Sie sind auf Seite 1von 396

IIIA

Roger Sith
ISR

ofthe Human
Sciences

IX



..

2008

001(09)

72.3

50



,
>

:
.. (, .

.. (.

50

1,2,6 ( 1),9), ..uu (. 3),


5,6 ( 3,4)), .. u (. 4, 6 ( 2)),
.. (. 7, 8)

, . [] / ; [. .] ; .
. . . ; . - - . - 2- . - . : .
, 2008. - 392 . - . .: Roger Smith. Fontana History ofthe
m Sciences. L.: Fontana Press, 1997. - 1000 . - ISBN 978-5-7598-0610-3 ( .).

The History ofthe Sciences -

, ;

11' ll' . AelIT


re - . lO, . 11'
, , , , , ,
. . , , , , re . 110

orpoMHoe ;

,
. r, , r, ,
, yr .
, ,

, , .
,
, .

ISBN 978-5-7598-0610-3

001(09)
72.3

.., 2007

,2007

.............................................................................................. 7
.................................................................................................. 11

1.

1.

......................................................................................... 20

11.
111.

.............................................................................................. 29

IV
V.

........................................................ 35
.................................................................... 42

......................................................................... 49

1.

2. ll

................................ 59

11.

.................................................................................... 69

111.

......................................... 77

IV.

.................................. 88

3.
1. .................................................... 95
11. , ................................ 105
111. ............................................................................ 113
N. La science de 1' ..................................................................... 122

V.

1.

.......................... 130

4.

............................................................................... 142
. : ................................................. 151
111. ....................................................................... 160
N. l'esprit des lois ............................................................................ 167
V. ................................................................... 172

5.

1.

.............................................................. 180
........................................................... 187
111. ...... ,.................................................................. 196
IY. ..................................................................... 208

1.

6.

............................................................... 221

Il. Scienza nUQva .................................................................................. 230


111.
IY.

................................................................ 238
..................................................................... 251

1.

7. I1JIJlI

................................. 261

................ 268

111.
IV.

................................................................ 277

................................................................... 296

1.
11.
111.
IY.

1789 . ............................................... 304

..................................................................... 316
.................................................................... 324

1.

8. : , ,

................................. 284

...................................................................... 335

9.

............................................................... 345
II. .............................. 361
111. ....................................................... 371
IY. ............................................ 384

>.


, :

? ? ?,
. ,
, .
, ,
,

- -

.
, .

? ,

,
,
,

.. ..
.

, , , , ,
,
? ,
- -

. ,

, .

,
. .
: -

, , ,

(,

, ),
, .

, ,
, , , ,
- .

,
. ,

(
!) . , . ,
,
.

1
.

,
. -

. ,

1870-1871 r:
262), -

(.

-
, ( - ,
).
1
, . ,
. ( ,
, ,

116-117.)

(.

119-120).

(,

, ... )
.
,

1
184). ,
(. 216).
1649 .

(.

.
-
.

. ,

(.

323, 360),
.

.
, -,

: >

> .
,

Ha . - ,
> ,
, .

- (
) :

.
,

. ,
, .
,

, .

, , !
!

...
, .

. .

, .
. .

, ,
( , ),
.
, (
),

, . ,
. , ,
, ,

.
,

.

:

, ', ,
. ,
,

. ,
:
, ,

.
, ?

?

, . ,> ,
,

, -

, . . - u.
.

11

( ) ,
.
,
, , , -

, , , ..
. ,

.

;

,
.

,

.
( );

;
,
..

.

, ,
.
:

( ,
),

; -

.
,

Kax

, ,
,

.
,

.
( ), -

12

. , ,

.
.

XXI .
.

, , , ,

.. ,

, , m

, (
) .

, ,
( )
.

m , .

, ,
XVIII .,
.
.

XIX .

, ,
. ,
( ),
, .

-
;

, ,
,
. , , ,
,
.


.
,

13

, , ,

, , ,

, ).
,

. ,

, ,

, -

. , ,

1650 1900 r. ,

,
,

,

.

, ,

1945 r.,

, .

. ,

,

. , ,
,
.

,
.
, ,

, ,

14

, XIX ., ,
. ,
,

,

. ,

.
,

, . . . .

. , , ,
(
): , ,
,

1991 r. :

, ,

, ,

, ,
? )I
, )I . I .
,
,

( m?)
. ,

, ,

.
, . I .
,

, .

- , m
, , ,

. -

, :

, -
.

,
, .

15

, & ,

. ,
,

. ,
, , .

, ,
, ,
.

, ,
.

,
.


, .
-

,
, , , ,

( , ),
, .

, (,

) ,
() . ,
,

,
,
.
,
,

.
,
, .
, ,
, ,

16

, .
m
, XVIII . .
, ,
, , ,

.
, .
,
,
.

(1775-1783 .),

(1789 .), ( -

),


,
, .


, XVIII . ,

.

m ,

, , ,
,

.
( m

XIX .)

, <) .

XVIlI . ,
, m , , . . , ,
.
. m
I
, ,

17

,
. ,

,
.

, , -
XVHI -

XIX ., ,

.
XIX .
,

;
( )

, ;

, . .
,

.
,
;

.
,
- .

, ,


.
.
,

, ( )
XIX

, , ,
, ,

, .,

TeT

1945 .

18

,
.

, , , m

.
,

, .
.

1997 .
The Fontana History ofthe un Sciences (London: Fontana Press,
Harper Collins) The Norton History ofthe umn Sciences (New York:
W W Norton). ,
:

, .

, .
,
.

. -

,
. ,
, ,

eT - . ,

.

um

: ,
;

, ,
, , ,

.
, ;
.

1.

1:26-27

, ,
XV-XVI .
, ,
, , ,
, .

. XVIII .

, ,
.

,
- , , ,
,

XIX .,

, ,

.
.

20

1.


, .
.
m

III ., .

(1225/6-1274)
( )
B. -

, , , ,

, , -
,

. ,
m , ,
; ,
m
. XIV . ,
, , ,
, .
,
.
,
, . m
, ,

.
, XIX .
.

1450

.,

1492 .

,
, .

1517 r.

.
, ,

m ,

).
, ,
m , -

21

1.

,
.
, .

: . . ,

] ,

,
eHa ,

l ,
,

, ,
.
m ,

? ,
, , ,
, ,
? , m .
, ,

.
m , ,

.
( - m ). trivium:
, , ;

quadrivium:

, , , .

,
, ,

(1407-1457),

,
.

xv . (,

) , -

ed.

Kristeller .. Humanism / / The Cambridge

. .

istory of Renaissance Philosophy /


Schmitt. Cambridge: Cambridge University Press, 1988. . 126.

22

1.

, ,

XVI

xv -

. ry :

VlII .
, ,

,
, .


( - ) ,
.
m ,

.
,

.

, ,
.

m ,
,

, . ,
,

.
,

. ,

,
, :
,
.

,
.

23

1.

HeBeKoB

, .

: ,
,

(384-

322 ..), ,
.,

1400 .

. ,

1495 1498 .;

.
, .

,
, ,

.
,

XVI .,

, .
,
,

.
,

studia humanitatis, : grammatica, rhetorica, poetica,


historia philosophia moralis. , ,

, . ,

, .
, ,

, .
,

.
. , -

24

1.

, ,
,

: m
1~

.
,

m , .
XVI . ,
. m

XVII

.,

, -

,
.

- ,

, .

,
,

ius gentium -

. ,
, , ,
, ,

.
, ,
, ,

,
. ,

' ,
, , , (
) .
-

, -

,
. , ,
,

. ,

( ) ,

Natura! !aw - , . - u.
.

25

1.

.
,
,

, ,

De Anima

(<< ).

[,

II . . . , ( ,
980-1037),

XVI . ,
, ,

,
,

.
, ,

(,
, ).

, ,
, , ,

, . ,
, ,

, ,
.


,
, .
> ,

.

studia humanitatis .
.
, ,

. -

26

1.

m ,
, .
(
),
( ),

ad hoc

( ).

I ., ,
m ,

. m ,
, ,
, .

, . ,

xv . .

(1463-1494) ,

VIII,

1487 r.

; m .

, ,
, ,

, . ,
,
.
: ,
, ,
. , m
, 2.
,
m .
, -

2 , . / / .
, . .: ,
.

221.

27

1991.

1.

- , .

. ,
, ,
, ,
.

, , ,

.
,
,

. , ,

?
, ,
,

, .
,
.

Hoo , , . ,
,
: ,

3. .
,

. ,
,

. ,
,

seigneur
(1533-1592),

. XVI ., ,

, -

. :

Josophy 1ed.

Park Organic SouJ 11 Cambridge istory of Renaissance

. .

Schmitt. 1988.

470.

28

11.

. ,
, m
.

11.

,
,
, , ,

, ,
.

,
m
.
;

, .
,

, .

. ,

anima,

, Parva naturalia <


), , , ,
, .

anima

XVI

. (

Parva naturalia)

sensu

, .
,
,

, . , ,
.

XVI

anima

, ,

m . -

29

1.

,
. , ,

(1931

.)

anima

m ,

4.
. ,
,

, ,
, .

,
( ), ,

'"

anima .
anima
- ,

, , .
(
) , ,
, , ,

.
,
, ,

,
,

, . ,

111

( m ) ,

.
, .
, m

4 Aristotle. De anima // The Works of Aristot1e. Vol. 3 / ed. W. D. Ross. Oxford:


Clarendon Press, 1931. Unpaginated contents page.

/1.

, .
, ,
()

() .

, ,

, ,
.

De anima m

. ,
:

, , ,
. ,
, ,


, . ,
,

. , , ,
, ,

, ,

,
.

,
,

. ,
,

. m
.


.

HoM , ,

(, , ),
-

31

1.

, .
,

.
,

. ,
:

, (),

. ,

(1523-1607),

, ,
,

,
.

.
,

.) .
XVI .,
( ),
, .

, .
,

, ,
.
,
.

,
,

(1433-1499),

, ,
, .

XVI

. ,

, ,

BaT

. ,
-

32

11.

5.
,

. -
.


, -
, (

) )6.

, , , ,

, .
m ,
,

(1497-1560),

,
,
.
, ,
,
,

. ( ),

.
,
, (
[),

5 . : raye J.

Mora1 Philosophy / / The Cambridge History of Renaissance


Schmitt. 1988. . 312.
6 . : Copenhaver . . Astrology and Magic / / The Cambridge istory of Renaissance Philosophy. . 269.

losophy / ed.

. .

1.

.
m ,
,

y . ,
, , ,
,

, .
,
,

.

. ,

, .

, .
,

. ,

. , ,
. ,
,

(1561-1626)

(1564-1642) -

.
m

, ,
,

, ,
.
, ,
,

(1596-1650)
(..
),

m ,

, .

, ,
, , .

34

/11.

m ,
. ,

, m ,
, ,
,

.
, (
), ,

, . ( .)

'ill aJ\ i\ , n)I


m (.. )

(..
). .


( , I .,
),

;
. .

,
.

111.

. ,

, ,
. m ,

(), . m
-

35

1.

. ()

( )
.
.

,
,

.
, , ,

, , .
,
, ,

,
,

. ,

1484 .,

: , , , ...

, : ,
, , ,
.

7.
. .

(1535-1615),
humana physiognomia

< ,

1586) ,


. ,

,
HM ,

. ,
,

, .
XIX .

.
, , ,
.

7 . :

Press, 1978.

Davies S. Renaissance Views of . Manchester: Manchester University

38.

36

11/.

, XVI . (

1500 .),

,
.

,
. , ,
m

de Ingenios para 10s Ciencias (1575,

(1529-1588) Examen
1594 .

).
,
, . ,
, .
, ,
.


.
, ..
:
m ;

cKM.
- , -. ,

,
.

, , . 1960- .

,

. ,

m
,

,
. ,
( >

) : ,
- -

37

1.

, }. ,
,

XVl

XXI

,
. , ,
( ) ,
,

, ,
,

.
,

1 (
1560-1574 .),

.
,
,

, .

,
-,

. ,
, ,

, ,
. ,
,

.
,

, ,

. ,

, , m

, ,
, ,
. (
hystera

m .
, , -

38

111.

, . ! .
:

; , ,

BaT 8.
,

, ,


. ,
,

9
,

, .
,

, . ,

, , . ,
,


.
, ,

.
, , ..

,
, ,

, .
, .
,

, -

8 . : Maclean l Renaissance Notion ofWoman: Study in the Fortunes of


Scho1asticism and Medical Science in European Intellectual Life. Cambridge: Cambridge
University Press, 1980. . 9.
9 . : Ibid. . 53.

39

1.

, .
,

.

.

m
:

(
),

.
, ,
. -
.


,
. ,

. -

, , ,

1647 .,

10 ,

,

m .
,
,
,

. , , ,

( )

. , , ,

, ,
.
, , . , : 10 . :

Schiebinger L. The Mind Has No Sex? Women in the Origins ofModem

Science. Cambridge,

Harvard University Press, 1989.

40

169.

111.

, ,
, , ,

.
.


,
ro ,
. m ,
, .

m , ,

, .
, , ,
,

. , V . m
. ,

XVIII

. ,

,
,
m .

XVI ., , m
, .
? -,
,
m m, .
m

. m ,
, ,

. -,
m
,
,

. ,
.
ryOPOB
.
,
.

41

IV.

1.

. , ,
. ,

, , m
, ,

, . -

cTBo

. ,
,
, , ,

, .


.
,

, ,
,
.

m
.

( )
.
,
,

1520 .

. ,
,
, ,

.
,
, ,

, ,

-
, .

42

IV.

,
m
,
. ,
, ,

,
,

,
,

.

XVI .

: , . m ,
, ,

, .
, ,

, . ,
, ,

, .
, ,

.
VI .
m ,

. , ,
,

.
, ,

.

, ,
. , ,
, m

cTB' .
, ,

43

1.

, , .
,
,
, . ,

.
, ,
, ,
,
.

. ,
,

,
, ,

. , , ,
, , , ,

,
.
( ,

) , - , ,
-.
, , ,

, ,
,

, .
,
,

, .

, :

44

fV.

, ll.
(. . nu-nu)
, , ,
. ,
, ,
, ,
: , , ,

12. , ,
, ,
,
, . ,


.

,

. ,
, .
ce
,

, ,

.
, ,
.
, ,
,
.

11 . .
12 .

1. i. 59-61.

3:16.

45

1.

, ,
(
, )

.
, ,

, , ,
. ,
,

, . , ,
,

(1547-1606),
- ,


, ,

.
. , , ,
- ,

. 1417 . De rerum
natura (<< ),
cToBa' , ,
.

, , ,

. ,
,
,

, .

. ,

,
-

, , .
,

,
.

46

IV.


, .
,
,
, , , , , ,

. (
),
, .
,

Fasching'e,
- ,

( )
. ,
,
.

, ,
.

,
. m
, , ,
. ,
, m ,

.
.

(1466/9-1536)


.
, ,

, m ,

47

1.

, m , ,
(
), -

. : ,
.

13 .
, ,
H , ,
.


- m
. ,

(1469-1527),
Principe (<<, 1513), ,

11

fortun'a.

, m

XVI .,

spiritus'oM,

,
: .

m De

< ,

1520).

(1462-1525),

fato

, ,

. ,
, ,
Tac ,

.
, , ,
.

m
m ,

13

. . 3 . . 3. .: , 1998. . 434.

48

v.
.
. ,
m ()

(). , V .

, , ,

,
, .

v.
,
.
, , ,

. ,

( )
, .

,
, ,
( ) .

m . ,

XVIII .,

.
,

( )
, .

m ,
.

, .
, ,

, ,

XVI,

I .

,
, m ,
, ,

49

1.

. m

,
. ,
.,

.

l

.
Ri'I

. ,
,
,

XVIII

, , ,

, ,
.

m
, .
, , ,
,

, ( ) m
,
.

, , ,
,

, ,

(1492-1540),
: -

, ,

, 14 . ,
,

. ,

14

. : Vickers . Rhetoric and Poetics / / The Cambridge istory of Renaissance

Philosophy.

728.

50

V.

, 1\
, ,
,
.
, .

- :
,

, 16.
, ,
, ,

,
.
, ,
.

, ,
, .

, , , ,
, ,

, .

, ,

, . ,
,
, .
,

.
,

: , , !

//

!17. ,
, .
, ,

, .

pathologia

, ,

ethologia -

, .

15 . :
16
17

Vickers . Defence ofRhetoric. Oxford: C1arendon Press, 1988. . 274.


. . 2 . . 1. .: , 1977. . 335 ( . - . ).
. . . ii. 75 (. . ).

51

1.

,

JI .

- - m
.
, .

, , .
. ,
, , ,

. ,
, ,

, , ,
m .

xv . ,

. ,
,
,
.
: , -,
, ...
, m

18. m
(

), .
, ,
.

, ,

(1480-1544),

. m
, ,
,
, , 18 . : Swift L. J., lock S. L. Classical Rhetoric in Vives' Psychology 11 Joumal
ofthe istory ofthe Behavioral Sciences. 1974. N2 10. . 81.

52

V.

. ,

. m ,

( )
, .
V .
,
.

l ,
, (

) m .

Pierre de la Ramee) -

(1515-1572,

( )

.
(
) .

.
, , ,
m, , ,

. m
-

, , ,

m ,
.

,
,

V .
, , m

, .
,

, ,

.
, ,

, ()
.

53

1.

V . ,
. ,
,
, .

.
, ,
,
. , ,

. ,
, ,



.
. ,
, .

. ,
,
, ,

.
.

historia

, ,

(, ),
.

. , ,

. (

.) , , >,
,

.
,
,

.
,

54

V.

. ,
, J, .


