Osiguranje od smrzavanja

Povrinska svojstva kolnika

Najvanija povrinska svojstva kolnika su:

1. Ravnost
2. Hvatljivost
3. Uoljivost
4. Bunost

1.Ravnost

Vano svojstvo pogotovo kada se radi o cestama s

brzim prometom
Ravnost odreuje geometrija povrine zavrnog
sloja kolnike konstrukcije
Neravnost kolnika nepovoljno djeluje na kolniku
konstrukciju jer uslijed udara se poveava
optereenje samog kolnika
Neravnost se na kolnicima pojavljuje u obliku duih i
kraih valova

Valovi se dijele na:

1. Male (do 0,3 m)
2. Velike (preko 0,3 m)

Veliki valovi se dijele na:

1. Kratke (do 3 m)
2. Srednje (od 3 do 20 m)
3. Duge (preko 20 m)

Indeks vozne sposobnosti kolnika - veliina koja

obuhvaa vie znaajki za udobnost vonje

Veliina p
45
34
23
12
01

Stanje kolnika
Vrlo dobro
Dobro
Prosjeno
Loe
Vrlo loe

Mjerenje ravnosti

Ureaji za mjerenje uzdune ravnosti:

1.
2.
3.
4.
5.
6.

Letva duine 4 m
Kotrljajua greda
Detektor HI LO
Profilometar CHLOE
Integrator neravnina
Analizator uzdunog profila

Ureaji za mjerenje poprene ravnosti

1.
2.
3.

Letva duine 4 m
Transferzoprofilograf
Mjera kolotraga

Letva duine 4 m

Hrvatske norme propisuju maksimalna odstupanja

zavrnog sloja pri mjerenju letvom:

Kod asfaltnih kolnika 0,6 cm

Kod betonskih kolnika 0,5 cm

Kotrljajua greda (Rolling Straight Edge)

Sastoji se od krutog okvira duine 3 m s 40 kotaa u

dva reda na osovinama uvrenim u istoj ravnini
U sredini se nalazi mjerni kota koji mjeri odstupanja
povrine kolnika od ravnine ureaja

Detektor HI - LO

Sastoji se od pokretne
grede duine 3 do 5 m
U sredini se nalazi
mjerni kota za
praenje neravnina

Profilometar CHLOE

Mjeri promjenu nagiba iz koje se izraunava indeks

vozne sposobnosti kolnika

Integrator neravnina (bump integrator)

Mjeri dinamiku reakciju vozila na neravnost povrine

kolnika
Rezultati se prikazuju putem indeksa neravnosti R
(cm/km)

Analizator uzdunog profila

Mjeri dinamiku reakciju vozila

Dobiveni podaci su kutni pomaci konzole u odnosu
na ishodite

Transferzoprofilograf

Ureaj se sastoji od metalne letve s klizaem koji se

po njoj pomie
Pomou pisaa i papirne vrpce dobiva se grafiki
prikaz mjerenja

Mjera kolotraga (rut meter)

Automatski se mjeri neravnost poprenog profila

vonjom u uzdunom smjeru
Rezultati se dobivaju kao prosjena dubina
kolotraga na 100 m

2.Hvatljivost

Hvatljivost povrine kolnika (otpornost prema

klizanju) ovisi o:
1.
2.

Znaajkama povrine kolnika

Znaajkama pneumatika

Znaajke povrine kolnika gleda se kroz

sposobnost trenja kolnike povrine

Trenje

R N
R otpor (sila) trenja

- koeficijent trenja
N optereenje na kolnik koje se prenosi preko kotaa
Trenje ovisi o:
1.
2.
3.

Stanju povrine kolnika

Brzini vonje
Teksturi povrine kolnika

Mikrotekstura je
tekstura povrine zrna
kamene sitnei
Makroteksturu ine
veliina zrna koja vire iz
povrine kolnika

Mjerenje hvatljivosti
Hvatljivost kolnika mjeri se na dva naina
1. Mjerenjem sposobnosti trenja

2.

