Sie sind auf Seite 1von 3
orsiey| Ha (pakTOT WTO e Bp3aH 3a NpasBHUMTe WTO KasleHyapckH ce JONMpaHH caMO 3a MapT MO CT. K., OBO] KOMIIIeKc ro HapeKyBaMe H MapilioecKu. ITpeu Mapiu/Mapita - 1/14.11 (Mapitiunden - Tnjaneu, Bunwuxo) Bo napogunor Kamengap Ha UoncKo-GperamHmukata eTHorpadcKka WenMHa, OBO} MpasHHuK, peycH ceKoralll ce MOBpP3yBa CO IpHKa3HaTa Co 103- HaTHOT MOTHB 3a CMp3HyBakseTO Ha SabaTa, Koja PM McTepana cBOMTe KOSH M japuiba Ha nanmuata fa Macar, Henmamiejku ce og cryqoT. Taa qypu um ce no- 6usana co Ceuxo: "Tuy ko3a japuHa, cepam Ceuxo 6paquua!". Ho, Ceuxo ro 4ym Toa, Na ce HalyTH H No6apan of cBojara cecrpa Mapra fa My jaye Ha 3aeM HEKOJIKY [eHa, 3a Jja fi ce OcBeTH Ha crapumjaTa. BaGa Mapta My jlasia Ha 3aeM Of CBOUTe JeHoBM Ha Gpara cu CeuKo, na Taka, cTapullaTa co CBOTe KO- 3H M japuba ce cMp3Havia Of CTYg BO MaHMHaTa uM ce cKaMeHMNa. Bo Muory MecTa Of IenatTa eTHorpacbcKa Wea ce MOCOUyBaaT KaMetba, 3a KOM Ce Be- pyba, eka ce cKaMenerata 6a6a co japuisara.*”” Tlexosnte mro Ba6a Maprta my rv nosajmuna Ha Ceuko, HeKaje ce cMeTa jeKa ce IpBHTe TpH eva Of MapT, a HeKajje Mak, MpBuTe FeBeT FeHa OF oBoj Mecey. Ove JeHOBU, KOM Kaj HapOQOT of OBMe Mpocropy, Haj¥ecTo ce NO3HaTH KakO "Tlo3ajMeHH eHoBu" nin "GabuHH WeHoBH", ce CMeTaaT 3a JO- cra Helpe{BAYJIMBH BO OfHOC Ha BpeMeHcKuTe MpHnuKu. Bo IIruncko, Ko- yaHcko, 3eTOBCKO M HeKOM CocesHM IpegesM, OCBeH IIPBMTe Tp feHa OF MapT, KaKO HeTIpeQBUAIMBM QeHOBH ce CMeTaaT M NOcieqHUTe Tp AeHa Of cpespyapn, na Taka, ope "6a6uHH eHOBA" WIM cKpaTeHo - "Ga6uTe", TpaaT BKYIHO WECT fleHa, Of KOM Tp BO cespyapy H Tpu BO MapT.* Cnopey HeKow Apyrv TomkyBalba, OBMe HeMpeyBHIMBU eHOBU BO HOYeTOKOT Ha MapT, TpaaT JeBeT JeHa H TOA, of Mapra, ma yo Maadenay (Cr. 40 mayenuun, Mnayenyn), T.e. of 1/14.111-9/22.11]. Tosnaru ce nox uMeTo "3a- wmuu", a pactiopeseHu ce Ha cieqHHOB HauHH: MpBuTe Tp Jena ce "6aba- Esyoxann",*” cnequure Tpv ce "WMraHcKH", a MocieqHHTe TPH Of OBHe WeBeT nena ce “tuunrapcxn".