1

23 kwietnia 1986 roku ogodzinie 17.30, wmurach Uni-

wersytetu Gdaskiego, explodowao wydarzenie postarty-
styczne pod kryptonimem Miasto-Masa-Masarnia. Jego
spiritus movens, Zbigniew Sajng, pisa Kraj y wtedy
zanurzony wmeandrach permanentnego koca. Ludzie pili,
wyjedali, wariowali, ten i w si powiesi. Zewszd wia-
o potrzeb terapii
Wkrtce potem uczestnicy tego radykalnego przedsi-
wzicia podjli decyzj owstpieniu na drog Masarskiego
miecza. Ruszyli przed siebie, dokonujc wnieatwym kon-
tekcie schykowego PRL czynw wielkich ipiknych. Tak
uksztatowaa si askami synca Tranzytoryjna Formacja
Totart.
Niektrzy krytycy tzw. sztuki wspczesnej utrzymuj, i
od tego momentu Kultura Narodowa wesza na estetyczn
rwni pochy. Inni wrcz przeciwnie twierdz, eakcje
Totartu byy najistotniejszym wydarzeniem od czasu raj-
dw futurystw wII RP. Dyskurs ten Poeta uj wbysko-
tliwie zotej myli Jeden uwaa tak, drugi uwaa inaczej,
wikszo nie uwaa wogle
Byem jednym z ojcw zaoycieli tego fascynujce-
go zjawiska. Cho s zoliwcy ktrzy utrzymuj, e jed-
nak bardziej matk. Do dnia dzisiejszego zrealizowaem
zTranzytorium Totartu kilkaset akcji ocharakterze meta-
fzyczno spoecznym.
Postulat:
odrzuci autozadawienie, odrzuci zawory idawiki
po czym patrze jak pd ekspresji uksztatuje otwory.
Zbigniew Sajng
Raport wsprawie grupy Serdel iwsprawie wycia.
2
Peni, odpowiedzialn przed Histori i archiwista-
mi IPN, funkcj kustosza Muzeum Objazdowego Totar-
tu. Chciabym zmojej Koniczej perspektywy opisa Ci po-
dr naszej zaogi ku Niemiertelnoci iWolnoci. Zapnij
wic pasy iprzygotuj si dopostabsurdalnego lotu
Moja droga do Totartu nie bya prosta jak lufa czogu
Rudy 102. yem jak kady w miar normalny chopiec,
zanim genera Jaruzelski nie rozpta techno party o na-
zwie stan wojenny.
Od 13 grudnia roku 81 popadaem wcoraz wiksz de-
kadencj. Bardzo szybko przeksztacia si ona w szczery
punkowy nihilizm. Od 1982 roku zaczem pisa wiersze.
I oglnie mj rozwj duchowy zacz lawirowa w dziw-
nych rejestrach. Tak zazwyczaj bywa, gdy pod twoim do-
mem defluj czogi.
Usiowaem zbudowa swoj barykad wwalce zwszech-
ogarniajc bylejakoci. Nawizywaem kontakty zistot-
nymi przedstawicielami muzycznego undergroundu. Ko-
respondowaem m.in. zzespoem Corpus X ze Szczecina,
WC zMiastka, Dezerterem zWarszawy czy mierci Kli-
niczn zGliwic. Przesyali mi nagrania na rozklekotanych
kasetach i konspiracyjny paer walczcy z socjalistyczn
degrengolad.
Dlatego dwa tygodnie przed matur, w Orwellowskim
1984 roku, zorganizowaem mj pierwszy koncert punko-
wy w gdaskim klubie stoczniowca Akwen. Nazywa si
Party Modziey Wegetujcej izagray na nim: szczeciskie
bandy alternatywne Corpus X i Zwolnienie Warunkowe;
Moskwa z odzi; gdask scen reprezentoway street
punkowe DDT, nowofalowy Klimat (pna mutacja De-
adlocka) oraz awangardowe Kredki.
Zadebiutowaem wtedy wroli niezalenego organizato-
ra oraz punkowego konferansjera. W antraktach pomi-
dzy produkcjami kapel czytaem moje boleci namasz-
czone wiersze. Potem stao si to tradycj na kolejnych
koncertach, ktre organizowaem lub na ktre byem za-
praszany jako niepokorny poeta (jak np. na szczecisk
seri Garay, nakrcanych przez Dzidka Jodko, wokalist
Corpus X).
Tego 84 roku zdaem na flologi polsk wUniwersyte-
cie Gdaskim. Nie zmienio to mojego depresyjnego uspo-
sobienia. UG lat tamtych nie by specjalnie przesikni-
ty atmosfer intelektualnej refeksji czy rewolucyjnej na-
mitnoci.
Dlatego dalej strzelaem seri koncertw, realizowanych
m.in. pod hasem Podziemna Wysepka. Gray tam legen-
dy pankroka botnistej epoki stanu wojennego Dezer-
ter, Abaddon, Rejestracja, Karcer, Dzieci Kapitana Klossa,
Konwent AiStan Zvezda.
W roku 1985 nawizaem kontakt z Zygzakiem, front-
manem nihilistycznego bendu TZN Xenna. Oprcz zdzie-
rania garda wtej zasuonej kapeli, charyzmatyczny mo-
dzian wydawa pismo Fortran. Zaprosi mnie na amy tego
zacnego przejawu printerskiego, gdzie zadebiutowaem
jako autor no future poetry.
Ta owocna kooperacja daa mi takiego kopa, i nieba-
wem zaczem wydawa wasny magazyn podglebny. Na-
zywa si barokowo: Gangrena Tady Pao Modziey We-
getujcej. Doczasu przeomu totartowego, czyli dowiosny
roku 86, wydaem pi numerw Gangreny. W ostatnim
stosunek textw punkowych domanifestw Zbigniewa za-
wiera si wproporcjach 5:3.
Bo wtedy czuem ju e punk rock przesta mi wy-
starcza. Byem sfrustrowany betonow stagnacj gni-
cia wPRL. Ale te nie zachwycao mnie kostnienie formy
wrd twrcw alternatywnych. Moja publiczno bya
pogrona wmarazmie. Wypruwajc faki organizowaem
koncerty, awok nic si nie zmieniao.
Ogarn mnie kompleks wynikania, do rozpaczli-
wy w sytuacji, ktr zmieni mogo jedynie kilka dywizji
amerykaskich marines. Masa krytyczna Koniczej niezgo-
dy na wiat dochodzia dopunktu zasadniczego wkurwie-
nia. Czekaem na wielki wybuch wkosmosie
Konjo walczy na scenie
wtowarzystwie grupy Karcer
Supsk , kwiecie 86.
Pierwszy numer
magazynu Gangrena.
4
Pierwszym fanem Gangreny zosta Jany Waluszko, przez
Skib czule nazywany Papieem Anarchizmu Polskiego.
Jany by ju wtedy niemale ikon wrd radykalnych f-
ghterw podziemia politycznego. Uczestniczy wewszyst-
kich moliwych iniemoliwych zadymach ulicznych. Jako
Ruch Spoeczestwa Alternatywnego wydawa pismo Ho-
mek, ktre dilowa m.in. na moich punkowych koncertach.
Aksyw Jany to ja mu nadaem. Wzia si zlektury no-
wofalowej gazetki Papier Biaych Wulkanw, ujawnianej
wokolicach roku 80-tego, przez zaog zwizan zkulto-
w kapel Deadlock.
Papier to nie by typowy fanzin anonimowi au-
torzy drukowali tam swoje zakrcone liryki i absurdal-
ne opowiadania. W jednym z nich bohaterem by niejaki
Jany Elbieta Dugda. Jego losy tak mnie wzruszyy, i ta-
kie wanie pseudo konspiracyjne nadaem Janowi Pawo-
wi Waluszko. Jak wiemy, chociaby zlektury akt SB, pseu-
do przyjo si wrodowisku izpowodzeniem funkcjonu-
je dodnia dzisiejszego.
Adziki Janemu poznaem jesieni roku 85 Skib. Mia-
o to miejsce w romantycznych okolicznociach. Byem
w komitecie witajcym Krzyka po wyjciu na wolno
zaresztu. Spdzi wkaliskim wizieniu kilka miesicy, po
zaatakowaniu ulotkami antyMON jednego z koncertw
Festiwalu Muzykw Rockowych wJarocinie.
Skiba przebywa przez czas jaki wceli zkontrowersyj-
nym wsplokatorem. By nim wampir zKrotoszyna, kt-
ry utrzymywa, e wasnorcznie zgwaci iudusi 5 kobiet.
Wampira powiesili a Skiba wrci na bojowe ono RSA.
Oraz do generowania akcji okooartystycznych, dziki
ktrym ju niebawem wspomc mia Totart wwielokrot-
nie istotny sposb.
Atymczasem, jak pisa Poeta, bylejako ogarniaa elity
imasy. Wmarcu roku 86 wUniwersytecie Gdaskim od-
by si wieczr grupy poetyckiej W Zatoce. Byo to do
schykowe widowisko, brodzce wpopuczynach po zaan-
gaowanej liryce koca lat 60-tych.
Jedna z gwiazd Zatoki, z cakowit powag, deklamo-
waa np. wiersz pt. To jest strajk dziewczyno. Ten stopie
nieadekwatnoci literackiej doprowadzi doujawnienia si
pierwszych niewiadomych totartowcw.
Podczas wieczoru Zbigniew Sajng co chwila wsta-
wa, strzela z korkowca i krzycza: Chc ogosi komuni-
kat! Do koca nie wyjani jednak, co ten message mia-
by zawiera. Po nim wstaway spontanicznie inne akade-
mickie dziwolgi iwygaszay rne zadziwiajce kwestie.
Ja wyem Dajcie nam Barabasza! aKudaty zawodzi Loha!
Loha!.
Chaos pogbia si idoszo dowerbalnych przepycha-
nek na linii publika panowie poeci, plus pani poetka
sztuk eins. Jeden z uraonych literatw zabra swoje za-
bawki i oznajmi Nie wiem jakiej jakoci s nasze per-
y, ale domniemam, i zostay rzucone przed prawdziwe
wieprze!
Zbilimy mu brawko. Wida byo, ejest na uniwersyte-
cie grupa ludzi, ktra si na tak kultur nie zgadza.
Krzysiek Skiba przechodzi
w pity wymiar!
5
Wkrtce potem na terenie UG zawisy tajemnicze ma-
ski w kolorze wciekle rowym. Zwiastoway happening
(?!) poetycki Zbyszka Sajnga pt.Miasto-Masa-Masarnia.
Sam autor od duszego czasu pojawia si whallu Wy-
dziau Humanistycznego, penicego funkcj volkstribu-
ne, przybierajc coraz bardziej fantazyjny image. Odzia-
ny by w dugi gumowy paszcz z francuskiego demobi-
lu. Wos rozwiany niczym u demiurga z pogaskich mi-
tologii. Przez rami przerzucona wielka torba hydraulika,
wktrej przechowywa rkopisy swoich wierszy.
Oraz bagnet ktrym ogania si od przedstawicieli spo-
eczestwa, nie akceptujcych na polskich ulicach ludzi,
wygldajcych tak jak Sajng.
Zapozna nas ze sob Artur Kudaty Kozdrowski. Ku-
daty pochodzi ze Supska. Lewitowa w orbicie punko-
wego combo Karcer i te bez przekonania studiowa flo-
logi polsk.
Sfraternizowalimy si zArturem gdy zaprosiem Karcer
na Party Modziey Wegetujcej vol.3, ktre zorganizowa-
em wgdaskim Domu Harcerza jesieni 85. Kudlatz by
ju wtedy autorem tomikw poezji wydawanych bezdebi-
towo, otak barwnych tytuach jak Prosimy dotaca / Rie-
go Kurwa czy powieci Samotny saturator.
On te owieci mnie, i w Supsku spalono na stosie
ostatni europejsk czarownic. Nazywaa si Trina Papi-
sten. Dodzi stoi in Stolp baszta Jej imienia.
Moment poznania ze Zbyszkiem zapamitaem dokad-
nie. Stalimy razem w kolejce do akademickiego baru,
sodko nazywanego Chlewem. Podawali tam najtasz
wTrjmiecie herbat. Ito bya dla mnie jedna zniewie-
lu motywacji aby, oprcz ucieczki od wojska, w roku 86
wogle na Uniwersytet przychodzi.
Wsmutnej kolejce po lur, a 30 groszy per kubek, kwi-
tlimy Kudaty, Sajng i na kocu ja. W pewnej chwi-
li Kudaty odwrci si ipowiedzia Poznajcie si. To jest
kolega Zbigniew, ktry organizuje happening. Moe by si
Konik podczy?
Mnie niesamowicie rozbawio to okrelenie kolega Zbi-
gniew, wziwszy pod uwag odmienno estetyczn, ktr
kolega Zbigniew emanowa.
Zgodziem si iumwiem na spotkanie organizacyjne.
Nawiedziem wtedy po raz pierwszy mieszkanie Zbysz-
ka, ktre na lat wiele miao sta si central Tranzytorium.
Tudzie schroniskiem dla wielu zbkanych dusz. Oraz
okiem cyklonu, wktrym kreowano idejki rewolucji per-
manentnie idealnej.
W spotkaniu inicjacyjnym uczestniczy najbliszy wte-
dy kumpel Sajgona, malarz iperformer Bogdan Kubat. Od
kilku lat uprawiali wsplnie dziwne aktywnoci z pogra-
nicza sztuki ipolityki. M.in. w82 roku zaoyli grup Ser-
del, grajc muzyk koca ztextami wstylu Wal gow
opodog / ju nie mog / ju nie mog!
Wrd instrumentw Serdla, uywanych dopreparowa-
nia nagra, znajdoway si np. wadliwa perkusja elektro-
nicznie modyfkujca iprzyrzd dokrojenia jajek. Malarz
Kubat tworzy te turpistyczne reliefy, ktrych tematem
bya patologiczna rozrodczo.
Mj nowy kolega Z. S. wywietli autobiografczn trau-
m podziemnych eksperiencji.
wiat od zawsze pozostawa obojtnym na istotne prze-
jawy artowe obywatela Sajnga, wic ten metod samiz-
datu produkowa coraz bardziej przekroczone zjawiska li-
terackie. W ten sposb upubliczni: tom pt. Xistwo. (Po-
ema agrarne, poema komunalne) z lat 197982; Niemo-
no projekt ksiki bez pocztku ikoca 198283 oraz
Dwanacie sonetw rwnowagi z roku niedawnego 1985.
Atake ppowie pt. Jajko.
Wizjoner zAlei Leningradzkiej otworzy si przed pun-
kersem zBrzena (urokliwej gdaskiej dzielnicy ndzy)
Wolno 1980 roku zastaa mnie nieco zbyt wczenie. Moje
literacko poetyckie koncepcje zarysowyway si co praw-
da od okoo 1978/1979 roku, ale wroku 80 nie byem jesz-
cze gotowy, wtym sensie, enie miaem jeszcze odpowied-
niej iloci odpowiedniej marki utworw, atych, ktre mia-
em, nie byem pewien. Niewtpliwie by to cigle etap a-
dowania akumulatorw. Zreszt tyle rzeczy si dziao, trze-
ba byo by
Wic pozytywnie nastawiony Zbigniew stara si by
w jak najbardziej energetycznym, racjonalnym, tudzie
wopozycyjnie obywatelskim wymiarze.
Poeta naiwny Kudaty.
6
Ju pod koniec
lat 70-tych usiowa
zaoy niezale-
ny klub artystycz-
ny. W1981 roku re-
aktywowa w Uni-
wersytecie Gda-
skim Zeszyty Koa
Naukowego Polo-
nistw Litteraria.
Na pocztku sta-
nu wojennego bra
udzia w brawuro-
wym przechwyce-
niu, skazanego na
zmielenie przez ko-
munistw, nakadu
ksiki pt.Wasa.
No a dalej byo
standardowo: tro-
ch ulotek, kamie-
nie, czogi Ponie-
siony oglnym unie-
sieniem napisaem
wtedy pczek patrio-
tycznych wierszy. Byy rzecz jasna rne od tego, co pisaem
przy innych okazjach i, jak sdz, z punktu widzenia po-
etyckiego standardu, byy cakiem nie najgorsze, korzystaj-
ce ze sprytnych odniesie doNorwida etc.
adne zwalczcych pisemek nie byo jednak zaintere-
sowane drukowaniem zaangaowanych strof Sajnga. To
jeszcze by wstanie przetrawi. Ale napisa te nowatorsk
rozpraw na temat manipulacji propagand pozytywistycz-
n, uprawian w stanie wojennym przez rzecznika junty
Urbana ijego ponurych socjotechnikw.
Krytykowaem neopozytywizm socjalistyczny i dziwio
mnie, enie znalazem wpismach podziemnych ani jednego
rzeczowego rozbioru ikrytyki tego ewidentnego naduycia.
Mj artyku nie zosta opublikowany. Odrzucono go, moty-
wujc, erobotnik tego nie zrozumie. Byo to nieco znie-
chcajce dowiadczenie
Zwikszajca si ilo zniechcajcych dowiadcze
przekonaa bolenie Zbigniewa, e jest bytem inakszym
ni inni. Nie czu tosamoci ani z totalitarnym spoe-
czestwem, ani z coraz bardziej kuriozalnymi wybroczy-
nami opozycji.
Napisa wic Schorowana sytuacja budzi potrzeb te-
rapii. Terapia kulturowa to, midzy innymi, przeamywa-
nie osamotnienia, jakociowa kontrola wartoci, odmyla-
kowywanie rzeczywistoci, by ujawnia jak jest i wresz-
cie uzupenianie wsplnej negacji o wspln kreacj,
a terapeutyczna kreacja,
to oczywicie nie artystycz-
ny wycig zbroje, ale te
nie, akurat wtedy wadaj-
ce umysami, zatapianie si
wmroku legend itradycyj-
nych wzorw
Suchaem tego co-
raz bardziej przekonany,
e naleymy do jednego
plemienia.
Zbyszek przerwa na
chwil, pocign yk kawy
zboowej bez cukru i po
katalogu klsk egzysten-
cjalnych postawi dobitny
wykrzyknik W kadym
razie zapamitaem do-
brze wtedy i na cae ycie,
e okazje naley wykorzy-
stywa skrupulatnie iszyb-
ko tak, jak si da. Postano-
wiem do nastpnego okre-
su wolnoci przygotowa si
jak nikt inny.
Iwtym momencie dotego przygotowania zostaem ser-
decznie zaproszony
Zbigniew poinformowa mnie, e istot akcji Miasto-
-Masa-Masarnia jest bunt przeciwko organizacji wiata
wogle. Powouje kategori anarchizmu metafzycznego
to droga ku zniszczeniu wizji wegetatywnych, wywiedzio-
nych woparciu oschemat egzystencji ciepodupecznej.
Nasze dziaanie to wszechogarniajca dowolno. Mam
si wymyle. Iplsa energicznie bd pasywnie. To nie-
istotne. Istotne jest aby by. W tym intensywnym tu i te-
raz. Mog przynie jaki transparent. Powiesi go bd
zerwa. Powiedzie wierszyk. Zapiewa piosenk. Atako-
wa lub ukry si wjakim kcie. Po co? Po nic.
To nie jest happening nikt tu nikogo nie zaskakuje ani
nie generuje estetycznych dre to wykad. To nie jest
FLUXUS bo powiedzie: ycie jest sztuk znaczy dzieli
co jest w istocie swej niepodzielne powiedzenie ycie jest
sztuk nic nie mwi o sowie jest a za to w peni je od-
daje nasza tu obecno (Stanowczy manifest negatywny
wsprawie tego, co si tu odbywa).
Razem ze mn bdzie jeszcze kilku partyzantw moe
piciu, moe dziesiciu Zbig pisa Bardziej ni ana-
chroniczne i eksterminalne uprawianie sztuki, zajmuje nas
generowanie brei semantycznej, zlewanie si wjedno wspl-
ne rozlewisko.
Zbyszek Sajng.
Gdask, zima 86.
Gdask, kwiecie87
koncert Ariergardy 1,
Konjo i Zbyszek.
Znajc skomplikowan psyche innych uczestnikw, wie-
dziaem tu nikt nie bdzie kry si w kcie. Idziemy na
wojn! Imog by ofary!
Podczas tego niepokojcego meetingu miy gospodarz
przeczyta mi kilka prymarnych manifestw. Najbardziej
wstrzsajce znich to Natychmiastowy manifest wspra-
wie zniesienia medycyny, Prodrom bezwzgldnego manife-
stu w sprawie prozy poszukujcej oraz Manifest psycho-
urynalny pamici Rafaa Wojaczka Ta cholerna winia
Zbigniew Sajng zazwyczaj wnocy odlewa si doumywalki
zreszt zprzyczyn nie ustalonych.
Na deser odby si may poranek poetycki i w autor-
skim wykonaniu nawietlono moje komrki m.in. syn-
nym wierszem pt.Syra tajemna O, syry e si przelk
/ etaka infantylna / aja mwi: tajemna
Zaciekawio mnie, eDwanacie sonetw rwnowagi po-
siada motta zTalking Heads iSiekiery. Jestemy na drodze
donikd To byo niepowszednie. Iniepokojce.
Gdy opuszczaem skromne M-2, ktre ju za moment
miao przey cudown metamorfoz wwityni metaf-
zyki spoecznej, przeczytaem napis nad drzwiami: Nie je-
stem socjopat tylko spoeczestwo jest antropopatyczne!
9
Na Masarni przygotowaem kilka sztandarw z gazet
uczynionych. Na jednym z nich po raz pierwszy ujawni-
em haso Mio niszczy osobowo.
Przytargaem kasety z przebojami idola mojej mamy,
szansonisty Poomskiego Jerzego. Wspaniay hit pt.Nie za-
pomnisz nigdy doskonale wrealiach scenicznych mixowa
si z mao pacyfstycznym przekazem grupy Serdel o na-
zwie Trupen machen. W ten sposb pan Jerzy zosta nie-
uwiadomionym czonkiem Masarni i przeszed pniej
znami cay szlak bojowy. Od Gdaska doMurmaska!
Wymyliem te tonus fnalis, czyli obrzucanie publicz-
noci bombami zmokrych gazet. Ten element bardzo si
wszystkim masarzystom spodoba. Iju dokoca dziaa
totart jest adekwatny czyli nie ma zasady
totart jest brzytw ktrej si chwytamy
Sza bojowy objawia si wzmoon si, niewraliwoci
na obraenia, wyciem, gryzieniem brzegu tarczy, czstym
zrzucaniem odzienia iwalk nago jako znak powicenia
si Odynowi, pokazaniem siy ipodnoci wojownika. Naj-
prawdopodobniej spowodowany by transem autosugestyw-
nym Wchrzecijaskich spoecznociach Anglosasw czy
Frankw, cho zpochodzenia germaskich, takie zachowa-
nia budziy groz iobrzydzenie.
Zbigniew Sajng
Prowizoryczny manifest pozytywny wsprawie tego,
co si tu odbywa.
Jakub Ostromcki
Okazja czyni Wikinga.
10
Totartu by konsekwentnie mocnym akcentem, ktrym e-
gnalimy nasz zdezorientowan widowni.
Ku Masarni dotarli iwzwizku ztym doHistorii prze-
chodz Zbig i Bogdan Kubat, czyli kierownictwo arty-
styczne (he he).
Studenci flologii polskiej poeta Kudaty, tczewski fre-
ak ysy, Dwa Grzeki Bral iAdamczyk (ten pierwszy za-
oy pniej awangardowy teatr Pie Koza), fan nowej
fali Maciej August (wsawi si niebawem pokniciem wi-
delca, coby szybciej opuci szeregi LWP).
By z nami hipis Pan Tomek, konsekwentnie udajcy
studenta historii. Oraz Para Z Napadami Histerii. Msk
czci Pary okaza si Leon Dziemaszkiewicz. Za lat par
rozpocznie wystpy wnieortodoksyjnie heterosexualnym
teatrze taca Patrz Mi Na Usta.
Und ja. Czyli powanie zagubiony we Wszechwiecie
Konik Konjo Konikovsky
23 kwietnia 1986 roku aula 037 Uniwersytetu Gda-
skiego wygldaa jak sen paranoika. Przed wejciem wi-
sia wielki rowy transparent z napisem Wielki Sajng.
Wrodku wita rwnie imponujcy sztrajf znapisem Wiel-
ki dure.
Na tzw. rusztowaniu warszawskim staa zota perkusja,
zdumnym napisem Serdel na kotle. Caa aula obwieszona
bya gipsowymi maskami Zbigniewa. I moimi gazetami.
Zrozklekotanych Eltronw made in NRD leciay rzchli-
we dwiki inkryminowanego Serdla feat. Jerzy Poomski.
321zaczo si. Od tej pory wiat mia ju wy-
glda inaczej.
Ubrany wgacie zjedn tylko nogawk, Zbigniew wst-
pi na zardzewiay wity szczyt ipocz gra na perkusji.
Jednoczenie recytowa w niezwykle intensywny sposb
swj poemat Europa (wprowadzenie) otrznij si sta-
ra zdziro dopowiedzia Juras / babie obszczanej co lea-
a w rowie Gdy odczyta go po raz trzeci, aula 037 za-
wrzaa.
Wtym samym czasie Kudaty ija te prbowalimy za-
prezentowa ktry ze swoich wierszy. Symultan wytwo-
rzy, dugo oczekiwan i jake dla nas charakterystyczn,
brej semantyczn. Szybko odpuciem regularne odczy-
tywanie zkartki na rzecz spontanicznego strumienia wia-
domoci dla ubogich, w stylu Kasia chod na kutasia czy
Genera Kiszczak jest androidem.
Dwa Grzeki iPan Tomek kryli po auli ubrani wczar-
ne mundury brytyjskiego pogotowia ratunkowego. Sko-
jarzenia budzili jednoznaczne. Byli ruchomym elemen-
tem scenografi do flmu pt. Nie trzeba organizowa obo-
zw koncentracyjnych ludzie sobie doskonale ztym radz
wewasnym zakresie
Co chwila wpadaa Para ZNapadami Histerii. Wya Fa-
fachata!!!, wypadaa oknem, wracaa z powrotem i tak
wkko.
ysy robi za niby DJ. Teoretycznie mia puszcza
Serdla. Jednak gwnie myli tamy i puszcza krzepi-
ce przemwienia Aleksandra Kwaniewskiego, ktry by
wtamtych czasach ministrem dospraw modziey. Istnia-
o co takiego sowo!
Maciej August da si ponie skrajnym emocjom i za-
da, abym go ostrzyg tpymi noyczkami. Uczyniem
to zradoci!
Atmosfera zrobia si ju zupenie gsta w momencie,
gdy Zbigniew odczyta swj Prodrom manifestu daremnego
Miasto-Masa-Masarnia:
od lewej Kudaty,
Konjo i DJ ysy.
11
w sprawie zaprzestania rozmnaania. Eltrony rzziy
Przerwijmy koo reinkarnacji: nie bdzie innego wyjcia ni
zosta doskonaym albo przynajmniej wcieli si wzwie-
rz na uwolnionej od czowieka ziemi jaka ulga wporw-
naniu ze stanem aktualnym
Zapada cisza.
A autor wyj z kieszeni gwno i je ceremonialnie po-
kn. Sztuczne gwno, zrobione zserkw ikakao. Pomy-
laem, eczas koczy ten spektakl. Wczyem kawaek
Konsument, mao wtedy popularnej grupy Kult. I rozpo-
czlimy regularn bitw na piguy zmokrych gazet.
Publiczno ucieka a ja odleciaem w profuzyjny
Kosmos.
Kilka dni po masarskim ujawnieniu ponownie nawie-
dziem mieszkanie Zbigniewa. Byo odjechane tak samo
jak jego waciciel. Przypominao sal terapii plastycznej
w jakim zagubionym psychiatryku. Clou stanowi kibel,
gdzie gocie miao iszczerze kreowali swoje wizje na cia-
nach. Np. koleanka Izolka pozostawia tam wiekopomn
refeksj Moja echtaczka jest dodupy!
Pilimy kaw zboow. Miy gospodarz uwaa ten na-
pj za najbardziej ekologiczny. Zbigniew znw si otwo-
rzy i opowiada o swoich modzieczych eksperiencjach
artowych W drugiej poowie lat siedemdziesitych awy
klubu Carillon {w ktrym usiowa organizowa progre-
sywne imprezy} byy niczem prokrustowe oe do cierpie
zniedookrelenia.
Rzeczywisto bya gumowo waciana, ptajca, co by si
nie zrobio cieko po zwieszonej mordzie, ja ju nie wiem
jak to nazwa. Poszukiwanie czego po knajpach, w zag-
bieniach, nage ypanie zza rogu, emoe si uchwyci, przy-
apie twardy rdze tego wszystkiego.
Wyfaczanie, rozwarstwianie, darcie zakurzon pazu-
r tak bywao. Ten stan niemonoci rozpoznania mona
oczywicie sklasyfkowa jako przejaw nudy metafzycznej.
Mona, jasne, sklasyfkowa sobie wszystko, ale co dupala
opiecze, to opiecze. (Jak Violetka drog sza ico mitosia.
Wstp dozbioru poetyckiego Parnas zimowy).
Kolega S. zaprezentowa kolejny ju Manifest wsprawie
ostatecznego rozwizania problemw fkcyjnoci irealizmu
wliteraturze ipodstawowego problemu flozofi wogle czy-
li oglny manifest n-tego stopnia wsprawie tego co istnieje
wogle aszczeglnie wwyobrani.
Miasto-Masa-Masarnia.
Pierwszy komunikat
postmasarski.
13
Zrewanowaem si opowieciami omoich punkrocko-
wych lkach egzystencjalnych.
Doszlimy do wniosku, e Masarnia bya wybitnym
dzieem w bagnie akademickiej demencji. I e warto jej
dziedzictwo ponie gdzie dalej. Gdziekolwiek. Byle wy-
rwa si zcoraz bardziej toksycznego kraju koca perma-
nentnego.
Bo PRL roku 86, nawet jak na degener ycia wkomu-
nie, to by twr wyjtkowo aosny. Wszystko jakby zamar-
o wdusznej katatonii.
Czerwoni okopali si w koszarach i tylko raz na jaki
czas jebnli kogo pa przez eb. Opozycja, wyczerpana
stanem wojennym, wysyaa coraz sabsze sygnay dozm-
czonego spoeczestwa. Ktre, wyndzniae przez lata kry-
zysu gospodarczego, rzucao si sobie dogarde nawzajem.
A najbardziej obywatele nienawidzili nie dozorcw
zPZPR, tylko tych, ktrzy jako si jeszcze ztej botnistej
masy wyrniali.
Zbigniew pisa w Manifecie asystemowym: to nie
system tu nic system to ludzie wymylili sobie wiat isi
biernoci wcigaj kolejnych miad imiel wbezksztat-
n nieszczsn magm / to wy drczycie si nawzajem
codziennie: bezczelne kreatury owadnite obsesj akcep-
tacji
Na pocztek zaprowadziem Zbigniewa do absolwent-
ki flozofi Iwony Bender, wtedy instruktorki kulturalno
owiatowej wgdaskim Paacu Modziey. Szybko rozpo-
czlimy kooperacj. Iwona w tajemnicy przed swoj dy-
rekcj udostpnia nam powielacz, na ktrym odbilimy
ulotk idwa fundamentalne komunikaty.
Ulotka zawieraa jedno tylko sowo DUPA.
Apozostae brutalistyczne druki ujawniay m.in. wspo-
mniany ju manifest Zbyszkowy w sprawie zaprzestania
rozmnaania. Oraz zlewne liryki, takie jak np. tragedia
geokulinarna siedzi gral na oscypku / mwi zjadbym
sobie rybkw. Tudzie refeksyjne hasa w rodzaju dup
jeba
Iwona otworzya przed nami take magazyn jakiego
martwego teatrzyku dziecicego. Bez wikszych wyrzutw
sumienia gwizdnlimy stamtd stroje Pana Ryby, Sando-
kana iwitego Mikoaja na kwasie. Oraz 8 metrowej du-
goci transparent Niech yje 1 maja. Podczas pierwszej
action painting przemalowalimy go na siejce popoch
dzieo Miesiczkuje wona / Bdzie zima mrona. Te zacne
rekwizyty wzbogacay odtd wszelkie experiencje Totaru.
A Pana Ryb aresztowaa SB w roku 87. Wypoyczy
go Wojtek Jacob Jankowski, fghter WiP, na kolejny sit-
ting przeciw obowizkowej subie wojskowej i elektrow-
ni jdrowej w arnowcu. SB zgarna Jacoba przebrane-
go za Pana Ryb iju nie oddaa. Pana Ryb, nie Jacoba na
szczcie
Maj przebiega nam na organizowaniu zaplecza tech-
nicznego ina gbokich dysputach mistycznych. Nazywa-
o si to sympozjonem znachorw duszy publicznej. Poja-
wia si wtedy taka zota masarska myl Istnieje wiat du-
szy niebyt, oraz wiat dupy odbyt. Dbaj ojego higien!.
Dbalimy? Agdzie tam! apalimy doa niebotka, mniej
lub bardziej kolektywnego.
Ale czulimy, e Wielkie Nieznane dokonao inwazji!
I bylimy gotowi do konfrontacji. Nie tylko ze mietni-
kiem PRL, ale zcaym gnojem wszechwiata!
Zbigniew pisa Oto dugo oczekiwane tworzenie wade-
kwatnoci, czyli zgodnie zrozpoznawanymi waciwociami
sytuacji nie udajc, ejej nie ma, adrc j, wchodzc
zni wistotn interakcj atylko std moe wie droga ku
jej ksztatowaniu.
W tym rozumieniu adekwatno nie wykada si jako
kompromisowo przeciwnie, jako dziaanie bezkompro-
misowe, w odwadze stawania wobec rzeczywistoci jak
jest, w zwarciu, bez ambicjonalnej ucieczki w wycig rod-
kw iderby produkcji.
Tak rozumiana adekwatno jest wykroczeniem poza
szkoln opozycj tradycji i awangardy. Usuwa pozamery-
toryczn kategori nowoci jako wyrnik wartoci dziea.
Podkrela i daje istotn si trafania w sedno z jednocze-
snym wykraczaniem poza warunkowaniem dziea jego po-
oeniem w czasie, ktry przecie, jak ucz metafzycy, nie
istnieje. (Totart Container Adekwatno).
Gotowa do wylania swoich radykalnych wizji bya te
inna extatyczna socjeta. I wtedy szczliwie okazao si,
enie jestemy sami znaszym progresem estetycznym.
Gdynia, jesie 85
Pan Tomek bbni,
Konjo czyta wiersze przed
koncertem Abaddonu.
Kristo Skarbek wrd
arcydzie Nowej Ekspresji.
15
6 czerwca w sopockim BWA odby si wernisa wysta-
wy Ekspresja lat 80.
By to najazd dzikich malarzy iwciekych akcjonistw,
zorganizowany przez czujnego kuratora Ryszarda Ziarkie-
wicza. Radykalizm ich prac uwiadamia, egdzie na tej
bolszewickiej pustyni toczy si desperacka walka o prze-
trwanie. Nowi dzicy swj sprzeciw artykuowali gonym,
zfakw walcym negativ nein!
Po raz pierwszy zetknlimy si zprojekcjami gdaskiej
Galerii Wyspa, zJackiem Dread Objects Staniszewskim,
z desantem wrocawskim w osobach multimedialnego
Kristofa Skarbka i soc-pop-artow grup Luxus (urokli-
we grafti Jeli nie masz wasnego mieszkania, uprawiaj sex
wewasnym samochodzie). Strzaem wty gowy by obraz
Wodka Pawlaka pt. Adolf Hitler.
Cay wernisa mia mocno konspiracyjny charakter. Na
tzw. miecie nie byo plakatw, media tradycyjnie igno-
roway (a potem tym zajadlej szarpay) tego rodzaju wy-
darzenia. Dlatego uczestnictwo wtym obiegu byo aktem
wtajemniczenia wrytuay jakiego obkanego plemienia.
Okazao si, e intuicyjnie w tym 86 roku, explodowa-
o naraz kilka istotnie przekroczonych zjawisk dzicy ma-
larze, Pomaraczowa Alternatywa, no i, nieskromnie do-
dam, metafzycy spoeczni. Czyli my.
Dzie po wernisau, 7 czerwca, wsobot rano na sopoc-
kim molo odby si malarski aktion direkt warszawskiej
grupy multimedialnej Prafdata. To bya nasza pierwsza
randka. Imio od pierwszego rzenia.
Zbyszek i ja spontanicznie zaingerowalimy w ten per-
formans, wdrujc ztrbk iSerdlowym bbnem pod ta-
rasami, na ktrych nasi przyszli towarzysze broni realizo-
wali transowe wylewy okooekologiczne. Anawet wakcie
serdecznej agresji obrzucilimy muzykantw kpami nad-
morskiej trawy. Nazwijmy te koskie zaloty gr wstpn
osobnikw dysfunkcyjnych
Faustyn Chemecki i Maciek Wilski, frakcja plastyczna
Prafdaty, malowali Obraz powicony morzu. Prawdopo-
dobnie chodzio im opolskie morze, ktre znajdowao si
w anemicznej kondycji (kiedy w Gangrenie spreparowa-
em poster pt.Nie jestem podmyta-Zatoka). Dzieo byo in-
tensywne, w fnale doprowadzone do botnistego mono-
chromu, na nim artyci zdum wymalowali trzy anarchie.
Wtedy ju pojawia si milicja, ktra Prafdat inas prze-
pdzia, prawdopodobnie na skutek donosu zniecierpli-
wionych haasem sopockich spacerowiczw. W ten spo-
sb mieszkacy modnego kurortu zaznaczyli swj wkad
wkreowanie istotnych przejaww sztuki wspczesnej. Al-
leluja!
Pradata na sopockim molo
Dudi, Gua, Sylwian
i Jakubek.
16
Nastpna bitwa masarska rozegraa si w bardzo nie-
oczywistym kontekcie. Zadzwoni ku mnie organizator
imprezy o nazwie wito Twojej Muzyki. Jak si okazao,
siwiutki hipis z Chodziey. Dosta mj telefon od ktrej
zpunkowych kapel, ktrej koncerty wGdasku animowa-
em. Na jego wicie gray same legendy panka irege cza-
su tamtego.
Pan hipis sysza, erobi walternatywie, ichcia abym
zt robot 13 czerwca doChodziey przybywa. Ja na to,
e i owszem, z paroma kolegami nakrcamy pewne pro-
gresywne wydarzenie. I z chci z tym wydarzeniem na
wito Twojej Muzyki przyjedziemy. No to przyjedajcie!
No to jedziemy! Tylko zczym? Tylko zkim? Pytania ele-
mentarne i w tamtym okresie bolenie istotne. Bo zaoga
zpierwszej Masarni wwikszoci gdzie zanikna. By pa-
er na akcj ale nie byo jej uwielaczy. Tudzie scenariu-
sza, ale to drobiazg zupenie nieistotny
Ogosilimy spontaniczny nabr na chodziesk wypra-
w. Na prostej zasadzie zapraszamy wszystkich psycho-
li, a kto dotrze na dworzec, ten jedzie na wojn. (Psychol
to sowo, ktre wielk potem zrobio karier. Jam je, nie
chwalc si, ww czas wymyli)
Na dworzec ze starej ekipy dotarli Kudaty i mody hi-
pis Pan Tomek. Oraz Iwona, trzy wojownicze szesnastki,
Dorota Doga, wczesna dziewczyna Sajgona i stary hi-
pis Mary. Mary by jedynym znanym mi wtedy hipisem
pracujcym wStoczni Gdaskiej. Dilowa tam bibu RSA.
Znaem go jeszcze zczasw Party Modziey Wegetujcej.
I cae to zewirowane komando wyruszyo po zwyci-
stwo dogwiazd.
Idylla skoczya si bardzo szybko. Gdy tylko hipis
z Chodziey zobaczy psycholi z Gdaska, zrozumia,
e nic nie rozumie. W oglnej dziwnoci artystw, kt-
rych na wito zaprosi, my wydalimy mu si zbyt jeszcze
dziwni. Aponiewa przyjechalimy zmiasta, ktre jedno-
znacznie si wtedy kojarzyo, to wydalimy mu si te po-
dejrzani.
Pyta co? Amy to! Pyta ku czemu? Amy epo
nic! Przeglda Zbyszkowe manifesty i by coraz bardziej
zasmucony. Nie wierzy nam, to pewne. Co knulimy, tyl-
ko co? No to decyzja odmowna.
Dlaczego naiwnie pytamy? Bo nie ma cenzury textw
on na to. One s bezpieczne e Zbigniew. Nie s hi-
pis idzie w zaparte. I cytuje bajeczka arnowiecka
stoi na stacji lokomotywa / jasno wiecca ipo niej spywa /
cika woda. Ja wiem co to jest, szepcze. To polityka. Sybir.
Rozstrzelanie. Bylimy namierzeni.
Po kolejnych dwch godzinach negocjacji poszed na
kompromis. Moemy wystpi zprzedstawieniem teatral-
nym (?!) Miasto-Masa-Masarnia, ale pod warunkiem,
edokleimy si dojakiej kapeli, ktrej texty s ju przez
SB przejrzane.
Nie ma sprawy pomylaem i ruszyem do zespow,
z ktrych znaem wszystkie, jako wieloletni spoecznik
wruchu pankowym. Nazw tych kapel zlitoci nie wymie-
ni, ale jeeli, drogi Czytelniku, jeste szanujcym si old
dirty punx, to masz ich pyty wswojej kolekcji. Igdy su-
chasz tych nagra, to paczesz
Itu kolejne zdziwienie aden zmoich alternatywnych
kolegw nie wyrazi ochoty na sceniczn integracj. Po-
czuem si dziwnie, bo wpowietrzu wisiao a nadto oczy-
wiste przesanie jestemy powanymi muzykami zpod-
ziemia, aosobnik wpiamie (tak si wtedy ubieraem) to
niby kto? Cytujc znany ustp zpowieci Noce idnie
do kroww iwiniw wam, anie na salony!
Po wielogodzinnej batalii wrcilimy dopunktu wyjcia,
czyli bylimy nigdzie.
Kudaty i Zigniew czujni
przed akcj w Chodziey.
17
Nasza trasa nie wygldaa optymistycznie, jeeli takie
byy jej pocztki. I to czynione w teoretycznie bratnim
rodowisku. To co bdzie dalej, jak z prawdziwymi lud-
mi, zhomo sovieticus przyjdzie si konfrontowa. Jest do-
brze mantrowa Zbigniew. Tak, pomylaem, jest kulwa
dobe.
Nagle na aweczce pod chodzieskim domem kultury uj-
rzaem twarz znajom. Kojarzyem czowieka z pionier-
skich dla Ruchu zinw Post iZjadacz Radia.
Bohun nie piewa ju zKSU. Przywiz za to na wito
skad jaki tajemniczy zacuta. Chopcy zHieny od razu
przyjli nas pod swoje opiekucze skrzyda. Porozumieli-
my si byskawicznie ijasne byo, enaleymy dojedne-
go plemienia.
Hiena na wito przyjechaa troch na kwitach takich
jak my zMasarni. Czyli kultowy lider ianonimowa eki-
pa. Ich hipis te si chyba troch ba, bo wyznaczy im wy-
stp na godzin 2 wnocy. Mielimy wic duo czasu ipo-
stanowilimy pouczestniczy w atrakcjach tej coraz bar-
dziej egzotycznej imprezy.
Bo np. okazao si, etego dnia ma tu swj wieczr au-
torski synny ju wtedy pisarz Piotr Bratkowski. Bardzo
go lubiem (i do dzi zreszt lubi) jako autora powieci
Wstanie wolnym, opisujcej zakrty yciowe modego po-
ety w stolicy koca lat 70-tych. Udalimy si na spotka-
nie caym taborem. Oprcz Bratkowskiego by jeszcze je-
den bohater wieczoru, jaki przyczajony autochtoniczny
literat.
Zaczo si normalnie. Naszym zdaniem, nawet zbyt
normalnie, jak na format gwiazdy wieczoru. Postanowi-
limy wic wej wtwrczy dyskurs. Gdy Zbigniew przed-
stawi kilka swoich teorii na temat sztuki wogle, doroz-
mowy wczy si autochton.
Nie by miy. Wida byo, e go wkurwiamy. e nie ta-
kich deklaracji ideowych oczekuje od uczestnikw alter-
natywnego festiwalu. Gdy ujawni swoje tezy programo-
we, zrozumielimy, emamy przed sob XIX wieczn ska-
mielin. Wyskroban zmacicy mateczki Orzeszkowej.
I si zaczo. Zbigniew rozpta ideologicznego ping
ponga zautochtonem. Ja oskaryem Piotra Bratkowskie-
go o zdrad modzieczych ideaw. Chodzio mi o to,
eby wtedy felietonist pisma Literatura, ktrego naczel-
ny jawi si do mroczn postaci.
Niejaki Putrament przyby do PRL na radzieckich ba-
gnetach inijak mi si to nie kleio zwolnociowym back-
groundem Piotra B. Nie mogem si nadziwi, jak kto
tak wraliwy i zdolny i w ogle, moe pracowa u ofce-
ra NKWD.
Na to Bratkowski broni si dzielnie pracuje tam, bo
dziki temu moe wspomc fnansowo Antoniego Paw-
laka, poet zaangaowanego z Gdaska. Ktry do cz-
sto ldowa wtedy w wizieniu za antysocjalistyczn ro-
bot. Na to ja zaczem wymachiwa niczym sztandarem
cytatami z powieci P.B. Powtarza tam zwrot to nie jest
Bohun z Hieny
Warszawa, festiwal
Poza Kontrol, lato 85.
18
mj wiat Wida byo, ejestem przygotowany dolekcji.
Ksik Wstanie wolnym znaem prawie na pami.
Jednym ze suchaczy, wtej coraz mniej platoskiej aka-
demii, by Graba. Wtedy lider formacji nowofalowej Rce
Do Gry. Kilka miesicy wczeniej gdaski hipis opo-
zycjonista Docent, wyda wpodziemiu kaset znagrania-
mi Kultu, R Europy iwanie grupy Rce DoGry. Bya
to rejestracja live zIFestiwalu Nowa Scena, ktr menago
Waldek Rudziecki zacz wtedy nakrca wGdyni.
Wic ja wstaem i byem niemale jak sdzia Trybuna-
u Norymberskiego. Jedn rk oskarycielsko wycelowa-
em w P. Bratkowskiego i grzmiaem Jeste kolaboran-
tem Piotrze B., bo pracujesz dla Putramenta! A ten tu ko-
lega idrug rk wycelowaem wGrabaa ten tu kole-
ga zzespou falowego Rce DoGry, wydaje swoj muzyk
w obiegu niezalenym! Powiniene kreowa wasne pismo
anie konfraterni czyni zkomunistami!
Pan Piotr iautochton byli zaamani. 1:0 dla nas!
Oczywicie dzi wiem, e byem do niesprawiedliwy.
Wszyscy ylimy wtedy za pienidze rodzicw iobce nam
byy, w jaki szczeglny sposb, ekonomiczne koszmarki
wegetacji w totalu. Ale autochton bluzn w nasz stron
prawdziwie szczerym jadem.
Zapozna si znasz twrczoci iby na tyle rozgarni-
ty epoj, i ma przed sob absolutnie now jako. Kt-
rej nie rozumie iktra go niepokoi. By nieprzyjemny iby
jakby protoplast caej dywizji nieprzyjemnych typkw,
ktrych spotykalimy i ktrych waciwie po dzi dzie
spotykamy na naszych ujawnieniach.
AzPiotrkiem Bratkowskim szczerze si potem polubi-
limy i przesyalimy sobie co pewien czas metafzyczno
spoeczne serdecznoci
Po tej zadymie kulturalnych ludzi do naiwnie myle-
limy, e zbliamy si do szczliwego fnau pobytu na
chodzieskim wicie Twojej Muzyki. Zrobimy progresyw-
n Masarni znaszymi nowymi kolegami zHieny ijako
wrcimy na rodzinne Kaszuby. Jah mia jednak wstosun-
ku donas zgoa odmienne plany.
Gdy zagray ju wszystkie tuzy pankroka, wybia nasza
godzina, czyli 2 wnocy.
Jestemy czujni. Na scen wchodz mnisi z Hieny i za-
czynaj swj postpsychiczny rytua. Pierwsza krucjata
idziemy dogrobu Jezusa / kady niesie bagnet kady niesie
krzy / niektrzy id zabija / niektrzy id y Waci-
wie nie maj instrumentw. Tylko rozklekotana wibracja
perkusji i wnerwiajce pasterskie dzwoneczki. Caa cho-
dzieska noc jest ju przebita tymi pasterskimi dzwonecz-
kami.
Sucham tego i mi poczochy opadaj z zachwytu. Bo
tak byem wtedy przyodzian. Ale nie jestem tu od podzi-
wiania, jestem od dziaania. Wic dziaamy.
Zaczynamy od mojego anty-striptizu. Biegam po scenie
wrajcownych kabaretkach iubieram wporozrzucane cz-
ci futurystycznej Koniczej garderoby. Poeci jad symulta-
nem. Nasze panie rozwieszaj jakie transparenty. Na jed-
nym jest memento Czyme jest bl istnienia wobec sw-
dzenia
Ruszam w widowni aby fejs tu fejs wykrzycze
mj nowy, specjalnie na wito przygotowany poemat
pt. Do dupy ze szczciem. Poematy wykrzyczane to by
mj nowy patent na generowanie breji semantycznej.
Stary hipis Mary i mody hipis Pan Tomek tarzaj si
po scenie, demolujc po drodze to iowo. Nasze panie wyj
Janko Muzykant okaza si skoczon wini! Zbigniew
czyta Pierwszy wykad anarchizmu metafzycznego. Kuda-
ty rusza ku mnie i wsplnie rzucamy si na zdezoriento-
wana publik.
Panki uciekaj. Jest kilku nowofalowcw. Niby wtajem-
niczeni, ale chyba te zniesmaczeni. To dobrze. Nie jeste-
my tu po to, aby byo mio.
19
Ulotki, krzycz! Fruwaj w powietrzu. Ocalaa kontr-
kultura chwyta, czyta i nie pojmuje. Nie musi. Na ulotce
pomnoony stukrotnie widnieje tylko jeden komunikat
DUPA. Panie popiskuj Ojcze matko koniec znami / Ju
Mengele jest za drzwiami. Hiena szczytuje w somnambu-
licznym zatraceniu. Graj kalekie rege pt.Murzyni. AZbig
iszesnastki rozwijaj transparent Miesiczkuje wona / B-
dzie zima mrona.
Onie! Tak ludzie nie yj! Wynocha! Pojawiaj si dziw-
ni ludzie zwsami. Biegaj koo konsolety, wyczaj nam
prd, maj pretensje do organizatora. On ma pretensje
donas. Idcie std! Nikt was tu nie chce! Co to ma wog-
le dochuja by?!
Zbieramy graty, ju jest po wszystkim. Zanim nas zdj-
li bylimy na scenie cae 15 minut. Itak niele. Id nego-
cjowa zhipisem jaki nocleg. By obiecany, ale go nie ma.
Nie dostaniemy te zwrotw kosztw podry. Bo nie. Bo
nie zasuylimy. Bo go i panw z bezpieki zdenerwowa-
limy.
Jednak naciskam. Wszystkie gwiazdorskie kapele pi
w hotelach, druga pankowa liga w akademikach, trzecia
wszatni orodka sportowego. My jestemy poza klasyfka-
cj. Wic wniezwykym akcie aski organizator wysya nas
winny wymiar. Dostarej restauracji nad jeziorem.
Jest nieczynna od wojny trzydziestoletniej. Jedynie 10 lat
temu odby si tu lub crki szefa lokalnej stray poarnej.
Wrd ruin zmysowej niegdy tancbudy wisz zdeche
girlandy. I jaki sztandar wbity w yrandol. Schulz by-
by zachwycony. My te jestemy zachwyceni. wita. Pe-
na psychodelia.
Jedyne zdjcie Hieny
zkoncertu w Chodziey
Max, Urizel i Bohun.
20
Kadziemy si gdzie kto jak moe. Anagle niespodzian-
ka! Mamy goci. Panowie zwsami. Chodzieskie SB przy-
szo zwizyt doskromnych Masarzystw zGdaska.
Zaczynaj rewizj i znajduj jeszcze kilka zagubionych
ulotek.
Co to jest? pytaj ponuro
To jest dupa odpowiadam.
Nie bd taki mdry, student, bo dostaniesz w ryja
wsaty sprowadza dyskurs na waciwy poziom.
Jaka dupa, czyja dupa, dlaczego dupa? S wnikliwymi
badaczami sztuki wspczesnej (to z Baraczaka). Kultu-
ralnie tumaczymy, e prawdopodobnie jest to anonimo-
wa dupa, czyli moe nalee do kadego, nawet do nich.
Nie s zadowoleni. Nie chc aby na naszej ulotce bya ich
subowa dupa.
Pooenie Masarzystw pogarsza fakt, i wyczytali zdo-
kumentw, e jestemy z Gdaska. A Gdask wiadomo
stocznia, strajki, elementy antysocjalistyczne. Dupa jest
z Gdaska, wic pewnie te jest anty. Idziemy w zapar-
te, e dupa jest neutralna. Twierdz, e trwa walka klas.
Chwil temu Kapo Spawacz zawiesi stan wojenny. Ale
nikt tu nie jest neutralny. Nawet dupa.
Byo ju jasno, gdy wyczerpa im si trip analityczny.
Ten z najwikszym wsem proponuje, abymy wypierda-
lali std pierwszym pocigiem, bo nikt nas tu nie polubi.
Znam go to starszy brat mojego znajomego zpodsta-
wwki. Chcia robi karier w milicji na Wybrzeu, a jak
wida realizuje si zawodowo w SB w Wielkopolsce (jak
dobrze postawi akcent, to nawet si rymuje!). Wtedy po-
jem, ewiat jest may
Gdy powrcilimy do Wolnego Miasta wiedzielimy
ju, eto, co rozpoczlimy, jest istotne nie tylko dla nas.
ewchodzenie wradykaln interakcj zotoczeniem moe
wygenerowa cakiem now jako, ktra ju niebawem
zdefniowana zostanie jako metafzyka spoeczna.
Pojawio si wrozmowach haso totart, do gupkowa-
ta zbitka ze sw total art. Taki art (czyli dowcip, jak ma-
wia Krzysiek zDezertera) zniby koneserw niby sztu-
ki totalnej. Sajgon pisa w Prowizorycznym manifecie
pozytywnym w sprawie tego, co si tu odbywa: totart
jest adekwatny czyli wci przybywa iubywa ale nie rozwija
si inie dy czyli nie ma pocztku ikoca: trwa nieustan-
nie zmieniajc jedynie stopie wiadomego upublicznienia
/ totart jest adekwatny czyli dziaa zuyciem rodkw ak-
tualnie dostpnych
Tymczasem trwa dziwny czerwiec iwZbyszkowej cen-
trali knulimy plany podboju Wszechwiata, chwilowo
zredukowanego do kilku ulic i przeczu, telepicych si
nam pod coraz bardziej rozgrzanymi czaszkami. Wmiej-
scu gdzie kiedy, by moe, znajdowa si nasz mzg.
Wydaem dwa fnalne numery Gangreny. Zawiera-
y m.in. mj poemat Blok mierci (nie czuem si dobrze).
A take kilka fragmentw z Kazimierza Ratonia su-
cham gosu waszego wiata ktry jest dla mnie mierdz-
cym mietnikiem gdzie nie wchodzi nawet najbardziej god-
ne zwierz Oraz mix textw Zbigniewa pt.hej kto polak
my szalety / kady czyni to na co zasuy.
Spiko i ja podjlimy decyzj, i z masarsk bojwk
trzeba uderzy w jaki wakacyjny festiwal quasi kultural-
ny. Pierwsza z brzegu napatoczya si FAMA, czyli, roz-
szyfrowujc ten exterminalny balon, Festiwal Artystyczny
Modziey Akademickiej.
Caa nomenklatura tej nazwy, jak i jej poszczeglne
skadniki, wywoyway w nas odruchy wymiotne. Mieli-
my przeczucie, i jest to zlot pseudoartystw, pidiotw
i nylonowych fanatykw piosenki turystycznej. Ktrym
przyda si nasza piguka progresji. Gdy niebawem desant
protototartalny przyby dowinoujcia, przeczucia zmate-
rializoway nam si wbezwzgldne 200%.
Wykonaem desperacki telefon do warszawskiego klu-
bu Hybrydy. Jah kocha waryatw, wic w tej chwili przy
aparacie czuwa mody kaowiec Krzysiek Gogol. w za-
cny zsypowiec organizowa seri dziwnych imprez, mao
majcych wsplnego z tzw. ofcjaln kultur studenck.
Owa kultura irytowaa go wtedy tak dogbnie, i po-
stanowi zrealizowa alternatywn wersj FAMY. Wymy-
li sobie, ezgromadzi grup niepokornych twrcw, kt-
rzy autobusem przemierza bd bezdroa PRL, wyst-
pujc wprzernych lenych sioach, niosc t zakrcon
studenck energi prostemu ludowi. Plan ambitny, ale
Gangrena w penym
rozkadzie.
22
Uznane gwiazdy studenckiej estrady odmwiy Krzy-
kowi udziau, gdy nie pasowa im socjal przez niego ofe-
rowany. Bo nagle adny autobus okaza si ciarwk
zdemobilu PKS, ktra wie gwiazdorskie tyki bya nie-
godna.
Tak wic 3 dni przed wyjazdem kolega Gogol nerwowo
poszukiwa personelu doobsugi swojej wizji. Ja, zmoim
dziwnym telefonem, spadem mu jak manna z artowego
nieba. Wic zapewne dlatego, bez zbdnych negocjacji,
zgodzi si na nasz udzia wtygodniowej trasie koncerto-
wej pod kryptonimem FAMA WDrodze.
Nienerwowo zapyta jeno, czym si zajmujemy? Enig-
matycznie przedstawiem Masarni jako experymentaln
wsplnot z Gdaska oferujc niezapomniane przeycia
mistyczne. Udzia wtych mistycznych przeyciach mia
by dla Krzyka Gogola traumatycznym dowiadczeniem.
Skoro trbka do boju ponownie odegraa na ko wsia-
danego, tradycyjnie przystpilimy do poboru ekipy, kt-
ra spacyfkuje FAM W Drodze. Przypominao to apan-
k podobn dopoprzednich realizacji. Tym razem, oprcz
weteranw, wpole wymiany energetycznej wkroczy prze-
bojowo ucze liceum plastycznego wNaczowie Paulus!
Pawe Paulus Mazur by modszym bratem mojego
brzenieskiego kolegi Piotra. Zakumplowalimy si pod-
czas moich punkrockowych drgawek roku 84.
Wtedy Paulus jako pierwszy przywozi na Kaszuby wie-
ci zobozu puawskiego komanda mierci onazwie Siekie-
ra. Rysowa te jawnym obdem podszyte grafki, zdomi-
nujcym motywem fallusa, po wielokro uwydatnionego.
Std zdrobniaa ksywa Paulusa brzmiaa Phalli! Umiesz-
czaem w Gangrenie owe pindole, ktrymi przyozdabia
swoich Predatorw.
Napotkany przeze mnie na czerwcowej ulicy Paulus bez
wikszego oporu przyj inwitacj domasarskiej familii.
Dnia 1 lipca 1986 roku wklubie Hybrydy zjawi si po-
dejrzany kolektyw indywiduw, udajcych artystw stu-
denckich Zbigniew ktry wieo przyj nickname Me-
sjago (zbitka od sw: mesjasz i menago), Paulus, Kuda-
ty, DJ (?!) ysy, Piotrek Bartczak, supski funfel Kudate-
go, pono poeta.
Idalej akcjonistka Iwona oraz nowa posta Mariola Bia-
ocka aus Elblg. Take akcjonistka. Podczyy si te dwie
anonimowe damy, ktre jednak nie wytrzymay cinienia
iznikny po pierwszych strzaach Und ja ha ha.
Kudaty i Paulus na akcji
ulicznej. winoujcie, lipiec 86.
23
Ekip FAMY W Drodze dopeniali folkowy grajek
Wojtek oraz grafk So ze Szczecina, prawdopodobnie
ofary Gogolowej obawy na idealistw. So zasyn kil-
ka dni pniej przedstawieniem nas osupiaym turystom
zDDR. Na zadane wjzyku Goethego iHoneckera pyta-
nie Kim oni s?, zawy na winoujskiej ulicy Das ist To-
tart!!! Die grosse polnische theater!!!
Tymczasem theater zapakowa si dorozklekotanej ci-
arwki ipody wstron wielkiego niewiadomego. 2 lip-
ca doszo dopierwszego starcia ztrudn peerelowsk bio-
mas.
Zajechalimy do Pieczyska, sympatycznej miejscowo-
ci rekreacyjnej pod Bydgoszcz, ktra gocia na wywcza-
sie wyjtkowo niesympatyczn subkultur. Bo przez przy-
padek wbilimy si w orodek wypoczynkowy MO i SB,
z ktrym ssiadowa kemping Miejskiego Przedsibior-
stwa Wodocigw iKanalizacji.
Tak wic na naszym inicjalnym ujawnieniu gocilimy
niczego nie przeczuwajcych urlopowiczw tajniakw
ihydraulikw wraz zrodzinami.
To co zobaczyli wprawio ich najpierw w stan ogupie-
nia, a nastpnie intensywnego obrzydzenia. Zrozumie-
li, ekto znich okrutnie zaartowa, zapraszajc na po-
poudnie zkultur studenck. Wmniejszym stopniu, ale
jednak, ich lki podziela kolega Gogol ijego dzielna eki-
pa ksigowych.
W jakim sensie odtworzylimy scenariusz chodzieski,
cznie zwystpieniem masy krytycznej tu po rozwini-
ciu transparentu zMiesiczkujc won Rytua ten do-
peniaa podniosa histeria Walkirii, autorstwa Ryszarda
Wagnera.
Rozebrani do kpielwek esbecy i hydraulicy zacz-
li protestowa i podjli nieudan prb wypdzenia nas
z kurortu. Ale dla nas plaujcy tajniacy nie byli powa-
nymi tajniakami, wic chwacko kontynuowalimy masar-
skie rytuay.
Zanim przyjechali ubrani ju milicjanci, Kudaty zdy
jeszcze zaprezentowa swj najnowszy manifest pt.Sowo
Loha ijego znaczenie wyciu jednostki Loha nie posia-
da wogle znaczenia czyli moe oznacza wszystko. Aczym
jest wszystko nie wiemy.... Ja wykrzyczaem poemat Chc
wszystko, wanna + video. W jego rytmie i pod zarzutem
niekontrolowanego oddawania moczu ikau (sztuka mili-
cji) zostalimy stamtd wywaleni aGogol obdarowany pa-
mitkowym mandatem.
Wsplne mczestwo wobliczu obnaonych si represji
zintegrowao nasz zaog. Kolega Gogol, po pierwszej fali
nieufnoci, zapaa donas szczer sympati.
Mesjago zaprosi go na panel dyskusyjny, gdzie przed-
stawi Instrukta wobec dezorientacji bredzenia nieuwagi
niewiadomoci tpactwa i wrodzonej niechci Totart
istnieje bez wzgldu na wiatopogldy i ogldy zarwno
obserwatorw jak i uczestnikw czyli istnieje prawdziwie
a prawda pozostaje poza ocenami czyli totartu nie naley
ocenia a tylko wystarczy z nim wspistnie lub nie czyli
wyj ewentualnie oddali si.
Ipan kierownik Krzysiek G. zosta wten sposb preze-
sem naszego fan klubu na najblisze 3 tygodnie. Apotem
jeszcze na kilka obkanych akcji.
Kolejna konfrontacja nastpia dwa dni pniej wwi-
toujciu pod winoujciem. Oczywicie na kempingu, kt-
rego cie wskaza nam szambo, jako miejsce wymarzone
(wg niego) donaszych prezentacji.
Byo intensywnie ale, odziwo, tym razem licznie przy-
byli wczasowicze przyjli nasze profuzje z du sympa-
ti. Tu Paulus raz pierwszy bodaje odpiewa synny song
Marycho, stanowicy ju jawne preludium zlewu, ku kt-
remu nieuchronnie dojrzewalimy Marycho Marycho /
ja rozpal ognicho / awognichu awognichu / bdziemy je
kiebafy To istotna uwaga ku interpretacji Paulusowego
arcydziea f, nie s. Kiebafy
Konjo i Kudaty, lipiec 86.
FAMA W Drodze, lipiec 86.
24
I wreszcie dojechalimy do naszej problematycznej ul-
tima thule, czyli do winoujcia. Dyrekcja FAMY ustali-
a z Gogolem, e jego konwj bdzie ofcjalnie inauguro-
wa start tej edycji.
Atakowalimy w samo poudnie, 6 lipca na Placu So-
wiaskim.
Jak zawsze w tamtych czasach, na takich placach znaj-
dowa si raczej koszmarny pomnik przyjani polsko ra-
dzieckiej. Ten pomnik ilicznie przybyli turyci byli wiad-
kami bezkompromisowej jazdy totartalnej. Wfnale, przy
sympatycznych dwikach Walkirii, taranowaem tabuny
obywateli PRL, coraz bardziej przeraonych nasz obec-
noci.
To uczucie udzielio si te organizatorom, ktrzy zna-
rastajcym niepokojem ledzili masarskie poczynania.
Oraz wadzom winoujcia, ktre stwierdziy, i mj an-
tystriptiz w obliczu pomnika obrazi kombatantw armii
czerwonej.
Wic na wszelki wypadek, gdyby kto chcia Masarni tu
powtrzy, zaday wycofania Placu Sowiaskiego zpola
raenia uczestnikw FAMY. Znw 1:0 dla nas!
Na polu namiotowym zakolegowalimy si zmod ka-
pel Milion Bugarw z Rzeszowa. Innowacj w ich ska-
dzie by automat perkusyjny, zastpujcy ywego mu-
zyka. Bugarzy grali cieplejsz odmian zimnej fali. I ju
Szalet Naszym Schronem
Kudlatz, Pauli, Zbig
i wintuch.
25
niebawem na listach przebojw zataczy ich kawaek
oCzerwonych krzakach ktre daj kobiecie
Wsplnie znimi izGogolem knulimy wizj kolejnego
ujawnienienia pod hasem Szalet naszym schronem.
Wcentrum winoujcia byo rondo ana nim sta miej-
ski kibel. Wypucowalimy go iozdobilimy kwiatami, kt-
re nasze panie wrczay petentom usiujcym zniego sko-
rzysta. Na dachu kibla zainstalowalimy si z Bugarami
i ze wieo przybyym gdyskim freakiem wintuchem,
kumplem zUG. Przebranym za czog Rudy 102.
8 lipca, jak wwesternie Wsamo poudnie, zaatakowali-
my miasto po raz kolejny.
Byo wesoo. Kapela graa skocznego pankroka. Ja pie-
waem podglebnego hita toruskiej Rejestracji Przedpo-
borowych zroku 81 pt.Jestem zerem Zera nic nie zna-
cz / Numery nic nie znacz Sypay si ulotki, manifesty
izlewne poezje. Wystpia prba recytacji Europy. Wzno-
silimy rewolucyjne okrzyki, wstylu Najpierw sracze po-
tem dacze!
Ten dziwny spektakl obwchiwali nieufni turyci izde-
gustowana dyrekcja FAMY. Gdy pucilimy Walkiri iroz-
winlimy na rondzie Won, przeraeni wyczyli nam
prd.
Ale nas ju nie mogli zatrzyma. Bugarzy wykonali
transowy unplugged na bbnach i przeszkadzajkach. Ku-
daty iPaulus weszli wlud izaczli wrzeszcze co bardziej
przekroczone wierszye. Ludno uciekaa, dyrekcja sza-
laa.
Aja wakcie despery zrobiem regularnego stripa wnie-
czynnej fontannie na rodku ronda. Gdy pozostaem
jeno w perwersyjnych kabaretkach, przyjechaa milicja
iwszystkich wywalia zmiejsca strace.
Ta akcja bezporednia miaa kilka powanych konse-
kwencji. At frst zabroniono nam w ogle wystpowa
na ulicach.
Majc wic duo wolnego czasu, rozpoczlimy regular-
n miejsk partyzantk. Wciskalimy si na wszystkie fa-
mowe przedstawienia, zoliwie ingerowalimy i oglnie
barbarzysko sialimy zgroz wrd zidiociaej studenc-
kiej wiary artystycznej. Uzbrojeni w mazaki, wszdzie
dopisywalimy obelywe zote myli na ofcjalnych plaka-
tach FAMY. Leitmotivem byy oczywicie zaklcia takie
jak fafachata, cyce imetafzyka spoeczna.
Wkonsekwencji, at second po raz pierwszy dostrzegy
nas media. Idoczekalimy si prasowego linczu.
Oto kilka prb zanalizowania sytuacji: Negacja, agresja,
prowokacja, wywoywanie obrzydzenia tyle zrozumiaam
zich ideologii Od zadumy dozadymy, Radar.
W kana pseudoluzu i pseudostudenckoci dawali si
wpuszcza debiutanci, gotowi do najwikszych wyrzecze,
byle ich ludzie zauwayli. Klinicznym przykadem bya tu
grupa studentw Uniwersytetu Gdaskiego, mienica si
Totart FAMA znana inieznana, Wieczr Wybrzea.
Totart to maa, wypita dupa FAMY, nie, to nawet nie
dupa, to tylko dupeczka, kontestacja na poziomie zdejmo-
wania majtek, to dno! Zdrogi, FAMA 1986, ITD.
Obraz tegorocznego Festiwalu Artystycznego Modziey
Akademickiej nie przedstawia si najciekawiej. Jego poziom
dodatkowo obniaj jeszcze uliczne wygupy pseudokonte-
statorw zGdaska, wulgarne wsowie itreci, prymityw-
ne iniechciane przez samych famowiczw Kurier Szcze-
ciski.
