GITA VA DNYANESHWARI - Yoga Sadhana PDF

ieerlee Je %eevesejer
eessiemeeOevee
eesieoe eer%eevesejer - 4
}sKeke: efJeYeekej efJe. }s}s [mJeeceer eesiesejevebo]
COPYRIGHT 2014
ieerlee Je %eevesejer
eessiemeeOevee
[eesieoe eer%eevesejer - 4]
}sKeke: efJeYeekej efJe. }s}s [mJeeceer eesiesejevebo]
AUTHOR:
VIBHAKAR VITTHAL LELE
B.E. B.Sc. LL.B.
_________________________________
All rights reserved. Except for brief quotations in book reviews, and as otherwise
permitted by applicable law, no part of this work may be reproduced, stored,
transmitted or displayed in any form, or by any means (electronic, mechanical, or
otherwise) now known or hereafter devised --- including photocopy, Xerox, recording,
or any information storage and retrieval system ---- without prior written permission
from the author.
_____________________________
First Indian e-Edition, 2011
An authorized publication of
Vibhakar Vitthal Lele
Yogeshwar Kutir, Vrindavan-dham
c/o V.V.Lele, Vyaghreshwar Prasad
Manpada Road, Dombivli, 421201
e-copy in India by Yogeshwar Kutir
___________
ISBN/IBN under process
MYPUBLICATIONS
MYBOOKSSOFARPUBLISHEDONGITAANDDNYANESHWARI
EBOOKS
MARATHIBOOKS
eesieoe eer%eevesejer [YOGADASHRIDNYANESHWARI](Parts1,2,3

&4).Itisbeingpublishedpartbypart,thelastpartsincludingthis
bookare:Skee veeLeefmeeesieees DeelceJe=e (eesieoe eer%eevesejer 1);
ieerlee Je %eevesejer : eesie DeeefCe leJe%eeve (eesieoe eer%eevesejer 2);
ieerlee Je %eevesejer: eLece Heefjee (eesieoe eer%eevesejer 3) DeeefCe
ieerlee Je %eevesejer : eessiemeeOevee [eesieoe eer%eevesejer - 4]
ENGLISHBOOKS
KUNDALINIYOGA:YOGAOFGITAASEXPOUNDEDBYSAINTSHRIDNYANESHWARIN
DNYANESHWARI3PARTS
PART1:PHILOSOPHYANDYOGAOFGITAANDDNYANESHWARI
PART2:AUTOBIOGRAPHYOFANATHASIDDHAYOGI
PART3:INTRODUCTIONTOGITAANDDNYANESHWARI
FUTUREBOOKSINTHISSERIES:
PART4:PANTHARAJ:YOGAPRACTICE*METHODSANDPROCESSES
MYEBOOKPUBLISHINGPLATFORMS:
Calameo.com
Academia.edu
Archives International
Google books
Issuu
AUTHOR
VIBHAKARLELE
BE,BSc,LLB
YOGI SAINT
SHRI DNYANESHWAR
SHATCHAKRAS
MAIN SIX CHAKRAS WITH SUSHUMNA NADI AND SAHASRAR

CHAKRA
AJNYA CHAKRA
VISHUDDHA CHAKRA
ANAHAT
CHAKRA
M ANIPUR CHAKR
SWADHISHTHAN CHAKRA
MULADHARCHAKRA
SAHASRARANDBRAHMARANDHRA
eesieoe eer%eevesejer
}sKekeeee Heefjee
ebLe : eesieoe eer%eevesejer
************
}sKeke: mJeeceer eesiesejeveboleer
Le& mejmJeefle
IIIIIIIIIIIII
(iegoe veece)
efJeYeekej efJe. }s}
s s (JeeJeneefjke veece)
efe#eCe: B.E.; B.Sc.
(Pune-1966,1967)
LL.B. (Mumbai-1986)
JeJemeee:DeefYeeebe$f ekeer #es$eeleer} JeJemLeeHeve,

Consultancy Services
DeYeemet Je=eer, cesnveleer mJeYeeJe, ew#eefCeke #es$eele megee, DeveskeefJeOe efJe<eeebeer DeeJe[ Je leebes
eewHesj Jeeeve, %eeveenCe, ceveve Je efebleve, efJe%eeve, DeefYeeebe$f ekeer DeeefCe keeeoeefJe<eeke le%e
ieefCele, Keiees}eem$e, peweJf eke efJe%eeve, ceeveJeJebeeem$e, pevegkeeem$e, Yeewelf ekeeem$e,
jmeeeveeem$e, DeCegeJf e%eeve, DeefYeeebe$f ekeer Fleeoer Deveske DeeOegevf eke efJe%eevemebyebeOf ele eeKeeble
jme DeeefCe ieleer
cejeermen Fbepeer Je efnob er Yee<ee DeJeiele DeeefCe leeletve efJe%eeveeJeefleefje meeefnle, DeOeelce,
eesieeem$e, GHeemevee Je Yeeer, leb$eeem$e, egelf e-mce=elf e GHeefve<eoeoer HeewJee&le De#ejJee*dcee,
iet{Jeeo (Mysticism & Theosophy) Je leJe%eeve eebmen Deveske efJe<eeebes Deeke}ve
Helee}er Je %eevesejeCeerle Yeejleere eesieeem$eees meeeeeseif eke DeYeemeke DeeefCe kegb [ef}veer
efmeceneeesie ee efJe<eeees veeLemeebeoeefeke peeCekeej DeeefCe DeYeemeke
eesieoe eer%eevesejer ee ebLeeee }sKekeeee ieg
g mebeoee DeeefCe HejbHeje:
GURU SAMPRADAYA:
DeeefoveeLe-GceeosJeer-ieesj#e-ieefnveer-efveJe=efe-%eeveosJe-meleece}veeLe-iegHleveeLe-kesmejerveeLeefeJeoerveveeLeJeemegoJs eeveboveeLe eebHeemetve iegeceeves eeHle Pee}s}e veJeveeLe efme mebeoee
INDEBTED TO PARAMPARAS OF:
ieew[Heeoer HejbHejsleer} eerceled Deeeee& ebkejYeieJelHeeo eebeeHeemetve eme=le Pee}s}er

Dewleevebopeercenejepe ieefle meleosJeevebo mejmJeefle HejbHeje
efveleevebo-cegeevebo DeJeOetleevebo mebkeuHeefme HejbHeje
e$e eesiesej: ke=<Cees e$e HeeLeex OevegOe&j:~

le$e eerefJe&peees YetefleOegJee veereflece&eflece&ced~~
(18-78) eerieerlee
eer %eevesej ceeG}er, DeeUboer
efkebyengvee legceeW kes}W~ Oece&keere&ve nW efmeerb ies}W~

SLe ceePeW peer Gj}W~ HeeF&keHeCe ~~18-1792~~
ne ebLe keesCee}e DeHe&Ce ke!

ceeleeefHelee (meew.efJepeee-efJe}), efoJebiele Helveer efe.meew.mvesn}lee, kevee - efe.meew.cebefpejer Je meew.Deefcelee DeeefCe
Heg$e efe.jepeW eebvee
leebee ceePeeJejee esceeKeelej DeeefCe ebLe}sKeveeme HejesHejeres meenee kesueeye},
keer efce$e DeeefCe megoebvee peebvee lees Heej DeeJe[}e Deens;
keer ce}e iegJele Deme}s}s DeeHe}s ebLe pemes keener ceePeemeeere jetve sJe}s}s Deensle, DeMee ebLekeejebvee;
ceePee meebeoeefeke DeeefCe HejbHejeeeHle eermegbvee
keer DeeCeKeer keesCee Deveeefcekeebvee!
ee meJeeeee efomLe DemeCeeNee
eer%eevesejmJeHe peveeo&ve eerke=<CeHejceelcee}ee

ne ceePee ebLe leeeeJejuee esceeves DeeefCe YeeqeYeeJeeves ceePee leeeeeefleee mesJeseerleLe&
Ske Het} vee Heg}eeer HeekeUer ee YeeJevesves leeeee JeeveeJej Deemebyetve -
He$eb Heg<Heb He}b leeseb ees ces Yekelee eeefle~ leonb YeeegHeleceMveeefce eeleelceve:~~9-6~~ieerlee~~ ceer meeoj eeHetJe&ke DeHe&Ce kejlees!!!
leeves lees enCe kejeJee Deved ce}e ke=leeLe& kejeJes, nere leeee ejCeer eeLe&vee!!!
lJeoere Jemlet ces ieesefJevo kejesefce lJeoHe&Ceced~~
ceeG}erbee MejCeeiele efJeYeekej efJe. }s}s
~~ vecees peer Deeee~ JesoeefleHeeee~ peepee mJemebJesee DeelceHee~~
eesieoe
eer%eevesejer
eerke=<Ce Hejceelceeves ieerleeKeeveemebieer OJeefvele kes}suee iet{ieYe& YeefejmeHetCe& F&ejeefCeOeeveeOeeefjle eesieees
eer%eevesejceeG}eRveer pes Deblejbie jnme eer%eevesejerle eke kes}s Deens, leees meefJemlej meerHe GodIeeve
efHeb[W efHeb[eee eemeg~ lees ne veeLemebkesleeree obeg~ Heefj oeTefve ies}e Gseg~ ceneefJe<Ceg~~6-293~~
leeeb OJeefveleeeW kesCeW mees[tefve~ eLeeLee&eer Ie[er Pee[tefve~ GHe}efJe}W ceeb peeCegveer~ eenerke eesles~~294~~
eer%eevesejebee HebLejepe DeeefCe DeYebieebleer} Yeefeeesieees kegb[ef}veereefejnme

%eevesejeree DeYeemeeme Deleble GHeege Deeer ebLeeceeieer} Yetefcekee
DeeefCe Skee eesieees DeelceJe=e ns Yetefcekeses Heefjefeelceke ekejCe
%eevesejerleer} Yeefeeesie, HebLejepe, kece&eesie Je %eeve ee efJe<eeebes meefJemlej efJe<eeJeej efJeJeseve
kegb[ef}veereefeJej DeeOeeefjle }eeesieees eem$eeg DeevegYeefJeke efJeJejCe
%eevesejeree meJe& DeesJeebJej Deveske ebLeebOeejs efJe<eeJeej efJeJeseve DeeefCe ieerlesee DevegjesOeeves leebee efJeeej
eer%eevesejebeer leJe%eeve DeeefCe eesieefJe<eeke Yetefcekee DeeefCe leebee mebpeerJevemeceeOeeres jnme
Dece=leevegYeJeeleer} ekejCeebee DeeefCe %eeveosJeebee Deboepes 300 DeYebieebee efJe<eemeboYee&vegmeej DeeJeeke lees meceeJese DeeefCe efJeeej
Heelee}eesiemet$es, veejoYeefemet$es, eerceled ebkejeeee& YeieJelHeeo eebes eesieleejeJe}er, meeQoe&}njer, efJeJeskeet[eceefCe, DeHejes#eevegYetefle,
HebeerkejCe DeeefCe ieerlee Je yeemet$eYee<e, SkeveeLeer YeeieJele eebes efJe<ee mecepeeJetve osCeemeeer megeesie GHeeespeve DeeefCe meboYe&
%eevesejYee DeeefCe meJe&meeceeve YeeefJeke, eefeHeele meebeoeefeke, eesie DeeefCe Yeefeceeieeae,Deveskeeveske HebLeebes DeeefCe GHeHebLeebes HeefLeke
meeOeke, ie=nmLe,JeeveemLeer, mebveemeer, eesieer HeejceeefLe&ke, YeieJebleebes Yee Deee DeOeelceeee ceeiee&Jeve Jeeee} kejCeeNee
DeeefCe ke FeqCeeNee meJeevee DeeefCe %eevesej Jee*dceeeee efpe%eemet DeeefCe eeceeefCeke DeYeemekeebvee
DeeJeeke les mebHetCe& ceeie&oe&ve kejCeeje DeHetJe& ebLe
}sKeke: efJeYeekej efJe. }s}s (mJeeceer eesiesejevebo)

ceeIe eg.4 e kes1933
meesceJeej efo.07.02.2011
ieCesepeebleer
eesiesej kegerj,Je=boeJeveOeece
eesieoe
eer%eevesejer
eLece Yeeie (4 Yeeieeleer})
ebLeHeefjeemkebOe
:
ieerlee Je %eevesejer : eesie DeeefCe leJe%eeve (eesieoe eer%eevesejer 2)
evLeeceeieer} Yetefcekee
Heefjefe:Skee eesieees DeelceJe=e: (1-81) : Skee veeLeefmeeesieees DeelceJe=e (eesieoe eer%eevesejer 1)
eLece mkebOe::HetJe&jbie:: (Gvces<e:1-1 -7) (1-119)
Gvces<e:1-1:efJe<eeeJese-1: (1-22)
Gvces<e::1-2:efJe<eeeJese-2: (23-37)
Gvces<e:2:DeelceHee meg: (38-60)
Gvces<e 3:efeef}eme: (61-79)
Gvces<e:4:yeeefJeee Je eesieeem$e: (80-82)
Gvces<e:5:%eeveosJeebeer Yetefcekee: (83-94 )
Gvces<e:6:eerieerlee Je Heelee}eesie: (95-109)
Gvces<e:7:ieerlee Je %eevesejer Heefjee: (109 - 119)
-------------------------------------------------------------efleere mkebOe::eesiemeeOevee::(Gvces<e 8-15)
ieerlee Je %eevesejer :
Next
Part Gvces<e(8):HebLejepe:(120-139)
IIIIIIIIIIIII
Gvces<e:9-1:%eeveiegCe}#eCes-1:(140-160)
eessiemeeOevee
Gvces<e::9-2:%eeveiegCe}#eCes-2: (161-182)
Gvces<e 10:De%eeve}#eCes (1): (183-185)
Gvces<e 11:Dece=leevegYeJeeleer} iegoe&ve: (186-193) (eesieoe eer%eevesejer 4)
Gvces<e 12:De%eeve}#eCes (2):(194-206)
Gvces<e:13:owJeemegjmebHeefYeeie: (206-209)
Gvces<e:14:owJeer mebHeoe:(210-224)
Gvces<e::15::Deemegjer mebHeoe:(225-242)
ieerlee Je %eevesejer:
eLece Heefjee
(eesieoe eer%eevesejer 3)
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
ieerlee Je %eevesejer: eLece
Heefjee (eesieoe eer%eevesejer 3)]
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
:::eesieoe eer%eevesejer:::
:efJe<eeJeej mebef#eHle DevegeceefCekee:
::ebLeHeefjeemkebOe::
evLeeceeieer} Yetefcekee: (i-xxxxi)
Skee veeLeefmeeesieees DeelceJe=e (eesieoe eer%eevesejer-1)
HetJe&jbie:%eevesejer DeeefCe ceer: meble eer%eevesej, %eeveosJeer DeeefCe ceer:}sKeveejbYe - i %eevesejeree HejermemHee& - ii ebLe ceePes ieg
-iii %eevesejereer eceeCeele Je DeesJeebee DevJeeeLe& -iv ebLeebleer} efJe<eeevegyebOe, %eevesejeree cetU DeesJee osCeeceeieer} keejCe-v
ceOejbie-1:Yeejleere leJe%eeveeCee}er:ieerlee-%eevesejer eeleer} leJe%eeveefJeeej:ieerlesleer} leJe%eeve efJeeej -vi Yeejleere leJe%eeveeeer
DeesUKe -vii mecevJee -xiii veeefmleke oe&vess DeJewefoke celes -xix peerJeees mJeHe -xx yeewcele Je ieerlee, Yeejleere leJe%eeve
efJe<eeeee meceejesHe-xxiii ceOejbie-2:JeemleJeJeeo:efJe%eeve Je oe&ves:Heeefeceele leJe%eeve, DeeOegefveke efJe%eeve Je Yeejleere
DeOeelceeem$e:Realism Je Surrealism-xxiv pewJeeem$eere keteve -xxvi JeemleJelee (Reality) -xxvii
efJe%eeve Je oe&ves, eesiepe eceeCe Je Surrealism -xxviii Gejjbie:ieerlee Je %eevesejerleer} leJe%eeve Je eesie:ieerlee Je %eevesejer:
eesie DeeefCe leJe%eeve:eesieeem$eeee efJeeej -xxx Heelee} eesiemet$es, ieerlee - %eevesejer Je eesiemet$es -xxxi ieerlesceeieer} eeweif eke
efkeesve,ieerlesleer} eefleHeee eesie Je leJe%eeve -xxxii kegC[ef}veer Je ieerlesee eesie -xxxiv %eevesejebes leJe%eeve Je eesieeCee}er xxxv De#ejieCeseees Heke -xxxvi DeveskeevleJeeo -xxxvii %eevesejebeer mJeleb$e e%ee-xxxviii %eeveosJeebeer mecevJee
o=er- xxxix meceejesHe-xxxxii
ieerlee Je %eevesejer: eesie DeeefCe leJe%eeve(eesieoe eer%eevesejer -2)
Heefjefe:Skee eesieees DeelceJe=e: (1-81)
eesieevegYetleeRes ele#e eceeCe -1 keesCee Skee eesiemeeOekeees DevegYeJe -4 ieerlee DeeefCe ceer -8 e%eemHee& -10
mebefeleoe&ve -12 eesieoe eer%eevesejer -18 HetJe&mebefele -25 eesieeke<e&Ce -26 Ge DeeOeeeqlceke DeJemLee -34
efJenbiece ceeie& -eeef}le meb%ee (megOeeefjle leee)- 41 Deelceees lespeesoe&ve -46 eesieefJe%eeve -49 SkeveeLeer YeeieJele
-50 mebpeerJevemeceeOeer -55 YecejiegbHee DeeefCe meneo} eebeer meeHes#e mLeeves -61 Pee}s meejs ekeee ekeee-64
eesieHeLeeyeeyelees Debeflece cele -71 meiegCe meekeejeletve efveie&gCe efvejekeejeke[s -72 efvejbpeveeeer DeesUKe -74 DeelceJe=eeee
Debeflece ejCe -75 ke[e[}er Jeerpe efvejbpeveeR pesJneb-77 ceePeer ceveer<ee-78 HeefeceHeLe mLeeves Je etves / osnmebkesle /
meceeefOe / cegeer-80 efJeefJeOe eesieceleebvegmeej eesieeemLeeves-81
ieerlee Je %eevesejer: eLece Heefjee (eesieoe eer%eevesejer 3)
eLece mkebOe::HetJe&jbie:: (Gvces<e:1-1 -7) (1-119)
Gvces<e:1-1:efJe<eeeJese-1: (1-22)
ke=Hee -1 efve:esemeeeHleer - 6 DeeYeeer -11 megke=Heses JewYeJe -13 ieerlee-%eevesejeres ceefnceeve-14 eerieerleseer
LeesjJeer -15 HetCe&ceo:-16 Dewleelceke Yeeer -18 HejceYeeer -20 osJeYeeebes efce}ve -21
ebLeHeefjeemkebOe
efJe<eeJeej mebef#eHle DevegeceefCekee
Gvces<e::1-2:efJe<eeeJese-2: (23-37)
ieerlee DevegyebOe -23 ieerleseer megmesJelee-24 ieerleesHeose eernjer -26 eernjeres efJeYeteflecelJe -27 esemkej Oece&
keesCelee -30 YeieJeoeJeleejebes eeespeve -31 mebleebes keee& -32 ieerlesleer} eesieeee Heefjee -33 jeies<eebes ceesnmeeceepe -35
Gvces<e:2:DeelceHee meg: (38-60)
iegefe<eebes jnme -38 cepe oeeR meg-38 efceeeb Jebefo}e eeriegefe-40 pee veebJeeee Fefleneme -40
HejceeLee&eer pevceYetceer -42 DeelceHe eermegbeerr ke=Hee -44 ieerleeKeeveeeer efJees<elee -47 Yee<ekeejebleQ Jee Hegmeleg -49
eerieerlee HetJe&Keb[ -49 iegoe&ve -51 eeriegYeeer -53 eeriegke=Hesves ebLeefveefce&leer -59
Gvces<e 3:efeef}eme: (61-79)
efeef}emeJeeo -61 iegmebmlegleer -62 HeeomesJee -63 efeodYecejHeke -66 %eeveosJeebee leJe%eeveeeer ceeb[Ceer -67
iegbJejer} Flej Hekes -68 eeriegbes eLeeLe& mJeHe -73 Hemeeeoeve ceeG}ereer efoJeece=leOeeje -78
Gvces<e:4:yeeefJeee Je eesieeem$e: (80-82)
DeOeelceefJeee -80 ieerleses ceeveJej erkeekeej - 80 mebleebes Je iegbes kele&Je -82
Gvces<e:5:%eeveosJeebeer Yetefcekee: (83-94 )
%eevesejebeer eemLeeves -83 ieerlesee GHeesodIeele -86 keejmJeHee-87 efmee%ee-88 iegke=Hee -89
veeLeHebLeeee Jeejmee -91 eesieefJe<eeeJese -93
Gvces<e6:eerieerlee Je Heelee}eesie: (95-109)
eesieefeeJe=efeefvejesOe:-95 eesieebies -96 Deemeve Je eeCeeeece -97 eleenejeoer Debies -98 %eeveseebes eleenejefJe<eeke
ceeie&oe&ve -99 eesieefeKej -101 $elebYeje Je kegb[ef}veer - 104 F&ejeefCeOeeve -106 leme Jeeeke: eCeJe:107
eesieefmeer -107
Gvces<e:7:ieerlee Je %eevesejer Heefjee: (109 - 119)
ieerlesee DeOeeeiele efJeeej -110 109DeesJeeletve %eevesejermeej:efveleHee %eevesejer -111
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Je %eevesejer: Next Part
XXXXXXXXXXXXXXXXX
X ieere lmkebeeOe::ees
::efleer
iemeeOevee::(Gvces<e 8-15) (120 - 242)
ieerlee Je %eevesejer : eessiemeeOevee (eesieoe eer%eevesejer - 4)
Gvces<e(8):HebLejepe:(120-139): ieerleses cece& -120 Deebieeoer eesieebee DevegyebOe -120 Deemeve-cege-yebOe -123
ieesj#eceles DeeOeejeoer -125 eesiemeeOeveemLe} -127 yewke -128 HebLejepeees efJees<elJe -129 eceefveeceeoer
-132 Deenej efJenej -134 Yeejleere oe&veebes Jewefee -134 eesieeefOekeej -136 ieesj#eefJejefele efmeefmeevleHeefle:
eeefJeJejCeeee leee -139
Gvces<e:9-1:%eeveiegCe}#eCes-1:(140-160): DeeoeiegCe -140 DeceeefvelJeeoer }#eCes -140 efJemle=le efveHeCe 142 Deefnbmee -143 ceveees cenJe -149 He}efve<Heeer -150 efveHeCeees met$e -150 bjeefnle -152
Gvces<e::9-2:%eeveiegCe}#eCes-2: (161-182): HebLejepeeleer} Deebieeesieefveoxe -161 %eevesejeree DeYeemeeeer HetJe&leeejer
- 164 ieesj#eefJeeej -165 meiegCeesHeemevee - 166 Deelcejleer -168 DeHejes#eevegYetefle - 168 DeHejes#eevegYetefle Je
De eesieebies -169 Jewjeieeoer }#eCes -170 pevceeoer oes<e}#eCes -172 Deveemeeer F.}#eCes -176 keener cenJeeeer
HejceeLe&}#eCes -178
Gvces<e 10:De%eeve}#eCes (1): (183-185)
De%eeve -183 ceeveobYeeoer }#eCes -183
Gvces<e 11:Dece=leevegYeJeeleer} iegoe&ve: (186-193)
ieg -185 Hebe}eskeer -185 DeelJe -187
Gvces<e 12:De%eeve}#eCes (2):(194-206)
DeegefelJeeoer }#eCes -194 JeefYeeejer Yeeer F.}#eCes Heoeeer keesj ve meb[er -205
ebLeHeefjeemkebOe
efJe<eeJeej mebef#eHle DevegeceefCekee
Gvces<e:13:owJeemegjmebHeefYeeie: (206-209)
%eeveesHeee -206 efefJeOe mebHeoe -207
Gvces<e:14:owJeer mebHeoe:(210-224)
DeYeeeoer owJeer mebHeoe:DeYee-210 oevee%eleHeeoer -211 DeHewetveeoer owJeer iegCe:DeHewetve

Gvces<e::15::Deemegjer mebHeoe:(225-242)
Deemegjer mebHeoe}#eCes:De%eeveeee mene Ssee&jeeer -225 owJemegjmebHeefe -228 Deemegjer meie& - 228 Deemegjebes
DeJeiegCe -229 Deemegjer mebHeoeHe} -237 DeOeesieleer eUCeeee GHeee -239 meceejesHe -241
xxxxx
____________________________________________________________________________
::le=leeremkebOe::efJeeJeeHeej::(Gvces<e 16-22) (243-343)

PART " (FUTURE BOOK PARTS 2, 3 and 4)
Gvces<e::16:eke=efleefJeeej:(243-254)
eemleeefJeke -243 efJeemebkeuHevee - 243 Helee}eRee Yeebleoe&veefJeeej -245 SkeleJeevegmebOeeve -245 eke=efle
Je efeef}eme -247 ceeeses mJeHe -251
Gvces<e::17:Depe&vg eees meHleeve:(255-261)
eemleeefJeke -255 He=eeceve -256 HebLejepeefveoxe -261

Gvces<e::18:::ieerlesleer} e%eees mJeHe::(262-272)
e%eeee efJeeej -262 e%emebkeuHevee -263 e%eeee iet{ DeLe& -265 eesieleejeJeef} -265 e%eekeej - 267
%eevee%e -269 DeJeieleeres keejCe Je leeJejer} GHeee - 271
::Gvces<e::19-1:#es$e#es$e%eefJeeej-1:(273-279)
emleeJevee -273 #es$e#es$e%e efveCe&eeHeeser nesCeejs JeeoefJeJeeo - 274 eerieesHee}ebes cele -278 leJeebee JeieeakejCeeeer
Hegvej&evee Je lees-282 #es$eJeCe&ve(1) - 281 ceveees cenJeees mLeeve -285 ceve Je megOeeefjle yeeeb[Je=#e -286
#es$eJeCe&ve(2) -287 veeLemeebeoeefeke eesie HeefjYee<ee-288 eslevee Je kegb[ef}veer eeer-289
Gvces<e:19-2:#es$e#es$e%eefJeeej-2:(290-306)
HebeerkejCe -290 Deeefoebkejeeeeeee ekejCeebLe - 290 HebeerkejCe keeske e.3 Je 4-291 - HebeerkejCe Je
yeeeb[eee JebeJe=#e-292: ieesj#ecele -kegb[ef}veereeer-293 efHeC[efJeeej:veeLeeIejeer G}er KetCe -293 keeeqcejer
ewJecele - 294 #es$eJeCe&ve(3) - 295 #es$e%eefJeYeeie(1) -296 #es$e%eefJeYeeie(2) - 298 efeef}eme:efeef}emeeeer
DeesUKe - 305
Gvces<e:20:eke=efle-Heg<eefJeeej:(307-313)
eemleeefJeke -307 meee leJe%eeve -309 eke=leeres kele&=lJe -311 Heg<e -313
Gvces<e::21::#es$e-#es$e%eefJeeejmeej:(314-324)
eemleeefJeke:eke=efle-Heg<eefJeeej-314 meeOeveeceeie& - 314 #es$e-#es$e%eefJeeejmecevJee -315 Yetleeke=leeree Deble -321

GHemebnej -323
Gvces<e::22:ef$eiegCeceeer eke=efle:(325-343)
Demebiemebie -325 YetleeslHeeer - 327 peiele - 330 efeef}eme - 331 ef$eiegCe -333 Deblekee}eer ieleer 337 ceneefmeeble -342
::elegLe& mkebOe::GHeemevesee KeeCeeKegCee:: (Gvces<e 23les 25) (344 -387)

Gvces<e:23:iegCeeleerleoe&ve:(344-353)
iegCeeleerleoe&ve -344 iegCeeleerle }#eCes -346 DeJeefYeeejer Yeeer -349

(CONTINUED ON PG 411)
ebLeHeefjeemkebOe
YOGI SAINT
SHRI DNYANESHWAR
eesieer eer%eevesej
ieerlee Je %eevesejer : eessiemeeOevee (eesieoe eer%eevesejer - ef4)

leere mkebOe -(8-15Gvces<e)
::efleere mkebOe::
::eesiemeeOevee::
(Gvces<e 8-15) (He=.e.120 les 242)
Gvces<e e.
efJe<ee
He=.e.
HebLejepe
120
9-1
9-2
10
11
12
13
14
15
%eeveiegCe}#eCes-1
%eeveiegCe}#eCes-2
De%eeve}#eCes-1
Dece=leevegYeJeeleer} iegoe&ve
De%eeve}#eCes-2
owJeemegjmebHeefYeeie
owJeer mebHeoe
Deemegjer mebHeoe
140
161
183
186
194
206
210
225
Gvces<e(8)::HebLejepe (120-139)
ieerleses cece&:ieerleses jnme-HebLejepe-120
Deebieeoer eesieebee DevegyebOe:HebLejepe Je Heelee}eesie
DeJeeemeeeslemeeced-122
HejceYeeeree meesHee ceeie&-123
Deemeve-cege-yebOe:ieesj#eceles Deebieeesie
Jeeemeve-124
ieerleses Deemeve-125
ieesj#eceles DeeOeejeoer:DeeOeej Je ees
Deekeeeee
}#e Je er-126
eesiemeeOeveemLe}:egeew oses-127
eesiemeeOeveses mLe}
yewke: yewmekee Jee Deemeve-128
keefve megmcejCe~ DevegYeefJepes~~
HebLejepeees efJees<elJe:HebLejepeeeer eew{er-129

vee Deeefoieg ebkeje-130
ceneHeg<eebes keee& Je mebose
efpeeW ceeieeAeeb keeHe[er~ censeg DeePegefve~~ -131
%eevesejerYej Hemej}s}e HebLejepe
eesieeeieefJeefOe~ esCeW veesnW efmeer~~
eceefveeceeoer:ece Je efveece HegveefJe&eej-132
Deefnbmee F.ece
eeweeoer efveece
F&ejeefCeOeeve
eesieeeer yeeeebies -133
ieerlesleer} oesve ceeie&
HebLejepe Je eceefveece
Deenej efJenej:eesieeee Deenej-134
Yeejleere oe&veebes Jewef ee:Yeejleere oe&veebee DeYeeme
Hegvepe&vceeee efmeeble-135
DeHeefjenees He}
eesieeefOekeej: eesieeYeemeemeeer Hee$elee-136
meeceeve meeOekeebmeeer eesie:ceeG}eReer efveHeCeew}er Je
HebLejepe-137
meeceeve meeOeke, HebLejepe Je iegeeHleer-138
meeOekeebvee metevee
ieesj#eefJejefele efmeefmeevleHeefle:eeefJeJejCeeee leee-139
Gvces<e:8
ieerlee:
3:26
5:27,28
6:11,16,17,44,45
%eevesejer:
5:151-160
6:53-60,153-160,163-191,192-199,201206-211,291,292,310,320-323,328343,345-353
11:110
12:158-169,174
13:825,826
18:1130-1134, 1221-1223,1809
Hee.ees.met.:
2:12,39
3:18
4:9
efme.efme.He.:
2:32-34
eesiemeeOevee
ieerlee Je %eevesejer: eessiemeeOevee (eesieoe eer%eevesejer-4)
120
efleeremkebOe:::eesiemeeOevee
Gvces<e 8::::::HebLejepe
ieerleses cece&::::
ieerleses jnme - HebLejepe
les<eecenb meceglee&.......(12-7) ns meiegCeOeeveeesieebme
efo}s}s eerke=<CeJeeve }#eele IesTvee lees eesie meeOe kejCeeeer

meeOeveieeLee eer%eeveosJeebveer %eevesejeree meneJee DeOeeeer eke kes}er
Deens. kegb[ef}veefOeerle, iegHeefo, }eeOeeve, meecejmeelceke,
meiegCeOeeveeesie nee ele#e DevegYetleer eeHle kejCeeee %eeveosJeeree
SkecesJe meeOeveceeie& nese. ne ceeie& cnCepese eerke=<Ceebveer ieerlesejs eke
kes}s}s iege nese, Demes oe&Jele %eeveosJeebveer cn}s Deens keer:

efHeb[W efHeb[eee eemeg~ lees ne veeLemebkesleeree obeg~
Heefj oeTefve ies}e Gseg~ ceneefJe<Ceg~~6-291~~
eerieerlesee jnmeHetCe& eesieceeie & lees nee nese pees eerke=<Ceebveer
ieerlesYej iegbHetve meebefiele}e Deens. lee OJeefveleees kesCeW eer%eeveosJeebveer
KeNee eenerke eesleebmeeer DeeHeuee meneJee DeOeeeeJejer} Yee<eeblejer
GHe}Jetve oeKeefJe}s Deens. cnCetve les cnCeleele:
leseeb OJeefveleeeW kesCeW mees[et vf e~ eLeeLee&eer Ie[er Pee[tevf e~
GHe}efJe}er efceeeb peeCetefve~ eenerke eesles~~6-292~~
nee eesieceeie& DeeefoveeLeeCeerle Demetve efJe<CegHeer celmeWeme eeHle
Pee}e Je leese iegHejbHejsves eer%eeveosJeebHeele ee}le Dee}e. DeeefoveeLe
les efJe<Ceg (celmesb) Deeer HejbHeje }eYe}s}e ne eesieceeie& cnCetvee
ceneefJe<Ceg cnCepes eerke=<Ceebveer ieerlesle eefleHeeo}s}e eesieceeie& nese,
Demes eer%eeveosJe OJeefvele kejleele. Demees.
Deebieeoer eesieebee DevegyebOe::::
HebLejepe Je Heelee}eesie
ee efJe<eeeee Heg{s efJeeej kejCeeHetJeea eerieerleebleie&le meneJee

DeOeeeeleer} Oeeveeesie DeLeJee DeYeemeeesie eebee Heelee}eesie Jee
Deebieeesie eeeeeer kemee mebyebOe Deens, ns DeYeemeCes Gefele js}.
ne mebyebOe mHe nesCeemeeer lee efJe<eeeJejer} meteke Demes ieerlee}eske
Gvces<e:8::HebLejepe
Je %eeveseebee keener DeesJee Heent ee. eesieefJe<eeeee eejbYe kejle HeebeJee

DeOeeeer eerke=<Ce ieerlesejs cnCeleele keer:
mHeee&vke=lJee yeefnyee&eebe#egewJeevlejs YegJees:~
eeCeeHeeveew meceew ke=lJee veemeeYevlejeeefjCeew~~5-27~~
eleseqveceveesyegefce&gefveceex#eHejeeCe:~
efJeieleseYeeeesOees e: meoe cege SJe me:~~5-28~~
yeee efJe<eeebee yeensje leeie keve; er YetceOeele efmLej
sJetve Je veeefmekesletve efJeejCeeNee eeCe Je DeHeeveeme mece keve; peeves
Fbef es, ceve Je yeger eebvee efpebke}s Deens Demee, cees#eeeHleer nse peerJeveees
Oese sJeCeeje DeeefCe Fe, Yee Je eesOe eebeJf ejefnle DemeCeeje cegveer ne
efvejblej cegee Demelees.
eeJej %eeveosJe cnCeleele:
leNneR Jewjeieeesevf e DeeOeejW~ efpeneR efJe<ee oJe[tevf e yeeefnjW~
ejerjeR SkebojW~ kes}W ceve~~5-151~~
menpeW efleneR mebOeer YeseR~ pesLe YetHe}Jeeb He[s ieebeR~
lesLe Heeefceesjer efoer~ HeeKeesefveee~~152~~
meeb[tefve oef#eCe Jeece~ eeCeeHeevemece~
efeeWmeeR Jeesce-~ ieeefceeW keefjleer~~153~~
osnele Demeleebveee peerJevcege yeelJeeme Heesnese}s}s Demeleele.
eesieeves ns meeOe nesles. Jewjeieeee peesjeJej Deble:kejCeeleer} efJe<eeJe=eer
GHetve kee{tve leebvee mecetU ejerjeyeensj Hesketve eeJes. ceveeee Je=eer
Skeee kejeJee. F[e, efHebieUe Je meg<egcvee ee eesievee[ee Dee%eeeeele
esTve efceUleele. YegJeee pesLes efceUleele, lee efkeeCeer ns ee Demeles.
lee efkeeCeer GHejeer er (Debleo&=er) keve Oeeve kejeJes. F[eefHebie}e eeletve JeenCeejs eeCe Je DeHeeve eebee meg<egcvesle eJese kejeJee.
kegb[ef}veerme peeieJetve TOJe&mLe kejeJeer DeeefCe efle}e cetOvee&keeeele
IesTve peeJes. efleeeyejesyej DeeHeesDeeHee efee (ceve) Je HeJeve
(eeCe) ns n er ieieveele peeTve Hees n es eleele. les L es leeb ee
}e kejeJee.
lesLe pewmeeR jLeesokeW meke}s~b IesTefve iebiee mecegeR efce}W~
ceie Skewke Jesie}W~ efveJe[tb vees~~5-154~~
lewmeeR JeemeveeblejeReer efJeJebevee~ ceie DeeHewmeeR HeeKes Depe&vg ee~
peQ Jes}eR ieieveeR }ees cevee~ HeJeveW keerpes~~155~~
pesLe ns mebmeejefe$e Gces~ lees ceveesHeg Heg Hees~
pewmeW mejesJej Dees~ ceie eeflecee veeneR~~156~~
lewmeW ceveHeCe cego} peeeW~ ceie DenbYeeJeeefoke keW Deens~
cnCeewefve ejerjWefe yee neses~ DevegYeJeer lees~~157~~
cnCepes ceie peeeceeCes Flemlele: OeeJeCeeNee meJe& pe}eJeenebvee
DeeHeueele meeceeJetve IesTve iebiee meceger efceUe}er keer lee JesieJesieee
eJeenebvee mecegentve efYeVe Demes DeefmlelJe Gjle veener, leeeceeCes Jeemeveebvee
DeefmlelJe Gjle veener. peeJej ns mebmeejefe$e Gceles, lees He cnCepes
eesiemeeOevee-1
121
ceve! lees pesJne Heelees, leeJesUer pemes mejesJej Dee}s keer leeleer}
eefleefyebyes HeCe veenereer nesleele, leeeceeCes ceve:He}eJej Gce}s}s
mebmeejefe$e HeCe veenermes nesles. cevee pesLes Demes }e HeeJetve DeefmlelJenerve
nesles, lesLes leeee Deeeeeves jenCeejs Denbkeejeoer kemes Gjleer}! leeJesUer
ceie Skee Ske DeJemLee Gjles - leer cnCepes lees eesieer Heg<e osnOeejer
Demeleebveee osnemeke Hejyee neslees!
DeecneR ceeieeb nve meebefiele}W~ peQ osneRefe yeelJee Dee}W~
leQ SCesb ceeieX HeeJe}W~ cnCeTefveeeb~~5-158~~
DeeefCe eceefveeceebes [eWiej~ DeYeemeees meeiej~
eceewefve ns Heej~ Heele}W leQ~~159~~
efleneR DeeHeCeHeW keefve efve}xHe~ eHebeees Iesle}W ceeHe~
ceie meebeeesefe He~ nesTefve s}W~~160~~
Ssmee eesieegeeree Gseg~ pesLe yeesef}}e <eerkes<eg~
lesLe Depe&gveg megobeg~ cnCeewefve ecelkeeefj}e~~161~~
eerke=<Ce cnCeleele keer: peerJevcegeer leer nere! DeeefCe leer HeeJeCeeee
ceeie& leesner nee! eceefveeceebes [eWiej }bIetve DeeefCe DeYeemeees meeiej
Heej keve eesieer lee efkeeCeer Heesneselees. mebmeejele efve:mebie nesTve lees
yeeHe nesTve lesLes jenlees.
eesieceeiee&eer egeer eerke=<Ceebveer Deeer meb#esHeeves meebefiele}er DeeefCe
Depe&vg e cece&%e Demeueeves efJeeqmcele Pee}e Je leeme les eesiejnme HetCe&HeCes
peeCetve IeeJes Demes Jeet }eie}s.
Depe&gveeme ne HebLejepeeee obeg HeeeJee DeOeeeeRe eerke=<Ceebveer
Demee Ie[Je}e Deens. ne obeg nse oeKeefJelees keer %eevesejebee
HebLejepeGHeeceele DeeefCe Helee}eRee Deebieeesieele ece, efveece,
Deemeve, eeCeeeece Je eleenej ner meceeve Debies Deensle. Jejer}
DeesJeeletve leer meJe& Debies mHe nesleebvee efometve esleele. lemese OeejCeeOeeve ns efJeOeerner leeletve mHe nesleebvee efomeleele. kewJeueeeHleer Jee
yeeeeHleer ns meceeefOe efeKejner leebleer} eesieefmLeleerJeve mHe nesles.
Deee ekeejs HebLejepe, ieerlesleer} eesieceeie& Je Heelee}eesie ns
meceeve Demeueees efometve esles. Helee}er efeeJe=eeRee efvejesOe meebieleele.
leer ceveeeer Skeeelee kesueeves meeOe nesles. %eeveosJener ceve Skeee

kejCeeme meebieleele; lemese efJe<eeJe=eer efvejesOeCeeme meebieleele; nsner
meecemLeU }#eele IesCeemeejKes Deens.
%eevesej DeefOeke mHeHeCes cevee}e kegb[ef}veer Je HeJeveemen
ieieveele vesCeeeer Je efeeemen leebee }e kejCeeeer eesieegeer
meebieleebvee efomeleele. ee meJeeee DeefOeke Keg}emee kejCeemeeer DeeHeCeebme

meneJee DeOeeeeee keener DeesJeebke[s JeUeJes }eieles. keejCe HeebeJee
DeOeeeer Jejer} DeesJeebletve eerke=<Ceebveer pes meebeif ele}s Deens, leeeer Gke}
lee DeOeeeer kes}s}er Deens.
pesLe mebveeefme}e mebkeuHeg leg~W lesLeWef e eesieeeW meej Yes~W
SsmeW ns DevegYeJeeesefve OeW~ meebeW peseeb~~6-53~~
efleere mkebOe -(8-15Gvces<e)
Deeleeb eesieee}eeeb efveceLee~ peNneR ekeeJee Depe&gvee ~

leNneR meesHeevee ee kece&HeLeeb~ egkee PeCeeR~~54~~
SCesb eceefveeceebesevf e le}JeW~ efjieW DeemeveeefeeW HeeT}JeeW~
esF eCeeeeceeesefve Dee[kebW~ Jejewleeb ieeb~~55~~
Heelee}eesieeeer De<ebies ee DeesJeeletve mHe eyoele efveoxefe}er
Deensle. kecee&eer jsKee ve Dees}eb[leeb, ie=nmLeeeceeee leeie ve kejlee,
eesieees megKe eeHle keve IeeJeeees Deens.
%eevese cnCeleele, mebveeme kejCeeee mebkeuHe pesLes HetCe& neslees,
lesLese eesieees meJe&mJe eeHle nesles. DevegYeJeeee leepeJeele ns peesKetve
Heenlee esCeejs Deens. leemeeer eesieHeer HeJe&leees efeKej DeeOeer iee}s
Heeefnpes. leemeeer kece&eesieHeLee Deeece}e Heeefnpes. lee ceeiee&ves eceCee
kejle Demelee meeOeke eceefveeceHeer HeeeLeeHeele peeTve Heesneselees.
lesLetve lees eesieces e{tve peeCeejer Deemeve Heer HeeeJee }eieles. leer
ee}le peeTve eeCeeeece Heer ke[e e{tve eesieHeer [eWiejeee
ceOeYeeieer HeesneseeJes }eieles.
ceie eleenejeeeb DeeOee[e~ yegereeneR Heeeeb efvemej[e~
pesLe nefeW meebef[leer nes[eb~ ke[s}ie~~6-56~~
leNneR DeYeemeeesefve ye}W~ eleenejeR efveme}W~
veKeeR }eies} {e}W {e}W~ JewjeieeeeR~~57~~
Ssmee HeJeveeesefve HeeejW~ esleeb OeejCesesefve HewmeejW~
eceerb OeeveeeW eJejW~ meeb[W lebJe~~58~~
veblej eleenej Heer legkee DeOeeblejer Deesib e}s}e ke[e }eielees.
yege
f Heer HeeJe}s leeJeve efvemeleele. eesieHeJe&le e{tve peeCeeeer DeeHe}er
eefle%ee - DeeHe}e n lee efvemej[ee ke[eeee }eie Heenleebe neesieer
efJemejleele. HeCe DeYeemeyeUeves nUtnUt JewjeieHeer veKee lee efveje}bye
efvemej[ee eleenejHeer ke[eeJej efeket }eietve, lees e{tve peelee
eslees. eleenejHeer ke[e e{tve Jej ies}s keer OeejCee Heer eemle
Jeesves HeJeveeee yeUeves Oeeve Heer efeKej Dees}eb[vt e peeJeeees Demeles.
HeJeve cnCepes cele Jee ceele, eeCe, eeer, kegb[ef}veer ee
meb%eebveer Heg{er} DeesJeebletve meneJee DeOeeeer G}sKe kes}s}er peieobyee
nese:leQ kegb[ef}veer peieobyee (6-272);ceie eeCegefe kesJe}
peen}er (6-283);lewmeW eeeresb He ceeJe}s (6-287); SNnJeeR
lees eeCeg kesJe} peeefCepes (6-288);keeb HeJeveeeeb Oe (6289); lespeeleQ HeJeveg nejJeer (6-299); leQ JesUeR kegb[ef}veer ns
YeeKe peees~ ceele SsmeW veece neses~ Heefj leQ eeerHeCe Deens~ pebJe ve
efce}sb efeJeeR~~ (6-301).
ceie leseeb ceeiee&eer OeebJe~ Hegjs} eJe=eereer nebJe~
pesLe meeOe DeeefCe meeOevee KeWJe~ mecejmeW nese~~6-59~~
pesLe Heg{er} Hewme HeeKeW~ ceeieer} mcejeJeW leQ ekeW~
SsefmeeW mejefmeeW Yetefcekes~ meceeefOe jens~~60~~
eesiemeeOevee-1
122
ns OeeveHeer efeKej Dees}eb[tve ies}s keer meeOeke meceeefOe Heer

cesefeKej ieelees. meeOe-meeOeveYeso lesLes Gjle veener. Heg{s keessner
peeJeeees Gjle veener. eesieHeJe&le e{tve Deeueees DeefveJee&e megKe lesLes
}eYeles. meecejme eeHle nesles. Oeelee-Oeeve-Oese ner ef$eHeger efJevepeeles.
eJe= e f e-ef v eJe= e f e veeJeleele. Deee Glke= Yet e f c ekes eer ner
meceeOeJemLee Demeles.
DeJeeemeeeslemeeced
mebkeuHe legCeejer peer meceeOeereer mejme Yetecf ekee Deens Je Deee jerleerves
cevee}e Decevemke kejCeejer peer Yetceer Deens, lesLes peeCeemeeer %eeveosJe
Heelee}eesieeeceeCese ece, efveece, Deemeve, eeCeeeece, eleenej,
OeejCee, Oeeve Je meceeefOe ee meJeeeee DeeHeuee ee HebLejepe DeLeJee
eceeesie ceeiee&le (De.18Jee) meceeJese kejleele.
les nsner metefele kejleele keer ne eesie meeOeCes nefeebme cnCepes
neesieebvee keerCe Deens; leebvee eleenej meeOeleebveee ke nesleele Je
eesieeeUeee efveceLee mJeeOeerve keve IesCeeeer DeeHe}er eefle%ee esLese
mees[vt e eeJeer }eieles. leeleer} keJeefelee keesCeer etveele eJese kejCeele
meHe} neslees.
ee meboYee&le }#eele IesCeeeer yeeye cnCepes YeieJebleebveer yeejeJee DeOeeeer
ke}s eesefOekelejmles<eeb DeJeeemeeeslemeeced~~12-5~~ cnCetve
pee efveie&gCe efvejekeejeeer GHeemevee kejCeeNee Oeeveeesieebee Gu}sKe
kes}e Deens, les Je ns nefe s Skee nesle. eer%eeveosJeebee lemee neesieeme
efJejesOe lej veenere; G} lees leebee eesiemeeOeveses Ske cenJeees Debie
Deens. HeCe YeeqeefJevee eesie meeOeCeejs neesieer cee$e ke}<s e HeeJeleele, Demes
leebes DevegYeJeefme cele efomeles. leebvee Gsetve les cnCeleele:
Jeebetefve eesieeesefve ye}s~ DeefOeke keebneR efce}s~
SsmeW veesnW Deeie}W~ keefe leseeb~~12-159~~
DeeHegef}eeb meeesJeeeR~ etve Iesleer GeGeR~
leQneR ceeleWefe efkejerer~ HeeJeleer ieeb~~158~~
efpeneR meke} Yetleebeeb efnleeR~ efveje}byeeR DeJeeeR~
Hemejef}eeb Deemeeer~ YeeerJeerCe ~~160~~
leseeb censveefo HeoW~ keefjleeleer JeeJeOeW~
DeeefCe $eefefmeefeeR bW~ He[esefve eefle~~161~~
DeJeeeee eesieesHeemevesves DeefOeke Demes keener eeHle nesle veener.
leele JesieUs ke cee$e Demeleele. les ke GHemetve peebveer etve DeeHe}smes
keve Iesle}s Deens, lesner ce}ee HeeJeleele. Demes eerke=<Ce cnCeleele.
YeeqeefJevee peebveer meJe& Yetleebes cetU DemeCeeNee efveje}bye DeJeeeeer
Deemeeer Oeve ne Demee eesie Deeej}e Demelees, leebes Demes nesles.
leebvee osJeWeoer Heoebee ceesn neslees; $eefefmeefb ee }esYe He[lees; keeceeesOeees
GHeJe nesleele. leecegUs leebeer Jee De[Je}er peeles.
Heelee} eesiemet$eeleer} efJeYetefleHeeoele ns Oeeskes mHe oeKeefJe}s
Deensle.mLeevegHeefveceb$eCes mebiemceeekejCeb Hegvejefve<emebieeled~~3-
51~~Hee.ees.met.~~ - osJe efoJe GHeYeesieebeer eesiemeeOekeeme efveceb$eCes
osleele. leeye} Deemeeer Je DenbYeeJe Jeeueeme eesieegleer nesles; lemese

les meceeOeeJegHemeiee& JeglLeeves efmee:~~3-37~~Hee.ees.met.~~
ee met$eebletve eesieceeiee&le efceUCeeNee efmeer meceeefOeeeHleerleer} De[LeUs
Demeueeee Feeje efceUlees. Demees.
keeceeesOeebes efJe}ie~ GeJeefle Devesie~
DeeefCe etveWmeeR Deebie~ pegbPeJeeJeW keeR~~12-162~~
leeneveW leeneveefe efHeeeJeeR~ Yegkesef}eeb Yetkeefe KeeJeeR~
Denesje$e JeeJeeR~ ceJeeJee Jeeje~~163~~
efkebyengvee Heeb[Jee~ ne DeeqiveeJeseg veere veJee~
YeeleejWJeerCe kejeJee~ lees ne eesieg~~165~~
ee DeJeeefve Yeeqenerve eesieekeejele efvejekeejeeer }{eF&
kejeJeer }eieles. leer osnOeejer ceveg<eeme leeHeoeeke jles. leneve }eie}er
lej lenevee HeeJeer. Yetke }eie}er lej Yetkee efieUeJeer. je$ebeof Jeme JeeJeebveer
Jeeje ceespeeJee. Leb[erHeemetve yeeeJe cnCetve Leb[ere vesmeeJeer. GvneHeemetve
mebj#eCe kejCeemeeer Gvne HeebIejeJes. HeeJemeeHeemetve JeeeeJes cnCetve
Hepe&veJe=ereee Iejele jeneJes. efkebyengvee veJeje vemeleebveee meleer peeCeees
efoJe ee eesieele efvele kejeJes }eieles.
SsmeW ce=letntefve leerKe~ keeb IeesW ke{le efJeKe~
[eWiej efieef}leeb cegKe~ ve Hees keeF~~12-168~~
SLe mJeeceereW keepe~ vee yeeefHekeW Jeepe~
Heefj cejCeWmeeR petbPe~ veere veJeW~~167~~
cnCeewefve eesieeefeeeb Jeeeb~ peQ efveiee}W megYee~
leseeb og:Keeee Jeebe~ Yeeieeb Dee}e~~169~~
SsmeeneR peNneR efOebJemee~ yeebOeesefveeeb Deekeeeeb~
PeeWyeleer leNneR ke}see~ Hee$e nesleer~~174~~
Oeveees keece efkebJee efHele=$eCe Demes keenere keejCe vemelee cejCeeeer
jespe Pegbpe eeJeer, lemes ee eesieees DeeejCe kejCes Deens. les ce=letntve
leer#Ce Deens. Demee ne eesieeee [eWiej keesCeer efieUeJee! leele leeW[e
Heetve peeCeej veener keeb! cnCetve YeeqeefJevee efveje}byeeee eesieesHeemevesee
Demee nJeeme OejCeeNeebee Jeeber og:Keees ess}kes Yeesiee esleele. Demes
Demetvener pej keesCeer meeOeke Oewe& SkeJetve efvejekeejeee Demee YeeqeefJevee
efHee HegjJeer}, lej lees ke}seeeee Oeveer nesF&}.
Flekeee mHe eyoele %eeveosJeebveer ne DeJeeesHeemekeebmeeer Je lesner
Yeeer cnCepes F&ejeefCeOeeveefJejefnle kejeJeeeee eesieeye} Feeje
efo}s}e Deens. met%eebme DeefOeke yees}Ces ve }ies!
Deeleee pee eesieebes DeeHeCe JeCe&ve Heeefn}s lesmege kegb[ef}veer
peeieJetve, ceOecee (meg<egcvee) efJekeeetve, <edeeYesove eceevese etveeble
peeCeeee KeeesHe kejCeejs Deensle. leebee Je HebLejepe ceeiee&ee
kegb[ef}veereefeesle Jemlegle: keener Yeso efomele veener. Hejbleg HebLejepe
eesieceeiee&me %eevese meesnesHee cnCetve ieewjefJeleele, lej ee neesie ceeiee&me
les og:men cnCeleele.
eesiemeeOevee-1
123
leeletvener ee neesieebme eesieefmeer neslee veener Demes veener. HeCe

leebvee HebLejepeeee HeebeLf ekeemeejKes megKe veener, lej og:Keeeee es}kee
Jeebe leebee veefeyeer eslees. ee Yesoees Kejs keejCe DeKesj eesieeves
Oeeveekejlee keesCeles Dee}byeve Iesle}s}s Demeles Je iegHeefo ceeiee&ves
eesiemeeOevee kes}er efkebJee veener eeleer} efYeVeleslee eesOeeJes }eieles.
iegHeefo ceeiee&ves peeCeeje meiegCeOeeveeesieceeieea F&ejeefCeOeeveees
met$e Oeve peele Demelees. leecegUs lee}e ceve-yeger-efee eebee leeyee
efceUJeCes meesHes peeles. neesieebvee cee$e efveje}bye efvejekeejees Dee}byeve
IesCes Deleble og:meeOe jles. lemese leebee ceeiee&le}s ece iegee
ceeie&oe&veeefJevee Yeewecf eeflekeesCeervese Jee{leele.
leebee ceeiee&le leebee efveje}byeeee eeHleeree Gefees Heeblej
$eefefmeer Je osJeeefokeebeer Heos efceUJeCeele nesT ekeles efkebJee Flej
eewefieke meeceLee&ee ceesnele les iegbletve He[tve HeLeYe nesCeeeer oe
ekeelee Demeles. eemeejKee Deveske keejCeebveer ne neesieebee eesieceeie&
ogie&ce Deens, Hejbleg HebLejepe meesHee ceeie& Deens, Demese eer%eevesejebes
yees} meebieleele.
HejceYeeeree meesHee ceeie&
%eeveer FeWleQ mJemebefJeefe~ ewJe cnCeleer eefe~

DeecneR HejceYeeqe~ DeeHeg}er cnCees~~18-1133~~
ns cepe efce}efleesb Jes}W~ leseeb eceeesefieeeb He}W~
ceie mecemlener efveefKe}sb~ efceeebefe Yejs~~1134~~
nere Yeeer Gece cnCetve keuHeejbYeer ceer YeeieJeleOecee&ee veebJeeves
yeeosJeeme GHeosefe}er nesleer. %eeveer efn}e mJemebefJeeer cnCepes
DeelceevegYetleer cnCetve DeesUKeleele; ewJe efn}e eee r Demes veece osleele;
lej HejceYeeer Demes Deecner efle}e cnCelees. nere lee eceeesieer Heg<ee}e
eeHle nesles. leer HeeJetve lees ce}e eeHle neslees. leeJesUer ns meJe& efJee cetHe
Pee}s}s lee}e efomeles.
Deemeve-cege-yebOe::::
ieesj#eceles De eesieebies
eer%eeveosJeeefCele HebLejepe ne eesieceeie& meJe& ekeejs kece&, %eeve,
eesie Je Yeeer eebee Glke= mecevJee kejCeejee Deens, ns eeJeve

}#eele Ieslee esF&}. HebLejepe cnCepese eceeesie nese. Demees. Deee
ee %eeveseeefCele eesieceeiee&ee Heg{s efJeeej kejCeeDeeOeer leebee
iegHejbHejsleer} veeLeefme eerieesj#eveeLe ns eesieeee De<ebieebyeeyele
leebee efmeefmeevleHeefle ee ebLeele keee cnCeleele, les Heent ee:
1) eceefveeceemeveeeCeeeeceeleenejOeejCeeOeevemeceeOeeeseeefve~ ece Fefle GHeece: meJexeqvepee: Deenejefveeeerle -JeeleeleHepeeewJeb evew: evew: meeOeesled~~2-
eeeceeCes nefes Jee neesieer Je pes Heelee}eesieer F&ejeefCeOeeveeee