“”> Cnwunn uMeHyBalba Ha OBHe eHOBN Off MOMeTOKOT Ha MapT ce 3a6esIexKHH H BO HEKOH Mpeyemu Bo JyxHa Cp6nja, Kako Ha mpH- Mep Bo JIleckopauKo Ilomopagje, Ha cepep of MloncKo-6perannmukata eTHO- 4 A. Jloucxn, Poaxaopuoitio Gotaiticitieo na Mitiuit, c. 328-329, AM® un. 3784. Cun- mua: 3. Manuuos 11.06.2001 r. Bo c. Hematbuya, CaeTuunkorcKo (Osue Tone). Mudp.: Mujanue Munanos, pog. 1930 r. go c. Hematuua; AM®, m.n. 3788. Mndp.: Tumurap Eqprumos, c. Tpkatse, Kouancxo; AM, o.n. 3766. Mudp.: Craze TMonoscxy, c. Tcaua, KpuzonananeuKo; AM® x. 3819. Mucp.: Credban 3axapues, c. Caca (Ocorosnija). “3 A. Jloucxu, Poaxaopuoitio 6ozaiticitieo na Mfitiuii, 328; AM, m.n. 3813. Unep.: B. Tasurxos, c, Coxonapuu, Kouancko,; AM® m.2. 3939. Mucp.: Bu. Jopanos, c. Mpusu- nesun, Tpo6uumrancko; AM®, mn. 3942. Mndp.: K. Merposa, c. JIechoso (3neToscko). “ Taka ce HapeyeHM Cnopey nperogoGHa M4-La Esyokuja, Ha Koja, BO UPKOBHHOT Ka- nenpap ie nocseren 1/14 mapr. 5 AMO, m.a. 3946. Maep.: Tipapya Muxajaoxcxa, c. Kyxnuya, Kparoscko. 144 | rpaccka WenMna, Kaye WTo, npBuTe JeBeT JeHa Of MapT Ce O3HaTH Kako "sa- jemuu". Ha opue jeer fewa ce HanoBp3yBaaT yuiTe Tpu (10-12 Mapr, mo crap, | T.e. 23-25 Mapt, No H. K.), Kaj HapOQOT Of OBO] Kpaj, 1O3HaTH Hoy MMeTo “ap- HayTcKa 6a6a",‘"* Kom HcTO, KaKO Ml MpeTXoHMTe HeBeT [eHa, ce HapeKyBaaT co uMeTo "sajemuu".“” Ha roj Hau, BcynmHocT, oBNe “3ajemyn", T.c. m03aj- MeHH eHOBN, BO OKONMHaTa Ha JIecKoBall MpeTcrapyBaat equa H3a of 12 pe- Ha, WTO NoTceTyBa Ha HeKpcrenMTe geHoBn, 12-Te nochefoBaTenun AeHOBU BO HOBOFOMMUIHHOT OGpepeH KOMMUIeKC. Tlonexage locrom u NOMHakBO TOUKyBawe 3a HeNpeysUANMBOcTa 1 MpOMeHIMBOCTa Ha BpeMeTO BO TpBuTe JeHoRU Of Mapt. Bo Buaroesrpay(cKo, Ha IIpHMep, Ce packaxXyBa NpHKa3HaTa CO MOTMBOT 3a KaBraTa Nomefy Baba Mapra u [lego Ceuxo, 3a sunoro. Meno, 6pator u cecrpata (Ceaxo m Map- Ta) ce HoroBopwe fa cH TO NoyentaT BHHOTO, Ha Toj HauMH, WTo GouBaTa co BHHO ja Mperpagune co TpHa. Ho Ceyko ro wena M WemoT Ha cecrpa cu, Ha urro, Mapra muory ce HanyTusa uw 36ecHana, 1a OTTOrAalll, BO OBMe TPH Hej3H- RH JleHOBH BpeMeTO € MHOTY MOMIO M MpOMeRTHBO: Yac BpHe OKA, Yac cHer, a Yac COHYE rpee, OMHOCHO, KAKO WTO Hapogot cH ro TomKyBa Toa: "yac Baba Mapra maaye, yac ce cmee."