Sie sind auf Seite 1von 99

MEXVHAPOHA HPOIPAMMA

PISA

HPHMEPI 3AAHHH
no urennm, maremarnxe n ecrecrnosnannm























Vunmcx nx
xnsnn!
2

Cocrannrenn: Konanena I.C., x.n.n., Kpacnoncxn 3.A., x.n.n., Kpacnoxyrcxax H.H.,
x.].-m.n., Kpacnxncxax K.A., x.n.n.


O]opmnenne: Fapanona B.R.









B anno nynnxannn npecrannent npnmept saann, xoropte ncnontsonannct n
mexynapono nporpamme OECD PISA (Programme for International Student
Assessment), cpannnrentnom nccneonannn opasonarentntx ocrnxenn n onacrn
]ynxnnonantno rpamornocrn nxrnanarnnernnx yuamnxcx n 2000 roy.
Marepnant npenasnauent nx mnpoxoro xpyra nnn: npecrannrene opranon
ynpannennx opasonannem pasnoro yponnx; cnennanncron, sannmammnxcx nponemamn
onenxn xauecrna opasonannx; cnennanncron n onacrn mxontnoro ecrecrnenno-
maremarnuecxoro n ]nnonornuecxoro opasonannx. Hpecrannennte marepnant moryr
trt nonesnt yunrenxm mxon n cryenram nearornuecxnx nyson.












Henrp onenxn xauecrna opasonannx HOCO PAO, 2003 r.,
Hannonantnt uon nororonxn xapon, 2003
3

COEPXAHHE

crp.
Bneenne. Kparxax nn]opmannx o nccneonannn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Ocnonnte onpeenennx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Pyxonocrno nx unrarenx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Hpnmept saann nx onenxn rpamornocrn urennx 15-nernnx yuamnxcx n
nccneonannn PISA 2000 r.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
Kax onennnannct pesyntrart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Ip a mo r n o c r t u r e n n x
Ipynna saann 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12
Ipynna saann 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Ipynna saann 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Ipynna saann 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Ipynna saann 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Ipynna saann 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Ipynna saann 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Ipynna saann 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Ipynna saann 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Ipynna saann 10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Ipynna saann 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
Ma r e ma r n u e c x a x r p a mo r n o c r t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ipynna saann 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
67
74
Ipynna saann 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Ipynna saann 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Ipynna saann 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Ec r e c r n e n n o n a y u n a x r p a mo r n o c r t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Ipynna saann 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Ipynna saann 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94









4
Bneenne. Kparxax nn]opmannx o nccneonannn.


Ocnonnme cneennn o nccneonannn PISA
Ouaa xapaumepucmuua
Cranaprnsnponannax onenxa nororonxn nopocrxon 15 ner. Marepnant
paspaorant conmecrno crpanamn-yuacrnnnamn mexynapono nporpammt.
Hpononrcx n 68 crpanax, 30 ns xoroptx xnnxmrcx unenamn OECD.
Ftno nporecrnponano or 4 500 o 10 000 yuamnxcx n xaxo crpane.

Coepxauue
Hccneonanne nororonxn yuamnxcx npononrcx no rpem nanpannennxm:
"rpamornocrt urennx", "maremarnuecxax rpamornocrt" n "ecrecrnennonayunax
rpamornocrt". Kaxoe ns nnx coornercrnyer onpeenenntm mxontntm npemeram.
Ocooe nnnmanne yenxercx nonnmannm yuamnmncx ocnonntx nonxrn, onnaennm
nmn ocnonntmn meroamn, nsyuaemtmn n pamxax rpex yxasanntx ntme
nanpannenn, n ymennm ncnontsonart cnon snannx n pasnoopasntx cnryannxx.
Hponepxe onnaennx xonxperntm coepxannem yuentx ncnnnnnn ne yenxrtcx
ocooro nnnmannx. Hsyuaercx cocroxnne ocnonntx snann n ymenn, neoxonmtx
no nspocno xnsnn n npnoperenntx npn nsyuennn mxontntx npemeron, a raxxe
onenxe mexnpemerno xomnerenrnocrn yuamnxcx (ncnontsonannm snann,
nonyuenntx n pamxax nsyuennx pasnnuntx npemeron nnn ns pyrnx ncrounnxon
nn]opmannn, nx pemennx nocrannenno saaun).

Memom
Hcnontsyercx nnctmennax ]opma xonrponx (recrt). Ha ntnonnenne recra yuennxy
ornonrcx 90 mnnyr.
B recrt nxnmuent saannx c rorontmn orneramn, ns xoroptx nao ntpart nepnt,
a raxxe saannx, na xoropte yuamncx onxen art cocrnennt xparxn nnn
nonnt oocnonannt orner. Hexoropte saannx cocroxr ns necxontxnx nonpocon
pasnnuno cnoxnocrn, xoropte ornocxrcx x ono n ro xe xnsnenno cnryannn.
Cocrannxercx necxontxo napnanron recron. Hpn +rom ona n ra xe rpynna saann
moxer trt nxnmuena n necxontxo napnanron.
Hn]opmannx o yuamnxcx conpaercx c nomomtm anxernponannx (na sanonnenne
anxert yuamnmcx aercx 40 mnnyr). npexropa mxon sanonnxmr anxert, n xoroptx
onn npecranxr nn]opmannm o cnonx mxonax. Honyuennax nn]opmannx
ncnontsyercx nx ntxnnennx nnnxnnx sapanee ntenenntx ]axropon na pesyntrart
oyuennx.

Cpouu npoeeeuua
Hccneonanne yer npononrtcx rpexnernnmn nnxnamn. Hepnt nnxn - 1998-
2000 r.r., ero pesyntrart onynnxonant n 2001r. Bropo nnxn - 2001- 2003 r.r., rpern -
2004 - 2006 r.r. 3arem +ra nocneonarentnocrt nnxnon yer nonropxrtcx.
5
B xaxom nnxne ocnonnoe nnnmanne (ne rpern npemenn recrnponannx) yenxercx
onomy ns rpex yxasanntx ntme nanpannenn nccneonannx. Ho nym pyrnm -
nonyuamr nn]opmannm o nexoroptx npnoperenntx ymennxx. B 2000 r. ocnonntm
nanpannennem xnnxercx rpamornocrt urennx, n 2003 r. - maremarnuecxax
rpamornocrt, n 2006 - ecrecrnennonayunax rpamornocrt.
Pesyuomamm
Konnuecrnennte noxasarenn, xapaxrepnsymmne cocroxnne ocnonntx snann n
ymenn 15-nernnx yuamnxcx.
Konnuecrnennte noxasarenn, xapaxrepnsymmne cocroxnne ]axropon, oxastnammnx
nnnxnne na pesyntrart oyuennx yuamnxcx n nonoxenne en n mxone.
Konnuecrnennte noxasarenn, xapaxrepnsymmne renennnn nsmenennx pesyntraron c
reuennem npemenn.

Taxnm opasom, npononmoe nccneonanne nosnonxer cosart anx anntx o cocroxnnn
snann n ymenn yuamnxcx, ]axropax, oxastnammnx nnnxnne na pesyntrart oyuennx n
cocroxnne en n mxone, n renennnxx nsmenennx nororonxn yuamnxcx n pasntx crpanax.
Pesyntrart nccneonann yyr nynnxonartcx xaxte rpn roa nmecre c
noxasarenxmn, xapaxrepnsymmnmn cncremt opasonannx pasntx crpan. 3ra nn]opmannx
nosnonnr crpanam-yuacrnnnam cpannnnart cnon ocrnxennx c ocrnxennxmn pyrnx crpan
n ncnontsonart pesyntrart cpannennx npn onpeenennn nonnrnxn n onacrn mxontnoro
opasonannx.
Crpant, yuacrnymmne n nepnom nnxne nccneonann PISA: Ancrpannx, Ancrpnx,
Fentrnx, Fpasnnnx, Kanaa, Knra, uemcxax Pecnynnxa, annx, unnnxnnx, upannnx,
Iepmannx, Ipennx, Benrpnx, Hcnannx, Hpnannx, Hrannx, nonnx, Kopex, Harnnx,
Hmxcemypr, Mexcnxa, Hnepnant, Honax 3enannx, Hopnernx, Hontma, Hopryrannx,
Poccncxax ueepannx, Hcnannx, Bnennx, Bnenapnx, Oennennoe Koponencrno
Bennxopnrannx n Coennennte Brart.
Hporpamma ocymecrnnxercx Koncopnnymom, cocroxmnm ns neymnx
mexynapontx nccneonarentcxnx oprannsann npn yuacrnn nannonantntx nenrpon n
oprannsannn O3CP. Pyxononr paoro Koncopnnyma Ancrpanncxn Coner
nearornuecxnx nccneonann (The Australian Council for Educational Research - ACER).
B Koncopnnym nxoxr cneymmne oprannsannn:
Hnepnancxn Hannonantnt Hncrnryr Hearornuecxnx Hsmepenn (Netherlands
National Institute for Educational Measurement - Cito);
Cnyxa nearornuecxoro recrnponannx (Educational Testing Service, ETS, CBA)
Hannonantnt nncrnryr nccneonann n onacrn opasonannx (NIER, nonnx)
Becrar CBA (Westat, USA)


6
Ocuoeuie onpeoe.euu
B nacroxmee npemx menxercx nsrnx na ro, xaxo onxna trt nororonxa
ntnycxnnxa ocnonno mxont. Hapxy c ]opmnponannem npemerntx snann n ymenn,
mxona onxna oecneunnart pasnnrne y yuamnxcx ymenn ncnontsonart cnon snannx n
pasnoopasntx cnryannxx, nnsxnx x peantntm. B antneme xnsnn +rn ymennx yyr
cnococrnonart axrnnnomy yuacrnm ntnycxnnxa mxont n xnsnn omecrna, nomoryr emy
npnoperart snannx na nporxxennn nce xnsnn. Hccneonanne PISA crannr cnoe nentm
nponepxy nannunx raxnx ymenn, ro ecrt nororonxy monoexn x "nspocno" xnsnn, uro
ornnuaer ero or pyrnx mexynapontx nccneonann, ocnonno nentm xoroptx
xnnxnact nponepxa onpeenenntx mxontntmn nporpammamn npemerntx snann n
ymenn, n ocnonnom, c nomomtm ntnonnennx yuentx saann mano nnn concem ne
cnxsanntx c peantno xnsntm.
Hnxe amrcx onpeenennx n xparxne xapaxrepncrnxn ocoennocre xaxoro ns
rpex nanpannenn annoro nccneonannx: "rpamornocrt urennx", "maremarnuecxax
rpamornocrt" n "ecrecrnennonayunax rpamornocrt".

"Ipauo1noc1t u1ennn"
Ipauo1noc1t u1ennn - cnoconoc1t uenonexa x nonnuannm nnctuennmx
1exc1on n peqnexcnn na nnx, x ncnontsonannm nx coepaannn nn oc1naennn
coc1nennmx nenen, pasnn1nn snannn n nosuoanoc1en, nn ax1nnnoro yuac1nn n
ansnn omec1na.
Taxnm opasom, repmnn "rpamornocrt urennx" nmeer mnpoxn cmtcn. He
npenonaraercx n xnnom nne nponepxrt rexnnxy urennx. Henn nccneonannx orpaxamr
conpemennoe npecrannenne o ymennn "rpamorno unrart". Cornacno +romy
npecrannennm, ntnycxnnx ocnonno mxont onxen nonnmart rexcrt, pasmtmnxrt na
nx coepxannem, onennnart nx cmtcn n snauenne n nsnarart cnon mtcnn o npounrannom.
Ocnonnoe nnnmanne yenxercx nponepxe ymennx "rpamorno unrart" n pasnnuntx
cnryannxx. Vuamnmcx npenaramrcx rexcrt pasntx xanpon: orptnxn ns xyoxecrnenntx
nponsneenn, norpa]nn, rexcrt pasnnexarentnoro xapaxrepa, nnunte nnctma,
oxymenrt, crartn ns raser n xypnanon, nncrpyxnnn, pexnamnte oxnnennx,
reorpa]nuecxne xaprt n p. B nnx ncnontsymrcx pasnnunte ]opmt npecrannennx
nn]opmannn: narpammt, pncynxn, xaprt, rannnt n rpa]nxn.

Ma1eua1nuecxan rpauo1noc1t
Ma1eua1nuecxan rpauo1noc1t - cnoconoc1t uenonexa onpeenn1t n nonnua1t
pont ua1eua1nxn n unpe, n xo1opou on anne1, nmcxasmna1t xopomo oocnonannme
ua1eua1nuecxne cyaennn n ncnontsona1t ua1eua1nxy 1ax, u1om yonne1nopn1t n
nac1onmeu n yymeu no1penoc1n, npncymne cosna1entnouy, sann1epeconannouy
n umcnnmeuy rpaaannny.
Tepmnn "rpamornocrt" ncnontsonan urot noxasart, uro nsyuenne cocroxnnx
maremarnuecxnx snann n ymenn, otuno onpeenxemtx n mxontno nporpamme, ne
xnnxercx nepnoouepeno saaue annoro nccneonannx. Ocnonnoe nnnmanne yenxercx
ncnontsonannm maremarnuecxnx snann n pasnoopasntx cnryannxx, npnmenxx
pasnnunte noxot, rpeymmne pasmtmnenn n nnrynnnn. Ouennno, uro nx +roro
neoxonmo nmert snaunrentnt oem maremarnuecxnx snann n ymenn, xoropte
otuno nsyuamrcx n mxone.
Vuamnmcx n ocnonnom npenaramrcx ne yuente, a npaxrnuecxne cnryannn,
xapaxrepnte nx noncenenno xnsnn (mennnna, xnnte, cnopr n p.). Hpn +rom ne
crannrcx nent nponepnrt ntenennte snannx n ymennx xaxoe n orentnocrn. B
7
ontmnncrne cnyuaen rpeyercx ncnontsonart snannx n ymennx ns pasntx rem n pasenon
ne rontxo xypca maremarnxn, no n pyrnx mxontntx npemeron, nanpnmep, ]nsnxn,
nonornn.

Ec1ec1nennonayunan rpauo1noc1t
Ec1ec1nennonayunan rpauo1noc1t cnoconoc1t ncnontsona1t
ec1ec1nennonayunme snannn nn nmenennn n peantnmx cn1yannnx nponeu,
xoropte moryr trt nccneonant n pement c nomomtm nayuntx meroon, nn
nonyuennn nmnoon, ocnonannmx na nanmennnx n +xcnepnuen1ax. 31n nmnom
neoxonum nn nonnuannn oxpyaammero unpa n 1ex nsuenennn, xo1opme nnocn1
n nero en1entnoc1t uenonexa, n nn npnnn1nn coo1ne1c1nymmnx pemennn.
Hpn +rom oxonuarentnoe pemenne no mnornx cnyuaxx npnnnmaercx c yuerom
omecrnenno-nonnrnuecxnx nnn +xonomnuecxnx ycnonn.
Ecrecrnennonayunte snannx n ymennx, onnaenne xoroptmn yer onennnartcx
n nccneonannn, n name mxone ]opmnpymrcx npn nsyuennn npemeron
ecrecrnennonayunoro nnxna: ]nsnxn (c +nemenramn acrponomnn), nonornn, xnmnn,
reorpa]nn.
Ecrecrnennonayunax rpamornocrt nxnmuaer cneymmne xomnonenrt:
omenpemernte (omeyuente) ymennx, ]opmnpyemte n pamxax ecrecrnennonayuntx
npemeron, ecrecrnennonayunte nonxrnx n cnryannn, n xoroptx ncnontsymrcx
ecrecrnennonayunte snannx. B nenn nccneonannx nxonr xomnnexcnax nponepxa +rnx
ymenn n nonxrn. Ocnonnoe nnnmanne yenxercx nponepxe ymenn: ntenxrt ns
npenoxenntx nonpocon re, na xoropte ecrecrnennte nayxn moryr art orner; enart
nayuno oocnonannte ntnot na ocnone npenoxenno nn]opmannn n p.. Peantnte
cnryannn, npenaraemte yuamnmcx, cnxsant c axryantntmn nponemamn, xoropte
nosnnxamr n nnuno xnsnn xaxoro uenonexa (nanpnmep, ncnontsonanne npoyxron
npn conmennn nert), n xnsnn uenonexa xax unena xaxoro-nno xonnexrnna nnn
omecrna (nanpnmep, onpeenenne mecra +nexrpocrannnn ornocnrentno ropoa) nnn xax
rpaxannna mnpa (nanpnmep, ocmtcnenne nocnecrnn rnoantnoro norennennx).


Pvroeoocmeo o. :umame.

B npecrannenntx marepnanax aercx conoxynnocrt saann, ncnontsonanntx n
nccneonannn 2000 r. Orentno npnnoxrcx saannx no urennm, maremarnxe n
ecrecrnosnannm. Hepe saannxmn aercx onncanne nponepxemo opasonarentno
onacrn. 3aannx conponoxamrcx onncannem nx ocnonntx xapaxrepncrnx n
xpnrepnxmn onennnannx.







8

Hpu+epm saauu ua oueuuu epa+omuocmu umeuua
15-uemuux yuauuxca e uccueoeauuu PISA 2000 e.

Hoo epa+omuocmim :meuu e oauuo+ ucc.eooeauuu npeo.aeaemc nouu+ami
cnocoouocmi :e.oeera r nouu+auum nuci+euuix mercmoe u peq.ercuu ua uux, r
ucno.isoeauum ux cooeprauu o. oocmureuu coocmeeuuix e.e, paseumu suauu u
eos+oruocme, o. armueuoeo v:acmu e rusuu oouecmea.
Hpecrannxercx, uro n +rom onpeenennn naxen xaxt ns nasnanntx npnsnaxon
nonxrnx.
Cnono rpamornocrt nopasymenaer ycnemnocrt n onnaennn yuamnmncx urennem
xax cpecrnom ocymecrnnennx cnonx antnemnx nnanon: npoonxennx opasonannx,
nororonxn x rpyono exrentnocrn, yuacrnx n rpye n xnsnn omecrna.
Cymnocrt nonxrnx cocrannxmr npnsnaxn: nonnmanne, pe]nexcnx n ncnontsonanne.
Onn nsanmocnxsant n ooramamr pyr pyra. Pe]nexcnx npenonaraer pasymtx o
coepxannn nnn crpyxrype rexcra, nepenoc nx na cex, n c]epy nnunoro cosnannx. Tontxo
n +rom cnyuae moxno ronopnrt o nonnmannn rexcra, o nosmoxnocrn ncnontsonannx
uenonexom ero coepxannx n pasntx cnryannxx exrentnocrn n omennx, nx yuacrnx n
xnsnn omecrna, +xonomnuecxo, nonnrnuecxo, connantno n xyntrypno.
Cnona nnctmennt rexcr nopasymenamr neuarnte, nanncannte or pyxn nnn
nsopaxennte na ncnnee rexcrt, n xoroptx ncnontsonan ecrecrnennt xstx. Taxo
rexcr moxer nxnmuart nnsyantnte nsopaxennx n nne narpamm, xaprnnox, xapr,
rannn, rpa]nxon, xorx ncxnmuaer nxnmuenne ]nntmon, renensopaxennx,
myntrnnnnxannn, xaprnnox es cnon, xoropte rpeymr nno crparernn nocnpnxrnx. B
cnxsn c nxnmuennem nnsyantntx nsopaxenn rexcrt moxno pasennrt na cnnomnte
(es raxnx nsopaxenn) n necnnomnte (c raxnmn nsopaxennxmn). Bmecre c rem
nnsyantnte nsopaxennx (nnsyantnte rexcrt) moryr trt npenoxent n orentno,
camocroxrentno.

Tpexuepnoc1t nsuepennn rpauo1noc1n u1ennn

urenne mnororpannax cnoconocrt uenonexa, n pesyntrart onnaennx nm onxnt trt
npecrannent necxontxnmn xapaxrepncrnxamn, ocnonanntmn na coepxannn (rnnax rexcron),
nponepxemtx nnax exrentnocrn n cnryannxx, n xoroptx unramrcx nnctmennte rexcrt
sa npeenamn mxont.

O 1nnax 1exc1on

He cymecrnyer neantno xareropnsannn rnnon rexcron. Ouennen ]axr, uro
onn n ror xe rexcr moxer nxnmuart npnsnaxn pasnnuntx ero rnnon. nx nene
nccneonannx naxnemnmn npnsnant cneymmne omne ocoennocrn rexcron: nx
cnxsnocrt n nocneonarentnocrt; nx peantnocrt, ]axrorpa]nunocrt (nayunte, enonte n
p. rexcrt) n ntmtmnennocrt, xyoxecrnennocrt (xyoxecrnennte, nynnnncrnuecxne
n p. rexcrt); nx cnnomno n necnnomno xapaxrep. B nccneonannn ncnontsymrcx nce
nnt rexcron, a raxxe raxne rexcrt, xoropte ne noxoxr nn no ony ns xareropn. B
saaun nccneonannx ne nxonr onpeenennx pasnnun n cnoconocrxx yuamnxcx unrart
rexcrt pasntx rnnon. Cmtcn nccneonannx n rom, urot, npenoxnn yuamnmcx
npounrart n ocmtcnnrt nanonee ncnontsyemte n xnsnn rexcrt, ntxnnrt omne nx
nnx n snaunmte pesyntrart.
9
nx ocmtcnennx yuacrnnxamn nccneonannx npnnonm n xparxom nne omym
xnaccn]nxannm rexcron, npnnxrym n nccneonannn sa ocnony.
Cnnomnte rnnt rexcron: 1) onncanne (xyoxecrnennoe n rexnnuecxoe), 13%
saann; 2) nonecrnonanne (paccxas, oruer, penoprax), 22% saann; 3) oxcnenne
(oxcnnrentnoe counnenne, onpeenenne, ronxonanne, pesmme, nnrepnperannx), 13%:;
4) aprymenrannx (xommenrapn, nayunoe oocnonanne), 13%; 5) nncrpyxnnx (yxasanne x
ntnonnennm paort; npannna, ycrant, saxont), 5%. saann.
Hecnnomnte rexcrt: 1) rpa]nxn (11% saann), 2) narpammt (3%), 3) rannnt
(11%), 4) xaprt (3%), 5) ]opmt (nanoronte, nnsonte, anxert n p.), (3%); 6).
nn]opmannonnte nncrt n oxnnennx (2% saann).

Hponepneume nnm en1entnoc1n

Onenxa rpamornocrn urennx onxna yunrtnart cneymmee ero nxrt acnexron, onnaenne
xoroptmn cnnerentcrnyer o nonnom nonnmannn rexcra:
- omax opnenrannx n coepxannn rexcra n nonnmanne ero nenocrnoro cmtcna
(20% saann);
- ntxnnenne nn]opmannn(20% saann);
- nnrepnperannx rexcra (30% saann);
- pe]nexcnx na coepxanne rexcra (15% saann);
- pe]nexcnx na ]opmy rexcra (15% saann);
Bce acnexrt urennx nsanmocnxsant, n or ntnonnennx onoro ns nnx sanncnr
ycnemnoe sanepmenne pyroro. Honnoe nonnmanne rexcra npenonaraer onpeenennt
yponent xomnerenrnocrn yuamerocx no xaxomy ns acnexron. Vponent +ror ntxnnxercx c
nomomtm nonpocon n yxasann x ntnonnennm saann.
. eie.euu ooue opueumauu e cooeprauuu mercma u nouu+auu eeo
e.ocmuoeo c+ic.a ymecrno onpeenenne rnanno remt, ome nenn nnn nasnauennx
rexcra. nx +roro npenaramrcx saannx ntpart ns rexcra nnn camomy yuamemycx
npnymart x nemy sarononox, c]opmynnponart resnc, ntpaxammn omn cmtcn rexcra,
oxcnnrt nopxox nncrpyxnn, npenaraemtx n rexcre, onpeennrt ocnonnte
cocrannxmmne rpa]nxa nnn rannnt, oxcnnrt nasnauenne xaprt nnn pncynxa, nna
xnnxnoro nsannx n xapaxrep rexcron, nxnmuenntx n nero n r..
3aannx, nanpannennte na ntxnnenne omero nonnmannx rexcra, moryr
npenoxnrt yuamnmcx onapyxnrt coornercrnne mexy uacrtm rexcra n
c]opmynnponanno nonpocom ome nee ero, uacrtm rexcra n cnenn]nuecxo
cnocxo, anno anropom x ne. Bosmoxno npenoxnrt ns c]opmynnponanntx ne
rexcra ntpart nanonee omym, omnnnpymmym, uro noxaxer ymenne yuennxa
ornnuart ocnonnte nen or nropocrenenntx nnn onapyxnnart ee n sarononxe rexcra n
]opmynnponxe ero rnanno remt.
. eie.euu v+euu uaxooumi uuqop+aum e mercme ymecrno nanpannrt
nnnmanne na nee ]opmynnponxo nonpoca, nx uero yuamemycx norpeyercx
npoexart rexcr rnasamn, onpeennrt ero ocnonnte +nemenrt n sanxrtcx noncxamn
neoxonmo ennnnt nn]opmannn, nopo n camom rexcre ntpaxenno n nno
(cnnonnmnuecxo) ]opme, uem n nonpoce.
. eie.euu v+euu uumepnpemupoeami mercm, paseueami eeo
rouenmva.iui c+ic. nenecoopasno npenoxnrt yuamnmcx cpannnrt n
npornnonocrannrt saxnmuennym n rexcre nn]opmannm, onapyxnrt n nem onot n
nornepxenne ntnnnyrtx resncon, cenart ntnot ns c]opmynnponanntx noctnox,
ntnecrn saxnmuenne o namepennn anropa nnn xonnenre rexcra.
10
. eie.euu peq.ercuu ua cooeprauue mercma neoxonmo, urot unrarent,
ntnonnxx saannx, cnxsan nn]opmannm, onapyxennym n rexcre, co snannxmn ns pyrnx
ncrounnxon, onennn yrnepxennx, cenannte n rexcre, ncxox ns cnonx npecrannenn o
mnpe, namen onot n samnry cnoe rouxn spennx. cno, uro +ror acnexr nonnmannx
rexcra nopasymenaer ocrarouno ntcoxn yponent ymcrnenntx cnoconocre
yuamnxcx, npancrnennoro n +crernuecxoro pasnnrnx.
. eie.euu peq.ercuu ua qop+v mercma naxno, urot unrarent, ntnonnxx
saannx, onennnan ne rontxo coepxanne rexcra, no ero ]opmy, a n nenom - xauecrno ero
ncnonnennx. 3ror acnexr nonnmannx rexcra nopasymenaer ocrarounoe pasnnrne
xpnrnunocrn mtmnennx n camocroxrentnocrn +crernuecxnx cyxenn.
nx ntnonnennx saann yuamncx onxen nnaert snannxmn o crpyxrype
rexcra, ocoennocrxx xanpa, ymennxmn onapyxnnart n rexcre nponnm, mmop, orrenxn
mtcnn, ntpaxaemte cnonom, cnoconocrn cntmart anropcxn ronoc n pasnnuart
anropcxne onenxn nsopaxennoro.
3aannx, xapaxrepnsymmne ocmtcnenne ]opmt rexcra, crnmynnpymr raxne nnt
exrentnocrn, xax xpnrnuecxn ananns, xax onenxa aexnarnocrn nsopaxennoro
samtcny anropa nnn coornercrnnx rexcra ero nasnauennm, xax crnnncrnuecxn
xommenrapn n nexoropte pyrne.
O cn1yannnx

Hpononmoe nccneonanne yunrtnaer connantnte, yuente, nnunte acnexrt
urennx, xoropte naxoxr orpaxenne n pasnnuntx cnryannxx omennx uenonexa c
rexcrom.
Bnt raxnx cnryann tnn ntenent n paore: /Modern Languages: learning,
teaching, assessment. A Common European Framework of Reference, CCdan(95) 5 Rev. IV,
Strasbourg/:
- urenne nx nnuntx nene (nx cex): nxnmuaer nnunte nnctma,
xyoxecrnennym nnreparypy, norpa]nn, nayuno-nonynxpnte rexcrt n p.
(28: saann);
- urenne nx omecrnenntx nene: nxnmuaer o]nnnantnte oxymenrt,
nn]opmannm pasnoro poa o cotrnxx omecrnennoro snauennx n p. (28%
saann);
- urenne nx paounx nene (n nponecce rpya, na paore): rexcrt-nncrpyxnnn,
xax cenart n p.; xpyr nx nx nopocrxon orpannuen (16% saann);
- urenne nx nonyuennx opasonannx: nxnmuaer yuenym nnreparypy, rexcrt,
ncnontsyemte n yuentx nenxx ((28% saann).
nx nccneonannx yuamnxcx 15 ner cnryannx urennx onpeenxercx na ocnone
coepxannx rexcron, acnexra n nenn urennx n xapaxrepa npenaraemtx saann.
Vunrtnaercx, urot cocrannennte marepnant orpaxann xstxonoe n xyntrypnoe
pasnoopasne crpan-yuacrnnn n urot nn ona rpynna crpan ne nmena xaxnx-nno
npenmymecrn nnn ne oxasanact n nentronom nonoxennn.

mopua1 saannn

Hnreparypa no recrnponannm o cnx nop ne ana oxcnennx, xaxne ]opmt
orneron na ntop nnn cnoonoxoncrpynpyemte moxno npnsnart nannyumnmn xax
nx nccneonannx yuentx ocrnxenn yuamnxcx, rax n nx nsmepennx pesyntraron
yuennx. B nexoroptx nccneonannxx, nanpnmep, noxasano, uro saannx c ntopom ornera
n co cnoonoxoncrpynpyemtm ornerom nponepxmr pasnnunte ymennx, rpeymr nx
cnoero ntnonnennx ymcrnenno exrentnocrn pasnoro xapaxrepa.
11
Ormernm, uro nexoropte saannx, rpeymmne cnonecnoro nocrpoennx ornera,
nnuyrt ne rpynee nx onennnannx nx ntnonnennx, uem saannx c ntopom ornera. 3ro
saannx, npenarammne ormernrt uacrn n pasent rexcra, cenart nsnneuennx ns nero.
Koneuno, onenxa cxaroro nsnoxennx rexcra cnonmn cnonamn, ]opmynnponanne
ero rnanno mtcnn n np. norpeymr or nponepxmmnx onee cnoxntx ycnnn, rneptx
cyxenn o xauecrne ntnonnennx paort.
Ha ocnonannn cxasannoro nccneonanne rpamornocrn urennx npononrcx na
ocnone oonx nnon saann: c ntopom ornera n co cnoonoxoncrpynpyemtm ornerom.

Onennnanne nmnonnennn saannn
nx onenxn saann ncnontsyercx nxoromnuecxaxm mxana nx saann c
ntopom ornera n nonnromnuecxax nx saann co cnoonoxoncrpynpyemtm ornerom c
ntcrannennem n]]epennnponanntx annon nx nepnoro ornera, nx uacrnuno
npannntnoro ornera, nx nenepnoro ornera. Taxax nepapxnuecxax onenxa rpeyer
snaunrentno cranaprnsannn na +rane paspaorxn xpnrepnen onenxn n nponeypt
nponepxn. nx oecneuennx cpannnmocrn ntcrannenntx annon axe n npeenax ono
crpant neoxonmt snaunrentnax nororonxa n monnropnnr nponepxmmnx.

Hnxe npecrannent saannx, nponepxmmne rpamornocrt urennx no pasnnuntm
ee acnexram.
12

HTEHHE
FPYRRA 3AAHHH 1. O3EPO HA
Ha pncynxe 1 noxasano nsmenenne yponnx rnynnt osepa ua n cenepoa]pnxancxo uacrn
nycrtnn Caxapa. Osepo ua nonnocrtm ncuesno npnmepno 20 000 ner nasa o name +pt n
reuenne nocnenero Hennxonoro nepnoa. Hpnmepno 11 000 ner nasa o name +pt ono
noxnnnoct nnont. Ceronx yponent ero rnynnt npnmepno raxo xe, xaxnm on tn n 1000 roy
name +pt.

Pucyuok 1
Osepo -ap:
usreueuue ypoeun
.4000 po u.a.
B uac1onmee
npeun
F
n
y

u
u
a

e

r
e
f
p
a
x

1
0
0
0
0

p
o

u
.
s
.

