AMA VE KAPSAM

Trk Standardlar Enstits Personel Belgelendirme Mdrl tarafndan TS EN 1418

standardna gre tam mekanize ve otomatik cihazlar ile metalik malzemelerin, ilgili
Standardlara gre hazrlanm ve onaylanm bir Kaynak Prosedr artnamesinin-WPS i
takip ederek ergitme kaynan yapan kaynak operatrleri ve diren kaynak ayarclarnn
alacaklar kaynak alanlarna gre belgelendirilmesi amacyla yaptklar bavurularn
deerlendirilmesi, snavlarn dzenlenmesi, snavlarn deerlendirilmesi, yeterlilik belgesinin
dzenlenmesi faaliyetlerine ilikin kurallar belirlemektir.

Bu ynerge, TS EN 1418 Kaynak Personeli Metalik Malzemelerin Tam Mekanize ve

Otomatik Ergitme Kayna iin Kaynak Operatrlerinin ve Diren Kaynak Ayarclarnn
Yeterlilik Snav standardnn kapsamnda, aada verilen kaynak yntemlerinde uygulanr :
TS EN 1418 standard kapsamnda,
- Koruyucu Gazl Metal Ark Kayna (114, 131, 135, 136, 141, 15),
- Toz Alt Ark Kayna (121, 122),
- Elektron Demet Kayna (76),
- Lazer Demet Kayna (751),
- Basn Kayna (41, 42, 44, 45),

- Diren Kayna (21, 22, 23, 24, 25, 26)

UYGULAMA
TANIMLAR
Belgelendirme Kuruluu: lgili standarda gre kaynak belgesi veren kurulutur, TSE.

Kaynak

Belgelendirme Komitesi: Snav sonularn deerlendirilerek

dzenlemesine veya dzenlenmemesine karar veren komitedir.

belge

Kaynak Program Komitesi: Kaynak Operatr ve Diren Kaynak Ayarcs belgelendirme

programn oluturan, gelitiren ve srdren komite.
Belge Kapsam : Belgenin geerli olduu kaynak yntemi, kaynak tertibat, kaynak
prosedr artnamesi bilgisi ve onay metodunun belirtildii kapsamdr.
Snav Yeri

: Pratik snav yeri ilgili onayl WPS in artlarnn doruanaca kaynak

makinasnn bulunduu retim yeridir. Teorik snav yeri ise gerekli

imkanlara sahip olduu TSE-PBM tarafndan belirlenen ve bu snavlarn

yapld yerdir.
Snav Grevlisi : TSE-PBM tarafndan onaylanm, Kaynak Mhendislii sertifikasna
sahip olan, kaynak operatr ve diren kaynak ayarcs snavlarn
gerekletirerek adayn baarl olup olmadn belirleyen kiidir.
Snav Paras

: TS EN ISO 15607, TS EN ISO 15609 kaynak prosedr artnamesi onay

Standardlarna uygun hazrlanm, TS EN ISO 15614 ve benzeri kaynak
prosedr artnamesi onay Standardlarna gre onaylanm kaynak
paralarnda ilgili deneyler yapldktan sonra TS EN 1418 de belirtildii

gibi onayl kaynak prosedr artnamesi-WPS artlarnn karlandn

gsteren dorulama amal paradr.
Teorik Snav

: Kaynak operatr ve diren kaynak ayarcsnn, ilgili kaynak yntemlerine

ait, kaynak tehizat, kaynak ilemleri, kaynaklanacak malzeme, kaynak
sarf malzemesi, i gvenlii ve kaza nleme ve kaynaklarn gzle
muayenesi temel bilgilerini lmek iin yaplan oktan semeli yazl
tatbikat-inceleme snavdr.

Pratik Snav

: Snav paralarnn TS EN 1418 den seilen deney paras trne ve TS

EN 15614 (ve benzeri dier Standardlar) Kaynak Prosedr artnamesi

onay standardna gre kaynak operatr/diren kaynak ayarcs tarafndan

ergitme kaynann yaplmas, onayl Kaynak prosedr artnamesi-WPS
nde belirtilen deneylerin ve sonularnn incelenmesi ve sonu olarak bu
bilgiler arasnda tutarllk ve birliktelik olduunun dorulanmas ilemidir.
Kaynak Operatr : Ergitme kaynanda, tam mekanize veya otomatik kaynak yapan
kiidir. Diren kaynanda kaynak operatr, i paras ve kaynak
tabancas arasnda mekanize veya tam mekanize nispi hareketli tehizat
kullanan ve sadece grev esasl eitim verilen kiidir.
Diren Kaynak Ayarcs :Mekanize veya otomatik kayna ayarlayan kiidir.

