Sie sind auf Seite 1von 13
wong anol e oiBoBopag v| ap Day IF VNVNVW A AOH ‘Y3AV NOIDWINGI V1 nBaiqy euorin Buaquu e Zu1ap eu ‘o1ua00p esa1He) ee, eADNN, > 9p ugpeanpe aun e uspanne Sopa > eed SOUESSNAU SON SoUARIOD 2 owstuvenba sae e opuapuETY nb ap oyens p 50] euzsoid uonsaeo e aw 3IN3D00 WUEUUYD WANN 151 a 404 epBip uePORIOD caviruio 1 iDé qué hablamos cuando hablamos de educacién? La educacién: un fenémeno de toda la humanidad ‘maestro ensetia a escbir y cuando un amigo indica qué rope usar rminada ocasién. Desde esta perspectva, todos sabemnos de educacién, porque todos vvirnos la educaciin, Si se reuniera a un grupo de personas de diferentes edades y se les pregunta, ripidamente, qué entienden por educacién, es probable que asocien este concep- to con los de escuela y ensertanza. En muchos casos, hablafan también de buena yy mala exlucacin. En ot0s, podtian legar a responder también, que ela tiene que ver con ef desarrollo de las potenciaidades humnanas o de la personalidod Tal seta la variedad de las respuestas ~y todas elas veidaderas, por lo menos, fen clena medide— que se generarta la sensacién de que el concepto educacién significa algo ms abarcador que cada una de esas respuestas en particular. En este Primer capitulo, nos proponemas, entonces, presentar algunos aspectas basics para comprender el fendmeno educativo, y revisar algunas defniiones y cuesto- res que se han escrito sobre el tema or qué educamos? La necesidad social de la educacién Seguramente, alguna ver, a lo largo de nuestra vides como como la siguiente: “Si Platon no hubiera nacido, yo estaia haciendo otra cosa’ Estos pensamientos nos inguietan porque, a veces, nos es dificil entender por Jey & e205 ugconpordor 9] OwoD 'enpAIpU cILALIDED OWE exigsod ODeILOD ja ua akrusL0D 25 ops anbsod 0005 63 'uapaons as anb soueuiny seis ap ssvoDeouB { souppe.ouad ap sptea eA oduan jap 08 oj @e1quse> 4 euousayed a5‘ -tijuaB eun aased ou Ouewiny 135 = anb ueLsenus prey) 3p SoUOK. @EL ZL61 ‘weLan) apadse ns ap aweuas -opaid pepliqisuas esa prow a3 9 esoIapod A ULB Un UoD Sa]eUs ‘ue SeUuap So| ap ewous sod e19)9 0] an URDREHD e| @p OPES! > ‘59 995 ‘uquON Jp firyeU S9 aRp 2s nb ‘eIDU pepuowadns as") « pyewe | ap seuooury ‘sajoe sp © eponpas 4 eueeid ep eun sauna US MED eoLRL US ‘suowigqeosus exsour ‘soado ns 2p seDusuaDee) pees $e 9p OPA 18 onppe pro |B UB OPES 'SSIODTHaS Sp SAND 5 09 Opesaas 24 36 Sousuepu aueqeg ap A pepynu ap opass eayemieu 239 opr ond p ua s9eUINE 9p ONY Und UN e ova 3 aquON fa (-) + se] 9p Sop souuquasuen inby ssuoIsnp ‘aise ap aed y ‘30adse ns ap sonpwpul so] uo> cxreuCD Janbjeno ap ‘edueUI Ns ‘8p59p ‘openud Opis xqey anb Ua PpIDaL e| UB "UpDENpS ap ela OY aIsD ap BU -ajgaud j2 anb opounzas pi ‘squersgo oN ‘2jgexroUr un @ owe operea ary ‘od wag un aqeing 2299p! 2p Wns & opnwopios ea ‘sauped sn Jod snbsoq |> Us ‘opeuopuege ‘ou aise anb uaraAais ueqeBisoruy o| souaind ‘oidouud un Uy ©) 9p seauezous savor +0 0 2189 ns Lege edo, 9p ewox pe PORNO | A sa Puls 2 4 eqaa1 anb ‘open cood ve, ‘opiuos un sedeososuawetos opueap K zaprit ‘pon 208 | 3p [2 xopRACUILOD SPU! EENUL 9]. € owno sau, seu Sop so @ SLASU cpp ap. queD jf ‘opengP ‘dara un ap saya ue eqaigo un uarSugsp ou anb ‘ane, ous sopADilS ‘bod ver A ‘sued eno sod sopnasu cood ue ‘ounuu ua eur ASU las ago e alga un 9p quaeBon uegena ‘Unsaid us ezaly us fos ‘onspuBap awans |a gaye ‘piey piedser sue URar‘S;OURY oO {PUL [3 "20d @| 3p soonsqwop sejeuuLe So| ap soUnBje ap je souap Anus OpeISS un up eqeauosue 2s Out 2is9 onb ueqeappu SeUNyL ScIBud So] uaa ap af “2405 2 OWO3 82010 0 95 ‘s9Jod fopepprsS 125 eied uOMay ap cwuawieUedOg FBP [equa eR MDs3 ee Sey @ OpoNpUED A openydenal sny ‘adeosB 25 prin eun {3p opepino fe eBoy Un @ openay ary OU ais] SaxoeD sns ap iedeose xed JOE Un &eqedan as anb us cwowiout us uoxedene 0] siopeze> sau ‘ue BLUE xed apps eqeosng anb ‘opnusop aqueweraduion soue Z1 9 {1 9p OWL UN e gaUGDUE 2 ‘apry OW ap seqo v ‘eoueLy ap ins jap sanbsoq so] U2 "66 Ua "LUO 40g ‘upoeanpe ap ey 2| ap seausroasuod seundje enasqo ajqsod any ‘oj 9p sued y Soggy Soyiu sopew} ‘ezajexmIeU e| ap SepUaWIEpUI See AN 21908 uoseiBo} anb senjas ua sopeuopuege souls ‘pepenos e| ap sopeysie awvaus -2ajdiu0> ue anb soulu 3p SOseD BLISMOUD ap SFLU UOIAIDOUOD as “ax A AK Soj8s So] anu ‘euo}sy 2 3p oBle| 0} 2 ‘oNpyupuI Un UB UpIdeONpA ap DUAIED e| ‘8p sobaja 50] a1qos sowauuuodss uezyeal 3$ ou ‘Seong sauoZe! 