Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
TRANSMITIDAS POR
ALIMENTOS (ETA)
Dr. Fernando Quevedo (Director
Fundador del CLEIBA, Centro
Latinoamericano de Enseanza e
Investigacin en Bacteriologa
Alimentaria, setiembre 1963)
ETA
qu son?
cmo se diagnostican?
Planes para su control
Brotes de foco alimentario
fgquevedog@gmail.com
ETA: definicin*
OMS, 1993
fgquevedog@gmail.com
fgquevedog@gmail.com
fgquevedog@gmail.com
CLASIFICACIN DE LAS
ETA
ENVENENAMIENTOS
INFECCIONES
fgquevedog@gmail.com
ENVENENAMIENTOS
Metales pesados
Plaguicidas
Drogas de uso veterinario
Contaminantes (PCBs, Dioxinas, etc)
Toxinas de tejidos animales o vegetales
Txicos naturalmente presentes en los alimentos
Toxinas microbianas
fgquevedog@gmail.com
TOXINAS MICROBIANAS
Formadas por:
Hongos
Algas
Bacterias
fgquevedog@gmail.com
Aflatoxinas
Islanditoxinas
Fumonicinas
Patulinas
Tricotecenos, etc.
fgquevedog@gmail.com
10
(producen intoxicacin
paralizante por moluscos) (IPM)
Agentes de Intoxicacin diarreica por
moluscos, (IDM)
Brevetoxinas (Intoxicacin neurolgica por
moluscos) (INM)
Ciguatoxinas (Ciguatera)
cido domoico (amnesiotoxina), etc.
fgquevedog@gmail.com
11
de intoxicacin escombroidea
(transformacin de la histidina en
Histamina)
fgquevedog@gmail.com
12
Toxinas Microbianas
Diarreognica y Emtica
fgquevedog@gmail.com
13
ENDOTOXINAS
VEROTOXINAS 1 y 2
E. coli 0157:H7
Shigella shiga
Otras
FQSI
fgquevedog@gmail.com
14
INFECCIONES
Toxiinfecciones
Invasivas
Sistmicas
fgquevedog@gmail.com
15
Algunos Parsitos
productores de ETA
Anisakis anisakis
Cryptosporidium parvum
Diphyllobothrium sp
Toxoplasma gondii
Taenia solium, Taenia saginata
Giardia lamblia
Trichinella spiralis
Echinococcus granulosus, etc., etc.
fgquevedog@gmail.com
16
Virus de la Hepatitis A
Virus de la Hepatitis E
Rotavirus
Astrovirus
Virus Norwalk
Virus pequeos, redondos (tipo Norwalk)
productores de gastroenteritis
Norovirus
fgquevedog@gmail.com
17
ETA
Tradicionales
ETA Emergentes o nuevas
ETA Re-emergentes
fgquevedog@gmail.com
18
ETA Tradicionales
Salmonelosis
Enterointoxinacin estafiloccica
Gastroenteritis por Clostridium perfringens
Botulismo
Triquinelosis
Cisticercosis
fgquevedog@gmail.com
19
ETA emergentes
20
ETA Emergentes
Hepatitis E
Enfermedad (var.) de Creutzfeldt-Jakob
Gastroenteritis por Aeromonas hydrophila (?) y por
fgquevedog@gmail.com
21
Campylobacter enteritis: a
new disease. Skirrow,
M.B.(1977) British Medical J.
2:9-11
fgquevedog@gmail.com
22
Campylobacter jejuni
fgquevedog@gmail.com
23
fgquevedog@gmail.com
24
25
26
fgquevedog@gmail.com
27
fgquevedog@gmail.com
28
CLERA
EN 1817, EL CLERA SALE DE LA INDIA E INICIA LA
PRIMERA DE LAS SIETE PANDEMIAS. LA SEGUNDA
PANDEMIA (1829 1849) LLEGA A LAS AMRICAS.
EN 1854, MUEREN POR EL CLERA 23000 PERSONAS EN
EL REINO UNIDO Y ASI CONTINA EL FLAGELO HASTA
LLEGAR A LA SPTIMA PANDEMIA QUE NOS AFECT, LUEGO
DE 100 AOS DE AUSENCIA.
fgquevedog@gmail.com
OMS
29
CLERA
LOS MILLONES DE VIDAS SEGADAS POR EL CLERA, HAN CONTRIBUIDO
AL MITO Y A LA CONNOTACIN DE DESASTRE ASOCIADOS PARA
SIEMPRE A LA PALABRA CLERA, POCAS ENFERMEDADES, SI
EXCLUIMOS LA PESTE, HAN PROVOCADO COMO EL CLERA UN MIEDO
ANCESTRAL ANCLADO DE FORMA INDELEBLE EN LA MENTE DE
MUCHOS. AN HOY, DEBIDO A ESA PASADA HISTORIA, EL CLERA
SIGUE PROVOCANDO REACCIONES DESMESURADAS DE PNICO,
VERGENZAY CAOS.
