Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Hindi nawawala ang mga babaing humahanga kay Kiko sa kagalingan niya, at ang kanyang puso
ay umibig kay Magdelena Ana Ramos. Noong panahong iyon ay bukambibig na ang pangalan ni
Jose dela Cruz, na lalong kilala sa tawag na Huseng Sisiw, sapagkat ang hinihingi niyang bayad
sa pag-aayos ng tula ay sisiw. Kung pupunta ka na walang dalang sisiw ay hindi ka man lang
papansinin o titingnan ang tulang dala mo. Kaarawan ni Magdalena kaya ang tanging handog ni
Kiko sa dilag ay ang tula. Dala-dala ni Kiko ang tula upang ipaayos kay Huseng Sisiw ngunit
wala itong dalang sisiw bilang pambayad kaya hindi ito inayos ni Huseng sisiw. Dahil sa
kabiguan, masamang-masama ang loob niya at ipinangako sa sarili na kailanman ay hindi na siya
hihingi ng tulong sa makata. Nakapagdulot ito ng kabutihan sa kanya dahil nalampasan niya ang
kagalingan ni Huseng Sisiw sa pag-aayos at paggawa ng tula na naging sanhi para makalimutan
ang pangalan ng hari ng makata ng Tondo, sa Huseng Sisiw.
Noong taong 1835 ay lumipat siya ng tirahan sa Pandacan at sa pook na ito nakilala niya ang
pinakamagandang dilag, si Maria Asuncion Rivera na tinatawag na Selya. Bukod sa maganda ay
magaling itong umawit at tumugtog ng alpa. Tunay siyang alagad ng musika, kaya tinawag
siyang Selya ni Kiko na hango sa pangalan ng Banal na Patron ng musika na si Sta. Cecilia.
Ngunit humantong sa kasawian ang tapat at dakilang pag-ibig ni Kiko kay Selya. Si Nanong
Kapule, anak ng isang mayaman at may kapangyarihan ang naging karibal niya. Dahil
nagtagumpay ang tula laban sa taginting ng salapi ni Nanong Kapule, pinakilos niya ang salapi
para maangkin si Selya sa pamamagitan ng mga gawa-gawang paratang at sumbong na naging
dahilan para ipabilanggo siya ng mga magulang ng Dalaga.
Si Kiko ay nakulong sa piitan ng Pandacan na nagdurugo ang Puso dahil sa pagkakaagaw sa
kanya kay Selya. Sa pagdurusa niyang ito ay naisulat niya ang kanyang "Obra Maestra" na
"Florante at Laura".
Nang si Kiko ay lumaya, Lumipat ito sa Udyong, Bataan para lubusang makalimutan si Selya. Sa
lugar na ito nakilala niya si Juana Tiambeng, isang anak-mayaman. Sa kabila ng pagtutol ng mga
magulang ng dalaga dahil sa malaking agwat ng kanilang edad, si Juana ay 31 taong gulang at si
Kiko naman ay 54 taong gulang, noong Hulyo 12, 1842 ikinasal ang dalawa. Nagkaroon sila ng
labing-isang anak ngunit apat lamang ang nabuhay.
Sa bataan, humawak ng matataas na katungkulan si Kiko tulad ng Tenyente Mayor at Huwes de
Sementera. Sa kanyang panunungkulan at pagsusulat ay ginamit niya ang apelyidong Baltazar.
Naging maganda at mapayapa na sana ang pagsasama ng dalawa nang isang matinding dagok na
namn ang dumating sa kanyang buhay. Muli siyang nabilanggo dahil sa pinutol niya ang buhok
ng isang katulong na babae at anak ng isang nagngangalang Alperes Lucas. Nagkaroon ng
matagalang paglilitis kaya naubos ang kayamanan ng kanyang asawa. Nakalaya rin siya sa
tulong ng kanyang mga kaibigan. Nang siyay makalabas ng bilangguan ay binuhay niya ang
kanyang pamilya sa pamamagitan ng pagsulat ng tula, dula, awit at korido. At noong ika-20 ng
Pebrero, 1862 sa gulang na 74, si Francisco Balagtas ay binawian ng buhay.
Aralin 2 Paghahandog kay Selya
Sa pag-iisa ni Balagtas ay bumalik sa kanyang isipan ang masasaya at malulungkot na karanasan
niya kapiling si Selya. Si Selya na naging dahilan ng pagdurusa niya sa piitan, na kung maagap
lamang siya, maaaring sa sandaling ito kapiling niya ang kanyang sinisinta at hindi na ito naagaw
ni Nanong Kapule.