10d ‘UaIq IS jasodun awvauyeu “SIEW 3 epi B05 Eun einp anb 0} ua ‘oss 1aDeH sepepaulayue SEED seID Bied (0 ese0 eun se>ypa eied saiaqes so} 1ersnbuosal faded ja sesogeyp eed ey LOS 58 2 vied Souls szuanul ‘Ban, je JuCRDSAP @ JNO /pepURLINy 7 epee ap ou swe p29 onpapul ope upDeINP Us jeDOs Uopuo apa ap enuannadhseexed euewiny pepatos epor © auaraye @ OveSE0SU OUeLIOUY UN So UODeENS &] loves en0 2 sounpugoNpa o BSED eno OpuEIpMSe SOMAYEIS ‘IUaLO,GeGO.d‘SPLIOPE A jauesaaiu 0 ajqeu0ju0D pu epe ensanu uarey and Seap 0 sowoLUgRDsaP soundje ap sowieyanaie> ‘oBiequie us ‘ova so 0183 e190 ns opuetprisa sous -2uesso ou ‘opnsiraexrqny ou exiue 0 c2y;30 ‘JOSH ord fe 1S saMOSOU 10d soppousssap je.aua8 010d sosazaud sejdynu ap opnpaid ja 3 :e8oje -suad eun ‘uafuo un sasod sowepmise 0 sowaaey anb 0:9 ope alg ‘opauas tunBuuu soust ou soared ‘awuauyeas ‘sa0en @‘opeuuiajap Of soweprisa arb ong Alay ale RCE 16 a ecxacen ye ory Si bien la educacion no es el Unico proceso que permite la superivencia en los eres humanos’, es uno de los mas importantes. Lo que caracteriz a la especie humana se basa en su aprendizaje socal, y no en la ransmision genética, la que sh ‘ocupa un lugar destacado en el mundo animal. (Para qué educamos? La educacion entre la produccién y la reproduccién social Aor bien, la educaién sola tampoco alcanca. Una sociedad y sus miernbros, para su supenivencia,necesitan de tes tpos de reproduccon 1. reproduccion bioligca. Una sociedad crece cuando la cantidad de nad: rmientos es mayor que el ndmero de muertes, y decece cuando se produ: ce el fenémeno inverso. Con una muy baja cantidad de nacimientos, una sociedad tiende a desaparecer 2. La repreduccion ecandmica. Para subsist en el termpo, una sociedad nece- ‘a produci, al menas, lo que cansurmen sus miembros en aimentain, ves- timentay vvienda, 3. La reproduccin del orden social o cura Esta depende de lo cantidad de pro- duccin y de la forma de distibucin de ls saberes adqutidos. La educacén «es el fendmeno por e cual se tansmiten aquellos saberes carsiderados soit ‘mente valosas 2 los nuevos membros de esa sociedad que atin no los han obtenido. ‘Cuando las précticas educacionalestienden a consewar un orden social estable- ido (conacde come statu quo), estamos ante fenmenos educativos que favore- cen la reproduccdn. En ls fara, se puede enconttar esta stuacién cuando sus précicas educacionalesincent sion que el padre, o induso, tas socales parecids, Sin embargo, la ensefanza y al aprenclzaje social en sus distntas formes no son rmeramente reproductios. A deren de lo que acontece con la conduca y con apr porque las condic ides de adaptacin: vivir en terferencia comunicatva, Es imposible qu que hace su padre, aun cuando mantenga la prok de conducta serin cferentes, sociales (por ejemplo, certas ‘Tansfoiman los mensajes del lata en certos aspectos, y parte, se produce une distorson inherent a la transmisidn de un sujeto a otro: ur haga cambios, porque, por ejemplo, También puede suceder que quien lo vatiaciones en las condiciones socials, producciin de nuevas précticas ‘Cuando la préctcas educaconales tienden a transfrrnar el tas de los padres, Una relacién conflictiva: educacién y poder Hemos visto que la educacén es un fendémeno socialmente significative que postbltan la producién y la reprodiucién soil Peto este fendmeno, adem, implica un problema de poder Aunque muchas veces pase in que se habla de educacidn, se habla de poder. Este timo no seré aqui entencdo como algo necesaramente negaivo, aque acceden unos pocos que tenn el contol de todo. El poder, desde nuestra can > ap aqua jeoumod un se aj Led A sapod jp sewiayp A SoUOISIND 10> 5a) Sepa UB eSIAWWUI ann euosied eS -uapuOSap UN UAIq e208 s9‘Sonysodsp Sosa ap cmIew je Ua asez e005 ap os920 9 es|iege onpinpul uN opuen seuOrDPeAUED & sauooKsodo Uauanuo> UpquE soidouud soso ‘uapI0 asa ap oyanp |@ SB Ua =p A ‘ous 2482] 9p 4 opps 0, 2p ‘Uap jap enade sodouud aiqos Umuaisns as sanysod -sp sowsa anb opep osaq opunus @ ua ene A apuaiduuad 4eD0uND @ sOMUEDIaTe SbU an us seuuio} Se, ap ‘SEDNpUED Se] ap OpeAPOU! |B Ua UBLAINERL! SeUOD -nysursonsodsp so] anb siapssua> eojdua s9pod [ep UPKYAP eID aN “ayqe2sep Us J9pod|pp opal