8
0
0
0

p
o

u
.
s
.

6
0
0
0

p
o

u
.
s
.

4
0
0
0

p
o

u
.
s
.

2
0
0
0

p
o

u
.
s
.

0

1
0
0
0

60
50
40
30
20
10
Ha narpamme, npecrannenno na Pncynxe 2, noxasant nacxantnoe ncxyccrno n Caxape (pennne
pncynxn nnn xnnonnct, naennte na crenax nemep) n nsmenennx n xnnornom mnpe.
Pucyuok 2
syp
upaq
yeon
Hackanuuue pucyuku, uapeuuue e Caxape. Hsreueuue ueofuoro rupa.
uocopor
runnonofar
cnou
cfpayc
rasenu
kopoea
coaka
nouapu
eepnkp
8000
po u.s.
7000
po u.s.
6000
po u.s.
5000
po u.s.
4000
po u.s.
3000
po u.s.
2000
po u.s.
1000
po u.s.
0 1000
13
Bocno.isvmeci uuqop+aue oo osepe Uao ua npeoiovue cmpauue npu omeeme ua
eonpoci.
Bonpoc 1: O3EPO HA
R040Q02

Kaxona rnynna osepa ua na ceronxmnn ent?
A Oxono nyx merpon.
B Oxono nxrnanarn merpon.
C Oxono nxrnecxrn merpon.
D Ono nonnocrtm ncuesno.
E Hn]opmannx o +rom orcyrcrnyer.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: Orner A Oxono nyx merpon
Ko 0: pyrne ornert.
Bonpoc 2: O3EPO HA
R040Q03A

Onpeennre, xaxo nepno npemenn (xaxo npnmepno ro) coornercrnyer nauantno rouxe
rpa]nxa na pncynxe 1?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: 11.000 ner o name +pt (npnnnxennoe snauenne mexy 10.500 n 12.000;
nnn nmoe pyroe cnnerentcrno roro, uro yuennx nonyunn cno orner,
ncnontsyx macmra na ocn "rot").
Hpnmept orneron:
11.000
11.000 ner o name +pt
10.500 ner o name +pt
nesaonro o 10.000 ner o name +pt
Oxono 12.000
Oxono 11.000 ner o name +pt
Ko 0: pyro orner, nxnmuax crpenxy, yxastnammym na nauantnym rouxy rpa]nxa.
Hpnmept orneron:
10.000 ner o name +pt [Ouuora e ucno.isoeauuu +acumaoa.]
20.000 ner o name +pt
8000 ner o name +pt [Hoc+ompe. ue ua mo :uc.o.]
4000 ner o name +pt
0
14
Bonpoc 3: O3EPO HA
R040Q03B

Houemy anrop ntpan nmenno +ror ro n xauecrne nauantno rouxn na rpa]nxe?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: Ionopnrcx o rom, uro osepo cnona noxnnnoct. 3ameuanne: orner na +ror nonpoc
moxer trt npnnxr nonnocrtm n n rom cnyuae, xora na npetymn nonpoc
tn an nenepnt orner.
Hpnmept orneron:
Osepo ua noxnnnoct cnona 11.000 ner o name +pt nocne roro, xax ono
nonnocrtm ncuesno oxono 20.000 ner o name +pt.
Osepo ua ncuesno no npemx nennxonoro nepnoa n sarem noxnnnoct cnona
npnmepno n +ro npemx.
Ono cnona noxnnnoct rora.
Oxono 11.000 ner o name +pt ono noxnnnoct cnona.
Tora osepo noxnnnoct cnona nocne roro, xax 9000 ner ono ne cymecrnonano.
Ko 0: pyrne ornert.
Hpnmept orneron:
Tora nauann noxnnxrtcx xnnornte.
Ftno 11.000 ner o name +pt, xora nmn nauann enart pncynxn na
cxanax.
Ftno 11.000 ner o name +pt xora osepo (nnepnte) noxnnnoct.
Horomy uro n +ro npemx osepo ua nonnocrtm ntcoxno.
Horomy uro +ro tno nepnoe nponnxenne na rpa]nxe.
Bonpoc 4: O3EPO HA
R040Q04

Pncynox 2 ocnonan na npenonoxennn o rom, uro:
A xnnornte, nsopaxennte na nacxantntx pncynxax, onrann n paone osepa ua n ro npemx,
xora nx pnconann.
B xyoxnnxn, pnconanmne xnnorntx, nmenn ntcoxym rexnnxy pncynxa.
C xyoxnnxn, pnconanmne xnnorntx, nmenn nosmoxnocrt nyremecrnonart na antnne
paccroxnnx.
D ne tno nontrxn npnpyunrt xnnorntx, nsopaxenntx na nacxantntx pncynxax.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: Orner A xnnornte, nsopaxennte na nacxantntx pncynxax, onrann n paone osepa
ua n ro npemx, xora nx pnconann
Ko 0: pyrne ornert.
15

Bonpoc 5: O3EPO HA
R040Q06

nx ornera na +ror nonpoc nam nyxno oennnrt nn]opmannm, npecrannennym na pncynxax 1
n 2.
Hcuesnonenne nocopora, rnnnonorama n sypa c nacxantntx pncynxon nycrtnn Caxapa
nponsomno:
A n nauane camoro nocnenero Hennxonoro nepnoa.
B n cepenne nepnoa, xora rnynna osepa ua ocrnrana nanntcmero yponnx.
C nocne roro, xax yponent osepa ua cnnxancx n reuenne onee rtcxun ner.
D n nauane nenpeptnnoro cyxoro nepnoa.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: Orner C nocne roro, xax yponent osepa ua cnnxancx n reuenne onee rtcxun ner
Ko 0: pyrne ornert.



16
FPYRRA 3AAHHH 2. IPHHH
HPOIPAMMA OBPOBOALHOH HMMYHH3AHHH HPOTHB IPHHHA AR
CAYAmHX OPIAHH3AHHH AKOA
Bam necomnenno nsnecrno, uro snmo moxno nerxo sapasnrtcx rpnnnom. H onert nm
moxno n reuenne necxontxnx neent.
Camt nyumn cnoco optt c nnpycom rpnnna +ro nmert soponoe reno. Exenennax
rnmnacrnxa n onpeenennt pannon, xoropt coepxnr mnoro onome n ]pyxron,
pexomenyercx npexe ncero, urot nomout nmmynno cncreme oportcx c +rnm
pacnpocrpanenntm nnpycom.
B xauecrne ononnnrentnoro npo]nnaxrnuecxoro cpecrna npornn +ro pacnpocrpanenno
onesnn oprannsannx AKOH pemnna npenoxnrt cnonm corpynnxam cenart npnnnnxy
or rpnnna. Ecrt oronopennocrt c mececrpo, xoropax yer enart npnnnnxn na paore n
paouee npemx n nepno nnn nropo nononnne nx n reuenne neenn, naunnax c 17-ro
noxpx. Hpnnnnxn ecnnarnte n ocrynnt ncem cnyxamnm oprannsannn.
Vuacrne oponontnoe. Kaxomy cnyxamemy, xoropt pemnr cenart npnnnnxy, yer
npenoxeno nonncart oxymenr, yocronepxmmn, uro on ne crpaaer anneprne n
nonnmaer, uro or cenanno npnnnnxn nosmoxnt nesnaunrentnte noounte +]]exrt.
Ho yrnepxennm menxon, nmmynnsannx ne ntstnaer saonenanne rpnnnom. Onaxo ona
moxer ntsnart raxne noounte +]]exrt, xax ycranocrt, neontmax remneparypa n ont n
pyxe.

KOMY CAEYET HPOHTH HMMYHH3AHHK?
Kaxomy, xro sannrepeconan samnrnrt cex or nnpyca.
Ocoenno ee pexomenymr nmxm crapme 65 ner. Ho, nensnpax na nospacr, ona nyxna
KAXOMV, xro crpaaer xponnuecxnmn onesnxmn, ocoenno onesntm cepna,
saonenannem nerxnx, ponxnantno acrmo nnn naerom.
Hpn paore n xonnexrnne BCE ero unent pncxymr sapasnrtcx rpnnnom.
KOMY HMMYHH3AHHR HPOTHBOHOKA3AHA?
Hnnam, cnepxuyncrnnrentntm x ynorpenennm xnn; nmxm, crpaammnm ocrpo
nnxopaxo, n epemenntm xenmnnam.

17

B cnyuae, ecnn nt naxonrect na neuennn, npoxoncyntrnpyrect y npaua, ne
npornnonoxasana nn nam nmmynnsannx n cnxsn c +rnm neuennem, n ne ntstnann nn y nac
cenannte panee npnnnnxn or rpnnna nexenarentnte ocnoxnennx
Ecnn nt nnannpyere nporn nmmynnsannm n reuenne neenn, naunnax c 17 noxpx, ro
oparnrect, noxanycra, x Hpnne Hnxonaenne Cepreeno o nxrnnnt 7 noxpx. ara n
npemx yyr nasnauent c yuerom nosmoxnocre mececrpt, uncna saxnox n npemenn,
yonoro nx ontmnncrna paornnxon oprannsannn AKOH. Ecnn nt nnannpyere nporn
nmmynnsannm o nauana snmt, no nac ne ycrpannaer nasnauennoe npemx, noxanycra,
coomnre o +rom Hpnne Hnxonaenne. Moxer trt nasnaueno ononnnrentnoe npemx, ecnn
coepercx ocrarounoe xonnuecrno xenammnx.
nx nonyuennx ononnnrentno nn]opmannn, noxanycra, snonnre Hpnne Hnxonaenne no
rene]ony 5577.




Hpuua Huro.aeeua Cepeeeea, compvouua opeauusauu, uasieamuec AKOH,
nooeomoeu.a ua npeoiovuux oevx cmpauuax uuqop+auouui .ucmor o. c.vrauux omo
opeauusauu. Jma uuqop+au nouaoooumc ea+ o. omeema ua eonpoci, romopie
npueeoeui oa.ee.
Bonpoc 6: IPHHH
R077Q02

Kaxax ns nepeuncnenntx nnxe ycnyr npenaraercx nmmynnsannonno nporpammo
AKOH?
A Exenennte sanxrnx rnmnacrnxo n reuenne nce snmt.
B Hponeenne nmmynnsannn n paoune uact.
C Heontmax npemnx yuacrnnxam.
D Hpnnnnxn yer enart oxrop.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Ha paoome
Ko 1: Orner B Hponeenne nmmynnsannn n paoune uact
Ko 0: pyrne ornert.

Kpenxoao sopoeuu

18
Bonpoc 7: IPHHH
R077Q03


Mt moxem ocyxart coepaanne nn]opmannonnoro nncrxa (r.e. uro n nem ronopnrcx).
Mt moxem ocyxart ero c1nnt (r.e. xax on nanncan).
Hpnna Hnxonaenna xorena, urot c1nnt +roro nn]opmannonnoro nncrxa tn
opoxenarentntm n yenrentntm.
Kax nt ymaere, nonyunnoct nn y nee saymannoe?
Oxcnnre cno orner, cctnaxct na erann o]opmnennx rexcra, pncynxn, pacnonoxenne
rexcra n crnnt peun +roro nn]opmannonnoro nncrxa.


Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Ha paoome
Ko 2: Tounoe opamenne x rexcry n coornecenne ero crnnx c ntcxastnannem
"trt opoxenarentntm". B ornere onxno trt HO KPAHHEH MEPE
XOT FI OHO ns cneymmnx:
(1) ronopnrtcx n eranxx o ono ns xapaxrepntx ocoennocre
(pacnonoxenne marepnana, crnnt nsnoxennx, pncynxn nnn pyrax
rpa]nxa, nnn pyroe noonoe) onpeenenno uacrn rexcra nnn o
xauecrne nexoropo ocoennocrn; H/ HHH
(2) ncnontsonartcx onenounte cnona, xoropte onxnt ornnuartcx or
cnon: "opoxenarentnt" n "yenrentnt". (Hmere n nny, uro
raxne ntpaxennx, xax "nnrepecnt", "nerxo unraercx" n "nonxrnt" ne
npnnnmamrcx n xauecrne xapaxrepntx npnsnaxon paccmarpnnaemo
ocoennocrn.)
Mnenne o rom, npeycnena nn Hpnna Hnxonaenna, xnno ntcxastnaercx nnn
nerxo nopasymenaercx.
Hpnmept orneron:
Her, nex, o rom, urot nomecrnrt pncynox mnpnna n nauane nncrxa,
nnoxax. 3ro ntrnxnr ycrpamamme. [Ioeopumc oo oouo :acmu
+arema: onpeoe.euuo+ pucvure (1). Hcno.isoeauo coocmeeuuoe
oeuo:uoe c.oeo vcmpauamue (2).]
a, pncynxn pasnnamr rexcr n enamr ero onee nerxnm nx urennx.
[Onucieaemc xaparmepua :epma +arema (1).]
Hsopaxenne nnpyca n crnne myntrnnnnxannn ntrnxnr
opoxenarentno. [Ioeopumc o xaparmepuo ocooeuuocmu ("e cmu.e
+v.imun.urauu") oouo u..mcmpauu (1).]
Her, pncynxn ercxne n neymecrnte. [Hcno.isoeaui coocmeeuuie c.oea
("oemcrue", "uev+ecmuie"), :mooi oeuumi oouv us xaparmepuix
ocooeuuocme, vno+uvmix e mecme saoauu (2).]
a, crnnt cnnxaer nanpxxenne n ne]opmantnt. [Hcno.isoeaui
coocmeeuuie c.oea: "cuuraem uanpreuue" n "ne]opmantnt", :mooi

19
oeuumi oouv us xaparmepuix ocooeuuocme, vno+uvmix e mecme
saoauu (2).]
a, crnnt cepeunt n pacnonarammn. [Hcno.isoeaui coocmeeuuie
c.oea o. oeuru cmu..(2).]
Cnnmxom mnoro nanncano. Hmxm naoecr +ro unrart. [Ioeopumc o
xaparmepuo ocooeuuocmu npeocmae.euu uuqop+auu: ro.u:ecmee
mercma. (1). Hcno.isoeauo coocmeeuui oeuo:ui npusuar. (2).]
Ona ne ntnyxaer nme enart npnnnnxy, n +ro yer yexart nx.
[Heeuoe vno+uuauue o +auepe us.oreuu: acnerm cmu.. (2).]
Her, crnnt nanncannx ouent ]opmantnt. [Cnopuoe, uo eos+oruoe
ucno.isoeauue coocmeeuuoeo oeuo:uoeo c.oea - "qop+a.iui (2).]
Ko 1: Tounoe opamenne x rexcry n coornecenne cxopee ero coepxannx, uem
crnnx c ntcxastnannem "trt opoxenarentntm n yenrentntm".
Mnenne o rom, npeycnena nn Hpnna Hnxonaenna, yrnepxaercx xnno nnn
nexnno.
Hpnmept orneron:
Her, nnxaxnm opasom rexcr o neoxonmocrn enart npnnnnxy moxer
trt opoxenarentntm n yenrentntm.
a, ona npeycnena. Ona npenaraer mnoro nosmoxnocre n noxoxmee
npemx nx nmmynnsannn npornn rpnnna. Ona raxxe aer conert o
yxpennennn sopontx.
Ko 0: an necoornercrnymmn nnn neymecrnt orner.

Hpnmept orneron:
a, +ro sacrannxer ero ntrnxert, xax ,ecnn t +ro tna xopomax mtcnt.
a, on opoxenarentnt n yenrentnt. [Jmu c.oea ue coomueceui c
raro-.uoo ocooeuuocmim.]
He, +ro ne cpaartnaer.
Her, rax xax uacrt nn]opmannn nenpannntnax. [Oopauaemc r
cooeprauum, ue vcmauae.uea rarvm-.uoo cesi c eicrasieauue+
"ooopore.ame.iui u voeoume.iui.]
a, nnnmcrpannn yenrentnte, n crnnt oxnnennx raxxe npnemnemt
[Bicrasieauue: Hnnmcrpannn yenrentnte ue eixooum sa pa+ru
c.oe, ucno.isoeauuix e ca+o+ eonpoce. Bicrasieauue: Cmu.i
ooe.euu marre npue+.e+i - c.uuro+ uecuoe.]
E yanoct, nerxo unraercx n nonxrno. [Hcno.isoeauuie c.oea ue
oocmamo:uo onpeoe.euuie.]
ymam, uro e +ro xopomo yanoct. Ona ntpana pncynxn n
nnrepecnt rexcr. [Pucvuru uurar ue oeueui, a eicrasieauue
uumepecui mercm c.uuro+ uecuoe.]
HHH Hpocmarpnnaercx nerounoe nonnmanne marepnana nnn an
nenpanonoont nnn neymecrnt orner.

Hpnmept orneron:
a, nce onxnt cenart npnnnnxn.
Her, pncynxn ne nmemr nnxaxoro ornomennx x rexcry. [Hemo:ui]

20
a, noromy uro ona xorena, urot nmn ecnoxonnnct o nosmoxnocrn
sapasnrtcx rpnnnom. [Hpomueope:um +ic.u ooopore.ame.iui u
voeoume.iui.]
3ro xopomo, no net +ro rontxo ono mnenne. [Hev+ecmui]
a, n nem ana xparxax nn]opmannx o rom, uro nm nao enart, urot
ocranonnrt rpnnn. [Hev+ecmui oopauaemc r cooeprauum
mercma, uo uem cesu c nocmae.euui+ eonpoco+.]
a, ona npocro coomaer ]axrt. [Hev+ecmui]
a, noromy uro ontme nme cneyer nmmynnsnponart. [aemc oouee
+ueuue oo u++vuusauu, uo ue eoeopumc uu o cmu.e, uu o oema.x
cooeprauu.]
a, noromy uro nnxro ne xouer saonert. Bce xorxr nmert xopomee
soponte. [Hev+ecmui]

Bonpoc 8: IPHHH
R077Q04

B nn]opmannonnom nncrxe ronopnrcx, uro ecnn nt saxornre samnrnrtcx or nnpyca rpnnna,
ro npnnnnxa npornn rpnnna
A onee +]]exrnnna, uem rnmnacrnxa n sopont pannon nnrannx, no onee pncxonanna.
B nonesna, no ona ne samenxer rnmnacrnxy nnn sopont pannon nnrannx.
C rax xe +]]exrnnna, xax n rnmnacrnxa n sopont pannon nnrannx, n rpeyer mentmnx
ycnnn.
D ne rpeyercx, ecnn nt mnoro sannmaerect rnmnacrnxo n conmaere sopont pannon
nnrannx.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Ha paoome
Ko 1: Orner B nonesna, no ona ne samenxer rnmnacrnxy nnn sopont pannon
nnrannx
Ko 0: pyrne ornert.

21
Bonpoc 9: IPHHH
R077Q05- 0 1 2 9

B nn]opmannonnom nncrxe ronopnrcx:
KOMY CAEYET HPOHTH HMMYHH3AHHK?
Kaxomy, xro sannrepeconan samnrnrt cex or nnpyca
Hocne roro, xax Hpnna Hnxonaenna pacnpocrpannna nn]opmannonnt nncrox, ee xonnera
cxasana e, uro nyxno ncxnmunrt cnona Kaxomy, xro sannrepeconan samnrnrt cex or
nnpyca, noromy uro onn nnoxr nme n sanyxenne.
Cornacnt nn nt c rem, uro +rn cnona nnoxr n sanyxenne n nx cneyer ncxnmunrt ns
rexcra?
Oxcnnre cno orner.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Ha paoome
Ko 2: Btenennax uacrt rexcra onennnaercx c nosnnnn ntcxastnannx nnonrt
n sanyxenne, npn +rom ronopnrcx, uro nmeercx norennnantnoe
npornnopeune. (Komy cneyer nporn nmmynnsannm? Kaxomy
npornn Koro ne cneyer nmmynnsnponart?). Oxcnenne roro, n uem
nmenno saxnmuaercx npornnopeune, moxer trt ano nnn ne ano concem.
Cornacne nnn necornacne yrnepxaercx xnno nnn nexnno.
Hpnmept orneron:
a, nx nexoroptx nme onacno npoxonrt nmmynnsannm (nanpnmep,
epemenntm xenmnnam). [Onucauo npomueope:ue.]
Her, noromy uro nam nao npouecrt pyrym napy crpox, urot nonxrt,
uro nexoroptm nmxm ne cneyer enart npnnnnxy n uro e n omem
xouercx, urot nmn enann ee.
a, noromy uro ona ronopnr xaxt moxer, a sarem ona nepeuncnxer
nme, xoroptm ne cneyer npoxonrt nmmynnsannm. [Hpomueope:ue
onpeoe.euo.]
B +ro crpoxe npenaraercx, uro ncem nmxm cneyer enart npnnnnxy,
a +ro nenepno. [Hpomueope:ue rpamro onpeoe.euo.]
a, o nexoropo crenenn! Moxer trt: Kaxt, xro sannrepeconan
samnrnrt cex or nnpyca, no ne nmeer cneymmnx cnmnromon nnn
onesne. [Hpeo.oreuua nepeqpasupoera norasieaem nouu+auue
npomueope:u.]
HHH Btenennax uacrt rexcra onennnaercx c nosnnnn ntcxastnannx nnonrt
n sanyxenne, npn +rom noxasano, uro paccmarpnnaemoe ntcxastnanne
moxer trt npeynennuennem (r.e., He nce nyxamrcx n nmmynnsannn nnn
nmmynnsannx ne oecneunnaer nonnym samnry.) Moxer trt oxcneno
nnn ne oxcneno, n uem saxnmuaercx npeynennuenne. Cornacne nnn
necornacne ntpaxaercx xnno nnn nexnno.

22
Hpnmept orneron:
Hcxnmunrt, noromy uro nmmynnsannx ne xnnxercx rapanrne, uro nt ne
saoneere rpnnnom.
ne cornacen, xorx +ro n snyunr rax, uro nt oxsarentno saoneere
rpnnnom, ecnn ne cenaere npnnnnxy.
Hpnnnnxa ne oecneunnaer nonnym samnry.
Hcxnmunrt, noromy uro ne nce saonenamr rpnnnom, ocoenno, ecnn nt
opt n sopont.
a, x cornacen, noromy uro +ro sacrannxer npnnnnxy ntrnxert nyume,
uem ona ecrt. [Vrasieaemc ua npevee.u:euue, xom rourpemuo ue
onpeoe.emc, e :e+ ouo cocmoum.]
Ko 1: Btenennax uacrt rexcra onennnaercx, no ne c nosnnnn ntcxastnannx
nnonrt n sanyxenne.
(1) Hoxasano, uro yrnepxenne xnnxercx ocrarouno cnntntm,
+]]exrnnntm n/nnn yenrentntm, no ne ynomnnaercx o
norennnantnom npornnopeunn nnn o rom, uro ono nnonr n
sanyxenne; HHH
(2) Hoxasano, uro yrnepxenne Kaxomy, xro sannrepeconan
samnrnrt cex or nnpyca xnnxercx nsnnmnnm, rax xax ono
yrnepxaer ouennnoe.
Hpnmept orneron:
Ftno t nyume ero ocrannrt, rax xax ono yer yexart nme. [1]
Ero cneonano t ocrannrt, rax xax ono nosnonxer ntennrtcx
opamennm x nmxm . [1]
ymam, uro +rn cnona cneonano t ncxnmunrt, noromy uro n nnx ne
ronopnrcx o rom, uro nce xorxr samnrnrtcx or nnpyca, axe ecnn +ro
enaercx ne c nomomtm nmmynnsannn. [2]
Ko 0: an necoornercrnymmn nnn nexcnt orner nnn yrnepxaercx o
nneennn n sanyxenne es oxcnennx.
Hpnmept orneron:
Ocrannrt, ono xopomee. [Oocueuu uem.]
Hm t cneonano nomecrnrt ram nmecro sarononxa pyro pncynox.
[Hem oocueuu.]
a, +ro npenoxenne nnonr n sanyxenne n moxer ntsnart nponemt.
[Hem oocueuu.]
HHH Hpocmarpnnaercx nerounoe nonnmanne marepnana nnn an
nenpanonoont nnn neymecrnt orner.

Hpnmept orneron:
Ero cneonano t ncxnmunrt, rax xax xaxt nmeer npano pemart sa
cex. [Henouu+auue sa+ic.a mercma: omo ue npuras.]
ymam, uro cnono IPHHH cneonano t nocrannrt nepe cnonom
BHPVCA, noromy uro nmn, rontxo nsrnxnyn na nero, moryr noymart,
uro peut ner o pyrom nnpyce, a ne o nnpyce rpnnna.
[Henpaeoonoooouoe oocueuue eicrasieauu eeooumi e
sao.vroeuue.]
a, nmn moryr sannrepeconartcx, no, nosmoxno, onn ncnyramrcx
nronox. [Hev+ecmui]

23

Bonpoc 10: IPHHH
R077Q06


Hcnontsyx coepxanne nn]opmannonnoro nncrxa, yxaxnre, xomy ns corpynnxon AKOH
cneyer oparnrtcx x Hpnne Hnxonaenne?
A Cranncnany ns marasnna, xoropt ne xouer npoxonrt nmmynnsannm, noromy uro
ontme naeercx na cno npnpont nmmynnrer.
B Hpoanmnne ame, xoropax xorena t snart, xnnxercx nn nmmynnsannx oxsarentno
nx ncex.
C 3ntnnpe ns nouronoro orenennx, xoropax xorena t nporn nmmynnsannm +ro snmo,
no uepes na mecxna ona oxnaer poxennx peenxa.
D Mnxanny ns yxranrepnn, xoropt xoren t nporn nmmynnsannm, no yer n ornycxe
n reuenne neenn, naunnax c 17-ro noxpx.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Ha paoome

Ko 1: Orner D Mnxanny ns yxranrepnn, xoropt xoren t nporn nmmynnsannm, no
yer n ornycxe n reuenne neenn, naunnax c 17-ro noxpx
Ko 0: pyrne ornert.


24
Ipynna saannn 3.
IPA00H1H
Hnxe nomement na nnctma. Onn npnmnn no Hnrepnery n oa onn o
rpa]]nrn. Ipa]]nrn +ro pncynxn nnn nanncn na crenax nnn pyrnx mecrax,
ntnonnennte es o]nnnantnoro paspemennx. Hcnontsyre nnctma nx orneron
na nonpoct, npenaraemte nnxe.


xnnnm or snocrn, rax xax n
uerneprt pas creny mxont ounmamr n
nepexpamnnamr, urot noxonunrt c
rpa]]nrn. Tnopuecrno +ro npexpacno,
no nouemy xe ne narn raxne cnocot
camontpaxennx, xoropte ne npnunnxnn
t nnmnn ymep omecrny?
Houemy nao noprnrt penyrannm
monooro noxonennx, pncyx na crenax
ram, re +ro sanpemeno? Bet
xyoxnnxn-npo]eccnonant ne
ntnemnnamr cnon nonorna na ynnnax, ne
rax nn? Bmecro +roro onn naxoxr
cpecrna n sanoentnamr cnany na
o]nnnantntx ntcranxax.
Ho moemy npecrannennm, sannx,
orpaa, napxonte cxamexn camn no cee
nponsneennx ncxyccrna. H pasne ne
xanxo noprnrt +ry apxnrexrypy
pocnnctm, ne ronopx yxe o rom, uro
ncnontsyemt nx +roro mero
paspymaer osonont cno. H x ne mory
nonxrt, nouemy +rn camosnannte
xyoxnnxn rax snxrcx, xora nx rax
nastnaemte xyoxecrnennte nonorna
ynpamr c rnas ono cnona n cnona.
Xe.iea

V nme pasnte nxyct. Omecrno
nepenactmeno nn]opmanne n
pexnamo. 3naxn roprontx xomnann,
nasnannx marasnnon. Fontmne
nanxsunnte nnaxart no oenm croponam
ynnn. Hpnemnemo nn nce +ro? B
ocnonnom, a. A npnemnemt nn
rpa]]nrn? Hexoropte ronopxr a,
nexoropte ner.
Kro nnarnr sa +rn rpa]]nrn? A xro n
xoneunom nrore nnarnr sa pexnamy?
Hpannntno. Horpenrent.
A cnpocnnn nn re, xro crannr
pexnamnte mnrt, namero paspemennx?
Her. Tora onxnt nn +ro enart nmn,
pncymmne na crenax? He npocro nn +ro
napnanr omennx, nanpnmep, name
cocrnennoe nmx, nasnannx naprn nnn
ontmne nponsneennx ncxyccrn na
ynnne?
Tontxo ncnomnnre o nonocaro n
xneruaro oexe, noxnnnmecx n
marasnnax necxontxo ner nasa. H o
ntxntx xocrmmax. Moenn n nnera
tnn cxonnponant c paspnconanntx
eronntx cren. onontno saanno, uro n
+rn moenn, n nnera npnnnmamrcx
ceronx n omecrne, nocxnmamr, a
rpa]]nrn n rom xe crnne cunramrcx
yxacntmn.
a, rpynte npemena nacrann nx
ncxyccrna.
Coqi
Bonpoc 11: IPAmmHTH
R081Q01

Hent xaxoro ns nncem:
A oxcnnrt, uro raxoe rpa]]nrn.
B ntpasnrt cnoe mnenne o rpa]]nrn.
C npoemoncrpnponart nonynxpnocrt rpa]]nrn.
D paccxasart nmxm, uro ouent mnoro cpecrn rparnrcx, urot cmtrt +rn pocnncn.

Onenxa nmnonnennn saannn

25
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua

Ko 1: Orner B ntpasnrt cnoe mnenne o rpa]]nrn
Ko 0: pyrne ornert.

Bonpoc 12: IPAmmHTH
R081Q05

Houemy Co]tx cctnaercx na pexnamy?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: Ionopnrcx o rom, uro cpannenne npononrcx mexy rpa]]nrn n pexnamo.
Orner coornocnrcx c mtcntm o rom, uro pexnama - +ro nerantnax ]opma
rpa]]nrn.
Hpnmept orneron:
urot noxasart nam, uro pexnama moxer trt raxo xe
arpeccnnno, xax n rpa]]nrn.
Horomy uro nexoropte nmn ymamr, uro pexnama rax xe
esopasna, xax pncynxn, cenannte c nomomtm annonunxa c
xpacxo.
Ona ronopnr, uro pexnama - +ro nerantnax ]opma rpa]]nrn.
Ona ymaer, uro pexnama noona rpa]]nrn.
Horomy uro y nac ne cnpamnnamr paspemennx na ycranonxy
pexnamntx mnron. [Cpaeueuue +erov per.a+o u epaqqumu
noopasv+eeaemc.]
Horomy uro pexnama pacnonaraercx noxpyr nac es namero
paspemennx, xax n rpa]]nrn.
Horomy uro pexnamnte mnrt noxoxn na rpa]]nrn. [Mnnnmantnt
npnemnemt orner. Hpnsnaercx cxocrno, no ne yxastnaercx, n uem
ono cocronr.]
Horomy uro +ro pyrax ]opma ntcranxn.
Horomy uro nmn, ammne oxnnennx, naxnennamr nx na crent, n
ona ymaer, uro +ro ro xe camoe, uro n rpa]]nrn.
Horomy uro ona raxxe nomemaercx na crenax.
Horomy uro na nnx onnaxono npnxrno nnn nenpnxrno cmorpert.
Ona opamaercx x pexname, noromy uro pexnama npnnnmaercx n
ornnune or rpa]]nrn. [Cxocrno mexy rpa]]nrn n pexnamo
nerxo ynnert ns npornnonocrannennx ornomennx x xaxomy ns
nnx]
HHH: Ionopnrcx o rom, uro opamenne x pexname - +ro cnoco samnrnrt
rpa]]nrn.

26
Hpnmept orneron:
3ro nosnonnr nam ynnert, uro rpa]]nrn saxonno, necmorpx nn na
uro.
Omeem ue npuuu+aemca
Ko 0: an necoornercrnymmn nnn nexcnt orner.
Hpnmept orneron:
3ro cnoco ntpaxennx ee rouxn spennx.
Horomy uro e xouercx, ona ynomnnaer o ne nx npnmepa.
3ro cnoco.
3naxn xomnann n nasnannx marasnnon.
HHH: Hpocmarpnnaercx nerounoe nonnmanne marepnana nnn an
nenpanonoont nnn neymecrnt orner.
Hpnmept orneron:
Ona onnctnaer rpa]]nrn.
Horomy uro nmn naenamr na cex oexy c pncynxamn no
rpa]]nrn.
Ipa]]nrn - +ro onn ns nnon pexnamt.
Horomy uro rpa]]nrn - +ro pexnama orentnoro uenonexa nnn
nexoropo rpynnt. [Cpannenne enaercx c nenepno nosnnnn, ro
ecrt cunraercx uro rpa]]nrn - +ro ]opma pexnamt.]