Otomatik Kaynak : Btn ilemlerin otomatik olarak uyguland kaynak ilemidir. Kaynak
sresince kaynak deikenlerinin elle ayarlanmas mmkn deildir.
Tam Mekanize Kaynak
:Btn ana ilemlerin (i-snav parasnn elle tanmas hari)
otomatik olarak yapld kaynaktr. Kaynak sresince kaynak
deikenlerinin elle ayarlanmas mmkndr.
Kaynak Prosedr artnamesi-WPS: TS EN ISO 15607 ve TS EN ISO 15609 kaynak
prosedr artnamesi onay Standardlarna uygun hazrlanm, TS EN ISO
15614 ve benzeri kaynak prosedr artnamesi onay Standardlarna gre

onaylanm, kaynak ileminin gerekli btn fiziksel, metalrjik ve dier

artlarn ieren dokmandr.
Kaynak Prosedr Onaylama Kayt Raporu -WPAR: Bir Kaynak Prosedr artnamesiWPS inin ilgili standarda gre onaylanmas srasnda yaplan
tahribatl/tahribatsz muayene ve deneyleri, bunlarn sonu deerlerini
gsteren kayt dokmandr.
AKII

Snavlardan baarl olan kaynak operatrlerine, TSE-PBM tarafndan Kaynak Operatr

Yeterlik Belgesi verilir.
Snavlardan baarl olan diren kaynak ayarclarna, TSE-PBM tarafndan Diren Kaynak
Ayarcs Yeterlik Belgesi verilir.
Uygulamay gsteren detayl ak emas ekil-1`de verilmitir.

EKL -1 AKI EMASI

BAVURU BELGELER
Bavuru formu, Diploma Fotokopisi, Nfus
Czdan Fotokopisi, 1 adet Fotoraf, Bavuru ve
Snav creti Makbuzu, onayl WPS ve WPAR

BAVURU
EVRAKLARININ
KONTROL

BELGENN BASIMI
VE VERLMES

ADAYA
BLG
VERLMES

BELGE
CRET

DEERLENDRME
OLUMLU

SINAV GREVLS, SINAV YER VE

SINAV TARHNN BELRLENMES
VE DUYURULMASI

OLUMSUZ
KAYNAKI BELGELENDRME
KOMSYONU

KARARI

ADAYA SINAV YER VE

TARH, PRATK SINAV
NUMUNES HAKKINDA
BLG VERLMES
OLUMSUZ

TEORK SINAV

OLUMLU

(TERCHEN)

OLUMLU

PRATK
SINAV

DEERLENDRME
Onayl WPS ve WPAR a
gre
parann DORULAMASI

3.4. BELGELENDRME BAVURUSU

3.4.1. Bavuru Adresi
Personel Belgelendirme Mdrl
TSE Necatibey Cad. No.112
Bakanlklar 06100 ANKARA
3.4.2. Bavuru in Gerekli Belgeler

PBM-Fr-MU-001 Kaynak Personeli Belgelendirme Bavuru Formunun doldurulmu

rnei
PBM-Fr-MR-046 Belgeli Personel Taahhtnamesi ve Karlkl Anlama artlar
Formunun doldurulmu rnei
renim durumunu gsterir belge (Diploma, Src Belgesi vs.)
Konusunda ald zel eitim var ise belgesinin kopyas (raklk Eitim Belgesi vs.)
Kimlik belgesi rnei
Fotoraf
Bavuru ve snav cretinin dendiine dair makbuz

Bavuran adayn snava girecei kaynak makinas-firmas adna dzenlenmi Onayl

Kaynak Prosedr artnamesi - WPS Onay belgesi ve Kaynak Prosedr Onaylama Kayt
Formu (WPAR) belgesi rnekleri (asllar ibraz edilmek kayd ile)

3.4.3. Bavurularn Deerlendirilmesi

Bavurularn deerlendirilmesi TSE-PBM tarafndan PBM-Tl-MU-001 Kaynak Ve
Kaynak Operatr/Diren Kaynak Ayarcs Bavurular Deerlendirme Talimatna gre
yaplr.
3.4.4. Snav Yeri, Snav Tarihi ve Snav Grevlisinin Belirlenmesi