ap SL +e} s2u90 anb uedes anb sauanop A soon saroDay seuUO} Hed SyEDLAED UOS ‘IG [PP ofl 0} sowsieyeuesap anb 4 oyrade> sound aise va sousesnued anb ‘Sauod -2psuoD 5s] =WALLNUE aaila as K snasLOD as fapod pe anb se UO ‘seaypads Seto) S250 9p euN So eeDOUKEp E1 Tepod BP OOMIDE BP seayDAES Anus seus ‘pep|90s eun ua ‘ueULeIap soRaUDOUED SoU ap UDG A UODDARS eT vepod urea ‘pepwuewny 2 3p ounsop ja 0s Js 0d epap seya ap eunBuuu anbune ‘seannau Uos OU 'senU 2841 uos ou sous us upbeDnpe eA Jerod we Jos uoDMse7 19pad ap auosnap uewot 3s ‘sop\uaio> souap ap alezpuaidej2 eed uaDeqod eun euOD [2,95 95 opuerD ‘Souo ou A Sones sOUaD Lams 25 opuENd Seno OWA sen Lua> seuao ve8ust souwne So] anb ananuuoud as opuen) BiaUEL epeULU=IAP fun ap apod p Jeo.el9 e opueyasua k eonDeid ua opusuod UPI ‘Se>UeD ap oaigo8 ap seo ‘oonIe8 ns 9p sued @uananuoid semeanpa seuOETIR -5u1 | open "eonpuo> Pun URIqUi) 5 J6qes [2 ‘Ue O|.0d ze exBURU ELT {ap be 1ages jo afnpup sand ‘upDeUUOYL Ops $= OU ages fa YOqRS |p 52 O15} ages j2 uo 0159 Jan anb avon any YDS) seUnB pypod as asa A olag jayose) nied sepewiBay seuuo se seaucnua ‘A emimgsuon auied gun owoo sopeadene ‘Soysnoucnal s= ewiaigod (9 s0Dy Luod paqey aiduios ‘Seuopmesut $2] ua ‘Sexsandw! sey zaqos 40d sepensuasu0 se} ‘Seueuomne se augos 10d seanenowiap $e seo 2:qos 10d sepod ap seuwo} spun sowsiojen anbiod ‘upiquet ofa 29pOd |p ek ‘A tsouosajoud ap orauunu je oni 0 s0uaUs 195 anb 2u sowerapisuo> 2, 1d 2p SOUeIQeH (SoU -opersouowe ap ewes 2 sowesyas opuend ednooaid sou grb) ZoouanUo) 2p aquauiniBay je 9 opuanAUOD ap sofasuoD So| e souluayaL SOU opuEND sowseygey an ap? ‘Salejo2sa Seuoonmsu se] ap euEP epi | Ua ‘odusfe 0d ‘apjcho ereueW Bun ap Sou! 2824 0] ou anbune ‘aluauseuRpI0> Jepodjep Sowegey‘o1pay aC ;GeY ant fey "eno ep aDadsou 4 sounAuo> anb Bu ungsarD eun ous =U & UL Be wou ais anb Yapod ap seuoDep aLoWieUesED=u LOS S9FED0S SeUO0eIa se, anb epuepye ua opuayied ous SojrouR So] ap pepyease| opuEyToO aknasUOD '3 ou epenowap e7 sepod jap sewayqoid So eiapsua> osDaid se ROIs UODTY tou eun us woo ytoUe8 pepaccs e} ua owe ‘edesOWAP eu ANASUCD eed sepodoDiu |p vanele oUUuNe UN © aiusDop Un ‘oly un ‘uaiquser vad ‘ouuunp ns @ away Josajaxd un ap jp ‘onsaeus ye aay ct Dap un ap jp ‘ombaup e away soswvedns Un ap jp ‘oly srs 13pod ja usoola -osSewsjawu U3 “sarapoda.ouuap eA sarepode.n0W ap ee -08aje sop eb9;qea ayuuod sapod ap seuoDea Se Ue pepssiap 7 cue epnr 2] ue ‘ouRppyOD Opunusj2 ua outs ‘So>ypadse sexe Ua O;S Ou anale 2s Jepod [p anb uayaype seonpwa sess ap ence seougar sewbadsind soeripe Se1 "pod [ep opiate ap seuno} SepesepsucD ues OU Sat ‘sa1osojid 50} ‘ugodsouoa 89 3psaq ‘S020 -epose OUR UN ee sepa "EZEULE e| ‘ogo un © seynduew ap pepoedeo a] e openose eqeise ‘spuape ‘anbiod “iqored ‘EU Bun [se eo sapod 'janDse e| U3 uedeose uRaNb Sopa anb e| ap eateBau ‘ugoaiouUED eUN Ua, "DqeI UN any Jepod eaqgfed o| ‘oduiay oN ayUeING, ‘ejgeasop 59 Ss2U0IUS ‘sUueDNRDOWSP ODDIAIS aise ezJeal 3S OpUETD “ous0 Jog 20Iela 26 axdwes opod e uNDEDNpA e| Le ‘o1ay SeUEWAAT Se SEL 10] suumpaus ‘equi ua 'o soouppowap sew sopous ap ‘9su9su0> [> JaD=pereid OP -uapey 0 eouejon 2} opueBajnud seonpa ajqsod 53 sopoLu soNNSIP ap ‘SEENPUOD 2] ua A sowuauesuad So] ua pu! se s09np3 "enpwpul 2 esos UaERSIe ayo Un 3p |2e4 JP BULUAIDP 'SOSP> sOLpMUL UB A apU| anb UB eprpaUL e UB =apOd So E> anb ous sepod [a uoo puoi 36 of9s OU UpPeONpS 2 euPEdsad eIs2 3psoc ‘yyepoun e1ed avo ap epnpucD e UD ApDUI ap peppedeo e| s9 epoy someonpa soipay so} ap epeneisp Antu aued eun airy 3409 an & sauopamysus se] 3p ep @ ap j2 uB eroup anb ‘ouepuaD spusJepod uN 3p OpuEgey sowers3 “sajeIueuiewiaqn seIaIS9 se] Ua O}Qs aniela 3s ou 'upOdaD 20 Ls ecacin ap hay matane Hacia una definicién de educacién Pero entonces, Zadmo definimas la educacin? & parr de ias consideraciones hasta aqui desplegadas, podemnos decir que la educacion es el conjunto de fend ‘menos @ través de los cuales una determinada sodedad produce y distibuye saberes, de los que se apropian sus miemibros, y que permaiten la prodlucitn y ka reproducciin de esa sociedad, ‘educacin consist en una prctca social de reproduccion de deterring de los hombres y de la cultura, entonces el proceso educativa debe ser pensado ln su doble acepcién product y eproductva, aceptando que, en el acto de repro