dhe pranimi i daves Islame prmbante dobi t ksaj jete h)n n t ata q ishin
t sinqert dhe ata q nuk ishin t sinqert. 5randaj Allahu i sprovoi besimtart edhe
n "edine q t dallohet kush sht i sinqert dhe kush nuk sht i till. Allahu i
"adhruar ka thn pas lufts s >hudit n t 3iln u sprovuan muslimant dhe doli
G0
n pah hipokrizia e qart + ,Allahu nu! mund ti linte besimtart n gjendjen n t
Ciln ishit *dmth besimtar dhe munafik bashk+ por do ta ndante t nd'rn nga e
mira- .Ali Imran 1GA1. *shtu q ata q pretendojn me goj ose ata q kan besim
t dobt mund t prdoren nga armiqt e Islamit pr ti prishur ato s)nime q kan
ata q h)jn n kto kuvende.
2hi!imi i pr$undimit +
uhet q n lidhje me dobit nuk duhen shikuar vetm ato dobi t momentit por
duhet shikuar m larg. 5randaj nse nj dobi e momentit t !on edhe pse pas nj far
kohe n dm ajo nuk duhet prdorur sepse prfundimi i saj sht i keq. Fejimi i h)rjes
n kto kuvende edhe pse mund t ket disa dobi momentale, prfundimi t !on n
dme reale t 3ilat jan m t mdha se kto dobit. *jo gj do !oj q njerzit n t
ardhmen ta harrojn gj)kimin Islam dhe se kujt i takon kjo e drejt etj. "und ta
shohsh kt realitet sot tek grupe njerzish q e njohin Islamin n form t 3ekt.
&jithashtu edhe dmi nuk duhet shikuar n moment por duhet shikuar !far dobish
ka n prfundim. 5r kt ars)e duhet br durim edhe pse ka disa dme, pr t
arritur dobi m t mdha, si! ndodhi n marrveshjen e Dudejbijes. 5r kt ars)e nuk
duhet shikuar ai dm q prf)t)rohet pr momentin nse nuk h)jn muslimant n
kto kuvende sepse kjo gj do u ruaj muslimanve akiden e t)re. *shtu ajo akide
nuk do przihet me at lloj gabimi q prf)t)rohet me kalimin e kohs. 7ikurse kjo gj
do ti sht)j ata q duan t punojn pr kt fe q t ndjekin rrugn e sakt pr t
arritur at q shpresojm por pa u przier me t kotn. 5or edhe sikur ta
prf)t)rojm se ne pasi ta kemi ndjekur kt rrug t sakt pa br lshime dhe as
tolerime n !shtjet baz t fes nuk arrijm at q dshirojm, kjo gj nuk na
dmton sepse !shtja sht si! ka thn Allahu i "adhruar + ,/u! e !e ti pr det'r
ti udh(osh ata por Allahu udh(on ! t doj- ./F Eekareh 2G21. Allahu nuk na ka
br det)r ne q t arrijm fitoren por na ka br det)r t japim at q kemi
mundsi. *shtu q nse ne e3im n rrugn e drejt duke u bazuar n *ur4an dhe
7un%net dhe japim prpjekjet tona q mundemi e kemi kr)er det)rn ton. (drsa
fitorja sht dhurat prej Allahut ia jep Allahu kujt t doj prej robrve t #ij. itn e
&j)kimit do vijn profet t 3ilt kan shum pak njerz q i kan besuar e do vijn
profet q nuk i ka besuar askush. 5or ata nuk kan gj)nah pr kt. 5o ta shohim
!shtjen n kt aspekt nuk kemi nevoj pr t br lshime. #a konsiderosh marrjen
e pushtetit qllimin e par n dave domethn t bsh shum lshime n fe dhe
shkmbime pr t arritur atje, ndrkoh q pushteti nuk vjen nga kjo rrug.
5)etje + "und t thon ata q e lejojn h)rjen n kto kuvende + Ku u justifikuat se
prfundimi sht n dor t Allahut dhe ju nuk mbani prgjegjsi nse nuk arrini
rezultate. # njjtn gj themi dhe ne. (e h)jm n kto kuvende me qllim t mir
ndrsa rezultatet i ka n dor vetm Allahu.
GC
5rgjigje + allimi sht si nata me ditn sepse n rrugn q ndoqm ne nuk pranuam
t bjm tolerime, as t bjm harame, as t heshtim ndaj t kots ose ta pranojm
at qoft edhe vetm me goj dhe as ta fshehim t vrtetn. 5or e3m ashtu si! ka
e3ur profeti sal%lAllahu alejhi ue selem me shokt e tij. (drsa ju that se do h)ni n
kto kuvende pr hir t kt)re dobive q pretenduat. 5r kt ars)e pranuat t bni
shum tolerime n fe dhe shum harame. " pas nuk arritt gj. *shtu q ju as
fen tuaj nuk e ruajtt dhe as dobit q pretenduat nuk i arritt, ato ,dobi- pr shkak
t t 3ilave ia lejuat veteve tuaja tolerimet n fe. 5r kt ne krkojm llogari. 5se
gjith kto tolerime kundrejt asgjje. 5o qe se ju nuk do bnit tolerime n fe dhe do
punonit n prhapjen e Islamit dhe nuk do kishit rezultate askush nuk do gu6onte t
fliste kundr jush sepse rezultatet nuk jan n dorn e njerzve.
Tem = Fjalt e dijetar&e n lidhje me h'rjen n !to !u&ende =
(uk kam dshir t zgjerohem shum n tregimin e fjalve t dijetarve edhe pse e
di q ka shum dijetar q kan folur pr kt !shtje sepse e vrteta sht ajo q
tregohet n *ur4an dhe 7un%net edhe po e kundrshtoi at shumi3a e njerzve. Ajo
q dua t tregoj ktu me an t kt)re fjalve t dijetarve sht se ndalesa e h)rjes
n kuvend nuk sht gj e re n fe dhe as nuk kam kundrshtuar i6hmaun e
dijetarve.
> p)et 7hejh "ukbil Ibn Dadij /l >adi4i kt p)etje
1CG
+ Ata q i lejojn votimet
argumentohen me fjaln e Albanit, Ibn Eazit dhe Ibn >thejminit, !far mendimi keni
pr kt +
Prgjigje + ,Falenderimi i takon vetm Allahut paqja dhe salavatet jan pr profetin
ton, familjen, shokt e tij dhe !doknd q e prkrah at. shmoj se nuk ka t
adhuruar tjetr ve! Allahut dhe "uhamedi sht robi dhe i drguari i #ij. >n e kam
marr n telefon Albanin dhe e p)eta pr kt fetva. I thash + 7i i bre hallall
votimet = #ha + ,>n nuk i bra hallall, por pr shkak t kr)erjes s asaj gjje q ka
m pak dmeI-
1C8
. *t prgjigje dha. Fe ti shohim, a ndodhi n Algjeri dmi m i
1CG
Tu"fetu El Mu5"ib f 314-318.
1C8
Ejat$ #$r#imit t$ (jat$ te# fet*at$ e %lbanit m$ re0ultoi se ai #a d2 mendime t$ ndr2s"me n$ lid"je me
"2rjen n$ #u*end d"e *otimin. %i e ndalon n$ m$n2r$ t$ )rer$ "2rjen n$ #u*end d"e nu# e lejon at$ e )$r
#$t$ #am (jetur s"um$ fet*a t$ tij )or #am n5jerr$ d"e )$r#t"2er 14 fetva +$ e *$rtetojn$ mendimin e tij
)$r #$t$ ,$s"tje. 6et*a t$ >ilat ndod"en t$ s")$rndara n$ #$t$ lib$r. %jo +$ #a lejuar %lbani G %lla"u e
m$s"iroft$ G $s"t$ votimi Vjo "2rja n$ #u*endW )$r ata #andidat$ musliman$ +$ "2jn$ n$ #u*end du#e e
justifi#uar #$t$ (j$ se 0(jed"ja e t2re $s"t$ me m$ )a# d$me. 4or ai nu# e lejon "2rjen e t2re n$ #$to
*ende. '"i#o me *$mendje 1 %i e #a lejuar #$t$ *et$m n$ *endet Islame #u s"umi>a absolute e at2re +$
*otojn$ jan$ musliman$ d"e #ur #andidati $s"t$ musliman. /$s"tu +$ )$rdorimi i #$saj feta*e n$ *endin
ton$ )$r t$ tre(uar se lejo"et t$ *otos" $s"t$ (abim i +art$ se)se %lbani si, e t"as"$ e #a lejuar )$r *endet
Islame d"e #ur #andidati $s"t$ musliman. -d$rsa #ur #andidati nu# $s"t$ musliman )$r #$t$ nu# #a folur
%lbani d"e as nu# di t$ #et$ fet*a +$ e lejon #$t$. E me(jit"at$ ne nu# jemi da#ord me mendimin e tij
se)se )$rderisa ai e ndalon "2rjen n$ at$ *endB at$"er$ *otimi i #$t2re njer$0*e +$ "2jn$ $s"t$ ndi"m$ )$r
ta d"e ndi"mesa n$ (j2na"e nu# lejo"et. /urse ar(umenti +$ tre(on se nd$rmjet d2 t$ #$+ija*e ne
0(jed"im at$ m$ t$ *o(l$nB #2 nu# $s"t$ n$ t$ *$rtet$ ar(ument n$ #$t$ rast d"e ne do ta s")je(ojm$ #$t$
G@
vogl apo dmi m i madh
1CA
=! Fe6oni biografin e /bu Danifes. o gjeni n t se
dijetart e kan ndaluar n6jerrjen e gj)kimeve fetare me mendim. Ata e shohin kt
si port q t !on n rrugn e "u4tezileve dhe Jhehmijeve. (drsa Ibn >thejmini,
sht e !uditshme q ai t ndaloj forminin e partive dhe grupa3ioneve dhe t lejoj
at q sht m e rrezikshme si rasti n fjal. (e besojm se sht haram t imitosh
1@9
. (e nuk na lejohet t imitojm Albanin as Ibn Eazin dhe as Ibn >thejminin. *a
thn Allahu i "adhruar + ,/dini at sht (britur nga ,oti juaj dhe mos ndini
&e% Tij as!nd- ./l /4raf 01 /hli 7un%neti nuk imitojn
1@1
. > themi gjithashtu kt)re
dijetarve + #jo $et&a !eni dhn ju sht shum e rre(i!shme sepse bota
(j$ n$ nj$ #a)itull t$ *e,ant$ se)se #2 $s"t$ ar(umenti i *$rtet$ i t$ (jit"$ at2re +$ e lejojn$ "2rjen n$ #$to
*ende ose *otimin. Ejit"as"tu t$ nj$jtin ar(ument e )$rdorin ed"e ata +$ e lejojn$ "2rjen n$ #u*end.
T"on$ 1 -d$r d2 t$ #$+ijat ne 0(jed"im at$ m$ t$ *o(l$n. 4se '"ej"u %lla"u e m$s"iroft$ nu# e mori n$
#onsiderat$ #$t$ ar(ument #ur foli )$r "2rjen n$ #u*end )or e "od"i )os"t$ at$ du#e e t"$n$ n$ m$n2r$ t$
)rer$ se #jo nu# $s"t$ rru(a )rofeti#e e rre(ullimit nd$rsa #$tu e mori n$ #onsiderat$ nd$r#o"$ +$ ,$s"tja
$s"t$ )ot"uajse e nj$jt$ n(a s"um$ as)e#te t$ >ilat e #an$ s"t2r$ %lbanin ta #onsideroj$ t$ ndaluar "2rjen
atje. Ejit"as"tu ed"e ne t"emi #jo nu# $s"t$ rru(a )rofeti#e e rre(ullimit. E ne do flasim )$r #$t$ (j$ n$
nj$ #a)itull +$ *jen m$ )os"t$ )$r t$ tre(uar n$ form$ t$ +art$ se ,far$ (j2#imi #a n$ Islam *otimi. %lla"u
e le"t$soft$.
1CA
Dealiteti #a tre(uar se atje d$mi +$ ndod"i is"te s"um$ "er$ m$ i mad" )$r s"#a# t$ #$t2re *otime*e.
-d$r"2n$ s"tetet )er$ndimore us"tara#is"t )$r t$ marr$ )us"tetin )asi u fri#$suan se )o u i#te n(a duart.
4asi fituan musliman$t afro 86 X t$ *otime*e. Ej$ e >ila is"te sfid$ e mad"e )$r )er$ndimin se)se #jo do
,onte n$ ndr2s"imin e li(je*e. %t$"er$ e "umbi demo#ra>ia *ler$n e *et. %jo u b$ e #e+e )$rderisa ata +$
do )$rfitonin )rej saj is"in musliman$t. 4$r #$t$ ars2e nd$r"2n$ us"tara#is"t d"e )$rdor$n for>$n deri sa i
#t"2en (j$rat n$ (jendjen <normale=. %t$"er$ #u +en#a dobia e *otimit )$r ata +$ )retendojn$ se nd$rmejt
d2 t$ #$+ia*e ne 0(jed"im at$ +$ #a m$ )a# t$ #$+iaUA
1@9
Domet"$n$ t$ ndje#$s" mendimin e di#ujt )a ditur ar(umentet e tij. Yse m$ #e+ se #a+B ti dis" +$
ar(umentet jan$ n$ #und$rs"tim me mendimin e disa dijetar$*e d"e t$ e>$s" me mendimin e t2re du#e
mos u s"+et$suar se )o #und$rs"ton ar(umentet e +arta.
1@1
Di#ur #ur #emi +$n$ t$ *e(j$l e fillestar$ n$ fe na urd"$ronin t$ mos ndje#im mendimin e Ebu !anifes
d"e as t$ Mali#ut a)o '"afiut a)o %"medit se)se muslimani i mir$ e>$n me ar(umente. E des" %lla"u i
mad"$ruar t$ na e "a)i 0emr$n )$r ta )ranuar #$t$ t$ *$rtet$. E #$s"tu *e)ruamB e lam$ mendimin e Ebu
!anifes d"e e>$m me ar(umentet e +arta fetare. -d$rsa sot +$ ne nu# jemi fillestar$ d"e as t$ *e(j$lB )or
s"umi>a jon$ jan$ )rind$r e t$ )je#ur na t"u"et 1 %r(ument $s"t$ mendimi i filanitB +oft$ ed"e dijetar. %
*all$ ar(umentet du"en dje#ur *et$m #ur bien ndes" me mendimin e Ebu !anifesUA %)o dijetar$t e sot$m
jan$ m$ t$ ditur se Ebu !anifja a)o Mali#u a)o '"afiu a)o %"mediUA %)o det2ra jon$ $s"t$ t$ ndje#im
ar(umentin *et$m te# m$n2ra e faljes nd$rsa )$r ,do ,$s"tje tjet$r fetare na lejo"et t$ marrim ar(ument
fjal$n e nj$ dijetari e t$ mos i lod"im trut$ du#e #$r#uar t$ *$rtet$nUA %)o at$"er$ +$ is"im t$ *e(j$l d"e
is"im fillestar$ n$ fe i #u)tonim m$ mir$ ar(umentet fetare nd$rsa sot joUA %)o at$"er$ ata +$ e drejtonin
fen$ is"in t$ tjer$ d"e fjal$n ton$ nu# e d$(jonte njeri )$r #$t$ ars2e is"im t$ det2ruar t$ mb$s"tetes"im
te# nj$ (j$ e +art$ )$r t$ folur )ara njer$0*e +$ t$ is"im sa m$ bind$s n$ at$ +$ t"os"im nd$rsa sot jemi ne
ata +$ drejtojm$ )randaj as#us" nu# #a t$ drejt$ t$ na #und$rs"toj$B as t$ #$r#oj$ ar(ument d"e as t$ na
#$r#oj$ llo(ari #ur ne lar(o"emi n(a ar(umentet e +arta t$ fes$ du#e )retenduar se #emi ndje#ur nj$
fet*aUAA /ur #a +$n$ n$ fen$ e %lla"ut fjala e nj$ dijetari a)o e d"jet$ dijetar$*e a)o m$ s"um$ ar(ument
n$ feUA 6jala e t2re $s"t$ ar(ument *et$m at$"er$ #ur #a r$nie da#ord n$ form$ unanime n(a ana e t$
(jit"$ diejtar$*e t$ umetit Islam )a )$rjas"tim. E t"em me )lot$ binde +$ rinia Islame n$ fillimet e Islamit
n$ '"+i)$ri )ara 15 *jet$s" #a +$n$ s"um$ "er$ m$ e interesuar )$r #$r#imin e ar(umentit fetar n$ ,do
,$s"tje se sot. Ejit"as"tu e t"em me bindje t$ )lot$ d"e me #e+ard"je +$ )eriud"a n$ t$ >il$n ne jetojm$
sot n$ '"+i)$ri $s"t$ )eriud"a e fet*afe d"e jo e ndje#jes s$ ar(umentit. -e nu# jemi #undra fet*a*e t$
dijetar$*e )or jemi #undra #onsiderimit t$ t2re ar(umente n$ fe. Teori#is"t t$ (jit"$ e )ranojn$ #$t$
nd$rsa )ra#ti#is"t s"um$ njer$0 justifi#o"en )$r *e)rimet +$ b$jn$ me fet*at$ e nj$rit dijetar ose tjetrit. %
#$s"tu ndi+en ar(umentetUA 4o +e se di#us" mund t$ t"ot$ +$ ne nu# jemi dijetar$ #$s"tu +$ do ndje#im
G<
perndimore !r!on ti !thej shtetet 3slame t gjitha n shtete demo!rati!e!!
5randaj duhet q kta dijetar t largohen nga kjo fetva. >n ju bj juve dshimtar se
bj teube pr !do gabim q kam br n librat apo kasetat e mia. / them kt me
shpirt t qet. @jithashtu edhe shujuht- nu! !a pr ta problem nse !thehen sepse
ata nu! e din se %$ar ndodh !tu dhe as se %$ar ndodh n !to !u&ende. As nu! e
din se %$ar dmesh &ijn prej !t're &otime&e. #a raste !an ndodhur &rasje
&etm pr sh!a! t &otime&e- etj dmeK 'far dobie solln ato :pr ne;=! ?sht
det)r pr shujuht q t ndr)shojn mendim. (e do tu shkruajm at)re in shallah.
(se ata nuk kthehen ne e bjm Allahun shimtar se ne jemi larg fetvas s t)re
sepse ajo bie n kundrshtim me *ur4anin dhe 7un%netin-
1@2
.
"egjithat Ibn Eazi Allahu e mshiroft ka nj fetva t prbashkt me komisionin e
prhershm q sht n kundrshtim me at q tregohet prej tij. Ai n !t $et&a e
ndalon h'rjen n !to &ende dhe &otimin gjithashtu. " sipr treguam edhe nj
fetva tjetr t komisionit po pr kt !shtje q sht n prputhje me kt q po
themi. / po e sjellim edhe nj her ktu pr rikujtim.
*omisionit t prhershm i sht drejtuar kjo p)etje + A lejohet t votojm dhe t
kandidojm n zgjedhje, duke ditur se vendi )n nuk gj)kon me ligje Islame=
5rgjigje + ,(uk i lejohet muslimanit t kandidoj q t h)j n nj pushtet q nuk
gj)kon me ligjet e Allahut dhe vepron me ligje jo Islame. (uk i lejohet gjithashtu
muslimanve q t votojn pr t ose pr dik tjetr q punon n kt lloj pushteti.
Oetm nse ai q kandidon dhe ata q votojn kan shpres q ta kthejn at
pushtet n pushtet q gj)kon me ligjin Islam por me kusht q ai person q kandidon
t punoj vetm n ato poste q nuk bien n kundrshtim me ligjin Islam-. .Abdul
Aziz Ibn Eaz , Abdu Brazak /l Afifi , Abdullah Ibn &udejan dhe Abdullah Ibn *uud1
1@0
.
7hiko me vmendje se !far kushtesh ka vendosur komisioni q t jet e lejuar kjo
pun pasi treguan fillimish q kjo pun sht e ndaluar n fe. :. N t kesh shpres ta
ndr)shosh pushtetin, n pushtet q gj)kon me ligjin e Allahut. &j q nuk e ka arritur
deri m sot askush prej at)re q kan h)r n kto ujra q prej G9 vjetsh. ;. N t
mos punosh n vende q ka harame. "e kto d) kushte besoj se t gjith jan
dakord q k) veprim lejohet. Askush nuk kundrshton.
fet*at$ e dijetar$*e. 3 t"emi 1 4o )ara 15 *jet$s" +$ ne is"im fillestar$ a mos *all$ is"im dijetar$UA 4astaj
ai +$ e>$n me nj$ fet*a t$ nj$ ose m$ s"um$ se nj$ dijetariB n$ rastin m$ t$ mir$ ai e #a t$ lejuarB )or nu# i
lejo"et atij ti det2roj$ njer$0it t$ e>in me at$ mendim d"e as ti #onsideroj$ ata t$ "umbur d"e m$#atar$
)se nu# ndje#in at$ mendimUA /$tu +$ndron )roblemi. 'ot s"o"im se ar(ument )$r njer$0it jan$ fet*at$
d"e s"o"im se ata n5jerrin (j2#im )$r t$ tjer$t me "umbje n$ ba0$ t$ #$t2re fet*a*eUA /u s"#uan (jit"$
ato )$r)je#je t$ m$d"a )ara 15 *jet$s" )$r t$ ndje#ur ar(umentinUA Dealiteti tre(on se ato #an$ a*ulluar.
%jo #o"$ is"te nj$ )eriud"$ e be(ats"me +$ i#u d"e *$s"tir$ se #t"e"et m$B *et$m )o t$ doj$ %lla"u i
Mad"$ruar.
1@2
/$tu mbaroi fjala e Mu#bilit %lla"u e m$s"iroft$.
1@0
6etaua el-le5"neti ed-daime" B el me5"muatu el ula 73/46 nr i fet*as 479.
GG
5)etja q del ktu sht + A ka mundsi njeri ti realizoj kto d) kushte= "adje vetm
kushtin e d)t= Bealiteti G9 vje!ar ka treguar q jo. &jithashtu vet nat)ra e vendit t
tregon qart q n kto vende nuk mund t shptoj njeri prej gj)naheve dhe fitneve
1@C
.
7hiko se !far thot profeti sal%l Allahu alejhi ue selem pr fitnet + #ransmeton
Euhariu nga /bu Durejreh radi Allahu anhu se profeti sal%l allahu alejhi ue selem ka
thn + ,1o &ijn $itne. Ai sht ulur sht m i mir se ai sht n !mb. Ai
sht n !mb sht m i mir se ai eCn pr te! ato dhe ai eCn sht
m i mir se ai rend pr te! ato. #ush i del prpara :fitneve; ato e trhe :dhe e
shkatrrojn;. #ush gjen &end strehim ose mbrojtje :prej t)re; le t mbrohet-
1@@
.
*an thn dijetart n shpejgimin e ktij hadithi + ,Ai q sht ulur domethn q
nuk przihet me fitnen sht m i mir se ai q sht n kmb sepse ai q sht n
kmb sheh dhe dgjon at q nuk e sheh dhe nuk e dgjon ai q sht ulur. *shtu
q ai q sht n kmb sht m afr fitnes. Ai q sht n kmb sht m i mir
se ai q e3n domethn shkon pr t h)r n fitne. Ai q e3n pr tek fitneja sht
m i mir se ai q rend pr tek ajo
1@<
.