DeeOeej Iesle veenerle, leebvee eesieceeie& ogjeHeemle jlees, Demes eer%eeveseebes
cele efomeles. pes eesieer YeeerefeJeee eesie meeOe ke Heenleele, leebvee
eesieceeie& og:mene jlees. Hejbleg %eeveseebee pees HebLejepeveeces eesieceeie&
Deens, leele Demes ke}se veenerle; keejCe lees megke=HeeefOe<erle, 32~~efme.efme.He.~~
ece, efveece, Deemeve, eeCeeeece, eleenej, OeejCee, Oeeve Je
kegb[ef}veerefme, meecejmeelceke, meiegCeYeeqemeesHeeveeee eesieceeie&
Deens. eee ceeiee&me DeeYeeqeceeie&-DewleYeeqeceeie& efkebJee meceeefOe Deeer eesieeeer Dee Debies Deensle. ece cnCepes GHeece Jee
eebleer nese. meJe& Fbefes, Deenej, efvee, eerle, Jeele, G<Celee(DeeleHe)
HejceYeeqeceeie & Demes HeCe cnCeleele. leeyeeyele %eeveseebee DeesJee
eebJej nUtnUt pee eeHle keve IeeJee.
Heent ee:
ceveeeer cevemeese OeebJe LeebyeJetve iegesceele efvele efmLej jenCeeee
Feeb %eeveYeeqe menpe~ Yeeg SkeJe}e cepe~
pees Oece&, leese ece nese. ee ekeejs Oecee&vegeer}lesves peerJeve sJeCes ns
lees ceerefe kesJeU ns legpe~ eglener Deens~~18-1130~~
eceeejCe nese.
peQ GYeJegefveeeb Yegpee~ %eeefveeeb Deelcee ceePeeb~
2) efveece Fefle ceveesJe=eerveeb efveeceveefceefle SkeevleJeemees
nW yeesef}}es keefHeOJepee~ meHleceeOeeeeR~~1131~~
ef v e:meleew o eef m eveb eLeeeeeq H le - mevleg e f Jew j eieb
leQ nW keuHeeefo Yeeer efceeeb~ YeeieJeleefce<eW yeeseeb~
iegejCeeJe{lJeefceefle efveece}#eCeced~~2-33~~efme.efme.He.~~
Gece cnCeewefve Oevebpesee~ GHeosefe}er~~1132~~
efveece cnCepes ceveesJe=eeres efveeceve, Skeeble, efve:mebielee,
ef$eHegereJf ejefnle DeJemLee eeHle keve osCeeje ne ceePee Yeeqeeesie Deewoeefmeve, Jewjeie, owJeeeceeCes Deveeeemes pes efceUs} leele meblees<e ceeveCes
Deens. %eeveYeeer cnCeleele leer nere! efn}e keesCeer elegLe& Yeeer HeCe Je iegejCeebeer efvejblej jenCes.
cnCeleele. nere menpeefmLeleer nese(18-1123,1107). ner
eeleer} Keeme veeLemeebeoeefeke }#eCes cnCepes iegejCeebeer
eceeiee&Heuee[eer Yeeer Deens(18-1123).
GHeemevee, iegesce Je efvele nesle Deme}s}s iegmcejCe eebvee meJee&efOeke
ee Yeeqeejs pees Yee ceePeeeer SkeHe neslees, lees cnCepes cenJe Deens. veeLe leJe%eeveeee erves iegejCeebee efvele mesJesle
ceere Demelees, ns leg}e ceeefnle Deense. ns keefHeOJepee! %eeveer ne ceePee Jee mcejCeele jenCeele meeOekeeves yeekeeres meJe& efveece HeeUueemeejKes
Deelceee Deens , Demes ceer leg}e DeeJepe&tve cn}s nesles! Demes eerke=<Ce nesles. Gieere veener %eeveosJe JeejbJeej iegbes mcejCe kejleebvee
meeleJee DeOeeeeee oeKe}e osle Depe&gveeme meebiele Deensle.
efomele!! Demees.
eesiemeeOevee-1
124
3) Deemeveefceefle mJemJeHes meceemeVelee~ mJeefmlekeemeveb

Heeemeveb efmeemevecesles<eeb ceOes eLesceskeefJeOeee meeJeOeevesve
mLeeleJeb Fefle Deemeve}#eCeced~~2-34~~efme.efme.He.~~
mJemJeHeele efmLej jenCes cnCepes Deemeve! mJeefmlekeemeve,
Heeemeve Jee efmeemeve eebceOeer} Ske Deemeve mJesseceeCes efme keve
meeJeOeevelesves yemeCes ns Deemeveees }#eCe Deens.
eeleer} efmeemeveeeer ceeefnleer ieesj#eveeLeebveer ieesj#eeleke ee
ebLeeee Heg{er} }eskeele efo}er Deens:
eesefvemLeeve*dkeceef*dIecet}Ieefleb ke=lJee {b efJevemesveces{^s
HeeoHeLew k eces J e ef v eeleb ke= lJee meceb ef J eenced ~ mLeeCeg
mebeefcelesevq eese}ee HeevYeJg eesjvlejceslevcees#eJeeYesopevekeb
efmeemeveb eeseles~~
eesefvemLeeveer ejCele} ceeb[erHeeeer Ie IesTve yemeeJes. Ske Heee
ces{m^ Leeveer yemeJeeJee. mece cnCepes Dee} Je lee yemeeJes. mebeefcele Fbef eebveer
jeneJes Je YetceOeele Deble&er }eJeeJeer. cees#eeo Demes ns efmeemeve
Demeueees ieesj#eveeLe cnCeleele.
Jeeemeve
eee ieesj#eceleeee Jeeemeve cnCetve Lees[eHeej Hejke keve
eer%eeveosJeebveer meneJee DeOeeeer cege cnCele ieewjJe kes}e Deens.
veeLemebeoeeele Deemeve, yebOe Je cege ner eesieemeveeeer GHeebies Deemeveele
DebleYe&lt e Demeleele.
eer%eevesejer ne Jemlegle: ceneeesieeem$eeJejer} eceeCeebLee
mecepe}e peeJee. leeer eer%eeveosJeceeG}ereerner Glke Fe DemeeJeer
Demes HeCe leebee JesUemebieer kee{}suee GejebJeve metefele nesles.
eve Deens lees kesJeU leebvee eeweif eke efkeesveeletve mecepeeJetve IesCeeee
Je eesieevegYetleeRejs leebee mele Gejebeer meJe&ce} DevegYetleer IesCeeee!!
Heg{er} DeesJeebceOetve meJeexece Demes Jeeemeve eer%eeveosJe DeeHeCeebme
cetUyebOe Je cenecege eebmen efJeefole kejle Deensle.
cegseer eew{er Sseer ~ leQefe meebefIepew} Deeleeb HeefjesmeeR~
leNneR G ee peIeveemeeR~ pe[ewefve Iee}er~~6-192~~
ejCeleUs osJn[eR~ DeeOeejgceeee yeg[eR~
megIeefle iee{eR~ mebejeR Heeb~~193~~
meJe lees le}eR sefJepes~ lesCeW efmeJeCeerceOe Heeref[pes~
Jejer yewmeW lees menpeW~ JeeceejCeg~~194~~
iegoces{^ebDeebleewleeR~ eejeR Debieg}W efveiegleeR~
lesLe meeOe& meeOe& eebleeR~ meeb[tefveeeb~~195~~
iegeej Je GHemLe eele efeJeCe cnCepes lJeesee meebOee Demelees.
lees menpe mHeee&ves keUCeemeejKee Demelees. oesvner ceeb[eebvee HeesNee
efekeJetve yemeeJes. GpeJee Heeeeeer ebe efeJeCeceOeYeeieer Ske DebiegU
peeiesle jesJetve yemeJeeJeer Je [eJee Heeeeee Ieese GpeJee Heeeeee IeeseeJej
menpe yemes} Demee sJeeJee.
ceepeeR Debieg} Ske efveies~ lesLe ebesesefve GejYeeieW~

vesnefpes Jejer DeebieW~ Hes}}sefve~~6-196~~
Geef}pes keeb vesefCepes~ lewmeW He=eble Geef}pes~
ieguHee Oeefjpes~ lesCeWefe ceeveW~~197~~
ceie ejerjmebeg HeeLee&~ Dees<egefn meJe&Lee~
Hee<Ceeaee ceeLeeb~ mJeebYeg nese~~198~~
Depe&gvee ns peeCe~ cet}yebOeeeW }#eCe~
Jeeemeve ieewCe~ veece eemeeR~~199~~
Jeeemeveeeer efeee ee DeesJeele JeefCe&}er Deens leer Deeer: eeeceeCes
ejCeleUebvee cet}eOeej Je mJeeefOeeve eeebee Yeeieele yemeJetve, Ge}}s
ve Ge}}s Flekes ejerj leebeeJej De}ieo lees}vt e OejeJes. HeesNee Je
ceeke[ne[ner Deeere De}ieo lees}vt e OejeJeerle; leeeesies mebHetCe& ejerjeee
ebeebJej lees} meebJejueemeejKes nesF&}, HeCe les Ge}}s ve Ge}}s
FleHelee. ejerj SKeeee HeJe&leefeKejeeceeCes Demes yeme}s}s efomes},
Deeer ner efmLeleer Demeles. nere cenecege nese. ee efmLeleerle yemetve
iegmcejCe kejCeeNee meeOekeeme DeeHeesDeeHee cetUyebOe meeOelees Je leecegUs
kegb[ef}veer GlLeeHeve efeesmeeer DeeJeeke DemeCeeje ceneJesOe meeOe
neslees. Deee ejerjyewmekescegUs neleebes yeeJeKes Ge}ueemeejKes nesleele
Je Heg{s Jeesef{eeCee Je pee}bOej yebOe meeOe nesCeeme ceole nesles, ns
efpe%eemetbveer }#eele IeeJes. Demees.
Jeeemeve, cenecege Je cetUyebOe Deeer leerve }#eCes peerle mHe
efomeleele, leer efmLeleer ceneJesOeeeer Demeles, Demes eesieeem$ecele Deens.
leemeeer kejeJeeeee GJe&efjle veeLemeebeoeefeke efeeebes JeCe&ve kejle
%eeveosJe cnCeleele:
lebJe kejmebHeg DeeHewmeW~ JeeceejCeeR yewmeW~
yeentceg}eR efomes~ LeesjerJe Dee}er~~6-201~~
ceepeeR GYeej}sefve ob[W~ efejkece} nese iee{W~
ves$eeejeReeR keJee[W~ }eietb Heenleer~~202~~
kejmebHegebeer Deeer sJeCe Pee}er keer ob[ Je yeeJeKes Ge}ueemeejKes
nesTve Keebeele efejkeceU iee yemeJeueemeejKes efomeles. ves$eejebeer
keJee[s cnCepes HeebHeCee efcet Heeneleele.
Jeeemeveele yeme}s keer cenecege }eietve DeeHeesDeeHeeSsmeeR DeeOeejeR
cege He[W~ DeeefCe DeOeeRee ceeie&g cees[W~ lesLe DeHeeveg Deebleg}erke[W~
JeesneseW }eieW~~6-200~~ eeeceeCes efHeb[mLe DeHeeveeeCeeeer JeeHleer
ceee&efole nesTve lees cet}eOeej les mJeeefOeeve ee eeebojceeveee
DeJekeeeeke[s mejket }eielees. ns nesle Demeleebveee kejHeu}Jeebeer
efJeefe Deekeejeeer Debpeg}er leeej nesTve leer [eJee ejCeeJej yemeles.
kejmebHeg cnCepes (1) DeeWpeUer oesvner SkeGleeCeer Je efleeeJej ogmejer
GHe[er - [eJee neleeJej GpeJee neleeeer DeeefCe (2) yeeebpe}er cnCepes (De)
[eJee neleeee DeeWpeUerle GpeJee nele HeCe oesvner GleeCes sJeCes Je (ye) GpeJee
neleeee Deespb eUerle [eJee nele- nsner GleeCese sJeCes Demes nese.
eesiemeeOevee-1
125
Jejefe}W HeeleeR {}leer~ le}eReeR le}eR Hegbpee}leer~

lesLe DeOeexeqvceef}le efmLeleer~ GHepes leseeb~~6-203~~
efoer jentefve Deebleg}erke[W~ yeensj HeeT} Iee}s kees[W~
leQ eeeR eDees He[s~ veemeeeHeereR~~204~~
HeeHeCeebee Heeleer Kee}er} yeepetme Pegkeleele. Kee}ee HeeHeCee
Je leebeeletve DeOeexvceeref}le er yeensj Heeket }eieles. Deeer <er
Deblece&gKee nesles. leeletvener menpee leer pej HeebHeCeeletve yeensj He[}er
lej leer veemeeeHeereke[se JeUles.
ner er veemeeeHeerer cnCepes Dee%eeeeeJej }eJeleele Je pesJne
leer yeefnce&Kg e nesles, lesJne Heej lej veemeeeeHeeleeee efleee Heu}e Demelees.
leeHe}erke[es keenerner leer Heenele veener.
SsmeW Deeblegee Deeblegefe jes~ yeensjeR ceeiegleW ve Jees~
cnCeewevf e jenCeW DeeefOees efoereW~ lesLeWef e neses~~205~~
Deeleeb efomeebeer Yeser IeeJeer~ keeb Heeeer Jeeme HeenJeer~
ns ee[ mejs DeeIeJeeR~ DeeHewefmeeeb~~206~~
Demee lees meeOeke Deble}&#e meeOelees. les Skeoe meeOe}s keer Hegve:
leees }#e yeee efJe<eeebke[s JeUle veener. veblej leer er melele Deblece&Kg e
Deeere jenles. efoeebeer Yes IeeJeer, He efvejKeeJes, ee Fe ceie
Gjle veenerle. Deeer leer DeOeexvceeref}le er Demeles.
ieerleses Deemeve
DeeHeCe Deeleee pee DeemeveefJe<eeke DeesJee Heeefnuee, lee
eerieerlesee Heg{er} }eskeebJejer} Deensle:
le$ewkeeeb ceve: ke=lJee eleefeeseqveefee:~
GHeefJeeemeves egeeeesieceelceefJeeges~~6-12~~
meceb keee efejeseerJeb OeejesVee}b efmLej:~
mebes#e veeefmekeeeb mJeb efoeeeveJe}eskeeved~~6-13~~
ce=ieeefpeveeoeRes Deemeve ceeb[vt e leeJej yemeeJes. ceve Skeee kejeJes.
efee Je Fbefes eebee efeeebes efveeceve kejeJes DeeefCe Deble:kejCeeee
egermeeer eesieeYeeme kejeJee. ejerj, cemleke Je ceeve ner mece OeejCe
keve Dee} sJeeJeer. efmLej jentve veemeeeer (veemeeeHeerer) er
}eJeeJeer. Fke[s efleke[s Flej efoeebke[s er JeUJet vees.
Helee}eRveer kesJeU efmLejmegKeceemeveced~~2-46~~ Hee.ees.met.~~
SJe{se $eeskejerlee peeyeeyele meebefiele}s nesles, leeyeeyele YeieJebleebveer
Lees[keee }eskeeble (egeew oses eefleeHe...~ ...... mJeb
efoeeeveJe}eskeeved~~6-11-13~~) Deemeve keess Je kemes ceeb[eJes;
ejerjefmLeleer keeer DemeeJeer; F.cenJeHetCe& efveoxe kes}e. Hejbleg %eeveosJeebveer
cee$e ee meJe&e yeeyeeReJf e<eeer meKees} Demes ceeie&oe&ve keve, Helee}eRes
met$e Je YeieJebleebeer Geer eebee cesU Iee}tve, DeeHeuee veeLeefme
mebeoeeeee DevegYeJeebleer HejbHejsves ee}le Dee}suee eesieceeiee&es jnme
nelees keenerner jeKetve ve sJelee efpe%eemetmb eeer GIe[ keve oeKeefJe}s
Deens . ner e %eeveos J eeb eer Keeme ew } er Demeueeee Deveg Y eJe
DeeHeCeebme %eevesejeree pemepemee meKees} DeYeeme kejeJee, lemelemee

JeejbJeej esle peeleess.
ieesj#eceles DeeOeejeoer::::
DeeOeej Je ees
DeeHeCe ieesj#eefJejefele efmeefmeevleHeefle ee ebLeeleer}

eceefveeceeoer Henele Deenesle. Deelee ece, efveece Je Deemeveeveblej Heg{s les
keee meebieleele, les Heent.
4) veeLemebeoeeele eerieesj#eveeLeceleevegmeej Oeeveemeeer veT
ees,meesUe DeeOeej, leerve }#es Je HebeJeesce (Heebe Deekeees) eebeer
mebHetCe& ceeefnleer eesieeme DemeeJeer }eieles. lee ebLeeee efleere GHeoseebleie&le
}eske e.1 les 31 ceOes eeese JeCe&ve Deens. leeeceeCes Lees[keeele
meebieeJeeees lej:
(De) <ees[<e DeeOeej cnCepes -1) HeeoebiegeOeej, 2) cet}eOeej,
3) iegoeOeej, 4) ces{^eOeej, 5) G[eeCeeOeej, 6) veeefYeDeeOeej,
7) oeeOeej, 8) kebeOeej, 9) IebefkeeOeej, 10) lee}gDeeOeej,
11) ef p eeOeej, 12) Ye t c eOeeOeej, 13) veemeeOeej,
14) veemeecet}keJeeeOeej, 15) }}eeOeej Je 16)yeejbOeeOeej
ns nesle. eebHewkeer eleske DeeOeejeJej Oeeve kejCeeeer JesieJesieUer He}s

Deensle. leer meeOeke efpe%eemetbveer eceeefCele ebLeebletve mecepeeJetve IeeJeerle.
(ye) veT ees Deeer Deensle: 1) cet}eOeejmLe yeeee,
2) mJeeefOeeveee, 3) veeefYeee, 4) oeeOeejceo}kece}ced
(Dee Heebkeeebes oeeOeej ee), 5) keCee, 6) lee}gee,
7) Yetee, 8) yeejbOeefveJee&Ceee Je 9)Deekeeeee. ee meJe&
eeebee ieesj#eefJejefele ceeefnleeree leee meesyele ee Gvces<eeDebleer

(He=.e.139Jej) efpe%eemetbee GHeeesieemeeer efo}s}e Deens.
ee Heleerle Deveske eesieHeleeRvee ceeve DemeCeejs meneo}ee
Jee kece} oeKeJe}s}s veener. lemese yeeje o}ebes Deveenleeener veener.
yeejbOeeveblejner meesUe o}ebes Deekeeeee ieesj#e meebieleele.
(ke) leerve }#es: 1) Deble}&#e, 2)yeefn}&#e Je 3)ceOe}#e
([) HebeJeesce: 1) Deekeee, 2) Hejekeee, 3) cenekeee
4) leJeekeee Je 5)metee&keee ns Deensle.
ieesj#eveeLeebes <ees[<e DeeOeej ns Heelee}OeejCeses ose eebeeeer
meceeve Deensle; lej }#es Je ee ner OeseJemlegmebyebefOele nesle; Jeesce
ns met#ce leJeeJejer} OeejCee-OeeveefJe<ee nesle, Demes mLet}ceeveeves cnCelee

esF&}. Demees. Heelee}ese OeejCeeefJeOeer kemee kejeJee, eees mebef#eHle
efoioe&ve ee DeeOeejeoeRceOetve nesles. Deelee eeebyeeyele DeefOeke ceeefnleer Heent ee:
Deekeeeee
ee ieesj#eHeleereceeCes Deekeeeee ns yeejbOeevf eJee&Ceee eeveblej

oeKeJe}s Deens. leele TOJe&eeeres JeemleJe oeKeJe}s}s Deens. veeLeefme
ieesj#eceles DeOe:eeer es Deekegbeve nesTve, ceOeeeer ee efJekeeme
keve Je TOJe& eeer ee DeJelejCeeves Je ieg ke= Hes v es ne
eesiemeeOevee-1
126
kegb [ef}veereesie meeOe neslees. cnCetve TOJe&eeqemLeeve - HetCee&eif ejerHeermLe JewYeJeele ieesj#eefJejefele meesUe DeeOeej, veT ees, leerve }#es Je
Deekeeeee ns yeejbOeeveblejee DeJekeeeele Deme}s Heeefnpes. les Hebe Jeesce eebeer Deleble iegejerlee iegHb eCe kes}er Deens. leer eesieHeefLekeebvee
ee efHeb[yeeeb[eee mebeOf emLeeveele mecepe}s lejer ee}s}.
met#ce efJeeejebleer Je DeeHeeHeuee DevegYetleeRejs mecepetve Ieslee eCeemeejKeer
}eeesieele meJe& leJeebee GHeece DeekeeeleJeere neslees DeeefCe Deens. efveJJeU efJeJeseve keve veer mecepeCeemeejKee ne efJe<ee veener,
DeekeeeleJeeee }e Deekeeeele neslees. lee erves:ieieveeR ieieve SJe{se esLes metefele kejCes Yeeie Deens! Demees.
}eeb peees~ SsmeW peQ keebF Deens~ leQ DevegYeJeW pees neses~ lees nesTefve }#e Je er
ekes~~6-310~~ ner DeesJeer %eevesejebes veeLeHejbHejeefme eesiejnme
%eeves. 6-201 les 206 ee DeesJeebletve kej, ejCe Je yeent eebeer
JeeJeCeejer Deens; ns Deekeee efkebJee ieievee - Heeefnpes lej lee}e

menefpeeeb ee Yee<esle}e ieievecene} Demes cnCet ee - %eeveseebveer Heg{er}
DeesJeeble JeefCe&}s Deens:
peQ GvceefveeseW }eJeCe~ peQ legefjeseW leeCe~
Deveeefo peQ DeieCe~ HejceleJe~~6-320~~
peQ Deekeejeeeb eebleg~ peQ cees#eeeeb Skeevleg~
pesLe Deeefo DeeefCe Debleg~ efJejewefve ies}W~~321~~
peQ efJeeeeW cetU~ peQ eesiegceeeW HeU~
peQ DeeveboeeW kesJeU~ ewleve ieeb~~322~~
peQ ceneYetleebes yeerpe~ peQ cenelespeeeW lespe~
SJeb HeeLee& peQ efvepe~ mJeHe ceePeW~~323~~
Gvceveerme pesLetve }eJeCe eeHle nesles; legefjesme pes leeCe osles;
Demes Deveeoer, DeieCe pes HejceleJe Deens - pes yeeeb[eeener He}erke[er}
Deens - pesLes kesJeU cees#ee Jemelees; peele efJeeees Deeefo DeeefCe Deble
}e HeeJeleele; pes efJeeees cetU Deens; pes eesieJe=#eees HeU Deens - meeOe
Deens; pes HebeceneYetleebes yeerpe Deens; cenelespeeme peeletve lespe eeHle
nesles; efkebyengvee pes ceePes - F&ejees - efvepemJeHe Deens; lee mJeHeeeer,
pesJne ieieveele ieieveeeer efceUJeCeer nesles, lesJne lees eesieer DevegYetleer Ieslees
DeekeeeHe neslees; cetHe neslees!!
eee Deekeeee}e Gsetve meble eerlegkeejececenejepeebveer DeeHeuee
efmLeleeres JeCe&ve kejleebvee cn}s Deens keer:
DeCegjsefCeeeb Leeske[eb~ legkee DeekeeeeSJe{e~
efieUtefve meebef[}W ke}sJej~ YeJeYeceeeeb Deekeej~~
meebef[}er ef$eHeger~ oerHe GpeefU}e IeeR~.....
legkee cnCes Deeleeb~ Gj}es GHekeejeHegjleeb~~
peerJevecegeer leer nere! ef$eHeger meeb[tve eerlegkeejece cenejepe
DeekeeeeSJe{s pes Pee}s, lese ieieveeR ieieve }eeR peeCeW nese. Demees.
eesieeem$eevegmeej Je cet}le: veeLemebeoeeefme eesieebee
leJeeCee}ereceeCes efJeefJeOe eesieebieebeer, eeebeer Je leoveg<ebefieke Flej
cenJeeeer ceeefnleer DeYeemeCeemeeer efpe%eemetbveer eer. yeeyeecenejepe
DeeJeeakej eebee efoJeece=leOeeje ee ye=nle ebLeees met#ce Heefjeer}ve
kejeJes. cnCepes eeyeeyeleeer meefJemlej ceeefnleer GHe}yOe nesF&}.
ee efkeeCeer SJe{ee efveoxe kejCes Gefele js} keer eer%eeveosJeebveer
Deelcemebeceeesie ee meneJee DeOeeeeleer} DeeHeuee HebLejepeeee
DeemevemLe efmLeleer JeCe&ve kes}er Deens. leele }#e Je eree eeble

}eielees. ner er DeOeexvceeref}le Deeer veemeeeHeerer DemeeJeer Deeer
%eeveseebeer eespevee Deens. Jejer} HeebHeCee efceCeeee DeJemLesle Je
Kee}ee HeebHeCee Kee}ere sJetve er DeeHeesDeeHee veemeee#es$eer
efmLejeJeles. ieesj#ecelesveemeeOeejb lemeeeb }#eesled ceve: efmLej:
YeJeefle~~2-22~~efme.efme.He.~~.
veemeeeer sJetve ceve efmLej kejCeeeere ner metevee Deens. ner

Deble}&#e er Deens, nsefoer jenewevf e Deebleg}erke[W JeSsmeW Deeblegeeb
Deeblegef e jes ee eyoebveer JeeJe}s Deens. ieesj#eceleW (ieesj#eeleke)
ns }#e Yekt egeRee DeeblejYeeieer cnCepes Dee%eeeeele efmLej kes}s Heeefnpes.
iegHeeogkeeHebeke (Serpent Power- Arthur Avlon) ee
ebLeeee eesieeCee}ervegmeej megb ee Heeogkee, megejCe, megcetelf e&
efkebJee meoeefeJe, cense, ebYet ner ee efkeeCeeer }#es Jee Oese Demet
ekeleele. Demees.
yebOe
eeeceeCes %eeveosJeebeer JeeCeer eerieesHee}ke=<Ceebes iege DeefYeeee

G}ie[tve oeKeJele peeles. Deelee yeeeebieebeer efmLeleer HetCe&HeCes eke
kejCeeNee Heg{er} es<e DeesJee Hene:
ceie kebvee} Dees~ nvegJeer ns n[ewefle oes~
leQ iee{er nesTefve vesnW~ Je#e:mLe}eR~~6-207~~
ceeefpe Iebefkee }esHes~ Jejer yebOeg pees DeejesHeW~
lees pee}bOe cnefCeHes~ Heeb[gkegceje~~208~~
veeYeer Jejer HeesKes~ Goj nW Leeskes~
Deblejer HeebkeW~ oeekeeeg~~209~~
mJeeefOeeveeJeefjefe}s keebeR~ veeefYemLeeveele}gJeeR~
yebOeg He[W lees efkejerer~ Jeesef{eeCee~~210~~
SsmeeR ejerjeyeeefnjer}erke[W~ DeYeemeeeer HeebKej He[s~
lebJe Deebleg $eee cees[s~ ceveesOecee&eer~~211~~
kejmebHeg JeeceejCeeJej sJeueeves Je neleebes yeeJeKes Heg{s Deeueeves
DeeHeesDeeHee efejkeceUeee Yeejeves nvegJeer Je#e:mLe}eJej efJemeeJeles
Je Iebefkee Deele oeye}er peeTve pee}bOejyebOe efme neslees. kegbYeke
eeCeeeeceeeer DeJemLee meeOeCeemeeer ee meJe& ejerjjeveekeeweueecegUs
mJeeefOeeveeJejee Je veeefYemLeeveeKee}ee #es$eeJej Jeesef{eeCeeyebOe
He[lees Je leecegUs veeefYekece} ejerjeee HetJexke[s cnCepes Heg{er} Yeeieeke[s
eesiemeeOevee-1
127
DeeHeesDeeHe {ke}}s peeTve veeefYe TCe& nesles. cnCepes keeseees peeUs

pemes ceOeeletve leeCetve Dees{eJes, lemes veeefYemLeeve veeYeereer Heg{ee yeepet}e
Dees{ueeiele nesles. ee meJe& DeJemLesle Heeseee Flej Yeeie KeHeeer}e
cnCepes Heefeces}e peeTve ee Debleie&le Ie[ecees[eRcegUs oeekeee Deele
eHegef}le nesles.
oeekeee eHegef}le nesCeeee DeLe& efee emeVe nesCes Demeee
kes}e Heeefnpes. %eeveseebee ee ceneeesieceeiee&lee eke=leeree osn-efHeb[ebleie&le
Deme}suee meJe&e HemeeNeeeer eLeeeesie veeWo IesTve }eeesie meeOeCeeeer
eespeveeye DeeKeCeer kes}s}er efomeles, leer Deeer! Demees.
eesiemeeOeveemLe}::::
egeew oses
ejerj menpemegKeceemevee le eefJe keve, eeCeebeer efmLeleer
JeJeefmLele keve, cevee}e veemeeeerves efmLej keve Je efeee}e
emeVe keve ee eesieeeer Heg{er} efeee Deeej}er peeles. leeefJe<eeer
efJeeej kejCeeHetJeea ee efmLeleerle eesiee}e ejerjefmLeleereceeCes ceeveefmeke
efmLeleeresner megeesie DeefOeeve Deme}s Heeefnpes.
%eeveosJe meebieleele keer ejerjees yeee Je DeeblejmJeHeDeYeemeecegUs
Demes Pee}s keer ceveesJeeHeejebes meeceLe& }kes nesles. keuHevee }esHeleele;
yeee efJe<eeebke[s ceveees OeeJeCes HeebiegUles. ceve mJele:eee eeer efJejece
HeeJeles. #egOee-efveebeer DeeJeCener Gjle veener.
Deee DeJemLesle yejee keeU ejerje}e, cevee}e Je efeee}e leeCe
ve oslee eesiee}e yemelee eeJes cnCetve Je osnOeceeee DeeJeekelee
pevemebHekee&Heemetve otj jentve veer YeeieJelee eeJeele cnCetve %eeveseebveer
otjerves kes}s}er mLeU Je yewkeereer mLeeve F.JeJemLee DeJe}eskeCes
Heeje GHeege js}.
egeew oses eefleeHe efmLejceemeveceelceve:~
veelegeq ^leb veeefleveereb ew}eefpevekegeesejced~~6-11~~
ee ieerlesee }eskeeJeve YeieJebleebes eeyeeyelees efJeeej mHe efometve
esleele. eg HeefJe$e Deee mLeUer Deemeve ceeb[eJes. les Deemeve Deleble
Gbe Jee Kees}ie efkeeCeer vemeeJes. oYee&Jej ce=ieeefpeve Je leeJej Jem$e
DeebLeve Deemeve leeej kejeJes.
%eevese eeJej menpee meebietve peeleele:
leNneR efJees<eW Deeleebef e yeese}
f pew}~ Hejer leQ DevegYeJeW GHesiee peeF&}~
cnCeewefve lewmes Ske }eies}~ mLeeve HeeneJes~~6-163~~
pesLe DeejeCegkesesefve kees[W~ yewmeef}eeb Ges veeJe[s~
JewjeieemeeR ogCeerJe e{W~ osefKeef}eeb peQ~~164~~
pees mebleeR JemeefJe}e eJees~ meblees<eeefme meeJesJe~
cevee nese GlmeeJees~ Oewee&eeb~~165~~
DeYeemegefe DeeHeCeeebleQ kejer~ oeebleQ DevegYeJe Jejer~
SsmeeR jceHeCeeeer Leesjer~ DeKeb[ pesLe~~166~~
peseeb Dee[ peeleeb HeeLee&~ leHeeee& ceveesjLee~

HeeKebef[eebner DeemLee~ mecet} nese~~167~~
mJeYeeJeW Jees esleeb~ peNneR JejHe[e pee}eb DeJeefeleeb~
leNneR mekeecegner Heefj ceeIeewleeb~ efveIeeW efJemejW~~168~~
ns jepe Jej meebef[pew~ ceie efveJeeble SLesefe Deefmepew ~
SsmeW eb=ieeefjeebner GHepeQ~ osKeleKesJeeW~~170~~
ee DeesJeeletve pee efkeeCeer eesiemeeOevee kejeJeeeeer lee mLeUees
megjce oe&ve nesles. ns meJe& meefJemlej meebietve %eeveseebveer DeeHeuee
DevegYeJeebee yees}ebveer meeOekemeppeveebme Deleglke= ceeie&oe&vee kes}s Deens.
ee DeYeemee}e eesie efkeeCe eesOeeJes; pes Heeefnueeyejesyej
Jewjeiee}e Yej eslees Je pee efkeeCeer menpe yeme}s lejer leeeer DeeJe[
efvecee&Ce nesles Je GeJesmes Jeele veener; pesLes mebleebveer JeemleJe kes}s Deens;
pee efkeeCeer ceve Glmeeneves Deesmeb[vt e Jeenles; meblees<ee}e keeWye Hegleele;
pee efkeeCeer iesueeveblej veeefmlekee}ener ceveeHeemetve leHeeee& kejCeeeer
ogo&ce Fe efvecee&Ce nesles. mebmeejeme leve-ceve-Oeve eebveer efJeke}s}e
SKeeoe peerJe pej egketve kee nesF&vee, lesLes Dee}e lej leees HeeT}
Hejle efHejee}e ceeieCeej veener; SKeeee efJe}emeer Heg<ee}emege pee
mLeeveeee Flekee ceesn nesF&} keer lees jepemege leeJeve DeesJeeUtve
ekeCeeme Gege nesF&}!
SsmeW ve jeneleeeblesner jeneJeeR~ YeceleeebleWner yewmeJeeR~
LeesHeesefve esJeJeer~ efJejeerleQ~~6-169~~
peQ SCeW ceeveW yejJeb~ DeeefCe lewmeWefe Deefle eesKe~
pesLe DeefOeeve eke~ [es}eb efomeW~~171~~
Demes pes megboj Je HeefJe$e mLeeve Demes} keer lesLes menpe cnCetve
ies}suee}e HeCe jeneJesmes Jees} Je peees HeeT} keessner efmLej jenle
veener, Deee}e HeCe lesLes sJeJetve Iesle}s peeF&}! pee efkeeCeer DeYeemee
mJele: nesTve Ie[lees Je DevegYetleer kesJeU lesLeer} JeemleJeevese esles,
Flekes les mLeeve efveleeble jceCeere DemeeJes. Deee mLeeveer Deelceoe&ve
ece&e#etbveener menpe Ie[t ekeeJes! Demes les mLeeve DemeeJes.
Deee efkeeCeer meeOekee}e pevemebHekee&ee $eeme nesT vees Je efvepe&ve
Demetvener, leeee Jeweeqeke iejpee Flej$e keesns er ve peelee HetCe& JneJeele
DeeefCe leecegUs DeKeb[HeCes eesieeYeemeeme ee}vee efceUeJeer, ee ervesner
les mLeeve meeseermkej Deme}s Heeefnpes. efJee#eCe eres %eevese cnCetvee
meebieleele keer:
DeeefCekener Ske HeeneJes~ peQ meeOekeeR JemeleW nesDeeJeW~
DeeefCe peveeesefve HeeejJeW~ cew}sefe vee~~6-172~~
pesLe Dece=leeesefve Hee[W~ ceg}eefnmeke iees[W~
peesef[leer oe Pee[W~ meoe He}leer~~173~~
HeeT}eb HeeT}eb GokeW~ Heefj Je<ee&kee}eRner eesKeW~
efvePe&jW keeb efJees<eW~ meg}YeW pesLeW~~174~
eesiemeeOevee-1
128
jce, HeefJe$e Je megboj Deee mLeUeeer DeYeemeemeeer efveJe[

kejleebvee meeOekeeves lesLes mebmeejer peveebee mebHekee&ee GHeJe nesCeej
veener; lemese lesLes Flej meceeveOecee& meeOekeebes JeemleJe Deens kee; nsner
efvejKetve IeeJes.
ele#e eesieeYeemeele pejer lee meeOekeebeer ceole nesCeemeejKeer
veme}er, lejer De[erDe[eCeer, Deepeej, jesiejeF&, eeHeos FleeoeRHeemetve
mebj#eCe kejCeele leebeer ceole pej nesT ekes}.
lesLes megceOegj He}ebveer HeefjHetCe& Demes Je=#e DemeeJesle Je efkeefkeeCeer
mJe, eerle} Je eJeoej HeeCeeeer leUer, efJeefnjer DeeefCe HeeJemeeeelener
ie{tU ve nesCeejs efvePe&j DemeeJesle.
nslet ne keer meeOekeebvee eesieeYeemeemeeer DeeJeeke DemeCeeje
eesie lees Deenej Je eg efvepelegke HeeCeer F.eer vewmeefie&kejerleee DeeHeesDeeHe
JeJemLee JneJeer DeeefCe leemeeer JesieUs ke Je DeefOeke JesU }eiet vees.
ne DeeleHegner De}gcee}g~ peeefCepeQ leNneR eerle}g~
HeJeveg Deefle efvee}g~ cebo Peg}gkeW~~6-175~~
yenglekeefve efve:eyog~ oe ve efjies eeHeog~
egke nve <edHeog~ lesTbleW veeneR~~176~~
lee mLeeveer ke[ke GvneUe lej vemeeJeee; HeCe pes Gvn Demes},
les meJe&oe meewce DemeeJes. megmee JeeNeeJeeoUeee lees Yeeie vemeeJee; lej
lesLes melele eerle} cebo HeJeveeee PegUgkee esle DemeeJeele. ne Heefjmej
eeble Je efve:eyoe DemeeJee. leele HeesHe, Yecej Je Flej efke[skeerke
vemeeJesle. leeeeceeCes lesLes eeHeosner vemeeJeerle. ns meieUs kees}en}
lej kejleelee. HeCe eeHeos Je efJe<eejer keerke peerJeveeme DeHeeekeejkener
ekeleele.
HeeefCe}ieW nbmeW~ oesveeR eejeR meejmeW~
keJeCeW SkeW Jes}W yewmeW~ leNneR keeskeer}g ns~~177~~
efvejblej veeneR~ leNneR Dee}er ies}er kebneR~
nesleg keeb ceetjWner~ DeecneR vee ve cnCees~~178~~
Heefj DeeJeeke Heeb[Jee~ Ssmee eDees pees[eJee~
lesLe efveiet{ ce nesJeeJee~ keeb efeJee}e~~179~~
oesveeRceeefpe DeeJe[s leQ~ peQ ceeefve}W nese efeeW~
yenglekeefve SkeebleW~ yewefmepeW ieeb~~180~~
Demes Deme}s lejer lesLes Heef#eme=er Deefpeyeelee vemeeJeer, Demes
cee$e veener. lesLes HeeCeele efJenjCeejs nbme, oesveeej meejme He#eer, ceOetvee
keOeer lejer kegnt kegnt Deee ceOegj Hebece mJejele Dee}eHe IesCeeje
keeskeerU Je vesnceere veener HeCe ceOetve ceOetve efomeCeejs ceetjner Demeee}e
njkele veener. ee Heef#eieCeebcegUs lesLeer} jce JeeleeJejCeele DeefOekee
Yej He[Ceej! Ske cee$e Kejs keer Deee mLeeveer meeOekee}e jenlee
esF&} Je Leb[er-Jeeje Deve TveHeeJemeeHeemetve DeeefCe je$eeryesje$eer Deemeje
Ieslee esF}
& Demes SKeeos Goee efeJee}e efkebJee meeOekeeee DeeJe[ervegmeej
SKeeoe ce DemeeJee. lee efkeeCeer meeOekeeves ekeeleesJej Skeebleelee
yemetve eesiemeeOevee kejle peeJes.
yewke::::
yewmekee Jee Deemeve
eeeceeCes yeee HeefjmejefJe<eeke yeeyeeReer DeeJeeke leer meese keve

Pee}er. Deelee eesiemeeOevee kejCeemeeer keesls ejer Deemeve ceeb[Ces pej
Deens. leeeer meese keeer kejeJeer, ns meebieleebvee %eeveosJeebeer efJee#eCe
er DeefOekeeefOeke eleeeme esles:
cnCeewefve lewmeW leQ peeCeeJeW~ ceve jeneleW HeeneJeW~
jens} lesLe jeeJeW~ Deemeve SsmeW~~6-181~~
Jejer eesKe ce=iemesJe[er~ ceepeeR OetleJem$eeeer Ie[er~
le}gJeerb Decees[eR~ kegeebkegj~~182~~
mekeesce} meefjmeW~ megye jenleer DeeHewmeW~
Ske Hee[W lewmeW~ Jeespee Iee}eR~~183~~
Heefj meebefJeeebefe Gbe nesF&}~ leNneR Deebie nve [es}s}~
veere leNneR HeeJes}~ Yetefceoes<eg~~184~~
cnCeewefve lewmeW ve kejeJeW~ meceYeeieW OejeJeW~
ns yeng Demees nesDeeJeW~ Deemeve SsmeW~~185~~
DeeHe}s ceve emeVe nesF&} Deee efkeeCeer - ceele, efeJee}eele
efkebJee Flej peeieer, HeCe Skeebleele eesie peeiee eesOetve yewmekee cnCepes
Deemeve jeeJes. meKe} peefceveerJej keesJeUs oYee&kb egj SkeeJej Ske yeebOetve
jeeJes. peceerve ieesceeeves meejJe}s}er Demeueeme Gecee! oYeekegjebeer
meeOeejCe eF&eceeCes jevee keve leebJej ce=ieece& Iee}eJes. Deemeveeeer
Gbeer peemle vemeeJeer. DeveLee cege - Jeeemeve F.eeesie kejleebvee les
Gbe meKe} nesTve veer yemelee esCeej veener.
lemese les Deieoer peefceveermejHemege vemeeJes. keejCe leecegUs
Yetefceoes<e-eerle-G<Ce-keeefCe F.keejCeebcegUs osn megKeele DeemevemLe
nesCeej veener. lemese Jeeemeve veer kejlee esCeej veener Je Deemeveeeesie
keeo nesF&}.
Deee ekeejs Deemeve jetve leeJej OetleJem$eeeer Ie[er keve
sJeeJeer. ekeeleesJej efnJeeeele ceT }eskejeres Je Gvneeele ceT
metleer Jem$e JeeHejeJes. DeemeveeJej yemeleebvee ceve meceeOeeveer DemeeJes.
ns Jem$e Oetlee esCeemeejKes Demeueeves jespeee JeeHejele}s ce=ieece&
Ieeceeves Kejeye nesCeej veener; lemese neesieeee pee keener efeee
HebLejepeeeer mebyebeOf ele DemeueecegUs kesuee peeleer}, leebejs pees ejerjmLe
efJeegleeJeen mebeefjle nesF&}, leees Yetefceceeiex efve:mejCe nesCeeHeemetve
jesOeve kes}s peeF&} Je leeeesies eesieeYeemeeleer} Jelee Us}. Demees.
keefve meg mcejCe~ DevegYeefJepes~~
leeveblej meeOevee keeer kejeJeer eees ceeie&oe&ve Heg{er}
DeesJeeletve esles:
ceie lesLe DeeHeCe~ Skeee Deble:kejCe~
keefve megmcejCe~ DevegYeefJepes~~6-186~~
eesiemeeOevee-1
129
Deble:kejCe Skeee keve megmcejCe kejeJes. eele ceeies lee YeeieJeble meeOekeees DeYeemeees ke meve peeleele. Heg{s meJe&
meeefiele}s}e HebLejepeeee Deleble cenJeeee Yeeie cnCepes megHeefo

meeOeveceeie& Devegmetle Deens. ne meieUee ceeie& Flej eesieceeieeHeemetve
efYeVe Deens lees leeleer} megke=Hesee DeefOeeveeves! megke=Heses
veeLemebeoeeele Deleble Jewef eeHetCe& ceenelce Deens. efmeefmeevleHeefle
ee ieesj#eke=le ebLeele ieesj#e iepe&tve meebieleele:
ve iegjesjefOekeb~ ve iegjesjefOekeb~ ve iegjesjefOekeb~
efeJeeemevele:~ efeJeeemevele:~ efeJeeemevele:~~
DeeefoveeLe efeJeeee ee ceeefie&eebme Demee Deeose Deens keer iegHes#ee
cenej Demes keenere veener!!!
lewmeW mcejlesefve DeeojW~ meyeeemeeeqJekeW YejW~
pebJe keefCeHeCe efJejs~ DenbYeeJeeeW~~6-187~~
lej Deee ke=HeeefmebOeg keCeeke megbes HegCemcejCe
kesueeyejesyeje veeLeHebLeere meeOekee}e eesieeee DevegYeJe esCeeme megJeele
nesles. lee}e ke<HetJe&ke keenere efeee, ke=leer, Je=ef eefvejesOe, eeCeeefeee,
eleenej F.kejeJes }eiele veenerle. kesJeU megb ee mcejCeevese leeee
ceeie& eemle neslees. leeee DenbYeeJe menpee veenermee neslees. yeeeeYeblejer
meeeqJekelee Yeve peeles.
efJe<eeebee efJeme He[s~ Fbefeebeer kemeceme cees[s~
ceveeeer Ie[er Ie[s~ oeeceeefpe~~6-188~~
SsmeW Sskee ns menpeW~ HeebJeW lebJe jeefnpes~
ceie lesCeWefe yeesOeW yewefmepes~ DeemeveeJejer~~189~~
Deeleeb DebieebleQ Debie Oejer~ HeJeveebleQ HeJevegefe Jejer~
SsmeeR DevegYeJeeeeR Gpejer~ neWefe }eies~~190~~
efJe<ee DeeJesveemese nesleele. ceie Fbef eebvee Kesetve Oeve eleenej
kejCeeeer iejpe keee! Fbefes HeCe le=Hle neslmeeleer leebee leebee
iees}keele efmLej nesleele. Demee Fbefepee Deveeeemese neslees. osnWefes,
ceve, yeger, efee Je Denbkeejees Demes DeeHeesDeeHee Sskee nesTve meeOeke
emeVe Debleee&ceeves Je meg nse Hejceelcee - Hejyee - HejceHeo Deensle
ee yeesOeHetJe&ke esves DeemeveeJej yemelees ve yemelees leese keee - DeeHeesDeeHee
cege-yebOe-JesOe F.efeee nesT }eietve eCeeHeeveieleer mece nesles. DevegYeJeeeer
Gpejer cnCepes kegb [ef}veereeer mJeesbe eyeg nesTve Heg{er} eesieHeLe
DeeeceCeeme meeJeOeeve nesles.
eJe=efe ceeIeewefle ceesnjs~ meceeefOe Ss}e[eR GlejW~
DeeIeJeW DeYeemetb mejs~ yewmeleKeWJeeW~~6-191~~
Demes meJe& keener DeeHewmes nesle Demeueeves meeOekeees eJe=efekeee&
menpee Leebyeles Je eesieeeUeee efveceLee ekeCeeleuee og:meeOe keeletve
efveJe=e neslmeelee lees eeere meceeefOe HeeJelees. pee meceeefOemegKeeee
efoJeeUermeeer eesie DeYeemeeJeeeee, les DeefveJee&e megKe mJeese leees
Iej Hegmele esles Je cnCetve DeemeveeJej megb es mcejCe keve yemelee#eCeere
HebLejepe eJeeme megKeevese megKeele efJeejCeeee!!

HebLejepeees efJees<elJe::::
HebLejepeeeer eew{er
Deee ee megke=Hesee cenleercs egUs e HebLejepeeeer eew{er ieele %eeveosJe

cnCeleele keer:
lesLe eJe=ef elebee yeg[eR~ efomeleer efveJe=ef eHe}ebef eeeb kees[eR~
efpeeW ceeieeAee keeHe[er~ censeg DeePegefve~~6-153~~
HeQ eesieerJe=bos Jeefn}eR~ Dee[JeeR DeekeeeeR efveIee}eR~
keeR lesLe DevegYeJeeee HeeT}eR~ OeesjCeg Heef[}e~~154~~
eJe=ef ele cnCepes iegieesj#eebveer efpe}e HejefHeb[mLe kegb[ef}veereeer
Demes cn}s Deens, efleee eHebeHe efJemleejeee Je=#e. nee eerieerlesle
DeelLe cnCetve eefme Deens (De.15).
ee kegb[ef}veeree DeeOeejeeeHeemetve meg nesCeeNee
HebLejepeceeiee&ves peeCeeNee meeOekeeme DeejbYeeHeemetvee efveJe=ef eHejceevebojmecee
HeUebee me[ee lee eJe=efeleee leUer He[}s}e meeHe[lees.
kegb[ef}veeree cegKeeeere meeOekeeme SJe{er HeUs efceUleele keer pes
DeefveJee&e megKe Flej ceeiee&le HetCe& ceeie&eceCee PeeueeefeJeee ermener
He[le veener: les lee}e ee ceeiee&me }eieleebveee }eYeles. veJe} veener keer
lee}e ne ceeie& ee}lee peeJes Demes Jeele jenles.
HetJd e&kee}erve eeseif eJe=ob ebveer meeeemeHetJe&ke DeekeeeHeer DejCeeletve
ne ceeie& eesOe}e.
meceLe& jeceoememJeeceeRveer cn}s}e:
DeekeeeceeieeA iegHle HebLe~ lees peeefCeleer eesefiees meceLe&~
Flejebme ne iegeeLe&~ menmee vee keUs~~oemeyeesOe~~1-9~~
Demee ne lees DeekeeeieceveHeLe yengle DevegYeJeebleer lee eesieebvee keUtve Dee}e.
efleneR DeelceyeesOeeesefve GpegkeejW~ OeebJe Iesle}eR SkemejW~
keeR Sj meie}W ceeie& efveomegjW~ meeb[tefveeeb~~6-155~~
Flej ceeiee&leer} KeebeeKeesee peeCeCeeNee lee HetJe&metjeRee meceLe&
eesieebveer ne mejU eesieHeLe meesHeeve eesOetve kee{}e. Flej meJe& De%eeveer
ceeieeee leeie keve lee meJeeveer nee HebLejepeceeie& DeJe}befye}e.
leecegUs Jeveeblejer U}suee HeeT}JeeseceeCes ner meg<egcveeHeLeeeer
Jee mege JesieJesieee KeeCeeKegCeebveer megmHe Pee}er. lee JeesJejer}
efJeeebeflemLeUs, leneveYetke YeeieJeCeeee meeseer, Jeeee}eres ke
efJemejee}e }eJeCeejer ceveesjbpeve mLeUs F.eer ceeefnleer Pee}er.
Jemlegle: ne HebLe ef#esHeele Dee}e keer meeOeke meieUs osnOece&e
efJemeve peelees; kee}eesmege lee}e Yeeve Gjle veener. lees pesLes HeeT}
ekelees lesLes HeeJe}eieefCeke cees#emegKeeeer KeeCe GIe[les. Jeesle pej lees
efJemeeJe}e lej nJes les mJeie&megKe lee}e efceUles; $eefefmeer nele pees[vt e
meceesj leeee mesJesmeeer GYee Demeleele.
eesiemeeOevee-1
130
efveefiepeW HetJeeaef}eeb ceesnjeb~ keeR esF&pes Heefecesefeeeb Iejeb~

efvee}HeCeW OevegOe&je~ ee}Cesb esefLebes~~6-159~~
esCeW ceeieX peseeb eeeb peeF&pes~ lees ieebJees DeeHeCe nesF&pes~
ns meebiees keee menpeW~ peeCemeeR letb~~160~~
ee ceeiee&ves peeCeeje leeme pesLes peeJeeees les iebleJe cnCepes
HejceelceHe mJele:e nesTve peelees. HetJeeaef}eeb ceesnjeb cnCepes
eesieeem$eeRee HetJe&ceeie& DeeeceCe keve ceie Heefecesef eeeb Iejeb cnCepes
Heefececeeiee&leer} Dee%eeee les Deekeeeee ner eemLeeves Dees}eb[vt e
meeOeke Heefeceses Iej cnCepes ceneetve menpee ieebt ekelees. HetJe&ceeie&
cnCepes cet}eOeej les Dee%eeee eeHeeleee Yeeie nese. ner meJe&
ceeie&eceCee Deleble efvee}lesves nesles.
HeeeR cenef<e& esCeW Dee}s~ meeOekeebes efme Pee}W~
DeelceefJeo LeesjeJe}W~ esCeWefe HebLeW~~6-156~~
ne ceeie&g peQ osefKepes~ leQ leneveYetke efJemeefjpes~
jeef$eefoJeme vesefCepes~ JeeW FeW~~157~~
ee}leeb ee}leeb HeeT} pesLe He[s~
lesLe DeHeJeiee&eer KeeCeer GIe[s~
DeeJnebef}eeb leNneR pees[s~ mJeie&megKe~~158~~
eee ceeiee&ves eesieeceCee kejlekejle efkeleske eesiemeeOeke efmelJe
HeeJe}s; Deelce%eeveermege eee ceeiee&ves peeTve ceeveJej Pee}s. cen<eeAveer
HeCe yeeeeHleermeeer nee ceeie& eesKeeU}e. Deee ee ceeiee&ee Ske ceese
ceeveJej HeebeLf eke cnCepes cense! ee ceeiee&eer lee}e Flekeer iees[er }eie}er
keer lees eleske meeOekeeyejesyej leeee Deeefoieg cnCetve HejleHejle ee
ceeiee&eer ee$ee kejlekejlee egieevegegies DeefJejle Demeerce Deevebo GHeYeesiele
Deens. ne cense lej Keje HejceYee! lees Depetvener HejceeveboHe
Yeeeree ebYeeiesle [gbyelee yeme}e Deens! leeee YeeqeYeeJe
De#ee Deens!
meJe&keueeCekeejer efeJeebYet HebLejepe HejbHejsee Keje HeeF&ke Deens,
Demes eer%eevesej esLes metefele kejle Deensle. ne cense mJele: eesieer

Deens. SJe{se keee leeves eesieees efkeceeve meJJee }#e ceeie& eJeefle&le kes}s
Deensle. DeeefCe lees Hejce%eeveermege Deens.
lemese e}ekee}er meJe& me=eree mebnejkelee& Demee Ske Glke=
kece&eesieer HeCe lees Deens. leeeele kece&, %eeve, eesie Je Yeeer ee meJe&
leJeebee megob j mebiece Pee}e Deens. pej ee ebYet}e efpe%eemetvb eer HebLejepe
-%eevesejer-ieerlee eebes jnme eke kejCeejer efJeYetefle cnCetve ceeve}s,
lej %eeveseebes lelJe%eeve Je ieerlee-%eevesejerleer} eesieeem$eeee DeefYeeee
leebee }#eele eLeeLe& esCeeme efJe}bye }eieCeej veener!!
censeeee ee Skeee G}sKeeJeve DeeHeuee menpe }#eele esles
keer ieerlee-%eevesejerejs eerieesHee}ke=<Ce Je %eevesej eebvee DeeHeCeebme
kece&-%eeve-Yeefe-eesie ee elegeree mecevJee kejCeeje Skee
eesieceeie& oeKeJeeeee Deens. lees ceeie& Glke= Je menpe Demeueeves
Flej ceeieeee eeJetnele ve efejlee Je meeOekeebee yegefYeso ve kejlee

leebveer ne HebLejepe e Glke= ceeie& cnCetve peiee}e efJeefole kes}e Deens.
}eskemebenees keee& Delegecejerlee kejCeejs eerke=<Ce Je %eevesej ns
cene%eeveer meeceeve peveebee yegefYeso keoeefHener nesT osCeej veenerle;
keejCe YeieJebleebes Jeevee Deens keer:
ve yegefYesob peveeso%eeveeb kece&meefCeeced~
pees<eeslmeJe&kecee&efCe efJeevege: meceeejved~~3-26~~
%eeveer }eskeebveer kecee&eeer Deemee DemeCeeNee De%eeveer }eskeebee
Deble:kejCeele kecee&efJe<eeer Deee GlHeVe ke vees. G} mJele:
eesieege nesTve meJe& kecex Gece ekeejs DeeejeJeerle Je }eskeebke[tvener
Gece kecee&ejCe kejJetve IeeJes, Deeer eerke=<Ceeseer Deens.
yees}s lewmee ee}s leeeer JeboeJeer HeeT}W~ Demes eerlegkeejece
cenejepeebes cnCeCes Deens. %eevese Je eerke=<Ce ee efJeYetefle legcneDeecne
meeceeve peveebes DeuHe e%eemeeceLe& pej }#eele IesTve nesles. Deeceee
yege
f Yeso kemee nesT ekes} ns leebvee veer ceenerle nesles. cnCetve mJele:ee
DeeejCeeletvener leebveer kewJeueeee KegCee leebee Delejbieeres jnme
DeecneHeg{s ekeJeCeemeeer DeeefJeYe&tle kesuee.
leebee peerJeveeefj$eees veer Hejer#eCe kes}s lej DeeHeuee}e ieerlee
- %eevesejerleer} ee eesiejnmeeee -kece&-eesie-%eeve-Yeeer meceeqvJele
kejCeeNee eesieeee-yeesOe Jnee}e pej ceole nesF&}. ceneHeg<eebee
ebLeebee veer yeesOe nesCeemeeer leebee eefj$eees DeJe}eskeve Heeje
GHeeesieer jles.
vee Deeefoieg ebkeje

ee Deeefoieg ebkejeHeemetvee eer%eeveosJeebeer iegHejbHeje DeeefoveeLe
- GceeosJeerveeLe - celmeWveeLe ee eceeves leebeeHeele esTve Heesnese}er
Deens Je ee leeee HejbHejeeeHle HebLejepe eesieceeiee&es-ee iegke=HesesJewYeJe leebee ne %eevesejer veeces efelvemJeHe ebLe DeeHeCeebme GHe}Jetve
oeKeJele Deens; meeOekeebme DeKeb[ ceeie&oe&ve kejle Deens.
efpeeW ceeieeAee keeHe[er~ censeg DeePegefve~~ ner DeesJeer yejse
keener meebietve peeles. pee ebYetee ieewjJe ewleveebYet cnCetve eerke=<Ce
kejleele; pees cnCepes leebee HejceYee, pee}e JeeKeeCeleebvee mJele:eere
mlegleer kejCeeee oes<e }eies}, Demes les cnCeleele; pee}e leebveer DeeHeuee
efejeR OeejCe kes}s Deens; pees ieerleeleJeeeer efvelevetleve iees[er peeCeCeeje ceneHeg<eebes keee& Je mebose
GoenjCee eeJeeees Pee}s lej Deee eercebkejeeeeees
Deens; pees %eevesejebee iegHejbHejsee Deeefo Deens;vee Deeefoieg
ebkeje-~ }eieewefve efe<eHejbHeje~ Demee pees Deens; peeeeHeemetve Iee.meJe& keceeee peeCeerJeHetJe&ke mecet} leeie cnCepese mebveeme
ne yeesOeeee mebJemeeje leebee HejbHejsle eme=le Pee}e, leese ne nee pej leebee ieerleeYee<eeee Keje mebos e Delee lej Jeeeee DeJeIee
eesiemeeOevee-1
131
yeeerme Je<eeee Deeeg<eele leebveer SJe{s kele&l= Je ieepeJe}s Demeles keee!