Snavlar PBM-Tl-MU-002 Kaynak Personeli Snav Dzenleme Talimatna gre

gerekletirilir. Snav grevlisi TSE-PBM tarafndan, PBM-Tl-MU-002 Kaynak Personeli
Snav Dzenleme Talimatnda belirtilen artlara gre grevlendirilir. Snav yeri ve snav
tarihi, TSE-PBM tarafndan belirlenir. Snav grevlisi ve bavuranlar snavdan yeterli bir sre
nce bilgilendirilir.
3.5. SINAVLAR VE SONULARIN DEERLENDRLMES
3.5.1. Kaynak Operatr ve Diren Kaynak Ayarcs Teorik Snavn Yaplmas ve
Deerlendirilmesi

Snavlar sonularnn deerlendirilmesine ynelik detaylar PBM-Tl-MU-003 Kaynak

Personeli Snav Sonucu Deerlendirme Talimatnda anlatlmaktadr.
lk defa belgelendirilmek zere bavuran kaynak operatr ve/veya diren kaynak
ayarclarnn, TS EN 1418 standardna gre kaynak tehizat, kaynak ilemi, ana malzeme ve
sarf malzeme bilgisi, i gvenlii ve kaza nleme, kaynaklarn gzle muayenesi vb konular
ieren mesleki-kaynak bilgisi, adayn tercihine bal olarak oktan semeli yazl snav ile
llr ya da tercihen snav yaplmayabilir. Snav sonucunda 100 zerinden 60 geer not
kabul edilir ve snav sonular "baarl" veya "baarsz" olarak deerlendirilir.

Snav sonucu baarl ise adayn belgesinin ilgili ksmnda bu durum belirtilir. Snav sonucu
baarsz olmas halinde aday kaynak personeli belgelendirilmez. Bu durumda ilave bir
snav ile snav tekrar yaplabilir. Snava girilmemesi halinde ise deerlendirme yaplmaz ve
belge zerinde mesleki bilgiye ilikin blm bo braklr.
Ayn kaynak ynteminde ilk belgelendirmeden sonraki belgelendirmelerde teorik snav
uygulanmaz.
TS EN 1418 standardna gre yeterlilik snav ancak bavurann Onayl bir Kaynak
Prosedr artnamesine sahip olmas veya bir kaynak prosedr artnamesinin BM-

Direktifler Mdrl tarafndan onay ilemi ile ezamanl olarak yaplmasn istemesi
halinde yaplabilecektir.
3.5.1. Pratik Snav
Kaynak operatr ve/veya Diren Kaynak Ayarcs teorik snavnda (teorik snav adayn
tercihine gre yaplabilir yada yaplmayabilir) baarl olan aday, pratik snava tabi tutulur.
Snav grevlisinin gzetiminde aada belirtilen onay yntemlerinden birine gre dorulama
amal pratik snav yaplr.

3.5.1.1. Kaynak Prosedr Deneyini Esas Alarak Onaylama-Pratik Snav

TS EN ISO 15614 standardna gre onayl bir Kaynak Prosedr artnamesi-WPS e gre
kaynak ileminin dorulanmas ile pratik snav yaplm kabul edilir.
3.5.1.2. n malat Kaynak Deneyi veya malat Deneyini Esas Alarak Onaylama-Pratik
Snav
TS EN ISO 15613 standardna gre onayl bir Kaynak Prosedr artnamesi-WPS e gre
kaynak ileminin dorulanmas ile pratik snav yaplm kabul edilir.
3.5.1.3. malat Numunesi Deneyini Esas Alarak Onaylama-Pratik Snav

Kaynak tertibatnda, gerek imalattan alnan veya basitletirilmi numune-snav paralar

zerinde, karlkl mutabk kalnan TS EN ISO 15613 veya TS EN ISO 15614 e gre bir
onayl kaynak prosedr artnamesi kaynak ileminin dorulanmas ile pratik snav yaplm
kabul edilir.

3.5.1.4. malat Numunesi Deneyini Esas Alarak Onaylama-Pratik Snav

Bir kaynak prosedr artnamesine gre alan bir kaynak tertibatnn;
- Parametre sapmalar ve kaynak ilem sonular arasndaki ilikisinin bilinmesi,
- Kaynak tertibatndaki parametreleri WPS e gre kontrol edilmesi,

- Kaynak tertibatnn iletilmesi fonksiyonlarnn WPS gre denenebilmesi,

- Kaynak tertibatnn herhangi bir arzasnn rapor edilebilmesi.
konularn ierecek ekilde, kaynak ileminin dorulanmas ile pratik snav yaplm kabul
edilir.
3.5.1.5. Otomatik veya Robotik Kaynak lemi Esas Alarak Kapsam Tekrar OnaylamaPratik Snav
- Arkl veya arksz kaynak ve/veya birletirme alglaycs,
- Tek pasodan ok paso tekniine deitirme,
- Saysal kontrol dzeni dahil, robot tip ve sistemini deitirme,

