Azrbaycan hkumti v Beynlxalq Yenidnqurma v

nkiaf Bank arasnda imzalanm AZ 7460 nmrli Kredit Sazii sasnda

maliyyln
Milli Su Tchizat v Kanalizasiya Layihsinin (MSTK) B1 Komponenti
Byk Baknn Regional nkiaf Plan (BBRP) Layihsi
Byk Baknn Regional nkiaf Plan (mumi Plan)
Mxsusi Baknn razidn stifad v Zonaladrma Plan (Ba Plan)
Sifarii: Azrbaycan Respublikas Dvlt hrsalma v Arxitektura Komitsi
Layihnin ba koordinatoru: Bak Dvlt Layih nstitutu
nstitutun direktoru .A.sbatov

nstitutun Ba Mhndisi Z..Mmmdov

Layihnin Ba Memar .A.sbatov

Bak-2014
LAYhn hAZrLAYAnLAr:
Layihnin ba koordinatoru Bak Dvlt Layih nstitutu

Layihnin rhbri v ba memar lqar sbatov Respublikann mkdar Memar

Konsepsiya v razi planladrma hlli Taylan Dericiolu, lqar sbatov, Adm Tunca

Yerli qtisadi nkiaf blmsi:
Heydr Barov iqtisad
Knl smaylova iqtisad
Yunis Mmmdli iqtisad
Natavan Rsulova iqtisad
traf mhitin qiymtlndirilmsi blmsi:
Amin Mmmdov ekoloq
Aygn Cfrova mhndis
hliman krl mhndis
CS v PS-in hazrlanmas:
akir Eyvazov mhndis
Cmil Hseynova mhndis
smayl smayl mhndis
Mlaht Mahmudova mhndis
nqliyyat v mhndis infrastrukturu:
Firuz Aslanova mhndis
Fatim liyeva mhndis
Vahid Hsnov mhndis
Larisa Hmzyeva mhndis
Zlfqar Mmmdov mhndis
nqilab Mmmdov mhndis
Sabir Nazarov mhndis
Samira Yzbaova mhndis
Layihnin hazrlanmasnda mslhti xidmtlri gstrn beynlxalq mslhtilr:
traf mhitin qiymtlndirilmsi zr:
EPTSA irkti (spaniya)
Yerli qtisadi nkiaf zr:
Kaia Miller Beynlxalq mslhti (AB)
CS v PS zr:
Adm Tunca Beynlxalq mslhti (Trkiy)
nqliyyatn Planladrlmas zr:
Gkhan Mente Beynlxalq mslhti (Trkiy)
nqliyyatn modelldirilmsi zr:
Murat elik Beynlxalq mslhti (Trkiy)
MNDRCAT
1 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MNDRCAT
GR .............................................................................................. 2
Azrbaycan v Byk Bak razisi ...................................................... 3
Ba planlarn tarixi ............................................................................. 6
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL ............................... 13
hali .................................................................................................. 14
mk bazar ...................................................................................... 15
Snaye ............................................................................................... 16
mumi Daxili Mhsul ....................................................................... 17
Bdc glirlri .................................................................................. 22
nvestisiyalar ..................................................................................... 23
qtisadi problemlr ........................................................................... 24
qtisadi vziflr ................................................................................ 25
Sosial tlbatlar ................................................................................ 26
Mnzil ................................................................................................ 27
Thsil ................................................................................................. 31
Shiyy .............................................................................................. 33
Turizm ............................................................................................... 34
Sosial prioritetlr v prinsiplr ........................................................ 35
Nqliyyat v mhndis kommunikasiyalar infrastrukturu ............. 37
traf mhitin qiymtlndirilmsi ..................................................... 49
Torpaqdan istifad - Torpaq rty .................................................. 56
NKAF SXEMNN KONSEPTUAL RVS ............................. 58
I Alternativ ......................................................................................... 59
II Alternativ ........................................................................................ 60
III Alternativ ....................................................................................... 61
Tklif olunan rayonlar....................................................................... 62
Mskunlama qruplar matrisi ......................................................... 63
IV Alternativ ....................................................................................... 64
Planladrma zr perspektivlr ...................................................... 65
NKAF PLANI ............................................................................ 68
sas cizgi - Byk Bak .................................................................... 69
Nqliyyat sxemi ................................................................................. 70
Mrkzlr .......................................................................................... 71
sas texniki-iqtisadi gstricilr ...................................................... 72
sas cizgi - Mxsusi Bak ................................................................. 74
Nqliyyat sxemi ................................................................................. 75
Mrkzlr .......................................................................................... 76
sas texniki-iqtisadi gstricilr ...................................................... 77
sas mddalar v tklir ............................................................. 79
qtisadi inkiafn sas istiqamtlri ................................................. 87
traf mhitin qiymtlndirilmsi ..................................................... 96
Plann maliyy dyri ...................................................................... 101
Plann mrhllri .......................................................................... 103
Byk Baknn Regional nkiaf Plannn icra mexanizmlri v
idaretm prinsiplri ...................................................................... 107
NTC ...................................................................................... 110
2 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Byk Baknn Regional nkiaf Plan (BBRP) layihsi
Azrbaycan hkumti il Dnya Bank arasnda 2007-ci
ild imzalanm kredit sazii (7460 AZ-Milli Su Tchizat
v Kanalizasiya Xidmtlri Layihsi, B1 Komponen-
ti) v 2009-cu ild bu sazi Azrbaycan Respublikas
Dvlt hrsalma v Arxitektura Komitsinin cavab-
deh qurum kimi tyin edilmsi haqqnda lavy sasn
hazrlanmdr. Tqdim olunan Byk Baknn Regional
nkiaf Plan 1:25 000 miqyasnda hazrlanm, Bak v
Sumqayt hrlrinin inzibati razilrinin, hminin
Aberon rayonunun bir hisssinin daxil edildiyi 282 min
hektardan artq razini hat edn razi planladrma
sndidir. BBRP-in nvbti mrhlsi olan Mxsusi
Baknn razidn stifad v Zonaladrma Plan (Ba
plan) is 1:10 000 miqyasnda hazrlanmdr. Ba plan
Bak hrinin sasn mrkz hisssinin daxil edildiyi 33
min hektardan artq razini hat edir.
GR
MNDRCAT
3 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
AZRBAYCAN v BYK BAKI RAZS
4 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Byk Baknn Regional nkiaf Plannn
layih razisi - 282 322,85 ha
BAKI hri 212 281,76 ha
Binqdi, Nrimanov, Nsimi, Nizami, Qarada,
Sabunu, Sbail, Suraxan, Xtai, Xzr,
Pirallah v Yasamal rayonlar
ABERON rayonu 56 737,96 ha
Xrdalan hri, Saray, Mehdiabad, Ceyranbatan,
Qobu, Gzdk, Hkmli, Digah, Aa Gzdk
qsblri v Mmmdli, Novan, Masazr, Fatmay,
Grdil, Pirkkl - Qobustan kndlri
SUMQAYIT hr razi dairsi 13 303,13 ha
H.Z.Tayev v Corat qsblri
AZRBAYCAN v BYK BAKI RAZS
GR
MNDRCAT
5 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
AZRBAYCAN v BYK BAKI RAZS
Mxsusi Baknn razidn stifad v
Zonaladrma Plan:
Tdqiq olunan razisi 33 230,64 ha
Planladrlan razisi 33 333,29 ha
BAKI MRKZ 14 296,58 ha
Binqdi (Rsulzad qs. v rayonun qsblr aid
olmayan hisssi), Nrimanov, Nsimi, Nizami
(Kel qs.), Sbail (Badamdar v Bibiheybt qs.),
Xtai (hmdli qs.) v Yasamal rayonlar
traf 19 036,71 ha
Qarada (Lkbatan qs.), Binqdi (Xocasn-Su-
lutp, Bilcri, Binqdi qs.), Sabunu (Balaxan,
Sabunu, Ramana, Bakxanov qs.) v Suraxan
(Blbl, mircan, Qarauxur, Z qs.) rayonlar
6 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
BA PLANLARIN TARX
LK RSM HRSALMA SND
Tarixi: 1890-1898-ci illr
Mlli: polkovnik N.A.Fon der Nonne
sas ideyas: minimal hrsalma tlblri sasnda
mvcud olan tikililrin hrin yeni salnm rayonlar il
birldirilmsi, qaladan imala doru dzbucaql forma-
da mhlllrin, enli v geni bulvar klind olan yal
mkanlarn v meydanlarn yerlrinin myyn edilmsi
GR
MNDRCAT
7 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MNDRCAT
BA PLANLARIN TARX
KNC BA PLAN
Tarixi: 1911-1918-ci illr
Mlli: M.Q.Hacinski
sas ideyas: yaranm rait uyun inkiaf perspektivlrinin
dqiqldirilmsi v sas planladrma sndinin hazrlanmas
8 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
GR
BA PLANLARIN TARX
NC BA PLAN
Tarixi: 1924-1927-ci illr
Mlli: A.P.vanitski
sas ideyas: hrin tbii-iqlim v mnzil-kommunal
raitinin sasl kild aradrlmas, onun inkiaf
perspektivlri v snaye rayonlarnn istehsalat
prolinin myyn edilmsi
MNDRCAT
9 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
BA PLANLARIN TARX
DRDNC BA PLAN
Tarixi: 1934-1937-ci illr
Mlli: Lev Aleksandrovi lyin
sas ideyas: hrin inkiafnn formalam snaye zonasnn
rqind davam etdirilmsi, hrin dnizknar hisssind n
lverili saylan yerd hrin mrkzinin v bulvarn salnmas
10 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
GR
BA PLANLARIN TARX
NVBT TBBS
Tarixi: 1951-1954-c illr
Mlli: Bakqiproqor (indiki Bakdvltlayih)
Bu Ba plana sasn 13,5 min ha sahsi olan btn
razi Bak amteatr - Mxsusi Bak adn ald.
MNDRCAT
11 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MNDRCAT
BA PLANLARIN TARX
Bak hrinin Ba plan ilnrkn sas olaraq qbul edilmi Texniki-qtisadi saslandrmaya Azrbaycan xalqnn
mummilli lideri, Ulu ndr Heydr lirza olu liyev 1972-ci ild baxm v razladrlmdr.