Mjerenja statikim ureajima na osnovi klatna

Mjerenja sile tangencijalnog trenja pomou kotaa koji
proklizava
Mjerenja sile tangencijalnog trenja pomou blokiranog
kotaa
Mjerenja sile bonog trenja

Mjerenjem teksture povrine

Postupak zapunjavanja pijeskom

Mjerenje vremena istjecanja vode

Ureaj pomou klatna

Otpor trenja ispituje se

putanjem klatna s
odreene visine tako
da zastrue po povrini
kolnika
SRT veliina do koje
se klatno podigne na
drugu stranu u ovisnosti
o hrapavosti povrine

Skidometar

Srednji kota manjeg

je promjera od kotaa
prikolice
Zbog manje obodne
brzine dolazi do
proklizavanja kotaa
Posljedica je stvaranje
sile na osovini (R)

Skid Tester

Pros. brzina

SN pri v=65 km/h

50

31

65

33

80

37

100

41

115

46

Pri odreenoj brzini

kota se blokira te se
mjeri sila trenja koja pri
tome nastaje
Rezultati se izraavaju
putem kliznog broja SN
SN

sila trenja
opterecenje kotaca

Scrim

Mjerenje se obavlja
pomou kosog kotaa
glatke povrine
Pri tome se javlja bona
sila iz ijih se
karakteristika odreuje
bono trenje

bocna sila
bocno trenje
opterecenje kotaca

Pjeskarenje

Odreuje se srednja
dubina teksture
kolnika
Razastire se pijesak u
obliku kruga tako da
budu ispunjena sva
udubljenja

V
DT 2
R

Brzina istjecanja vode

Cijev napunjena vodom

stavlja se na kolnik te
se mjeri vrijeme
potrebno da se voda s
gornje oznake spusti na
donju

3.Uoljivost povrine

Uoljivost povrine vano je svojstvo naroito nou

kada je vano da se rubovi kolnika dobro vide
Za uoljivost povrine vana je boja kolnika te
uinak refleksije

Povoljniji su svijetliji kolnici (pri osvjetljenju dobro se

razlikuju od tamne okoline)

4.Bunost povrine

Vea hrapavost zastora izaziva veu razinu buke

S poveanjem brzine raste i utjecaj buke
Kolnici u mokrom stanju u pravilu su buniji od
kolnika u suhom stanju

Geosintetici u graevinarstvu

Vrste geosintetika

Geotekstili
Geomree
Geomembrane
Geokompoziti

Geotekstili

Netkani - sintetika
vlakna koja se
obrauju i veu
(pobijanjem iglama ili
termiki

Tkani proizvode se
tkanjem dva ili vie
sintetikih vlakana

Geomree

Geosintetici otvorene
grae
Mogu biti:

Jednoosna
Dvoosna

Geomembrana

Izraene su od fleksibilnih
termoplastinih polimernih
materijala
Onemoguuju prolaz
tekuina i plinova

Geokompoziti

Materijali koji se sastoje

od kombinacija
navedenih materijala

Polimerni materijali za proizvodnju

geosintetika

Poliamid (PA)
Poliester (PES)
Polipropilen (PP)
Polietilen (PE)

Funkcije geosintetika

Armiranje
Razdvajanje
Filtriranje
Dreniranje
Brtvljenje
Zatita

Armiranje

Poboljanje nosivosti tla

Armiranje slabog tla

kod prometnica

Armiranje

slabog tla

Razdvajanje

Stavljanje barijere izmeu dva materijala

bitno razliitih svojstava

Filtriranje

Omoguena vodopropusnost i
zadravanje estica tla

kn

d

- permitivnost
kn Darcy-ev koeficijent vodopropusnosti
d debljina geotekstila

Dreniranje

Brzo odvoenje vode bez

ispiranja estica

Brtvljenje

Zatita okoline i podzemnih

voda

Zatita

Kontrola erozije

Posebni sluajevi upotrebe geosintetika geoelije

Nema potrebe za
zamjenom materijala
Stabilnost temeljnog tla
bez uporabe pilota
Jednoliko i kontrolirano
slijeganje
Brza konsolidacija

Matrica geoelije

Ispunjavanje agregatom

OTEENJA - REKONSTRUKCIJA

Pukotine od istroenosti

- Nepravilno zbijanje
- Nedovoljna gustoa
- Previe sitnei u mjeavini
- Nedovoljno asfalta
- Oksidirani asfalt

- Slabo zbijanje
- Neprikladna gustoa
- Bono kretanje asfaltnih slojeva
- Slaba podloga

Pukotine u obliku blokova

- Materijali (udio veziva)

- Klima (utjecaj mraza)
- Izgradnja (loa podloga ili nasip)
- Prometno optereenje (teki kamioni)

Pukotine od zamora (ispod kotaa)

Pukotine od zamora materijala

Reflektirajue pukotine

- Optereenje
- Materijali
- Klima
- Izgradnja

- Naknadne popravke

Dezintegracija asfalta
- Slabo zbijen asfalt
- Previe pora (nema dovoljno veziva)
- Voda se infiltrira (pukotine ili pore)
- Utjecaj kemikalija
- Prometno optereenje