Po trzecie, jak wida, wanie wwinoujciu zaczto na-
zywa nas Totartem.
Sprawa zacza si od ksigowych FAMY, ktrzy jako
musieli rozliczy nasz podr ciarwk, noclegi na polu
namiotowym ikartki na laksogenn pasz wbarze mlecz-
nym Relax. Ohonorariach nikt znas wtedy nawet nie ma-
rzy. Itak miao by jeszcze, a propos apanay, przez wie-
le dugich lat. Ksigowi mwili, emusz co wpisa wru-
bryce zesp, amy nawet nie mielimy wtedy nazwy.
No wic jaki ksigowy wyczyta, e w ktrym z na-
szych manifestw powtarza si sowo totart. I rzek to
Fina akcji
Szalet Naszym Schronem.
26
napisz, enazywacie si Totart iwten sposb rozwiemy
kwestie fskalno-nomenklaturowe.
Nam byo obojtne jak nas nazywaj, bo wramach ne-
gacji wszystkiego w ogle i kwesti nazwy wysyalimy
na mietnik historii. Nie oprotestowalimy wic wniosku
ksigowego jako zbyt intensywnie.
Zbig mwi Genez totartu da si rwnie wyprowadzi
z perspektywy socjologiczno politycznej: nie ma zjawisk
izolowanych; tot-ustrj totalizuje spoeczestwo, tot-spoe-
czestwo produkuje tot-sztuk.
I tak ju jako Totart (zwany te wtedy Totart Po Nic)
kontynuowalimy na FAMIE nieatw walk ducha zma-
teri.
Poniewa bylimy nad wyraz expansywni, wierchuszka
tej imprezy od pocztku nie paaa ku nam specjaln sym-
pati. Zorientowalimy si te, i gwnym zajciem jury
FAMY jest zalewanie pay w klubie festiwalowym. Spon-
sorowanym zreszt przez Towarzystwo Trzewoci Krokus
ha ha ha.
Nie podobao nam si, e nasze dziaania ma ocenia
wiecznie nawalony komitet bubli genetycznych. Wic, po
kilku subtelnych dyskusjach, postanowilimy prostszymi
rodkami poinformowa ich onaszym zdaniu.
Pewnego wieczoru po prostu weszlimy do klubu, wy-
czylimy korki i w kompletnej ciemnoci obrzucilimy
tzw. jury tradycyjnymi bombami z mokrych gazet. Wy-
woao to panik, ucieczk co bardziej upodlonych juro-
rw wnieznanym kierunku oraz napadowe stany lkowe
na dwik sowa Totart.
Reakcja dyrekcji bya byskawiczna. Skandalici zGda-
ska (grupy kontestujce Totart) doczekali si: otrzymali za-
kaz wstpu nawet doklubu FAMY yczliwie donosi Ku-
rier Szczeciski.
Otrzymalimy te zakaz wystpw na FAMIE w ogle.
Cz zbombardowanej dyrekcji daa usunicia Totartu
ze winoujcia anawet zpasa przygranicznego. Ale Gogol
poczciwy jakim fortelem ich przekona, eTotart bdzie
mu jeszcze potrzebny na zakoczeniu FAMY, wic nasze
wypdzenie niweczy jego koncepcj artystyczn.
Od tej pory bylimy objci staym dozorem Wojewdz-
kiego Urzdu Spraw Wewntrznych. Obok naszego siedli-
ska rozbili swj namiot dwaj opaleni agenci, udajcy wcza-
sowiczw. Pstrykali nam fotki i zaoyli podsuch w na-
miocie (sztuka milicji).
Inni uczestnicy FAMY ogosili bojkot Totartu. Nie prze-
szkadzao nam to, wrcz przeciwnie, mobilizowao dodal-
szych niesfornie zaczepnych interakcji.
Zajlimy si plsami towarzyskimi i udoskonalaniem
spontanicznie kreowanej poetyki zlewu.
Na poletku pierwszym integrowalimy si z Piotrkiem
Bratkowskim, jedynym jurorem, ktry kuma co z tego
kulturalnie akademickiego lupanaru. Krytyk Bratkowski
zachwyci si hasem Mio niszczy osobowo, ktre nie-
bawem podda penetracji w eseju pt. Mio w stanie po-
dejrzenia.
Zacienialimy te wizy braterskie ze wieo przyby
Hien, ktra zagraa dreszczogennie plaowy koncert dla
rybek.
Zbig wspomina Hiena zupenie osobne zjawisko. Pa-
mietam jak po przyjedzie (synnym pocigiem relacji Prze-
myl Szczecin, kto tego nie przey, ten nie wie) zRzeszo-
wa do winoujcia, pokiwali gowami i zamurzyli si z in-
strumentami w morzu, by zagra koncert dla podwodnych
yjtek. (Psychologia wiata montowanego i inne pisma
zawie).
Zaznajomilimy te pen fantazji lzaczk Beatk, kt-
ra przez dugie miesice bya wiern towarzyszk totartal-
nych peregrynacji.
Kudaty, podczas zajazdu na wieczr poetycki wkawiar-
ni Muszelka, pozna mod literatk Agnieszk Walczak,
crk Grzegorza. Jej tato napisa libretto pierwszej polskiej
rock opery pt. Naga. W czas zajazdu modzi adepci pi-
ra si w sobie zakochali. yli dugo i szczliwie pki si
nie rozstali.
Nasza akcja wMuszelce bya chyba jedyn, na ktr me-
dia spojrzay askawszym okiem. Odbyway si tam do
enujce prelekcje oglnoflologiczne TOTART przed-
stawi wasnego poet naiwnego {Kudaty}. Jego nadworny
krytyk {Konjo} przedstawia twrc w penych kompeten-
cji sowach, jednoczenie w zupenie absurdalny i pseudo-
naukowy sposb. Zamierzony bekot krytyczny wdoskona-
y sposb wymia podobny bekot naszej humanistyki ikry-
tyki literackiej (tyle tylko, e pisanej zupenie powanie).
(Student).
Kudaty i Konjo
dekonstruuj wieczorek
poetycki wkawiarni Muszelka.
28
Ze Szczecina przyby z bratersk wizyt Dzidek Jodko,
animator kultury alternatywnej na Ziemiach Odzyska-
nych, mj druh serdeczny zjuwenilnych aktiviti punkroc-
kowych. Ju niebawem jego magazyn Gara, jako pierw-
szy chyba spord pism muzycznie podziemnych, opubli-
kuje kilka naszych postmasarskich manifestw. Zainspiro-
way one pewnego krotochwilnego artyst ze szczeciskiej
grupy poetyckiej Skafander. Niesiony lektur Sajgonowych
teoryj podesa nam ufnie swj elaborat pt. Jakie niadanie
takie jebanie.
Zbyszek coraz bardziej nakrca nas ide zlewu. Zwiel-
kim entuzjazmem podchwycili t metod wszyscy udzia-
owcy Tranzytorium.
Na poletku zlewnym ujawniao si intuicyjne zaangao-
wanie Paulusa. w profuzyjny kamikaze przywiz tamy
zporaajc muz grupy SPK. Zbigniew dobi nas berli-
skim koncertem Trobbing Gristle (zmasakrowane Stran-
gers in the night Sinatry!). Umieralimy wich rzchach iod
tej pory rozpoczlimy badania nad wiatem radykalnie
wyzwolonych dwikw.
Phalli zacz take nagrywa urywajce jaja mzgozle-
winy, onazwie Kabaret Paulusa Paulusa Paulusa. Tworzy-
limy coraz bardziej obkane imprzejawniki (czyli indy-
widualne przejawy twrcze, bo sowo sztuka zbrzydo nam
doszcztnie).
Wszystko w myl przesania Zbigniewa Rb to, czego
ci nikt nigdy nie uczy to, doczego nie masz uzdolnie ani
predyspozycji wtych punktach twoje zanieczyszczenie jest
najmniejsze. Chodzio, of korrs, otoksyny kulturowe
Tak hartowa si zlew. By on poczeniem rozmw
o duszy z gupkowat fascynacj czyst form kawaw
kolonijnych. Wylanie, zlewno. Najoglniej: wyswobodzo-
ne spod kontroli racjonalnego umysu, uwalniane zreimu
logicznych wynika, sytuacyjnych uwarunkowa i innych
blokad, wyrzucanie napi i wyraanie serdecznoci z wy-
korzystaniem kanau gosowego, ztendencj docakowitego
uplastycznienia tworzywa podug wasnego widzi mi si
Z czasem owa momentalno wylewowo przeradza si
w niemal epickie cigi artykulacyj, mocno wtedy przypo-
minajce poezje zaumne, ale jake istotnie od nich rne,
bo nie udajce normalnych struktur mowy inie wtaczane
wodwieczny kanon literackoci ipoezji
Z czasem uwalnianiu kanau gosowego zaczyna towa-
rzyszy coraz swobodniejsza mimika, gestykulacja ioglnie
dynamika ciaa jakby ekspresja zaczynaa rozchodzi si
po kociach. Rozchodzi si rwnie wterenie, chtnie prze-
noszc si zosobnika na osobnika. (Zbyszek Sajng Va-
demecum konesera Totartu).
Metoda tak spontanicznie wykreowana ulegaa przez
lata wzbogaceniu, za spraw nieokieznanej fantazji totar-
talnych uwielaczy. Iczsto przybieraa formy, ktre zadzi-
wiay nawet kombatantw profuzyjnej poetyki
Zblia si fna winoujskiej ruchawki. Gogol zaplano-
wa nasz udzia wuroczystej akademii zokazji 70 urodzin
dadaizmu. Przygotowalimy si rzetelnie, realizujc m.in.
street-erotyczn sesj fotografczn. Oraz malujc seri
zlewnych obrazw pt.Modzi poeci na mydo.
Operacja sceniczna bya gsta wformie itreci. Mesjago
ujawni swoje brutalne curriculum vitae Moi rodzice byli
najwyraniej agodnymi optymistami take iwtedy gdy pi-
jany iobrzygany udajc nag chorob wrciem ze szkoy,
zreszt podstawowej Ja wykrzyczaem poemat pt. ycie
jest to kurwa na ktrej apie si nieuleczalnego syfa.
Bylimy odziani wjedno ubranie, czyli kady znas mia
na sobie jego powk. Tak wic Zbyszek wieci przyro-
dzeniem a ja tykiem przed zacn widowni. Zanim nas
ostatni ju raz ztej imprezy wypdzono, zdylimy jesz-
cze odpiewa zHien ich sowizdrzalsk pie Pijcie jab-
czany, pijcie kutasy
Jury wykazao si fnalnym brakiem zrozumienia
i w swoim werdykcie potpio zdecydowanie pojawia-
jce si tu i wdzie prby wprowadzenia obszczymurstwa
dokultury studenckiej.
Zbigniew skwitowa to liryczn refeksj Taki mora
ztego / ecikie ycie inakszego / ale itak lepsze ni dur-
nego / bo onego cikie idurne / ainakszego zawsze to in-
aksze
Dzidek Jodko pocztwka
hand made z roku 1984.
Dada aktion w kolau
zMetazyki Spoecznej.
30
Po powrocie na ono Kaszub usiowalimy jako prze-
trwa bur komunistyczn kaniku. Na chwil par poje-
chalimy doliwic wBorach Tucholskich, najedajc za-
przyjanione gospodarstwo Maroszkw. Za rok mielimy
tam powrci jako postartystyczna wsplnota Kaniba-
le Kultury. Pod wpywem tych progresywnych idejek An-
drzej Maroszek, ju w wolnej Polsce, zosta wspudzia-
owcem Tymonowego, okoojassowego Biodro Records.
W gdaskim Paacu Modziey Kudaty i Paulus wylali
si podczas sesji muzycznej pt.To s kredki rowej facetki.
Jednym zjej misopustnych hitw bya suita onazwie Nie
bd synoptykiem bo mam wdupie pogod!
Ja wydaem premierowy numer magazynu nowin totar-
talnych Futurfoto. Tytu zaczerpnem znagej iluminacji
szczegem scenografcznym, ujawnionym w flmie Fel-
liniego Rzym. Oraz z irracjonalnego przekonania o jego
(tzn. szczegu) adekwatnoci wobliczu spraw, ktre dzia-
y si wtedy w gronie obrzyganych ministrantw perma-
nentnego koca.
Numer eins zawiera inkryminowane ju wtej opowie-
ci cv Mesjago; fotocollage masarski pt.Miskowoowinka-
kotlecikkiebaskaserdelek; imj strumie profuzyjnej wia-
domoci Pisz aby zabi czas atym-czasem zabijam siebie.
And pierwsz cz eposu ludowego o panu Doma-
skim zOawy, ktremu objawia si Najwitsza Panienka
podczas kopania ziemniakw na dziace Ratuj cay nard
ochraniaj askawie / wspieraj nas Maryjo wkraju iwOa-
wie. Wzwizku zwidzeniami pana Domaskiego, 1 stycz-
nia 1986 roku na teje dziace kilkadziesit tysicy wier-
nych czekao na zwiastowanie Krlowej Polski. Volksme-
tafzik made in PRL mia si doskonale
Krzysiek Skiba by pomysodawc Lewatywy kulturalnej
Hyde Park (czyt. Hajt Park). Czyli wakacyjnego zlotu anar-
chistw.
Odezwa tego hiperaktywnego komandosa RSA grzmia-
a Ludzie!!! Jest to impreza midzynarodowa, atake ogl-
nopolska. Wszystko jest za darmo, wystarczy tylko wzi
namiot i przyjecha z wasnym wyywieniem i dziewczy-
n, pniej samemu wystpi, zapiewa izataczy ipoje-
cha dodiaba. Zlot by cakowicie nielegalny iwzaoeniu
trwa mia a donalotu milicji.
Pierwszy taki anarchistyczny jamboree odby si pod
Zot Gr near Kartuzy latem 85. Akta Suby Bezpie-
czestwa defniuj Hajt Park jako imprez rozrywkowo
szkoleniow o zdecydowanie wrogiej wymowie ideolo-
gicznej.
Wsierpniu roku 86 RSA wyznaczyo okolice jeziora Wy-
spowo pod Wejherowem na Hajt Park vol. 2.
Totart zjawi si tam rczo, omijajc apanki SB, zgarnia-
jcej co bardziej kolorowych hajtparkowiczw ju woko-
licach dworca PKP w Wejherowie. Na miejscu oczekiwa-
li partyzanci RSA oraz wieo konstytuujcego si WiP.
Czyli pacyfstycznego kolektywu Wolno i Pokj. Go-
ciem specjalnym by Jacob Jankowski, pierwszy polski
obdektor, ktry wintencji Hajt Parku wykona samowol-
k zorodka penitencjarnego.
Przybyo okoo 200 sympatykw RSA z caego PRL.
Zorganizowano perwersyjn wystaw wielkiego arcia,
pod postaci fotek z zachodnich magazynw dla gospo-
dy domowych.
Ktry z gdaskich anarcholi wywiesi fag z solidary-
c wydrapanym sowem DUPA. Oten transparent wkrt-
ce rozpoczy si boje pomidzy stronnictwem ugodowym
a frakcj radykaw. Wizualizowao to do jasno wcze-
sny stosunek modziey wegetujcej domiejsca, wktrym
zakopaa si Solidarno
Wnocy Totart zrealizowa nihilistyczne ujawnienie po-
etyckie, poczone z paleniem wierszy eby byo janiej
i cieplej. Anarchici trzymali si dzielnie, ale gdy Zbi-
gniew po raz pity odczyta poemat Europa, to tu iwdzie
doszo do gniewnego pomruku. Na zgod zaproponowa-
em zlewn wizank moich katastrofcznych liryk pt.Za-
wsze mona jeszcze popeni zbiorowe samobjstwo lub zo-
sta turyst. Wyrozumiae brawa popyny wzdu upio-
nego jeziora
Rankiem dnia wtrego odbya si burzliwa dyskusja
przy ognisku na tematy wiatopogldowe. Libertaria-
ski realpolitik generowa sdy wrodzaju armia polska nie
strzelaa tylko wtedy do swoich obywateli, gdy jej nie byo.
Kolportowano bibu, nawizywano istotne kontakty, nie
wykluczone i dochodzio doaktw spontanicznego spe-
nienia wwymiarze libidalnym.
Hajt Park Tot Crew
stoj od lewej:
wintuch, Gruby, Konjo,
Mesjago , Kudlatz,
na dole 4 od lewej Jany.
Futurfoto.
32
Po poudniu anarchistyczn enklaw nawiedzili niepro-
szeni, aczkolwiek spodziewani gocie zZOMO iSB. Jacob
uciek wostatniej chwili przez gocinne kaszubskie bagna.
Wszystkich nas zapisano wmilicyjnym pamitniku akil-
ku, co bardziej opornych, zaliczyo cios pa wplecy.
M.in. przez tamto spisanie miaem potem esbeck blo-
kad na paszport. Za ktry wkocu moja kochana mama
musiaa da apwk jakiemu ubekowi. Tak zarabiali na
trzeci flar ludzie honoru
Kilka dni pniej doszo do spotkania z czowiekiem,
ktrego zadziwiajce kreacje wzbogaci miay wszech-
wiat aktywnoci Tranzytorium.
Sawek Ozi amojda by jednym ztwrcw socjety mu-
zycznej o nazwie Gdaska Scena Alternatywna. Jako Pa-
ryskie Trbki czy Zajcia PraktycznoTechniczne dziaa
wRuchu ju od 82 roku. Pisa zgrzytliwie transowe liryki,
malowa nieudalistyczne obrazy, ujawnia wydawnictwa
pojedyncze: Nova Liderska Parta, 65 Produktw czy Nowe
Reklamy.
Aktualnie by mzgiem formacji Szelest Spadajcych
Papierkw, ktrej otwarta formua generowaa niezwyke
przekroczenia okoomuzyczne i personalne. SSP wsawi
si np. tym, i istniejc lat prawie 30 nigdy nie zagra pr-
by. Stawiali na totaln improwizacj, jako twrcy wsp-
czesnego folku industrialnego. Z dzisiejszej perspektywy
wiemy, ewieloaspektowa obecno Oziego bya zapowie-
dzi boomu yassowego.
Partnerem Oziego w koncercie, ktry mia zagra SSP
w ramach II Nadmorskiego Festiwalu Wycznoci Nowa
Scena, by freakujcy muzyk Darek Chomik Michalak.
Chomika poznaem jeszcze w latach punkowych, gdy
wgdaskim klubie Akwen organizowaem moje pierwsze
Gdask 85, Szelest Spadajcych
Papierkw Ozi, NN i Siwy.
33
Party Modziey Wegetujcej. Teraz Chomik namwi
Oziego do realizacji wielkiego show postbroadwayow-
skiego.
I do tego, oprcz 10 muzykw wyrwanych z przer-
nych kapel, potrzebny by im Totart.
W synnym mateczniku GSA, czyli w klubie Burdel,
combo dwikonaladowcze i nasza bojwka wspiera-
jca rozpoczo ksanie tej fascynujcej zadymy. W pole
wymiany energetycznej Tranzytorium wstpi wtedy Ro-
bert Gruby Jurkowski, przyszy inynier projektu onazwie
CUKT (Centralny Urzd Kultury Technicznej).
Gdy caa ekipa zjawia si 28 sierpnia w sopockim Te-
atrze Letnim, panowaa tam nieco senna atmosfera. Za-
powiedzeni przez radiowych prezenterw Boen Sitek
iPawa Sito, ruszylimy doprofuzyjnego taca.
Atak tym razem przyjty zosta przez publiczno znie-
zwykym entuzjazmem. Teatr Letni oszala na nasz widok!
W Kosmos leciay najwiksze kilery efuzyjne. Doszo
do katarktycznych plsw scenicznych, zakoczonych,
oczywicie, bitw na granaty zmokrych gazet. Podnieceni
fani alternatywy domagali si bisw iustawiali pod garde-
rob wkolejce po autografy! Po raz pierwszy (i na wiele lat
ostatni) poczulimy si jak gwiazdy, ha ha ha!
Wieczr Wybrzea, w artykule pt. Co dobrego w Nowej
Scenie?, pisa Do najwikszego wydarzenia artystyczne-
go, ktre zaistniao na scenie Teatru Letniego wSopocie, za-
liczybym bez wtpienia wystp zespou Szelest Spadajcych
Papierkw. Trudno ocenia ich produkcje wycznie wkate-
goriach muzycznych. Znacznie atwiej okreli widowisko,
ktrym uraczyo nas SSP, mianem spontanicznego happe-
ningu muzycznego.
Akcja Totart + SSP wTeatrze
Letnim Sopot. Kola z
Metazyki Spoecznej.
34
Ogromny luz, dobry podkad muzyczny, nie zapro-
gramowany ruch, nawizany kontakt z mod widowni
aprzede wszystkim wakie treci dziaajce na podwiado-
mo, to gwne atuty Szelestu Spadajcych Papierkw.
Autor tej sympatycznej laurki, gdaski dziennikarz Jerzy
Piskorzyski, za 16 miesicy przygarnie Imprzejawnikowy
Solanarchistyczny Kabaret Profuzyjny Zlew Polski, w go-
cinne progi klubu Rudy Kot
A rejestracj audio radonie wylanego koncertu upu-
bliczniem rok pniej na pierwszej kasecie mojej onoma-
topeicznej wytwrni Fonografa Zlew Polski, o nazwie
SSP & Totart presents: Te Anti Tird ReichnRoll.
Tymczasem ju nastpnego dnia wszystko powrcio
dobolesnej normy wrelacjach Totart konsumenci pro-
fuzji. Nie opad jeszcze kurz zsopockiej zawieruchy amy
ruszylimy na Warszaw.
29 sierpnia Hiena miaa zakontraktowany wystp na fe-
stiwalu Poza Kontrol, realizowanym w klubie Remont.
Zaprosili nas do uczestnictwa w swoich tajemnie psy-
chodelicznych rytuaach. Nie byo ju wtedy z nimi Bo-
huna. Zagin na lat wiele wrd bieszczadzkich stepw.
Jego rol przej niezwyky Rudi, ktry wprowadzi Hien
dowityni extazy iszalestwa.
Mordercze gusa rozpoczy si w okolicach pnocy.
Ibyo to twarde, heroiczne misterium.
Rudi rzzi swoje eschatologiczne wizje, do dwikw
fetyszystycznie przesterowanej gitary Tysice obkanych
spojrze / gosy podnieconych spowiednikw / dzikie pu-
stynne plemi odprawia ofar / na otarzu wykutym przez
samego Lenina / stoi olbrzymia suka hiena
Bylimy godnymi udziaowcami tej krystalicznej agonii.
Nie jest atwo, Czytelniku, umiera wtak sierpniow noc.
Wypdzono nas ze sceny po dwch, trwajcych wieki, go-
dzinach.
Zbigniew wspomina pniej Dalimy mocny, ekspre-
sjonistyczny wystp ipunkowa publiczno cho nic nie za-
apaa, nie pozostaa obojtna. Pataachy do domu, pe-
day krzyczeli, awkocu zdecydowali si chyba nam zwy-
czajnie wpierdoli imusielimy si wycofa.
Pragn wierzy, i jedynie przez niefrasobliwe niedopa-
trzenie, anie przez absmak wywoany operacj sceniczn,
organizatorzy nie zapewnili nam zwrotw kosztw podr-
y inoclegw. Wic otrzeciej nad ranem snulimy si po
stolicy, aby gdzie zoy obolae ciaa ikrwawice dusze.
Kto wypatrzy kubistyczne monstrum onazwie akade-
mik na placu Narutowicza. Wbilimy si przez pioruno-
chron na drugie pitro tej zadziwiajcej konstrukcji. Itam
rezydowalimy na nielegalu przez trzy fnalne dni naszej
letniej odyseji.
Pobyt Totartu na festiwalu Poza Kontrol zaowocowa
kolejnymi zlewnymi fascynacjami.
Obejrzelimy bardzo dziwny koncert krakowskiej grupy
Wahehe Divagazione Uniwersale. Na wokalu szala oko-
o czterdziestoletni demiurg Kapitan Bifart Ciotka pa-
trzya stanowczo przed siebie / rozchylajc nogi wczarnych
poczochach / zacza zdejmowa mi mj mundur / Hitler
Jugend Wy to wtaki sposb i wRemoncie skwiercza-
a terakota.
W perkusj wali Gogo Szulc, mj stary kumpel z cza-
sw gdy by pakerem TZN Xenna. Odfruwaem w takt
gitarowej solwki, ktr powiartowa publik g-
ral o ksywie Ojciec. Bas z godnoci zamordowa Franz
Jedno z niewielu zdj
dokumentujcych akcj
Totartu na
Poza Kontrol 86.
Teatr Letni Paulus,
Konnix i Beatka.
Ulotka Wahehe.
36
Dreadhunter. Mimochodem robicy te (wtedy!) za side-
mana estradowego koszmarka Bajm
Trafem take na ekshibicjonistyczny wykon trupy Roz-
krock, z Kouchowa pod Now Sol. Po scenie biega
anorektyczny pacjent w piamie. Do brzdkw dwi-
kw zplastikowych dziecicych gitarek, popiskujcy texty
w rodzaju Niedaleko od Krakowa / ley miasto Czsto-
chowa / tam za dych lub za pitk / kupisz chamie se pa-
mitk!
Profuzyjnym szansonist okaza si przybysz spoza
Ukadu Sonecznego Ziggy Stardust. Aliteracka prbka
to fragment wikszej ideologicznej caoci, ktr by anar-
chosexualizm! To nasz czowiek pomylaem od razu
Ziggy w publikacji Rozkrock Attack tak opisuje ten
moment intensywny Oczom Konika ukaza si obraz jak-
by ywcem ze snu paranoika wyjty. Po scenie miotali si ja-
cy kelnerzy, onanizujcy si faceci wpidamach, punkow-
cy i menele. Wanie piewano piosenk Leonarda Cohena
pt. Dance me to the end of love wwersji, przy ktrej inter-
pretacja Polskich Orw, gwiazdy wesel odprawianych hucz-
nie w wiejskich remizach, uchodzi by moga za uwertur
opery.
Okurwa jkn Konik. To wariaci!
Konik mia wielk sabo do wariatw wszelkiej maci.
Zwaszcza jeli swoje szalestwo demonstruj publicznie.
Zaliczylimy te sympatyczn fotk w Magazynie Mu-
zycznym. Jego redaktor traf na Paulusa, ktry, zapytany
o skad grupy rockowej Hiena Tot Art (?!), z kamienn
twarz poinformowa: Adam vocal, Baka fet, Mody
Grzelak nagrywanie, Andrzej (kilogram) dusza, Urizel
serce Pozdrawiam tych niewiadomych udziaowcw
pozakontrolowanej nocy!
Po burzliwie inicjacyjnym lecie nadszed melancholijnie
depresyjny wrzesie. Wwakacje wmieszkaniu Zbigniewa
nocowao czasem ipo 30 osb. Ateraz powrcia Wielka
Pustka. Totart nam zawis pod suftem idynda oczekuj-
co, niczym fgury zRozstrzelania Wrblewskiego.
Co ztym trzeba byo zrobi, co si musiao wydarzy
Mesjago pisa kolejne manifesty i cierpliwie objania:
Totart jako poszukiwanie punktu oparcia drog rozprasza-
nia nadbudowa, przerostw: oderwanego od naturalnych
uwarunkowa i std wywoujcego dysonans estetyzmu
i hybrydalnego kultu specjalizacji i umiejtnoci wszyst-
kiego, co dehumanizuje wspczesny wiat idoprowadza lu-
dzi do rozpaczy, ktrej przyczyn najczciej nie umiej ju
nawet wskaza
Wniosek by nastpujcy Dowolno jest najtrudniej-
sza jestemy winiami samych siebie, atwego podporzd-
kowania si przyzwyczajeniu.
No to ja wydawaem kolejne numery Futurfoto. Moim
dzielnym kooperantem zosta Jany, known as Czarny Piotr
Naszych Dni. Gosi na amach zlewnej bibuy swoje re-
wolucyjne odezwy Walka pokole nie istnieje. To co na-
zywa si walk pokole to w rzeczy samej walka spoe-
czestwa przeciw wadzy. Najczciej jest to walka modych
przeciw starym, bo starzy s ju znormalizowani, system
przetrci im krgosupy wic s grzeczni: niektrzy dorwali
Hiena & Totart.
Rozkrock.
37
si do koryta. Modzi nie zgwaceni jeszcze przez kultu-
r buntuj si, daj wolnoci, pokoju ichleba.
I jeszcze Aby uwierzy w siebie (bo nikt nam nic nie
da, jeli sami sobie tego nie wemiemy) musimy straci wia-
r wkoci, zachd, ludzk twarz socjalizmu, oj-czy-zn
by nie odwracay naszej uwagi od meritum, tj. NIErzdu,
od faktu, e nasze winie nie s lepsze od czerwonych i e
nie mamy, w odrnieniu od nich, do stracenia nic prcz
kajdan.
Wyprodukowaem ulotki ze sztandarem anarchizmu
metafzycznego iprzesaniem Maxa Stirnera, ktrego idej-
ki ww czas krciy mnie coraz bardziej rewolucja sko-
czya si reakcj ito wskazuje czym jest wrzeczywistoci re-
wolucja niewola u ludzkoci nie jest warta wicej ni su-
ba bogu wdni powszednie bracia staj si niewolnikami ist-
nieje tylko jedna wolno moja potga ijedna prawda wspa-
niay egoizm gwiazd na tej pustyni wszystko rozkwita na
nowo wspaniay sens krzyku radoci za ktrym nie kryje si
myl nie moe by zrozumiany dopty dopki trwa duga
noc myli iwiary
Przygotowaem edytorsko Jacobizmy, czyli wspomnie-
nia Jacoba Jankowskiego z psychuszki. Weteran RSA,
wkomponowany w gocinne mury szpitala psychiatrycz-
nego, snu eschatologiczne przypowieci Jezus zGalilei,
pseudonim Chrystus, by synem Marii i Jzefa. Jako Wiel-
ka Indywidualno szybko dostrzeg Prawd, ale aby przy-
cign do siebie wierzcych lepo w Jahwe ludzi poda
si za Mesjasza, na ktrego czeka cay Izrael. Za Chrystu-
sa Zbawiciela, syna Jahwe.
Byo to zjego strony wielk chytroci: przycigno masy,
ale masy te skaday si wwikszoci zkonformistw. Imasy
te przeksztaciy nauk Jezusa w totalitarn religi Na
nieszczcie dla gatunku ludzkiego, matryce tego wydaw-
nictwa, wrodzicielskim szale zaprzepacia moja niesamo-
wita mama.
Magazyn nowin
totartalnych Futurfoto.
38
w nihilistyczny september zaowocowa take niezwy-
k kontraband liryczn, uzupeniajc pojemny skarbiec
Narodowej Kultury.
Zbigniew napisa zbir sonetw totalnych pt.Reisepsy-
chose. Chc uderzy w samo sedno. Jeeli kultura zachod-
nia chlubi si wspaniaoci swojej poezji a z kolei miar
wielkoci wtej tradycji jest umiejtno zapanowania nad,
uchodzc za najkunsztowniejsz, form sonetu, to jee-
li si rozprawi z t kultur artystycznie to chyba wanie
najskuteczniej kompromitujc jej najszczytniejsze dokona-
nia, wtym przypadku sonet. Tak myl iprzypierdalam na
zmian kubami rozpaczy i rozkoszy pisa autor w Wy-
wiadzie zsamym zsob.
Perami w koronie tego wiekopomnego dziea s im-
przejawniki Znikd donikd sontot monolityczny czerwo-
nego wiateka, Jebanego kurwa sontotu w pizdu oraz In-
ternacjonalnie opokoju na wiecie postsontotem pmono-
litycznym wolnym emocyjnym numerycznym azdaniowym.
Brzmi adnie iciekawie nam si przygoda zReisepsychose
zaniebawem potoczya
Gdy 1 padziernika powrciem ku dydaktycznej klau-
strofobii Uniwersytetu Gdaskiego, na korytarzu powita
mnie frcykowato przyodziany anglista-pierwszoklasista.
By to Ryszard Tymaski, ktry jednak z jakiego powo-
du nie akceptowa swojego imienia iprosi, by nazywa go
Tymonem.
Kolega Tymaski nie akceptowa take mnie oraz wszyst-
kich tych, ktrzy nie podzielali jego fascynacji twrczoci
do wieego samobjcy Iana Curtisa. I oglnie nie za-
chwycali si tzw. zimn fal, ktra wtedy wiecia triumfy
wpeerelowskim undergroundzie muzycznym.
Tymona poznaem jesieni roku 85. Jako zbuntowany
student realizowaem w w czas cykl koncertw, pod ha-
sem Podziemna Wysepka. W, jakeby inaczej, gdaskim
klubie Wysepka. Tymon mia tam prby ze swoim bendem
Sni Sredstwom Za Uklanianie. Olaf Deriglasof, wtedy li-
der Dzieci Kapitana Klossa, zpewn tak uszczypliwoci
okrela ich muz mianem wesoego Joy Division.
Jako pocztkujcy artyci, aby odpokutowa za sal
dowicze, Sni musieli odrobi pewn ilo godzin wra-
mach tzw. prac spoecznych. Ae jedn zniewielu aktyw-
noci, ktr oprcz dyskotek Wysepka uprawiaa, byy
moje koncerty, Tymon ijego licealni muzycy gitarzysta
Piotrek Merta ibbniarz Bartek Crek Szmit, zostali przy-
muszeni domalowania plakatw na Konnixa imprezy.
Cae trio szczerze gardzio mn ipunk rockiem, dlatego
poniewczasie na swoich posterach odkrywaem mae, zo-
liwe dopiski wstylu Rejestracja ao, Punk to brednie,
Konik to kutas Jako mnie to bawio inawizaa si po-
midzy nami do specyfczna ni sympatii.
Tymon mia ju wiadomo istnienia Totartu, gdy
kumplowa si z Wodkiem Urbanowiczem, kuzynem
Zbigniewa. Dopowiedziaem historyi par o naszych wa-
kacyjnych rajdach izaprosiem dospontanicznego udzia-
u wkolejnym ujawnieniu. Tym razem luk wrzeczywi-
stoci okaza si gdaski szpital dla psychicznie inerwo-
wo chorych na Srebrzysku.
Oprcz konwencjonalnych pacjentw przebywali wnim
partyzanci zRSA, WiP ioglnie ludzie zRuchu, ktrzy
poprzez symulowanie choroby pragnli uzyska tzw. te
Sni Sredstwom
Za Uklanianie
Merta, Tymon
iCrek.
39
papiery, zwalniajce od zaszczytnej suby w szeregach
Ludowego Wojska Polskiego. Jako esymulanci nawizali
przyjazne relacje zniszym personelem technicznym, po-
wstaa okazja dodesantu na teren szpitala. Akcja miaa od-
by si pod nieobecno administratorw, gdy orodkiem
zarzdza w niszy personel, ktry potajemnie mia do-
puci nas inasze ujawnienie przed oblicze pacjentw.
12 padziernika zjawilimy si w silnym skadzie pod
bram tej tajemniczej placwki. Totart wzmocniony zo-
sta przez Tymona, ktrego przyprowadzi kuzyn Wodek,
pragncy jednoczenie podczas akcji wywietli na tamie
8mm swj przejmujcy flm pt. Spider fucker. Za artyst
z ludzk twarz robi mia dla niepoznaki Jerry Szokin
Zitek, folkowy trubadur zKaszub. Bram otwiera anar-
chista Gall Galiski, stay bywalec srebrzaskich salonw.
Niestety zbyt szybko wczylimy turbo emocje, ktre
zaskutkoway panik wrd kuracjuszy.
Po krtkim koncercie Szokina ruszylimy doodczynia-
nia totartalnych rytuaw. Tymon da si ponie eufo-
rii i na oczach licznie zgromadzonych wariatw dokona
synnego aktu kopulacji zgodem PRL. Wiele lat pniej,
ju jako formacja Tymon & the Transistors, nagra otym
piosenk pt.Dyma ora biaego.
Nasza mia widownia wpada jednak na ten widok whi-
steri imusielimy pospiesznie szpital na Srebrzysku opu-
ci. No, nie kada terapia si udaje ze stoickim spokojem
podsumowa operacj Mesjago.
Na FAMIE zakolegowalimy si z energetycznym foto-
grafem, Jurkiem Czarnym Radziewiczem. Czarny od po-
cztku by entuzjast naszych nawet najbardziej skrajnych
dziaa. 19 padziernika zaprosi Totart do stoecznego
klubu Park, gdzie mielimy by kulturalnym dodatkiem
dotypowej studenckiej dyskoteki.
Jako Tot-Orkiestra wybrali si znami na podbj stolicy
take Chomik zTymonem. Now wunderwafe Obrzyga-
nych Ministrantw Permanentnego Koca byy hektolitry
wody koloskiej Rywal, perfdnie wylewanej na ogupia
modzie akademick.
Wszystko odbywao si podczas ujawnienia zgodnie
z taktyk uderz, zniszcz i spierdalaj. Bra studencka od
pocztku nie bya zachwycona i kto ingeruje wjej dan-
cing. Prawdopodobnie dlatego, enikt znas nie przypomi-
na ich wczesnych idoli, Limahla iKajagoogoo.
Ale ju zupenie nerewki puciy akom na widok Ty-
mona, oporzdzajcego nieszczsnego ora biaego. Po-
czuli si dotknici faktem, e kto na ich oczach bezcze-
ci godo PRL. Doszo dozasadniczej awantury iniemale
pobicia naszego nowego zagoczyka przez spragnionych
kulturalnej rozrywki warszawskich studentw. Wypdzo-
no nas po p godzinie.
Reisepsychose Ada,
Ozi, Autor i Tymon.
40
Poniewa przez kilka padziernikowych dni nic specjal-
nego si nie wydarzyo, zaingerowaem solo wspektakl te-
atralny odgrywany wgdaskim klubie Kwadratowa.
Gdy pojcia: sztuka, dzieo, artysta etc, s tak zdezak-
tualizowane, i ich uywania dopuszcza si jedynie w for-
mie stylizacji na staropolszczyzn lub staropolszczyzny sen-
su stricto (manifest pt.PRD). Moja akcja tak zirytowaa
uduchowionych aktorw, ena kopach usunli Konika ze
swojego teatrzyka.
Nie zaniedbywalimy bynajmniej aktywnoci koncep-
cyjnych. Zbigniew np. przez jeden dzie, w poczuciu
skrzywdzenia przez kanarw wtramwaju, napisa chwac-
ki tom poetycki pt. Repolucja. Dzieo niestety prawdopo-
dobnie zaginione bezpowrotnie, na fali pniejszego odlo-
tu niebiaskiego autora.
Paulus powrciwszy na nauki do liceum plastycznego
wNaczowie, dzielnie ujawnia kolejne numery magazy-
nu Pierdol. Tworzy te przezlewne liryki, ktre za czas ja-
ki wej miay dokanonu operacyjnego Grupy Poetyckiej
Zlali Mi Si Do rodka: Mj kolega Cezary Baliszewski
straci podczas / odbywania suby woskowej nog! Cho-
dzi teraz / zprotez icieszy si gupek zbyle czego!!! (Praw-
da opciach). Awtowarzystwie Artura Hornika iRober-
ta Grubego Jurkowskiego koncertowa jako intuicyjna
formacja Po Schodach (synny przebj Jest klawo / dzi
szkielety bij brawo.)
Niezwyke poziomy erupcji totartalnych idejek zaliczy-
li te pp. Kudaty i Tymaski. Pierwszy upubliczni seri
traktatw pt. Problemat literatury immanentnej koegzy-
stencji wwietle idei jedni prymarnej inie tylko (zarys).
Wybitny obywatel Supska objania LIK jest tym, co
nam zapewni spokojne sumienie ida szans osignicia cze-
go, czego nie znamy idlatego pozna chcemy. Liko prze-
jawia si wpewnym wyczuwalnym kontracie, sprzecznoci,
jawnym zgrzycie midzy czym, a czym w ktrym z ele-
mentw imprzejawnika lub wrelacji pomidzy nim.
Wg autora doskona ilustracj przedstawianych teo-
rii by jego wasny utwr pt. Dupa wintucha i innoci
wiersz: Prabuty zamilky bestialsko wyrnite jak gnj
co chujem si zwie w kieracie krotochwil w kratach kra-
bami zamierdo bo latem tak re cukrowo dojrzaj
Inn per LIK-u by, napisany wsplnie z Don Mario
Starym agrowcem, Dramat w aktach strzech (osowacji)
tragedia podsceniczna zzachowan jednoci miejsca icza-
su pod tytuem Od Uzdy Do Pizdy. Osoby Chorus Ua-
nw (siedemnastu uanw), Pizda (jedna goa) i Szczapa
(wyalienowany).
Kudaty napisa take zTymonem Traktat owszystkim
Nie rozumiem dlaczego np. wiersz mierciosny jest gor-
szy od Ody do modoci? Dlatego, e Od do modoci
czytay miliony Polakw a mierciosny dwanacie osb?
Patrzc przecie na spraw diachronicznie wszyscy iwszyst-
ko kiedy bdzie odebrane, byo odbierane i jest odbierane
i kwestia odbioru imprzejawnika nie moe by kryterium
jego wartociowania.
Ju niebawem w/w dzieo opublikuj wmoim profuzyj-
nym wydawnictwie Ksigozbir Zlew Polski.
A dekadent Tymon by w owe dni na etapie modzian-
kowej kontestacji naszych poczyna i czsto wdawa si
wdysputy ideologiczne ze Spikefem ize mn, jako stra-
nikami metafzyki spoecznej. Ktrej nocy wykona nawet
malarski performens ipozostawi wkiblu kierownika Me-
sjago zoliwy napis Ju dzi trudno Zbigniewowi brzemi
intelektu na sterany latami akademickiego lczenia grzbiet
windowa.
Sajgon pisa Uczestnicy wczali si w prac tranzyto-
rium iodchodzili wzalenoci od swej woli. Oczywicie nie
oznacza to jakiego permanentnego stanu idealnej harmonii
nie obywao si bez silnych konfiktw wgronie realizuj-
cych iczsto to wanie one byy motorami dziaania, dyna-
mizujc napicia kierunkowe. (Przed drzwiami trawierni.
Vademecum konesera Totartu).
Z tych sporw kolega Tymaski wyoni pn jesieni
roku 86 fascynujco manieryczny, aido dzi nie opubliko-
wany (ile tego jeszcze?) zbir pt.Poezyje Zamachowcy
Synna graka
by Paulus.
Okadka legendarnego
dziea Kudatego.
42
z czarnym jedwabiem po / dziurki od nosa / przystanli u
wzgldnego koca / W Rewolucji Permanentnie Idealnej
/ spoeczestwo rozpadnie si na / wiadome siebie i swej
twrczej mocy / jednostki, pomne tsknoty za / zamierzch
jednoci.
Wmieszkaniu Zbyszka ktre funkcjonowao ju na pe-
nym etacie jako centrala Totartu, odbyway si caonocne
burze mzgw, czsto z udziaem Skiby, Janego i innych
aktywistw RSA. Konsekwencje mona byo znale m.in.
na amach mojego Futurfoto.
Jany pisa Gdy panowaa natura wsztuce dominowaa
tre. Uywano jej dokomunikacji ioddziaywania na rze-
czywisto. Bya magi, propagitem i odbiciem rzekomego
adu wiata. Zniej powstaa kultura izniewolia nas.
Wsztuce najwaniejsza staa si pikna forma parawanu
zasaniajcego istot rzeczy. W spadku po obu tych fazach
czowiek odziedziczy wiele sw, mitw, wartoci itp. gw-
na. Wywouj one chaos w umyle; paraliuj rozum, nie
dajc mu doj dogosu
Stworzono trzeci faz sztuki jest ona publicznym kon-
fesjonaem i kanapk psychoanalityka, mietnikiem myli,
idei, rzeczy, sw, obrazw, symboli Sztuka ta wspomaga
funkcje wydalnicze snu, std ich wzajemne podobiestwo,
podobnie jak artysty iszaleca.
Niech wic sztuka uwolni si od rzemiosa (ale i od ka-
pastwa) i stanie si oglnie dostpnym lekiem na stre-
sy wspczesnoci. Pisz, maluj, piewaj, rzeb, tacz irysuj
apotem niszcz to!.
Doszo te domaego nieporozumienia zliderami kon-
stytuujcej si wtedy Galerii Wyspa. Rzebiarz Klaman
wpierw zaprosi nas na akcj podczas wernisau swoich
prac w sopockiej Galerii D, a nastpnie operacj Totartu,
zprzyczyn niejasnych, przyblokowa.
Mtnie tumaczy to pniej lkiem o niepoczytalno
eskalacji naszych dziaa, na itak burzliwym upublicznie-
niu swoich dzikich dzie. Opnio to nasz owocn ko-
operacj okilka miesicy, ale potem nadrobilimy w400%
w zgrzyt merytoryczny.
A Galeri D zamknito niedugo potem, po radonie
pankrokowej wystawie Jacka Jack the Ripper Staniszew-
skiego pod kryptonimem Dread objects. Mechanizm za-
mknicia odwoywa si dotradycji hitlerowskiej entartete
Darek Brzska Brzskiewicz
nadchodzi!
43
kunst isocrealistycznej rywalizacji ojednowymiarowy ob-
raz wiata.
Za to od razu po caoci wpole wymiany energetycznej
wkroczy Darek Brzska Brzoskiewicz. Pojawi si na ko-
rytarzach UG jesieni 86 jako desant toruski. Sza za nim
fama poety alternatywnego, autora m.in. synnych protest
songw wypiewywanych przez grup Rejestracja.
Ktrego mrocznego poranka na uniwerek przyfrun
usmaony Tymon, zktrym Brzska usiowa odby przy-
jazn pogawdk. Dziaanie THC spowodowao wmenta-
lu Tymona karkoomne przekonanie, ejednak rozmawia
zpsem.
Na lat wiele zosta wic Dariusz Czowiekiem Zwa-
nym Psem. Iju niebawem zacz generowa wylane liry-
ki onazwie Zote myli Psa. Takie jak Potrawa faki po
Czeku czy Kapo do nowo przybyych prosz zdejmowa
buty, bo idziemy doszewca.
A potem Pies zamieni si w Brzsk, lidera swinguj-
cej formacji muzycznej Awoda Zara 55 oraz autora bra-
wurowych Haiku. I jego zlewiny zostan wiatu udostp-
nione za kilka miesicy, przez wydawnictwo Ksigozbir
Zlew Polski.
29 padziernika odby si wtry nalot Totartu na gnijce
mury Uniwersytetu Gdaskiego.
Akcj poprzedzio wywieszenie w okolicach rektora-
tu wielkiego plakatu goej baby z podpisem Goa baba.
Nastpnie przyatakowalimy ulotkami ze znan skdind
DUP oraz Arcydzielnym manifestem przeciwbolczko-
wym. Swoj bibu dorzucili kamraci zRSA, wic atmosfe-
ra przed ujawnieniem zrobia si rewolucyjna.
Co bardziej ezoteryczni przedstawiciele akademickiej
bohemy miewali widzenia bytw ukrytych przed ocza-
mi profanw. Poetka Lidia biegaa po korytarzach flologii
polskiej wypiewujc Ach jak cipa moe kobiecie przy-
jemno sprawi!
Podczas akcji bezporedniej prawdopodobnie zszarga-
limy wszelkie moliwe autorytety. Od wiata bolszewii,
przez ofcjalne mniej lub bardziej podziemie, po wszyst-
kich witych zamulajcych zbiorow wyobrani. Nie wy-
czajc topowego konsumenta wadowickich kremwek.
Profeci triumfowali. Gdy opuszczalimy pole walki, roz-
marzona Lidia pocieszaa Ciotce te kiedy odpierdolio
ioczy jej si odwrciy od tego kurestwa
Strza by celny, gdy onaszym ataku ze zgroz mwio-
no nawet na plenum archidiecezji gdaskiej. Dostrzega
nas take uczelniana sekta narodowcw. W jakiej quasi
bezdebitowej publikacji ukaza si donos potpiajcy to-
tartalne blunierstwa. Autor ubolewa nad naszym upad-
kiem moralnym, grzmia, i tego rodzaju wystpienia s
dowodem niedojrzaoci obywatelskiej rodowiska akade-
mickiego. Sugerowa te, e jestemy z pewnoci stero-
wani przez SB, oile sam Totart nie jest zakamufowan f-
li wieczorowego uniwersytetu marksistowsko leninow-
skiego.
Zbyszek odpowiada trumnom zresztkami Dmowskie-
go Cige powtarzanie legend idomaganie si tego same-
go od modych, wimi narodowych wartoci jest bdem lo-
gicznym. Ani modo, ani twrczo, ani niesforno nie
mog by traktowane jako grzech, czy wrcz zbrodnia prze-
ciwko narodowi, bo bez nich nastpi homogenizacja izde-
bilenie. Jest to oczywisto tak jasna, e tradycyjnie zale-
piajca.
Ajeli powoywa si na tradycj, to najlepiej na t daw-
n, przedkontrreformacyjn tradycj tolerancji to dopiero
byby wielki narodowy program. Kogo dzi na to sta? Po-
chlebiam sobie, etraflimy istotnie wproblematyk iczas
w przeciwnym razie skd by si wziy owe wyszczerza-
nia si strw inieuprzejmoci kelenerw, ha, ha udao
si nam. (Parnas zimowy. Automityzacja Automatyza-
cja Atomizacja).
Ale pojawiy si te gosy zgoa odmienne od paczu
wszechpolakw.
W A Cappelli autor, ukrywajcy si pod pseudonimem
ak, pisa To, co si dzieje na naszych uczelniach, to ju
nie kryzys, to upadek! Jego symptomy s wielorakie. Wwy-
szych uczelniach, szczeglnie prowincjonalnych praktycz-
Energetyczny element
scenograi Totartu.
44
nie zamara nie tylko niezalena dziaalno studencka, ale
nawet ywszy ruch umysowy.
Na niektrych uniwersytetach z trudem mona zebra
par dziesitek modziey, ktra prbuje cokolwiek robi dla
utrzymania statusu ludzi mylcych, apomniejsze uczelnie
techniczne czy pedagogiczne stanowi kompletn pustyni.
Bardzo wielu eni si ju na drugim czy trzecim roku, klepie
bied i rodzi dzieci, bo = trzeba przecie mie co wasne-
go =. Og zamyka si wwskich grupach koleeskich iod-
wraca od wszelkiej aktywnoci. (Vacat nr 27). Dotego do-
chodzi nasz tradycyjny ju alkoholizm oraz narodowo ka-
tolickie zaczadzenie, gdzie sowa zastpuj czyny, apatrio-
tyczne slogany mylenie.
Jedynym potencjalnie ciekawym zjawiskiem na gda-
skich uczelniach jest TOTART. Widz ju reakcje niektrych
czytelnikw wciek, ale (na szczcie dla mnie) biern.
Iod razu odpowiadam: TOTART jest adekwatny adekwat-
ny nie tylko do widza poszczeglnego spektaklu, ale take
doczasu imiejsca, wktrym przyszo mu zaistnie. Atutaj
iteraz jest dno kryzysu, bezruch wmyli, sowie iuczynku.
Aby go przeama TOTART usiuje sprowokowa jak
reakcj. Robi to w sposb typowy dla skrajnych rodowisk
intelektualnych (ekspresjonizm, futuryzm, dadaizm, surre-
alizm), czyli przez obraanie witoci, ktrym hoduje
nasza zaciankowa inteligencja, takich jak samozadowole-
nie, wity spokj, nard, Koci i ona sama oraz organi-
zacja wiata jako taka I inteligencja obraa si, nie do-
strzegajc, eTOTART to szansa. Szansa dla aktora iwi-
dza (pisz to w cudzysowiu, bo podzia ten jest nieade-
kwatny uczestnikami TOTARTU, a wic i jego twrcami
s wszyscy).
Aszans t jest bezkarno, moliwo mwienia irobie-
nia pod pozorem sztuki wszystkiego, co normalnie jest nie-
dozwolone (nie tylko przez wadze, ale iprzez rodowisko,
przez autorytety spoeczne itp.). Szans, jeli nie stworze-
nia czego, to przynajmniej wyrzucenia zsiebie tego, co nas
mczy iy nie daje (taka publiczna spowied ipsychoana-
liza), szans przewietrzenia niezdrowej atmosfery narodo-
wego grobowca itotalnej niemocy. (Dlaczego chore dzieci
musz je banany?).
Profuzyjna socjeta rozrastaa si. Na upublicznienie
wUG przysza silna ekipa studentw gdaskiej PWSSP.
Byli naadowani progresywn energi, estetycznie prze-
kroczeni, wkurwieni na cay wiat ioczywicie pozbawieni
szans na prezentacj swoich mocno politycznych prac. Nie
istniay wtedy prywatne galerie, Wyspa dopiero rozkr-
caa si doneoekspresjonistycznego walca akuratora Ry-
sia Ziarkiewicza eksmitowano wanie z sopockiej BWA.
Przyszli wic do nas i zaproponowali akcjonistyczn in-
tegracj.
Najmodsze pokolenie buntownikw szkoy plastycz-
nej stanowili Joanna Kabala, Andrzej Awsiej, Jacek Zdy-
bel, Natalia Szpetman i Krystian Rasmus. Pierwszy duet
przycign te doTotartu prawnika mistyka, Maka Ru-
ciskiego. Ta radykalna trjca wkrtce zaoya grup ko-
lorow Yo Als Jetzt, ktra dzielnie wspieraa wszelkie wcie-
lenia Tranzytorium swoim niewtpliwym geniuszem kre-
acyjnym.
Wpole wymiany energetycznej wkroczy obywatel Byd-
goszczy oksywie Wasyl, wcywilu gitarzysta poszukujcej
formacji muzycznej Henryk Brodaty. Innym zaogantem
tej kuriozalnej kamandy jawi si Tomek Gwizdek Gwin-
ciski, pniejszy wspuwielacz Mioci i Maestro Try-
tony. Znaem ich jeszcze z czasw punkowych, gdy grali
na moim Party Modziey Wegetujcej vol. 2 wmaju 85 na
dziedzicu UG.
Teatr Letni Sopot Konjo
dziery historyczn
ag Totartu.
45
Wasyl odtworzy kilka bootlegowych kaset zpsychode-
licznymi oberkami Henryka B.
Kolektywnie uznalimy, edobry Bg odebra im rozum
i wtrci w szalestwo. Z otwartymi ramionami przyjli-
my Brodatego dorodziny.
A tymczasem Na kulturoznawstwo w Uniwersyte-
cie dzkim wrci, po penitencjarnym epizodzie, Krzy-
siek Skiba. Wtedy ju przej klub Balbina, mieszczcy si
wakademiku na osiedlu Lumumbowo (jego haso wybor-
cze brzmiao Zrobi zBalbiny najlepszy tingel tangel Eu-
ropy!). Zaprosi Totart na akcj bezporedni, ale
Bdc geniuszem marketingu wiedzia, e zmuzuma-
niona studencka masa niespecjalnie jest zainteresowana
popisami anonimowej formacji postartowej z Gdaska.
Wykona wic Skiba brawurowy rajd propagandowy.
W akademiku, w ktrym zgrupowaa si modzie na-
stawiona patriotycznie, wywiesi plakat zapowiadajcy i 6
listopada wklubie Balbina odbdzie si spotkanie zprze-
wodniczcym KPN Leszkiem Moczulskim.
W innym akademiku, zasiedlonym przez studentw f-
lologii klasycznej, umieci poster zapraszajcy na wykad
profesora Krawczuka, ktry opowiada bdzie o co bar-
dziej obkanych wodarzach antycznego Rzymu.
Na lumpenproletariackim osiedlu Bauty Skiba nakleja
plakaty, inwitujce na darmow dyskotek z darmowym
piwem.
Ogodzinie 0 tumy waliy doBalbiny drzwiami iokna-
mi, ale ju po moim antystriptizie i symultanie ci ludzie
wiedzieli, enie po to przyszli doklubu. Doszo dozasad-
niczych nieporozumie.
Kibole zBaut skopali Jacoba Jankowskiego, ktry wie-
o opuciwszy wizienie przyby z Totartem na wojenk
doodzi. Mieli doniego pretensje i nie jest DJ inie pusz-
cza przebojw popularnej wtedy grupy Modern Talking.
Mnie dusia patriotycznie nastawiona studentka ktra
twierdzia, e projekcja oldskulowego niemieckiego por-
nola, pod jakie prawosawne czy lewoskrtne koldy, ob-
raa jej uczucia religijne.
Jednak kilku studentw, opanowanych przez satyria-
sis, stao pod ekranem ikrzyczao ku mnie duszonemu
Ostro! Wygnano nas ostatecznie dopiero po godzinie, co
uznalimy za nasze wielkie osignicie strategiczne!
Zbigniew odbija dydaktyczn pieczk ku naszym, co-
raz bardziej agresywnym, interlokutorom: Poniewa to-
tart jest adekwatny wic kady otrzymuje ze to na co so-
bie zasuy iwszelkie swoje: podobao mi si czy nie podo-
bao moe spokojnie odnie do siebie a uczciwo owych
odniesie w najmniejszym stopniu nas nie interesuje jako
nieodmiennie przekonanych o trafnoci (a nie adnoci czy
nieadnoci) naszego istnienia bo bez wzgldu na sdy in-
nych istniejemy rwnie osobniczo a wrcz w skazaniu na
Andrzej Awsiej
iJoanna Kabala.
46
samych siebie ina panujce na ziemi czy wogle wtym mi-
ym wszechwiecie warunki objawy i metody istnienia jak
niegdy wprzedszkolu apotem wrnych szkoach tak teraz
wtotarcie tyle etu wsposb moliwie najbliszy wasnym
pragnieniom bo bdcy wypadkow ich i oponujcych im
uwarunkowa czyli oglnie adekwatny akurat jedynie mo-
liwy dozaakceptowania skoro si zrezygnowao zurnicia
sobie niezadowolonej gowy. (Instrukta wobec dezorien-
tacji bredzenia nieuwagi niewiadomoci tpactwa iwro-
dzonej niechci).
13 listopada Totart zaprezentowa swj pomys na ycie
szerokiej gdaskiej publicznoci.
Ujawnienie w klubie Rudy Kot przycigno, o dziwo,
tumy wabione nasz rodzc si podziemn legend. Ito
pomimo sabotowania dziaa promocyjnych SB ukrada
nam dwa wspaniae sztrajfy informacyjne.
Towarzyszyli nam zadymiarze z RSA. Prcz tradycyj-
nego dilowania antyMONowej bibuy, Jany gosi antyfe-
ministyczne manifesty Nadchodz czasy matriarchatu.
wiat zniewiecia kolejka robi znas mas. Masa jest jak
kobieta lubi by gwacona. Dzi przez szkoy, sdy iszpita-
le psychiatryczne, te zdominowane przez kobiety urzdy de-
likatnej przemocy! Czy to koniec?
Przyby harcownik Tymon ze swoim Sni Sredstwom Za
Uklanianie. Kapela heroicznie, w narastajcym chaosie,
usiowaa odegra cho cz swojego modzieczego re-
pertuaru. Widzowie imy systematycznie sabotowalimy te
linearne zapdy, doprowadzajc lidera do stanu wrzenia.
Zdesperowany Tymon opuci bezpieczn przysta sceny
iruszy zbaswk wlud siejc popoch izniszczenie.
Zbigniew zaprezentowa swj premierowy sonet totalny
pt.Nad jeziorem Titicaca Niemiec jeba raz Polaka.
Uznaem e to dobry moment, na moje symboliczne
z pankrokiem egnanie. I dokonaem brutalnego kathar-
sis, rzucajc wlud pogardliwie wszelkie rkopisy, przez lata
cierpitniczo uwielanych poezji. Zebrao si tego z dzie-
si opasych brulionw rozpaczy wczystej postaci
Lat wiele pniej opisaem t traum wlirycznej wylew-
ce kiedy wgecie absolutnej rozpaczy / iwnie dokoca
naiwnej wierze / wmoliwo odcicia si / od desperackiej
beznadziei wasnej wegetacji / zniszczyem rkopisy doku-
menty i lady zbrodni / na samym sobie narodzie polskim
igatunku ludzkim (Sztuka restauracji).
Totart w odzi, klub Balbina:
Tymon, Zbigniew i Jacob.
47
Andrzej Awsiej i Maciek Ruciski eksponowali Milita-
ryzm dziecicy. Kudaty i ja wymachiwalimy podrobami
oraz kiebasami zawieszonymi na wdkach. Wkocu mu-
siao doj do strzelania misem. Profuzyjna apokalipsa
miaa kwany zapach wody kwiatowej Przemysawka, hoj-
nie rozlewanej wzdu progw gocinnego klubu.
Nikt znas nie oszczdza si wmnoeniu extremw, co
spotkao si zentuzjastycznym przyjciem przez spragnio-
n krwi widowni. Nawet bitwa na gazetowe piguy nie
osabia afrmatywnych uczu naszych krajan.
Wczylimy wic Walkiri. I przy pomocy Ryszarda
Wagnera abortowalimy wyzwiskami pierwszych kaszub-
skich fanw.
Skoro ujawnia si subkultura wielbicieli zlewnych form
kreacji, postanowilimy wyj jej naprzeciw wformie dy-
daktycznej cigawki.
Kudaty napisa manifest pt. Prba racjonalnej ekspli-
kacji dlaczego tak anie inaczej Nikt znas waciwie nie
wie co moe si wydarzy a tym bardziej dlaczego i po co.
Rodzi si podejrzenie, enawet my jestemy tylko rodkami
czy narzdziami wrkach nieograniczonego inieokrelone-
go TOTARTU. Ibardzo dobrze.
Zbigniew te wygenerowa swj autorski Manifest ra-
cjonalny Kiedy jednak odrzucimy wszystko, co nadbu-
dowane, zostaje obraz kilku ludzi usiujcych skomuniko-
wa si zinnymi przeama barier informacyjn co jest
waciwie niemoliwe (oni nie s polifoniczni, bo ich gos
jest waciwie jednym stojcym dwikiem) ale czego doko-
nuj niejako mimo swych usiowa, nie zauwaajc tego:
trwaj razem wwysokim potencjale energii, przez te ile mi-
nut wyczuwaj si nawzajem wsilnym napiciu, bez wzgl-
du na gesty isowa.
Byby wic totart ow wszystkich dotyczc, pierwotn
struktur czy si niezbdn elementarnej komunikacji
wsplnemu trwaniu, awaciwie totart byby sztuk docie-
rania dotej energii, oczyszczania jej zwerbalizmu istd sto-
sowanie rodkw zich jednoczesn destrukcj, wzajemnym
rozpraszaniem.
Kudaty i wier Konja.
48
Jako czulimy eTotart powoli, ale konsekwentnie, do-
bija ku swojemu dziwnemu przeznaczeniu.
Zbigniew, Tymon iKonjo pisz wic referat wykadaj-
cy ide Prdu PRD nazwa opaczna, gupia idra-
nica, uyta jednak wanie na przekr tego, co robimy
Ot Prd ma by jak najdalszy jakimkolwiek formom ru-
chu umysowego, artystycznego czy moe flozofcznego
Ma istnie na poziomie kontaktu elementarnego woparciu
o brej semantyczn i z deniem ku uksztatowaniu cze-
go (?!), co by dawao jedni oglnie ibezporednio, czyli co
koo swobodnych pyww energii tu gupkowato kojarzonej
zprdem
Ten i kilka innych napisanych w tym nieatwym czasie
manifestw, konstytuowa ju wizj Ariergardy.
Za chwile opisz, jak magazyn RSA Homek ujawni nasz
text o imprezie Rock dla pokoju, nie przyjty do druku
przez nieregularnik WiP A Cappella. Jak wida, familijny
power game nie oszczdza nawet ludzi marginesu
W midzyczasie do Gdaska wpada brytyjska forma-
cja awangardowa (?!) Attitude of Gratitude. Poproszono
abymy pomogli im zorganizowa koncert. Udaem si na
stare pankowe mieci iwyebraem dla nich sztuk wstu-
denckim klubie Wysepka.
5 grudnia przyszo nawet sporo ludzi, ciekawych nowi-
nek artowych zwielkiego wiata. Jednak muzycy zEuropy
dostali apopleksji na widok azjatyckiego sprztu przygoto-
wanego dla nich dogrania, inadsani odmwili wystpu.
Szczliwie jak zawsze byli z nami Sni Sredstwom Za
Uklanianie, i nie-nadsani nie odmwili. Zagrali bardzo
energetyczn sztuk z elementami profuzyjnymi. Tymon
charcza jadem przesiknite sowa legendarnie podziem-
nego hita Berlin Chowaj wstydliwie swastyki pano-
wie wczerni / ju na rogatki miasta wdar si bolszewizm /
opuci chyba iBg-dezerter Berlin / zasnuty mg przyszej
krwi ispalenizn.
My nakrcalimy dziaania okoosceniczne. Dilowaem
moj hand made gazetk pt. A im bardziej si myj tym
bardziej mierdz. Ada Paczeniak jako groupie SSZU
straszy mundurem ksidza.
Te intensywne plsy wzbudziy moralniaka u angielskich
goci iwkocu zaprezentowali jaki schykowy industrial
show. Zapamitaem ztego preparowane przez nich flmy,
gdzie obz w Auschwitz mixowa si z popisami scenicz-
nymi Czesawa Niemena. Aby odreagowa kwany kon-
takt zartystami z cywilizacji, Zbigniew jeszcze dugo po-
tem maza na sztandarach Panslawizm! Panslawizm!
6 grudnia roku paskiego 86 miay miejsce dwa sym-
patyczne wydarzenia oraz jedno wydarzenie cakiem nie-
sympatyczne.
Najpierw good news gazeta ITD, pirem Tomka Ja-
nowskiego, opublikowaa pierwszy wmiar sensowny ar-
tyku oTotarcie pt.Ariergarda.
Autor zwierza si ze swoich rozterek dotyczcych oceny
naszych dziaa Brak reakcji u publicznoci, anawet brak
publicznoci wtrakcie akcji zupenie im nie przeszkadza
Na wystpie w klubie Park uwag rozprasza Pawe peza-
jc na plecach po pododze iwpychajc sobie doust sobot-
nio niedzielne wydanie Dziennika Batyckiego Wta-
kich warunkach zrozumienie czegokolwiek jest praktycznie
niemoliwe. Jest to tzw. dziaanie symultaniczne zuyciem
rodkw rozpraszajcych uwag iblokujcych percepcj, co
oczywicie, jak wszystko co robi Totart, ma gbokie flozo-
fczne iestetyczne uzasadnienie.
Centrala Totartu
Konjo i Mesjago
pisz manifest.
49
P roku pniej Tomek napisze reporta zwystawy pla-
stycznej organizowanej przez ZBOWiD pt. Obozy koncen-
tracyjne woczach dziecka.
Tego te dnia odby si zajazd totartalnej bojwki na Ga-
leri EL w Elblgu. Miecia si ona w murach starej do-
minikaskiej katedry. Ogromn przestrze wypenili nasi
nowi towarzysze niedoli z gdaskiej PWSSP. Przywie-
li tony extremalnie zlewnych prac, ktre rozstrzelay mi-
styczk przesiknite wntrza tej nobliwej instytucji.
Przyby te zdziesitkowany zesp Sni Sredstwom Za
Uklanianie. Ten ansambl przeladoway notoryczne ab-
sencje, gdy czsto matka ktrego zmuzykw zabraniaa
mu jecha na tras, bo np. musia odrobi lekcje lub przy-
gotowa si dokolokwium.
Zdesperowany Tymon chcia jednak gra, a poniewa
wtakich warunkach nie by wstanie odtworzy regularne-
go repertuaru wstylu cold wave, to si rzeczy musia im-
prowizowa. W kocu ta metoda twrcza tak wesza mu
wkrew ezacz eksperymentowa zdodekafoni, aby ja-
ki czas pniej wpeni zaangaowa si wposzukiwania
jassowe.
Atak na Galeri EL zakoczy si tradycyjnymi nieporo-
zumieniami.
Pretekstem dowypdzenia Totartu by mj rajd taczk,
wypenion perkusist Crkiem. Wwyniku rajdu przeje-
chalimy jakie dwa drogie mikrofony, co zrujnowao bu-
det tej poczciwej instytucji dokoca XX wieku
Tego te dnia nasi kumple z WiP, m.in. Gall i Jacob,
wzili udzia w pikiecie pod Gdask hal Olivia. Odby-
wa si tam koncert pod aonie propagandowym hasem
Rock dla pokoju. Pacyfci zWiP iRSA rozwinli na placu
przed hal kontrapunktujce transparenty, na ktrych go-
sili m.in. Rock dla pokoju 2/3 lata wwoju! iDomaga-
my si suby zastpczej bez koszar, musztry ikarabinw!
Byo to elementem prowadzonej od duszego czasu
akcji, zmierzajcej do wywalczenia prawa poborowych
dodecydowania oswoich yciowych wyborach. Std caa
seria sabotujcych obowizkow sub wojskow dziaa,
jak godwki, strikingi, sittingi, happeningi czy operacja
odsyania ksieczek wojskowych.
Komunici rozumieli powag sytuacji, gdy na utrzyma-
niu niewolniczej armii opierali strategi swojego panowa-
nia. Wic ich odpowied bya gwatowna inatychmiasto-
wa cay czas w wizieniach siedzieli dziaacze ruchw
wolnociowych, zatrzymania przez SB, inwigilacja i dra-
koskie kolegia stanowiy ponury rytua powszedniego
chleba kontestatorw.
Gdy aktywici WiP byli paowani i zgarniani przez
ZOMO pod hal Olivia, wrodku zbogim spokojem kon-
certowaa m.in. gdyska grupa Pancerne Rowery. Oczy-
wicie w aden sposb muzycy alternatywnej formacji
nie zareagowali na masakr pod hal, cho przecie io ich
prawa upominali si nasi koledzy.
Jako Totart, a ja osobicie od czasu moich punkowych
bojw, bylimy zniesmaczeni, deklarowan przez zespo-
y Gdaskiej Sceny Alternatywnej, infantylnie apolityczn
postaw. Awystp gwiazdy GSA podczas Rocku dla poko-
ju przela wtym temacie nasz czar goryczy.