12 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
GR
BA PLANLARIN TARX
SONUNCU HRSALMA SND
Tarixi: 1985-2005-ci illr
Mlli: Bakqiproqor (indiki Bakdvltlayih)
sas ideyas:
istehsalat qvvlrinin rasional yerldirilmsi v
halinin mskunladrlmas
Aberonun yaay mntqlrinin inkiaf,
yarmadann hr tipli aqlomerasiyaya evrilmsi
vahid nqliyyat v mhndis tchizat sisteminin
yaradlmas
traf mhitin qorunmas, mikroiqlimin v sanitar
vziyytin yaxladrlmas
Ba plann hlli n hazrlanan v tsdiqlnn
sndlr:
Bak hrinin v Aberon yarmadasnn
planladrlmas
Baknn nqliyyat sxemi
Mxsusi Baknn plan
Aberon yarmadasnn imalnda salnacaq
kurort zonasnn Ba plan
MNDRCAT
13 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
14 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Mvcud hali say v proqnozlar
2011-ci il
Byk Bak zr - 2 596 782 nfr
o cmldn
Mxsusi Bak zr - 1 675 275 nfr
2030-cu il
Byk Bak zr - 3 850 000 nfr
Artm - 1 253 218 nfr
o cmldn
Mxsusi Bak zr - 2 300 000 nfr
Artm - 624 725 nfr
Byk Baknn 2030-cu il n hali
proqnozu 3,3-3,7 mln nfr
Nzr alnmam hallar hesaba alaraq
maksimal proqnoz 3,85 mln nfr
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
HAL
MNDRCAT
15 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
mk bazar zr mvcud vziyyt
v proqnozlar
2011-ci ild lk zr
iqtisadi fal hali - 4 587 400 nfr
Mnb: Azrbaycan Respublikas Dvlt Statistika Komitsi
v BBRP tdqiqat komandas
Gstricilr (nfr)
Byk Bak Mxsusi Bak
2011 2030 2011 2030
qtisadi fal hali 1 402 000 2 080 000 967 116 1 328 000
Artm - 678 000 - 360 884
Mul hali 1 372 400 2 035 000 934 739 1 262 000
Artm - 662 600 - 327 261
MK BAZARI
16 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
2011-ci il zr snaye mhsulunun hcmi
Azrbaycan Respublikas - 35 mlrd manat
BBRP - 28,7 mlrd manat (82,0%)
o cmldn
Mxsusi Bak - 21,4 mlrd manat (74,6%)
Digr rayonlar - 7,3 mlrd manat (25,4%)
Mnb: Azrbaycan Respublikas Dvlt Statistika Komitsi v BBRP tdqiqat komandas
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
SNAYE
Byk Bak Mxsusi Bak lknin digr razilri Digr razilr
82,0%
74,6%
18,0%
25,4%
MNDRCAT
17 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
2011-ci ild DM
lk zr - 52,082 milyard manat
Byk Bak - 39,999 milyard manat
o cmldn adambana DM 15 403 manat
Mxsusi Bak - 30,240 milyard manat
o cmldn adambana DM 18 051 manat
2030-cu ild DM
Byk Bak - 78 milyard manat
o cmldn adambana DM 20 260 manat
Mxsusi Bak - 53,742 milyard manat
o cmldn adambana DM 23 366 manat
Mnb: Azrbaycan Respublikas Dvlt Statistika Komitsi v
BBRP tdqiqat komandas
MUM DAXL MHSUL
2011-ci ild Byk Bak zr DM
2011-ci ild Mxsusi Bak zr DM
Byk Bak
Mxsusi Bak
lknin digr razilri
Byk Baknn digr razilri
23,2%
24,4%
76,8%
75,6%
18 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
MUM DAXL MHSUL
Bak Sumqayt Aberon
3,7%
2,1%
94,2%
2011-ci ild Byk Bak zr DM-nin razi blgs
Bak zr DM 37,679 milyard manat (94,2%)
Sumqayt zr DM 1,480 milyard manat (3,7%)
Aberon rayonu zr DM 0,840 milyard manat (2,1%)
Mnb: Azrbaycan Respublikas Dvlt Statistika Komitsi
v BBRP tdqiqat komandas
MNDRCAT
19 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MUM DAXL MHSUL
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2011-ci ild Byk Bak zr DM-nin sah strukturu
Snaye sektorunun pay - 28,7 milyard manat (71,8%)
Mdnxarma snayesi - 24,7 milyard manat (86%)
Emal snayesi - 2,0 milyard manat (7%)
Digr snaye sahlri - 2,0 milyard manat (7%)
Xidmt sektorunun pay - 7,8 milyard manat (19,5%)
Tikinti sektorunun pay - 2,5 milyard manat (6,2%)
Digr sektorlar - 1 milyard manat (2,5%)
Digr Tikinti Xidmt Snaye
71,8%
19,5%
6,2%
2,5%
Mnb: Azrbaycan Respublikas Dvlt Statistika Komitsi v BBRP tdqiqat komandas
20 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Snaye sektorunun pay
Xidmt sektorunun pay
Tikinti sektorunun pay
Digr sektorlar
2011-ci il
21,381 (70,7%)
5,821 (19,2%)
2,172 (7,2%)
0,866 (2,9%)
2030-cu il
21,839 (40,6%)
24,987 (46,5%)
4,691 (8,7%)
2,225 (4,2%)
Mxsusi Bak zr zr DM-nin sah strukturu
Digr Tikinti Xidmt Snaye
70,7%
40,6%
19,2%
46,5%
7,2%
8,7%
2,9%
4,2%
Mnb: Azrbaycan Respublikas Dvlt Statistika Komitsi v BBRP tdqiqat komandas
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
MUM DAXL MHSUL
2011 2030
MNDRCAT
21 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MUM DAXL MHSUL
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
lk zr qeyri-snaye sektorunun formaladrd
DM-d Byk Baknn pay
Nqliyyat 94,0%
Rabit 98,5%
Ticart 55,0%
Turizm v ictimai ia 42,5%
Tikinti 40,0%
Sosial v frdi xidmtlr 41,5%
Nqliyyat Rabit Ticart Tikinti Turizm v
ictimai ia
Sosial v frdi
xidmtlr
94,0%
55,0%
98,5%
42,5%
41,5%
40,0%
Mnb: Azrbaycan Respublikas Dvlt Statistika Komitsi v BBRP tdqiqat komandas
22 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
2012-ci il zr dvlt bdcsinin mcmu glirlri
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
BDC GLRLR
lk zr - 17 282 milyon manat
Byk Baknn pay 17 002 milyon manat
(98,37%)
BBRP zr - 17 002 milyon manat
Mxsusi Baknn pay 16 916 milyon manat
(99,5%)
Byk Bak Mxsusi Bak lknin digr razilri Byk Baknn digr razilri
98,37% 99,5%
1,63%
0,5%
Mnb: Azrbaycan Respublikasnn Mrkzi Banknn statistik blleteni
MNDRCAT
23 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NVESTSYALAR
lk zr sas kapitala ynldilmi
investisiyalar 12 799 milyon manat
Byk Baknn pay 8 625,1 milyon manat
(67,4%)
BBRP zr sas kapitala ynldilmi
investisiyalar 8 625,1 milyon manat
Mxsusi Baknn pay 8 383 milyon manat
(97,2%)
Byk Bak Mxsusi Bak lknin digr razilri Byk Baknn digr razilri
67,4% 97,2%
32,6%
2,8%
Mnb: Azrbaycan Respublikasnn Mrkzi Banknn statistik blleteni Mnb: Azrbaycan Respublikasnn Mrkzi Banknn statistik blleteni
24 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
lk razisind iqtisadi arln Byk Baknn zrin dmsi
nticsind yaranan disbalans: iqtisadi fal halinin 30,6%-i, illik snaye
mhsulunun 82%-dn oxu, lk iqtisadiyyatnn 75%-i
Layih razisind sas iqtisadi arln Bak hrinin zrin dmsi:
40 milyard manatlq DM-nin 37,7 milyard manat - 94,5%
Mxsusi Baknn snaye mssislri il yklnmsi: lkd faliyyt
gstrn 2 490 snaye mssissinin tqribn yars
halinin Bakya intensiv miqrasiyas: razinin yklnmsi, sosial v kom-
munal sahlrd atmazlqlarn meydana xmas
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
QTSAD PROBLEMLR
MNDRCAT
25 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
QTSAD VZFLR
Davaml v salam inkiafn tmin edilmsi
Resurslardan smrli istifad
ri snaye v nqliyyat-logistika mssislrinin
mrkzdn krlmsi
Bak hrinin inzibati, elm-thsil, shiyy,
biznes-maliyy v idman-turizm mrkzin
evrilmsi
Klasteral inkiaf yanamasnn ttbiqi
qtisadi diversikasiyasnn tmin edilmsi
Qeyri-neft sektorunun inkiaf
Kiik v orta sahibkarln inkiafnn
dstklnmsi
Snaye inkiaf blglrinin v biznes-
inkubatorlarnn yaradlmas
Torpaq ehtiyatlarndan smrli istifad
Seyrk mskunlama zonalarnda sxln
artrlmas v oxmrtbli yaay binalarnn
tikintisinin tviqi
Yararsz v irklnmi torpaqlarn brpa edilmsi
v iqtisadi-tsrrfat dvriyysin qaytarlmas
Byk Bak regionunun lokomotiv rolu
saxlanlmaqla digr regionlarn balansl
sosial-iqtisadi inkiaf
26 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
SOSAL TLBATLAR
MNDRCAT
27 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MNZL
Byk Bak zr mvcud mumi yaay fondu - 34 mln m
(nstitutun apard hesablamalara sasn 45 mln m)
o cmldn
Mxsusi Bak zr mvcud mumi yaay fondu - 24 mln m
(nstitutun apard hesablamalara sasn 31 mln m)
(Adambana dn mumi yaay sahsi 18 m)
2030-cu ild tlb olunacaq mumi yaay fondu
Byk Bak zr - 96 mln m
Mxsusi Bak zr- 58 mln m
2030-cu ild tlb olunacaq lav yaay fondu
Byk Bak zr - 55 mln m
Mxsusi Bak zr- 30 mln m
(Adambana dn mumi yaay sahsi 25 m qbul edilmkl)
28 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
2011-ci il zr mnzil say
Byk Bak zr - 616 506
o cmldn
Mxsusi Bak zr - 397 756
2030-cu ild tlb olunacaq mnzil say
Byk Bak zr - 905 882
o cmldn
Mxsusi Bak zr - 541 176
Yaranacaq mnzil tlbat
Byk Bak zr - 289 376
o cmldn
Mxsusi Bak zr - 143 420
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
MNZL
MNDRCAT
29 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MNZL
Mnzil tminatnn mmkn maliyy mnblri:
Dvlt vsaitlri (sosial mqsdlr)
Dvlt ipoteka proqram
Bank kreditlri
dar v mssislr vasitsil dm
xsi vsaitlr
2030-cu ildk halinin mnzil v sosial tlbatnn tminat
istiqamtind srf edilck vsaitlr zr proqnoz:
irktlr v vtndalar trndn txminn
13-14 milyard manat
Dvlt vsaitlri hesabna txminn 7 milyard manat
Tlb olunan mnzil tiplri:
Frdi hytyan sahsi olan evlr
oxmrtbli binalar
Hytyan sahsi olan azmrtbli binalar
Qeyd: Btn mnzil tiplri halinin glir sviyysin uyun
olaraq alt tiplr blnckdir.