Sa kanyang paggunita sa nakaraang araw ay napaiyak na lamang ang binata at dahil sa malabis
na kalungkutan, nilikha niya ang tula at itoy buong pagmamahal niyang iniaalay sa dalaga.
Pakiusap niya sa dilag na sanay basahin niya ito at kahit na laitin nito ang tula, laking tuwa at
pasasalamat pa rin ni Kiko dahil pinag-ukulan ito ng panahon ni Selya.
Aralin 3 Sa mga Babasa nito
Unang-una, nagpapasalamat ang makata sa mga taong binigyan ng halagang basahin ang
kanyang tula na kahit na sa unang tingin ay di-kakikitaan ng kagandahan ngunit kung susuriin at
uunawaing mabuti ay masisiyahan din sa nilalaman nito.
Ipinauubaya niya sa mga mambabasa ang paghatol sa tulang ito ngunit may tanging kahilingan
ang makata na sanay huwag baguhin o palitan ang berso nito.
Aralin 4 Pagpapakilala sa mga Tauhan
Florante - Tagapagligtas ng Albanya sa kamay ng mga kaaway. Tinatawag na "tanggulan ng
siyudad".
Laura - Anak ni Haring Linceo. Ang kagandahan ay itinulad kay Venus, babaing minahal ni
Florante.
Aladin - Isang Moro na nagligtas kay Florante sa mga leon. Mangingibig ni Flerida.
Adolfo - Kababayan ni Florante, naging taksil sa Albanya kaagaw ni Florante kay Laura.
Haring Linceo - Pinuno ng Albanya, ama ni Laura.
Duke Briceo - Uliran sa kabaitan, tagapayo ni Haring Linceo, butihing ama ni Florante.
Konde Sileno - Ama ni Adolfo
Prinsesa Floresca - Anak ng Haring Krotona, ulirang ina ni Florante.
Menalipo - Nagligtas kay Florante habang sanggol pa ito sa Kuko ng Buwitre.
Sultan Ali Adab - Ama ni Aladin at umiibig din kay Flerida.
Antenor - Naging guro ni Florante sa Atenas.
Menandro - Naging kaibigan ni Florante sa Atenas, pamangkin ni Antenor.
Miramolin - Pinuno ng mga Turko na lumusob sa Albanya.
Osmalic - Pinuno ng mga Moro na lumulusob sa Kaharian ng Krotona. Pangalawa sa katapangan
ng mga Moro.
Aralin 5 Gubat na mapanglaw
Sinimulan ang awit sa isang madilim at masukal na gubat na kahit na ang sinag ng araw ay hindi
makapasok dito dahil sa nagtataasang puno ng Cipres at Higera. Ang mga punongkahoy ay
nagdudulot ngkalungkutan sa kapaligiran, mababangis na hayop tulad ng hyena, tigre, basilisko
ang naglipana rito.
Ayon sa paniniwala, ang gubat na ito ay malapit sa impyerno na kaharian ni Pluto kaya
kinatatakutan ito ng taong-bayan. Ngunit sa gitna ng kagubatan sa isang puno ng higera may
isang makisig na binatang nakagapos.
Aralin 6 Pamamayani ng karahasan
Humihingi si Florante ng katarungan sa ating Panginoon dahil sa nangyayaring kasamaan sa
Albanya. Wala kang makikitang mabubuting tao dahil sinuman ang nagpakita ng kabutihan ay
kamatayan ang patusa. Naglipana ang kalupitan, karahasan, pagsasamantala sa kapwa at
kataksilan. Walang magawa ang taong bayan sa nangyari at naiiyak na lamang sila. Kagagawan
lahat ito ni Konde Adolfo dahil sa paghahangad niya sa kapangyarihan ni Haring Linceo.
Aralin 7 Diyos ang Tanging Nakaaalam
Hinihiling ni Florante sa ating Panginoon na ibagsak nito ang parusa sa Albanya dahil sa
pamamayani ng kasamaan ngunit parang ayaw pagbigyan ng ating Panginoon ang kanyang
kahilingan kaya naitanong niya, "saan siya hihingi ng tulong ngayon? Datapwat muling
nanumbalik sa kanyang isipan na lahat ng nangyayari sa balat ng lupa ay kagustuhan ng Diyos at
Siya lamang ang tanging nakakaalam.