Akcjonici anarchici otrzymali niebotyczne kary pie-
nine na kolegiach, aZbigniew iKonjo napisali ostry ar-
tyku pt. Alternatywna koprofagia, ktry niebawem opu-
blikowa Homek.
Myl, e sprawa jest na tyle istotna, i zacytuj nasze
stanowisko wcaoci Taki to ju pody czas, gdzie alter-
natywa jest kilka razy wmiesicu, aawangarda codziennie.
enujcym przykadem undergroundowego awangardysty,
ktremu metafzyczna baza oderwaa si od materialnej
nadbudowy, s ostatnie dziaania gdyskiej grupy rockowej
Pancerne Rowery, przez niektrych uwaanej za sztandaro-
w formacj tzw. Gdaskiej Sceny Alternatywnej.
Swj stosunek z absolutem grupa przerwaa wystpem
w otoczonej policyjnym kordonem hali Olivii podczas im-
prezy Rock dla pokoju. Nie mamy pretensji o wystpie-
nie Pancernych Rowerw w sali otoczonej policj, bo ma-
nifestacje uliczne te odbyway si wjej obecnoci, co na tej
szerokoci geografcznej jest zjawiskiem naturalnym, ale
uwaamy, e identyfkowanie si z absurdaln, w wyda-
Konjo i p Zbigniewa,
lipiec 86.
50
niu policyjnym, form idei krzewienia pokoju jest chodnym
mezaliansem cynizmu zgupot.
Jeeli koledzy muzycy mog szczyci si posiadaniem
wiadectwa ukoczenia smej klasy, to wypadaoby aby
swj stan posiadania uzupenili jeszcze owiadomo czym
jest alternatywa (konieczno wyboru jednej z dwch wy-
kluczajcych si nawzajem moliwoci), bo czc sw no-
minaln alternatywno zkomunistyczn propagand spro-
wadzili si doroli agrowej orkiestry. Reszty gwna wystpu-
jcego na wyej wspomnianej imprezie nie zaszczycamy na-
wet swoimi pretensjami, bo gwno znatury musi mierdzie
dopki nie spynie docieku.
Pod spodem znalaz si jeszcze dopisek od redakcji: To
smutne i coraz czstsze w tym rodowisku. Tym bardziej
smutne, egrzech powszechny staje si cnot. Nie dziwi nas
to jednak, bo wpolskiej kontrkulturze forma wypara tre.
Na otarcie ez Konjo wykona technik hand made 20
znaczkw Totartu. Nastpnych tego typu gadetw Tran-
zytorium dorobi si po 24 burzliwych latach.
Kontrowersyjna recepcja totartalnego procza powo-
dowaa coraz wikszy parali organizacyjny. Nigdy ani-
matorzy tzw. kultury nie paali ku nam zbytni sympati,
awgrudniu 86 walilimy ju gow wmur. Nie byo mio
ilady tej beznadziei wida wpismach klasykw tego ob-
sranego czasu.
Zbigniew Totart powsta wwyniku sytuacji niemono-
ci tworzenia z powodu braku rodkw, tu: w rozumieniu
wskim, czsto elementarnych, dorealizowania koncepcji
Szczeglnie przykra dla artysty jest wiadomo tego fak-
tu zwaszcza, i nie jest to kwestia popularnoci, czy wa-
ciwej oceny, ale wanie wiadomo, e w tworzeniu tu-
taj jest si skazanym na relatywny margines, na drugolinio-
wo w dobijaniu si metafzycznego jdra, jest si niejako
na zapleczu frontu, oczywicie niekoniecznie faktycznie, ale
taki efekt wiadomociowy daje fakt ograniczenia moli-
woci wyboru.
Jest to kompleks pnego startu, niskiego pochodzenia,
wraenie odsunicia od pulsujcej linii zetknicia tajemni-
cy znajsubtelniejszymi rodkami sucymi jej poznawaniu.
(Menarche wogle. Rzut pierwszy).
Jany Bo nie masz ju w Kocielech cnoty adnej do-
bry, choby by cham, pijak, zodziej a obywatelska wi-
nia byle swoja, byle polska akatolicka. To samo iwRze-
czy Pospolitej, bo w kompromis (jak to zawsze bywa, tak
iteraz) nieszczery by, kaden jeno czeka okazji, co by dru-
giego sabo wyzyska apobi, tyle epo cichu niby noem
wplecy
Kocioa i dusz ludzkich broni trzeba woano a je-
li zginie ojczyzna doczesna, przy wiecznej si ostoim. Tak
iRzeczy Pospolita upada aKoci nasz wpotg urs. Ale
nie masz w nim Boga jeno grb a szopk ojczyzny, ora
zkoron na krzyu. Cierpi przez owo ycie zastpcze ina-
rd iposzczeglny czowiek, oktrego wolnoci aszczciu
zapomniano (Jeszcze Polsko nie zgina).
Konjo Znam cen pokoju. Chc wojny! (Futurfoto).
Despera powodowaa niespokojn mobilizacj w reje-
strach konceptualnych.
Mesjago pisze 43 fkoy czyli roboczy autoreferat ini-
cjalny Totartu Drugiej Generacji Czyli nie teatr, nie
spektakl, nie koncert, nie sakralne miejsce, nie reyser, nie
wykadalny i interpretowalny przekaz, ale i nie totart ju
iani jzyk umnyj izaumnyj, awogle bez jzyka ale iznim
chodzi o to by nie tworzy z nich zasad, bo kada zasa-
da konstytuuje jzyk, chodzi owymieszanie wszystkiego, co
naroso wnas, by zoglnej brei wyrwnanej sprbowa
dojrze istotne sygnay prymarnej jedni.
Tymon Pozostaje kwestia ostateczna / jak zlikwidowa /
co zlikwidowa / ico gdzie ile. (Poezyje).
Andrzej Awsiej, Joanna Kabala, Krystian Rasmus i Ja-
cek Zdybel malowali, chlapali, rozszarpywali ptna na
strzpy.
Konjo i Zbigniew.
51
By pitek 12 grudnia roku 86, godzina 17.30.
Rozpocz Mesjago. W swojej literackiej enklawie od-
czyta wspomniany tasiemiec o43 fkoach Trwao to 25
minut.
Gdy zakoczy wykad sowami od tej pory ludzko ma
przejebane, frakcja plastyczna zacza realizowa nieinwa-
zyjne action painting. Zgonikw deflowao kazanie ja-
kiego faszyzujcego proboszcza. Z pamitnym cytatem
To ju dobranoc w. Piotr.
Za cian z przecudnie wylanych pcien, wymalowa-
ny w barwy wojenne, Tymon katowa wyuzdane dwi-
ki. Dzielnie wspiera lidera Crek, nawalajc w uyczon
przez Milion Bugarw perkusj, ozocicie klezmerskich
barwach. Kudaty recytowa poetry LIKowe ichyba zdy
nawet zaprezentowa wiersz pt.Skrajno paluszkw. Jed-
noczenie wyjmowa z rozporka serdelki, ktre inny de-
sperado oporzdza wmaszynce domielenia misa.
Aja wjechaem wto jdro zlewnoci na wielkich miet-
nikach, atakujc zuytymi podpaskami, pracowicie zbiera-
nymi po damskich kibelkach.
Iwtedy nastpi, po wielokro nam pniej to wypomi-
nany to przeklinany to uwielbiany akt koprofagiczny, po-
czony z demonstracj urynaln oraz perwerem nudy-
stycznym.
Gdy publika zobaczya to co zobaczya, rzucia si ku pa-
nicznej ewakuacji. Pokaz warsztatowy by skoczony, amy
martwi ispenieni.
Dzie pniej ujawnio si po raz pierwszy Muzeum
Objazdowe Totartu. (Niemiale sdz, i t ide zern-
a od nas jaki czas pniej d Kaliska, ha ha). Obecny
podczas dyskusji Marcin Kszycki, aktor Teatru smego
Dnia, by nami zachwycony. Niestety, na nim lista fanw
totartalnej Metody urywa si brutalnie.
Zaplanowane upublicznienie w Teatrze Witkacego
w Zakopanem i wyrafnowany totart w pierwszy dzie
Boego Narodzenia w gdaskiej Wysepce, nie odbyy si,
zpowodu ponurej sawy pokazu rzeszowskiego. Usyszeli-
my tylko Gwnojadom dzikujemy.
Totart II Generacji rozwiza si 31 grudnia 1986 roku.
Totart szykowa si na swoj ostatni bitw.
Wtedy byo ju tak le, e zaproponowaem, abymy
popenili zbiorowe samobjstwo na scenie. Alternatyw
mia by zbrojny (!!!) atak na koszary ZOMO na Biskupiej
Grce w Gdasku. Dugo o tym rozmawialimy i w ko-
cu Zbyszek przekona mnie, eatak zakoczy si nasz ry-
ch dekapitacj. Asamobj uatwi jedynie ycie komuni-
stom oraz tym wszystkim, ktrzy uwaaj nas za band de-
generatw.
Zaplanowalimy wic skrajne wformie itreci wydarze-
nie, ktre przeszo dohistorii jako Rzenia Rzeszowska.
Przed akcj wRzeszowie atmosfera wTotarcie, od wie-
lu miesicy i tak rewolucyjna, signa temperatury sza-
lestwa i agonii. Po burzliwych dyskusjach Iwona, uzna-
jc j jednak za zbyt mao radykaln, wycofaa si zudzia-
u w tej operacji. Reszta udziaowcw przekuwaa lemie-
sze na miecze.
Plastycy przygotowali siedem wspaniaych sztandarw.
Tymon i niedobitki Sni Sredstwom (w osobie Bartka
Crka Szmita) skomponowa extremalny set protojassowy
okryptonimie Powielanie siatek rzeczywistych.
Kudaty tworzy LIKowe wierszye w ilociach stacha-
nowskich, na czele z melancholijnym przejawem Ry-
szard Amoe by tak skrci / zamilkn wtrwaniu / nie
gin nie gnoi / astruga
Konjo wyda specjalny numer fnalny Futurfoto. Paulus
nie dojecha.
DoRzeszowa zaprosili nas zaoganci poznani na FAMIE
Jadzia Ryba, Fazi Opioa iAndrzej Paulukiewicz. Wymy-
lili imprez teatraln Przedstart 1, amy mielimy na niej
zrealizowa tzw. pokaz warsztatowy. Chyba nikt jednak
nie spodziewa si, edokonamy sensacyjnie extremalne-
go ujawnienia koprofagicznego i oglnie misterium psy-
chourynalnego.
Po latach Zbyszek pisa Rzyg. Gwno maza si gw-
nem, wrci dociepej kryjwki, dooazy utaplania, gdzie
indziej mona znale rwnie lepkie przywizanie, rwnie
silny, istotny kontakt, czym skuteczniej mona zalepi swo-
j rozpacz, czym wyoy niemoc wobec ulizgujcych si
punktw oparcia
Organizatorzy przekazali nam sal gimnastyczn, ktr
zamienilimy w wityni metafzyki spoecznej. Plastycy
zaaranowali dla kadego z nas osobn przestrze, nasy-
con wciekymi grafkami.
Bya tam wic witynia Zbigniewa, witynia Sni Sred-
stwom Za Uklanianie, witynia Kudatego, witynia Po-
ezji Ulicznej, witynia Konika. W kadej z nich groma-
dzili si ludzie izolowani od symultanicznych aktywnoci,
rozgrywajcych si w innych sanktuariach profuzji. Jak
si okazao, poczy publiczno miaa dopiero wsplna
ucieczka.
53
Profuzyjna familia stana w obliczu kolejnego zakrtu
egzystencjalnego. Atmosfera koca permanentnego gst-
niaa zprdkoci maego fata. Ogarna mnie wrcz ob-
sesja eskapistyczna imarzyem ju tylko, aby uciec zojczy-
zny generaa Jaruzelskiego i jego czarnych akolitw. Pro-
mowaem wtedy haso Zamieni najblisz przyszo na
wiz doBangladeszu!
Jednak zapisanie wmilicyjnych aktach skutecznie odda-
lao wizj otrzymania upragnionego paszportu. Podziem-
ne tace wpisay moj skromn osob na dug list wi-
niw granic.
Pomylaem wic jak wy tak ze mn bydlaki, to jesz-
cze troch sobie pohasamy! I zobaczycie mierdziele, kto
wtym krzesanym pierwszy zedrze skarpety! Zwyciymy,
to pewne! (Ten ostatni wykrzyknik tak serdecznie rozba-
wi Zbigniewa, ecytowa go wswoich pismach, ku ucie-
sze gawiedzi)
Jestemy ariergard narodowej kultury
pilnujemy by nikt nie wyrn jej wdup.
ju dawno nauczyem si y zmoj poczciw rozpacz
wiem enadchodzi triumfalny pochd korozji
i wielki karnawa dekonstrukcji
Pawe Konjo Konnak Sztuka restauracji
Zbigniew Sajng
54
Totartalna epopeja zmobilizowaa nas do nastpnych
desperackich aktywnoci.
Sajgon ija (plus jego telefon) powoalimy agencj Arier-
garda 1 (full name Anti-Alternative Ariergarda 1). Mia-
a si ona zajmowa m.in. upublicznianiem w perspekty-
wie spoecznej istotnych podmiotw zlewnych, poznanych
wrd pomasarskich peregrynacji.
Nazw Zbyszek tumaczy zwaciwym sobie wdzikiem
Byy wPolsce dwie Awangardy, no wic, gdy powstanie ja-
ka druga ariergarda co u nas jest bardzo prawdopodob-
ne chcemy, eby byo wiadomo, ebylimy pierwsi.
Tymon pisa Serca przepeniay nam prcz goryczy
udrka i troska o losy wszystkich pierdolnitych, ktrym
umila postanowilimy monotonne ycie Prbowalimy
zaj si opiekuczo nie tylko spirytualnymi niedojdami, ale
take ich poronionymi idejkami, ktre ku jarmarcznej ucie-
sze tych pierwszych wprowadzalimy gadko wycie.
Oprcz sprawnie zawizanej sieci oglnokrajowych ko-
operacyj, czy te pokanej liczby tzw. ujawnie, askawie
akordialnie podejmowalimy si publikacji wierszy, manife-
stw oraz innych programatywnych efuzji naiwnych, zapo-
znanych inieszczliwych poetw... (Prd ot ico.)
Gdy rwnolegle, nieco meta-konspiracyjnie, funkcjo-
nowa wraz z Ariergard 1 gboko konceptualny PRD,
rozumiany jako Permanentny Ruch Atologicznie nieDef-
niowalny.
Inni udziaowcy te nie wywiesili biaej fagi przeciw
wszechogarniajcej beznadziei. Joanna, Andrzej i Maciek
powoali grup kolorow Yo Als Jetzt.
Ich magiczna aktywno przejawiaa si midzy innymi
wszablonach Poezji Ulicznej, sowno-plastycznego dziaa-
nia bez celu na rzecz spoeczestwa otwartego.
Widzieli to tak Co umaro, poezja uliczna szaleje
i wszystko jest moliwe. Aby nie zamyka si w tomikach
zczyst poezj, ktre ju wmomencie wydania s jej archi-
wum Wwczesnym naszym stanie koczujcym otrzyma-
limy form dajc szybko si wymyle, wkadym miejscu
stworzy, wykona iwszdzie ztym dotrze
Als miaem ochot przyczyni si docharakteru otocze-
nia. (Jedno ikonolingwistyczna).
Paulus koncertowa w naczowskim kinie Cisy naj-
pierw jako PAP, pniej jako Kociotrup iponownie jako
Po Schodach.
Nawet Tymon, niesiony dekadenck fal, skomponowa
romantyczny (?!) utwr pt. Jutro Jutro, jutro ju mnie
nie bdzie / cicho nic nie mw / pooyem ci palec na ustach
/ jego smak jest dobry Zawsze prosiem, aby Sni Sred-
stwom grali go na bisa. Tymon mwi ezagraj, jeeli po-
twierdz przed wiatem, i SSZU to jazzowo dodekafo-
niczno kakofoniczna grupa na wielce profesjonalnym po-
ziomie.
Kilku naszych fanw anarchistw ponownie aresz-
towano. Za akcj odsyania do Wojewdzkiej Komendy
Uzupenie ksieczek wojskowych
Wjednodniwce Maderfaker ze stycznia 87, kolega Zbi-
gniew wieci O dupa dupa zakrzyknli szczliwi nie-
szczliwcy tyle wiekw tyle trudw tyle powice osta-
tecznych i wszystko w prni w nic obrci a przecie nie
wnic tylko wewszystko razem icae. (Wara mnie tu gru-
che mci).
Jednodniwk przejciowo frmowalimy jako Neopo-
stsocrealistyczna Edycja Im. Majerowej (od nazwiska kla-
wiszki, drczcej przedwojenne komunistki).
Jak zwykle czujny Skiba zgosi moliwo zrealizowania
wodzi duego festiwalu multimedialnego. Zachwyceni t
propozycj ostro ruszylimy do nadorganizacji. W stycz-
niu wielokrotnie wyruszalimy w Polsk, coby pozyska
udziaowcw pionierskiego w tej skali wydarzenia. Knu-
limy take wizje ekspansji na wasnym, trjmiejskim po-
letku.
Agencja Ariergarda 1 zainaugurowaa swoj dziaalno
wpiknym stylu, tzw. Wielkim Tygodniem Zlewu.
8 lutego roku 87 wgdaskim klubie Kwadratowa zorga-
nizowalimy koncert pt. Te Anti-Tird Reich n Roll.
Postery Ariergardy.
Konjo wizie granic.
Gdask, wrzesie 86.
56
Udzia wzili wyprbowani lisowszczycy profuzji Sze-
lest Spadajcych Papierkw, Sni Sredstwom Za Uklania-
nie, Henryk Brodaty oraz Sajng & Konjo & Yo Als Jetzt
jako Prd (edycja dwch posterw).
By to rodzaj dyskursu z odbywajc si wwczas
wGdyni 3 edycj festiwalu Nowa Scena, pod hasem Zlot
modych mionikw rock and rolla.
Zbigniew mwi Kultura rocka zostaa wczona
w znormalizowany porzdek, wobec ktrego miaa stano-
wi alternatyw. w stan zinterioryzowania, wchonicia,
upodrzdnienia kultury rocka czyni zniej narzdzie mani-
pulacji.
Tym niebezpieczniejsze, e stwarzajce pozory odrbno-
ci, niezalenoci, opozycyjnoci, dajce poczucie nie tylko
uczestniczenia w kulturze, ktr si wybrao i konsumuje,
ale ktr si wsptworzy, jeli nie bezporednio, to ju cho-
by wyranym sygnalizowaniem wasnej obecnoci przez styl
ycia, sposb bycia, ubir itd.
Tymczasem niestety najczciej s to ju zudzenia i to
nie tylko z racji ogranicze politycznych, zalenoci fnan-
sowej, czy oglnej spoecznej niechci, ale take za przyczy-
n samych twrcw uczestnikw, wprzykry sposb ogra-
niczajcych si dokilku rytmw ipodskokw. (Kij imar-
chewka).
W czas w na sam dwik standardowego gitarowe-
go grania, profuzyjnie kolektywne jelito wypadao nam
zobrzydzenia. Zpowodu nieadekwatnoci energetycznej.
Od duszego czasu suchalimy Trobbing Gristle, SPK,
Nurse With Wound, Current 93, White House, Kranio-
klast, Residents, Hirsche Nicht Aus Sofa, Faust, Pere Ubu,
Psychic TV, Cabaret Voltaire Zmuzy linearnej akcepto-
walimy beatnikowski Blurt. Czy musz dodawa, ezdo-
Reisepsychose
Wasyl i Tymon.
bycie ich pyt wbetonie peerelowskiej izolacji, graniczyo
niemale zcudem?
Muzyka ekspresji, muzyka improwizacji, muzyka prze-
kroczenia, muzyka wylania, muzyka penej obecnoci, mu-
zyka koncepcji ikonstrukcji Nas przede wszystkim zajmu-
je terapia, zatem w sferze zainteresowa muzycznych afr-
mujemy nade wszystko ludzi, ktrym nie zaley na mito-
twrczej produkcji gwiazd isprytnej schematyzacji zbioro-
wej wyobrani, a raczej stawiaj na bezporedni kontakt,
wsptwrcze bycie razem, drenie metafzycznych za-
kamarkw trwania. (Zbigniew Sajng, Pawe Konnak
Ujawnienie totemw).
Tu przed Reich n Rollem komando propagando-
we Ariergardy 1 przenikno do gdyskiego klubu Kole-
jarz, w ktrym odbyway si nieadekwatne koncerty No-
wej Sceny. Podczas rozrzucania ulotek inwitujcych na na-
sze ujawnienie, bylimy wiadkami uderzenia naziolskiej
frondy na punkow publiczno.
Modzi hitlerowcy dokonali regularnej egzekucji na fa-
nach nie-patriotycznej muzyki. Ten przygnbiajcy obra-
zek na wiele lat niestety mia wpisa si wpejza niezale-
nych akcji okoomuzycznych.
Po jakim czasie, gdy agresja skrajnej prawicy przeciw
rodowiskom alternatywnym przybraa rozmiar pande-
monium, pojawia si do dobrze udokumentowana teza,
i ysi wspierani s przez mecenasw zSB. Wspektakl pt.
Czasy koca permanentnego zaingerowali nowi, ponurzy
statyci
A my drenie metafzycznych zakamarkw trwania,
podczas fonicznego ujawnienia wKwadratowej, rozpocz-
limy Prdow akcj pod kryptonimem Piosenka o mio-
ci. Przy zdekonstruowanych dwikach dinozaurw tzw.
Muzyki Modej Generacji obrzucalimy fanw regresyj-
nymi winylami. Jeden z widzw wspomina, jak otrzy-
ma cios wgow poszukiwanym przez siebie od dusze-
go czasu albumem pt. Fala.
Szelest Spadajcych
Papierkw Siwy i Ozi.
Reisepsychose Beatka,
Andrzej i Gwizdek.
59
Po wywaleniu caej swojej modzieczej kolekcji pyt,
uwielacz Konjo zawy W trzeciej rzeszy rock and rolla
dobrowolnie wstpujemy doarmii!!! Sami puszczamy sobie
wdomach zgonikw gaz!!!
Tymon odrobi totartow lekcj i przygotowa do
dziwny, jak na swoje zimnofalowe fascynacje, zestaw utwo-
rw Sni Sredstwom Za Uklanianie. Przy jednym, nadmier-
nie obfcie dobywajcym si zuwielajcych mostw psycho-
fzycznych, majstrowa przez dwa tygodnie. Utwr trwa 24
sekundy! Brawo!
Co pewien czas lider Tymaski przerywa granie iuro-
czycie anonsowa Ateraz mj perkusista przeczyta mj
wiersz pod tytuem Improwizacja jako terapia. Bartek
wychodzi zza zdezelowanych bbnw irecytowa Ajak-
e: / By wyrazi si wpeni, nie trzeba bynajmniej / za duo
roztrzsa / Tracilimy zbyt wiele przez / zapominanie si
wobrzdzie / powtarzanym a dowystpienia sensacyj / ja-
kie odczuwa musi womitujcy / Itym podobne
Jeden utwr gocinnie wyjcza ze Sni intuicyjny szan-
sonista Paulus. Gdasko naczowski profuzyk znajdo-
wa si w dni owe burzliwe w szczytowej formie zlewnej.
Paka ten kawaek, wyszydza iwi na deskach sceny prze-
piknie. Ubrany wwyjciowy garnitur swojego taty. Model
pny Gomuka
Ozi i jego Szelest Spadajcych Papierkw spreparowa
klimatycznie wylany spektakl onazwie NIE. Oczywicie ze
skadu lato 86 pozosta ju tylko charyzmatyczny dyry-
gent. Isklejona przez niego tajemnicza maszyna generuj-
ca nieoczywiste dwiki, wzbudzajca niepokj wrd co
bardziej konserwatywnych fanw sceny modzieowej.
Niezwykle w w czas pobudzony Ozjasz wyda take
specjalnie przygotowany na to wydarzenie magazyn Nova
Liderska Parta ascetyczny w formie ale bardzo osobi-
sty wtreci. Zaistnia tam istotnie konceptualny text Zbi-
gniewa.
Tym razem Ozi dobra sobie wsplnikw z grona out-
siderw gdaskiego wiata muzycznego. Zjawiskowi byli
zwaszcza Medyk na trbce isaksofonista Siwy, oktrych
adnie Brzska napisa grali jak nierzeczywist muzy-
k swojego serca. Ten koncert to epitafum Siwego, bo za
kilka lat znajd go martwego w jakim zupenie podym
miejscu
Henryk Brodaty wjecha przesterowanym utworem pt.
Jezioro, czym od razu wrzuci widzw na gbokie wody
kujawskiego, absolutnie niekontrolowanego odlotu. Ode-
grali jaki postgitarowy kabaret, swobodnie uwolniony zre-
imu przygotowa, zaoe i wiadomych ukonstruowa.
Na koniec wykonali suchowisko pt. Czy zajadaa si cia-
steczkiem pistacjowym dziewczynko?
W antraktach poeci, z Grupy Znanej Niegdy Jako To-
tart, prezentowali swoje liryczne profuzje. Od tej pory
rytua ten na stae wkomponowa si w taktyk scenicz-
nych rajdw Tranzytorium i praktykowany jest po dzi
dzie, stanowic znak frmowy energetycznych upublicz-
nie naszej familii.
Cao akcji dopeniaa wieo wykreowania scenografa
by Yo Als Jetzt (m.in. potny zielonkawy transparent Me-
tafzika spoeczna). Nasi wspaniali udziaowcy zaatakowali
te dzikim szablonem Nietzsche wraca Nietzsche wraca
/ zbraku przewodnikw / jest potrzebny iwraca / lada mo-
ment dorw go / ludzie ktrzy nie wiedz / ewalczy trze-
ba zkadym / dogmatem.
Godnie rozpoczlimy ariergardow jazd.
Fragmenty koncertu wydaem jesieni 87 w mojej no-
wej faktorii onomatopeicznej Fonografa Zlew Polski. Re-
print w2009 dokona jaki poczciwiec, na 3 pytowym box
CD pt. Szelest Spadajcych Papierkw Trjmiejski wiatr
(www.myspace.com/impulsystetoskopu).
12 lutego roku 87, wteje gdaskiej Kwadratowej, Arier-
garda 1 zrealizowaa upublicznienie pt. Reisepsychose. Bya
to imponujca akcja paraliteracka zpotnym adunkiem
paranoi iextazy.
Oddajmy gos Autorowi tego wspaniaego dziea So-
nety totalne maj poza trwaniem na papierze swoje drugie
ycie. Mianowicie inscenizowalimy je, cho prawd powie-
dziawszy sam tekst stawa si raczej elementem drugopla-
nowym, czy wrcz tem akcji. Sam jej szkielet konstrukcyj-
ny by prosty, archetypiczny. Najpierw wcentralnym punk-
cie terenu akcji wznosilimy konstrukcj zelementw rusz-
towania warszawskiego, a potem przy dwikach muzyki
i kilkugosowym odczytywaniu sonetw, krylimy wok
konstrukcji wyposaeni wrne rekwizyty
Kiedy przygotowywalimy realizacj w klubie Kwadra-
towa w Gdasku, Urzd Kontroli Prasy i Wydawnictw
Reisepsychose Kudaty,
Wasyl i Tymon.
60
nie wyrazi zgody na druk plakatu i reklamowanie impre-
zy, wzwizku zczym wydrukowalimy kompletnie debilny
iod rzeczy plakat informujcy owystpie grupy Prd zdo-
piskiem: Pop music alternative.
Konstrukcja w Kwadratowej bya wysoka, trzypoziomo-
wa, tekst Reisepsychose pieciy cztery demoniczne kobiety,
grali muzycy Henryka Brodatego iSni Sredstwom Za Ukla-
nianie reszt przyjaci krylimy wok instalacji na
wrotkach, sankach i dziecinnych rowerkach. Do tego byy
slajdy, due formy malarskie i action painting. (Zbigniew
Sajng Reisepsychose. Uwagi po latach).
Podkrelmy ten cytat ujawnieniem fragmentu wspania-
ego wiersza pt. Odtd dotd sontot: Nie kurwa nie za
co przecie mnie kurwa nie chuje zbydla / o mnie zesrao
obesranym lee haba trwa zmydlany ko / niec mj pocz-
tek wraenie zupenie niedostateczne koca n / ie odtd do-
td apermanentnego chuj go jeba
Mocne iadekwatne doducha czasw.
Pierwsze ujawnienie Reisepsychose byo nad wyraz
przekroczon manifestacj witalnoci profuzyjnej ekipy.
Trwao okoo dwch godzin i, odziwo, zostao nagrodzo-
ne brawkami.
15 lutego agencja Ariergarda 1 (once again in Kwadrato-
wa) zorganizowaa postmodernistyczny wformie koncert
grup Dezerter iRozkrock.
Chodzio nam otwrcz konfrontacj dwch punk roc-
kowych estetyk. Akademicki Dezerter spotka si ze
zlewnym przedszkolem Ziggyego Stardusta.
Rozkrock uywa wtedy w realiach scenicznych plasti-
kowych instrumentw dla dzieci. Ito takich mniej rozgar-
nitych.
Dziki naszej zakrconej inwencji odby si pojedynek
podziemnych hitw. Czyli Szwindel, Nie ma zagroenia,
Szara rzeczywisto i Spytaj milicjanta versus Pierdolni-
ty walczyk, Przerywaj nie bd gupia, Przygoda nekro-
fla iSopot miasto mierci: lepy Leo znasz go / Ma
pod sob trzy strzelnice / Isalon gier / Gdy si narazisz to /
Jego zbiry dopadn ci / Sopot miasto mierci / Nie ga noc
wiata, nie
Na naszych oczach generowaa si nowa jako sarmac-
kiego undergroundu.
Wswoim booklecie pt. Rozkrock wdrodze dopienidzy,
kobiet i sawy, Ziggy tak wspomina ariergardowe plsy:
Ludzie zamilkli. Wstali zczarno malowanych aw. Podeszli
pod scen by lepiej sysze iwidzie. Cz gawiedzi sponta-
nicznie przyczya si, wkraczajc na aren wspczesnych
gladiatorw zwan scen i przysysajc si do mikrofonw
by wykrzycze swoje racje. By to wszak Gdask koleb-
ka Solidarnoci, kolebicej si dzi jak alkoholik po wszy-
tym esperalu.
By the way koledzy z Dezertera wydali wtedy bardzo
zlewn w treci ksik pt. Ksika, ktra podbia na-
sz zbiorow wyobrani. Zachwycony Kudaty dostrzeg
w niej elementy literatury immanentnej koegzystencji.
To sympatyczne dzieo koczyo si sowami Wic je-
ste debilkiem, drogi czytelniku co zostao ju udowodnio-
ne, ateraz spywaj. Poszed won ty tpy bawole. (Lec by-
kiem wypado mi). Ksik frmowao Wydawnictwo Po-
larne Pingwin.
Dodajmy i przekroczk dizajnersk tego niezwykego
mixu dopeniaa ascetyczna scenografa klubowa, pozosta-
a po obchodach wietnamskiego Nowego Roku.
Ateraz troszku osubtelnociach subkultury ksigowych
bdzie.
Dezerter Robal.
61
Czasy byy takie, ejeeli artysta nie posiada tzw. wery-
fkacji z ministerstwa kultury, to nie mona mu byo wy-
paci apanay. Iczy np. na koncert Dezertera przyszo 10
czy 10 tysicy osb, to itak muzycy dostawali przydziao-
w stw na gow (100 z PRL = jakie 5 dolarw) i ju.
Bo nie byo takiej rubryki wrozdzielniku pani ksigowej,
aby wmiar uczciwe pienidze tzw. amatorom wypaci.
Amator to eufemistyczne okrelenie na twrc, dziaa-
jcego poza komunistycznym systemem estradowych kon-
cesji i przywilejw socjalnych dla konformistw ze wia-
ta tzw. rozrywki. Aprzywilejem bya np. piecztka wdo-
wodzie osobistym potwierdzajca zatrudnienie, bo praco-
wa wtedy ku chwale ojczyzny musieli wszyscy, czy mieli
na to ochot, czy nie. Bez takiej piecztki zgarn mg ci
kady patrol ZOMO na ulicy i, jak miae pecha, spuci
wpierdol na komisariacie (sztuka milicji).
No to ja ze Zbyszkiem pytamy pani ksigow z gda-
skiego klubu Kwadratowa jeeli nie moemy Dezerte-
rowi iRozkrockowi zapaci normalnej kasy za wystp, to
czy moemy wramach rekompensaty, zaatwi im nocleg
wnajlepszym hotelu wTrjmiecie?
Pani ksigowa sprawdza swoje magiczne rubryki imwi,
e moemy. Wic prosimy o kwaterunek dla chopakw
wnajbardziej wypasionym, sopockim Grand Hotelu.
Wtedy korzystali z jego usug gwnie artyci z krajw
bloku sowieckiego, przyjedajcy na festiwal Sopot Inter-
wizja. Moliwe wic eDezerter spa wtych samych apar-
tamentach, co caryca Aa Pugaczowa ipupil melomanw
zUkadu Warszawskiego Karel Gott. Bo jak ju, to po ca-
oci zadalimy apartamentw!
Innym folklorem nawiedzajcym sopocki Grand Hotel
a.d. 1987 byli: palestyscy terroryci na wywczasie, cry
Koryntu polujce na dewizowych goci ina bramce eme-
rytowani funkcjonariusze UB. A czynni funkcjonariusze
SB przebywali tam zazwyczaj wpodry subowej.
Powiniene tego dowiadczy, drogi Czytelniku! Wi-
dok twarzy starego ubeka, ktry nie chce, ale musi wpu-
ci wwylaszczone progi Grandu, ubranych wwywieko-
wane ramoneski zaogantw bezcenny.
Ale nas krci bezsilny gniew pracownika sub, kt-
ry obsugiwa musi ludzi wniczym nie przypominajcych
towarzyszy zCzerwonych Brygad lub Hamasu. Aby odre-
agowa stres zwizany z nalotem barbarzycw, tajniacy
dokonali rutynowej rewizji wpokojach. Czuwaj!
Ciekaw hipotetycznie konsekwencj tego koncertu
byo te spotkanie zaogi Dezertera z Tymonem. Pano-
wie muzycy z Mazowsza i Kaszub polubili si niezmiernie.
Igdy za jaki czas legenda pankroka zaliczaa kolejny za-
krt personalny, Dezerter zaproponowa Tymonowi obj-
cie posady basisty w tej zasuonej orkiestrze.
Ale nasz kolega Ryszard zanurzy si ju na maxa w pe-
netracjach jassowego ksistwa. I grzecznie odmwi. Kto
wie jak potoczyyby si losy sarmackiego andergrandu
muzycznego, gdyby jednak na pocztku lat 90-tych RTT
podj inn decyzj...
Zawsze posiadalimy rozwinity instynkt stadny. Dziki
totartalnym rajdom roku 86 poznalimy wielu fantastycz-
nych uwielaczy. I podobnie jak my, lewitowali oni w ja-
kich przegniych piwnicach.
Gdy wic Krzysiek Skiba raz kolejny bysn geniuszem
organizacyjnym i zaproponowa zorganizowanie w odzi
czego wielkiego, plan ariergardowej expansji by ju go-
towy. Przy wsparciu Skiby i sympatycznej ekipy Orodka
Dziaa Twrczych Domu Kultury d Bauty, agencja
Ariergarda 1 zorganizowaa oglnopolski festiwal metaf-
zyki spoecznej.
Istotne to wydarzenie pod nazw Audiowizja Dziaa
Nieprzyswajanych PRD odbyo si wdniach 1921 lute-
go 87 roku.
Ksika autorstwa Krzyka
i Robala z Dezertera.
62
Zbyszka imoja akcja integracyjna zaowocowaa namie-
rzeniem izaproszeniem najbardziej radykalnych twrcw
tamtej heroicznej epoki. Cay stycze podrowalimy,
aby spotka naszych godnych udziaowcw idopi wo-
dzi szczegy logistyczne.
W wicie Ariergardy wzili wic udzia weterani ma-
sarskiego szlaku bojowego Szelest Spadajcych Papier-
kw (plus Roman Malarz Kobiet jako profuzyjny paparaz-
zi), Hiena iHenryk Brodaty.
Ze stolicy przybya hipisowsko artystowsko anarchi-
styczna multimedialna Prafdata.
Z Wrocawia zajechaa grupa Luxus, ktrej kreacji pa-
sjonatami bylimy od czasw pamitnie sopockiej Ekspre-
sji Lat 80. Pawe Jarodzki & co. przywieli nam muzyczn
niespodziank Krzyka Kamana Kosowicza, barda pod-
ziemnego, onegdaj frontmana ostro politycznej rege kape-
li Miki Mausoleum (synny kiler ZOMO na Legnickiej).
Jak tego suchaem, to koktajle Mootowa same wylatywa-
y zgonikw
Zteje festung Breslau przyjecha industrialny kolektyw
Kormorany Orkiestra Raj. Dochodziy nas suchy o ta-
jemniczym komandzie wrocawskich eksplorerw mu-
zycznych, anektujcych bunkry, wiee cinie czy ponie-
mieckie ruiny do odprawiania fonicznych rytuaw. Na-
gonilimy szesnastopitrowy blok przez szyb windy, dziki
czemu zyskalimy sposobno dourzdzenia party muzycz-
nego na klatce komisariatu.
Na wokalu wi si spazmatycznie Romek Rega. A np.
saksofon obsugiwa kolega Ponton, powana posta un-
dergroundu Ziem Odzyskanych. Jacek Ponton Jankowski
by autorem synnego grafti Red culture oraz ikon mura-
les zpeerelowskiego totalu Soc lobotomia czy Czas stan
idymi kominy moloch skowytu swych trzewi nie sucha.
Jak na Orkiestr przystao, nawiedzili Audiowizj si kil-
kunastu, opakowanych na czarno, pracownikw onomato-
peicznego metropolis.
Wci mielimy w pamici masakryczny koncert Wa-
hehe na Poza Kontrol. Przez wiele miesicy usiowali-
my zdoby namiary doKapitana Bifarta ijego psylocy-
bowej rodziny. Dochodziy nas wieci, egrupa ulega de-
konstrukcji a demoniczny tenor oddali si w niewiado-
mym kierunku. Po dugich poszukiwaniach zaprosilimy
tajemniczych osobnikw, ktrzy przedstawiali si przez
telefon jako spadkobiercy Wahehe, grupa Ukad Spalony.
Ale ioni nie dojechali dostolicy polskiego wkna na fe-
stiwal PRD
Dojecha za to z Krakowa ich wsplnik Piotru Kali-
nowski, jednoosobowy instytut dwikowy o nazwie Mc
Marian. Piotru wasnorcznie skonstruowa wielk ma-
szyn doprodukcji technoidalnej muzy. Poniewa maszy-
na wypeniaa cay pokj, w bloku kompozytora na ulicy
Komandosw, przemylny Piotru preparowa transowe
suchowiska na kasetach i odtwarza je podczas progre-
sywnych upublicznie. Tworzy do tego monochroma-
tyczn diaporam i konceptualnie estetyzowane wydaw-
nictwa pojedyncze.
Z Kouchowa najechaa sowizdrzalska ekipa punkuj-
cych absolwentw tamtejszego Liceum Rolniczego, czyli
znany nam ju Rozkrock. Wsplnikiem rewolty Ziggyego
by wtedy pracownik zakadw misnych wPrzylepie pod
Zielon Gr, goth poeta Jacek Katos Katarzyski. Nieba-
wem Katos mia usamodzielni swoje artowe wizje pod
postaci ruchu literackiego Dada Rzyje. Alat potem wiele
wsptworzy niezaleny trust flmowy Sky Piastowskie
Nie przybyli kamraci winoujskich pojedynkw, czyli
Milion Bugarw jako Dynastia Felixxa. To mia by ich
rzchowy projekt, kompatybilny pono do poszukiwa
Hieny. No ale rzeszowska kapela znalaza si na kolejnym
zakrcie yciowym i std nie bya w stanie uczestniczy
wtym niezwykym, profuzyjnym maratonie.
Z zupenie innych powodw nie uczestniczy w Audio-
wizji (aczkolwiek obecny na plakacie) inny godny podmiot
zlewny, czyli autochtoniczna brygada d Kaliska.
Bylimy fanami ich postdadaistycznych operacji prze-
prowadzanych bez znieczulenia na chorym ciele spoe-
czestwa PRL. Wyobrani rozpalay nam bahanaliczne
spdy na Strychu, Festiwal Filmu Prywatnego Nieme Kino
iprinterski happening onazwie Tango, zkrzepicym mot-
tem Bg zazdroci nam pomyek. Czyli elementy wikszej
kontestacyjnej caoci onazwie Kultura Zrzuty.
Niestety, wybitni watakowie z odzi Kaliskiej wybra-
li tace zhoryk iprzez trzy dni rozrabiali niczym dzie-
ci specjalnej troski.
Pod sztandarem Ariergardy 1 przybya czujna dywizja,
na posterze ujawniona jako Muzeum Objazdowe Totartu
iReisepsychose. Wjej skad wchodzili: grupa kolorowa Yo
Wahehe Divagazione
Universale.
Wntrze cudownej
maszyny Mc Mariana.
64
Als Jetzt, niedawni partycypanci Masarni oraz swobodnie
poetyckie elektrony, krce niesfornie w zlewnej orbicie
Tranzytorium.
Poza rozkadem jazdy przyjecha Tymon i jego trady-
cyjnie niepene SSZU. Tradycyjnie te zapomnieli zabra
z domu instrumentw i, mimo trzydniowych usiowa,
dokoca nie udao im si znale sceny.
Caa Audiowizja bya radykalnie przekroczon uczt
duchow dla naszych wygodniaych zmysw.
Yo Als Jetzt spreparowali wspania scenograf oraz ak-
cj szablonow pod nazw Wszyscy jestemy bogami. bg.
Jak gosili w swoim manifecie Wychodzc z zaoenia,
e pretendujca do absolutnoci, zamknita w galeriach
sztuka jest martwa, Poezja Uliczna wysza na ulice, wesza
do szaletw, na sale koncertowe i wszdzie, stajc si nie-
trwaym elementem otoczenia.
Joanna i Andrzej zaprojektowali take hermetycznie
nostalgiczny w swojej estetyce poster festiwalu, z hasem
przewodnim miano: ariergarda prcz wykadni ideowo
ironiczno humorystycznej niesie sob zamiar uczynienia
aktu elementarnej rwnowagi wobliczu rozprzestrzenienia
si aprzez to uwidu zuycia spospolitowania inaturalnej
agonii awangardy.
Yo Als Jetzt przygotowali matryce hardkorowo zlewnego
w formie katalogu Audiowizji, nasyconego krtkimi ma-
nifestami w stylu: Jednostka przestaa by rdem a sta-
a si przetwarzaczem miazmatw, Metafzyczne esperanto
jzyk wktrym jeszcze nikt donikogo nie strzela, Jestem
sam dla siebie lunet dopoznawania wiata.
Zaistnia tam liryczny imprzejawnik Tymona pt. adu-
nek transcendentem podszyty Obkani szalbierze me-
tafzycy spoeczni / Zinstytucjonalizowani mistycy / Szer-
mierze idejek buczucznych / Piewcy sermonij zatrwaaj-
cych aredundantnych / Znachorzy duszy publicznej
Katalogu, jak zwykle, nie udao si wyda. Uczyniem
to dopiero jaki czas pniej wsentymentalnym reprincie
Ksigozbioru Zlew Polski.
Przygotowaem za to i doprowadziem do cudownego
rozmnoenia synn ulotk Totart ostrzega!, ktra dziel-
nie towarzyszya nam jeszcze przez wiele lat experiencji
Precz z postulatem nowoci obcowanie z nieadekwatny-
mi przejawami twrczymi jest szkodliwe zlej si wPRD!
Kolega Kudaty obwieci Permanentnie Despotyczny
Wieczorek Poetycki i zamierza, non stop przez trzy dni,
czyta swoje wiersze z akompaniamentem fortepianu.
d pona a on dumnie recytowa przane strofy dra-
matu Od uzdy dopizdy: Kto pidzie brudzi / ten nie ma
mzgu / Kto uzda j zechce / tego pizda echce
Nie unika te bardziej subtelnych form lirycznych, za-
wartych w nowym tomie pt. Z mrocznego skadzika dzie-
jw. Poeta supski pisa we wstpie Historia naley
do kadego, z tym, e do kogo bardziej, do innego mniej
bardziej to jedno zjej praw.
Ulotka
Totart Ostrzega!.
Poezja uliczna
by Yo Als Jetzt.
Katalog Audiowizja Dziaa
Nieprzyswajanych PRD.
66
Kudlatz rzuci na kolana fanw LIKu, wystrzeliwujc
strofy wiersza Ciemny loch w966 roku nie ma nadziei,
bo wiatowid sczez / aksi nasz innemu si kania / ie-
bym ci zdradzi szybciej, Boe mj / Mieszko mi kaza wy-
bi zby / a sam z Dbrwk pieprzy si po chrzecija /
sku.
Szelest Spadajcych Papierkw zaprezentowa si
w szczytowej formie ostrego, kaszubskiego zlewu. Brz-
ska wspomina Tworzyli na oczach wszystkich autentycz-
n improwizacj, ktra zczasem zostaa podporzdkowana
jednemu podstawowemu motywowi przewodniemu, wok
ktrego kryy ciany dwikw.
Hiena ponownie zabraa nas wpodr doswojej tajem-
niczej, postpsychicznej krainy Oni przeyli ju wiele /
w swych yciach byli bici / okamywani aresztowani teraz
zostay / im puste ulice na ktrych co rano rodz si / na
nowo yjemy w obozach nienawici Jak napisali w swo-
im magazynie WM Religijno muzyczne misterium, pe-
na asceza wuyciu rodkw, formie inastroju. Ofar cele-
browa Max
Atmosfer industrialnego wylewu Kormoranw opisuje
Ponton Waciwoci miejsca zawsze wchodziy integralnie
w zdarzenia, wykorzystywalimy sprzty, ktre tam istnia-
y ica jego aur. Muzyka nie jest jakby najwaniejsza,
wtym dziaaniu chodzi ozdarzenia. Dopewnego momen-
tu s to zdarzenia psychodeliczne, na tyle nie ztej rzeczywi-
stoci, eby mogy co niespodziewanego objawi. (Kwiat
ndzy).
Henryk Brodaty wytaczy jaki hendriksowsko zap-
powo protomadafaka dupa cyce freak revival. Wf-
nale wraz ze Zbigniewem odpiewali pikny hymn pt. Nie
umierajcie przyjaciele.
Ciekawi niezwykle bylimy, co takiego pokae Ka-
man, jeden zbardziej wstrzsajcych egzemplarzy muzyka
w naszym kraju, jak reklamowaa go ekipa Luxusu. Jako
szanujca si grupa wsparcia, rozwiesili przed jego kon-
certem plakaty z propagandowym hasem ala americana
Popieraj Kamana.
Wrocawski rybat pad jednak ofar wasnej empatii,
gdy poyczy swoj gitar jakiemu niezorganizowanemu
muzykowi zinnej kapeli. Muzyk ten wartystycznym szale
zatraci bezcenny wtamtych czasach instrument izacho-
dzio podejrzenie, epozbawiony wiosa Krzysiek nie b-
dzie wstanie zrealizowa misji scenicznej.
Szczliwie tak si nie stao. Jak wspomina Pawe Jarodz-
ki Przed wyjazdem Kaman ostrzyg si odpowiednio u na-
szej koleanki fryzjerki jak wojownik przed walk. Przed
Kamanem wystpi jaki zesp ipubliczno zostaa dopro-
wadzona do takiego stanu, e rzucaa krzesami w zesp,
azesp wpubliczno
Iwychodzi Kaman ubrany wprochowiec, podcza auto-
mat perkusyjny izaczyna recytowa swoje teksty. Tylko ko-
lega Goy podgrywa mu troch na drumli. I na sali cisza,
kompletna cisza, ludzie stoj ipatrz. Idopiero na koniec,
jak Kaman charakterystycznym gestem bohaterskiego roc-
kendrolowca wyrwa kable zautomatu perkusyjnego iner-
wowym ruchem wszystko zwin, to wtedy ztego tumu sto-
jcych wmilczeniu punw odezwa si jaki niemiay go-
sik: Suchaj, zapiewaj co jeszcze. (Rzeczywisto si pe-
netruje).
Mc Marian zaprosi na dyskotek wesoych mutantw.
Jako chory DJ nasz nowy kolega Piotru sprawdzi si,
jak mawiaj Niemcy, perfekt machts Gut! Wanie tak wy-
obraalimy sobie potacwk na trzy dni przed kocem
wiata
Oskali akcji Prafdaty niech zawiadczy zamwienie, ja-
kie zoyli w centrali Ariergardy: 2 zestawy perkusyjne, 4
wokale, 2 wzmacniacze gitarowe (+1), 1 wzmacniacz ba-
sowy, 2 koty symfoniczne plus harfa, 40 sztuk brystolu
lub kartonu, 30 kartonw (pudeek np. po telewizorze, jak
Biuro Prasowe Pradaty a
w nim Ela Mielczarek.
Poeta Kudaty udziela interview.
Luxus popiera Kamana.
68
najwikszych), 40 tubek farb plakatowych wkolorach czer-
wonym, czarnym, niebieskim, tym, 2 litry emulsji biaej,
1 kilometr lub szpulka sznurka sizolowego, 10 kg makulatu-
ry gazetowej, magnetowid
Mielimy to zaatwi w PRL, w ktrym zdobycie rol-
ki papieru toaletowego i kostki szarego myda graniczy-
o z cudem. Ale, oczywicie, panowie Sajng i Konnak
zorganizowali ten wspaniay park technologiczny. I byli-
my wiadkami dwch dreszczogennych akcji pt.Dlaczego
wAfryce jest tyle soca atutaj nie?
Kilkunastu grajkw ludowych z wielkiego miasta wio
si po scenie. Faustyn Chemecki przygotowa futury-
styczne stroje. Razem zdemiurgicznym magistrem sztuki
Makiem Wilskim tworzyli obrazy przestrzenne, uoone
wcoraz to bardziej ekspresjonistyczne warstwy.
Nastpnego dnia spreparowali wspaniale acidowe Biu-
ro Prasowe.
Zbigniew mwi Zawsze kiedy przygldalimy si ich
pracy, myl, e ten styl aktywnoci by chyba najwiksz
wartoci Prafdaty. Zreszt pomijajc aspekt estetyczny,
ktry w tym momencie wyda mi si drugorzdny, zawsze
podobao mi si to, epracowali wPrafdacie ludzie nie ma-
jcy tylko celw zewntrznych przed sob postawionych
Sposb rozwizywania problemw wgrupie, ktry tak sobie
podgldaem na boczku, bardzo mi imponowa.
A Konjo dodawa Chodzi te o to, odnosz takie wra-
enie, e wszyscy uczestnicy Prafdaty byli zainteresowani
wtworzeniu tego dziwnego ispecyfcznego nastroju wspl-
nej pracy nie trzeba byo ich stymulowa ani zmusza
doakcji. Byo to bardzo spontaniczne ihigieniczne. (Maga-
zyn Higiena).
Ziggy Stardust
& Rozkrock.
69
Show swojej druyny tak opisuje Ziggy Rozkrock
awangarda komercji i komercja awangardy. Odpoczynek
dla umysw iwszystkich narzdw zmysw. Wymioto lu-
dzi zkorytarzy ikibli. Umys bowiem zbyt dugo po labiryn-
cie sztuki si bkajcy zapie si czego bd co jasne jest
izrozumiae, choby to igwno byo.
Mistrz ceremonii, odziany wperwersyjne szaty prowin-
cjonalnego transwestyty, raczy fanw ariergardy glamo-
wymi zwierzeniami Jestem seksualnym fetyszem / Jestem
miosn gum doucia / Mrugnij domnie, umiechnij si /
Zrb ze mnie balona iwypluj mnie.
Konferansjerk czynia dyrekcja agencji Ariergarda 1.
Zbigniew wantraktach prezentowa m.in. Dwanacie so-
netw rwnowagi. AKonjo zlewa si, wkrojcych co bar-
dziej wraliwe serca poematach wykrzyczanych.
Nieokieznany rajdowiec Skiba, przyodziany w mega-
fon ihem sowieckiego odaka, przelatywa na wzku in-
walidzkim gocinne przestrzenie Orodka Dziaa Twr-
czych, rozrzucajc antywojskow bibu RSA i zaanga-
owane zote myli w rodzaju Armia radziecka z tob od
dziecka!
Pod scen i w jej satelickich obszarach uczciwie szya
dyplom ekipa dynamicznych studentw dzkiej flmw-
ki, wskadzie Jacek Januszyk iAdam Sikora. Nakrcili bar-
dzo emocjonalny wformie materia, ktrego wiksza cz
niestety gdzie przepada. Ale to co ocalao, piciominu-
towa etiuda pt. Ariergarda, do dzi robi wraenie apoka-
liptycznym landszafem i powoduje postkoitalne swdze-
nie plazmy.
Na wagarach przebywaa za to autochtoniczna horda
konsekwentnie udajca artystw, czyli d Kaliska. Ma-
rek Janiak ijego niesforni koledzy nie dali nam szansy na
meeting zludzka twarz. Ich pijackie fkoki doprowadziy
dosformuowania przez nas groby powizania iuwizie-
nia tej wdrownej izby wytrzewie. Iumieszczenia caego
towarzystwa, jako instalacji, w sali opanowanej przez de-
sant gdaski. Groba poskutkowaa, ale tylko na chwil
Co nie zmienia faktu, e kaliscy birbanci stanowili cie-
kawy element ariergardowej fory i fauny, w myl starego
totartalnego manifestu Zoglnej, chocia mczcej rado-
ci pyncej ze szczeglnej sytuacji spotkania (czyli tu: sy-
tuacji spotka) wycigam wniosek ipostulat budujce nie-
opuszczaln paszczyzn: po pierwsze: spotyka si, po dru-
gie: konfrontowa si, po trzecie: nie obraa si.
Przy tym wszystkim gorca proba o odrzucenie agre-
sji lub jej stosowanie nie czynice krzywdy. (Co z tego,
e{manifest} ale manifest).
Ostatniego dnia wita Ariergardy, 21 lutego roku 87,
odbya si poranna konferencja rodowiska metafzykw
spoecznych.
Rozpocz Zbyszek i przedstawi ideowy background
Tranzytorium Totartu. Nastpnie przybliy zaoenia
PRDu, pod ktrego sztandarami przez trzy dzkie dni
walczylimy Niezbdna jest odpowiedzialno wszystkich
za adekwatno (dawniej w tym miejscu mwiono o kre-
acji, co byo dowodem tyle staropolskiej leksyki, co itakie-
go stylu mylenia), za skupienie energii tak jak wszyscy je-
stemy odpowiedzialni za gnj, wktrym yjemy.
Nastpnie kolega Konjo, w ramach Muzeum Objazdo-
wego Totartu, opowiedzia kilka zdarze z niedalekiej
przeszoci roku 86, generowanych przez obrzyganych mi-
nistrantw permanentnego koca.
Jak zawsze krnbrny baswkarz Tymaski, kontrapunk-
towa Konicze narracje, upubliczniajc wiersz pt.Kryty-
ka poj permanentnego koca i permanentnej ariergar-
dy Bo jak permanentny koniec, / To prosz, cholera, kon-
sekwentnie / Permanentny pocztek / I permanentna red-
nia / PO PROSTU WSZYSTKO JEST.
Jak widzimy, Totart zawsze by demokracj tyranw tu
kady mia rwne prawo dotyranizowania pozostaych!
Pawe Jarodzki, w imieniu grupy Luxus, zoy kurtu-
azyjne owiadczenie Totart to wogle bardzo fajni chop-
cy Chopcy s wietni. Lubi jak na przykad Konik opo-
wiada: Tutaj masturbowa tam chuja w dup i co tam.
Jest to zabawne, posucha kogo, kto tak mwi
Po czym wyzna samokrytycznie jakkolwiek ja nie
wiem, oco Totartowi chodzi (miech). Nie wiem, sowo ho-
noru. Szczerze mwi, e nie wiem, jakkolwiek mnie to
bawi. By moe, tak si domylam, e chodzi tu o to, eby
zrobi tak zadym, ktra przekracza wszelkie granice
Wic oddalimy si kontemplacji legendarnego magazy-
nu psychoaktywnego (Luxus idzie na wojn! Trza zabra
Muzeum Objazdowe
Totartu: FAMA W Drodze
Paulus i Konjo.
70
granat!). Jeden znumerw zawiera rozczulajcy dopisek
Uwzgldniamy chamskie uwagi czytelnikw.
Z magnetofonu leciay rebelianckie hity Miki Mauso-
leum aKaman si zwierza ze swojej recepcji Luxusu Za-
wsze lubi sytuacj, kiedy jest grupa ludzi, ktra z kawa-
kw gazet, mieci, wszystkiego, co ich otacza, potraf stwo-
rzy przedmioty, wykpiwa estetyk sztuki, estetyk kultury,
szybko co robi
Swj set zaoga Luxusu wdzicznie sfnalizowaa recyta-
cj textu programowego pt.Kulturalny czowiek ktry chce
zabi.
Niemiale dodam, i dyskusji przysuchiwa si Maciek
Chmiel, wczesny menago Dezertera. Tak zachwyciy go
prace Luxusu, e zaprosi t ekip do uczynienia sceno-
grafi, na wsporganizowanym przez siebie festiwalu mu-
zyki alternatywnej Rbrege in Warsaw. Dziki tej owocnej
wsppracy, wroku 1987 by to najwspanialej opakowany
plastycznie spd muzyczny wkrajach bloku sowieckiego!
Inny kolektyw z Ziem Odzyskanych, Kormorany Or-
kiestra Raj, zaproponowa dyskusj oundergroundzie mi-
stycznym. Ponton opowiada Kiedy nafaszerowano mnie
grzybami. To byo do dawno. I to by taki bardzo po-
wany mot.
S lochy koo Zielonej Gry. W swoim czasie bya moda
na to miejsce. Rni ludzie tam jedzili i robili to, co lu-
bili robi: palili jointy, grali muzyk. A mi akurat przyszo
do gowy, eby zje tam grzyby Widzisz, ja nie potraf
jako nieemocjonalnie do tego podchodzi, ale sprbuj
co powiedzie na ten temat.
Rzeczywisto objawia mi si bardzo dziwacznie. Wpew-
nym momencie odczuem jaki taki przeraliwy skowyt,
skowyt wielu milionw istnie zagodzonych, zhabionych.
To byo bardzo przemone przeycie.
Apniej zaczy si dzia rzeczy do obrzydliwe. Fak-
tura betonowa zmienia si w taka cielist, mazist, mn-
stwo jakich lepkich cieczy i jakie takie wanie osoby.
Czuem w sobie zo i czuem na zewntrz. Zauwayem
ndz swojej osoby, jak katastrofaln ndz mnie jako
czowieka. (Kwiat ndzy, z Pontonem rozmawia Wojtek
Bockenheim, bruLion).
Przedstawiciel Stowarzyszenia Twrcw Kultury Prafda-
ta, kierownik Jarek Gua, snu oniryczne wizje przyszych
realizacji Chcemy, eby wwielu miastach wPolsce, na ca-
ym wiecie, powstay Prafdaty, eby dziaay na zasadzie
penej wolnoci. Ktrego dnia mona by zrobi festiwal
Prafdat, nie musiayby by to tylko grupy artystyczne, mu-
zyczne mogyby to by np. fabryki produkujce cukierki.
Duy aplauz wywoao pojawienie si, trzewiejcych
heroicznie, performerw pod wezwaniem Marka Janiaka.
Guru rehabilitowa si referatem pt. d Kaliska jest
umykajc szans kadego artysty. Jak twierdzi udostp-
nienie szerokiemu spoeczestwu zjawiska, ktre na owo
spoeczestwo patrzy z pogard i yczy mu samych niepo-
wodze jest zadaniem dowcipnym.
Cho nie oczekiwalimy rekompensaty za straty moral-
ne, wynikajce z brutalnych ingerencji kolegw z odzi
Kaliskiej, pan Marek godnie ripostowa Kultura Zrzuty
nie bya znowu taka wita ikrystaliczna, aniekonsekwen-
cje igwatowne zwroty naleay dopodstawowego arsenau
jej rodkw raenia.
Prezentowa synny magazyn Tango, zrywajcy znawy-
kami kulturowymi etyczno kurtuazyjno socjologiczny-
mi. Cieszyo motto Arystokraci wszystkich krajw czcie
si, trawestujce znany cytat zpewnej komunistycznej ga-
dzinwki.
Zuznaniem pochylano si nad obrazkiem Matki Boskiej
Czstochowskiej zdorysowanymi wsami, autorstwa Ada-
ma Rzepeckiego. Anonimowa, niestety, przedstawiciel-
Graka
by Kormorany.
71
ka Sztuki enujcej, wyrecytowaa poemat pt. Due cycki
wisz, mae cycki stoj, kulturyci si nie boj.
Awangardysta Wielogrski, pseudonim organizacyj-
ny Makary, samokrytycznie wyzna e nie rozumie, o co
Ariergardzie chodzi ze zlewaniem si wprd. Ale zgodnie
d Kaliska oznajmia, ekocha wszystkich uczestnikw
Audiowizji izaproponowaa, abymy wysyali sobie kartki
zyczeniami na Dzie Kobiet lub Barbrk.
Niestety, ten idylliczny przekaz ju za par godzin za-
brzmie mia jak puszczenie bka w zatoczonym tram-
waju
Swj konceptualny wkad wdyskusj nad rodowiskiem
metafzykw spoecznych wnis niespodziewanie Ziggy
Stardust. Do tej pory kreujcy si na punkowego gupka
wioskowego, ujawni samizdatow publikacj Rozkrock
problemy izagadnienia by Manufaktura Swoboda.
Kouchowski kosmita pisa Jajo bez idei jest jajem bez-
podnym. To art, ktry przemija wraz ze miechem, ale nie
jest to chroniczna paranoja, schizofrenia rozrastajca si
iobejmujca coraz to nowe tereny dziewicze.
Praca Ziggy ego omawia po kolei tak istotne zagadnie-
nia jak ycie, Religia, Rock, Rozkrock, Anarchoseksualizm
i jego logiczne zakontynuowanie czyli Stardyzm Jako
narcyz i zakompleksiony ekshibicjonista doskonale nadaj
si do roli nowego bstwa, gwiazdy rocka, idola i wyrocz-
ni! przekonywa.
Wida byo, enowe boyszcze tumw nie ceni produk-
tw tzw. kultury wysokiej Przyczyn za jest muzyka po-
wana. Snobistyczni flharmonicy czytajcy Prousta iogl-
dajcy bezpciowe flmy Zanussiego gardz reszt ludzkoci.
Pojawiy si elementy krytyki spoecznej To oni {fani
Zanussiego!} wyzyskuj klas robotnicz by kupi dwuset-
n pyt zsymfoni Beethovena tym razem wwykonaniu
orkiestry zHonolulu!!!
Punkowy mistyk z Kouchowa wykaza spor kumacj
w tematach historiozofcznych Hitler co roku jedzi na
Festiwale Wagnerowskie i co z tego wyniko?! Zapytajcie
Dyngis-chana, zapytajcie Mussoliniego, zapytajcie Gorba-
czowa czy lubi SEX PISTOLSW? Odpowiedz wam jed-
no NIE!
Po sowach miego prelegenta Byle doy do mierci,
poproszono obis. Ziggy iKatos wykonali acappella utwr
z repertuaru Ewy Demarczyk pod tytuem Pierdolnity
walczyk.
Sopot,
Ekspresja Lat 80.
Maciek iFaustyn
zPradaty maluj
Obraz powicony morzu.
72
Panowie Sajng i Konnak podzikowali wszystkim
uwielaczom za wsplne, intensywne, trzydniowe genero-
wanie progresywnej energii. Invitowali ku przyjaznej wy-
mianie myli wkuluarach oraz na wieczorne dziaanie pa-
raliterackie gdaskiej zaogi.
Ariergardowe misterium fnalizowaa akcja Reisepsy-
chose.
Kada realizacja bya inna, kada przenosia inny a-
dunek, wypeniaa inn przestrze, miaa inne zakocze-
nie i rzecz jasna w kadej z nich uczestniczyli inni ludzie
i za kadym razem inn mieli publiczno. W odzi kon-
strukcja bya dosy niska, jednopoziomowa, za sama akcja
bya wzbogacon odrugi punkt stay scen gdzie skoncen-
trowali si muzycy (Szelest Spadajcych Papierkw) igdzie
dziwne plsy pod foli wyczyniali Paulus zJoann. (Z. Saj-
ng Reisepsychose. Uwagi po latach).
Autorem do gwatownego zakoczenia, iakcji ifesti-
walu, bya ekipa odzi Kaliskiej, ktra po porannym wy-
trzewieniu, noc pojawia si w stanie plemiennego de-
lirium.
Jeden zdzkich awangardystw odpali w stron ujaw-
niajcych sonety totalne strumie z ganicy proszkowej,
czym intensywnie idefnitywnie dopeni radykaln tre
operacji. Proszek sparaliowa prac sprztu naganiaj-
cego i personelu technicznego, wic Audiowizj Dziaa
Nieprzyswajanych PRD uznalimy za zakoczon.
Ciekawie i symptomatycznie potoczyy si losy Orod-
ka Dziaa Twrczych, ktry yczliwie przygarn nas wte
istotne, zimowe dni ariergardowych experiencji. Kierow-
nictwo ODT zaprosio Prafdat, aby przygotowaa profu-
zyjne wesoe miasteczko zokazji Dnia Dziecka 87.
Warszawscy akcjonici zorganizowali wspaniay plac
zabaw dla najmodszych, peen niezwykle przyjaznych
atrakcji.
Ale, jak wspomina Gua dzieci ze synnej dzielnicy Ba-
uty znalazy gdzie tekturowe rury i tymi rurami dokad-
nie wszystko zdemoloway, nie zostawiy nic, dokadnie nic,
nawet kawaka czegokolwiek, co stanowioby jak cao.
Niszczyy z niezwyk zacitoci krzyczc Heil Hitler, bi-
jc po gowach jeszcze mniejsze dzieci (Prafdata inte-
rview, Higiena).
Wkrtce potem Orodek Dziaa Twrczych rozwi-
zano. Poczta zgubia matryce przygotowanego przez nas
do druku przepiknego katalogu Audiowizji. Nigdy ju
wiat nie ujrzy razem skompilowanych prac, a byy tam
m.in. set Skiby pt. Kicz wiecznie ywy, poster Popieraj
Kamana, zlewiny Konicze mocno cierpitnicze oraz legen-
darny komix Oziego Czarny wojownik czarna kobieta
Wdzkim Domu Kultury ostaa si jeno sekcja kultu-
rystyczna.
Speniao si proroctwo Poety Pozostanie tylko kartka
paska ipusta niczym mzg partyjnego pisarza
W pocigu powrotnym relacji d Gdask obcho-
dziem swoje 21 urodziny. Andrzej Awsiej zrobi mi wte-
dy, przesiknity modernistycznym smutkiem, portret.
Wygldaem na nim jak Miss Prosektorium. I tak te si
czuem.
Od duszego czasu chciaem wyemigrowa zPRL. Nic
mi si tu nie podobao. Sowaklucze, ktre defniuj mj
Reisepsychose
Konjo wokularach
iapaszce swojej mamy.
Komix Oziego
Arbeit und rytmus, 87.
Konjo
by Andrzej Awsiej.
74
wiatopogld tamtego periodu nihilistycznego, to: wcie-
ko, beznadzieja, rozpacz, pustka, nic
W marcu po raz trzeci zoyem podanie o paszport
iponownie otrzymaem, jak to okrela ubecki argon, Po-
stanowienie o zastrzeeniu wyjazdu za granic. Do dzie-
a przystpia wic moja wspaniaa mama i za jak nie-
botyczn gar dolarw wykupia ten nieosigalny doku-
ment od jakiego ziomala generaa Jaruzelskiego. Zanim
go wreszcie dostaem, musiao upyn sporo czasu. Posta-
nowiem wic jeszcze troch pomacha zlewn szabelk,
wmyl hasa Maego Rycerza ywcem mnie nie wezm
Wtyme marcu 87 Ariergarda 1 zawitaa doodzi po-
nownie, znw na zaproszenie Krzyka Skiby. Ponownie
wystpilimy te wklubie Balbina (niczym wprzyzwoitym
kryminale przestpca powraca na miejsce zbrodni).
Krzysiek nakrca wniej Galeri Dziaa Maniakalnych,
ktra tym razem ujawnia si pod postaci koncertu grup
Kaman i Big Bit oraz Rozkrock (jak wida Skiba te od
zawsze mia dobr rk wdoborze swoich zewirowanych
uwielaczy).
Nowa formacja Kamana to oldskulowa mietanka un-
dergroundu. Graa w niej m.in. na trbce Irenka Jagieka
(Holy Toy, grupa Andrzeja Nebb Dziubka) idrummer Ja-
siu Rot Grzmot (Brygada Kryzys, Prafdata, Armia, Janer-
ka). Gdy wfnale wykonali Taniec wojenny, prd przeszed
po moich kaszubskich zwokach!
Ziggy nie zawid, bo inie mg. Wystpi wmaximum
perversum image iwida byo, ewytarga go zszafy swo-
jej matki. By wolnym czowiekiem w bolszewickim gno-
ju. Jego wolno polegaa na tym, e nie zamierza ukry-
wa swoich dewiacji.