. ( -

)
J

,
oB

(1395-1484), ,
1434 .,

, ,
. aJ

, ,
,

, ...
,

19. aJ 1
. , ,
,

.
, ,
,
. ,
, ,

?
, , , m
.

(
, , )
,

. ,
.

,
, , m .

19 . : Kelley D. R.
sance Philosophy. . 749.

Theory of istory/ /

55

Cabridge istory of Renais-

1.

,
.
,
.

m
- .

(1492-1550),

20- .

XVI

-,
. ,

(1520-1573), De institutione historiae universa1 et ejis jurisprudentia


conjunctione (<<
, , 1561 .
) .
, , (
) , .
, ,
:

.

,

, .


, :

, 20.
,

1572 .

, ,

m ,

20 . : Ke/ley D. R. Foundations of Modem Historical Scholarship: Language,


Law, and History in the French Renaissance. N.Y.: Columbia University Press, 1970.
. 133.

56

v.
,

,
.


.
, ,

,
. ,
, , ,

21.

, , ,
, ,
,
.

,
, ,

, .
,

, , ,

.
, ,
.

(1530-1596)

rp.
. ,
, , , ,
,
,


. , ,

21

. :

Ibid. . 121.

57

1.

22.
,
.

,

,
,

. m ,
: ,

. ,

. .
, ,
,
-.

22 // D.
. 758.

losophy.

R. The Theory of istory / / he Cambridge istory of Renaissance


,
,
...
, , ,

,

6
.

De iure pacis
1625)

(<< ,

1.


m ,
. m
.

, , , ,
, .

,
. .,
, -

(1618-1648)

, ,

59

2.

.
-
: ,
, , ,

, , , .

m , .

( )

.
.

.
m , .

.
,
;

.
,

.
. - .
( .)
. m
, .

: , ,

, .. ,

. m -

60

1.


.

, ,

( )?

, ( ) ,

, ? ,
(, ) ,
( ) ?
, ,
,

, , ,
,
.
,

.
m ( ) :
, ,- ,
, ,


,
,
, , ,

. m (
),
,

VI .

, :

... >.l.

: 12 . .

. .: ,

1997. . 154.

61

2.

; ,

xv XVI .

.
(
) ,


rur, .. . (.. ,
)
, .

, ,
,

. ,
,

.
., :

2. ,

( )
.

,
,

eCTecTBeI:IHOe -

,
, , , ,
,

. ,

XIV .

, )

,
.
, ,

. - , -

2 . : ll
raditi.

Cambridge,

D. R. The um Measure: Socia1 Thought i the Westem Lega1


Harvard Uivrsit Press, 1990. . 89.

62

1.

,
.

, ,

. ,

, (
,

). , -

3.
, ,
, . ,

, ,

, .
XVIII .
,

Lesprit des 10is (<< , 1748).


Corpus Iuris Civi1is

( ) m

... 4 -

.
, -

ius gtium -

,
, .

ius gentium :

, ( ) .

.
,

(auctoritas), (causa),
(obligatio) .
- , ,
: (lu),

, ( )
. (<<, ,

. : Ibid. . 138.

4 . .

157.

63

2.

.)
, ,

.
,

, ,
, .

(
), ,>.
,
, ,
,
. m

, (

) .

m ( ),
,
. '>

.
XIV m ,

1' etat -

' est moi,>.

m .
,

(). ,
, ,
.

. ,

(1478-1529),
-

, ,

: ,
,>,

H -

, .

, , 6

, (

1649 .)

5 . : Burke . The Italian Renaissance: Culture and Society in ltaly.


Cambridge: Po!ity Press, 1987. . 188.

64

2nd

ed.

1.

( 1).

. , ,

; m
.


m, ,

1645, ) -

(1583-

. , m
, ,

.
. m ,

.

,
, ,

,
,

iure lli pacis (<<


1625),

. ,
,
, ,
,

. . ,

. .

(1586-1654),

, .

bellumjustum, ..

,
.,

, , .
, ,

.
, -

65

2.

,
, , ..
, . m

.
.
,
,
. , ,
.
,
( , >))

. , ,
, , ,

.
, .. ,

.
-, ,

. .

,
, ,

.
, , , ( )

. , ,

( m

), , ,
( )

. ,
, , ,

, .
, ,

. ,
,

6. , 6 . : Tuck R. The Modem Theory of Natura! Law / / The Languages of


litica! Theory in Ear!y Modem ur / ed. . Pagden. Cambridge: Cambridge University
Press, 1987. . 111.

66

1.

bl

,
.

. ,
, , ,

. ,

. , , ,
, .
,

, .
ToB , ,
,

:
,

. ,
[, ] 7.
,

, ,
.

(
)
: ,

, .

.
,

, ,

. m ,
.

eH ,

I .
7 . :

Ibid. . 113.

67

2.

. , ,
,
,

. , ,
-,

m, .
V

-
XVIII ., , (1632-1694),
, -

. (
), ,

.
,
, ,

, ,

, ,

8.
(
) ,

, .. ,
. ,

, .
,

, ( m

1633 .)

,
. , ,
, ,
, ,

Mo

m
,

XVI

. , ,

r. . .,

68

1994. . 46-47.

11.

, ,
.
,
, . ,
,

( ),
,

. . ,


, ,

xv . .

TecKoy
,
.

11.

; .

.
. ,
,
, ,

Hy .

xv . , , ,

, ,
, .

69

2.

, ;

.
m
. ,
,

. -
,

. , , m
,
, ,

. ?
,
.

, ,

.

, ,

, ,

, ,

. ,
,

( ),

, .
, ,

.
. (
) ,
.

,

. ,
m

- . -

70

11.

,
.
,
.


( ,
;

). ,
,
>.

, , ,

, , , ,

.
, ,

.
:
... ,

9. ,
.

XVIII .

XIX .


, , ,
. ,
( ), . ,
,

. ,
, , ,
. - ?
, , ,

,
. ,

,
9 . .

1562 ., :

...

3 . . 3. ., 1998. . 167.

71

2.

, ,
, ,

, ,
, , ,

, ,
, , ,

I. , ,
, ( ),

. ,
; .., , ,

, ll.

l> .

.
, , ,

,
.


. ,


. ,
, , ,
:

, ,
. m
, .
,

, ,
.

,
:
,

. , 10 . . . .
11 . .

255.

254.

72

11.

bl

.
,

11 . .

. m ,
. ,

, .


.
,

(1519-1522)
(1531-1532). , -

, m

.
( )
, ,

, .

m . ,
, ,
,
, ,

m ,
,

( )
. , ,

m . ,

,

.. ,

, ,

m .

73

2.

(,
, , ),
,
.

(1483/92-1546), ,
,

Hx . ,
, m .
, ,
,

m 12.
, ,

, .
,

,
, ,
.

( , ,

1467/9-1550) 1519 .:

...

, ,

13.

, ,
,
, ,
. ,
:

, . m
: ,
, ,

, , -

12

. : Skinner Q. Politica1 Philosophy / / The Cambridge History ofRenaissance

Schmitt. Cambridge: Cambridge University Press, 1988. . 408.


The ofNatura1 an: Indian and the Origins
ofEthno1ogy. Reprint, Cambridge: Cambridge University Press, 1986. . 38.
Philosophy / ed.

. .

13 . : Pagden .

74

11.

, l4
,

.
, ,
, ,
.

.
, , m
V . ,

,
, ,
, .

! .
,
, ,

.
, ,

, .

XIX ., ,
( ),
, .

,
.

XVI .
.

(1474-1566)
(1539-1600) Historia natural moral de las Indias
< ,

1590)

, .
TeHo , ,
, m
14 :

Ibid.

79-80.

75

2.

15 . , , ,
,

, , . (

?) .
, m
, (

), ,
m

. ,
, ,

, , .
,
,

XVIII XIX .

XVII .
.

, (1613)

(1614),

, .
,
,

(1594-1676)

1655 r.

, ,

, .
,
. , ,

. ,
ecKa ,
, , ,

15

Ibid. . 153.
76

111.

111.

m
, ,

, .

.
- ,

BaT ( ),

. m ,
.

,
, .
, ,

: , , .
m ,

(1644-1727).

V .

; ,

VI .,
. V .
, , ,

(1588-1679).

,
, ,

. ,
.
, ,

?
.
-

77

2.

. (
), ,

, .
,

.
KaHoM , ,
: ,

. V .
, , ,
.

1608 r.

, ,

1679 r.,

, . ,
(, ,

) .

. m
, .
, , ,
-

, .
:
,
,

, ,

1630 r.

, ,
, ,
. ,

- ,

m 16 , ,

, , ,

16

.: . .

2 . . 2. .: , 1989. . 26.

78

111.

. , 30- .

XVH

, ,
-, , -,

, -,

.
, ,

. 17.
( ,

1642 .)

De Cive

(<< ,

1642) -

, ,

(1651). ,
De Corpore (<< , 1655) ,

(1650;

De Homine, 1658).
,
, , ,
, .

(1588-1648),

,
.
,

. , ,
,

.
,

- Discorsi ...
1638).

due

scienze

<,

...


. ,

, -

17 .

79

2.


. ,
m, ,
, ,

. ,
. ,
,

. m
, ,

.

, .

(1592-1655)

m ,
, ,
,
,

. (
, , ) ,

,
. ,

, ,


, ,
( ),
, ,
, , ,

. ,
, .
, ( ,

), , ,

().
,

80

11/.

, 18.
.

Jf ,
.

m
. Jf ,

, m .
, (
),
,

. ,
, (..
)

Jf.
JDI ,
. ,
. ,

Mo'

, .. .

, , ...

19. ,
:

, , ,
,

, . ,
, ,

Jf
: , -

18 . : Sarasohn L. . Motion and Mora!ity: i Gassendi, Thomas Hobbes


and the Mechanical \\brld-View // Joumal ofthe istory ofIdeas. N2 46 (1985). 363-379.
. 375.
19 Rossini G. The Criticism of Rhetorica1 istoriography and the Ideal of Scientific
Method: History, Nature and Science in the Political Language of homas Hobbes //
The Languages of Political heory in Ear1y Modem uro / ed. . Pagden. Cambridge:
Cambridge University Press, 1987. . 316.
81

2.

, .

-
, .. .

,
, , . ,
,

. : ,
,

, 20. (
) ,

, .

. , ,
, , -

21. , ,
, ,
.


, .


llum mni contra omnes

, , ,
, , m

, 22. ,
.
, ,
, , m

1649 .

.
. ,
, ,
, ,

20 . .

2 . . 2. . 8.

. . 35.
22 . 95.

21

82

111.

, ( ) ,
.

m ,
, ~

-
, m
. ,
,

.
,

. ,

. , , m
,
, ,
, .

, ,
, , :

[ ]
oco. , ,
, .
, ,
,

23.
ro m

( ) ,

,
,

. ,

, ,
. , ,

, ,
23 . .

2 . . 2. . 123.

83

2.

. ,

, , m ,
.


oco;

. , ,

.
, , ,

, .

. , ,
,

,
m .
, ,
, ,

, .


,
,
, .

: ;

, ;

- .
, ,

(- -

Civitas),

HM ... ,
, yllIa24.
.
,

24 . .

2 . . 2.

6.

84

111.

, . ,

. m
() ,

. , ,
( ),

, ( ,
) .

, , ,
,
, .
.
V . , ,

. ,
;,

,
,
,

.
,
,

, ,
,

cTBoM

. , ,
,
, , ,
,
. , ,

(1627-1697),

,
. ,
. , ,
,

85

2.

,
, .

,

, ,
, .
, , ,
. ,

,
. , , XVI .
.
.

, ,

1629 .

,
, ,

. , ,
,

.
, , .
,
,

. , ,
, ,

.

, ,


,
, (

XXI

.), ,

, ,

, .

86

111.

, , ,
, .


.
(, )
,

. , ,

(civitas)
, , ,
,

. I .
, , ,

civitas ,

, ,

- .


- , .
,
, (

),

. -
,

m .


, ,

.
m ,
,

.

,

m .
.

,
m ,
, -

87

2.

. , ,
, ,

: ,
, ,
, . ,
,
, ,
-,

, []

...

... . , ,

, , , 25.
,
.
,

, , ,

. ,
m , ,

. ,
, [],
,
, , .

IV.


m
(, ,

), ,
, V .

. m
25 . .

2 . . 2. . 96-97.

88

IV.
,
, - .

XVIIl .,

,
.

XVII . ,
.

1648 .,

, m

status quo,

.

.

. -
, . m

. ,
, ,

.
,

.
.


, ,
XVIII .

,
, ,

, . m
, ,

,
,
.

89

- ,
XVIII .,

2.

, 1< ,

.. , ,
, "
. r ,
XVI . ( , ,
),

.
, ID ,
. ,
. B,
, I>I
, ,

.
,

, ,

I' . ~ re :re. nl''?

, - ,
, .

1694 .

( )

XI.

, ,

1 111 ,

I ,

.

1672),

De iure naturae et gentium

(<<

m ,
.
( ,

) , ,
. ,


, -

90

IV.

. l

, , , aJ1,

,
,
, Oll

, .
: r
,
26.
m , , ,

, .

, ,

() n~:rJ\.~' n. I' Cl
.


, .
m ,

m ,
, .

cTaeH .

: . .. apyeIiToM
: " , , - ,

".
, f[
, n

.
, , ,

, 27.

26 Pufendorf S. Ofthe Law ofNature and Nations. Eight Books. -d ed. L.: R. Sare
etc., 1717. \bl. 1. . 117, 137.
27 Ibid. ). 2. . 12.

91

2.

,

,

. ,
, , ,
.

,
,

HM BXVI XVII . , ,
,
: ,

( )
; , ,
; ,

, ,

. , , ,

28.
, -?
m

, XVI .,
TepecoBao ,

. - m
,

XVI . ,

:
.

.
28 Pjendoif s. the Duty of Man and Citizen According to Natural Law /
Ed. J. . Cambridge: Cambridge University Press, 1991. . 116.

92

IV.

,
,

.
, .
, ,

.
BoooocT . ,
, ,
,

. , , ,

. ,
,

. , ,
BaT : , .
29.
, ,

, , ,
( ), m
, ,

,
,
. , ,

.
,

.
,

.
,

29 Ibid. . 120, 123.

93

2.

, (,

), .

,
, ,

. ,
, ,
, .

, , ,
- ,
,
, ,
, .

...
,

30.
m


. , ,

.
,

,
m .
m
, .

m ,
.

30 Ibid. . 25-26.


, ,

.
,

[... ]

, ,
,

,
.

Letters Concerning the English Nation


1733)

(<< ,

1.

XVIII .,

1660-

rr.

1815 r.

;3
,

1668-1669 rr.,

II

1660 .

XIV

1661 r.,

ancien regime,

m ,

.
, (1650)

95

(1727),

3.

,
.
; .

,
( ,

1694-1778), ,
-

, .

VI .
,
,

, ,
.
.

. ,

, .

XVI

XVII

. ,

XVIII .

, , -
.

, ,
,

.

,

XVIII

.,

, , .


, .. , , ,
, -

96

1. bl

, , , , , , ,
.

,
. ,

(1709-1751),

, ,

m
. , ,
,

; , ,
.

,
.

, .
. ,

,

XVIII

. , ,
,

XVIII

. .

,
( , )
, ,

m .
, , , ,

. .
, , m
,

, . ,

XVIlI

, , , -

97

, ,
.

XVlII

. m ,

, . ,

. ,

? : .
, ?
, ,
. ,
, , , ,
,

. ,
, , m
, , , ,

(Aufkliirung)

,
. ,
.
, .
XVlII .
. ,
,
,
cTBeHHM .


, ,
.

, ,

,
,
.

98

1.

bl

(1713-1784),

, ,

'. , ,
, .

philosophes,
, (,

, )
. ,
,
, .

, , ,

.
m ,
:

, ,
, - 2.
, ,
,
.

, ,
. , ,
, .
( XVIII . ),

, ,

, .

, ,
, , , ,
.

, ,

'. . 2. . 2. .: , 1991. . 363.


Gay . The Enlightenment: An Interpretation. Reprint. L.: WIldwood

2 . :

House, 1973. Vol. 2.

560.

99

3.

(1632-1704). m ,
> -
,

,
, ,

, m - .
.
,

.
, , ,
,
TaHcy ,

. ,
. , ,

.
, , ,

(1711-1776),


, , ,

, .
,

,
, , ,
,

11

1660 .

<<
, ,

3 ,

. - u. .
3 .: ICIC. . 3 . . 1. .: , 1985. . 86.

100

1.

bl

, , , ,
.

, ,
.

1683

1689 .

, .

1688-1689 .

, ,

. ,
,

.

1671

1660- .,

1662

.
)
,

. , ,
, ,

, 4
, , ,

,
, . ,

,
,

, ,

5. ,

4
5

. .
. . 94.

3 . . 1. . 91.

101

,
, , .

.
,

,
.
, ,
,

.
, ,
, .

, .. ,
, ,
,

, ,
. ,

, .
,

. ,

, .

(1843)

.
, ,

. , , ,


. ,

.

, ,
,
. , ,
, ,

. -

102

1.

bl

, .
,

[... ] ,

6.
,

, , .
, m

. m
, ,

. , .
m .
,

, ,

tabula rasa,

.
XVIII . ,
,
,
.

m
.
Philosophiae naturalis

principia mathematica <


1687). XVIII . m
.
,

m ,
.
.
,
, ,

. , ,
, ,
, -

. .

3 . . 1. . 96.

103

3.

, ,
, .
,
:

, .. ,

.
m .

, ,
, .

XVIII

. .

, ,
,

. ,
, , m

. ,

,
m ,
,

, .
:

7,
.
,
, ,

. ro,
.

7 ICIC. . 3 . . 1. . 167.

104

11.

11.