Deeeeeeveer lej yees}vt eee}tve yee}Jeeelee elegLee&ece mJeerkeej}e neslee!
%eevesejebvee pej eesieceeie& DeJeIe[ Deens Je lees leepe Deens ne
mebose pej KejesKeje eeeee Demelee;eesieeeieefJeefOe~ esCeW veesnW
efmeef~ Jeeeebef e GHeeefOe~ obYeOece&~~ ee leebee nefjHeeeleer} efJees<e
Geeree peveebHeg{s keener efJeeve pees eesieeme ieewCe Je DeJeebveere }sKeCeeje
DeLe& eke kejleele, leese %eeveseebvee pej DeefYeesle Demelee, lej
eesieefJeYeJeYeeb[eje Demee eesieevegYeJejnme eke kejCeeje, HebLejepeeme
mHe keve meebieCeeje, kesJeU eesieeem$ee peele meebefiele}s Deens
Deee ieerlesJejee ne %eevesejerHe ebLe -YeeJeeLe&oerefHekee Demes peees
leebveer veecekejCe kes}s Deens lees - ner DeeHe}er mebpeerJeve KetCe cnCetve keeb
yejs ceeies sJe}er Demeleer! eesieeem$eeJej efJeHeg} ekeeePeesle ekeCeejer
DeYebiejevee kee kes}er Demeleer! e, e Je oe&ve ee ef$eHegeree
}esHe nse meJeexlke= oe&ve cnCetve ekeefJeCeejs Dece=leevegYeJeHe
oerHeie=n Deeceee ceeie&oe&veemeeer kee yejs efveefce&}s Demeles! ns Demees!
%eeveosJeebveer mecemleebmeeer De#ee Deeer mebpeerJeve meceeOeer peer enCe
kes}er leer keee eesieeem$e ve eCeeNeebmeeere keer keee!
%eeveseebee eesieeem$eefveefo& mebpeerJeve meceeOeer IesCeeceeieer}
Gse peje DeeHeuee leJe%eeveeJej Je DeeejCeeJej ekeee
ekeCeeee Je meeOekeebvee ceeie&oe&ve kejCeeeee Deme}e Heeefnpes.
mebpeerJeve meceeOeer ner %eeveseebveer DeeHeueekejlee efo}suee
meboseeeer efpeleerpeeieleer efveeeCeer Deens. peesHeele Deecne}e mebpeerJeve
meceeOeeres jnme eesieeem$eee G}ie[Ceej veener, leesHeele %eevese
Deecne}e iet{e jenleer}! ieerleses jnmeesoId eeve kejCeejer Skecee$e
YeeJeeLe&oerefHekee %eevesejer Deecne}e leesHeele Deiecee jener}.
eesieeem$eeye} esce, DeeJe[, efe peesHeele Deeceeele efvecee&Ce nesle
veenerle, leesHeele %eevesejeres Deblejbie DeecneHeg{s eke nesCeej veener! leer
& megeKf eeeb~~ Demee Ske ebLe cnCetvee
kesJeUHejbleg }eskeg JeekeeelegeX~ nesF}
Gjs} Deeceeemeeer!
efpeeW ceeieeAee keeHe[er~ censeg DePegefve~~
%eevesejerYej Hemej}s}e HebLejepe
lemese mebHetCe& %eevesejeres Heefjeer}ve kejleebvee nsner }#eele sJe}s

Heeef n pes keer Heb L ejepeoe& v e kes JeU %eeves ejer ee meneJee
DeOeeeeHegjlese ceee&efole veener; lej leees G}sKe, mebyebOe, DevegyebOe,
Hegveo&e&ve, mHeerkejCe, efJemle=eflekejCe, Gke}, Dee}sKeve,
mecevJeeve Je meceeJeseve ner %eevesejerle meJe&$e peeieespeeie esle jenleele;
Hee ns meJe& mecepeeJetve IesCeeeer Deeceeer er cee$e Deme}er Heeefnpes!

GoenjCee eeJeeees Pee}s lej ieerlesee DejeJee DeOeeeeJej
cees#eke}eg e{efJeleebvee %eevesej DeesJeer e.885 Heemetve 1259 Heele
megceejs 275 DeesJeebletveeceeesie meebieCeees efveefcee keve Hegve: Skeoe
ee HebLejepeeese DeLeHeemetve FefleHeele yejse meefJemlej JeCe&ve kejleele.
ee ceeiee&ves peeCeeNee meeOekeebvee peer efmLeleer eeHle nesles efleeer lej peJeU
peJeU eleske DeOeeeelee efkeefkeeCeer JeCe&ves Deensle.
cegUele ns pej }#eele Iesle}s Heeefnpes keer %eeveseebee celes
HebLejepe nee ieerlesee eesiemeesHeeve ceeie& Deens Je eee OJeefveleees
kesCes leebveer OeeveeesieeJejer} DeeHeuee efveHeCeele GHe}Jetve
oeKeefJe}s Deens.
ee ceeiee&le kece& (cnCepes keener JesieUe kece&eesie Je leees DeefYeVe Debie
cnCetve veJns); %eeve (cnCepes keener JesieUe %eeveeesie Je leeeer He}eeHleer
Demes veJns); JeYeeer (Yeeqeeesie cnCepes keener eesieleefoleje DeeieUs
JesieUs Deenss, Demes veJns):ee meJee&bee eesieeeer (meJe&meeOeejCeHeCes pee}e
Oeeveeesie Demes cnCeleele leeeeeer) meJeexlke= mebieceeesie nesTve lees
HebLejepe ee ceneleerLe&Heeves mecemle meeOekeebes meJe&ce} - meJe&keueeCe

kejCeemeeer %eeveosJeebveer DeJelejJe}e Deens!!
ee HegCemeef}}e ceneeesieeee leerLe&jepeele keesCeerner veneJes Je
efJeeHeoe&veeves ke=leeLe& JneJes! %eeveosJe lej cnCeleelee keer:
cnCeewefve Ye}lesefve SLe meeJeW veeneJeW~
eeeieceeOeJe efJeeHe HeeneJeW~
esleg}sefve mebmeejemeeR oseeJeW~ efle}esoke~~11-110~~
Demes Demeueevese %eeveosJe ebLemeceeeqHleJesUer Deeeemeve osleele keer:
Heg{gefle Heg{gefle Heg{gefle~ FeW ebLeHegCemebHeeeR~
meJe&megKeeR meJe&Yetleerb~ mebHetCe& nesF&pees~~18-1809~~
cnCetve ieerlesleer} eesieeem$eeeer DeeHeCe DeeJe[ Oeve leeye}

censeg keeHe[er ee efveefceeeves %eeveseebvee keee mebose eeJeeeee Deens,
ns pej }#eele Iesle}s Heeefnpes. eesie - %eeve - kece& - Yeeer eebee eesieeeieefJeefOe~ esCeW veesns efmeef~~
Demee ne pees HetCe&lJeeke[s vesTve HeesneseJeCeeje HebLejepeveeces
elegJexCeer mebiece meeOeCeeNee HebLejepeeke[s %eevese DeeHe}s }#e lees
meeOeCeeNee lee censeeee efveefceeeves JesOeerle Deensle. ns Oeeveer Iesle}s eesieeem$eeRee ceeie& %eevese meebieleele, leeye} DeemLee veme}suee HeCe
lej cee$e DeeHeCeebmeefpe%eemegjefHe eesieme eyoyeeeefleJele&les~~6- kece&keeb[ Gecejerlee peeCeCeeNee peveebeer les De%eeveeble ieCevee kejCeeme
44~~ ee YeieJebleeee Deeeemeveeee pej elee eeJee! Deve %eevesej egkele veenerle:
DeeefCe Deelcee ieese neses~ SsmeeR peQ efJeee Deens~
lej yeeefJeesee megkeeU kejCeemeeer Glmegkee Pee}s Deensle. HebLejepe
leQ DeeFkeesefve [ew Jeens~ efJeebmeg pees~~13-825~~
ne lej meJe& ceeiee&le meesHee Demee eesieeee ceeie& Demeueees ceeG}erves
GHeefve<eoebke[s ve Jees~ eesieeem$e ve es ~
cn}s Deens. leebes ns Jeeve %eeveseYeeebvee og}&ef#elee esCeemeejKes
Keemee veener!
DeOeelce%eeveeR peseebeW~ ceveefe veeneR~~826~~
eesiemeeOevee-1
132
Ske DeOeelce%eeve mees[}s lej Flej meJe& eem$eele eefleye=nmHeleere

Demee pees ne De%eeveer Demelees, lee}e yeeefJeee cnCepes mJele:ee
DeefJeeecee efJeeebHeg{s ke:HeoeLe&e Jeeles. GHeefve<eoeleer} Je
eesieeem$eeleer} %eeveeeer lee}e efe vemelese Je DeOeelce%eeve
nJesnJesmes Demes lej lee}e keOeere Jeele veener.
eesieeem$e ve eCeeNee Deeebeer ceeG}erves De%eeveer cnCetve
ieCevee kes}er Deens, ns eesieeeieefJeefOe~esCeW veesnW efmeef~~ ee
leebee Gejebes meboYe&nerve DeLe& kee{CeeNeebveer DeJee Oeeveer
IesCeemeejKes Deens! Demees.
eceefveeceeoer::::
ece Je efveece HegvefJe&eej
mJeeOeeeecegUs F osJelesee mebie, mee#eelkeej, mebYee<eCe F.eeHle nesleele.

eecegUs efeeees emeeove nesles Je osJelesee Devegen }eYetve Heg{er} ceeie&eceeCee
keUles. eesieeYeemeeleer} efJeIveebes efveJeejCe nesles.
F&ejeefCeOeeve
F&ejeefCeOeeveeves Deelcemee#eelkeej keve osCeejer efveefJe&keuHe meceeefOe

eeHle nesles. F&ejeefCeOeeveele Yeeqemet$es, YeeieJele Je Flej
jmemeebeoeefeke eebveer Ge}tve Oej}suee Yeeeree veJeefJeOee
Yeeqeekeejebee meceeJese menpee kejlee eslees. efJe<Cetee Yeeeres mcejCe,
keerle&ve, Yepeve, Hetpeve, Dee&ve, oeme, meKelJe, Jebove Je
DeelceefveJesove ee ekeejebleie&le cees[Ceejs cegKe veT mlej efkebJee HeeeNee
Deensle. meJee&le es Yeeer cnCepes DeelceefveJesove Je leeKee}esKee}eer

meKeYeeer mecepe}er peeles. eesieees pemes eem$e efvecee&Ce kes}s ies}s,
lemese ee Yeeqeceeiee&esner efJeKeele Demes eem$e eme=le Pee}s}s Deens.
leeee eesie JesUer Hejece<e& IesT!
%eeveosJeebee nefjHeeeee Skee DeYebieeleYeeJeWJeerCe osJe ve keUs
efve:mebosn~ iegJeerCe DevegYeJe~ keQeeb keUW~~ Demes cn}s Deens.
Yeeer nerner Kejs lej megbee Deeeeevese eeHle nesles. Yeeer
YeeJeeefOeerle Deens DeeefCe ne YeeJemege iegiecee Deens! Kejs lej ne
eeCeeeece Je eleenejeee efJe<ee Deelee eex}e IeeJeeeee Deens.

lelHetJeea DeeHeCe Skeoe ece-efveeceebeJf e<eeer %eevesejebes keee cnCeCes Deens,
les Heent ee. leemeeer Heleeuege eceefveeceeoeReer Ske GpeUCeer
ke ee.
Helee}eRveer meebefiele}s}s ece Heg{er}eceeCes nesle: 1) Deefnbmee,
2) mele, 3) Demlese, 4) yeeee& Je 5)DeHeefjen; lemese efveece
cnCepes 1) eewe, 2) meblees<e, 3) leHe, 4) mJeeOeee Je
5) F&ejeefCeOeeve ns nesle.
YeeJemege kegb [ef}veereeer ee Skee eyeg DeJemLeslee efpe}e eefoveer
Demes cnCeleele, leelee eeHle neslees. jeceke=<Ce Hejcenbme, ceerjeyeeF&,

Helee}eRee celes Deefnmb e s ee Hee}veeves meeOekeeele keesCeener Yetleeeer keyeerj F.mebleebeer YeeqeesceHee Deeer DeJemLee eefmee Deens!
leele ke[er cnCepes keyeerj ns lej Yee nesles, lemese Ske ceneve
JewjYeeJevee jenele veener. mele leeee efkeeCeer efmLej Pee}s cnCepes
Deefnbmee F.ece
eesieeee Fscee$eskeve keesCeleerner efJees<e efeee ve kejleee FseceeCes

He} eeHle nesles. DemleseJe=ee res He} cnCepes peieogHekeejeLe& eesieeme
nJeer Deme}s}er mebHeeer leeeeHeg{s GHeefmLele nesTve }eskekeueeCe
meeOelee esles. yeeee&Hee}vee ves Jeere&}eYe neslees. Jeeree&letvee Deespe eke
nesles. ns Deespee yeeeeHleermeeer }eieCeejer Deceesef}ke meeOevemebHeeer
Deens. DeHeefjenJelee ves HetJe&pevce Je Heg{s eeHle nesCeeNee pevceebes %eeve
nesles. pevcece=letee eeeletve megCeeeer eye} Fe leecegUs efvecee&Ce
nesles. eceHee}veeeer ner He}s Deensle.
eeweeoer efveece
yeee eeweecegUs efJe<eeemee ceeCemeebee mebmeie& DeeHeesDeeHee keceer

neslees Je meeOekeeYeesJeleeres JeeleeJejCe meeOevesme eesie Demes HeefJe$e jenles.
lemese ceevemeeeweecegUs efeeeleer} jpeesleceesce} veenermes nesTve ceveeeer
emeVelee Jee{les; efeeeeer Skeeelee meeOeles; Fbefes DeeHeuee mJeeOeerve
jent }eieleele Je ee Devegket}lescegUs DeelceleJeeee mee#eelkeej nesCeemeeer
meeOeke DeefOekeeefOeke Hee$e nesle peelees.
meblees<eecegUs peeeentve es Je Gece Demes ogmejs keesCelesner megKe
veener, Demee DeelcemJeHeYetle menpeevebo eeHle neslees. leHeecegUs ejerj
Je Fbefes eeleer} ce} veenermee nesTve ejerj eesieemeeer eesie nesles.
eesieer HeCe nesles. leebes eesieeem$eevegYetleerHej Deveske DeYebie eefme Deensle.

eerjeceke=<Ce Hejcenbme, ceerjeyeeF&, veeceosJe, ieesje kegbYeej, eesKee
cesUe, esKe cenbceo, efveUesyee, F.Deveske Yeeqeceeieeae mebleebes DevegYeJe
Je eesieevegYetelf eHej DeYebieeoer jevee Heeefnuee lej DeeHeCeeme kegb [ef}veeree

ee eefoveer mJeHeeee mee#eelkeej neslees DeeefCe eesie Je Yeefe eebes
kesJeU veececee$e efYeVelJe Demeueees efometve esles!
Helee}er cnCeleele:meceeefOeefmeefjerejeefCeOeeveeled~~245~~Hee.ees.met.~~ cnCepes F&ejeefCeOeeveeves meceeefOe efme neslees.
Helee}er F&ejeefCeOeeveeee efveeceebceOes meceeJese kejleele Je
F&ejeefCeOeeveeejs efveefJe&keuHe meceeefOe}eYemege neslees, Demes cnCeleele.
eelee Yeeeres cenJe eesieceeieeaa eebme He}s}s nesles, ns efomeles. efpe%eemetvb eer
ne cege }#eele sJeCeemeejKeee Deens.
Yeeer, eesie Je %eeve ns meJe& SkeceskeebHeemetve HetCe&HeCes efYeVe Deensle
Je leebes Skeceskeebvee JeeJe[s Deens Demee pees Ske mecepe Hemej}s}e
Deens, lees efkeleer egkeeree Deme}e Heeefnpes, ns mebleebeer Jeeves veer DeYeeme}er
Demelee keUtve esles. meJe&e eem$eebes Dee}es[ve meblemebieleerle kesueeves
ee ieeser veer mecepeleele. %eeveosJe lej meblemebieleeres cenJe meebieleebvee
ceesee keUkeUerves cnCeleele keer meeOeges mebieleer lejCeesHeee~~. Demees!
eesiemeeOevee-1
133
eesieeeer yeeeebies
eceefveeceebyeeyele SJe{e Keg}emee Hegj!s eceefveeceebveblej eesieees Ske

cenJeees Debie cnCepes Deemeve ! Deemeve efmLej kejCeemeeer ejerjeeer
Jeelee keceerkeceer kejle peeJes Je Devebleeeer levceelee mebHeeove kejeJeer.
efmLej Deemeveees He} cnCepes jeie-s<e F.bebHeemetve meeOekeeme Heer[e
nesle veener.
Heleeef}celes ece-efveece-DeemevemLewe & ner meJe& eesieeeer yeeeebbies
nesle. ner meeOe kesueeefeJeee Heg{er} eeCeeeece - eleenejeoer DeYeeme
kejCeeeer Hee$elee Debieer esCeej veener. ns Kejse Deens keer ejerj, Fbef es,
ceve Je efee ner meeOekee}e Jee PeeueeefeJeee eeCeeeeceeee DeYeemee}e
megJeele kejlee esle veener.pej ye}elkeejeves mLet} Deee yeefn:eeCeeeeceeee
eelve kes}e lej lees He}oeeer ve neslee ke}s ekeejkee jlees. leeletvener
owJeJeeele Lees[eHeej eeCeeeece pejer meeOe}e lejer lees DeYeeme Kebe[f le neslees.
Deebieeesie ne HeeejerHeeejerves e{le peele meceeOeeres efeKej
Heeoeeeble kejCeeee eeesie Deens. Skeoce efeKejeJej G[er ceejCes
meJe&meeceeve meeOekeebvee ekee veener. Demees.
ieerlesleer} oesve ceeie&
mebmeejeee DejCeeletve YeieJebleebee SskeeHeer ieebJeer

peeCeemeeer ner eceeesieeeer Jeee eebie}er! iegefe<eJeJenejeeer
HejbHeje ner leeee eeHleeree ne ceeie& peeCetve IesCeemeeere { Pee}er
Deens. ns Demees. YeeqeHeer efebiesee DeesIeeJeve eceeesieHeer veeJesle
yemetve mJeeveboeee mecege Demee pees YeieJeble Deens, lee}e lJejsves peeTve
efceUlee esles.
Deee jerleerves %eeveseebveer eesie DeeefCe Yeeereer meebie[ yeebOe}er Deens.
eesieHeer veeJe DeeefCe Yeeeree eJeen Demes meceerkejCe pegUJele ne
eJeemeer mJeevebomeeiejeme peeTve efceUlees. eeeceeCes meeOeve kejCeeNee
efe<ee}e %eevesejebee celes ece-efveece-Deemeve-eleenejeoerbeer

Helee}eRee eCee}eresJe{er ke[ke peebeCeer veener.
ne iegYee meeOeke kesJeU iegmcejCeevese meJe& De[LeUs DeeefCe
efJeIves Heej kejlees. efkebyengvee eerieg ns meoeefeJeHee Demeueeves
efe<eeke[tve eesie meeOetve IesCeees keece les mJele:e peeleerves kejle
Demeleele. efe<eeves Hee megJb ej efvejblej esce Je ee sJetve GHeefo
ceeiee&ves kesJeU meeOevee kejeJeeeeer; Flej meJe& eerieg Heentve Iesleele.
ee meJe& eceefveeceeoer GHeeejebee meceLe& iegb ee efe<ee}e keenere
GHemeie& kemee vemelees, eees Ske GoenjCe jeceke=<Ce Hejcenbme Je
efJeJeskeeveboebes oslee esF}
& . jeceke=<Ceebveer efJeJeskeeveboebee ejerje}e mHee&
kesueekesuee efJeJeskeevebo meceeefOemLe Pee}s ner iees leebee eefj$eeJeve
meJeevee DeJeiele Deense. leeJesUer efJeJeskeevebo eceefveeceebceOes keess
efmLejeJe}s nesles! les lej eg veeefmlekee nesles, lesJne lej F&ejeefCeOeeveeee
evener GJele veJnlee DeeefCe F&ejeefCeOeeveeefJevee eesieceeie& lej
og<keje Deens. jeceke=<Ce Je efJeJeskeevebo eebes ns GoenjCe eceefveeceebyeeyele
iegefe<eHejbHejsle efkeleer met Deens, les mHe kejCeeme Hegjsmes Deens.
efkebyengvee F&ejeefCeOeeveeefeJeee eesieceeie& Deeee vees, Demese
%eevesejebes cele efomeles. eeyeeyele leebveer mHee cn}s Deens keer
ieerleseceeCes meeOekeeme eesieees oesve ceeie& GHe}y nesleele:

1) %eeve Jee meebKeceeie& - pesLes DeesUKeermeJeWef e letHelee eeHle
nesles. eele HeeejerHeeejerves eesieece DeeejCeeee keener evee GJele
veener. efJenbiece ceeie& Demesner ee ceeiee&me cnCeleele.
2)eesieceeie& - eele meeOekeebvee HeeejerHeeejerves eceeesie Jeesves
- HebLejepe GHeeceeves iebleJe eeHle nesles.
Kejs lej %eeveceeie& ne eesieceeiee&eee Deefle eerIe He} HeeJeCeeje
GHeekeej Deens. HetJe&pevceereer veececee$e DeHetCe& jeefn}s}er eesiemeeOevee
DeeefCe meeOekeeee kegb [ef}veeres HetJee&epf e&le mebmkeej eebveer Les yeeeb[ele
Dee%eeeeeHe}erke[er} mebeceCe eebee eYeeJeeves meeOeke ee ceeiee&ves
eerIe meceeefOeefeKej ieelees. %eeveosJeebes eceeesie ee efJe<eeeJejer}
efJeJeseve pesJne DeeHeCe Heent, lesJne leeye} DeefOeke Keg}emee kejlee eesieeeieefJeefOe~ esCeW veesnW efmeef~ Jeeeebefe GHeeefOe~ obYeOece&~~
YeeqeefJevee eesie DeeejCes cnCepes keebsjer JeesJeve ee}Ces Deens!
esF&}. Demees.
lejerner iegmebeoeeeces peeCeeNee meeOekeebvee cegece cnCetve pejer
HebLejepe Je eceefveece
eesieceeiee&lener iegHeefo ceeiee&ves peeCeeNee meeOekeebmeeer %eeveosJeebveer HebLejepe eceefveeceebeer ke[meCeer }eJele veme}e, lejer les iegCe owJeermebHele
yejere jnmes ebLeeblejer eke kes}er Deensle. leebee celes iegefe<e ne cnCetve meeqle<eeeeer yeeCeCes DeeJeekee Deens, Demes %eevese mecepeleele;
ns %eevesejeree DeOeeveebleer DeeHeCeebme peeCeJetve esles.
mebeoeee eesieceeiee&kejlee efvecee&Ce Pee}e Deens. les meebieleele:
eemeeere ee owJeer iegCemebHeosJej leebveer lesje, meesUe, meleje Je
vee vee mebmeejDee[JeeR~ eceeesieJee yejJeeR~
peese[
f }er leer ceowkeeieebJeeR~ HeweR pee}eR~~18-1221~~ Deje ee DeOeeeeletve yeNeee DeesJee jeuee Deensle. lee DeesJee
cnCepes %eevesejerleer} eesieeejCeees oe&ve Ie[JeCeeje Ske cenJeeee
ns Demees eceeesieyeesOeW~ lesCeW YeeqeefeebieW~
Yeeiee mecepeuee Heeefnpesle. eesieeJej ee DemeCeeNee meeOekeebveer lee
ceer mJeeveboesoOeer JesieW~ eefke}e keeR ieeb~~1222~~
Ske efe<e Ske ieg~ ne {}e meebe JesJene~
SkeeSkee iegCemebHeosvegHe eceeeceeves DeYeemeCes Heej DeeJeeke Deens.
lees celeeeqHleekee~ peeCeeJeseeb~~1223~~
efleke[s JeUCeeHetJeea DeeCeKeer Ske cenJeeee cege }#eele IesT ee.
eesiemeeOevee-1
DeeenejefJenej::::
eesieeee Deenej
134
DeeHeuee eceefveeceebee DeeejCeemeeer pes megeesie DeVe efceUs},

leelee meeOekeeves meblees<e ceeve}e Heeefnpes Je pej keOeer Hegjsmee Je eesie
Deenej efceUe}e veener, lej DeOe&Heeser efkebJee efvejenej jenCes mJeerkeej}s
Heeefnpes. ns meblees<eebleie&le esles. Deee ekeejs Pee}s}e jmeveeefveen nener
eejerefjke leHeeee Ske Yeeie cnCetve mJeerkeee& jlees.
Deelee mJeeOeee cnCepes eesieemeeer GHeege DeeejCe sJeCes,
leemeeer HeefJe$e ebLeebes Heefjeer}ve kejCes , GHeefve<eoebee Jeemebie Jee{JeCes,
eem$emebHeeeres Dee}es[ve kejCes, leemeeer DeeJeeke leer yegefceee
JeeHejCes, ejerje}e mJeeOeeeees ke ve Jeet osCes F.ieeser
DebleYe&tle Deensle.
leHeele JesieJesieUer JeleeejCes, Hejceelceoe&veeeee SkecesJe nslet sJetve,
Devegmetle Deensle. lej F&ejeefCeOeeveele eYegoe&veeLe& veecepeHe, ceb$epeHe,
Yepeve, keerle&ve, F&ejeee eleerkemLeeveebeer mJelee jeKeCes, iegmesJee
kejCes, iegb ee meodebLeebee DeYeeme kejCes, megJb ej ee DemeCeeNee
meceeveOecee& meeOekeebvee eesie leer ceole kejCes, leebes eesieceeiee&leer} Je
Flej ke n}kes kejCes, DeeHeueemeejKee Flejebvee F&eYeeer kejlee
eeJeer cnCetve meeOeves efvecee&Ce kejCes F.ieeseRee DebleYee&Je neslees.
ee meJe& efveeceebee Hee}veemeeer meeOekeees efee Je ceve efvele
eeble, emeVe Je cegeof le jener}; meeOekeeee Yeej FlejebJej He[Ceej veener,
Deeer o#elee meeOekeeme yeeUieee}e }eies}. F&ejeefCeOeeveees eesieceeiee&le
DeleerJe cenJe Demeueeves leemeeer eesie Demee Deenej Je efJenej
meeOekee}e megefveefele kejeJee }eies}.
lemese meeOekee}e lees Deens lesLese jentve eesiemeeOevee kejCeemeeer
eesie leer meeOevemeeceeer - <ediegCemebHeeer - Deefpe&le kejeJeer }eies}.
leemeeer pej lees meeOeke ie=nmLe Demes} lej lee}e Heeje keeUpeerHetJe&ke
eespeveeye DeejeKe[e leeej keve leees kee#eeves Hee}ve kejeJes
}eies}. DeeHeuee eesiemeeOevesle Jelee esT vees Je ie=nmLeeeceees
kece& meebie Heej Hee[lee eeJes cnCetve eesie leer DeeefLe&ke, JeeJemeeefeke Je
Flej ekeejeer lejleto leeves kejCes eesiee js}.
Lees[keeele cnCepes Helee}eRveer pejer ee meJe& ieeser DeeHeuee
eesiemet$eele yeejkeeF&ves meebefieleuee vemeuee, lejer lee met$eebes veer
Heefjeer}ve keve Je leeJej veer efJeeej keve eesiemeeOekeebme mJele:e
DeeHeuee}e Oese ieeCeemeeer DeeJeeke Demee Deenej-efJenej-Deeeej
sJeeJes }eieleer}. leemeeer eesiemeeOekeepeJeU meejemeej efJeeej veer
kejCes, Deetke efveCe&e IesCes, eebie}er yegefceee Je efleee eesie JeeHej
kejCes F. Hee$elee DeeJeeke Deens.
Yeejleere oe&veebes Jewefe<e::::
Helee}eRee eesiemet$eele eesieeee Deenej kemee DemeeJee, eeye}

Keje cnCepes keenere G}sKe veener. leeeeceeCes ejerjeoeRes JeJenej
Je Jele&Cetke keeers sJeeJeerle eeesner efveo&s eve leebee met$eele veener. eceefveece
HeeUCeemeeer ege Deme}s}e DeenejefJenej cee$e pej DeefYeesle Deme}e
Heeefnpes. leecegUs peele eeCeebvee Jee Flej meWefe peerJeebvee ogKeJetvee
pees Deenej efme neslees, lees ceebmeeeveeoer ekeejee Deenej Deefnbmeke
DeeejCeeefJe Demetve leepee mecepe}e Heeefnpes.
DeVe eesjer keve DeeCe}s}s veme}s Heeefnpes ns Demlese ne ece
meebielees. yeeee& Hee}ve kejCeemeeer jepeefmeke Je leeceefmeke Deenej
ee}Ceej veener. cnCetve Deenej meeeqJekee Deme}e Heeefnpes, ns meg%e Je
efJeeejer meeOekeebee menpee }#eele esF&}.
DeHeefjenees Jele HeeUCeemeeer efceUs} lesJe{ee Deenejele mebleg
jnee}e nJes. lemese DeVemebee kejlee esCeej veener. pej megeesie
Deenej ve efceUe}e,lej leeye} efleefle#ee yeeUietve efvejenejer jeefn}s
Heeefnpes. keejCe Deeesie Deenejees HeefjCeece ceve Je ejerj ee oesneWJej
nesTve leecegUs veeef[egerme efJe}bye }eietve eesieeYeemeees ece Je JesU
Je=Lee peeCeeeer ekeelee Demeles.
DeHeefjenees Jele Heg{s veeJeeees cn}s lej DeeHeuee eesiemeeOevesmeeer
DeeJeeke Demes} eflelekese DeVe Yegkesee JesUer enCe kejCes eesie
js}. keejCe eesiee}e YejHes, cevecegjeo Deenej keve leeee
HeefjCeecemJeHe ejerjele meeCeeNee oes<eebee Je ejyeeree HeCe Heefjen
keve ee}Ceej veener.
efveeceebes veer HeefjHee}ve JneJes cn}s lej DeVe ns eg, leepes Je
jesiepebletbee mebmeiee&Heemetve cege Deme}s leje yeee Je Deeblejeger Jee
eeweemeeer GHeeesieer js}. lemese les DeVe efepeJeleebvee mJe Hee$eebee
GHeeesie kejCes; eesie eceeCeele les efepeefJeCes; peemle kejHe}s},s peU}s}s
Demes les vemeCes Je HeefJe$e Deble:kejCeeee Jeeervese les eg nsletves
efepeJe}s}s Je Jee{}s}s Deme}s Heeefnpes; ee ieeser efveefJe&JeeoHeCese DeHese#f ele
Deensle. DeVe leeej kejCeejer Je Jee{Ceejer Jeeer ner jesieebHeemetve cege
Je mJele: Deebleyee&e - ejerjeves Je ceveeves eewe HeeUCeejer Deme}er Heeefnpes,
ns meebieee}e vekeese! DeeefCe pee Hee$eebletve DeVe efepeJeeees Je enCe
kejeJeeees leermege mJe, eg Je efvepelegke Deme}er Heeefnpesle. SJe{ee
meieee ieeser eewe ee efveeceebleie&le esleele.
DeVe pej efYe#ee ceeietve DeeCeeJeeees Demes} lej SJe{ee meieee
ieeserbeer Hetle&lee nesCes keerCee! Deee JesUer leeleuee leele Gece Yeejleere oe&veebee DeYeeme
GHeee cnCepes keesj[ee DeVeeeere efYe#ee IesCes Gefele js}. les veblej
Yeejleere oe&ve pesJne met$eHeeves eefLele kes}s peeles, lesJne
mJele: jebOetve IesCes peemle eesie. Demees.
ceespekeeee HeCe HeefjCeecekeejke eyoeletve leeeer DeefYeJeeer nesle Demeles.
eesiemeeOevee-1
135
oe&veeee DeYeeme kejCeeNeepeJeU Ske efJeefe Hee$elee DeHese#f ele Deens

Je leer cnCepes mJele: DeYeeme keve Je efJeeej keve DeeHeuee meceke
yegefejs lee met$eebceeies oe&vekelee&eer keesCeleer efJeeejmebHeoe o[}s}er
Deens, leeee eesOe IesCes. Heefjece, DeYeeme, Jeemebie Je efJee#eke
yegefceee eebee DeYeeJeer Yeejleere oe&veebee DeYeeme kejCes Deleble
keerCee mecepe}s Heeefnpes.
lemese Yeejleere oe&ves ner efveJJeU leeefke&ke efkebJee yeewefke
keeLeeketereer #es$es veJnsle; eleske oe&vekelee& peer eceses ceeb[le Demelees;
peer met$es eefLele kejle Demelees; pee celeebvee eceeCe cnCetve ceevelee osle
Demelees; lee meJeeee JeemleefJeke DeeefCe eeeeseif eke DevegYeJeebes Je DevegYetleeRes
mebHeVe Yeeb[eje leeeepeJeU Demeueees ie=nerleke=le Deens Je les lemes
DemeueeefeJeee Yeejleele lejer keesCeleener oe&veeme peeCeleebeer ceevelee
eeHle nesCes peJeUpeJeU Deekeee mecepe}s Heeefnpes.
ee efkeesveeletve DeeHeCe Heelee}eesiemet$es, YeieJeerlee Je Flej
GHeefve<eoeoer Jee*dcee DeeefCe %eevesejer DeYeeme}er Heeefnpesle, leje leebee
Keje DeLe& DeeHeuee}e iebJemes}. keesCeleener oe&veeee Keje DeYeeme
nesCeemeeer DeYeemekeepeJeU DeeCeKeer Ske Hee$elee nJeer; leer cnCepes
lees ceveeves, osneves Deve yegerves lee oe&veele peer DevegYeJeefme eceses
ceeb[}s}er Deensle, leebeer DevegYetleer Je DevegYeJe IesCeeme meceLe& Deme}e
Heeefnpes. pej eesieoe&veeee DeYeeme kejeJeeeee Deme} lej lees DeYeemet
eesieeYeemeeme Hee$e cnCepes meceLe& Deme}e leje lee}e eesieoe&ve
veer keUs}; ns Ske eeeesefieke oe&ve Deens.
pee}e meebKeoe&veeee DeLeJee %eeveceeiee&ee DeYeeme kejeJeeeee
Deens, leeeer JeeJemeeeeeqlcekee yeger Deeer DemeeJeer keer pesCeWkeve
lee}eDeesUKeermeJeWef e HeeJeW~ letHelee~~ Demes neslee Dee}s Heeefnpes.
DeYeemekeebvee }eiet He[CeeNee ee kemeesee meJe&meeceeveebme Deefleee
keerCe Je og:meeOee Jeeleer}. HeCe efpe%eemet DeYeemekeebvee eerieerleeoe&ve
Demes Deeeemeve osle keer:
HetJee&Yeemesve lesvewJe efeles eJeeesefHe me:~~
efpe%eemegjefHe eesieme eyoyeeeefleJele&les~~6-44~~
eelveeeleceevemleg eesieer mebegefkeequye<e:~
Deveskepevcemebefmemlelees eeefle Hejeb ieefleced~6-45~~
eelve keje! DeYeeme keje! kesJnelejer pevcepevceeblejer HeCe
efveefelee legcne}e DeeJeeke leer ee Je meeceLe& efceUtve %eeve eeHle
nesF&}; eesieefmeer nesF&}.
eesieeem$eeee DeYeeme kejeJeeeee lej DeeHeuee}e ner Den&lee
eeHle kejeJeere }eies}. lemese ns eem$e ese DemeueecegUs veeefmlekelesee
leeie kes}e leje Heg{s peelee esF&}. DeveLee DeeHeCe ee eHebeele He[t
vees nse Gece! keejCe DeeHeuee}e pej Dee efkeesveeletve ns
eem$e DeYeemeeJeeees De}s lej leees He} efomeCeej veener. ceie Ye}sner
DeeHeCe eem$eeme veebJes sJee vee keeb! eem$eees DeeHeueeJeeetve keener

De[}s}s veener. HeCe DeeHeCee Ske ogceer&U mebOeer neleeer Iee}Jetve
yemet! Demees.
Hegvepe&vceeee efmeevle
ee ieerlesee Jejer} Deeeemeveeceeies (6-44,45) Hegvepe&vceeee

efmeeble Deens. ieerleseceeCese Helee}ercegveeRveener Hegvepe&vce ner mebkeuHevee
ceeve nesleer Demes leebee Heg{er} met$eebJeve efometve esles:
DeHeefjenmLewex pevcekeLeevleemecyeesOe:~~2-39~~ Hee.ees.met.~~
peeefleosekee}JeJeefnleeveeceHeevevleemce=eflemebmkeejeesjks eHelJeeled~~4-9~~Hee.ees.met.~~
ke}s ecet}: kecee&eees epevceJesoveere:~~2-12~~
Hee.ees.met.~~
mebmkeejmee#eelkejCeeled HetJe&peeefle%eeveced~~3-18~~
Hee.ees.met.~~
cegUelee efee ns Deveske pevceebee Deeee cnCepes Jeemevee Je Je=eeRee
HeefjCeeceees eesleke Deens. ns efeeees mebmkeej }Jekej Yeesietve mebHeefJelee
eeJes Je leemeeer Hegve: pevce IeeJee }eiet vees eemeeer efkeleskeoe eesieer
efvecee&Ceefeeeveeqmceleecee$eeled~~4-4~~ ee Heelebe}eesiemet$eeves
oe&efJe}s}er Deve efees efvecee&Ce kejlees Je DeeHe}s Yeesie leebejs }Jekej
GHeeceJelees. Deee ekeejs lees cegeqeejepeJeU ekee eflelekeee lJejsves
ceeie&eceCe keve peelees, Demes lee met$eebes DeYeemeke cnCeleele.
DeHeefjenees He}
DeHeefjen ee eceees Hee}ve kejle lees Hejekeesme ies}e keer
eesieeme HetJe&pevcemce=leer }eYeleele. peeefle-ose-kee} eemebyebOeeree Deveble

mce=leeRee mebmkeejHe mebee efeeele Demelees. kecee&eeees cet} ns
jeies<eeoer Hebeke}see Demeleele. leeHeemetvee Je De Deee
pevceebeer He}s Gefole nesle Demeleele. efee Skeee Pee}s keer meceeefOeHeefjCeece
cnCetve ns meJe& keener eesieeme peeCetve Ieslee esles.
lemese ns mce=eflemebmkeej DeesUKetve eesieeme DeeHeuee HetJe&pevceebes
%eeve eeHle nesles. leevegmeej DeeHeCeebme keesCeles Yeesie He}mJeHe Yeesieeees
Deensle, les keUtve esles. eesieer Deeqmceleeefmeer efceUJetve les Yeesie
YeesieCeemeeer Deveske efees efvecee&Ce keve lees kece&mebee eee pevceer
GHeYeesietve cegeq eHeLeeJej Deesmej neslees, Demes Helee}er cnCeleele. HetJe&pevce
Je Hegvepe&vceefJeeej ne ieerlee Je Heelee}met$es eebvee Demee GYeeceeve
Demeueees mHee efomeles. Demees.
Heelee}eesiemet$eebee efJeeejeee efveefceeeves Yeejleere oe&veebee
Skee DeeJee&eerve $eef<elegue DeYeemekeebee veeceefveoxe kejCes Gefelee
js}! lees cnCepes Yeejleere ceevemeeem$e DeLeJee meeLe& DeeefCe
meefJeJejCe Heelee} eesieoe&ve ee Heelee}eesieoe&veeJejer} Glke=
Deee ebLeees kelex kew.eer.ke=<Ceepeer keseJe keesunkej eebee! meJe&e
eesieeem$eefpe%eemetbveer leebee ebLe pej DeYeemeeJee Demeee Deens.
eesiemeeOevee-1
136
Yeejleere oe&veees Kejs jnme keesCelee Heleerves peeCelee esles,

leeee eer. keesunkej cnCepes De}erke[ee keeUeleer} eeesieeer}
Deeoe&e! lemese Heelee}eesiemet$eebJej leebveer eke}s}e DevegYeJeefme
ekeee peje meeOekeebme eesie les ceeie&oe&ve kejCeeje Deens. Fle}ced!
eesieeefOekeej::::
eesieeYeemeemeeer Hee$elee
eesieemeve enCe kejCeeNee Je leeHeg{er} eesieeYeeme keve

HetCe&lJeeele peeT FeqCeeNee meeOekeeme keesCeleer HetJe&leeejer kejeJeer
}eieles Je keesCeleer Hee$elee eeHle keve IeeJeer }eieles, Demee eve Depe&vg eeves
meneJee DeOeeeemebieer eerke=<Ceeme efJeeej}e neslee. ee eesieeefJe<eeeree
cet}Yetle eveeke[s JeUt ee. eesieecegUs efJeeeYeeme Peeke}e peelees Je
Deblejelceeee ekeee Heebkelees, Demes eesieHe} Demeles ns He}s}e Depe&vg e
keee cnCelees les %eeveseebee JeeCeerletve eJeCe ke ee:
peNneR ns eleerleer nve Deblejer HeebkeW~
leNneR efJeeefe ns DeeIeJeW Peebkes~
lebJe Depe&gve cnCeW efvekeW~ meebeefe peer ns~~6-328~~
keeb peQ DeeHeCe Deeleeb ossDees~ ne yeesef}}e GHeeJees~
lees eeHleereeb eDees~ cnCeewefve Ie[s~~329~~
Fesb DeYeemeeR peQ { nesleer~ leQ YejbJemesevf e yeelJee esleer~
ns meebieefleeeefe jerleer~ ke}}er cepe~~330~~
osJee ieeserefe ns Sskeleeb~ yeesOeg GHepelemes efeee~
ceeb DevegYeJeW le}ervelee~ veJns} keeF~~331~~
cnCeewefve SLe keeF~ DeveeefjmeW veeneR~
Hejer veeJeskeYejer efee osF~ yees}eb eskee~~332~~
YeieJebleebveer meebefiele}s}e HebLejepe eesieceeie& Depe&gvee}e He}e Je
DeeJe[}e HeCe. ee ceeiee&ves peeTve ef$eHegerjefnle DeJemLee eeHle nesles Je
meeOekeeme yeelJe eeHle nesles. eerke=<Ceebveer Kejs lej ee HebLejepe eesieceeiee&es
meeOes JeCe&vee kes}s nesles. lejerner HeeLee&ee ceveele mee#eele leJeyeesOe
eke}e! pej ceie DeYeeme kes}e lej leJeeeHleer keeb yejs nesCeej
veener! HeCe eesielesee DeYeeJeer ne eesie meeOes} kee; DeeHeuee Debieer
pesJe{er eesielee Deens leer Hegjseer Deens kee! Demes Demes} lej nee eesie
DeeejCeeme lees Deeveboeves leeej Deens. pej vemes} lej leeee eesieles}e
DevegHe Demee ceeie& eerke=<Ceebveer megeJeeJee, Demes lee}e Jeeles Deens.
cnCetve leeves eerke=<Ceebvee efJeeej}s keer:
Deeleeb ke=<Cee legJeeb meebefIele}e eesieg~
lees cevee leNneR Dee}e eebieg~
Heefj ve ekes keb Heebieg~ eesieleseeb~~6-332~~
menpeW Deebeif eke pesleg}eR Deens~ leslege}
f eebef e peNneR efmeef peees~
leNneR neefe ceeie&g megKeesHeeeW~ DeYeemeerve~~334~~
vee leNneR osDees pewmeW meebIeefle}~ lewmeW DeeHeCeHeeb peNneR kes}~
leNneR eesielesJeerCe nesF&}~ leQefe HegmeeW~~335~~
peereJf ebef eeeb SsmeW OeejCe~ cnCetve HegmeeJeseeb peen}W keejCe~

ceie cnCesb leNneR DeeHeCe~ efee osF&pees~~336~~
neb nes peer DeJeOeeefj}W~ ns peQ meeOeve legcneR efveefHe}W~
DeeJe[leeener DeYeeefme}s~ HeebJees ekes~~337~~
ns pes meeOeve legcner meebefiele}s, leeee keesCeerner DeYeeme kes}e
lej ee}s} kee; efkebJee keener efJeefe Hee$elee DemeueeefeJeee leeee
DeYeeme kejlee esCeeje veener.
eeJej eerke=<Ceebveer pes Gej efo}s, les Sskee:
keeR eesielesJeerCe veener~ SsmeW nve Deens keebneR~
lesLe ke=<Ce cnCeleer keeF~ OevegOe&je~~6-338~~
nW keepe keerj efveJee&Ce~ Heefj DeeefCekener peQ keeF meeOeejCe~
leQneR DeefOekeejeesevf e Jees[JeWJeerCe~ keeF efmeef peeeW~~339~~
HeQ eesielee peQ cnefCepes~ leQ eeHleereW DeeOeerve peeefCepes~
keeb peQ eesie nesTefve keerpes~ leQ DeejbYeeR HeUW~~340~~
leNneR lewmeeR SLe keeF~ meebefJeeeeer kesCeer veeneR~
DeeefCe eesieleseer keeF~ KeeCeer Demes~~341~~
eerke=<Ceebveer Depe&gveees ebkeeefvejmeve kes}s. eesielesefeJeee eeHle
nesF&} Deeer peieele keesCeleer lejer iees Deens kee! ner lej efveJee&Ce eeHle
kejCeeeer iees Deens! lej leer DeefOekeejeefJevee keeer efceUs}! HeCe
eesielee lejer lee}ee Demeles vee pees Feqle He} eelveHetJe&ke eeHle
keve Ieslees! DeeefCe eesielee Demeleebveemege peer iees kejeJeer leer keee
}eie}ere HeU osles kee! Deve eesielee keee yeepeejele efceUCeejer Jemlet
Deens kee! efkebJee eesieleseer keener KeeCe Demeles keer keee!
veebJeske efJejeg~ peen}e osnOeceeA efveeleg~
leNneR leesef e veJnW JesJeefmLeleg~ DeefOekeeefjeeb~~6-342~~
esleg}eef}eW DeeeCeerceepeeR SJe{W~ eesieHeCe letleWneR pees[~W
SsmeW emebieW meebke[W~ Hesef[}W leseebes~~343~~
eesielee eeHle kevee ceie ceer ne ceese DeYeeme kejerve Demes
pej jJe}s lej eesieeYeeme kesJne meg nesCeej, Demee esLes OJeefveleeLe&
Deens. cnCetve YeieJeble cnCeleele keer: ee DeYeemeemeeer keener Heej
ceeser eesielee }eieles Demes veener; Lees[erHeej efJejeleseer YeeJevee efvecee&Ce
Pee}er Je osnOece&, Deeeej-efJeeej, Deenej-efJenej F.Lees[s mebele Je
efveeefcele kes}s lej keesCeerner eesieceeiee&ee DeefOekeejer nesT ekelees. Depe&vg ee!
letmege ee meesHee egeerves ne eesieceeie& - HebLejepe - ee}Ceeme menpee
eesie neseer}!
eeeceeCes eesieceeie& DeJeIe[ Deens Je lees meeOeemegOee meeOekeebme
peceCeeje veener Demee pees ee HebLejepeeJej keener DeYeemekeebee
DeejesHe Deens, lee}e HejmHej %eeveosJeebveere menpe Gej efo}s Deens.
eerke=<Ce Heg{s meebieleele:
veelevelemleg eesieesefmle ve ewkeevlecevevele:~
ve eeeflemJeHveeer}me peeelees vewJe eepe&gve~~6-16~~
eesiemeeOevee-1
137
egeenejefJenejme egeesme kece&meg~

egemJeHveeJeyeesOeme eesiees YeJeefle og:Kene~~6-17~~
Deefle KeeCeeNee}e Jee efvejenej jentve GHeemeleeHeeme kejCeeNee}e,
PeesHeeUt}e Jee PeesHe Deefpeyeele ve IesCeeNee neeee}e ne eesie eeHle
nesCeej veener. peeee Deenej-efJenej-kecex kejCes F.efveele Je Heefjefcele
Deensle; peeeer efveeJemLee Je peeieCes efveeefcele Deensle; lee}e ne eesie
meeOe nesTve mebmeejHeer og:Keeee veee kejCeeje jlees.
Helee}eRveer Fbefes Je ceve efveele kejCeemeeer pes eceefveeceeoer
meebefiele}s Deensle, leeeceeCes DeeejCe kejCes meeOekeebme megJeeleerme
Heeje pe[ peeles. Hejbleg %eeveosJeebveer eesieeYeemeeme Hees<eke Deeer
eeyeeyeleeer meeOeer meesHeer egeer Heg{er} DeesJeeletve meebeif ele}er Deens. eeejs
menpee eesieeYeeme Ie[lees Je meeOeke eesielee-Hee$elee F.Yeceeletve
yeensj efveIeeueecegUs leeee eesieceeie& DeeHeesDeeHee megiece neslees.
ceeG}eReee eyoele cnCeeees lej:
pees jmeveWefeeee Debefke}e~ keeb efvesmeeR peerJeW efJeke}e~
lees veeneR SLe cnefCele}e~ DeefOekeeefjeeb~~6-345~~
DeLeJee DeeeneefeeW yeeboes[eR~ #egOee le=<ee keeW[eR~
DeenejeleQ lees[eR~ ceeefveeeb~~346~~
efvesef eeeb Jeeeb ve Jees~ Ssmee ef{Jesesevf e DeJelejCeW veeeW~
leQ ejerjefe veesnW leseeeW~ ceeb eesieg keJeCeeeeb~~347~~
efvejesOeeee ner ceeiee&ves peeCeeNeees ejerje Jemlegle:leeee
e$egJele nesles. keejCe ee nerHeCeecegUs Ske JesU pejer leees Deenejefvee-le=<Cee Deeoer osnOece& leeyeele DeeueemeejKes efome}s, lejer osn Je
ceve le[He[le Demeleele Je lee meeOekee}e Heg{er} cenJeeeer Deeer
eCeeeeceeeer Heeejer e{Ces efveJJeU Deekeeeee nesles.
cnCeewevf e Deefleees efJe<eees mesJeeJee~ lewmee efJejesOegner ve nesDeeJee~
keeb meJe&Lee efvejesOeg kejeJee~ nsneR vekees~~6-348~~
Deenej leNneR mesefJepes~ Heefj egeeresefve ceeHesb ceefJepeQ~
efeeepeele Deeeefjpew~ leseebefe efmLeleer~~349~~
ceefHele}eb yees}eR yeesef}pew~ efcele}eb HeeT}eR eeef}peQ~
efvesner ceeveg oerpew~ DeJemejW SkeW~~350~~
peeieCeW peNner peen}s~ leNneR nesDeeJeW leQ efcele}W~
esleg}sefve Oeelegmeece mebe}W~ Demes} megKeW~~351~~
cnCetve %eeveosJe meeOekeebvee meebieleele keer leebveer Deefleee efJe<eemesJeve
lemese leebee Deefleefje efJejesOe ner oesvnerner eUeJeerle. lemese efJe<eeJeemevee
Dees{tveleeCetve o[Hetvemege eket vees. Deenej, efvee, ee}Ces, yees}Ces,
JeeieCes, peeieCes, GCes, yemeCes, efJe<eemegKe IesCes F.meJe& egeerves efveeefcele
kejeJeerle. ns meJe& Heefjefcele sJeeJes. cnCepes ejerjeeer vee[ereger menpee
nesle peeles.
SsmeW egeeresefve neleW~ peQ Fbefeeb JeesefHepew YeeleW~
leQ meblees<eemeeR Jee{leW~ ceveefe kejer~~6-352~~
yeensj egeereer cege He[s~ lebJe Deeble megKe Jee{s~

lesLe menpegefe eesieg Ie[s~ veeYeeefmeleeb~~353~~
ejerje}e, cevee}e Je Fbefeebvee Demes egeqeHetJe&ke mebele kes}s keer
Deblejer megKe Jee{t }eieles DeeefCe eesieeleer} meeeeme eUtve menpe DeYeeme
Ie[lees. eesieeYeemekeeme meeOevee kejle Demelee ke JeeCeeSsJepeer
megKe Jeetve leees ceve meblees<eeves Yeve peeles.
meeceeve meeOekeebmeeer eesie::::

ceeG}ereer efveHeCeew}er Je HebLejepe
eeeceeCes %eeveosJeebveer eerke=<Ceees egeenejefJenejme ns Jeeve
meeOekeebvee ceeie&oe&ve kejCeemeeer leeleer} egeer HetCe&HeCes GHe}Jetve

oeKeefJe}s Deens. eerceeG}eReer ner ew}er mebHetCe& %eevesejerYej JeejbJeej
eke nesle Demeles. keener efkeeCeer lej %eeveosJe mJele:e meebieleele keer
eernjeree ceveeleer} ietpe, leeee Deblejeree YeeJe, leeee Gse Je
eleske ieerleeseerceeieee lee Hejce efJeYeg Deelceeee mebose nerleseeb
OJeefveleees kesCes mees[vt e Je eLeeLee&eer Ie[er Pee[tve les eenerke
eesleebHeg{s GHe}Jetve oeKeJele Deensle.
%eevesejeres ee YeeJevesves Heefjeer}ve kesueeme efpe%eemetvb ee peje
peeCeJes} keer HebLejepe efkebJeeeceeesie Jee yejJeer Demes %eevesej
pee eesieceeiee&}e cnCeleele, lees leebee Keeme DeeJe[eree efJe<ee Demetve
meJe&meeceeve peveebvee leejCeemeeer Flej efYeVeefYeVe ceeieeee
Jeesmeve }eielee les nee ceeie& Deleble meg}Ye Demeueees mHe
keve oeKeJeleele!!!
ee ceneHeg<eeves meJe&meeceeve peveebeer efveke[ }#eele IesTve leebvee
HejceeLe&ceeie& kemee meg}Ye nesF}
& leees DeeHeuee efJeeejOeejebletve JeejbJeej
efoioe&ve kes}s Deens. meJe&meeceeveebme mebmeej HetCe&leee mees[tve ee}Ceej
veener cnCetve DeeefCe osnJeeveeme kecex Deefpeyeele mees[Ces ekee veener ns
mele }#eele sJetve, lemese meebKeeesieceeiee&es leerJeJesieer meeOeke Deleble
efJejUee meeHe[leele ns HeCe Oeeveer Oeve, leebveer mekeU kecex kejle
Demeleeveebe pee eesieceeiee&eer Jeeee} kejlee esF}
& ; pee ceeiee&le ee}le
Demelee ie=nmLeeeceees DeesPes DeeOeere keHeeUer Deme}sueebee [eskeeeJej
e%eeeie, leHe, mebveeme-eefleOece& F.ee Je osnJeeveeme meeOeCeeme Deleble
DeJeIe[, efkebyengvee Deekeee Demee DeJeeesHeemevesee eesieceeie& eebes
Jepeve ve }eolee, peele kee veenerle Demee ne HebLejepe efkebJee
eceeesie megmHeHeCes eerke=<Ceebes ieerleesHeoseeceeiees Kejs ceveesiele
cnCetve eke kes}e!!!
ee ceeiee&le megmesJeve-F&ejeefCeOeeve-DeveveejCelee ner
mevceeie&$eeer Devegmetle Deens Je lee efveefceeeves veJeefJeOee-elego&eefJeOeeelegOee& Jee Flej meJe& ekeejeer Yeeer ne ee eesieeee DeefJeYeepe Je
eeLeefceke Yeeie Deens, ns %eeveosJe emebieesHeee mHe kejleebvee efomeleele.
kece& Je Yeeer eebee ne eesieHej ceUe Heg}Jele Demelee lee}e
eesiemeeOevee-1
138
Demees. cegKe cege %eeveseebee eyoebJej ee Je mebHetCe& efJeeeme

megke=Hesves DeeHeesDeeHee %eeveHeU }eieles. HeCe %eeveepe&veees DeeefCe
sJeCes; leebvee DeveveejCe nesTve jenCes nee Deens Je leeyeeyele
%eeve HeeefJeCeees ke cee$e ee ceeiee&le veenerle.
kece&Yeeer, %eeveYeeer Je F&ejYeeer eebee ne megjce esleesnj
eesiemebiecee ee HebLejepe Jee eceeesie ceeiee&ee DeeYeeereesie nese.
cnCetvee lee}e HebLejepe cnCepes meJe& HebLeebee - eesieebee - jepee
cnCetve %eeveosJe ieewjefJeleele, les Gefelee nese!!! eesieeem$eele pemes
efpe%eemetbes Je peeCekeejebes Skecelee nesF&}. ee DeveveejCelesletvee