ducciin se sientan las bases de la transformacién y le innovacin, Esa capacidad de provocar el advenimiento de nuevas realidades debe gobemarla pritica y rele. >in en tomo ala educac Los sabetes que se transmiten de una genera todo, saberes vr fale ahora una aclaracion. Si bien la educacién es un fenémeno universal € inherente a toda la humanidad, las formas de educary los saberes que se ensefian Particuares.Entonces, la gente aprendia el habito de la limpieza en seco, con toa las sin agua, Vemos asi que saberes que hoy se nos presenfan como evidentes no lo ezan en otras époacas blera de ees? 21 En sintesis, la educacién es un fenémeno muy ampio que transite diferentes saberes y adopta dstintos formatos en cada época y en cada sociedad. La educa- cig es una préctica social y es una accidn. Es una prdctica, porque es algo que las personas efecivarnente hacen, no es algo sdlo deseado o imaginado. Es una ‘occién que tiene una dreccionalidad y un sigrticado histéico.Y es soca, en tanto 5 un fenémeno necesaro pare los seres hhumanos, pues, como hemos visto en los apartads ante vida humana sin educacién, Ademés, es ninguna sociedad 0 cultura que no desa cencarga de la transmisién de saberes,en el sentido amp con que hemos usado el térrino,e implica relaciones de poder. Esté generalmente pautad 0 tiene agin grado de insttucionalizacin, lo que supone un cierto numero de reglas, normas de accién o modeles de conduca tipifcados, La educacin es, por timo, una prdc- tia histérca, en la medida en que las formas que la educecién adapta varia la largo del tiempo, Desde esta perspectva, educacién no es sinérimo ni de escolarzacin ni de reciente. lo largo de la historia, exstieron ot cad; todavia ho, sigue Antiguarente, en algunas sociedades, los nfios aprendian todo lo que debian saber, pore imitacisn y el ejemplo, mientras acompaftaban a sus mayores en las tareas de caza 0 de recolectin de futos. No habla maestos, ni edfcios especie les para le educacin Pero hoy, cuando la escuela tiene un lugar destacado dentro del campo educatvo, no ocups ni squiera el primer lugar entre las agencias edu cativas, La familia, a teeision, ls darios los amigos consttuyen tambien agencias ecicativas importantes, Los jévenes y el saber: os limites de concebir la educacién ‘como un fenémeno entre generaciones Durante mucho tiempo y aun en le actualidad, hay autores que def econ, exdusivamerte, como una accion ejercida por las generacior sobre las generaciones javenes para que estas utimas incorporen o asi patrimonio cultural su magstralcbea escita a principio del siglo mx. En siguiente manera ‘pwap oyaq u0> 2up je eperay any A meus piewiag aioe iod eunsa euolesofiue exeray e| 9p e1qo Eun sa UOHeUBy ug}aeanpe ej 2p sayuuy] So} A sapepiqisod se} :e1wisjod efsin eun -avaiuyeanyro A eoumasy ewer anb ou -tu2uua}dluoo opadse un uaa souugaou0n 0} ‘onteonpe 0} ap ouoLap wo copadse aisa eepssu00 ap soley pmb w eyasua uainb e sonpS! as OU SOWENLES 21d sonosou anb ugaranpe ap ‘524 oysencko o| p01 104 ‘52 2p Biany uepanb anb sos sequonus ei A uppeanps and 9} ajuefewas voouyep eun, ‘onyeayuis o2od ou souawiouay ap o1uniuoD un oduse jap aAnpxs sauna © O soy e soynpe ap feuocesouaBiew OUBLLOUA, UN oWIOD OHDODNPS o| HUYI ‘auspouensap apand ou anb pep fun $2 soynpe so] aaue euopereuaSleau! uopeOnpa e| anb ap exsanui Eun Jsonu Us seodg SENS UB OqeD & Soper] SANE ap uODeAREqeHE -07 ‘someanpe Soseoo.d uaonpaid 3s ‘soynpe sof ana ‘UaIqUIeL, suad vawjop anb & upoemUss ue UpDeLaLae 2p Leen anb saxaqes Sau ‘nb saraqes exsenus ojdwala 253 u9Des=use PLS JOPE SO| 3p POW H| aiqOS ovduIoD cwLeNU Ad S07 "8 Ap ofdusle Ung un Uos SeINaDso}Ope Soap 52 2 &saype ‘Sausnol e seuaNo!) LADERA UII eUN Op SOUqUAILL so] auue vauwssuen as anb saraqes 8p een 25 seuyeuonesavaau! uaDsiLde ‘nb soyanbe someonpe sousuuquay sp oda ano JeNasqo ayqisod 59 SPULBPY {Feusay 2 052028 [ap A qey an IN “layase20—pin e| uoWeBOId evopeandusoo 2} ap 8 0p {£% enone 3p sou oper sur a | | anb ered eta a @ 0 cra1u ye auley ange e} anb aquandayu! UpDeRys Eun 9 epusan aise Koy ‘sages jap Je8ny ja opednoo ey aidwars OM owas soduiay apssq. ‘@jqsod arse 91257 04 -Inpe soy @ ueyssua Sout so anb 50} ua soneanpo sosazoxd uesauaB 36 pepyenDe = ‘Saied aya songeanpa ‘aueuieraduson eyes ‘uanctay apa sosa2oid soap ‘euoheu o| Zan