Ics 91.140.10

ICS 91.140.
10 TÜRK STANDARDI TS 2164/Ekim 1983
İÇİNDEKİLER
0 - KONU, TANIM VE KAPSAM ................................................................................ 1
0.1 - KONU........................................................................................................................ 1
0.2 - TANIMLAR ................................................................................................................ 1
0.2.1 - Korunmuş Yer (KY) ............................................................................................................. 1
0.2.2 - Serbest Yer (SY) ................................................................................................................. 1
0.2.3 - Çok Serbest Yer (ÇSY) ....................................................................................................... 1
0.2.4 - Sõcaksulu Isõtma Sistemi ..................................................................................................... 1
0.2.5 - Kõzguuulu Isõtma Sistemi ..................................................................................................... 1
0.2.6 - Buharlõ Isõtma Sistemleri...................................................................................................... 1
0.2.7 - Isõtõcõ .................................................................................................................................... 2
0.2.8 - Isõtõlan Yer............................................................................................................................ 2
0.2.9 - Isõtõlmayan Yer..................................................................................................................... 2
0.2.10 - Isõ Taşõyõcõ Akõşkan ........................................................................................................... 2
0.2.11 - Merkezi Isõtma ................................................................................................................... 2
0.2.12 - Bölgesel ve Uzaktan Isõtma ............................................................................................... 2
0.2.13 - Atmosfere Açõk Isõtma Sistemi........................................................................................... 2
0.2.14 - Atmosfere Kapalõ Ilõtma Sistemi ........................................................................................ 2
0.2.15 - işletme Durumlarõ (işletme Rejimi) .................................................................................... 2
0.2.16 - Yapõ Bileşeni (Elemanõ) ..................................................................................................... 3
0.2.17 - iletimle (Transferle) Oluşan Artõrmõşõz Isõ Gereksinmesi (Q0)..................................... 3
0.2.18 - Z - Artõrõm Katsayõsõ........................................................................................................... 3
0.2.19 - Soğukdõşyüzey Isõ Kaybõ Artõrõmõ (ZA) ............................................................................ 3
0.2.20 - Kesintili Isõtma Rojlmi Artõrõmõ (ZU) .................................................................................... 3
0.2.21 - Ton Artõrõmõ (ZH) ................................................................................................................ 3
0.2.22 - Birleştirilmiş Artõran Katsayõsõ (ZD) .................................................................................... 3
0.2.23 - Birleşik Ortalama Isõ Geçirme Katsayõsõ (D)...................................................................... 3
0.2.24 - İletimle Oluşan Artõrõmlõ Isõ Gereksinmesi (QT).................................................................. 4
0.2.25 - Birim Aralõk Sõzdõrganlõğõ (a).............................................................................................. 4
0.2.26 - Sõzõntõ Aralõk (Fuga) Çevre Uzunluğu (/) ........................................................................... 4
0.2.27 - Sõzõntõ Havasõ Miktarõ (a.l) ................................................................................................. 4
0.2.28 - Oda özeliği (R)................................................................................................................... 4
0.2.29 - Yapõnõn Isõ Özeliği (H) ....................................................................................................... 4
0.2.30 - Sõcaklõk Farla ∆t(°C) .......................................................................................................... 4
0.2.31 - Köşe Artõrõm Katsayõsõ (ZE)................................................................................................ 4
0.2.32 - Değişim Havasõ (VL) .......................................................................................................... 4
0.2.33 - Hava Sõzõntõsõ Isõ Gereksinmesi (Qh)................................................................................. 4
0.2.34 - Saatteki Isõ Gereksinmesi (Q,,) ......................................................................................... 5
0.2.35 - Isõ İletkenliği (X) ................................................................................................................. 5
0.2.36 - Isõ İletkenliği Hesap Değeri (λh) ......................................................................................... 5
4)
0.2.37 - Isõ Geçirgenliği (Λ) ........................................................................................................ 5
0.2.38 - Isõ Geçirgenlik Direnci (Isõ Yalõtõmõ) ................................................................................... 5
0.2.39 - Yüzeysel Isõ İletim Katsayõsõ (α) ....................................................................................... 5
0.2.40 - Yüzeysel Isõ İletim Direnci (1/α)......................................................................................... 6
6)
0.2.41 - Isõ Geçirme Katsayõsõ (k) ................................................................................................. 6
0.2.42 - Isõ Geçirme Direnci (1/k).................................................................................................... 6
0.2.43 - Farklõ ve Birden Çok Tabakalardan Oluşan Bir Tapõ Bileşeninin Isõ Geğirme Direnci
(1/k)................................................................................................................................................. 6
0.2.44 - Farklõ Isõ Geçirme Katsayõlõ Yapõ Elemanlarõnõn Ortalama Isõ Geçirme Katsayõsõ (km)
........................................................................................................................................................ 6
0.2.45 - Normal Yapõ....................................................................................................................... 6
0.2.46 - Özel Yapõlar ....................................................................................................................... 7
0.2.47 - Penetrasyon Sayõsõ (b) ...................................................................................................... 7
0.2.48 - Düz Borularda Sürtünme Katscyõsõ {λ) .............................................................................. 7
0.2.49 - Şekil Katsayõsõ (ξ) .............................................................................................................. 7
0.2.50 - Düz Boru Basõnç Kaybõ (H) ............................................................................................... 7
0.2.51 - Özel Direnç Basõnç Kaybõ (Z) ............................................................................................ 8
0.2.52 - Toplam Basõnç Kaybõ (H) .................................................................................................. 8
ICS 91.140.10 TÜRK STANDARDI TS 2164/Ekim 1983
0.2.53 - Doğal Akõmda Etkin Basõncõ (HS) ...................................................................................... 8

0.2.54 - Pompalõ - Sõcaksulu Isõtma, Sisteminde Etkin Basõnç (H)................................................. 8
0.2.55 - Doğal Akõmlõ Isõtma Sistemi............................................................................................... 9
0.2.56 - Pompa - Sõcaksulu Isõtma Sistemi..................................................................................... 9
0.2.57 - Isõ Üreticisinin Isõtma Yüzeyi (Ak)....................................................................................... 9
0.2.58 - Isõtma Yüzeyi Verdisi <kv) ................................................................................................. 9
0.2.59 - Yõllõk Yaklaşõk Yakõt Miktarõ (B) ......................................................................................... 9
0.2.60 - Dolaşõm Hacmi (V) .......................................................................................................... 10
0.2.61 - Genleşme Hacmi (Vs) ...................................................................................................... 10
0.2.62 - Genleşme Düzenleyicisi (Kompansatör) ......................................................................... 10
0.2.63 - Güvenlik Düzenleri .......................................................................................................... 10
0.2.64 - Projelendirme Dõş Hava Sõcaklõğõ (td) .............................................................................. 11
0.2.60 - Eşdeğer Isõ Geçirme Katsayõsõ (az) ............................................................................... 11
0.2.67 - Ortalama Isõ Geçirme Katsayõsõ (m) ................................................................................ 11
0.3 - KAPSAM ..................................................................................................................11
1 - PROJELENDİRME KURALLARI........................................................................ 11
1.1 - YAPI KONUMUNUN SAPTANMASI .........................................................................11
1.2 - ISITMADA KULLANILACAK EN YÜKSEK ISITICI AKIŞKAN SICAKLIĞI .................11
1.3 - ISININ KORUNMASI ................................................................................................11
1.4 - ISIYALITIMININ KORUNMASI .................................................................................12
1.5 - KAPI VE PENCERELER ..........................................................................................12
1.6 - ISI KAYBI HESABINA ESAS BOYUTLAR ................................................................12
1.7 - HESABA KATILMAYACAK ISI MİKTARI ..................................................................12
1.8 - ISI KAZANÇLARI .....................................................................................................12
1.9 - HESAP KESİRLERİ..................................................................................................12
1.10 - ISITMA YÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİNDE ESAS ALINACAK ISI YÜKÜ.........12
1.11 - BACALARDAN GELEN ISI YÜKÜ ..........................................................................12
1.12 - PROJELENDİRMEYE ESAS DEĞERLER..............................................................12
1.13 - NORMAL YAPILARIN PROJELENDİRİLMESİ .......................................................13
1.14 - ÖZEL DURUMLU YAPILARDA ISI GEREKSİNİMİNİN HESABI .............................13
1.14.1 - Arasõra (Nadiren) Isõtõlan Yapõlarõn Isõ Gereksinmesi................................................. 13
1.14.2 - Çeşitti Ağõr Tapõlarda Olduğu Gibi, "Yer Altõna (Sõğõnaklar) Yer Üstüne (Silolar) Yapõlan
Ağõr Yapõlarla, Çok Hafif (Meyve ve Çiçek Serleri vb.) Yapõlarda Isõ Kaybõ Hesabõ ..................... 14
1.14.3 . Büyük Bir Bölümü Toprağa Oturan Yüzeylerin Oluşturduğu Isõ Kaybõnõn Hesaplanman 14
1.14.4 . Tavan Yüksekliği 8 Metreden Daha Yüksek Hafif Duvarlõ Hal vb. Büyük Hacimli Binalarõn
Isõ Gereksinmesi ........................................................................................................................... 15
1.14.5 - Yüksek Yapõlanla Rüzgar Etkisi ..................................................................................... 16
1.15 - ISI KAYBI HESABINA ESAS ISI GEÇİRGENLİK SATIŞININ HESABI...............17
1.16 - ISI GEREKSİNMESİNİN HESABI...........................................................................17
1.17 - ISI YÜKLERİNİN KAT PLANLARINA İŞLENMESİ .............................................17
1.18 - ISITICILARIN HACİMLERE PAYLAŞTIRILMASI VE YERLEŞTİRİLMESİ ...........17
1.19 - KOLON ŞEMALARININ OLUŞTURULMASI .....................................................17
1.20 - KOLONLARIN NUMARALANMASI ........................................................................17
1.21 - ISITICI GRUBU AYAR VALFLERİ ..........................................................................18
1.22 - ISITICI GRUPLARIN BÜYÜKLÜKLERİNİN BELİRLENMESİNDE FARKLI ISITMA
SUYU SICAKLIKLARININ GÖZ ÖNÜNDE TUTULMASI...................................................18
1.23 - BORU ÇAPLARININ BELİRLENMESİ ....................................................................18
1.24 - DOĞAL AKIM ETKİN BASINCIN BELİRLENMESİ VE BU BASINCIN DÜZ BORU
VE ÖZEL DİRENÇ OLARAK BÖLÜŞTÜRÜLMESİ ...........................................................18
1.25 - ISI ÜRETİCİSİ ISITMA GÜCÜ VE ISITMA YÜZÜ BÜYÜKLÜĞÜNÜN
BELİRLENMESİ ...............................................................................................................18
1.26 - ISI EŞANJÖRÜ ISITMA YÜZEYİ BÜYÜKLÜ-GÜNÜN BELİRLENMESİ (TS 1996)
.........................................................................................................................................19
1.27 - DOLAŞIM POMPASI VERDİSİ (V) .........................................................................19
1.28 - GENLEŞME HACMİ (Vg) ........................................................................................19
1.28.1 - Atmosfere Açõk Genleşme Deposu Hacmi ..................................................................... 19
1.28.2 - Atmosfere Kapalõ Genleşme Deposu .............................................................................. 20
1.29.3 - Kapalõ Genleşme Deposunun Projelendirilmesinde Göz Önünde Bulundurulmasõ

Gereken Kurallar........................................................................................................................... 21
1.29 - GÜVENLİK BORULARININ KILMASI ....................................................................21
1.29.1 - Gidiş Güvenlik Boru Çapõnõn Belirlenmesi ...................................................................... 21
1.29.2 - Dönüş Güvenlik Borusunun Çapõnõn Belirlenmesi .......................................................... 21
1.30 - GÜVENLİK VALFI (VENTİLİ) VE GÜVENLİK SİFONU..........................................22
1.31 - DOĞAL AKIMLI ETKİN BASINÇLI TESİSLERDE SOĞUMANIN GÖZ ÖNÜNDE
BULUNDURULMASI ........................................................................................................22
1.32 - ISITICI YÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİNDE ARTIRIM KATSAYILARI ..........22
1.33 - SICAKLIKLARIN SEÇİLMESİ .................................................................................22
1.34 - BORU SOĞUMASI SONUCU ISITICI YÜZEYLERİ ARTIRIM KATSAYISI .............22
1.35 - tm= 80°C'DEN FARKLI SICAKLIKLAR İÇİN DÜZELTME KATSAYISI....................22
1.36 - BÖLGESEL VE UZAKTAN ISITMADA POMPA BASINCI.......................................22
1.37 - YÜKSEK YAPILARDA ETKİN BASINCIN HESABI ..............................................23
2 - PROJELENDİRME KOŞULLARI........................................................................ 23
2.1 - ÖNERİ PROJESİ VE RAPORU ................................................................................23
2.2 - ÖN (AVAN) PROJE VE RAPORU (ÖLÇEK= 1/100) (TS 3419). ............................24
2.3 - UYGULAMA PROJESİ VE RAPORU (ÖLÇEK1/50) (TS 3539)...........................25
2.4 - AYRINTI PROJELERİ (TS 3419)..............................................................................27
2.5 - RAPORLARIN, HESAPLARIN VE PROJELERÎN 'DÜZENLENMESİ.................28
2.5.1 - Raporlarõn Düzenlenmesi .................................................................................................. 28
2.5.3 - Hesaplarõn Yapõlmasõ ........................................................................................................ 29
2.5.3 - Proje Kağõtlarõ, Yazõ ve Çizelgeler..................................................................................... 29
2.5.4 - Projelerin Renklendirilmesi ................................................................................................ 29
2.5.5 - Malzeme Listesi (TS 3419)................................................................................................ 30
2.6. YAZI ALANI ...............................................................................................................30
TADİL ....................................................................................................................... 92
KALORİFER TESİSATI PROJELENDİRME KURALLARI
0 - KONU, TANIM VE KAPSAM

0.1 - KONU
Bu Standard, kaloriler tesisatõ projelerinin hazõrlanmasõnda uyulacak kurallara ve bunlarla ilgili terimle-
rin tanõmlarõna dairdir.
0.2 - TANIMLAR
0.2.1 - Korunmuş Yer (KY)

Korunmuş yer, õsõtõlacak binanõn rüzgâr almasõnõ önleyen engelin, korunmuş kabul edilecek kot'a göre
1)
yüksekliği, bina ile engel arasõndaki uzaklõğõn 2/3*Una eşit veya daha büyük durumdaki yerdir.
0.2.2 - Serbest Yer (SY)

Serbest yer, õsõtõlacak binanõn rüzgâr almasõnõ önleyen engelin, korunmuş kabul edilecek kot'a göre
2)
yüksekliği, õsõtõlacak bina ile engel arasõndaki uzaklõğõn 2/3'ünden daha küçük olan durumdaki yerdir.
0.2.3 - Çok Serbest Yer (ÇSY)

Çok serbest yer, deniz, içdeniz, göl kõyõlarõ, õrmak kenarlarõ veya ağaçsõz yüksek kotlu vb. yerlerdir.
0.2.4 - Sõcaksulu Isõtma Sistemi

Sõcaksulu õsõtma sistemi, õsõ üreticisinden (kalorifer kazanõ veya õsõ eşanjörü) çõkan suyun sõcaklõğõ en
çok 90°C ve õsõ üreticisine dönen suyun sõcaklõğõ en çok 80VC olan bir õsõtana tesisatõdõr.
0.2.5 - Kõzguuulu Isõtma Sistemi

Kõzgõnsulu õsõtma sistemi, atmosfer basõncõna uyan kaynama sõcaklõğõndan daha yüksek sõcaklõkta
3)
kõzgõn suyun õsõtõcõ akõşkan olarak kullanõldõğõ õsõtma tesisatõdõr (TS 2736 ) .
0.2.6 - Buharlõ Isõtma Sistemleri
0.2.6.1 - Vakum Buharlõ Isõtma Sistemi

Vakum buharlõ õsõtma sistemi, õsõ taşõyõcõsõ olarak buharõn basõncõ, õsõ üreticisinden çõkõşta dõş basõnca
göre yaklaşõk 0,2 - 1,1 bar (salt basõnç) arasõnda değişen ve sõcaklõğõ en az 65°C olan buharlõ bir
õsõtma tesisatõdõr.
0.2.6.2 - Alçak Basõnçlõ Buharlõ Isõtma Sistemi

Alçak basõnçlõ buharlõ õsõtma sistemi, õsõ taşõyõcõ akõşkan olarak kullanõlan buharõn, õsõ üreticisinden
çõkõş basõncõ en çok 0,5 bar (0,5 . 10= Pa) ve sõcaklõğõ da en çok 1'10°C olan buharlõ bir õsõtma
tesisatõdõr (TS 2838).
0.2.6.3 - Yüksek Basõnçlõ Buharlõ Isõtma Sistemi

Yüksek basõnçlõ buharlõ õsõtma sistemi, õsõ taşõyõcõ olarak kullanõlan bullarõn õsõ üreticisinden çõkõş üst
basõncõ en çok 2 bar (2.105Pa). (TS 3390) ve sõcaklõğõ da en çok 130°C olan buharlõ õsõtma
tesisatõdõr.
1) Normal genişlikteki cadde ve sokaklarda ayrõlmõş ve toplu halde inşa edilmiş, yüksekliği diğerleri
ne göre çok fazla olmayan, yapõlarõn sõnõrladõğõ yerlere inşa edilen binalar, korunmuş yerde kabul
edilmelidir.
2) Bahçeli evler tipinde geniş araziye serpiştirilmiş veya şehir 'içinde şehrin diğer kesimlerine göre
daha yüksek kotta inşa edilmiş binalar serbest yerdeki yapõlardõr.
3) Bu Standard metninde atõf yapõlan Türk Stan dardlarõnõn numaralarõ metnin sonunda ver 4-miştir.
1
0.2.7 - Isõtõcõ
Isõtõcõ, geniş õsõ yayma yüzeyli ve yan yana birbiriyle erişimli dökme demir, çelik, alüminyum, bakõr vb.
metalden veya metal alaşõmlarõndan dökmek veya kaynak suretiyle, daire kesitli veya özel kesitli boru
ve lamalardan oluşan ve uygulamada radyatör, konvektör, hagan vb. isimler alan tesisat elemanõdõr.
0.2.7.1 - Borulu Isõtõcõ

Borulu õsõtõcõ, çoğunlukla DN 15 — 100 mm d/2" -4") anma çaplõ borulardan 180° lik dirseklerde birbi-
rine bağlanmõş ya da kolektör borularla blrleşftirile-rek gruplandõnlõnõş bir õsõtõcõdõr (TS 3990).
0.2.7.2 - Levha Isõtõcõ

Levha õsõtõcõ, düz yüzeylilerde en az 3 mm; profilli yüzeylilerde; örneğin, dilimli çelik radyatörlerde ol-
duğu gibi, 1,25 mm - 1,50 mm kalõnlõğõnda, çoğunlukla çelik saçtan bükme, presleme ve kaynak
yapma suretiyle yapõlmõş bir õsõtõcõdõr.
0.2.7.3 - Dilimli Isõtõcõ

Dilimli õsõtõcõ, TS 369 da tanõmlanan ve anma õsõ güç.. teri verilen bir õsõtõcõdõr.
0.2.7.4 - Konvektör
Konvektör, yerleştirilmesinde özel yuva veya örtü içine saklanan kanatlõ borulardan oluşan bir õsõtõcõdõr.
0.2.7.3 - Sõcakhava Cihazõ (Unit Heater)