, , ,

.
m
, ,

.
, ,

, .
,
, m ,
cHT' ,
.

, 1689 .;
, , .
m
. m
, : ,
.

1690- ., , ,
, . ,
m , , ,
-

(1701),
(1689-1702)
(1689) .
111

11 ,
11 , ,
, .

. .

105

,
.

, ,
,


. ,
.

. ,


, , .., ,
, .
, ,
,
,

. ,
.
, ,

, .
Ka

, , .

.

.

,
,
. ,

, .
.
, ,

, ,
, m ..

.
, .. ,
, .

, -

106

11.

. , ,
; ,
.

8.

, .

. ,
,
.

, ,
eHeM 9. ,
,
.

. ,
: ,

[... ]. ,
, ,
, - ... I.

.


, ,

. ,
, , -

. , ,
-, ,
, -, , .

8 lC1. . 3 . . 1. . 283.
9

. .

10

282.
280.

. .

107

3.

- ,
,
.

. ,
, , m ,

, ,
,

, , m

, .

, .
, ,

, , .

, ,
, ,
, . , ,
, , ,
,
, ,

, lI.
,
. m
.

, : ,
, ,

.
,


. , ,
, :

XVIII . , ,

11 . .

3 . . 1. . 314.

108

11.

.
.

,
.
.
.
. ,

, ,

,
,
,

-
,

, - I2.

XVIII .
(1693) ,
. ,
. ,

XVIII

, .

. XVIII .
.
, , ,
,

. ,
, ,
.

, ,
[.. ] 13.

,

. ,
.

12

13
\1.

. . 3 . . 3. .: , 1988. . 410.
Gay . The Enlightenment: An Interpretation. Reprint. L.: Wildwood House,

2. . 507.

109

1973.

,
, m
, ,
, .

, ,
-. -
,
, , ,

u . ,
, .

; 14. ,
, ,
:


. ,

,
, , ,

15 ,
,
, m

.
,
, .

XVIII

eHe .
,

- , . .
.
,

. , , , -

14

. . 3 . . 3. . 427.

15 . .

412.

110

11.

, ,

. , -

, ,
m, .

II 1680- .

,
.
. ,

, m ,

,
.


.
, ,
,

, l6
,

1690 ,


. m , ,
,

, m
,

,
, , m

17.
,
,

, ,
.
, m, 16 . :

Aschkrajt R. Locke's Two Treatises of Government. L.: Unwin an,

1987. . 99.

17 . ; 3. . 3. . 290.
111

,
.

,
, .
, .

1689 .


, , ,

. ,
.
,

, m
,

.
, , ..

, .
, m
, , m
, m - .


.
m , ,

,

. ,
, , , ,
, ,
,

.
, , (
, )
,
.


, , , ,

112

11/.

..


. - ,
m
. ,

m , m
XVIII . ,
,
H . m
, , ,
.

m , ,
,

. ,
,

. ,
,

, m ,

.
, ,

111.

,
, , ,
,

, .
,

. , ,
.
m ,
.

113

3.

, , V .

.

,
. , , , ,
, ,
.
,

, , ,
. , , ,

. .
XIX .
, , .. ,

.
V . m . , ,

,
.

Discours
de la methode pour conduire sa raison < ,
, 1637)
,
. m
: m

.
, m . ,

,
.

, .

-
[... ]

, ,

, , 18.

,
disputationes, ,

18 . . 2 . . 1. .: , 1989. . 251-252.

114

111. .. ..
,

, .. .

, .
, ,
.

,
c ,
, ,

.
m ,

.

,

Hoo . ,
, .
m

. ,
, ;

.
,

, , ,
I ., m
,
T ,
.

: , ,
, ...

... 19.

, ,
,

.
,
, , 19

. . ., 1998. . 6.

115

3.

20.
, , ,


. ,

[... ]

21. , ,
,
. , ,
, ,
.

,
,

.
,

II ., .
, , ,

, .

. ,
, ,

XIV

. , .,
, ,

, , .
,

, , ,
.

VIH

20

IV -

Monaigne , de. Essays. / Transl. J. . Cohen. L.: Penguin Books, 1958. . 236.

21 Ibid. . 260.

116

111.

"

. , ,
, , ,
,

, .
, ,

.

,

XIX .

22.
, ,

XVI

.,

. , XVI .
, ,
.


XVII .
,
.
.
,

.
,
, ,

.
. ,
,

.
, ,
,
, ,

. ,
.

, -

22 m . . .: ,

117

1996. . 222.

, II

.
, , , , ,
,

. ,
, m .
, ,


.
, ,
.

,
.
, ,

. , ,

,
.

,
,

,
.

, ,

.
, , ,

.

118

111.

" ..


( ) ,
.
,

. ,
,

XVI .

. ,
.
, .
,
. ,

: ,
.

[... ]

, 23.
, ,

,
. ,
, m ,
: , .
m , ,
,

. ,

.

, .. ,

.
,

. ,

1.


, 23 . .

2 . . 1. . 505-506.

119

,
. , ,
,

, .. .

1660- :,

,

, , ,
, -

. ,
,
.
,
,

. , ,
, .
, ,
,
.
, ,

, , .
,
, , ,
, rp

, ,
.
,
,

, ,
ByyM ,

.
,

, rp

(1671-1713),

120

, -

111. .. "
m , :

?24
, ,

1694 .,

, 25. ,
, ,
,

.
,
, .
, !
,
. , ,
,
, ,

. ,
,

, .. .

[] 26.
,
. , ,
,

, ,

, .
m . ,

1708 .

, ,

.
:
, -

24 . : Fox . Locke and the Scriblerians: Identity and Consciousness in Early


Eighteenth-Century Britain. Berkeley: University ofCalifornia Press, 1988. . 1.
25 . . 3 . . 1. . 398.
26 . . 384, 387.

121

?
, ,

?27.

, .

. , ,
, ,

.
,

m .
,
,

. , ,

, ,
.
: l

mode,

28. ,
m ,
,
.

IV. La science de I'homme


,
,

XVIII

. , ,

27 . : Fox . Locke and the Scriblerians: Identity and Consciousness in Early


Eighteenth-Century Britain. . 68.
28 Ales de Corbet, . : L. G. An g ofCrisis: and World in Eighteenh
Century French Thought. Baltimore: John Hopkins University Press, 1959. . 229.

122

/v. La science de I'homme


,
. ,

1692 .

, .

(nature humaine, Natur des Menschen). ,

, , V .

29. 1720- .

(1692-1752), ,
1739 .
(1739-1740), 30,

, m .
, m

XVIII . -

HoM . ,
, .

, ,
, ; ,
, ,

. ,
: ,

. , :
, , ,

, 31.
.

,
,

, . m
. , , XVIII .

29 . : Fox . Defming Eighteenth-Century Psychology: Some Problems and


Perspectives // Psychology and Literature in the Eighteenth Century / ed. . Fox. N.Y.:
AMS Press, 1987. . 1.
30 Butler J. Upon Human Nature, or Man Considered as Moral Agent. Sermons
I- / / he Works ofJoseph Butler / ed. W. . Gladstone. Oxford: Clarendon Press, 1896.
Yol. 2. . 3-76.
3\ . : L. G. Natre and Cu1tre: Ethical Thought in the French En1ightenment. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 1963. .480.

123

3.

(
) ,
. ,
, ;

.
. , ,

la physique

le moral.

, , ,
. . m
, ;
, ,

. XVIII ., -

science de l'homme, .
, ,
yn
, , .

1700 .,

1730- .,
1740- .
, , (1714-1780),

.

Lettre sur les aveugies,

l'usage de qui voient < ,


1749). ,

,
m ,

, , .
m ,
, , .

, ,

, , .
,


. ,

124

IV. La science de I'homme

, , ,

: ", !

... . -

, ". , ,

, , !
, ,
-

, .
, ?
,

, ?32 ,
,
,

11,

( , ,

)
- .
.
m, , , philosophes
,
, ,

, . ,
, ,
, ,

.
,

. .. 33.

XVIII . . ,
(1743-1794)

.-.

.
,
,

XIX . (
32 . .

2 . . 1. .: , 1986. . 281, 283-284.


3 . . 3. ., 1983. . 268.

33 u . ., . .

125

. bf

),
, , 1I ,

XIX .

1754), -

Traite des sensations

(<< ,

,
. ,


. , ,

.
.


,
, ,
,
.


, ,

. ,
, , 1I

.
: , , 1I

. ,
, , :
,

, ,

34, .. , ,
, .

,
, , ,
. , ,

, , .-. ,

(1723-1789)

34 . ., . .

3 . . 2.

.,

126

1982.

368.

(1715-1771)

IV. La science de I'homme

,
.

,
,

-
1-7,1751-1757, 8-17,1765,

Encyc1opedie

(<<,

), m '

(1717 -1783),
des sciences,
des arts et des metiers < , ),

. , Dictionnaire raisonne

,
.

I . m .

Encyc1opaedia Britannica

<

aKa ) m

1771

1768-

. ,

Encyclopedie

. , ,

(1770-1776)

.
, , 16-
, La 1ogique <,

1780).

XVIII .

1789 ., ,

(1793-1794),

, .

1790- . ,

ideo1ogues,

, u

,
cTeM ,

ancien regime,

1790- .


, , , -

127

Ideologues

,
,

. m
( )
,

ideologues

, m

. ,

.-.-.

(1772-1840),

,
,

1815 .

. -. .

logie

(1754-1836) ideo-

psychologie

, .
,

, .
,
,
,

-
.

ideologues ,
aeHT

(<Elements d'ideologie (<< , 1801-1815),


,

. ,

, . ,


, , ,

. , ideologie
.

ideologie m .-.-.

128

/V. La science de /'homme

(1757-1808)

Rapports du physique et du ! de l'homme

1802 .

<

).
, ,

.
,
.
( ,
, ),

.

, , ,

.
,

XIX .

.
, ,

, , ,
.

,
,

, , .


,

.
, ,

Ideologues

, .. ,

, -
.

,

, ,

, , ,

129

3.

, . . ,
, ,

Ideologues

, ,
.

v.

XVIll .

Phi1osophes ,

, .
,
. ,

(177 5-1783)
1789 .,

, ,

, ,
, ,

. , , m ,
, ,

. ,

(1733-1804)
(1748-1832),

. ,
,

.

,
.

130

v.
,
,
. ,
.

,

XVIII . .
,

, .

.
, m ,

XVIII

. ,
.
,

XIX .
), XIX . m

y , , ,
.

XVIII

le physique,

Le

moal

. , , :
u ,

35. ,
XVIII . , ,
,
35 . .

2 . . 2.

.: ,

1996. . 606.

131

3.

, , ,

, .

; , m ,
.

, ,

. ,

, . Encyclopaedia

Britannica; Or, the Dictionary ofArts and Sciences, Compiled Upon New Plan
(<< , ,

, ny 1768-1771

rr.),

AHocT,
36.
! .

.
.

, m

. ,
, ,
. .
, ,
, .

XVl .
, .

. (1710-1796),
,

1764 r.

,
,

, ,
.

, m
,

36 . : Eerson R. L. Science and rl Philosophy in the Scottish EnJightenment // Studies in the Philosophy ofthe Scottish En1ightenment / ed. . Stewart. L.:
Clarendon Press, 1990. . 26.

132

v.
(1785), -

, ,

(1788).

XVI .
, .. ,

, .. .
, ,
, (1671-1713)

1746),

(1694-

.
, ,
(, )
. ,
.

, , ,

,

.

m.
, ,

37.
,

, ,

, .
,

: ,
[]38.

,

, ,

. ,
. : << m ,

37 . ., third / l Shaftesbary. An Inquiry rning Virtue, or Merit /


ed. D. Welford. Manchester: Manchester University Press, 1977. . 59.
38 Hutchesan F. An Inquiry Into the Original of Ideas of Beauty and Virtue 11
Col1ected Works of Francis Hutcheson. Vol. 1 (reprint). Hi1desheim: Georg Olms, 1971.
. 164.

,
( , )

39.
,
. ,
, ,

. ,
, ,

. : [] m
, , ..

, ,

40.
, , ,
,
,
.

.
. ,

, ,
.
, , . m
,
. ,
,
, ,

, . m

(1740-1814)

XVIII

-.
,

1789 .,

39 . : J. The Two System of Francis Hutheson: the Origins of the


Scottish Enlightenment / / Studies in the Phi1osophy of the Scottish Enlightenment /
ed. . . Stewart. .47.
40 Bufler J. man Nature, or Considered as Moral Agt. Srms
I- / / The Works ofJoseph Butler / ed. W . Gladstone. Oxford: Clarendon Press, 1896.
Yol. 2. . 64.

134

v.
, ,

.
,

. ,

,

,
.

m , ,

, ,
, , ,

. , , ,
. ,
, , ,
, ,

, ... 41

,
.

c - - (1840-1902)
,
.

,
HocT'

.
, .

m .
. ,


,>,

, ,

, ,
, .

.
- ,

41 . . .

1. .: , 1992. . 286.

135

3.

- ,

. ,
,
, ,
,

42.

.
,

,
.
, , ,

.
, , [] .

, :

43.

, .

.

,
. ,

, m .

(1751),

.
, ,

.

, .

, ,
. m ( )

42 . .

43

. .

2 . . 1. .: , 1996. . 56-57.

56.

136

v.

[... ]

44.
( 1740- . MHOro ),
,

.
, m
,
. ,

, ,
. ,
, . ,

.
, -
,

. , ,
, ,
, ,

ro .

.
,
. ro
, ro ,

45. ,
,

.
, ,

, .

, , , ..

, .
.
,
44 . .

45

. .

2 . . 1. . 62.
145.

137

3.

- ,

46.
, .
m ,
,
.

,
. ,

47.
, , m
cTH ,

. ,
.
, ,
.


. ,
,
, , m
,
HM ,

. ,

, .

,

. ,
,

, .

m .
,
,

46

. . 2. . 1. . 457.

47

. .

479.

138

v.
( ),
( ).

, ,

. , ,
,

1789 ., ,

. ,

(1753-1821),

aHcKa m

1,

, ,
. ,
, m
.


, , , ,

. ,

(1705-1757)
(1749).

, ,

, :

, , . , ,
,
,

, .

.
, ,
, ,
, m

. ,
;
.

139

, . m
,

*. , ,
,
, ,

, , 48.
, .
, , , ,
,

.
1790- ., .
,
, ,

. .

, , ,
,

. ,
,
,

. ,

[... ]

49.

XIX .,

m 50.

* ,

XVI
- u. .
48 Priestley J. Hartley's Theory of Mind, the Principle of Association
of Ideas; With Essays Relating to the Subject of . (Reprint). N.Y.: AMS Press, 1973.
. xxxii.
49 Reid . Inquiry Into the Mind the Principles of Sense //
Reid . Philosophical Works / ed. W. Hamilton. 8th ed reprint. Hildesheim: Georg Olms,
1967. Yol. 1. . 209.
50 . : Bryson G. and Society: The Scottish Inquiry ofthe Eighteenth
tury. Reprint. N.Y.: Augustus . ll, 1968. . 11.
.

140

v.

eH' , .
, ,

. ,
,
,
.

XVIII

. ,

, ,
. ,
, ,

, , . ,

[] 51.
.
, ,

. m
, ( )
. ,
,

- .
,

. m ,
.

,
,

XVIII

. , m ,

, ,

, ,

51 ., . -!! ., . . .: ,

1976.

141


,
,


, ;

De !'education d'un homme sauvage u des


premiers deve!oppements physiques et ux dujeune
sauvage de !'Aveyron
(<< ,

1801)

1.
XVIII . .
, ,

.
m

.
, ,
, m .

, :

.
, ,
.

142

1.


. ,
.
, . ,
. ,
,

XVIII

. ,

. m
, XVIII .
.
,

, , .

XVIII . m , . m
(
) ,
.
,

.
. ,

.
.

.

-

( ) .
, ,

,
,

I. ,

, ,

,

des 10is

(1895) -

l'esprit
(1748) Les regles de la methode sociologique
,

I Wittrock ., Heilbron J., Magnusson L. The Rise ofthe Social Sciences and the Forrnation of Modemity / / The Rise of the Social Sciences and the Foration of Modemity:
Conceptual Change in Context, 1750-1850/ ed. . Wittrock, J ro, L. Magnusson. Sociology ofthe Sciences Yearbook. Vol. 20. 1996 (Dordrecht: uwr, 1998). . 2.

143

4.

. XVIlI .
societe monde,
.
,
(.. , ).
,

, ,
.
m "",
.
, .


. m ,

philosophes,

.
,

. XIX .
2.
XIX . ,
( ,
). ,
,

.

.

,
m , ,
, ,

. :

3. ,
2

Heilbron J. The Rise of Social Theory / Trans. Sheila Oogol. Cambridge:

Press, 1995.

93, 248.

Baker . . Enlightenment and the Institution of Society: Notes for Conceptua1


istory // Main Trends in Cu1tura1 istory: Essays / eds. W. Melching, W. ~1ema.
3

Amsterdam: Rodopi, 1994.

96.

144

1.

, .
m . m
,
KpeTHM , )I

. , ,
, ,
,
.

,
(.. ),
-

. ,

. ,
.
m

, .
. m
,
,

.
.

, , - .
m

,
. XVIII .
, ,
.

,
, m .
, ,

XIX .
,

Hx . :

145

4.

, ,

....

4.

. ,
, .

, , m

.
, .
, ,

. m
XIX .,
,

. m . . .

.
, ..

.
, ,

, ,


? . ,
,
, , , , m

.
.
, ,
,

XVIII .

, ,

, m . m
, -

Wagner . istory and Theory ofthe Social Sciences: Not All that Is Solid Me1ts

into Air. L.: Sage, 2001.

81.

146

1.