Podczas ekshibicjonistycznego show ogosi powoanie
Ligi Antyrockowej Rozkrock. Zwierza si take i jedy-
ne wco wierzy, to sex, muzyka iniemiertelno uzyskana
dziki genetyce bd cyborgizacji organizmu ludzkiego. Na
bis wykona nowy utwr pt. Tryptyk z medalikiem Ja
jestem najbardziej niezwykym chopakiem / Mam matk
ydwk aojciec jest ptakiem / Ztym ciel Jzefem y du-
ej nie mog / Wic zdrowie Kalwarii iuczniw iwdrog
Czynic konferansjerk, Zbyszek und herr Konnack,
ujawniali pery poetyckich zlewnoci. Sajgon da si po-
nie przedwiosennej nostalgii iwyrecytowa sontot zoto-
czonego ju podglebnym kultem tomu Reisepsycho-
se: Problemy niezbdnie wymagajce rozpatrzenia to zja-
wisko koca pe / rmanentnego zagadnienie uzdatniania
zamierzenie nieustannej obwo / dowej stycznoci oralno
analnej wcelu odczucia peni przez labi / openetracj oraz
higienizacj jelita grubego
Obywatel Konjo upubliczni subtelny przejaw Kudatego
pt. Niemieckiemu rewizjonizmowi polskie nie Flaga
nasza zamoka wBatyku / ruiny Koobrzegu dymiy wdali
/ a w twarzach tych co wrcili / jak przez kalejdoskop ob-
licza Piastw / wyzieray / Po wiekach niewoli te ziemie
znw nasze / akoci Krzyakw na dnie grzechocz / ikrzy-
e SS, czapki Prusakw / ju nigdy nie bd nam woczy si
mia (Zmrocznego skadzika dziejw).
Pan K. wystpi te wniecodziennej dla siebie roli pro-
fuzyjnego DJ, recytacj mixujc zdwikami transowej ka-
peli Blurt (wspaniay imprzejawnik Dog save my sole.)
Trwao suchotnicze przedwionie Szukajc bratnich
dusz nawiedzamy m.in. wernisa malarki Kasi Myliwskiej
w gdaskiej galerii Strzelnica. Podczas wernisau gra Sni
Sredstwom Za Uklanianie akolega Konik odczynia dziaa-
nie dydaktyczne pt.Nie pal kochanie bo mi nie stanie.
Peregrynujc za Zbyszkiem po kraju, zajechalimy na
midzynarodowy festiwal muzyki alternatywnej Mar-
chewka w Warszawie. Zaprosi nas poczciwy mazowiec-
ki wiatowiec Maciek Chmiel.
Refeksje z tego wydarzenia dobrze obrazuj nasz w-
czesny stosunek dowielu smutnych praktyk, zauwaanych
wtzw. andergrandzie Uwaam, edopiero formacje zde-
cydowanie wykraczajce poza: a/ kontrolowane i sterowa-
ne rodki obszary funkcjonowania rocka (radio, TV, pyty,
wydawnictwa, masowe koncerty), b/ artystyczny kanon roc-
kowoci mona okrela alternatywnymi
Myl o Te Ex. Ich casus wymagaby duo szerszego,
osobnego omwienia, tu ogranicz si dozarzutw elemen-
tarnych a pozaartystycznych oni sami zreszt uwaaj
swoja gr jedynie za narzdzie suce wzmocnieniu prze-
kazu idei.
Jak uczy historia druty kolczaste i wieyczki stranicze
rosn najszybciej tam, gdzie ochoczo wprowadza si w y-
cie idee majce jak najkrtsz drog doprowadzi ludz-
ko do stanu powszechnej szczliwoci. I dlatego nie go-
dz si z przyjtym przez grup obowizkiem bycia alter-
natywnym, aprzede wszystkim wynikajcym std icie to-
talitarnym podziaem wiata na przeciwstawne sobie istoty,
formy izajcia: alternatywne iniealternatywne, przy czym,
jak wynika zrozmw znimi, alternatywnym jest np. ogl-
danie telewizji.
Reisepsychose Konjo
i p Wujka Karwy.
76
W ogle alternatywizm w ich wydaniu ma charakter
dziaania samoniszczcego, bo walcz z pastwem o przy-
dzielenie mieszka ipracy alternatywistom, aju zupenie
najzabawniejsze, ewalcz zpastwem za pastwowe pie-
nidze (z zasikw). Mona powiedzie, e niele si urz-
dzili, gdyby nie fakt, i tak naprawd wyglda na to, epa-
stwo sprytnie robi ich wchuja, kanalizujc ich energi wwy-
godnych sobie kierunkach.
Nie, doprawdy anarchizm kolektywistyczny fnansowa-
ny przez rzd jest enujco mieszn dziecinad. Wwietle
tych rozwaa ju nie powinno dziwi, eczonkowie gru-
py nie maj zupenie zrozumienia dla ludzi, ktrzy chc wy-
jecha zPolski na stae po prostu u Exw wogle kiepsko
zrozumieniem. (Z. Sajng Kij imarchewka).
Ten text do jasno wizualizuje nasz stosunek take
doniektrych przedstawicieli rodzimej sceny alternatywnej.
Jednak miym akcentem pobytu na tej imprezie byo, wresz-
cie!, niespodziewane spotkanie Kapitana Bifarta zkrakow-
skiego Wahehe. Oraz post-intelektualnych aktywistw wro-
cawskiej Galerii Pojcie Galeria Jest Nieodpowiednie.
Zarejestrowalimy, i po hali biega rozgorczkowany
duet, rozrzucajcy ulotki propagujce rewolucyjnie zakr-
cone idejki Suprasztuka jest polem teoretyczno prak-
tycznych aktywnoci, wramach ktrych zbuntowany wobec
rzeczywistoci kulturowej podmiot podejmuje indywidual-
ne wysiki: 1. samookrelenia; 2. badania warunkw swe-
go spenienia; 3. ustanowienia wasnej rzeczywistoci kul-
turowej
Duetem okazali si Ela Eldy Dyda iJacek Alexander Si-
kora, ktrzy potem, przez wiele lat niszczenia schematw
kulturowych, wymieniali si energi ikoncepcjami zdzia-
aniami Tranzytorium. Za kilka miesicy znw spotkamy
si wdo zadziwiajcym kontekcie
W marcu w pole wymiany energetycznej, wkroczy
w wielkim stylu Lopez Mauzere. Do tej pory by jednym
z satelitw Tymona, dzielc z nim szkolne dole i czstsze
jednak niedole.
Ww czas heroicznie prbowa po raz trzeci zda matu-
r. Licealne schizy wywoay wnim niezwyk erupcj ta-
lentu lirycznego i byskawicznie napisa ponad 100 prze-
zlewnych wierszy Borowski napisa / 180 wierszy / pisa
przez 10 lat / ooborze koncentracyjnej / ja pisaem / przez
dwa miesice / inapisaem / 100.
Pojawienie si Lopeza sformalizowao frakcj literack
Tranzytorium, ktra przyja dumn nazw Grupa Poetyc-
ka Zlali Mi Si Dorodka.
Nomenklatur przytarga niewiadomie Tymon. Opo-
wiada, jak onegdaj zinnymi muzykami Sni Sredstwom Za
Uklanianie, uda si do pracy na budow. Harowali tam
w towarzystwie nieskomplikowanych przedstawicieli kla-
sy robotniczej. Owi prawdziwi ludzie kady dzie roz-
poczynali od snucia brutalnych narracji ze swojego boga-
tego ycia towarzyskiego.
Grand Hotel Sopot,
konferencja prasowa Tomas,
Indi, Magda, Chris, Konjo i Jany.
Lopez Mauzere Superstar.
77
Razu pewnego zwierzyli opowie ochorej psychicznie
kobiecie, ktr zwabili do hotelu robotniczego i przymu-
sili doodbycia serii stosunkw pciowych. Gdy dama zo-
rientowaa si wkocu, i znajduje si wmao komforto-
wej dla siebie sytuacji, swj al dowiata zawara wprzej-
mujcym okrzyku Jezus Maria, zlali mi si do rodka!
Bd miaa dziecko!
Hard core Grupy stanowili Zbigniew, Lopez, Tymon,
Paulus, Kudaty, Brzska iYo Als Jetzt ze swoj neoekspre-
sjonistyczn Poezj Uliczn. Ja zostaem nadwornym kon-
feransjerem moich uzdolnionych literacko kolegw.
Jaki czas pniej w konstelacj zlanego rodka wkom-
ponowali si te: Krzysiek Siemak (ex Joanna Deadlock,
Szelest Spadajcych Papierkw), Antek Kozowski (naj-
starszy gdaski hipis), Roman Malarz Kobiet (wybitny
Nieudalista), Mikoaj Silnicki (naiwny brutalista), Tomasz
Betris (mistycznie naznaczony izatracony) oraz namitna
interpretatorka naszych zlewnych projekcji Izabela Jakul.
Pomimo szczerych chci nie udao si niestety doGru-
py zaprosi Don Mario Starego agrowca, dekadenckiego
indywidualisty akademickiego. Wtedy Mario by ju gw-
nie zajty paleniem swoich fantastycznych efuzyj, ku alo-
wi nieutulonemu Narodowej Kultury.
Zbigniew notowa skrztnie Pisanie drczy prawie
wszystkich spord nas. Chyba ju si nie uda przed grobem
zrzuci pt tego naogu. Biblioteka tranzytorium liczy wie-
le setek stron poezyj, teoryj, esejw, artykuw ipowieci na-
wet. Ale niestety dotkliwa niemono publikowania wyry-
wa ywe rany, bo czsto nawet najblisi sobie autorzy nie
mog si nawzajem obczyta w swoich istotnociach, wiele
rzeczy ginie itd. (Vademecum konesera Totartu).
A teraz hier ein spass (jak mawia docent Data, wyka-
dajcy na UG literatur okresu pozytywizmu). Wiersz ar-
tysty Lopeza Mauzere pt. Posesja 87 Zburzyli babci /
szop / bo papie / przyjeda. Dzikuj za uwag iidzie-
my dalej
12 kwietnia raz kolejny zaatakowaa Ariergarda 1.
Wramach gry wstpnej wystpia edycja plakatu agen-
cji, by Yo Als Jetzt, ze znanym hasem Jestemy arier-
gard narodowej kultury pilnujemy by nikt nie wyrn jej
w dup! Bj o niego z cenzur stoczya zwycisko nasza
nowa koleanka Izu Izolka Brzozowska.
Aby zmyli czujno funkcjonariusza Urzdu Kontroli
Publikacji iWidowisk, wesza na tzw. etap rdzenia. Ipod-
czas kolaudacji plakatu wbiurze agenta SB ubraa spoden-
ki tak obcise, e zarys punktu G wida byo z 50 me-
trw. To skutecznie zmylio czujno potomka dr Goeb-
belsa i podpisa zezwolenie na powielenie naszej printer-
skiej pereki.
Personell akcji multimedialnej tym razem stanowili: we-
terani Audiowizji Prafdata iMc Marian, oraz wieo na-
mierzone Wahehe iCzowiek Zwany Psem czyli Brzska.
Powtrzylimy zabaw walternatywny socjal iudao si
zaatwi naszym zaogantom nocleg w sopockim Grand
Hotelu. Warujcy tam ubecy znw przechodzili katusze na
widok barwnego taboru wariatw, przenikajcych do ich
wypindrzonego matecznika.
Wtakim to kontekcie, na zupenym bezczelu, 11 kwiet-
nia agencja Ariergarda 1 przeprowadzia w Grandzie in
Zoppott, w apartamencie Marleny Dietrich, konferencj
prasow na tematy anarchistyczne, ekologiczne i metaf-
zyczno-spoeczne. Za pras robi Jany, jako redaktor pod-
ziemnego Homka, oraz Zbyszek i Konjo jako wnikliwi
uwielacze pism trzeciego obiegu. Nowym fghterem Tran-
zytorium zosta Arek Drewa, szalony gdaski fotograf, od
tej pory dzielnie dokumentujcy nasze wszelakie zlew-
noci.
Zwieczeniem konferencji byo wsplne udanie si na
sopock pla i zapalenie 200 wieczek, przy etno dwi-
kach saksofonu kolegi Fify aus Prafdata Ten swoicie
Grand Hotel Sopot,
konferencja prasowa Maciek
Wilski, Zbigniew, Gua, Fifa
iSylwian z Pradaty.
Kultowa piecztka
by Yo Als Jetzt.
78
profuzyjny land art stanowi miy prolog, do czekajcych
wiat dnia nastpnego ariergardowych przekrocze.
Ujawnienie foniczne wKwadratowej rozpocz Brzska.
Opakowany w look a la Schulz deklamowa autobiogra-
fczny Monolog o tatusiu. Dwikowo uzupeniali go Ozi
z SSP i Wasyl z Henryka Brodatego. Kilka nut dorzuci
przechodzcy obok Tymon. Na bis wystpiy Zote my-
li Psa Jak zarzuciem na ksidza robaka (powie) oraz
Ju mi rce odpadaj od tej roboty (zwierza si misjonarz
worodku dla trdowatych wAfryce).
Mc Marian spreparowa nowy program with special edi-
tion anormal flms by Piotru. Rakieta wypeniona lokato-
rami zakadu dla umiechnitych fruna nad k, na kt-
rej pasy si cybernetyczne kozy.
Wahehe Divagazione Universale, z Kapitanem Bifar-
tem na froncie, przenicowali Wszechwiat transowym se-
tem rzchliwego techno pop okryptonimie Love! Peace!
Industry! By to solidny kawaek muzyki immanentnej ko-
egzystencji. Oprcz apokaliptycznej Matki destrukcji, po-
przez skoczny Hot dog is agood drug, dochodzili dogup-
kowato paczliwej pocielwy dla konsumentw psylocy-
bw pt. Robert iEliza.
Ten ostatni kawaek szczeglnie dugo przeywa pacy-
fsta Gall Galiski. Utrzymywa, etakiego szitu nie pusz-
czali nawet w wiziennym radiowle, gdy odsiadywa
swj kolejny wyrok za antyMON. Prawdopodobnie o ta-
kie reakcje kosmonautom z Galicji chodzio. Powana
sprawa podsumowa sceniczn karbonar gitarzysta Al-
brecht von Knutke.
Wantraktach Zbigniew iKonjo proponowali surfng po
lirycznych falach Grupy Poetyckiej Zlali Mi Si Dorod-
ka. Ju wtedy nasi wyrafnowani fani domagali si wyzji
Lopeza Mauzere, wschodzcej gwiazdy kaszubskiego an-
dergrandu. Wtedy egzystujcego w stadium generalnych
przesile ducha, poncego szalestwem iniemoc.
Oto i jego wiersz pt. Martwiem si Mama powie-
dziaa / ciesz si, enie / jeste wkomorze / gazowej / Moja
mama / umie mnie odpowiednio / natchn / Atato powie-
dzia, / chyba eto by bya / komora zgazem / rozweselaj-
cym / myl emoi / rodzice maj / duy wpyw / na moj
twrczo.
Uczciwie trzeba jednak przyzna, enie wszyscy uczest-
nicy koncertu zrozumieli emocje zawarte w tym prze-
kazie
Prafdata na deser przygotowaa wspaniale malowany
freestyle pt. Traktor czy reaktor. Dziaanie byo kompaty-
bilne znasilajcymi si protestami niezalenych ekologw,
przeciw budowie elektrowni jdrowej w pobliskim ar-
nowcu. Wszyscy ylimy wtedy echami katastrofy wCzar-
nobylu, wic itemat jawi si bolenie aktualnym.
Si kilkunastu partyzantw, jak to mieli wzwyczaju, do-
konali rozbudowanej inscenizacji tudzie zlewnej impro-
wizacji. Na intro wypucili z projektora eksperymentaln
drapank pana Antoniszczaka pt.Jak zbudowany jest jam-
niczek? Gdy sekcja rytmiczna zapodaa histeryczny mo-
tyw, Faustyn iMaciek budowali mur otaczajcy atomowe
megapolis.
Legendarny poster na
wiekopomny koncert.
Piotru z Mc Marian.
Wahehe
Kapitan Bifhart.
Pradata oniryczna.
80
Wszyscy wymieniali si instrumentami, wic nawet
trudno powiedzie konkretnie, kto w Prafdacie na czym
gra. Koledzy Tyc i Sylwian, odpowiednio przystrojeni
wtraktor ireaktor, stoczyli regularny pojedynek na udep-
tanej ziemi. Ekspresyjne action painting wywoao nie-
zwyky entuzjazm wrd ariergardowej publicznoci, kt-
ra spontanicznie podczya si wdzieo dekonstrukcji re-
aktora.
Po raz kolejny traktory zdobyy wiosn, moglimy na fna
powiedzie cytujc socrealistycznego pariasa.
ycie wkaleki, ale jednak sposb, toczyo si dalej. Lo-
pez zapozna Zbyszka z El Bumbul, ktra zostaa part-
nerk yciow naszego kierownika artystycznego (staro-
polskie).
Paulus wyla, zjednego ze swoich szeciu mzgw, roz-
kosznie gupkowaty cykl grafk pod tytuem Okamanie.
Konjo pisa coraz bardziej nihilistyczne wiersze.
A pod koniec kwietnia Sni Sredstwom Za Uklanianie
iGrupa Poetycka Zlali Mi Si Dorodka zostay zaproszo-
ne na koncert doZielonej Gry, ktry odby si wlochach
jakiego zabiedzonego akademika.
To wydarzenie nakrcaa nasza nowa koleanka Karo-
linka Dbrowska, niesamowita projektantka zakrconych
ciuchw, obywatelka Raculi. Sama wygldaa jak chodz-
ce dzieo ariergardowej anty-sztuki. Wdziedzinie dizajnu
uytkowego wyprzedzia ludzko o jakie dwie dekady.
To co szya Karolinka w87, wiat oglda na wybiegach u
co bardziej jebnitych dyktatorw mody dopiero wpierw-
szych latach XXI wieku!
PRL, jako kraj powszechnego niedoboru wszystkie-
go (oprcz ZOMO, LWP iSB), oferowa swoim niewolni-
kom jedynie jakie turpistyczne szmaty udajce ubrania,
ktre zbliay nas wmasie doideau chiskiego mundur-
ka. Totart ceni sobie indywidualizm take w obszarach
Balet Archidiecezjalny
w swoich platynowych
dniach Karolinka i Schiz.
81
tekstylnych, wic w miar osobniczej fantazji nakadali-
my na siebie jakie rozpaczliwie fkune elementy garde-
roby.
Tymon mia prywatnego krawca, ktry upodabnia li-
dera SSZU dosznytu walijskiego bonvivanta. Paulusa ob-
szywaa jego pena powicenia matka. Ktrego dnia, gdy
w sklepach z materiaami krawieckimi nie byo ju nic
oprcz jakich bugarskich kocy, pani Maria spreparowa-
a znich ciepe kurtki jesienne dla swoich pociech. Dopie-
ro dziesi lat pniej na ten sam pomys wpadli promoto-
rzy stylu grunge
Moja mama przyniosa mi bawarski anzug ze zrzutw
protestanckiej humany. Generalnie nosio si buty po bra-
cie igacie po tacie, wic wkupie wygldalimy jak obywa-
tele Rumunii na gocinnych wystpach pod dworcem PKP
wyrardowie (nie obraajc oczywicie rodakw Ionesco
iCeaucescu).
A Karolinka potrafa deflowa po ulicach realnego so-
cjalizmu w sukience uszytej z tysica sznurowade, przy-
strojona wbiuteri zpuszek po pacie dobutw. Czsto
nawiedzaa alternatywne festiwale, w towarzystwie rw-
nie jak ona futurystycznie opakowanego frcyka, oksywie
Schiz.
Pawe Schiz Caban ze Skierniewic, niekonwencjonalny
muszkieter mody, mia w dowd osobisty wpisan, jako
znaki szczeglne, mnog kolekcj kolczykw swobodnie
przekuwajcych nos, usta i uszy (wtedy!). Dlatego zdez-
orientowane patrole milicji puszczay Schiza wmiar wol-
no, napierdalajc go jeno symbolicznie, za ten niezgodny
zlini partii wygld (no bo wkocu taki dowd to jednak
dokument urzdowo potwierdzony)
Mniej wyrozumiaoci dla kolorowej pary mieli nie-
mundurowi przedstawiciele polskiego spoeczestwa.
Na ich widok od Bugu do Odry odzywa si przeraony
okrzyk Jezus Maria! I dlatego Karolinka i Schiz wystpo-
wali na arenie ycia jako Balet Archidiecezjalny.
Koncert w Zielonej Grze by nad wyraz udany, po-
mimo tradycyjnego braku sprztu do grania oraz miejsc
dospania. Karolinka zorganizowaa sympatyczne ognisko
u Donego, saxofonisty Kormoranw zDonkowa.
A w drodze powrotnej Kude i Tymon zaczli pisa
wpocigu kolejn ksik Szklarskich oprzygodach Tom-
ka Wilmowskiego. Za kilka miesicy Kudaty, jako pionier
subskrypcji, wyda t per LIK-u pod nomenklatur: Al-
fredzi Szklarscy presents Tomek wzdu lutych lodowczykw
Grenlandii.
Taki oto prolog dzieo posiadao W roku 1987 nasz
mody bohater osign granic wieku, ktrej przedtem
przekroczy nie potraf, choby ichcia ibardzo si stara
Ksika zachowywaa poetyk oryginau, prezentujc
m.in. liczne przypisy ocharakterze dydaktycznym.
Np.: Stary Wilmowski pieli pieczoowicie rabat ziemnia-
kw izlewny komentarz panw Szklarskich Ziemniak
(kartofel, Solanum Tuberosum) bylina zrodzaju psianko-
watych pochodzca z Ameryki Pd. wedle przypisw pod-
rcznika pt. Melioracje przeciwerozyjne pamitnego Stefa-
na Ziemnickiego. St. Ziemnicki (19111979), hydrotechnik,
meliorant, gleboznawca. Profesor Akademii Rolniczej wLu-
blinie. Aczkolwiek wielkiego serca czowiek, twierdzi si cza-
sem nieopatrznie, i by kapo w Treblince. To pono gar-
stwo wierutne
Dni kilka pniej ten bojowy duet uzupeni spektakl
Ubu krl, w gdaskim Teatrze Wybrzee, rozrzuceniem
ulotek Totart ostrzega!
Los, ktry i tak bolenie nawala nas po totartalnych
nerkach, wyranie przesta nam sprzyja. Na 1 maja Arier-
garda 1 wraz ze Skib przygotowywaa du imprez pt.
ty zapach dynamitu. Tu iwdzie rozlepilimy wojowni-
cze plakaty iwidocznie milicja odebraa to jako wyzwanie.
W trakcie organizowania akcji SB aresztowaa Andrze-
ja Awsieja i przeprowadzia rewizj w jego mieszkaniu.
Ujawnienia nie udao si zrealizowa
Take tego dnia WiP zorganizowa operacj rozbicia ko-
munistycznego pochodu pierwszomajowego w Sopocie.
SB zgarno kilku naszych kumpli, wtym entuzjast dzia-
a Totartu Krzyka Gryndera. Po tej akcji zosta pobity
na komisariacie przez zomowca oksywie Wasa, zwanego
Okadka powieci
Alfredw Szklarskich.
82
tak zracji obnoszenia oldskulowych wsw, upodabniaj-
cych go doprzywdcy wiadomego zwizku zawodowego.
Potem byo ju tylko gorzej. Na pocztku maja Arier-
garda 1 przygotowuje duy plenerowy koncert iakcj, na
dziedzicu Wydziau Humanistycznego UG. Chcemy za-
prosi m.in. Kormorany, Rozkrock, Szelest Spadajcych
Papierkw, Sni Sredstwom Za Uklanianie, Wahehe i inne
gwiazdy sceny profuzyjnej. Wykonaem ze Zbigniewem
kawa solidnej roboty logistycznej na t intencj, ale
Na dwa dni przed imprez studenci-komunici ukra-
dli pienidze, przeznaczone na nasz realizacj. Gdy ba-
gaem ot kas ksigowego ZSP dostaem odruchw wy-
miotnych. Pertraktacje nic nie day.
Prbujc ratowa sytuacj, Agencja zorganizowaa wie-
czorek protestacyjny na placu wmiasteczku akademickim
na gdaskich Polankach, z udziaem miejscowych wyko-
nawcw (Sni Sredstwom Za Uklanianie, Lopez Mauze-
re jako Pan Ryba i reszta Grupy Poetyckiej Zlali Mi Si
Do rodka oraz Pani Ania). Plus action painting Yo Als
Jetzt.
Ta sama sytuacja powtarza si podczas kooperacji Arier-
gardy 1 z organizatorami juwenaliw Politechniki Gda-
skiej. Po wielotygodniowych negocjacjach udao nam si
wzbogaci program dni uczelni o koncerty Szelestu, Sni
Sredstwom i Kamana, kabaret Skiby, wernisa Luxusu
i Jacka Jack the Ripper Staniszewskiego, Reisepsychose
iinne efuzyjne atrakcje.
Dosownie wostatniej chwili, pidioci udajcy anima-
torw kultury studenckiej, wywalili nas na mietnik. To
nie system tu nic system
To nigdy nie byo zabawne, ale teraz po prostu walimy
gow wmur. Gdzie si nie udamy ze Zbigniewem iusiu-
jemy zorganizowa jakie upublicznienie, wszdzie pami-
taj nam Totart iboj si powtrki zRzeszowskiej Rzeni.
Odwouj nam kolejne imprezy. Jedynie czujny Skiba za-
prasza Ariergard 1 doodzi, na akcj wklubie Olimp.
I tam po raz pierwszy ujawnia si frakcja dwikona-
ladowcza Tranzytorium pod tajemnicz nazw Der
Dancinger Arsambl (DDA). Arsambl to pokrtna zbitka
sw art iansambl. Sowo sztuka tak nam mierdziao,
epowsta taki profuzyjny neologizm.
Powoaniu DDA towarzyszy, oczywicie, odpowied-
ni manifest Po przerobieniu rytmicznej lekcji od form
najprymitywniejszych przez Bacha, Beethovena, Chopi-
na i przez atakowanie by Cage pooonej na scenie blachy
wiertark, czas wdrowa w inne obszary, gdzie struktury
rytmiczne s bardziej zoone, irregularne lub usunite. Na
ten etap cigle w naszym kraju nie mog zdecydowa si
ani dziennikarze, ani muzycy. W przewaajcej wikszo-
ci wci pozostaj na etapie konfekcjonowania fuzji chopi-
nowskich harmonii zrytmik pierwotnego bluesmana.
Mwi si, e doskonao parzystych rytmw jest dosko-
naoci rytmw natury, jest pulsacj mioci. Dalibg, mi-
krosekundowy perfekcjonizm parzystej rypanki bardziej
Protest, Gdask
Lopez Mauzere i Zbigniew.
83
kojarzy nam si z przeraajcym usztywnieniem katatonii
ni z dynamik namitnoci. Czy ktokolwiek jest w stanie
zaakceptowa, albo wogle wyobrazi sobie tak uorganizo-
wany stosunek seksualny?
System, aby istnia, aby by twrczy, aby porywa ioczysz-
cza, powinien by rozwijany, przekraczany iprzekraczajcy
sam siebie. Symetria natury jest zwodnicza, bo niedokad-
na, niepena, zaledwie przybliona. Warto wreszcie wyci-
gn jak korzy z nauki biologii. (Pawe Konnak, Zbi-
gniew Sajng Ujawnienie totemw).
Do odzi pojechaa take Poezja Uliczna, Szelest Spa-
dajcych Papierkw i Sni Sredstwom. Formacja Tymona
miaa jednak w tamtym czasie pecha do ujawnie w sto-
licy polskiego wkna. Artyci tradycyjnie zapomnieli za-
bra z domu instrumentw i tradycyjnie jednak nie wy-
stpili.
Mimo sabotau ze strony nawalonych akustykw, uda-
o si wszcztkowej formie wystpi Oziemu, ktry by na
etapie disco dla samobjcw. Czego dowodem pokrcone
frazy jego hita pt.Czarny wojownik. Oraz my czyli DDA
wskadzie Zbig & Konjo.
Zagralimy nasz pierwszy koncert otrzeciej nad ranem.
Mesjago ubra fartuch rzenika irecytowa masarskie ma-
nifesty. Ja waliem jednostajny rytm na gitarze basowej,
obsugujc jednoczenie wypoyczony od Oziego genera-
tor dwikw. Byo mocno depresyjnie i melancholijnie.
Widownia, wskadzie Skiba idwch ujaranych studentw,
bia nam kulturalne brawa.
Zachceni yczliwym przyjciem dzie pniej wyko-
nalimy upublicznienie open air, wspomagani przez Chri-
sa, mojego kumpla zuniwersyteckiej grupy dydaktycznej.
Chris by kuzynem Tomka Lipiskiego zTiltu. Dzielnie se-
kundowa bojom Tranzytorium, awidzc nasze rozpaczli-
we dziaania przed dzkimi akami podsumowa owe pl-
sy sowami Filozofa Kady na swj ubytek aBg przeciw-
ko wszystkim
Podczas Toruskiego Maja Poetyckiego odby si na-
jazd dzielnej Poezji Ulicznej. Zaoga wykonaa operacj pt.
Wolna myl przetrwaa wszaletach / std wyrusz legiony.
Doszo tam dostarcia ztzw. estetyk sprztaczek. Lirycz-
nie ten moment podsumowa Maciek Als Ruciski na-
szym miastem / oczym wiedz nieliczni / rzdz sprztacz-
ki kelnerzy iportierzy / zamknici wszarych paacach / cha-
osu niepotrzebnych czynnoci.
Jedynym sympatycznym sygnaem w owe dni ostat-
nie, by artyku Dzidka Jodko pt.Prowokatorzy, opubliko-
wany w tygodniku Politechnik Wzbudzali strach wrd
Juwenalia w odzi:
united jam session
Gumola z Moskwy,
Crek, Zbig i Tymon.
Akcja Ariergardy 1
Juwenalia w odzi.
84
animatorw ycia kulturalnego, szczeglnie tych, ktrzy ni-
gdy wystpu To tartu nie widzieli
Ale czulimy ju, e wraz z Wahehe moemy wyrzzi
ich podziemnego kilera Ramiona nasze, uroczysty koniec,
pooga!
Zbyszek pisa Wykonujemy wysoko specjalizowan pra-
c / aponiewa wysokie frakcje przez swoj delikatno nisz-
czej najprdzej / wic czsto wnaszym transcendentalnym
zwizku / wytrysk nastpuje na trzy dni przed stosunkiem.
Ito nieprawda, edamy nagrd / mam wdupie Nobla
iwszystkie inne / ale potrzeba nam moliwoci / teraz, tu-
taj. Ja si nie al, ja dam. (Teraz chc Nobla { sonet po
prostu tradycyjnie daremny }).
Podjlimy decyzj o zakoczeniu dziaalnoci Arier-
gardy 1.
Piszemy Manifest rozwizy, piknie otulony wplastycz-
ne efuzje Yo Als Jetzt, pod nazw Jestem wewntrznie dy-
namiczny / i chciabym by zewntrznie sprzeczny ale nie.
Druga cz otuliny nosia tytu przewrotny Przez nieumie-
jtno dosztuki czy fragment rzeczywistoci wstadium do-
skonaym.
Text rozpoczyna si przesaniem Stojc w obliczu to-
talnej przemiany rzeczywistoci wmuzeum nie zamierza-
my zdycha wpustce zalanej formalin nie interesuje nas
konceptualizm wykastrowany zaktu konfrontacji zmisem
bytu nie interesuje nas wasze zdanie trudno polemizo-
wa zbekotem ywych trupw
Wydaem jeszcze jednodniwk Ekstrawertyzm, Intro-
wertyzm. Mama zaatwia paszport. Byem ruin czowie-
ka. Chciaem uciec ztego cmentarza inigdy tu nie wrci.
Ariergarda 1, prawem pl kontrastowych, wwidowisko-
wy sposb poegnaa si ze wiatem.
Stary kumpel, fotograf Jurek Czarny Radziewicz, zorga-
nizowa nam operacj w stoecznym klubie Park. 31 maja
zrealizowalimy tam 12 godzinne dziaanie ekologiczne
i metafzyczno-spoeczne. Przybyli na nie Ziggy Stardust,
Mc Marian, DDA, Grupa Poetycka Zlali Mi Si Dorodka
wosobach Paulusa iLopeza Mauzere.
W drodze do Warszawy Lopez, wspierany przez dyrek-
cj Ariergardy, dokonuje nieprawdopodobnych poezokon-
certw w pocigu i na stacjach, gdzie dochodzi do pozy-
tywnych zgromadze iwybuchu aplauzu. Gdy pewien obu-
rzony obywatel PRL ostro zareagowa na spontaniczny wy-
lew sowami Zpracy rk si utrzymuj chamie jeden!, elo-
kwentnie odparowa mu Lopez Aco to ja dup pisz ?!
W Parku wszyscy godnie wypenilimy swoj misj
w przyrodzie. Ziggy Stardust przebywa na zwolnieniu
zwojska, po napisaniu podania ozmian pci. Prawdopo-
dobnie snu wizj wiatowej kariery, gdy tym razem za-
prezentowa wwersji anglojzycznej, nowy przebj pt. Sex
machine You looked me in pornoflm / You onanising
Warszawa, na dziaa
Agencji Ariergarda 1 Konnix,
Maciek Chmiel i Sajgon.
Warszawa, maj 87
Konjo
iLopez Pan Ryba Mauzere.
Okadka jednodniwki
Ekstrawertyzm
/ Introwertyzm.
before the screen / I m sex manekeen / Hey girl! / Give me
two dolars / And Igo in motion.
Lopez ujawni wzruszajcy wiersz Na poegnanie Paw-
a Konnaka Niemki maj / brudne nogi. / Kochankowie /
Cyce jak / cae / Niemcy.
Paulus te pozostawa w klimatach kosmopolitycznych,
czego dowodem wiersz pt.Dziadek Mj dziadek walczy
pod Monte Cassino / Nie walczy po stronie Polakw / Nie
walczy po stronie Niemcw / Walczy po stronie orzechw.
Wsusznej sprawie wylewalimy hektolitry farb. Mc Ma-
rian nakrca dwiki zprofuzyjnego czyca. Ziggy obna-
y si rytualnie. Koczya si pewna epoka.
Agencja Ariergarda 1 rozwizaa si w dniu 31 maja
1987 roku.
87
Zacytuj teraz fragment wywiadu rzeki, ktry opu-
blikowa magazyn Lampa (Nike zBiedronki, nr 78, lipiec
sierpie 2009) Byo ju tak le, e nie widziaem dla
siebie miejsca w tym syfe i w czerwcu 1987 wyemigrowa-
em doNiemiec, zpoczuciem, eto ju nawet nie jest bal na
gruzach, tylko nastpi zapowiadany przez Zbyszka koniec,
ewszystko skoczone, enigdy tu nie wrc.
Jednak podczas tych dwch miesicy, w heimie w Berli-
nie Zachodnim, przeyem co w rodzaju apokaliptycznej
medytacji. Zjednej strony poczuem tam absolutny luksus.
Mam peen szacunek dla Niemcw, ktrzy przygotowali dla
nas, dla sptaussiedler, pnych przesiedlecw, idealny Di-
sneyland, ktry po gehennie realnego socjalizmu mg wpra-
wi wdugotrwae osupienie.
Kto taki jak ja, student, ktry mczy si w udajcym
Polsk nowotworze zwanym PRL, rzyga nim, rzyga akade-
mickim gwnem, przeywa ca ao swojego pooenia
Umlauty strasz ztransparentw stacji kolejowych.
moe zdarzy si kolejny cud
ipo powrocie wszystko bdzie lepsze ipene soca
tyle dziwnych chwil wmoim yciu
wic to take jest moliwe
dungla wdahlem dorf oyje
iwchonie mnie przypyw laguny
ty wagon przepynie nad trannenpalast
Pawe Konjo Konnak Sztuka restauracji
Lopez Mauzere Niemcy
88
nagle rozmawia z niemieckim urzdnikiem, ktry mwi
Cieszymy si, panie Konnak, e pan do nas przyjecha.
Jakie s paskie plany rozwojowe? Czy chce pan studiowa
wGoethe Institut gdzie wRPA, czy wMiami na Florydzie?
Chce pan pojecha na Grenlandi, czy moe chce pan pole-
cie wkosmos? Patrzyem na faceta, jakby to on by ko-
smit.
Wyjedasz z tego bagna i naraz przez trzy godziny do-
stajesz tyle pienidzy, ile tam w yciu nie widziae. Czy
ma pan ochot zamieszka wdzielnicy artystw Kreuzberg
idosta mieszkanie trzypokojowe, czy moe ma pan wstrt
do komunizmu i pobliski mur, a za nim NRD, nie wpyn
dobrze na pana samopoczucie, rozumiemy, e przey pan
wustroju komunistycznym wswojej ojczynie nieprzyjemne
chwile, to moe Hamburg, miasto kosmopolityczne?
Po dwch dniach mogem sobie kupi najpikniejszy sa-
mochd wiata. Nie rozumiaem, co si dzieje.
Jednak z drugiej strony wpadem tam w tak parano-
j, e Polska przy niej, to byo ciastko z kremem. Miaem
wszystko, za czym tskniem, miaem rodki, by si reali-
zowa, ale okazao si, e jestem absolutnie sam ze swoim
blem. wiadomo mojej drogi bya radykalnym Wszech-
wiatem, niemoliwym dowytumaczenia.
Obkany znieszczcia isamotnoci snuem si wzdu
muru. Caymi dniami jedziem s-bahnem, odbijajc si
od jednego pola minowego ku drugiej pustyni ziemi ni-
czyjej. Pod tustym niebem germaskiego lata zamienia-
em si w oszalaego z rozpaczy jamochona. Usiowaem
utosami si zczymkolwiek, co miao by moim nowym
yciem.
Ale to, co tu si dziao, nie dotyczyo mnie. Dla siebie nie
mogem znale formy adla innych nie byo treci, wkt-
rej mgbym si realizowa. Jak pisa Poeta Totartu Nie
czuem zwizku z tym co mnie wypenia i z tym co mnie
otacza. Bo nikogo nie interesowao to, co ze sob przywio-
zem. Po prostu byem normalnym czonkiem normalne-
go spoeczestwa, tak wanie wyglda normalny wiat.
Po dwch miesicach zrozumiaem, eco mi po tej kasie,
co mi po studiach wRPA, co mi po mieszkaniach isamocho-
dach, skoro nie ma w tym adnej czstki mnie. I nie mam
si ani z kim tym podzieli, ani dla kogo z kimkolwiek co-
kolwiek robi.
Szybko nacieszyem si sokami wsklepach, tonami gade-
tw imilionem kanaw wtelewizji. Punk rock apotem y-
cie z Totartem w Polsce uwaaem za protez, za bolesne
udawanie ycia, tymczasem zobaczyem, eto wanie byo
Berliska ubanwka
z zaznaczonym murem 1987.
89
moje skrajnie autentyczne dowiadczenie. Moje jedyne, nie-
powtarzalne ycie.
Szczliwie przemylenia te zajy mi dwa miesice, anie,
jak innym, dwadziecia lat, wic grzecznie podzikowaem
moim niemieckim opiekunom, spakowaem jedyn koszul
iwrciem doPolski ztakim totalnie radosnym nihilistycz-
nym przekonaniem, ewracam tam, gdzie powinienem by,
do mojego miejsca na ziemi i e moim przeznaczeniem s
profuzyjne przekroczenia.
e wPolsce s ludzie, zktrymi chc y, taczy iwal-
czy. e komuna nie jest istotna, niech mnie napierdalaj,
niech zabraniaj, niech zamkn przede mn wszystkie klu-
by, etych wszystkich, ktrzy nas wyzywali od gwnojadw
i naszych przeciwnikw, z takiej czy innej opozycji, mam
gdzie.
Naprawd, gdy to zrozumiaem, poczuem si bardzo
szczliwy. Byem przygotowany, ena pojataskim miet-
niku spdz reszt ycia, ale wiedziaem, eto bdzie wspa-
niaa experiencja iniezwyka podr.
Podczas internacjonalistycznie zrozpaczonych rajdw
wzdu berliskiego wirtschafswunder, napisaem cykl
narracyj pt.Niemcy. By to cierpitniczy strumie wiado-
moci, wktrym rozliczaem si zmoim dotychczasowym
yciem. Tudzie zjego, domniemanym, brakiem ja wr-
c chris okno pocigu brudne jak wszystkie okna wszystkich
pocigw midzy granicami na ktrej teraz stoimy jak wr-
cisz na koniec lata pojedziemy wgry ibdziemy razem co
bdzie jedynym moliwym zwycistwem tylko tak zniszczy-
my czas iprzestrze uwolnimy od barier wstpimy wkady
nowy pocztek imoe nie bdziemy musieli oczekiwa ko-
ca wic biegn ulic pod jedynym moliwym niebem na je-
dynej moliwej ziemi wyobraam sobie wcieko rozpacz
twarzy ktre nadchodz i jestem po raz pierwszy od tak
dawna szczliwy igotw ponie wszystkie moliwe konse-
kwencje nic nie jest proste ioczywiste to wietnie
Rzecz wyda Jany, wniskonakadowej publikacji zbioro-
wej Gdaska alternatywa, wroku bodaje 1991.
Ubek ktry zabiera po powrocie mj paszport, patrzy
z niedowierzaniem na czowieka z tamtd i urzdowo
wycedzi Wiecie, obywatelu Konnak, eju nigdy std nie
wyjedziecie?
Spojrzaem na tego wnuka Aurory zwyrozumiaoci
ipomylaem Pierdol si, kwiatuszku. Nigdzie si nie wy-
bieram, bo znalazem nareszcie swj kawaek Kosmosu. Je-
stem wdomu
No more!
91
Gdy powrciem, jak adnie napisa Poeta, na kamienne
ono ojczyzny, niby nic si wok nie zmienio, ajednak dla
mnie to by ju cakiem inny wiat. Perspektywa rozwina
mi si rozkosznie na odwyrtk iraz kolejny ujrzaem uni-
wersum dogry nogami.
Tak jak kiedy wszystko doprowadzao mnie doagonal-
nej wrcz negacji, tak teraz zachwycay Konika nawet naj-
bardziej prymarne odcienie egzystencji. Obnoszenie si
zafrmacj wrcz guptacko entuzjastyczn spowodowao,
i niektrzy towarzysze totartalnej niedoli doszli doprze-
konania, edopiero teraz na serio mi odpierdolio
Upiory doczesnoci czuway jednak, aby narodzony na
nowo obywatel K. powrci dowaciwego wymiaru. Znw
szykoway kuby pomyj, ktre bardzo szybko zostay wyla-
ne na nasz kolektywn, posttotartaln gowic nuklearn.
Ale tym razem mielimy to serdecznie wdupie.
yczymy Wam orgazmu permanentnego!
Yo Als Jetzt
92
Zaraz po powrocie pojechaem, raz wtry, do liwic,
urokliwej osady wBorach Tucholskich. Odbywao si tam
dwutygodniowe, integracyjne zgrupowanie metafzykw
spoecznych. Przyja nas gocinna familia Maroszkw, co
zakoczyo si dla niej brutalnie wiejskim ostracyzmem.
Meeting nosi kryptonim Kanibale Kultury. A trupa
kultury konsumowali: Yo Als Jetzt, Galeria Pojcie Gale-
ria Jest Nieodpowiednie (GnG), RSA, Kormorany, Lopez
Mauzere, dwie Izy idwie Karoliny. Oraz posttotartalna za-
oga, chwilowo egzystujca bez nazwy.
W upojne letnie dni gorco debatowalimy co zrobi
w sytuacji, w ktrej nic ju nie mona zrobi? Kady do-
kada swoj energetyczn cegiek donowego oblicza pro-
fuzyjnej wityni.
GnG pisali wZaproszeniu Przyjedcie wszyscy, kt-
rych poeranie zmalaryzowanego ciaa kultury systemu
nie przeraa; ktrzy nie macie skonnoci doemezji, ale kt-
rzy rwnie macie nadziej i ochot sprbowa wydrze
zsiebie nowy suprawiadomociowospoecznokulturowy po-
rzdek.
Wydzieralimy wic na wszelkie znane i nieznane spo-
soby. Organizujc nowy wiat od spraw elementarnych, ta-
kich jak np. budowa umywalni, rekapitulacja klozetu, zbie-
ranie irbanie drew na ogie po metaspotkania wgrupach
problemowych.
GnG ogosili powstanie Supratowarzystwa Poszukiwa
Nowych Rodzajw Aktywnoci Poerajmy zabsurda-
lizowan prosystemow sztuk pki jaki domorosy Ro-
bespierre nie wprowadzi terroru kulturowego!!!
Lopez ujawni wiekopomny poemat Never ending sto-
ry Dzisiejszego ranka / obudziem si / iumarem / wpa-
dajc / doherbaty / cukier oblepi trzy pary / moich ng (tu
autor porwnuje si domuszki owocowej Drosophila Mela-
nogaster)
Poezja Uliczna urzdzia warsztaty szablonu, wprowa-
dzajc dootoczenia pierwiastek nowy, bezcelowy iniekon-
wencjonalny. Efektem by Kopertas Bory 87 Chcemy Co.
Kady wkomponowa we swoje osobnicze zlewnoci
np. Kormorany uczyniy grafti Zammy monopol pastwa
na terror, para Zbig i Ela sporzdzia urocz wycinank
pt.Syszae jak chlasno pindolem? aYo Als Jetzt wygene-
rowali przejaw Cywilizacja moe skoczy si lada moment.
GnG wylaa fnezyjny obraz Szalestwo ktre opanuje
masy bdzie zwiastunem nowej cywilizacji. Paulus i Kon-
jo obwiecili powoanie swojego prywatnego nurtu wan-
tysztuce onazwie Voyeryzm-Apopart. Znaczelnym hasem
Po pite: podgldaj!
Paulus objania Voyeryzm czyli osiganie radoci
z podgldania rzeczywistoci i procesw w niej utajonych.
Apopart czyli sztuka popularna przekrcona w odwrotn
stron.
Coby kady wypeni swoj misj w przyrodzie, anar-
chista Jany gromi piknoduchw By mc rzyga trze-
ba si przeje / gdy rzyga godny jest mi le i niedobrze /
Protestujemy
w Gdasku
Konjo
iLopez Pan Ryba,
maj 87.
Voyeryci presents!
94
najsuszniejsza idea nie zmieni faktu / owoce s jesieni /
przedtem praca lata / dzi artychy s jak chop / co dzie
siejcy od nowa / zy enic nie uroso od wczoraj / nie cze-
kajcy jutra.
Byo familijnie irewolucyjnie, ale
Nasza obecno wywoaa jak irracjonaln panik
wrd borowieckich autochtonw. Ju po kilku dniach
lokalna spoeczno reagowaa agresj na pojawienie si
Kanibali w miasteczku. W kocu odmwiono nam na-
wet sprzeday chleba izoono donos na milicj. Ta szyb-
ko zjawia si wtowarzystwie SB idokonaa wielokrotnych
rewizji wnamiotach (sztuka milicji). Interwencje nie usta-
y, mimo kanibalistycznej akcji dydaktycznej wsali Gmin-
nego Orodka Kultury, gdzie kady znas przygotowa pro-
gresywne upublicznienie sowno-muzyczne.
Powtarzajce si naloty milicji itubylcw doprowadziy
wkocu dorozwizania wsplnoty Kanibali iopuszczenia
tej ksenofobicznej miejscowoci.
Jaki czas pniej wydrukowalimy ulotk podsumo-
wujc tamten socjal clash Realizacja arkadii oczywicie
rzadko kiedy moe si uda. Nie udaje si nigdy.
Sodka tu refeksja o pooeniu midzy motem syste-
mu i jego funkcjonariuszy rozadowujcych na olep swo-
je kompleksy, akowadem biernej tpoty ludu woczach kt-
rego czowiek wychodzcy nieco poza spanie, arcie, jebanie
irobienie forsy uchodzi nieodmiennie za debila lub potwo-
ra czyli np. za hippisa lub satanist (niewolca moda szere-
gowania ludzi sprytnie manipulowana z uyciem rodkw
masowego przekazu).
A i tak czuem moc wielk. Sierpie by cudowny, ja-
skrawy i magiczny. Powoaem do istnienia moje kolejne
prywatne wydawnictwo podziemne onazwie Ksigozbir
Zlew Polski Preedycja. Zajmowa chciaem si utrwala-
niem dorobku co bardziej stuknitych kolegw, z grona
piszcych metafzykw spoecznych.
Zacytuj ponownie samego siebie Kiedy zrozumieli-
my, enie moemy liczy na normaln, cywilizowan pu-
blikacj swoich dzie, na sytuacj, epoeta ma swoj ksi-
k, plastyk ma swj album, muzyk ma swoj pyt, to posta-
nowilimy, eskoro chcemy dla siebie samych wydawa na-
sze albumy, nasze kasety, nasze ksiki, to niech bd one
osobnymi dzieami sztuki.
Jeeli nie moemy sobie wydrukowa na ofsecie stu czy
tysica egzemplarzy katalogu wystawy Yo Als Jetzt, to zro-
bimy 20, ale kady bdzie skrajn, indywidualn perek
printersk. Std rnorodno faktur, niezwyke nasycenie
takimi wysublimowanymi rodkami plastycznymi jak pie-
cztki, szablony, jak rczne dopiski, jak numeracja.
Metod posunlimy do skrajnoci. Bo to pokazywao,
emamy wdupie wiat ofcjalnych wydawnictw, niech kto
inny si mczy i baga na kolanach cenzur, by pozwolia
mu wyda ksik, gdzie od aktu napisania do publikacji
mino z10 lat. Amy mamy wasny Wszechwiat. To bya
piecz isztandar naszej wolnoci.
Nie bdziemy was bagali omaszyny drukarskie: ani wa-
dzy, ani ofcjalnego podziemia, uwaajcego nas za hord
barbarzycw. Realizowalimy nasz mikrokosmos wydaw-
nictw pojedynczych. Wok nas zgromadzio si cae rodo-
wisko wydawcw pojedynczych, naspidowalimy nasz pa-
sj wielu fantastycznych ludzi (Pawe Konjo Konnak
Nike zBiedronki).
Jako pierwszy autor Ksigozbioru Zlew Polski ukaza
si wiatu Lopez Mauzere. Ztomem obarokowej nomen-
klaturze AIDS szwedzki obz koncentracyjny falowce na
Orunii albo infagranti wdomu Laskowskiego lepic domek
(bomb).
Inside znajdoway si m.in. legendarne ju wtedy im-
przejawniki liryczne: Auschwitz exactly, Zb Mahlkego,
Wysokogatunkowa prostytutka regatowa albo Pan Stru,
Problem reinkarnacji izbrodni und wiele innych. Radonie
zlewne grafki uczyni wtym dziele Paulus.
Ju wlatach 90-tych ukaza si reprint pereki Mauzere-
go wWitten, in BRD. Awybr profuzji Lopeza zAIDS
udostpnia te wtedy Biblioteka bruLionu, wtzw. koloro-
wej serii.
Zbigniew w masarskim
stroju walczy referatem.
Okadka tomu
poetyckiego Lopeza.
96
W trakcie prac nad wydaniem AIDS miy autor do-
zna jednak jakiego przykrego objawienia. Podczas poby-
tu na wakacyjnym session buddyjskim zapozna pewne-
go nieboraka, wieo wypuszczonego zubeckich kazama-
tw. Wizienne opowieci wywoay u Lopeza epidemi in-
stynktu samozachowawczego i postanowi rozluni kon-
takty zkopotliwym andergrandem.
Dotej pory niezwykle dynamiczny udziaowiec wszela-
kich totartalnych przekrocze, skromnie pocz dawko-
wa swoj istotn obecno. Gdy nalegalimy jednak na
udostpnienie do publikacji jego szalonych wierszy, zgo-
dzi si pod warunkiem uycia konspiracyjnego pseudo-
nimu. Iod tej pory, przez wiele lat, Lopez Mauzere funk-
cjonowa w trzecim obiegu jako Gertruda Jarzbek, typ
nieco mski, ale przecie kobieco liryczny.
Tego lata tajemnego Yo Als Jetzt czynili pierwsze po-
ematy permanentne. I wydawali je metod chiskiego
powielacza, czyli przepisujc text przez kalk na maszy-
nie. Anastpnie przenikajc go zlewnymi szablonami.
Jake cieszyy zmysy strofy przenikliwe johny grze-
chotka wikszo energii zuywa na oddychanie. jego umys
by cakowicie pomijalny. johny widzia tylko przedmioty
poruszajce si w jego kierunku. mniejsze omija, od rw-
nych ucieka, azmniejszymi kopulowa.
Za czas jaki, gdy ju nam socjeta podglebnych printe-
rw okrzepa wmnogich bojach, ogosilimy Manifest wy-
dawcw pojedyczych. Oto jego intro Aczkolwiek wwy-
miarze metafzycznym istniejemy pojedynczo, tym niemniej
wwymiarze spoecznym posiadamy rozwinity instynkt try-
balny istwierdzilimy, i nadszed czas odpowiedzi na ele-
mentarne pytania. Jestem pojedynczy bo nie mam ofsetu,
czy te podoba mi si kontrolowanie druku od pierwszego
wybuchu doskupionego dzieka?
Lecy u rde zjawiska protest przeciwko bezsilnoci
twrcy (wobec cakowitego odcicia od rodkw ibazy tech-
nicznej), wyewoluowa wrne dziwne obszary wsytuacji
permanentnej niemonoci wygenerowano zupenie niezna-
ny poziom komunikacji ikreacji. Trudno unikn elitarno-
ci gdy wchodzi si na tak wysublimowane poletko.
Ej! Wy japoskie rczki! Tekstylni krytykoliteraturoznaw-
cy! Wzrost nakadu nie oznacza wzrostu ekspresji subtelnej
energii! (Pawe Konnak, Zbigniew Sajng Konferencja
Wydawnictw Pojedyczych, Gdask 23.IV.1991).
W moich brzenieskich latyfundiach zrealizowalimy
seri szablon party.
Kady aktualnie zainteresowany tak form expresji
uwielacz, mg Konja nawiedzi iuczyni swoje grafti. Ja
np. wyprodukowaem tony ikonografi zhasami: Wahehe
Modern love modern copulation oraz cytatem zAndrze-
ja Struga Poowa zdechnie ale reszta bdzie y szczli-
wa. Na specjalne yczenie Dezertera powstao dzieo Zie-
mia jest paska, ktre za moment uzupenio nasz wspl-
n akcj na festiwalu Rbrege.
Rozpoczlimy zKrzykiem Gogolem iklubem Hybry-
dy negocjacje w sprawie zrealizowania kolejnej wielkiej
operacji scenicznej. Pertraktacje trway rok. Ale przynio-
sy owoc stukrotny, co okaza si miao latem roku nastp-
nego.
Znacznie krcej trwa dyskurs zDezerterem. Po fnalnej
jedzie Ariergardy wstoecznym Parku, 1 czerwca 87 od-
prowadzilimy zotych chopakw dostudia, gdzie rozpo-
czli nagrywanie swojej pierwszej, krajowej pyty. Byy to
wzruszajce iepokowe chwile dla sarmackiego podziemia.
Przed moim emigracyjnym wylotem Krzysiek Gra-
bowski, Robal Matera i Maciek Chmiel wysali krzepice
Szablon party
Zbigniew wakuje.
List Konja do Gogola
Pindol Monster
by Pauli.
98
telegramy poegnalne Jak kochasz to wrcisz, Trupa mat-
ki nie godzi si opluwa renegacie, Lalki z Cepelii nie id.
Bierz krysztay i kupuj tylko u marynarzy. By to pikny
gest wsparcia. I teraz mogem uczyni profuzyjne wi-
to Dzikczynienia, udziaem wpankrokowo multimedial-
nym dziaaniu okookoncertowym.
Uzbrojeni wmnog bibu anarchistyczn, prace Poezji
Ulicznej i diaporam Yo Als Jetzt, przybylimy na teren
cyrku Intersalto.
Rbrege latem 87, oprcz energetycznej wysepki wol-
noci, byo te obiektem atakw coraz bardziej agresyw-
nych bojwek brunatnych ysoli. Podczas koncertu Kama-
na iBig Bit doszo doregularnej walki na noe. Na wiele lat
do repertuaru alternatywnych koncertw wszed krwio-
erczy okrzyk Zabi skina skurwysyna! Ponownie zniewo-
leni zostalimy dobrutalnej interwencji.
Atmosfera jest mao pacyfstyczna. Na scen wkracza
Dezerter i rczy ideowy ambulans Totartu. Jednak sze
tysicy punw nie widzi nas, gdy odgrodzilimy si od
za wiata tego symbolicznym Murem Berliskim. Panki
nie s szczliwe amy jednak tak. Przygotowalimy profu-
zyjny monta atrakcji.
Zespou jeszcze nie wida na scenie, ale wntrze Inter-
salta zaczyna wibrowa coraz bardziej intensywn kako-
foni. To DJ Konjo odpali specjalnie na t okazj sprepa-
rowan tam. Wrd publicznoci pojawia si totartalna
grupa uderzeniowa. Rozrzucamy ulotki z yczeniami or-
gazmu permanentnego. Tudzie inne produkty zsesji Ka-
nibali Kultury.
Panki czytaj i stopie zdezorientowania przypomina
niemale pierwsze akcje Masarni. Na stejdu Yo Als Jetzt
rozkrca psychodeliczn diaporam. Niczym w azjatyc-
kim teatrze cieni pojawiaj si znachorzy duszy publicz-
nej. Zbigniew gosi totartalne manifesty a Paulus maluje
na murze pochd mongoloidw.
Wypruem si z wszystkich ulotek, stoj za konsolet
wrd publicznoci ipodczam si pod symultan. Dezer-
ter ju odpali instrumenty irazem znami generuje cian
dwikw. Histeria opanowaa przestrze.
To by bardzo energetyczny wystp i wspaniay united
wszelkich barw alternatywy.
Na pamitk pobytu na Rbrege pozostaa mi jeszcze
sympatyczna fotka wpimie muzycznym Non Stop. Jestem
wtowarzystwie Dezertera iradzieckiej kamandy pankowej
Vabank, ktra jako pierwsza niezalena grupa zCCCP na-
wiedzia bratnie PRL. Ijestem szczliwy.
Warto przypomnie i akcja Totartu nie bya jedynym
przejawem aktywnoci metafzykw spoecznych podczas
tego zacnego, muzycznego meetingu podziemnego.
W roku 87 o opraw plastyczn Rbrege zadbali nasi
przekroczeni towarzysze ariergardowych rajdw z grupy
Luxus, promowani przez Maka Chmiela.
Dezerter
Krzysiek Grabowski.
99
Wrocawscy akcjonici ironici przyozdobili wntrze
cyrku Intersalto dziesitkami tekturowych postaci lu-
dzi zRuchu, wycitych wmanierze neue wilde. Nad sce-
n pywaa d podwodna, lawirujc pomidzy rzdem
palm powieszonych dogry nogami. Pena psychodelia!
Serce roso patrzc na ekspansj naszej postabsurdalnej
zaogi!
Wyjanijmy moe wreszcie, dlaczego waciwie postab-
surdalnej? Zbyszek pisa Czasy absurdu skoczyy si bez-
powrotnie absurd jest czytelny ipotocznie mieszny, spau-
peryzowa si. Sdz, etu zjawia si co jakby ju postab-
surdalnego trudno mi jeszcze to przekroczenie wychwyci
pojciowo, ale wyranie widz iodczuwam nawias, wkt-
ry absurd tu wzito.
Sztuka absurdalna ju si zdezaktualizowaa, wic chyba
czas na jaki postabsurdalizm. (Parnas zimowy. Tezy iko-
mentarze praktyczne).
Nadesza rumiana jesie anowa jako totartalnej obec-
noci wisiaa ju gdzie wKosmosie. Inabieraa waciwe-
go ksztatu.
Na przeomie wrzenia i padziernika zrealizowalimy
seri action painting pt. Dach.
Ela, ktra miaa praktyki wOperze Batyckiej, zorgani-
zowaa cztery pitnastometrowej dugoci ptna isetki li-
trw farb. Czyli towar wtedy smutnie defcytowy. Ktrego
poranka wdrapalimy si na dach bloku Zbigniewa ispon-
tanicznie nasycilimy te sztandary naszymi malarskimi za-
krtami.
Caa operacja przebiegaa w miar spokojnie do mo-
mentu, gdy podczy si ku nam baswkarz Tymaski.
Blyskawicznie rozpocz profuzyjn interakcj z Paulu-
sem, wylewajc na siebie kaskad farb i przekroczonych
dialogw. Wstylu Nogo moja nogo, ale mi si przeina-
czasz. Lub Wszystko to detal / gorzej gdy si bem traf na
metal.
Powstao wtedy synne video pt.Dach.
Zbig instruowa jego odbiorcw Dach posiada wszelkie
cechy zapisu roboczego, co wyraa si woglnej meandrycz-
nej rozlewnoci iwpewnym migotaniu koncepcyjnym, czy-
li niejakim niezdecydowaniu iniedopenionej klarownoci.
Jest to zgodne zpodstawowymi kategoriami wyrniony-
mi przez Formacj przede wszystkim ze zwracaniem si
przeciwko psychologii wiata montowanego, czyli przeciwko
ekspansji montau powodujcego frustrujce zmiany wper-
cepcji wiata (umys dostosowuje swoj percepcj do przy-
spieszenia idynamizowania wiata montowanego, co stawia
Action painting na
dachu Tymon, Paulus
i p Zbigniewa.
Ulotka Dezerter by Voyeryci.
100
go wkonfikcie zrytmem ycia iwaciwymi mu relacjami
midzy elementami).
Film Dach przez lata pokazywalimy na przernych fe-
stiwalach kina progresywnego. Zajecha nawet dobyej Ju-
gosawii, gdzie otrzyma wyrnienie na przegldzie nie-
zalenej X Muzy wBelgradzie.
W padzierniku, za resztk przywiezionych z Berlina
Zachodniego dewiz, uruchomiem moj kolejn podgleb-
n faktori. Bya to Fonografa Zlew Polski. Ta zacna in-
stytucja trzeciego obiegu miaa dokumentowa istotne po-
szukiwania profuzyjnego podziemia dwikonaladow-
czego.
Pierwszym wydawnictwem bya kaseta C-60 pod kryp-
tonimem Te Anti Tird Reich n Roll.
Zawieraa nagrania Szelestu Spadajcych Papierkw
z legendarnych koncertw: w sopockim Teatrze Letnim
w sierpniu 86 oraz z akcji Ariergardy 1, pod tym samym
tytuem co kaseta, zrealizowanej wgdaskim klubie Kwa-
dratowa, wlutym 87.
Eksperymenty zhaasem ekipy Oziego uzupenione zo-
stay spontaniczn ingerencj totartalnego komanda. Pod
voyerystycznym pseudo Pop Anhalter Bahnhoff uczyni-
em zlewn okadk pt. Samobjstwo przez kulturalno.
Niestety wiksza cz nakadu tej, jak i nastpnej ka-
sety Fonografi Zlew Polski, zostaa aresztowana przez SB
w padzierniku roku 1988, podczas pierwszego zjazdu
Midzymiastwki Anarchistycznej
Dodam nieskromnie, a temat rozwin niebawem, i
dokoca wojny polsko Jaruzelskiej upubliczniem jesz-
cze w Fonografi: kolejne tytuy SSP oraz nigdzie do dzi
nie opublikowane nagrania Mioci, Mc Mariana i Totart
DDA.
Wczesna jesie zaowocowaa energetycznymi ruchami
w obszarach konceptualnych. Dojrzewalimy do kolejnej
radykalnej metamorfozy.
Konjo i Zbyszko pisz text Menarche w ogle, zlew-
nie wkomponowany wtropikalny booklet by Yo Als Jetzt
(wyd. Ksigozbir Zlew Polski) Skoro doskwiera nam
schizofreniczny rozszczep, skoro tak zgubnym jest akt wie-
dzy wiadomo rozdzielenia na dobre ina ze najlepszy
wic czas by zacierpie na ujednienie jani.
Oczywicie, jako ewszystko jest jednym, ujednienie mo-
na zastpi upublicznieniem. Tym niemniej fakt ewszyst-
ko jest jednym, nie oznacza, ejest wszystko jedno.
Powysze twierdzenia s mocno podejrzane, ale wyda-
je nam si, e o jedno byoby duo atwiej, gdyby kady
zosobnikw yjcych na naszej planecie posiada inn pe.
Organizatorzy zbiorowej wyobrani, ktrym aktualnie za-
leaoby na osigniciu takiego stanu poczenia, zmuszeni
byliby zgromadzi caa ludzko wjednym miejscu.
Najdrobniejszy przejaw rewizjonizmu indywiduali-
stycznego urastaby do rangi niezwykego problemu, jako
eosobnika takiego, zuwagi na jego niezbdno, nie mo-
na by nawet zabi Sodkie, nieprawda?
eby jednak nie byo za sodko
Kamraci z RSA i WiP rozkrcali akcj antyMON oraz
anty-arnowiec. Jesie 1987 roku zamienia si wregular-
ne pole bitwy anarchistw zludmi honoru od genera-
a Kiszczaka. Nie byo tygodnia aby gdzie nie explodowa
sitting, striking czy godwka na rzecz uwolnienia wi-
niw sumienia.
Ijedn zofar tej wojny zosta poczciwy weteran totar-
talnych konspiracyj, bohater podziemnych plsw Pan
Ryba!
16 padziernika 87 gdaski WiP zorganizowa kolejn
protestacyjn akcj uliczn. Brali wniej udzia stali bywal-
cy wizie, kolegiw imilicyjnych inwigilacji.
Stracecy postanowili wic wprowadzi element postab-
surdalny do operacji. I wystpi w nieoczywistych na t
okazj kostiumach. Wtej intencji Jacob Jankowski wypo-
yczy od Totartu strj Pana Ryby iuda si na miejsce eg-
zekucji
Akta SB pod nazw Sprawa Operacyjnego Rozpraco-
wania kryptonim Alternatywa, wtelegramie nr 10696/87,
od Miejskiego Urzdu Spraw Wewntrznych w Gda-
sku do Wojewdzkiego Urzdu Spraw Wewntrznych
wGdasku, tak opisuj ostatni drog Pana Ryby: Meldu-
j ezaoga radiowozu MUSWwtrakcie suby patrolowej
przejedajc ul. Grunwaldzk zauwaya grupowanie si
osb na chodnikach wobrbie budynku oznaczonego nr 32.
Nastpnie stwierdzili, e na przybudwce budynku na
wysokoci pierwszego pitra stoi czterech modych m-
czyzn ubranych wstroje teatralne przedstawiajce postacie
zwierzt.
Za stojcymi przebieracami na cianie budynku byy
rozwieszone dwa transparenty: Nie chcemy elektrowni
w arnowcu i Klempiczu NSZZ Solidarno, Ruch Wol-
no iPokj oraz Wolno iPokj.
Na miejsce zdarzenia udali si f-sze operacyjni MUSW
wGdasku, jak rwnie pododdzia f-szy ZOMO.
Po dugotrwaych negocjacjach zwierzaczki zostay za-
kute wkajdany iprzewiezione doaresztu. Astamtd dnia
nastpnego prosto na sal kolegium d/s wykrocze. Gdzie
wystawiono im tak laurk Z pobudek chuligaskich
naruszyli porzdek publiczny w ten sposb, e przebrani
wstroje maskaradowe weszli na gzyms budynku iumiecili
dwa transparenty ztendencyjnymi hasami powodujc za-
kcenie porzdku na ruchliwym skrzyowaniu miasta.
Tajny szyfrogram do naczelnika Wydziau Inspekcji
Biura ledczego MSW w Warszawie meldowa o wymie-
rzeniu kary Zasdza si przepadek dowodw rzeczowych
Booklet
pt. Menarche w ogle.
Okadka kasety
The Anti-Third Reich'n'Roll
by Konjo.
102
i wymierzenie kary zasadniczej w postaci 50 tys. zotych
grzywny inawizki wwysokoci 30 tys. oraz kary dodatko-
wej wpostaci podania orzeczenia dopublicznej wiadomoci
na koszt obwinionego.
rednia miesiczna pensja wroku 1987 wynosia 20 ty-
sicy zotych
Na kolejnym posiedzeniu kolegium kar uprawomoc-
ni odpowiedni paragraf. Sdzia zanotowa rozczarowa-
ny Obwiniony Wojciech Jankowski nie przyzna si doza-
rzucanego mu wykroczenia iodmwi skadania wyjanie.
Zoy jedynie owiadczenie, i kady obywatel ma prawo
iobowizek ochrony rodowiska.
Pan Ryba odchodzi w piknym stylu. Mimo amnestii
roku 89 nigdy go ju nie spotkalimy
Tymczasem na innym froncie Specjalnie dla Ksigo-
zbioru Zlew Polski Jany Waluszko pisze rozleg prac mo-
nografczn pt.Rzecz oSarmacyi, ouksztatowaniu, miej-
scu wEuropie iszansach jej rozwoju przez powrt dokorze-
ni, szkic wpunktach 53 proz. Byo to energetyczne rozwi-
nicie tez ujawnionych wFuturfoto.
Autor pisa osobie Wrodzone lenistwo isprzeciw prze-
ciw organizacji wiata wogle oraz fakt, edo20ego roku y-
cia wychowywaem si! na ulicy, gazetach, komiksach ika-
barecie, studenckim teatrze i dyskusyjnych klubach skut-
kiem czego nie umiem pisa literatury piknej s przyczy-
nami dla ktrych nie jest to traktat jaki lecz kilka uwag rzu-
conych luzem do dyskusji, zreszt w publicystyce nie liczy
si forma, lecz tre bo to nie propaganda iby moe kto
znas stanie wobliczu mierci fzycznej, straci prac znajdzie
si w zakadzie psychiatrycznym na zesaniu nazw pod-
egaczem, agitatorem znalepk szczeglnie niebezpieczny
(roztrojenie jani natura, kultura iwola) ale denie
doprawdy iwolnoci ZWYCIY WRG LUDU!
Papie Anarchizmu Polskiego ujawnia Podobnie jak
w stosunkach midzynarodowych, tak i wewntrznych pa-
nowaa wPolsce zasada, enawraca mona tylko sowem
i przykadem. Zachowanie pokoju religijnego byo dla nas
spraw podstawow.
