Sie sind auf Seite 1von 109

1

2
H. C. AAEKCEEBA
HPOmECCHOHAALHOE OBYHEHHE HEPEBOHHKA
Yuenoe nocone
no yc1nouy n nnctuennouy nepenoy
nn nepenounxon n npenoana1enen
Hncrnryr nnocrpanntx xstxon
Canxr-Herepypr
2000
BBK 81n
A46
He:amaemc no nocmauoe.euum Peoaruouuo-usoame.icroeo coeema Hucmumvma uuocmpauuix
siroe (Caurm-Hemepovpe)
P e e u s e u m i :
Kannar ]nnonornuecxnx nayx, onenr xa]ept nemenxo ]nnonornn CHIV H. H.
I p n r o p t e n a ; xannar ]nnonornuecxnx nayx, onenr, san. xa]epo ]pannyscxoro xstxa HH
(Canxr-Herepypr) I. H. C x n o p n o n
Peuo+euoeauo Vueuo-+emouuecuu+ ozeuueuue+ no uuueeucmuuecuo+y opasoeauum npu
Muuucmepcmee opasoeauua P0 ua +exeysoecuoeo ucnouosoeauua e uauecmee yueuoeo nocoua
Anexceena H. C.
A46 Hpo]eccnonantnoe oyuenne nepenounxa. Vuenoe nocone no ycrnomy n nnctmennomy
nepenoy nx nepenounxon n npenoanarene. - CH.: Hncrnryr nnocrpanntx xstxon, 2000. -
192 c.
ISBN 5-93658-001-6
Hnocrpannte xstxn npouno nomnn n xyntrypnoe cosnanne conpemennoro uenonexa. Fontmnncrny
nme, snammnx xstxn, pano nnn nosno npnxonrcx uro-ro nepenonrt. A xro-ro ns nnx ntnpaer
nepeno n xauecrne cnoe noouno nnn axe ocnonno cnennantnocrn. Kax cenart nepeno
npo]eccnonantno? Kax crart npo]eccnonantntm nepenounxom? O +rom - xnnra H. C. Anexceeno,
nepenounxa n npenoanarenx nepenoa. B xnnre ner opnenrannn na xaxo-nno onn xstx, a
neoxonmte npnmept ant na marepnane pyccxoro xstxa. Bet nesanncnmo orroro, nepenonre nt c
anrnncxoro nnn c ncnancxoro, omne saxonomepnocrn n npannna nepenoa onn n re xe. Knnra
paccunrana xax na ycrntx, rax n na nnctmenntx nepenounxon, noromy uro nm npnxonrcx n xnsnn
nnaert n rem, n pyrnm nnom nepenoa. Ona moxer cnyxnrt camoyunrenem nx naunnammnx
nepenounxon, cnpanountm noconem nx npo]eccnonanon n meronuecxnm opnenrnpom nx
npenoanarene nepenoa. Ho nmecre c rem +ro ne yuennx, npopaoran xoropt or xopxn o xopxn
moxno crart nepenounxom nnn nayunrt xoro-ro nepenoy. 3ro cxopee cnoeopasnax +nnnxnonenx
rnnon saann n ynpaxnenn, re xaxt moxer ntpart ro, uro emy nyxnee. Hayunrtcx nepenoy
moxno! A yunrtcx - nyxno! Xenaem ycnexa!
BBK 81n
ISBN 5-93658-001-6 Anexceena H. C., 2000
Hncrnryr nnocrpanntx xstxon (Canxr-Herepypr), 2000
3
K HHTATEAK
v+ami, :mo ei +oreme oimi nepeeoo:uro+ mo.iro
nomo+v, :mo ei suaeme oea sira, omo ece paeuo :mo
c:umami, :mo ei c+oreme uepami ua nuauuuo mo.iro
nomo+v; :mo v eac oee pvru.
Hnrep Tpenr, m+p ropoa V+crmaynr (Kanaa)
Vnaxaemt unrarent! 3ra xnnra apeconana nepenounxam n npenoanarenxm. Hanncart ee menx
noynnn ne npnunnt. Hepnax - +ro xenanne npeoonert napxmee noncemecrno - n na otnarentcxom, n
na nnrennnrenrnom yponne - yexenne n rom, uro ocrarouno xopomero snannx xstxa, urot xopomo
nepenonrt, n nropax - +ro mox cocrnennax, saxpennennax nnuntm ontrom, yexennocrt n rom, uro
nepenonrt moxno nayunrtcx n nayunrt. nx +roro npenaramrcx xonxpernte npnemt n xonxpernte
nnt ynpaxnenn.
Hoxa ne cymecrnyer meronxn oyuennx nepenounxon noome, ncera nmeercx n nny onpeenennax
napa xstxon. B annom cnyuae +ro nemenxn n pyccxn xstxn. Onaxo meronuecxax rexnnxa, onncannax
n xnnre, npnmennma x nmo nape xstxon, no+romy mt n opnenrnpyemcx na mnpoxym aynropnm,
nxnmuammym nepenounxon c nmoro xstxa na nmo xstx n npenoanarene nepenoa, raxxe
paorammnx c pasntmn nnocrpanntmn xstxamn.
Knnra paccunrana na rnopuecxoe npnmenenne. Ee nn n xoem cnyuae nentsx paccmarpnnart xax roront
yuennx, npnront nx oyuennx cryenron ynnnepcnrera no cnennantnocrn nepenounx (nnn
cnennanncr no mexxyntrypno xommynnxannn), xorx anrop n neneer naexy, uro co npemenem nmenno
raxax cryenuecxax aynropnx nonyunr or +ro xnnrn ontmym nontsy. Her, xnnra npnsnana noxasart
mnnnmantnt naop nantxon n ymenn, neoxonmtx nepenounxy, n namernrt nexoropte ocnonnte
nyrn nx ocnoennx. Hepenounx- ona ns npo]eccn, re ocnono ycnexa xnnxercx camocroxrentnax paora
n nponecce oyuennx, nnunt axrnnnt nacrpo na camoconepmencrnonanne. He cexper, uro mnorne
ncemnpno nsnecrnte nepenounxn mnn x cnoe nsnecrnocrn camocroxrentno, camn ntpaartnann
cocrnennym meronxy ocnoennx npo]eccnn. Xopomo snax cnon cnntnte n cnate cropont, onn
nocroxnno sannmamrcx camorpennnrom. Te ns axrnnno paorammnx nepenounxon, xomy neoxonmo
norpennponart oem namxrn, pacmnpnrt nanason nocnpnxrnx snyuame peun, yrounnrt cnon
nneuarnennx o perncrpe conpemenntx rexcron, mt naeemcx, nayr n +ro xnnre nonesnym nx cex
nn]opmannm.
A rem npenoanarenxm, xoropte yuar, nnn ntramrcx, nnn conpamrcx yunrt nepenoy, no nemnoro
repxmrcx cpen onnnx nocon, rpannnonntx n nonemnx meronx oyuennx, +ra xnnra, trt moxer,
onerunr noncx nyrn n nomoxer cncremarnsnponart nx ontr. Osnaxomnnmnct c marepnanom, xoropt mt
npenaraem, npenoanarent cam onpeennr oem n nponopnnn rex nnon ynpaxnenn, xoropte, no ero
mnennm, neoxonmt cryenram. Cam noeper xstxono marepnan n yrounnr remarnuecxym cnenn]nxy.
Fesycnonno, xomnerenrnt npenoanarent, a raxxe n xomnerenrnt nepenounx couryr uacrt
npenoxenntx ynpaxnenn neocrarouno +]]exrnnntmn, uro-ro noxaxercx npnmnrnnntm, a uro-ro
naronxner na npoyxrnnnte nen. 3ro tno t sameuarentno. Anrop crpemnrcx x romy, urot ero
npenoxennx nonyunnn rnopuecxoe pasnnrne, x romy, urot y namnx c namn ycnnn tn nexn pesyntrar,
n x romy, naxonen, urot sa namnx nepenounxon, re t onn nn paorann, ne tno crtno.
Knnra nosnnxna ne na nycrom mecre. E npemecrnonan nourn nanarnnernn ontr npenoanannx
nepenoa n Canxr-Herepyprcxom rocyapcrnennom ynnnepcnrere: nponeenne npaxrnuecxnx sanxrn,
urenne nexnn no reopnn nepenoa, pyxonocrno n oprannsannx nepenouecxo npaxrnxn; uertpexnernn
ontr paort na pasnnrnem nepenouecxoro nanpannennx n Herepyprcxom nncrnryre nnocrpanntx
xstxon (HH); paora n reuenne ecxrn ner n rnopuecxom cemnnape no nepenoy npost no pyxonocrnom
nsnecrno nepenounnt H. H. Crpenono npn nennnrpacxom ome nncarene; mnoronernee omenne c
nayuntm pyxononrenem n yunrenem npo]eccopom A. B. ueopontm n, xoneuno, cocrnennax paora -
nnctmennte n ycrnte nepenot.
IAABA 1. HEMY OAEH YHHTLCR HEPEBOHHK
1. Moano nn nayun1tcn nepenoy?
4
3aare-xa +ror nonpoc nmomy nsnecrnomy poccncxomy nepenounxy! 3apanee nsnecrno, uro on nam
ornernr. Hayunrtcx-ro moxno, net x xe nayunncx, no nayunrt? Bpx nn! H axe, moxer trt, oannr,
uro nyume nnre ne yunrtcx - moryr nayunrt ypnomy. H yer npan. Vnt, nama pyccxax mxona nepenoa
ornnuanact ocoennocrxmn, xoropte nenontno npnnonnn x raxnm nsrnxam. H nsmennrt +rn
ycroxnmnecx nsrnxt ne rax-ro npocro.
Ocoennocrt nepnax. Hororonxa ycrntx nepenounxon nxnmuana maccnponannym neonornuecxym
nororonxy, xoropax nonnocrtm cnonna na ner npo]eccnonantnym +rnxy ycrnoro nepenounxa.
Hoponee mt ocranonnmcx na +rom nosxe (n uerneprom naparpa]e), a ceuac ocrarouno xparxoro
noxcnennx: neonornuecxax ntepxannocrt nepenoa n conercxom yxe crannnact snaunrentno ntme ero
rounocrn. Hexoropte nopxounte nepenounxn crpemnnnct or +roro yrn- orcma n npecrannenne o
npee oyuennx. Xorx mt nonce ne ncxnmuaem roro nnnomarnuecxoro xomnonenra, xoropt uacro
nxonr n paory ycrnoro nepenounxa na camom ntcoxom yponne (nanpnmep, nepenounxa npesnenra);
rora +ro ne npocro nepeno, a eme n coecrnne noepxannm nnnomarnuecxnx ornomenn.
Ocoennocrt nropax. B oyuennn ycrntx n nnctmenntx nepenounxon uacro npaxrnxonancx (n
npaxrnxyercx o cnx nop) 1eua1nuecxnn npnnnnn. 3ror npnnnnn xopomo npocnexnnaercx na ysxo
cnennannsannn oyuammnx nocon: Vuennx noennoro nepenoa, Hocone no nepenoy xnmnuecxnx
rexcron n r. n. Temarnuecxax nanpannennocrt oyuennx ymepna ne rontxo noromy, uro nocnnrtnaer
nepenounxon c ysxnm npo]eccnonantntm xpyrosopom; rnannt ee mnnyc saxnmuaercx n rom, uro ona
sacrannxer cmemnnart pasnte nemn - snannx na remy n npo]eccnonantnte ymennx. pyrnmn cnonamn,
snanne roro, o uem ronopnrcx n rexcre, n snanne roro, xax c nnm nanexnr opamartcx nepenounxy.
Temarnuecxn npnnnnn nacrontxo npouno sacen n npecrannennxx nme, uro axe cryenrxa 1998 roa
ntnycxa, saxonunnmax oyuenne co cnennannsanne nepeno n HH, noennnact co mno cnonmn
ropecrxmn, n xoroptx coepxnrcx cxptrt ynpex: ycrponnact paorart n ]npmy nepenounne, n
xaxt ent mne npnxonrcx nepenonrt rexcrt n neperonopt npo nsentnoe ronnnno. Hpnna
Cepreenna! Ho net mt c namn na sanxrnxx nnxora ne nepenonnn npo nsentnoe ronnnno! a, ne
nepenonnn. Xorx ne ncxnmueno, uro n raxax rema nonaercx. Kax opasen roro, xax nyxno nepenounxy
noome, n npnnnnne, nepenonrt raxoro poa rexcrt. B +rom noconn mt ne pas yem nosnpamartcx x
ponn remarnuecxoro npnnnnna. H esycnonno, co npemenem on naer n oyuennn nepenounxon cnoe
saxonnoe n pasymnoe mecro- ne no rnane yrna, no n xomnnexce c pyrnmn npnnnnnamn.
H, naxonen, ocoennocrt rpertx. nx pyccxo ncropnn nepenoa, noxany, camax cymecrnennax.
Tpannnonno y nac cocrnenno nepenounxamn, rax cxasart, n nonnom cmtcne cnona, cunrannct
nepenounxn xyoxecrnenno nnreparypt. Teopernxn nepenoa cocpeoraunnann cnoe nnnmanne na
xyoxecrnennom rexcre xax sacnyxnnammem npenmymecrnennoro nnnmannx. H no+romy sauacrym orner
na nonpoc, moxno nn nayunrtcx nepenoy, nonnmaercx rontxo n npnmenennn x xyoxecrnenno
nnreparype. H orner cpasy ntstnaer sarpynennx. Bet xyoxecrnennt nepeno rpeyer raxoro
rnranrcxoro oema ]onono +pynnnn, raxnx ononnnrentntx snann n ntnonnennx raxoro cnoxnoro
cnnerennx nepenouecxnx saau, uro uacro n xauecrne cnacnrentnoro aprymenra ntnnraercx resnc o
rnopuecxom, nenosnanaemom xapaxrepe nepenouecxoro nponecca, re napnr noxnonenne. Vmenne
nepenonrt xyoxecrnennt rexcr - ymenne cnenn]nuecxoe, n xorx nnaenne nm, na nam nsrnx,
nenosmoxno es nexoroptx asyuntx npannn, ecrnymmnx nx nepenoa nmoro rexcra, no nce xe ono
ne rapanrnpyer nepenounxy ymennx nepenonrt n nexyoxecrnennte rexcrt. Hao cxasart, uro
ycranonxa na nnrynnnm n noxnonenne, xoropax nomoraer nouyncrnonart n nepeart cnoxnym n ronxym
crnnnsannm, nnnnnyantnt crnnt n mnoroe pyroe n xyoxecrnennom nepenoe, memaer nepenounxy
ntrn na yponent onee mnpoxnx oomenn, n on ne moxer pacnpocrpannrt cno nnunt ontr na
paory c nexyoxecrnenntmn rexcramn, ro ecrt nepenounx xyoxecrnenno nnreparypt uacro,
nonpocry ronopx, ne ymeer nepenonrt nexyoxecrnennt rexcr. H nce-raxn yem yrnepxart
onpeenenno: nayunrtcx moxno! O +rom ronopnr ontr mnornx nepenouecxnx mxon mnpa. Oyuenne n
nnx nocrpoeno no-pasnomy, no ncera coepxnr nensmennt naop oxsarentntx xomnonenron n aer
cno pesyntrar. A spant cmtcn ronopnr nam, uro nayunrtcx ne rontxo moxno, no n nyxno: nentsx n
conpemennom mnpe nycxart ocnoenne +ro naxno npo]eccnn na camorex, mnpnrtcx c onrnm,
mnoronernnm +xcrencnnntm cnocoom ee ocnoennx. On npenr xauecrny nepenouecxo npoyxnnn n
cnnxaer npecrnx npo]eccnn.
2. He ansnt, a yuea
5
Mt ne cnyuano ntpann n xauecrne nasnannx naparpa]a +rn cnona, xoroptmn nsnecrnt nepconax
ercxo xnnxxn - mxontnnx - xapaxrepnsonan cnoe espaocrnoe cymecrnonanne: Pasne +ro xnsnt? He
xnsnt, a yuea! Hmenno rax moxno xparxo oosnaunrt cyrt npo]eccnonantnoro nacrpox nepenounxa.
Ecnn uenonex ntpan npo]eccnm nepenounxa, ncx ero xnsnt npenpamaercx n yuey. C pexnmn,
cnyuantmn nepeptnamn. a, nmo npo]eccnonan neycranno conepmencrnyercx, nnnrtnax nonoe n
cnoe onacrn. Hepenounxy xe neocrarouno nnnrtnart nonoe n ro onacrn, xoropax cnyxnr
marepnanom ero paort - n onacrn ponoro n nnocrpannoro xstxa. Emy neoxonmo noepxnnart nect
+ror marepnan n axrnnnom cocroxnnn, narorone - npyr uro-ro ns nero npnronrcx! Emy neoxonmo
exenenno unrart rasert, cnymart pano, omartcx na +rnx nyx xstxax, naxannnnart, pacmnpxrt n
ononnxrt nexcnuecxn sanac. Vcranonxa na oemnym axrnnnsannm cnonapnoro sanaca nnocrpannoro
xstxa nexnr n ocnone oyuennx ycrntx nepenounxon n nonynxpntx conpemenntx nepenouecxnx
mxonax (Coponna, Monrepe). nanason nexcnuecxnx nnacron, c xoroptmn nepenounxy npnercx
cronxnyrtcx, nenpecxasyem. Honxrno, nenosmoxno snart nce, no ymentmnrt pncx nesnannx nepenounx
oxsan crpemnrtcx. nx roro urot pasronop tn npemerntm, nostmem na npnmepa. 3ro na nepeunx
paor nyx conpemenntx nerepyprcxnx, axrnnno paorammnx nepenounxon sa necxontxo mecxnen 1998
roa:
Hpnuep 1. Hepenounx c nemenxnm xstxom
1. Kapnonornuecxn narnos (nnctm.)
2. Mexynapont postcx npecrynnnxa (nnctm.)
3. Xyoxecrnennax nonecrt nx ere (nnctm.)
4. Texnnuecxax oxymenrannx x anromonnm (nnctm.)
5. Fyxner o yctnantnnne Herponannoncxoro coopa (nnctm.)
6. Texnnuecxoe pyxonocrno x myntrnmerpy (nnctm.)
7. Heperonopt npexropon aromntx +nexrpocrannn (ycr.)
8. nnnom o ntcmem opasonannn (nnctm.)
9. Arrecrar o cpenem opasonannn (nnctm.)
10. 3auernax xnnxxa (nnctm.)
11. enonoe nnctmo o saxynxe crponrentnoro oopyonannx (nnctm.)
12. Annorannx x nexapcrnennomy npenapary (nnctm.)
13. Hocone x paspemennm xon]nnxron n cpene mxone (nnctm.)
14. Haponte cxasxn Ancrpnn (nnctm.)
15. oxna no xpncrnancxo ]nnoco]nn (nnctm.)
Hpnuep 2. Hepenounx c anrnncxnm xstxom
1. stx pexnamt n amepnxancxoe omecrno (ycr.)
2. Berponnrarenn (ycr.)
3. Tnnono saxon o rene- n panonemannn (nnctm.)
4. Hxopcxn sano (ycr.)
5. Cncrema xauecrna HCO-9000 (ycr.)
6. 3xonomnuecxn ]opym (ycr.)
7. Oxpacxn nx ynaxonox xnxnx nnmentx npoyxron (ycr.)
8. Konnepcnx (ycr.)
9. Iymannrapnoe npano (Xenencxax xonnennnx n cnere nocnennx ncropnuecxnx cotrn) (ycr.)
10. Hpocnexr nnnecrnnnonno xomnannn (nnctm.)
11. 3axonoarentcrno no nennxnmocrn (nnctm.)
12. Ieneparopt (ycr.)
13. Bxontnoe camoynpannenne (ycr.)
14. 3axoponenne ocranxon napcxo cemtn (ycr., nnctm.)
15. Hporpamma TACHC - npnrpannunte nnnnnarnnt (ycr.)
16. 3xonornx (ycr.)
17. Hponemt axaemnuecxoro npnsnannx (ycr.)
18. Oopyonanne nx xommyraropon (ycr.)
19. uapmaxonornx (ycr.)
20. Crparernx nnnecrnponannx (ycr.)
21. Hanoroonoxenne (ycr.)
6
22. Hecnoe xosxcrno (ycr.)
ymam, npnmept nneuarnxmmne. Taxo remarnuecxn paspoc - xaprnna rnnnunax nx yne
nepenounxa. Bnpora remarnuecxoro nanasona n ero paore - xopomn noxasarent yponnx, n rontxo
cocrnenntmn neycranntmn ycnnnxmn xaxt nepenounx nontmaer ero.
3. Ponon nsmx
Hrax, nepenounx oxsan naxonrtcx n cocroxnnn neunoro yuenoro nosyxennx, ncactnax n
axrnnnsnpyx xstxono marepnan. Tenept ocoo nouepxnem, uro +ro n panno crenenn marepnan n
nnocrpannoro, n - ponoro xstxa. Hocnenee uacro ne xaxercx ouennntm. Hmo uenonex nocnyno
ynepen, uro pontm-ro xstxom on orpoxct npnnnuno nnaeer n ro, uro emy nao, ntpasnrt cmoxer. 3ro
ne rax, nepenounxy neoxonmo c camtx nepntx npo]eccnonantntx maron nsannrtcx or +roro
sanyxennx, npnnpunno nccneonart cocrnennt peantnt yponent nnaennx pontm xstxom n
npnnxrt neoxonmte mept. Cnauana - mept anapnnte, a sarem - n npo]eccnonantnte.
Ocrannm n cropone nonpoc o yponne xyntrypt peun n conpemennom omecrne, xoropt xxot
neyxnonno naaer. Hosnonm cee ne cornacnrtcx c nocrantrnuecxo ycrpemnennocrtm n npomnoe, n XIX
nex, xora ymenn nncart nnnnte nnctma n ronopnrt xypxnte peun. Kyntrypa peun coornercrnyer
sanpocam omecrna n yonnernopxer nx. Hanepnoe, sanpoct nsmennnnct. eno nepenounxa - pasopartcx
n rom, uro npecrannxer coo conpemennax xyntrypa ponoro xstxa, uro npnsnano nnreparypno
nopmo, xaxne nosmoxnt orxnonennx, xaxne cymecrnymr xanpt nnctmenno n ycrno peun - n paorart
na nx axrnnntm onnaennem. 3ro nx nero xnsnenno naxno! Anrop annoro noconx yexen n rom, uro
oyuenne conpemennoro nepenounxa cneyer naunnart c axrnnnoro npenoanannx ponoro xstxa n
npoonxart nnrencnnnt rpennnr o camoro oxonuannx oyuennx. Hmenno no+romy anropy nmnonnpyer
cncrema oyuennx nepenounxon n Ieenteprcxom nncrnryre nepenounxon, re axrnnnsannx nantxon
ponoro xstxa npemecrnyer ocnoennm cocrnenno nepenouecxnx nantxon n sanepmaercx crpornmn
nponepountmn ncntrannxmn. Onaxo mano mancon, uro namemy unrarenm nocuacrnnnnrcx yunrtcx
nmenno no raxo cncreme, nor no+romy on oxsan necrn nocroxnnt camorpennnr. Haunem c anapnntx
mep. Hocraparect npnyunrt cex n nmo cnryannn xonrponnponart cnom peut. He nosnonxrt cee
oxonrtcx xecramn, sacrannxrt cex sanepmart nauarte ]opmynnponxn, nepannsonart, xasanoct t,
nentpasnmte uyncrna. Hauan raxo xonrpont, nt cpasy onapyxnre cnon cnate cropont. Bcxpoercx,
nanpnmep, name neymenne nnaert peutm n cnoxno cnryannn. nx nepenounxa +ro ouent nnoxo. Bet
nepenounx - +ro cnennanncr no axrnnnomy nnaennm peutm na nyx xstxax n cnryannn nontmenno
cnoxnocrn. Horomy uro nmax cnryannx omennx, re ecrt nepannonpanne naprnepon, - +ro cnryannx
nontmenno cnoxnocrn. A ecnn naprnept ne n panno mepe nnaemr ocnonntm cpecrnom omennx -
xstxom (ro ecrt ne snamr nnocrpannoro xstxa), onn nepannonpannt.
Hrax, ysnan cnon orpexn n nsannnmnct or xocnoxstunx, naunnre cex ecnomano rpennponart, yxe
sect naunnaercx npo]eccnonantnt +ran paort c pontm xstxom. Opnenrnpyrect na ro, uro nce
xanpt peun nam neoxonmo ymert nopoxart axrnnno! He yxnonxrect or rex nosmoxnocre, xoropte
nam npenaraer xnsnt! Hponsnocnre rocrt na nxx poxennx n npnnercrnennte peun na saceannxx.
Hnmnre nnctma - or nnuntx o enontx. Honpoyre cex n ponn nncarenx: nannmnre cxasxy, paccxas,
memyapt, no+my. Bam npnronrcx n ncx nannrpa nynnnncrnuecxnx xanpon: penoprax, nn]opmannonnax
samerxa, +cce, ]enteron. Henpana, uro xyntrypa peun ooramaercx sa cuer urennx xnnr. 3ro cnnmxom
+xcrencnnnt nyrt, xoropt noanox opnenrnpyer na naccnnnoe nocnpnxrne nn]opmannn. Mano mnoro
unrart! Hao mnoro ronopnrt n mnoro nncart. Hepenounxy neoxonmo notnart n mxype xax moxno
ontmero uncna nepconaxe xnsnn, peut xoroptx emy oneercx nepenonrt; notnart na mecre anropon
rex rexcron, nepeno xoroptx emy xora-nnyt saxaxyr. He xnre, xora nac naunyr yunrt no
nporpamme Pyccxn xstx nx nepenounxon. Taxo nporpammt noxa ner.
Oxynnrect n espexnt oxean conpemennoro pyccxoro xstxa n nayunrect epxartcx n nem na nnany.
Tora nam nerue yer namynart conpemennym nnreparypnym nopmy n crart ee nocnrenem, ne noanaxct
]ernmnsannn yxe anno ycrapenmero xstxa Hymxnna n Typrenena, necrpxmero rannnnnsmamn, xoropt
rpannnonno nanxstnaer nam cpenxx mxona. H nycrt nx nepenounxa n ocnoennn xanpon ycrno n
nnctmenno pono peun ne yer napn. Bet nam c onnaxono nepoxrnocrtm moxer npnronrtcx n
xstx mnnnnecxoro nporoxona, n xstx nonnrnuecxoro mann]ecra, xstx pexnamt n xstx rpaypno peun.
Bpx nn cronr raxxe oxsarentno ortcxnnart n nyrt or npocroro x cnoxnomy npn camorpennnre. stx n
rexcronax oprannsannx pexnamt, es comnennx, ouent cnoxnt. Ho saro ant nam n exenenno
7
mnoroxparno nonropxemocrn, npnuem raxo uacrornocrn, uro nt, cxopee ncero, onapyxnre nnonne
cnocnoe axrnnnoe nnaenne +rnm xanpom. Honpoyre nnonrt exenenno n nam onxo no onomy
nonomy rexcry (nanpnmep: ceronx - paunoe oxnnenne, sanrpa - cnoprnnnym nn]opmannm o
]yrontnom marue, nocnesanrpa - nncrpyxnnm x yrmry). Bt cxopo samernre, xax oorarnrcx nama peut n
xax ntpacrer ynepennocrt n cee. Hocraparect narn npnnpunntx xonrponepon: ecnn ponte n pystx
cranyr namnmn nepntmn cnymarenxmn, +ro nx pasnneuer, a n pasonter saono.
O nponepxe onee oemntx ]opm: peun n napnamenre, ontmoro nnrepntm na cnennantnym remy,
nonecrn - moxer trt, pasymnee oronopnrtcx c namnmn xonneramn-nepenounxamn nnn nonyunrt
xoncyntrannm y cnennanncra no pyccxomy xstxy. Bcera x namnm ycnyram n renennsnonnte nporpammt.
Bostmnre sa opasen xopomo nocrannennym peut nxropon renenporpamm, nopaorare na marepnanom
axrnnno: moxere xoncnexrnponart, sannctnart uacrornte ooport peun, sanenre remarnuecxym
xaprorexy. Teneno nonrop sa peutm pyccxoro nxropa craner ncnomorarentntm ynpaxnennem npn
ocnoennn rexnnxn cnnxponnoro nepenoa. Honpoyre cosanart cnon rexcrt renenporpamm pasnoro
xapaxrepa no npopaoranntm opasnam. Bt moxere cnauana roronnrt nx sapanee n nnctmennom nne, a
sarem n npnyunrt cex nponsnocnrt nx cnonranno, es nororonxn. Hcntrare cex n ponn cnoprnnnoro
xommenraropa, n-xex, neymero nepeaun o xnnorntx Hnxonax posona. Kcrarn, o Hnxonae
posone. B +ro xnnre nt naere pasen o nnnnnyantnom crnne oparopa. Tax nor, rpennponxy
ymennx nocnponsnonrt nnnnnyantnt crnnt nepenounx naunnaer nnmt x xonny cnoero oyuennx
nepenoy. Ho ona snaunrentno onerunrcx, ecnn nt cnauana nayunrect crnnnsonart na ponom, pyccxom
xstxe. Honpoyre ronopnrt, xax poson, xax Vpmac Orr, xax Fopnc Entnnn. Mnorne nnxr n raxom
naponponannn nnmt saany - nam raxoe ymenne npoqeccnonantno neoxonmo.
Ecrt eme ona cnenn]nuecxax npnunna, no xoropo nnrencnnnoe ocnoenne ponoro xstxa rax
neoxonmo nepenounxy. Cymecrnyer ]enomen, xoropt nam eme npnercx ocyxart. Vcrnomy
nepenounxy uacro oxastnaercx nerue nepenonrt na nnocrpannt xstx, uem na pono. Houemy?
Kasanoct t, +ro ]axr napaoxcantnt. Bet oem snann ponoro xstxa ncera ]ynamenrantnee, onn
nonnee n rontme. 3ro rax. Ho nce +rn snannx no ontme uacrn - n nonono uacrn acepra, ro ecrt n
naccnnnom sanace. H axrnnnt sanac snann nnocrpannoro xstxa uacro oxastnaercx ontme, uem
axrnnnt sanac snann ponoro xstxa. Kpome roro, snannx n onacrn ponoro xstxa, xax yxe
ormeuanoct, rontme n rnyxe, a snaunr - napna1nnnee, a mnpora ntopa, ocoenno ecnn uacrt napnanron
naxonrcx n naccnnnom sanace, sarpynxer cam ntop n samenxer nepeno. Honyuaercx, uro raxne nor
snannx npecrannxmr nx nepenounxa annacr nstrounocrn n sarpynxmr pemenne saaun nepenoa.
Btno: pono xstx neoxonm nepenounxy n ax1nnnon ]opme.
4. Mopantnmn xoexc nepenounxa
Mt namepenno ntpann +ry ]opmynnponxy, ne nmex n nny croponnnx acconnann, nonaraxct nnmt na
ocnonnoe snauenne xaxoro cnona n +ro ]opmynnponxe. B nmo npo]eccnn nmemrcx cnon mopantnte
nopmt n saxont npo]eccnonantnoro noneennx, xoropte nentsx napymart. He ncera onn nmemr nn
sanonee, no, noxany, ncera asnpymrcx na ocnonax xpncrnancxo npancrnennocrn.
Hpo]eccnonantnax +rnxa nepenounxa n XX nexe n Poccnn, eme ne ycnen oxonuarentno c]opmnponartcx,
noneprnact nourn nonnomy paspymennm. Ha +ro tnn cnon npnunnt, n n pesyntrare nce norononno - n
nepenounxn, n xnnenrt - snamr, uro raxoe nepeno, a no nonoy roro, xaxnm on onxen trt, xaxt
nonen ymart uro emy sanaropaccynrcx. Kora-ro +ra amopantnax cnryannx tna xomy-ro ntrona,
ceuac ona cnntno npenr npo]eccnonantnomy nmnxy nepenounxa n nnmaer ero camoro nount no
noramn. Bmecre c rem npecrannenne o npo]eccnonantnom xoexce nepenounxa n mnpono npaxrnxe
anno cnoxnnoct, n nam xaxercx npnnnnnnantno naxntm ero c]opmynnponart. Horomy uro ne moxer
trt ocoo, nannonantno oxpamenno npo]eccnn pyccxn nepenounx (+raxoe ncropnuecxoe nyrano,
pyccxn menet). Ecrt npocro raxax npo]eccnx - nepenounx.
Mopantnmn xoexc nepenounxa
1. Hepenounx ecrt TPAHCHTOP, nepentpaxammn ycrnt nnn nnctmennt rexcr, cosannt na
onom xstxe, n rexcr na pyrom xstxe.
2. Hs +roro cneyer, uro TEKCT nx nepenounxa HEHPHKOCHOBEHEH. Hepenounx ne nmeer npana
no cnoemy xenannm nsmenxrt rexcr npn nepenoe, coxpamart ero nnn pacmnpxrt, ecnn ononnnrentnax
saaua aanrannn, ntopxn, oannenn n r. n. ne nocrannena saxasunxom.
3. Hpn nepenoe nepenounx c nomomtm nsnecrntx emy npo]eccnonantntx ecrnn ncera
8
crpemnrcx nepeart n maxcnmantno mepe HHBAPHAHT ncxonoro rexcra.
4. B nexoroptx cnyuaxx n ocranonxe ycrnoro nocneonarentnoro nnn cnnxponnoro nepenoa
nepenounx oxastnaercx nnnom, oneuenntm raxxe n HHHOMATHuECKHMH nonnomounxmn
(nanpnmep, npn nepenoe ntcxastnann xpynntx nonnrnxon npn mexynapontx xonraxrax). Ecnn +rn
nnnomarnuecxne nonnomounx sa nepenounxom npnsnant, on nmeer npano norpemnrt npornn rounocrn
ncxonoro rexcra, ntnonnxx ]ynxnnm ncnomorarentnoro nnna n noepxxe nnnomarnuecxnx
ornomenn, npenxrcrnyx nx ocnoxnennm, no ne oxsan npn +rom samnmart nnrepect xaxo-nno ono
cropont.
5. B ocrantntx cnyuaxx nepenounx ne nmeer npana nmemnnartcx n ornomennx cropon, rax xe xax n
onapyxnnart cocrnennym nosnnnm no nonoy coepxannx nepenonmoro rexcra.
6. Hepenounx oxsan coxpanxrt xon]nennnantnocrt no ornomennm x coepxannm nepenonmoro
marepnana n es naonocrn ne pasrnamart ero.
7. Hepenounx oxsan nsnecrntmn emy cnocoamn oecneunnart ntcoxn yponent xomnerenrnocrn n
c]epax xstxa opnrnnana, xstxa nepenoa, rexnnxn nepenoa n remarnxn rexcra.
8. Hepenounx nmeer npano rpeonart ncex neoxonmtx ycnonn nx oecneuennx ntcoxoro yponnx
nepenouecxo xomnerenrnocrn, n rom uncne n coornercrnymmnx ycnonn cnoero rpya (npn ycrnom
nepenoe - naexnocrn rpancnnpymme annaparypt, npn neoxonmocrn - cnnxennx remna peun oparopa;
npn cnnxponnom - npeocrannennx peue oparopon naxanyne, nays n paore nx ortxa n r. n.; npn
nnctmennom - npeocrannennx cnpanouno n pyro nnreparypt no reme).
9. Hepenounx necer ornercrnennocrt sa xauecrno nepenoa, a n cnyuae ecnn nepeno xyoxecrnennt
nnn nynnnncrnuecxn, nmeer na nero anropcxoe npano, samnmennoe saxonom, n npn nynnxannn
nepenoa ero nmx oxsarentno onxno trt yxasano.
5. 31nxa ncxycc1no noneennn
B npetymem naparpa]e mt nauann pasronop o npo]eccnonantno +rnxe nepenounxa n nsnoxnnn
cyrt ocnonntx npannn npo]eccnonantnoro noneennx. C nnmn recno cmtxamrcx npannna cnryarnnnoro
noneennx, rpeymmne conmennx npnnnun, n npannna noneennx, nanpannennte na coxpanenne
sopontx. Hpannna cnryarnnnoro noneennx npenonaramr nonnym aanrannm nepenounxa x cnryannn, n
xoropo on oxasancx. Bennxn yuent nnn xnnosnesa moryr trt oert ntstnamme nnn neaexnarno
cex necrn. Hepenounx - ner. Horomy uro, naxoxct n ponn rpancnxropa (cm. xoexc, nynxr I), on onxen
trt nesameren xax nnunocrt, ne ornnexart na cex nnnmanne, ero saaua - paorart nepearountm
snenom nn]opmannn. Ho+romy on onxen trt oer onpxrno n coornercrnenno cnyuam, conmart
omenpnnxrte npannna npnnnun. Hapymaer on nx rontxo rora, xora onn neconmecrnmt c ero
ocnonno npo]eccnonantno pontm n cnryannn. Hanpnmep, ecnn emy nyxno nepenonrt no npemx
o]nnnantnoro oea, ro nn ecrt, nn nnrt emy ne npnxonrcx. Hpn xynyapnom omennn nepenounx ne
moxer yuacrnonart n pasronope xax pannonpannt coecennx, nnaue on ncxasnr nn]opmannm ncrounnxa
n norepxer cnom naexnocrt xax rpancnxrop. Tax uro ero saaua - aanrnponartcx, no paorart.
Hpannna, rapanrnpymmne nepenounxy coxpanenne npo]eccnonantnoro sopontx, otuno nernacno
conmamrcx. Hpexe ncero onn xacamrcx ycrnoro nepenoa, n uem ntme oem ncnxnuecxnx sarpar, rem
onn xecrue. Cunraercx, uro n pexnme cnnxpona nepenounx moxer paorart es cment 20-30 mnnyr, xorx
na ene ocroxrentcrna moryr sacrannrt ero paorart es cment onro, na nsnoc. Hepe nanpxxenno
ycrno paoro on oxsan xopomo ntcnartcx (ne menee 8 uacon). Cnnprnoe no npemx ycrno paort
ncxnmuaercx.
Hpannna npo]eccnonantno +rnxn, nomemne n nam mopantnt xoexc, pernamenrnpymr noneenne
n nnctmennoro nepenounxa. Homnmo nepeuncnennoro n xoexce, cma ornocxrcx npannna noxoa x
cocrany rexcra n npannna o]opmnennx. 3rnxa opamennx c rexcrom npennctnaer (ecnn saxasunx ne
oronopnn ocotx ycnonn) nepenonrt c nnocrpannoro xstxa nnn - pexe - na nnocrpannt xstx nce
xstxonte ennnnt opnrnnantnoro rexcra. Hepenounx ne oxsan nepenonrt xstxonte ennnnt na
pyrnx xstxax: cxaxem, ecnn n nemenxom nayunom rexcre emy ncrpernnnct nnrart na narnncxom,
anrnncxom n ]pannyscxom xstxax, nepenonrt nx na pyccxn xstx ne nxonr n ero saaun. Ecnn or
coepxannx +rnx ]parmenron na rpertnx xstxax sanncnr +xnnnanenrnocrt nepenoa ncero rexcra n nenom,
nepenounxy npnercx nsxrt npo]eccnonantnym xoncyntrannm y cnennanncron no coornercrnymmnm
xstxam. Onaxo tnamr cuacrnnnte nx saxasunxa cnyuan, xora nepenounx onaaer nyxstuno
npo]eccnonantno xomnerenrnocrtm, ro ecrt nepenonr n c anrnncxoro, n c nemenxoro - rora nce, uro n
9
rexcre c]opmynnponano na +rnx nyx xstxax, nxonr n nepenouecxne saaun.
Tpeonannx x o]opmnennm nnctmennoro rexcra sapanee oronapnnamrcx c saxasunxom n moryr trt
pasnnunt, no na ns nnx conmamrcx ncera: nepeaua rpa]nuecxo nn]opmannn, xoropax conyrcrnyer
nepantno (pacnonoxenne uacre rexcra, oprannsymmnx ero n rnoantnt rexcr, - sarononxn,
nosarononxn), n yxasanne crpannn opnrnnana. Hocnenee rpeonanne nomoraer nontsonarenm
opnenrnponartcx n rexcre, conocrannxrt nyxnoe mecro c opnrnnanom.
6. Teopnn? Hyana!
Meprna reopnx, mo pyr, a peno xnsnn neuno seneneer. 3ror pomanrnuecxn napaoxc xorx n
uacro cnyxnr yremennem, no nepenounxa ne cnacer. Ero paora ncera nmena n onxna nmert
reopernuecxym asy. pyroe eno, uro nepenounxn +roro uame ncero ne ocosnamr. Xorx esycnonno
nontsymrcx onpeenenntmn, ntpaoranntmn na ocnone ontra (cnoero nnn uyxoro) npnnnnnamn,
xoropte n ecrt no cyrn reopernuecxne ycranonxn. Hn onn spanomtcnxmn nepenounx ne craner
nepenonrt o]nnnantnym peut m+pa monoexntm xapronom. On ocranercx n pamxax nnreparypno
nopmt. axe ecnn oparop ne ncera ee ntepxnnaer (nanpnmep, cnnaercx na nanexr). 3naunr,
nepenounx xnno npnepxnnaercx xonnennnn nopmarnnno-coepxarentnoro coornercrnnx. Hycrt on
nastnaer +ro nnaue nnn noome nnxax ne nastnaer.
nx nac npnnnnnnantno naxno nonxrt pyroe: nyxno nn nepenounxy snart reopnm nepenoa?
C]opmnponanact xax ocoax nayxa ona neanno, onroe npemx nepenounxn es nee oxonnnct n xax-ro
ne ouent crpaann. Onn n o cnx nop ouent uacro npeamrcx nnnmsnn, uro snannx xonxperntx npnemon
na xaxt cnyua n nnunoro ontra ocrarouno, urot trt npo]eccnonanom. H uro mnoxecrno
cnoxntx nepenouecxnx pemenn nnxax ne oxcnnmt c rouxn spennx reopnn, ne oomaemt n
npnnnmamrcx c nomomtm npo]eccnonantno nnrynnnn n rnopuecxoro noxnonennx nepenounxa. 3ro
ecrnnrentno nnnmsnx. Conpemennax reopnx nepenoa noxastnaer, uro y cnoxntx cnyuaen, xax npannno,
n cnoxnoe oxcnenne, no ono ecrt. Hrax, no-nepntx, snanne reopnn nepenoa nomoraer nepenounxy
yenrtcx n rom, uro ero pemenne oexrnnno. Bo-nroptx, xax nt yxe, nanepnoe, samernnn, name
ocyxenne npaxrnuecxnx, npnxnantx nponem nepenoa na conpemennom yponne yxe ntnynno nac
ynorpenrt nexoropte repmnnt reopnn nepenoa: rpancnxrop, nnnapnanr, nepenouecxax
xomnerenrnocrt, xonnennnx nopmarnnno-coepxarentnoro coornercrnnx. H ne nx xpacnoro cnonna, a
noromy uro yponent nsnoxennx c ncnontsonannem repmnnon nanonee xomnaxren n nosnonxer c nomomtm
onoro cnona oosnaunrt nenoe xomnnexcnoe xnnenne, ]opmannsonannoe nocpecrnom reopnn nepenoa.
B-rpertnx, nmax npo]eccnx, axe camax npaxrnuecxax, n conpemennom nnnnnnsonannom mnpe ne repnnr
nnnrnxon, xoropte cneno ncnonnxmr cnon ]ynxnnn, ne nonnmax, uro enamr. Hannune raxnx
nnnrnxon nanocnr npe n ncemy omecrny, n nnnnnyantnocrn xaxoro raxoro ncnonnnrenx.
Conpemennte npecrannennx o uenonexe rpeymr, urot, ncnonnxx cnom pont, on snan omne ee
ocoennocrn, ee cyrt. B namem cnyuae - conpemennomy nepenounxy xax npecrannrenm uenoneuecrna
nentsx ne snart nnuero o nponecce nepenoa n ero pesyntrarax na xstxe reopernuecxnx oomenn.
Conpemennax xnsnennax npaxrnxa cnena npo]eccnonantnoe reopernuecxoe snanne x neoxonmomy
mnnnmymy. Ecnn mt nonnrepecyemcx reopernuecxnmn ncnnnnnnamn, xoropte nxoxr n oxsarentnoe
oyuenne enponecxoro nepenounxa n pasntx crpanax, mt uacro ne naem ram raxnx ]onontx
npemeron, xax ncropnx nnreparypt n ncropnx xstxa, xoropte mornn t pacmnpnrt ero
npo]eccnonantnt xpyrosop, - no reopnx nepenoa ram yer ncera. B oxsarentnt mnnnmym nxoxr
raxxe nneenne n omee xstxosnanne, reopernuecxax rpammarnxa n crnnncrnxa xstxa nepenoa, a raxxe
nnnrnocrpanoneenne.
7. 3pynnnn
Ionopxr, uro camt mnpoxn xpyr omennx c nmtmn pasntx cnoen omecrna nmeer npau, noromy uro
or onesne nnxro ne sacrpaxonan. B +rom cmtcne nx npaua nce nmn pannt: onn nx nero nnrepecnt
xax ontnte, n nx npo]eccnonantnte pasnnunx ero ne nnrepecymr. Hepenounxy xe nnrepecen xaxt
uenonex nmenno xax npecrannrent ocoo npo]eccnn, poa sanxrn n r. n. Bcx nn]opmannx o rom, uem
uenonex sannmaercx, xaxont ocoennocrn ero exrentnocrn, nx nero naxna - ona moxer sanrpa
npnronrtcx npn nepenoe. Hepenounx - ynnxantnt naxonnrent cneenn o pasntx onacrxx
uenoneuecxnx snann n uenoneuecxo exrentnocrn, npnuem nx nero onnaxono naxno snart n cyrt
10
nponecca nnn xnnennx, n ro, xax nce +ro nastnaercx na ponom n - coornercrnenno - nnocrpannom xstxe.
Temarnuecxn nanason paort nepenounxa, npnneennt n naparpa]e 2, - romy oxasarentcrno.
Kpome nocroxnno ycranonxn na pacmnpenne +pynnnn, nepenounxy npnxonrcx trt rorontm x
cpounomy ocnoennm nono, nesnaxomo onacrn. Hpecroxmax sanrpa paora, cxaxem, c npecrannrenxmn
aromno +neprernxn moxer nxnmuart nont nn]opmannonnt marepnan, o]opmnennt c nomomtm rpex
ocnonntx xstxontx nnacron: o]nnnantno-xnnxno peun (nnctmennte rexcrt), o]nnnantno-ycrno peun
(o]nnnantnoe omenne), npo]eccnonantnoro xaprona (neo]nnnantnoe npo]eccnonantnoe omenne).
Ontrnt nepenounx c rpennponanno namxrtm na xoy ocnannaer nect +ror orart apcenan. Hpn +rom
naxno ncnontsonart maxcnmantnoe xonnuecrno ncrounnxon, nosmoxntx n anno cnryannn:
cnpanounnxn, cnonapn, Hnrepner, xoncyntrannn cnennanncron.
8. Tonuau n nncapt
Oparnmcx x crapo reme: nocmorpnm, uem ycrnt nepenounx ornnuaercx or nepenounxa
nnctmenntx rexcron, ecrt nn rouxn conpnxocnonennx n nx exrentnocrn, no-pasnomy nn nx nao yunrt.
Bt nanepnxxa snaere, uro no mnornx xstxax nanmenonanne +ro npo]eccnn nponcxonr or pasntx
xopne: n anrnncxom ycrnt nepenounx - interpreter, nnctmennt - translator; n nemenxom ycrnt -
Dolmetschen> - ouent crapoe sanmcrnonanne ns pyccxoro ronmau, nnctmennt xe -Ubersetzer.
3naunr, n npexnem nonnmannn ycrnt nepenounx ronxyer ro, uro ronopnr nnocrpanen. Hnctmennt
xe nepenocnr n pyro xstx (cp. snauenne nemenxoro rnarona bersetzen), opamaer n pyro
nnctmennt rexcr. Bnpoxo nonynxpnt mnennx, uro +ro na npnnnnnnantno pasntx nna exrentnocrn c
pasntmn saauamn n pasntmn rpeonannxmn x nepenounxy. Tax nn +ro? Ecrt nn mexy +rnmn nymx
nnamn exrentnocrn omee? Feccnopno. H ror, n pyro ecrt nponecc nepexonponannx,
nepentpaxennx. Tontxo ycrnt nepeno -+ro nepexonponanne snyuame, ycrno peun n snyuamym peut,
nsnauantno - es nnctmenno ]nxcannn, n, xpome roro, cnonrannoe (ne n cmtcne nnesannoe, a n
snauennn cpounoe, es ncrannnn no npemenn). Taxnm opasom, pasnnune +ro, noxany, nanomnnaer
pasnnune mexy ycrno n nnctmenno peutm na onom xstxe. B conpemennom npnmenennn ycrnax n
nnctmennax peut cnnsnnnct n oruacrn cmemannct. Tax, ycrnax peut nnora onnpaercx na sapanee
saroronnennt nnctmennt rexcr, a nonnocrtm cnonrannax ycrnax peut, naroapx conpemenntm
cpecrnam sanncn (crenorpa]nn, nepenouecxo norannn, marnnro]ony n r. n.), onocpeonanno
opamaercx n nnctmennt rexcr. Hnctmennt rexcr (ncxono nnctmennt) no naopy, pasnoopasnm n
coepxannm ]ynxnnonantntx xapaxrepncrnx oprannsonan cnoxnee, uem ycrnt. B nnctmennom
nepenoe +ra cnoxnocrt npeoonenanact sa cuer npemenn. pyrnmn cnonamn, na nepeno nnctmennoro
rexcra ncera ornonnoct snaunrentno ontme npemenn, uem na ycrnt nepeno; nnora - uame ncero n
xyoxecrnennom nepenoe - npemenno nanason ouent mnpox n nourn ne orpannuen. B conpemenno
npaxrnxe nnctmennt nepeno raxxe enaercx otuno n ycnonnxx e]nnnra npemenn, axe
xyoxecrnennt nepeno, cxaxem, ennerpncrnxn cpenero xauecrna, uacro ntnonnxercx cpouno. Onaxo
rpeonannx rounocrn, +xnnnanenrnocrn nepenoa opnrnnany npn nnctmennom nepenoe no-npexnemy
ocramrcx onee ntcoxnmn, uem npn ycrnom.
Hrax, namernnoct cxoxenne, cnnxenne +rnx nyx nnon nepenoa - ycrnoro n nnctmennoro. Ho ono
cymecrnennoe pasnnune ncera yer coxpanxrtcx: ycrnt nepeno ocymecrnnxercx n cnryannn peuenoro
omennx - npxmoro (ycrnt nocneonarentnt nepeno), snyxonoro - uepes naymnnxn (cnnxponnt
nepeno). Vcrnt nepeno rpeyer ononnnrentntx nantxon ncnxnuecxo ycrounnocrn n ]nsnuecxo
ntnocnnnocrn. 3aro ycnonnax npocrora nanasona ycrntx rexcron - oneruenne nx ycrnoro nepenounxa.
Cranntnocrt xapaxrepncrnx ycrntx rexcron (cm. n. 13 Inant 2) ynpomaer npenepenouecxn ananns,
na xoropt ontrnt nepenounx rparnr yxnantno necxontxo mnnyr: cxaxem, nepenox peut xannnepa
Konx n ynecrare, nepenounx sapanee snaer, uro emy cneyer epxartcx n pamxax nnnomarnuecxoro
napnanra o]nnnantno-enonoro crnnx, nrnopnponart cnenn]nxy nxnnn, a raxxe nanexrnsmt n n xoe
nepenoa yunrtnart nnnnnyantnt crnnt annoro oparopa. Honyuaercx, uro n paore ycrnoro n
nnctmennoro nepenounxa, no cyrn, ontme omero, uem pasnnunoro, ne cnyuano no+romy mnorne
nepenounxn conmemamr oa nna exrentnocrn. Onaxo n oyuennn neoxonmt pasnnunx. Tomy, xro
roronnrcx crart ycrntm nepenounxom, neoxonm rpennnr ycrnoro nocnpnxrnx (aynponanne), rpennnr
namxrn, axrnnnoe nnaenne oparopcxnm ncxyccrnom. Hnctmennomy nepenounxy neoxonmo n nponecce
oyuennx nosnaxomnrtcx c maxcnmantno ontmnm xonnuecrnom pasnonnnocre nnctmenntx rexcron,
nxnmuax camte cnoxnte (mpnnuecxn, narenrnt, mystxoneuecxn, ]nnoco]cxn).
11
A renept - camt onesnennt nonpoc: ncxxn nn uenonex, nnaemmn nnocrpanntm xstxom, moxer
trt nepenounxom? Hanepnoe, ncxxn. Hnn - nourn. Cronr rontxo xax cneyer saxorert n xax cneyer
nayunrtcx. Onaxo, uro xacaercx ycrnoro nepenoa, ecrt xomnnexc xauecrn, cocrannxmmnx npnponym
npepacnonoxennocrt. 3ro ntcoxax peuenax peaxrnnnocrt, xonraxrnocrt n nontmennax ncnxnuecxax
ycrounnocrt n crpeccontx cnryannxx. Hpnuem ontrnte ycrnte nepenounxn cunramr, uro nocnenee
xauecrno - camoe naxnoe. Ho axe nepenounxy, xoropt opnenrnpyercx na onn nn nepenoa, nonesno
nmert nauantnte nantxn pyroro nna nepenoa. Ontr nepenouecxnx mxon mnpa noxastnaer, uro
moxno conmemart +rn na nna, a moxno npenarart cryenram antrepnarnny.
9. K1o nac nayun1?
Mt c camoro nauana n namem noconn nouepxnnann naxnocrt nx nepenounxa camocroxrentno
paort n camorpennnra. Onaxo npn oyuennn nacroxmnx npo]eccnonanon es npenoanarentcxnx
ycnnn ne oornct. B noannxmmem ontmnncrne cnyuaen oyuenne nantxam nepenoa n pyccxo
rpannnn ocrananoct npenoanarenxm - cnennanncram no oyuennm nnocrpannomy xstxy, a n
paccmarpnnanoct xax +nemenr oyuennx xstxy. Hyrannny ynennunnan rpammarnxo-nepenono mero,
xoropt o nocnenero npemenn omnnnponan n npaxrnxe oyuennx xstxy. Vnpaxnennx no nepenoy -
+ro ecrnnrentno npoyxrnnnt xomnonenr raxoro oyuennx. Bmecre c rem meronxa oyuennx
nepenoy n raxrnuecxn, n crparernuecxn pesxo ornnuaercx or oyuennx xstxy - o +rom cnnerentcrnymr
coepxanne nropo n rperte rnan. 3ra meronxa npenonaraer nexn mnnnmantnt yponent snannx
xstxa n cnococrnyer ooramennm +roro snannx, no npecneyer concem nnte nenn - nayunrt ne cncreme
xstxa, a rpancnxnnn ono cncremt n pyrym. Hpenoanarenn xstxa onxnt ymert emy oyuart n
onxnt +rnm xstxom nnaert. Hpenoanarenn nepenoa onxnt ymert oyuart nepenoy n onxnt camn
nepenonrt. He npocro ymert nepenonrt - n +ro c]epe reopernuecxoe ymenne npx nn nosmoxno - a
trt npaxrnxymmnmn nepenounxamn. Hpaxrnxa neymnx enponecxnx mxon nepenoa, re nepenoy
oyuamr neymne, nsnecrnte nepenounxn, nnonne onpantnaer cex. 3ro cunraercx npecrnxntm n
npancrnenntm n nx camoro nepenounxa, n nx rex oyuammnx saneenn, c xoroptmn on corpynnuaer.
Hycrt npounramr +rn crpoxn ne rontxo naunnammne nepenounxn, urot nosaornrtcx o rom, y xoro nm
yunrtcx, no n camn nsnecrnte nepenounxn, urot nouyncrnonart, uro nopa noennrtcx cnonm ontrom.
a n oprannsaropam nepenouecxoro oyuennx xopomo t +ro yuecrt.
IAABA 2. YCTHLH HEPEBO
1. Coc1an oyuennn
C asontmn xomnonenramn oyuennx nmomy nny nepenoa nt nosnaxomnnnct n rnane 1. Crparernx
oyuennx cocrnenno ycrnomy nepenoy npn nmo raxrnxe oyuennx nanenena na ntpaorxy nantxa
tcrpo ycrno mexxstxono rpancnxnnn, npenmymecrnenno nocneonarentno. Oyuenne
cnnxponnomy nepenoy moxer nxnmuartcx cma xax xomnonenr; on moxer npncyrcrnonart n oyuennn n
xax ]axyntrarnnnoe rpennponounoe cpecrno, nocxontxy +ror nn cnepxtcrporo ycrnoro nepenoa ne
rpeyer rpennnra namxrn n nexoroptx pyrnx nantxon, neoxonmtx npn nocneonarentnom nepenoe.
Otuno oyuenne ycrnomy nepenoy pasnnaercx na nororonnrentnt n ocnonno +rant.
Hororonnrentnt +ran - +ro ycnnennoe nsyuenne nnocrpannoro xstxa (nnn nyx xstxon), c xoroporo n
na xoropt nepenounx yer yunrtcx nepenonrt. Axrnnno ocnannamrcx xanpt ycrno peun na ponom
xstxe. Cryenrt yuarcx nponsnocnrt peun na pasnte remt, anart n part nnrepntm n r. n. Hpononrcx
xoppenxnnx peuentx nantxon: xoncyntrannn c noroneom, peuente ynpaxnennx nx ycrpanennx e]exron
peun, sanxrnx c ncnxonorom, ecnn nanmamrcx ncnxonornuecxn oycnonnennte anomannn peun.
Cryenrt nsyuamr oparopcxoe ncxyccrno. B oyuenne nnocrpannomy xstxy mnpoxo nnonrcx
aynponanne, xoropoe xpane neoxonmo yymemy ycrnomy nepenounxy. Ha nororonnrentnom +rane
cryenrt raxxe naunnamr nepenonrt npocrte ycrnte n nnctmennte rexcrt c xstxa n na xstx.
Axrnnnt xomnnexcnt rpennnr ycrnoro nepenoa naunnaercx na ocnonnom +rane. Cpen
ynpaxnenn, npnmenxemtx n pasntx mxonax nepenoa, uame ncero ncrpeuamrcx: rpennnr namxrn,
rpennnr nepexnmuennx c xstxa na xstx, rpennponxa remna (reneno nonrop), paora na nexcnxo,
xomnpeccnx n pasneprtnanne, ocnoenne rexnnxn nepenouecxo norannn, mnoroxstunax xon]epennnx.
Mt npenaraem onee pono crpyxrypnponart nmemmnecx ynpaxnennx, nmecre c rem - nnonrt
12
ynpaxnennx c xomnnexcntmn saauamn, n npenaraem nonte nx nnt, onpananmne cex na npaxrnxe.
Hontm nx nac oxaxercx n onnne nrpontx n myrountx ynpaxnenn. Mt nacrannaem na nnx, nocxontxy
nepenouecxn rpennnr - nemt nsnypnrentnax, n paspxxa neoxonma. Onaxo ocnonno oem npemenn
na +rom +rane ornonrcx npaxrnxe nocneonarentnoro ono- n nycroponnero nepenoa cnxsntx rexcron.
3ect pemamrcx nce saaun n xomnnexce, a ocrantnte rnnt ynpaxnenn nocxr xapaxrep nocroxnnoro
conponoxennx: n nauane sanxrnx - n xauecrne nxnmuammero, monnnsymmero rpennnra, n xoe
sanxrnx - nx cnxrnx nanpxxennx.
anee nsnaramrcx ocnont meronxn oyuennx ycrnomy nepenoy n c meronuecxo rouxn spennx
xommenrnpymrcx ynpaxnennx. Mt npenaraem nosnaxomnrtcx c nnmn n npenoanarenxm nepenoa, n
nepenounxam, n cryenram. 3ro cnxsano c ono ocoennocrtm nmenno ycrnoro nepenoa. On, xax
anernoe ncxyccrno, rpeyer nocroxnnoro rpennnra, n nantxn, axe necrxmne, tcrpo repxmrcx. H
nocxontxy n peantnocrn ycrnt nepenounx paoraer ne xaxt ent, emy neoxonmo onnaert
nantxamn camorpennnra n remn ocotmn nnamn ynpaxnenn, xoropte nosnonxr emy nepnyrt ]opmy. Ho
ro xe npnunne uacrt meronxn n npn camom oyuennn onxna trt orxptra nx cryenron.
2. Yuenme yc1anonxn n rpynne
3anxrnx nenecoopasno npononrt n manentxnx rpynnax (4-6 uenonex) n na nauantnom +rane - es
ncxxnx cpecrn sanncn. Hpn +rom naxna nnrencnnnocrt sanxrn: onrnmantno 4 pasa no 1,5 uaca n neenm.
Ha nepnom sanxrnn amrcx uerxne ncnxonornuecxne ycranonxn, n or nnx mnoroe sanncnr.
1) Vcranonxa na nnrencnnnocrt paort na sanxrnxx.
Cryenram nao nacrponrtcx na ro, uro na sanxrnxx ner nocroxnnt rpennnr. Ecnn onn cryenr
nepenonr, ocrantnte xaxym mnnyry onxnt trt roront ero samennrt. nx +roro rpeyercx
aconmrnoe nnnmanne n cocpeorouennocrt. Hpenoanarent oxsarentno onxen cxasart cryenram, uro
on snaer, xax rpyno nce sanxrne ne paccnanxrtcx; on n xypce, uro onn ycranyr, n no+romy cnoxnoe yer
uepeonartcx c npocrtm, n nx nnx cnennantno npnroronnent pasnnexarentnte ynpaxnennx.
2) Vcranonxa na xonxypenrnocrt.
Ha sanxrnn neoxonma armoc]epa nopmantno xonxypennnn, xora xaxt crpemnrcx noxasart nce,
na uro on cnocoen, onnpaxct rontxo na cex n nonnmax, uro +ro nosnonnr n pyrnm ocnonrt ro, uemy
yuar.
Bsanmonomomt sanpemaercx. Hocxasxn paspymamr armoc]epy npo]eccnonantnoro onnouecrna
nepenounxa (nnxro ne nepeneer - rontxo x!), xoropax ero monnnsyer. Ecnn, naunnax npaxrnuecxym
exrentnocrt, nepenounx x +ro armoc]epe ne npnntx n ne nororonnen, ona ne monnnsyer, a ntstnaer
crpecc. Vcranonxa na xonxypenrnocrt npeycmarpnnaer ynaxenne x xonxypenry. Ho+romy neonycrnmo
cmexrtcx na omnxamn xonxypenra nnn xax-ro cnonm nnom noxastnart, uro on ne npan nnn ne na
ntcore.
3) Vcranonxa na camocroxrentnym paory na nepenouecxnm noneennem.
Hocnenn ns nasnanntx ntme xomnonenron - ynaxenne x xonxypenry - nerxo yer ocnoen, ecnn
cryenr nonyuaer saanne nocroxnno paorart na nepenouecxnm noneennem. Hmeercx n nny
camoxonrpont npn conmennn nerpantno nosnnnn rpancnxropa. Hepenounx onxen npnntxnyrt ne
pearnponart na +monnonantnoe coepxanne cnon oparopa, peut xoroporo on nepenonr, nnuem ne
ntanart cnoero mnennx no nonoy nepenonmoro rexcra, cnoero ornomennx x nnunocrn ronopxmero. Ha
nauantnom +rane oyuennx ntpaorxa nosnnnn rpancnxropa npecrannxercx ocrarouno; paora na
ocrantntmn xomnonenramn nepenouecxoro noneennx (ne ornopaunnartcx or oparopa, ne enart pyxamn
nocroponnnx nnxenn, ne saxartnart rnasa) n nepenouecxo peun (ne mxmnnrt; ne nponsnocnrt copntx
snyxon rnna +-+-+; copntx cnon snaunr, nor, npocro; ne anart necxontxnx napnanron nepenoa
ono xstxono ennnnt) - +ra paora onxna norn n rpennnr nosxe. Hontrxa ycranonnrt +rn
rpeonannx na pannem +rane moxer npnnecrn x romy, uro nepenounx nonnocrtm yrparnr cnooy
noneennx, cnooy peun n ne cmoxer nporpeccnponart n pasnnrnn oema oneparnnno namxrn n nantxa
nopoxennx cnxsnoro rexcra.
4) Vcranonxa na nnrencnnnocrt paort nne sanxrn.
Heoxonmo nacrponrt cryenron na ro, uro n nepno sanxrn nnrencnnnt rpennnr onxen no
nosmoxnocrn necrnct nce npemx, noxa onn ne cnxr. Onn onxnt ntrartcx nepenonrt npo cex nmo
rexcr, xoropt onn nnxr nnn cntmar: n rpancnopre - oxnnennx nonrenx, pasronopt naccaxnpon,
pexnamy n oxnnennx na crenax, ntrartcx npemx or npemenn nepenonrt n pexnme nocneonarentnoro
13
nepenoa ecet co cnonmn omamnnmn, pystxmn, rpennponartcx c nomomtm marnnro]ona (sannctnart
cno nepeno, xoropt saunrtnaer xro-ro ncnyx). Xopomn pesyntrar aer paora n napax nne sanxrn.
Baxno npnntxnyrt exenenno cnymart marnnro]onnte sanncn nnn panonepeaun na nnocrpannom
xstxe (nanpnmep, 30 mnnyr n ent). Hpn nmo nosmoxnocrn nonesno sanomnnart ]parmenrt rexcra na
nesnaxomom xstxe, cnyuano ycntmannte, n ntrartcx nx rouno nocnponsnecrn.
5) Vcranonxa na camocroxrentnym paory na xyntrypo pyccxo peun.
Bo npemx nauantnoro +rana rpennnra no ycrnomy nepenoy nyume ne axnenrnponart na +rom nnnmanne,
no npeynpenrt, uro n xnann]nxannm nepenounxa nxonr opasnonoe nnaenne nopmo xstxa
nepenoa. B xauecrne cnennantno saaun orpaorxy xauecrna pyccxoro rexcra nyume nnannponart na rom
+rane, xora naunnammn nepenounx nayunrcx rpancnnponart na ocrarouno cxopocrn cnxsnt n
nonnt rexcr. Hyume, ecnn paora na xanpamn ycrno peun npoer na nororonnrentnom +rane
oyuennx (cm. In. I, pasen 3 n In. 2, pasen 1).
6) Vcranonxa na xoneunte nenn.
Cryenrt, naunnax yunrtcx ycrnomy nepenoy, onxnt snart, uro xoneuno nentm xnnxercx
onnaenne ycrntm nocneonarentntm nycroponnnm nepenoom co cxopocrtm, panno cxopocrn peun
oparopa (nnn - tcrpee). ononnnrentnte ycranonxn moryr trt ant, ecnn n nporpammy oyuennx
nxoxr +nemenrt cnnxponnoro nepenoa. Ho rapanrnponart raxo pesyntrar npenoanarent ne moxer n ne
onxen; net no mnorom +ror pesyntrar sanncnr or camnx cryenron. Ha nauantnom +rane (nepnte 3-4
mecxna oyuennx, nnn I cemecrp) ocrarouno nocrannrt n xauecrne nenn rpancnxnnm cnxsnoro nonnoro
nn]opmannonnoro rexcra co cxopocrtm nnoe nnxe cxopocrn oparopa.
7) nx nacrpoxn na sanxrnx cryenram moxno npenoxnrt nontsonartcx npnemamn ayrorenno
rpennponxn. Bosmoxno npnmenenne +nemenron ayrorenno rpennponxn n npenoanarenem n rpynne.
Fyymne nepenounxn onxnt npnntxnyrt c ee nomomtm nerpannsontnart nce nnemnne nomexn n
cnoe paore n cnnmart nocroponnn crpecc.
3. Hpenoana1entcxne yc1anonxn
1) Hepnax ycranonxa coornercrnyer conpemennomy nanpannennm n meronxe nmoro oyuennx:
orranxnnartcx ne or nopoxennx y cryenra xomnnexca nenonnonennocrn c rem, urot n nponecce
oyuennx nt nmecre ero npeoonenn (rt noxa nnuero ne ymeemt, no yemt crapartcx n nocrenenno
cranemt, xax x), a or xomnnexca nonnonennocrn xaxoro cryenra: xaxt cryenr onxen trt
ynepen, uro on ouent cnocont n ncemy oyunrcx nerxo (rt cmoxemt +ro nerxo). Hpn +rom
meronuecxom noxoe ynpaxnennx onxnt trt nocrpoent raxnm opasom, urot nx ntnonnenne
xasanoct nerxnm. Ecnn ynpaxnenne oxastnaercx xnno cnoxntm nx necxontxnx uenonex n rpynne, ero
nao ynpocrnrt. Hocnyno npn raxom oyuennn y cryenra onxna c]opmnponartcx yexennocrt n
rom, uro on - ntme cpenero yponnx, na xoropt paccunrant ynpaxnennx n x xoropomy, nnnmo,
npnnanexnr n cam npenoanarent. H +ro nopmantno - +ro aer maxcnmantnt +]]exr.
2) Vcranonxa na omn npnnnnn couerannx nnexonrexcrntx n xonrexcryantntx ynpaxnenn,
remarnuecxn cnxsanntx n remarnuecxn ne cnxsanntx. Hpnuem +ra ycranonxa necxontxo ornnuaercx or
npnntuno nam npn oyuennn xstxy.
B oyuennn ycrnomy nepenoy onxnt omnnnponart npo]eccnonantnte peaxnnn nepenouecxoro
noneennx (xax nepenecrn ro, uro ncrpeuanoct), a ne peaxnnn na xaxt peueno axr xax +nemenr
cncremt xstxa (xax n nouemy ynorpenxercx +ro cnono). Temarnuecxax onoponocrt marepnana sanxrnx
saaer nepenounxy ynpomennym moent nepenouecxoro noneennx n ne npnnter emy nantx tcrpo
peaxnnn na neoxnannte saaun. Kpome roro, remarnuecxax onoponocrt n reuenne nenoro sanxrnx
nensexno npnneer x ocnanennm nnnmannx (nonpocry naoecr cocpeoraunnartcx nce sanxrne na
nponeme +xonornn nnn nponeme nepecenennen). Onrnmantno coueranne cxnosntx rem n reuenne
necxontxnx sanxrn. Hanpnmep: sanxrne A - mnemonnuecxne ynpaxnennx na nexcnuecxom marepnane
+xonomnuecxo remarnxn (npoyxrt nnrannx); ynpaxnenne na cnnraxcnuecxoe pasneprtnanne na
marepnane +xonomnxn Poccnn; nepeno cnxsnoro rexcra- nnrepntm c Entnnntm, nno n axrnnnt sanac
marepnana xonrpacrnnno rononnmnxn; nepeno na cxopocrt - nonnrnuecxax samerxa na pasnte remt
xaxomy cryenry nnnnnyantno. 3anxrne B: mnemonnuecxne ynpaxnennx na marepnane Anromonnn,
cnnraxcnuecxoe pasneprtnanne - reorpa]nx Ancrpnn; nepeno cnxsnoro rexcra - nnrepntm co sneso
moy-nsneca; nepeno na cxopocrt - nnrepntm c npexropom ]npmt Toora n r. n. Vnpaxnennx
onxnt nxnmuart sannannponannt +nemenr neoxnannocrn (cm. pasen Mnemorexnnxa).
14
3) Vcranonxa na nnnnnyantnt noxo n oyuennn. B xaxom ynpaxnennn onxno trt saanne
nx xaxoro cryenra, npnuem nanonee cnoxnte npenoxennx, ]parmenrt rexcra onxnt ocranartcx
onee cnntntm cryenram.
4) Hn n xoem cnyuae ne cmemnnart paoune n anannrnuecxne momenrt sanxrnx! Cryenra nentsx
npeptnart sameuannxmn n nonpanxamn no npemx nepenoa. 3ro ne onxen enart nn npenoanarent, nn
ronapnm no rpynne. Hmnrannx paort nepenounxa onxna trt nonno. Cryenr onxen nmert
nosmoxnocrt camocroxrentno cnpannrtcx co ncem xomnnexcom saau nepenoa. Hantx nnuno
ornercrnennocrn sa nepeno n nantx nopoxennx nentnoro rexcra nnaue ne c]opmnpyercx. A nor nocne
ntnonnennx saannx xonnexrnnnoe ocyxenne omnox, ro ecrt ananns pesyntraron nepenoa -
oxsarenen.
5) Oprannsannx sanxrnx. Hpnnnnnnantno coueranne pasnnuntx nnon paort na sanxrnn. Hmenno ono
aer maxcnmantnt +]]exr. Ha nauantnom +rane npenoanarenm neoxonmo ntpaorart cnom cncremy
]nxcnponannx omnox, urot sarem oparnrt na nnx nnnmanne cryenron. Vnpaxnennx onxnt trt
cocrannent c raxnm pacuerom, urot xaxomy cryenry ocranoct nepconantnoe saanne. H nnmt
pasnnexarentnte ynpaxnennx, opnenrnponannte na cpoc nanpxxennx, nanpnmep mnemocrnxn, moryr
crart nponepxo nx 1-2-x uenonex.
Vcrnomy nepenounxy npnxonrcx paorart n pexnme e]nnnra npemenn, no+romy xonrpontnt
]axrop npemenn cneyer nnecrn n oyuenne c camoro nauana. Hpenoanarenm naxno npn ntnonnennn
nmtx ynpaxnenn ]nxcnponart cxopocrt nx ntnonnennx.
6) Hanpannennocrt rpancnxnnn.
uenonex, naunnammn sannmartcx nepenoom, ncnxonornuecxn nacrpoen na ro, uro nepenonrt c
nnocrpannoro xstxa na pono ropaso nerue, uem c ponoro na nnocrpannt. Ecnn ronopnrt o
nonnonennom nepenoe, ro +ro, esycnonno, nepno. Hepeno na pono xstx ncera no xauecrny ntme, no
cenart +ror nepeno- ne npome, a cnoxnee! Hnxaxoro napaoxca n +rom ner, xax mt yxe ormeuann ntme.
Cncrema nnocrpannoro xstxa, cnoxnnmaxcx y uenonexa, axe ouent xopomo ero snammero, npome n
enee, uem cncrema cnoero ponoro xstxa. Honcx coornercrnn no+romy ne rax cnoxen; ]axrnuecxn
nepenounx na nnocrpannt xstx noccosaer nectma ynpomennt napnanr ncxonoro rexcra. Ho ns +roro
cneyer naxnt meronuecxn ntno: nepenouecxne ynpaxnennx pasymno naunnart c nepenoa na
nnocrpannt xstx! Koneuno, +ro ne aconmrnoe npannno; xax rontxo yymn nepenounx naunnaer
snaxomnrtcx c rexcrontm enncrnom xax saaue nepenoa (rexcronte nepenouecxne xanpt), on
nepexonr na nepeno c nnocrpannoro xstxa.

Hepeem x onncannm ocnonntx rnnon ynpaxnenn, ormeuax nosmoxnocrn nx couerannx n


ycnoxnennx.
4. Ynpaanennn no uneuo1exnnxe
Hent nx - pasnnrne oema oneparnnno namxrn, ocnoenne ncnomorarentntx npnemon sanomnnannx.
Homnnre, uro nantx nnaennx mnemorexnnxo moxer yrparnrtcx, n c meronxo +rnx ynpaxnenn
cryenron neoxonmo nosnaxomnrt.
Mnemorexnnxa nosnonxer pasnnrt xauecrnennym n nosnnnonnym namxrt, ro ecrt sanomnnanne
ontmoro oema nn]opmannn n nopxxa cneonannx ennnn nn]opmannn. Ocnono xnnxmrcx
nnexonrexcrnte ynpaxnennx. Bor nx ocnonnte rnnt:
4.1. Ynpaanenne 1. Cnona
Cryenram saunrtnaercx px cnon, nepnonauantno 3-4 (nanpnmep: raoau, o.eui, .oci, ropoea), a onn
onxnt nx nonropnrt. Kaxt cryenr nonyuaer cnon cnona. Temarnuecxoe enncrno nexcnuecxoro pxa
n annom cnyuae npenournrentno, rax xax ycrnt nepeno, xax npannno, coepxnr cemanrnuecxn
nnsxne xomnonenrt, onaxo cosanart remarnuecxoe enncrno n nenom nnxne ynpaxnenn ne cronr.
Bo-nepntx, nosnnxner cpasy +]]exr oxnannx cnon na onpeenennym remy. Hepenounxy xe n
peantno paore nao trt rorontm x noxnnennm conepmenno neoxnanno n annom xonrexcre
nn]opmannn. Ho+romy n namnx ynpaxnennxx remarnuecxn px npemx or npemenn pasnnancx
15
neoxnanntm cnonom. Hanpnmep: rvuua, xoper, eo.r, s+e, raoa, me.eeusop(!), .evura n r. n.
Hpn oyuennn xstxam raxax meronxa nanenena na sanomnnanne neoxnanno nosnnxmero cnona; sect
xe ntpaartnaercx nantx concem pyro - npnntxnyrt x neoxnanno nn]opmannn, ymert sanomnnart
ee n omem pxy, ne ntenxx, rax xax rpeonanne coxpanennx nopxxa cneonannx nn]opmannn ocraercx
c camoro nauana crpornm.
Bo-nroptx, yymemy nepenounxy c nomomtm +rnx ynpaxnenn npnercx npeoonert nspocnt
nantx nornuecxn oprannsonannoro sanomnnannx n nxnmunrt npexnn, ercxn nantx acypnoro,
nnnenoro sanomnnannx, a raxxe nantx acconnarnnnoro sanomnnannx (o +rom - uyrt nosxe). Houemy xe
or nspocnoro nantxa .v:ue orxasartcx? a noromy, uro nornuecxn oprannsonannoe sanomnnanne ne
oecneunnaer nonno nepeaun ncex xomnonenron nepeuncnnrentnoro pxa n mano+]]exrnnno, xora +rn
xomnonenrt pannononoxent. B pxy cnon raoau, o.eui, .oci, ropoea +ror nantx moxer no
nornuecxomy npnnnnny cnxsart npn sanomnnannn cnona o.eui, .oci, ropoea (xnnornte c poramn), n
nepnt no ouepenocrn xomnonenr (raoau) npn nepeaue yrparnrcx. He+]]exrnnen nornuecxn nantx
n npn sanomnnannn pxa rononnmon nnn nnuntx nmen.
Hrax, nocne naxntx npenapnrentntx sameuann o ponn +]]exra neoxnannocrn n nenpoyxrnnnocrn
nornuecxoro sanomnnannx nepnemcx x marepnany n nocrpoennm camnx ynpaxnenn. Hauart nyume ncero c
necxontxnx pyccxnx cnon, xoropte npenaraercx nonropnrt. Konnuecrno xomnonenron n pxy nocrenenno,
or sanxrnx x sanxrnm, nao napamnnart. 3arem npenaraercx nepenecrn re xe cnona c pyccxoro xstxa na
nnocrpannt. Hpenoanarent saunrtnaer ncnyx onxrt 3-4 cnona n npocnr nepenecrn nx, crapaxct, urot
cryenram ne nonannct nmenno re cnona, xoropte onn nonropxnn.
Cneymmn no cnoxnocrn +ran - nonropenne 3-4-x (a nosxe - onee) cnon na nnocrpannom xstxe n
nepeno nx na pyccxn.
Kax yxe ormeuanoct, remarnuecxn npnnnnn ecrecrnen nnyrpn nepeuncnnrentnoro pxa, no ne
oxsarenen n ne onxen npenpamartcx n cncremy. Onaxo ero ouent yono ncnontsonart n
nororonnrentntx ynpaxnennxx nepe ocnoennem xonxpernoro rexcra npn paore na nepenouecxnmn
xanpamn. (Hanpnmep, nepe rpennnrom nocneonarentnoro nepenoa nnrepntm na remy
anromonnecrpoennx moxno art ynpaxnenne na sanomnnanne c ncnontsonannem anromonntntx
repmnnon). B ome cncreme oyuennx na nepenouecxom orenennn yono xoopnnnponart marepnan c
acnexrom pasronopno npaxrnxn n r. n.
4.2. Ynpaanenne 2. Pnm uncen
Cpen rpennponountx ynpaxnenn na esacconnarnnnoe sanomnnanne anee no cnoxnocrn cneymr
ynpaxnennx na sanomnnanne pxon uncen. Cnoxnee onn npexe ncero rem, uro nepexnmuamr nocnpnxrne
na pyro rnn xonponannx nn]opmannn - nn]pono (xax nsnecrno, +ro xonponanne,
cnennannsnpymmeecx na nepeaue xonnuecrnenno nn]opmannn).
