SUDSKA MEDICINA

www.perpetuum-lab.com.hr

1. OTEENJE ZDRAVLJA I SMRT

Uzrok smrti - Svako patoloko stanje koje neposredno dovodi do smrti neke
osobe
Mehanizam smrti - svaki poremeaj koji je nastao kao posljedica uzroka smrti
(esto naveden kao uzrok)
Isti/vie uzroka <-> isti/vie mehanizama
Nain smrti - kako je nastao uzrok, prirodan/nasilan (samo/ubojstvo,
nesrea); utvruje se na osnovi injenica okolnosti sluaja te obdukcijskih i
LAB nalaza
RH Zakon o kaznenom postupku l 275 - kada treba sudskomedicinska
obdukcija
Nagla smrt - smrtni ishod nastupa trenutno ili unutar sat vremena od pojave
patolokih znakova, =/= neoekivana

2. NAGLA ILI IZNENADNA PRIRODNA SMRT

Nastupa iznenadno u nekoliko sati u naoko zfravih ljudi ili onih ija bolest nije
toliko teka da bi se oekivao smrtni ishod.
Posljedica gubitka vitalnih funkcija
SRANE BOLESTI
o Najee ishemijska bolest srca, iznenadna smrt u zdravih zbog VT tj
VF, 50% bolest koronarki
o Kongenitalne anomalije koronarnih, neaterosklerotine steene bolesti
koronarki, hipertenzivna bolest srca, bolest zalistaka, bolesti sranog
miia, kongenitalne bolesti srca
o Mehaniki arest
Onemoguena cirkulacijska funkcija
Tamponada srca, masivna pluna tromboembolija, ok zbog
hemoragije, septiki i alergisjki ok
o Aritmini arest
Najei uzrok, esto uz nekrozu/fibrozu/kardiomiopatiju; 70%
VF, 10% VT, 15% asistolija. 5% PEA
o Razdor aorte i iznenadna mehanika srana smrt
Aneurizme aorte - aterosklerotina, disecirajua. sifilitina
>5cm promjer visokorizian, kod rupture slobodno krvarenje u
trbunu upljinu, iza korijena mezenterija i oko bubrega
Disecirajue aneurizme -> hematoperikard i tamponada srca kod
torakalne aneurizme; medionecrosis
Sifilitina aneurizma rijetka, zahvaa luk aorte, razara okolne
strukture, pulsirajui tumor
Ostale aneurizme: cerebralne arterije, ilijane, femoralne,
mezenterijalne, koronarne i renalne u polyarteritis nodosa,
mikotine u ratnim uvjetima
o Ateroskleroza koronarnih krvnih ila
Najei uzrok iznenadne smrti, IZNENADNA SMRT ESTO I
PRVI SIMPTOM
Plak -> okluzija; infarkt kod >80% okludirane ile, ak i manje;

www.perpetuum-lab.com.hr

Problem utvrivanje stenoze pri obdukciji kada je lumen

kolabiran (nema tlaka)
Kvaliteta koronarne arterije se procjenjuje na njezinu najuem
mjestu; popreni vs uzduni rezovi
Ruptura plaka -> pranjenje sadraja -> tromboza -> okluzija;
dokaz bojenjem Sudan III
Pokrov plaka moe djelovati kao zalistak vs struja krvi
Subintimalno krvarenja u razmekanom ateromu - kod povienja
tlaka ili samo po sebi
Redoslijed nastanka plakova i okluzija - glavni ogranci
koronarki, prva dva cm od prednjeg silaznog ogranka LAD,
desna, proksimalni dio lijeve cirkumfelxe odmah nakon ravanja
iz glavnog ogranka
Infarkt miokarda
Veinom zbog ateroma koronarki, rjee zbog vaskulitisa, raznih
tipova embolije, teke skleroze aorte, disekcije aortnog korijena,
sifilisa, sarkoidoze, tumora
Ako se pri obdukciji nae potpuno zaepljenje bez oiljka ->
postoje anastomoze ili je brza smrt nastupila
Razvoj infarkta - 8-24h nema vidljivih promjena, pa nastane
edem i blijedilo, 1-3d uto i isprugano, 3d-2tj myomalacia cordis,
3tj+ elatinozno, sivo
Transmuralni ili subendotelni
Histoloki izgled infarkta miokarda
Infarcirano podruje je nabubreno, eozinofilno (>12h, jaa
kod zelenog filtra), citoplazma postaje zrnatija;
degeneracija vlakana, stanini edem, unutarnja
fragmentacija kontraktilnih elemenata (kanji like nakupine,
ali prisutne i npr kod CPRa ili injiciranje lijeka u srce),
gubitak jezgara
Infarkt se ve moe enzimskim bojama otkriti nakon 4-5h
Komplikacije infarkta miokarda
Ruptura - hematoperikard - tamponada, 2-10.d
Muralna tromboza - endokard, opasnost od embolusa
Perikarditis - uz transmuralni infarkt, 2.-3.d, fibrinske
naslage, ne remeti funkciju
Aneurizme - nakon opsenog IM, hernijacija oiljka,
nikada ne rupturira, trombi
Uzrok smrti u koronarnoj insuficijenciji
Stenoza, spazam, okluzija, tromboza
Zbog hipoksije -> poremeaj ritma -> smrt
Srce >450g - povean rizik za iznenadnu sranu smrt
Konenitalne anomalije koronarnih ila
Aortni nabori - teka stenoza ua koronarka, kod dijastole;
produljena dijastola -> smrt
Hiperelastoza aortne stijenke - nabiranje unutarnjeg dijela
stijenke -> suenje lumena
Izlazak koronarnih arterija iz plune arterije - ee
kongestivno zatajenje

www.perpetuum-lab.com.hr

Izlazak koronarnih arterija iz kontralateralnog sinusa - tok ide

izmeu aorte i plune arterije, lumen oblika pukotine, ishemija,
infarkt, nagla smrt; tea ako je lijeva koronarka zahvaena
Visoko izlazite koronarnih arterija - >3cm iznad
sinotubularne granice, ue poput lijevka, lumen tanki
Premoenje koronarnih arterija - poniranje koronarki u
miokard, okluzja kod kontrakcije miokarda
o Neaterosklerotine steene bolesti koronarnih krvnih ila
Koronarna embolija - iznenadna smrt, embolus iz LV, katkad
embolus iz opskurnih izvora
Disekcija koronarnih arerija - spontano, nakon invazivnih
kardiolokih zahvata
Arteritis koronarnih arterija - mogu uzrokovat suenje lumena ->
nagla smrt
o HIPERTENZIVNA BOLEST SRCA
Razdor aneurizme, cerebralno krvarenje, zatajivanje bubrega,
zatajivanje srca
Koncentrina hipertrofija - gornja granica normale 380g, >700g
kod kardiomiopatija
Nalazi: hipertrofija srca, pluni edem
o Bolest zalistaka i iznenadna aritmina smrt
Aortna stenoza - veinom idiopatska kalcifcirajua aortalna
stenoza, primarno degenerativna; optereenje srca -> hipertrofija
-> ishemija -> aritmija -> smrt; srce i do kile teko
Prolaps mitralnih zalistaka - smrt zbog mehanike disfunkcije ili
elektrinog poremeaja
o Bolesti sranog miia i iznenadna aritmina smrt
Miokardiopatije - mladi, nema hipertenzije, >700g srce sans
bolest zalistaka; kongestivna (kuglasto, alkoholna).
hipertrofina opstruktivna (asimetrina, blok izlaza krvi),
obliterativna (nema lumena)
Miokarditis - izolirani (Fidlerov, Saphirov) supepikardijalno
limfociti (>50/arite), nekroza miofibrila
Idiopatska hipertrofija lijeve klijetke - koncentrina, >15mm,
nepoznat uzrok
o Iznenadna smrt nakon operacije srca
Kirurki zahvati, premosnice, oiljci -> napredovanje
ateroskleroze, aritmije, tromboze
BOLESTI SREDINJEG IVANOG SUSTAVA
o Epilepsija
Djeca i mladi; RISK - muki, 20-40g, grand mal, slabi
compliance, puno lijekova, esti napadi
Sudden death je 24x ea nego u normalnoj populaciji apneja? (jastuk, kada, trauma...)
o Iznenadna smrt zbog rupture cerebralne aneurizme
Aneurizme arterije Willisova kruga, bobiaste u ena, SAH,
vaskularne malformacije
Nakon nekog napora (sex, fiziki rad, sport...)
Posmrtna angiografija za utvrivanje mjesta krvarenja
Aneurizme traiti na svijeim mozgovima - najee na mjestima
granjanja

www.perpetuum-lab.com.hr

Intracerebralno krvarenje
ee stariji, hipertenzija, za vrijeme aktivnosti
Primarna mjesta krvarenja: putamen, caps interna, hemisfere
malog mozga, pons, bijela tvar
Cerebelarna hemoragija - povraanje, bol, vrtoglavica,
nemogunost hodanja i stajanja
Smrt - krvarenje u mezencefalon ili u klijetke
o Meningitis
Djeca, H. influezna (3mj-3god), pneumokok, meningokok;
posljedica septikemije; edematozni mozak
Djeca do 2god - atipini znakovi; 10% fulminantan tok s
petehijama i purpurom
Autopsy - cijanoza, eritem, petehije, purpura, obostrana
hemoragina nekroza nadbubrenih, bez meningitisa
o Reyeov syndrom
Djeca <9god, munina + povraanje + konvulzija + koma,
aspirin?, poremeaj metabolizma masti
o Hydrocefalus
o Psihijatrijski bolesnici
Shizofrenija pod fenotijazinom (kardiovaskularne posljedice +
konvulzije); nagle i neoekivane smrti
o Infarkt modanog debla
Kod supratentorijalnih procesa; krvarenje, edem, infarkt,
kiropraktiari!
BOLESTI DINOG SUSTAVA
o Epiglotitis
Djeca, opstrukcija, H.influenzae, smrt brza, traheotomija spaava
o Pluna tromboembolija
Virchowljev trijas, otrgnuti tromb -> embol; dubinske none vene,
rjee periuterine i periprostatine
Zaepljenje >60% plunih arterija -> smrt; ea u starijih i
pretilih osoba
o Astma
U statusu, a i iz istog mira; aritmije zbog bronhodilatatora,
hipoksija -> iritabilnost miokarda; zaepljeni bronhi
o Pneumonija
Kao komplikacija bolesti, rijetko ba ljudi umiru od prim
pneumonije; bronhopneumonija, lobarna pneumonija
o Hemoptiza
Erozija ila, krvarenje iz kaverne; krv prelavi grkljan _> asfiksija
ili vagalna inhibicija
o Spontani pneumotoraks u novoroenadi
BOLESTI PROBAVNOG SUSTAVA
o Gastrointestinalno krvarenje
Rijetke smrti, uglavnom u samaca; VARIKOZITETI JEDNJAKA
uz cirozu jetre, perforacija ulkusa, stres ulkusi, Ca eluca i
kolona
Tromboza gornje mezenterijalne vene, volvulus -> nagli!
Peritonitis, apendicitis, divertikuli; bilo to to perforira izaziva i
okolni peritonitis
o

www.perpetuum-lab.com.hr

Akutni pankreatitis -> nekroza guterae, taloenje Ca u mast;

nagla smrt zbog nastupa dijabetesa isto mogua (staklasto tijelo
oka s glc kao najsigurniji znak da je posrijedi dijabetes)