. -.

>
.

XVIII

,
.

.
, .
,
eB.
.

. ,

:
, .


, , ,

, .

, ,
( m

1818 .).

.
: ,

, , .
< ),
.
,
,

:
.
:

, . ,
,

, . ,
, -

147

4.

, , ,
, , ,

r,

, , 5.
:
, ,
(

).

, .

(1707-1778), ,
XVIII .,

.
,

ferus (
sylvestris ( -
) caudatus ( -

),

,
).
(

homo ferus)

. m ,
; , , -

, .

, , m

.
: ( ),
( ).
m .

1724 r.

, .
, .
,
, ,

. , -

1955.

. .
.

175.

148

1.

I.

m .

1828 .

. m
, m ,

. ,
, ,
, .

). ,
. ,
. .
, .

,
> , . ,
m

, .

(1974)

m < >,

1970).

.
,

--

ideologues

(1714-1838).

. -

(1801),

.
, ,

(1812-1880)

, ,

1851

149

1.

departments

, ,

1800 .

, - , , ,
. , .
, , .
m

(17451826),
Societe des Observateurs de l'Homme (
). , ,

. ,

. ,
,

,
, , ,

, (, ),
,

(1806

., ) ,

.
.

. , ,
, .
,

. ,
,

1828


: . m

. m ,

150

11.

.
, .

XVIII

( ) ,
.
,
, .

, .

XVIII . :
, ,
, ...

, 6.

11.

. ,

.
,

. .-.

Lettres pesanes

(1689-1755),

(<< ,

Les
1721),

( )
.
, .

6 . : Crocker L. G. Nature and Cu1ture: Etblca1 Thought in the French Enlightenment. Ba1timore: Johns Hopkins University Press, 1963. . 96.

151

4.

.
, ,

m .

,

. ,


, .

. ,

. m ,
.
.


, ,

.

, . ,
m -

XIX .

, , m ,
.

savage

<) ,

.
,
. m
.
, (

) m
.

1760-

1770- .
.
, .

eH : ,
m .

152

11.

, 7.

, ,

,
.

( .)
.

ge

Dialogues curieux entre l'auteur et u sauvage de bons sens qui

< ,

).

(.-. ' ,

1666 -

1716) m

.
,
,
,

<<.

- .-.

(1681-1746),

, ,
, .
,

, . ,
, . Moeurs des sauvages americains, comparees ux moeurs des premiers temps (<<
, 1724)

,

, .

(1713-1796) istoire philosophique et politique des etablissements et


du commerce des Europ6ens dans les deux Indes <
, 1770)

ed. L.

Diderot D. Supplement to Bougainville's \byage / / Diderot's Selected Writings /


.

Crocker. N.Y.:

m,

1966.

248-249.

153

4.

XVIII . ,
.

,
.

- ,
. ,
,

. ,

(1739-1799)

Recherches philosophiques sur les americains


1768-1769): ,

(<< ,

, .

, ,

.

.

XVIII

(1712-1718),

. :
, ,

XXI

m ,

, ,

.
rp ,

philosophes ,

. ,

. philosophes,
,

, , .

154

11.

, 8.
.
,
,

. ,

. , ,
,

BocToe .
,

XVIIl .

. ,
, ,
.

cKo

XVIII

.,

1755

:
,

?,>
. 1I m
, , ,
, ,

. , m
: m ,
,
.

: -

8 .- . .: ; ,

2004.

474.

155

4.

, ,
, , ,
,
.

9, ,

, .

,
, . , ,

, :
,
( ). ,
. ,
,

,
, ... ,

, .
,
, ...
,

.
, ,

, Jl

.
. :
, ?

Ba'

?I

9 - . . .,
10

. .

82-83, 96, 93.

156

1998. . 65, 74.

1/.

.
.
.
,

,
,
.

,
. ,

contrat social

(<< ,

Du
1762),

. ,
, ,
, ,

.
: , , ,

: " !" ,
, .
, , ,
, , ,

: " ; ,

!"ll


,
, ,
.
, , m

.
, -

II

- . . 106.

157

4.

. ,
.

, ( .

. .)

, . :
, ,

, , ,
,

12.
,
.
, .,
.

, ,

, .

.
, ,

amour-propre,

. (
), ,


.
, .
,

. :
, .
,

, ,

, ,

, , . , ,
,

, , ;

12 -

158

...

C.I08.

11.

, ,

13. m
XVIII .
.

, , .
, , ,

, . ,
.

, m
, , , , ,

, , .
, . m
.

(,

, ). <<Emile, u de l' education <,


, 1762) ,
,

.
.

,
,
, ,

. ,
(
, , ).

, 14.
m ,

, ,
,
.
.

, . -

13 - . .

14

. :

113-114, 117, 138.

Gay . The Enlightenment: An Interpretation. Reprint. L.: Wildwood

House, 1973. Vol. 2.

542-243.

159

4.

. m
,
, ,

m ,
.
, .

XVIII

XVIII .

( )

m (1746-

1827).

. , ,

. .
,
,

. .
, ,
,

(
,

). ,

,
, ,

. ,
, .

111.

, ,
, ,
.
,

160

111.

, .

, .
, ,

. ,
,
, .
, , .


, ,
,

. ,
, ,
,

. :

15.
:
,

.
.

, ,

16 - , ,
. ,
,
.
(
).
, ,

, .. ,
,
, , ,

17 .

15 ButZerJ. Ofthe Nature ofVirtue jjThe Analogy ofReligion Natural and Revealed.
Reprint. L.: Dent, 1906. . 264.
16 . . 2. . 1. .: , 1996. . 511.
17 . . 640.

161

4.

m . ,

. , ,
, ,
, ,

.
, , , ,

18 .
,

. ,
, ,
, , .

, , .
.

, :
. ,
,
,
, ,
.

(1723-1790),
1752 1763 .

. ,

1759 .,

, ,

1776 .

ra
; ,
,

. ,

:
, ,
18 .

2 . . 1. . 480.

162

111.

19. ,

,
, .
,

, .
. ,

. m , ,
, ,

, ,
. ,

. , ,
, .

aHocT' .
,
m

20. ,
,

, . ,

.
(
),
( ).

, , ,

... 21.

, , ,

, ,
, , , -

19

. . .: ,

20 . . 33.
21 . . 35.

163

1997. . 98.

4.

, ,

22. ,
,
.

:
. , ,
, : m

, -
, , m

, ,

. , ...
, , m , .

- ... 23
, -

, .
, m ,
, m .

( )
, .
(

).
,

.
,
,

, .
, ,

eHe -

22 . : Bryson G. and Society: The Scottish Inquiry ofthe Eighteenth


tury. Reprint: N.Y.: Augustus . Kelley, 1968. . 89.
23 . . .

164

123.

111.

.
.

(1756-1836),
,
.

,
.

(1793)

.
, ,
, .

. m
.

,
,

, .

philosophes

. m ,
m ,
.

, ,

.
:

De l'esprit < 1758 .) De 1mm


1772 .).

(<<

, ,

, ,
.
,
, ,

. ...

24,

,
24 . . . 2. .

1. .: , 1974. . 539.

165

4.

, . , ,

25 . , ,
,

.
m
: , ,

. , ,


,
, , ,
, , , . ,

, , ,
,

. ,

.
. .
, ,
,

. ,

.

.
.
, ,

26.
.

XVIII .,

25 . : Crocker L. G. An g of Crisis: and \\brld in Eighteenth Century


French Thought. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 1959. . 232.
26 . : Gay . The Enlightenment: An Interpretation. Reprint. L.: Wildwood
House, 1973. !. 2. . 514-515.

166

IV.

I'esprit des lois

,
- .
,
,

. , , ,
,

.
:

( ),
(

)?

IV.

I'esprit des lois

, ,
: ,

?27

m .
-

. m ,
.

XVIII .

, ,

, , , , ,

. ,
m -

eHM. ,

, .

, , ,

(-

27

. :

Gay

House, 1973. \1. 2.

. The Enlightenment: Interpretation. Reprint. L.: Wi1dwood

565.

167

4.

, ),

, XVIII .

, .

. l'esprit des

lois

, ,

28 . ,

Index

,
,
, ,

, ,
, ; , ,

. :
,
; , ,

... 29.
.
,

, .
, .
, .. , ,
.

<<[] ,
,

, ,

, , - ,
,

, , , , ,

, ; ,
, ,

, 30.
, .

28

. : Montesquieu. The Spirit of the Laws

ed. .

. , . . ilI and . S. Stone. Cambridge: Cambridge


1989. . XI.
29 . . . .: , 1999. . 11.

30 .

16.

168

University Press,

/v. /'esprit des /o;s


,

, ,
, .

,
.
, :
, ,

... 3l. ,
,
, ,
( ), , ,

.

.
, ,
; , ,

( ,
, ).

,
(, , ),
,
.
, , ,

. ,
, .
m , .

. , ,


( ).


, ,

, .
3! . .

7.

169

4.

(1723-1816)

( , ).
,

. ,

.
(
), , , , .

- . ,
, ,

, , .
-

, , .

. ,
,
. , ,
,

, ..
.

XIX .

. (1742-1802)

Systeme physique et moral de la [mm

1775),

<

.
, -- , ( ),

, .

,
. ,

(1763)

,
.

, .

170

/v. D /'esprit des /ois



,

,
.

(1792),

(1759-1797)

,
, .
JI
, .

.
.
,

, , ,

, . J
,
, .
:
, , ,
.

m ,
XIX .,
.
,

.
.
, ,

. m m,
:

.
m ,
: ,

.
, ,

171

4.

v.

XVI-XVII

,
, .
m - .

XVIII

. -,

XIX .

. -,
,

.
,

(), ,
, ,
, .
.

,
, m

.
<

XIV, 1751)

Le siecle de Louis XIV

.
,

(1754-1762)

.
,

.

.
, ,
,

(1776-1788)

. ,

172

v.
m
, .

,
.
,

. , ,

, .. , . '

Discours preliminaire des editeurs < >,


1751) : [ ,] ,

, , ,
,
,

, ,
,

32.

eH ,
.
. : ,
, m

, , , ,

, m 33.
(

), .. ,
,

m
, , .

l'homme physique, ,
l'homme moral, -

32 D'Alebert J. Le Rond. Preliminary Discourse to the Encyclopedia of Diderot /


Trans. R. N. Schwab. Reprint, Chicago: University of Chicago Press, 1995. . 35-36.
33 . . . 499.

173

4.

, ,
, I. ,

(1753-1828)

<< ,

.

, ,

, .

, ,

. ,
.

. ,
caB 1970- ., .
,

- 1750- .

, XIX .


: ,

, , .
.

. ,
, ,

, ,
(,
, )
.

,
, ,

. 1750- . .
m .-.-.

(1727-1781)

174

v.
.
( re

1751-1752.,

1808 .)

, ,

. ,
, ,
,

. ,
m .
.
.

(1767).

,
.

m : ,
, ,
,
. m :
, .
,

. , ,
, , :
, ,

m I>34. , ,
, .


, , ,

35.
, . :
,

, :

34 . . .: ,
.

297.

35 . . 296.
175

2000.

4.

- , ,

36.
,

: 37,
(

, ). , ,

, , ,
,

, , ;

38. ,


. ,
, .
.
.
,

. ,
.



.
,

.
,


. ,

(, ),
-

, , ,

.
, ,
.
36 . . .

37 . . 106.
38 . . 38.

176

35-36.

V.

,
.

XIX .,

XVIII

,
, ,

. 60

(1714-1799)

,
.

. ,

(1774) ( , 1696-1782) ,

,
.
. ,

,
,

(
, ).

XVIII .

. ,

,
eH ,

, .
,

. -

(1721-1793):

, ,
. ,

39.

39 .

(1771

., 3-

Meek R. L. Social Science and the Ignoble Savage. Cambridge: m

bridge University Press, 1976.

2.

177

4.

1779 .) , (1735-1801),

.
,

< ).

, .

,
Hx , ,

.
, ,
- ,
.
,
.

Esquisse d'u tableau


historique des progres de l'esprit humi <
, 1795 .) . .-.-.-.
, (1743-1794)

. ,
, ,

.
, , ,
, ,
, ,
40.
, ,

, ,
,

.
.
.

40 . : Baker . . Condorcet: From Natural Philosophy to Socia1 Mathematics.


Cblcago: UniversityofChicago Press, 1975. . 197.

178

v.

1790- . ideologues,

department ecole ,
, m grandes ecoles.
Ecole Polytechnique ,
, Ecole N ormale Superieure
. m , m
, (,

).
,

. I . XIX .

. ,
,

. XVI .
, ..
,

. ,
, , m
.

, ,

- .. ;

,
,

, .

An Inquiry into the Nature and Causes


ofthe Wealth ofNation
(<<

1.

1776)

XVII

oT , .
-

cBo

. v

XVI . ,
.

.
,

.
,
, ,

.
. , ,
-

180

1. " XV/l

1628

. ,

, .

1860 .

,
:

.
, ,

, , .

. .

,

.

,
.
,

,
. ,

. ,
,

,
. , -
. .. ,
,

, ,
,

...

l.

, , , ,
.

1 . / / . .

1977. . 423.

181

2 . . 1.

.:

5.

.
,
, , , .. .

,
,
, .

;

XVI .,


m ,

, .

. XVI .

.

m
. ,
(

1623 .
1664 .),

(1571-1641)
, ,
, ,

Topy' ,

, 2
XVI .
, ..

,
, .

: ...
, -, -

2 . : Appleby J. . Economic Thought and Ideology in Seventeenth-Century


England. Princeton: Princeton University Press, 1978. . 51.

182

1.

XV/I

.. ; -, ,

3.
I: ,
.

XVIII .

, . ,
, ;

,
.

m, , (
, ) ,
,

, m

, .

XIX .

, ,

.
,

, , , (

), .

.
, ,

XIX .

.
XVII .
.

.
,

XVIII

.,

. , ,
, ,
3 . . .: ,

2007.

419.

183

5.

.
. : ,

... ,

4.
,

1 1649 r.

Uum

Necessarium,

1660 r.),

<

):
,
, . , ,
,

. ,
,

,

.

; .
,
,

. , ,

,
. (1656-1714),
,

1895 r. :

,
, ,
5.
, , ,

. .
, -

4 . : Appleby J. . mi Thought and Ideo1ogy in Seventeenth-Century


Eng1and. Princeton: Princeton University Press, 1978. . 56-57.
5 . : Ibid. . 187.

184

1.

"

XVII

, ,
. .
.

, , ,
, m ,
,
,
.

.
,
, XVIII ., ,
.

, ,
,

1615 r.

(1575-1621),

IY,

Taictev de l'oeconomie politique (<<- ).


, ,
. (
)
.

, m
XVII .
, .


ypHM .

- , XIV

1663
1683 r.,


,
, ,
, ,

185

5.

.
,
,

Sciences

1666 .

Academie des

m ,

.
,


. ,
, , ,
m ,
. , ,

, .
,

,
, ,
.

,

, , ,
,

. ,

.

,

.


, ,
,

. ,

, , ,
, .

, , ,

.
,

186

11.

,
,
; ,

. ,

,

1660

. ,

1690- .

. ,

,

.
,

11.

. , ,
, ,
.
,
,

XIX .,

.
,

, ,

- . ,

187

s.

, ,
, , , ,
,

, .,
,

. (
,

.) ,
,

, , , .

1662 .)

Academie des Sciences.


(1623-1687)

.
,
,
.

(1662)
(1690, 1671-1676) -

. ,

1640- r. , ,
,
,

.
,
. ,
BaT .
,
, .


. , ...
, ; ,
,

188

11.

. ,
(

) ,
, , ,

6.

, ,
,
.
, ,

(1620-1674),

...

(1662).

,
,

7 ,
,
MHaHoo ,
, , , ,
.

,
.
,

Hx' .

, , .
,
aHM ,
.
,

6 . : Olson R. Science Deified & Science Defied: The istorical Sigifi


of Science in Western Culture. Vol. 2. Berkeley: University of lifri Press, 1990. . 78,
84,83.
7 . : Ibid. . 153.

189

5.

. ,
,

XVI

, .

, ,

1538 .,

, ,
,

1519 .


, XVI . .

. m
, ,
,

. , , ,

,
, .

, ,

, .
, , ,

m ,
, ,

. ,

1801

. (

m ), m

1851 .

XIV Acad6mie

des Sciences

,
.
,

.
,
, (
) , ,

,
.

190

11.

, ,
,

aM .
,

, ,

.
.

XVII . (1648-1712),
,
, ,
, ,

, .
,

- .

, D

,
.

. ,
,

( )
.

, ,

, l\ ,

, , ,
, . ,

XVIII

, ,

, .

191

5.


v
. , ,
, ,

, ,
. m
,

XVI

. -,

, .
,
, m
XVII .

. ,
m . ,
,

, ,

.
,
,

. :
m

Bo , .. , ,
,

.
, ,

,
,

XVI

, , ,
;

, .

, , -

192

11.

,
,

XVIII .

ry. ,
, ,

, ,

8.
,
, .
,

XVIII ., -

, . m

. . ,

XIX .,

, ,
, .

, ,
,
, ,


. , .
( )
, , .
, , ,

, ,

.

m ,

1727 r. ,

--. ,

1750 ., 8 um D. Ofthe Populousness of Ancient Nations 1 um D. Essays: Moral, Political, and Literary 11 . F. MiJler (revised edn, Indianapolis: Liberty Classics, 1987). . 382.

193

5.

,
. m i,

mer-Sachen

Polizei und m

(, ),

m ,
,

(
,
, ),


, m

. ,
,
, ,

m , .
JIJ!

,
(1719-1772), Staatsverfas-

sungen der europaischen Reiche (<< ,


1752), .
,
,

. 1765 .