Sõcakhava cihazõ, özel yuva veya örtü içine alõnan kanatlõ boru demetlerinden oluşan ve vantilatörlü
veya aspiratörlü bir õsõtõcõdõr.
0.2.8 - Isõtõlan Yer

Isõtõlan yer, kullanma amacõ yönünden õsõtõlmasõ gereken hacimdir.
0.2.9 - Isõtõlmayan Yer

Isõtõlmayan yer, kullanma amacõ yönünden õsõtõlmasõ. na gerek olmayan hacimdir.
0.2.10 - Isõ Taşõyõcõ Akõşkan

Isõ taşõyõcõ akõşkan, õsõ üreticisinde üretilen õsõyõ, borular aracõlõğõyla õsõtõcõlara ulaştõran sõcaksu, kõzgõn-
su sõcakhava veya buhardõr.
0.2.11 - Merkezi Isõtma

Merkezi õsõtma, binanõn (veya binalarõn) uygun bir yerinde üretilen õsõnõn, õsõ taşõyõcõ akõşkanla binanõn,
veya binalarõn, õsõtõlmasõ istenen yerlerine ulaştõrõlmasõ ile yapõlan bir õsõtma şeklidir.
0.2.12 - Bölgesel ve Uzaktan Isõtma

Bölgesel ve uzaktan õsõtma, bir tek õsõ santralõnda üretilen õsõnõn õsõtõcõ akõşkanla bina gruplarõna,
şehrin bir bölümüne veya tümüne ulastõrõlmasõyle yapõlan bir õsõtma şekildir.
0.2.13 - Atmosfere Açõk Isõtma Sistemi

Atmosfere açõk õsõtma sistemi, sõcaksulu õsõtma sistemlerinde binanõn en yüksek kotunda bulunan gen-
leşme deposunun atmosfere açõk olduğu bir õsõtma tesisatõdõr (TS 2796).
0.2.14 - Atmosfere Kapalõ Ilõtma Sistemi

Atmosfere kapalõ õsõtma sistemi; kazan dairesine de konabilen, 110°C'a kadar su buharõ veya hava ile;
110°C'den daha yüksek sõcaklõklarda su buhan veya azot vb. soy bir gazla basõnçlandõrõlan genleşme
(dengeleme) deposunun tümden atmosfere kapalõ olduğu 'bir õsõtma tesisatõdõr (TS 2736 ve TS 2797).
0.2.15 - işletme Durumlarõ (işletme Rejimi)
0.2.15.1 - Sürekli İsletme (İşletme Tipi I)

Sürekli işletme; örneğin, konut, hastane vb. binalarda, olduğu gibi õsõ üreticisinin, yalnõz geceleri ve en
çok 8 saat hafifletilerek sürekli çalõştõrõlmõşõdõr.
0.2.15.2 - 10 Saat Kesintili İşletme (İşletme Tipi II)
2
10 saat kesintili işletme; örneğin, okul, büro, iş yeri vb. binalarda olduğu gibi, õsõ üreticisinin günde 10
saat kadar bir süre ile durdurulmasõ suretiyle yapõlan bir işletmedir.
0.2.15.3 - 14 Saat Kesintili İşletme (İşletme Tipi III)

14 saat kesintili işletme; örneğin, cami gibi ibadet yerleri ile spor salonlarõ vb. binalarda olduğu gibi, õsõ
üreticisinin günde 14 saat kadar bir süre ile durdurularak yapõlan bir işletmedir,
0.2.16 - Yapõ Bileşeni (Elemanõ)

Yapõ büeşeni, bir hacmi oluşturan döşeme, tavan, duvar, kapõ ve pencerelere denir.
0.2.17 - iletimle (Transferle) Oluşan Artõrmõşõz Isõ Gereksinmesi (Q0)

İletimle oluşan artõrmõşõz õsõ gereksinmesi, bir hacmi oluşturan yapõ bileşenlerinden iletim yoluyla
oluşan õsõ kaybõ miktarlarõnõn toplamõdõr (birimi kcal/h dir).
0.2.18 - Z - Artõrõm Katsayõsõ

Z-Artõrõm katsayõsõ, õsõtma sistemine kesintüi işletme (rejim) uygulandõğõnda soğuk dõş duvar yüzey-
lerinin olumsuz ve güneş õşõnõmõnõn farklõ etkilerini karşõlamak üzere, iletimle oluşan Q0-õsõ miktarõnõn
artõrõlmasõnda kullanõl:m ve bütün işletme durumla-vmp, ve õsõ kaybõ hesaplanan hacmin birleşik
ortalama õsõ geçirme katsayõsõ D-büyüklüğüne (Madde 0.2.23) göre belirtilen sayõsal bir değerdir
(yüzde olarak belirlenir).
0.2.19 - Soğukdõşyüzey Isõ Kaybõ Artõrõmõ (ZA)

Soğukdõşyüzey õsõ kaybõ artõrõmõ, iletimle oluşan õsõ kaybõnõn hesaplanmasõnda, soğuk dõş yüzey õsõ
kaybõnõn olumsuz etkilerini karşõlamak için kabul edilen bir artõrõm katsayõsõ olup, büyüklüğü D -
değerine ve işletene durumuna göre saptanõr (yüzde olarak belirlenir).
0.2.20 - Kesintili Isõtma Rojlmi Artõrõmõ (ZU)

Kesintili õsõtma rejimi artõrõmõ, işletme rejiminin azaltõlmasõndan ve işletmeye bir süre ara verilmesinden
sonra, õsõ eylemsizliğinin hõzla yenilerek õsõtmayõ sağlayan bir artõrõm katsayõsõ olup, büyüklüğü D -
değerine ve işletme durumuna göre saptanõr (yüzde olarak belirlenir).
0.2.21 - Ton Artõrõmõ (ZH)

Yön artõranõ, õsõ kaybõ hesaplanan hacmin dõş yüzeylerinin, güneş õşõnõmõnõn olumsuz etkilerini karşõla-
mak Üzere kabul edilen bir artõrõm katsayõsõdõr (yüzde olarak belirlenir).
0.2.22 - Birleştirilmiş Artõran Katsayõsõ (ZD)

Birleştirilmiş artõrõm katsayõsõ, ZA ve ZU artõrõm katsayõlarõnõn toplamõndan oluşan bir değerdir.
0.2.23 - Birleşik Ortalama Isõ Geçirme Katsayõsõ (D)

Birleşik ortalama õsõ geçirme katsayõsõ, õsõ kaybõ hesaplanan hacmin, iletimle oluşan artõrmõşõz Q0 - õsõ
miktarõnõn, hacmi çevreleyen bütün yapõ bileşenlerinin yüzeyleri toplamõyla, iç ve dõş sõcaklõk farkõ ç?,r-
põmõmn, bölümüne eşit bir değerdir.
NOT - Bu değer,
QO
D= 2
(kcal/m h°C)
AT (t1 − t d )
Burada ;
QO = hacmin artõrõmsõz õsõ gereksinmesi (kcal/h) (Madde 0.2.17)
2
AT = hacmi çevreleyen tüm yapõ bileşenlerinin toplam yüzeyi, (m )
t1 = hacmin iç sõcaklõğõ (°C)
td = projelendirme dõş hava sõcaklõğõ (°C)
dõr.
3
0.2.24 - İletimle Oluşan Artõrõmlõ Isõ Gereksinmesi (QT)

İletimle oluşan artõrõmlõ õsõ gereksinmesi, iletimle oluşan artõrmõşõz QO - õsõ kaybõ miktarõnõn, (1 + ZA +
ZU + ZH) veya ( 1 + ZD + ZH) ifadesiyle çarpõmõna eşittir; (QT = QO ( 1 + ZA + ZU + ZH) = QU (1 + ZD +
ZH), (kcal/h) bağlantõsõyla hesaplanõr.
0.2.25 - Birim Aralõk Sõzdõrganlõğõ (a)

2 2
Birim aralõk sõzdõrganlõğõ, 9,80665 N/m (l kgf/m ) lik bir basõnç farkõnda (kapõ ve pencerelerde) 1 metre
3
aralõk boyunca saatte m olarak oda içine sõzan hava miktarõdõr.
0.2.26 - Sõzõntõ Aralõk (Fuga) Çevre Uzunluğu (/)

Sõzõntõ aralõk çevre uzunluğu, açõlõp kapanan pencere ve kapõlarõn çevre uzunluğudur (birimi metredir).
0.2.27 - Sõzõntõ Havasõ Miktarõ (a.l)

Sõzõntõ havasõ miktarõ, bir kapõ veya pencere aralõğõndan sõzarak Odaya dolan hava miktarõdõr (birimi
3
m /h dõr).
0.2.28 - Oda özeliği (R)

Oda özeliği, õsõ kaybõ hesaplanan odanõn (hacmin), en elverişsiz rüzgâr durumunda rüzgârõn üflediği
kapõ ve pencere aralõklarõndan odaya sõzan Σ (a.l)A toplam hava miktarõnõn, odadan dõşarõ (rüzgârõn
üflemediği yüzeylerden) kaçan Σ (a.l )N toplam hava miktarõ ile olan oranõn 1 eklenmesiyle elde edilen
ifadenin aritmetik tersidir.
NOT - Bu özelik,
l
R=
Σ(a.l ) A
+1
Σ(a.l ) N
bağõntõsõyla hesaplanõr.
0.2.29 - Yapõnõn Isõ Özeliği (H)

Yapõnõn õsõ özeliği, õsõtõlmasõ istenen yapmõn dekko-nut, sõrablok apartman, bitişik düzen vb. gibi) du-
rumunu, bölgesini ve yapõ biçimini belirten bir değerdir.
0.2.30 - Sõcaklõk Farla ∆t(°°C)

Sõcaklõk farkõ, õsõ gereksinmesi hesaplanan hacmin iç ve dõş hava sõcaklõklarõ arasõndaki farktõr.
NOT - Bu fark,
∆t = tl - td
bağõntõsõyla hesaplanõr. (Madde 0.2.23)
0.2.31 - Köşe Artõrõm Katsayõsõ (ZE)

Köşe artõrõm katsayõsõ, bitişik iki dõş duvarõn hemen köşesinde bulunan pencereler ve kapõlar için bir
artõrõm katsayõdõr (kösede bulunan kapõ ve pencereler için değeri 1,2; öteki kapõ ve pencereler için de-
ğeri 1,0 dir).
0.2.32 - Değişim Havasõ (VL)

Değişim havasõ, basõnç farkõ sonucu, bir saatte odaya dolan (veya odadan kaçan) hava miktarõdõr
(birimidir).
0.2.33 - Hava Sõzõntõsõ Isõ Gereksinmesi (Qh)

Hava sõzõntõsõ õsõ gereksinmesi, rüzgârlõ havalarda bir basõnç farkõ sonucu tam sõzdõrmazlõğõ
sağlanamayan kapõ ve pencere aralõklarõndan hacim içine (odaya) sõzan soğuk havanõn, dõş hava
sõcaklõğõndan oda sõcaklõğõna kadar õsõtõlmasõ için gerekli õsõ miktarõdõr. (birimi kcal/h dõr).
NOT - Bu değer,
4
QL = Σ (a.l)A.R.H.∆t.Z; (kcal/h) ya da
QL = VL.cp. ∆t; (kcal/h),
Burada;
3
cp = Havanõn değişmez basõnçtaki özgül õsõnma õsõsõ olup, birimi kcal/m °C
dõr.
3
Projelendirmede cp = 0,31 kcal/m °C alõnmalõdõr.
0.2.34 - Saatteki Isõ Gereksinmesi (Q,,)

Bir hacmin saatteki õsõ gereksinmesi, iletimle oluşan õsõ gereksinmesi (Madde 0.2.24) ile hava sõzõntõsõ
õsõ gereksinmesinin (Madde 0.2.33) toplamõndan oluşur.
NOT - Bu değer.
Q h = QT + QL (kcal/h),
0.2.35 - Isõ İletkenliği (X)

Isõ iletkenliği (TS 415) homojen bir yapõ malzemesinde, kararlõ duruma (dengeye) ulaşmõş koşullarda
2
iki yüzeyin sõcaklõktan arasõndaki fark 1°C olduğunda, birim zamanda (1 saat), birim alan (1 m ) ve bu
alana dik yöndeki birim kalõnlõktan (1 m) geçen õsõ miktarõdõr (TS 388 ve TS 825, birimi kcal/mh°C dir).
λh)
0.2.36 - Isõ İletkenliği Hesap Değeri (λ
Isõ iletkenliği hesap değeri, yapõ bileşenlerinin õsõ geçirgenlik direncinin (1/Λ), hesaplanmasõnda
kullanõlan õsõ iletkenliği değeridir. Yapõ ve yalõtkan malzemenin ölçme sonucu bulunan õsõ iletkenliğinin
(10°C ortalama sõcaklõk ve uygulamadaki nem miktarõna göre hesaplanarak bulunur (birimi kcal/mh°C
dir. (TS 415)
Λ)4)
0.2.37 - Isõ Geçirgenliği (Λ
Isõ geçirgenliği (TS 415 ve TS 825), bir duvar veya yapõ bileşeninin birbirine parelel iki yüzeyinin sõcak-
lõklarõ arasõndaki fark 1°C olduğunda, birim zamanda (l saat), d (m) kalõnlõğõndaki duvar veya yapõ
bileşeninden geçen õsõ miktarõdõr.
NOT - Bir yapõ bileşeninin õsõ geçirgenliği, bileşeninin õsõ iletkenliği hesap değeri (TS 415, Madde 0.2.5
h) yapõ bileşiminin d metre kalõnlõğõna bölünerek hesaplanõr TS 825, Madde 0.2).
Buna göre;
λh
Λ= 2
(kcal/m h°C dir).
d
0.2.38 - Isõ Geçirgenlik Direnci (Isõ Yalõtõmõ)

5)
1/ Λ (R)
2
Isõ geçirgenlik direnci, õsõ geçirgenliğinin aritmetik tersidir (TS 388 ve TS 415, birimi m h°C/kcal dir).
α)
0.2.39 - Yüzeysel Isõ İletim Katsayõsõ (α
2
Yüzeysel õsõ iletim katsayõsõ, aralarõndaki sõcaklõk farkõnõn 1°C olmasõ durumunda 1 m alanda bir
malzeme (duvar) yüzey inden, değdiği havaya veya havadan malzeme yüzeyine 1 saatte geçen õsõ
2
miktarõdõr (TS 825, birimi kcal/m h°C dir).
4) Bu büyüklük TS 388 de (K) harfi ile gösterilmiştir.

5) Bu büyüklük TS 38S de (R) harfi Üe gösterilmiştir.
5
α)
0.2.40 - Yüzeysel Isõ İletim Direnci (1/α
2
Yüzeysel õsõ iletim direnci, yüzeysel õsõ iletim katsayõsõnõn aritmetik tersidir (TS 825) (birimi m h°C/kcal
dir).
0.2.41 - Isõ Geçirme Katsayõsõ (k)6)

Isõ geçirme katsayõsõ, herhangi bir d (m) kalõnlõğõndaki yapõ bileşeninin (duvar, döşeme Vb.) iki tarafõn-
da bulunan havanõn sõcaklõklarõ farkõ l'°C olmasõ durumunda, yapõ bileşeninin l m2 yüzeyinden 1 saatte
geçen õsõ miktarõdõr (birimi kcal/m%°C dir; TS 415 ve TS 825).
0.2.42 - Isõ Geçirme Direnci (1/k)

2
Isõ geçirme direnci, õsõ geçirme katsayõsõnõn aritmetik tersidir (birimi) m h°C/kcal dir,TS 415 ve TS
825).
0.2.43 - Farklõ ve Birden Çok Tabakalardan Oluşan Bir Tapõ Bileşeninin Isõ Geğirme
Direnci (1/k)
Farklõ ve birden çok tabakadan oluşan bir yapõ bileşeninin õsõ geçirme direnci, her bir tabakanõn õsõ ge-
çirme dirençleri toplamõna eşittir.
NOT - Bu değer,
2
1/k = 1/αi + d1/λh1 + d2/λh2 + ....... + dn//λhn + 1/αd, (m h°C/kcal)
bağõntõsõyle hesaplanõr (TS 825).
Burada;
2
k = Isõ geçirme katsayõsõ (kcal/m h°C),
2
αi = İç hava yüzeysel õsõ iletim katsayõsõ (kcal/m h°C),
2
αd = Dõş hava yüzeysel õsõ iletim katsayõsõ (kcal/m h°C),
d1, d2, d3 ............ dn = Yapõ bileşenini oluşturan tabaka kalõnlõklarõ (m),
λh1, λh2, λh3 .......... λhn = Yapõ bileşenini oluşturan tabakalarõn õsõ iletkenliği hesap değerleri
(kcal/mh°C),
0.2.44 - Farklõ Isõ Geçirme Katsayõlõ Yapõ Elemanlarõnõn Ortalama Isõ Geçirme
Katsayõsõ (km)
Farklõ õsõ geçirme katsayõlõ yapõ elemanlarõnõn ortalama katsayõsõ ile yüzey alanlarõ oranlan çarpõlarak
bulunan değerler.
NOT - Bu katsayõ,
2
km = k1 A1/A + k2. A2/A ............ , (kcal/m °C),
bağõntõsõyle hesaplanõr.
Burada;
2
k1 k2, ................. her tabakanõn õsõ geçirme katsayõsõ, (kcal/m °C),,
2
A1, A2, ............... her tabakanõn yüzey alanõ, (m ),
2
A = A1 + A2 + ...... , (m ),
dir.
0.2.45 - Normal Yapõ

Normal yapõlar. Madde 0.2.15 deki işletme durumlarõ uygulanabilen, kat yüksekliği 4,0 metreyi
geçmeyen yõğõn yapõlarla yine kat yüksekliği 4 metreyi ve kat sayõsõ 6’ yõ geçmeyen betonarme ve
çelik karkas yapõlardõr.
6) Bu büyüklük TS 415 de (K) Me gösterilmiştir.
6
0.2.46 - Özel Yapõlar

Özel yapõlar, ara sõra kõsa sürelerle õsõtõlan cami gibi ibadet yerleri, spor salonu vb. binalarla,
olağanüstü masif yapõlmõş (sõğõnaklar gibi) veya olağanüstü hafif yapõlmõş (büyük serbahçeleri gibi),
veya dõş sõnõr yüzeylerinin (duvar ve döşemeleri) büyük bir bölümü toprağa dayanan yahut kat
yüksekliği 8 metreyi aşan hal ve fabrika binalarõ veyahut yüksek ve çok katlõ (gökdelen tipi) gibi
binalardõr.
0.2.47 - Penetrasyon Sayõsõ (b)