%eeveseJeeCeeree ekeee Deblejbieele eke neslees. nee leeee ieg nese
Je meeOekee}e ee ekeeeele vee[efUpeleeb meJe& mebmeej megKeeves kejle
Demeleee HejceOeece iebJemeles.
jepeeesieees eslJe ceeve}s}s Deens efkebJee ceneeesieees pes DemeeceevelJe meeOekeebvee metevee
DeeleeHeeJeslees eceefveece, Deenej-efJenej Je DeeejCe eebes efJeJeseve
mecepe}s peeles, lese ee HebLejepeele meeceeJe}s}s Deens. efkebyengvee HebLejepe
DeeHeCe ieesj#ecele, Helee}eReer eesiemet$es, eerieerleese ieesHee}ke=<Ceebeer
nee Keje jepeeesie Jee ceneeesie nese!
megJeeves Je leebJejer} %eevesejebes mHeerkejCe eebejs Heeefn}s. ee meJee&lb etve
Ske iees ecegKeeves }#eele esles keer eleske meeOekeeves DeeHeuee
meeceeve meeOeke, HebLejepe Je megeeHleer
ee HebLejepeeme meJe&meeceeveebee peerJeveele %eeveosJe DemeeOeejCe Hee$elesvegmeej eelve kejCeeme megJeele kejeJeer. lee}e leees
mLeeve osleele. ee ceeiee&ves peeCeeNee meeOekeebvee meg DeeHewmese Yesleele DeenejefJenej, DeeejCe F.efpelekeee Gelej HeeleUerJej veslee esF&},
Je leecegUs DeeOeeeqlceke #es$eele meeceeve peveebeer peer HemeJeCetke Je eflelekes leeves veeJes.
megJeeleer}ee lee}e meJe& Deeoeeb&es Hee}ve kejlee esF&} Demes
}gyee[Cetke iegyeepe ceb[Uer kejleele, leebHeemetve ee ceeiee&ee meeOekeebes
DeeHeesDeeHee j#eCe nesles. leebvee keesCee}ener ieg keve IesCeeeer veener. Hejbleg leeves Oeerj ve mees[lee %eeveseebveer meebeif ele}s}e ceeie& Deeeve
Deefpeyeele pej vemeles, ns HeCe HebLejepeeee efJeeej kejleebvee }#eele egefeeegeerves Fbefes Je ceve ner Jee keve IeeJeerle; Oeelegmeece Je
vee[ereger keve IeeJeer; F&ejeJej ee sJetve F&ejeefCeOeeveeejs Je
Iesle}s Heeefnpes.
kece&meeceoee eeHle Pee}er keer meg kemes DeeHewmese Yesleele, mebleJeeveebJej efJeeeme sJetve F&ej Je meble-ceneHeg<e eebeer esjCee eeLee&Jeer.
nemege eleske meeOekeeee Jeeqeiele DevegYetleeree efJe<ee Deens. HeCe ee jerleerves Jeeietve Hejcesej DeeefCe mebleebme DeeHe}er efvee HetCe&leee DeHe&Ce
%eeveseebee eyoebJej efvee sJeCeeNee meeOekeebveer ne #eCe kesJne kejCeeNee meeOekeebme leebee ke=Hesves DeeHeesDeeHee ceeie& efceUle
vee kesJne lejer vekekeere GieJeCeej Je eem$eeblejer JeCe&ve kes}suee peelees. Demees.
meeJe&Yeewce }#eCeebveer ege Deee megbeer DeeHe}er Yes nesF&}e ne meceejesHe
HebLejepeees ns eeLeefceke oe&ve IesleueeJej DeeHeCe Deelee lee}e
efJeeeme pej yeeUieeJee!!
jeceoemeebveer pee iegyb e} De[keeees leerve efceUleele Demes cn}s HeeeeYetle DemeCeeNee eceefveeceebke[s JeUt ee. ieerlesle nse %eeveiegCe}#eCes
Deens, leme}s }eske Deee meeOekeebee ceeiee&letve keeeeeceeCes otj Hesketve ee meb%esDee[ o[}s}s Deensle, SJe{er metevee meOee Heee&Hle Deens.
ne efJe<ee HeenCeemeeer DeeHeCeeme Deelee JeUeJes }eieCeej Deens
efo}s peeleele, nsmege DevegYetelf eiecee Deens. cnCetvee }ewekf eke DeLee&ves
Gvces<e 9-1::%eeveiegCe}#eCes-1 eeke[s.
pee}e iegJejCe ef k eb Jee ieg kejCes Demes cnCeleele, les
%eevesemebeoeeee Heejmes megmebiele veener. meg Je efe<e eebes
veeles ieesJelme Jee ceelee}ske ee mJeHeees Demeles. Jeemeje}e peeer
ieee eesOeee}e efkebJee keve Ieee}e }eiele veener; }skeje}e ceelee

eesOetve kee{ee}e peeer }eiele veener; leeeeceeCes efe<ee}e HeCe meg
ne keve Ieee}e efkebJee eesOetve kee{ee}e }eiele veener.
eem$eeblejeree kemeeseele ve yemeCeeNee, efkebyengvee leeleer}
keesCeleener Skee kemeeserle veeHeeme nesCeeNeeme meeOekeeves iegHeo Deefpeyeele
yene} ke vees. keejCe iegHeo ns mJeebefme Deens; DeeefCe efe<eeves les
yene} kes}s cnCetve ieg}e efceUle vemeles efkebJee Jees} lee}e les Heo
enCe kejCeeee DeefOekeejner veener keer leeves cnCeeJes ,ce}e ieg
keje eEkeJee ceer legceee ieg Deens. meJe&meeOeejCe meeOekeebee
erves SJe{s efJeJeseve Heee&Hle Deens.
eesiemeeOevee-1
139
-
ieesj#eefJejefele efmeefmeevleHeefle : eeefJeJejCeeee leee
Devege.
1
ee
mLeeve
Heer
Oese
cet}eOeej (Heeeree keeceHe

(cet}eOeej)ee ceCekeeeleer} ceeke[ne[e peJeU)
(iegoeOeej)
Deiveeree
Deekeejeeer
eeer
He}
eesiemeeOevee-1
meJe& keecevee
meHe} nesCes
Flej ceeefnleer
Yeieceb[}ekeejele
ef$eJeeebee cet}kebo
(ef$ekeesCeeble eeeres
leerve JesesUs Deme}s}s
ef})
2
mJeeefOeeve
cet}eOeej (ef}e- Deesef[eeCe
HeefeceeefYecegKe
peieleees Deeke<e&Ce HeefeceeefYecegKe
(ces{e^ Oeej)
peJeU -GHemLee
ef}
eJeeUebkegjebee
-meefVeke)
jbieees ef}
3
veeefYeee
veeefYeDeeOeej Je
Gefole metee&eceeCes meJe&emf eefeoeeke meHee&meejKee Heebe
(ceefCeHetjee)
Gef[eeCe DeeOeej
DeCe jbieeeer
Jeseseebveer Jes{}s}s ef}
eebceOes
kegb[ef}veer veeceke
ceOee eeer
4
oeeOeejee
Je#eeose(oeeOeej)
nbmeke}e
meJe& Fbefes Jee
DeOeescegKe Deo}kece}
(ns Deveenle
nesCes
Je leeee keefCe&kesle
veeJeees ee
ef}ekeej peesefle -efpe}e
veJns.)
nbmeke}e cnCeleele.
5
keCee
kebeOeej les IebefkeeOeej Deveenleke}e
Deveenleefmeer
eej DebiegU JeeHleeres
(efJeegee)
(Deve$e
(keb les Iebef kesHeeleee
DeveenleeJejer}
Yeeie); eeeee [eJee
efJeJejCeele
Debieele F[e Je GpeJee
HeneJes.)
Debieele efHe}e
(mete&vee[er) Je ceOeYeeieer
meg<egcvee (Deveenleke}e)
Deensle.
6
lee}gee
lee}gDeeOeej Je efpeeOeej etve
efee}e
eele Dece=leOeejeeJeen,
eebceOes
cet}jbOe, Iebefkeeef},
jepeovle, ebefKeveerefJeJej
Je oeceej Deensle.
7
Yet ee
Yect eOeeOeej
%eeveves$e
Jeeeeefmeer
eeceOes Debiegcee$e
(Dee%eeee)
oerHeefeKeekeej %eeveves$e
Deens
8
yeejbOe
yeejbOeeOeej
pee}vOej
Heer Je eeOeeve cees#eeoeeke
megF&ee DeeeeceeCes leer#Ce
(efveJee&Ceee)
Heer
(OetceefeKeekeej,met#ce
Je met#ce, OetceefeKesee
HeCe eskeoej)
Deekeejees
9
Deekeeeee
cetOvee&keee
HetCee&efiejer
ef$ekegekeejele
meJe& Fe HetCe&
<ees[<eo} TOJe&cegKe
Heer
TOJe& eeer
nesCes
kece} Je leeee
keefCe&kesle ef$ekegekeej
eeer
(erHe:ee ieesj#eHeleerle Deveenleee Je meneo}eeeee G}sKe efomele veener. lemese yeejbOeeveblej meesUe Heekeeebes
Deekeeeeener ieesj#e meebieleele. )
yee
::Gvces<e::9-1::
::%eeveiegCe}#eCes-1::
DeeoeiegCe:meeOekeebeer iegCemebHeoe-140
DeceeefvelJeeoer }#eCes
De%eeve}#eCes
DeceeefvelJeeoer }#eCes:DeceeefvelJe
SkeeblemesJeve-141
DeobeYf elJe
efJemle=le efveHeCe:%eeveosJeebeer efveHeCeeceeieer} YeeJevee -142
Deefnbmee:Deefnbmee-143
DeefnbmeeefJe<eeke Deve celes
HetJe&ceerceebmee
DeeegJexo-144
pewveeeee&
%eeveseebes mJecele
keeefeke Deefnbmee-145
Jeeefeke Deefnbmee -147
erleer} Deefnbmee
Deefnbmeke Je=eer Je ke=leer-148
ceveees cenJe: ceeveefmeke Deefnbmee-149
ceve Je eesie
ceve Je Fbefes
ceve Je Deefnbmee
He}efve<Heeer:Deefnbmeses He}-150
Dese meJe& Yetleeveeced
efveHeCeees met$e:%eevese ieerleses met$e Oeve Demeleele
eesiemeeOevesle DemeCeejs ceveees DeleerJe cenJe-151
bjeefnle:#eeefvle
efmLelee%e-152
%eeveosJeebes Jewef ee:%eeveosJeebee ieerleeLe&evf eHeCeees Jewef e<e
Deepe&Jeeoer }#eCes:Deepe&Je -153
DeeeeeexHeemevee (iegYeeer) -154
egefelJe -155
mebveeme cnCepes keee
efJeHe} mebveeme-156
eg meJeiegCeeee HeefjHees<e
Keje mebveeme
Helee}er, eerke=<Ce Je %eeveosJe
mLewe& -157
DeHejes#eevegYetefleleer} Deemeve Je mLewe&
DeelceefJeefveen:ceneHeg<eebeer efJeeejmebHeoe-158
De<eoeiegCeebee Dee{eJee-159
DeelceefJeefveen Je eleenej-160
meceejesHe
Gvces<e:9-1
ieerlee:
2:54,56,57
11:55
12:13,14,17-19
13:7-11
%eevesejer:
13:184-367,461-505,656-660
18:1242-1244
Hee.ees.met.:
2:65
DeHe:
112,113
G=le:
Heb.meeleJeUskej:Heg<eeLe&yeeseOf eveer ieerleeerkee
eesiemeeOevee-1
140
Gvces<e:9-1::%eeveiegCe}#eCes-1
18)HejleJeees Deeke}ve Deeer ner Deje ekeejeer %eevemebHeeer

Demeueees eerke=<Ce meebieleele. cegceg#etbveer leer Deefpe&le kejCes
DeeJeeke jles.
::Gvces<e 9-1::
De%eeve}#eCes
DeeoeiegCe::::
meeOekeebeer iegCemebHeoe
Heg{er} efJeeejebee ceeieesJee IesCeeHetJeea pes eceefveece, DeenejefJenej,

DeeejCe F.es DeefOeke leHeeer}Jeej efJeJeseve efkeefkeeCeer DeeefCe efJees<ele:
ieerlee-%eevesejerle peeieespeeieer efJeKegj}s}s Deens, les cegUeletvee HeenCes
DeeHeuee ee mJeeOeeeemeeer Gefelee js}; les Heent ee. leeleer} meJe&e
leHeeer} %eevesejerle eceefveeceebleie&le mHe efveoxefe}s}e veme}e, lejer
leeleer} eceefveece, Deenej-efJenej-DeeejCe eebes yengleske JeCe&ve
meeOekeebmeeer Deeoe&Jele Deens. lemese efmeebmeeer lej leeleer}
ceeHeob[ebeer HeefjHetleea DeleeJeekee jles. cnCetve ne iegCemebHeosee efJemle=le
efJe<ee neleeUCes DeeJeeke Deens. efleke[s JeUt ee:
DeceeefvelJeeoer }#eCes
eLece eerieerlesee lesjeJee DeOeeeele eerke=<Ceebveer %eeveer Heg<eebeer

peer }#eCes meebefiele}er Deensle, leer Heent ee; les cnCeleele:
DeceeefvelJeceoefcYelJeceefnbmee #eeefvlejepe&Jeced~
DeeeeeexHeemeveb eeweb mLewe&ceelceefJeefveen:~~13-7~~
FeqveeLex<eg Jewjeieceven*dkeej SJe e~
pevcece=legpejeJeeefOeog:Keoes<eevegoe&veced~~13-8~~
DemeeqejveefYe<Je: Heg$eoejie=neefo<eg~
efveleb e meceefeeJeefceeefveesHeHeefe<eg~~13-9~~
ceefe eeveveeesiesve YeeqejJeefYeeeefjCeer~
efJeefJeeosemesefJelJecejeflepe&vemebmeefo~~13-10~~
DeOeelce%eeveefvelelJeb leJe%eeveeLe&oe&veced~
Slep%eeveefceefle eesece%eeveb eoleesveLee~~13-11~~
1) DeceeefvelJe (vecelee), 2) obYeetvelee (DeobeYf elJe), 3) Deefnmb ee,
4) #eeef v le ($epeg l ee), 5) #ecee (Deepe&Je), 6) ieg mes J ee
(DeeeeeexHeemeve), 7) HeeefJe$e (eewe), 8) efmLejlee, 9) Deelcemebece,
10) efJe<eeJewjeie, 11) efvejnbkeeefjlJe, 12) pevcecejCeeoeRes mcejCe
(Je ceeveJeer pevce meeLe&keer }eJeCeeeer yeger), 13) osneyeeyele Deveemeeer,
14) meceefeeJe, 15) Deveve YeieJeeer, 16) SkeebleJeemeeeer
DeeJe[ Je pevemebHekee&eer veeJe[, 17) DeOeelce%eeveeeer DeeJe[
lemese ee %eevemebHeeeree efJejesOeer }#eCeebveer ege Demes De%eeve

Demeles, peeee cegceg#etbveer leeie kes}e Heeefnpes. leer De%eeveefes
Deeer Deensle:
1) mevceeveeeer DeHes#ee, 2) oebefYekelee, 3) efnbmee, 4) ceveees
#eglJe, 5) kegef}HeCee, 6) iegesn, 7) efve}&ppeHeCee, 8) }esYe,
9) Yee[HeCee, 10) efeeees ebe}lJe, 11) ceee&oenervelJe,
12) efJe<eeemeeer , 13) HeefjJeejemeeer, 14) %eeveenbkeej,
15) pevcecejCeeee efJemej (Je eee osnele keueeCe keve IesCeeee
yegeree DeYeeJe), 16) JeeOe&keeeee efJemej, 17) YeeJeer DeeHeeeRee efJemej,
18) DeefJeJeske, 19) ie=nemeeer, 20) m$eer}Hb elJe, 21) mJeeLe&yeger,
22) Skeebleeeer veeJe[ Je 23) DeelceefJeeseer veeJe[ Je HejleJeoe&veeeer
DemeceLe&lee ner efes %eevesejerle De%eeve ee veebJeeves eke kes}s}er
Deensle. Demees.
DeceeefvelJeeoer }#eCes::::
Deelee ee meJe& %eeve Je De%eeve}#eCeebJej lesjeJee DeOeeeeletve
%eevesej pees ekeee ekeleele Je leeefveefcee DeeHeCeebme eebes pes efJemle=le
efJeJeseve HeenCeeme efceUles, efleke[s JeUt ee:
1)DeceeefvelJe
leNneR keJeCeWner efJe<eeeReW~ meece nesCeW ve es~
mebYeeefJeleHeCeeeW~ JeesPeW peseeb~~13-184~~
DeeefLe}eesefve iegCe Jeeefveleeb~ ceeveHeCeW ceeefveleeb~
eesieleseW esleeb~ He Deebieeb~~185~~
leQ iepeyepees }eies kewmee~ JeeOeW bOe}e ce=ieg pewmee~
keeb yeeneR lejleeb Je}mee~ oe}e pesJeeR~~186~~
HeeLee& lesCeW Hee[W~ mevceeveW pees meebke[s~
ieefjceWleW Deebieeke[s~ esJeesefe vesoerb~~187~~
DeceeefvelJe Je vecelee ee iegCeebeer JeeKee kejleebvee ceeG}er
cnCeles: keesCeeeer yejesyejer kejeJeer; ceessHeCee efceUeJee; DeeHe}s iegCe

JeeCe}s peeJesle; veebJe}ewekf eke JneJee; Deeer Fe lee ceveg<ee}e vemeles.
leeves kes}s}s cenlkeee& Je leeeer eesielee }eskeebee }#eele Deeueeme
lees ceevemevceeve ve DeeJe[Ceeje ceveg<e, HeejOeeves peeeele De[keJe}suee
njCeemeejKee le[He[t }eielees. HeesnCeeNee ceveg<eeeer HeeCeeleer}
YeesJeNeele De[keueeJej peeer ie[ye[ G[tve peeles, leeer }ewefkeke
Pee}e Demelee lee ceveg<eeeer ie[ye[ G[tve peeles. lee}e mevceeve
cnCepes mebke Jeeles Je lees DeeHeueeke[s ceessHeCee esTe osle veener.
eesiemeeOevee-1
141
Hetpelee [es}eb ve osKeeJeeR~mJekeereea keeveeR veeekeeJeeR~

ne Decegkee SsmeeR veesneJeer~ meWefe }eskeeb~~13-188~~
lesLe melkeejeeer ieeser~ keW Deeojeb osF&} Yeser~
cejCeWmeeR meeer~ vecemkeeefjleeb~~189~~
DeeHeCe SJe{s ceess Deenesle eeeer }eskeebvee DeeJeCener nesT vees
eemeeer lees o#e Demelees. }eskeebveer DeeHeuee}e HegpeeJes; leebveer ieee}s}er
DeeHe}er keerleea Ssketve Oeve JneJes; Demes lee}e Jeelee veener.
melkeejmeceejbYe Peeueeme, Deeojeves keesCeer vecemkeej kesueeme leeHes#ee
cejCee DeefOeke esemkej Deens, Demes lee}e Jeeles, eele keener
veJe} veener.
JeeemHeleeresefve Hee[W~ meJe&%elee peNneR pees[W~
Heefj Jesef[JesceepeeR o[s~ ceefncesYesCeW~~13-190~~
eelege& }HeJeeR~ cenJe nejJeeR~
efHemesHeCe efcejJeeR~ DeeJe[erves~~191~~
}ewefkekeeeeb Gsieg~ eem$eebJesjer Gyeieg~
GiesHeCeeR eebieg~ DeeLeer Ye~~192~~
lee}e Deieoer pejer ye=nmHeeflemeceeve meJe&%elee }eYe}er lejer
ceesHs eCee}e Ieeyeve lees De%eeveees Jes[ HeebIeve JeeJejlees. lees DeeHeuee
Debieeres eelege& eke nesT osle veener; G} }eskeebveer DeeHe}e Deveeoj
kejeJee cnCetve Jes[eeejner kejlees. lee}e veebJe}ewekf eke Pee}s}e DeeJe[le
veener. eem$eeexeer lee}e iees[er vemeles. ee meJeeSJs epeer Gieere mJemLe
jenCes nse lee}e Deefle efee Demeles.
peieW DeJe%eeefe kejeJeer~ mebyebOeeR meeseefe ve OejeJeer~
SsmeeR SsmeeR peerJeeR~ DeeJe[er yeng~~13-193~~
leUessHeCe yeeCeW~ DeebieeR efnCeeJees KeWJeCeW~
leQ leQefe kejCeW~ yenglekeefve~~194~~
ne peerleg vee veesns~ }eske keuHeer esCeW YeeJeW~
lewmeW peerCeW nesDeeJes~ SsmeeR Deeee~~195
Hew} ee}leg keeb veesnW~ keeR Jeejsefve peeleg Deens~
pevee Ssmeeb Yeceg peees~ lewmeW nesF&pes~~196~~
ceePeW DemelesHeCe }esHees~ veebJeHe nejHees~
cepe nesCeW JeeefmeHees~ Yetlepeele~~197~~
SsmeeR peseeeeR veJeefmees~..~~198~~
}eskeebveer DeeHe}s cnCeCes ceveeJej IesT vees; meeseNeebveer DeeHeuee}e
eUtve eeJes; Deeer leeee ceveele Heej Fe Demeles. peeeesies
DeeHeueeke[s keceerHeCee esF&} Je }eske DeeHeuee}e leg mecepeleer}
Deee ke=leer lees DeeJepe&vt e kejlees. }eskeebee erves DeeHe}s peerCes Flekes
#eg JneJes keer ne peie}e keer ces}e eeeer leebvee efKepeieCeleerner vemeeJeer,
Demes lee}e Jeeles. DeeHeuee Debieer Dekele=&lJe Flekes DemeeJes keer DeeHeCe
keener pejer kes}s lejer JeeNeeee Jesieeves {ke}}e peeCeeje ceeCetme pemee
mJele: ve ee}leener }eskeebvee ee}}s}e efomelees, lemes eesieeeesieevese les
keee& Ie[}s Demes }eskeebvee YeemeeJes; DeeHe}s DeefmlelJe }eskeebee

vepejsDee[ JneJes; veebJeHe efe}ke jent vees; eeefCecee$eebveer, meieeebveer
DeeHeuee}e #eg}ke mecepeeJes, Demes lees veJeme kejle Demelees.
SkeeblemesJeve
.........~ pees efveleg Skeeblee peeleg peees~
veecesefe pees efpees~ efJepeveeesefve~~13-198~~
Jeeet DeeefCe leseeb He{sb~ ieieveWefme yees}eW DeeJe[s~
peerJeW eeCeW Pee[W~ Heef{ebleeR peseeb~~199~
}eskeebceOes DeeHe}s mleesce ceepet vees cnCetve lees efvele Skeeble

mesJelees. Jeveees veebJemege lee}e veJepeerJeve osles; Jeeet leeee efce$e Demelees;
lee}e Deekeeeeeer mebYee<eCe kejCes efee Jeeles; Je=#eeoer lej lee}e
peerJeeYeeJeees meesejs Jeeleele. legkeejece cenejepeebveer cnueeeceeCes
Je=#eJe}er Deecneb meesejW JeveejW~ Heef#eCeer megmJejW DeeUefJeleer~~...
Deeer leeeer Debleee&ceereer Je=eer Demeles.

efkebyengvee SsmeeR~ efevnW pesee osKemeeR~
peeCe leseeb %eeveWmeeR~ mespe peen}er~~13-200~~
HeQ DeceeefvelJe Heg<eeR~ leQ peeCeeJeW FneR efce<eeR~
Deeeleeb DeobYeeefeeeb Jees}KeermeeR~ meewjmeg osJeeW~~201~~
ner }#eCes Debieer yeeUieCeeNee Heg<eeeeer DeceeefvelJe JeemleJe
kejle Deens, ns DeesUKeeJes. efkebyengvee %eeveeee yeepesJej lees Heng[}s}ee
Deens, Demes cn}s lejer ee}s}, Demes %eevesej meebieleele.
ner }#eCes efpe%eemet meeOekeebee ceveeJej veer efyebyeJeeJeerle cnCetve
Heg{s les leeefJe JeeieCeeNee, ceevemevceeveeeer nebJe DemeCeeNeebes HeCe
JeCe&ve kejleele:
leNneR mebYeeJeveW efpeeW~ pees ceeveeeer Jeeg Heens~
melkeejW neses~ lees<eg peseeb~~13-656~~
ieJeX HeJe&leeeer efeKejW~ lewmee cenJeeJeefve veglejs~
leseebeeb eeeR Hegjs~ De%eeve Deens~~657~~
}eskeebveer DeeHe}e Deeojmelkeej kes}e leje pee}e
peieueemeejKes Jeeles; HeJe&leefeKejs peeer meowJe GVelee Demeleele,
leeer peeeer ceeve ceeveerHeCeeves leee jenles; pees keOeerner vece nesle
veener; leeeeeeer De%eeve Jemeles.
%eeveosJeebveer ceeveerHeCe Je DeceeefvelJe Deee HejmHejefJejesOeer
iegCeefJees<eebee efveHeCeeejs meeOekeebee Deeoe& kemee DemeeJee eees
Gece ceeie&oe&ve kes}s Deens.
2)DeobefYelJe (obYejeefnle)
ee iegCeees JeCe&ve kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:

..Deeleeb DeobYeeee Jees}KeermeeR~meewjmeg osJeeW~13-201~~
leNneR DebefielJe SsmeW~ }esefYeeeeW ceve pewmeW~
peerJeg peeJees Heefj vegcemes~ sefJe}e sJees~~202~~
eesiemeeOevee-1
142
leseeHejer efkejerer~ Heef[}ener eeCemebkeer~

Heefj megke=le ve ekeer~ DeebieW yees}W~~203~~
Ke[eCeW Dee}e Heevne~ He}Jeer pesJeeR Depe&gvee~
keeb jens HeCeebievee~ Jeef[}HeCesb~~204~~
Dee{eg Deebleg[s Dee[Jeer~ ceie Dee{elee nejJeer~
vee leNneR keg}JeOeg }HeJeer~ DeJesJeebleQ~~205~~
vee vee ke=ef<eJe}g DeeHeg}W~ HeebIegjJeer Hesefj}W~
lewmeW Peebkeer efveHepe}W~ oeveHegCe~~206~~
%eevesej meebieleele keer Deelee DeobYe cnCepes keee les DeesUKelee
eeJes cnCetve leeeer }#eCes Hene. }esYeer ceveg<e peerJe ies}e lejer DeeHeuee
Oeveeee eJeefkeeCee meebiele veener. leeeeceeCes DeobYeer ceveg<e Deieoer
eeCemebke pejer Dee}s lejerner DeeHe}s HegCekece& Jeeesves efkebJee KegCeebveer
keeevesner eke kejle veener. peeer Kees[eeU ieee Heevne eesjles;
Jesee DeeHe}s Jee }HeJeles; efyeke emebie esleee Dee{e ceveg<e Debieeres
ceessHeCe }HeJetve oerveJeeCesHeCe pemes oeKeJelees; keg}JeOet pemes DeeHe}s
DeJeeJe Peebketve Demeles; DeLeJee peefceveerle Hesj}s}s yeer eslekejer ceeleerves
pemes Peeketve sJelees; leeeeceeCes DeobYeer ceveg<e DeeHeuee neletve Pee}s}s
oeve-HegCe F.kece& eke nesT osle veener.
Jeefj Jeefj osn ve Hetpeer~ }eskeeleQ ve jbpeer~
mJeOece& JeeiOJepeerb~ yeebOees vesCeW~~13-207~~
HejesHekee ve yees}W~ ve efcejJeeR DeYeeefme}W~
ve ekes efJeketb pees[}W~ mHeerleermeeer~~208~~
DebieYeesieeke[s Heeneleeb~ ke=HeCeg DeeJe[s~
SNnJeeR Oecee&efJe<eeeR Lees[W~ yeng ve cnCes~~209~~
IejeR efomeW meebke[~ osneReer Deeeleer jes[~
Hejer oeveeR peseeb nes[~ megjlebmeer~~210~~
Demee ceveg<e mJele:ee osn iebOe-ceeUeefUs eebveer Yet<eJetve Iesle
veener; keejCe leecegUs ne HegCeJeeve Deens, Deeer }eskeele peeefnjele
nesCes lee}e vekees Jeeles. lees }eskeebvee jbpeJeCeemeeer eem$eeoeRJej
eJeeve kejCes F.efce<eebveer mJele:}e eke kejle veener; mJele:ee
Oecee&ejCeeeer iJeener efcejJele veener; kes}s}e GHekeej yees}tve oeKeJele
veener; DeeHeCe kes}s}e DeYeeme efcejJele veener; Jeepe&ve kejCeemeeer
Je eercebleer efceUJeCeemeeer lees DeeHe}er efJeee JeeHejle veener; mJele:ee
osnefJe<eeke yeeyeer HegjJeCeele lees ke=HeCeeHes#eener ke=HeCe Demelees; Hejbleg
Oecee&Le& keeee&meeer Deefle Goej Demelees. leeee Iejele meJe& Jemletbeer
JeeCe Deensmes efomeles. leees ejerjmege jes[ efomeles. megKeJemlegHeCeeeer
keesCeleerner KetCe leeeeke[s megyeee Demetvener efomele veener. Demes Deme}s
lejer oele=lJeele cee$e leeeer keuHeJe=#eeeere yejesyejer nesT ekeles.
efkebyengvee mJeOeceea Lees~ DeJemejeR Goe~
Deelceeex eleg~ SNnJeeR Jes[e~~13-211~~
lees mJeOecee&es Hee}ve Deleble o#elesves kejlees Je leeeerleLe& Kee&

kejCeeme ceeies Heg{s Henele veener. Hee DeOeelceeee& kejleebveee leeee
Debieereer efJeee eke nesles. SjJeer cee$e lees efveJJeU Jes[eKegUe DemeeJee
Demes efomeles.
kes}eReW o}Jee[W~ n}tb Heeske} DeeJe[s~
Heefj He}ewefveeeb iee{W~ jmee}g pewmeW~~13-212~~
keeb cesIeebes Deebie Peer}~ efomeW Jeejewefve pewmeW peeF&}~
Heefj Je<e&leer veJe}~ IeveJe leQ~~213~~
lewmeeb pees HetCe&HeCeeR~ Heeneleeb Oeeleer DeeeCeer~
SNnJeeR leNneR JeeCeer~ leesefe eDees~~214~~
ns Demees Feeb efevnebee~ veveeeg eeeR peseeb~
peeCe %eeve leseebefeeeb~ neleeb e{}W~~215~~
HeQ ieeb DeobYeHeCe~ cnefCele}W leQ ns peeCe~...~~216~~
kesUHeg} HeeskeU efomeles. Hejbleg les HeU}s keer cee$e leees YejerJe
Je jmeeU keseele Heeblej nesles; JeeNeeves menpe efJemketve peeleele
Flekes efJejefJejerle Demes {ie Demeleele, HeCe leeletvee Ieveoe Deeer
Hepe&veJe=er nesles; leeeeceeCes lee obYenerve HegCeelceele Flej meJe&
ieeser leeskeee efomeuee lejer leeee Debieer HetCe&lJeeee KegCee Flekeee
HegjsHetj yeeCe}suee Demeleele keer lee Heentve efpe%eemetbes DeeefCe cegceg#etbes
Deble:kejCe HetCe& le=Hle JneJes. ee efevnebee HeefjHees<e peeeele Pee}s}e
Demelees lees, ns Depe&gvee! DeobYeeeer }#eCes eke kejCeeje HetCe&
%eeveer nese.
DeeefCe mJeOecee&eer ceebie}er~ yeebOes Jeeeseeb efHebHe}eR~
TefYe}eb pewmeeb osT}eR~ peeCeewefve kegbee~~13-658~~
Iee}eR efJeeseeb Hemeeje~ metes megke=leeeeb [ebieesje~
kejer lesleg}W ceesnjeb~ mHeerleerefeeeb~~659~~
Deebie JejerJejer eeea~ peveebleQ DeYeefe&leeb Jebeer~
lees peeCe Heeb De%eeveeeer~ KeeCeer SLe~~660~~
DeeHeuee neletve kes}suee Oecee&eer pees mJecegKeeves meowJe mlegleer
kejle Demelees; ceesjes} pemes osJeeJeve melele Jeejle Demeleele, leeeceeCes
pees DeeHeuee efJeesee efHemeeje meJeevee Heg}Jetve oeKeJele Demelees; pes
keener leeeeke[tve nesles, les meJe& pees keerleea efceUJeCeemeeere kejlees;
pees kes}suee HegCekecee&ee [ebieesje DeeHe}e DeeHeCee efHele peiee}e
meebiele Demelees; meJeeie Yemceeves ee&tve pees }eskeebHeg{s DeeHeCe Oeeefce&ke
Demeueeee yeneCee kejlees; Demee ceveg<e meeOekeeves kemes vemeeJes, leees
cetefle&ceble Hee nese. lees oebefYeke ie=nmLe cnCepes De%eeveeeer
KeeCee Demelees.
efJemle=le efveHeCe::::
%eeveosJeebeer efveHeCeeceeieer} Yetefcekee
eeveblej %eevese Deefnbmesyeeyele efJeJeseve kejCeeke[s JeUleele. les

yejse efJemle=le Deens. efleke[s JeUCeeHetJeea ee meJe& efJe<eeees meebieesHeebie
ye=nle efJeJeseve kejCeeceeieee leebee Gse HeenCes eesie js}.
eesiemeeOevee-1
143
pee DeesJeebletve les DeeHe}e ne Gse eke kejleele, lee DeesJee

Skee ekeejs leebee ebLeeceeieer} Yetecf ekesJejner ekeee ekeCeeNee Deensle.
cnCetve cn}s lej Lees[s efJe<eeeblej kevener efleke[s eLece JeUt ee.
veblej eceevegmeej Deefnbmee ee efJe<eeeJejer} DeesJee DeeHeCe HeenCeeje
Deenesle. Demees.
%eevese keee cnCeleele, les Sskee:
SsmeW cnefCele}W osJeW~ leQ yees}W SkeW meebieeJeW~
Heefj Heebke}e ns GHemeeneJeW~ legcner cepe~~13-313~~
cnCee} efnjJeW eeb iegb~ efJemejs ceeieer} ceesnj Oeb~
keeb Jeejs}iesb HeebefKe~ ieieveeR Yejs~~314~~
lewefmeeeb esceeefeeeb mHetleea~ HeebJeef}eeb jmeJe=eer~
JeenefJe}e celeer Deebke}svee~~315~~
%eeveosJe eesleebvee meebieleele: osJeebveer cnCepes eerke=<Ceebveer Deefnmb ee
ee kesJeU Skee eyoele pes Jee kes}s les Lees[keeele meebieCeeSsJepeer
ne %eeveosJe efkeleer ye[ye[lees Deens Demes legcner eesles cnCee}. legcne}e
Jees} keer efnjJee eeje Heeefn}e keer iegjs peeer lees efJe<eejer Deme}e lejer
ceeie}eHeg{}e efJeeej ve kejlee leeeeJej legtve He[leele; efkebJee HebKe
Heg}s}s HeebKe pemes DeeHeuee kegJeleeree efJeeej ve kejlee Jeeje efHeTve
veYeele Gbe Gbe mJebo efJen Heenles; lemeee ne efveHeCe kejCeeee
Yejele jmeJe=eeRvee yenj esTve Yeeve efJemeve celeer}e megeleer} les DeeefCe
DeeJe[leer} lemes e}eHe kejle meg}e Deens.
leNneR lewmeW veesnW DeJeOeeje~ keejCe Deens efJemleejeb~
SNnJeeR Heo leNneR De#ejeb~ efleneResefe~~13-316~~
Deefnbmee cnCeleeb Lees[er~ Heefj leQefe neses GIe[er~
peQ }eserpeleer kees[eR~ celeebefeeeb~~317~~
SNnJeeR eeHleW celeeblejW~ LeebleJetefve DeebieYejW~
yeesef}pew} leQ ve mejs~ legcneHeemeeR~~318~~
HeCe ns meppeveebvees! Kejse lemes keener HeCe veener. Deefnbmee ns
Heo Deens Hee leerve De#ejer! HeCe lee Heoeee SJe{e efJemleej keve
meebieCeeceeies meyeU keejCe Deens. efomeleebvee mJeuHeee JeeCeeNee ee
eyoeee DeLe& keve meebieleebvee celeeceleebee ceese ie}ye}e ceepe}s}e
Deens. lee celeceleeblejebee efveoxener ve kejlee pej ceer ceePese cele legcneJej
}eo}s lej les legcne}e Deefpeyeele eCeej veener.
jlveHeejefKeeebef eeeb ieebJeeR~ peeF&} ieb[keer leNneR mees[eJeeR~
keeeqcejeR ve kejeJeeR~ efce[ieCeW peQ~~13-319~~
keeFmeeb Jeemegb keeHegje~ cebo pesLe DeJeOeeje~
efHeeeeb efJekeje~ efleeW meeleW~~320~~
cnCeewefve FeW meYeW~ yees}kesHeCeeesefve #eesYeW~
}eiemej ve }Yes~ yees}eb eYeg~~321~~
jlveHeejKeebee ieeJeele ieb[keer efeUs}e keesCe yejs efJeeejer}!
jlves meceesj Demeleebvee keebesee mHeefkeeke[s keesCe }#e osF&}! pee
efkeeCeer keeHejeee HeefjceUmege cebo mecepe}e peelees, lesLes keeHetj cnCetve

Ge Jeemeees Heer keesCe yejs efJekele IesF&}! cnCetve legceeemeejKee
peeCekeej Deee eesleebHeg{s ceer pej Jeeeele ye[ye[ efkeleerner kes}er lejer
efleee keener lejer }eie }eies} kee!
meeceevee DeeefCe efJeesKee~ meke}s keerpew} osKee~
leNnerb keeveeeseeb cegKee-~ ke[s vesee} vee legcner~~13-322~~
ebkesesefve ieo}W~ peQ eg ecese cew}W~
leQ ceeiegleeb HeeT}eR He}s~ DeJeOeeve esleW~~323~~
Deefnbmesyeeyele peer Flej celes Deensle Je eerke=<Ceebes pes mJecele
Deens, leebeer kee}Jeekee}Je nesF&} Demes pej ceer keener yees}}es lej
legcner leeeeke[s }#e osCeej veener. eesKe eg efmeebleHeer megJeCee&Jej
pej ebkesee ceU pecet efo}e, lej eewkeme ceveg<eees DeJeOeeve KeNee
efmeebleeJej jCeej veener.
keeb keefve yeeyegef}eseer yegbLeer~ pe}W efpeeW eleeR~
leseebefe Jee Heeneleer~ nbme keeF~~324~~
keeb DeYeebHew}erke[W~ esle eebefoCeW kees[W~
leQ ekeesj eebegJe[W~ Ge}leer vee~~325~~
lewmeW legcneR Jeeme ve Heene}~ ebLeg vesIee Jejer keesHee}~
peNneR efveefJe&Jeeo veesns}~ efveHeCe~~326~~
ve yegPeefJeleeb celeW~ ve efHes Dee#esHeees }eieleW~
leQ JeeKeeve peer legceleW~ pees[tefve ves oer~~327~~
peU pejer eg Deme}s HeCe leeeeJej esJeeUs meebe}s}s Deme}s
lej lee HeeCeeJej nbme keOeer lejer Glejleer} kee! eeboCeeeer DeeJe[
Deme}s}s ekeesjmege DeYeeDee[ o[}suee ce}t} ekeeeeee ebeke[s
eeWe GIe[tve Heenee}e leeej vemeleele . pej ceer efveefJe&Jeeo DemeCeejs
efveHeCe kes}s veener, lej legcner ceePee yees}Ceeke[s }#e lej osCeej
veenere; G} ee ebLeeee mJeerkeej kejCes lej jenese, HeCe ceePeeJej
keesHee}! ieerlee efveHeCeeee efveefceeeves legceee megKeo menJeeme eeHle
JneJee ner ceePeer Fe ceer pej meJe& celeebes Je Dee#esHeebes efvejekejCe ve
kejlee ieerlesJej JeeKeeve kes}s lej meHeU nesCeej veener.
DeeefCe ceePeW lebJe DeeIeJeW~ eLeve SCeWefe YeeJeW~
peQ legcneR mebleeR nesDeeJeW~ mevcegKe meoe~~13-328~~
SNnJeeR leNneR meebeeskeejW~ legcneR ieerleeLee&eW meesF&js~
peeCeewefve ieerlee peerJemejW~ Oeefj}er efceeeb~~329~~
peQ DeeHeg}s meJe&mJe osee}~ ceie FewleQ mees[Jetve vesee}~
cnCeewefve ebLeg veesns Jees}~ meebeefe ns~~330~~
keeb meJe&mJeeeeb }esYeg Oeje~ Jees}eree DeJns keje~
leNneR ieerles cepe DeJeOeeje~ Skeefe ieleer~~331~~
legcner mebleebveer vesnceer ce}e mevcegKe jeneJes, eee Skee Gseeves
ceer ne ebLe kejle Deens. legcner ieerleeLee&es Glke= peeCekeej Deenele,
ns cece& peeCetve ceer ieerles}e peeCeerJeHetJe&ke Oeve sJe}s Deens. ceer Dees}erme
eesiemeeOevee-1
144
cnCetve sJe}s}er DeeHe}er ieerlee Hejle efceUeJeer Demes pej legcne}e Jeele
Demes}, lej legcees meJe&mJe Demee pees ieerleeLe&, lees legcner ceePee ee
ebLeele eke kejJeeJee DeeefCe ieerles}e mees[Jetve IeeJes Deeer ceePeer Fe
Deens. pej legcner DeeHeueepeJeUer} ieerleeLe&Heer Oeveeee }esYe Oeve
ceePee ee ebLeele GCeerJe jent ee} lej legceeer ieerlee ceePeepeJeUe
jener} Je legcne}e leer Hejle efceUCeej veener!
efkebyengvee cepe~ legceefeeW ke=HeseW keepe~
efleeW}eieeR Jeepe~ ebLeees kes}s~~13-332~~
leNneR legcneb jefmekeebpeesies~ JeeKeeve eesOeeJes }eies~
cnCeewefve celeebieW~ yees}es s}es~~333~~
lebJe keLes Heme peen}e~ }eskeeLe&g otjer ies}e~
keerpees #ecee ee yees}eb~ DeHelee cepe~~334~~
legceeer ke=Hee efceUeJeer ee Gseevese esefjle nesTve ceer ne ebLe
kejCeeme eJe=e Pee}es Deens. legceeemeejKee eesKeboU jefmekeebvee
DeeJe[s} Demese efveHeCe kejCeemeejKes efJe<ee efveJe[tve yees}eJes }eieles.
cnCetve DeefnbmesefJe<eeke celeebee Hejece<e& IesCeeme ceer Gege Pee}es. les
kejle Demeleebvee ns efJeJeseve Flekes efJemle=le Pee}s. leeeer cepe }skeje}e
#ecee kejeJeer.
DeeefCe IeebmeeDeebleer} nj}g~ Hesef[leeb }eies Jes}g~
leQ ot<eCe veesns Ke[}g~ meeb[eJee keeR~~13-335~~
keeb mebJeeesjeb egkeefJeleeb~ efoJeme }eie}ereeb ceeleeb~
keesHeeJes keeR peerefJelee~ efpeleeCeW keerpes~~336~~
Heefj eeJejer} ns veesns~ legcner meeefn}s leQefe yejJeW~
Deeleeb DeJeOeeefjpees osJeW~ yeesef}}W DeeF&meW~~337~~
DeVeeee Ieebme iees[ }eiele Demeueeves leele pejer Ke[e }eie}e
lej lees kee{tve eketve lees Ieebme Keeleele. Jeesleer} eesjebvee egkeJetve
esleebvee ceg}e}e Iejer HejleCeeme JesU Pee}e lej ceelee keener leeeeJej
keesHele veener. lej Deefj U}s cnCetve leeeeJeve efvebye}esCe GlejJetve
ekeles. lemese ceePes ns efveHeCe eflelekes efveoex<e veme}s lejer legcner
meblemeppeveebveer ceesee Goej Deble:kejCeeves leele}s meieUs oes<e menve
kes}sle. lej Deelee eerke=<Ce keee cnCee}s les yeIet ee; Demes eer%eeveosJe
DeeHeueeke[s keceerHeCee Iesle cnCeleele.
meceer#ekeebvee %eeveosJeerle peer JesieJesieee efveefceeeves HeeuneUerke
Deeer JeeCeeee mebYeJe Deme}s}er DeesJeerjevee efometve esles, leeceeieer}
eer%eeveosJeebee Jejer} YeeJe Je mHeerkejCe ebLeesceer Jeeekeebveer Je
erkeekeejebveermege pej }#eele Iesle}e Heeefnpes. %eeveosJeebee ne
efkeesve Oeeveer sJetve %eeveosJeeree DeYeeme kesueeme efpe%eemetbvee ee
ebLeees Kejs Deeke}ve nesCeeme ceole nesF&}, Demee efJeeeme eke
keve Deelee Heg{er} DeefnbmeeefJe<eeke efJeJeseveeke[s JeUt ee:
3)Deefnmb ee::::
DeefnbmesefJe<eeke Deve celes
Deefnbmesyeeyelees efJeJeseve %eeveosJeebveer lesjeJee DeOeeeeleer} DeesJeer

e. 216 les 338 eeletve kes}s}s Deens. GCeeHegNee 120 DeesJeeletve
eer%eeveosJe Deefnmb eseJf e<eeeree HetJe&ceerceebmeke, pewveeeee& DeeefCe Flejebee
celeebee Hejece<e& IesTve veblej eerke=<Ceebes cnCepes mJele:me YeeJe}s}s
DeefnbmesefJe<eeke cele eke kejleele. %eeveosJeebveer veeWo Iesle}s}er
DeefnbmesefJe<eeereer JesieJesieUer celes Je efJeeej Demes Deeensle. HetJe&ceerceebmeke
celeeyeeyele les cnCeleele:
HetJe&ceerceebmee
..Deelee DeeF&ke KetCe~ Deefnbmeseer~~13-216~~
leNneR Deefnbmee yengleer HejeR~ yeesef}}eR Demes DeJeOeejeR~
DeeHeg}e}eb celeeblejeR~ efveefHeleeb~~13-217~~
Heefj leQ SsmeeR osKee~ pewmee Keeb[tefveeeb eeKee~
ceie leseeee yeg[gKee~ kegbHe keerpew~~218~~
keeb yeeng lees[esefve efJekeerpes~ ceie Yegkeseer Heer[e jeefKepes~
vee vee osTU cees[ewefve keerpew~ Hees}er osJeeb~~219~~
lewmeer efnbmeeefe keefve Deefnbmee~ efveHepeefJepes ne Ssmee~
HeQ HetJe&ceerceebmee~ efveCeex kes}e~~220~~
eerke=<Ce cnCeleele,Deelee Deefnbmee cnCepes vekekeer keee les Sske.

Depe&gvee! DeeHeeHe}er celes eke kejleebvee Deveskeebveer Deefnbmeseer Deveske
ekeejs JeeKee kes}er Deens. HetJe&ceerceebmekeebee efveCe&e Sske. SKeeee
Pee[eee Heebee lees[vt e leebese leeee yeg[KeeYeesJeleer kegb HeCe kejeJes;
efkebJee Yegkeseer Heer[e efveJeejCeemeeer DeeHe}ee yeent lees[tve leees ceebme
efJekeeJes; osTU cees[tve leeeee kees leeeekejlee GYeejeJee; Deee
ekeejes leebes cele Deens. les cnCeleele keer efnbmee kesueevese Deefnbmeses
Hee}ve nesles.
es DeJe=<eresefve GHeJes~ ieeo}W efJee DeeIeJeW~
cnCeesefve Hepe&ves<er kejeJes~ veevee eeie~~13-221~~
lebJe eflees Fereeb yeg[eR~ Heegefnbmee jeske[er~
ceie Deefnbmeseer Le[er~ keQeeR efomes~~222~~
Hesefjpes vegmeOeer efnbmee~ lesLe GieJes} keee Deefnbmee~
Heefj veJe} yeeHee efOebJemee~ ee eeef%ekeebee~~223~~
GoenjCee eeees lej Hepe&veserese Ies. Yetlecee$eebes DeJe=erves
pes ne} nesleele - pee eelevee nesleele, lee otj JneJeele cnCetve Je=<ermeeer
ne e%e kejeJeeeee. HeCe lee e%eele Heetbee cee$e efyeveefokekele yeUer
eeeee, Deeer lee HetJe&ceerceebmeke eeef%ekeebeer Deefnbmeseer efceleer Deens.
Depe&gvee! efnbmee kejCeeNee ke=leeletve Deefnbmeses Hee}ve nesCes kemes ekee
Deens! efnbmee Hesve keOeerlejer leeletve Deefnbmee GieJes} kee! HeCe
HetJe&ceerceebmekeebes Demes pes cele Deens, les ceesse veJe}eF&es Deens.
eesiemeeOevee-1
DeeegJexo
145
- efke[s F.kee{tve eketve ceie les Oeeve keese Keeleele. HeCe les HeeCeer
ieeUleebvee leele}s efkeleerlejer met#ce peerJe He[keeele De[ketve cejleele.
leele}s Deveske peerJe HeeCeeJeeetve peiet ekele veenerle, lesner le[He[tve
cejleele. lemese DeVe keese Keeueeves les ve HeeueecegUs Deblejelceeme
og:Ke Heesneseles! efnbmee UeJeer cnCetve leeveer kes}s}er Deeer ner ke=les
HeCe efnbmeelcekee jleele.
Denes Jemeleerb OeJe}ejW~ cees[tefve kes}W osT} osJnejs~
veeieewefve JesJnejW~ ieJeeboer Ieele}er~~13-230~~
cemleke HeebIegjefJe}W~ lebJe le}JeeR GIe[W Heef[}W~
Iej cees[ewefve kes}W~ ceeb[Je Heg{W~~231~~
vee vee HeebIegjCeW~ pee}tefve pewmeW leeHeCeW~
pee}W DeebieOegCeW~ kegbpejeeW~~232~~
yew} efJekeewefve ieese~ Hegbmee }eJeesefve yeebefOepes ieebeb~
Feeb kejCeeR keeR ese~ keeF nbmees~~233~~
Jeme}s}er Iejs cees[vt e leebHeemetve osTU yeebOeeJes; }eskeebvee }gyee[tve
DeVeme$es Iee}eJeerle; efejesYet<eCe cnCetve kecejses vesmeles Jem$e kee{tve
[eskeee}e ieg[
b eUeJes; Iej cees[vt e leeHeemetve ceeb[Je GYeejeJee; Leb[erHeemetve
yeeeJe JneJee cnCetve HeebIeCes peeUtve leebeer Tye IeeJeer; Debie OegJeeJes
cnCetve SKeeee neerves HeeCeeSsJepeer meeW[sves DebieeJej efeKe}e G[Jetve
IeeJee; yew} efJeketve lee Heweebveer leeeemeeer ieese yeebOeeJee; HeesHee}e
mees[tve efoueeveblej leeeemeeer efHebpeje DeeCeeJee; DeefnbmeeJeeeebee
Deee leNnsee lee ceke&ese Heentve nmeeJesmes Jeeles.
DeeegJexoeeer peerJej#eCeHeer Deefnbmee HeCe efnbmee kejCeeJeje

DeeOeej}s}er Deens, leeyeeyele %eevese cnCeleele:
DeeefCe DeeegJexogner DeeIeJee~ eeefe ceesnjeb Heeb[Jee~
peQ peerJeekeejCes kejeJee~ peerJeIeeleg~~13-224~~
veevee jesieer Deene}}er~ }es}leer YetleW osefKe}eR~
leQ efnbmee efveJeejeJeseeb kes}er~ efeefkelmee keeR~~225~~
DeeefCe Depe&gvee! DeeegJexo leesmege ee eeef%ekeebmeejKeee Deens.
Skeeee peerJe JeeeJeCeemeeer leele peer Deew<eOes Deensle, leer ogmeNee
peerJeebee Ieele kevee efme nesleele. veevee jesieebveer meb$emle Pee}suee
Yetleebeer leeHeemetve nesCeejer peerJeefnbmee UeJeer cnCetve lej DeeegJexoeeer
efeefkelmee Deens.
lebJe efeefkelmes Heefn}W~ SkeeeW kebo KeCeefJe}W~
Skee GHe[efJe}W~mecet} meHe$eeR~~13-226~~
SkeW Dee[ cees[efJe}er~ Depebieceeeer Kee} kee{efJe}er~
SkeW ieYeeA Gke[efJe}er~ HegeceepeeR~~227~~
Depeelee$eg leJejeb~ meJeeieeR osJeefJe}ereeb efejeb~
SsmeW peerJe IesTefve OevegOe&je~ keesj[s kes}s~~228~~
DeeefCe pebieceener nele~ }eTefve kee{}W efHee~
ceie jeefKe}W efeCele~ DeeefCeke peerJe~~229~~
lee efeefkelmeeeem$eevegmeej Deew<eOeeespevee kejleebvee keener Pee[ebes
kebo KeCetve kee{leele; lej keener Pee[s cetUebmeke Je Heeveebmeke
GHeleele; keeneRee yegOb ee lees[vt e lees Deew<eOeermeeer JeeHejleele; lej keener
%eeveseebes mJecele
Je=#eebeer mee}e mees}tve Iesleele; HeUs osCeeee DeJemLesle Deme}s}s
ee meJe& DeesJeebJeve SkeJeej pejer DeeHeCe vepej efHejJe}er lej
ieeYes #eejebeer Hegs osTve Gke[Jeleele. meJeeeleer efveJezj YeeJe DemeCeeNee
leJejebee meJeeieebJej efejs osTve leebee eerke kee{tve Deew<eOeer leeej ceeG}erbveer veblej eerke=<Ceebes cnCetve pes DeefnbmeeOecee&efJe<eeer ceveesiele
kejleele. Demes keve lee Je=#eebee peerJevejme DeeJetve leebvee eg<ke meebefiele}s Deens, les menpe mecepes}. les cnCeleele:
SJeb efnbmeeefe Deefnbmee~ kece&keeb[eR ne Ssmee~
keve mees[leele. eeefCecee$eebesmege ne}ne} keve leebeeHeemetve
efmeevleg megcevemee~ Jees}Kes letb~~13-236~~
jmeeeves efme kejleele. ns meJe& keeemeeer, lej jesieebveer pepe&j Pee}suee
Heefn}W Deefnbmeses veebJe~ DeecneR kes}s pebJe~
ceeveJe eeCeebes ne} keceer JneJesle cnCetve!
lebJe mHetleea yeebOe}er nebJe~ FeW celeeR~~237~~
pewveeeee&
leNneR kewmesefve eeebleQ iee}eJeW~ cnCeewefve Heef[}W yees}eJeW~
HetJe&ceerceebmeke Je DeeegJexoere efeefkelmeeHeleer eeleer }
SjJeeRefe legJeebner peeCeeJeW~ Ssmeeefe YeeJees~~238~~
DeefnbmeeefJe<eeke efJeeejebee Hejece<e& IesleueeJej %eevesej DeefnbmeeJeeoer
yengle keefve efkejerer~ neefe efJe<eees Fes ieeser~
Flej pewveeeeeeeer Deefnmb ee keesCelee esCeereer Deens, les meebieleele. %eevese cnCeleele:
SNnJeerb keeb Dee[JeeeR~ OeebefJepew}~~239~~
SkeeR Oecee&efeeeb JeenCeer~ iee}tb Deeoefj}W HeeCeer~
HetJe&ceerceebmee, DeeegJexo Je Flej celeebee Hejece<e& IesleueeJej %eeveosJe
lebJe iee}efleeeb Deene}Ceer~ peerJe ces}s~~13-234~~
leebeer ieCevee kece&keeb[ele kejleele. les cnCeleele: efnbmes}ee ns
Ske ve Heeleerefe keCe~ FeW efnbmeseW YesCe~
kece&keeb[er Deefnbmee Demes ieeW[me veebJe yene} kejleele. Deefnbmeses ceer
lesLe keoefHe&}s eeCe~ nWefe efnbmee~~235~~
keener }eske - pewve eleer F.HeeCeeejs Heesele peblet peeTve efJeJeseve kejCeeme megJeele kes}er, lesJnebe ceePes }#e ee celeebke[s
leebeer efnbmee nesT vees cnCetve HeeCeer ieeUtve efHeleele. lemese DeVe JesOe}s ies}s. keejCe ner celes leepee Demeueeves leebee efveoxe keve
efepeJeleebvee leeleuee peerJeebeer efnmb ee nesT vees cnCetve leele}s peerJepeblet leeleer} efJemebieleer ner oeKeJeCes Yeeiee nesles. ns Depe&gvee! let ceePee ne
eesiemeeOevee-1
146
lees ke=Heseer Jeeg keefjleg~ leQ efoeeefe mvesnW Yeefjleg~

YeeJe peeCetve Ies. cnCepes ee Dee[ceeiee&ee efJe<eeeJej ceer SJe{s efJeJeseve
peerJeele}eR DeebLeefjleg~ DeeHeg}e peerJeg~~13-249~~
kee kes}s, les leg}e keUtve esF&}.
Ssefmeeeb peleveeb~ ee}Ces peseeb OevegOe&je~
DeeefCe mJeceleeefeeeb efveOee&je~ }eieewefveeeb OevegOe&je~
nW DeefveJee&e HeefjceeCee~ Hegefjpesvee~~250~~
eeHleeb celeeblejeb~ efveJexeg keerpew~~13-240~~
lee meeveguee peerJeebpeJeUtve peeleebvee lees leebeeJej DeeHeuee
SsmeeR ns DeJeOeejeR~ efveefHeleer Hejer~
ke=Heeeree Je<ee&Je kejle leebeeke[s esceYeefjle vepejsves Heenele, DeeHeuee
Deeleeb eeebJejer~ cegKe peQ ieeb~~241~~
peerJeeee Gyeses leebeemeeer HeebIeCe Hemejle Jee ee}lees. leeee
leQ mJecele yeesef}pew}~ Deefnbmes He keerpew}~
lee De}ewekf eke ee}eres JeCe&ve kejCeeme GHecee lejer keesvt e DeeCeeJeer!
pesCeW Gefef}eeb Deebleg}~ %eeve efomes~~242~~
HeQ ceesneesefve meebie[s~ }emeer efHe}W Oejer leeW[W~
Heefj leQ DeefOeef<}sefve DebeieW~ peeefCepes Deeejlesefve yeieW~
lesLe oeleebeW Deeiej[s~ }eieleer pewmeW~~13-251~~
pewmeeR kemeJeer meebieW~ JeeefveeebleQ~~243~~
keeb mvene}g ceeSb~ leevneeeer Jee Heens~
lewmeW %eeveeceveeefeeW Yeser~ meefjmeseb f e Deefnmb eseW efyebye Ger~
efleeW efoer Deens~ nb}gJeej peQ~~252~~
leQefe SsmeW efkejerer~ Heefjme Deeleeb~~244~~
vee vee kece}o}sb~ [es}efJepeleer {e}W~
lemese Deefnbmesyeeyele mJecele meebieleebvee Flej celeceleeblejebee
lees pesCeW Hee[W yegyeg}W~ Jeeje IesHeW~~253~~
mees#ecees#e }eJeCes leke&ee DeeJeekee Demeles. cnCetve ns efveHeCe
lewmesefve ceeo&JeW HeeSb~ YetceerJejer veefmeleg peeSb~
kejCes jemlee nesles. Deelee ceer ceePes cele leg}e meebielees. ns Depe&gvee! les
}eieleer lesLe nesSb~ peveeb megKe~~254~~
Heej cenJeees Deens. les SskeueeJej Deefnbmee cnCepes keee les leg}e
Ssefmeeeb }efIecee ee}leeb~ ke=efceefkeke Heb[gmeglee~
cetefle&ceble eleerle nesF&}. ceie leg}e Deefnbmee Je %eeve eebee Deblejeree
osKeW leNneR ceeIeewleeb~ n}tbe efveIes~~255~
Keje YeeJeyebOe DeekeUs}. pemes meesves HeejKeee}e les kemeeser}e }eJeeJes
cnCes HeeDees Oe[He[w}~ leNneR mJeeceereer efvee cees[w}~
}eieles; leeeceeCes Deefnmb ee peeeeeeer Jemeles, leeee DeeejCeeJeve
je}sHeCe He[w}~ Peesleer nve~~256~~
Deefnbmeseer Kejer DeesUKe nesles. Kejer Deefnbmee %eeveJeeveeee ceveeee
Feeb keekeg}gleer~ JeeneCeer Ies ceeIeewleer~
DeJekeeeele HetCe& ebefyebyeeeceeCes ekeeele jenles. kemes les Sske!
keesCnsner Jeeer~ ve Jees Jejer~~257~~
keeefeke Deefnbmee
ceebpejerves efHe}ebvee Oeve vesle Demelee eflees oeble pemes leebvee
eeveblej YeieJebleebee mJeeblejeree Deefnmb eeefJe<eeke YeeJe Je cele eke }eiele veenerle; ceelee esceeves peeer DeeHeuee leevngueeJej mvesneU
kejCeemeeer %eeveosJe Demes cnCeleele keer:
JeelmeueHetCe& eree Je<ee&Je kejles; kece}o}eves {eU}s}e Jeeje pemee
leNneR lejbieg vees}ebef[leg~ }njer HeeSb ve Heesef[leg~
[eseebee yegyegUebveener nUgJeejHeCes megKeeJelees; lemeee ceeo&Jeeves lees YetceerJej
meebe}g ve ceesef[leg~ HeeefCeeeeeb~~13-245~~
Heoveeme kejlees. leeee leee ee}Ceeves Deepetyeepetee meJe& eeefCecee$eebvee
JesieW DeeefCe }smee~ efoer Iee}tefve DeebefJemee~
DeleerJe megKe nesles. Deee }eIeJeeves pejer lees ee}le Deme}e lejer Jeesle
peUeR yekeg pewmee~ HeeT} meteW~~246~~
ke=efcekeerke efome}s lej leebbee Deblejer JeemleJe kejCeeNee eYeteer
keeb kece}eJesjer Yece~ Heee sefJeleer n}gbJee~
DeeHeuee HeeJe}ebee DeeJeepeeves efvee Yebietve leebee Deejeceele Jelee
kegegbyew} kesme~ Feeb ebkee~~247~~
esF&} ee Yeerleerves lees G} HeeJe}er ceeIeeje efHejlees.
lewmeW HejceeCeg Heeb efJeiegble}W~ peeCegefve peerJe meeveg}W~
eeHetJeea %eeveosJeebveer keeefeke Deefnbmeses He oeKeJetve efo}s. Deelee
keeCeeeer HeeT}W~ }HeTefve ee}W~~248~~
leebee Jeefecee$eebeer DemeCeeNee Jele&Cetkeeres JeCe&ve kejle les cnCeleele:
yeieUe pemee Deeefce<eeJej vepej sJetve mebLe HeeCeele lejbiener ve
peerJeeesefve veebJeW~ le=CeeleWner vees}eb[JeW~
Gt oslee, }eebee KeUyeUe ve ceepeefJelee, pe}o ieleerves HeCe De}ieo
ceie ve }sefKeleeb peeJeW~ nW keW ieeser~~13-258~~
HeeCeele HeeT}s ekelees; efkebJee kece}o}eleer} megkeesce} Hejeie
cegbefieeW ces vees}eb[JeW~ ceekee efmebOeg ve lejJes~
egjieUleer} ee Yeerleerves Yecej pemee kece}eJej Deuneo Heee sJelees;
lewmee Yesefef}eeb ve kejJeW~ Deefleeceg~~259~~
lemeee peeee ceveesOece&e Deefnbmee Pee}e Deens Demee ceveg<e peefceveerJej
SsmeeR peseebefe ee}er~ ke=HeeHe}eR Dee}er~....~~260~~
ee}leebvee Yetceeree keCeekeCeeletve jenCeejs meeveg}s peerJe efej[tve peeT
#eg}keee peerJepebletbmeeerner peees Deble:kejCe SJe{s legles; pees
veesle cnCetve leebeeJejer} keCesves eeble nesle HeeT}s peCeg keesCeener eeCeeJej HeeT}mege He[t vees cnCetve o#e Demelees; pee}e
vemeueemeejKeee ee}lees.
meeOes le=Ceees Heelesner Dees}eb[vt e peelee esle veener; lees ceveg<e lee}e keesCeer
eesiemeeOevee-1
147
Jeeer Yes}er lej efleee Deveeoj keve peeF&} ns kemes mebYeJes}!