Bonpoc 13: IPAmmHTH
R081Q06A-

C xaxnm ns +rnx nyx nncem nt cornacnt? are cnonun cnonaun oocnonanne
cnoe rouxn spennx, npn +rom ncnontsyx ro, uro cxasano n onom ns nncem nnn n nnx
oonx.

Onenxa nmnonnennn saann
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: Oxcnxercx rouxa spennx nocpecrnom opamennx x coepxannm onoro
nnn oonx nncem. Ionopnrcx o ome nosnnnn anropa (ro ecrt sa nnn
npornn) nnn eranxx aprymenrannn. Hnrepnperannx aprymenron anropa
onxna trt npanonoono. Oxcnenne moxer trt ano n ]opme
nepecxasa uacrn rexcra, no ne onxno xonnponart rexcr nonnocrtm nnn n
snaunrentno crenenn es nnecennx n nero nsmenenn nnn ononnenn.
Hpnmept orneron:
cornacen c Xentro. Ipa]]nrn nesaxonnt, n no+romy xnnxmrcx axramn
nanannsma.
Xentra, noromy uro x npornn rpa]]nrn. [Mnnnmantnt npnemnemt
orner.]

27
Co]nx. ymam, uro nnnemepno mrpa]onart xyoxnnxon, pncymmnx
rpa]]nrn, a sarem sapaartnart mnnnnont, xonnpyx nx pncynxn.
, npoe, cornacen c oenmn. onxno trt nesaxonno paspncontnart
xpacxamn crent n omecrnenntx mecrax, no +rnm nmxm cneyer art
nosmoxnocrt enart cnon pncynxn re-nnyt eme.
Co]nx, noromy uro ona saornrcx o ncxyccrne.
cornacen c oenmn. Ipa]]nrn - +ro ouent nnoxo, no pexnama - +ro
rouno rax xe nnoxo, rax uro x ne xoren t nnnemepnrt.
Xentra, noromy uro na camom ene x roxe ne nmnm rpa]]nrn. Ho x
nonnmam rouxy spennx Co]nn, n xax ona ne xouer ocyxart nme sa
ro, uro onn enamr ro, no uro nepxr.
Xentra, noromy uro ecrnnrentno xanxo noprnrt penyrannm monooro
noxonennx ns-sa nenyxno nemn. [Omeem, uaxoouuc ua epauu: oaua
np+a umama, romopa er.m:eua e opveo mercm.]
Co]nx. 3ro npana, uro opasnt n nnera, yxpaennte y rpa]]nrn,
noxnnxmrcx n marasnnax n npnnnmamrcx nmtmn, xoropte cunramr
rpa]]nrn yxacntmn. [Oocueuue e.emc ro+ouuaue qpas us
mercma, uo :uc.o oopaueuu r mercmv norasieaem, :mo cooeprauue
noumo npaeu.iuo.]
Ko 0: Cocrnennax rouxa spennx nornepxaercx c nomomtm npxmo nnrart ns
rexcra (ntenenno nnn ne ntenenno xantuxamn).
Hpnmept orneron:
Xentra, noromy uro x cornacen c rem, uro nmn onxnt naxonrt
cnocot camontpaxennx, xoropte ne yyr cronrt omecrny
ononnnrentntx sarpar.
Xentra. 3auem noprnrt penyrannm monooro noxonennx?
HHH: an necoornercrnymmn nnn nexcnt orner.
Hpnmept orneron:
Co]nx, noromy uro x ymam, uro nnctmo Xentrn ne nornepxaer
oocnonanno ee aprymenrannm (Co]nx cpannnnaer cnom aprymenrannm
c pexnamo n r. .) [B omeeme eoeopumc o cmu.e u.u ra:ecmee
apev+eumoe.]
Xentra, noromy uro ona ncnontsyer ontme erane. [B omeeme
eoeopumc o cmu.e u.u ra:ecmee apev+eumoe.]
cornacen c Xentro. [Mueuue ue ooocuoeauo.]
Xentra, noromy uro x nepm romy, uro ona ronopnr. . [Mueuue ue
ooocuoeauo.]
Oe, noromy uro x mory nonxrt, ns uero ncxonr Xentra. Ho Co]nx raxxe
npana. [Mueuue ue ooocuoeauo.]
HHH: Hpocmarpnnaercx nerounoe nonnmanne marepnana nnn an
nenpanonoont nnn neymecrnt orner.
Hpnmept orneron:
ontme cornacen c Xentro. Co]nx xaxercx ne ouent ynepena n rom,
uro ona ymaer.

28
Xentra, noromy uro, ona ymaer, uro nexoropte nmn rananrnnnt.
[Henpaeu.iua uumepnpemau apev+eumoe Xe.ieu.]

Bonpoc 14: IPAmmHTH
R081Q06B

Anannsnpyx xaxoe nnctmo, mt moxem ocyxart, u1o ronopnrcx n nnctme (r.e. ero
coepxanne).
Mt moxem raxxe ocyxart, xax nanncano nnctmo (r.e. ero crnnt).
Fesornocnrentno x romy, c utnm nnctmom nt cornacnt, oxcnnre, xro ns +rnx nyx
anropon, no namemy mnennm, nanncan nnctmo nyume? Oocnyre cno orner,
cctnaxct na ro, xax nanncanm oa nnn ono ns +rnx nncem.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: Hpn oxcnennn mnennx ynomnnamrcx crnnt nnn ]opma onoro nnn oonx
nncem. enamrcx cctnxn na raxne ocoennocrn, xax crnnt nnctmenno
peun, nocrpoenne aprymenrannn, yenrentnocrt aprymenrannn, ron,
ncnontsonannte sanncn, cnocot yexennx nme. Btcxastnannx rnna
"nyume aprymenrnpyer" onxnt trt oocnonant. (Hmere n nny, uro
raxne ntcxastnannx, xax "nnrepecno", "nerxo unraercx", "nonxrno", ne
cunramrcx ocrarouno noxoxmnmn.)
Hpnmept orneron:
Xentra. Ona npnnena mnoro pasnnuntx aprymenron, xoropte nao
npnnxrt no nnnmanne, n ona ynomxnyna o npee, xoropt pncymmne
rpa]]nrn nanocxr oxpyxamme cpee, uro x ymam ouent naxno.
Hnctmo Xentrn onee ecrnennoe ns-sa ee npxmoro opamennx x
pncymmnm rpa]]nrn.
ymam, uro nnctmo Xentrn nyumee ns nyx. noyman, uro nnctmo
Co]nn necxontxo npncrpacrno.
ymam, uro Co]nx npnnonr ouent cnntnte onot, no nnctmo
Xentrn nocrpoeno nyume.
Co]nx, noromy uro ee nnctmo nn na xoro xonxperno ne naneneno.
[Oocuemc eeo/ee eioop c no+ouim cci.ru ua ocooeuuocmi
cooeprauu. Oocueuue epasv+ume.iuoe, ec.u eeo
uumepnpemupoeami, rar "uu ua roeo ue uanaoaem".]
Mne npannrcx nnctmo Xentrn. Ona ouent nanopncro ntcxastnaer cnoe
mnenne.
Ko 0: Btcxastnannx ntpaxamr cornacne nnn necornacne c nosnnne anropa nnn
npocro nepe]pasnpymr nnn xommenrnpymr coepxanne.

29
Hpnmept orneron:
Xentra. cornacen co ncem, uro ona cxasana.
Hnctmo Xentrn nyume. Ipa]]nrn npnnocxr ymep n xnnxmrcx norepe
npemenn. xax ona n cxasana.
Hnctmo Co]nn. Bce, uro ona cxasana, naxno.
HHH: Cyxennx ne conponoxamrcx coornercrnymmnm oxcnennem.
Hpnmept orneron:
Hnctmo Co]nn camoe nyumee.
Hnctmo Co]nn nerue unrart.
V Xentrn aprymenrt nyume.
HHH: Hpocmarpnnaercx nerounoe nonnmanne marepnana nnn an
nenpanonoont nnn neymecrnt orner.

Hpnmept orneron:
Xentrnno nyume nanncano. Ona paccmarpnnaer nponemy mar sa marom n
sarem na +ro ocnone npnxonr x nornuecxomy ntnoy.
Co]nx, noromy uro ona epxnr npn cee cnoe mnenne o xonna cnoero
nnctma.

30
FPYRRA 3AAHHH 4. PABOHAR CHBA
Ha narpamme noxasana crpyxrypa paorocnoconoro nacenennx n nexoropo crpane.
uncnennocrt ncero nacenennx +ro crpant n 1995 roy tna npnmepno panna 3,4 mnnnnona.
Cmpvrmvpa paoo:e cu.i (e mic:ax) r rouv 31 +apma 1995 eooa
1

Paofocnocouoe
uaceneuue
2

2656,5
He exopnue e cocfae paoe cunu
3

949,9 35,8%
Bxopnue e cocfae paoe cunu
1706,5 64,2%
Paofakue nonuu
paou peuu
1237,1 78,4%

Paofakue
1578,4 92,5%
Eespaofuue
128,1 7,5%
Paofakue uenonuu
paou peuu
341,3 21,6%

Hyue paofy
ua nonuu
paou peuu
101,6 79,3%

Hyue paofy
ua uenonuu
paou peuu
26,5 20,7%
Hyue paofy
ua nonuu
paou peuu
23,2 6,8%

He uyue
paofy ua nonuu
paou peuu
318,1 93,2%

Rpureauun
1. -ucneuuocfu pasnuuux rpynn uaceneuun ykasaua e fucnax.
2. K paofocnocouory uaceneuuk ofuocnf nkpe e eospacfe of 15 po 65 nef.
3. Haceneuue, kofopoe ue exopuf e cocfae paoe cunu, - sfo fe, kfo akfueuo ue uef paofy u(unu) kfo ue
roef paofafu.

31
Omee:a ua eonpoci, ucno.isvme uuqop+aum o paoo:e cu.e, oauuvm ua npeoiovue
cmpauue.
Bonpoc 15: PABOHAR CHAA
R088Q01
Ha xaxne ne ocnonnte rpynnt paseneno paorocnoconoe nacenenne?
A Hmemmne paory n espaornte.
B Paorocnoconoro nospacra n nepaorocnoconoro nospacra.
C Hmn c nonno sanxrocrtm n nmn c uacrnuno sanxrocrtm.
D Bxoxmne n cocran paoue cnnt n ne nxoxmne n cocran paoue cnnt.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue

Ko 1: Orner D Bxoxmne n cocran paoue cnnt n ne nxoxmne n cocran paoue
cnnt
Ko 0: pyrne ornert.

Bonpoc 16: PABOHAR CHAA
R088Q03

Kaxona uncnennocrt paorocnoconoro nacenennx, xoropoe ne nxonno n cocran paoue
cnnt? (3annmnre rontxo uncno, nponenrt ne yxastnare).
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 2: Vxasano uncno: 949.900. nno nnno, uro nepno oenneno uncno,
yxasannoe na narpamme, n cneennx ns npnmeuannx, o rom, uro nce uncna
ntpaxent n rtcxuax. Hpnnnmamrcx npnnnxennte snauennx or 949.000
o 950.000, sanncannte n nne uncna nnn cnonamn. Taxxe npnnnmamrcx
900.000 nnn onn mnnnnon (sanncannte cnonamn nnn nn]pamn).
Hpnmept orneron:
949.900
uyrt mentme enxrncornxrnecxrn rtcxu
950.000
949,9 rtcxu
nourn mnnnnon
oxono 900 rtcxu
949,9 x 1000
949.900
949(000)

32
Ko 1: nno nnno, uro uncno, yxasannoe na narpamme, onpeeneno nepno, no
sameuanne o rom, uro uncna yxasant n rtcxuax, yureno nenepno.
Hpnnnmamrcx npnnnxennte snauennx, cpannnmte c remn, xoropte
yxasant nx xoa 2.
Hpnmept orneron:
949,9
94.900
nourn rtcxua
uyrt mentme 950
oxono 900
uyrt mentme 1000
Ko 0: pyroe
Hpnmept orneron:
35,8%
7,50%

Bonpoc 17: PABOHAR CHAA
R088Q04

K xaxo rpynne nacenennx, npecrannenno na narpamme, moxno ornecrn nme,
nepeuncnenntx n neno uacrn rannnt?
Ormertre xpecrnxom coornercrnymmym xnerxy rannnt.
B nepno crpoxe rannnt noxasano, xax +ro moxno cenart.

Bxoxmne n
cocran
paoue
cnnt:
Paorammne
Bxoxmne n
cocran paoue
cnnt:
Fespaornte
He
nxoxmne n
cocran
paoue
cnnt
Hentsx
ornecrn
nn x ono
ns
xareropn
O]nnnanr, 35 ner, paoraer nenonnt
paoun ent

Xenmnna-npenpnnnmarent, 43 roa,
paoraer 60 uacon n neenm

Cryenr nennoro orenennx, 21 ro

Myxunna, 28 ner, neanno npoan cno
marasnn, nmer paory

Xenmnna, 55 ner, nnxora ne paorana n
ne xorena paorart nne oma

80-nernxx aymxa, nce eme paoraer
necxontxo uacon n ent n cemeno
roprono nanxe


33

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue

Ko 2: Ormeueno 5 nepntx orneron
Ko 1: Ormeueno 3 nnn 4 nepntx orneron
Ko 0: 2 nnn

Bonpoc 18: PABOHAR CHAA
R088Q05

Hpenonoxnm, uro cneennx o paorocnoconom nacenennn nynnxymrcx n ]opme
npnneenno panee narpammt exerono.
Hnxe nepeuncnent uertpe nna cneenn, xoropte npecrannent na narpamme. Vxaxnre,
yyr nn menxrtcx +rn cneennx ns roa n ro. Onenre cnono Hsmennrcx nnn He
nsmennrcx. B nepno crpoxe noxasano, xax +ro nao cenart.
Cneennn, npec1annennme na narpauue O1ne1
Hasnannx rpynn nacenennx, npecrannenntx na
narpamme (nanpnmep, Bxoxmne n cocran
paoue cnnt)
Hsmennrcx / He nsmennrcx
Hponenrt (nanpnmep, 64,2%) Hsmennrcx / He nsmennrcx
uncnennocrt pasnnuntx rpynn nacenennx
(nanpnmep, 2656,5)
Hsmennrcx / He nsmennrcx
Hpnmeuannx, xoropte ant no narpammo Hsmennrcx / He nsmennrcx

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 1: Ormeueno 3 nepntx ornera.
Ko 0: Ormeueno 2 nnn


34
Bonpoc 19: PABOHAR CHAA
R088Q07

Hn]opmannx o crpyxrype paoue cnnt ana n nne npnneenno panee narpammt,
no ee moxno npecrannrt pyrnmn cnocoamn, nanpnmep, c nomomtm cnonecnoro
onncannx, n nne rpa]nxa, rannnt nnn narpammt pyroro nna, nanpnmep,
xpyrono.
Hpecrannennax panee narpamma ntpana noromy, uro ona nanonee yona nx
roro, urot noxasart:
A nsmenennx no npemenn.
B uncnennocrt ncero nacenennx crpant.
C xareropnn nacenennx, nxoxmnx n cocran xaxo ns ntenenntx rpynn.
D uncnennocrt xaxo rpynnt nacenennx.


Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue

Ko 1: Orner C xareropnn nacenennx, nxoxmnx n cocran xaxo ns ntenenntx
rpynn.
Ko 0: pyrne ornert.







35
IPVHHA 3AAHHH 5. HAAH

Pesyuomamm emnouueuua npoepa++m +exyuapouo opeauusauuu HBAH sa 1996 eo
Pernon Boc1ounon n Kanon Aqpnxn PBKA

3panooxpanenne
E
r
n
n
e
r

3
]
n
o
n
n
x

K
e
n
n
x

M
a
n
a

s
n
x

C
y

a
n

T
a
n
s
a
n
n
x

V
r
a
n

a

3
a
m

n
x

3
n
m

n
e

B
c
e
r
o

Cnyxt oxasannx mennnncxo nomomn na 4 n
menee xomnar
1 0 6 0 7 1 2 0 9 26
Paornnxn spanooxpanennx, nonyunnmne
nepenororonxy n reuenne 1 nx
1 053 0 719 0 425 1 003 20 80 1 085 4 385
ern, xoropte nonyuann ononnnrentnoe nnranne
onee 1 neenn
10 195 0 2 240 2 400 0 0 0 0 251 402 266 237
ern, xoroptm oxasana ]nnanconax nomomt na
omee neuenne n cromaronornuecxne ycnyrn
984 0 396 0 305 0 581 0 17 2 283


Opasonanne

Vunrenx, nonyunnmne nepenororonxy n reuenne 1
neenn
0 0 367 0 970 115 565 0 303 2 320
Bxontnte rerpan, xynnennte nnn noapennte 667 0 0 41 200 0 69 106 0 150 0 111 123
Bxontnte yuennxn, xynnennte nnn noapennte 0 0 45 650 9 600 1 182 8 769 7 285 150 58 387 131 023
Bxontnax ]opma, xynnennax, cmnrax nnn
noapennax
8 897 0 5 761 0 2 000 6 040 0 0 434 23 132
ern, xoroptm oxasana nomomt n ]opme onnart sa
oyuenne nnn crnnennn
12 321 0 1 598 0 154 0 0 0 2 014 16 087
Bxontnte naprt, xynnennte, cenannte nnn
noapennte
3 200 0 3 689 250 1 564 1 725 1 794 0 4 109 16 331
Knacct, nocrpoennte nx nocroxnnoro nontsonannx 44 0 50 8 93 31 45 0 82 353
Orpemonrnponannte xnacct 0 0 34 0 0 14 0 0 33 81
Bspocnte, nocemammne sanxrnx no nnxnnannn
esrpamornocrn n +rom ]nnanconom roy
1 160 0 3 000 568 3 617 0 0 0 350 8 695

Kouuynantnan
nnqpac1pyx1ypa

Omecrnennte yopnte (ryanert), ntxonannte nnn
nocrpoennte
50 0 2 403 0 57 162 23 96 4 311 7 102
oma, nocoennennte x nono xanannsannonno
cncreme
143 0 0 0 0 0 0 0 0 143
Konont (nnn cosannte ncrounnxn), ntxonannte
nnn ynyumennte
0 0 15 0 7 13 0 0 159 194
Honte ecrnymmne yponte cxnaxnnt 0 0 8 93 14 0 27 0 220 362
Honte cncremt, noammne camorexom nnrtenym
noy
0 0 28 0 1 0 0 0 0 29
Cncremt nnrteno not, ynyumennte nnn
orpemonrnponannte
0 0 392 0 2 0 0 0 31 425
Pemonr omon no npoexry HHAH 265 0 520 0 0 0 1 0 2 788
Honte oma, nocrpoennte nx nyxammnxcx 225 0 596 0 0 2 6 0 313 1 142
3ant nx nponeennx omecrnenntx meponpnxrn,
ynyumennte nnn nocrpoennte
2 0 2 0 3 0 3 0 2 12
Pyxononrenn xommynantntx cnyx, nonyunnmne
nepenororonxy n reuenne 1 nx nnn onee
2 214 95 3 522 232 200 3 575 814 20 2 693 13 365
Knnomerpt nepecrpoenntx anroopor 1,2 0 26 0 0 0 0 0 53,4 80,6
Hocrpoennte mocrt 0 0 4 2 11 0 0 0 1 18
Cemtn, xoroptm nomornn nanpxmym cnyxt
xonrponx sa +posne nount
0 0 1 092 0 1 500 0 0 0 18 405 20 997
oma, sanono +nexrpn]nnnponannte 448 0 2 0 0 0 0 0 44 494

36
Tao.ua ua npeoiovue cmpauue e.emc :acmim om:ema +erovuapoouo
o.aeomeopume.iuo opeauusauu HHAH. B ue oaua ueromopa uuqop+au o paoome
opeauusauu HHAH e oouo+ us peeuouoe ee oeme.iuocmu (Bocmo:ua u Prua
Aqpura). . omeemoe ua eonpoci, no+eueuuie uure, oopauameci r omo mao.ue.
Bonpoc 20: HAAH
R099Q04A

Cornacno rannne, xax ornnuaercx yponent exrentnocrn mexynapono
oprannsannn HHAH n 3]nonnn no cpannennm c pyrnmn crpanamn +roro
pernona?
A Vponent ee exrentnocrn n 3]nonnn cpannnrentno ntcox.
B Vponent ee exrentnocrn n 3]nonnn cpannnrentno nnsox.
C On npnmepno raxo xe, xax n n pyrnx crpanax +roro pernona.
D On cpannnrentno ntcox n xareropnn Kommynantnax nn]pacrpyxrypa n
nnsox n pyrnx xareropnxx.

Orner B Vponent ee exrentnocrn n 3]nonnn cpannnrentno nnsox

auui eonpoc ue oeuueaemc uesaeucu+o u ue euocum er.aoa e nocmpoeuu ura.i
oocmureuu. Ou pacc+ampueaemc mo.iro coe+ecmuo c omeemo+ ua eonpoc 21.
Bonpoc 21: HAAH
R099Q04B
B 1996 roy 3]nonnx tna ono ns camtx entx crpan mnpa.
Vunrtnax +ror ]axr, a raxxe annte, npnneennte n rannne, ntcxaxnre cnoe mnenne o
rom, xax moxno oxcnnrt raxo yponent exrentnocrn mexynapono oprannsannn
HHAH n 3]nonnn no cpannennm c ee exrentnocrtm n pyrnx crpanax?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Hecn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 3: Vuennx nepno ornernn na nonpoc 4A (Bepnt orner B). Vponent
axrnnnocrn "HHAHa" oxcnxercx c onopo na BCR coomennym
nn]opmannm npn +rom xnno nnn nexnno yxastnaercx rnn exrentnocrn
"HHAHa" n 3]nonnn. Orner onxen raxxe couerartcx c xaxtm ns
BVX cneymmnx ]axron (xorx o nnx n ne oxsarentno ynomnnart):
(1) nnsxn yponent axrnnnocrn "HHAHa" n 3]nonnn (nn]opmannx
ana n rannne); H
(2) enocrt n 3]nonnn (nn]opmannx ana n rexcre nonpoca).
Hpnmept orneron:

37
Oprannsannn, oxastnammne nomomt, uacro naunnamr cnom paory n
crpane c nororonxn mecrntx xapon, no+romy x t cxasana, uro
HHAH rontxo nauan cnom paory n 3]nonnn n 1996 roy
Hororonxa paornnxon xommynantntx cnyx, onxno trt,
enncrnennt nn nomomn, xoropt onn moryr oxasart ram.
Bosmoxno, uro ram ner ontnnn nnn mxon, npn xoroptx onn mornn
t oprannsonart pyrne nnt nomomn.
pyrne nnocrpannte rpynnt nomomn, nosmoxno, nomoramr
nexapcrnamn n r.n., n HHAH cunraer, uro nm nyxno snart, xax
pyxononrt crpano. [Heeuo eoeopumc o nooeomoere
pvroeooume.e ro++vua.iuix c.vro.]
Ko 2: Vuennx nepno ornernn na nonpoc 4A (Bepnt orner B). Vponent
axrnnnocrn paort "HHAHa" oxcnxercx c onopo na FOHIBVR
uACTI coomenno nn]opmannn. Orner onxen raxxe couerartcx c
xaxtm ns BVX cneymmnx ]axron (xorx o nnx n ne oxsarentno
ynomnnart):
(1) nnsxn yponent axrnnnocrn "HHAHa" n 3]nonnn (nn]opmannx
ana n rannne); H
(2) enocrt n 3]nonnn (nn]opmannx ana n rexcre nonpoca).
Hpnmept orneron:
onxno trt, rxxeno pacnpeenxrt ram nomomt, noromy uro ena
naxoxrcx n raxom ecnopxxe.
Moxer trt ram ner nona, no+romy tno t rpyno oxastnart
nomomt.
Onn ne snamr, xax ram oxastnart nomomt.
Ecnn pyrne oprannsannn nomoramr 3]nonnn, ro mentme ocraercx
enart HHAHy.
mory npenonoxnrt, uro pyrne crpant nepntmn nonyunnn nomomt
n 3]nonnn yyr nomorart n nnxamem yymem.
Bosmoxno, uro y napoa 3]nonnn raxax xyntrypa, xoropax
sarpynxer nsanmoecrnne c nnocrpannamn.
ymam, uro onn oxastnamr cnnmxom mnoro nomomn pyrnm
crpanam, a 3]nonnm nponycrnnn. Mexynaponax oprannsannx
HHAH, nosmoxno, ne nmeer ocrarountx sanacon n ener nx ncex
crpan, xoropte nyxamrcx.

Ko 1: Vuennx nepno ornernn na nonpoc 4A (Bepnt orner B). Vponent
paort "HHAHa" oxcnxercx c onopo na uACTI coomenno
nn]opmannn. Orner onxen raxxe couerartcx (xorx o +rom n ne
oxsarentno ynomnnart) c nnsxnm yponnem axrnnnocrn n 3]nonnn
(nn]opmannx ana n rannne).
Hpnmept orneron:
3]nonnx ne rax cnntno nyxaercx n nomomn HHAHa, xax pyrne
crpant. [Onupaemc ua uuqop+aum e mao.ue, uo ue npuuu+aem
eo euu+auue oeouocmi e Jquonuu, o romopo cooouaemc e mercme
eonpoca.]
3]nonnx ne rax ena, xax pyrne crpant, no+romy ona ne rax cnntno
nyxaercx n nomomn HHAHa. [Onupaemc ua uuqop+aum e

38
mao.ue, uo npomueope:um uuqop+auu o oeouocmu e Jquonuu, o
romopo cooouaemc e mercme eonpoca.]
Bosmoxno, 3]nonnn rontxo nyxno ontme nomomn pyxononrenxm
nx xommynantntx cnyx, uem n pyrnx crpanax. [Onupaemc ua
oema.u uuqop+auu, npeocmae.euuo e mao.ue, uo ue npuuu+aem
eo euu+auue oeouocmi e Jquonuu, o romopo cooouaemc e mercme
eonpoca.]
HHH: Vuennx nenepno ornernn na nonpoc 4A (yxasan orner, ornnunt or B).
Vponent paort "HHAHa" oxcnxercx c onopo na uACTI
coomenno nn]opmannn. Orner onxen raxxe couerartcx c xaxtm ns
BVX cneymmnx ]axron (xorx o +rom n ne oxsarentno ynomnnart):
(1) c yponnem axrnnnocrn n 3]nonnn, xoropt yuamncx onpeennn n
Bonpoce 4A (camo oxcnenne ne oxsarentno onxno trt
npannntntm); H
(2) c enocrtm n 3]nonnn (nn]opmannx ana n rexcre nonpoca).He
npnnnmamrcx ornert, xoropte onnpamrcx TOHIKO na
nn]opmannm, npecrannennym n rexcre nonpoca.
Hpnmept orneron:
[Orner na nonpoc 4A: Vponent axrnnnocrn n 3]nonnn cpannnrentno
ntcoxn.] 3]nonnx enee , uem pyrne crpant pernona, n no+romy
nyxaercx n ontme nomomn.
[Orner na nonpoc 4A: Hpnmepno raxo xe, xax n pyrnx crpanax
pernona.] Homomt pacnpeenxercx noponny, no+romy ner
conepnnuecrna mexy crpanamn.
Ko 0: an necoornercrnymmn nnn nexcnt orner.
Hpnmept orneron:
Onn ne ntnonnxmr rax yx mnoro paort n 3]nonnn.
[Bocnpouseooumc uuqop+au us eepuoeo omeema ua eonpoc 4A oes
nonimru oocuumi ee.]
HHAH ena nn uro-ro enaer n 3]nonnn.
HHH: Hpocmarpnnaercx nerounoe nonnmanne marepnana nnn ano
nenpanonoonoe nnn neymecrnoe orner
Hpnmept orneron:
Hm t cneonano enart ontme n 3]nonnn. [Cropee eiparaem
+ueuue, :e+ npeo.aeaem oocueuue.]
Onn rontxo sannmamrcx nepenororonxo pyxononrene
xommynantntx cnyx. Kaxercx, onn nnuero ne enamr ram n
onacrn sopontx n opasonannx. [He oocuemc vpoeeui
armueuocmu.]
Vponent mexynapono exrentnocrn HHAHa n 3]nonnn ntme no
cpannennm c exrentnocrtm n pyrnx crpanax. [Bocnpouseooumc
uuqop+au us oucmparmopa e eonpoce 4A oes nonimru oocuumi
ee.]
RPAH paef opuuakoeyk norou kapo cfpaue. [Bocnpouseopufcn
uuqoprauun us pucfpakfopa e eonpoce 4A es nonufku oLncuufu ee.]


39
FPYRRA 3AAHHH 6. HOBHHHR
Hav:uoe opvrue no.uuu

Hpousouuo
yucmeo, uo
noospeeae+m
ymeepxaem,
umo ue suaem
xepmey. Ou
eoeopum, umo
uuuoea ue suau
eeo, uuuoea ux
nymu ue
nepeceuauuco,
uuuoea axe
nauoue+ ue
mpoeau eeo
Houuuua u cyoa
yeepeum, umo ou
eoeopum
uenpaey. Ho uau
ouasamo?

Ha mecre npecrynnennx
cneonarenn nonpann
xaxt xnouox, xoropt
moxno tno t cunrart
cnnerentcrnom: nnrxn,
nonoct, orneuarxn,
oxypxn Hecxontxo
nonoc, naenntx na
nnxaxe ynroro, tnn
ptxne. H onn tnn
noospnrentno noxoxn na
nonoct noospenaemoro.
Ecnn moxno tno t
oxasart, uro +rn nonoct
npnnanexar emy, ro +ro
morno crart
cnnerentcrnom roro, uro
on na camom ene
ncrpeuancx co cnoe
xeprno.
Kaamn uenonex
nenon1opnu
Cnennanncrt npnnxnnct
sa paory. Onn rmarentno
nsyunnn xnerxn, nsxrte y
xopne nonoc, n xnerxn
xponn noospenaemoro. B
xpe xaxo xnerxn
namero oprannsma ecrt
HK. uro +ro raxoe? HK
ntrnxnr xax yct,
cenannte ns nyx
cxpyuenntx nnrox
xemuyra. Boopasnm, uro
xemuyxnnt nmemr
uertpe pasntx nnera n
rtcxun nnerntx
xemuyxnn (xoropte
cocrannxmr ren) nannsant
n ocoom nopxxe. H
raxo nopxox
coxpanxercx no ncex
xnerxax rena xaxoro
uenonexa: on onnaxon n n
xopnxx nonoc, n n
ontmom nantne norn, n n
neuenn, n n xenyxe, n n
xponn. V pasntx nme
pasnt nopxox
pacnonoxennx xemuyxnn.
Vunrtnax uncno
xemuyxnn, nepoxrnocrt
roro, uro nopxox
nannsanntx xemuyxnn
yer onnaxon y pasntx
nme, nnuroxno mana.
Taxoe moxer cnyunrtcx
rontxo y nnsnenon.
Taxnm opasom, HK
cnyxnr cnoero poa
renernuecxnm
yocronepennem
nnunocrn.
Hrax, renernxn moryr
cpannnrt renernuecxoe
yocronepenne nnunocrn
noospenaemoro (epercx
npoa ero xponn) c
opasnom HK, nsxrtm ns
ptxero nonoca. Ecnn +rn
renernuecxne
yocronepennx
onnaxont, craner xcno,
uro na camom ene
noospenaemt ncrpeuan-
raxn xeprny, c xoropo,
xax on ynepxn, ne tn
snaxom.
Anmt uanan uac1t
oxasa1entc1na
Bce uame n uame n cnyuae
npecrynnenn, cnxsanntx
c nsnacnnonannem,
yncrnom, noponcrnom,
nonnnnn npnxonrcx
npononrt renernuecxn
ananns. 3auem? nx roro,
urot nontrartcx narn
cnnerentcrno xonraxra
nyx nme, nyx
npemeron, nnn npemera
n uenonexa. Hponepxa
raxoro xonraxra sauacrym
npnnocnr nontsy
paccneonannm, no ne
ncera oecneunnaer
oxasarentcrno
npecrynnennx. 3ro ncero
nnmt manax uacrt
oxasarentcrna, ona
cpen mnornx pyrnx.
Auue Bepca.i
Mm cocmou+ us
+uuuuapa uuemou
Kaxoe xnnoe cymecrno
na 3emne cocronr ns
orpomnoro xonnuecrna
xnerox. Kaxax xnerxa
ouent mana. Moxno
cxasart, mnxpocxonnuecxn
mana, - ynnert xnerxy
moxno nnmt npn nomomn
mnxpocxona,
ynennunnammero no
mnoro pas. V xaxo
xnerxn ecrt mempana n
xpo, n xoropom
naxonrcx HK.
Ieuemuuecuoe
yocmoeepeuue?
HK cocronr ns naopa
renon, xaxt ns xoroptx
cocronr ns rtcxu
xemuyxnn. Copannte
nmecre, nce +rn rent
opasymr renernuecxoe
yocronepenne nnunocrn
uenonexa.