Aralin 8 Alaala ng Nakaraan
Para kay Florante, lahat ng paghihirap ay kanyang titiisin kung alam niya na paminsan-minsan
ay naalaala siya ni Laura. Kung naiisip niyang sa kanyang kamatayan ay iniiyakan siya ni Laura,
para na rin siyang nabuhay na walang hanggan. Ngunit kung sumasagi sa kanyang isipan na si
Laura ay nasa piling na ni Konde Adolfo, ang tanging hanap niya ay kamatayan upang maibsan
ang kanyang pagdurusa.
Aralin 9 Selos
Dahil sa matinding selos, hindi na nakayanan ng puso ang bigat ng alalahanin kaya nawalan ng
malay si Florante. Kung sinuman ang makakita sa kanyang kahabag-habag na kaanyuan maaawa
at mapaiiyak na lamang. Nang manumbalik ang kanyang malay halos maririnig sa buong gubat
ang kanyang mga hinaing.
Aralin 10 Nasaan ang gayong Aruga?
Hindi makapaniwala si Florante na si Laura ay magtataksil sa kanya dahil ang kagandahan ni
Laura ay itinutulad niya sa langit na matibay at dalisay. Ni hindi pumapasok sa kanyang isipan
Muling narinig ni Aladin ang mga panangis ni Florante, na kahit na nagtaksil ang babaing
kanyang sinisinta ay nariyan pa rin ang kanyang pag-ibig at itoy dadalhin niya hanggang sa
kanyang libingan. Hindi pa ito natatapos sa kanyang panambitan nang may dumating na
dalawang leon para silain siya. Ngunit isang kababalaghan ang nangyari at ang dalawang leon ay
naupo sa kanyang harapan. Sa pag-aakala ng binatang nakagapos na siyay mamamatay sa lupit
ng alibugha, dahil pinabayaan itong mamatay dahil sumama sa ibang lalaki, at kay Adolfo sahil
sa mga kalupitan nito sa kanya. Ngunit ang lalong nagpapahirap sa kanya, ay ang isipin niya
namamatay siya na hindi na mahal ni Laura.
Aralin 16 Ang Pagpatay sa Dalawang Leon
Hindi na natiis ni Aladin ang mga narinig na daing na narinig kayat hinanap niya ang
pinanggagalingan nito.Nang matunton niya ito, nakita ng gerero na handang silain ng leon ang
binata. Ang kabayanihan ng gerero ay itinulad kay Apolo sa ginawa niyang pagpatay sa
serpyente.
Aralin 17 Sa Kamay ng Kaaway
Nang manumbalik ang malay ni Florante ay una niyang tinawag ang pangalan ni Laura.Hindi
sumagot si Aladin sa takot na baka mabigla ito at tuluyang mamatay dahil nakita niya na
mahinang-mahina na ang binata.Sa pagmulat niya ng kanyang mga mata ay nakita niya ang
kanyang sarili sa kandungan ng isang Moro, na siyang nagligtas sa kanya.Sinabi ng Moro na
kahit silay magkaiba ng relihiyon, ang nanaig sa kanyang isipan ay ang batas ng Diyos. Kayat
nang mga sandaling iyon sila ay magkaibigan.Napasigaw ang Moro sa matinding kalungkutan
nang sabihin ni Florante na hindi awa ang kailangan niya kundi kamatayan.
Aralin 18 Ang Pag-aalaga ni Aladin kay Florante
Dahil sa malapit nang dumilim, dinala ni Aladin si Florante sa isang malapad at makinis na bato.
Pinakain niya ito hanggang sa makatulog.Binanatayan ng gerero ang binata sa takot sa mga
naglipanang mga hayop.
Kinaumagahan, nakita ng gerero ang muling panunumbalik ng dating lakas ni Florante at itoy
napaiyak sa kaligayahan. Itinanong ng gerero ang naging sanhi ng paghihirap ng binata.
Aralin 19 Florante
Isinalaysay ni Florante ang kanyang buhay sa Moro. Siya raw ay tanging anak ni Duke Briceo ng
Alabanya at Reyna Floresca ng Krotona. Ang kanyang ama ay ang tagapayo ng Hari ng Albanya
at nangunguna sa katapangan ng kaharian.