jp) ‘soupnus ualq I axyeonpa ape un exznp id 2s anb exed anol uggeieus8 eun 4 eynpe uooeLause eun uanuaroUe 3s anb ‘5 ouesaneu upna Jesnay sourauodaid Sou ‘or 8's AP OZUBRLOD J>P 20} ey sev8isua> ‘up! -Donpy 9} ap soBUaD so} ap ouoUANDIG "UODIUYAD ese Bp asEq P| A1q0S “(OL 3961) oprsp auouuepoued 289 arb pe eoadsa opauu p A ou Ns UP eod PEpACOS ep 9p UE 99 ab S4eUL A SARMD ARI SONS} SoPRSD 9p RUIN CHa uesop 4 oss cal od aus yeoos epee so ‘nb <2 gps eyppe Sounpereus8 sod epovae upace a $6 ueceDpS ey eye ey te WOH ET Ze 2H Lacon a hoy rte la tosquedad de sus modales y de su hablo, pues creen que una buena educacién podria volveria mas cuka. Ottos sostienen que esto es una empresa imposible, ues, tosquedad de los madales dependen de la naturaleza propia de la protagonists; y ninguna educacién podka modifcar esa con dicién Estos hombres creen en las palabras de aquelrefrén: “Lo que natura no da, Salamanca no presta Tanto la obra teatral como ls pelicula se desarrollan en tomo a este probleme: le ceducacén, des una variable que depende fuertemente de las condiciones genéticas ode la dase? ipuede una buena educaccn, a parc del rabao y del estuerzo, con- vet al Barbaro en ciizado, al ignorante en sabio? Fl texto escrito y film condiu- ys que el hombre no esta de 10 por su herencia genética ni por su origen socal. Una buena educacin puede logra, en los seres humanos, os cambios ms insospechados. Pgmalin y Mi bella dama constiuyen una version anisica de la te6 el doctor tard wespecto del mito sahaje de Aveyron. los procesos educativos desvelé muchos edu proceso que corwierte en acto las potencaldades no las potencaidades genéticas 0, por a su ambiente? Lo que un hombre lege medio social y cultural? Puestas diferentes a estos interogantes. La primera etimologia seftala que el vetbo en latin educeve significa “hacer sal, extra, dar luz, condicir desde denvo hacia fuera Desde esta perspeciva, la educacin implica el proceso educatvo de conver- acto lo que existe slo en potencia. Es deci, la educacion, através de mec 5, les potencaldades humanas para que la persone se xo primer organ edmalogi muy acotados. rua el vetbo educar con el verbo laine edu- core, que srifica ‘conduc, guia, manta’: Desde esta perspective la educacion ests {Deut stance cmc bors de cc) 25 abierta @ mayores postiidades. Con una guia adecuada las posiblidades del hombre seran ca iitadas, Dentro de esta concep, se encuentran quienes cefan posible ‘ambar a Elsa Dodltle. Se encuentran infuencadas por esta concepci6n, también, muchas personaldades de la histona de Ia pedagogia en Armia Latina, en especial ‘aquellos que establederon ls fundarnentos para crea los sistemas educations a fines dl silo, como es el caso del argentino Domingo Faustino Sarriento, Estos pens cores consideraban que la educaciony mis especicamente la escuela, peri pasaje de los pueblos de América desde la barbarie hasta la ciilzacién. Para ellos, jevo ternplo para vedimir ala humanidad;y los maestros, los sacer- dotes que peritian tal edencién, Con una buena educacion todo era posble, Desde esta pespectia, el sujet, al mornento de nace, es como une tabla esa. Sobel el medio donde ese sueto vie y a educaciin que su medio le binda van insebiendo y deterrinando su exterca 5 a ms aertads? Qué se pega for eredario lo adquiido?&Se tata de desatollerlo que el hombre tae en potenca desde su nacimienta o el hombre es una abl 253? {cual es la proparcién, en la importance, de lo inna y de lo adquitido: cnoventa y Gheventa, tents y setenta, den y cero? mos que cade une de estas dos posturas resulta un poco racicalzada, lado, sera nacio negar que esten Citas condiciones materials, gen&ti- cas y congéntas que le pemiten al hombre aprender. Coma sefala Gordon Chie: A igual que en los dems animales, en el equpe del hombre hay, desde luge, una base corporal fsiclogia, que puede descrbese en dos palabras yenrebro.Alviadas ous evdentes Es mas fondoso y més aceptable que el de ‘aes animes (1981: 20). Estas condiciones impuestas par el equipa material le ofrecen al hombre cer- etn predeteminadss, sino que pueden constuit en muchas icones que leimponeal ser human su equipo co iminimas en rela con las posbidades que se le offecen: una gran an 21 2p alezpuaide 253 exgepoadse epnpuod eun soye ua onpatd cs eu _eqaise