Kau pacnosuaemca
eeuemuuecuoe
yocmoeepeuue
uuuuocmu?
Ienernx eper necxontxo
xnntx xnerox ns xopne
nonoc, naenntx na
xeprne, nnn ns cnmnt,
ocranmecx na oxypxe
cnrapert. On nomemaer
+ro n nemecrno, xoropoe
ynnuroxaer nce noxpyr
HK n xnerxax. Ta xe
onepannx npoentnaercx c
xnerxamn, nonyuenntmn
ns xponn noospenaemoro.
3arem HK cnennantno
roronnrcx nx anannsa.
Hocne +roro HK
nomemaercx n cnennantnoe
nemecrno rent n uepes
rent nponycxaercx
+nexrpnuecxn rox. Cnycrx
necxontxo uacon
cranonxrcx nnnt
nonocxn, nanomnnammne
mrpnx-xo (nanoone
rex, xaxne mt nnnm na
nexoroptx xopoxax c
npoyxramn), n +ror xo
nnen npn cnennantnom
ocnemennn. Brpnx-xo
HK noospenaemoro
sarem cpannnnaercx c
raxnm xe xoom,
nonyuenntm nocne
mannnynxnn c nonocom,
cnxrtm c xeprnt.


Murpocron e
.aoopamopuu
no.uuu


40
Hcno.isvme cmamim us rvpua.a, npueeoeuuvm eiue, o. omeemoe ua eonpoci.

Bonpoc 22: HOAHHHR
R100Q04

Anrop ncnontsyer npnmep xemuyxnoro oxepentx nx oxcnennx crpyxrypt HK.
Kax naptnpymrcx +rn camte oxepentx y pasntx nme?
A Onn naptnpymrcx no nnne.
B Hopxox xemuyxnn pasnnuaercx.
C uncno ycnn pasnoe.
D Hner xemuyxnn pasnt.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 1: Orner B Hopxox xemuyxnn pasnnuaercx
Ko 0: pyrne ornert.
Bonpoc 23: HOAHHHR
R100Q05

Kaxona nent rexcra c sarononxom Kax pacnosnaercx renernuecxoe yocronepenne
nnunocrn?
Oxcnnrt,
A uro raxoe HK.
B uro raxoe mrpnx-xo.
C xax nponsnonrcx ananns xnerox nx nonyuennx opasna HK.
D xax moxno oxasart, uro noospenaemt nnnonen n npecrynnennn.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 1: Orner C xax nponsnonrcx ananns xnerox nx nonyuennx opasna HK
Ko 0: pyrne ornert.




41
Bonpoc 24: HOAHHHR
R100Q06

Kaxona rnannax nent anropa?
A Hpeocrepeut.
B Pasnneut.
C Hn]opmnponart.
D Venrt.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 1: Orner C Hn]opmnponart
Ko 0: pyrne ornert.
Bonpoc 25: HOAHHHR
R100Q07

B xonne nnonoro rexcra (nepnoro sarenennoro) ronopnrcx: Ho xax oxasart?
B paccxase cneonarenn ntramrcx narn orner na +ror nonpoc nocpecrnom
A onpoca cnnerene.
B nponeennx renernuecxnx anannson.
C rmarentnoro onpoca noospenaemoro.
D nropnunoro npocmorpa pesyntraron cnecrnnx.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue

Ko 1: Orner B nponeennx renernuecxnx anannson
Ko 0: pyrne ornert.





42
FPYRRA 3AAHHH 7. BEIVHM
XOPOmEIO BAM CAMOHYBCTBHR, BEIYHL
B me:euue 14 .em Heump cnopmueuo +eouuui e Huoue (4pauu) ucc.eovem
npoo.e+i mpae+amus+a +o.ooix cnopmc+euoe. B pesv.imame ucc.eooeauu oi.o
vcmauoe.euo, :mo .v:uee cpeocmeo om mpae+ omo ux npeovnperoeuue u xopoua
oovei.
Yapm, naennn,
nsnoc n paspmnm...
Bocemnanart nponenron
cnoprcmenon n nospacre or 8 o
12 ner yxe nmemr nonpexennx n
nxrxax. Xpxm n notxxe
]yronncra yxe ne pearnpyer na
yapt, n 25 % npo]eccnonanon
nonnmamr, uro +ro
ecrnnrentno nx camoe cnaoe
mecro. Xpxm xpynxoro
xonennoro cycrana moxer trt
raxxe cnntno nonpexen, n ecnn
ne npnnnmart nnxaxnx mep eme n
ercrne (xora peenxy 10-12
ner), ro +ro moxer crart
npnunno npexenpemennoro
ocreoaprpnra. Fepo roxe moxer
ne nsexart nonpexenn,
ocoenno xora nrpox ycran, on
pncxyer nonyunrt nepenom n
pesyntrare naenn nnn
cronxnonenn.
Cornacno romy xe
nccneonannm, y ]yronncron,
nrpammnx yxe onee 10 ner,
noxnnxmrcx xocrnte napocrt na
ronenn nnn nxrxe. 3rn xocrnte
nsmenennx nonyunnn nasnanne
nora ]yronncra, ro ecrt
e]opmannx, ntsnannax
nonnxnocrtm crynnn n
notxxn n cnoprnnno oynn.
3amn1a, noepaxa,
yc1onunnoc1t, auop1nsannn
Ecnn cnoprnnnax oynt cnnmxom
xecrxax, ro ona uacro
orpannunnaer name nnxenne.
Ecnn ona cnnmxom nonnxna, ro
ona ynennunnaer pncx nonyuennx
rpanm n pacrxxennx cycranon.
Xopomax cnoprnnnax oynt
onxna coornercrnonart
uertpem xpnrepnxm:
no-nepntx, ona onxna
cnocoocmeoeami sauume useue:
samnmart or yapon mxua nnn
yapon pyroro nrpoxa, cxptnart
neponnocrt cnoprnnno
nnomaxn n coxpanxrt nory
renno n cyxo axe n mopos n
oxt.
Oua oo.rua noooeprueami
cmvnum n ocoenno cycran
notxxn, urot nsexart
pacrxxenn, onyxone n pyrnx
rpanm, xoropte moryr axe
nonpenrt xoneno.
Ona raxxe onxna anart nrpoxy
uyncrno vcmo:ueocmu. B ne on
ne onxen cxontsnrt no moxpo
nnomaxe n ne onxen pesxo
naart na cnnmxom cyxo
nonepxnocrn.
Haxonen, ona onxna
a+opmusupoeami voapi, xax +ro
tnaer y acxeronncron n
noneonncron, xoropte
nocroxnno conepmamr nptxxn.
Cyxne norn
urot nsexart
nesnaunrentntx, no
onesnenntx neomorann,
raxnx, xax nontpn, rpemnnt
nnn rpnxonte saonenannx nor
(rpnxonte nn]exnnn),
cnoprnnnax oynt ne onxna
npenxrcrnonart ncnapennm
nora, no onxna npeornpamart
nonaanne nnyrpt ctpocrn.
Heantntm marepnanom nx
+roro moxer cnyxnrt
noocroxax xoxa, urot
samnrnrt oynt or npomoxannx
npn nepnom xe oxe.


43
Hcno.isvme cmamim, oauuvm ua npeoiovue cmpauue, o. omeemoe ua eonpoci.
Bonpoc 26: BEIYHL
R110Q01

uro anrop namepenancx noxasart n +rom rexcre?
A uro xauecrno mnornx nnon cnoprnnno oynn cnntno ynyumnnoct.
B uro nyume ne nrpart n ]yron, ecnn nam mentme 12 ner.
C uro monote nmn nce ontme crpaamr or pasntx rpanm ns-sa cnoero
nnoxoro ]nsnuecxoro cocroxnnx.
D uro ouent naxno monotm cnoprcmenam nocnrt xopomym cnoprnnnym oynt.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 1: Orner D uro ouent naxno monotm cnoprcmenam nocnrt xopomym
cnoprnnnym oynt
Ko 0: pyrne ornert.

Bonpoc 27: BEIYHL
R110Q04

Houemy, cornacno crarte, cnoprnnnax oynt ne onxna trt cnnmxom xecrxo?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 1: Ionopnrcx o orpannuennn nnxennx.
Xecrxax oynt orpannunnaer nnxenne.
Xecrxax oynt memaer tcrpo (nerxo) erart.
Ko 0: emoncrpnpyercx nenpannntnoe nonnmanne coepxannx crartn nnn an
nenpannntnt (neymecrnt, nerount) orner
urot nsexart rpanm.
Ona ne moxer noepxnnart crynnm.
Horomy uro nam nyxno noepxart crynnm n notxxy.
Hnn: an neocrarount nnn nexcnt orner.
Ecnn ona cnnmxom xecrxax, ro ona nam ne nooer.



44
Bonpoc 28: BEIYHL
R110Q05

B crarte ronopnrcx: Xopomax cnoprnnnax oynt onxna coornercrnonart
uertpem xpnrepnxm.
uro +ro sa uertpe xpnrepnx?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 1: B ornere npnnoxrcx uertpe xpnrepnx, ntenennte xypcnnom n rexcre. Orner
moxer trt npxmtm nnrnponannem rexcra, nepecxasom nnn nepepaoranntm
rexcrom. Kpnrepnn moryr trt npnneent n nmom nopxxe. Hnxe
npnneent uertpe xpnrepnx:
(1) cnococrnonart samnre nsnne
(2) noepxnnart crynnm
(3) oecneunnart ycrounnocrt
(4) amoprnsnponart yapt
1 Bnemnxx samnra
2 Hoepxxa crynnn
3 Xopomax ycrounnocrt
4 Amoprnsannn yapon
Oynt onxna oecneunnart xopomym nnemnmm samnry, noepxnnart crynnm,
oecneunnart nrpoxa xopome ycrounnocrtm n amoprnsnponart yapt.
1 Ona onxna oeperart or cxontxennx n pesxoro naennx (ycrounnocrt)
2 Ona onxna samnmart crynnm or yapa (nanpnmep, npn nptxxax) [a+opmusauu
voapoe]
3 Ona samnmaer na neponno (yxancro) opore, a raxxe or oxnaxennx
[eueuu sauuma]
4 Ona onxna noepxnnart crynnm n notxxy. [noooeprra cmvnuu]
3amnra, noepxxa, ycrounnocrt, amoprnsannx [Humupvemc saeo.oeor oauuo
:acmu mercma.]
Omeem ue npuuu+aemca
Ko 0: pyrne ornert
1. 3amnmaer or yapa mxua nnn norn.
2. Hosnonxer npncnoconrtcx x neponno nonepxnocrn semnn.
3. Coxpanxer crynnm renno n cyxo.
4. Hoepxnnaer crynnm.
[Hepeie mpu :acmu omeema e.mmc cocmaeui+u :acm+u rpumepu 1
(cnocoocmeoeami sauume useue).]



45

Bonpoc 29: BEIYHL
R110Q06

Hpounrare eme pas npenoxenne n xonne crartn. Ono npecranneno nymx
uacrxmn:
urot nsexart nesnaunrentntx, no onesnenntx
neomorann, raxnx, xax nontpn, rpemnnt nnn rpnxonte
saonenannx nor (rpnxonte nn]exnnn),
(nepea :acmi)
cnoprnnnax oynt ne onxna npenxrcrnonart ncnapennm
nora, no onxna npeornpamart nonaanne nnyrpt ctpocrn.
(emopa :acmi)
Kaxona cnxst mexy nepno n nropo uacrxmn +roro npenoxennx?
Bropax uacrt
A npornnopeunr nepno uacrn.
B nonropxer nepnym uacrt.
C nnnmcrpnpyer nponemy, onncannym n nepno uacrn.
D aer pemenne nponemt, onncanno n nepno uacrn.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.eru u oeura
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oopasoeauue
Ko 1: Orner D aer pemenne nponemt, onncanno n nepno uacrn
Ko 0: pyrne ornert.



46
IPVHHA 3AAHHH 8.
HOAPOK
Cxontxo ne ona npocnena nor rax, nanmax xax xononax ypax noa menenno
cxptnana no coo ornecnt eper pexn. Ona cnao nomnnna, xora nauancx +ror
oxt, npnmemn c mra n nx onorncrte mecra n renept cryuanmn no crenam ee oma.
Horom noa nauana menenno nonnmartcx, ocranonnnact na xaxoe-ro mrnonenne, n pexa
norexna ncnxrt. Hocrenenno noa sanonnnna nce xanant, pnt n saronnna nnsxne mecra. 5
Houtm, noxa ona cnana, pexa nornornna opory n orpesana ee or mnpa. Teuenne ynecno
noxy, n renept xenmnna ocranact n nonnom onnouecrne n ome, noxoxem na onomxn,
ntpomennte peuntm noroxom x epery. Boa yxe omna o cmonentx cna
]ynamenra. H nce npoonxana npntnart.
Hacxontxo ona nnena, ycrte pexn npenparnnoct n mope, sannnaemoe crpyxmn oxx, a 10
cama pexa sarepxnact n ero npocropax. Ee om xora-ro tn nocrpoen raxnm opasom,
urot moxno tno nepexart noonoe nanonenne, ecnn ono xora-nnyt
nponsoer, no renept on tn cnnmxom craptm. Cxopee ncero uacrt ocox nnnsy crnnna.
Moxer trt, nent, xoropo tn npnnxsan ee om x orpomnomy yy, nopnercx, n om
nonntner no reuennm, rya xe, xya ynntna n ee noxa. 15
Hnxro ne moxer npnrn na nomomt. Ona moxer xpnuart, no +ro ecnonesno, nnxro ee
ne ycntmnr. Honcmy na pexe nmn ntrannct cnacrn ro nemnoroe, uro moxno cnacrn, n
cnacannct camn. ue-ro om nponntnan mnmo rax rnxo, uro e noxasanoct, uro ona
npncyrcrnyer na noxoponax. E noxasanoct, uro ona snana, ue +ro tn om, xorx ero
tno nnoxo nnno. onxno trt, xosxenam yanoct nepepartcx n esonacnoe mecro. 20
Hosxe, xora oxt n remnora ycnnnnnct, ona ycntmana pen nanrept n nepxonte pexn.
Tenept om xasancx xnntm cymecrnom, poxamnm or xonoa. E yanoct nomart
namny, xora ona naana co crona oxono xponarn, xpenxo saxart ee noramn. Hsanax
cxpnnt n cront, om cexan c rnnnt n nonntn, pacxaunnaxct, xax nonnanox,
nonopaunnaxct n nounnxxct reuennm pexn. Ona yxnarnnact sa xpa xponarn. 25
Pacxaunnaxct ns cropont n cropony, om ornntn, nacxontxo emy nosnonnna nent. 3arem
nocneonan yap, xanont cxpnn anox n rnmnna. Menenno on nonntn nasa mnmo
mecra, re ncera croxn. V nee nepexnarnno txanne, ona onro cnena nenonnxno,
omymax, xax om pacxaunnaercx ns cropont n cropony. Temnora onycrnnact cxnost
neneny oxx, n ona sacnyna, epxact sa xponart n nonoxnn ronony na pyxn. 30
Houtm ee pasynn ue-ro xpnx, on tn raxo rocxnnnt, uro ona oxasanact na norax
pantme, uem npocnynact. B remnore ona cnorxnynact o xponart. Kpnx onocnncx c pexn.
Ona cntmana, xax uro-ro ontmoe nnraercx, nsanax yxacnte cronymne snyxn. 3ro mor
trt pyro om. Horom uro-ro yapnnoct o ee om n npocxontsnno no nce ero nnne.
3ro tno epeno. Ona ycntmana, xax ono nponntno mnmo, n ocrannct rontxo snyxn 35
oxx n mym pexn. Cnepnynmnct xanaunxom, ona yxe nourn ycnyna, xora npyr
pasancx pyro xpnx. Tax nnsxo, cnonno n ee xomnare. Brnxtnaxct n remnory, ona
pyxo namynana na xponarn xononoe yno nnnronxn. Ona nonoxnna ee na xonenn. Kro
ram? saxpnuana ona.
B orner eme pas pasancx xpnx, na +ror pas menee nponsnrentnt, no ycrant. uro-ro 40
tno na xptntne, ona cntmana, xax ono nnranoct ram. Hononnnt cxpnnenn, n ona
cmorna ycntmart, xax naann xaxne-ro npemert. 3arem ona ycntmana, xax xro-ro
napanaer creny, xax yro crapaercx nponnxnyrt nnyrpt. Tenept ona snana, xro +ro tn.
Fontmax xomxa, cnptrnynmax c nponntnanmero mnmo epena. Ee n xauecrne noapxa
npnnecno reuenne. 45
Henontno ona nponena pyxo no cxnmammemycx or yxaca ropny. Bnnronxa nexana y
nee na xonenxx. Ona nnxora n xnsnn ne nnena nanrept. E paccxastnann o nnx, n
nsanexa ona cntmana nx rocxymmne xpnxn. Komxa onxrt cxpena no crene, cryuana no
oxny pxom c neptm. Hoxa ona cmoxer samnrnrt oxno n yepxart xomxy sa creno, ona


47
yer n esonacnocrn. Cnapyxn xnnornoe nepecrano cxpecrn xorrxmn no pxano cerxe. 50
Bpemx or npemenn ono cxynnno n ptuano.
Kora cner nponnx naxonen-ro cxnost oxt, ona nce eme cnena na xponarn,
samepsmax n nenonnxnax. Ee pyxn, npnntxmne rpecrn, onenn, cyopoxno cxnmax
nnnronxy. Ona ne nosnonxna cee nnrartcx, oxct, uro nmo snyx moxer
cnpononnponart xomxy. 3acrtn na xponarn, ona pacxaunnanact nmecre c omom. A oxt 55
nce men n men, n xasanoct, uro on nnxora ne xonunrcx. Cxnost cept paccner ona
naxonen cmorna ynnert pxym or oxx noy n nanexe nexcnte oueprannx nepxymex
saronynmnx epenten. Komxa ne nnranact. Moxer trt, xnnornoe ymno. Ornoxnn
pyxte, ona cocxontsnyna c xponarn n essnyuno noomna x oxny. Komxa tna nce eme
ram. Ona nexana na xpam xptntna n cmorpena na y, x xoropomy tn npnnxsan om, xax 60
t onennnax nosmoxnocrt nepenptrnyrt na nero. Hanrepa ne noxasanact e raxo yx
crpamno, xora ona ynnena ee. Ee mepcrt cnnnnact, or ronoa oxa nponannnnct n
ropuann, ona nna xnocrom ns cropont n cropony. Fyer nerxo ceuac sacrpennrt xomxy.
Ona crana nnrartcx nasa, urot nsxrt pyxte, xora nanrepa nonepnynact. Fes ncxxoro
npeynpexennx nnn nnxennx mycxynon, ne npnnaax x semne, nanrepa nptrnyna na 65
oxno, pasnn crexno. Ona ynana na cnnny, saxpnuana n cxnarnna pyxte, a sarem
ntcrpennna n oxno. Tenept ona yxe ne morna nnert nanrepy, no uyncrnonana, uro
npomaxnynact. Xnnornoe nauano nnrartcx. Ona morna nnert ee ronony n cnnny, xora
ono npoxonna mnmo oxna.
poxa, ona nepnynact x xponarn n nerna. Vcnoxannammn mym pexn n oxx, ncmy 70
nponnxammn xono sacrannn satrt ee o nenn. Ona nanmana sa oxnom n epxana
pyxte narorone. Hooxan nemnoro, ona noomna nocmorpert. Hanrepa sacnyna, ee
ronona nexana na nanax, xax y otxnonenno omamne xomxn. Hepnt pas c rex nop,
xax nauancx oxt, e saxorenoct nnaxart, noxanert cex, nme, nce, uro nocrpaano or
nanonennx. Cxontsx nnns no xponarn, ona naxnnyna na nneun creranoe oexno. E 75
cneonano t ntpartcx orcma, noxa ona eme morna, xora eme cymecrnonann oporn
nnn noxa ne ynecno ee noxy. Pacxaunnaxct nmecre c omom, ona nouyncrnonana cnntnym
ont n xenyxe, nanomnnnmym e, uro ona anno ne ena. Ona ne ncnomnnna, xax onro
ona ne ena. Kax n nanrepa, ona tna ouent ronono. Hpopanmnct n xyxnm, ona pasnena
oront ns necxontxnx ocranmnxcx nonenten. Ecnn nanoox nponnrcx, e npnercx 80
nycrnrt na pacronxy cryn nnn moxer trt axe cron. Bsxn ocrarxn xonuenoro oxopoxa,
nncenmero na xpmxe, ona orpesana roncrte xycxn xopnunenaro-xpacnoro mxca n
nonoxnna nx na cxonopoxy. 3anax xapxmerocx mxca ntsnan y nee rononoxpyxenne. V
nee eme tno crapoe neuente, ocranmeecx c roro nx, xora ona roronnna n nocnenn
pas, n ona morna npnroronnrt cee xo]e, rax xax not noxpyr xnarano. 85
Bo npemx npnroronnennx et ona nourn satna o nanrepe, noxa ra xanono ne
santna. Komxa roxe tna ronona. a mne noecrt, - cxasana ona, opamaxct x
xnnornomy. - Horom x nosaouyct o ree. H ona paccmexnact. Kora ona nemana
ocrarxn oxopoxa oparno na xpmx, nanrepa rax saptuana, uro pyxn ee sapoxann.
Hoen, ona nepnynact x xponarn n nsxna nnnronxy. Boa nonxna om rax ntcoxo, uro 90
on yxe ne conpnxacancx c yrecom, xora pexa pacxaunnana ero. Ea corpena ee. Ona
morna t nsannrtcx or xomxn, noxa eme cnerno. Ona menenno nononsna x oxny.
Xnnornoe nce eme tno ram. Mxyxax, ono onxrt nauano nnrartcx no xptntny. Ona
cmorpena na nero nexoropoe npemx, ne ncntrtnax nnxaxoro crpaxa. 3arem, ne ocosnanax
roro, uro enaer, ona ornoxnna n cropony pyxte n, oox xponart, nanpannnact x xyxne. 95
Hosan nee nnranact ecnoxonax nanrepa. Ona nsxna nce, uro ocranoct or oxopoxa n,
nepnynmnct nasa x oxny, xnnyna ero cxnost pasnroe crexno. Ho pyrym cropony oxna
ona ycntmana ronont pen, n uro-ro noxoxee na ynnnenne nepeanoct e or nanrept.
Horpxcennax cenanntm, ona nepnynact x xponarn. Ona cntmana, xax nanrepa pner mxco.
om npoonxan pacxaunnartcx. 100
Kora ona npocnynact, ona cpasy xe nonxna, uro nce nsmennnoct. oxt xonunncx.


48
Ho nnxennxm oma ona nonxna, uro on yxe ne pacxaunnaercx na noe. Orxptn nept,
ona ynnena cxnost pasopnannym cerxy conepmenno pyro mnp. om croxn na cnoem
npexnem mecre na yrece. Bnnsy ypnnna noa, no ona yxe ne noxptnana semnm mexy
yom n omom. Hanrepa ymna. Hptrnyn c xptntna na y, ona ocrannna na ronxo 105
semne nexcnte cnet, xoropte yxe naunnann ncuesart. Ha xptntne nanxnact
ornoannax o ennsnt xocrt, ocranmaxcx or oxopoxa.



49
Hcno.isvme cooeprauue paccrasa Hooapor, no+eueuuoeo ua npeoiovuux
cmpauuax, o. omeema ua eonpoci, romopie c.eovmm uure. (Oopamume euu+auue ua
uqpi, romopie oaui c.eea om mercma. Ouu ooosua:amm uo+epa cmpor u no+oevm ea+
uamu mv :acmi mercma, o romopo eoeopumc e eonpoce.)
Bonpoc 30: HOAPOK
R119Q09A- 0 1 9


R119Q09B- 0 1 9

Hpounrare pasronop mexy nymx nmtmn, xoropte npounrann paccxas
Hoapox:

Hpnnenre ]axrt ns paccxasa, xoroptmn yuacrnnxn pasronopa mornn t
nornepnrt cnom rouxy spennx.
Hepnt yuacrnnx pasronopa .................................................................................................
Bropo yuacrnnx pasronopa .................................................................................................










Mue kaefcn, fo euuua e
pacckase ecceppeua u
ecfoka.
Kak Bu roefe fak
roeopufu? H cufak,
fo oua cnocoua k
cocfpapauuk u popy.


50
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
HEPBLH YHACTHHK PA3IOBOPA BECCEPEHHA H ECTOKA
Ko 1: B ornere npnnonrcx oxasarentcrno ns paccxasa n noepxxy mtcnn o rom,
uro xenmnna eccepeuna n xecroxa. Moxer trt ynomxnyro, uro ona xorena
sacrpennrt nanrepy nnn uro ona ]axrnuecxn crpenxna n nee. Moxer
npnnonrtcx nnrara ns rexcra nnn nepecxas nnsxn x rexcry.
Ona ntraercx sacrpennrt nanrepy.
Ona xecroxa, noromy uro ee xenannem tno ynrt nanrepy.
Ona cmexnact, xora ymana o rom, xax ynrt nanrepy.
Kora ona ena, ona cmexnact na rem, xax xomxa cxynnr.
H cxnarnn nnnronxy, ona ntcrpennna n nee uepes oxno [Humama]
Ko 0: an neocrarount nnn nexcnt orner.
Ona nnoxo ornocnrcx x nanrepe.
HHH: emoncrpnpyercx nenonnmanne marepnana nnn aercx nenpanonoont nnn
ne ornocxmncx x nonpocy orner.
Ona xecroxa, noromy uro ne nnycxaer xomxy n om. [Ma.oeepomuo, :mo oua
+orem nocmvnumi no-opveo+v, v:umiea, :mo e paccrase eoeopumc o mo+,
:mo roura onacua.]
On ymaer, uro xenmnne cneonano t npoxnnrt ontme couyncrnnx. [He cesauo c
mercmo+: omeem oocuem, :mo eoeopum muoua e oua.oee, a ue mo, :mo
ompareuo e cooeprauuu paccrasa.]
BTOPOH YHACTHHK PA3IOBOPA CHOCOBHA K COCTPAAHHK H
OBPY
Ko 1: B ornere npnnonrcx oxasarentcrno ns paccxasa n noepxxy mtcnn o rom,
uro xenmnna cnocona x cocrpaannm n opy. Moxer trt ynomxnyro o
rom, uro ona naxopmnna nanrepy nnn n onee omnx cnonax o ee couyncrnnn.
Moxer npnnonrtcx nnrara ns rexcra nnn nepecxas nnsxn x rexcry.
Ona mepax, noromy uro ennrcx nnme c xomxo.
Ona ana e oxopox.
Ona nsxna nce, uro ocranoct or oxopoxa, n nepnynmnct nasa x oxny, xnnyna ero
cxnost pasnroe crexno. [Humama]
Kora ona nepnt pas ycntmana nanrepy, ona noymana, uro snyxn cxope
neuantnte, uem crpamnte. [orasame.icmeo moeo, :mo reuuuua +oe.a
no:vecmeoeami cocmpaoauue r naumepe.]
Tam ronopnrcx: E saxorenoct nnaxart, noxanen cex, nme, nce, uro nocrpaano
or nanonennx. [Humupvemc oorasame.icmeo cnocoouocmu cocmpaoami
eoooue.]
Ko 0: an neocrarount nnn nexcnt orner.
Ona ecrnyer c cocrpaannem.
Ona opax.
HHH: emoncrpnpyercx nenonnmanne marepnana nnn aercx nenpanonoont nnn
ne ornocxmncx x nonpocy orner.


51
Ona ymaer, uro xenmnna npoxnnxer nmont. [He cesauo c mercmo+: omeem
oocuem, :mo eoeopum oeevura e oua.oee, a ue mo, :mo ompareuo e
cooeprauuu paccrasa.]
Bonpoc 31: HOAPOK
R119Q01

Kaxona cnryannx, n xoropo naxonnact xenmnna n nauane paccxasa?
A Ona ne ena necxontxo ne n cnnmxom ocnaena, urot noxnnyrt om.
B Ona samnmaer cex or nxoro xnnornoro.
C Ee om co ncex cropon oxpyxen noo.
D Pasnnnmaxcx pexa ynecna ee om.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua

Ko 1: Orner C Ee om co ncex cropon oxpyxen noo
Ko 0: pyrne ornert.