keeb veeoyeeefe cegmeW Dee}W~ keer iebieeHee Deme}}W~
cegbieer}e keOeerlejer ces HeJe&le Dees}eb[lee esF&} kee! efe} keOeer meceg
HeefleJeleW Dee}W~ JeeOe&kee keeb~~268~~
Heej keve peeF&} kee! lee oee& Deble:kejCeeee ceneceeveJeeme Jeesle
lewmeW meebe DeeefCe ceJee}~ efcele}W Heefj jmee}~
YesCeeNee eleske Jeefecee$eees #escekege} HeeefnueeefJevee Heg{s ee}leee
yees}s pewmeW keu}es}~ Dece=leeeW~~269~~
esle veener, ns efve:mebee mecepe! lees ceveg<e cnCepes Jeesle YesCeeNee
leeletve keesCeer leeves yees}eJes Deeer efJevebleer kes}ere lej leees ceve
eleske peerJecee$eeme ke=HeeHeU osCeeje ke=HeeHeUebveer }ie[}s}e peCet jeKeeJes ee nsletves lees pes keener yees}lees les Flekes keUJeeees Demeles keer
ee}leeyees}lee Je=#ee Demelees.
SskeCeeNee}e DeeHeCe peCet DeeF&Jeef[}ebese efpeJneeees ce=ocg eOegj iebYeerj
Jeeefeke Deefnbmee
yees}Ces Sskele Deenesle, Demes JeeeJes. leees yees}ner ceespekese HeCe Flekes
e}eb keuHelebes DeejJe ner Geer meeLe& HetCe& kejCeeNee lee mee#esHeer Je ceJeeU Demeleele keer pemes keener Dece=leees jmeeU ke}esUe
cenelceeefJe<eeer %eeveosJe Heg{s cnCeleele:
keeveeJej He[leensle; pemes keener mee#eele veeoyeee DeJelej}s Deens;
...osKeefme efpeee}er~ oee Jeees~~13-260~~
peCet iebieses HeefJe$e leesee ogLe[er Yeve ke}esU kejles Deens; peCet
mJeeW emeCeWe megkegceej~ cegKe ceesneeW ceensj~
Deef$eHelveer Devemeteeceeleses HeeefleJele HeefJe$e JeeOe&kee HeeJe}s Deens.
ceeOegee& peen}s Debkegj~ oeve lewmeW~~261~~
efJejesOeg Jeeoye}g~ eCegHeeHe{e}g~
Heg{eb mvesn HeePejs~ ceeieeb ee}leer De#ejW~
GHenemeg ee}g~ Jece&mHee&g~~13-270~~
eyo HeeeR DeJelejW~ ke=Hee DeeLeer~~262~~
Deeg Jesieg efJeboeCeg~ Deeee ebkee eYeejCeg~
lebJe yees}CeWefe veener~ yees}es cnCes peNneR keeF~
ns mebveefme}W DeJeiegCeg~ efpeeeb Jeeee~~271~~
leeee Jeeesves GHejeseOf eke yees}Ces, lebeeme Gespevee osCes, eeCeele
leNneR yees}g keesCneneR~ KegHew} keeF~~263~~
leeeer Jeeee cnCepes cetefle&ceble oeee Demeles. leees emevemege HeeHeYeeJevee efvecee&Ce kejCes, eketve yees}Ces, Jeceea }eieleer}mes eyo JeeHejCes,
megkegceej, nUgJeej Yeemeles. leees cegKe eebleer Je Deeveboeves Flekes cebe[
f le Deeneme kejCes, DeeJeseeves yees}Ces, Keeser Deeee oeKeJeCes, mebeeele
Demeles keer leeeeJeve DeeHe}er vepej #eCewkemege nt vees, Demes Hee[Ces, keHeeves yees}Ces, eleejCee kejCes, Fleeoer pes DeJeiegCe Demeleele,
ceesnees ceensje les Demeles. leeeer obleHebeer cnCepes ceeOegee&}e Heg}s}s leebee HetCe&leee leeie kes}s}e Demelees.
peCet Debkegje! leeee Heeves ee}leeyees}lee efpeJneUee ekelees erleer} Deefnbmee
Jeeefeke Deefnbmeses efveHeCe kesueeveblej Deefnbmee HetCe&HeCes Debieer
DeeefCe veblej leeee cegKeeRes mvesneU yees} Ssket esleele. DeeOeer leeeer
ke=Hee eeHle nesles DeeefCe veblej ke=Heeoe&ke eyo DeJelejleele. Yetlecee$eebeer yeeCe}suee ceveg<eeeer er keeer Demeles, les JeefCe&leebvee %eeveosJe
SkeHe Pee}suee lee ke=HeeJebleeme keesCeeeer keener yees}tve JesieUs Demes cnCeleele keer:
DeeefCe leseeefe Hejer efkejerer~ LeeT peseeefees efoer~
DeeCeKeer keee meebielee esF&}! HeCe pejer lees keener yees}}ee lej les
meebef[}ereeb Yetkeger~ ceeskeef}eeb~~13-272~~
keesCee}e KegHes} Demes kemes yejs Demes}!
YetleeR Jemlet Deens~ efleeW HeeW ekes efJeHeeeW~
yees}leeb DeefOekegner efveIes~ leNneR keesCneneR JeceeA ve }ies~
cnCeewefve Jeeme ve Heens~ yenglekeefve~~273~~
keesCneefme ve efjIes~ ebkee ceveeR~~13-264~~
leeeeceeCes Depe&vg ee! leeeer er efmLej Je Dee& Demeles. leeeer
ceebef[}er ieeser nve cees[w}~ JeeefmeHew} keesCner Gw}~
YegJeF&mege keOeer Ge}le veener.leeee }}eer keOeer $eeefmekeHeCee efkebJee
DeeFkeesefveefe JeesJeeb[er}~ keesCner peNneR~~265~~
leNneR ogJee}eR keesCneb ve nesDeeJeer~ kebJeCeeeer YegJb eF& vege}eJeer~ jeie oeKeJeCeejer yeejerkeeerner Deeer vemeles; pejer leeeer er Flekeer
ceeo&JeHetCe& Demeles, lejerner lees keesCeener Yetleeke[s [esUs GIe[tve HeenCes
Ssmee YeeDees peerJeeR~ cnCeewefve Giee~~266~~
eoekeoeefele DeeHeueeke[tve yees}leebvee DeefOekeGCee eyo ies}e eUlees. keejCe ve peeCees! meJeeleee&ceer JeemleJe kejCeeNee YeieJebleeke[s
lej lees keesCeeee Jeceea }eies}; keesCee}e leeee nsletye} ebkee efvecee&Ce egketve jesKetve Heeefn}s ies}s lej lee Yetleseeme leer vepej yeeses} Je ke
nesF&}; keesCeer Yeerleerves oekes}; keesCeer meebieCeeke[s og}&#e kejer}; Heesneseleer}!
Ssmeener keesCns SkeW Jes}bs~ Deebleg}er ke=Hesesefve ye}W~
keesCee}e DeeHeuee yees}Ceeves ke}se nesleer}; keesCee}e DeeHeuee
GIe[esefveeeb [es}s~ efoer Iee}er~~13-274~~
yees}Ceeee jeie esF&}; ee Yeerleerves lees menmee Gieee jenlees.
leNneR ebefyebyeewefve Oeeje~ efveIeleeb veJnleer ieeseje~
ceie eeefLe&}e efJeHeeeW~ peNneR }esYeW yees}eW peees~
Heefj Skemejeb ekeesjeb~ efveIeleer oeWoW~~275~~
leNneR Heefjmes leseeb neses~ ceeeyeeHeg~~13-267~~
eesiemeeOevee-1
148
lewmeW eefCeeebmeeR neses~ peNneR lees Jeemeg Heens~

leseeb DeJe}eskeveeeer meeses~ ketceeaner vesCeW~~276~~
Deeer leeeer ceveesOeejCee Deme}er lejer pej kee SKeeos JesUer
leeee Deblejereer ke=Hee Deesmeb[tve esTve leeves [esUs GIe[tve keesCeeJej
ef#esHe eke}e, lej peeeceeCes ebefyebyeentve efveIeCeeNee megOeece=leeee
Oeeje [eseebvee efomele vemeleebveener lee efHeTvee pemes ekeesj He#eer
Heg nesleele, leeeceeCese eefCecee$eebme leer er Deeeooeeke jles.
leeves keesCeeke[s menpe Heeefn}s lej lee ereer mej keemeJeeree DeeHeuee
efHe}ebke[s HeenCeeee er}ener vemeles; Flekeer leeeer er
esceYeefjle Demeles.
Deefnbmeke Je=eer Je ke=leer
yees}Ces, ee}Ces Je yeIeCes eebejs Deefnbmee eke kejCeeNee lee
ceveg<eees nmlemHeee&oer ke=leer keee leeee Deefnmb eecee Demeleele, Heene:
efkebyengvee DeeF&meeR~ efoer peseebeer YetleebmeeR~
kejner osKemeer~ lewmesefe leQ~~13-277~~
nesTefveeeb ke=leeLe&~ jeefn}s efmeees ceveesjLe~
lewmeW peseees nele~ efveJee&Heej~~278~~
eeeceeCes peeeer er meJe& Yetleebeleer oee& Je keeCeHetCe& Demeles,
leees nele Je mHee& oesvnerner eefCecee$eebme ke}senejke Je megKekeejke
Demeleele. efmeebes ceve pemes leebee ceveesjLeHetleeaves mleyOe nesles, lemese
lee ke=HeeUtes nmle keenere kejCeere ve Gjueeves esejefnle - efveJee&Heej
Pee}s}s Demeleele.
De#eceW DeeefCe mebveeefme}W~ keeR efvejeROeve DeeefCe efJePee}s~
cegkesefve Iesle}W~ ceewve pewmeW~~13-279~~
leseeb Hejer keeF~ peseeb kejeb kejCeW veeneR~
peQ Dekele&eeefeeeb eF~ yewmees esleer~~280~~
Deemeg[w} Jeeje~ veKe }eies} Debyeje~
Feeb yeger kejeb~ eeUJees ves oer~~281~~
lesLe DeebieeJejer} G[JeeJeer~ kee [es}eb efjieleeb Pee[eJeeR~
HeegHe#eeb oeJeeJeer~ $eemecege~~282~~
Feeb kesTefleeeb ieeser~ veeJe[s ob[g keeer~
ceie em$eebes efkejerer~ yees}CeW keW~~283~~
keceXefesner De#ece DemeeJeerle DeeefCe Jej mebveemener mJeerkeejeJee;
Deiveer keejefnlener DemeeJee DeeefCe efJePetvener peeJee; cegkeeeves ceewveJele
DebieerkeejeJes; leeeceeCes ke=eflejefnle Deme}s}s nelee leeee efveJee&Heej
jenCeemeeer peCet Dee}s}s Demeleele. JeeNee}e Hekee yemes};
Deekeeee}e DeeHe}er veKes Heleer} DeeefCe HebeceneYetleeR Jemleer keve
DemeCeeNee YeieJeblee}e ke Heesneseleer} ee Yeerleerves pees ceveg<e DeeHe}s
nelemege eUt osle veener; lesLes DebieeJej yeme}suee ceeee JeejeJee,
[eseebYeesJeleer IeeWIeeJeCeejer efe}s neke}eJeerle, efkebJee HeegHe#eebvee
efYeJeJeCeemeeer DeeefJeYee&Je kejeJesle, ns leeeeke[tve kemes yejs nesF&}!

ns Depe&gvee! pee}e neleer meeOeer keeer efkebJee ob[ IesCes HeCe ele veener,
leeves neleer em$e IesCeeeer keee Jeelee&!
}er}ekece}W Kes}CeW~ Heg<Hecee}e Pes}CeW~
ve kejer cnCes ieesHeCeW~ SsmeW nesF&}~~13-284~~
ne}leer jesceeJe}er~ eee}eieeR Deebie ve kegjJee}eR~
veKeebeer iegb[e}er~ yeesebJejer~~285~~
menpe cepesle cnCetve keceUebeer KesUeJes efkebJee Heg<HeceeUe neleele
Pes}eJee, lej leer ke=leer nJesletve JeeJejCeeNee met#ce efe}eefokeebvee ieesHeCeerves
ceejueemeejKes eeCeIeeleke nesF&}; cnCetve lees lemes keOeerner egketve HeCe
kejle veener. DebieeJejer} jesceeJe}eree Deeeeeves jenCeejs meevegke}s
peerJe ogKeeJeleer} ee Yeeeves lees menpe cnCetvener Debiemege keOeer kegjJeeUle
veener. veKeebJej JemeCeeNee met#ce pebletbvee GHeJe nesT vees cnCetve keOeer
lees veKes keeHele veener; cnCetve veKeebee iegb[eee leeee yeesebJej
Jee{}suee Demeleele.
lebJe kejCeseeeeefe DeYeeJees~ Heefj Ssmeener He[s }eJees~
leefNnb neleeb neefe mejeJees~ peQ peese[
f peleeb~~13-286~~
keeb veeefYekeejeb Geef}pew~ neleg Heef[ef}eeb osF&pew~
Deeee&leQ mHefe&pew~ De}gcee}g~~287~~
nsneR GHejesOeW kejCeW~ leNneR Deee&Yee nejCeW~
vesCeleer ebefkejCeW~ efpeJne}e lees~~288~~
HeeJeesefve lees mHee&g~ ce}eeefve}g KejHegmeg~
lesCeW ceevesb Heeg~ kegjJee}CeW~~289~~
vecemkeej kejCeemeeer nele pees[Ces; DeYee oe&JeCeemeeer
nele Ge}Ces; He[}suee, De[KeUCeeNee ceveg<eeme nele osCes; Deeleees
og:Ke efveJeeve leebvee efo}emee osCes, leebvee nUgJeej kegjJeeUCes;
Deeemeeere neleebee JeeHej kejCeeeer leeeer meJee Demeles. Heere[
f leebee
Jesovee eceefJeCeemeeer lees leebvee mHee& kejCeemeeer veeF&}epeeves nmleeoer
Debieebee GHeeesie kejlees; HeCe lee mHeee&eer eerle}lee ebefkejCemHeee&mb ener
GCes DeeCeCeejer Demeles. Heetbvee ieeWpeejCeeNee leeee neleebee mHee&
ce}e HeJe&leeJeve Jeenle esCeeNee eboveiebOeeves megiebefOele Pee}suee
JeeegmHeee&mener veepegkeHeCeele ceeies ekelees.
peQ meoe efjleW ceeske}W~ pewmeeR eboveebieW efveme}W~
ve He}leebner efve<He}W~ nesleerefe vee~~13-290~~
Deeleeb Demees ns Jeeipee}~ peeCeW leQ kejle}~
meppeveeeW eer}~ mJeYeeJe pewmeW~~291~~
eboveees meJeebb&ie GHeeesieer Demeles. lee}e kesJeU mJeeefo HeUs
esle veenerle, cnCetve keesCeer keOeer lee}e efve<HeU cnCes} kee! leeeeceeCes
lee cenevegYeeJeees nmle efje Deme}s lejer leebvee keesCeer efje Jee
efveHeeesieer kemes cnCes}! les lej Yetlecee$eebee keCesves Yej}s}se
Demeleele! ns Demes efkeleer JeCe&ve kejeJes! meppeveebes eer} mJeYeeJe pemes
eesiemeeOevee-1
149
Demeleele, leee lees[eres leees kejle}, nmle, mHee& Deeoerner Demeleele, cesIeiepe&vesHes#eener pes iebYeerj Deens; Deveble %eeveDe%eeveees pes Yeeb[ej
Deens; efJee peeves nesles-peeles; lee ceveeee Fbefeebeer DemeCeeje
ns efveefele mecepe.
eesieeem$eee cenJeeee Demee mebyebOe Heg{er} DeesJeeletve meebiele
ceveees cenJe::::
ceeveefmeke Deefnbmee
peQ yeerpe YegF KeeWefJe}W~ leQefe Jejer Keg peen}s~
eeveblej lee ceneceeveJeeee Deble:kejCeele Deefnmb ee keeer efyebye}s}er
lewmes FbefeebejeR Heebke}W~ Deblejefe~~13-296~~
Demeles; lees ceeveefmeke Deefnbmeses kemee HegleUee Demelees, leees JeCe&ve
HeQ ceevemeeRefe peNneR~ Deefnbmeseer DeJemejer~
kejle %eevese cnCeleele:
leNneR keQeer yeensjer~ Jeesmeb[s}~~297~~
Deeleeb ceve leseeeW~ meebiees cnCees peNneR meebeW~
DeeJe[s leQ Je=eer efkejerer~ DeeOeer ceveewveer Ger~
leNneR meebefiele}s keesCneeW~ efJe}eme ns~~13-292~~
ceie leQ Jeees efoer~ kejebmeeR es~~298~~
keeF eeKee veJns le~ pe}WJeerCe Demes meeie~
Jeebetefve ceveeRefe veeneR~ leQ Jeeesefve Gces} keeF~
lespe DeeefCe lespeekee~ Deeve keeF~~293~~
yeerpesJeerCe YegF~ Debkegj Demes~~299~~
DeJeeJe DeeefCe ejerj~ ns Jesie}e}W keeF keerj~
GieceeRefe Jee}tefve peees~ leQ JeesOeer keQeW Jeens~
keeR jmeg DeeefCe veerj~ efmeveeR DeeLeer~~294~~
peerJeg iesef}eeb Deens~ ese osneR~~300~~
cnCeewefve peQ ns meJe&~ meebefiele}s yeee YeeJe~
cnCeewefve ceveHeCe cees[s~ leQ Fbefeeb DeeOeeRefe Gye[s~
leQ ceveefe ieeb meeJeeJe~ SsmeW peeCeW~~295~~
met$eOeejsJeerCe meeF&Ke[W~ JeeJees pewmeW~~301~~
ceeveefmeke Deefnmb eses yenejoej JeCe&ve Sskee! Deefnmb ekeeee ceveeeer
lewmes ceve ns Heeb[Jee~ cet} eeeb FbefeYeeJeeb~
Je=eer Je Deeeej kemes Demeleele, ns meebie cnCetve let cnCelees Densme, lej
nsefe jenes DeeIeJeeb~ FneR ejeR~~302~~
ns Depe&gvee! DeeleeHeeJeslees keeee, Jeeee, e#et, nmle, mHee&, Heeo,
ceve Je Fbefes
e}veJe}ve F.efJe<eeerbes lee Deefnbmeke cegveeres pes efJe}eme JeCe&ve kes}s,
Je=#eeejs peefceveerle Hesj}s}s yeerpee pemes eeKeebee Heeves Hemejles,
les ceveeese veJnsle keee! eeKeebefJeCe le keesCeer keOeer Heeefn}e Deens
kee! pe}eJeeetve meeiej Demelees kee! lespe nse lespeesjeeeres DeefmlelJe - leeeeceeCes Fbef eJe=eeReeejs cevee ekeles. ceveelee pej Deefnmb eseer
efveOeeve veJns keee! DeJeeJe efceUtvee ejerj nesles vee! Dees}eJee ne JeeCe Demes}, lej leer Fbef eebletve keeer DeJelejs}! Fbef eebejs YeemeCeejer
HeeCeeeee iegCe veener kee! leeeeceeCes ceer peer DeeleeHeele keeee, Jeeee, Je=eer cetU ceveelee mHegjCe HeeJeles Je er, Jeeee, nmleeefobejs Deekeej
e#egjeefobejs ekeCeejer Deefnbmee}#eCes efveefHe}er, leebes yeee YeeJe Iesles. peeeceeCes yeerpe vemeleebvee Yetceerletve jesHe Debkegjle veener, leeeeceeCes
JeefCe&}s; les meJe& lee Fbefeebes DeOJee&t pes ceve Demeles, leeese veenerle pes ceveelee vemeles, les Jeeesejs ekes}e kemes! GieceeHeeeere Deetve
peeCeeje Peje pemee veoeree Hee$eeletve Jeenle peeT ekele veener; pemee
keee! Fbefes cnCepes meeJeeJe cevee!
peerJe iesueeJej osneee ese yebo He[leele; efkebJee met$eOeejeefJevee
ceve Je eesie
YeieJebleebveerFeqveeCeeb ceveeeeqmce cnCetve pee}e DeeHe}er efJeYetelf e keUmet$eer yeengueebeer ne}ee} peeer Leebyeles; lelee ceveeee ceveHeCee
Demes cn}s Deens; pes eesieeYeemeees cet}ej Deens; mebkeuHeefJekeuHeees ve nesle Demeleebveee Fbefeebeer eeer HeCe veenereer nesles. ns cevee
FbefeYeeJeebes cetU Demeueeves lese meJe& Fbefeebejs jenele Demeles.
ceensjIej Deens; peeee HeeeeJej Yeeqeeemeeo GYee kes}e peelees; pes
efveefce<eeOee&le yeeeb[ Hee}Les Iee}t ekeles; pes peieeeer mee#eele GlHeeer ceve Je Deefnbmee
Heefj efpees Jes}eR pewmeW~ peQ nesTefve Deebleg Demes~
kejCeejs yeeemJeHe Deens; peeeeHeg{s nefeebeer nes[ ceeIeej Iesles;
yeensjeR es lewmeW~ JeeHeejHeW~~13-303~~
pes { efJeeeme Oej}e Demelee ele#e Hejceelceeeer eeHleer keve osT
eee}eieeR meebeeskeejW~ceveeR Deefnbmee LeebJes Leesjs~
ekeles; pes eecet} Deens; peeee ye}eHeg{s efJeeeefce$eemeejKes $e<eerner
efHeke}er gleer DeeojW~ yeesYeele efveIes~~304~~
Hejemle Pee}s; Kejs lej pes efJeeeee meeceepeHeoer efJejepeceeve nesCeeeer
cnCeewefve FbefeW leQefe mebHeoe~ Jesefeleebner GoeJeeoe~
Deekeeb#ee Oeve peerJeeme pevcece=letee Deveble DeejeRee eeeJej Deveble
Deefnbmesee Oeboe~ keefjles Deeneefle~~305~~
kee}eHeele efHejJeles; pes meeiejentvener DeLeebie Deens, cesefeKejeHes#eener
mecegW oeW Yeefjlesb~ leQ mecegefe Yejer leefjeebleQ~
GVele Deens, YeeieJeleesece ye}erjepeentvener ye}Jeeve Deens; Deekeeeentvener
lewmeW mJemebHeeer efeesb~ Fbefeeb kes}W~~306~~
ienve Deens; Heef#ejepe JewveleseeHes#eener Gbe YejeNee pes Iesles; veeiejepe
ceveele peer Jeemevee Demes} leere Fbefeebee JeeHeejHeeves yeensj
Jeemegkeerntvener pes eHe} Deens; efJeeg}lesmejme pes oerefHleceeve Deens; He[les. HekeJe Pee}suee HeUeee efkebJee Oeeveeee megJeeme pemee Deepetyeepet}e
eesiemeeOevee-1
150
Hew}eJelees, leeere ceveele Iej keve yeme}s}er Deefnbmeee Fbefeebejs

yeensj GHeUtve esles. Deefnmb eeHeer Je=ef eYeeb[Je} Fbef eebveer efkeleerner Kee&}s
lejer leebee melele HegjJee leee ceveeletve neslees Je lee Jeees keOeerner
GCes He[le veener. DeefnbmeeHeer mebHeeerves Yej}suee efeeeee, meeiej
peeeceeCes Yejleeree }eebejs Kee[eele-KeepeJeCeeble HeeCeer Yejlees;
leeeceeCes Fbef eebejs DeeHeuee Deefnmb eeOeveeee efJeefveeesie cevee kejles.
ns yeng Demees Hebef[leg~ Oeefve yee}keeeeb neleg~
Jees}er ef}ner Jeeg~ DeeHeCeefe~~13-307~~
lewmeW oee}glJe DeeHeg}W~ cevesb neleebHeeeeb DeeefCe}W~
ceie lesLe GHepeefJe}W~ DeefnbmesleQ~~308~~
eeekeejCeW efkejerer~ Fbefeebefeeeb ieeser~
ceveeefeeeb jeneeR~ He kes}W~~309~~
yee}kee}e ef}nee}e efekeJeCeejs Hebleespeer pemes leeee nelee}e
Oeve mJele:e }sKeve kejle Demeleele, lemese DeeHe}s oee}glJe Fbef eebvee
osTve ceveeves leebeele Deefnmb ee GHepeJe}s}er Demeles. ns Depe&vg ee! eeeceeCes
Jeeee-e#et-nmleHeeoeoer Fbefeebejs nesCeeNee Deefnbmeses JeCe&ve kejCes
cnCepese ceveeee Deefnbmeelceke Je=eeRes oe&ve Ie[JeCes Deens.
Ssmee ceveW osnW Jeeee~ meJe& mebveemeg ob[eee~
peen}eb eeeR peseeeeb~ osKeeer}~~13-310~~
lees peeCe Jesune}~ %eeveees Jes}eG}~
ns Demees efveKe}~ %eeveefe lees~~311~~
peQ Deefnbmee keeveW DeeF&efkepeQ~ ebLeeOeejW efveefHepew~
leQ HeeneJeer nW GHepew~ leQ leesefe HeeneJee~~312~~
meeOeejCeHeCes 120 DeesJeeletve kes}suee ee DeefnbmesJejer}
efveHeCeeDebleer %eeveosJe cnCeleele: Deee ekeejs ceve, Jeeee Je osn
eebejs peeves efnbmesee leeie kes}s}e Demelees, lees cnCepes %eeveees ceess
cebefoje Deens; efkebyengvee lees cnCepes cetefle&ceble %eevee nese! ebLeeblejer
efveHeCe kes}s}er Je eJeCeeejs Sske}s}er Deefnmb ee ele#e HeeneJeer, Deeer
Fe Peeueeme lee ceveg<eeese oe&ve IeeJes. lees cnCepes mee#eele
Deefnbmeee! Demees.
He}efve<Heeer::::
Deefnbmeses He}
Deefnbmee ne meJe&es ece ceeve}e peelees. leees He} Helee}er
meebieleele les Demes Deens:

Deefnmb eeeefleeeeb lelmeefVeOeew Jewjleeie:~~2-35~~Hee.ees.met.~~
ee eceeee Hee}veees He}mJeHe meJe& Yetlecee$eebeer meeOekeeeleer
efveJezj Je=eer nesles. lemese eesiemeeOevee efveefJe&IveHeCes kejlee esles. meJe& Yetleebeefle
efveJezj YeeJe Demeueeves lee}e ieerlesle meebefieleueeeceeCes HejceelceeeHleer
nesles. leeefJe<eeer eerke=<Ceebes Jeeve Deens:
celkece&ke=vcelHejcees cee: meJeefpe&le:~
efveJezj:meJe&Yetles<eg e: me ceecesefle HeeC[Je~~11-55~~
ns Depe&vg ee! keesCeener Yetlecee$eeeer Jewj ve kejCeeje, ceePeeemeeer

kecex kejCeeje, ceePeele HejceYeeJe sJeCeeje, Jeemevesee mebie mees[}s}e
lees ceePee Yee ce}ee esTve efceUlees.
%eeveseebveer DeeHeuee GHejes}es Kf ele 120 DeesJeeletve Deefnbmeseer peer
}#eCes eke kes}er Deensle, leebveer pees ege Demelees, lees efveefelee
YeieJeble meebieleele lemee Yee Demelees DeeefCe lees Je YeieJeble keener
JesieUs vemeleele.
Dese meJe&Yetleeveeced
meJe& Yetleebeleer s<eyeger ve sJeCeeje Je leebeeJej esce kejCeeje ne
Yee YeieJeble cnCeleele keer leebvee efee Demelees:
Dese meJe&Yetleebveeb cew$e: keCe SJe e~
efvece&cees efvejn*dkeej: meceog:KemegKe: #eceer~~12-13~~
mebleg: meleleb eesieer eleelcee {efveee:~
ceeefHe&leceveesyegefeex cee: me ces efee:~~12-14~~
Yetleebeleer Dese, leebeeJej esce kejCeeje, leebee efce$e,
leebeeJej oee Je<e&JeCeeje, ceceleejefnle, DenbkeejefJeJeefpe&le, megKeog:Ke
meceeve ceeveCeeje, meJe& bs menve kejCeeje, #eceeyegeree, mebleg
Deble:kejCeeee, ceveeee megevf eee kes}s}e, Deble:kejCeees efveeceve kes}s}e
Je ce}e ceve DeeefCe yeger DeHe&Ce kes}s}e,melele ceePes Oeeve kejCeeje lees
ceePee eesieer Yee ce}e DeleerJe efee Deens.
efveHeCeees met$e::::
%eevese ieerleses met$e Oeve Demeleele
Deseoer iegCeebes JeCe&ve kejleebvee eer%eeveosJe ieerleses met$e Oevee

meJe& efJeJeseve kejle Demeueees DeeHeCeebme efometve esleele. DeceeefvelJe,
DeobefYelJe, Deefnbmee, #eeefvle F.iegCeebes G}sKe Jee efJeJejCeowJeer mebHeoe
ee erves HeCe cenJeees Deens. eerke=<Ceebveer ceveg<eeves owJeer mebHeoe Deefpe&le
kejeJeer Demes GHeosef e}s Demeueeves ee Deje iegCeebes lesjeJee DeOeeeeee
efveefceeeves JeCe&ve kejleebvee meeOekeebee ceveeJej les efyebyeJeCeemeeer %eevesej
mepeie Deensle, ns DeeHeuee}e efometve esles.
eer%eeveosJe ieerleses cetU met$e Je efleee eceseeee DeebJeekee }#eele
sJetvee DeeHe}s efveHeCe kejleele, ns %eevesejeres DeOeeve kejle
Demelee DeeHeCeeme JeejbJeej peeCeJetve esles. Demees.

DeeleeHeeJeslees %eevesejebes pes Deefnmb eseJf e<eeeres efJeJeseve DeeHeCe Heeefn}s,
leele DeYeemekeebee erves oesve Deleble cenJeeee ieeser
DeeHeCeebme Dee{Uleele. lee Deee:
1) eer%eevesejebveer efkeefkeeCeer eerieerlesee }eskeebJej DeesJee
jeleebvee Deveskeoe me{U nmleeves JewHegueeeer eyomebHeeer GOeU}s}er
efomeles. ns kesJeU keeJejmeeee HeefjHees<e kejCeemeeere kes}s}s DemeeJes
Demee keesCeeee iewjmecepe nesCeeeer ekeelee leebee vepejsmeceesj DemeeJeer.
leeee G}ie[e leebveer Jej G}Ks e}suee ee Yeeieeleer} keener DeesJeebejs
kes}e Deens.
eesiemeeOevee-1
151
ke=leeLe& ceneYeeieebme ns pej peeCeJes} keer %eevesejerleer} Skener

eyo DeefOekeGCee veener. eleske DeesJeer}e, eleske eyoe}e, SJe{se
keee HeCe %eevesejerleer} eleske De#eje}emege mJeleb$e cetue Deens
Demes ceeveCeejs Deveske %eevesejeresceer meoe DeYeemeke, meeOeke, Jeeeke
DeeefCe DemebKe YeesUsYeeye[s Jeejkejer Deve %eevesejYee Deensle.
leebes cele pejer SkeJesU yeepet}e sJet cn}s lejer %eeveosJeebeer
mJele:eer mee#e Demese meebieles keer %eevesejerceOes ieerleeLe& mHe
kejCeemeeer, YeieJebleebeer Geer G}ie[tve oeKeJeCeemeeer, eernjeree
Deblejeres YeeJe eke kejCeemeeer, De%e Je meg%e Deee meJe& meeOekeebvee
ceeie&oe&ve kejCeemeeer DeeefCe ns meJe& jmeeee HeefjHees<e kejle kejle,
veepegkeHeCes cejeer Yee<esJej De}bkeejebee meepe e{Jele e{Jele, peer
veJejmeebee #eerjeyOeerletve DeejmHeeveer De#ej Jee*dceejlves eke Pee}s}er
Deensle, leeleer} keesCelese jlve ogmeNee jlveebHes#ee keceer oerHleeres-keceer
lespeees Jee efvemlespe veener. keejCe lee eleske De#ejjlveele yeelespeeee
Deesveeceee eefLele kes}s}e Deens!!!
2) eesiemeeOevesle DemeCeejs ceveees DeleerJe cenJe
mebHetCe& eesiemeeOevesee Heeee cnCepes cevee nese. lemes Heeefn}s lej

ceveg<ecee$eeee megKeog:Keebvee Jemlegle: cevee keejCe Demeles. yebOe Deve
cees#eees keejCemege ceve nse Deens. efeeeleer} Jeemeveekees<e Je ceveees
mebkeuHeefJekeuHemeeceLe& ee oesvneRee mebeesieeves Fbefes efeee kejleebvee
efomeleele. meJe& efeeebee ceeies cevee Demeles. cnCetvee YeieJeble cnCeleele
keerFbefeeefCe HejeCeengefjeqvesYe: Hejb ceve:~~3-42~~ :
Fbefeebntve ceve es Deens, Hej Deens; leebee efeeebes cevee
efveeceve kejles.
Fbefes oceve kejCes ns nefeebme, le[erleeHemeebme, ceesceesee
$eef<ecegveeRvee HeCe keerCe Jee}s}s Deens. neves pees Fbefes Jee ke
Heenlees, leeves eesieogiee&Jej peeCeeje ceeie& ve ee}leee mees[tve
efoueemeejKee Deens. cnCetve eerieesHee}ke=<Ce Je %eeveosJe meebieleele
keer Fbefeebceeies pee ceve, efee Je yeger ee esjCee Deensle, lee keee
Jee keve Ieslee esleer} eeee Kejs lej DeYeeme kes}e Heeefnpes.
YeieJebleeHeele vesCeeNee ceeiee&le keesCelee vee keesCelee ekeejs cevee}e

DeeHe}ssmes keve IesCes, efeeeleer} kegJeemevee mebmkeej Iee}JeCes Je
efeeeee megmebmkeejeeeree meeOeves}e Devegket} Demee GHeeesie keve
IesCes; lemese yeger}e megmebmkeeefjle keve ee $eeeree YeieJee&veemeeer
GHeeesie keve IesCes, ee GHeeeebee DebleYee&Je Demeleese. ieerlee%eevesejerejs eesiemeeOeveses YeeceveesJe=eevegket} Demes pes efJeefJeOe
ecemeesHeeve Je HHes eke}s Deensle, les ee egeeebee DeefOeke=le GHeeesie
kemee kejeJee eeese ceeie&oe&ve kejleele.
eesiemeeOevesmeeer DemeCeejs ns ceveees DeleerJe cenJe meJe&e mebleebveer
ceeve kes}s}s Deens. efJees<e cnCepes eerjeceoememJeeceer meceLeeveerceveees
}eske jetve meeOekeebvee eeefJe<eeer Glke=< ceeie&oe&ve kes}s}s Deens.
%eeveosJeebee nefjHeener eeemeeer Deens. cevee}e F&eeeHleermeeer

meleke& kejCes ee Gseeves %eevesejerlener Deeiesceeies emebieesHeee Deveske
efJeOeeves esleele. leemeeer Deefnbmeses efveHeCe kejleebvee Fbefes Je ceve
eebee HejmHej mebyebOe mHe kejCeeNee %eeveosJeebveer je}suee GHejes}es Kf ele
DeesJee meeOekeebvee Gece ceeie&oe&ve kejleele. Demees.
bjeefnle::::
4)#eeefvle (#eceeJe=eer, bs menve kejCes)
%eeveebeer }#eCes meebieleebvee %eeveosJeebveer #eeefvle ee iegCemebHeoses

JeCe&ve kes}s Deens. meeOekeebmeeer Deeoe& jCeeNee iegCeefveOeeveebes ee
efce<eeves DeeHeesDeeHee JeCe&ve nesle Deens. leebes Deveeeese #ecesefJe<eeeRes
meebieCes Sskee:
cnCes GvcesKe}esevee~ meeJeOe nesF& Depe&gvee~
ke legpe %eevee~ Jees}Keer Deeleeb~~13-338~~
leNneR %eeve ieeb leQ SLeW~ Jees}Kes letb efveles~
DeeeesesefJeCe pesLeW~ #ecee Demes~~339~~
DeieeOe mejesJejeR~ keceef}Ceer efpeeebHejer~
keeb meowJeeee IejeR~ mebHeefe pewmeeR~~340~~
HeeLee& esCeW Hee[W~ #ecee peseebleQ Jee{s~
leQner }#es Heg[W~ }#eCe meebiees~~341~~
eerke=<Ce cnCeleele: ns %eeveenCeemeeer Gece er DemeCeeNee
Depe&gvee! leg}e %eeveeeer DeesUKe keve oslees; efleke[s DeJeOeeve os.
megKeog:Keeoer beb es DeeIeele pees menpe menve kejlees; cnCepese peeee
efkeeCeer Deveeeese #ecee Demeles, leeeepeJeUe %eeve Demeles, Demes
mecepe. DeLeebie mejesJejele peeeceeCes kece}ebes efJeHeg} Jes} Hemejleele
efkebJee YeeieJebleebee Iejer peeer DeceeHe mebHeeer Demeles; leeeceeCes lee
%eeveJeeveees efkeeCeer DeHeej #eeefvle Demeles. leeeer }#eCes
DeekeUtve Ies.
leNneR Heef{es leQ }sCeW~ DeebieeR YeeJeW pesCeW ~
Oeefjpew lewefe meenCeW~ meJe&efe peseeb~~13-342~~
ef$eefJeOe cegKe DeeIeJeW~ GHeJeebeW ces}eJeW~
Jejer Heef[ef}eeb veJns~ Jeebkeg[e pees~~343~~
DeHesef#ele HeeJes~ leQ pesCeW lees<eW ceeveeJeW~
DeveHesef#eleener kejJes~ leesefe ceeveg~~344~~
DeeJe[lee De}bkeej pemee DebieeJej keewlegkeeves OeejCe kejleele,
leeeceeCes meJe& bs lees menve kejlees. DeeOeeeqlceke, DeeefOeYeewefleke Je
DeeefOeowefJeke ns pes ef$eleeHe ceveg<ee}e og:Kemeeiejele }esleele, lesmege
lees eebleHeCes menve kejlees. Jeebe
f le Jemletee eeHleerves pesJe{e n<e& JneJee,
lesJe{ee lee}e ve DeeJe[CeeNee ieeser Jeeee}e Deeuee Demelee neslees.
pees ceeveeHeceeveeleQ meens~ megKeog:Ke pesLe meeceeeW~
efveboemlegleer veesns~ ogKeb[g pees~~13-345~~
eesiemeeOevee-1
152
Gvne}sefve pees ve leeHes~ efnceJebleeR ve keebHes~

keeefemesefvener ve JeeefmeHes~ Heele}seeb~~346~~
mJeefeKejebee Yee~ vesCeW pewmee ces~
Oeje e%emegke~ JeesPeW ve cnCes~~347~~
vee vee ejeejeR YetleeR~ oeCeer veesns ef#eleer~
lewmee veevee beR eeHleeR~ Ieecespes vee~~348~~
ceeveHeceeve, megKeog:Ke, efveboemlegleer ner bs lees efmLelee%elesves
meejKeere ceevelees. eerleG<Ce lee}e meceevee Yeemeleele. efvemeiee&leer}
keesCeleener mebkee}e lees Ieeyejle veener. JejeneJeleej eerefJe<Cetbvee pemes
He=LJeeriees}ees DeesPes Jeele veener; cesHeJe&le peeer }er}ee mJeefeKejs
OeejCe kejlees; veevee Yetleebee Yeejeves He=LJeer peeer o[He}er peele veener;
lemeee lees ceneHeg<e JesieUeuee bbeee meeefVeOeele ke}sejefnle
ceveeves jenlees.
IesTefve pe}eeW }es~ Deeef}eeb veoerveoebes mebIee~
kejer Jee[ Hees~ mecegg pesJeeR~~13-349~~
lewmeW peseeee eF~ ve meenCeW kebneRefe veeneR~
DeeefCe meenleg Demes SsmeWneR~ mcejCeg vegjs~~350~~
Debieeb pew Heele}W~ leQ keefve Iee}eR DeeHeg}W~
SLe meenlesefve veJe}W~ IesefHepesvee~~351~~
ns Deveeeese #ecee~ peseeHeemeeR efeeesecee~
peeCe lesCeW ceefncee~ %eeveeefme ieeb~~352~~
lees Heg<eg Heeb[Jee~ %eeveeee Jees}eJee~.....~~353~~
veoerveoebes mecegoee HeeCeees }es IesTve DeeueeJej meceg
menpee pemes ceess Hees kejlees; lemes lees meJe& keener menpee menve
kejlees; HeCe DeeHeCe keener menve kejle Deenesle, Demes lee}e mcejCener
nesle veener. pes keener Yeesie Jeeee}e esleele, les DeeHe}se mJeHe mecepetve
lees efJeveeleeej Yeesielees. DeeHeCe keener bs DevegYeJelees Deenesle, menve
kejlees Deenesle, Deeer lee}e YeeJeveee vemeles; lesLes lee menveeer}lesee
Denbkeej lee}e keesvt e DemeCeej! Deeer #eeefvle peeee Debieer menpee
Demeles, lees %eevemeKee Demelees; efkebyengvee leeee meeneee&ves %eeveeme
cenee eeHle nesles, ns let peeCetve Deme.
efmLelee%e
Deeer ner #eeefvle cnCepes Deveeeese #eceseer - bs menve kejCeeee
eeereer }#eCes %eeveosJeebveer eke kes}er Deenle. DeceeefvelJeeoer
DeeoeiegCe mebHeeer es efJeJeseve kejleebvee leebee [eseebmeceesj ieerlesee
ogmeNee DeOeeeer Depe&gveeves efJeeej}s}e eve Deme}e Heeefnpes
Demes Jeeles:
efmLelee%eme kee Yee<ee meceeefOemLeme keseJe~
efmLeleOeer: efkeb eYee<esle efkeceemeerle Jepesle efkeced~~2-54~~
meceeOeerle Deme}suee efmLelee%eeeer }#eCes keesCeleer Demeleele;
lees yees}lees keee; jenlees kemee DeeefCe Jeeielees kemee, ns Depe&vg e peeCetve
IesT Feqlees. leeee He=sme GejeoeKe} YeieJeble pes meebieleele,

leebHewkeer Heg{er} oesve }eske }#eCeere Deensle:
og:Kes<Jevegefivecevee: megKes<eg efJeielemHe=n:~
JeerlejeieYeeeesOe: efmLeleOeerce&gefveeles~~2-56~~
e: meJe&$eeveefYemvesnmleeleeHe egYeeegYeced~
veeefYevevoefvle ve se
f leme e%ee eefleeflee~~2-57~~
og:Ke eeHle Pee}s Demelee peees ceve Gefive nesle veener; megKe
eeHle Pee}s Demelee pees leeeeefJe<eeer efveefj Demelees; eerleer, Yee Je
eesOe ns peees ve Pee}s}s Demeleele; peeeer keess e Deemeeer vemeles;
egYe DeeefCe DeegYe eeHle Pee}s Demelee pees vee lej emeVe neslees, vee s<e
kejlees, vee efKeVe neslees; leeeer yeger efmLej Pee}s}er Demeles. leese
efmLelee%e nese; leese cegveer nese.
Deee %eeveer Yeeeeer efmLeleer meebieleebvee Je leeeer mlegleer yeejeJee
DeOeeeer kejle Demelee YeieJeeve keee cnCeleele, les Sskee:
ees ve <eefle ve sef ve eeseefle ve kee*d#eefle~
egYeeegYeHeefjleeieer Yeeqeceeve: me ces efee:~~12-17~~
mece: e$eew e efce$es e leLee ceeveHeceeveees:~
eerlees<CemegKeog:Kes<eg mece: meefJeJeefpe&le:~~12-18~~
legueefvevoemlegefleceezveer mebleges esve kesveefeled~
Deefvekesle: efmLejceefleYe&eq eceevces efeees vej:~~12-19~~
pees keeelener Deevebo Jee og:Ke ceevele veener; pees keeeeener s<e
kejle veener; egYe Je DeegYe ee oesvner YeeJeveebee peeves leeie kes}e
Deens; pees e$et Je efce$e, ceeve Je DeHeceeve eebee efkeeCeer mece Demelees;
lemese eerle Je G<Ce, megKe Je og:Ke ner pee}e meejKeere Demeleele; pees
Deemeeqejefnle Deens; efveboe Je mlegleer pee}e mecemeceevee Jeeleele;
pees ceveveeer} Demelees; pees eeHle HeefjefmLeleerle meblees<eeves jenlees; pees
keesse cecelee sJele veener; Demee efmLejyeger Deme}s}e, Yeefeege
Deble:kejCeeee ceveg<e ce}e efee Deens.
%eeveosJeebes Jewef ee::::
%eeveosJeebee ieerleeLe&efveHeCeees efJees<elJe
ee efJeJeseveeJeve efpe%eemetbme DeJeiele nesF&} keer ieerleses efveHeCe

kejle Demelee %eeveosJe melele mebHetCe& ieerleee DeeHeuee [eseebmeceesj
sJeleele. YeieJebleebee GHeoseees met$e meeleleeves leebee vepejsmeceesj
Demeles. meJe&meeceeveebme ieerleeLe& veer mecepeeJee ee leUceUerHeeser les
JeejbJeej leere leere iees ve kebeUlee JesUesJesUer JesieJesieee meboYee&le
Hegve:Hegve: ceeb[Ceeme keOeerner efyeekele veenerle.
keener efJeeejJebleebvee eele Hegveeeree oes<e keoeefele efomes}. HeCe
lemee oes<e %eeveseebee Heojer Iee}Ces cnCepes %eeveosJeebee ns ieerleeefveHeCe
kejCeeceeieee Gse DeeefCe leebvee peebee Deefle keUJeUe Deens, les
meeceeve peve Je leebes HeejceeefLe&ke keueeCe DeeHeuee vepejsDee[
kejCeemeejKes js}! lemese Jemlegle: ieerleelejer Skee Ske iees
Hegve:Hegve: JesieJesieee ekeejs meebiele veener kee!
eesiemeeOevee-1
153
ieerlesee Gse eerke=<Ceebee meeOee meesHee GHeose meeceeve ceeCemeeee

ceveeJej HetCe&HeCes efyebyeJeCes ne Demeueeves ieerles}e pemee Hegveefeoes<e oslee
esle veener, lemeee lees %eeveosJeer}ener oslee esle veener. ieerleekeejebee ne
Gse, ieerlesleer} GHeoseeee keWefyebot Je ieerlesee HeefjIeeeer JeeHleer,
ieerleses leJe%eeve Je les ele#e DevegYeJeCeeee eesie eebes Devegeer}ve
kejle %eeveosJeebveer keee cn}s Deens, efleke[s efpe%eemetbveer }#e eeJes.
%eevese Demes cnCeleele:
leQ ceneefmeebleeee DeebJeekee~ efmeevleke#ee Deveskee~
efYe[Tefve DeejbYeg osKee~ oeefJeleg Demes~~18-1242~~
SLe DeefJeeeveeeg ns mLe}~ lesCeW cees#eesHeeoeve ns He}~
ee oesneR kesJe}~ meeOeve %eeve~~1243~~
ns Fleg}Wefe veevee Hejer~ efveefHe}W ebLeefJemleejeR~
leQ Deeleeb oesneR De#ejeR~ DevegJeeoeJeW~~1244~~
%eevesejerle pees ceneefmeeble ieerleeLe& cnCetve eefleHeeefo}e Deens,
leeDebleie&le Deveske efmeeble Je GHeefmeebleebee ke#ee Deensle. ne
ceneefmeeble cnCepes ieerleeLe& ns pej Ske DeHeefjefcele Jeemeees Jele&gU
mecepe}s lej Flej efmeeble Je GHeefmeeble ner leeleer} esee ceesee
Heefjefceleereer Deveske Jele&gUs mecepe}er Heeefnpesle. DeefJeesee veee ne ee
ceneefmeebleeee Gse mecepe}e Heeefnpes Je cees#eeeHleer ns leees HeU
mecepeeJes. ee oesvner meeOeebmeeer %eeve nse kesJeU Skecee$e meeOeve
Deens. nee lees ceneefmeeble!!
emebieesHeee lemese JesieJesieee efveefceeebveer mebHetCe& %eevesejerletve
eer%eeveosJe nse Deveske ekeejs eefleHeeefoleele, Demes Jejer} DeesJeebejs
leebveer mHe< kes}s Deens. ieerleeoe&veeleer} GHeHeee, meceerkejCes, egeee
Je GHeee eebee meceke efJeeej keve, ee oe&veeves eeHle nesCeejs He}
meeOekeebvee menpe egbefyelee eeJes, cnCetve ner meeOekeebeer ceeG}er leebee
eesie Demes %eeveece=leees Ieeme keve leebee cegKeer YejJeles; nse ceveesjce
oe&ve DeeHeCeebme JeejbJeej meJe&$e %eevesejerYej efomeles!!!
Hebef[leebee (Scholars of Philosophic Thought)
Yee<esle cnCeeees lej ieerleeLee&es efJe}s<eCe (Analysis), Hejer#eCe
(Examination) Je mecevJeeve (Synthesis) ee %eeveefeee
Flekeee menpeHeCes, meceLe&HeCes Je meeceeve peveebee Heeveer He[leer}
Deee mecebpemeHeCes neleeUCeejer De}ewefkeke efJeYetleer kesJeU %eeveosJee
Demet ekeleele.
met%e les De%e meJe& peerJeebvee ieerleeLe& mHe keve oeKeJeCes ns pej
%eeveosJeebes Gef mecepe}s, lej leeee Hetleeameeer leebveer ieerlee Je
lelmeyebOeer Deveskeeveske Oece&ebLe, Jeso-eem$es-HegjeCes- mce=efleJee*dcee
Je eebJejee erkee DeeefCe Yee<es; ekejCeebLe, oerefHekee F.ef}efKele
jevee; ceewefKeke Jee*dcee Je DeeKeeefekee, oblekeLee; Flej
celeevegeeeebes Je ecegKe Jewefoke Je DeJewefoke HejbHejebeer mebyebefOele
DemeCeeNeebes efmeeble, ebLe Je efJeeejeCeeuee; ieerlesee cegKe
eefleHeeoveeee efJe<ee pees eesie Je eesieeem$e leemebyebOeereer meJe&

mewebelf eke Je eeeseif eke DevegYetelf eHetCe& ceeefnleer: mJele:e efoJe efmeeesieer
Demeueeves eesieeem$eemebyebOeer DeveefOekeejer Jee keceer DeefOekeejer
JeeeRme keJeefelee %eele Demet ekeCeejs DeefOeke=le %eeve Je efJe%eeve;
veeLemebeoee, leees leJe%eeve Je veeLeebeer eesieeCee}er; mJele:e
eerke=<Cecee Pee}s}s Demeueeves YeieJebleebee efoJeeefleefoJe
HetCe&Heg<eesece eerke=<Ce DeJeleejees Deblejbie jnme; Yee, %eeveer Je
eesieer Demee Glke= ef$eJesCeermebiece ekeJeCeejer Deecese meJeke<e
efmee%ee; mJeleb$e keuHeveeeeer Je yegefefJe}eme; DeeHeuee
Debleee&ceereer meJe& peerJeebes keueeCe ke FeqCeejer keCeecee mepeie
efeeer; mJele:me eeHle Pee}s}s yee%eeve Je yeeefJeee;
meJe&%eele=lJe Je meJe&YeeJeeefOeele=lJe eebejs eeHle nesCeejer
YeieJeowee&meteke ee, eer, keerleea, Deewoee&eYe=leer <ediegCemebHele;
eesieebme eeHle nesCeeNee efJeYetelf e (efmeer) Je eecegKeeves Deceneefmeer;
DeeefoveeLeebHeemetve eJeeefnle Pee}s}er Je eerefveJe=efeveeLeebee ke=Hesves
eeHle Pee}s}er iegHejbHejesHeefo mebeoeeeeer iees$eer; meg Je
mebleebee DeeeerJee&o :: ee meJe& meeOevemebHeeeree efJeeeee Feflenemeele
egieevegegieele keJeefelee Ie[tve esCeeje DeYetleHetJe& efJeee} cenemebiece
keve DeeHe}s Je DeeHeuee megbes ns Gef - ns peerJeveOese HetCe&
kes}s Deens: SJe{se veJns lej meeceeveeleuee meeceeve ceveg<eememege

lees ieerleeLe& Heeveer He[Ceeme GHekeejke jCeeje mekeU peerJecee$eebme
DeeeerJee&oHe Demee ne %eeveosJeer veeceke Skeceskeeefleere eemeeefoke
ebLejepeeefOejepe efvecee&Ce kejCeees ese Skecee$e eer%eeveosJeebveee
eeJes }eieles!!! Demees.