- Kullanlan ilemlere zel dier temel deikenler

konularnda yaplacak deiiklikler olmas halinde
gerektirmektedir.

tekrar

onaylama-pratik

snav

3.5.2.2. Pratik Snav Paralarnn Deerlendirilmesi

Onayl bir Kaynak Prosedr artnamesi-WPS in artlarn, TS EN 1418 standardna gre
salad dorulanan snav paras, ilgili kaynak tertibat iin onaylanr yani Yeterli yada
Yetersiz olarak PBM-Fr-MU-012 Kaynak Operatr/Diren Kaynak Ayarcs Pratik Snav
Deerlendirme Formunu doldurulmak suretiyle belirtilir.

Bu uygulama srasnda snav grevlisi, kaynak koullarnn uygun olmadna ve/veya

kaynaknn kayna yapabilmek iin gerekli teknik yeterlilie sahip olmadna karar vererek
snav kesebilir. Byle bir durumda, belgelendirme faaliyetinin dier aamalarna devam
edilmeden kaynak baarsz olarak deerlendirilir.
3.6. BELGELENDRME
3.6.1. Belge Dzenlenmesi
Snav sonular ve snavlarla ilgili dokmanlar, snav grevlisi tarafndan dzenlendikten
sonra TSE-PBM' ye bildirilir. TSE-PBM, snav grevlisi deerlendirmelerini ve snav

sonularn Kaynak Belgelendirme Komitesi ne sunar. Komite tarafndan belge

dzenlenmesine karar verilmesi halinde, belgelerin dzenlenmesi ve adaylara teslim edilmesi
ilemleri TSE-PBM tarafndan yrtlr. Adaylar komite karar ile ilgili bilgilendirilir.
Belgeler PBM-Tl-MU-004 Kaynak Personeli Belge Dzenleme Talimatna gre dzenlenir.
Belgelendirme cretine ilikin detaylar PBM-Tl-MU-005 Kaynak Personeli cretlendirme
Talimatnda yer almaktadr.
3.6.2. Belgenin Geerlilik Sresi

Kaynak Operatr ve Diren Kaynak Ayarcs belgesinin geerlilik sresi kabul edilebilir
snav sonularnn elde edilmesinden sonra, snav parasnn/paralarnn kaynak edildii
tarihten itibaren iki (2) yldr.
Kaynak operatr ve Diren Kaynak Ayarcsnn, belgesi kapsam dahilinde alt,
sorumlu olduu amiri tarafndan her alt ayda bir tasdik edilebilir.
Belge kapsamndaki almasna alt ay veya daha fazla sreyle ara veren kaynak
operatr-diren kayna ayarcs belgesi iptal edilmeli ve kaynak tekrar snava
girmelidir.

Kaynak operatr ve Diren Kaynak Ayarcs, iki yllk belge geerlilik tarihi bittikten
sonra TS EN 1418 yeterlilik standardna gre yeniden pratik snava girmelidir. Bu iki yl
dolduktan sonra ara vermeye msaade edilmez.
Yeniden belgelendirme bavurusu yaplabilecek son tarih, belge biti tarihi ve benzeri
srelerin takibi belgeli personelin sorumluluundadr.
Belge sahibi Kaynak operatr-diren kaynak ayarcsnn belgesi, mesleki ve/veya ahlaki
su ilemesi halinde TSE tarafndan feshedilir.

3.6.3. Belge Deitirilmesi

Geerlilik sresi dolmam bir belge zerinde yer alan, belge sahibi ile ilgili bilgilerde
deiiklik olmas ve belge sahibinin sz konusu deiiklikleri gsteren gerekli dokmanlarla
bavurmas durumunda, belge creti alnarak TSE-PBM tarafndan belge yeniden dzenlenir.
Bu bilgi deiiklikleri Madde 3.5.1.5 de belirtilen konular iermez.
3.6.4. Yeniden Belgelendirme
Geerlilik sresi dolan belge sahipleri belgesini yenilemek istemeleri halinde, PBM-Fr-MU001 Kaynak Personeli Belgelendirme Bavuru Formu, PBM-Fr-MR-046 Belgeli Personel
Taahhtnamesi ve Karlkl Anlama artlar Formu, kayt creti makbuzu, sresi dolan

belgenin asl veya kopyas ile yeniden belgelendirme bavurusu yapar. Madde 3.4.3, 3.4.4 ve
3.5'de aklanan sre ayn ekilde uygulanr.
3.6.5. Belgenin Uzatlmas
Kaynak operatr-diren kaynak ayarcs belgesi, TS EN 1418 standardna gre TSE-PBM
tarafndan gerekli koullar salad ve doruladna karar verildii taktirde iki yllk sre ile
uzatlabilir. Bu durumda Madde 3.4.1, 3.4.2 ve 3.4.3 deki gereklilikler aynen uygulanr.