Jetra

Fulminantni hepatitis, predoziranje acetaminofenom, Reye sy Nagle smrti zbog jetre

BOLESTI NADBUBRENIH
o Sepsa, meningokokcemija -> Waterhouse Friderichsenov sy;
feokromocitom
OSTALO
o Slezena - ruptura, leukemija, pneumokokna septikemija kod asplenije
o Jajovod - vanmaternina, iskrvarenje
o Masivno iskrvarenje iz femoralne aneurizme, krvarenje iz tumora,
dekubitalni ulkusi, kaheksija
SINDROM IZNENADNE DJEJE SMRTI - SIDS
o Neoekivana smrt u naizgled zdravog djeteta bez pronaenog uzroka
na obdukciji
o 2x ea u djece hranjena na boicu, prethodi infekcija?; 2.-4.mj;
prematurusi, muki
o >1 SIDS/ obitelji - sumnja na infanticid
o Najee kada beba spava; potrebna obdukcija, histologija i
toksikologija
o Petehije po organija (anoxia?), zadebljanje medije plunih ila, glioza
modanog debla
o Hipoteze: DI-TE-PER cjepivo (nepotvreno), idiopatska apneja

3. TANATOLOGIJA

AGONIJA I SMRT
o Agonija - predstadij smrti, moe osoba biti svijesna ili imati poremeaj
svijesti, disregulacija vitalnih funkcija (cirkulacija, disanje, CNS), slabe
osjetila (vid prvi, sluh zadnji), pada temp, mogu se i poetne mrtvake
pjege pojaviti, trajanje varijabilno (kratko, do par sati/dana)
o Smrt - proces, razne faze, tkiva umiru u razliito vrijeme (epitel plua
30-36h kasnije)
o Klinika smrt - prestanak rada srca i disanja uz prekid modane
aktivnosti, do 4min reverzibilan, onda vodi u cerebralnu smrt (ne kod
intoksikacija, hipotermije, metabolikih ili upalnim bolestima)
o Apalijski sindrom - kortikalna smrt, deblo ostaje ivo; vegetiranje,
trebaju njegu drugih
o Bioloka smrt - smrt svih stanica u tijelu; izmeu toga i klinike smrti je
intermedijarni ivot (supravitalna faza)
o Prividna smrt - vitalne funkcije na minimumu, EEG i ECG objektiviziraju,
kratko traje, strah od pokapanja ivog, kod asfiksija (otrovanja, CO,
sedativi, droge, struja, utapljanje), OPREZ KOD NOVOROENADI!
ZNAKOVI SMRTI
o Autoliza - zakiseljenje postmort -> divljanje fermenata -> autoliza tijela
o Heteroliza - razgradnja via bakterije

www.perpetuum-lab.com.hr

Rani znakovi smrti

Mrtvake pjege
Livores mortes, slijeganje krvi u najnie dijelove tijela
zbog gravitacije, postmortalna hipostaza
45min postrance na vratu, u poetku rastu i mobilne su
(do 6h), 6-12h post samo dio mobilan, >12h fiksirane, ne
mijenjaju poloaj pomicanjem lea
Boja: Blijede gdje je pritisak podloge, sivoljubiaste u
prirodne smrti, svijetlije u otrovanju CO, vlazi, hladnoi,
tamnije kod otrovanja nitritima, diskretne u anemije i
iskrvarenja
Vibices /postmortalna purpura - tokasta krvarenja
postmort, kod adneksa koe
Mrtvaka ukoenost (rigor)
Smrt -> prim mlohavost (flacciditas mortis) -> ukoenost > sek mlohavist
Iscrpljenje ATPa -> nema relaksacije -> kontrakcija
Izraenija u miiavijih, jaa na visokim temp
30min srce i oit, 2-4h skeletna muskulatura (eljust);
silazni ili uzlazni tip ili random
Le u fleksiji, najizraenija 6-9h, poputa za 24-72h, ako
je hladno i do 300h!
Ako se prekine ponovno se vrati u onom obujmu koji je
preostao u trenutku prekida
Isuenje lea i mrtvaka hladnoa (algor)
Osobito gdje je tanki epitel i intertriginozno, kao
pergament, uto, ko oguljotina
Hlaenje - relativno razmjeno razlici tijela i okoline, ovisi o
mnogim faktorima; miii i jetra najvie griju; kod smrti se
povrina prvo hladi, a organi zadravaju toplinu,
eksponencijalni pad temp tek kada se unutranjost
poinje hladiti pad temp je eksponencijalan
Deblji se sporije hlade, odrasli sporije, okrajinei lice prvo,
<25C dobije se osjet hladnog lea
Rektalna temp - -1C/h prva 4 h, pa onda -0,5C/sat,
nakon 24h temp je 20C
Ako se iz hladne prostorije le premjesti u toplu ->
kondenzacija -> "znojenje"
Vrijeme smrti - C rect za vrijeme smrti +3 - C rect kod
mjerenja; preciznija, ali kompleksnija po Henssgeu (95%;
uzima teinu, rect temp i temp okolia; dijagrami)
Kasni znakovi smrti
Truljenje
Razgradnja organskih spojeva na jednostavnije via
bakterije uz stvaranje plina i transudata
Vodi do raspadanja, brzina ovisi o mnotvo faktora,
najbre na 25-30C, sporije <5 i >40C, zrak = 4x voda =
2x brzina zemlja (<10C uglavnom u zemlji tj grobu)
1-2d pseudomelanoza (HgB + H2S -> sulfhemoglobin),
1.d desna strana trbuha, 2.d lijeva, 3.d cijeli trbuh,
prsa/glava/vrat 4-6d post mort

www.perpetuum-lab.com.hr

Transudat - bule, smrdi, smeozelena, prljavosmea u

pluima pa ide iz nosa van (kao krvari)
Plinovi - NH4, H2S ,CCl4, N, H2, CO2; emfizem lea,
pucanje trbuha, ekspulzija ploda iz maternice, asimetrino
nakupljanje okree le; kada sve to izae van ostane miris
gnjiljenja (slatke jabuke)
Relativno otporna tkiva - srce, ile, ligamenti, maternica,
prostata, kosti, hrskavice, dlake, nokti
Skeletiranje - u zemlji za 3-4g, ligamenti i hrskavice 4-5g,
odmaene kosti 5-10g
Mumifikacija
Suh + topli zrak, tavan, grobnica, dimnjak, onemoguuje
truljenje (primarna), ee se nakalemi na poetnu fazu
truljenja (dlake nisu ouvane); le postaje 90% laki
isuivanjem
Tamnosmea/crna suha i vrsta koa, ouvan izgled
Raznoliko trajanje, uobiajeno pola do godinu dana
Saponifikacija
Vlani medij + manjak O2; hidroliza masti -> MK +
K/Cl/Na -> sapun; masno sticky, kada se isui je poput
gipsa
Poinje nakon 1-2mj, od povrine tijela, dugotrajno
(100+g)
ODREIVANJE VREMENA SMRTI
o Puno parametara, mjerenje temp neposrednog okolia i rektalno; pokus
mehanike podraljivosti (6h), kem reakcija zjenica (4h), istiskivanje
mrtvakih pjega...
o Znakovi na leu
Rana smrt - podraljivost miia, suenje ronice, trepetiljke
respiratornog, spermiji, pad temp, mrtvake pjege,
ukoenost/mlohavost
Kasna smrt - truljenje, pseudomelanoza, ugrizi ivina, muhe,
mumifikacija, saponifikacija, skeletiranje
o Znakovi u okolini
Snijeg (pokriva/otopljen), suho/mokro tlo, etiolizacija trave i lia
(blijedi), prorastanje biljke kroz odjeu
o Znakovi nevezani s leom
Facebook status u dananje vrijeme, kalendar, dnevnik, praina
na namjetaju, sat, pota i sl...
MOGUNOSTI POGREKE PRIGODOM PROCJENE POSTMORTALNIH
PROMJENA
o Autoliza pankreasa (kao pankreatitis), gastromalacija (perforacija),
petehijalna krvarenja (nije trauma), heat hematoma (ekstraduralno),
prskotine koe, asfiksija (krvarenja u miie), bule (ko pemfigus),
krvavasta tekuina iz ustiju kod emfizema, tragovi pritiska kod
emfizema, postmortalna purpura (vibices), posljedice CPR