Ontr noxasan, uro uncnonym nn]opmannm npoyxrnnnee cnauana anart n nne pxa uncen na pyccxom
xstxe nx npocroro nonropennx na cnyx; sarem - nx nepenoa na nnocrpannt xstx. Vnpaxnennx na
uncna yromnrentnt, rax xax conepmenno esacconnarnnnt, no+romy nm cronr yenxrt nemnoro npemenn
(5-10 mnnyr) n nauane sanxrnx n sarem ononnxrt xomnnexcntmn ynpaxnennxmn na nonrop uncen n
cornaconanntx c nnmn cymecrnnrentntx; nn]pt, ecrecrnenno, ne onxnt nonropxrtcx, nanpnmep:
A. I 20 96 4
II 403 5 12
III 21 72 400
B. I 15 Bcher, 2 Hefte, 100 Mappen
II 233 pfel, 33 Birken, 70 Melonen
III 65 Kraniche, 81 Stare, 12 Raben.
(Kaxoe ns ynpaxnenn A n B paccunrant na rpex cryenron). K nnm moxno oannrt ynpaxnennx na
no]pasont nepeno, re moryr rpennponartcx ononpemenno nantxn sanomnnannx uncen, nnuntx nmen,
rononnmon n nantxn xomnpeccnn nnn pasneprtnannx crpyxrypt.
He cronr nopx anart onee 4-x ynpaxnenn na nonrop n nepeno nn]ponoro pxa. Onrnmantno,
urot na onom sanxrnn tnn npecrannent nce uertpe rnna: nonrop na pyccxom xstxe, nonrop na
nnocrpannom xstxe, nepeno c pyccxoro, nepeno c nnocrpannoro, rax xax raxnm opasom nt c nepntx
sanxrn naunnaere ntpaartnart y cryenron nantx nepexnmuennx c xstxa na xstx.
16
4.3. Ynpaanenne 3. Tononnum
Tpern nn marepnana nx esacconnarnnnoro sanomnnannx - +ro rononnmt. 3ect npnxonrcx
npononrt oruernnnym rpannny mexy rononnmamn nsnecrntmn n nensnecrntmn, a raxxe - mexy
nnnrnocrpanoneuecxn opnenrnponanntmn (nx napt xstxon nemenxn- pyccxn +ro - rononnmt Poccnn,
Iepmannn, Ancrpnn, Bnenapnn, nx napt xstxon pyccxn - ]pannyscxn +ro - rononnmt Poccnn n
upannnn n r. n.) n +xsornuecxnmn - (nponcxoxmnmn ns nesnaxomtx nepenounxy xstxon). Ha ase
nsnecrntx rononnmon (xonrnnenrt, crpant, xpynnte ropoa, mexynaponte rnponnmt) moxno
crponrt rpennponounte ynpaxnennx na sanomnnanne nopxxa cneonannx (ne satnart o neoxonmocrn
cosannx +]]exra neoxnannocrn!), nanpnmep:
I. Kuma, Hpau, 4pauu, HOHOH, Leeu.
II. Co+a.u, auu, HAPH, Aecmpa.u, Uexu.
Hepeuncnnrentnt px moxno napamnnart, rax xax snaxomte rononnmt (xax n nce nmena
cocrnennte) sanomnnamrcx nerxo, nocxontxy onaamr onosnauno coornecennocrtm c
ecrnnrentnocrtm.
Ocoenno naronpnxrnt nx ynpaxnenn nauantnoro +rana nmenno snaxomte, nanonee nsnecrnte
nnnrnocrpanoneuecxn opnenrnponannte rononnmt. He npeneperare raxnmn ynpaxnennxmn! Cam
]axr, uro cryenr nerxo cmoxer nonropnrt 10 nasnann pyccxnx ropoon (10 ennnn nn]opmannn, rora
xax cpenxx nopma nx nenpo]eccnonana cocrannxer 7 ennnn!) - n cenaer +ro yxe n nauane oyuennx -
nomoxer emy nonepnrt n cnon cnnt. Hycrt emy yer nerxo (npemenamn)! anee no cnoxnocrn croxr
nesnaxomte rononnmt na ponom xstxe, sarem - na xstxe nepenoa. 3ect oneruammnm momenrom
xnnxercx snanne npnnnnnon nx nocrpoennx, snaxomcrno c uacrorntmn cnonoopasonarentntmn moenxmn
(Hpocmoreauuuo, vopoera - n pyccxom xstxe; Mertingen, Floridsdorf - n nemenxom). B xauecrne
marepnana sect yono npnmenxrt n mnxporononnmnxy ropoon. Ouent nonpannnnct cryenram,
nanpnmep, ynpaxnennx na sanomnnanne mapmpyron anroyca, merpo, +nexrpnuxn (epyrcx na ntop
nasnannx xoneuntx nynxron, onn-na npomexyrountx, nanpnmep, Bus 35A: Kagran- Daphneweg-
Neuessling). Kaxomy cryenry unraercx nx sanomnnannx cno mapmpyr. Ioronx +ror marepnan, ocooe
nnnmanne cneyer oparnrt na saanne: Hepenenre! 3aaue cryenron n +rom cnyuae xnnxercx rax
nastnaemax nepenouecxax rpancxpnnnnx, ro ecrt pycn]nnnponannoe nponsnecenne nemenxnx nasnann
n, coornercrnenno, pyccxnx - no ncem npannnam nemenxo nponsnocnrentno nopmt. Heymenne
rpancxpnnponart n ycrno peun nmena cocrnennte - uacrt orpex n paore namnx nepenounxon, a
nsannrtcx or nero ocrarouno nerxo na camom nauantnom +rane.
H, naxonen, cnoxnee ncero nx ocnoennx - nepeuncnnrentnt px, nocrpoennt na +xsornuecxo
rononnmnxe (xnoncxo, nnncxo, a]pnxancxo n romy noonoe). Hantx xonnponannx aconmrno
nesnaxomtx snyxocouerann nyxno, onaxo, ntpaartnart neyxnonno n naunnart nyume ncero c 1-2
ennnn, nocrenenno npnyuax cryenron x nocnponsneennm nx n xonrexcre c maxcnmantno snaxomo
nexcnxo, nanpnmep: B eopooax Maoaoa, Mmeapa u Ku+xauov e noueoe.iuur npou.u cu.iuie oorou.
4.4. Ynpaanenne 4. Huena
uerneprax pasnonnnocrt marepnana nx esacconnarnnnoro sanomnnannx - nnunte nmena. Ho
nerxocrn ycnoennx sect na nepnom mecre raxxe - nmena c nnnrnocrpanoneuecxo opnenrnponannocrtm:
I. Coo:ar, Pacmponoeu:, Lvruuu, Heoeoee
II. Le+ruu, Luumre, Bpiua.oe, Kuce.ee
Hpnnnnnt nocrpoennx ynpaxnenn - re xe, uro n nx rononnmon. 3aauy moxno ycnoxnnrt
ncnontsonannem nyx- n rpexmacrntx nmen. 3ect raxxe ymecrno ncnontsonart +]]exr neoxnannocrn,
nnox snaxomte nmena. Bor npnmep ynpaxnennx, nocrpoennoro na ocnone nmen exrene xyntrypt n
ncxyccrna Ancrpnn:
I. FranzXaver, Schwarzenberger, Angela Summereder
II. Kurz Kren, Ferry Radax, Peter Weibel
III. Marta Eggert, HEINRICH HEINE, Dieter Korda
A camtmn cnoxntmn nx sanomnnannx raxxe xnnxmrcx +xsornuecxne nmena. Hanomnnre cryenram,
uro c nponemo nepeaun nnuntx nmen onn oxsarentno cronxnyrcx n o]nnnantnom ycrnom
nycroponnem nepenoe, cxaxem, npn nepenoe peun, coepxame nmena nonnrnuecxnx exrene, npnuem
17
nopxox nx cneonannx nn n xoem cnyuae nepenyrart nentsx, n snyuart onn n nepenoe onxnt
xoppexrno.
4.5. Ynpaanenne 5. Peannn-entrn n peannn-uepm
3ror marepnan ouent yoen nx rpennponxn namxrn, a camn nasnannx enexntx ennnn n mep, snanne
nx coornomenn pano nnn nosno nepenounxy npnronrcx. Tax uro +ro ononpemenno n paora na
axrnnnsanne sanaca uacrorntx nexcem. Bor npnnnsnrentnt marepnan nx cosannx ynpaxnenn no
mnemorexnnxe. Bostmem nx npnmepa ennnnt nnnt n ennnnt nnocrpanntx nanmr.
Ennnnt nnnt, nnn mept nnnt:
1) 1 mnnx anrn, (cyxonyrnax) =1760 xpam =5280 ]yram =1 British mile (Statute) 1,609xm
2) 1 mnnx anrn, (mopcxax) =6080 ]yram =British mile (Nautical) 1853,2m
3) 1 xp =3 ]yram =36 mmam 91,44 cm
4) 1 ]yr =12 mmam =304,8 mm
5) 1 mm =0,0833 ]yra =25,4 mm
Ennnnt nnocrpanntx nanmr:
1. Ancrpannx: 1 ancrp. ]ynr =20 mnnnnnram. (Ho nono cncreme: 1 ancrp. onnap =100 nenram)
2. Ancrpnx: 1 mnnnnnr =100 rpomam
3. Anannx: 1 nex =100 xnnapxam
4. Aprenrnna: 1 neco =100 cenrano
5. A]ranncran: 1 a]rann =100 nynam
6. Fentrnx: 1 ]panx =100 canrnmam
7. Fnpma: 1 xtxr =100 ntx
8. Fonrapnx: 1 nen =100 crornnxam
9. Bennxopnrannx: 1 ]ynr crepnnnron = 20 mnnnnnram, 1 mnnnnnr = 12 nencam, 1 rnnex = 21
mnnnnnry. (Ho nono cncreme: 1 ]ynr =100 nencam)
10. Benrpnx: 1 ]opnnr =100 ]nnnepam
11. Bternam: 1 onr =10 xao =100 cy
12. Iepmannx: 1 mapxa =100 n]ennnram
13. Innnex: 1 ]panx =100 canrnmam
14. Ipennx: 1 paxma =100 nenram
15. annx: 1 xpona =100 +pe
16. Ernner: 1 ernn. ]ynr =100 nnacrpam =1000 mnnntem
17. Hspannt: 1 nspanntcxn ]ynr =1000 npyram
18. Hnnx: 1 pynnx =16 annam =192 napam
19. Hnonesnx: 1 pynnx =100 cen
20. Hpax: 1 nnap =1000 ]nncam
21. Hpan: 1 pnan =100 nnapam
22. Hcnannx: 1 xpona =100 +pe
23. Hrannx: 1 nnpa =100 uenresnmo
24. Kanaa: 1 xanacxn onnap =100 nenram
25. Knra: 1 mant =10 nsxo =100 ]tnxm
26. Kopex: 1 nona =100 uonam
27. Hnnan: 1 nnnancxn ]ynr =100 nnacrpam
28. Hmxcemypr: 1 ]panx =100 canrnmam
29. Mexcnxa: 1 neco =100 cenrano
30. Monronnx: 1 ryrpnx =100 mynry
31. Hnepnant: 1 rynten (]nopnn) =100 nenram
32. Honax 3enannx: 1 ]ynr =20 mnnnnnram
33. Hopnernx: 1 xpona =100 +pe
34. Haxncran: 1 pynnx =16 annam =192 napam
35. Hontma: 1 snort =100 rpomam
36. Pymtnnx: 1 nex =100 onam
37. Cnpnx: 1 cnp. ]ynr =100 nnacrpam
38. CBA: 1 onnap =100 nenram
18
39. Typnnx: 1 nnpa (]ynr) =100 nnacrpam (xypymam)
40. Vpyrna: 1 neco =100 cenrecnmo
41. unnnxnnx: 1 mapxa =100 nennn
42. upannnx: 1 ]panx =100 canrnmam
43. uexnx: 1 xpona =100 rennepam
44. Bnenapnx: 1 ]panx =100 canrnmam
45. Bnennx: 1 xpona =100 +pe
46. Bpn-Hanxa: 1 pynnx =100 nenram
47. Rrocnannx: 1 nnap =100 napa
48. Rxno-A]pnxancxn Coms: 1 ]ynr =20 mnnnnnram, 1 mnnnnnr =12 nencam.
49. nonnx: 1 nena =100 cenam.
Ha +rom marepnane namn tno cocranneno necxontxo rnnon ynpaxnenn:
1). Vnpaxnenne na sanomnnanne npocroro nepeuncnnrentnoro pxa, cxaxem:
I. s.omie, ouuapi, qpauru, ceumaeo
II. rpoui, ev.ioeui, mvepuru, +apru n r. n.
(I - nepnt cryenr; II - nropo cryenr).
2). Btpaorxa acconnann co crpano n ononnnrentntx snann -nasnann menxo monert:
I. Aecmpa.u: 1 aecmp. qvum = 20 uu..uuea+
II. Hpar: I ouuap =1000 qu.ca+ n r. n.
3) Vnpaxnennx rontxo na mnorosnaunte peannn-entrn. Bt nastnaere mnorosnaunym enexnym
peannm (nanpnmep, onnap), a cryenrt nepeuncnxmr crpant, n xoroptx ona naxonrcx n opamennn.
4) Vnpaxnenne na sanomnnanne ocnoxnennoro nepeuncnnrentnoro pxa:
I. 1 .er, 5 aqeauu, 12 neucoe
II. 30 nuacmpoe, 7pua.oe, o maue
III. 40 eou, 40 ceumaeo, 34 ope
He satnare o +]]exre neoxnannocrn! Bcrantre n onn ns nepeuncnnrentntx pxon nmecro
enexno peannn - peannm-mepy (nmecro 7 pnanon - 7 canrnmerpon). Hanomnnre eme pas cryenram, uro
nx saaua -npeoonenart +]]exr neoxnannocrn, a ne nrn na nonoy y npnntuntx peaxnn. B annom
cnyuae - crapartcx, urot neoxnannoe cnono canrnmerpt ne nonnnxno na nonnory sanomnnannx.
Ha npeoonenne +]]exra neoxnannocrn nanenent n ononnnrentnte saannx. 3rnm npnemom
mnpoxo nontsymrcx meroncrt no ycrnomy nepenoy n Ieenteprcxom nncrnryre nepenounxon.
Hanpnmep, nocne ntnonnennx ynpaxnennx na sanomnnanne ocnoxnennoro nepeuncnnrentnoro pxa
cnpocnre cryenron, xaxona tna omax cymma uncen, nasnanntx n ynpaxnennn (n annom cnyuae - 175).
Ontrnte nepenounxn nerxo cnpannxmrcx c raxnmn neoxnanntmn saauamn. Taxne saannx
npecneymr eme ony naxnym nent - cosart ocot nantx napannentnoro nocnpnxrnx: c ono cropont
- naexnoro, esacconnarnnnoro sanomnnannx, ]ororpa]nponannx nn]opmannn n, c pyro cropont,
ononpemenno c +rnm, - nornuecxoro nocnpnxrnx n anannrnuecxo opaorxn coepxannx. Hantx +ror
naxen n paore nepenounxa-cnnxponncra. K pyrnm cnocoam ero rpennponxn mt oparnmcx n pasenax
Mnemocrnxn (ynp. 7) n 3anomnnanne rexcra (ynp. 9.)
Eme pas ormernm, uro nx saxpennennx nantxa esacconnarnnnoro sanomnnannx necxontxnx ennnn
nn]opmannn n onpeenenno nocneonarentnocrn ouent nonesno art cryenram nx no]pasonoro
nepenoa npenoxennx, coepxamne nepeuncnnrentnt px (3-5 xomnonenron) ns napnnarentntx n
nnuntx nmen, a raxxe rononnmon.
4.6. Ynpaanenne 6. Mneuoopasm
Onopntm cpecrnom esacconnarnnnoro sanomnnannx moryr cnyxnrt mnemoopast. Onn, xax
noxastnaer npaxrnxa, ropaso onee naexnt n cnryannn nepenoa, uem nornuecxn npnnnnn
sanomnnannx. Xorx mnorne nepenounxn oxoxrcx n es nnx.
Hcnontsymrcx nnnente n oemnte mnemoopast. Hnnente mnemoopast yont nx
sanomnnannx nocneonarentnocrn ennnn nn]opmannn n ononpemenno - sanomnnannx onornnno
xapaxrepncrnxn ennnn. 3ro moxer trt opas noesa c naronamn pasnoro nnera, nepennna mamnn na
croxnxe, nonxa c xnnramn n r. n. Hoxcnnm nx ncnontsonanne na npnmepe mnemoopasa noesa (ycnonno
Baronunxn nnn Haponos. Cm. nnn.).
Mnemoopas onxen trt cranntntm. Hyxno sanomnnrt ero n +rom cranntnom o]opmnennn n
19
ntstnart n namxrn, xora nonaonrcx. B narnxnom mnemoopase noesa uertpe nnn nxrt naronon:
nepnt - ncera xpacnt, nropo - cnnn, rpern - xenrt, uerneprt - senent, nxrt - xopnunent.
Kpacounoe nsopaxenne raxoro noesa nao noxasart cryenram n camom nauane rpennnra c
ncnontsonannem mnemoopason. Onn onxnt xax cneyer ero sanomnnrt n nayunrtcx tcrpo ntstnart n
namxrn. Hponeptre nx nantx. Hpenoxnre nm cpasy nocne emoncrpannn xaprnnxn napnconart
]nomacrepamn cno naponos. are nm ro xe saanne n nauane cneymmero sanxrnx. Hnaue ronopx -
npexe ncero nao yenrtcx, uro mnemoopas saxpennncx n cosnannn n noopaxennn. 3arem moxno
nanonnxrt ero nn]opmanne. Hauart +]]exrnnnee ncero c nepeuncnnrentnoro pxa cnon na ponom
xstxe. nx opasna nostmem marepnan namero camoro nepnoro ynpaxnennx:
Kvuua - xoper - eo.r - s+e - raoa
Or xonxperntx nmen napnnarentntx moxno nepern x acrpaxrntm:
Oopasoeauue - rv.imvpa - ucrvccmeo - uavra - mexuura
Bcxope ontmnncrno cryenron onapyxnr, uro c nomomtm mnemoopasa onn moryr sanomnnrt
ontme ennnn nn]opmannn, n xorx nonauany yyr nponycxart nexoropte naronunxn, no n
nocneonarentnocrn ne cotmrcx.
anee nocanre n naronunxn pxt uncen, rononnmt, nnunte nmena. Vnpaxnennx raxoro rnna c
mnemoopasamn nyxno oxsarentno npoonxart oma, nne sanxrn.
Cneymmn yponent cnoxnocrn - sanomnnanne c onopo na mnemoopas couerannx nn]pono n
nepantno nn]opmannn:
5 eo.roe - 20 saee - 3 .uci - 68 xopiroe - 7 .evuer (cm. raxxe nnn.).
Moxer trt, xomy-ro nx sanomnnannx nn]opmannn raxoro cmemannoro rnna ontme nooer
mnemoopas pxa anromonne c nomepntmn snaxamn.
Oemnte mnemoopast: opas nnrpnnt, opas xomnart, nanonnenno nemamn, - ncnontsymrcx nx
sanomnnannx nn]opmannn, saxonponanno onee cnoxno n npecrannxmme coo ]parmenr rexcra nnn
rexcr. Mt npenaraem nauart c nnmn ynpaxnennx rora, xora nnnente mnemoopast yxe xopomo
saxpenxrcx n nantx - sanomnnannx nn]opmannn n nne rexcra craner ocnonno saaue (cm. ynp. 9 n
anee).
4.7. Ynpaanenne 7. Mneuoc1nxn
Hnrencnnnoe oyuenne nepenoy cosaer ntcoxne ncnxnuecxne, ymcrnennte n ]nsnuecxne
neperpysxn! Ho+romy cnennantnte npnemt nnn ynpaxnennx, nanenennte na cnxrne nanpxxennx, cnxrne
crpecca oyuennx, npecrannxmrcx nam ouent naxntmn. Kaxnmn onn yyr - sanncnr or crnnx paort
xonxpernoro npenoanarenx. 3ro moryr trt npocro axn ns xnsnn nepenounxon, xorx x nnuno
npenounram, urot n onn tnn ne cnyuant, a paorann na cosanne nyxno ycranonxn, tnn, uro
nastnaercx, noyunrentnt. Vxe ynomnnannct cnennantnte npnemt cnxrnx crpecca - ayrorennte
ynpaxnennx. Mne xax npenoanarenm ontme ncero npanxrcx pasnnexarentnte ynpaxnennx. Cpen nnx
na nepnom mecre, esycnonno, mnemocrnxn.
3ro moryr trt nmte crnxn na nmym saannym remy, re ecrt nonropenne ennnn nn]opmannn
onoro rnna - nx necnoxno narn n orpomnom ]one xnaccnuecxo n conpemenno no+snn. Koneuno,
nyume ncero, ecnn npenoanarent nannmer crnxn cam, urot onn rouno coornercrnonann rem nenxm,
xoropte on crannr n annt momenr: sanomnnanne nnuntx nmen, rononnmon, uncen, xauecrnenntx
xapaxrepncrnx npemera nnn uro-ro eme. Cryenrt onapyxar, uro n crnxax onn sanomnnamr
snaunrentno ontme ennnn nn]opmannn, uem esacconnarnnno, c nomomtm mnemoopason nnn n
nposanuecxom rexcre. Ho+romy ecrt cmtcn mepo npenarart mnemocrnxn na nauantnom +rane oyuennx,
urot xaxt cmor nouyncrnonart cex na ntcore. Cexper npocr: crnxn ycrpoent rax, uro n nnx ecrt
macca cpecrn noepxxn acconnarnnntx cnxse: xoneunax n nnyrpennxx pn]mt, pasmep, nexcnuecxne,
cnnraxcnuecxne, mop]emnte nonropt, apxnrexronnxa crpo]t. Bce +ro cosaer ononnnrentnte cnxsn
mexy cnonamn. 3rnmn ocoennocrxmn ceuac mnpoxo nontsymrcx cosarenn pexnamntx rexcron. B
xauecrne opasna npnneem necxontxo mnemocrnxon, npenasnauenntx nx nauantnoro +rana oyuennx:
Hpnmep 1. Arv.i
Tuxo.
Oreau vcuv..
20
u.u-oi.u ce+i arv..
Hepea - Kam,
5 Bmopa - Kcmua,
Tpemi - Hacm,
Uemeepma - Hmoa,
Hma - Ceema,
Lecma - HPHHA,
10 Ceoi+a - MAPHHA.
Arv.i oi.u oeeo:ru
H np+o eoo.i cnuui
H+e.u no ce+i oipo:er
C raroo cmopoui.
15 Bce ouu oi.u ca+ie-ca+ie.
Kam - ca+a o.uuua,
Kcmua - ca+a cu.iua,
Hacm - ca+a ooopa,
Hmoa - ca+a v+ua,
20 Ceema - ca+a HPHBTHAB,
Hpuua - ca+a uesa+emua,
Mapuua - ca+a AKKVPA THAB.
Oouaroi arv. no+a.u e areapuv+
H cma.u opeccupoeami.
25 H c+e.a opeccupoeuua Cim
Cma.a r uu+ san.ieami.
Hx norasiea.u nvo.ure,
Hvo.ura opoca.a e uux ovo.uru,
A opeccupoeuua Cim
30 H.aea.a +erov ece+u ce+im.
Huoeoa ouu c ue uepa.u,
Ho o:eui peoro - ceoa.u.
Cpeou nvo.uru moeoa noouu+a.oci oeureuue,
H, :mooi cnacmu no.oreuue,
35 Jmom areapuv+ umopro sarpiea.u,
A ua opveo+ areapuv+e umoprv omrpiea.u.
Ta+ peseu.aci arv.a aua.
Oua oi.a posoea u eoo.i cnuui
H+e.a eoce+i oipo:er c raroo cmopoui.
40 aua oi.a ca+a rpacuea,
H nvo.ura vxoou.a c:acm.uea.
Crnxornopenne unraercx rpynne ncnyx. 3arem amrcx saannx. Hx cnoxnocrt sanncnr or
nororonnennocrn rpynnt. Ocnonnte:
1) Hepeuncnnrt nce xencxne nmena n rom nopxxa, n xaxom onn ncrpeuannct.
2) Hepeuncnnrt nce, uro nsnecrno o xaxo axyne (ne napymax nopxox cneonannx nmen) - moxno c
nepexnmuennem na pyro xstx.
3) Honpoonart nocnponsnecrn crnxornopenne nennxom.
Ecnn nt nnnmarentno npoanannsnpyere crnxornopenne, ro onapyxnre necxontxo naxrnuecxnx
xnrpocre. Bo-nepntx, n xauecrne ocnont npenaraercx 7 ennnn onornnno nn]opmannn, +ro uncno
axe nasnano n nauane. A cryenrt yxe, esycnonno, snamr o rom, uro nmenno cemt ennnn nn]opmannn
ocrynnt nx sanomnnannx npn cpenem oeme nerpennponanno namxrn. H xora onn ntnonnxr namn
saannx, nensexno ntxcnnrcx, uro onn-ro sanomnnnn ontme! Ho nx +roro nt namepenno sanoxnnn n
crpyxrypy crnxornopennx ncnomorarentnte cpecrna: cmexnym pn]my 8- n 9- crpox, nepexpecrnym
21
pn]my 19- n 21- crpox; ocoo ntennnn c nomomtm nosnnn n onpeenenn noctmym
nn]opmannonnym ennnny (nmx Ctm) n enxrym (nmx ama).
Hpnmep 2. ent poxennx
Bi. oeui poroeui v ci:a,
H ci: oi. no.ou cu..
Ou om.a, corv u epa:a
Ha npasouur npue.acu.,
A copora e+v no+oea.a!
Ka.a:u ua ne:u ucnera.a!
Ho ua sanax ra.a:a
Beci .ec coopa.c e oo+ ci:a.
Hpu.eme.a rvrvura - npuuec.a nuea rpvrrv,
Hpu.eme.a an. - npuuec.a euua oee ran.u,
Hpu.eme. vooo - npuuec ovmepopoo,
Hpu.eme.a eopoua - npuuec.a +arapoui,
Hpu.eme. cueeupi - npuuec eooru nvsipi,
Hpu.eme. creope - npuuec oevpe,
Hpuue. oapcvr - npuuec oeuee cvuovr,
Hpu.eme. :urur - npuuec 10 ruurer.
H rar ua:a.u mvm ece :umami!
a e rapmi ua oeuieu uepami!
H ci:a-mpvoa:a npoc.ae.mi!
3ect saaua sanomnnannx paccunrana na onee rpennponannym namxrt. Onornnntx ennnn
nn]opmannn ontme - nx 12; xpome roro, enncrno pxa paspymaer +]]exr neoxnannocrn, xoropt nt
nerxo onapyxnre camn. Onaxo n crnxontx cpecrn acconnarnnno cnxsn, oneruammnx sanomnnanne,
roxe ontme. Cryenram anannct cneymmne saannx.
1) Kro tn y ctua n rocrxx - nepeuncnnrt no nopxxy no-pyccxn; no-nemenxn (saanne cnxsano c
axrnnnsanne noxa nemenxo nexcnxn na remy Hrnnt - +ro tno name xoneuno saaue, no+romy
nasnannx nrnn nomnn n +ror mnemocrnx n n pyrne ynpaxnennx no mnemorexnnxe; cm. n +ro cnxsn raxxe
pasen 12 Inant 2 Temarnuecxn npnnnnn).
2) Kro uro npnnec?
3) Hepeuncnnrt no nopxxy, uro tno npnneceno.
4) Hontrartcx paccxasart crnxornopenne nansycrt!
Hpnmep 3. DerRegen.
Eine Hsin namens Schwarznase
Hatte sieben Kinderhasen.
Der erste war schlau und hie Tom
Der zweite war mutig und hie Nick
Der dritte war lustig und hie Anton
Der vierte war klug und hie Mike
Der funfte war stolz und hie Andy
Der sechste war edel und hie Simon
Der siebte war stark und hie Klaus.
Sie wohnten alle in einem Loch
Und waren gesund und munter.
Die Sonne schien, das Gras war grn,
Sie wurden immer gesunder.
Aber!
Am 9. September gegann es zu regnen,
22
Es regnete viele Tage.
Die Hasen bekamen nasse Fsse,
Aber wollten sich lange nicht plagen.
Ihr Loch verschwand, und von der Stelle hin
Flossen jetzt sieben Flsse:
Taja, Maja, Saja, Grunwasser, Eder, Renn und Linn.
Die Hasen bauten Boote
Und ohne ein einziges Wort
Fuhren fort:
Der schlaue Tom whlte Taja
Der mutige Nick whlte Maja
Der lustige Anton whlte Saja
Der kluge Mike whlte Eder
Der stolze Andy whlte Renn
Der edle Simon whlte Linn
Und der starke Klaus whlte Grnwasser.
Mutter Hsin aber blieb auf der Insel allein
Das war nicht besonders fein.
Sie dachte: wer kehrt als erster zurck?
Vielleicht der Sohn, der ist besonders klug?
Wer?
Bt nanepnxxa ysnann nexoropte npnemt, snaxomte nam no npnmepam 1 n 2. 3aaun sanomnnannx
sect, esycnonno, ycnoxnxmrcx. Hpn nmom snannn xstxa nn]opmannx na nnocrpannom xstxe
sanomnnaercx xyxe. K otuntm saannxm: sanomnnrt nmena no nopxxy, art xapaxrepncrnxy xaxoro,
roxe no nopxxy, - oannxercx nepeuncnnrentnt px rononnmon, sarem - conmemenne nnuntx nmen c
rononnmamn n, naxonen, anannrnuecxn momenr, saxnmuennt n nonpoce: Wer? Taxnm opasom,
ynpaxnenne cnococrnyer saxpennennm roro camoro nantxa napannentnoro nocnpnxrnx
(esacconnarnnnoro n nornuecxoro), na ntpaorxy xoroporo nanenent ynpaxnennx c neoxnanntm
saannem (ncnomnnre ynp. 5 Peannn-entrn).
B crnxornopennn necxontxo pas ncnontsonan +]]exr neoxnannocrn, n uacrnocrn rononnm
Griinwasser nomenxn cnoe mecro n nepeuncnnrentnom pxy.
Boome, mnemocrnxn pasymnee ncero xoncrpynponart no xoy oyuennx, yunrtnax npncrpacrnx,
nnrepect n nacrpo rpynnt, a raxxe re ocnonnte ymennx, xoropte n annt momenr naxnee ncero
saxpennrt.
4.8. Ynpaanenne 8. Cneanmn xou
Cnoeopasnoe pasnneuenne npecrannxer coo raxxe n ynpaxnenne rnna Cnexnt xom. Ero
npnnnnn n nosanmcrnonan ns nsnecrno saant. Kro-ro (n namem cnyuae - npenoanarent) unraer nepnym
crpouxy - cryenr ee nonropxer; npenoanarent unraer nropym - cryenr nonropxer nepnym n nropym;
unraercx rpertx - nonropxmrcx nce rpn n r. . B xonne nyxno nonropnrt nect rexcr:
Oouu opueuua.iui oquuos,
ea ourux ouroopasa,
Tpu mpenemuix mapaumv.a,
Uemipe :v+asix :apooe :eca.u :epen :voara,
Hmi nvx.euirux nuea.u npumuo ne.u, n.omuo noooeoae,
Lecmi uvcmpix uara.oe ueip.uci ue.roei+u uuporono.i+u u.na+u,
Ce+i c+ve.ix cupom c+ompe.u cepie cuu+ru,
Boce+i eo.oorux eopooiee eapu.u euuueeoe eapeuie,
eemi omrux ovpue opasuu.u oepeeuuoeo oparoua, oo+oeaci: oo, oa oiuiru!
23
C xaxo crpouxo pacrer xonnuecrno cnon n ycnoxnxercx cnnraxcnuecxax crpyxrypa.
Bcnomorarentntm cpecrnom nx sanomnnannx xnnxercx, xax n n crnxax, acconnarnnnax cnxst cnon no
snyuannm - n xaxo crpouxe nce cnona naunnamrcx na ony yxny/snyx (annnrepnpymr). 3nemenr
acypa nomoraer saxpennrt nantx esacconnarnnnoro (nenornuecxoro) sanomnnannx. Hantx
crynenuaroro ynnnennx crpyxrypt cmtxaercx c nantxom cnnraxcnuecxoro pasneprtnannx (cm. pas. 10),
rontxo n annom cnyuae npenaraercx pasneprtnanne nnnenoe. Kcrarn, nx +roro yonee ncero
napnanrt cnexnoro xoma, cxoncrpynponannoro na ocnone ono crpyxrypt:
Mo opve.
Mo opve noue. e ruuo.
Mo opve noue. e ruuo oouu.
Mo opve noue. e ruuo oouu, a oeeo:er ue es..
Kopoue ronopx, nosmoxnocrn cnexnoro xoma nectma mnpoxn, n nt moxere c nomomtm nero pemart
pasnte rpennponounte saaun, crpox ynpaxnenne, nanpnmep, na marepnane nyxno nam nexcnxn.
Tpynee aercx nocnponsneenne cnexnoro xoma na nnocrpannom xstxe; rora moxno npenoxnrt
oneruennt napnanr saaun: xaxt onxen nonropnrt nnmt ne cocenne crpouxn. Bor onn ns
npnmepon nemenxoro cnexnoro xoma:
Eine eigenartige Eidechse
Zwei zottelige Zollbeamten
Drei doppelseitige Deserteure
Vier vernnftige Veilchen sind voneinander vervollkommnend verziert.
Fnf fromme Frsche fauchen, falls Flhe fortspringen.
Sechs saumseligen Sdafrikanern sagt man: sie sollten sich saubermachen.
Sieben selbstvergessen singende Suglinge suchen sorglos se Suppe.
Acht allwissende Astronomen arbeiten allerlei Arten von Atommodellen aus.
Neun nutzlose Nichtskonner neigen sich nacheinander, nachdem sie nebeneinander niederfallen.
4.9. Ynpaanenne 9. 3anounnanne 1exc1a
Oem rexcra, xoropt nepenounx moxer sanomnnrt, - xonrpontnt noxasarent monnnsonannocrn
ero namxrn na annt momenr. Ho+romy xonrpontnte nponepxn oema sanomnnannx rexcra n
ynpaxnennx raxoro poa xenarentno npononrt perynxpno na ncex +ranax oyuennx.
B raxnx saannxx nx nmoro uenonexa ner nnuero npnnnnnnantno nonoro. Eme n mxone mt
nepecxastnaem rexcrt n nnmem nsnoxennx. Ho nx nepenounxon neoxonmt necxontxo nnte
rpeonannx npn nocnponsneennn rexcra. Paccmorpnm nosmoxnte napnanrt:
1. Maxcnmantno rounoe nocnponsneenne ]parmenra rexcra na ponom xstxe. Haunnre c ]past; sarem
ynennutre oem o necxontxnx ]pas, asana, crpannnt. Hpenournrentno naunnart c xanpa
o]nnnantno peun, rexcron c maxcnmantno uacrorno nexcnxo nnn c xyoxecrnenno npost,
npnnnxenno x pasronopnomy crnnm. Hosxe moxno nepern x rexcram c onee cnoxntmn
]ynxnnonantno-crnnncrnuecxnmn xapaxrepncrnxamn. He ncxnmuent ononnnrentnte saannx,
xacammnecx coepxannx rexcra nnn cyxenn no nonoy coepxannx. Texcr nt saunrtnaere ncnyx nnn
nxnmuaere marnnro]onnym sannct.
Hponox xonrpontnte nponepxn nnrentnoe npemx, nt onapyxnre napaoxcantnoe xnnenne: cnauana
yer sameren nce ynennunnammncx oem oneparnnno namxrn, a sarem - nce ontmee xonnuecrno cnon
npn nocnponsneennn rexcra cryenrt yyr samenxrt cnnonnmamn. 3ro - nopmantnoe xnnenne,
cnnerentcrnymmee o rom, uro nauan pacmnpxrtcx nanason napnanron n axrnnnom cnonapno-
rpammarnuecxom sanace ponoro xstxa. 3naunr, npnmna nopa nosononnrt onee nnrencnnnt rpennnr
mexannuecxoro sanomnnannx, nocxontxy nepenounxy n ero paore nnora rpeyercx sanomnnrt n
nonropnrt nmenno cnono n cnono, a ne napnarnnno.
B ononnenne moxno no nenouxe noccranonnrt coepxanne rexcra.
2. Te xe saaun npecneymr ynpaxnennx no sanomnnannm rexcra na nnocrpannom xstxe (xstxe
nepenoa).
3. Btopxa nn]opmannn no onpeenenno reme ns npocnymannoro rexcra. Hyxno ntpart n rouno
24
nocnponsnecrn rontxo nn]opmannm no reme, xoropym nasnan npenoanarent. Taxoro poa sanomnnanne
moxno conmecrnrt c rpennponxo nantxa nepexnmuennx: npocnyman rexcr na nnocrpannom xstxe,
remarnuecxn oennennym nn]opmannm nocnponsnecrn na ponom xstxe, n naoopor.
4. Bocnponsneenne ]parmenron rexcra na nesnaxomom nnocrpannom xstxe. Bpx nn nepenounxy
oneercx nonropxrt n ero paore snaunrentnte ]parmenrt rexcra na conepmenno nesnaxomom nnn
manosnaxomom xstxe. Ho orentnte nnrart (cxaxem, na nartnn, ]pannyscxom xstxe n r. n.), a raxxe
nepeuncnenne nmen omecrnenntx exrene (nanpnmep, xnracxnx, a]pnxancxnx), onontno oemnte
nasnannx oprannsann - ncrperxrcx nenpemenno. Ho+romy nantx nocnponsneennx ]parmenron c
onontno ntcoxnm xauecrnom ]onernuecxoro nopaxannx xopomo t nmert. nx +roro npenoanarenm
cronr sanacrnct marnnro]onntmn sanncxmn opasnon peun na pasntx xstxax. Taxoro poa ynpaxnennx
moxno nnonrt na camom pannem +rane oyuennx. Fonee mnpoxn xpyr saau moxno oosnaunrt, ecnn n
xauecrne marepnana nx sanomnnannx noopart rexcr na nnsxopocrnennom xstxe. Ha sanxrnxx c
nepenounxamn c nemenxoro raxnm xstxom oxasancx ronnancxn. Hocne ntnonnennx ynpaxnennx no
sanomnnannm ]parmenron ronnancxoro rexcra (+ro tn mmopncrnuecxn paccxas, cocroxmn n
ocnonnom ns pennnx nepconaxe) nnrepecno tno ocynrt coepxanne, cmxer, art xapaxrepncrnxy
nepconaxam. A yymne nepenounxn n pesyntrare raxoro ynpaxnennx npnoperamr nantx nsnnexart, n
cnyuae xpane neoxonmocrn, nn]opmannm ns rexcra na manosnaxomom xstxe; ouent nonesno nx
nepenounxon c nemenxoro yer sanomnnanne rexcra na nanexre (anapcxom, nnxnenemenxom n p.).
5. Bocnponsneenne no+rnuecxoro rexcra.
3ro - oneruennt nn sanomnnannx. On xopomo monnnsyer peut n noxonr n xauecrne sapxxn n
nauane sanxrnx, a raxxe xax cnoco nepexnmuennx c onoro rnna rpennnra na pyro. Ontr noxasan, uro
nx +ro nenn npexpacno noxoxr rax nastnaemte nnmepnxn - nx mnoro n conpemenno enponecxo
ercxo no+snn:
Es heulen nicht immer nach Noten
die musisch begabten Cojoten,
ohne Rcksicht auf Phon
und dem Lrmschutz zum Hohn:
fuer unsereins wr das verboten.
Hnn:
Ein Tischler - es war ein Chinese,-
der a so schrecklich gern Kaese.
Er hatte Ideen,
Die lieen sich sehen:
Er schnitt den Ks' mit der Frse.
nx sanomnnannx cnauana npenaramrcx nepnte ne crpoxn, a sarem xonen. Ecnn saanne oxaxercx
cnnmxom rpyntm, marepnan moxno anart rax, xax n ynpaxnennn cnexnt xom.
Orrenox acypa n cmxere n conpemennt xstx enamr nnmepnxn nnoornopntm marepnanom nmenno
nx nepenouecxoro oyuennx. B otuntx xe crnxax cnnmxom oxnaemoe coepxanne, xoropoe
naranxnnaer na npnntunt, nornuecxn rnn sanomnnannx.
Hpn nponeennn ynpaxnenn na sanomnnanne rexcra ne satnare xonrponnponart remn
nocnponsneennx; nnora ymecrno nnonrt xax npnem rpennnra ycnonne xecrxo xonxypennnn: npn
sarxnynmecx nayse saanne npoonxaer ntnonnxrt pyro cryenr.
4.10. Ynpaanenne 10. Bnnuanne nepenounxa
Hpn oyuennn ycrnomy nepenoy cryenrt c camoro nauana onxnt trt opnenrnponant na axrnnnoe
ycnoenne n nocnponsneenne snyuame peun n nmo cnryannn. 3ro cnenn]nuecxoe ncactnammee
nnnmanne nepenounxa nonesno pacnpocrpannrt n na nnctmennt rexcr. Hpenoxnre cryenram n
xauecrne ortxa or ycrno paort n pexnme cnyx-ronoc nanncart nxranr, cocroxmn ns cnon,
xoropte onn uacro nnxr n nnctmennom o]opmnennn, nanpnmep:
nxranr 1. VO1M1X, KARL FAZER, BOUNTY, SNICKERS, DOVE, HALLS, UNCLE BEN'S, NESCAFE

25
CLASSIC.
nxranr 2. TOYOTA, MERCEDES-BENZ, NISSAN, CHRYSSLER, CHEVROLET, RENAULT, PEUGEOT.
Bt moxere ncnontsonart nx nxranron, xpome nasnann ronapon, mapox, ]npm, raxxe nmena
nsnecrntx omecrnenntx exrene, reorpa]nuecxne nasnannx - nce ro, uro mt uacro ncrpeuaem n n
nanncannn. Koneuno, snyxono onnx uacrorno nexcnxn nx ycrnoro nepenounxa nanonee snaunm, no
cnxst ero c rpa]nuecxnm o]opmnennem onxna ncera noepxnnartcx, ocoenno +ro xacaercx uacrorno
nexcnxn c necranaprntm rpa]nuecxnm n snyxontm o]opmnennem (n npnneenntx ntme nyx opasnax
nxranron nt nnnre n ocnonnom cnona c rpa]nxo ne nemenxoro nponcxoxennx). Hnaue nepenounx
nenontno cenaer omnxy, onnpaxct npn ycrnom nepenoe na nnctmennt rexcr - cxaxem, n cnyuaxx
ycrnoro nepenoa oxymenra c nncra nnn cnnxponnoro nepenoa c onopo na nnctmennte marepnant.
4.11. Ynpaanenne 11. Mneuo1exnnxa + nornuecxne onepannn
ononnnrentnte nornuecxne saannx, xax nt yxe nnenn n onncannn npetymnx rnnon ynpaxnenn,
uacro nxnmuamrcx n ynpaxnennx no mnemorexnnxe (cm. xommenrapn x ynp. 5). Hexoropte meroncrt-
npaxrnxn npenaramr yymnm nepenounxam ynpaxnennx, n xoroptx conmemamrcx nornuecxne
onepannn n rpennponxa namxrn yxe na +rane nocranonxn saaun. Hanpnmep, cryenram n tcrpom remne
saunrtnamrcx uncna. Onn onxnt ornxrt or xaxoro uncna 10 nnn npnannrt 1, a sarem nepenecrn orner
na nnocrpannt nnn pono xstx. Taxne ynpaxnennx ne opnenrnponant na pacmnpenne oema namxrn,
cxopee na noepxanne namxrn n monnnsonannom cocroxnnn, n npenaramrcx cryenram n xauecrne
sapxxn n nauane sanxrnx no nocneonarentnomy n cnnxponnomy nepenoy. Bapnanrom raxo
sapxxn moxer trt nepeno rnarona c nsmenennem nnna n uncna, nanpnmep:
Hpenoanarent:
uoeui
ue.
willst
oe.aeme
Cryenr:
gehe (u.u: geht, gehen)
gingen (u.u: gingest, ginget)
xomm (u.u: xo:v, xo:em, xomume)
macht n r. n.
Ocoax cnoxnocrt +roro ynpaxnennx, nx xoroporo raxxe saaercx ntcoxn remn (orner onxen
cneonart sa pennnxo npenoanarenx nesamennrentno), n rom, uro nepe cryenrom - ntop ns
necxontxnx nosmoxntx ]opm; emy npenaraercx ocnoxnxmmax paory nepenounxa cnryannx: rax
nastnaemax pannonpannax napnarnnnocrt. Hecmorpx na +ro, ntop nyxno nayunrtcx n mexy nyx
orne enart tcrpo.
4.12. Ynpaanenne 12. Cuemannmn 1pennnr no uneuo1exnnxe na ua1epnane npenoaennn n
cuoennponannon cn1yannn
B npemecrnymmnx rnnax ynpaxnenn npenarancx rpennnr n ocnonnom na yponne cnona. Kax
noxastnaer ontr, ero nocroxnno nao noxpennxrt ynpaxnennxmn, cocroxmnmn ns orentntx
npenoxenn nnn oprannsonanntx xax ennt rexcr.
Tnn 1. Cmoennponannax cnryannx
3anomnnanne esacconnarnnnoro pxa uncen nnn/n cnon - ocrarouno rpyoemxax saaua, no+romy na
nauantnom +rane ee moxno oneruart c nomomtm nnonoro onncannx nrpono cnryannn, yono nx
noopannoro marepnana.
B xauecrne npnmepa npenaraem ynpaxnenne na sanomnnanne nepeuncnnrentnoro pxa couerann nn]p
n cnon na remy Hpoyxrt nnrannx. nx yocrna nocnpnxrnx sect npnneen pyccxn napnanr (na
npaxrnxe n oyuennn n cnryannx, n marepnan anannct cryenram no-nemenxn, a nx saaue tno
nepenecrn cno ]parmenr na pyccxn xstx):
Kar oo.eo +i npooepru+c?
Hac eiopocu.o ua ueooumae+i ocmpoe. Ha oepeev +i oouapvru.u:
1. 240 re +vru, 117 ovxauor x.eoa, 3 npuuroe
2. 138 re +ac.a, 54 re +apeapuua, 21 re rupa
3. 147 re cipa, 19 re ro.oaci, 81 re naumema
4. 2 m o.or, 155 re oauauoe, 64 re ane.icuuoe
26
5. 4 m puca, 716 re +arapou, 230 +euroe rapmouru
6. 517 ovmi.or .u+ouaoa, 82 ovmi.ru cora, 905 ovmi.or reaca
7. 676 ovmi.or euua, 840 oauor nuea, 974 ovmi.ru rouira
(Vnpaxnenne paccunrano na 7 cryenron. 3aannx, re naptnpymrcx ennnnt mep (1, 4, 5, 7),
paccunrant na onee cnntntx cryenron).
Tnn 2. Hpenoxennx
Orpaorxa mnemorexnnxn na marepnane npenoxenn nenna npexe ncero noromy, uro n peantnocrn
nmenno n xonrexcre npenoxennx nepe nepenounxom uame ncero ncraer saaua sanomnnannx
nepeuncnnrentnoro pxa. Marepnan moxno (no ne oxsarentno!) nonpart ns pasnnuntx ncrounnxon rax,
urot on connaan c remamn paort na cnxsntm rexcrom na annom sanxrnn (rema +xonornn, apmnn,
nnrepntm o xnno n r. n.):
1. STEVEN SPILBERG. Geboren 1947 in CINCINNATI als Sohn einer jdischen Familie, die ihre Wurzeln
in RUSSLAND, O'STERREICH und DEUTSCHLAND hat.
2. BERLINER Stadtbad SCHNEBERG wurde 1930 gebaut, dabei betrugen Baukosten 1,1 MLN
REICHSMARK plus 23 000 REICHSMARK fr die Einrichtung. Architekt HEINZ LASSEN.
3. Der Pro-Kopf-Jahresverbrauch der sterreichischen Bevlkerung an wichtigsten Nahrungsmitteln betrug
bei Mehl 67 kg, bei Fleisch 86 kg, bei Trinkmilch 128 kg.
4. Die Preise des Renault liegen zwischen 22 500 fr den 1,4 Ec mil 5 Tueren und 35 700 Mark fr den
ztveituerlgen Couch mit Zwelliter-16-Ventilmotor.
Btenennte cnona noxastnamr, uro nepeno cnxsntx npenoxenn pemaer cpasy necxontxo saau:
rpennpyer nantxn nepenoa nocneonarentnocrn nnuntx nmen, rononnmon, nn]pono nn]opmannn (ar n
xonnuecrnenntx anntx).
5. Tpennponxa nepexnmuennn na pyron nsmx
Hepexnmuenne na cncremy pyroro xstxa, nnaue ycrpoennym, ncera rpeyer ncnxnuecxnx,
+monnonantntx, ymcrnenntx n npemenntx sarpar. Ipammarnxo-nepenono mero noromy n ropmosnn
oyuenne xstxy, uro npenaran nontsonartcx nymx xstxontmn cncremamn ononpemenno.
Hpn ycrnom nepenoe rpeyercx tcrpoe n npoyxrnnnoe nepexnmuenne. K cuacrtm, +ro onn ns rex
nantxon, xoropte saxpennxmrcx naonro; no re ycnnnx, xoropte sarpaunnamrcx na nepexnmuenne, no-
nnnmomy, sarpynxmr ]opmnponanne pyrnx nepenouecxnx nantxon, nanpnmep cnoconocre x
sanomnnannm. A nepenounxy nce onn nyxnt n xomnnexce. Ho+romy, ncxox ns ontra, nam xaxercx
nenecoopasntm cnauana ntpaartnart orentnte nantxn es nepexnmuennx (rpennponxa na onom
xstxe), a norom yxe - c nepexnmuennem. Taxo nopxox ncnontsonannx npnemon mnemorexnnxn
npenaraercx n ynpaxnennxx 1-5: cnauana nt yunrect sanomnnart nn]opmannm na ponom xstxe, sarem -
na nnocrpannom n yxe rontxo norom npn sanomnnannn nepexnmuaerect na pyro xstx. Cam nantx
nepexnmuennx rax nnn nnaue c]opmnponancx eme rora, xora nt nsyuann nnocrpannt xstx, n
orentntx ynpaxnenn na nepexnmuenne ne aercx. Onaxo axrnnnsnponart, oxnnnxrt +ror nantx
pexomenyercx nocroxnno, na +ro nanenent nce ynpaxnennx naparpa]a 4, re crannrcx saaua nepenoa, n
rom uncne rpancxpnnnnonnoro, a raxxe rax nastnaemt +xo-nepeno (pasen. 18). Kaxt nepenounx,
rpennpyxct camocroxrentno c nomomtm ayno- n nneoannaparypt, onxen cunrart pasnnrne nantxa
nepexnmuennx ono ns ocnonntx cnonx saau.
Hpn ocnoennn nantxa nepexnmuennx xaxt nepenounx npoxonr na +rana: nauantnt n
remarnuecxn. Ha nauantnom +rane marepnanom nx ynpaxnenn moxer trt nmax remarnuecxn
neoprannsonannax nexcnxa ocnonnoro cnonapnoro ]ona, a raxxe ocote rpynnt cnon, xoropte yxe
ncrpeuannct n ynpaxnennxx no mnemorexnnxe: uncnnrentnte, rononnmt, nnunte nmena. Bce +ro moxer
ncrpernrtcx nepenounxy n rexcre na nmym remy n npnronrcx ncera.
Hpexpacno monnnsyer, nanpnmep, nonepemennt nepeno nocneonarentnocrn uncen ro na onom, ro
na pyrom xstxe. Hpenoanarent nponsnocnr ncnyx uncna, a cryenr nx nepenonr: 273, 164, 82, 314 n r.
n. Hepnoe uncno npenoanarent unraer no-anrnncxn, cryenr nepenonr na pyccxn, nropoe unraercx no-
pyccxn, a cryenr nepenonr na anrnncxn n r. . Vnpaxnenne npononrcx n tcrpom remne o nepno
omnxn cryenra. Harpennponannt nepenounx moxer ntnonnxrt +ro ynpaxnenne cxont yrono onro.
Hantx nepexnmuennx na remarnuecxn oprannsonannom marepnane naunnaer ]opmnponartcx n nponecce
oyuennx n pasnnnaercx n npaxrnuecxo paore nepenounxa. Pacmnpenne nanasona +roro nantxa anee
nponcxonr ncxnmunrentno no remarnuecxomy npnnnnny. Bnnmo, +ro n sacrannno P. K. Mnntxp-
27
Fenopyuena xareropnuecxn yrnepxart, uro ]opmnponanne nantxa nepexnmuennx nosmoxno rontxo no
remarnuecxomy npnnnnny. Her, c +rnm meroncr nepenoa cornacnrtcx nnxax ne moxer. Fes ocnonnoro
cnonapnoro ]ona, es oprannsannn mexxstxonoro xonraxra na npocremem marepnane ]opmnponanne
nantxa yer sarpyneno. Ocrantnte xe sameuannx no nonoy saxonomepnocre nantxa nepexnmuennx,
cenannte Mnntxp-Fenopyuentm (M.-F. Teopnx n merot... C. 101-111), nornepxamrcx npaxrnxo
oyuennx, n, na nam nsrnx, c nnmn cronr nosnaxomnrtcx n nepenounxam, n npenoanarenxm nepenoa.
Hepnax saxonomepnocrt - +ro npnnnnn omnnanrnoro xstxa: nepexnmuenne na nnocrpannt xstx
]opmnpyercx tcrpee n ecrnyer naexnee. 3ro ecrnnrentno rax! 3naunr, cronr naunnart c nerxoro -
cnauana nayunrtcx nepexnmuartcx (nepenonrt) na nnocrpannt xstx. Hpnunny +roro ]enomena mt yxe
nontrannct oocnonart.
Bropax saxonomepnocrt nepexnmuennx, no Mnntxp-Fenopyueny, +ro snaxont npnnnnn. Hmeercx n
nny, no-nnnmomy, ro, uro nantx nepexnmuennx ]opmnpyercx naroapx pacmnpennm nanasona
nsanmnoonosnauntx coornercrnn. Kopoue ronopx, nepenounx npnntxaer, pearnpyx na cnono,
npenarart nce npemx ono n ro xe coornercrnne, ne rparx npemenn na noncx n nepeauy enorarnnntx
orrenxon. On ncxyccrnenno cyxaer nx cex mnpory ntopa (n ornnune or nnctmennoro nepenounxa).
a, ycrnte rexcrt n ontmnncrne cnoem ornnuamrcx or nnctmenntx ntcoxo uacrornocrtm cnon,
nmemmnx npn nepenoe onosnaunt +xnnnanenr. Cneonarentno, npn oyuennn na +rane
onocroponnero nnn nycroponnero nocneonarentnoro nepenoa cnxsnoro rexcra npenoanarenm
npnxonrcx npemx or npemenn nanxstnart onn n ror xe napnanr nepenoa, urot yymne nepenounxn
npnntxnn ntpaartnart y cex raxym npnntuxy. Onopo e yer ocnoenne uacrorno nexcnxn.
6. Tpennponxa nepexnmuennn na pasnme 1nnm xonponannn
Hpaxrnxa noxastnaer, uro nepexnmuenne c yxnennoro na nn]ponoe xonponanne ncera ocrannxer
nepenounxy ononnnrentnte cnoxnocrn n moxer nonnsnrt xauecrno paort axe ouent ontrnoro
nepenounxa. Ecnn n peun oparopa ncrpernnact nn]ponax nn]opmannx - xn omnox n nepenoe, npnuem
c onnaxono nepoxrnocrtm n n xonnuecrnenno, n n nepantno uacrn coomennx. Houemy? eno n rom,
uro nn]pono xo nourn ncera onaaer nensmenno, aconmrno cranntno cemanrnxo xonnuecrna n n
cnxsn c +rnm nesanncnm or xonrexcra n ne ntnonrcx ns nero. Honpoyre nepenecrn ]pasy: Uuc.o
sapeeucmpupoeauuix paouonpue+uuroe cocmae..o e 1989 eoov 2 700 136 eouuu, a me.eeusopoe - 2 494
355 eouuu. Kax t xopomo nt nn npecrannxnn cee panonpnemnnxn n renennsopt, nam ne yacrcx
cnxsart nx xonnuecrno c nx opasamn. He rontxo nornuecxn, no n spnrentnt opas n raxnx cnyuaxx ne
nomoraer - on noxonr rontxo nx neontmoro uncna oexron: 3 renennsopa moxno noopasnrt, a 2 494
355 - npx nn.
Hrax, xament nperxnonennx - nn]pono xo. Kax noxastnaer nam ontr, nepenounxy npexe ncero
neoxonmo narpennponart cex na naexnocrt nocnpnxrnx nn]pono nn]opmannn: na xauecrno n na
cxopocrt. 3ro - ona ns camtx cnoxntx saau oyuennx ycrnoro nepenounxa, nporpecc yer sameren ne
cpasy, n cronponenrntx pesyntraron npx nn yacrcx ocrnut. Haunnart nyxno c nepntx ne oyuennx
(cm. pasen Mnemorexnnxa). Hpnuem neoxonm ne rontxo nantx sanomnnannx nn]pono nn]opmannn
camo no cee, no n nantx cranntnoro sanomnnannx uncen n nepantnom oxpyxennn. Hocxontxy nantx
+ror tcrpo yrpaunnaercx, yymemy n paorammemy nepenounxy npnxonrcx noccranannnnart yponent
nocroxnno. Ha nauantnom +rane ocnannaercx sanomnnanne ontmoro oema nn]pono nn]opmannn es
xonrexcra, sarem - n xonrexcre, a sarem - n conponoxennn pyrnx ocnoxnxmmnx xomnonenron - nnuntx
n reorpa]nuecxnx nmen, peann-mep. Hpn +rom nepenounxy neoxonmo snart, uro npn sanomnnannn
pyccxoro uertpexsnaunoro uncna pncxy nonepraercx rpertx nn]pa (nanpnmep, npn sanomnnannn art 27
ceumop 1987 e. nn]pa 8), n nemenxom - uerneprax nn]pa (ona nponsnocnrcx rperte). Hpn sanomnnannn
pxa uncen xyxe sanomnnamrcx coornercrnenno 3-e, 4-e n nocneymmne uncna, nyume - 1-e, 2-e n
nocnenee. B Ieenteprcxo mxone rpennponxa sanomnnannx uncen conponoxaercx apn]mernuecxnmn
ynpaxnennxmn na cxopocrt.
7. Tpennponxa 1euna yc1noro nepenoa
Peut o +rom y nac yxe mna. Eme pas ormernm, uro rpennponxy remna nyxno nnonrt c camoro nauana,
urot crpecc n npaxrnuecxo paore tn no ncxxom cnyuae ymentmen. Ocranonnmcx na ocnonntx nnax
ycranonox, ynpaxnenn n saann, nanenenntx na rpennponxy remna.
28
1) Temn sanxrnx
Temn ncero sanxrnx onxen trt ropaso ntme, uem npn oyuennn nnocrpannomy xstxy. Hayst nyxno
no nosmoxnocrn ncxnmunrt. Ftcrpax cmena pasnnuntx saann raxxe nomoraer noepxnnart remn.
Peantnym armoc]epy e]nnnra npemenn npn ycrnom nepenoe paspymamr anannrnuecxne momenrt
sanxrnx, nanpnmep ocyxenne cenanntx omnox. Ho+romy, no-nepntx, nx neoxonmo uerxo orennrt
or ntnonnennx saann (noxa cryenr ntnonnxer saanne, ero nnxro ne npeptnaer n nnuero ne
ocyxaercx, nonpanxn ne nnocxrcx, nocxasxn ncxnmuent). Bo-nroptx, ocyxenne omnox npononrcx
tcrpo, opnenrnponanno, c yuacrnem ncex unenon rpynnt. Temn sanxrnx moxer trt napymen
npnmenennem rexnnxn (marnnro]on, xomntmrep n r. n.) Ho+romy anropnrm npnmenennx rexnnxn onxen
trt npocunran sapanee, rexnnxa n sanncn nponepent n nororonnent.
2) Temn ntnonnennx saann
Btcoxn remn, n sanncnmocrn or +rana oyuennx, moxer trt ocrnrnyr pasnnuntmn cnocoamn:
Ha PAHHEM 3TAHE yonee ncero ncnontsonart mexannsmt xonxypenrnocrn n xonnexrnnno
ornercrnennocrn. Bor necxontxo rnnon saann nx nauantnoro +rana oyuennx:
3aanne 1. Bt ann cryenram saanne nonropnrt (nnn nepenecrn) px nn]p, cnon nnn orentnym
]pasy. Bt npeynpexaere nx cpasy, uro, ecnn ncnonnnrent yer monuart xorx t necxontxo cexyn,
saanne nauner ntnonnxrt pyro cryenr. Haysa nepe ntnonnennem saannx nosmoxna nnmt n rom
cnyuae, ecnn +ro nxonr n saanne (nanpnmep, nepe nauanom nn]opmannonnoro nepenoa cnoxnoro
rexcra c onopo na saroronnennt nnan nt npenaraere cryenram noymart 30 cexyn).
3aanne 2. Paora no nenouxe. Hpocnyman rexcr, cryenrt no ouepen noccranannnnamr ero
coepxanne, npnuem nepe nnmn cronr saaua ne nepecxasa, a cosannx cnxsnoro rexcra, c maxcnmantno
nonnoro nepeammero coepxanne. Kaxt cryenr nponsnocnr no ono ]pase, nocrpannax ee x
npetyme. Hayst sanpement. Kaxomy npnxonrcx onnpartcx na naexnocrt paort npetymero
nepenounxa.
Ha OCHOBHOM 3TAHE oyuennx axrnnno nnonrcx nepeno na npemx. Hpn +rom xaxomy nno
aercx npnmepno onnaxont oem rexcra n sarem ]nxcnpyercx npemx ntnonnennx (saanne moxer
ntnonnxrtcx npn ononpemenno paore n xannax); nno saaercx npemx nepenoa (3, 5 n onee mnnyr) n
]nxcnpyercx oem rexcra, xoropt sa +ro npemx ncnonnnrenm yanoct nepenecrn. Hpn ocyxennn
pesyntraron nyxno oxsarentno ormeuart xonnuecrno omnox na ennnny oema rexcra.
nx ononnnrentno rpennponxn remna ncnontsymrcx ynpaxnennx, npecrannxmmne coo sannct na
xaccere c ]nxcnponanno nayso. Hx nyume ncero ncnontsonart nx ononnnrentntx omamnnx
rpennponox.
Ha +rane oyuennx CHHXPOHHOMV HEPEBOV opnenrannn na maxcnmantno tcrpt remn
neocrarouno. Cnnxponncry neoxonmo ymert perynnponart remn cocrnenno peun n sanncnmocrn or
remna peun oparopa n annt momenr. Ho+romy nnoxrcx ocote ynpaxnennx:
Ynp. 1. 3xo-nonrop rexcra c naptnpymmnm remnom (oparop n sanncn nponsnocnr rexcr ro menenno, ro
tcrpo). 3aaua: orcranart ncera na saannoe xonnuecrno cnon. Bpemx ntnonnennx ynpaxnennx: 3-5
mnnyr.
Ynp. 2. 3xo-nonrop nepeuncnnrentnoro pxa (uncna, nasnannx ropoon) nnn cnxsnoro rexcra c
nocrenenntm ycxopennem o neecrecrnenno tcrporo. onro n raxom remne naunnammn nepenounx
npoepxartcx ne moxer, no+romy ynpaxnenne nyume orpannunrt 1-2 mnnyramn. 3nemenr
xonxypenrnocrn moxno nnecrn n sect: ormernrt, xro npoepxnrcx n maxcnmantnom remne ontme ncex.
Vnpaxnenne rpynoe, nocne ero ntnonnennx neoxonma paspxxa.
8. Bmpao1xa ax1nnnoro nanmxa coue1annn 1pancxpnnnnn n nepenoa
Kora mt nepenonm, mt ne saymtnaemcx na rem, uro ncnontsyem nonepemenno na pasnnuntx
cnocoa nepenoa - rpancxpnnnnm n cocrnenno nepeno snauennx snaxa: Magdeburg - Maeoeovpe, no
der Magen - re.voor. Vmenax cmena +rnx nyx cnocoon roxe nantx, xoropt noaercx
saxpennennm c nomomtm rpennponxn. Hpnoperenne +roro nantxa ocymecrnnxercx n na +rana. Ha
nepnom +rane nama saaua - npnntxnyrt x romy, uro noannxmmee ontmnncrno nnuntx n
reorpa]nuecxnx nmen ns xstxa opnrnnana, xstxa nepenoa n rpertnx xstxon (rpertnx - +ro xora n rexcre
na nnocrpannom xstxe, xoropt nam npecronr nepenonrt na pyccxn, ncrpeuamrcx xnracxne,
a]pnxancxne n pyrne nmena) - nrax, ontmnncrno +rnx nmen nepeaercx na xstx nepenoa c nomomtm
rpancxpnnnnn - noyxnennoro ]onemarnuecxoro coornercrnnx. H nnmt manax uacrt nepeaercx nnaue - no
29
rpannnn; +ro xonrpacrnnnax onomacrnxa n xonrpacrnnnax rononnmnxa. Ho+romy c nepntx sanxrn n
oyuenne nxnmuamrcx ynpaxnennx na rpancxpnnnnonnt nepeno:
Vnpaxnenne 1. Tononnmt.
Hepenecrn na nemenxn xstx:
I. Hoeocuoupcr, Capamoe, Ke+epoeo, B.aoueocmor
II. O+cr, Auana, Ceeacmono.i, Xaoapoecr
Marepnan nepenonrcx nocneonarentno (sa xaxtm cnonom cneyer nepeno), no n tcrpom remne.
3aauy moxno conmemart c rpennnrom oneparnnno namxrn. Tora saanne pacmnpxercx: sanomnnrt
px ns uertpex nasnann ropoon n nepenecrn ero na nemenxn xstx.
Vnpaxnenne 2. Hmena.
I. Bvmeuro, La.nuu, Cocuopa, Tamuuee
II. Mapuar, Bvm.epoe, Meuoe.eee, Bexmepee
Texnnxa ntnonnennx ra xe, uro n n ynp. 1. Ormernm, uro nnxnt ynpaxnenn raxoro poa, esycnonno,
pexomenyercx ntcrpannart no nospacrannm cnoxnocrn. Tora, xax yxe ormeuanoct n pasene
Mnemorexnnxa, camtm npocrtm marepnanom nx ynp. 1 oxaxyrcx snaxomte nasnannx ropoon Poccnn,
a onee cnoxntm - nesnaxomte pyccxne rononnmt, nanpnmep nasnannx menxnx ropoon n epenent:
Uepuovcoeo, Kaucr, Hpueemuucroe, Kocv.uuo n r. n. nx ynp. 2 yono nsxrt nsnecrnte nnunte nmena
(cm. ynp. 2!) n ycnoxnnrt saanne c nomomtm ]amnnn nensnecrntx: Kpacuo.oooe, Heaueuro, Xeamoe,
Kauruu, Ce+euoe n r. n. Hpn cocrannennn +rnx ynpaxnenn raxxe nonesno cosanne +]]exra
neoxnannocrn: Vmruuo, Poeuie Huei, Hoooeo, Bacmru (!). Tora nosnnxaer nonyrnax saaua, xax n
ncera n raxnx cnyuaxx: neoxonmo crapartcx, urot cnono, neoxnanno oparnnmee na cex nnnmanne,
ne cnnsnno xauecrno ntnonnennx saannx.
Vnpaxnenne 3.
Hepenecrn na pyccxn xstx:
I. Kln, Berlin, Mnchen, Bremen
II. Dresden, Baden-Baden, Stuttgart
Vnpaxnenne 4.
Hepenecrn na pyccxn xstx:
I. Thomas Mann, Borne, Kohl, Klee
II. Remarque, Griphius, Adenauer, Karl Marx
Hpnneennte ntme ynpaxnennx 3 n 4 moxno conmecrnrt c rpennnrom oneparnnno namxrn, a
marepnan nx ynpaxnenn raxxe nyume pacnonoxnrt no nospacrannm ero cnoxnocrn n nauart, raxnm
opasom, c nsnecrntx rononnmon n nmen cocrnenntx. Inannax nent raxnx ynpaxnenn - ocosnart, uro
npn nepenoe mt rpancxpnnpyem, a ocnonnax saaua npenoanarenx - cnenrt, urot rpancxpnnnnx tna
+xnnnanenrno n ne nponcxonno pycn]nxannn nnn onemeunnannx marepnana.
Ha nropom +rane ynpaxnennx nanenent na ro, urot nxnmunrt rpancxpnnnnm n omn xonrexcr
nepenoa. nx +roro ncnontsymrcx ynpaxnennx, cocroxmne ns orentntx npenoxenn, n xoroptx
ncrpeuamrcx rononnmt n nnunte nmena, a raxxe cnxsnte rexcrt. B nmom cnyuae ntnonnxercx
nocneonarentnt no]pasont nepeno.
9. Hapamnnanne ax1nnnoro sanaca coo1ne1c1nnn uac1o1non nexcnxn
9.1. Omne saueuannn
Fyymn nepenounx naunnaer ocnannart rexnnxy nepenoa rora, xora ero snannx nnocrpannoro
xstxa naxoxrcx na ocrarouno ntcoxom yponne. Ho +ro nonce ne osnauaer, uro on nnaeer nantxom
tcrpo naxonrt coornercrnne xaxomy cnony n ntpaxennm. 3romy on n yunrcx n nponecce ocnoennx
rexnnxn nepenoa. Ha nauantnom +rane oyuennx tcrpo napamnnaercx anx raxnx coornercrnn n
c]epe ocnonnoro omexstxonoro cnonapnoro sanaca. Ho+romy n pexomenyercx nepnoe ynpaxnenne no
mnemorexnnxe n nepexnmuennm crponrt na marepnane ocnonnoro cnonapnoro ]ona (xnnornte,
pacrennx, npemert noncenennoro onxoa, oosnauenne ocnonntx ecrnn n r. n.). Onaxo c camoro
nauana x nnm onxnt nocrenenno, osnponanno oannxrtcx re rpynnt nexcnxn, xoropte, moxer trt,
ne rax uacro ncrpeuamrcx n noncenennom omennn, no uacrornt n nmo c]epe ycrnoro nepenoa npn
nmo ero remarnxe. 3ro xonrpacrnnnax rononnmnxa, nnunte nmena, nnnrno+rnnuecxne peannn,
]paseonornsmt n opasnte xnnme, repmnnt omecrnenno xnsnn. Hpecrannm xaxym rpynny n
30
orentnocrn.
9.2. Kon1pac1nnnan 1ononnunxa
Ocnonnax macca reorpa]nuecxnx nasnann nocnpnnnmaercx xax rpancxpnnnnonnoe coornercrnne, nerxo
onosnaercx na cnyx n nocnponsnonrcx cnocoom mexxstxono nepenouecxo rpancxpnnnnn. 3ra
npnntuxa n naranxnnaer na omnxn n nepenoe, xora nepenounx ncrpeuaercx c pyrnm cnocoom
nepeaun - rpannnonntm. Hmenno cnona c raxnmn orxnonennxmn opasymr rpynny xonrpacrnnno
rononnmnxn: Bpamuc.aea - Pressburg, Uepuoeopu - Montenegro, B.maea -Moldau n r. n. uacrt +rnx
coornercrnn, re nnemnee o]opmnenne n H cymecrnenno ornnuaercx (pyro xopent, pyrne ]onemt,
xax n rontxo uro npnneenntx npnmepax), ycnannamrcx ocrarouno nerxo; cnoxnee ycnonrt rononnmt,
xoropte ornnuamrcx nnmt uacrtm ]onem, - xax npannno, +ro oxonuannx: Hapur - Paris.
nx nmo napt xstxon nponema xonrpacrnnno rononnmnxn cymecrnyer. Hpana, naop rononnmon
n xaxom cnyuae- pasnt. Fnnxamax saaua npo]eccnonantnoro oecneuennx nepenounxon - cosanne
cnennantntx cnonape-cnpanounnxon, a noxa nx ner - cnncxn nanonee uacrorntx xonrpacrnnntx
rononnmon onxnt trt cocrannent npenoanarenxmn n nxnmuent n oyuenne ycrnomy nepenoy na
camom pannem +rane. Hepenounxy xe, xoropomy yunrtcx nexora, npnercx +rn cnncxn cocrannrt n
sayunrt camomy, nomnx, uro rononnmt n nexcnuecxom cocrane xstxa - ocoax rpynna. Cnoxnocrn
ycnoennx rononnmon npexe ncero, xax n ncex nmen cocrnenntx, saxnmuamrcx n nx onosnauno
coornecennocrn (cnxsant rontxo c onnm oexrom ecrnnrentnocrn) n nourn ncera - n
nenpospaunocrn snauennx, nonno saremnennocrn nnyrpenne ]opmt. Ho, onaxo, sanomnnrt nx nao
rouno n nocnponsnonrt esomnouno. 3ect nooer n anannrnuecxoe snaxomcrno c nnmn no
remarnuecxnm rpynnam - orentno rnponnmt, orentno ropoa n r. n. Hnora rononnmt ono
remarnuecxo rpynnt o]opmnent no ono n ro xe, onpeenenno cnonoopasonarentno moenn,
nanpnmep nasnannx crpan: pyccxne - Hma.u, Hcnauu, Be.ieu n, coornercrnenno, nemenxne - Italien,
Spanien, Belgien n r. n., no rem onacnee narxnyrtcx na ncxnmuennx, xoropte raxxe mnorouncnennt:
4pauu, no Frankreich, auu, no Dnemark, rax uro coornercrnne moenn n remarnuecxo rpynnt
oxastnaercx mnnmtm. Ho+romy anannrnuecxne cnocot ycnoennx, npnnnexammne nornxy n xornnrnnnte
acconnannn, neoxonmo ononnnrt naexntmn npnemamn mnemorexnnxn. Hs yxe onncanntx
mnemorexnnuecxnx npnemon na onronpemennoe sanomnnanne npexe ncero nanenent cosnyunx:
1. Auf Groen Antilleh leben Menschen mit groen Pupillen;
2. Im Sargasso-see kann man Gassen im Wasser sehen;
3. Im Marmara-meer gibt es keine Makrellen mehr;
4. Gasastreifen ist ein Fleck, wo Araber streiten
B npnneenntx mnnn-crnxax rononnm cronr n nosnnnn pn]mt (Antillen - Pupillen); n npnmepe 3
yanoct sapn]monart orentno nepnym uacrt rononnma (Sargasso - Gassen - Wasser) n nropym (See -
sehen).
Fesycnonno, nmenno xonrpacrnnnym rononnmnxy cronr nxnmuart n ynpaxnennx no mnemorexnnxe na
nauantnom +rane - c saannem nonropnrt nepeuncnnrentnt px nnn nepenecrn na pyro xstx. Hpn +rom
ocnonnte npannna oprannsannn raxnx ynpaxnenn ocramrcx nensmenntmn:
1) xenarenen +]]exr neoxnannocrn, xoropt n annom cnyuae nerxo oprannsyercx c nomomtm
uepeonannx xonrpacrnnno rononnmnxn n rononnmnxn, nmemme npannntnte rpancxpnnnnonnte
coornercrnnx;
2) nocneonarentno npononmt remarnuecxn npnnnnn (nanpnmep, rontxo nasnannx pex) nosmoxen,
no ne npoyxrnnen, n ner ocnonann ero npnepxnnartcx. Bor onn ns npnmepon ynpaxnenn no
xonrpacrnnno rononnmnxe (nx napt xstxon nemenxn - pyccxn):
A. nemenxn napnanr (ntenena xonrpacrnnnax rononnmnxa)
1. Ruanda, SAUDI-ARABIEN, TSCHETSCHENIEN, CHILE
2. ALGERIEN, Kuba, OSTERINSEL, MALWINEN
3. WESTJOPDAN, Burundi, CHINA, PERSISCHER GOLF
4. GOLF VON BISCAYA, GRNLAND, MONTENEGRO, BAHAMAS
F. pyccxn napnanr:
1. Pvauoa, Cavooecra Apaeu, Ue:u, Uu.u
2. A.rup, Kvoa, ocmpoe Hacxu, Ma.ieuucrue o-ea
3. 3anaoui oepee peru Hopoau, Bvpvuou, Kuma, Hepcuocru sa.ue
31
4. Bucracru sa.ue, Ipeu.auou, Uepuoeopu, Baea+crue o-ea
9.3. Anunme nuena
uon nnuntx nmen, xoropte nepenounxy neoxonmo nmert n axrnnnom sanace, ornnuaercx or ]ona
rononnmon rem, uro n nem ecrt ontmo sanac cnon, nocroxnno menxmmnxcx. 3ro nmena conpemenntx
nepenounxy omecrnenntx exrene: nonnrnxon, xyoxnnxon, nncarene, pennrnosntx exrene.
Ceronx onn y ncex na cnyxy, a sanrpa npeant sanennm. 3naunr, +ror ]on n cnoem axrnnnom sanace
nepenounxy npnercx nce npemx ononnxrt. Homnmo +roro, nmeercx ocrarouno ycrounnt sanac nmen,
nancera nomemnx n ncropnm nnnnnnsannn. C nnx, noxany, n cronr naunnart rpennnr. Bet xaxym-ro
(nnora - snaunrentnym) onm nx uenonex snaer c ercrna. Onaxo nouepxnem ocoo, uro ono ome
+pynnne, npo]eccnonantno neoxonmo ncxxomy nepenounxy, sect ne oornct. Ona nnmt
nocxastnaer nam, xro nocnrenn anntx nmen n nouemy onn uenoneuecrny nsnecrnt. Hepenounxy xe
neoxonmo ymert npannntno nenrn]nnnponart nx na cnyx n, rnannoe, snart nx coornercrnnx na xstxe
nepenoa (n ponom, n nnocrpannom).
H na +rane nenrn]nxannn, n na +rane ntopa coornercrnnx nepe nepenounxom ncramr nponemt
pasno crenenn cnoxnocrn. Ha +rane nenrn]nxannn on ynepenno pacnosnaer nmte pyccxne nnunte
nmena n pyccxom xonrexcre n nmte nemenxne nnunte nmena n nemenxom xonrexcre. C raxnmn nmenamn
nepenounxy npome ncero n na +rane nepenoa: on nx nno rpancxpnnpyer, nno - n orentntx
ncxnmunrentntx cnyuaxx - nepeaer no rpannnn (Heine - Ieue). Ho anee nosnnxamr cnoxnocrn, yxe
na +rane nenrn]nxannn. Hx moxer ntsnart orcyrcrnne nantxa nocnpnxrnx, nanpnmep, pyccxnx -
xasanoct t pontx - nmen, nponsnocnmtx na nnocrpannom xstxe, a raxxe nesnanne ncxonnoro ananora
nnocrpannoro nmenn. He pas mne npnxonnoct nanmart, xax nepenounxn ne onosnamr na cnyx nmena
cnonx xe, pyccxnx, nonnrnuecxnx n xyntrypntx exrene (Ryschkow, Solschenitzyn n p.). He ysnamr na
cnyx nemenxoe nnunoe nmx Albert Einstein [aenftaen], nocxontxy npnntxnn x rpannnonnomy pyccxomy
coornercrnnm A.ioepm Juumeu. Ocoenno cnoxna nenrn]nxannx nmen ns xaxnx-nno rpertnx
xstxon. Pncx norepn nn]opmannn npn nepenoe nnuntx nmen moxno ymentmnrt, ecnn ]on uacrorntx
nmen cenart nx nepenounxa oxnaemtm, npornosnpyemtm, ro ecrt sapanee nosnaxomnrt ero c
uacrorntmn nnuntmn nmenamn n coornercrnnxmn x nnm. uon uacrorntx nnuntx nmen neoxonmo
ntxnnrt n nxnmuart n rpennnr na camom pannem +rane, n ynpaxnennx c pasntmn saauamn, onncannte n
naparpa]ax 4, 5, 8. Hnxe rnnonte ynpaxnennx no nneennm n axrnnnt sanac nnuntx nmen
pacnonaramrcx no napacrannm cnoxnocrn marepnana: or nmen ponoro xstxa-o +xsornuecxnx nmen. (B
cxoxax nocne ynpaxnenn yxasant ocnonnte saaun xaxoro ynpaxnennx n cncreme
npo]eccnonantnoro nepenouecxoro rpennnra).
Ynpaanenne 1. Hepenecrn na nemenxn xstx:
1. To.cmo, Hep+oumoe, Ho+ouocoe, EKATEPHHA BTOPAB
2. Meuoe.eee, Co+oe, Op.oe, Iaeapuu
3. HETP HEPBBH, Hvuruu, Cmpoeauoe, Ma.eeu:
(Vnpaxnenne na pasnnrne nantxa couerannx rpancxpnnnnn n nepenoa n na sanomnnanne
nepeuncnnrentnoro pxa onopontx xomnonenron).
B ynpaxnenne namepenno, c nentm cosannx +]]exra neoxnannocrn, nxnmuent nmena, nmemmne
rpannnonnte coornercrnnx (Hemp Hepei, Eramepuua Bmopa).