3.6.6. Belgeli Personel Gzetimi

Bu ynergede belirtilen artlar kapsamnda, Kaynak Operatr ve Diren Kaynak Ayarcs
kategorisinde belgelendirilen kii saysnn rasgele %10u ylda bir kez olmak zere gzetim
amacyla izlemeye alnr. Belgeli personelin gzetimine ilikin hususlar PBM-Pr-MR-017
Tekrar Belgelendirme ve Gzetim Prosedrnde tanmlanmtr.
3.7. BELGE SAHPLERNN YKMLLKLER
Belge sahibinin ykmllkleri TS EN 1418 standardnda belirtildii gibidir.

Belge sahibi, belge zerindeki bilgilerin deiiklii durumunda TSE'ye bilgi vermek
zorundadr.
Belge almak isteyen kii veya kurulu bu ynergeye gre tahakkuk edecek cretleri,
fatura edilmesinden sonra TSE'ye demekle ykmldr.

3.8. YNERGEYE AYKIRI HAREKETARTLARIN UYGULANMAMASI DURUMU

Belge sahibi kiinin almalarnda menfi ynde bir deime olduunun veya uygulamalarn
belirlenen teknik esaslara uygun olmayarak yaptnn, yetkilerinin dna ktnn veya

ynerge ile szlemenin dier hkmlerine aykr hareket ettiinin tespiti halinde belgesi fesih
edilir.
TSE tarafndan belgesi iptal edilerek geersiz saylan kiinin bavurusu iin bir yl sre
beklemesi gereklidir.
Belge almak iin bavuran kiiler, bu ynerge hkmlerine eksiksiz olarak uymay kabul
etmi saylr.
Belge kullanma hakk kiiyi, kanun, tzk, kararname, ynetmelik, artname ve dier
mevzuat hkmlerine uyma ykmllklerinden kurtaramaz.

3.9. SON HKMLER

3.9.1. Belgelendirme cretleri
Belgelendirme cretleri genel olarak her yln Ocak ay ierisinde ve ihtiya halinde dier
aylarda TSE-PBM' nin teklifi ve TSE Ynetim Kurulu onay ile yeniden belirlenir.
3.9.2. Ynergenin Deitirilmesi

TSE bu ynergeyi her zaman deitirmek hakkna sahiptir. Ynergenin kabulnden sonra
yaplacak deiiklikler TSE Bakanlk Makamnn onay ile yaplr.
3.9.3. Yrrlk Tarihi
Bu ynerge, onay tarihinden itibaren yrrle girer.
4. LGL DOKMANLAR
TS EN 1418

Kaynak Personeli-Metalik Malzemelerin Tam Mekanize ve

Otomatik Ergitme Kayna in Kaynak Operatrlerinin ve
Diren Kaynak Ayarclarnn Yeterlilik Snav

PBM-Pr-MR-017
PBM-Tl-MU-001
PBM-Tl-MU-002
PBM-Tl-MU-003
PBM-Tl-MU-004
PBM-Tl-MU-005
PBM-Fr-MR-046
PBM-Fr-MU-001

Tekrar Belgelendirme ve Gzetim Prosedr

Kaynak Ve Kaynak Operatr/Diren Kaynak Ayarcs
Bavurular Deerlendirme Talimat
Kaynak Personeli Snav Dzenleme Talimat
Kaynak Personeli Snav Sonucu Deerlendirme Talimat
Kaynak Personeli Belge Dzenleme Talimat
Kaynak Personeli cretlendirme Talimat
Belgeli Personel Taahhtnamesi ve Karlkl Anlama artlar
Formu
Kaynak Personeli Belgelendirme Bavuru Formu

PBM-Fr-MU-012

Kaynak Operatr/Diren Kaynak Ayarcs Pratik Snav

Deerlendirme Formu

5. KAYITLAR:
Kaynak Belgelendirme Bavuru Kaytlar
Kaynak Personeli Snav Kaytlar
Kaynak Personeli Belge Kaytlar