/ nga fitnet m t mdha jan t h)j njeriu tek prijsat sepse nse h)n tek ata do ti
besoj pr gnjeshtrat e t)re dhe do ti ndihmoj pr padrejtsit e t)re. /
argumentet pr kt i prmendm m sipr.
I ka thn profeti sal%lAllahu alejhi ue selem *a4b Ibn >6hres + ,Allahu t ruajt o #a0b
3bn 5Hhreh prej drejtimit t mendjeleht&e-. #ha + '4sht drejtimi i
mendjelehtve = #ha + ,Prijsa do jen pas meje- nu! eCin n rrugn time dhe
nu! e marrin sun6netin tim. #ush i beson ata n gnjeshtrat thon dhe i
ndihmon n padrejtsit bjn nu! !a lidhje me mua edhe un nu! !am lidhje
me t dhe as nu! !an pr ardhur te! haudi im
:9D
- /drsa !ush nu! i beson ata n
gnjeshtrat e t're dhe nu! i ndihmon ata n padrejtsit e t're ai sht njeriu im
dhe un jam i tij i dhe !a pr t ardhur te! haudi im-
1@8
. 5o kur ata nuk jan fare
musliman!!
1@C
6itne +u"et ,do s)ro*$ +$ e fut njeriun n$ (j2na". %jo n$ )amjen e jas"te mund t$ du#et s"um$ e mir$
d"e e dobis"me )$r s"um$ njer$0 t$ >il$t nu# #an$ dije )or ajo merr )$r)ara #$ ti dali d"e nu# mund ta
#u)toj$ njeriu +$ #a r$n$ n$ t$B *et$m n$se d$s"iron %lla"u ta m$s"iroj$. E #2 $s"t$ )roblemi #r2esor i
fitne*eB s"umi>a e njer$0*e nu# i njo"in ato d"e bien #ollaj n$ to e disa i njo"in )or nu# #an$ at$
de*ots"m$ri +$ i ndalon t$ bien n$ to. 4randaj n$ #$to raste #a ne*oj$ njeriu t$ #et$ dije )or jo *et$m dije
du"et ed"e de*ots"m$ri e >ila e )en(on n(a (j2na"et. %lla"u na ruajt n(a fitnet.
1@@
1@<
Et-tejsir bi s"er" El ."ami& Es-sa(ir 7/117.
1@G
4ell(u +$ i #a )remtuar %lla"u )rofetit t$ Tij sal-l%lla"u alej"i ue selem uji it $ >ilit $s"t$ m$ i bard"$
"umbet at$ me t$ *$rtet$ $s"t$ fat#e+.
1@8
G8
/ si t mos bjer n kundrshtim me ligjin Islam ai q h)n n kto poste kur det)ra e
par sht si! e sheh n p)etjen q vijon +
*omisionit t prhershm i sht drejtuar kjo p)etje + isa musliman betohen n
Allahun se do ti respektojn ligjet e vendosura nga njerzit, ligje t 3ilat bien n
kundrshtim me Islamin. A sht kjo vepr haram n Islam duke ditur se k) betim
bhet kur dikush zgjidhet si deputet n kuvend=
5rgjigje + ,(uk lejohet respektimi i t)re pa betim e jo m duke u betuar. (uk ka
d)shim q gj)nahu sht m i rnd-. .Abdul Aziz Ibn Eaz, Abdu /r%Baz%zak /l Afifi,
Abdullah Ibn &udejan, Abdullah Ibn *u4ud1
1@A
.
5as ksaj a mund t thot njeri se kta dijetar e lejojn h)rjen n kuvend apo i
lejojn votimet=!
( vijim po tregojm nj kshill q ia drejton Albani njrit prej kokave t selefijve n
nj prej vendeve arabe t 3ilt u morn me politik pas nj rruge t gjat n daven e
drejt sipas 7un%netit t profetit sal%l Allahu alejhi ue selem.
*a thn Albani + ,5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem nuk ka qn i interesuar q t
afrohej tek mushrikt e "eks dhe as nuk ka e3ur me ta pr hir t daves s tij sepse
Allahu i "adhruar e edukoi at n formn m t mir dhe e paralajmroi q t mos
anoj nga ata sadopak qoft, si! ka thn Allahu i "adhruar + ,E si!ur mos t t
!ishim $orCuar do !ishe anuar nga ata pa!-. ./l Isra G0%G@1. Allahu i "adhruar e
edukoi at n formn m t mir e gjithashtu profeti sal%l Allahu alejhi ue selem i
edukoi shokt e tij deri sa u krijua ai grup muslimansh me an t t 3ilve pati
mundsi profeti sal%l Allahu alejhi ue selem q t mbrohej nga sulmet e
mosbesimtarve n "edine. (drsa ju q h)ni n kuvend dhe ata q e lejojn si ju
kt gj prfundimi juaj sht dshtim i qart sepse do ta humbni daven pr t 3iln
kujdeseshit, me an t s 3ils keni edukuar k keni dashur n kt rrug. " n fund
po preokupoheni me politik dhe me kuvende m pas mund t bheni ministra. /
kta ministra do gj)kojn jo me ligjet e Allahut. A k) sht daveti pr ta njsuar
Allahun n gj)kim, ndrkoh q ju do ta mbshtesni gj)kimin me ligje t tjera ve!
ligjit t Allahut me pretendimin se do rregulloni ligjin=! ikur para shum kohsh kam
pas dgjuar prej Ihuanve se thoshin q rregullimi i shoqris bhet me an t
rregullimit t individit dhe kjo sht e vrteta q ne e besojm n mn)r t sigurt.
*jo sht davja e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem si! e dshmon kt gj jeta e tij
e ndritshme. (uk e di pasha Allahun se !far ju sht)u q t kundrshtoni rrugn e
profetit tuaj sal%l Allahu alejhi ue selem duke h)r ne kto kuvende t 3ilat jan t
ngritura mbi gj)kimin me ligje t tjera ve! ligjit t Allahut-
1<9
.
#apitull i tret
1@A
6etaua El-le5"neti Ed-daime" el me5"muatu el 3la 1/89-891B nr fet*as 887.
1<9
GA
Tem = A lejohet t &otosh nse !andidati sht besimtar ose jobesimtarG
/ treguam n kapitujt e mparshm q h)rja n kto kuvende domethn q njeriu ti
japi t drejt vetes q i takon vetem Allahut e kjo sht shirk i madh dhe sht nga
gj)nahet m t mdha.
7hiko se !far thuhet n librin + ,EnCi!lopedia e $e&e dhe se!te&e bash!!ohore- +
,(uk ka d)shim se sistemi demokratik sht nj nga llojet e reja t shir!ut n bindje
ose n t drejtn e &endosjes s ligje&e- n t Cilin anullohet e drejta absolute e
#rijuesit t Madhruar pr t &endosur ligje dhe !jo e drejt !alon n dor t
!rijesa&e. Allahu i "adhruar ka thn + ,)u nu! adhuroni &e% Tij &etm se emra t
Cilat i !eni &endosur ju dhe baballart tuaj. /u! ju !a (britur Allahu argument pr
to. @j'!imi i ta!on &etm Allahut. Ai !a urdhruar t mos adhuroni !nd tjetr &e%
Tij. #jo sht $eja e drejt por shumiCa e njer(&e nu! e din- .Kusuf C91. &jithashtu
ka thn + ,@j'!imi i ta!on &etm Allahut- ./l /n4am @G1-
1<1
.
A sht kjo !shtje e diskutueshme n Islam= 7hih se !far thot Albani pr t +
,*uvendet jan t ngritura n parimin se gj)kimi i takon popullit. *urse n Islam
gj)kimi i takon Allahut. E !jo sht nj %shtje nu! !a !ontradi!t ndrmjet
musliman&e pr t edhe pse ata !an !ontadi!ta n shum %shtje t tjera e
$alenderimi pr !t i ta!on Allahut. *a thn Allahu i "adhruar + ,@j'!imi i ta!on
&etm Allahut. #a urdhruar t mos adhuroni as!nd tjetr &e% Tij-. .Kusuf C91. #jo
sht nj e &rtet nu! pranon dis!utim. Ather si mund t thuhet gj'!imi i
ta!on popullit=!-I " pas tha + (uk bhet ndr)shimi duke e3ur me njerzit n
humbjen t)re por duhet t jet si! ka thn 7ejid *utub Allahu e "shiroft i 3ili
prdorte kt shprehje + ,1uhet pa tjert t bhet ndarje :e t vrtets nga e kota;-.
5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem n daven e tij dhe n luftn kundr tagutit nuk
anoi nga mushrikt. Allahu i ka thn + ,E si!ur mos t t !ishim $orCuar do !ishe
anuar nga ata pa!.-. ./l Isra G0%G@1 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem nuk e bnte
kt gj por Allahu ia tha atij q t jet msim pr ne q t mos anojm nga
mosbesimtart dhe mushrikt-
1<2
.
#reguam gjithashtu n nj nga kapitujt e kaluar se ai q pretendon pr veten se ka t
drejt t vendos ligje ai sht tagut dhe ka rn n shirkun e madh. #reguam pr
kt argumente t mjaftueshme pr at q dshiron t njoh t vrtetn.
Votimi domethn = Q personi &oton i jep t drejtn !andidatit pr ta
pr$asuar at n !u&end. Po ta deshi$rojm !t shprehje sipas 3slamit mund ta
shprehim !shtu = Ti japsh !andidatit t drejtn pr tu br (ot dhe t drejtn
t t pr$asoj t' n !t Cilsi. 1el p'etja= #ush musliman sht i !naur ta
pr$asoj at di!ush pr t n (ot pr t- &e% Allahut t MadhruarG" A mund
1<1
En>i#lo)edia e fe*e d"e se#te*e bas"#$#o"ore 7/166-168. /2 $s"t$ n(a librat m$ t$ njo"ur n$ bot$n
Islame i >ili #a folur )$r fet$ d"e se#tet bas"#$#o"ore.
1<2
89
t lejohet !jo n $en 3slame pr hir t dobi&e mund t !etG" .ilat dobi jan m
t mdha se dobia e ruajtjes s A!idesG" <$ar do lloj dobie mund tregohet ajo
ngelet m e &ogl se dobia e ruajtjes s a!ides dhe besimit nga nd'tja me !t
gj'nah.
5o qe se e ke kuptuar !shtjen e shirkut n kt tem mund ta kuptosh kollaj kt q
po t them, prndr)she, nse nuk e ke kuptuar qaje veten tnde se zemra jota ka
marr fund. 5o nuk arriti muslimani t njoh !4sht shirku dhe llojet e tij, si mund t
ruhet prej tij=! ( nj koh q njohja e shirkut sht m e rndsishme se shumi3a e
!shtjeve t tjera fetare!!
(e do tregojm disa shembuj nga !shtjet Islame t 3ilat t ndihmojn t kuptosh se
!far gj)kimi ka votimi.
2hembulli i par + Alkooli, dihet q alkooli sht gj)nah i rnd n Islam dhe profeti
sal%l Allahu alejhi ue selem e ka mallkuar at q pi alkool. A mendon se ai q pi alkool
sht i mallkuar ndrsa ai q e vendos veten e vet n vend t Allahut sht i bekuar=!
*ush sht gj)nah m i rnd + 5irja e alkoolit apo ta ngrej njeriu vetn n gradn e
Motit=! Eesoj se nuk ka nevoj pr prgjigje. 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem nuk ka
mallkuar vetm at q pi alkool por ka mallkuar me t edhe nnt veta t tjer.
#ransmetohet nga /nes Ibn "alik radi Allahu anhu se 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue
selem ka mallkuar tek alkooli dhjet veta + ,At e shtr'dh- at e !r!on ti
shtr'dhet- at e pi- at e mbart- at e !r!on ti mbartet- at ua jep pr
t pir *u mbush gotat+- at e shet- at ha pasurin e $ituar nga al!ooli- at
e blen dhe at !r!on ti blihet-
1<0
.
7i! e sheh gjith kta jan mallkuar tek !shtja e alkoolit edhe pse nuk e kan pir
at. / gjith kjo pr ti mb)llur !do port alkoolit. 5atjetr q kta njerz kan dobi
prej alkoolit, dikush duke fituar para n prodhim, dikush duke i shrb)er at)re q e
pijn e me radh. / megjithat Islami i ka hedhur posht t gjitha kto dobi. "adje
edhe sikur t vij dikush e t thot un i dua kto para q t ndrtoj 6hami apo i dua
ti prdor n pun t mira apo pr t ndihmuar t varfrit. I themi kto para jan t
pista dhe nuk lejohet t prdoren. #shtu %do lloj dobie &jen prej !tij harami
sht dobi e pist dhe nu! !a n t mirsi.
A mendon se Allahu i Pili i ka mallkuar gjith kta njerz dhe ua ka ndaluar t
prfitojn n t gjitha format prej alkoolit, t na e lejoj ne t ndihmojm nj person
q t bhet zot sepse kemi dobi prej ksaj ndihme=! Eesoj se nuk ka nevoj pr
prgjigje. *ush sht gj)nah m i rnd, pirja e alkoolit apo t pretendoj njeri se ka
at t drejt q i takon vetm Motit=!
1<0
Transmeton Tirmid"iu nr 1795 d"e Ibn Ma5"e" nr 3381. !adit"in e sa#t$soi %lbani. /a )$r +$llim me
fjal$n 1 <s"tr2d"= )rod"imin e tij.
81
Marrim nj shembull tjetr + *amata, dihet se kamata sht nga gj)nahet m t
mdha pr t 3ilat ka mallkim. A mendon ti se ai q ha kamatn sht i mallkuar
ndrsa ai q pretendon se ka t drejta q i takojn vetm Motit sht i bekuar=! *ush
prej kt)re t d)jave sht gj)nah m i madh=! (uk ka ka d)shim se i shirku sht
gj)nah shum her m i madh se kamata. Thelbi i 3slamit sht t njsosh Allahun
n %do gj i ta!on &etm Atij, prandaj !do vepr q bie ndesh me kt sht m e
rnd se gj)nahet q nuk kan lidhje me kt. 5or Allahu nuk ka mallkuar tek kamata
vetm ata q han kamat por ka mallkuar edhe t tjer t 3ilt ndihmojn n t.
#ransmetohet nga Abdullah Ibn "es4udi se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ka
thn + ,#a mall!uar Allahu at ha !amat- at i jep pr t ngrn !amat *t
tjerve+ dshmitarin dhe at e sh!ruan *aktin e marrveshjes pr t fituar
kamat+-
1<C
. ( kt hadith jan mallkuar gjith kta si! e sheh vetm sepse kan
ndihmuar n kt gj)nah edhe pse mund t pretendoj ndonjri prej t)re se ato para
do ti prdor pr pun t mira apo pr t ndihmuar t varfrit etjI
8arami nu! !thehet n hallall pr sh!a! t at're dobi&e pr$'t'rojn njer(it me
mendjet e t're. / sikur t ndodhte kshtu nuk do ngelej haram n tok sepse pr !do
haram do gjesh njerz q pretendojn se ka dobi n t. /h, nuk ka d)shim q edhe
haramet kan dobi, por dobit e t)re jan shum her m t vogla se dmet e t)re
dhe Islami i ka hedhur posht ato dobi deri ditn e &j)kimit. *shtu q nuk mund t
vij njeri e t pretendoj se kto gjra jan hallall pr shkak t dobive q kan. A
mendon ti se Allahu H I Pili i ka mallkuar kta njerz q ndihmojn n ngrnien e
kamats H e lejon t ndihmosh dik pr t marr ato t drejta q i takojn vetm
Motit=! 5rgjigjen do t ta le t).
Marrim nj shembull tjetr, hadithin q e prmendm m sipr. *) hadith e tregon
qart q ndihmesa n gj)nahe nuk lejohet + I ka thn profeti sal%lAllahu alejhi ue
selem *a4b Ibn >6hres + ,Allahu t ruajt o #a0b 3bn 5Hhreh prej drejtimit t
mendjeleht&e-. #ha + '4sht drejtimi i mendjelehtve = #ha + ,Prijsa do jen
pas meje- nu! eCin n rrugn time dhe nu! e marrin sun6netin tim. #ush i beson ata
n gnjeshtrat thon dhe i ndihmon n padrejtsit bjn nu! !a lidhje me
mua edhe un nu! !am lidhje me t dhe as nu! !an pr ardhur te! haudi im
:?9
-
/drsa !ush nu! i beson ata n gnjeshtrat e t're dhe nu! i ndihmon ata n
padrejtsit e t're ai sht njeriu im dhe un jam i tij i dhe !a pr t ardhur te!
haudi im-
1<<
.
1<C
Transmeton Muslimi nr 4186 d"e 4188B Ebu Daudi nr 3335 d"e Ibn Ma5"e" nr 7788. /an$ t"$n$
dijetar$t n$ s")ej(imin e "adit"it 1 Cs"t$ i mall#uar ed"e n$se *et$m e merr #amat$n d"e nu# e "a at$. T$
(jit"$ #$ta jan$ t$ mall#uar se)se jan$ orta#$ n$ #$t$ (j2na".
1<@
4ell(u +$ i #a )remtuar %lla"u )rofetit t$ Tij sal-l%lla"u alej"i ue selem uji it $ >ilit $s"t$ m$ i bard"$
"umbet at$ ai me t$ *$rtet$ $"st$ fat#e+.
1<<
82
*ush i ndihmon n padrejtsit e t)re ka kt gj)kim, po ai q i ndihmon t bhen
zotra=! A mendon ti se e ka t lejuar ti ndihmoj ata=!
*a thn Ibn #ejmija + ,*an thn disa prej selefve + (dihmuesit e mizorve jan
ata q i ndihmojn qoft edhe duke u dhn kutin e bojs ose duke u mprehur
lapsat. isa kan thn + Ai q u lan rrobat sht prej ndihmuesve t t)re-
1<G
.
*a thn 7ufjan /th%theuri pr ata q ndihmojn prijsat mizor + ,#ush u jep at're
bojn ose u mpreh lapsat *me t 3ilin shkruajn+ ai sht orta! me ta n %do gja!
!an derdhur n lindje apo perndim-
1<8
.
5o ai q i ndihmon pr gjra m t mdha se boja dhe mprehja e lapsit. "endo pak,
!do gj)nah q bjn ata, k) njeri q i ndihmon ata sht ortak me ta n to. 5r !do
imoralitet q bjn ata, ai q i ndihmon sht ortak, pr !do vjedhje gjithashtu, pr
!do mashtrim, pr !do vrasje etj etj gj)nahe t shumta. A mendon ti se kta q
ndihmojn prijsin musliman q sht mizor jan mkatar, ndrsa ai q ndihmon
mosbesimtarin nuk sht mkatar=! 5asha Allahun q kjo sht e !uditshme. uke
ditur se mosbesimtart nuk e kan frik Allahun dhe mund t zh)ten n t gjitha
llojet e gj)naheve q nga llojet m t nd)ra t shirkut e deri tek gj)nahet e rndomta
t 3ilat i bn !dokush jo vetm ai q sht n pushtet. A mund t m thuash kush
jan kto dobi q e bjn t lejuar n fe q ti ndihmosh kta njerz pr t br gjith
kto gj)nahe=!
(j her takoi 7ufjani 7herikun pasi k) i fundit ishe br gj)kats, i tha :7ufjani; + L
7herik, pas gjith ksaj t mire q t ka dhn Allahu n udhzim dhe dije, ti bhesh
gj)kats=! Ia ktheu 7heriku+ L 7ufjan, por njerzit kan nevoj patjetr pr gj)kats. I
tha 7ufjani+ L 7herik, njerzit gjithashtu kan nevoj edhe pr poli3
1<A
!
&jithashtu edhe hadithet e tjera q e ndalojn h)rjen n kto poste t 3ilat i
prmendm m sipr, jan t bazuara n kt rregull q ka treguar Allahu i
"adhruar ku thot + ,/dihmojeni njri6tjetrin n bamirsi dhe de&otshmri dhe
mos e ndihmoni njri6tjetrin n gj'nahe dhe armisi- ./l "aideh 21 *) ajet i ka
prfshir t gjitha llojet e gj)naheve. (uk ka ln gj
1G9
.
1<G
<Me5"mu& El 6etaua= i Ibn Tejmijes 8/64.
1<8
El 3era& %"med Ibn !anbel f 93.
1<A
/a )$r +$llim 'ufjani me fjal$n e tij1 <-jer$0it (jit"as"tu #an$ ne*oj$ ed"e )$r )oli>=B ti #ujtoj$
'"eri#ut "adit"in +$ )rofeti sal-l%lla"u %lej"i ue selem #a ndaluar t$ )unos" )oli> #ur i )ari i s"tetit $s"t$
njeri i #e+ ed"e )se mund t$ jet$ musliman . Transmeton Ebu !urejre" d"e Ebu 'eid El !udriu n(a
)rofeti sal-l%lla"u alej"i ue selem se #a t"$n$1 <Do tju vijn disa prijsa t cilt afrojn njerzit e
kqinj dhe vonojn namazin na koha e vet! "ush i arrin kta# t mos bhet i par tek ata# as polic#
as taksa mbledhs dhe as arktar=. Transmeton Ibn !ibani e t$ tjer$ . 'a#t$soi %lbani. Es-silsiletu Es-
sa"i"a" nr 36. !adit"i tre(on iden$ +$ #ur )rij$sat jan$ mi0or$ nu# lejo"et ndi"ma e t2re. 4$r #$t$ ars2e
e +ortoi 'ufjani '"eri#un +$ is"te b$r$ (j2#at$s ed"e )se (j2#onte me li(jin Islam. 4o t$ is"te 'ufjani
(jall$ d"e t$ s"i"te (jendjen ton$ sotB ,&far$ mendon se do t"os"te;AA
1G9
/a t"$n$ Imam '"atibiu 1 /an$ r$n$ da#ord dijetar$t +$ nu# lejo"et ndi"mesa n$ (j2na"e d"e
armi+$si. <El Mu&uafa#at= 5/185.
80
2hembull tjetr + #ransmeton 7eid Ibn "usejib se >meri radi Allahu anhu vrau shtat
veta prej banorve t 7an4as t 3ilt vran nj person dhe tha + ,2i!ur t bash!ohen
t gjith banort e 2an0as *q)tetit+ pr t &rar nj person do ti &ras t gjith-
1G1
.
/ n6orri kt gj)kim >meri radi Allahu anhu n baz t gj)kimit q ka bashkpunimi
n t kqia dhe gj)nahe sepse dihet n form t sigurt se sikur t mblidhen 19 veta
tek nj person nuk e vrasin dot t gjith njhersh por do veproj dikush m shum e
dikush m pak. ikush e mban e dikush e godet e kshtu me radh. 5or gj)kimi pr ta
sht i njjt edhe pse vrasjen e drejtprdretj e kr)en vetm njri prej t)re sepse ata
e kan ndihmuar njri%tjetrin n kt gj)nah.
2hembull tjetr + #ransmetohet nga /bu #ufejl se ka thn + / p)etn Aliun radi
Allahu anhu + A ju la profeti sal%l Allahu alejhi ue selem di!ka t ve!ant q nuk ia la
askujt tjetr= #ha + (uk la profeti sal%l Allahu alejhi ue selem asgj t ve!ant pr ne
prve! t tjerve. Oetm se na la kt q ndodhet n millin e shpats dhe n6orri prej
saj nj letr n t 3iln ishte shkruar + ,E !a mall!uar Allahu at ther pr di!
tjetr pr&e% Allahut. E !a mall!uar Allahu at ndr'shon !u$ijt e to!s. E !a
mall!uar Allahu at mall!on prindrit e tij. E !a mall!uar Allahu at strehon
at !a !r'er !rim
:D;
-
1G0
.
