PIERO DI COSIMO:

Profane kompozicije Piera di Cosima zasnovane su na skoro darwinistikom evolucionizmu.

proete estim vradanjem u primitivni svijet stariji od bilo kojeg povijesnog vremena,
predstavljaju najviu i jedinstvenu manifestaciju oivljavanja sacrosancta vetustas (sveta
starina)
Piero di Cosimo oivljava staro doba u povijesnom smislu rijei; on se ovdje ponaa i kao
arheolog, i kao renesansni humanist, i kao primitivist; na svojim slikama o povijesnim
vremenima on ponovo spaja klasine motive i klasine teme
Meutim, ponovno spajanje klasinih motiva i klasinih tema samo je jedan vid renesansnih
nastojanja u umjetnosti.
No, veliki broj umjetnikih djela (prikazi antikih boanstava, mitolokih dogaaja ili dogaaja
iz grko-rimske povijesti) u ikonografskom smislu ne odaju da su tvorbe post-srednjovjekovne
civilizacije.
Takoer postoji veliki broj slika u kojima se tei svojevrsno sintezi vizualnoj i emotivnoj
poganske prolosti i krdanske stvarnosti.
Ova sinteza ostvarivana je putem razliitih metoda, bilo odvojeno, bilo u kombinacijama
Najire primjenjivana metoda je reinterpretacija klasinih prizora, motiva, radnji i prikaza,
svijeta odnosno sadraja. Prikazi dobivaju novo svjetovno znaenje, ali neklasinog karaktera
pa su tako nastale brojne personifikacije i alegorije koje su se razvile tijekom renesansnog
razdoblja, ali koje su bile podreivane specifinim krdanskim idejama.

Do reinterpretacije klasinih prizora moe se doi na tri naina:
1. Kontrastima: primjer- prikaz antikih ruevima u Poklonstvu kraljeva S. Boticellija ili Sv. Filip
istjeruje zmaja iz hrama u Hieropolisu, F. Lippija.
2. Asimilacijom: Krist u pozi Apolona Belvederskog ili Bogorodice nalik na Veneru ili Fedru.
U srednjem vijeku je ovo uobiajena praksa, ali renesansa nastoji teoretski opravdati ovakvo
posuivanje.
3. Pseudomorfoza: Promiljena reinterpretacija klasinih likova, nerijetko je paralelna s
obnavljanjem klasinih motiva reinterpretiranih prirodno, ak automatski, ali stopljenih sa
srednjovjekovnim tradicijama koje su nadivjele vrijeme
Transformacija klasinog lika ili njegova karaktera, u srednjem vijeku, u potpuno neklasino
bide, i njegova reinterpretacija odnosno ponovno vradanje, u renesansi, u klasino bide, esto
su ostavili razvidne tragove tog procesa
U nekim sluajevima, srednjovjekovno ruho ili svojstvo vrsto se zadralo u reinterpretiranoj
/ preuoblienoj formi
Na taj nain srednjovjekovni su elementi bili preneseni u sadraj nove interpretacije to je
dalo kao rezultat pseudomorfne oblike (pseudomorfoza)
Pseudomorfoza: izvjesnim renesansnim likovima davano je znaenje koje, usprkos njihovom
klasinom izgledu, nije bilo prisutno u njihovim klasinim prototipovima (iako je bilo esto
nasludivano u klasinoj literaturi)
Zahvaljujudi svojim srednjovjekovnim prethodnicima, slikari renesanse su uspijevali u slike
prevoditi i ono to se u klasinoj umjetnosti smatralo neizvodivim
Ovaj oblik psudomorfoze najvidljiviji je u personifikacijama: Starac Vrijeme i Slijepi Kupido!
STARAC VRIJEME I SLIJEPI KUPIDO:
Ovi likovi, za razliku od mnogih slinih, uspjeli su:
1.) odoliti masovnom odstranjivanju humanistikih sadraja iz umjetnosti 19. stoljeda
i
2.) odrati popularnost sve do naih dana i to u tolikoj mjeri da se pojavljuju: na
ljubavnim pismima, na novogodinjim estitkama, u smjenim karikaturama, u ozbiljnim
glasilima i sl.
Starac Vrijeme, predstavljen na reklami tedne banke Baueri ima slijedede atribute koji
personifikaciju vremena ine prepoznatljivom / razumljivom: starost i kosa (alatka).
Ostali atributi koji se uz njega prikazuju: pjeani sat, zmija ili zmaj koji grize vlastiti rep,
zodijak, ponekad se ak prikazuje i kako hoda na takama.
MITOGRAFSKE ILUSTRACIJE SATURNA:
U mitografskim ilustracijama koje su se razvile iskljuivo na osnovu literarnih izvora, lik
Saturna krede se od fantastinog prema zastraujudem i odbojnom izgledu
Na najranije poznatom primjerku, crteu iz Regensburga (oko 1100. g.) lik Saturna ima jedan
veliki lepravi veo, dri srp, kosu pa i zmaja koji grize vlastiti rep
Standardni tip se razvija u 14.st. kada se ilustrira Ovide Moralisee i njegovih derivata:
dramatizira se Saturnov lik i naglaavaju negativni aspekti mita: namrgoenost, surovost i
ruilake osobine; esto se rabe uprizorenja kastracije i prodiranja djece scena koje
klasine slike nikada nisu prikazivale. Ovakvi prikazi nalaze se u umjenosti od renesanse do
romantizma.