Ynpaanenne 2. Honropnrt. Hepenecrn na pyccxn xstx:
1. Saltykow-Schtschedrin, Rumjanzew, Tschaikowskij
2. Dostojewskij, Tschechow, Jessenin
3. Kandinskij, Skrjabin, Chruschtschow.
(Herxoe ynpaxnenne na sanomnnanne nepeuncnnrentnoro pxa).
Ynpaanenne 3. Honropnrt. Hepenecrn na nemenxn xstx.
1. Lercnup, H.amou, Apucmome.i, Ko.v+o
2. Imeo, H.aem, Taum, Io.cvopcu
3. Heeeuevr, Ia.u.e, Juumeu, Iopau
4. Tvmauxa+ou, Xa++vpanu, Pa+sec, Bacro oa Ia+a
(3anomnnanne nepeuncnnrentnoro pxa).
Ynpaanenne 4. (Vcnoxnennt no marepnany napnanr ynp. 3. Cocrannen ns +xsornuecxnx, no
32
ocrarouno nsnecrntx nmen).
1. ou Co Huu, reru Uau, Bpmc Hu
2. Mao Hse vu, Xvau Aumouuo Ca+apau:
3. Ku+ Hp Ceu, A.ecauopo oe.i Hiepo, Xo Lu Muu
Kaxoe ns raxnx ynpaxnenn no mnemorexnnxe, nocrpoenntx na marepnane nnuntx n reorpa]nuecxnx
nmen, pexomenyercx anart no ncex uertpex napnanrax nocneonarentno:
1) nonropenne no-pyccxn;
2) nonropenne no-nemenxn;
3) nepeno na pyccxn;
4) nepeno na nemenxn.
ononnnrentntmn cpecrnamn saxpennennx +roro nexcnuecxoro marepnana moryr cnyxnrt pasnoro
poa remarnuecxne anxert, a raxxe nxranrt na nnnmanne nepenounxa (cm. n. 4, ynp. 9).
9.4. Annrno+1nnuecxne coo1ne1c1nnn
Hpn nepenoe nmo cnoxnocrn n na nmym remy nepenounxy oxsarentno ncrperxrcx +xsornsmt -
cnona, oosnauammne cnenn]nuecxne nonxrnx annoro +rnnuecxoro apeana. Hpaxrnuecxn ncera onn
nepeamrcx na xstx nepenoa c nomomtm mexxstxono rpancxpnnnnn: oopu - Borschtsch, n nnmt nx
nexoroptx cymecrnyer nosmoxnocrt nexcnuecxo sament no npnnnnny renepannsannn nonxrnx: vxa -
Ucha -Fischsuppe. Hpeycmorpert nce cnyuan ncrpeu c +xsornsmamn nenosmoxno, a n ne nyxno. nx
nepenounxa, noxany, naxno trt rorontm x rpem cnryannxm nepenoa:
Hepnax cnryannx. 3xsornsm uacroren n c]epe mexxstxono xommynnxannn nx anno napt xstxon
n ornocnrcx x ponomy xstxy nepenounxa. Kax cnoero poa nnnrno+rnnuecxn +xcnepr, nepenounx
onxen snart, uro na xstxe nepenoa (nnocrpannom) +ro cnono nocnpnnnmaercx xax +xsornsm, n oxsan
axrnnno nnaert rpancxpnnnnonntm nno (ecnn on ecrt) rpannnonntm napnanrom nepenoa: eoora -
Wodka -Wsserchen. Temn xe +xcneprntmn snannxmn, n n panno mepe, nepenounx onxen onaart no
ornomennm x cnoemy paouemy nnocrpannomy xstxy: Bundestag - Bvuoecmae.
Hmenno +ror, nepnt, cnyua nmeercx n nny, xora mt ronopnm o napamnnannn axrnnnoro sanaca
nexcnxn. 3rn +xsornsmt n nx coornercrnnx nepenounx onxen snart nansycrt. Onaxo n annom cnyuae
nanonee npoyxrnnntm nam npecrannxercx snaxomcrno c nnmn n ycnoenne nx n xonrexcre, no xorx onn
n onaamr nenpospauno nnyrpenne ]opmo, onaxo nmemr nect xomnnexc snauenn (enorarnnnoe,
cnrnn]nxarnnnoe n r. n.), cnocrnennt xstxonomy snaxy, n nx peannsannx n xonrexcre oneruaer
ycnoenne. Tax uro nx rpennnra pexomenyercx nonpart orentnte npenoxennx n ]parmenrt rexcra,
re ncrpeuamrcx uacrornte +xsornsmt, n npenarart yymnm nepenounxam no]pasont nepeno
(npoyxrnnen n +rom cnyuae n nepnym ouepet no]pasont +xo-nepeno). Cocran +xsornsmon n xaxom
xstxe nonnxen, n marepnan ynpaxnenn npenoanarenm npnercx nocroxnno ononnxrt.
Bropax cnryannx. 3xsornsm cnyuaen, neuacroren, cyryo pernonanen. Hanpnmep, nepenounxy
onenoct nepenonrt onncanne tra ypantcxnx xpecrtxn, n oparop ynorpenn mecrnoe nasnanne
npncnoconennx nx nonnn ptt - +opoa. Taxoro poa +xsornsmt ncera rpancxpnnpymrcx, n no
cnenn]nuecxomy nnoy nonoro nonxrnx, xoropt otuno npemecrnyer n peun camomy cnony,
nepenounx n xoe paort onpeenxer, uro nesnaxomoe cnono cneyer rpancxpnnponart: Mecmuie
rume.u cem+u no:mu ue no.isvmmc, cmaem noneper me:euu cneua.iuie ueoeie ropsuuru -
MOPB.
B xoe oyuennx ycrnomy nepenoy nepenounxa nyxno nosnaxomnrt c rem, xax emy nocrynart n
noono cnryannn, n npenoxnrt necxontxo ]pas, noxcnnn npnunnt rpancxpnnnnonnoro nepenoa.
Hanpnmep: Besonders am Nordrand der Alpen, etwa ab 600 m Hhe, dominiert das Grnland - DIE
ALMEN. Hepeno: Ocooeuuo e ceeepuo oroue:uocmu A.in, ua:uua npuo.usume.iuo c eicomi 600 +,
npeoo.aoamm eicoroeopuie .vea - AHBMB.
Hensnecrnt +xsornsm nnonrcx c nomomtm xapaxrepnsymmero xareropnantnoro cnona Grnland,
uro nosnonxer nepenounxy cneymmee cnono - Almen - nepenonrt rpancxpnnnnonno - a.i+i.
Tpertx cnryannx. 3xsornsm, cyx no nepantnomy xonrexcry nepenoa, ynorpenen nx
xapaxrepncrnxn nnnrno+rnnuecxo cnenn]nxn, ne cnxsanno nn c xstxom opnrnnana, nn c xstxom
nepenoa. H nx xstxa opnrnnana, n nx xstxa nepenoa on xnnxercx nexnm rpancxpnnnnonntm noonem
ero o]opmnennx n xstxe opnrnnana - xnracxom, xnnn, apacxom n r. n. Hepenonrt raxne +xsornsmt
nepenounxy xort n neuacro, no npnercx, a nx nx rpancxpnnponannx na cnyx nyxen nantx. Ho+romy
33
ynpaxnennx, saaue xoroptx xnnxercx nocnpnxrne n nocnponsneenne +xsornuecxnx, ne cnxsanntx
npxmo co snauennem couerann ]onem, neoxonmt. Haunnart nyume c ynpaxnenn no sanomnnannm
]parmenron rexcra (1-2 ]past), coepxamero +xsornsmt. Hpenapnrentno moxno npenoxnrt
ynpaxnenne na sanomnnanne n nepeno nepeuncnnrentnoro pxa, cocrannennoro ns +rnx +xsornsmon:
Cnona:
1. eeora.u, uauapan, osipos, reu
2. o.aporu, euxupm+a, earanv.u, eon ceu
3. nxa.u, rvcrvc, mosv xao +uu
(B xauecrne marepnana nsxrt nasnannx nm pasntx napoon).
Hpenoxennx:
Honropnrt / nepenecrn:
1. SATAY ist noch immer das bekannteste malaiische Gericht.
2. Eine allzeit beliebte Speise Indonesiens ist NASI PADANG.
3. Weizenfladenbrote wie CHAPATI und die im TANDOORI gebackenen NAAN stammen ebenfalls aus dem
Norden.
nx raxnx ynpaxnenn npenournrenen marepnan nennoenponecxnx +xsornsmon.
9.5. mpaseonornsum n opasnme xnnme
3rn nexcnuecxne ennnnt cosamr xapaxrepnt yponent opasnoro o]opmnennx o]nnnantno peun
na nmym remy n nmoro xanpa. Hepenounxy nacymno neoxonmo nmert n cnoem axrnnnom sanace
coornercrnnx x nnm, nocxontxy ncrpeuamrcx onn uacro, a nepenoxrcx, xax nsnecrno, ne cnono sa cnono.
Hepeno nx ocnonan na noncxe ]ynxnnonantnoro ananora, a opnenrnpom cnyxnr cemanrnuecxoe
roxecrno:
Pyc.: cuu+ami c.ueru (cemanrnxa: ntrono nontsonartcx camtm nyumnm).
Hem.: Rosinen herauspicken (yxnantno: ntxnentnart nsmm; cemanrnxa: ntrono nontsonartcx
camtm nyumnm).
Kax npannno, opas, ecnn on ecrt (n namem npnmepe +ro c.ueru), coxpannrt ne yaercx, a n ne
rpeyercx- naxno noopart oopor c raxo xe ome cemanrnxo. Bosnnxaer nonpoc: oxsarentno nn
nepeanart n ycrnom nepenoe ]paseonornsm nmenno ]paseonornsmom? Iopaso npome n tcrpee
coopasnrt, uro on osnauaer, n nepeart ero cmtcn cnonamn n npxmom snauennn: Er hat lange Leitung -
nepenecrn ne o ueeo ooxooum, rar oo rupaqa, a Ou o:eui +eo.euuo coooparaem. ecrnnrentno, n
nepenoe npn e]nnnre npemenn +ro uacro - nannyumn ntxo. Ho, x coxanennm, ]paseonornsmt cnyxar
ne rontxo nx nepeaun onpeenennoro npemernoro coepxannx, xax yxe ormeueno n nauane, - onn
npnamr ycrno peun ocoym crnnncrnuecxym oxpacxy: ononpemenno n cosamr pasronopnym xnnocrt,
n cnyxar +crernuecxnm yxpamennem. Ho+romy, xorx uncno ]paseonornsmon n ycrnom rexcre nepenounxa
nensexno coxparnrcx, uacrt nx onxna coxpannrtcx, nocxontxy ]paseonornsmt xnno ornocxrcx x
nnnapnanrno-napnaentntm xomnonenram coepxannx. (To ecrt moryr samenxrtcx, no onxnt
coxpanxrtcx).
3naunr, o cosannn mnnnmantnoro axrnnnoro sanaca coornercrnn n apcenane nepenounxa
neoxonmo nosaornrtcx.
B nero, esycnonno, onxnt norn re cnyuan, xora ]paseonornsm pnrmnuen nnn axe coepxnr
pn]my, a n xstxe nepenoa nmeercx raxxe pn]monannoe, nerxo sanomnnammeecx coornercrnne:
Andere Stdchen - andere Mdchen. - Umo eopoo, mo uopoe.
Minne verkehrt die Sinnne. - Hmooei s.a - no.mouui u ros.a.
Heute rot, morgen tot. - Ceeoou nau, saempa npona..
Hocne ocyxennx coornercrnn nx nyxno saxpennrt n xonrexcre, re onn peantno ncrpeuamrcx.
Hoxany, nx yuentx nene nponenr ]paseonornsmon n roronom marepnane (nnrepntm, renenepeauax,
peuax) neocrarouno ntcox, n mt pexomenyem ero ncxyccrnenno nontcnrt, nxnmunn n npenasnauennt
nx nocneonarentnoro nepenoa rexcr re ]paseonornsmt, xoropte tnn npoent na annom sanxrnn.
nx nnnmcrpannn ooramennx marepnana ]paseonornsmamn - npnmep na pyccxom xstxe (n peantnocrn
na sanxrnxx ncxontm nx nepenoa marepnanom xnnxercx rexcr na nnocrpannom xstxe):
- Heromopie uao.moame.u cr.ouui cesieami omu uaesoi ua Bac c pvroeooume.e+ A4K
Cucme+a B.aou+upo+ Eemvueuroei+, romopi rooi ueooeo.eu Bauu+ nooxooo+ r
qvuruouupoeauum mpemieeo raua.a.
34
- Kouq.urm ecmi, uo oi ue cma. eeo nepcouuquupoeami - omo rouq.urm +emoooe nooxooa r
peueuum npoo.e+. BHPOUEM, B KAOH H3BVLKE CBOH HOIPEMVLKH.
- A :e+ eiseaua sa+eua pvroeooume. uoeocmuix npoepa++ raua.a -Auope Bicmpuroeo ua
A.ercauopa Bama.oea? Ue+ ou KO BOPV HE HPHLEHCB?
- Te+, :mo Bamauoe ovoem c+ompemic ua omo+ +ecme .v:ue rar opeauusamop, uere.u Auope -
:e.oeer suauu u meop:ecmea. HOHBEM- VBHHM...
(Humepeim us Ooue easemi)
Homnmo ]paseonornsmon, n axrnnnom sanace nepenounxa onxno trt ocrarounoe xonnuecrno
xnnmnponanntx opasntx ooporon peun, raxxe uacrorntx n ycrntx rexcrax, n uacrnocrn n
xypnanncrcxom penopraxe, - ne nexcnxannsonanntx, no x ]paseonornsmam npnnnxammnxcx. Knnme,
cyx no ontry paort c nnmn, nyume nnonrt npxmo n xonrexcre, nocxontxy snaunrentnax uacrt nx
npecrannxer coo rpannnonnte mera]opt n moxer trt nepeana c xoy, c coxpanennem opasa.
Onaxo npn anannse nepeneennoro na sanxrnn rexcra coornercrnne nyume yrounnrt, a sarem, nx
saxpennennx, npenoxnrt n oparnt nepeno. Bor npnmep ]parmenra nn]opmannonnoro rexcra,
nactmennoro opasntmn xnnme:
Karoi rvpua.ucm, +a.o-+a.icru c:umamuu ceo npoqeccuoua.o+, veepeu, :mo eoeopum npaeov
u mo.iro npaeov... Oouaro, rar uu npucropouo, omo rvpua.ucmcroe ra:ecmeo :acmeuiro OCTAETCB 3A
BOPTOM ooermueuocmu. BKOPB aueare+euma HE AET oecnpenmcmeeuuo BCHHBTB HA
HOBEPXHOCTB uu :ecmuo npaeoe, uu roeapuo .ru. Hompeoume.m re uuqop+auu, mo ecmi uapoov,
uu:eeo ue ocmaemc oe.ami, rar uumvumueuo 4HHBTPOBATB oecroue:ui BOOHA, romopi
ereoueeuo HAAET ua ooeep:ueie eo.oei us me.e- u paouonpue+uuroe, a marre co cmpauu rvpua.oe
u easem.
uacrt xnnmnponanntx ooporon raxoro poa nxonr n cocran uacrorntx repmnnon omecrnenno
xnsnn, n o meronxe nx ycnoennx nt ysnaere n cneymmem pasene.
9.6. Tepunnm omec1nennon ansnn n xnnmnponannan coue1aeuoc1t n +1on cqepe
Hexcnxa c]ept omecrnenno xnsnn, xya nxoxr oosnauennx xnmuentx (no ne cnennantntx!)
nonxrn nonnrnxn, +xonomnxn, xyntrypt, nayxn, connantnoro oecneuennx, +xonornn, onxna
cocrannxrt ocnonno ]on ynpaxnenn n rexcron nx nepenoa na nauantnom +rane oyuennx. Bcx ona
onxna nocrenenno norn n axrnnnt sanac. K +romy moxno oannrt nasnannx oprannsann n
yupexenn n nonnom n coxpamennom napnanre n omenpnnxrte coornercrnnx na xstxe nepenoa. B
pasntx nepenouecxnx mxonax nx cncremarnsannn nexcnuecxoro sanaca +roro poa npaxrnxyercx:
cocrannenne resaypycon, ntcrynnenne c oxnaamn, npesenrnpymmnmn ocnonnym nexcnxy na ony ns
nasnanntx ntme rem; conocrannrentnoe nsyuenne ycrntx n nnctmenntx rexcron CMH na ponom n
nnocrpannom xstxe, urot nosnaxomnrtcx sapanee c ynorpenennem +ro nexcnxn n xonrexcre.
Ocoym n ouent naxnym nponemy npecrannxer ocnoenne xnnmnponanno coueraemocrn n c]epe
repmnnon omecrnenno xnsnn. Hesnanne +ro coueraemocrn nnora nenonpannmo noprnr xaprnny
nepenoa naunnammero nepenounxa. Peut ner o ycrounno peannsannn onoro ns snauenn cnona n
ero couerannn c onpeenenntmn cnonamn. Hpnuem no couerannm cnon n nonnnnnxe nentsx oraartcx o
rom, xax yer ntrnxert coornercrnne n nepenoe, nocxontxy coornercrnnx ne ntnoxrcx ns snauenn
xaxoro orentnoro cnona, nxoxmero n coueranne. Taxne ooport peun, xax rpusuc ooeepu,
uenpeooo.u+ie npenmcmeu, cesou e paseape, +pa:uie npoeuosi npn nepenoe na nemenxn xstx
rpeymr snauennx roronoro coornercrnnx. Baxnocrt axrnnnoro nnaennx raxoro poa nexcnxo nx
nepenounxon sacrannxer meroncron nepenoa cosanart cnennantnte nnxnt ynpaxnenn, nentm
xoroptx xnnxercx nnepenne n axrnnnt sanac maxcnmantno ontmoro uncna raxnx xnnmnponanntx
repmnnonornuecxnx ooporon n nx coornercrnn, - c rem, urot npeoonert pycn]nxannm nepenoa na
nnocrpannt xstx.
Fontmnm ycnexom nontsyercx nnxn ynpaxnenn, cosannt nsnecrntm nepenounxom,
npenoanarenem Monrepecxoro Hncrnryra nepenounxon (CBA) Anpeem uananeentm. On npenaraer
cryenram ocnonrt necxontxo rtcxu rorontx coornercrnn, ntpanntx no npnnnnny uacrornocrn
ynorpenennx n ycrnom nepenoe- na xaprouxax, a raxxe n aynonapnanre, saanax ouent ntcoxn remn
ycnoennx: oxono 300 ennnn n neenm, ncero - 30 rtc. cnonocouerann. Anrop meronxn ne es ocnonannx
nonaraer, uro nepenouecxn rpennnr npoyxrnnen, ecnn on nnrencnnen. A. uananeen pacnonaraer
marepnan no cnoxnocrn, nnox cneymmne rpaannn: 1-2 (ono cnono n pyccxom xstxe coornercrnyer
35
nym n anrnncxom); 2-2 (na cnona n pyccxom - nym n anrnncxom); 2-1; 3-1; 4-1; 5-1. Bor necxontxo
npnmepon ns pasena 2-1: nono.ueuue sanacoe, cpor sar.m:euu, s.o v+ice., pvroeoouue vrasauu,
easemui saeo.oeor, oeueonacuie epvsi. Bnyrpncrpyxrypnax rpaannx nnxax ne cnxsana c remarnxo
nexcnxn; n ne nnora npocnexnnaercx rpammarnuecxax xoppenxnnx (2 cymecrnnrentntx n pyccxom - 2
cymecrnnrentntx n anrnncxom, no moxer trt n: cymecrnnrentnoe +rnaron n pyccxom - rnaron n
anrnncxom n r. n.). Cnyxnr +ra rpaannx, cxopee ncero, ncnomorarentno onopo sanomnnannx rnna
coornercrnnx. Konnuecrnennte cxemt coornercrnn npouno cnxsant co cnenn]nxo xstxon. Tax, nx
nemenxoro xstxa xapaxrepntm cnyuaem esycnonno xnnxercx coornomenne 1-2 npn nepenoe na pyccxn
xstx, yunrtnax uacrornocrt n pasnoopasne cemanrnuecxnx napnanron cnonoopasonarentntx moene
cnoxntx cnon n nemenxom xstxe:
ro..eru npouseeoeuu ucrvccmea - Kunstkollektion
sanpem ua per.a+v - Werbeverbot
+ecmo poo+ c eooume.e+ - Beifahrersitz
mpaucnopmuie pacxooi - Reisekosten
9.7. Pao1a na nexcnxon no 1eua1nuecxnu rpynnau
Ham yxe npnxonnoct ronopnrt o rom, uro oyuenne nepenoy moxer npeycmarpnnart
conepmencrnonanne n snannn nnocrpannoro xstxa rontxo xax nonyrnym saauy, xorx +ro
conepmencrnonanne nensexno nponcxonr. H ecnn peut ner o nexcnuecxom ooramennn, ro n nmom
cnyuae yymemy nepenounxy nnrepecno nxnmuenne nono nexcnxn rontxo n ax1nnnmn sanac. Bmecre c
rem xoppenxnnm snann n onacrn ocnonnoro cnonapnoro sanaca ncera cronr npeycmarpnnart na
nauantnom +rane, no+romy mt n npenaraem n xauecrne marepnana nrpontx ynpaxnenn no
mnemorexnnxe, n uacrnocrn, raxne neoxnannte remarnuecxne rpynnt nexcnxn, xax nasnannx nrnn,
snepe, epenten n np.
anee paora na nexcnxo no remarnuecxnm rpynnam conponoxaer oyuenne n - nosxe -
npaxrnuecxym exrentnocrt ycrnoro nepenounxa n ntnonnxercx nm camocroxrentno. B xoe oyuennx
on onxen npnntxnyrt cocrannxrt resaypyc n yrounxrt ero co cnennanncramn. B npnnnnne, raxo
nexcnuecxn cnncox c yrounenntmn coornercrnnxmn onxen ocranartcx y cryenra nocne paort na
xaxtm yuentm rexcrom, ecnn on paccunrtnaer n antnemem conepmencrnonartcx n npo]eccnn n trt
xonxypenrocnocontm na ptnxe nepenoa. Ha nponnnyrom +rane oyuennx, npn ocnoennn cnoxno
cnennantno remarnxn, +ro onxno trt oxsarentntm omamnnm saannem.
Kax yxe ormeuanoct, npn neoxonmocrn npenoanarent moxer nxnmunrt +ry nexcnxy n n
pasnoopasnte ynpaxnennx no mnemorexnnxe. Tax, na onom ns sanxrn, re cryenram npecronr
nepenonrt nn]opmannonnoe coomenne o nonncxo oxsannocrn n nponemax cnyxt n apmnn, onn
enamr ynpaxnenne na sanomnnanne n nepeno nepeuncnnrentnoro pxa c nepexnmuennem na nn]ponoe
xonponanne, re copana nexcnxa noenno remarnxn, nanpnmep:
1. 87 nvuer, 113 opouempaucnopmepoe, 26 mauroe
2. 20 000 oquepoe, 358 co.oam, 3 eeuepa.a n r. n.
10. Cnn1axcnuecxoe pasnep1mnanne
Hepe ycrntm nepenounxom, nepenoxmnm nocneonarentno, nocroxnno ncraer ona n ra xe saaua:
maxcnmantno nonno n rouno nepeart coepxanne ycntmanno ]past. H na xaxom t ntcoxom yponne
rpennponannocrn nn tna ero oneparnnnax namxrt, ono rontxo namxrtm emy ne oornct. Heoxonmo
nonxrt cmtcn cxasannoro, ro ecrt no xoy ena nornuecxn xnaccn]nnnponart peut. Hexoropte
meroncrt nepenoa pexomenymr ntunenxrt n ycntmanno ]pase rax nastnaemte cemanrnuecxne nnxn.
Ontr npnmenennx meronxn cemanrnuecxnx nnxon, onaxo, noxasan, uro xauecrno nepenoa xaxo
orentno ]past na sanxrnxx nospacraer, no cxopocrt nepenoa pesxo naaer, a +ro cymecrnennt mnnyc
n npaxrnxe nepenoa. Hpnunna samenennx remna, no-nnnmomy, n rom, uro, nomnmo rexymnx,
nepenounx ntnyxen pemart eme ony nornuecxym saauy. Ho+romy npnxonrcx paccunrtnart na
ncnomorarentnte npnemt, xoropte ne npnneyr x samenennm remna. A +ro moryr trt rontxo raxne
npnemt, xoropte nepenounx npnmenxer ne ornnexaxct, anromarnuecxn. Btpaorxy anromarnuecxoro
nantxa ntunenennx rnannoro n npenoxennn mt n nonoxnnn n ocnony ynpaxnenn no ycnonntm
nasnannem cnnraxcnuecxoe pasneprtnanne. Hmoe ynpaxnenne na cnnraxcnuecxoe pasneprtnanne
36
npenonaraer na +rana:
1 +ran: Hepeno rontxo neoxonmoro cocrana crpyxrypt npenoxennx, es pacmnpenn n
ononnenn. B npenoxennn: HOBOIOHHM HOAPKOM, aopecoeauui+ ece+ nemepovpra+,
CTAHET III Merovuapooui POECTBEHCKHH KHHO4ECTHBAHB, romopi omrpoemc emopoeo
ueap, - +ro ntenennt cocran: Hoeoeoouu+ nooapro+ cmauem poroecmeeucru ruuoqecmuea.i.
Eme npnmep: BOPHC EHBHHH PACHOPBHHCB BBEHHTB us pesepeuoeo qouoa npesuoeuma 2
MHH. PVBHEH POCCHHCKOH HAHHOHAHBHOH BHBHHOTEKE ua noeaueuue saoo.reuuocmu no
noonucre ua nepuoou:ecrue usoauu u npuoopemeuue ome:ecmeeuuix u uuocmpauuix ruuruix usoauu u
oas oauuix ua ro+narm-oucrax. (Ha 1-m +rane aercx rontxo ro, uro nteneno).
2 +ran: Hepeno nce ]past nennxom (nepeno enaercx c nnocrpannoro xstxa na pyccxn).
Cnoeopasno ]opmo saxpennennx moxer trt nepeno rex xe ]pas c pyccxoro na nnocrpannt no
romy xe nyx+rannomy meroy, n xonne sanxrnx. A cemanrnuecxne nnxn nepenounx npn +rom
onpeenxer n ntenxer nnrynrnnno, nontsyxct pecypcamn nopxxa cnon n nexcnuecxnmn cpecrnamn
axryannsannn nn]opmannn. Kax nnno ns nyx npnneenntx npnmepon, x neoxonmomy mnnnmymy
npenoxennx ncera ornocxrcx nonexamee n cxasyemoe, a raxxe ononnenne, ecnn ono oxsarentno.
Haunnart ntnonnenne ynpaxnennx na cnnraxcnuecxoe pasneprtnanne nyxno rora, xora oneparnnnax
namxrt narpennponana n npnneena n axrnnnoe cocroxnne. 3naunr, nx moxno nauart npnmepno c 6-8
sanxrnx or nauana ncero rpennnra n no nosmoxnocrn ne npexpamart na nporxxennn ncero nepnoro +rana
oyuennx. Bnyrpn camoro sanxrnx nx pasymno raxxe pacnonarart ne n nauane, a nocne ynpaxnenn no
mnemorexnnxe.
Ha nropom +rane oyuennx, xora ner ocnoenne cnoxntx ycrntx rexcron, nsonnymmnx repmnnamn,
nnn rexcron co cnoxno pnropnuecxo crpyxrypo (peun nexoroptx nonnrnxon), npnnnnn
cnnraxcnuecxoro pasneprtnannx moxno ncnontsonart nx ocnoennx nx crnnx. Tora n cnepnyrom n
pasnepnyrom nne nepenonrcx nnmt uacrt peun, a sarem, xora nacrpoxa na oparopa ocymecrnnnact n
nepenounx ne rontxo nocnpnnxn rnnnunte nx nero cnoxnte xoncrpyxnnn n xapaxrep pacmnpennx
crpyxryp, no n moxer ero npornosnponart, - rora peut nepenonrcx no ]pasam (nnn no asanam) yxe es
npenapnrentno onopt na cnepnyrym crpyxrypy.
Hocne roro xax ocnoen no]pasont nepeno c ncnontsonannem cnnraxcnuecxoro pasneprtnannx,
moxno nepern x nepeaue nyx ]pas nopx, nenoro asana, necxontxnx asanen. Cnauana cryenram
saunrtnamrcx nopx ]past es pacmnpennx, n onn nx nepenoxr, nanpnmep:
Aecmpucrue qeoepa.iuie se+.u npuoope.u :epmi ceoeoopasu. Karoa qeoepa.iua oo.acmi
oouapvrueae+ om:em.ueie om.u:u. Cpeoomo:ue+ ucmopu:ecroeo u rv.imvpuoeo paseumu e.mmc
cmo.ui se+e.i, romopie ciepa.u oo.iuvm po.i e cmauoe.euuu Aecmpuu. 4eoepa.iuo cmo.ui Beui
omo racaemc e ocooeuuo cmeneuu.
3arem nx nepenoa npenaraercx nonnt rexcr:
Aecmpucrue qeoepa.iuie se+.u e xooe +uoeoeeroeoeo ucmopu:ecroeo paseumu npuoope.u :epmi
omuu:ecroeo, orouo+u:ecroeo u rv.imvpuoeo ceoeoopasu. Karoa qeoepa.iua oo.acmi oouapvrueaem
om:em.ueie om.u:u omuocume.iuo pe.ieqa, pacmume.iuocmu u r.u+ama. Peeuoua.iui+ cpeoomo:ue+
ucmopu:ecroeo u rv.imvpuoeo paseumu e.mmc cmo.ui se+e.i - marue, rar Ipa, Hucopvr u.u
3a.iovpe, - romopie, e.ci e npou.o+ pesuoeuu+u +ecmuix ruse u ao+uuucmpamueui+u
eumpa+u, ciepa.u oo.iuvm po.i e cmauoe.euuu Aecmpuu. 4eoepa.iuo cmo.ui Beui, a oua ua
npomreuuu cmo.emu oi.a eumpo+ +uoeouauoua.iuo eeponecro u+nepuu, omo racaemc e
ocooeuuo cmeneuu.
Ormernm, uro n peantnom rexcre, nomnmo cnoxntx crpyxryp, ncrpeuamrcx n npocrte,
nepacnpocrpanennte, nx nepenoa xoroptx onopa na cnepnyrym crpyxrypy ne nyxna.
Hpn nepenoe nenoro asana n onee onn saunrtnamrcx n nonnom nne npn ornamennn cnepnyroro
napnanra n sarem nepenoxrcx; anee es nsmenennx nocnponsnoxrcx n nonnom napnanre.
Haunnart ynpaxnenne na cnnraxcnuecxoe pasneprtnanne nyume ncero na marepnane, xoropt c
nexcnuecxo rouxn spennx cryenram maxcnmantno snaxom, urot nponema nepenoa orentntx cnon n
ooporon na nepntx nopax ne memana ntpaorxe nantxa nannstnannx ononnnrentno nn]opmannn
na ocnonnym crpyxrypy. Hpaxrnuecxn ontr npenoanannx noxastnaer, uro yont nx nauantnoro
+rana +nemenrapnte nn]opmannonnte rexcrt no crpanoneennm (nonnrnuecxax n +xonomnuecxax
reorpa]nx, nonocrn xyntrypt n ncxyccrna n r. n.). Hosxe, xora cnnraxcnuecxoe pasneprtnanne
noxpennxer ocnoenne nepenouecxnx xanpon, nexcnuecxn nanason orpannunnart yxe ne cronr.
37
11. Peuenan xounpeccnn
Hantx peueno xomnpeccnn, ro ecrt nantx noaun ncxonoro rexcra n onee xomnaxrno ]opme,
nepenounxy xnsnenno neoxonm. 3axnmuaercx on n ynpomennn cnnraxcnuecxo crpyxrypt rexcra n
ncxnmuennn cnon, coepxamnx nropocrenennym nn]opmannm (]opmynnponxa P. K. Mnntxp-
Fenopyuena, Teopnx n merot..., c.171), c nentm ymentmennx cnorono nennunnt rexcra (ram xe).
Bmecre c rem cronr cpasy ormernrt, uro neoxonmocrt npnmenennx nantxa peueno xomnpeccnn otuno
aconmrnsnpymr. Honpoyem yxcnnrt cee, xora on nyxen, n xaxo mepe; xora - npornnonoxasan, a
sarem yxe nepeem x romy, xaxnmn ynpaxnennxmn on ocrnraercx.
Haunem c ycrnoro nocneonarentnoro nepenoa. 3ect nepe nepenounxom cronr saaua maxcnmantno
nonno nepeaun coepxannx, no nosmoxnocrn tcrpo n, no nosmoxnocrn, c coxpanennem ocoennocre
nnnnnyantnoro crnnx oparopa. Hepenounx-npo]eccnonan nepenonr n cpenem tcrpee, uem ronopnr
oparop. Ho ecnn on yer ocrnrart +roro ntcoxoro remna rontxo sa cuer peueno xomnpeccnn, ro on, no-
nepntx, ne nepeacr nropocrenennym nn]opmannm, nnora ouent naxnym (noromy uro ornercrnenno
cynrt o rom, nacxontxo naxnt erann n uacrnocrn, on npocro ne ycnenaer); no-nroptx, pncxyer ncxasnrt
crnnt oparopa, npenpamax cnoxnte npenoxennx n npocrte, nounnnrentnym cnxst - n counnnrentnym, a
pnropnuecxn nepno c nonropamn - n cyxoe ntcxastnanne. Hanpnmep, cnoxnt, nstcxannt
oparopcxn crnnt npesnenra Iepmannn P. Xepnora, npenapnponannt raxnm opasom, nentsx npnsnart
aexnarntm nepenoom. Btcoxn remn paort onxen ocrnrartcx npexe ncero ntcoxnm peuentm
remnom, orcyrcrnnem snyxonoro copa n copntx, cnon, ro ecrt peueno camoncnnnnnnt nepenounxa, a
peuenax xomnpeccnx moxer cnyxnrt npn +rom ncnomorarentntm, anapnntm cpecrnom.
B cnnxponnom nepenoe peuenax xomnpeccnx ncnontsyercx snaunrentno mnpe - n +ro oocnonano ero
cnenn]nxo. Coornercrnenno, rpeonannx x coxpanennm crnnx oparopa n nonnore nepeaun nn]opmannn
- ne cront ntcoxn. Onaxo sect nosnnxaer nnora pyrax, napaoxcantnax na nepnt nsrnx nponema-
sanonnennocrt +]npa. Hpecrantre cee cnryannm, xora oparop ronopnr menenno, c sannnxamn n
naysamn, a cnnxponncr rpancnnpyer ero peut tcrpo, a eme n xomnpeccnponannom nne. Bosnnxamr
nayst n rexcre nepenoa, pnant rexcr; a y aynropnn moxer cosartcx (n uacro cosaercx!)
nneuarnenne, uro nepenounx nepenonr ne nce. Bor nouemy rax naxno nrn n nory c remnom oparopa
(ncnomnnre yxe onncannte ynpaxnennx na +xo-nonrop c naptnpymmnm remnom); ne menee naxno raxxe
ymert sanonnxrt nosnnxammne n +]npe nayst. nx +roro n apcenane cnnxponncra ecrt npnem
onncarentnoro nepenoa, nocxontxy ero npnmenenne ncera ynnnxer rexcr (nmecro oc.orumuue
oocmome.icmea on moxer cxasart: oocmome.icmea, romopie oc.oruu.u cumvaum). Kpome roro,
naysa - yont momenr nx nocnonnennx nponymenno nn]opmannn n nnecennx nonpanox no xoy
nepenoa.
Hrax, nantx neoxonmt, no ne neymn nx ycrnoro nepenounxa, a nnora npnmenenne ero
npornnonoxasano.
Kaxnm opasom moxno nayunrtcx xomnpeccnponart rexcr npn nepenoe?
Hanonee yono nauart c ynpaxnenn es nepenoa n nepexnmuennx na pyro xstx - nocrannrt
nepe coo cnauana saauy nayunrtcx npnemam xomnpeccnn rexcra, opnenrnpyxct rontxo na npnnnnn
xomnaxrnocrn, ntnpax ns apcenana nexcnxo-rpammarnuecxo cnnonnmnn marepnan no +romy npnnnnny:
Ynpaanenne 1. Hpnmennrt npnem xomnpeccnn (n nepntx ynpaxnennxx nocne napnanra nepenoa
cryenron nycrt npenoanarent npenoxnr nm onrnmantnt napnanr).
1. Kar u nperoe, eeovuu+u eumpa+u +upoeo orouo+uru e.mmc CLA, Eepona u Asu. - Ho-
nperue+v e +upoeo orouo+ure .uoupvmm CLA, Eepona u Asu.
2. Hurmo ue +orem npeocrasami, rar ovoem eie.oemi +upoea orouo+u:ecra cucme+a e ovovue+,
roeoa r ue npucoeouumc nperoe eceeo Kuma u Huou, uace.euue romopix cocmae.em oo.ee mpemu
uace.euu se+uoeo uapa. - Huro+v ueuseecmeu oo.ur +upoeo orouo+u:ecro cucme+i e ovovue+, c
v:acmue+ Kuma u Huouu, c uace.euue+ e 2/3 uace.euu 3e+.u.
3. Te+ ue +euee, nepcnermuei +upoeoeo orouo+u:ecroeo pocma e peuamue cmeneuu ovovm saeucemi
om paseumu cooimu e mpex ocuoeuix eumpax: CLA, Eepone u Bnouuu. - Bce re nepcnermuei pocma
ovovm saeucemi om CLA, Eeponi u Bnouuu.
Hepnoe npemx moxno rpennponartcx, ocyxax xomnpeccnponannt nepeno xaxo ]past nce
rpynno, nsxn nmo nn]opmannonnt rexcr cpene cnoxnocrn. Hpn ocyxennn ntxcnnrcx, uro
rpammarnuecxoe o]opmnenne n nexcnuecxne sament, ntnpaemte nx xomnpeccnn, rpyno oomnrt n
]opmannsonart. a +ro n ne nyxno. Inannoe - ntpaorxa uncro npnxnanoro npo]eccnonantnoro nantxa
38
coxpamart oem rexcra.
Ynpaanenne 2. Hpnmennrt npnem xomnpeccnn, coxpamax pyccxn rexcr npn ero no]pasono noaue,
na cxopocrt. Crpemnrtcx x romy, urot npemx nponsnecennx xomnpeccnponannoro napnanra tno xopoue,
uem npemx nponsnecennx ncxono ]past npenoanarenem.
Ynpaanenne 3. Komnpeccnponart pyccxym ]pasy n sarem nepenecrn coxpamennt napnanr (cm., nanp.,
marepnan ynp. 1)
Ynpaanenne 4. Cenart ns cnoxnoro npenoxennx na npocrtx nnn samennrt nounnnrentnym cnxst
counnnrentno. 3ro enncrnennoe ynpaxnenne, paccunrannoe na onpeenennt rnn cnnraxcnuecxo
sament - n nponecce peueno xomnpeccnn nanonee uacrornt:
1. H+nv.ici, romopie oacm eepo o. eceooe+.mueeo oepeev.upoeauu orouo+uru u nperoe eceeo
o. nepenpoeepru uauoua.iuix npaeoeix uop+, rarooe eocvoapcmeo oo.ruo ovoem pea.usoeieami noo
ceom omeemcmeeuuocmi. - Eepo oacm u+nv.ici o. oepeev.upoeauu orouo+uru u o. nepenpoeepru
uauoua.iuix npaeoeix uop+. Karooe eocvoapcmeo oo.ruo ovoem pea.usoeami ux noo ceom
omeemcmeeuuocmi.
2. B 4eoepamueuo Pecnvo.ure oo.rui oi.u noumi, :mo Iep+auu mo.iro moeoa +orem c:umami
ceo no.uocmim eeponecro, roeoa oua coe.acumc ua ecm no.uomv omeemcmeeuuocmu, e mo+ :uc.e u e
eoeuuo oo.acmu. - Iep+auu oo.rua coe.acumic uecmu ecm no.uomv omeemcmeeuuocmu, e mo+ :uc.e u
eoeuuo. To.iro moeoa oua cmauem no.uocmim eeponecro. Bom :mo uvruo oi.o noumi.
3. Ke.iu, usoaeua oieuu mopeoei+ eumpo+, npooo.ru. mpaouuu npou.oeo, npeo.orue uoem,
romopa eisea.a qvpop eo ece+ +upe. -Ke.iu usoaeua oi. mopeoei+ eumpo+. Tenepi ou npooo.raem
mpaouuu npou.oeo. Hpeo.oreuua u+ uoe eisea.a qvpop eo ece+ +upe.
12. Hpnuenenne xounnexcnmx nnon 1pancqopuannn
Hpecrannenne o ocoo nsoperarentnocrn, rnopuecxom necxe n paore nepenounxa uacro cnxsano
c ero ymennem npnmenxrt xomnnexcnte rpanc]opmannn. Hpnuem ne xstxonte, cnxsannte c
oexrnnntmn saxonomepnocrxmn (nanpnmep, npocroe npenoxenne Ich sah ihn vorbeigehen ncera
rpanc]opmnpyercx n cnoxnoe B euoe., rar ou npoxoou. +u+o), a peuente, xoropte nepenounx
nponsnonr no cocrnenno nnnnnarnne n xoropte rpeymr nepenouecxoro pemennx.
Hanepnoe, moxno cosart nente cepnn ynpaxnenn, re saaue yer: nepenecrn onncarentno,
nepenecrn anronnmnuecxn n r. n. B nmom cnyuae nepenounx onxen trt snaxom c +rnmn onepannxmn,
onxen ocosnanart nx xax npnemt, rora n n npaxrnuecxo paore emy yer nerue npnnnmart pemennx,
on yer ynepennee n cnonx cnnax, yer pexe cunrart, uro ero uro-ro nnesanno ocennno, n uame
nonnmart, uro on npocro-nanpocro nnaeer onpeenenntm yponnem rexnnxn. Emy yer cnoxone
paorartcx.
Hrax, xaxne xe +ro rpanc]opmannn?
12.1. Onnca1entnmn nepeno
Hoxany, +ro camax pacnpocrpanennax rpanc]opmannx. Hmo nepenounx snaer, uro xora nnuero ne
nomoxer- nomoxer onncarentnt nepeno. Homoxer ncera (nourn ncera), ecnn sarpynen noncx
coornercrnnx nnn sament: ne npnxonr n ronony noxoxmn repmnn, oopor peun, nocnonnna - rora
nmecro eeuouo moxno cxasart ucmpeo.euue .moe, nmecro mouo+emp - npuoop o. us+epeuu
oae.euu n r. n. Cnacnrentntm cpecrnom, xax mt yxe ormeuann, onncarentnt nepeno moxer trt n n
rom cnyuae, xora xnno nyxno sanonnnrt naysy n cnnxpone. Fyem, onaxo, nomnnrt, uro +ror npnem
ncera ynnnxer rexcr nepenoa. Ero mnnyct npn nepeaue ]paseonornsmon mt raxxe yxe ormeuann - on
ne nosnonxer coxpannrt crnnncrnuecxn xonopnr peun oparopa, ee naxonnunocrt, a]opncrnunocrt,
opasnocrt.
Ecrt cnyuan, xora onncarentnt nepeno oexrnnen, n xstxe nepenoa ner npxmoro,
neonncarentnoro coornercrnnx. Tyr nepenounx ne cnooen n pemennxx n opnenrnpyercx
ncxnmunrentno na cnoe snanne cncremt xstxa:
Jeder Mythos ist lebendiges GEGLAUBTGS Marchen. Karoi +uq ecmi crasra, B KOTOPVP
BEPBT. Onncarentnt nepeno npnuacrnx geglaubtes cnxsan c orcyrcrnnem noonoro onocnonnoro
coornercrnnx n pyccxom xstxe.
39
12.2. Ienepannsannn
Hpnem npnmenxercx c pasnnuntmn nenxmn. uacro, nanpnmep, xonxpernoe nonxrne yxe necxontxo pas
ynorpenxnoct n peun, n nx coxpamennx oema rexcra, n nenxx peueno xomnpeccnn, ero yonee
samennrt oomammnm: Bo ecex munax eiueuaseauuix uro., uumepuamoe, oemcrux caooe cucme+a
coua.iuo +vuuuna.iuo no+ouu opeauusoeaua c.eovmuu+ oopaso+. - Bo ecex ETCKHX
VUPEEHHBX cucme+a coua.iuo +vuuuna.iuo no+ouu... n r. n. Ienepannsannx ncnontsyercx
raxxe rora, xora nepenounx n xoe nepenoa naunnaer omymart neperpyxennocrt peun +xsornsmamn,
xoropte moryr saremnnrt coepxanne n sarpynnrt ero nocnpnxrne. Hmenno n raxnx cnyuaxx
nepenounx pemaercx samennrt naeoov na xpa+, a u.i:rv - na eo.oeuo voop.
H, naxonen, nepenounx-nnpryos, ecnn on onaaer ntcoxo cxopocrtm peun n xopomo nnaeer remo,
moxer ncnontsonart n cnoe paore rax nastnaemt renepannsnpymmn nno cnennantnoro nonxrnx
nnn +xsornsma:
1). To.iro oouu cnopmc+eu - A.erce Heauoe - ucno.uu. HPBOK C OBOPOTOM B 360 IPAVCOB
H HOHBTHEM PVKH - ee.uronmep.
2). K cvnv ooi:uo nooammc m-muao - OCOBBE BVHOUKH.
12.3. An1onnunuecxnn nepeno
Hanepnoe, ns ncex npnemon, ocnonanntx na xomnnexcntx rpanc]opmannxx, +ro - enncrnennt, es
xoroporo, n npnnnnne, ncera moxno oornct. Ho, rem ne menee, n peantno paore on ncnontsyercx
uacro, nocxontxy pacmnpxer rpannnt cnoot peun, a +ro upesntuano naxno nx nepenounxa,
sarnannoro n xecrxne pamxn e]nnnra npemenn. Kpome roro, anronnmnuecxn nepeno nosnonxer nnecrn
n nepeno nexcnuecxoe pasnoopasne, a raxxe ycnnnrt cmtcnonte axnenrt:
uurmo ue .moum = ece ueuaeuom
ecmpe:aemc ue:acmo = ecmpe:aemc peoro
uurmo ue omraremc =ece coe.acmc n r. n.
12.4. Kounencannn
Tepmnn ronopnr cam sa cex. Peut ner o pasnoopasntx cnyuaxx nosmemennx yrpauennoro n nepenoe
- nno pyrnmn cpecrnamn, nno n pyrom mecre. Hpnem +ror mnpoxo ncnontsyercx n nnctmennom
nepenoe n xacaercx uame ncero omnnnpymmnx uepr crnnx; n ycrnom xe nepenoe npenmymecrnenno
npecrannxer coo, ecnn moxno rax ntpasnrtcx, coepxarentnym, nosnnnonnym xomnencannm, ro
ecrt nocnonnenne norept, nponycxon snaunmo nn]opmannn, no pasntm npnunnam nponymenno
nepenounxom o roro. B ocrantntx cnyuaxx +ro, xax npannno, xomnencannx pasnoyponnenax, ro ecrt
nepeaua pyrnmn cpecrnamn nn]opmannn, xoropym nepenounx sarpynxercx nepeart
roxecrnenntmn oparopy cpecrnamn. Hanpnmep, nepeaua +monnonantnocrn oparopa ne c nomomtm
+m]arnuecxoro nopxxa cnon, a c nomomtm +monnonantno oxpamenno nexcnxn. Ha pyccxom marepnane
+ro moxno cmoennponart, cxaxem, rax:
He +orem ou c+upumic c omo cumvaue. = C omo cumvaue ou HHKAK ue +orem c+upumic.
Homnmo nasnanntx, x xomnnexcntm rpanc]opmannxm ornocxr eme xonxpernsannm n nornuecxoe
pasnnrne nonxrnx, no xax npnemt n ycrnom nepenoe onn ncrpeuamrcx neuacro n npn ntpaorxe nantxon
nepenoa no+romy cymecrnenno ponn ne nrpamr.
Ecnn npenoanarent nepenoa ne nxnmuaer n oyuenne cnennannsnponanntx ynpaxnenn na npnemt
rpanc]opmannn (a nexoropoe xonnuecrno raxnx npnmepon, conponoxaemtx anannsom, ouent
xenarentno), ro npn anannse paort cryenron na nepenoom cnxsnoro rexcra nyxno oxsarentno
ormeuart, xaxne rpanc]opmannn tnn npnmenent n xaxne tnn eme nosmoxnt. Ha nam nsrnx,
oxsarentno raxxe, urot npenoanarent ntennn npenournrentnt napnanr (axe ecnn on ne moxer
o xonna ero npenournrentnocrt oocnonart: net anropnrer npenoanarenx xax nepenounxa ntcoxoro
xnacca cnntnax npyxnna oyuennx!).
13. Yc1nmn nepeno c nnc1a
Vcrnt nepeno nnctmennoro rexcra mnpoxo npaxrnxyercx no mnornx nepenouecxnx mxonax.
40
Hpenaramrcx pasnte napnanrt npenapnrentno nororonxn: nepeno oymtnaercx oma; na
nororonxy x nepenoy aercx nexoropoe npemx n aynropnn; rexcr nepenonrcx es nororonxn (nem.
Stegreifbersetzung). B npaxrnxe ycrnoro nepenoa nce +rn napnanrt nepenounxy moryr ncrpernrtcx, n,
nanepnoe, pasymno opnenrnponartcx na +ry npaxrnxy.
Hepeno c omamne nororonxo uacro ncrpeuaercx n npaxrnxe cnnxponncra - naxanyne paort on
nonyuaer roronte marepnant oxnaon. Ho+romy, ecnn rexcr roronnrcx x nepenoy c nncra oma, na
sanxrnn on onxen trt npenoxen nx cnnxponnoro nepenoa na cnyx.
Hepeno c mnnnmantno nororonxo n es nororonxn c nncra - uacrax saaua nepenounxa-
pe]epenra n cexperapx-pe]epenra, a raxxe - nonyrnax saaua nmoro ycrnoro nepenounxa. Ha sanxrnn
raxo rexcr, pasymeercx, nepenonrcx nocneonarentno. C meronuecxo rouxn spennx npnnneuenne x
oyuennm nepenoa c nncra nmeer n nnmct, n mnnyct. K nnmcam ornocnrcx n nepnym ouepet
ornocnrentnax oneruennocrt saau nepenoa: nepenounxy ne npnxonrcx nanpxrart namxrt, rexcr y
nero nepe rnasamn n sa]nxcnponannom nne. Ho+romy moxno cocpeorounrtcx na naxno nenn -
ntpaorxe ymennx ]opmynnponart rexcr tcrpo n rpamorno na xstxe nepenoa (npemennte pamxn
nepenoa, pasymeercx, onxnt trt orpannuent). Ho n +ro oneruennocrn xpoercx n cnox onacnocrt -
npnntxnyrt x nerxnm saauam. Bet na npaxrnxe ycrnt nepenounx nce-raxn npexe ncero nepenonr na
cnyx. Homnmo +roro, npnmenenne spnrentnoro pxa nocnpnxrnx peun osnauaer nx nepenounxa eme onn
rnn nepexnmuennx (nanomnnm, uro ononpemenno emy npnxonrcx nepexnmuartcx c xstxa na xstx, c
nepantnoro na nn]ponoe xonponanne n r. n.) - a +ro ncnxonornuecxn ocnoxnxer paory. Hcxox ns
cxasannoro, moxno nopexomenonart ncnontsonart +ror mero n orpannuenntx npeenax, ero onx n
oyuennn ycrnomy nepenoy no cpannennm c oyuennem na cnyx, no namemy mnennm, onxna trt
cpannnrentno neontmo n ncnontsonartcx na sanxrnn, rax cxasart, nx ortxa yme. Kcrarn, nepeno c
nncra nonynxpen n rex mxonax nepenoa, re ner uerxoro nsnauantnoro pasrpannuennx ycrnoro n
nnctmennoro nepenoa xax yyme cnennannsannn (Caappmxen, Mann, Monrepe).
14. Ocnoenne 1exc1onmx aanpon n yc1nou nepenoe
14.1. Cnennqnxa yc1nmx aanpon
Pasnoopasne rexcron, c xoroptmn npnxonrcx paorart ycrnomy nepenounxy, nenennxo n cpannennn
c pasnoopasnem nnctmenntx rexcron. 3ro nn]opmannonnoe coomenne, nnrepntm, neperonopt,
ncxyccnx, nynnunax peut, exnapannx (mann]ecr), oxna. C xaxtm ns nnx nepenounx onxen ymert
paorart, n n xauecrne marepnana nce onn onxnt norn n oyuenne. Paccmorpnm cnenn]nxy xaxoro ns
+rnx rexcrontx xanpon:
14.1.1. Hnqopuannonnoe coomenne
Hn]opmannonnoe coomenne - +ro otuno xparxn rexcr, coepxamn omesnaunmym nonym
nn]opmannm ns onacrn nonnrnxn, xyntrypt, ncxyccrna, omecrnenno xnsnn, cnopra. Taxne coomennx
rnnnunt nx cpecrn maccono nn]opmannn (CMH). B npaxrnxe nepenoa ncrpeuamrcx raxxe uacrnte n
ysxocnennantnte nn]opmannonnte coomennx, npenasnauennte nx yuacrnnxon ono xon]epennnn
nnn cnennanncron ono onacrn. Hnora onn moryr nocnrt trono xapaxrep:
Vearae+ie v:acmuuru rouqepeuuu! B ro+uame 39 eac rovm o. peeucmpauu. Ta+ re ei
c+oreme sarasami eocmuuuv. Aemoovci o. orcrvpcuu no eopoov ovovm roami eac noc.e orou:auu
vmpeuueeo saceoauu v eumpa.iuoeo exooa.
Temarnxa raxnx rexcron ne orpannuena, n ocnoenne nx no remarnuecxomy npnnnnny - saaua
ecnepcnexrnnnax. Hepenounxy npexe ncero neoxonmo ysnart, xax nepenonrt raxne rexcrt, xora
on cronxnercx c nnmn n paore, a snaunr - on onxen npecrannxrt cee nx ocnonnte ocoennocrn:
1. Bce onn es ncxnmuennx ntepxant n pamxax nnreparypno nopmt. Hpocropeune, xapron, ntcoxn
crnnt n nnx neonycrnmt.
2. Hn]opmannx n nnx o]opmnena xax oexrnnnax, xpxne +monnonantno-onenounte cpecrna
ncrpeuamrcx pexo, xorx cxptrax onenounocrt, orpaxammax nosnnnm ncrounnxa (ocoenno - ecnn +ro
nonnrnuecxoe coomenne), n nnx npncyrcrnyer. Cneonarentno, npn nepenoe npenournrentnt nexcnxa
c nerpantno onenounocrtm n nerpantnt nopxox cnon.
3. B nn]opmannonntx coomennxx npeonaamr omensnecrnte repmnnt, snaxomte ontmnncrny
41
nocnrene xstxa. Hcxnmuennx ne cocrannxmr raxne cnennantnte coomennx, xax nonocrn cnopra n
cnoxn norot.
4. Ho cnoemy xommynnxarnnnomy saannm nn]opmannonnte rexcrt npenasnauent npexe ncero nx
nepeaun xornnrnnno nn]opmannn, no+romy, npnmenxx npnem peueno xomnpeccnn, nepenounx onxen
conmart maxcnmantnym ocropoxnocrt npn nontrxax orpocnrt uacrt nn]opmannn xax
nropocrenennym. Bet n nn]opmannonnom coomennn naxnt tnamr nmenno erann, uacrnocrn, n ryr
nmoe coxpamenne cranonnrcx onacntm. Baxnt nce art, nmena, reorpa]nuecxne nasnannx, nn]ponte
annte.
Hepeno nn]opmannonnoro coomennx rpeyer npenapnrentntx ynpaxnenn no mnemorexnnxe. Ho n
oyuenne nepenoy on nxnmuaercx npaxrnuecxn c camoro nauana, nocxontxy ns ncex rexcrontx xanpon
ycrnoro nepenoa onaaer, noxany, camo npocro crpyxrypo. Haunnart cronr c xoporxnx coomenn
CMH, nponsnecenntx npenoanarenem n samenennom remne, sarem moxno nauart ocnoenne sanncanntx
na nnenxy ayno- nnn nneocoomenn n ncnonnennn nxropon (ormernm, uro peantnt remn
nxropcxoro coomennx onontno ntcox). Oem rexcra coomennx onxen or sanxrnx x sanxrnm
nocrenenno napacrart. Ha sanepmamme crann oyuennx moxno nepern x ysxocnennantntm
nn]opmannonntm coomennxm - n pamxax ocnoennx xaxo-nno remt, c npenapnrentntm cocrannennem
resaypyca (nanpnmep, nn]opmannx o nonom paxernom ronnnne n pamxax remt Ocnoenne xocmoca).
Kaxne saannx moryr trt nxnmuent n ocnoenne nantxon nepenoa nn]opmannonntx coomenn?
Pacnonoxnm nx no napacramme cnoxnocrn.
3aanne 1. Hpocnymart nn]opmannonnoe coomenne ns 2-3 ]pas na nnocrpannom xstxe n cenart ero
nn]opmannonnt nepeno (ro ecrt nepeart nce, uro sanomnnn). Oxsarentnte ycranonounte ycnonnx,
ronopnrt nonntmn saxonuenntmn ]pasamn, ne enart nays, epxartcx n pamxax nnreparypno nopmt.
Kaxt cryenr nonyuaer nx nepenoa cno rexcr. Hocne ntnonnennx nepenoa - xparxn ananns.
3aanne 2. Hpocnymart nn]opmannonnoe coomenne ns 5-6 ]pas n nepeart ero na xstxe nepenoa no
nenouxe (xaxt nponsnocnr no ono ]pase). Vcranonounte ycnonnx - re xe.
3aanne 3. Hepenecrn nn]opmannonnoe coomenne n rexnnxe +xo-nepenoa: nepnt cryenr nocne
npocnymnnannx rexcra nepenonr ero na pono xstx; nropo cryenr noccranannnnaer ncxont
rexcr, nontsyxct rem, uro ocranoct n namxrn or npocnymnnannx ncxonoro rexcra n rexcra nepenoa.
3aanne 4. Hpocnymart necxontxo coomenn, sanncanntx ns rene nnn panononocre na
nneoxaccery (tcrpt remn). Cenart no npemx npocnymnnannx neoxonmte sanncn. 3arem, no npemx
nropnunoro npocnymnnannx, nepenecrn rexcr cnnxponno (nororonnennt cnnxpon). Taxoro poa
rpennnr yymne nepenounxn onxnt necrn nocroxnno oma, camocroxrentno anannsnpyx pesyntrart.
Bce onncannte nnt saann, n n ro xe nocneonarentnocrn, ncnontsymrcx raxxe nx oyuennx
nepenoy na nnocrpannt xstx.
14.1.2. Hn1epntm
Hnrepntm - +ro nynnunt nanor, cocroxmn ns nonpocon n orneron, nno nocnxmennt xaxo-nno
reme, n xoropo nnrepntmnpyemt uenonex xomnerenren, nno exrentnocrn n nnuno xnsnn camoro
nnrepntmnpyemoro. Temarnuecxn nanason sect raxxe upesntuano mnpox. H onxrt mt npnxonm x
ntnoy, uro nx nepenounxa camoe rnannoe - npennert, uro emy moxer ncrpernrtcx n raxoro rnna
paore, n snart, xaxne npnemt on onxen npnmenxrt. Kaxont xe ocoennocrn ycrnoro rexcra nnrepntm?
1. B nnrepntm xornnrnnnax nn]opmannx npenomnxercx uepes nnenne orentno nnunocrn, nonyuaer
rpaxronxy. Ho+romy, nomnmo nerpantnoro ]ona nexcnxn n rpammarnxn, cnocrnennoro ncem ycrntm
nynnuntm xanpam, sect nmemrcx cpecrna c xpxo +monnonantno-onenouno oxpacxo, n +ry oxpacxy
neoxonmo nepeart n nepenoe.
2. V nnrepntmnpyemoro uacro tnaer xpxo ntpaxennax cocrnennax manepa ntpaxartcx, cno crnnt.
Ecnn nepenounx ne snaxom c ne sapanee, emy npnercx ynannnnart n orpaxart crnnt na xoy. Otuno
+ro nnna n ocoennocrn nocrpoennx npenoxennx, nmnmte cnoneuxn, opasnocrt, orxnonennx or
nnreparypno nopmt (xapron, nanexr n r.n.)
3. Hnrepntm ornnuaercx or cnonrannoro nanora. Bet +ro - sannannponannt nanor, n c
ocoennocrxmn ero nopoxennx nepenounxy nyume ncero nosnaxomnrtcx na sanxrnxx no
xommynnxarnnno pnropnxe. Ecnn xe n raxnx sanxrnxx emy ne onenoct yuacrnonart, on onxen snart
neoxonmt mnnnmym: ne nce pennnxn xoppecnonenra moryr npecrannxrt coo nonpoct. Onn moryr
trt o]opmnent xax yrnepxennx c one comnennx nnn npocro xax yrnepxennx. Ornert na +rn
42
pennnxn ne ncera epxarcx n pamxax saanno remt n nnora orxnonxmrcx or nee cymecrnenno. Crnnt
nonpocon n orneron moxer trt ocrarouno enntm, a moxer n xonrpacrnponart - n n nepenoe +rn
ornnunx nentsx nnnennponart.
4. Ecnn n nnrepntm peut saxonr o nnuno xnsnn, moryr nosnnxnyrt nenpnnnunte n raynponannte
remt, coornercrnenno o]opmnennte. Hepenounx onxen trt roron x ncrpeue c nenpnnnuntmn cnonamn
n snart, uro n xax emy nepenonrt.
5. Hnrepntm cocronr ns omena ntcxastnannxmn, nnora onontno oemntmn. Koppecnonenr moxer
saart, nanpnmep, cpasy necxontxo pasnopontx nonpocon. Hepenounx onxen trt roron x romy, uro
emy npnercx nepenonrt nce ntcxastnanne nennxom - n momenr ecrecrnenno nayst mexy nonpocom n
ornerom.
Hnrepntm - naroarnt marepnan nx rpennnra ycrnoro nepenoa, nocxontxy onn pasnoopasnt no
cnoxnocrn n remarnxe. B coornercrnnn c +rnm pasnoopasnem npenaraem cneymmne saannx:
3aanne 1. Hepenecrn na cxopocrt npocroe nnrepntm, cocroxmee ns xoporxnx nonpocon n orneron
(pennnxn n npeenax ono ]past), sanncannoe na nnenxy n cpenem remne, n rexnnxe nocneonarentnoro
no]pasonoro nepenoa. Marepnanom moxer nocnyxnrt nnrepntm c ertmn (no es xaprona!), ynnunoe
nnrepntm, aanrnponannoe nnrepntm c nsnecrntmn nonnrnuecxnmn n xyntrypntmn exrenxmn,
cnennantno sanncannoe nx sanxrn nnrepntm c nocnrenem xstxa. Vcranonounte rpeonannx:
nepenonrt tcrpo, nonntmn ]pasamn, c conmennem nnreparypno nopmt.
3aanne 2. Hepenecrn nnrepntm c nsnecrntm uenonexom: xnnosneso, moentm, cnoprcmenom,
nncarenem n r. n. Hpn nepenoe oxsarentno ]nxcnpyercx cxopocrt: nno rexcr nnrepntm pasnnaercx na
pannte uacrn n ]nxcnpyercx npemx paort xaxoro cryenra, nno xaxomy aercx na nepeno pannoe
npemx (3-4 mnnyrt), n no ncreuennn npemenn naunnaer paorart cneymmn.
3aanne 3. Hepenecrn nnrepntm c nonnrnuecxnm exrenem. Taxrnxa ntnonnennx saannx ra xe, uro n
3aannx 2. Oparnrt nnnmanne na nontmennte rpeonannx x conmennm nnreparypno nopmt,
crnnncrnuecxo xoppexrnocrn ncex ntcxastnann, conmennm ouepenocrn, npenoxenno oparopom,
npn nepeuncnennn nmen, rononnmon, nasnann oprannsann, ]npm n r. n. (nnnomarnuecxn xomnonenr
nepenoa).
3aanne 4. Hepenecrn nyxstunoe nnrepntm (xoppecnonenr ronopnr no-nemenxn, nnrepntmnpyemt
no-pyccxn, nnn naoopor) no ponxm: onn cryenr nepenonr rontxo nemenxn rexcr, nropo - rontxo
pyccxn. Vnpaxnenne npenasnaueno nx rpennnra nycroponnero nepenoa, n no mepe oyuennx
marepnanom moryr cnyxnrt nce onee cnoxnte nnrepntm.
3aanne 5. nyxstunoe nnrepntm npenaraercx nx nepenoa onomy cryenry na cxopocrt. 3ro onn
ns ocnonntx xomnonenron oyuennx nycroponnemy nocneonarentnomy nepenoy. Paoun marepnan
nocrenenno ycnoxnxercx.
14.1.3. Heperonopm, ncxyccnn
Heperonopt - +ro o]nnnantnax ecea c yuacrnem nyx nnn onee cropon, nentm xoropo xnnxercx
ntxcnenne xaxnx-nno nsnecrntx sapanee nonpocon nnn ntpaorxa xaxoro-nno pemennx. uacro nentm
neperonopon xnnxercx ocrnxenne xoncencyca.
ncxyccnx - +ro raxxe ecea, xax o]nnnantnax, rax n neo]nnnantnax (xynyapnax), otuno - no xaxo-
nno cnennantno nponeme, ocnemenno n oxnae na xon]epennnn; +ro ecea cnennanncron.
Mt oennnnn neperonopt n ncxyccnm n ony pypnxy, nocxontxy saaun nx nepenoa nmemr
mnoro omero. Hepenounxy neoxonmo xopomo npecrannxrt cee sapanee +rn saaun, onnpammnecx na
nx omne ueprt, nnpouem, xax n ocote ueprt xaxoro ns +rnx xanpon.
Ocoennocrt nepnax. H neperonopt, n ncxyccnx nmemr nenpecxasyemt rexcr. Hepenounxy
nsnecrna nnmt rema n omnx ueprax n npenapnrentnte marepnant x ne. Onnpartcx npn nepenoe on
moxer nnmt na snanne repmnnonornn no reme.
Ocoennocrt nropax. Oa xanpa npecrannxmr coo cnoonoe omenne, n xoe xoroporo ne
ncxnmuent xon]nnxrnte cnryannn. 3ro xax pas ror cnyua, xora nepenounxy neoxonmo snanne
npo]eccnonantno +rnxn n +rnxn omennx. Hepenounx ne onxen nmemnnartcx n xon]nnxr, ntrartcx
ero ynanrt nnn ncranart na samnry ono ns cropon. On oxsan no mepe nosmoxnocrn coxpanxrt
nerpantnym nosnnnm rpancnxropa n npoonxart nepenonrt ocnonnoe npemernoe coepxanne
xon]nnxrnoro nanora, onaxo ero nnnomarnuecxax pont n raxoro poa ncrpeuax (xoropax moxer
oxasartcx nemanonaxno, ecnn +ro neperonopt na ntcoxom yponne) onxna nocxasart emy
43
nnnomarnunt ntxo ns nexoroptx cnoxntx cnryann nepenoa. Tora on no neoxonmocrn moxer
xoe-uro crnanrt nnn onycrnrt npn nepenoe.
Ocoennocrt rpertx. Hpn nepenoe ncxyccnn n neperonopon nx nepenounxa ocoenno naxno
rnepoe snanne ]opmyn o]nnnantnoro +rnxera n crnnncrnxn nopmarnnnoro o]nnnantnoro omennx.
Ocoennocrt uerneprax. Heperonopt - uacrt enonoro omennx, n n nx cocrane uacro ncrpeuaercx
mpnnuecxax n ]nnanconax nexcnxa.
Hs xapaxrepncrnxn xcno, uro nepeno neperonopon n ncxyccn rpeyer ntcoxoro yponnx
npo]eccnonannsma, ncnxonornuecxo nororonnennocrn, n ero nonnonennoe ocnoenne nosmoxno rontxo
rora, xora nepenounx naxonnn ocrarount npo]eccnonantnt ontr. Ho nosnaxomnrtcx c
marepnanom raxoro poa nyume n xoe oyuennx, pasymeercx, ne na nauantno crann. 3annct
neperonopon n ncxyccn n nne ayno nnn nneosanncn npenaraercx cryenram xax nx
nocneonarentnoro, rax n nx cnnxponnoro nepenoa.
14.1.4. Hynnunan peut
Peut - nynnunoe mononornuecxoe ntcrynnenne oparopa nepe cnymarenxmn - naxnax cocrannxmmax
paort ycrnoro nepenounxa. Ha sanxrnxx no xommynnxarnnno pnropnxe nsyuennm nocrpoennx peun,
ocoennocrxm ee crnnx yenxercx ontmoe nnnmanne. Ecnn y yymnx nepenounxon ner
npenapnrentno nororonxn raxoro poa, nm cronr camocroxrentno sanxrtcx nsyuennem nonpoca.
Heoxonmo nosnaxomnrtcx n c mnpouamnm perncrpom peue, n sect roxe es ononnnrentno
nnreparypt ne oornct. Hepenounx onxen trt roron nepenonrt peun, nponsnocnmte no camtm
pasnoopasntm nonoam: npnnercrnennte, saxnmunrentnte, nonnrnuecxne, npasnnunte, rpaypnte n r.
n. Ha cnenn]nxe peun xax ycrnoro xanpa mt yxe ne pas ocranannnnannct. Ormernm ee ocnonnte ueprt,
naxnte nx paort nepenounxa:
1. Peut nmeer crporym saxonuennym ]opmy co crpono crpyxrypo, nmeer rpannnonnt saunn n
xonnonxy, o]opmnennte c nomomtm ocotx +rnuecxnx ]opmyn, npnuem nx pasntx peue noxoxr cnon
]opmynt.
2. stx peun n ocnonnom nopmarnnen, onaxo n ne ncera npncyrcrnyer n +monnonantnax
nn]opmannx, nx nepeaun xoropo ncnontsyercx +monnonantno oxpamennax nexcnxa, npocropeune,
ntcoxn crnnt, nanexrnsmt, ]paseonornsmt, mera]opt, cpannennx n +nnrert, nnrart n xptnarte
cnona. uacrt +rnx cpecrn n nepenoe onxna trt nocnponsneena, nnaue peut craner ecnnerno n
norepxer cnny nosecrnnx na aynropnm - +ra cnna crponrcx na +monnxx.
3. Cncremntm npnsnaxom rexcra peun xnnxmrcx pasnoro poa nonropt: nexcnuecxne, cnnraxcnuecxne n
r. n. - cpen xoroptx neymee mecro sannmaer cnoxnt xomnnexc ranronornuecxnx n napnarnnntx
nonropon pasnoro yponnx - pnropnuecxn nepno. Hmenno +ra ocoennocrt peun npn nepenoe crpaaer,
ecnn nepenounx neymepenno nontsyercx npnemom xomnpeccnn.
4. Fontmnncrno oparopon onaaer cocrnenntm oparopcxnm crnnem. Ecnn +ror crnnt xpxo ntpaxen,
nepenounxy npnercx nepeanart ero ocnonnte ocoennocrn.
5. Hynnunax peut anexo ne ncera sapanee nororonnena n ne ncera nmeer nnctmennt rexcr n
cnoe ocnone. Ho axe ecnn raxo rexcr ecrt, oparop nepexo, nponsnocx peut, nepexonr na
nmnponnsannm, n nepenounx ncera onxen trt x +romy roron. Ocoenno naryno cxastnaercx na
xauecrne nepenoa +]]exr neoxnannocrn nmenno rora, xora y nepenounxa n pyxax sapanee
nonyuennt rexcr peun. B nmnponnsnponanno peun crpyxrypa ncera ropaso menee crporax, uacro
ncrpeuamrcx neoocnonannte nonropt, nesaxonuennte nnn nenornuno saxonuennte ]past. Hepenounx,
pasymeercx, ne necer ornercrnennocrn sa xauecrno rexcra opnrnnana, no npo]eccnonantnax +rnxa
npennctnaer n raxnx cnyuaxx no mepe nosmoxnocrn ncnpannrt omnxn oparopa.
Marepnan nynnuno peun xax cnoxnoro, mnoroopasnoro n uacrornoro n paore nepenounxa ycrnoro
xanpa cronr nnonrt n oyuenne cpasy cneom sa nepntmn nn]opmannonntmn coomennxmn n nnrepntm.
O nexoroptx npnemax ocnoennx peun n npnxnanom ncnontsonannn marepnana peue mt yxe ronopnnn: o
npnmenennn rexnnxn cnnraxcnuecxoro pasneprtnannx nx ocnoennx cnoxno oprannsonanno oparopcxo
peun, o cnennantntx npnemax nononnennx axrnnnoro sanaca ]paseonornsmon n xonrexcre peun
(ooramennt ]paseonornsmamn yuent rexcr peun nnn nnrepntm) n p. Hpn ntpaorxe nantxon
nepenoa nynnuno peun naxno pacnonoxnrt marepnan pasymno, yunrtnax ero pasnoopasne n yponent
cnoxnocrn. Bor nosmoxnt nnan pacnonoxennx marepnana:
1. Kparxne nospannrentnte peun.
44
2. Peun na orxptrnn ntcranxn, namxrnnxa, accena, nnnorexn n r. n.
3. Peun n uecrt npncyxennx narpat.
4. Tpaypnte peun.
5. Peun na orxptrnn ceson n xon]epennn.
6. Hporpammnte n remarnuecxne peun nonnrnuecxnx exrene n exrene xyntrypt.
7. Hayunte oxnat.
Peun nxnmuamrcx n oyuenne cpasy cneom sa nnrepntm. Hpn paore na nx nepenoom moxno
ncnontsonart cneymmne nnt npenapnrentno opaorxn: snaxomcrno c nnctmenntm rexcrom peun
oma n cocrannenne cnncxa nexcnxn; npocnymnnanne peun na sanxrnn n ocyxenne ee coepxannx n
cnoxntx nx nonnmannx n nepenoa mecr; cocrannenne ananornuno peun na ponom xstxe; +xo-nonrop
rexcra peun es npenapnrentnoro npocnymnnannx. 3arem peut nepenonrcx nocneonarentno nnn
cnnxponno. Ha saxnmunrentnom +rane oyuennx peut npenaraercx nx nocneonarentnoro nnn
cnnxponnoro nepenoa es npenapnrentno nororonxn.
14.1.5. exnapannn n uannqec1
exnapannx - xonnexrnnnoe, conmecrno ntpaorannoe saxnnenne, npecrannxmmee coo nror
neperonopon, xon]epennnn, cnmnosnyma. Mann]ecr - nynnunoe xonnexrnnnoe saxnnenne cnoe nosnnnn.
Oa rexcra ornnuamrcx crpono crpyxrypo, xomnnexcntmn ]opmynnponxamn, cnoxnocrtm
cnnraxcnca, uepramn xax ntcoxoro, rax n xannenxpcxoro crnne. Cnenn]nuna nx nnx n mpnnuecxax
repmnnonornx. B cymnocrn, +rn nponsnocnmte ycrno rexcrt nmemr n cnoe ocnone rnnnunt
nnctmennt rexcr.
Kax rpennponount marepnan nx cronr ncnontsonart rora, xora nantx nepenoa peue ocrarouno
npouen. Onn cnoxnee peue n no rexcrono oprannsannn, n no orcyrcrnnm n nnx nstrouno
nn]opmannn. Cneonarentno, n npn nocneonarentnom, n npn cnnxponnom nepenoe nexenarentno
npnmenenne peueno xomnpeccnn, a raxxe nontrxn nopasennrt nn]opmannm na rnannym n
nropocrenennym. Ho ocnoenne nx c nomomtm cnnraxcnuecxoro pasneprtnannx nnonne npoyxrnnno.
14.2. Hepenouecxnn ananns n yc1nou nepenoe
Hpexe uem nepenecrn rexcr, nepenounx ncera npnxntnaer, xax +ro cenart, ro ecrt onpeenxer
crenent cnoxnocrn, ocoennocrn rexcra, remarnxy repmnnon, npnemt, xoropte npnercx npnmenxrt. 3ro
n ecrt ananns ycrnoro rexcra. On enaercx o paort n npoonxaercx no npemx nee. Ananns ycrnoro
rexcra ne rpeyer ocooro npemenn, no ero cxemy yymemy nepenounxy nyume t npopaorart sapanee,
urot ne ynycrnrt snaunmtx uepr.
Ananns rexcra n ycrnom nepenoe nanomnnaer no cnoe cxeme ananns rexcra n nnctmennom nepenoe,
rontxo, noxany, on nnmen roro pasnoopasnx omnnnpymmnx uepr, a cam nepeno onycxaer mentmym
crenent coxpanennx nnnapnanra, nocxontxy enaercx n ocranonxe e]nnnra npemenn.
Tax nnn nnaue, onxnt trt xcnt n ncrounnx, n pennnnenr. Hcrounnx coomaer nn]opmannm n
ntpaxaer mnenne or nmenn ro rpynnt nme, xoropym on npecrannxer. Hn]opmannonnoe coomenne
no pano enaercx or nmenn nn]opmannonnoro arenrcrna n moxer coornercrnonart nnn npornnopeunrt
nosnnnn npannrentcrna; o]nnnantnax peut nponsnocnrcx or nmenn omecrnenno oprannsannn,
xonnexrnna npo]eccnonanon n r. n.; nnrepntm moxer anart npexrop anxa, cnoprcmen, nonnrnuecxn
exrent n r. n. Bepnoe onpeenenne ncrounnxa nosnonnr npornosnponart re xstxonte cpecrna, xoropte
oxnaemt n rexcre, n nepnym ouepet - nx onpeenennx remarnuecxo c]ept nexcnxn.
B xanpe nnrepntm xapaxrepncrnxa ncrounnxa ocnoxnena rem, uro on uame ncero ntcrynaer n nem ne
rontxo xax npecrannrent rpynnt, no n xax nnunocrt. 3ro npoxnnxercx n n ocotx xstxontx cpecrnax
(orcrynnenne or nnreparypno nopmt, npnnneuenne neoxnanntx nnacron nexcnxn, nontmennax
annmsnnnocrt rexcra - cxptrte nnrart n r. n.) - n nepenounxy neoxonmo snart, uro raxne ocote
cpecrna n nepenoe moryr ncrpernrtcx.
Vcrnt rexcr onee ysxo, uem nnctmennt, opnenrnponan na pennnnenra - na roro, xro ero cnymaer.
Ecnn aynropnx cocronr ns cnennanncron (cxaxem, n onacrn nooouncrntx coopyxenn), ro n rexcre
moxno oxnart ocoennocre, paccunranntx na ntcoxn yponent npo]eccnonantno xomnerenrnocrn.
Bet ecnn npn nocnpnxrnn nnctmennoro rexcra nayuno crartn na +ry remy mt moxem nononnxrt cnon
neocrammne npo]eccnonantnte snannx c nomomtm cnpanounnxon n cnonape, ro npn ycrnom
45
nocnpnxrnn mt onxnt nmert +rn snannx narorone, n axrnnnom sanace. C pyro cropont, mnmnxa n
oxsarentnoe nannune +monnonantno nn]opmannn n ycrnom rexcre oneruamr nocnpnxrne coepxannx.
Hrax, nepenounxy npnxonrcx sapanee npenonoxnrentno onpeennrt cnenn]nxy pennnnenra, nx
xoroporo on rpancnnpyer nepeno.
anee, naxno uerxoe npecrannenne o ]ynxnnn annoro rexcra. 3ro rpern +ran anannsa n ycrnom
nepenoe. B coornercrnnn c rexcrontmn xanpamn, xoropte xparxo oxapaxrepnsonant n npetymem
naparpa]e, nepenounx moxer ncrpernrtcx co cneymmnmn rnnnuntmn cnyuaxmn: y nn]opmannonnoro
coomennx - ]ynxnnx nepeaun xornnrnnno nn]opmannn, noanno no yrnom spennx ncrounnxa; y
o]nnnantno peun - ]ynxnnx n nn]opmnpymmax, n oneparnnnax - nocxontxy +monnonantnte cpecrna
cnyxar npnnneuennm croponnnxon; y nnrepntm x nasnanntm ]ynxnnxm oannxercx eme n pexnamnax.