30 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Mnzil siyasti
Aa sxlql mskunlama zonalarnda sxln
artrlmas, oxmrtbli v oxmnzilli yaay
binalarnn tikintisinin stimulladrlmas
naat prosesind mtrqqi texnologiyalardan
v eyni zamanda mhkm, yngl, uzun mrl,
istifadd rahat v ekoloji chtdn zrrsiz,
snaye sulu il irildirilmi hisslrdn v
materiallardan istifad olunmas
poteka kreditinin rtlrinin tkmilldirilmsi
irkrlr v insanlara aa faizli uzunmddtli
kreditlrin verilmsinin tviqi
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
MNZL
MNDRCAT
31 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Mktbqdr thsil mssislri zr mvcud
vziyyt v proqnoz
2011-ci ild mvcud layih tutumu
Byk Bak 56 770 yer
lav tlbat 99 036 yer
o cmldn
Mxsusi Bak 39 739 yer
lav tlbat 60 777 yer
2030-cu ild tlb olunacaq mumi layih tutumu
Byk Bak 231 000 yer
o cmldn
Mxsusi Bak 138 000 yer
2030-cu ild tlb olunacaq lav layih tutumu
Byk Bak 174 230 yer
o cmldn
Mxsusi Bak 98 261 yer
Qeyd: Hr 1 000 nfr haliy 60 yer qbul edilmkl
THSL
Mnb: Azrbaycan Respublikas Dvlt Statistika Komitsi
v BBRP tdqiqat komandas
32 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
THSL
Orta thsil mssislri zr mvcud vziyyt
v proqnoz
2011-ci ild mvcud layih tutumu
Byk Bak 323 003 yer
o cmldn
Mxsusi Bak 208 381 yer
2030-cu ild tlb olunacaq mumi layih tutumu
Byk Bak 693 000 yer
o cmldn
Mxsusi Bak 414 000 yer
2030-cu ild tlb olunacaq lav layih tutumu
Byk Bak 369 997 yer
o cmldn
Mxsusi Bak 205 619 yer
Qeyd: 2030-cu il zr proqnozlarda normalara
uyun olaraq hr 1 000 nfr haliy 180 yer qbul
edilmidir.
MNDRCAT
33 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Byk Bak razisi zr xstxanalar
2011-ci il
mvcud arpay say 14 858
lav arpayya olan tlbat 11 110
o cmldn
Mxsusi Bak zr
mvcud arpay say 9 585
lav arpayya olan tlbat 7 167
2030-cu il
tlb olunacaq arpay say 38 500
lav arpayya olacaq tlbat 23 642
o cmldn
Mxsusi Bak zr
tlb olunacaq arpay say 23 000
lav arpayya olacaq tlbat 13 415
Qeyd: Hr 1 000 nfr haliy 10 arpay olmaqla
Byk Bak razisi zr poliklinikalarn potensial
2011-ci il 30088 nvb/nfr
2030-cu ild yaranacaq tlbat 134750 nvb/nfr
Mxsusi Bak razisi zr poliklinikalarn potensial
2011-ci il 19411 nvb/nfr
2030-cu ild yaranacaq tlbat 80500 nvb/nfr
SHYY
34 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
TURZM
2013-c ild Byk Bak razisind faliyyt
gstrn mehmanxanalarn say 135
Mehmanxanalarda nmrlrin say txminn 15 000
lk zr turizm v ictimai ia sektorunun
formaladrd DM-d Byk Baknn pay 42,5%
2013-c ild Mxsusi Bak razisind faliyyt
gstrn mehmanxanalarn say 111
Mehmanxanalarda nmrlrin say 13 868
Mnb: Azrbaycan Respublikasnn Mdniyyt v Turizm
Nazirliyi
MNDRCAT
35 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Sosial prioritetlr:
Btn qsb tipli inzibati vahidlrin razilrind klub tipli v ox funksiyal mrkzlrin yaradlmas
Turizm zonalar il yana tarixi yerlr, ziyartgahlar, tbii-ekoloji razilr zr turistik marrutlarn yaradlmas
Kitabxanalar, kinoteatrlar, xalq teatrlar v drnklrin inkiafnn tviqi
Yerlrd yeni tlb olunan ixtisaslar zr texniki-pe ixtisas mktblrinin yaradlmas
Mktbli drglri nnsinin brpa edilmsi
dman-salamlq qurularnn hr bir yaay msknind yaradlmas
SOSAL PRORTETLR v PRNSPLR
36 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Sosial prinsiplr:
Sosial aktivliyin mrkzl yana yaltlrd d tmin edilmsi
Sosial tlbatlarn dnilmsi mqsdil grln tdbirlrin iqtisadi, infrastruktur, razi planladrmas
msllri il laqlndirilmsi v uyunladrlmas
Sosial problemlrin razilr zr hllind ictimai nzart v rylrdn faydalanma
Sosial tlbatlarn hllind milli znmxsusluun, maddi-mnvi dyrlrin diqqtd saxlanlmas
SOSAL PRORTETLR v PRNSPLR
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
MNDRCAT
37 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
Mvcud yollar
Magistral yollar, prospektlr 329 km
Rayon hmiyytli yollar 310 km
Metro xtlri 34,7 km
Dmir yolu 368 km
38 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
Mvcud yollar
mumhr hmiyytli
magistral klr 146 km
Rayon hmiyytli magistral
klr v yerli hmiyytli
klr 307 km
Metro xtlri 34,7 km
Dmir yolu 85 km
MNDRCAT
39 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
Nqliyyat problemlri
razi n kompleks nqliyyat sxeminin (planladrma
v modellmnin) olmamas
Nqliyyat bksind iyerarxiyann olmamas
Nqliyyat sektorunda planladrma v koordinasiya
zr tkilati tdbirlrin azl
Mrkz razilrd imal-cnub istiqamtind yolun
buraxclq qabiliyytinin zif olmas
Bak hrin imal istiqamtind lav giri x
yoluna tlbat
Magistral yol bksinin natamam olmas
traf razilrdki yollarn asfalt rtynn khnlrk
yararsz vziyyt dmsi
Yol knarlarndak kklrin v kiik dkanlarn yol
hrktin mane olmas
40 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Nqliyyat problemlri
Avtomobillrin yol knarlarnda park edilmsi nticsind nqliyyatn hrktinin mhdudlamas
Parklama haqqnda qanunvericilikdki atmazlqlar
Yol nianlarnn v piyada keidlrinin qnatbx sayda olmamas nticsind piyada
thlksizliyi problemlrinin yaranmas
ctimai nqliyyat sxeminin tkilind v idar edilmsind kompleks yanamalarn olmamas,
traf razilrd ictimai nqliyyat xidmtlrinin tam tmin edilmmsi
Bir ox yerlrd nqliyyat qurularnn v infrastrukturunun khnlmsi
Avtobus metro, xsi minik avtomobillri metro, xsi minik avtomobillri avtobus
laqlndirilmsindki atmazlqlarn hrdaxili intensivliy mane olmas
Nqliyyat vasitlrinin yaratd titryilrin v zrrli qazlarn traf mhit mn tsiri
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
MNDRCAT
41 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Su tchizat sistemi
Byk Bak razisinin su tminat mnblrinin say 5 dd
Su mnblrinin layih gc 2 245500 m
3
/gn (26,0 m
3
/san)
Daxil olan suyun hcmi 1 684 600 m
3
/gn (19,5 m
3
/san)
Gndlik su tlabat 784228 m
3
/gn (9,08 m
3
/san)
2030-cu il qdr olan dvr n su tlbat 1 140 000 m
3
/gn (13,2 m
3
/san)
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
ollar
(I Bak)
II Bak su
kmri
Samur-Aberon
(Ceyranbatan)
Ouz-Qbl-Bak Kr
1,27
1
2,73
1,5
7,5
5,0
7,5
5,0
9,5
4,5
Mnb: Dnya Bank v Azrsu ASC
Aberon yarmadasn imli su il tmin edn mnblr (m
3
/san)
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
42 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
Su tchizat zr mvcud problemlr:
75 knd v qsbdn 50-d su tchizatnn ya tamamil
ya da qismn olmamas
Szmalar v llmyn istehlak nticsind Byk
Bakya nql olunan suyun 66%-nin itkiy getmsi
Problemin hlli:
Yeni su anbarlarnn tikilmsi - 85 dd
Qsblri d hat etmkl magistral kmrlrin
kilmsi - 250 km
Su bksinin brpas v yenidn qurulmas - 8 108 km
Qeyd: 2035-ci ildk Byk Bak razisinin su v
kanalizasiya sistemlrinin Ba plan Azrsu ASC
trndn hazrlanr.