euiad 53 anb apauiold Un 3p Seu se 2p eLUNSe| nb lod uedroosid 35 9s souwunye soy soBaseo soy Ksoxurxd So] ap een open a se eauALUT aiou eun avepoU ueSeayD 2] “sjeuoDIpeA Anu SOpeIRLL ean ‘sleapuaide Beers weg SOULIN srs @ yepunus eyeiB0eB e|eyasue ap UODULY @ 2U24 nb Josayaid un 2p 050 a sowsasuay yenidaoue9 unpenIaEqO Bun ppungas e1 Se2 E69 SASe SONACNP SOUBLIOUD, LOS ON? LN rouro urGuu uo ueniy ou anb Says URE ou anb YeuoDnNSL 2 jeDO5 OKA -eodusc> 3p seuidy UeLOSLO 9 URQWHE URYTOUTO |B ENERSS 0 CLUED EORLAD ‘eos onus eanewaiey 2leveaus ap SPUR ‘jas Se ua Sauoua SUES us soup & oul0) 30] OU 'opURTD A a1IBOSU0D euDDUE = OLOLLKLA Un OP ‘uo ‘upsoaid euSD UCD “RULE PP Anu 5 > BOYOPOIPUL FOP AP eUN U1 1d &] SouopeNEg Sop SOLUDI|OPUSE OPES UN UB UODEETPS Bp EY =RUBDSUOD A eUOD 2 s9 ovadu0Uay un ab BAISUOD 1 2 2 auled ews} anjeonpa so jpuaqua ojdio opiuss un ua weDeanpa &1 ‘uopeanpe ap sod sop apeeuRs Uey SOBoBepad so uNDUISIP Bsa @ aD “sovanbad 0] 3p sages |p ua soap auag oon aso anbuod ‘ez42005 ous ‘eanpa ou ‘PepIA spe asa ueBhl ap ous Heonpe 9p UOUR a UOD 3904 Of OU ‘Sly srs uo sezaqeaadio1 un Jee # eS a6 auped Uns soungje ua 019s ‘uomezye00s ap UDMRSU UN ‘SuaLILOWpUTy eS eNLIE e ‘ope miss Ap eoURcAIO) uN A JeONp@ Se Pepyeuopuan Ns send ‘eouspsNe Jod smwisuen ap een anb ugaenyenes op sepowed oda. un eves 1p 659 unas “LeDEZ}O00S ap uODUBNpS crdeoudd jp VEN > Sosa UO ‘sjuBCsUOD f jeuoDUaIUL OUBLIAL LN OWNED opeALaL B12 Uey O| onge>Npe CUOLUQUA| Jap SeWEPOW A SenBUe SSUODUI}SP SELAH onnesnpa o4>au j@p uoipiuyap e] ud eua!suCD e| A pepl|euODUaIU! eT one wied A aszeanpo eied pet yea 3p seuadigus aueg oveuuny 135 jaf 1 pong ap rue oper apayo aj ‘OWS 4 saje00s SeuoDipuOD ap aus eun auodu a a0eu oueUNY 195 epea anb e| ua pepacos e1 pepapos eso sod epejnuunoe euaudks e| uoD op -yonoe ap sodinba soso s2ayduia © ueyasue Sj sauainb pepanos 2| ap Souquraus sano 50} vos jelodioxeme ws piodiaa odnba.ng sesn ages ou Jelnus eA 2Iq -woy j2Soppeu seuady jepos pause ua axAnbpe as alerBuay ja ‘ONES Uy “eo 12961 ‘s2UeR) en eunoy ap Lene seuosed A YaUNSD eno, uo uRDe saIaU Shs ‘IANS saenua| uegey Seuosd se OpUET ‘UAL MOP QUSIUROU fe eaRuOD ewOP | SenNO UO eNeUeD o UOD -Saup sexop us ene 9p oy 2 Ipc ony Zane un ap owa0D 2a 29 opueygey sowerse anbiog— uplog ouruunus— pun 2 0}— ‘spuced ua oyasua se 2 15 Jopuasdiuoo Seypad ou an ~jaxpueyy epuaced uo> goyda~ sesoo seypnus apuasde up aL (S9u0ed us sygey sousaped OU 9nb ody ‘o8ojgp awards js sonpoud 35 ypupueds sopnasur ns A oypeyprus fe onus ‘yy 32u ~veqo8 ered oprusul s8 spuop ‘gaurd aNO Ua eeu a5 opeiedua “ony Ope! 9 59 an opeladiva uaaDl un peg ap BUOY e MEMO (euo0> ap soysuain spwap 0 saigd 0} exe e1ed seuue se 01s) 9s uapand Sey “SeILIqUIe 2p Peps -2np eld eun e asiedepe usyuiad 2 anb ‘sepruzsuaa aUAUIEDOS ‘SeIUONLIEUAY os yelodiozeaxe adinbe un uo> ewan ‘seyuaSuaa A seaneUss ‘saeuaiew) QUOD :puoo 3p esodiaa odnba ns ap sewiape ‘aiquioy [9 ‘ope, ONO 10d ‘UaIG UY “OB OuLUED [ap QUOD 2s COL [8 © ,ONSOP aS COUP fa, owOD sas0y ‘CURED sejgeu pus ‘uelpnose 3s ‘popyoousiod ap oxdaauna jap aseq maIqOS BEDI o| LeBow anb A ouewiny 135 j2 Ua pepyeuoDoauP ean Eun ueLojea nb seo “ip sauopenys s21aue8 2 'Sose> sourle ua ‘openay ey popyoouaiad ap cxda2uc9 [BP osn 2 “Sejqsod seuopaND seven aDeyo an ous ‘eon UADEUP BUN eDyCA (ou ‘sexueanpe sapepyiqgsod se] 2p csranun ja ood un aBuusal ual] Is 'SaUORIp uo ap andaou0> [a ‘ouenuon 2104 e0uayod ua piso anb of abe UB sLANICD UB a -sjsuao peyeqy ep e sand ‘epelyaid ug}aveup eun auodnsud pepyepuatod ‘opeuede aise us epemjeue enisod © -auud 2] 2p souepiued Sood sopesn seus sy ap oun ‘popyoouarad ap oxdsou0D [p anb eydure spw 52 anb peuagy eun A onjeanpo osacaid ap casaEUODDALD [a extyeu oy ate unpengon 9 lespeculacion, éno forme parte del fenémeno educativa? ZNo seria necesari revsar estos mecanismos pare mejorar las formas de ensefianza? {Se pueden exci estas cvestones del fendmeno educato solo porque elas no paseen intenconalidad o conciencia? No son aca Por lo tanto, ante la disyuntiva de separar la educacidn en un sentido omplio de la educacién en un sentido estrcto, parece preferible acercar el concepto de ceducacién al de socialzacién, el término educacién drectamente en un sentido amplia. Aso propone Dutkheim: mirada 0 perspectvas teéricas. Por elemplo, la