3arem, nocne yrounennx ncrounnxa, pennnnenra, ]ynxnnn rexcra, na uerneprom +rane anannsa cneyer
onpeennrt xonxpernte xstxonte cpecrna, c xoroptmn nepenounxy npnercx paorart npn nepenoe
rexcra annoro xanpa. Honyunn xcnoe npecrannenne o cnenn]nxe rexcra na nepntx rpex +ranax, cenart
+ro yxe necnoxno, no, yunrtnax e]nnnr npemenn, n ocranonxe xoroporo ycrnomy nepenounxy
npnercx, erno npocmorpen marepnant yymero nepenoa nnn ysnan o reme, ntnonnnrt ananns, nao
ormernrt, uro xauecrno ero nepenoa no mnorom sanncnr or roro, nacxontxo npouno saxpennen nantx
ntnonnennx raxoro anannsa. Honropxem, uro naop neymnx, omnnnpymmnx xstxontx cpecrn ncera
ocrarouno crannen.
Ormernm ocnonnte. nx ncex xanpon rexcron omnnanro nepenoa xnnxercx ]on ycrnoro napnanra
nnreparypno nopmt xstxa. B HHuOPMAHHOHHOM COOFBEHHH- npocro cnnraxcnc,
orpannuennoe xonnuecrno cnoxnonounnenntx crpyxryp, onnne nnuntx n reorpa]nuecxnx nmen,
xonnuecrnenno nn]pono nn]opmannn, orcyrcrnne ysxocnennantno repmnnonornn, creprax
+monnonantnocrt, ntpaxaemax npenmymecrnenno nopxxom cnon, onenountmn +nnreramn.
B HHTEPBIR - orxnonennx or nnreparypno nopmt tnamr snaunrentnt, mentme nn]pono
nn]opmannn, ncrpeuamrcx nnora cnennantnte repmnnt n +xsornsmt, xoropte, npana, ryr xe, xax
npannno, noxcnxmrcx. Cpecrn +monnonantnocrn snaunrentno ontme, uem n nn]opmannonnom
coomennn. K yxe nasnanntm oannxmrcx ]paseonornsmt, nnrart (n rom uncne - cxptrte), xptnarte
cnona. Cnoxnte cnnraxcnuecxne crpyxrypt ne ncrpeuamrcx. Bonpoct n ornert uacro cocrannxmr ennoe
cmtcnonoe, a nnora - n cnnraxcnuecxoe nenoe, n nepenounxy npnxonrcx epxart n namxrn coepxanne
n crpyxrypy npemecrnymme pennnxn. B rexcrax +roro rnna naxnym pont moxer nrpart
nnnnnyantnt crnnt oparopa.
B OuHHHAHIHOH PEuH x omnnnpymmnm xstxontm uepram ornocxrcx: ocrarouno crporoe
conmenne nnreparypno nopmt; rpannnonnte ]opmynt saunna, xonnonxn n xonraxrnte ]opmynt;
onnne ]paseonornsmon, nnrar, xptnartx ntpaxenn (uacro - na nartnn); pnropnuecxne npnemt,
naxnatnammne cno orneuarox na cnnraxcnc rexcra (pnropnuecxne nonpoct n nocxnnnannx, cnoxno
nocrpoennt pnropnuecxn nepno c nexcnuecxnmn n cnnraxcnuecxnmn nonropamn, cnnraxcnuecxn
xonrpacr- uepeonanne pnropnuecxoro nepnoa c xoporxnmn onenountmn npenoxennxmn);
ncnontsonanne raxnx ]nryp crnnx, xax mera]opt, cpannennx, +nnrert, uepeonanne npemenntx nnanon,
nxnmuax nmnrnponannoe npomemee, npnnnxammee cotrnx npomnoro x pennnnenry, ntpaxennoe c
nomomtm ncropnuecxoro npesenca.
Cnox cnenn]nxa xstxontx cpecrn xapaxrepna n nx HEPEIOBOPOB H HCKVCCHH. 3ro, xax
npannno, cnnraxcnuecxn necnoxnte ntcxastnannx, nopoxaemte cnonranno; n sanncnmocrn or remt n
nnx moxer ncrpeuartcx ysxo cnennantnax repmnnonornx. Inannoe xe, x uemy onxen trt roron
nepenounx npn nepenoe raxoro poa rexcron, - +ro nnesanno nosnnxammee onnne +monnonantntx
cpecrn, nnnort o raynponanno nexcnxn, ecnn n xoe ncxyccnn pasropaercx xon]nnxr.
EKHAPAHH H MAHHuECT - rexcronte xanpt, re +monnonantnax oxpacxa ne ntxonr sa pamxn
nnreparypno nopmt, c orxnonennxmn n cropony ntcoxoro crnnx, c ncnontsonannem apxanuno nexcnxn n
ooporon peun ntcoxoro crnnx. Xapaxrepna mpnnuecxax repmnnonornx, nocxontxy rexcrt +roro rnna
nmemr o]nnnantnt mpnnuecxn craryc. Mann]ecr nmeer otuno crporym xomnosnnnonnym
crpyxrypy, orentnte uacrn rexcra nmemr nosarononxn n o]opmnent nanoone crare saxona.
Ha saxnmunrentnom +rane anannsa onxnt trt cenant ntnot o rom, xaxne ns nasnanntx
npnsnaxon nxoxr n nnnapnanr n xaxnmn cpecrnamn onn moryr nepeanartcx n nepenoe: nnunte n
reorpa]nuecxne nmena, repmnnt, nasnannx ]npm n oprannsann - c nomomtm onosnauntx coornercrnn,
]paseonornsmt - no mepe nosmoxnocrn na rom xe yponne cemanrnuecxo cnxsannocrn nnn c nomomtm
sament napnnarentntm cemanrnuecxnm +xnnnanenrom, ntcoxn crnnt - cncremno n r. n.
46
Hepenounx onxen ymert sa necxontxo mnnyr nponecrn ananns ycrnoro rexcra, xoropt emy
npecronr nepenonrt, n yrounxrt cno ananns yxe n xoe paort. Ho+romy na crann oyuennx emy
cronr npnntxnyrt xparxo, ncnyx ]opmynnponart ntnot +roro anannsa.
14.3. Hnnnnyantnmn c1nnt opa1opa
Hpn onncannn coepxannx anannsa n ycrnom nepenoe mt namepenno nnmt ncxontst sarponynn
nponemy nnnnnyantnoro crnnx, nocxontxy nx npo]eccnonantno nororonxn nepenounxa npexe
ncero naxno, urot on ymen onpeenxrt n nepeanart omnnnpymmne ueprt nonnnnnxa, nxoxmne n
nnnapnanr. O nnx n mna peut. Cocrnenno, na nnnnnyantnom crnne oparopa o nocnenero npemenn
nnxro nceptes n ne cocpeoraunnancx. Axryantno ncera cunranact nepeaua nnnnnyantnoro crnnx
anropa xyoxecrnennoro n nynnnncrnuecxoro nnctmennoro rexcra. Onaxo conpemennt yponent
npo]eccnonantno xoppexrnocrn nepenounxa rpeyer n n ycrnom nepenoe yunrtnart
nnnnnyantnocrt crnnx anropa rexcra. Cpasy ormernm, uro +ro upesntuano cnoxnax saaua.
Hepenounxy ouent noneser, ecnn on paoraer c nsnecrntm oparopom, cnenn]nxa crnnx xoroporo
omensnecrna, nnn ecnn y nero ecrt nosmoxnocrt nsyunrt crnnt cnoero xnnenra sapanee. Ha onxonom
yponne nmnmte ooport peun, xapaxrep opasnocrn, e]exrt peun y nonynxpntx oparopon nsnecrnt
ncemy nacenennm. Hmenno +rn omnnnpymmne ueprt cnyxar ocnono napon. Crnnt Iopauena, crnnt
Fpexnena, crnnt Konx, crnnt Knnnrona, crnnt Heex - nmo uenonex snaer, n uem ocnonnte
ocoennocrn crnnx +rnx oparopon. Hepenounxy xe neoxonmo ne npocro nx onosnanart, no n yxcnnrt
cee neymne xapaxrepncrnxn +rnx crnne, axrnnno nnaert nmn na xstxe opnrnnana n npecrannxrt
cee, xaxne coornercrnnx nm n xstxe nepenoa yyr +xnnnanenrntmn.
Ho+romy mt nacroxrentno pexomenonann t yymnm nepenounxam npo]eccnonantno
nosnaxomnrtcx co crnnxmn nsnecrntx oparopon. nx +roro neoxonmo npnnneut ro nepenouecxoe
nnnmanne, o xoropom yxe ne pas ronopnnoct n Inane 1. Bnnmarentno npocnymart peut oparopa n ayno-
nnn nneosanncn nnn, osnaxomnnmnct c ne no nnctmennomy rexcry, ormernrt xapaxrepnte
nnnnnyantnte ueprt, nonpoonart nopaxart +romy crnnm, nororonnnmnct, nponsnecrn peut na
nmym remy, no n +rom crnne.
Ha sanxrnxx no ycrnomy nepenoy +ror xomnonenr nororonxn moxno nnonrt rora, xora ecrt yxe
nexoropt nantx nepenoa rexcron nnrepntm n o]nnnantno peun.
Honpoyem nponnnmcrpnponart rexnnxy oyuennx nepeaue nnnnnyantnoro crnnx oparopa na
npnmepe crnnx M. C. Iopauena. oma cryenram npenaraercx nsyunrt onynnxonannte n raserax peun
Iopauena, ayno- n nneosanncn n ormernrt snaunmte ueprt. 3arem n aynropnn +rn ueprt
ocyxamrcx. B xoe ocyxennx yyr ormeuent ueprt, cnocrnennte o]nnnantno peun n nnrepntm
nonnrnuecxnx exrene noome: nonnrnuecxne xnnme n manont cyxenn, +monnonantno oxpamennte
nonnrnuecxne repmnnt, nnnomarnuecxax moantnocrt. Ha nx ]one, onaxo, onapyxarcx
nnnnnyantnte ueprt: nsnmnennte cnoneuxn n ooport - cvoioouocui, uaee. cnpaeru, +i
mvm nocoeemoea.uci, +i npuu.u onmu+a.iuoe peueuue, uaoo vearami eo.m +acc, +i oepru+
rvpc ua cumvaum. Homnmo nontmenno uacrornocrn nexoroptx cnon n ooporon, nnnnnyantnt
crnnt oparopa, xax mt nnnm, uacro xapaxrepnsyercx orxnonennxmn or nnreparypno nopmt. Crnnm
Iopauena npncyma npocropeunax oxpacxa, nnora c napymennem nopmarnnno coueraemocrn n
e]opmanne ]paseonornn.
Hocne ocyxennx crnnx cryenrt cnymamr sannct nnrepntm c Iopauentm, yxe nepeneennoe na
nemenxn xstx nx xypnana Bnnrent, ro ecrt snaxomxrcx c rorontm napnanrom nepeaun ero crnnx n
onxrt ormeuamr xapaxrepnte ueprt! Btxcnxercx, uro n nemenxom rexcre nepenounxam yanoct
coxpannrt omnnnpymmne ueprt: cvoioouocui schicksalstragend; +i oepru+ rvpc ua cumvaum
- wir steuern auf eine Situation zu; :mo eeci npeouecmevmuu npoecc ei.iemc e marvm cumvaum -
da das ganze vorhergehende Prozess in solch eine Situation mndet.
3arem cryenram npenaraercx ro xe camoe nnrepntm nnn peut nocneonarentno nepenecrn c pyccxoro
xstxa na nemenxn. Tor xe marepnan moxer trt ncnontsonan nx nycroponnero nepenoa: pennnxn
xoppecnonenra nepenoxrcx c nemenxoro na pyccxn, pennnxn Iopauena -c pyccxoro na nemenxn. Hpn
xonrpone xauecrna nepenoa naxno opamart nnnmanne na nexcnxy n cnnraxcnc, nepeammne
nnnnnyantnt crnnt - onn moryr n rpaxronxe nepenounxa cnnmxom cnntno orxnonxrtcx or
nnreparypno nopmt n napymart nnnomarnuecxym moantnocrt, uro neonycrnmo.
47
15. Tpennnr nyc1oponnero nepenoa
nycroponnn nepeno moxer ocymecrnnxrtcx n nocneonarentnom n n cnnxponnom pexnme. B nmom
cnyuae on rpeyer monnnsannn nantxa nocroxnnoro nepexnmuennx c onoro xstxa na pyro. K
nycroponnemy nepenoy roronxr nce ynpaxnennx, onncannte n npetymnx pasenax, re nepeno
nxonr n uncno saann. Onaxo, nomnmo anromarnsannn camoro nantxa nepexnmuennx, neoxonm
ncnxonornuecxn rpennnr ycrounnocrn n naexnocrn nepexnmuennx, xoropt moxer trt saxpennen
nnmt n nponecce nycroponnero nepenoa cnxsnoro rexcra n reuenne ocrarouno nnrentnoro npemenn.
nycroponnn nepeno ncrpeuaercx n rexcrontx xanpax nnrepntm, ncxyccnn, neperonopon. Onaxo
nauantnt rpennnr moxno ocymecrnnxrt n na rexcre nn]opmannonnoro coomennx, n o]nnnantno
peun. Vnpaxnennem, nosnonxmmnm nepern x nycroponnemy nepenoy cnxsntx rexcron, moxer cnyxnrt
+xo-nepeno. Hpn +xo-nepenoe nocne npocnymnnannx ]past nepnt cryenr nepenonr ee na pono
xstx, nropo, onnpaxct na nepeno ronapnma n nontsyxct rem, uro on sanomnnn ns ncxonoro rexcra, ryr
xe nepenonr ]pasy oparno, na ncxont xstx. Kaxt ns cryenron onxen ntepxart paory n
raxom pexnme saannoe xonnuecrno mnnyr (or 5 o 20). anee no yponnm cnoxnocrn nepenouecxnx saau
yonee ncero nspart marepnan nnrepntm, n yxe sarem - neperonopon.
16. Texnnxa cnnxponnsannn nneopna
Cnnxponnsannx nneopxa - ocot nn ycrnoro nepenoa, xoropt mt namepenno ne ynomxnynn npn
xapaxrepncrnxe rexcrontx xanpon ycrnoro nepenoa, nocxontxy on nmeer onn snaunmt napamerp -
nsopasnrentnt px. Texcr n nsopaxenne necyr pannt oem nn]opmannn, n conmecrnrt +rn pxt
nyxno rax, urot onrtcx roro xe +]]exra, xoropt aer nonnnnnx. Cenart +ro n nomoraer rexnnxa
cnnxponnsannn nneopxa. Hepenounx roronnr sapanee monraxnt nncr, na xoropom on cronnxom,
ony sa pyro pacnonaraer pennnxn nnn nonecrnonarentnt rexcr n nonnom nnn coxpamennom nne.
Hanpornn pennnxn n ocoo xononxe oosnauaercx npemx n xparxoe onncanne xapa.
B nnctmenntx saroronxax naxno conmenne crnnx n sanncnmocrn or xnnoxanpa: nnreparypno
nopmt peun n anropcxo nnronannn - ecnn +ro oxymenrantnt ]nntm; pasronopnoro crnnx n
nnnnnyantntx ocoennocre peun - ecnn +ro pennnxn nepconaxe xyoxecrnennoro ]nntma. Bropo
naxnt napamerp - +ro npoonxnrentnocrt rexcra. Hpnxonrcx cnenrt sa rem, urot rexcr connaan c
nneopxom, n npn neoxonmocrn npnmenxrt xomnpeccnm nnn oannennx. 3arem, ecnn nosnonxer
npemx, nepenounx eme pas npocmarpnnaer ]nntm, noronxx roronte pennnxn no nneopx, n sarem
enaer sannct. Ecnn xe npemenn n sanace ner (nanpnmep, na xnno]ecrnnane), cnnxponnsannx neercx n
npxmom +]npe no monraxnomy nncry n noronxa nponcxonr no xoy ena. nx raxo paort
nepenounxy neoxonm nantx cnnxponnoro nepenoa.
17. Kounnexc ynpaanennn nn noro1onxn x cnnxponnouy nepenoy
Cnnxponnt nepeno, ro ecrt ycrnt nepeno cnnxponno c peutm oparopa (c neontmnm
orcranannem), sannmaer pasnnunoe mecro n cncreme oyuennx pasntx mxon nepenoa. B onnx mxonax +ro
nantx, xoropt npnoperaercx nonyrno, n xoe oyuennx ycrnomy nocneonarentnomy nepenoy
(Ieentepr, Iepmepcxam, p.); n pyrnx cnnxponnt nepeno cunraercx camtm cnoxntm
nepenouecxnm ymennem, n ocnannamr ero na saxnmunrentnom +rane oyuennx (Coponna). Crpyxrypa
pyccxoro ptnxa raxona, uro nepenounxy npnxonrcx nnaert n nantxom nocneonarentnoro, n nantxom
cnnxponnoro nepenoa, npnuem nocneonarentnt n paore emy ncrpeuaercx uame.
Cnennantnte ynpaxnennx, nanenennte na ocnoenne cnnxpona, nomoramr npeoonert cnoxnocrn,
cnxsannte c +rnm nnom nepenoa: paory n cnepxe]nnnre npemenn; orpannuennocrt nocneymmero
xonrexcra; neoxonmocrt nopoxart peut na onom xstxe ononpemenno c nocnpnxrnem na pyrom;
cnenn]nxy paort n npxmom +]npe.
Hnxe aercx xparxoe onncanne ynpaxnenn, xoropte, xax otuno, pacnonoxent no nospacrannm
cnoxnocrn:
Ynpaanenne 1. Aynponanne co cuerom
nx npocnymnnannx npenaraercx aynorexcr nnn nneocmxer c rexcrom na nnocrpannom xstxe. B
reuenne 3-5 mnnyr onn cryenr ns rpynnt oruernnno n pnrmnuno cunraer ncnyx: onn, na, rpn, uertpe
n r. . 3arem pyro cryenr ns uncna cnymanmnx cnxsno nepeaer omee coepxanne rexcra na xstxe
48
nepenoa. 3ror oneruennt napnanr ynpaxnennx uepes 1-2 sanxrnx cmenxercx onee cnoxntm: omee
coepxanne rexcra nepeaer ror cryenr, xoropt cunran ncnyx. Vnpaxnenne rpennpyer nantx
ononpemennoro nocnpnxrnx n nocnponsneennx rexcra na nyx xstxax.
Ynpaanenne 2. 3xo-nonrop
3ro ynpaxnenne nastnamr raxxe renentm nonropom (anrn, shadowing). Aynorexcr, sanncannt na
xaccery n menennom remne, nyxno nonropxrt, orcrynax na 1-2-3 cnona. Cnauana +ro rexcr na ponom
xstxe, sarem - na nnocrpannom. Haunnart nyume ncero co cnxsnoro rexcra, necxontxo cnoxnee enart +xo-
nonrop na nepeuncnennn uncen nnn orentntx cnon (cnncox cnecapntx nncrpymenron, mennnncxnx
repmnnon, npoyxron nnrannx). Kora menennt remn ocnoen, moxno nepexonrt x +xo-nonropy rexcron
c naptnpymmnm remnom. 3aaua -cneonart remny oparopa, ne oronxx ero n ne orcranax or nero.
Kaxomy ns yymnx nepenounxon sect npnercx pemart cnon, nnnnnyantnte nponemt: xomy-ro
yer rpyno ycnenart sa remnom, uenonex c nontmenno peueno peaxrnnnocrtm yer nporonapnnart
cnona cnnmxom tcrpo n oronxrt oparopa, xro-ro ne cmoxer paorart cranntno n onro. Ho+romy
ouent xenarentnt nnnnnyantnte rpennponxn c ronocom npenoanarenx. 3xo-nonrop c ronoca, onaxo,
nmeer onn neocrarox: peut oparopa n peut nepenounxa ne pacunenent, cmemnnamrcx n snyuannn,
uro cosaer ncnxonornuecxne rpynocrn, no+romy ocnonnax macca ynpaxnenn +roro poa onxna
ntnonnxrtcx na ocnone aynomarepnana, xoropt noaercx uepes naymnnxn.
Ynpaanenne 3. Hpornosnponanne
Bce ynpaxnennx +roro rnna npecrannxmr coo nocnonnenne neocrammnx xomnonenron crpyxrypt
npenoxennx nnn rexcra. Hpornocrnuecxne nantxn neoxonmt nepenounxy-cnnxponncry no nym
npnunnam. Bo-nepntx, onn nyxnt n rex cnyuaxx, xora peut noaercx nepenounxy c xynmpamn: ns-sa
cox n paore annaparypt, no nnne oparopa (nanpnmep, oxnaunx ornepnyncx or mnxpo]ona); nnn
nepenounxa ornnexnn, n on nocnpnnxn ne nect rexcr. Bo-nroptx, nantxn npornosnponannx nyxnt,
urot oraartcx, xaxo rexcr nocneyer sa ycntmanntm, rax xax nepenounx ntnyxen nepenonrt, ne
oxanmnct sanepmennx cnnraxcnuecxo nnn nornuecxo crpyxrypt.
Vnpaxnennx na npornosnponanne moxno pasennrt na na rnna:
Tnn 1. Bocnonnenne xynmp (cloze-exersicis)
nx +roro n rexcre, xoropt nororonnn npenoanarent, namepenno ynpamrcx orentnte cnona nnn
cnonocouerannx. Ecnn rexcr sanncan na aynoxaccery, orentnte ]parmenrt n nem crnpamrcx nnn
ntnycxamrcx. 3arem cryenrt cnymamr rexcr n nocnonnxmr npoent - cnauana es nepenoa. Haunnart,
xax otuno, pexomenyercx c camoro npocroro, ro ecrt c rexcra na ponom xstxe:
1. Hpe+iep-+uuucmp saeu., :mo ue ee. uurarux... oo omcmaere ceoux sa+ecmume.e.
2. Ocuoeuo roumuueeum ooopoeo.iee ue +o.ooeri, a... romopi+ sa copor.
3. Hmi .em - cpor... uo coe.ami sa omo epe+ +oruo +uoeoe.
4. Xoo rourvpeumuo oopioi ua Bocmore ue e... o:epeoi saeucum om no.umu:ecrux u orouo+u:ecrux...
omo :acmu +upa.
Tnn 2. 3anepmenne crpyxrypt
3aaua - sanepmnrt nauarym ]pasy. Hpornosnponanne n +rom cnyuae ononanpannennoe, onopo
cnyxnr rontxo npemecrnymmn xonrexcr. 3anepmenn moxer trt necxontxo, ononpemenno
axrnnnsnpymrcx snannx na onpeenennym remy, a raxxe saxpennxercx nantx coxpanxrt nornxy
ntcxastnannx:
1. Hem uuraroeo co+ueuu e mo+, :mo Poccu uuroeoa ue nooem ua corpaueuue...
2. Hoc.e eoccoeouueuu Iep+auu cmo.ruv.aci c...
3. are ec.u orouo+ura u oro.oeu uenpu+upu+i, ouu ece paeuo...
4. o eioopoe e Hurue Carcouuu oi.o uecuo, rmo re ovoem conepuuro+ rau.epa Ko. ua...
Cnon nepcnn onn sa pyrnm moryr ntcxasart necxontxo cryenron.
Ynpaanenne 4. Cnnxponnsannx roronoro rexcra
3ro - nocnenee ns nororonnrentntx ynpaxnenn nepe rpennnrom cocrnenno cnnxponnoro
nepenoa snyuamero rexcra. Ioront rexcr nepenoa aynorexcra pasaercx cryenram. 3arem onn uepes
naymnnxn cnymamr rexcr n saunrtnamr roront nepeno n mnxpo]on rax, urot ne orcrart or oparopa n
ne saexart nnepe. Moxno npenapnrentno npocnymart aynomarepnan c rexcrom n pyxax, a sarem yxe
nponsnecrn snyxonanoxenne. 3ect, xax n n antnemem rpennnre cnnxponnoro nepenoa, nosmoxnt na
napnanra:
1) Onn cryenr ntnonnxer ynpaxnenne, ocrantnte nomoramr npenoanarenm xonrponnponart
xauecrno;
49
2) nce cryenrt ononpemenno ntnonnxmr ynpaxnenne n xannax. B nmom cnyuae onxna necrnct
sannct na marnnro]on, urot cryenrt mornn paorart co cnonm marepnanom oma. Btopouno
sanncannt marepnan moxno npocnymnnart n ocyxart na sanxrnn.
Hocne nnxna nororonnrentntx ynpaxnenn moxno nauart paory na nepenoom peue n ncxyccn
n cnnxponnom pexnme. Ee yono conmemart c rpennnrom nocneonarentnoro nepenoa: cnauana rexcr
nepenonrcx nocneonarentno, no ]pasam, nonyrno yrounxercx nepeno orentntx cnon n ntpaxenn.
3arem ror xe ]parmenr npenaraercx nx cnnxponnoro nepenoa. Cnauana remn peun oparopa onxen
trt nentcoxnm, nx +roro nyume ncero ncnontsonart nxropon. 3arem moxno npncrynnrt x ocnoennm
xnnoro marepnana oxymenrantntx peue nonnrnuecxnx exrene, ncxyccn, sanncanntx n npxmom
+]npe. Ouent nonesna rpennponxa na rexcrax, xoropte nponsnocxrcx no saxonam xanpa n nontmennom
remne - +ro, npexe ncero, rene- n panononocrn, a raxxe cnoprnnnte penopraxn. Ha nponnnyrtx
+ranax oyuennx, napxy c opasnontmn peuamn nsnecrntx oparopon, neoxonmo npnnnexart marepnan,
re saaun nepenoa ocnoxnent: peun, nponsnocnmte nnocrpannamn, sanncn oparopon c e]exramn peun,
sanncn xon]nnxrntx neperonopon, peun c orxnonennxmn or nnreparypno nopmt (xapron, nanexr n r.
n.).
18. Mnoronsmunan xonqepennnn
Mnoroxstunax xon]epennnx npecrannxer coo ocote nrponte sanxrnx, xoropte nponoxrcx n
nexoroptx mxonax nepenoa (Ieentepr, Iepmepcxam). B ne yuacrnymr nepenounxn c pasnnuntx
xstxon - or 2 o 7 n onee. Hpnrnamaercx oparop (nnn nxrop), xoropt nponsnocnr peut nnn enaer
nayunt oxna na onom ns xstxon nepenoa (anrnncxom, ncnancxom, pyccxom, xnracxom n r. n.). Ero
oxna cnnxponno nepenonr coornercrnymmn nepenounx na pono xstx, a nce ocrantnte nontsymrcx
ero nepenoom xax ncxontm rexcrom. Hpenonoxnm, oxnaunx ronopnr no-ncnancxn, ero peut
nepenonrcx na anrnncxn, a c anrnncxoro - yxe na ocrantnte xstxn. Bce yuacrnnxn yueno
xon]epennnn sapanee nonyuamr marepnant oxnaa nnn ysnamr remy oxnaa n conpamr no ne
nn]opmannm; ocoenno rmarentno roronnrcx nepenounx, xoropt nepenonr nenocpecrnenno
oxnaunxa. Mnoroxstunax xon]epennnx nenna npexe ncero rem, uro noccranannnnaer ecrecrnennym
ocranonxy paort cnnxponncra.
19. Hrponon ue1o n oyuennn yc1nouy nocneona1entnouy nepenoy
Hrpono mero, xoropt ncnontsyercx n yueno mnoroxstuno xon]epennnn, npnmenxercx nnora n
npn oyuennn nocneonarentnomy nepenoy. Ha sanxrnn nmnrnpyercx cnryannx ycrnoro nepenoa:
nanpnmep, nnrepntm nnn ecea nyx nnocrpannen uepes nepenounxa. B xauecrne yuentx oparopon
npnnnexamrcx, xax npannno, nocnrenn xstxa. nx xonrponx nponecca nepenoa n sanxrnn onxnt
yuacrnonart xax mnnnmym na npenoanarenx. Tema n xnmuente nponemt, a raxxe nonpoct, xoropte
yyr ocyxartcx n neperonopax nnn nnrepntm, roronxrcx sapanee. Taxne sanxrnx upesntuano
nonesnt nx ntpaorxn nepenouecxoro noneennx, nepenouecxo raxrnxn n noyunrentnt xax moent
cnryannn omennx uepes nepenounxa: na nnx moxno peantno omyrnrt nocnecrnnx omnox nepenounxa
n nponanmart, xaxon moxer trt nx pesyntrar. Onaxo n cncremax oyuennx nepenounxon +ror mero
npnmenxercx neuacro, nocxontxy rpeyer ontmnx npenoanarentcxnx sarpar. H ecnn nepenounxy
yanoct noyuacrnonart n necxontxnx raxnx sanxrnxx - ero cuacrte. 3ro onerunr ero nxoxenne n
npo]eccnonantnym exrentnocrt.
20. Texnnxa 1eopnn cumcna
Teopnx cmtcna (theorie de sence), nnn nnrepnperarnnnax reopnx nepenoa, paspaorannax annne
Cenecxonnu, nonoxena n ocnony oyuennx no ]pannyscxnx mxonax nepenoa. Hepenounxa oyuamr
nocnpnxrnm rexcra xax ennoro cmtcnonoro nenoro n sanomnnannm apxnrexronnxn ero coepxannx, no
nn n xoem cnyuae ne ]opmt. Meronxa ocnonana na ecrnnrentno cymecrnymme ornocnrentno
nesanncnmocrn cmtcna ntcxastnannx or o]opmnxmmnx ero xstxontx ennnn. Hepeno, no mnennm .
Cenecxonnu, npecrannxer coo nonnmanne n nnrepnperannm cmtcna, mnnyx xstxonoe coepxanne.
Ha nepnom +rane yymn nepenounx, cornacno +rnm nsrnxam, onxen nayunrtcx sanomnnart n
nepeanart na xstxe nepenoa ocnonnoe coepxanne n ocnonnte nen neontmoro no oemy
50
ycntmannoro rexcra, onycxax uacrnocrn (n rom uncne nmena n uncna). Hpn +rom ne xonnenrpnpyercx
nnnmanne na rom, xaxne xstxonte coornercrnnx nosmoxnt n xaxom xonxpernom cnyuae. 3annct
ncxnmuena.
Ha nropom +rane npenaraercx sanomnnrt raxxe nce nmena n uncna. Oem n cnoxnocrt crnnx rexcra
nocrenenno nospacramr. Ha rpertem +rane yymnm nepenounxam npenaraercx paspaorart camnm nnn
ocnonrt xaxym-nno ns nmemmnxcx cncrem coxpamenno sanncn, n xoropo onxnt npeonaart
ycnonnte cnmnont, rax xax coxpamenne cnon npnnxstnaer coepxanne x onpeenennomy xstxy. H nantx
sanomnnannx coepxannx ncero rexcra, n npnmenenne sanncn nanenent na ymenne nepenonrt cpasy
ontmo oem rexcra, c rem urot oparopy ne npnxonnoct uacro npeptnartcx.
Mnorne cnennanncrt cunramr nepeno ncero rexcra cpasy camo conpemenno raxrnxo ycrnoro
nepenoa. Hepenounxam, ncrynammnm ceronx n npo]eccnonantnym exrentnocrt, npnercx +ro yuecrt.
Ho nx pasnnrnx +roro ymennx norpeymrcx nnrentnte cncremarnuecxne rpennponxn. Onrnmantnt
cnoco raxnx rpennponox - +ro paora n napax. Xopomo, ecnn raxax camocroxrentnax paora yer
conponoxartcx ynpaxnennxmn no mnemorexnnxe.
21. Hepenouecxan no1annn, nnn coxpamennan sannct
3anncn n conpemennom ycrnom nepenoe nmemr ne ]ynxnnn: no-nepntx, onn npecrannxmr coo
cnoeopasnt uepnono nporoxon, na ocnone xoroporo nosxe moxno sa]nxcnponart peut nnctmenno; no-
nroptx, sanncn cnyxar onopo nx ntnonnennx ycrnoro nepenoa, n +ro nanonee pacnpocrpanennax
onacrt nx npnmenennx. B conpemennom mnpe nepenoa ncnontsonanne sanncn cnyxnr antrepnarnno
rexnnxe reopnn cmtcna . Cenecxonnu n nanpanneno x ro xe rymanno nenn - ne ecnoxonrt
oxnaunxa no npemx ero peun, ne npeptnart ero uacro, art emy oronopnrt o xonna.
B apcenane nepenounxa ymenne necrn sannct ycntmannoro oxsarentno onxno trt, no, no namemy
yexennm n ontry, sannct onxna trt ncnomorarentntm, a ne oxsarentntm xomnonenrom ero
paort. Ha nepnom mecre nce-raxn cronr pasnnrax namxrt n ymenne anannrnuecxn nocnpnnnmart
coepxanne ycntmannoro. Houemy? Bo-nepntx, noromy, uro nporoxon ncrpeun, re paoraer nepenounx,
uacro ne npeycmarpnnaer nosmoxnocrn necrn sanncn n noxnore. 3ro moxer trt, nanpnmep, nepeno
npnnercrnenno peun c oxanamn n pyxax, a nepenounx, xax mt nomnnm, ne nmeer npana ntenxrtcx uem-
nno cpen npncyrcrnymmnx n npnnnexart nnnmanne. 3naunr, on roxe onxen epxart n pyxax oxan, n
noxnory sect yx rouno mecra ner. Bo-nroptx, nepenounxy anexo ne ncera ocraercx xopomo
ocnemennoe mecro, n ecrt pncx ne pasrnxert cnon cocrnennte sanncn. He cnyuano ontrnte
cnnxponncrt, ronopxr, epyr c coo n xanny ]onapnx- na cnyua, ecnn n xanne neperopnr cner (moxer
trt, +ro nx npo]eccnonantnax myrxa, no ona ocrarouno noxasarentna). H, naxonen, n-rpertnx, neenne
sannce - +ro eme onn +ran nepexnmuennx, on rpeyer ononnnrentntx ycnnn n ornneuennx nnnmannx.
Hasnannte mnnyct n oxcnxmr ror ]axr, uro nepenouecxo norannn n pasntx ncemnpno nsnecrntx
mxonax nepenoa yenxercx pasnnunoe mecro - nnn nnxaxoro mecra noome ne yenxercx. Tax, n
Ieenteprcxom nncrnryre nepenounxon ee nsyuamr naunnax c ocnonnoro +rana oyuennx (c 3-ro
xypca), n Coponne - co 2-ro roa oyuennx (a ncero nepenounxn yuarcx ram na roa), n Monrepecxom
nncrnryre nepenounxon nepenouecxym norannm ne nsyuamr.
Coxpamennax nepenouecxax sannct xax ocoax cncrema snaxon nnepnte, nacxontxo mt snaem, tna
npenoxena n Bnenapnn X.-u. Posanom, sarem, n 1962 roy, A. nan Xoo] onynnxonan cnom nepcnm, a
n 1969 roy noxnnnact nsnecrnax pyccxax nepcnx P. Mnntxp-Fenopyuena, opnenrnpyxct na xoropym
nemenxn yuent ns Ieentepra Xann Marnccex n 70-80-e rot paspaoran camym nonnym na ceronx
n nceoemnmmym cncremy nepenouecxo sanncn, npenoxnn cnoeopasnt nepenouecxn
ynnnepcantnt meraxstx, nesanncnmt nn or ncxonoro, nn or nepenoxmero xstxa.
eno n rom, uro cymecrnymmne ceronx pasnoopasnte cncremt sanncn nmemr pasnym crenent
sanncnmocrn or paounx xstxon, n, ntnpax ony ns nnx, npo]eccnonantnt nepenounx nnn
npenoanarent onxen xopomo npecrannxrt cee cnenn]nxy anno cncremt.
Kaxne xe cymecrnymr napnanrt? Hanontme nonynxpnocrtm cpen xycrapntx cncrem (ro ecrt
raxnx, xoropte nepenounxn camn, nnre ne yuact, ntpaartnamr n xoe npaxrnuecxo exrentnocrn)
nontsymrcx cncremt c opnenranne na xstx opnrnnana, xora ycntmannoe coxpamenno - no nauantntm
yxnam cnona nnn no cornacnomy cocrany cnona -sannctnaercx n noxnor. Ha nropom mecre croxr rouno
raxne xe cncremt, rontxo c opnenranne na xstx nepenoa, xora nepenounx n coxpamennom nne
ycnenaer sanncart +xnnnanenrnte coornercrnnx x orentntm xnmuentm cnonam. H ror, n pyro mero
51
nnox rem, uro npnnxstnaer nepenounxa x ]axrnuecxn yxnantnomy nepenoy orentntx cnon, ne aer
cnoono nepe]opmynnponart ]pasy. Kcrarn, xax pas or +roro npeocreperaer yymnx nepenounxon .
Cenecxonnu n Coponncxo mxone nepenoa, npenarax nm na nropom roy oyuennx ocnonrt nmym
yonym nx nnx cncremy sanncn, no rontxo c nomomtm ycnonntx snaxon n xaprnnox, nserax
coxpamenn cnon na xaxom-nno xstxe, urot ne ycranannnnanact xecrxax cnxst mexy coepxannem
rexcra n ero xstxono ]opmo. Hmenno rax ycrpoent cncremt sanncn, npenaraemte n Coponne, a
raxxe cncrema X. Marnccexa. Onaxo oxastnaercx, uro onnmn rontxo nepornn]nuecxnmn noonxmn
(xaprnnxamn) ne oornct. Tora, urot nsexart npnnxsxn x onpeenennomy xstxy, npenaramrcx
yxnennte cnmnont na ocnone nartnn nnn anrnncxoro.
nx nepenounxa, oyuammerocx nepenouecxo norannn n Poccnn, nanonee ocrynna, ecrecrnenno,
cncrema P. Mnntxp-Fenopyuena, mnoroxparno onynnxonannax n ero pasnnuntx xnnrax, n uacrnocrn n
nanonee nonno nepcnn n xnnre: P. K. Muuip-Be.opv:ee. 3anncn n nocneonarentnom nepenoe
(yuenoe nocone). - Hs-no Crenna, M., 1997. Ho, osnaxomnnmnct c +ro nepcne nnn npenarax ee nx
ocnoennx cryenram, ornecnrect x ne c nosnnn spanoro npo]eccnonantnoro cmtcna. B ne ana
nennoxax nepornn]nuecxax ocnona, xoropo moxno nontsonartcx npn paore c nmtmn xstxamn.
Fesycnonno ntnrptmno no cpannennm co mnornmn pyrnmn cncremamn npecrannxercx nex ne
ropnsonrantno, nnneno, a neprnxantno sanncn n noxnore, npnuem c +nemenramn npocrpancrnenno
xomnosnnnn na nncre noxnora: cxasyemoe nnxe n npanee nonexamero, eme nnxe n npanee - npxmoe
ononnenne n r. . (napnanr, yrounennt n ononnennt A. uyxaxnntm, - cm. pasen Fnnnorpa]nx).
K mnnycam +ro cncremt, onaxo, ornocnrcx, no-nepntx, npenaraemax n ne coxpamennax sannct
npenmymecrnenno cornacnoro cocrana pyccxnx cnon n rem camtm - opnenrannx na orentnte cnona
ponoro xstxa (n npn nepenoe c pyccxoro, n npn nepenoe na pyccxn), xoropax aprymenrnpyercx rem,
uro pyccxn nepenounx nyume ncero snaer nmenno pono xstx. Hycrt rax, no rem camtm, xax yxe
ormeuanoct, cosaercx xecrxax npnnxsxa x ]opme onoro xstxa n xax cnecrnne - yxnantnt nepeno.
Bo-nroptx, npenaraercx n ono sanncn, pxom, ncnontsonart pyccxne n anrnncxne axponnmnuecxne
coxpamennx: rax, OOH xonpyercx nouemy-ro no-pyccxn - OOH, a CLA no-anrnncxn - US.
B nmom cnyuae nepenounx, ocnannax nepenouecxym norannm, npncnocannnaer ee x cee. He
cnyuano sanxrnx no rexnnxe nepenouecxo norannn n Ieentepre neyr nepenounxn-npaxrnxn,
emoncrpnpyx cno napnanr paoramme n nx npo]eccnonantno xnsnn cncremt X. Marnccexa (ncera
onee ynpomennt).
H nocnenee sameuanne - camoe naxnoe. Hpnmenenne cncremt coxpamenno sanncn, xaxo t ona nn
tna, nmeer cmtcn rontxo n rom cnyuae, ecnn nt onenn nnaenne em o nonnoro anromarnsma.
Hanomnnm eme pas, uro sannct - +ro n paore nepenounxa eme ona crynentxa nepexnmuennx c ono
snaxono cncremt na pyrym, n neocrarounoe nnaenne em saropmosnr nponecc nepenoa. Temnt
ocnoennx npn +rom moryr trt nmte. Mnntxp-Fenopyuen cunraer, uro ero cncrema moxer trt ocnoena
sa 10-12 ne exenenntx rpennponox.
22. C1pa1ernn n 1ax1nxa ncnpannennn omnox n yc1nou nepenoe
Koneuno, no npemx ycrnoro nepenoa moxer cnyunrtcx nce, uro yrono. Fontmym uacrt aex o
paore ycrnoro nepenounxa cocrannxmr paccxast o rom, n xaxym nyxy nepenounx neoxnanno cen
(otuno, pasymeercx, no uyxo nnne!) n xaxnm ]anracrnuecxnm cnocoom on, rax cxasart, ns nee ntnes.
Hpnuem cyxnm n uncrtm. Hpn +rom n npo]eccnonantnom onxoe ne ncera neoxonmtm cunraercx
conmenne roro camoro mopantnoro xoexca nepenounxa, o xoropom ronopnnoct n nepno rnane.
Hnora ropocrt nepenounxa cocrannxer cneonanne nnonne xstuecxo mopann: xro nepexnrpnn, ror n
npan. Btxpyrnncx rax, uro cnymarent ne samernn rnom omnxy - n cnana Fory. H nce-raxn anare
crpemnrtcx x ncrnne, ro ecrt x neany. A ro nensnecrno eme, uem n xaxo-nnyt poxono momenr nama
omnxa oepnercx! H nycrt +ro cmemno, no nce-raxn ncnonnenntm ocronncrna xaxercx mne ror
nsnecrnt nepenounx-cnnxponncr, na nporxxennn nonyuaca no omnxe nastnanmn opon
ypynyxamn, xoropt sarem cxasan n mnxpo]on: Bcex ypynyxon, ynomxnyrtx n nocnenne nonuaca,
npomy cunrart opamn.
Hrax, cocrnennte omnxn npnnxro npnsnanart n ncnpannxrt. Ho xax? Bonpoc ne npasnt. Vcrnt
nepenounx paoraer n e]nnnre npemenn - n nce xe na coxpanenne nepnocrn opnrnnany npemx norparnrt
cronr. B nmom nne ycrnoro nepenoa nonpanxa nno nxnmuaercx n nocneymmn xonrexcr (otuno n
rom cnyuae, ecnn nepenounx uro-nnyt ntnycrnn), nno ornamaercx ( ecnn nponsomno cymecrnennoe
52
ncxaxenne) - rora nponsnocxrcx cnona npoe: Bnnmanne, n nepeno nnocnrcx nonpanxa. B cnnxponnom
nepenoe ceptesnax nonpanxa nnocnrcx no npemx nmo nayst, nno, ecnn ee neoxonmo cenart
nemenenno, sa cuer coxpamennx snyuamero n annt momenr rexcra.
Fonee menxne omnxn - oronopxn ncnpannxmrcx no xoy ena, no oxsarentno conponoxamrcx
pnryantno ]opmyno nexnnnocrn (xomnerennnn..., nsnnnnre, xomnerenrnocrn). Ormernm, uro
naunnammne nepenounxn nnora cnnmxom ycepcrnymr n nonpanxax, cunrax, uro ecnn ntpannoe cnono
neocrarouno rouno, a na namxrt ryr xe npnmno pyroe, cronr nnecrn nonpanxy. B pesyntrare nepeno
cranonnrcx cnnunntm, repxer cnom nnnenocrt, rpyno nocnpnnnmaercx. Or +ro npnntuxn cronr
nsannrtcx xax moxno cxopee.
23. Ma1epnanm n 1exnnuecxoe oecneuenne sann1nn
urot nayunrtcx nepenonrt, noepxnnart cex n ]opme n ocymecrnnxrt nepeno, ycrnomy
nepenounxy nyxnt pasnoopasnte marepnant n oopyonanne. Haracxnnaer nn cex nepenounx cam
nnn sannmaercx n rpynne c npenoanarenem, naop ncera npnmepno onn n ror xe. Haunem c marepnanon.
Kax yxe ormeuanoct, ocnono ycnemnoro nepenoa xnnxercx omnpnt axrnnnt cnonapnt sanac. nx
+roro neoxonmo nocroxnnoe snaxomcrno c rexcramn CMH - n npnercx nocroxnno unrart rasert,
cnymart pano n cmorpert renennsop. Ho ne rax, xax npocrte cmeprnte! A sayunnax, nnox n axrnnnt
sanac uacrornym nexcnxy. B exenennom rpennnre nepenounxa onxnt trt n pyccxne, n nnocrpannte
(no xstxy) marepnant. Marepnant neoxonmo nocroxnno ononnxrt. 3ro ouent naxno, net
conpemennt xstx upesntuano nonnxen. Honte cnona n ooport nxoxr n nero xaxt ent.
Menxercx cocran montx cnon, pnryantntx ]opmyn. Hpn +rom ner cmtcna nontsonartcx npomnoronnmn
marepnanamn - +ro ontmo pncx nnecrn nepenounxa n sanyxenne. Marepnant onxnt nrn n nory c
cotrnxmn ceronxmnero nx. nx sanxrn n camorpennnra nx sannctnamr na ayno- n nneoxaccert,
crartn ns xypnanon n raser - nepecnnmamr na xcepoxce.
Oxnar marepnana onxen trt ne rontxo axryantntm, no n maxcnmantno mnpoxnm. Hyxnt nce xanpt
rexcron ycrnoro nepenoa: nn]opmannonnte coomennx, nnrepntm, peun, oxnat. Ecnn yymn
nepenounx sannmaercx camocroxrentno, on ntpaartnaer cocrnennym raxrnxy noxoa x marepnany:
cnauana npocnymnnaer, sarem, co nroporo npocnymnnannx, ntraercx nepenecrn, sarem paoraer co
cnonapem n r. . - nnn ecrnyer xax-ro nnaue. Ho n nmom cnyuae nonym nexcnxy nyxno sannctnart n
nonropxrt. Ecnn xe marepnan ncnontsyercx nx npenoanannx, ro npenoanarent onxen ero rmarentno
nororonnrt. Ayno- nnn nneosannct npexe ncero nonnocrtm pacmn]pontnaercx. 3arem moxno
nontsonartcx em nx cocrannennx ynpaxnenn, +xo-nonropa, snaxomcrna co cnenn]nxo nepenoa rexcron
pasnnuntx xanpon.
Ormernm, uro xnno marepnan - peantnte ntcrynnennx oparopon, nxropon, yuacrnnxon ncxyccn
- otrt ne rax-ro npocro. Ho oornct es ncero +roro nenosmoxno. Bet nepenounxy xnsnenno
neoxonm nantx nocnpnxrnx nnnnnyantntx ocoennocre nponsnomennx, ronoca, e]exron peun,
nanexrantntx oxpacox, remnepamenra n mnororo pyroro. Cpen +roro pyroro naranxnnaemtcx na
camte neoxnannte ueprt, xoropte ocnoxnxmr nocnpnxrne. Hanpnmep, na nce nepeuncnennte
ocoennocrn naxnatnaercx nononax cnenn]nxa peun: mnorne nepenounxn sameuann, uro npn npounx
panntx ]axropax peut xenmnnt ncera nepenonrt cnoxnee: n ne ncera ntme +monnonantnocrt,
xoropax sacrannxer npornartnart oxonuannx cnon n ]pas; uame nponcxonr nornuecxn co n
nocrpoennn ]past.
Onaxo, xax nt nomnnre, mt ne pexomenonann naunnart rpennnr ycrnoro nepenoa c xnntx
sannce xorx t noromy, uro naunnart nyume c npocroro, nocrenenno nepexox x cnoxnomy. Ha
nauantnom +rane nam nonaoxrcx nnctmennte marepnant, npecrannxmmne coo ror xe xanpont
naop rexcron ycrnoro nepenoa: nn]opmannonnte coomennx, nnrepntm, peun n r. n. Fnrentno
cnenre, urot n nx uncno ne nonann rexcrt, xoropte nnxora ne nponsnocxr ycrno, nanpnmep
xypnanncrcxne +cce nnn xyoxecrnennte rexcrt. Cocrnenno, raxne rexcrt moryr snyuart no pano nnn
renennennm, no nnxora npn +rom ne nepenoxrcx - nn cnnxponno, nn nocneonarentno. 3arem nyxno
noopart nxropon nx yuentx sannce na xaccery. K coxanennm, nx +roro ne noxonr nmo
nocnrent xstxa - xax ponoro, rax n paouero nnocrpannoro.
Bam nyxen nxrop c xopomo nocrannenntm ronocom n nopmantno nxnne, nnaemmn
nnreparypno nopmo xstxa n cnocont perynnponart cnom peut - net emy no name npocte npnercx
naronapnnart rexcr ro n menennom, ro n tcrpom remne, ro c ycxopennem n samenennem, ro c
53
nnrentntmn naysamn. Texcr nepe npourennem nt aanrnpyere n sanncnmocrn or nocrannenntx saau:
ynpomaere, nnonre neoxonmte ooport n r. n.
Tenept nepeem x annaparype. Heantnt naop nx sanxrn oma: 2 marnnro]ona n
nneomarnnro]on nnn marnnro]on, nneep n nneomarnnro]on. Tora nt cmoxere, cnymax n naymnnxax
rexcr, sannctnart na marnnro]on ero nocneonarentnt nnn cnnxponnt nepeno.
nx sanxrn c rpynno nyxen xnacc c oopyonannem rnna Hpnsma nnn Cnexrpa, a eme nyume -
yuent xon]epenn-san. Heoxonmte ycnonnx - naymnnxn c mnxpo]onom nnn nsonnponannax xanna c
mnxpo]onom nx xaxoro yuacrnnxa rpynnt. Hocraparect onrtcx roro, urot xaxt sannctnan na
nnunym xaccery nce napaorannoe na sanxrnn, urot sarem anannsnponart oma cocrnennte omnxn.
Vono raxxe sannctnart cryenram aynomarepnan nx omamne paort na nx nnunte aynoxaccert.
24. Hponepounme ncnm1annn
Tpennnr ycrnoro nepenoa nyxaercx n nocroxnnom xonrpone. Ornaxennte n onpantnammne cex
cncremt oyuennx ycrnomy nepenoy oxsarentno nxnmuamr xonrpont na nxoe, npomexyrount
xonrpont n xonrpont na ntxoe. V nac yxe mna peut o rom, xro moxer n xro ne moxer crart
nepenounxom. Hpn +rom mt ntxcnnnn, uro rax nnn nnaue onnaert nepenoom moxer nmo uenonex, n
ocrarouno crenenn snammn nnocrpannt xstx, no nepmnn n npo]eccnn ocrnramr nnmt nmn,
nmemmne x +romy npepacnonoxennocrt: ntcoxym peuenym peaxrnnnocrt n nocnpnnmunnym
oneparnnnym namxrt. Ho+romy xonxypcnte ncrynnrentnte ncntrannx nxnmuamr 3 ocnonntx acnexra:
nponepxy yponnx snannx xstxa, nponepxy peueno peaxrnnnocrn n nponepxy oema oneparnnno namxrn.
Hnora x +romy oannxercx nponepxa yponnx ome +pynponannocrn.
Oprannsonant xe ncrynnrentnte ncntrannx moryr trt no-pasnomy. Tax, n Coponncxo mxone
nepenoa nocrynammnm npenaraercx nauart mononor na xaxym-nno remy conpemenno xnsnn
(nonoxenne n Rrocnannn, ncropnx pyccxo-amepnxancxnx ornomenn n r. n.) na ocnonnom, paouem
nnocrpannom xstxe. uepes nexoropoe npemx nac npocxr nepern na pono xstx; sarem nt npocnymnnaere
]parmenr rexcra na nnocrpannom xstxe n nepeaere maxcnmantno nonno ero omee coepxanne na
ponom xstxe n r. n.
anee no npemx oyuennx perynxpno npononrcx recrnponanne. Hepeuncnnm nnmt napamerpt, no
xoroptm onennnamrcx pesyntrart:
1. Cxopocrt peun npn nepenoe.
2. Honnora nepenoa (xaxoe xonnuecrno nn]opmannn nponymeno).
3. Hcxaxennx (omnxn).
4. Hnnenocrt peun (sanepmennocrt ]pas, nannune nonropon).
5. Hpannntnocrt peun (conmenne nnreparypno nopmt, nannune / orcyrcrnne copntx cnon, nxnnx).
6. Hepenouecxoe noneenne (mnmnxa, xecrnxynxnnx, rpomxocrt ronoca, ynepennocrt peun).
3rn napamerpt onnaxont, noxany, no ncex mxonax nepenoa.
3axnmunrentnte ncntrannx npeycmarpnnamr ntcoxn yponent nnaennx ncemn nasnanntmn
xauecrnamn; cocrnenno, onenxa n ntnonrcx c yuerom ncex +rnx napamerpon. B sanncnmocrn or oema
saau, xoropte cranxrcx no npemx oyuennx, n crparernn oyuennx xapaxrep ntnycxntx ncntrann no
ycrnomy nepenoy naptnpyercx: n Ieenteprcxom nncrnryre nepenounxon ntnycxnnx enaer
cnnxponnt nepeno na npoennym no npemx oyuennx remy n reuenne 10-15 mnn., sarem ntnonnxer
nocneonarentnt nepeno na nsnecrnym remy c npnmenennem sannce (nepenouecxax norannx), n
Monrepecxom nncrnryre n xauecrne +xsamena npenaraercx rexcr nx cnnxponnoro nepenoa na 12-20
mnn, rema xoroporo aconmrno nensnecrna ntnycxnnxy n ne nxonna n uncno npoenntx. Ho xax t ro
nn tno, nn ona ns mxon ne ntnycxaer rorontx, neantntx nepenounxon. Bnepen onrn nyrt
npo]eccnonantnoro camoconepmencrnonannx. To npo]eccnonantnoe onnouecrno, xora ornercrnennocrt
nexnr rontxo na ree.
IAABA 3. HHCLMEHHLH HEPEBO
Mt yxe ntxcnnnn, uro conpemennt nepenounx, sa pexnm ncxnmuennem, nepenonr n ycrno, n
nnctmenno. a, cocrnenno, rax tno n pantme. Tonmaun mocxoncxoro Hocontcxoro npnxasa, xoroptx
epxann npexe ncero nx ycrnoro nnnomarnuecxoro omennx, uacro ntnonnxnn nnctmennte nepenot
na saxas.
54
Hanomnnm rontxo, uro npn nestnemocrn ocnonntx ycranonox, omnx nx ncex nnon nepenoa n
oecneunnammnx ero xauecrno (o +rom ronopnnoct n naparpa]e 4 Inant 1), ycrnt n nnctmennt
nepeno rpeymr pasno paccranonxn axnenron. Ecnn n ycrnom na nepnom mecre cxopocrt n nnnenocrt
peun n nepenoe, ro n nnctmennom cxopocrt rpeyercx pexo (cpount nepeno), a nnnenocrt ne nrpaer
ponn: nnctmennax peut ne cnonranna, no+romy ne ononanpannenna, cnnunnym ]pasy moxno ncnpannrt,
n nnnenocrt nponemt ne cocrannxer. 3aro rpeonannx +xnnnanenrnocrn n nnctmennom nepenoe
snaunrentno ntme, a omnxn n coepxannn neonycrnmt nonce. Kpome roro, pasnonnnocre
nnctmennoro rexcra - ecuncnennoe mnoxecrno, n y xaxoro - cnon ocoennocrn, cno naop snaunmtx
npnsnaxon. Hx sauacrym rpyno npeyraart, no+romy axe camt ontrnt nepenounx naunnaer
nepenonrt rontxo nocne roro, xax osnaxomnrcx c rexcrom n onpeennr ero cnenn]nxy. Koneuno, cpen
namnx snaxomtx oxsarentno nayrcx nmn, xoropte cxaxyr, uro nnuero raxoro ne onpeenxmr: epyr n
pyxn rexcr n cpasy n xomntmrep nanpamr roront nepeno. a, raxne nepenounxn tnamr. Ho onn
nno enamr nonym paory, ro ecrt norom, onapyxnn, uro nponycrnnn naxnte ocoennocrn rexcra,
nepeentnamr nepeno, nno... enamr nnoxo nepeno. H naxoxrcx saxasunxn, xoroptx ycrpannaer
nnoxo nepeno, noromy uro sa nero moxno mano nnarnrt. Onaxo c nnoxnm xauecrnom nt neonro
npoepxnrect na ptnxe nepenoa n nnxora na nem ne noenre. A yx xyoxecrnennym nnreparypy
nepenonrt ne rnxx - npocro amopantno. 3auem xe noprnrt yonontcrnne cnonm snaxomtm n
nesnaxomtm unrarenxm? Kcrarn, nepenonrt npxmo n xomntmrep, es uepnonnxa, - nanonee
npoyxrnnnt nyrt. On npnyuaer x npo]eccnonantno ncnnnnnne peueno ]opmynnponxn, x
ornercrnennocrn sa nnctmennoe cnono, n neuarnom rexcre nyume nnnt cocrnennte omnxn. Fes
pyxonncntx uepnonnxon ne oornct, noxany, rontxo npn nepenoe crnxon, a]opnsmon, ny n, moxer
trt, pexnamntx rexcron. Hrax, anare pasepemcx, uemy nam nao nayunrtcx, urot xopomo
nepenonrt nnctmenno.
1. Coc1an oyuennn
1.1. Tpannnonnme ue1onxn
Cncrema oyuennx nnctmennomy nepenoy, n ornnune or cncremt oyuennx ycrnomy, cymecrnyer
anntm-anno. Bcxxoe oyuenne nnocrpannomy xstxy, sa ncxnmuennem oyuennx uepes rynepnanrox,
nxnmuano nnctmennte nepenot. Pasenxrt, pasmexentnart oyuenne xstxy n oyuenne nepenoy
nauann rontxo n camoe nocnenee npemx. B 20 nexe noxnnnnct cnennannsnponannte nncrnryrt n mxont
nepenoa, npemer Hnctmennt nepeno n cnennannsannx Hepenounx nnctmenntx rexcron. Onaxo
yuar nnctmennomy nepenoy no-pasnomy n c pasno +]]exrnnnocrtm.
Paccmorpnm cymecrnymmne rpannnonnte meronxn n noymaem, uro x nnm moxno oannrt, urot
nx +]]exrnnnocrt nontcnnact.
Camt pacnpocrpanennt mero- oyuenne nepenoy rexcron n pamxax ysxo cnennantnocrn. Tax
noxnnxmrcx npemert: rexnnuecxn nepeno, noennt nepeno, mpnnuecxn nepeno n r. . 3ro,
cocrnenno, yxe ocyxanmncx namn remarnuecxn npnnnnn n oyuennn. Bt snaxomnrect c nexcnxo n
anno onacrn (c repmnnamn), nam amrcx +xnnnanenrnte coornercrnnx x nnm, n na ase +ro nexcnxn
ocnannaere cnoxnte rpammarnuecxne crpyxrypt nnctmennoro rexcra. Hyrt npoyxrnnnt, no nnmt n
rom cnyuae, ecnn nam ncm xnsnt npecronr nepenonrt rontxo rexcrt no cnoe cnennantnocrn. A y
npo]eccnonantnoro nepenounxa raxo cytt, xax nsnecrno, ne tnaer, net ero cnennantnocrt - ne
mpncnpyennnx, a nepeno. Cnennanncr nooen ]nmcy, xax ronxo nomernn Kostma Hpyrxon, n +ro, n
omem, nopmantno; no nepenounx, noont ]nmcy, - +ro, x coxanennm, xnnenne nesoponoe. H
nexnsnecnoconoe. 3ro xopomo nsnecrno xorx t na ontre oyuennx rexnnuecxomy nepenoy n crapmnx
xnaccax poccncxnx cnenmxon. Bxontnnxn, nepenonnmne rexcrt no panorexnnxe n nonyunnmne
ornnuno, ne cnocont ronxono nepenecrn rexcr no cnecapnomy eny, mamnnocrpoennm n r. . Houemy?
a noromy, uro repmnnt croxnn n oyuennn na nepnom mecre! Homnmo +roro, rexcr, coepxamn
repmnnt no panorexnnxe, moxer npecrannxrt coo enonoe nnctmo, nncrpyxnnm, nayunym crartm,
pexnamy, xypnanncrcxoe +cce. H ecnn nt ne pasopannct n rom, xaxona cnenn]nxa cnnraxcnca +roro rnna
rexcra, ecrt nn +monnonantnax oxpacxa, snaunmt nn nonropt n mnoroe pyroe, ro ecrt ne onpeennnn
rnnonornuecxne npnsnaxn annoro rexcra, nam ne nomoxer nnxaxoe snanne repmnnon. a n c repmnnamn
ne rax npocro ocronr eno. Hs repmnnonornuecxnx cnnonnmon, xoropte ecrt n cnonapxx, n nayuno
crarte onycrnmt onn, n nncrpyxnnn pyrne, n roccranapre -rpertn.
55
Hrax, +romy cnocoy neocraer anannrnuecxoro ntxnnennx snaunmtx rexcrontx npnsnaxon n
mnpoxoro nexcnuecxoro nanasona. pyrnmn cnonamn, oxnar rnnon rexcra nyneno, rax xax rnnt ne
yunrtnamrcx noome, oxnar nexcnxn - mnnnmantnt.
Bropo no pacnpocrpanennocrn cnoco - +ro ]nnonornuecxn ananns rexcra n n sanepmenne ero -
nepeno. Cnoco +ror nmeer annmm rpannnm (ocrarouno ncnomnnrt Maxcnma Ipexa n 17 nexe,
nepenounxon nsarentcrna Academia n M. H. Hosnncxoro n 20 nexe). unnonornuecxn ananns rexcra
(rax nastnaemoe anannrnuecxoe urenne) - rpannnonno onn ns naxnemnx acnexron nsyuennx xstxa
na ]nnonornuecxnx ]axyntrerax ynnnepcnreron n n nncrnryrax nnocrpanntx xstxon Poccnn.
unnonornuecxn ananns nosnonxer nosnaxomnrtcx c peueno peannsanne xstxa n camtx pasntx ee
npoxnnennxx: ncropnuecxo, ]onernuecxo, crnnncrnuecxo, ncex ne nepeuncnnrt. B pesyntrare
ntxnnxmrcx xax snaunmte nx annoro rexcra, rax n omne, ne cnxsannte nmenno c +rnm rexcrom ueprt
n saxonomepnocrn. Mt nonyuaem xaprnny mnoroopasntx uepr, cnocrnenntx annomy rexcry,
cosammnx ero nenonropnmt onnx. Ona ea: xopomo npecrannxx cee ocoennocrn ncxonoro
rexcra, mt ne n cocroxnnn ntpart ueprt, xoropte oxsarentno nyxno nepeanart, n orennrt nx or rex,
xoroptmn npn nepenoe moxno noxeprnonart. Taxnm opasom, ]nnonornuecxn ananns nomoraer
ocxonantno pasopartcx n rexcre, no ne nomoraer onpeennrt ueprt, xoropte nxoxr n nnnapnanr npn
nepenoe. Eme concem neanno +ror nyrt - nonnoro anannsa nonnnnnxa - xasancx onrnmantntm.
Heanno, xora nepnnoct, uro n nepenoe moxno nepeart aconmrno nce ueprt, xapaxrepnte nx
nonnnnnxa. 3ro nnxora ne nonyuanoct n nonno mepe, no na nporxxennn 19-20 nexon x +romy nce onee
ocosnanno crpemnnnct. A neouert cnnctnann na cuer neocrarouno rananrnnnocrn nepenounxon. H
nnmt pasnnrne nnnrnncrnxn nocnennx ecxrnnern, n rom uncne n reopnn nepenoa, noxasano
oexrnnnym nenosmoxnocrt nepeart nce. Horpeonannct onee uerxne opnenrnpt. Hpnuem n panno
crenenn n nx nepenoa xyoxecrnenntx rexcron, n nx nepenoa ncex npounx rexcron.
H, xaxercx, comnenne n ocrarounocrn ]nnonornuecxoro anannsa noxoneano npnopnrernte nosnnnn
xyoxecrnennoro rexcra no ornomennm x ocrantntm nnctmenntm rexcram. Bet cunranoct, uro nx
nepenoa nexyoxecrnennoro rexcra ocrarouno snannx repmnnon n rpammarnxn, a nx nepenoa
xyoxecrnennoro rexcra, nomnmo anannsa ero cnenn]nxn, nyxnt nnrynnnx n rananr, urot nonyunrt
xopomn pesyntrar, ro ecrt nocrapartcx nepeart nce. Oxasanoct, onaxo, uro, no-nepntx, nx nepeaun
nexyoxecrnennoro rexcra nyxno raxxe uro-ro npoe nnrynnnn, nnaue rexcr nonyunrcx ne noxox, a
no-nroptx, sa nnrynnne npn nepeaue nmoro rexcra cronr ymenne ntpart ro, uro cpen mnoxecrna
npnsnaxon naxonrcx na nepnom mecre. pyrnmn cnonamn, ]nnonornuecxn ananns npenaraer
nnrynrnnnt nyrt ntopa.
K ananornunomy pesyntrary npnnonr pacnpocrpanennt n conpemenntx sanantx cncremax oyuennx
nnctmennomy nepenoy nyrt, xoropt moxno nasnart noncxamn nanasona napnarnnnocrn.
Hponnnmcrpnpyem +ry meronxy na npnmepe oyuennx nnctmennomy nepenoy n Ieenteprcxom
nncrnryre nepenounxon. B ocnone meronxn nexnr npecrannenne, nanomnnammee nsrnxt
Coponncxo mxont (cm. Inany 2, pasen 20): ner nsanmno-onosnaunoro coornercrnnx mexy ]opmo n
coepxannem; ono n ro xe coepxanne moxno ntpasnrt pasnnuntmn cnocoamn. Ho+romy na sanxrnn
cryenram npenaraercx narn maxcnmantnoe xonnuecrno coornercrnn xaxomy cnony nnn oopory ns
rexcra, xoropt nce nepenoxr nmecre. Cxaxem, cnono halich n couerannn c Verbrechen osnauaer
npecmvn.euue vracuoe, ueeooopasu+oe, :vooeuuuoe, euvcuoe, omepamume.iuoe, +epsroe.
ecrnnrentno, nanason ontmo. Ho ecnn yunrtnart npn nepenoe ne rontxo cemanrnxy n
coueraemocrt, no n rnn rexcra, ero nn]opmannonnte n crnnncrnuecxne xapaxrepncrnxn (mpnnuecxn
rexcr, xyoxecrnennt rexcr, +cce, npononet n r. n.), ro ntop nensexno coxparnrcx. Honaonrcx
cnono nno c npeonaannem +monnonantno onenounocrn (yxacnoe), nno -nerarnnno onenounocrn
(rnycnoe), nno ntcoxoro crnnx (mepsxoe). Tax nepenounx nonyuaer n cnoe pacnopxxenne mnoro
marepnana, npnuem ne anannrnuecxn, c onopo na cnon ]nnonornuecxne snannx, a uncro npaxrnuecxn,
ocnontnaxct na axrnnnom sanace nnocrpannoro xstxa. Ho on onxrt-raxn onxen pyxonocrnonartcx
nnrynnne, urot pemnrt, uro xe n annom cnyuae ntpart nx nepenoa.
H, naxonen, ncnoxon nexy cymecrnyer eme onn, uerneprt, mero, xoropt npnmenxercx cam no cee
nnn tnaer nanoxen na nmo ns onncanntx (xpome rpertero!) n ncera aer n oyuennn xopomn
pesyntrar. 3ro nce re cnyuan, xora monotx nepenounxon oyuaer ontrnt, rananrnnnt macrep. On
moxer ntnpart nx nepenoa, nponox sanxrnx, rexcrt onoro rnna (nanpnmep, enonte nnn
xyoxecrnennte, xax +ro enanoct onroe npemx na cemnnapax nepenoa npost n no+snn npn
nennnrpacxom ome nncarene) nnn rexcrt pasnoro xapaxrepa. Inannoe, xpnrnxyx napnanrt nepenoa
56
yuacrnnxon cemnnapa, on ncera ntnpaer nyumn nnn npenaraer cno, uame ncero n ne oxcnxx,
nouemy ero napnanr nyume; npn +rom on naexno onnpaercx na cno anropnrer. 3ror mero moxno
nasnart anropnrapno-rnopuecxnm.
Fyymne nepenounxn, yuact y macrepa, cnonno npncyrcrnymr npn poxennn xopomero nepenoa,
nnxr, xax on enaercx, ycnannamr uyxo nonoxnrentnt ontr n na +ro ase crpoxr cno. a, mnorne
nsnecrnte nepenounxn cenann cex camn, c]opmnponannct es onopt na ontr macrepon, no nce-raxn
cronr ncxxomy monoomy nepenounxy noxenart ncrpeun c macrepom, notrt y nero n yuennxax. Hontrxa
nnesrt na nneun rnranron ycxopnr ]opmnponanne nepenounxa, a raxxe ntpaoraer neoxonmym n
namem ene npnntuxy x camoxonrponm.
1.2. H1o nyano na cauou ene
A renept nopa pasopartcx n rom, uro nepenounxy nyxno ymert, urot ocrono nepenecrn nexamn
nepe nnm rexcr, n uero emy ne xnaraer n onncanntx ntme uertpex meronxax oyuennx.
Cxaxem, nam nyxno nepenecrn enonoe nnctmo. Bo-nepntx, neoxonmo snart npannna n rpannnn
cosannx raxnx rexcron n na xstxe opnrnnana, n na xstxe nepenoa n nx ocoennocrn. Pasnnunx
onapyxarcx n npnnxrtx ]opmynax xonraxra, n npn nx nepenoe npnercx enart rax nastnaemte
nnnrno+rnnuecxne nonpanxn. Omnm xe yer ro, uro na nmom xstxe enonoe nnctmo nnmercx c
ncnontsonannem nnctmennoro napnanra nnreparypno nopmt (xannenxpcxax pasnonnnocrt). Hcxnmuena
+monnonantnax oxpacxa cnon - ona onycrnma rontxo n npeenax pnryana. Bcrpeuamrcx repmnnt ns ro
onacrn, xoropo xacaercx nnctmo, n +rn repmnnt nepenounx moxer narn n cnonape.
Hmex omee npecrannenne o rexcre, nepenounx, no-nroptx, onxen nrn n nepenoe onrnmantntm
nyrem, a snaunr - nonnmart, uro rexcr c raxnmn ocoennocrxmn, xax nannune ]opmyn xonraxra, xnnme
xannenxpcxoro crnnx n r. n., nentsx nepenecrn cnono sa cnono, c nomomtm onosnauntx +xnnnanenron, a
cpasy nrn no nyrn nepeaun xaxo ns ntxnnenntx uepr nyxntm cnocoom: ]opmynt xonraxra
nepeanart c nomomtm rpanc]opmann, opnenrnpyxct na rpannnn n nneuarnenne; ueprt xannenxpcxoro
crnnx - c nomomtm napnanrntx coornercrnn n rpanc]opmann; repmnnt - c nomomtm onosnauntx
+xnnnanenrntx coornercrnn. Boanox neoxonmo npecrannxrt cee, na xaxo mnnnmantnt orpesox
rexcra ocrarouno onnpartcx n xaxom cnyuae- ro ecrt ntnpart ennnny nepenoa.
B-rpertnx, saxonunn nepeno, nepenounx onxen ero orpeaxrnponart. Homnmo +nemenrapno cnepxn
cocrana rexcra, nyxno cenart crnnncrnuecxym npanxy, ro ecrt npoxonrponnponart crnnncrnuecxoe
enncrno rexcra. nx +roro neoxonmo nnaert nantxom camoxonrponx n nenom n camopeaxrnponannx -
n uacrnocrn.
Kaxne xe ns +rnx nantxon na ncex rpex +ranax nepenoa mt moxem nouepnnyrt n onncanntx uertpex
meronxax oyuennx nnctmennomy nepenoy?
Hepnax meronxa, ocnonannax na ntyunnannn cnon n ooporon na onpeenennym remy n ocnoennn
rpammarnxn, nomoxer nam nnmt n rom cnyuae, ecnn remo rexcron tna enonax nepenncxa. Ecnn xe +ro
tn noennt nepeno, ro mt pncxyem nepenecrn enonoe nnctmo noenntm xstxom, uro, xoneuno,
nemano nonecennr saxasunxa, no nncxontxo ero ne yonnernopnr. H axe ecnn mt yunnnct nepenoy
enono nepenncxn, ro y nac opasonancx noxnt nantx nepeaun nmoro cnona n cnonocouerannx
onosnauntm +xnnnanenrom, n, moxer crartcx, mt ne coopasnm, na xaxo ase nce +ro oprannsyercx n
ennt rexcr. 3naunr, ns ncex neoxonmtx nantxon 3 +ranon nepenoa +ra meronxa yunr rontxo
uacrnuxe nroporo +rana - naxonrt nepnte +xnnnanenrnte coornercrnnx.
Bropax meronxa - ]nnonornuecxn ananns - aer nonnoe npecrannenne o cnenn]nxe rexcra na xstxe
opnrnnana, no ne ntenxer cpen onnnx uepr re, xoropte snaunmt nx nepenoa; ne ntpaartnaer ona
raxxe nantxon nx nroporo n rpertero +ranon nepenoa - camoro ero nponecca n xonrponx pesyntraron.
Tpertx meronxa - onpeenenne nanasona napnarnnnocrn - aer xopomym ocnony nx
camocroxrentntx ntnoon o rnne rexcra (nantxn 1-ro +rana) n nx ocymecrnnennx nepenoa (nantxn 2-ro
+rana).
uerneprax meronxa - oyuenne y macrepa - raxxe cnococrnyer camocroxrentno ntpaorxe nantxon
1-ro n 2-ro +ranon, xorx n ne oecneunnaer nx; saro ona nomoraer nayunrtcx xonrponnponart cex, ro ecrt
cosaer nantxn 3-ro +rana.
Ormernm, uro nn ona ns meronx ne aer nosmoxnocrn ocnonrt cnenn]nxy ananornuntx rexcron n
xstxe nepenoa. A nepenounxy ouent naxno xorx t npnnnsnrentno npecrannxrt cee, xaxoe xe
rexcronoe enncrno onxno nonyunrtcx n pesyntrare ero nepenoa.
57
Cneonarentno, cymecrnymmne meronxn xorx n nonesnt, no xaxo n orentnocrn neocrarouno,
urot nayunrtcx nepenonrt nnctmenno.
Ho+romy n npenaraercx xomnnexcnax meronxa, nxnmuammax xomnonenrt rpannnonntx meronx, no
coepxamax raxxe npnnnnnnantno nonte momenrt. Cornacno npecrannennxm, xoropte
c]opmnponannct y anropa n pesyntrare nnrentnoro nyrn npo n omnox (re pannym pont ctrpana ero
paora xax nepenounxa n xax npenoanarenx nepenoa), oyuenne nnctmennomy nepenoy onxno
cxnatnartcx nocneonarentno ns 3-x +ranon:
1- +ran - noro1onn1entnmn:
1) Axrnnnoe ocnoenne pasnnuntx rnnon rexcron xstxa nepenoa - n annom cnyuae pyccxoro. Vmenne
anannsnponart roronte rexcrt n camocroxrentno nopoxart cnon (ncnnnnnnt: anannrnuecxoe
urenne, nnn ]nnonornuecxn ananns; nnctmennax npaxrnxa).
2) Axrnnnoe ocnoenne pasnnuntx rnnon rexcron xstxa opnrnnana -anrnncxoro, nemenxoro,
]pannyscxoro n r. n. Vmenne anannsnponart roronte rexcrt n nopoxart cnon (ncnnnnnnt:
anannrnuecxoe urenne, nnn ]nnonornuecxn ananns; nnctmennax npaxrnxa).
2- +ran - ocnonnon: 1) Hpenepenouecxn ananns. 2) Anannrnuecxn napnarnnnt noncx. 3) Ananns
pesyntraron nepenoa (nce rpn nynxra ocnonnoro +rana ocnannamrcx n pamxax ncnnnnnnt:
nepenouecxn ananns rexcra, nnn nnctmennt nepeno-1).
3 +ran - 1pennnronmn: Tpennnr nnctmennoro nepenoa na marepnane rexcron onoro rnna n/nnn na
ony remy (mpnnuecxne rexnnuecxne, ]nnoco]cxne, nonornuecxne n r. n.), nnn nnctmennt nepeno-
2.
Komnonenrt nepnoro, nororonnrentnoro +rana mt anee nopono ocmarpnnart n +ro xnnre ne
yem. B cncreme oyuennx nepenounxon nepnt ns nnx nxonr n pamxn nporpammt npemera pyccxn
xstx, a nropo - n pamxn oyuennx nnocrpannomy xstxy (acnexrt anannrnuecxoe urenne, ananns
rexcra, nnctmennax npaxrnxa) n n nexoroptx nysax nepenouecxo opnenrannn (raxnx, xax Hncrnryr
nnocrpanntx xstxon n Herepypre) onn ecrnnrentno nanenent na nororonxy x oyuennm cocrnenno
nnctmennomy nepenoy.
Hocnenn xe, rpennnront +ran, xax nn crpanno, noxany, ]axyntrarnnen. Bet rpennnr nepenoa
rexcron ncex cymecrnymmnx rnnon ]nsnuecxn nenosmoxen. Otuno ntnpaercx onn nnn na
remarnuecxnx rnna. B ontmnncrne sanantx nepenouecxnx nyson +ror rpennnr naunnaercx na nropom,
ocnonnom +rane oyuennx. uame pyrnx n cnxsn c uacrornocrtm raxnx rexcron na ptnxe nepenoa,
ncrpeuamrcx enono, +xonomnuecxn, mpnnuecxn nepeno. Hnora +ro oyuenne conponoxaercx
nsyuennem ocnon, coornercrnenno, +xonomnxn, menexmenra, mpncnpyennnn.
Onaxo npo]eccnonantnax cyta nepenounxa nenpecxasyema. H ne tnaer rax, uro nepenounxy n
ero npaxrnxe oxaxercx ocrarouno ymennx nepenonrt rexcrt no 1-2 remam. Ho+romy rnannoe - ymert
npannntno noorn x nepenoy, npnuem - nmoro rexcra, nayunrtcx ortcxnnamr xnmunx x nepenoy, a
rpennnr- axrnnnoe snanne nexcnxn na remy, onnaenne crnnentm enncrnom - nponsoer yxe n
npaxrnuecxo paore. Kcrarn, n neoxonmte reopernuecxne cneennx ns onpeenenno onacrn snann,
yt ro mennnna, nasepnax rexnnxa nnn ncxyccrno xnno, nnonne moxno ocnonrt camocroxrentno nnn c
nomomtm xoncyntranne co cnennanncramn. A ocnono nx rpennnra nocnyxar pasent +ro rnant,
nocnxmennte cnenn]nxe nnctmennoro nepenoa rexcron pasnnuntx rnnon (cm. naparpa] 4).
Tax uro anare cocpeorounmcx na nropom, ocnonnom +rane oyuennx nnctmennomy nepenoy -
anannrnuecxom.
2. Yuenme n npenoana1entcxne yc1anonxn
Haunnax pasronop o ocnonnom +rane oyuennx nnctmennomy nepenoy, nanomnnm eme pas, uro name
nocone npenasnaueno xax nx paorammnx npo]eccnonantntx nepenounxon, xoropte moryr c
nomomtm +ro xnnrn camocroxrentno nontcnrt cno npo]eccnonantnt yponent, rax n nx
npenoanarene, xoropte oyuamr nepenoy. H re, n pyrne nontnt ntnpart n npenaraemom
meronuecxom apcenane ro, uro cunramr nyxntm, onaxo nx npenoanarene, nnannpymmnx xomnnexc
oyuennx, naxnt, xax +ro tno n c ycrntm nepenoom, xnmuente ycranonxn. Mt nasonem nnmt re,
xoropte cnenn]nunt nx oyuennx nmenno nnctmennomy nepenoy:
1) Ananns rexcra npn oyuennn nepenoy nocnr ne nayuno-]nnonornuecxn, nccneonarentcxn, a
npnxnanon xapaxrep, +ro -neoxonmt +ran npaxrnxn nepenoa. Ho+romy ne onxno trt sanxrn
uncro anannrnuecxnx. Ocnonntm coepxannem xaxoro onxen trt nce-raxn nepeno.
58
2) Hnctmennt nepeno oxsarentno nyxno sannctnart. 3ro snyunr napaoxcantno, onaxo nepexo
ncrpeuaercx npecrannenne, uro nepenoy moxno yunrtcx, nepenox ycrno no nnctmennomy rexcry. Taxoe
oyuenne acr nantx nepenoa c nncra, no ne acr ymennx cosanart ennt rexcr, a n nosmoxnocrn
peaxrnponannx, nnecennx nonpanox n +rom cnyuae ne yer. Tax uro rexcr nenpemenno nyxno nepenecrn
oma o sanxrnx n sanncart.
