6.

2 PERUBAHAN PENTADBIRAN
KE ARAH BERKERAJAAN
SENDIRI DI SABAH

SABAH SELEPAS JEPUN KALAH

SABAH DISERAHKAN KEPADA KERAJAAN

BRITISH

Pada 26 Jun 1946 British tantdatangani perjanjian dengan SBUB

Mengikut perjanjian, Borneo Utara menjadi tanah jajahan
British mulai 15 Julai 1946
Antara sebab Sabah diserahkan kepada British:

Desakan pelabur & pemodal Eropah supaya menjaga kepentingan

Mengeksploitasi sumber bahan mentah Sabah seperti kayu balak,
kelapa kering, tembakau & hasil tradisional
Menjamin kedudukan & keselamatan British di Asia Tenggara
kerana Sabah berada di tengah2 jalan perdagangan antara
Singapura & Hong Kong

Penyerahan Sabah tiada tentangan hebat penduduk tempatan

Penentangan hanya dilakukan oleh waris Kesultanan Sulu yang
anggap Sabah sebagai miliknya
Pertubuhan yang ada di Sabah hanya berjuang perbaiki
keadaan politik & ekonomi seperti;

Persatuan Kebangsaan Melayu Labuan (PKML)

Barisan Pemuda (BARIP)

LANGKAH KE ARAH BERKERAJAAN SENDIRI DI

SABAH

Mengadakan

PENUBUHAN PARTI POLITIK DI SABAH

Banyak parti politik di Sabah muncul selepas pengumuman

gagasan Persekutuan Malaysia oleh Tunku Abdul Rahman
Banyak parti politik ditubuhkan dalam tempoh 15 bulan selepas
itu
Antara parti politik Sabah sebelum 1963

i. Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (USNO):

Ditubuhkan pada 23 Disember 1961

Diasaskan oleh Tun Datu Mustapha bin Datu Harun

Matlamat penubuhan;

Perjuangkan hak kaum Bumiputera Muslim

Menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan
Perjuangkan agama Islam sebagai agama rasmi
Menukar nama Borneo kepada Sabah

ii. Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu (UNKO):

Ditubuhkan pada Ogos 1961

Diasaskan oleh Donald Stephens atau Tun Fuad Stephens

Matlamat penubuhan menjaga kepentingan & memelihara hak orang

Kadazan Dusun

iii. Persatuan Cina Sabah (SCA):

Ditubuhkan pada Oktober 1962

Diasaskan oleh Khoo Siak Chiew & Peter Chin

Merupakan gabungan 2 buah parti iaitu Parti Bersatu & Parti Demokratik

Matlamat penubuhan melindungi hak orang Cina

iv. Pasok Momogun:

Ditubuhkan pada Januari 1962

Diasaskan oleh Orang Kaya2 Sedomon & G.S. Sundang

Matlamat penubuhan melindungi kepentingan penduduk di kawasan

pedalaman Sabah

PENUBUHAN PARTI PERIKATAN SABAH

Tujuan penubuhan Parti Perikatan Sabah untuk ambil bahagian

dalam pilihan raya tahun 1962
Parti perikatan sabah mendapat kejayaan cemerlang
Antara parti politik terlibat;

UNKO
USNO
SCA
Pasok Momogun