May mahalagang nangyari sa kanyang buhay habang siyay sanggol pa lamang. Isang ara,
habang silay nasa bahay-bakasyunan biglang may pumasok sa silid na isang buwitre at ibig
siyang dagitin. Nagtitili ang kanyang ina at biglang pumasok ang kanyang pinsan na si Menalipo
at pinanna ang buwitre. Ang pangalawa ay ang pagdagit ng ibong Alkon ng diyamanteng kupido
sa kanyang dibdib.Nang siyay tumuntong sa gulang na siyam na taon, dito niya natutuhang
hangaan ang kagandahan ng kalikasan. Tuwing umaga, kasama ang mga alagad, pumupunta siya
sa burol para palipasin ang maghapon.
ng kutob si Florante, ito na nga si Laura. Narinig niya sa mga labi ni Laura ang "Sintang
Florante."
Pinakawalan ni Florante ang nakabilanggong Hari, gayun din si Duke Briceo at kabilang na si
Adolfo.
Aralin 31 Ang kasamaan ni Adolfo
Lalong tumindi ang galit at inggit ni Adolfo kay Florante. Naging sunud-sunod ang ginawang
pagsalakay ng mga kaaway sa Albanya ngunit napagtagumpayan ito ni Florante hanggang sa
labimpitong hari ang kumilala at humanga sa kanyang katapatan.
Habang siyay nasa Etolya, tumaggap si Florante ng sulat mula kay Haring Linceo. Pinauuwi
siya sa Albanya at iwan kay Menandro and hukbo. Dumating siyang gabing kadiliman at nabigla
ito dahil tatlumpung sundalo ang sumalubong sa kanya at iginapos siya sa utos ni Adolfo.
Aralin 32 Pinag-isa ng Masamang Palad
Pagkatapos maisalaysay ni Florante ang kanyang buhay, ipinakilala ni Aladin ang kanyang sarili.
Siya raw ay mula sa kaharian ng persya na anak ni Sulran Ali-adab. Ipinakiusap ni Aladiin kay
Florante na mamuhay na silang magkasama sa gubat yamang kapwa sila sawi. Limang buwan
silang namalagi sa gubat. Isang araw, habang silay nag-iikot sa gubat, ipinagpatuloy ni Aladin
ang pagsasalaysay ng kanyang buhay. Isinalaysay niya ang paghihirap niya kay Flerida, dahil sa
ang kanyang ama ang kaagaw niya sa pag-ibig nito. Siya ang naging mapalad sa dalaga kaya
gumawa si Sultan Ali-adab ng mga pakana para maagaw niya si Flerida. Nang magtagumpay si
Aladin sa Albanya, bumalik ito sa Persiya. Pagdating sa kanilang bayan ay ipinakulong siya ng
kanyang ama dahil iniwan nito ang hikbo kahit hindi pa iniuutos nito. Nang pupugutan na siya
ng ulo ay pinalaya siya ng isang heneral sa kondisyong aalis siya sa Persiya nang gabing iyon.
May anim na taon siyang naghihirap at nagpalibut-libot sa kagubatan.
Aralin 33 Dakilang Pag-ibig
Napakinggan nina Florante at Aladin ang ganitong pagsasalaysay ng babae. Nang malaman
niyang pupugutan na ng ulo ang kanyang minamahal, ay nagmakaawa ito sa Sultan na patawarin
ang kanyang minamahal kapalit ng pagpapakasal ng babae sa Sultan. Dahil sa labis na
pagmamahal ng babae, sumang-ayon ito sa kagustuhan ng Sultan. Agad na pinakawalan ang
kanyang minamahal hanggang sa makarating sa gubat at mailigtas si Laura sa isang taong
balakyot.
Biglang lumitaw sina Florante at Aladin at gayon na lamang ang katuwan ng apat sa muling
nagkikita-kita nila. Nagmistulang isang paraiso ang dating malungkot na gubat.
Aralin 34 Panlilinlang ng isang Balakyot
Pagkaalis ni Florante sa Albanya, may kakaibang nangyari sa kaharian dahil biglang may
kumalat na bulung-bulungan sa buong bayan na balak ng hari na gutumin ang mga tao. Itoy
nakarating sa palasyo ngunit hindi malaman ng kaharian ang sanhi ng kaguluhan.
Hindi nagtagal, nagalit at naghimagsik ang taong bayan sa hari. Ang namuno sa karahasang ito
ay si Adolfo. Ipinapatay ni Adolfo si Laura na kung hindi magpapakasal ang dalaga sa kanya ay
papatayin ito. Binigyan niya ng limang buwang taning si Laura. Sinulatan ni Laura si Florante na
nasa Etolya ngunit pagkaraan ng isang buwan dumating ito dahil ang natanggap na sulat ay ang
pinadala ni Adolfo. Handa nang magpakamatay si Laura nang dumating si Menandro na dala ang
hukbo at sinalakay ang kaharian.