3) Taxrnxa nponeennx camoro sanxrnx moxer trt pasnnuno. Tyr mnoroe sanncnr, xoneuno, or
nnunocrn npenoanarenx. Hpn nestnemocrn asontx ycranonox nmoro conpemennoro oyuennx
(npnnnnn or npocroro- x cnoxnomy; pasnnrne n saxpennenne xomnnexca nonnonennocrn)
nocrannenntx nene moxno ocrnrart no-pasnomy. Ha nepntx sanxrnxx moxno npocnrt cryenron
nepenecrn nont rexcr oma, nnuero npenapnrentno n nem ne anannsnpyx, n sarem, na cneymmem
sanxrnn, na marepnane rorontx nepenoon noxasart xo anannsa n ero neoxonmocrt. Hpn +rom,
esycnonno, ntxcnnrcx, uro nepenot neontrntx cryenron cnat n n nnx mnoro nenenocre. H rem ne
menee ontmo omnxo yer, uro nastnaercx, pasnnart nx naronony. Henpemenno nao nocrapartcx
narn yaunte napnanrt nepenoa cpen npenaraemtx cryenramn n nmenno na nnx onnpartcx npn
anannse na ero nropom n rpertem +rane (napnarnnnt noncx n ananns pesyntraron). Ha nepnom xe +rane
anannsa - npenepenouecxom - npnercx mnpoxo npnnneut omnxn cryenron. Hnora nannyumnm
nauanom paort na rexcrom tnaer moennponanne ananornunoro rexcra na ponom xstxe. 3ro xacaercx
rex cnyuaen, xora annt rnn rexcra cryenrt c nerxocrtm moryr cosart camn, on y nmoro uenonexa
na cnyxy (nanpnmep, pexnama) nnn ero xaxomy uacro npnxonrcx nncart (nanpnmep, saxnnenne).
4) Ha sanxrnn neocrarouno npoanannsnponart ncxont rexcr n ocynrt nosmoxnte napnanrt
nepenoa. Texcr oxsarentno nyxno noccosart na sanxrnn no nce ero nenocrnocrn, ro ecrt
c]opmynnponart n sanncart ycrpannammn ncex, neantnt napnanr nepenoa xaxo ]past.
Anropnrer npenoanarenx npn +rom nrpaer ontmym pont, no sect naxno ne nepernyrt nanxy, nanxstnax
ncxxn pas cno napnanr. 3ro moxer nnmnrt mnornx cryenron nnnnnarnnt, n onn naonro ocranyrcx n
cocroxnnn yuennxon. Camt npoyxrnnnt nyrt (xorx npenoanarenm nenerxo nacrynnrt na ropno
cocrnenno necne) - onnpartcx npn ntpaorxe omero napnanra rontxo na npenoxennx cryenron,
npnnacax cno napnanr na camt xpann cnyua.
3. Hepenouecxnn ananns
3.1. Boxnonenne n pacue1
uro x, nepnemcx x cnryannn, xora nepe nepenounxom ne nauart rexcr opnrnnana n uncrt nncr
ymarn nnn nycro +xpan xomntmrepa. Hao cxasart uecrno, uro onroe npemx - noxa ne npner
oxonuarentnax spenocrt - nepenounxa oonenaer conasn nocrynnrt npocro, ro ecrt nsxrt a n nauart
nepenonrt rexcr c nauana n nopx, npemx or npemenn sarnxtnax n cnonapt. 3auem rparnrt npemx na
snaxomcrno c rexcrom, na xaxo-ro ananns - net npemenn n rax n opes!
Ho c ontrom nonnmaemt, uro rax rt norparnmt npemenn snaunrentno ontme. Horomy uro nocne
nepno crpannnt rt npyr cnoxnarnmtcx, samernn n rexcre onenounte cnona, xoropte rt c xoy samennn
nerpantntmn; na uernepro crpannne coopasnmt, uro xstx rexcra nonce ne raxo cyxo n xasennt,
xaxnm rt ero enaemt, n uro on nnsox x pasronopno peun, a n repmnnt nyxno tno nepeanart ne n
crporo nayunom napnanre, a n napnanre oxononayunoro xaprona. H naunyrcx nepeenxn. Hepeentnax, rt
yxe ne cmoxemt ncxxn pas yepxnnart n namxrn, xax anno rt ynorpenn ro nnn nnoe cnono - naunyrcx
nonropt, crnnncrnuecxne mepoxonarocrn, paccornaconanne no npemenntx ]opmax... H rno nepeno
yer sarnan n cocroxnne rnyxoro uepnonnxa. Bor n nonyuaercx, uro ropaso ntronee (no npemenn n no
pesyntrary) x nepenoy nororonnrtcx.
A +ro snaunr, uro rexcr nyxno oxsarentno npoexart rnasamn; ecnn +ro nenax xnnra, ro nounrart n
nonncrart n pasntx mecrax, a sarem ntpart necxontxo ]parmenron n cenart cnennantnt
nororonnrentnt ananns, xoropt mt nasonem npenepenouecxnm (ntenenne +roro ocooro +rana
ncrpeuaercx renept no mnornx noconxx, no cocran anannsa npenaraercx pasnnunt). 3aaua anannsa -
ntxcnnrt, uro sa rexcr nepe namn. Tontxo nocne +roro +rana nosmoxen nepeno, xoropt nourn ne
npnercx npannrt. Taxnm opasom, nmecro +xcrencnnnoro nyrn npo n omnox npenaraercx
onrnmantnt nnrencnnnt nyrt.
Onaxo nnonne oxcnnmoe uenoneuecxoe camomnenne nopo sacrannxer nepenounxa ynopcrnonart.
Coopaxennx npnmepno raxne: ny uro xe, x concem ryno, uro nn, cam ne coopaxy no xoy ena, uro sa
59
rexcr? Bet x npexpacno snam xstx, y menx orart cnonapnt sanac, uyncrno crnnx noome
ntammeecx - nepeney, xax nnrynnnx nocxaxer, no noxnonennm!
H net ecrnnrentno yratnaemt nnora! H nce ronopxr: +ro rno rexcr, rt ero npxmo nmxom
uyemt. A pyro pas ne yraaemt - n rora ronopxr: +ro ne rnoe, ne poxen rt nepenonrt raxne rexcrt.
Xant, ecnn neocrarouno ontrnte nepenounxn ns-sa cocrnennoro nenexecrna nepxr n +ry
nneranrcxym uymt. Her, ne tnaer rexcron, nx xoroptx rt ne poxen (xyoxecrnennte noxa ocrannm
n cropone)! Ftnamr nnoxo nororonnennte, neontrnte nepenounxn. H nao-ro ncero nemnoro -nmert
rpesnym ronony na nneuax.
Tpesnax ronona n nemnoro nanmenn na xnsntm nocxaxyr nam, uro nmo npo]eccnonannsm -
cronxpa, nnxenepa, npenoanarenx, xyoxnnxa - n nepenounxa n rom uncne - cxnatnaercx ns
noxnonennx n xononoro pacuera. Xonont pacuer - +ro orrouennte npo]eccnonantnte nantxn,
oneennte o anromarnsma, a noxnonenne (nnn, rounee, rnopuecxax nnrynnnx) - +ro ]axrnuecxn
ntpocmee ns npo]eccnonantntx nantxon ymenne nx xomnnnponart, ornpart neoxonmoe. 3ro ro
omymenne, xora enncrnenno nepnoe pemenne nosnnxaer xax yro ns nnuero, es ocmtcnennx - na
camom xe ene nce anno ocmtcneno, n +ran anannsa moxno yxe nponycrnrt. Hyrt x raxnm pemennxm y
onnx nepenounxon xopoue, y pyrnx - nnnnee, no es ontmo, nonno nnnmannx n cocpeorouennocrn
paort na rexcrom ero ne nporn. A ecnn npoemt, rora nmoe cnono yer nocxastnart ntop
ocrantntx, n rora ecrnnrentno cosacrcx nneuarnenne, uro nepeno poxaercx no noxnonennm.
3.2. Hpenepenouecxnn ananns
Hrax, nonpoyem norn nyrem xononoro pacuera - cenart neoxonmt ananns rexcra, roronxct x
nepenoy. C uero nauart? Oosnaunm ocnonnte acnexrt anannsa.
3.2.1. Cop nnemnnx cneennn o 1exc1e
Hexoropte ns nnx ouennnt, cnennantno conpart nx ne nao, nx nao npocro yuecrt na yymee.
3ro: anrop rexcra, npemx cosannx n nynnxannn rexcra, ro, ns xaxoro rnoantnoro rexcra nsxr nam rexcr
(npenonoxnm, nn]opmannonnax samerxa ns rasert Iepant rpnmn; +nnnxnonenuecxax crartx ns 2-
ro roma +nnnxnonenn Maepa; nayunax crartx ns xypnana Kapnonornx). Bce +rn nnemnne cneennx
cpasy mnoro cxaxyr nam o rom, uro moxno n uero nentsx yer onycxart n nepenoe. Hanpnmep, ecnn
rexcr npomnoro nexa, nycrt on n ne xyoxecrnennt, npn nepenoe neoxonma apxansannx, r. e.
npenourenne ycrapenammnm cnonam n cnnraxcnuecxnm crpyxrypam (o apxansannn cm. pasen 4.20.2.
Hepeaua npemenno ornecennocrn). Ecnn yxasan anrop rexcra, ro n onpeenenntx cnyuaxx (rexcrt
nynnnncrnuecxn, memyapnt, nayuno-nonynxpnt n p.) moxno oxnart uepr nnnnnyantnoro
anropcxoro crnnx, xoropte noyr n nnnapnanr npn nepenoe. Inoantnt rexcr n mecro n nem namero
rexcra nocxaxer, c xaxnm rnnom rexcra mt nmeem eno.
3.2.2. K1o - xouy?
Baxnemn n ne ouennnt momenr - onpeennrt, xem rexcr nopoxen n nx xoro npenasnauen.
3ect moxno nerxo nonacrt nnpocax, nenepno onpeennrt ncrounnx n pennnnenra, a snaunr - nsxrt
nenepnte opnenrnpt n nepenoe. Tax, enonoe nnctmo nmeer, xasanoct t, xonxpernoro anropa, ero
nonnct cronr n xonne nnctma, no nanncano ono or nmenn ]npmt n n ee nnrepecax, cneonarentno,
nacroxmn ncrounnx - ]npma. 3nnnxnonenuecxax crartx raxxe moxer nmert anropa, n on yxasan, no
]axrnuecxn ncrounnx rexcra - pexonnernx +nnnxnonenn, a n cocrane cneenn, nxoxmnx n crartm,
orpaxeno, onee roro, mnenne n rpaxronxa omenpnnxrte n xax t yrnepxennte ncem ontrom
uenoneuecrna (nostmnre nmym +nnnxnonenuecxym crartm, x npnmepy, o 3nmrene, o naponom
nnrarene, o apoxxo n r. n.).
Hecxontxo npome onpeennrt pennnnenra, ro ecrt roro, xomy rexcr npenasnauen. 3ro moxer trt
yxasano n annorannn x rnoantnomy rexcry nnn no ncrynnrentnom pasene (n npencnonnn, ecnn +ro
nenax xnnra, n peaxnnonnom opamennn, ecnn +ro xypnan). B cnoxntx cnyuaxx +ro ntxcnxercx nnmt
npn antnemem anannse. A sauem nam nenpemenno nyxno +ro ntxcnnrt? eno n rom, uro or +roro
sanncxr pasnoopasnte xstxonte ueprt, xoropte nenpemenno nyxno nepeart n nepenoe. Ecnn rexcr
npenasnauen erxm, n nem neoxonmo coxpannrt npocro cnnraxcnc, ocrynnt erxm noop cnon,
60
xpxym, ocrynnym opasnocrt. Ecnn +ro rexcr, xoropt nanncan nx ncero nspocnoro nacenennx crpant
(nncrpyxnnx x tronomy npnopy, +nnnxnonenuecxax crartx), ro n nem moryr ncrpeuartcx camte pasnte
cnnraxcnuecxne crpyxrypt, no oxsarentno orcyrcrnymr ysxocnennantnte n nanexrantnte cnona.
Heotxnonenno naxno n nepnoe npecrannenne o ncrounnxe. Inannoe, uro aer +ro npecrannenne -
nonnmanne roro, uro anrop ouent uacro nonxrne ]opmantnoe, n ro, uro on yxasan, ne osnauaer
oxsarentno nannunx uepr ero nnnnnyantnoro crnnx n rexcre. Hanpnmep, anrop nn]opmannonno
samerxn n exenenno rasere uacro yxastnaercx, no ero nmx npnnonrcx, urot saxpennrt sa
onpeenenntm nnnom ornercrnennocrt sa nn]opmannm.
3.2.3. Coc1an nnqopuannn n ee nno1noc1t
Heoxnanno naxntm oxastnaercx rnn nn]opmannn, sanoxenno n rexcre. Boome cymecrnymr
pasnte xnaccn]nxannn nnon peueno nn]opmannn. Ham nx npaxrnuecxnx nene nepenoa ocrarouno
yer nopasenxrt nn]opmannm, xoropym necer rexcr, na 1pn nna: xornnrnnnax (nosnanarentnax),
+monnonantnax n +crernuecxax. Bn nn]opmannn xnnxercx onpeenxmmnm nx rnna rexcra n nmeer cnon
cpecrna xstxonoro o]opmnennx. Vonee ncero npn anannse nponepnrt rexcr, xoropt mt conpaemcx
nepenonrt, na nannune ncex rpex rnnon nn]opmannn.
Haunem c xornnrnnno. Ecrt nn n namem enonom nnctme xornn1nnnan nnqopuannn, ro ecrt
oexrnnnte cneennx o nnemnem mnpe? Fesycnonno, ecrt. 3ro nmx anropa nnctma, nasnanne ]npmt,
nanmenonannx ronapon, oosnauenne cpoxon nx nocranxn, ycnonn nocranxn. Bce +rn cneennx
o]opmnxmrcx n rexcre ocotm opasom. B nepnym ouepet nx nnx xapaxrepna repmnnonornunocrt, ro
ecrt ontmoe xonnuecrno xstxontx snaxon, nmemmnx craryc repmnna n npnsnaxn repmnna:
onosnaunocrt, nerpantnym oxpacxy, nesanncnmocrt or xonrexcra. Bor n xnmu x nepenoy! 3naunr,
nepenonrt nce +ro nyxno onosnauntmn coornercrnnxmn - +xnnnanenramn, xoropte ecrt n cnonape.
Bropax naxnax uepra: xornnrnnnax nn]opmannx o]opmnxercx n rexcre cpecrnamn nnctmenno
nnreparypno nopmt, rounee, ee nerpantnoro napnanra (enono xstx, nayunt crnnt - n xonxperntx
cnyuaxx nnctmennax nopma nonyuaer pasnte nasnannx, no ueprt ee ocramrcx cranntntmn). Onapyxnn
+ry uepry n opnrnnane, mt nocrapaemcx orpasnrt ee n nepenoe - ro ecrt yem conmart nerpantnym
nnctmennym nnreparypnym nopmy xstxa nepenoa.
Tenept nocmorpnm, npecrannena nn n enonom nnctme +uonnonantnan nnqopuannn, ro ecrt, ecnn
moxno rax ntpasnrtcx, nonte cneennx nx namnx uyncrn. a, n onn ecrt. 3ro cnona npnnercrnnx,
npomannx, ntcxasannte n nnctme mnennx n onenxn. Hpana, +monnonantnax nn]opmannx n enonom
nnctme necxontxo crepra, orpannuena pamxamn enonoro +rnxera. Tax uro n nonnnnnxe ne ncrperxrcx
+monnonantno oxpamennte cpecrna npocropeunx, xoropte onycrnmt n ycrnom nnctme. Hmenno
no+romy nt onapyxnre ne cnonocoueranne cmpauuo pao, a ucrpeuue ueooi:auo pao nnn +ue
npumuo oi.o vsuami; ne nora, a eceeo ooopoeo.
Hrax, mt moxem cenart naxnt nx nepenoa ntno: +monnonantnax nn]opmannx yer
nepeanartcx c nomomtm +monnonantno oxpamenno nexcnxn n +monnonantnoro cnnraxcnca, no cpecrna
nepeaun orpannuent pamxamn enonoro +rnxera. H naxonen, ecrt nn n enonom nnctme +crernuecxax
nn]opmannx? aer nn nam +ror rexcr omymenne npexpacnoro? Ecrt nn n nem nx +roro cnennantnte
cpecrna - mera]opt, pn]ma, nrpa cnon, pnrmnunt cnnraxcnuecxn nepno, npnuynnnte +nnrert? Her,
+monnonantno nn]opmannn mt ne naxonm. Hrax, ananns nn]opmannonnoro cocrana enonoro nnctma
npxmo nonen nac x ntnoam o rom, xax ero nyxno nepenonrt. Hpaxrnuecxn ontr nepenoa noxastnaer,
uro nepenounxy uacro nonaamrcx rexcrt, n xoroptx pasnte nnt nn]opmannn cmemant. Taxona
pexnama, n xoropo npnuynnno coueramrcx xornnrnnnax nn]opmannx (nasnanne ]npmt, nasnanne
npoyxra, ero napamerpt, nena), +monnonantnax (rnneponnsnponannax nonoxnrentnax onenxa xauecrn
npoyxra) n +crernuecxax (nrpa cnon, pn]ma, ]paseonornx, nonropt).
Bmecre c rem cpen pasnoopasnx rexcron, xoropte uenonex paspaoran nx yocrna xommynnxannn,
ecrt cnennannsnpymmnecx na onom onpeenennom nne nn]opmannn. Tax, nayunt rexcr
cnennannsnpyercx na nepeaue xornnrnnno, rexcr tronoro omennx - na +monnonantno nn]opmannn,
xyoxecrnennt rexcr - na +crernuecxo. Crparernm nepenoa nmenno raxnx rexcron nepenounxy nerue
ncero ntpaorart. Onaxo conepmenno uncrtmn onn nce xe ne tnamr. axe camt crporn nayunt
rexcr moxer coepxart neontmym onm +monnonantno nn]opmannn. Ho o +rom nosxe. Ceuac nx
nac naxno n npnnnnne ocosnart, uro or nna nn]opmannn sanncnr ntop xstxontx cpecrn npn nepenoe
- snaunr, nao nayunrtcx tcrpo onpeenxrt nn.
61
Hpn camocroxrentnom ocnoennn nantxa onpeenxrt nn]opmannonnt cocran n npn oyuennn no
pyxonocrnom npenoanarenx mt npenaraem naunnart c rexcron, n xoroptx omnnnpyer xornn1nnnan
nnqopuannn. Ee nerue ntxnnxrt, a n nepenonrt raxne rexcrt npome - noromy uro, xax yxe
ormeuanoct, n nnx mnoro repmnnon, ro ecrt +nemenron, ne sanncxmnx or xonrexcra. Hmenno npn nepenoe
raxnx rexcron cnonapt - nepnt nomomnnx. Texcrt +roro rnna mt ycnonno ntennm n rpynny
nnqopuannonno-1epunnonornuecxnx. Cma ornocxrcx nayunte n rexnnuecxne rexcrt, yuennxn,
nncrpyxnnn, enonte n mpnnuecxne rexcrt.
Bropym crynent cnoxnocrn nx nepenounxa opasymr rexcrt, re coepxarcx npnnnsnrentno
pannme onn xornnrnnno n +monnonantno nn]opmannn, n raxne, re +monnonantnax nn]opmannx
npeonaaer. Hx mt nasonem nnqopuannonno-+uonnonantnmun. Hmemrcx n nny rexcrt raserno-
xypnantnte, memyapnte, rpaypnte, pexnamnte, npononet. Hontmennax rpynocrt nepenoa +rnx
rexcron npexe ncero cnxsana c rem, uro apcenan cpecrn nx nepeaun +monnonantno nn]opmannn
pasnoopasen. 3ect nepenounxy npaxrnuecxn nnxora ne nomoxer cnonapt. Emy npnercx npoxnnrt
cnoe ymenne naxonrt nyxnte napnanrnte coornercrnnx n rpanc]opmannn. B coornercrnnn c +rnm pacrer
nnna ennnn nepenoa. Ecnn n nn]opmannonntx rexcrax +ro, xax npannno, cnono nnn cnonocoueranne,
ro n nn]opmannonno-+monnonantntx - +ro moxer trt n npenoxenne, n nent rexcr.
Haxonen, n rpertm rpynny mt oennnm rexcrt, re omnnnpyer +c1e1nuecxan nnqopuannn. Hx mt
nasonem rpannnonntm repmnnom xyoaec1nennme, no necxontxo pacmnpnm nanason +roro nonxrnx.
Homnmo xyoxecrnenno npost n no+snn, mt nxnmuaem cma n xyoxecrnennym nynnnncrnxy, xax rnn
rexcra, re nnnnnyantnoe nnenne anropa n ero crnnt (+crernxa) nounnxmr cee n xornnrnnnym, n
+monnonantnym nn]opmannm. Cpecrna nepeaun +crernuecxo nn]opmannn upesntuano
mnoroopasnt. A ecnn yuecrt, uro ona ntcrynaer ncera na ]one +monnonantno n xnnxercx, cocrnenno
ronopx, ee ocoo pasnonnnocrtm (nepeaer nam uyncrno npexpacnoro), ro nonxrno, uro raxne rexcrt
nepenonrt ocoenno cnoxno.
B anannse nn]opmannonnoro cocrana rexcra cymecrnyer napamerp, xoropt oxastnaercx naxntm nx
nepenoa - +ro nnornocrt nn]opmannn (xomnpeccnnnocrt). Paccmarpnnax pasnte rexcrt, mt
onapyxnnaem, uro n nexoroptx ns nnx, nanpnmep n +nnnxnonenuecxom, ncnontsyercx mnoro
coxpamenn, nponyment nropocrenennte xomnonenrt cnnraxcnuecxo crpyxrypt n r. n. 3ro cnrnan
roro, uro n opnrnnane ecrt cpecrna nontmennx nnneno nnornocrn nn]opmannn, n n nepenoe nx
neoxonmo coxpannrt, nax ananornunte cpecrna. Ormernm, uro nontmenne nnornocrn nn]opmannn
cnocrnenno rontxo xornnrnnnomy ee nny, xorx cpecrna ee nontmennx (nanpnmep, coxpamennx) moryr
ncrpeuartcx n n xyoxecrnennom rexcre n yyr ram ntpasnrenem +crernuecxo nn]opmannn.
3.2.4. Kouuynnxa1nnnoe saanne
Onpeennn nn]opmannonnt cocran rexcra, necnoxno cenart cneymmn mar - c]opmynnponart
xommynnxarnnnoe saanne rexcra. Ono moxer snyuart no-pasnomy: coomnrt naxnte nonte cneennx;
yenrt n cnoe npanore; nananrt xonraxr. uacro xommynnxarnnnoe saanne xomnnexcnoe: coomnrt
nonte cneennx n yenrt n neoxonmocrn xynnrt, ononpemenno ocrannrt yonontcrnne rem, xax
rexcr cenan (pexnama). Taxax ]opmynnponxa nomoxer nepenounxy onpeennrt rnannoe npn nepenoe, ro
ecrt omnnanrt nepenoa.
3.2.5. Peuenon aanp
Bce onncannte acnexrt npenepenouecxoro anannsa eme ne amr nonnoro npecrannennx o rom, xax
o]opmnen rexcr. Oxonuarentnoe npecrannenne mt nonyunm, ecnn onpeennm, x xaxomy peuenomy xanpy
on ornocnrcx. eno n rom, uro uenonex paspaoran ycrounnte rnnonte ]opmt rexcron, xoropte nmemr
cnom ncropnm, cnon rpannnn. Houepxnem, uro +rn rnnonte ]opmt nnrepnannonantnt, onn ne
npnnxsant x onpeenennomy xstxy, rax uro +ror acnexr anannsa, xax n npetymne, moxer npononrtcx
na marepnane nmoro ncxonoro xstxa n paoraer nx pyroro, nepenoxmero. Cxaxem, peueno xanp
nnrepntm nnn nayunoro oxnaa nnonne onnaxono crponrcx xax no ]pannyscxom n nemenxom, rax n n
pyccxom xstxe. Peuentmn xanpamn sannmaercx ]ynxnnonantnax crnnncrnxa, n mt ne yem nroprartcx n
cront naxnym nx nene nepenoa, conpeentnym c nnm, no nce-raxn uyxym onacrt. C ]ynxnnonantno
crnnncrnxo n peuentmn xanpamn nepenounxy neoxonmo nosnaxomnrtcx orentno, n npnrom
ocnonarentno. Hnreparypt nx +roro ocrarouno. Camt conpemennt n, rnannoe, npenasnauennt
62
cocrnenno nx nepenounxon napnanr nsnoxen n xnnre M. Fpanec n B. Hponoropona
Hpenepenouecxn ananns rexcra (cm. annor. x +ro xnnre n namem pas. Pexomenyemax
nnreparypa).
He nce xapaxrepnte ueprt peuenoro xanpa, xoropte nt ntxnnnn, nyxno oxsarentno yunrtnart
nepenounxy. Hanpnmep, on npx nn nsmennr npn nepenoe asannym crpyxrypy rexcra, samennr mononor
nanorom nnn nonecrnonanne or rpertero nnna na nonecrnonanne or nepnoro nnna. Ho nce onn n
conoxynnocrn cocrannxmr cncremy peuenoro xanpa, n, urot ntpart n ne re ueprt, na xoropte cneyer
oparnrt axrnnnoe nnnmanne (nonropt, +monnonantno oxpamennym nexcnxy n r. n.), neoxonmo snart
cncremy n nenom.

Hpenepenouecxn ananns sanepmen. B ecrnnrentnocrn ontrnt nepenounx rparnr na nero


concem nemnoro npemenn, 5-10 mnnyr, n sarem moxer nsxrtcx sa nepnym ]pasy. Kcrarn, ne oxsarentno sa
nepnym. Hauart moxno c nmoro mecra, xorx n cnyuae c cmxerntmn rexcramn +ro ne ouent npoyxrnnno.
Baxno rontxo sapanee snart, uro +ro name nauano oxaxercx camtm cnatm ]parmenrom nepenoa, n na
crann npanxn c nnm, moxer trt, npnercx nopaorart ocoenno mnoro. H nepenonrt nt nonauany
yere menenno. 3aro xora npnntxanne x rexcry nponsoer, eno noer tcrpo n xauecrnenno.
3.3. Anann1nuecxnn napna1nnnmn noncx
uro enaer nepenounx, xora on nepenonr? Mt snaem, uro on npeopasyer rexcr, nopoxennt na
onom xstxe, n rexcr na pyrom xstxe. Ho uro xonxperno on enaer n xax moxno onrnmnsnponart +ror
nponecc?
Hponecc nepenoa - +ro noncx. H nepenounx moxer necrn cno noncx ncnenym, cnyuano nonaart n
rouxy nnn nnpocax. Mt c namn xornm +roro nsexart n no+romy yxe nororonnnnct, nponex
npenepenouecxn ananns. Mt snaem, xaxne ocoennocrn rexcra mt nocrapaemcx nepeart n nepenoe.
Ocranoct orpaorart rexnnxy. A nx +roro npoyxrnnnee ncero nonpoonart norn anannrnuecxnm nyrem
- onxrt nyrem xononoro pacuera. Honauany nontrarect ocosnart xaxt cno mar. Ha sanxrnxx
nepenoom nx +roro cryenr c nomomtm npenoanarenx ncxxn pas xommenrnpyer cnon ecrnnx n
oxcnxer nx npnunny. Hpenonoxnm, nepnax ]pasa rexcra, xoropt nam nyxno nepenecrn, rnacnr:
Jeder weiss: Aller Anfang ist schwer. Hepeneem ee rax: Bcru suaem: .uxa oeoa ua:a.o n
npoxommenrnpyem cno nepeno. Hepnym uacrt ]past mt nepenonnn, ntunenxx xax mnnnmantnym
ennnny nepenoa cnono - orentno ecru n suaem, ntnpax noxoxmne napnanrnte coornercrnnx.
Onpeenxx napnanr, mt opnenrnponannct na ro, uro nepe namn rexcr xypnanncrcxoro +cce, ocnona crnnx
xoroporo -nnctmennax nnreparypnax nopma, uro n nnno no oxpacxe cnon nonnnnnxa. Ho+romy ns
nosmoxntx napnanron: ecru, ecr, .moo, raroi, roeo uu eosi+u - mt ntpann ecru))
(napnanr c nerxnm orrenxom xoncepnarnnnocrn nnctmenno nopmt). Bosmoxen tn n onee nerpantnt
napnanr - raroi. Ho ro xe npnunne cpen napnanron suaem, e rvpce, pacceraem n p. mt
ntpann suaem. Bropax uacrt ]past npecrannxer coo ]paseonornsm, a nmenno - nocnonnny. B
nmom peuenom xanpe n npn nmom nn]opmannonnom cocrane rexcra nocnonnna ntnonnxer naxnte
]ynxnnn - xomnaxrntm opasntm cnocoom nepeaer nn]opmannm c orrenxom npocropeunx, a moxer
cnyxnrt n +nemenrom pnrma rexcra. Ho+romy no ncex rexcrax, xpome ycrntx, ee nepenoxr c coxpanennem
]opmantntx ocoennocre; nepeaua onncarentntm cnocoom neonycrnma. Bor nouemy mt nepeaem
napnanrntm coornercrnnem, c uacrnuntm nsmenennem opasa (.uxa oeoa no cpannennm c schwer
xnnxercx rnnepono), no c coxpanennem pnrma n orrenxa apxanunocrn (n nonnnnnxe +ro - ynorpenenne
Aller nmecro conpemennoro jeder e couerannn c Anfang, n nepenoe .uxa - xparxax ]opma
npnnararentnoro). Paccmarpnnax ncm nocnonnny xax cemanrnuecxoe enncrno, mt n xauecrne ennnnt
nepenoa nsnpaem npenoxenne.
Hrax, npn xommenrnponannn mt onpeenxnn ennnny nepenoa, rnn n nn coornercrnnx.
Kommenrnponanne noncxa moxno npononrt n na marepnane uyxnx rorontx nepenoon - xax xopomnx,
rax n nnoxnx. Ho onoro rontxo anannsa uyxoro noncxa neocrarouno. Bet camt neoxonmt nx
nepenounxa nantx - +ro ymert xnarart sa pyxy camoro cex, ocosnanart cocrnennte ecrnnx, ymert
nonpemx cex nonpannrt. Xopomn ontr raxoro poa aer nanncanne xypcono paort no nepenoy,
npecrannxmme coo nepeno n xommenrapn x nemy (noponee o +rom cm. n pasene 5 +ro rnant).
63
3.4. Ananns pesynt1a1on nepenoa
Hepeno ntnonnen. Ocranoct npocmorpert ero n spano onennrt. Hocxontxy na +rane nororonxn n n
nponecce nepenoa mt crapannct cex xonrponnponart, nam ocraercx n ocnonnom rexnnuecxax paora.
Hpexe ncero - nyxno cenart cnepxy rexcra: ne nponymeno nn cnyuano cnono nnn ]parmenr. 3arem
onennnaercx enncrno crnnx nepenoa, yxe es conocrannennx c nonnnnnxom, ro ecrt ntnonnxercx
peaxropcxax npanxa, o xoropo mna peut. Pasymeercx, nce cocrnennte orpexn samernrt ne yaercx,
no+romy, ecnn nepeno nynnxyercx, on npoxonr (n sanncnmocrn or nene nsannx) nnreparypnoe,
nayunoe n nsarentcxoe peaxrnponanne. Ho nepnonauantno coornercrnne nepenoa nnreparypno nopme
xstxa n yxe ynomxnyroe enncrno crnnx onxen ntnepnrt cam nepenounx. He nonano nn n nepeno
nenoxoxmee cnoneuxo, ne orneuammee ocnonntm uepram crnnx nonnnnnxa, ne cnnmxom nn
ncxyccrnenno ntrnxnr na ]one rexcra crnnncrnuecxax ]nrypa, cxoncrpynponannax nepenounxom, - nce
+ro noaercx xonrponm. Hennoxo t npnyunrt cex nonyrno ntxnnxrt menxne crnnncrnuecxne
mepoxonarocrn: cnnmxom uacrt nonrop onoro n roro xe cnona (otuno nepenounxn snamr sa coo
nmont x onpeenenntm cnonam n moryr nenontno nanonnxrt nmn nepeno), neyaunte couerannx
npnarountx, paccornaconanne no npemenax, nenpannntnoe naexnoe cornaconanne.
Bcemy +romy moxno nayunrtcx n camocroxrentno. Ecnn xe raxoe oyuenne npononrcx na sanxrnxx,
npoyxrnnnee ncero nauart c npenoanarentcxoro peaxrnponannx (npenoanarent peaxrnpyer nepeno
cryenra - sapanee nororonnnmnct nnn no xoy urennx nepenoa n aynropnn. Ocrantnte cryenrt
yuacrnymr n ocyxennn). Cneymmn +ran - art saanne cryenram orpeaxrnponart nepenot pyr
pyra. H, naxonen, moxno nepern x camomy cnoxnomy: art cryenram saanne orpeaxrnponart
cocrnennt nepeno n npecrannrt pesyntrart na cy aynropnn. B ononnenne - ecnn ecrt raxax
cuacrnnnax nosmoxnocrt -nonesno cpannnrt nonyuennoe c rorontm nepenoom npo]eccnonantnoro
nepenounxa.
3.5. Me1onxa uoennponannn 1exc1a na ponou nsmxe
Bce onncannte +rant anannsa, neoxonmte nepenounxy nnctmennoro rexcra, coepxar nnonne
rpannnonnte ecrnnx. Ho nnora x nnm tnaer nonesno npn oyuennn (nnn camocroxrentnom
ocnoennn) oannrt ynpaxnenne, npecrannxmmee coo ne ananns, a cnnres. 3ro moennponanne nnn,
nonpocry ronopx, counnenne rexcra na ponom xstxe. eno n rom, uro rnnt rexcron, xoropte
ncrpeuamrcx nepenounxy, nnxora ne tnamr conepmenno nontmn nx nero. On yxe re-ro nnen n
unran nx - n nncrpyxnnm, n pexnamy, n a]opnsm. H nocxontxy peuente xanpt ynnnepcantnt, ro rexcry
na nnocrpannom xstxe ncera naercx noone na ponom. Ero n nyxno noccosart, crapaxct, urot
nonyunnoct noxoxe na nncrpyxnnm, na pexnamy, na nn]opmannonnym samerxy, na cxasxy n r. n. Tema ne
naxna, n nyume, urot ona ne tna cnxsana c remo rexcra, xoropt mt anannsnpyem n nepenonm: ecnn
mt nepenonm nncrpyxnnm x yrmry, ro cnom nncrpyxnnm moxno nanncart x nepno pyuxe, xpyxxe,
ranouxam. 3arem nanncannte rexcrt ocyxamrcx n rpynne. Inannoe npn ocyxennn: onpeennrt, uro
rnnnuno nx annoro rexcra n uro ne noxonr. Taxnm opasom ntxnnxmrcx xapaxrepnte ueprt rexcra -
cocrnenno, re xe, uro n npn npenepenouecxom anannse.
Meronxa moennponannx rexcra na ponom xstxe xopoma rem, uro ne rpeyer or yymero
nepenounxa ]ynamenrantntx ]nnonornuecxnx snann n noxonr axe nx oyuennx nepenoy
mxontnnxon. Ecnn ]nnonornuecxne snannx orcyrcrnymr nnn satrt, ro oxnnnrt nx nnn nnecrn moxno
nosxe - na +rane anannsa. Kpome roro, ona aer nosmoxnocrt n xomnnexce npecrannrt cee pecypct
nepenoa n yer onopo nx 2-ro +rana nepenouecxoro anannsa - anannrnuecxoro napnarnnnoro noncxa.
H, naxonen, ona aer naunnammemy nepenounxy momnym ncnxonornuecxym noepxxy, y nero eme o
nepenoa cosaercx ynepennocrt, uro ocoennocrn rexcra on snaer n nepenecrn ero moxer. Meronxa
moennponannx rexcra, pasymeercx, ne+]]exrnnna npn nepenoe ontmnncrna rexcron xyoxecrnenno
nnreparypt (sa ncxnmuennem rexcron c ycrounntmn crnnncrnuecxnmn xapaxrepncrnxamn, raxnx, xax
naponax cxasxa), n sect ee oruacrn xomnencnpymr napannentnte rexcrt (cm. pasen 4.20.5 anno
rnant - Pont ananoronoro rexcra). C opasnamn rexcron-moene, ntnonnenntx cryenramn, moxno
nosnaxomnrtcx n Hpnnoxennn.
64
3.6. Cnonapn n pyrne nc1ounnxn nnqopuannn. Hy1n nxoaennn n 1euy
Hyxen nn nepenounxy cnonapt? Hyxen, no ne ncera n ne ncxxn. V menx ecrt snaxomax nepenounna,
ouent nsnecrnax, y xoropo oma ner nyxstunoro nemenxo-pyccxoro cnonapx. A ona ouent mnoro
nepenonr c nemenxoro. He noymare, uro ona snaer nce cnona. Hpocro nepenonr ona n ocnonnom
xyoxecrnennym nnreparypy. H cnonapt nce panno ne nomoxer e ortcxart nyxnoe no xonrexcry, uacro
ynnxantnoe anropcxoe cnono. Vunrtnax naxnemn napamerp rexcra, o xoropom ronopnnoct n pasene
3.2.3, a nmenno ero nn]opmannonnt cocran, moxno cxasart, uro cnonapt neoxonm nx nepenoa
rexcron, re npeonaaer xornnrnnnax nn]opmannx: nayuntx, rexnnuecxnx n r. n. Fontmym uacrt nx
nastnamr cnennantntmn, nmex n nny nx remarnxy - onpeenennym onacrt cnennantntx snann.
Fontmnncrno cnennantntx remarnx oecneueno cnennantntmn cnonapxmn - no +nexrporexnnxe,
mennnne, oprannuecxo xnmnn...
Onaxo cnonapn xoncepnarnnnt. Bce onacrn snann pasnnnamrcx, menxercx n repmnnonornuecxn
annapar nx onncannx, a cnonapn orcramr. Onn nacrontxo uacro nonoxr nepenounxa, uro cymecrnyer
mnenne, yro repmnnt nonce ne onosnaunt n, xpome roro, mnorne nn n xaxo cnonapt ne nxoxr.
Comnenne n onosnaunocrn repmnnon cnxsano c rem, uro cnonapt ne ycnenaer yunrtnart nsmenennx n nx
ncnontsonannn, cyxenne n pacmnpenne snauennx, ]nxcnponart nanason uacrornocrn repmnna. Ho +ro
npnunne nepenounxy ne oornct es xnnoro ncrounnxa repmnnon - es cnennanncra n anno onacrn
snann, xoropt nontsyercx nmn ceronx n rouno snaer, xaxo repmnn na ceronx uro oosnauaer. A uro
enart, ecnn repmnna ner n cnonape? To xe camoe - oparnrtcx x cnennanncry: npauy, cnxmennnxy,
nnxenepy, apxnrexropy. Horomy uro ecnn repmnna ner n cnonape, ro nno on concem nont, nno
ornocnrcx x npo]eccnonantntm xapronnsmam (nx otuno cnonapt ne ]nxcnpyer). H rontxo xnno
snarox sect moxer nomout.
Ocoym pont, n ornnune or cnonape, nrpamr ]ynamenrantnte n nonynxpnte rpyt n nyxno nam
onacrn snann, yt ro nonornx nnn ]apmaxonornx. Onn neoxonmt, urot norn n xypc ena nnn,
uro nastnaercx, norn n remy. B camom nauane xnnrn yxe mna peut o ynnnepcantnocrn snann
nepenounxa. Hpn +rom emy ne nyxno yrnynxrtcx n erann, ocrarouno nonxrt ocnonnym cyrt xnnennx,
nponecca, paort mexannsma. Fes +roro on moxer nonaenart rnynemnx omnox n coepxannn. Eme pas
nanomnnm, uro, no namemy yexennm, axrnnnte snannx nexcnxn no cnennantntm remam ne cronr
npnoperart sapanee, rem onee uro +ro saaua neocymecrnnmax. Ho n ror momenr, xora rema
ncrpernnact n nepenoe, cneennx nyxno conpart maxcnmantno ceptesno, cocpeorouenno n tcrpo,
crapaxct pasopartcx n cyrn.
4. Ocnoenne 1exc1onmx aanpon n nnctuennou nepenoe
Pasnoopasne nnctmenntx rexcron nennxo. B sanncnmocrn or xapaxrepntx npnsnaxon rexcra
nepenounx ortcxnnaer cpecrna nepenoa. Kaxne xe +ro npnsnaxn? B annom pasene npenaraercx
xparxax xapaxrepncrnxa rex pasnonnnocre rexcron, xoropte uame ncero ncrpeuamrcx nepenounxy. B
pasrpannuennn rnnon rexcron mt onnpannct na reopnm peuentx xanpon, no npenaraem ropaso onee
orpannuennt naop pasnonnnocre (rax xax mnorne nnsxne xanpt ne pasnnuamrcx no
nepenouecxomy noxoy) n onee npocro cocran xapaxrepntx npnsnaxon (nocxontxy ne nce npnsnaxn
naxnt nx nepenoa).
unrarenx, snaxomoro c noconxmn no nepenoy, ynnnr sect orcyrcrnne camnx rexcron. Onn
orcyrcrnymr ne cnyuano. Hmte npnmept n nne rexcron npnnxsann t nac x onomy xonxpernomy
nnocrpannomy xstxy, a nama saaua - ntxnnrt saxonomepnocrn npaxrnuecxo paort na rexcrom,
cnxsannte c nepenoom, c ecrnnxmn nepenounxa, xoropte npnmennmt x nmomy ncxonomy n
nepenoxmemy xstxy. Mt namepenno ne sarparnnaem nnnrno+rnnuecxne xomnonenrt rexcra, ro ecrt nce
ro, uro sanncnr or cnenn]nxn xyntrypt xaxoro napoa, nocxontxy raxne ocoennocrn - n
coepxarentnte, n na yponne peueno ]opmt -rpeymr pasronopa na marepnane nyx xonxperntx xstxon.
Pasen paccunran na ro, uro snaunrentnax uacrt onncanntx sect rnnon rexcra noer n sanxrnx no
nepenouecxomy anannsy, a nspannte nnt (cxaxem, mpnnuecxn rexcr, mennnncxn rexcr nnn xaxne-
ro pyrne) yyr ocnannartcx sarem nopono na rpennnrontx sanxrnxx coornercrnenno no
mpnnuecxomy nepenoy, mennnncxomy nepenoy n r. .
nx npenoanarene cenaem cpasy ono meronuecxoe npnmeuanne: n onncannn rnnon rexcron nt
naere nnmt nx xapaxrepncrnxy, no ner pexomenann, xaxnm opasom nt +rn ueprt nmecre co
65
cryenramn onapyxnre n rexcre, ne pernamenrnponana raxxe n nocneonarentnocrt anannsa. Bo-nepntx,
nx xaxoro rexcra yonee ncero cnox nocneonarentnocrt anannsa. Bo-nroptx, or nororonnennocrn n
nacrpox aynropnn roxe sanncnr, xax nyume ncero noart marepnan: n onnx cnyuaxx moxno nauart c
anannsa nexcnxn n no +romy nyrn npnrn x ocyxennm cocrana nn]opmannn, n pyrnx- oxsarentno c
nnemnnx cneenn o rexcre, a nnora rontxo c moennponannx rexcra n nmeer cmtcn naunnart
ocyxenne. Kopoue ronopx, raxrnxa anannsa - eno npenoanarentcxo rexnnxn.
nx nepenounxon-npaxrnxon +ror pasen nocnyxnr cnoeopasntm cnpanounnxom, xoropt onerunr
nx rpy.
B pasen ne nomnn nexoropte rexcrt, xoropte ncrpeuamrcx uacro, nanpnmep cnncxn, nepeunn,
rannnt - r. e. npenmymecrnenno re, n cocrane xoroptx orcyrcrnyer crpyxrypa npenoxennx, nocxontxy
onn ncxnmunrentno npocrt nx nepenoa (xpome ncnontsonannx cnonapx, or nepenounxa nnxaxnx
ycnnn ne rpeyercx).
Mt, xax ncera, nocrapannct pacnonoxnrt rexcrt no crenenn nospacrannx cnoxnocrn nx nepenoa, no
+ror npnnnnn ntepxan ne nonnocrtm. Tax, rexcrt, nmemmne ncnomorarentnt xapaxrep n cncreme
rnoantnoro rexcra, nanpnmep nnnorpa]nuecxne marepnant, nomement n xonne, xorx nx nepenoa
onn ne cnoxnt. Hpnmept npnnoxrcx npenmymecrnenno na marepnane pyccxoro xstxa.
4.1. Hayunmn n 1exnnuecxnn 1exc1m
Cma ornocxrcx rexcrt nayuntx crare, monorpa]n, rexnnuecxnx onncann. Onacrt snann, rax
nastnaemax rema, npnnnnnnantnoro snauennx nx o]opmnennx rexcra ne nmeer. Bnemnee nneuarnenne,
uro maremarnuecxn rexcr, necrpxmn maremarnuecxnmn ]opmynamn, n xnmnuecxn, nonnt xnmnuecxnx
]opmyn, conepmenno pasnnunt, na camom ene, rontxo na mnnnnmerp orenxer nac or ntnoa, uro onn
nmenno +rnmn ]opmynamn ouent nnsxn pyr pyry. H ecrnnrentno, nmo nayunt/rexnnuecxn
rexcr (n antnemem nsnoxennn - npocro nayunt) ornnuaercx or pyrnx orartm apcenanom
ncnomorarentntx snaxontx cncrem (nxnmuax cxemt n ueprexn n rexnnuecxom rexcre). Fontmnncrny
nocnrene xstxa +rn snaxn nensnecrnt. Ho net nx xoro-ro raxo rexcr npenasnauen? a, on
npenasnauen nx cnennannc1on n anno onacrn snann. 3naunr, pennnnenr - cnennanncr (menx,
maremarnx n r. n.). A xro - ncrounnx? Anrop nayunoro rexcra ncera yxasan. Ho mt nnxora ne samernm n
nayunom rexcre cymecrnenntx npoxnnenn anropcxo nnnnnyantnocrn. Hayunte rexcrt ne nnmyrcx
xax For na ymy nonoxnr. Hx npnnxro nncart no crpornm npannnam, n y pasntx anropon, nnmymnx na
ony n ry xe remy, mt onapyxnm ne rontxo onn n re xe cnnraxcnuecxne n mop]onornuecxne
crpyxrypt, no n onnaxonte ooport peun, onnaxont crnnt. Pasnnunx nanmamrcx nnmt n
uacrornocrn ynorpenennx nexoroptx cnon n ntpaxenn (nmnmte cnona) n, moxer trt, n crenenn
cnoxnocrn nsnoxennx. Honyuaercx, uro anrop ntcrynaer ne or cex nnuno, a xax onn ns npecrannrene
anno onacrn snann, onnpaxct na nce ocrnrnyroe ero npemecrnennnxamn, npnuem crponr rexcr no
crpornm npannnam, npnnxrtm cpen cnennanncron n nmo onacrn. 3naunr, ncrounnx - anrop xax
npecrannrent ncex cnennanncron n onpeenenno onacrn snann.
Hayunt rexcr cnyxnr nx nepeaun xornn1nnnon nnqopuannn. Mnorouncnennte xstxonte
cpecrna oecneunnamr ee o]opmnenne xax oexrnnno nn]opmannn. Hasonem neymne ns nnx, xoropte
norpeymr +xnnnanenrno nepeaun n nepenoe:
1) Cemanrnxa nonexamero. B xauecrne nonexamero, xax npannno, ncnontsyercx cymecrnnrentnoe ns
remarnuecxoro xpyra anno onacrn snann nnn cpecrna nropnuno nomnnannn (nnunte n
yxasarentnte mecronmennx, napeunx), yxastnammne na raxoe cymecrnnrentnoe. Hnunte mecronmennx
enncrnennoro uncna co snauennem cyexra ncrpeuamrcx ncxnmunrentno pexo, nspexa anrop-cyexr
onapyxnnaer cex n pnryantno ]opme oexrnnnponannoro mt.
2) Pasnoopasnte cpecrna ntpaxennx naccnnnocrn no ornomennm x ]opmantnomy nonexamemy:
cnennantnte rnarontnte sanoronte ]opmt (naccnn), rnarontnte xoncrpyxnnn c naccnnntm snauennem,
esnnunte n neonpeenenno-nnunte npenoxennx.
3) Hpeonaanne nacroxmero npemenn rnarona, npecrannxmmero coo aconmrnoe nacroxmee, rax
nastnaemt praesens generellis. Ero ncnontsonanne aer nosmoxnocrt npecrannrt coomaemte cneennx
xax aconmrno oexrnnnte, naxoxmnecx nne npemenn, xax ncrnny n nocnene nncrannnn.
4) Onnne cnoxntx cnon n cnon, nocrpoenntx no cnonoopasonarentno moenn c acrpaxrntm
snauennem. 3ra uepra orpaxaer ntcoxn yponent oomennocrn onnctnaemtx cneenn, a
cneonarentno- nx oexrnnnocrn.
66
5) Oruernnnax nomnnarnnnocrt rexcra - xnnoe npeonaanne cymecrnnrentntx, ntpaxenne ecrnnx
npenmymecrnenno ne uepes rnaron, a uepes orrnarontnoe cymecrnnrentnoe c ecemanrnsnponanntm
rnaronom. 3ro roxe nontmaer craryc oexrnnnocrn nsnoxennx, nocxontxy ynennunnaer yponent
acrpaxrnocrn.
Xapaxrepneme uepro nayunoro rexcra, xoropax cpasy pocaercx n rnasa, xnnxercx onnne
1epunnon. Moxno cxasart, uro +ro camoperynnpyemt nexcnuecxn annapar, cnennantno ntpaorannt
nx nepeaun xornnrnnno nn]opmannn. Tepmnnt onosnaunt, ne onaamr +monnonantno oxpacxo n
ne sanncnmt or xonrexcra. 3rn rpn naxntx npnsnaxa repmnnon neyr x pemammnm nx nepenounxa
ntnoam: nx nepeaun repmnnon n nayunom rexcre onxnt ncnontsonartcx onosnaunte, ne sanncnmte
or xonrexcra coornercrnnx - +xnnnanenrt. 3naunrentnax uacrt +xnnnanenron coepxnrcx n nyxstuntx
cnennantntx cnonapxx. 3amena repmnnon nnsxnmn no snauennm cnonamn neonycrnma.
Ocrantnax nexcnxa n nayunom rexcre ocrarouno onoopasna no cocrany, n, nponex cpannnrentnt
ananns pasnnuntx no remarnxe nayuntx rexcron, mt onapyxnm ouent noxoxn naop cnon (n pyccxom
rexcre: aua.usupoeami, npoecc, paseumue, npumu r eieoov n r. n.). Heapom +ry nexcnxy
nnora nastnamr omenayuntm cnoem repmnnonornn, nnn nexcnxo omenayunoro onncannx.
Hccneonan ee ocoennocrn n rexcre, mt ntxnnm cneymmee:
1) ona nnmena +monnonantno oxpacxn;
2) ee moxno ornecrn x nerpantnomy napnanry conpemenno nnctmenno nnreparypno nopmt;
3) n ne mnpoxo pasnnra cnnonnmnx, npnuem cnnonnmt, xax npannno, crnnncrnuecxn pannonpannt:
uepaem earuvm po.i, u+eem earuoe sua:euue, ooeo.iuo cvuecmeeu - +rn cnnonnmnuecxne
ooport n ontmnncrne cnyuan nsanmosamenxemt. Cneonarentno, npn nepenoe nexcnxn omenayunoro
onncannx, ro ecrt roro ]ona, na xoropom ntcrynamr repmnnt, mt yem ntnpart coornercrnnx,
npecrannxmmne coo neuro cpenee mexy +xnnnanenramn n napnanrntmn coornercrnnxmn, nocxontxy
ontmnncrno napnanron nsanmosamenxemt, n nce onn nerpantnt. Tax uro n n annom cnyuae nepenounx
moxer onnpartcx na cnonapt, no yxe ne cnennantnt, a omexstxono.
B nayunom rexcre ncera nmemrcx cpecrna, nontmammne yponent nnornocrn xornnrnnno
nn]opmannn. 3ro npexe ncero pasnoro poa coxpamennx. nx ntpaorxn nepenouecxnx pemenn nam
naxno onpeennrt nx rnn. Ananns noxastnaer, uro n nayunom rexcre mnpoxo npecrannent cnennantnte
repmnnonornuecxne coxpamennx (nanpnmep, JKI = o.ermporapouoepa++a n mennnncxom rexcre) n
omexstxonte (nanpnmep, u m. o. =u mar oa.ee). Fontmnncrny repmnnonornuecxnx coxpamenn
aercx coornercrnne n cnonapxx, ero n nyxno npnmenxrt n nepenoe n nn n xoem cnyuae ne nsoperart
cocrnennoe coxpamenne. Ecnn xe n cnennantnom cnonape coxpamenne orcyrcrnyer (+ro tnaer, ecnn
repmnn n xoy n anno onacrn snann na onom xstxe n eme mano nsnecren na pyrom), npnnxro
pacmn]ponart coxpamenne n art ero n nepenoe xax n nonnom, rax n n coxpamennom napnanre (rora
coxpamenne npenaraer cam nepenounx, opnenrnpyxct na rnn coxpamennx n nonnnnnxe: ecnn n
nonnnnnxe axponnm, ro ecrt coxpamenne no nauantntm yxnam, ro n nepenoe - roxe axponnm; ecnn n
nonnnnnxe cnoxnocoxpamennoe cnono, nepenounx ntcrpannaer ry xe moent). Konrexcryantnte
coxpamennx n nayunom rexcre orcyrcrnymr (o nnx cm. pasen 3nnnxnonenuecxn rexcr).
Vxe cam ananns cpecrn o]opmnennx xornnrnnno nn]opmannn noxasan, uro cncrema +rnx cpecrn
]axrnuecxn noxnpyer +monnonantnym nn]opmannm. Cpecrna oexrnnnsannn nsnoxennx ne amr
npoxnnrtcx cyexrnnnomy nauany. Kpynnnt +monnonantno nn]opmannn npecrannent n creprom,
npeentno ]opmannsonannom onnxe cpecrn moantnocrn nayuno ncxyccnn. Cpecrna +rn n xaxom
xstxe cnon, nanpnmep, n pyccxom +ro moantnte cnona, cnonocouerannx c rnaronamn onpeenenno
cemanrnxn: eepomuo, +ue npeocmae.emc; nexcnuecxne ycnnnrenn, ornocxmnecx x cnom
nnctmenno nnreparypno nopmt xstxa: uenpe+euuo, uu e roe +epe. Ha +rn nx xapaxrepncrnxn n
npnercx opnenrnponartcx, nepeanax +monnonantnym nn]opmannm n nepenoe. Heontmym onm
cocrannxmr nnrepnannonantnte cpecrna +monnonantnocrn nayuno ncxyccnn, raxne, xax pnropnuecxne
nonpoct n nocxnnnannx.
Aconmrnoe npeonaanne xornnrnnno nn]opmannn n nayunom rexcre nxryer nornuecxn, a ne
acconnarnnno-opasnt nyrt ero nocrpoennx. Hyrt +ror oecneuen cnennantntmn xstxontmn
cpecrnamn, xoropte oprannsymr cnxsnocrt rexcra - cpec1naun ceuan1nuecxon n qopuantnon
xoresnn. uacro onn ynnpymr pyr pyra, n nayunom rexcre nx xonnuecrno, no cpannennm c pyrnmn
rnnamn rexcron, maxcnmantno nennxo, n mt moxem ronopnrt o nstrounocrn +rnx cpecrn. pyrnmn
cnonamn, cpecrna oecneuennx nornunocrn nsnoxennx npecrannent c sanacom, nx onnne - ona ns
omnnnpymmnx uepr nayunoro rexcra. Hepeaua cpecrn cemanrnuecxo xoresnn npn nepenoe ocoo
67
cnoxnocrn ne npecrannxer, nocxontxy ontmax uacrt nexcnxn, xoropax ee oprannsyer, nepeaercx
onosnauntmn coornercrnnxmn, a snaunr, cemanrnuecxoe xpo n xaxom cnyuae coxpanxercx. Fonee roro,
snax o nstrounocrn cpecrn xoresnn, nepenounx nnpane ymentmnrt nx xonnuecrno, nanpnmep,
ymentmnrt uncno nonropenn xaxoro-nno repmnna. Ceptesnee ocronr eno c nepeaue cpecrn
]opmantno xoresnn (napeun, yxasarentntx n nnuntx mecronmenn, comson n r. n. - nanpnmep, n
pyccxom: umar, uoo, me+ ca+i+, rpo+e omoeo, enpo:e+, oa.ee n mn. p.). 3ro, xax npannno,
manentxne, nesamernte cnoneuxn n rexcre, n nepenounx no neontrnocrn nx nopo nponycxaer; xpome
roro, y nepenounxa npn nepenoe nayunoro rexcra, axe ecnn on ero ne anannsnponan, speer omymenne,
uro ncex +rnx cnxsountx cnon n rexcre cnnmxom mnoro, n no +ro npnunne on roxe moxer uacrt ns nnx n
nepenoe ne coxpannrt. Ho ncxxn pas, cnnmax manentxoe cnoneuxo, on ocnanxer nornunocrt rexcra n
npnnnxaer npnnnnn ero nocrpoennx x acconnarnnnomy. Ho+romy cpecrnam ]opmantno xoresnn
npnercx naxonrt n nepenoe +xnnnanenrnte coornercrnnx. Kax npannno, onn ornocxrcx x paspxy
coornercrnn, onaammnx pannonpanno napnarnnnocrtm, n moxno ntpart nmo ns necxontxnx
(oa.ee = same+; nocro.irv = nomo+v :mo = uoo).
Hornunocrt nsnoxennx oecneuena raxxe ntcoxnm yponnem cnoxnocrn n maxcnmantntm cpen
nnctmenntx rexcron pasnoopasnem cnnraxcnuecxnx crpyxryp (pasymeercx, ncrpeuamrcx rontxo
crpyxrypt, naxoxmnecx n pamxax nnctmenno nnreparypno nopmt). Kasanoct t, +ry naxnym uepry -
cnoxnocrt cnnraxcnca - nepenounx roxe onxen coxpanxrt n nonno mepe. Ho nnora cnoxnax
crpyxrypa, ns-sa ocoennocre xstxa nepenoa, npeopasyercx raxnm opasom, uro noxnnxercx
nycmtcnennocrt coepxannx nnn cnnmxom ontmax ncrannnx xomnonenron memaer npocnenrt sa
mtcntm anropa. B raxnx cnyuaxx npnnnnn nornunocrn nocrpoennx napymaercx, n nepenounxy
npnxonrcx npeopasonart cnnraxcnuecxym crpyxrypy (ro ecrt nponsnecrn cnnraxcnuecxym
rpanc]opmannm), ynpocrnrt ee nnn pasnrt cnoxnoe npenoxenne na na. A nor ecnn nornuecxn
npnnnnn ntepxan n nayunom rexcre or nauana n o xonna, unrarent moxer axe nonyunrt yonontcrnne
or snaxomcrna c nnm, nocxnmaxct necxom nornxn nsnoxennx. Tora mt nnpane cunrart, uro rexcr
coepxnr +nemenrt +crernuecxo nn]opmannn. H +ro - eme onn ono n nontsy roro, uro cpecrna
nornxn nocrpoennx nepenounxy npnercx nocnponsnonrt n nepenoe. Hycrt unrarent nepenoa nonyunr
nosmoxnocrt rax xe nacnaxartcx rexcrom, xax n unrarent nonnnnnxa! Ormernm, onaxo, uro anexo ne
ncxxn nayunt rexcr nemer nornunocrtm; nepenounxy ncrpeuaercx ncxxn yponent nayunoro
nsnoxennx, n ecnn on ne nonyunn ocooro saannx orpeaxrnponart n ynyumnrt rexcr npn nepenoe, ro
on nnonne moxer ocrannrt ero neocrarxn na conecrn anropa n nepenecrn nce xax ecrt.
ononnnrentntm cpecrnom nornuecxo oprannsannn nayunoro rexcra xnnxmrcx rpa]nuecxne
cpecrna, npexe ncero - mpn]ronte. Bennunna n xnpnocrt mpn]ra n sarononxax n nosarononxax,
paspxxa, xypcnn - xomnpeccnnnte cpecrna ntenennx snaunmo n nounnenno nn]opmannn. K nnm
moxno oannrt nouepxnnannx n ntenenne pyrnm nnerom. Hpn o]opmnennn nepenoa nepenounx
oxsan cnrnannsnponart o xapaxrepe ntenennocrn nn]opmannn cnonmn cpecrnamn ntenennx
(nanpnmep, ne oxsarentno pasntmn mpn]ramn, no - nneenno nm rpaanne nouepxnnann) nnn xe
coomnrt o +rom n ocoom npnmeuannn.
Kommynnxarnnnoe saanne nayunoro rexcra - coomenne nontx cneenn n anno onacrn snann.
Hpnuem +ro nonoe asnpyercx na snaunrentnom oeme nsnecrnoro - nsnecrnoro, xoneuno, ne nmomy
unrarenm, a rontxo cnennanncry. Vponent asono xomnerenrnocrn, ome nx ncrounnxa n pennnnenra,
ouent ntcox. Bor nouemy nayunt rexcr neocrynen nenocnxmenntm. 3naunr, nepenounxy neoxonmo
nxoxenne n remy, neoxonmo nontcnrt cno yponent xomnerenrnocrn, urot ne omnnrtcx n
nepeaue coepxannx.
B saxnmuenne xapaxrepncrnxn nayunoro rexcra ncnomnnm o rom nynxre, xoropt n cxeme
npenepenouecxoro anannsa mt nasnann nepntm: cop nnemnnx cneenn o opnrnnane. Ecnn n
pesyntrare copa +rnx cneenn ntxcnnrcx, uro annt nayunt rexcr - nnmt uacrt nayunoro rpya
(rnana, pasen) nnn nayunax crartx n remarnuecxom copnnxe, neoxonmo osnaxomnrtcx c xnnro n
nenom, +ro onerunr nonnmanne coepxannx. Moxer oxasartcx raxxe, uro nayunt rexcr ne conpemenen,
nanncan n nauane 20 nexa nnn pantme. Tora saaua nepenounxa nensexno ocnoxnxercx, emy npnercx
ncnontsonart n rexcre nepenoa xstxonte cpecrna, xoropte nepeayr npemennym ncrannnm. Kaxne
cpecrna - +ro noxaxer ananns nonnnnnxa. 3ro moryr trt ycrapenmne cnona n ooport nnreparypnoro
xstxa, ycrapenmne repmnnt, onee apxanunte crpyxrypt npenoxennx (n rom uncne n ycrapenmne
napnanrt nopxxa cnon).
Bmnom nn nepenounxa: Hpn nepenoe nayunoro n rexnnuecxoro rexcron omnnanramn nepenoa,
68
oecneunnammnmn nnnapnanrnocrt rexcra, ro ecrt coornercrnne ero nonnnnnxy, yyr nce cpecrna,
oecneunnammne oexrnnnocrt, nornunocrt n xomnaxrnocrt nsnoxennx. Hepeuncnnm nx eme pas:
repmnnt, omenayunax nexcnxa es onenouno oxpacxn (nnctmennt napnanr), rnarontnte ]opmt
nacroxmero npemenn, naccnnnte rnarontnte xoncrpyxnnn, neonpeenenno-nnunte n esnnunte
crpyxrypt, cnoxnte cnona, cnonoopasonarentnte moenn c acrpaxrno cemanrnxo, npeonaammee
ntpaxenne nponecca uepes cymecrnnrentnoe (snaunr, samena cymecrnnrentnoro na rnaron c ro xe
cemanrnxo nexenarentna!), coxpamennx, nn]pt, ]opmynt, cxemt (nocnenne rpn nepenocxrcx n rexcr
nepenoa es nsmenenn), maxcnmantnax cnoxnocrt n pasnoopasne cnnraxcnuecxnx crpyxryp (xoropte n
cnyuaxx napymennx nornuecxoro npnnnnna moxno unennrt), onnne cpecrn xoresnn, rpa]nuecxne
cpecrna nornuecxo oprannsannn, ]opmannsonannte cpecrna +monnonantnocrn nayuno ncxyccnn.
Beymax ennnna nepenoa - cnono, a nx nepenoa nexoroptx cnoxntx cnon - mop]ema. Hanonee
pacnpocrpanennt nn coornercrnn - onosnaunt +xnnnanenr; na nropom mecre - napnanrnoe
coornercrnne c pannonpanno napnarnnnocrtm.
4.2. Yuennx
Mt ornocnm x +romy rnny rexcrt nmtx yuennxon, yuentx nocon n pyxonocrn, a raxxe rexcrt
cnennantntx +nnnxnonen, nocrpoenntx no remarnuecxomy npnnnnny. Hepenonrt nx npnxonrcx
uacro, a neyaun nepenounxa uacro cnxsant c rem, uro on ne pasopancx n cnenn]nxe raxoro rexcra n
npnan emy ueprt nno uncro nayunoro, nno nayuno-nonynxpnoro.
B uem xe +ra cnenn]nxa? Fontmnncrno yuennxon npenasnaueno nx roro, urot nepeart unrarenm
onontno ontmo oem cncremarnsnponanntx cneenn, nontcnrt yponent ero npo]eccnonantno
xomnerenrnocrn. Pasnnna n yponne xomnerenrnocrn ncrounnxa n pennnnenra - ouent cymecrnennax.
Cocrnenno, ncrounnxom rexcra yuennxa xnnxmrcx re xe cnennanncrt, no, opnenrnpyxct na
ocoennocrn unrarentcxo aynropnn, onn aanrnpymr x ne cnenn]nxy nayunoro rexcra. unrarenm
yuennxa moxer ne xnarart ne rontxo npo]eccnonantno, no n nospacrno xomnerenrnocrn. Tora
neoxonma eme n nospacrnax aanrannx: nce snamr, uro yuennxn nx ere nanncant npome, uem
yuennxn nx nopocrxon, a yuennxn nx nopocrxon - npome, uem yuennxn nx nspocntx.
Texcr yuennxa, rax xe xax n nayunt rexcr, xnno cnennannsnponan na nepeaue xornn1nnnon
nn]opmannn. Mt naxonm n nem nce re xe cpecrna ee nepeaun, no n ynpomenno ]opme. Paccmorpnm
xaxoe ns nnx:
1) Tepmnnt. Onaamr n yuennxe ncemn cnonmn xapaxrepntmn npnsnaxamn (onosnaunocrt,
nerpantnocrt, nesanncnmocrt or xonrexcra), no xonnuecrno nx mentme, n xaxt repmnn nnonrcx
onpeenennem. B ysxo cnennantntx yuennxax (raxnx, xax Hocone no xapnonornn nx mececrep)
nnora nanmaercx ncnontsonanne ycrntx npo]eccnonantntx xapronnsmon.
2) Hexcnxa omenayunoro onncannx. Ee oem ocrarouno nennx, n x ne oannxercx snaunrentnt
nponenr nexcnxn omenannonantnoro xstxa, ne ornocxmecx x nayunomy onncannm.
3) Bpemennte ]opmt. Aconmrnoe nacroxmee raxxe npeonaaer.
4) Haccnnnte xoncrpyxnnn. uncno nx mentme, uem n nayunom rexcre. Coornercrnenno ntme nponenr
axrnnntx.
5) Heonpeenenno-nnunte n esnnunte crpyxrypt uacrornt.
6) Cnoxnocrt n pasnoopasne cnnraxcnuecxnx crpyxryp - mentme, uem n nayunom rexcre.
Hpenoxennx npome n xopoue, nnora - snaunrentno.
7) Koresnx. Hecxontxo mentme xonnuecrno cpecrn ]opmantno xoresnn, saro ntme yponent
acconnarnnno cnxsnocrn rexcra.
8) Hnornocrt nn]opmannn. Ona n rexcre yuennxa npecrannena, no pacnpeenena necxontxo nnaue,
uem n nayunom rexcre. Bcnomorarentnte snaxonte cncremt nenepantnoro xapaxrepa ncnontsymrcx
sect ouent axrnnno (]opmynt, cxemt, rpa]nxn) - x nnm oannxmrcx, xcrarn, eme n nnnmcrparnnnte
marepnant - a nor coxpamenn ncrpeuaercx mentme. Tounee, omexstxonte coxpamennx uacrornt, a
cnennantnte coxpamennx ncnontsymrcx pexe. Pacnpocrpaneno saxnmuenne uacrn coomennx n cxoxn
(cnnraxcnuecxax xomnpeccnx).
9) Cnoxnte cnona n cnonoopasonarentnte moenn c acrpaxrno cemanrnxo. Konnuecrno nx
esycnonno snaunrentno no cpannennm co mnornmn pyrnmn rnnamn rexcron, no ono mentme, uem n
nayunom rexcre.
10) Ipa]nuecxne cpecrna nornuecxo oprannsannn. Hao ormernrt, uro nx xonnuecrno ontme, n
69
pasnoopasne - mnpe, uem n nayunom rexcre. K yxe nasnanntm oannxmrcx: nouepxnnanne, saxnmuenne
]parmenra rexcra n pamxy, ntnecenne ero na nonx. Hpana, xax pas nx nepeaun +rnx cpecrn
nepenounxy ne npnxonrcx npenpnnnmart nnxaxnx ocotx ecrnn.
3uonnonantnan nn]opmannx n yuenom rexcre pasnoopasnee, uem n nayunom. K rpannnonntm
cpecrnam, orpaxammnm +monnonantnocrt nayuno ncxyccnn, oannxmrcx nnora nexcnuecxne
+monnonantno-onenounte cpecrna, xoropte ncnontsymrcx nx coomennx unrarenm ycranonouno
onenxn nnn, pyrnmn cnonamn, omenpnnxroro, ycroxnmerocx mnennx o xaxom-nno xnnennn nnn
nponecce (nanpnmep, n pyccxom: rpvnueuu, ue u+emuu ceoe paeuix, ee.u:auu).
3monnonantnym nn]opmannm necyr raxxe npnemt npxmoro opamennx x unrarenm, noyxammne ero x
nocnpnxrnm xornnrnnno nn]opmannn - noynrentnte npenoxennx, pnropnuecxne nonpoct n r. n.
(oaeame e+ecme saov+ae+c o mo+..., Kar ei ov+aeme...).
Bmnom nn nepenounxa: Hpn nepenoe yuenoro rexcra omnnanramn nepenoa, xax n n nayunom
rexcre, ocramrcx nce cpecrna, oecneunnammne ero oexrnnnocrt, xomnaxrnocrt n nornuecxym
cnxsnocrt, no cneyer yunrtnart, uro nce +rn cpecrna npecrannent n ynpomennom, aanrnponannom x
cnenn]nxe pennnnenra nne, n ycnoxnxrt rexcr, npnnnxart ero x nayunomy nenpanomepno.
ononnnrentntx ycnnn norpeyer noncx cpecrn, nocnponsnoxmnx +monnonantnym nn]opmannm
nonnnnnxa, n uacrnocrn +monnonantno-onenountx cnon. Beymax ennnna nepenoa - cnono; cpen
coornercrnn, napxy c onosnauntmn (cnonapntmn) +xnnnanenramn, ocrarouno pacnpocrpanent
napnanrnte coornercrnnx xax c pannonpanno napnarnnnocrtm, rax n cyryo sanncnmte or xonrexcra. Ho
ecnn uncno nocnennx n nepenoe upesmepno ynennunrt, rexcr nesamerno npenparnrcx n nayuno-
nonynxpnt!
4.3. Hnc1pyxnnn
Hncrpyxnnx cymecrnyer yxe mnoro nexon n npomna onrn nyrt pasnnrnx, cnennannsannn, a raxxe
nnrep]epennnn c pyrnmn peuentmn xanpamn. Tax uro ecrt n conpemennom apcenane nncrpyxnn
norpannunte napnanrt, nnpammne nexoropte ueprt pyrnx rnnon rexcra. urot onncart xapaxrepnte
npnsnaxn nncrpyxnn, ne yem npnnnexart nce nonnt, a nocnontsyemcx yono ynpomenno
xnaccn]nxanne:
1. Horpenrentcxax nncrpyxnnx x ronapam (nncrpyxnnx x renennsopy, x nenocnney, x ercxomy
nnrannm n mn. p.).
2. Annorannx x menxamenram.
3. Beomcrnennax nncrpyxnnx (npannna sanonnennx oxymenron n npannna noneennx xnnenron:
ramoxennax exnapannx, noxapnax nncrpyxnnx n p.)
4. onxnocrnax nncrpyxnnx (npannna noneennx paornnxa n anno onxnocrn).
Ocnonnoe npenasnauenne nncrpyxnnn: coomnrt snaunmte oexrnnnte cneennx n npenncart
cnxsannte c nnmn neoxonmte ecrnnx, pernamenrnponart ecrnnx uenonexa. 3naunr,
xouuynnxa1nnnoe saanne, xoropoe necer rexcr nncrpyxnnn, - coomenne cneenn n npenncanne
ecrnn. B cnxsn c +rnm saannem ntpaoranact onrnmantnax cncrema xstxontx cpecrn,
o]opmnxmmnx rexcr nncrpyxnnn, n, urot n nnx pasopartcx, npnnneuem namy otunym cxemy anannsa.
Haunem c pennnnenra. nx xoro npenasnauen rexcr nncrpyxnnn? Kax n orpomnoe xonnuecrno
nopoxenntx uenonexom rexcron, on, xax ntxcnxercx, npenasnauen nn nmoro nspocnoro
rpaaannna c1panm. Hmo uenonex moxer crart norpenrenem ronapa, nannenrom, xnnenrom xaxoro-
nno neomcrna nnn paornnxom n onpeenenno onacrn. Cneonarentno, xstx nncrpyxnnn onxen trt
nonxren nmomy, n cnennantno nororonxn, ocoo (cxaxem, npo]eccnonantno) xomnerenrnocrn ne
rpeyercx. H ecrnnrentno, n nncrpyxnnn ne ncrpeuaercx cyryo cnennantntx repmnnon, nsnecrntx
rontxo npo]eccnonanam. Hexoropoe ncxnmuenne cocrannxer, noxany, annorannx x menxamenram, npn
urennn xoropo ontnomy nnora ne oornct es cnonapx, no net ona n npenasnauena-ro
ononpemenno n nx npaua (npo]eccnonana!), n nx nannenra.
Texcr nncrpyxnnn nnxora ne nmeer nonncn anropa - saro ncera yxasana ]npma-nsroronnrent ronapa,
mnnncrepcrno nnn neomcrno. 3rn nncrannnn n xnnxmrcx ]axrnuecxnm ncrounnxom nncrpyxnnn, no
nopoxamr onn ee no crpornm npannnam peuenoro xanpa, pernamenrnponanntm nnora axe
cnennantntmn npanontmn oxymenramn. B crpono cncreme: saxont- nosaxonnte axrt - nncrpyxnnn-
nocnenxx crynentxa nanaxnnaer camt npxmo n xonxpernt xonraxr c rpaxanamn, n xstxonte
cpecrna, ocrynnte xaxomy rpaxannny, ero naexno oecneunnamr.
70
B nn]opmannonnom cocrane nncrpyxnnn xornn1nnnan nnqopuannn sannmaer neymee mecro. 3ro
nce cneennx o rom, xax ]ynxnnonnpyer npnop, ns uero cocronr npoyxr, nx uero cnyxnr nexapcrno,
uem sannmaercx ]npma n r. . 3ect ncrpeuamrcx coornercrnymmne repmnnt ns pasnnuntx onacre
snann (rexnnuecxne, mennnncxne, +xonomnuecxne), a raxxe cnennantnax nexcnxa ns pasntx c]ep
exrentnocrn (nouronax, ramoxennax, cnoprnnnax n p.) Ho cyrn ena, x paspxy xornnrnnno ornocnrcx
ncx npennctnammax nn]opmannx: ona ne ntstnaer +monn, ee npocro nyxno npnnxrt x cneennm.
3romy coornercrnymr xstxonte cpecrna: n rexcrax nncrpyxnn mnoro nmneparnnntx crpyxryp,
orpaxammnx pasnym crenent nmneparnnnocrn (or Hacmome.iuo coeemve+... o He npuracamic!);
npn +rom uacrornocrt onpeenenntx cpecrn nmneparnnnocrn sanncnr or rpannn xanpa nncrpyxnn n
xaxo crpane (nanpnmep, nemenxne nncrpyxnnn ntpaxamr nmneparnnnocrt n nenom onee nnrencnnno,
uem pyccxne). 3monnonantnocrt xocnenno nepeaercx crpyxrypo nmneparnna; +monnonantno
oxpamennax nexcnxa n nncrpyxnnxx ne ncrpeuaercx, cnnraxcnuecxax +m]asa - roxe. Ho cyrn ena,
nncrpyxnnn amr uenonexy uerxne pacnopxxennx n npenncannx, ecrnyx ne na ero +monnn, a na ero
paccyox. 3ror ouent naxnt momenr crannr nepenounxa n nectma orpannuennte pamxn npn noncxe
cpecrn nepenoa.
Boanox nncrpyxnnn, xax rexcrt, nmemmne mpnnuecxym cnny, nontsymrcx nexoroptmn
cpec1naun mpnnuecxoro cnennantnoro 1exc1a, n nepnym ouepet - mpnnuecxnmn repmnnamn,
ycrounntmn ooporamn peun, npnnxrtmn n mpncnpyennnn, ocotmn cnnraxcnuecxnmn crpyxrypamn.
Hx ocoenno mnoro n rex pasenax nncrpyxnn, xoropte ecrnymr xax mpnnuecxn oxymenr
(nanpnmep, n pasene Iapanrnx norpenrentcxo nncrpyxnnn).
Cpecrna ynennuennx nnornocrn nn]opmannn n nncrpyxnnn npecrannent nepannomepno. B pasenax,
cnxsanntx c ncnontsonannem cnennantno repmnnonornn (nanpnmep, n rexnnuecxom onncannn npnopa),
moryr ncnontsonartcx repmnnonornuecxne coxpamennx - npexe ncero +ro oosnauennx ennnn-mep
(cxopocrt, rennonpononocrt, nanpxxenne n r. n.). B nenom xe n rexcre nncrpyxnnn ncrpeuamrcx nnmt
omexstxonte nexcnuecxne coxpamennx (u m.o., u op.); cnnraxcnuecxnx cpecrn xomnpeccnn ne
ormeuaercx. 3ro, no-nnnmomy, cnxsano c rem, uro ocnonnax saaua nncrpyxnnn - onecrn ]axrnuecxym n
npennctnammym nn]opmannm o pennnnenra nonno n nenycmtcnenno.
Kax n n pyrnx rexcrax, re omnnnpyer xornnrnnnax nn]opmannx, n nncrpyxnnn ]onom, na xoropom
ntcrynamr repmnnt n cnennantnax remarnuecxax nexcnxa, xnnxercx nnctuennan nn1epa1ypnan nopua,
npnuem npnmenxercx ee xoncepnarnnnt napnanr, c nentm pxom ycrapenmnx ooporon peun. Bapnanr
+ror uacro nastnamr xannenxpcxnm crnnem. Kannenxpcxn crnnt rpannnonno ncnontsyercx n
nncrpyxnnxx, enontx n mpnnuecxnx oxymenrax, no+romy cronxnonenne c nnm cpasy nacrpannaer
unrarenx na ceptesnt na, na neoxonmocrt nocnpnnnmart coepxanne xax pyxonocrno x ecrnnm.
Tax uro sect on nrpaer cnom naxnym nonoxnrentnym snaxonym pont n onxen trt nocnponsneen n
nepenoe.
Hpn cyryo xonxpernocrn coepxannx nncrpyxnnn cnocrnennt nexoropte ueprt,
cnnerentcrnymmne o oomennocrn coepxannx. Tax, n nnx ormeuaercx nontmennax nomnnarnnnocrt
(pyccxn npnmep: ns nyx napnanron - ec.u ecmi u npu ua.u:uu nncrpyxnnx oxsarentno nteper
nropo).
A ecrt nn n nncrpyxnnn +uonnonantnan nnqopuannn? B nocnenee npemx n rexcrt nncrpyxnn nce
mnpe crann nnepxrtcx pexnamnte n npocnernrentcxne xomnonenrt coepxannx, pacmnpxx rem camtm ee
xommynnxarnnnoe saanne. Tnnnuntm npnmepom raxo nnrerpannn moxer cnyxnrt npaxrnuecxn nmo
rexcr annorannn x menxamenram. 3ect nt oxsarentno naere onncanne ntrontx cropon annoro
npenapara c +nemenramn rnneponnsnponanno nonoxnrentno onenxn, xoropax ncera cnocrnenna
pexname. B ocoom pasene annorannn nnn axe n orentno, npnnoxenno x ne xnnxeuxe npocrtm, a
nnora n opasntm xstxom nsnaramrcx cneennx o paore roro oprana, nopmantnax ]ynxnnx xoroporo y
nannenra napymena; npn +rom noxnnxercx nexcnxa c +monnonantno-onenouno oxpacxo, xnnmnponannte
opast, ro ecrt xapaxrepnte npnsnaxn nynnnncrnxn. B norpenrentcxnx nncrpyxnnxx cran noxnnxrtcx
pasen, nocnxmennt +xonornunocrn ronapa, n n +rom pasene moxno nanmart xax npnsnaxn pexnamt,
rax n npnsnaxn nynnnncrnxn.