www.perpetuum-lab.com.hr

4. MEHANIKE OZLJEDE

Oteenja tijela nastala djelovanjem otre/poluotre/tupe sile - POSLJEDICA

Smjer kretanja- sredstvo -> tijelo, sredstvo <- tijelo, sredstvo <-> tijelo
Prema sredstvu - iljak, otrica, ploha, projektil -> specifina; ako je sredstvo
neutvreno -> nespecifina mehanika ozljeda
Rane - rezne, sjekotine, ubodne, oguljotine, nagnjeine, prskotine, razderotine
OGULJOTINA KOE
o Excoriatio cutis, povlaenje tupotvrdog sredstva po koi, oteenje
epidermisa
o Tkivna tekuina -> krasta (uta ili smea, ovisno o dubini) - Vlana
krasta (svjea), odljutena krasta (7d), potpuno oroi (2-3tj)
o Na mjestu poetka sile epidermis odljuten, a na kraju nabran
o Oguljotina moe imat oblik povrine sredstva, linearne su ogrebotine
o Postmortalno ne dolazi do izlaska tekuine, poput pergamenta
KRVNI PODLJEV
o Ozljeda krvne ile -> krv -> tkivo; zbog udarca sredstvom ili pada, vei
podljev to je tkivo rahlije/ila vea, oblik sredstva
o Starost podljeva - plavoljubiast (6.d), zelenkast (6.-8.d), ukast (>8.d)
o Sekundarno irenje - ovisi o lokalizaciji i rahlosu tkiva
ODIGNUE KOE - DEKOLMAN
o Avulsio, odvajanje koe od potkoja zbog navlaenja -> krvarenje +
depovi; podloni infekciji, granice odranosti koe
OZLJEDE KOSTIJU I ZGLOBOVA
o Prijelom - prekid kontinuiteta kosti, ne/potpun, jedno/viestruk,
za/otvoren, in/direktni; na osnovi obiljeja mogue je utvrditi nain
nastanka
o Iaenje - Zglobno tijelo probije zglobnu ahuru i nalazi se izvan
kontakta s drugim zglobnim tijelom
o Uganue - meka tkiva oteena, zglobna ahura ozljeena, ali ne
razderana, zglob ouvan
RANA NAGNJEINA
o Gnjeenje koe + potkoje izmeu tupotvrdog sredstva i podloge (kost)
o Tkivni mostovi, nagnjeeni i oteeni rubovi, krvni podljev, subminirani
rubovi
o Izgled ovisi o sredstvu (linearan, krakast), a moe imat i strana tijela,
moe jako zjapiti
RANA PRSKOTINA
o Sila rastezanja > elasticitet (jedva); linearna, otri rubovi i uglovi,
prsnuta tkiva, tkivni mostii
o Kod pregaenja, kod udarca auta na mjestu najjaeg rastezanja
(prepone, aksila...)
RANA RAZDEROTINA
o Rijetke u istom obliku, nagnjeenje + prskotina; lacerokontuzna rana
UGRIZNE OZLJEDE
o Vulnus morsum, ivotinje i ljudi; esto budu zamjenjene s drugim
oblicima rana, rijetke
o Ljudski - kod seksualnih delikata, sexa, tunjava
o Ugriz - otisak zubi, podljev krvi, nema prekida kontinuiteta koe

www.perpetuum-lab.com.hr

Ugrizne rane - opseno oteenje, raskomadanje, infekcije, alergije

(kukci)
REZNA RANA
o Vulnus siccum, duljina > dubina; rubovi glatki, kutovi otri; bitna otrina
sredstva, zjapi ovisno o smjeru (naj kod okomito prekinutih elastinih i/ili
miinih vlakana) i poveava se nakon nekog vremena
o Kosi rezovi mogu napraviti renjeve (ovisi o zaobljenosti dijela tijela),
podvostrueni (preko konog nabora), otvaraju zglobove...
o Krvarenje prema van; prema unutra ako je na vratu (iskrvarenje,
uguenje krvlju, embolija zrakom)
RANA SJEKOTINA
o Vulnus secatum, sredstvo ko sjekira, djeluje pritiskom, vana otrina i
teina; duboke, klinasti oblik, osobine nagnjeina, ubojstva
UBODNA RANA
o Vulnus ictum seu punctum, dubina > duljina, ubodna oruja/orua ili
sluajna strana tijela; zadaje se zamahom
o Oblici - jednobridnii noe zaobljenog hrpta, iri no zaobljena hrpta, s
uglastim hrptom no, kao lastin rep rana
o Veliina rane ovisi o sili, elasticitetu, pucanju veza, kutu ulaska; rana
moe imati nejednaku strmost
o Suenje rubova (bre kod hrpta), koni nabori izazivaju lomljenje rane
(vie rana nastaje)
o Ubodni kanal - pravocrtni nastanak ubodne rane; kod izvlaenja moe
nastat i manja rezna rana; moe biti proiren ovisno o sredstvu, rana se
retrahira za 1-2mm kod izvlaenja
o Otpor tkiva - najvei kod dugih kostiju, koa, odjea; meka tkiva ko
putar praktiki
o Unutarnja krvarenja
STRIJELNA RANA
o Djelovanje projektila ispaljenog iz runog vatrenog oruja
o Vatrena oruja - prema namjeni, stacionarna, za noenje,
kratko/dugocijevna, ne/polu/automatska
o Oruje i streljivo
Kratkocijevno - pitolji, revolveri; u cijevi su spiralni lijebovi za
stabilnost metka
E = (mv^2)/2
mEtak - ahura + ahura s upaljaem + barut + projektil
(puna/djelomina kouljica)
o Balistika
Kretanje projektila u oruju, tijek leta projektila kroz zrak i
njegovo djelovanje na cilj
Brzina projektila 200-1200m/s; malokalibarski 250-350m/s,
lovake puke 750-850, jurine puke >1100m/s
o Balistika rane
Spori projektili gnjee, a brzi razaraju; vlano ili hidrodinamiko
eksplozivno djelovanje -> micanje estica -> strijelni kanal
Privremena upljina - pulsira, kolabira u trajnu upljinu, >veliina
projektila, vea to je brzina vea;
Maksimalni volumen privremene upljine - V = ni x Eab; ni
konstanta za tkivo, Eab predana energija tijelu
o

www.perpetuum-lab.com.hr

Predana energija - ovisi o obliku ela projektila (ravni > iljasti),

veliini povrine ela projektila (ukoen > ravan poloaj),
optereenju po poprjenom presjeku, gustoi medija (kost > jetra
> plua)
Ulazna rana
Rupiasti defekt, neadaptabilnih rubova, okrugli/eliptini oblik;
tlak udara rastee tkivo, iri se 1600m/s
Udarom metka sitne stice ostruuju podruje okomito na metak,
koncentrino oko rane - kontuzijski prsten (sans epidermis,
sasui se); iri kraj lijevka u kosti u smjeru putanje metka
Otisak prljavog prstena odgovara kalibru, a ovisi o tome kolko je
metak zaprljan sadrajem cijevi
Ulazna < izlazna rana, osim kod apsolutne blizine, sporih
projektila, projektila > 1150m/s
Proximitet - iz udaljenosti, relativne i apsolutne blizine; razaranje
proporcionalno vee to je blizina manja
Pucanj - barut - dim - plamen; oteenje time ovisi o proksimitetu
; krukolikog oblika; kod apsolutne blizine dovode plinovi koji se
podvuku pod kou do opsenog razaranja (zvjezdolika rana)
Izlazna rana
Adaptabilni rubovi, mjesto izlaska projektila, vea od ulazne
(osim ak je spori projektil i mali)
Ak naleti na tvrdi podlogu moe raditi prsten nalik kontuzijskom ekstenzijski prsten
Dum dum meci se raspadnu u tijelu i naprave rupu kroz koju
doslovno moe gledat van
Strijelni kanal i dubina prodora tkiva
Poinje ulaznom, a zavrava izlaznom ako je prostrijel; duljina
ovisi o brzini projektila, gubitku brzina i energije
Strijelna ozljeda plosnate kosti nalike je kljuanici
Mogu kosti puknut, mozak odletiti van, srca u dijastoli
eksplodirat, fragmentiranje kosti
Strijelne rane samom
BITNA BLIZINA! Udaljenost se odreuje prema morfologiji rane;
prostrijeli jako rijetki zbog male energije
Eksplozivne ozljede
Djelovanje krhotina rasprsnutog eksplozivnog sredstva
Granate - ofenzivne (radijus djelovanja < udaljenost bacanja,
kinder jajca), defenzivne ( radijus > udaljenost bacanja, RUN
FOR COVER; velike krhotine); ozljede razliitog oblika i veliine
Ostale mehanike ozljede
Razdor -ozljeda unutarnjih organa pri jakoj sili na povrinu tijela;
unutarnja krvarenja
Penetracije (otvaraju uplje organe), Perforacije (nisu mehanike
ozljede, komunikacija upljeg organa), raskinue, zgnjeenje

www.perpetuum-lab.com.hr

5. SPECIFINOSTI MEHANIKIH OZLJEDA POJEDINIH DIJELOVA TIJELA

KRANIOCEREBRALNE OZLJEDE
o Najbrojnije, visoka smrtnost, sve mehanike ozljede svih dijelova glave
o Prijelomi svoda/baze lubanje, krvarenja, ozljede mozga
o Podjela (ni jedna nije prikladna)
Klasina: komocijski, kontuzijski, kompresijski sindrom
Mehanizam: udarci i akceleracijsko-deceleracijske ozljede
Primarne: prijelomi, krvarenja, nagnjeenja -> Sekundarne
ozljede: ishemija, edem, upala
o Prijelomi kostiju svoda i baze lubanje
Prijelomi: na mjestu udara, ire se s mjesta, daleko od mjesta
udara
Svod lubanje
Vanjska + unutarnja lamina; udubljenje na mjestu udarca,
a susjedno izboenje
Utiskivanje vanjske lamine i istezanje unutarnje lamine;
>elasticitet -> pucanje unutarnje lamine
Mjesto izboenja - puca vanjska lamina, pa unutarnja prijelomi paukove mree
Jaka sila na irokoj povrini -> prijelom baze lubanje
Prijelomna pukotina kasnije nastalog prijelom ne prelazi
pukotinu prethodnog ve se na njoj zaustavlja
Baza lubanje
Prijelomi kod pada i udara glave o tvrdu podlogu; linearni,
zahvaaju cijelu duljinu/irinu; uzduni/popreni
Udarac u zatijlak - prijelom uz foramen magnum ili ispod
piramide; popreni prijelom samo jednostran, a zahvaa
itavu irinu kod vrlo jakih sila
Prstenasti prijelom - okrugli oko foramen magnuma, jaka
sila u zatiljak ili bradu
Pad u smjeru kraljenice - probijanje vratne kraljenice u
lubanjsku upljinu
o Krvarenja u lubanjskoj upljini
Krvarenje izvan dure je epiduralno, a unutar dure subduralno;
nije hematom ve KRVARENJE za mozak
Sopaciokompresijski sindrom mozga - svi procesi koji svojim
rastom pritiu na mozak
Krvarenje izvan dure (extraduralis)
Uvijek traumatsko, izmeu kosti i dure, arterijsko zbog
prijeloma
Lucidni interval - prva oamuenost pa kad se oporavi
nema neuro ispada, 6-12, iznimno 24h pa kompresivni
simptomi (glavobolja, munina, vrtoglavica, nesvijest,
koma, smrt); ovisi o kalibru razderane ile
Ovakvo krvarenje rijetko u djece i staraca jer je dura vrst
srasla
Heat hematoma kod karboniziranih leeva, krv iz diploe
istisnuta izmeu dure; smee i spuvasto

www.perpetuum-lab.com.hr

Krvarenje unutar tvrde modane ovojnice (intraduralis)