(1733 1732-1817)
Grundsatze de Polizei, Handlung, und Finanz < ,

Mep ),

Staatswissenschaft,

1774).

(1711-

, , m

, ,

.
, ,

194

11.

- ,

( ,
)

(1701-1744),


, ,

1741 . ,

.

-,

,

.

ning

Siitt, at igenom PolitiskArithmetica utrona liinders och rikens Hushall<

1746)

)
,

. ,

(1710-1749),

,
.
, ,

1749 .

.
.

Mechanicum -

Theatrum Oeconomico

, .
m
, ,
.

.
( ,
) , ,


, -

195

5.

XVIII

. ,


,
,

. ,
,
, ,

111.

XVII .,
, ,
.
,

( ). ,
, , ,
,

1690 ,

TecTBa' .
,

, m
, ,

.
,

. ,
, , ,
,

(.

1670-1733)

, .
( ) -

196

111.

(1705) ,

.
: ,

(1729).

, ,

,
, , , ,
, .

,
:

,
m
, , . ,
.

, , ,

. -,

, .

. ,

. m :
, ,
, I - ;
,

9.
, ,


, .

, ,
, .

,
, m
, Q , , 9 . . .,

197

2000. . 265.

5.

,
. ,
, ,

, ,
.
,

. : ...

, , , 10.
, ,

, ,

, , , , .

1770 .,

, ,

,
, .
.

,
,

. XVI .
,
,
,

, (,

).
- ,
,

. ,
.

: ,
, ,
, , -

10

. . .

198

82.

111.

, , m ,

. , ,
, ,

, ,

.
,

1400- .

. >
, , ,
,

m .
. 1980-
1990- .
,

,
, ,

. XVIII ., , m
; ,

. -,
,

,
,
, . m

.
- ,

k'.

( )
. ,

, .
, ,
, -

199

5.

m ,

,
,

.

, .


. ,

Encyclopedie,

, ,

(1680-1734), .
Essai sur la nature du
comerce general - , -
1730-1734 ., 20 1755 .
(

)
.

. , ,
physiocacie , ,
, , ,

. ,
,
, ,

.
, ,

(1694-1774), , m

.
.

ideologues

BXIX .
. physiocracie -

200

111.

,
, ,

,
.

m
,

(1719-1789).

, ,

, , , ,

. - ,
,

.
, , ,
m

. ,
,
,
. ,
, ,
.
,

, .
,

, , (
), ,
, ,
,

, ,
.

,
, ,

, 1760- r. physiocracie. m
, m -

, , , ,
, . u economique

< ,

201

1758 r.,

5.

) , ,
. ,

,
m ,

,
, .

1770 . . ,

, .

1774 . XVI
Controleur General des Finances,


, -

, .

.

, ,

m ,

, ,

. .
m , ,
,
.

m ,
,
, .
,
,

, ,
, ,

, ,

, ,

Hoo' .

202

/11.

, ,

, .

, ,

( ) .

.


, , ,

, . ,
, ,
,

,
,

,
.
,

l1.

(1776).

, ,

, :
.

,


. m
, .
m ,
,
.

11

.: . .

.419.

203

5.

(
)

, ,
.

, ,
.
m ; ,
, ,

1760- ., m

XIX .

, m
,
,


,
.

m .
m ,
,

, ..
.
,

.

. . . ,

,
, "

"12. ,
, ,

12

n . . . 1. .:

2001. . 231.

204

111.

, ,
My

.
, ,
, ,
, ,
.

XVIII

.,

, ,

(
).


,
, , m

.
.
,

, , ,
.

, ,


.
,

. -,

, , ,
,
,
.

laissez-faire,
,
. laissez-faire,
XVIII . ,
.
. m
,

.
, ,

205

5.

HoM

,), , m ,
,

1
Hy . , ,

, ,

.
.

, ,
. ,

,

, , .. .

H ,

, ... ,)14

,)

. ,
, ..
, , ,

, .
,

... ...

[] ,

... []

, ,
, ,

... 15.

13 . . .
.

14 . .

15 . .

65.
443.

206

280


, .
,

. m , ,
, ,
.
,; , ,

.
,


() .
,
, -

.
, ,

XIX . m
,

. , ,
, , ,

,
, , ,
.

, ,

, , ,


,
.

,
, ,

}';
, ,

207

5.

. m

, .

,
, .

,
.

IV.


, , .
.

(1748-1832)

'r, 'r'r'r ero 'r -rp,


1820 r. .

, , ,

, , TaIOe

, I<, .

,

. , ,
,
.
, , ,
, , ,

XYHI

, , , ,

Ma . ,
,

208

/V.

,
.
, ,
,

,
. , ,
.
,

, ,
.
,
,
.


. , J:>,

, ,
.
, , .
,

. m ,
,
.
. ,
m .

,
, ,
.
,

, . ,

, ,

, -

209

5.

.
,
.. . , , ,

, , ,
. , m
.

,
,

1820-

1830- .,

. ,

, ,
.
(
), ,
, ,


, ,
,

. ,
m , ,

,

. m ,

1792 .

, -

m .

,
, , ,

. , ,

(1772-1823),

, - , -

210

IV.

, .

(1817)


.
.
, .. ,

. :

: ,

16. ,
, ,
, .

, ,
, m ,
, ,

. m
,

, m .

,

; ,

.

m ,

. ,

. m ,

. ,
, , ,

16 . : Lekachan R.
Row, 1964. . 153.

istory

of Economic Ideas. Reprint, N..: Harper &

211

5.

, ( m

,
)

,
,
.

, ,

, , m ,

. m
,

, ,

.
-

1789 .), -

: ,
, .
, , ,

17.

. m .
, ,
, ,
,
,
, ,

.
,

,
.
,

18.
17 Bentha J. An Introduction to the Principles of Morals and Legislation. Intro.
L. J. Lafleur (reprint, Darien, : Hafner, 1970). . 1.
18 rr, . : Lekachman R. History ofEconomic Ideas. . 104.

212

/v.

m,

, m

; , -m, .,
. ,
,
, , ,

.. ;

. ,
,

, .

?
,

, (, ,
-m) ,
?

:
,
.

, , m

. , , ,
. , ,

, , ?

XVIll ., , .

1757 .

, .

, ,
, , .

:
, , ,
, .
m
, , , m

(),
.

213

5.

, .. , ,

.

.


Dei

delitti delle (<< , 1764).


(1738-1794)
,
. ,

,

, ,
. ,
, .

, , ,
, . ,
, , ,

. ,
.
n
.

, ,
. ,
, .
m

1789 .: m
,

; ,
,

19.
,
, . m

19
.

: . ., 1989.

27.

214

/V.

, ,

,
, ,

,
. , ,

,
, ,

, .

,
, m .
m
,

.
(
(

1829 .)

1842 .)

. .

, ,
, .

. ,
,

, .
, .
:
, , ,

.
,
, ,
.

.
, ,
,

. , ,
.

1800 .

, -

215

5.

,
. ,

(1730-1795).

Bery ,

, ,

.
, 1770- 1780- .

.

.
,

, .
,

.
m

, .
,

1798 .

(1778-1838) m ,

m ,

.
, ,

, ,
.

111.

, ,

, . m
,
.

,
,

216

/v.

. ,
, m

. .

(1766-1834; ,

),
,
.


,
.
, ,

.
,
,

, ,

, .
, ,

. ,

, m
,

.
,
,
ro

(1798)

(1803),

m ,

,
.
,

, ,

, , .
,

217

5.

,
, , ,

... .

, , -
,
,).

, -
,

XIX .,

. ,


, .
. ,
,
,

. ,
, r

.
, ,

20.
) -

:
,

21.
-

- ,
, .

, ,
.

,
; -

20 Malthus . R. An Essay the Principle of Population I ed. . FIew (Harmondsworth: Penguin Books, 1970). . 72, 204.
21 Galton F. Inquries into an Facultyand Its Development (2nd edn reprint. L.:
Dent, nd). . 207.

218

IV.

Hx ,

. m ,

. ,

XVIII

., ,

, ,
.

. ,

1834 .

cKoM . ,

,
.

( )
.
,

, .
, ,

XXI . -

. ,
,

. ,
,

, ,

22. ,
,
.

22

. // ., . .

2- . .

26. .

. .: ,

1963. . 120-121.

219

5.

m ,

, ,
. -
m ,

. , (1806-

1873),

(1829)
- , - ,

.
,

- ( !)23.

Ero
1869 . ,

. TOra,

1869 r. m . ,

ero ero

1869 r.

, ,


, ,

, ,
,
.
,

,
, ,
, ,
.

23

. :

1952. . 451.

Hatevy . The Growth of Philosophic Radica1ism. L.: Faber & Faber,

,
, ,

,
- .

, .
.

Fragment Hyperion
1794)

(<< "",

1.

(1770-1843),
,

cBe . . . (1770-1831)

. . . (1775-1854). ,
,

(1724-1804),

,
,

XVIII .

.
>,

XVIII . ym

. ,
(<< ),

. , -

221

6.

. m


eKTyaoB,

, .

yr ,

, .
,
(), .
( , yr

yr .)
,

,
( )
- .

,
, ,

,
. yr
yr
,

Hax . ,

: ,
y' .

. m
,


. ,
.


. : -

222

1.

,
.


, .


1. ,
-

, , -

TBHe . ,

.
, ,

, .

XIX . (
per se) ,
.
, - -
. , ,

.
m ,
, , .

.

,
.

:

,

, ,
m .

,
-

1 . : Abras . . The Mirror and the Lamp: Romantic heoy and the CritiTradition. L.: Oxford University Press, 1953. . 21.

223

6.

XIX-XX .

(, ) ,
, ,

, . ,

, . ,
( ) ,
,
, ,
. ,

. :

<humanities).

.
,
, ,
, , ,
, ,

. ,
, ,

, ,
.
,

.
, ,

, .

.
m , ,
.

,
,

. . m
, , .
,

- , .

224

1.

(1647-1706) m , Dictionnaire historique et critique < ,


1695-1697)
XVIII .

ococM' .
, ,

,
,

. , ,
,

, .
(

) ,
.



. , (

) ,
. ,

,
XVlI . () (1632-1677)

(1646-1716).

XVII

, ,
.

.
,
, ,

.
, -

225

,
.

, (
), II .
,

.
, , .
. ,

gottbetrunkener Mensch -

1670 .).

<Tractatus The010gico- Politicus,

, ,

, .

Ethica

1677 .)

. m (
)

. ,
, ,
.

. :

, 2. , , ,

. ,

. ,
, ,

.
.

2 . . .-.,

1932. . 41.

226

1.

,
. ,

. ,
, ,

,
.
:
.

, ,
,

. ,
. , ,

, , , ,

, , . 70- . .
, ,

( ,

1714 .

1).

m (
- )
.

1700 .

, ,
,

. m
XVI .,
. m
.

.

, .
, , ,
,

227

6.

.
m (, , )
. ,
,

( ) . ,
,

.
, , .

V .,

XVIII

. ,

XIX .

. ,

(, ,
) .

XVII

. (
) , ,
, .

,
, , . , , m

.
,
,

. .

(1848-1925),


, -

(1857-1913)

, .

1887 . ,

lingua

franca XXI .

,
, . ,
, -

228

1.

.
:

,
,
, ,

3. ,
, ,

. (

),
, ,

.
,

( )
.

,
;

,
.

, , ,
, ,

, -,

, -,

, m

Ke

, ,

,
,

, , -
. :
,
, , ,

.
, .

r. . . 4 . . 1. .: , 1982. . 418.
229

6.

. , ,
,

.
.
, .

1700 .

N ouveaux essais sur l' entendement humain


(<< )

1765

. .

,
XVIII . ,
,

. XVIII .
, .

, ,
Bildung (
,

XIX .,

. XIX .
,
, .
,

. m ,

Bildung,

11. Scienza nuova



,

m , . -

230

11. Scienza nuova


'f 'f -'f .
m ,

XVIII .

. ,
,

, .

4.
, ,

).
'f, ro

m .

, m
,
, ..

1800 .
-

- ,
.
,

.
,

, ( )
.
m ,
, , ,

.
, , ,

, . 4

TaylorC. Hegel. Cambrige: Cambridge University Press, 1975. . 14.

231

6.

, ,

- ( ,
TecKy , ).

.
. ,
.
.

. (
),
.
,
I ,

,
.

XVIII . -

, ,
, .
,
, .

(1744-1803).

(1668-1744)

,
.

Jf

1700 .

, ,
, .
: , ,

, ...
, , , ,

...

232

11. Scienza nuova


,
, 5.
, , ,
.

,
.

.
m ,

.
,
TecKo ,

. m

m,

, .
.

1724 .

, , .

, (

) Principii
di scienza d'intorno ll natua delle nazioni (1725,
1730 1744 .).
, .

XVIII

. (, , ,
).
XIX .

(1788-1874),

.
.

1960 .

19481:,

m , ,
.

5 . . .: :

book-HCA, 1994. . 118.

233

REFL-

6.

.
m : ,
, ,

. ,


. m ,
,
, ,

( ). m
.
,

, .

.
m
.

m
,
. -
, .

, , :
, ,
,
, .

.
, ,
,

, .
. -, .
, ..

, .
,

, ,
, , .

-, m , ,
, , -

234

11. Scienza nuova


, ,
.

.
,

, . ,

, .

, , , ,
,

.
r: <,

(vertum)

(factum)

6.


: <, ,

, ,
, , ,

m , ,
m, , .
( )
. ,
, ,
, m
,

, .. ,
7.
: -,
, ,

,
-

, , , ,

. , ,

.
: ,

,
, , .

6 . :

Berlin 1. Vico and Herder: Two Studies in the istory ofIdeas. L.: Hogarth

Press, 1976. . 15.


7

. . . 108.

235

6.

-
,

( 1690- . ).

, , ,
BaT

. , ,
.

,
-


( , ) ,

.
.
,
,

, , , ,
, ,

.

, .

,

, .
,
. m
, , , .

,
,
. ,

,

. ,

236

11. Scienza nuova

( )

,
. ,
.

( -

).

m .
, ,
, ,
.
, 8.
, , ,

,
.

,
, ,
.

, , . ,

.

9. ,
,
,

lI: , ,

m , ,

10.

XVI-XVII .,

.
,

.
lI m ,
, .

, Scienza u m . -

8 . . .

9 . . 90.
10 . . 137.

237

13 1.

6.

, ,
.

. .
, ,
, ,

, , ,

.
,
,

.
I .

111.

, ,

, ,

-, -

,
, ,
. ,
XVI .

, ,

.
, ,

. ,
,
,

, .

XVII .

.
. ,

, -

238

1/1.

,
, m ,


. ,
, ,

,
, .
;
.

1806 1810 .


, , ,
.

(1734 .).

(1693 r.)

- ,


I .,

Aufkliirung

(),

, ,

.
.

hi10S0hs,
,

(1698-1759)

1744 r.

.-.-.

. - -

(1744-1803),
(1749-1832),

, ,
, .

XVI . m

(1679-1754),

prae1ector, .

E1ector'a
1723 r. m .

11. , , ,

11

. : Saine . . Who's

Afraid of Christian W? / / Anticipations ofthe En-

239

6.

.
.
, ,
. ,
, -.

, ,
,
. , - m ,

(1711-1765),

1725 .,

. ..

1755

. ,

.
,
, , .
, ,

Staatswissenschaft

.
,

, ,

.

,

, ,
, m,
, .
,

, , ,

.
. ,

, , , m
. ,
,

( , ),
.

(Geist)

lightenment in England, France, and Germany / Eds. .


: University ofPennsylvania Press, 1987. . 106.

240

Kors,

J. Korshin. Philadel-

11/.

.
Kultur, ,
, .

(1729-1786),

,
,

, . ,
,
, ;
, ,

, . ,

,
. ,
(
) .

, ,
, ,

Aufklarung, , m
. .
,

.
m . ,
, ,

, ,

, ,
. , , ,
, , , .

Kritik der reinen ~munft <


1781), ,
, , -
- .
, ritik der praktischen munft <
, 1788),
,

, ,

, , --. -

241

6.

, : ,

.
, ,
. ,
.

. ,

Kritik der U rtheilskraft <


1790 r.),

, , , ,

,
(),
,

, .
.

. ,
,
, ,
, ..

, .

. .
,
,
eHe. .
, , ,

...

, 12 .

, .

12

. ro. .: , 1994. . 50-51.

242

111.

.
, ,

,
.

.
, ,
( ,

)
, (

). m
,

m .

m . ,

, ,
, ; , ,

, , ,
,
.


, m,
,
.

, .
,
, m

, .
m , .

XVIII .

, ,
, .

243

6.

,
, (

) -

, r . r

< ), ,

eHTa ,

.
, ,

. ,
,

MepoB ,

, . r, ,
,

,
, .
, ,

, , .
, , , ,

, ,
, .


rpr :

r , ,

,
, ,
,

;


,
l3.


, , -

13

. .

6 . . 6. .: , 1966. . 353.

244

111.

,
,

wltirgrlihr

Absicht

1784 r. Idee zu allgemeinen Geschichte in

<

Beantwortung der Frage: Was ist Auflk1iirung?

< : " ?"). ,


, ,

14. , ,
;

, ,
.
,

.
, ,
, -, , -,
,
, , -,

. ,
, .
, ,
.
, m ,
, .

1760- .

, .
, ,
,

.

.

1770-,

Sturm und Drang

( ),

14 . .

6 . . 6.

574.

245

6.

Die Leiden des Jungen Werthers <


, 1774 .)

. , ,
m ,

.
, XIX .,
,
,

. m
, , ,

. ,
. ,
, ,

XIX .

, ,
, ,
HeHe

1784 1791

Ideen

z Philosophie der Geschichte der Menschheit <


), , ,
.