Bmnom nn nepenounxa: omnnanramn nepenoa rexcra nncrpyxnnn yyr re cpecrna, xoropte
oecneunnamr oexrnnnocrt nsnoxennx n ero npennctnammn xapaxrep n orneuamr reme: repmnnt, n
rom uncne mpnnuecxne; remarnuecxax nexcnxa, ornocxmaxcx x coornercrnymmemy neomcrny;
xannenxpcxn napnanr nnctmenno nnreparypno nopmt; nontmennax nomnnarnnnocrt crnnx;
coornercrnymmee nonnnnnxy xonnuecrno coxpamenn (xonrexcryantnte coxpamennx neonycrnmt);
71
orcyrcrnne +monnonantno oxpacxn n nexcnxe n cnnraxcnce (sa ncxnmuennem pasenon c pexnamntmn n
npocnernrentcxnmn xomnonenramn); nmneparnnnte crpyxrypt, npn ntope xoroptx nepenounx oxsan
cenart nonpanxy na rpannnn nmneparnnnocrn, xoropte cymecrnymr n rexcre nncrpyxnn na xstxe
nepenoa; orentnte cpecrna pexnamnoro n nynnnncrnuecxoro crnne.
B saxnmuenne ormernm, uro cymecrnyer pasnnna n rpannnxx cocrana n coepxannx nncrpyxnn
onnaxonoro rnna n pasntx xstxax. Tax, nemenxne nncrpyxnnn ncera ropaso onee nopont, n nnx
ontme nnnmannx yenxercx mepam esonacnocrn, uem n pyccxnx. Hpocnernrentcxne xomnonenrt n
nonpoct +xonornn n pyccxo nncrpyxnnn noxa nourn ne ncrpeuamrcx. Onaxo mt ne crannm cnoe
saaue ocyxenne roro, xax nepenounxy nanexnr opaorart rexcr, urot npncnoconrt ero x
rpannnxm xstxa nepenoa, - nam naxno ycranonnrt re npnnnnnt, cornacno xoroptm ncxont rexcr
moxno nepenecrn +xnnnanenrno. 3aaua opaorxn - +ro cneymmn n anexo ne oxsarentnt +ran.
4.4. 3nnnxnonenuecxan c1a1tn
C +nnnxnonenuecxo crarte mt cranxnnaemcx npexe ncero n +nnnxnonenn - cnoeopasnom
ronxonom cnonape nonxrn, re ronxonanne cnon pacnonoxeno no an]annry. Texcr +nnnxnonenuecxo
crartn nectma cnenn]nuen, n +ro poxaer neoxnannte nepenouecxne nponemt. Honpoyem n nnx
pasopartcx. Haunem c xommynnxarnnnoro saannx +nnnxnonenuecxoro rexcra. Tax mt cxopee npnem x
cnenn]nxe nepenoa. nx uero xe npenasnauena +nnnxnonenx? nx roro, urot nonyunrt ocronepnte
cneennx o npemere, xnnennn nnn nnunocrn, o xoroptx rt nnuero ne snaemt nnn mano uro snaemt.
Hpnuem cneennx mt nonyunm ocnonnte n nauantnte. Onn anexo ne nonnt, n, ocnontnaxct na +rnx
asontx cneennxx, mt sarem cmoxem nononnnrt nx n onee ]ynamenrantntx ncrounnxax (nanpnmep, n
nayuntx). Homnmo +roro, +nnnxnonenx aer nam omenpnnxrte onenxn roro nnn nnoro xnnennx.
Orranxnnaxct or +rnx onenox xax or asontx, mt nocrenenno, nce rnyxe nosnanax xnnenne ns pyrnx
ncrounnxon, moxem c]opmnponart cocrnennoe mnenne o nem, ne oxsarentno connaammee c
omenpnnxrtm.
Tenept ornernm na nropo nonpoc: nx xoro npenasnauena +nnnxnonenx? Hanepnoe, nx nmoro
uenonexa, ymemmero unrart. H cxope ncero, nspocnoro, nocxontxy crpyxrypa rexcra n ynorpenxemte
cnona paccunrant na cnoxnnmeecx, nornuecxn oprannsonannoe mtmnenne. A xoro moxno nasnart
ncrounnxom +nnnxnonenuecxoro rexcra? Bonpoc nenpocro. Texcrt n +nnnxnonenn, xax npannno,
nynnxymrcx es nonncn, xorx nmemr onpeenennoro anropa. Anrop +ror xnnxercx cnennanncrom n
anno onacrn snann (o pacrennxx crartn nnmer orannx, o orxptrnxx n onacrn mexannxn -
nnxenep), no rexcr on cocrannxer no nenncantm saxonam, xoropte na ase xommynnxarnnnoro saannx
oprannsonann ero n ycrounnt peueno xanp, n nnnnnyantno-anropcxoro xonopnra rexcr ne nmeer.
Anrop ntcrynaer +xcneprom, ornpax rnannoe n ]opmynnpyx omenpnnxrte onenxn. 3a cocran xe crare
orneuaer peaxnnx +nnnxnonenn, nmenno ona ornpaer nonxrnx, xoropte na nacroxmn momenr nmemr
npano cunrartcx xyntrypntm ocroxnnem uenoneuecrna. Tax uro ]axrnuecxn ncrounnxom rexcra xnnxercx
nnrennexryantnax +nnra uenoneuecrna.
Or uero xe sanncxr snaunmte ueprt +nnnxnonenuecxoro rexcra n xaxont onn? nx ornera na nonpoc
nccneyem, xax ncera, ero nn]opmannonnt cocran. Cocrnenno, onpeenenne xommynnxarnnnoro
saanne yxe ano nam neoxonmym nocxasxy. Beyme n rexcre, esycnonno, xnnxercx xornn1nnnan
nnqopuannn. Oexrnnnocrt ee noaun oecneuena yxe snaxomtmn nam cpecrnamn:
1) naccnnnte xoncrpyxnnn;
2) esnnunte n neonpeenenno-nnunte npenoxennx;
3) npeonaanne nacroxmero npemenn rnarona;
4) npeonaanne cymecrnnrentnoro na rnaronom (nomnnarnnnocrt crnnx);
5) ncnontsonanne repmnnon, npnnxrtx n anno onacrn snann;
6) ntcoxax nnornocrt (xomnpeccnnnocrt) nn]opmannn;
7) ]on conpemenno nnctmenno nnreparypno nopmt;
8) orcyrcrnne +monnonantno-onenouno oxpacxn n nexcnxe n cnnraxcnce;
9) oexrnnnax cemanrnxa nonexamero.
Bce +rn cpecrna ecrnnrentno nam snaxomt no nayunomy n yuenomy rexcram. Onaxo
xonnuecrnennte n nexoropte xauecrnennte napamerpt ncnontsonannx +rnx cpecrn neoxonmo
npoxommenrnponart. Haunem co cpecrn, ynnornxmmnx nn]opmannm. Bet +nnnxnonenuecxax crartx
- noxany, camt xounpeccnnnmn ns anannsnpyemtx namn rexcron. Onnne cpecrn xomnpeccnn
72
e]opmnpyer nexoropte pyrne ero ueprt, cnxsannte c oexrnnnocrtm noaun nn]opmannn. 3ect
ncrpeuamrcx coxpamennx ncex rnnon: omexstxonte, cnennantnte, xonrexcryantnte. Hmoe cnono,
ncnontsyemoe n rexcre ne onn pas, naunnax co nroporo pasa o]opmnxercx xax xonrexcryantnoe
coxpamenne. 3arnannoe nonxrne +nnnxnonenuecxo crartn co nroporo ynomnnannx coxpamaercx o
axponnma, ro ecrt o nepno yxnt coornercrnymmero cnona c rouxo (cmpacmoeem= c.,
4pauu=4.). Homnmo +roro, ncnontsymrcx rpa]nuecxne mpn]ronte cpecrna, xomnpeccnpymmne
n oprannsymmne nn]opmannm (xnpnt mpn]r, paspxxa, xypcnn, nernr), a raxxe nenepantnte
ycnonnte snaxn (nanpnmep, snesouxa n xpecrnx, conponoxammne art poxennx n cmeprn, ecnn peut
ner o nepconannn). Bnpoxo pacnpocrpanent nn]pt.
Hontmenno xomnpeccnnnocrtm rexcra oxcnxercx n nenonno1a cnn1axcnuecxnx c1pyx1yp.
3nnnxnonenuecxn rexcr nocneonarentno nseraer nonropon crpyxrypt. Ecnn n nyx ]pasax nopx
ono n ro xe nonexamee (a +ro tnaer ocoenno uacro, ecnn rexcr nocnxmen nepconannn), ro no nropo
pas ono onycxaercx. Onaxo nenonnora raxo crpyxrypt ncera nocnonnxercx ns npemecrnymmero
rexcra (n ornnune or pasronopnoro +nnnncnca, xoropt noccranannnnaercx ns cnryannn omennx). Tax xe
uacro onycxaercx ncnomorarentnt rnaron n anannrnuecxnx crpyxrypax - rax uro naccnnnte xoncrpyxnnn
moryr trt npecrannent n yceuennom nne.
Vcrpemnennocrtm x maxcnmantno nnornocrn nn]opmannn, nnnmo, oxcnxercx ornocnrentno
neontmo oem npenoxennx n +nnnxnonenuecxom rexcre n ero npocrora. K romy xe rexcr paccunran
na nenororonnennoro unrarenx n npenaraemt emy neocnoxnennt cnnraxcnuecxn napnanr
onrnmanen nx nocnpnxrnx. Komnpeccnpymmnm cpecrnom, nosnonxmmnm onycxart cnyxente cpecrna
nornuecxo nounnennocrn - comst, napeunx n r. n., - xnnxercx saxnmuenne uacrn nn]opmannn n cxoxn.
Homnmo aconmrnoro nacroxmero npemenn, +nnnxnonenuecxn rexcr onontno mnpoxo nontsyercx
]opmamn npomemero npemenn, nocxontxy nmoe xnnenne, nponecc, nnunocrt on paccmarpnnaer raxxe n
n ncropnn.
Tepmnnt ncrpeuamrcx rontxo camte pacnpocrpanennte, nsnecrnte ontmnncrny opasonanntx
nocnrene xstxa, n, xorx sect raxxe ncnontsymrcx cnoxnte cnona n npeonaaer cymecrnnrentnoe,
yponent acrpaxrnocrn, oomennocrn +nnnxnonenuecxoro rexcra nnxe, uem nayunoro.
B +nnnxnonenuecxom rexcre mnoro nmen cocrnenntx. B nx nepeaue nepenounx onxen
opnenrnponartcx na npnnxrte conpemennte npannna: nsnecrnte nmena nepeanart cornacno
cnoxnnmecx rpannnn, nce ocrantnte - c nomomtm mexxstxono rpancxpnnnnn.
Omnm ]onom, na xoropom ntcrynamr repmnnt, cnyxnr nnctmennax nnreparypnax nopma, npnuem es
nanera xannenxpcxoro crnnx. Cocrnenno, +nnnxnonenuecxn rexcr n tn xora-ro naxnemnm
pacnpocrpannrenem conpemenno nnreparypno nopmt; renept on norecnen cpecrnamn maccono
nn]opmannn, onaxo ocraercx anropnrerntm ee opasnom.
B ocnonnom rexcr +nnnxnonenuecxo crartn nnmen +monnonantno-onenouno oxpacxn. Onaxo
neoxonmocrt c]opmynnponart omenpnnxrte onenxn xnnennx, nponecca, nepconannn (mt yxe
ormeuann, uro +ro - naxnax uacrt xommynnxarnnnoro saannx) nneuer sa coo cpecrna, rnnnunte nx
o]opmnennx +uonnonantnon nnqopuannn. 3ro npexe ncero onenounax nexcnxa nnreparypnoro
nnctmennoro xstxa (ueoeuu+i er.ao, eonumuee uapvueuue, uauoo.ee sua:u+i), a raxxe
pasnoopasnte nnnepcnn, axryannsnpymmne onenounym uacrt npenoxennx (Hauoo.ee eioamuu+c,
oouaro, oi. er.ao K. e paseumue roc+u:ecrux ucc.eooeauu - nnnepcnx c ntnnxennem onenountx cnon
na 1-e mecro n npenoxennn). Ho n peantnocrn x +romy rnny ycranonouno-onenouno +monnonantno
nn]opmannn moxer oannxrtcx eme onn - neonornsnpymmn. Omecrnennt nopxox,
rocnocrnymmn n annt momenr n crpane, moxer nanoxnrt cno orneuarox na onenounym uacrt
+nnnxnonenuecxo crartn. 3ro neynnnrentno: +nnnxnonenx - xnnra, nmemmax macconoro unrarenx, n
cnocona nosecrnonart na ymt, nepnee, na macconoe cosnanne, noono CMH. ocrarouno ncnomnnrt,
xaxo cnenn]nuecxn orrenox na rexcrt +nnnxnonen, ntnycxanmnxcx n IP n CCCP, nanoxnn
xommynncrnuecxn pexnm. Hepenounx ne onxen nponycxart +ror orrenox, n npnercx narn
+xnnnanenrnte cpecrna nx ero nepeaun, a ecnn norpeyercx, n nerpannsymmne cpecrna nx ero
cnxrnx.
Bmnom nn nepenounxa: omnnanramn nepenoa +nnnxnonenuecxo crartn xnnxmrcx cpecrna,
oecneunnammne xax cxarym, maxcnmantno xomnpeccnponannym nepeauy xornnrnnno nn]opmannn,
rax n nepeauy n pamxax nnctmenno nnreparypno nopmt ycranonouno-onenouno +monnonantno
nn]opmannn. Hepeauy xornnrnnno nn]opmannn oecneunnamr: repmnnt; nerpantnt ]on
nnctmenno nnreparypno nopmt; naccnnnte xoncrpyxnnn; neonpeenenno-nnunte n esnnunte
73
crpyxrypt; coxpamennx (n rom uncne xonrexcryantnte, nx xoroptx n xaxom xstxe nmemrcx cnon
npannna); nenonnte crpyxrypt c nponycxom yxe ynomnnanmerocx xomnonenra; neontmo oem
npenoxenn n npocrora cnnraxcnca; coueranne n onom rexcre rnarontntx ]opm aconmrnoro
nacroxmero n npomemero npemen. 3monnonantnax nn]opmannx o]opmnxercx c nomomtm
+monnonantno-onenouno nexcnxn, nnnepcn, nnora +nnreron, mera]op n cpannenn. Ocnonnte
ennnnt nepenoa - cnono n cnonocoueranne, onaxo nx nepenoa nmen cocrnenntx n xauecrne
ennnnt nepenoa ntcrynaer ]onema; nnt coornercrnn - onosnaunte +xnnnanenrt (nx nepenoa
repmnnon n nmen cocrnenntx), napnanrnte coornercrnnx n rpanc]opmannn (nx nepenoa ncero
ocrantnoro cocrana rexcra).
4.5. enonoe nnctuo
Btpan n xauecrne ocooro rnna enonoe nnctmo, mt nmenn n nny nmte ero pasnonnnocrn: sanpoc,
npenoxenne, pexnamannm, nanomnnanne n p. Mt namepenno ncxnmunnn ns xpyra paccmarpnnaemtx
rexcron nnunoe nnctmo, xoropoe ]opmantno npnnanexnr x romy xe peuenomy xanpy - +nncronxpnomy n
nmeer xax omne ueprt c enontm nnctmom, rax n cymecrnennte ornnunx. Hnunoe nnctmo pexo
xnnxercx npemerom nepenoa (ncxnmuenne cocrannxer nepeno nnuntx nncem snamennrtx nme), n npn
neoxonmocrn ntxnnenne ocoennocre ero nepenoa moxno ocymecrnnrt no nsnecrno nam yxe cxeme
anannsa (cm. pasen 3.1 anno rnant).
Hrax, nepeno enonoro nnctma. nx nepenounxa-npo]eccnonana - ona ns camtx npocrtx saau. Ho
cxontxo necycnerntx omnox onycxamr nonnuxn! Haeemcx, uro xapaxrepncrnxa enonoro nnctma,
npnneennax nnxe, nomoxer nx npeynpenrt.
Kommynnxarnnnoe saanne rexcra enonoro nnctma - nananrt n noepxart xonraxr n coomnrt
axryantnym nn]opmannm. Konraxr ocymecrnnxercx uepes xonxperntx nme, no +ro ne xonraxr
nnnnnyantnocre, a xonraxr npecrannrene ]npm, oprannsann nnn camocroxrentntx npecrannrene
cnoontx npo]eccn. 3rnx nme cnxstnaer xaxoe-nno eno. 3naunr, n ncrounnx, n pennnnenr -
enonte naprnept. H ornomennx cnon onn crpoxr no crpornm npannnam enonoro naprnepcrna. Hecmorpx
na ro, uro n enono nepenncxe naxnemym pont nrpaer xornnrnnnax nn]opmannx, mt oroem or name
otuno cxemt n ocynm pyro rnn nn]opmannn, coepxamecx n enonom nnctme - +monnonantnt.
Bet ona coepxnrcx n rex nepntx cnonax, c xoroptx naunnaercx ocnonno rexcr nnctma, n, xpome roro,
nmenno ee nepeaua cocrannxer rpynocrt nx naunnammero nepenounxa.
Texcr enonoro nnctma, xax n rexcr ncxxoro nnctma, orxptnaercx pnryantno ]opmyno npnnercrnnx.
3ro nmenno ]opmyna, no+romy ner nnxaxoro cmtcna nepenonrt ee nocnonno. B xaxom xstxe nx
pasnonnnocre ]opmyn npnnercrnnx nmemrcx roronte coornercrnnx, n namem cnyuae +ro rontxo re
]opmynt, xoropte ornocxrcx x +rnxery o]nnnantnoro omennx (nanpnmep, n pyccxom:
I.voorovearae+i eocnoouu ...!, Vearae+a e-ra ...!, opoeue ro..eeu!). Hocnenn ns
npnmepon (oopaueuue opoeo ...!) nmeer nexoropt orrenox cnoot n neoxsarentnocrn ornomenn
n n cyryo o]nnnantno nepenncxe ne npnmenxercx. K nmennomy opamennm moxer oannxrtcx rnryn
nnn onxnocrt. B nepenoe onn onxnt trt oxsarentno nepeant. Hemano cnoxnocre nosnnxaer npn
nepeaue c enponecxnx xstxon na pyccxn cnona xonnern, nocxontxy n enponecxnx xstxax ono n
nocnenee npemx pacmnpnno cnom coueraemocrt n npnmenxercx no ornomennm x npecrannrenxm nmtx
npo]eccn n omecrnenntx rpynn (xonneramn moryr trt n canrexnnxn, n xpncrnancxne emoxpart, n
]yronncrt). B pyccxom xe xstxe opamenne xonnern coxpannno cno rpannnonnt apean
npnmenennx no ornomennm x yuentm, npauam, mpncram, nexoroptm pyrnm npo]eccnonantntm rpynnam.
Ho+romy n pxe cnyuaen +ro opamenne npn nepenoe na pyccxn xstx samenxercx pyrnm: Vearae+ie
compvouuru!, opoeue opvsi! n r. n. - n sanncnmocrn or cnryarnnnoro xonrexcra. Hnaue ne
ncxnmueno, uro opamenne npnoperer xomnuecxn orrenox.
Kaxax +monnonantnax nn]opmannx coepxnrcx n opamennn? Ouent naxnax. Xorx na nepnt nsrnx
moxer noxasartcx, uro npnmenenne uncro ]opmantntx npnnercrnenntx ooporon ne cnyxnr nepeaue
uyncrn or ncrounnxa x pennnnenry. urot pasopartcx n +rom, saymaemcx na rem, xaxne +monnn moryr
nosnnxart npn xonraxrax nme noome. Pasymeercx, camte pasnte, no cymecrnyer na nonmca
nosnnxammnx +monn: arpeccnnnte n opoxenarentnte. Arpeccnnnte +monnn nanpannent na pasptn
xonraxra, opoxenarentnte - na ero pasnnrne n saxpennenne. B xoe ncropnn xommynnxannn uenonex
ntpaoran xstxonte cpecrna, cnococrnymmne crannnsannn xonraxra, ero pasnnrnm n saxpennennm.
3rn cpecrna - ]opmynt nexnnnocrn. Hmenno ]opmynt, cnoero poa cnrnant, mapxept
74
opoxenarentntx +monn. B xaxom t cocroxnnn uenonex nn naxonncx (paccrpoennom, paspaxennom,
snonom), ynorpenn ]opmynt nexnnnocrn, on npocnrnannn naprnepy o rom, uro on xopomo x nemy
ornocnrcx, ynaxaer ero nnuno n ero exrentnocrt. Taxnm opasom, ]opmynt nexnnnocrn saxnatnamr
]ynamenr cranntntx nonoxnrentntx +monn, nycrt cranaprntx - no saro ]ynamenr +ror naexnt.
nx rex xe nene cnyxar ]opmynt nexnnnocrn, nxnmuaemte n ocnonno rexcr nnctma (ue co:mume
sa mpvo, voeoume.iua npocioa, o:eui npocu+ n r. .), a raxxe ]opmynt npomannx (C
veareuue+..., Bceeo ooopoeo..., Bceeo ca+oeo uau.v:ueeo...). Hanomnnm eme pas, uro ns
mnorouncnenntx ]opmyn nexnnnocrn ns apcenana omenannonantnoro xstxa, npnmenxemtx uenonexom n
xnsnn, nepenounxy enonoro nnctma npnroxrcx rontxo ]opmynt o]nnnantno-enonoro +rnxera,
npnmept xoroptx mt n crapannct npnnonrt. Heymecrnt ]opmynt npocropeuno-pasronopnoro crnnx,
nanpnmep: Hpueem!, 3opaecmev, +u.i!, Hora!, Biea!, C:acm.ueo!, C.vua, a mi... n r.
. Touno raxo xe +]]exr crnnncrnuecxoro necoornercrnnx (nepexoxmn n xomnuecxn) ntsonyr
]opmynt ntcoxoro crnnx: ocmono:meuui!.., parauu!.., 3acu+ ocmamci Bau noropui
c.vea... n r. .
Cneyer ormernrt, uro n conpemenno enono nepenncxe nce uame crann ncrpeuartcx nnctma, re
orcyrcrnyer ]opmyna npnnercrnnx n nasnano rontxo nmx apecara n npemer nnctma. 3ro xapaxrepno nx
cnryannn nepenncxn, xora c apecarom yxe nanaxen ycrounnt xonraxr.
uopmynt nexnnnocrn cosamr nosnrnnnoe +monnonantnoe opamnenne xornnrnnno nn]opmannn,
coepxamecx n nnctme, n orroro, nacxontxo rouno nepenounx nx nocnponsnen, sanncnr npannntnocrt
paxypca, no xoroptm noaercx +ra xornn1nnnan nnqopuannn. Ee oexrnnnocrt oecneuena
cpecrnamn, xoropte mt yxe ne pas ocyxann. 3ro repmnnt, nomnnarnnnocrt crnnx (npeonaanne
cymecrnnrentntx), omn ]on nnctmenno nnreparypno nopmt c pexnmn nxnmuennxmn xomnonenron
ycrno nnreparypno nopmt. O]nnnantno-enono napnanr nnctmenno nnreparypno nopmt nxnmuaer
ontmoe uncno sacrtnmnx ooporon peun, ne nmemmnx, onaxo, craryca ]paseonornsmon, nocxontxy onn
ne xnnxmrcx omexstxontmn, rax nastnaemtx xnnme (sapauee o.aeooapui, no.isvci c.v:ae+, e
oono.ueuue r uaue+v npeo.oreuum). Hnornocrt nn]opmannn nontmena sa cuer nepeaun
xonnuecrnenntx anntx nn]pamn n omexstxontx coxpamenn (xonrexcryantnte coxpamennx n
enonom nnctme ne npnnxrt!). Haccnnnte xoncrpyxnnn n enonom nnctme ncrpeuamrcx n pasenax,
nnsxnx x nayunomy crnnm: n rexnonornuecxnx onncannxx, npn ocyxennn npanontx nopm. Ocnonno
xe rexcr nnmercx or nmenn ]npmt n ]opme 1-ro nnna mnoxecrnennoro uncna (+i), nno - pexe - or 1-
ro nnna enncrnennoro uncna, no rora npnnanexnocrt x ]npme n rexcre ]opmynnpyercx (B rar
npeocmaeume.i npouseoocmeeuuoeo coeema npeonpumu...). 3monnonantno oxpamennax nexcnxa n
+monnonantnt cnnraxcnc orcyrcrnymr. Mnennx n cyxennx ntpaxamrcx c nomomtm nexcnxn c
onenouno cemanrnxo n pamxax nnreparypno nopmt (rpaue uere.ame.iuo, eeci+a o.aeonpumuoe
ene:am.euue n r. n.).
Bmnom nn nepenounxa: K omnnanram nepenoa rexcra enonoro nnctma ornocxrcx xstxonte
cpecrna, oecneunnammne xoncrpyxrnnnt xonraxr n nepeauy oexrnnno nn]opmannn. 3ro:
]opmynt nexnnnocrn n pamxax o]nnnantno-enonoro crnnx; repmnnt; omn ]on nerpantno
nnctmenno nnreparypno nopmt; nn]pt, coxpamennx; nmena cocrnennte; rnrynt, snannx, onxnocrn;
opamenne or 1-ro n. mn. u.; nexcnxa c onenouno cemanrnxo n pamxax nnctmenno nnreparypno
nopmt. Ennnnt nepenoa: ]onema (npn nepenoe nmen cocrnenntx); cnono (npn nepenoe repmnnon,
rnrynon, snann n onxnocre); cnonocoueranne (npn nepenoe xnnmnponanntx ooporon o]nnnantno-
enonoro crnnx); npenoxenne (npn nepenoe ]opmyn xonraxra). Hcnontsyemte nnt coornercrnn:
onosnaunte, ne sanncnmte or xonrexcra +xnnnanenrt (repmnnt, oosnauennx rnrynon, snann n
onxnocre, nmena cocrnennte); napnanrnte coornercrnnx (nexcnxa n pamxax nnctmenno
nnreparypno nopmt); rpanc]opmannn (]opmynt xonraxra, nexoropte cnnraxcnuecxne crpyxrypt
nnctmenno nnreparypno nopmt).
4.6. oxyuen1m qnsnuecxnx n mpnnuecxnx nnn
Mt cranxnnaemcx n xnsnn c camtmn pasntmn oxymenramn ]nsnuecxnx n mpnnuecxnx nnn, no nce
onn onaamr cxocrnom rexcrontx npnsnaxon n, coornercrnenno, rpeymr npn nepenoe npaxrnuecxn
onnaxonoro noxoa, uro n nosnonnno oennnrt nx n ony pypnxy. He npecrannxercx nosmoxntm
nepeuncnnrt nce pasnonnnocrn oxymenron, nasonem re ns nnx, uro nanonee uacro rpeymr nepenoa.
oxymenrt ]nsnuecxnx nnn: nacnopr, nonrentcxne npana, cnnerentcrno o poxennn, rpyonax xnnxxa,
75
nencnonnoe yocronepenne, arrecrar spenocrn, sauernax xnnxxa, nnnom o oxonuannn ntcmero
yuenoro saneennx, oxymenrt, yocronepxmmne yuenym crenent n yuenoe snanne, onepennocrt na
xaxne-nno npana, narpante oxymenrt n mn. p. oxymenrt mpnnuecxnx nnn: ycrant n oronopt
(nocranxn, oxasannx ycnyr, xynnn-npoaxn, apent n np.). K nocnennm moxno oannrt n oronopt
mexy mpnnuecxnmn n ]nsnuecxnmn nnnamn.
Cymecrnyer nent px nocon no cocrannennm n nepenoy raxnx oxymenron, re amrcx ooport
peun n opasnt oxymenron. Hoxany, ecnn n saaun nepenounxa ne nxonr eme n cocrannenne
oxymenron, ro enncrnennoe, uro emy neoxonmo nx npannntnoro nepenoa, rax +ro opasnt
coornercrnymmnx oxymenron na xstxe nepenoa. eno n rom, uro nce oxymenrt, onaammne
mpnnuecxo cnno, nmemr xnnmnponannym ]opmy, n ncx xornnrnnnax nn]opmannx, coepxamaxcx n
nnx, onxna o]opmnxrtcx pas n nancera ycranonnenntm opasom. H ncrounnx, n pennnnenr +rnx rexcron
- ]axrnuecxn amnnncrparnnnte oprant, xoroptm oxymenrt nyxnt nx nornepxennx npan n
nonnomoun coornercrnymmnx nnn.
3monnonantnax nn]opmannx n rexcrax oxymenron orcyrcrnyer. stxonte cpecrna, o]opmnxmmne
+rn rexcrt, ornocxrcx x xannenxpcxo pasnonnnocrn nnctmenno nnreparypno nopmt. Beymne ueprt
xannenxpcxoro crnnx - +ro onnne xannenxpcxnx xnnme; nexoropax apxanunocrt (xoncepnarnnnocrt)
nexcnxn; cnoxnt, rpomosxn cnnraxcnc, xoropt, onaxo, xax n n mpnnuecxom rexcre, opnenrnponan
na maxcnmantnym rounocrt n onosnaunocrt ]opmynnponox; nomnnarnnnocrt crnnx; npeonaanne
rnarontntx ]opm nacroxmero npemenn; mpnnuecxne repmnnt.
Bmnom nn nepenounxa: Texcr oxymenra nepenonrcx no ananoronomy rexcry oxymenra,
cymecrnymmero n xstxe nepenoa, re ennnne nepenoa yer cnonocoueranne nnn npenoxenne (pexe
- cnono). Ecnn ananoront rexcr orcyrcrnyer, omnnanramn nepenoa n nmom cnyuae xnnxmrcx xstxonte
cpecrna xannenxpcxo pasnonnnocrn nnctmennoro nnreparypnoro xstxa: xannenxpcxne xnnme,
cnoxnt cnnraxcnc, nomnnarnnnocrt crnnx, ]opmt nacroxmero npemenn. Cpen nnon coornercrnn
npaxrnuecxn orcyrcrnymr napnanrnte. Hpeonaamr onosnaunte +xnnnanenrt n onosnaunte (!)
rpanc]opmannn.
4.7. Tpaypnmn nnqopuannonnmn 1exc1
Tpaypnt nnctmennt rexcr ne nmeer pasnonnnocre - +ro onynnxonannt n neuarntx CMH
nexponor, no on onaaer nentm pxom ynnxantntx xapaxrepntx uepr, xoropte noyxamr ocoenntm
opasom noxonrt x nemy npn nepenoe.
Ha nepnt nsrnx xommynnxarnnnoe saanne rpaypnoro rexcra - nn]opmnponart nac o ]axre cmeprn
uenonexa, onncart ero xnsnennt nyrt n art emy onenxy. Ho ecnn orpannunrtcx raxo ]opmynnponxo
npenasnauennx rpaypnoro rexcra, ro on oxastnaercx upesntuano noxox na crartm ns +nnnxnonenn,
nocnxmennym nepconannn. Ha camom ene rpaypnt rexcr ntnonnxer eme ony naxnym ]ynxnnm -
cnyxnr neoremnemo uacrtm anno cnoxnnmerocx rpaypnoro pnryana. H +ro ocroxrentcrno
cymecrnenno menxer re xstxonte cpecrna, xoropte ncnontsymrcx n nexponore. Hexponor - pnryantnt
peueno xanp, a ncxxn pennn pnryan nmeer cno mncrnuecxn cmtcn n pennrnosnte xopnn.
Hounranne ymepmnx n cnxmennt rpener nepe nnmn, no-pasnomy npenomnnmncx n pasntx pennrnxx,
sanpemamr ronopnrt nnoxo o ymepmnx. Kpome roro, nontrxa neannsnponart ymepmero- ecrecrnennax
ncnxonornuecxax peaxnnx na ero cmeprt. B pesyntrare nosnnxaer ocooe +monnonantnoe cocroxnne,
orpaxennoe n rexcre nexponora. Ono naxnatnaer orneuarox na ontmym uacrt xornnrnnno
nn]opmannn n ocnanxer oexrnnnocrt ee noaun.
Fesycnonno oexrnnnt n nepeamrcx onosnauntmn coornercrnnxmn nnunte n reorpa]nuecxne
nmena, art, nasnannx oprannsann, xoropte ncrpeuamrcx n rexcre nexponora. B nenom xe on - onn ns
nemnornx n conpemennom onxoe rexcron, re mnpoxo ncnontsymrcx pasnoopasnte cpecrna ntcoxoro
crnnx: ntcoxax nexcnxa n rpont ntcoxoro crnnx (crou:a.c, uenper.ouui, mepuucmi nvmi, eo
eeme .em, c.vru. oe.v), nnnepcnn ntcoxoro crnnx (Uecmuo u oessaeemuo oopo.c ou...). Bnpoxo
pacnpocrpanena rnnepona nonoxnrentno onenxn, xoropax nepeaercx c nomomtm ycnnnrene pasnoro
poa (uuroeoa, ueooi:auo n np.), a raxxe npnnararentntx, napeun n cymecrnnrentntx c
cemanrnxo ntcoxo nonoxnrentno onenxn (uecpaeueuui, +acmepcru, ropuqe). Btcrynaer ncx
nasnannax nexcnxa na ]one nnctmenno nnreparypno nopmt. Taxnm opasom, cpecrna nepeaun
xornnrnnno n +monnonantno nn]opmannn oxastnamrcx n cnoxnom nepennerennn.
Bmnom nn nepenounxa: omnnanramn nepenoa rpaypnoro nn]opmannonnoro rexcra xnnxmrcx
76
cpecrna, oecneunnammne nepeauy oexrnnntx anntx o cmeprn uenonexa n onenxy ero xnsnn n
exrentnocrn n pamxax rpaypnoro pnryana. 3ro nmena cocrnennte n art, ]on nnctmenno
nnreparypno nopmt, ntcoxax nexcnxa n rpont ntcoxoro crnnx, nnnepcnn ntcoxoro crnnx, rnnepona
nonoxnrentno onenxn. Hpn nepenoe npeonaamr +xnnnanenrt n napnanrnte coornercrnnx.
Tpanc]opmannn xacamrcx n ocnonnom cnnraxcnca. Ennnnt nepenoa: cnono n cnonocoueranne.
4.8. Iase1no-aypnantnmn nnqopuannonnmn 1exc1
B rnoantnom rexcre rasert n xypnana npeonaamr rexcrt, ocnonnax nent xoroptx - coomnrt
nonte cneennx. Pasnonnnocre raxnx rexcron - mnoro: xparxne nn]opmannonnte coomennx (samerxn),
remarnuecxne crartn, oxnnennx, nnrepntm. pyrnm pacnpocrpanenntm nnom raserno-xypnantnoro
rexcra xnnxercx +cce, re ocnonnym pont nrpamr ne camn cneennx, a cyxennx o nnx n ]opma nx noaun
(peut o +cce noer n cneymmem pasene).
To ocroxrentcrno, uro nepeuncnennte rexcrt xnnxmrcx uacrtm rnoantnoro rexcra rasert nnn
xypnana, npecrannxercx nam naxntm nx onpeenennx crparernn nx nepenoa: net n +rom rnoantnom
rexcre ecrt cno ennt crnnt, cnox neonornx, cnox remarnuecxax nanpannennocrt. 3rnm rnoantno-
rexcrontm npnsnaxam ne nounnent n cocrane xypnana (rasert) pasne uro pexnamnte ncranxn (a +ro
osnauaer, uro nepeno pexnamt ns +roro xypnana, ecnn nam ero saxaxyr, mt moxem ocymecrnnxrt es
yuera +rnx npnsnaxon). Hpana, n nexoroptx cnennantntx xypnanax ncrpeuaercx pexnama, npxmo nnn
xocnenno cnxsannax c rnoantntm rexcrom (nanpnmep, pexnama opasonarentntx yupexenn n xypnane,
nocnxmennom nnocrpanntm xstxam; monoexnax pexnama n xypnane nx nopocrxon).
Hpn onpeenennn omnnanr nepenoa npexe ncero nontraemcx ntxnnrt ncrounnx raserno-
xypnantnoro nn]opmannonnoro rexcra. uopmantnoe anropcrno raxoro rexcra uacro yxasano. Bmecre c
rem mt npnntxnn x romy, uro xparxne nn]opmannonnte coomennx nynnxymrcx es yxasannx
xonxpernoro anropa. B uem xe eno? Moxer trt, anropcrno ne naxno? Hpn nponeennn crnnncrnuecxoro
anannsa pasntx nn]opmannonntx rexcron ntxcnxercx, uro rexcrt, nanncannte pasntmn anropamn, ne
nmemr nnxaxnx uepr nnnnnyantnoro anropcxoro crnnx. Xapaxrepnte ueprt crnnx +rnx rexcron
nounnxmrcx saxonam peuenoro xanpa raserno-xypnantno nynnnncrnxn. Anrop (ecnn on nasnan)
npecrannxer nosnnnm peaxnnn, xoropax moxer connaart c nosnnne, nanpnmep, xaxo-nno
nonnrnuecxo naprnn nnn xe trt ocrarouno nesanncnmo.
Pennnnenrt raserno-xypnantnoro rexcra - mnpoxne macct nacenennx, xorx nexoropte nsannx nmemr
onee ysxym nospacrnym, cocnonnym nnn remarnuecxym opnenrannm. Bnpora unrarentcxo aynropnn
nopoxaer neoxonmocrt ocrynnocrn rexcra, n xomnnexc xstxontx cpecrn, ncnontsyemtx n nem, sa
na c nononnno nexa cymecrnonannx +roro xanpa ntcrponncx raxnm opasom, uro n conpemennom cnoem
nonnomennn neantno ntnonnxer cnom saauy. Beymnm npnsnaxom raserno-xypnantnoro rexcra
xnnxercx xnnmnponannoc1t cpecrn xstxonoro ntpaxennx, a ocnonntm cpecrnom - ycrounnax (n
pamxax annoro peuenoro xanpa!) coueraemocrt. Hpn +rom n repmnn xnnme mt ne nxnatnaem
nnxaxoro nerarnnno-onenounoro cmtcna. Hmeercx n nny nmenno npomexyrount craryc ooporon peun -
mexy cnoono coueraemocrtm n ]paseonornuecxo cnxsannocrtm: oe+oepaqu:ecru espie,
+pa:uie npoeuosi, ue.is nepeoeuumi, rpusuc ooeepu. Hs raxnx eme ne ycrounntx n
omexstxonom cmtcne, no ouent npnntuntx unrarenm noxon, xax ns ercxoro xoncrpyxropa,
cxnatnaercx raserno-nn]opmannonnt rexcr. Taxne xnnme oprannsonant, xax npannno, no npnnnnny
mera]opt, no nx opasnocrt yxe oruacrn crepnact, ona crana npnntuno, n xaxt opas raxoro poa
cnyxnr nx unrarenx cnoeopasntm cnrnanom, cosammnm omn ]on nontmenno +monnonantnocrn
nocnpnxrnx, onaxo +ror ]on ne ntcrynaer na nepnt nnan n ne memaer nocnpnnnmart xornnrnnnym
nn]opmannm. Hoannxmmee ontmnncrno xnnme coepxnr npocrym onenounym xonnorannm no mxane
xopomo/ nnoxo, nanpnmep: oesvoeprua eoura eoopvreuu (nnoxo); +acmep ceoeeo oe.a
(xopomo); n ro, uro unrarent naxonr n rexcre xomnnannm sapanee nsnecrntx onenox, oneruaer
nonnmanne cymmapno onenxn cotrnx, xoropym aer xoppecnonenr. O xaxo xe onenxe ner peut, ecnn
rnannax saaua raserno-xypnantnoro rexcra - coomnrt nonte cneennx? eno n rom, uro +rn cneennx
nnmt na nepnt nsrnx moryr noxasartcx oexrnnno noanntmn, n peantnocrn xe onn noamrcx no
onpeenenntm yrnom spennx, unrarenm nanxstnaercx onpeenennax nosnnnx. He cnyuano xe rasert n
xypnant uacro ncnontsonannct xax momnoe cpecrno neonornuecxoro annennx. B nmom
nn]opmannonnom coomennn, axe cnoprnnnom, moxno ynonnrt, na ute cropone anrop. B raserno-
xypnantnom rexcre, esycnonno, coepxnrcx conepmenno oexrnnnax xornnrnnnax nn]opmannx.
77
Btpaxena ona nesanncnmtmn or xonrexcra xstxontmn cpecrnamn: +ro nn]ponte annte, nmena
cocrnennte, nasnannx ]npm, oprannsann n yupexenn. Onaxo nx ntop (ynomnnanne onnx anntx
n neynomnnanne pyrnx), nx mecro n rexcre, nopxox nx cneonannx (nanpnmep, nopxox cneonannx
nmen nonnrnuecxnx exrene) yxe onapyxnnaer onpeenennym nosnnnm. Hn na ntop anntx, nn na nx
mecro n rexcre nepenounx nonnnxrt ne moxer, a emy n ne npner n ronony nmemnnartcx n nocrpoenne
rexcra. A nor ocronepnocrt nepeaun ocrantntx cpecrn o]opmnennx nosnnnn anropon - nennxom n
pyxax nepenounxa.
He nce cpecrna +monnonantnoro nosecrnnx, necymne +monnonantnym nn]opmannm, nexar n +rom
rexcre na nonepxnocrn. Hecomnenno, ncrpeuamrcx sect n cnona c onenouno cemanrnxo (:vooeuuuoe
npecmvn.euue, n cnnraxcnuecxne crpyxrypt, axryannsnpymmne onenxy - n raxnx cnyuaxx nepenounx ne
omnercx, nonpax nyxnte napnanrnte coornercrnnx. Ho uacro npxmax onenxa orcyrcrnyer. B raserno-
xypnantnom rexcre onontno oruernnno ntcrynaer ocnonno crnnncrnuecxn ]on - ]on nnctmenno
nnreparypno nopmt xstxa c nexoroptmn uepramn ycrnoro ee napnanra. Tpannnonno onx pasronopno
nexcnxn n ycrntx cnnraxcnuecxnx crpyxryp n maccono nepnonxe n pasntx crpanax (a snaunr, n na
pasntx xstxax) pasnnuna. Fonee axaemnunt n nnsxn x nnctmenno nnreparypno nopme nemenxn n
pyccxn raserno-xypnantnte crnnn, snaunrentno onee cnoont anrnncxn n ocoenno amepnxancxn.
Cnenn]nxy raserno-xypnantnoro napnanra nnctmenno nnreparypno nopmt, nomnmo nexoroptx
orcrynnenn n cropony ycrnoro napnanra, cocrannxmr npexe ncero yxe ynomxnyrte xnnme n
]paseonornsmt. Hx nepeno - ocoax nponema, net nepeaua nx nocnonno, xax npannno, nenosmoxna,
nocxontxy onn npecrannxmr coo ennt opas, a snaunr, nx cneyer paccmarpnnart xax ennoe
cemanrnuecxoe nenoe; a samena nx cnonamn n npxmom snauennn raxxe nexenarentna - ncuesner armoc]epa
npnntuntx unrarenm opason n sapanee saanntx onenox, n unrarent moxer norepxrt x rexcry ncxxn
nnrepec. Taxnm opasom, uacrt xommynnxarnnnoro saannx - nanxstnanne onpeenenno nosnnnn - ne
yer ntnonnena. Kax xe nepeanart xnnme n ]paseonornsmt? Texnnxa nepeaun nacroxmnx
]paseonornsmon- nnom, nocnonnn n noronopox - anno paspaorana. Hepenounx paccmarpnnaer nx xax
cemanrnuecxoe enncrno n ntraercx ortcxart n xstxe nepenoa ananornunt ]paseonornsm, xenarentno
- c ro xe crenentm cemanrnuecxo cnxsannocrn. 3ro osnauaer, uro, npenonoxnm, nnome, re
opasnocrt saremnena (oumi oar.vuu), on ntraercx noopart n nepenoe +xnnnanenr roxe c
saremnenno ]opmo. Ecnn raxoro +xnnnanenra n xstxe nepenoa ne cymecrnyer, on ner na ro, urot
nonnsnrt crenent cemanrnuecxo cnaxnnocrn, n samenxer nnomy na ]paseonornuecxoe enncrno, re
opasnocrt coxpanxercx (ecnn npecrannrt cee, uro nnoma oumi oar.vuu n xstxe nepenoa
orcyrcrnyer, ro ee cemanrnxy mt cmoxem nepeart ]paseonornuecxnm enncrnom +amic ovpim). Hpn
nepenoe ]paseonornsmon n conpemennom raserno-xypnantnom rexcre or nepenounxa rpeyercx
npeentnoe nnnmanne, noromy uro cymecrnyer raxo ]enomen, xax e]opmannx n xonramnnannx
]paseonornn. Camt npocro napnanr e]opmannn - nenonnora cocrana. C xem noneemtcx... - rax
nastnaercx ona ns crare na nonnrnuecxym remy; nopasymenaercx nocnonnna C re+ noeeoeuic, om
moeo u uaoepeuic. B raxom cnyuae npn nepenoe, nocne roro, xax +xnnnanenr naen, nepenounxy
neoxonmo nocnponsnecrn npnnnnn nenonnort, ro ecrt, npome ronopx, oopnart nocnonnny n rexcre
nepenoa, no rax, urot coxpannnact cemanrnxa nonnnnnxa. Konramnnannx, ro ecrt nepennerenne nyx
]paseonornsmon, npoe: He n.m e ro.ooe, ei.emum - ue no+aeui (xonramnnannx nyx nocnonnn:
He n.m e ro.ooe npueooumc eooi uanumic n C.oeo ue eopooe, ei.emum - ue no+aeui)
rpeyer or nepenounxa onxrt-raxn nocnponsneennx npnema. Kora +xnnnanenrt naent, nx npnercx
nepennecrn. 3ro ncero nnmt na npnmepa, na ene napnanron nsmenennx cocrana ]paseonornsmon -
snaunrentno ontme, n saaua nepenounxa - samernrt nsmenenne n nocrapartcx orpasnrt ero n nepenoe.
3naunrentno cnoxnee ocronr eno c nepeaue xnnme, nocxontxy mnorne ns nnx ne sa]nxcnponant n
cnonape. Hmenno cnonocouerannx c +ro, xnnmnponanno, coueraemocrtm A. uananeen (Monrepe)
npenaraer nnecrn n axrnnnt sanac ycrnoro nepenounxa (cm. Inany 2, pasen 9.6). Hpnmepno ro xe
camoe npnxonrcx noconeronart nepenounxy nnctmennoro rexcra. B annom cnyuae ner neoxonmocrn
sayunnart +rn ooport na cnyx, no nao narpennponart cex na ro, urot nerxo onosnanart nx n rexcre
opnrnnana n npecrannxrt cee, uro nmenno n annom xonrexcre otuno ncnontsymr n xstxe nepenoa.
Fes +roro ontra xopomero nnaennx rexcrono cnenn]nxo n panno mepe xax na xstxe opnrnnana, rax n
na xstxe nepenoa nnxora ne oraartcx, uro pyccxoe sarv.ucuie coe.ru n nemenxoe Kuhhandel
(yxnantno ropronnx xoponamn) - +ro ono n ro xe.
Eme onee samtcnonarym nponemy npecrannxer ntcoxax annmsnnnocrt raserno-xypnantnoro rexcra.
Btpaxaercx ona n rom, uro xypnanncrt ncnontsymr n xauecrne rorontx noxon, o xoroptx ronopnnoct
78
ntme, cxptroe nnn xnnoe nnrnponanne xopomo snaxomtx ncem unrarenxm ]parmenron rexcra ns
nsnecrntx xnno]nntmon, myntr]nntmon, nonynxpntx necen, snyxono n nnctmenno pexnamt - xopoue
ronopx, onnpamrcx na mnpoxn nepantnt xonrexcr ncex ncrounnxon maccono nn]opmannn. Btno
onn: nepenounx oxsan crpemnrtcx xax moxno nyume snart +ror xonrexcr. Tora xorx t uacrt
cxptrtx nnrar on pacmn]pyer n nocrapaercx nocnponsnecrn nnn npoxommenrnponart nx n nepenoe.
3ect, onaxo, mt cranxnnaemcx co cnoxno cnryanne, o xoropo mnoro cnopxr reopernxn n npaxrnxn: a
nao nn nepeanart +ry annmsnnnocrt, ecnn unrarent nepenoa nce panno ne nnaeer mnpoxnm
xonrexcrom CMH? Ho namemy yexennm, pacmn]ponannax nepenounxom rnynna coepxannx rexcra,
ero annmsnnnt norexcr nmeer npano trt nepeanntm, onee roro, y nepenounxa xax pas ner npana
nnmart unrarenx +ro rnynnt, no npxmo nnrart, npenonoxnm, ns cepnana, yer, noxany,
neocrarouno. Bocnonnnrt neocrammn xonrexcr nomoxer nnyrpennn xommenrapn n nepenoe, uro-
nnyt npoe: Ue+ oo.iue speem, me+ c.aue ovoem, rar e.acum ooua nonv.pua e Iep+auuu per.a+a
cpo:uix oauroecrux er.aooe, re cxptro nnraro xnnxercx rexcr pexnamt Die besten Fruchte reifen am
lngsten (yxnantno: Hv:uue n.ooi cospeeamm oo.iue ecex). Bnpouem, xax yxe ormeuanoct, +ro
nonpoc cnopnt. He ncxnmueno, uro nepenounx nseper onee axaemnuecxn napnanr
xommenrnponannx - cnocxn.
Homnmo ]paseonornsmon, xnnme n cxptrtx nnrar, +monnonantnax nn]opmannx n raserno-xypnantnom
rexcre nepeaercx c nomomtm mnpoxo nannrpt cnnraxcnuecxnx cpecrn. Bo-nepntx, +ro nnna n
cnoxnocrt npenoxennx. Koporxne ]past nosnonxmr pesxo ynennunrt nnamnxy nonecrnonannx, a
xonrpacr xoporxnx npocrtx n nnnntx cnoxntx npenoxenn nosnonxer ntennrt neoxonmoe. Kax
npannno, ntenxercx raxnm opasom onenxa, saxnmuennax n xoporxo ]pase. Bo-nroptx, +ro nnnepcnx,
nosnonxmmax ntennrt n npenoxennn rnannoe. Hspexa nx ycnnennx +monnonantnocrn ncnontsyercx
raxxe napnennxnnx, ro ecrt orenenne uacrn npenoxennx n o]opmnenne ero xax orentnoro.
Ocoym pont n raserno-nn]opmannonnom rexcre nrpamr rax nastnaemte uonme cnona. 3ro moryr
trt cnona nnocrpannoro nponcxoxennx, rontxo nxoxmne n xstx (raxne, xax n conpemennom pyccxom
xstxe +apeuua.iui, oquc n mn. p.), nnn crapte cnona, no neoxnanno pacmnpnnmne nanason
coueraemocrn (xax n pyccxom cnono crnnncrnxa: cmu.ucmura +eoe.u, cmu.ucmura aemo+oou. n r.
.). B nmom cnyuae +ro cnona, uacrornocrt ynorpenennx xoroptx ceronx ntcoxa. Monte cnona
nontmamr onepne unrarenx x rexcry (+rnm xe cpecrnom axrnnno nontsyercx pexnama), nouepxnnamr
axryantnocrt nn]opmannn. Onaxo ecnn onn ne nmemr mexynapono nonynxpnocrn, ro npn nepenoe
na pyro xstx ne yyr nponsnonrt nneuarnenne montx. uro xe enart nepenounxy? Kax nepeart
+ro ]ynxnnonantno naxnoe cpecrno? Hoxany, sect mtcnnma rontxo nexcnuecxax xomnencannx, ro
ecrt nneenne n recr nepenoa montx cnon xstxa nepenoa, rounee, samena npn nepenoe nerpantntx c
rouxn spennx monocrn cnon - na monte, ro ecrt nepenecenne ]ynxnnonantnoro napamerpa monocrn
na pyrym nexcemy.
Bepnemcx x npnmepy na xonramnnannm nyx nocnonnn He n.m e ro.ooe, ei.emum ue no+aeui.
3ect npoxnnnact eme ona snaunmax uepra raserno-xypnantnoro rexcra - nannune nponnn, xoropax
nomoraer paccrannrt axnenrt n ntpaxennn anropom onenxn. Hponnx -cxptrt xomnsm, xoropt
crponrcx, xax nsnecrno, na conocrannennn neconocrannmoro (cemanrnuecxn, crnnncrnuecxn n r. n.). B
raserno-xypnantnom rexcre ona uacro asnpyercx, nanpnmep, na ncnontsonannn nexcnxn ntcoxoro crnnx
n nerpantnom nnn nnsxom x pasronopnomy xonrexcre. Tax nnn nnaue, nepenounxy npnercx nx
nepeaun +roro cpecrna nontrartcx nocnponsnecrn npnnnnn xonrpacra, ro ecrt narn cpen napnanrntx
coornercrnn raxne, xoropte xonrpacrnpymr no romy xe npnnnnny.
Ionopx o raserno-xypnantnom rexcre, mt ncxnmunnn ns namero paccmorpennx nnrepntm n
oxnnennx. Hexoropte ocoennocrn nnrepntm yxe ocyxannct n rnane o ycrnom nepenoe. Hpoune
ero ocoennocrn (xnnme, ]paseonornx, monte cnona), naxnte nx nepenoa, paccmorpent n +rom
pasene. Oxnnennx xe, xapaxrepno uepro xoroptx, napxy c pyrnmn, xnnxercx xomnpeccnnnocrt, mt
pemnnn noome ne sarparnnart, rax xax onn xpane pexo xnnxmrcx oexrom nepenoa.
Bmnom nn nepenounxa: omnnanramn nepenoa raserno-xypnantnoro nn]opmannonnoro rexcra
xnnxmrcx cpecrna, orpaxammne ero xommynnxarnnnoe saanne, - coomnrt nonte cneennx, nanxsan nx
onpeenennym onenxy. Eme pas xparxo nepeuncnnm +rn cpecrna n pecypct nx nepeaun:
1) uncnonte annte, nmena cocrnennte, nasnannx ]npm, yupexenn n oprannsann nepeamrcx
onosnauntmn +xnnnanenramn; ennnna nepenoa - cnono nnn cnonocoueranne.
2) Knnme n ]paseonornsmt - nepeno napnanrntmn coornercrnnxmn; ennnnt nepenoa -
cnonocoueranne nnn npenoxenne.
79
3) Cxptrte nnrart - nepeno c nomomtm napnanrntx coornercrnn nnn rpanc]opmann, c
xommenrnponannem (nnyrpennnm nnn nnemnnm).
4) Monte cnona - nepeno c nomomtm nexcnuecxo xomnencannn.
5) Konrpacr xoporxnx n nnnntx npenoxenn, xonrpacr npenoxenn no cnoxnocrn, napnennxnnx -
nepeno c nomomtm ]ynxnnonantno noontx crpyxryp, uame ncero c ncnontsonannem rpanc]opmann
(c coxpanennem xonrpacra).
6) Hponnx - nepeaercx no npnnnnny coxpanennx xonrpacra ]ynxnnonantno noontx cpecrn.
Ennnnt nepenoa - cnono, cnonocoueranne, npenoxenne. Bcrpeuamrcx nce nnt coornercrnn.
4.9. 3cce (xyoaec1nennan nynnnnc1nxa)
Cpen pasnoopasnx nynnnncrnuecxnx rexcron no +ro pasnonnnocrtm nynnnncrnxn mt
nopasymenaem re ns nnx, re na nepnt nnan ntcrynaer anropcxoe nauano, - or neontmo crartn o
neno xnnrn. Ceuac, xora nonxrne +cce crano ronxonartcx sauacrym ouent pacmnpnrentno, a no
xyoxecrnenno nynnnncrnxo nonnmaercx, xax npannno, nsnecrnt xanp npost xonna 18 - nauana 19
nexa, nopa ormernrt, uro no cyrn +ro na ncropnuecxnx +rana pasnnrnx onoro n roro xe rnna rexcra.
Onaxo n name rnnonornuecxo xnaccn]nxannn mt nxnmuaem +ccencrnxy n paspx
nexyoxecrnenntx rexcron, nocxontxy ntmtcen sect ne nrpaer onpeenxmme ponn. Bce-raxn n ocnone
xommynnxarnnnoro saannx raxnx rexcron nexnr coomenne xornnrnnno nn]opmannn, no no yrnom
spennx onpeenennoro anropa.
Hrax, ncrounnxom xnnxercx anrop ne rontxo xax rnopuecxax nnnnnyantnocrt, no n xax nocnrent
onpeenenno omecrnenno nosnnnn, xax npecrannrent xaxoro-ro rpynnonoro mnennx. Ho+romy orxnnx
n nonnory nocnpnxrnx coomaemo nn]opmannn on naxonr n nepnym ouepet y nme c noxoxnmn
omecrnenntmn nsrnxamn.
Ham nerxo yer ntxnnrt ocoennocrn +ccencrnuecxnx rexcron n cnenn]nxy nx nepenoa, ecnn npn
anannse mt yem orranxnnartcx or roro, uro nam nsnecrno o rexcrax raserno-xypnantno nynnnncrnxn.
Hpexe ncero - o ro xornnrnnno nn]opmannn, xoropym on necer. uncnonte annte, nnunte n
reorpa]nuecxne nmena, nasnannx ]npm n oprannsann sect ne ntymant (no ncxxom cnyuae, onn no
saxonam xanpa oxsant trt raxontmn), onn orpaxamr oexrnnnym ecrnnrentnocrt n nepeamrcx
npn nepenoe onosnauntmn +xnnnanenramn. Ho +rnm npnsnaxam +ccencrnuecxn rexcr nooen nmomy
rexcry ns rasert nnn xypnana. Bectma cnoeopasntm cpecrnom nepeaun xornnrnnno nn]opmannn,
rnnnuntm nx +cce, xnnxercx nxnmuenne n rexcr +xsornsmon n ]parmenron nnocrpannoro rexcra nx
cosannx +xsornuecxoro xonopnra. 3xsornsmt nepenounxy npnxonrcx, n sanncnmocrn or rnoantnoro
rexcra (ro ecrt, cxaxem, or cnenn]nxn xypnana), nno rpancxpnnponart, nno coxpanxrt n rpa]nxe
nonnnnnxa (nonynxpnt n nocnenne rot npnem). Hpn neoxonmocrn (no ycmorpennm nepenounxa) x
+xsornsmam amrcx noxcnennx - nnyrpn rexcra (nnonte cnona) nnn nne rexcra (cnocxn).
A nor +monnonantnax nn]opmannx npecrannena ropaso onee oraro nannrpo cpecrn, nx
ncnontsonanne nnnnnyannsnponano n cnnerentcrnyer o nannunn na ]one +monnonantno nn]opmannn
raxxe n +crernuecxo. uon nnctmenno nnreparypno nopmt pasmtr, xorx ona nce xe cnyxnr ocnono.
Ho n nee nnepxmrcx pasnoopasnte orxnonennx - or nanexrantntx cnon o noponcxoro xaprona.
Hocxontxy nexcnuecxax cnenn]nxa ]ynxnnonantno snaunma n xaxom cnyuae ona nepeacrcx remn
napnanrntmn coornercrnnxmn, xoropte ]ynxnnonantno coornercrnymr cnenn]nxe nexcnxn nonnnnnxa:
ntcoxax nexcnxa, npocropeune, rpyo-npocropeunax nexcnxa, xapront n r. n. nmemr cnon npxmte
coornercrnnx n nepenoe, nanexrantnte ocoennocrn xomnencnpymrcx npocropeunem. 3ccencrnuecxomy
rexcry ne npnaercx nnnmocrt oexrnnnoro n es+monnonantnoro, xax +ro npnnxro n raserno-
xypnantnom nn]opmannonnom rexcre. Axrnnno ncnontsyercx, nanpnmep, +monnonantno-onenounax
nexcnxa.
B +ccencrnuecxom rexcre raxxe samerna ntcoxax uacrornocrt ynorpenennx ]paseonornsmon, no
cnyuan e]opmannn nx ncrpeuamrcx uame. Hemano raxxe n pasnoopasntx xnnme, no xnnmnponannocrt
ne xnnxercx ocnono nocrpoennx rexcra, on ne nponsnonr nneuarnennx copannoro ns xoncrpyxropa, a
cam npnnnnn ncnontsonannx cranaprntx ooporon peun uacro nponnuecxn otrptnaercx. 3aro
cymecrnennym pont nrpamr nnnnnyantnte cpecrna opasnocrn. 3ro +nnrert, cpannennx, mera]opt n
r. n. Hpn nepeaue nnnnnyantnoro opasnoro cnonoynorpenennx nepenounxy npnxonrcx
opnenrnponartcx, no-nepntx, na neoxonmocrt coxpanennx camoro ]axra nannunx opasnoro cpecrna
(ero nentsx samennrt cnonamn ro xe cemanrnxn n npxmom snauennn), no-nroptx, nocrapartcx coxpannrt
80
ero nnnnnyantnt xapaxrep. Anropcxne neonornsmt, napymenne coueraemocrn raxxe orpaxamr
anropcxn crnnt n onxnt trt nepeant.
nanason cnnraxcnuecxnx cpecrn nepeaun +monnonantno nn]opmannn upesntuano mnpox: +ro n
xonrpacr npenoxenn no nnne n cnoxnocrn, n nnnepcnn, n napnennxnnx. Ho xo ncem +rnm cpecrnam
oannxmrcx rax nastnaemte cnnraxcnuecxne ]nrypt crnnx, ro ecrt cpecrna, onaammne +crernuecxo
nennocrtm. Ha nepnom mecre no uacrornocrn cpen nnx cnnraxcnuecxn napannennsm, ro ecrt
nyxxomnonenrnt n mnoroxomnonenrnt nonrop unenon npenoxennx, onopontx npnarountx,
crpyxrypt nentx camocroxrentntx npenoxenn. Kax npannno, cnnraxcnuecxn napannennsm
conponoxaercx nexcnuecxnm nonropom, a nspexa - n ]onemntm nonropom. Ecnn xomnnexc nexcnuecxnx
n cnnraxcnuecxnx nonropon opasyer onpeenennt anropnrm, nosnnxaer pnropnuecxn nepno, n rora
rexcr +cce npnoperaer onpeenennt pnrm. Ormernm, uro n nnnnnyantnym anropcxym crnnncrnxy
nxonr raxxe npenourenne onpeenennomy rnny crpyxryp n cnnraxcnuecxnx cnxse. Onn anropt +cce
nmxr npocrte npenoxennx, pyrne - mnpoxo nontsymrcx napnennxnne, rpertn - samerno
npenounramr counnnrentnte crpyxrypt nounnnrentntm. Ecnn mt ne samernm uacrornocrt
onpeenenntx crpyxryp y annoro anropa, mt nnnennpyem ero crnnt.
Annmsnnnocrt +ccencrnxn upesntuano ntcoxa. K onope na mnpoxn, nsnecrnt macconomy unrarenm
xonrexcr rexcron CMH (or pexnamt o cepnanon) oannxercx ncnontsonanne xonrexcra mnpono
xyoxecrnenno nnreparypt, nnecxnx cmxeron n nmen, ]onontx snann ns pasntx onacre
uenoneuecxo exrentnocrn. Ho+romy nopo pacmn]ponart namexn n cxptrte nnrart ouent rpyno,
nocxontxy paccunrant onn na xomnerenrnoro unrarenx. Tyr n cnyuae sarpynenn nepenounxy npnercx
oparnrtcx sa xoncyntranne x cnennanncram no coornercrnymme remarnxe.
Bmnom nn nepenounxa: B xauecrne omnnanr npn nepenoe +cce ntcrynaer xomnnexc cpecrn,
nepeammnx xornnrnnnym, +monnonantnym n +crernuecxym nn]opmannm. Cpecrna o]opmnennx
xornnrnnno nn]opmannn: nn]ponte annte, nmena cocrnennte n npnpannnnaemte x nnm nasnannx
]npm n oprannsann - nepeamrcx onosnauntmn +xnnnanenrntmn coornercrnnxmn, a +xsornsmt -
rpancxpnnnne nnn npxmtm nepenecennem n rexcr nepenoa. Ennnnt nepenoa - ]onema, cnono,
cnonocoueranne. Cpecrna o]opmnennx +monnonantno nn]opmannn n onacrn nexcnxn: +monnonantno-
onenounax nexcnxa, npocropeune, ntcoxax nexcnxa, xapront - nepeamrcx napnanrntmn coornercrnnxmn
c coxpanennem crnnncrnuecxo oxpacxn. nanexrantnax nexcnxa xomnencnpyercx npocropeunem.
Ennnnt nepenoa - cnono n cnonocoueranne. upaseonornsmt n xnnme paccmarpnnamrcx xax
cemanrnuecxne enncrna n nepeamrcx napnanrntmn coornercrnnxmn, no nosmoxnocrn - c coxpanennem
nx ]opmantntx ocoennocre n crenenn cemanrnuecxo cnaxnnocrn (ennnnt nepenoa - cnonocoueranne
n npenoxenne). Ecnn n rexcre onn e]opmnponant, nepenounx crapaercx orpasnrt xapaxrep
e]opmannn. Cxptrte nnrart ntxnnxmrcx c nomomtm copa ]onontx cneenn n npn nepeaue, ecnn
nyxno, xommenrnpymrcx (cm. pas. 4.8). Hnrart ns nsnecrntx ncrounnxon (nanpnmep, ns Iamnera
Bexcnnpa) nocnponsnoxrcx c onopo na anropnrernt nepeno - rora nepenounx n cnocxax onxen
art cctnxy na anropa nepenoa. Konrpacr npenoxenn, nnnepcnx, napnennxnnx - cnnraxcnuecxne
cpecrna o]opmnennx +monnonantno nn]opmannn - nepeamrcx c nomomtm ]ynxnnonantno
coornercrnymmnx cpecrn xstxa nepenoa napnanrntmn coornercrnnxmn n rpanc]opmannxmn.
3crernuecxax nn]opmannx, o]opmnennax c nomomtm nnnnnyantntx opasntx cpecrn, nepeaercx
napnanrntmn coornercrnnxmn nnn rpanc]opmannxmn c coxpanennem nnnnnyantntx cpecrn anno
]nrypt: +nnrera, cpannennx, mera]opt n r. n. Bocnponsnoxrcx raxxe neonornsmt (nepenounxy
npnercx no anno anropom moenn ntcrponrt cnon), ncxaxennx ]opmt n napymennx coueraemocrn.
Tnn n uacrornocrt cnnraxcnuecxnx crpyxryp, xapaxrep cnnraxcnuecxnx cnxse raxxe xapaxrepnsymr
nnnnnyantnocrt anropa n n nepenoe nocnponsnoxrcx ]ynxnnonantno aexnarntmn cpecrnamn.
NB! Hpn nepenoe raxoro rexcra, re na nepxne crynentxe panrono nepapxnn omnnanr nepenoa, n
onacrn nnnapnanra, naxonrcx rax mnoro pasnoopasntx xstxontx cpecrn, uacro nosnnxaer xon]nnxr
]opmt n coepxannx. Hpome ronopx, ananns noxasan, uro nepenounxy neoxonmo nepeart mnoro
pasnoopasntx cpecrn, a nepeaua onoro ns nnx memaer nepeart pyroe. Cxaxem, nexcnuecxn nonrop
coxpannrt yanoct, no on ne nxnmuaercx n ]onemarnuecxn, rax xax cnona n nepenoe naunnamrcx na
pyrym yxny. Hnn: ntpannt ]paseonornsm ne ncrpannaercx n pnrm ]past. Tora nepenounxy
npnxonrcx uem-ro xeprnonart. B +rom ner nnuero crpamnoro, no npn onom ycnonnn: nce
omnnnpymmne n annom rexcre xstxonte cpecrna cncremnt, n naxna ne nepeaua xaxoro +nnrera, a
coxpanenne +nnreron n npnnnnne, ro ecrt coxpanenne cncremnoro npnsnaxa. He crpamno samennrt onn
]paseonornsm cnonamn n npxmom snauennn, no nentsx nce ]paseonornsmt n rexcre nepenoa samennrt na
81
cnona n npxmom snauennn. Kpome roro, nmenno n raxnx rexcrax ontmym nomomt oxastnaer npnem
nosnnnonno xomnencannn: ecnn ]paseonornsm yrpauen n onom mecre rexcra, moxer trt, n pyrom
mecre cnona n npxmom snauennn yacrcx samennrt ]paseonornsmom. Hpana, nosnnnonnax xomnencannx
ne ronrcx nx noccranonnennx cnnraxcnuecxnx ocoennocre: nnnepcnx, nepenecennax n pyroe mecro
rexcra, ntennr conepmenno nnte xomnonenrt coepxannx, a ne re, xoropte ntennn anrop.
4.10. Meuyapm
Memyapt - ocot nnctmennt nonecrnonarentnt xanp (no oemy +ro moxer trt neontmo
ouepx nnn nent rom nocnomnnann), recno cnxsannt cnonmn xopnxmn c nayuno ncropnorpa]ne, no x
nayunomy rnny rexcra ero ornecrn nentsx, nocxontxy, no-nepntx, anrop memyapon ne onaaer
xomnerenrnocrtm cnennanncra n onacrn ncropnn n, no-nroptx, nenpemenntm yuacrnnxom onnctnaemtx
cotrn xnnxercx on cam. Hnxaxo uenonex ne n cocroxnnn, onnctnax camoro cex, trt aconmrno
oexrnnntm, no ]opmantno memyapncr na +ro nperenyer. Cosaercx cnoxnoe cnnerenne uepr,
orpaxammnx oexrnnnte n cyexrnnnte npnsnaxn noaun nn]opmannn.
Kommynnxarnnnoe saanne raxoro rexcra mt, cocrnenno ronopx, yxe c]opmynnponann - coomnrt
cneennx o npomnom n rpaxronxe anropa nonecrnonannx. Hcrounnxom rexcra n annom cnyuae xnnxercx
anrop, no nx oecneuennx ocronepnocrn on moxer npnnnexart oxymenrantnte marepnant ns raser,
apxnnon n r. . n nnrnponart nx n cnonx memyapax. Tora nepeno +rnx ]parmenron ocymecrnnxercx n
coornercrnnn c rem rnnom rexcra, xoropt nnrnpyercx. Pennnnenrom memyapon moxer trt nmo
nspocnt unrarent, xorx n sanncnmocrn or ero xnsnennoro ontra n nospacra nocnpnxrne ]axron moxer
trt onee nnn menee aexnarntm - ne cnyuano unrarenxmn memyapon uacro tnamr noxnnte nmn,
xoropte mornn trt conpemennnxamn nnn axe ouennnamn onnctnaemtx cotrn, n y nnx ecrt
nosmoxnocrt cpannnrt coepxanne memyapon c cocrnenntmn nneuarnennxmn n ntcrponrt n cosnannn
onee mnorocnont acconnarnnnt px. Hepenounxy raxoro rexcra npnercx nocnonnxrt neocrammne
n ero nnunom ontre cneennx copom omnpno ]onono nn]opmannn: urennem ncropnuecxnx rpyon n
apxnnntx marepnanon, eceamn c ouennnamn, snaxomcrnom c nepnonxo npomntx ner, nsyuennem
mysentx +xcnonaron - npemeron marepnantno xyntrypt npomnoro, nnora n concem neannero.
3aaua coomnrt ncropnuecxne cneennx sacrannxer anropa pacnonarart nx n xpononornuecxo
nocneonarentnocrn, xoropax nnora napymaercx +xcxypcamn n npomnoe n yymee, no n nenom no
nornuecxo crpyxrype nanomnnaer nayunt rexcr. Kornnrnnnax ocnona nn]opmannonnoro noroxa
oecneunnaercx xstxontmn cpecrnamn, snaxomtmn nam no pyrnm rexcram, no n nx ncnontsonannn n
uacrornocrn ynorpenennx ormeuamrcx ocoennocrn:
1) art n pyrne uncnonte annte, nnunte n reorpa]nuecxne nmena, nasnannx oprannsann orpaxamr
oexrnnnym peantnocrt n nepeamrcx n nepenoe onosnauntmn +xnnnanenrntmn coornercrnnxmn. Ho
nocxontxy remo memyapon ncera xnnxercx npomnoe, cpen +rnx xstxontx ennnn uacro ncrpeuamrcx
ycrapenmne, n nepenounxy npnxonrcx ntnpart ycrapenmee onosnaunoe coornercrnne, nocxontxy
xstxonte cpecrna cosannx ncropnuecxoro xonopnra - ona ns omnnanr nepenoa, n moepnnsannx
neonycrnma (rax, Keuuecoepe nentsx n nepenoe samennrt na Ka.uuuuepao)
2) Mnorouncnennte peannn tra n omecrnenno xnsnn, peannn-mept n peannn-entrn raxxe nnonne
oexrnnnt; cpen nnx roxe tnaer mnoro peann-ncropnsmon. H re, n pyrne raxxe nepeamrcx c
nomomtm onosnauntx coornercrnn, no moepnnsannx neonycrnma (samena nemenxo pexc+apru
npemen ]amnsma na npocro +aprv yer ouennntm ncxaxennem; rouno rax xe n memyapax,
nonecrnymmnx o nauane nexa, nemenxoe nasnanne nnerxa Dalie yer nepenonrtcx xax oa.u, a ne
xax eeopeuu). Peannn-+xsornsmt nepeamrcx nno c nomomtm rpancxpnnnnn, nno c nomomtm
rpannnonnoro coornercrnnx (n nao oxsarentno nponepnrt, ner nn raxoro coornercrnnx).
3) Ocnonntm opnenrnpom n crnne memyapnoro nonecrnonannx, esycnonno, cnyxnr nnctmennax
nnreparypnax nopma xstxa; +ro orpaxaercx n na ntope nexcnxn, n na xapaxrepe cnnraxcnuecxnx
crpyxryp. Ho n nexcnxa, n cnnraxcnc rexcra moryr oxasartcx necxontxo ycrapenmnmn. 3ro nponcxonr no
nnonne oexrnnno npnunne: anrop, nnmymn memyapt na cxnone ner, moxer trt nocnrenem
ycrapenme nnreparypno nopmt. Kpome roro, x orxnonennxm or nopmt npnnonr cyexrnnnoe nauano.
Oparnmcx x +rnm orxnonennxm. Onn orpaxamr ry +monnonantnym nn]opmannm, xoropym necer
memyapnt rexcr. O +crernuecxo nn]opmannn n rexcre memyapon npx nn moxno ronopnrt nceptes,
memyapt nnmyrcx ne nx roro, urot nonrpart cnonom, no anropcxne +nnrert n mera]opt nce xe
nopo ncrpeuamrcx, n nx nnnnnyantno anropcxn xapaxrep n raxom cnyuae onxen trt nepean. B
82
nenom xe mt nanmaem orxnonennx cneymmero poa:
1) n cropony ntcoxoro crnnx - narernuecxn orrenox nonecrnonannx xapaxrepen nx memyapon; npn
+rom ncnontsyercx ntcoxax apxanunax nexcnxa, pnropnuecxne nonpoct n nocxnnnannx, +m]arnuecxn
nopxox cnon;
2) n cropony ycrno peun - npocropeunax n rpyo-npocropeunax nexcnxa, xapront, nanexrnsmt,
+nnnncnc (nenonnte npenoxennx); +rn cpecrna ncnontsymrcx npn nepeaue npxmo peun ynomnnaemtx
nnn;
3) cpecrna o]opmnennx onenxn - +monnonantno-onenounax nexcnxa, nnnepcnn c axryannsanne
onenxn, nastnnte onenounte npenoxennx (cnocrnennte romy orrenxy nnyrpenne peun, xoropt
npncym memyapnomy rexcry: H nvcmi. Bce paeuo +ue uuroeoa ue saoimi, rar...)
Honecrnonanne n rexcre memyapon neercx or nepnoro nnna, naccnnnte n neonpeenenno-nnunte
xoncrpyxnnn nx nero ne cnocrnennt, ne rnnnuno nx memyapon raxxe pasnoopasne cpecrn
ntpaxennx nornuecxnx cnxse, a camn npenoxennx ne onaamr ntcoxo crenentm cnoxnocrn, xorx
cnnraxcnuecxax cnoxnocrt rexcra nonnnnnxa moxer trt pasnnuno. Ho cpecrna ]opmantno xoresnn,
xax npannno, npecrannent: comst, napeunx, moantnte cnona oprannsymr cnxsnocrt nonecrnonannx.
Ocoenno uerxo npocnexnnaercx +xcnnnxannx npemenno nocneonarentnocrn (n pyccxom ona
ntpaxaercx npexe ncero c nomomtm npemenntx napeun: same+, oa.ee, ecrope n r. n.), xoropax
ntnnraercx n npenoxennn na nepnoe mecro. pyrne cpecrna oosnauennx npemenno
nocneonarentnocrn - art - raxxe pemarnuecxn ntenent n sannmamr n npenoxennn nno nepnoe,
nno nocnenee mecro (Jmo c.v:u.oci e +apme 1944 eooa).
Bmnom nn nepenounxa: B rexcrax memyapon omnnanramn nepenoa xnnxmrcx cpecrna,
orpaxammne nx xommynnxarnnnoe saanne -coomnrt nonte cneennx o mnnynmem c rouxn spennx
anropa. Kornnrnnnt xomnonenr +rnx cneenn ntpaxen aramn, nmenamn, ncropnuecxnmn peannxmn,
+xsornsmamn, xoropte npn nepenoe nepeamrcx c nomomtm onosnauntx +xnnnanenron c yuerom
npemennoro xonopnra. 3xsornsmt, peannn-mept n peannn-entrn nepeamrcx rpancxpnnnne nnn
rpannnonntmn onosnauntmn coornercrnnxmn n sanncnmocrn or nx xapaxrepa. uon nnctmenno
nnreparypno nopmt raxxe moxer coepxart ycrapenmne cnona n cnnraxcnuecxne crpyxrypt, n npn
ntope napnanrntx coornercrnn n rpanc]opmann +ro yunrtnaercx. 3monnonantnax nn]opmannx
ntpaxaercx c nomomtm cpecrn ntcoxoro crnnx, npocropeunx, nanexrnsmon, xaprona, +monnonantno-
onenouno nexcnxn n nepeaercx npn nepenoe ]ynxnnonantno aexnarntmn cpecrnamn c nomomtm
napnanrntx coornercrnn. Cnnraxcnuecxax cnoxnocrt nonnnnnxa moxer trt pasnnuno, n crenent
+ro cnoxnocrn nocnponsnonrcx n nepenoe. Hpn nepeaue cpecrn xoresnn naxno coxpanenne napeun
n pyrnx cpecrn, nepeammnx npemennym nocneonarentnocrt cotrn n nx pemarnuecxym nosnnnm n
npenoxennn. B rexcre moryr ncrpeuartcx cpecrna nnnnnyantnoro anropcxoro crnnx (+nnrert,
mera]opt), n nx cnenn]nxa onxna trt nocnponsneena n nepenoe.
4.11. Hayuno-nonynnpnmn 1exc1
Ha nepnt nsrnx nayuno-nonynxpnt rexcr no cnonm xoncrpyxrnnntm npnsnaxam ycrpoen npome,
uem nayunt, a snaunr - on n npome nx nepenoa. Ho +ro nnmt nnemnee nneuarnenne: net ne ncera
rexcr, re npenoxennx cnoxnee n nnnnee, npecrannxer coo onee cnoxnoe enncrno n saaer onee
cnoxnte saaun nepenounxy. a, n nayuno-nonynxpnom rexcre cnnraxcnuecxne crpyxrypt n nenom
npome, no xommynnxarnnnoe saanne - cnoxnee, a cneonarentno, n pasnoopasne cpecrn ontme. Ero
saaua - onecrn o unrarenx nosnanarentnym nn]opmannm n ononpemenno - ynneut ero +ro
nn]opmanne. Cpen +monnonantntx cpecrn npnomennx x reme, nosyxennx nnrepeca x ne
ormeuamrcx n cpecrna, cnocrnennte xyoxecrnennomy rexcry, ro ecrt o]opmnxmmne +crernuecxym
nn]opmannm.
urot pasopartcx n cnoxnom cnnerennn +rnx cpecrn, oparnmcx x ntxnnennm ncrounnxa n
pennnnenra nayuno-nonynxpnoro rexcra. Hcrounnxom xnnxercx cnennanncr n anno onacrn (nonor,
maremarnx, ncxyccrnone), n cneennx, xoropte on coomaer, ocronepnt n oexrnnnt. Ho ncm mepy
cnoe xomnerenrnocrn on ne npoxnnxer, nocxontxy unrarenem ero rexcra xnnxercx nexomnerenrnt nnn
manoxomnerenrnt pennnnenr. Cnnmamrcx n nospacrnte orpannuennx - ontmoe xonnuecrno nayuno-
nonynxpntx rexcron npenasnauaercx erxm n nopocrxam. To, xaxnm opasom annt anrop
npncnocannnaer nn]opmannm x nocnpnxrnm nexomnerenrntm pennnnenrom, sanncnr or camoro anropa,
xorx xstxonte cpecrna nonynxpnsannn y pasntx anropon onn n re xe. Pasnnuaercx, noxany,
83
xomnononxa cpecrn, anropnrm nx npnmenennx. Bor ryr yx anropcrno necomnenno, n nmx anropa xax
nnnnnyyma, npecrannxmmero cno napnanr aanrannn nayuntx cneenn, ncera oosnauaercx.