Unutranja strana dure i meke ovojnice, pravi prostor; kod
akcelereacijsko deceleracijskih ozljeda
Linearno i rotacijsko ubrzanje (krvarenje) - mozak
zaostaje kod kretanja
Akutno (1-3d), subakutno (2-3tj), kronino (par mj nakon
ozljede)
Fiborblasti formiraju membranu na modanoj strani, a
prema duri se stvara granulacijsko tkivo, u sredini
krvarenja mogu nastati ciste
Kronino - brojne i uestale mikrotraume koje oteuju
novonastale ilice; npr kod alkoholiara
Najee traumatsko, ali i kod razdora aneurizme ili
prodora apopleksije
Krvarenje u mekim modanim ovojnicama
Pia + arachnoidea; ne/traumatska krvarenja
esto uz nagnjeenja + coup + contracoup; kod jake
traume moe difuzno zahvaat mozak; opsena u
aneurizme
Iritira -> 48h upalna reakcija, hemoliza, fagocitora,
hemosiderin;
Potres mozga (commotio)
Funkcionalni poremeaj uzrokovan akceleracijsko
deceleracijskim pomicanjem modanog tkiva (ugl debla i
hipotalmusa)
Nagli gubitak svijesti, smuenost, neorijetiranost, somnolencija,
slabi refleksi, sporija reakcija na svijetlo, nistagmus, promjena
disanja, tlaka i pulsa, glavobolja, munina, vrtoglavica - sve
kratkotrajno
Vaan promptni pregled lijenika jer inae znakovi slabe i brzo
nestnu pa se ne moe utvrditi (vjestaenje)
Nagnjeenje mozga (contusio)
Krvni podljev mozdanog tkiva, kora ili unutrasnjost mozga
Udarac u glavu koja miruje ili akceleracijsko-deceleracijska
ozljeda (najopseznije ozljede)
Kod pada/udarca u tvrdu podlogu nastaje ozljeda na suprotnoj
strani od udara (inercija mozga), efekt kavitacije zbog podtlaka
Osobito opsezne ozljede kod udara u zatiljak kod glave u
pokretu s rotacijskom komponentom (krvarenja u bijeloj
supstanci, bazalnim ganglijima i corpus callosumu)
Cesto krvavi likvor kao posljedica razdora septuma pelluciduma
Difuzna ozljeda mozga (kontuzija, diffuse axonal injury)
Koma bez vidljivih ozljeda tkiva; akceleracijsko deceleracijska
ozljeda
Ovisi o intenzitetu akceleracije, trajanju i smjeru kretanja mozga
Od kratkotrajnih revezibilnih do irevezibilnih ostecenja
Istezanje i prekinuce aksona, teze ozljede imaju i vidljiva
tockasta krvarenja u corpusu callosumu, ponsu...
Kod opseznih ozljeda i dugog prezivljenja - demijelinizacija i
atrofija bijele tvari uz prosirenje ventrikula

www.perpetuum-lab.com.hr

ZATVORENE MEHANICKE OZLJEDE TRUPA

o Prsni kos
Ne/penetrirajuce
Pluca
Primarne (traumatske)
Nepenetrirajuce - pritisak, temperatura, udisanje,
zracenje, nagnjecenje
Penetrirajuce - stranim tijelom, prelomljenim
rebrom
Sekundarne (posttraumatske)
Pneumonije, traumatski plucni edem,izljevi,
pleuritis, paramedijastinalni hematom, atelektaze i
sl
Subpleuralna krvarenja - savijanje i prijelom rebra, za
odredivanja mjesta i snage udara, vidaju se i kada ubojice
klece na zrtvi
Razdor pluca - jaki udari, slice na ubodne rane
Kontuzijska zarista - nagla kompresija kod udarca,
opstrukcija, pucanje septa i krvarenje u parenhim
Laceracija - snazna sila, razdor glavnog bronha, vodi u
pneumo/hematotoraks
Srce
Kontuzija - moze izazvat infarkt ako zahvati koronarku ->
tromboza
Brada-sternum-srce sy - pad na bradu komprimira
sternum i srce
Razdor perikarda - teske traume, luksacija srca u prsiste
Posttraumatski infarkt - razdor intime koronarki s
trombozom, krvarenje u plak, najcesce u osoba s
poremecenim koronarkama; trauma -> stres -> infarkt;
adrenalin te ubi
Prsna aorta
Razdor aorte (djelomicni/potpuni), silazni dio, pocinje u
intimi
Deceleracija + kompresija toraksa, rastezanje fiksirane
aorte
Interperikardijalni razdor - zbog povecanog intraaortalnog
tlaka
Djelomicni razdor - smrt s latencijom od par dana,
hematom tamponira razdor, moze se u disecirajucu
aneurizmu razvit
Osit - sila u donja rebra, cesce lijeva strana, hernijacija trbusnih
organa
Kostani sustav
Rebra i sternum - u tucnjavama, in/direktni prijelomi, na
mjestu najvece zakrivljenosti rebra, poprecni u direktnih,
kosi u indirektnih, kod jakih sila dvostruki prijelomi s
utisnucem kao i serijski prijelomi
Lopatice - kod naleta vozila ili pada, direktan prijelom
Kljucna kost - cesce indirektno (koso, prijelaz vanjske u
srednju 1/3) nego direktno (poprecno,akromijalni dio),

www.perpetuum-lab.com.hr

Trbuh

Jetra

Najcesce strada; prometne nesrece, padovi, kompresija,

Razdor - transkapsularni (AP smjer, dubok prodor) ili
zatvoreni (lateralno sila), moze doci i do prijeloma rebra,
bolesna jetra je vulnerabilnija
Zgnjecenja pri vecim silama, subkapsularna krvarenja
mogu i sam arazdor uzrokovat
Slezena
Ceste ozljede, prometne, cak i blagi pad, izravan udarac
Razdor cesto uz prijelom donjeg lijevog rebra
Mali razdori su samolimitirajuci i brzo zarastu
Jaka sila moze otkinuti slezenu u hilusu
Traumatski razdor bez puknuca cahure -> subkapsularno
krvarenje -> smrt (ruptura slezene u 2. Ili 3. Vremenu)
Gusteraca
Samo kod jake sile na gornju polovicu trbuha, uvijek uz
ozljede drugih organa, autoliza se dogodi kod ozljede
Bubrezi
Mehanicka sila na lumbalni dio ili bocno,
Prometne, padovi, udari u tucnjavi
Hematurija kao simptom i kod najmanjih ozljeda, a moguc
i haematoma perirenale
Tezina - lagane bez ozljede cahure, jace uz razdor cahure
i ostecenja pijelona, kriticne s opseznim ostecenjem i
raskomadanjem
Mjehur
Razdor praznog mjehura kod prijeloma simfize
(extraperitoneal)
Razdor punog mjehura i bez prijelom simfize
(intraperitonealan)
Probavni trakt
Jednjak - kod opseznih ozljeda toraksa
Zeludac - pregazenje, pad, udarac u epigastrij; kontuzije i
razdori
Duodenum - rijetke, kod uzlaznog dijela zbog fiksiranosti
Tanko crijevo - sila na srednji dio trbuha, kontuzije i
razdori
Kolon - najmanje podlozno ozljedama, transverzalni kolon
Maternica
Uz vrlo opsezne prijelome zdjelice, trudna maternica
osjetljivija
Nastane retroplacentarni hematom -> pobacaj
Kraljeznica
Pad, prometne, direktne i cesce indirektne pretjeranom
flex/extenz te okomitim sabijanjem ili rotacijom
Vratna kraljeznica - trzaj, u prometnim i tucama, vodi do
iscasenja i prijeloma i cak ozljede mozdine
Torakalna - kod jakih sila, lumbalna - okomito sabijanje tj
kompresija

www.perpetuum-lab.com.hr

Zdjelica
Kod brutalnih sila, odvojeni prijelom prednjeg luka, odvojeni
prijelom straznjeg luka, uzduzni prijelom prednjeg + straznjeg,
acetabularni prijelom
Nece se naci indirektan prijelom ako nema direktnog

6. ASFIKTICNE OZLJEDE

Ostecenje zdravlja zbog poremecaja disanja - hipox + hiperCO2 + acidoza

Hipoxia - smanjenja opskrba, anoxia - prekinuta opskrba O2
Patofiziologija anoksije
o Anoksicna anoxia - nedostatak O2 (u zraku, hladnjaku, mehanicke
asfiksije, bolesti disnih, plucni edem)
o Zastojna anoxia - kod soka ili zatajenja srca, prestanak cirkulacije
o Anemicna anoxia - nepravilnost u gradi eritrocita, Hgb, otrovanje CO
o Histotoksicna anoxia - ne moze se iskoristiti O2, extracelularna (cijanidi,
barbiturati, opijati), intracelularna (smanjena propusnost membrane za
O2, anestetici), metabolicka (nema uklanjanja metabolita), supstratna
(nema ATP)
o Prirodne/nasilne asfiksije
o Nasilne - posljedice naslinog prestanka disanja ili zacepljenja disnih
puteva; fizikalne, kemijske i mehanicke
MEHANIKA ASFIKSIJA
o Faze - 1. (hipox + cijanoz + hiper CO2 + tahipneja), 2. (kongestija,
oteano disanje, petehije, nesvijest, konvulzije), 3. (mlohavost,
nepravilno disanje, nesvijest, proirene zjenice, terminalno povraanje,
smrt za 3-5min)
o Brza smrt - par sek, spazam dunika i srani arest zbog podraaja n.
laryngeus sup -> vagus -> refleksna smrt
o Obdukcija - tamna krv, cijanoza, izraene mrtvake pjege, ekhimoze na
sluznicama usta/nosa, izbuljene oi, naoteene vjee, ekhimoze pleure
i epikarda, emfizematozna plua, punokrvni organi
o Zaepljenje dinih putova (suffocatio)
Zaepljenje nosa i usta
Occlusio nasi et oris, zatvaranje vanjskih dinih puteva
predmetom
Dlanom (napada jai od rtve, bebe, bolesni, vidljivi
tragovi na rtvi), tvrdom podlogom, plastinom vreicom
(nesrea, samoubojstvo, ubojstvo), jastukom, dekom
Obdukcija - krvni podljevi i oguljotine kod nasilne,
mrtvake pjege na licu (ako lei na podlozi), klasini
znakovi asfiksije, vano uzeti okolnosti u obzir
Zaepljenje drijela i grkljana
Obturatio pharyngis et laryngis, nesretni sluajevi (strani
predmet) ili ubojstvo (edomorstvo)
Igrake, kuglice, pikule, gumbi, kotice, grahorice, zubne
proteze, bolus hrane (mors e bolo kod poremeenog ili
zizhitrenog gutanja); refleksna smrt mogua