*a thn Ibn #ejmije + ,*ush strehon nj kriminel ose hajdut e t tjer si kta H t
3ilt duhen ndshkuar pr t shkuar e drejta e Allahut ose e njerzve n vendin e vet
H dhe e mbron at q t mos marr ai njeri t drejtn e tij, ai sht ortak me t n
gj)nah. "adje Allahu edhe i drguari i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem e ka mallkuar at
q bn krim ose q strehon nj kriminel I (se dikush e di vendin e pasuris :s
marr padrejtsisht; ose t personit t krkuar para drejtsis e ka det)r q t
tregoj dhe nuk i lejohet ta fsheh sepse kjo sht ndihmes n bamirsi dhe
devotshmi e kjo sht va6hib. (drsa nse pasuria ose personi krkohet
padrejtsisht nuk duhet treguar sepse tregimi :n kt rast; konsiderohet ndihmes
n gj)nahe dhe armiqsi. 5rkundrazi sht det)r t mbrohet sepse mbrojtja e atij
q i sht br padrejtsi sht va6hib. #ransmeton Euhariu dhe "uslimi nga /nes
Ibn "alik radia Allahu anhu se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ka thn +
,/dihmoje &llain tnd nse i bn di!ujt padrejtsi ose nse i bhet padrejtsi. I
thash + L i drguari i Allahut + / ndihmoj kur i sht br padrejtsi ndrsa kur ai bn
padrejtsi si ta ndihmoj= #ha + 1u!e e penguar prej padrejtsis. #jo sht ndihma
jote pr t--
1GC
.
2hembull tjetr + ?sht p)etur Ibn #ejmija Allahu e "shiroft pr ata musliman t
3ilt prgatisin ushqim feste pr festat e krishterve ose bjn veprimet e t)re si
1G1
Transmeton Mali#u n$ <El Muueta=. Et"erin e #a sa#t$suar %lbani n$ <Irua El Ealil= nr 771.
1G2
6jala t$ >il$n ne e #emi )$r#t"2er #rim n$ arabis"t $s"t$ <mu"dit"= +$ dmt" 1 ai +$ b$n di,#a t$ #e+e t$
to#$n e %lla"ut. /$tu "2n ed"e ai +$ s")i# di,#a t$ re n$ fen$ Islame.
1G0
Transmeton :u"ariu n$ s"um$ #a)ituj t$ librit t$ tij d"e Muslimi (jit"as"tu.
1GC
Es-sijasetu Es"-s"er&ije" f 113.
8C
pagzimi ose festa e ditlindjes :s Iss alejhi selam; e t tjera festa si kto. Lse u
shesin at)re ato gjra q i prdorin ata :krishtert; n festat e t)re. A u lejohet
muslimanve t bjn ndonj nga kto veprime apo jo=
5rgjigje+ ,Falenderimi i takon vetm Allahut. (uk i lejohet muslimanve t
prngjasohen me ta n asnj gj prej at)re festave q jan pr ta. As n ushqime, as
n veshje, as n larje :pagzim;, as n ndezje zjarresh e t tjera si kto. (uk lejohet
prgatitja e gostive dhe as dhurimi apo shitja e at)re gjrave q i prdorin ata n
festat e t)re. (uk duhet t lejohen as fmijt q t luajn ato lojra t ve!anta pr
festat e t)re dhe as t zbukurohen me ndonj zbukurim t ve!ant. Festat e t)re tek
muslimant duhet t jen si ditt e tjera duke mos i ve!uar me asgj. Oe!imi e kt)re
ditve
1G@
:t festave krishtere; pr muslimant me qllim sht i ndaluar. 5r kt
nuk ka kontradikt ndrmjet dijetarve. "adje disa dijetar jan t mendimit se ai q
i vepron kto vepra ka br kufr sepse n to ka madhrim pr shenjat e kufrit. *an
thn disa dijetar + Ai q ther at dit bagtin q ka ngordhur sht njsoj sikur ka
therur nj derr
1G<
. *a thn Amr Ibn /l As radia Allahu anhu + ,#ush merr shembull
&endet e huaja dhe $eston $estat e t're dhe prngjasohet me ta deri sa t &des- do
t ringjallet me ta ditn e @j'!imit-. #ransmetohet n 7un%netin e /bu audit nga
#habit Ibn /d%dah%hak se ka thn + (j person bri nedhr :u zotua; se do therte deve
n Eeuaneh :emr vendi;. /rdhi tek profeti sal%l Allahu alejhi ue selem dhe i tha + >n
kam br nedhr q t ther deve n Eeuaneh. I tha profeti sal%l Allahu alejhi ue selem +
,A !a pasur n t ndonj idhull adhurohej &e% Allahut n !ohn e injoranCs-= I
tha+ jo. I tha+ ,A !an pas $estuar n t ndonj nga $estat e t're-= I tha + jo. I tha
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,#r'eje nedhrin tnd. /u! duhet !r'er ai nedhr
prmban m!at dhe as ai nu! e !a n dor biri i Ademit-. (uk i dha leje
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem q ta kr)ej nedhrin edhe pse kr)erja e tij sht
va6hib deri sa i tregoi q atje nuk jan kr)er festat e mosbesimtarve. " pas i tha +
,/u! !r'het nedhri prmban m!at-. *ur therja :q sht adhurim pr Allahun;
n nj vend q ata kan pas kr)er n t festa sht e ndaluar, po t marrsh pjes n
festat e t)re
1GG
=! >meri radi Allahu anhu, sahabet dhe dijetart e tjer i kan vn
kusht at)re q t mos i shfaqin festat e t)re n vendet e muslimanve por ti bjn
ato fshehurazi n vendbanimet e t)re. 5o kur ata q i shfaqin ato festa :festat e
krishterve; jan vet muslimant=! >meri radi Allahu anhu ka thn + ,Mos e msoni
gjuhn e t huaj&e dhe mos h'ni te! mushri!t n !ishat e t're ditn e $esta&e
:DB
1G@
Ze,imi i t2re du#e b$r$ (osti ose )us"im ose du#e *es"ur *es"je t$ *e,anta si *es"jet e festa*e etj.
1G<
/ra"asoje #$t$ t"erje me *otimin. Mos "arro +$ dijetar$t e #an$ #onsideruar #$t$ t"erje t$ ndaluar
*et$m )se u )$rn(jason at2re. 4o #ur #2 *e)rim i s"$rben at2reUA 4o *otimet a nu# jan$ nj$ )rej *e,ori*e
t$ t2reUA Islami nu# i nje" atoB #$s"tu +$ )jesmarrja n$ to $s"t$ )$rn(jasim me ta.
1GG
-dr2s"oja *et$m emrin d"e t"uaj 1 4o t$ marr$s" )jes$ n$ *otimet e t2reAA
1G8
!2rja n$ #is"at e t2re $s"t$ e ndaluar jo *et$m dit$t e festa*e )or ,do dit$ t$ *itit )$r s"#a# t$
)i#tura*e d"e statuja*e +$ ndod"en atje. /a t"$n$ 3meri radi %lla"u an"u 1 <$e nuk hyjm n kishat
tuaja pr shkak t fiurave q ndodhen n to=. Transmeton :ej"a#iu me 0in5"ir transmetimi t$ sa#t$
s"i" librin 1 <%reullat e martess= t$ %lbanit f 97. /ur #2 $s"t$ (j2#imi *et$m i "2rjes )o ndi"mesa e
t2re a)o #r2erja e *e)rime*e t$ t2reAA
8@
sepse (emrimi (bret mbi ta
:DI
-. *ur ai q h)n vetm pr t shikuar e ka t ndaluar
sepse zemrimi i Allahut zbret mbi ta, po ai q vepron veprat e t)re t 3ilat jan shkak
i zbritjes s zemrimit. *an thn disa prej selefve n shpjegimin e fjals s
Allahut + ,I edhe ata nu! marrin pjes n shpi$je- d.m.th n festat e
mosbesimtarve. #ur !' sht gj'!imi pr pjesmarrjen pa &epruar asgj- po ai
&epron di%!a sht prej &e%ori&e t t're=! ?sht transmetuar nga profeti sal%l
Allahu alejhi ue selem n librat e suneneve dhe n musned se ka thn + ,#ush i
prngjan nj populli ai sht prej t're- ndrsa n nj transmetim + ,/u! sht prej
nesh ai prngjasohet me t tjert-. *) sht hadith i sakt. *ur k) sht gj)kimi i
prngjasimit me ta n zakonet e t)re e !far mund t jet prngjasimi me ta n ato
gjra q jan edhe m t mdha. 7humi3a e dijetarve e kan konsideruar t pa
plq)er H ose haram ose mekruh H ngrnien e mishit q kan therur n festat e t)re
duke e futur kt gj tek ajo q sht therur pr dik tjetr ve! Allahut. &jithashtu e
kan ndaluar ndihmesn e t)re n festat e t)re me dhurata ose shitje
189
. *an thn +
(uk i lejohet muslimanve ti shesin krishterve ato gjra q jan n dobi t festave
t t)re as mish, as gjak, as rroba. As nu! u japin hua !a$sh dhe as nu! ndihmohen
n $en e t're pr asgj sepse !jo !onsiderohet madhrim i shir!ut t t're dhe
ndihmes n !u$rin e t're
:B:
. uhet q prijsi ti ndaloj muslimant nga kto gjra
sepse Allahu i "adhruar ka thn+ ,/dihmohuni n bamirsi dhe de&otshmri dhe
mos u ndihmoni n gj'nahe dhe armisi-. Muslimanit nu! i lejohet ti ndihmoj ata
pr t pir al!ool du!e ua prodhuar at ose n $orma t tjera e %0mund t thuhet
pr ndihmesn n at sht !u$rG" /se nu! lejohet ti ndihmoj %0mund t
thuhet !ur ai i &epron &et ato &eprime. Allahu e di m mir-
182
. :*tu mbaroi fetvaja
e Ibn #ejmijes;.
2hembull tjetr + ?sht p)etur Ibn #ejmije pr marrdhniet e tregtis me #etart
:"ongolt; a jan t lejuara =
5rgjigje + ,Fejohet n marrdhniet e tregtis me #etart ajo q lejohet me t tjert
si ata dhe sht e ndaluar ajo q sht e ndaluar me t tjert si ata. *shtu q lejohet
q t blej njeriu prej bagtive ose kuajve t t)re e t tjera si kto, si! mund t blihen
prej turqve, fshatarve ose kurdve. Fejohet q tu shes at)re ushqim ose rroba si!
mund t4ia shes t tjerve q jan si ata. *urse nse u shet at)re ose t tjerve ato
gjra q i ndihmojn ata pr t br harame si kuaj ose arm t 3ilat prdoren pr t
luftuar n form t ndaluar, kjo nuk lejohet. *a thn Allahu i "adhruar +
,/dihmohuni n bamirsi dhe de&otshmri dhe mos u ndihmoni n gj'nahe dhe
armisi-. &jithashtu transmetohet n librat e suneneve se profetit sal%l Allahu alejhi
1GA
4o #ur njer$0it *otojn$ )$r t$ 0(jed"ur 0otin e t2re +$ do (j2#oj$ )$r taB a mendon se #$t2re u 0bret (j$
tjet$r *e, 0em$rimitUAA
189
/ur +$n#a e ndaluar ti ndi"mos" ata n$ festat e t2re a mendon se lejo"et t$ ndi"mos" di#$ +$ ta n(rej$
*eten e *et n$ (rad$n e Iotit d"e t$ b$j$ t$ (jit"a llojet e (j2na"e*e )a )$rjas"tim se)se nu# i #$r#on #us"
llo(ari me justifi#imin se #a n$ #$t$ dobiAA
181
-d$rsa *otimi na +$n#a i lejuar se)se )as#a dobiAA %lla"u na ruajt.
182
<El 6etaua El /ubra= i Ibn Tejmijes 7/488-489. 4e2etja nr 359 G 79.
8<
ue selem ka mallkuar tek alkooli dhjet veta + ,At e shtr'dh at e !r!on ti
shtr'dhet- at e pi- at e mbart- at e !r!on ti mbartet- at ua jep pr
t pir *du!e e hedhur n got+- at e shet- at ha pasurin e $ituar nga
al!ooli at e blen dhe at !r!on ti blihet-. *a mallkuar at q e shtr)dh kur dihet
q ai shtr)dh rrushin dhe e bn lng dhe k) lng sht hallall dhe mund t prdoret
n forma t lejuara
180
.
2hembull tjetr + ?sht p)etur Ibn #ejmija pr nj grua t ve e 3ila posedon disa
bizhuteri dhe i jep ato me qera dhe prej ksaj pasurie ushqehet. A sht hallall k)
veprim apo jo=
5rgjigje + ,Falenderimi i takon Motit t Eotve. *) veprim sht i lejuar tek /bu
Danifja, 7hafiu dhe t tjer dijetar. 5or e ka konsideruar jo t plq)eshme "aliku,
Ahmedi, dijetart e medhhebit "aliki dhe shum prej dijetar t medhhebit Danbeli.
*) mos plqim domethn mekruh jo haram. / gjith kjo nse sht paraja q fiton
n t njjtin lloj t bizhuterive
18C
. (drsa nse parat e fituara nuk jan prej llojit t
bizhuterive kjo sht e lejuar. *shtu q kjo grua nse i jep kto me qera dhe
ushqehet me kt fitim pr shkak t nevojs q ka nuk e ka t ndaluar. 5or e ka pr
det)r t jap zekatin e bizhuterive n mendimin e shumi3s s dijetarve si /bu
Danifja apo "aliku apo Ahmedi. *) gj)kim :q tham; sht nse ajo i jep me qera
pr at grua q zbukurohet para burrit t saj ose pr t marr pjes n ato takime q
jan t lejuara si psh n dasm q lejohet t marrsh pjes n t. (drsa nse ua jep
me qera at)re grave q zbukurohen pr burrat e huaj kjo nuk lejohet. / nse i jep me
qera pr ato q zbukurohen pr t br imoralitet gj)kimi sht aq i rnd :dhe i
qart; sa nuk ka nevoj t p)es. *a thn Allahu i "adhruar + ,/dihmohuni n
bamirsi dhe de&otshmri dhe mos u ndihmoni n gj'nahe dhe armisi-. ./l
"aideh 21. /u! lejohet t ndihmohet as!ush pr t br imoralitet dhe asnj
gj'nah tjetr as du!e i dhn bi(huteri apo rroba apo banes apo !a$sh e t tjera
as n $orm eraje dhe as n ndonj $orm tjetr-
18@
.
7hembujt jan t shumt. "und t bhet nj libr i tr vetm me shembuj t till t
3ilt tregojn n mn)r t prer q ndihmesa n harame nuk lejohet. 7idomos n
ato harame q nuk mund t bhen hallall kurr as edhe n rastet e
domosdoshmris si shirku apo padrejtsia e t tjerve apo imoraliteti.
5o nse kandidati sht musliman a lejohet t votosh pr t= Fakti q kandidati sht
musliman nuk ndr)shon ndonj gj nga realiteti. (e nuk d)shojm tek nijeti i
muslimanve. Eesojm se ata e duan t mirn pr umetin Islam por kjo nuk sht
180
18C
Dmt" 1 n$se bi0"uterit$ jan$ )rej ari at$"er$ marrja e fitimit t$ +eras$ s$ t2re n$ ar $s"t$ me#ru".
Ejit"as"tu n$se bi0"uterit$ jan$ ar(jend marrja e fitimit t$ t2re n$ ar(jend $s"t$ me#ru". -d$rsa n$se
fitimi +$ n5jerr n(a +eraja e bi0"ueri*e t$ arit $s"t$ ar(jend ose e bi0"uteri*e t$ ar(jendit ar #jo nu# $s"t$
me#ru" )or e lejuar.
18@
Me5"u& El 6etaua 3/194-195.
8G
rruga e duhur pr t arritur t mirn. Ato dme q prmendm m sipr n h)rjen e
muslimanve n kto vende shpresoj ti kujtosh n kt moment. D)rja e muslimanit
atje domethn pranim me vepra i shirkut edhe pse me zemr thot q un nuk e
pranoj. (se e di se !far gj)kimi ka n Islam ai vend n vetvete. "os pranimi vetm
me zemr nuk mjafton. / jo m q ai me goj thot t kundrtn e asaj q ka n
zemr kur betohet para ligjit. et)ra e muslimanit sht t largohet nga shirku, ta
mohoj at me goj, me zemr dhe me vepra. (uk i mjafton atij vetm t falet dhe t
agjroj, nse nuk e bn kt. Allahu ka thn n *ur4an + ,#ush e mohon tagutin
dhe beson Allahun ai sht !apur pr hall!n m t $ort- ./l Eekareh 2@<1.
*a thn Ibn Jherir /t%taberi + ,"endimi m i sakt n kuptimin e fjals ,tagut- sht
se tagut quhet !dokush q e tepron para Allahut du!e i det'ruar njer(it ta
adhurojn ose ti binden atij. *shtu q kuptimi i fjalis sht + *ush e mohon
adhurimin e !do t adhuruari ve! Allahut dhe beson n Allahun dhe e thot me
sinqeritet q Allahu sht i Adhuruari dhe Mot, ai sht kapur pr gjn m t fort
q mund t kapet ai q dshiron t shptoj veten nga dnimi i Allahut-
18<
.
*a thn "uhamed Ibn Abdul >eh%hab + ije se njeriu nuk bhet besimtar n Allahun
deri sa t mohoj tagutin. Argument sht fjala e Allahut + ,#ush e mohon tagutin
dhe beson Allahun ai sht !apur pr hall!n m t $ort- ./l Eekareh 2@<1
18G
.
&jithashtu ka thn "uhamed Ibn Abdul >eh%hab + ije se det)ra e par q i ka br
Allahu birit t Ademit sht mohimi i tagutit dhe besimi n Allahun dhe argument pr
kt sht fjala e Allahut t "adhruar + ,/e !emi drguar n %do umet t drguar
*q tu thon popujve t t)re+ = Adhuroni Allahun dhe largohuni nga taguti- ./n%nahl
0<1
188
.
omethn q davja e profetve ka qn e prqendruar n kto d) pika. Eesimi n
Allahun dhe largimi nga taguti. A sht betimi pr t respektuar shirkun dhe tagutin
apo votimi i tij largim nga taguti=! Eesoj se nuk ka nevoj pr prgjigje.
(ormalisht q muslimani q h)n n kto vende nuk h)n me qllim t keq. 5or a nuk
betohet ai kur h)n atje q do e respektoj kt shirk dhe tagut mbi t 3ilin sht
ndrtuar k) sistem=! *t gj e treguam m sipr. #reguam m sipr edhe fetvan e
komisionit t prhershm n lidhje me kt betim. 5o ai q e voton tagutin a e ka
mohuar n t vrtet n kt form=! A k) sht mohimi i tagutit q ka urdhruar
Allahu n *ur4an. Apo ta ndr)shojm *ur4anin pr hir t dmeve dhe dobive=!
&jithashtu kur t h)j n at vend a do tu flas pjestarve pr teuhidin e pr shirkun
q ata bjn prdit. "endoj se prgjigja sht + Ko. 5rkundrazi nse do flas, ka t
drejt t flas pr temn e radhs. Ather !far do lloj dobie q vjen prej ksaj
18<
18G
Ed-durer es-senije" fil e5"uibeti en-ne5"dije" 1/163.
188
Me5"muatu Et-teu"id f 16.
88
rruge !far vlere ka kur njeriu rri mes t)re kur ata bjn shirk dhe nuk u thot gj)sm
fjale pr t=! A sht teuhidi !shtja kr)esore n Islam dhe thelbi i thirjes s gjith
profetve=!
D)rja n kuvend a sht qllim n vetevete apo shkak me an t t 3ilit mendojn
disa musliman se mund t arrijn disa dobi=! Ather p)etja q del sht + A lejohet
t heshtsh ndaj llimit !r'esor t $es pr t ruajtur nj sh!a! q pretendohet se
prej tij ka dobi por q n t vrtet nuk sht ashtu. 5or edhe sikur t ket dobi, kush
jan ato dobi m t mdha se teuhidi=!
<shtje = A lejohet t ndrosh n nj meHhlis !u bhet shir! ose gj'nahe
pa i !undrshtuar ato dhe pa u larguar prej t'reG
*a thn Allahu i "adhruar + E*Allahu+ ju !a (britur ju&e n libr *urdhr+
nse dgjoni njer(it mohojn dhe tallen me ajetet e Allahut mos
ndroni me ta deri sa t ndr'shojn bised sepse prndr'she ju jeni si ata-
./n%nisa 1C91
*a thn Ibn #ejmija + ,(uk i lejohet askujt q t marr pjes n me6hliset ku bhen
gj)nahe me dshir dhe pa domosdoshmri
18A
. 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem ka
thn + ,#ush beson Allahun dhe ditn e Fundit t mos rrij n nj ta&olin !u pihet
al!ool-
1A9
. 'uan tek >mer Ibn Abdul Azizi disa njerz q kishin pir alkool. >rdhroi
q t ndshkoheshin t gjith. I than + (dr ta sht nj person q :nuk ka pir
sepse; po agjron. #ha + "e t filloni. A nuk e keni dgjuar se !far thot Allahu n
*ur4an + ,*Allahu+ ju !a (britur ju&e n libr *urdhr+ nse dgjoni njer(it
mohojn dhe tallen me ajetet e Allahut mos ndroni me ta deri sa t ndr'shojn
bised sepse prndr'she ju jeni si ata- ./n%nisa 1C91. *shtu e sqaroi >mer Ibn
Abdul Azizi se ai q merr pjes n gj)nah sht njsoj si ai q e ka vepruar at.
5randaj kan thn dijetart + (se dikush ftohet n nj dark n t 3iln ka gj)nahe
si alkooli ose muzika nuk lejohet t marr pjes sepse Allahu na ka urdhruar ta
kundrshtojm t keqen n baz t mundsis. *shtu q ai q merr pjes n kt t
keqe me dshir dhe nuk e kundrshton at ka th)er urdhrin e Allahut dhe t
drguarit t #ij sepse ka ln pa zbatuar urdhrin q i ka dhn :Allahu;. *shtu q ai
q merr pjes n me6hlisin e akloolit me dshir dhe pa domosdoshmri dhe as nuk
e kundrshton at :mkat; si! ka urdhruar Allahu, ai sht ortak me ata fasik n
mkatin e t)re prandaj u bashkangjitet at)re :n gj)kim;-
1A1
.
*a thn 7ulejman Ibn Abdullah Ibn "uhamed Ibn Abdul >eh%hab
1A2
pasi ka treguar
ajetin + E*Allahu+ ju !a (britur ju&e n libr *urdhr+ nse dgjoni *njerzit+
18A
Do ta s")je(ojm$ m$ )os"t$ in s"alla" se ,far$ d.m.t" <dosmodos"m$ri= d"e #us" jan$ #us"tet e saj.
4$r ars2e se s"um$ njer$0 jan$ ar(umentuar me #$t$ (j$ d"e #an$ b$r$ "aramin "allall )a u #ufi0uar me
#us"tet +$ #a domosdos"m$ria.
1A9
Transmeton Tirmid"iu nr 781 d"e t$ tjer$. !adit"i $s"t$ i sa#t$.
1A1
El 6etaua El /ubra 4/488.