Sociologla de la Educacién estudia le educacién sdlo como un mecanismo de produccién y reproductién social. En cambio, la Pedagogi, sin dejar de reconocere un lugar destacado a la Sociologia de la Educacion, no se ocupa de la educacion sélo camo un mecanismo de pro ja Ua SoULaIaN o| A) epeIuoDe 04ND ‘soye Sa20d soun e asses apand ou ‘onugucd oiquue> ap sovanuoD Sows UB ‘upmeSNpS &7 ‘oleqen|ap OPUN |B OD Lugbep! U2 ep e ep aN 2s anb soiquies sopuryosd Soy e A usonpaud as ab sat -2qe5 san Sonu So @ e005 esendsa:eun se aueutiad YPDEDNS eT copouawaiges nl8 un own ‘award sa aids auauewuad upoennps oe sequou 1@odepod «3p c4pM Opins un se sa an yaOUATS Ue ‘aWapID ug ade sooved sou asa EAT Ua OPI An = SoBOBepad so ava BURT ij expr uop euopua a5 ou amvauoULed UsoaoNp 3p CKEBDUED [2 VR IS ‘auauewiad uopeanps ‘eugWalsse UNDEINpA e eYsIKD OYpS ‘eDaDpAC AsO BP Lopemewarss 8 op saue ‘soused0uND Aoy anb EMSs 2] UB QzIRIs\D a5 LUO Jet ‘epernewaiss je00s exppid eun elawon as upBEONpS e| anb exed (sols A) soye saypnu uoluiNsuEN ‘MydeD ound 42 UB SOWBIEN OWwOD ‘OLD>Y sossp0xd 009 u -gueyu soBant soj 2p uuequamoue 96 ‘2 tos ovad ‘Seneu sowesued opuend 1 epeaqueyd upaze Eun ap 'SoseD So} Sopay ua ‘ele aS DOUPWAETS Luppeanpa ap sauorase uray eULi0} CU e| OWIDD feu} UODRNP | cAUEL eanewiaysise A eoqeuiaysis uoDeanpa lege opin e| ap ossr>sueN [> UB LODeZYEMDe A upBEUDedeD ‘ap sewsendoid se ‘duals od ‘ueraua8 anb j3 owo> ‘veuoduu! un uauan sengeonpa saudodo seise ‘pepyeUo} ap opaiB oleg jap 1esad y ‘y9n2se o} & SeAAeWayE SenyeINPD SPuLOS A sewsandoid Se| eDUaSaId sojew uoasod an epe> ‘pepyerme e} ua “OBlequia us eyanDse Bua soWUesusd na "uQzes e168 Jog “SBULIO} SIO pap sun pa oun C7 ‘pepyeuoy 3p oped oye un aesod ‘sejanasa se] ua erp a5 e169 5 ‘uoIDeNPS 21 3p popyouuo; ap sopou6 saiuasayp ap sejqey uasoyid sosoine soundy Teuosajoxd ugpeipede> ap souoo2e se sounpe ap uppeonps e} jeuuo} ou UpEEENpS e| ap oaUap UaANU! as ‘ugiques ‘oso soy owsnaqeyeue je easpeue sa owsa> Yeuonnjs arisuco au UpDeD NPB ap jouuoy eWay j snb ssuoDerts sayOsaY uauodoud 25 ewHO} OU UNEDNDD ‘9p souonDe se7 ‘ejMDse o| ap sepeulBuew uarepanb an sauopeygod e se uooemaqaye ap saueld S| ojduuala sod ‘ues cuca "0059 URIMNEU! 2 ego Bus jouucy ou 3p upeuMoUap 2] ‘opgUaS aise Uy ,joTosa e} Ue UapSINS ‘ou anb soonpwianss sajeuanennpa sosanoid sojenbe Sopa; ap ednoo as K e9 ‘wos apuagus as jouno; upouanps ap oidsou0D /3 UO} OU LOREEN e| A jeuuoy updeonps e} anua seuaiayp see alayar as anb ajenbe sa ‘sameanpa sew So aiqos ene o| swawiajuenday een anb ‘upouRSP epunBes Eup, euos ou A jeuss0} ugppeanpa, ‘Ouepunaas smigoY [a A Oued ,sragoy ja anua ‘(Z/61) woIaSseg ‘apnep-uesr A najpinog auialy uaquosep owo> ‘sonpad as anb EDUmSIP e| 1d ejanasa e| anb so) ap 5 seiS9 @ uapuane OU ejaross usuel a5 anb sopeayufls S01 -uppenjepes sp oda b sonz2aye Soynoup So sod ‘swuawiespeld LAKE! Ap SAID upoeaye008 e| ue sepeyuise seed se|anb ue>esap ueUsypM ps8 cDyuoD |g “euewud UppeZyeDOS e| aUeINP sepezuousqul semned se} uo> UeUOI}O> euepuNDas UpDEA\eONS e| ap sepeB 2] ua uadnysucd A ui sung oy sle RDF eT OF 32 alain se, boyy mann para estar actualzado, porque la medicina reaibe tantos avances que el profesional ricacién con sus colegas. Al dacente, le sucede la misma. Los nuevos métodos de censefianza, las nuevas formas de gestion escolar y el avance del conocmiento ace cdémico lo obigan a una permanente acualzacin. Asi acontece con todos las te bajos y con todas las profesiones. Pero también sucede fuere del ambito labora fax la computadora y todas las nuevas herramientas por venir tuna actualizacién continua, una educacién permanente, que ‘ceptamos de buen grado en la medida en que, se supone, nos simplifica la vida, Educacién y escolarizacion os hemos referido al tema en anteriores apartados, resulta indspen- ahora desde otta perspectiva y empleando otro vacabulato, esco lanzacién de educaciin Por escolanzaaién, entenderemos ef conjunto de fos fenémenas de production, dismbucién y apropiacién de soberes que se lleva o cabo en la insttucidn escolar Rigurosas ejemplo, ensefiar a leer y escribir en la escuela o fuera de elle praduce result dos completamente diferentes. Estos trabajas realzados hace unas décadas ‘examinaron, a través de diversos test, los aprendizajes de poblaciones alfabeti- zades en la