Mnb: Dnya Bank v Azrsu ASC
MNDRCAT
43 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
Kanalizasiya sistemi
irkab sularnn gndlik hcmi 1 mln m
3
-dn ox
Kanalizasiya Tmizlm Qurularnn say 6 dd
700 000
600 000
500 000
400 000
300 000
200 000
100 000
0
Hvsan AS vlan KTQ Buzovna KTQ Sumqayt KTQ Sahil KTQ
(yenidnqurma
ilri)
Hac-Hsn KTQ
(yenidnqurma
ilri)
640 000
16 000
10 000 17 500 18 600
80 000
Mnb: Dnya Bank v Azrsu ASC
Gn rzind tmizlnn tullant sularnn hcmi m
3
il
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
44 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
Kanalizasiya sistemind mvcud problemlr:
razinin yalnz mrkz hisssinin kanalizasiya sistemin
tam qoulmas
Kanalizasiya Tmizlm Qurularnn (KTQ) tam ilm
gcn malik olmamas
Tullant sularnn 50%-nin tmizlnmdn yerst
su hvzlrin v ya Leysan Sular Kollektoruna
ynldilmkl dniz axdlmas
Problemin hlli:
Byk Bak razisin daxil olan btn mskunlama
razilrinin kanalizasiya sisteminin planladrlmas
Kanalizasiya bksinin brpa olunmas v yenidn
qurulmas - 6 300 km
Planladrlan kanalizasiya kollektoru / tunel - 833 km
Yeni Kanalizasiya Tmizlm Qurularnn tikilmsi
- 11 dd
MNDRCAT
45 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
Ya kanalizasiya sistemi
Problem:
Byk Bak razisinin yalnz 30%-d ya kanalizasiya
sisteminin mvcud olmas
Ya sularnn idar olunmas zr mvcud v
layihlndiriln qurular:
107 tbii hvz
14 planladrlan hvz
775 km-lik planladrlan kollektor
3 378 km-lik bk
9 km-lik tunel
84 km-lik leysan kanallar
46 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
Elektrik enerjisi bksi
razini elektrik enerjisi il tmin edn mnblr:
Sumqayt ES (925 MVt)
Sngal ES (300 MVt)
Bak ES (104 MVt)
Bak EM (106 MVt)
imal ES (400 MVt)
Tmiz hr ES (43 MVt)
Byk or ES (330 MVt)
Hvsan ES (104 MVt)
Suraxan ES (104 MVt)
Qobustan ES (900 MVt)
2030-cu il qdr gc artacaq v tikilck ES-lr:
imal ES-d 2-ci buxar-qaz qurusu (409 MVt)
Lkbatan-lt snaye qovanda Qobustan ES
(900 MVt)
MNDRCAT
47 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
Qaz kmrlri
2030-cu il qdr olan dvr n BBRP razisind qaz
tchizat zr perspektiv planlar:
Yeni qaz xtlrinin v yksk tzyiqli qaz kmrinin
kilmsi
QPS v QTM-nin tikilmsi v quradrlmas
Qarada, Binqdi, Aberon, Sabunu, Xzr, Suraxan,
Xtai rayonlarndan kemkl dairvi qaz kmrinin
kilmsi
Qaz bksinin modernizasiyas
Byk Bak razisind mvcud
qaz istehlak 4,6 milyard m
3
/il
2030-cu il qdr proqnozladrlan
qaz istehlak 7,1 milyard m
3
/il
Mnb: ARDN AZRQAZ B
48 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT v MHNDS-KOMMUNKASYALARI NFRASTRUKTURU
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
sas ixrac boru kmrlri:
Bak-Tiis-Ceyhan
Uzunluu: 1 768 km
Diametri: 1 168,4 / 1 066,8 / 863,6 mm
Gndlik trm qabiliyyti: 1 milyon barel

Bak-Novorosiysk
Uzunluu: 1 330 km
Diametri: 530 mm
Gndlik trm qabiliyyti: 105 min barel
Bak-Supsa
Uzunluu: 833 km
Diametri: 530 mm
Gmiyklm qabiliyyti: 600 min - 1 milyon barel
Bak-Tiis-rzurum
Uzunluu: 980 km
Diametri: 1 066,8 mm
Gndlik trm qabiliyyti: 55 milyon m
3
/gn
Mnb: ARDN
MNDRCAT
49 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
traf mhitin irklnmsi il laqdar sas problemlr:
100 ildn artq mddtd quruda neft hasilat v
snaye istehsal nticsind torpaqlarn irklnmsi
Byk Bak razisindki gllrin irklnmsi
Brk mit tullantlarnn idar edilmsindki
problemlrl laqdar yaranm qeyri-qanuni
tullant sahlri
irkab sularn tmizlnmdn Xzr dnizin
axdlmas nticsind Bak buxtasnn irklnmsi
Mxsusi Baknn mrkz hisssind yerln
faliyyti dayanm khn snaye mssislrinin
razisind torpaqlarn irklnmsi
50 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
Byk Bak regionu zr irklnmi razilrin mumi sahsi 30 608 ha
23 428 ha - neftl irklnmi torpaqlar
7 180 ha - irklnmi gllr
ARDN trndn tmizlnmi v rekultivasiya olunmu torpaqlarn mumi sahsi - 800 ha
MNDRCAT
51 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
52 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
Qeyri-qanuni tullant sahlri
Byk Bak razisi zr brk
tullantlarn illik hcmi 1200000 ton
Zibilyandrma Zavoduna v
Balaxan poliqonuna danr 700000 ton
Bundan tkrar emal olunur 200 000 ton
Yandrlr 500 000 ton
Mnb: Dnya Bank
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
MNDRCAT
53 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Bak buxtas
mumi sahsi - 50 km
Sahil xttinin uzunluu - 20 km
Dib kntlrinin hcmi - 46 000 000 m
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
54 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
Xzr dnizinin sviyysinin dyimsi:
1977-ci il - son 500 ild n aa sviyy (-29,00 mBS)
1978-1995-ci illr - ild orta hesabla 15 sm yksli
1995-ci il - n yksk sviyy (-26,50 mBS)
1996-2000-ci illr - 35 sm eni
2001-2005-ci illr - 30 sm- qdr yksli
2006-c il - 3-5 sm eni
2020-ci illr proqnoz - 70-80 sm- qdr yksli
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
MNDRCAT
55 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
raziy sas seysmik thlk:
- Xzr dnizi v amax blgsindki
zlzl ocaqlar
Xzr dnizind sonuncu gcl zlzl:
- 25 noyabr 2000-ci il (6-7 bal)
9 bala qdr seysmik effektin
mahid oluna bilcyi rayonlar:
- Sbail v Xtai rayonlarnn
sahilyan hisslri, Nsimi rayonunun
bzi sahlri
Mnb: Azrbaycan Milli Elmlr Akademiyas v Ekologiya v Tbii Srvtlr Nazirliyi
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
56 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
TORPAQDAN STFAD -TORPAQ RTY
MVCUD VZYYTN TDQQATI v THLL
BBRP-in tdqiq
olunan razisi
MNDRCAT
57 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
TORPAQDAN STFAD -TORPAQ RTY
Mxsusi Baknn
tdqiq olunan razisi
58 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF SXEMNN KONSEPTUAL RVS
MNDRCAT
59 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
I ALTERNATV
Mxsusi Bak razisinin
regenerasiyas
Yarmadann imal
(Sumqayt) v cnub (lt)
istiqamtind inkiaf
etdirilmsi
Yarmadann rq hisssind
inkiafn mhdudladrlmas
il bu hissnin traf mhit
nqteyi nzrdn qorunmas
Mvcud hr razisi atmayan infrastruktur v xidmtlrin inteqrasiya edilmsi
Yenidnqurma v regenerasiya zonas
Azmrtbli binalardan ibart turizm v rekreasiya zonas
Ar snaye zonas v platformalar Yngl snaye zonas
Mvcud hava limanlar v texnoloji hava limanlar
Knd tsrrfat tyinatl razilr (zeytun, zfran v s.)