Deepe&Jeeoer }#eCes::::
5)Deepe&Je
Deelee Deepe&Je ner %eeveiegCemebHeoe DeJe}esket. Deepe&Jeees efveHeCe

kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
...Deelee Hejerme Deepe&Jee~ He keb~~13-353~~
leNneR Deepe&Je leQ SsmeW~ eeCeebes meewpeve pewmeW~
DeeJe[W leseebner oes<eW~ SkeeeW ieeb~~354~~
keeb leeW[ Heentefve ekeeeg~ ve kejer pesJeeR eb[ebeg~
peieeb Skeefe DeJekeeeg~ Deekeee pewmeW~~355~~
lewmeW peseeeW ceve~ ceeCemeeeefle Deeve Deeve~
veJns DeeefCe Jele&ve~ SsmeW HeQ leQ~~357~~
peQ peieefe mevees}Ke~ peieWmeeR pegveer meesejerke~
DeeHeHej ns YeeKe~ peeCeCes veener~~357~~
eebieuee DeeefCe JeeF&, meg DeeefCe og, DeeJe[lee Jee veeJe[lee
Deee meJe& eeCeebeer lees meejKeee meewpeveeves Jeeielees - pemes eeCe
eleske eeCeeeer meceyegerves Jeeieleele lemese! mete& pemee megHe leeee
kegHe esnNeebJej meejKeee ekeee Hee[lees efkebJee meJe& peieleeme Je
leeleer} eeeeJele eeefCecee$eebme Jee Jemlegpeeleeme peeeceeCes Deekeee
eesiemeeOevee-1
154
Skeee DeJekeeeele JeeHetve Demeles; leeeeceeCes Deepe&Jeees cetelf e&ceble Hee

Deme}s}e lees Heg<e meJe& ceveg<ecee$eebeer meceevee JeeieCetke sJelees Je
leeeer eleske ceveg<eeele Skee meeJevee Demeles - leer cnCepes Deepe&JeHetCe&
meewpeveeeer! mecemle peielepeeleebeer leeeer cew$eer Demeles; leebeeeer
leeeer peCet keener pegveer meesejerke Demeles. cnCetve DeeHe}e Je Hejkee
Demee YesoYeeJe leeeeHeeeer vemelees.
Ye}lesCeWmeeRner ces}g~ HeeefCeee Ssmee {e}g~
keJeCesefJeKeeR Dee[}g~ vesIes efee~~13-358~~
Jeeefjeeeer OeebJe~ lewmeW mej} YeeJe~
ebkee DeeefCe nebJe~ veener peseeb~~359~~
ceeesHeg{eb yee}keeb~ efjIeleeb ve He[s DeeJeekee~
lewmeW ceve osleeb }eskeeb~ vee}esefe pees~~360~~
Heeveer lesje jbie kewmee! efpemeceW efce}eDees Jewmee! Deeer efnboerle
cnCe Deens. HeeCeer pemes keesCeleener eJeele DeeHe}e JesieUsHeCee ve sJelee
efcemeUtve peeles, leeeeceeCes lee ceveg<eeee efeeele keesCeenerye} efJekeuHe
vemelees. lees meJe& }eskeele menpe mecejme nesTve jenlees-pemee keener
leebeele}ee Ske! Jeeje Jeent }eie}e keer pemee Skee JesUer Skee
efoee Oejlees, eflelekeeee mejUHeCeees lee Deepe&Jeer Heg<eees JeeieCes Demeles.
neJejsHeCee Je ebkesKeesjHeCee Deee Jeeke[ee ceveesJe=eeRvee leeeepeJeU
Leejee vemelees. ceelesmeceesj GIe[sJs eeIe[s esleebvee yee}ke pemes mebkeesele
veener, leeeeceeCes lees ceveg<e }eskeebmece#e DeeHeuee ceveeleer} iege
iees<ermege efveJee&pe Deble:kejCeeves meebielees.
Heebkeef}eeb FbefoJejeb~ HeefjJee veeneR OevegOe&je~
lewmee keeveekeesHeje~ vesCeW peerJe~~13-361~~
eesKee}HeCe jlveeeW~ jlveeJejer efkejCeeeW~
lewmeW Heg{eb ceve peseeeW~ kejCeW HeeeR~~362~~
peeeceeCes Gce}}s}s kece}Heg<He DeeHe}e Heefjce} }HeJetve sJet
ekele veener, leeeceeCes lee meppevee}e mJele:ee Deble:kejCeeleer}
YeeJe }HeJelee esle veenerle. jlveeJeve HejeJeefle&le nesCeejs efkejCe pemes
lee jlveeee lespeeqmJeleseer HeejKe keve osleele; leeeceeCes lee meppeve
ie=nmLeeeer ke=les leeee efvece&U ceveees cetueebkeve keve oeKeJeleele.
Dee}esetb pees vesCeW~ DevegYeJeefe peesieeJeCeW~
OejeR ceeske}eR Deble:kejCeW~ veJnsef e peseeb~~13-363~~
efoer veesns efceCeOeer~ yees}CeW veeneR mebefoiOeeR~
keJeCeWmeeR nerveyeger~ jeneefpes vee~~364~~
lees keesCeleener mebkeuHe kejle veener; meJe&oe DeelceevegYeJeer efveceive
Demelees; lemese leeee Deble:kejCeJe=eer meJe&Lee Hejceelceeme DeefHe&}us ee
Demeueeves lee Flej keesCeleener efJe<eeesceeAveer ef}Hle nesle veenerle Je ne
efJe<ee mees[, lees Oej, Deeer leeee efeeeeer e}efyee} nesle veener.
leeeer er efve<keHe Demeles. leees mebYee<eCe keOeerner Dee[JeUCeees
vemeles. lees keesCeener eeCee}e leg, nerve }sKele veener.
oeneneR FbefeW eebpe}W~ efveeHebeW efvece&}W~

Heebener Hee}Je ceeske}W~ Deener enj~~13-365~~
Dece=leeeer Oeej~ lewmeW Gpetb Deblej~
efkebyengvee pees ceensj~ eeeb efevnebeW~~366~~
lees Heg<eg megYee~ Deepe&Jeeee DeebieJee~
peeCe lesLesefe Ieje~ %eeveW kes}e~~367~~
efeeJe=eer efve<eHebe PeeueecegUs leeeer oeWefes leeee
Deble:kejCeeleer} mejU YeeJe Je efvece&}lJe eke kejleele. efeeele
eqke}lee vemeueeves meJe& kee} leees HebeeeCe Gpet Jeenleele. efkebyengvee
leees Deble:kejCee Dece=leOeejsmeejKes Gpet Demeles, cnCee vee! ns megpeeCe
Depe&gvee! ner meke} efes eke kejCeeje lees Hegg<e Deepe&Jeeeer cetleeae
Demelees. leeeee eeer %eeve JeemleJe keve jeneles.
eeeceeCes %eeveeeeer JemeCeeNee Deepe&Je ee iegCemebHeoses JeCe&ve
%eeveosJe mebHeVe kejleele.De<eoeiegCemebHeeer JeCe&ve kejleebvee les eleske
efkeeCeer les les iegCeefveOeeve %eeveer Heg<eeeeer mJeebYete Demeles, ns metef ele
kejleele. eeJeve meeOekeebmeeer les Demee Ske yeesOe eoefe&le kejleele
keer %eeveer Heg<eebes ns iegCe pej keesCeer meeOeke meeOeveebleie&le DeeHeuee
Debieer yeeCeJeCeeee eelve kejer}, lej leeeer meeOeveHeLeeJej pej
GVeleer nesle peeF&}.
efkebyengvee yegeree ceUkee OegJetve eketve, kece&meeceoee eeHle
keve IesTve, iegYes Ie[efJeCeeee eceeesie JeesJejee eJeemeele
efvele yeeUieeJeer }eieCeejer efeoesjer cnCepes ner DeceeefvelJeeefoeYe=leer
Deeoeieg C emeb H ele cn}s lejer ee}s } ! ner e ef eoes j er
iegGHeoseeveblej pes keesJeUs meebe %eeve GesefOele nesles, lesJne lee
keesce} %eeveebkegjeeer peHeCetke keve leeeer Jee{ kejCeemeeer
DeeJeeke jles.
6) DeeeeeexHeemevee (iegYeeer)
Deeeee& cnCepes eerieg! leebeer GHeemevee kejCeees mebHetCe& jnme
eer%eeveosJeebveer lesjeJee DeOeeeeee efveefceeeves eke kes}s Deens. lemes
leebveer %eevesejer, Dece=leevegYeJe Je eebieosJeHeemeer ee ebLeeblejer,
lemese eerefveJe=efeveeLeebee mlegefleHej Deee iegefveoxeHej keener
DeYebieebletvener eeriegb es $eCe Je leebes ceefnceeve nelees keener ve jeKelee
eke kes}se Deens; DeeefCe lesner Flekeee HejesHejerves keer leebee
eeriegyb e}ee mecemle YeeJeYeeJeveebes ceveesjce eefleefyebye ekeJeCeejs ns
meeefnle cnCepes peCet efye}esjer Deejeebveer efveefce&}s}e efeecene}e!
eerieg -meg ne eyoe %eeveosJeebvee Skee De}ewekf eke DeJekeeeele
IesTve peelees. leebeer meJe&ieeceer e%ee pesJne ee Skeee efJe<eeeJej keWefle
nesles, lesJne lej De}bkeeefjke meeefnleefveefce&leer kejCeeNee ee Yee<eeeYetee
Deble:kejCemeeiej iegHeer ebceeme Heentve GebyeUtve eslees Je eeriegee
ceefncee efkeleer meebiet Je kemee meebiet, eees leebvee Yeevener jenle veener eeeer
mHe keyeg}er leebveer %eevesejerle peeieespeeie efo}er Deens.
eesiemeeOevee-1
155
iegefve<e ee mebHetCe& efJe<eeees DeJe}eskeve DeeefCe lesjeJee

DeOeeeeleer}Deeleeb eeeJejer~ iegYeeereer Hejer~meebiees ieeb DeJeOeejer~
elegjveeLee~~13-368~~ ee DeesJeerHeemetve lesHeefj lees yees}g
GHemeeneJee~ DeeefCe Jees}ies DeJeme oseeJee~ Deeleeb cnCesve peer
yejJee~ ebLeeLe&gefe~~13-459~~ ee keyeg}eree DeesJeerHeeleee
GCeeHegNee 90-92 DeesJeeletve efJees<e efJemleejHetJe&ke kes}s}s iegYeeer
Jee DeeeeeexHeemeveses meefJemlej efJeJeseve DeeHeCe HetJeeae DeJe}esefke}s

Deens.(Gvces<e:2 :DeelceHee meg - He=.e. 55 les60)
Deee jerleerves eerke=<CeebeeDeeeeeexHeemeveced (De.13}eske 7)
ee GeerJej eer%eevesejebveer keesef keeser meteeee ekeee eke}e Deens.
efkebyengvee eerieerlesee mebeoeeemeboYee&le ne eyo efkeleer cenJeeee Deens,
ns jnmee peCet leebveer DeeHeueeHeele %eevesejeree mecee ebLejevesejs
DeeefCe DeeHeuee iegmebeoeeeee GoenjCeeejs DeeCetve HeesneseJe}s Deens,
cnCee vee!
7) egefelJe (HeeefJe$e)
eeveblejee keener DeesJeeeeweced ee eerke=<Ceeseeryeeyeleee

Deensle. ejerj Je Deble:kejCe eebes HeeefJe$e cnCepese yeee Je Deble:eger
eebee yeesOe eeweced - eewe Jee egef elJe ee eyoebveer neslees. eer%eeveosJeebveer
kes}s}s efJeJeseve Heene:
cnCes egefelJe ieeb SsmeW~ peseeHeemeeR efomeW~
Deebie ceve pewmeW~ keeHegjeeW~~13-461~~
keeb jlveeeW o}Jee[W~ lewmeW meyeee eesKe[W~
Deeble yeensjeR SkeW Hee[W~ mete&g pewmee~~462~~
yeensjeR kecex #eeef}}e~ efYelejeR %eeveW Gpeef}}e~
FneR oesneR Hejer Dee}e~ HeeKee}e Skee~~463~~
eerke=<Ce cnCeleele, keeHetj pemee Debleyee&e OeJe}egYe Demelees,
lemese egefelJe Debieer DemeCeeNee ceveg<eees ejerj (yeeeebie) Je ceve
(Deblejbie) ner oesvnerner HeefJe$e Je eg Demeleele. peeer jlveeeer oerHleer
leeee Deele Je yeensj oesvnerke[s Heekeles; efkebJee mete& pemee Deblejerner Je
yeensvener ekeeecee Demelees; leeeeceeCes efJeefnle kecex HejceelceeeerleLe&
kesueecegUs lee ceveg<eees ejerj cnCepes keceXefes Je %eeveWefes eebee
yeefnjbiemebIeele vee[ereger Peeueeves HetCe&leee eg neslees Je Deblejer
%eeveGpejereer oerHleer Heekeueeves ceve, efee, Deble:kejCe Je yeger ee
met#ce Deblejbie mebIeeleeeerner eger nesTve leebvee eYegke=Hesves HeeefJe$e
eeHle nesles.
ce=efekee DeeefCe pe}W~ yeee SCeW ces}W~
efvece&}g nesSb yees}W~ Jesoeesefve~~13-464~~
eem$ee%esvegmeej osneeer yeefnjbie eger ce=efekee Je peU eebee
JeeHejeves nesles Je Deblejbie (ceve, yeger, efee Je Deble:kejCe) egefle
(JesoJeeCeer) Ssketve efvece&U nesles-Demeener egeree Ske ekeej %eeveosJe
esLes meebieleele.
Ye}lesLe yeger ye}eR~ jpeW Deeefjmee Gpe}eR~

meeQoCeer Hes[er efLeie}er~ Jem$eebefeeeb~~13-465~~
efkebyengvee FeeHejer~ yeee eesKe DeJeOeejeR~
DeeefCe %eeveoerHeg DeblejeR~cnCeewefve eg~~466~~
peeeceeCes ceveg<e jebieesUer (jpe:keCe) JeeHeve Deejmee mJe
kejlees; efkebJee yeensve keeUHe Je yes{ye efomeCeejs Hejeee Yeeres
Yeeb[s leeeeKee}er Deebe }eJeueeJej Deeleer} Yeeree keHe[eebJejee
ceU Je [eie mJe kejles; leeeeceeCes yegeree eesie JeeHej keve
eke=leereer mebyebefOele kecexe HeCe leer egeerves kesueeves Je %eeveeiveerves
Deblejbie GpeUtve ekeueeves lees ceveg<e Debleyee&e eg Je HeefJe$e neslees.
mebveeme cnCepes keee
ee DeesJeeletve %eeveosJe kecex ve ekeCeeee - mebveemeenCeeee
Devegefele ceeiee&ves kece&mebveeme meeOe kejCeeee efve<HeU eelve ve
kejCeeee - YeieJebleebee efJeeej Hegvee metef ele kejleele. DeejeeJejee
ceU pemee jebieesUer cnCepes Ske ekeejeer OetU JeeHevee otj kes}e
peelees, leeeeceeCes eke=leeree #es$eele jentvener eke=efleefveeesepf ele kecexe
eesieegeerves kesueeves ceveg<eeme menpee %eeveHeer DeejeeJej yeme}s}s
eke=leeres eJe=eerHeer jpe:keCe otj kejlee esleele, Demee DeefYeeee esLes Deens.
lemese kecex kejCes pejer yegefeeceeCeJeeoer mebveeeebee
efkeesveeletve ieebJe{U Jee Deesye[Oeesye[ Jee}s, lejer Hejees
Deesye[Oeesye[ Je keeUskeg keepeUerves ceeKe}s}s Yeeres Yeeb[s pemes
keHe[eebJejes [eie Je ceU veenermee kejles; leeere leer kecex eesie egeerves
cnCepes HejcesejeeerleLe& Je He}ekeeb#eejefnle nesTve kesueeves Keje
kece&mebveemeeesie eeHle keve osleele ne eerke=<Ceebee DeefYeeee
eer%eeveosJeebveer esLes jespeee JeJenejeleer} oesve meceHe&ke eble osTve
eesleebee ceveeJej eLeeLe& efyebyeJe}e Deens.
efJeeve cnCeleele keer eerceod Deee ebkejeeee&YeeieJeleebveer leebee
ieerleeYee<eele elegLee&eceeeer DeLee&le mebveemeeeceeeer Ye}eJeCeer kes}s}er
Deens. cee.}es.efUkeebee efkebyengvee eeemebyebOeer ceese Dee#esHe neslee Je
leeekejlee leebee ieerleejnme ee ebLeeeer GYeejCeer Pee}er nesleer.
Yee<ekeejebleQQ Jee Hegmeleg ee %eeveosJeerleer} DeesJeereer mebieleer }eJeleebvee
yeNeee efJeeveebveer les Yee<ekeej cnCepes ebkejeeee&e nesle, Demes Deeeneves
eefleHeeefo}s Demeueees peeCekeej cnCeleele.
Deelee DeeHeCe %eevesejerleer} pee DeesJee DeYeemele Deenesle,
leebeeJeve mHee efometve esles keer %eeveosJeebveer elegLee&eceeeer DeLee&le
meeceeve peve pee}e mebveeme cnCeleele Je pees HeefjJeepekeeJemLee,
ob[OeejCee F.efJeOeeRveer cebef[le Deens, leemebyebOeer Deleble eefleket} cele
esLes Jee kes}s Deens. eeeee DeLe& Yee<ekeejeleQ Jee HegmelegceOe}s
les Yee<ekeej Deeeee& ebkejYeeieJele vemeues Heeefnpesle! DeeefCe
eesiemeeOevee-1
156
pej kee %eeveosJe meebieleele leeer meeOekeeeer Kejer mebvemleJe=eer Pee}ere les Peeueeeer }#eCes keesCeleer, leer Heene:
lej lee}e lee yeee osKeeJeeeer - elegLee&eceer ob[, keceb[}teer Deve
eee}eieeR yeee efJeYeeieg~ kecex Oegle}e eebieg~
HeefjJeepekeeJemLeseer keee pej!
DeeefCe %eeveW Hesef[}e Jebieg~ DeblejeRee~~13-473~~
%eeveosJeebes ee mebyebOeele}s ns meJe& efJeeej cnCetvee cegece }#e
yeeeefJeYeeie cnCepes oeWef es, HebeeeCe, Je ejerjmLe veeef[mecetn
osCeeeesiee Deensle.
eebes ege
f kejCe kece&eesieeee DeeejCeeves - efJeefnle kecex F&ejeeerleLe&
efJeHe} mebveeme
Je He} F&ejeHe&Ce kejCeeee eceeesieceeieeleie&leee meeOeveeCee}erves
ne mebveemeefJe<eeke DeefYeeeee mHe kejle les Heg{s cnCeleele: nesles. lemese ceve-efee-yeger-Deble:kejCe-Denbkeej ee met#ceefJeYeeieeeer
SjJeeR leNneR Heeb[gmeglee~ Deebleg eg vemeleeb~
eger leeeeJej Dee}suee De%eeveeJejCeeee efvejmeveeves - leceescee
yeesnjer kece& lees leJeleeb~ efJebyeg ieeb~~13-467~~
DeefJeeeHe eke=eflemJeHe yebOeveeee efveJe=eerves - %eeveeves nesles.
ns Heeb[gHeg$ee! yeeele: mebveeme mJeerkeeve kecex peeUCeeee
eelve keve vew<kece&efmeer eeHle ke HeenCeejs lee kece&eJe=eeree
cegUeletvee veee ke ve ekeueeves Deble:eger efceUJet ekeCeeme
kesJeU DemeceLe& Demeleele, Demese veJns lej kecex ve kejCeees
{eW i e Peeueeves kece& m eb v eemeceeiee& eer Deee ekeejs Iees j
efJebyeveee kejleele.
ce=le peNnerb e=bieeefj}e~ iee{Je leerLeeA veneefCe}e~
keg ogefOeeeb ceeefKe}e~ ieg}W pewmee~~13-468~~
Jeesme ie=neR leesjCe yeebefOe}W~ keeb GHeJeemeeR DeVes ef}befHe}W~
kegbket meWotj kes}W~ keeblenerveW~~469~~
ke}me ef{ceeeW Heeske}~ pe}es Jejer}W Pe}e}~
keee keb efJeefe$e He}~ Deebleg esCe~~470~~
eg meJeiegCeeee HeefjHees<e
lesLe Debleyee&e ies}W~ efvece&}lJe Ske peene}W~
efkebyengvee mej}W~ egefelJeefe~~13-474~~
cnCeewefve meeJe peerJeieleg~ yeensjeR efomeW Heebkeleg~
peQ mHeefkeie=neRes [es}leg~ oerHeg pewmeW~~475~~
ce=le ejerj e=ib eejeJes; Gefkej[e Hegb keCeeNee ieo&Yee}e leerLe&pe}eves

mveeve Iee}eJes Je leeves Hejle Gefkej[eeJej }esUtve IeeCe JneJes; ke[t
YeesHeUe leeee ke[gHeCee Iee}JeCeemeeer iegUeves eesHe[eJee; Deesmee[
Iejeee eJeseejer cebie} leesjCe yeebOeeJes; GHeeeer le[He[CeeNee ceeCemee}e
DeVe Keee}e ve Iee}lee les leeee DebieeJej LeeHeeJes; HeefleefJenerve m$eerves
meewYeeieefes ueeJeerle; ngyesntye HeUemeejKes efomeCeejs HeCe Deele esCe
Yej}s}s HeUees KesUCes kejeJes; efkebyengvee Deele YejerJe meesves veme}suee,
oie[eee efkebJee efHeleUsee HeeskeU keUmeeJej meesvesjer ceg}ecee Heemetve
ke=ef$ece PeUeUer DeeCeeJeer; ns meJe& pemes yee<keUHeCeees eeUs nesleer},
leeeeceeCes JejJej mebveeme ke HeenCeeNeees ceveesjLe nesle.
lewmeW kece& Jeefjefe}W ke[eb~ ve mejs Leesj cees}W keg[e~
veJns ceefojseeb Ie[e~ HeefJe$e ieebieW~~13-471~
peeeceeCes keg[ekeeNee}e cees}eves efJekelee esle vemeles; Jee ceefojsves
Yej}s}e Ie[e leeeeJej HeefJe$e iebieepe} efebHe[ueeves HeefJe$e nesT
ekele veener; leeeeceeCes eesieegeer ve meeOelee efveJJeU JejJejee
kece&mebveeme kejCeeee eelve meHe} nesT ekele veener.
cnCeewevf e DeblejeR %eeve nesDeeJeW~ ceie yeee }eYes} mJeYeeJeW~
Jejer %eeve kecex mebYeJeW~ SsmeW keW pees[s~~13-472~~
cnCetve Debleee&ceer %eeve JneJes Je DeeHeesDeeHee kece&mebveeme Ie[eJee;
lemese kece& kejleebveee %eevener eeHle JneJes; keceeee leeie keve veJns!
DeeefCe Deee jerleerves Debleyee&e eger JneJeer.
Deelee Keje mebveeme cnCepes keee les %eeveosJeebee eyoele Sskee:

efJekeuHe pesCes pesCeW GHepes~ veeefLe}eR efJeke=efle efveHepes~
DeeJe=eereeR yeerpeW~ Debkegj Iesleer~~13-476~~
leQ DeeF&keW DeLeJee YesW~ Heefj ceveeR keeFefe vegceW~
cesIejbieW ve kees~ Jeesce pewmeW~~477~~
pee pee eesieeves ceveele efJekeuHe efvecee&Ce nesTve DeefJeke=le ceve
efJeke=le nesT ekeles; pee ieeseRcegUs Hejceelceele efee }eJeCeeme
yeeOee GlHeVe nesles; Deeebee oe&veeves Jee eJeCeeves leeee ceveeJej keenerner
HeefjCeece nesle veener. cesIe keeUskeg pejer Deme}s lejer leebeecegUs Deekeee
keener [eieeUle veener , leeeeceeCes lee peer J evceg eeme
Fbef eebeemebyebOeecegUs pejer Deieoer Hejekeeseres efJe<eeesHeYeesie Ie[}s, lejer
lee efJekeejer FbefeesHeYeesieebee leeeeJej keenere HeefjCeece
nesle veener.
SNnJeeR Fbefeebesefve ces}W~ efJe<eeebJejeR leNneR }es}W~
Heefj efJekeejeesefve efJee}W ~
ef}befHepesefe vee~~13-478~~
Yesef}eeb JeesJejer~ eesKeer DeeefCe ceenejer~
lesLe veele}s efleeeHejer~ jenees peeCeW~~479~~
peeeceeCes Jee ee}leebvee SKeeee yeeeCe m$eer}e cenejerCe Yes}er
lejer lee peee SkeceskeeRvee mHeefe&lener veenerle, leeeeceeCes osnee$ee
Demes Deeblej Je yeee ee oesvner ekeejebes ege

f meece Pee}s cnCepes
leebeele keenere Yeso Gjle veener. ceveg<e meJe&Lee efvece&U neslees. leeveblej
Gjles les kesJeU SkemebOe egefelJee! ee DeJemLesle Skee eg
meJeiegCeeeee kesJeU HeefjHees<e neslees Je lees leeee osn Je Debleee&ceeletve
mHeefkeeee efoJeeDeeletve ekeCeeNee ekeee}njeReceeCes
DeeboesUleebvee efomelees!
Keje mebveeme
eesiemeeOevee-1
157
Ie[leebvee Je efJe<eeYeesieebee JeeHeej Ie[le Demeleebveemege lee Heg<eeee

Deble:kejCeeme les efJe<ee mHee& kejle veenerle, Deeer leeeer
Jele&Cetke Demeles.
keeb HeefleHeg$eebleQ Deeef}bieeR~ Skeefe leQ leCeebieer~
lesLe Heg$eYeeJeeeeb DeebieeR~ ve }iesef e keece~~13-480~~
lewmes oe eesKe~ mebkeuHeefJekeuHeeR mevees}Ke~
ke=leeke=le efJeesKe~ Heg[W peeCeW~~481~~
HeeefCees efnje ve efYepes~ DeeOeCeeR nj}g ve efepes~
lewmeeR efJekeuHepeeleW ve ef}befHepes~ ceveesJe=eer~~482~~
leseeb veebJe egefelJeHeCe~ HeeLee& ieeb mebHetCe&~
ns osKeefme lesLe peeCe~ %eeve Deens~~483~~
leCeer pejer HeleereceeCese Heg$ee}ener keJeeUle Deme}er, lejer
Heg$eeefJe<eeer efle}e peeer keeceJeemevee GHepele veener; lemese lee Heg<eees
oe pejer mebkeuHeefJekeuHe peeCele Deme}s, lejer kece& keesCeles Je Dekece&
keesCeles ns HetCe&HeCes DeesUKetve Demeles. HeeCeeves efnje efYepele veener efkebJee
GkeUlee HeeCeele eke}e cnCetve keener oie[ efepele veener.
leeeeceeCes lee eg Heg<eeee ceveesJe=eer keOeerner efJekeuHeebveer ef}Hle
nesle veenerle. ns HeeLee&! egefelJeeeer ner }#eCes pesJne <erme He[leer},
lesJne lesLes %eeveees DeefmlelJe Deens, Demes vekekeer mecepe.
Helee}er, eerke=<Ce Je %eeveosJe
eeeceeCes eer%eeveosJeebveer egef elJe ee eerieesHee}ke=<Ceebee mebkeuHeveseer
mecee Gke} kejle Demeleebveee Helee}erke=le eewe ee efveeceeJej
meeOekeebee efnleeLe& ekeee eke}e Deens. eesieceeiee&eer Heleeef}ke=le

met$es mebe#f eHle Deensle. keejCe leer yees}vt eee}tve met$ese Deensle. met$ekelee&me
met$eeleer} Ske De#ej pejer DeLe& ve yeo}lee keceer kejlee Dee}s lejer
Heg$epevceeSJe{e Deevebo neslees, Demes cnCeleele.
YeieJeerleekeleeme eerieesHee}ke=<Ceebeer efoJe JeeCeer efleee
De}ewekf ekelesmeeer YeieJelkeeee&Le& eefLele keve sJeCeeeer Fe nesleer.
Depe&gve ne vej $e<eeRee DeJeleeje Demeueeves lee}e Jemlegle: Deiece
Demes keenere veJnles. Hejbleg DeJeleejkeeee&Le& Je }eskeebvee GjCeemeeer
Hejce YeeJeeslke Demee eerke=<Ceepe&gveebee efoJe DeelcemebJeeo eke}e.
Hejbleg leesner GCeeHegNee 700 }eskeelee eefLele kes}e ies}e.
%eeveosJeebveer cee$e ns ceeieer} meJe& GCes Hes[Ceemeeer eyoebeer ke=HeCelee
ve oeKeefJelee, leeG} eyomebHeefeYeeb[ejeeer cege nmles GOeUCe
keve, meJe& meeOekeebmeeer eesieeem$eere meeOevemeeceeer Keguee efo}eves
eke keve, eerHeleeef}cegveer, lemese eerieesHee}ke=<Ce eebes ceveesiele
DeeHeueeHeeJeslees meceLe&HeCes DeeCetve HeesneseefJe}s Deens, eeye} ke=le%elee
Jee kejeJeer, lesJe{er Lees[ere!!
cn}s keerefmLejmegKeceemeveced~~2-46~~ ee Heelee}met$eeeer Je

leeejs DeefYeesle Deme}suee meeOeveeYetle efmLej Deemeveeeer lJeefjle
DeeJeCe nesCes mJeeYeeefJekee Deens. Hejbleg eer%eeveosJeebveer meneJee
DeOeeeelee Deemeve [es}Ceejs vemeeJes, ne DeefYeeee eeJej JeeefJe}s}e
Deens . les J ne leeb ee [es eeb m ecees j egeew oses eefleeHe
efmLejceemeveceelceve:~ veelegeq^leb veeefleveereb ew}eefpevekegeesejced
~~6-10~~ ne ieerlesee }eske neslee.
DeHejes#eevegYetleerleer} Deemeve Je mLewe&
Deelee cee$e les pee efmLejlesee Je lelmebyebefOele Deemeveeee Hejece<e&

Iesle Deensle, les eesiee{ cegveeree - %eeveeee meboYee&le Deens.
meenefpekee leebeer er meeOeveeceeiee&ee eejbYeeree yeeeelkeejeRee
HHeebke[tve Les meeOeveeeer Je meeOeeeer pesLes KeWJe cnCepes efceer
He[}er Deens, lee Gegib eee} Deee meeOevesee cesefeKejeke[s JeU}er
Deens. eerceoeeebkejeeeeeveer leebee DeHejes#eevegYetelf e ee ekejCeebLeele
efveefo
& kes}s}s DeemevemLewe& ee yeeyeleerle leebee meceeblej efJeeejmejCeeres
eleerke Deens.
Deeeee& cnCeleele:
megKesvewJe YeJeseeqmceVepem$eb yeeefevleveced~
Deemeveb leefpeeveereeVeslejlmegKeveeeveced~~112~~
efmeb elmeJe&Yetleeefo efJeeeefOeeveceJeeced~
eeqmceve efmee: meceeefJeemlew efmeemeveb efJeog:~~
~~113~~DeHe.~~
pee DeJemLesle megKeHetJe&ke efvejblej yeeefebleve kejlee esF&},
efle}ee Deemeve cnCelee esF&}; eeJeefleefje Flej meJe& Deemeveekeej
cnCepes yeemegKeeee veee kejCeejs mecepeeJesle. pes mecemle Yetleebes
DeeefokeejCe Deens, pes efJeeees DeefJeveeeer DeefOeeve Deens Je peelee
efmepeve efmLele Demeleele, lee}ee efmeemeve cnCeleele.
meeOevesee eeLeefceke DeJemLesle Deme}suee cegceg#etbme Deeeeeeeer

ner efJeeejmejCeer Oekekee osCeejer Jee}er lejer meeOeveses iebleJemLeeve
mHe keve oeKeJeCeejer leebeer ner JeeCeer cnCepes meeOeveeHeLeeJejer}
elekeevegelekes ceeie&oe&ve kejCeejer oerHeceeef}keee cn}er Heeefnpes.
eeefveefceeeves Deeeee& Je %eeveosJe efJeeejebee yeeyeleerle SkeceskeebpeJeU
KejesKeje efkeleer esleele, ns %eeveosJeeree Heg{er} DeesJeeletve mHe
efometve esles:
DeeefCe efmLejlee meebes~ Iej efjiee}er peseeeW~
lees Heg<e %eeveeeW Deeeg<e ieeb~~13-484~~
osn leNneR Jejefe}erke[W~ DeeHegef}ee Hejer efnb[s~
Heefj yewmekee ve cees[s~ ceevemeeReer~~13-484~~
8)mLewe&
JelmeeJeefve Oesveges b~ mvesn jevee ve Jees~
eeveblejee DeesJeebletve %eeveosJe mLewe&ced ee eerke=<Ceebveer JeeKeeCe}suee
iegCeeeer Gke} keve meebieleele. eesieeem$eeee efpe%eemetbvee mLewe&
veJnleer Yeesie meefleeseW~ esceYeesie~~486~~
eesiemeeOevee-1
158
keeb }esefYeeeb otj peees~ Heefj peerJe sJeeefeeW eeW~

lewmee osn eef}leeb veJns~ e}g efeeeb~~487~~
peeeeeeer efmLejlee mebe}er lees ceneHeg<e %eeveeee Deeeg<eHe
nese. leese %eeveees peerJeve neslees. leeee osn eke=leerJees keenerner kece&
kejle Demesvee kee! HeCe lee ceveg<eeee ceveeme KejsKegjs mLewe& eeHle
Pee}s}s Demeles. keejCe lees meoe yee}erve Demelees. ieee peeer Jeveele
ejee}e ies}er lejer eflees JeemejeJejes esce veenermes nesle veener; efkebJee
meleer peeCeeNee m$eerves pejer e=bieej kes}e lejer lees pemee Heleereer jceceeCe
nesCeemeeer vemelees; }esYeer ceveg<e keessner ies}e lejer pemee leeee peerJe
leeves peHetve sJe}suee mebHeeerlee iegble}s}e Demelees; leeeceeCes lee
mLewe& eeHle Pee}suee Heg<eees efeener kecee&vegmeej osnese kejle
Demeleebveemege HejceelcemJeHeere De{U Demeles.
peeleeeb DeYeemeJeW~ pewmeW Deekeee ve OeebJeW~
YeceCeeeeR ve YeceW~ OegJeg pewmee~~13-488~~
HeebefLekeeefeeeb esjPeejeb~ meJeW HebLeg ve Jees OevegOe&je~
keeb veener pesJeeR leJejeb~ esCeW peeCeW~~489~~
lewmee e}veJe}veelcekeeR~ Demeesefve es HeebeYeeweflekeeR~
YetleesceeA SkeeR~ eef}pesvee~~490~~
{ie JeeNeeyejesyej OeeJele peeleele, lesJne Deekeeener leebeeyejesyej
OeeJeueemeejKes Yeeme}s lejer les efmLeje jenles; leejkeeee OeJg eeYeesJeleer
efHejleebvee efomeles, HeCe OeJg eleeje DeeHeuee peeieer Dee} jenlees; HeebLemLeebee
Jeeee}erves Jee mejleebvee pejer Yeeme}er lejer leer keener peeieeer n}lemege
veener; efkebJee DeeHeCe Jeesves OeeJele Demelee Deepetyeepeteer Pee[s ceeiesceeies
peeleebvee efomeleele, lejer cegUele leer peeieere peeeree leeer efmLej
Demeleele; leebeeceeCes HebeceneYetleebveer yeve}s}e lee Heg
g <eeee osn pejer
lee lee ceneYetleeee GceeaeceeCes e}veJe}ve kejle Deme}s}e efome}e,
lejer leeeer lee Skecee$e DeeefoleJeeeer Pee}s}er Skeleevelee cee$e keOeerner
Yebie HeeJele veener.
Jeeng}eressefve ye}W~ He=efLeJeer pewmeeR ve {}s~
lewmee GHeJeGcee}W~ ve }ess lees~~13-491~~
owveog:KeeR ve leHes~ YeJeeeskeeR ve kebHes~
osnce=leg ve JeeefmeHes~ Heele}sefve~~492~~
Deeefe&DeeeeHeef[YeejW~ Jee JeeOeer iepejW~
Gpetb Demeleeb HeeefceesjW~ ve nes efee~~493~~
JeeoUeee peesjeves He=LJeer peeer {Ule veener; lemeee leeHe$eeebee
Gceeeeee lee}e GHeJe nesle veener. owveog:Ke lee}e leeHe osT
ekele veener. osn ce=legJee nesleebvee leeeer Yeeeves ieeUCe G[tve peele
veener. og:Keeee Deele&lesves efkebJee Deeesee veeoer }eietve, efkebJee cneleejHeCe
Jee JeeOeeRee peesjevesmege leees DeelcemevcegKe Deme}s}s efee Hegvee
osn Je eHebe eebeeke[s yeefnce&gKe nesle veener.
Gvces<e:9-1::%eeveiegCe}#eCe1
efveboe efvemlespe ob[eR~ keece}esYee JejHe[eR~

Heefj jesceeb veJns Jeebkeg[er~ ceevemeeeer~~13-494~~
Deekeee nW Jeesmejes~ He=efLeJeer Jejer efJejes~
Heefj vesCeW ceesnjeW~ oeJe=eer~~495~~
efveboe Je DeHeceeve eebee le[eKeebveer Jee keece DeeefCe }esYe eebee
ceeNeevesmege leeee lee ceveeee kesmener Jeeke[e nesle veener. Deekeee
veenermes nesJees Je DeeCeKeer He=LJeer HeCe efJeve veenereer nesJees; lee Heg<eeee
HejceelcemeceefHe&le efeeJe=eer Hejle cnCetve mebmeejer HeoeHe&Ce kejle veenerle.
neleeR ne}eb Heg}eR~ HeemeJeCee pesJeeR ve Iee}eR~
lewmee veesness ogJee&keees}eR~ mese}
f }eb meebleeb~~13-496~~
#eerjeCe&Jeeeeb ke}es}eR~ kebHeg veesnW cebojee}eR~
keeb Deekeee ve pe}s pee}eR~ JeCeefJeeeeeb~~497~~
lewee Deeueeiesef}eeb Gceea~ veJns iepeyepe ceveesOeceeba~
efkebyengvee Oeer #eceeR~ keuHeebleerner~~498~~
neerJej Keb[erYej Heg}ebee Jees} eflelekee ceeje kes}e lejer lees
pemee DeeHe}e ceesnje ceeies JeUJele veener; lemeee lees efmLejceleeree Heg
g <e
Deieoer es}keee DeHeeyoebee ceeNeevesner DeeHe}er cetUeer eebleer Yebiet
osle veener. #eerjmecegeleer} }eebes leeb[Jeve=lener pemes cebojee}eme
kebHe HeeJeJet ekele veener efkebJee Deekeee pemes JeCeJeeee pJeeUebceOes
peUtve peele veener; lemese efeee}e efJe<eeesceeAveer efkeleerner eemeCeeee
eelve kes}e lejer leeeer ceveesJe=eer ve {Ulee, ve eUlee DeKeb[
Hejceelceelee }erve Deme}s}er peeeree leeere jenles; efkebyengvee
keuHeeblemeceemege lees menpe Oewe&HetJe&ke meentve peelees.
HeQ mLewe& SsmeeR YeeKe~ yeesef}pes peQ meefJeesKe~
leQ ns oee ieeb osKe~ osKeCeseeb~~13-499~~
ns mLewe& efveOe[W~ pesLe DeebieW peerJeW pees[s~
leQ %eeveeeW GIe[W~ efveOeeve meebeW~~500~~
ns megpeeCe Depe&gvee! mLewe& ee meb%esves efJees<elJeeves JeCe&ve kejeJeer
leer nere oee nese. De{U Demes ns mLewe& leeee GHejese }#eCeebveer
pee Heg<eeee Debieer eke HeeJeles, lesLese %eeveeee KejeKegje eeele
efveOeer Demelees.
DeelceefJeefveen::::
ceneHeg<eebeer efJeeejmebHeoe
eeeceeCes mLewe&ced ee iegCeefJees<eees eer%eevesejke=le meeeble JeCe&ve
DeeHeCe Deeleee DeJe}esekf e}s Deens. eerebkejeeeeeee DeHejes#eevegYetelf e
meboYee&leer} efmLej Deemeve Je efmeemeve ee keuHeveebeener ee efveefceeeves
DeeHeCe Lees[keeele Hejece<e& Iesle}e. Deeeeeeee Sleef<eeke keuHeveebee

HeeHegjeJee efpe%eemetvb eer kes}e lej leebvee eeveblej JeefCe&}us ee DeelceefJeefveen
ee ieerleese iegCemebHeoses Deeke}ve nesleebvee keener De[eCe esCeej veener.
eesiemeeOevee-1
159
Jemlegle: leJeJeses ceneHeg<e ns ose-kee}eoer YesoebcegUs He=Leke Jeeer

Deensle Demes pejer }ewekf ekeeLee&ves Yeemele Deme}s, lejer meke} ceneHeg<e
ns efvejblej yeeelee efmLele Demeleele. yeemeeHes#e ogmeNeees DeefmlelJe
egleeRvee ceeve veener. cnCetve meJe& ceneHeg<e Skee nesle Je leebveer DeeHeCeebme
meebeif ele}suee meleeesner kemes SkelJee efometve esles, ns mLewe& ee iegCeeee
efveefceeeves ee DeHejes#eevegYetleer Je %eeveosJeebee DeesJeebee GoenjCeeJeve
keUtve esles. Demees.
ieerleses efveoxeve DeeefCe leeJej %eeveosJeebes Yee<e ner pej DeeHeCe
emebieesHeee eerebkejeeeeeee efJeefJeOe Jee*dceejeveebeje Skeceskeebeer
lee[tve Heeefn}er, lej eerke=<Ceeseer Je eer%eeveosJeebee leeJejer} DeefYeeee
mecepeCeeme KetHee meenee nesles, nsner efpe%eemetbme pej
peeCeJeCeepeesies Deens.
keesCeener ceneHeg<eebee efJeeejmebHeosee Je leebee Jeeveebee KeNee
DeLee&ee eesOe IeeJeeeee Deme}e, lej Flej ceneHeg<eebee GeeRee
Je efJeeejoerHeeee ekeeeelee lees kejCes megeesie jles. DeveLee Hegjs ee
meeceeerDeYeeJeer lees eesOe kesJeU mJele:eee yegerves kes}e lej lees HetCe&lJeeme
veslee ve esTve DeeHeCe lee ceneHeg<eebee leJe%eeveeee Deceesef}ke
sJeeme keoeefele HeejKes nesT ekelees, ns HeCe ee efveefceeeves peeCeJeles.
ceneHeg<ee KeNee DeLee&ves ogmeNee ceneHeg<eebeer YeeKe DeesUKeCeeme
meceLe& Demeleele.
ne efJeeej }#eele sJetve DeeHeCe DeeHe}er efpe%eemee le=Hle kejCeeee
keeceer Deesmej nesT ee. lelHetJeea Hejle Skeoe %eeveeme DeeJeeke lee
DeeoeiegCe }#eCeebee Ske OeeJelee Dee{eJee IesT ee.
DeeoeiegCeebee Dee{eJee
ee efkeeCeer efpe%eemetbes }#e peelee peelee Heb. efJe.oe.meeleJeUskej

eebee Heg<eeLe&yeeseOf eveer erkee ee eerceieJeerlesJejer} ebLeeke[s JesOeCes
eesie js}. leebee ebLeele lesjeJee DeOeeeele YeieJebleebveer meebeif ele}suee
%eeve}#eCeebee Je leefjesOeer De%eeve}#eCeebee DeYeemekeebme GHeege
Demee GneHeesn kes}s}e Deens. eer. meeleJeUskejebveer ieerlesee }eske e.
13-8 les 13-13 ceOes JeefCe&}us ee }#eCeebvee Heg{er}eceeCes Jeerme }#eCeele
efJeYeeie}s Deens:
(De)%eeveeeer }#eCes
(ye) De%eeveeeer }#eCes
1)Deefnbmee, DeetjlJe
efnbmee, eewe&
2)DeceeefvelJe
ceeefvelJe, IeceW[
3)DeobeYf elJe
obefYelJe, obYe
4)#eeefvle, #ecee
Deeeefvle, DemeceeOeeve, #ecee ve kejCes
5)Deepe&Je, mej}lee
kegef}lee
6)DeeeeeexHeemevee, iegmesJee (iegnervelJe), iegeer efJejesOe
7)eewe, eglee, HeefJe$elee DeHeefJe$elee, ceef}velee
8)mLewe&, efmLejlee
ebe}lee, DeefmLejlee
9)DeelceefJeefveen,
Deelcemebece,ceveesefveen,
Fbefeoceve
10)Fbef eeLee&b ee efkeeCeer
Jewjeie, YeesieefJe<eeemebyebOeer
Goemeervelee
11)Devenbkeej
12)pevce, ce=let, peje
DeeefCe JeeOeerle og:Ke DeeefCe
oes<e HeenCes
13)Deveemeeer
14)Heg$e, oeje, ie=neoerbee
efkeeCeer ceesn, cecelee
ve sJeCes
15)SkeeblemesJeve kejCes
16)pevemecetnele peeCeeeer
veeJe[
17)F Je DeefveeefJe<eeer
meowJe meceefee DemeCes
Demebece, mJewjeeej,Fbef eebeer

G=Kb e}lee
Fbef eYeesieeefJe<eeer Deleble Deemeeer
Denbkeej
eeleer} og:Ke DeeefCe oes<e eebee efJeeej
ve kejCes
Deemeeer
Heg$e, m$eer, ie=neoeRJej ceesn sJeCes,
eebeeJej cecelJe sJeCes
SkeeblemesJeve ve kejCes
pevemecetnele JeeJejCeeeer DeeJe[
Feye} esce Je Deefveeee s<e;

Feefveeee eeHleereJf e<eeer efJe<eceefee
DemeCes
18)F&ejeee efkeeCeer
F&eje}e ve ceeveCes, Deveve YeeJe ve
Deveve efeeeves
OejCes, meJeevee HejmHejefYeVe ceeveCes;
DeJeefYeeeefjCeer Yeeer
DeLeJee Yeeere ve kejCes; Jee
DeJeefYeeeefjCeer Yeeer ve kejCes
19)DeOeelceefJeeejele efvele DeOeelceeee efJeeej ve kejCes
ceive DemeCes
20)leJe%eeveeee cees#eHe leJe%eeve ve SskeCes DeeefCe leeee
nsletes oe&ve kejCes
nsleteener efJeeej ve kejCes
~
~
(eees veebJe %eeve)
(eees veebJe De%eeve)
eeHetJeeae DeeHeCe DeeoeiegCemebHeeeres eer%eevesejeefYecegKe JeCe&ve
kejCeemeeer megJeeleer}e %eeveeeer Deje }#eCes Je leeefJejesOeer iegCeebee
G}sKe kes}e neslee. kew.DeCCee ceesjsej kegbs eebee %eevesejeree
eleerle (kegb sele) ieerlee}eskeebeer %eevesejeree DeesJee lee[tve oeKeefJe}suee
Deensle. lemese eer. meeKejscenejepeebee %eevesejeree meebeoeefeke
eleerlener eee kegbsHeleereceeCes %eevesejeree mebyebefOele DeesJee, lemese
ieerlee}eskeHeoefJeso meceHe&kejerlee efveoxef e}s}s Deensle. %eevesejebee
f lee ee Deeeemeveeee
ieerleeLe&evf eHeCeefJe<eekeHeoeeer keesjner ve meebe[
ceeieesJee IesCeeme DeYeemekeebvee ee oesvner eleeRes Glke= meenee nesles,
ns eeefveefceee veceto kejeJesmes Jeeles.
eesiemeeOevee-1
160
ns meJe& }#eele Ieslee Je %eevesej mJele: cnCeleele, leeeceeCes SJeb

FeW DeJeOeeje~ %eeve}#eCeW Deje~ eerke=<CeW OevegOe&je~ efveefHe}er~~13649~~; %eeve}#eCes Dejee Deensle. HeCeeerceieJeerlee -
efJe<eeebeer ejs peer Fbefes Deensle, leebee meceerHe Deble:kejCe

Dee}s Deens, Demes keU}s lej keeceees HeeJes} DeeefCe DeeeHeer keesunerves
pej les Heeefn}s, lej efle}e Deble:kejCeeee He[ee Hee[Ceeeer Deeeleere
mebOeer efceUs}; ee Yeerleerves lees mJele:}e peeCeerJeHetJe&ke peHelees. mJewjeeejer
m$eer}e efleee oeb[iee Heleer yeUse pemee Iejeyeensj efHejketner osle veener,
leeeeceeCes lees %eeveer Heg<e DeeHeuee ceveesJe=eeRvee efJe<eeebpeJeU
efHejkeCeeme ceppeeJe kejlees.
Heg<eeLe&yeesefOeveer erkee -eele leer Jeerme Deensle, Demes Heb.meeleJeUskej

megeefJeleele. eele Kejs lej lemee keener efJejesOe veener. keejCe (De)(13
Je 14) - Deveemeeer Je Heg$eoejeie=neeeer ceesn ve sJeCes eebee eer%eeveosJe
Deveemeeer ee Skeee iegCe}#eCeele meceeJese kejleele. Deveemeeerves
leebvee osn, Heg$e, oeje, ie=n F.eer Deveemeeer DeefYeesle Deens.
meceejesHe
lemese (De)(15 Je 16) - SkeeblemesJeveeeer DeeJe[ Je pevemebHekee&eer
DeeleeHeele DeeHeCe %eeveiegCe}#eCes ee Gvces<eeee Heefn}e Yeeie
veeJe[ ee oesvner }#eCeebee %eevesejerle Skeee iegCe}#eCeele meceeJese Heeefn}e. GJe&efjle }#eCeebmeeer DeeHeCe Deelee JeUt ee Gvces<e:9kes}s}e Deens. Demes SketCe Deje iegCee ecegKe %eeve}#eCes cnCetve 2::%eeveiegCe}#eCes-2 eeke[s.
%eevesejerle JeefCe&}s Deensle. Demees.
9) DeelceefJeefveen Je eleenej
DeelceefJeefveen ee eyoeeer Gke} Deelce-efJe-efveen cnCepes
Deelceeee efJees<e efveen cnCetve kes}er peeles. ee}ee meceeveeLeea Je
meceeJeseke eyo cnCepes Deelcemebece, ceveesevf een, Fbef eoceve F.Oej}s
peeleele. efJejesOeeLeea eyoeble Demebece, mJewjeeej, Fbef eebeer G=Kb e}lee

F.ee meceeJese neslees. cnCetve DeelceefJeefveen cnCepes eleenej Demee
DeLe& efveIelees.
Deelee %eeveosJeebvee DeelceefJeefveeneefJe<eeer keee meebieeJeeees Deens,
les Heent ee:
DeeefCe Fmee}g pewmee Iejeb~ keeb obef[eeb neefleesjeb~
ve efJemebyes Yeeb[ejeb~ }gyOekeg pewmee~~13-501~~
Ske}ewefleeeb yee}kee-~ Jejer He[ewefve ekes Debefyekee~
ceOegefJeKeeR ceOegceef#ekee~ }esefYeCeer pewmeeR~~502~~
Depe&gvee pees eeeHejer~ Deble:kejCe peleve kejer~
vesoer GYeW ekeeW ejeR~ Fbefeebeeb~~503~~
Oeve}esYeeves meHe&eesveerle ies}s}e peerJe pemee DeeHe}s Oeve sJe}s}s

efkeeCe mees[le veener; eese pemee nleejeme efJemebyele veener; keJe[eregyb eke
pemee DeeHeuee Oevemebeneme #eCecee$ener vepejsDee[ nesT osle veener;
ceOeeee meeeeee peleveemeeer ceOeceeeer peeer melele o#e Demeles Je
lee}e keesCeer nelener }eJeueeme nu}e e{Jetve DeeHe}e eeCener HeCeeme
}eJeles; efkebJee Skeg}lee Ske yee}keeJej Iee}e He[}e Demelee ceelee
leeee DebieeJej DeeHe}s Deebie Peesketve osTve mJele:ee peerJener Oeeskeeele
Iee}tve pemes yeeUees mebj#eCe kejles; leeeceeCes, ns Depe&gvee! lees %eeveer
Heg<e DeeHeuee Deble:kejCeees efJe<eeebHeemetve mebj#eCe kejlees DeeefCe
Fbefeebee GbyejeeJejner lee}e GYes jent osle veener.
cnCes keece yeeieg} Sskes}~ ns Deeee efmeeejer osKew}~
leNneR peerJee skes}~ cnCeewefve efyens~~13-504~~
yeensjer Oeer pewmeeR~ oegiee Heefle ke}eefme~
kejer snCeer lewmeeR~ eJe=eermeeR~~505~~
eesiemeeOevee-1
::Gvces<e::9-2::
HebLejepeeleer} Deebieeesieefveoxe:13-506 les 511ee DeesJeele

ekeCeeje Deebieeesie Je HebLejepe -161
eleenej
Helee}er Je ieesj#e eebee eleenej
eeCeeeece -162
kegb[ef}veereeer eyeg kejCes Je OeejCee
eb-meteees mebHeg
Helee}er Je OeejCee -163
%eevese Je OeejCee
ieesj#e Je OeejCee
mecevJeeve
Oeeve Je meceeefOe
Heelee}efJeeej
meceeefOe-164
mebece
%eevesejeree DeYeemeeeer HetJe&leeejer:%eevesejeres Deeke}ve keve
IesCes
ieesj#eefJeeej:ieesj#ecele-165
ieesj#eebes meiegCe Je efveie&gCe
Oeeve
meiegCe les efveie&gCe
ceveHeJeveetvelee
meiegCeesHeemevee:ieerlesleer} Yeeer Je meiegCeesHeemevee
met$eeceCee-166
efJeeelcekeeeer GHeemevee
%eeve, eesie Je Yeeer eebee mecevJee
DeJeefYeeejer Yeeer
ceePeeb mee#eelkeejeR~-167
Deelcejleer:meceeefOe Je Deelcejleer-168
DeHejes#eevegYetefle:ebkejeeee& Je Deebieeesie
DeHejes#eevegYetefle Je De eesieebies -169
ece
efveece
cet}yebOe
veemeeeer
eeCeeeece
eleenej
OeejCee
Oeeve
meceeefOe
Jewjeieeoer }#eCes:efJe<eeJewjeie-170
DevenbkeeefjlJe-171
meeOekeebeer wle Je Dewle DevegYetefle
efvejnbkeeefjlee-172
pevceeoer oes<e}#eCes:pevcece=letee
JeeOe&keeoes<eefJeeej -173
JeeefOeoes<e-175
%eeveosJeebeer efJemle=le efJeJeseveeceeieer} OeejCee
yeg[leeb ns peve~ osKeJes vee [esUeb~ -176
Deveemeeer F.}#eCes:Deveemeeerr
megKe Je og:Keele meceefeeJe -177
keener cenJeeeer HejceeLe&}#eCes:DeveveYeeer-178
F&ejeefCeOeeve
DeveveYeeer
ceOegjeYeeer
DewleYeeer -179
Skeebleefeelee
DeOeelce%eeveeeer Skeebefleke DeeJe[-180
Dece=leevegYeJeeleer} %eeveKeb[ve
Dece=leevegYeJeeJejer} ceewef}ke ebLe
HejleJeees Deeke}ve
%eeveeee esCeer -181
eesle=Je=ob eeer Yetecf ekee:eesleebee eeflemeeo
meceejesHe 182
eesiemeeOevee-1
Gvces<e:9-2
ieerlee:
2:69
9:22,34
11:54,55
12:2,6,7
14:11,26,27
%eevesejer:
11:676,685,687,688,694
13:506-511,535-648
14:371,377,380,382,386-389,392,395,397,401-407,615,697-699
Hee.ees.met.:
2:14,32,45
3:1-4
efme.efme.He.:
2-36-39
DeHe.:
104,105,114-116,118-126
Dece=.:
8:10,12,18,19
eesiemeeOevee-1
161
Fbef eeJe=eeRee oceveeves eleenej meeOe kejCeemeeer lees Heg<e ceveeee

ceneejer - pesLetve meJe& eJe=eeRee Giece neslees, lesLese lee efJe<eeebyeeyele
efveeOeerve Deme}suee HeCe Debleee&ceer meesleve Deme}suee FbefeebJej
eceoceebes Henejskejer GYes keve ceveeleer} efJe<eeesHeYeesie Jeemeveebee }ieece
Kesetve sJelees.
YeeJeeLe& Demee Deens keer pees efJe<eeebyeeyeleerle PeesHe}e Deens, lees
DeOeelce%eeveesHeepe&veeLe& peeieee Deens Je pees efJe<eeebeeyeeyele peeiee Deens,
lees DeOeelce%eeve mebHeeove kejCeeyeeyele efveefmle Deens. YeieJebleebveer
HebLejepeeleer} Deebieeesieefveoxe::::
cn}s}se Deens keer:
13-506 les 511 ee DeesJeele ekeCeeje HebLejepe
ee efveee meJe& Yetleeveeb lemeeb peeieefle& mebeceer~
DeeHeCe Heenle Deme}suee DeelceefJeefveen ee %eeveiegCe}#eCeeee
emeeb peeeefle Yetleeefve mee efveee Heelees cegves:~~2-69~~
meboYee&le Helee}ereCeerle Deebieeesieeeer %eevesejebee HebLejepeeeer meebie[
ee ceneHeg<eeves Fbefeebvee mebeceeee efemleerves JeeieJetve leebeer
Iee}CeeNee keener DeesJee lesjeJee DeOeeeeletve DeeHeCeeme ieJemeleele, efJe<eeebyeeyeleeer peeie ve keve leebvee leeyeeyele efveefmle kes}s Deens
lee Deee:
Je cnCetve leer Deelce%eeveeLe& peeieer Deensle. cnCetvee Demes HeCe cnCelee
meesleveeR JeeCeWHeCeW~ osnemeie DeeCeW~
esF&} keer eee Fbefeebvee leeves efJe<eeeJe=eer pesLetve Jeerles, lee ceveeee
mebeceeJejer kejCeW~ yegPeewefve Iee}eR~~13-506~~
ceneejer Henejskejer cnCetve vesce}s Deens. ns Demes peeieke Henejskejer
ceveeee ceneejeR~ eleenejeefeeeb eCeeblejeR~
cevee}e efJe<eeJe=eeRke[s efHejkeCeeme eefleyebOee kejleele Je Keje eleenej
pees eceoce ejerjeR~ peeieJeeR GYes~~507~~
- peeeer HeefjCeleer ceveeeer efJe<eeYeesieeJe=eer cees[Ceele nesles - lees meeOe
DeeOeejeR veeYeeR kebeR~ yebOe$eeebeeR IejeR~
kejCeeme ner Deeer efveJee&Utve Ieele}s}er Fbefese meenee kejleele.
ebmete&mebHegeR~ meteW efee~~508~~
Helee}er Je ieesj#e eebee eleenej
meceeOeereW mespesHeemeeR~ yeebOeewefve Iee}W OeeveWmeeR~
eleenejeeer JeeKee Helee}er Deeer kejleele:
efeeewlevemecejmeeR~ Deebleg jles~~509~~
mJeefJe<eeemebeeesies efeemJeHeevegkeej FJeseqveeCeeb
Deieeb Fbefeefveenes pees~ lees ne peeefCepees~
eleenej:~~2-54~~Hee.ees.met.~~
ne DeeLeer lesLe efJepeees~ %eeveeeeb HeQ~~510~~
cnCepes DeeHeeHeuee efJe<eeebee mebmeie& ve kejlee Fbef eebveer efeeeee
peseebefe Dee%ee DeeHeCe~ efejeR Jeens Deble:kejCe~
mJeHeeme Devegmeve jenCes, cet}mJeHeele }erve nesCes, eeme eleenej
ceveg<eekeejW peeCe~ %eeveefe lees~~511~~
Demes cnCeleele.
ee DeesJeebletve %eeveosJe DeelceefJeefveen cnCepes keee ns mHe
eeriegieesj#eveeLe eleenej cnCepes keee les meebieleebvee DeeHeuee
kejleebvee eesieeee Deebieebee efveoxe kejCeeme efJemejle veenerle.
efmeefmeevleHeefle ee ebLeele cnCeleele keer:
1) ece, 2) efveece Je 3) Deemeve ee leerve Debieeee efJeeej DeeHeCe
eleenejefceefle ewlevelejeCeeb eleenjCee eLee veeveeefJekeej
HetJeeae kes}e Deens. eebleer} eceefveece Je GJe&ejf le Debieebyeeyele ee DeesJeeble
emeveeslHeVeefJekeejmeeefHe efveJe=ef e: efveYee&leerelf e eleenej}#eCeced~~
keee cn}s Deens, les Heent ee:
efme.efme.He.~~2-36~~
ece Je efveece
ewlevelejbieebes Deblece&gKeerkejCe Je veevee efJekeejebee eeme, GlHeVe
meesleveeR......yeebOeewevf e Iee}s..~~13-509~~ Demes %eeveosJe
Pee}suee efJekeejebeer efveJe=eer Je efJe<eeJeemevee DeeefCe efJe<eeesHeYeesie eebeJf e<eeer
cnCeleele. lees Heg<e efpeJebleHeCeere osnemeke efJe<eeebeer DeeCeer kejlees
DeeefCe Fbefeebvee mebeceeee meeceLee&ves efceJetve ekelees. YeeJeeLe& Demee efveYeer&[HeCee cnCepes eleenej Demes ee veeLeHebLeeee DeOJee&tes
keer ece Je efveeceebee JeleeejCeeves lees Heg<e Fbefeebeer leebee cele Deens.
cegUele Heleeef}eCeerle eleenej Je ieesj#eceles eleenej eele leeer
efJe<eeebmebyebOeereer peeCe veenereer kejlees. Lees[keeele Fbefes efJe<eeebyeeyele
efYeVelee veener. oesIeebveener eleenejeves Fb eb f eebes efJe<eeeHeemetve efveJe=e nesCes,
peeieer ve jenlee PeesHeer peeleele.
ceveees Je efeeees efJe<eeJe=eeRHeemetve nCes Je HejceelceHeer }erve nesCes
4)eleenej
ceveeeeb ceneejeR ~.....GYes~~13-507~~ ee DeesJeerletve nse DeefYeesle Deens. Hejbleg ieesj#eveeLe Ske HeeT} Heg{s peeTve DeeHe}e
%eeveosJe keee metefele kejleele, Hene. eceefveeceebee Hee}veeves Je Keeme veeLeHebLeere yeeCee oeKeJele cnCeleele keer meeOekeeves efJe<eeebeJf e<eeer
::Gvces<e::9-2::
::%eeveiegCe}#eCes - 2::
copyrights reserved by author:V.V.LELE
eesiemeeOevee-1
ISBN:13:978-1480157576
162
efYe[mle jent vees. eejyOeJeeele pes keener efJe<eeYeesie eeHle nesleer},

leebvee leepe ceevetve otj jenCes cnCepes efJe<eeebyeeyele Yeerleer JeeCes Jee
Yeer[mle jenCes, ne yeUpeyejeree eleenej Deens.
G} efee meowJe mJemJeHeere jceueecegUs efJe<eeJe=eerner leoekeeje
nesleele. ner peer menpeefmLeleer Deens, efleeeJeje veeLemebeoeeeee Yej
Deens Je meeOeke efJe<eeesHeYeesieele yeeeelkeejer ceive Deme}s}e efome}e
lejer Deblejer efvele HejceelcemJeHeer jenCeeeer leeeer efmLeleere Keje
eleenej nese, Demes veeLemebeoeeees cele efomeles. DeeHeCener Deeleee
Heeefn}s Deens keer %eeveosJeebesner cele ee celeeeer efkeleer lebleesleble
pegUles les!
Deelee GHejeseDeeOeejeR veeYeeR kebeR~ yebOe$eeebeer IejeR~

ee DeesJeeree Heefnuee DeOex}erle %eeveosJe mejUmejU HebLejepe
mebkeuHeveseer mebyebefOele Je meneJee DeOeeeer meebefiele}s}e eeCeeeece
kemee megeJele Deensle, Hene. DeeOeejeR cnCepes cet}eOeejer cet}yebOe,
veeYeeR cnCepes veeefYemLeeveer Jeese{f eeCee yebOe Je kebeR cnCepes kebmLeeveer
pee}bOejyebOe Demes leerve yebOe eesieceeiee&le }eJe}s peeleele. ee yebOeebee
meefJemlej Gse leebee HebLejepemebyebefOele DeesJeebletve eke neslees.
lejerner ee yebOe$eeebes ecegKe Gef eeCeeHeeveebes efveeceve keve
kegb[ef}veerpeeie=leer Je efJekeemeeefeesme meenee kejCes Je }eeesie
meeOeCeeme ceole kejCes nse Demeles.
6) kegb[ef}veereeer eyeg kejCes Je OeejCee