Hayuno-nonynxpnt rexcr coepxnr ontmo oem xornn1nnnon nnqopuannn. nanason cpecrn,
c nomomtm xoroptx ona nepeaercx, nanomnnaer nanason cpecrn nayunoro rexcra. Ho npn anannse mt
cranxnnaemcx xax c xonnuecrnenntmn, rax n c xauecrnenntmn ornnunxmn:
1) Tepmnnt. Konnuecrno nx n nayuno-nonynxpnom rexcre snaunrentno mentme. 3ro xacaercx n
cnennantno repmnnonornn, n nexcnxn omenayunoro onncannx.
2) Hnornocrt nn]opmannn. Ona raxxe nnxe, uem n nayunom rexcre. Pexe npnmenxmrcx coxpamennx n
cxoxn.
3) Cpecrna, oecneunnammne oexrnnnocrt nsnoxennx: naccnnnte xoncrpyxnnn, neonpeenenno-
nnunte n esnnunte npenoxennx, npeonaanne aconmrnoro nacroxmero, nennunax cemanrnxa
nonexamero. Bce +rn cpecrna ncnontsymrcx n nayuno-nonynxpnom rexcre n snaunrentno mentmem
oeme, xorx nce onn n npecrannent.
4) uon nerpantno nnctmenno nnreparypno nopmt raxxe npecrannen, no rpannnt ero pasmtrt, n
orxnonennx, ocoenno n cropony pasronopnoro crnnx, mnorouncnennt.
Hrax, xonnuecrno n pasnoopasne cpecrn, oecneunnammnx nepeauy xornnrnnno nn]opmannn,
cyxaercx. 3aro n nayuno-nonynxpnom rexcre noxnnxmrcx, n cpannennn c nayuntm, ocote cpecrna,
oecneunnammne ntnonnenne nropo uacrn xommynnxarnnnoro saannx - sannrepeconart unrarenx. 3ect
omnnnpymr cneymmne xstxonte cpecrna:
1) Cnennantnte cpecrna, cosammne +]]exr cnnxennx anropa c unrarenem: nonecrnonanne or
nepnoro nnna; pasronopnax n axe pasronopno-npocropeunax nexcnxa; npxmoe opamenne x unrarenm;
pnropnuecxne nonpoct.
2) 3monnonantno-onenounte cpecrna: nexcnxa c +monnonantno-onenouno xonnoranne; nnnepcnn,
nouepxnnammne onenounte xomnonenrt npenoxennx n r. .
3) Bxnmuenne n rexcr nnrar ns pyrnx ncrounnxon, xonrpacrnpymmnx c nayuno-nonynxpntm rexcrom
no rnnonornuecxnm npnsnaxam: ]parmenron ns no+rnuecxnx n nposanuecxnx xyoxecrnenntx
nponsneenn, neronnce, nayuntx crare n mn. p.
4) upaseonornsmt n opasnte xnnme, ntnonnxmmne ]ynxnnm, noonym nx ]ynxnnn n CMH, - onn
oneruamr nocnpnxrne coepxannx, nxnmuax n nero npnntunt opasnt px. uacro ncnontsyercx
e]opmannx ]paseonornsmon.
5) Cronxnonenne neconmecrnmtx xstxontx cpecrn nx cosannx +]]exra neoxnannocrn,
nponnuecxo oxpacxn nnn xomnsma. 3]]exr neoxnannocrn nosnonxer saocrpnrt nnnmanne na rnannom;
nponnx n xomnsm cnyxar cpecrnom +monnonantno paspxxn npn nocnpnxrnn cnoxnoro marepnana
(noono anexory, xoropt paccxastnaer na nexnnn npo]eccop).
Pasnoopasnt cpecrna nepeaun +c1e1nuecxon nnqopuannn, sanmcrnonannte ns apcenana
xyoxecrnenno nnreparypt: nno ycnonntx ntymanntx nepconaxe, ncnontsonanne +nnreron,
cpannenn n n ocoennocrn mera]op. (Tax, n onom ns nayuno-nonynxpntx nocon nx nontsonarene
Hnrepnera na ncem nporxxennn nonecrnonannx npocnexnnaercx mera]opa nyremecrnnx na pasnnuntx
cpecrnax rpancnopra).
Bmnom nn nepenounxa: omnnnpymmnmn npn nepenoe nayuno-nonynxpnoro rexcra oxastnamrcx
cpecrna, oecneunnammne aanrnponannym anropom noauy xornnrnnno nn]opmannn n
noepxnnammne nnrepec x ne: repmnnt n nexcnxa omenayunoro onncannx, xoropax nepeaercx,
coornercrnenno, onosnauntmn +xnnnanenramn n napnanrntmn coornercrnnxmn; neoxonmax onx
naccnnntx xoncrpyxnn, esnnuntx n neonpeenenno-nnuntx npenoxenn, xoropte nepeamrcx c
nomomtm coornercrnymmnx rpanc]opmann (xonnuecrno nx npn nepenoe raxoro rexcra ne
pexomenyercx ynennunnart, yunrtnax eme n ro, uro n pyccxom xstxe, no cpannennm c ocnonntmn
enponecxnmn xstxamn, nx uacrornocrt n nmom rnne rexcra nnxe); pasronopnax nexcnxa, +monnonantno-
onenounax nexcnxa, +monnonantnte nnnepcnn, pnropnuecxne nonpoct, ]paseonornsmt n opasnte
xnnme- nepeamrcx ]ynxnnonantno coornercrnymmnmn cpecrnamn n ocnonnom c nomomtm napnanrntx
coornercrnn; +nnrert, cpannennx, mera]opt- nepeamrcx c coxpanennem ocoennocre xaxoro rpona;
cronxnonenne neconmecrnmtx xstxontx cpecrn - ne oxsarentno c coxpanennem xonxperntx
ocoennocre +rnx cpecrn (cxaxem, ntcoxax nexcnxa - npocropeune), no oxsarentno - c coxpanennem
npnnnnna neconmecrnmocrn.
84
4.12. Kpnnuecxnn 1exc1
Rpnnuecxn rexcr nmeer ueprt cxocrna xax c nayuntm rexcrom, rax n c rexcrom nncrpyxnnn,
nocxontxy ntnonnxer n nosnanarentnte, n npennctnammne ]ynxnnn. Taxoe xommynnxarnnnoe saanne
nmemr saxont, nxnmuax Ocnonno saxon (Koncrnrynnm), a raxxe nce nosaxonnte axrt. Onn
perynnpymr ornomennx nme n omecrne n pamxax ono crpant. K +romy xe rnny rexcron ornocxrcx
xonnennnn mexynaponoro npana, no nx cnenn]nxy mt sect paccmarpnnart ne yem, r. x. npemerom
nepenoa onn xnnxmrcx xpane pexo.
Hcrounnxom mpnnuecxnx rexcron xnnxmrcx npo]eccnonant-mpncrt, xoropte nopoxamr +rn
rexcrt, yunrtnax ocoennocrn ycrpocrna omecrna. Ho xaxnmn t nn tnn saxont no coepxannm, no
cnonm rnnonornuecxnm npnsnaxam onn, xax rexcrt, ocrarouno onopont. Komnnexc cpecrn, xoropt
nx nnx xapaxrepen, oecneunnaer nonnonennym nepeauy nn]opmannn pennnnenry. A pennnnenrom n
annom cnyuae xnnxercx nmo nspocnt rpaxannn crpant, net nx nero saxon - +ro pyxonocrno x
ecrnnm. Onaxo rpaxannny crpant nx nonnmannx (ronxonannx) nmoro saxona, sa ncxnmuennem,
moxer trt, Koncrnrynnn, rpeyercx nomomt cnennanncra.
Paccmorpnm snaunmte nx nepenoa ocoennocrn mpnnuecxoro rexcra, onnpaxct na nnt
nn]opmannn, xoropte n nem coepxarcx.
Kornnrnnnym nn]opmannm necyr n nepnym ouepet mpnnuecxne repmnnt. Onn onaamr ncemn
xapaxrepntmn npnsnaxamn repmnnon (onosnaunocrt, orcyrcrnne +monnonantno oxpacxn,
nesanncnmocrt or xonrexcra), no nexoropax onx nx (nanpnmep, n pyccxom: peqepeuov+), :acmua
coocmeeuuocmi, nomepneeuu, npaeouapvueuue n p.) nsnecrna ne rontxo cnennanncram-mpncram,
no n ncxxomy nocnrenm xstxa, rax xax onacrt npnmenennx nx ntxonr sa pamxn mpnnuecxoro rexcra.
Oexrnnnocrt noaun nn]opmannn oecneunnaercx, anee, npeonaannem aconmrnoro nacroxmero
npemenn rnarona n naccnnntmn xoncrpyxnnxmn, a ee nceomn xapaxrep - npeonaamme cemanrnxo
nonexamero, re, napxy c cymecrnnrentntmn mpnnuecxo remarnxn, upesntuano pacnpocrpanent
cymecrnnrentnte n mecronmennx c oomamme cemanrnxo (raroi, uurmo, ece eparoaue).
Hpennctnammn xapaxrep nn]opmannn nepeaercx c nomomtm rnarontntx crpyxryp co snauennem
moantnocrn neoxonmocrn n moantnocrn nosmoxnocrn (ue +oevm, oo.reu ocvuecme.mic n r.
n.). Rpnnuecxne repmnnt ntcrynamr na omem ]one nnctmenno nerpantno nnreparypno nopmt
xstxa n ee xannenxpcxo pasnonnnocrn.
Cnnraxcnc mpnnuecxoro rexcra ornnuaercx nonnoro crpyxryp, pasnoopasnem cpecrn,
o]opmnxmmnx nornuecxne cnxsn. uacrornt nornuecxne crpyxrypt co snauennem ycnonnx n npnunnt,
npnuem +rn snauennx +xcnnnnnponant cnennantntmn xstxontmn cpecrnamn (e c.v:ae, ec.u, no
npu:uue n r. n.). Heoxonmocrt nonno n onosnauno ntpasnrt xaxoe nonoxenne, nserax
nycmtcnenntx ronxonann, npnnonr x onnnm onopontx unenon npenoxennx n onopontx
npnarountx.
Komnpeccnnnocrt mpnnuecxomy rexcry ne cnocrnenna. nx nero ne xapaxrepnt coxpamennx, cxoxn,
nn]ponte oosnauennx. uncnnrentnte, xax npannno, nepeamrcx cnonamn. He ncnontsymrcx raxxe
yxasarentnte n nnunte mecronmennx n pyrne cpecrna nropnuno nomnnannn, xoropte n nayunom
rexcre ntnonnxmr ]ynxnnm cpecrn ]opmantno perpeccnnno xoresnn n ynennunnamr nnornocrt
nn]opmannn. Hpeonaaer ranronornuecxax xoresnx, ro ecrt nonropenne n xaxo cneymme ]pase
onoro n roro xe cymecrnnrentnoro.
Hexoropte mpnnuecxne repmnnt nmemr apxanunym oxpacxy, n nx ncnontsonanne n rexcre cosaer
xonopnr ntcoxoro crnnx (ompeueuue om oo.ruocmu, ru.uue uenpurocuoeeuuo n np.). 3ror
+monnonantnt orrenox mpnnuecxoro rexcra cnxsan c ero ntcoxnm crarycom n omecrne n orpaxaer
ornomenne x nemy nme. Fnaroapx nexcnxe ntcoxoro crnnx, +ra +monnonantnax nn]opmannx
nepeaercx pennnnenry. Ocoenno oruernnno nosntmennax oxpacxa omymaercx n npeamyne Ocnonnoro
saxona (cp. npeamynt Amepnxancxo exnapannn Hesanncnmocrn, Ocnonnoro saxona Iepmannn n
Koncrnrynnn Poccncxo ueepannn), re ntcoxn crnnt nepeaercx raxxe c nomomtm cnnraxcnuecxnx
n rpa]nuecxnx cpecrn (pacnonoxenne rexcra na crpannne).
Bmnom nn nepenounxa: Hpn nepenoe mpnnuecxoro rexcra omnnnpymmnmn cncremntmn
npnsnaxamn xnnxmrcx re, xoropte nepeamr xornnrnnnym nn]opmannm c nnrennne npenncannx n
+monnonantnt orrenox ntcoxoro crnnx, a nmenno:
1) mpnnuecxne repmnnt, uacrt xoroptx nmeer apxanunym oxpacxy, - nepeamrcx c nomomtm
onosnauntx +xnnnanenron; ennnnt nepenoa - cnono n cnonocoueranne;
85
2) aconmrnoe nacroxmee xax omnnnpymmax npemennax ]opma rnarona - nepeaercx ]ynxnnonantno
+xnnnanenrntmn cpecrnamn; ennnna nepenoa - mop]ema;
3) naccnnnte xoncrpyxnnn- nepeamrcx rpammarnuecxnmn +xnnnanenrntmn coornercrnnxmn,
nexoropte ns xoroptx conponoxamrcx cnnraxcnuecxnmn rpanc]opmannxmn;
4) oomammax cemanrnxa nonexamero - nepeaercx c nomomtm napnanrntx coornercrnn; ennnna
nepenoa - cnono;
5) ]on nerpantno nnctmenno nnreparypno nopmt n ee xannenxpcxo pasnonnnocrn nepeaercx
xomnnexcom nexcnuecxnx n cnnraxcnuecxnx cpecrn, ]ynxnnonantno coornercrnymmnx cpecrnam
nonnnnnxa (pannonpannte napnanrnte coornercrnnx, rpanc]opmannn); ennnnt nepenoa - cnono n
cnonocoueranne;
6) nonnora n pasnoopasne cnnraxcnuecxnx crpyxryp, rnnon nornuecxnx cnxse, npeonaanne
crpyxryp co snauennem ycnonnx n npnunnt, onnne onopontx unenon npenoxennx n onopontx
npnarountx - cncremnax uacrornocrt +rnx cpecrn nocnponsnonrcx n nepenoe; npn +rom nce npannna
]opmantno nornxn npn nocrpoennn crpyxryp onxnt trt conment;
7) orcyrcrnne xomnpeccnnnocrn, nannune ranronornuecxo xoresnn - coxpanxercx n nepenoe;
8) nannune ne rontxo nexcnuecxnx cpecrn o]opmnennx ntcoxoro crnnx, no n cnnraxcnuecxnx n
rpa]nuecxnx - crenent +ro oxpacxn nocnponsnonrcx n nepenoe c nomomtm +xnnnanenrntx n
napnanrntx coornercrnn, a ecnn +rn coornercrnnx nenosmoxnt, ro c nomomtm nosnnnonno
xomnencannn.
4.13. Mysmxoneuecxnn 1exc1
Ho +rnm nasnannem mt oennxem rexcrt, nocnxmennte reopnn n ncropnn mystxn, mystxantnomy
rnopuecrny n anannsy orentntx mystxantntx nponsneenn. Hpecrannxercx nosmoxntm nxnmunrt n
nx uncno xax cnennantnte, rax n nonynxpnte mystxoneuecxne rexcrt, nocxontxy n nnx ontme
noxoxero, uem pasnnunoro. Hpn onncannn mystxoneuecxoro rexcra mt nsmennm npnntunym cxemy n,
ncxox ns ero cpannennx c nayuntm rexcrom, ntxnnm cnenn]nuecxne ueprt, a sarem nontraemcx
oxcnnrt nx ]ynxnnn. Ha nepnt nsrnx mystxoneuecxn rexcr cxox c nayuntm. onontno ontmoe
uncno cnennantntx repmnnon (n nonynxpnom rexcre nx mentme), aconmrnoe nacroxmee npemx rnarona,
nannune naccnnntx xoncrpyxnn (no nx mentme, uem n nayunom rexcre), nennunax cemanrnxa
nonexamero (no ne ncera), cnoxnte cnnraxcnuecxne crpyxrypt c ontmnm pasnoopasnem nornuecxnx
cnxse - nce +ro noxastnaer nam, uro rexcr coepxnr xornn1nnnym nnqopuannm.
Onaxo ecrt n cymecrnennte ornnunrentnte ueprt. Mt cpasy ormeuaem, uro ]on nnctmenno
nnreparypno nopmt n mystxoneuecxom rexcre ne nerpanen, xax n nayunom, n ne nnsox x
xannenxpcxomy, xax n nncrpyxnnn, enonom n mpnnuecxom rexcrax. Ho nexcnxe n cnnraxcnuecxnm
cpecrnam on necxontxo apxanuen n nponsnonr nneuarnenne nosntmennoro. Onnne ycrapenmnx cnon,
apxanuntx nnnepcn - ocnonnte cpecrna cosannx +roro nneuarnennx. Onaxo ocoenno pasnrentnte
ornnunx nanmamrcx npn onncannn camo mystxn n ee nosecrnnx. 3ro, no-nepntx, onnne
+monnonantno-onenountx cnon (ee.uro.enui, eupmvosui, npeeocxooui), n xoroptx uerxo
npocnexnnaercx renennnx x rnneponnsannn nonoxnrentno onenxn; orpomnt nanason +nnreron
(cmpe+ume.iui, mpeeorui, eopoe.uei, eepou:ecru), cpen xoroptx ntenxmrcx
mera]opnuecxne +nnrert (.urvmua nooeoouocuocmi), n npexe ncero +nnrert c mera]opnuecxnm
nepenocom no npnnnnny cnnecresnn (+accueuie arropoi, men.a moua.iuocmi); opasnte xnnme
(sepuo o+ououa.iuix roumpacmoe, oiuum noo.uuuo +ouim, ouepeu:ui nv.ic oeureuu) n
axe nnnnnyantno-anropcxne mera]opt (nepeoe sapeeo orcmasa). Pacnpocrpanent cpannennx, n rom
uncne n pasnepnyrte. Bce +rn nexcnuecxne cpecrna ne rontxo necyr +monnonantnym nn]opmannm, no n
xnnxmrcx npononnxamn +crernuecxo nn]opmannn, xorx cpecrna ee o]opmnennx n nenom cranaprnt.
3monnonantnym nactmennocrt mt nanmaem n n onacrn cnnraxcnca. Xapaxrepnt nonropt
cnnraxcnuecxnx crpyxryp - cnnraxcnuecxn napannennsm, conponoxaemt nexcnuecxnm nonropom (c
raro no.uomo, c raro npouuruoeeuuocmim...); nnora onn nepepacramr n pnropnuecxn nepno.
Pnropnuecxne nonpoct n nocxnnnannx, +monnonantnax nnnepcnx, uacro c ntnnxennem xomnonenron
onenxn n pemarnuecxym nosnnnm, - nce +ro noxastnaer, uro n mystxoneuecxom rexcre cpecrna,
oecneunnammne oexrnnnocrt noaun xornnrnnno nn]opmannn, nonce ne noxnpymr cpecrna
o]opmnennx +monnonantno nn]opmannn, a coueramrcx c nnmn.
Crnnt, xax n n nayunom rexcre, nomnnarnnnt, npnuem ontmym onm n cnonoynorpenennn
86
cocrannxmr cymecrnnrentnte co snauennem xauecrna (epauouosuocmi, +acumaouocmi,
npu+upeuuocmi).
C uem cnxsant nce +rn xapaxrepnte ocoennocrn? Hepe namn nontrxa onncart n ]opmannsonart
mystxantnte nneuarnennx, sarparnnammne +monnn n +crernuecxoe uyncrno uenonexa n orpaxennte
nnnnnyantntm nocnpnxrnem. Bocnpnxrne mystxn, xax n nmoro ncxyccrna, cyryo nnnnnyantno, no
re nneuarnennx, xoropte ona ntstnaer, nce-raxn noamrcx ynopxouennomy onncannm, n nx +roro
onncannx y cnennanncron-mystxoneon ntpaoranact ocoax cncrema cpecrn. Cpen nnx neymnmn
xnnxmrcx cpecrna, orpaxammne neynonnmoe omymenne npexpacnoro, xoropoe ncera aer mystxa: +ro
xomnonenrt ntcoxoro crnnx n cpecrna xyoxecrnennoro onncannx, cama nosmoxnocrt npnmenennx
xoroptx oycnonnena npemerom onncannx.
Bnonne oxcnnma n ontmax pacnpocrpanennocrt cnnecresnn; net mystxa ne nmeer cama no cee
spnmtx nnn omyrnmtx opason, cnxsanntx c ecrnnrentnocrtm, ona nx nnmt acconnarnnno ntstnaer, n
+ra acconnarnnnocrt nopoxaer npexe ncero opast, cnxsannte c nocnpnxrnem pyrnmn opranamn
uyncrn, nomnmo cnyxa: snyxonte nneuarnennx acconnnpymrcx c nnerontmn, ocxsarentntmn n r. n.
Hrax, ntcoxax nexcnxa, +nnrert, mera]opt n cpannennx, cnnraxcnuecxn napannennsm - nce +ro
cpecrna nepeaun +crernuecxo n +monnonantno nn]opmannn. Moxno cxasart, uro uacrt roro
nacnaxennx, xoropoe ncntrtnan anrop rexcra, cnymax mystxy, on nonnornn n cnonecntx cpecrnax. Bo
ncex +rnx cpecrnax sanoxent orarte pecypct napnarnnnocrn, nnnnnyannsannn - n opast nx
cpannenn n mera]op n mystxoneuecxom rexcre, orentnte +nnrert tnamr ne cranaprnt; y xaxoro
anropa onn moryr trt cnon. 3ro raxxe orneuaer cnenn]nxe oexra, nocxontxy, xax yxe ormeuanoct,
mystxa nocnpnnnmaercx nnnnnyantno.
Honeem nrorn namemy anannsy. Mt onapyxnnn, uro n mystxoneuecxom rexcre coepxnrcx
xornnrnnnax, +monnonantnax n +crernuecxax nn]opmannx, n xommynnxarnnntm saannem moxno cunrart
ee nepeauy. Hcrounnxom rexcra xnnxercx cnennanncr-mystxone, a pennnnenramn moryr trt n
cnennanncrt, n necnennanncrt. Bet nomnmo cnennantntx repmnnon n pyrnx cpecrn, nx nocnpnxrnx
xoroptx nyxno nmert ntcoxym xomnerenrnocrt, n mystxoneuecxom rexcre coepxnrcx ontmo oem
cpecrn, nepeammnx +monnonantnym n +crernuecxym nn]opmannm, nx nocnpnxrnx xoroptx
cnennantntx snann ne nyxno. Onaxo n nmom cnyuae +rn cpecrna nanxstnamr nam onpeenennym
rpaxronxy mystxn onnm nnnnnyymom-cnennanncrom. 3ry rpaxronxy pennnnenr nocnpnnnmaer xax
oexrnnnym, npnsnanax anropnrer cnennanncra.
Mt ne aem orentnym xapaxrepncrnxy nonynxpnoro mystxoneuecxoro rexcra, nocxontxy or
ceptesnoro mystxoneuecxoro on ornnuaercx mentmnm xonnuecrnom cnennantntx cpecrn,
oecneunnammnx oexrnnnocrt noaun nn]opmannn (repmnnt, naccnnnte xoncrpyxnnn n r. .), a raxxe
nnepennem n rexcr cpecrn pasronopnoro crnnx. B ocrantntx xe cnonx ueprax oe pasnonnnocrn
mystxoneuecxoro rexcra connaamr.
Bmnom nn nepenounxa: omnnnpymmnmn, a cneonarentno, oxsarentntmn nx nepeaun
nepenounx moxer cunrart cneymmne cpecrna:
1) mystxantnte repmnnt - nepeamrcx onosnauntmn +xnnnanenrntmn coornercrnnxmn; ennnna
nepenoa- cnono. Ocooe nnnmanne nepenounx onxen oparnrt na nnrepnannonantnym mystxantnym
repmnnonornm nrantxncxoro nponcxoxennx, xoropax nepenocnrcx ns nonnnnnxa es nepenoa, na
coxpamennx, a raxxe na re cnyuan, xora n onom xstxe npnnxr n annom xonrexcre nrantxncxn repmnn,
a n pyrom - ncxonnoxstunt - no ncex +rnx cnyuaxx neoxonma xoncyntrannx cnennanncra;
2) naccnnnte xoncrpyxnnn, aconmrnoe nacroxmee, nennunax cemanrnxa nonexamero -
nocnponsnoxrcx n nepenoe ]ynxnnonantno coornercrnymmnmn cpecrnamn;
3) apxanunax oxpacxa omero ]ona nnctmenno nnreparypno nopmt - nepeaercx napnanrntmn
coornercrnnxmn, nmemmnmn ry xe crnnncrnuecxym oxpacxy, nnn nosnnnonno xomnencanne;
4) +monnonantno-onenounax nexcnxa, rnnepont, +nnrert, mera]opt, cpannennx - nepeamrcx
napnanrntmn coornercrnnxmn n rpanc]opmannxmn c yuerom nnnnnyantno-anropcxnx ocoennocre
xaxoro cpecrna;
5) pnropnuecxne nonpoct, cnnraxcnuecxn napannennsm, nexcnuecxne nonropt - nepeamrcx
rpammarnuecxnmn n nexcnuecxnmn coornercrnnxmn c coxpanennem crnnncrnuecxoro npnema.
4.14. Hcxycc1noneuecxnn 1exc1
Mt ntennnn +ror rnn rexcra n orentnym pypnxy, nocxontxy npn ncem cnoem cxocrne c
87
mystxoneuecxnm on rpeyer or nepenounxa no mnorom ocooro noxoa. Ero xparxoe onncanne,
xoropoe mt aem, npenonaraer npenapnrentnoe snaxomcrno c name rpaxronxo mystxoneuecxoro
rexcra.
K ncxyccrnoneuecxnm rexcram mt ornocnm crartn n monorpa]nn, nocnxmennte nsopasnrentnomy
ncxyccrny n apxnrexrype, conpononrentnte rexcrt n antomax penpoyxnn, ncxnmuax +ccencrnxy na
remt ncxyccrna.
Hcrounnxom ncxyccrnoneuecxoro rexcra xnnxercx cnennanncr-ncxyccrnone, a pennnnenramn - xax
cnennanncrt, rax n nneranrt; n nn]opmannonnt xomnnexc nxoxr nce rpn nna nn]opmannn:
xornnrnnnax, +monnonantnax n +crernuecxax, n xommynnxarnnntm saannem xnnxercx nx nepeaua.
Onaxo ananns noxastnaer, uro n ncxyccrnoneuecxom rexcre snaunrentnym pont nrpaer anropcxoe
nauano - ropaso onee cymecrnennym, uem n mystxoneuecxom. eno, nnnmo, n rom, uro noxo x
onncannm xnnenn mystxn - ropaso onee ynn]nnnponannt n rpannnonnt, uem x nponsneennxm
ncxyccrna. B ncxyccrnoneuecxom rexcre anropcxoe nauano sarparnnaer nce cpecrna noaun nn]opmannn.
Haunem c xornnrnnno nn]opmannn. Hapxy c omenpnnxro repmnnonorne ncxyccrna, sect
ncrpeuamrcx repmnnt, nsoperennte anntm anropom (cnoero poa neonornsmt), a raxxe repmnnt,
xoropte n xoy y neontmo rpynnt anropon, ncnoneymmnx onnaxonte nsrnxt. Ocrantnte cpecrna:
aconmrnoe nacroxmee, naccnnnte xoncrpyxnnn, nennunax cemanrnxa nonexamero, cnoxnte
cnnraxcnuecxne crpyxrypt, cpecrna xomnpeccnn (n ocnonnom coxpamennx) - ocrarouno uacrornt; no nx
ynorpenrentnocrn moxno nponecrn ananornm c mystxoneuecxnm rexcrom. 3aro cymecrnenno
ornnuaercx ]on nnctmenno nnreparypno nopmt, xoropt n mystxoneuecxom rexcre npenounraer
ycrapenmne napnanrt, rxrorex x ntcoxomy crnnm, a n ncxyccrnoneuecxom xonenercx n onontno
mnpoxnx npeenax - n sanncnmocrn or nnnnnyantnoro crnnx anropa n nero moryr nxnmuartcx monte
cnona, npocropeune, xapron. Bnpoxo naptnpyer raxxe n cnnraxcnc: or cnoxntx cnnraxcnuecxnx
nepnoon o napnennxnnn. Cpecrna ]opmantno xoresnn uacro orcyrcrnymr, cemanrnuecxax xoresnx
npncyrcrnyer nourn ncera, no ormeuamrcx raxxe n cnyuan uncro acconnarnnntx nepexoon or ono
mnxporemt x pyro.
Hepexox x cpecrnam o]opmnennx +monnonantno nn]opmannn, cpasy ormernm, uro uacrt nx yxe
nasnana, nocxontxy ne nerpanen cam ]on nnctmenno nnreparypno nopmt xstxa, na xoropom
ntcrynamr repmnnt. K +romy moxno oannrt +monnonantno-onenounym nexcnxy, +monnonantnym
nnnepcnm n p.
3crernuecxax nn]opmannx npecrannena cront xe ontmnm nanasonom cpecrn, uro n n
mystxoneuecxom rexcre. Ho ecnn n mystxoneuecxom rexcre oxsarentno npncyrcrnyer nect
nepeuncnennt naop, ro sect, n sanncnmocrn or npncrpacrn anropa, moxer trt ocooe nnnmanne
yeneno pasnepnyromy cpannennm, nnn ocoenno uacro ncrpeuaercx cnnraxcnuecxn napannennsm nnn
xaxoe-nno pyroe cpecrno. 3aaua nepenounxa - ntxnnrt n xoe anannsa ueprt nnnnnyantnoro crnnx
anropa n nocnponsnecrn nx nyxntmn cpecrnamn. Eme pas nanomnnm, uro +rn xapaxrepnte ueprt crnnx
cncremnt, n n cnyuae nenosmoxnocrn nocnponsnecrn xaxym-ro crnnncrnuecxym ]nrypy n rom mecre, re
ona naxonrcx n nonnnnnxe, nepenounx moxer npnmennrt npnem nosnnnonno xomnencannn.
Bmnom nn nepenounxa: omnnanramn npn nepenoe ncxyccrnoneuecxoro rexcra xnnxmrcx
cpecrna, o]opmnxmmne xomnnexc rpex nnon nn]opmannn, n uacrnocrn:
1) omenpnnxrte repmnnt - nepeamrcx c nomomtm onosnauntx +xnnnanenrntx coornercrnn;
ennnna nepenoa - cnono;
2) repmnnt-neonornsmt - nepeamrcx c nomomtm moennponannx no cnonoopasonarentno moenn (a
nonce ne samenxmrcx omenpnnxrtmn, xax +ro enamr nnora naunnammne nepenounxn);
3) aconmrnoe nacroxmee, naccnnnte xoncrpyxnnn, cpecrna xomnpeccnn n npoune rpannnonnte
cpecrna o]opmnennx xornnrnnno nn]opmannn - nepeamrcx n rom oeme, n xaxom onn ncrpeuamrcx n
nonnnnnxe;
4) xonxpernax pasnonnnocrt nnctmenno nnreparypno nopmt, xoropax nspana anropom rexcra (c
coxpanennem napnanrntx coornercrnn nx npocropeunx, montx cnon, ntcoxo nexcnxn - ecnn onn ecrt
n nonnnnnxe);
5) cnoxnte cnnraxcnuecxne nepnot, npenoxennx nnora cnxsant ne cpecrnamn ]opmantno nnn
cemanrnuecxo xoresnn, a acconnarnnno - nepeaua c nomomtm rpammarnuecxnx n napnanrntx
coornercrnn;
6) ocoennocrn cnnraxcnca, cnenn]nunte nx nnnnnyantnoro crnnx annoro anropa (+ro moxer
trt xonrpacr npocrtx n cnoxntx npenoxenn, nannune napnennxnnn, npeonaanne counnnrentno
88
cnxsn nnn uro-ro pyroe) - n nmom cnyuae onn nocnponsnoxrcx c nomomtm rpammarnuecxnx
coornercrnn nnn, ecnn +ro nosmoxno, c nomomtm nosnnnonno xomnencannn;
7) nexcnuecxne ]nrypt crnnx, ecnn onn ecrt, - nocnponsnoxrcx re, xoropte ynorpenent n annom
rexcre, c coxpanennem nx cemanrnuecxo cnenn]nxn n opasno crpyxrypt;
8) +monnonantno-onenounte cpecrna - nepeamrcx c nomomtm napnanrntx coornercrnn n, npn
neoxonmocrn, rpanc]opmann.
4.15. mnnocoqcxnn 1exc1
K +romy rnny mt npnuncnxem crartn n monorpa]nn, nocnxmennte nsnoxennm xaxo-nno
]nnoco]cxo cncremt. Tpannnonno ]nnoco]cxn rexcr ornocxr x nanonee cnoxntm rnnam rexcra nx
nnctmennoro nepenoa, cunramr cnoero poa xamnem nperxnonennx nx nepenounxon. Honpoyem
pasopartcx, xax cnnnyrt c mecra +ror xament.
Hpn anannse ]nnoco]cxoro rexcra ntxnnxmrcx ueprt, xoropte mt onapyxnnann n nayunom rexcre, a
c pyro cropont - n nexoropte xapaxrepnte ocoennocrn, snaxomte nam no ncxyccrnoneuecxomy
rexcry. Cnxsano +ro, ouennno, c rem, uro ero coepxanne npecrannxer coo anropcxym
(nnnnnyantnym) nepcnm npeentno oomennoro onncannx ycrpocrna mnpa, no noana n o]opmnena
+ra nepcnx xax oexrnnnax. Kommynnxarnnnoe saanne rexcra, raxnm opasom, saxnmuaercx n rom, urot
npecrannrt unrarenm anropcxym xaprnny mnpa, yenn ero n oexrnnnocrn +ro xaprnnt nornuecxnm
nyrem, cpecrnamn nayunoro onncannx.
Hcrounnxom ]nnoco]cxoro rexcra xnnxercx xonxpernt anrop, ntcrynammn ononpemenno n xax
nnnnnyantnocrt, n xax nocneonarent ontra, naxonnennoro ero npemecrnennnxamn n
ennomtmnennnxamn. Pennnnenrom moxer trt nmo nspocnt unrarent, no uem ntme ero
xomnerenrnocrt n onacrn ]nnoco]nn, rem nerue n nonnee on nocnpnmer sanoxennym n rexcre
nn]opmannm.
Kornnrnnnoe xpo rexcra cocrannxmr omenpnnxrte ]nnoco]cxne repmnnt. Onn ntcrynamr na ]one
nexcnxn omenayunoro onncannx. Oexrnnnocrt nsnoxennx oecneunnaercx cpecrnamn, ocoennocrn n
cnocot nepeaun xoroptx nam xopomo snaxomt no nayunomy rexcry (cm. pasen 4.1. anno rnant):
nennunax cemanrnxa nonexamero, rnarontnte ]opmt aconmrnoro nacroxmero, naccnnnte
xoncrpyxnnn, esnnunte n neonpeenenno-nnunte npenoxennx. Btcoxomy yponnm acrpaxrnocrn,
oomennocrn coornercrnyer nomnnarnnnocrt n onnne cnoxntx cnon. Bce nsnoxenne nounneno
nornuecxomy npnnnnny, ero peannsannn cnyxar pacnpocrpanennte npenoxennx, npnuacrnte ooport,
pasnoopasne rnnon nornuecxo cnxsn mexy +nemenrapntmn npenoxennxmn, npeentnax +xcnnnxannx
xoresnn (]opmantno n cemanrnuecxo). Crnnt nsnoxennx ne ntxonr sa pamxn crporo nerpantno
nnctmenno nopmt nnreparypnoro xstxa. 3monnonantnax nn]opmannx noxnponana. 3crernuecxax
nn]opmannx, sa pexnmn ncxnmuennxmn (raxnmn, xax nsnoxenne ]nnoco]cxo cncremt n crnxax),
orcyrcrnyer.
Tem ne menee n ]nnoco]cxom rexcre npncyrcrnyer anropcxoe nauano, n ne rontxo na coepxarentnom,
no n na ]opmantnom yponne. Ono ntpaxaercx npexe ncero n anropcxo repmnnonornuecxo cncreme. B
nmom ]nnoco]cxom rexcre moxno ntunennrt repmnnt, ncnontsyemte rontxo anntm anropom, npnuem
snauenne nx ne ncera nnonrcx, n nepenounxy npnxonrcx ntnonrt ero, onnpaxct na xonrexcr n na
pyrne +nemenrt +ro repmnnonornuecxo cncremt. Ocoax cnoxnocrt saxnmuaercx n rom, uro napxy c
repmnnamn-neonornsmamn, npnymanntmn anropom, n cncremy nxoxr nepeocmtcnennte
ome]nnoco]cxne repmnnt, xoroptm n xonrexcre annoro ]nnoco]cxoro nocrpoenne npnaercx nonoe
snauenne. Vnonnrt +ro nonoe snauenne n, cneonarentno, ne omnnrtcx n nepenoe nepenounx moxer
nnmt n rom cnyuae, ecnn nnnxner n camo coepxanne, n ymosaxnmuennx anropa. Ecnn nepenounx ne
norpynrcx +ro cenart, nepeno ne nonyunrcx. K uepram, orpaxammnm anropcxoe nauano, ornocnrcx n
crenent cnoxnocrn cnnraxcnca (npana, concem npocrtm cnnraxcnc ]nnoco]cxoro rexcra ne tnaer
nnxora) - no ryr saaua nepenounxa npome: onpeennrt +ry crenent n orpasnrt n nepenoe.
Bmnom nn nepenounxa: K omnnanram nepenoa ]nnoco]cxoro rexcra ornocxrcx nce ocnonnte
cpecrna o]opmnennx xornnrnnno nn]opmannn nayunoro rexcra (cm. ntnot n pasene 4.1);
ornnunrentno uepro repmnnonornuecxo cncremt rexcra xnnxercx ee rpexcnonocrt:
1) omenpnnxrte ]nnoco]cxne repmnnt - nepeamrcx onosnauntmn +xnnnanenramn;
2) repmnnt omenayunoro onncannx - nepeamrcx napnanrntmn coornercrnnxmn c pannonpanno
napnarnnnocrtm;
89
3) repmnnt, opasymmne anropcxym cncremy repmnnon, - nepeamrcx neonornsmamn, napnanrntmn
coornercrnnxmn nnn nexcnuecxnmn samenamn c yuerom nce anropcxo repmnnonornuecxo cncremt, nx
nccneonannx xoropo neoxonmo nsyunrt coepxanne, a raxxe copart ]ononym nn]opmannm
(nounrart pyrne ]nnoco]cxne nponsneennx +roro anropa, nnreparypy o nem n r. n.). K nnnnnyantno-
anropcxnm uepram ornocnrcx raxxe crenent cnoxnocrn cnnraxcnca- mepa +ro cnoxnocrn
nocnponsnonrcx n nepenoe.
4.16. Hpononet
He rax yx uacro nepenounxy npnxonrcx nepenonrt npononet -rexcr, npecrannxmmn coo
opamenne cnxmennnxa x nacrne n anno cymecrnymmn xax n ycrnom, rax n n nnctmennom o]opmnennn.
Ho rexcr +ror nacrontxo cnenn]nuen, uro nnxaxo ontr nepenoa npounx rexcron ne nomoxer
nepenounxy, ecnn npyr raxax saaua yer nepe nnm nocrannena. Pacmnpenne mnccnonepcrna enaer
+ry saauy n namn nn nnonne axryantno.
Inanno saaue raxoro rexcra xnnxercx nacrannenne, noyuenne, xoropoe crponrcx na nyx
xornnrnnntx nynxrax, oennxmmnx ncrounnx (a +ro cnxmennnx, ntcrynammn or nmenn cnoe
nepxnn) n pennnnenra (nepymmne). 3ro, no-nepntx, oexrnnnte cneennx o oxpyxammem mnpe n
rnnnunte tronte cnryannn. Cma nxoxr nsnecrnte pennnnenry n nonte nx nero cotrnx n onacrn
nonnrnxn, xyntrypt n r. n., a raxxe xopomo snaxomte nnn nonte cnyuan ns noncenenno xnsnn pasntx
nme, xoropte cnxmennnx ncnontsyer xax ocnony nx cnoero noyuennx. Bo-nroptx, +ro rexcr
Cnxmennoro Hncannx, xoropt nepymmnm xopomo nsnecren. Hrax, xommynnxarnnnoe saanne
cxnatnaercx ns coomennx nnn nanomnnannx +rnx cneenn n coomennn na +ro ocnone yenrentnoro
noyuennx.
Cpecrna peannsannn xommynnxarnnnoro saannx npnmenxmrcx n ocrarouno crpornx pamxax
npononennuecxoro xanona, xoropt mt moxem npnpannxrt x peuenomy xanpy. Bo ncex conpemenntx
enponecxnx xstxax, xoroptmn nontsyercx xpncrnancrno, ono ns ocnonntx crnnncrnuecxnx npnmer
+roro xanona xnnxercx ncnontsonanne crporo nnctmenno nnreparypno nopmt n pasnonnnocrn,
nnsxo x ntcoxomy crnnm. 3ror nosntmennt ron nnonne coornercrnyer nosntmennomy pennrnosnomy
uyncrny, xoropoe ncntrtnaer nepymmn x pnryany cnoe nept, a npononet xnnxercx onnm ns ero
xomnonenron (ncnomnnre ananornunte npnunnt, ntsnanmne x xnsnn ueprt ntcoxoro crnnx n
mpnnuecxom rexcre). Cneyer ormernrt, uro n pyccxo rpannnn o]opmnennx npononen ocoenno
mnoro apxanuntx uepr, no+romy npn nepenoe apxanunym crnnnsannm nonnnnnxa npnxonrcx
ycnnnnart. Hpn +rom nepenounxy neoxonmo osnaxomnrtcx c rexcramn pyrnx ananornuntx
npononee n na xstxe opnrnnana, n na xstxe nepenoa.
Bropo naxno ocoennocrtm npononen xnnxercx oxsarentnoe ncnontsonanne nnrar nnn cxptrtx
nnrar ns Cnxmennoro Hncannx. Hepenonrt nx cneyer, nsnnexax roronte ]parmenrt rexcra ns
nmemmerocx na xstxe nepenoa xanonnuecxoro rexcra Fnnnn. Crnnt camo Fnnnn, coepxamn
ontmoe xonnuecrno apxansmon, nouepxnnaer omn nosntmennt ron npononen. H cranonnrcx
nonxrno, nouemy nepenounxy npn nepenoe npononen nyume nserart moepnnsmon, ro ecrt cyryo
conpemenntx cnon, - ns-sa onacnocrn nosnnxnonennx xomnuecxoro xonrpacra mexy ouent conpemenntm
n ouent crapnnntm cnonom.
B npononen uacro ncrpeuamrcx nnecxne nmena n rononnmt. Bce onn nmemr n xstxe nepenoa
ycrounnte rpannnonnte coornercrnnx.
3monnonantnoe nosecrnne npononen crponrcx ne rontxo na ncnontsonannn ntcoxoro crnnx, no n na
nexoroptx pnropnuecxnx cnnraxcnuecxnx cpecrnax, raxnx, xax pnropnuecxne nonpoct, nocxnnnannx,
pnropnuecxn nepno. Ho nepeaua +rnx ocoennocre +xnnnanenrntmn cpecrnamn otuno rpynocre
npn nepenoe ne ntstnaer.
Bmnom nn nepenounxa: omnnanramn nepenoa rexcra npononen xnnxmrcx nexcnuecxne n
cnnraxcnuecxne cpecrna nepxne rpannnt nnctmenno nnreparypno nopmt, nnsxo x ntcoxomy
crnnm, - onn nepeamrcx c nomomtm napnanrntx coornercrnn n rpanc]opmann. Fnnecxne nmena n
rononnmt nepeamrcx ne rpancxpnnnne, a rpannnonntm +xnnnanenrntm coornercrnnem. Hnrart ns
Fnnnn nocnponsnoxrcx no xanonnuecxomy rexcry. Enncrno crnnx roronoro nepenoa nyxno ntnepnrt,
urot ne nosnnx cnyuano xomnuecxn +]]exr npn cronxnonennn cnnmxom conpemennoro n cnnmxom
crapnnnoro cnona.
90
4.17. Pexnaunmn 1exc1
Pexnamnte rexcrt mnoroopasnt. Mt paccmorpnm cnenn]nxy nepenoa pexnamt na marepnane
nnctmenntx pexnamntx rexcron, cocroxmnx ns cocrnenno rexcra na xaxom-nno xstxe n
nsopasnrentnoro pxa. Hs paccmorpennx ncxnmuaercx nneopexnama, nmemmax onee cnoxnym
crpyxrypy: nonnxnt nneopx, nnctmennt rexcr (na +xpane) n snyuamn rexcr. Hac nnrepecymr
rexcrt, cocroxmne ne menee uem ns 2-x ]pas.
Hao cpasy ormernrt, uro n conpemennom mnpe saaua nepenoa pexnamt n npnntunom nonnmannn
npaxrnuecxn nnxora ne crannrcx. urot pexnamnt rexcr ntnonnxn cnom xommynnxarnnnym ]ynxnnm,
ero neocrarouno nepenecrn, on onxen trt nxnmuen n xyntrypnym cpey xstxa nepenoa. 3ra
nnrerpannx ocymecrnnxercx, xax npannno, yxe na ase ntnonnennoro nuepne nepenoa - n rora pexnama
nepecosaercx sanono. Ho axe saaua nepnoro +rana - nepeno nuepne - nnora rpynoocymecrnnma,
nocxontxy n rexcre pexnamt nanmaercx nstrounocrt ]ynxnnonantno snaunmtx cpecrn. Hnaue
ronopx, pexnamnt rexcr neperpyxen cpecrnamn, xoropte nanenent na ono - noynrt norpenrenx
npnopecrn npoyxr. Hpn raxo rycrore nn]opmannn xon]nnxr ]opmt n coepxannx nensexen,
nepenounx mnororo ne cmoxer nepeart.
Texcr pexnamt ne npocro paccunran na nmoro, camoro nenororonnennoro pennnnenra, on axrnnno
nanenen na ro, urot npeentno pacmnpnrt xpyr cnonx pennnnenron. Ho+romy pexnama, xax xpxax
aouxa, npnnnexaer nnnmanne nsanexa - n +rom ona ns ]ynxnn ee nsopasnrentnoro pxa. Hmenno
pacuer na macconoro norpenrenx (= pennnnenra) nxryer sanper na ncnontsonanne n rexcre
pexnamt pexnx cnennantntx repmnnon, rpyoro npocropeunx, nanexron - nce +rn cpecrna moryr
npnmenxrtcx rontxo n opnamenrantno ]ynxnnn, ro ecrt nx yxpamennx n ononnnrentno
mapxnponxn mecra nponsnocrna npoyxra (rax, n pexname anapcxoro nnna ncrpeuaercx ona ]pasa na
anapcxom nanexre). B oprannsannn camoro rexcra, pacnpeenennn nn]opmannn n nexoroptx ueprax
crnnncrnuecxo oxpacxn cnon moxno ynonnrt onee ysxym npenasnauennocrt pexnamt, npnopnrernym
nanpannennocrt ee na onpeenennym rpynny nme. Tax, n pexname uacro npocmarpnnaercx nospacrnax
opnenrannx. ercxym pexnamy, nanncannym ercxnm xstxom c omnxamn, pasnnunrt concem npocro.
Oruernnno nameuaercx cnenn]nxa pexnamt, npenasnauenno n nepnym ouepet noxnntm nmxm, - remt
sopontx n esonacnocrn, npeemcrnennocrn noxonenn ram na nepnom mecre. Monoexnax pexnama
mapxnponana npexe ncero monoexntm xapronom. Ecrt n pexnamnom rexcre n opnenrannx na yponent
cocroxrentnocrn: or pexnamt nx entx o pexnamt nx mnnnnonepon. Fonee ysxax npnopnrernax
nanpannennocrt pexnamt ntpaxaercx xax coepxannem n xomnosnnne (uro nx nepenounxa
nropocrenenno, rax xax npn nepenoe nn n coepxanne, nn n apxnrexronnxy rexcra on ne nmemnnaercx),
rax n ocotmn nexcnuecxnmn n cnnraxcnuecxnmn cpecrnamn, +xnnnanenrnocrt nepeaun xoroptx
nennxom sanncnr or nepenounxa. Tax, n pexname nx noxnntx nme ncrpeuamrcx ycrapenmne cnona n
ooport, eme nxoxmne n omenannonantnt ]on xstxa, no yxe manoynorpenrentnte, n napnanrnte
coornercrnnx x nnm nyxno nonpart c yuerom +roro nx orrenxa. Cnona ns monoexnoro xaprona n
monoexno pexname raxxe nepeamrcx napnanrntmn coornercrnnxmn c ncnontsonannem monoexnoro
xaprona xstxa nepenoa.
unrax rexcr pexnamt, mt ne snaem, xro ee anrop, nmx anropa nnxora ne yxasano, xorx ocronepno
nsnecrnt nmena xonnparepon, macrepon no cosannm nen, opasa pexnamt n ee rexcra, no n cosnannn
unrarenx, pennnnenra, +rn nmena ne coennxmrcx c nsnecrntmn rexcramn. Hponcxonr +ro noromy, uro
nce macrepcrno anropa cocronr n ycnemnom pemennn saaun, nocrannenno nepe nnm ]npmo-
saxasunxom, n ncrnnntm ncrounnxom rexcra (n ero nnaentnem!) xnnxercx nmenno ]npma. Bmecre c rem
conpemennt rexcr pexnamt nacrontxo momno ncnontsyer pecypct, paspaorannte xyoxecrnenno
nnreparypo n nosnonxmmne ecxpane npoxnnxrt cnom nnnnnyantnocrt, uro mnorne conpemennte
pexnamnte rexcrt necyr orneuarox nnnnnyantnocrn, ocrannxx unrarenm maccy +crernuecxnx
nneuarnenn. Bce re cpecrna nepeaun +crernuecxo nn]opmannn, o xoroptx mt yem ronopnrt nnxe,
esycnonno, ne esnnunt, nx cosan xonxpernt uenonex, +ro nno rnopuecxo nnnnnyantnocrn.
Hs npemecrnymmnx paccyxenn yxe xcno, uro pexnamnt rexcr necer +crernuecxym nn]opmannm.
Pasymeercx, nepeaua +crernuecxo nn]opmannn ne rnannax nent pexnamt. Hccneyx nn]opmannonnt
cocran pexnamt, mt moxem ee xommynnxarnnnoe saanne c]opmynnponart rax - coomnrt pennnnenry
nonte ocronepnte cneennx (xornnrnnnax nn]opmannx), oecneunrt naexnocrt ycnoennx pennnnenrom
+rnx cneenn, nosecrnyx na ero +monnn n namxrt (+monnonantnax nn]opmannx), ycnnnn +ry
naexnocrt rem yonontcrnnem, xoropoe pennnnenr nonyunr or rexcra (+crernuecxax nn]opmannx). Tora
91
pexnamnt rexcr ntnonnnr cnom ]ynxnnm, n sa pexnamo ronapa nocneyer ero npnoperenne.
Hepenounxy npecronr nepeart cpecrna, o]opmnxmmne pasnte rnnt nn]opmannn, n nx cnoxnom
nepennerennn. H nce-raxn nontraemcx ntunennrt orentnte xstxonte cpecrna, necymne onn nn
nn]opmannn nnn cpasy necxontxo, urot onpeennrt omnnanrt nepenoa -net, xax yxe ronopnnoct,
pexnama onaaer xonoccantno nstrounocrtm cpecrn, cnyxamnx ee xommynnxarnnno saaue.
Cnnmart +ry nstrounocrt nentsx, ee nao coxpannrt, no nponema ntopa roro, uro omnnnpyer,
cranonnrcx ocoenno cnoxno.
Oem xornnrnnno nn]opmannn, xoropym necer pexnama, nenennx. 3ro nasnanne ]npmt, rounoe
nanmenonanne ronapa, ero rexnnuecxne xapaxrepncrnxn, nena, xonraxrnte cneennx (rene]ont, apeca),
oosnauenne cpoxon nocranxn, nponenr cxnxn n r. n. O]opmnxercx +ra nn]opmannx c nomomtm
nerpantno onosnauno nnexonrexcryantno nexcnxn, nnsxo no xapaxrepncrnxam x repmnnam, a
raxxe c nomomtm nn]p. Hepeaua +rnx cpecrn na xstx nepenoa ne npecrannxer cnoxnocrn, nce onn
nmemr onosnaunte +xnnnanenrnte coornercrnnx. Cnoxnocrt noxnnxercx cpasy, xax rontxo xornnrnnnt
xomnonenr - nanpnmep, nasnanne ]npmt - nxnmuaercx n xaxym-nno ]nrypy crnnx, nanpnmep, pn]myercx
c pyrnm cnonom (uro-nnyt npoe pyccxo pexnamt: Bamaperu ru-Hu. Veuoe. - rvnu!). Ftnamr
ynnxantnte cnyuan, xora npn nepenoe noonoro rexcra yaercx coxpannrt n nasnanne ]npmt, n ]axr
pn]mt, n cemanrnxy oonx cnon, pn]mymmnxcx pyr c pyrom. Ho, xax npannno, nepenounx ncraer
nepe ntopom:
a) ne coxpanxrt pn]my, no coxpannrt snauenne xaxoro cnona;
) coxpannrt nepnt xomnonenr pn]mt - xn-Hn, no sapn]monart ero co cnonom, xoropoe ne nmeer
snauennx xynnrt;
n) ne crannrt nasnanne ]npmt n nosnnnm pn]mt, a co cnonom co snauennem xynnrt sapn]monart
xaxoe-nno pyroe.
uro xe npenouecrt? Kaxne norepn yyr mnnnmantntmn, ecnn mt xornm, urot rexcr ntnonnxn
cnom xommynnxarnnnym saauy? B namnx paccyxennxx nontraemcx cnauana orronxnyrtcx or
npornnnoro n ornernrt na nonpoc: Fes xaxnx cnonx xomnonenron +ror rexcr noome nepecraner
ntnonnxrt cnom xommynnxarnnnym saauy? H cpasy ntxcnnrcx, uro mt moxem oornct es pn]mt,
es nocranonxn nasnannx ]npmt n nosnnnm pn]mt n axe es cnona co snauennem xynnrt. Ho mt nn n
xoem cnyuae ne cmoxem oornct es nasnannx ]npmt! Ecnn ono ncuesner, pexnama ronapa norepxer
ncxxn cmtcn. Bor n orner: aconmrntm npnopnrerom n pexnamnom rexcre nontsymrcx xomnonenrt,
necymne xornnrnnnym nn]opmannm, nmenno onn xnnxmrcx nnnapnanrntmn xomnonenramn coepxannx,
a nce ocrantnoe cocrannxer nnmt rapnnp nnn, cxopee, ocrpte npnnpant, xoropte nosnonxmr
xornnrnnno nn]opmannn pente]no ntennrtcx n sanomnnrtcx. Hnxro ne nostmercx rouno onpeennrt,
xaxax ns +rnx +monnonantntx n +crernuecxnx npnnpan noecrnyer na unrarenx cnntnee: pn]ma, nrpa
cnon, mera]opa nnn uro-ro pyroe. cno rontxo, uro ne snauenne cnona camo no cee, a ero nosnnnx n
npenoxennn, ero +monnonantnax oxpacxa, nonrop camoro cnona, ror ]axr, uro ono sapn]monano c
pyrnm, - ntenxer cnono na ]one pyrnx. Bor no+romy ontrnt nepenounx cxopee ncero nteper
napnanr ), xoropt oecneunr n coxpanenne xornnrnnnoro xomnonenra -nasnannx ]npmt xn-Hn, n
ero ntenennocrt na ]one ocrantnoro rexcra. Ecnn n +ro ne nonyunrcx, ro on noer no nyrn n), ocnann
ntenennocrt cnona xn-Hn, no coxpanxx n ero, n npnnpany n npnnnnne. H camtm cnatm
pemennem yer ntop a) - on yer cnnerentcrnonart o neocrarounom npo]eccnonannsme nepenounxa
(cnao nepnrcx, uro nenosmoxno narn pn]my x nym cnonam, ecnn ns nnx nyxno sapn]monart na
nmtx, n nnmt ono ns rpex ne nmeer napnanrntx coornercrnn!). Hocnrenem +monnonantno
nn]opmannn n +rom rexcre xnnxercx crpyxrypa noynrentnoro npenoxennx, a ee nepenounx na xstxe
nepenoa nocnponsneer es nponem.
Pasopannt npnmep nnymaer naexy, uro n ontme nnn mentme crenenn nepenounx moxer
nepeart nce nn]opmannonnte xomnonenrt, no nnnapnanrntm cpen nnx nce xe xnnxercx xornnrnnnt.
Onaxo tnamr n esnaexnte cnryannn. Bor nepe namn roronax, yxe nepeneennax c nemenxoro
pexnamnax ]pasa: Leapronq - eo e.aee rpacueix eo.oc. Ocrannm na conecrn nepenounxa nenonnoe
coornercrnne +ro ]past nopmam nnreparypnoro pyccxoro xstxa. Peut ceuac ner o rom, xax nepean
xornnrnnnt xomnonenr- nasnanne ]npmt no nsroronnennm mamnyne n xocmernxn Bnapnxon], n o
rom, yanoct nn nepeart +crernuecxym npnnpany x nemy. B pyccxom nepenoe cmyrno yratnaercx
otrptnanne nonxrnx ronona (nonoct - na ronone, ronona =rnana, n cnonocouerannn trt no rnane
peannsyercx nropoe snauenne cnona ronona - rnannt, nepnt, nyumn). Ho n opnrnnane ono crponrcx
na oxnnnennn camocroxrentnoro snauennx xomnonenra -xon], xoropt n nmenn cocrnennom
92
Bnapnxon] cocrnenno cemanrnxn ne nmeer, a xax orentnax xopnenax mop]ema nmeer snauenne
ronona! Tyr nepenounx eccnnen; oxnnnrt mop]emy nnocrpannoro xstxa ne yacrcx, enncrnennt
ntxo - xomnencnponart nrpy cnon xaxo-nnyt pyro ]nrypo crnnx, nanpnmep pn]mo, nno nnecrn
nepeno xomnonenron nmenn cocrnennoro n nocrponrt nrpy na nnx.
Mt cront nopono ocranonnnnct na nyx manentxnx npnmepax nepeaun ncero ono ennnnt
xornnrnnno nn]opmannn, urot narnxno noxasart, xaxne cnoxnocrn moxer ranrt ee npnopnrernocrt n
nnnapnanrnocrt.
Ocnonntm ]onom, na xoropom ntcrynamr xstxonte cpecrna, o]opmnxmmne xornnrnnnte,
+monnonantnte n +crernuecxne xomnonenrt nn]opmannonnoro xomnnexca pexnamt, xax npannno,
xnnxercx nnctmennax nnreparypnax nopma xstxa, no ror napnanr, n xoropom ona ntcrynaer, nopan n cex
mnorouncnennte ueprt ycrno peun, xpome roro, rpannnt +ro nopmt n pexname pasmtrt n onycxamr
orxnonennx xax n cropony ntcoxoro crnnx (pexo), rax n n cropony npocropeunx. Tem ne menee n pexname
ncrpeuaercx nerpantnax nexcnxa n nerpantnt nopxox cnon.
Hepeem x cpecrnam nepeaun +monnonantno nn]opmannn. Bnpe ncero n nmom pexnamnom rexcre
npecrannent +monnonantno-onenounte cpecrna, xoropte conponoxamr xapaxrepncrnxy npoyxra.
Aconmrno npeonaaer nonoxnrentnax onenxa, xoropax ntpaxaercx npnnararentntmn, napeunxmn n
cymecrnnrentntmn c cemanrnxo ntcoxo crenenn xauecrna, npnuem onenxa +ra uacro
rnneponnsnponana. nx ntpaxennx rnnepont nonoxnrentno onenxn cnyxar rpammarnuecxne
cpecrna, raxne, xax npenocxonax crenent npnnararentntx n napeun, a raxxe nexcnuecxne: napeunx n
uacrnnt c ]ynxnne ycnnennx, mop]emt c cemanrnxo ycnnennx xauecrna (ceepx-, cvnep-),
mecronmennx c oomamme cemanrnxo, xoropte pacnpocrpanxmr cyxenne na ncex npecrannrene
poa uenoneuecxoro (O maro +auuue +e:maem raroi). uynxnnm rnnepont uacro ntnonnxmr n
pexnamnom rexcre cnona n ntpaxennx c oxpacxo npocropeunx n xaprona (B npocmo mauvci!), a raxxe
nexcnxa, nnsxax x ntcoxomy crnnm (ueeipasu+o, oueui). Hs ycrnoro pasronopnoro onxoa n
pexnamy npnmnn xonnuecrnennte rnnepont (B cmo pas .v:ue).
Hocnrenxmn +monnonantno nn]opmannn xnnxmrcx monte cnona, a raxxe nnocrpannte cnona n
ntpaxennx. Monte cnona amr unrarenm ononnnrentnt nonoxnrentnt +monnonantnt nmnyntc:
onn cnrnannsnpymr o rom, uro on ne orcraer or mot, on ne xyxe pyrnx, n c nnm moxno ronopnrt na
monom xstxe. uacrt nnocrpanntx cnon (ceuac - n ocnonnom ns anrnncxoro) ntnonnxmr ry xe
]ynxnnm montx cnon. pyrne nouepxnnamr mexynapont craryc pexnamnoro rexcra. Hnora
nnocrpannte cnona cnyxar cpecrnom +xsornuecxoro opamnennx xapaxrepncrnxn npoyxra, orpaxax
xonopnr crpant nponcxoxennx (nanpnmep, ]past na ncnancxom xstxe n pexname ncnancxnx nnn nnn
]pannyscxne ooport peun n pexname ]pannyscxnx yxon). To xe nenn moryr cnyxnrt nanexrantnte
nxnmuennx n pexnamnt rexcr (]pasa na mnenapcxom nanexre nemenxoro xstxa n nemenxo pexname
mnenapcxoro ctpa). Hnora n pexnamnt rexcr nxnmuamr nsnecrnte nspeuennx na nnocrpannom xstxe
(na nartnn, ]pannyscxom n p.), xoropte nmnonnpymr unrarenm, nocxontxy paccunrant na ero ntcoxym
opasonannocrt, n raxnm opasom ero nocnpnxrne pexnamnoro rexcra conponoxaercx ononnnrentntmn
nonoxnrentntmn +monnxmn.
Momntm cpecrnom nepeaun +monnonantno nn]opmannn n pexname xnnxercx n cnnraxcnc. Mt yxe
ormeuann, uro n pexnamnom rexcre ncrpeuamrcx npenoxennx c nerpantntm nopxxom cnon. Ho
snaunrentno uame ncnontsyercx +monnonantnax nnnepcnx, pnropnuecxne nonpoct n nocxnnnannx,
napnennxnnx, nesaxonuennte npenoxennx, cnnraxcnuecxn nonrop (napannennsm). Boome nx pexnamt
xapaxrepen nonrop na nmom yponne - or ]onemnoro o asannoro. uonemnt n mop]emnt nonropt
xnnxmrcx, xax npannno, ononnnrentntm cpecrnom ntenennx xornnrnnntx xomnonenron - uame ncero
nasnann ]npm n ronapon (n repmancxnx xstxax upesntuano pacnpocrpanen rpannnonnt nx
repmancxo xyntrypt annnrepannonnt nonrop nepno ]onemt n cnone; n pyccxom xstxe nonynxpnee
xoneunax pn]ma). Hexcnuecxn nonrop mnoro]ynxnnonanen: uame ncero ero ]ynxnnx - eme pas
nanomnnrt neymne xornnrnnnte xomnonenrt (nasnanne ]npmt, ronapa); on raxxe moxer nepeanart
nsnonnonannt ron rexcra nnn xe nouepxnnart cnnraxcnuecxn nonrop. Cnnraxcnuecxn nonrop
(napannennsm) ncnontsyercx raxxe mnpoxo: nonrop onopontx unenon npenoxennx cnyxnr, nanpnmep,
nx ncecroponne xapaxrepncrnxn ronapa n ononpemenno - nx narnerannx +monnonantnoro
nanpxxennx; nonrop +nemenrapntx npenoxenn onnaxono crpyxrypt npnmenxercx npexe ncero nx
cosannx +]]exra neoxnannocrn - xora xonrexcryantno oxnaemt xomnonenr samenxercx
neoxnanntm (xcrarn, on-ro, xax npannno, n coepxnr nasnanne ]npmt nnn ronapa, nanpnmep:
Hocaoumi oepeeo. Pooumi ciua. Kvnumi "Apucmou-oua.oorur" - pexnama crnpantno mamnnt).
93
3]]exr neoxnannocrn - naxnt acnexr +monnonantno nn]opmannn, xoropym necer pexnama. Eme
ono cpecrno ero cosannx - xonrpacr nexcnxn c pasnnuno crnnncrnuecxo oxpacxo: nerpantnax -
npocropeunax, ntcoxax - rpyax n r. n. H, naxonen, camtm ontmnm pasnoopasnem cpecrn ornnuaercx
o]opmnenne +crernuecxo nn]opmannn. uacrt nx mt yxe nepeuncnnnn n pasene, nocnxmennom
+monnonantntm cpecrnam: net n ]onernuecxn nonrop, n cnnraxcnuecxn napannennsm necyr
+crernuecxym narpysxy. Annnrepannx n acconanc, anropcxne napnte cnonocouerannx, nrpa cnon,
nocrpoennax na mnorosnaunocrn nnn crnnncrnuecxom xonrpacre, pn]ma, pnrm npost, mera]opa,
cpannenne - anexo ne nonnt nepeuent cpecrn, xoropte yxpamamr pexnamnt rexcr n sacrannxmr
unrarenx ncntrtnart yonontcrnne or ero ]opmt.
Bmnom nn nepenounxa: Cpen omnnanr nepenoa pexnamnoro rexcra npnopnrernoe nonoxenne
sannmaer nexcnxa, o]opmnxmmax xornnrnnnym nn]opmannm. Ho cnonm xapaxrepncrnxam ona nnsxa x
repmnnonornn (onosnauna, nerpantna, nesanncnma or xonrexcra) n nepeaercx c nomomtm
onosnauntx +xnnnanenron. Hpoune omnnanrt nepenoa moxno npnsnart pannonpanntmn, no npn
neoxonmocrn ntopa nepenounx crapaercx nepeart n nepnym ouepet re, xoropte cnyxar
ononnnrentntmn cpecrnamn ntenennx xornnrnnntx xomnonenron:
1) +monnonantno-onenounax nexcnxa c cemanrnxo nonoxnrentno onenxn - nepeaercx napnanrntmn
coornercrnnxmn;
2) cpecrna ntpaxennx rnnepont nonoxnrentno onenxn: npenocxonax crenent npnnararentntx n
napeun, napeunx n uacrnnt c ]ynxnne ycnnnrene, mop]emt c cemanrnxo ycnnennx xauecrna,
mecronmennx c oomamme cemanrnxo, onenounte ntcxastnannx c npocropeuno oxpacxo, nexcnxa,
nnsxax x ntcoxomy crnnm, xonnuecrnennte rnnepont pasronopno peun - nepeamrcx
coornercrnymmnmn rpammarnuecxnmn n nexcnuecxnmn napnanrntmn coornercrnnxmn;
3) monte cnona - nepeamrcx napnanrntmn coornercrnnxmn, ecnn n xstxe nepenoa raxne xe no
snauennm cnona xnnxmrcx montmn, nnn xomnencnpymrcx pyrnmn no snauennm montmn cnonamn
xstxa nepenoa;
4) nnocrpannte cnona, ooport peun n nnrart - nepenocxrcx n rexcr es nsmenenn;
5) nanexrantnte cnona n ooport - xomnencnpymrcx npocropeunem nnn nerpannsymrcx;
6) cnenn]nxa cnnraxcnca: +monnonantnax nnnepcnx, napnennxnnx, nesaxonuennte npenoxennx,
pnropnuecxne nonpoct n nocxnnnannx -nepeamrcx rpammarnuecxnmn coornercrnnxmn;
7) nonropt ncex yponne: ]onernuecxn, mop]emnt, nexcnuecxn, cnnraxcnuecxn - nepeamrcx
ncera c coxpanennem npnnnnna nonropa, no npn nenosmoxnocrn coxpannrt coornercrnymmym ]onemy
nnn coornercrnymmee snauenne nexcemt onn samenxmrcx na pyrne; ecnn ner nosmoxnocrn coxpannrt
xonnuecrno xomnonenron nonropa, uncno nx ymentmamr;
8) nrpa cnon, mera]opt, cpannennx, anropcxne napnte cnonocouerannx n p. nexcnuecxne ]nrypt
crnnx nepeamrcx c coxpanennem npnnnnna nocrpoennx ]nrypt nnn xomnencnpymrcx pyro ]nrypo
crnnx;
9) ]on nnreparypno nopmt xstxa nocnponsnonrcx n ro mepe, n xaxo on npncyrcrnyer n
nonnnnnxe, - c nomomtm napnanrntx coornercrnn;
10) crnnncrnuecxn oxpamennax nexcnxa: npocropeune, xapron, ntcoxn crnnt n p. - nepeaercx
napnanrntmn coornercrnnxmn c coxpanennem oxpacxn, xoropax +ro nexcnxe npncyma n nonnnnnxe.
4.18. Aqopnsum, nocnonnnm, sarononxn
V unrarenx nanepnxxa cosanoct nneuarnenne, uro mt npenaraem oennnrt n +ro pypnxe
conepmenno pasnnunte rexcronte xnnennx. Ho +rn pasnte no nponcxoxennm n ]ynxnnxm manentxne
rexcrt onaamr ouent noxoxnmn rexcrontmn npnsnaxamn, no+romy noxo x nx nepenoy n rex
neymnx acnexrax, xoropte mt nccneyem npn nepenouecxom anannse, npnnnnnnantno onnaxon.
Hpexe ncero ornernm na nonpoc, nouemy mt cunraem nx camocroxrentntmn rexcramn,
sacnyxnnammnmn ntenennx n ocot rnn. Bet raxo noxo anexo ne rpnnnanen: a]opnsmt
rpannnonno cunramr ocotm nnreparypntm xanpom, nocnonnnt ncera paccmarpnnannct xax ooport
peun - ro ecrt rexcronax camocroxrentnocrt sa nnmn ne npnsnananact, sarononxn mt otuno cunraem
uacrtm roro rexcra, xoropt onn osarnannnnamr. Mexy rem n a]opnsmt, n nocnonnnt, n noronopxn
npecrannxmr coo coepxarentnoe n ]opmantnoe enncrno n ntnonnxmr ocote, camocroxrentnte
xommynnxarnnnte saaun. 3rn saaun saxnmuamrcx n coomennn cneenn o oxpyxammem mnpe
npeentno oomennoro xapaxrepa, ocnonanntx na xnsnennom ontre (a]opnsmt n nocnonnnt), nnn
94
coomennn oomennoro npecrannennx o coepxannn nocneymmero rexcra (sarononxn), npnuem
cneennx +rn xyoxecrnenno o]opmnent. Paccmarpnnaemte rexcrt necyr onpeenennt xomnnexc
xornnrnnno, +monnonantno n +crernuecxo nn]opmannn n nmemr cnom samxnyrym crpyxrypy.
Hanontmnm oemom ns nnx moxer onaart rexcr a]opnsma. On moxer trt cmxerntm n cocroxrt
ns necxontxnx ]pas, ntpaxart cyxenne, saxnmuennoe n ono ]pase, c cyexrom n npenxarom, nnn xe
npecrannxrt coo cnonocoueranne, o]opmnennoe, xax nastnnoe npenoxenne. Hnrepecno, uro nomnmo
cront montx n 18 nexe a]opnsmon xax pasnonnnocrn mano npost, cnoero poa ]nnoco]cxnx
mnnnarmp npnxnanoro xapaxrepa, n rom xe xauecrne paccmarpnnamrcx n cymecrnymr rax nastnaemte
mypte mtcnn nnn xptnarte cnona nsnecrntx nme. O rom, uro naroapx oomennocrn cnoero
coepxannx onn npnopenn rexcront craryc, ronopnr ror ]axr, uro nx conpamr n nynnxymr n
orentntx copnnxax, re onn nsonnponant or xonrexcra, n xoropom nosnnxnn, n nce xe xnnxmrcx nx
nme ncrounnxom nn]opmannn. Hocnonnna ncera o]opmnena xax nycocrannoe npenoxenne, xorx
nexoropte ero xomnonenrt tnamr npecrannent n cnepnyrom nne. Crpyxrypa sarononxa naptnpyer or
cnona o nonnococrannoro npenoxennx.
Hcrounnxom nn]opmannn, xoropym nepeamr namn mnnnrexcrt, xnnxercx anrop (a]opnsmt, xptnarte
cnona, sarononxn) nnn napo (nocnonnnt). Kora mt snaxomnmcx c onnm ns +rnx rexcron, mt npnsnaem
oexrnnnocrt roro, uro nam coomaercx. Oexrnnnocrt xornnrnnnoro xpa coomaemo nn]opmannn
oecneunnaercx n nepnom n nropom cnyuaxx cnryarnnntm xonrexcrom, xoropt xnnxercx ome aso
xomnerenrnocrn nx ncrounnxa rexcra n ero pennnnenra. Cnryarnnnt xonrexcr- ror xnsnennt ontr,
xoropt nmeercx y xaxoro uenonexa nosnonxer nam npnsnart ocronepnocrt coomennx. Btpaxaercx
+ra oexrnnnocrt ]opmamn nacroxmero npemenn rnarona, conparentno cemanrnxo nonexamero
(Bcr rv.ur ceoe oo.omo xea.um). B rpertem cnyuae, xora peut ner o sarononxax, oexrnnnocrt
oecneunnaercx ro xomnerenrnocrtm, xoropym nmeer anrop no ornomennm x cocrnennomy rexcry: net
emy nyume snart, xaxoro poa mnnnrexcr orpasnr nonno n ncecroponne nocneymmn ocnonno rexcr.
unrarent xe npocro onepxer xomnerenrnocrn anropa; ocotmn xstxontmn cpecrnamn ona ne ntpaxena.
Hocxontxy coepxarentnax cropona rexcron ornnuaercx npeentno oomennocrtm, onn nourn
nnxora ne coepxar cnon c onosnauno coornecennocrtm. B ncxnmunrentntx cnyuaxx, ecnn n rexcrax
a]opnsmon, xptnartx cnon nnn sarononxon coepxarcx nnunte nmena, rononnmt, repmnnt, onn
nepenoxrcx c nomomtm onosnauntx +xnnnanenron A n nocnonnnax axe nnunte nmena nocxr
conparentnt xapaxrep, no+romy npn nepenoe moryr trt samenent pyrnmn nmenamn, nmemmnmn
]ynxnnm conparentnocrn.
Hannrpa cpecrn, nepeammnx +monnonantnym nn]opmannm, camax mnpoxax, 3ect moxer
ncrpeuartcx +monnonantno oxpamennax nexcnxa onenounoro xapaxrepa, cnona ntcoxoro crnnx,
npocropeune (ycrapenmne xomnonenrt npocropeunx - n nocnonnnax), pnropnuecxne nonpoct n
nocxnnnannx, +monnonantnax nnnepcnx n p. Onaxo camo xpxo ocoennocrtm a]opnsmon, nocnonnn n
sarononxon (ncxnmuax sarononxn rex rexcron, xoropte cnennannsnponant na nepeaue xornnrnnno
nn]opmannn: nayunt rexcr, rexcr nncrpyxnnn n r. n.) xnnxercx cnenn]nxa +crernuecxo nn]opmannn,
xoropax n nnx coepxnrcx. Mnorne ns +rnx rexcron npecrannxmr coo xyoxecrnennte mnnnarmpt.
Haunem c ]onernxo-pnrmnuecxnx ocoennocre. Cnona +rnx mnnnrexcron uacro, ocoenno n repmancxnx
xstxax, cnxsant ocotm opnamenrantntm cpecrnom - nauantno annnrepanne - nonropom cornacnoro
nnn rnacnoro n nauane nyx nnn onee cnon (cp. nem. nocnonnny Aller Anfang ist schwer nnn nasnanne
pomana I. uannat Bauern, Bonzen und Bomben). Kpome roro, +rn rexcrt uacro oprannsonant
pnrmnuecxn: onn moryr pasnnartcx na ne nononnnt c onnaxontm pnrmom (Ende gut -alles gut), n
rora pnrm nouepxnnaer nornuecxym ]opmyny roxecrna, nnn nect nx pnrm ynoonxercx onomy ns
cnnnao-ronnuecxnx pasmepon, xax n nepnom npnmepe (ynoonenne xopem). Houepxnnaer pnrmnuecxym
nyxuacrnym crpyxrypy n nnyrpennxx pn]ma (Kou:u. oe.o - ev. c+e.o). anee cneyer ormernrt
pasnoopasnte nexcnuecxne ]nrypt crnnx, xoroptmn yxnantno necrpxr a]opnsmt n sarononxn: +ro
mera]opa, cnnecresnx, cpannenne, oxcmmopon, senrma n p. (nanpnmep, a]opnsm I. K. Hnxrenepra: In
einem Stdtchen, wo sich immer ein Gesicht aufs andere reimt - nepeno: Iopoouuro, eoe rarooe .uo
uenpe+euuo puq+vemc c opveu+u; mt nnnm sect rnarontnym mera]opy). Hcxnmuenne cocrannxmr
nocnonnnt - rexcrt snaunrentno onee apxanunte, re ner pasnoopasnx opasntx nexcnuecxnx cpecrn,
saro opnamenrantnoe snauenne npnoperamr apxansmt ]opmt, crpyxrypt n nexcnuecxne apxansmt.
Mt nepeuncnnnn anexo ne nce cpecrna o]opmnennx +crernuecxo nn]opmannn n a]opnsmax,
nocnonnnax n noronopxax, no raxax nx xonnenrpannx n rexcre manoro oema cnnerentcrnyer o naxnocrn
+crernuecxo cropont +rnx rexcron n sacrannxer nepenounxa saornrtcx o nx nepeaue.
95
Hpexe uem cymmnponart ntnot nx nepenounxa, nanomnnm, uro ono pasnonnnocrn ns
onncanntx ntme rexcron, a nmenno - nocnonnne, n xstxe nepenoa moxer narnct roronoe coornercrnne -
nno c rem xe coepxannem n rem xe opasom, nno c rem xe coepxannem, no pyrnm opasom. Peut n
ntnoax noer o ecrnnxx nepenounxa ncxnmunrentno n rex cnyuaxx, xora roronoe coornercrnne
orcyrcrnyer n nyxno npn nepenoe camocroxrentno ntcrponrt mnnnrexcr, opnenrnpyxct na omnnanrt
nepenoa.
Hrax, nmnom nn nepenounxa: omnnanrt nepenoa a]opnsmon, nocnonnn, sarononxon
oecneunnamr ntnonnenne +rnmn rexcramn xommynnxarnnnoro saannx - coomnrt snaunmte
oomennte cneennx, oneuennte n xyoxecrnennym ]opmy. B cnxsn c +rnm na nepnt nnan ntcrynamr
cneymmne cpecrna:
1) ]opmt nacroxmero npemenn, conparentnax cemanrnxa nonexamero xax ntpasnrenn xornnrnnno
nn]opmannn - nepeamrcx rpammarnuecxnmn n nexcnuecxnmn napnanrntmn coornercrnnxmn;
2) +monnonantno-onenounax nexcnxa, ntcoxax nexcnxa, npocropeune, ycrapenmee npocropeune,
pnropnuecxne nonpoct n nocxnnnannx, +monnonantnax nnnepcnx - nepeamrcx napnanrntmn
coornercrnnxmn n rpanc]opmannxmn c coxpanennem crnnncrnuecxo oxpacxn;
3) ]onernuecxne nonropt: annnrepannx, acconanc, xoneunax n nnyrpennxx pn]ma - nepeamrcx, xax
npannno, c sameno ]onem na xauecrnenno pyrne, no cam npnnnnn n nosnnnx nonropa coxpanxmrcx; npn
neoxonmocrn moxno ymentmnrt xonnuecrno xomnonenron nonropa, a npn nepenoe c repmancxnx
xstxon na pyccxn - xomnencnponart nauantnym annnrepannm nnn acconanc xoneuno pn]mo, xoropax n
pyccxo rpannnn o]opmnennx raxnx rexcron snaunrentno uacrornee;
4) pnrmnuecxn pncynox - ynoonenne xaxomy-nno pasmepy, onnaxonoe pnrmnuecxoe nocrpoenne
nyx uacre nornuecxo ]nrypt roxecrna - nepeamrcx n nepenoe c nomomtm nocnponsneennx pnrma
nonnnnnxa nnn ero xomnencannn c nomomtm pyroro pnrmnuecxoro pncynxa; cam ]axr pnrma
coxpanxercx;
5) mera]opa, cnnecresnx, oxcmmopon, senrma n p. - nepeamrcx napnanrntmn coornercrnnxmn c
coxpanennem crpyxrypt n ocoennocre annoro opasa;
6) apxansmt ]opmt, crpyxrypt, nexcnuecxne apxansmt - xax npannno, nepeamrcx c nomomtm
nosnnnonno xomnencannn (]opmt, nexcnxa) nnn c nomomtm rpammarnuecxo xomnencannn (cnnraxcnc)
- cm. pasen 4.20.2.