Bonpoc 32: HOAPOK
R119Q07-

Bor nexoropte npnmept roro, xax anrop onnctnaer nanrepy n nauane ncropnn:
ee pasynn ue-ro xpnx, on tn raxo rocxnnnt (crpoxa 35)
B orner eme pas pasancx xpnx, na +ror pas menee nponsnrentnt, no ycrant.
(crpoxn 45-46).
nsanexa ona cntmana nx (nanrep) rocxymmne xpnxn. (crpoxa 53)
Paccmarpnnax nce nponcmemee n paccxase, oxcnnre, nouemy anrop ntnpaer
nmenno raxne onncannx, urot nsopasnrt nanrepy?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 3: B ornere ormeuaercx, uro onncannx ntstnamr xanocrt. B ornere nno xnno
ntpaxeno nnn nopasymenaercx ynomnnanne o namepennn anropa nnn +]]exr,
nponsnonmt na unrarenx, a raxxe coepxanne ocrantno uacrn paccxasa. B
ornere ronopnrcx, uro:
A Hnrnpyemoe onncanne oennxer nanrepy c xenmnno (nnn noome c nmtmn) rem,
uro n ra, n pyrax crpaamr; HHH
B Hnrnpyemoe onncanne roronnr unrarenx x romy, uro nosxe xenmnna npoxnnr
couyncrnne x nanrepe; HHH


52
C Hanrepa onnctnaercx xax oexr couyncrnnx.
Kpnxn nanrept noxoxn na xpnxn nme, rem camtm ona noxoxa na xenmnny, n rt
ncntrtnaemt xanocrt x oenm. [Beuo vno+uuaemc cesi +erov naumepo u
reuuuuo/.moi+u. (1) Beuo vno+uuaemc oqqerm, npouseoou+i ua :umame..]
Tt cpasy nonnmaemt, uro nanrepa roxe xeprna nanonennx. [C.oeo more
noopasv+eeaem cesi +erov naumepo u .moi+u. (1) Beuo vno+uuaemc
oqqerm, npouseoou+i ua :umame..]
Kaxercx, uro xenmnna uyncrnyer xanocrt x nanrepe, eme o roro xax nonxna, xro
+ro. [Cesieaem npueoou+ie ompieru c npoe.euue+ co:vecmeu reuuuui e
oa.iueue+ mercme (2), xom uem euoeo vno+uuauu o ua+epeuuu aemopa u.u
oqqerme ua :umame..]
Tt uyncrnyemt xanocrt x nanrepe. [B ueeuo+ euoe ompareuo mo:uoe nouu+auue
umaucoe onucauu. (3) Beuo vno+uuaemc oqqerm ua :umame..]
Bce +ro xaxercx rpycrntm n ropecrntm. [B ueeuo+ euoe ompareuo nouu+auue
umaucoe onucauu (3), c ueeui+ vrasauue+ ua ua+epeuue aemopa.]
Ko 2: B ornere coepxarcx yxasannx na pyrne nosmoxnte namepennx (nnn
+]]exrt), xoropte ocrnramrcx nnrnpyemtmn onncannxmn, xpome namepennx
ntsnart xanocrt. Kommenrapnn coornercrnymr nonnmannm rexcra. Vxasannx
na namepennx anropa nnn +]]exr na unrarenx xnno ntpaxent nnn
nopasymenamrcx. Vxasannx na ocrantnym uacrt rexcra xnno ntpaxent nnn
nopasymenamrcx. Vxastnaercx na:
(1) namepennx nnn +]]exr cosannx armoc]ept nanpxxennx nnn
ranncrnennocrn (Oparnre nnnmanne, ecnn n ornere npnnoxrcx cnona
nyrammne nnn xyrxne, ro nx cneyer paccmarpnnart xax noxasarenn
neocrarounoro nonnmannx nnrnpyemtx onncann. A raxne cnona xax
nnrepecnt, nerxn, xcnt ne cunramrcx aexnarntmn); HHH
(2) mtcnt o rom, uro nanrepa onncana c rouxn spennx xenmnnt.
Horomy uro +ro cosaer nanpxxenne, na camom ene nensnecrno, orxya ncxoxr
xpnxn. [1]
unrarent nocrenenno roronnrcx x ynomnnannm o nanrepe. [1]
3ro onncanne ne ocrannxer pannoymntm. [1]
Kax n xenmnna, rt ne snaemt, uro +ro sa xpnxn [Co:emauue (1) u (2).]
Onn nepeamr uyncrno xenmnnt x nanrepe. [2]
Ko 1: B ornere amrcx yxasannx na yxnantnym nn]opmannm, coepxamymcx n
npnnonmtx onncannxx. Kommenrapnn coornercrnymr nonnmannm rexcra.
Vxasannx na namepennx anropa nnn +]]exr na unrarenx xnno ntpaxent nnn
nopasymenamrcx. Vxasannx na ocrantnym uacrt rexcra xnno ntpaxent nnn
nopasymenamrcx. Vxastnaercx na:
(1) peanncrnuecxoe onncanne nanrept; HHH
(2) xax onncannx coornercrnymr xonxperntm ocroxrentcrnam n cnryannxm n
paccxase.
Hanrepa nxoe xnnornoe, a nxne xnnornte nsamr snyxn. [1]
Hanrepa tna ronona, rononte xnnornte nsamr noonte snyxn. [1]
Xenmnna oparnna nnnmanne na snyxn, nsanaemte nanrepo, noromy uro tno
remno n ona ne morna nnert nanrepy. [2]
Kora xenmnna ycntmana nanrepy, ona ncnomnnna, uro yxe cntmana xora-ro
noonte snyxn. [2]
Ko 0: an neocrarount nnn nexcnt orner.
Onn enamr ncropnm nnrepecnee.
3ro cnntnt npnem onncannx.
HHH: emoncrpnpyercx nenonnmanne marepnana nnn aercx nenpanonoont nnn
ne ornocxmncx x nonpocy orner.


53
Hanrepa nsanana npaxente snyxn, xax yro xorena cxnarnrt xenmnny (ne
aprymenrnponano).
3rn onncannx npecrannxmr nanrepy rax, urot unrarent ncnyrancx. [Hemo:uo]
Hcropnx paccxastnaercx or nmenn nanrept. [Hemo:uo]
Bonpoc 33: HOAPOK
R119Q06

Hsanax cxpnnt n cront, om cexan (crpoxa 27)
uro cnyunnoct c omom n +ro uacrn ncropnn?
A On pasnannncx.
B On nonntn.
C On npesancx n y.
D On norpysnncx na no pexn.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 1: Orner B On nonntn
Ko 0: pyrne ornert.

Bonpoc 34: HOAPOK
R119Q08- 0 1 2 9

Ocnontnaxct na coepxannn paccxasa, oxcnnre, nouemy xenmnna naxopmnna
nanrepy?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnepemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 2: Hs ornera cneyer, uro yuamncx nonnmaer no xonrexcry, uro nocrynox
xenmnnt oycnonnen xanocrtm nnn couyncrnnem no ornomennm x nanrepe.
Taxxe moxer ynomnnartcx, uro cama xenmnna ne ocosnaer mornna cnoero
noneennx.
E crano xanxo xnnornoe.
Horomy uro ona snana, uro raxoe uyncrno ronoa.
Horomy uro ona xanocrnnnt uenonex.
Ko 1: Hs ornera cneyer, uro yuamncx nonnmaer, uro n paccxase ner xnnoro
oxcnennx mornnannn nocrynxa xenmnnt n/nnn ona ne ocosnaer mornnon
cnoero nocrynxa.
Ona enana +ro neocosnanno.
Ho nacrpoennm.
Hncrnnxrnnno.
Ona ne snana.
B paccxase ne ronopnrcx o +rom.


54
HHH: Orner yuamerocx ocnonan na nonnmannn ]nsnuecxo neoxonmocrn nanrept
n nnme nnn nomomn, a mornnt nocrynxa xenmnnt ne ynomnnamrcx.
Horomy uro nanrepa tna ronona.
Horomy uro nanrepa xpnuana.
urot nomout xnnornomy ntxnrt.
Ko 0: an neocrarount nnn nexcnt orner.
HHH: emoncrpnpyercx nenonnmanne marepnana nnn aercx nenpanonoont nnn
ne ornocxmncx x nonpocy orner. Moxer ronopnrcx, uro npnunno noneennx
morna trt camosamnra nnn crpax.
Ona ymana, uro xnnornoe yer, ecnn ona ero naxopmnr.
Horomy uro ona ncnyranact xnnornoro.
Ona xorena npnpyunrt xnnornoe. [He ooocuoeauo]
urot nopyxnrtcx c xnnorntm[He ooocuoeauo )
Horomy uro e nonpannnoct xnnornoe. [He ooocuoeauo]
Bonpoc 35: HOAPOK
R119Q04

Kora xenmnna ronopnr: Horom x nosaouyct o ree, - ona nopasymenaer, uro
A ynepena, uro xomxa ne rponer ee.
B crapaercx nanyrart xomxy.
C conpaercx sacrpennrt xomxy
D conpaercx naxopmnrt xomxy.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 1: Orner C conpaercx sacrpennrt xomxy
Ko 0: pyrne ornert.

Bonpoc 36: HOAPOK
R119Q05- 0 1 2 3 9

Kax nt ymaere, xnnxercx nn nocnenee npenoxenne paccxasa Hoapox
noxoxmnm nx nero xonnom?
Oocnyre cno orner, noxasan cnoe nonnmanne roro, xax nocnenee
npenoxenne moxer noxcnnrt cmtcn ncero paccxasa.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 3: Orner yuennxa ne orpannunnaercx yxnantno nnrepnperanne paccxasa, npn
rom uro +ra nnrepnperannx ne pacxonrcx c rountm nonnmannem cmtcna
rexcra. B ornere onennnaercx xonnonxa n repmnnax remarnuecxo


55
sanepmennocrn, coornocnrcx nocnenee npenoxenne c ocnonntmn cnxsxmn,
nponemamn n mera]opamn n paccxase. Hanpnmep, orner moxer trt cnxsan c
ornomennxmn mexy nanrepo n xenmnno; c nponemamn ntxnnannx, c
remo noapxa nnn naroapnocrn. Mnenne yuennxa o ymecrnocrn
xonnonxn ntpaxeno xnno nnn nopasymenaercx.
a. Cyta cnena xenmnny c rem, uro ecrnnrentno xnnxercx rnanntm n xnsnn,
ornoannax o ennsnt xocrt xnnxercx cnmnonom +roro.
a. ymam, uro ro, uro nanrepa ocrannna or oxopoxa, roxe tno noapxom, a
cmtcn +roro noapxa: Xnnn n ana xnrt pyrnm.
a. Kocrt +ro noapox, n +ro xnnxercx remo annoro paccxasa.
a. Kocrt or oxopoxa nanomnnaer nam o rom, uro morno t cnyunrtcx c xenmnno.
Konen noxoxmn, r.x. xnnornoe xax t nonaroapnno ee sa oxopox.
Ko 2: Orner yuennxa ne orpannunnaercx yxnantno nnrepnperanne paccxasa, npn
rom uro +ra nnrepnperannx ne pacxonrcx c rountm nonnmannem cmtcna
rexcra. B ornere onennnaercx xonnonxa n repmnnax crnnx nnn nacrpoennx, rax
uro nocnenee npenoxenne cnxstnaercx c omnm crnnem nnn nacrpoennem
ocnonno uacrn paccxasa. Mnenne yuennxa o ymecrnocrn xonnonxn
ntpaxeno xnno nnn nopasymenaercx.
a, on coornercrnyer ]axronornuecxomy xapaxrepy nonecrnonannx n paccxase.
a, on ycnnnnaer +]]exr uero-ro neotunoro.
Her, on cnnmxom cxar, n ro npemx xax ocrantnax uacrt paccxasa aercx no ncex
noponocrxx.
Ko 1: Orner aercx na yponne yxnantnoro nonnmannx, npn rom uro +ra
nnrepnperannx ne pacxonrcx c rountm nonnmannem cmtcna rexcra.
Konnonxa onennnaercx n repmnnax nocneonarentnocrn onncanntx cotrn,
(nanpnmep, uro xomxa cena mxco, uro nanrepa noxnnnact oxono oma, uro
noa cnana). Mnenne yuennxa o ymecrnocrn xonnonxn ntpaxeno xnno nnn
nopasymenaercx.
a, ona aer orner na nonpoc: cena nn nanrepa ey.
Her. uacrt o mxce yxe saxonunnact.
Bce saxonunnoct, noromy uro xonunnoct mxco n ncropnx.
a. Kora nanonenne orcrynnno n xnnornoe ceno mxco, y nanrept ne tno
neoxonmocrn ocranartcx.
ymam, uro +ro xopomn xonen, noromy uro on oxastnaer, uro nanrepa tna na
xptntne oma. [Bvrea.iuoe nouu+auue moeo, :mo cooimu, onucauuie e
paccrase, npoucxoou.u ua ca+o+ oe.e.]
Her, +ro nenoxoxmn xonen, +ro tn ne noapox, a nce +ro tno ouent onacno.
[Vrasieaem ua ucr.m:ume.iuo ovrea.iuoe nouu+auue.]
B xonnonxe ynomnnanne o rom, uro +ro cnyunnoct nocne oxx. [H+eemc e euov
roue uaeooueuu.]
Ko 0: an neocrarount nnn nexcnt orner.
On onee, uem +]]exrnt. On, ecrnnrentno, nnesannt.
Her, noapox ne cnxsan c xonnonxo.
Her. Ftno t nyume saxonunrt uem-nnyt onee nonnymmnm. [He coomuocum
rouoerv c ocuoeui+ mercmo+ paccrasa.]
On saxanunnaercx onncannem xocrn.
HHH: emoncrpnpyercx nenonnmanne marepnana nnn aercx nenpanonoont nnn
ne ornocxmncx x nonpocy orner.
a, xonen noxastnaer, uro nce +ro e npncnnnoct. [Omeem ue ooocuoeau]
Hef, nofory fo ufafenu ue suaef, noery naufepa ucesna. [Hokasieaem
uenouuuauue.]



56
FPYRRA 3AAHHH 9. AMAHA H IEPHOIHHR
TEKCT 1
AMAHA H IEPHOIHHR
Kpa1xoe coepaanne: Co nx cmeprn Heoxann Hpnnn, nmnnmn ee, tn esyremen.
Iepnornnx, ponax rerxa Hpnnna, ynnena n marasnne Pesea monoym npoanmnny
Amany, xoropax tna ynnnrentno noxoxa na Heoxanm. Iepnornnx xouer, urot
Amana nomorna e ocnoonrt Hpnnna or nocnomnnann, xoropte ero npecneonann.
Hepece:euue oopoe e sa+roeo+ napre,
rpve.a cra+i eorpve +a.euiroeo ooe.ucra
cv+epru cevuammc
AMAHA
nce eme ne nonnmam. uro x mory cenart
nx nero, maam? ne mory nonepnrt, uro
nt mornn noymart H nouemy x? ne
raxax yx xopomentxax. a, axe, ecnn xro-
ro tn t ouent xpacnntm xro cmoxer,
nor rax, npyr ncrart mexy nnm n ero
nocnomnnannxmn?
IEPHOIHH
Hnxro, xpome rex.
AMAHA, ucrpeuue voue.ci
Menx?
IEPHOIHH
Mnp rnyn, nrx moe. On nnnr rontxo ro,
uro ntcranneno nanoxas: xecrt, snaxn,
o]nnnantnte nmesnocrn nor nouemy
ree o +rom nnxora ne ronopnnn. Ho moe
cepne ne omanyno menx x nourn
pacnnaxanact, xora ynnena rex nnepnte.
nx rex, xro snan ee nsnyrpn, a ne ro, xax
ona ntrnxena na nmxx, rt - npocro xnnoe
noone Heoxann.
Tuuuua. Ho:uie nmui mo.iro :mo
c+euu.u oueeuix nmu. Hapr no.ou meue u
ueoema nmu.
AMAHA, o:eui +ero
na camom ene ne ynepena n rom, uro
cmory, maam. V menx nnuero ner, x cama
nnuro, a +rn nnmnennte x romy xe +ro
uon ]anrasnx, ne rax nn?
Oua ecma.a, rar ovomo cooupaci vxooumi,
noou.a ceo +a.euiru :e+ooau:ur.
IEPHOIHH, more +ero, uo o:eui
vcma.o
Koneuno, mnnax. npomy npomennx.
Oua more ecmaem, c mpvoo+, c.oeuo
cmapa reuuuua. C.iueu seouor
ee.ocuneoa e ee:epue+ eosovxe; oua
esopaeueaem.
Hocnyma +ro on! Hpocro noxaxnct emy,
npncnonnnmnct x oenncxy, na rom mecre,
re on nnepnte ncrpernn ee. Hosnont emy
ynnert rex, xorx t pas, sacrant
saxpnuart, npoxnnrt nnesannt nnrepec,
ynnnrtcx +romy cxocrny, noartcx na +ry
ynonxy, o xoropo x uecrno paccxaxy emy
sanrpa, n sa uro on nosnenannnr menx
cena uro-nnyt, nnaue +ra meprnax
enymxa oreper ero y menx ouent cxopo, x
snam +ro (oua es.a oeevurv sa pvrv). Tt
net cenaemt +ro, ne rax nn? ymonxm
rex, mnnax enymxa. (Oua noc+ompe.a ua
oeevurv v+o.mue u oicmpo oooaeu.a:) A
nor orcma rt roxe cmoxemt ero ynnert.
H npocro cropam or crta, ronopx ree
+ro: Xnsnt +ro cymacmecrnne. 3ro
rpern pas sa mecrtecxr ner n yxe nropo
pas sa nocnenne ecxrt mnnyr, xax x
xpacnem or crta. Tt ynnnmt ero n
Ecnn t on xora-nnyt cmor nouemy ne
on, net on xpacnn n ouaponarenen, a noxpyr
mnoro myxunn xyxe ero - ecnn t emy
xora-nnyt nonesno, emy n mne, oxasartcx
na mrnonente rnoe ]anrasne 3eouor
nposeeue. e me+uome eue pas, uo menepi
vre coece+ o.usro.
AMAHA, uenomo+
uro x onxna emy cxasart?
IEPHOIHH, cru+a ee pvrv
Cxaxn npocro: Hpocrnre c+p, Bt ne
cxaxnre, xax mne nporn x mopm?
Oua nocneuu.a crpimic e meuu oepeeiee.
Boepe+. Buoui uecuie o:epmauu. Jmo
Hpuu ua ceoe+ ee.ocuneoe. Ou npoesraem


57
o:eui o.usro om uecuoeo o:epmauu
A+auoi, cmoue oro.o ooe.ucra. Oua
muxo eoeopum.
AMAHA
Hpocrnre, c+p
Ou ocmauae.ueaemc, c.esaem c ee.ocuneoa,
cuu+aem u.nv u c+ompum ua uee.
HPHHH
a, mncc?
AMAHA
Bt ne cxaxnre, xax mne nporn x mopm?
HPHHH
Bropo nonopor naneno, mncc.
Ou r.auemc, ne:a.iuo u v:mueo, caoumc
ua ee.ocuneo u vesraem. C.iueu seouor
ee.ocuneoa eoa.u. Iepoeuu eixooum us
meuu, noxora ua o:eui cmapvm reuuuuv.
AMAHA, muxo, :epes ueromopoe epe+
On ne ysnan menx
IEPHOIHH
Ftno remno H norom, xro snaer, xax
ntrnxnr ona n ero nocnomnnannxx? (Oua
pooro cnpauueaem:) Hocnenn noes yxe
ymen. He xorenn nn t nt nponecrn n samxe
+ry nout?
AMAHA, coeprauuo
a, m+m.
Ho.ua me+uoma. Hx ooeux ue euouo e
me+uome, u mo.iro eemep ceucmum cpeou
oepo+uix oepeeiee e napre.
3AHABEC OHVCKAETC



1EKC1 2
OHPEEAEHHE TEATPAALHLX HPOmECCHH
Ax1ep: nrpaer pont xaxoro-nno ecrnymmero nnna na cnene.
Peanccep: crannr ntecy, npocnexnnaer nce cropont cnexraxnx, cnenr sa nx
ntnonnennem. On ne rontxo paccrannxer axrepon na cnene, onpeenxer nx ntxot n
yxot co cnent, xoppexrnpyer nx nrpy, a raxxe npenaraer cnom nnrepnperannm
cnenapnx.
Koc1muep: no +cxnsam nsrorannnnaer xocrmmt.
Xyoannx-nsannep: cosaer +cxnst xocrmmon n exopann no +rnm +cxnsam. Hosnee
no nnm nsrorannnnamr xocrmmt n exopannn neoxonmtx pasmepon.
O1ne1c1nennmn sa pexnnsn1: notcxnnaer neoxonmt pexnnsnr. Cnono pexnnsnr
ornocnrcx xo ncemy, uro moxno nepennrart: xpecna, nnctma, namnt, yxert nneron n
r.. exopannn n xocrmmt pexnnsnrom ne xnnxmrcx.
3nyxopeanccep: orneuaer sa nce snyxonte +]]exrt no npemx npecrannennx. Bo npemx
cnexraxnx on nocroxnno naxonrcx sa snyxontm nyntrom.
Ocne1n1ent: orneuaer sa ocnemenne. On raxxe nocroxnno sa nyntrom ocnemennx no
npemx cnexraxnx. Ocnemenne +ro ouent cnoxnt nponecc, n no+romy n xopomo
ocnamennom rearpe moryr paorart o ecxrn ocnernrene.


58
Bonpoc 37: AMAHA H IEPHOIHHR
R216Q01
O uem +ror ]parmenr ns ntect?
Iepnornnx npnymtnaer ynonxy, xoropax
A sacrannr Hpnnna nanemart ee uame.
B sacrannr Hpnnna naxonen xennrtcx.
C nosnonnr Amane sacrannrt Hpnnna satrt o ero rope.
D sacrannr Amany nocennrtcx n samxe nmecre c ne.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 1: Orner C nosnonnr Amane sacrannrt Hpnnna satrt o ero rope
Ko 0: pyrne ornert.

Bonpoc 38: AMAHA H IEPHOIHHR
R216Q02- 0 1 9
B orptnxe ononnnrentno x cnonam, xoropte nponsnocxr axrept, ant yxasannx
o rom, xax axrepam cneyer nrpart cnon ponn, n uro enart rexnnuecxomy
nepconany.
Kaxnm opasom +rn yxasannx ntenent n rexcre?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Peq.ercu u oeura
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 1: Vxastnaercx na ncnontsonanne xypcnna. Bosmoxno onncanne cnonmn
cnonamn. Bosmoxnt ynomnnannx xax o cxoxax, rax n o xypcnne.
(Onn ant n cxoxax) xypcnnom.
Haxnonntm mpn]rom.
Bteneno rax: [Coe.aui sanucu rvpcueo+.]
3anncant xypcnnom n yxasant n cxoxax.
Onn ntenent ocotm nouepxom.
Ko 0: an neocrarount nnn nexcnt orner.
Vxasannx no noneennm na cnene ant n cxoxax [Vxasannx na ncnontsonanne
cxoox npannntnoe, no ne ynomnnaercx xypcnn]
Cenana sannct n pyrom crnne
pyrnm mpn]rom
HHH: emoncrpnpyercx nenonnmanne marepnana nnn aercx nenpanonoont nnn
ne ornocxmncx x nonpocy orner.
Xnpntm mpn]rom [Hemo:uo]
Manentxnm mpn]rom [Hemo:uo]
Pexnccepom [He omuocuuc r eonpocv omeem]


59
Bonpoc 39: AMAHA H IEPHOIHHR
R216Q03A

B npnneenno nnxe rannne nepeuncnen rexnnuecxn nepconan, yuacrnymmn n
nocranonxe annoro orptnxa ns ntect. 3anonnnre rannny, ntnncan ns Texcra 1
ono ns yxasann no cnene, ntnonnenne xoroporo norpeyer yuacrnx xaxoro ns
+rnx cnennanncron.
B nepnom npnmepe noxasano, xax +ro nyxno enart.
Cnennannc1m 1ea1pa Yxasannn no cnene
Xyoxnnx-nsanep Kpyrnax cxamtx noxpyr manentxoro oenncxa
Ornercrnennt sa pexnnsnr
3nyxopexnccep
Ocnernrent

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 1: B rannne yxasant manentxn uemoanunx HHH nenocnne. Moryr trt
npnneent nnrart ns rexcra (yxasannx rexnnuecxomy nepconany).
Cno manentxn uemoanunx
Benocnne
H: Vxasant nenne nrnn HHH [nounte] nrnnt HHH meeranne nrnn HHH snonox
nenocnnea HHH nerep HHH rnmnna. Moryr trt npnneent nnrart ns
rexcra (yxasannx rexnnuecxomy nepconany).
Cntmen snonox nenocnnea n neuepnem nosyxe.
Tontxo nerep cnncrnr.
Hounte nrnnt
Hounte nrnnt rontxo uro cmennnn nenntx nrnn.
H: Vxasant renn HHH nexcnte oueprannx HHH [nonnax] remnora HHH neuep
Hapx nonon rene.
Fonee rycrte renn epenten
Hacrynaer neuep.
B neuepnem nosyxe
Ko 0: pyrne ornert
3nonox nenocnnea
Oenncx
Kpyrnax cxamexa



60
Bonpoc 40: AMAHA H IEPHOIHHR
R216Q04- 0 1 9
Pexnccep paccrannxer axrepon na cnene. Ha ero narpamme nonoxenne Amant ormeueno
yxno A, Iepnornnn yxno I.
Hocrantre yxnt A n I na cxeme, npnneenno nnxe, na rex mecrax, re npnmepno
mornn naxonrtcx Amana n Iepnornnx, xora noxnnncx Hpnnn.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 1: Fyxna A pacnonoxena oxono oenncxa, a I oxono epenten.

Kynnct
Kynnct
Kynnct
A
F
A
F
D
A
F
D
A
F
A
F


61
Ko 0: pyrne ornert

Bonpoc 41: AMAHA H IEPHOIHHR
R216Q06

Fnnxe x xonny +roro ]parmenra ns ntect Amana cxasana: On ne ysnan menx
.
uro +ro osnauaer?
A uro Hpnnn ne nsrnxnyn na Amany.
B uro Hpnnn ne nonxn, uro Amana tna npoannom n marasnne.
C uro Hpnnn ne nonxn, uro on yxe ncrpeuan ee.
D uro Hpnnn ne samernn, uro Amana noxoxa na Heoxanm.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Hu:ua
Ko 1: Orner D uro Hpnnn ne samernn, uro Amana noxoxa na Heoxanm
Ko 0: pyrne ornert.
A
F
A
F
A
F
X
X


62
IPVHHA 3AAHHH 10. KAPM

Hpomtmnennax xomnannx KAHKO
Oren xapon
ueump euympeuuux u eueuuux uapoemx nepe+eueuu (HBBKH)
Hmo mauoe HBBKH?
HBBKH +ro nenrp nnyrpennnx n
nnemnnx xapontx nepememenn,
cosannt no nnnnnarnne orena
xapon xomnannn. uacrt corpynnxon
+roro orena paoraer conmecrno c
npecrannrenxmn pyrnx orenon, a
raxxe c npnrnamenntmn
xoncyntranramn no xapam.
HBBKH nomoraer corpynnxam
xomnannn n noncxe pyro paort
nnyrpn nnn nne KAHKO.

Hmo euaem HBBKH?
HBBKH nomoraer cnyxamnm
xomnannn, pemnnmnm cmennrt paory,
c nomomtm:
Bauua auumx o uauuuuu paouux
+ecm
Hocne ecet co cnyxamnm nce
cneennx o nem nomemamrcx n anx
anntx, coepxamn nn]opmannm o
xenammnx narn paory n
cymecrnymmnx naxancnxx KAHKO nnn
n pyrnx npomtmnenntx xomnannxx.
Oueuuu eos+oxuocme
Bosmoxnocrn corpynnxa
onpeenxmrcx n xoe ece na
npo]eccnonantnte remt.
Kypcoe
Kypct, oprannsonannte conmecrno c
orenom nn]opmannn n nororonxn
xapon, oyuamr, xax cneyer ncxart
paory n nnannponart cnom
npo]eccnonantnym exrentnocrt.
Hpoepa++ no nepenoeomoeue
uapoe
HBBKH xoopnnnpyer npoexrt,
nanenennte na oxasanne nomomn
corpynnxam n onnaennn nono
npo]eccne.
Ouasauue nocpeuuuecuux ycuye
HBBKH ntcrynaer n xauecrne
nocpennxa nx corpynnxon, xoroptm
yrpoxaer coxpamenne n pesyntrare
peoprannsannn xomnannn, n nomoraer
nm n noncxe nono paort, ecnn +ro
neoxonmo.
Cuououo cmoam ycuyeu HBBKH?
Cronmocrt ycnyr onpeenxercx npn
cornaconannn c orenom, n xoropom nt
paoraere. Hexoropte ycnyrn nenrpa
ecnnarnt. Ho nam moryr npenoxnrt
onnarnrt npeocrannxemte ycnyrn nnn
oxasart onpeenennym ycnyry camomy
nenrpy.
Kau paomaem HBBKH?
HBBKH nomoraer n noncxe paort
rem, xro nceptes saymtnaercx o nono
paore n +ro xomnannn nnn nne ee.
Paora c corpynnxamn naunnaercx c
npnema ero saxnnennx. Fecea c
xoncyntranrom no xapam moxer
oxasartcx nx oparnnmerocx n nenrp
nonesntm. Ouennno, uro n nepnym
ouepet nam cneyer ocynrt c
xoncyntranrom namn nnant n
norennnantnte nosmoxnocrn
npo]eccnonantnoro pocra.
Koncyntranr nmeer npecrannenne o
namnx nosmoxnocrxx n xapontx
nsmenennxx n namem orene.
B nmom cnyuae cnxsartcx c HBBKH
moxno uepes xoncyntranra no xapam.
On nnn ona opaartnamr name
saxnnenne, nocne uero nac npnrnacxr na
coeceonanne c npecrannrenem
nenrpa.
onouuumeuouaa uuqop+auua
Oren xapon moxer npeocrannrt
nam ononnnrentnym nn]opmannm o
HBBKH.


63
Hcno.isv ooe.euue omoe.a raopoe ua npeoiovue cmpauue, omeemime ua eonpoci.
Bonpoc 42: KAPL
R234Q01

Ie, cornacno oxnnennm, nt moxere nonyunrt ononnnrentnym nn]opmannm o
HBBKH?
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Ha paoome
Ko 1 B ornere ynomnnaercx, no xpane mepe, OHO ns cneymmnx:
(1) B orene xapon
(2) V xoncyntranra no xapam
B orene xapon
Koncyntranr no xapam moxer art nam ononnnrentnym nn]opmannm.
Ko 0: pyrne ornert
B npomtmnenno xomnannn KAHKO
Bonpoc 43: KAPL
R234Q02- 0 1 9

Hepeuncnnre na nna ycnyr, xoropte HBBKH npeocrannxer nmxm, xoropte moryr
norepxrt paory ns-sa peoprannsannn xomnannn.
Onenxa nmnonnennn saannn

eme.iuocmi: Bie.euue uuqop+auu
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Ha paoome
Ko 1: B ornere ynomnnamrcx oa +nemenra:
(1) Btcrynaer n xauecrne nocpennxa
(2) Homoraer n noncxe nono paort [He npuuu+aemc omeem: Baur oauuix
o ua.u:uu paoo:ux +ecm, Oeura eos+oruocme, Kvpci, u.u
Hpoepa++i no nepenooeomoere raopoe.]
Btcrynaer n xauecrne nocpennxa n nomoraer n noncxe nono paort, ecnn
neoxonmo.
Ko 0: pyrne ornert
1. Hocpennx 2. Hporpammt no nepenororonxe xapon
Hporpammt no nepenororonxe xapon
Kypct
Honcxn paort/cosanne paounx mecr
nocpennx
Hpnem saxnnennx n ecea c xoncyntranrom no xapam



64

IPYHHA 3AAHHH 11. HOBME HOPMM

PEAKHHOHHAB CTATBB
Honme 1exnonornn nopoaam1
neoxonuoc1t cosannn nonmx nopu

HAVKA ner nnepen pasnnrnx
saxonoarentcrna n +rnxn. B 1945 roy +ro
npnneno x pamarnuecxnm cotrnxm,
cnxsanntm c ynnuroxennem xnsnn c nomomtm
aromno omt, a ceuac +ro cnxsano c
cosannem xnsnn c nomomtm rexnonorn,
nosnonxmmnx npeoonert ecnnone.
Mnorne ns nac paonannct nmecre c cemte
Fpayn ns Anrnnn, xora Hynsa, nepnt
peenox ns nponpxn, noxnnnact na cner. H mt
nocxnmannct noxnnennem ere n n pyrnx
ecnpeneenrntx cnyuaxx, nanpnmep,
poxennem sopontx mantme, xoropte tnn
samopoxent na crann +mpnonon n oxnannn
noxoxmero momenra nx nepecaxn n
oprannsm marepn.
na samopoxenntx +mpnona ns Ancrpannn
noponnn mope mpnnuecxnx n +rnuecxnx
nonpocon. Hpenonaranoct nepecanrt +rn
+mpnont n 3ntsy Pnoc, xeny Mapno Pnoca.
Hpetymax nepecaxa oxasanact neyauno,
n Pnoct pemnnn eme pas nonpoonart crart
ponrenxmn. Onaxo nepe nropo nontrxo
Pnoct nornnn n annaxaracrpo]e.
uro onxnt tnn cenart n ancrpanncxom
rocnnrane c samopoxenntmn +mpnonamn?
Mornn nn onn nx nepecanrt xomy-nnyt
eme? Ftno mnoxecrno xenammnx. Hmenn nn
+mpnont npano nacneonannx nemanoro
xannrana Pnocon? Cneonano nn nx
ynnuroxnrt? Pnoct, ecrecrnenno, ne ocrannnn
nnxaxnx npenapnrentntx pacnopxxenn
ornocnrentno yymero +mpnonon.
B Ancrpannn tna yupexena xomnccnx nx
nsyuennx +ro nponemt. Ha npomno neene
xomnccnx onynnxonana cno oruer. unent
xomnccnn pemnnn, uro +mpnont onxnt
trt pasmopoxent, rax xax nepeaua
+mpnonon xomy-nno rpeyer cornacnx nx
nponsnonrene, a raxoro cornacnx ne tno
ano. Komnccnx raxxe saxnnna, uro +mpnont
n cnoem nacroxmem cocroxnnn ne xnnxmrcx
xnntmn n ne nmemr coornercrnymmnx npan n,
cneonarentno, moryr trt ynnuroxent.
unent xomnccnn ocosnanann, uro onn
npnnxnn pemenne, onnpaxct na nectma
neonpeenennte mpnnuecxne n +rnuecxne
nopmt. Ho+romy onn norpeonann, urot n
reuenne rpex mecxnen tno nsyueno
omecrnennoe mnenne o npnnxrtx nmn
pexomenannxx. Ecnn t noannxmmee
ontmnncrno ntcrynnno npornn ynnuroxennx
+mpnonon, ro xomnccnx nepecmorpena t cnoe
pemenne
Ceuac cynpyxecxne napt, croxmne n
ouepet na ncxyccrnennoe onnoornopenne n
rocnnrane Koponent Bnxropnn n Cnnee,
onxnt yxastnart, uro enart c +mpnonamn n
cnyuae, ecnn c nnmn uro-ro nponsoer.
3ro nosnonxer naexrtcx, uro cnryannx,
noonax cnyuam c Pnocamn, ne nonropnrcx. A
xax trt c pyrnmn cnoxntmn cnryannxmn?
Heanno no upannnn xenmnna ntnyxena
tna oparnrtcx n cy, urot nonyunrt
paspemenne na poxenne peenxa, ncnontsyx
samopoxennym cnepmy cnoero cxonuanmerocx
myxa. Kax cneyer nocrynnrt c ee npocto? A
xax trt, ecnn xenmnna, ntnamnnammax
uyxoro peenxa, napymaer oronop o
ntnamnnannn peenxa n orxastnaercx orart
peenxa, xoroporo ona oemana ponrt nx
pyro cemtn?
Hame omecrno ne cymeno nponecrn n xnsnt
saxont, orpannunnammne paspymnrentnym
cnny aromno +neprnn. Mt noxnnaem
uyonnmnte nnot +roro nopaxennx. Ho yxe
nosmoxnt pasnnunte snoynorpenennx
yuentx n onacrn ycxopennx nnn ropmoxennx
nocnponsnocrna noromcrna. 3rnuecxne n
mpnnuecxne rpannnt onxnt trt
ycranonnent, noxa mt ne samnn cnnmxom
anexo.