.

.
,

. , ,
:

, 15.

15

. : n

l Vico and Herder. . 143.

246

1/1.

XVIII .,
-

. m .

, ,

.
,
,
, , m

16 ,
, .

,
, , ,

. ,
; ,
17 .

. ,

. , ,
- ,

HeM .
,

, ,
. ,
.

m ,

, ,

,
, ,
,
, ,
16

r.

. .: ,

.198-199.

17 . 212.

247

1977.

6.

. ,
,

: ,

18. , ,
,

: ,
, .

, , Vo1k,
, ,

.
,

. : - ,

?19 m ,
, ,

,
. m ,
.
,
,

,
; , ,

. ,
.
,

m .
, , Volk ,
, .

,
, .

XIX .

, ,

-. -

18 . r. . 203-204.
19 . : Berlin /. Vico d Herder. . 167.

248

111.

Uber den Ursprung der Sprache < ,


1772 r.),

rp , m

: ,

m
, ?

?20 m
,
He , ,
.

Essai sur
l' origine des connaissances humaines (<<
, 1746 r.). ,

,
.
-

, , .

, , ,
, , .
,

XIX .

, ,
,
, ,

.
, , ,

,
. (
, )

20 . : AarslejJ. The Tradition ofCondillac: The rom ofthe Origin ofLanguage in the Eighteenth Century and the Debate in the Berlin Academy Before Herder 11
From Locke to Saussure: Essays the Study of Language and Intellectual History. in
neapolis: University of Minnesota Press, 1982. . 194-195.

249

6.

<<Volk.
.
.
,
,

. ,
, ,
, ,

, , .

XIX .

. -

[]

, ,

21,

, . , ,

.

Volk'a

, ,

-,

XIX ., -

.
, ,
: ,

, , 22.
,
: << ,

, 23.

21 . : Berlin L Vico and Herder. . 190.


22 . r. . . 305.
23 .

250

IV.

,
,

. ,
,

.
m

I .,
. ,
.

, , , ,
, , . .,
,
, ,

,
.

IV.

, ,

,
,

, -

(1776-1831),

,
, ,

.
,

,

.

(1779-1861) ,
251

6.

,
, .
, ,

. , ,
,
.

, ,
, ,
.

,
,
.
.

, , ,

,
,

, -
.

geschichtliche

Rechtswissenschaft

1815 . Zeitschrift

<

, ,

. m V01ksgeist, ,

, 24.
, ,

Vo1k.

, ,
,

. ,

. -

24

. : The Encyclopedia of Philosophy / ed. . Edwards.

1967. Vol. 7.

.294.

252

N.Y.: Macmillan,

I~

.
,

. ,
, .

m
,

XIX . ,
, .

Volksgeist

.

,

, ,
,

- ,
,
, , .

,
, ,
. ,

. m
,
, ,
, .

. ,
, ,

.

.

, , ,
,

. -

253

6.

. ,

,

. , , ,
, ,

, , ,

,
.
,
, , ,

, .

, , -,
. ,
,

.
, :

- ,
-
.

N aturphi1osophie (
).

- Das
System des tanscendentalen Idealismus (<<
, 1800 .) -
.
, ,

, .

(1779-1855) :

25.

Hx -,

. -

25

. :

Gode- Von Aesch . Natural Science in

N.Y.: AS Press, 1966. . 94.

254

rm Romanticism. Reprint.

/V.

XIX .

, m

. m , ,
, l,

I .

,

, . ,
, , ,

( )
.

Naturphilosophie m

, ,

,
. m
.
,
,

. (
)
, -

. m
: , ,

cTBa

.
,
, .

, 1820- .

.
:

, .
, ,
, , ,

.
(

.),

255

6.

, .. ,
, .

.
, ,
,
HeBeKoBx , -

.

.

,
, , ,

. , ,
,

. ,
, ,

.
, .
,
, .


, -

.
,
, .

- ...
, ,
, , ,

, ,

26. ,
, ,

26 . . . . .
,

1977. . 6.

256

3. . .:

/V.

, XIX .,
, ,

.
.
Phiinomenologie des

Geistes

(<< ,

1807

.). ,

, ,

,
, , , ..
,

( ).

, ,
, ,

, , .
, (

)
.

.
( ),
.
,

,
, ,

.
,
. , ,
,
, ,

, . ,
,

- .

, , , ,
.

257

6.

..

(1859-1938),

,
,
( )3

, ). , ,

.
.

,
,

: ,
,

, ..,
.
,
, ,
.

m ,

. ,
.
,
,

. , ,

. m ,
:
,


, m ,
, ,
.
,


. ,
m ,
.

258

/v.

m, , ,


.
.

, ,

cTopaTec' ,
.

,
,

ToB .

, .

,
,
,

. , , 1870-

1880- .

,
,

.
, ,
, ,
.

).
, , ,

. , , ...
,

27.
, ,
,
. , ,
,
27 . . . . .: ,

259

1992. 797.

6.

.
m ,

. ,
, , ,
, , ,

. m

,
, m
, ,
,

, ,
,
.

. Descent of Man, and Selection


in Relation to Sex
(<< ,

1871)

1.

XIX .

.

,
,
, . :

, , ,
, ,
cTBeHHo , l.
1 . : Merz J. . History of European Thought in the Nineteenth Century.
N.Y.: Dover Books, 1965. l. 1. . 225 note.

261

7.

bI

1870- 1880- . JUI


,

, .
,

1855 ,

, ,

. , m
, ,
.

1870-1871

1870 .

. ,
m

( ,
),
.


TeHoe - XVIII .
, .

.
,

1809-1810 .

( ).

,

1806 1818 .

(1767-1835). m

. ,

- , ,
.

(Gymnasi-

u) ,

262

1.

bI

,
. (
, ,
),

, ( m
,

)
.
,
,
. ,


, m

I . m
, ,

( ) m
.
, ,

.
,

, ,
.

. ,
m

. , , ,
, , .
, m
, ,

, .
,
,

, .

263

7.

,
. ,
, m

. ,

ideologues

.
,

. m
,

.
,

, m .

,

, , ,
. ,
, ,

, ,

..

, ,

264

1.

, , ,

, - , ,

, , ,

..

.

,

,
.

,
, , ,

.
, ,

, , . ,
, m . ,

, m
. ,
m

,
.

XIX . -

, ,


, ,

.
.
-

. ,
,


HeHHx . ,

- .
- 1820- .

,
.

265

7.

bI

,
m .

,
.
.

,
. ,

, , m .

, ,

. m ,
. XIX ., ,
XVIII .,
, -
: . , m . XIX .
, , ,
m ,

m
.

.
, .
m

Bildung.

, , ,

, .
m , ,
, , , . m
,

, m

. , ,

.

, , ,

. , -

266

1.

.
.

.
. , ,

1850 .,

,
,

,
-

x'

Bildung'a (
XIX .

). ,


,
.

. 1860- .,
,

. ,
- , ,

, ,

, .

1862 .

,
.
,

.
m , , ,
, ,

H. , , ,

.
,

267

7.

, ,
.

.
.

Bildung'a,

, ,

11.

,
, .
m

, XIX .

.

Gymnasium' ,

, ,
,
.

, XVIII .,

. :

, (I1) ,
.
, , ,

, ,

, .

268

1/.

. ,
, , XIX .,
.
.

seminarius, , ,
,
. ,
,

(1806-1877),

2.

. ,
,
.

,
, .

.
. , ,

1797 1801 . , m

salon'a ideologues,
. ,
,

, .

m , , ,

, , -

2 . : Merz J. . istory of European Thought in the Nineteenth Century.


N.Y.: Dover Books, 1965. Yol. 1. . 225 note.

269

7.

,)3.
, ,

(1785-1863),

Volksgeist,

, ,
.

-

, .. , ,

(1736-1812). XVIII .

. m

. , ,
,
,

.
, ,
. , ,
, .

. ,

4.
- ,

1819 .

, .
, ,
,
, ,

5.

3 Humboldt w., von. Language: The Diversity ofHuman Language-Structure and


Its Influence the Menta! Development of Mankind. Cambridge: Cambridge University
Press, 1988. . 27.
4 . : Aarsle.fJ . Wi!hem Humbo!dt and the Linguistic Thought of the
French ideo!ogues / / From Locke to Saussure: Essays the Study of Language and Inte!!ectua! istory. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1982. . 343.
5 Humboldt w., von. Language. . 41.

270

11.

, ,
, ,

.
, ,
, .

m
.

(1821-1868) ,

. XIX .
<<

1786 .

(1746-1794),

yn
. ... [ ]
, ,
m ... ; ,

, ,

, , 7.

(1791-1867)

.
(
) ,
, , , .

Deutsche Grammatik < ,

1822 r.)

(1787-1832)

, ,

. , -

. : u L. Evolutionary Ideas and Empirical Methods: Analogy between Language and Species in \\brks Lyell and Schleicher / / British Journal for the History ofScience. 26 (1993): 171-193. . 187.
7 . : Poliakov L. The an Myth: istory ofRacist and Nationalist Ideas in
Erope. L.: Heinemann, 1974. . 190.

271

7.

, ,

. ,
,
. , ,
; .. m
.

m

.
,

XIX .

(
) , ,
.

. m ,
, ,

, ,
.

1819 .

XIX .


XIX .

. ,
8 . :

Ibid. . 199.

272

11.

, ,
,
;

.
.

1830- .
.

XIX .
.

1860 r.

, ,
.


. ,

(1823-1900), ,

.
,

. ,

1846 .

- .
,

, ,
, ,

. ,
, ,

...
,

9.
, , -

9 . : n . The Science of Lagg and the Evo!ution of Mind:


Muller's Quarre! with Darwinism / / Joumal of the History of the Behavioral Sciences.
22 (1986): 3-22. . 6.

273

7.

bI

,
.

m
, ,

,
. m ,
.


.
.

, ,
, .
,
(, ),
.

, , ,

.
(1795-1886),
1820- .
, .
,

.
,
,

. Geschichten der romanischen und germanischen V61kervon 1494 bis 1514 (<<
1494 1514 . ) :
,
.

.
:

, 10.

10

: Stem F. The Varieties of istory: From Voltaire to the st. Rerit,

N.Y.: Vintage Books, 1973. . 56-57.

274

11.

,
.
m ,

(<<wie es
eigentlich gewesen), ,
- . , ,

,
. ,
,

.
, ,

.
,

.
.

,

, .
,
.
, ,

11. , ,
, .
.

(1848-1915)

,
11 . :

Ibid. . 61.

275

7.

12. .
, ,

-
,

.
,

. , .
, ,

, , .

,
.

.

.
,
.

eTecTBa. ,

. . . (1768-1834),
y

.
,

, ,

.
m ,
.

12 . : Meinecke F. istorism: The Rise of New istorical Outlook. L.:


Routledge; Kegan u1, 1972. . xxv.

276

1/1.

. (1808-1874)

1839 . (
Das Leben
Jesu < , 1835), ,
). m

, .
,

, ,
.

,
, ,

,

,

, :

, m l3
,
m
.

I' , ,
.

,
,

, , ,
, .

111.

m,
, , ,

Ix . XIXB.
m , ,
l3 . :

Books, 1964.

Willey . Nineteenth Century Studies. Reprint, Harmondsworth: Penguin

230.

277

7.

, .

, ,
. ,

, m

(1908-1882),
-

, m ,

, , ,
,

, .
, 1930- 1940-.,
, ,

.
.
,

, ,
, .

XIX . - ,
, , ,

, m .
. ,

(1859

.)

, , , ,

.
, ,
,

, ,
.

,
.

XIX .

,
, , , , ,
, ,

. XVIII .,

278

11/.

, , ,

.

(,
) .
,
: . .. , ,
: ,

- ...

14.
, ,

. -
,
, : -
? 15

. ,
, , (
) .

, . .

(1825-1895)

, .
HayXIX .:

m ,
.

.


.
,

m ,

14
15

. 1:27;u . . . . 5. ., 1953. . 551.


. : DesondA., !. Darwin. L.: MichaelJoseph, 1991. .527.

279

7.

bI

, .

. . ,
,

16.
-

.
, .
, , : ,

[ ]

17 . ,
, ,

. m,
, , m

,
, .


, .

aH .
m , I .
, XIX .

. , ,
.

,
.

,
.

16 . : Young R. Darwin's Metaphor: Does Natre Select? 11 Darwin's Metaphor:


.

Natre's

Place in Victorian Culture. Cambridge: Cambridge University Press, 1985.

124.
17 . .

5. . 87.

280

111.

, ,
.
, ,

,

, . , , ,

,
HocTM ; ..
.

,
, ,

, .

m (, ,
). ,

(1834-1919)

. . (1840-1868) ,
,

, ,

1933 .,

, , ,
,
, ,

(1863 .),

1920- . ,

, .

(1842-1921)

. m

, .
m

. m

, , ,

.

281

7.

, ,
,

(1823-1913)

! ,
,
.

.
,
,

. ,
,

. m

.
,
( ),

).
,

I8

XIX .

,
, , ,

, -
.
. ,

18 Spencer . The Princip1es ofio1ogy. Revised ed. L.: Wiams and Norgate, 18981899. \1. 1. . 530.

282

111.

,
.

(1857-1936),

(1892

.)


"
", ,

, 19.

, ,

. ,

. ,
, .

,
, XIX .

,

:
eH ,
, ; ,

( )
, ;
, .. ,
,

.
. ,

19
.

Pearson he Gramar of Science. 2nd edn. reprint. L.: J. . Dent, 1937.

310.

283

7.

IV.

XVIII

.,

, , .
XIX .
.
, ,
,

.
, ,

cTax.

m .

XIX . ,

, ,

,
-

, . 1850- .

, ,
.


. ,
, m ,

XIX .

, ,

.
.

m ,
TpHo , ,
, -

284

IV.

. , ,
, .

XIX .

, ,

, ,
,

.
,

, .

1820- .
.


, ,

.
m
.


,
.

,
, ,
, .

1858 ., in situ
-


. ,

.
m ,
,
.

(
XIX .

(1788-1865) -

) ,

285

7.

1849 r. . . . Danmarks o1dtid


op1yst ved O1dsager og GravhOie < , 1842)
,

(1821-1885) m

:

,

- , .
1850- . i

.
.


, , ,

, ,
.

m ,
.
,

.
,

.
, ,

, .
,

,
.

1860- .

, ,

,
.

1850- .


,
.

286

/V.

, -, sapiens,
,

. 1890- .

-
(Pithecanthropus). ,


m , ,
-

.
,

. ,

1868 .

, ,

. ,
.
,

,
. XVIII .
, , ,

.
,
, ( )

oHe .

,

, , ,

.

XIX .

XVIII

, ,

. XIX .
,
,
, , -

287

7.

bI

,
,
, .

XVIII .

, m

, .



T , ,

,
.

, , .

XIX . m ,
,


. ,
, ,
.

. ,

, ,

, . . ,
, .
, XIX .

, , m
, .

,

( )

( ).
m

(1842 .).

(1843 .), (1839 .)

288

/V.

) ,
. ,
, ,
m, ,
.

, 1840- .,
,

, .
,
(,

).

- (1824-1880) Societe
d'Anthrop010gie de Paris 1859 r. ,

: ,
, , ,
, , ,
, ...


20.

,
,

, .

(1796-1860) ,
-

m .
.
, , .

m
,
.


, , .

20

. :

Stepan N. L. Race and Gender: The Role of Analogy in Science / / Isis, 77

(1986),261-277. . 269.

289

7.

. ,
.

.
, ,
:

(1850 .), , ,
. . [, ,
, , ,

(1854 .). (1791-1862),

, ,
,

. , -

21.

(1799-1851),

, .


,
.

(1804-1873),

, [, - ,

ecx . :
,

22.
He [,
, ,

.
, -

21
22

. : StockingG. W. Jr. VictorianAnthropology. N.Y.: Free Press, 1987. . 64.


. : Stanton W. The Leopard's Spots: Scientific Attitudes toward Race in

America 1815-1859. Chicago: University ofChicago Press, 1960. .69.

290

/v.

.
Hoo

. , I

(1862-1865 .),

, , .

, ,
,
, . ,

1860 . (1824-1905) ()
(1823-1899) Zeitschrift fiir VOlkerpsychologie und
Sprachwissenschaft <

), , ,

, , .

Vlkrpshl0gi

, .

wuBtein

(1842-1906) Philosophie der Unbe1869 .). ,

(<< ,

. ,

., , ,

. .

(1875-1961). ,

, ,
.

(1821-1884)

poooe

23. ,
.
,

- .

(1858-1942),

23 Waitz . Introduction to Anthropo!ogy / Ed. J. F. Collingwood. L.: Longman,


Green, Longman, and Roberts, 1863. .8.

291

7.

.
,
.

, .

(1826-1905),

1860- . m
.
, ,

,


, .

. ,

1866 1875 .

1886 .)

, ,

.

...
, ,

24.

Geist -

, ,

, ,
. ,
. , ,

,
,
,

, .

24 . : KQepping .-. Ado!f Bastian and the Psychic Unity of Mankind: The
Foundations of Anthropo!ogy in Nineteenth Century Germany. St. Lucia: Queensland
University Press, 1983. . 12.

292

tv.
, ,
, .


, ,

,
. XIX .
, .

1945 . ,
.

XIX . ,

, ,
- ,

,
.

1871 r.,

.
m
.

, m

. ,

,

.
, m

,
.

,
( ) ,

Grundlagen des 19. Jahrhunderts <


1899 .). ,
(1816-1882)
. 1853 1855 r.
Essai sur l'inegalite des races humaines <
-

).
m , . -

293

7.

bI

, .

25
, ,
.
,

, .

cTaBeHe
, ,
, ,

. ,

, .