5)eeCeeeece
DeeOeejeR veeYeeR kebeR~ ......meteW efee~~13-508~~ ner
eb mete&mebHegeR~ meteW efee~~13-508~~ ee DeesJeeree
DeesJeer Deebieeesieeleer} eCeeeeceeefJe<eeer }#eCeere Deens. yeefn:eeCeeeece

cnCepes eemeeeemeeoer jseke, Hetjke, kegb Yekeeoer eefeeebveer kes}e peelees.
esLes %eevese Yej osle Deensle, lees met#ce Jee Deeblej eeCeeeeceeJej!
yeefn:eeCeeeece kejCeeNeebee nslet pejer met#ce eeCeeeece meeOe kejCeeee
Deme}e, lejer lees ele#eele DeeCeCes ns meeceeveleee keerCee
mecepe}s Heeefnpes.
%eeveosJeebee eesieceeie& GHejebieer keener JesUe nefeebee eCee}ereer
meece Deme}s}e pejer efome}e, lejer leebeele DeeefCe neesieer Jee nefes
eebeele Keje Hejke He[lees, lees %eeveosJeebee eCee}erleer} eesie
kegb [ef}veefOeerle Deme}e lejer ecegKele:iegHeefo Deens ee cetU cegeeJej
DeeefCe leebee eesieeme Deme}suee eceeesieeee DeefOe<eveeJej! DeeHeCeebme
ee eesieefYeVeleseJf e<eeer Heejmee efJeeej kejCes DeefYeesle veener. kesJeU nefes
meeb[leer~ nes[e ke[s}ie~~6-56~~ ee meneJee DeOeeeeleer}
%eeveseeseerlee ee nefeebee efJeeej kejCes emlegle Deens.
nefeebvee eleenej meeOe kejCesmege Deekee nesles, ns leebee
GejeOee&le yejee iet{ DeLe& Deens. JejJej HeenCeeNee}e Je kegb [ef}veereJf e<eeer
DeveefYe%e DemeCeeNee}e esLeer} iet{ mecepeCes keerCe Deens. eb Je
mete& eebveer Devegeces F[e Je efHe}e ee eesieeem$eese vee[eebee
yeesOe neslees.F[e efHebie}e pesLe SkeJeefle Je ebmete&mebHegeR ee
oesvner %eeveseeseerle DeefYeesle Deme}s}s mLeeve cnCepes ef$eJesCeermebieceees
mLeeve, pesLes F[e, efHebie}e Je meg<egcvee ee eflevner vee[ee efceUleele les
YetceOemLeeve lemese cet}eOeejmLeeve. ee oesvner mLeeveer ee eflevner
vee[ee Ske$e esleele. kegb [ef}veer peeie=le Pee}er keer cet}eOeejeeer GYeer
nesles Je meg<egcveeceeiex eflees e}ve YetceOeeeeHeele nesles. cnCetve ee
DeesJeeree GejeOee&ves kegb [ef}veerpeeie=leer les eflees cet}eOeejeeeHeemetve
YetceOemLeeve Jee Dee%eeee esLeHeelees mebeceCe metefele
kes}s}s Deens.
ebmeteees mebHeg (mebHeger) cnCepes F[e Je efHebie}e ee vee[eebveer
oesvner yeepetbveer Jesef}s}er meg<egcvee vee[er nese. leele lees eesieer DeeHe}s
efee meteW cnCepes Iee}lees; cnCepes efeeeee meg<egcvesle eJese kejlees.
ceie eleenejeeeb DeeOee[e~ yegefefeeebner Heeeeb efvemej[e~ pesLe

efee meg<egcvesle eJese kejles, les meg<egcveeceeie& kegb[ef}veereeerves
nefes meeb[leer nes[e~ ke[s}ie~~6-56~~ ee DeesJeerle cn}s Deens.
peeie=legHejeble Kees}vt e ceeskeUe kesueevebleje, ns eesieeem$e peeCekeejebme
lemese neesieer pes Deble:mLe eeCeeeece meeOe keve, ebmete& yegPeeJeCeer
DeJeiele Deense! esLes efee ne eyo peerJe meb%eke HeCe mecepelee eslees.
keve, etve meeOe ke Heenleele, leebee ceeie& pejer kegb[ef}veerJej
DeeOeeefjle Deme}e DeeefCe Deieoer iegHeefo Deme}e, lejer lees peerJe Je efeJe eebeer ieebYes - Heo-efHeb[ees meecejme - kegb [ef}veeree
F&ejeefCeOeeveeeer efJevcegKe Demeueeves Je efveJJeU mJeeelveeefOeerle

Demeueeves, leebvee lees eesie ke}seoeeke jlees; keejCe lees meiegCe
YeeqeefJejefnle Demelees.
eeyeeyelees ef J eJes eve DeeHeCe Het J eea Skeoe kes }s } s Deens
(Gvces<e:8::HebLejepe-He=.e.126,127). lesJne %eeveosJeebee eesieceeiee&eer
Jewef ees Je leebee HebLejepeeCee}ereer cet}Yetle Debies cnCepes iegHeefo,
kegb [ef}veeremf e, }eeOeeve, meecejmeelceke, meiegCeOeeveeesie ner Deensle,
Demes metefele kes}s nesles. Demees.
ceOemLeerves nesles, Demeener Ske mebkesle ee eesieceeiee&ee peeCekeejebceOes

eefme Deens.
efeeeme ne pees JesOe }eielees, peerJeeee efeJeeke[s ne pees eJeeme
meg neslees, leere OeejCee nese. Deebieeesieebleie&leeceefveeceemeveeleenejeeCeeeeceeoerb veblejes mLeeve OeejCeses Deens. ee DeesJeerletve
%eeveosJeesHeefo HebLejepeees DeeCeKeer Ske Jewefee eke nesles. les
cnCepes leebee OeejCesme }ewefkekele: meeHeue eeHle nesles, les
kegb[ef}veereeeree eyeg nesCeecegUse!
eesiemeeOevee-1
Helee}er Je OeejCee
163
Demee YeeJe efeeele Oeve, lee efvejekeej DeelceleJeeJej efveJee&le

eoseeleer} oerHepeesleer peeer efve<kebHe Je efmLej Demeles, leeeceeCes Dee}
Jee efmLej Deeer efeeeeer Skeeelee meeOeeJeer.
OeejCesefJe<eeer Helee}eRes cele HeenCes esLes Gefele js}.

oseyebOeefeeme OeejCee~~3-1~~Hee.ees.met.~~
efeee}e keesCelee lejer oseeJej cnCepes mLeeveeJej peCet yeebOetve mecevJeeve
eeJeve mecepetve esles keer pesJne ieesj#emebHeeefole OeejCesee DeJe}bye
sJeueemeejKes efmLej kejCes ner OeejCee nese. OeejCesle efeeeeer Skeeelee
meeOeCeeee Deleble eeLeefceke DeYeeme kes}e peelees. OeejCee, Oeeve Je kes}e peelees, lesJne OeejCee ner DeelceleJeeJej Deble:kejCeoseele kes}er
meceeefOe ner Heelee}eesieeeer peer leerve Deblejbie meeOeves Deensle, leele peeles. ne Deble:kejCeose cnCepes efHeC[ Je yeeeC[ eebee mebefOeose
nese. ee efkeeCeer efvejekeejeJej OeejCee kes}er Demelee He}mJeHe
efeewkeee nse }#e Demeles.
JesieJesieee oseeJej OeejCee kejCes Je efleee DeYeeme Jee{Jele peeCes Helee}ereCeerle ceneefJeosneJe=eer eeHle nesCeej DeeefCe lelHe} cnCetve
ee GHeeeebveer JesieJesieUer He}s eeHle nesleele. meneejeeeJej OeejCee %eeveekeeeeeere eeHleer nesCeej, ns ceeveee}e keener njkele veener.
ee erves efJeeej kes}e Demelee %eeveosJeebes OeejCee ee
kesueeme ceneefJeosneJe=eer eeHle nesles. efleee eesieeves efeeeleer} pees
meeeqJeke ekeee Demelees, leeJej Deme}s}s jpemleceesiegCeebes DeeJejCe efJe<eeeyeeyelees cele DeeHeCeebmete&mebHegeR~ meteW efee~~ ee
#ee HeeJeles. ee eesies lees eg meJeekeee meJe& Fbefeebejs eke nesT DeOex}eree DeeOeejs Jej Heeefn}s Deens, les veer keUCeeme yejse meenee
nesles Je Deble Deebieebee efJeeej kejCes meg}Ye peeles.
}eielees. ieerlesle ns keee&keejCe }#eCeebejs meebefiele}s Deens:
meJe&ejs<eg osnseqmcevekeee GHepeeeles~
7) Oeeve Je 8) meceeefOe
%eeveb eoe leoe efJeeeefJe=b meJeefcelegle~~14-11~~
meceeOeeres mespeWmeeR~ yeebOetefve Iee}eR OeevesmeeR~ efee
eerke=<Ce cnCeleele: ee osneceOes meJe& Fbef eebee efkeeCeer ekeee ewlevemecejmeeR~ Deebleg jles~~13-509~~ ee DeesJeerle Oeeve Je
cnCepes %eeve pesJne GlHeVe nesles, lesJne meJeiegCeeeer efJees<e Je=er Pee}er meceeefOe ee GJe&efjle Deebieebee efveoxe Deens. Helee}ereCeerle
Deens, Demes mecepeeJes.
Deebieeesieeeer esJeee HHeeeer DeblejbiemeeOeves cnCepes Oeeve Je
%eevese Je OeejCee
meceeefOe. lemes Heeefn}s lej OeejCee, Oeeve Je meceeefOe ee eflevner Deblejbie
DeeHeCe Heeefn}se Deens keer meg<egcvesle efee eefJe keve OeejCee meeOeveebleie&le HHeele eem$eere <erves pejer efYeVelee Deme}er, lejer
meeOeeJeer Demes %eeveosJeebveer metefele kes}s Deens. ee OeejCeeHeleerves eeeeseif eke mlejeJej OeejCeee Oeeveele HeefjJeefle&le nesles Je Oeevee meceeOeerle
mJeeYeeefJekeleee meeOekeeme leeHeg{ee cnCepes meneejeeeke[s HeefjJeefle&le nesles.
peeCeeee ceeie& efveoxefele kes}e peelees Je Deee ekeejs Helee}eRveer
OeejCee les Oeeve les meceeefOe ne Jemlegle: Skee ecemeesHeeve pejer
JeeKeeCe}suee ceneefJeosneJe=eerke[s leeeer Jeeee} JneJeeeme nJeer. efomele Deme}e, lejer peesHeeJeslees meceeefOe efveefJe&keuHe DeJemLeses eske
lelHe}mJeHe Helee}er cnCeleele lemee ekeeeeJejCeeee #ee nesTve ieele veener Je leener DeJemLesle DeKeb[ jenle veener, leesHeeJeslees meeOekee}e
%eeveekeee Heeke}e Heeefnpes. eeefJe<eeer eerieesHee}ke=<Ceebveer meJeiegCeeeer OeejCee Je Oeeve ner Debies JeejbJeej neleeUeJeer }eieleele. Hejbleg melele
efJees<e Je=er Je %eeveekeeeees emHegerkejCe meebietve ee Heelee} DeYeemeueecegUs OeejCee Je Oeeve lemese meceeOeeree HetJe& Yeeie
eesiemet$eeJej Gece ekeee eke}e Deens. SJebe Heelee}eesiemet$es cnCepesmeefJekeuHe meceeOeJemLee ner meJe& meeOeCes lee}e Deefle meesHes Je
-
ieerlee -
%eevesejer Demee ne eesieceeiee&eer Gke} kejCeeje menpe peeles.
eceeesiee Deens, Demes cnCeeJesmes Jeeles. Demees.
meeOekeeves Skeoe pejer efveefJe&keuHe meceeefOe meeOe}e lejer leeHetJeeaes
ieesj#e Je OeejCee
HHes lee}e kesJnener efJeveemeeeeme Deeecelee esleele. leeeer keejCes
eeefveefceeeves %eevejepeebee iegHejbHejsleer} Jeefj Deeeee& cnCepes DeYeeme { neslees DeeefCe efveefJe&keuHeeJemLesleer} efeeeee DevegYeJe
eerieesj#eveeLeebes cele Heent ee:
Je lee DevegYeJeees Dee}byeve Ieslee esCes, ner nesle. Demees.
OeejCes e f l e meyeeeeYevlej Skeces J e ef v epeleJeHeelee} efJeeej
mJeHeecesJeevle:kejCesve meeOeesled eLee eeoglHeeles leeefVejekeejs
Helee}er OeeveemebyebOeer cnCeleele:
Oeejesled mJeelceeveb efveJee&leoerHeefceJe Oeejesefoefle OeejCee}#eCeced
le$e eleewkeleevelee Oeeveced~~3-2~~Hee.ees.met.~~
~~2-37~~efme.efme.He.~~
OeejCesle efee keesCeleelejer oseeJej efmLej kejCes Devegmetle
ieesj#e cnCeleele keer, OeejCee cnCepes yeeepeieleele efkebJee Demeles, lej Oeeveele efJeefe oseeJej efmLej kes}suee efeee}e
Deblepe&ieleele Skee efvepeleJemJeHe Deens, Deeer Je=eer Deble:kejCeele keesCeleerner YeeJevee Dee}byeveeLe& IeeJeeeeer Demeles DeeefCe lee YeeJevesee
OeejCe kejCes. pes pes GlHeVe nesles, les les efvejekeejeves OeejCe kes}s Deens elee cnCepes DevegYeJe efJe}erve ve nesT oslee Heg{er} Je leeHeg{er}
eesiemeeOevee-1
164
#eCeele Demee Gejesej DeefOekeeefOeke kee} efkeJele peeeee Demelees.

Demee lees efkeJeCes cnCepes leee eleeeeer Skeleevelee nese.Deeer
eleewkeleevelee efket }eie}er cnCepes lee DeJemLes}e Oeeve cnCeleele.
SJebe efee keess lejer efmLej kejCes ner OeejCee, lej efmLej kes}suee
efeeeee efJeefe Je=ef eHeefjCeece meejKee efkeJeCes ns Oeeve nese. Demees.
meceeefOe
meceeefOe }#eCe meebieleebvee Helee}er cnCeleele:

leosJeeLe&cee$eefveYee&meb mJeHeetveefceJe meceeefOe:~~33~~Hee.ees.met.~~
OeejCesves efeee}e efmLejlee eeHle PeeueeJej keesCeleener YeeJe
JemletJej efeewkeee kejCes ns Oeeveees mJeHe Demeles. OeeveeJemLee
HekeJe Pee}er keer leere meceeOeJemLee nese. YeeJe JemletKesjerpe Flej
keesCeleener DeLe& efeeele ve mHegjCes nere lee YeeJe Jemlegeer
DeLe&cee$eefveYee&melee nese. ee DeJemLesleceer Oeelee Decegke Skee Oeseees
Oeeve kejle Deens ns DevegmebOeevener jnle veener; lej efee kesJeU
Oesewkeieesej nesles.
Deee JesUer efeeJe=eeRee eJeen Oeseekeejlesves DeKeb[HeCes ee}}e
Demelees. HeCe eecegUse lees De%eelemee Yeemelees. meceeefOekee}er pees Demee
Je=efeeJeen Demelees, leecegUse lee JesUee Oeevee}e mJeHeetveb
FJe cnCepes peCet keee mJeHeetve Demes cn}s Deens.
meceeefOekee}er efeeeeer YeeJe Jemleteer Flekeer levceelee nesCes,
Oese kesJeU DeLe&Heeves Yeemeceeve nesCes Je leeee mJeHeees
DevegmebOeeve ve nesCes nee meceeefOe nese.
mebece
Helee}eRveer mebeceeefJe<eeer DeeHeuee met$eele pes meebefiele}s Deens, les

mecepetve IesleueeefeJeee ee OeejCee, Oeeve Je meceeefOe efJe<eeke keuHevee
HetCe& mHe nesCeej veenerle. les cnCeleele:
$eeceske$e mebece:~~3-4~~Hee.ees.met.~~
cnCepese OeejCee, Oeeve Je meceeefOe ns eflevner Ske$e eJe=e Pee}s
cnCepes lees mebece nese. Lees[keeele pee oseeJej OeejCee kejeJeeeeer
lees ose, pee YeeJe Jemletes Oeeve kejeJeeees leer YeeJe Jemlet ns Skee
Demetve eebJeje pesJne Oeeve HekeJe nesles; lesJne meceeefOe eeHle nesTve
mebece efme neslees. OeejCesee ose Je Oeeveeleer} YeeJe JesieJesieUs Demelee
meceeefOe efme Peeueeme, lees mebece veJns. Oeeve Je meceeefOe ns e
vesnceere Ske$e eJe=e Demeleele. HeCe leele OeejCee ner HeCe eJe=e
PeeueeefeJeee mebece efme nesle veener. Oeeve Je meceeefOe eebmeesyele OeejCee
eefJe Pee}er Heeefnpes cnCepes mebece neslees.
%eevesejeree DeYeemeeeer HetJe&leeejer::::
%eevesejeres Deeke}ve keve IesCes
ieerlee Je %eevesejer eebveer eeeesefiekejerlee YeieJeleeHleermeeer Deelce%eeveemeeer - efve:esemeeeHleermeeer ne Helee}ereefCele mebece
Glke=jerlee neleeU}s}e Demeueeves leees ns eesieeem$eere mJeHe

meeOekeebme Gece ekeejs %eele Deme}s Heeefnpes.
Heelee}eesiemet$eeleer} OeejCee, Oeeve,meceeefOe Je mebece ee
mebkeuHeveebes SJe{s Deeke}ve keve IesleueeefeJeee %eeveosJeebeer
eesieeem$eefJe<eeke Yetefcekee lebleesleble mecepeCes og:meeOe DemeueecegUs
DeeefCe DeeHeuee Deeke}veeLe& leese efJe<ee Iesle}s}e Demeueeves ee
HeeefjYeeef<eke eyoebeer vescekeer ceeefnleer DemeCes DeeJeeke Deens.
%eevesejebee eesieeem$e Je Yeeqeceeie& eemebyebOeeree mebkeuHevee
leebee Jee*dceeele efkeefkeeCeer esleele. %eevesejer Iee efkebJee
Dece=leevegYeJe Iee; Jee leebeer DeYebiemebHeoe DeYeemee; DeeHeCeebme
%eevesejebee leJe%eeveefJe<eeke leeeqJeke Je eesieHej eeeeseif eke Yetecf ekeses
Deeke}ve nesCeemeeer eerke=<Ceepe&vg emebJeeoHej YeieJeerleses jmeenCe leebveer
pee kece&, eesie Je Yeeer eebeer %eeveeeer efJeefe iegbHeCe kejle kes}s
Deens; les cet}le: mecepeeJetve IesCeeefeJeee Heee&ee veener!
eesieeem$eeee DeYetleHetJe& Glke<e& Yeejleere mebmke=leeree HetJe&metjeRveer
kes}e neslee; leeee pees Jee*dceeerve Jeejmee DeeHeCeebme efJeefJeOe meeOeveebejs
GHe}yOe neslees, lees pejer efJeee} Deme}e lejer eeeeseif eke ceeefnleerDeYeeJeer
Je eeesie kejCeemeeer peer pevcepevceeblejereer leeejer }eieles, leeDeYeeJeer
efJemce=le iegHleOeveemeejKee Deens.
ns iegHleOeve pej DeeHeuee}e GHe}yOe JneJes Demes Jeele Demes}
lej lee eem$eeee DeeHeueeHeele Heesnese}suee Jee*dceeeee kemetve
DeYeeme kes}e Heeefnpes DeeefCe lees Deleble keeee Jee}e lejer leele
Heejbielelee eeHle kesueeefeJeee %eevesejebee leJe%eeveeeer meweefvleke
lemese eeeesefieke Heee&Yetceer keUCes DeJeIe[e js}.
meeOese GoenjCe IesT ee. SKeeee }sKekeeves ef}efn}s}s leeleuee
leele meesHesmes Hegmleke Iee. peesJej DeeHeuee}e lee }sKekee}e DeJeiele
Deme}s}s lee Hegmlekeeleer} efJe<eeemebyebOeer %eeve GHe}yOe nesle veener Je
lee %eeveees DeeHeCe DeefOekeejer nesle veener, leesJej lee Hegmlekeeee meeOeemee
efJe<eemege DeeHeuee erves ogyeexOee Jeelees. ns pej meJe&meeceeve
DeJee&eerve %eeveekeejees Demeles, lej Deleble iet{, Hegjeleve, meJe&
leJe%eeveeee cegkegceCeer eesYeCeejs pes Deelce%eeve - leeeeefJe<eeer
%eeveosJeeoer %eeleebeer Yetefcekee mecepetve IesCes efkeleer DeJeIe[ js}, ns
efpe%eemetbvee lJeefjle GceieeJes.
leeletve %eeveosJeebee Skeboj DeeJeekeee DeefleefJe}#eCe Demeueeves
DeeHeCe efkeleerner eelveHetJe&ke leebeer Jee*dceemebHeoe DeYeeme}er, lejer
DeeHeCe %eeveosJe vemeueeves JeejbJeej lee #es$eele efLese He[lees. efkebyengvee
%eeveosJeebmeceesj DeeHeCe }nevee jenCes DeeHeuee Hejce eseees Deens.
legkeejece cenejepeebeer }neveHeCe os ieeb osJee~ cegib eer meeKejsee jJee~~
ner Geer HejceeLe&#es$eele Je leef<eeke leJe%eeveeee DeOeeve#es$eele
Heeje eHeKe} yemeles!!
eesiemeeOevee-1
165
DeeHeCe %eeveosJeebHeg{s yee}kee jeefn}es lej leebvee ceele=mJeHeele

HeenCes DeeHeuee}e meesHes Jeeles Je lesJnee ner %eevesejceeG}er - ner
ewleveeeJeleea meecee%eer - DeeHeueemeejKee DepeeCe yee}keebme mJele:ee
DebkeeJej IesTve, efJeppeveebme Deefle pe[ DemeCeejer %eevesejer mJecegKeeves
DeeHeuee}e mecepeeJetve meebieles Deens, Demes DevegYeJeCeees Yeeie }eYeles.
efkebyengvee lemese Deeeemeve leebveer metekejerlee %eevesejeree yeejeJee
DeOeeeejbYeereepee pee Jees eg~s GoejW eefmes~...~~ les ...Deeleeb
efvejesefHeve eyebOeg~ DeJeOeeve oerpes~~ (12-1 les 12-19) ee
DeesJeeletve eefLele kes}s Deens. leeee Hejece<e& DeeHeCe iegYeeer, iegesce
Je iegceefncee eebee Skee Jesieee meboYee&le Iesle}e neslee. Demees.
ieesj#eefJeeej::::
ieesj#ecele
ekeejebveer kejleele - Ske meiegCe Je Ske efveie&gCe. meiegCe Oeeve ns

JeCe&Yesoeves cnCepes efJeeelceke Heeves Je efveie&gCe Oeeve kesJe}YeeJeeves
kes}s peeles.
meiegCe Oeeveemeeer pejer YeieJebleebee keesCeleener efJeYetleereer Jee

DeJeleejeeer GHeemevee kes}er lejer leese efJeeelceke Jee efJeeHeeves ve}s}e
Deens Je efJeeees DeeefoleJe leese Deens, ner OeejCee kejCes eesieceeiee&le
DeefYecele Deens.
meiegCe les efveie&gCe
Skeoe ne efkeesve mecepeeJetve Iesle}e cnCepes DeeHeuee

HegjeCeJee*dceeeletve peer lee lee efJeefe osJelesee leere yeeeb[eeer ee}ke
osJelee Deens, efJeeeeer meJexmeJee& Deens, DeeeleJe Deens, F.pee mebkeuHevee
Dee{Uleele, leebee G}ie[e neslees. Goe.efeJeHegjeCeele efeJee Deveeoer,
Deveble, veeceHeebveer efJeeebleee&ceer ve}s}e Deens F.peer lee osJeleseer
Skeebefleke JeCe&ves kes}er peeleele; leeere ieCeseHegjeCeeletve efkebJee
ceg}HegjeCeeletve eerieCeseeeer, osJeerHegjeCeeletve osJeereer, eerceeieJeleeletve
eerefJe<Ceteer JeCe&ves kes}s}er Dee{Uleele.
efkebyengvee Deeer Skeebefleke Je DeefleeeesefemJeHe JeCe&vese lee
lee owJeleeefYeceeveebes HejmHejele ke}n efvecee&Ce kejCeeme keejCeerYetle
Peeueeeer Feflenemeeeer mee#e Deens. ewJe Je Jew<CeJeebes oeef#eCeeleebceOes
Pee}s}s efJeleC[Jeeo Je mebIe<e& eekejlee eefme Deensle.
JesieJesieee HebLeesHeHebLeebceOes DeeHe}ee ceeie& meJee&le es Je DeeHe}ere
owJeles meJe&es Demee pees Denbkeej efometve eslees; leeceeies Kejs lej eee
mJeHeeeer Deefve YeeJevee Demeles Je leecegUs meiegCe OeeveesHeemevesee
Keje Gse cnCepes meevleeke[tve Devevleeke[s meeOekeeves kejeJeeeee
eJeeme, efJeYetefleGHeemevesletve efJeeHeer Hejcesejeeer Dee&vee kejCes Je
efvejbpeve, efve<ke}, Deveeoer, DeHeefjcese, F.iegCeyeesOeelceke mJeHeeeer
- efveie&gCeeeer peeCeerJe keve IesCes Je leeee mee#eelkeej keve IesCes ,
ne vepejsDee[ nesle Demelees. Demees.
Helee}eRee OeejCee, Oeeve Je meceeefOeefJe<eeke DeefYeeee

Heeefnueeveblej ieg ieesj#eebee leeyeeyeleee efJeeejebeener Hejece<e& IesCes
Gefele js}. OeejCeeefJe<eeke leebee JeeKesee GneHeesn DeeHeCe
Deieesoje kes}e Deens. Deelee les OeeveemebyebOeer keee cnCeleele, les Hene:
DeLe Oeeveefceefle~ Deefmle keeve Hejceewleme YeeJe: me SJe
Deelceself e eLee eelmHegjefle leelmJeHecesJeself e YeeJeesled meJe&Yetles<eg
meceefesefle Oeeve}#eCeced~~2-38~~efme.efme.He.~~
Hejce Dewle nee Deelcee Deens, Demee YeeJe efeeele Oeve pes pes
mHegjCe HeeJeles, les les DeelcemJeHe Deens Deeer YeeJevee kejCes Je meJe&Yetleebele
meceer sJeCes; ns leebee celes Oeeve}#eCe nese.
meceeefOe}#eCe meebieleebvee eerieesj#eveeLe cnCeleele:
DeLe meceeef O e}#eCeced ~ meJe& l eJeeveeb meceeJemLee
efveecelJeceveeeemeefmLeefleceJeefceefle meceeefOe}#eCeced~~239~~ efme.efme.He.~~
meceeefOe cnCepes meJe&leJeebeer meceeJemLee - letHelee FbefeefJe<eeebee leeie -vew<kece&efmeer - Deveeeeme efmLeleeree YeeJe - ceveHeJeveetvelee
menpeeJemLee Jee menpemeceeefOe Jee mebpeerJevemeceeefOe Jee ee}leer
Oeeve Je meceeefOe eebes SketCe mJeHe keUtve IesCeemeeer
yees}leer meceeefOe!
ieesj#eveeLeebee ieesj#eeleke ee jevesleer} Heg{er} }eskener Heej
ieesj#eebes meiegCe Je efveie&gCe Oeeve
GHeege jlees:
Oeeveees meiegCe Je efveie&gCe Oeeve Demes ekeejYeso ieesj#eebveer
eoe meb#eereles eeCees ceevemeb e efJe}ereles~ leoe mecejmewkelJeb
meebefiele}s}s Deensle:
meceeefOejefYeOeereles~~iees.e.~~
meJe&efevleemeceeJeefle& eesefieves efo Jele&les~ eelJes efveefeleb
pesJne eeeCe #eerCe neslees, leeeer ieleer Leebyeles, lesJne ceve }e
eslemleeg Oeeveb ee#eles~ efOee YeJeefle leodOeeveb meiegCeb efveie&gCeb HeeJeles Je meecejme eeHle nesTve meceeOeerle efmLeleer nesles.
leLee~ meiegCeb JeCe&Yesosve efveie&gCeb kesJe}b efJeog:~~iees.e.~~
eeCe Je ceve HeebiegUCe s ner eLeceeJemLee Oej}er lej ceveHeJeveetvelee
eesieeee Deble:kejCeele meJe& leNnses efJeeej Demeleele. Hejbleg ner meceeOeermeeer DeeJeeke DeJemLee Oej}er Heeefnpes. ee keuHevesee,
pesJne leees efee DeelceJemletJej { Pee}s}s Demeles - efmLej nesles - peer HetCe&HeCes veeLeHebLeere efJees<e Deens, efleee DeeHeCeebme %eevesejebes
lee efmLeleer}e Oeeve Demes cnCeleele. ee DeelceJemletes Oeeve oesve eesieefJe<eeke efJeeej mecepetve IesCeeme Heeje GHeeesie nesCeej Deens.
eesiemeeOevee-1
166
Yeeer nese; DeveLee Yeeer kes}erme lej lees cepe Hejceelceeeefle
met$eeceCee
DeeleeHeeJeslees %eevesejeCeerle DeeYeeqe eesieees Jee Dee - kece& JeefYeeejYeeJe nesF&} Je leg}e ceePeer eeHleer nesCes otj jener}.
eeekeejCes YesoebleQ~ meeb[gefve DeYesoW efeeW~
- %eeve - Yeeqe eesieees, peeme HebLejepe DeLeJee eceeesie Demes veebJe
DeeHeCeebmeie ceeleW~ peeCeeJeW ieeb~~14-382~.
Deens, leees pes Lees[sLees[kes efJeJeseve DeeHeCe Heeefn}s}s Deens, les eeHeg{s
nes keeb lejbieg }neve~ Hejer efmebOegmeeR veeneR efYeVeg~
esCeeNee DeesJee Heeefnueeveblej keesCelee efoesves ee}}s Deens, les efpe%eemetmb e
lewmee F&ejer ceer Deeveg~ veesnsefe ieeb~~386~~
}eie}ere Gcepes}.
Ssmesefve mecejmeW~ er peQ GunemeW~
meiegCeesHeemevee::::
leQ Yeeqe HeQ SsmeW~ DeecneR cnCees~~387~~

cnCetve ns Depe&gvee! DeeHeCeebme ceere Deens Demes mecepetve Je ns
meiegCe Oeeve Je meceeefOeefJe<eeke efJeeej mHe kejleebvee eerke=<Ceebveer
efJee pes efomeles, Yeemeles, ekeeeles; les meJe& ceere Deens Deeer YeeJevee
meebefiele}s Deens keer:
ieerlesleer} Yeeer Je meiegCeesHeemevee
ceeb e eesJeefYeeejsCe Yeeqeeesiesve mesJeles~

me iegCeevmeceleerlewleevyeeYeteee keuHeles~~14-26~~
yeeCees efn eefleencece=lemeeJeeme e~
eeeleme e Oece&me megKemewkeeefvlekeme e~~14-27~~
DeJeefYeeejer Yeefeeesieeves pees ceePeer GHeemevee kejlees, cnCepes
DeYeso efJeeelceke mJeHeele pees ceePes Oeeve kejlees; lees ee iegCeebHe}erke[s
peeTve cnCepes Je=efelejbiejefnle nesTve, leeme yeelJeeeHleer nesles.
Dece=le, DeJee, eeele, Oece&He, megKeHe Je Deefleere Demes pes
yee Deens, les ceere Deens.
OeejCee, Oeeve Je meceeefOe ns efJe<ee eer%eeveosJeebee eesieew}erves
neleeUleebvee leebvee kece&, %eeve, eesie Je Yeeer ner meieUer efkeleer
DeefYeVe Jeeleele, ns leebveer Jejer} ieerleese }eskeebee DeeOeej IesTve
pee DeesJee jeuee Deensle, leebJeve menpe efoioe&veeme esles.
ieerlesee ee }eskeeJejer} %eeveseebee DeesJee ne GHeemevesee efJe<ee
meceHe&kejerlee mHe< kejleele. leeleer} cenJeeee DeesJeebee letle& G}Ks e
keve DeeHeCe Heg{s peeT ee:
leNneR JeefYeeejjefnleW efeeW~ YeeqeeesieW ceeleW~
mesJeer lees iegCeebleQ~ peeke}tb ekes~~14-371~~
lewmeW efJee esCeW veebJeW~ ns ceerefe HeQ DeeIeJeW~
IesF ebefyebye mees}eJeW~ ve }ies pesJeeR~~377~~
cnCeewefve efJeeHeCe peeJeW~ ceie ceeleW IeseeJeW~
lewmee veesns DeeIeJeW~ mekeefe ceer~~380~~
Ssmesefve ceeleW peeefCepes~ leQ DeJeefYeeej Yeefe cnefCepes~
SLe Yesog keeF osefKepes~ leNneR JeefYeee lees~~381~~
les cnCeleensle: ceePeeJeeetve ogmejerke[s keessner efee iegblet ve
oslee Yeeqeeesieeves pees ceePeer GHeemevee kejlees, lees iegCeebvee leeyeele sJet
ekelees. iegCe cnCepes veeceHeelceke efJeeeleer} ceeesee KesU Jee Hemeeje!
efJee cnCepes JesieUs ogmejs keener vemetve ceere Deens. ebentve leeee
ebke}e Jesieee kee Demeleele! cnCetve efJeeeee Hemeeje yeepet}e
meeve ceePeer GHeemevee kejlee esF&} Demes veJns; lej efJeeelceke
Demee pees ceer Deens, leeeere let GHeemevee kej. nere DeJeefYeeejer
sJetve leeeenermeke leeleuee ceePeere let GHeemevee kejle pee. lejbie

Jee }e ner mecegentve Heeje }neve Demeles. HeCe leer mecegeHes#ee JesieUer
kee Demeles! lemeee let ns peeCetve Deme keerlet mJele:mege F&ejentve
efYeVe Demee keesCeerner veenerme. nere meesnbJe=eer nese.
%eeve, eesie Je Yeeer eebee mecevJee
eerke=<Ce cnCeleele: nere mecejme <er nese. ee OeeveeJemLesee

pees HeefjHeeke efkebJee meceeOeJemLee Demeles, efle}ee ceer Yeeer
Demes cnCelees.
les Heg{s cnCeleele:
DeeefCe %eeveeeW eebieeJeW~ FeWefe o=<er veebJeW~
eesieeesner DeeIeJeW~ meJe&mJe ns~~14-388~~
efmebOet DeeefCe pe}Oeeje~ ceepeeR }eie}er DeKeb[ Oeeje~
lewmeeR Je=eer Jeerje~ eJelex leQ~~389~~
%eeveees jnme Jee HeefjHekeJe DeJemLee leer nere ! eesiemeJe&mJemege
nere DeJemLee nese. %eeve, eesie Je Yeeer ee ef$eOee veebJeebveer ner
meceeOeJemLee DeesUKe}er peeles. Hejbleg Jemlegle: efleeele ee veeceebHejlJes
keenerner Yeso vemelees, ns let peeCetve Deme. Depe&gvee! mecegeJej cesIeebletve
DeKeb[ Oeeje Je<e&t }eie}er Demelee meceg, cesIe Je Hepe&veOeeje ee eflenerlener
Demeles les Skecee$e pe}e! cesIe, pe}Je=efOeeje Je meceg ns veeceHeeves
efYeVeefYeVe Jeeleele; lejer leebee DeeOeej pe}e Deens. leeeeceeCes ceer,
let Je ns efJee JesieJesieUs Yeeme}es lejer Deblejer DeeHeCe Skee Deenesle, ns
peeCeCes DeeefCe leeer DeKeb[ Je=eer OeejCe kejCes nse ee Yeeer, %eeve Jee
eesie eebes meej Deens.
Ssmesefve ceie HejmHejW~ peQ meesnbJe=eer DeJelejs~
leQ efleesefnmeke mejs~ DeeHewmeseeb~~14-392~~
ceePesb Hew}HeCe peees~ Yee nW Ss}HeCe eeW~
Deveeefo Sskee peQ Deens~ leQefe efveJe[s~~395~~
Deeer ner meesnbJe=eer Jej meebefiele}suee Glke= ekeejee
GHeemevesves - DeJeefYeeejer Yeeerves eke nesles DeeefCe GHeemeke Je GHeeme,
Oeelee Je Oeeve, peerJe Je yee eele DeYesoYeeJe efvecee&Ce neslees. ner
meesnbJe=eer mege ceie DeeHeesDeeHe }ee}e peeles. efceeee keCe pemee
eesiemeeOevee-1
167
mecegele efJeve leeeeeer Skejme nesTve peeJee; leeeceeCes GHeemeke

Je ceer eele}e YesoYeeJe efJemefpe&le kesueeJej ceer leese Deen s ee %eeveeee meesnb YeeJeeeener -Demle neslees. ceeesee Jee efJeeeHew}erke[s ceer Demelees
Je Yee leeee Fke[uee keebeJej Demelees; efkebJee lees Yee Deens Je
ceer keesCeer leeeentve JesieUe Deens; Deee meieee efeeJe=eeRee
Demle nesTve peerJe Je yee eeble pes Deveeoer Sskee Deens, les
eke nesles.
eee efmLeleeres JeCe&ve Jeemecen<eer&ee yeemet$eeJejer} Yee<eeletve
eercebkejeeeeeveer peerJees yeewJe vee Heje~ ee Geerves kes}s Deens.
DeJeefYeeejer Yeeer
efkebyengvee SsmeeR peQ oee~ leQ yeelJe ieeb megobee~

ns lees HeeJeW pees Ssmee~ ceeleW Yepes~~14-397~~
eee yeelJeeefmeefe HeeLee&~ meeegpe SsmeeR JesJemLee~
eeefe veebJe eewLee~ Heg<eeLe&g ieeb~~401~~
eerke=<Ce Heg{s cnCeleele: eees cece& veer DeesUKeCeeNee Depe&gvee!
(megobee!) nere oee cnCepes yeelJe! ce}e DeJeefYeeejer Yeeerves
YepeCeeje Yee leeeesies eee DeJemLes}e eeHle neslees. %eeve, Yeeer Jee
eesie eebejs Deee ekeejs efoJeerves ceePeer GHeemevee kejCeeje es
Heg<e cnCepes yeelJeeee cegkeger DeeYeeieer PeUeUCeejs oereHf leceeve jlvee
nese! eewLee Heg<eeLe& Jee cees#e cnCetve }eskeele eefme DemeCeejer
meeegpecegeer cnCepese ner yeelJeoee nese.
Hejer ceePes DeejeOeve~ yeelJeerb nese meesHeeve~
esLe ceer nve meeOeve~ iecesve nes~~14-402~~
leNneR PeCeW PeCeW SsmeW~ legefPeeeb efeeeR HewmeW~
HeQ yee Deeve vemeW~ ceerJeebeewefve~~403~~
Deiee yee ee veebJee~ DeefYeeeJees ceer Heeb[Jee~
ceerefe yeesef}pes DeeIeJeeb~ eyoeR FneR~~404~~
Hejbleg ceePes DeejeOeve ns yeeeeHleeree meesHeeve Deens, Demes pej
mecepeeer} DeeefCe leekejlee ceer meeOeve Deens, Demes pej leg}e Jee}s
Demes}, lej leeer egkeereer keuHevee let keve IesT vekeesme. ns HeeLee&!
ceePeeHes#ee yee keener efvejeUs veener. yee ee veebJeeves ce}ee mebyeesefOele
kejleele. Dece=le, DeJee, eeele, Oece&, megKe, Deefleere F.eyo
ce}ee Gsetve eesefpe}s peeleele.
HeQ ceb[} DeeefCe ebcee~ oesve veJnleer megJecee&~
lewmee cepe DeeefCe yeee~ Yesog veeneR~~14-405~~
Deieeb efvele peQ efve<kebHe~ DeveeJe=e Oece&He~
megKe peQ GceHe~ Deefleere~~406~~
efJeJeskeg DeeHeg}W keece~ meeefve ekeer peQ Oeece~
efve<ke<ee&eW efve:meerce~ efkebyengvee ceer~~407~~
ns megJecee&! ns elegj Depe&gvee! ebcee DeeefCe leeeer eYee
SkeceskeebHeemetve efJeYee vemeleele; leeeeceeCes ceer DeeefCe yee DeYeso
Deenesle. ns megpeeCee! pes yee efvele, efve<kebHe, mHebojefnle Je

mHegjCejefnle, eke Oece&He, Deceee&o megKe Je DeeveboHe DeeefCe
SkecesJeeefleere Deens; pes ceneefmeevleeee DeeJeekee Jee Hejekeeseres
mLeeve Deens; les ceere nese!
ceePeeb mee#eelkeejeR
OeejCee, Oeeve Je meceeefOe efJe<eeke efmeevle, }#eCes Je Flej
efJeJeseve %eevesejerle efkeleske efkeeCeer kes}s}s Deens. cetUelee

eerceieJeerlee ne ebLe eesieefJe<eeke Demeueeves efkeleske }eske ee
Deblejbie eesieebieebeer mebyebefOele Deensle. eerke=<Ceebveer meebefiele}suee
meceeOeJemLesee efveoe&ke Deee yeNeee ieerlee}eskeebee Skeefpevemeer
Dee{eJee DeeHeCe HetJeeae Skeoe Iesle}e neslee. meceeefOeHeefjCeece Glke=jerlee
eke kejCeejs Deveske }eske ieerlesle Deensle. meOeeee efJeJesevee}e
Devegmeve YeieJebleebee DeeCeKeer Ske }eske DeeHeuee ermeceesj
menpe eslees:
Yeeee lJeveveee ekee DencesJebefJeOeespe&gve~
%eelegb gb e leJesve eJesgb e HejvleHe~~11-54~~
eerke=<Ce cnCeleele: ns Depe&vg ee! Deee efJeeelceke mJeHeeee pees
ceer Deens, lee ce}e leJele: peeCeCes, HeenCes DeeefCe ceePeelee }erve
nesCes, kesJeU ee DeveveYeeer ee eesieevese ekee Deens.
eer%eeveosJeebee eeJejer} keener megboj Je cece&eenke DeesJee yeIee:
leNneR efJeeelceke He[W~ peQ oeefJe}W DeecneR legpeHeg[s~
leQ ebYegner Hejer ve pees[s~ leHe keefjleeb~~11-676~~
lewmee ceer Skeefe Hejer~ Deebleg[W ceeb DeJeOeejeR~
peNneR Yeeer esTefve Jejer~ efeeeleQ ieeb~~685~~
keeb meke} pe}mebHeefe~ IesTefve mecegeleQ efiebJeefmeleeR~
iebiee peweeR Deveveieleer~ efce}e}erefe efce}W~~687~~
lewmes meJe&YeeJemebYeejW~ ve Oejle esce SkemejW~
cepeceepeeR mebejW~ ceerefe nesTefve~~688~~
eerke=<Ce cnCeleele: Dejs DeebOeee Depe&gvee! leg}e pes ns ceePes
efJeeelceke efJeeHe oeKeJe}s, les ebYegmeejKee Deee leHe
kejCeeNeebveemege DevegYeJeee}e efceUle veener. e%e, oeve, JesoeOeeve
eebveermege ce}e ee mJeHeele Henee}e efceUle veener. Hee
DeveveYeeeree eesieeves - lee Yeeerves efeeele eJese kes}e leje ceePes
ns Kejs mJeHe <erme He[Ceees Yeeie }eYeles. iebiee peeer DeeHe}er
meke} pe}mebHeeer IesTve Deveveieefleke nesTve meeieje}e
efceUeueeKesjerpe jenle veener; leeeeceeCes meJe&YeeJemebYeej ceePeeJej
Je<e&Jetve cnCepes meJe& efkeeCeer ceere Deens, ner YeeJevee sJetve ceePeeJej
DeveeJej esce kejCeeje Yee cetHe nesTve ceePeelee eJeselees.
lewmeW ceePeeb mee#eelkeejeR~ mejs DenbkeejeeeR Jeejer~
Denbkeej}esHeeR DeJeOeejeR~ wle peees~~694~~
eesiemeeOevee-1
168
ceie ceer lees ns DeeIeJeW~ Ske ceerefe DeeefLe mJeYeeJeW~

efkebyengvee meeceeJeW~ mecejmeW lees~~695~~
ceePee Demee mee#eelkeej Pee}suee Yeeeee Denbkeej veenermee
neslees; cnCepes lees, efJee DeeefCe ceer ns He=LeiHe=Leke Deenesle, ner leeeer
peeCeerJe ve nesles. Denbkeej }esHeleee leecegUs wleeeer peer eleerleer esle
nesleer, leer veenereer nesTve lee}e meJe&$e Dewle Jee Dee er eeHle
nesles. lesJne ceer, lees Je ns meJe& efJee ns mJeYeeJele: Ske ceere Deenesle, ns
leeee eleeeme esles. HeCe Kejs cnCepes lee}e eeeerner peeCeerJe Gjle
veener. ns %eevemege }esHeles. keejCe lees ceePeelee mecejme nesTve
meeceeJetve peelees.
<e< meke}~ peseebeW ceerefe kesJe}~
pesCeW efpeCeeeeW He}~ cepeefe veece sefJe}W~~697~~
YegleW ns YeeKe efJemej}e~ peQ efoeR ceerefe Deens meto}e~
cnCeewefve efveJezj peen}e~ meJe&$e Yepes~~698~~
Ssmee pees Yeeg neses~ leseebes ef$eOeelegke ns peeeW~
leQ ceerefe nesTefve eeW~ Heeb[Jee ieeb~~699~~
peeee FnHej}eske meJe& keener ceere nesTve jeefn}es Deens Je
peeves DeeHeuee peieCeees eeespeve kesJeU ceePeere eeHleer nesCes Demes
efveefele jJe}s Deens; peeee erme Yetlecee$es celmJeHee efomeleele;
lees meJe& YetleebJej meejKese esce kejlees. leeeer erner ceePeeJeefleefje
Flej keenerner keeelener Heent ekelee veener. keejCe efleeele ceere
Yeve jeefn}s}e Demelees. Demee pees Yee Demelees, lees ceeesee ef$eiegCeebee - HebeceneYetleelceke ejerjeHeuee[ peelees Je kesJeU ceere
nesTve ee osnele JeemleJe kejlees. leeee osn, ceve, yeger Je Fbefes,
HebeeeCe Je ejerjkees<e F.meJe& mecegoee meJe&mJeer cetHee cnCepes
ewlevemJeHe neslees, ns let efveefele peeCetve Deme.
kegb [ef}veereyeesOeve DeeJeeke jles. kegb [ef}veereeer ee meeneeeves
Je iegeYeeJeeves meeOeke OeejCee-Oeeve eele { nesle peelees Je lee}e