* Ocpen BepyBarbata H TONKYBaaTa BO BPCKa CO BpeMeETO, BO IpBUTE AeHOBH Of MapT, cHopey crapHoT Kanengap, Ha npasnuKoT Mapta (Baba Ma- pitia, TIpena Mapitia, Mapitiundex) ce cnposegysa u u3BecHa OOpeqa Mpakca, Koja Ha HeKOj HaUMH TO HaBeCTYBa HM CKOPeIUHOTO BACTHHCKO JlOafame Ha uponerra. Mmexo, Bo MHory npefenu og o6macra, Ha OBOj eH ce NoTKayyBa (moraypysa) co cnama WIM HcyleH roBeycKH H3Mer ("enemKa") - "3a npeKy HeTOTO a HeMa 3MMM To MoneTo". Hekaye max, ce Nau cmeTeHoTo fy6pe of kyKaTa - "3a qa HeMa OonBH, BOWKH M CHMUHH rajoTH" 4? Kako yure eye BU TpeBeniuja, 3a Ja HeMa 3MHK 10 MOmeTO, Ha OBOj FeH, BO HEKOM MecTa ce u3GerHyBa H jla ce BpHe BOsa - "3a Ja He BpHe Of 3MHM NeTOcKa”. Hexaje nak, Kako Ha mpuMep Bo c. 3pxHoBun, Kouancko mocrou o6u4aj, fa ce 30BpHe BoRa 46 apyayTCKM = WIITapCKH, T.c. alGaHCKH. 47 Tip. M. ‘bophesuh, Kusoii u o6uvaju napoduu y Jleckoeaxxoj Mopaeu, CE36, kts. LXX, Kupor u o6uyaju napyun, KH. 31, Beorpag, 1958, c. 373. 48 AEVIM, No 772-I], c. 78 u 91. Cam4aan mpukasHm co MOTHBOT 3a KaBraTa MoMery 6parot Ceuko x cecrpara Mapa, Kako npHumHa 3a JOMIOTO H HenperBHIMBO BpeMe wa KpajoT on dbespyapu HM MoveToKor Ha MapT ce 3aGenexKaHH U BO Hekou jyrosanaquy 6yrapcKH mpezemm, rpannunn co Uloncko-6perannwakata etnorpadexa WerMHa, Kako Ha mpuMmep so JIynuwuxo (He, Il. Kenont, Hapodoiiucnu, xueoitioiiucuu 1 esuKoeit aaitiepuaau offi c. Boboweso, Hyitnuuxo, COHY, Ka. XLU, Corpus, 1936, c. 121-122). Cowuna mpaKasna perucrpupas x Bo c, Jlecnono, 3neToscKxo, (AU®, m.n. 3942), no wucpopMaTopKaTa OBaa Mpuka3zHa ja cayuHana of yuurenor Bo "6yrapcKo", T.e. of HaCTaBHHKOT 3a BpeMe Ha OyrapcKaTa OKynauuja, Koj Gun HeKaye og Byrapyja. AYO, man. 6p. 3943. Hine: dpona Crounozexa, pon. Bo c. Caca, Tenyencko (Oco- ToBuja), Max. Bo c. [epa, Kouancxo (Ocorosyja). 145 H fla ce HcTypy Ha KaMeH, pH urTo ce u3roBapa: "Kora of KaMeHo 3mujara ke rpu3He, Toraj H Of CTOKaTa H Off YOBeYHTe fa rpusue".*° Bo Baaroesrpagcxo, Maneutezo, Tujaneu, Ocorosnja, Bunwuko u JlakaBuna, Mocrou o6w4aj Ha MpaBewe Ha efleH BU, aMajnmu, NosHaTH Noy MMeTO "MapTHHKH", a NopeTKo w Kako "MapTu". MapTuuxKurTe ce mpaBaT Ha TOj HAdMH, WTO ce ycykyBaaT Be HHLIKM Of UpBeH M Gem KOHeL uu BonHeHA npefa u Taka ycyKaHH ce crapaat, Hajuecro oKomy pakata. Kora ce Hocw Map- THHKarTa, Taa He Tpe6a Ila ce Tiefja, OfHOCHO He TpeGa Jia ja BUM Cone - "3a ja He Te usrépe conueTo npeky neroro."