www.perpetuum-lab.com.hr

Zaepljenje dunika i dunica

Obturatio tracheobronchiorum, strano tijelo, potpuna
okluzija; najee nesretni sluaj
Strano tijelo - kruto, kaasto; pijesak, kotice, grahorice,
kuruta, pad u silos ita, naglo udisanje hrane...
Akutno jaki i neizdrivi kaalj i bol pa smrt; obdukcijski
strano tijelo, a kod subakutnog zaepa i upalne promjene
eluani sadraj - antemortalni (terminalni ogranci,
emfizem) ili postmortalno (nije u terminalnim, bez reakcije)
Utapanje
Submersio, terminalni dini zaepljeni vodom, dovoljno da
su samo usta i nos pod vodom, nesretni sluaj/ suicid
Mehanizam - prodor tekuine u donje dine -> refleksni
prekid disanja -> porast CO2 -> podraaj centra za
disanje -> dini pokrerti -> prodor tekuine u plua ->
prodor u alveole - > spuvasta oteklina plua -->
izbacivanje -> pjena; hipoxia -> paraliza -> smrt (3-5min)
Dijatomeje - alge kremenaice, specifine za pojedina
podruja, u krvotok uu i zapnu u kapilare, no mogu se
nai i neovisno o utapanju (kontaminacija, kreda, hrana
kao koljke); usporedit dobivene dijatomeje s mjestom
utapljanja, dg via uzorak jetre
Krv - hemoliza i razrjeenje, razlika konc Cl, u slatkim
vodama nia, a u moru via konc Cl u LV nego RV;
nepouzdano kada nastupe trulene promjene ii ako
nastupi refleksna smrt za vrijeme utapanja
Nalazi - cijanotini utopljenik s rozoplavim mrtvaim
pjegama i sitnom pjenom na ustima i nosu, krvarenja u
miiima vrata i prsne stijenke zbog naprezanja, sadraj u
pluima, napuhnuta plua koja pucketaju kod sekcije i
cure s obilnim sadrajem (ko spuva), opi znakovi
asfiksije; sve to odsutno kod refleksne smrti
Tijelo u vodi - 3-4h najeenost, pa bubrenje koe prstiju,
1-3d cijela koa nabubrena, 2-3tj koa se skida ko
rukavica; 7-10d sloj alga se stvara, 6tj start saponifikacije
a stop 10-12mj; kada se izvadi trule ide 10-15x bre
RAZLIKOVAT OSOBE UMRLE U VODI OD LEEVA
BAENIH U VODU! - teko kod refleksne smrti i trulei
RAZLIKOVAT OSOBE UBIJENE OD NESRETNO
STRADALIH - ozljede (ante? postmortalne? - tok, ribice
jedu
Stezanje vrata i pritisak na prsni ko
Guenje
Strangulatio colli manualis, stezanje vrata akama, za 24min asfiksija ili refleksna smrt
Prekid dovoda kisika, jezik potisnut gore, pritisak na a
carotis comm, n. laryngeus sup i glomus caroticus
Asfiksija ne mora odmah nastati (poputanje pritiska ilia
ako preivi davljenje zbog otekline grkljanja)
Mala djeca, dojenad, starije osobe, pijenci, silovanja; ako
nema nesrazmjera snage vidljive defenzivne ozljede

www.perpetuum-lab.com.hr

Vanjski tragovi - na vratu/licu tragovi noktiju, oguljotine,

krvni podljevi zbog pritiska; mogu izostat kod rukavica...
PRIJELOM JEZINE KOSTI!
Davljenje
Strangulatio colli funalis, stezanje vrata sredstvom
davljenja koji ne zatee teina vlastita tijela
Konop, pojas, rubac, remen, kabel; smrt zbog opstrukcije,
prekida krvotoka velikih ila ili refleksna
Nesree ili ubojstva (iznimno samoubojstva); dvostruki
vor upuuje na ubojstvo
Nalaz - asfiktini znakovi, krvni podljevi koe, trag ome u
visini jabuice, ravnomjerno dubok i izraen, modri
Vjeanje
Suspensio, stezanje vrata omom pod teinom tijela;
oma + min 30-50cm uzdignuti predmet
Tipino (vor na zatiljku), atipino (vor sa strane ili
naprijed); potpuno (noge ne dotiu tlo), nepotpuno (tijelo
dotie tlo), leee, poluleee ili stojee
SUICID, muki > ene, ubojstva rijetka kao i postmortalno
vijeanje; rijetko nesretni sluaj (djeca > odrasli)
Mehanizam - podraaj na vagus (instant death), pritisak
na vratne ile (anoxia CNS), zatvaranje dinih puteva
podizanjem korijena jezika, puknue axisa i zabije se u
modinu?
Brazda vjeanja - iznad tiroidne hrskavice, krakovi
zavravajuna sredini zatiljka, izgled ovisi o sredstvu,
najdublja gdje je pritisak najjai; unutar krvarenje i
nagnjeenja potkoja i miia, ozljede kraljeniice kod
jakog trzaja - OPREZ kod debelih, dojenadi, stegnutih
okovratnika i trulei I RAZLIKA PREMA DAVLJENJU
Mrtvake pjege na potkoljenicama, podlakticama, aka i
stopala, spolovilo
Pritisak na prsni ko
Compressio thoracis, onemoguuje disanje, moe biti
udrueno s pritiskom vrata i trbuha
Nesree (zatrpavanje, kamen padne na tebe,
prignjeenja), iznimno ubojstva
Pritisak na trbuh -> potisak oita -> oteano disanje;
brzina smrti ovisi o snazi pritiska (min 50kg) i trajanju
Nalaz - cijanoza iznad mjesta pritiska, asfiksija, epistaksa,
ozljede kosti i organa

www.perpetuum-lab.com.hr

7. FIZIKALNE OZLJEDE

DJELOVANJE POVEANE TEMPERATURE NA ORGANIZAM

o Lokalna oteenja
Krutina/tekuina/plin >50C -> lokalne ozljede; oteenje ovisi o
trajanju, temp...; opekline/oparine
I. stupanj - stadium erythematosum, crvenilo i napetost koe, bol,
upala, bez oiljka
II. stupanj - stadium vesiculosum et bulosum, uniten epidermis,
bule, ako je duboka tj zahvaa cutis -> oiljak
III. stupanj - stadium escharoticum seu necroticum, itava
debljina koe, nekroza, oiljci, transplantacija
IV. stupanj - carbonisatio - do kosti, sve izgori, vrlo visoke temp,
postmortalna kod velikih povrina
Po povrini - pravilo 9, do djece do 12 (12-# godina + 9; povrina
noga manja na raun povrine glave)
to vea povrina i/ili dublja opeklina -> nepovoljnija prognoza
(ope oteenje. ok, infekcija)
Toplinski ok - eksudat, isparavanje, gubitak soli i plazme, okni
irevi, promjene na pluima
Opeklinska bolest - 1. cirkulatorni poremeaj (13d) 2. toksemija
(do 2tj) 3. Oporavak (vie tj)
Ocjena opekline - lokalizacija, dubina, povrina, oteenje
funkcije, estetika
Vjetaenje - oteana identifikacija kod karcbonizacije glave i
prstiju; zubi najotporniji
Zaivotno izgaranje - >10% COHb (negativan nalaz ne
iskljuuje), gar u dinim putovima
Karbonizacija - stav boksaa, prskotine nalik na rezne rane,
lomovi kosti, linear lomovi lubanje...
o Ope djelovanje poviene temperature na organizam
Normal 37C rektal (-0,5-1C axil, -0,2-0,3C oral), kontrola via
termoregulacijsko sredite, disrupcija uloge centra za
termoregulaciju dovodi do oteenja zdravlja
o Izvanjski imbenici povienja tjelesne temperature
Porast temp -> smanjenje proizvodnje i poveanje oputanja
(pad metabolizma, vazodilatac, znojenje)
Toplinski grevi - heat cramps, trbuh i udovi, zbog gubitka soli
(Na), teki fiziki napor + poviena temp okoline
Toplinsko iscrpljenje - heat exhaustion, ea, glavobolja,
munina, povraanje, grevi, slabost, kolaps
Termogena anhidroza - znojenje par dana pa stop pa osip, India
Toplinski udar - heatstroke, nema znojenja, >41C, suha crvena
koa, sporo disanje, puls 180, grevi, nesvijest, pad RR; ovisi o
osjetljivosti i komorbiditetima i osobinama pojedinca
Autopsy - tokasta krvarenja u komorama mozga, edematozan
mozak, DIK
imbenici povienja temp - transfuzija strane krvi, pirogeni,
raspadni produkti stanica, poveanje ICP, poremeaji lijezda;
lijekovi (sulfonamidi, aspirin..), maligna hipertermija