,
.
,

. , ,
,
.
.

, (
)
, , .
,

.
,
, .

, ,

. 25 . :

Poliakov L. The ry Myth.

. 233.

294

/V.

. ,
,
. ,
, ,
, ,
.



.
, ,
, -

:
,

. ,
, , ,

,
, , ,

,
, ,

. , ,
m . ,

XIX .

.
,

.
,
,

. , ,

295

7.

. .

v.
,

, , m
,

.
,

1882 r.

, m .
; , ,

. ,

, , , ,
,
.

1860- r.
,
,

.
, , ,

.
1850- 1860- r. -

,
. .

(1832-1917), (1834-1913)

(1818-1881),

(1822-1888),
-

,
,

, , . ,
,

.
m ,

296

V.

.
.

,
,
, or

. Il

. ,
, ,
, .

Il
,

. u
, ..
, , m

1914 .

,
, m . Il

,

.
,

,
.

m
, .

, , ,

.

,

.
Ix

297

7. bI

XIX . ,

,
. , ,

,
.

(1861),

' ,

1850 r.,

. ,
,

: , ,
,

.. ., ,

26.
, , ,
. ., ;
,
,

.
,

, .
,
.

, , ,
, . . -

(1827-1881),
(1865 r.) -

, , -

26 . : Burrow J. W. vluti and Society: Study i Vitri Social Theory.


Reprint, Cambridge: Cambridge University Press, 1970. . 154.

298

V.

(1865

.),

(1865

.)

(1871

.),

.
,

(1871

.).

1884 ., ,

.
,
.

,
,

,
. ,
, ,
, ,

.
,
, , ,

. ,

27 ,
, ,
.

27 . :

Ibid. .249.

299

7.

, ,
,

.
, , ,

,

.
, ,
, ,
,

(, ), ,
,
. .
, ,

1904 :

, ,

28.
, ,
.
,
.


, , .. ,


. , ,
,
,
.

, ,
.

, XIX .
, . ,
,

29.

28

. : Gould S. J. The Mismeasure of Man. Reprint, Harmondsworth: Penguin

Books, 1984. . 116-117.


29 . . . .: ,

300

1989. . 507.

v.
XIX .
.

. .

: , , .

.

,
, , ,

, , , ,
.

, , , ,

. ,

, , m .

,
, ,
,

, .
XIX .
, ( ,

).

,

.
m
, ,

(1884-1942)

. . m

. m

.
,
,

m . -

301

7.

, ,
1920- . , ,


.
, m

, , .
- , , ,
,

.
,
,

,
,
, , ,

: .
- ,

1945 .,

.
.

, ,

. ,
,

,
.

.
,
, ,

. ,

302

V.

,
m

1960- .,

, , .
,

,
.

1830 1900 .


. ,

, m
.
, ,

,
. - ,
, .

m , ,
,

XIX .
,

, . ,
,
, , ,

, ,

, m
,

,
, - ,

, ,
. , ,
,

. , ,
, ,
,

:
, ,

,
,

, ,
,
, ,

...
, ,

...
,

.
, , ,
.

, Zur ritik der politischen Okonomie


(<< .

1.

1859 r.)

1789

XIX . m

, , ,

, (1798-1857),

(1820-1903)
(1818-1883),

304

1.

1789 .

, ,

(
),
,
.

, , . ,
, ,
.

,
.

XIX .

, , ,

XXI .

XIX

.
,
,
.

(, ),
,

.

, .

1789 .

. ,

XIX .,

, ,
.

1789 r.

l'art social,

, .

Sieyes ( , 1748-1836) Qu'est-ce que


1789 r.), .. -

l tiers-etat? < ?

305

8.

: , ,

, l

science sociale

( ),

,
.

, ,
, ,

Societe de 1789,

les sciences moales et politiques ( ).

ques
sociale, et legislation.

1795

Classe des sciences morales et politiScience

Classe des sciences morales et politiques


ideologues,

, .

science de l'homme,

1789 .

,
,

, .
,

Hy .
:

,
m .

1789 ., -

. ,

306

1.

bl

1789 .

,
, m .

,
. ,


, , .

m . , , ,

, ,

. XIX . ,

, ,

., .

. XIX ., ,

. , , .

1789 r.,

-, -

(1760-1825),

,
,
.
. ,

, , , ,
: , ,

l.
,
.

. ,

, ,

m , , .
, ,
1 . :
lack,

1886.

Encyclopaedia Britannica. Vol. 21. 9th ed. Edinburgh: Ada and Charles
197.

307

8.

: , ,


oo. ,
, ,

science de l'organisation sociale.


, ,
, .

- m
, organisation
m

.
, ,

. ,

-,

De la physiologie sociale

1825 ,

(<< ). -

, ,

. -
,

,
. ,
coKopaBToe , ,

, ,
.

1789 1815 .

. ,

.
, ,

. ,
,
, ,

08

1.

1789 .


eH .

-
, - .
,

, ,

, .
, ,
, , ,
, ,

.
,
,
.

m ,

XIX .

- -, ,
.
- ,

. ,
, .

m :
, ,

m ; ,
,
; ,
.

m ,

. . ,
, ,


: ,

309

8.

: , ,

",
"] ,
, .
,

2.
,

soci010gie

.
, ,

(1777-1850).

.
.

, ,
,

: ,
,

, ,

3. , ,
. .
:
Ordem

) ,

1889 .
Progresso (<<

, ,

, ,
,

, .

(1801-

2 1. S. Auguste Comte and Positivism. Reprint, Ann Arbor: University of Michigan Press, 1961. . 86.
3 Cote . The Essentia1 Comte: Se1ected f the Cours de philosophie positive / ed.
S. Andreski. L.: Croom Helm; N.Y.: Barnes & NobIe, 1974. . 32.

310

1.

1789 .

1881), (
), 1850- .

, ,

(1851-1870 .)
.

, ,

, -,

1789 .

.
,
,

XIX .: ,
, ,

m ,
, , ,

, .

, ,

. m
, .
, ,
. :

... .

4. ,
, ,

.
,
4 Cote .

The Essentia! Comte: Se!ected from the Cours de philosophie positive.

.37-38.

311

8.

: , ,

m - 1817
1824 ., ,
.
,

.
,

. Cours

de philosopble positive

(<< ,

1830-1842 .).

, , .

Cours

m ,

-,
:

, ,

... -
.. , ,

5.

m , Ecole polytechnique (

), .
m

,
.

, m ,

. ,
, ,
(, ,

), .

Ibid. . 24.

312

1.

bl

1789 .

XIX

. ,

, 6.
, , ,
.

, ,
, .

, ,
.
, , ,


. ,
cpyeT

.,

XIXB.
ro

XIX .

.
, ,
, ,
.
,

, .
, .
, , .

,
, ,

.
organic physics [ ]:

[],

).

, ,
He ,

,
6 J.

S. Auguste Comte and Positivism. . 9.

313

8.

: , ,

: ,
, ,

7.
, ,
, , ,

.

.

,
,
,

8.

. , ,
,

Systeme de politique positive


1851-1854 .) Catechisme positi1852 .),

(<< ,

viste

< ,

.
, ,

, . ,
,
,

, ,

, .
, ,
, , .
, ,
, .

. , , ,
,

, , ,

Comte . The Essential Comte: Selected from the Cours de philosophie positive. . 53,

55,56.
8

Ibid. . 147.

314

1.

1789 .

. , . ,
, ,

.
.

m
: m

( ), ..
. -,
e , , ,


, .
,
,

1890- .

,
.



,
,

, ,

.
(

, ).
.
. ,

, .

,
. , ,
. , m
caH ,

, , , .

,
,

, ,
,

315

8.

: , ,

, .
.

,
u

, .

11.
u
(

ToB'

u).


Hoo . m


.
, .
, , ,

9.
, ,

.
,

. ,
, ,

.
, u

. ,


. , m

. , 9 . :

iological

Young R. . Mind, Brain, and Adaptation: Cerebral Localization and Its


Context f Gall to Ferrier. Oxford: Clarendon Press, 1970. . 151.

316

11.

: m ,

.
, m .

. m

par ll.
,
,

. ,

( ).
,

.
,

, (
)
.

m ,
:

, ,

, ,

I. ,
, m ,

11 ,

.

1840- . m

. ,

10

Spencer . First Princip1es. 6th ed. Reprint. L.: Williams & Norgate, 1915. . 321.

11 Jaes W: Herbert Spencer's Autobiography // Memories and Studies. L.: Longmans, Green, 1911.

124.

317

. : , ,

(1851 .)
XVIII . . ,
,

(
) .

.
, , . .
.

,
tsfmti,

. .

1829). , :

(1744-

12. , ,

:
,

. ,
,


eH ,

. .

, .

,
,
. ,
,

. ,

, ,
, ,

12 . : Young R

Mind, Brain, and Adaptation. . 170.

318

/1.

,
(.. )
. m ,


.

apryeHT

.
, ,

. ,
-

. ,
,

, , ,
.

,
(, )
(, . . ) .
, prio-

ri, , , ,
, , ,

posteriori.

, m ,

priori , 13.
,

1890 .

. apryeH
,
13 Spencer . The Filiation ofIdeas / / The Life and Letters of Herbert Spencer / ed.
D. Duncan. L.: Methuen, 1908. .547.

319

8.

: , ,

, ,

, , .
,

, . , ,
,
, .

1850- ., ,
,

. (

1860-1862 .)

.
,

,
. , ,
, :

. ,
, -
.

,
, ,
.
, - ,

(1860 .),

, ,

.
, :
,
,

, 14.

14 Spencer . The Socia1 Organism 11 The \ersus the State: With Four Essays
Politics and Society 1ed D. Macrae. Harmondsworth: nguin Books, 1969. . 223.

320

11.

, ,
. ,
,

.
, ,
(

1870 .).

, , .

,
m ,
,
, , ,
m .

, , , ,

,
.

, ,
, ..
, .
,
, , ,

. .
,

.
.

(1873 .)

Intema-

tional Scientific Series

. . ,

XIX .

m ,
, -

321

8.

: , ,

. :
.. ,

, , ,

, .
:

, , ,

, 15.
,
, ,

, m , :

?
, , ,

, .

1851 . ,

. 1870- .,
, J

, ,


, .

, ,
.

: ,
,
,

... ,

16 .
,

laissez-faire m

, . ,

15

Spencer . The Study ofSocio1ogy. 16th ed. L.: Kegan 1, Trench, Trubner, 1892.

47, 46.
16

Ibid. . 21-22.

322

11.

, 1 ,

( ,
).

,
, ,

1895 r. ,

, ,

. .
m
. ,
, ,
. ,

. , , m ,
,

.
.



. ,
.
, ,
,

,
.

.

,
.
, ,
, m
.

,

.

, , , -

323

8.

: , ,


HocTM
.

.
,
. ,
m .

111.

I ., ,
, ,

.
: , ,

, ,
.


, m .
.
- .
, (
)

1840- rr.,

,
, ,
, ..

1789 .

, , ,
- .
, ,
. (
1920- .,
.) m -

324

111.

,
.

, .

, (

), - ,
. , ,

, ,

. ,
TepecoBac

,
, ,
.

1830- . ,
. ,
, ,

1789 r.,

. -
,

,

.
:

.
( ,

- ),
,

. , ,

.
,
.

325

8.

: , ,


.
-

. ,
, , ,

1840- . . , ,
, m
, .

, ,

1848 1849 .

,
.

, ,

, , .
,
.

,
,

1849 .

Manifest der kommunistischen Partei (<<


1848 .
(1820-1895 .),
. 1843 1845 .,
),

,
.

,
, , (
New York i1 Tribune), -
.
,
, .

Die Lage der arbeitenden ss in England (<<


1845 .), m


,
.


, , -

326

111.

: ,
, 17. ,
, ,
, .
,

,
, .

( ),
,

, .
,

, ,

. ,



.
,

, . ,
, .

, .
1840- .,
,

Economic and Philosophical Manuscripts <


1844 ) (
1845-1846 .),

1930- .

1960- .

XIX .

- .
<

),

.
17

., . .

2 . . 1.

.,

327

1955. . 55.

8.

: , ,

,
, ,

, . m
: ,

Geist,

m
:

Geist

.
, ,

. ,
, ,

,
,
. (

, ) ,
.
, ,

. ,
, , ,

.
,
.

,
,

.

. , ,
. ,
, , .

328

111.

, , , ,

, - ,

., .

,
, , ,

.
, , ,

.
:

, ,

, .


(, , ,
)

1849 .

. , 1860- .
,
,

, ,

. m
, .
1850- .
,
,

.

,

. .

HcTa,

, . ,

, m .
m : ,

. , ,
.

329

8.

: , ,


.
:
,

,
18.

; ,
, - ,

, .
, ( )
,

.
aHoo , ( )
, , ,
.

, ,
, ,

, ,

cToM.

19 , ,

.
, .
.
m , ,

, ; , (
) - ,

.
,
,
.

18 . : hopson . . The Making ofthe English Working Class. Reprint,


mondsworth: Penguin Books, 1968. . 395.
19 , . . 2 . . ., 1956. . 594.

lfI.

,
, ,
, ,

.
, ,

? ,
. , ,
, ,

, ,

, . ( r,
), ,
, ,
.

, , ,
,

.
,
, ,

, .

u

, ,

, .. , ,
,
, ,

20.

,
,

, , ,

, , ,
.

; ,

,
,
.

...

, - 20 , . .

2 . . 3. ., 1955. . 24.

331

8.

: , ,

, , ,

21.
,
,
, , ,

. ,

, ,
.
.

.
, , ,

( )
.

( ,

ideologie -

1790- .). ,

, , .
,

. 1920- .,

(1893-1947),

- ,
.

, ,
,
.

. ,
,

, ,

21

, . .

2 . . 13. . 7.

332

1/1.

.
, , ,
, , , (

) , .
XIX .
,
,
,
.

, ,
, .
,

( )
.
, , , ,

.
, ,
.

, , ,
oap ,
, . ,
, ,

, , .

,
,

.
, ,
,

1830- 1840- .

(18041872), ,
Geist'a.
1840- . ( , , m
), ,

8.

: , ,

, ,

, , ,

, ,

. , ,

1850 r.
Mensch ist was isst - : ...
, ,

... , ,
. ,

22.
, ,

- . , ,
, ,
. . .

, ( )

1848 .

,
-

.
1930- .

, 1840- .


,
,

, ,

. ,
, .

23.
, ,

, 1860- .

22

. : Gregory F. Scientific Materialism in Nineteenth Century Gn. Dor-

drecht: D. Reidel, 1977.

.92.

23 ., . .

2 . . 3. . 3.

334

/V.

bl

. ,
.

IV.


.
1840- . . :

. : - (
- ) ,
, .
m ,
,

. ,
, ,
,

.,

, , m ,
, .. , ,

. (
.
,
, .)
, ,

. , ,

TBHx ,

1840- .
, .

1857 .,

8.

: , ,

, ,

- Das Kapita1 <, . 1,


2 3
1885 1893-94- .).
1867 .;

,
, m ,
. ,
,

BaT .
,

, , , -
,
. ,

, m ,

.
.

XVIII . -
,

,
. ,

.
,

.
,

.
,

. , ,
, -

/V.

, . ,
,
, , ,


.
.


.
.

, ,

. ,

, ,
.

.
,

, ,
, ,
,

,
,

.
, apital, . ,
, , .. ,
.

, ,

, , , .


, , , ,

.
, m . ,
,

, .

8.

: , ,

! .,
,

.
, ,

, m ,
-

. m

(1877

.)

,
, .

.

Kapita1

- ) , -
. m

, .

1873 .
Kapita1,

H' . m
, .,
, , ,

. ,
.

,
.

1883 ., m , :

, m ,

m 24.

1860 .

, ,

, -,

25.
24 ., . .

25

. .

30.

2 . . 19. . 325.

102.

338

IV.

. ,
,
, .
, 6
. ,

.
,
, ,

, "" " "26.


m
,

,
, .

1860- .
,

1864 1872 . m
-

; .

, .
,

1871

.,

. 6


Hx

Kapital
1880- .

. 1880- .
,

,
, 26 ., . .

2 . . 30. . 204.
9

8.

: , ,

. ,
-

(1851-1914),

-,

,
.

1860- 1870- .
( ,
). ,

1870- ., m
, ,

,
.

.
,
.

, ,
,

(
) . . (1835-1882)
, ,

.. - ,

. ,

, . ,

>,
.

,
, , ,
,

340

tv.
.

,

(1842-1924),

1885 .,

. .

27.

, ,
, , m

XVIII .

.
, -

aHe , , ,

. m ,
, , ,
.


, . , ,
, m
, ,

, .


KaoB ,
, -

27
.

. : Roll . istory ofEconomic Thought. 4th ed.

378, 379.

341

L.: Faber and Faber, 1973.

8.

: , ,

(, ,
), , ,

(,
). , ,
,

.
XIX .
, .
,
,

,
.

XIX .
, ,

.
, .
,

, , ,
.
, .. ,

.
,

.
. ,

, ,
.

. ,
,

: . .. , ,

28,
. ,
, ,
,

28

. : Selected Writings in Sociology and

Social Philosophy / ed. .


guin Books, 1963. . 33.

Bottomore,

Rubel. 2nd ed. Reprint, Harmondsworth:

342

IV.

. ,

( )
, .

, ,
,
.


,
, ,
,

. , , ,
,
.

, , ,

zialdemokratishe Partei Deutscblands, -

- So-

. ,
,

. m
, ,
.


.
1840- . m
. , ,
,

, .
,
m .

1918 .,

, ,

,
.


.

343

8.

: , ,

,
. ,
,

.
,

. (
) .

;
;
.
, . ,
-,
,

XIX .