Yeni mskunlama razilri
Xidmtlr v yallq razilri inteqrasiya edilmkl azmrtbli yaay
razilrinin saxlanmas
Mvcud sas yollar
Yeni nqliyyat v inkiaf koridoru
60 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
II ALTERNATV
Sumqayt Bak Mrdkan
yaay zola boyu inkiaf
ltin avtonom inkiaf
mrkzin evrilmsi yolu il
tarazl inkiaf
Mvcud vziyyt
hrin inkiaf zonas
50000-80000 hali n peyk hri, hava liman, terminal, buxta
Snaye zonas
Tkmilldirilmsi nzrd tutulmu yollar
Kiik qsblr (mvcud inkiaf etmkd olan)
Yallq v rekreasiya zonalar
NKAF SXEMNN KONSEPTUAL RVS
MNDRCAT
61 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
III ALTERNATV
Aberon yarmadasnn
cnub sahili boyu fasilsiz
xtti inkiaf
Aberon yarmadasnn imal
rq sahilinin rekreasiya
v turizm baxmndan inkiaf
etdirilmsi
hrin inkiaf zonas
Knd tsrrfat tyinatl razilr
Aa sxlql mskunlama razilri
Turizm zonalar
Snaye, inzibati v ticart mrkzi, hava liman
hr genilnmsi
62 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF SXEMNN KONSEPTUAL RVS
TKLF OLUNAN RAYONLAR
1 BAKI MRKZ
3 MAL SAHL
2 TRAF
4 RQ SAHL
5 CNUB SAHL
TKLF OLUNAN
RAYONLAR
NZBAT RAZ
VAHDLR
MSKUNLAMA
QRUPLARI
MNDRCAT
63 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
MSKUNLAMA QRUPLARI MATRS
TKLF OLUNAN
RAYONLAR
MSKUNLAMA
QRUPLARI
NZBAT VAHDLR YAAYI MSKNLR
1 Bak Mrkz 0 Mrkz
RAYONLAR - Nizami, Nrimanov, Nsimi,
Yasamal, Sbail, Xtai
QSBLR - Badamdar, M..Rsulzad,
Bibiheybt, hmdli, Kel
RAYONLAR - Nizami, Nrimanov, Nsimi,
Yasamal, Sbail, Xtai
QSBLR - Badamdar, M..Rsulzad,
Bibiheybt, hmdli, Kel
2 traf
2 Xrdalan
4 Yeni Suraxan
6 Sabunu
9 Binqdi
11 Lkbatan
RAYON - Binqdi
HR - Xrdalan
QSBLR - Lkbatan, Puta, Xocasn,
Hkmli, Bilcri, Aa Gzdk, 28 May,
Qobu, Binqdi, Digah, Sabunu, Balaxan,
Zabrat, Ramana, Blbl, Yeni Suraxan,
Bin, mircan, Qarauxur, Z, Bakxanov
KNDLR - Masazr, Mmmdli
RAYON - Binqdi
HR - Xrdalan
QSBLR - Lkbatan, Puta, Xocasn,
Sulutp, Hkmli, Bilcri, Aa Gzdk, 28
May, Qobu, Binqdi, Digah, Sabunu, Balaxan,
Zabrat, Ramana, Blbl, Yeni Suraxan, Bin,
mircan, Qarauxur, Z, Bakxanov
KNDLR - Masazr, Mmmdli
3 imal sahili 1 Sumqayt
HR - Sumqayt
QSBLR - H. Z. Tayev, Corat,
Ceyranbatan, Saray, Pirkkl
HR - Sumqayt
QSBLR - H. Z. Tayev, Corat,
Ceyranbatan, Saray, Pirkkl
4 rq sahili
3 Buzovna
5 Mataa
7 Pirallah
8 Hvsan
10 Mehdiabad
RAYON - Pirallah
QSBLR - Pira, Krdxan,
Mehdiabad, Bilgh, Nardaran, Mataa,
Buzovna, Mrdkan, vlan, aqan,
Qala, Hvsan, Trkan, Zir, Grgan
KNDLR - Novxan, Goradil, Fatmay
RAYON - Pirallah
QSBLR - Pira, Krdxan,
Mehdiabad, Bilgh, Nardaran, Mataa,
Buzovna, Mrdkan, vlan, aqan,
Qala, Hvsan, Trkan, Zir, Grgan
KNDLR - Novxan, Goradil, Fatmay
5 Cnub sahili
12 Qarada
13 Qobustan
14 lt
QSBLR - Sahil, Qarada, Gzdk,
Qobustan, Sngal, lt
QSBLR - Sahil, mid, Qarada,
Qzlda, Korgz, onqar, Mviqabad,
Gzdk, Qobustan, Sngal, lt, Ba lt,
xlar, Kotal
64 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF SXEMNN KONSEPTUAL RVS
IV ALTERNATV
MNDRCAT
65 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
PLANLADIRMA zr PERSPEKTVLR
BYK BAKI 2030 zr HDF
diversikasiya olunmu iqtisadiyyat, pekar ii
qvvsi, masir v yksk hyat sviyysi
BYK BAKI 2030 - HDF DORU YOL
tarazl inkiafn ld edilmsi, Byk Baknn
metropolis (aqlomerasiyann mrkzi) namizd
olmas baxmndan planladrlmas
66 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF SXEMNN KONSEPTUAL RVS
PLANLADIRMA zr PERSPEKTVLR
PLANLADIRMA STRATEGYASI: stnlyn oxmrkzli razi inkiafna verilmsi il tarazl razi
inkiafna keidin tmin edilmsi
MNDRCAT
67 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
PLANLADIRMA zr PERSPEKTVLR
BYK BAKI RAZS ZR PLANLADIRMA FALYYTLR: Sumqayt v lt xarici iqtisadi funksiyalarn
verilmsi, alt-mrkzlrin, lokal mrkzlrin v yerli mrkzlrin yaradlmas, traf mhitin v mdni dyrlrin
mhazsi, dayanqllq, funksionallq, rasionallq, inteqrasiya olunma, davamllq prinsiplrinin hyata keirilmsi
68 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
MNDRCAT
69 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
SAS CZG BYK BAKI
70 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
NQLYYAT SXEM
Mvcud yollar
Magistral yollar, prospektlr 329 km
Rayon hmiyytli yollar 310 km
Metro xtlri 34,7 km
Dmir yolu 368 km
Tklif olunan yollar
Magistral yollar, prospektlr 87 km
Rayon hmiyytli yollar 183 km
Metro xtlri 92,3 km
MNDRCAT
71 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Bak Mrkzi Biznes Rayonu
Binqdi v Sabunu Alt mrkzlr
Sumqayt v lt Urbanizasiya
mrkzlri
Z, Lkbatan, Sngal, Mviqabad-28
May, Novxan, Mataa, vlan, Trkan
v Hvsan - Lokal mrkzlr
MRKZLR
72 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
SAS TEXNK-QTSAD GSTRCLR
GSTRCLR
L
VAHD
BBR Bak Sumqayt Aberon
2011 2030 2011 2030 2011 2030 2011 2030
RAZ
mumi razinin sahsi ha 281 445,63 282 322,85 213 781,53 212 281,76 9 476,13 13 303,13 58 187,97 56 737,96
o cmldn
Knd tsrrfat tyinatl razilr ha 30 363,53 21 736,21 20 528,67 14 595,59 - - 9 834,86 7 140,62
Mskunlama razilrinin cmi ha 59 110,89 77 968,57 48 494,38 61 396,37 2 640,54 8 288,58 7 975,97 8 283,62
Snaye razilri (texnoparklar, tchizat - avtoparklar,
anbarlar) ha 6 238,75 13 463,84 3 020,67 8 212,10 3 164,06 3 034,46 54,02 2 217,28
Tbiti mhaz, salamladrma, istiraht -
yallqlar (rekreasiya) ha 9 154,95 39 933,80 7 975,68 36 858,75 99,11 503,55 1 080,16 2 571,50
Neft irktinin razilri ha 42 829,99 15 174,03 42 255,60 15 127,32 - - 574,39 46,71
Hrbi v digr rejimli zonalar ha 9 714,40 13 938,73 7 128,26 10 883,61 17,37 3,05 2 568,77 3 052,07
Dniz liman ha - 430,66 - 430,66 - - - -
Vulkanlar ha 5 691,07 5 691,07 4 726,88 4 726,88 - - 964,19 964,19
Karxanalar ha 11 419,04 9 383,50 10 973,93 9 072,06 - - 445,11 311,44
Su altnda qalan torpaqlar v qumluqlar ha 13 346,34 - 13 170,66 - 175,68 - - -
Gllr ha 8 571,22 3 602,77 5 242,03 860,90 39,36 - 3 289,83 2 741,87
Qbirstanlqlar ha 839,91 1 475,72 599,70 967,80 92,96 99,01 147,25 408,91
Poliqonlar v tullant toplama mntqlri ha - 262,27 - 262,27 - - - -
Srt yamacl v digr razilr ha 84 165,54 48 442,34 49 665,07 40 275,82 3 247,05 1 003,52 31 253,42 7 163,00
hrsalmaya v digr faliyyt clb olunmayan
ehtiyatda qalan torpaqlar ha - 30 819,34 - 8 611,63 - 370,96 - 21 836,75
HAL
halinin mumi say nfr 2 596 782 3 850 000 2 089 063 3 143 500 314 855 400 000 192 864 306 500
o cmldn
hr halisinin say nfr 2 563 739 3 781 500 2 089 063 3 143 500 314 855 400 000 159 821 238 000
knd halisinin say nfr 33 043 68 500 - - - - 33 043 68 500
halinin orta sxl nfr/ha 9 14 10 15 33 30 3 5
Mskunlama razilrind halinin orta sxl nfr/ha 44 49 43 51 119 48 24 37
Byk Bak zr texniki-iqtisadi gstricilr
MNDRCAT
73 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
SAS TEXNK-QTSAD GSTRCLR
GSTRCLR
L
VAHD
BBR Bak Sumqayt Aberon
2011 2030 2011 2030 2011 2030 2011 2030
YAAYI FONDU
mumi yaay fondu min m
2
44 915,14 96 250,00 37 387,71 78 587,50 4 932,92 10 000,00 2 594,51 7 662,50
Adambana dn mumi yaay sahsi m
2
17,3 25,0 17,9 25,0 15,7 25,0 13,5 25,0
Mnzillrin mumi say dd 616 506 905 882 497 362 739 647 73 626 94 118 45 518 72 118
Sklck yaay fondu min m
2
- 3 930,00 - 3 930,00 - - - -
Yeni yaay fondu min m
2
- 55 264,86 - 45 129,79 - 5 067,08 - 5 067,99
SOSAL TYNATLI MSSSLR
Xstxanalarda arpay say dd 14 858 38 500 12 103 31 435 2 600 4 000 155 3 065
Ambulator-poliklinikalarn potensial nvb/nfr 30 088 134 750 26 566 110 023 2 391 14 000 1 131 10 728
Mktbqdr thsil mssislrinin say dd 444 1 171 365 960 57 120 22 91
Mktbqdr thsil mssislrinin layih tutumu yer 56 770 231 000 45 912 188 610 8 922 24 000 1 936 18 390
Orta mumthsil mssislrinin say dd 454 762 366 611 52 84 36 67
Orta mumthsil mssislrinin layih tutumu yer 323 003 693 000 271 563 565 830 33 175 72 000 18 265 55 170
MHNDS-NQLYYAT NFRASTRUKTURU
Dmiryol bksinin uzunluu km 368 336 290 253 38 48 40 35
Metro xtlrinin uzunluu km 34,7 119 34,7 119 - - - -
Avtomagistrallarn uzunluu km 639 909 530 750 44 46 65 113
Hava limanlar 1 2 1 2 - - - -
Magistral qaz trcsnn uzunluu km 531 1 042 458 890 8 20 65 131
Magistral neft trcsnn uzunluu km 1 520 - 1 390 - 4 - 126 -
Gndlik su tchizatnn hcmi m
3
/sutka 784 228 1 139 600 630 897 930 476 95 086 118 400 58 245 90 724
Adambana dn gndlik su sr l/sutka 302 296 302 296 302 296 302 296
Adambana dn gndlik irkab suyun hcmi l/sutka 272 266 272 266 272 266 272 266
Hr mnzil dn elektrik enerjisi kVt 5,5-8,8 8-13,5 5,5-8,8 8-13,5 5,5-8,8 8-13,5 5,5-8,8 8-13,5
Adambana dn illik qaz hcmi m
3
/il 755 980 755 980 755 980 755 980
MALYY GSTRCLR
mumi Daxili Mhsulun hcmi mln. manat 39 999 78 000 37 679 71 510 1 480 3 479 840 3 011
o cmldn
Adambana DM manat 15 403 20 260 18 036 22 749 4 701 8 698 4 355 9 824
razi planladrma sxeminin hyata keirilmsi zr
investisiyalarn txmini hcmi mln. manat - 139 597 - - - - - -
Byk Bak zr texniki-iqtisadi gstricilr
74 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