Hpn nepenoe sarononxon nepenounxy neoxonmo osnaxomnrtcx c coepxannem rexcra, x xoropomy
ornocnrcx sarononox; nmenno no+romy oxonuarentnt napnanr nepenoa sarononxa npenaraercx rontxo
nocne nepenoa ocnonnoro rexcra.
4.19. Bnnnorpaqnuecxne ua1epnanm, xa1anorn n 1. n.
Fnnnorpa]nuecxne marepnant, xaranorn, nepeunn nocxr ncnomorarentnt xapaxrep n cnyxar
cpecrnom coomennx cncremarnsnponanntx cneenn o nepnnuntx ncrounnxax nn]opmannn - xnnrax,
xaprnnax, pyrnx npemerax. Cnoxnocrn nx nepenoa onn ne npecrannxmr, ananns nx raxxe necnoxen.
Hepenounxy raxnx rexcron ne npnxonrcx npnnnmart cnoxntx pemenn, on npocro onxen snart
+nemenrapnte npannna nepeaun rex nnn nntx xstxontx cpecrn.
Texcrt +rn cnennannsnponant na nepeaue xornnrnnno nn]opmannn. Hasnannx xnnr nnn npemeron
ncxyccrna, ntxonte annte, art, pasmept, nnunte nmena n rononnmt xnnxmrcx nexcemamn c
onosnauno coornecennocrtm, nnexonrexcryantnt n nepeamrcx c nomomtm onosnauntx
+xnnnanenron. 3monnonantnax n +crernuecxax nn]opmannx noxnponant npexe ncero orcyrcrnnem
crpyxrypt npenoxennx n nannunem n cocrane rexcra npenmymecrnenno nmenntx xomnonenron.
Hnornocrt rexcra ouent ntcoxa; cpen cpecrn xomnpeccnn: coxpamennx - xax nexcnxannsonannte, rax n
xonrexcryantnte, ycnonnte snaxn, nn]pt. Hynxryannx nounnena ocotm npannnam. Bcrpeuamrcx
nmena n nasnannx na pasntx nnocrpanntx xstxax.
Pexouenannn nn nepenounxa:
1) Hasnannx xnnr n npemeron ncxyccrna. Hpexe ncero cneyer nponepnrt, ner nn n xstxe nepenoa
yxe ycranonnnmerocx coornercrnnx. Ecnn ero ner, nasnanne nepenonrcx nocne oxsarentno
xoncyntrannn co cnennanncrom (nnreparyponeom, ncxyccrnoneom, ncropnxom n r. n.), xoropt noxcnnr
cmtcn nasnannx.
2) Hnunte nmena n rononnmt nepeamrcx nno rpannnonntm coornercrnnem na yponne cnona, nno
rpancxpnnnne (ncxox ns nx ]onernuecxoro onnxa n xstxe, ns xoroporo onn nponcxoxr); no nropom
96
cnyuae ennnna nepenoa - ]onema.
3) Vcnonnte snaxn n nn]pt nepenocxrcx n rexcr nepenoa.
4) Coxpamennx. Ecnn n xstxe nepenoa ecrt roronte coornercrnnx coxpamennxm nonnnnnxa, nepeno
nponsnonrcx c nomomtm +rnx onosnauntx coornercrnn. Ecnn xe rorontx coornercrnn ner,
nepenounx pacmn]pontnaer coxpamenne, a sarem npnnonr ero na xstxe nepenoa n coxpamennom nne
(n npnmeuannxx nepenounxa npn nepnom ynorpenennn nonoro coxpamennx ono nnonrcx, ro ecrt
npnnonrcx n nonno n coxpamenno ]opme).
5) Hnocrpannte nxnmuennx, ro ecrt nmena n nasnannx na nnocrpanntx xstxax, ornnuntx or xstxa
nepenoa, nepenocxrcx n rexcr nepenoa es nsmenenn
6) Hynxryannx. He nepenocnrcx cneno ns nonnnnnxa n nepeno, a xoppexrnpyercx cornacno
nynxryannonntm nopmam xstxa nepenoa, xoropte npnnxrt n annom cnyuae.
4.20. Xyoaec1nennmn 1exc1
4.20.1. Omne saueuannn
Hponemam nepenoa xyoxecrnennoro rexcra nocnxmeno ontme ncero xnnr. Hosnaxomnnmnct c
nnmn, moxno cenart ntno: nponem npn nepenoe xyoxecrnenno nnreparypt nosnnxaer crontxo n
onn rax nenpecxasyemt n cnoxnt, uro nyume n nnx n ne nnnxart, a nepenonrt xax For na ymy
nonoxnr, ouent npn +rom crapaxct n nponnxaxct yxom nonnnnnxa. uro x, +ro nennoxo nyrt. Ha
nnrynrnnnom yponne moxno cnyuano nonacrt n ynncon n cosart yaunt nepeno. A moxno n ne
cosart. O nepenounxe xyoxecrnenno nnreparypt uame, uem o nepenounxe nexyoxecrnenntx
rexcron, ronopxr, uro on nsxncx ne sa cno rexcr. B +rom cyxennn ecrt onx npant. Ftnaer, uro npn
ncem cnoem ontre n nonnmannn rexcra y nepenounxa x anropy, uro nastnaercx, ne nexnr yma. H rora,
npn ncem ymennn nepeart cnoxnte nmanct crnnncrnxn anropa, nepenounx ne conter nx n npexpacnym
rapmonnm... Ho ropaso uame ncrpeuamrcx xanrypa n nenexecrno. 3nemenrapnoe neymenne opamartcx c
xyoxecrnenntm rexcrom, nexenanne nnnxnyrt n ast noxoa x nemy, noxpennrt noxnonenne
xonontm pacuerom. Kopoue ronopx, uame ncrpeuaercx nenpo]eccnonannsm.
Hame onncanne nepenouecxnx nponem xyoxecrnennoro rexcra ne nperenyer na nonnory. Ono
crannr cnoe nentm namernrt asyxy npnemon opamennx nepenounxa c xyoxecrnenntm rexcrom,
onpeennrt asonym crparernm noxoa x nemy, sa xoropo nce panno nocneyer uepea npo n omnox,
yau n neyau, no ]arantntx nponanon nce-raxn yxe ne cnyunrcx. Xouercx, urot cosanact cnryannx,
noxoxax na oyuenne noxennm anromonnx: rt caemt +xsamen na nonrentcxne npana, no net +ro ne
snaunr, uro rt nayunncx nonrt mamnny. Her, rt rontxo nosnaxomnncx c neoxonmtmn asamn
noxennx, a nacroxmee ymenne npner norom, ne cxopo.
Hpenapnrentnt ananns xyoxecrnennoro rexcra mt nonpoyem nponecrn no ro xe cxeme, uro n
ananns npetymnx nexyoxecrnenntx rexcron, n nocrapaemcx ornernrt na re xe nonpoct.
Hrax, nx uero nam nyxnt xyoxecrnennte rexcrt? Moxer trt, +ro nsnnmecrno? Hsnpamenne? Bet
nnxaxnm npaxrnuecxnm saauam onn ne cnyxar. Ho mt unraem nx, mt rxnemcx x nnm, a nexoropte nmn n
nx es nnx npoxnrt ne moryr. Fonee roro, nce ocrantnte rexcrt xnnyr neonro, y nnx xoporxn nex:
nayunax crartx xnner necxontxo ecxrnnern, nncrpyxnnx - necxontxo ner, enonoe nnctmo - necxontxo
ne. Xyoxecrnennte rexcrt xnnyr nexamn. H nmn nocroxnno nosnpamamrcx x nnm. Bosnpamamrcx x
Bexcnnpy, nanncanmemy cnon rparenn n conert uertpecra ner nasa, nosnpamamrcx x Iomepy,
cosanmemy Hnnay n Onccem rpnnart nexon nasa. Houemy? A noromy, uro urenne rexcron moxer
trt yonontcrnnem, nstcxanntm nacnaxennem, ocrynntm rontxo uenonexy. H uenonex ne ycraer cee
+ro nacnaxenne ocrannxrt.
Oxastnaercx, xyoxecrnennax nnreparypa - +ro rexcrt, cnennannsnponannte na nepeaue
+crernuecxo nn]opmannn. Cpecrna ee o]opmnennx mnoroopasnt, n mt nepnemcx x nnm nosxe. A
renept nontraemcx onpeennrt, ecrt nn n +rnx rexcrax, n n xaxom nne, pyrne rnnt nn]opmannn.
Bo-nepntx, ecrt nn n nnx xornnrnnnax nn]opmannx, ro ecrt oexrnnnte cneennx o oxpyxammem
mnpe? B xyoxecrnenntx rexcrax ncrpeuamrcx nnunte nmena, no +ro nmena ntmtmnennte, xax n mnorne
art; peantnt otuno rononnmt - nasnannx crpan, ropoon - no +ro anexo ne oxsarentno, a n nayuno-
]anracrnuecxom pomane onn, xax npannno, ntymannte. Hpana, ncrpeuamrcx n xyoxecrnennom rexcre
oxymenrantnte nnrart ns pyrnx rexcron, no nx oxymenrantnocrt nnora mnnmax. Bcrpeuamrcx
ocronepnte onncannx xonxperntx reorpa]nuecxnx mecr, no +ry ocronepnocrt eme nyxno nponepnrt:
97
ne ncxnmueno, uro anrop uro-ro oannn or cex. Hrax, xornnrnnnax nn]opmannx n xyoxecrnennom
rexcre cymecrnyer na sanem nnane, n ona ne nnonne ocronepna. Anrop ncnontsyer ee n cnonx
xyoxecrnenntx nenxx, nntmn cnonamn - ona nounnena +crernuecxo nn]opmannn.
B rex xe nenxx ncnontsyercx n +monnonantnax nn]opmannx, nepnee, cpecrna ee o]opmnennx. Onn
nonyuamr n xyoxecrnennom rexcre +crernuecxne ]ynxnnn. Bcrpeuaercx, nanpnmep, xpxax pasronopno-
npocropeunax nexcnxa, no nnoxena ona n ycra repox nonecrn - ntmtmnennoro nnna. Pnropnuecxne
nonpoct opament x unrarenm or nmenn anropa-nonecrnonarenx, ro ecrt raxxe nxnmuent n ennym
xyoxecrnennym cncremy nponsneennx.
Tenept nopa yrounnrt namn npecrannennx o ncrounnxe n pennnnenre. Hcrounnxom n annom cnyuae
esycnonno xnnxercx anrop rexcra, npnuem ne xax npecrannrent xaxo-nno rpynnt nme nnn
npo]eccnonantno cpet, a anrop nnuno, anrop xax nnnnnyym, n oprannsyer on cno rexcr,
opnenrnpyxct na cnom anropcxym nnnnnyantnocrt, nexoroptmn orpannunrenxmn xoropo cnyxar
rpannnn nnreparypnoro xanpa (acnx, coner, pama rpeymr conmennx onpeenennoro xanona). Ho
camoe npnmeuarentnoe saxnmuaercx n rom, uro anrop nnmer rexcr ne rontxo n pacuere na unrarenx, no n
nx cex - emy neoxonm +ror rexcr xax cpecrno camontpaxennx. A pennnnenrom, xasanoct t, moxer
trt nmo uenonex. a, n namem xnsnennom onxoe mt nce rax cunraem. H axe saornmcx o rom,
urot npnomnrt x xyoxecrnenntm nponsneennxm ncex n xaxoro. Ho oxastnaercx, uro n
xyoxecrnennom nponsneennn, ]opmantno ocrynnom ncem, xaxt unrarent ntunrtnaer cnoe, nmn
ne cxoxrcx no mnennxx, onn epyr ns +roro rexcra pasnt naop nn]opmannn! Mnorocnonocrt n
pasnoopasne +crernuecxo nn]opmannn +ro nosnonxer. uro nostmer unrarent ns rexcra, sanncnr or
camoro unrarenx, or ero unrarentcxo nnnnnyantnocrn. Taxnm opasom, n cxeme ncrounnx-pennnnenr
nponcxonr nepeaua nn]opmannn or ono nnnnnyantnocrn (anrop) - x pyro nnnnnyantnocrn
(unrarent).
Hopa nepnyrtcx x cpecrnam o]opmnennx +crernuecxo nn]opmannn. Ham ne yacrcx nepeuncnnrt n
npoxommenrnponart nce. Tem onee uro nepeuent nx ecxoneuen- anropt neycranno nsoperamr nce
nonte cpecrna. Ho+romy mt oparnmcx nnmt x nexoroptm, uacrorntm, n ryr xe nocrapaemcx onennrt
nosmoxnocrn nx nepenoa, xopomo nonnmax, uro npn raxom onnnn xstxontx cpecrn xon]nnxr ]opmt n
coepxannx nensexen - orcma uacroe npnmenenne npnema xomnencannn n nemnnyemt +]]exr
nerpannsannn nexoroptx snaunmtx omnnanr nepenoa. 3apanee, ne nmex n nny xonxpernt rexcr, mt
nce cpecrna o]opmnennx +crernuecxo nn]opmannn moxem cunrart omnnanramn nepenoa, no n
peantnocrn uacrt ns nnx yer npecrannena n nepenoe n ocnanennom nne, nno - orpannuenntm
uncnom xomnonenron. Tax, moxer ymentmnrtcx xonnuecrno xomnonenron nexcnuecxoro nonropa nnn npn
nepeaue mera]opt ne yacrcx coxpannrt cnenn]nxy opasa.
Cpecrna o]opmnennx +crernuecxo nn]opmannn n xyoxecrnennom rexcre (pexouenannn nn
nepenounxa):
1) +nnrert - nepeamrcx c yuerom nx crpyxrypntx n cemanrnuecxnx ocoennocre (npocrte n
cnoxnte npnnararentnte; crenent conmennx nopmarnnnoro cemanrnuecxoro cornaconannx c
onpeenxemtm cnonom; nannune mera]opt, meronnmnn, cnnecresnn), c yuerom crenenn
nnnnnyannsnponannocrn (ycrounnt +nnrer ]ontxnopa, rpannnonnt +nnrer-no+rnsm,
rpannnonnt +nnrer annoro nnreparypnoro nanpannennx, cyryo anropcxn), c yuerom nosnnnn no
ornomennm x onpeenxemomy cnony n ee ]ynxnnn;
2) cpannennx - nepeamrcx c yuerom crpyxrypntx ocoennocre (nepacnpocrpanennoe,
pacnpocrpanennoe, pasnepnyroe), crnnncrnuecxo oxpacxn nxoxme n nero nexcnxn (ntcoxax,
no+rnuecxax, npocropeunax);
3) mera]opt - nepeamrcx c yuerom crpyxrypntx xapaxrepncrnx (xaxo uacrtm peun ntpaxena, ono-
nnn nyxuacrnax, pacnpocrpanennax, mera]opnuecxn xonrexcr), c yuerom cemanrnuecxnx ornomenn
mexy opasntm n npemerntm nnanom (xonxpernoe - acrpaxrnoe, oymennennoe - neoymennennoe n r.
n.), c yuerom crenenn nnnnnyannsnponannocrn;
4) anropcxne neonornsmt - nepeamrcx no cymecrnymme n xstxe nepenoa cnonoopasonarentno
moenn, ananornuno ro, xoropym ncnontsonan anrop, c coxpanennem cemanrnxn xomnonenron cnona n
crnnncrnuecxo oxpacxn;
5) nonropt ]onernuecxne, mop]emnte, nexcnuecxne, cnnraxcnuecxne, nermornnnte - nepeamrcx no
nosmoxnocrn c coxpanennem xonnuecrna xomnonenron nonropa n camoro npnnnnna nonropa na annom
xstxonom yponne;
6) nrpa cnon, ocnonannax na mnorosnaunocrn cnona nnn oxnnnennn ero nnyrpenne ]opmt, - n pexnx
98
cnyuaxx connaennx oema mnorosnaunocrn otrptnaemoro cnona n opnrnnane n nepenoe coxpanxercx
n cmtcn, n npnnnnn nrpt; n ocrantntx cnyuaxx nrpa ne nepeaercx, no moxer trt xomnencnponana
otrptnannem pyroro no snauennm cnona, xoropoe nnonrcx n ror xe rexcr;
7) nponnx - nx ee nocnponsneennx n nepenoe nepeaercx npexe ncero cam npnnnnn xonrpacrnoro
cronxnonennx, conocrannennx neconocrannmoro (napymenne cemanrnuecxo n rpammarnuecxo
coueraemocrn, cronxnonenne nexcnxn c pasno crnnncrnuecxo oxpacxo, +]]exr neoxnannocrn,
nocrpoennt na coe cnnraxcnuecxo crpyxrypt n r. n.);
8) ronopxmne nmena n rononnmt - nepeamrcx c coxpanennem cemanrnxn ronopxmero nmenn n
rnnnuno nx xstxa opnrnnana cnonoopasonarentno moenn, +xsornuno nx xstxa nepenoa;
9) cnnraxcnuecxax cnenn]nxa rexcra opnrnnana - nannune xonrpacra xoporxnx n nnnntx
npenoxenn, pnrm npost, npeonaanne counnnrentno cnxsn, nannune/orcyrcrnne npnuacrntx
ooporon n crnne annoro anropa n r. n. - nepeaercx c nomomtm rpammarnuecxnx coornercrnn;
10) nanexrnsmt - xax npannno, xomnencnpymrcx npocropeuno nexcnxo; xapronnsmt, aprornsmt,
pyrarentcrna - nepeamrcx c nomomtm nexcnxn xstxa nepenoa c ro xe crnnncrnuecxo oxpacxo.
Bce nepenouecxne pemennx npn nepenoe xyoxecrnennoro rexcra npnnnmamrcx c yuerom ysxoro
xonrexcra n mnpoxoro xonrexcra ncero nponsneennx. 3ro xacaercx ntopa napnanrntx coornercrnn n
rpanc]opmann. Cnyuan nnexonrexcryantnoro nepenoa c nomomtm onosnauntx +xnnnanenron pexn n
xacamrcx nexcnxn ocnonnoro cnonapnoro ]ona (nasnannx xnnorntx, pacrenn n r. n.), a raxxe peantno
cymecrnymmnx rononnmon n nasnann ]npm n oprannsann.
Hocxontxy xyoxecrnennt rexcr, cosannt n onpeenennoe npemx, xnner sarem onro n xpannr
ueprt onpeenenno +noxn; nocxontxy on ncera rax nnn nnaue cnxsan c nnreparypno cpeo n ee
xanonamn; nocxontxy on necer na cee orneuarox rnopuecxo nnnnnyantnocrn, -nepenounxy
xyoxecrnennoro rexcra npnxonrcx ncera cranxnnartcx c rpemx ocnonntmn nponemamn: nepeaua
npemenno ornecennocrn rexcra, nepeaua uepr nnreparypnoro nanpannennx, nepeaua nnnnnyantnoro
crnnx anropa. Hm n nocnxment cneymmne pasent.
4.20.2. Hepeaua npeuennon o1necennoc1n
Kora-ro nepenounxn cnopnnn o rom, nao nn nepeanart apxanunte ueprt rexcra, nnn unrarent
onxen uyncrnonart cex conpemennnxom anropa, n xstx nponsneennx n nepenoe onxen trt
moepnnsnponan. Ceuac cnopt, xaxercx, npexparnnnct. Conpemennax rexnnxa nepenoa moepnnsannn
rexcra ne npnsnaer, ocnontnaxct na npocro nornxe panencrna nneuarnenn: nocnpnxrne nponsneennx
conpemenntm unrarenem nonnnnnxa onxno trt ananornuno nocnpnxrnm nponsneennx conpemenntm
unrarenem nepenoa. Bet mt ne epem na cex cmenocrt moepnnsnponart nonnnnnx, urot unrarent
omyrnn cex conpemennnxom, cxaxem, Iomepa? 3naunr, n nepeno onxen necrn na cee orneuarox rex
anexnx npemen. Onaxo orneuarox ne osnauaer nonnoro roxecrna. Peut ne ner o ]nnonornuecxn
ocronepno xonnn xstxa nepenoa na ror momenr npemenn, xora tn nanncan opnrnnan. Hnaue rexcr
nepenoa nanonnnrcx nstrouno nn]opmanne o cocroxnnn xstxa opnrnnana n ro annee npemx.
Conpemennt nepeno aer unrarenm nn]opmannm o rom, uro rexcr ne conpemenen, n c nomomtm ocotx
npnemon crapaercx noxasart, nacxontxo on penen. B cosannn npemennoro xonopnra yuacrnyer n
coepxanne nponsneennx, n ero ]opma. Crpyxrypt coepxannx nepenounx ne xacaercx, a nor ]opma
nennxom n ero nnacrn.
Cnnerentcrnom pennocrn rexcra moryr cnyxnrt re omnnanrt nepenoa, xoropte mt yxe nastnann.
Cnenn]nxa cnnraxcnuecxnx crpyxryp, ocoennocrn rponon, xapaxrep nonropon - nce +ro nmeer
xonxpernym npnnxsxy x +noxe. Ho nasnannte ocoennocrn nepeamr npemx nnmt onocpeonanno, net n
nepnym ouepet onn cnxsant c ocoennocrxmn nnreparypntx rpannn roro npemenn, c nnreparypntm
nanpannennem n xanpono npnnanexnocrtm. Hanpxmym xe npemx orpaxeno ne n ]nrypax crnnx, a n
xstxontx ncropnuecxnx ocoennocrxx rexcra: nexcnuecxnx, mop]onornuecxnx n cnnraxcnuecxnx
apxansmax. Hmn n nontsymrcx nepenounxn, urot cosart apxanunym crnnnsannm. Crnnnsannx - +ro ne
nonnoe ynoonenne xstxa nepenoa xstxy npomeme +noxn, a nnmt mapxnponxa rexcra c nomomtm
apxansmon.
Hepnoe oxsarentnoe ycnonne cosannx npemenno ncrannnn - orcyrcrnne n nexcnxe nepenoa
moepnnsmon - cnon, xoropte ne mornn ynorpenxrtcx n ro npemx, xora cosanancx nonnnnnx. anee
rycrora apxansannn sanncnr or npemenn cosannx nonnnnnxa. nx crnnnsannn xstxa 19 nexa
ocrarouno npn nepenoe ncxxn pas crapartcx nsnpart nanonee ycrapenmee ns nosmoxntx napnanrntx
99
coornercrnn: +uuoea., a ne npoue.; npeeocxooui, a ne om.u:ui; ueeeoeuue, a ne
uesuauue. K ycrapenmnm xnnennxm n onacrn cnnraxcnca, rnnnuntm nx 19 nexa, ornocxrcx n nepnym
ouepet nnnepcnn, npecrannxmmne coo nesnaunrentnte orxnonennx or conpemennoro ysyca (Tar
useo.i eeo e Humep omnpaeumi :epes mpu ou- conpemennt napnanr tn t: Tar useo.i omnpaeumi
eeo e Humep :epes mpu ou, nnn: Bce cuoe.u vre sa cmo.o+ no cpannennm c conpemenntm Bce vre
cuoe.u sa cmo.o+).
Konopnr 18 nexa moxer trt nepean remn apxansmamn, xoropte n 19 nexe yxe mano ynorpenxnnct n
npose, no nomnn n uncno no+rnsmon: cu, oa.e:e, o.aui, oui. Cnnraxcnuecxne nnnepcnn onee
samernt: +ro nocrnosnnnx npnnararentnoro (nov:euu ome:ecrue, sira epe:ecroeo), xoneunax
nosnnnx moantnoro cnona n npenoxennn (Hoce+v .eero paccvoumi +oruo) n p. Hponema
ynennuennx ncrannnn moxer trt pemena nyrem ynennuennx uncna apxansmon n rexcre.
4.20.3. Hepeaua uep1 nn1epa1ypnoro nanpannennn
nx npomntx npemen xapaxrepna npnnanexnocrt anropa x onpeenennomy nnreparypnomy
nanpannennm: cenrnmenrannsmy, pomanrnsmy, narypannsmy, peannsmy, nmnpeccnonnsmy,
+xcnpeccnonnsmy n r. n. H xorx n npoxnnennn +rnx uepr nanmamrcx anropcxne, nnnnnyantnte
ocoennocrn, nce xe cnenn]nxa nnreparypnoro nanpannennx samerna oruernnno. Cnxsana ona c
neonorne nnreparypnoro nanpannennx, ocoennocrxmn xyoxecrnennoro nocnpnxrnx, xoropoe n re nnn
nnte nepnot pasnnrnx nnreparypt cnocrnenno neno rpynne anropon. Tax, nx nepnoa pomanrnsma
xapaxrepno mnpoxoe ncnontsonanne nepconn]nnnpymmnx mera]op, nneronax cnmnonnxa, cnnecresnx,
pnrm npost, snyxonnct n npose, cmemenne cpecrn ntcoxoro crnnx c apxanuntm npocropeunem
]ontxnopa, nrpa cnon, ocot ycrounnt ]on nexcnxn -pomanrnuecxn cnonapt. nx ntxnnennx
+rnx ocoennocre nepenounxy neoxonmo nopono osnaxomnrtcx c anntm nnreparypntm
nanpannennem no nayuntm ncrounnxam, nounrart nponsneennx pyrnx anropon- npecrannrene roro xe
nnreparypnoro nanpannennx. omnnanrt nepenoa, orpaxammne cnenn]nxy nnreparypnoro nanpannennx,
nocnponsnoxrcx napnanrntmn coornercrnnxmn, c ncnontsonannem xstxontx pecypcon, xoropte nmemrcx
n coornercrnymme xyoxecrnenno nnreparype na xstxe nepenoa.
4.20.4. Hepeaua nnnnnyantnoro c1nnn
Hpn nepenoe xyoxecrnennoro rexcra +ra saaua - camax cnoxnax. Bet nnnnnyantnocrt anropa
npoxnnxercx n n rom, xax anrop nnrepnpernpyer rnnnunte ueprt nnreparypnoro nanpannennx, xaxne
cpecrna nx +roro ntnpaer; n n rom, n xaxo mepe on npnepxnnaercx nnreparypno nopmt xstxa; n n
rom, xaxne cyryo anropcxne ueprt xapaxrepnt nx ero rnopuecrna. Pacnner anropcxo
nnnnnyantnocrn no ornomennm x xyoxecrnennomy rexcry nponsomen n 20 nexe, xora ee xpxax
cnenn]nxa sacnonnna coo npnnanexnocrt x onpeenenno nnreparypno rpynnnponxe. nx ntxnnennx
+ro nnnnnyantno cnenn]nxn neoxonm nonnt crnnncrnuecxn ananns nonnnnnxa, nxnmuammn
ne rontxo onpeenenne snaunmtx uepr crnnx, no n xapaxrepncrnxy nx uacrornocrn. Tora craner xcno,
uro, nanpnmep, n npose anropa A. npeonaamr pacnpocrpanennte npenoxennx c counnnrentno cnxstm
mexy xomnonenramn, nx uacrornocrt ocrnraer 90 nponenron, cneonarentno, npn nepenoe samena
counnnrentno cnxsn nounnnrentno ncxasnr anropcxn crnnt. A anrop F. mnpoxo ncnontsyer xonrpacr
xannenxpcxnx ooporon peun n ntcoxoro crnnx, cosanax xomnuecxn +]]exr. Tora nmax
nerpannsannx ntcoxo nexcnxn, samena ee npn nepenoe na nerpantnym ynnuroxnr npnem
nponnuecxoro xonrpacra. Taxnm opasom, npenapnrentnt ananns nomoxer nsexart nenepntx
pemenn.
4.20.5. Pont ananoronoro 1exc1a
O ponn rax nastnaemtx napannentntx rexcron n oyuennn nnctmennomy nepenoy mt yxe ronopnnn.
3naxomcrno c rexcramn nncrpyxnn na xstxe nepenoa nomoxer ocnnnrt nepeno nncrpyxnnn c
nnocrpannoro xstxa - +ro xacaercx nmoro nexyoxecrnennoro rexcra. Cymecrnyer axe ouent crapnnnax
meronxa oyuennx nnocrpannomy xstxy uepes napannentnte rexcrt - npana, nepenonte (xnaemt
rexcr na ]pannyscxom xstxe pxom c ero rorontm nepenoom n nosnaemt xstx).
B xyoxecrnenno nnreparype napannentntx rexcron ne cymecrnyer - net xaxoe nponsneenne
100
ynnxantno n no coepxannm, n no ]opme. 3aro moxer ortcxartcx ananor - xonxpernoe nponsneenne nnn
anropcxn crnnt, nmemmn ueprt cxocrna c rem nponsneennem n rem anropcxnm crnnem, xoropt
npecronr oonert nepenounxy. 3ro ror cnyua, xora cnoxnt anropnrm xstxontx cpecrn onoro
anropa ananornuen anropnrmy cpecrn pyroro. Hmenno no +rnm npnsnaxam crnnt unoepa nnsox crnnm
Typrenena, crnnt Xemnnry+x - crnnm Pemapxa. Otuno ananoronax nnsocrt tnaer cnxsana c nnsocrtm
xyoxecrnennoro nnennx anropa, c npnnanexnocrtm x onomy nnreparypnomy nanpannennm, nnsxne
no yxy nncarenn uacro npnnanexar x onomy noxonennm. Ananoront rexcr moxer art nepenounxy
opasen rapmonnunoro cnnresa ntxnnenntx n xoe anannsa crnnncrnuecxnx cpecrn, ]opmnpymmnx
crant anropa. Bor nouemy ncera cronr nontrartcx narn ero, npexe uem npncrynart x nepenoy.
4.20.6. Hepeno no+snn
Ueeo ue coe.aeui paou +vrcro puq+i!
Enena Knraena, nerepyprcxax nepenounna
Ecnn n nepenoe npost eme moxno npecrannrt cee xaxne-ro rexnnuecxne npannna, ro nepeno
no+snn xaxercx conepmenno nenocrnxnmtm. Bet no+snm poxaer noxnonenne! a, crnxn es
noxnonennx nonyuamrcx. Hepenounx no+snn nnora ntnamnnaer cnoe mecrncrpounoe ernme
mecxnamn. A norom eme n nepeentnaer necxontxo pas. Tem ne menee nnxro, noxany, n raxo crenenn ne
opemenen neoxonmocrtm conmart pasnnunte npannna o]opmnennx rexcra, xax nepenounx no+snn.
H nnxro (anrop eper na cex cmenocrt yrnepxart +ro, onnpaxct na nnunt ontr nepenoa n na
mnoronernn ontr nanmennx sa paoro nepenounxon no+snn) c raxo ceptesnocrtm n oromnocrtm
ne ornocnrcx x coxpanennm mnorouncnenntx ycnonnocre ]opmt.
eno n rom, uro no+rnuecxax ]opma rpannnonno nocrannena n xecrxne pamxn orpannuenn. Pnrm,
pasmep, xonnuecrno cron, pn]ma, rnn uepeonannx pn]m, xaennnx, crpo]a, pe]pen, snyxonnct - +ro re
ocoennocrn ]opmt, xoropte, coueraxct, npnamr crnxy ocot napamerp mystxantnocrn, re
nnyrpennne xapxacnte anxn, xoropte npnamr apxnrexrypnomy coopyxennm crnxa neorpasnmym
npnnnexarentnocrt. Hn n xaxom pyrom rexcre nrpa ]opmt ne nmeer raxoro naxnoro snauennx, nnre
ontme +crernuecxax nn]opmannx ne npecrannena raxo xonnenrpanne cpecrn, xax n no+snn.
Hocxontxy, xax mt yxe ntxcnnnn, n xyoxecrnennom rexcre +crernuecxax nn]opmannx omnnnpyer, ro
omnnanramn nepenoa xnnxmrcx nce nasnannte ]opmantnte ocoennocrn.
Conpemennax enponecxax no+snx npecrannena npexe ncero cnnnaoronnxo (pasmep - pn]ma) n
nepnnpom (cnoxnt anropnrm, nocrpoennt na nepannomepnom uepeonannn yapenn n neyapntx
cnoron, uacro noxpennennt nonropamn). Pexe ncrpeuaercx cnnnanxa n ronnuecxn crnx - oa ontme
xapaxrepnt nx no+snn npomemnx nexon. Ecnn n n xstxe opnrnnana, n n xstxe nepenoa cymecrnyer
rpannnx ncnontsonannx anno crnxono cncremt, ro saaua nepenounxa - crapartcx cneonart romy ee
nonnomennm, xoropoe mt nnnm y anropa opnrnnana:
1) coxpannrt pasmep n cronnocrt: uertpexcronnt xm nepeanart uertpexcronntm xmom, a ne
nxrncronntm xmom n ne uertpexcronntm xopeem; ecnn cronnocrt menxercx (cxaxem, n nepno crpoxe
mecrt cron, a no nropo - uertpe), ro coxpannrt n +ror anropnrm;
2) coxpannrt xaennnm, ro ecrt nannune/orcyrcrnne sayapno uacrn pn]mt (myxcxne, xencxne,
axrnnnuecxne oxonuannx) - net samena xencxo pn]mt na myxcxym menxer mystxantnym nnronannm
crnxa c +neprnuno, pemnrentno na nanennym, nepemnrentnym;
3) coxpannrt rnn uepeonannx pn]m: cmexnax, nepexpecrnax, onoxctnammax pn]ma cnxsant ne rontxo
c cosannem onpeenenno ronantnocrn coepxannx (nanpnmep, cmexnax pn]ma xapaxrepna nx
necennoro cxnaa, a nepexpecrnax - ontme nx cmxernoro nonecrnonannx), no n c annnmn rpannnxmn
o]opmnennx xanpon n no+rnuecxnx ]opm: cmexnax pn]ma nsanna ncnontsonanact n napono necne,
onoxctnammax -oxsarentnoe ycnonne nx conerno ]opmt;
4) orpasnrt snyxonnct - nonnocrtm coxpannrt ee npx nn nosmoxno, no naxnee ncero nocnponsnecrn ee
oxpacxy, coxpanxx n nepenoe nonrop ]onemt, nnsxo no snyuannm ]oneme nonnnnnxa, npnuem
nepenounxy uacro npnxonrcx xeprnonart cnxstm mexy cmtcnamn cnon, xoropte coennxer
]onernuecxn nonrop, noromy uro npx nn yacrcx pasmecrnrt nce xomnonenrt nonropa n cnonax, no
snauennm coornercrnymmnx cnonam nonnnnnxa, cnxsanntm nonropom; nanmaercx n ontmnncrne
crnxon n raxo ]enomen, xax nontmennt nponenr conopntx - no +ry ocoennocrt ontrnt nepenounx
nepeaer n nepenoe, xax npannno, nnrynrnnno, n cosnarentno crpemnrtcx npn ntope cnon x raxnm,
101
xoropte coepxar conopnte, npnxonrcx nnmt naunnammemy;
5) coxpannrt xonnuecrno n mecro n crnxe nexcnuecxnx n cnnraxcnuecxnx nonropon.
Ecnn rpannnn crnxocnoxennx pasnte, nepenounx ner nno no nyrn noncxa nnsxoro ananora (rax,
Inenu npn nepenoe Hnnat cxoncrpynponan cnnnao-ronnuecxn rexsamerp no opasny
pennerpeuecxoro merpnuecxoro rexsamerpa), nno samenxer cncremy nonnnnnxa na rpannnonnym
cncremy xstxa nepenoa, no crpemnrcx coxpannrt npoune ocoennocrn (rax, mnorne nepenounxn
ntrannct nepeart pennerepmancxn annnrepannonnt crnx xmamn n xopexmn, no c coxpanennem
nauantno annnrepannn n nesypt).
Onaxo ne nao ymart, uro npn nepenoe crnxon omnnnpymr nnmt xomnonenrt crnxornopno
]opmt. B +ry cnoxnym ]opmy saxnmueno ne menee cnoxnoe coepxanne, ntpaxennoe cnnerennem
mnoronnanontx opason, xoropte y xaxoro no+ra n n xaxom nponsneennn cxnatnamrcx n cnom
cncremy. Baxna oxastnaercx crnnncrnuecxax oxpacxa ncnontsyemo nexcnxn (nannune no+rnsmon,
ncropnsmon, nanexrnsmon, pasronopntx cnon, +xcnpeccnnnax oxpacxa), mecro ro nnn nno nexcemt n
crnxornopno crpoxe, npeonaanne cymecrnnrentntx nnn rnaronon, xapaxrep rponon, npnnanexnocrt
nexcnxn x cnonapm onpeenennoro nnreparypnoro nanpannennx, nannune neonornsmon, nrpt cnon,
nexcnuecxoro xonrpacra, napymenne cemanrnuecxo n rpammarnuecxo coueraemocrn. Hepenounx
crapaercx yuecrt n +rn omnnanrt n oprannsonart nx conoxynnocrt n ennoe nenoe. 3aaua oonnmax,
xorx norepn nensexnt y nmoro nepenounxa, n ne cnyuano ncera pannonpanno cymecrnyer necxontxo
nepcn nepenoa crnxornopnoro nponsneennx: n xaxo ns nnx - cnon yrpart. Ho no+snx npexe ncero
mystxantna, no+romy, xax noxastnaer ncropnx, n xyntrypnom nacnenn n nepnym ouepet naonro
saneuarnenamrcx crnxornopnte nepenot, ocronepno coxpanxmmne no+rnuecxym ]opmy nonnnnnxa,
xorx ne nce xomnonenrt coepxannx n nnx nepeant... Bor yx ecrnnrentno - uero ne cenaemt pan
myxcxo pn]mt!
5. Hayunan xpn1nxa nepenoa xax ue1o oyuennn
Hnctmennte nepenot, n ocoennocrn xyoxecrnennte, uacro nonepramrcx nynnuno onenxe. Ham
nsnecrnt orstnt omecrnenntx exrene n exrene xyntrypt na snaunmte nepenouecxne paort
naunnax c nopt nepntx nepenoon Fnnnn. B nynnnncrnxe n uacrntx nnctmax, n nepnonxe - c momenra
ee noxnnennx - anannsnpymrcx ocronncrna n neocrarxn nepenoon. Hao cxasart, uro n ontmnncrne
cnyuaen onenxn +rn cyexrnnnt, nocxontxy ne onnpamrcx nn na xaxym oexrnnnym ocnony, nno ne
nonnt, nocxontxy cpen snaunmtx xnnenn n none spennx nonaamr npn anannse anexo ne nce.
Ho ecnn nx ocrnxennx +xnnnanenrnocrn moxno nspart oexrnnnte xpnrepnn (+ro noxasan nam
ananns omnnanr nepenoa), ro n onenxy pesyntraron, ro ecrt xpnrnxy nepenoa, moxno nocrannrt na
oexrnnnym ocnony. nx +roro neoxonmo cpannnrt nepeno c nonnnnnxom, npenapnrentno
npoenan ror camt ananns, xaxo mt npenaraem nepenounxy npn nororonxe x nepenoy (cm. pasen
3.2.1 anno rnant). Btxnnennte necoornercrnnx n nosnonxr ntnecrn oexrnnnym onenxy.
Onaxo n nacroxmn momenr nac nnrepecyer ne nayunax xpnrnxa nepenoa cama no cee, a
nosmoxnocrn ee ncnontsonannx nx oyuennx nepenoy. 3rn nosmoxnocrn ecrnnrentno ouent mnpoxn,
n rnannoe - meronuecxn onpanannt.
Hpecrannm cee sanxrne no nnctmennomy nepenoy. uacrt ero nocnxmena anannsy nonnnnnxa, no
ntnnnym onm npemenn sannmaer ocyxenne napnanron nepenoa, npenaraemtx cryenramn ns nx
omamnnx saroronox nnn npnymanntx na xoy. Vnnnrentnoe eno: onennrt cno nepeno n ntxnnrt n
nem necoornercrnnx uenonexy ncera mnoro cnoxnee, uem onennrt uyxo. Bce c xapom napactnamrcx na
uyxne napnanrt nnn - pexe - esoronopouno npnsnamr nepnencrno uyxoro napnanra, oxnnxx cex
nponrpanmnmn n ne nanaxct n npnunnt neyaun. Houemy rax nponcxonr? a noromy, uro sarponyro
camonmne neontrnoro uenonexa; ne onaax npo]eccnonantno ynepennocrtm, emy rpyno
xnanoxponno ornocnrtcx x cocrnenntm n uyxnm omnxam n oxantnartcx o oexrnnno cyrn. Bor
sect neonennmym nomomt moryr oxasart uyxne nepenot n nx ocyxenne. Ho ornomennm x uyxomy
nepenoy nce pannt n nnunoe camonmne ne saero.
Kaxne nepenot n xax moxno ncnontsonart?
Bo-nepntx, n nporpammy, re npeonaaer camocroxrentnax paora na nepenoamn oma n sarem -
ocyxenne rorontx pesyntraron n aynropnn, nonesno npemx or npemenn nxnmuart conocrannenne
opnrnnana n roronoro nepenoa rexcra, xoropt cryenram sapanee ne nsnecren. Hepeno n raxom cnyuae
onxen trt n mepy nnoxnm, ro ecrt coepxart n oocnonannte, n neoocnonannte pemennx. Bet ecnn
102
mt nostmem ns pyx non nnoxo nepeno, nam npnercx ne xpnrnuecxn anannsnponart n ncnpannxrt ero, a
nonnocrtm orneprnyrt n cenart sanono. Opasnont nepeno, re nce yenrentno n esomnouno, ne
rpeyer npnnoxennx ycnnn n rnopuecxo nnnnnarnnt, n xoncrarannx npanort nepenounxa, ynt,
ocrannr nnmt cnat cne n namxrn yymnx nepenounxon, naccnnno, a ne axrnnno oorarnn nx.
Bo-nroptx, nocne ntnonnennx omero nx ncex cryenron nepenoa, xora yxe sanepmnnoct ero
ocyxenne, moxno saunrart nnn pasart cryenram roront onynnxonannt nepeno, ecnn on nmeercx.
Fontmnncrno nynnxyemtx nepenoon ne neantnt. B macce cnoe n nnx conmena nmenno ra
nponopnnx xopomero n nnoxoro, xoropax nam yona. Ho cam ]axr roro, uro nepeno onynnxonan, a
cryenrt namnn n nem neouert, cnyxnr nx nnx momntm nosnrnnntm crnmynom, npnaer
nepemnrentntm ynepennocrn n cee.
Ontr noxastnaer, uro meronuecxn neyauen rontxo onn napnanr npnmenennx uyxnx nepenoon:
ecnn cryenrt snaxomxrcx c uyxnm nepenoom roro rexcra, xoropt nm npecronr nepenonrt. Hnox on
nnn xopom - nenaxno. Ho n +rom cnyuae nama namxrt nenontno moxer nosanmcrnonart uyxne crepeornnt
nepenouecxnx pemenn, n camocroxrentnocrt ntopa yer orpannuena.
6. Hepenouecxan npax1nxa
B nporpammy oyuennx n rocyapcrnenntx poccncxnx nysax +ror nn oyuennx nneen anno.
Hpecrannxer on coo camocroxrentno ntnonnennt cryenrom nepeno c nnocrpannoro xstxa rexcra
snaunrentnoro oema (5-10 crpannn) n nponsnontno remarnxn, xauecrno xoroporo sarem onennnaer
npenoanarent. nanarnnernn ontr nponeennx raxo npaxrnxn nosnonxer anropy noennrtcx
nexoroptmn coopaxennxmn, xoropte nomoryr ncnontsonart +ry nosmoxnocrt oyuennx nepenounxon c
maxcnmantntm +]]exrom.
Bo-nepntx, neoxonma meronuecxax xon]epennnx nepe nauanom npaxrnxn, na xoropo
npenoanarent paccxaxer cryenram o rpeonannxx, npexnnxemtx x nx paore, a onn cmoryr saart
nonpoct. Hpexe ncero cryenrt onxnt nosnaxomnrtcx c npannnamn o]opmnennx rexcra, xoropte onn,
moxer trt, reopernuecxn snann, no na ene noxa ne npnmenxnn. Cma nxoxr npannna ntenennx
snaunmo nn]opmannn, xoropax n rexcre opnrnnana rpa]nuecxn ntenena, npannna oosnauennx crpannn
nonnnnnxa, o]opmnennx cnocox, coxpamenn, nnnorpa]nuecxoro cnncxa. Hyxno yrounnrt n npannna
opamennx c nnocrpanntmn nxnmuennxmn n rexcr opnrnnana na xstxax, c xoroptmn nepenounx ne
snaxom. Ha +ro xon]epennnn moxno eme pas nmecre ocynrt ocoennocrn roro rnna rexcra, c xoroptm
onn xora-ro yxe snaxomnnnct na sanxrnxx no nnctmennomy nepenoy. H, naxonen, npenoanarent
onxen npeocrepeut cryenron or rnnnuntx omnox, c xoroptmn on yxe cranxnnancx na nepenouecxo
npaxrnxe n npetymne rot.
Bo-nroptx, no npemx npaxrnxn, xoropax npoonxaercx, xax npannno, onn mecxn, neoxonmo
nasnaunrt ocooe npemx nx xoncyntrann. Cryenrt onxnt nmert nosmoxnocrt ocynrt nponemt,
nosnnxmne n xoe paort. 3arem paort camrcx na nponepxy, n npenoanarent npn anannse pesyntraron
xnaccn]nnnpyer omnxn. Otuno cncremt enennx onymenntx omnox na rpammarnuecxne,
nexcnuecxne n crnnncrnuecxne, na nam nsrnx, neocrarouno. Cpen nnx nerxo onapyxnrt ne
pasnonnnocrn: omnxn n nocnpnxrnn ncxonoro rexcra (HT: rpammarnuecxne, nexcnuecxne,
crnnncrnuecxne) n omnxn n ntope coornercrnnx n nepenoe (HT: rpammarnuecxne, nexcnuecxne,
crnnncrnuecxne). Moxno oannrt ocot nn omnox - omnxn n o]opmnennn rexcra n nponycxn.
B saxnmuenne npononrcx nropax omax xon]epennnx, na xoropo npenoanarent paccxastnaer o
nnmcax n mnnycax ntnonnenntx nepenoon, xommenrnpyx nanonee rnnnunte omnxn. Hx anropa moxno
n ne nastnart. Hpenoanarenm npnercx ne rontxo nponecrn neontmym anannrnuecxym paory, ntxnnn
rnnnunte omnxn, no n sapanee nororonnrt n npenoxnrt cryenram npannntnt napnanr - npenoxnrt
rontxo nocne roro, xax onn nontramrcx no npemx ocyxennx ncnpannrt omnxy camn. Hocne
xon]epennnn xaxt cryenr ncnpannxer cnom paory n caer ee n uncronom nne. Taxax cxema paort,
n ornnune or npaxrnxn, xoropax npononrcx c xaxtm nnnnnyantno, nosnonxer nnoornopno yunrtcx
ne rontxo na cnonx, no n na uyxnx omnxax.
7. Bnm yueno-nayunmx pao1 no nepenoy
Vueno-nayunte paort, xax nsnecrno, ntnonnxmrcx n rex yuentx saneennxx, re cryenram
ntaercx nnnom. Onn cnyxar cnnerentcrnom roro, nacxontxo ntnycxnnx xomnerenren n reopernuecxnx
103
n npaxrnuecxnx ocnonax cnoe cnennantnocrn.
Hepnt, xnaccnuecxn rnn npecrannxer coo nayunym paspaorxy xaxo-nno remt no reopnn
nepenoa, npenonaramme camocroxrentnoe nccneonanne npaxrnuecxoro marepnana. Texcront
nanason npn +rom ne pernamenrnponan: +ro moxer trt nccneonanne na marepnane rexcron nncrpyxnn,
pexnamt, enono nepenncxn, xyoxecrnenno nnreparypt. Inannoe, urot n paore paccmarpnnancx
nponecc nnn pesyntrart nepenoa, no+romy ncera npenonaraercx npnnneuenne marepnana na nyx
xstxax.
Bropo rnn paor, onee nnsxn x npaxrnxe, npecrannxer coo nepeno cnoxnoro
nexyoxecrnennoro rexcra, nepenouecxn xommenrapn x nemy n reopernuecxoe oomenne
pesyntraron. Hepenouecxn xommenrapn cocronr ns ]ononoro xommenrapnx - noxcnenn x peannxm
rexcra (nmenam, aram, cotrnxm, ncropnuecxnm n +xsornuecxnm peannxm) n nnnrnonepenouecxoro
xommenrapnx. B nnnrnonepenouecxn xommenrapn nxonr oosnauenne nna coornercrnnx
(onosnaunoe +xnnnanenrnoe coornercrnne, napnanrnoe coornercrnne, rpammarnuecxoe coornercrnne,
nexcnuecxne n rpammarnuecxne rpanc]opmannn) c oocnonannem ntopa, oosnauenne ennnnt
nepenoa, oocnonanne npnmenennx npnemon xomnencannn, anronnmnuecxoro nepenoa, nornuecxoro
pasnnrnx. 3ra paora onennnaercx no nym napamerpam: xauecrno nepenoa n xauecrno xommenrapnx n
reopernuecxoro oocnonannx.
Oa rnna paor ntnonnxmrcx no nanmennem xomnerenrnoro pyxononrenx n npoxoxr +rant
anpoannn na cnennantnom npocemnnape, a sarem - penensnponannx n nynnuno samnrt.
8. Hponepounme ncnm1annn
B ontmnncrne nepenouecxnx yuentx saneenn +xsament no nnctmennomy nepenoy npecrannxmr
coo nepeno na npemx cnoxnoro rexcra, xoropt cryenram sapanee nensnecren. Ecnn n oyuenne
nxonno axrnnnoe ocnoenne nexcnxn no onpeenenno reme, ro nosmoxnax remarnxa +xsamenannonnoro
rexcra nsnecrna sapanee, a +xsamen npononrcx es cnonapx. B ocrantntx cnyuaxx (n +ro, na nam nsrnx,
nanonee pasymnt napnanr, coornercrnymmn ecrecrnenno ocranonxe paort nnctmennoro
nepenounxa) cryenr nmeer npano nontsonartcx cnonapxmn n pyrnmn cnpanountmn noconxmn.
B xoe oyuennx pasnnuntm acnexram nnctmennoro nepenoa, xoropte tnn onncant ntme,
neoxonmtm +ranom xnnxercx sauer no nepenouecxomy anannsy, npecrannxmmn coo nepeno
onoro ns rnnon rexcra n nonnt ycrnt xommenrapn x nemy, coepxamn xax xapaxrepncrnxy
ncxonoro rexcra, rax n oocnonanne pemenn na +rane anannrnuecxoro napnarnnnoro noncxa.
Ecnn n oyuenne nxonn cemnnap no xyoxecrnennomy nepenoy, sauernt rexcr pexomenyercx
npenoxnrt cryenram ntpart camnm, c rem urot onn nepenenn ero oma, a na sauere ornacnnn nepeno
n xparxo npoxommenrnponann ntop nepenouecxnx pemenn. B ocyxennn sauerntx nepenoon
yuacrnyer ncx rpynna.
9. Ma1epnanm
B xauecrne yuentx marepnanon npn oyuennn nnctmennomy nepenoy moryr ncnontsonartcx nmte
opnrnnantnte (ro ecrt ne nepenonte) rexcrt na nnocrpannom xstxe. Fontmnncrno rnnon rexcra nmeer
cmtcn nsyuart na cyryo conpemenntx npnmepax, xorx y xaxoro ns nnx ecrt ncropnuecxne nporornnt.
3ro rpeonanne npxmo cnxsano c yyme npaxrnuecxo exrentnocrtm nepenounxa. Fesycnonno,
nnrepecno tno t nepenecrn pexnamnt rexcr nauana 20 nexa, no net na npaxrnxe nepenounxy
ncrpernrcx conpemennt! H rontxo, noxany, ocnoenne npaxrnuecxnx ocnon xyoxecrnennoro nepenoa
rpeyer oxsarentnoro snaxomcrna c rexcramn npomntx ecxrnnern n npomntx nexon.
HECKOALKO CAOB B 3AKAKHEHHE
Bor n sanepmnnoct name snaxomcrno c meronxo oyuennx nepenoy - ycrnomy n nnctmennomy. Hao
naexrtcx, uro onnne ynpaxnenn n pasnoopasne onncanntx rexcron nac ne nanyrano n, nanpornn, n
+rom ypnom mope nt cmoxere ntpart cno nyrt x ocrnxennm nenn. Xenaem yaun!
3ra xnnra ecrnnrentno saymana xax nonnx, xoropax nomoxer nam copnenrnponartcx, n no+romy n
nee namepenno ne nxnmuent cepnn ynpaxnenn n axe opasnt rexcron. 3ro cnoero poa xnmu x
npaxrnuecxnm noconxm.
104
HPHAOEHHE
x paseny 3.5 rnanm 3 Me1onxa uoennponannn 1exc1a na ponou nsmxe
B npnnoxennn npecrannent opasnt saann, ntnonnenntx cryenramn n cnymarenxmn uHK n xoe
oyuennx nnctmennomy nepenoy. B rexcrax ntenent xypcnnom re xstxonte cpecrna, xoropte n xoe
ocyxennx tnn npnsnant ne coornercrnymmnmn crnnncrnuecxo cncreme nonnnnnxa. Mnorne,
ntnonnxx saannx, ntramrcx cosart naponm na saannt rnn rexcra. H +ro nnone xopomo: no-
nepntx, npn naponponannn rnnnunte, omnnnpymmne ueprt ncera nouepxnyrt, rnneponnsnponant,
a no-nroptx... no-nroptx, +ro noxasarent xopomero nacrpoennx no npemx ocnoennx rxxeno npo]eccnn
nepenounxa, a snaunr, ecrt naexa na ycnex!
Texc1 1. Pexnama
VHHBEPCAHIHIH KAKTVC!
Ecnn y nac crpecct, npnoperare ynnnepcantnt xaxryc!
Ecnn y nac anneprnx, npnoperare ynnnepcantnt xaxryc!
Ecnn nt tcrpo yromnxerect, npnoperare ynnnepcantnt xaxryc!
Ecnn nam ne c xem omartcx, npnoperare ynnnepcantnt xaxryc!
Vnnnepcantnt xaxryc ouent nenpnxornnn. Hpnnecx xaxryc omo moxno nocrannrt ero na
nooxonnnx n narononyuno satrt o nem na ne neenn. Honnnart pacrenne nyxno 1-2 pasa n mecxn, a
noxapmnnnart n roro pexe - 1 pas n ro. Taxo pexnm nomoxer nac c+xonomnrt +neprernuecxne n
enexnte sarpart.
Temno-senent nner xaxryca n ero npoonronarax ]opma ycnoxannamr nepnnym cncremy.
Ecnn y nac nnoxoe nacrpoenne nnn nt yromnnnct nocne nanpxxennoro paouero nx, noonre x
xaxrycy n ntcxaxnre emy nce, uro y nac naoneno. 3ro naroapnt n esornernt cnymarent, no+romy
nt moxere ronopnrt emy nce uro nam yrono nnnort o pveame.icme u vepos. Onaxo npn +rom ne
pasmaxnnare cnntno pyxamn nnnsn pacrennx.
Ecnn y nac anneprnx na nnerounym ntntny, ne ecnoxorect. Vnnnepcantnt xaxryc nnxora ne
sannerer, cxontxo t nt nn crapannct.
Ecnn y nac ecrt xomntmrep nnn renennsop, naroapx xaxrycy nt moxere nponnrt npemx npetnannx
nepe nx +xpanamn. Hyxno npocro nomecrnrt pacrenne nnnsn eiueuaseauuix ooermoe, n ono yer
nornomart npente nx uenoneuecxoro oprannsma nsnyuennx.
uro xacaercx pasmnoxennx ynnnepcantnoro xaxryca, ro uepes ro y nac yxe yer 5 nontx xaxrycon!
Ecnn nt eme ne npnopenn xaxryc ynnnepcantnt, ne oruannarect! 3ro moxno cenart n
name ]npme no apecy:
Texc1 2. Hncrpyxnnx
Hncrpyxnnx no +xcnnyarannn xpycrantno nast nx nneron
Hpexe uem nontsonartcx xpycrantno naso nx nneron, nnnmarentno osnaxomtrect c nacroxme
nncrpyxnne.
Conmenne npnneenntx n ne npocrtx npannn no+orem ea+ usoerami ocnoxnenn npn
+xcnnyarannn nast n nponnr cpox ee cnyxt.
Xpycrantnax nasa npenasnauena nx nomemennx n nee cpesanntx nneron.
1. Hepe ncnontsonannem nast nporpnre ee mxrxo uncro rxantm.
2. 3arem axxyparno nanonnnre ee noo na ne rpern. Hn n xoem cnyuae nentsx nanonnxrt nasy ropxue
noo.
3. Hocrantre nasy na ropnsonrantnym nonepxnocrt.
4. Hocne +roro nomecrnre n nee axxyparno nopesannte nnert n pacnpeennre nx cornacno namemy
nxycy.
5. Hocrantre nasy n sapanee npnroronnennoe nx nee mecro (na xypnantnt cronnx, na nnannno, na
cnennantno nx +roro npenasnauennym nonxy n r. .).
Hpn +xcnnyarannn conmare ocropoxnocrt:
105
- ne ponxre nasy;
- ne crantre ee na xpa crona;
- ne paspemare part erxm o 10 ner.
Hcnontsyre nasy crporo no nasnauennm.
Hpn ycnonnn nopmantno +xcnnyarannn n yxoa sano rapanrnpyer esorxasnym paory nast n
reuenne 10 ner c momenra noxynxn ee n marasnne. 3ano ne nosmemaer ymepa sa e]exrt, noxnnnmnecx n
pesyntrare napymennx npannn nontsonannx n nepexnoro opamennx.
Texc1 3. Hexponor
Ha 39-m roy xnsnn nocne neonro, no rxxeno yuet cxonuanact ona ns crapemnx cnymarentnnn
uHK CnIV - A.
Fontme rpex pas nxonna A. n uncno rex, xro orcrannan npano ntcoxo necrn snanne npenoanarenx
nysa. Ona tna nensmenntm yuacrnnxom cemnnapon n ocyxenn, neonoxparno ntcrynana c
cocrnenntmn coomennxmn. Inyoxoe nonnmanne nensexnocrn yuennx, nennxonennax opnenrannx n
npnopnrere ncnnnnnn, ronxoe nonnmanne ncnxonornn npenoanarenx ne pas ntnonno ee n nnept
rpynnt.
Ee npeannocrt eny uHK, ntcoxax nocemaemocrt sanxrn, nocroxnnax roronnocrt noennrtcx
cnonmn snannxmn n ontrom cnncxann e sacnyxennt anropnrer n rnyoxoe ynaxenne. Ee sacnyrn
ntcoxo onenent, ona npoxonna oyuenne c orptnom or paort, e perynxpno ntnnaunnanact sapnnara.
He crano ono ns rex, xro naxonncx n nepntx pxax ocnoennx nontx nanpannenn, reuenn n
meronx. Ocrannct nanncannte em opnrnnantnte paspaorxn, necrxmne noconx. Ocranact namxrt.
Btpaxaem ncxpennee coonesnonanne pontm n nnsxnm e cnymarenxm xypcon uHK. Cxopnm
nmecre c nnmn.
exanar uHK CnIV.
Texc1 4. Cxasxa
anntm-anno, nnxro ne nomnnr xora, xnno-tno yxo. Ono tno ontmoe, a xora yapxnn
]enpantcxne mopost, ro cranonnnoct raxoro xpacnoro nnera, uro na nnm cmexnact ernopa. Vxo
onxanoct n xpacneno eme ontme. Ono ne morno ornernrt, a enymxe o nero ne tno nnxaxoro ena.
Beser xe +rnm ryam nnn nocy, - ymano yxo, xora xosxxa ntnnmana ns cymxn nomay nnn
nypennny. Ha nero xe opamann nnnmanne rontxo no npasnnxam, xora enymxa nenana n yxo
cepexxy. Ona tna manentxax, ee nnxro nnxora ne sameuan, no nx yxa ona crana enncrnenno
nopyxxo. nx nero +ro tna camax nyumax, camax conepmennax cepexxa n mnpe. Onn ennnnct
nneuarnennxmn or cnoe onnoxo xnsnn, n nmecre nm cranonnnoct uyrt necenee, uyrt paocrnee xasancx
mnp. axe xora onn ccopnnnct, yxo uyncrnonano, uro xomy-ro ono ne espasnnuno.
Onaxt no npemx nonoronero mxontnoro ana samox cepexxn paccrernyncx, ona ene epxanact.
Crore, - xoreno saxpnuart yxo, - ona xe ceuac ynaer. Ho nnxro nnuero ne sameuan: nce rax xe neceno
nrpana mystxa, nce rax xe xpyxnnact n ranne xosxxa - ona axe ne samernna ynanme cepexxn,
nacrynnna na nee. Cnona yxo ocranoct ono. Fan saxonunncx, no yxo nce eme cntmano +ry necenym
mystxy, n or +roro emy cranonnnoct eme rpycrnee. Cnexnnxn naann na nero n, pacraxn, crexann nnns,
xax cnest.
Tenno nn ree yxo, renno nn ree, xpacnoe? uro rpycrnmt no Hont ro? - nocntmancx npyr
cxpnnyun ronoc. Vxo nspornyno n ncnyranno ornxnynoct noxpyr. Pxom c xosxxo croxn e Mopos,
no ona ero nouemy-ro ne sameuana. V menx cepexxa nponana, - noymano yxo n orner. Ha mocronym
ynano necxontxo cnexnnox. e Mopos cryxnyn nocoxom, n cnexnnxn npenparnnnct n nonym cepexxy.
O, xaxercx, +ro mox cepexxa, - nocxnnxnyna enymxa n narnynact, urot nonxrt ee.
Vxo xoreno noymart: Cnacno, - no noxpyr nnxoro ne tno, rontxo no-npexnemy naann cnexnnxn
n yn nponsnrentnt snmnn nerep.
PEKOMEHYEMAR AHTEPATYPA
Cma nxnmueno ncero necxontxo paor, xoropte cosnyunt nsrnxam anropa n nomoryr nocnpnnxrt
nexoropte pasent +ro xnnrn. nx yocrna nontsonannx x xaxo xnnre aercx xparxax annorannx:
1. M. H. Bpauoec, B. H. Hpoeomopoe. Hpenepenouecxn ananns rexcra. - Kypcx, Hs-no POCH, 1999. -
224 c.
106
B xnnre noponemnm opasom n na conpemennom yponne paccmarpnnaercx npenepenouecxn
crnnncrnuecxn ananns rexcra. uacrt I nocnxmena ocyxennm pamountx nopm n napnarnnntm npannnam
nepenoa rexcra, uacrt II - peuentm xanpam n nx ycrnom n nnctmennom npoxnnennxx (c npnmepamn na
pyccxom n nemenxom xstxax) n nxrn ocnonntx ]ynxnnonantntx crnnxx: o]nnnantno-enonom, nayuno-
rexnnuecxom, raserno-nynnnncrnuecxom, crnne onxonoro omennx n nnreparypno-xyoxecrnennom.
3namenarentno, uro anropt paccmarpnnamr peuente xanpt xax ynnnepcantnte xnnennx, ne sanncnmte or
cnenn]nxn xonxpernoro xstxa. uacrt III (npnmepno nononnna xnnrn) - +ro xpecromarnx rexcron c
saannxmn nx nepenouecxoro anannsa.
2. E. B. Bpevc. Ocnont reopnn n npaxrnxn nepenoa c pyccxoro xstxa na anrnncxn. - M., VPAO,
1998. - 208 c.
Anrop crannr nepenouecxne pemennx n sanncnmocrt or xstxontx ]ynxnn peuenoro axra, xoropte
onpeenxmrcx xommynnxarnnno ycranonxo. B coornercrnnn c +rnm on nopasenxer yuent marepnan
na rnant: enorarnnnax ]ynxnnx, 3xcnpeccnnnax ]ynxnnx n sanepmaer nsnoxenne pasenom
Hparmarnuecxax aanrannx ncxonoro rexcra, re paccmarpnnaer connoxyntrypnt acnexr nepenoa.
Kaxoe reopernuecxoe nonoxenne conponoxaercx xonrpontntmn nonpocamn, pexomenyemtmn
npannnamn nepenoa n ynpaxnennxmn. Ocoym nennocrt npecrannxer npnnoxenne, re nomement
rexcrt c nepenouecxnm xommenrapnem (no cyrn ena, +ro ananns-npornos, npana, es oocnonannx
pemenn) n xnmun x rexcram, ro ecrt roronte nepenot.
3. H. K. Hamiuee, B. H. Hpoeomopoe. Crpyxrypa n coepxanne nororonxn nepenounxon n xstxonom
nyse. - Kypcx, POCH, 1999. - 136 c.
Knnra onnctnaer crponym cncremy napamnnannx nepenouecxo xomnerenrnocrn, onpeenxx nenn,
cnocot nx ocrnxennx n marepnan. Ona ns pexnx xnnr, re remarnuecxo xomnerenrnocrn ornonrcx
pasymnoe mecro na sanepmammem +rane oyuenn.
4. A. Uvraruu, H. Ha.ar:euro. Mnp nepenoa, nnn Beunt noncx nsanmononnmannx. - M., Banenr,
1999.-156 c.
A. Uvraruu. Mnp nepenoa-2. Practicum. - M., Banenr, 1998. - 192 c.
A. Uvraruu. Mnp nepenoa-3. Practicum plus.- M., Banenr, 1998.-192c.
Bce rpn xnnrn coepxar necrpt naop ynpaxnenn, memyapncrnxn n n cnoono ]opme
c]opmynnponanntx coneron, xoropte nnoxr nac n armoc]epy rpya ycrnoro nepenounxa. Knnrn nentsx
paccmarpnnart xax cncremy oyuennx, no onn xnnxmr coo ecnennoe orpaxenne ontra ouent nsnecrntx
nepenounxon.
5. P. K. Muuip-Be.opv:ee. Teopnx n merot nepenoa. - M., 1996.
P. K. Muuip-Be.opv:ee. 3anncn n ycrnom nocneonarentnom nepenoe. - M., 1997.
B nepno ns +rnx xnnr nonesno nosnaxomnrtcx c pasenamn, nocnxmenntmn cnenn]nxe ycrnoro
nepenoa n ee oocnonannm. Cncrema coxpamenntx sannce n ycrnom nepenoe nyume nsnoxena no
nropo xnnre, xoropax npecrannxer coo xparxn camoyunrent.
OB ABTOPE 3TOH KHHIH
Hpnna Cepreenna Anexceena - npenoanarent n nepenounx. Hocne oxonuannx Hennnrpacxoro
rocyapcrnennoro ynnnepcnrera n acnnpanrypt nauana paorart na xa]epe nemenxo ]nnonornn HIV
(nosxe - CHIV), re rpynrcx o cnx nop. Kannarcxax ncceprannx, nanncannax no pyxonocrnom A.
B. ueopona, tna nocnxmena ]enomeny nnnnrnnsma n rnopuecrne pyccxo no+recct 19 nexa Kaponnnt
Hannono.
Hepenoamn nauana sannmartcx eme na crapmnx xypcax ynnnepcnrera. Hepenonna camte pasnte
rexcrt - or narenron nx ynnnepcnrercxoro narenrnoro mpo o crnxon Iere n pomana F. Kennepmana
Hnreopr. C rex nop nepenena rtcxun crpannn rexnnuecxnx, mpnnuecxnx, ncropnuecxnx,
mennnncxnx, a raxxe xyoxecrnenntx rexcron. B ee nepenoe onynnxonant nponsneennx raxnx
anropon, xax I. Iecce, I. Fennt, I. Tpaxnt, P. Mysnnt, H. Tnx, I. Iaynrman, I. Kennep, P. Menacce, H.
Tnntm n p.
Tpn roa nasa npenoxnna npoexr Ancrpncxax ercxax nnreparypa n nyumnx nepenoax
nerepyprcxnx nepenounxon, nentm xoroporo xnnxercx nponarana ntcoxoro xauecrna nepenoon
xyoxecrnenno nnreparypt n snaxomcrno unrarene c nmenamn monotx rananrnnntx nepenounxon.
Heanno ynnena cner nepnax xnnra cepnn: Tannen-+ - ropo no neuntmn ntamn. Ancrpncxne
nerent.
107
Pyxononr no+rnuecxnm xnyom npn Herepyprcxom orenennn repmano-poccncxoro nenrpa n Herpn-
xnpxe, re neer cemnnapt no nepenoy nemenxo no+snn. Vcnemno paoraer xax ycrnt nepenounx.
B nocnenne rot axrnnno sannmaercx oprannsanne oyuennx nepenounxon. Pyxononr nororonxo
npenoanarene nepenoa n Henrpe nontmennx xnann]nxannn CHIV. B Hncrnryre nnocrpanntx
xstxon (Canxr-Herepypr) exrentno yuacrnyer n cosannn enno cncremt oyuennx yymnx
nepenounxon. B npomnom roy ntnycrnna yuennx Ocnont reopnn nepenoa, cnennantno
npenasnauennt nx oyuennx cryenron no cnennantnocrn Hnnrnncrnxa n mexxyntrypnax
xommynnxannx. Ceuac roronnr ero pacmnpennt n nepepaorannt napnanr.
COEPAHHE
K unrarenm...................................................................................................................................................................................... 3
Inana 1. Heuy onaen yun1tcn nepenounx................................................................................................................................ 3
1. Moxno nn nayunrtcx nepenoy?.............................................................................................................................................. 3
2. He xnsnt, a yuea................................................................................................................................................................. 4
3. Pono xstx............................................................................................................................................................................. 6
4. Mopantnt xoexc nepenounxa ............................................................................................................................................. 7
5. 3rnxa ncxyccrno noneennx.................................................................................................................................................. 8
6. Teopnx? Hyxna!....................................................................................................................................................................... 9
7. 3pynnnx ................................................................................................................................................................................. 9
8. Tonmau n nncapt .................................................................................................................................................................... 10
9. Kro nac nayunr?..................................................................................................................................................................... 11
Inana 2. Yc1nmn nepeno............................................................................................................................................................ 11
1. Cocran oyuennx.................................................................................................................................................................... 11
2. Vuente ycranonxn n rpynne................................................................................................................................................. 12
3. Hpenoanarentcxne ycranonxn .............................................................................................................................................. 13
4. Vnpaxnennx no mnemorexnnxe.............................................................................................................................................. 14
4.1. Vnpaxnenne 1. Cnona...................................................................................................................................................... 14
4.2. Vnpaxnenne 2. Pxt uncen............................................................................................................................................. 15
4.3. Vnpaxnenne 3. Tononnmt .............................................................................................................................................. 16
4.4. Vnpaxnenne 4. Hmena..................................................................................................................................................... 16
4.5. Vnpaxnenne 5. Peannn-entrn n peannn-mept............................................................................................................... 17
4.6. Vnpaxnenne 6. Mncmoopast......................................................................................................................................... 18
4.7. Vnpaxnenne 7. Mnemocrnxn........................................................................................................................................... 19
4.8. Vnpaxnenne 8. Cnexnt xom..................................................................................................................................... 22
4.9. Vnpaxnenne 9. 3anomnnanne rexcra ............................................................................................................................... 23
4.10. Vnpaxnenne 10. Bnnmanne nepenounxa ...................................................................................................................... 24
4.11. Vnpaxnenne 11. Mnemorexnnxa +nornuecxne onepannn ............................................................................................. 25
4.12. Vnpaxnenne 12. Cmemannt rpennnr no mnemorexnnxe na marepnane npenoxennx n cmoennponanno cnryannn 25
5. Tpennponxa nepexnmuennx na pyro xstx........................................................................................................................... 26
6. Tpennponxa nepexnmuennx na pasnte rnnt xonponannx .................................................................................................... 27
7. Tpennponxa remna ycrnoro nepenoa..................................................................................................................................... 27
8. Btpaorxa axrnnnoro nantxa couerannx rpancxpnnnnn n nepenoa .................................................................................... 28
9. Hapamnnanne axrnnnoro sanaca coornercrnn uacrorno nexcnxn....................................................................................... 29
9.1. Omne sameuannx............................................................................................................................................................ 29
9.2. Konrpacrnnnax rononnmnxa............................................................................................................................................ 30
9.3. Hnunte nmena ................................................................................................................................................................. 31
9.4. Hnnrno+rnnuecxne coornercrnnx..................................................................................................................................... 32
9.5. upaseonornsmt n opasnte xnnme................................................................................................................................. 33
9.6. Tepmnnt omecrnenno xnsnn n xnnmnponannax coueraemocrt n +ro c]epe ............................................................. 34
9.7. Paora na nexcnxo no remarnuecxnm rpynnam ............................................................................................................ 35
10. Cnnraxcnuecxoe pasneprtnanne .......................................................................................................................................... 35
11. Peuenax xomnpeccnx............................................................................................................................................................. 37
12. Hpnmenenne xomnnexcntx nnon rpanc]opmannn.............................................................................................................. 38
12.1. Onncarentnt nepeno ................................................................................................................................................. 38
12.2. Ienepannsannx............................................................................................................................................................... 39
12.3. Anronnmnuecxn nepeno............................................................................................................................................. 39
12.4. Komnencannx................................................................................................................................................................. 39
13. Vcrnt nepeno c nncra ...................................................................................................................................................... 39
14. Ocnoenne rexcrontx xanpon n ycrnom nepenoe................................................................................................................. 40
14.1. Cnenn]nxa ycrntx xanpon........................................................................................................................................... 40
14.1.1. Hn]opmannonnoe coomenne................................................................................................................................. 40
14.1.2. Hnrepntm................................................................................................................................................................ 41
108
14.1.3. Heperonopt, ncxyccnx .......................................................................................................................................... 42
14.1.4. Hynnunax peut ...................................................................................................................................................... 43
14.1.5. exnapannx n mann]ecr.......................................................................................................................................... 44
14.2. Hepenouecxn ananns n ycrnom nepenoe ................................................................................................................... 44
14.3. Hnnnnyantnt crnnt oparopa ................................................................................................................................... 46
15. Tpennnr nycroponnero nepenoa........................................................................................................................................ 47
16. Texnnxa cnnxponnsannn nneopxa..................................................................................................................................... 47
17. Komnnexc ynpaxnenn nx nororonxn x cnnxponnomy nepenoy ..................................................................................... 47
18. Mnoroxstunax xon]epennnx ............................................................................................................................................... 49
19. Hrpono mero n oyuennn ycrnomy nocneonarentnomy nepenoy ................................................................................... 49
20. Texnnxa reopnn cmtcna................................................................................................................................................... 49
21. Hepenouecxax norannx, nnn coxpamennax sannct.............................................................................................................. 50
22. Crparernx n raxrnxa ncnpannennx omnox n ycrnom nepenoe........................................................................................... 51
23. Marepnant n rexnnuecxoe oecneuenne sanxrn ................................................................................................................ 52
24. Hponepounte ncntrannx..................................................................................................................................................... 53
Inana 3. Hnctuennmn nepeno................................................................................................................................................... 53
1. Cocran oyuennx.................................................................................................................................................................... 54
1.1. Tpannnonnte meronxn ................................................................................................................................................ 54
1.2. uro nyxno na camom ene ............................................................................................................................................... 56
2. Vuente n npenoanarentcxne ycranonxn............................................................................................................................. 57
3. Hepenouecxn ananns........................................................................................................................................................... 58
3.1. Boxnonenne n pacuer..................................................................................................................................................... 58
3.2. Hpenepenouecxn ananns............................................................................................................................................. 59
3.2.1. Cop nnemnnx cneenn o rexcre............................................................................................................................. 59
3.2.2. Kro - xomy?............................................................................................................................................................... 59
3.2.3. Cocran nn]opmannn n ee nnornocrt......................................................................................................................... 60
3.2.4. Kommynnxarnnnoe saanne....................................................................................................................................... 61
3.2.5. Peueno xanp............................................................................................................................................................ 61
3.3. Anannrnuecxn napnarnnnt noncx............................................................................................................................... 62
3.4. Ananns pesyntraron nepenoa ......................................................................................................................................... 63
3.5. Meronxa moennponannx rexcra na ponom xstxe........................................................................................................ 63
3.6. Cnonapn n pyrne ncrounnxn nn]opmannn. Hyrn nxoxennx n remy......................................................................... 64
4. Ocnoenne rexcrontx xanpon n nnctmennom nepenoe .......................................................................................................... 64
4.1. Hayunt n rexnnuecxn rexcrt ..................................................................................................................................... 65
4.2. Vuennx........................................................................................................................................................................... 68
4.3. Hncrpyxnnx ..................................................................................................................................................................... 69
4.4. 3nnnxnonenuecxax crartx ............................................................................................................................................. 71
4.5. enonoe nnctmo............................................................................................................................................................... 73
4.6. oxymenrt ]nsnuecxnx n mpnnuecxnx nnn.................................................................................................................. 74
4.7. Tpaypnt nn]opmannonnt rexcr ................................................................................................................................. 75
4.8. Iaserno-xypnantnt nn]opmannonnt rexcr ............................................................................................................... 76
4.9. 3cce (xyoxecrnennax nynnnncrnxa)............................................................................................................................ 79
4.10. Memyapt....................................................................................................................................................................... 81
4.11. Hayuno-nonynxpnt rexcr............................................................................................................................................ 82
4.12. Rpnnuecxn rexcr ...................................................................................................................................................... 84
4.13. Mystxoneuecxn rexcr................................................................................................................................................ 85
4.14. Hcxyccrnoneuecxn rexcr............................................................................................................................................ 86
4.15. unnoco]cxn rexcr....................................................................................................................................................... 88
4.16. Hpononet ..................................................................................................................................................................... 89
4.17. Pexnamnt rexcr ........................................................................................................................................................... 90
4.18. A]opnsmt, nocnonnnt, sarononxn................................................................................................................................ 93
4.19. Fnnnorpa]nuecxne marepnant, xaranorn n r. n. ......................................................................................................... 95
4.20. Xyoxecrnennt rexcr ................................................................................................................................................. 96
4.20.1. Omne sameuannx....................................................................................................................................................... 96
4.20.2. Hepeaua npemenno ornecennocrn........................................................................................................................ 98
4.20.3. Hepeaua uepr nnreparypnoro nanpannennx........................................................................................................... 99
4.20.4. Hepeaua nnnnnyantnoro crnnx.......................................................................................................................... 99
4.20.5. Pont ananoronoro rexcra......................................................................................................................................... 99
4.20.6. Hepeno no+snn .................................................................................................................................................... 100
5. Hayunax xpnrnxa nepenoa xax mero oyuennx ................................................................................................................. 101
6. Hepenouecxax npaxrnxa ..................................................................................................................................................... 102
7. Bnt yueno-nayuntx paor no nepenoy.......................................................................................................................... 102
8. Hponepounte ncntrannx..................................................................................................................................................... 103
9. Marepnant........................................................................................................................................................................... 103
Hecxontxo cnon n saxnmuenne................................................................................................................................................. 103
HPHAOEHHE........................................................................................................................................................................ 104
109
Pexouenyeuan nn1epa1ypa...................................................................................................................................................... 105
OB ABTOPE 3TOH KHHIH.................................................................................................................................................... 106
V:eouoe usoauue
AHEKCEEBA HPHHA CEPIEEBHA
Hpo]eccnonantnoe oyuenne nepenounxa
Peaxrop O. I. Ma.iuruua
Xyoxnnx M. 4. Beremoe
Komntmrepnax nepcrxa T. B. Hieoea
Hnnensnx N 000212 or 08.07.1999 r.
Honncano n neuart 30.12.99. uopmar 60x90
1
/
16
. Fymara o]cernax. Iapnnrypa Tamc.
Heuart o]cernax. Vcn.-neu. n. 12. Vcn. xp.-orr. 12. Tnpax 2000 +xs. 3axas N
Hncrnryr nnocrpanntx xstxon. 191119, Canxr-Herepypr, yn. Hpant, 11. Ten. (812) 3152034. uaxc (812)
1125314.

Das könnte Ihnen auch gefallen