Ju przed uni z Litw Polska bya krajem wieloetnicz-
nym iwielowyznaniowym. Od wczesnego redniowiecza na
nasze ziemie przybywaj przeladowani na Zachodzie y-
dzi. O dawnej Polsce mwiono, e jest rajem dla ydw,
a jej ydowska nazwa w dosownym tumaczeniu oznacza
tu spocznij.
W tym samym czasie na kresach wschodnich pojawiaj
si kolonici ruscy, wyznawcy prawosawia. Ich liczba wzra-
sta po przyczeniu przez Kazimierza Wielkiego Rusi Czer-
wonej wwieku XIV.
Wtedy te pojawiaj si wPolsce Ormianie, apo unii zLi-
tw tamtejsi poganie na mudzi, muzumanie ikaraimo-
wie oraz nowe rzesze prawosawnych (wczesna Litwa bya
bardziej ruska ni litewska kulturze ruskiej ulega caa
niemal elita wadzy, ruskie byy masy chopskie ibojarzy).
W XIII w. nastpuje masowo kolonizacja niemiec-
ka (zwaszcza w miastach), a od pocztku XV w. na pol-
skich drogach pojawiaj si tabory Cyganw. Znasz li ten
kraj?
Nadchodzca pono pieriestrojka zapukaa w dziw-
ny sposb dodrzwi dusznego baraku zwanego PRL. Wli-
stopadzie zaproszono Formacj do Gdaskiego Kanto-
ru Sztuki, aby upublicznia si na Wernisau Radzieckiej
Transawangardy Malarskiej.
Udzia wzili take Yo Als Jetzt zPoezj Uliczn. Obec-
ni s gocie zkonsulatu ZSRR. Podziwiali prace artystw,
ktrych poowa siedziaa wtedy w guagu bd w psy-
chuszce.
Filmowy materia dokumentalny ujrzy wiato dzien-
ne wiele lat pniej, zpowodu drastycznej wymowy akcji.
Iwona po tym wieczorze opuszcza Formacj, powracajc
dostudiw flozofcznych.
FAMA W Drodze
Paulus wity Mikoaj,
Mesjago Sandokan
iKonjo Pan Ryba.
Pierwsza strona eseju Janego.
104
Autochtoniczni nowi dzicy szturmowali ponownie
i czuo si, e chwytaj rzeczywisto ylast ap za gar-
dziel. W Gdyni atakowali wystaw Moby Dick, a w War-
szawie du manifestacj pt. Co sycha.
Pawe Jarodzki z Luxusu wrczy mi donos ze stoecz-
nego wydarzenia, napisany przez jakiego wstrznite-
go obywatela Co sycha? Sycha ttent racic szatana y-
dowskiego i wycie obkanych czarownic. A co wida? Wi-
da mier, podo, zwyrodnialstwo, blunierstwa, deka-
dencj ikult szatana, bekot iwszelkie zboczenia intelektu-
alne chorych ludzi, obkanych, ktrzy sprzedali si wiado-
mie szatanowi. Gos ludu by sygnaem, e energia nowej
ekspresji ksaa bolenie
Owego novembra Ksigozbir Zlew Polski zrealizowa
edycj pocztwek voyerystycznych o tematyce religijno
pornografcznej. Za moment Konjo wyda te reprint pra-
cy naukowej docenta Jerzego Trbickiego z UG pt. Max
Stirner wkonstelacji anarchizmu iegzystencjalizmu. Wra-
mach promocji tego dziea Paweek ujawni seri ulotek
ze zotymi mylami klasyka anarchizmu indywidualistycz-
nego.
Pisa pniej brzenieski extazer lat temu wiele gdy
nikogo nie byem w stanie kocha / ciebie pokochaem
pierwsz niewinn mioci / nosiem ze sob twoje dwa
cytaty / ikrzyczaem na kadym rogu ulicy / gdy wszystko
zalewao triumfujce boto / trzeba si byo czego trzyma /
wic trzymaem si ciebie (Sztuka restauracji).
Pierwsze pknicia welaznej kurtynie powodoway po-
wolny napyw emisariuszy tajemnych idei zinnego wiata.
Przez kumpli zWiP nawizalimy kontakt zTransnacjo-
naln Parti Radykaln.
Dla wikszoci Polakw, jeeli wogle zczymkolwiek ko-
jarzy si nazwa: Partia Radykalna, to jedynie z postaci
Ciccioliny, gwiazdy porno show, autorki wielu skandali,
doniedawna deputowanej doparlamentu woskiego.
Radykaowie byli is nieustannym rdem politycznego
fermentu weWoszech, okrelaj swoje denia jako walk
oodnow cywiln, polityczn, kulturaln imoraln.
Pierwsze inicjatywy i pierwsze organizacje walczce
oochron rodowiska, wyzwolenie kobiet, wolno seksual-
n, o prawo czowieka do odmowy suby wojskowej, od-
powiedzialno cywiln sdziw, o wprowadzenie prawa
o wolnoci radiowej a przez to powstanie prywatnych sta-
cji RTV, o zniesienie pozostaych po okresie faszystowskim
przepisw, praw i konkordatu wszystkie one zrodziy si
wgronie radykaw. (Z. Sajng Partia Radykalna par-
tia ponadnarodowa. Nowe zjawisko wewspczesnej my-
li politycznej. Higiena.)
Niestety ugodzony strza Amora kolega Kudaty opu-
ci Gdask, udajc si w poszukiwaniu uczu i nowych
wyzwa do stolicy naszego mocarstwa. Porzuci flologi
polsk i zda na do abstrakcyjn bohemistyk. Szybko
zebra grup waryatw, z ktrymi zaoy konceptualno
chimeryczny twr onazwie Agencja Nalenicy.
Poster by
Jacek Jack theRipper
Staniszewski.
Grati by Konjo.
Pocztwka Voyerystyczna, 87.
106
Pisa Kudlatz To nazwa ubrdana spontanicznie, bez
uwika ideowych, nie okrelajca niczego, wiadomie dra-
nica, pusta semantycznie, celowo pytka i patologicznie
guptacka azarazem przekorna
Tak wic wychodzc z zaoenia e wszystko jest warte
nie dzielc, nie wartociujc, nie oceniajc mamy za-
miar prezentowa przejawy twrcze merytorycznie, formal-
nie iideowo ze sob sprzeczne, pasujce dosiebie jak to si
aforystycznie mawia jak pi donosa.
Pierwszym sygnaem akcji dyskretny umiech enady
by powoany do istnienia overprofessional band W Stro-
n Prawdy.
Wydany w grudniu Homek obwieszcza Nasze pismo
staje si woln trybun RSA. Jestemy zwolennikami czy-
nu wiadomego a nie ograniczonego przez t czy inn ide-
ologi. Na amy bratniego pisma wdar si wic Zbigniew
ispreparowa totartaln stron pen cytatw, m.in. zpo-
etki akademickiej Lidii, wstylu M to niech si nie mdrzy
bo mi potrzebny do lizania cipy, do intymnej mioci, tak
jak mi ojciec daje. A zakoczy Sajgon stron nasz bu-
czucznie Jak masz co dopowiedzenia, to pisz bydlaku.
Voyeryci czuli, e maj co do pokazania. Wic Pau-
lus i Konjo przygotowali kolejn seri jawnie obkanych
pocztwek. Zserii Tennis is my life oraz wita zarazy.
Mj radosny nihilizm udzieli si pozostaym udziaow-
com Tranzytorium. Po extremalnych brutalizmach odczu-
walimy potrzeb ponownego wywieszenia pirackiej fa-
gi. Ale inne ju wiatry targay naszym bkitnym pancer-
nikiem.
Podczas licznych narad sztabowych Zbigniew i Konjo
ukonstytuowali ide Imprzejawnikowego Solanarchistycz-
nego Kabaretu Profuzyjnego Zlew Polski Kada zasada
prdzej czy pniej staje si podejrzan. Zatem przychodzi
czas zastpienia brudu wrzasku i ataku higienizacj a-
godnym objanianiem igr.
Negacja jest wtakim samym stopniu zakontynuowaniem
jak aktywne uczestnictwo czy bierno. A nawet bardziej
ni bierno ktra zaledwie przyzwala kiedy negacja oywia
pywy energii paradoksalnie przydaje ycia sprawie prze-
ciwko ktrej si zwraca mimowolnie j usensawia. Powy-
sza konstatacja nie jest podstaw diametralnej zmiany opcji
a raczej powodem odrzucenia kadej z nich z osobna jako
wycznych metod istanowisk.
Wic wtakim samym stopniu nie podobaj si nam: ne-
gacja akceptacja i bierno kady wybr spomidzy tych
moliwoci jest podstawieniem czci za cao metafor
pars pro toto. Std zacznijmy wieloelementow gr ka-
baret.
Wgrze kryj si rwne szanse progresu regresu procesual-
noci i adekwatnoci. Kabaret dorzuca nastawienie na cie-
po na dawanie funkcj bezporedni.
Transcendencja jest niewymiern biec bezcenn
nie omielalimy si jej rejestrowa ani pobiera opat za
jej przez przejawy twrcze uobecnianie trudno zreszt
inaczej.
Kabaret jest wchodzeniem w stan gry z rzeczywistoci
czyli wrcz implikuje rejestracj wielorak wymian tak-
e fnansow pozostaje kwesti uczciwoci przyjcie zasad
postpowania wtej dziedzinie.
Wnaszym przypadku przejcie od heroizmu douczciwo-
ci wyraa si wprowadzeniem opaty za wstp ale skalku-
lowanej na poziomie minimum niezbdnego dla pokrycia
kosztw produkcji bo trudno nawet inne wartoci wyceni
skala fnansowa koczy si o kilka wymiarw wczeniej
ni zaczyna ciepo iistotny przekaz cho przecie wszyst-
ko jest warte.
Oto zatem: imprzejawnikowy budowany zwielu wsp-
ejektowanych indywidualnych przejaww twrczych
solanarchistyczny w wiecie ufundowanym na cierpie-
niu c moe by anarchi jak nie radosne ciepo ijasno
soca (Zbyszek Sajng Zarys generaliw Imprze-
jawnikowego Solanarchistycznego Kabaretu Profuzyjne-
go Zlew Polski).
Postanowilimy by perwersyjnie radoni, gupkowato
optymistyczni inaiwnie przyjani. Gdy wiat pozna nasze
nowe oblicze, byo to rwnie wielkim wstrzsem jak rze-
szowska koprofagia.
Tym razem przygarn nas zakrcony duet poczciwcw
dziennikarz Jurek Piskorzyski ipiewajcy poeta Wal-
dek Chyliski. Czyli wczeni administratorzy synnego
Okadka
tomiku Kudatego.
107
niegdy gdaskiego klubu Rudy Kot. Synnego m.in. dla-
tego, i tu wroku 1959 odby si pierwszy koncert polskiej
kapeli rockowej.
Ateraz posttotartalna familia miaa wtych zacnych mu-
rach dokona kolejnych, tym razem afrmatywnych prze-
krocze.
Andrzej Awsiej iJoasia Kabala, with alittle help of Kon-
nix, spreparowali wspaniay poster i odbite technik sza-
blonow ulotki. Plakat by rozkosznie nasycony profuzyj-
nymi hasami yczymy Wam orgazmu permanentnego,
Love! Peace! Industry!, Chwyciem pana Boga za cyce, Ge-
nerujmy ciepe zimowe pola kontrastowe Nie obyo si te
bez odrobiny teorii Pierwsze prawo Prdu Gdy jest mi-
krokosmos czowieka imakrokosmos wszystkiego, tak imusi
istnie kosmos czenia ich wcao.
Pierwszy wieczr Kabaretu Zlew Polski explodowa 5
grudnia.
Wydalimy sami sobie przykazanie, aby przyj ubra-
nym adnie iumiecha si dowszystkich. Wielu totartow-
cw zaoyo wtedy po raz pierwszy, od czasw pogrze-
bu, bia koszul. A w tamtych czasach, gdy turpizm by
obowizujc powszechnie estetyk, ta biaa koszula to by
sztandar (jak mawia Roman Malarz Kobiet).
Od tygodnia miaem 40 stopni gorczki iczuem si wy-
mienicie. Umieraem z rozkoszy nakrcajc zlewnoci
naszych kultowych przyjaci.
Cay Rudy Kot obwieszony by pracami Poezji Ulicz-
nej, Kanibali Kultury i owocami wakacyjnej sesji grafti
wmojej hacjendzie. Paulus iKonikovsky, jako Pop Anhal-
ter Bahnhoff, ujawnili Pierwszy wiatowy Wernisa Voy-
erystw Apopart.
Ku naszemu wielkiemu zdziwieniu przybyy dzikie tu-
my a drugie tyle luda walczyo na zewntrz, aby dosta
si dozlanego rodka. Totartowe ziarno zaczynao powo-
li przynosi plony
Nowy rozdzia naszej zlewnej odyseji rozpoczlimy od
sympatycznego powitania przez pp. Konja i Sajgona. Ob-
janilimy sytuacj ca iczule inwitowalimy na show na-
szej pierwszej gwiazdy. Byo to, oczywicie, Sni Sredstwom
Za Uklanianie, ale jake ju odmienione.
Tymon znajdowa si 5 minut przed przeomem jasso-
wym i tym koncertem chcia w symboliczny sposb po-
egna si z zimnofalowymi, modzieczymi fascynacja-
mi. Po raz ostatni w dziejach Narodowej Kultury na sce-
nie zabrzmiay nuty juwenilnych przebojw SSZU Ber-
lin iJutro.
Aby podkreli szczeglny charakter tej metamorfozy,
baswkarz Tymaski ogoli si na yso. Jak twierdzi, na
znak pokory Bo wtedy zacz ju te duchow przygo-
d zbuddyzmem.
Joanna, Andrzej i Marek Pitaszek Rogulski wymalo-
wali muzykw Sni Sredstwom wbarwy rodem zefuzyjne-
go raju psycholi. Tym upublicznieniem rozpocz Tymon
maraton swojej przedzierzgni, gdy Sni wystpi miao
w Kabarecie jeszcze dwukrotnie, za kadym razem inn
pokazujc twarz.
Punktem za dojcia mia by zesp Mio
Wahehe Kapitan Bifhart
iAlbrecht von Knutke.
Tymon i Sni Sredstwom
Za Uklanianie.
108
Kuglarze grubiascy kramarze natchnieni z Grupy Po-
etyckiej Zlali Mi Si Dorodka recytowali swoje najlepsze
wiersze. Zbigniew wypiewa Wielk oper magna (partia
wiadra zwod) Wodo moja wodo / ce ty za pani /
czy ciebie wypili / czy ciebie wyszczali.
Paulus wybroczy imprzejawnik pt. Moje miasto
Gdask bombardowali Rosjanie / ja nie!
Brzska bohatersko usiowa wyrecytowa poemat Ko-
miny dymice, ale mu si to raczej nie udao.
Konjo dobi wykrzyczanym tasiemcem lirycznym, pod
przyjaznym kryptonimem Zosta dup swoich marze.
Rudy Kot pon, gdy na scen wkroczyo Wahehe.
Improwizowali odwanie, a jake, pod tam. Pulsuj-
cy rytm basu podawa tym razem Franz Dreadhunter. Ka-
pitan Bifart wy i paka. Albrecht von Knutke zarzyna
wiosem jakiego zafksowanego obertasa. Kto usiowa
przy tym nawet taczy, co przy panujcym cisku przy-
pominao kolektywne dygotki witego Wita. Penia sza-
lestwa, penia extazy, penia zaangaowania. Na dobra-
noc zagrali rozdzierajc ja sonat pt.Pocaunki.
To by ju ostatni koncert legendy galicyjskiego ander-
grandu. Zdylimy ich pokocha wnajpikniejszym mo-
mencie. Tak umierali niemiertelni
A chwaccy prestigitatorzy metafzyki spoecznej Kaba-
retem Zlew Polski godnie rozpoczli jazd na nowej dro-
dze ycia!
Miym akcentem fnalizujcym ten tajemniczo trans-
gresyjny rok 1987 byo ujawnienie kolejnego wiekopom-
nego wydawnictwa Ksigozbioru Zlew Polski. Niestrudzo-
ny wroli wylanego dizajnera Andrzej Awsiej przygotowa
edytorsko Literatur Immanentnej Koegzystencji. apki na
szybie Kudatego.
15 stycznia 1988 roku szarowa ju wieczr drugi Im-
przejawnikowego Solanarchistycznego Kabaretu Profuzyj-
nego Zlew Polski.
Tym razem udao nam si doprowadzi doprofesjonal-
nego druku ulotki by Yo Als Jetzt. Wtamtych realiach byo
to wydarzenie na miar wynalezienia koa!
Motto upublicznienia Jeeli fragment wszechwiata
okrelany mianem istnienia ludzkiego jawi si jako sko-
czona liczba moliwych rytuaw stanowi to jedynie dowd
mentalnego kompleksu prawiczka. (Moje)
Przybyo jeszcze wicej widzw ijeszcze wicej na Kaba-
ret wej nie zdoao. Od zatoczonych drzwi odbi si na-
wet legendarny zesp Bielizna.
W czasach powszechnej soc-biedy, gdy wydarzenia ar-
towe realizowane byy na ascetycznie wytanionym mini-
malu, Zlew Polski przekornie kipia blaskiem, nadmiarem
itust radoci progresywnej energii. Dlatego wita przy-
byych Wernisa Nieuczciwej Grupy Folklorystycznej, przy-
ozdobiony egzotycznymi dwikami gamelanu sundaj-
skiego.
Za Nieuczciwych Folklorystw robi kolektyw prze-
dziwnych outsiderw. Kolega Baczkin by cierpitni-
czym kumplem Tymona. Jego hobby to zamykanie si na
wiele godzin w ciemnym pokoju i snucie dekadenckich
Kabaret, grudzie 87
Franz Dreadhunter
walczy w Wahehe.
Kabaret
Roman Malarz Kobiet.
109
wizji. Podpartych oczywicie madchesterskimi dwikami
zFactory Records. Ponure obrazy doskonale wizualizowa-
y wiat baczkinowskich depresji.
Kolejnym Folkloryst by, znany nam ju z rozlicznych
talentw, Ozi amojda. Lider SSP malowa nasycone
schykowym klimatem miniatury oraz tworzy grafki ze
scenkami knajpiano oglnoschizofrenicznymi.
No i trzecia gwiazda wernisau, powany indywiduali-
sta niegdy nieudalista, ktry przybra perwersyjne pseu-
do Roman Malarz Kobiet. Artysta Grabowiecki, jako jedy-
ny w tym kolektywie, posiada wyksztacenie plastyczne.
Od zawsze w podziemiu, od zawsze w pojedynk, od za-
wsze na nie wobec wiata przedstawionego. Tworzy te
monochromy, przedstawiajce pole minowe relacji dam-
sko mskich. A czasami damsko damskich. Do tego
rzebi wfotografi, aisowem pisanym gdy trzeba nie po-
gardzi. Czego dowd da ju za chwil
Jako intro dyrekcja Kabaretu zaprosia na scen Czo-
wieka Zwanego Psem Brzsk. Ktry podj drug ju pr-
b wyrecytowania swojego nowego poematu odymicych
kominach. Iniestety, ponownie nie bya to prba udana
Za gwiazd postmuzyczn robi przybyy z Krakowa
Mc Marian. Przywiz kilometry tamy znowymi projek-
cjami, wyrwanymi z wntrza magicznej maszyny. Cao
uzupeni ruchom i nieruchom wizj anormalnych
flmw.
W doskonaej formie zaprezentowa si Szelest Spada-
jcych Papierkw. Raz kolejny okazali wybitny przykad
uycia improwizacji, jako zasady i metody istnienia oraz
sposobu pracy. Cigle zmienny skad zespou ustalany by
niemal tu przed koncertem. Tym razem np. za bbnami
zasiad Badi aus Pancerne Rowery. Apozostay skad uzu-
peniao kilku zacitych gitarzystw. Igenerator, doprowa-
dzajcy co bardziej wraliw cz publicznoci do stanu
Szelest Spadajcych
Papierkw
Medyk i Ozi.
Graka Oziego.
110
rozstrojenia nerwowego. Jako intro gitarowego oskotu za-
jawia si miss okopw drugiej wojny Lili Marlene
Nie mogo zabrakn w Kabarecie Sni Sredstwom Za
Uklanianie. Wzupenie nowym, niemale protojassowym
repertuarze. Stare utwory odwanie mixowano z wyra-
fnowanymi coraz bardziej aranacjami. Kolega Tyma-
ski dojrzewa dowielkiego przeomu. Iwszyscy czulimy,
e rodzi si nowa jako muzycznego podziemia. Tymon
jest genetyczn zemst undergroundu powiedzia potem
Afa Brylewski.
Oczywicie Paweek iZbyszek nie byliby sob, gdyby na
tym wyczerpywa si zlewny monta atrakcji.
Pierwszy zdyrektorw Kabaretu upublicznil wrealiach
scenicznych znany ju wykad pt. Max Stirner wkonstela-
cji anarchizmu i egzystencjalizmu. Prelegent grzmia so-
wami Alberta Camus Wszyscy jestemy doskonali. Skoro
kade ja jest, samo wsobie, zgruntu zbrodnicze wobec Pa-
stwa iludu, uznajmy wreszcie, ey, to narusza prawa!
Jaki podniecony osobnik usiowa mu nawet przerwa
recytacj, krzyczc Blunisz! Ale niewzruszony Koniko-
vsky doprowadzi ujawnienie do merytorycznego happy
endu.
Drugi pan dyrektor, Zbig ze swoj partnerk El, posta-
nowi waltruistyczny sposb wykorzysta swoje pi mi-
nut sawy. Para przygotowaa, zilustrowaa iprzeprowadzi-
a praktyczny Krtki kurs leczenia bioemanacyjnym sprz-
eniem z mzgiem. W czasach paraliu publicznej suby
zdrowia by to pikny akt obywatelskiej solidarnoci.
Jak na bogato, to ju po caoci! Ipoeta Konnix zadebiu-
towa wroli pioniera wolnego rynku, uruchamiajc Bouti-
que Zlew Polski.
Po przystpnej cenie oferowalimy kasety Fonografi
i knigi Ksigozbioru Zlew Polski. Tudzie dziea Wydaw-
nictwa Kubaskie Cycki. Oraz spontanicznie podrzuca-
ne prace zaprzyjanionych uwielaczy, ktrych roszczenia
do genialnoci pobaliwie uznawalimy w dobroci ducha.
Niech yje anarchizm kapitalistyczny!
Przyatakowaa Grupa Poetycka Zlali Mi Si Dorodka.
Wybitny mieszkaniec Brzena (urokliwej gdaskiej dziel-
nicy ndzy), zaprezentowa Kabaret Paulusa Paulusa Pau-
lusa. Yo Als Jetzt jako Zu Als Jetzt dopenili estetycznie
diaporam ujawnienie Maka Ruciskiego pt. Teologia Or-
gazmu Permanentnego.
Kabaret Ela Bumbul.
111
To istotne dla duchowego rozwoju Tranzytorium dzie-
o pojawiao si ju whasach, ateraz zaczynao y swo-
j wasn legend.
Rozpoczynao si przenikliwie Istota orgazmu perma-
nentnego wynika zjego nazwy. Whierarchii wartoci, oile
zostanie uwiadomiony, jest pierwszy ijedyny.
Potem pojawiay si zgrzyty egzystencjalne Obrzyd
mi widok ludzi mczcych si w cigu dnia, aby zasuy
na przyjemno: wieczorem, wniedziel, na wakacjach, czy
na emeryturze tym bardziej, e ich przyjemno nie moe
by pena.
Dowiadczamy pereek autorefeksji ycie podzielone
na cz lepsz igorsz, przy czym moe by tak, eta lep-
sza ma wystpi po mierci lub za ycia przyszych pokole,
ma tyle samo sensu, ile nada mu jaka powiedzmy NSDAP.
Zakoczenie byo zdecydowane i rymowane Orgazm
to znaczenie ma / nie ma dobra ani za.
Do Grupy akces zoy te Roman Malarz Kobiet.
Wdzicznie odczyta kilka form literackich duszych,
oraz kilka nieduszych Id bracie, zawiadom / ewtwo-
im domu jest / myl / wywrotowa / e/ wywraca ci ciany
irzeczy patrzenie
Na deser Zbigniew poinformowa fanw Zlewu Polskie-
go, i rozpocz prac nad nowym arcydzieem poetyckim
pt. Parnas zimowy. Tego wieczora wyrecytowa kilka im-
przejawnikw, ktre wzbudziy zachwyt powszechny: Woj-
na domowa, Bajka psychotroniczna czy frywolny Kici kici
nie poznajesz swojej pici? / Poznaje poznaje tylko mi nie sta-
je te wiersze na stae wej miay dokanonu koncertowe-
go Grupy Poetyckiej.
Tym wspaniaym widowiskiem szamani w eklektyzmie
ugrzli odnieli kolejny, wiekopomny sukces!
Energia kabaretowego uwielenia Tranzytorium zmobili-
zowaa dogwatownych interakcji take innych udziaow-
cw Formacji.
19 stycznia w Toruniu, w ramach Sceny Anarchizmu
Metafzycznego, odby si bezkompromisowy koncert Sni
Kabaret Dyrektor
Konjo i poeta Pucel.
Poster Kabaretu
by Yo Als Jetzt.
112
Sredstwom Za Uklanianie, z udziaem Yo Als Jetzt. Gru-
pa kolorowa wzbogacia nowy przekaz kapeli Tymona psy-
chodelicznie wylan diaporam.
Kolega Brzska ujawnia Zote myli Psa powstaje ksi-
eczka opracowana przez Zbyszka, zrysunkami Joasi Ka-
bali.
Zacytujmy ku pokrzepieniu serc dwie zMyli Sta-
wiam dwj, a reszta twarz do ziemi (krzyczy nauczyciel
wklasie) oraz Id babie na rk to ci wnog ugryzie (przy-
sowie).
Dzieo latem roku 88 wyda mj Ksigozbir Zlew Pol-
ski. Aczerpa bdzie zniego ju wlatach 90-tych m.in. Bi-
blioteka bruLionu.
Radonie szlimy dalej, niczym Nard Wybrany zziemi
egipskiej z domu niewoli, ku naszej wylanej ziemi obie-
canej.
28 lutego zataczy wnaszym kochanym Gdasku wie-
czr trzeci Imprzejawnikowego Solanarchistycznego Ka-
baretu Profuzyjnego Zlew Polski.
Profesjonalnie wydrukowan ulotk spreparowa tym
razem dyrektor Konikovsky. A mega poster szablonowy
pracowicie wykroili Yo Als Jetzt.
Nadmiar energetyczny sta si naszym znakiem frmo-
wym. Gdzie zreszt, jak nie pod opiekuczymi skrzydami
Kabaretu, te wszystkie poczciwe wiry mogy ujawni swo-
je rozczulajce wizje. Ekipa Kabaretu liczya 67 osb. Plus,
jako mecenat duchowy, wpisany zosta Pan Bg.
Wic jeszcze wicej przybyej publicznoci ukaza si na
wejciu Czarno Biay Wernisa Kolorowy. Cae wntrze
klubu wypenione zostao ciepymi obrazami ludzi zRu-
chu zadbali onasze frakcje estetyczne Tomek Wrblew-
ski, Piotrek Borys (robi bardzo adne broszki), Dziki ko-
lega Baczkina, oraz sam Baczkin iOzi once again. ITorek.
Torek Kasim to byo nad wyraz ciekawe indywiduum,
w konstelacji innych ciekawych indywiduw. Przyby
z Wgier aby studiowa flologi polsk na UG, co samo
w sobie w roku 88 byo do kuriozalnym happeningiem
dydaktycznym. Uczyni to, aby unikn poboru do w-
gierskiej armii ludowo wyzwoleczej. Po trzech latach
nauki dalej pozostawa na pierwszym roku, ale ani jemu
ani uczelni specjalnie to nie przeszkadzao.
Don Mario zlewa si serdecznie w jego intencji
Do moich najwikszych sukcesw salonowych naley bez-
przykadna demaskacja niejakiego Torka, ktry podawa si
za wgierskiego anarchist, cichego powiernika Imre Nagya.
Graka by Ozi amojda.
(Po prawej stronie).
Okadka dziea Brzski
rysunek Joanna Kabala.
113
Dziki czujnoci, przenikliwej lustracji Don Maria, poka-
za si jako palestyski agent, szpieg gorliwy a nikczemny
w swej nikczemnoci. Terrorysta i pizdosriedowatiel. Dla
kamufau Hask zaczytany
Torek wystawi seri obrazw pod nazw Im the Best!
Jeden znich podarowa po akcji Sajgonowi. Wisia piknie
w legendarnej azience kierownika artystycznego (strp),
zanim nie spon wraz zca spucizn Zbyszkow wpo-
nury dzie styczniowy roku 93.
Po raz pierwszy iostatni wdziejach Narodowej Kultury,
udao nam si doKabaretu sprowadzi licznego Don Ma-
rio Starego agrowca. Konjo pisa otym wybitnym przed-
stawicielu kaszubskiego andergrandu Napomkn warto,
i zamierza zosta cesarzem Ottonem XII. Nastpnie zmie-
ni narodowo na chisk, anazwisko na Rosenkrantz. Zo-
stanie wtedy pierwszym na wiecie chiczykiem onazwisku
Rosenkrantz.
Ale rozpocz mia, niejako tradycyjnie, Czowiek Zwa-
ny Psem Brzska.
Darek podj trzeci, ponownie nie do koca udan,
prb ujawnienia poematu okominach dymicych Gdy-
by tym razem mu si udao, stracilibymy do niego za-
ufanie!
Muzyczny koktajl rozpoczla grupa Brigitte Bardot, do-
wodzona przez niezwykle wtedy oywionego Baczkina.
Znw powrci doKabaretu, rozgorczkowany, za miesic.
Kolega B. tak nagle wyla si w energetycznie wszelakich
obszarach, e potem zamilk gwatownie. I nigdy go ju
nie spotkalimy.
Nie zamilk (i nigdy zapewne nie zamilknie) artysta Ty-
maski. Trzecia odsona Sni Sredstwom Za Uklanianie to
ju by zupenie inny wiat. Grali skrzyowanie dodeka-
fonii, kakofonii iharmolodic, wsumie co na ksztat free
rocka. Coraz bardziej komplikowali aby za moment, zna-
czco i z pewnym namaszczeniem, przemianowa si na
Mio. Towarzyszyli im dzielnie Yo Als Jetzt zwiadrami
kolorw wylewanych by diaporama ianormal flms.
Tymon czu wol mocy i chcia walczy. Gdzie jak nie
tu? Kiedy jeli nie teraz? Powoalimy wic specjalnie
dla niego Tymaski Klub Dyskusyjny. Gorliwie recytowa
w nim Manifest skromny wzgldnie ostatniego rzdu,
ktry raczej nierzdem nazwa lza Rewolucyja jest eks-
tremalnie indywidualn / Wic czycie co chcecie / Likwi-
dujcie jzyk (ale kady niech na wasn odpowiedzialno)
/ twrzcie nowy
Brzska, lider trustu
Awoda Zara 55.
(Po lewej stronie).
Tymon Sni w drodze
do Mioci.
114
Na tym nie wyczerpywa si fenomem obecnoci Ry-
szarda wKabarecie ina profuzyjnym wiecie. Wraz zKu-
datym prezentowa codziennie powie wwydaniu dwi-
kowym. Czyli odczytywali fragmenty metaantypowieci
sensacyjnej pt. Tomek wzdu lutych lodowczykw Gren-
landii. Jako podkad wczylimy autorom hebrajskie me-
lodie na Sabat iWielkie wita.
Nie byli to jedyni tego wieczoru odczytywacze. Ich kon-
trolowany brak gbi znalaz istotne dopenienie wlirycz-
nym performansie Paulusa.
Ucze naczowskiego liceum plastycznego wklasie me-
bla artystycznego, zaprezentowa hardkorowy set swoich
mzgozlewin. Dotaca zaprosi wieo wtedy objawione-
go saksofonist Mikoaja Trzask. I duo psychotico emi-
towao zabaw bez regu, w rytmie stych przepenionych
umn izaumn wieoci, jak np.: Polaski trzyma zPo-
lakami / Holland z Holendrami / Tatarkiewicz z Tatarami
/ Sodowy / ma trzy yczenia / dospenienia / dowidzenia.
(Trzymaj si).
Poniewa ideolo pl kontrastowych zobowizuje, zapro-
silimy formacj Hocki Klocki z widowiskiem teatral-
nym dla dzieci. Wfkunych rajtuzach na scenie biegali
zakrcony Chomik iJurek Mazzoll Mazolewski oraz sym-
patyczna panna ena.
Mazzoll, pniejszy Bg Yassu, Pupil Mzgu i Kazika,
Synny Brat Swojego Jeszcze Synniejszego Brata Wojtka,
wypiewywa radosne strofy o Zosi Samosi. Zrobio si
nam alternatywne domowe przedszkole Mwi Konjo
Chc traf doksigi rekordw Guinnessa, jako czowiek,
ktry mia najdusze dziecistwo wkosmosie!
Tu wantrakt Zbyszek wplt, tradycyjnie ju otej porze
roku, krtki kurs samoleczenia metod pressopunktury.
Apotem Konnix zaprosi na scen Don Maria. Anonso-
wa jego przybycie niczym herold krlewski orszak Czas
nastpi mu na nog idlatego czstokro bywa zoony my-
lami wswej pocieli wkrasnoludki iserduszka. Pytacie kie-
dy dyma ostatni raz? On nigdy nie dyma ostatni raz! Ka-
da nastpna jest piersi jego humbuga karmiona. Lubi bose
dziwki, nienatrtnych chopcw ibiedronki
Don Mario, w stroju a la vonnegutowski czarny fuhrer
Harlemu, z patosem i tragedyj wielk recytowa sodkie
strofy poematu Romuald Videlec i cztery gazele. Z pod-
pieni Cztery gazele oRomualdzie Videlcu. Tumy spijay
jego liryczne soki ywotne Romuald Videlec spad za sto-
u operacyjnego koza go na kamie nie wysraa lepiej
zmdrym zgubi ni zgupim znale.
Po czym wybieg z Kabaretu w zimn gdask noc.
Ispali wszystkie swoje wiersze. Jak potem zezna bo mu
zimno byo, byo, byo
Ale ycie toczyo si dalej. Na scen wchodzi gwiazda
wieczoru poznaska grupa Reporta. Byli to podopiecz-
ni zjawiskowego obywatela Piy, Henryka Palczewskiego,
posiadacza najwikszej w tamtych czasach kolekcji pro-
gresywnych pyt. Propagatora nowej muzyki. Bezcennej
encyklopedii wiedzy onieznanych dwikowych wiatach.
Reporta gra ciep odmian zlewu akademickiego, in-
spirowan dokonaniami kapel z krgu Recommended
Records. Lubilimy ich, i owszem, a nawet ot i co. Mimo
enas akurat rajcoway rzchy zIndustrial Records, czyli
okolice pomazaca nieboego Genesisa P Orridgea.
Artyci byli sprawni zarwno na scenie jak i w zmaga-
niach z trudn bolszewick materi. Gdy stosunkowo
szybko Reporta dorobi si regularnego wydawnictwa
pytowego. WKabarecie zagrali urokliwie dekadencki set.
Wyjechali. Irozpadli si.
Reporta
i Heniu Palczewski.
Don Mario
Stary agrowiec.
The last photo...
115
Ten wieczr Zbigniew sfnalizowa deklamacj legen-
darnego liryka Pipka i pindolek s wspania zczk /
niekoniecznie trzeba czy si obrczk. Trjmiejsk zim
przenikna standing ovation!
Byo ju tak mio, erozpieszcza zaczy nas nawet me-
dia. Gdaski Wieczr Wybrzea pisa Oczkiem wgowie
nowego kierownictwa klubu Rudy Kot jest prowadzona od
niedawna dziaalno grupy osb, ktre swoj aktywno
twrcz ukrywaj pod wdziczn nazw: Imprzejawnikowy
Solanarchistyczny Kabaret Profuzyjny Zlew Polski.
A ich dziaalno jest po prostu niczym innym, jak naj-
bardziej radykalnym odamem awangardowej, lub nawet
postawangardowej, modej sztuki polskiej, zawierajcej
wsobie interdyscyplinarne akcje muzyczne, plastyczne, ma-
larskie, aktorskie ipoetyckie.
Podczas trzech, prawie czterogodzinnych wieczorw, wy-
stpowali przy absolutnych rekordach frekwencji
Czulimy si jak kreatorzy jakiego metafzyczno spo-
ecznego Las Vegas! I dlatego w duchu przekory wyge-
nerowalimy brutalny art, ktrym by wieczr czwarty
iostatni Kabaretu Zlew Polski
Formacja nie byaby sob, gdyby wnieokieznanym sza-
lestwie swoim nie dotkna kolejnego extremum. Tym
razem za graniczne dowiadczenie estetyczne robi show
pt. Dziwny wiat wspczesnych prymityww.
Poniewa poprzednie ujawnienia Kabaretu przesycone
byy wysublimowanymi produktami postartystycznymi,
teraz postanowilimy sign artowego dna. Zperwersyj-
n radoci zaprosilimy twrcw, ktrzy dzielnie pomogli
nam zgwaci samozadowolony gust powszechny
Zaplanowalimy niezwyky set terapeutyczny, gdy
w przejawach tej ekipy czai si, kojcy subtelne zmysy,
adunek katarktycznych dozna. Zawiadiaccy charyzma-
tycy ruszyli dosfatygowanego wesoego miasteczka ona-
zwie Zlew Polski.
Profesjonalnie spreparowana przez Konnixa ulotka
przedstawiaa oryginaln fotk zgdaskiej przetwrni ta-
nich win owocowych. Jako motto posuy list ku mnie, na-
pisany przez zawiedzionego rewolucjonist Snobistyczny
kabaret dla maolatw pozujcych na zbuntowanych inte-
lektualistw Idalej wtym stylu. Ztego co wiem, autor li-
stu skoczy jako rwnie zawiedziony wmioci doludz-
koci trockista.
Flyers zawiera istotny message dla spragnionych kon-
taktu zmetafzyk spoeczn widzw Jeeli chodzi ocen,
to uczciwy czowiek nie wymaga za duo od drugiego uczci-
wego czowieka.
19 marca 1988 roku wita maolatw kolejny wernisa
niestrudzonych Zu Als Jetzt (Zu od zupa). Joanna, An-
drzej i Maciek pracowicie przez cztery godziny wylewali
te diaporam izjawiskowe anormal flms.
DJ Zbigniew mixowa wantraktach Tot Top legend pry-
mitywu. Czyli urokliw muz grupy Kochonik, wktrej
w latach 7984 gra multimedialny Andrzej Awsiej. Oraz
znane nam ju utwory formacji Serdel zlat 8283, wkt-
rej gra pan kierownik Z. S.
Rozpoczo kolejne wcielenie naszego neurotycznie na-
krconego kolegi, ktre na plakacie do zoliwie zapisa-
limy jako Baczkins Joy Division. Kontemplujc rozpacz-
liwe ruchy sceniczne tej zaogi nietrudno byo o podej-
W Kabarecie
Mgr. uczaj, Tymon, Konjo,
Merta, Paulus i Zbigniew.
116
rzenie, i ci artyci widz swoje instrumenty pierwszy raz
ever.
Lider usiowa zapanowa nad radosnym chaosem me-
lorecytujc co, co bezkrytycznie uwaa za piosenki. Ka-
dy fasz wydobywany zrozstrojonych gitar witalimy entu-
zjastycznymi brawami. Po p godzinie chaupnicza wersja
Joy Division daa za wygran. egna j przyjazny koncert
ycze DoOpola! Nach Zoppot! Na Warszawsk Jesie!
Przy mikrofonach zasiad duet Alfredw Szklarskich.
Panowie Kudaty i Tymaski ujawnili drugi set Tomka
wzdu lutych lodowczykw Grenlandii, pisany na cztery
rce i recytowany na dwa gosy. Licznie przybyli studen-
ci wydziau humanistycznego UG co akapit woali jedno-
mylnie Haba!
Do Kudatego doczya wkrtce dzielna zgraja muzy-
kantw zkapeli WStron Prawdy. Byli wieo po skompo-
nowaniu debiutanckiego materiau pt. Mroonki wojenne.
Tumaczyli prostodusznie Dymy doosignicia penej
wypowiedzi twrczej za pomoc niewyszukanych rodkw,
dostpnych praktycznie kademu, ikadym swym utworem
udowadniamy, e jest to moliwe, poniewa nie odczuwa-
my potrzeby wyraania si winnej, bardziej skomplikowa-
nej formie.
Jak wnikliwie zauway Zbigniew piekielnie prze-
biegym posuniciem jest na koncertach odgrywanie tego
wszystkiego zplaybacku. Publiczno zrozumiaa ten dow-
cip iudawaa, edoskonale si przy tych kawakach bawi.
Przypomnijmy tytuy wiat otoczony ledzionami, Na
olep wywlec, Arsena gumowych pastylek mdroci. Jaki
trefni domaga si nawet nieszczerze bisu
Jeeli kto myla, epopisami WStron Prawdy Kaba-
ret Zlew Polski sign dna, szybko musia zweryfkowa
swoj optymistyczn ocen sytuacji. Do dna byo jeszcze
bardzo, bardzo daleko
Konjo zaprosi ku kontemplacji pere voyeryzmu, czyli
na wystpy brzenieskich minstreli ex jedni. Duet Ki-
nia & Wujek Karwa wystpi zodwan interpretacj ny-
lonowej sieczki patriotycznej, a la niegdysiejsza wieczor-
nica grupy WZatoce.
Inny minstrel, gitarzysta ata atyszew, ujawni wizan-
k zaktualnej listy przebojw poprawczakw imilicyjnych
izb dziecka. Zapamitano, piewany na melodi popular-
nego kotleta nawiedzonego woskiego hydraulika Drupie-
go, kawaek Gdy strzelaem 64 numer / wtelewizji wanie
dziennik koczy si
Co bardziej wraliwi zaczli uchodzi z profuzyjnego
pobojowiska
AwKabarecie rozkrcaa si wnajlepsze kaszubska ma-
sakra pi acuchow. Oto instaluje si na stejdu Intu-
icyjny Zesp Ludowy Volks. To by mj projekt chwilo-
wy, ale jake zmysowy. Powoaem go doistnienia na ten
jeden sodki wieczr.
Ekip tworzy sowizdrzalski kolektyw akademickich fre-
akw, z urocz pann Tatian, obywatelk Czarnej Wody
na wokalu. Pozbieralimy instrumenty, ktre na scenie po-
rzucili Joy Division iruszylimy na Berlin! Ja podczyem
si z akordeonem (!?) i bez zbdnych obcie kulturo-
wych zagralimy trzy utwory. Poczone waciwie wjed-
n suit pt.Mariolka chod na pindolka!
Uywajc nomenklatury badaczy folkloru in da Oskar
Kolberg style, by to bezrefeksyjny urokliwy zapiew. Za-
koczony wspaniaym kakofonicznym hymnem autor-
stwa muzykanta, ktry zosta potem przewodniczcym
gminy ydowskiej w Trjmiecie. Apologia dedykowana
bya Don Mario Staremu agrowcowi Jeden wkcie rysia
struga / Drugi smtnie kopci szluga / Trzeci grzebie palcem
wdupie / Brak Don Maria jest wtej grupie
W Kabarecie zrobio si janiej, przestrzenniej jako
iwiatr pocz hula midzy pustostanami.
Na to Zbyszek podnosi iloraz inteligencji tego kontro-
wersyjnego upublicznienia. Informuje, i ma pen wia-
domo, e jego wiersze z pisanego wanie tomu Parnas
zimowy z pewnoci traf do kanonu lektur szkolnych.
Iaby uly uczniowskiej niedoli na oblepionych nud lek-
cjach polskiego, wysmay imprzejawnikow cigawk pt.
Heja.
Brzmiaa ona nastpujco Heja heja heja heja / Heja
heja heja heja / Heja heja heja heja / Heja heja heja heja.
Uczciwie dodajmy, ezaraz po recytacji Zbyszek pono-
wi altruistyczn akcj wyrczania tradycyjnie nieczynnej
suby zdrowia. I zrealizowa byskawiczny kurs samole-
czenia, tym razem za pomoc tzw. metody Polarity.
Natchnione
W Stron Prawdy.
117
Apotem twardziele, ktrzy jeszcze si wKabarecie osta-
li, wystawieni zostali na ostateczn prb. Czyli na kon-
frontacj perceptorw zjednym zszeciu mzgw nasze-
go gargantuicznego kolegi Paulusa.
Oto na scen pakuje si dzielna trupa naczowsko-
-gdaskiego Po Schodach. Dyplomatycznie zapoda sytu-
acj Spiko Mesjagowicz Abstrakcyjny, zaumny i zlewny,
tyle intensywny jako literatura, co jako sposb podania
ajedynie sensowny wistnieniu caociowym
Porzumy kaprys defnicji. Wszechwiat opanoway sia,
pikno i wdzik. Zacite twarze muzykw, protokwane
bity iszczera lustracja fonicznego wodogowia Jak ma-
wia wpodobnych sytuacjach cesarz francuzw adnych
zudze panowie!
Te trzy kwadranse zlewu zmieniy oblicze andergrandu.
Wielu przez lata nie mogo otrzsn si ztraumy stacza-
jcej si Po Schodach psychodramy. Wielu przenicowao
swoj tosamo. Najblisze parabole do kreacji Paulusa
to bez wtpienia szlagiery: Amadamio amoremio, Torne-
ro, Tragedy, Ramaja, V symfonia Dymitra Szostakowicza.
Ioczywicie chr Aleksandrowa najcilej Pierwsza bry-
gada wwykonaniu w/w chru
Niedobitki ktre wytrway otrzymay w bonusie zadzi-
wiajcy prezent foniczny. Tym razem za gwiazd mia-
a robi zasuona kapela Szczepana Szprady, czyli wyrod-
ne syny Gdaskiej Sceny Alternatywnej, pankowcy z Po
Prostu. Ale lider przeywa kolejny incydent psychotycz-
ny izesp nie zjawi si wgocinnych progach Kabaretu,
ku rozczarowaniu wielu.
Dodam i w latach nastpnych artyci z Po Prostu,
mimo deklaratywnych chci, konsekwentnie utrwalali tra-
dycj nie przychodzenia na nasze wsplne koncerty. Dzi-
kujemy, chopaki!
Przyszed natomiast, doskonale tym razem przygotowa-
ny dozaj estradowych, kolega Brzska. Zamiast czwartej
prby odczytania poematu o kominach dymicych, przy-
prowadzi swj nowy pomys na sceniczne ycie. Nazywa
si tajemniczo Awoda Zara 55.
Jak pisa Czowiek Zwany Psem w manifecie zaoy-
cielskim Cech awodazaryzmu jest odrzucenie przez nie-
go kryterium jakim jest warto literacka dziea stosowana
przez krytykw sztuki wraz z ich patrymonialnym i auto-
kratycznym sdem ostatecznym.
Kult wolnoci ktremu hoduje awodazaryzm, jest wjego
wydaniu kultem wolnoci sowa, ktre samo w sobie jako
pojcie flozofczne ireligijne jest dla niego wite, inie za-
suguje na to by zakada mu kaganiec w imi jakichkol-
wiek racji.
Brzska powoa do istnienia regularn supergrup.
Grali w niej Ania Midowicz z Oczu Cziornych na fe-
cie oraz Szymon (bas) iMedyk (trbka) zSzelestu SP. Na
wokalu histeryzowa partnerski duet Iza i Darek, ktry
wkrtce poczy si szczliwym wzem maeskim.
Awoda Zara 55 to by pikny trust, swingujca muzyka,
uprawianie fkcyjnych igroteskowych sytuacji poetyckich.
Do dzi z nostalgi wspominany jest w pomorskim pod-
glebiu ich premierowy pochd do kalekich gwiazd pt. Ja
jestem Ezechiel.
I ta wycieczka w asemantyczne regiony zamkna prze-
pikny rozdzia dziejw wszechwiata o nazwie Imprze-
jawnikowy Solanarchistyczny Kabaret Profuzyjny Zlew
Polski.
Dyrektorzy Zbigniew i Konjo spacerowali gdaskim
przedwioniem, piewajc serceszczypatielny song Paulu-
sa Byem sklepie byem sklepie / nic nie byo dosprzeda-
nia / nic nie byo dokupienia / dowidzenia dowidzenia
Intuicyjny Zesp Ludowy
Volks Micha, Tatiana i Konjo.
119
Dlaczego waciwie rozwizalimy Kabaret Zlew Polski?
To pytanie dodzi nurtuje wielu badaczy metafzyki spo-
ecznej
Po raz pierwszy pozwolilimy sobie na tak ekstrawa-
gancj. Dotej pory to nas wyrzucano, nam czego zakazy-
wano iwrczano wilczy bilet. Ateraz postanowilimy raz
kolejny zadziwi wiat t zpozoru irracjonaln decyzj.
Dlaczego zrezygnowalimy w momencie, gdy po raz
pierwszy Tranzytoryjna Formacja Totart zostaa uznana,
zaakceptowana iodniosa widowiskowy sukces?
Rozwizujc Kabaret zbuntowalimy si przeciw tzw.
psychologii przeboju Tranzytorium totartu jest d-
eniem rwnie nieco odmiennym od podobnych mu, bo
przedstawiajcych praktyk mianowicie oderwanym od
zwyczaju lansowania, czy wielokrotnego przedstawiania, co
Musz kontynuowa wsadzanie sobie pytona ica reszt
id sobie spiko moe to ilepiej
e wszystkiego nie da si opowiedzie
przeczuwam dziwne energie
ktre pojawiaj si nie wiadomo skd
ktre pomogy nam przetrwa
w miesicach ilatach mniej zabawnych ni obecne
Pawe Konjo Konnak Sztuka restauracji
Ilona Cicciolina Staller
120
byo wyrazem nieustannego denia nastawienia na dyna-
mik zmian inie ulegania psychologii przeboju.
Psychologia przeboju co, co si udao w sensie ze-
wntrznym, czyli co spotkao si zuznaniem odbiorcw, sta-
je si celem wiadomych lub nieuwiadamianych nawiza
artystycznych w dalszej drodze, lub wrcz zatrzymania na
etapie owej estetyki, ktra spotyka si zaplauzem
Gdyby wobec Kabaretu Zlew Polski zastosowa praktyk
wielokrotnych prezentacji i objazdw po kraju, mona by
spokojnie od widowiska odcina tradycyjne kupony. A my,
guptaski, podajc za gosem swoich intuicji, nurzalimy
si wpermanencji adekwatyzacyj. (Zbigniew Sajng Va-
demecum konesera Totartu).
Wic ja ju od lutego roku 88 postanowiem zanurzy si
wnaszej nieodlegej, heroicznej prehistorii. Iprzystpiem
dokreowania biblii Totartu 1 i2 Generacji pod nazw Me-
tafzyka spoeczna.
To rozlege dzieo byo pierwszym projektem Ksigo-
zbioru Zlew Polski majcym na celu usystematyzowanie
coraz bogatszego dorobku Tranzytoryjnej zaogi. Plano-
waem dokadnie udokumentowa kade znaszych wcie-
le. Czyli po Metafzyce spoecznej ukaza miaa si odpo-
wiednio: Ksiga Ariergardy 1, Kabaretu Zlew Polski i in-
nych przewidywanych inkarnacji Totartu.
Metafzyka bya miao wylanym, ponad stustronico-
wym happeningiem edytorskim. Hard core stanowiy ma-
nifesty Zbigniewa, Janego, Tymona iKudatego. Przenika-
ne materiaem foto i klimatycznymi grafkami udziaow-
cw Formacji Yo Als Jetzt, Paulusa imoimi.
Z grubsza ujmujc s to pody naszych podjazdw tera-
peutycznych, ktrymi emy przecigali przez grzzawisko
epoki koca permanentnego, w period spoecznej awitami-
nozy iobstrukcji. (Z. Sajng Lira korbowa. 3 lata zma-
ga ze szkorbutem klitoraln boleni edytorw.)
Dochodziy do tego pereki voyeryzmu, przyswojone
pord bojw tamtych nieatwych miesicy. Wrd nich
np. wspominany ju ludowy epos o nawiedzeniach pana
Domaskiego, dziakowca zOawy.
Oraz antynikotynowa krucjata protoplasty redemptory-
sty z Torunia Czowiek normalny chce y, prowadzi si
moralnie, zgodnie z etyk katolick. Palacz to samobjca,
ateista, ktry nie wierzy w Boga Palacz posiada dziury
wmzgu, ato stanowi debilizm, brak mdroci politycznej.
Debil staje si parobkiem masonerii. Zdradzi rodzin iOj-
czyzn
Rzebiem nad Metafzyk okrgych dwanacie mie-
sicy. Do dzi nie udao si dziea udostpni w godnym
nakadzie. Jedynie w czerwcu roku 91 koledzy Wojtek
Kozowski i Leszek Krutulski Krechowicz, prowadzcy
w Zielonej Grze zasuon Galeri Po, upublicznili pra-
c wiloci sztuk 25.
Ujawnianie pozostaych segmentw biografi Totartu
chwilowo przerwa brutalny odlot Zbigniewa, wnieszcz-
snym styczniu roku 93. Ale przecie podr trwa
Gdy rozwizalimy Kabaret Zlew Polski, mielimy ju
dokadny plan dalszej ekspansji. Nowe idejki nam si rwa-
y dofoxtrota iza chwil par wiat pozna mia nasze ko-
lejne, profuzyjne wcielenie!
W midzyczasie klinem w Kosmos uderzy kolega Ty-
maski, ktry opuci swojski kokon zimnofalowy Sni
Sredstwom Za Uklanianie, coby rozpocz burzliw przy-
god jassow.
W poowie kwietnia 1988 roku, w gdaskim klubie Pi-
nezka, poprowadziem pierwszy koncert jego nowej for-
macji Mio.
Tymon objania Konwencja muzyki tworzonej przez
grup, holistycznie korzysta ze wszystkich dokona, na-
strojw i form jassu, poczwszy od nowoorleaskiej rado-
snej kolektywnej improwizacji, witalnoci i werwy swingu
z szorstkimi frazami bluesa i sodkimi chorusami musica-
lowej piosenki, refeksyjnoci cool jazzu iywioowej moto-
ryki hard bopu po free-jassow ekstatyczno iwolumen
Diaporam tradycyjnie obsugiwali Yo Als Jetzt. Pu-
bliczno zadziwiona przeczuwaa, i bierze udzia w ja-
kim wyjtkowo prymarnym rytuale. Za moment okae
Okadka biblii Totartu
I i II Generacji
by Paulus.
121
si, e energia Mioci powoa do istnienia kolejne nie-
okieznane byty muzyczne Ryszarda. W Totarcie nosz-
cego czasami pseudonim organizacyjny Pepsodent Smile.
Oprcz obsugiwania diaporamy na koncertach Mioci,
Andrzej Awsiej i Maciek Ruciski pisali kolejne poematy
permanentne. Tego kwietnia wykreowali zmysowe wy-
dawnictwo pojedyncze pt. mylenie zaczyna si od naj-
prostszych dwuelementowych systemw zgodnie zdia-
lektyk marksistowsk ilo przechodzi w jako. palenie
opali obala t tez: dua ilo spalonych opali jest identycz-
nie dodupy jak maa ilo spalonych opali.
Yo Als Jetzt wydali te pikn, szablonem uczynion
pocztwk, z okazji drugich urodzin Tranzytoryjnej For-
macji Totart. Potem stao si to mi, familijn tradycj
i co roku dostawalimy od grupy kolorowej taki sympa-
tyczny prezent
Podczas konceptualnej burzy mzgw w centrali Tran-
zytorium, obywatele Pawe Konjo Konnak i Zbigniew
Zbigniew Sajng, podjli decyzj o inauguracji kolejnego
wcielenia tej zasuonej jednostki bojowej.
Bez faszywej skromnoci i w przeczuciu czekajcych
nas kolejnych, wiekopomnych realizacji, ogosilimy po-
wstanie Koncernu Metafzyczno-Rozrywkowego. Nadali-
my mu irytujc nazw wasn Piguka Progresji!
Zbig pisa Tranzytoryjno rozumiana jest jako ci-
ga metamorfoza nazw i ksztatw i jako ciga wymiana
uczestniczcych wdziaaniach podmiotw
Stosujc podobny klucz uywalimy sobie na rnych for-
mach kanonicznych od festiwalu przez widowisko teatralne,
teatrzyk lalkowy, koncert rockowy, wieczr poezji, kabaret,
recital, wystaw, prelekcj, pomoc chorym istaruszkom, do-
karmianie zwierzt, demonstracj, manifestacj, dyskusj,
procesj, muzeum, bojwk, seans flmowy, pokaz flmowy,
pokaz diaporam, happening, subtelne wzruszenia, publiczne
praktyki koprofagiczne, striking, pisanie wierszy, powieci,
Mio Leszek Moder,
Tymon Tymaski,
Mikoaj Trzaska iJacek Olter.
122
publicystyki, traktatw teoretycznych, goszenie manifestw,
performance a po rzucanie ulotek, kolporta wydawnictw,
druk szablonowy, symultan iprofuzj awszystko to wpe-
nej skali od intymnej kameralnoci i nudy, po odczytywa-
nie wierszy wobec szeciotysicznej publicznoci rockowe-
go festiwalu, od szczegowo, koncepcyjnie przygotowanych
idramaturgicznie opracowanych akcji, a po ad hoc impro-
toty (improtot totalna improwizacja). (Vademecum ko-
nesera Totartu).
Cobymy jednak nie poczuli si za dobrze, Koncern roz-
pocz dziaalno od widowiskowego falstartu. Na kwie-
cie planowalimy przeprowadzenie powanego ujawnie-
nia wgdaskim Teatrze Wybrzee, zudziaem zaprzyja-
nionych harcownikw profuzji.
Oprcz znanych, lubianych i pogardzanych wetera-
nw takich jak Prafdata, Szelest Spadajcych Papierkw
iReporta, wystpi miaa Mio oraz, wieo powoany
doistnienia przez Krzyka Skib, projekt onazwie Big Cyc.
Cycki to mia by jednorazowy art pomaraczowy. Kpi-
na zbufoniastych gwiazd rocka, take tego alternatywne-
go. Wykreowany na intencj Uroczystej Akademii ZOkazji
70 Lecia Wynalezienia Damskiego Biustonosza.
Big Cyc zagra tam krotochwilnie zaangaowany kon-
cert pod hasem Goe cycki to wicej ni chleb i demokra-
cja! Od razu podbi serca co bardziej pierdolnitych fa-
nw mocnego uderzenia. Izatrybi jako frakcja pankroko-
wa Galerii Dziaa Maniakalnych, czyli stworzonej przez
Skib diecezji dzkiej Pomaraczowej Alternatywy.
Ale pierwsza randka zBig Cycem & reszt bad company
pozostaa jednak nie skonsumowana, z powodu tzw. zo-
onych perturbacji wynikych podczas organizacji Nocy
WTeatrze. Tak si dyplomatycznie mwi, gdy kto na yw-
ca robi ci w chuja. I toczy aosn gr pozorw aby na-
pompowa swoje smutne ego. Upublicznienia nie udao
si zorganizowa. Adyrekcja Koncernu wycigna ztego
przykrego incydentu wnioski i nastpnych kooperantw
poszukaa wbardziej sympatycznym miejscu.
Udao nam si jednak wzi udzia w innej postabsur-
dalnej sytuacji, nakrcanej przez element antysocjalistycz-
ny, znany subom jako Skiba. Poniewa Krzysiek by nie-
poskromionym sytuacjonist, 4 kwietnia zorganizowa
wdzkiej Balbinie wielki happening onazwie Internatio-
nal Mail Art Show czyli Total Anarchistic Evening!
Poster dotego rozkosznego zlotu wariatw, zdyploma-
mi ibez akademii plastycznych, uczynili Yo Als Jetzt. Gru-
pa kolorowa zaprezentowaa take diaporam aZbig iEla
przesali set perwersyjnych fotek. Konjo robi za ambasa-
dora marki Grupa Poetycka Zlali Mi Si Do rodka. Pod
nieobecno pozostajcego w gbokim ukryciu Lope-
za, jako jego pierwszy wydawca, recytowaem strofy mo-
dziecze zAIDS Od KC wgr / zaczyna si / meta-
fzyka
Koledzy anarchici raz kolejny wsparli Tranzytorium
w wymiarze emocjonalnym i printerskim. Krzysiek Gall
Galiski zaprosi nas na amy WiPowskiej A Cappelli.
Zaproszenie skonsumowaa nasza nowa frakcja. Zbig
gosi W dugich okresach istotnej dziaalnoci nie
Big Cyc w drodze na
barykady rokdrola.
Poster
International Mail Art Show
by Yo Als Jetzt.
Ta graka to prezent
Paulusa dla Zbyszka,
Gdask 86.
124
mielimy zupenie czasu na reklam. Teraz postanowilimy
dokona przeomu i, na czas jaki, zajlimy si wycznie
reklam, wycigajc korzy ze sprytnie opacznego zastoso-
wania starej aciskiej nauki: vasa inania plurimum sonant
(puste naczynia robi najwicej haasu).
M.in. w tym celu powoujemy Sekcj Publicystyczno Re-
klamow. Rzecz jasna nie jestemy na tyle brzydalami, eby
skupia si wycznie na sobie. Przecie zrozkosz spieszy-
my reklamowa tych wszystkich, ktrych kochamy, lubi-
my icenimy. Wszystko wmiar monoci istoto istnienia
wspomagaj!!! (Higiena).
Na okadce A Cappelli znalaz si wic rysunek Paulu-
sa awrodku texty teoretyczne Zbigniewa i, jak szale to
szale, poster Totartu (?!).
Zacytujmy Sajgona, opisujcego zoon problematyk
naszej kolektywnie spoecznej wegetacji A.D. 1988 Myl
tu ospecyfcznym klimacie niby to normalnego, codziennego
ycia, myl o przesyceniu wszystkiego wibrujcym psychi-
zmem, wywoanym mieszanin sprzecznych odczu: prze-
mczenia ideterminacji, wciekoci istrachu, poczucia bez-
nadziejnoci sytuacji ipoczucia nieuchronnoci zmiany.
yjc tu doznaje si co krok iluzorycznoci spoecznego
trwania, permanentnego zagroenia rozpadem form trwa-
jcych ju jakby tylko si inercji (co to moe znaczy?).
Przypomina w stan opary demencji unoszce si wmroku
prozy Schulza, ale o wyostrzonych, bezwzgldnie realnych
konturach zagroe
Oile doczego mog si jeszcze przyda artyci, to jedy-
nie do penienia roli terapeutw, renowatorw dusz. Sdz
te, apodpowiada mi to wieloletnie dowiadczenie czynne-
go uczestnika tzw. ycia kulturalnego, e podstaw, zasad-
nicz okolicznoci, warunkiem bez ktrego mao szans na
dopenienie terapii, jest bezporedni kontakt, sytuacja spo-
tkania. Tylko wtedy pojawia si specyfczny rodzaj napi
i przebiegw si, umoliwiajce istotn wi i jej lecznicze
wykorzystanie.
Myl, e std wypywa cigle rosnca w kraju popular-
no akcji pokrewnych happeningowi i performansowi.
Mno si dziaania zarwno o charakterze politycznym,
jak i czysto artystyczne, chocia najczciej mamy do czy-
nienia zsilnym przemieszaniem jednoczenie obu tendencji.
Aby wczu si wklimat tajemniczej primavery przypo-
mn, i wwito Wiosny, 21 marca 88 roku, RSA zorgani-
zowao w Sopocie happening poczony z topieniem tra-
dycyjnej Marzanny. Za kuk robi w tym przypadku ge-
nera Jaruzelski. Ulotki zapraszay Kto za przychodzi
wczarnych okularach. Baw si razem znami!
Trjmiejskie SB nie znao si jednak na tego typu ar-
tach. Zmasowane siy ZOMO zaatakoway kolorow mo-
dzie, bawic si na sopockim Monciaku. Doszo do re-
gularnej masakry wwyniku ktrej aresztowano kilkunastu
przebieracw akilku, ciko pobitych, trafo doszpitala
ze wstrzsem mzgu. Inicjatorzy wita otrzymali kolegia
po 50 tysicy a men.
Imidzy innymi dlatego nie podzielam dzi zachwytw
tej czci spoeczestwa ktra uwaa, e byy to zabawne
czasy
Wrmy doA Cappelli iprzeledmy spis treci tego nu-
meru magazynu anarchopacyfstycznego Walka ruchu
WiP o sub zastpcz poborowych, Powstaje biblioteczka
anarchistyczna, Czarne z czerwonym jedzie na zielonym,
List otwarty albo zamknity dogeneraa Jaruzelskiego, Mj
kraj jest moim gettem!, Narodna Wola czyli rosyjscy terro-
ryci, Siedz za MON
Zauwa te niemiale i z ostatnio ujawnionych akt
wynika, elatem miao doj doostatecznej inwazji armii
Ukadu Warszawskiego na kraje Europy Zachodniej. Np.
z gdaskiej play, w lipcu roku 88, Ludowe Wojsko Pol-
skie uderzy miao na Dani i Norwegi. Polskim lotni-
kom przypadoby w udziale bombardowanie Oslo i Ko-
penhagi. Co oznaczao m.in. egdy wewrzeniu Koncern
szala wWarszawie, to wdrodze oczywistego rewanu spa-
dayby nam na gowy pershingi NATO. Wszyscy taczyli-
my na wulkanie
Ulotka RSA.
126
Nieskromnie podkrel, i zawsze Formacja bya pry-
musem w alternatywnej szkole przetrwania. Szczeglnie
podczas fakultetw, na ktrych uskutecznialimy tzw. wci-
skanie si wluki rzeczywistoci. Wykorzystywalimy ka-
d okazj, nawet brak okazji, nawet cie okazji, nie m-
wic o cieniu braku cienia aby zaistnie z naszymi wi-
zjami.
Dlatego przystpilimy do perfdnego projektu, ja-
kim byo nakrcane przez RSA Duszpasterstwo Anarchi-
styczne.
Poniewa wtamtych czasach nie mielimy adnej szan-
sy na zorganizowanie wasnego, niezalenego klubu, Jany
& company zasiedlili na chwil gdask plebani kocioa
w. Brygidy. Gwiazd matecznika Solidarnoci by wtedy
excentryczny duszpasterz, praat Jankowski.
Ten synny polityk ibiznesmen snu si po swoim kr-
lestwie, odziany w szyte na miar mundury galowe nie-
istniejcych armii. Obwieszony kapicymi zotem medala-
mi ktre, jak gosia miejska legenda, sam sobie przyzna-
wa za udzia w widmowych kampaniach. Wyglda wa-
ciwie jak niewiadomy uczestnik plsw Totartu IGene-
racji. Praat na moment straci czujno iwpuci niesfor-
n gromadk dzieci Bakunina iKropotkina, ktra obieca-
a mu wskrzeszenie cotygodniowych rekolekcji modzie-
y akademickiej.
Jednak zamiast uduchowionych studentw, 3 czerwca
roku paskiego 88 na plebanii zainaugurowalimy dziaal-
no konspiracyjnego happeningu o nazwie Duszpaster-
stwo Anarchistyczne. Inauguracji dokonao Muzeum Ob-
jazdowe Totartu.
Gdy wRzeszowie pokrywaem cierpice Konicze zwo-
ki ekskrementami, wyobraaem sobie to iowo, ale zpew-
noci nie sytuacj w ktrej snujemy wykady o tym in-
tensywnym wydarzeniu w kontekcie tak schizofrenicz-
nym. wita Brygida opanowana bya w tamtym czasie
przez mao rozrywkow ekip wsatego Noblisty. Ktry,
jak kada superstar, nie lubi konkurencji wdrodze dosa-
wy ipienidzy
Muzeum byo godne dydaktycznie. Ujawnilimy archi-
walne video, oral history oraz wystaw zasuonych poste-
rw Totartu idiaporam Yo Als Jetzt.
Zbig objania md anarcholsk Nasza tranzytoryj-
no rozumiana jest jako ciga metamorfoza nazw ikszta-
tw i jako ciga wymiana uczestniczcych w dziaaniach
podmiotw.
Najoglniej totart defniowany jest jako seria wsplnych,
moliwie najbardziej dowolnych aktywnoci osb bieco
zainteresowanych udziaem w ich realizacji. Nazwa, wia-
domie pretensjonalna, wykadana jest przewanie jako
sztuka totalna ijako martwy zwyczaj (z niemieckiego).
Poster Muzeum Objazdowego
by Yo Als jetzt.
127
W nastpnym ju tysicleciu ide Muzeum Objazdowe-
go wzbogac badania niezalenych naukowcw. Magorza-
ta Kraszewska, wnikliwa penetratorka Totartalnej Metody,
w pracy pt. Performance, happening, fuxus czy nowa for-
ma wyrazu. Analiza wystpie grupy Totart Pierwszej Ge-
neracji, napisze Totart poprzez czenie elementw zane-
gowanych przy okazji Masarni, tworzy swj sposb na reali-
zowanie jednego z podstawowych zada jakie stawia sobie
sztuka, czyli terapii.
Sajng odwouje si take do dziaa Artauda pojcie
sztuki totalnej ma wiele wykadni, nam bliski jest Artaud,
ale to do niczego nie obliguje, ani tem bardziej niczego nie
wyjania. Wydaj si, e autorowi chodzi mogo o artau-
dowskie pojcie metafzyki jako sobowtra teatru oraz za-
tarcie granicy pomidzy teatrem a rzeczywistoci, a wrcz
zanegowanie istnienia tej granicy (teatr jest rzeczywistoci,
tak samo jak rzeczywisto jest teatrem). Myl ta korespon-
duje z defniowaniem przez Sajnga pojcia sztuki w kon-
tekcie pojcia ycia.