, ,

, ,
,

. , ,
, ,
;

,
;

, ,
.

Wl .

Les regles de la methode sociologique

(<< ,

1.

1895)

XIX .

, ,
. ,
,

, .

(1858-1917) XIX .

... ,
, - ; -

345

9.

Hayyl. XVIII .
,

,,,~;
.
,

.
,
m

( ), .

191 r. (1864-1920),

, . m
. 191 r.
,
m ,

. ,

,
.
.
, , ,
.

XIX . ~apK
, ,
,
.

,
. XIX . , ,
. . ~ ,
: , ,

.
m . ,

,
, .., .. ,

. m , 1 .

. . .: .

11

1991. . 526.

346

1.

. , ,
,
(
, , ,
, )
.

. : ,
, , ,

, .
,

, .

1840 .

330 .

60- .

950 .
XIX . ,

,
. ,
,

. (
)
.

m
,

. ,
; ,
.

, .

XIX .

,
. . m
,

,
. ,

347

9.

bI

. ,
, . :
, , ?

XVIII

.,

, , ,

, .

,
cTBeHHoo ,

. XIX .,
, ,

, ,

.
, : .
, ,

. ,
.
, .

, ,
, ,
.

, .
: ,
, ,
.
, ,
,

. , - .
, ,
,

, ,

60-70- . .

348

(1926-1984). ,

1.

les sciences de

l'homme -

, , ,

, m

XIX .
, , m ,
. ,
, ,

.
,
, ,

,

>

XlX .

, ,

, .

, ,
,
,

. , XIX .

, .

. ,
,
, ,
.

m , ,

,
.
XIX . ,

, ,
.
, , , ,

, ,

.
,

349

9.


( ,

1851

.,

),
.

,
.
,

:
, ,

. , ,
,

, .

,
.
, ,

(1800-1890)
(1844 .),

(1812-1887) (
1864 .) . (1871-1954)
1897-1898 . m

aTeHoM

.
.

(1840-1916),


: ,
.
... ....


2.

2 . : Abras . The Uses ofBritish Sociology, 1831-1981// Essays the is


tory of British Sociological Research / ed. . Bulmer. Cambridge: Cambridge University
Press, 1985. . 182.

350

1.

, , ,
.

, .
,
,

1808 .,

, ,

, .
m
, ,

.
, :
, ( -

);

, m
; ,

, ;
.

HayXIX .
, .
,


.
, ; ,

; ,
, ,

351

9.

20-30- . XIX .
,
,

, .
,
.
-
.

, , ,
,
. ,
, ,

m ,

1833 r.

1834 r. -

, ,
,
.. ,

. m
.

,
,
.
:

, ..
, .


,
aMeHaHoM , .. -

352

bl,

1.

,
-.

,
.

XIX .


. m
.

, -

, , ,

,
, ,

.


.-.-.

(1796-1874)

XVIII ,
.

1823 .

,
,

(1749-1827)

. ,

. .

(1777-1855),

,
.

, ,
, 1890- .

. ,
,

.
XIX . ,
, , ,

. ,
( ),
, -

353

9.

l'homme m -

, .

l'homme m, .

, >.
,

( ) ,
(: ).

XIX .

,
, , ,
.

1860-.

(1822-1911), ,

.
,

, . ,

, , ,

, , .

, ,

.
.
. ,
,

.

.

1833

. ,

354

1.

1841

, ,
, , ,
. m ,

l'homme m.

, .
...

.
, , ,

, , ,

,>3.

mecanique socia1e (

, , )

physique sociale,>

( ),

, .
, , m , , ,
-

, .

socio1ogie,>.


, , ,
, ,

, .
, , ,
,

, .

1848 .

, : ...
,

...

,
3 Quetelet . Treatise an and the Development ofis Faculties. Reprint, N ..:
Burt Franklin, 1968. .96.

355

9.

bI

, 4.
,
,

Hoo .
,

.
,

- Sur l'homme
et le developpement de ses facultes <
, 1835 .). , ,
m .
,

cBo'
,

: !
, ...
,
. -


. . ,
, , ,

, . ,
, ,
,

,
,
, .
,

...

, ,
, :

4 . : Hacking I How Numerical Socio!ogy Began Counting


Suicides: Fm Medical Patho!ogy to Socia! Patho!ogy / / The Natura! Sciences and the
Socia! Sciences: Some Critical and Historical Perspectives I ed. 1. . Cohen. Dordrecht:
luwer, 1964. . 118.

356

1.

, ,

,
, 5.

.
,

, .
,
: ,

,
, ,
.

,
,

, , .
, ,

1837 r.

: ... [] !6


,

. ,
,

.

,

,
.

(1821-1883) - - Societe d'Anthropologie, 1877 .


. :

Quetelet . Treatise an and the Development ofis Faculties. . 6, 96.


Cole J. The Chaos of Particular Facts: Statistics, Medicine and the SociaJ
Body in Early 19th-Century France / / istory ofthe u Sciences. 7(3) (1994): 1-27.
. 1.
5

6 . :

357

9.

bI

... ... 7.
,

(1851-1922),

. m (
) .
,

(1853-1914),

, ,
. , beti1lonnage (),

1882 .

,
.

a . ,
,

-
(1807-1883), .
1843 .

,
.

-
(1857-1861). (1821-1862)

. ,
, , ,

. ,

.

,

, ,
.


. , , ,
.
,
7 . :

Ibid. . 20.

358

1.

, , ,
,
, , ..
, ,

8.

, 60- . XIX .

. ,
.

, .
, , ,

( m
).

, , .

, ( )

XIX .

. -
, ,
.

, , , , ,
.
,

Hoy , ,
, m ,

. 8

Buckle . . istory ofCivilization in England. L.: Longmans, Green, 1885. l. 1.

20.

359

9.

bI

,
.

.
epaMa
. ,

, ,

laissez faire .

, ,

p , ,

laissez faire

.

,

, .

( m

1883-1884 . ,

).
(),

1903 .

cTBeHHo
.

1907 . . .
(1864-1929) , m


, - .

1945 .

360

11.


eH : ,

( .,

XIX .)

u
, . ,
,
.

caH .

XIX .

(<<),
.

,
, .

XIX .

cTBa

, , ,
. ,
,
.

HapH ,
, ,

11.


.
.
,

361

9.

, ,

sciences huaines,
. ,

, . m
, ,

m .

,
, ,

m
, .

, ,
.

.
, ,

,

. -

1870 .

1871-
.

XIX .
.
- ,
,
, .

m
, ,
,

1887 r.

. -

362

11.


. ,


, ,

Les ~gls de la m6thode sociologique

(<< ,

1895),
la division du travail social
< , 1893) Le suicide: etude de sociologie (<<: , 1897),
L'annee sociologique < , 1898),
:

1902 . ,

1913-

m
. ,


, m , .

, . m
, . ,

, .


. ,
( ),
, .
,

, ,
, .

, , -

363

9.

.
,
.

, ,

:
,
. ,
, , ,

9.
. ,
,

. ,

(, , ),
(

)
.

, .

) , .
, ,
,

. -
,

.
,

, ,
,
.

,


9 .
. . .

/ / .

495.

364

/1.

. m ,
. , ,

. ,
.
,
, , , ,

,
..
: ,
, m
.

m
,

. ,

.
[ ] ,
. .. , ..

,
, . ,

,

10.
,
poM m ,

. ( ),
.

,
, m

, .
, ,
,

m, . ,
.
,

10

. . . ., 1998. . 303-

304.

365

9.

bI

, l1.
,
,
.

- (1843-1904)
Les lois de l'imitation (<< , 1890 .)
(1841-1931) Psychologie des foules (1895 r.,
: ).

..

,
.
, ,

, ,

, , ,

, fin de

siecle,
. ,

,
(.. ),
. ,

, .

12.
.

.
m
. , -

11

. . . 296.

12 Durkhei .

Sociologyand Philosophy. L.: Cohen & \\bst, 1953. .55.

366

/1.

, ,

. , ,

, .

, , ,

, m

.
. ,
,

: ()

. (
.)
.
,
,

,
.
, ,

, .
(
, , ) ,
. , ,
,

. , ,
. , ,
,

, , .
, ,
, ,

. ,
,
.
, ,

, .
,

367

9.

.. ,
, ,

.
[ ]

, 13 .
, , ,
( )
, .
- ,

. .
,
,

, , .
Les fores eIeentaires de la vie reIigieuse: le systee totemique Australie < :
, 1912 .)
. (,
) , ,
-
.

,
.
, (

,
, ,

conscience collective.

.
, .
,

.
, ,
, ,

. , , J3 . : Hawthom G. Enlightenment and Despair: istory of Sociology.


bridge: Cambridge University Press, 1976. . 118-119.

368

11.

, ,

, .
,

1903 ., ,
(1872-1950),

, .
,

.
,
,
, .

,
-

, , , , ,

, ,
, .
,

\4. ,
,

70- . .

1903

,
, .

,
,
(

. . -

(1881-1955)

30- . )

. , ,

(1887-1948) -
- (1934 .),

, ,

: , .
, ,
. 14
.

Durkheim ., Mauss . Primitive Classification. 2nd edn. L.: Cohen & West, 1969.

8, 83.

369

9.

15. ,
.
, ,

( , , , .),
- .
, ,

, ,

-

. ,

,
,
.
,

,
,
.

1914 .

,
, ,

. ,
, ( 30- . .
),

.
,

, .

. ecoles

normales,

) ,

,
.

15

Benedict R. Patterns ofCuJture. L.: Routledge & Kegan ], ]935. . 2.

370

111.

111.

1 1871

1866

.,

1870

.
, , u

,
, ,

. ,
,
-, ,


.
, , , ,

1920 .,

1945

. ,

, ,

, "

?"16.


Hoo ,

, ,
,
.

, , 20- . -

16

. : Coser L. . Masters of Sociological Thought: Ideas in Sociological and

istorical

Context. N.Y.: Harcourt Brace Jovanovich, 1971.

371

218.

9.

bI

,
-,

.
, . m

.

m ,

.
7I :

[]
:

Gemeinschaft

Gesellschaft

()

()

7I

. ,
,

. m
,
,

. ,
,

, .
m
.
m .

, (

),

372

111.

17

(- ),
.

XIX .

,
.
,
, ,
.

m ,
, , ,

m ,
, ,

, ,

, .

,
,

. ,

.

1872 . ,

, Verein fr Sozialpolitik (
),
- .
,
, , -

17 Weber The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism. L.: Unwin, 1930.
181; , : Cahnman W: J. Review of . Mitzman, The
lron Cage: An istorica1lnterpretation of Weber 11 Jouma1 of the istory of the
haviora1 Sciences. 14 (1978).189-191. . 189.

373

9.

bI

(
), ,
,
. ,
, , ,
.
, , ,

, .
(

, ),
.
.

,

,
, .
, ,
- .

,
, .

80- .

XIX .

.
,

, m

Wirtschaft und Gesellschaft < , 1922 .).


1904 . m Archiv fiir
Sozia1wissenschaften und Sozia1politik <
), 1909 .
- ,

. m

(1858-1918),

374

111.

.
Die
testantische Ethik und der Geist des Kapitalismus <
, 1904-1905 .). yr,
<:: , ,
,

, ,

V .
, ,
,
.

, ,
,

.
.
.


,
- (

). ,
,

, ,
.
(<<

), .
,
.
.
,

- .

375

9.

, , -,
, , , -, ,

, (, ,
).
,
, -.
,
,

, ,
m ,

18
,

. m
. , ,
,

, .
, -
, , ,
,
, .

, m
, .
,
, ., ,
, ,

m . m
, ,
.

,
. , ,


, .
18 . :

Kasler D. Weber: An Introduction to is Life and Work. Cambridge:

Polity Press, 1988.

180.

376

111.

,
,

, (,
),
, .

m ,

,
, , .

,
.
,

( )

. , ,
,
, , .

.

,
, , ,
,
. ,
, .

<

1919 . Wissenschaft als Beruf


, ,

, . .
: ? ?, :

, [] ,
19.
, ,
, -

19

. / / .

. .,

1990. . 718-719.

377

9.

.
,

,
,
.

,
, ,
,

.
,


40- 50- . XIX .

-

. m
,

, .
70- 80- .
m ,
, , , ,

. ?
, , ,

: [] ""
, , ,
? ..
, ?

...

? ?
: , -
. m [ , ]

20.
, ,
,

: ,
20 .
. .

715, 719.

378

/ / .

111.
,

. ,
,

, - .
BoK ,

,
, ,
.
0o' , ,

,
, m
,
, ,
cTBe .

, . ,
,

,
.


: - , ,

(
, );
, ,

(, ,

); ; ,
,,~.,

.
, ,
-

,
,

: . ,

, ,

, -

379

9.

bI

. ,

, , ,
. ,
,
, ,

. , ,
.

,

21.
,
- ,

, .
, , ,

22. .,
I ., -

(
) -
,
.

- -

verstehen (
(1833-1911) ,

( ) , 21 .

. .

11 .

733-734.
22 Weber . The Protestant Etblc and the Spirit of Capitalism. . 182,

380

111.

23.
m - ,

, , ,

.
,

, ,

m
,

1887 . ,
(1855-1936): ,
- Gemeinschaft () - Gesellschaft (

).


: ,

, ;
, .

(
) ,

, ,

. m ,
, (, , ),
.

,

, m
-

, , . 23 . : Outhwaite W. Understanding Social Life: The Method Called Verstehen. L.: George Allen, Unwin, 1975. . 47.

381

9.

Die Grosstadte und das Geistesleben (<


1903 .) ,

. ,
, ,

24.
. ,

.

,
,

25.

,
,

1894 .

.
,

, m

. ,
, ,
,

.

Philosophie des Geldes (< , 1900 .), ,


,
,

24 Siel G. The Metropolis and Menta! Life / / Individuality and Socia! Forms:
Se!ected Writings / ed. D. N. Levine. Chicago: University of Chicago Press, 1971. . 325,
338.
25 . : Frisby D. Georg Simme!. Chichester: Ellis Horwood, L., N.Y.: Tavistock,
1984. .48.

382

11/.

... 26.
,
, , ,

.
xoo , , ,
yr .

Vlkrpshlgi,
,

.
.
,
. . . (1863-1931)

( ,

),
.

m ,

,
.
.

,

, (
)
.

-
, , ,

,

. ,
.

,
, ,

26 Sie! G.

The Philosophy of . L.: Routledge, Kegan Paul, 1978. . 55.

383

9.


. , , -

IV.


.
,

?
. ,
, ,

(1876-1936), ,
, ,

.
, , 20- .

, .
, ,
,
,

. ,

1890 .

191 .

,
.
.

XIX .

, ), (
) .
( ,

1890 .

384

/v.

)
.
, ,

, ,
-
, .

.
, ,
, . 1920- ., ,
,
.

,
,


m .
,

. 80- .

XIX .

(<<

)
.

, .

(1855-1931),
1894 .

( . ),
,
.

385

9.

XIX .,

,
. ,
-

1865

,
( -

, .
,
, .

80- .

XIX .

, ,


,
.

,
.

,
~!fiI .
, . "
" . ..

. -
:
. :

27.
, (
) ,

(1885 .)

(1905

.)

(1831-1908) -

, -

27 . : Haskell . L. The Emergence ofProfessional Social Science: The AmeriSocial Science Association and the Nineteenth-Century Crisis of Authority. Urbana:
University ofIllinois Press, 1977. . 204-205.

386

/V.

bl

( )
.

,
>.
, ,

80- .

XIX . ,

, ,

.
, ,

,

. ( 1920- .
.)
, ,

.
,

.
.

1895 .
(1854-1926) ,

.
,

,
,

, 28. -
.
,

.


,
H , .,
, 28 . :

Ibid. . 209.

387

9.

1833 r.

(1892)
1904 r. -

, ,
, , .

,
, , ,

,
,

29. ,
,

(1863-1947) ( 20- rr.) . (1864-1944),

.
,
.

m ,

.
.
,

, .

,

,
. , ,
.

1958) -

(1882-

. 1918-1920 .

29 . : Kuklick . Boundary Maintenance in Socio1ogy: Limitations


to Academic Professionalization / / J 1 of the istory of the Behavioral Sciences.
16 (1980): 201-219. . 205.

388

/v.

. ,

, m

,
.
.
m , , ,
,

, . , ,

:
,

,
, ,

30.
,
,
.
m
, ,

, .

,

20- .
,

. , -

3!.
,

,
( m )
.


, , , ,

; ,

30

. :

31 . :

Coser L. . Masters ofSociological Thought. . 520.


Kuklick .

Boundary Maintenance in American Sociology. . 206.

389

9.

,
.
,

rp XIX .,

.
, 20- . . .

(1886-1959)

32. , ,
30- . , ,
, , ,

,
, , .

,

. m ,

. ,
,

. 1930- . m
,


(1902-1979)

(1937 .),

.
m.
, -

summa

,
.

33.
, ( 60- .
bete-noir ),
32 . :

33

Hawthorn . En1ightenment and Despair: istory ofSociology. . 2ll.


. : Kuklick . Boundary Maintenance in American Sociology. . 208.

390

/v.

.
,
, ,


m,
.

.

, .

0HHM , ,
, ,

. ,

,
, .


, ,


.
m ,
, :

m .
,

.

.

,
,

, ,
.

, .

391

9.

,
, m .
.
, .

,

. I .
,
,
.

.,

m .

, . m
,

, .



. .. nl
.. , .. uu
.
: .. u
. u

000
20.11.2007. 6088 1/1.
NewtonC. . . . 23,77
.-. . 20,8. 1000 . N2 75. . N2 972
. 125319, , , . 3
.j: (495) 772-95-71

ISN 978-5-7598-061-

Das könnte Ihnen auch gefallen