www.perpetuum-lab.com.hr

DJELOVANJE NISKE TEMPERATURE NA ORGANIZAM

o Lokalno oteenje
I. Pernio - ozeblina, oteenost dijela tijela, koa blijed ai hladna,
kasnije lividna, svrbe, bol, bez posljedica
II. Stadium vesiculosum et bullosum - mjehuri, upala, cijeli bez
posljedica za 10d
III. Stadium necrosum seu gangrenosum, defekti i oiljci,
amputacije, infekcije
o Ope oteenje
Smrt brza kod jako niskih, i relativno spora kod dugotrajnog
izloavanja niskim temp; otputanje > stvaranje topline
Reakcija na hladno - poveanje metabolizma, rada miia,
vazokonstrikcija, sanjivost pri 33C, smrt 30-26C
Autopsy - nespecifian nalaz; alkosi, nesree, rjee ubojstva
DJELOVANJE ELEKTRICITETA NA ORGANIZAM
o UDAR ELEKTRINE STRUJE
Ictus electricus, electrocutio, ukljuenje u strujni krug i prolazak
struje via tijelo; uinak ovisi najvie o struji
Najopasnija 120-220V, 100mA, izmjenina 40-100Hz
Najvei otpor daje koa (slabije kod bolje prokrvljene koe i gdje
je vie znojnica), vlaga smanjuje otpor, uljevi poveavaju otpor
kao i imbenik iznenaenja
Elektrini biljeg - mjesto ulaza, 50% sluaja, termika ozljeda,
kraterasta, mikroskopski epidermis uzdignut uz vakuolizaciju
unutar mnogoslojnog ploastog epitela
Mogu i udar bez kontakta vodia - elektrini luk, termiki efekti
Posljedice - paraliza resp centra, zastoj srca, fibrilacija
o UDAR GROMA
Izjednaavanje napona oblaka i zemlje, fulguratio; fizikalne i
mehanike ozljede
Opekline, razderotine, lomovi, arborisatio (prolazne), kidanje i
gorenje odjee
DJELOVANJE RADIOAKTIVNOG ZRAENJA
o Prirodni/umjetni izvori; IC i UV zrake izazivaju opekline
o Radioaktivno - to kraa valna duljina to opasnije, oteenje ovisno o
dozi, latencija; crvenilo, ispadanje dlaka, irevi, nekroza koe, umor,
anorexia, poremeaj GI i hematopoetskog sustava, smrt; neoplazije,
malformacije, sterilitet

8. PSIHIKE OZLJEDE

Psihika ozljeda - trauma, oteenje zdravlja zbog psihikog stanja, utjecaj

psihe i tijela; mogue oteenje ili smrt
Utvrditi postojanje snanog emocionalnog doivljaja, postojee organsko
oteenje, vrijeme dogaaja, iskljuit sve ostalo
Ugl tolko se uzruja da te strefi i umre

www.perpetuum-lab.com.hr

9. NUTRITIVNE OZLJEDE

Nasilno gladovanje - inantio violenta; iskljuit neke unutarnje uzroke (defekte

GI nasljedne i steene), nesretni sluaj (prirodne katastrofe), suicid (protest,
mental), ubojstvo; novoroene umre za 3-5 dana, odrasli za 7-10 dana;
produeno ako se uzima voda (3-4tj)
Mravljenje, pad RR, usporenost, pad temp, smuenost, nesvijest, smrt; suhi
oblik ili oblik s edemima
Nasilna ea - sitis violenta, skoro neodvojivo od gladovanja; intenzivan
osjeaj ei, hrapav glas, afonija, porst temp, grevi

10. TOKSIKOLOGIJA

OPI DIO

o
o
o

Otrovi - an/organske tvari unesene u organizam koje u odreenim

uvjetima svojim djelovanjem mogu naruiti zdravlje/ izazvat smrt;
prouava ih toksikologija
Ciljevi - kvalitativnim/kvantitativnim analizama otrova u (raznolikim)
uzrocima stvara objektivne dokaze da postoji kaniva dijela uinjena
otrovima ili suicid njima
Otrovanja - ozljede uzrokovane otrovima ili tvarima koje (u odreenim
uvjetima) djeluju kemijski ili fizikalnokemijski poremeujui anatomsku
strukturu ili funkcionalni sklad organa; kemijske ozljede
Ovisno o kontekstu/koliini/uvjetima i sl neke tvari koje nisu inae
otrovne mogu djelovati poput otrova
Otrovanja - akutna/kronina, smrtonosna/nesmrtonosa,
samoubilaka/ubilaka/sluajna/jatrogena
Podjela otrova
Skupine - prema uinku na organizam, izvoru, kemijskom i
fizikalnoj naravi otrova, nainu izdvajanja u analitikom
postupku...
Djelovanje - lokalno, ope, istofobno i lokalno i ope
Sudbina otrova u organizmu
Resorpcija - prodor otrova u krv s bilokojeg mjesta tijela; GI
(tanko crijevo), dini, koa (ak je dmg), krv (najbri)
to je otrov liposolubniji to bolje prodire kroz staninu membranu
(crijevo, pogotovo mozak...)
Plua imaju veliku kapilarnu povrinu pa se puno otrova i to brzo
moe unjet u organizam
Raspodjela - jetra akumulira otrove (laki ID); akumulacija i u
ui, kosi, kostima, nokti, masno tkivo
Biotransformacija - probavni enzimi, konjugacija u jetri, urin, u;
mogua konverzija i u toksiniji spoj (paraokson npr); oksidacija,
redukcija, hidroliza, sinteza, konjugacija; moe biti smanjena
zbog uroenih ili steenih bolesti
Izluivanje otrova - izdisaj, urin, zu, znoj, stolica, kosti, kosa,
nokti (heavy metal)

www.perpetuum-lab.com.hr

imbenici koji utjeu na otrovnost pojedinih tvari

Fizikalnokemijska svojstva - struktura spoja moe utjecat na
otrovnost kao i koncentracija
Doza
Trajanje ekspozicije - MDK, kumulacija, navikacvanje,
metabolizam
Individualna reaktivnost - dob, spol, bolesti, masa, idiosinkrazija,
alergija
Put unoenja u organizam - najbre u pravilu via krv,
Prisutnost drugih tvari - sinergizam, antagonizam
Otrovna koliina - namjanja koliina koja e poremetiti zdravlje;
MDK (max doputena koncentracija) na radnom mjestu
Smrtonosna doza - koliina koja u standar5dnim uvjatima izaziva
smrt, LD50
Utvrivanje otrovanja
Procjena okolnosti, nalaza (kliniki, patolog, toksikologija)
Akutno otrovanje - atipini znakovi, nagli, nesvijest, povraanje,
ok, CNS poremeaji, respiratorni, psihiki, probavni i sl
Analiza uzoraka, test probe, obdukcija, vanjski pregled (ubodi,
tablete, boja koe...)
Sudskotoksikoloke pretrage
Uzorci - sadraj GI, tjelesne tekuine, kosa, dlake, kosti, bioptati
organa, krv, urin
Putevi otrovanje - 1. (ulazak u tijelo), 2. (raspodjela u tijelu), 3.
(izluivanje i metabolizam)
Uzimanje materijala za toksikoloke pretrage ivih osoba
Uzet prije poetka terapije u iste i dobro oznaene posude; uz
uzorke i sumnjive predmete analizirat
Ispirak eluca, stolica (gljive i metali), 20-50mL krvi (bez
konzervansa osim NaF za analizu alkohola; razrjeenje za
COHgb vodom), 100m urina, kosa, obrisak nosa ili usta, nokti
Uzimanje materijala za toksikoloke pretrage obduciranih
Slino kao i za ive samo vee posude za (dijelove) organa, bez
konzervansa, dobro zatvorit posude,
Sva mokraa, sadraj/stijenka eluca i dvanaesnika, 100g
jetre/bubrega/mozga, 50-200mL krvi (iz femoralke ili srca), kosa,
dlake, obrisak nos + dodatni uzorci ovisno o otrovanju tj sumnji
Uzimanje materijala za toksikoloke pretrage iz ekshumiranih
leeva
Kod dobro ouvanih isto kao i kod svjeih leeva; kod ostalih
trulena masa, mii, kosti, nokti, kosa, zemlja iznad/ispod/kraj
lijesa, uzorci lijesa
Farmakoloke pretrage
Bioloki pokus (mievi i abe i muice; nepouzdano), kemijska
analiza
Kemijsko toksikoloke pretrage
Olakana kem analiza ako postoji sumnja na odreenu tvar, a
kada nema sumnje ide sveukupna toksikoloka analiza
Nakon utvrivanja otrova utvrditi dal ga ima u letalnoj konc;
oteano u trulenim leevima (neki otrovi otporni) zbog leinskih
alkaloida, razgradnje, kontaminacije okoliem

www.perpetuum-lab.com.hr

NEGATIVNI REZULTAT NE ISKLJUUJE OTROVANJE!

Testovi - obojenja, plinska kormatografija, spektrometrija,
fotometrija, kolone s krutim adsorbensima, imuno metode
o Dokaz otrovanja
Prisutnost otrova + kliniki nalaz + obukcijski nalaz +
toksikologija + (okolnosti)
SUDSKOTOKSIKOLOKI ZNAAJNI OTROVI
o Anorganski otrovi
Plinovi i lako hlapljivi anorganski otrovi
Ugljikov monoksid CO
Zaguljivac, bez boje/okusa/mirisa/zapaljiv, laki
od zraka, nepotpuno O2 za izgaranje, MDK 35ppm
Ulaz i izlaz via respiratorni sustav, kod >20%
COHgb prisutni znakovi otrovanja CO2
Blok prijenosa O2, -> unutarnje guenje; vezanje
na miolobin -> blok kretanja
Akutno otrovanje - opasno 500ppm (a i nie konc
dulje vrijeme) jer stvara i do 50% COHb, 5000ppm
letalno za par minuta; 20%COHb (glavobolja,
munina, vrtoglavica), 40%COHb (poremeaj vida,
konc, bol u prsima, slabost, tahikard/pneja, ataxia),
40-70%COHb (bolovi u prsima, konvulzije, koma,
IM, edem plua, bule)
Patoanatom nalaz - svijetlocrvene mrtvake pjege,
miii, tkiva, nalaz COHb
Odreivanje - proba na COHb (pirogalol otopina,
+ jagodastomalinasto obojenje, okoladno obojenje), spektrofotometrija
Heilemayer, plinska kromatografija
3h nakon expozicije (po Breiteneckeru) se konc
COHb smanji za 50%, nakon 17h nema vie
Ugljikov dioksid (CO2)
Potiskuje O2 iz atmosfere -> pad pO2 -> uguenje;
bez boje/okusa/mirisa, ne gori, tei od zraka 1,5x
Akutno otrovanje - CO2 6-8%, glavobolja, zujanje u
uima, vrtoglavca, porast RR, tahikard, nemir,
>10% u zraku grevi, ataksija, nesvijest, pad RR,
prestanak disanja; MDK 5000ppm, LD 10-20%
zraka
Analiza atmosfere za dokaz otrovanja
Sumporovodik (H2S)
Bezbojan, trula jaja, eksplozivan sa zrakom; u
gejzirima, vulkanima, piljama, pei, rafinerije,
vulkanizacija
Osjeti se pri 0,02ppm, liposolubilan, vee se na
Fe3+ -> inhib oksidativne fosforilacije -> hipox;
inhib neurona; Sulf-Hb; MDK 10ppm
Akutno otrovanje - 30+min pri 500ppm; glavobolja,
munina, vrtoglavica, dispneja, brz puls, pad RR,
konvulz