65
Hcno.isv easemuvm peoaruouuvm cmamim Hoeie mexuo.oeuu noporoamm
ueooxoou+ocmi cosoauu uoeix uop+, npueeoeuuvm ua npeoiovue cmpauue,
omeemime ua eonpoci.
Bonpoc 44: HOBLE HOPML
R236Q01- 0 1 9

Houepxnnre npenoxenne, n xoropom ronopnrcx o rom, uro cenann
ancrpannnt nx pemennx nonpoca o samopoxenntx +mpnonax, npnnanexamnx
nornme n annaxaracrpo]e cemte.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 1: Houepxnnaercx HHH ononrcx npenoxenne HHH uacrt npenoxennx,
xoropoe coepxnr, no xpane mepe, onn ns cneymmnx +nemenron:
(1) yupexena xomnccnx
(2) n reuennn rpex mecxnen onxno trt nsyueno omecrnennoe mnenne o
npnnxrtx xomnccne pexomenannxx...
[Houepxnyro] B Ancrpannn tna yupexena xomnccnx nx nsyuennx +ro
nponemt [V:euur noo:epruv. oouo us coomeemcmevmuux npeo.oreuu.]
Houepxnyro] B Ancrpannn tna yupexena xomnccnx nx nsyuennx +ro
nponemt H onn norpeonann, urot n reuennn rpex mecxnen tno nsyueno
omecrnennoe mnenne o npnnxrtx xomnccne pexomenannxx [V:euur
noo:epruv. ooa coomeemcmevmuux npeo.oreuu.]
[Houepxnyro ] B Ancrpannn tna yupexena xomnccnx nx nsyuennx +ro
nponemt H Bo upannnn xenmnna tno ntnyxena oparnrtcx n cy,
urot nonyunrt paspemenne na poxenne peenxa, ncnontsyx samopoxennym
cnepmy cnoero cxonuanmerocx myxa [Ooua :acmi mercma noo:epruvma eepuo,
opveoe noo:epruvmoe npeo.oreuue cesauo oo.iue c omeemo+ ua c.eovmuu
omeem, noomo+v +oruo c:umami omeem eepui+.]
Ko 0: pyrne ornert
[Houepxnyro] 3mpnont onxnt trt pasmopoxent, rax xax nepeaua
+mpnonon xomy-nnyt rpeyer cornacnx nx nponsnonrenx, a raxoro cornacnx ne
tno ano. [V:euur noo:epruv. ue omuocuvmc r eonpocv :acmi mercma.]
[Houepxnyro] B Ancrpannn tna yupexena xomnccnx nx nsyuennx +ro
nponemt H Ho yxe nosmoxnt pasnnunte snoynorpenennx yuentx n onacrn
ycxopennx nnn ropmoxennx nocnponsnocrna noromcrna [Oouo npeo.oreuue
noo:epruvmo eepuo, opveoe ue +orem pacc+ampueamic rar omeem ua opveo
eonpoc, noomo+v omeem ue npuuu+aemc.]


66
Bonpoc 45: HOBLE HOPML
R236Q02- 0 1 2 9

Hpnnenre na npnmepa ns crartn, xoropte noxastnamr, uro conpemennte
rexnonornn, nanpnmep, nepecaxa samopoxenntx +mpnonon, npnnoxr x
neoxonmocrn cosannx nontx saxonon.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: Humepnpemau mercma
4op+am mercma: Cn.ouuo
Cumvau: Oouecmeeuua
Ko 2: B ornere ynomnnamrcx, no xpane mepe, BA ns cneymmnx npnmepon:
(1) Kora Pnoct nornnn, noxnnnnct nponemt, uro enart c +mpnonamn.
[He npuuu+aemc rar npaeu.iui omeem npocmoe nepe:uc.euue npoo.e+,
esmix us aosaa 4 (uanpu+ep, Umo oo.rui oi.u coe.ami e eocnuma.e c
sa+oporeuui+u o+opuoua+u? , H+e.u .u o+opuoui npaeo
uac.eooeauu ranuma.a?) oes euo ux cesu co c+epmim Puocoe.]
(2) Bo upannnn xenmnna tno ntnyxena oparnrtcx n cy, urot nonyunrt
paspemenne na poxenne peenxa, ncnontsyx samopoxennym cnepmy
cnoero cxonuanmerocx myxa.
(3) Kax trt c xenmnno, ecnn ona, ntnamnnammax uyxoro peenxa,
orxastnaercx orart peenxa?
B npnmepax noxasano, uro neoxonmo, urot nponsnonrenn +mpnonon
onpeennnn, uro cenart c +mpnonamn, n cnyuae, ecnn c nnmn uro-ro cnyunrtcx,
nnn neoxonmt saxont, uro enart c cypporarno mareptm, xoropax
orxastnaercx orart ntnomennoro em peenxa.
Ko 1: Vxastnaercx onn ns npnmepon, nepeuncnenntx ntme, cnxsanntx c no-
rexnonornxmn ((1), (2) nnn (3)) H npnmep o ynnuroxennn xnsnn c nomomtm
aromno +neprnn.
Ko 0: pyrne ornert
Onn samoposnnn cnepmy n ee nao tno coxpanxrt samopoxenno o
ncnontsonannx. [Omeem ue coomeemcmevem eonpocv.]
- xnnxmrcx nn +mpnont uacrtm cocroxnnx moxno nn nx nmnnanrnponart n xoro-
nnyt pyroro. [Hecuo, ua rarvm :acmi mercma cci.aemc v:euur. IEc.u ooa
npu+epa o Puoc, mo omo uepaspeueuo (c+. aosa 2 e rooe 1). Ec.u omo racaemc
c.v:a eo 4pauuu, mo e omeeme oe+oucmpupvemc euoe uenouu+auue moeo, :mo
reua ue e.emc re+-uuovoi.]




67
Hpnuepm saannn nn onenxn ua1eua1nuecxon
rpauo1noc1n 15-ne1nnx yuamnxcn n nccneonannn PISA
2000 r.

Onpeenenne n coepaanne nonn1nn ua1eua1nuecxon rpauo1noc1n

Ho maremarnuecxo rpamornocrtm nonnmaercx cnoconocrt uenonexa nonnmart
n sannmartcx maremarnxo, ntcxastnart xopomo oocnonannte cyxennx ornocnrentno
ponn maremarnxn. 3ra cnoconocrt neoxonma nx rexyme n yyme nnuno,
npo]eccnonantno n omecrnenno xnsnn nnnnna n cemte n omecrne, a raxxe nx
xnsnn cosnarentnoro, sannrepeconannoro n mtcnxmero rpaxannna.
Tepmnn rpamornocrt nmeer cnenn]nuecxoe coepxanne n annom
nccneonannn. Ho rpamornocrtm cxopee nonnmaercx cnoconocrt ]ynxnnonantno
ncnontsonart maremarnuecxne snannx n ymennx, uem axe macrepcxoe nnaenne +rnmn
snannxmn n pamxax rpeonann mxontno nporpammt. B npnnxrom onpeenennn
sannmartcx maremarnxo ne osnauaer ntnonnenne npocrtx ]nsnuecxnx nnn
connantntx maremarnuecxnx ecrnn (nanpnmep, ntuncnnrt cauy npn noxynxe n
marasnne), no +rnm nopasymenaercx onee mnpoxoe ncnontsonanne maremarnxn n cnxsn
c camtmn pasnnuntmn nenxmn, nanpnmep, ntcxasart oocnonannoe mnenne o mxere,
npenaraemom npannrentcrnom.
Maremarnuecxax rpamornocrt nxnmuaer raxxe cnoconocrt ntennrt n
pasnnuntx cnryannxx maremarnuecxym nponemy n pemnrt ee, a raxxe naxnonnocrt
ntnonnxrt raxym exrentnocrt, uro ocrarouno uacro cnxsano c raxnmn uepramn
xapaxrepa, xax ynepennocrtm n cee n nmosnarentnocrtm.
Tpn nanpannennn, nmenneume n ua1eua1nuecxon rpauo1noc1n
nx nponeennx nponepxn maremarnuecxo rpamornocrn tnn ntenent rpn
nanpannennx: nnt exrentnocrn, coepxanne, cnryannn.
Bnm en1entnoc1n
3aannx, ncnontsyemte n nccneonannn, rpynnnpymrcx noxpyr rpex yponne
xomnerenrnocrn. Hepnt eocnpouseeoeuue nxnmuaer nponepxy onpeenenn nnn
npocrtx ntuncnenn, xapaxrepntx nx otuno nponepxn maremarnuecxo nororonxn
yuamnxcx. Bropo vcmauoe.euue cese rpeyer nnrerpannn maremarnuecxnx ]axron
n meroon nx pemennx xnno c]opmynnponanntx n o nexoropo crenenn snaxomtx
maremarnuecxnx saau. Tpern - pas+iu.euu nxnmuaer nponepxy maremarnuecxoro
mtmnennx, ymennx oomart, rnyoxo nonnmart, ncnontsonart nnrynnnm,
anannsnponart npenoxennym cnryannm nx ntenennx n ne nponemt, xoropax
pemaercx cpecrnamn maremarnxn, n ]opmynnponannx +ro nponemt.
Coepaanne
Coepxanne nponepxn n annom nccneonannn rpynnnpyercx noxpyr nexoroptx
omnx xnnenn nnn rnnon nponem, xoropte nosnnxamr npn paccmorpennn +rnx
xnnenn. B xauecrne raxnx xnnenn npenaramrcx cneymmne: xonnuecrno,
npocrpancrno n ]opma, nsmenenne n sanncnmocrn, neonpeenennocrt.




68
Cn1yannn
Onn ns naxntx acnexron maremarnuecxo rpamornocrn +ro npnmenenne
maremarnxn n pasnnuntx cnryannxx, xoropte cnxsant c nnuno n mxontno xnsntm,
mecrntm omecrnom, omecrnenno xnsntm, paoro n ortxom.
Bnm ua1eua1nuecxon en1entnoc1n
Hponepounte saannx cosamrcx c raxnm pacuerom, urot rpynnnponartcx
noxpyr omeyuentx maremarnuecxnx nnon exrentnocrn, xoropte npncyrcrnymr na
ncex +ranax oyuennx:
1. Maremarnuecxoe mtmnenne n paccyxennx, nxnmuammne nocranonxy
nonpocon, xapaxrepntx nx maremarnxn (Hmeercx nn ?, Ecnn +ro rax, ro
cxontxo?, Kax +ro narn ?); snanne xapaxrepa orneron, xoropte
npenaraer maremarnxa nx raxnx nonpocon; n]]epennnannm pasnnuntx
rnnon yrnepxenn (onpeenenn, reopem, npenonoxenn, rnnores,
npnmepon, ycnonntx yrnepxenn); nonnmanne n ncnontsonanne
nosmoxnocre n orpannuenn maremarnuecxnx nonxrn.
2. Maremarnuecxax aprymenrannx, xoropax nxnmuaer snanne roro, uro
npecrannxmr coo maremarnuecxne oxasarentcrna n nx ornnune or pyrnx
rnnon maremarnuecxnx paccyxenn; cneonanne n onenxy nenouxn
maremarnuecxnx aprymenron pasnnunoro rnna; onaanne +npncrnuecxnm
uyncrnom (uro moxer nnn ne moxer cnyunrtcx n nouemy); cosanne
maremarnuecxnx aprymenron.
3. Kommynnxarnnnte maremarnuecxne ymennx, xoropte nxnmuamr ntpaxenne n
nnctmenno nnn ycrno ]opme cnonx mtcne, cnxsanntx c maremarnuecxnm
coepxannem; nonnmanne nnctmenntx nnn ycrntx maremarnuecxnx
yrnepxenn, ntcxasanntx pyrnmn.
4. Moennponanne, xoropoe nxnmuaer crpyxrypnponanne npenoxenno
cnryannn raxnm opasom, urot ee moxno tno moennponart; nepeno
peantno cnryannn n maremarnuecxym crpyxrypy; nnrepnperannx
maremarnuecxo moenn c yuerom peantno cnryannn; paora c
maremarnuecxo moentm; onenxa npannntnocrn moenn; pasmtmnennx,
ananns, xpnrnxa moenn n nonyuenntx pesyntraron; sannct,
xapaxrepnsymmym moent n nonyuennte pesyntrart (nxnmuax orpannuennx
nonyuenntx pesyntraron); cncremarnuecxn xonrpont nponecca
moennponannx.
5. Hocranonxa n pemenne nponem, nxnmuammee nocranonxa, ]opmynnponxa n
onpeenenne pasnnuntx maremarnuecxnx nponem (nanpnmep, uncro
maremarnuecxne, npnxnante, orxptrte

n saxptrte) n pemenne c nomomtm


pasnnuntx cnocoon pasnnuntx maremarnuecxnx nponem.
6. Hpecrannenne nmemmnxcx anntx n pasnnuno ]opme, nxnmuammee
exonponanne nnn, naoopor, xonponanne anntx, nepeno,
nnrepnperannx, pasnnuenne n onpeenenne sanncnmocrn mexy pasnnuntmn
]opmamn npecrannennx maremarnuecxnx oexron nnn cnryann; ntop nnn
nepexo or ono ]opmt x pyro ]opme npecrannennx anntx,

Orxptrte saannx c]opmynnponant raxnm opasom, uro nosnonxmr yrounxrt nnn, naoopor,
pacmnpxrt cnoe ycnonne. Hanpnmep, orner moxer trt an rontxo nx uacrnoro cnyuax nnn nx
omero cnyuax.


69
coornercrnymme ycnonnm saaun. Hcnontsonanne cnmnonon,
]opmannsonannoro n rexnnuecxoro xstxa n onepann, nxnmuammee:
exonponanne n nnrepnperannm cnmnonon n ]opmannsonannoro xstxa n
nonnmanne ero cnxsn c ecrecrnenntm xstxom; nepeno ecrecrnennoro xstxa n
cnmnonnuecxn / ]opmannsonannt xstx; opamenne c yrnepxennxmn n
]opmynamn, coepxamnmn cnmnont; ncnontsonanne nepemenntx, pemenne
ypannenn n ntnonnenne ntuncnenn.
7. Hcnontsonanne rexnnuecxnx cpecrn, nxnmuammee snanne n ymenne
ncnontsonart pasnnunte cpecrna n nncrpymenrt, xoropte moryr
cnococrnonart axrnnnocrn maremarnuecxo exrentnocrn; snanne
orpannuenn raxnx cpecrn n nncrpymenron.
B nccneonannn ne npenonaraercx npononrt onenxy cocroxnnx xaxoro ns +rnx
nnon exrentnocrn n orentnocrn, rax xax, nmex eno c peantntmn maremarnuecxnmn
nponemamn, npnxonrcx ncnontsonart ononpemenno mnorne nx +rnx ymenn.
nx onncannx yponnen ua1eua1nuecxon xoune1en1noc1n n nccneonannn
ntenent coornercrnymmne nm nnt exrentnocrn: a) nocnponsneenne, onpeenennx n
ntuncnennx; ) cnxsn n nnrerpannx, neoxonmte nx pemennx nponemt; n)
maremarnsannx, maremarnuecxoe mtmnenne, oomenne n nnrynnnx. B nenom +rn nnt
exrentnocrn nepeuncnent no nospacrannm rpynocrn. Onaxo +ro ne snaunr, uro nx
ntnonnennx nocneymmero nna exrentnocrn nao oxsarentno macrepcxn nnaert
npetymnmn nnamn. Hanpnmep, ne oxsarentno macrepcxn nnaert ntuncnennxmn,
urot nnaert maremarnuecxnm mtmnennem.
1. Hepnt yponent xomnerenrnocrn: Bocnponsneenne, onpeenennx, ntuncnennx.
Hepnt yponent xomnerenrnocrn nxnmuaer nnt exrentnocrn, xoropte
nponepxmrcx no mnornx cranaprnsnponanntx recrax, a raxxe n cpannnrentntx
mexynapontx nccneonannxx n ocnonnom c nomomtm raxo ]opmt saann, xax
saannx c ntopom ornera. 3ror yponent xomnerenrnocrn cnxsan co snannem ]axron,
nocnponsneennem cnocrn, ysnanannem +xnnnanenrntx maremarnuecxnx oexron,
ntnonnennem cranaprntx nponeyp, ncnontsonannem cranaprntx anropnrmon n
pasnnrnem rexnnuecxo cropont anropnrmnuecxnx ymenn.
2. Bropo yponent xomnerenrnocrn: Cnxsn n nnrerpannx c nentm pemennx
nocrannenno nponemt
Bropo yponent xomnerenrnocrn nxnmuaer ycranonnenne cnxse mexy
pasnnuntmn onacrxmn, pasenamn n remamn maremarnxn n nnrerpanne nx marepnana
c nentm pemennx necnoxntx saau. 3rn saannx nentsx ornecrn x cranaprntm, onaxo
onn ne rpeymr snaunrentno maremarnsannn, npecrannenno n nnx cnryannn.
B pamxax +roro yponnx xomnerenrnocrn yuamnecx onxnt npoxnnrt ymenne npecrannrt
npncyrcrnymmym n ycnonnn saannx nn]opmannm n coornercrnnn c anno cnryanne n
cornacno nonpocy, nocrannennomy n saaue. Hpn ycranonnennn cnxse mexy
marepnanom ns pasnnuntx pasenon maremarnxn or yuamnxcx rpeyercx ymenne
pasnnuart n coornocnrt onpeenennx, ycnonnx, oxasarentcrna, yrnepxennx, npnmept.
B +ror yponent xomnerenrnocrn nxnmuaercx raxxe ymenne pacxptnart n
nnrepnpernponart cmtcn sannce, cenanntx na ]opmannsonannom xstxe c
ncnontsonannem pasnnuntx cnmnonon, nepenecrn nx na otunt xstx. B ycnonnxx
saau, xoropte ornecent x annomy yponnm xomnerenrnocrn, uacro npenaraercx
nexoropax cnryannx, rpeymmax or yuamnxcx npnnxrnx pemennx, cnxsannoro c
ocoennocrxmn anno cnryannn.


70
3. Tpern yponent xomnerenrnocrn: Maremarnsannx, maremarnuecxoe mtmnenne,
oomenne, nnrynnnx.
Ha rpertem yponne xomnerenrnocrn or yuamnxcx rpeyercx maremarnsnponart
npenoxennym cnryannm: ysnart n nsnneut ns ycnonnx maremarnuecxym uacrt,
saxnmuennym n npenoxenno nn]opmannn, n ncnontsonart maremarnxy nx pemennx
nponemt, camocroxrentno paspaorart, npoanannsnponart n nnrepnpernponart
cosannym maremarnuecxym moent cnryannn, paspaorart cno cnoco pemennx n ero
maremarnuecxym aprymenrannm, nxnmuax neoxonmte oxasarentcrna n oomennx.
3ra exrentnocrt nxnmuaer xpnrnuecxoe mtmnenne, ananns n pasmtmnennx.
Vuamnecx ne rontxo onxnt trt cnocont pemnrt npenoxennym nponemy, no raxxe
n c]opmynnponart ee n coornercrnnn c paccmarpnnaemo n saaue cnryanne, a raxxe
onaart rnyoxnm nonnmannem cyrn n nosmoxnocre maremarnxn xax nayxn.
3ror yponent xomnerenrnocrn xnnxercx cepnennno maremarnuecxo
rpamornocrn n npecrannxer snaunrentnte rpynocrn nx recrnponannx. nx onenxn ero
ocrnxennx nenpnront saannx c ntopom ornera. Fontme ncero noxoxr nx +roro
saannx co cnoontm ornerom, paspaorxa n onenxa ntnonnennx xoroptx nectma
sarpynnrentna.
Ma1eua1nuecxoe coepaanne
B mxontno nporpamme otuno ntenxmrcx pasnnunte pasent maremarnxn,
xoropte pasenxmr mxontnt xypc na uacrn , neocrarouno cnxsannte mexy coo, n
yenxercx cnnmxom mnoro nnnmannx ntuncnennxm n ]opmynam. K nauany 20 nexa c
ocrarountm ocnonannem moxno tno nonarart, uro maremarnxn nxnmuana 12 xnno
pasnnuntx onacre: apn]mernxa, anrepa, reomerpnx, maremarnuecxn ananns n p. B
nacroxmee npemx pesonno moxno ronopnrt o 60-70 onacrxx. Hexoropte onacrn
pasennnnct na px noonacre, a nexoropte xnnxmrcx nontmn, nanpnmep, reopnx
nnamnuecxnx cncrem. Hepexo nosnnxamr nponemt, xoropte nenosmoxno pemnrt,
npnmenxx snannx rontxo ns ono onacrn maremarnxn. urot crart neoxonmo,
maremarnxa onxna orpaxart xomnnexcnt xapaxrep oxpyxammero ecrnnrentnocrn.
B cnxsn c +rnm paspaorunxn nccneonannx PISA ntpann pyro noxo x
oprannsannn coepxannx nponepxemoro marepnana. Onn crpyxrypnponann ero noxpyr
nexoroptx ocnonononarammnx, ]ynamenrantntx ne, xaxax ns xoroptx nexnr n
ocnone n rem camtm oennxer pasnnunte oexrt n xnnennx.
uynamenrantnte maremarnuecxne nen - +ro rpynna nsanmocnxsanntx omnx
maremarnuecxnx nonxrn, xoropte xapaxrepnsymr cnocrna oexron n xnnenn xnno n
nexnno npnpot n rem camtm cnococrnymr nonnmannm ponn maremarnxn n
nocrnxennn oxpyxamme ecrnnrentnocrn n ee nsmenennn. B xauecrne raxnx ne n
nccneonannn ntpant cneymmne: us+eueuue u pocm, npocmpaucmeo u qop+a,
ueonpeoe.euuocmi, ro.u:ecmeeuuie paccvroeuu.
Coepxanne nponepxn ornpaercx raxnm opasom, urot xonnenrpnponartcx ne noxpyr
rpannnonntx nonpocon xypca maremarnxn, a noxpyr +rnx ]ynamenrantntx ne.
uynamenrantnte nen recno cnxsant c coepxannem marepnana ontmnncrna
rpannnonntx nonpocon mxontnoro xypca maremarnxn. Tax, nanpnmep, snanne
marepnana pxa nonpocon naxonr npnmenenne npn nanmennn n nsyuennn xnnenn,
cnxsanntx c ]ynamenrantno nee "us+eueuue u pocm". Ouennno, uro c nnmn
(xnnennxmn) cnxsant, raxne nonpoct, xax ornomennx, ]ynxnnn n nx rpa]nxn. Tax,
nanpnmep, onenxa nsmenennx cnocrn mnornx nponeccon npnnonr x neoxonmocrn
nnrepnpernponart onnctnammne nx rpa]nxn nnneno, noxasarentno,


71
norapn]mnuecxo n pyrnx sanncnmocre, ncnontsyx nx +roro snanne cnocrn
coornercrnymmnx ]ynxnn. Hpn nsyuennn mnornx xnnenn ncnontsymrcx snannx
reomerpnuecxoro marepnana, cnxsannoro c ]ynamenrantntmn nonxrnxmn npocrpancrno
n ]opma. Hanpnmep, npn nsyuennn nsmenennx nnoman xpyra (]nrypt, xoropax mnpoxo
ncnontsyercx n crponrentcrne n apxnrexrype,) n sanncnmocrn or nsmenennx ero namerpa
rpeymrcx snannx ns pasenon "panencrno" n "noone ]nryp". Hsmenenne
nanmaemoro oexra nnn xnnennx moxer ]nxcnponartcx c nomomtm
nenocpecrnenntx nsmepenn. B +rom cnyuae rpeyercx onpeennrt ]opmy
npecrannennx anntx, nosmoxnocrn nx ncnontsonannx nx nonyuennx
coornercrnymmnx ntnoon, a nx +roro neoxonmt snannx, nonyuennte npn nsyuennn
pasenon "nepoxrnocrt" n "maremarnuecxax crarncrnxa".
Konnenrpannx coepxannx nponepxn noxpyr ]ynamenrantntx ne no
cpannennm c onee rpannnonntm remarnuecxnm noxoom nosnonxer onee mnpoxo
oxapaxrepnsonart pesyntrart nponepxn c nosnnn onnaennx nexmn, recno cnxsanntmn
c peantntmn xnnennxmn oxpyxammero mnpa. Onnaenne nmn nosnonxer onennrt
nosmoxnocrn yuamnxcx n ncnontsonannn nonyuenntx snann n noncenenno xnsnn
(nnuno n omecrnenno), uro n xnnxercx nentm annoro nccneonannx.
B nccneonannn PISA 2000 roa saannx xonnenrpnponannct noxpyr nyx
]ynamenrantntx ne: nsmenenne n pocr, npocrpancrno n ]opma.
Hpn orope coepxannx, xorx n ne n nepnym ouepet, yunrtnaercx raxxe
neoxonmocrt orpasnrt xaxym ns ocnonntx "rem" rpannnonnoro mxontnoro xypca
maremarnxn. B annom nccneonannn +rn remt onpeenent cneymmnm opasom: :uc.a,
us+epeuu, oeura, a.eeopa, qvuruu, eeo+empu, eepomuocmi, cmamucmura, o.e+eumi
meopuu :uce..
Ma1eua1nuecxne cn1yannn
Baxno cocrannxmme maremarnuecxo rpamornocrn xnnxercx ncnontsonanne
maremarnxn n pasnnuntx cnryannxx. To ecrt maremarnuecxax nnrynnnx n snannx
onxnt ncnontsonartcx n pasnnuntx cnryannxx, urot y yuamnxcx ne cnoxnnoct
nneuarnenne, uro maremarnxa anexa or nx noncenenntx norpenocre. B +rom nnane
nanonee nnsxnmn nx nnx xnnxmrcx cnryannn, cnxsannte c nnuno noncenenno
xnsntm, sarem co mxontno xnsntm, paoro n cnoprom, xnsntm mecrnoro
oxpyxammero nx mecrnoro omecrna n ncero mnpa, n anee ncero orcroxr cnryannn,
cnxsannte c nayuntmn nponemamn.
Hoxa nenosmoxno c onpeenennocrtm cxasart, xaxono nnnxnne nnsocrn cnryannn,
paccmorpenno n saannn, x nnrepecam mxontnnxa na ntnonnenne +roro saannx. uacrt
yuentx cunramr, uro oranennocrt cnryannn xnnxercx npenxrcrnnem. Hexoropte
+xcneprt yrnepxamr, uro enouxn nyume cnpannxmrcx c cnryannxmn, xoropte cnxsant
c ntnonnennem cranaprntx nponeyp, a mxontnnxn ocnonno n cpene mxont menee
nyxamrcx n nnsocrn cnryannn x nx xnsnn, uem yuamnecx mnamnx xnaccon.
Hesanncnmo or nnsocrn cnryannn x xnsnn mxontnnxa nentm nccneonannx PISA
xnnxercx paspaorxa saann, n xoroptx paccmarpnnaercx cnryannn nosmoxnte n
oxpyxamme ecrnnrentnocrn. Ecnn oyuenne maremarnxn saxnmuaercx n nororonxe
axrnnnoro n nn]opmnponannoro rpaxannna, ro on onxen trt roron nmert eno c
raxnmn conpemenntmn xnnennxmn, xax sarpxsnenne oxpyxamme cpet, noroxn
rpancnopra, sarpxsnenne armoc]ept n p. Onaxo +ro ne ncxnmuaer nosmoxnocrn
ncnontsonart n nccneonannn ntmtmnennte cnryannn, anexne or ecrnnrentnocrn,
nanpnmep, noroxn rpancnopra n ntmtmnennom ropoe.