Wedug tego porwnania do koncepcji Artauda, wniosko-
wa mona, e wystpienia Totartu nie miay charakteru
kreacji scenicznej, przedstawienia, byy cigoci wydarze
codziennego ycia, ktre w okolicznoci (anty)teatralnej na-
bieray charakteru sztuki (jako terapii) i wyraay si w ta-
kiej formie wyrazu, na jak odgrywajcy mieli ochot (lub
potrzeb).
Wydarzenia grudnia 1986 byy przeomowym momen-
tem dla Totartu. W tym momencie koczy swoj dziaal-
no tzw. Totart Pierwszej Generacji.
Na potrzeby tej pracy bardzo wany jest napisany przez
Sajnga poemat 43fkoy czyli roboczy autoreferat inicjal-
ny Totartu Drugiej Generacji, w ktrym pisze on czyli nie
teatr, nie spektakl, nie koncert, nie sakralne miejsce, nie re-
yser, nie wykadalny i interpretowalny przekaz, ale i nie to-
tart ju i ani jzyk umnyj i zaumnyj, a w ogle bez jzy-
ka ale i z nim chodzi o to by nie tworzy z nich zasad,
bo kada zasada konstytuuje jzyk, chodzi o wymieszanie
wszystkiego, co naroso w nas, by z oglnej brei wyrwna-
nej sprbowa dojrze istotne sygnay prymarnej jedni.
Breja semantyczna i jednia to jedne z podstawowych pro-
blemw rozwaanych przez Totart. Breja semantyczna to
haso wymylone przez Sajnga. Stanem breji semantycznej
okrelano wystpy, na ktrych uczestnicy recytowali swoje
wiersze (zlewy), najczciej wymylane spontanicznie.
Analizujc przytoczony wyej cytat, mona wywniosko-
wa, e autorowi chodzio o to, aby kady ujawni swoje po-
trzeby, lki, uczucia, emocje to co czu w konkretnym mo-
mencie, liczc, e taka symultaniczna recytacja zbliy do sie-
bie jej uczestnikw. Przypuszczalnie kady zaproszony by
do tego aktu, aby wyrwna poziom niezrozumienia. Dla-
Muzeum Objazdowe Totartu
godo, mundur i czapka
krakowska w gablocie.
Muzeum Objazdowe
Totartu gablota
zbezcennymi relikwiami.
128
tego te niepotrzebny by reyser, dlatego nie by to spektakl
ani performance, nie happening, fuxus, ani nie antyteatr.
To ju prawie rytua, chocia wedug przytoczonych sw
to te nie jest adne sacrum. Autor zaprzecza kadej jed-
nostce, do ktrej mona byoby odnie dziaania Totartu,
wskazujc tym samym na miejsce pocztku, czego pierwot-
nego.
Caa przygoda z DA okazaa si by krtka ale, jak
wszystko co czynilimy, istotna i intensywna. Zanim pa-
trioci z hukiem wielkim wyrzucili nas z tego witego
miejsca, zdylimy jeszcze odby konstruktywnie rady-
kalny dyskurs zredaktorami pisma ojcw michalitw Po-
wcigliwo ipraca: Antonim poet Pawlakiem idr Irene-
uszem socjologiem Krzemiskim.
Ukaza si ztego merytoryczny artyku pt. Jutro jest ju-
trem, wic jutra nie bdzie dyskusja w gdaskim dusz-
pasterstwie anarchistycznym (PiP, nr 12 [459]). Oto frag-
ment rozmowy: Konjo Zbiera si tutaj, odziwo, ekstrema
wielu ruchw, zarwno spoecznych jak iparaspoecznych
Wpewnym momencie doszlimy downiosku, ewgmatwa-
ninie idei, programw idrg pozornie bez wyjcia nadszed
czas, aby ludzie dotej pory kccy si, naparzajcy si bez-
sensownie wimi idei, spotkali si iporozmawiali, by zna-
le wreszcie drog wyjcia zparanoi
Jany Mwi o totalnej niewiedzy opozycji na temat
kontrkultury i odwrotnie, gdzie jedni uwaaj drugich za
wariatw, a ci z kolei tamtych za winie. To jedna z mo-
ich obsesji, ktr chciabym zrealizowa spotka punkw
zpolitykami, apolitykw zpunkami. Na og te dwa rodo-
wiska yj wgettach, s odizolowane nie tylko od siebie, ale
rwnie iod spoeczestwa. Dlaczego tak jest? Powiem tylko
o jednej tego przyczynie: kontrkultura nie chce wyj poza
form, bo boi si treci, bo sdzi, eprzekazujc je zostanie
wtoczona wdziedzin polityki.
Leszek Chodzi nam gwnie ouaktywnienie ludzi. Dam
przykad strajku (maj 88). W Gdasku wikszo studen-
tw strajkowaa dlatego, eby to strajk absencyjny. Mona
byo pj dodomu albo na zielon trawk, bo akurat pogo-
da bya adna. Naprawd tych, ktrzy traktowali strajk po-
wanie, bya garstka.
Jany Tak enujcej chay, jaka bya wmaju wGdasku,
jeszcze nigdy nie widziaem
Konjo Dla wikszoci studia polegaj na tym: cztery lata
si pije a potem zakada rodzin. Gdy zorientowaem si,
w jakie bagno wpadem, prbuj stworzy kluby tak zwa-
nych metafzykw spoecznych.
PiP Do kogo masz pretensj? By moe ludzie w wik-
szoci maj taki model ycia. Czy te twoja pretensja doty-
czy pewnych uwarunkowa, ktre skaniaj ludzi dowyrze-
czenia si niejako siebie samych, do rezygnacji z powodw
prozaicznie egzystencjalnych.
Konjo Ja nie mam pretensji do ludzi, ktrzy zrezygno-
wali zgodnego ycia. Aza godne ycie uwaam takie, wkt-
rym czowiek moe decydowa o sobie i kiedy zawsze ma
moliwo wyboru. Ja nie mam pretensji do ludzi, ktrzy
zdradzaj siebie, wasn tosamo, nie bior swojego losu
w swoje rce i bez szemrania poddaj si rnym instytu-
cjom, ktre im organizuj zbiorow wyobrani. Myl na-
tomiast otych, ktrzy nie do, emaj al docaego wiata
za to, eim spieprzy ycie, to jeszcze si bezwadu wciga-
j innych wten zamknity krg polskiego pieka.
Jany Mj program minimum, ebym mg robi swoje
ieby nikt mi nie przeszkadza. [---] { Ustawa zdn. 31 VIII
81 r. okontroli publikacji iwidowisk, art. 2, p. 6 (Dz. U. nr
20; poz. 99; zm.: 1983 Dz. U. nr 44, poz. 204)}.
Po tym spotkaniu zostalimy ostatecznie wypdzeni
z plebanii w. Brygidy. Jeden z ultrapatriotw rezyduj-
cych w tej parafi stwierdzi na do widzenia, e jestemy
winni zabicia trzech tysicy ksiy w Hiszpanii w 1936
roku (sztuka kocioa).
Andrzej Awsiej w Miejsko
Biecej Galerii im.
Bani Doktora Lipka.
129
Skoro nie istniay wTrjmiecie, oprcz Galerii Wyspa,
niezalene miejsca promocji malarskiej sztuki najnowszej,
to Zbigniew zaoy wdomu swoim Miejsko Biec Gale-
ri Momentaln im. Bani Doktora Lipka.
Obwieszcza radonie wiatu caemu Fakt tak prosty:
chwyci byle co byle nie ucieko inie protestowao przy-
gi, schlupa byle botem izamieci wmiejscu byle najwi-
doczniejszym, a potem wernisa mie mieszny co si kto
uczepi. Dystans bezpieczny skutecznie ochroni od sawy,
przyczyni zabawy, kto robi te sprawy.
Jeli spodoba si komu to urwie zabierze, a jeli nie, to
niech se to MPO zabierze. Ajeli nie to niech to wisi ley
stoi: ruszajmy si bagaj ot elementarn wentylacj nasze
mierdzce body-mind problems. (enujcy bolak rado-
snej transcendencji stwardnienia rozsianego po zaomach
miasta ikiszkach mieszkacw).
Jako pierwsi wystawiaj si Joasia Kabala iAndrzej Aw-
siej malarstwo irysunek. Wydawnictwo Kubaskie Cyc-
ki ujawnia katalog tego idealnie zsynchronizowanego
iuzdolnionego duetu.
W manifecie zaoycielskim WKC czytamy Wydaw-
nictwo Kubaskie Cycki, zaoone w1988 r. przez Andrze-
ja Awsieja, Joann Kabal i Macieja Ruciskiego, jest kon-
sekwencj zaoe estetycznych Poezji Ulicznej Yo Als Jetzt,
to jest poszerzenie komunikacji pozawerbalnej i pozapoj-
ciowej.
Wydawnictwo zajmuje si wydawaniem niskonakado-
wych drukw: ulotnych, tomikw poetyckich, plakatw, ka-
talogw wystaw, okadek kaset, ksiek unikatowych etc.
Wdruku posugujemy si powielaczem, kserografem, sza-
blonem, piecztk, nie unikajc skadu iofsetu byleby pro-
ces by kontrolowany przez autorw inie prowadzi doprze-
kama i bezwadnoci charakterystycznej dla duej poli-
grafi, gdzie autor z trudnoci i niechci moe przyzna
si doefektu kocowego przedsiwzicia.
Ostatnio preferujemy wydawanie rkopisw co znacznie
poszerza przekaz
Nie chciay znami rozmawia ofcjalne media zrobili-
my wic radykaln, dwugodzinna audycj wstudenckim
Radio Medyk w Gdasku. Poniewa pp. Sajgon i Konnix
nieco si rozpili obyczajowo, skoczyo si na komisyj-
nym kasowaniu tam znasuchu dla dobra rozgoni.
Ale za to wsppracujemy przy produkcji, realizowane-
go przez telewizj austriack, obrazu flmowego powi-
conego ugrupowaniom alternatywnym wPRL. Reyseruje
Fryderyk Schwarz, ktry wiele lat pniej dilowa bdzie
newsy spod piwnicy Josefa Fritzla.
Telewizja austriacka krci
prb Sni Sredstwom
wgarau w Gdasku-
Wrzeszczu Zbig,
Crek, Fredi i Tymon.
130
Gdy poczciwy Fredi nakrci ju zeznania szerokie-
go spektrum osobowoci z kontrkultury, od anarchistw
przez totartystw inudystw po faszystw, wpad na nie-
roztropny pomys aby przed kamer zaprosi Lecha Wa-
s. Poprosi mnie, abym zaatwi mu audiencj u przywd-
cy Solidarnoci. Poszedem do w. Brygidy, skd cakiem
niedawno nas usuwano za pomoc kalumni i stray ma-
ryjnej. Iumwiem naszego reysera na interview zlegen-
d Sierpnia 80.
Wywiad klei si jako tako domomentu, gdy flmowiec
zAustrii zasugerowa elektrykowi zPolski, i cz modej
opozycji nie darzy go specjalnym szacunkiem izaufaniem.
Laureat pokojowej nagrody Nobla wpad wsza, zawy co
o prowokacji i braku kompetencji herr Schwarza do roz-
mw z powanymi ludmi. Po czym wszystkich nas, raz
kolejny i ju ostateczny, z tego specyfcznego lokum eks-
mitowano na nagi gdaski bruk.
Za to my przeprowadzilimy zaustriackim gociem po-
gawdk cakiem sympatyczn. Zmyl owydaniu maga-
zynu zawierajcego same rozmowy, dokumentujce stan
mentalu homo sapiens wroku 88: Fredi Mj kolejny flm
oPolsce chciabym nakrci otym, dlaczego nie funkcjonu-
je tu ekonomia. Jakie mechanizmy powoduj, enie ma pa-
pieru toaletowego. Jest to kraj, ktry potraf budowa statki
dugoci 200 metrw anie sta go na produkcj papieru toa-
letowego. Gdyby analizowa takie absurdy a dokoca, sys-
tematycznie, mona doj dobardzo ciekawych wnioskw.
Zbigniew Ja widz to wtaki sposb, eto, co przy spoj-
rzeniu zewntrznym wydaje si by absurdem, przy pew-
nym przyjrzeniu si, zbadaniu mechanizmw, okazuje si
po prostu metod. Awtedy, jeli absurd jest metod, to nie
jest absurdem. Jest to tylko fgura uyta po to wanie, aby
ucina wszelkie prby analizy czy prby szukania jakich
drg dla rozwizania tej sytuacji.
Konjo Wjak form aktywnoci zewntrznej nie zain-
westowaby?
Fredi Nie chciabym mie nic doczynienia zKocioem,
poniewa Koci jest dla mnie tak regresywn, autorytar-
n organizacj. Wydaje mi si, egdy komunici maj wa-
dz, wtedy Koci zawsze chce przebywa zludmi, ale gdy
tylko sytuacja si zmienia, Koci zajmuje miejsce komuni-
stw; wtedy jego panowanie nie rni si od poprzednikw.
Np. wAustrii Koci mia wadz przed wojn idoprowa-
dzi do powstania zjawiska austro-faszyzmu, klerykalnego
faszyzmu. Po prostu wprowadzi dyktatur
Pono flm cieszy si spor popularnoci iczsto emi-
toway go rne europejskie stacje telewizyjne. Wielu za-
ogantw ktrzy wtedy zdecydowali si na emigracj, opo-
wiadao, i ogldali go lec na pryczy w obozie przesie-
dlecw na Marienfelde w Berlinie West lub w Wiedniu.
Ironili zy wzruszenia, widzc scen wyrzucania Frediego
Zbigniew i ekipa Frediego
krc lm o alternatywie.
Zbigniew i Konjo krc
lm na dachu.
Okadka Higieny.
132
idyrekcji Koncernu Metafzyczno-Rozrywkowego Piguka
Progresji, sprzed nadsanego oblicza Lecha W.
My zudziau wtym przedsiwziciu mielimy satysfak-
cj jeno estetyczn, ale kolega Schiz ze Skierniewic, spon-
tanicznie uczestniczcy w zdjciach, zaapa si na au-
striack wiz. I dziki Osterreich Television opuci nie-
gocinne PRL. Mwiono potem, i zacign si dojakiej
wdrownej trupy sado maso, zktr zjecha najlepsze ge-
jowskie kluby caej Europy Zachodniej. Uroczy chopiec
Ado cakiem pobliskiego Karlina, tam gdzie jednak nie
powsta socjalistyczny Kuwejt, pojecha Andrzej Awsiej
na letni obz wyszych szk plastycznych. Ujawni tam
seri klimatycznych realizacji pt. Tomaten aus Cuba, Ma-
triarchat aby androgyna lub bisexualizm oraz Multi Vita-
min. Na saksofonie wspiera go muzyk Mioci, Mikoaj
Trzaska.
Lipiec by wielkim miesicem Sekcji Publicystyczno Re-
klamowej Koncernu Metafzyczno-Rozrywkowego Pigu-
ka Progresji.
Dziki pomocy niestrudzonego WiPowca Krzyka Gal-
la Galiskiego i Partii Radykalnej, wydajemy per prasy
podziemnej czyli Przegld Archeologiczny Metafzyki Spo-
ecznej Higiena!
Bya to bez wtpienia nowa jako wsarmackim under-
groundzie. Poczynajc od niepowszednich treci, opisuj-
cych najbardziej progresywne zjawiska trzeciego obiegu.
I zwizanej z t treci kompletnie pojechanej, profuzyj-
nej formy magazynu.
Istot tytuu nieco dziwnego moe wyjani taka refek-
sja redaktora Sajgona Higienizacja oznacza ujawnianie,
odwlanie iwyszczerzanie, czyli szczere wyczyszczanie. Hi-
gienizacja dostarcza agodnej pogody ducha, nawet gdy nie
ma powodw dooptymizmu.
Jawnie nepotycznie Higien otwiera esej Zbyszkowy
pod kryptonimem Przed drzwiami trawierni. Vademe-
cum konesera Totartu Wiadomo eobfta strawa wyma-
ga spokojnego trawienia std wywioda si idea napisa-
nia tego Vademecum ioddania go wrce rasowych trawie-
rw. Naci zatem.
Poszczeglne rozdziay pracy nosiy tytuy Totart,
Tranzytorium, Terapia, Wylanie, zlewno, Terapia nieuda-
na, Psychologia przeboju, Psychologia wiata montowanego,
Adekwatno, Pisanie, Polityka
Ale take: Wysiek Nie do uwierzenia, jak drobne
szczegy rozrastaj si wnaszych warunkach wnieprzebyte
puapki i przeszkody. Od tak prostego faktu, e kaseta vi-
deo kosztuje ponad p pensji, aczsto tak elementarne ma-
teriay jak slajdy, pigmenty czy farby s cakowicie nieosi-
galne
Jeli zway jeszcze, e spoeczna wiadomo istotnoci
i wagi podobnych dziaa jest najzupeniej znikoma a sto-
sunek doich uczestnikw najczciej wrogi (wg zasady: przy
polskim kotle diabe nie stoi), to okae si, e energia czo-
wieka, ktry ma zamiar co tu zrobi, musi by rzdu paru
tuzinw elektrowni czarnobylskich; inaczej nie ma po co za-
czyna.
Esej koczy si stoick konstatacj Wyrzucanie To-
tartu z przernych imprez to podobno margines istotnego
wymiaru dziaania. Nieistotnymi wymiarami nie ma si co
onanizowa.
Niestrudzony Spiko wykreowa take artyku onaszych
nowych kolegach zPartii Radykalnej Radykaowie okre-
laj si ultrademokratami, nigdy nie wizali si z Par-
ti Komunistyczn ani z grupami lewicy leninowskiej czy
maoistycznej, i w ogle z nikim, kto wprowadzaby w czyn
gwatowno rewolucyjn.
Gboko humanistyczni, inspirowani flozof idziaalno-
ci Mahatmy Gandhiego, jako jedyn form walki uzna-
j istosuj walk bez uycia przemocy non violence, ci-
gle rozwijajc iwzbogacajc jej formy (np.: ometod progra-
mowego zgaszania w wyborach sensacyjnych kandydatur
przykadem najgoniejszym, ale nie jedynym, jest sprawa
Ciccioliny). (Partia Radykalna partia ponadnarodowa.
Nowe zjawisko wewspczesnej myli politycznej.)
Duy set powicilimy analizie rodzimego fenomenu
polityczno artystycznego, czyli wieo explodujcej Po-
maraczowej Alternatywie. Bylimy umwieni na wywiad
z Majorem Fydrychem, ale zanim dojechalimy do Wro-
cawia, przywdca PPR ponownie zosta aresztowany
przez SB.
Ujawnilimy wic jego prace teoretyczne, czyli np. Ma-
nifest surrealizmu socjalistycznego Jedyne rozwizanie
na przyszo idzisiaj to surrealizm. wiat wtedy nie bdzie
mwi okryzysie. Ju pojedynczy milicjant na ulicy to dzie-
o sztuki
Reprintowalimy ulotki zkultowych akcji ulicznych po-
maraczowych zadymiarzy: synny happening rozdawania
papieru toaletowego zawiera m.in. Instrukcj dla Woje-
wdzkiego Urzdu Spraw Wewntrznych:
o 16.00 przystpujemy dolegitymowania
133
o 16.03 zapraszamy donysek
o 16.05 zatrzymujemy osoby zogonem iwysuchujemy
piewu Sto lat.
1 marzec 88 ogoszony zosta przez Majora Midzyna-
rodowym Dniem Tajniaka Ubierz si stosownie wczarne
okulary, kapelusz, paszcz prochowiec lub skr bd pelery-
n. We sprzt dopodsuchu, lejek lub mikrofon. Zachowuj
si swobodnie, legitymuj przechodniw. Jeli zostaniesz za-
proszony dowozu wchod! Jest to twoje naturalne miejsce.
Generujc metafzyczno spoeczne pola kontrastowe,
Zbyszek napisa Artyku niby oneoekspresjonizmie e
wyrnikiem naszego neue wilde jest tworzenie w sytuacji
braku rodkw, ma ono zupenie inny wymiar ni dziaania
tego nurtu na Zachodzie. U nas jest to eksplozja wreszcie
dugo oczekiwanego tworzenia w adekwatnoci: w zgodzie
zsytuacj, to znaczy, nie udajc, ejej nie ma, adrc j,
wchodzc zni wistotn interakcj, atylko std moe wie
droga ku jej ksztatowaniu.
W tym rozumieniu adekwatno nie wykada si jako
kompromisowo, ale wanie wrcz przeciwnie: jako dzia-
anie bezkompromisowe, w odwadze stawania wobec rze-
czywistoci jak jest bez ucieczki w aluzje, usprawiedli-
wienia, narzekania wzwarciu.
Cao niezawodnie, przelicznie i energetycznie opa-
kowali plastycznie Yo Als Jetzt. w efuzyjny kolektyw by
te autorem poematu permanentnego: coraz mniej spraw
Andrzej Awsiej i dziea
Poezji Ulicznej.
134
wanych / icoraz mniej czasu na zastanowienie / pomidzy
jednym adrugim / oddechem.
Uwaga dla przyszych pokole! Jeeli dopadniecie ory-
ginalny egzemplarz Higieny z roku 88, pamitajcie, aby
czyta poemat odwrotnie czyli od koca do pocztku!
Gdy niefrasobliwie text tak wanie si wydrukowa, ha
ha ha
Na otarcie ez zacytujmy fragment tego wspaniaego im-
przejawnika utwr bdcy prb zbudowania najprost-
szej formy typu A B A / dwiki skalarne i wektorowe /
aczy to mona zagra od tyu / owszem mona, brzmi jak
fsharmonia / totalna improwizacja na szumy zkonsolety /
realizacja cigna si dwa lata / utwr trwa 15 minut.
Swj korner istotny znalaza te Poezja Uliczna inspi-
racje stanowiy konkretne nasze twory, zastosowanie tech-
niki szablonu, miejsca imetody korespondencji / umysowo
intymny kontakt nastpuje mimo i czsto nie znamy na-
szych odbiorcw a zarazem nadawcw odpowiedzi, a je-
dynie sam odpowied. Krg hermeneutyczny zostaje za-
mknity / zapewne wiele odpowiedzi donas nie dotaro ale
nie zamierzamy ztego powodu paka.
Zaistnia w Higienie manifest Janego z RSA pt. Gar
chaotycznych uwag owyjciu zsytuacji bez wyjcia Ni-
niejszym postuluj Permanentn Rewolucj Na Rzecz wi-
tego Spokoju, tj. ycia lekkiego, atwego i przyjemnego. To
tylko pozorny paradoks: bez walki (i to co dzie od nowa)
nic si nie osignie, a jedyne o co warto walczy to zwy-
ke szczcie. Wszelkie wizje zbawienia ludzkoci s gwno
warte ile si kocz!
Subtelnie przypomnijmy, i sowa te pisa antykomuni-
styczny wrg publiczny numer jeden!
W ramach reklamowania tych wszystkich, ktrych ko-
chamy, lubimy i cenimy, przeprowadzili Zbyszek i Pawe-
ek istotny dyskurs z Jarkiem Gu aus Prafdata. Dyna-
miczny modzieniec podziemny zeznawa Kto mi po-
wiedzia, ewPoznaniu organizuje si Festiwal Muzyki No-
wej { 1985r.}. Zadzwoniem tam, przedstawiem si, opisa-
em wparu zdaniach to co robimy od razu nas przyjli.
Pojechalimy i poniewa nie dostawalimy za koncerty
pienidzy, jedzilimy przewanie bez biletw wic po dro-
dze jakie komisariaty, kary, ale byo mio, zawsze jedzio
znami jeszcze par osb, pomagao nam.
Na tym koncercie odnielimy sukces, mielimy pen sal.
Micha si rozebra iczyta bibli aznajoma panienka ona-
nizowaa go ustami Zajlimy trzecie miejsce.
Instynkt stadny Koncernu powoa na miae amy Hi-
gieny supraaktywistw wrocawskiej Galerii Pojcie Ga-
leria Jest Nieodpowiednie. Ujawnili geometryczne kola-
e i kolejn gar rewolucyjnych odezw Zajmujemy si
post-sztuk, post-flozof, post-teori spoeczestwa i kul-
tury. We wszystkich dziedzinach odkrywamy nowe, niezna-
ne ldy:
wyzwalamy dwiki w muzyce WSZYSTKO JEST
MUZYK, omniokoncert foniczny
uznajemy cao rzeczywistoci wizualnej za artystycz-
n WYSTAWA METAMALARSTWA
prbujemy opanowa wszelkie moliwoci naszego apa-
ratu gosowego w mowie, piewie i bekocie OMNIOS-
FERA MOWY
Kolejna odsona GNG koczya si ujawnieniem Do-
kumentu 10 System najoglniej zwany kultur: maszyn-
ka zacina si, bryzgajc niedomielonymi resztkami misa
sensu po wystraszonych naszych twarzach!
A na deser Zbigniew, w totartalnie byskotliwym sty-
lu, przedstawi meta czytelnikom Higieny nasz niesfor-
n liryczn gromadk, czyli text: Zjawisko grup poetyc-
kich przejmuje do gbi Grupa Poetycka Zlali Mi Si
Do rodka Mimo wielokrotnych kulawikw donioso
tego wszystkiego jest przeogromna idalekosina.
Oto Kudaty wzity czechista iautor opowiada druko-
wanych za dolary wserbskim pimie Rze lasu
Aoto teraz: Paulus karta wdziejach narodowej litera-
tury tym cenniejsza, e nie skaona adn lektur i ad-
nym wpywem. W przypadku utraty kontroli nad wylewem
135
twrczym miao i szczerze popadajcy w skrajn enad
tudzie kreacj blisk poetyce rymowanek dla dziewczt.
Teraz wemy: liczny Don Mario, posta sama w sobie,
cho nie pozbawiona wrzodw dwunastnicy, Mario syn-
cy z niezwykej dugoci jzyka, recytator rzucajcy tumy
dostp Mario synie te jako nieoceniony zagubiciel wier-
szy (zgubi wszystkie), co wpowizaniu zfaktem cakowite-
go zarzucenia produkcji nowych, zdaje si strca w kruchy
talent ze szczytw zapoznania wprzepacie zapomnienia.
O konsekwentnie ukrywajcym swj odlot przed wia-
tem i Koncernem Lopezie Mauzere, dyrektor Sajng na-
pisa Oto nastpna, wci jeszcze niezapomniana poet-
ka Gertruda Jarzbek, synna z dworcowo pocigowych
poezokoncertw, pupilka publicznoci, ktr niewoli moc
swojego przekazu.
Aoto jako przekraczajca sam siebie, indywidualno
omocy wyadowa omiu pierwiastkw zczterech, Ryszard
Tymon Tymaski, pepsodent smile, baswkarz, kontraba-
swkarz i basetlarz, piewak, muzyk i profuzyk Oto on:
drczco mczcy manieryk.
Nie sposb te nie pa dostp Joannie iAndrzejowi (Yo
Als Jetzt) zracji nieustajcej pomocy grafcznej, malarskiej
i oglnie vizualnej (in action), nie sposb nie smakowa
poematw permanentnych Macieja
Ajeszcze przecie Pawe Konik, zwany te Apollem, nie-
spoyty organizator i spider caej grupy, edytor i nieza-
stpiony gosiciel zagaje iwprowadze, przeladowca naj-
drobniejszych nieaktywnoci.
O sobie samym dla potomnoci Zbyszek napisa tak
Wreszcie ja, skromny autor rozlegego dziea poetyckiego
idziea wogle. Ja, oktrym wasna dziewczyna twierdzi,
e wygldam jak karze i zboczeniec, bo mam kobiec syl-
wetk, co, przysigam, wniczym nie ujmuje doniosoci mo-
ich lirycznych konstrukcji iwybroczyn
Przez zapomnienie zapomniaem, e przecie pracuje
jeszcze z nami Czowiek Zwany Psem, zwany te Brzsk,
biegy icelny aforysta.
Tak oto zamyka si wyliczenie spoecznych metafzykw,
zamyka si, cho przecie jego wrota szeroko odemknio-
ne dla kadego, kto chciaby nci powszechny smak i po-
wszechn nieortodoksj.
Reszty dowiedz si Pastwo znekrologw.
Ipotem nastpowa odwany set zlanych lirycznoci, au-
torstwa w/w gosicieli solilokwiw nikczemnych. My zacy-
tujmy, pochodzcy z Parnasu zimowego, wiersz Zbignie-
wa Sajnoga pt. Wszystko jedno zapewne / nie mog
by gupszym od tego co pisz / azreszt / wszystko jest mi
jedno.
Realizacja Warszawska
AwodaZara 55.
136
Powielenie Higieny frmowaa, wieo przez WiP po-
woana, konspiracyjna Kooperatywa Wydawnicza Margi-
nes. Na ostatniej stronie podalimy, panowie Zbig iKonjo,
swoje adresy. Aby raz jeszcze dobitnie zaakcentowa, eje-
stemy, kurwa, wolnymi ludmi. Czy to si komu podo-
ba, czy nie
Losy Przegldu Archeologicznego Metafzyki Spoecznej
Higiena, byy losami swojego niemiego czasu. Krtko po
wydrukowaniu dua cz nakadu skonfskowana zostaa
przez SB podczas jesiennego, pierwszego zjazdu Midzy-
miastwki Anarchistycznej wGdasku.
Ale to, co poszo w wiat, rezonans wzbudzio godny.
I np. wiosn roku nastpnego 89, Higiena zostaa laure-
atem konkursu ogoszonego przez Fundusz Prasowy So-
lidarnoci.
Chciabym jeszcze w imieniu Tranzytorium podzi-
kowa naszej gdaskiej koleance Monice Mucek, ktra
dzielnie przepisaa tony totartalnych teoryj, na uytek ko-
chanej naszej Higieny.
Trwaa oniryczna kanikua roku 88, ale Koncern nie od-
puszcza. Powstaje wjego profuzyjnym onie konceptualne
Towarzystwo Badania Ptelki.
A na zaproszenie Prafdaty Zbyszek i Konjo pojechali
do Warszawy aby uczestniczy w konwersatorium na te-
mat Pedagogiki wyzwolenia, organizowanym przez rodo-
wiska opozycji.
Zacza si nam ta przygoda od, tradycyjnej ju nieomal,
ktni modych totartowych gniewnych zuznanymi au-
torytetami. Tym razem nerwy poniosy koleg Konnaka,
ktry wda si w burzliwy dyskurs z poczciwym Jackiem
Kuroniem.
Panie Jacku po latach sorry przeogromne! Jeeli gdzie
tam wniebiesiech rozdajesz zup kolejnym wykluczonym,
wybacz, ktremu mzg si wyla
Ale pniej nasza wymiana energetyczna nasycia si
treciwie. IZbigniew, realizujc idejk mixowania podgle-
bia artowego zpolitycznym, napisa wnikliwy konspekt pt.
Kontrkultura wPolsce walka, terapia ikreacja.
Z tego bogatego koncepcyjnie dokumentu przyblimy
punkt 3. Sposoby dziaania. Arsena metod imoliwoci
jest niewielki, nie robi zbyt wielkiego wraenia, ale wsparty
zaangaowaniem iprac daje efekty.
przezwycianie drobnych przeciwnoci (np. choby
smarowanie mydem znaczkw pocztowych po ich poli-
nieniu ipotarciu palcem znika piecz datownika iodbiorca
listu moe przeklei znaczek na swoj przesyk, take przed
wysaniem smarujc znaczek mydem)
akcjonizm (tu szersze omwienie przyczyn)
obieg informacji (korespondencja, mail art., Midzy-
miastwka Anarchistyczna)
wasna prasa etc.
gra (kompromis kontrolowany np. dawanie zaro-
bi dziaaczom organizacji modzieowych, po to by zrobi
koncert)
przyja jako idea, gwarant wspdziaania i wsp-
tworzenia spotkania.
Niestety lub stety, okrgy st przerwa niebawem pra-
ce konserwatorium
W sierpniu dyrekcja Koncernu zamienia si w raso-
wych proletariuszy. Mj kochany tato zaatwi miesicz-
ny kontrakt na prac w NRD. Moe mia poczciwiec na-
dziej, i w ten sposb wreszcie zresocjalizuje swoj nie-
sforn latorol.
Zbigniew i Konjo pojechali wic na roboty do fabry-
ki urzdze owietleniowych, wurokliwym grskim mia-
steczku Lengefeld pod Pockau. Jadc na Karl Marx Stadt
skrci przy wiosce Flha. Pracowalimy tam uczciwie,
wyrabiajc 150 % normy na stanzerei. Naszymi towarzy-
szami byo 40 Kaszubw, 200 obywateli Mozambiku ikil-
ku chorych psychicznie Niemcw. Gdy wszyscy wmiar
normalni krajanie Honeckera ju dawno stamtd uciekli.
Jak napisaem w jakim wierszu gdy spdza si ycie
zsamymi wirami, tych kilka chwil zsubkultur normalsw
to cakiem ciekawe dowiadczenie.
APoeta Sajng powici naszemu robotniczemu sezo-
nowi ciekawy przejaw liryczny kiedy o5 rano wchodz na
maszyn / to tylko mi taka myl przychodzi dogowy: / jee-
li ja potraf by przecitnym robotnikiem / aprzecitny ro-
botnik mae ma szanse eby zosta mn / czyli na przykad
organizowa to co ja / czy pisa czy co tam jeszcze / to cze-
mu gruba baba si strzpi / kiedy czytamy na ulicy wiersze /
albo czemu gruba baba wodzi / wrzeszczy na Skib: robot-
nicy na was / haruj awam si webach przewraca / pay
na was trzeba darmozjady
Takie refeksje w enerdowskiej fabryce snu mj wspa-
niay kompan, co do jasno te pozycjonuje rol artysty
podziemnego w spoeczestwie made in PRL. Troch to
dziwi a troch i nie; jeeli sobie uwiadomimy, e nawet
137
wpierwszej dekadzie XXI wieku jaka poowa naszych ro-
dakw uwaa, i genera Jaruzelski by kul, dezi itrendy
Awiersz tak si koczy sekwencj krzywda si niko-
mu nie robi od tego e kto pokrzyczy na ulicy / niech si
wygupia dowoli jeli mu tego trzeba. / Komun to by ka-
dy znis chtnie iod zaraz / co znaczy teraz ja bd du-
si ireszta precz. (O5 rano na suwnicy, ztomu Parnas
zimowy).
egnamy realizm socjalistyczny a la DDR ipowracamy
dokreowania adunku wrcz fzykalnego / ajednak osobli-
wie transcendentem podszytego, jak adnie zapisa onegdaj
Tymon.
Od wielu miesicy Zbigniew iKonjo planowali przepro-
wadzenie duej akcji multimedialnej wstolicy. Pierwotna
idea rozrastaa si zprdkoci wiata iwfnale przybra-
a powane oblicze (Ponownego) Wielkiego Tygodnia Zle-
wu, produkowanego przez Koncern Metafzyczno Roz-
rywkowy Piguka Progresji. Tydzie obejmowa dwie, nie-
zwykle widowiskowe realizacje.
At frst Grzesiek Boa Brzozowicz, dziennikarz mu-
zyczny i aktywista studencki, zaprosi Koncern na zna-
ny nam skdind, warszawski festiwal muzy poszukujcej
Poza Kontrol. Przygotowalimy wic nocny maraton pro-
fuzji scenicznych pod, take ju ostrzelanym wboju, kryp-
tonimem Love! Peace! Industry!
Byo to jakby echo naszych estetycznych poszukiwa
w Kabarecie Zlew Polski. Zbyszek objania Planowana
impreza stanowi prb przeniesienia kameralnego, klubowe-
go spotkania wniejako inny wymiar czasowy iprzestrzen-
ny, przez wyduenie czasu realizacji programu irozszerze-
nie dziaa zarwno przestrzennie (symultaniczne progra-
my wrnych miejscach Remontu) jak iprzez wprowadze-
nie mnogoci mediw (projekcje flmw, projekcja technik
video, diaporama ruchoma, diaporama, ekspozycja dyna-
miczna, ekspozycja itd.).
Wystawilimy aktywicie Brzozowiczowi kwit, w kt-
rym ujawniamy nasze skromne oczekiwania technicz-
ne Noclegi dla 40 osb, druk plakatu iksieczki, 100 tu-
bek farb plakatowych, folia 8 x 1,5 x 2,20, ekrany z biae-
go ptna 2 x 2 x 5, 100 arkuszy kartonu, materia pod-
szewkowy wkilku kolorach, projektory flmowe, 11 lampio-
nw z wycznikiem, 20 litrw emulsji, pasta pigmentowa,
motki, gwodzie, obcgi, pia, drut, pdzle, klej dopapieru,
kilka rowerw (najlepiej skadaki), fotel inwalidzki na k-
kach, mog by te inne dziwne rodki lokomocji, 2 megafo-
ny (dziaajce), wanna
Ozi i Konjo w pocigu
na drodze
ku przeznaczeniu.
138
Na jesieni 87 koszt sprowadzenia ekipy Koncernu wyno-
si 80 tysicy zotych PRL. Na wiosn 88, zpowodu infacji,
suma ta ulegaa podwojeniu
3 wrzenia 1988 ogodzinie 22 odpalilimy wsali kino-
wej klubu Riviera Remont siedmiogodzinn opowie
o nieznanych przestrzeniach muzycznych i mistycznych.
Rozpoczo nowe wcielenie Tymona, poszukujca wasne-
go gosu formacja Mio.
Ju wtedy artysta Tymaski przeczuwa, i wjednej ka-
peli nie zmieci caego uczucia, ktre wyrwie nas zpieka
bezdusznoci. Wpad wic na koncepcj dwch Mioci. Ta
pierwsza, nazwijmy j na razie free rockowa, posiadaa na
skadzie debiut pod postaci klarnecisty Mazzolla. Ipod-
czas nocy na Poza Kontrol odegrali przepiknie odpro-
nego energetycznie seta.
Prafdata jak zwykle wylewaa oceany farby na swoje po-
czciwe organizmy. Nowoci wtym kolektywie byli: Jasiu
Rot, zapamitany zBrygady Kryzys igrupy Kamana, oraz
stary hipis, malarz tudzie wyczynowiec & wywrotowiec
Jurek Czuraj, obywatel Suskowoli pod Pionkami. Ijeszcze
Kasia, ktra za kilka lat zabynie wpunk folkowej kapeli
Jak Wolno To Wolno.
Mc Marian wyrwa tym razem z bebechw swojej ma-
gicznej maszyny matematyczne poamace, wprowadzaj-
ce jakby klimat nieudanej love parade. Ciemno, dwi-
kowe kulawiki, pokrcone flmy Piotru ponownie zdo-
by odznak Wzorowego Ucznia w profuzyjnej szkole
przetrwania.
A teraz na scen wchodzi najnowsze odkrycie Koncer-
nu czyli poeta Brzska wtowarzystwie grupy Awoda Zara
55. Swingowe rytmy przenikane s recytacj coraz bardziej
synnych haiku Skoczona Frania / Skoczony Rysiek /
Ado jednej klasy chodzili. Dugie, niemilknce brawa
Grupa Poetycka Zlali Mi Si Dorodka cay czas iwie-
loaspektowo uczestniczya w nocnych podchodach par-
tyzantw efuzji. Tymon baswk wywijajc stawia pyta-
nia ostateczne aprzewrotne Czy podobna, by tak sromot-
nie wygwacona rzeczywisto by miaa / monizmem tylko,
dualizmem jedynie, czy wreszcie pluraln zaraz / wycz-
nie? (Czy podobna).
Wsparciem edytorskim nocy Koncernu by druk ksi-
eczki Maka Ruciskiego z traktatem Teologia orgazmu
permanentnego. Nasycony grafczn for ifaun Joasi Ka-
bali booklet rozwija intuicje, ujawnione podczas zimo-
wych experiencji Kabaretu Zlew Polski Kto mia usta
pene czekolady wie czym jest nasilenie wrae doostatecz-
noci. Stan ten trwa tak dugo jak dugo samonapdzajca
si ch utrzyma odpowiednio due natenie. Potem wjej
miejsce przychodz inne, jeli s rwnie silne, aktywno
utrzyma poziom orgazmu.
Ten sam mechanizm sprzenia zwrotnego, ktry spycha
z uniesienia w rozpacz, by utrzyma stan nijakoci, bdzie
chroni orgazm i niwelowa drobne przeszkody. Natenie
Pradata Faustyn
Chemecki.
139
uwagi pozwala odkry podniecajce strony wszystkich rze-
czy ach powstaje wraz ztym. Rozkosz moe by smaro-
wanie chleba lub krojenie cebuli. Orgazm staje si perma-
nentny.
Liryczne projekcje zlanego rodka zaistniay tej nocy
jeszcze wwielorako przewrotny sposb. Raz kolejny ujaw-
nia si frakcja dwikonaladowcza Tranzytorium, pod
postaci grupy Totart DDA.
Zbyszek i Konjo zaprezentowali premierowy repertuar
pt. Przyroda to te dziwka, niechbym tylko zasaba isama
zostaa w domu, jakby drzwi zaczy lutowa, te znaki,
symbole, wiesz, ztym trzeba uwaa. Tytu zaczerpnlimy
ze zwierze akademickiej poetki Lidki. Nowym czonkiem
DDA zosta chaupniczo skonstruowany generator, wypo-
yczony od Oziego zSSP.
Jak pisa Sajgon Istotn rol wdziaaniach formacji od-
grywa improwizacja, potoczysta profuzja wspierajca ka-
tarktyczny, terapeutyczny aspekt aktywnoci. Potrzeba im-
prowizacji ma swoje uzasadnienie w flozofcznym progra-
mie krytykujcym pojmowanie twrczej aktywnoci czo-
wieka jako wycigu rodkw std traktowanie kategorii
nowoci dziea jako narzdzia klasyfkacji, hierarchizacji
dziaa sztuki.
Improwizowalimy wic wTotart DDA miao iszczerze
z, nieskromnie powiem, doskonale energetycznym skut-
kiem. Na fna naszego segmentu kolega Konjo wyrapo-
wa (!?) fragment wiersza swojego wylanego pupila, Lope-
za Mauzere Autobus jak wieloryb / pokn mnie / porwa
/ wotcha wiata / jad doOliwy / moe mnie / zabij / jak
jesiotra / na ikr
Mocnym epilogiem spektaklu Love! Peace! Industry!
byo trzecie ujawnienie sonetw totalnych Reisepsychose.
Tym razem dookoa rusztowania warszawskiego, wbite-
go w rodek sceny Remontu, kryli wszyscy udziaowcy
tej wspaniaej realizacji. Na rowerkach, ywach, wrotkach
i saneczkach sunli radonie i Tymon z Mioci, i Gua
Reisepsychose
Zbigniew i Tymon.
Teologia orgazmu
permanentnego.
Graka Yo.
140
zPrafdat, iMc Marian, iBrzska zIz, idyrektor Kon-
nack. Ioczywicie Autor, kolega Sajng.
Panie Karolinka zRaculi iKasia zWarszawy (aus Praf-
fdata) raz ostatni posyay w Kosmos mocne strofy arcy-
dziea profuzji Pali si amy uciekamy szybk / pomara-
czow dk bydo dug / im kutasem wspyje na wyspi
/ e zawracamy nie. (W trzech czwartych monolityczny
wiersontot wsprawie katastrof ).
Od tego stoecznego witu ludzko nigdy ju nie mia-
a przyjemnoci bd nieprzyjemnoci spotkania z tym
niezwykym imprzejawnikiem. Poniekd byo to zwi-
zane z owym synnym nieuleganiem psychologii przebo-
ju. A zapewne te i dlatego, e wydarzy miao si w na-
szym wsplnym istnieniu jeszcze wiele zadziwiajcych sy-
tuacji
Par nastpnych dni siedzielimy wWarszawie, przygo-
towujc kolejn akcj ikorzystajc zkulturalnych atrakcji,
przygotowanych przez Boa Brzozowicza. Obejrzelimy
m.in. kilka unikalnych flmw Andy Warhola, wtym syn-
ne Ciao imie.
Gdy, at second, na 10 i 11 wrzenia roku 88, Koncern
Metafzyczno Rozrywkowy Piguka Progresji przygo-
towa dwudniowego kilera pod kryptonimem Realizacja
Warszawska.
Wtym wielkim ipiknym przedsiwziciu wzili udzia
wytrawni uwielacze jedni nakierowani na konieczn
miao indywidualizacji, drudzy na ide czystej charyzmy,
ainni jeszcze gdzie indziej.
Na scenie, pod scen, nad scen iwokolicach sceny wy-
stpili Mio, Prafdata, Totart DDA, Grupa 80 Teatru
Pstrg, Szelest Spadajcych Papierkw, Awoda Zara 55, Po
Schodach oraz Grupa Poetycka Zlali Mi Si Dorodka. Ze
specjalnym wykadem Maka Als Ruciskiego, ponownie
wtemacie subtelnych iluminacji orgazmu permanentnego.
Mimo obecnoci na plakacie, jednak nie dojechali Wa-
hehe i Balet Archidiecezjalny Karolinki i Schiza. Mska
cz Baletu zakochaa si w pocigu relacji Skierniewi-
ce Warszawa w przystojnym onierzu i wybraa czue
plsy, zamiast scenicznych ejakulacji.
Warszawy nie znaleli take kaszubscy bardowie, kt-
rych poznalimy podczas nocy prymityww wKabarecie.
Love! Peace! Industry!
Zbig, Pauli i Konjo.
Remont, wrzesie 88.
141
Drugi dzie to multimedialny popis duetu Mc Marian
Yo Jetzt, ktrzy przygotowali widowisko pt. Symfonia na
12 rzutnikw icztery rda dwiku.
Jak wida dobitnie, znw przemwi nasz radosny in-
stynkt stadny. Dyrektor Konjo podkrela Cenimy hi-
gieniczno obranego stanowiska i chtnie wycigamy rce
do przyjaci skorych zabawy. Nie ma zreszt innego wyj-
cia dla ludzi wyzwalajcych si z rozumienia ycia jako
konkursu iwycigu rodkw.
Poniewa jednak lata walki pozwoliy nam do wnikli-
wie rozpozna skomplikowan psyche naszych profuzyj-
nych kolegw i koleanek, sporzdzilimy i dla naszych
gwiazd instrukcj obsugi tego wydarzenia. Kady uczest-
nik otrzyma list, w ktrym yczliwie informowalimy
Dyrekcja Koncernu solennie prosi o odpowiedzialno, sa-
moorganizacj, wzajemn pomoc idojrzao.
Pamitaj gdzie yjesz nie zapomnij zabra ze sob na-
rzdzi pracy nie licz na to, eotrzymasz je na miejscu.
Zbyszek szczegowo wyoy koncepcj tego upublicz-
nienia w rozlegym Wykadzie nadorganizacji Projek-
towana akcja jest wyrazem zamiaru ustanowienia realnej
metafory stanu jedni, ajednoczenie wtakim samym stop-
niu jest ow jedni jak iczym jej przeciwnym.
Gdyby nie fakty 1/ konstytucyjnego (w czasoprzestrze-
ni) rozsunicia faz: punktujcej i kontrapunktujcej, oraz
2/ teoretycznego ipraktycznego przygotowania caoci ak-
cja ta mogaby prawdopodobnie realizowa jedni doran.
Skdind wszystko jedno, etak wanie si dzieje.
Tu nastpuje zawilec ideologiczny w ksztacie solidnej
podkadki teoretycznej, objaniajcej specyfk Realizacji.
Epilogiem by poemat permanentny pt. Odczytanie hi-
storii Nevonw ycie mona straci w blasku wiata /
wciemnoci traci si twarz.
Dzieo miao by wydrukowane wiloci tysica egzem-
plarzy i rozdawane naszej publicznoci. Ale tradycyjne
niedocieczenia logistyczne spowodoway powielenie ksi-
eczki, plastycznie opracowanej przez Yo Als Jetzt, w na-
kadzie jeno 50 biaokruczych sztuk (Ksigozbir Zlew
Polski).
Akcja bya czasoprzestrzennym rozwiniciem symbolu
TAO.
Do Realizacji przygotowalimy si pedantycznie przez
tych kilka miesicy, na przeomie 87 i88 roku. Wydruko-
walimy na powielaczu ulotki z info i ideolo tego wspa-
niaego wydarzenia, na czele z wezwaniem Zupe-
ne porzucenie spoecznej wymiany kulturalnej i innych
Wykad nadorganizacji
booklet by Zbig
i Yo Als Jetzt.
Realizacja Warszawska,
wrzesie 88.
142
aktywnoci obojtnie w imi jakich racji dokonywane pro-
wadzi nieodmiennie dostricte samobjczego aktu cakowi-
tej demencji!
Inny druk ulotny godnie objania Gboko literacka
linia rozwoju naszego tranzytorium ujawnia si w pogo-
skach imeandrach zaprzeszych lutowanij, lebieszka maci
za mi za. Wstpmy wpropozycji ewidentnych sedno
Adruk jeszcze inakszy zawiera proz dziwn pt. Kr-
enie Krymy. Zawsze w trjk. Jak za pierwszym ra-
zem. Rzadko wykraczamy poza orbit naszej trasy i tyl-
ko czasami ktre znas odcza si od pozostaych, zawsze
zwanego powodu. Oile kartoteka mnie nie zawodzi, au-
tork tej miniaturki bya pewna staa bywalczyni gda-
skiego szpitala psychiatrycznego.
Dochodzi do tej propagandowej kanonady wspania-
y poster Realizacji, powicony fgurze nieodaowanego
Pana Ryby. Prodotto di Yo Als Jetzt; ale to tak oczywiste,
etego przez szacunek dla inteligencji Czytelnika nie na-
pisz.
Aby podkreli trybalny charakter najazdu metafzykw
spoecznych napomkn, i przyjechao znami trzech mi-
strzw podziemnej fotografi Arek Drewa, Maciek Ko-
stecki iRoman Malarz Kobiet. Oraz nasze najnowsze od-
krycie Tomek Szumski, obywatel Baboszewa. Lece-
go pod Nasielskiem. Potentat pytowy udostpnia nam
swoj wspania kolekcj progresywnie unikalnych na-
gra. Do dzi dociec nie mog, skd on te foniczne deli-
katesy wydobywa?
Realizacja Koncernu bya satelit legendarnego festiwa-
lu muzyki alternatywnej Rbrege. Dyrektorowa tam wte-
dy stary kumpel zczasw winoujskiej paranoi czyli Krzy-
siek Gogol.
By the way napomkn bo warto, i zarwno Koncern jak
inp. Maciek Chmiel, wtedy jeden zanimatorw festiwalu,
walczyli nad t imprez niemale for free. To bya zreszt
peerelowska codzienno dla ludzi andergrandu. Maciek
opowiada, i po trzech miesicach organizacyjnej harwy
przy Rbrege, mg sobie wPewexie kupi wymarzon je-
ansow kurtk za 20 dolarw
Awypat dla zaogi Koncernu Piguka Progresji byo to,
ewogle moglimy ten festiwal zorganizowa.
Koncern
na rusztowaniu.
Ulotka z ideolo
Realizacji Warszawskiej.
143
Na miejsce naszej akcji wskazano nam placyk, miesz-
czcy si nieopodal cyrku Intersalto. Na rogu ulic Towa-
rowa iChodna. Pod dodzi istniejcym, potnym napi-
sem: Mleko zdrowie. Poniewa by to koncert open air,
gra mielimy fonicznie do neutralnie, w stron cyrko-
wego namiotu.
Ale wdniu imprezy okazao si, etu przy scenie wbity
jest jaki martyrologiczny monument. Ludzie Gogola wpa-
dli wpanik, i kto zalternatywnej widowni wkoncerto-
wym szale nie uszanuje symbolu mczestwa. I w ostat-
niej chwili kazano nam gra wstron przeciwn. Prosto na
gsto zabudowane osiedle mieszkaniowe zwielkiej pyty.
W sobotni poranek 10 wrzenia roku 88 o godzinie 11
rano, konferansjerzy Zbigniew iKonjo, przyodziani wpo-
masarskie mundury, zaprosili wic poow stolicy ku swo-
im profuzyjnym szalestwom. Irozpoczli masakr miej-
skiej przestrzeni jako duet Totart DDA.
Przygotowalimy radykalne niadanie na trawie pod
kryptonimem All that zlew. Mottem naszej dwikowej
manifestacji byo przesanie Po upywie pewnego czasu
od momentu swojego urodzenia, kady czowiek ma szan-
s zorientowa si, e kultura, w ktr si go wprowadza
jest tyle darem, co niewol. Niektrzy z tych, co zauwa-
aj w fakt, znajduj w sobie wol, by si od uwizienia
wnarzuconej kulturze uwolni. Nieliczni maj tyle siy, czy
determinacji, by t wol realizowa
Rzzilimy na wszelkie moliwe i niemoliwe sposo-
by, katujc naszym zlewnym wymiotem leniwy warszaw-
ski poranek. Ju po kwadransie przyjecha pierwszy patrol
milicji, wezwany przez przeraonych autochtonw. Ale
tym razem kolega Gogol dysponowa mocnymi kwitami,
ktre bez wikszych przeszkd pozwoliy na zakontynu-
owanie tej fantastycznej podry.
Akcj foniczn dopenilimy rozrzuceniem ulotek, za-
wierajcych Tezy podstawowe orgazmu permanentnego
1.Bg jest Orgazmem Permanentnym i odwrotnie 2. Or-
gazm Permanentny jest dla stworzenia wartoci jedyn 3.
Oznacza przekroczenie si i inkorporacj nowego systemu
azarazem rozbicie syfu opartego na wartociach faszywych
4. Orgazm odzwierciedla maksymalne moliwe przetwarza-
nie energii 5. Orgazm Permanentny jest moliwy
Na scen wdrapa si prozaik Kudaty i rozpocz god-
n recytacj kolejnych fragmentw swojego Tomka Su-
chaa go ju spora grupka bezdomnych punkw, przyby-
ych z prowincji na swoje muzyczne bachanalia. Co bar-
dziej gupkowate fragmenty meta-textu nagradzane byy
skacowanymi brawami.
Gdy rozpocza si mistyczka Szelestu Spadajcych
Papierkw, pozostali udziaowcy Koncernu rozpoczli
Realizacja Warszawska
Totart DDA mixuje!
144
Mio Piotrek Dudziski,
Mikoaj Trzaska i Tymon.
Szelest Spadajcych Papierkw
Ozi, Siemak i Szymon.
145
budow tajemniczej konstrukcji. Jak pisal Zbyszek Wy-
daje si, e zarwno punkt, jak i kontrapunkt tej akcji, s
dopisywaniem konsekwencji do elukubracji Antonina Ar-
tauda na temat widowiska totalnego. Ale to nie jest pewne.
Pauli i Konnix doklejali do konstrukcji to i owo, wic
zczystym sumieniem nazwali te plsy Pitym wiatowym
wernisaem Voyerystw Apopart by Angel Apollo Atelier!.
Jak pisa Zbigniew Oywienie konstrukcji jest jakby
wbiciem wrzeczywisto promieniotwrczej igy
Planowalimy i u szczytu szypuy krzta si bdzie
ciarna, jako zdarzenie symbolicznie bliskie jedni, aprzy
tym przykad ywej liczby podwjnej. Dobrze by byo,
gdyby si np. rozebraa, bo to zawsze doda troch ycia.
No ale niestety, takiej desperatki wtedy nie
znalelimy
Za to doekipy Oziego doczy ju Krzy-
siek Siemak, weteran gdaskiego podzie-
mia muzycznego. Krzysiek gra onegdaj na
gitarze w grupie Joanna Deadlock. Nieba-
wem ujawni take swj przenikliwy talent
poetycki. Oraz pasj z obszarw progre-
sywnego home recording.
Nowy Szelest to bya walka na ato-
my dwikw, sczonych powoli z bebe-
chw muzykantw ku wiecznoci. Mwi
Ozi Wykorzystujc unikatowy przetwor-
nik do produkcji rnych dwikw dopro-
wadzalimy publiczno do ekstazy nerwo-
wej Byo to wcielenie trudne, niepokoj-
ce ipozwalajce zufnoci patrze na ewo-
lucj naszych obkanych kolegw.
Coby nieco ociepli atmosfer, poeta Sajng pocz od-
czytywa utwory z Parnasu zimowego. Zaistniay utwo-
ry tak istotne, jak Wojna zastaa nas wcukierni, No more
PKP czy perseweracja perforacji kudacji. Tu take miao
miejsce premierowe upublicznienie, owianego ju wkrtce
dwuznaczn saw (albo itrjznaczn), miosnego wyzna-
nia pt. Flupy zpizdy.
Nim coraz liczniejsze audytorium ochono z wrae-
nia, na scenie zainstalowaa si Prafdata. Wykonali per-
formens transowy pt. Dowd osobisty, ktrego podmiot
liryczny pojawi si na scenie w formie wielokrotnie po-
wikszonej ianarchistycznie znieksztaconej.
Zbig wspomina potem Prafdata chyba najpraco-
witsze improwizacje jakie widziaem, nakierowane na in-
tensywne przeywanie wsplnoty, wietnie zorganizowane
dziaanie grupowe, ktre przy przejciu z etapu przygoto-
wa w etap wystpu przeradza si w ywio polimedialnej
improwizacji.
Caa jazda bya tradycyjnie ciepa w swojej barwno-
ci i intensywnoci. By to te, niestety, jeden z ostatnich
koncertw Jasia Rota, ktry jaki czas pniej przegra
walk ze swoimi okrutnymi demonami
A na stejdu Konjo, w roli etatowego promotora Gru-
py Poetyckiej Zlali Mi Si Do rodka, nawietla komrki
alternatywnej modziey lirycznymi projekcjami Gertru-
dy Jarzbek. Znanej niegdy jako Lopez Mauzere Amoe
Pozna / Izajaszu Mojeszu / proroku tato / mj tata jest
lotnikiem / mj tata jest kasjerem / mj tata gra wtotarcie
/ mj tata jest wPoznaniu / aty co si tak gapisz / mj tata
jest dyrektorem / mj tata jest najsilniejszy / kocham moje-
go tat.
Lejdis end dentelmen, oto pojawia si grupa Mio.
Wrytmie reggae (?!) Tymon wita publik Jeszcze donie-
dawna nazywalimy si Sni Sredstwom Za
Uklanianie. Wjednym zpd sowiaskich j-
zykw znaczy to tyle, sni rodkiem dousuwa-
nia. Ale oto po latach skwapliwego usuwania
nadszed czas natchnionej, dobitnej afrmacji.
Nazwalimy si wic Mio, by da wiadec-
two. Tak naprawd, wszystko si dopiero za-
czyna.
Prawdopodobnie na scenie ujawniaa si
jassowa wersja projektu Tymona. Gdy w jej
skadzie gra ju Mikoaj Trzaska, gitar ob-
sugiwa niegdysiejszy Brodaty Gwizdek aus
Bydgoszcz. A na perkusji przelotnie bbni
wten pikny poranek Piotrek Dudziski, pra-
cownik naukowy ze Supska.
Zaistniay ostre zlewnoci nie tylko mu-
zyczne, ale take werbalne. Lider Tymaski
wpad w podprogowy sza uniesie i wieci
natchnione elaboraty Abla taba ta ta! Lado! Puto! Ma-
zgaje szydzce ze schabu! Nekrolatie solennie namaszczone!
Masoneria nienawistnego starosty! Sia pipy! Warszawo, od-
budowana przez faszystw Znw nie wszyscy zrozumieli
ten message przenikliwy.
Przenosimy si na k, gdzie zaoga Skiby zaprezen-
towaa spektakl pt. Sami swoi. Grupa 80 Teatru Pstrg
to ostrzelani w ulicznych bojach zawodnicy. Opanowali
te podstawy marketingu bezporedniego. Krzysiek wali
w potny bben i zachca osupiaych pankw Po wy-
stpach wBugarii, NRD, Czechosowacji iAlbanii znowu
w Polsce!, P godziny metafzyki w waszym yciu!, Kasa
nie zwraca pienidzy za bilety! Za bilety zwraca kolej! Kolej
zwraca uwag enie zwraca!.
Aktion direkt dzkich performerw dopeniony zo-
sta rozrzuceniem ulotek. Przy czym spontanicznie rzu-
cay dwie niezalene druyny. Warszawscy WiPowcy wzy-
wali dozaprzestania eksperymentw atomowych wwier-
ku. AKoncern promowa wswoich drukach m.in. poezy-
je jassmena Tymona naskrobabym manifest jaki / ale nie
146
wiem, jakiej kwestii ma si tyczy / naskrobabym jaki ma-
nifest / tak mi buta rozpiera dupa / ale oczym wiedzie nie-
atwo. (Zoliwy bywam).
Awoda Zara 55 rozpocza klimatycznym utworem
pt.Rudolf Valentino. Wten sposb praktycznie realizowa-
no postulat ekipy Brzski otwarcia na wszelkie prdy lite-
rackie, nie pomijajc kiczu Gocinnie na gitarze swingo-
wa Krzysiek Siemak.
Kombatant podziemia pozosta na scenie, opanowa-
nej tymczasem przez gwiazd prymitywu, grup Po Scho-
dach. Ktra prawdopodobnie przygotowaa show okryp-
tonimie Fucking gwno.
Frontman Paulus obdarowany zosta za moment take
towarzystwem Tymona, Sajgona, Kudatego iJurka Czura-
ja zPrafdaty. Powstao ztego profuzyjne jam session. Or-
kiestra wpada wextaz, wykonujc utwr pt.Jest to opo-
wie ojednostce ludzkiej, ktra yjc nie zauwaya, eyje
dla innych. Paulus pierdzia wtrbk izawodzi wdelirium
cian woczy / cian wciao / gegka ekshumacja
Dyrekcja Koncernu grzecznie podzikowaa za udzia
ikontemplacj tego wspaniaego, siedmiogodzinnego wi-
dowiska. I zaprosia na jutrzejsz operacj kontrapunktu-
jc.
Wniedziel 11 wrzenia roku 88 ogodzinie 23, studni
akademika przy Placu Narutowicza wypeniy fuidy exta-
zy iprzekroczenia.
Zrealizowalimy Symfoni na 12 rzutnikw icztery r-
da dwiku. Odpowiedzialni za visuale Yo Jetzt rozdali 12
operatorom swoje diapozytywy. Rozstawieni co trzy pi-
tra wywietlalimy je na przeciwlege ciany. Wten sposb
caa monstrualna przestrze budowli opanowana zostaa
przez plastyczne wylewy. Ja np. operowaem zmoim rzut-
nikiem na pitrze dziewitym.
Piotru Kalinowski z Mc Marian mia odda w swo-
jej pokrconej muzie postulat Zbigniewa Akcja koja-
rzy przeciwiestwa na poziomie przedmiotowym w ryt-
miczny, kosmiczny akt czcego wypenienia, jego pyn-
na rwnowaga, strukturalnie bliska jest aktu pciowego
Jednoczenie akcja kojarzy przeciwiestwa rwnie na po-
ziomie podmiotowym przez czenie silnej strukturalizacji
zrwnie silnie sprofuzowan realizacj, ktrych dynamicz-
na wypadkowa wspistniejc zpasywnoci obserwatorw
moe dopiero ustanowi realn metafor jedni. (Wykad
nadorganizacji).
Mc Marian skomponowa cztery osobne utwory, ktre
symultanicznie emitowa z magnetofonw rozstawionych
take co trzy pitra. To poczenie trzaskw, plaskw, wy-
cia, pulsacji Piotrusiowych kaset zdiaporam Yo Jetzt byo
mistycznym rzygiem profuzyjnego Kosmosu. Patrzyem,
suchaem, odpalaem downtrza urbanistycznego potwo-
Grupa 80 Teatru Pstrg.
147
ra kolejne klatki diapozytyww. Ibyem najszczliwszym
czowiekiem na tej planecie.
Kilka piter nade mn to samo czyni Zbyszek. I An-
drzej. I Joanna. I Paulus. I Maciek. I Tymon. I Brzska.
IArek. Ipewnie czuli to samo
Nie podczyli si do naszej nirwany rezydenci akade-
mika. Wbrew przewidywaniom zWykadu nie pozostali
pasywni bynajmniej. Ju po kilku minutach obrzucali nas
cikimi sowami ijeszcze ciszymi meblami. Wylatywa-
y przez pijane okna wersalki, krzesa, ganice iwietlwki.
Lot szafy zwysokoci 12 pitra dopeni integracj meta-
fzykw ze swoim spoeczestwem.
I podsumowa moemy ten element dziejw Wszech-
wiata jeszcze jednym cytatem z poematu permanentne-
go Yo Als Jetzt w wyniku przeduajcej si bezksiy-
cowej nocy Nevoni utracili czowieczestwo i zamienili si
wmrwki.
Po powrocie do domu Zbyszek zanotowa Ze spokoj-
nym utwierdzeniem wzgodnoci procesu mylowego zujaw-
niajcymi si przejawami procesw jakich wogle, konsta-
tuj antycypujcy iprognostyczny charakter wylewki. Teraz,
kiedy rni wsptworzcy rozjedaj si ze swoimi aktyw-
nociami wrne strony
Warszawsk epopej obserwowa pewien czujny dzien-
nikarz. Ijaki czas pniej opublikowa wtajemniczej ga-
zecie swoje refeksje na temat upublicznienia dnia pierw-
szego Realizacji.
Oto opis koncertu Totart DDA Rusza muzyka. Kaska-
da trzaskw iwycia, znieksztaconych przez kamery pogo-
sowe. Sia dwiku jest tak dua, ezagusza jadce tram-
waje irumor samochodw, niczym huk startujcego odrzu-
towca.
Dwiki pocztkowo chaotyczne, anarchiczne stapiaj si
powoli wcao, stopniowo porzdkuje je rytm, coraz moc-
niej wybijany przez automatycznego perkusist.
Odpychajce, ostre, jednostajne brzmienie naladujce
industrialne odgosy. Olnienie: ten paroksyzm to nic inne-
go ni karykatura dwikowego ta miejskiego. Jazgotu mia-
sta wnormalnej postaci mimo jego rzeczywistego koszma-
ru ju nie syszymy, tak wrs wcodzienno dla uszu. Po-
trzeba zaguszajcej parodii, aby uwiadomi sobie jego pa-
ranoiczno.
Do mikrofonw przytykaj magnetofony. W kakofoni
sztucznej muzyki wybijaj si kolejne haasy. Tym razem to
ponagrywane w ptle dwikowe rozmaite gosy, instru-
menty, pourywane, ochrype, jak w krzywym zwierciadle.
Rytm gosw zestraja si z rytmem dwikw. Pokraczne,
uomne powitanie
Wdawnej wsi nie zagldao si dogbokiej studni, eby
nie zobaczy tam diaba. Czowiek nie powinien zgbia
siebie zbyt gboko, grozi mu to samo.
Totartowcy porzucaj magnetofony i chwytaj dzwonki.
Dzwoni dugo, poza granic zmczenia i znudzenia. Ce-
remonia. Chwila metafzyki w centrum wielkiego miasta,
w samo poudnie, soneczne i leniwe. (Krzysztof Kotkow-
ski Maszyna doprodukcji chaosu).
Podczas (Ponownego) Wielkiego Tygodnia Zlewu po-
znalimy m.in. dwch sympatycznych niemieckich le-
wakw, Daniela i Andreasa Bastianw z Bremy. Zabaw-
n specyfk naszych kontaktw opisaem pniej w jed-
nym zwierszy wtomie Krl festynw przez lata dbali
Awoda Zara 55
Ania, Brzska i Siemko.
148
onasze bojowe morale / iutrzymanie dobrossiedzkich sto-
sunkw / przysyali tony trockistowskiej bibuy / walczcej
o woln palestyn z izraelskim najedc / nawet paulus
zbywa ten message taktownym milczeniem
Junge leute aus BRD zachwycili si rodowiskiem meta-
fzykw spoecznych. Iwlistopadowym numerze prestio-
wego magazynu Bremer Blatt ukaza si artyku herr Da-
niela pt.Subkultur in Polen Twrcy Totartu s zwolen-
nikami akcji ulicznych ikabaretu zintelektualnymi preten-
sjami. Sdz, ewiadomoci przez nich przekazywane, po-
winny na stae zagniedzi si wzwietrzaych mzgach pu-
blicznoci.
Ich wasne przedstawienia, plakaty i ulotki wygldaj,
jakby wich tworzeniu brali udzia dadaici lat 20-tych. Po-
staw inspiratorw Totartu wobec zaamujcego si systemu
jest midzynarodowe fuck of!
Prbujc zdefniowa osobliw tre naszych ujawnie,
autor uy jake adekwatnego okrelenia Spassguerilla.
Czyli partyzantka miechu. Bardzo si to nam spodobao.
Iwtym duchu zacytujmy once again Daniela Bastiana,
wg ktrego przecitny Niemiec odbiera PRL przez pry-
zmat streikende Arbeiter, Lech Walesa, Solidarnosc, lange
Schlangen vor leeren Schaufensterauslagen und das alles be-
herrschende Gesicht von General Jaruzelski hinter den abge-
dunketten Brillenglasern
Ale s przecie jeszcze wtym kraju einen Untergrunt aus
intellektuellen Querdenkern, Rockern, Punx und Hippies,
eine Gegenkultur, die radikal, kreativ, anarchistisch und
mutig ist
Towarzysze z Bremy zachwyceni Totartaln Metod,
chcieli nas zaprosi na koncerty do cywilizowanej czci
Europy. Ale po intensywnym lecie zaliczylimy agodn
entropi logistyczn. Izamiast Koncernu na swoje pierw-
sze niepolskie tournee wyruszyli za czas jaki koledzy
zDezertera.
Opowiadali potem, eich inauguracyjna sztuka wBer-
linie Zachodnim organizowana bya przez fan klub peru-
wiaskich partyzantw zorganizacji El Centero Lumino-
so. Czyli po naszemu maoistowskich terrorystw z ko-
manda wietlisty Szlak.
Apani Niemka ktra ich serdecznie ugocia, bya fana-
tyczn komunistk. Jej dwch synkw miao na imi od-
powiednio Fidel i Lenin. Herzlich wilkommen in freie
welt!