*! Cnopey TomKyBaeTo, ce HOCH - "3a Of 3MHK", KaKO H 3a 3y[paBje Bo- OMWTO, a ce HOCH cé JOf[eKa He ce 30rMeqaaT MpBHTe npecenHM NTH, sac- TOBUYKa WIM UITpK, Kora Ke ce BpaTaT oy jyr. Torail ce cuMHyBaaT MapTHH- KUTe H ce CraBaaT Mog KaMeH. Cope W3reqoT Ha MapTHHKaTa WIM cnopey, TOa, KaKBO XMBOTHHYe Ke ce Hajle yTpeyeHTa Moy, KaMeHOT, JO MapTHHKaTa, ce raTalo M 3a MHMHaTa M CpeKaTa, Ha TO} UITO ja Hocem um ja OcraBus Map- THHKaTa Mog Kamenor. Ha mpumep, Bo Buaroesrpaycko, OKoMKy, oKony MapTHHKaTa HMaslo HeKaKoB upsell ("CBOjaK"), CONCTBeHMKOT Ha MapTHHKata - "ke HMa KOH", aKO MMaJlo Majak - "Ke MMan Marape", a JOKONKy HMao MpaBKu - "Ke My ce HaMHOxesIa cATHaTa croKa" .“? Bo c. Ta6pesyu, Pagosumxa JIakapuya, noKpaj Toa wro ce mpaBaT 4 HOcaT MapTHHKH - "3a Of 3MHM", HEKOH HocaT Hf OKONY NomoBMHaTa - "3a 1a He rH GoM npexy roquHatTa Kora Ke paboTaT noscKa pa6ora". Bo osa ceno, MapTMHKM Ce craBaaT M Ha GyTHMOT HM Toa, yCyKaHH Of IpBeHO M Of MOApo konye, Ce npaspaT onpeuep, Oupejku, He UMHeJIO fa ce ycyKyBaaT Ha CaMHOT Upa3HHK - "3a Jja He ce CyKaT 3MMHTe OKOMy Te6e Kora Ke paGoTell mpexy neTo Ha Tonero".*% Bo HeKou MecTa BO HeKON Off MpefemvTe BO HCTOUHMOT en Of eTHO- TpadckaTa lenMHa, KaKO Mpa3HHK Ce pH M IpBatTa caSoTa Bo MapT, Koja BO oBMe KpaeBu e M03HaTa Noy MMeTO Mapiiuna ca6oita. Bo HeKow Mecra, KaKO Ha IpuMep, Bo Jlenueso (Llapeso Ceo), Ha ooj JeH ce ofp»kyBall HM HapoweH co6op.* Ca6orute Bo MapT, KaKO IIpa3HHUH ce [pxKaT U BO HeKOM npepenu Bo Mcrouna Cp6nja, Ha mpuMep, Bo oKomMHaTa Ha 3aeuap - "3a of 3Mun",** a BO IIpeflenoT Xomome, He ce paGoTemo MomcKka pa6oTa - "3a OF rpan”.**6 Osue ca6oru, He ce paborene Hw BO Hekou Npenemu Bo Jyrosanaqua Byrapuja, Kako © AM, mn. 3814. Wucb.: Baca 3aoza, pox. Bo c. Koctun Jlon, Kouancxo (Ocoro- BHja), Max. Bo c. 3pHoBM, KouancKo. 41 AV®, ma. 3817. Hucb.: Enncapera Ecppemosa, c. Kpyuioso, Bunuuxo; AM®, ma. 3821. Mncp.: [umutap Y3yxcxu, c. Tpa6orusuurre, [enyencxo (Iujanen). 42 AEMM, No 772-II, c. 78 4 92 (c. [>6pasa uc. [ayem, BuaroesrpaycKo). “8 AMO, mn. 3797. Mucp.: Puna Josanosa, c. Tadpesun, Paqopniko (Jlakapuya). #4 AMO, mn. 3817. Mcp: Mupxa Huxonosa, pop. Bo c. [pann, Banwaxo; Moparox no6ueH JononHMTenHO H of Hd. Tumutap Y3yxcku, c. Tpa6orusuuite. (TInjanen). “5 TT. Kocruh, Doduuiu o6uuaju y oxoaunu 3ajevapa, TEM, 42, Beorpag, 1978, 427. “6M, Henexxosuh, Foduureu o6usaju y Cp6a, Beorpap, 1990, c. 150. 146 mm ee

Das könnte Ihnen auch gefallen