72
Onenxa ua1eua1nuecxon rpauo1noc1n n nccneonannn PISA 2000
B nccneonannn ncnontsymrcx pasnnunte ]opmt saann. Fonee npocrte nnt
exrentnocrn nponepxmrcx c nomomtm saann c ntopom ornera. nx onee cnoxntx
nnon ncnontsymrcx saannx co cnoontm ornerom. B +rnx saannxx or yuamnxcx
uame ncero rpeyercx npnnecrn pemenne nnn art oxcnenne nonyuennoro ornera.
Taxne saannx nosnonxmr mxontnnxam noxasart cnon nosmoxnocrn nocpecrnom
ntpannoro nmn cnocoa pemennx n npnneenntx oocnonann. Hpenoxennax n
nccneonannn cncrema onenxn ntnonnennx +rnx saann (xonponanne orneron c
nomomtm nonunoro xoa), nosnonxer sa]nxcnponart uncno yuamnxcx, ntpanmnx ror
nnn nno cnoco pemennx, n onymennte nmn xapaxrepnte omnxn. Hepnax nn]pa xoa
+ro annonax onenxa sa ntnonnenne saannx, ntcrannennax +xcneprom na ocnone
cnennantno paspaoranno nncrpyxnnn, nropax nn]pa ]nxcnpyer cnoco pemennx
(nanpnmep, anrepanuecxn nnn apn]mernuecxn).
Btnonnenne ontme uacrn (npnmepno ne rpern) saann onennnamrcx no
nxoromnuecxo mxane c xareropnxmn: nepno n nenepno. Otuno +ro saannx, nepnt
orner na xoropte ocrarouen, urot cynrt o nonnmannn yuamnmcx nponepxemtx
snann n ymenn. nx onee cnoxntx saann, xpome nonnocrtm nepnoro ornera,
]nxcnpyercx raxxe uacrnuno nepnte ornert, nmemmne coornercrnymmn neouer.
uacrt saann xnnxmrcx xomnnexcntmn. B nnx cnauana paccmarpnnaercx nexoropax
cnryannx, a sarem x ne npenaraercx necxontxo nonpocon nontmammecx cnoxnocrn.
Bo mnornx saannxx nn]opmannx npenaraercx n ]opme pasnnuntx rannn, narpamm,
rpa]nxon, pncynxon, cxem.
Btnonnenne yuamnmcx nce paort onennnaercx no 1000 anntno mxane co
cpennm snauennem, panntm 500, n cranaprntm orxnonennem, panntm 100. Oxono 2/3
mxontnnxon n crpanax OESD nonyuamr sa ntnonnenne paort onenxn n npeenax 400-
600 annon. 3ra mxana nsmepxer cnoconocrt yuamnxcx pacnosnanart n
nnrepnpernponart maremarnuecxne saaun, nosnnxammne n oxpyxammem nx mnpe,
nepenonrt +rn saaun na maremarnuecxn xstx, ncnontsonart maremarnuecxne snannx n
ymennx nx nx pemennx, nnrepnpernponart pesyntrart pemennx c yuerom ocoennocre
paccmorpenno n saaue cnryannn, urot nponepnrt npannntnocrt ncnontsonannoro
meroa, c]opmynnponart n sanncart oxonuarentnt orner.
B nccneonannn 2000 roa xonnuecrno maremarnuecxnx saann tno cnnmxom
mano, urot onennrt n nenom maremarnuecxym rpamornocrt xaxoro yuamerocx. B ro xe
npemx nonyuennte pesyntrart nosnonnnn oxapaxrepnsonart nnt maremarnuecxo
exrentnocrn (n repmnnax coornercrnymmnx snann n ymenn), xapaxrepno nx
pasnnuntx yponne paccmorpenno 1000- anntno mxant.
Hpn onenxe na yponne 750 annon n ntme yuamnecx emoncrpnpymr axrnnnt n
npoyxrnnnt noxo n pemennn npenoxenntx n nccneonannn saau. Onn ycnemno
pacnosnamr n ]opmynnpymr npenoxennym n ycnonnn nponemy na maremarnuecxom
xstxe, cnpannxmrcx c ocrarouno cnoxntmn saauamn n moryr ntnonnnrt necxontxo
nocneonarentntx maron pemennx. Hpn +rom yuamnecx moryr pacnosnart n npnmennrt
coornercrnymmne nncrpymenrt n snannx (uacro n cnyuae nono nx cnryannn),
npoxnnrt nnrynnnm npn onpeenennn coornercrnymmero cnocoa pemennx,
ncnontsonart oomenne, paccyxennx, aprymenrannm nx oxcnennx nonyuennoro
ornera, ro ecrt emoncrpnpymr nosnanarentnym exrentnocrt ntcoxoro yponnx.
Hpn onenxe oxono 570 annon no +ro mxane yuamnecx otuno nnrepnpernpymr
n cnxstnamr mexy coo nn]opmannm, npecrannennym n pasnnuno ]opme, nnn ns


73
pasntx ncrounnxon; moryr ncnontsonart npenoxennym moent paccmarpnnaemo
cnryannn, xoropax nepexo aercx n anrepanuecxo nnn pyro ]opmannsonanno
]opme; moryr nponepnrt npannntnocrt npenoxenntx yrnepxenn nnn moene.
Vuamnecx ycnemno paoramr c npenoxenntmn cnocoamn pemennx, moenxmn nnn
nnanamn (nanpnmep, cenan coornercrnymmn ntop ns nnx); ntnpamr n npnmenxmr
coornercrnymmne maremarnuecxne snannx, ecnn pemenne saaun cocronr ns neontmoro
uncna maron.
Ha nnxnem xonne anno mxant npn onenxe oxono 380 annon yuamnecx otuno
moryr ntnonnnrt rontxo xaxo-nnyt onn nn exrentnocrn, cocroxmn n
npnmenennn asontx maremarnuecxnx ]axron nnn meroon, nnn ntnonnxmr necnoxnte
ntuncnennx. Onn moryr pacnosnart nn]opmannm, npecrannennym n ]opme snaxomo
narpammt nnn snaxomoro rexcra, n xoropom xnno n npocro c]opmynnponana nnn nerxo
onpeenxercx maremarnuecxax saaua. Pemenne npenonaraer npnmenenne cranaprnoro
cnocoa, cocroxmero ns onoro mara.


74
MATEMATHKA
FPYRRA 3AAHHH 1. RBHOHH
uepmep na caonom yuacrxe ntcaxnnaer xnonn n ]opme xnapara, xax noxasano na
pncynxe. nx samnrt xnont or nerpa on caxaer no xpaxm yuacrxa xnonte epentx.
Hnxe na pncynxe nsopaxent cxemt nocaxn xnont n xnontx epenten nx
necxontxnx snauenn n, re n xonnuecrno pxon ntcaxenntx xnont. 3ry
nocneonarentnocrt moxno npoonxnrt nx nmoro uncna n.


X X X
X

X
X X X






X X X X X
X





X
X X
X





X
X X X X X

X X X X X X X
X








X
X X
X








X
X X
X








X
X X X X X X X


X X X X X X X X X
X











X
X X
X











X
X X
X











X
X X
X











X
X X X X X X X X X
Bonpoc 1: RBAOHH
M136Q01- 01 02 11 12 21 99

3anonnnre rannny:
n Konnuecrno xnont Konnuecrno xnontx
epenten
1 1 8
2 4
3
4
5

Oueuua emnouueuua saauua
eme.iuocmi: emopo vpoeeui ro+nemeumuocmu (Vcmauoe.euue cese u
uumeepau uuqop+auu o. peueuu saoa:u)
Cooeprauue: us+eueuu u saeucu+ocmu
Cumvau: oov:euue

Tannna nmeer nn.
n Konnuecrno xnont Konnuecrno xnontx
epenten
1 1 8
2 4 16
3 9 24
4 16 32
5 25 40

Ko 1: Bce 7 snauenn n rannne yxasant nepno.
Ko 0: pyrne ornert.
n = 1 n = 2 n = 3 n = 4
X - xeouoe pepeeo

- nnoun



75



Bonpoc 2: RBAOHH
M136Q02- 00 11 12 13 14 15 99

B paccmorpenno ntme nocneonarentnocrn xonnuecrno nocaxenntx xnont n
xnontx epenten nocunrtnaercx cneymmnm opasom:
xonnuecrno xnont =
2
n ,
xonnuecrno xnontx epenten = n 8 ,
re n uncno pxon ntcaxenntx xnont.
nx xaxoro snauennx n uncno xnont yer panno uncny nocaxenntx noxpyr nnx
xnontx epenten?
3annmnre pemenne.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: emopo vpoeeui ro+nemeumuocmu (vcmauoe.euue cese u
uumeepau uuqop+auu o. peueuu saoa:u)
Cooeprauue: us+eueuu u saeucu+ocmu
Cumvau: oov:euue

Ko 1(1): n = 8, xnno ncnontsonan anrepanuecxn mero pemennx.
Hpnmept orneron:
" n
2
= 8 n , n
2
8 n = 0, n (n 8) = 0, n = 0 n n = 8, orcma n = 8"

Ko 1(2): n = 8, xnno ne noxasan anrepanuecxn mero pemennx nnn pemenne ne
ano nonce.
Hpnmept orneron:
"n
2
= 8
2
= 64 , 8 n = 8 x 8 = 64 "
" n
2
= 8 n . Orcma cneyer n = 8."
"8 x 8 = 64, n = 8"
"n = 8"
"8 x 8 = 8
2
"

Ko 1(3): n = 8, ncnontsonan pyro mero, nanpnmep, c nomomtm npoonxennx
uncnono nocneonarentnocrn nnn nocneonarentnocrn pncynxon.

(Hoc.eovmuu+u rooa+u rooupvmmc eepui omeem: "n = 8" u "n = 0",
romopi no.v:eu npu ucno.isoeauuu pasuix +emoooe peueuu. )

Ko 1(4): Kax nx xoa 11 (xnno nnen anrepanuecxn mero), no yxasant na
ornera "n = 0" n "n = 8".
Hpnmept orneron:
"n
2
= 8 n , n
2
8 n = 0, n (n 8) = 0, n = 0 n n = 8, "


76

Ko 1(5): Kax nx xoa 12 ( xnno ne noxasan anrepanuecxn mero pemennx), no
yxasant na ornera "n = 8" n "n = 0".

Ko 0(0): pyrne ornert, nxnmuax orner "n = 0".
Hpnmept orneron:
"n
2
= 8 n (nonropxercx ntpaxenne ns ycnonnx saaun)"
" n
2
= 8 "
"n = 0. Bt ne moxere nonyunrt raxoe xe snauenne, noromy uro
noxpyr xaxo xnonn caxaercx 8 xnontx epenten."

Bonpoc 3: RBAOHH
M136Q03- 01 02 11 12 21 99

Hpenonoxnm, uro ]epmep pemnn nocrenenno ynennunnart uncno pxon xnont na
cnoem yuacrxe. uro npn +rom yer ynennunnartcx tcrpee: xonnuecrno ntcaxnnaemtx
xnont nnn xonnuecrno xnontx epenten?
3annmnre oxcnenne cnoero ornera.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: mpemu vpoeeui ro+nemeumuocmu (+ame+amusau,
+ame+amu:ecroe +iu.euue, ooooueuue, uumvuu )
Cooeprauue: us+eueuu u saeucu+ocmu
Cumvau: oov:euue

Ko 2(1): Bepnt orner (uncno FHOHI) conponoxaercx nepntm
oocnonannem. Hpnmept orneron:
"uncno xnont = n x n n xnontx epenten = 8 x n . B oenx
]opmynax nmeercx mnoxnrent n, no n ]opmyne nx nocuera
uncna xnont ecrt eme onn mnoxnrent n, snauenne xoroporo
ynennunnaercx n ro npemx, xax mnoxnrent 8 ocraercx
nensmenntm."
"uncno xnont ynennunnaercx tcrpee, rax xax +ro uncno
nosnonrcx n xnapar, a ne ymnoxaercx na 8."
"uncno xnont xnaparnuno. uncno xnontx epenten - nnneno.
Taxnm opasom, xnonn nospacramr tcrpee."
"B ornere npnneen rpa]nx, xoropt noxastnaer, uro npn n > 8
n
2
nospacraer tcrpee, uem 8n."
[H+eme e euov, :mo Koo 21 oaemc e mo+ c.v:ae, roeoa v:euur oaem
a.eeopau:ecroe ooocuoeauue, ucno.isv qop+v.i n
2
u 8n . ]

Ko 1(1): Bepnt orner (uncno nont) ocnonan na xonxperntx npnmepax nnn
na npoonxennn npnneenntx n rannne anntx.
Hpnmept orneron:
"uncno xnont yer ynennunnartcx tcrpee. Hcnontsyx rannny,
npnneennym n rexcre saannx, mt ynnnm, uro uncno xnont
nospacraer tcrpee, uem uncno xnontx epenten. 3ro


77
nponcxonr nocne roro, xax uncno xnont crano panntm uncny
xnontx epenten."
"Tannna noxastnaer, uro uncno xnont pacrer tcrpee."

HHH
Bepnt orner (uncno nont), n xoroptm nmeercx nexoropoe
cnnerentcrno roro, uro yuennx nonnmaer coornomenne mexy n
2
n
8n, no ne cmor +ro xcno ntpasnrt, xax rpeyercx npn xonponannn
xoom 21.
Hpnmept orneron:
"uncno xnont npn n > 8."
"Hocne 8 pxon uncno xnont yer ynennunnartcx tcrpee, uem
uncno xnontx epenten."
"uncno xnontx epenten, noxa yer mentme 8 pxon, a sarem
yer ontme xnont."

Ko 0(1): 3anncan nepnt orner (uncno nont), no oocnonanne orcyrcrnyer
concem nnn neocrarounoe nnn npocro nenepnoe.
Hpnmept orneron:
"uncno xnont";
"uncno xnont, noromy uro onn sannmamr nnyrpennmm uacrt,
xoropax ontme, uem ee nepnmerp."
"uncno xnont, rax xax onn oxpyxent xnontmn epentxmn."

Ko 0(2): pyrne nenepnte ornert
Hpnmept orneron:
"Xnonte epentx."
"Xnonte epentx, noromy uro nx xaxoro nocneymmero pxa
xnont nam nyxno mnoro xnontx epenten"
"Xnonte epentx. Horomy uro oxono xaxo xnonn nmeercx 8
xnontx epenten."
" ne snam."






78
IPVHHA 3AAHHH 2.
HBOHAL KOH1HHEH1A
Huxe usopaxeua uapma Aumapumum

.
Bonpoc 4: HAOmAL KOHTHHEHTA
M148Q02- 01 02 11 12 13 14 21 22 23 24 25 99

Hontsyxct macmraom anno xaprt, onpeennre, uemy npnmepno panna nnomat
Anrapxrnt.
Oxcnnre, xaxnm cnocoom nt nonyunnn cnom onenxy nnoman xonrnnenra, n npnnenre
cnon ntuncnennx.
(nx nonyuennx ornera moxno ncnontsonart annym xapry, nanpnmep, npononrt na ne
nyxnte nam nnnnn n nocrpoennx.)

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: emopo vpoeeui ro+nemeumuocmu (vcmauoe.euue cese u uumeepau
uuqop+auu o. peueuu saoa:u)
Cooeprauue: npocmpaucmeo u qop+a
Cumvau: .u:ua
AHT APKT HA
Rxnt nonmc
Iopa Mensnc
kunorefpu 0 200 400 600 800 1000


79
[Hpnneennte nnxe onenxn ant n pacuere na nepnt mero pemennx n nepnt orner. Bropax
nn]pa xoa ]nxcnpyer pasnnunte cnocot pemennx.]
Ko 2(1): Onenxa cenana c nomomtm nsopaxennx xnapara nnn npxmoyrontnnxa,
onncannoro noxpyr annoro xonrnnenra. 3nauenne nnoman yxasano n
npeenax or 12.000.000 xn.xm o 18.000.000 xn.xm. (ennnnt nsmepennx
yxastnart ne oxsarentno).

Ko 2(2): Onenxa cenana c nomomtm nsopaxennx xpyra, onncannoro noxpyr annoro
xonrnnenra. 3nauenne nnoman yxasano n npeenax or 12.000.000 xn.xm o
18.000.000 xn.xm.

Ko 2(3): Onenxa cenana c nomomtm cymmnponannx nnomae necxontxnx
cranaprntx reomerpnuecxnx ]nryp, na xoropte pasnra nnomat
xonrnnenra. 3nauenne nnoman yxasano n npeenax or 12.000.000 xn.xm o
18.000.000 xn.xm.

Ko 2(4): Onenxa ( mexy 12.000.000 xn.xm n 18.000.000 xn.xm) cenana c nomomtm
pyroro npannntnoro meroa.
Hpnmept orneron:
Boxpyr xonrnnenra nsopaxen ontmo npxmoyrontnnx n ns ero
nnoman ntunramrcx nnoman yuacrxon, xoropte ne sanonnent camnm
xonrnnenrom.

Ko 2(5): an nepnt orner (mexy 12.000.000 xn. xm n 18.000.000 xn. xm) , no camo
pemenne ne npnneeno.

[Jmu rooi npeouasua:eui o. omeemoe, e romopix ucno.isoeau eepui +emoo, uo oau
ueeepui .uoo ueno.ui omeem. Bmopa uqpa rooa ooosua:aem pas.u:uie +emooi
peueuu]

Ko 1(1): Onenxa cenana c nomomtm nsopaxennx onoro xnapara nnn
npxmoyrontnnxa. Hcnontsonan npannntnt mero, no an nenepnt nnn
nenonnt orner.
Hpnmept orneron:
Hsopaxen npxmoyrontnnx n nepemnoxent ero nnna n mnpnna, no
npn +rom yxasan orner, xoropt ne npnnanexnr npnneenntm ntme
nosmoxntm snauennxm ( nanpnmep, 18.200.000).
Hsopaxen npxmoyrontnnx n nepemnoxent ero nnna n mnpnna, no
npn +rom n ornere yxasano nenepnoe uncno nyne (nanpnmep, 4000 x
3500 = 140.000).
Hsopaxen npxmoyrontnnx n nepemnoxent ero nnna n mnpnna, no
npn +rom yxasan orner, xoropt noxastnaer, uro yuennx satn
ncnontsonart macmra nx nepenoa canrnmerpon n xnaparnte
xnnomerpt (nanpnmep, 12 cm x 15 cm = 180).
Hsopaxen npxmoyrontnnx n yxasano, uro nnomat panna 4000 xm x
3500 xm. Ho anee pemenne ne npnnonrcx.

Ko 1(2): Onenxa cenana c nomomtm nsopaxennx onoro xpyra. Hcnontsonan
npannntnt mero, no an nenepnt nnn nenonnt orner.



80
Ko 1(3): Onenxa cenana c nomomtm cnoxennx nnomae necxontxnx cranaprntx
reomerpnuecxnx ]nryp. Hcnontsonan npannntnt mero, no an nenepnt nnn
nenonnt orner.

Ko 1(4): Onenxa cenana c nomomtm pyroro npannntnoro meroa, no an nenepnt
nnn nenonnt orner.
Hpnmept orneron:
Boxpyr xonrnnenra nsopaxen ontmo npxmoyrontnnx n ns ero
nnoman ntunramrcx nnoman yuacrxon, xoropte ne sanonnent
camnm xonrnnenrom.

Ko 0(1): Bmecro nnoman ntuncnen nepnmerp.
Hpnmept orneron:
"16.000 xm, rax xax macmra panen 1000 xm, ro npnercx oorn noxpyr
xaprt 16 pas".

Ko 0(2): pyro nenepnt orner.
Hpnmept orneron:
"16.000 xm (ne npnneen cnoco nocuera nnoman, n cam orner
nenepnt)".


H1oronan 1annna onenxn o1ne1on
Hpnneennax nnxe rannna noxastnaer coornomennx mexy xoamn.

Me1o onenxn Ko
"Orner npnnnmaercx
nonnocrtm"
Bepnt orner mexy
12.000.000 xn. xm n
18.000.000 xn. xm
"uacrnuno npnnxrt
orner"
Bepnt mero, no
nenepnt nnn nenonnt
orner
"Orner ne
npnnnmaercx"
Hsopaxen
npxmoyrontnnx
2(1) 1(1)
Hsopaxen xpyr 2(2) 1(2)
Cnoxent nnoman
cranaprntx ]nryp
2(3) 1(3)
pyrne nepnte
merot
2(4) 1(4)
Pemenne ne ano 2(5)
Hepnmerp 0(1)
pyrne nenepnte
ornert
0(2)

3AMEHAHHE:
Hpn xonponannn orneron yuamnxcx cneyer opamart nnnmanne ne rontxo na ro, uro yuennx onncan
cnonamn, no n na cenannte nm pncynxn nnn nomerxn na camo xapre annoro xonrnnenra. uacro yuennx
ne moxer npannntno onncart cnonamn, uro on cenan. Onaxo n +rom moryr nomout ormerxn, cenannte
nm na xapre. Ocnonnax nent annoro nonpoca saxnmuaercx n rom, urot ntxcnnrt, xax yuennx nonyunn
cno orner, a ne ero ymenne onncart +ro cnonamn. Ho+romy, ecnn npn orcyrcrnnn oxcnennx cenannte
yuennxom nomerxn na xapre nnn ncnontsonannte nm ]opmynt nosnonxmr nonxrt, xax on cymen nonyunrt
orner, ro npnmnre nx n xauecrne oxcnennx.



81
IPVHHA 3AAHHH 3.
CKOPOC1L IOHOHHOH MAHHHM
Ha rpa]nxe noxasano, xax nsmenxnact cxopocrt ronouno mamnnt, xora ona npoxonna
nropo xpyr no rpexxnnomerpono xontneno rpacce es noemon n cnycxon.
Bonpoc 5: CKOPOCTL IOHOHHOH MAmHHL
M159Q01


uemy npnmepno panno paccroxnne or nnnnn crapra o nauana camoro nnnnoro npxmonnnenoro
yuacrxa rpacct?
A 0,5 xm
B 1,5 xm
C 2,3 xm
D 2,6 xm
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: emopo vpoeeui ro+nemeumuocmu (vcmauoe.euue cese u uumeepau
uuqop+auu o. peueuu saoa:u)
Cooeprauue: us+eueuu u saeucu+ocmu
Cumvau: uav:ua

Ko 1: Orner B 1,5 xm
Ko 0: pyrne ornert.

Kpa1xoe onncanne ocoennoc1en saannn. Onenxa saannx panna 492 annam (cpenn
yponent rpynocrn). B anno saaue rpeyercx nnrepnpernponart nn]opmannm o
]nsnuecxo sanncnmocrn nennunn, npecrannennym n ]opme rpa]nxa (paccroxnne n
cxopocrt mamnnt, xoropax nnraercx no nensnecrno rpaexropnn). Vuamnecx onxnt
nnrepnpernponart rpa]nx, cnxsan cnonecnym nn]opmannm c nymx ocoennocrxmn rpa]nxa,
ona ns xoroptx xnno nnna, a onpeenenne pyro nosmoxno rontxo npn rnyoxom
nonnmannn necxontxnx ocoennocre rpa]nxa n nennunn, xoropte on npecrannxer. 3arem
nenrn]nnnponart n npouecrt no rpa]nxy nyxnym nn]opmannm n ntpart npannntnt
orner ns npenoxenntx x saannm.
Cxopocrt
(kr/)
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0
0,5 1,5 2,5
Puuun cfapfa Paccroxnne no rpacce (xm)
Cxopocrt ronouno mamnnt na rpacce nnno 3 xm
(npn npoxoxennn nroporo xpyra)


82
Bonpoc 6: CKOPOCTL IOHOHHOH MAmHHL
M159Q02

B xaxom mecre rpacct cxopocrt mamnnt tna nanmentme npn npoxoxennn nroporo
xpyra?
A. Ha nnnnn crapra.
B. Hpnmepno na ormerxe 0,8 xm.
C. Hpnmepno na ormerxe 1,3 xm.
D. Hpnmepno nocepenne rpacct.

Onenxa nmnonnennn saannn

eme.iuocmi: nepei vpoeeui ro+nemeumuocmu (eocnpouseeoeuue, onpeoe.euu,
ei:uc.euu)
Cooeprauue: us+eueuu u saeucu+ocmu
Cumvau: uav:ua

Ko 1: Orner C Hpnmepno na ormerxe 1,3 xm
Ko 0: pyrne ornert.
Kpa1xoe onncanne ocoennoc1en saannn. Fannonax onenxa saannx panna 403 (nnsxn
yponent rpynocrn). Or yuamnxcx rpeyercx npouecrt nn]opmannm o sanncnmocrn nyx
]nsnuecxnx nennunn (paccroxnnx n cxopocrn mamnnt), npecrannennym na rpa]nxe.
Vuamnecx onxnt pacnosnart ony ns ocoennocre rpa]nxa (nsopaxenne cxopocrn),
ynnert na rpa]nxe snauenne nanmentme cxopocrn n ntpart nepnt orner ns
npenoxenntx x saannm antrepnarnn.

Bonpoc 7: CKOPOCTL IOHOHHOH MAmHHL
M159Q03

uro moxno cxasart o cxopocrn mamnnt npn npoxoxennn rpacct mexy ormerxamn 2,6 xm n
2,8 xm?
A. Cxopocrt mamnnt ocrananact nocroxnno.
B. Cxopocrt mamnnt ynennunnanact.
C. Cxopocrt mamnnt ymentmanact.
D. Ho annomy rpa]nxy nenosmoxno onpeennrt nsmenenne cxopocrn mamnnt.

Onenxa nmnonnennn saannn

eme.iuocmi: nepei vpoeeui ro+nemeumuocmu (eocnpouseeoeuue, onpeoe.euu,
ei:uc.euu)
Cooeprauue: us+eueuu u saeucu+ocmu
Cumvau: uav:ua

Ko 1: Orner B Cxopocrt mamnnt ynennunnanact
Ko 0: pyrne ornert.
Kpa1xoe onncanne ocoennoc1en saannn. Fannonax onenxa saannx panna 413 (nnsxn
yponent rpynocrn). Or yuamnxcx rpeyercx npouecrt nn]opmannm o sanncnmocrn nyx
]nsnuecxnx nennunn (paccroxnnx n cxopocrn mamnnt), npecrannennym na rpa]nxe.
Vuamnecx onxnt pacnosnart rouxy rpa]nxa, xoropax coornercrnyer cnonecnomy
onncannm, urot onpeennrt, uro nponcxonr co cxopocrtm mamnnt n anno rouxe, n
sarem ntpart coornercrnymmn orner cpen npenoxenntx x saannm


83
Bonpoc 8: CKOPOCTL IOHOHHOH MAmHHL
M159Q05

Hnxe nsopaxent nxrt pasnnuntx no ]opme ronountx rpacc:
Ho xaxo ns +rnx rpacc exana ronounax mamnna, rpa]nx cxopocrn xoropo npnneen panee?


Onenxa nmnonnennn saannn

eme.iuocmi: emopo vpoeeui ro+nemeumuocmu (vcmauoe.euue cese u uumeepau
uuqop+auu o. peueuu saoa:u)
Cooeprauue: us+eueuu u saeucu+ocmu
Cumvau: uav:ua

Ko 1: Orner B.
Ko 0: pyrne ornert.












S - nuuun c1ap1a
A
B
C
D
E
S
S
S
S
S


84
IPVHHA 3AAHHH 4. 1PEVIOBLHHKH
Bonpoc 9: TPEYIOALHHKH
M161Q01

Onenre yxny, xoropo oosnauena ]nrypa, onncanne xoropo aercx nnxe.
Tpeyrontnnx PQR npxmoyrontnt c npxmtm yrnom R. Cropona RQ mentme cropont PR. M
cepenna cropont PQ n N cepenna cropont QR. S rouxa nnyrpn annoro rpeyrontnnxa.
Orpesox MN ontme orpesxa MS.




















Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: nepei vpoeeui ro+nemeumuocmu (eocnpouseeoeuue, onpeoe.euu,
ei:uc.euu)
Cooeprauue: npocmpaucmeo u qop+a
Cumvau: uav:ua

Ko 1: Orner D.
Ko 0: pyrne ornert
A B
C D
E
P
M
N
R
S
Q
Q
M
S
R
N
P
P
S M
Q
N
R
R
N
Q
M
P
S
R
S
N M
P Q


85


HBOH OM
Ha ]ororpa]nn nnen xnno om, y xoroporo xptma nmeer ]opmy nnpamnt. Hnxe
nsopaxena cenannax yuamnmcx maremarnuecxax moent xpmmn oma n yxasant nnnt
nexoroptx orpesxon.

Ha anno moenn non y uepaxa oma xnapar ABCD. Fanxn, na xoropte onnpaercx xptma,
xnnxmrcx croponamn eronnoro noxa, nmemmero ]opmy npxmoyrontnoro napannenennnea
EFGHKLMN. E cepenna pepa AT, F cepenna BT, G - cepenna CT, H - cepenna DT.
Bce pepa nnpamnt pannt 12 m.
T
B A 12 u
G
C
H
F
D
E
N
M
K
L
12 u
12 u


86
Bonpoc 10: HAOH OM
M037Q01

Btuncnnre nnomat nona uepaxa - xnapara ABCD.
Hnomat nona uepaxa - xnapara ABCD = ______________ m.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: nepei vpoeeui ro+nemeumuocmu (eocnpouseeoeuue,
onpeoe.euu, ei:uc.euu)
Cooeprauue: saeucu+ocmu u cesu
Cumvau: uav:ua

Ko 1: 144.
Ko 0: pyrne ornert.
Bonpoc 11: HAOH OM
M037Q02

Hanre nnny orpesxa EF ropnsonrantno cropont eronnoro noxa.
nnna orpesxa EF = ____________ m.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: emopo vpoeeui ro+nemeumuocmu (vcmauoe.euue cese u
uumeepau uuqop+auu o. peueuu saoa:u)
Cooeprauue: npocmpaucmeo u qop+a
Cumvau: npoqeccu
Ko 1: 6.
Ko 0: pyrne ornert.


87
Hpnuepm saannn nn onenxn ec1ec1nennonayunon
rpauo1noc1n 15-ne1nnx yuamnxcn n nccneonannn PISA
2000 r.

Ecrecrnennonayunte snannx n ymennx, onnaenne xoropte onennnamrcx n
nccneonannn PISA, ]opmnpymrcx npn nsyuennn npemeron ecrecrnennonayunoro
nnxna: ]nsnxn (c +nemenramn acrponomnn), nonornn, xnmnn, reorpa]nn.

Tpn nanpannennn, nmenneume n ec1ec1nennonayunon rpauo1noc1n
Ecrecrnennonayunax rpamornocrt nxnmuaer cneymmne xomnonenrt:
"omenpemernte" (omeyuente) yuennn, ]opmnpyemte n pamxax
ecrecrnennonayuntx npemeron, ec1ec1nennonayunme nonn1nn n cn1yannn, n xoroptx
ncnontsymrcx ecrecrnennonayunte snannx. Ocnonnoe nnnmanne yenxercx xomnnexcno
nponepxe ntenenntx ymenn n nonxrn.
Hponepneume nnm en1entnoc1n
B xauecrne ocnonntx nx onenxn nxnmuent cneymmne omenpemernte.
ymennx:
1 - pacnosuaeami eonpoci, uoeu u.u npoo.e+i, romopie +oevm oimi ucc.eooeaui
uav:ui+u +emooa+u (10-15%)
1
;
2 - eioe.mi uuqop+aum (ooermi, qarmi, orcnepu+euma.iuie oauuie u op.),
ueooxoou+vm o. uaxoroeuu oorasame.icme u.u noomeeproeuu eieoooe npu
npoeeoeuuu uav:uoeo ucc.eooeauu (15-20%);
3 - oe.ami eieoo (sar.m:euue) u.u oeuueami vre coe.auui eieoo c v:emo+
npeo.oreuuo cumvauu (15-20%);
4 oe+oucmpupoeami ro++vuuramueuie v+euu: apev+eumupoeauuo, :emro u cuo
qop+v.upoeami eieooi, oorasame.icmea u op.(10-15%);
5 - oe+oucmpupoeami suauue u nouu+auue ecmecmeeuuouav:uix noumu (40-50%).

Hponepneuoe coepaanne (ocnonnme nonn1nn)

nx nponepxn oropant nonxrnx, onnaenne xoroptmn neoxonmo n
noncenenno xnsnn n xoropte ocramrcx axryantntmn n antneme xnsnn xax
orentnoro uenonexa, rax n ncero omecrna. Hnxe npnnoxrcx npnnxrte n nccneonannn
nasnannx rem, na marepnane xoroptx cocrannxmrcx nponepounte saannx, n n cxoxax
amrcx npnmept nonxrn, nponepxemtx n +rnx remax: cmpvrmvpa u ceocmea eeuecmea
(rennonpononocrt, +nexrpnuecxax npononmocrt); am+ocqepuie us+eueuu
(nsnyuenne, nepeaua annennx); xu+u:ecrue u qusu:ecrue us+eueuu (cocroxnnx
nemecrna, cxopocrt peaxnnn, pacna); npeoopasoeauu ouepeuu (coxpanenne +neprnn,
paccexnne +neprnn, ]orocnnres); cu.i u oeureuue (ypannonemennte/neypannonemennte
cnnt, cxopocrt, ycxopenne, nnepnnx); cmpoeuue u qvuru (xnerxa, cxener, aanrannx);
ouo.oeu :e.oeera (soponte, rnrnena, nnranne); qusuo.oeu:ecrue us+eueuu (ropmont,
nepont); ouo.oeu:ecroe pasuooopasue (nnt, rent, +nonmnnx); eeuemu:ecru roumpo.i
(omnnanrnocri, nacnecrnennocrt); orocucme+i (nnmenax nent, ycrounnocrt); 3e+.

1
- sect n anee n cxoxax yxasan nponenr saann n recre, nponepxmmnx annte ymennx nnn
remt. 3ro pacnpeenenne yer peannsonano n recrax 2006 r, xora ecrecrnennonayunax
rpamornocrt yer rnanntm npemerom onenxn.


88
u ee +ecmo eo Bce.euuo (conneunax cncrema, cyrounte n cesonnte nsmenennx);
eeo.oeu:ecrue us+eueuu (xonrnnenrantnte reuennx, ntnerpnnanne). Opamaer na cex
nnnmanne, uro n nexoropte remt nxnmuen marepnan, xoropt n name mxone nsyuaercx
n pamxax pasnnuntx ecrecrnennonayuntx npemeron.