8A
mohojn dhe tallen me ajetet e Allahut mos ndroni me ta deri sa t ndr'shojn
bised sepse prndr'she ju jeni si ata- ./n%nisa 1C91 + ,*ush ulet me ata q mohojn
ajetet e Allahut dhe tallen me to n at moment q ata e veprojn kt gj ai sht si
ata. (uk ka dallim ktu ndrmjet atij q ka frik prej t)re apo dikujt tjetr vetm nse
sht i imponuar-
1A0
.
&jithashtu ka thn 7ulejman Ibn Abdullah Ibn "uhamed Ibn Abdul >eh%hab +
,*uptimi i ajetit sht si! duket n pamjen e jashme. Ai person q dgjon njerzit
duke mohuar ajetet e Allahut e duke u tallur me to dhe rri me ta duke mos qn i
det)ruar, nuk i kundrshton dhe as nuk largohet prej t)re deri sa t ndrrojn bised,
ai sht si ata edhe pse nuk ka vepruar veprimin e t)re. "e kt ajet jan
argumentuar dijetart se ai q knaqet me gj)nahun ai sht njsoj si ai q e ka
vepruar at. (se ai pretendon se ai e urren kt veprim me zemr nuk i pranohet
sepse gj)kimi lidhet me pamjen e jashme-
1AC
.
*a thn Allahu i "adhruar + ,#ur t shohsh ata merren me ajetet
Tona largohu prej t're deri sa t ndr'shojn bised. E nse shejtani t bn
t harrosh ather mos rri pasi t !ujtohesh me njer(it mi(or- ./l /n4am
<81.
*a thn /t%taberi n shpjegimin e ktij ajeti + ,I thot Allahu i "adhruar profetit t
#ij sal%l Allahu alejhi ue selem + (se i sheh mushrikt t merren me ajetet #ona q ti
kemi zbritur dhe ti kemi shpallur H duke u tallur, duke i prgnjeshtruar ato dhe
3nuar Allahun q i ka zbritur e q i ka folur ato H largohu prej t)re, ngrihu nga ai
vend dhe mos rri me ta deri sa t ndr)shojn bised. / nse t bn shejtani q t
harrosh q (e t kemi ndaluar t rrish n kto vende kur t kujtohesh ngrihu dhe
mos rri me njerzit mizor. / mizoria e t)re ktu sht sepse ata u futn n ato gjra
q nuk u takon-
1A@
.
*a thn Abdul Aziz Ibn Eaz + ,*undrshtimi i t keqes me zemr sht farz pr t
gjith sepse t gjith kan mundsi ta bjn, q d.m.th ta urrejn t keqen me zemr
dhe t largohen nga vendi ku bhet k) mkat nse nuk kan mundsi ta
kundrshtojn me dor ose me goj sepse Allahu i "adhruar ka thn + ,#ur t
shohsh ata merren me ajetet Tona largohu prej t're deri sa t ndr'shojn
bised. E nse shejtani t bn t harrosh ather mos rri pasi t !ujtohesh me
njer(it mi(or- ./l /n4am <81-
1A<
.
1A2
'ulejman Ibn %bdulla" Ibn Mu"amed Ibn %bdul 3e"-"ab $s"t$ nj$ )rej dijetar$*e t$ -e5"dit V-j$ )rej
#ra"ina*e t$ %rabis$ 'audite sotW d"e ni)i i Mu"amed Ibn %bdul 3e"-"abit. /a t"$n$ E0-0er#eli )$r t$ 1
/a +$n$ nj$ n(a dijetar$t e -e5"dit. /a +$n$ i *e,ant$ n$ tefsir "adit" d"e fi#". /a s"#ruar disa libra. /a
*de#ur n$ *itin 1733 t$ "i5"rit. '"i" librin <El Ea&lam= i E0-0er#elit 3/179.
1A0
Ed-durer Es-senije" 8/171.
1AC
Ed-durer Es-senije" 8/163.
1A@
1A<
Ed-durer es-senije" 16/143.
A9
7i! e sheh pas kt)re argumenteve q treguam a mendon se i lejohet njeriu t
qndroj n vende t tilla t 3ilat jan ndrtuar pr t br shirk= et)ra e
muslimanit n kto vende sht q + # kundrshtoj thelbin e ndrtimit t t)re s
pari. 5or si mund ta kundrshtoj at kur ai sht betuar q n momentet e para q
do ta respektoj at=! / nse nuk mundet, le t largohet prej t)re. (se ai nuk e
vepron as kt e as kt ai sht n rrezik shum t madh. *ur ai q rri n nj
me6hlis t till dhe hesht ka kt gj)kim. 5o ai q e mbshtet gj)nahun ose shirkun
duke votuar a mendon se shpton pa gj)nah=!
&jithashtu nuk u lejohet edhe muslimanve q ta ndihmojn at t h)j n kt vend
n t 3ilin ai zh)tet n gj)nahe sepse kjo ndihmes sht ndihmes n t kqia dhe jo
n t mira. 5randaj votimi i tij sht i ndaluar edhe pse ai i thot vetes musliman pr
ars)et q treguam edhe pr nj ars)e tjetr q do ta tregojm tani.
ihet se mosbesimtart votojn me besimin e plot q t4ia japin t drejtn e
vendosjes s ligjeve dhe prfaqsimit t t)re n kuvend njrit prej kandidatve. / kjo
gj sht ndihmes e qart pr tu br k) kandidat zot. #i si musliman kur t h)sh n
kto vende do ti shohsh kta njerz duke e kr)er kt gj)nah dhe jo vetm q nuk
do ti kshillosh q t largohen prej tij por do veprosh si ata. *shtu q ti je ortak me
ta n kt gj)nah n m shum se nj aspekt sepse ti e di at q ata nuk e din e
megjithat ti hesht, madje vepron si ata. Ather kur do tua tregosh njerzve ti
shirkun dhe llojet e tij dhe mn)rn si t largohen prej tij kur ti me veprat tua tregon
t kundrtn=!
<shtje = Mb'llja e rrug&e t shir!ut.
Allahu i "adhruar kur e ndalon di!ka, ndalon edhe rrugt q t !ojn tek ajo gj.
5randaj po t shohsh ndalesat n Islam nuk jan t gjitha t nj niveli. *a prej t)re
q jan ndaluar n vetvete dhe ka prej t)re q jan ndaluar pr shkak t ruajtjes s
nj ndalese m t madhe. 7hembujt pr kt jan t shumta. (e prmendm disa
m sipr, shembujt e at)re q ndihmojn n kr)erjen e nj gj)nahu. Ibnul *ajim ka
treguar n librin e tij ,I4lam /l "uuekiine- AA shembujt t ksaj nat)re.
7hih psh gj)nahun e imoralitetit, Islami e ka ndaluar imoralitetin dhe e ka konsideruar
at nj nga gj)nahet m t mdha. 5or nuk ka ndaluar vetm at. *a ndaluar
gjithashtu !do rrug q t !on atje, pr ta ruajtur muslimanin sa m larg prej ktij
harami. 5r kt ars)e sht ndaluar q muslimani t prek me dor nj grua t huaj.
?sht ndaluar q ta shoh at. ?sht ndaluar t ve!ohet me t. ?sht urdhruar
gruaja q t mbulohet dhe t ul shikimin gjithashtu edhe burri sht urdhruar t
ul shikimin. ?sht ndaluar przierja e burrave me grat. 5or sht lejuar prej ksaj
przierje n rastet e domosdoshme si! jan rrugt apo tregjet. / shum e shum ligje
te tjera t ksaj nat)re t 3ilat tregojn qart se Allahu i "adhruar ka dashur ti
largoj muslimant nga k) gj)nah sa m larg. Argumentet pr kto ndalesa jan t
qarta prandaj nuk besoj se ka nevoj t tregohen ktu.
A1
ihet q shirku sht gj)nahu m i rnd n Islam prandaj edhe rrugt q t !ojn
tek shirku jan mb)llur n mn)r edhe m t fort. (e do tregojm disa rrug t
shirkut t 3ilat i ka mb)llur Islami pr t dal m pas n temn ton.
*a thn 7alih Ali sh%shejh + 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem e ka ruajtur teuhidin
dhe kufijt e tij. &jithashtu i ka mb)llur rrugt e shirkut. ( sun%netin e profetit sal%l
Allahu alejhi ue selem ka shum shembuj q tregojn se profeti sal%l Allah alejhi ue
selem i ka mb)llur rrugt :q t !ojn tek gj)nahet;. / rrugt m t kqia q duhen
mb)llur jan rrugt q t !ojn tek shirku. Buajtja e kufijve t teuhidit dhe mb)llja e
rrugve t shirkut nga ana e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem ka qn n fushn e
besimit, fjalve dhe veprave. 5o t vzhgosh sun%netin e tij do shohsh q profeti sal%
l Allahu alejhi ue selem i ka mb)llur portat e shirkut n besim, n fjal dhe n vepra-
1AG
. o prmendim disa shembuj me lejen e Allahut pr !do njrn prej kt)re.
5o t shohsh librin ,#itab Et6teuhid- t "uhamed Ibn Abdul >ehabit do vesh re
shum tema t ksaj nat)re. 5rej kt)re temave kemi psh +
1. #ema + ,2h!a!u i %oi n !u$r dhe n lnien e $es bijt e Ademit ishte
madhrimi i tepruar i njer(&e t mir-. *a treguar n kt tem hadithin e Ibn Ab%
basit n t 3ilin tregon shkakun pse ran n shirk populli i (uhut Alejhi selam. Dadith
t 3ilin e prmendm m sipr dhe ka treguar argumente t tjera q do vinj m
posht in shallah. " pas ka treguar disa dobi q n6irren prej kt)re argumenteve e
nj prej kt)re dobive sht se + 2h!a!u i %oi ata n shir! ishte pr(ierja e t
!ots me t &rtetn. 2i% e sheh- ata n $illim nu! i adhuruan por &etm i
madhruan. " pas pasardhsit e t)re ishin ata q i adhuruan. *ush t siguron q
brezat q do vijn pas nesh do ta ruajn teuhidin nse ne do tu msojm at)re q
votimi i kt)re njerzve ka dobi pr ne. "base n t ardhmen kjo e drejt q i takon
vetm Allahut do bhet e drejt e padiskutueshme e njerzve. 7i! ndodhi me popullin
e (uhut. *shtu fillojn humbjet. ( fillim pak, m pas zgjerohen deri sa n fund
ndr)shojn drejtim plotsisht nga rruga e vrtet. *jo tem sht shembull pr
mb)lljen e rrugve t shirkut n besim.
2. #ema + ,2he$ati- :(drmejtsimi;. *a prmendur n kt tem argumente nga
*ur4ani dhe sun%neti se shefati sht n dorn e Allahut t "adhruar edhe pse
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem do ndrmjetsoj ditn e &j)kimit. 5or dihet q k)
ndrmjetsim do bhet vetm me lejen e Allahut. *tu jan prmendur t gjitha kto
argumente vetm q t mos mendoj njeri se krijesat mund t ndrmjetsojn tek
Allahu pa lejen e #ij apo se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem e ka n dor
ndrmjetsimin edhe pse ai do ndrmejtsoj ditn e &j)kimit dhe kt e ka treguar
n disa hadithe. E gjith !jo &etm pr t ruajtur besimin e pastr n Allahun dhe
pr t mb'llur %do rrug t %on n besimin se !rijesat !an at t drejt i
ta!on &etm Allahu t Madhruar.
1AG
Et-tem"id '"er" /itab Et-teu"id.
A2
*ur do ta msojn muslimant q e drejta pr t vendosur ligje i takon vetm Allahut
nse ne thrrasim mbi mimberet e 6hamive + Ootoni pr kt apo pr at=! ( vend
q ne ti tregojm muslimanve q k) sht nj prej llojeve t shirkut dhe ne duhet t
jemi sa m larg tij, ne i thrrasim ata pr ta mbshtetur kt shirk me justifikimin se
ne kemi dobi n t. A ka dobi m t madhe se teuhidi dhe dm m t madh se shirku.
Apo ka di!ka tjetrI=! *jo tem ka t bj gjithashtu me mb)lljen e rrugve t
shirkut n besim.
"arrim disa shembuj t tjer t mb)lljes s rrugve t shirkut n vepra dhe fjal + *a
thn "uhamed Ibn Abdul >eh%habi +
1. #em + ,#riti!imi i rnd !a ardhur pr ata e adhurojn Allahun te! &arri i
nj njeriu t mir. E %$ar mund t thuhet pr at i adhuron *varret+-. *a treguar
n kt tem disa hadithe prej t)re sht k) hadith +
(ga Aishja dhe Ibn Ab%basi transmetohet se kur i erdhi profetit sal%l Allahu alejhi ue
selem vdekja mori nj 3op dhe e vendoste at n f)t)r. *ur ndiente n6ehtsi e
hiqte dhe thoshte + ,Allahu i mall!o$t %i$utt dhe !rishtert i bn &arret e
pro$et&e t t're &end $alje.- / tha kt si paralajmrim :q t mos bhej e njjta gj
me varrin e tij;
1A8
.
*a thn 7alih Alish%shejh + ,*jo tem tregon nj prej rrugve q t !ojn tek shirku
rrug e 3ila duhet mb)llur. *jo tem d.m.th q nj person t shkoj tek varri i nj
njeriu t mir qoft profet apo dikush tjetr pr t adhuruar Allahun t vetm pa i
br shok n at vend, duke shpresuar se ka m shum begati n kt vend-
1AA
. *)
gj)kim pra, ka t bj me at q adhuron Allahun n drejtim t varrit.
Ajo q kuptohet nga hadithi sht se adhurimi i Allahut t vetm ndalohet tek varret
sepse mund t mendohet q k) person q po e kr)en kt adhurim po adhuron
varret n t vrtet, jo Allahun sepse vepra e tij nuk ka dallim nga vepra e atij q
adhuron varrin. allimi ndrmjet t)re sht vetm n nijet. *shtu edhe deputeti
musliman i ka dhn vetes t drejt pr t vendosur ligje si t tjert. Ai thot un nuk
e kam kt nijet. (e e besojm, por vepra e tij nuk ka asnj dallim nga vepra e at)re
q besojn pr vetet e t)re kt t drejt. Ather a lejohet ta ndihmosh kt
musliman q t h)j n kt vend=! &jithashtu nuk ka asnj dallim ndrmjet atij
muslimani q voton me ,nijet t mir- dhe mosbesimtarit q voton pr t zgjedhur
zotin e vet vetm se tek nijeti. ( pamjen e jashtme ata duken njsoj. A mund t
themi se adhurimi i Allahut n vendet ku adhurohen idhujt sht i ndaluar dhe votimi
me nijetin e mir n at vend ku ngrihen idhujt sht i lejuar=!
(ga >mu 7elemeh dhe >mu Dabibeh transmetohet se ato kan par kur ishin n
Dabesheh nj kish q kishte piktura. #ha profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,#ta
1A8
Transmeton :u"ariu nr 475 d"e n$ *ende t$ tjera d"e Muslimi nr 531.
1AA
Et-tem"id '"er" /itab Et-teu"id.
A0
njer( !ur &diste nj njeri i mir e bnin &arrin e tij &end $alje dhe pi!turonin ato
pi!tura. Ata jan !rijesat m t !ia te! Allahu ditn e @j'!imit-
299
.
7i! e sheh nuk thuhet n hadith q i adhurojn por thuhet i bn varret e t)re vend
falje. / ka treguar profeti sal%l Allahu alejhi ue selem se kta jan krijesat m t kqia
tek Allahu. *ur k) sht gj)kimi pr at q kr)en nj adhurim pr Allahun n kto
vende, !far mund t thuhet pr ata q adhurojn dik tjetr ve! Allahut, po pr at
q pretendon se sht zot=! 7i! e sheh, k) gj)kim i rnd ka ardhur vetm pr ti
mb)llur rrugt at)re q adhurojn krijesat.
*omisionit t prhershm i sht drejtuar kjo p)etje + A lejohet namazi n nj 6hami
q ka varr= Ku lutemi sqarojeni kt gj me imtsi sepse disa marrin si argument
varrin e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem n 6hamin e tij. (se nuk lejohet t
falemi n t, !far t veprojm = A ta n6jerrim t vdekurin :nga 6hamia edhe eshtrat
e tij;=
5rgjigje + ,(uk lejohet namazi n ato 6hami q ka varre. ?sht transmetuar n
hadithe t sakta nga Jhundub Ibn Abdilah radi Allahu anhu se ka thn + *am dgjuar
profetin sal%l Allahu alejhi ue selem pes dit para se t vdiste se ka thn + ,Ata
ishin para jush i bnin &arret e pro$et&e t t're &ende $alje- mos i bni &arret
&ende $alje. 5n ju ndaloj nga !jo-
291
. &jithashtu Aishja radi Allahu anha transmeton
nga profeti sal%l Allahu alejhi ue selem se ka thn + ,Allahu i mall!o$t %i$utt dhe
!rishtert i bn &arret e pro$et&e t t're &end $aljeA. ?sht det)r q i pari i vendit
ti prish ato 6hami q jan ndrtuar n varre sepse ato nuk jan ndrtuar mbi
themelin e devotshmris dhe t n6irren ata t vdekur q jan varrosur n 6hami pas
ndrtimit t 6hamis qoft edhe vetm eshtrat e tij sepse kjo varrosje n 6hami sht
padrejtsi. # kalohen eshtrat e tij n varrezat e prgjithshme. " pas nuk ka
problem t falesh n at 6hami-. .Abdul Aziz Ibn Eaz , Abdu Brazak /l Afifi , Abdullah
Ibn &udejan dhe Abdullah Ibn *uud1
292
.
5se gjith kto veprime dhe ndalesa kur njeriu nuk po adhuron varrin= 7hkaku sht
se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ka dashur ti mb)ll t gjitha rrugt q t !ojn
tek shirku.
Problemi i shumiCs s njer(&e sht se ata !ujtojn shir!u sht &etm t
adhurosh idhujt si% &epronin mushri!t e Me!s. Por ne e treguam m sipr se
shir!u sht shum lloje e nj prej t're sht edhe shir!u n bindje ose njeriu t
besoj se di!ush &e% Allahut !a t drejt t &endos ligje
290
. *shtu q !do rrug q
t !on tek k) besim i gabuar duhet mb)llur.
299
Transmeton :u"ariu nr 418B Muslimi nr 578B En-nesai nr 84 etj.
291
Transmeton Muslimi d"e En-nesai.
292
6etaua el-le5"neti ed-daime"B el me5"uatu el 3la. 6/756
290
'"i" librin <Me5"mu& El 6etaua= t$ Ibn Tejmijes 8/8.
AC
2hembull tjetr pr mb)lljen e rrugve t shirkut. 5rmendm m sipr nj fetva t
Ibn #ejmijes ku ndr t tjera ka thn + ,#ransmetohet n 7unetin e /bu audit nga
#habit Ibn /d%dah%hak se ka thn + (j person bri nedhr :u zotua; se do therte deve
n Eeuaneh :emr vendi;. /rdhi tek profeti sal%l Allahu alejhi ue selem dhe i tha + >n
kam br nedhr q t ther deve n Eeuaneh. I tha profeti sal%l Allahu alejhi ue selem +
,A !a pasur n t ndonj idhull adhurohej &e% Allahut n !ohn e injoranCs-= I
tha+ jo. I tha+ ,A !an pas $estuar n t ndonj nga $estat e t're-= I tha + jo. I tha
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,#r'eje nedhrin tnd. /u! duhet !r'er ai nedhr
prmban m!at dhe as ai nu! e !a n dor biri i Ademit-. (uk i dha leje
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem q ta kr)ej nedhrin edhe pse kr)erja e tij sht
va6hib deri sa i tregoi q atje nuk jan kr)er festat e mosbesimtarve. " pas i tha +
,/u! !r'het nedhri prmban m!at-. *ur therja :q sht adhurim pr Allahun;
n nj vend q ata kan pas kr)er n t festa sht e ndaluar, po t marrsh pjes n
festat e t)re-
29C
=!
29@
&jithashtu n hadith e p)et profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,A !a pasur n t
ndonj idhull adhurohej &e% Allahut n !ohn e injoranCs-= dhe nuk e lejoi deri
sa ai i tha + Ko, nuk ka pasur. 5rej ksaj p)etje kuptohet se 5rofeti sal%l Allahu alejhi ue
selem do ta ndalonte kt veprim po t kishte pasur idhuj atje. / gjith kjo pr ti
mb)llur rrugt shirkut.
5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem ka ndaluar edhe gjra t tjera n kt fush shih
psh hadithin e "uadhit radi Allahu anhu. #ransmeton Abdullah Ibn /bi /ufa se
"uadhi radi Allahu anhu kur erdhi nga 7hami i bri se6hde profetit sal%l Allahu alejhi
ue selem. I tha + ,<$ar bn !shtu o Muadh-= I tha + >n kur shkova n 7ham pash
q ata i bnin se6hde t parve t t)re dhe dshirova t ta bjm t) kt gj. #ha
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,Mos e bni. Po si!ur t urdhroja di! ti bnte
seHhde di!ujt tjetr &e% Allahut do urdhroja gruan ti bnte seHhde burrit t &et-
29<
.
*jo se6hde q i bri "uadhi profetit sal%l Allahu alejhi ue selem nuk ishte se6hde
adhurimi por se6hde respekti dhe prshndetjeje
29G
. / megjithat profeti sal%l Allahu
alejhi ue selem e ndaloi vetm q t ruante kufijt e teuhidit edhe pse ajo se6hde n
vetvete nuk ishte shirk.
*a thn Ibn #ejmija + ,?sht ndaluar edhe ti falesh dikujt prej krijesave n form
respekti dhe nderimi. 5r kt ars)e e ndaloi profeti sal%l Allahu alejhi ue selem
"uadhin q ti bnte se6hde. &jithashtu e ka ndaluar ti prkulesh dikujt pr
prshndetje si! i kishte ndaluar q t qndronin n kmb mbrapa tij n namaz kur
29C
-dr2s"oja *et$m emrin d"e t"uaj 1 4o t$ marr$s" )jes$ n$ *otimet e t2reAA
29@
<El 6etaua El /ubra= i Ibn Tejmijes 7/488-489. 4e2etja nr 359 G 79.
29<
Transmeton Ibn Ma5"e" nr 1853 ed"e t$ tjer$. !adit"in e sa#t$soi %lbani.
29G
'"i" librin <El 3d"r :il ."e"l ta"te el mi5""er es"-s"er&i= f 741-747.
A@
ai ishte ulur.
298
. /dhe pse n form respekti kjo nuk lejohet. / gjith kjo pr ti mb)llur
rrugt shirkut.
#ransmeton Jhabir radi Allahu anhu se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ishte i
smur. > fal ulur ndrsa ne u falm mbrapa tij. /bu Eekri prsriste tekbirin q ta
dgjonin njerzit. Ai :profeti sal%l Allahu alejhi ue selem; u kth)e nga ne dhe na pa n
kmb. (a e bri me shenj q t ulemi dhe u ulm e u falm ulur. *ur dha selam tha
+ ,3shit gati du!e &epruar si% &eprojn perst dhe roma!t. Qndrojn n !mb te!
mbretrit e t're ndrsa ata ulur. Mos e bni !t gj. /dini imamin tuaj. /se
$alet n !mb $aluni n !mb e nse $alet ulur $aluni ulur-
29A
.