Penetrasyon sayõsõ, herhangi bir malzeme için, malzemenin õsõ iletkenliği sayõsõ, özgül õsõnma õsõsõ ve
özgül ağõrlõklarõ çarpõmõnõn kare köküdür.
NOT - Bu sayõ,
b = λ .c.γ (kcal/m2Ch1/2),
Burada;
λ = Malzemenin õsõ iletkenliği sayõsõ (kcal/mh°C),
c = Malzemenin özgül õsõnma õsõsõ, (kcal/kg°C),
3
γ = Malzemenin özgül ağõrlõğõ, (kg/m ),
dir.
λ)
0.2.48 - Düz Borularda Sürtünme Katscyõsõ {λ
Düz borularda sürtünme katsayõsõ, borularõn hidrolik pürüzlülüğüne ve Reynolds sayõsõna bağlõ
boyutsuz bir payõdõr.
ξ)
0.2.49 - Şekil Katsayõsõ (ξ
Şekil katsayõsõ, tesiste bulunan dirsek, deveboynu, kesit değişimi, vana vb. özel biçimli tesisat eleman-
larõnõn, akõşkanõn yoğunluğuna, viskozitesine veya hõzõ gibi etmenlere bağlõ olmaksõzõn oluşturduğu bir
katsayõdõr (şekil katsayõsõ, boyutsuzdur).
0.2.50 - Düz Boru Basõnç Kaybõ (H)

Düz. boru basõnç kaybõ, õsõtõcõ akõşkanõn düz bir boru parçasõnda birim uzunluktaki (1 m) düz boruda
uğradõğõ basõnç düşümüdür.
NOT - Bu değer,
6. 2 5
R = 6,4 10 λ / γ .Gh /d , (Pa/m)
Burada;
3
γ = Isõtõcõ akõşkanõn özgül ağõrlõğõ, (kg/m ),
λ = Boru sürtünme katsayõsõ, (boyutsuz)
Gh = Borudan bir saatte akõp geçen õsõtõcõ akõşkan verdisi (miktarõ) (kg/h),
d = Boru iç çapõ, (m),
dir.
tm = 80° ortalama sõcaklõklõ õsõtõcõ akõşkan ve

3 5 2 5 7)
γ = 972 kg/m için R = 6,6.10 .Gh /d )
olur.
7) Bu bağõntõ Çizelge - 26, 27 ve 32'nin düzenlenmesinde kullanõlõr.
7
0.2.51 - Özel Direnç Basõnç Kaybõ (Z)

Özel direnç basõnç kaybõ, bir boru devresinde özel dirençlerin oluşturduğu, basõnç kaybõ miktarõdõr.
NOT - Bu değer,
2 2
Z = Σξ.v γ/2g = Σξ.49,5 v , (Pa)
bagõntõsxyle hesaplanõr.
Burada;
v = Akõşkanõn hõzõ (m/s),
3
γ = Akõşkanõn özgül ağõrlõğõ (kg/m ),
2
g = Yer çekimi ivmesi (m/s ),
dir.
0.2.52 - Toplam Basõnç Kaybõ (H)

Toplam basõnç kaybõ, bir boru. devresinde õsõ taşõyõcõ akõşkanõn dolaşõmõ içim, gerekli basõnç
miktarõdõr.
NOT - Bu değer,
H = ΣR.l + ΣZ, (Pa)

Burada;
Σ = Matematik toplam işareti,
R = Düz boru basõnç kaybõ (Madde 0.2.50),
/ = Boru devresindeki düz boru uzunluğu, (m),
Z = Özel direnç basõnç kaybõ (Madde 0.2.51),
dir.
0.2.53 - Doğal Akõmda Etkin Basõncõ (HS)

Doğal akõmda etkin basõnç, bir õsõtma tesisatõnda õsõ üreticisi ile bir õsõtõcõ arasõndaki õsõtma devresinde,
dönüş borusundaki su sütunu ile gidiş borusundaki daha hafif su sütunu arasõndaki ağõrlõk farkõdõr.
NOT - Bu değer,
2
HS = hg. (γd - γg) (kgf/ms = N/m)
Burada;
h = Isõ üreticisi (kazan) ve radyatörün orta yatay eksenleri arasõndaki kot farkõ (m),
2
g = Yerçekimi ivmesi (m/s ),
3
γd = Dönüş suyunun özgül ağõrlõğõ, (kg/m ),
3
γg = Gidiş suyunun özgül ağõrlõğõ, (kg/m ),
dõr.
0.2.54 - Pompalõ - Sõcaksulu Isõtma, Sisteminde Etkin Basõnç (H)

Pompalõ - sõcaksulu õsõtma sisteminde etkin basõnç, seçilen veya hesaplanan pompa basõncõ Hp ile
doğal akõm etkin basõnç (Hs) iu toplamõndan oluşur.
NOT - Bu değer,
2
H = Hp + Hs, (Pa = N/m )
8
Burada;
Hp = Dolaşõm pompasõ basõncõ, (Pa),
Hs = Doğal akõmda etkin basõncõ (Pa),
dõr.
0.2.55 - Doğal Akõmlõ Isõtma Sistemi

Doğal akõmlõ õsõtma sistemi, bir õsõtma düzeni boru ağõnda (şebekesinde) õsõ taşõyõcõ akõşkanõn
dolaşõmõ, hiç bir mekanik etki olmaksõzõn yalnõz doğal akõm et. tein basõncõ ile oluşan õsõtma tesisatõdõr.
0.2.56 - Pompa - Sõcaksulu Isõtma Sistemi

Pompalõ sõcaksulu õsõtma sistemi, bir õsõtma düzeni boru ağõnda (şebeke) õsõtõcõ akõşkanõn
(sõcaksuyun) dolaşõmõ, mekanik olarak bir dolaşõm pompasõyla oluşturulan õsõtma tesisatõdõr.
0.2.57 - Isõ Üreticisinin Isõtma Yüzeyi (Ak)

Isõ üreticisinin õsõtma yüzeyi, bir tarafõnda õsõtõlacak akõşkan, diğer tarafõnda õsõtan akõşkanõn bulunduğu
õsõ üreticisi metal duvarlarõnõ õsõtan akõşkanõn (kõzgõnsu, buhar, sõcak duman gazlarõ vb.) yaladõğõ yü-
2
zeylerin toplamõdõr (birimi m dir).
0.2.58 - Isõtma Yüzeyi Verdisi <kv)

Isõtma yüzeyi verdisi, õsõ üreticisinin birim õsõtma yüzeyinden (l m3) birim zamanda (l saatte) õsõtan
akõşkandan õsõtõlan akõşkana geçen õsõ miktarõdõr.
NOT - Bu verdi,
- Kömürlü õsõ üreticilerinde
2
kv = 6,000 kcal/m h,
- Yağyakõtlõ õsõ üreticilerinde
2
- Gazyakõtlõ õsõ üreticilerinde,
2
dõr.
0.2.59 - Yõllõk Yaklaşõk Yakõt Miktarõ (B)

Yõllõk yaklaşõk yakõt miktarõ, kalorifer tesisatõ projelerinin hazõrlanmasõ sõrasõnda yakõt deposu hacminin
boyutlandõrõlmasõ için esas alõnacak yakõt miktarõdõr.
NOT - Bu miktar,
Qh .z.Z
B= , (kg/yõl)
2.H U .η k
Burada;
Qh = Yapõnõn bir saatteki õsõ gereksinmesi (Madde 0.2.34, kcal/h),
z = İşletme tipine bağlõ olarak tesisin günlük çalõşma süresi (Birimi saat Madde 0.2.15),
Z = İklim koşullarõna göre tesisatõn yõllõk çalõşma süresi (gün).
HU = Tesiste yakõlacak yakõtõn alt õsõl değerî, (kcal/kg),
ηk = Isõ üreticisinin toplam verimi,
dõr.
NOT - Yõllõk yakõt miktarõnõn hesaplanmasõnda :
1) HU —Yakõtõn alt õsõl değeri için:

- Linyit kömüründe 2;300 kcal/kg,
(≈ 10.000 kJ/kg)
- Kok kömüründe 6,000 kcal/kg,
(≈ 25.000 kJ/kg)
- Zonguldak maden kömüründe 7,000 kcal/kg
(29.000 k J/kg),
9
- Yağyakõtta (TS 2177) 10.000 kcal/kg

(≈ 41.600 kJ/kg)
2) ηk — Toplam kaçan verimi için:

- Linyit kömüründe = 0,60,
- Kok ve maden kömüründe = 0,65,
- Yağyakõtta = 0,75,
alõnmalõdõr.
3) — Yakõt deposu hacmi, yerel koşullara, ikmal durumuna ve yõllõk yakõt tüketimine ve TS 1257 ve TS
2192 esaslar da göz önünde bulundurularak saptanmalõdõr.
0.2.60 - Dolaşõm Hacmi (V)

Dolaşõm hacmi, bir õsõtma tesisinde dolaşõm pompasõnõn birim zamanda (1 saatte) litre olarak düzende
dolaştõrdõğõ sõcaksu miktarõdõr.
NOT - Bu hacim,
Qk
V= , (l/h),
t g − td
Burada;
Qk = Isõ üreticisinin õsõtma gücü, kcal/h (kJ) (madde L25)

tg = Isõtma suyunun, õsõ üreticisinden çõkõş suyu sõcaklõğõ, °C,
td = Isõtma suyunun, õsõ üreticisine dönüş suyu sõcaklõğõ, 'C,
dir.
0.2.61 - Genleşme Hacmi (Vs)

Genleşme hacmi, sõcaksulu õsõtma tesisatõnda bulunan tüm õsõtma suyunun, 10°C den tm = tg + td/2,°C
a kadar õsõtõlmasõ sonucu, oluşturduğu genleşme miktarõdõr (birimi litredir ve / harfi ile gösterilir).
0.2.62 - Genleşme Düzenleyicisi (Kompansatör)

Genleşme düzenleyicisi, õsõtõcõ akõşkanõn sõcaklõk farkõndan dolayõ borularda oluşan, boyca uzamalarõ
karşõlayan bir donatõdõr (TS 2192).
0.2.63 - Güvenlik Düzenleri
0.2.63.1 - Güvenlik Borularõ

Güvenlik borularõ, õsõ üreticisinde ve kalorifer tesisatõnda sõcaklõk farkõndan; özellikle sõcaklõk artõşõ ne-
deniyle õsõtma suyunun hacimce artan miktarõnõ genleşme deposuna ileten, gidiş ve dönüş güvenlik
borularõdõr (TS 2790, TS 2797).
0.2.63.2 - Güvenlik Ventili (Güvenlik Vanasõ)

Güvenlik ventili, õsõ üreticisini, açma ve kapama düzeniyle genleşme deposuna ve atmosfere
Dagõayan özel bir kesme organõdõr.
0.2.63.3 - Güvenlik Sifonu

Güvenlik sifonu, alçak basõnçlõ buhar üreticilerindeki basõnç artõşlarõnõ sõnõrlayan ve büyüklüğü buhar
basõncõna ve saatteki buhar üretimi miktarõna göre saptanan U . borusu biçiminde yapõlmõş bir tesisat
güvenlik elemanõdõr (TS 2838).
0.2.63.4 - Güvenlik Vanasõ (Ventili veya Eõõpapõ)

Güvenlik vanasõ, buhar üreticisinin her basõnç basamağõnda kullanõlabilen özel bir vanadõr (TS 494).
10
0.2.64 - Projelendirme Dõş Hava Sõcaklõğõ (td)

Projelendirme dõş hava sõcaklõğõ, her bölge için 10 senelik meteorolojik dõş sõcaklarõnõn aritmetik orta-
lamasõ olup, Çizelge -1 de verilmiş olan yerel sõcaklõk değerleridir (birim; °C dir).
0.2.65 - Projelendirme İç Hava Sõcaklõğõ (t1)

Isõtõlmasõ istenen hacimlerin iç sõcaklõklarõ olup, Çi-zelgs-2 de verilen sõcaklõk değerleridir (birimi "C
dir.)
0.2.60 - Eşdeğer Isõ Geçirme Katsayõsõ (az)

Özel yapõlarda; özellikle arasõra õsõtõlan yapõlarõn õsõ gereksinmesinin hesaplanmasõnda, õsõtma
süresine (saat) ve yapõ bileşeninin penetrasyon sayõsõna bağlõ olarak Föy - 4 yardõmõyla saptanan õsõ
geçirme katsayõdõr (birimi kcal/nõ2h°C dir).
0.2.67 - Ortalama Isõ Geçirme Katsayõsõ (m)

Ortalama õsõ geçirme katsayõsõ, özellikle dõş yüzeylerinin büyük bir kõsmõ toprağa dayalõ özel yapõlarda
õsõ gereksinmesinin hesaplanmasõ için, toprağa dayalõ yüzeylerin toprak altõnda kalan yüksekliğine ve
oturma yüzeyine bağlõ olarak Föy - 5 yardõmõyla saptanan bir katsayõdõr (birimi kcal/m-h"C dir).
0.3 - KAPSAM
Bu standard, sõcaksulu ve buharlõ kalorifer tesisatõ proje hesaplarõnõn yapõlmasõnda ve projelerin hasõr-
lanmasõnda uyulmasõ gereken kurallarõ kapsar.
Kõzgõnsulu õsõtma sistemleriyle, sõcakhava õsõtma sistemlerini kapsamaz.
1 - PROJELENDİRME KURALLARI
1.1 - YAPI KONUMUNUN SAPTANMASI
Projelendirmede yapõnõn bulunduğu arazinin kotlandõrõlmasõ; yapõnõn konumu; korunmuş, serbest veya
olağanüstü serbest, güneş õşõnõmõ, egemen rüzgâr yönü ve yönün oluşturduğu klimatik etkenler;
işletme tipi; kapõ ve pencerelerin tipi, projelendirme iç ve dõş hava sõcaklõklarõ, õsõ gereksinmesinin
olabildiği kadar azaltõlabilmesi için alõnmasõ gereken önlemler öncelikle saptanmalõdõr (TS 825).
1.2 - ISITMADA KULLANILACAK EN YÜKSEK ISITICI AKIŞKAN SICAKLIĞI

Konut, hastane, okul, büro vb. yapõlarda õsõtõcõlar, olabildiği kadar en çok 90°C lik sõcaksu ile, zorunlu
5
durumlarda en çok 0,5 bar (0,5.10 Pa) alçak basõnçlõ buharla beslenecek biçimde projelendirmelidir.
Isõtõcõ akõştan sõcaklõğõ, olabildiğince hacimlerin bağõl nemini olumsuz yönde etkilemeyecek değerde
seçilmelidir.
1.3 - ISININ KORUNMASI

Isõ tüketiminin olabildiğince en aza indirilebilmesi ve tesisat elemanlarõ boyutlarõnõn (boru çapõ, pompa
verdisi, õsõtma yüzeyi vb.) optimum ölçülerde tutulabilmesi için, TS 825 ve yetkili kuruluşlarca yürürlüğe
konan kurallar da gözönüne alõnarak, yapõ bileşenleri üzerinde gerekli araştõrmalar yapõlarak, proje mi-
marõna önerilerde bulunmalõdõr.
Boru ve õsõtma cihazlarõnõn (flanş, vana, õsõ üreticisi vb.) õsõ yalõtõmõnda, TS 901'e uygun mineral lifli
teknik õsõ yalõtõm malzemesi öngörülmelidir.
Bundan başka kalorifer tesisatõnda bir malzemenin õsõ yalõtõmõ malzemesi olarak seçilebilmesi için bu-
nun õsõ iletkenliği hesap değeri en çok 0,12 olmalõdõr. (Madde 0.2.36)
Marangoz yongasõ, testere talaşõ vb. ahşap talaşlarõ ile 60°C gibi düşük sõcaklõklarda özelliğini yitiren
ya. pay köpük malzemeler, kalorifer tesisatõnda kesinlikle õsõyalõtõmõ malzemesi olarak seçilmemelidir.
Bölgesel ve uzaktan õsõtma sisteminin uygulanmasõnda, en ekonomik õsõyalõtõmõ gerecinin türü ile, boru
çapõna bağlõ olarak õsõyalõtõmõ kalõnlõklarõ, ilk tesis ve õsõ kaybõ vb. giderleri toplamõ en az olacak şekilde
saptanmalõdõr.
11
1.4 - ISIYALITIMININ KORUNMASI

Isõyalõtõmõ uygulanan; örneğin, duvar, döşeme vb. yapõ elemanlarõnda, õsõ yalõtõmõ içinden su buharõnõn
geçmemesi (difüzyon olmamasõ) için, uygun önlemler alõnmalõdõr.
Buhar difüzyon hesaplarõ ve diyagramlarõ, proje raporuna eklenmelidir.
1.5 - KAPI VE PENCERELER

Projelendirmede kapõ ve pencerelerin, olabildiğince sõzdõrmaz tipten olmasõnõn sağlanmasõ için, proje
mimarõna önerilerde bulunulmalõdõr.
1.6 - ISI KAYBI HESABINA ESAS BOYUTLAR

Isõ kaybõnõn hesaplanmasõnda;
- Döşeme, tavan, duvar yüzeylerinin ölçümlenmesinde, bu yüzeylerin iç ölçüleri (m),
- Kat yüksekliği olarak döşemeden döşemeye olan kot farkõ(m),
- Kapõ ve pencerelerin ölçümlenmesinde, kapõ ve pencere kasalarõnõn oturduğu duvar
açõklõklarõ (m),
- Aydõnlõk, kuranglez vb. yerlere bakan yüzeylerin ölçülmesinde, bu yüzeylerin dõşa bakan
yüzeylerinin dõş ölçüleri (m),
esas alõnmalõdõr.
1.7 - HESABA KATILMAYACAK ISI MİKTARI

Komşu iki hacim arasõndaki döşeme, tavan, duvar vb. yapõ elemanlarõnda miktarõ 500 kcal/h'i geçme-
yen õsõkaybõ projelendirmede hesaba katõlmayabilir.
1.8 - ISI KAZANÇLARI

Komşu iki hacim arasõnda oluşan õsõ kazançlarõ projelendirmede hesaba katõlmamalõdõr.
1.9 - HESAP KESİRLERİ

k-õsõ geçirme katsayõlarõnõn hesaplanmasõnda ve õsõ kaybõ çizelgesinin doldurulmasõnda, virgülden
sonra en çok iki basamak yürütülmelidir. Bu yürütmede, virgülden sonraki kesir % 50 den küçükse, bir
alt tam sayõya; % 50 ve daha çoksa bir üstteki tam sayõya yuvarlatõlmalõdõr.
1.10 - ISITMA YÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİNDE ESAS ALINACAK ISI YÜKÜ

Toplam õsõ gereksinmesi hesabõnda, õsõtõcõ yüzeylerin büyüklüklerini olumsuz yönde etkilemeyecek
biçimde õsõ yükünün son basamağõ sõfõrla yuvarlatõlmalõdõr.
1.11 - BACALARDAN GELEN ISI YÜKÜ

Bacalardan iç ve dõş hacimlere õsõ kaçõşõ, projelendirmede kesinlikle önlenmelidir. Baca soğumasõnõn
en aza indirilmesi için, baca duvarlarõ, õsõ direnci en uygun değeri verecek biçimde TS 2165'e göre
projelendirilmelidir. Zorunlu durumlarda baca duvarlarõndan gelen õsõ kazançlarõ, hacimlerin
gereğinden çok õsõnmamasõ için, hesaba katõlmalõdõr.
1.12 - PROJELENDİRMEYE ESAS DEĞERLER