SAS CZG MXSUS BAKI
MNDRCAT
75 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NQLYYAT SXEM
Mxsusi Baknn nqliyyat sxemi
76 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
MRKZLR
MNDRCAT
77 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
SAS TEXNK-QTSAD GSTRCLR
GSTRCLR L VAHD 2011 2030
RAZ
Mxsusi Baknn mumi razisi ha 33 230,64 33 333,29
Knd tsrrfat tyinatl razilr ha 106,53 102,28
Mskunlama razilri ha 17 015,57 22 624,04
o cmldn
Yksk sxlql mskunlama razilri (o cmldn Mrkzi Biznes Rayonu) ha 3 064,77 4 958,21
Orta sxlql mskunlama razilri ha 811,99 1 171,59
Aa sxlql mskunlama razilri ha 5 150,28 1 870,64
Seyrk sxlql mskunlama razilri ha 5 168,08 4 848,92
nzibati mrkzlr ha 421,82 369,83
Ali thsil mssislri ha 128,63 254,50
Shiyy mssislri ha 144,22 293,75
Mdniyyt mrkzlri ha 109,15 247,78
dman razilri ha 230,21 581,51
K-yol bksi ha 892,69 3 386,54
mumi istifadd olan yallqlar, rekreasiya razilri v regional parklar ha 893,73 4 640,77
Snaye (btn nv snaye v kommunal obyektlr) ha 6 597,66 1 521,50
Rekultivasiya olunan v yalladrlan razilr ha 396,63 4 543,80
Hrbi v digr rejimli zonalar ha 585,98 609,14
Dmir yollar ha 632,54 643,57
Tchizat (anbarlar) ha 740,52 727,79
Nqliyyat mssislri ha 238,66 148,04
Mhndis-kommunikasiya infrastrukturu ha 474,07 505,13
Qbirstanlqlar ha 380,00 642,06
Gllr ha 2 696,59 872,34
Vulkanlar ha 58,88 153,77
Srt yamacl v digr razilr ha 3 307,01 239,83
Mxsusi Bak zr texniki-iqtisadi gstricilr
78 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
GSTRCLR L VAHD 2011 2030
HAL
halinin mumi say nfr 1 675 275 2 300 000
halinin orta sxl nfr/ha 50 69
Mskunlama razilrind halinin orta sxl nfr/ha 98 102
YAAYI FONDU
mumi yaay fondu min m
2
31 087 57 500
Adambana dn mumi yaay sahsi m
2
18,5 25
Mnzillrin mumi say dd 397 756 541 176
Sklck yaay fondu min m
2
- 3 930
Yeni yaay fondu min m
2
- 30 343
SOSAL TYNATLI MSSSLR
Xstxanalarda arpay say dd 9 585 23 000
Ambulator-poliklinikalarn potensial nvb/nfr 19 411 80 500
Mktbqdr thsil mssislrinin layih tutumu yer 39 739 138 000
Orta mumthsil mssislrinin layih tutumu yer 208 381 414 000
Orta v ilk-pe ixtisas thsil mssislrind yerlrin say dd 8 018 20 087
Ali thsil mssislrind tlblrin say nfr 89 264 130 000
MHNDS-NQLYYAT NFRASTRUKTURU
Dmiryol bksinin uzunluu km 85 65
Metro xtlrinin uzunluu km 34,7 119
mumi hr hmiyytli magistral klrin uzunluu km 146,64 215,43
Rayon hmiyytli magistral klrin uzunluu km 130,98 291,00
Yerli hmiyytli klrin uzunluu km 176,17 390,78
Magistral qaz kmrinin uzunluu km 123,61 275,18
Gndlik su tchizatnn hcmi m
3
/sutka 505 933 680 800
Adambana dn gndlik su sr l/sutka 302 296
Adambana dn gndlik irkab suyun hcmi l/sutka 272 266
Hr mnzil dn elektrik enerjisi kVt 5,5-8,8 8-13,5
Adambana dn illik qazn hcmi m
3
/il 755 980
Mit zibilinin illik hcmi min ton 840 1 265
Zibil emal edn zavodlarn say dd 1 2
MALYY GSTRCLR
mumi Daxili Mhsulun hcmi mln manat 30 240 53 742
Adambana DM manat 18 051 23 366
razi planladrma sxeminin hyata keirilmsi zr investisiyalarn txmini hcmi mln manat - 90 228
Mxsusi Bak zr texniki-iqtisadi gstricilr
SAS TEXNK-QTSAD GSTRCLR
MNDRCAT
79 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
SAS MDDALAR v TKLFLR
Byk Baknn Regional nkiaf Plannn sas mddalar:
razinin sosial-iqtisadi inkiafnn strateji aspektlrinin myyn edilmsi
razi blgsnn aparlmas v mxtlif tyinatl razilr arasndak laqlrin
akar edilmsi n myyn sistemin yaradlmas
Mfssl planlarn hazrlanmas n riv sndinin tmin edilmsi
yerarxik chtdn strukturladrlm nqliyyat oxlarnn akara xarlmas
80 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
SAS MDDALAR v TKLFLR
yerarxik chtdn strukturladrlm mrkzlrin, alt-mrkzlrin v lokal mrkzlrin yaradlmas
Plan zr nzrd tutulmu mrkzlrin funksiyalarnn myyn edilmsi
Planda qeyd olunan I nvbd planladrlan razilrin sosial, ekoloji v iqtisadi tnzimlm
problemlrinin hlli vasitsi kimi nzrd tutulmas
Qobu bldiyysinin razisind 500 hektar sahni hat edn v ilkin mrhld 60 min yaxn
mcburi kknn krlmsi n salnacaq yaay massivinin glckd regional desentralizasiya
mqsdli vektorun inkiaf il laqlndirilmsi
MNDRCAT
81 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
SAS MDDALAR v TKLFLR
Byk Baknn Regional nkiaf plan zr sas prinsipial tklir:
Mrkzlrin iyerarxiya sisteminin qurulmas
trafda dairvi yolun v mhdudladrc zolan salnmas
Bak hrind Mrkzi Biznes Rayonunun, Binqdi v Sabunuda alt-mrkzlrin, Sumqayt v ltd
urbanizasiya mrkzlrinin, Lkbatan, Z, Sngal, Mviqabad-28 May, Novxan, Mataa, vlan,
Trkan v Hvsanda lokal mrkzlrin yaradlmas
82 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
SAS MDDALAR v TKLFLR
Sumqaytn snaye qtb v ltin inkiaf qtb kimi
inkiaf etdirilmsi
ltd ikinci aeroportun tikilmsi
lt, Sumqayt v H.liyev adna Hava Liman
istiqamtind relsli ictimai nqliyyat marrutlarnn
almas
Knd tsrrfat istehsal, milli parklarn yaradlmas
v traf mhitin mhazsi n nzrd tutulmu
razilrin mhaz olunmas
Su hvzlrinin tmizlnmsi v regional parklara
evrilmsi
MNDRCAT
83 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
SAS MDDALAR v TKLFLR
irklnmi torpaqlarn tmizlnmsi, brpas
v neft razilrind salnan mskunlama
razilrind yenidnqurma ilrinin aparlmas
Turizmin inkiaf etdirilmsi (imaldak sahilyan
razilrd, Byk Zir adasndak hbsxanann
yerind)
Sradan xm dmir yolu xtlrinin brpa
edilmsi v yenilnmsi
nteqrasiya olunmu idaretm strategiyasnn
tkili (torpaq tdqiqatlar, geoloji, hidrogeoloji
v hidroloji tdqiqatlar, torpaq mlkiyyti v
kadastr sahlri)
lt, Sngal, Z, Xocasn, Dbndi, Sumqayt
v Byk or glnn razisind yeni ali th-
sil mssislrinin yaradlmas n razilrin
nzrd tutulmas
84 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Mxsusi Baknn Ba plan zr sas prinsipial tklir:
Bak hrinin mrkzi hisssind Mrkzi Biznes Rayonunun yaradlmas
Sabunu v Binqdi razisind 2 alternativ alt-mrkzin yaradlmas
Z v Lkbatanda lokal mrkzlrin yaradlmas
Plan razisinin mxtlif yerlrind 25 yerli mrkzin yaradlmas
Byk or gl il Xzr dnizi arasnda ekoloji dhlizin - yal zolan yaradlmas
Dnizknar Milli Parkn dniz doru 70-100 m genilndirilrk x imrliyindn Z qsbsinin
razisindk uzadlmas v mvaq sahilbrkitm tdbirlrinin grlmsi
hrin mrkz hisssind yerln tarixiabidlrinmhaz edilmsi mqsdil
hr Mhaz Zonasnn yaradlmas
Bibiheybt qsbsinin masir zona kimi inkiaf etdirilmsi
NKAF PLANI
SAS MDDALAR v TKLFLR
MNDRCAT
85 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
SAS MDDALAR v TKLFLR
Mxsusi Baknn Ba plan zr sas prinsipial
tklir:
ZqsbsindThsil, Elm v Texnologiya Parknn
yaradlmas
Heydr liyev prospektindn Korolu metro stansiyas
istiqamtind Shiyy Mrkzininyaradlmas
Balaxanv Lkbatan qsblrind Kiik v Orta
Snaye Zonalarnn yaradlmas
Byk or glnn imal hisssind Mtkkil
Snaye Zonasnn yaradlmas
xtisasladrlm Snaye Zonalarnn yaradlmas
Bilcri qsbsind logistika mrkzlrinin
yaradlmas
Yaay standartlarna cavab vermyn mskunlama
razilrind yenidnqurma ilrinin aparlmas
Dmir yollarnn brpas v yenidn istifadsi,
yeni dmir yolu xtlrinin salnmas
Metro sisteminin genilndirilmsind inkiafn ilk
nvbd Xrdalan istiqamtin ynldilmsi
Mnzil tlbatnn mvaq sviyyd dnilmsi
mqsdil yeni mskunlama razilrinin salnmas
Byk or glnn yaxnlnda, Xocasn v Z
qsblrinin razisind ali thsil mssislrinin
yaradlmas n razilrin nzrd tutulmas
86 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
SAS MDDALAR v TKLFLR
Mxsusi Bakda I nvbd
planladrlan razilr:
QTSAD MQSDL LAYHLR:
Sabunu - alt mrkz, Binqdi -
alt mrkz, Byk or glnn
imal hisssi - Mtkkil Snaye
Zonas, Balaxan v Lkbatan - Kiik v
Orta Snaye Zonas, Bilcri - logistika
mrkzi, Z v Lkbatan - lokal mrkzlr
EKOLOJ MQSDL LAYHLR:
Byk or gl, Blbl gl,
Xocasn gl, Yal zolaq
SOSAL MQSDL LAYHLR:
A hr, Thsil, Elm v Texnologiya
Park, Shiyy Mrkzi, Qanl gl,
1 ci Alatava, 2 ci Alatava, 7 ci
Alatava, hr Mhaz Zonas, Xutor v
Bibiheybt

E
S
MNDRCAT
87 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
qtisadi inkiaf 6 mhm klasterin formaladrlmasna ynldilck:
1. Bak hri
hrin modernizasiyas il laqdar perspektiv v potensial layihlr:
Beynlxalq aeroportun genilndirilmsi v potensialnn artrlmas
Bak metrosunun genilndirilmsi
hr mrkzinin modernizasiyas
Bak trafnda ox zolaql dairvi yolun salnmas
Dniz limannn Bakdan lt krlmsi
A hr layihsi
Byk or razisind Olimpiya hrciyinin salnmas
Bak buxtasnda, Byk Zir adasnda stiraht Salamlq Kompleksinin tikintisi
88 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Bak hrind inkiaf n potensial imkanlar
olan istehsal sahlri:
Uaq qidasnn istehsal
rk v un snayesind istifad ediln mxtlif
qatqlarn v fraksiyalarn istehsal
Peenye v vai istehsal
okolad v ondan hazrlanan mmulatlarn
istehsal
Zeytun v zeytun yann istehsal
Makaron mmulatlarnn istehsal
Zfran istehsal
Sd v sd mhsullarnn istehsal
Kr yann istehsal
Dri mmulatlarnn istehsal
Kimyvi saplardan toxuculuq mmulatlarnn
istehsal
dman avadanlqlarnn v vasitlrinin istehsal
stixana mhsullarnn istehsal (gblk,
gllk v s.)
NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
MNDRCAT
89 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
2. Sumqayt hri
H.Z.Tayev qsbsi istiqamtind snaye qovann yaradlmas n sas iqtisadi inkiaf prioritetlri:
Neft-kimya snayesinin masir texnologiyalar sasnda inkiaf etdirilmsi
Yeyinti snayesinin inkiafnn dstklnmsi
Elektron sistemlrin ym v digr nv mlki mmulatlarn istehsalnn tkili
Cihazqayrma snayesinin brpas
Kimyvi gbrlrin istehsalnn dstklnmsi
Toxuculuq mmulatlar istehsalnn inkiaf etdirilmsi
90 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
Prioritetlrin realladrlmas n yaxn
glckd Sumqaytda yaradlacaq v faliyyt
gstrck snaye parklar:
Sumqayt Snaye Park
Sumqayt Texnologiyalar Park
Sumqayt Yksk Texnologiyalar Park
Sumqayt Kimya Snaye Park
MNDRCAT
91 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
Sumqaytda aadak sahlrin inkiafna diqqtin artrlmas mqsduyundur:
Kimya snayesinin xammal bazasna saslanan czalq snayesinin inkiaf etdirilmsi
Ziyanvericilr qar drmanlarn v heyvandarlqda ttbiq olunan preparatlarn istehsalnn tkili
Yksk Texnologiyalar Parknn nzdind Yksk Texnologiyalar Universitetinin yaradlmas
Kiik v orta ll heyvandarlq komplekslrinin yaradlmas
ri topdansat bklrinin v logistika mrkzlrinin yaradlmas
Mxtlif istiqamtlrd kiik v orta sahibkarln inkiafnn dstklnmsi
92 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
3. Xrdalan hri
razinin perspektiv inkiaf il bal
hkumtin sas planlar:
Qida v iki snayesinin inkiaf
Mebel snayesinin inkiaf
Quuluun inkiafnn dstklnmsi
Aqroservis xidmtlrinin yaradlmas
Tikinti mmulatlarnn istehsalnn tviqi
Sdlk maldarln dstklnmsi
Trvziliyin inkiaf
Xidmt sektorunun inkiaf
Uaq qidas istehsalnn dstklnmsi
MNDRCAT
93 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
4. Lkbatan - lt snaye qova

razid hyata keirilck byk layihlr:
Neft-Qaz Emal v Neft-Kimya Komplek-
sinin tikintisi
Yeni Bak Beynlxalq Dniz Ticart Liman
kompleksinin tikintisi
razid mvcud iri ticart komplekslrinin
inkiaf etdirilmsi v modernldirilmsi
Kiik v orta sahibkarln inkiaf zr
diqqtd saxlanlacaq sahlr:
Tikinti materiallarnn istehsal
Tiki v toxuculuq mmulatlarnn istehsal
rk v qnnad mhsullarnn istehsal
Heyvandarlq, quuluq v balqln
inkiaf
Sntkarlq (xalalq v s.)
94 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
5. Aberon yarmadasnn Xzr dnizi traf boyu turizm kompleksinin yaradlmas
razinin iqtisadi inkiaf prioritetlri:
Turizm infrastrukturunun inkiaf etdirilmsi
Ekoloji brpa ilrinin davam etdirilmsi v dnizknar razilrin tmizlnmsi
Masir turizm komplekslrinin yaradlmas
Sanatoriya-malic v istiraht mrkzlrinin brpa edilmsi v masirldirilmsi
Knd tsrrfatnn inkiafnn dstklnmsi
rzaq istehsal mssislrinin yaradlmas
rk v qnnad mhsullarnn istehsal
MNDRCAT
95 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
QTSAD NKAFIN SAS STQAMTLR
6. Xzr, Sabunu, Suraxan v Aberon rayonlarnn Bak hrindn imal-rqd yerln qsblri
Kiik v orta sahibkarln inkiaf n potensiala malik sahlr:
Zeytun istehsal tsrrfatlarnn inkiaf
Zfran istehsalnn inkiaf
Masir istixana komplekslrinin yaradlmas
ntensiv zmlyn inkiaf
Quuluq komplekslrinin yaradlmas
Kiik v orta ll maldarlq komplekslrinin yaradlmas
Knd tsrrfat mhsullarnn emal v rzaq istehsal mssislrinin yaradlmas
rk v qnnad mhsullarnn istehsal
96 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
Ekoloji idaretm tdbirlri:
Tbii gllr v imrlik razilrinin inkiaf proseslrinin
tsirlrindn mhaz olunmas
Hr bir gl n turizmin inkiaf konsepsiyasna
sasn idaretm plannn hazrlanmas
daretm plan hazrlanana qdr gln 200 m
radiusunda tikinti ilrinin qadaan olunmas
Brk v zrrli tullantlar zr mvaq idaretm
plannn hazrlanmas
Btn obyektlrin irkab sularn toplanmas sistemin
qoulmas
irkab sularn dniz axdlmazdan v suvarmada
istifad olunmazdan vvl tmizlm qurularna
trlmsi v tmizlnmsi
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
MNDRCAT
97 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Tikililrin su altnda qalmamas n ya v drenaj
sistemlrinn yaradlmas
Dyrli knd tsrrfat torpaqlarnn baqa tyinatlar
zr istifad olunmasnn qarsnn alnmas
Qzlda qsbsind yaradlmas nzrd tutulan
sement zavodundan xan tozun idar olunmas n
tdbirlrin grlmsi
nvestisiya layihlri n traf Mhit Tsirin
Qiymtlndirilmsi hesabatlarnn hazrlanmas
Nqliyyat infrastrukturu il tarixi-mdni irs razilri
arasnda mvaq bufer zonalarn yaradlmas
irklnmi razilr tmizlnmdn inkiaf tdbirlrinin
aparlmasnn qadaan olunmas
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
98 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
Sumqaytn sahilyan razilrind yerln snaye zonalarnn tmizlnrk rekreasiya
mqsdlri n istifad olunmas
Masazr v Hkmlinin yaxnlndak palq vulkanlarnn trafnda bufer zonalarn yaradlmas
Masazr glnn trafnn duz istehsal il uyunladrla bilck kild inkiaf etdirilmsi
Pirallah razisind inkiaf tdbirlri hyata keirilmzdn vvl ekoloji tdqiqatlarn aparlmas
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
MNDRCAT
99 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Mhm dyr malik razilrin (palq vulkanlar, Yanar Da) zibillnmsinin qarsnn alnmas zr
tdbirlrin grlmsi
Karxanalarn faliyyt gstrdiyi razilr n brpa planlarnn hazrlanmas
ltd salnacaq limana gln gmilrd formalaan brk, maye tullantlar v irkab sularnn dniz
atlmasnn qarsnn alnmas n mvaq qurularn tikilmsi
Xzr dnizinin sviyysinin qalxmas raitind ltin v alaq razilrin subasmaya mruz qalmamas
mqsdil dniz mda sistemlrinin quradrlmas
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
100 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
Byk Bak razisind ekoloji idaretm
sahsind investisiya faliyytlri zr tklir:
Sumqayt poliqonunun balanmas v
tullantxanann tmizlnmsi
Qaradan yaxnlndak razid poliqon
yaradlmas
irkab sularn tmizlnmsi qurularnn
lt, Qobustan, xlar, Bibiheybt, Trkan,
Hvsan, Pirallah v Pirada ina olunmas
Aberon yarmadasnn imal-qrb v rq
sahillrind dnizin dayaz hisslrind klk
enerjisi turbinlrinin yerldirilmsi
Zabrat Balaxan v Zabrat Binqdi
yollar traf razid zibil yandrma zavodunun
tullantlarn eidlm zavodu v poliqon il
birg faliyyat gstrmsi
Lkbatanda yeni tullant trm stansiyasnn
tikilmsi
Bibiheybtd irkab sularn tmizlnmsi
zr yeni mntqnin inas
Mviqabadn cnubunda tullant poliqonunun
yaradlmas
TRAF MHTN QYMTLNDRLMS
MNDRCAT
101 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
PLANIN MALYY DYR
LAYH
STQAMTLR
TLB OLUNAN
SRMAY
DVLT
NVESTSYALARI
BEYNLXALQ
KREDTLR v
QRANTLAR
MSSS v
TKLATLARIN
VSAT
XARC
NVESTSYALAR
YERL
NVESTORLAR v
HALI
Sosial tlbatlar 40,809 12,651 0,816 11,427 0,816 15,099
hrin yknn azaldlmas 2,739 2,328 - 0,411 - -
dman, istiraht v turizm 10,728 7,617 0,107 1,716 0,644 0,644
Kommunal infrastruktur 19,505 9,362 1,170 8,973 - -
Nqliyyat infrastrukturu 11,435 10,635 0,686 0,114 - -
Ekoloji layihlr 10,981 9,224 0,220 1,537 - -