*a thn Ibnu Be6hebi + ,/ ka konsideruar profeti sal%l Allahu alejhi ue selem
qndrimin n kmb pas imamit q falet ulur t ngjashm me at q bjn perst
dhe romakt me parin e t)re t 3ilt u qndrojn at)re n kmb ndrsa vet paria
rrijn ulur. 7heriati jon ka ardhur n kundrshtim m kt :q veprojn ata;. *a
thn profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,#ush dshiron ti ngrihen njer(it n
!mb le t prgatis &endin e tij n (jarr-
219
. *a thn >mer Ibn Abdul Azizi + ,/se
ngriheni do ngrihemi me ju. /se uleni do ulemi me ju sepse njer(it i ngrihen
&etm ,otit t botra&e-
211
. 7hkaku pse sht ndaluar sht sepse madhrimi i
njerzve duke u qndruar at)re n kmb sht nj prej rrugve q t !on pr tek
shirku edhe pse qndrimi n kmb n vetvete nuk sht i ndaluar.
*a ndaluar profeti sal%l Allahu alejhi ue selem edhe disa lloj shprehjesh q prmbajn
shirk n fjal edhe pse njeriu nuk ka pr qllim q ti bj shok Allahut t "adhruar.
#ransmeton Ibn Ab%basi se nj person i tha profetit sal%l Allahu alejhi ue selem + 'far
t doj Allahu dhe ti. I tha profeti sal%l Allahu alejhi ue selem + ,A m bre mua sho!
t Allahut" Thuaj = <$ar dshiron Allahu i Vetm-
212
.
&jithashtu e ka ndaluar t betohet njeriu n dik tjetr ve! Allahut edhe pse
besimtari mund t thot q un nuk kam qllim me kt betim q ti ngre krijesat n
gradn e Allahut t "adhruar.
&jithashtu ka ndaluar pikturimin e fr)morve dhe mbajtjen e figurave t fr)morve
n shtpi. "adje profeti sal%l Allahu alejhi ue selem nuk h)nte n ato ambjente n t
3ilat kishte figura fr)morsh. &jithashtu ka treguar se melaiket nuk h)jn n shtpit
q ka figura fr)morsh. Dadithet pr kt tem jan t shumta dhe kan nevoj pr
nj libr t ve!ant. 7idomos n kohn e sotme n t 3iln jan sprovuar shumi3a
298
<Me5"mu& El 6etaua= 1/85.
29A
Transmeton Muslimi nr 955 B En-nesai nr 17B Ibn Ma5"e" 174 e t$ tjer$.
219
Transmeton Ebu Daudi nr 5731 ed"e t$ tjer$. !adit"in e sa#t$soi %lbani s"i" <'a"i" el 5"ami& es-
sa(ir= nr 191.
211
6et&"u El :ari i Ibn De5"ebit 4/156.
212
Transmeton %"medi Ibn Ma5"e" etj. !adit"i $s"t$ i sa#t$ s"i" es-silsiletu es-sa"i"a" nr 139.
A<
drrmuese e muslimanve me to. &jith kto ndalesa vetm pr ti mb)llur rrugt
shirkut.
*a thn Ibnul *ajim + ,7humi3a e shirkut n t 3ilin kan rn popujt e ka origjinn
nga figurat dhe varret-
210
.
"bjatja e hajmalive pr shrim. *omisionit t prhershm i sht drejtuar kjo
p)etje + A bn kufr njeriu nse mban hajmali qoft me *ur4an apo jo=
5rgjigje + ,Dajmalit q mbajn njerzit jan d) lloje + 1. Ato q prmbajn vetm
*ur4an. 2. Ato q nuk kan *ur4an. (se ato prmbajn vetm *ur4an, pr mbajtjen e
t)re ka d) mendime tek seleft. 1. (uk lejohet t mbahen. "e kt mendim sht
Ibn "es4udi dhe Ibn Ab%basi. *jo gj kuptohet edhe prej fjalve t Dudhejfes, >kbeh
Ibn Amir dhe Abdullah Ibn >kejm radi Allahu anhum. *) gjithashtu sht edhe
mendimi i nj grupi prej tabi4inve prej t)re n6nsit e Ibn "es4udit. *t mendim e
ka shprehur edhe Imam Ahmedi n nj transmetim t 3ilin e kan zgjedhur ndjeksit
e tij. *t mendim gjithashtu e kan zgjedhur edhe dijetart q kan ardhur m pas.
*) mendim sht i mbshtetur n at q ka transmetuar Ahmedi, /bu audi dhe t
tjer nga Ibn "es4udi radi Allahu anhu se ka dgjuar profetin sal%l Allahu alejhi ue
selem t thot + ,Ru!jet *e pakuptueshme+ hajmalit dhe et6tiueleh *magjia e
afrimit+ jan shir!-. *a thn Abdurrahman Ibn Dasen Ali /sh%shejh n librin .Fet4h /l
"e6hid1 + #' sht mendimi i sa!t- pr tre ars'e i &e re ai i mediton + 1. 7epse
ndalesa ka ardhur e prgjithshme prandaj nuk ka kush e prjashton :lejimin e
hajmalive me *ur4an;. 2. Pr ti mb'llur rrugn t %on n mbajtjen e at're
hajmali&e nu! jan me #ur0an *sepse ato jan shir!+. 0. Ai q e mban hajmalin
patjetr q ai e poshtron at sepse e mban me vete kur h)n n banjo pr t kr)er
nevojn personale. "endimi i d)t sht se mbajtja e hajmalive me *ur4an lejohet.
*) mendim sht mendimi i Amr Ibn /l As radi Allahu anhu dhe kjo kuptohet edhe
prej fjalve t Aishes radi Allahu anha. "e kt mendim sht edhe /bu Jha4fer /l
Eakir dhe k) sht nj transmetim nga Ahmedi. (drsa hadithin kta e shpjeguan
duke thn se n hadith ndalohen ato hajmali t 3ilat kan shirk. #urse nse
hajmalit nu! prmbajn #ur0an dhe as emrat ose Cilsit e Allahut ato jan shir!
sepse i prfshin hadithi i msiprm n t 3ilin tregohet se ato jan shirk-. .Abdu /r%
razak /l Afifi, Abdullah Ibn &udejan, Abdullah Ibn "eni41
21C
.
7hiko, edhe pse hajmalit prmbajn vetm *ur4an kta dijetar i kan ndaluar ato
nga frika se ato mund ti !ojn njerzit n nj t ardhme t mbajn ato hajmali q
jan shirk. *shtu q pr ti mb)llur portn shirkut ata kan thn q ato jan haram.
/ !4mund t thuash pr at q ndihmon dhe mbshtet nj person q pretendon pr
veten e tij se ai ka t drejt at gj q i takon vetm Allahut=! A mund t jet kjo e
lejuar=! A nuk mund t !oj n nj t ardhme edhe kjo q t besojn njerzit se kjo e
210
Iad El Mead 3/458.
21C
6etaua El-le5"neti Ed-daime" el me5"uatu El ula 1/331.
AG
drejt i takon at)re. 5a thn se shumi3a e muslimanve sot nuk e din se kujt i takon
ajo e drejt sepse t rrall jan ata q kan folur pr t.
@jith !to ndalesa treguam edhe pse shumiCa e t're n &et&ete nu! jan shir!
!an ardhur t tilla &etm pr t mb'llur %do rrug t shir!ut. #' ishte llimi i
trego&a !to shembuj.
5as gjith kt)re shembujve a nuk na takon t themi se sht det)r pr ne ti
mb)llim t gjitha rrugt e shirkut. A nuk e kemi ne pr det)r t largohemi prej tij
dhe t mos ndihmojm asknd q dshiron ta veproj at qoft sht me qllim t
mir!! 7i! i sheh hadithet e msiprme tregojn q nijeti nuk vlen pr ta justifikuar
personin q t veproj haramin. A i takon muslimanit t ndihmoj at njeri q
pretendon se ka t drejtn q i takon vetm Allahut q ai t arrij n kt grad me
justifikimin se ka dobi prej tij=!
Tem = A lejohen &otimet me pretendimin se n to !a dobi dhe lnia e t're
!a dm dhe ne jemi t urdhruar t marrim dobit dhe t largohemi nga
dmetG
5rgjigje + Allahu i "adhruar i zbriti librat dhe i drgoi profett pr tu treguar
njerzve dhe pr tu sjell at)re gjrat e dobishme. &jithashtu pr tu treguar at)re
gjrat e dmshme q t ruhen prej t)re dhe pr ti larguar ato n maksimum.
*a thn Ibn #ejmije + ,Allahu ka urdhruar pr t gjrat e dobishme dhe ka ndaluar
nga gjrat e dmshme. &jithashtu i ka drguar profett e #ij q t sjellin :tek njerzit;
gjrat e dobishme dhe ti plotsojn ato e pr t larguar gjrat e dmshme dhe pr ti
paksuar ato-
21@
.
Allahu i "adhruar ka thn + ,/u! t !emi drguar t' &etm se mshir pr
botrat-. ./l /nbija 19G1. "shira prfshin sjelljen e dobive q ka nevoj njerzia dhe
largimin e dmeve q i dmtojn ata n t d) bott.
5rofeti sal%l Allahu alejhi ue selem ka thn + ,<do gj ju a$ron pr n Hhenet ju !a
!am urdhruar ta &eproni. E %do gj ju a$ron pr n (jarr jua !am ndaluar. 2hpirti i
2henjt m inspiroi n shpirtin tim se = as!ush nu! !a pr t &de!ur deri sa t
plotsoj rri(!un e &et prandaj !ini $ri! Allahun dhe (gjidhni rrugn e duhur n
!r!im. T mos ju sht'j &onesa e rri(!ut ta !r!oni at du!e !undrshtuar
Allahun sepse %!a jan te! Allahu nu! arrihen du!e e !undrshtuar At.-
21<
.
*a thn Ibn #ejmija + ,7heriati nuk ka neglizhuar asnj dobi kurr. 5rkundrazi
Allahu e ka plotsuar pr ne fen dhe mirsin e #ij. 'do gj q na afron pr n
21@
I#ametu Ed-delil ala Ibtal et-ta"lil 4/337.
21<
Transmeton Ebu :e#r Ibn El !ad-dad d"e Ibn Merdeuej"i. !adit"in e sa#t$soi %lbani si" es-silsileti
es-sa"i"a" nr 7866.
A8
6henet na e ka treguar profeti sal%l Allahu alejhi ue selem. (a ka ln nj rrug t
bardh nata n t sht si dita :n bardhsi; nuk humbet prej saj vetm se ai q
sht i shkatrruar-
21G
.
Ather det)ra jon sht vetm t ndjekim at q na ka ardhur prej Allahut t
"adhruar dhe t drguarit t #ij sal%l Allahu alejhi ue selem sepse Allahu i
"adhruar nuk ka ln asgj t dobishme pa na e treguar. *shtu q nuk kemi
nevoj t prdorim logjikn ton pr njohjen e dmeve dhe dobive.
#eorikisht t gjith bien dakord me kt q po themi ndrsa realisht jo. Argument
sht vet fjala e at)re q e lejojn h)rjen n kuvend ose votimin dhe ndihmesn e
ngritjes s shirkut me pretendimin se n t ka dobi.
/ !uditshme sht me kta njerz, flasin pr dmet dhe dobit q i pr3aktojn ata
me mendjet e t)re edhe pse ato bien n kundrshtim t qart me *ur4anin dhe 7un%
netin e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem kur dihet q zbatimi i !do urdhri q ka
sjell Allahu sht m i dobishm se mos zbatimi i tij dhe kr)erja e !do harami q ka
ndaluar Allahu sht m i dmshm se lnia e tij.
/ nse nuk sht kshtu, ather d.m.th q + Mund t !et gjra na !a urdhruar
Allahu dhe (batimi i t're sht i m i dmshm pr ne se mos (batimi ose gjra
na i !a ndaluar Allahu dhe largimi prej t're sht m i dmshm pr ne se mos
largimi. 2i!urse n t !undrt i bie mos (batimi i urdhra&e t Allahut sht m i
dobishm pr ne dhe h'rja n harame sht m e dobishme pr ne. Fatkeqsisht e
them, q kt gj e tregon gjendja e t)re edhe pse nuk e shprehin me goj.
Allahu na ruajt prej ksaj ideje q n prfundim t !on n zhveshjen prej fes. *jo q
po tregoj nuk sht imagjinat. 5rkundrazi sht realitet sepse shum musliman
sot kur i p)et pse ke rn n kt haram t prgjigjet duke thn + *am par dmet
dhe dobit. / kan ngritur kt !shtje sipr *ur4anit dhe 7un%netit.
7i! mund t prgjigjet nj musliman i mir kur p)etet ku e ke argumetin pr !shtjen
n fjal, ai t tregon fjaln e Allahut dhe t drguarit t #ij sal%l Allahu alejhi eu selem
ndrsa kta t tregojn dmet dhe dobit q i hamendson mendja e t)re edhe pse
ato dobi mund t bien n kundrshtim me urdhrat e Allahut t "adhruar. 7ikur
Allahu nuk i ka 3aktuar kush jan dmet dhe kush jan dobit por ia ka ln n dor
njezrve ti pr3aktojn ato. Allahu na ruajt.
*a thn Ibn #ejmija + ,At gj t 3iln e imagjinon mendja si t dobishme nse nuk
sht treguar n 7heriat :n form t qart;, ajo ka nj nga kto d) mundsit t 3ilat
jan t domosdoshme pr t + 1. 7heriati e ka treguar q kjo gj sht e dobishme
por k) njeri nuk e ka ditur at, ose 2. Ajo gj nuk sht fare e dobishme edhe pse ai e
mendon t till. 7hum her njerzit e imagjinojn di!ka si t dobishme n fe ose
21G
AA
jet por ajo dobi sht shum e vogl :n krahasim me dmet;. Allahu i "adhruar
ka thn pr alkoolin dhe bi6hozin + ,thuaj n to !a dm t madh dhe dobi pr
njer(it por dmi i t're sht m i madh se dobia-. 7hum besime dhe pun q i
kan shpi!ur njerzit H qofshin ato bidatet e at)re q ndjekin filozofin, apo t
sufistve dhe at)re q ndjekin mendimin e t)re, apo t at)re q kan pushtet H i
imagjinuan si t dobishme, t vrteta dhe t sakta por nuk ishin ashtu-
218
.
Ibn #ejmija ktu flet pr ato gjra q i mendonin njerzit t dobishme pr t 3ilat nuk
ka ndonj argument t ve!ant q i ndalon ato. / megjithat shikoje se !far tregon
pr to. I quan shpikje :bidate;. 5o kur flitet pr raste q njeriut i duket e mir ajo q e
ka br Allahu t keqe dhe i kundrshton argumentet e sakta t Islamit me
justifikimin se po ndjek at q sht m e dobishme si rasti jon pr t 3ilin kemi
treguar shum argumente n kapitujt e mparshm=! "adje edhe shum prej at)re
q e lejojn h)rjen n kuvend e pranojn
21A
q n t ka shum dme dhe se n
origjin ajo sht e ndaluar, por pr hir t arritjes s dobive dhe largimit t dmeve
I!!
5o t jet kshtu, ather nuk ka nevoj pr *ur4an dhe as pr 7un%net. (uk kishte
nevoj q Allahu t drgonte profet sepse ne sot jetojm n kohn kur njerzit i
pr3aktojn vet dmet dhe dobit edhe pse bien ndesh n form t qart me
*ur4anin dhe 7un%netin!!
*) drejtim ngjan me besimin e grupeve t humbura si "u4tezilet, /sh4arijet e t tjer
t 3ilt e shprehin me goj q + ,/se bie n !ontradi!t #ur0ani dhe 2un6neti me
logji!n ne i japim prparsi logji!s-. (drsa sot kjo nuk shprehet me goj por me
vepra. (se Islami e ndalon di!ka ata e veprojn duke u justifikuar se n t ka dobi!!
Mund t thot di!ush = /e nu! !emi pr llim me $jaln E2hi!imi i dme&e
dhe dobi&eA !t thua ti- por ne !emi pr llim E/dr d' t !ia ne
(gjedhim at sht m e &oglA. E !' sht nj rregull 3slam i njohur.
Prgjigje + 5o sht e vrtet q ekziston nj rregull i till dhe ai sht rregull i sakt.
(uk ju kundrshtoj n kt rregull nga ana teorike por nga ana praktike. &jithashtu u
themi q k) rregull q ju e prdorni ktu tek tema e h)rjes n kuvend ose votime
d.m.th q ato t d)ja qenkan haram n origjin por ju duke shikuar se dmi i kr)erjes
218
Me5"mu& El 6etaua 11/344-345.
21A
/$t$ (j$ e )ranojn$ s"um$ )rej t2re n$ librat e t2re si 3mer El Es"#ar G e t$ tjer$ +$ #an$ s"#ruar n$
#$t$ fus"$ G i >ili #a s"#ruar nj$ lib$r me titull 1 <&heriati 'yjnor jo lijet njerzore= #u tre(on n$ t$ se
e drejta e *endosjes s$ li(je*e i ta#on *et$m %lla"ut d"e se ata +$ *endosin li(je #an$ r$n$ n$ s"ir# d"e
jan$ b$r$ ta(uta. E #a tre(uar disa ar(umente )rej at2re +$ #emi tre(uar n$ #$t$ lib$r madje ed"e
ar(umente t$ tjera +$ nu# i #emi tre(uar. /a tre(uar ed"e fjal$t e dijetar$*e )$r #$t$. 4or (jit"as"tu #a
s"#ruar ed"e nj$ lib$r tjet$r +$ e lejon "2rjen n$ #$to *ende #u b$"et s"ir# d"e justifi#o"et me disa )rej
d2s"ime*e +$ tre(uam m$ si)$r d"e nd$r m$ #r2esoret $s"t$ ar(umenti i dobi*e +$ #a "2rja n$ #$t$ *end.
Madje ed"e n$ *endin ton$ #a )rej t2re +$ i #an$ ndaluar *otimet d"e #ur i #an$ #und$rs"tuar disa njer$0
+$ jan$ n$ )arti du#e u tre(uar dobit$ +$ #a n$ *otime u #an$ t"$n$ +$ lejo"et. Disa t$ tjer$ jan$ )2etur
)$r *otimet e #an$ t"$n$ +$ jan$ "aramB d"e m$ )as )$r iner>i ; #an$ t"$n$ +$ lejo"enAA
199
s t)re sht m i vogl e lejuat. / nse sht kshtu pranojeni para t gjithve kt
gj q ta msojn muslimant kt gj)kim me argumentet fetare t qarta pastaj
diskutojm se a h)n n kt !shtje apo jo.
5r ta sqaruar kt !shtje po tregojm se kushti i prdorimit t ktij rregulli sht
q njeriu t gjendet ndrmjet d) t kqijave dhe nuk ka asnj rrug tjetr. uhet t
kr)ej njrn prej t)re patjetr. 7i psh + ikush sht duke vdekur nga uria dhe ka
prpara mish derri. 5o nuk hngri do vdes. ( kt rast lejohet t haj aq sa t
largoj urin vdekjeprurse. *shtu q k) njeri ishte ndrmjet d) t kqijave + Lse t
hante mish derri dhe kjo sht haram ose ta linte veten t vdiste prej uris, kur para
tij kishte di!ka pr t ngrn. ( kt rast mund t themi se dmi i vdekjes sht m
i madh se dmi i ngrnies s mishit t derrit pr t shptuar. 5r kt ars)e e ka br
det)r Islami n kt rast shptimin e jets.
2hembull tjetr + (j njeriu i del prpara nj kusar dhe i thot ose m jep parat ose
t vrava. ( kt rast i lejohet ktij njeriu q ti jap parat pr t shptuar jetn. 5or
nuk e ka pr det)r ti jap pasurin ktij njeriu. *tij i lejohet q t mos ia jap
pasurin dhe ta luftoj at pr t mbrojtur pasurin e tij deri n vdekje.
2hembull tjetr + (j njeriu i del prpara nj keqbrs dhe dshiron ti prdhunoj
gruan dhe i thot + Lse m lejo ose t vrava. ( kt rast nuk i lejohet ktij njeriu q
t dorzohet por e ka va6hib t luftoj deri sa t vdes.
5se ndr)shoi !shtja + 7epse nderi sht haram t jepet ndrsa pasuria mund t
dhurohet edhe pa pasur nevoj pr t rn n vshtirsi t tilla. (drsa nderi nuk
dhurohet.
Daramet ndahen n Islam n d) lloje. 7hih se !far thot Ibn #ejmija pr kt +
,Daramet jan d) lloje + (jri lloj sht ai q mund t themi n form t sigurt q ai
nuk bhet hallall kurr as n raste domosdoshmrie e as n ndonj rast tjetr si +
shirku, imoraliteti, t thuash pr Allahun at q nuk e di dhe padrejtsia e qart. *to
t katrta jan prmendur n fjaln e Allahut + ,Thuaj !a ndaluar ,oti im imoralitetin
e du!shm dhe t $sheht- padrejtsin ndaj &etes dhe t tjer&e- ti bni sho!
Allahut du!e mos pasur $a!te dhe t $lisni pr Allahun at nu! e dini-. ./l /a4raf
001. *to t katrta kan qn t ndaluara n t gjitha sheriatet e profetve t
mparshm dhe nuk kan qen t lejuara kurr n asnj lloj gjendjeje-
229
.
Ather ndr d) t kqijat pr t 3ilat flitet e keqja m e madhe sht nj nga kto t
katrta. *shtu q shirku nuk bhet hallall kurr dhe nuk ka n t asnj dobi. / ai
sht dmi m i madh pr njerzin. (e e treguam q ato kuvende jan ngritur mbi
parimin e shirkut. Ather kush sht dm m i madh, shirku apo !do gj)nah tjetr=!
&jithashtu n kto kuvende, a nuk kan vendosur ligje q lejojn imoralitetin dhe
homoseksualizmin dhe ligje q konsiderohen padrejtsi e qart pr njerzit=!
229
Me5"mu& El fetaua 14/48.
191
5atjetr q po. Ather 3ilat qnkan ato dme m t mdha se kto harame t 3ilat
jan gj)nahet m t mdha mbi faqen e dheut, po ashtu sht edhe ndihmesa n
kto gj)nahe. (dihmesa n to sht m e rnd se ndihmesa n !do gj)nah t tjetr.
*shtu edhe k) rregull nuk sht argument pr ata q i lejojn votimet dhe h)rjen n
kuvend por argument kundr t)re.
5or ne u themi edhe nj prgjigje tjetr + (e nuk biem dakord fare q ktu ne jemi
para d) dmeve pa rrugdalje dhe u dashka patjetr t bjm njrin prej t)re. A
mund t na thoni + A ka vdekur njeri pse nuk h)ri n kuvend apo pse nuk votoi=! A
sht vrar njeri pse nuk h)ri n kuvend ose pse nuk votoi=! 5rkundrazi e kundrta
ka ndodhur. (jerzit jan vn n rrezik kur kan h)r n kto vende. "adje jan
rrahur dhe vrar n shum vende t bots sepse ,karrigia- i prmban kto rregulla
loje. *shtu q pretendimi q ne jemi para d) dmeve dhe nuk kemi rrug dalje
sht i kot. 7hembulli i ktij njeriu q i lejon vetes kr)erjen e haramit me kt
justifikim sht si nj person q sht ftuar n nj dark dhe i n6jerrin prpara mish
derri dhe birr dhe i thon ose pi kt ose ha kt. / k) zgjedh at q ka m pak
dme duke u nisur nga k) rregull I !!