fgquevedog@gmail.com
OMS
30
31
fgquevedog@gmail.com
32
fgquevedog@gmail.com
33
Vehculos no usuales
SALMONELLOSIS
Alimento
Ao
Pas
CHOCOLATE`(`monedas)
1985-6
BROTES FRIJOLES
1988
CARNE CULEBRA
1990
MELONES
1991
CANADA/EEUU
fgquevedog@gmail.com
EEUU
EEUU
EEUU
35
Vehculos no usuales
ETA VIRICAS
Alimento
Virus/Pas Ao
fgquevedog@gmail.com
36
Diarreas / vmitos
Fiebre
Malestar general
FQ
fgquevedog@gmail.com
37
Complicaciones
Secuelas
Incapacidad
Muerte
fgquevedog@gmail.com
38
FQ
fgquevedog@gmail.com
39
ETA:COMPLICACIONES Y
SECUELAS
fgquevedog@gmail.com
40
fgquevedog@gmail.com
41
ETA: complicaciones y
secuelas
42
ETA: complicaciones y
secuelas
SUH
Guillain Barr (Sndrome)
Parlisis neuromuscular
Ulcera
gstrica (H.p.)
Cncer
FQ
ETA: complicaciones y
secuelas
Enteritis
Fiebre
Endocarditis, hepatitis
Enteritis
Septicemia
fgquevedog@gmail.com
44
ETA: complicaciones y
secuelas
Yersiniosis
45
ETA: complicaciones y
secuelas
Giardiasis
Distrofia, hiperplasia linfoidea, colangitis,
problemas en las articulaciones
Toxoplasmosis
Pericarditis, encefalitis y otras enfermedades
del SNC, polimiositis
Adaptado de Archer y Young 1988; Mossel y Struijk 1992
fgquevedog@gmail.com
46
Causas ms frecuentes de
ETA
Uso de materias primas contaminadas
Preparacin de alimentos con mucha
Anticipacin, y mal almacenamiento de
alimentos cocinados
Calentamiento o recalentamiento insuficientes
Contaminaciones cruzadas
Manipuladores infectados o colonizados
fgquevedog@gmail.com
47
Causas ms frecuentes de
ETA
PREPARACIN DE LOS ALIMENTOS
VARIAS HORAS ANTES DE SU CONSUMO,
Y DEJADOS FUERA DE TEMPERATURA DE
fgquevedog@gmail.com
48
Causas ms frecuentes de
ETA
CONTAMINACIN CRUZADA DE LOS
ALIMENTOS EN LAS COCINAS,
REFRIGERADORAS, Y AMBIENTES
SIMILARES (los
fgquevedog@gmail.com
49
Causas ms frecuentes de
ETA
APLICACIN DE TEMPERATURAS
INSUFICIENTES DURANTE LA COCCIN O
EL RECALENTAMIENTO DE LOS
ALIMENTOS (esas temperaturas no permiten
50
Causas ms frecuentes de
ETA
MANIPULADORES INFECTADOS, NO
ADIESTRADOS CONVENIENTEMENTE,
PREPARAN O MANIPULAN LOS
ALIMENTOS
51
Manipuladores de Alimentos
Los reconocimientos mdicos y los exmenes
de laboratorio practicados rutinariamente
carecen de valor para la prevencin de las
enfermedades transmitidas por alimentos
OMS,1988
fgquevedog@gmail.com
52
53
fgquevedog@gmail.com
54
Impacto econmico
negativo de las ETA
FQ
fgquevedog@gmail.com
55
Grupo afectado
Visitantes
56
Restaurante/hotel
Instituciones
`Catering
6
6
5
US$ 1630
US$ 1612
US$ 439
Tood (1985)
fgquevedog@gmail.com
57
fgquevedog@gmail.com
58
Pas afectado
CIGUATERA
COLERA
DIARREA TURISTA
SALMONELLOSIS
AMNESIOTOXICOSIS
59
PERDIDAS EMOCIONALES
1. Dolor, angustia, sufrimiento
2. Cambio forzado de ocupacin
3. Prdida de tiempo libre
4. Muerte
Grupo afectado
Pacientes
Familiares
Amigos
Empresas
Cas. Seguros
Gobiernos
fgquevedog@gmail.com
60
fgquevedog@gmail.com
61
Gestin de la Inocuidad
Alimentaria
fgquevedog@gmail.com
62
63
64
Vigilancia Epidemiolgica
FQ
fgquevedog@gmail.com
65
Conclusin:
Se necesita un
Compromiso Nacional
Contra las ETA
Es decir a favor de la
Inocuidad de los Alimentos
FQ
fgquevedog@gmail.com
66
Compromiso Nacional
fgquevedog@gmail.com
67
MUCHAS GRACIAS!!