Cn1yannn
Hpn ntope peantntx cnryann, npenaraemtx n nponepountx saannxx,
npenonaraercx ncnontsonart onacrn npnmenennx nayxn, cranxmne axryantnte
nponemt, xoropte onxen nonnmart n pemart "nayuno rpamornt" uenonex
ceronxmnero n sanrpamnero nx. 3rn cnryannn nosnnxamr n nnuno xnsnn xaxoro
uenonexa (nanpnmep, ncnontsonanne npoyxron npn conmennn nexoropo nert), n
xnsnn uenonexa xax unena xaxoro-nno xonnexrnna nnn omecrna (nanpnmep,
pacnonoxenne +nexrpocrannnn nnnsn ropoa) nnn xax rpaxannna mnpa (nanpnmep,
rnoantnoe norennenne). Heoxonmo ormernrt, uro yyr ncnontsonant cnryannn,
xoropte paccmarpnnamrcx xax n pamxax nsyuennx mxontntx npemeron, rax n ntxoxr
sa +rn pamxn. anee npnneen nepeuent onacre nayxn, c xoroptmn yyr cnxsant
cnryannn, ncnontsyemte n nponepountx saannxx: Ecmecmeosuauue, rusui u soopoeie.
3oopoeie, oo.esuu u numauue. Coxpaueuue u vcmo:ueoe ucno.isoeauue euooe.
Bsau+osaeucu+ocmi qusu:ecrux/ouo.oeu:ecrux cucme+. Havra o 3e+.e u orpvramue
cpeoe. 3aepsueuu. Oopasoeauue u paspvueuue no:ei. Hoeooa u r.u+am.
Ecmecmeosuauue u mexuo.oeu. Buomexuo.oeuu. Hcno.isoeauue +amepua.oe u
saxopoueuue omxoooe. Hcno.isoeauue ouepeuu. Tpaucnopm.
3aannx n recrax 2006 r yyr crpynnnponant n rpn pasena: Ecmecmeosuauue,
rusui u soopoeie (30-40%), Ecmecmeosuauue, 3e+. u Bce.euua (30-40%), u
Ecmecmeosuauue u mexuo.oeu (30-40%),.

3aannx no ecrecrnosnannm, xax tno noxasano ntme, nxnmuamr, xax npannno,
rpynny nonpocon, cnxsanntx c rexcrom, n xoropom onnctnaercx nexoropax cnryannx ns
ncropnn ecrecrnosnannx nnn cnryannx ns noncenenno xnsnn. Kaxt nonpoc
nponepxer, xax npannno, onnaenne orentntm snannem nnn ymennem, a rpynna nonpocon
nexoropo nx conoxynnocrtm. annt noxo x cosannm saann, no mnennm nx
paspaorunxon, n ontme crenenn orpaxaer cnoxnocrt peantnoro mnpa n nosnonxer
ymentmnrt npemx na nneenne yuamnxcx n paccmarpnnaemym nponemy. B nexoroptx
saannxx nmeercx o 8 nonpocon, xaxt ns xoroptx onennnaercx orentno.


89
ECTECTBO3HAHHE. IPVHHA 3AAHHH 1.
ueeuuu ce++euoeaca. meucm 1
Hm.i 1846. Ha c.eovmue ueoe.e cmauv Iocnoouuo+ ormopo+ e nepeo na.ame
poou.iuoeo oo+a e e.aeuo oo.iuue Beui. B ucnvea.c, roeoa vc.iua. o npoeume
c+epme.iuix ucxoooe cpeou naueumoe e omo r.uuure. B omo+ +ece ma+ v+ep.u 36
us 208 +amepe, ece om poou.iuo eop:ru. Pooi mar re onacui, rar nuee+ouu
(eocna.euue .eerux) nepeo cmeneuu.
3rn crpoxn ns nennnxa Hrnana
Cemmentnaca (1818-1865)
nnnmcrpnpymr yxacnte
nocnecrnnx ponntno ropxuxn,
sapasno onesnn, ynnme mnornx
xenmnn nocne poon. Cemmentnac
conpan annte o xonnuecrne
cmepre or ponntno ropxuxn n
nyx nanarax, orentno n nepno n
orentno no nropo (cm.
narpammy).



Bpaun, n cpen nnx Cemmentnac, tnn n nonnom neneennn o npnunnax ponntno
ropxuxn. Orxpoem onxrt nennnx Cemmentnaca:
eraopi 1846. Ho:e+v mar +uoeo reuuuu v+upaem om omo eop:ru noc.e poooe,
npoueouux oes rarux-.uoo oc.orueuu? Cmo.emu+u uavra meepou.a ua+, :mo
+amepe voueaem ueeuou+a onuoe+u. Hpu:uua+u +oevm oimi u.u us+eueuu e
eosovxe, u.u raroe-mo euese+uoe e.uuue, u.u oeureuue ca+o se+uo noeepxuocmu,
se+.empceuue.
B namn nn nemnorne yyr paccmarpnnart nnesemnoe nnnxnne nnn semnerpxcenne
xax nosmoxnte npnunnt ropxuxn. Ceuac nam nsnecrno, uro eno n conmennn
rnrnennuecxnx ycnonn. Ho no npemena, xora xnn Cemmentnac, mnorne nmn, axe
yuente, rax cunrann! Onaxo Cemmentnac cunran nenepoxrntm, uro ropxuxa morna
trt ntsnana nnesemntm nnnxnnem nnn semnerpxcennem. On ntrancx yenrt cnonx
xonner n +rom, yxastnax na copannte nm annte (cm. narpammy).
narpauua
1841 1842 1843 1844 1845 1846 Iom
15
10
5
Hucno
cuep1e

Bropax
nanara
Hncno cuep1en o1 ponntnon
ropnuxn na 100 poon
Hepnax
nanara


90
Bonpoc 1: HEBHHK CEMMEALBAHCA
S195Q02- 01 02 03 04 11 12 13 21 99
Hpecrantre cex na mecre Cemmentnaca. Oxcnnre (ocnontnaxct na copanntx
Cemmentnacom anntx), nouemy ponntnax ropxuxa npx nn ntstnaercx
semnerpxcennem.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: rpumu:ecru oeuueami nn]opmannm (oexrt, ]axrt,
+xcnepnmenrantnte annte n p.), neoxonmym nx
naxoxennx oxasarentcrn nnn nornepxennx ntnoon
Cooeprauue: Buo.oeu :e.oeera
Cumvau: Hcmopu:ecra
Ko 2(1): Vxastnaercx na pasnnunoe uncno cmepre (na 100 poon) n oenx nanarax.
Tax xax n nepno nanare cmeprnocrt ntme no cpannennm co nropo nanaro, ro +ro
noxastnaer, uro cmeprnocrt ne cnxsana c semnerpxcennxmn.
Bo nropo nanare xenmnn ymepno mentme, a ecnn t npnunno cmeprnocrn tno
semnerpxcenne, ro uncno cmepre n xaxo nanare tno t onnaxonoe.
Tax xax cmeprnocrt no nropo nanare ne raxax ntcoxax, ro, moxer trt, npnunna
xpoercx n nepno nanare.
Henoxoxe, uro semnerpxcenne ntstnaer ponntnym ropxuxy, noromy uro
cmeprnocrt pasnnunax n oenx nanarax.
Ko 1(1): Ionopnrcx o rom. uro semnerpxcennx ne nponcxoxr rax uacro.
Bpx nn +ro ntsnano semnerpxcennem, r.x. onn ne nponcxoxr nocroxnno.
Ko 1(2): Ionopnrcx o rom, uro semnerpxcenne onxno tno t raxxe nonnnxrt n na
nme, xoropte ne naxoxrcx n nanarax.
Ecnn t +ro tno semnerpxcenne, ro xenmnnt, xoropte ne tnn n ontnnne,
onxnt t raxxe saonert ponntno ropxuxo.
Ecnn t semnerpxcenne tno npnunno, ro nect mnp onxen tn t sapaxartcx
ropxuxo xaxt pas, xora t nponcxonnn semnerpxcennx (a ne rontxo xenmnnt
n nyx nanarax).
Ko 1(3): Ionopnrcx o rom, uro no npemx semnerpxcenn myxunnt ne sapaxamrcx
ponntno ropxuxo.
Ecnn t myxunna tn n ontnnne n nauanoct semnerpxcenne, ro on t ne sapasnncx
ponntno ropxuxo, snaunr, semnerpxcenne ne xnnxercx npnunno.
Horomy uro ona nopaxaer rontxo xenmnn, a ne myxunn.
Ko 0(1): Ionopnrcx (rontxo) o rom, uro semnerpxcenne ne moxer ntsnart ropxuxy.
3emnerpxcenne ne moxer nonnnxrt na uenonexa n cenart ero ontntm.
Heontmoe corpxcenne ne moxer trt onacntm.
Ko 0(2): Ionopnrcx (rontxo) o rom, uro ropxuxa ntstnaercx pyro npnunno (ne
nmeer snauennx, npannntno nn ona nasnana nnn ner)
Hpn semnerpxcennn ne opasymrcx orpannxmmne rast. 3emnerpxcenne ntsnano
nepememennem n cronxnonennem nnnr 3emnn.
Onn nnuero omero ne nmemr pyr c pyrom n +ro npocro cyenepne.
3emnerpxcenne ne oxastnaer nnxaxoro nosecrnnx na epemennocrt. eno n rom,
uro npaun neocrarouno xnann]nnnponannt.
Ko 0(3): B ornerax aercx xomnnannx xoon 01 n 02.
Bpx nn ponntnax ropxuxa morna t trt ntsnana semnerpxcennem, r.x. mnorne
xenmnnt ymepnn nocne nopmantnoro poxennx ere. Hayxa ronopnr, uro +ro
nennnmax +nnemnx ynnana marepe.


91
Cmeprt ntsnana axrepnxmn, a semnerpxcenne ne cnococrnyer noxnnennm
axrepn.
Ko 0(4): pyrne nenpannntnte ornert
ymam, uro tno ontmoe semnerpxcenne.
B 1843 r. cmeprnocrt cnnsnnact ontme n nepno nanare, uem no nropo.
Horomy uro semnerpxcenn ner, a onn nce xe sapaxamrcx. [Oopamume euu+auue:
Hpeono.oreuue o mo+, :mo e mo epe+ ue oi.o se+.empceuu ueeepuoe.]


ueeuuu ce++euoeaca. meucm 2
Onnm ns nnon narnocrnxn n ontnnne tno ncxptrne. Teno ymepmero ncxptnann,
urot narn npnunny cmeprn. Cemmentnac sanncan n nennnxe, uro cryenrt,
paoranmne n nepno nanare, otuno yuacrnonann no ncxptrnn xenmnn, ymepmnx nem
pantme, a norom ocmarpnnann xenmnn, xoropte rontxo uro ponnn. Onn ne opamann
ocooro nnnmannx na ro, urot xax cneyer ormtrtcx nocne ncxptrn. Hexoropte axe
ropnnnct rem, uro no nx sanaxy moxno tno cxasart, uro onn paorann n mopre, rax xax
+ro cnnerentcrnonano o nx rpyonmnn!
Onn ns pyse Cemmentnaca ymep, nopesanmnct no npemx raxoro ncxptrnx.
Bcxptrne ero rena noxasano, uro y nero tnn re xe cnmnromt, uro n y marepe,
ymepmnx or ponntno ropxuxn. V Cemmentnaca noxnnnact nonax nex.


Bonpoc 2: HEBHHK CEMMEALBAHCA
S195Q04

Honax nex Cemmentnaca onxna tna trt cnxsana c ntcoxnm nponenrom xenmnn,
ymnpanmnx n ponntntx nanarax, n noneennem cryenron.
Kaxo tna +ra nex?
A Ecnn t cryenrt rmarentno mtnnct nocne ncxptrn, +ro npnneno t x
ymentmennm cnyuaen saonenannx ponntno ropxuxo.
B Cryenrt ne onxnt tnn npnnnmart yuacrne no ncxptrnxx, noromy uro onn mornn
nopesartcx.
C Or cryenron ncxonn sanax, noromy uro onn ne mtnnct nocne ncxptrnx.
D Cryenrt xorenn noxasart, xaxne onn rpyonmnnte, uro npnnonno x xanarnocrn
no ornomennm x xenmnnam, xoroptx onn ocmarpnnann.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: pacnosnanart nonpoct, nen nnn nponemt, xoropte moryr trt
nccneonant nayuntmn meroamn
Cooeprauue: Buo.oeu :e.oeera
Cumvau: Hcmopu:ecra

Ko 1: Orner A Ecnn t cryenrt rmarentno mtnnct nocne ncxptrn, +ro
npnneno t x ymentmennm cnyuaen saonenannx ponntno ropxuxo
Ko 0: pyrne ornert.




92
Bonpoc 3: HEBHHK CEMMEALBAHCA
S195Q05- 01 02 11 12 13 14 15 99
Cemmentnac npeycnen n cnonx nontrxax ymentmnrt uncno cmepre, cnxsanntx c
ponntno ropxuxo. Ho ponntnax ropxuxa axe ceuac ocraercx onesntm, or xoropo
rpyno nsannrtcx.
Tpynonsneunmte ropxuxn nce eme xnnxmrcx nponemo n ontnnnax.
Hpenpnnnmaercx mnoxecrno onpeenenntx mep nx pemennx +ro nponemt. Cpen
nnx - crnpxa npocrtne npn ntcoxnx remneparypax.
Oxcnnre, nouemy ntcoxax remneparypa npn crnpxe npocrtne cnococrnyer
ymentmennm pncxa saonenannx nannenron ropxuxo.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: npu+eueuue suauu e saoauuo cumvauu
Cooeprauue: Buo.oeu :e.oeera
Cumvau: Hcmopu:ecra
Ko 1(1): Ionopnrcx o rom, uro ynnamrcx axrepnn
Horomy uro npn ntcoxo remneparype mnorne axrepnn nornamr.
Faxrepnn ne ntnocxr ntcoxo remneparypt.
Faxrepnn cropamr or ntcoxo remneparypt.
Faxrepnn cnapnnamrcx. [Oopamume euu+auue: Xom eipareuu ceopamm u
ceapueammc ue npaeu.iuie c uav:uo mo:ru speuu, raroi us oevx noc.eouux
omeemoe e e.o+ +oruo pacc+ampueami rar npaeu.iui.]
Ko 1(2): Ionopnrcx o rom, uro ynnamrcx mnxpooprannsmt, mnxpot nnn nnpyct
Horomy uro npn ntcoxo remneparype ynnamrcx manentxne oprannsmt, xoropte
ntstnamr onesnt.
Mnxpot ne ntepxnnamr raxym ntcoxym remneparypy.
Ko 1(3): Ionopnrcx o nepememennn (cmtnannn), a ne ynnuroxennn axrepn
Faxrepnn cmtnamrcx
uncno axrepn ymentmnrcx
Bt cmtnaere axrepnn npn ntcoxo remneparype.
Ko 1(4): Ionopnrcx o nepememennn (cmtnannn), a ne ynnuroxennn mnxpooprannsmon,
mnxpoon nnn nnpycon
Horomy uro na name reno ne nonayr mnxpot.
Ko 1(5): Ionopnrcx o crepnnnsannn npocrtne
Hpocrtnn crepnnnsymrcx
Ko 0(1): Ionopnrcx o rom, uro ynnaercx onesnt
Horomy uro npn ntcoxo remneparype not ynnaercx nmax onesnt na npocrtnxx
Ko 0(2): pyrne nenpannntnte ornert
Ho+romy onn ne saonenamr rpnnnom.
Kora nt uro-nnyt crnpaere, npn +rom ntmtnamrcx mnxpot.



93
Bonpoc 4: HEBHHK CEMMEALBAHCA
S195Q06

Mnorne onesnn moxno ntneunrt c nomomtm anrnnornxon. Tem ne menee,
nonoxnrentnoe ecrnne nexoroptx anrnnornxon n opte npornn ponntno ropxuxn
ymentmnnoct sa nocnenne rot.
Kaxona npnunna +roro?
A Hocne nsroronnennx anrnnornxn nocrenenno repxmr cnom axrnnnocrt.
B Faxrepnn ntpaartnamr conpornnnxemocrt anrnnornxam.
C 3rn anrnnornxn nomoramr rontxo npornn ponntno ropxuxn, no ne npornn pyrnx
onesne.
D Heoxonmocrt n +rnx anrnnornxax ymentmnnact, noromy uro n nocnenne rot
snaunrentno ynyumnnnct ycnonnx oxasannx mennnncxo nomomn.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: npu+eueuue suauu e saoauuo cumvauu
Cooeprauue: Buo.oeu :e.oeera
Cumvau: Hcmopu:ecra

Ko 1: Orner B Faxrepnn ntpaartnamr conpornnnxemocrt anrnnornxam
Ko 0: pyrne ornert.







94
IPYHHA 3AAHHH 2.
O3OH
Hpo:umame c.eovmuu ompieor us cmamiu oo osouoeo+ c.oe.
Armoc]epa oxean nosyxa n ecnennt npnpont pecypc nx noepxannx xnsnn
na 3emne. K coxanennm, uenoneuecxax exrentnocrt, ocnonannax na nannonantntx n
nnuntx nnrepecax, nanocnr npe +romy omemy pecypcy, uro npoxnnxercx n ncromennn
ronxoro osononoro cnox, xoropt ecrnyer xax samnrnt +xpan nx xnsnn na 3emne.
Monexynt osona cocroxr ns rpex aromon xncnopoa n ornnune or monexyn xncnopoa, 5
xoropte cocroxr ns nyx aromon xncnopoa. Monexynt osona upesntuano pexne: nx
mentme, uem ecxrt na xaxt mnnnnon monexyn nosyxa. Onaxo na nporxxennn nourn
mnnnnapa ner nx npncyrcrnne n armoc]epe nrpano pemammym pont n coxpanennn
xnsnn na 3emne. B sanncnmocrn or roro, re on naxonrcx, oson moxer nnn samnmart,
nnn nanocnrt npe xnsnn na 3emne. Oson n rponoc]epe (na ntcore o 10 xm na semno 10
nonepxnocrtm) +ro nnoxo oson, xoropt moxer nanecrn npe rxanxm nerxnx n
pacrennxm. Ho onee 90 nponenron osona, naxoxmerocx n crparoc]epe (na ntcore or 10
o 40 xm na semno nonepxnocrtm), xnnxercx xopomnm osonom, xoropt, nornomax
onacnoe yntrpa]noneronoe nsnyuenne Connna, ntnonnxer nonesnym paory.
Fes +roro nonesnoro osononoro cnox nmn tnn t onee nonepxent saonenannxm, 15
nosnnxammnm ncnecrnne onyuennx yntrpa]nonerontmn nyuamn Connna. B nocnenne
ecxrnnernx xonnuecrno osona ymentmnnoct. B 1974 roy tna ntcxasana rnnoresa, uro
npnunno +roro moxer trt ]peon (CFCs). o 1987 roa nayunte nccneonannx
npnunnno-cnecrnenntx cnxse ne anann yenrentntx nornepxenn o
npnuacrnocrn ]peonon x paspymennm osona. Onaxo n cenrxpe 1987 roa o]nnnantnte 20
npecrannrenn pasntx crpan ncrpernnnct n Monpeane (Kanaa) n oronopnnnct nnecrn
crporne orpannuennx na ncnontsonanne ]peonon CFCs.



95
Bonpoc 5: O3OH
S253Q01- 01 11 12 13 21 22 23 31 99

B npnneennom ntme rexcre nnuero ne ronopnrcx o rom, xax ]opmnpyercx oson n
armoc]epe. B ecrnnrentnocrn xaxt ent nexoropoe xonnuecrno osona opasyercx, a
nexoropoe ncuesaer. Cnoco opasonannx osona noxastnaercx c nomomtm cneymmero
xomnxca (cmemnoro paccxasa n pncynxax).
Hpenonoxnm, y nac ecrt xmmxa, xoropt ntraercx nonxrt, uro nsopaxeno na
pncynxax. Onaxo on ne nonyunn n mxone nnxaxoro ecrecrnennonayunoro opasonannx n
ne nonnmaer oxcnennx anropa pncynxon. On snaer, uro n armoc]epe ner nnxaxnx
manentxnx uenoneuxon, no ero nnrepecyer, uro nsopaxamr manentxne uenoneuxn
xomnxca, uro osnauamr +rn crpannte nanncn O
2
n O
3
n xaxo nponecc npecrannen na
pncynxax. On npocnr nac oxcnnrt xomnxc. Hpenonoxnm, uro nam xmmxa snaer:
uro O oosnauenne xncnopoa;
uro raxoe aromt n monexynt.
Onnmnre nx cnoero xn, uro noxasano na xaxom pncynxe xomnxca.
B cnoem oxcnennn ncnontsyre cnona aromt n monexynt, raxxe, xax onn
ncnontsymrcx n crpoxax 5 n 6.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: emoncrpnponart xommynnxarnnnte ymennx: aprymenrnponanno,
uerxo n xcno ]opmynnponart ntnot, oxasarentcrna n p
Cooeprauue: Havra o 3e+.e
Cumvau: I.ooa.iua

Ko 3(1): aercx orner, n xoropom npnnoxrcx nce rpn +nemenra :
Hepnt +nemenr: Monexyna xncnopoa nnn monexynt xncnopoa (xaxax ns
xoroptx cocronr ns nyx aromon xncnopoa) pacmennxercx na na aroma xncnopoa
(pncynox 1).
Bropo +nemenr: Pacmennenne (monexyn xncnopoa) nponcxonr no nosecrnnem
conneuntx nyue (pncynox 1).
Tpern +nemenr: Aromt xncnopoa coennxmrcx c pyrnmn monexynamn xncnopoa
n opasymr monexynt osona (pncynxn 2 n 3).


96
3AMEHAHHR HO HOBOY KAOIO 3AEMEHTA
Hepnmn +neuen1:
Pacuen.euue oo.ruo onucieamic, ucno.isv npaeu.iuvm mep+uuo.oeum
(npueeoeuuvm e cmporax 5 u 6) o. O (amo+ u.u amo+i) u o. O
2
(+o.erv.a u.u
+o.erv.i).
Ec.u O u.u O
2
onucieammc rar :acmui u.u +a.euirue :acmu omom o.e+eum
ue npuuu+aemc rar npaeu.iui.
B1opon +neuen1:
B.uuue Co.ua oo.ruo oimi cesauo c pacuen.euue+ O
2
(+o.erv.i u.u +o.erv.
ruc.opooa).
Ec.u eoeopumc, :mo noo e.uuue+ Co.ua oopasvemc +o.erv.a osoua us amo+oe
ruc.opooa u.u +o.erv.i ruc.opooa (pucvuru 2 u 3), mo omom o.e+eum ue
npuuu+aemc rar npaeu.iui.
Oopamume euu+auue: J.e+eumi 1 u 2 ooi:uo vno+uuammc e oouo+ npeo.oreuuu.
Tpe1nn +neuen1:
Jmom o.e+eum sac:umieaemc rar npaeu.iui (oaemc oouu oa..) mo.iro e c.v:ae,
ec.u omeem er.m:aem onucauue coeouueuu O c O
2
.
Ec.u oopasoeauue osoua O
3
onucieaemc rar coeouueuue (mpex, omoe.iuix) amo+oe
O , mo oauui o.e+eum ue npuuu+aemc rar npaeu.iui.
Ec.u O
3
ue onucieaemc rar +o.erv.a u.u +o.erv.i, a, uanpu+ep, eoeopumc o
epvnne amo+oe o.e+eum +oruo npuumi rar npaeu.iui.
Hpnmept Koon 3(1):
Kora Connne ocnemaer monexyny O
2,
ona ennrcx na na aroma. 3rn na aroma
sarem coennxmrcx c pyro monexyno O
2.
Hpn coennennn O
1
n O
2
opasyercx O
3

- oson.
Komnxct nnnmcrpnpymr opasonanne osona. Ecnn monexyna xncnopoa naxonrcx
no nosecrnnem Connna, ona pacmennxercx na na orentntx aroma. 3rn
orentnte aromt O npn ncrpeue c pyro monexyno O
2
opasymr monexyny O
3,
cocroxmym ns rpex aromon, rax opasyercx oson.
Manentxne uenoneuxn - +ro O, nnn aromt xncnopoa. Kora onn oennxmrcx, ro
opasymr monexyny xncnopoa O
2
. Ho nosecrnnem Connna onn onxrt
pacnaamrcx na orentnt xncnopo. Aromt xncnopoa ns O
2
sarem coennxmrcx c
monexyno O
2
, cosanax O
3
- oson. [Oopamume euu+auue: Omeem c:umaem
npaeu.iui+. Ecmi mo.iro ueoo.iua oeoeopra (amo+i us O
2
noc.e moeo, rar
eoeopu.oci oo amo+ax ruc.opooa).]
Ko 2(1): Hpnnnmamrcx xax npannntnte rontxo nepnt n nropo +nemenrt
Connne pasnaraer monexynt xncnopoa na orentnte aromt. Aromt oennxmrcx
n rpynnt. Kaxax rpynna cocronr ns 3 aromon.
Ko 2(2): Hpnnnmamrcx xax npannntnte rontxo nepnt n rpern +nemenrt
Kaxt manentxn uenoneuex npecrannxer coo arom xncnopoa. O +ro onn
arom xncnopoa, O
2
monexyna xncnopoa n O
3
rpynna aromon, oennenntx
nmecre. Pncynxn noxastnamr, uro ona napa aromon xncnopoa (O
2
) pacmennxercx n
sarem xaxt oennxercx c 2 pyrnmn napamn, opasyx ne rpynnt no 3 (O
3
).


97
Manentxne uenoneuxn - aromt xncnopoa. O
2
oosnauaer ony monexyny xncnopoa
(noono nape manentxnx uenoneuxon, epxamnxcx sa pyxn) , a O
3
oosnauaer rpn
aroma xncnopoa. na aroma xncnopoa ns ono napt pasennxmrcx n xaxt
coennxercx c pyro napo (nx rpex nap), opasyercx ne rpynnt rpono
monexynt xncnopoa (O
3
).
Ko 2(3): Hpnnnmamrcx xax npannntnte rontxo nropo n rpern +nemenrt
Kncnopo pacnennxercx no nosecrnnem Connna. On ennrcx nononam. ne uacrn
oennxmrcx c pyrnmn uacrnnamn xncnopoa, opasyx oson.
B ontmnncrne cnyuaen uncrt xncnopo (O
2
) n oxpyxamme cpee cocronr ns
nyx, r.e. nmeercx 3 napt no 2. Hape 1 crano ouent xapxo n ona pasnerenact, opasyx
c pyro napo O
3
, a ne O
2
. [Oopamume euu+auue: Xom onucauue muna Hape 1
crano ouent xapxo ue e.emc uav:ui+ onucauue+ eosoecmeu Co.ua, uo e
omo+ c.v:ae +oruo npuumi emopo o.e+eum rar npaeu.iui; mpemu o.e+eum
marre npuuu+aemc rar npaeu.iui.]
Ko 1(1): Tontxo nepnt +nemenr npannntnt
Monexynt xncnopoa pacnaamrcx. Onn cocrannxmr aromt O. H nnora monexynt
osona. Oson coxpanxercx, noromy uro onn monexynt ymnpamr, a nonte monexynt
cosamrcx.
Ko 1(2): Tontxo nropo +nemenr npannntnt
O coornercrnyer monexyne xncnopoa, O
2
= xncnopo, O
3
= oson. Hnora oe
monexynt xncnopoa, oennnnmnct, sarem pasennxmrcx Connnem. Orentnte
monexynt npncoennxmrcx x pyro nape n opasymr oson (O
3
).
Ko 1(3): Tontxo rpern +nemenr npannntnt
O ( monexyna xncnopoa) ntnyxena oennnrtcx c O
2
(nonax monexyna
xncnopoa) n cosaercx O
3
(rponax monexyna xncnopoa) no nosecrnnem renna
Connna. [Oopamume euu+auue: Hoo:epruvma :acmi omeema coomeemcmevem
o.e+eumv 3. Bmopo o.e+eum ue npuuu+aemc, m.r. Co.ue ue v:acmevem e
oopasoeauuu osoua O + O
2
, a cnocoocmevem mo.iro pacuen.euum cese e
ruc.opooe O
2
.]
Ko 0(1): Her nn onoro npannntnoro +nemenra
Connne (yntrpa]noneronte nyun) cxnraer osonont cno n paspymaer ero.
Manentxne uenoneuxn cocrannxmr osonont cno, n onn yeramr or Connna,
noromy uro ono ouent ropxuee. [Oopamume euu+auue: Omeem ue npuuu+aemc e
c.v:ae, ec.u npocmo rar-mo vno+uuaemc o e.uuuu Co.ua.]
Connne cxnraer oson na nepnom pncynxe. Ha nropom pncynxe onn n cnesax
paseramrcx, na rpertem pncynxe onn onnmamrcx nce n cnesax.
Ouent npocro, xmmxa. O +ro uacrnuxa xncnopoa, uncna pxom c O
noxastnamr uncno uacrnuex n rpynne.




98
Bonpoc 6: O3OH
S253Q02
Oson raxxe opasyercx no npemx rpost. On cosaer rnnnunt sanax nocne rpost. B
crpoxax rexcra 9-14 anrop oxcnxer pasnnny mexy nnoxnm n xopomnm osonom.
Hcnontsyx repmnnt, npnneennte n crarte, ornertre na nonpoc: xaxnm xnnxercx oson,
opasymmncx no npemx rpost, - xopomnm nnn nnoxnm?
Btepnre orner n oxcnenne, xoropoe nornepxaercx rexcrom.
Hnoxon oson nnn
xopomnn?
Osncnenne
A Hnoxo Opasyercx npn nnoxo noroe.
B Hnoxo Opasyercx n rponoc]epe.
C Xopomn Opasyercx n crparoc]epe.
D Xopomn Xopomo naxner.

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: rpumu:ecru oeuueami nn]opmannm (oexrt, ]axrt,
+xcnepnmenrantnte annte n p.), neoxonmym nx
naxoxennx oxasarentcrn nnn nornepxennx ntnoon
Cooeprauue: Havra o 3e+.e
Cumvau: I.ooa.iua

Ko 1: Orner B Hnoxo. Opasyercx n rponoc]epe.
Ko 0: pyrne ornert.
Bonpoc 7: O3OH
S253Q05- 0 1 9
B crpoxax 15-16 ronopnrcx: Fes +roro nonesnoro osononoro cnox nmn tnn t
onee nonepxent saonenannxm, nosnnxammnm ncnecrnne onyuennx
yntrpa]nonerontmn nyuamn Connna.
Hasonnre ono ns +rnx saonenann, yxasan, uro nmenno ono nopaxaer.
Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: npu+eueuue suauu e saoauuo cumvauu
Cooeprauue: 3oopoeie :e.oeera
Cumvau: I.ooa.iua
Ko 1: Vxastnaercx na pax xoxn nnn pyrne saonenannx, cnxsannte c conneuntm
onyuennem
Pax xoxn.
Menonoma [Oopamume euu+auue: Jmom omeem +oruo pacc+ampueami rar
npaeu.iui, xom ou cooeprum ouuorv e uanucauuu.
Karapaxra
Ko 0: Hpnnonrcx pyro rnn paxa
Pax nerxnx
HHH


99
Hpocro yxastnaercx pax
Pax
HHH
pyrne nenpannntnte ornert.
Bonpoc 8: O3OH
S270Q03
B xonne rexcra ynomnnaercx o mexynapono xon]epennnn n Monpeane. Ha +ro
xon]epennnn ocyxannct mnorne nonpoct, xacammnecx nosmoxnoro ncromennx
osononoro cnox. na ns +rnx nonpocon npnneent nnxe n rannne.
Moryr nn nayunte nccneonannx art orner na npnneennte nnxe nonpoct?
Onenre xpyxxom a nnn Her n xaxo crpoxe.
Bonpoc: Moano nn nan1n o1ne1 c
nouomtm nayunmx
nccneonannn?
Moryr nn comnennx yuentx o nnnxnnn ]peonon na
osonont cno trt npnunno naccnnnocrn nnacre?
a / Her
uemy tna t panna xonnenrpannx ]peonon n armoc]epe
n 2002 roy, ecnn t n armoc]epy nonano ro xe
xonnuecrno ]peonon, uro n ceuac?
a / Her

Onenxa nmnonnennn saannn
eme.iuocmi: pacnosnanart nonpoct, nen nnn nponemt, xoropte moryr trt
nccneonant nayuntmn meroamn
Cooeprauue: Havra o 3e+.e
Cumvau: I.ooa.iua

Ko 1:
Ko 0: pyrne ornert.

Das könnte Ihnen auch gefallen