www.perpetuum-lab.com.hr

Pato nalaz - plavo obojana koa, zelene mrtvake

pjege, upale ronice i spojnice, drob smrdi na trula
jaja
Odreivanje - Filtarski papir s olovnim acetatom;
spektrofotometrija
Fosfin (PH3)
Karakteristike - miris po karbidu, za fumigaciju
itarica i deratizaciju; blok sranog disanja; MDK
0,1ppm
Akutno otrovanje - glavobolja, dizzy, pad RR,
dispneja, grevi, nesvijest, oteenje jetre, bubrega
Pato nalaz - svijetlocrvene pjege, miris na enjak
Odreivanje - Schereriva proba (srebro nitrat +
PH3 -> pocrni)
Cijanovodina kiselina (HCN)
Karakteristike - hlapljiva tekuina, gorki bademi (ne
osjete svi), normalno se i nau i u zdravih ljudi
zbog rodanina (to sprijeava NaF dodan u uzorak),
CNNa ili CNK za dezinsekciju itnih parazita, crva
u branu, deratizaciju, trovanje zvijeti, fotografija,
industrija, laboratoriji; vee se na Fe3+, MDK
10ppm, LD 1-2mg/kg
Akutno otrovanje -masovna inhalacija CNH (instant
death ili rush of blood to the head, otean rad srca,
potreba za zrakom, koma, rumena i roza koa),
cijanidi (oslobaanje CNH, kao i s CNH simptomi)
Pato nalaz - miris na gorke bademe (lubanja i
prsa). svijetlocrvene pjege, alkalni eluani sadraj
Odreivanje - miris, test po Schonbeinu
Anorganski i korozivni otrovi
Solna (HCl), sumporna (H2SO4), fosforna (H3PO4) i
duina (HNO3) kiselina
Jake anorganske kiseline, u industriji, lab,
kuanstvu

38% HCl

98% H2SO4

H3PO4

HNO3

LD

10-20g

5-10g

1g

5-10g

MDK

5ppm

1mg/m3

1mg/m3

10ppm

Akutno otrovanje - sluajno/suicid; obojene

nekroze, bolovi, koagulacijske nekroze, krvavo
povraanje sluznive i proljevi; edem glotisa, pllua,
perforacija, ok, acidoza
Pato nalaz - nekroza, obojenje, hematin, trombi u
portalnoj i gastrinoj veni. deg jetre i bubrega
Odreivanje - dokaz kiseline indikatorskim papirom
ak je u probavnom
Natrijev (NaOH) i kalijev (KOH) hidroksid
Karakteristike - lako topljive, oslobaanje topline
LD 10-15ml ; NH3 20-30mL

www.perpetuum-lab.com.hr

Akutno otrovanje - bolno crvenilo i staklasta

oteklina, kolaps, krpice, perforacija, smrt,
crvenosmei hematin, aspiracijska pneumonija,
gangrena plua, stenoze, hemoliza, hiperK,
kolikvacijska nekroza
Pato nalaz - kolikvacijske nekroze, opeenja kod
NH3, edem, sljepoa ako doe u oko
Odreivanje - mjerenje pH, nalaz kationa, miris na
amonijak
Metali i metaloidi
Olovo
Karakteristike - mekani metal, za akumulatore,
same, boje, profesionalno otrovanje (pare,
praina...), kronina otrovanja, akutna jako rijetka,
LD acetata 5-10g, LD karbonata 20g
Akutno otrovanje - metalan okus, munina,
povraanje, kolike, bol, povienje DALK; kod
kroninih anorexia, naslage uz rub zuba, bolovi,
kljenuti, oteenje jetre i bubrega
Pato nalaz - naslage uz rub zuba, ikterus,
stomatitis, krevanrenja u mozgu, krvarenja u
bubreg
Odreivanje - kemijska analiza u elucu, organima,
porfirinurija, DALK u urinu, bazofilna punktac u
RBC
iva

Karakteristike - tekua pri sobnoj temp, u

ogledalima, svjetljikama, toplomjerima; u
elementarnom, anorganskom i organskom
obliku; u medicini vs opstipacija i za
dezinfekciju, MDK 0,01ppm,
Akutno otrovanje - udisanje ivinih para,
metalan okus, munina, povraanje, bol,
oligurija, uremija, stomatitis, CNS
poremeaji, korozije sluznice,
Pato nalaz - upala desni, sluznica, crni rub
gingive, masna degeneracija i nekroza jetre,
oteenje bubrega. cahexia mercurialis kod
kroninog otrovanja
Odreivanje - dokaz Hg u tkivima
Talij

Karakteristike - dio rodenticida, pasta za

depilaciju, kumulira se, LD 1-2g za
topljive soli
Akutno otrovanje - GI smetnje,
polineuritis, bol, ispadanje kose,
nesanica, porast RR i pulsa
Pato nalaz - gubitak kose, Messeove
pruge, upale koe i sluznice

www.perpetuum-lab.com.hr

Odreivanje - u GI sadraju, urinu,

kostima, kosi, crne uklopine koje
ispunjavaju vlas u cijelosti
Arsen
Karakteristike - posvuda,
arsenik AsO3 je otrovan (bijeli
praak, rodenticid,
konzervans, devit pulpe)
Akutno otrovanje - Kod brze
resorpcije, kolaps cirkulacije,
povraanje, proljev, suhoa u
ustima, bol u listrovima,
albumin/hematurija
Subakutno otrovanje - do 14d,
cijanoza, ikterus, upala jetre i
bubregam klonulost, ispadanje
kose
Kronino otrovanje - GI
poremeaji, polineuropatija,
hiperkeratoza dlanova,
smekasta koa
Pato nalaz - dehidracija,
ispunjenje GI lijezde
sluznicem edem organa,
oteenje bubrega i jetre
Odreivanje - u kosi, noktima,
tkivima
Nitriti i nitrati
Karakteristike - za salame,
gnojivam industrija, protiv
angine, stvaraju metHgB (>6070% otrovno)
Akutno otrovanje - vrtoglavica,
povraanjem crvenilo koe,
bol, pad RR, kolaps (nitriti),
probavne tegobe, poremeaj
bubrene funkcije
Pato nalaz - tamno
pepeljastosive pjege,
okoladnosmea krv
Odreivanje - kemijska
analiza, spektrofotometrija

Organski otrovi
Organska otapala
Metilni alkohol (CH3OH)
Karakteristike - isparivi, nisko vrelite, via suha
destilacija drveta, otapalo, za formaldehid, plastiku,
razrjeiva, unosi se inhalacijom, via koa i
ingestijom; polurazgradnja 8,5mg/100ml/h; oksidira
u formaldehid i mravlju kiselinu, latencija

www.perpetuum-lab.com.hr

Akutno otrovanje - stadiji (narkotino djelovanje,

acidoza, CNS lezije); blago, umjereno i teko
otrovanje, gubitak vida, munina i povraanje, pad
tlaka, Kussmaul disanje, difuzni bolovi u trbuhu,
koma, smrt
Pato nalaz - degeneracija parenhimnih organa,
edem, kongestija, hiperemija mozga, petehije,
edem papile
Odreivanje - dokaz metanola ili spojeva u tkivima
Aceton (CH3COCH3)
Karakteristike - hlapljiv, voni miris, otapalo,
industrija; unos per os, inhalac, preko koe;
ketonska tijela, koma kod 0,25-0,30g/kg u
krvi, LD 50g, MDK 1000ppm
Akutno otrovanje - glavobolja, mulnina,
slabost, povraanje, narkoza, dispnjea,
koma
Pato nalaz i dokaz - iritacija sluznice,
mnogokrvnost organa; dokaz u tkivima
Etilen glikol
Karakteristike - sladunjav okus, otapalo, za tintu,
ljepila, antifriz; LD 100ml,
Akutno otrovanje - metaboliti oksalat je otrovan
Pato nalaz - masna degen jetra, Ca-oksalat u
bubrezima; dokaz nalazom u tekuinama, kristali
oksalata
Izopropilni alkohol
Karakteristike - dezinficijens, aftershave, antifriz, za
pranje prozora; plava boja se dodaje; per os i
inhalac
Akutno otrovanje - simptomi od strane mnogih
organskih sustava
Pato nalaz - hemoragini traheobronhitis,
pneuonia, pluni edem; dokaz u tekuinama i
tkivima
Benzen
Karakteristike - zapaljiv, za ekstrakcije,
odmaivanje, otapalu, za sintezu; inhalacija,
narkotino djeluje; konjugati otrovniji, karcinogen,
MDK 3000ppm, LD 10-15mL
Akutno otrovanje - iritacija, pluni edem, glavobolja,
ekscitiranost, ataxia, konvulzije, koma, hepatitis
Pato nalaz - petehije, hemoliza, kongestija organa,
hematopoetike promjene
Benzin
Karakteristike - gorivo, otapalo, za ienje;
inhalacija para, LD 20-50mL,
Pato nalaz - pluni edem, bronhopneumonija, GI
iritacija, degen jetre, bubrega, sri

