PEMBIAKAN TANAMAN

HIASAN

Pembiakan seks

Melalui penyemaian biji benih

Kelebihan:
Murah dan menghasilkan banyak pokok
Menyediakan pokok penanti
Menghasilkan baka-baka baru
Kadangkala terhasil hibrid yang lebih cergas berbanding
pokok induk

Keburukan:
Tidak menurunkan baka yang tulin
Terdapat masa rehat (dormancy)
Masa yang panjang untuk matang
Bermusim

Panduan cara memilih biji benih

Bagi pokok semusim, pilih biji benih daripada

pokok yang sihat, tidak terlalu besar atau terlalu
kecil
Buah yang dipetik hendaklah cukup masak
Bebas dari penyakit dan perosak
Biji benih perlu dikeringkan/disimpan di tempat
yang sesuai
Bernas

Merawat biji benih

Biji benih
benih perlu
perlu dirawat
dirawat terlebih
terlebih dahulu
dahulu sebelum
sebelum
Biji
disemai (mengelakan
(mengelakan penyakit
penyakit jenis
jenis kulat)
kulat)
disemai

Thiram
Thiram
Benlate
Benlate
Coppersulfate
sulfate(kadar
(kadarbancuhan
bancuhan11gm/liter
gm/literair)
air)
Copper

MENYEMAI BIJI BENIH

Medium penyemaian
penyemaian
Medium

Sabutterproses,
terproses,vermiculite,
vermiculite,
Sabut
perlite,pasir
pasir
perlite,
Camputanbahan
bahandi
diatas
atas
Camputan

Langkah penyemaian
Sediakan medium pasir sungai ke dalam bekas
Siram supaya medium lembap
Biji benih halus digaul dengan pasir (1 bhg benih:3 bhg. pasir)
Tabur biji benih di atas permukaan medium
Biji benih ditutup dengan satu lapisan medium dan siram
semula

Cara menyemai dan mengubah biji benih halus

Menyemai biji benih besar

1 cm

Biji benih palma

medium
2 cm

Biji benih disemai ke dalam medium percambahan

sedalam 2 kali ganda garis pusat biji benih

Rawatan percambahan biji benih

Pelelasan
Biji benih dirawat supaya telap air.
Merendam dalam air panas, asid

Stratifikasi
Proses melembutkan testa
Letak biji benih dalam timbunan pasir yang basah pada suhu
turun naik

Vernalisasi
Satu proses yang menyebabkan biji benih mengeluarkan hormon untuk
percambahan
(letak pada suhu rendah)

Pemeraman
Merendam biji benih ke dalam air / menyimpan dalam beg plastik dengan
tujuan menanggalkan selaput biji benih

Percambahan biji benih

Species

Rawatan
biji benih

Permulaan
cambah
(hari ke)

50%
cambah
(hari ke)

Percambahan
terakhir (hari
ke)

Percambahan
%

Bauhinia
purpurea

Rendam air
panas 2 minit
dan rendam air
sejuk
semalaman

17

90

Cananga odorata

Rendam air
sejuk
semalaman

12

16

26

86

Pometia pinnata

Semai tanpa
rawatan

11

Dryobalanops
aromatica

Buang sayap
dan terus semai

20

95

Mimusops elengi

Buang kulit
dan terus semai

26

39

66

70

90

Pembiakan aseks/tampang

Menggunakan salah satu bahagian tumbuhan

Daun
Keratan batang
Mata tunas
Akar

Pembiakan aseks

Kebaikan:
Boleh mendapat pokok yang seragam
Menyerupai induk yang dipanggil klon
Cepat berbunga/berbuah
Boleh dibiak sepanjang tahun
Dapat dibiak dengan banyak dalam satu masa
Dapat membiak , tumbuhan yang tidak boleh dibiak dengan biji

Keburukan
Pemindahan penyakit lebih mudah terutama oleh virus
Tidak semua jenis tumbuhan boleh dibiak dengan cara ini

KAEDAH PEMBIAKAN
Secara semulajadi
semulajadi::
Secara
RAYAPAN
RAYAPAN
BELAHAN
BELAHAN
UMBISI
UMBISI
BEBAWANG
BEBAWANG
RIZOM
RIZOM
TUBER
TUBER

Secara
Secara buatan
buatan::
KERATAN
KERATAN
TUT
TUT
CANTUMAN
CANTUMAN

Rayapan & Tuber

tuber
rayapan

Batang yang menjalar

di atas tanah
Episcia cuperata

tuber

Batang membesar
dalam tanah, ada mata
Caladium, kentang

Belahan & Rizom

Belahan

Rizom

Rumpun pokok dipisah

dari ibu
-Sanseveria

Batang yang tumbuh mendatar

dalam tanah
-Canna

Belahan
Dilakukan pada pokok yang berumpun

Tunas yang dipisahkan

Pemisahan daripada pokok induk

Belahan

Umbisi (solid stem) & Bebawang (leaf scale)

Umbisi

Heliconia
Bebawang
Akar tuber

Akar yang membesar

dalam tanah
Dahlia, Begonia

Lily, Amaryllis

Keratan
Pisahkan bahan tanaman daripada pokok induk, seterusnya
tanam di atas medium penyemaian seperti pasir, tanah gambut
atau campuran bahan-bahan tersebut.

Keratan dahan atau batang

Keratan daun
Keratan akar

Jenis-jenis keratan batang

Keratan kayu keras

(bunga kertas)

Keratan sederhana

Keratan kayu lembut

(coleus,kekwa)

Keratan dahan atau batang

keratan

Keratan diambil sepanjang

10-15 cm

hormon
pengakaran

Keratan ditanam di
Daun di pangkal
dalam medium pengakaran
dibuang dan pangkal sedalam 2-3 cm

dicelup ke dalam
hormon pengakaran

Pengeluaran secara plug

Sistem plug

Menyemai keratan sederhana keras

Bunga hati berdarah

Mengakarkan kayu keras

Keratan daun
Keratan bahagian daun, urat daun, tangkai daun dan helaian daun

Urat daun dipotong

Tangkai daun

Keratan urat daun

Keratan daun

Cantuman tampal
lidah
Torehan

Menyediakan pokok penanti

Tampuk tunas

Menyediakan mata tunas

Menempel

Mengikat

Tunas pokok baru

Menyediakan tunas ke pokok penanti

Cantuman

Cantuman dekatan (sandingan)

Cantuman belahan

Cantuman baji bunga kertas

Tut
Untuk pokok yang susah dibiak dengan cara tampang yang lain
Pilih batang
yang sesuai

Buat kelaran 3 cm
mengelilingi batang

Tampal tanah tut

pada kelaran

3 cm

Dibalut
dengan
plastik

Tanah tut

Tanah tut
2:1 (tanah peroi: bahan
organan
4:3:2 (habuk papan:tanah
peroi:bahan organan)
Jiffy 7s

Mengetut pokok

Penanaman

Gunakan medium yang sesuai seperti

3:2:1. Campur dengan sedikit baja organan, baja dan
kapur

Anak benih di tanam dalam bekas seperti polibeg

Sebelum anak benih dicabut, siram terlebih dahulu
supaya kerosakan pada akar dapat dikurangkan.
Masa pemindahan yang sesuai ialah awal pagi
atau lewat petang.

Penanaman