Projelendirmede öncelikle;
- Isõtõlacak hacimlerle, õsõtõlmasõ istenmeyen hacim lerin adlan, kullanma amaçlarõ, mimarî projeye
uygun kat ve oda numaralarõ, kat yükseklikleri, oda hacimleri,
- Projelendirme dõş hava sõcaklõğõ Çizelge - 1 den; projelendirme oda iç sõcaklõklarõ Çizelge - 2 den;
komşu hacimlerle çevrili õsõtõlmayan hacimlerin iç sõcaklõklarõ, tu, Çizelge - 3 den alõnarak veya,
Σ(k . A.t i ) b + Σ(k . A.t d ) a

td = , (°C)
Σ(k . A) b + Σ(k . A) a
bağõntõsõyle hesaplanarak, (saptanarak)
Burada;
Σ(k.A)a = Dõş hava ile sõnõrlanan õsõtõlmayan hacimlerin yapõ bileşenlerinin kF-değerleri toplamõ,
(kcal/h°C),
12
Σ(k.A)b = Isõtõlan hava ile sõnõrlanan õsõtõlmayan hacimlerin yapõ bileşenlerinin kF-değerleri toplamõ,
(kcal/h°C),
t1 = Projelendirme iç oda sõcaklõğõ, (°C),
td = Projelendirme dõş hava sõcaklõğõ, (°C),
- Kuzey yönü, oda özelliği, yapõnõn õsõ özelliği, bileşik ortalama õsõ geçirme katsayõsõ (D),
gösterilmelidir.
1.13 - NORMAL YAPILARIN PROJELENDİRİLMESİ

Normal yapõlarõn projelendirilmesinde, artõrõm katsayõlarõ ya Çizelge - 4 ve Çizelge - 5 den veya Föy -
3, Şekil - 1 ve Şekil - 2 den, kapõ ve pencerelerin õsõ geçirme katsayõlarõ Çizelge - 6'dan, kapõ ve
pencerelerin birim aralõk sõzdõrganlõğõ Çizelge - 7 den; hacimlerim, oda özelliği Çizelge - 8 veya
Çizelge - 9 dan; yapõnõn õsõ özeliği Çizelge - 10 dan; Yüzeysel õsõ iletim katsayõlarõ ve dirençleri, hava
tabakasõnõn durumuna göre Çizelge -11 ve Çizelge -12 den alõnmalõdõr.
Isõ geçirme katsayõlarõnõn hesaplanmasõnda, Çizelge -17 veya TS 825'deki değerler alõnarak õsõ
gereksinmesi hesabõ yapõlmalõdõr.
1.14 - ÖZEL DURUMLU YAPILARDA ISI GEREKSİNİMİNİN HESABI
1.14.1 - Arasõra (Nadiren) Isõtõlan Yapõlarõn Isõ Gereksinmesi

Arasõra õsõtõlan; örneğin cami gibi ibadet binalarõ, spor salonu vb. gibi, işletme rejimi gereği yapõ ele-
manian yeterince õsõyõ soğuramayan; zd ve zh artõrõm katsayõlarõnõn uygulanmasõ da olumlu sonuç ver-
meyen yapõlarõn õsõ gereksinmesi,
Qh = Qp + Qd (kcal/h),
bağõntõsõyle hesaplanmalõdõr.
Burada;
Qh = Tüm duvar, tavan, döşeme, kapõ ve pencerelerden oluşan õsõ kaybõ miktarõ, (kcal/h),
Qp = Tüm pencere yüzeylerinden oluşan õsõ kaybõ miktarõ, (kcal/h),
Qd = Tüm duvar, döşeme, tavan ve kapõlardan oluşan õsõ kaybõ miktarõ, (kcal/h),
dõr.
Duvarda oluşan õsõ kaybõ miktarõ,

Qd = ΣAd.az (t1-t0), (kcal/h),
bağõntõsõndan hesaplanmalõdõr.
Burada;
∑A d = Isõ kaybõ oluşan duvar, döşeme, tavan ve kapõ yüzeyleri toplamõ, (m ),
2
az = Yapõlarõn penetrasyon sayõsõna ve õsõtma süresine bağlõ olarak Föy - 4 den alõnan eşdeğer õsõ
geçirme katsayõsõ, (kcal/h),
tl, = Isõtõlmasõ istenen iç sõcaklõk, (°C),
to = Başlangõç sõcaklõğõ, bu gibi yerlerde t0 = 0°C alõnabilir, 0°C),
dõr.
Yapõ duvarlarõna, õsõ iletkenliği λis olan bir malzeme ile õsõ yalõtõmõ uygulandõğõnda, õsõ yalõtõmlõ azis
eşdeğer õsõ geçirme katsayõsõ,
1
a zis = , (kcal / m 2 h °C)
1 d is
+
a z λis
bağõntõsõyla hesaplanmalõdõr.
Burada;
dis = Isõ yalõtõmõ kalõnlõğõ, (m),
13
λis = Isõ yalõtõmõ malzemesinin õsõ iletkenliği katsayõsõ, kcal/mh°C)

dõr.
Pencerelerden oluşan õsõ kaybõ miktarõ,
Q p = ΣAp.kp (ti-td ) , (kcal/h),
Burada;
2
ΣAp = Isõ kaybõ oluşan tüm pencere yüzeyleri toplamõ, (m ),
2
kp =Pencerelerin õsõ geçirgenliği, (Çizelge - 6), (kcal/m °C).
ti = Isõtõlmasõ istenen iç sõcaklõk (°C); çoğunlukla özel durumlu yapõlarda ti = 12°C,
td = Projelendirme dõş hava sõcaklõğõ, °C (Çizelge-1).
dr.
1.14.2 - Çeşitti Ağõr Tapõlarda Olduğu Gibi, "Yer Altõna (Sõğõnaklar) Yer Üstüne (Silolar)
Yapõlan Ağõr Yapõlarla, Çok Hafif (Meyve ve Çiçek Serleri vb.) Yapõlarda Isõ Kaybõ
Hesabõ
Bu tür yapõlarda iletim ve sõzõntõ yoluyla oluşan õsõ kaybõ çok azdõr. Burada asõl önemli olan bina içinde
bulunan insan ve makinelerin yayõnladõklarõ õsõnõn yapõdan uzaklaştõrõlmasõdõr.
Bu tür yapõlarda periyodik işlemeli bir õsõtma düzeni öngörülmediğinde, hem duvarlarõn yüksek õsõ
depolama yeteneği ve hem de değişmez sõcaklõktaki, duvarõn õsõtõlmasõ göz önüne alõnmalõdõr.
Bu, ortalama õsõ yüküyle sürekli õsõtõlmõş gibi yapõnõn õsõ eylemsizliğini çok etkiler. Bu sebeple, õsõtõcõlar
yalnõz işletme süresince õsõ yaydõklarõ halde, böyle binalarda çevreye pratik olarak değişmez bir õsõ
yayõnlanmasõ hesaplanmalõdõr.
Isõtõcõlar,
24
.Qh
ZB
Burada;
ZB = Isõtma süresi (saat),
Q h = Yukarõdaki kurala uygun olarak hesaplanan õsõ kaybõ miktarõ, (kcal/h), dõr.
Çiçek ve sebze kõş serleri vb. çok hatif yapõlarda duvarlarõn õsõ depolama yeteneği çok küçük olduğun-
dan, õsõtma süresi de çok kõsadõr. Bu tip yapõlarõn bu. yük D . değerine uyan kesinti artõrõmõ Z u küçük;
ancak, soğuk dõş duvar artõrõmõ ZD değeri çok büyük olur.
Bu sebeple diğer masif binalarõn hesaplanmasõnda olduğu gibi, aynõ artõrõm katsayõlarõ kullanõlmalõdõr.
1.14.3 . Büyük Bir Bölümü Toprağa Oturan Yüzeylerin Oluşturduğu Isõ Kaybõnõn
Hesaplanman
Dolaysõz toprağa oturan büyük yüzeyli yapõ elemanlarõnõn oluşturduğu õsõ kaybõ, hava ile temasta olan
yapõ elemanlarõnda olduğu gibi, dõş hava sõcaklõğõna aynõ derecede bağlõ değildir. (Duvarlarõnõn büyük
bir bölümü toprağa dayanan bodrum hacimlerinin õsõ gereksinmesi uygulamada önemsenecek ölçüde
değişmez.)
Böyle durumlarda sõcaklõklarõn öngörülen değerde tutulmasõ zorunluluğu, õsõtma yükünün, yalnõz dõş
hava ile sõnõrlanan hacimlerdekinden daha değişik bir yöntemle belirlenmelidir.
Toprağõn sõnõrladõğõ döşeme ve duvarlardan oluşan õsõ kayõplarõ, döşeme ve duvar yüzeylerinin
temasta bulunduğu toprak tabakasõ dõşõnda bulunan ta sõcaklõğõndaki havaya akan õsõ miktarõ (1) ile
toprak altõnda H . derinliğindeki yer altõ suyunun değişmez tE -sõcaklõğõyla verilen õsõ miktarõndan (2)
oluşur.
14
Hesaplamada k - õsõ geçirme katsayõsõ yerine, m - ortalama õsõ geçirme katsayõsõ esas alõnmalõdõr.
1. Isõ kaybõ, Betimle oluşan õsõ kaybõ yöntemiyle bulunabilir (Madde 0.2.24).
2. Toprağa geçen õsõ miktarõnõn hesaplanmasõnda 1/α yerine H/λE toprağõn õsõ geçirgenliği esas
alõnarak, õsõ kaybõ,
λE
Qn = AT .m(t i − t a ) + AT .(t i − t E ), (kcal / h)
H
Burada;
Qn = Toprağa dayalõ yüzeylerden toprağa geçen õsõ miktarõ (kcal/h),
2
AT = Toprağa dayanan veya toprakla sõnõrlanan yüzeylerin toplam alanõ (m ),
ti = Erişilmesi istenen .iç sõcaklõk derecesi (°C),
ta = İletimle oluşan õsõ kaybõ hesaplarõnda kullanõlan (Çizelge – 1) dõş sõcaklõk değil; değer -5°C
ilâ 0°C arasõnda değişen ortalama bir sõcaklõk değeri (°C),
λE = Nemli toprağõn õsõ iletim katsayõsõ (birimi, kcal/mh°C, olup, değeri 1,00),
H = Toprak altõnda bulunan yer altõ suyunun derinliği (m),
tE = Yeraltõ suyunun sõcaklõğõ olup, değeri yaklaşõk olarak 10°C,
2
m = Ortalama õsõ geçirme katsayõsõ, (kcal/'m h°C),
dõr.
Bağõntõda geçen toprağa dayalõ yüzey de,

2
AT = l.b + 2 (l+b)h (m ),
Burada;
l = Zemine oturan yüzeyin uzunluğu (m),
b = Zemine oturan yüzeyin genişliği (m),
h = Zemin kotu altõnda kalan yüzeyin derinliği, (m);
dõr.
Bundan başka 1. õsõ kaybõnõn hesaplanmasõnda,
2
αi = 7 kcal/m H°C,
2
αd = 20 kcal/m H°C,
alõnmalõdõr.
m - ortalama õsõ geçirme katsayõsõ, bodrum döşemesi yüzeyi altõndaki yeraltõ suyu derinliğine, bu
yüzeyin l/b kenar oranlarõna bağlõ olarak Föy - 5'den alõnmalõdõr.
Bodrum döşeme yüzeyine õsõ iletim katsayõsõ λis olan oir malzeme ile dis (m) kalõnlõğõnda õsõ yalõtõmõ uy-
gulandõğõnda:
õsõ kaybõ,
1
Qis = Qn . , (kcal / h)
d
1 + m. is
λ is
1.14.4 . Tavan Yüksekliği 8 Metreden Daha Yüksek Hafif Duvarlõ Hal vb. Büyük Hacimli
Binalarõn Isõ Gereksinmesi
Bu tip yapõlarda õsõ gereksinmesi hesabõ, normal yapõlardakinden iki noktada ayrõlõk gösterir.
15
1. Böyle hacimlerde õşõnõm alõş verişi' olan pencere ve dõş duvarlõ õsõtõlmõş iç yüzeyler yoktur. Bu se-
beple dõş yanõ bileşeni için iç yüzeyse! õsõ geçirgenliği 7 kcal/m-h°C den daha küçüktür, öyle ki, iyi õsõ
yalõtõmõ yapõlmamõş dõş yapõ bileşenlerinde de k - değeri duyulabilir derecede normal
durumundakinden dalla düşük olur.
2. Çoğunlukla, õsõtma yöntemlerinde, her şeyden önce yüksek konveksiyonlu õsõ veriminin yükseldikle
arttõğõ göz önüne alõnmalõdõr. Bu yüzden õsõtma giderleri için önemli olan odanõn yarõ yüksekliğindeki
hava sõcaklõğõ, çalõşma bölgesindeki (döşeme üstünden yaklaşõk 1,50 m) sõcaklõktan daha yüksek
alõnmalõdõr.
Madde 1.14.3 de söz konusu edilen sapmalar, toprakla sõnõrlandõrõlmõş yüzeylerdeki õsõ kaybõnõn
hesaplanmasõnda da göz önüne alõnmalõdõr.
Dõş yapõ bileşenlerinde iç yüzeysel õsõ geçirme katsayõsõ αi ve tek camlõ pencerelerin k - değerleri,
Çizelge – 16’dan alõnmalõdõr.
Duvar, dam ve çok camlõ pencerelerin k - değerleri, alõşõlmõş αi değeriyle hesaplanmalõdõr.
t i - sõcaklõğõ için, oda yüksekliğine, oda sõcaklõğõna ve õsõtma yöntemine göre, çalõşma bölgesinde
istenen oda sõcaklõğõndan 1 ilâ 4 °C daha yüksek bir sõcaklõğõn seçilmesiyle, iletimle oluşan õsõ
kaybõndaki sayõsal değerler kullanõlabilir.
Normal durumlarda alõşõlmõş õsõ gereksinmesi hesabõ artõrõm değerlerinin kullanõlmasõna gerek yoktur.
Bu duruma göre, kirlenerek atõlmasõ gereken atõk hava miktarõndan ileri gelen, veya hacmin kullanma
amacõna uygun olarak saptanan en az hava değişimine göre belirlenen, hava sõzõntõsõ õsõ
gereksinmesi, ayrõca hesaplanmalõdõr.
Çok küçük hava değişim sayõlarõn kabul edildiğinde hesabõn son değerinin, hava sõzõntõsõ õsõ ge-
reksinmesi hesabõnda olduğu gibi, en az doğal rüzgâr havalandõrõlmasõyla oluşturulan õsõ kaybõna uyup
uymadõğõ kontrol edilmelidir.
Sürekli açõk kapõlar, hava sõzõntõsõ õsõ kaybõ hesabõnda göz önüne alõnmamalõ, bunun yerine kapõ dü-
şey düzlemi boyunca ve kapõya paralel bir şekilde sõcak hava perdesi oluşturulmalõdõr.
Kapõnõn õsõ kaybõnõ karşõlayacak şekilde sõcak hava perdesi õsõl gücü ve etkin hava hõzõ hesap-
lanmalõdõr.
1.14.5 - Yüksek Yapõlanla Rüzgar Etkisi

Yüksek yapõlarda soğuk hava etkisini iki şekilde gösterir:
1. Rüzgâr şiddeti; rüzgarlõ havalarda üst katlarda alt katlardan daha büyük bir basõnç farkõ
oluşturacak biçimde ve yükseklikle doğru orantõlõ olarak artar.
Rüzgâr hõzõ; örneğin 30 m yüksekliğindeki yüksek bir yapõnõn zemininde 4 m/s olduğunda en üst katta
8 m/s; basõnç farkõ zemin katta 9,81 Pa (1 mm SS) olduğunda on üst katta 39 Pa (≈4mm SS) olur.
Yüksek bir yapõnõn her katõnda bir veya birden çok bağõmsõz daire bulunduğunda bu daire ve daireler
birbirine merdiven ya da asansör boşluğu ile bağlandõğõnda, rüzgâr basõnç farkõ her katta farklõ
şiddette kendini gösterir. Ve hava akõşõ alt kattan üst kata doğrudur. Hava akõşõ (hava ceryanõ) miktarõ,
basõnç farkõnõn 2/3 katõ ile artar ve üst katlarda alt kattakinden 2,5 kat daha büyük olur.
2. Yüksek bir yapõnõn katlan, alttan üstte doğru birbirine merdiven, asansör vb. şekilde bağlandõğõn da
'binanõn yüksekliğine bağlõ olarak, iç ve dõş sõcaklõk farkõ sebebiyle iç ve dõş kõsõmlarõ arasõnda bir
basõnç farkõ oluşur.
Örneğin 0°C dõş sõcaklõkta ve rüzgârsõz bir havada, 30 metre yüksekliğindeki bir yapõ 20°C'ye õsõ-
tõldõğõnda ve zemin katta basõnç dengelendiğinde; başka bir deyimle hiç bir hava hareketi mevcut
olmadõğõnda, en üst katta dõşarõya karşõ yaklaşõk olarak 29 Pa (≈ 3 mm SS); en üst katta bir basõnç
dengelenmesi olmuşsa; yani en üst katta hiç bir hava hareketi yoksa, zemin katta dõşarõya karşõ
16
yaklaşõk 29 Pa (≈3 mmSS) bir basõnç farkõ oluşur. Bu kurala uygun olarak rüzgârsõz havada hava akõşõ
sürekli üst katlardan daha çok alt katlara doğrudur.
Bu iki olayõn birleştirilmesi gerektiğinde yüksek bir yapõnõn üst katlarõndaki rüzgârsõz durgun hava
durumuna karşõn, alt katlarda hava akõmõnõn oluşmasõ her katõ asansör, merdiven vb ile birbirine bağlõ
böyle yüksek yapõlarda, bu olaya daha çok ağõrlõk verilmesi gerektiği, sonucuna varõlõr.
Böyle durumlarda proje mühendisi, basõnç den geleme düzlemlerinden ve yere', koşullardan pen-
cerenin iki yüzeyi arasõnda oluşan basõnç farkõnõ ve yapõnõn õsõ özelliğini doğru bir şekilde kestirmelidir.
Bu düşünceler, her durumda yüksek yapõlardaki õsõtma tesislerinde, õsõtõcõlarõn boyutlandõrõlmasõnda

yalnõz, yönlerin değil, aynõ zamanda yükseklik etkilerinin de göz önüne alõnmasõ gerektiği sonucunu
doğurur.
Kapõlar ve pençe» elerin sõzdõrmaz duruma getirilebildiği oranda bu güçlüklerde o oranda azalõr.
1.15 - ISI KAYBI HESABINA ESAS ISI GEÇİRGENLİK SATIŞININ HESABI

Isõ gereksinmesinin hesaplanmasõnda kullanõlacak yapõ bileşenleri õsõ geçirme katsayõlarõ, mimarõ pro-
jeye uygun olarak, Çizelge -11, Çizelge - 12 ve Çizelge - 17 veya TS 825'deki esaslarõ göz önüne
alõnarak Madde 0.2.43 ve Madde 0.2.44'e uygun olarak hesaplanmalõ ve çizelge halinde ya rapora
eklenmeli veya ilgili pafta üzerinde verilmelidir.
NOT - Buna ilişkin hesaplama örneği «k-değeri hesaplama örneği adõ altõnda ekte verilmiştir.
1.16 - ISI GEREKSİNMESİNİN HESABI

Isõ gereksinmesi hesabõ, normal yapõlarda Madde 0.3.34; özel yapõlarda Madde 1.14 esaslarõna uygun
olarak, Föy-7 kullanõlarak saptanmalõdõr. Föy-7’nin doldurulmasõnda (1. sütun) Çizelge -1.22 deki yapõ
bileşeni simgeleri kullanõlmalõdõr.
1.17 - ISI YÜKLERİNİN KAT PLANLARINA İŞLENMESİ