www.perpetuum-lab.com.hr

Organske kiseline
Octena kiselina
Karakteristike - suicid, razne koncentracije, p.o., nagriza
tkivo, izaziva otekline i mjehure koe, LD 20g
Pato nalaz - korozivne i iritativne promjene u GI, s
talozima krvi; dokaz u sadraju eluca
Oksalna kiselina
Karakteristike - kruta bijela kristalina tvar, industrija i
kuanstva, blajh, lokalno nagriza, Ca oksalat stvara
Akutno otrovanje - jaki bolovi, peenje, tamni vomit, hipo
Ca s tetanijom, smrt za pola do sat vremena, uremija ako
preivi
Pato nalaz - kristali Ca oksalata u bubrezima i tkivima
Detergenti
o Anionski - sapuni, za posue, amponi; proljev, povraanje, nisu opasni
o Kationski - asepsol, cetavlon, dezinfekcija, antiseptici, LD 1-3g
o Neionski - emulgatori, stabilizatori, organska otapala, saponini
Pesticidi
o Organofosforni
Karakteristike - neuroloki poremeaji, blok kolinesteraze;
glavobolja, vrtoglavica, poremeaji vida, munina, grevi u
trbuhu, nervoza, salivacija, znojenje, uguenje, MIOZA; paration,
LD 0,3-0,5g; jednokratno, kumulativno
Pato nalaz - miris na organska otapala, edem plua/mozga,
konvulzije
Odreivanje - u elucu, tekuinama, tkivima, mjerenje
kolinesteraze
o Metil bromid
Karakteristike - insekticid, plin, liposolubilan, slab miris, MDK
15ppm
Akutno otrovanje - slabost, povraanje, zamagljen vid,
vrtoglavica, nesvjestica, oligurija, postpanost, pad RR...
Pato nalaz - mnogokrvni organi, bronhopneumonija, pluni edem
o Klorirani ugljikovodici
Karakteristike - stimulatori cNS, i prek koe idu, nakupljanje u
masti; lindan
Akutno otrovanje - slabost, umor, glavobolja, smuenost, umor,
vomit, grevi, trizmus, delirij, zastoj disanja
Pato nalaz - hiperemija, petehijalna krvarenja, ponekad
oteenje organa
o Karbamati
Karakteristike - blok kolinesteraze,kao organofosfati, ali manje
toksini
Dinitro spojevi
Karakteristike - insekt/herbi/fungicidi; Kreozan, uto
obojeni, LD 20mg/kg
Akutno otrovanje - porast metabolizma; koma, edem
plua; brz oporavak kod preivljenja
Pato nalaz - uto obojani organi i tjelesne tekuine
o

www.perpetuum-lab.com.hr

Dipiridili
Herbicidi, parakvat, ulceracije u GI, oteenje jetre i
bubrega, resp insuff, LD 4mg/kg
Fenoksikarbonske kiseline
Herbicidi, miina fibrilacija, polakizurija, preznojavanje,
slabost

Bojni otrovi
o Smrtonosni - Tabun, Sarin, Soman, VX; esteri alkilfosfonskih kiselina;
uinak na kolinesterazu; iperit; resp insuff, sepsa, neuroloka smrt kod
mjehuriavca; edem plua u zaguljivaca (klor, fozgen), anoksija kod
krvnih (As, ClCn, HCN)
o Nesmrtonosni - onesposobljuju
o Nadraljivci - suzavci, kihavci; kloracetofenon, adamist...; peku za oi,
sluznicu dinih, kalja, kihanja; nesmrtonosni
o Psihokemijski - dulja onesposobljenost od nadraljivca, BZ
(antimuskarinsko) i LSD (stimulans),
Lijekovi
o Barbiturati
Karakteristike - hipnotici, sedativi; vrlo kratko (3-4h, tiobarbiturat,
LD 1g), kratko (4-10h, pentobarbiton Na, LD 1g), dugo (8-24h,
fenobarbiton, LD 1,5g); sinergizam s alkoholom, ovisnost
Akutno otrovanje - nemir, munina, povraanje, pospanost, san,
koma, hipostatika pneumonija
Pato nalaz - edem plua i mozga, pun mjehur, pneumonia,
oteenje bubrega, masna jetra, bule na koi
o Pirazoli
Karakteristike - fenilbutazon, aminopirin, analgetici, LD 5-8g
Akutno otrovanje - munina, bol u trbuhu, povraanje, proljev,
uzetost, grevi, hemoragija, edem, anurija
Pato nalaz - edem mozga/ plua, masna jetra, prokrvljena
slezena, jetra, bubreg, mozak
o Fenotijazini
Karakteristike - antihistaminici, sedativno, klorpromazin,
promazin, levopromazin;
Akutno otrovanje - Parkinsonov sy,, vrtoglavica, pospanost, suha
usta, pad RR, nestalna temp, retencija urina...
o Benzodiazepini
Karakteristike - sedativi, diazepam, medazepam, oksazepam,
lorazepam, LD 10-500mg/kg
Akutno otrovanje - slino fenotijazinima
o Salicilati
Karakteristike - antireumatik, analgetik, antipiretik,
Akutno otrovanje - munina, povraanje, proljev, bolovi u trbuhu,
aritmije, konvulzije, krvarenja
o Kardioglikozidi
Karakteristike - inotropi, digitalis, u pustikari, oleandru,
kukurijeku, urici, gorocvijetu, uska TH irina. LD 3g
Akutno otrovanje - kumulacija u organima, povraanje, proljev,
iregularni puls, zamagljen vid, delirij, VF

www.perpetuum-lab.com.hr

Droge

Alkaloidi opija
Sok nezrelih glavica bijelog maka, derivati fenantrena, LD
2-3g
Morfin
Analgezija, narkoza, navikavanje, podizanje doze;
euforija, ovisnost, pouda; half 2-3h, LD 0,3-0,4g p.o.;
paraliza disanja, nalokson antidot; za analizu tjelesne
tekuine, koa s potkojem na mjestu uboda, kosa, dlake,
obrisak nosa, pribor narkomana
Kodein, tebain, papaverin, narkotin
Antitusik, analgetik, LD 800mg, half 2-4h
Heroin
Diacetilmorfin, 2x morfin, ovisnost za par dana;
konzumira se mrkanjem, puenjem, potkonim i IV
injekcijama
Bijeli prah, ali se nalazi u neistoj formi na tritu; infekcije
narkomana, raznoo smee u primjesi, prosjeno 3-5%
HEROINA (vie od toga -> zlatni ut), min LD 200mg;
Apstinencijski sy - suzenje,curenje nosa, munina, bolovi,
povraanje, kolaps, ak i smrt
Half 3min, za analizu tekuine, mjesto uboda, sadraj
unjaka, obrisak nosa i usta, kosa, dlake
Sintetiki opijati
Metadon - analgetik, antitusik, respiratorna depresija, za
odvikavanje, half 10-25h, LD 50mg (nenaviknuti)
Antagonisti opijata - pentazocin, antagonist morfina, LD
300mg
Nalokson - antagonist, prekida sve loe posljedica morfina
Kokain
Gorki, lokalno anestezija i vazokonstrikcija, p.o. uklana
glad, umor uz pojavu euforije, LD 1,2g, half 0,5-1,5h;
dugotrajno mrkanje perforira septum, moe i
prestimulirat, NIMFOMANIJA; brzo se razgradi
Akutno otrovanje - proirenje zjenica, vrtoglavica, zujanje,
ubrzan puls, panika, paraliza disanja
Pato nalaz - kaheksija, perforacija septuma, apscesi,
ubodi, samoozljeivanje (halucinacije gmizavaca)
Amfetamini
Stimulansi; anorektino djelovanje, poboljavaju
raspoloenje, uklanjaju umor, poveana snaga, LD 20mg
u djece, a u odraslih 10x vea
Akutno otrovanje - jako znojenja, midrijaza, visoki RR,
uzbuenost, hiperaktivitet, grevi, cijanoza, delirij, kolaps
Ecstasy - MDMA, ima brojne dodatke, i jedna tableta
moe ubit, 100-150mg po, traje 6-8h
Halucinogene droge
Psihodelici, stvaraju iluzije, mijenjaju percepciju ->
nesree

www.perpetuum-lab.com.hr

Meskalin - peyotl, kaktus, 5mg/kg

vegetativni/simpatikomimetini simptomi, tjeskoba,
halucinacije, psihodelija 200-500mg, vie doze munina,
povraanje, midrijaza, dispneja, palpitacije, pad tlaka,
smrt
Psilocibin - hidroksidimetiltriptamin, UDESNA
PEURKA, 20x jai od meskalia, 10mg je psihodelina
doza
Lizergid - LSD, 50mikrograma psihodelina doza, uinak
za 15ak minuta, djeluje 2-3h, 50-100mikrograma BAD
TRIP
Atropin i skopolamin - alkaloidi, LD 100mg, suhoa usta,
teko gutanje, e, crvenilo, suha vrua koa, temp,
nemir, mirdijaza, tahikard, halucinacije, apatija, nesvijest,
koma
Feniciklidin - PCP, angel dust,
stimulativno/depresorno/halucinogeno djelovanje; konzumira
oralno, snifanjem, IV injekcijama, pui, LD 1mg/kg;
nepromjenjen se moe na u urinu (nakon 30d negativan
nalaz), poizi od toga
Kanabis
indijska konoplja, THC (1-delta9-tetrahidrokanabinol);
sasueni listovi 3% THC, ganja 3-6% THC, hai 15%
THC, tekui kanabis 35% THC; oksidacijom prelazi u
neaktivni kanabinol, dim ima miris na sagorjelu travu,
efekt za 15-30min, traje 1-3h
Otrovanje - euforija, anksioznost, sumnjiavost, paranoija,
, half 20-36h, kumulira u masnom tkivu
Ovisnost o drogama
Stanje povremenog ili trajnog trovanja uzrokovano ponavljanim
uzimanjem prirodne ili sintetike droge
Nesvladiva potreba, sklonost povienju doze, psihika i fizika
ovisnost, tetno djelovanje na pojedinca i drutvo
Ovisnost o depresorima - opijati, opioidi, barbiturati, opijati
izazivaju jaku ovisnost s recidivima, sedativi se lake
zloupotrebljavaju jer se mogu lako nabaviti
Ovisnost o stimulansima - amfetamini; razdraljivost, osjeaj
snage, palpitacije, drhtanje ruku i tijela, ovisnost, shizofren
Ovisnost o halucinogenima - navikavanje, poetna droga,
Ovisnost o otapalima - smole, ljepila, lakovi, snifanje, uguenje
vreicom

www.perpetuum-lab.com.hr