A !onsiderohet &otimi ose h'rja n !u&end rast i domosdoshm du!e ditur
se n raste t domosdoshme harami bhet hallallG
5r t4iu prgjigjur ksaj p)etjeje duhet t tregojm si fillim prkufizimin e
domosdoshmris. *an thn dijetart n prkufizimin e domosdoshmris + ,Ajo
sht ne&oj shum e madhe e Cila e det'ron njeriun t !r'ej at sht e
ndaluar n 2heriat-
221
.
ihet q e domosdoshmja pr t 3iln po flasim n kt prkufizim e bn t lejuar
haramin pr njeriun q bie n kt vshtirsi, por dijetart kan vendosur pr t @
kushte. *shtu, q t quhet i sakt prdorimi i domosdoshmris duhet t
plotsohen kto @ kushte t 3ilat jan n6jerr nga argumentet e *ur4anit dhe 7un%
netit. (e nuk mund ti tregojm t gjitha detajet ktu sepse nuk sht qllimi pr t
sqaruar kt !shtje por qllimi sht pr t treguar q a konsiderohet h)rja n
kuvend apo votimi i domosdoshm me kt kuptim q treguam.
,*ushtet jan si vijon + :. # ekzistoj nj dm i madh ose t jet i sigurt njeriu ose
shum afr siguris se do ndodhi nj dm i till. 7hembull pr kt sht kur njeriu
ndodhet n nj vend n t 3ilin nuk gjen pr t ngrn vetm se mish t ngordhur
bagtie. ;. # jet e pamundur gjetja e shkaqeve t lejuara t 3ilat e largojn kt
nevoj kaq t rnd ose m thjesht t mos gjesh asnj rrugzgjidhje t lejuar.
7hembull pr kt sht shembulli q treguam m sipr, nse nuk ke asgj pr t
ngrn prej at)re q i ka lejuar Allahu madje as bar ather t lejohet. J. #
pr3aktohet kjo nevoj me kohn e vet. *shtu q koha e lejimit t ngrnies s
221
'"i" librin <Ed-daruratu Es"-s"er&ije" ue tetbi#atu"a el Muasira"= f 75.
192
bagtis s ngordhur mbaron n momentin kur njeriu nuk ka m nevoj t
det)rueshme pr at ushqim. >. # kufizohet prdorimi i ktij harami me at sasi q e
largon kt nevoj t det)rueshme dhe mos zgjerohet m shum se kaq. 9. uhet q
t mos !oj kr)erja e ktij harami pr rastin e nevojs n nj haram m t rnd ose
sa ai i pari-
222
.
#reguam m sipr se haramet jan d) lloje. Floji i par jan ato harame t 3ilat nuk
lejohen n asnj rast si shirku, padrejtsia, imoraliteti dhe t thuash pr Allahun at
q nuk e di.
*a thn 7ujuti + ,(se dikush det)rohet :prej dikujt duke e krr3nuar me vrasje; q
t bj imoralitet ose t vras nj njeri nuk i lejohet ta bj at sepse dmi i kt)re
gj)naheve sht i barabart me dmin t 3ilin dshiron ta largoj njeriu ose m i
madh se ai-
220
.
*shtu q si! e sheh jo t gjitha haramet lejohen n rast domosdoshmrie. *a prej
t)re q nuk lejohen as n rast domosdoshmrie. *to jan ato harame q mund ti
quajm vizat e kuqe t 3ilat nuk lejohet ti kaloj njeriu n asnj lloj rasti apo gjendeje.
5as ktij sqarimi del p)etja + A konsiderohet h)rja n kuvend ose votimi i
domosdoshm me kt kuptim q treguam ktu dhe a i plotson kushtet e
domosdoshmris= 5rgjigje + Askush nuk pretendon dot se mos h)rja n kuvend ose
n votime ka ndonj dm real konkret. "adje as nuk pretendon dot q dmi sht i
sigurt ose afr siguris q do t ndodh. 5r nj ars)e shum t thjesht, e 3ila sht
se ata nuk e pr3aktojn dot se !far sht k) dm. 5randaj kur flasin pr votimin
flasin n prgjithsi dhe thon q duhet t zgjedhim ndr d) dmet at m t voglin.
(e u themi + (a i tregoni kush jan kto dme reale dhe konkrete. *a ndodhur n
shum raste q sht votuar dikush q muslimant kan menduar se sht m pak i
dmshm pr ta dhe n fund ka dal q ai ishte m i keq se i pari
22C
. 5or mos harro
222
Ed-daruratu Es"-s"er&ije" ue tetbi#atu"a el Muasira" f 66-11.
220
El Es"ba" ue En-ned"air f 84.
22C
4ara )a# #o"$s" #am le5uar n$ nj$ lib$r t$ s"#ruar )ara afro 9 *jet$s" n$ #o"$n #ur n$ nj$ n(a *endet
m$ demo#rati#e t$ bot$s u 0"*illuan *otimet )residen>iale. T"ot$ s"#rimtari 1 Musliman$t *e)ruan s"um$
mir$ +$ *otuan )$r <filanin= se)se ai $s"t$ m$ i mir$ se #andidati tjet$rAA 4or )as #a+ *ites" m$ du#et
fjala e #$tij s"#rimtari +es"ara#e d"e s"um$ e >e#$tB jo *et$m mua )or ,do #ujt +$ e le5on se)se na
re0ultoi se nu# )as#a +$n$ as"tu. Zet "istoria e atij *endi #a d$s"muar +$ nu# #a )asur )resident m$ t$
#e+ d"e d$m)rur$s se #2 +$ 0(jod"$n musliman$t du#e menduar se $s"t$ m$ i mir$ se #andidati tjet$rAA
/$s"tu +$ n$ *otime nu# #a mund$si njeri t$ )$r>a#toj$ #us" $s"t$ d$miB sasin$ e tijB mad"$sin$ e tijB
madje as llojin e tij se)se #jo $s"t$ (ajb. /$s"tu +$ #$ta flasin )$r d$me +$ nu# #an$ ndod"ur d"e as nu#
e dineB a do t$ ndod"in a)o joB +$ ndr2s"e mund ti +uajm$ 1 ilu0ione. %t$"er$ del )2etja 1 % mund t$ b$"et
"arami "allall )$r s"#a# t$ ilu0ione*e. 4o n$se #2 )erson +$ 0(jid"et del n$ t$ *$rtet$ m$ i d$ms"$m se
tjetriB #us" e mban (j2na"un e 0(jed"jes s$ tij d"e ndi"mes$s s$ tij n$ t$ (jit"a (j2na"et +$ do *e)roj$ ai
(jat$ )us"tetit t$ tijUA %t$"er$ do t"on$ #$ta +$ e 0(jod"$n 1 -e #is"im +$llim t$ mir$; 4o #$s"tu t"os"in
ed"e munafi#$t n$ #o"$n e )rofetit sal-l %lla"u elj"i ue selem #ur u binte ndonj$ fat#e+$si )$r s"#a# t$
(j2na"e*e +$ b$nin. /a t"$n$ %lla"u i Mad"$ruar 1 <"ur u thuhet atyre ( ejani tek ajo q ka zbritur
)llahu dhe tek i druari# do ti shohsh munafikt duke kthyer shpinn! * si do jet jendja e tyre
kur tu bjer atyre ndonj fatkeqsi pr shkak t asaj q kan punuar me duart e tyre! M pas do
190
se lejimi i haramit nuk pranon kto hamendsira dhe iluzione. 5o kur bhet fjal pr
shkeljen e vijave t kuqe t 3ilat nuk lejohen t shkelen n asnj rast=!
A sht e pamundur q muslimant t gjejn rrug t tjera pr zgjidhjen e
problemeve t t)re=! 5atjetr q ka shum rrug por kjo gj ka nevoj pr
bashkpunim t mir ndrmjet muslimanve pr t arritur rezultate sa m t mira
pr zgjidhjen e problemeve t t)re n format m t pastra larg harameve. / gjith kjo
sht nse ne themi q kto probleme u erdhn muslimanve sepse nuk u futn n
kuvend ose sepse nuk votuan, gj q nuk sht fare e vrtet. ?sht e vrtet q
muslimant kan problemet e t)re por shkak pr to n shum raste sht
mosndjekja e t vrtets dhe mosbashkpunimi ndrmjet t)re. *emi pr qllim
mosbashkpunimin n baza t pastra Islame jo n bazat e dshirave t njerzve.
7ikurse duhet theksuar se rastet e nevojs s domosdoshme nuk i lejojn muslimanit
t kr)ej !do lloj harami pr t larguar nevojn e tij sepse si! e treguam tek kushtet
kjo nuk lejohet. 5randaj duke u bazuar tek kushtet q treguam dhe lidhja e t)re me
realitetin rezultojm se h)rja n kuvend ose votimi nuk konsiderohet domosdoshmri
sepse nuk plotson asnj nga kushtet e saj.
A jan t imponuar muslimant t &otojn ose t !andidojnG
5r t marr prgjigjen e ksaj p)etje kemi nevoj t tregojm se !far sht
det)rimi. Imponimin :Ikrahun; dijetart e kan ndar n d) lloje. 1. Imponim n t
3ilin njeriu ka t drejt t zgjedh ndrmjet d) ose m shum gjrave. 2. Imponim n
t 3ilin njeriu nuk ka t drejt t zgjedh fare. 7hembulli i llojit t d)t sht si nj
person t 3ilin e hedhin disa njerz nga tara3a e nj pallati dhe bie mbi nj njeri tjetr
dhe vdesin t d). ( kt rast ai q ra nuk kishte zgjidhje tjetr sepse e hodhn. Ai n
kt rast sht si gjethja q e hedh era nga t dshiroj. *) njeri nuk ka gj)nah n
Islam pr kt vepr sepse nuk sht me dshirn tij dhe sht jasht mundsive t
tij n mn)r t plot.
(drsa shembull pr llojin e par sht rasti kur nj person i vendos pistoletn n
kok dikujt dhe i thot pije kt got me alkool. ( kt rast njeriut i sht dhn t
zgjedh ndrmjet jets dhe pirjes s gots me alkool. 5or dijetart kan vendosur C
kushte pr konsiderimin e imponimit justifikim pr t kr)er nj gj)nah prve! kushtit
q treguam m sipr kur tham q jo t gjitha llojet e harameve lejohen n rast
domosdoshmrie ose imponimi.
*a thn Ibn Da6her /l Askalani + ,*ushtet jan si vijon + :. N t kr3nohet njeriu
prej dikujt duke qn i sigurt ose afr siguris se kr3nuesi ka mundsi ta kr)ej at
q e thot dhe i kr3nuari nuk ka mundsi t mbrohet ose t shptoj n asnj
form. ;. # jet i sigurt ose afr siguris q po nuk e kreu at q i krkohet,
kr3nuesi do zbatoj at q tha. J. # jet kr3nimi me di!ka q ka lidhje me
vijn tek ti e do betohen n )llahun se ne deshm vetm mirsi dhe bashkim= [En-nisa 61-67\.
19C
momentin. 5randaj nse i thot + ,5o nuk e bre do t t vras nesr- nuk quhet i
imponuar. 5rjashtohet ktu koha e shkurtr n t 3iln mendohet se kr3nuesi
zakonisht mund ta kr)ej kr3nimin. >. "os duket se i kr3nuari e dshiron ta
kr)ej veprimin pr t 3ilin po imponohet-
22@
.
Ather n baz t kt)re q treguam mund t themi se h)rja n kuvend dhe votimet
nuk konsiderohen imponim sepse nuk plotsojn asnj nga kushtet e
siprprmendura.
4e ta shohim %shtjen n nj aspe!t tjetr.
avja n ve!anti dhe Islami n prgjithsi nuk kan lindur sot dhe muslimant e
sotm nuk jan t part musliman n histori. &jithashtu edhe nevojat q kan
muslimant sot dhe vshtirsit q hasin nuk jan t reja. "adje vshtirsit q kemi
ne sot :flas pr vendin ton; nuk prbjn as 19S t vshtirsive q kan hasur
sahabet dhe para t)re profeti sal%l Allahu alejhi ue selem.
'do vshtirsi dhe sprov q mund t pretendojn sot muslimant, brezi i par e ka
kaluar. / megjithat nuk ka pranuar profeti sal%l Allahu alejhi ue selem dhe as sahabet
t bjn tolerime n fe pr hir t dobive dhe pr t larguar dmet. /dhe pse profeti
sal%l Allahu alejhi ue selem ka vuajtur vet dhe i shikonte sahabet duke u torturuar e u
thoshte + Eni durimI > thoshte + Eni durim o familja e Kasirit se vendi juaj sht
Jhen%netiI > thoshte + Ku jeni popull q nguteni I > thoshte + Allahu ka pr ta
ngritur kt fe deri sa t shkoj gruaja nga filan vend e deri n filan vend pa pasur
frik asknd ve! AllahutI > tregonte at)re historit e durimit q kan br
besimtart e mparshm etj etjI (drsa sot e kundrta. 7ot njerzit prpiqen ku e
ku t gjejn sa m shum tolerime n fe sepse nuk duan sprova. "endojn se
sprovat jan shnues i keq pr njeriun dhe fen e tij.
,/j prej $at!esi&e dhe turpsi&e u !an rn sot musliman&e sht ata
mendojn se spro&at i ndodhin njeriut n da&e tregojn ai sht n rrug t
gabuar. Pr !t ars'e ata prpien t shptojn prej t're n %do $orm. E disa prej
t're marrin edhe guHimin pr t br harame &etm se i du!et n t !a EdobiA.
Ata menduan se mos spro&imi sht dobi duhet t !ujdesen pr t- me t gjitha
$ormat. Por marrja n !onsiderat t !saj EdobieA !a pasur shum ndi!im negati&
sepse i penguan njer(it t !r!ojn rrugt jan larg haramit. 3 penguan ata
prej ndje!jes s rrugs u du!et se n t !a spro&a. #jo gj i pri&oi ata prej puns
s pastr t Ciln nu! e ndot asgj pr sh!a! t &shtirsi&e. #shtu sot u b e
pamundur *pr kta+ t punosh pr 3slamin pa rn n gj'nahe-
22<
.
"ushrikt i paraqitn profetit sal%l Allahu alejhi ue selem t njjtat oferta pas t
3ilave rendin sot muslimant dhe ai nuk i pranoi. / si mund ti pranonte kur ata i
22@
/$to #us"te jan$ marr$ n(a libri 1 <6et&"u El :ari= i Ibn !a5"er El %s#alanit 17/311-317.
22<
El Mus"ara#e" fil :arlaman uel 3i0are" f 138.
19@
krkonin q t heshte nga e vrteta. (drsa sot muslimant, jo vetm heshtjen por
edhe lshimet n fe jan duke i dhuruar pr t arritur ,pak pushtet-.
sht transmetuar nga 7habir radi Allahu anhu se 5tbeh 3bn Rabian e drgoi paria e
#urejsh&e te! pro$eti sal6l Allahu alejhi ue selem. 3 tha = /a pr%a&e- sha&e $en
ton- sha&e baballart tan- sha&e idhujt tan. /a turpro&e para arab&e. A m
dgjon t t t paraes disa gjra mbase pranon ndonjrn prej t'reG 3 tha pro$eti
sal6l Allahu alejhi ue selem = Fol o Ebu 5elid. 3 tha = /se dshiron pasuri- ne t
mbledhim pasurin ton deri sa t jesh nga m t pasurit ndr ne. /se dshiron
post t lart- ne t bjm t parin ton deri sa t mos bjm asgj pa marr
mendimin tnd. /se dshiron pushtet ne t bjm mbretin ton. E nse !jo
thua sht nj mendim t &jen e ti nu! e largon dot- do t !r!ojm nj mje!
dhe do ti japim atij pasurin ton t shrohesh. #ur mbaroi 5tbeh i tha pro$eti
sal6l Allahu alejhi ue selem = A mbaro&e o 5tbehG 3 tha = Po. 3 tha pro$eti sal6l Allahu
alejhi ue selem = Tani dgjo prej meje dhe i !ndoi atij ajetet e para nga surja Fus6
silet
22G
.
*) ishte i drguari i Allahut sal%l Allahu alejhi ue selem. I hodhi posht t gjitha ato
dobit q njerzit sot i pretendojn t tilla n dave. (uk pranoi asnjrn prej t)re
edhe pse sahabet torturoheshin, vuanin dhe nevoja e t)re pr ato dobi ishte shum
her m e madhe se nevoja jon pr to sot. *jo sht rruga e tij e qart. *ujt i
dhimbset vetja le ta ndjek at se vetm kjo sht rruga e shptimit.
*a thn Ibn #ejmija + ,<do %shtje e Cila !a e!(istuar n !ohn e pro$etit sal6l
Allahu alejhi ue selem dhe ne&oja pr ta !r'er at n !ohn e tij !a e!(istuar e
megjithat pro$eti sal6l Allahu alejhi ue selem nu! e !a !r'er- !jo tregon se ai
&eprim nu! sht i dobishm-. " pas tha + ,Indrsa %shtjet ne&oja pr tu
!r'er *n kohn e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem+ !a e!(istuar e megjithat ai
nu! i !a !r'er ato- tregojn se !r'erja e t're sht ndr'shim i $es s Allahut. #to
gjra i !an $utur n $e mbretrit ose dijetart ose adhuruesit t Cilt jan Cilsuar
si bidat%inj ose ata dijetar t Cilt rrsh!itn du!e gabuar n to-
228
.
( kt rast sht pushteti ose marrveshja me t. (evoja pr nj marrveshje paqeje
mes profetit sal%l Allahu alejhi ue selem dhe mushrikve t "eks ka qn e madhe e
megjithat profeti sal%l Allahu alejhi ue selem nuk e ka vepruar sepse ata krkonin t
heshte prej t vrtets dhe t mos fliste keq pr shirkun e t)re. *jo tregon se po t
ishte kjo gj pjes e fes apo e lejuar n fe do ta kr)ente profeti sal%l Allahu alejhi ue
selem. (drsa sot muslimant jo vetm q po heshtin prej shirkut por po krkojn ta
mbshtesin shirkun me pretendimin se n t ka dobi!!
22G
Transmetoi Ibn Is&"a# n$ librin <El Me(a0i= e t$ tjer$. !adit"in e sa#t$soi %lbani <fi"#u Es-sira"= f
16.
228
I#tid"au Es-sirat El Muste#im f 789.
19<
Fe t bjm nj krahasim imagjinar. ,Pr$'t'ro si!ur mushri!t e Me!s t
sh!onin dhe ti !r!onin pro$etit sal6l Allahu alejhi ue selem !t !r!es
&ijon +
(e paria e "eks jemi ndar n tre parti dhe kemi vendosur t4ia lem n dor
popullit t zgjedh kush do ta drejtoj "ekn dhe kush do ti vendos ligjet n t. /
kemi par q edhe ju muslimant keni vuajtur pr vite me rradh. (drsa q tani e
tutje nuk ka m diktatur por mund t zgjidhni ju vet nj nga kto tre parti pr t
drejtuar + :. 5artia e idhullit ,/l >z%za-, ;. 5artia e idhullit ,/l%lat- dhe J. 5artia e
idhullit ,"enat-.
'do parti ka ligjet, parimet dhe besimet e veta pr jetn dhe do vendos ato ligje q
mendon ajo si parti :ligje t inspiruara nga idhulli i vet; pr sa koh sht n fuqi. 5or
t gjith jan dakord q ligjet i vendosin vet njerzit
22A
. 5randaj t treja partit kan
rn dakord pr disa pika + Adhuro k idhull t dshirosh madje edhe Allahun po
deshe mund ta adhurosh. (uk t pengon njeri, vetm mos fol keq pr kto tre partit
dhe as pr idhujt q prfaqsojn. (e i kemi 3aktuar Allahut pjesn e vet n shoqri.
Allahu ka t drejt t vendos ligje vetm n 6hami dhe brenda shtpive tuaja ndrsa
prjashta jo
209
. *urse idhujt tan kan t drejt absolute pr t vendosur ligje kudo
madje edhe t ndrh)jn tek pjesa e Allahut q ia kemi 3aktuar ne
201
, ndrsa Allahut
nuk i takon t ndrh)j tek pjesa e idhujve tan. 5r bagtit vendosim ne se kush
jan hallall dhe kush jan haram
202
. # ngordhurn ne e kemi br hallall
200
. (grnia
22A
/a t"$n$ %lla"u i Mad"$ruar [El En&am 138\ V'urja el En&am #a 0britur n$ Me#$W 1 <+jithashtu
shum prej mushrikve ua kan zbukuruar vrasjen e fmijve t tyre# idhujt e tyre q ti
shkatrrojn ata dhe tua natrrojn fen e tyre! ,o t dshironte )llahu nuk do ta bnin# prandaj
leri ata dhe shpifjet e tyre=.
209
/ujto )a# n(jarjen e Ebu :e#rit me Ibn Ed-de(ine" +$ e )$rmend$m m$ si)$r #u nd$r t$ tjera i t"an$
Mus"ri#$t 1 T"uaji Ebu :e#rit le t$ falet n$ s"t$)in$ e tij d"e mos e s"fa+$ ad"urimin e tij se #emi fri#$ se
i b$n fitne (ra*e d"e f$mij$*e tan$.
201
/a t"$n$ %lla"u i Mad"$ruar n$ suren [El En&am 136\ <)ta i bn )llahut pjes -pron. prej
drithrave dhe bative q )i i ka krijuar dhe than ( kjo sht pr )llahun me pretendimin e tyre
ndrsa kjo sht pr idhujt tan! )jo -)jes$ drit"i ose ba($tie. q ishte e idhujve nuk shkonte tek
)llahu -e t$ b$"ej )ron$ e )jes$s s$ Tij. ndrsa ajo pjes q ishte e )llahut mund t shkonte tek
idhujt -e mund t$ b$"ej )ron$ e )jes$s s$ t2re.! )h sa keq q kan jykuar=. /a tre(uar Ibn %b-basi
radi %lla"u an"u se mus"ri#$t #ur mblid"nin drit"in e ndanin at$ n$ d2 (rumbuj. -j$ra )$r %lla"un d"e
tjera )$r id"ujt. -$se fr2nte era d"e e merrte drit"in +$ is"te )$r %lla"un d"e e ,onte te# drit"i +$ is"te
)$r id"ujt ata nu# e #t"enin mbra)s"t. -d$rsa n$se fr2nte era d"e merrte drit"in e id"uj*e d"e e ,onte te#
)jesa e %lla"ut si)as )retendimit t$ t2re ata e #t"enin at$ mbra)s"t se)se ai is"te i id"uj*e. [Tefsiri i
Taberiut 17 131\. 4$r #$t$ u #a t"$n$ %lla"u 1 <&a keq q kan jykuar=.
202
/a t"$n$ %lla"u i Mad"$ruar [El En&am 138\ 1 <)ta sipas pretendimit t tyre thon se kto bati e
ato drithra jan t ndaluara dhe askush nuk duhet ti haj# prve/ atyre q i lejojm ne! * ka disa
kafsh q ndalohen t prdoren pr narkes -a)o )$r )un$ tjet$r.# si edhe bati pr t cilat nuk
duhet t prmendet *mri i )llahut -n$ )$rdorimin ose t"erjen e t2re.# duke shpifur ndaj 0ij ! )i do ti
shprblej ata pr /far shpifn=.