Föy - 7 de her hacim için hesaplanan õsõ gereksinmeleri, Föy - 1.1'e uygun olarak kat planlarõna
işlenmelidir.
1.18 - ISITICILARIN HACİMLERE PAYLAŞTIRILMASI VE YERLEŞTİRİLMESİ

Isõtõcõlar, olabildiği kadar öncelikle nişsiz pencere ve düz duvar önlerine TS 1499'a uygun olarak yer-
leştirilmelidir.
İki yüzeyinde pencere bulunan köşeli hacimlerin õsõtõlmasõnda kullanõlan õsõtõcõlar, pencere
büyüklükleriyle orantõlõ güçte pencere önlerine dağõtõlmalõdõr. Balkon kapõlõ odalarõn õsõtõlmasõnda
õsõtõcõlar, kapõdan gelen soğuk havanõn etkisini azaltacak şekilde ve kapõnõn çarpmayacağõ düz bir
duvar önüne konmalõdõr.
Niş içine yerleştirilmesi zorunluğu karşõsõnda, õsõtõcõlarõn büyüklüklerinin belirlenmesinde Föy - 2 de ön-
görülenin niş verim düşüklükleri göz önünde bulun, durulmalõdõr.
Niş biçiminin oluşturulmasõnda proje mimarõna öneride bulunulmalõdõr. Her õsõtõcõ grubunun projede
gösterilmesinde Föy - 1.1 - 1.22'deki esaslar yerine getirilmelidir.
1.19 - KOLON ŞEMALARININ OLUŞTURULMASI

Isõtõcõ gruplarõn, hacmin õsõ gereksinmesine uygun olarak kat planlarõna yerleştirilmesinden sonra, 1/50
ölçekli kolon şemalarõ çizilmelidir Kolon şemalarõnda õsõtõcõlar Föy - 1.1 - 1.22'deki esaslarõna uygun
olarak gösterilmelidir.
1.20 - KOLONLARIN NUMARALANMASI

Kat planlarõna uygun Beklide yerleştirilen ve özelikleri Föy -1.1 - 1.22'deki uygun olarak belirlenen
õsõtõcõ gruplarõnõ besleyecek kolon borularõnõn döşemelerden çõkõş noktalan, her kolondan, olabildiği
kadar çok õsõtõcõ grubun beslenmesi sağlanacak, simetrik ve eşdeğer basõnç düşümü verecek biçimde
saptanmalõdõr.
17
Kolon çõkõş noktalan, olabildiği kadar õsõtõcõ besleme 'kol borularõnõn betonarme kolonlarõnõ delmeyecek
veya dolaşmayacak ve gereksiz özel akõm dirençleri oluşturmayacak yerde ve biçimde seçilmelidir.
Kolonlar, mimari proje üzerinde saat ibresi yönüne uygun olarak numaralanmalõdõr. Kat planlarõna,
ayrõca mimari ve betonarmedeki aks numaralarõ da yazõlmalõdõr.
1.21 - ISITICI GRUBU AYAR VALFLERİ

Her õsõtõcõ grubu için en az bir tane TS 579'a uygun ayar valfõ ile donatõlmasõ, projelendirmede öngörül-
melidir. Parasal durum elverdiğinde, her gruba iki valfõn yerleştirilmesi yeğlenmelidir. Ancak yaygõn ve
merkezi ayar zorluğu çõkabilecek tesislerde ve özellikle yüksek yapõlarda her õsõtõcõ grubu, iki tane ayar
valfõ ile donatõlmalõdõr.
1.22 - ISITICI GRUPLARIN BÜYÜKLÜKLERİNİN BELİRLENMESİNDE FARKLI

ISITMA SUYU SICAKLIKLARININ GÖZ ÖNÜNDE TUTULMASI
8)
Yaygõn tesislerde ve ayar zorluğu yaratan durumlar da õsõtõcõ gruplarõn boyutlandõrõlmasõnda Çizelge -
15 deki düzeltme katsayõlarõ kullanõlmalõdõr. Kat planla, rõnda ve kolon şemalarõnda gösterilen õsõtõcõ
gruplarõn õsõ verimleri ve boyutlarõ, õsõtõlacak 'hacmin iç sõcaklõğõna bağlõ olarak Föy - 8 gereğince
doldurularak saptanmalõdõr.
Boru çaplarõnõn belirlenmesine esas boru õsõ yükleri olarak, Föy - 8'in 8. sütunundaki õsõ verimi (kcal/h)
esas alõnmalõdõr. Bu õsõ verimleri, ilgili boru (kol borusu ve kolon) üzerine yazõlmalõdõr.
1.23 - BORU ÇAPLARININ BELİRLENMESİ

Boru çaplarõnõn belirlenmesinde, özel direnç ve düz boru basõnç kayõp yüzdelerinin saptanmasõnda
Çizelge - 14 göz önüne alõnmalõdõr.
Boru çaplarõ, Çizelge - 26, 27, 28, 29, 30, 31 ve 32'.nin uygunu seçilerek ve Föy - 9 gereğince
doldurularak ve tüm õsõtma boru devrelerinde basõnç dengelenmesi sağlanacak şekilde belirlenmelidir.
Doğal akõm etkin basõnçlõ tesislerde, õsõ üreticisine göre en düşük kotta ve üreticiye en uzak olan
õsõtõcõ; pompalõ õsõtmalarda, õsõ üreticisine göre en yüksek kotta ve en uzakta bulunan õsõtõcõ, en
elverişsiz devre olarak seçilmeli ve hesaba bu devrelerden başlanmalõdõr.
Basõnçlarõn dengelenmesinde, gerektiğinde basõnç düşürme bilezikleri kullanõlmalõ ve bunlarõn boyut-

larõ ve yerleri projede gösterilmelidir.
1.24 - DOĞAL AKIM ETKİN BASINCIN BELİRLENMESİ VE BU BASINCIN DÜZ

BORU VE ÖZEL DİRENÇ OLARAK BÖLÜŞTÜRÜLMESİ
Doğal akõm etkin basõncõn belirlenmesinde Çizelge . 13; basõncõn bölüştürülmesinde Madde 1.23
esaslarõ göz önünde bulundurulmalõdõr.
1.25 - ISI ÜRETİCİSİ ISITMA GÜCÜ VE ISITMA YÜZÜ BÜYÜKLÜĞÜNÜN

BELİRLENMESİ
Boru çaplarõnõn belirlenmesi esas õsõ yüklerinin toplamõ Qk . (kcal/h) esas alõnarak õsõ üreticisinin õsõtma
gücü saptanmalõdõr.
Bulunan bu Qk õsõtma gücü ve kazan õsõtma yüzeyi verdisi (Madde 0.2.58) esas alõnarak õsõ üreticisi
(kalorifer kazanõ) õsõtma yüzeyi,
Qk
Ak = .(1 + Z R ), (m 2 )
k
8) 20 m ve daha uzun yatay boru devreli tesisat.
18
Burada;
Qk = Kazan õsõtma gücü, (kcal/h),

2
k = Kazan õsõtma yüzeyi verdisi (Madde 0.2.58) (kcal/m h),
ZR = Yüzde ile belirlenen bir artõrõm katsayõsõdõr ve yerine göre:
a)1 Ana dağõtma 'borularõnõn (TS 2192) sõcak hacimlerden õsõ yalõtõmlõ olarak geçmesi ve kolonlarõn
duvar üstünde bulunmasõnda ZR = 0,05
b) Ana dağõtõm borularõnõn soğuk hacimlerden yalõtõmlõ olarak geçmesi ve kolonlarõn duvar üstünde
bulunmasõnda ZR=0,10
c) Ana dağõtma borularõnõn soğuk çatõ arasõndan õsõ yalõtõmlõ olarak geçmesi ve kolonlarõn dõş
duvarlara açõlmõş kanallara (tesisat bacalarõna yerleştirilmesinde ZR = 0,15 dir.
1.26 - ISI EŞANJÖRÜ ISITMA YÜZEYİ BÜYÜKLÜ-GÜNÜN BELİRLENMESİ (TS

1996)
Isõ eşanjörü õsõtma yüzeyi büyüklüğü,
Qk
A= .(1 + Z R ), (m 2 )
k .∆t m
bağõntõsõyla hesaplanmalõdõr. Burada;
Qk = Isõ eşanjörü õsõtma (Madde 1.25) ,(kcal/h),

k = Isõ eşanjörü birim õsõ geçirme katsayõsõ, õsõtan akõşkan sõcaklõğõna ve akõm hõzõna bağlõ
2
olarak hesaplanmalõdõr) (kcal/m /h),
ZR = Isõ eşançöri õsõtma yüzeyi kirlenme ve soğuma artõrõmõ katsayõsõ, ZR = 0,25,
∆tm = Logaritmik ortalama sõcaklõk, (°C),
dõr.
NOT - Isõ eşanjörünün boyutlandõrõlmasõnda TS 1966 göz önünde bulundurulmalõdõr.
1.27 - DOLAŞIM POMPASI VERDİSİ (V)

Dalaşõm pompasõnõn verdisi, õsõtma tesisatõnda birim zamanõnda (1 saat) litre olarak dolaşan sõcak su
miktarõdõr ve
Qk
V= ,l / h
t g − td
Burada;.
Qk = Isõ üreticisi õsõtma gücü (Madde 125), (kcal/h)
tg = Isõ üreticisi çõkõş suyu sõcaklõğõ, °C,
td = Isõ üreticisi dönüş suyu sõcaklõğõ, °C,
dõr.
1.28 - GENLEŞME HACMİ (Vg)

Genleşme hacmi, sõcak sulu bir õsõtma tesisatõnda bulunan tüm hacim suyun, 10°'den tm = (tg + td)/2
°C'a kadar õsõtõlmasõ sonucu oluşan genleşme miktarõdõr (birimi litredir).
1.28.1 - Atmosfere Açõk Genleşme Deposu Hacmi
19
8Vs
Vg = , (l )
100
Burada;
Vg = Genleşme hacmi
Vs = Tesisatõn tüm(boru,õsõtõcõ,kovan,vana vb. hacmi,l,
dõr.
Uygulama projeleri düzenlemeden , yapõnõn yaklaşõk ilk maliyet kestirmesi(tahmini)için genleşme

hacmi,
Vg = 0,0025 Q(l)
bağlantõsõyla da hesaplanabilir.
Burada;
Qk = Isõ üreticisi õsõtma gücüdür (birimi kcal/h).
NOT - Atmosfere açõk genleşme deposunun hacmi, yukarõdaki bağõntõdan bulunan genleşme hacminin
iki katõ büyüklüğünde seçilmelidir.
- Genleşme deposu, boyut ve biçim bakõmõndan olabildiği kadar TS 713'e uygun biçimde seçilmelidir.
1.28.2 - Atmosfere Kapalõ Genleşme Deposu

Atmosfere kapalõ genleşme deposu hacmini,
- Tesisatõn tüm su hacmi (Vs), Madde 1.28.1),
- Sistemin işletme sõcaklõğõ ile normal su sõcaklarõ arasõndaki fark,
- Suyun depoya ilk girişinde genleşme deposundaki hava basõncõ,
- Sistemin çalõşma basõncõ, çoğunlukla - ancak her zaman değil - en düşük kotta bulunan õsõ
üreticisinin yüksekliği, genleşme deposu ve sistemin en yüksek noktasõ arasõndaki kot farkõ,
- Dolaşõm pompasõ manometrik yüksekliği,
- Dolaşõm pompasõnõn õsõ üreticisi ile genleşme deposuna göre konumu,
etkiler.
Kapalõ Genleşme deposunun hacmi,
(0,000738t − 0,03348)Vs
Vg = (m 3 ) 9)
Pa Pa
−
Pf Po
bağõntõsõndan hesaplanmalõdõr.
Burada;
3
Vs = Genleşme deposunun en küçük hacmi (m )
3
Vs = Isõtma sisteminin (bütün boru, vana, radyatör, õsõ üreticisi Vb.) toplam su hacmi (m )
t = En yüksek (max) (TS 3390) (°C),
Pa = Genleşme deposunun ilk kez doldurulmasõnda suyun genleşme deposuna girişindeki (salt) ba-
sõnç; çoğunlukla atmosfer basõncõdõr (kPa),
Pf = Deponun doldurulmasõndaki depo içindeki salt basõnç veya en küçük (min) salt basõnç (kPa),
Po = Genleşme deposunun karşõlaşabileceği en yüksek (max) salt basõnç (TS 3390) (kPa), dõr.
9) Bu bağõntõ, 70 . 140°C arasõndaki su sõcaklõklarõ için geçerlidir. Daha yüksek sõcaklõklar için ter-
modinamik ve basõnçlõ kaplara ait kurallar uygulanmalõdõr
20
1.29.3 - Kapalõ Genleşme Deposunun Projelendirilmesinde Göz Önünde

Bulundurulmasõ Gereken Kurallar
1.28.3.1 - Dolaşõm Pompasõnõn Etkisi

Kapalõ sistemlerde, gerekli en küçük Pf ve en büyük P0 basõnçlarõ pompanõn çalõşmasõyla sistemdeki
basõnç dalgalanmalarõ üzerine pompa ve depo konumlarõna bağlõ olarak değişebilir.
Pompanõn çalõşmasõyla sistemdeki basõnç artmasõ veya azalmasõ, pompa ve kapalõ genleşme
depolarõnõn konumlarõna bağlõdõr.Pompa, kazan ve genleşme deposuna su basacak şekilde
yerleştirildiğinde sistemde bir basõnç artõşõ olur.
1.28.3.2 . Genleşme Deposunun Bağlantõ Noktasõ

Genleşme deposu dolaşõm pompasõnõn emme ağzõna yakõn bir noktaya yerleştirildiğinde pompa
işletme ye girdiğinde pompanõn emme tarafõnda bir basõnç değişmesi olmamasõna karşõn, sistemde bir
basõnç artõşõ olur. Tersi durumda genleşme deposu pompa basma tarafõna yerleştirildiğinde, pompa
çõkõşõnda bir basõnç değişimi olmamasõna karşõn, sistemin pompa emiş tarafõnda bir basõnç azalmasõ
olur.
Pompa, kazandan ve genleşme deposundan su emerek sisteme bastõğõnda pompa basõncõ, sistem
basõncõnõ artõrõcõ yönde etki yapar,
1.28.3.3 - Basõnç Değerlerinin Seçilmesi

100°C'nin altõnda çalõşan sistemlerde, gerekli en düşük basõnç Pf = sistem genleşme deposu üstünde
kalan kot farkõ + havalandõrma için gerekli basõnç farkõ olarak seçilmelidir.
P0 (en yüksek basõnç), sistemin en küçük işletme basõncõna sahip õsõtma tesisatõ elemanlarõnõn
(çoğunlukla kazan veya güvenlik vanasõdõr) basõncõna ve onunla genleşme deposu arasõndaki düşey
kot farkõna bağlõdõr. Bu düzenleme biçimi, manometrik basma yüksekliği büyük olan pompalar için
elverişlidir.
1.28.3.4 - Genleşme Deposunun Boyutlandõrõlmasõ

Kapalõ genleşme deposunun en küçük hacimde olmasõ ve sistemin güvenlikle çalõşmasõnõn sağlanma-
sõ için projelendirmede TS 2736 göz önüne alõnarak gerekil araştõrmalar yeterince yapõlmalõdõr.
Genleşme deposunun et kalõnlõklarõ, işletme basõncõ ve sõcaklõklarõna göre TS 2736 ve TS 377'ye

uygun olarak projelendirilme!i ve güvenlik düzenleriyle donatõlmalõdõr.
1.29 - GÜVENLİK BORULARININ KILMASI

Sõcak sulu õsõtma sistemlerinde õsõ üreticileri bir gidiş ve bir dönüş güvenlik borularõyla donatõlmalõdõr.
Güvenlik borularõ TS 2796 ve TS 2797'e uygun olmalõdõr.
1.29.1 - Gidiş Güvenlik Boru Çapõnõn Belirlenmesi

Gidiş güvenlik borusunun çapõ
Qk
d g = 15 + 1,5 ,(mm)
1000
1.29.2 - Dönüş Güvenlik Borusunun Çapõnõn Belirlenmesi

Dönüş güvenlik borusu çapõ,
Qk
d d = 15 + ,(mm)
1000
21
Bağõntõlarda geçen Qk - kazan õsõtma gücü (kcal/h) dür (Madde 1.25).
NOT - 1 Güvenlik borularõnõn iç çapõ en az 25 mm olmalõdõr.
NOT - 2 Güvenlik borularõ TS 2796'a uygun olarak kazan üzerindeki düşey boru parçasõnõn (güvenlik
borusunun yatay gitmeye başladõğõ noktaya kadar) 10 katõndan daha çok yatay olarak
götürülmemelidir.
1.30 - GÜVENLİK VALFI (VENTİLİ) VE GÜVENLİK SİFONU

Her buhar üreticisi TS 2736 ve TS 2838'e uygun olarak her birinin iç çapõ en az 38 mm olan en az 2
tane güvenlik düzeniyle donatõlmalõdõr.
İki güvenlik valfõ kullanõldõğõnda her valf, birbirinden bağõmsõz çalõşabilecek ve buhar hacimleriyle
doğrudan ilişkili olacak şekilde projelendirilme ve yerleştirilmelidir.
Güvenlik valfõ besleme borusu üzerinde hiç bir kesici tesisat elemanõ bulunmamalõ ve kesit daralmasõ
olmamalõdõr.
2
0,5 bar (0,5 kgf/cm ) işletme basõnçlõ buhar üreticileri de, iki güvenlik düzeninden biri güvenlik sifonu
olmalõdõr.
Güvenlik sifonu anma çapõ, õsõ üreticisinin ürettiği buhar veya õsõ miktarõna göre Çizelge - 24 veya TS
2838 den saptanmalõdõr.
Güvenlik ventili biçim ve boyut bakõmõndan TS 494'e uygun olarak boyutlandõrõlmalõdõr.
1.31 - DOĞAL AKIMLI ETKİN BASINÇLI TESİSLERDE SOĞUMANIN GÖZ

ÖNÜNDE BULUNDURULMASI
Üstten dağõtmalõ doğal akõmlõ õsõtma ağõnda etkin basõncõn hesaplanmasõnda. Çizelge - 21 de
gösterilen ek basõnç değerleri göz önüne alõnmalõdõr.
1.32 - ISITICI YÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİNDE ARTIRIM KATSAYILARI

Üstten dağõtmalõ doğal akõmlõ õsõtma ağõnda, õsõtõcõ õsõtma yüzeyleri, Çizelge - 22 de gösterilen
oranlarda arttõrõlarak projeye geçirilmelidir.
1.33 - SICAKLIKLARIN SEÇİLMESİ

Çok geniş ve yaygõn (20 m ve daha uzun yatay borulu) tesislerde, kazan çõkõş suyu ile kazan dönüş
suyu arasõnda çok büyük bir sõcaklõk farkõnõn oluşmasõnõ önlemek için, en elverişsiz õsõtõcõdaki
(radyatör) sõcaklõk düşümü 15°C den daha büyük alõnmamalõdõr. Isõ üreticisine en yakõn ve en uzaktaki
õsõtõcõlardaki sõcaklõk düşümlerinin saptanmasõnda Çizelge - 23 esas alõnmalõdõr. Çizelge dõşõ farklõ
sõcaklõk düşümleri, enterpolasyonla bulunmalõdõr.
1.34 - BORU SOĞUMASI SONUCU ISITICI YÜZEYLERİ ARTIRIM KATSAYISI