Poeta Konjo powici tym chwilom czuy przejaw li-
ryczny sympatyczni modziecy bez wiadomoci prze-
strzennej / lustruj toboki dezerterw przekraczajcych
granic friedrichstrasse / zauwaaj z trosk i matczynym
zdziwieniem / gdy pierwszy raz jechali dousa / mieli ze sob
tylko dwa t-shirty ikart kredytow (Krl festynw).
Artyku z Bremer Blatt.
149
Tymczasem wGdasku zintensyfkowaa swoje peregry-
nacje neoekspresjonistyczne zaoga Galerii Wyspa. Pomi-
dzy 7 a9 padziernika, pord ruin spichlerzy nad Mota-
w, odbya si wystawa pt. Teraz jest teraz.
Do tej pory ekipa Wyspy syna z dzikich, nihilistycz-
nych wernisay. Organizowanych wojowniczo wbarakach
na ulicy Chmielnej, wzapomnianej przez Stwrc imilicj
czci Wolnego Miasta. Ju pierwsze pokazy zim roku 85
koczyy si rytualnym paleniem obrazw. Transgresyj-
ny savoir vivre nakazywa te rozbijanie rzeb na gowach
zdezorientowanej publicznoci.
Do tego dochodzio biczowanie artystw, rzenie au-
dio sprztem wszelakim, wystawianie elementw czowie-
czej anatomii na widok publiczny itym podobny mon-
ta atrakcji.
Galernicy ogaszali Pierwsze pokazy irealizacje odby-
way si nielegalnie ispontanicznie wwybranych miejscach
miasta. Aranacje wykonywane z nietrwaych materiaw
i ulegajce degradacji i zniszczeniu (sztuka poza wiatem
Sztuki), niszczenie i rozpad zostay zaakceptowane i w-
czone w proces artystyczny jako nieodczny narzucajcy
si fakt rzeczywistoci. (Grzegorz Klaman, Robert Rumas
Teraz jest teraz).
Teraz zaproponowano odlot wciepe, zadziwiajco afr-
matywne regiony. Oczywicie w ramach ustalonej takty-
ki bojowej
Fanw sarmackiej odmiany neue wilde witay jassowe
dwiki formacji Mio. Na plakatach anonsowanej jako
grupa weselno pogrzebowa. Wzd instalacji land ar-
towych rozoono ciasteczka, serdelki i chodne napoje.
Pikne panie mogy kontemplowa prac Poezji Ulicznej
pt. Pierdolony konkret. Oraz profuzyjn X Muz, upersoni-
fkowan wflmie Dach.
Dach, Gdask 87
Paulus, Konjo i fotograf
Jacek Bydo Piotrowski.
150
W takiej konstelacji nawet naturalizmy Zbyszka Libe-
ry (Obrzdy intymne) oraz Koryto Grzeka Klamana (rze-
ba z drewna, blachy cynkowej, niewieego misa i ksi-
ek) przechodziy w zupenie inny, klinicznie ironiczny
wymiar.
A dyrektor Konjo po raz pierwszy spotka na Wyspie
Yacha Paszkiewicza, pniejszego twrc polskiej szkoy
video clipu. Zakolegowalimy si iserdeczna pami tego
meetingu oya dwa lata pniej, gdy wsplnie krcilimy
nasz pierwszy telewizyjny show muzyczny.
Podjlimy nieudan wspprac z magazynem mu-
zycznym Non Stop. Byo to jedno zdwch ukazujcych si
w PRL pism, poruszajcych tzw. tematyk popkulturow.
Jego dziennikarz zamwi w Sekcji Publicystyczno Re-
klamowej, seri artykuw o nowych zjawiskach w mu-
zycznym undergroundzie ariergardowym.
Przeczuwajc moliwe perturbacje, dyrektorzy Konnak
i Sajng zaznaczyli w licie do redakcji Mogce si wy-
dawa nieco niezrozumiaymi i dziwacznymi terminologia
i stylistyka naszego artykuu, s jednak uyte wiadomie
icelowo. Ewentualnych skrtw izmian prosimy nie doko-
nywa bez wiedzy izgody autorw.
Wysalimy artyku pt. Psychologia wiata montowane-
go i inne pisma zawie. Redaktorzy nie zadali sobie tru-
du aby zgbi przesanie wnim zawarte. Ipo prostu po-
ow zniego wycili, do otwarcie piszc wewstpniaku
Pierwsza cz artykuu bya tak zawia, ewykruszyo si
na niej trzech naszych Redaktorw Panowie pochlebiali
sobie stanowczo t du liter.
No to po latach przeczytaj to, czego nie zrozumieli re-
daktorzy Non Stopu Pisanie o muzyce nie powinno si
ogranicza tylko do problemw jakoci strun i dostpnoci
pyt. T masochistyczn autokastracj niedostatki rodkw
rymuje si zpokracznym skarleniem refeksji.
A przecie powinno by odwrotnie: spitrzone przeszko-
dy winny stymulowa umysy do czujnoci, do poszukiwa-
nia rozwiza, punktw oparcia. Jest to naturalna, standar-
dowa reakcja organizmu.
Za to doskonale rozwijaa si nam wymiana energetycz-
na zkolegami anarchistami ipacyfstami. Poniewa wna-
szych dyskusjach cigle powraca dylemat co zrobi gdy ju
nic nie mona zrobi, przemwi nasz tradycyjnie rozwi-
nity instynkt stadny.
Pismo RSA zjesieni 88 dumnie ogaszao Wczerwcu
gdaskie rodowisko anarchistyczne (Ruch Spoeczestwa
Alternatywnego, Ruch Wolno i Pokj, formacja tranzy-
toryjna TotArt) utworzyy Midzymiastwk Anarchistycz-
n. Celem M. A. jest integracja osb igrup identyfkujcych
si zanarchizmem wPolsce, pomoc wzajemna worganizo-
waniu rnych dziaa demonstracji, koncertw, manife-
stacji, wystaw, dyskusji, happeningw
Parafrazujc raz kolejny znany bolszewicki slogan,
udziaowcy tego niezwykego wydarzenia integracyjnego
wzywali Anarchici wszystkich miast czcie si.
Zapada decyzja o zorganizowaniu zjazdu zaoyciel-
skiego Midzymiastwki w Gdasku. Postanowilimy
przedtem przeprowadzi szerok akcj uwiadamiajc.
Komunikat Numer 1 nosi tytu M. A. wyjd zgetta
zbiorowej nostalgii. Sygnatariusze dokumentu Jany Wa-
luszko, Krzysiek Gall Galiski iPawe Konjo Konnak, ob-
janiali Przeciwko pastwu mona walczy myl, mow,
uczynkiem izaniedbaniem (bojkot). Mona walczy same-
mu, ale lepiej robi to zinnymi
Wiemy, e jest nas wielu, na og pozostajemy jednak
wizolacji od spoeczestwa, dla ktrego jestemy wariata-
mi i prowokatorami, i od siebie nawzajem, skutkiem czego
s odjazdy iutopie, ktrym czsto ulegamy.
Komunikat nastpny nosi zdecydowany tytu Ruch
anarchistyczny TAK!!! Zbigniew iJany pisali Anarchi
mona rozumie jako nieskoczon moliwo spotka in-
dywidualnoci (jest to dalekie w stosunku do tego, co byo
pierwotnie, ale trzeba to tak zapisa). Mona to rozumie
jako szereg postaw indywidualnych, ale te jako prb no-
wego uoenia ycia spoecznoci, jako rzeczpospolit przy-
jaci.
W zwizku z tym za Edwardem Abramowskim za-
praszamy dozmowy powszechnej przeciwko pastwu i za
nim rwnie stwierdzamy, ejedyny istotnie wartociowy
skadnik rozwoju, to rozwj przyjani, tylko nim mierzy si
wyszo rozwoju spoecznego. Tak samo rozwj indywidu-
alny warto czowieka, to jego uzdolnienie doprzyjani.
Naklejki na kasety
Fonograi Zlew Polski.
Pierwsza ulotka
Midzymiastwki
Anarchistycznej.
152
Jest to jedyna rzecz, gdzie dobro spoeczne utosamia si
zindywidualnym
Zamiast by spychanym na coraz skrajniejsze pozycje
rozszerzmy margines naszego funkcjonowania w spoe-
czestwie.
Rozszerzanie mia podkreli dobitnie zjazd M. A., zwo-
any na dzie 30 padziernika 1988 roku. Miejsca udzieli
wybitny fghter RSA, Wojtek Mazur ksywa Hry. Obiek-
tem akcji by domek w stanie surowym, zlokalizowany
na rogatkach Gdaska. Piknie wewntrz przyozdobiony
przez zaog Koncernu Metafzyczno Rozrywkowego Pi-
guka Progresji.
Pord budowlanych konstrukcji umiecilimy sztan-
dary, stanowice owoc action painting na pamitnym da-
chu Zbigniewa. Yo Als Jetzt w centralnym punkcie eks-
ponowao prac pt. Wilczy bilet, specjalnie namalowa-
n na t intensywn okazj. Porodku dumnie powiewaa
historycznie bkitna faga Totartu, wykonana jeszcze la-
tem roku 86 w winoujciu. Kolega Konik rozoy swj
small biznes czyli Boutique Zlew Polski.
Apel zjednoczonych si andergrandowych spotka si
z intensywnym odzewem i na zjazd przybyo ponad stu
aktywistw. Oprcz rezydentw miast wojewdzkich, mi-
ym zaskoczeniem byli reprezentanci metropolii takich jak
Pask, Gniewino, Sawowice, Haliny, Kroniewice, Bole-
sawiec czy Kouchw (oczywicie Ziggy!). Pojawi si tra-
dycyjnie Jarek Gua zPrafdaty. Oraz Mirek Maken Dzi-
cioowski, punkowy rebeliant ze Zgorzelca. Atmosfera
bya skupiona ibojowa.
Z akt Wydziau III WUSW W czasie trwania spotka-
nia M.A. Andrzej Tokarski, zzawodu rolnik, rozprowadza
wrd uczestnikw sygnowane ps. Ziggy Stardust wydaw-
nictwo pt. Szajba nr. 2. Oraz ulotki otreci Feminizm to
seksualny faszyzm i ORMO czuwa. Powysze przesyam
wcelu subowego wykorzystania.
Zdylimy jeszcze podda dyskusji nastpujcy punkt
manifestu zaoycielskiego Ruch anarchistyczny nie po-
winien by jak organizacj posiadajc okrelon struk-
tur ikierujc dziaaniem poszczeglnych grup, lecz de-
niem ludzi dowyparcia pastwa zwszelkich dziedzin ycia
spoeczestwa i jednostki oraz zastpienia go przez dobro-
woln wspprac tyche. W dziaaniach moemy wsp-
pracowa zkadym, bez wzgldu na jego przynaleno.
Musimy mie jednak wiadomo, e wsppraca sko-
czy si zchwil, gdy druga strona oddoln inicjatyw prze-
ksztaci wnowy system.
I tu dramatycznie skoczy si ten etap zjazdu. Gdy
otoczeni i zaatakowani zostalimy przez kompani IX
PcP ZOMO oraz brygad antyterrorystyczn i bojwk
SB. Ktra na wejciu wepchna do rodka jak dziwn
dam wwieku poklimakteryjnym. Dama wimieniu urz-
du miejskiego wygosia formuk onielegalnoci naszego
zgromadzenia. SB pod oson karabinw antyterrorystw
rozpocza likwidacj zjazdu.
Aresztowano Janego i jeszcze kilka prominentnych po-
staci z Ruchu. Wszystkich spisano i zarekwirowano ca
totartaln scenograf. Oraz Boutique Konika aznim licz-
ne egzemplarze Higieny. I kasety Fonografi i wydawnic-
twa Ksiegozbioru Zlew Polski. Jaki ubek rozpaczliwie
usiowa przebi si przez strofy tomu Lopeza Mauzere
AIDS Lubi myle / enie pozostanie / po nas / na-
wet / smrd / buty / czy teczka / ztwrczoci / NIC, mam-
rota
Napa ZOMO spowodowaa take kompletne wysty-
gnicie 50 kilogramw bigosu, troskliwie ugotowanego
przez Zbyszka na t niezwyk okazj. Kulinarna operacja
trwaa kilka dni wkuchni dyrektora S. iserce wygodniae
si krajao na widok wegetariaskiego zatracenia
Jany
Papie Anarchizmu
Polskiego.
153
Ocaleli zpogromu udali si na pobliska k, gdzie oto-
czeni przez watahy zomowcw spontanicznie wygenero-
walimy midzymiastowy piknik. Na saksofonie zagra dla
nas nowoorleaski dezik kolega Disney z Roztocza. Kli-
matyczn fotk ztego specyfcznego afer party zamieci
niebawem nawet magazyn amerykaskich anarcholi ona-
zwie Torch. Wdziale News from Soviet Bloc.
Po przeniesieniu wprogi jakiej neutralnej kruchty kon-
tynuowalimy zacieke obrady. Ustalono, e w szczegl-
noci chodzi nam o popieranie wszelkich dziaa na rzecz
praw czowieka, skierowanych przeciwko militaryzmowi,
wyzyskowi pracujcych, cenzurze i kamstwom mass me-
diw, atake opopieranie dziaa ekologicznych, oddolnych
inicjatyw gospodarczych oraz pozainstytucjonalnych prze-
jaww twrczych.
Rozstalimy si wznoszc pene otuchy hasa Wsp-
pracuj! Twrz wolne komrki anarchistyczne! Id wlud!.
Ten fascynujcy dzie zakoczyem wobjciach pewnej
bojowo nastawionej aktywistki, ktra walczya zsystemem
uprawiajc woln mio. Kontakt zjej punktem G stano-
wi ideologiczne dopenienie tego radykalnego happenin-
gu spoecznikowskiego
Dla Hrynia kar za gocin byo kolegium wstandar-
dowej wysokoci 50 tysicy zotych. I zapisanie do coraz
wikszego klubu winia granic. Po licznych postanowie-
niach o zastrzeeniu wyjazdu za granic, bojownik RSA
przystpi ku akcji bezporedniej.
7 kwietnia 1989 roku Hry przyku si do krat gma-
chu Komitetu Wojewdzkiego PZPR wGdasku. Jak wy-
nika z akt Sprawy Operacyjnego Rozpracowania krypto-
nim Anarchici, uczyni to w celu wywoania niepokoju
Artyku w magazynie
Torch Konjo i Disney
po rozbiciu zjazdu MA.
154
publicznego. da paszportu. Otrzyma go dopiero wraz
znastaniem wolnej Polski.
SB domagao si pacyfkacji Janego, poprzez przymuso-
we wcielenie Papiea wszeregi Ludowego Wojska Polskie-
go. Tym razem uratoway go lekarskie kwity pamitka po
niegdysiejszych rajdach wszpitalu dla nerwowo chorych,
gdzie tam wPolszcze dowiadczanych.
Heroicznie dzie zjazdu odcisn si na yciorysie in-
nego naszego kolegi. Kilka tygodni wczeniej poznalimy
rosyjskiego malarza Misz Kowalskiego. By energetycz-
nym udziaowcem dziaa odeskiej bohemy. Jako przebi
si do PRL, przemycajc archiwum tamtejszego rodowi-
ska andergrandu artystycznego.
Misza mia misj wywie w sentymentalny skarb bez-
cenny, wcelu opublikowania go gdzie wwolnej Europie.
Wielu autorw tych prac strzelio wdesperacji samobja,
wielu oszalao, kilku siedziao wagrach. Ot, codzienno
ludzi niepokornych wojczynie wiatowego proletariatu.
Malarz Kowalski rozpaczliwie usiowa przekona admi-
nistracj peerelowsk, i posiadajc polskie korzenie, god-
ny jest otrzyma zpowrotem nasze obywatelstwo. Walczy
onie zaciekle, korzystajc zgociny gdaskiego rzebiarza
Alfonsa osowskiego. Taty lidera i klawiszowca zespou
Kombi.
Po aresztowaniu na zjedzie Midzymiastwki Anarchi-
stycznej, Misza jakim fortelem opuci wizienie iponad
rok ukrywa si po zaprzyjanionych lokalach przed na-
gonk SB. Przez cae lata 90 mieszka imalowa wSopocie.
Na upragniony Zachd wyjecha dopiero na pocztku XXI
wieku. Wlegendarnym sopockim Spatife dodzi wisi pod
suftem jego futurystyczny rower, ktrym przemierza bez-
droa odzyskanej ojczyzny
Ciekawie potoczyy si te losy aresztowanej scenografi
tudzie wydawnictw Totartu.
Rok pniej, po czerwcowych wyborach 89, Solidarno
na mocy porozumie zkomunistami wezwaa opozycjoni-
stw ktrym zarekwirowano podglebny dorobek, aby zga-
szali si po niego domagazynw SB.
Gdy imy naiwnie upomnielimy si onasze zlewiny, pa-
nowie zSolidarnoci kulturalnie nas poinformowali, i ni-
gdy nie bylimy adnym podziemiem wic mamy spier-
dala. I nic Sekcji Publicystyczno Reklamowej Koncer-
nu Metafzyczno-Rozrywkowego Piguka Progresji si nie
naley.
Dopiero interwencja u naszego kumpla z wadz NSZZ
Soli-dada-rno, starego fana Totartu, spowodowaa uwol-
nienie zpiwnic Wojewdzkiego Urzdu Spraw Wewntrz-
nych: historycznej fagi, elementw scenografi inieco eg-
zemplarzy Higieny. Nie odzyskaem tylko kaset Fonogra-
Legendarny sztandar
Grupy Poetyckiej Zlali
Mi Si Do rodka.
Misza Kowalski i jego
synny bicykl.
155
fi Zlew Polski. Widocznie dzieci ubekw nagray sobie na
nich sympatyczne przeboje Modern Talking
(Zatracone kasety Szelestu Spadajcych Papierkw iTo-
tart DDA bdziy po gowinie mojej popkulturowej, gdy
latem 2008 roku prowadziem koncert wysmaonego
w solarium Tomasa Andersa, na Festiwalu Muzyki Ta-
necznej wOstrdzie)
Sztandary, te namalowane na Zbyszkowym dachu, po
uwolnieniu z kazamatw SB suyy nam dzielnie jesz-
cze przez wiele postabsurdalnych akcji. Utony dopiero
w mojej piwnicy podczas wielkiej powodzi, ktra nawie-
dzia Gdask latem 1997 roku.
Prawdopodobnie nie tylko dlatego, i nie posiaday kar-
ty pywackiej
Po zjedcie Midzymiastwki Anarchistycznej Zbyszek
iKonjo energicznie zabrali si donakrcania swojego no-
wego wcielenia. Plany mielimy, jak zawsze, buczucz-
ne oraz rozlege. Icodzienn ork na ugorze kruszylimy
opr materii.
Dlatego zapewne 10 listopada 1988 roku SB najechaa
central Koncernu, czyli zasuone mieszkanie Sajgona.
Dokonali rewizji, jak twierdzili, w poszukiwaniu ukrytej
tam bomby (sztuka SB). Aresztowano naszego kierownika,
zakutego wdyby przewieziono dosiedziby WUSW ipod-
dano wielogodzinnym przesuchaniom.
Zbig pisa potem Azatem wojna umowna, ale ztrupa-
mi i z perwersyjnymi formami presji. Podziay ekstremal-
ne ispoecznie rozlege tak, ea stopniowo zatraciy kontu-
ry iwyrazisto, wszyscy po cywilnemu, aniektrzy wmun-
durach to swoi. Dopki cie nie uderzy, nie jeste pewien.
Zatem wrg jest niedookrelony, oczywicie istniej wy-
raziste punkty orientacyjne, lampy zapalane i gaszone, ale
wplanie oglnym linia zwarcia jest nierozpoznawalna, stro-
ny wswojej masie mieszaj si wtramwajach, sklepach, do-
mach, co wbrew teoriom bolesnych linii podziaw raczej
sprzyja abstrahowaniu wrogoci, wzajemnej agresji
Nieprawdziwi komunici, bo kt wtajnej policji jest ko-
munist, nawykowo przenikaj demonstracje antykomuni-
styczne, a w pochody nieprawdziwych komunistw zaczli
si wplata antykomunici, zktrych dua ilo okazaa si
prawdziwie lewicowa. Rewolucja mutuje wkontrrewolucj,
akontrrewolucja wrewolucj.
Obie strony nawzajem rozkadaj si od rodka. Ci za,
co midzy stronami mediuj, najlepiej czuj si w sytuacji
jaka jest. Mediatorom nie idzie ozmian, bo wtedy przesta-
j by wani.
A od czasu do czasu: trup. (Jak Violetka droga sza
i co mitosia. Wstp do zbioru poetyckiego Parnas zi-
mowy).
To nie by koniec zych wiadomoci. Wtajemniczy spo-
sb Zbyszek podupada na zdrowiu. Zacytuj ponownie
siebie samego Niestety, pod koniec lat 80 zacz choro-
wa, mia nawet tak ksyw Nerka, ktr nada mu Maciek
Chmiel, wtedy menader zespou Dezerter, poniewa Spi-
ko wci narzeka, eboli go nerka ipotraf cztery dni lee
bez ruchu wku, tak go ta choroba paraliowaa.
Kilku naszych fanw studiowao medycyn i dziki ich
znajomociom poddalimy Zbyszka kompleksowym bada-
niom na terenie akademii medycznej. Badania te nic nie
wykazay
Nasz kumpel Medyk, wtedy muzyk legendarnej podziem-
nej formacji Szelest Spadajcych Papierkw powiedzia,
eten problem ma natur psychiczn, epsyche Zbigniewa
projektuje jaki dramat na jego ciao, ktre odmawia udzia-
u wtej naszej artowej podry.
Medyk si nie myli (Nike zBiedronki, Lampa).
Ale pki co, Zbyszek Sajng walczy ze swoj niemoc
izcaym wiatem. Icigle jeszcze wygrywa.
Zbyszek Sajng
Realizacja Warszawska,
wrzesie 88.
156
wiadectwem tych nierwnych zmaga s m.in. wiersze
ztamtego okresu, zdo dzi nie wydanego, wizjonerskiego
tomu pt. Parnas zimowy auj odrzuconych fetyszy /
iprzerwanych praktyk / widz wijcego si wtrawie szczu-
paka / jego chodne wntrznoci kobiety / mrcych same pu-
ste bezadne / na ce na nice na guzy / na krasawice na ra-
dosne sosy / tak jakby czemukolwiek mona byo zapobiec /
tak jakby czemukolwiek nie mona byo zapobiec. (Zapo-
bieenie).
Na te wszystkie paranoje postanowilimy nawiedzi
z naszymi projekcjami miejsce jakie niepowszednie.
Wmyl starego hasa Zamiast bra piguk, wylej si dro-
bink!
Po akcjach zMidzymiastwk Anarchistyczn zaliczy-
limy kolejny zakaz wystpw w trjmiejskich klubach.
Dnia 12 grudnia 1988 roku Wydzia C KWMO wGda-
sku zarejestrowa Spraw Operacyjnego Rozpracowania
kryptonim Anarchici, pod numerem 58824. Zbigniew
Spiko Sajng iPawe Konjo Konnak objci zostali sta in-
wigilacj SB.
Wic 16 grudnia Koncern Metafzyczno Rozrywkowy
zawita tam, gdzie jeszcze nie bali si nas zaprosi. Czyli
wprogi Internatu Specjalnego Orodka Szkolno Wycho-
wawczego Dla Dziewczt wSopocie.
Te dziaanie opisywa nawet magazyn Pet w male
biuletyn wewntrzny Midzymiastwki Anarchistycz-
nej Przyjcie entuzjastyczne, gorca atmosfera, szczegl-
nie podczas tej czci imprezy, ktr symbolicznie moemy
okreli jako permanentne ujawnienie zcyklu DYSKRETNY
UMIECH ENADY
Przygotowalimy mix profuzyjnych atrakcji pt. wiat jest
pikny, ludzie s dobrzy! Kilkadziesit pensjonariuszek po-
dziwiao plsy formacji Mio, Totart DDA, Grup Po-
etyck Zlali Mi Si Do rodka oraz Yo Als Jetzt z nieza-
wodn diaporam. Panny byy zachwycone zarwno cao-
ci realizacji, jak ipojedynczymi jej podmiotami.
Trudna modzie pci eskiej chona kady atom pre-
zentacji z wolnoci. Bylimy dla nich anioami z inne-
go wiata. Take tego jak najbardziej namacalnego, sensu-
alnie niebezpiecznego. Pobyt tylu adnych (ha), modych
(ha ha) i aktywnych (ha ha ha) chopcw w ich przytul-
nym wizieniu musia zakoczy si gwatownym wyado-
waniem.
Krnbrne niewiasty dzielnie wytrzymay jeszcze moj
recytacj dziea Lopeza pt. Never Ending Story Dzi-
siejszego / ranka / pomylaem / dlaczego / tak duo / gada-
em / bo si za duo / flmw / naogldaem / ichciaem /
by przynajmniej / amantem / iumarem
Ale gdy gra zaczlimy ze Zbyszkiem jako Totart DDA
feat. Mio (bo w tym chaosie psycho jam na spontanie
wybroczy si nam niesamowity), panny wtargny na
scen ogarnite nieposkromion chuci. Szarpay na nas
ubrania, ksay, drapay i macay, byle dorwa cho frag-
ment zakazanego mskiego ciaa.
Coby jasne byo nie mam nic przeciwko zbiorowym
doznaniom erotycznym, ale tam moglimy zosta roze-
rwani, w tej namitnoci wielkiej, na strzpki. Porzucili-
my na scenie Tymona, ktry samotnie odpiera nimfo-
maskie adoracje. Amy ucieczk salwowalimy si, uno-
szc na plecach nasze zasuone rekwizyty tudzie instru-
menty.
Bylimy tak oszoomieni walk pci, i w drodze po-
wrotnej, w kolejce SKM relacji Sopot Gdask Politech-
nika, zagino nam 300 zasuonych diapozytyww made
by Yo Als Jetzt. Nie odnalezionych niestety, pomimo sze-
roko zakrojonej akcji poszukiwawczo uwiadamiajcej.
(Wszystko przez tych babw, panie jak mawia pewien
znajcy ycie hydraulik-egzystencjalista). Cze ich pa-
mici! Niech spoczywaj wpokoju!
Ale za to na rce dyrekcji Koncernu przyszo, po raz
pierwszy, ofcjalne pismo z podzikowaniem Impreza
158
bya bardzo udana. Wykonawcy umieli nawiza kontakt
zwidowni skadajca si zszedziesiciu dziewczt upo-
ledzonych umysowo wstopniu lekkim, uczennic ZSZSpe-
cjalnej, pochodzcych najczciej z rodzin o niskim pozio-
mie kulturalnym, czsto sierot spoecznych.
Dziewczta byy szczliwe idotd mile wspominaj wy-
stp. Wane jest to, e odtrcane przez zdrowych rwieni-
kw, spotkay si z yczliwoci i przyjani. Podpisane
Kierownik Internatu Grayna Zimna.
Za dni kilka, na andergrandow zabaw Sylwestrow,
zaprosi nas Jarek Gua z Prafdaty. Postanowilimy po-
czy przyjemne z poytecznym. I zmixowalimy ta-
ce z pierwszym zebraniem aktywistw polskiego oddzia-
u Partii Radykalnej.
Meeting odby si w domu Jurka Czuraja w Suskowoli,
bye wojewdztwo radomskie. Uczestniczyli wnim ludzie
WiPu, niezaleni artyci iekolodzy oraz Koncern Metaf-
zyczno Rozrywkowy Piguka Progresji. Jak to si adnie
pisze w protokoach dyplomatycznych rozmowy prze-
biegay wmiej, konstruktywnej atmosferze.
Zbigniew rozwin tezy ze swojego konspektu Kontrkul-
tura wPolsce. Walka, terapia ikreacja. Analizowa wdys-
kusji punkt Etapy bycia wkontrkulturze: bycie wkontr-
kulturze jako etap. Co, czemu si powicamy, staje si
dla nas cenne, rzeczy cennej tym chtniej si powicamy,
a owo powicenie przekracza wytrzymao czy odpor-
no, albo tak przekracza warto dla ktrej si powicamy,
enastpuje kryzys.
Std wchodzenie w kontrkulturow aktywno stawia
grup, czy jednostk przed trzema perspektywami:
a/ radykalizacja:
w ramach swojego pogldu (od konsekwencji do orto-
doksji)
z diametraln zmian opcji, najczciej (ostatnio) od
pacyfzmu dofaszyzmu; faszyzm (skins) jako rozpacz usys-
tematyzowana, dramatyzm iwaga problemu
b/ komercjalizacja lub rozpad (odejcie wwymiarze jed-
nostki), przy czym komercjalizacja zupena jest prawie nie-
moliwa wnaszych warunkach, std powstaj jakie kary-
katuralne porednie formy komercji
c/ droga rodka grupy po okresie waha (midzy a
a b) czsto przechodz na dziaalno w rytmie ycia,
tzn. ju spokojniejsz, bardziej stonowan, realizowanie za-
oonych zamierze, czyli gr zuyciem fgury kompromis
kontrolowany. (W prowadzonej z systemem grze kompro-
mis staje si jednym zchwytw stosowanych wiadomie, in-
strumentalnie jako rodek prowadzcy dorealizacji planw,
lecz nie wg zasady: cel uwica rodki, a z kadorazowym
wywaeniem stopnia ewentualnej szkody, jak moe przy-
Pradata Sylwian
iJurek Czuraj.
Realizacja Warszawska,
wrzesie 88.
159
nie kompromis, zewentualnych korzyci jakie wtej sferze
moe przynie realizacja zaoona).
Po partyjnej burzy mzgw rozpocz si pankrokowy
dancing. Ana party sylwestrowe zjechaa mietanka pod-
ziemia muzycznego. Plsalimy z zaogantami Deutera,
Sstil iDezertera. Byy to radonie dionizyjskie chwile
I w ten sympatycznie familijny sposb zakoczylimy
ostatni, nielegalny rok bojw wbolszewickiej niewoli. Ale
ejest on, ten 1988, rokiem agrowym ostatnim rzeczywi-
cie, tego nikt znas nie przeczuwa nawet wsnach bez-
czelnie najmielszych.
Stycze 1989 roku rozpocz si ciekaw seri meetin-
gw. Pojechaem ze Zbyszkiem dostolicy, coby jak to m-
wi moi rwnolegli rodacy, viel leute trefen.
Planowalimy wydanie drugiego numeru Przegldu Ar-
cheologicznego Metafzyki Spoecznej. Tym razem nazywa
mia si Spassguerilla. Iskada zsamych wywiadw. Aby
odda stan umysw naszego rodowiska wtym przeomo-
wym czasie.
Pismo z takich, a nawet ze zgoa innych przyczyn, nie
ukazao si niestety. Ale zacytujmy urywki przeprowadzo-
nych na t zacn intencj rozmw.
Naszym drugim interlokutorem (gdy pierwszym bya
wspominana ju ofara Lecha Wasy, austriacki dzien-
nikarz Fryderyk Schwarz), by Maciek Chmiel: Konjo
Mwisz onadorganizacji ideologicznej jak jest obarczo-
na dziaalno alternatywna wPolsce
Maciek Chmiel Nie wiem co nazywasz dziaalnoci al-
ternatywn. Mylaem, ekiedy zostao to ju ustalone, i
nie ma takich dziaa. Ja przynajmniej wmuzyce rockowej
nie znajduje tego
K. Czujesz si sfrustrowany?
M. Ch. No.. tak
K. Zesp Dezerter te jest sfrustrowany?
M. Ch. Myl e wszystko przychodzi troch za pno.
To znaczy gdyby przyszo par lat temu i gdyby byy takie
moliwoci wtedy, gdy rzeczywicie zesp by na fali ikady
jako inaczej na to patrzy, to byoby troch inaczej
Warto przypomnie, i ten dyskurs przyjazny toczy si
wmao przyjaznym politycznie kontekcie. Doszo wtedy
do brutalnej eskalacji przemocy na koncertach, nakrca-
nej przez coraz agresywniejszych faszystw. Aby zaprote-
stowa przeciw tej ponurej sytuacji, Dezerter na okoo dwa
lata zaprzesta wogle wystpw wPRL.
Poniewa nikt nie chcia przeprowadzi znami wywia-
du, postanowilimy wyrczy mao czujnych urnalistw.
Iprzeprowadzilimy wywiady sami ze sob. Oto fragment
rozmowy Zbigniewa ze Zbigniewem: Zbigniew Ataku-
je pan wszystkich, ktrzy myl inaczej ni Pan, a podob-
Maciek Chmiel w
gronie bywalcw klubu
Hybrydy, Warszawa.
160
ne cechy obserwowane u innych uczestnikw spoeczestwa
nazywa Pan totalitaryzmem.
Zbigniew. Ja przyjem wzaoeniu generaln ibezwy-
jtkow zasad nie czynienia krzywdy. Wszystkie moje ata-
ki, jak je Pan nazywa, s jedynie wymian zda, dyskusj,
raz wprost z uyciem poj, a kiedy indziej tzw. rodkami
artystycznymi (przejawy twrcze), czy czsto yciowymi sy-
tuacjami.
Z. Czy obrzucanie brej z mokrych gazet jest rwnie
takim subtelnym iniewinnym rodkiem?
Z. Jest przede wszystkim zabaw. Seksuolodzy nawet
polecaj zym na siebie, albo gnunym kochankom, by si
rzucali poduszkami celem rozadowania napicia, lub roz-
budzenia namitnoci. Widz to jako co zupenie innego
od walenia po mordzie, kopania wbrzuch, czy rzucania ka-
mieniami etc.
Swoj wspania posta postanowi przybliy wiatu
take artysta Paulus. Ju za moment zainspiruje pozosta-
ych udziaowcw Tranzytorium do powoania Instytutu
Nadbada Nad Perfdi Mzgu Paulusa. Ale pki co po-
rozmawia szczerze sam ze sob na amach, widmowej nie-
stety, Spassguerilli: Paulus Syszaem ebye wszpitalu
psychiatrycznym. Jakie stamtd wyniose wraenia?
Paulus To dosy specyfczne miejsce. Zawsze marzyem
otym eby si tam znale, no iznalazem si (ha, ha).
Kto nie by w takim miejscu nie jest w stanie wyobrazi
sobie pewnych rzeczy. Ot takiej chocia jak zdarzenie wsto-
wce gdzie jeden zchorych zacz sika sobie dozupy iza-
nim siostra wyrwaa mu talerz wypi duszkiem poow jego
zawartoci.
Inny chory twierdzi cay czas egoni go pocig. Czasem
wybiega zsali telewizyjnej ibieg przez korytarz szlochajc.
Ten sam chory regularnie podlewa ka innym chorym
Ateraz fragment wywiadu, ktry kolega Konjo przepro-
wadzi zkoleg Konjem: Konjo Krcenie flmw, wydawa-
nie magazynw, kontakty zalternatywami tu itam, grupa
poetycka, frakcja muzyczna, akcje zlewne, kabarety, kluby
dyskusyjne, fonografa immanentnej koegzystencji, bibliote-
ka klasykw Totartu po co to wszystko najsodszy?
Konjo Po nic. Jestem zakochany wwieloci bytw. Poza
tym okrelenie po nic jest dla mnie piknym przykadem
czystej formy, wekstatycznej ipenej pogardy peregrynacji,
o ktrej Als pisa Wybierajc si do Itaki naley pami-
ta / enajwaniejsza jest podr / bo Itaka / Itaka moe ci
rozczarowa.
Spassguerilla
przygotowana
do druku matryca
Wywiadu Konja z Konjem.
161
To wspaniaa prba nabrania dystansu do siebie samego
i wasnego ycia. Uwaam si za jednostk wybitn. Nie-
tzsche zwyk by mawia w podobnej sytuacji C jest
pieczci uzyskanej wolnoci? Przesta wstydzi si same-
go siebie!
Take na pocztku stycznia Izolka i Konjo zorganizo-
wali zabaw karnawaow w Sopocie, dla do specyfcz-
nych party people. Naszymi gomi byli podopieczni Koa
Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski. Jak wynika z poda-
nia, ktre musielimy zoy wodpowiednim urzdzie, jest
to dyskoteka dla osb upoledzonych umysowo w stopniu
umiarkowanym iznacznym.
Wspomaga mnie w tej przygodzie synny aktor gda-
skiego Teatru Wybrzee, Florian Staniewski. Socjeta
Umiechnitych, jak ich umownie nazywalimy, przyj-
a nas jak swoich starych kumpli. Wodrnieniu od neu-
rotycznego wiata normalsw, panowaa wrd nich mia,
rodzinna atmosfera.
Czego bymy z Florianem nie robili podczas zabawy,
umiechnitych interesowaa jeno odpowied na pytanie
Kiedy pojedziemy na kolonie? Nieodmiennie odpowiadali-
my Ju wkrtce, szanowne koleanki ikoledzy!
O naszych kolejnych upublicznieniach, tego stycznia
jake przenikliwego, informowa Pet w male biuletyn
wewntrzny Midzymiastwki Anarchistycznej 14.I.89
Der Danziger Arsambl zlewa si fonicznie podczas werni-
sau swej serdecznej przyjaciki i staej wspmarzycielki
Joasi Kabali wkawiarni Lotu.
A21 stycznia yciowi higienici zKoncernu Piguka Pro-
gresji nawiedzili porzucony przez anioy szpital psychia-
tryczny wGdasku Srebrzysku. Na oddziale 20B odby si
perfekcyjnie zorganizowany wieczr grupy poetyckiej ZLA-
LI MI SI DO RODKA ztowarzyszeniem grupy kolorowej
Yo Als Jetzt.
Upublicznienie zapercepowane zostao wsposb adekwat-
ny przez ludno zasiedlajc ten element dziejw wszech-
wiata. Psychic Tour over Gdask trwa!
Redaktorzy anarchole nie byliby sob, gdyby po new-
sach nie zamiecili zoliwego dopisku Od redakcji
z Lotu nas wyrzucono a w wariatkowie mielimy problem
zwyczajeniem, kto tu jest pacjentem. Sprawa si wyjania,
gdy ci wpiamach poszli sobie; Czemu nikt nie piewa?! Ja
mylaam, eto bdzie impreza towarzyska zherbatk, ato
taka terapia pani doktor.
Nie polemizujc ztymi serdecznociami dodam tylko, i
zarwno wLocie (a waciwie wGalerii Wlot) jak iwpsy-
chiatryku, uylimy egzotycznego instrumentu o nazwie
szaamaja. Ku uciesze wielu, nas samych oczywicie nie
wyczajc. Za wypoyczenie tych trb jerychoskich
idzi dzixy wielkie niech przyjmie pan Andrzej Starzec,
guru gdaskiego Domu Harcerza.
Poster z psychuszki.
Szpital psychiatryczny
w Gdasku
Pauli, Zbig
i szaamaja.
162
Oprcz krotochwilnych uwag na temat aktywnoci Kon-
cernu, Pet wmale zawiera take praktyczny poradnik Ja-
nego Ozachowaniu si przy stole. Weteran aresztowa, ko-
legiw i wykrocze instruowa wieych adeptw niea-
twej sztuki knucia 1. Z policj nie naley rozmawia. 2.
Absolutnie naley odmwi zezna. 3. Niczego nie podpisuj,
doniczego si nie przyznawaj!
4 lutego Sekcja Publicystyczno Reklamowa, tym ra-
zem w osobach Zbigniewa i Janego, przeprowadzia wy-
wiad zlegend Wolnych Zwizkw Zawodowych, Andrze-
jem Gwiazd. Rozmow opublikowao austriackie pismo
Profl.
Los umiechn si niespodziewanie doskromnego ko-
lektywu metafzykw spoecznych. Za wstawiennictwem
Prafdaty otrzymujemy dotacj wwysokoci 200000 zo-
tych. Pierwsze wdziejach Tranzytorium wsparcie fnanso-
we dostalimy od warszawskiego Funduszu Kultury Nie-
zalenej.
Kupilimy za nie farby, materiay domaej poligrafi oraz
kasety audio i video w Pewexie. Przypomnijmy, i jedna
kaseta VHS kosztowaa zim roku 89 jak poow pensji
inteligenta pracujcego.
Za swoje stypendium Prafdata zrealizowaa konspira-
cyjny happening wBerlinie Wschodnim. Wzbudzili swo-
j, tradycyjnie transow i malowan akcj, przeraenie
u tzw. enerdowskiej opozycji. Wschodni Niemcy bagali
Gu ipozostaych fghterw aus Polen, aby whauptstadt
der DDR nie uywali okrelenia Mur Berliski. Wten spo-
sb kultura trabanta wiecia swj triumf wrd zbunto-
wanych rodakw Erosa Honeckera
Ktrzy zreszt za par miesicy rozpoczn masowy exo-
dus ze swojej komunistycznej ojczyzny dowolnego wia-
ta czyli do Polski, na Wgry i do Czechosowacji!!! Ich
szlak znaczy bd porzucone wartburgi. Tak walczyli
oniepodlego banana deutsche
Realizacja Warszawska
Sylwian i Kasia,
Pradata.
163
Magazyn Muzyczny opublikowa artyku Arka Pragow-
skiego pt. Wiatr od morza. Opisujc gdaskie rodowisko
muzyczne, autor wsympatyczny sposb przedstawi doko-
nania Tranzytorium Totart, jak twierdz znawcy tematu,
mia dwa zasadnicze okresy: fekalny isalonowy.
Obywatele miasta Rzeszowa do tej pory wspominaj,
jak w szczytowym nasileniu fekalnej ortodoksji Totartow-
cy nasli przy dwikach dzikiej muzyki na scen, lepi-
li z ekskrementw kulki i rzucali w publiczno namawia-
jc dowsplnej zabawy Ateraz? spokojna, elektronicz-
na muzyka, wywietlanie diaporam ikulturalni modzi lu-
dzie czytajcy poezj A trudno uwierzy.
Jeden ztych kulturalnych modych ludzi, czyli intuicyjny
artysta Paulus, uywajc pikarskiego argonu dokona
transferu spod totartalnych sztandarw ku barwom Szele-
stu Spadajcych Papierkw.
Pauli zrealizowa z ekip Oziego, wtedy znajdujc si
wostrym stadium hard rockowym (!?), mnogo koncer-
tw na terenie caego kraju. Jak pisa redaktor Pragow-
ski Ten zesp ewoluuje dosownie zkoncertu na koncert.
Wjakim kierunku? Tego nie wie pewnie sam Ozzy.
A inni, przeywajcy cudown metamorfoz udziaow-
cy Koncernu, Joanna Kabala i Andrzej Awsiej, 24 lutego
wzili udzia wPrzegldzie, organizowanym wmurach ich
nobliwej gdaskiej PWSSP. Gdzie wsatelickich obszarach
tej akademii Tymon wycina frytowe houbce na specjalnie
preparowanej wiolonczeli (!?). Yo Jetzt przedstawili insta-
lacj pt. Hezok, skadajc si z mistycznie zlewnego ma-
larstwa idiaporamy.
Ten niezwykle kreatywny duet, wsplnie z dyrekcj
Koncernu, zrealizowa na terenie Trjmiasta seri przed-
wiosennych akcji ulicznych. Darzc niechci znormali-
zowane kanay korespondencji poezja uliczna zastosowaa
metody elastyczne irnorodne ipodja prb nawizania
kontaktu autentycznego poprzez wyeliminowanie przymusu
choby tylko obyczajowego. Grafti nosio tytu Cycki pipki.
Jak pisali Yo Als Jetzt Nasze dowiadczenia szablonowe
przekazalimy Totartowi, RSA, od RSA przej je WiP. Po-
tem szablon wykorzystywali ju wszyscy
Wmarcu Koncern uda si dourokliwej wsi Bag, le-
cej dziebko pod Olsztynem. Wgminie Jonkowo. Nieopo-
dal Pupek. Cakiem niedaleko od Woowna.
To miejsce wybraa Prafdata na realizacj projektu wy-
niesienia si z industrialnego Babilonu stolicy. I oglnie
postanowili, kumple nasi serdeczni, odci si od wszel-
kich kontaktw z socjalistycznym spoeczestwem. Czas
pokaza, enie byo to takie proste
Jako pierwsi swoje chaty zasiedlili Gua i Sylwian.
Wstrzsnli autochtonami, czule zwanymi denaturowca-
mi, ju na samym wejciu. Obchodzili latyfundia ze wini
u nogi, odziedziczon po poprzednim gospodarzu. Jako
zadeklarowani wege oswoili prosiaczka inadali mu swoj-
skie imi Marusia. Potem indiask osad postawi rady-
kalny malarz Faustyn. Zwolna zjeday si inne niespo-
kojne duchy, szukajce wytchnienia wrd mazurskich pl
ilasw.
Ta ekscentryczna ekipa obdarowaa swoj now biosfer
m.in. ide legendarnych wiatowych Zawodw W Rzucie
Magazyn Pierdol by Paulus.
164
Motkiem Do Telewizora. Oraz Klubem Wiejskim Gotki,
gdzie za lat kilka odbd si jedne zpierwszych wIII RP
rave party. Ktrych gwiazd bdzie nowy skad Afy Bry-
lewskiego, czyli techno terror Max iKelner. Aza trance DJ
robi tam witej pamici Skandal, niegdysiejszy wokali-
sta Dezertera
Atymczasem zaprezentowalimy wodwilowym Bagu
Totart wpiguce, przy pomocy familijnych narracji, mixu
poetyckiego oraz ujawnienia Yo Als Jetzt. I po wielokro
mielimy tam jeszcze powraca.
Do Warszawy przeniosa si za to ju caa nowa zaoga
Kudatego. Czyli Agencja Nalenicy ijej satelity. Jak pisa
ojciec-zaoyciel Kudlatz: Nazwa ta zacza pojawia si
na jednoegzemplarzowych tomikach, powieciach, esejach,
chaupniczo wyprodukowanych kasetach
Ale nie tylko w andergrandzie andergrandu imprzeja-
wia si post-artysta Kudaty. Gdy wlutowym numerze pi-
sma ITD ukaza si pokany wybr wierszy ex-supskiego
skryby. Najcilej wkomponowany zosta we wkadk pt.
Lumpenteligent, redagowan przez zasuonego fana To-
tartu, Tomka Janowskiego.
Redaktor Lumpenteligenta stawia dramatyczne pyta-
nie Czy s jeszcze poeci, ktrzy narodow histori potra-
f w strofy przeku? I z ulg sam sobie odpowiada Na
szczcie mamy modzie. Autora Kudatego, nie musimy
znawcom przedstawia. Dyletantom nie bdziemy podsu-
wa gotowych interpretacji
I tu nastpowa bogaty wybr LIKoci poety Kudlatza,
zaczerpnity ze synnego tomu Z mrocznego skadzika
dziejw To chyba krakowiacy, bo pira na wietrze / mi-
gaj, a kosy w doniach / szeptem o rzezi gadaj (Syn-
drom maciejowicki).
A w marcu orkiestra w/w mistyka, znana z ujawnie
wKabarecie Zlew Polski kamanda WStron Prawdy, uro-
czycie wkroczya do nowego stoecznego Kokos Studio.
Izarejestrowaa, dotej pory ujawniany wwersji quasi-live,
materia na kaset pt. Mroonki wojenne.
Muza bya guptacko godna, ale, jak przyznawa sam li-
der Poprzez bezporedni, osobisty, moliwie najbliszy
kontakt ztwrc mona dopiero pozna wbardziej zadawa-
lajcym stopniu jego produkt (tekst, obraz, muzyka), idzi-
ki niemu, tj. produktowi wej, wnazwijmy to intersubiek-
tywn niewako.
Okadka kasety grupy
W Stron Prawdy
(Po prawej).
Wiekopomny
tomik Kudatego.
(Po lewej).
165
Kwiecie roku 89 by niezwykle obftujcym wewszela-
kie przekroczenia periodem. Na pocztku tego zewirowa-
nego aprila Koncern Metafzyczno Rozrywkowy Piguka
Progresji wyruszy na podbj Ziem Odzyskanych.
Wdniach 38.IV Galeria Pojcie Galeria Jest Nieodpo-
wiednie zorganizowaa weWrocawiu Festiwal Supralitera-
tury Literakcje. Byo to imponujce przedsiwzicie, kt-
re radonie rozlao si na cae miasto.
GNG ogaszali dobr nowin urbi et orbi Koniec obec-
nej kultury wiat sta si textem ktrego nie potrafmy ju
odczyta!!!.
Now kultur reprezentoway ujawnienia radykalnych
twrcw podglebia. Explodoway wic wystawa poezji
konkretnej, prestival pt.Dekonstrukcyjna magia supralite-
racka, ujawnienie literatury urzdowej mail artu, perfor-
mowa Narodowy Alians Orgiastyczny oraz grupa Poyka-
cze Pere, ktra muzycznie komentowaa aranacj prze-
strzeni wykreowan przez Pawa Jarodzkiego i Krzyka
Skarbka.
Naczelny ideolog GNG, Jacek Alexander Sikora, co
i rusz ogasza kolejne wystpienia meta-teoretyczne, jak
np. wykad pt. Semiotyzacja przestrzeni konceptualna
panzmysowo. Frakcja muzyczna GNG dokonywaa pre-
zentacji dwikowo gosowych experymentw. Dzielni
akcjonici ujawnili te postmodernistyczny przejaw prin-
terski pod postaci magazynu Xuxem.
Na przystankach tramwajowych, w pustych sklepach
misnych i na komisariatach podrzucano ulotki Stop!
Dzieo supra-sztuki! Propaguj supra-sztuk; tylko ona
we wspczesnym wiecie walczy o dekonstrukcj znakw
naszego bezwolnego szalestwa (kulturowego) i moliwo
konstruowania alternatywnych wiatw znaczeniowych.
(Przez kadego na wasny uytek).
W trakcie festiwalu odbyway si jeszcze: wiatowa in-
auguracja telefon-art, wystawa kolarstwa Karolinki z Ra-
culi oraz sztuka gazet czyli umieszczanie suprainformacji
wdziaach ogosze drobnych wrocawskich popoudni-
wek. Iwiele innych ujawnie, gdy jak pisali GNG festi-
wal nigdy si nie koczy.
Koncern godnie wkomponowa si wprzestrze supra-
miejsk. Szalaa Poezja Uliczna by Yo Als Jetzt. Silny skad
wystawia Grupa Poetycka Zlali Mi Si Dorodka wal-
czyli Zbigniew, Tymon, Brzska, Paulus i konferansjer
Konjo. To iowo upubliczni te artysta Ozi.
Podczas dziaa nocnych Grupy Poetyckiej, Zbyszek ob-
jania ideolo Tranzytorium Krytykujc wycig awan-
gard jako frustrujcy i degenerujcy istotne funkcje twr-
czoci uczestnicy formacji przeszli przez oczyszczajcy okres
wiadomego wstecznictwa, (ariergarda), by doj do uzna-
nia rwnowartoci stosowanych chwytw, form, rodkw,
swobodnych zapoycze etc., bez wzgldu na subiektywne
iobiektywne oceny stopnia ich oryginalnoci czy wieoci.
Emitowa te wiersze ztomu Parnas zimowy. Tu te po-
mruk zdziwienia towarzyszy ujawnieniu odwanego ero-
tyka pt.Flupy zpizdy.
Czujny autor objania cierpliwie Znw pewn drali-
wo wzbudzi moe problem wulgaryzmw. Ic poradzi
mona na to? Najlepiej by byo urwnouprawni wszystkie
sowa izniknby problem. Zniknyby jzykowe wykrocze-
nia igrzechy. Wkocu to tylko sowa, jeli nikogo nie mie-
rz, zostawmy je ich wasnym yciom.
Zreszt tutaj, w Parnasie, zdaje si przestay one nawet
peni funkcj intensyfkatorw. Unormalniy si, wyrwna-
y, jak sdz.
Wrocaw, akcja GNG
NN i Alexander w akcji.
Magazyn Xuxem.
166
Flupy okazay si by bomb zopnionym zaponem.
Explodoway wnastpnej ju dekadzie, na yczliwych wte-
dy amach bruLionu
Dyrektor Konjo, uniesiony supra-natchnieniem, wyre-
cytowa u bram festiwalowego witu swj nowy poemat
pt.Lubi Lubi si zlewa, gupczy wkadym miej-
scu ikadym czasie, itych co gdzie peregrynuj doswoich
rajw utraconych, panienki oktrych mwi mj aforyzm
mia jest, przyjdzie, umiechnie si, dupy da, zrobi herba-
t, czekolad zorzechami, olejek patchouli, unika dyskusji
zJanym na temat nieuchronnie nadchodzcego strajku ge-
neralnego, podprowadza ptna mojej mamie, iciemnia
papier na bibu Totartu, wamywa si z magistrem u-
czajem do pomieszczenia xero, Drezno o poranku, oglda
wylew z okna Jacka na Zaspie popijajc herbat jamino-
w dodwikw Cranioklast, alternatywn pla nudystw
na Kreuzbergu, dziery mistrzostwo gry wstpnej, plano-
wa zaoenie po rewolucji sieci wydawniczej debiles united,
kocha si w wannie, konsumowa paczki z Niemiec, cho-
dzi na zrzuty, myle
Ztym ostatnim to ju pewnie przesadziem
Po powrocie dodomu czekaa nas mia wiadomo. Nie-
zaleny Tygodnik Mazowsze (nr. 288, 5 IV 1989) ogosi,
i Higiena zostaa laureatem konkursu ogoszonego przez
Fundusz Prasowy Solidarnoci. Wyrnienia otrzyma te
bruLion i Qqryq Pietii Wierzbickiego. Mio jest taczy
wtakim towarzystwie
Dla rozjanienia realiw geopolitycznych, zacytuj gar
tytuw z tego numeru legendarnej bibuy Zakoczenie
obrad okrgego stou, Radujmy si ostronie, Prezydent czy
dyktator?, Niby nic, ajednak
W te dni tajemne oywi si artowo Krzysiek Siemak,
udziaowiec dziaa Szelestu Spadajcych Papierkw. Naj-
pierw opublikowa wasnorcznie nagran w domowym
studio kaset pt.Wielkanoc. Potem tom poetycki znowo-
falowymi lirykami pt. Nowy proletariat. A w kocu,wraz
z Paulusem, koncertami w Gdasku rozpocz realizacj
projektu dwikowego onazwie Nowy Lewy Proletariat.
Jako ambasador marki Grupa Poetycka Zlali Mi Si
Dorodka, czstokro ujawniaem wrealiach scenicznych
wiersze nestora gdaskiej alternatywy wszystko jest wpo-
rzdku / dopki jed tramwaje / nowy proletariat / nad-
latuje jak szaracza/ nowy mesjasz pozna ju smak ko-
biety / nie pozwoli si ukrzyowa / bdzie naucza wczasie
przerw niadaniowych / imnoy tanie papierosy.
167
Pod koniec kwietnia doszo dokolejnego niespodziewa-
nego przekroczenia. Koncern Metafzyczno Rozrywko-
wy Piguka Progresji wyruszy na swoje pierwsze zagra-
niczne tournee!
Wdniach 2226 IV wBudapeszcie odbywa si 35 kon-
gres Transnacjonalnej Partii Radykalnej. Organizatorzy
z Woch dokonali cudw logistycznych, aby cign ku
wgierskiej stolicy take aktywistw zPRL.
Autokarem z Krakowa wyruszya mocna ekipa repre-
zentujca wszelakie barwy podziemia. Oprcz Koncernu
przejawili si kumple zPrafdaty, WiP, Pomaraczowej Al-
ternatywy, niezaleni muzycy, ekolodzy irnej maci wi-
ry, ktre wykazay si na tyle kumacj, aby wbi si w t
kosmopolityczn wycieczk.
Pogranicznicy z bratniej CSRS omal nie dostali palpi-
tacji urzdowych gdy rewidowali nasz radykalny wehiku.
Strzelali rentgena wszystkim razem i kademu z osobna.
I w kocu po kilku godzinach pucili nas dalej, ku swo-
jemu wielkiemu nieukontentowaniu. Mieli szczer ocho-
t przypierdoli tej kolorowej hoocie ale wida ju byo,
esza wbolszewi jaka zadziwiajca odwil
Rozlokowano nas po prywatnych kwaterach w subur-
biach Budapesztu. Zbyszek iKonjo mieszkali na przykad
na antycznej Gulbaba Utca.
Nasz pobyt na kongresie rozpocz si jak wflmie mi-
strza Hitchcocka czyli od trzsienia ziemi. Pierwsze-
go dnia, od razu z biegu i w poudnie, zaproszono nas
dowzicia udziau wmanifestacji na rzecz ochrony ozonu
w atmosferze. Wtedy dowiedziaem si zreszt, e co ta-
kiego jak ozon wogle istnieje
Wrczono nam proekologiczne transparenty, ktre wj-
zyku woskim iwgierskim domagay si jakich susznych
praw dla udrczonej Matki Ziemi. Stalimy dumnie zna-
szymi internacjonalistycznymi hasami, wsercu adnie za-
bytkowego placu, otoczeni licznymi Noblistami i telewi-
zjami zcaego wiata.
Dla mediw by to pierwszy taki przypadek aby komuni-
styczny kraj zgodzi si goci, na tego typu imprezie, po-
litykw z Europy Zachodniej. Tudzie ich sympatykw,
z cigle jeszcze okupowanej przez Armi Radzieck, Eu-
ropy bolenie Wschodniej. Eufemistycznie okrelanej te
jako Azja Zachodnia. Dlatego obrady kongresu nazywano
symbolicznym zniesieniem elaznej kurtyny.
Atmosfera na placu zrobia si prawdziwie gorca gdy
wkroczya legendarna deputowana Partii Radykalnej, pani
Ilona Staller. Bardziej znana wielbicielom kina oralnego
niepokoju jako porno star Cicciolina!
Tyrmand napisaby oniej, emimo susznego wieku za-
chowaa kolosalne lady dawnej urody. Na gowie miaa
niewinny wianuszek, a w rku gotowy tekst poprawnego
ideologicznie przemwienia.
Media nie byy jednak specjalnie zainteresowane po-
gldami politycznymi pani Ilony. Ich interesowaa gw-
nie jako Cicciolina, ze wszystkimi swoimi kuszcymi
krgociami i rowociami. Ju po chwili urnalici,
Tom poezji
Krzyka Siemaka.
168
a szczeglnie woscy paparazzi, stracili cierpliwo. Prze-
rywali pani zaangaowan recytacj i krzyczeli Mamy
wdupie dziur ozonow! Skocz ztym Cicci ipoka cycki!
Jako niewinna sowiaska md mao jeszcze wiedzie-
limy o nieskomplikowanych prawach, jakimi rzdzi si
wiat kolorowych magazynw iwiatowej popkultury. By-
limy poruszeni pankrokow szczeroci przedstawicie-
li mediw z wolnego wiata. Ale Cicciolina znaa reguy
tej gry ispokojnie owiadczya, i pokae co ma najlepsze-
go, lecz jedynie wsusznej sprawie iwe waciwym, partyj-
nym kontekcie.
Nagle okazao si, ejedynym partyjnym kontekstem
bya ekipa Koncernu, trzymajca jakie dziwne transpa-
renty. Cicci podesza do nas i teatralnym gestem wysta-
wia na wspaniae wgierskie soce swojego radykalne-
go cyca.
Przyznaj, ponioso mnie. Gdy bezcenny element ana-
tomii pani deputowanej znalaz si na Koniczej linii strza-
u; totartalna krew zawrzaa i w szale chwyciem cyca
wpodniecon modziecz do. Krzyczelimy ju wtedy
wszyscy Cicciolina kochamy ci! Jestemy z Totartu!
Czyli zPolski! Ite walczymy zdziur ozonow!
Cicci bya po matczynemu wyrozumiaa. Umiechaa
si i gadzia nas po kaszubskich gowinach. Dygn mi.
Byem w transnacjonalnie metafzyczno spoecznym
niebie!
Pani deputowana bardzo powanie traktowaa swoje po-
lityczne zaangaowanie. Po manifestacji rzetelnie uczest-
niczya wobradach ipopieraa liberalne odezwy organiza-
torw kongresu. Promocyjnie udzielaa mediom swojego
entuzjastycznie wolnociowego seksapilu.
Atrzeciego dnia obrad wszystkie telewizje wiata poka-
zay, jak jadc odkrytym rowym kabrioletem Ciccioli-
na egna pierwsze oddziay armii czerwonej. Opuszczaj-
ce Wgry iudajce si gdzie za Ural. Po prostu dodomu.
Sodaci wtoczeni w bydlce wagony patrzyli z niedo-
wierzaniem, jak wzd ich eszelonu poda pnaga pik-
no. Rzuca pluszowymi misiami, przesya pocaunki nie-
gdysiejszym okupantom i krzyczy Kocham was chop-
cy! Wracajcie szczliwie do mamy i taty! Kademu z was
Budapeszt ponie
Cicciolina i Konjo
na manifestacji.
169
zrobi loda, tylko nie strzelajcie donas wicej! To si nazy-
wa walka opokj!
Cicci nie bya jedyn sia szybkiego reagowania spord
kadr Transnacjonalnej Partii Radykalnej. Okazao si,
ewraz zgwiazd pikantnej serii przybyy tabuny psycho-
li, ktrzy swj jawny odlot poczyli ze szczer pasj spo-
ecznikowsk.
Najbardziej aktywne byy przedstawicielki Ligii Trans-
seksualnej. Te pikne kobiety, ktre jeszcze chwil temu
byy niepozornymi panami, te chciay zaangaowa si
w powstanie lepszej, wsplnej Europy. Brylowaa pord
nich wraliwa pani adwokat, bronica susznych praw
transseksualnych prostytutek. Ktr zreszt, jak szczerze
przyznawaa, sama bywaa po godzinach.
Trudno nie zauway awic rozpolitykowanych gejw. Ci
wspaniali mczyni doskonale czuli si wpartyjnym y-
wiole. Przewodzi im miss solarium Feliks Cossolo, ktry
wydawa w Mediolanie magazyn Babilonia. Feliks wygl-
da jak mody bg izawsze wita nas czuym ciao bambini
from Polonia! Wiem, edzi nieatwo wto uwierzy, ale za-
paa ku mnie niewinnym uczuciem. Izaproponowa Ko-
nikowi rozbieran sesj wswoim walecznym periodyku
Za dzielnymi mami podli ujarani aktywici Ligii
Antyprohibicyjnej. Domagali si, oczywicie, legalizacji
marihuany. Przodowali wrd nich Jugosowianie z Ma-
riboru. Smayli skrta za skrtem ale utrzymywali, enie
s uzalenieni, tylko wchaniajc THC demonstruj swoje
przywizanie doidei ponadnarodowej wolnoci.
Mieli te chyba may odjazd agrarny. Do swoich zaan-
gaowanych pism dodawali nasiona marychy. Zachcali
doekologicznych upraw wymierzonych wopresyjne spo-
eczestwo.
Zjawiskow zaog tworzyy dziewczyny z niemiec-
kiej organizacji Sexowny Pokj. Na co dzie byy to
zrwnowaone emocjonalnie pracownice naukowe jakie-
go germaskiego uniwersytetu. Ich pasj bya jednak pro-
mocja idei wszechogarniajcego pacyfzmu, a la perma-
nentne lato mioci. Panny doszy do wniosku, e gdyby
wszyscy ludzie pukali si non stop ze sob, to nie mieliby
ju czasu na prowadzenie wojen.
Wcielay wic wycie te zacne przekonania, nie pozosta-
jc jeno na poziomie teoretycznym. Zapraszay Koncern
na sympozjon pacyfstyczno erotyczny doNiemiec. Wy-
kady na temat mistyczno libidalnego szczcia jedno-
stek imas przeplatay si tam zregularnymi orgiami.
Poza nimi na Kongres przyjecha cay wielki wiat eu-
ropejskiej polityki. Od prawa do lewa i z powrotem. Byli
ekolodzy, weganie i topowi producenci kiebasy wybor-
czej. Przedstawiciele Banku wiatowego oraz przeciwni-
cy przedstawicieli Banku wiatowego. Noblici i cykli-
ci. Zwizkowcy isyndykalici. Silna reprezentacja bezro-
botnych, jak zawsze odpronych i przyjanie nastawio-
nych do wiata. Amnesty International upominajce si
owieo ponownie aresztowanego Waclava Havla. Ipiew-
cy praw Tybetu, ktry jaki entuzjasta chcia przyczy
doPortugalii. Muzycy. Poeci. Wrbici. Plus jeden admi-
ra zNATO.
Do akcji ruszya Sekcja Publicystyczno Reklamowa.
Przeprowadzilimy pierwszy wdziejach polskich mediw
wywiad zCicciolin. Co wicej, po powrocie doogarnitej
Kongresowa ulotka
Tranzytorium.
Autograf
Ciccioliny dla Totartu!
170
gwatownymi przemianami ojczyzny, udao nam si go
wyemitowa w publicznym radio! Wtedy zreszt innych
rozgoni jeszcze nie byo
Nagralimy te istotne rozmowy zprzedstawicielami in-
akszych, wyej wymienionych, ekscentrycznie kongreso-
wych subkultur. Kilka miesicy pniej nasze interviews
stanowiy clou niezalenej audycji radiowej pt. Zadzwo-
cie po milicj. Panowaa wspaniaa, radosna, integracyjna
atmosfera. Kilku kolegw dao si namwi na warsztaty
terapeutyczne u aktywistek Sex Peace.
Brzska i Zbigniew wygosili gorco przyjte referaty,
postulujc m.in. zaoenie radykalnych: Obozw Pracy
(nie myli zguagiem ha ha ha), Biura Podry, Biura Wy-
miany Artystycznej i Biura Matrymonialnego, wzywajc
domasowego wstpienia wzwizki maeskie wszystkich
ze wszystkimi, okrelajc w akt najprostszym, najmniej
konfiktowym inajprzyjemniejszym sposobem zjednocze-
nia Europy.
Ponadto w Budapeszcie spotkalimy si z Autonomi
niezalen grupa skupiajc akcjonistw anarchistycz-
nych. I odbywalimy nocne rajdy nad piknym, modrym
Dunajem.
Jak piewaa popularna artystka rewiowa z lat 70-tych
to byy pikne dni
1 maja Agencja Nalenicy zorganizowaa wstoecznym
klubie Stodoa wzorcowe upublicznienie pt. Imperium
kontratakuje.
Wystpili W Stron Prawdy, Mdru and His Magic
Mdrale, Der Kanzerpankwagen iMio. Ujawniono te:
profesjonalny striptiz divy z restauracji Praha, pojedynek
na miecze wietlne, pokaz dymw, teatr chiskich cieni
oraz czytanie Tomka przy blasku wiec z akompania-
mentem czarnookiej Any Kara-Pesi (piano).
Ana, melancholijne dziewcz zBakanw, bya wczesn
faworyt Tymona. Niebawem zorganizuje pierwszy kon-
cert Mioci na festiwalu jazzowym w Jugosawii. Wystp
jassowcw z Polski odbywa si pod gradem pierwszych,
spadajcych na ten ciekawy kraj, chrzecijasko prawo-
sawno-muzumaskich bomb.
A na Imperium Kudaty ujawni swj nowy projekt
foniczny, grup Mdru and His Magic Mdrale. Kole-
ga Kudlatz objania Mdrusie to mozaikowa formacja,
Niepolska wersja
plakatu Mioci.
171
prezentujca program pt. Upiory, bdcy poetycko mu-
zyczn histori Boga, wiata i czowieka potraktowana
zgupawym przymrueniem oka.
Nalenicy konsekwentnie prezentowali te wantraktach
utwory poetyckie. Charakteryzowa je przede wszystkim
dystans, cudzysw, kpina, zakrcone poziomy semantycz-
ne ienada. Koniec zkrzykiem duszy, uczuciowym ekshibi-
cjonizmem, liryzmem to powinno by realizowane przede
wszystkim w yciu w kontaktach z ludmi, a nie z kart-
k papieru.
Dyrekcja Koncernu nie dojechaa do Warszawy, gdy
ponownie udaa si za chlebem, nach arbeit, do fabryki
urzdze owietleniowych w Lengefeld. Tam Zbigniew,
natchniony piknem niemieckich gr i lasw, wiersz ro-
mantyczny wybroczy Na Judensteinu skale / widok mi
si ukaza niezy wcale / i kolega, co by Kaszub, zapyta
zwysoka: / czy wiesz co po kaszubsku znaczy piordafoka?
(Sonet NRDowski).
Ale ten proletariacki sezon zainspirowa te robotni-
ka Sajnga do nieoczywicie pogbionych refeksji
Przez cay czas mojego dziecistwa i mojej modoci usi-
owano c o ze mnie wytpi, c o mi wyperswadowa,
a t o wypywao jak tuszcz na wodzie. Iteraz ju jestem
tylko t y m, wanie t wypywajc zpotopu substancj.
Przez cae dziecistwo i modo przeklinano moj nie-
ch do pracy, wyzywajc mnie gnojkiem, by moe inte-
ligentnym ale mierdzcym i ohydnie leniwym. Tak mi to
wprasowano w eb, e dopiero gdzie okoo 25 roku ycia
skapnem si, e jestem pracowity. Azali pod dwoma wa-
runkami: epozwala mi si pracowa zgodnie zmoimi, lets
say: zainteresowaniami, amwic po ludzku: kiedy dozwa-
la mi si realizowa wswoim pochodzie ku transcendencji,
anie zmusza doczynnoci mnie dysharmonizujcych, inie
zmusza w ogle do czegokolwiek czyli, po drugie, pozwala
mi si pracowa zgodnie zmoim wasnym rytmem, bez dyk-
towania tempa iokresw.
Zreszt nawet czasem przy niespenieniu tych warunkw,
ale ju przy duej samowiadomoci, np. wokolicznociach
pracy w niewielkiej niemieckiej fabryce zdarza mi si mie
wietne wyniki. Tak to usiowano przymusem wytpi ze
mnie niech dopracy, ktra to niech tak naprawd bya
alergi na przymus. (Parnas zimowy. Jak Violetka drog
sza ico mitosia. Wypracowanie.).