200
/a t"$n$ %lla"u i Mad"$ruar 1 <&hejtant u inspirojn miqjve t tyre q t djaloojn me ju e nse
ju i bindeni atyre ather me t vrtet jeni mushrik=. [El En&am 171\ Transmeton %bdulla" Ibn %b-
basi radi-%lla"u an"u se disa njer$0 s"#uan te# )rofeti sal-l %lla"u alej"i ue selem d"e i t"an$ 1 % t$ "am$
at$ +$ e *rasim *et$ d"e t$ mos "am$ at$ +$ e *rau %lla"u Vdmt" t$ n(ord"ur$nUA %t$"er$ 0brit$n #$to
19G
e gjakut sht e lejuar, bi6hozi sht form e drejt fitimi, shtirja e fallit sht form
e drejt pr njohjen e t ardhmes, (uk ka bot tjetr. Imoraliteti :bashkjetesa;
sht !shtje personale, nuk ka t drejt t ndrh)j njeri n t. (e kshtu i kemi
gjetur baballart tan, madje edhe Allahu na ka urdhruar pr t br imoralitet
20C
.
Orasja e vajzave sht !shtje personale
20@
q i prket babait t vajzs
20<
.
Mgjidh nj nga kto tre parti. "os harro se ajo q fiton merr pushtetin dhe n baz t
ksaj varen t drejtat tuaja si musliman. uam t t kujtojm gjithashtu se ,"enati-
sht partia e djatht, ata jan tolerant ndaj jush. (drsa partia e ,>z%zs- sht
partia e majt t 3iln e drejton /bu Jhehli. 5artia e tij sht shum e ashpr dhe
mund tju bjn shum dme juve si musliman. (drsa parti /l%latit nuk ka ndonj
qndrim t qart ndaj jush por po ta mbshtesni ka mundsi q edhe tu ndihmoj
pr ndonj nevoj q keni. /dhe nj her po e prsrisim kujdes n zgjedhjen, se
ktu varet e ardhmja juaj. "und t4ju vij !do parti t4ju paraqes ofertat e veta si parti,
q ju ta mbshtesni pr t marr pushtetin. Oetm se nuk besojm se partia e /bu
Jhehlit ka pr t ardhur pr t4ju krkuar ndihm pr shkak t urrejtjes s madhe q
kan ndaj jush-.
7i mendoni o musliman, a do zgjidhte profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ndonj
parti nga kto t treja, pr hir t dobive q mund t vinin prej t)re I=! "endoj se
p)etja nuk ka nevoj pr prgjigje.
"os harro se ne e treguam m sipr argumentin q tregon se mushrikt i krkuan
profetit sal%l Allahu alejhi ue selem di!ka shum her m t mir dhe m t dobishme
se kjo q imagjinuam ne. I than + # bjm mbret etj etj e megjithkt ai nuk
pranoi. / si mund t pranonte kto lloj ofertash, kur Allahu e drgoi q ti
kundrshtonte dhe ti ndr)shonte ato zakone t kqia n form t qart=! 5r kt i
ajete. /a t"$n$ Ibn /et"iri n$ tefsirin e tij 1 6jala e %lla"ut <e nse ju i bindeni atyre ather me t
vrtet jeni mushrik1 dmt" n$se lar(o"eni n(a urd"$ri i %lla"ut d"e li(ji i Tij d"e merrni fjal$n e di#ujt
tjet$r d"e i je)ni )$r)ar$si at$"er$ #eni r$n$ n$ s"ir#.
20C
/a t"$n$ %lla"u n$ suren [El Ea&raf 78\ e >ila $s"t$ sure +$ #a 0britur n$ Me#$ 1 < * nse ata bjn
imoralitet thon ( $e i kemi jetur baballart# tan kshtu vepronin dhe )llahu na ka urdhruar
pr kt! 0huaj )llahu nuk urdhron pr imoralitet a po thoni pr )llahun at q nuk e dini=.
/a tre(uar %is"ja radi %lla"u an"a se n$ #o"$n e injoran>$s #an$ e#0istuara #at$r lloje martesas". -j$
)rej t2re $s"t$ +$ burri ta ,oj$ (ruan e tij te# nj$ burr$ trim disa net$ +$ ti lindi nj$ djal$ trim si ai. E nj$
lloj tjet$r $s"t$ +$ (ruaja *endos nj$ flamur te# dera e s"t$)is$ d"e #us" #a d$s"ir$ "2n d"e b$n
mard"$nie me t$ deri n$ d"jet$ *eta. /ur (ruaja lind i mbled" burrat +$ #an$ b$r$ mard"$nie me t$ d"e e
>a#ton ajo se #us" $s"t$ babai i f$mij$s ... Transmeton :u"ariu n(a %is"ja radi %lla"u an"a. E #emi
tre(uar t$ s"#urtuar se)se "adit"i $s"t$ i (jat$.
20@
/a t"$n$ %lla"u i Mad"$ruar [El En&am 14\ 1 <2an shkatrruar ata q kan vrar fmijt e tyre
me mendjelehtsi e padije dhe kan br haram at q ua ka furnizuar )llahu duke shpifur ndaj
)llahut! "an humbur dhe nuk jan t udhzuar=.
20<
/$to jan$ disa )rej li(je*e t$ t2re. 'i#ur ti tre(onim t$ (jit"a do du"ej nj$ lib$r i t$r$. /a s"#ruar
Mu"amed Ibn %bdul 3e"-"abi nj$ lib$r )$r #$t$ ,$s"tje me titull <3shtjet n t cilat i ka
kundrshtuar profeti sal4l )llahu alejhi e selem mushrikt=. Cs"t$ me t$ *$rtet$ lib$r i bu#ur. /a
tre(uar n$ t$ rret" 1 ,$s"tje si ato +$ )$rmend$m m$ si)$rB n$ t$ >ilat ai i #a #und$rs"tuar mus"ri#$tB t$
ar(umentuara me ar(umente n(a /ur&ani d"e 'uneti.
198
treguam edhe ajetet q ndodhen n fusnota. / kto ajete jan vetm nj pjes e
ajeteve q flasin pr ligjet q kishin vendosur mushrikt e "eks dhe se !far
prgjigje u ka dhn Allahu at)re pr kto ligje. 5randaj shum ajete q tregojn se
vetm Allahut i takon gj)kimi dhe se nuk ka shok n t kan zbritur n "ek, si ajeti
<2 i sures /l /n4am ose ajeti C9 i sures Kusuf ose ajeti <G po n suren Kusuf ajeti 2< i
sures /l *ehf etj ajete. :# gjitha kto sure q prmendm kan zbritur n "ek;.
*a thn "uhamed Ibn Abdul >eh%hab + ,*ur profeti sal%l Allahu alejhi ue selem u
ngrit pr ti paralajmruar :mushrikt; pr dmin q ka shirku dhe pr ti urdhruar
pr teuhidin, ata nuk e urr)en at q tha. 5rkundrazi u plqeu e disa menduan edhe
t h)jn n kt fe, derisa u tregoi profeti sal%l Allahu alejhi ue selem haptazi
mangsin e fes s t)re dhe t metat e dijetarve t t)re. Ather iu prveshn atij
dhe shokve t tij n armiqsi dhe than + (a i bri budallenj njerzit e men!ur, na
3noi fen ton, na ofendoi idhujt tan. "irpo si! dihet, profeti sal%l Allahu alejhi ue
selem nuk ka ofenduar Isn alejhi selam, as nnn e tij, as melaiket dhe as njerzit e
mire, por kur u tha at)re se nuk duhet t4u luten kt)re sepse kta nuk bjn dm dhe
as dobi e konsideruan mushrikt kt gj ofendim dhe 3nim. 5o e kuptove kt, ke
pr ta marr vesh se njeriut nuk i konsiderohet i drejt islami i tij edhe pse e njson
Allahun dhe largohet nga shirku derisa ta urrejt dhe armiqsoj t keqen dhe ta
shfaq at. 7i! ka thn Allahu i "adhruar + ,/u! gjen nj popull beson Allahun
dhe ditn e Fundit t duan ata lu$tojn Allahun dhe t drguarin e Tij-. ./l
"u6hadeleh 221. 5o e kuptove kt ke pr t marr vesh se shum prej at)re q
pretendojn se kan fe nuk e njohin at sepse !far i sht)nte muslimant q t
mbartnin gjith at durim, vuatje, tortura, burgim hi6hret n Dabeshe duke qn se
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ishte njeriu m i mshirshm. 5o t gjente
mundsi pr lehtsim do tu jepte lehtsim at)re. / jo m q Allahu ka zbritur ajetin
q thot + ,#a prej at're njer(&e thon besuam Allahun dhe !ur spro&ohen pr
Allahun ata e !onsiderojn spro&n e njer(&e si ndsh!imin e Allahut-. *ur k) ajet
flet pr ata q pajtohen :me mushrikt; vetm me goj :jo me zemr; po t tjert :q
bn m shum;-
20G
=!
*a thn "uhamed Ibn Abdul >eh%hab gjithashtu + ,*uptimi i mohimit t tagutit
domethn q t largohesh prej !do kujt q besohet ve! Allahut qoft njeri apo 6hind
apo pem apo gur etj. # dshmosh pr t q ka rn n mohim dhe n humbje dhe
ta urresh kushdo qoft ai. (drsa ai q thot + >n nuk adhuroj asknd tjetr ve!
Allahut por un nuk flas pr idhujt apo varret e t tjera si kto, ai sht gnjeshtar n
fjaln q thot se ,nuk adhuron tjetr ve! Allahut-, nuk e ka besuar akoma Allahun
dhe nuk e ka mohuar tagutin-
208
.
/ para se ta mb)llim kt !shtje po ju kujtoj t rishikoni dmet q treguam n
kapitujt e mparshm q ka h)rja e muslimanve n kto kuvende. # njjtat dme
20G
Me5"muatu Et-teu"id f 14.
208
Ed-durer Es-senije" 7/171-177
19A
ekzistojn edhe ktu. Eesoj se nuk ka nevoj ti prsrisim edhe nj her. *shtu q
edhe duke e shikuar !shtjen nga i njjti kndvshtrim q thon edhe ata q i lejojn
ne themi se dmi i votimeve pr muslimant sht shum her m i madh se dobia e
t)re. *t gj e treguam m sipr. &jithashtu do flasim pr t edhe m mbrapa kur t
flasim pr bidatin dhe t tregojm se a h)n kjo !shtje tek bidatet n fe apo jo=
Tem = A sht %shtja e h'rjes n !to !u&ende ose si% uhet ndr'she
!andidimi dhe &otimi prej bidate&e n $eG
7 pari duhet t tregojm se !4sht bidati. Fjala bidat n kuptimin gjuhsor t gjuhs
arabe domethn + shpikja e nj gjje t re q nuk ka shembull t mparshm. 7i! ka
thn Allahu i "adhruar + ,Thuaj un nu! jam i ri *bidat+ ndr pro$ett- ./l Ahkaf
A1. omethn nuk jam i pari profet q ka drguar Allahu tek krijesat e #ij
20A
.
5rkufizimi i bidatit si term q prdoret n Islam sht + ,<do gj shpi!et n $en
e Allahut dhe nu! !a ba( n argumentet $etare-
2C9
.
*shtu q bidati prbhet nga tre sht)lla + :. 7hpikja, q domethn t sjellsh di!ka
t re q nuk ka qn e njohur m par. ;. *jo shpikje ti bashkangjitet fes, q
domethn t thuhet se kjo gj i prket fes. J. # mos ket kjo shpikje n fe
argument mbi t 3ilin mbshtetet.
*a thn Ibn Be6hebi + ,<do gj shpi!et e i m&ishet $es dhe nu! !a argument
e mbshtet at- !onsiderohet humbje dhe $eja sht larg saj-
2C1
.
*a thn Ibn Be6hebi gjithashtu + ,Eidat sht + ajo gj q shpiket dhe nuk ka baz n
fe q e mbshtet at. (drsa ato gjra q kan baz n fe q e mbshtesin nuk
quhen bidat n fe edhe pse mund t quhen bidat n kuptimin gjuhsor-
2C2
.
<shtje = 1isa %shtje mendojn njer(it se jan !usht nj shpi!je t
uhet bidat por n t &rtet nu! sht ashtu
2C0
.
1. (uk sht kusht q bidati mos ket asnj dobi. 5rkundrazi ka bidate q kan
disa dobi sepse bidatet nuk h)jn tek e kota q sht e kot n !do aspekt q
nuk prmban asgj t vrtet. 5or kto dobi q ekzistoj tek bidatet nuk i
bjn ato t mira sepse dmet e t)re jan m t mdha ndrsa dobit e t)re
jan t pakta.
20A
2C9
/a ed"e )$r#ufi0ime t$ tjera )$r bidatin +$ jan$ s"um$ t$ njo"uraB si )$r#ufi0imi +$ #a d"$n$ '"atibiu
)or #2 m$ du#et se $s"t$ m$ i t"jes"t$ d"e m$ af$r t$ *$rtet$s. /$t$ )$r#ufi0im e #a tre(uar Ibn De5"ebi
fjal$n e t$ >ilit e #emi tre(uar n$ te#st. /$t$ )$r#ufi0im e mora n(a libri 1 <Dre(ullat e njo"jes s$ bidatit=.
2C1
."ami& El 3lum ue El !i#em f 766.
2C2
."ami& El 3lum ue El !i#em f 766.
2C0
Marr$ n(a libri <Dre(ullat e njo"jes s$ bidatit f 38-39. T$ >ilin e #a s"#ruar Mu"amed Ibn !usejn El
."i0ani )orfesor n$ 3ni*ersitetin Islam t$ Medines.
119
*a thn Ibn #ejmija + ,"adje edhe !ifutt edhe krishtert gjejn dobi n adhurimet
e t)re sepse ato adhurime patjetr q prmbajn di!ka q n origjin sht e
ligjruar sikurse edhe fjalt e t)re patjetr prmbajn nj lloj sinqeriteti q sht
transmetuar nga profett :e mparshm;. / megjith kt ne nuk kemi pse i bjm
adhurimet e t)re-
2CC
.
2. (uk sht kusht q bidati t bhet gjithmon ose n form t rregullt.
5rkundrazi nj gj mund t bhet qoft edhe vetm nj her e konsiderohet
bidat.
0. (uk sht kusht n bidat q t bhet me qllim pr tu afruar tek Allahu dhe
as me qllim adhurimi. 5rkundrazi bidati mund t jet i till edhe pa kt
qllim. 7i! ndodh psh me bidatin e prngjasimit me mosbesimtart ose me
rrugt q t !ojn tek bidatet. Oetm se shumi3a e bidateve sidomos n
adhurim duhet t shoqrohen patjetr me qllimin e adhurimit q t quhen
t tilla.
C. (uk sht kusht q t thuhet pr at q bn nj bidat se ai ka qllim t keq.
5rkundrazi ai q bn nj bidat mund t ket qllim t mir e megjith kt
veprimi i tij quhet bidat dhe humbje. 7i! sht transmetuar n ether nga Ibn
"es4udi radi Allahu anhu se ka thn + ,2a e sa njer( e duan t mirn
nu! e llojn at-
2C@
.
@. (uk sht kusht q bidati t mos ket asnj argument qoft sht t
prgjithshm. 5rkundrazi argumentet e prgjithshme mund t tregojn se
kjo vepr n prgjithsi sht e ligjruar por jo duke e kufizuar me disa kufij
t ve!ant. 7i psh Allahu ka thn n *ur4an + ,O ju !eni besuar
pr!ujtojeni Allahun shum-. ./l Ahzab C11. 5or kjo nuk d.m.th q lejohet t
thrressh ezan pr namazin e Eajramit. &jithashtu kjo nuk d.m.th q lejohet
ta prkujtosh Allahun vetm me emrin Allah, Allah, Allah ose hu, hu, hu, :q
dmth Ai, Ai, Ai; si! veprojn sufistt.
,> b e njohur nga prkufizimi i bidatit se kuptimi i prgjithshm i tij sht + shpikja
n fe. Fjala fe prfshin d) aspekte + :. # afrohesh tek Allahu me at q e ka ligjruar
Ai. ;. #i nnshtrohesh fes s Allahut me prulje-
2C<
.
#shtu bidati n $e bhet me nj nga d' rregullat e mposhtm
2CG
+
1. T a$rohesh te! Allahu me di%!a nu! e !a ligjruar Ai sepse rregulli i
prgjithshm sht se afrimi tek Allahu bhet vetm me an t asaj q ka
2CC
I#tidau Es-sirat El muste#im f 79.
2C@
Transmeton Ed-daremi. /$t$ et"er e #a sa#t$suar %lbani n$ es-silsiletu es-sa"i"a" nr 75.
2C<
'"i" librin 1 <Dre(ullat e njo"jes s$ bidatit= f 43.
2CG
/$to rre(ulla jan$ marr$ n(a libri 1 <Dre(ullat e njo"jes s$ bidatit= f 44-45.
111
ligjruar Ai dhe profeti i #ij sal%l Allahu alejhi ue selem. *shtu q kush e
adhuron Allahu me di!ka tjetr q nuk e ka ligjruar Allahu ai ka br bidat.
2. T dalsh nga sistemi i $es sepse rregulli i prgjithshm n kt fe sht se+
sht det'r ne t ba(ohemi n $en 3slame dhe ti nnshtrohemi ligje&e
t saj me prulje. #shtu !ush i jep t drejt di!ujt &e% 3slamit pr t0iu
bindur dhe nnshtruar !a br bidat.
*to d) rregulla i prfshijn t gjitha bidatet. 5or u bashkangjitet kt)re d) rregullave
edhe nj rregull i tret q thot +
0. Rruga t %on pr te! bidati i bash!angjitet atij. 7epse bidati n fe mund
t vij n mn)r t drejtprdrejt duke shpikur di!ka ose mund t vij duke
br disa veprime q jan t lejuara n vetvete por q n prfundim t !ojn
n bidat. 5r kt ars)e rruga q t !on tek bidati ka marr gj)kimin e tij.
(n kto tre rregulla h)jn 20 pika ose rregulla t ve!anta q i sqarojn kto rregulla
t prgjithshme n lidhje me bidatin
2C8
. (ormalisht ne nuk do ti tregojm t gjitha
ato sepse kjo ka nevoj pr t shkruar nj libr n ve!anti. 5or do tregojm ato
rregulla q i prkasin tems ton n fjal pr t shikuar se !far qndrimi mban
Islami kundrejt veprimeve t tilla.
Prpara se t tregojm disa rregulla !an lidhje me %shtjen n $jal !am
dshir t $las pr nj %shtje !a lidhje me &otimet dhe !a lidhje t
ngusht edhe me temn ton.
?sht br zakon q afro nj muaj para votimeve kandidatt pr pushtet t bjn
fushata elektorale pr t trhequr masn e gjer me qllim q t fitojn sa m
shum vota ditn q do votohet. (uk !uditem pr kt. Ajo q m !udit sht se
shum musliman dhe imam 6hamish i kan kth)er 6hamit e t)re n qendra
reklamimi pr kandidatt ose partit politike. 5r kt ars)e un desha ti kujtoj
kt)re vllezrve nj hadith t profetit sal%l Allahu alejhi ue selem n t 3ilin na
tregon nj rregull dhe eduktat t 3iln duhet ta kemi kur jemi n 6hami.
#ransmeton /bu Durejre radi Allahu anhu se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ka
thn+ ,#ush dgjon nj njeri du!e thirrur= E#ush e !a gjetuar at m !a
humburA
;>I
- Thuajini = Allahu mos ta !the$t at t !a humbur sepse Hhamit
nu! jan ndrtuar pr !t pun-
2@9
.
2C8
'"i#oji #$to rre(ulla te# libri 1 <%reullat e njohjes s bidatit= f 66-188.
2CA
6jala +$ e ne e #emi )$r#t"2er <#a "umbur= n$ arabis"t $s"t$ <dal-le"=. -$ ori(jin$ #jo fjal$ )$rdoret
)$r ba($tit$ ose de*et$ +$ #an$ "umbur )or #$tu n$ "adit" ajo )$rfs"in ,do (j$ +$ #a "umbur +oft$ ajo
ba($ti a)o send. /$s"tu e #a s")ej(uar El Mubare#furi #$t$ fjal$ n$ librin 1 <Tu"fetu El %"ued"i= 4/458.
2@9
112
(drsa #irmidhiu e ka transmetuar kt hadith nga /bu Durejre radi Allahu anhu nga
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem me kt tekst q vijon + ,/se shi!oni di! du!e
shitur ose bler n Hhami thuajini = EMos t dhnt Allahu $itim prej tregsit
tndeA dhe nse shi!oni di! du!e thrritur = #ush e !a gjetur at m !a humbur
thuajini = EAllahu mos ta !the$t at t !a humburA-
2@1
.
*omisionit t prhershm i sht drejtuar kjo p)etje + A lejohet shitja e librave ose e
mishit n 6hami= Prgjigje + ,(uk lejohet shitja dhe as blerja n 6hami sepse ka
transmetuar #irmidhiu nga /bu Durejreh I :treguan kt hadith;-. .Abdul Aziz Ibn
Eaz, Abdu /r%razak /l Afifi1
2@2
.
7hih nj p)etje tjetr q i ka ardhur komisionit t prhershm n lidhje me kt
!shtje + P'etje + >n jam imam 6hamie. *ur isha ulur n mimber dhe po prisja t
mbaronte ezani para h)tbes m dha nj prej punonjsve t bashkis disa dokumenta
t drguara nga drejtoria e tij. *ur mbarova h)tben dhe namazin dhe dola nga
6hamia i le6ova ato. ( t ishte nj shkres dhe me t ishin d) lajmrime q krkonin
banes me qera pr interes t bashkis. ( t bhej e qart gjithashtu numri i
dhomave q krkoheshin dhe madhsia e t)re, gjithashtu numri i banjove dhe t
tjera t dhna. *rkohej prej meje q ta le6oj kt para 6hematit pas namazit t
6humas. 5or un mendova q shenjtria e 6hamis nuk e lejon q t kthehet n
vend pr t le6uar reklamat. 5r shkak t haditheve t 3ilat ju i dini dhe fjalve t
dijetarve. 5randaj un i tregova atij q i kishte drguar kto letra por ai kishte
mendim tjetr dhe i nisi edhe nj her ato letra edhe pse shum njerz e kan marr
vesh at lajm, ai kmbnguli me for3 q ato t le6ohen pas namazit t 6humas. 5r
kt ars)e po ua paraqes kt !shtje juve q ta ndani kt !shtje duke dhn
gj)kimin e Islamit pr t, q un te e3i me t n t ardhmen. Allahu ua shprbleft
me t mira.
Prgjigje + ,Ajo q ke vepruar ti domethn + mos le6imi i at)re lajmrimeve sht e
sakta. Allahu ta shprbleft me t mira. Jhamit nuk jan ndrtuar pr kt gj e pr
gjra t ngjashme si kto. 5or jan ndrtuar pr adhurimin e Allahut. 5r t br
dhikr ose msim ose kshilla. Argumentet kan treguar se 6hamia duhet t
pastrohet prej kt)re veprimeve si rasti q t krkoi punonjsi i bashkis. *a
trasnmetuar Imam "uslimi Allahu e "shiroft nga /bu Durejreh se profeti sal%l
Allahu alejhi ue selem ka thn + ,#ush dgjon nj njeri du!e thirrur= E#ush e !a
gjetuar at m !a humburA- Thuajini = Allahu mos ta !the$t at t !a
humbur sepse Hhamit nu! jan ndrtuar pr !t pun-. &jithashtu transmeton
/n%nesai dhe #irmidhiu se profeti sal%l Allahu alejhi ue selem ka thn + ,/se shi!oni
di! du!e shitur ose bler n Hhami thuajini = EMos t dhnt Allahu $itim prej
tregsit tndeA-. .Abdul Aziz Ibn Eaz , Abdu Brazak /l Afifi , Abdullah Ibn &udejan
dhe Abdullah Ibn *uud1
2@1
Transmeton Tirmid"iu nr 1371. !adit"in e sa#t$soi %lbani.