Isõtma suyunun gidiş borularõnda soğumasõna karşõn, õsõtõcõ (radyatör) õsõtma yüzeyleri, Çizelge - 15
deki oranlarda arttõrõlarak, õsõtõcõ gruplarõnõn büyüklüğü saptanmalõdõr.
1.35 - tm= 80°C'DEN FARKLI SICAKLIKLAR İÇİN DÜZELTME KATSAYISI

t m = 80°C 'den farklõ sõcaklõklar için, Çizelge - 26, 27 ve 32 esas alõnmalõ ve buradan bulunacak
değerler, Föy - 6 dan alõnacak faktörle düzeltilmelidir.
1.36 - BÖLGESEL VE UZAKTAN ISITMADA POMPA BASINCI

Projelendirmede doğal akõm etkin basõnç ile pompa basõnç sõnõrlarõ, gerektiğinde ilk tesis ve enerji
tüketim giderleri toplamõ en az olacak şekilde, saptanmalõdõr.
Bölgesel ve uzaktan õsõtma sistemi uygulanan õsõtma tesislerinde ekonomik pompa basõncõ, ilk tesis ve
e-nerji tüketim giderleri toplamõ en az olacak şekilde belirlenmelidir.
22
1.37 - YÜKSEK YAPILARDA ETKİN BASINCIN HESABI

Yüksek yapõlarda (6 kattan çok katlõ binalar) etkin basõnca göre
- Pompa basõncõ +1/2 doğal akõm etkin basõncõna göre veya

- Yaygõn tesislerde, düşey kolonlar doğal akõm etkin basõncõna, yatay borular pompa basõncõna göre
yahut
- Uygun pompa basõncõ seçilmek suretiyle hesaplanarak belirlenmelidir.
Dolaşõm pompasõ, kazan çõkõşõna yerleştirilecek şekilde projelendirilmelidir.
2 - PROJELENDİRME KOŞULLARI
Kalorifer tesisatõ projeleri (TS 3419);
- Öneri projesi ve raporu,
- Ön (avan) proje ve raporu,
-Uygulama projesi ve raporu,

-Ayrõntõ projeleri,
-Raporlar, hesaplar ve projeler
-Malzeme listesi (isteniyorsa), olarak hazõrlanmalõdõr.
2.1 - ÖNERİ PROJESİ VE RAPORU

Öneri projesi ve raporunda (TS 3419);
Binanõn uygun ölçekte (1/200-1/500 vb.) ölçülü, kotlu, yönlü durum planõ düzenlenerek, bu plan
üzerinde kanalizasyon, şehir suyu, havagazõ ağõnõn yeri ve durumlarõ,
Binanõn bulunduğu yerdeki elektrik durumu (voltaj, frekans, elektrik kesikliği vb.) ile en yakõn
enerji hattõ ve dağõtõm (transformatör) merkezinin yeri,
Binanõn ve bölümlerinin kullanma amacõ, özelikleri, -varsa- bina sahibinin istemleri,Binanõn bulunduğu
bölgede kömür yağyakõt (fueloil), gaz yakõt vb. gibi yakõtõn ve elektriğin birim fiyatlan; gereğinde
belgelenerek,
Binanõn kullanma amacõna uygun olarak uygulan^masõ düşünülen õsõtma sisteminin (ilk tesis, işletme ve
bakõm giderleri bakõmõndan), diğer sistemlerle karşõlaştõrõlmasõ yapõlarak verimlilik hesaplarõ ve buna
göre öncelik sebepleri,
Duman bacasõ, yanma için temiz hava menfezi,pis hava atma bacasõnõn yaklaşõk boyutlarõ ve
yapõdaki yerleri (TS 2192),
Duman bacasõnõn özellikleri; doğal veya zorunlu çekimli olup almayacağõ; duman borusu (kanalõ)
yatay uzunluğu (TS 2165),
Kazan dairesinin, yeri; binanõn simetri merkezine göre konumu,

Kazanlarõn kazan dairesine alõnmasõ ve gerektiği cinaslarõ (kazan, eşanjör, boyler, basõnçlõ
havatankõ (hidrofor) yakõt deposu, pompa vb.) ve bunlarõn yerleştirilmesi durumlarõ,
Kazanlarõn kazan dairesine alõnmasõ ve gerektiği zaman kazan dairelerinden dõşarõ çõkarõlmasõ olanaklarõ
ve projelendirmede bunlar için alõnan önlemler (TS 1257 ve TS 2192),
Yağyakõt tankõ olabildiği kadar TS 458 ve TS 712' ye uygun biçim ve boyutta seçilerek tankõn yeri ve
büyüklüğü; kömürlü tesislerde kömür alma, kül, ve cüruf atma sistemleri, kömürlü tesislerde TS 1257 göz
önüne alõnarak, kömürlük deposu ve kazan dairesi boyutlarõ,
Seçilen sistemle ilgili olarak, tesisat için gerekli hacimlerin yeri ve bu hacimlerin yaklaşõk ölçüleri bu
hacimlere yerleştirilmesi düşünülen pompa, aspiratör, vantilatör vb. gibi tesisat elemanlarõnõn
yaklaşõk ölçü ve büyüklükleri,
Kullanma suyu tesisatõ (sõhhi tesisat), õsõtma havalandõrma, klima vb. tesisat elemanlarõyla, kalorifer
tesisatõ elemanlarõnõn birikirine göre konumlarõ,
23
Binada oturacaklarõn durumlarõna göre en az iyi yasam koşullarõ (konfor düzeyi) durumlarõ ve bu
koşullarõn gerçekleştirilebilme olanaklarõ,
Genleşme deposunun yaklaşõk ölçüleri, çatõya yerleştirilmesi, güvenlik ve havalõk borularõnõn ge-
çeceği hacimlerin ve bunlarõn uygun olup olmadõğõ (TS 2796),
Durum planõna göre; bina yüzlerinin' korunma durumlarõ, etkin rüzgârõn esiş yönü,
Kalorifer tesisatõ elemanlarõnõn, kullanma suyu tesisatõ, havalandõrma tesisatõ vb. göre uygulanma
durumu, bina içi vs bina dõşõ tesisat kanalõ ve bacalarõnõn oluşturulmasõ olanaklarõ, bunlarõn yaklaşõk
ölçüleri (TS 2167),
Projelendirmeye esas alõnacak yerel projelendirme dõş havõ sõcaklõğõ, projelendirme iç hava sõcaklõklarõ
işletme tipi, oda özelliği, yapõnõn õsõ özelliği, yapõda kullanõlmasõ düşünülen yapõ malzemesi; ve bunlarõn
õsõ tekniği yönünden özellikleri vb.
Önerilen sisteme ilişkin 1/100 - 1/200 veya en çok 1/500 ölçekli yerleştirme planlarõ, açõklayõcõ ilke
şemalarõ,ayrõntõlõ bir şekilde verilmelidir;
2.2 - ÖN (AVAN) PROJE VE RAPORU (ÖLÇEK= 1/100) (TS 3419).

Ön proje ve raporunda, öneri projesi ve raporunda kabul edilen esaslar da göz önünde bulundurularak;
Isõ kaybõ hesaplarõna esas alõnacak olan çeşitli yapõ bileşenlerinin õsõ iletkenliği hesap değerleri (λh,
Çizelge-17),
TS 825 ve yetkili Kuruluşlarca yürürlüğe konan kurallar da göz önüne alõnarak, dõş hacimleri
çevreleyen elemanlarõn en az õsõ geçirme dirençleri,
Isõ kaybõ hesabõna esas alõnacak komşu hacimlerle çevrili õsõtõlmayan hacimlerin sõcaklõklarõ (Çizelge - 3),
Isõtõlma istenen odalarõn iç sõcaklõklarõ (Çizelge-2),
Isõ kaybõna esas alõnacak projelendirme dõş hava sõcaklõğõ ve rüzgâr durumu (Çizelge -1),
Pencerelerin vs kapõlarõn õsõ geçirme katsayõlarõ(Çizelge - 6),
İşletme tipi ve uygulanacak artõrõm katsayõlarõ (Çizelge - 4, Çizelge - 5),
Oda özelliği (Çizelge - 8 ve 9), yapõnõn õsõ özeliği {Çizelge -10),
Yüzeysel õsõ iletim katsayõsõ ve direnci (Çizelge 11); hava tabakalarõnõn õsõ geçirme katsayõlarõ
(Çizelge - 12 )
Arada sõrada õsõtõlan yapõlarda (Madde 1.14.1) eşdeğer õsõ geçirme katsayõsõ, t. ve ta sõcaklõk değerleri,
Toprakla sõnõrlanan özel yapõlarda (Madde 1.14.3)h/xe, m-ortalama õsõ geçirme katsayõsõ, tat;, ta,
at - değerleri,
Hal, fabrika vb. yapõlarda iç hava iletim katsayõ sõ, pencere k-õsõ geçirme katsayõsõ (Madde 1.14.4),
Yüksek yapõlarõn õsõ kaybõ hesabõnda her kata uygulanmasõ düşünülen, artõrõm katsayõsõ (Madde
1.14.5),
işletme rejimi (Madde 9.2.15) ve bununla ilgili esas değerler,Isõtma sisteminde kullanõlacak suyun
nereden sağlanacağõ ve suyun sertlik derecesi ve gerektiğinde pH.değeri.
Isõtma sisteminde kullanõlacak elektriğin (voltaj,frekans, sürekliliği vb.) durumu,
Binanõn mimari durumuna göre seçilen õsõtõcõ tipleri, õsõtõcõnõn büyüklüğü ve bunlarõn kat planlarõmdaki
yerleri (TS 1499),
24
Yatay ve düşey olarak yerleştirilecek kalorifer borularõ ile tu borularõn yatay ve düşey betonarme taşõyõcõ
elemanlarõna göre konumlarõ, bu elemanlarda ağõlacak deliklerin, yaklaşõk ölçü ve koordinatlarõ (TS
2192)
Kullanõlacak õsõ yalõtõmõ malzemesi, tesisat elemanlarõna uygulanacak õsõ yalõtõmõ kalõnlõklarõ,
Isõ üreticileri, ana dağõtma ve toplama (TS 2182) borularõn dolaşõm pompalan, bunlarõn yaklaşõk
ölçüleriyle yerleştirilmeleri,
Yatay ve düşey konumlu tesisat: borularõnõn genleşmelerinin karşõlanmasõ için, alõnacak önlemler ve
kullanõlacak düzenleyici tipi ve yaklaşõk ölçüleri,
Genleşme ve havalõk konularõnõn yerleştirilmesi,
Buharlõ õsõtmalarda alt ve üst yoğunlaşma suyu depolarõnõn yaklaşõk boyutlarõ, 'bunlarõn yerleştirilmesi,
yoğunlaşma suyu ayõrõcõlarõnõn tip ve büyüklükleri ve bunlarõn yerleştirilmesi,
Yağyakõtlõ (fuel - oil) tesislerde, tesisat elemanlarõnõn yerleştirilmesi, yaklaşõk büyüklükleri,

Kömürlü tesislerde, kazanlarõn beslenmesi, kül ve cürufun kazan dairesinden uzaklaştõrõlmasõ so-
runlarõ,
Isõtma sistemine uygulanmasõ düşünülen otomatik kontrol sistemi ve bunun ilke şemalarõ ve tesisat
elemanlarõnõn yaklaşõk boyutlarõ,
İnce kesik çizgilerle çizilmiş kullanma suyu tesisatõ vb. tesisat elemanlarõnõn, kalorifer tesisatõna
göre konumlan,
Bina içi ve bina dõşõ tesisat kanallarõ ve bacalarõnõn konumlan ve yaklaşõk ölçülen (TS 2167),
Niş içine alõnacak õsõtõcõlarõn boyutlarõ, bunlara nişin yapmasõna uygun olarak uygulanacak artõrõm
katsayõlarõ,
Belirtilerek kalorifer tesisatõ ön proje ve raporu düzenlenerek, proje mimarõna ve statik mühendisine
onaylattõrõlmalõdõr.
2.3 - UYGULAMA PROJESİ VE RAPORU (ÖLÇEK1/50) (TS 3539)

Madde 2.2 de kabul edilen esaslar da göz önüne alõnarak, uygulama projesinin düzenlenmesinde kulla-
nõlmak üzere, uygulama raporunda:
Binaya uygulanacak kesin õsõtma sistemi,
Binanõn bulunduğu bölge (normal veya rüzgârlõ),
Binanõn durumu (korunmuş veya serbest vb.),
Binanõn özeliği (kat ve daire sayõsõ, kat yükseklikleri, blok apartman, tek ev, bahçeli ev, yük
sek yapõ vb.),işletme durumu (işletme tipi Madde 0.2.15),
Binanõn õsõ gereksinmesinin hesaplanmasõnda esas alõnacak projelendirme dõş ve iç hava sõcaklõklarõ;
õsõtõlmayan hacimlerin sõcaklõklarõ,
Binada kullanõlacak yapõ malzemelerinin cinsi ve õsõ özelikleri, bu özeliklere göre yapõ
bileşenlerinin õsõ geçirme katsayõlarõ,
TS 825 ve yetkili kuruluşlarca uygulamaya konan kurallara uygun olarak õsõ korunmasõ için alõnacak
önlemler ve bunlarõn gerçekleştirilmesi olanaklarõ,Isõ kaybõ hesabõnda kullanõlacak, normal ve özel
yapõlan için, büyüklükler,
Hava film katsayõlarõ (Madde 0.2.39 ve Madde 05.40),
Her odaya alt birleşik ortalama õsõ geçirme katlayõş: (Madde 0.2.53),
25
Yapõ elemanlarõnõn bünyesinde bulunan yatay ve düşey hava tabakasõ elemanlarõna ait õsõ geçirme
direnci 3 katsayõlarõ (Çizelge - 12),belirlenmelidir.
Uygulama proje raporunda belirlenen değerler esas alõnarak 1/50 ölçekli kalorifer tesisatõ uygulama
projesi;
Isõ kaybõ hesabõ yapõlacak odalarõn numaralarõnõn ,(Föy - 1.1), özden geçirilmesi,
Her odanõn artõrõmlõ õsõ kaybõ (Madde 0.2.34) hesaplanarak, her odanõn õsõ gereksinmesinin sap-
tanmasõ ve bunun planlarõna işlenmesi,
Isõ gereksinmesi ve oda sõcaklõğõna göre õsõtõcõ gruplarõ büyüklüğü ve sayõlarõnõn saptanmasõ ve
bunun kat planlarõna yerleştirilmesi,Kolon şemalarõnõn 1/50 ölçeğinde hazõrlanmasõ,
Kolonlarõn yerlerinin saptanmasõ ve numaralanmasõ,
Betonarme ve mimari projelere uygun olarak aks numaralarõnõn kat planlarõna işlemesi,
Isõtõcõ gruplarõnõn Föy - 1'e uygun olarak kat planlarõna ve kolon şemasõna işlenmesi,
Kolon şemasõ, kat planlan ve tüm boru ağõnõn sistemde düzgün bir basõnç dağõlõmõ yaratacak; her
õsõtõcõya yeterli miktarda ve sõcaklõkta õsõtõcõ akõşkan gidecek biçimde düzenlenmesi ve bu şekilde
düzenlenen boru şemasõ ve kat planlarõyla tüm boru şebekesindeki vana, valf, musluk, değişmez nokta
vb. işaretlenmesi,
NOT - Boru şebekesi kat planlan, boru kolon şemasõ vb. düzenlenmesinde;
Yüksek yapõlarda ağõrlõk farkõnõn doğurduğu etkin basõnç da göz önüne alõnarak tüm katlardaki
õsõtõcõlara yeter miktarda ve sõcaklõkta õsõtõcõ akõşkanõnõn gitmesi,
Bölgesel ve uzaktan õsõtma sistemlerin de tüm boru devrelerinde eşit ve düzgün basõnç düşümünün
oluşturulabilmesi, için gerekli önlemler alõnmalõ ve yüksek yapõlarda her õsõtõcõ iki ayar valfõ ile
donatõlmalõdõr.
Kat planõ ve kolon şemasõ üzerinde, en elveriş siz õsõtõcõ devresinden başlanarak ve boru devreleri
numaralanarak, boru devrelerinin belirlenmesi
Kolon şemasõnda ve kat planlarõnda her devrenin õsõtõcõ gruplarõnõn gerçek güçlerini yansõtan yüklerinin
ve boru uzunluklarõnõn, boru devreleri üzerine yazõlmasõ,
Her devrede bulunan dirsek, deve boynu, T - parçasõ, õsõ. üreticisi, õsõtõcõ, vana vb. tesisat eleman
larõnõn saptanarak bunlarõn, özel direnç değerlerinin bir çizelgede gösterilmesi,
Boru çanlarõnõn, õsõtõcõ akõşkanõn özeliği ve sõcaklõk düşümü (farkõ) göz önüne alõnarak, Föy - 9
Çizelge - 26, 27, 28, 29, 30, 31 ve 32'den uygun olanõndan yararlanarak doldurulmasõ ve boru çap
larõnõn belirlenmesi ,
NOT - Boru çaplarõnõn hesaplanmasõnda, en uygunsuz boru devresinden başlamak üzere tüm boru
devreleri göz önünde bulundurulmalõ ve kesinlikle tüm sistemde basõnç dengelenmesi sağlanmalõdõr.
Bunun için:
Yüksek yapõlarda, bölgesel ve uzaktan õsõtma sistemlerinde boru ağõ (şebekesi), olabildiği kadar
simetrik düzenlemeli ve her boru devresinde eşit basõnç düşümü sağlanacak biçimde boru çaplan
seçilmelidir; bunun için gerektiğinde basõnç düşürme bilezikleri kullanõlmalõdõr.
Doğal akõmlõ üstten dağõtmalõ õsõtma sistemlerinde, boru ağõnda oluşan etkin basõncõn hesaplanmasõnda
(Çizelge - 13) su sõcaklõğõ soğumalarõ göz önüne alõnmalõdõr,
Penetrasyon sayõlarõnõn hesaplanmasõn da kullanõlacak değerler Föy - 4 den alõn-,