Po powrocie rzucilimy si w wir niespodziewanie ra-
dosnych przemian politycznych. Waciwie ju codzien-
nie w Gdasku dochodzio do demonstracji czy happe-
ningw, organizowanych przez rnorodne modzieowe
grupy kontestacyjne.
Zbig pisa Przy okazji tych akcji coraz czciej ich
uczestnicy zaczli odczuwa swoj bezdomno, brak
miejsca wktrym mogliby si spotyka, dyskutowa, przygo-
towywa akcje i ewoluowa ku coraz bardziej dojrzalszym
formom aktywnoci.
Ztych potrzeb narodzia si Grupa X Pawilon. Wjej skad
weszli ludzie z rnych istniejcych ju grup (RSA, Ruch,
WiP, Solidarno Walczca, Twe Twa, Federacja Modziey
Walczcej, KPN, Totart) oraz spora grupa bezpartyjnych,
aza zadanie postawili sobie doprowadzenie doprzejcia lo-
kalu na klub, placu na Hyde Park idoprowadzenia douzna-
nia faktu istnienia grup nieformalnych, czyli odstpienia od
ich przeladowania.
9 czerwca 89 roku Koncern wspar sitting gdaskich
grup nieformalnych Twe Twa pod siedzib Komitetu Wo-
jewdzkiego PZPR. Jak zapisano waktach Sprawy Opera-
cyjnego Rozpracowania kryptonim Federacja: Na scho-
dach wywieszono transparent IDywizja Rozrywkowa Twe
Twa, damy wasnego konta oraz damy Hayd Par-
ku dla niezalenego klubu
Strajkujcy owiadczyli, e nie identyfkuj si z jak-
kolwiek grup polityczn, chocia przyznali, e s wrd
nich czonkowie Solidarnoci Walczcej, ugrupowa
Totart DDA
Realizacja Warszawska,
wrzesie 88.
172
anarchistycznych i pacyfstycznych. Stwierdzili ponadto,
enie ma to adnego znaczenia inie opowiadaj si za ad-
n opcj polityczn.
Mwi Konjo Nazwa Twe Twa wzia si std, emo-
dzie anarchistyczna bya wtedy coraz bardziej zirytowana
podziemiem narodowo katolickim, ktrego jedyn aktyw-
noci byo piewanie na mszach za ojczyzn takiego prze-
boju ze sowami: Ojczyzno ma, tyle razy wekrwi skpana /
ach jak wielka jest dzi twoja rana / jake wielkie cierpienie
twe trwa. Aponiewa pieway to takie dziadki, brzmiao
to jak twe twa.
Taka nazw wzia sobie modzie na zo dziadkom,
ktre walczyy z komun, wymachujc racami na
mszach u ksidza Jankowskiego. (Nike zBiedronki).
Pisze Zbyszek O dziwo, wadze wycofay SB i ZOMO,
a po mediacji podjtej w imieniu Solidarnoci przez Boru-
sewicza, zdecydoway si na rozpoczcie rozmw Prezy-
dent Miasta Gdaska zobowiza si na pimie doprzedo-
enia kilku propozycji zlokalizowania miejsca dla zorgani-
zowania imprez na wieym powietrzu, oraz kilku propozy-
cji lokalowych zprzeznaczeniem na klub.
Wanie od tego momentu zacza si mozolna praca or-
ganizacyjna, konferowanie, wybieranie miejsca, odbywanie
wizji lokalnych, targowanie si o wyposaenie placu, ma-
newrowanie wrd prawnych kruczkw umowy. Wreszcie
wybr pad na mao uywany, cho pooony w centrum
miasta, parking, dawniej Plac 1 Maja, aktualnie: Plac Wy-
miany Pozytywnej.
Za miesic Plac rozpocznie swoj krtk, ale burzliw
jazd. Natomiast walka o wasne lokum cigna si jesz-
cze przez ponad rok.
Po dramatycznych negocjacjach z udziaem Tranzy-
torium Totartu, 15 grudnia 1990 roku zainaugurowali-
my dziaalno pierwszego po wojnie na terenach Po-
morza i Kaszub, niezalenego orodka interdyscyplinar-
nego. Nosi powan nazw Klub Inicjatyw Spoecznych
C14 i wygenerowano w nim wiele bezkompromisowych
akcji dolata roku 93. Kiedy to niemale spon po ata-
ku faszystowskiej bojwki. Ale otym opowiem winnej ju
ksidze
Jak powszechnie wiadomo z pocztkiem czerwca uro-
czycie ogoszono upadek komunizmu wPolsce. Sytuacja
rozwijaa si w kierunku, ktry jeszcze na przedwioniu
roku 89 uwaalibymy za wizj zgatunku science fction.
Silni, zwarci i gotowi ruszylimy w ten nowy, nieznany
ld, ktry za chwil mia uzyska dumne miano III Rzecz-
pospolitej!
ycie metafzykw spoecznych toczyo si wswoim wa-
snym, profuzyjnie intensywnym rytmie. 15 czerwca Joasia
Kabala obronia dyplom malarski na gdaskiej PWSSP,
zdobywajc wten sposb zaszczytny tytu pierwszego ma-
gistra wTotarcie.
Wydawnictwo Kubaskie Cycki uczcio ten niezwyky
moment dydaktyczny upublicznieniem wspaniaego, rcz-
nie malowanego katalogu Yo, w nakadzie 30 unikalnych
egzemplarzy. Mj ma numer 19 izawiera m.in. prace oty-
tuach Krl w podry przerwanej przez spadajc kur
otrzech nogach, So morski opowiada swoja histori mae-
mu krlowi iDuy poykacz maych poykaczy.
Joasia Kabala
pierwszy magister
w Totarcie!
173
Nowe zapukao dodrzwi Koncernu pod postaci Wald-
ka Rudzieckiego. Nosi w m te do kontrowersyjne
pseudo Dolar, ktrym obarczyli go jego niesforni pod-
opieczni. Menago Gdaskiej Sceny Alternatywnej zapro-
si nas na sm edycj, znanego ju nam skdind, festi-
walu Nowa Scena.
Jak niebawem miao si okaza, inwitacja ta dla mnie
osobicie miaa dalekosinie powane konsekwencje.
Wczylimy si worganizacj Nowej Sceny wieloaspek-
towo. Zbig iKonjo nagrali bardzo przebojow reklamw-
k radiow, utrzyman w niespotykanym wtedy w beto-
nowych peerelowskich mediach, pop artowym stylu. Re-
klamwk nagrywalimy w gdyskim studio, nalecym
do weterana perwersyjnej formacji Dr. Hackenbush, po-
wanie zakrconego muzyka o ksywie Zmora. Jaki czas
pniej nasz odjechany jingiel dosta nawet wyrnienie,
na jakim wieo powoanym festiwalu reklamy (!?).
Do udziau w Nowej Scenie Koncern oddelegowa naj-
wiksze gwiazdy Grupy Poetyckiej Zlali Mi Si Do rod-
ka. 23 czerwca w gdaskim klubie Kwadratowa ujawnia-
limy swoje liryki w antraktach wystpw m.in. Szele-
stu Spadajcych Papierkw i uroczych dziewczt z grupy
Oczi Cziorne. Siln reprezentacj speed metalu tworzy
holenderski wymiatacz Kadaverbak iautochtoniczny Hek-
tor. Ktry za moment odcinie swoje pitno na mojej racz-
kujcej, estradowej karierze.
Wklubie panowaa atmosfera muzycznego pikniku, ale
na zewntrz szalay hordy nazioli, dgajce noami ibejs-
bolami fanw subkultur wszelakich. Przybye anemiczne
patrole milicji nie reagoway na ten swoisty brunatny par-
teitag.
24 czerwca Zbyszek iKonjo prowadzili koncert galowy
Nowej Sceny wsopockiej Operze Lenej. Pozostaymi kon-
feransjerami byli wtedy Hirek Wrona i Grzegorz Miecu-
gow, redaktorzy bodaje radiowej Trjki.
Na scenie rokendrolowe houbce wycinay m.in. Pancer-
ne Rowery, Apteka i Moskwa. Pamietam i zdziwi mnie
image tego wcielenia moich pankujcych kolegw. Zmo-
dzieczego skadu Moskwy, zaproszonego na mj pierw-
szy koncert w 1984 roku w gdaskim Akwenie, pozosta
jeno frontman Guma. Jego aktualni muzycy wygldali jak
podrby wyrobnikw pudel rocka. Wszystko si zmienia
prorokowaa onegdaj Brygada Kryzys.
Za gwiazd tej edycji robi jawnie stuknity starszy pan,
zbratniej ju coraz bardziej Ameryki, wizjoner oswojskiej
ksywie Copernicus. Chyba nawet piratowa moje wczesne
Konjo w drodze
na Now Scen.
174
dokonania totartalne, gdy zagra kawaek pt.Genera Ja-
ruzelski jest biorobotem. Likowiec Kudaty by dziadkiem
zachwycony.
A publiczno zauroczy folkowy image Zbigniewa.
Nasz kierownik przybra chopsk sukman i krakowsk
czapk zpawimi pirami! Tak opakowany recytowa syn-
ne strofy zParnasu zimowego hopa hopa hopa / miaa
baba chopa / miaa baba ciot / zniszczya kapot.
Dyrektor Konjo wystpi w tradycyjnej dla siebie roli
stranika pamici, po wci nieobecnym w perspektywie
scenicznej Lopezie Mauzere. Z czuoci i namitnoci
recytowa wantraktach jego szalone strofy Pisz jak yd
/ liryczny i buczuczny / ja si temu wiatu / nie poddam
nie / zakokietuj si / koniec zaliansem. / Aoni krzyknli /
krnbrny, kabotyn / iKrzyak.
Wkuluarach pojawi si legendarny Jacek Luter Lenar-
towicz, jeden zojcw chrzestnych sarmackiego pankroka.
Muzyk pierwszego skadu Deadlocka iTiltu.
Tu przed stanem wojennym emigrowa doHolandii via
Berlin Zachodni. Teraz przyjecha, aby rozejrze si wno-
wych realiach porzuconej ojczyzny. Ucielimy sobie przy-
jazn pogawdk. Aza kilka miesicy Sekcja Publicystycz-
no Reklamowa spotka si z Lutrem na amach nowego
magazynu muzycznego, nakrcanego przez niestrudzone-
go Waldka Rudzieckiego, onazwie OOfy!! Music Pub.
Zintegrowaem si take zinn powan osob. Magda
Kunicka ju od jakiego czasu zajmowaa si managmen-
tem najmodszej generacji gdaskich kapel rockowych.
Organizowaa ich koncerty promocyjne w synnym klu-
bie Burdel. Jako osoba niezwykle dynamiczna snua dale-
kosine plany ekspansji medialnej.
To, co wtedy wydawao si sympatyczn iluzj zkatalo-
gu pobonych bd szataskich ycze, za czas jaki Ma-
dzia dzielnie wcielia wycie. Izaprosia Konika dopierw-
szego lokalnego zakrconego programu rozrywkowe-
go pt. Telewizja Neptuna. Wten sympatyczny sposb zo-
Realizacja Warszawska
Zbigniew i Kudaty.
175
stanie niebawem Paweek, jak to adnie powiedzia Skiba,
telewizyjn mega star Pomorza iKaszub.
Tymczasem Wymachiwalimy na deskach Opery Le-
nej naszymi najlepszymi wierszami dogodziny pitej nad
ranem. Czsto wbijajc dziryt krotochwilnych aluzji ku
pupilom socrealistycznej popkultury, tu wanie najcz-
ciej swe piania upubliczniajcych.
Stalimy wszak po raz pierwszy wtym samym miejscu,
co Petko Petkow artysta bugarski czy Helena Vondrako-
va iJii Korn. Ktrych rodak Waclav Havel siedzia wci
jeszcze, wtedy, wwizieniu. Oczym Koncern ze sceny nie
omieszka fanw poinformowa. Modzie i Waldek byli
zachwyceni atopr wojenny midzy Totartem aGdask
Scen Alternatywn uroczycie zakopany.
Za moment kolega Rudziecki zadzwoni ku nam z nie-
zwykle interesujc propozycj
A fan psychodelicznego oldboya, multi-profuzjonista
Kudaty, pod koniec tego historycznego czerwca rozpo-
cz kreacj nowej powieci pt. Tomek na pitach Smugi.
Jednoczenie bysn talentem managerskim iprzeprowa-
dzi subskrypcyjn edycj Tomka wzdu lutych lodowczy-
kw Grenlandii.
Wyprzedzajc nieco bieg wydarze; napomkn, i losy
tej wspaniaej pracy podziel niestety los wielu epoko-
wych dokumentw Tranzytorium. W styczniu roku 1991
Kudaty, umczony szlachetnym aktem honorowego
krwiodawstwa, zasypia wpocigu relacji Supsk Gdynia,
przez co zostaje okradziony zbagau. Atam spoczywa r-
kopis drugiego Tomka nigdy ju nie odnaleziony ku
rozpaczy Narodowej Kultury.
W roku 1993 now wersj Tomka.., pod meta-tytuem
Tomek wposzukiwaniu Tomka na pitach Smugi, wyda Bi-
blioteka bruLionu w swojej biaej serii. Sequel metaanty-
powieci sensacyjno-metafzycznej zaczyna si obiecuj-
co Introdukcj: Rozmiary wntrza nie wystarczay. Nie-
ktrzy zmuszeni byli do czciowej, lub te zgoa cakowi-
tej nieobecnoci
Ijeszcze a propos sukcesu Grupy Poetyckiej Zlali Mi Si
Dorodka na festiwalu Nowa Scena
Zbyszek zapisa Pewien typ tych wierszy ma nieze po-
wodzenie na przernych maswkach S to utworki cz-
sto przymilne wpadajce wucho, dajce si lubi, popularne,
potoczne i rozkoszne, za czym nieco dziwkarskie, czy ska-
niajce ku dziwczeniu si. Czasami wydaje si, e chtnie
trawi je powszechna podwiadomo. Potem jest luka iinne
rodzaje wiadomoci. Luka nie trawi, jak sdz. (Parnas
zimowy. Tezy ikomentarze praktyczne.)
Alegoria poetyckich bojw
Konnixa by Faustyn.
Okadka
powieci Kudatego
by Biblioteka bruLionu.
177
Rwnolegle do aktywnoci protoestrtadowych, roz-
kwitaa znajomo Koncernu z naszymi nowymi kolega-
mi reprezentantami tzw. mniejszoci ukraiskiej. Jak
wspominaem, w trzecim obiegu uczestniczyli wszyscy
ci przedstawiciele opozycji, ktrzy nie znaleli dla siebie
miejsca wstrukturach solidarnociowych ijej satelitach.
Do nich naleaa ekipa Zwizku Niezalenej Modzie-
y Ukraiskiej. Ich sytuacja bya rwnie skomplikowana
jak nasza.
Nie akceptowaa ich tradycyjna, narodowa opozycja, ito
zarwno Polska jak iUkraiska. Nasi dlatego, ezapew-
ne uwaali ich za wnukw Stiepana Bandery i odmawia-
li im politycznej racji bytu. Nestorzy ich wasnego, ukra-
iskiego rodowiska opozycyjnego, niechtnie patrzyli na
zblienie modziey do opozycji polskiej. I tak krcia si
ta karuzela toksycznych resentymentw, sprytnie podkr-
cana przez ideologw zSB oraz pogrobowcw ultrapatrio-
tw ztakiego czy innego grajdoa narodowego.
Wic uzdolniona artystycznie i walcz-
ca z exterminalnymi stereotypami ukra-
iska modzie, integrowaa si z Kon-
cernem oraz wszelakiej maci andergran-
dem. Piotrkowie Pawliszcze i Tyma (ksy-
wa: Hans) wystpili zpropozycj zorgani-
zowania duego koncertu, stanowicego
dobitn deklaracj porozumienia ponad
podziaami.
1 lipca wgdaskim klubie ak odby si
wielki show podziemia polsko ukrai-
skiego pod kryptonimem Ukraiskie noce. Jakim cudem
przedary si w gocinne akowskie progi niezalene ka-
pele zojczyzny Petlury Brati Gadjukni (Lww) oraz We
We iKoleskij Asesor zKijowa.
Jako przedstawiciele mniejszoci wystpi ukraiski Te-
atr Kontakt z Gdaska. Ju niedugo wystawi mieli psy-
chodeliczn wersj sceniczn kultowego poematu Never
Ending Story naszego poczciwego eskapisty Lopeza Mau-
zere.
Zaog polsk reprezentowali Szelest Spadajcych Pa-
pierkw, Pancerne Rowery jako Pancerne Tryzuby, Totart
DDA oraz Grupa Poetycka Zlali Mi Si Dorodka.
Poster wygenerowa dyrektor Konjo, ktry take wspl-
nie zHansem czyni konferansjerk podczas sympatycznie
integracyjnego maratonu.
Jedn z bezporednich konsekwencji tej nowokulturo-
wej akcji byo przyczenie si ukraiskiej zaogi do wal-
ki oprzyznanie niezalenego klubu. Dziki ich szczeremu
zaangaowaniu, przez kilka nastpnych lat, Tranzytorium
idzieci akcji Wisa dokonalimy wielu energetycznie pro-
gresywnych dziaa.
W dniach 1417 lipca odby si ostatni ju Hajt Park,
wkomponowany w urokliwe tereny miejscowoci Zato
koo Drawska Pomorskiego nad Jeziorem Luboszewskim.
Koncern uda si tam w reprezentacyjnym skadzie, nie-
siony jak zawsze pragnieniem dzielenia si z alternatywi-
stami swoimi przekroczonymi idejkami.
Notatka Wydziau III WUSW Gdaskie rodowisko
Ruchu WiP odmwio wzicia udziau wprzygotowaniach
organizacyjnych tej imprezy. Udziaem s natomiast zain-
teresowane osoby, ktre cz zni perspektyw spotka to-
warzyskich ialkoholowych.
Faktem byo, i udostpnienie Hajt Parku tzw. ogowi,
przycigno ku tej zacnej sytuacji nieco proto-jabol-pan-
kowego elementu. Ale za moment bdzie to take problem
festiwalu w Jarocinie i innych muzycznych imprez maso-
wych. adna zreszt masa nie jest specjalnie wysublimo-
wanym organizmem.
Co tu zreszt czepia si nieuwiadomionej modziey,
skoro jej liderzy bysnli demencj znacz-
nie wykraczajc poza pochanianie de-
naturatu i wchanie kleju. Na Hajt Parku
wmnoeniu ideologicznych paranoi przo-
dowali lubelscy anarchole, na czele zp-
niejszym, cakiem niezym zreszt, lite-
ratem.
Podczas sympozjonu libertariaskie-
go ze mierteln (?!) powag zapropono-
wali wzniecenie oglnopolskiego powsta-
nia. Wyliczali ilo zakopanej w lenych
kryjwkach broni biaej i jej pochodnych. Jak pomien-
nie przekonywa przyszy literat, zorganizowa ju oddzia-
y proli-samobjcw, ktrzy z du radoci wystpi
wroli nawozu historii.
Na drugim biegunie schizolni plsay wynurzenia go-
ci zZachodu. Tu przodowali towarzysze zHolandii, kt-
rzy urzdzili pogadank na temat funkcjonowania alterna-
tywnej socjety wich policyjnym pastwie. Mi to przypo-
minao nieco bekot liderw grupy Te Ex sprzed dwch
lat, poznanych przez Ariergard na nieszczsnym festiwa-
lu Marchewka.
Gdy ju wywietlili slajdy ze skotu, na ktrym mieli ba-
sen, saun istrzeony gara dla swoich samochodw, Zby-
szek obrci si ku mnie izwyrozumiaoci podsumowa
Tak oto kolego Konik dowiedzielimy si, jak przetrwa
wskrajnie totalitarnych warunkach!
Trzeba przyzna i nasi alternatywni koledzy z Zacho-
du oglnie nie wykazywali si jak byskotliw kumacj
w temacie tzw. geopolityki. Np. w 88 roku poszlimy ze
Zbigniewem na pierwsze chyba spotkanie z wysannikami
Greenpeace, obywatelami Anglii bodaje. Gdy nawiedze-
ni obrocy Matki Ziemi utrzymywali, e ich tanie sztuczki
178
maj wpyw na polityk militarn Zwizku Sowieckiego,
zrozumielimy, i kontrkulturowi przedstawiciele wolne-
go wiata to dzieci bawice si w mgle naiwnych ycze.
Ale nie dokoca byo tak, jak raportowa potem kapu
SB Impreza wzamyle organizatorw nie spenia swojego
zadania. Modzie zamiast dyskutowa wolaa pi alkohol,
bra rodki odurzajce, sucha koncertw grup modzieo-
wych oraz wczy si po okolicy.
Gdy Koncern nawiza wtedy wiele istotnych kontak-
tw, midzy innymi zzaog pisma bruLion. Po konstruk-
tywnych dysputach Robert Tekieli zachwyci si dorob-
kiem Tranzytorium Totartu. I od tej pory systematycznie
publikowa nasze metafzyczno spoeczne materiay.
Ju na jesieni (nr. 1112), wartykule pt.Fuckty, redak-
tor Tekieli napisze Ciar gatunkowy dziaalnoci idoko-
na intelektualnych tego rodowiska wykracza wsposb nie-
skoczony poza ramy tej faktografcznej noty.
W kolejnych numerach swojego kultowego magazynu,
zaprezentowa nie tylko pisma teoretyczne klasykw To-
tartu, ale take fghterw Grupy Poetyckiej Zlali Mi Si
Dorodka. Oraz grafki Poezji Ulicznej.
Niebawem wfoletowej, kolorowej ibiaej serii Biblioteki
bruLionu, uka si godne strofy Lopeza, Brzski iKuda-
tego. Wsplnymi siami zrealizujemy przekroczony pro-
gram Brulion TV Dzyndzylyndzy oraz Alternativi.
Aimisopustne Flupy zpizdy bd miay swj niemay
wkad wformuowaniu estetycznego oblicza tego zasuo-
nego, kontrkulturowego happeningu wydawniczego, kt-
rym na przeomie lat 80 i90 by bruLion.
Ajeszcze potem redaktor T. odkryje, i Harry Potter by
jednak sterowany telepatycznie przez martwego psa Sta-
churskyego. Odleci weschatologiczny kosmos itak zako-
czy si ta urokliwie integracyjna bajka.
Gdy wyjedalimy z Hajt Parku, egna nas koncert
regaowej kapeli, ad hoc zaoonej na polu namiotowym
m.in. przez aktywistw wrocawskiej Pomaraczowej Al-
ternatywy. Wokalista zawodzi w stron pobliskiego poli-
gonu Przejebane przejebane / pora czy si zszatanem
29 lipca, po udziale w technicznych przygotowaniach
itradycyjnie przeduajcych si pertraktacjach zwadza-
mi miejskimi, Koncern Metafzyczno Rozrywkowy Pi-
guka Progresji organizuje koncert, inaugurujcy dziaal-
no naszego wymarzonego Placu Wymiany Pozytywnej
wGdasku.
Oprcz merytoryki scenicznej przygotowaem sobie na
t wspaniaa okazj niezwykle indywidualistyczne wdzian-
ko. Udaem si doJoanny iAndrzeja, ktrzy swoimi rado-
snymi szablonami przystroili moje, przywiezione z NRD,
tekstylia. Gdy peerelowskie sklepy od wielu ju lat ofero-
way jeno ocet itowarow nico
Z tej sesji designerskiej uzyskaem oryginalne koszul-
ki, przyozdobione wlupomarki, wychuchole ismoki, sta-
nowice znak frmowy faktorii Yo Als Jetzt. Oryginalnie
pstrokate ubranka towarzyszyy mi podczas wielu jeszcze
radonie artowych podry.
Zbig notowa na gorco Plac wyposaony zosta w 3
due ekrany, bdce polem wyadowywania malarskiej eks-
presji, ponadto zainstalowano penice funkcj sceny pod-
wyszenie idwa barakowozy. Jedynie prd zaczony zosta
zaledwie na trzy kwadranse przed inauguracj, co odebrao
muzykom moliwo zrobienia prby.
Byo ciepe, letnie, sobotnie popoudnie Po uroczystym
odczytaniu regulaminu Placu zagray gdaskie poszukujce
zespoy muzyczne: Mio, Szelest Spadajcych Papierkw,
Nowy Proletariat iTotart DDA oraz grupa Usta zTorunia.
Z powodu wynikego nieporozumienia nie zagraa grupa
Brudne Dzieci Sida. Wantraktach czytali wiersze uczestni-
cy Grupy Poetyckiej Zlali Mi Si Dorodka. Barwn iroz-
leg scenograf przygotowa TOTART i plastycy z grupy
Yo Als Jetzt.
W czasie trwania koncertu na placu sprzedawano nie-
zalene wydawnictwa, midzy innymi gdaskie: A Capel-
l, Homka, Twe-Tw oraz lask Tfurczo. Plac zaistnia,
ekrany pokryy si rysunkami iwarstwami napisw. (Plac
Wymiany Pozytywnej).
Swoje spostrzeenia zapisali redaktorzy Homka Wy-
stpili take przedstawiciele Zwizku Ukraiskiej Modzie-
y Niezalenej, ktrzy odczytali apel owprowadzenie nauki
jzyka ukraiskiego w radio i telewizji. 300 tysiczna spo-
eczno ukraiska w Polsce rozproszona w wyniku akcji
180
Wisa w1947 roku jest pozbawiona swego szkolnictwa, co
utrudnia nauk jzyka oraz rozwijania kultury iwiadomo-
ci narodowej.
Za scenograf tej panslawistycznej operacji robiy m.in.,
uwolnione z aresztu po pamitnym zjedzie Midzymia-
stwki Anarchistycznej, elementy historycznego totartal-
nego wyposaenia scenicznego. Atmosfera podczas dzia-
a bya niezwykle energetyczna, ezoteryczna i optymi-
styczna. Wkrtce moja Fonografa Zlew Polski wyda ka-
set, dokumentujc ten historyczny moment w dziejach
sarmackiej alternatywy.
Booklet nosi nazw Totart DDA iSzelest Spadajcych
Papierkw presents: Plac Wymiany Pozytywnej. Wspania-
, rcznie preparowan okadk, wykonali nieocenieni Yo
Als Jetzt. Muza na tym wydawnictwie zawarta bya tak nie-
samowita, i pniej jeszcze przez wiele lat objedaem
przerne festiwale andergrandowe, prezentujc j ztowa-
rzyszeniem naszej pojechanej diaporamy.
Trza przyzna nieskromnie, i obydwa podmioty wyko-
nawcze byy w dni owe w swojej szczytowej formie kon-
certowej. Czego dowodem dwiki, na zaczonej do na-
szej ksiki, unikalnej pycie DVD. yczymy wam orga-
zmu permanentnego!
Mediom poluzowano ju troch kagaca, dostrzega
wic nasz akcj take bystra reporterka lokalnego Gosu
Wybrzea Pawe Konnak student IV roku Uniwersytetu
Gdaskiego z grupy Totart za chwil wejdzie na scen.
Mwi My jestemy ludzie winnym wymiarze. Proponu-
jemy zalek rozkosznego przeczucia innego bytu Krt-
kie czarne spodnie, czarna koszulka, na twarzy obowizko-
wy kilkudniowy zarost.
Niektrych ztych modych ludzi jest mi al wyranie, jesz-
cze nie znaj siebie inie znaleli swego miejsca. Kto chce im
pomc. To dobrze. Obrazoburczo kontrolowana, wolno
uwiadomiona. (Na Placu Wymiany Pozytywnej).
Polska wolno rozkrcaa si orgiastycznie iinternacjo-
nalistycznie. Zbyszek czujnie notowa 13 sierpnia 1989
roku wGdasku na ulicy Dugiej Ruch Spoeczestwa Alter-
natywnego i Midzymiastwka Anarchistyczna Sie Wy-
miany Pozytywnej zorganizoway happening imanifestacj
wrocznic rozpoczcia budowy muru berliskiego
Oprcz organizatorw wakcji uczestniczyli reprezentanci
wielu ugrupowa, min. Ruchu Twe-twa, WiPu, Partii Ra-
dykalnej, atake gocie zzagranicy: Czesi, Niemcy, Ukrai-
cy iAnglik.
Polityczny happening rozpoczo przegrodzenie ulicy
przez ludzi obwieszonych kartonami symbolizujcymi mur.
Po obu stronach zacignli warty stranicy whemach. Roz-
legay si strzay i komunikaty ostrzegawcze. miakowie
usiujcy przedosta si na drug stron padali od kul.
Wreszcie szturm bojownikw wolnoci znis mur. Ludzie
dotd rozdzieleni wymieszali si ze sob. Przechodnie dopy-
tywali si, czy aby na pewno wygra Zachd. Potem mani-
festanci przeszli ulicami miasta rozdajc ulotki inawoujc
doznoszenia barier midzy ludmi, domagajc si zniesie-
nia cenzury, powstrzymania podwyek iwadzy
Tego samego dnia, w porozumieniu z Midzymiastwk
Anarchistyczn, wgierskie FIDESZ i Autonomia zorgani-
zoway siostrzan akcj wBudapeszcie. Take tam uczestni-
czyli wniej Czesi ilicznie przybya grupa Niemcw zNRD.
Jak dzi ju wiemy, by to najskuteczniejszy happening
od czasu wybuchu drugiej wojny wiatowej, gdy opus
magnum towarzyszy Ulbrichta iHoneckera wreszcie roz-
sypie si za miesicy par.
Ale poniewa czasy byy dziwne aobywatele czsto spi-
ci, Zbig tumaczy wytrwale Gdaska akcja spotkaa si
z dezaprobat ludzi obawiajcych si perspektywy zjedno-
czenia Niemiec Trzynastego w Gdasku i Budapeszcie
sprzeciwiano si podziaowi Europy na wrogie bloki mili-
tarne i polityczne, bowiem powoduje on zniewalanie spo-
eczestw ijednostek, grozi totalnym konfiktem. (Najsku-
teczniejsza demonstracja pwiecza).
Dodatek redaktora Sajgona by koniecznym, gdy gwa-
towny powiew wolnoci obudzi nie tylko wielkie nadzie-
je, ale take prastare demony. Nie wszyscy rodacy poddali
si urokowi tej niespodziewanej niepodlegoci.
Szelest Spadajcych
Papierkw
Krzysiek Siemak.
181
Jedni podejrzewali spisek KGB i oczekiwali rychego
pojawienia si Armii Radzieckiej na rogatkach Sochacze-
wa. Inni nie wierzyli, i na ich oczach dzieje si to, co si
dzieje. Oskarali wywiad niemiecki o wygenerowanie ja-
kiej geopolitycznej rzeczywistoci wirtualnej. Odpowied-
nio dosympatii miaa to by dywersja albo wywiadu NRD
albo RFN. Krgi endeckie dopuszczay te ingerencj wy-
wiadu somalijskiego.
Kady otrzyma do rki paszport. Zlikwidowano Cen-
tralny Urzd Kontroli Publikacji iWidowisk. Wychodziy
pierwsze ofcjalne, niezalene od PZPR gazety. Major Fy-
drych wystartowa wwyborach dosenatu pod hasem Lep-
szy Pomaraczowy Major ni czerwony genera. Zniesiono
kartki na mydo i miso. Ale wielu sdzio, i to te jest
elementem spisku przeciw substancji Chrystusa Narodw.
Ulice polskich miast iwsi zala azjatycki mistycyzm. Na
kadym rogu tabuny prorokw wieciy nadejcie dugo
oczekiwanego Armageddonu. W telewizji Jaruzelskiego,
Rakowskiego i Urbana zastpi ich ziomal Kaszpirowski.
Pionierzy wolnego rynku ruszyli zjajkami, smalcem igo-
rcymi sowiaskimi cipkami na fohmarkt doBerlina Za-
chodniego.
A Grupa Poetycka Zlali Mi Si Do rodka wyruszy
miaa na legendarny festiwal doJarocina.
Zaprosi nas Waldek Rudziecki, wdziczny za niedaw-
n victori podczas koncertw na Nowej Scenie. Mielimy
naszymi profuzjami zakrci wystpy jego podopiecznych.
Gdy Gdaska Scena Alternatywna otrzymaa swj auto-
nomiczny dzie podczas Festiwalu Muzykw Rockowych.
Inny koncert tej edycji obja patronatem grupa Armia.
Bardzo si na t okoliczno rajcowalimy, ale Na po-
cig relacji Gdask Jarocin przyby jeno dyrektor Konjo.
Jak to subtelnie napisali pp. Sajng iKonnak Przyczy-
n nieobecnoci tych zacnych mw jest: utrata kontaktu
zrzeczywistoci zatrata na nieznanej drodze oraz czasowa
niedyspozycyjno a take skomplikowany charakter twr-
cw chaotyczno neurotyczno uzalenienie permanent-
ny somnambulizm skrajne stany psychopatyczne delikat-
na melancholia eklektyzm synkretyzm hermetyzm zagubie-
nie brak wiary instynktowno brak rozwinitego instynk-
tu stadnego kultywowanie skrajnych form indywidualizmu
utrata perspektywy metafzycznej
Ale dodawalimy te wyrozumiale Niech czytelnik zro-
zumie, ena tym polega urok tej barwnej socjety
Po przybyciu do stolicy polskiego rocka profuzjoni-
sta Konjo zakwaterowany zosta, wraz zpozostaymi trj-
miejskimi kapelami, wlokalnej szkole podstawowej. Jaro-
cin poddany by surowym prawom prohibicji, ale sprytni
muzycy skorumpowali szkolnego wonego, ktry donosi
spragnionej modziey wod ognist.
Podczas spontanicznej nocnej balanki, dyrektor Kon-
cernu urzdzi poetyckie before party iprezentowa gwiaz-
dom Gdaskiej Sceny rozkoszne pereki lirycznego zlewu.
Co bardziej upodleni muzycy taczyli do tych recytacji
apewna dama pucia nawet niespodziewan tcz.
Podniecona Koniczym upublicznieniem zaoga meta-
lowej kapeli Hektor wamaa si do sali od biologii, skd
podprowadzia sugestywnego kociotrupa. Kopytni muzy-
kanci szli wzaparte, i ten osobnik take jest fanem Grupy
Poetyckiej Zlali Mi Si Do rodka i ma prawo do uczest-
nictwa wimprezie.
Tak kolega Konjo powoli, ale konsekwentnie, wciga si
wrock and rollowe ycie
Sierpniowy dzie nalecy do Gdaskiej Sceny nie
by najgortszym periodem tego lata. Padao od witu,
wic grupki fanw rocka tuay si po bagnistym stadio-
nie. Czuo si, enajlepsze lata festiwal ma chyba za sob.
W niczym mi to nie przypominao wysepki wolnoci,
ktr po raz pierwszy nawiedziem modym pankiem b-
dc, latem roku 1985.
miao wbiem si na kultow scen. W stupor jaro-
ciskiego popoudnia wkroczyem rzeko, z postabsur-
dalna narracj ijurnymi poezyjami. Moja gra wstpna ze
Konjo w Jarocinie.
182
wiatem show biznesu to jednak nie byo ciastko z kre-
mem. Na koncertowy pocztek wystpili laureaci tej edy-
cji, wrd nich trash metalowy, lski Magnus.
Wokalista wyglda jak jeozwierz, tak by ponakuwany
rnego rodzaju gwodziami iinnymi piekielnymi akceso-
riami. Przypomina mi japoskiego aktora Toshiro Mifu-
ne, konajcego wostatniej scenie flmu Tron wekrwi. Po-
zostali czonkowie tej lucyferycznej ekipy te wybrali look
a la pracownicy jakiego radykalnego zomowiska. To
podniecio pasywnych do tej pory fanw metalu, ktrzy
pod scen rozpoczli odpraw infernalnych jaseek.
Pozwolili mi jeszcze zapowiedzie koncert pierwszej ka-
peli z gdaskiego kontyngentu, gdy by to stylistycznie
pokrewny Hektor. Ale im nie dano ju zej ze sceny imu-
sieli trzy razy bisowa. Gdy usiowaem zaanonsowa wy-
stp kolejnej grupy, niemiaych dziewczt zOczi Cziorne,
metalowcy solidarnie zawyli wypierdalaj!!! si tysica gar-
de. Iobrzucili mnie wieym jarociskim botem!
Atu trafa lska kosa na kaszubski kamie, gdy zaci-
em si wmojej ekstrawagancji irecytowaem nasze wier-
sze pod gradem botnistych pigu. Rozwcieczeni adep-
ci czarnych mszy wyrywali cae kpy trawy, krcili znich
fantazyjne bomby iciskali wewraliwego gdaskiego po-
et. A dziw, e aden z tej lawiny kamieni nie rozpata
mojej rozpalonej izadziornej totartalnie epetyny
Oni urzdzili sobie polowanie z nagonk, praca sceny
bya sparaliowana, gdy nikt nie omieli si gra przed t
fanatyczn biomas, aja wywiniony batalistycznym wiel-
kopolskim czarnoziemem, jak jaka aba botna czy inny
padalec, siekem efuzjami z precyzj karabinu maszyno-
wego wojna wiatowa, wojna domowa / co by nie byo
warto si schowa / lecz gdzie si schowa smtna istoto / na
lubelszczyzn, wkieleckie boto
Ipo p godzinie takiej wojny nerww pokonaem ich!
Krwawe metalowe komando ulego przed nieugitym re-
cytatorem i poszo szuka rozrywki w suburbalne obsza-
ry festiwalu. Pod estrad zacignli stra przedstawiciele
mniej wojowniczych subkultur iju bez przeszkd popro-
wadziem siedmiogodzinny maraton Gdaskiej Sceny Al-
ternatywnej.
Ta cz publicznoci, wiadek moich niedawnych zma-
ga z wyznawcami rockowego szatana, spijaa strofy jak
wiosenny miodzik i gromkimi nagradzaa Konika bra-
wami. Po koncercie Pancernych Rowerw, gdy ostatecz-
nie zaczarowaem jarocisk publik wierszem Lopeza
pt.Problem reinkarnacji izbrodni, otrzymaem dug stan-
ding ovation iprob oliterackie bisy.
piewaem te nasze zasuone poezje itaczyem je jak
jaki obkany w zatraceniu derwisz. Midzy mn a pu-
blicznoci wytworzy si fantazyjny obieg energetyczny.
Reagowalimy na siebie organicznie awkocu zaprosiem
modzie dowsplnej poetyckiej zabawy ipostawiem na
wymian interaktywn.
Fani podsyali mi na kartkach spontanicznie napisa-
ne fraszki ornym poziomie subtelnoci irefeksji. Byy
wiersze dydaktyczne Lepsza rczka ni rzeczka / Jak
mawia papie od rczki nic nie zapiesz oraz poema mete-
orologiczno-krzepice Chowajcie parasole od jutra upa /
Dzi pies jak sra to tupa.
Potem rozszerzyem aktywnoci integracyjne o egzo-
tyczne festiwalowe biuro matrymonialne. Fani przysya-
li oferty miosnego spenienia, ktre zrealizowa miao si
najczciej wstadionowym kiblu. Sza wolno, to pewne!
Podczas koncertu podszed do mnie legendarny guru
FMR, Walter Chestowski. Pogratulowa sukcesu negocja-
cyjnego oraz artowego iosobicie ciera boto zradonie
utrudzonej twarzy Konikovskiego.
Specjalnie na ten wystp poyczyem od mojego kocha-
nego taty jedyn koszul, ktra jako nadawaa si dono-
szenia wrd ludziw. Koszula bohatersko polega, za-
mieniona wwidowiskow szmat.
A Walter zakocha si w naszych wierszach i zapro-
si mnie do swojego warszawskiego biura na negocja-
cje wsprawie ich ksikowego wydania. Ksik wyda co
Okadka
pierwszej antologii
Grupy Poetyckiej
Zlali Mi Si Do rodka.
183
prawda dopiero Ksigozbir Zlew Polski, ale cieki moje
idyrektora Chestowskiego przeci si miay jeszcze wpo
wielokro istotnych okolicznociach
Gdy nad ranem egnaem jarocisk widowni optymi-
stycznym wierszem Moja mama mwi / dzieci mi si uda-
y / jeden artysta / adrugi ztrudem zda matur, kontrakt
na kolejny show miaem ju wkieszeni! Tam take znala-
zem pierwsz wmojej zadziwiajcej karierze wypat. Za-
robiem na jarociskiej wojence pensj rwn miesicz-
nym poborom taty, dyrektora PGR Wejherowo Susze-
wo, wstanie upadoci
Mj sukces sceniczny zarejestrowa nawet wysannik
gdaskiej prasy Nasi muzycy zaprezentowali si wspania-
le i wcale nie twierdz tego przez lokalny patriotyzm. Lecz
dla mnie cichym bohaterem wieczoru by Pawe Konnak,
syn Kazimierza, ktry jako konferansjer iartysta prezentu-
jcy skromne okruchy zprzebogatego dorobku grupy poetyc-
kiej Zlali mi si do rodka, przebojem zdoby sobie sym-
pati caego stadionu. Chciaoby si zakoczy ten materia
sowami Szkoda epastwo tego nie widzieli (Wieczr
Wybrzea Jarociskie granie).
Nastpnego dnia pojechaem doWarszawy. Czekali tam
ju na mnie Zbyszek iPaulus. Wsplnie nawiedzilimy ba-
bilosk enklaw, ktr dotej pory byo publiczne radio.
Ale po czerwcowych wyborach dokonywaa si itam po-
wolna wymiana ekipy. Iwbili si na fale eteru nasi starzy
kumple Boa Brzozowicz & menago Chmiel. Zaprosili Sek-
cj Publicystyczno Reklamow Koncernu Metafzycz-
no Rozrywkowego Piguka Progresji doudziau wswo-
jej nowej audycji pt.Radio Clash.
Podczas nocnej wylewki edukowalimy spoeczestwo
w temacie aktywnoci Tranzytorium, tudzie naszych za-
przyjanionych, progresywnych kolegw. Zdalimy relacj
z kongresu w Budapeszcie, z Placu Wymiany Pozytywnej
i festiwalu w Jarocinie. Czytalimy nawet pikantne wier-
sze a Sajgon objania abonamentw PR Decydujc si
na uycie wulgaryzmw dokonaem niejako wyboru midzy
zblunieniem azakamaniem.
Gdybym ich nie uy przekamabym rzeczywisto wic
ikultur. Sdz, elepiej powiedzie prawd, nawet strasz-
n, bo to przynajmniej moe do czego prowadzi, np.
doprzepracowania problemu.
Kamstwo, nie do, e nie prowadzi, to jeszcze miesza
i myli drogi. Rzeczywisto jest nasiknita mioci i zo-
ci, gdzie na przeciciu ich wypadkowych wyroiy si wul-
garyzmy.
Kultura powinna by w staym zwizku z rzeczywisto-
ci. Uwaam taki zwizek za jej racj bytu ijest to raczej
obserwacja ni postulat. Bo kultura j e s t wstaym zwizku
zrzeczywistoci inny stan jest nawet niemoliwy.
Oczywicie bawi si tu jedynie ludyczn i wycinkow
analiz, jest wiele innych relacji kultury z rzeczywistoci.
Ale mi wolno. (Parnas zimowy. Tezy i komentarze prak-
tyczne).
Day afer zaprosiem ca zaog do najbardziej wtedy
wypasionej stoecznej knajpy, czyli do kawiarni Hortexu.
Przez szczliwy przypadek spotkalimy tam take woka-
list Zygzaka zmaonk Kasi. Iwszystkich invitowaem
na dionizyjskie bachanalia. Postanowiem w ten sposb
uczci pierwsze zarobione w estradzie pienidze. Roz-
pywalimy si wtonach przepysznych marcepanw itor-
tw, oraz egzotycznych a niedostpnych miertelnikom
owocw.
eby byo zabawniej nie wierzyem wtedy, e jeszcze
kiedykolwiek jakkolwiek monet na mojej sztuce zarobi.
Rzeczywisto i w tym wydaniu, za czas jaki odlegy co
prawda, umiechna si doPaweka rumian gb
Pod koniec sierpnia Galeria Bieco-Momentalna im.
Bani Doktora Lipka ponownie ujawnia show naszego
wspaniaego duetu kolorowego Joanna Kabala zaprezen-
towaa malarstwo aAndrzej Awsiej rysunek.
Nadesza wczesna, niepodlega jesie. Uczestnicy dzia-
a Tranzytorium powoli rozchodzili si ku kreacjom
wswoich prywatnych kosmosach.
Tymon iinni muzycy Mioci zaoyli wgdaskiej dziel-
nicy Osowa buddyjsk komun. Wte dni zagrali te wKo-
niczym dystrykcie Brzeno wspaniay tzw. koncert pod-
wodny, ktry wydaa Fonografa Zlew Polski.
TZN Xenna Falconetti
iZygzak.
Gara, Szczecin 1985.
184
Ela, dziewczyna Zbigniewa, wyjechaa do Berlina Za-
chodniego. Niebawem zaprosi Koncern na seri profuzyj-
nych realizacji doju zjednoczonego miasta.
Wkrtce do Zagbia Ruhry wyjedzie take legenda
Grupy Poetyckiej Wojtek Stamm alias Gertruda Jarz-
bek alias Lopez Mauzere. Traum zwizan zodciciem od
kaszubskich korzeni opisze ju wXXI wieku. Wnomino-
wanej do literackiej Nagrody Nike eksperymentalnej po-
wieci pt.Czarna matka.
Zacytujmy fragment tego wspaniaego dziea, opisujcy
pierwsze emigracyjne chwile naszego niezwykego przyja-
ciela Wujek iciotka, delikatnie rzecz ujmujc, nie byli za-
dowoleni zmojej wizyty. Wujek pokaza mi kontener, wkt-
rym mieszkali studenci.
Jutro jedziesz do obozu zdecydowa, ba si, e bd
mieszka wkontenerze albo, co gorsza, emnie zakwateru-
j u niego. Obz
Wsadz mnie teraz doobozu, ogol gow, dadz pasiak,
zmaltretuj izagazuj, tak zawsze wyobraaem sobie swj
koniec wNiemczech. A dreszcz przebieg mi po plecach
By to obz Indian, Tatarw, obz castrum Rzymian,
nie obz uchodcw; tam, jak we wszystkich obozach, sta-
wa si czowiek numerem, przypadkiem.
W ogle by wtedy taki czas, i momentami miaem
wraenie, ewicej kolegw mam wBerlinie ni wGda-
sku. Nie wszyscy wierzyli wPolski cud gospodarczy
Cz totartowcw, aby przeczeka pierwsz zawieru-
ch transformacji, powrcia na studia i udawaa e pra-
cuje nad magisterk. Ja na pitym roku byem cztery lata,
wtym rok na studiach zaocznych, co uwiadomiem sobie
dopiero po wywaleniu zuniwersytetu
Mimo pogarszajcego si stanu zdrowia, Zbyszek dyna-
micznie zaangaowa si w kreowanie naszych wymarzo-
nych placwek utrzymanie Placu Wymiany Pozytywnej
ipowstanie niezalenego orodka kulturalnego.
Pisa Dyskutujc prawne moliwoci i niebezpiecze-
stwa zwizane z planowanym przejciem klubu przez X
Pawilon, uczestnicy grupy zdecydowali si zaoy w tym
celu stowarzyszenie. Powoanie stowarzyszenia ma nie tyl-
ko ugruntowa prawn sytuacj klubu. Ma przynie take
moliwo prowadzenia dziaalnoci gospodarczej, a przez
to dostarczy rodkw na dziaalno np. wydawnicz.
Po zwaeniu ewentualnych plusw iminusw czonkowie
grupy wystpili orejestracj Stowarzyszenia Kultury Alter-
natywnej. Mona si spodziewa, ejeli pozytywne zmiany
polityczne w Polsce bd postpoway, to z czasem dojdzie
dopowstania oglnokrajowego SKA.
Zapewne przed niezalenymi, nowokulturowymi rucha-
mi otworzyoby to zacne anieznane dotd moliwoci.
Tymczasem nie wszyscy udziaowcy SKA wykazali si
czujnoci iinstynktem samozachowawczym. Cz anar-
cholskiej modziey chyba nie do koca zdawaa sobie
spraw, ewolno to take cika praca iwsplne, mao
widowiskowe obowizki.
Po kolejnym, padziernikowym koncercie, na Placu
Wymiany Pozytywnej pon barakowozy. Zbigniew we-
zwany zostaje do siedziby stray miejskiej i obdarowany
mandatem.
Komentujc dziaalno niektrych naszych mao roz-
garnitych kooperantw, gorzko zanotowa wwierszu Je-
dynie z anarchizmu lubi tak biopsj / e si, czsto pod-
wiadomie i przedpojciowo / zajmuje podstawowym pro-
blemem spoecznym w ogle / czyli konfiktem denia
dowolnoci ido bezpieczestwa, / ktry niezdrowo / produ-
kuje mczestwa ijest przyczyn, esi rniemy czule / za-
miast sadzi bulwy iumiecha dosoca.
No to ten problem ywo mnie obchodzi / bo szczeglnie
nie lubi / nieidealnym ludziom / stwarza idealne warunki
/ dorobienia gnoju. (Nic na si).
Midzy innymi dlatego niebawem utracimy Plac Wy-
miany Pozytywnej. Izpowodw tosamych, po serii wspa-
niaych realizacji, w1993 roku zakoczy swoj dziaalno
Klub Inicjatyw Spoecznych C14. Ale temu powic inak-
sz ju narracj
Lopez Mauzere
wdrodze do Germanii!
185
Ado mnie zadzwoni Walter Chestowski i, majc wpa-
mici jarocisk batali, zaprosi na niecodzienn imprez.
Miaem czyta wiersze iprowadzi konferansjerk pod-
czas 26 godzinnego koncertu rockowego, ktry organizo-
wa na warszawskim Torwarze. Ten imponujcy maraton
nosi jake adekwatn nazw Zadyma. Moim partnerem
miaa by wschodzca gwiazda estrady oraz flantropii
Jurek Owsiak.
13 padziernika zjawiem si na polu walki olepsze jutro
ilepsze futro ha ha ha. Koncert-stonoga zaczyna ogodzi-
nie 20 zesp Te Suchy Experyment akoczy ogodzinie
22 dnia nastpnego zesp Dem.
W rodku produkowali si midzy innymi muzykanci
znanych i lubianych kapel: 20.40 Kolaboranci, 21.20
Voo Voo, 22.20 Tilt, 24.15 De Mono, 1.35 Paf, 2.15
Proletariat, 3.35 Closterkeller, 5.00 Moskwa, 8.55
Wawel Underground, 10.45 Farben Lehre, 14.00 Ba-
akszysz, 15.10 T.Love, 16.15 Daab, 18.10 Ziyo, 19.25
Aya RL. Wsumie szarpao druty 36 formacji.
Miaem wic okazj, aby za jednym zamachem pozna
wikszo gwiazd popularnej muzyki modzieowej tam-
tego czasu. I moich przyszych kolegw z rock and rollo-
wych szalestw, czekajcych mnie wlatach 90-tych.
Koncert rozpoczem wpiknym, postabsurdalnym sty-
lu. Publiczno bya przyjazna tak mniej wicej dogodziny
3 nad ranem. Potem stracia cierpliwo ipojawi si, zna-
ny skdind, chralny zapiew wypierdalaj!!!. Gdy u bram
witu skanduje to naraz 6 tysicy wielbicieli muzyki mi-
ej, atwej iprzyjemnej, jak dla totartalnego weterana by
wtedy rock, to miaem prawo czu uzasadnion dum.
Zmczya si moja nowa publiczno okrzykami nie-
przyjaznymi okoo poudnia. I potem ju w miar kon-
wencjonalnie konferansjerka z Jurkiem Owsiakiem bya
odczyniana.
Oprcz niechci ku upublicznieniu pereek Grupy Po-
etyckiej, zarejestrowaem ciekawy incydent sceniczny. O
godzinie 6.30 na zmczon ju scen wesza szczeciska
grupa Kafel. Wykonywali muz industrialn a na wokalu
cichutko popiskiwaa niemiaa panna, opakowana w su-
kienk od pierwszej komunii.
Panna bya mocno zestresowana i ucieka z estrady nie
dokoczywszy utworu drugiego. Potem okazao si, eby
to dziewiczy wystp sceniczny Kasi Nosowskiej. Jak ju
dzi wiemy, niebawem pjdzie jej znacznie lepiej
A mj nowy kolega Jurek wystosowa do mediw list
z okazji swojej Zadymy, zaczynajcy si od sw Nazy-
wam si Jerzy Owsiak. Jestem wacicielem dobrze prospe-
rujcego zakadu wytwarzajcego lampy witraowe, jedne-
go zwikszych zajmujcych si tego rodzaju produkcj.
Tymczasem wHomku (nr.44) ukazaa si zlewna wkad-
ka autorstwa Yo Als Jetzt. Zawieraa m.in. urokliwy po-
emat permanentny pt. Plan zdobycia kamery video
sprzedamy majtek / dwie zote monety po dziadku idwie
zote spinki / 250 tys. / ksiki ok. 300 tys. / ja mam 100 dol.
/ moe od rodziny wycigniemy dalsze 300 / to razem 950
/ zamienimy wszystko co mamy na kamer video / przyso-
wie wschodnie mdrze robi ten co zamienia / wiele maych
klejnotw na jeden duy
Nie wszyscy si ujawnili iwyszli zpodziemia. Pod koniec
padziernika Galeria Dziaa Maniakalnych, nakrcana
w odzi przez niestrudzonego Skib, zorganizowaa Wy-
staw Prasy Zajebistej Jeeli nie miecisz si ani wpierw-
szym ani wdrugim obiegu, wydajesz wasnymi siami pry-
watne pismo, gazet, fanzin, magazyn poetycki czy jakiekol-
wiek inne druki, ktre mona uzna za pras alternatyw-
n czuj si zaproszony Serdeczne fuck of dla wszystkich,
ktrzy pomog nam iprzedrukuj te info wswoich Zinach.
Koncern Metafzyczno Rozrywkowy Piguka Progre-
sji wysa na Wystaw wieo uwolnion zaresztu Higien
oraz bibliotek klasykw Totartu, ujawnion przez Ksigo-
zbir Zlew Polski.
Poeta Konjo na estradzie!
Futurfoto gwiazda
Wystawy Prasy Zajebistej.
187
Na Torwarze namierzya mnie rozrywkowa ekipa ze l-
ska, organizujca w katowickim Spodku potny festiwal
Odjazdy. Zaprosili skromnego dyrektora Koncernu dopo-
prowadzenia czwartej edycji ich mocarnego spdu rocko-
wego.
6 grudnia ujawniem dokonania Grupy Poetyckiej Zla-
li Mi Si Do rodka przed 10 tysicami widzw tego in-
tensywnego maratonu. Odniosem sukces ju wpierwszej
rundzie. Przez osiem godzin publiczno, ztradycyjn l-
sk uprzejmoci, percepowaa moje liryczne wynurzenia.
Dopiero przed koncertem De Mono usyszaem jake zna-
jom laurk Jeste genialny ale ju spierdalaj!
Brawurowe recytacje przed nieatw widowni okaza-
y si niebawem przepustk dokolejnych upublicznie, na
najwikszych festiwalach rockowych koca XX i poczt-
ku XXI wieku.
Moi mecenasi byli pod wraeniem nierwnej, ale zwy-
ciskiej walki kaszubskiego poety ze lskimi fanatykami
mocnego uderzenia. Zaprosili Konika na afer party, pod-
czas ktrego doszo do pierwszych, w mojej raczkujcej
showbizowej karierze, przekroczek obyczajowych. Rano
pamitaem w zdemolowanym pokoju hotelowym jeno
scen, gdy wraz z ksigowym Odjazdw usuwamy graj-
cy telewizor za okno
Tak wychodziem niemiao z podziemia w wiata es-
trady.
W domu Zbyszek fnalizowa pisanie legendarnego
tomu Parnas zimowy. Zawar wewstpie przenikliw ana-
liz swojej metafzyczno spoecznej drogi Rocznikowi
50 przydarzya si gleja, pewna dysplastyczno czasu histo-
rycznego takiego jakim by odczuwany. Pokj niepokj,
wolno nie-wolno.
Pokj ktry by podszyty napiciem, podwiadomoci
jego umownoci, zawisoci od nie naszych kaprysw. Ani
to wolno, ani niewola, chocia: niewola jako praprzyczy-
na tego stanu zawieszenia?
Zatem budy, budy smtny, od czasu doczasu urealnio-
ny krewk, atrafay si wnim takie niespodziane szpilecz-
ki, trudne doprzeknicia: kto si powiesi, otru gazem.
Zlepszego wiata dobiegay nas mlaskania, aczasem do-
latyway okruchy pod postaci sympatycznych przedmiotw
zawierajcych w rodku jakie kka, druciki i inne okrzy-
czane doskonaoci, z czasem, po skruszeniu skorupek wy-
sypujce si, po czym dugo analizowane, a jeszcze duej
przechowywane iwspominane.
Jedna zbardziej starannych realizacji kultury delectare.
Ostatecznie dzieo ukoczy w1991 roku. Dodzi Parnas
zimowy wydany nie zosta.
A tymczasem w profuzyjnej rodzinie szykowalimy si
do fnau tego brzemiennego, 1989 roku. 20 grudnia An-
drzej i Joanna, na zaproszenie Eli, wykonuj scenograf
alternatywnej berliskiej knajpy Cafe Anfall.
Izdyli jeszcze 31 grudnia, jako Wydawnictwo Kuba-
skie Cycki, ujawni dzieo poetyckie Maka Ruciskiego
pt.Dowidzenia Vincent. Wiersze, oczym informowaa gu-
stowna piecztka, pochodziy z lat 1986 1988. Obrazki
przeliczne, jak i rcznie malowan okadk, uczynia Jo-
asia Kabala. Mj egzemplarz nosi numer 8/100:
Nie armie byy ich si / myli wdz stepowy najedca /
wstolicy podbitego kraju / ile szpiegw / gdzie ukrywa si
moc imperium / podczas objazdu prowincji / wzrok chana
odkry dachy pagody / izaraz przypomnia sobie / delikatne
obrazy zcesarskiego paacu / zrozumia / rozkaz niszczenia
Zbig i Konjo
d, maj 87.
188
nie opuci / jego ust / zdumieni sudzy usyszeli poemat /
na cze wiosny.
Jutro obudzimy si w1990 roku.
Niedugo Zbyszek iTymon rozpoczn pisanie powieci
Chopi.
Niedugo Konjo wystpi w roli postabsurdalnego VJ
w swoim pierwszym programie rozrywkowym Telewizja
Neptuna.
Niedugo zainaugurujemy dziaalno naszego wynio-
nego Klubu Inicjatyw Spoecznych C14. Joanna, Andrzej
iMarek Rogulski zao tam progresywn Galeri C14.
Niedugo odbdzie si wspaniay festiwal 5 Lat Totartu
iKonferencja Wydawnictw Pojedyczych.
Niedugo Zbigniew i Robert Tekieli rozpoczn wyda-
wanie Tygodnika Literackiego. Oraz kreowanie magazynu
Brulion TV Dzyndzylyndzy.
Niedugo Konjo, Skiba iekipa Yach Film nakrc pierw-
szy odcinek rockowego kabaretu tv Lalamido.
Niedugo przystpimy, wraz zGaleri C14 iGaleri Wy-
spa, do projektu Otwarte Atelier, z ktrego wyewoluuje
gdaskie Centrum Sztuki Wspczesnej ania.
Niedugo Darek nakrci pierwszy odcinek swojego au-
torskiego magazynu pt.Brzska Show. AKonjo zostanie VJ
experymentalnego happeningu telewizyjnego pt.ArtNoc.
Niedugo Tymon igrupa Mio rozkrc scen jassow.
Izaoy Ricardo waleczne Biodro Records.
Niedugo Konjo nakrci swj pierwszy flm pt.Swdze-
nie plazmy, podczas wielkiego festiwalu Gdaskie Dni Nie-
zalenych. Apotem wyreyseruje jeszcze flmy Dezerter
nie ma zagroenia, Exodus Robert Brylewski, Totart nad
miastem iwiele innych zlewnych audiowizuali.
Niedugo Joanna iAndrzej obwieszcz Chaupnicz rze-
czywisto wirtualn. Wspaniale te wykreuj dizajnersk
opraw Lalamido.
Niedugo Paulus ujawni seri komiksw Pure Sure
iTwins.
Niedugo Skiba zaprosi Konja na wielk tras koncerto-
w Big Cyc wszponach Lalamido. Itak zostaniemy gwiaz-
dami estrady.
Niedugo Tymon zformacj Kury nagra legendarn py-
t P.O.L.O.V.I.R.U.S. Apotem powoa grupy Maso, Dyli-
ans, Ksigowi, Poganie, Trupy, Czan iTransistors.
Niedugo Lopez Mauzere zorganizuje z kolegami Klub
Polskich Nieudacznikw wBerlinie. Apotem opisze swoje
zadziwiajce ycie wpowieci Czarna Matka.
Niedugo Konjo upubliczni swj tom poetycki pt.Sztu-
ka restauracji. Ijeszcze kolejne Randka zmutantem, Krl
festynw & Nikt nie odda si za zup...
Niedugo Zbyszek gwatownie transponuje na inny ob-
szar komunikacji zwszechwiatem.
Niektrzy wyjad.
Aniektrzy wrc
Konjo na planie lmu
Dezerter
nie ma zagroenia.
Eksportowy
poster Mioci.
Do widzenia Vincent
graka Joanna Kabala,
wiersz Maciek Ruciski.
191
przesza taka dziwna tropikalna burza
wszystko dookoa parowao ciepym zmierzchem
jutro jechalimy dalej
siedziaem nad zatok meksykask ito co przede mn
to uczucie krystalicznej rozkoszy
a gdzie ztyu gowy spywaa otcha
trwalimy tak wtrjk
ja
ta rozkosz iotcha
ta rozkosz
ta otcha
Pawe Konjo Konnak Krl festynw"
Bya pna jesie roku 1986. witao. Leelimy na pod-
odze jakiego zbombardowanego akademika. Przed chwi-
l Totart zakoczy kolejn akcj. Wjeszcze jednym, zapo-
mnianym przez ludzko piekle.
Tego miejsca nie byo na adnej mapie. Nas ju te
wgruncie rzeczy nie byo.
Otuleni w mierdzce koce, zalegalimy niczym larwy
na dnie dou zgnojwk. Deszcz kroi wybit szyb, wta-
czajc toksyny zpobliskiego molocha chemicznego. Oda-
ca ze cian farba, malowana chyba krtko po zakocze-
niu drugiej wojny, wygldaa jak zapis agonii w nieczyn-
nym prosektorium.
Nie mog nawet powiedzie, eczuem si niedobrze. Bo
od wielu lat nic ju nie czuem. Waciwie nie pamitam
nawet, kiedy umarem. Funkcjonowaem si jakiej irra-
cjonalnej przekory. Ktra powoli, ale nieubaganie, popy-
chaa moje zwoki wkierunku coraz wikszego zatracenia.
Obok mnie lea Zbyszek. Te nie mg zasn ijak za-
wsze zapisywa strumie wiadomoci na jakiej poszar-
panej kartce Ju nie wiem ani co to zestetycznych dre
mrowienie po krgosupie, ani co to strzykanie webie.
Znam za to tpy desperacki upr iwycie, ale takie pierne,
trzewne, wypompowujce wszystko ze rodka.
y daje si tu tylko gdy w gowie pozostaje ciki mo-
nolit i mona na chwil biernie zwali si na pysk w pu-
stym domu, czu tylko ostatnie lady niepokoju w dygoc-
cym sercu.
Tak wyglda totart, jeli komu to wydaje si przygupie
albo zabawne, czy adne albo cenne, albo interesujce, albo
dreszczogenne, albo jeszcze jakie.
To jest takie, bo nic innego nie miaoby siy pcha doci-
gle nowego dwigania ciarw wniedospaniu, tuczenia si
w wielogodzinnym smrodzie pocigw, lepienia plakatw
w mrz, laksogennych posikw, cigle skrzywionych, ot-
piaych mord przed sob i tych zdziczaych z nieszczcia,
ktrym si podoba owa sztuka.
Jest zimno. Moje ciao to martwy ocean rozpaczy. Na-
sunem koc na sin ze zmczenia twarz. Przegnia szma-
ta mierdzi trupem. Brudny parkiet te mierdzi trupem.
I blada arwka jedyna dziaajca. I chore poranne po-
wietrze.
Wydawao si, e za tym wizieniem, w ktrym teraz
gnilimy, za tym oknem wybitym, jest tylko pustka. Zanu-
rzona wjeszcze wikszym wizieniu. Ktre tonie wjeszcze
bardziej monstrualnej pustce.
Otoczeni przez kordon dozorcw, z ktrych olizgych
doni kapaa na zamarznit ziemi nienawi ikrew.
A w rodku my. Wypenieni atawistycznym szale-
stwem, ktre pozwalao przetrwa jeszcze jeden dzie.
Mj przyjaciel odoy owek. Zerkn na brzask rozle-
wajcy si niczym wymioty schizoidalnego wampira. Pro-
mie liza rozkadajce si na parapecie, ju od niepamit-
nych stuleci, szcztki jakiego ptaka.
Inagle Zbyszek powiedzia co, co wydawao si herezj
najwiksz, blunierstwem ostatecznym, kpin z naszego
kolektywnego nieszczcia.
Westchn serdecznie zczu ironi, tak jak to on potra-
f. Po raz pierwszy od wielu godzin umiechn si ispoj-
rza wmoje oczy samobjcy:
A wiesz, Konjo, e kiedy to bdzie naprawd pikny
kraj?!
Miae racj, Zbigniew.
Pawe Konjo Konnak
Gdask, wrzesie 2009 maj 2010
193
Szanowni koneserzy sztuki nie takiej, ale i osobliwie,
odziwo, nie innej take!
Spraw technicznych par W cytatach zachowaem pi-
sowni oryginau. Std np. te wszystkie TotArt, To tart,
przecinki w dziwnych miejscach, brak przecinkw i tym
podobne zawijasy. Kto chcia to pisa i bardzo dobrze
izmienia po latach nic nikomu nie bd.
Serdeczne dzixy wspaniaym autorom grafk i zdj
zaistotnie yczliwe ich udostpnienie.
Gdy pisz i jakie dzieo uczynia ekipa Yo Als Jetzt, to
mam na myli Joann Kabal, Andrzeja Awsieja i Maka
Ruciskiego.
Zbyszek Sajng wystpuje w tekcie take jako Sajgon,
Mesjago lub Spiko.
Pawe Konnak wystpuje w tekcie take jako Konik,
Konnix, Konjo lub Konikovsky.
Na exkluzywnym DVD doczylimy trzy flmy. Dwa
znich s mojego autorstwa.
W 1992 roku zostaem zaproszony do wsppracy przez
gdask Agencj Filmow Proflm. Ta zacna frma dowo-
dzona bya przez legendy podziemia politycznego Maka
Grzywaczewskiego i Arama Rybickiego. Wspaniay duet
zasyn onegdaj m.in. brawurowym udziaem wsierpnio-
wym strajku, wstoczni gdaskiej roku 1980.
To wasnie oni wygenerowali synn tablic, na ktr
przepisali 21 robotniczych postulatw. Tablica, ukrywana
w latach stanu wojennego, trafa na honorow list wia-
towego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Proflm wyprodukowa przez lata 90-te okoo dwiecie
odcinkw naszego kabaretu tv Lalamido. Oraz kilka mo-
ich flmw, opisujcych istotne przekroczenia w sarmac-
kim undergroundzie.
Jednym z takich obrazw jest Totart czyli przemylno
domokrcy, ktry nakrciem zim roku 93. Jak wida, to
arcydzieo intuicyjnej X Muzy skada si ze swobodnego
wylewu dokumentalnego. Opartego o cudem ocalae zpo-
gromu materiay video
Tranzytoryjnej Formacji Totart. Aiuwag zwrci war-
to na unikaln muz, kreowan przez orkiestry z naszej
profuzyjnej ekipy (dwiki upublicznia Fonografa Zlew
Polski).
Post faktum dodam, i wspaniay kolega Aram Rybicki
zgin penic funkcj posa na sejm RP, wraz z nieszcz-
snym samolotem w kwietniu 2010 w smoleskim lesie
Mj flm kolejny to Rif Tymon Tymaski. Invitowa-
li Konnixa do jego realizacji producenci Maciek Chmiel
iDarek Dikti, odwanie anektujcy w poowie lat 90-tych
medialne przestrzenie, komunistycznie zawaszczone
przez dziesiciolecia.
Odcinek o Tymonie nakrciem wiosn roku 96. Nasz
utalentowany kolega, jako ostatni z totartalnej gromadki,
wychodzi wanie z podziemia. Miao to miejsce w ener-
getycznie sympatycznych okolicznociach. Heroicznie
trwajcy w artowym podglebiu zesp Mio wyruszy
wtedy na triumfalne tournee all around III RP, w towa-
rzystwie legendarnego trbacza Lestera Bowie. Ta owocna
kooperacja bya jednoczenie momentem objawienia si
wiatu w penym wymiarze sceny jassowej.
I ten period intensywny opisuj w impresji flmowej
oTymonie.
Podczyem te do naszej ksiki reprint piciu histo-
rycznych posterw Tranzytorium. Chronologicznie s to:
Audiowizja Dziaa Nieprzyswajanych PRD d,
luty 1987. Autorzy Joanna Kabala i Andrzej Awsiej
Ariergarda 1 marzec 1987, autorstwa Joanny Kaba-
li i Andrzeja Awsieja
Imprzejawnikowy Solanarchistyczny Kabaret Profuzyj-
ny Zlew Polski grudzie 1987, autorstwa Joanny Kaba-
li i Andrzeja Awsieja (z maym dodatkiem grafcznym ko-
legi Konika)
Realizacja Warszawska wrzesie 1988, autorstwa Jo-
anny Kabali i Andrzeja Awsieja (dzieo powicone pa-
mici Pana Ryby)
Plac Wymiany Pozytywnej lipiec 1989, autor Konjo
Radonie napotkanym w drodze ycz tradycyjnie or-
gazmu permanentnego.
Do zobaczenia gdzie w Kosmosie!
Pawe Konjo Konnak