Aralin 35 Masayang Wakas
"Nang walang magawa ang Konde Adolfo
ay kusang tumawag ng kapuwa lilo
dumating ang gabi, umalis sa reyno
at ako;y dinalang gapos sa kabayo.
"Kapag dating dito, ako;y dinadahas
at ibig ilugso ang puri kong ingat,
manay isang tunod na kung saan gubat
pumako sa dibdib ni Adolfong sukab."
Sagot ni Flerida: "Nang ditoy sumapit
na may napakinggang binibining boses,
Na pakiramdam koy binigyang sakit,
Nahambal ang aking mahabaging dibdib.
"Nang paghanapin koy ikaw ang natalos
pinipilit niyang taong balakyot,
hindi ko nabatat binitit sa busog
ang isang palasong sa liloy tumapos
Di pa napapatid yaong pag-uusap,
Si Menandroy siyang pagdatiing sa gubat
Dalay ehersitot si Adolfoy hanap,
Nakitay katoto, laking tuwat galak!
Yaong ehersitong mula sa Etolya
Ang unang nawika sa gayong ligaya,
"biba si Floranteng hari sa Albanya
mabuhay, mabuhay ang Prinsesa Laura!"
Dinala sa reynong ipinagdiriwang
Sampu ni Aladit Fleridang hirang
Kapuwa tumaggap na mangabinyagan
Magkakasing sintay naraos nakasal.
Namatay ang bunying Sultang Ali-adab.
Umuwi si Aladin sa Persyang syudad,
Ang Duke Florante sa tronoy naakyat,
Sa siping ni Laurang minumutyang liyag.
Sa pamamahala nitong bagong hari
Sa kapayapaan ang reynot nauli
Dito nakabangon ang nalulugami
At napasa-tuwa ang napipighati.
Kapag ikaw ay may problema o nawalan na ng pag-asa sa buhay, ano ang iyong gagawin?
Dapat ka bang maghangad ng kapangyarihan? Pangatwiranan.
Sa palagay mo, bakit lalong lumulubha ang paglaganap ng kasamaan sa ating bansa? Kanino
natin ito dapat sisihin?
Bilang isang mag-aaral, paano ka makatutulong para magkaroon ng katahimikan ang ating bansa.
Ayon sa Banal na Aklat, ang Diyos ay pinagmumulan ng kabutihan. Ngunit, bakit pinapayagan
ng Diyos ng magkakaroon ng lindol, sunog, trahedya sa buhay at tagsalat gaya ng El Nio?
Pangatuwiran.
Kung may nangyayaring trahedya sa buhay natin, dapat ba nating sisihin ang Diyos?
Kung ikaw ay mahirap at ang iyong nga kamag-aral ay mayaman, dapat ka bang mainggit sa
kanila at sisihin ang Diyos dahil sa katayuan mo sa buhay?
Bakit kaya kung minsan ayaw pakinggan ng Diyos ang nga kahilingan natin?
Kung ikaw ang nasa kalagayan ni Florante, ano ang hihilingin mo sa ating Panginoon?
Dapat bang panaigin sa sarili ang sobrang pagmamahal sa isang tao? Pangatwiranan.
Anu-anong bagay ang muli at muling bumabalik sa iyong isipan kapag ikaw ay nag-iisa at
nalulungkot?
Kamatayan ba ang maaaring sagot sa iyong suliranin? Bakit?
Naranasan mo na ba ang magselos? Kailan? Ano ang naramdaman mo?
Anu-ano ang nagiging bunga ng pagseselos sa isang tao?
Sakaling ikaw ay nag-iisa at nagdurusa, sino sa palagay mo ang una mong iisipin? Bakit?
Anon ang unang tinitingnan mo sa isang tao, kagandahan o pag-uugali? Pangatwiranan.
Bakit karamihan sa mga binata o sa mga dalaga a kasalukuyan, ang nagiging sukatan sa pagpili
ng iibigin ay ang panlabas na kaanyuan?
Maaari kayang maging sagisag si Laura sa babaing Pilipina noon at ngayon sa larangan ng pagibig? Pangatwiranan.
May makikita pa kaya tayong mga babae sa ngayon na tulad ni Laura? Bakit?