malõdõr.
26
Föy - 7 ye göre hesaplanan toplam õsõ gereksinmesi esas alõnmak suretiyle yõllõk yakõt miktarõ (Madde
0.2.59) hesaplanarak, TS 1257 ve TS 2192'e uygun olarak yakõt deposu büyüklüklerinin, belirlenmesi,
2 2
Yağyakõtla (fuel - oil) çalõşan tesislerde, 5 m õsõtma yüzeyine kadar 1,2 kg/m ; 5 mz den daha büyük
2
õsõtma yüzeyli kazanlarda 1,0 kg/m yakõt tüketimi kabul edilerek, yakõcõ (brülör) büyüklüğü tipi ve
sayõsõnõn saptanmasõ,
Yağyakõt tesislerde, tesiste yakõlacak yağõn özelliği saptanarak (TS 2177) projelendirmede gerekli
önlemlerin alõnmasõ,
Duman bacasõ kesit, TS 2165'e göre kazan gücü ne uygun olarak hesaplanarak, projede bacanõn
yerleştirilmesinin yapõlmasõ,
Duman toplama (TS 2192) borusu (kanalõ) kesitinin, duman bacasõ kesitinin en az %20 fazlasõ ile
hesaplanmasõ ve dikdörtgen kesitli' kanallarda, kenar oranlarõnõn en çok 1/1,5 olarak saptanma sõ
(TS 1257),
Temiz hava için gerekli temiz hava menfezi (penceresi) duman bacasõ kesitinin (TS 2192), katõ ve
yağyakõtta toplam duman bacasõ kesitinin en az % 50 si; gaz yakõtlõ tesislerde, alt sõnõr değeri 300 cm2
olmak koşuluyla, '100 kcal/h başõna en az 5 cm2 alõnarak hesaplanmasõ ve bunun projede ger
çekleştirilmesi,
Atõk hava atma bacasõ kesitinin ,alt sõnõr değeri 200 cm2 olmak koşuluyla, toplam duman bacasõ
kesitinin en az %25'i olarak hesaplanmasõ ve bunun projede gerçekleştirilmesi,
Dolaşõm pompasõ büyüklüğü hesaplanarak pompanõn verdiği güç, manometrik yükseklik verim, devir
sayõsõ vb. özeliklerinin saptanmasõ ve bu özelliklerin projeye işlenmesi,
Genleşme deposu hacminin hesaplanmasõ, hesapla bulunan hacmin iki katõ büyüklüğündeki deponun
yerleştirilmesi ve bağlantõlarõnõn projede gösterilmesi,
Güvenlik düzenlerinin tipi ve büyüklüklerinin saptanmasõ, yerleştirilmesi, bağlantõlarõnõn projede

gösterilmesi,
Otomatik kontrol sistemin tipinin ve büyük.Kiklerinin seçilmesi, projelendirilmesi,
Otomatik kontrol vanalarõnõn tipi, Kv veya Cv değerleri ile anma büyüklüğünün (çapõnõn) (DN)
belirlenmesi, bu değerlerin projeye işlenmesi,
Otomatik kontrol, õsõtõcõ besleme ve güvenlik düzenlerine ilişkin akõm semalarõnõn verilmesi ve bu
şerhalarda tesisat cihazlarõnõn büyüklük ve özelliklerinin verilmesi.
Titreşim kaynağõ tesisat elemanlarõnõn ses soğurucularõnõn (absorberlerinin) büyüklüklerinin

hesaplanmasõ, tesisata yerleştirilmesi, bunlarõn boyutlandõrõlmasõ,
Isõtma cihazla ve tesisat borularõna uygulanmasõ kararlaştõrõlan õsõ yalõtõmõ malzemesi cinsi ile,
yalõtõm kalõnlõklarõnõn cihazõn büyüklüsüne ve boru çapõna bağlõ olarak projede gösterilmesi, õsõ
yalõtõm dirençlerinin olabildiğince TS 825 ve yetkili kuruluşlarca yürürlüğe konan kurallara
uygun değerlerde tutturulmasõ,
Kullanma suyu (sõhhi tesisat) tesisatõ, õsõtma havalandõrma, klima, elektrik vb. tesisat elemanlarõnõn,
õsõtma tesisatõ borularõ ile uyuşturulmasõ,
Tesisat borularõnõn betonarme yatay ve düşey elemanlarõn', delip geçtiği deliklerin ölçü ve koor-
dinatlarõ saptanarak bunlarõn betonarme ve mimari projeleri işlenmesi,sağlanarak düzenlenmeli ve
düzenlenen bu proje, proje mimarõna ve statik mühendisine onaylattõrõl-malõdõr.
2.4 - AYRINTI PROJELERİ (TS 3419)

Kalorifer tesisatõ uygulama projesinde gösterilen tesisat elemanlarõndan:
27
Kazan dairesi bulunan õsõ üreticisi dolaşõm pompasõ, gidiş ve dönüş ana dağõtma ve toplama borularõ
(TS 2192) yoğunlaşma suyu toplama tesisatõ vb. elemanlarõnõn yerleştirilmesi ve büyüklüklerinin
daha açõk olarak saptanmasõ için en az üç izdüşümündeki görünüşleri ile iki kesitinin 1/20 ölçeğinde
ölçülü olarak verilmesi,
TS 1257 ve TS 2192'e uygun olarak Duman toplama kanal veya borusunun bacaya en az % 10
eğimli olarak bağlanmasõ bu bağlantõnõn 1/20 ölçeğinde ve ölçülü olarak verilmesi,
ikinci derecedeki' (esanjör vb.) õsõ santrallarõnõn1/20 . 1/10 ölçeğinde ölçülü olarak en az üç izdüşüm
düzlemindeki görünüşlerinin verilmesi,
Kalorifer tesisatõ borularõnõn duvar, döşeme ve tavandan -geçiş yerine göre 1/2-1/5 ölçeğinde
ölçülü kesit görüşlerinin ve koordinatlarõnõn verilmesi,
Tesisat kanalõ ve bacaklarõnõn uygun noktalarõndan alõnacak 1/5 - 1/10 ölçeğinde enine ve boyuna
kesitlerin ölçülü olarak görünüşlerinin verilmesi,
Ana dağõtma (distribütör) ve ana toplama (kolektör) borularõnõn (TS 2193) 1/2, 1/5 ve 1/10 ölçekli
ve ölçülü yapõma ve yerleştirmeye esas ve TS 88'e uygun teknik resimlerinin verilmesi,
Pompa, yakõcõ, aspiratör vb. tesisat elemanlarõnõn titreşim soğurganlarõyla, zemine tutturulmasõna
ilişkin ve yapõma uygun 1/2, 1/5 ve 1/10 ölçeklerde ölçülü teknik resimlerinin verilmesi,
Yağyakõt tesisatõnõn akõm şemasõnõn verilmesi ve yağ yakma elemanlarõnõn güç ve özelliklerinin şema
üzerinde verilmesi,
Gaz yakõtlõ tesislerde, yakõcõ, gaz bataryalarõ, basõnç düşürme düzenleri ve güvenlik aygõtlarõnõn
bağlanmasõ, akõm şemalarõnõn verilmesi,
Isõtõcõlarõn 1/5 ölçeğinde ölçülü olarak yerleştirilmesi ve buna ilişkin yerleştirme teknik
resimlerinin ölçülü olarak verilmesi (TS 1499),
Boru askõ, destek, değişmez nokta, kayar mesnet (yatak), genleşme düzenleyicilerinin (kompansatör)
1/2, 1/5 ölçeğinde, yapõma ilişkin teknik resimlerinin veya uygulamaya olanak veren şemalarõnõn
verilmesi,
Ölçü, kontrol ve güvenlik nokta (kompansatör 1/2, 1/5 ölçeğinde yapõm ve yerleştirmeye esas teknik
resimlerinin verilmesi,
Açõk veya kapalõ genleşme depolarõyla yoğunlaç-ma, yakõt tankõ, günlük tank vb. yerleştirilmeye esas 1/5
. 1/10 ölçeğinde TS 88'e uygun teknik resimlerinin boylama şemalarõnõn verilmesi,
Yoğunlaşma suyu ayõrõcõlarõnõn (kondanstop) yerleştirilmeye esas 1/2 - 1/5 ölçeğinde ölçülü resimlerinin
bağlantõ şemalarõnõn verilmesi,
Bunlar üreticilerinde, üretici besleme ve güvenlik düzenlerinin yerleştirmeye esas 1/2 - 1/5 ölçekli teknik
resimlerinin verilmesi,
Besleme suyu hazõrlama tesislerinin 1/10 ölçeğinde ölçülü olarak en az izdüşüm düzlemindeki
görünüşlerinin verilmesi,
Ayrõntõ projelerinin hazõrlanmasõnda TS 88 ve TS1844 esaslarõnõn kesinlikle yerine getirilmesi,

sağlanarak detay projeleri düzenlenmelidir.
2.5 - RAPORLARIN, HESAPLARIN VE PROJELERÎN 'DÜZENLENMESİ
2.5.1 - Raporlarõn Düzenlenmesi

Kalorifer Tesisat raporlarõ A forma kayõtlara (TS 506} ve (TS 88, Mailde 1.3) daktilo makinesiyle, normal
el yazõsõyla veya siyah cini mürekkebi ile şablon kullanarak yazõlmalõdõr.
28
2.5.3 - Hesaplarõn Yapõlmasõ

Isõ kaybõ hesabõnda Föy - 7; õsõtõcõlarõn 9 formlarõ hesabõnda Föy - 8, boru çaplarõnõn hesabõnda Föy
kullanõlmalõdõr.
Boru hesaplarõnõn yapõlmasõnda ∆t = 1°C sõcaklõk düşümünde, doğal akõm etkin basõnçlõ tesislerde
0
Çizelge – 26 ve pompalõ õsõtma sistemlerinde Çizelge – 27 ∆t = 20 O sõcaklõk düşümünde, doğal akõm
etkin basõnçlõ tesislerde Çize!«;e - 28, pompalõ õsõtma tesislerinde Çizelge - 29; su ve buhar borularõnda
özel direnç değerlerinin saptanmasõnda Çizelge - 30; 0,5 atü işletme basõnçlõ tesislerde boru çaplarõnõn
belirlenmesinde Çizelge - 31: sõcak sulu õsõtma tesisatõn da (80 0C’ lik su sõcaklõğõnda) basõnç ve hõz
değerlerinin saptanmasõnda Çizelge – 32 kullanõlmalõdõr.
Üstten dağõtmalõ doğal tesislerde etkin basõncõn belirlenmesinde Çizelge - 21 deki artõm katsayõlarõ göz
önüne alõnmalõdõr.
Raporlara ilişkin hesap ve yazõlar Madde 2.5.1'de o düğü gibi A4 forma kâğõtlara yazõlmalõdõr.
2.5.3 - Proje Kağõtlarõ, Yazõ ve Çizelgeler

Projeler, TS 506 ve TS 88'e uygun boyuttaki saydam (aydõnger) kâğõtlara siyah çini mürekkebi ile çizilmiş
yazõlar ya normal el yazõsõ ya da şablon kullanarak yazõlmõş ve projenin şekillendirilmesinde Föy – 1 deki
veya TS 35Wdeki semboller kullanõlmõş olmalõdõr. Saydam projelerin kenarlarõ bantlanmalõ ve saydam
projelerden kopya edilmiş ozalit projeler TS 88 Madde 1.4 e uygun olarak katlanmalõdõr.
2.5.4 - Projelerin Renklendirilmesi

Kalorifer tesisatõ ozalit kopya projelerinin renklen dirilmesinde ve tesisat elemanlarõnõn boyanmasõnda,
- Sõcak sulu Isõtma Tesisatõnda:

- Sõcak su gidiş borusu = Açõk Kõrmõşa
- Sõcak su dönüş borusu = Açõk Mavi
- Isõtõcõlar = Açõk Mavi
- Vakum Buharlõ Isõtma Tesisatõnda:

- Buhar borusu = Turuncu
- Yoğunlaşma suyu borusu = Siyah
- Isõtõcõlar = Siyah
- Alçak Basõnçlõ Buharlõ Isõtma Tesisatõnda akõş kanlarõn belirtilmesi için:
- Buhar borusu = Turuncu

-Yoğunlaşma suyu borusu = Açõk Yeşil
- Isõtõcõlar = Açõk Yeşil
- Yüksek Basõnçlõ Buharlõ Isõtma Tesisatõnda:

- Buhar borusu = Portakal Rengi
- Yoğunlaşma suyu borusu = Koyu Yeşil
- Isõtõcõlar = Koyu Yeşil
- Kõzgõn sulu Isõtma Tesisatõnda

- Gidiş suyu borusu = Koyu Kõrmõzõ
- Dönüş borusu = Koyu Mavi
- Isõtõcõlar = Koyum Mavi
- Güvenlik Donanõmõnda:
- Gidiş borusu = Kõrmõzõ
- Dönüş borusu = Sarõ
- Havalõk borusu = Kahverengi
- Taşõma borusu = Zeytin Yeşil
- Doldurma borusu = Yeşil
- Yağ yakõt Tesisatõnda

- Yakõcõ besleme borusu = Sarõ
29
- Dönüş borusu = Sarõ

- Yakõt deposu =Sarõ
- Havalõk borusu = Kahverengi
- Yağ yakõt doldurma Borusu = Sarõ
renkleri kullanõlmalõdõr
2.5.5 - Malzeme Listesi (TS 3419)

Malzeme listesi uygulama ve ayrõntõ projelerine uygun olarak tesisat elemanlarõnõn;
- Sõra No,
- Adõ.
- TS -No,
- Miktarõnõ,
2
- Ölçü birimini (kg, mm, m, m vb.)
2
- Birim fiatõnõ (TL/kg, TL/m, TL/m vb.)
gösterecek şeklide düzenlenmelidir.
2 3
NOT - Listenin düzenlenmesinde kg, m, m , m vb. birimlerle belirtilen miktarlar (metrajlar), olabildiği
kadar ± °/o5 toleransla saptanmalõdõr.
2.6. YAZI ALANI

Kalorifer tesisatõ projelerinin her paftasõnõn sağ alt köşesine ve proje paftasõ A4 formasõna
katlandõğõnda en üstte kalacak şekilde 160 mm x 287 mm lik bir çerçeve içine bir yazõ alanõ
düzenlenmelidir.
Bu yazõ alanõnda:
Kalorifer tesisat, projesi düzenlenen yapõnõn bulunduğu yerin Ada ve Parsel numaralan,
70 mm x 20 mm lik bir alanda binanõn uygun ölçek çizilen durum planõ paftasõ düzenlenen katõn taralõ
veya boyalõ görünüşü,
Blok adõ, Kat No, Pafta No,
Mimari kot ve aks numaralarõ,
Paftanõn ölçeği,
- Tesisat projesi pafta No.
- Tesisat projesi düzenleyen tesisat mühendisinin
- Adõ Soyadõ,
- Diploma No,
- Oda Sicil No.
- Proje Mimarõnõn , Statik Mühendisinin, Elektrik
- Adõ Soyadõ,
- Diploma No
- Oda Sicil No,
- İmzalarõ
- Proje düzenleme tarihi,
- Projenin değişmesi halinde, değiştirilen projenin tarihi, pafta No,
- 70 mm x 100 mm boyutunda onay alanõ, bulun malõdõr.
30
Atõf Yapõlan Diğer Türk Standartlarõ
TS 88 TS 901
TS 298 TS 1257
TS 301 TS 1499
TS »69 TS 1844
TS 877 TS 1996
TS 381 TS 2165
TS 388 TS 2167
TS 415 TS 2192
TS 458 TS 2736
TS 481 TS 2796
TS 494 TS 2791
TS 506 TS 2838
TS 712 TS 3390
TS 713 TS 3419
TS 825 TS 3990
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
TADİL
TS 2164/Ekim 1983 "Kalorifer Tesisatõ Projelendirme Kurallarõ"
Standardõ Teknik Kurulumuzun 30 Mart 1998 Tarihli
Toplantõsõnda Aşağõdaki Şekilde Tadil edilmiştir.
GEREKÇE
Standard metninde malzemeden bahsederken yanlõşlõkla 'marka'nõn da zikredilmesi; bunun ise haksõz
rekabete yol açmasõ sonucu tadilâta karar verilmiştir.
ESKİ METİN (Madde 9.09 (sayfa 42):
...........................
b) Ekstrüze polistrol köpüğü : λh
3
-"Dow-Stroşavm FR" 30 kg/m 0,035 kcal/mh°C
3
-"Rotmate FR" 40kg/m 0,035 kcal/mh°C
YENİ METİN (Madde 9.09 (sayfa 42):
.................... λh
b) Ekstrüze edilmiş polistrol köpüğü ;
3 3
birim hacim kütlesine bağlõ olarak : 30 kg/m - 40 kg/m 0,035 kcal/mh°C
92
TS 2164/Ekim 1993 "KALORİFER TESİSATI PROJELENDİRME KURALLARI"

Standardõ Teknik Kurulumuzun 11 Mayõs 2000 Tarihli
Toplantõsõnda Aşağõdaki Şekilde Tadil edilmiştir.
ESKİ METİN
ÇİZELGE 6 - Kapõlarõn ve Pencerelerin k- Isõ Geçirme Katsayõlarõ (kcal/m2 h °C)
k k
KAPILAR 15 - Metal çerçeveli çift pencere 2,8
1)
1 - Dõş kapõ – ağaç 3,0 16 - Metal çerçeveli tek camlõ aydõnlõk 5,0
penceresi
2)
2 - Dõş kapõ – metal 5,0 17 - Metal çerçeveli çift camlõ aydõnlõk 3,0
penceresi
3 - Cam yünü dolgulu, ağaç çerçeveli 4,0 18 - Betonarme çerçeveli büyük vitrin 5,0
tek camlõ kapõ penceresi
4 - Cam yünü dolgulu, ağaç çerçeveli çift 2,0 19 - Boşluklu cam tuğladan yapõlmõş 2,5
camlõ balkon kapõsõ pencere
5- iç kapõ 2,0
İÇ PENCERELER
DIŞ PENCERELER 20 - Komşu hacme bakan tek pencere 3,0
6 - Ağaç çerçeveli tek camlõ pencere 4,5 21 - Komşu hacme bakan çift pencere 2,0
7 - Ağaç çerçeveli 6 mm aralõklõ çift 3,1
camlõ tek pencere SER PENCERELERİ
8 - Ağaç çerçeveli 12 mm aralõklõ çift 2,8
camlõ pencere 22 - FC=cam yüzeyi / FZ=zemin yüzeyi = 1,0 5,0
9 - Ağaç çerçeveli muntabõk pencere 2,2 23 - = 1,5 4,1
10.- Ağaç çerçeveli çift pencere 2,0 24 - = 2,0 3,6
11 - Metal çerçeveli tek pencere 5,0 25 - = 2,5 3,3
12 - Metal çerçeveli 6 mm aralõklõ çift 3,4
camlõ tek pencere 26 - = 3,0 3,0
13 - Metal çerçeveli 12 mm aralõklõ çift 3,1
camlõ tek pencere
14 - Metal çerçeveli muntabõk pencere 3,0
1) "Ağaç" kelimesi plâstik, sunî tahta vb. gibi suni gereçleri de kapsar.
2) "Metal" kelimesi çelik ve çelik olmayan alüminyum, bakõr ve alaşõmlarõ vb. gereçleri de kapsar.
93
YENİ METİN
ÇİZELGE 6.A - Ara Boşluk Dolgusuna Göre Çok Katlõ Camlarõn Isõ Geçirgenlik Kat Sayõlarõ
Cam Ara boşluk dolgusu cinsi