2@2
6etaua El-le5"neti Ed-daime"B el me5"muatu EH 3la 6/784 )2etja 11 e fet*as$ nr 1788.
110
ihet q shitblerja ose krkimi i nj gjje q t ka humbur nuk sht haram n
vetvete por sht e lejuar, ndrsa n 6hami ndr)shon gj)kimi sepse 6hamit jan
ndrtuar pr adhurim dhe jo pr kto gjra. 5o kur dikush thrret n 6hami pr t
kr)er di!ka e 3ila q n origjin sht haram=! (ormalisht q kjo sht edhe m e
rnd se e para. >n e di q ata q thrrasin n 6hami mbi mimbere + Ootoni pr kt
apo pr at parti, nuk besojn se votimi sht i ndaluar n vetvete sepse po ta
besonin kt nuk do ta bnin kt thirrje.
Fe t e3im momentalisht me besimin e t)re q kan pr votimet. > themi q ju
besoni se votimet jan hallall= (se thon po. Ather ne u themi + /dhe tregtia
hallall sht madje nuk ka kontradikta ndrmjet dijetarve pr kt e megjithat
profeti sal%l Allahu alejhi ue selem e ka ndaluar tregtin n 6hami. I themi + #
krkosh at q t ka humbur sht hallall e pr kt nuk ka kontradikt ndrmjet
dijetarve e megjithat e ka ndaluar kt veprim profeti sal%l Allahu alejhi ue selem.
Ather pse u lejoka t thrrassh duke thn + Ootoni pr kt apo at parti dhe nuk
lejohet t thrrassh duke thn + ,L njerz m ka humbur di!ka kush prej jush e ka
gjetur- kur nuk paska dallim ndrmjet at)re q ka ndaluar profeti sal%l Allahu alejhi
ue selem dhe votimit t 3ilin ju e quani t lejuar.
?sht p)etur Albani + 'far gj)kimi ka h)rja n kuvend=
Prgjigje + ,(e besojm se kjo nuk sht e lejuar. *to veprime e !ojn mundin dm
n ato gjra q nuk kan dobi sepse kto kuvende gj)kojn jo me ligjin e Allahut. isa
prej at)re q h)jn mund t h)jn me nijet t mir duke menduar se mund t
ndr)shojn ndonj gj prej at)re ligjeve. 5or ata e harrojn nj fakt t hidhur e k)
sht se ata q h)jn n kuvend nuk kan n dor gj por ata jan n dor t dikujt
tjetr. / prderisa sht kshtu ather ata nuk kan mundsi t bjn gj.
5rkundrazi ata do det)rohen t e3in me disa rregulla edhe pse mund t jet n
kundrshtim me IslaminI /u! rregullohet gjendja n !t $orm bidati *t shpi!ur+
e Cila n origjin sht bidat sepse kuvendi ngrihet me an t votimeve dhe ato
prfshijn burrin dhe gruan. N ktu fillon gabimi i ktij sistemi. Ai prfshin gjithashtu
njeriun e mir dhe njeriun e keq. (uk ka dallim ndrmjet t)re. I miri dhe i keqi ka t
drejt t zgjedh dhe t zgjidhet. &jithashtu ndr kta nuk ka dallim ndrmjet
dijetarit dhe injorantit. (drsa Islami e zgjedh me6hlisin e konsultit prej njerzve m
t zgjedhur t muslimanve n dije dhe n sjelle-
2@0
.
"base nuk ishte shum e nevojshme t n6irrnim n rezultat a sht k) veprim bidat
n vetvete apo jo, pas gjith at)re argumenteve q treguam gjat librit por m duket
me rndsi t tregoj se kush jan pasojat nga ana fetare e marrjes n konsiderat t
kt)re !shtjeve dhe ku t !ojn ato sidomos kur ato mbshteten mbi mimberet e
6hamive. (ormalisht q muslimant nuk i kan njohur kto !shtje pr 1C shekuj me
radh.
2@0
11C
7hih se !far thot Albani + ,(e e dim se kuvendet sot nuk jan Islame, / k) sht
nj realitet q nuk pranon diskutim n form t prer. 7epse Islami ka 1C shekuj dhe
nuk i ka njohur kuvendet vetm se kur u sulmuan nga mosbesimtart n shtpit e
t)re t 3ilt ua det)ruan muslimanve ligjet e t)re, ideologjin e t)re dhe mn)rn e
t)re t jetess-
2@C
.
*) fakt n vetvete do mjaftonte q muslimant ti vendosin gishtin koks dhe t
mendohen + A kshtu do ngrihet feja, duke vepruar ato gjra q nuk i kan vepruar
muslimant gjat gjith kt)re shekujve madje duke vepruar ato gjra q i ka ndaluar
Allahu i "adhruar dhe profeti sal%l Allahu alejhi ue selem n hadithet e sakta t 3ilat
i prmendm m sipr=!
5rmendm tek rregulli i tret n lidhje me bidatet se ,Rruga t %on pr te! bidati
i bash!angjitet atijA sepse bidati n fe mund t vij n mn)r t drejtprdrejt duke
shpikur di!ka ose mund t vij duke br disa veprime q jan t lejuara n vetvete
por q n prfundim t !ojn n bidat. 5r kt ars)e rruga q t !on tek bidati ka
marr gj)kimin e tij.
(j prej rregullave t ve!anta q h)jn tek k) rregull i prgjithshm sht si vijon +
,/se nj &eprim sht i urdhruar n 3slam !r'het n at $orm i %on
njer(it t mendojn se ai !a gj'!im tjetr n 3slam ai i bash!angjitet bidatit-
2@@
.
7hembull pr kt sht q imami i 6hamis t kndoj !do dit 6humaje pr sabah
suren 7e6hdeh dhe Insan pa e ln asnj her. *jo gj do !oj q t mendojn
njerzit se le6imi i kt)re d) sureve sht va6hib
2@<
.
7hembull tjetr + ?sht q disa imam e kndonin suren 7e6hdeh gjithmon n
namazin e sabahut t dits s 6huma. ihet q surja 7e6hde ka se6hde dhe imami
bn se6hde kur mbrrin n at ajet. (ga kr)rja e vazhdueshme e ktij veprimi njerzit
e thjesht arritn n besimin se namazi i sabahut ditn e 6huma ka tre rekate
2@G
.
&jithashtu edhe k) rregull q vijon sht i ngjashm me t parin + ,T !r'het nj
&eprim sht i lejuar por jo i urdhruar n at $orm mund t mendojn
njer(it se ai sht i urdhruar nga ana $etare-. 7hembull pr kt sht zbukurimi i
6hamive. 7humi3a e njerzve besojn se zbukurimi i t)re h)n tek respekti ndaj
shtpis s Allahut. &jithashtu varja e abazhurve t mdhenj e t shtrenjt n
6hami. (jerzit mendojn se kto h)jn tek shpenzimi n rrug t Allahut
2@8
.
2@C
2@@
/auaidu Ma&rifeti El :ida& f 165.
2@<
'"i" librin El bait" ala In#ar El :ida& i Ebu '"ame" f 54.
2@G
'"i" librin El I&tisam t$ '"atibiut 7/78.
2@8
/auaidu Ma&rifeti El :ida& f 168.
11@
*ur kr)erja e kt)re adhurimeve q i do Allahu, n kt form, i !oi njerzit n kt
mendim q n t vrtet sht nj lloj ndr)shimi i fes dhe tregon rrezik. 5o t
kr)esh di!ka q nuk sht adhurim n vetevete n at form sa t4u duket njerzve si
adhurim=! 5atjetr q rreziku sht edhe m i madh. A i kan ln ndonjher
muslimant votimet ose u sht thn q kt her nuk duhet t votojm vetm q
t mos mendojn njerzit se votimi sht va6hib=!
5or nse ata thon + (uk ke pse lodhesh kaq shum, ne e themi q votimi sht
va6hib
2@A
. > themi + ,2illni argumentin tuaj nse jeni t &rtet-. 5asha Allahun q
k) sht gu6im shum i madh n fen e Allahut!! # bhen gjrat va6hib sepse
kshtu i plqen njrit apo tjetrit pa argumente t qarta nga *ur4ani dhe 7un%neti=! /
ku ta gjejn argumentin ata pas gjith at)re ajeteve dhe haditheve q e ndalojn t
anojm dhe t ndihmojm mizort. &jithashtu argumentet e t)re i kemi treguar m
sipr dhe i kemi vlersuar, kshtu nuk ka nevoj pr prsritje. Ku me kt gu6im t
madh q keni treguar n n6jerrjen e gj)kimeve n fen Islame t pa bazuara, i keni
hapur portn !do kujt t n6jerr !far gj)kimi t doj edhe pse nuk ka argumente
fetare duke ju marr juve si shembull t keq. ,Mos thon du!e shpi$ur me gojt
tuaja !jo sht hallall e !jo sht haram du!e shpi$ur ndaj Allahut. Ata shpi$in
ndaj Allahut nu! shptojn- ./n%nahl 11<1. (ijeti i mir nuk e ruan njeriun nga
gabimi dhe as nuk e justifikon at q t bjer n gj)nahe.
(j rregull tjetr n kt prizm sht k) q vijon + ,#ur e !r'ejn gj'nahun dijetart
jan shembull pr njer(it n $orm t hapur deri sa at person i !undrshton
!ta dijetar nu! e dgjon njeri dhe deri sa t besojn njer(it e thjesht se !jo
sht prej $es ather !' &eprim i bash!angjitet bidate&e-
2<9
.
*a thn Imam 7hatibiu + ,isa besojn se filan dijetar nuk e vepron kt veprim
vetm sepse ai ka argumente. Origjina *e problemit+ sht heshtja e dijetar&e dhe
!r'erja e !t're &eprime&e me hutes. 5r kt ars)e kan thn q tre gjra e
shkatrrojn fen + ,Rrsh!itja e dijetarit- dialogu i muna$i!ut n #ur0an dhe
imamt e humbur-
2<1
.
*emi edhe nj rregull t ngjashm me t parin q thot + ,#ur e !r'ejn nj gj'nah
njer(it e thjesht dhe prhapet ndr ta. 1ijetart jan shembull nu! e
!undrshtojn at edhe pse !an mundsi derisa t besojn njer(it !' &eprim
nu! sht i ndaluar !jo h'n te! bidatet-
2<2
.
7hembull pr kt rregull jan t gjitha gj)nahet q i sheh muslimani tek njerzit dhe
nuk i kundrshton ato. *jo i bn njerzit t besojn se ato nuk jan t ndaluara si
2@A
E ,udits"me me ju deri dje t"os"it +$ *otimi $s"t$ "aram. /a+ #ollaj u b$ "arami d"e mb$s"tetja e
s"ir#ut *a5"ibAA
2<9
/auaid Ma&rifeti El :ida& f 18.
2<1
El I&tisam 7/11.
2<2
/auaid Ma&rifeti El :ida& f 187.
11<
muzika sidomos n 6hami me heshtjen e imamit t 6hamis ose duhani ose gj)nahe
t tjera t 3ilat njeriu me dije, i sheh tek njerzit dhe nuk i kundrshton ato. 5o kur
ho6ha i urdhron vet njerzit q ti kr)ejn ato harame. (ormalisht q njerzit do t
mendojn se ato nuk jan haram. Bealisht kjo sht ajo q ka ndodhur. 5r votimet
kan folur disa njerz n me6hlise dhe kan thn q nuk lejohen e m pas kur i kan
kundrshtuar disa njerz t paditur u kan thn lejohen e m n fund kan thn q
jan va6hib
2<0
. *jo sht fatkeqsiI &jithashtu nj tjetr sht p)etur pr votimet
dhe ka thn q nuk lejohen e m pas pr iner3i I ka thn q jan t lejuara.
"jafton vetm thirrja e ho6hallarve mbi mimbere pr t votuar q ta kuptosh se
rreziku i ndr)shimit t fes sht shum i madh.
*a thn Ibn #ejmija + ,<do %shtje e Cila !a e!(istuar n !ohn e pro$etit sal6l
Allahu alejhi ue selem dhe ne&oja pr ta !r'er at n !ohn e tij !a e!(istuar e
megjithat pro$eti sal6l Allahu alejhi ue selem nu! e !a !r'er- !jo tregon se ai
&eprim nu! sht i dobishm-. " pas tha + ,Indrsa %shtjet ne&oja pr tu
!r'er *n kohn e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem+ !a e!(istuar e megjithat ai
nu! i !a !r'er ato- tregojn se !r'erja e t're sht ndr'shim i $es s Allahut. #to
gjra i !an $utur n $e mbretrit ose dijetart ose adhuruesit t Cilt jan Cilsuar
si bidat%inj ose ata dijetar t Cilt rrsh!itn du!e gabuar n to-
2<C
.
*ur do ta msojn njerzit kt lloj shirku pr t 3ilin kemi treguar kaq shum
argumente, nse ho6hallart i ftojn njerzit pr t votuar mbi mimbere. (jerzit
normalisht, jo vetm q nuk kan pr ta msuar kt kurr, por do besojn se
demokra3ia sht pjes e fes Isalme dhe n Islam lejohet t vendos ligje !dokush.
o besojn se ndihmesa n t kqia nuk sht haram sa do t mdha t jen ato
harame. o besojn se kjo form sht nj nga rrugt m t mira t daves. *ur do ta
msojn njerzit se !far sht animi nga mosbesimtart, kur pr kta nuk ekziston
fare n realitet kjo gj. 5r !do veprim q bjn, ata gjejn justifikim dhe nuk e
quajn anim.
*jo gj m kujton nj rast q nj vlla musliman n dialogun me shiat u ka br nj
p)etje t 3ils nuk kan ditur ti prgjigjen. > ka thn + A besoni ju se shirku sht i
ndaluar. I kan thn po. > ka thn + "ir, ma jepni prkufizimin e shirkut. (uk i
jan prgjigjur sepse ata jan deri n f)t t zh)tur n shirk, ather !far prkufizimi
mund t4i japin shirkut. *shtu edhe kta i le6ojn ajetet e *ur4anit pr shirkun dhe
animin nga mosbesimtart por nuk i kuptojn ato. 7i prfundim njerzit do ta le6ojn
*ur4anin dhe hadithet e profetit sal%l Allahu alejhi ue selem vetm pr ,bereqet- dhe
jo pr t punuar me to sepse vet ho6hallart i kan msuar si t gjejn ,rrugdalje-
prej at)re urdhrave dhe ndalesave q ndodhen n *ur4an dhe 7un%net.
2<0
M$ )as #ur dalin re0ultatet e tur)s"me t$ #$t2re *otime*e si rasti #on#ret i li(jit t$ martes$s s$
"omose#sual$*e t$ t"on$ ne nu# e dim$ (ajbinB ne #is"im nijet t$ mir$ etj. % tani e )ranoni +$ nu# e dini
(ajbinUA % #$to +$n#an ato dobit$ +$ #is"it )aras"#uar UAA -ijeti i mir$ #urr$ nu# #a )$r t$ +$n$ justifi#im
)$r *e)rat e #$+ia t$ >ilat i #a ndaluar %lla"u d"e i d$r(uari i Tij sal-l %lla"u alej"i ue selem.
2<C
I#tid"au Es-sirat El Muste#im f 789.
11G
*shtu q do vij nj brez :pr t mos thn q ka ardhur; q i le6on argumentet
fetare dhe beson se ato u prkasin vetm brezave q kan kaluar. Argumentet e
shirkut i prkasin kohs s profetit sal%l Allahu alejhi ue selem. Argumentet e animit
nga mosbesimtart u prkasin kohs s sahabve. Argumentet q na ndalojn t
ndihmojm mizort i takojn kohs s imam Ahmedit dhe 7ufjan /th%theurit e kshtu
me rradh. (drsa sot nuk u prket at)re asgj nga kto. "ashallah, sot ne jetojm
n kohn m ideale t shoqris=!
Mb'llje = Thelbi i gjith !t're $jal thash n libr.
emokra3ia sht nj ideologji q f)t)ra e saj politike quhet sekularizm :ndarja e
fes nga shteti;. F)t)ra e saj ekonomike sht kapitalizmi i 3ili nuk e3n pa korrupsion
si! e kan thn vet ata q jan paria e ksaj ideologjie + ,#orrupsioni pr shorin
sht si lubri$i!anti pr motorrin-. F)t)ra e saj morale sht + ,E drejta e njeriut pr
t &epruar %do gj- jasht %do !u$iri moral-. (uk sht gabim nse e quajm kt
ideologji + Fe t re e 3ila sht pjell njerzore. *jo fe ka vite q po prpiqet t
pushtoj botn madje ka pushtuar shum pjes t saj. Ajo ka h)r fuqishm edhe tek
muslimant n shtpit e dhe n vendet e t)re. Ajo sht si nj rr)m lumi e trbuar
q merr !do gj q i del prpara. / gjith frika sht q muslimant t rrmbehen
nga kjo rr)m. # e3in me t dhe m pas t mos e shohin aspak problematike at gj.
7ot kjo ideologji sht rreziku m i madh q i kanoset Islamit.
5r kt ars)e ka thn 7hejh "ukbili H Allahu e mshiroft H q fetvat e dijetarve
q e lejojn h)rjen n kuvend dhe votimet jan shum t rrezikshme :si! e treguam
m sipr;. 5randaj det)ra e muslimanve sht t qndrojn t pa tundur n parimet
e t)re fetare para ksaj rr)me. ( t vrtet !do ideologji q ngrihet, ajo ngrihet
duhe hedhur posht nj ideologji tjetr.
5or ,3slami sht $eja e Allahut dhe nu! mposhtet !urr n nj betej ideologji!e t
ndershme. 3slami nu! e !a $ri! prplasjen me t !otn !ushdo o$t ajo sepse
rre(i!u i !anoset shoris 3slame nu! &jen nga prplasja. Prplasja ndrmjet t
&rtets dhe t !ots sht nj prej ligje&e h'jnore e !a &endosur Allahu 3 1ituri
3 5rti. Ai e godet t !otn me an t t &rtets dhe E2h!umba sh!on !ot ndrsa
ajo u bn dobi njer(&e ngelet n to!A LEr6rad :DM. #shtu !jo prplasje nu!
sht burim rre(i!u. Pr!undra(i ajo ndjell n &ete shpresn e mir dhe etsin
*n premtimin e Allahut+. Burimi dhe shenja e rre(i!ut &ijn nse (hdu!et !jo
prplasje. Ather njer(it !an pr ta humbur ndjesin e dallimit ndrmjet asaj
sht 3slame dhe asaj sht perndimore. 8umbja e !saj ndjesie sht
shnuesi i &rtet i rre(i!ut sepse ai do t thot humbja e ndjesis s identitetit.
2horit njer(ore arrijn ta ruajn identitetin e t're nprmjet d' rrug&e = :.
/prmjet parime&e dhe &lera&e morale !an dhe ;. /prmjet !undrshtimit
dhe dallimit nga t tjert. #shtu rre(i!u i !anoset !saj bash!sie i &jen nga
shembja e !t're d' sht'lla&e tham. Prandaj humbja e ndjesis s dallimit dhe
118
ndr'shimit *nga t tjert+ sht shembje e njrs prej sht'lla&e mbi t Cilat ndron
identiteti i nj populli mbart n &ete nj ideologji. E !jo sht ajo po ndodh
sot n t &rtet""-
2<@
. "adje me shembjen e saj shembet edhe sht)lla e par. Fus
Allahun e "adhruar t na udhzoj n rrugn e drejt dhe e lus At q t na for3oj
n kt rrug deri n vdekje. Ai sht gjuesi dhe Ai q i prgjigjet lutjeve tona.
Amin
2<@
Marr$ n(a libri 1 <%udetu El !i5"ab= f 8-9.
11A
Pas'ra e lnds.
Parathnie
'shtja e par + Bealiteti i ndjekjes se *ur4anit dhe 7un%netit.
'shtja e d)t + (j prej rregullave baz n temn e argumentimit.
'shtja e tret + 7tudimet e mparshme q jan br n kt tem.
#apitulli i par
*ujt i takon e drejta e vendosjes s ligjeve n sistemin demokratik.
*ujt i takon e drejta pr t vendosur ligje n fen Islame.
*rahasim ndrmjet sistemit demokratik dhe sistemit Islam n kt !shtje.
#apitulli i d't
#ema e par + Argumentet e at)re q e lejojn h)rjen n kuvend dhe prgjigja ndaj
t)re.
Argumentet nga *ur4ani +
Argumentimi me historin e Kusufit alejhi selam+
Argumentet e sun%netit t profetit salallahu alejhi ue selem +
Argumentimi me historin e (e6hashit Allahu e mshiroft
2<<
.
Argumenti i dobive +
#ema e d)t + Argumentet e at)re q e ndalojn h)rjen n kuvend.
A sht !shtja e h)rjes n kuvende !shtje i6htihadi.
Argumentet e *ur4anit +
Argumentet nga sun%neti i profetit sal%lAllahu Alejhi ue selem +
?sht e ndaluar pr muslimant q t punojn nn pushtetin e at)re q
kundrshtojn Islamin.
Argumenti i rrugs s sahabeve radi Allahu anhum.
Eetimi para ligjit.
2<<
Marr$ n(a libri <El Mus"are#e" fil barlaman uel ui0are"= f 774-75 me disa s"#urtime.
129
met q ka h)rja n kto vende +
#em + Fjalt e dijetarve n lidhje me h)rjen n kto kuvende +
#apitull i tret
#em + A lejohet t votosh nse kandidati sht besimtar ose jobesimtar=
'shtje + A lejohet t qndrosh n nj me6hlis ku bhet shirk ose gj)nahe pa i
kundrshtuar ato dhe pa u larguar prej t)re=
'shtje + "b)llja e rrugve t shirkut.
#em + A lejohen votimet me pretendimin se n to ka dobi dhe lnia e t)re ka dm
dhe ne jemi t urdhruar t marrim dobit dhe t largohemi nga dmet=
'shtje + ,(dr d) t kqia ne zgjedhim at q sht m e vogl-.
'shtje + A konsiderohet votimi ose h)rja n kuvend rast i domosdoshm
duke ditur se n raste t domosdoshme harami bhet hallall=
'shtje + A jan t imponuar muslimant t votojn ose t kandidojn=
'shtje + *rahasim i dobive bashkkohore me periudhn e "eks.
'shtje + *arahsim imagjinar ndrmjet realitetit dhe periudhs se "eks.
#em + A sht !shtja e h)rjes n kto kuvende ose si! quhet ndr)she kandidimi dhe
votimi prej bidateve n fe=
'shtje + isa !shtje q mendojn njerzit se jan kusht q nj shpikje t
quhet bidat por q n t vrtet nuk sht ashtu.
'shtje + Ftesa pr t votuar mbi mimberet e 6hamive.
Mb'llje + #helbi i gjith kt)re fjal q thash n libr.
121

E Verteta e Qarte Per Botim

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Originaltitel

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

E Verteta e Qarte Per Botim

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

E VRTETA E QART

Das könnte Ihnen auch gefallen