Biznes layihlri 43,400 14,322 - 13,888 7,812 7,378
Cmi tlb olunan srmay 139,597 66,139 2,999 38,066 9,272 23,121
mumi yekunda pay, % 100,00 47,38 2,15 27,27 6,64 16,56
Byk Bak zr (milyard manat)
102 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
PLANIN MALYY DYR
LAYH
STQAMTLR
TLB OLUNAN
SRMAY
DVLT
NVESTSYALARI
BEYNLXALQ
KREDTLR v
QRANTLAR
MSSS v
TKLATLARIN
VSAT
XARC
NVESTSYALAR
YERL
NVESTORLAR v
HALI
Sosial tlbatlar 21,108 6,543 0,423 5,910 0,423 7,809
hrin yknn azaldlmas 2,739 2,328 - 0,411 - -
dman, istiraht v turizm 8,651 6,142 0,087 1,384 0,519 0,519
Kommunal infrastruktur 13,640 6,547 0,818 6,275 - -
Nqliyyat infrastrukturu 11,420 10,621 0,685 0,114 - -
Ekoloji layihlr 5,925 4,977 0,118 0,830 - -
Biznes layihlri 26,745 8,826 - 8,558 4,814 4,547
Cmi tlb olunan srmay 90,228 45,984 2,131 23,482 5,756 12,875
mumi yekunda pay, % 100,00 50,96 2,36 26,03 6,38 14,27
Mxsusi Bak zr (milyard manat)
MNDRCAT
103 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
PLANIN MRHLLR
Byk Baknn inkiaf mrhllri
2014-2015-ci illr: ox mrkzli inkiafa hazrlq
Btn maraql trrin clb olunmas, davaml v ardcl mzakirlrin aparlmas
Konkret layihlr zr hazrlqlarn grlmsi
bklm prosesinin institusionalladrlmas
Yerli iqtisadi inkiafn qiymtlndirilmsi qruplarnn yaradlmas
cra strukturlar il zl sektor arasnda tlb olunan laqlrin qurulmas
Planladrma iinin daha mtkkil tkili
2015-2020-ci illr: stnlyn ox mrkzli inkiafa verilmsi
Hquqi v maliyy yardm vasitsil yerli inkiafn dstklnmsi
Yerli iqtisadi inkiaf qruplarnn Yerli qtisadi nkiaf darlrin evrilmsi
Yerli planladrma zr grlck ilrin myyn edilmsi
Monitorinq-qiymtlndirm-nzart tkilatlarnn yaradlmas
traf razilrl nqliyyat laqlsinin tam tmin edilmsi
nkiafn stnlk verildiyi razilrd ilk nvbd mnzil tminat probleminin hlli
104 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
PLANIN MRHLLR
2020-2025-ci illr: ox mrkzli inkiafn tam formalamas v tarazl inkiafa keid
Cnub sahilyan razilrd irimiqyasl investisiya layihlrinin tamamlanmas
Yarmadada v cnub sahilyan razilrd halinin mnzil v sosial tlbatlarnn dnilmsi
Mrkzi Biznes Rayonunun trafnda 2 alt mrkzin yaradlmas
Aberon yarmadasnda halinin daha tarazl paylanmasnn tmin edilmsi
Antiinhisar tdbirlri il yana, mssislr arasnda qarlql laqlndirmnin tkili
Yeni investisiya qrarlarnn verilmsi
2025-2030-cu illr: Tarazl inkiafn ld olunmas
imal-qrb hissd iqtisadi diversikasiya mqsdli vektorun yaradlmas
Qrb hissd regional desentralizasiya mqsdli vektorun yaradlmas
Cnub-qrb hissd mrkzi inkiaf vektorunun yaradlmas
Mrkzin imal-rqind v imal-qrbind daxili desentralizasiya mqsdli kmki vektorun yaradlmas
Byk Bak razisinin mrkzind yksk sviyyy malik Mrkzi Biznes Rayonunun (MBR) yaradlmas
MNDRCAT
105 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
PLANIN MRHLLR
Mxsusi Baknn inkiaf mrhllri
2014-2015-ci illr:
ctimai nqliyyat vasitlri zr yeni marrutlarn almas
Mrkzd nzrd tutulan yalladrma tdbirlrinin hyata keirilmsi
Gllrin v traf razilrin tmizlnmsi v yenidn istifadsi
Yallq, istiraht, ylnc v mdniyyt razilrinin yaradlmas
Qeyd olunan mskunlama razilrinin yenidn qurulmas
Shiyy Mrkzinin yaradlmas
Kiik v orta ll snaye zonalarnn yaradlmas
106 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
PLANIN MRHLLR
2015-2030-cu illr:
hr Mhaz Zonasnn yaradlmas
Alt mrkzlrin yaradlmas
Metro xtlri, dmir yollar v srtli avtomobil
yollarnn kilmsi
Mhndis kommunikasiya infrastrukturunun
qurulmasnn davam etdirilmsi
Mtkkil Snaye Zonasnn yaradlmas
Lokal Mrkzlrin formaladrlmas
I nvbd planladrlan razilr zr tdbirlrin
hyata keirilmsi
Ali thsil mssislrinin nzrd tutulan
razilrd yaradlmas
MNDRCAT
107 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANININ CRA MEXANZMLR v DARETM PRNSPLR
nzibati amillr
Plann mvaq dvlt orqanlar v ictimai
tkilatlarla mzakirsi, ry v tvsiyylrin
nzr alnmas v razladrlmas
Plann tsdiqindn sonra onun icrasnn
praktik v hquqi chtdn tmin edilmsi
Plan zr tklif olunan rayonlarn rsmi
srhdlrinin myynldirilmsi
Planladrma amillri
BBRP-nin d daxil olunduu riv sndi
olacaq Azrbaycan Respublikas halisinin
mskunlamasnn, tbitindn istifadsinin
v istehsal qvvlrinin razi tkilinin Ba
sxeminin hazrlanmas
raziy daxil olan yaay msknlrinin ba
v mfssl planlarnn hazrlanmas
Mvaq dvlt qurumlarnn hyata keirdiyi
planlarla BBRP-in inteqrasiya olunmas
Dvlt siyastlrinin v proqramlarnn
(xsusil Azrbaycan 2020) nzr alnmas
108 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NKAF PLANI
BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANININ CRA MEXANZMLR v DARETM PRNSPLR
laqlndirm amillri
darlraras laqlrin gclndirilmsi, dvlt v zl sektor mkdalnn
genilndirilmsi, dvlt v zl sektorla ali thsil mssislri arasnda
laqlndirm v mkdalq mexanizmlrinin gclndirilmsi
nternet resurslar vasitsil mvaq icra orqanlar v planladrma institutlar
arasnda mlumat mbadilsinin institusionalladrlmas
Yerli resurslarn qiymtlndirilmsi v mobilizasiyasnn tmin edilmsi
mqsdil Yerli qtisadi nkiaf darlrinin faliyytinin gclndirilmsi
nsan resurslar amillri
Potensialn gclndirilmsi v tlim proqramlar vasitsil planladrma
tcrbsinin genilndirilmsi
Ali thsil mssislrind razi planladrma mvzusunda tdris proqramlarnn
genilndirilmsi
MNDRCAT
109 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
Hquqi amillr
Texniki tlblr v mlkiyyt msllri
zr ba vern dyiikliklr sasn
hquqi bazann v normativ qaydalarn
tkmilldirilmsi
razidn istifad v razinin idar olunmas
zr prosedurlarn ffaf kild ttbiq
edilmsi n hquqi bazann yaradlmas
ctimai nzart amillri
Ekoloji chtdn zrrsiz inkiaf prosesinin
tmin olunmas v mdni irs abidlrinin
qorunmas n mstqil ictimai nzart
mexanizmlrinin yaradlmas
Qarlql idaretm modellrinin
yaradlmas v QHT-lrl mkdalq
kanallarnn qurulmas
Monitorinq-qiymtlndirm-nzart
mexanizminin qurulmas
BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANININ CRA MEXANZMLR v DARETM PRNSPLR
110 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI
NTC
Bellikl, tqdim olunan Bak v Sumqayt hrlrinin inzibati razilrini v Aberon rayonunun bir hisssini
hat edn Byk Baknn Regional nkiaf Plan 1:25 000 miqyasnda hazrlanmaqla 282 322,85 hektar razini
hat edn razi planladrma sndidir v Byk Bak regionu n ilk df hazrlanr. Hminin Mxsusi Baknn
Ba plan Sbail, Yasamal, Nsimi, Nrimanov, Binqdi, Nizami, Xtai, Qarada, Sabunu v Suraxan rayonlarn
hat edir. Planladrlan razinin sahsi 33 333,29 hektar tkil edir.
Bak hrinin Bak Dvlt Layih nstitutu trndn hazrlanan sonuncu Ba plan 1987-ci ild tsdiq edilmidir.
Byk Baknn Regional nkiaf Plan hazrlanarkn razi zr toplanm mlumatlar, aparlan thlillr, veriln
proqnozlar v planladrma, ekoloji qiymtlndirm, iqtisadi inkiaf, nqliyyat v mhndis infrastrukturlar zr
ld olunan nticlr glckd hazrlanmas tlb olunan hrsalma sndlri n istinad sndi v sas
olacaqdr.
MNDRCAT
111 BYK BAKININ REGONAL NKAF PLANI