(Gaz konsantrasyonu ≥ 9C)
Tip Cam Normal yayõnõm Ölçüler mm Hava Argon Kripton SF6
derecesi
(Emissivite.e)
Çift cam Kaplamasõz cam 0,89 4-6-4 3,3 3,0 2,8 3,0
(Normal cam) 4-9-4 3,0 2,8 2,6 3,1
4-12-4 2,9 2,7 2,6 3,1
4-15-4 2,7 2,6 2,6 3,1
4-20-4 2,7 2,6 2,6 3,1
Tek kaplamalõ cam ≤ 0,4 4-6-4 2,9 2,6 2,2 2,6
4-9-4 2,6 2,3 2,0 2,7
4-12-4 2,4 2,1 2,0 2,7
4-15-4 2,2 2,0 2,0 2,7
4-20-4 2,2 2,0 2,0 2,7
4-9-4 2,3 2,0 1 ,6 2,4
4-12-4 1,9 1,7 1,5 2,4
4-15-4 1,8 1,6 1,6 2,5
4-20-4 1,8 1,7 1,6 2,5
4-9-4 2,1 1,7 1,3 2,2
4-12-4 1,8 1,5 1,3 2,3
4-15-4 1,6 1,4 1,3 2,3
4-20-4 1,6 1,4 1,3 2,3
4-9-4 2,0 1,6 1,3 2,1
4-12-4 1,7 1,3 1,1 2,2
4-15-4 1,5 1,2 1,1 2,2
4-20-4 1,5 1,2 1,2 2,2
Üçlü cam Kaplamasõz cam 0,89 4-6-4-6-4 2,3 2,1 1,8 2,0
(Normal cam) 4-9-4.9-4 2,0 1,9 1,7 2,0
4-12-4-12-4 1,9 1,8 1,6 2,0
4-6-4-6-4 2,0 1,7 1,4 1,6
iki kaplamalõ cam ≤ 0,4 4.9.4.9.4 1,7 1,5 1,2 1,6
4-12-4-12-4 1,5 1,3 1,1 1,6
iki kaplamalõ cam ≤ 0,2 4-6-4-6-4 1,8 1,5 1,1 1,3
4-9-4-9-4 1,4 1,2 0,9 1,3
4-12-4-12-4 1,2 1,0 0,8 1,4
4-6-4-6-4 1,7 1,3 1,0 1,2
iki kaplamalõ cam ≤ 0,1 4-9-4-9-4 1,3 1,0 0,8 1,2
4-12-4-12-4 1,1 0,9 0,6 1,2
≤ 0,05 4-6-4-6-4 1,6 1,3 0,9 1,1
iki kaplamalõ cam 4-9-4-9-4 1,2 0,9 0,7 1,1
4-12-4-12-4 1,0 0,8 0,5 1,1
94
ÇİZELGE 6.B - Cam ve Çerçevenin Tipine ve Isõ Geçirgelik Kat Sayõlarõna Göre Pencere Sistemlerinin
Isõ Geçirgenlik Kat Sayõlarõ
1) 2)
Cam tipi Ug Ur
2 2
W/(m .K) W/(m .K)
1,0 1,4 1,8 2,2 2,6 3,0 3,4 3,8 7,0
Tek cam 5,7 4,8 4,8 4,9 5,0 5,1 5,2 5,2 5,3 5,9
3,3 2,9 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,4 3,5 4,0
3,1 2,8 2,8 2,9 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,9
2,9 2,6 2,7 2,8 2,8 3,0 3,0 3,1 3,2 3,7
2,7 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3,0 3,0 3,6
2,5 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,7 2,8 2,9 3,4
Çift cam 2,3 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,7 3,3
2,1 2,0 2,1 2,2 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 3,1
1,0 1,8 1,9 2,0 2,1 2,2 2,3 2,3 2,4 3,0
1,7 1,7 1,8 1,8 1,9 2,0 2,1 2,2 2,3 2,8
1,5 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 1,9 2,0 2,1 2,6
1,3 1,4 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 2,0 2,5
1,1 1,2 1,3 1,4 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 2,3
2,3 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,6 2,7 3,2
2,1 2,0 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 3,1
1,9 1,8 1,9 2,0 2,0 2,2 2,2 2,3 2,4 2,9
1,7 1,6 1,7 1,8 1,9 2,0 2,1 2,2 2,2 2,8
Üçlü cam 1,5 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 1,9 2,0 2,1 2,6
1,3 1,4 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 2,0 2,5
1,1 1,2 1,3 1,4 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 2,3
0,9 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,6 2,2
0,7 0,9 1,0 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 2,0
0,5 0,7 0,8 0,9 1,0 1,1 1,2 1,2 1,3 1,8
2
1) Ug : Camõn õsõ geçirgenlik kat sayõsõ (W/m .K)
2
2) Uf : Çerçevenin õsõ geçirgenlik kat sayõsõ (W/m .K)
ÇİZELGE 6.C - Dõş ve iç Kapõlara Ait Isõ Geçirgenlik Kat Sayõlarõ (W/m2K)
2
KAPILAR U W/(m K)
DIŞ KAPILAR
- Ağaç, plâstik 3,5
- Metal (õsõ yalõtõmlõ) 4,0
- Metal (õsõ yalõtõmsõz| 5,5
İÇ KAPILAR 2,0
95
ESKİ METİN
1)
ÇİZELGE 2 - Kalorifer Tesisatõ Projelendirme iç Hava Sõcaklõklarõ
Isõtõlacak Hacmin Isõtõlacak Hacmin

Adõ Sõcaklõğõ Adõ Sõcaklõğõ
°C °C
1 - KONUTLAR: 5 -FABRİKA YAPILARI:
- Oturma odasõ (Salonlar) + 22 - Ağõr iş yapan atelye ve montaj yeri + 15
- Yatak odasõ + 20 - Hafif iş yapan atelyeler + 18
- Antre, Hela, Mutfak + 18 - Kadõn işçilerin çalõştõğõ örgü, biçki ve + 20
dikiş atelyeleri
- Hela ile duş bir arada ise + 22 6 - CEZA VE TUTUKEVİ:
- Banyo + 26 - Tek odalar, yatak odalarõ + 20
- Merdiven ve asansör boşluğu + 10 - Hafif iş atelyesi ve koğuş + 18
2 -İS VE İDARE BİNALARI: - Banyo, duş, soyunma hacimleri + 26
- Berber, terzi dükkanõ + 20 - Hela + 15
- Lokanta, otel ve pansiyon odasõ + 20 7 - ÇEŞİTLİ YERLER:
- Bekleme odasõ + 20 - Sergi evleri, müzeler, genel gardoplar + 15
- İş atelyesi (Oturarak çalõşma) + 20 - Sinema ve tiyatro salonlarõ + 18
- Tesviye, torna, marangoz vb. atelye + 20 - Garajlar + 10
Demir, döküm, pres vb. atelyeler + 18 - Ahõr ve ağõl + 12
- Elektrik, bobinaj vb. atelyeler Motor vb. + 20 - Yüzme havuzu
yenileştirme atelyesi Kaporta, boya vb. iş + 20 - Bekleme salonu + 18
atelyesi + 20 - Banyo ve duş odalarõna geçiş yolu + 20
- Merdiven ve asansör boşluğu + 15 - Soyunma ve giyinme odalarõ + 22
- Koridor, hela + 15 - Kurna ve duş odalarõ Yüzme havuzu + 20 -22
- Toplantõ salonu + 20 hacmi + 22 -25
- Sinema, tiyatro, diskotek, gazino vb. + 18 - Roma Hamamõ ve Sauna
eğlence salonlarõ - Soyunma ve son terleme odasõ +22
- Büro hacimleri (Md., memur odasõ) + 22 - Birincil terleme hacmi + 40 -50
- Arşiv hacimleri + 15 - İkincil terleme hacmi + 50 -80
3 - OKULLAR: - Yõkanma ve duş hacmi + 25
- Derslikler, Doğal bilim öğretimi için + 20 - Sõhhî banyo hacmi + 24
özel, hacimler, pedogojik merkezler, çeşitli - Büro hacmi + 20
amaçlar için kullanõlan salonlar, öğretmen, - Merdiven ve asansör boşluğu + 18
yönetici ve kreş odalarõ - Jimnastik salonu + 18
- Dersli öğretim mutfağõ ve iş atelyesi + 15-18 - Lokanta + 18
- Öğretim aracõ deposu, lâboratuvar, + 15 - Kütüphaneve okuma salonu + 20
vestiyer - Ambar ve depolar + 10
- Duş, soyunma ve giyinme odalarõ + 26 - Çoğunlukla dükkanlar + 18
- Revir, doktor ve muayene odasõ + 24 - Ser Binalarõ
- Koridor, merdiven ve asansör boşluğu, + 10-15 - Normal çiçek ve bitkiler + 15
kapalõ teneffüs salonlarõ ve helalar - Sõcak iklim bitkileri + 25
- Kreşler de koridor, merdiven ve asansör + 15
boşluğu, hela
- Okullarda konferans salonu + 18 1) Projeyi yaptõran tarafõndan başka bir değer
- Jimnastik salonu + 15 istenmedikçe projesi düzenlenecek yapõnõn õsõ yükü
- Ortopedik jimnastik salonu + 20 bu iç hacim sõcaklõlarma göre hesaplananacaktõr.
4 -HASTANE YAPILARI: 2) Dersliklerin sõcaklõklarõ, normal pencere
- Hasta yatak ve poliklinik odasõ + 20 havalandõrmasõyla dinlenme sõralarõnda
- Banyo, duş, ameliyat, röntgen ve + 20 (tenefüslerde) 18°C'nin altõna düşürülebilir.
röntgen soyunma odalarõ
- Eczane ve lâboratuvar hacimleri + 20 NOT - Hastane, fabrika, cami, tiyatro vb. gibi
- Merdiven ve asansör boşluğu, koridor, + 18 yapõlarõn hacim iç sõcaklõklarõ, projeyi yaptõranla
bekleme salonu, hol ve helalar birlikte saptanmalõdõr.
96
YENİ METİN
ÇİZELGE 2 - Kalorifer Tesisatõ Projelendirilmesine Esas Mahal iç Hava (Standard) Sõcaklõklarõ (°C)
Isõtõlacak mahallin
Adõ Sõcaklõğõ °C
1)
1- KONUTLAR
1.1- Tam olarak õsõtõlan konutlar:
2)
-Oturma ve Yatak Odalarõ 20
-Mutfaklar 20
-Banyo ve duşlar 24
-Helalar 20
3)
-Yan mahaller: Hol, sofa, antre, koridor vb. 15
- Merdiven, asansör vb. mahaller 10
1.2 - Sõnõrlõ olarak kõsmen õsõtõlan konutlar'
a) Hesaplanmasõ gereken mahallin sõcaklõğõ, gerektiğinde konutlar için verilen değerlerden
alõnmalõdõr.
b) Komşu mahallerle çevrili õsõtõlmayan mahallin sõcaklõğõ Çizelge 3'ten alõnmalõdõr.
2 - YÖNETİM BİNALARI
- Büro mahalleri, toplantõ salonlarõ, sergi mahalleri, giriş holleri vb. ile ana merdiven 20
boşluklarõ
- Helalar 15
- Komşu mahaller ve komşu merdiven mahalleri, konutlar için verilen değerlerden alõnõr.
3 - İŞ ve HİZMET BİNALARI
- Satõş mahalleri ve dükkanlar, genel olarak: 20
- Ana merdiven mahalleri 18
- Besin maddesi satõş mahalli 18
- Depolar, genel olarak 12
- Peynir depolarõ 15
- Sucuk, salam depolan, et ürünleri hazõrlama ve satõş mahalleri vb.
- Helalar, komşu mahaller ve komşu merdiven boşluklarõ, yönetim binalarõ için verilen
değerlerden alõnmalõdõr.
4 - OTEL, MOTEL ve LOKANTALAR
- Otel ve motel odalarõ 20
- Banyo ve duşlar 24
- Otel holleri, toplantõ mahalleri, sergi mahalleri, ana merdiven boşluklarõ vb. 20
- Helalar, komşu mahaller, komşu merdiven boşluklarõ vb. konutlar için verilen değerlerden
alõnmalõdõr.
5) ÖĞRETİM BİNALARI
- Derslik, kütüphane, yönetim mahalleri, teneffüs holleri, çok amaçlõ avlular gibi öğrenim 20
mahalleri ve kapalõ çocuk holleri 18
- Öğretim mutfaklarõ 15-20
- Bedensel zorlamalara göre işlikler 24
- Banyo ve duş mahalleri 24
- Hekim ve muayene odalarõ 20
- Jimnastik holleri 20
- Beden eğitimi salonlarõ
- Helalar, komşu mahaller, merdiven boşluklarõ, Yönetim binalarõ için verilen değerlerden
alõnmalõdõr
6) TİYATRO ve KONSER SALONLARI
- Ön mahaller dahil, helâler komşu mahaller ve merdiven boşluklarõ vb. Yönetim binalarõ 20
için verilen değerlerden alõnmalõdõr
5)
7) CAMİ ve KİLİSELER
- Cami ve kilise mahalleri genel 15
- Helalar, komşu mahaller ve merdiven boşluklarõ, Yönetim binalarõ için verilen
değerlerden alõnmalõdõr
97
ÇİZELGE 2'nin devamõ
Isõtõlacak mahallin
Adõ Sõcaklõğõ °C
6)
8) HASTAHANELER
- Ameliyathane, ön hazõrlama ve anestezi mahalleri ile erken doğum odalarõ 25
- Geri kalan bütün mahaller 22
9) İMALÂT ve ATÖLYE MAHALLERİ
15
- Genel olarak en azõndan
20
- Oturarak çalõşmada
10 -KIŞLALAR
- Derslikler 20
- Geri kalan diğer mahaller, Yönetim binalarõ için verilen değerlerden alõnmalõdõr
11 - YÜZME HAVUZLARI
- Holler (Bununla birlikte su sõcaklğõnõn üstünde en az 2 K olmalõdõr)
- Diğer banyo mahalleri (duş hacimleri, elbise değiştirme, komşu mahaller, merdiven 28
boşluklarõ) 22
12 - CEZA ve TUTUK EVLERİ
20
- Derslikler Geri kalan bütün mahaller, öğretim binalarõ için verilen değerlerden alõnmalõdõr.
13 -SERGİ GALERİLERİ
- Müşterinin verilerine göre, en az 15
14 - MÜZE VE GALERİLER
- Genel olarak 20
15 - DEMİR YOLU GARLARI
Yönetme olmaksõzõn durak mahallerinde olduğu gibi ve kapalõ olmak üzere bütün mahaller 15
16 -HAVA LİMANLARI
Yolcu kabulü, işlem tamamlama ve bekleme mahalleri 20
17 - Don tutmasõ istenmeyen bütün mahaller 5
1) TS 3419/06.79 kapsamõna giren tesislerin bulunduğu mahaller için, anõlan standarddaki kurallar
geçerlidir.
2) Aksi belirtilmedikçe verilen değerlerin işareti pozitiftir.
3) Apartmanlarõn iç kõsmõnda bulunan koridorlarõn, kural olarak õsõtõlmalarõ gerekmez.
4) Sõnõrlõ olarak kõsmen õsõtõlmõş komşu mahallerin mevcut olmasõ durumunda, mahal õsõtma gücünün
belirlenmesi için, kullanõm tarzõ da göz önüne alõnmalõdõr.
5) Çok defa ve sürekli olarak en az 5°C olarak tutulmalõdõr.
6) TS 3419/06.79 hastahanelerle ilgili verilere de bakõlmalõdõr. Geri kalan bütün bina tiplerinde,
hesaplamaya esas sõcaklõklar, müşteri ile birlikte tespit edilmelidir.
98

Ics 91.140.10

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

Ics 91.140.10

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

ICS 91.140.

10 TÜRK STANDARDI TS 2164/Ekim 1983

0.2.53 - Doğal Akõmda Etkin Basõncõ (HS) ...................................................................................... 8

1.29.3 - Kapalõ Genleşme Deposunun Projelendirilmesinde Göz Önünde Bulundurulmasõ

KALORİFER TESİSATI PROJELENDİRME KURALLARI

0 - KONU, TANIM VE KAPSAM

0.2.1 - Korunmuş Yer (KY)

0.2.2 - Serbest Yer (SY)

0.2.3 - Çok Serbest Yer (ÇSY)

0.2.4 - Sõcaksulu Isõtma Sistemi

0.2.5 - Kõzguuulu Isõtma Sistemi

0.2.6 - Buharlõ Isõtma Sistemleri

0.2.6.1 - Vakum Buharlõ Isõtma Sistemi

0.2.6.2 - Alçak Basõnçlõ Buharlõ Isõtma Sistemi

0.2.6.3 - Yüksek Basõnçlõ Buharlõ Isõtma Sistemi

0.2.7.1 - Borulu Isõtõcõ

0.2.7.2 - Levha Isõtõcõ

0.2.7.3 - Dilimli Isõtõcõ

0.2.7.3 - Sõcakhava Cihazõ (Unit Heater)

0.2.8 - Isõtõlan Yer

0.2.9 - Isõtõlmayan Yer

0.2.10 - Isõ Taşõyõcõ Akõşkan

0.2.11 - Merkezi Isõtma

0.2.12 - Bölgesel ve Uzaktan Isõtma

0.2.13 - Atmosfere Açõk Isõtma Sistemi

0.2.14 - Atmosfere Kapalõ Ilõtma Sistemi

0.2.15 - işletme Durumlarõ (işletme Rejimi)

0.2.15.1 - Sürekli İsletme (İşletme Tipi I)

0.2.15.2 - 10 Saat Kesintili İşletme (İşletme Tipi II)

0.2.15.3 - 14 Saat Kesintili İşletme (İşletme Tipi III)

0.2.16 - Yapõ Bileşeni (Elemanõ)

0.2.17 - iletimle (Transferle) Oluşan Artõrmõşõz Isõ Gereksinmesi (Q0)

0.2.18 - Z - Artõrõm Katsayõsõ

0.2.19 - Soğukdõşyüzey Isõ Kaybõ Artõrõmõ (ZA)

0.2.20 - Kesintili Isõtma Rojlmi Artõrõmõ (ZU)

0.2.21 - Ton Artõrõmõ (ZH)

0.2.22 - Birleştirilmiş Artõran Katsayõsõ (ZD)

0.2.23 - Birleşik Ortalama Isõ Geçirme Katsayõsõ (D)

0.2.24 - İletimle Oluşan Artõrõmlõ Isõ Gereksinmesi (QT)

0.2.25 - Birim Aralõk Sõzdõrganlõğõ (a)

0.2.26 - Sõzõntõ Aralõk (Fuga) Çevre Uzunluğu (/)

0.2.27 - Sõzõntõ Havasõ Miktarõ (a.l)

0.2.28 - Oda özeliği (R)

0.2.29 - Yapõnõn Isõ Özeliği (H)

0.2.30 - Sõcaklõk Farla ∆t(°°C)

bağõntõsõyla hesaplanõr. (Madde 0.2.23)

0.2.31 - Köşe Artõrõm Katsayõsõ (ZE)

0.2.32 - Değişim Havasõ (VL)

0.2.33 - Hava Sõzõntõsõ Isõ Gereksinmesi (Qh)

QL = VL.cp. ∆t; (kcal/h),

0.2.34 - Saatteki Isõ Gereksinmesi (Q,,)

0.2.35 - Isõ İletkenliği (X)

0.2.38 - Isõ Geçirgenlik Direnci (Isõ Yalõtõmõ)

4) Bu büyüklük TS 388 de (K) harfi ile gösterilmiştir.

0.2.41 - Isõ Geçirme Katsayõsõ (k)6)

0.2.42 - Isõ Geçirme Direnci (1/k)

bağõntõsõyle hesaplanõr (TS 825).

0.2.45 - Normal Yapõ

6) Bu büyüklük TS 415 de (K) Me gösterilmiştir.

0.2.46 - Özel Yapõlar

0.2.47 - Penetrasyon Sayõsõ (b)

0.2.50 - Düz Boru Basõnç Kaybõ (H)

tm = 80° ortalama sõcaklõklõ õsõtõcõ akõşkan ve

7) Bu bağõntõ Çizelge - 26, 27 ve 32'nin düzenlenmesinde kullanõlõr.