escuela y de poblaciones altabetizadas informalmente con planes de allabetizacin. Los grupos alfabetizados a través de planes de afabetizacin ligaban sus respuestas a su contexto material mds inmediato. Los grupos alfe- betizados en la institucién escolar, en cambio, daban respuestas menos tan respuestas de una mayor abst ‘escuela no sélo simpiiica los saberes complejos pare hacerlos entendibles, sino ‘que también produce saberes diferentes de las encanta escola Por ejemplo, a Geograt {be av bares xan eben eee? 33 duo ls Geograta como una discplina ue a escuela no slo es receptora de la cultura externa, no es una cola 10 que la escuela produce cultura en un juego de doble ditecién, “En sélo indviduos, sino tarnbier fe a sociedad, madeléndola y mi nes, es preciso distinguir escofarizacién de investigadores de este campo de la Pedagogia estudian sblo los procesos escole tuciones escolaresy se rfieren a los procesos de le eso zaci6n, pero no, alos de la educacién en general. Ouos investigadores estudiar procesos de ensefanza y aprendizale que se originan a parr del contacto de los rinos con fos juegos elecrénicos o con los medios masives de comunicacén; en estos casos, se dedican alos procesos educativos no escolares. No obstante, queda erenaas en ls prea nou oo concep. Por ejemplo, el par educaciin forma/no formal es generalmente utilized por que nes estcian cuestones vinaulades con el dmbito no formal la afabetzaci, la ede cacin de adutos 0 le capactacin bora. tos extuiosos consideran que estas altematvas son postikdedes concretas para ogra: una educacién mis usa y demo ica, ol menos, para algunos sectrestraconalente marginados dl sistema eds catvo forall bao grado de formazacisn no debe confundise con una baja cadad cocon elimpacto de oferta echicatva Se vaa de propuesaseducatvas que se est tan atendendo a partulaidaces, corpo pueden ser las de os acho que vabajan ¥ que requieen por tanto, de un ipo de oranzacién que responda asus necesice- des y disponibiidads yse aden aes. Tas soo 9p weoRegRe um peo Souny HE a ed ‘s2upou uapand ‘cauey sod ‘anb & sean se uos ou sousauay an sereanpa seo, Se anb vensoura ood Sepeuen va Seuss opep ue as s2pepen0s sajuarayp anb —sejcnsa e| ‘sao aqua updEENpE e| ap opezyeuooruns aqunsep So ojmyden aise us uODUaNY &7 ap uo0 3 SOpoU! so} JePMIso ayueNodu 59 oxB4 ‘9QISOM a2IUN j3 ‘10> souia1 anb 4 josnypu owlo> soweidaoe nb ‘siuasoid jap fe xB) vAse4 SO} Pour SosiaNp uorasH= anb eySsenuap SOU CoUDISY SIPURA $8 0] ow [et any aidwas arose e} anb eADased Ug IS Seipnu! 349 Pun O99 $2 So\aDOUND Aoy anb eaMDS= Ap pp Aseogppid sey Jone ejsnosa e] ap uoHezesnyeu 27 yenape2o uous 9 ap Bucs} uo "uaMOR Saws oid oo up aio said uppeanp9 © {ejanosa e| QUaAUI as OpueND? romuer> ep ue sevopeuuoysuen spnpoid Keamped ns @ own 2 S021 Bp seg @ osspaud un us es mnbpe Ye00s UoEDNpoud oIUe UB ‘UPD 2np2 ap axioou0> (2 ‘@uowjeuy eyeuuojsuen heaped ep sey aged un B53 A eu0R ep aseq sa epeMS AILAMIENOSY Ded &7 RIE e OU ui upo2e @ ua sau uakrusuan 2s anb ous js aa uauodo 25 Ou ‘ugHyas A upone ugpeBepul ap awuas.co oszid un ue uaingsuen as mppid A eyo, ome eu0ysor vapid ay epuug "owed @ ue asiende agap oWg> 199p

anb euojsayaid un owen ‘awaop pp k “uotsayod eun ows epigeou0> So eDUaDOp O Sy eNO | US epesuad 9s apand suo opipuaaue ery a1var0p 219 ue auiaop pp edo0 ‘eaopid eA euoot anu U9 {728 ‘18q9p jp al |e UB ‘uEDIAN Sopesasdso Upp sOLODeIpISUED 55] ugoeape oy lous eied conspuep j2 upquiaSose soln UD K SeuODeUUON 2 SRP ayo ap saygesuadsa SP uos sand ‘ajgezeydusaut 1) un uEdn3o UOSHNPS e| 3p eouar e10 eynuan eBaSepay ey S2>UoIL3 seDUapMA UB opesEG OxespUBE un ap ied e ojasey aqap -oaggique un eDa: OpUEN OIppUlf2 OwD 2SID -npuos aqpp ‘ore peied 0 jlaua® us oMeanpe ewuaKS eed SeUuODEYpOL! «0 soiquses eipu oBofepod ja opuero 'uaigeloyy “eRD=! OPED caLYp COPA! osaid opuero ‘cBo8eped | ‘eonyod o/h yeuosrad penujon ou A Seouepne ap sued @ sopewawepuny ‘oueud soueD np] uBio an soiquies sonpoud exed ‘SSSINS Uy SeJPvODEDNPE SoUCDTURSU Se 3P O} jou eied seed epuug k paid 9 eed souayunouc> sng un so eBoBepag P7 eBoBepay elon o| ap emeuuoU Basa 2 Jadoo: ‘oo 1d % upDeaNpS 2| ap cwsauuevOUR fe axgos seouapHD exosad ope] un ind ugbury ajo eun eBoSepay e| © soUnDa: | as ‘=quasaNd je UB eye oy ale CFOS 9E

Das könnte Ihnen auch gefallen