Dee Jee Dewle yeesOeeeer peerleerpeeieleer KetCe DemeCeeje meceeefOe
eeHle neslees.
Demee lees meeOeke Oeevejle Pee}s}s - Oeseekeej eeHle Pee}s}s
efee meceeOeeree espesJej cnCepes eesJej DeeCetve mees[lees. lesLes
Deelcejleer eeHle nesles cnCetve jeflemegKeefveoxeke GHecee esLes %eeveosJeebveer
JeeHejuee Deensle.meceeefOe ner peCet keesCeer Yeesie}es}gHee m$eer DeeefCe
efee peCet keesCeer ebe} vej Demes keuHetve meceeOeeree mespesHeeeer efle}e
Heeefnpes lesJne Deelcejleer efceUeJeer cnCetve meeOeveeece Deeeve yeUse
Oeseekeej Pee}s}s efee lesLes DeeCetve lee}e lesLese yeebOetve sJeCeeeer
keuHevee esLes DeOeele Deens.
Kejs lej efee ns cegeboer vejemeejKes Deens. ee Je=eerJeve lee
Je=eerJej Demes les mJebo efJenjle Demeles. DeKeb[ lee}e Skeee Je=eeree
Deekeej osCes Heej DeJeIe[ Deens. cegeboer veje}e keesCee Skeee
m$eerpeJeU yeebOetve sJeCes efkeleer keerCe Demeles! ee meJeeeer peeCe sJetvee
esLes efee Je meceeefOe eebes meenee& ee GHecee ekeejeves metefele
kes}s Deens.
Deee lee efeee}e meceeOeereer jefle cnCepesmeecejme eeHle
PeeueeJej Debleee&ceer DeelcemegKe cnCepes Deelcejefle eeHle nesles, ner
keuHevee esLes ceeb[}er Deens. ee}ee DeelceefJeefveen Deeer meb%ee eerke=<Ce
osleele, ns meebieleebvee DeesJeer e.13-511 ceOes %eeveosJe cnCeleele:
Deble:kejCeefJeefveen lees nee! pesLes Deble:kejCeefveen cnCepes
DeelceefJeefveen Demes}, lesLese %eeve megeefleefle Demeles. pesLes %eeve
Demeles, lesLes efee }erve nesless. ns Depe&gvee! Deee ekeejs yeelJe eeHle
Deelcejleer::::
Pee}s}e lees Heg<e cnCepes ceveg<eHeeves eke}s}s mee#eele %eevee Deens;
meceeefOe Je Deelcejleer
yeee Deens; ns let vekekeer mecepetve Deme.
%eeveosJeebes meceeefOeefJe<eeke pes meefJemlej efJeJeseve DeeHeCe Jej Heeefn}s DeHejes#eevegYetefle::::
ebkejeeee& Je Deebieeesie
Deens, leeJeve meceeefOe cnCepes keee eeyeeyeleeer leebeer keuHevee
DeeHeuee}e keUtve esles. lemese Helee}er, ieesj#eveeLe DeeefCe %eeveosJe
Deelceef J eef v een cnCepes keee ns mHe kejCeemeeer
eebes eeefJe<eeerb es ns meJe& efJeJeseve HeeefnueeJej %eeveosJeebeemeceeefOeee eer%eevesejebveer ee efkeeCeer(13-506 les 511) oneyeeje DeesJee jeuee
mespeWmeeR~ yeebOeewefve Iee}eR OeeveWmeeR~ efee ewlevemecejmeeR~ Deebleg Deensle. leebee DeLe& Je leeceeieeer Yetecf ekee DeeleeHeeJeslees DeeHeCe JesieJesieee
jles~~13-509~~ ee meceeefOeefJe<eeke DeesJeeree DeLe& enCe kejCeeme Hew}tbJej ekeee ekele Heeefn}er.
ceole nesles. %eeveosJeebee Skeskee DeesJeeree efJeeej kejeJeeeee cnCepes
%eeveosJeebeer Deebieeesieeee efJeefJeOe Debieebyeeyeleeer keuHevee
keOeerkeOeer efpe%eemetvb ee keesks eess eesOeeJes }eieles, eeeer mJeuHe keuHevee eerceoeeee& ebkej YeieJeeveebee Yetecf ekeseer efkeleer efceUleerpegUleer Deens,
peeCekeejeb m e es C eemeeer ner Dees J eer cnCepes Ske Glke= ns DeeHeCe Deemeveeee efveefceeeves Heeefn}se Deens. lese meece Flejner
GoenjCe Deens.
Debieebyeeyele DeYeemeCeepeesies Demeueeves eceefveece les meceeefOeefJe<eeke
ece-efveece-Deemeve-eleenej-eeCeeeece ee ceeiee&ves Heg{s peeCeeje pes efJeeej Deeeeeeee DeHejes#eevegYetelf e ee ekejCeebLeeejs efoioefe&le
meeOeke pesJne Oeeve-OeejCee ee Deblejbie eebleele eJeselees, leeJesUer nesleele, leebee Skeoe mebef#eHle Dee{eJee IesT ee:
eesiemeeOevee-1
169
DeHejes#eevegYetefle Je De eesieebies
1)ece:- meJe yeesefle efJe%eeveeefoeqveeecemebece:~

eceeseefceefle meceeseesYemeveerees cegncg e&ng :g ~~104~~De~~
ns efJee yeeHee Deens Demes peeCetve Fbef es Jee keve IesCeeme
ece cnCeleele. ne DeYeeme JeejbJeej kes}e Heeefnpes.
2)efveece:-mepeeleereeJeene efJepeeleereeflejmke=efle:~
efveecees efn Hejevevoes efveeceeefleeles yegOew:~~105~~De.~~
mepeeleere Je=eeree eJeen ee}t sJeCes Je efJepeeleere Je=ef eeJeenebeer
GHes#ee kejCes nee HejeveboeeHleermeeer efveece Deens. yegefceeve ceveg<es
eees kee#eeves Hee}ve kejleele.
mepeeleere eJeen cnCepes meJe& keener yeee Deens eemeJe KeefuJeob
yee ee Je=eeree efeeeJeen DeeefCe efJepeeleere eJeen cnCepes mJele: Je
efJeeeleer} Flej Jemlet He=LeiHe=Leke Deensle Demee Fbefeieesej DeeYeeme.
DeYeemekeebme mepeeleere efeeeJeeneme Gespeve osCes Je efJepeeleere eJeeneeer
GHes#ee kejCes, ne GHeee Deeeee& megeJele Deensle.
3)cet}yevOe:- eeyeeyele Deeeee& cnCeleele:
evcet}b meJe&Yetleeveeb evcet}b efeeyevOeveced~
cet}yevOe: meoe mesJees eesieesmeew jepeeeseif eveeced~~114~~De~~
pes mecemle Yetleebes DeeefokeejCe Deens Je peeves meeOekeeee Debieerkeej
kes}e Demelee efee efmLejlee HeeJeles; leees meoe mesJeve kejCes nee
cet}yebOe nese Je Demee cet}yebOe eeHle nesCes nee jepeeesieebee eesie nese.
4) veemeeeer:-veemeeeHeerer er keeer }eJeeJeer, ns Hene:
eR %eeveceeeR ke=lJee Heeso yeeceeb peieled~
mee ef: Hejceesoeje ve veemeeeeJe}esekf eveer~~116~~De.~~
er %eevecee keve meJe& peiele yeecee Deens, Demes DeJe}eskeve
kejCes nere Deefle Gece <er Deens. kesJe} veemeeeeJej DeJe kes}s}er
er keefve ekeejeer Deens. veeefmekeeeeJej er sJeCeeHes#ee pesLes
e, oe&ve Je e ner ef$eHeger }esHe HeeJeles, lesLese <er sJeCes ns
eesieees Hejce kele&Je Deens.
ieerlesle YeieJebleebveermeceb keee efejeseerJe OeejeVee}b efmLej:~
mebes#e veeefmekeeeb mJeb efoeeeveJe}eskeeved~~6-13~~ Demes
meebeif ele}s Deens. ieerleeYee<eele Deeeeeeveer kes}s}e Keg}emee Je meceb keee
ee eyoeeer Je veeefmekeeeer eer DeHejes#eevegYetelf e ejs kes}s}er JeeKee
efpe%eemetvb eer lee[tve Heeefn}er keer Deeeeeees eceeCeebLe Flej Jee*dceeeee
DevegjesOeeves kee DeYeeme}s Heeefnpesle, ns }Jekej mecepeles.
meceb keee eeyeeyele les keee cnCeleele, les Hene:
Deeveeb meceleeb efJeeelmeces yeeefCe }ereles~
vees esVewJe meceevelJece=peglJeb eg<keJe=#eJeled~~115~~De.~~
efee pesJne yeeemece nesTve }erve nesles, lesJnee keeeseer mecelee
eeHle nesles. JeeU}suee Je=#eeeceeCes Debieeeer mecelee Jee efvee}lee Kejer
mecekeeelee veJns.
5) eeCeeeece:-efeeeefomeJe&YeeJes<eg yeelJesVewJe YeeJeveeled~
efvejesOe: meJe&Je=eerveeb eeCeeeece: me Geles~~118~~De.~~
meJe& ekeejee efeeJe=eer yeeHee Deensle, Deeer YeeJevee kesueeves

meJe& Je=eeRee efvejesOe nesTve Keje eeCeeeece meeOe neslees.
efve<esOeveb eHeeme jsekeeKe: meceerjCe:~
yeewJeeeqmceefle ee Je=ef e: Hetjkees Jeeegjerejf le:~~119~~De.~~
lelemle=efeveweueb kegcYeke: eeCemebece:~
Deeb eeefHe eyegeveece%eeveeb IeeCeHeer[veced~~120~~De.~~
eHebe cnCepes peiele DeeYeeme Deens, Demes JeeCes cnCepese eHebeeee
efve<esOe kejCes. nee jseke nese. Hetjke cnCepes ceere yee Deens, ner
Je=eer OeejCe kejCes. Deee jerleerves yeeekeej Je=eerves efmLele - efvee}
jenCes cnCepese kegbYeke eeCeeeece nese. eeCeeeece cnCetve jseke,
Hetjke Je kegb Yeke meeOeCeemeeer veekeHeg[ee oeyeCes ns efveJJeU De%eeveebes
}#eCe Deens.
6) eleenej:- Deeeee& cnCeleele:
efJe<ees<Jeelceleeb o=dJee cevemeeefeefle ceppeveced~
eleenej: me efJe%eseesYemeveerees cegceg#egeYf e:~~121~~De.~~
efJe<eeebvee DeelceHe HeenCes Je cevee}e ewleveele [gyeJetve osCes nee
eleenej Demetve cegceg#etbveer leese DeYeemeeJee.
7)OeejCee:e$e e$e cevees eeefle yeeCemle$e oe&veeled~
cevemees OeejCeeb ewJe OeejCee mee Heje celee~~122~~De.~~
ceve pesLes pesLes Dees{ Iesles, lesLes lesLes yeeeese oe&ve kejle
cevee}e efmLej kejCes nere meJeexece OeejCee nese.
8)Oeeve:
yeewJeeeqmceefle me=ee efveje}cye leee efmLeefle:~
Oeeveeyosve efJeKeelee Hejceevevooeefeveer~~123~~
ceer yeee Deens, ee meodJe=eeree HeefjHees<eeves peer Hejceevebooeeke
efveje}bye efmLeleer eeHle nesles, leere Oeeve eyoeves efJeKeele Deens.
9) meceeefOe:- eeyeeyele Deeeee& cnCeleele:
efveefJe&keej leee Je=ee yeeekeej leee Hegve:~
Je=ef eefJemcejCeb meceked meceeefOej%ee&vemeb%eke:~~124~~
SJeb eeke=efleceevevob leeJelmeeOeg meceYemesled~
Jeees eeJel#eCeelHegmb e: eege: mecYeJesled mJeeced~~125~~
lele: meeOeveefvece&ge: efmees YeJeefle eesefiejed~
lelmJeHeb ve ewkeme efJe<eees cevemee efiejeced~~126~~
efveefJe&keej Je yeeekeej ee Je=eerletve peer Je=eernerve efmLeleer eeHle
nesles, leere %eevemeceeefOe nese. eeletve eeHle nesCeeNee Deeveboeee Hegve:Hegve:
elee Iesle Iesle pesJne #eCeYejelee ceveg<eees efee meceeefOeceive nesTve
peeles, lesJne efmelJe eeHle nesles. lees efme meJe& meeOeveebee DeeejCeeHeemetve
cegebo Demelees. leees ns iege mJeHe keesCeeeener JeeCeeree efkebJee
ceveeee efJe<ee nesT ekele veener.
eesiemeeOevee-1
170
Oe[e[erle }esnjmeeR~G[er ve Iee}JeW pewmeeR~

ve kejJes Geer~ Depeiejeeer~~515~~
Depe&gvee lesCes Hee[W~ peseemeeR efJe<eeJeelee& veeJe[s~
vesoer Fbefeebesefve leeW[s~ keebneRe peeJees~~516~~
DeeefCe leeee ceveeJej efJe<eeebyeeyelees Jewjeie HegjsHetj efyebye}s}s
Demeles Je les leeee ke=leerletve eke nesles. Deesketve eke}suee DeVeeeer
peeer efemeejer esles efkebJee eslee}e keJeeUee}e pemes keesCeerner Heg{s nesle
veener; efJe<e pemes keesCee}ener KeeJeJele veener; peUlee Jeemletle eJese
kejee}e pemee keesCeer OepeeJele veener; JeeIeeee iegnls e peeeceeCes keesCeer
Jemleer kejee}e leeej vemelees; GkeUlee }esnjmeele peeer G[er
Iee}Jele veener; Depeiejeeer Geer kejee}e pemee keesCeerner OepeeJele
veener; ns Depe&gvee! ee meieeebeceeCese lee %eeveer Heg<ee}e efJe<eeebeer
mecetU veeJe[ Demeles; lees FbefeYeesieebejs cevee}e efJe<eemegKe
HegjJele veener.
Heg{s %eevesej meebieleele:
peseebeeb ceveeR Dee}me~ osneR Deefle keee&~
eceoceeR mJeejme~ peseebmeeR ieeb~~13-517~~
leHeesJeleebeeb ces}eJee~ peseebeeb eF Heeb[Jee~
egieebleg pesee ieebJee-~ Deebleg esleeb~~518~~
yeng eesieeYeemeeR nebJe~ efJepeveeke[s OeebJe~
ve meens pees veebJe~ meebIeeleeeW~~519~~
veejeeeefe DeebLegjCeW~ HeteHebkeeR }es}CeW~
lewmeW }sKeer YeesieCeW~ SsefnkeeReW~~520~~
peeee ceveele efJe<eeesHeYeesieebyeeyele HetjsHetj DeeUme Yej}s}e
Demelees; osn HeCe ceveeHeemetve eceefveeceeoer HeeUueeves Je Fbefeefveeceve
kesueeves ke=e Pee}s}e Demelees; peeves leHe Je Jeleebes yeng} DeeejCe
kes}s}s Demeles; pee}e efJepeveJeemeeeer Flekeer DeeJe[ Demeles keer
}eskeJemleerle eJese kejleebvee egieeble Dees{JeueeFlekes lee}e og:Ke nesles;
pee}e eesieeYeemeeeer neJe Demeles; pees melele Jeveeblejere JeemleJe kejCes
Jewjeieeoer }#eCes::::
Hemeble kejlees Je ceveg<emecegoeeees veebJener keeveer He[t osle veener; Ssefnke
10) efJe<eeJewjeie
Yeesie pee}e leer#Ce yeeCeebee eeseceeCes og:Keo DeeefCe IeeCeerle
Deelee Heg{er} Yeeieeke[s JeUt ee. DeceeefvelJeeoer DeeoeiegCeebes }esUCeemeejKes efkeUmeJeeCes Jeeleele; DeeefCe
%eeveseke=le efJeJejCe DeeHeCe Heenle Deenesle. leeleer} Jewjeie ee iegCeeyeeyele
mJeiee&leQ ceevemeW~ Sskeesefve ceeveeR SsmeW~
%eevejepeebee DeesJeebHeemetve DeeHeuee}e keee yeesOe neslees, les Heent ee:
kegefn}W efHeefele pewmeW~ eeveeeW keeb~~13-521~~
leQ ns efJe<eeJewjeie~ peQ Deelce}eYeeeW Yeeie~
DeeefCe efJe<eeebefJeKeeR~Jewjeieeeer efvekeer~
esCeW yeeeveboeeesie~ peerJe nesleer~~522~~
HegjJeCeer ceevemeeR keeR~ efpeleer DeeLeer~~13-512~~
Ssmee GYeeYeesieeR $eemeg~ osKemeeR pesLe yengbJemeg~
Jeefce}seeb DeVee~ }e} ve IeeWeR pesJeeR jmevee~
lesLe peeCe jefnJeemeg~ %eeveeeeb letb~~523~~
Deebie ve meteW Deeef}bievee~ esleeefeeeb~~513~.
mJeiee&leer} GHeYeesieebes meeOes JeCe&vener pee}e ces}us ee keg$eeee
efJe<e KeeCeW veeieJeW~ pe}le IejeR ve efjieJeW~
me[}suee ceebmeeeceeCes IeeCesj[s Jeeles; Deee ekeejes pes efJe<eeJewjeie
JeeIeefJeJejeb ve efJeeJes~ Jemleer pesJeeR~~514~~
Demeles, les cnCepes DeelceeeHleer keve osCeejs megowJee peCet mee#eele
Jeeees eeqmceefVeJele&vles leoJeegb kesve ekeeles~......
~~108~~DeHejes.~~
- pee mJeHeeHeemetve Jeeee Hejle efHejles Je pes ceveeee cegerle
meeceeJe}s peeT ekele veener; Deee lee yeeerYetle eesefiejepeees JeCe&ve
keesCe ke ekes}!
eerceoeeebkejeeeeeee DeHejes#eevegYetelf e ee mHeg ekejCeebLeeee
DeeHeCe Deebieeesie meeOevesmeboYee&le efJeeej kes}e. meeOe [eseebmeceesj
sJeueeJej meeOeveebes mJeHe cet{ ceveg<eeHeemetve eesieebHeele kemes yeo}le
peeles, nsmege eeJeve mHe nesles.
yeemJeHeeee JesOe IesT FeqCeeNee meeOekeeeer eceefveeceeoer
eee& keeer DemeeJeer, leees Deeeee& Lees[keeele HeCe Glke= Demes
ceeie&oe&ve esLes kejleele. DeveLee leebes Yee<eeoer pe[pebyee} ebLe
leeleer} HetJe&He#e-GejHe#eeoer leee|keke Je eem$eere efJeeejmejCeercegUs
kesJeU efJeeve Hebef[leebese nesTve jeefn}s Deensle. %eeveosJeebee keeUer
eee efJeppeveebveer Deeeeeeee ee meejmJeleOeveees yeemeve mJele:ee
Iejeee KegberJej }keeJetve sJe}s nesles. cnCetve meJe&meeceeve peve lee
ceewef}ke efJeeejebvee HeejKes Pee}s nesles.
ee meke} peveebvee Gejeee ceeie& oeKeJeeJee, cnCetve keUJeeeves
Je Deb l ejer ee Gceeeeves meJe& meb l emeppeveeb v eer eeke= leele
yeeefJeeeleJeefJeeej Je eesiemeeOevee efJe<eeke eyeesOeve ceeb[Ceeme
megJeele kes}er. cegkegb ojepeebHeemetve ner eLee { Pee}er Demes mecepeleele.
ee meJee&le %eeveseebes mLeeve cegkegceCeees Deens.
%eeveseebee ebLemebHeoses DeOeeve Je efJees<ele: leebee }eskeceevemeele
esceeves eeef}le DemeCeeNee eer%eevesejer ee Dece=leesHece ebLeeee mesJeveevese
lee peveleepeveeo&veeme ies}er meele elekes Devecees} ceeie&oe&ve kes}s
Deens, ns meJe& met%eebme efJeefole Deense. }eskeceeve efUkeebveer ieerleejnme
ee DeeHeuee ebLeele eefleHeeefo}suee }eskemebeneLe& %eeveesej kecee&es
kesJe{s ns Goee GoenjCe Deens! Demees.
eesiemeeOevee-1
171
DeJelej}s}s Demeles. ns eeHle Pee}s}s peerJe yeeevebo efceUJeCeeme Hee$e DenbkeejHeer mej leeves kee{tve eke}s}e Demelees. {ie pejer Deekeeeele
jleele. Ssenf ke Je Heej}ewekf eke Deee oesvner ekeejee megKeesHeYeesieebeJf e<eeer efome}s lejer Deekeeeeee pemee leebeeeer keenerner mebyebOe vemelees, lemeee
peees ceve HetCe&leee efJeje Pee}s}s Demeles, leeeeeeer %eeveees JeemleJe leeee osneejs nesCeeNee kece&esebeer keesCeleener mebyebOe vemelees.
Demeles; Depe&gvee! ns let veer peeCetve Deme.
ceeHeeDeebieereW Jem$e~ }sHeeneleeReW em$e~
11)DevenbkeeefjlJe
yew}eJesjer eem$e~ yeebOe}W Deens~~13-532~~
Demee lees %eeveeee HegleUe Deme}s}e Heg<e kemee Devenbkeejer Demelees,
leseeb Hee[W osneR~ Deens ns meWefe veeneR~
leees iegCeJeCe&ve Hene:
efvejnbkeejlee Heener~ veebJe leseeb~~533~~
DeeefCe meee[eefeSb Hejer~ FeHetleX kejer~
ns mebHetCe& pesLe efomeW~ lesLeWefe %eeve Demes~
Heefj kes}sHeCe ejerjeR~ JemeeW ves oer~~13-524~~
FeW efJeKeeR DeveeefjmeW~ yees}eW vees~~534~~
JeCe&eceHees<ekeW~ keceX efvelevewefceefekeW~
ceeHee}e peeer Jem$eeeer eg vemeles; efe$eeleer} ceveg<ee}e
leseebceepeeR keeF ve keW~ Deeeefjleeb~~525~~
efkebJee efeuHeeke=leer}e pemes leebee neleer oeKeJe}suee em$eebes Yeeve
Heefj ns efceeeb kes}W~ keeR ns ceePesefve peen}W~
vemeles; efkebJee yew}eJej }eo}suee DeesPeele pejer eem$e F.efJe<eeebJejer}
SsmeW veeneR sefJe}W~ JeemevesceepeeR~~526~~
ebLe Keetve Yej}s}s Deme}s, lejer lees pemee leeleer} %eevee}e HeejKeee
pewmeW DeJeefeleHeCes~ Jeeetefme meJe&$e efJeejCeW~
jenlees; leeeeceeCes lee Leesj Heg<ee}e DeeHeCe osnele JeemleJe kejle
keeb efvejefYeceeve GowpeCeW~ metee&eW pewmeW~~527~~
Deenesle, eeeer meeOeereer peeefCeJener vemeles. eee Je=eer}e Kejs lej
keeb egefle mJeYeeJelee yees}s~ iebiee keepeWefJeCe ee}W~
efvejnbkeejlee cnCeleele. ner Je=eer pesLes DeeHeuee mebHetCe& Sseee&ves eke
lewmeW DeJebYenerve Ye}W~ Jele&CeW peseeeW~~528~~
DeeefCe mekeece Heg<eeeceeCes F Je DeeHetle& eem$emebcele kecex lees nesles, lesLese %eeve Demeles. eeyeeyele ogcele DemeCes ekee veener.
kejlees. HeCe lee keceeee He}ele Deemeeer sJele veener Je DeeHeCe keener meeOekeebeer wle Je Dewle DevegYetefle
efJees<e kece& kes}s Deens, ner YeeJeveemege Debieer JeeieJele veener; JeCee&eceOecee&me
Deee jerleerves eer%eeveosJe efvejnbkeejer Heg<eees mecegefele JeCe&ve
Devegmeve kejeJeeeeer efvelevewefceefeke kecexmege lees keenerner $eger ve kejleele. leebee DeelceleJeefJeJeskeemebyebOeeree efJeeej GceieCeeme eeves
sJelee kejlees. Hejbleg ee meJe& keceeee kelee& DeeHeCe Deenesle efkebJee DeeHeCe Heej meenee nesles. osnele Demetvener leeeer peeCeerJener vemeCes ns Ske
kesueevese ns keee& Pee}s, Demee Denbkeej leeeepeJeU vemelees. Jeeet efvejnbkeeefjleses ecegKe }#eCe }#eele sJeCeemeejKes Deens. osn cnCepese
pemee mJeYeeJele:e meJe&$e efJeejlees; mete& pemee DeeHe}s GieJeCeees ceer ner efceLeeYeeJevee Demeueees leebveer metefele kes}s Deens. eHebbeees Jee
efvelekele&Je efvejnbkeejer Je=eerves Heej Hee[lees; Jeso mJeYeeJele:e pemes efJeeees DeefmlelJe les kesJeU wleelceke o=ervese ceeve kejleele, nsner
yees}kes Deensle; iebiee peeer keenerner eeespeve ceveele ve sJelee Jeenle }#eele sJe}s Heeefnpes. Dewle efmeeHes#e Demes He=Leke DeefmlelJe les
peeTve eeCeercee$eebvee peerJeveoeeer nesles; lemese lee %eeveees meJe& kece& ceeve kejle veenerle.
Denbkeejjefnle Demeles.
%eeveosJeebes Jee*dcee DeYeemeleebvee DeeHeCeebme Demes peeCeJeles keer
$elegkee}eR leNneR He}leer~ Heefj He}}eR ns vesCeleer~
leJeefJeeej kejleebvee meJe&meeceeve meeOekeebee HeeleUerJej wleeee
leseeb Je=#eebef ees SsmeeR efmLeleer~ keceeA meoe~~13-529~~
DeeefJe<keej efJee Je ceer ee He=Leke yeesOeeves nesle Demelees, ns }#eele
SJeb ceveeR keceeA yees}eR~ pesLe Denbkeeje GKeer pee}eR~
sJetvee les Dewleeee efJeeej eefleHeeefoleele.Denb yeeeeqmce,leled lJeced
SkeeJe}ereer keeef{}er~ oesjer pewmeeR~~530~~
Deefme, Deeceelcee yee, meJe Ke}g Fob yee F.ceneJeekeesmege
mebyebOesJeerCe pewmeeR~ DeYeW Demeleer DeekeeeeR~
Deeere wleHej Yee<ee JeeHejle meeceeve peveebme Dewle meebieleebvee efomeleele.
osneR keceX lewmeeR~ peseeefme ieeb~~531~~
Kejs lej %eeveosJeebee efeef}eme nemege leJe%eeve nesCeeee
Je=#eebme eesie $elegkeeUer He}s }ie[leele; HeCe DeeHeuee HeUebee
mJeeo kemee Deens, les Je=#e pemes peeCele veenerle; leeere lee Heg<eeeer ceeiee&Jejee Ske DevegYetefleHetCe& Demee HHee Deens. De%eeveeme wleeeer
keceeye}eer meoe eJe=eer Demeles. leeves kes}suee kecee&}ener eLeekee} eleerleer esle Demeles. meJe& peie KejesKeje DeefmlelJeele Deens; pes efomeles,
HeU eeHle nesles; HeCe lees kece&He}eeer DeHes#ee kejle veener. DeeefCe leeke[s Yeemeles, ekeeeles, les meJe& melee Deens; ceer keesCeer efJeeentve JesieUe
{gbketvener Heenle veener. efkebyengvee lee}e kece&He}ele Deefpeyeele iees[er Deens; Fbef eieesej Deee ee efJeeeee HemeeNeele efkebJee leeceeies keesCelesner
vemeles. ceeUsme iegbHeCeeje Oeeiee kee{tve IesleueeJej leeleer} ceCeer pemes met#ce leJe veener; DeLeJee mecepee lemes keener leJe Deme}se lej les, ceer
ieUtve He[leele, leeeeceeCes ceve, Jeeee Je kece& eebvee iegbHeCeeje Je efJee ner He=LeiHe=Leke Deenesle; ceere kelee&, Yeesee Deens; meJe& Jemlet
eesiemeeOevee-1
172
ceePee megKe Jee og:Keekejlee Deensle; Deee ekeejes efJeeej De%eeveeee

HeeleUerJejer} wleeee eleerleerle cees[leele.
leentvener eiele Pee}suee meeOekeemener ner wle eleerleer eslee Demeles.
HeCe lees ceer, efJee Je lees Demes eflevner Deenesle DeeefCe ns eflevner pejer
He=LeiHe=Leke Yeeme}es lejerner ns meJe& leese Deens; ne meJe& leeeee efJe}eme
Deens; leeeer Fe Deens cnCetve ceer Je efJee leeeentve JesieUs Yeemelees
efkebJee Demelees; leese ee DeefKe} yeeeb[eee Je leeleer} ceer ee Heeves
efJeve}e Deens; leese Jemlegle: kelee&, Yeesee Je meJe& keener Deens;meJe
Keef u Jeob ye e nee leJeef J eeej Deens ; Deee ekeejee
efeef}eme Hej efve<ke<ee&Jej eslees.
Depetvener Heg{s eiele Pee}suee meeOekeeme nee efeef}eme ele#e
DevegYetleerme eslees; lees leJeefJeeej kesJeU Jeweeefjke efkebJee meweefvleke
HeeleUerJej jenle veener, leeee ele#e ke=leerletve eke neslees. eee
HeeleUerJej lee}e Hejceelceeee efJeeelceke HeeleUerJej mee#eelkeej Ie[lees.
DeveveejCeleseer Kejer YeeJevee eee HeeleUerJej ekeles. efJeeele lees
leeleer}e Ske Je leeeeeer DeefYeVe Demee nesTve efJeejlees. KeNee
Deeveboeeer mLet} ceeveeves Je Gejesej met#celesves lee}e DeesUKe nesle
peeles, leer eee efJeefe HeeleUerJej!
meJe Ke}g Fob yee ee egleeree mee#eele DevegYeJe lee}e meJe&keeU
esle Demelees. meesnb YeeJeeeer GHeemevee kejCeeeer HeeleUer eee YeeJeele
ekeles. ceneJeekeeebee - Deeceelcee yee, Denb yeeeeqmce, F.ee
ele#e yeesOe lee}e lesJnee neslees.
efvejnbkeeefjlee
eeveblejee Debeflece HeeleUerJej Je=#eeJejeer JeeU}s}er Heeves peeer

DeeHeesDeeHee ieUtve He[eJeer lemee lee meeOekeeee Denbkeej ieUtve He[lees
Je lee}e efvejnbkeej Je=eer eeHle nesles. Kejs lej ner Je=eer efeeeeer Je=eer
cnCetve veenere! %eeveosJener cnCetvee ee DeJemLes}e efvejnbkeej Je=eer Jee
YeeJevee ve cnCelee efvejnbkeeefjlee Demee eyoeeesie kejleele.meesnb
lesner DemleeJeles - les eee Yetecf ekesJej! ee efmLeleerle efJeejCeeNee peerJeeme
mee#eele Dewle eeHleer nesles.
nee DeeYeeJe nese - DeLee&lee kesJeU meeceeve leJeefJeeejke
meeOekeebme DeLe&yeesOe JneJee eee efkeesveeletve ee efmLeleer}e YeeJe,
Je=ef e, eeHleer, F.meeceeve eyoebee eeesie kes}e peeT ekelees. Jemlegle:
lees Heg<e yeee neslees. yeeees JeCe&ve keesCe ke ekes}! %eeveosJee les
JeCe&ve ke peeCeesle!
%eeveosJeebes $eCe meceepeeJej Kejs lej nse Deens keer pes yee
Jeeeeleerle cnCetve leJe%eeveele efJeKeele Deens; cevee}e pesLes efJeeej
kejCeemeeer cnCetve Heesneseleener esle veener; yegeree pesLes }eie }eiele
veener; Deee lee yeee}e eyoebekf ele keve leebveer legceeeDeeceeeHeg{s
les kejle}ece}keJeled mHe kes}s Deens.
ner %eeveosJeebeer kejCeer DevegYeJeCeemeeer DeeHeuee}e %eevesejer Je leebee

Dece=leevegYeJe, DeYebiecee}e, F.Jee*dceeees Heefjeer}ve, DeOeeve, efebleve
Je ceveve kejCes Gefelee jles. Demees.
pevceeoer oes<e}#eCes::::
12) pevce - ce=leg - JeeOe&kee - jesie - og:Ke ee ceeveJeer osneee
oes<eebHeemetve eesie yeesOe IesCes
Deelee les pevcece=legpejeJeeefOeog:Keoes<eevegoe&veced ee
YeieJebleeseerke[s JeUleele, les Heent ee. %eevesej cnCeleele:

DeeefCe pevcece=legog:KeW~ JeeefOeJeeOe&keeke}g<eW~
FeW Deebieeb ve esleer osKeW~ ogefve pees~~13-535~~
meeOekeg efJeJeefmeeeb~ keeb GHemeie&g eesefieeeb~
HeeJes GCeseeb Hegjseeb~ JeesLebyee pesJeeR~~536~~
pevcece=legee
melele esCeejs pevce-ce=let, ejerje}e eeHle nesCeejs JeeOeer, JeeOe&kee

Je og:Ke, ceve DeeefCe ejerj eebeer og:Kes Je Heelekes ner DeeHeueeJej esTve
He[CeeDeeOeere lees meeJeOe neslees Je DeelceleJeefJeJeskeeer} Demelees. meeOeke
pemee meeOeveekee}er nesCeeNee efHeeeeeoer YeceebeJf e<eeer o#e jentve leeHeemetve
mJele:}e peHelees; eesieer pemee eesiee}e GHemeie&keejke Deee De[LeeebHeemetve
yeepetme mejlees; ieJeb[er pemee efYeble Jes[erJeebke[er yeebOe}er peeT vees cnCetve
DeeOeerHeemetvee DeesUyb ee yeeUietve leeee o#elesves JeeHej kejlees; leeeeceeCes
Deelee lejer Hegve: pevce Ieee}e }eiet vees cnCetve eee pevceele lees Deefle
o#e Demelees.
Jewj pevceeblejeReW~ meHee& ceveewefve ve Jees~
lesJeeR Deleerleeb pevceebeW~ GCeW pees Jeens~~13-537~~
[esUeb nj}g ve efJejs~ IeeeeR keesle ve efpejs~
lewmeW kee}eReW ve efJemejs~ pevceog:Ke~~538~~
meHe& pevceespevceer ceeieer} JewjYeeJevee JeeieJelees. HetJe&pevceebes Hegve:Hegve: pevce Ieee}e }eieCeees euener leeee ceveele Demese
me}le Demeles. [eseele ies}s}er OetU peeer Deetbveer efJejIeUtve peele
veener efkebJee ejerjeJej Jeej kejCeejs em$e pemes peKecesle efpeve
efleeemeke veenermes nesle veener: leeeeceeCes JeejbJeej pevce IesCeeee
og:Keees lee}e keOeere efJemcejCe nesle veener.
cnCes Hegeielex efjiee}e~ Dene cet$ejbOes efveiee}e~
keeb efceeeb eeef}e~ kegemJesog~~13-539~~
Ssefme Ssefmeeeb Hejer~ pevceeeeb keebe}e Oejer~
cnCes Deelee ve kejeR~ pesCeW Ssmesb nese~~540~~
Heefj pevceleer leQ }epe~ ve meb[eR peseeeW efvepe~
mebYeeefJeleeb efvemlespe~ ve efpejW pesJeeR~~543~~
lee}e Demes Jeeles keer HegbJeeves Yej}suee ieYee&eeeee KeesUerle
ceer kee jeefn}es Je cet$eceeiee&ves - eesveerejs - ce}e kee yejs eeJes }eie}s!
mleve cnCetve ceer DeeJe[erves mleveebJejer} mJeso kemee yejs ee}e! leeee
eesiemeeOevee-1
173
Jees}e ner peer meJe& IeeCe Dee}er, leer Deelee Hegve: og:Kee}e keejCeerYetle
nesT vees cnCetve lees Hegvepe&vce IesCeeyeeyele kebeU}s}e Demelees. eemeeer
ee pevceer leeves ke=leefveee kes}s}e Demelees keer keenerner Pee}s lejer
Hegve: pevcee}e eee}e }eiet vees.
nejer GceeeJeseeb~ pegJeejer pewmee es [eeeb~
keeR Jewje yeeHeeeseeb~ Heg$e pees~~13-541~~
ceeefjef}eeesefve jeieW~ Heeerbee pesJeeR met[ ceeies~
lesCeW Dee#esHeW }eies~ pevceeHeeeR~~542~~
peeeceeCes pegieejele nj}s}e ceveg<e ies}s}s efpebkeCeeee F<exves
veJee [eJe KesUCeeme meppe neslees; efHelee}e ceejCeeNeebee met[
IesCeemeeer Heg$e pemes DeekeeeHeeleeU Ske keve mees[lees; efkebJee ej
ceej}suee ceeCemeeee Heeee YeeT met[kejer nesTve mebOeermeeer pemee
Hetve yemelees; lemeee lees ceveg<e Hegvepe&vce eUCeemeeer Pelees. mebYeeefJele
ceveg<eeme peeeceeCes DeHeceeve menve nesle veener, leeeeceeCes yegefceeve
ceveg<eeme Hegve:Hegve: pevce IeeJee }ieCeees eue [ebele Demeles.
DeeefCe ce=leg Heg[eb Deens~ leese keuHeebleer keeb Heens~
Heefj Deepeefe neses~ meeJeOeg pees~~13-544~~
keuHeebleer esCeeje ce=let kee Demesvee! ns Deieesoje peeCetve IesTve
lees Heg<e ce=letveblej Hegve: pevce IeeJee }eiet vees cnCetve JesUere meeJeOe
nesTve, Hegvepe&vce eUCeemeeer pes keener meeOeve kejeJeeees, leemeeer
Heeje Lees[e JesU yeekeer Gj}e Deens ns peeCetve Demelees Je pes keener
Gefele Demes}, les kejee}e eejbYe kejlees.
ceepeeR DeLeeJe cnCeleeb~ Leef[esefe Heeb[gmeglee~
HeesnesCeej Deeeleeb~ keemeW pesJeeR~~13-545~~
keeb ve HeJeleeb jCeeeeb eDees~ meebYeeef}pes pewmee DeeJees~
Jees[Ce megFpes IeeJees~ ve }ieleebefe~~546~~
Heensee HesCee JeeJeOeeb~ lebJe Deeefpeefe nesF&pes meeJeOee~
peerJe ve efveieleeb Deew<eOeeb~ OeebefJepes pesJeeR~~547~~
pemes Heg{s DeLeebie HeeCeer Deens ns peeCeueeJej HeesnCeeje ceveg<e
DeeOeerHeemetvee leeeceeCes eee leerjeJej leeejer keve HeeCeele Glejlees;
efkebJee egeJej efveIeleebvee etj Jeerj pemes DeeHe}s DeJeOeeve Je em$eem$es
meebYeeUtve Heg{es HeeT} ekelees; DeLeJee em$eeee Jeej DebieeJej
He[CeeDeeOeere peeer {e} Heg{s keve lees Pes}}e peelees; Gee pee
JeesJeve ceeie&eceCee kejeJeeeeer Deens, efleeeJej Jeeceejs Demeueees
peeCeCeeeer o#elee Deeouee cegkekeeceere meeJeOe Jeeme peeer Ieslees;
peerJe peeCeeHetJeeae lees JeeeefJeCeemeeer Deew<eOeekejlee JesUere OeeJeeOeeJe
peeer kejeJeer; ee meJee&meejKeere ce=let eeHle nesCeeHetJeeae lees ceveg<e
Heg{}e pevce IeeJee }eiet vees eeeer lepeJeerpe keve sJeCeeeer
o#elee yeeUielees.
SjJeeR SsmeW Ie[s~ pees pe}leeb IejeR meebHe[s~
lees ceie ve HeJee[s~ kegne KeCeeW~~13-548~~
eeWef{eW HeeLe ies}e~ lewmesefve pees yeg[e}e~

lees yeeWyesnermeke efvecee}e~ keesCe meebieW~~549~~
cnCeewefve meceLexmeeR Jewj~ peseeb Heef[}W ne[KeF&j~
lees pewmee DeeneR Heenj~ Hejpetefve Demes~~550~~
vee leNneR kes}Je}eR veesJejer~ keeb mebveemeer efpeeeHejer~
lewmee ve cejleeb pees kejer~ ce=legmetevee~~551~~
veener lej Demes nesF&} keer peUlee Iejele meeHe[ueeJej efJenerj
KeCeCes meg kejCes pemes cetKe&HeCeees jles; efkebJee Kees} HeeCeele oie[
pemee yeg[lees, lemes yeg[eueeJej Deej[eDeesj[e keve keee GHeeesie!
cnCetve peeeceeCes meceLe& ceeCemeeeer ne[Jewj Dee}s Demelee ceveg<e pemee
meJe&oe em$emeppe jenlees; efkebJee ie[ievesj Pee}s}er kegceejer veesJejer
meemejer peeCeemeeer peeer ceveeeer leeejer kejles; DeLeJee mebveemeer
mebveeme IesTve peeer mebmeejeeer Deemeeer mees[Ceeme efme neslees;
leeeceeCese lees Oeerj Heg<e ele#e cejCe esCeeHetJeeae Hegve: pevcece=letee
eeele meeHe[eJes keeiet vees eeeer leeejer keve sJelees.
HeQ ieeb pees eeeHejer~ pevceWefe pevce efveJeejer~
cejCeW ce=leg ceejer~ DeeHeCe Gjs~~13-552~~
leseeb DeeLeeR %eeveeeW~ meebke[W veeneR meebeW~
peseeb pevcece=legeW~ oeeR eue~~553~~
pevcece=legeeele meeHe[ueees peeee ceveele eue [eele
Demeles, lees ee pevceeleer} kele&=lJeevese Heg{s esCeejs pevce eUlees Je
esCeeNee ce=letvese Heg{er} ce=legceeef}kesee Yebie kejlees; pevcece=lJeeleerle
Deee mJeHeeves lees Gjlees. ns Depe&vg ee! Gb[ %eeveees JeemleJe leeeee
Iejer Demeles.
eeeceeCes pevcece=legHeer eHebeeleer} oes<e %eele DemeCeeje Heg<e
pevce Je ce=letes ee efveJeejCeele o#e Demelees.
JeeOe&keeoes<eefJeeej
eeveblej peje cnCepes JeeOe&kee ee oes<eees %eevesej JeCe&ve kejleele:
DeeefCe leseebefeHejer peje~ ve skeleeb ejerjeb~
leeCeeefeeeb Yeje-~ ceepeeR osKeW~~13-554~~
cnCes Deeefpeeeb DeJemejeR~ Heger peQ ejerjeR~
leQ Heens nesF&} keebejer~ Jee}}eR pewmeeR~555~~
efveowJeeeW JesJemeeS~ lewmeW eefkeleer neleHeeS~
Decebef$eeeb jepeeeer Hejer Deens~ ye}eb eseeb~~556~~
Heg}ebefeeeb Yeesieeb-~ }eieeR esce ebiee~
leQ kejseebeeb ieg[Iee~ lewmeW nesF&}~~557~~
DeeefCe leCeHeCeere lees ns DeesUKetve Demelees keer Deepe Heg efomele
DemeCeeNee ejerje}e JeeOe&kee eeHle nesleee les JeeU}suee keeejereceeCes
nesF}
& . keceveefeyeer ceeCemeeee keesCeleener JeJemeee pemee Deeleyeeeee
jlees, leeeceeCese JeeOe&kee Dee}s keer neleeHeeeebleer} yeU Deesmeve
leebvee ceb$eCeenerve jepeeeceeCes DeJekeUe esF}
& . Heg}ebee megJeeme IesCeeme
eesiemeeOevee-1
174
eeJe}suee ee veekeeee megjsKe Deekeej efyeIe[tve peeTve les Gbeee

ieg[IeemeejKes yes{ye efomet }eies}.
Jees{e}ebeeb KegjeR~ DeeKe DeeleW yegjeR~
leQ oee ceePeeb efejeR~ HeeJes} ieeb~~13-558~~
Heeo}Wefme Fmee}W~ Yeeb[leeleer peQ ns [es}W~
leQ nesleer He[Je}W~ efHeke}eR pewmeeR~~559~~
YebJeFeeR He[}W~ JeesceLeleer efmevemee}W~
G kegefnpew} pe}W~ DeebmegJeebesefve~~560~~
ieeseeee Dees{erves meeebkeeUer HejleCeejer iegjs DeeHeuee Kegjebveer
JeesJejuee le=Ceeeer peeer oee keve ekeleele, leeere oee ceePee
megboj cemlekeer megeesefYele efomeCeeNee Deepeee keseke}eHeeeer nesF&}.
keceUeeer mHeOee& kejCeejs ceePes ves$e Heg{s efHekeuee He[JeUeeceeCes efvemlespe
efomet }eieleer}. leeCeesvceeoeves e{CeeNee ee Oeveg<eeke=leer YegbJeeebes
kesme JeeU}suee Pee[ebee HeebeebmeejKes Jes[sJeebke[s }eWyet }eieleer}.
keejCeeefeJeee [eseeletve melele JeenCeeNee Deetvb eer Tj efYepetve peeF&}.
pewmeW yekegef}beW Kees[~ efiejye[tefve peeleer mej[~
lewmeW efHee[er leeW[~ mejkeefpew}~~13-561~~
jebOeJeCeer Jees}erHeg[W~ HeNnW Gvceeefoleer KeeleJe[s~
lewmeeRefe eW veekee[W~ ef}[efye[leer}~~562~~
leebyeg}W Dees jeTb~ nebmeleeb oeble oeTb~
meveeiej efcejTb~ yees} pesCeW~~563~~
JeeOe&keeele nesCeejer leeW[eeer DeJeoee JeCe&ve kejle %eeveosJe cnCeleele:
peeeceeCes yeeYeUeres Kees[ mej[s efiejye[tve ekeleele, lemes meieUs
lees[
b Legkb eeree HeJeeNeeves }[ye[tve peeF&}. mJeebHeekeeee eg}erHeg{er}
ejele Kejkes, HeeCeer F.meebtve peeer ogieOeer esT }eieles, leeere
veekeele eWyet[ ef}[ye[tve peeTve IeeCe esT }eies}. pee cegKeees
Dees Deepe ceer leebyeg}eves jbieJeerle Deens; nmeleebvee egYe, yeUke obleHebeer
DeefYeceeveeves efcejJelees Deens; efpeYesves megmebmke=le ew}eroej Yee<ee yees}lees
Deens DeeefCe DeeHeuee Jee=lJeeves yees}Ces yenejeres kejlees Deens; les meJe&
keUenerve nesF&}.
leseebefe Heens ee leesb[e~ esF&} pe}byeeeeb }eW{e~
Feeb Gce}leer oe{e~ oebleebmenner~~13-564~~
keg}Jee[er efjCeW oe}eR~ keeb Jeebkeef[eeb {esjW yewme}eR~
lewmeW vegs} keeF kes}er~ peerYeefe nW~~565~~
kegme}W keesj[eR~ Jeejsefve peeleerb yej[eR~
lewmeeR DeeHeefe leeW[eR~ oeef{eWmeeR~~566~~
DeeKee[eresefve pe}W~ pewmeeR efPejHeleer ew}eeer ceew}W~
lewmesb Keeb[erntefve }e}W~ He[leer Hetj~~567~~
cneleejHeCeer eee cegKeeletve }eUsee }eW{e esle jener} DeeefCe
}eskeebvee efkeUme esF&}. oe{e Je oeble He[tve peeleer}. DeHee kepee&ves
eslekeeree Goerce pemee HHe yemeeJee; efkebJee HeeJemeeeer Pe[ }eie}er keer
Dee[esee}e yeme}s}er iegjs peeer peeiees GCeees veebJener Iesle veenerle;

leeeeceeCes cneleejHeCeer keener kesuee peerYe peeieee peeieer JeUCeejmege
veener, ceie megeeJe yees}Ces keg}s!s ceeUjeveele ieJeleeeer kegmes DemleeJemle
He[eJeer leeer DeJemLee Deepe veer efveiee jeKe}suee ee oe{eree kesmeebeer
lesJne nesTve peeF&}. Dee<ee{eee HeeJemeeee Pe[erle HeJe&leebeer efeKejs
peeer HeeCe}esebveer HeePejleele, lemes oeleebee efKeb[ejeletve }eUses
}esee }es Jeent }eieleer}.
Jeeesefme DeHeJee[g~ keeveeR DeveIe[g~
efHeb[g ieJee ceeke[g~ nesF&} ne~~13-568~~
le=CeeeW yegpeJeCeW~ Deeboes}W JeejsiegCeW~
lewmeW esF&} keebHeCeW~ meJeeieemeeR~~569~~
HeeeW He[leer JeWie[eR~ nele Je}leer} cegjkegb[er~
yejJesHeCe yeeie[er~ veeeefJepew}~~570~~
ceUcet$eejW~ nesTefve ekeleer KeesbkejW~
veJeefmeeW nesleer FlejW~ ceePeeb efveOeveeR~~571~~
osKeesefve Legbkeer} peieg~ cejCeeeeb He[w} Heebieg~
meeseefjeeb Gyeieg~ esF&} ceePeeb~~572~~
HeW{e Yeve kes}s}s yegpeieeJeCes JeeNeeee peesjeves pemes n}les,
leeere cneleejHeCeeee Yejeves ceePeer ner keeee LejkeeHes}. yees}leebvee
peerYener }[Ke[s}. }eskeebes yees}Ces SskeCeeme keeve De#ece nesleer}.
ejerjeke=leer ceeke[emeejKeer efomet }eies}. ee}leebvee HeeJe}s Jes[erJeeke[er
He[t }eieleer}. neleebvee keeHejs Yejs}. meOee oceoej efomeCeejs ns ejerj
ceie meeWieemeejKes n}lee[g}leebvee efomes}. ce}cet$eejs Hegkeee
Yeeb[eemeejKeer nesleer} DeeefCe }eske ce}e Gyeietve peeTve ceer kesJne
cejlees cnCetve Jee Heenle yemeleer}. ceePes ejerj IeeCeerves DemJe nesTve
ogieOeer megs} DeeefCe }eskeebvee ceePeer efkeUme esF&}. Deieoer peJeUes
veelesJeeF&kener ce}e kebeUtve peeleer}!
efm$eeeb cnCeleer efJeJemeeR~ yee}sb peeleer ceter~
efkebyengvee efe}meeR~ Hee$e nesF&ve~~13-573~~
GYe}ereeb Gpeieje~ mespeseeb meeFef}eeb Iejeb~
efeCeJeer} ne cneleeje~ yengleebleQ~~574~~
}eskeebee efkeUmes}e ceer Hee$e nesF&ve. ceePes YeeeCe He Heentve
yeeekeebvee ceer efHeeeeemeejKee Jeesve DeeefCe ce}e Heentve }neve ceg}s
yeseg nesleer}. Keeskeueeee GyeUerves espeejHeepeejeebeer PeesHecees[
nesTve les cnCet }eieleer} keer ne Lesj[e }eskeebvee Heej efeCeJeCeej
Deens. DeeHe}s JeeOe&kee mJele:}e DeeefCe Flejebvee kemes $eemeoeeke nesCeej
Deens, eeee leCeHeCeere Demee efJeeej keve ejerjmegKe efkeleer veej
Deens ns lee}e JesUere keUtve esles.
SsmeeR JeeOe&keeeeer meteCeeR~ DeeHeefCeeeb leCeHeCeeR~
osKeW ceie ceveeR~ efJes pees ieeb~~13-575~~
eesiemeeOevee-1
175
cnCeW HeenW ns esF&}~ DeeefCe DeeleebeW Yeesefieleeb peeF&}~

ceie keee Gjs}~ efnlee}eieeR~~576~~
cnCeesefve veeF&keCeW HeeJeW~ lebJe DeeFkeewefve Iee}eR DeeIeJeW~
Hebieg ve nesleeb peeJeW~ lesLe peees~~577~~
GHeYeesieebvee lees efJetve peeTve cnCet }eies} keer ns leeCe
YeesieleeYeesielee keOeere meve peeF&} DeeefCe JeeOe&kee pesJne oej eseJet
}eies}, lesJne ce}e mJeefnleekejlee keenere kejlee esCeej veener. cnCetve
yeefnjsHeCee esCeeDeeOeere pes keener HejceeLe&Hej efJeeej eJeCe kejeJeeees
les lees keve Ieslees. lemese HebiegHeCee esCeeDeeOeere osJeoe&ve, leerLe&ee$ee
Jeiewjs pes keener kejeJeeees les keve Ieslees.
efoer pebJe peees~ lebJe HeneJeW lesleg}W Heens~
cetkelJee DeeOeer Jeeee Jeens~ megYeeef<eleW~~13-578~~
nele nesleer Keg}W~ ns Heg{er} ceeskeW ke}W~
DeeefCe keefve Iee}eR meke}W~ oeveeefoke~~579~~
lesOeJeeb SsmeeR oee esF&} Heg[W~ leQ ceve nesF&} Jes[W~
lebJe efebletefve sJeeR eesKe[W~ Deelce%eeve~~580~~
er DeOet nesCeeHetJeeae pes keener Jeeeve, HeejeeCe, DeOeelceebLe
Heefjeer}ve kejeJeeees les lees keve Ieslees; pes keener HeneJeeees, les meJe&
lees Heentve Ieslees. peerYe veeeU nesCeeDeeOeere pes keener mlees$e, ceb$e,
peHe, Heve F.kejeJeeees les lees keve Ieslees. nele KegUs nesCeeDeeOeere
oeveeoer HegCekecex keve sJelees. Deeer Ieesj oee cneleejHeCeer eeHle
nesCeej, ns DeeOeere peeCetve lees Deeleee eesie lemee Jeeielees. lesJne cevee}e
veer efJeeej kejCeees meeceLe& jenCeej veener, ns peeCetve Deeleee eebie}er
leJe%eeves DeYeemetve Deelce%eeveees efebleve keve sJelees.
pewmeW eesj Heens PeeWyeleer~ lebJe Deeefpeefe efmepew mebHeeer~
keeb PeebkeePeebkeeR Jeeleer~ ve Jeeleeb keerpes~~13-581~~
lewmeW JeeOe&kee eeJeW~ ceie peQ Jeeeeb peeJes~
lewb Deeleebefe DeeIeJeW~ meJeleW kes}W~~582~~
Deeleeb cees[tefve s}eR ogieX~ keeb Jeef}le Oeefj}W KeieW~
lesLe GHes#etefve pees efjies~ lees veeieJe}e keeR~~583~~
eesj Gee DeeHeueeJej legtve He[leer}, cnCetve peeer Deepee
DeeHe}er mebHeeer DeeHeueeHeemetve otj kejeJeer; efkebJee efoJee ies}e veener
leese PeekeHeeke keve sJeeJeer; leeeceeCes JeeOe&kee DeeueeJej DeJeIese
Deeeg<e Jeeee peeT vees cnCetve pees Deepee leCeHeCeer HejceeLee&eer
keeUpeer Ieslees, lees mebOeekeeUer pees efke}eeee Deemeje Iesle veener lemee
efkebJee He#eer Iejeele ve Hejlelee je$eer Pee[ePeg[Heele yemetve jeefn}s lej
pemes veeieJe}s peeleele, lemee Hemele veener.
lewmeW Je=eHe neses~ Dee}WHeCeW Jeeeeb peees~
pees lees eleJe= Deens~ vesCeeW keQeeb~~13-584~~
Peeef[}eR kees}sb Pee[er~ leseeb ve He}W pesJeeR yeeW[eR~
peen}e Deeqive leNneR jeKeeW[er~ pee}er} keeF~~585~~
cnCeewefve Je=eHeeesefve DeeJeW~ Je=eHee pees veeieJeW~

leseebeeb eeeR peeCeeJeW~ %eeve Deens~~586~~
JeeOe&kee Dee}s keer ceveg<e eleeeg<eer pejer Deme}e lejer les JeLe&e
Deens. Skeoe efleUees yeeW[ efle[ke}s keer leele}s leerU Flemlele: efJeKeve
peeleele; Deiveer Pee}e lejer jeKes}e peeUt ekele veener; ns }#eele sJetve
leeCe Deens leesJeje leeee HejceeLe&meeOeveemeeer GHeeesie keve
IesCeeje, Je=eHekeeUeeer peeCeerJe sJetve Deeeg<e efJeKeve peeT osle
veener Je cnCetve JeeOe&keeeke[tve veeieJe}e peele veener. Kejs lej Demee
ceveg<e Je=eHeemee veeieJelees.
JeeefOeoes<e
eeveblej JeeefOeoes<eees JeCe&ve kejle %eeveosJe cnCeleele:
lewmeWefe veevee jesie~ Heef[Ieeleer Heg[eb Deebie~
lebJe Deejesieeeeb GHesie~ keefve Iee}er~~13-587~~
leeeeceeCes lees megyeg ceeCetme veevee jesieebveer ejerj eeme}s
peeCeeHetJeeae Deejesieeee GHeeesie HejceeLe&eeHleer keve IesCeemeeer
keve Ieslees.
Deelee og:Ke ee oes<eeye} Sskee:
meeHeeeeb leeW[eR~ Heef[}er peQ Gb[er~
leQ }eTefve meeb[eR~ eyegg pewmee~~13-588~~
lewmee efJeeesieg pesCeW og:KeW~ efJeHeefe eeske HeesKesb~
leQ mvesn meeb[tefve megKes~ Goemeg neses~~589~~
meeHeees leeW[ }eie}s}s KeeeHeoeLe& eneCee ceveg<e pemes eketve
oslees, leeeceeCes pee cecelesee eesieeves efJeeesie, og:Kes Je eeske eeHle
nesleele, leer ceceleee eketve osTve meceeOeeveer Je=eer sJeCeeje Je meJe&$eebele
Goemeerve jenCeeje ceveg<e megKeele jenlees.
Deee ekeejs peje-JeeOe&kee-og:Ke F.efJeefJeOe oes<e eeHle Pee}s
Demelee efveen kejCeeNee eyeg Heg<ee}e Gsetve %eeveosJe
cnCeleele keer:
DeeefCe pesCeWpesCeWke[s~ oes<e metoleer} leeW[W~
leseeb kece&jbOeeb iegb[s~ efveeceeeW oeer~~13-590~~
Ssefmeefmeeeb DeeFleer~ peseeeer Hejer Demeleer~
leesefe lees %eevemebHeefe~ ieesmeebJeer ieeb~~591~~
DeeefCe pee pee Fbefeebee DeeejCeeejs HejceeLe&ceeiee&Heemetve
otj YekeCeeee oes<e efvecee&Ce neslees, lee lee Fbefeees leeW[ efveeceeee
OeeW[e leele keebs[tve lees yebo kejlees. Deee ekeejs meJe&oe pees o#elee
yeeUielees Je meJe& ekeejee veeieJeCegkeerHeemetve peHelees, leese %eeveHe
mebHeeeree Oeveer Demelees Demes, ns Depe&gvee! let efveefele mecepe.
efJemle=le efJeJeseveeceeieer} %eeveosJeebeer OeejCee
Demes peJeU peJeU 80 DeesJeebceOetve %eeveosJe eerke=<Ceebee pevcece=leg-JeeefOe-og:Keoes<eevegoe&veced ee Heoees efJeJejCe kejleele.
Deefnbmee, DeeeeeexHeemeve eebes eeeeceeCes yeNeee DeesJeeletve JeCe&ve
eesiemeeOevee-1
176
kes}s}s DeeHeCe ceeiese Heeefn}s Deens. leele DeeeeeexHeemeveskejlee

peJeUpeJeU veJJeo DeesJeeletve, lej Deefnbmesyeeyele Deoceemes ebYej
DeesJeeletve efJeJeseve kes}s}s Dee{Ules. Deefnbmee ekejCeer SJe{ee DeesJee
jeCeeceeiees %eeveosJeebes mHeerkejCe DeeHeCe HetJeeae Heeefn}s Deens.
DeeeeeexHeemeve ne lej %eeveosJeebee Deleble DeeJe[eree efJe<ee leebes meJe&mJee! lesjeJee DeOeeeebleie&le kes}suee GCeeHegNee ebYej
DeesJeebJeefleefje Flej DeOeeeeleer} leebee Deboepes De[erees
iegeeefmleHej DeesJeener DeeHeCe Heefnuee mkebOeele DeJe}esekf euee nesleee.
%eevesejeree Deboepes SketCe veT mene DeesJeebHewkeer Heeees les menees
DeesJee iegYeeer, iegeemleer Jee iegefe<e mebyebOeeJej ekeee Hee[CeeNee
Deee Oejlee esleele.
cnCepes keenerkeener DeOeeeebee Jees}e Dee}suee DeesJeebee
mebKesee peJeUpeJeU ogHeernvt ener peemle DeesJee(De.e. 1,3,4,5,7,
8,10 Je 12) Je keenerkeener ceesee DeOeeeebee DeesJeermebKesntvener
peemle DeesJee (De. e. 2,6,9,11,14,15,16Je 17) efkebJee lesJe{eee
DeesJee %eevesejebveer %eevesejerle ieg ee Skeee efJe<eeeme DeHe&Ce
kes}suee efomeleele.
Gj}s}s lesjeJee DeOeee(1169DeesJee) Je DejeJee DeOeee
(1810DeesJee) ns %eevesejerleer} meJee&le ceess DeOeee Deensle. leebee
HeCe Devegeces 1/2 Je 1/3 SJe{ee mebKesee ee DeesJee nesleele.
Sket Ce iegYeefeHej DeesJeebeer %eevesejerleer} mebKee vekekeere
}#eCeere Deens.
ee meJe& efJeJeseveeJeve }#eele esF&} keer pesJne %eeveosJe SKeeee
efJe<eee}e HeVeeme efkebJee DeefOeke DeesJee osle Demeleer}, lej leeceeies
keener efJeJeef#ele nslet efkebJee lee efJe<eeees DevevemeeOeejCe cenJe Deme}se
Heeefnpes. ieerlesee (13-7,8,9,10 Je 11) ee Heeee }eskeebJej
leebveer peJeUpeJeU meelees DeesJee jeuee Deensle Je ieerleseer SketCe
}eskemebKee meelees Deens, lej %eevesejereer DeesJeermebKee peJeUpeJeU
veT mene Deens. eeJeve eerke=<Ceese DeceeefvelJeeoer iegCeebme
%eeveosJeebee }sKeer efkeleer cenJe Deens, ns keUtve esles.
Demeee keenermee Yeeie leebveer HebLejepe Je eceeesie ee DeeefCe
kegb[ef}veermebyebefOele eesieeee JeCe&veekejlee yeNeee DeesJeebee eeesie
keve kes}s}e efomelees. leeJeve %eeveosJeebee efpeJneeeee lemese
meeOekeebee efnleeee erves keesCeles efJe<ee les Deleble cenJeees
mecepeleele, leeeer keuHevee megpeeCe efpe%eemetbvee menpee esles.
ieg, kegb[ef}veer Je HebLejepe-eceeesie, %eeveer Heg<e Je leeeer
keLeveer-jnveer-menveer, kece&, %eeve, Yeeer Je eesie ns leebee Deleble
efpeJneeees efJe<ee Demeueees DeeHeCeebme eeJeve eleerle nesles.

eebJeefleefje Flej keesCelee efJe<eeebme les DeefOeke cenJe osleele, les
emebieesHeee Heg{s esF}
& e. meg%e lej leebee DeefOeke eesOe DeeHeuee mJeleb$e
yege
f ceesves mJele:e IesT ekeleele. HeCe ne Ske Deefle cenJeeee efJeeveebveer
menmee og}e& #f e}s}e cege ceveeJej veer meJetve Iesle DeeHeuee DeYeemeeee
Heg{er} Yeeieeke[s JeUt ee!
DeeCeKeerner Ske iees efJemejlee keecee vees. %eeveosJe pejer ee
efJeefe efJe<eeebvee DeefOeke cenJe osle Deme}s lejer leebee SketCe DeesIe
ee meJe&e efJe<eeebes meecejme meeOeCeeke[s Deens. eesieefJe<eeke keesCeleerner
meeOeermegOeer yeeye Deveg}es Kf ele jent vees eeeer leebveer HegjHs etj o#elee Iesle}er
Deens. HejceeLee&ee eeHleermeeer pes pes DeeJeeke Deens, les les leebveer
keess vee keess vekekeere meebefiele}s Deens. lemes cn}s lej %eeveosJeebee
SketCe ieerleeefveHeCeeee DeJekeee efJemle=le Demetvener mecevJeeelceke
Je SkemebOee - Holistic, Unified, Symbiotic - Demee
Demeueees DeeHeCeeme peeCeJeles. Demees.
yeg[leeb ns peve~ osKeJes vee [esUeb

pevce-ce=leg-peje-JeeefOe Je og:Ke ee oes<eebes esJe{s meefJemlej
JeCe&ve kejCeeceeieee %eeveseebee Gse mHee efomelees. meJe& eeCeer

kece&He}eee DeemeeercegUs Je kece&eeele meeHe[ueecegUs pevcece=letee
Je leoveg<ebieeves peje, JeeefOe Je og:Ke eebee DeeJele&veele De[ke}s}s
Deensle. HeCe leebvee leeceeieeer keejCeHejbHeje DeJeiele veener. ceveg<epevceelee
leebvee meejemeejefJeJeskeyeger eeHle nesT ekeles. Hejbleg leesner pevce
HeegHe#eeoer eeCeebeceeCes GHeYeesie Je osneoeRmeeere Kee& kesueeves
pevemeeceeveebme lees meeLe&keer }eJelee esle veener.
SJe{ee eewNeebeer }#e eesveeRletve efHeve DeeueeJej efceUe}suee
ee og}Y& e vejpevceeee }eskeebke[tve nesCeeje veee ee mebleesebvee HeenJele
veener. leebvee Ke[ye[Jetve peeies kejCeemeeere ee oes<eebes JeemleJe oe&ve
keve osCeeNee meefJemlej DeesJeebeer leebvee jevee kejCes Yeeie He[}s}s
Deens. efveoeve %eevesejebJej ee sJeCeeNee Je %eevesejeres eLeemeebie
Heefjeer}ve kejCeeNee efpe%eemetbvee lejer eeHeemetve eesie lees yeesOe JneJee
nere leebee Deblejereer DeHes#ee Deme}er Heeefnpes.
meJe&e peve pej ee DeesJee ceveeHeemetve enCe kejleer}, lej }Jekeje
les HejceeLee&ee ceeiee&}e Pe[Pe[tve }eieleer}, Demes leebvee Jeele DemeeJes.
pejer ee DeesJee %eeveer cnCepes meeOeveseer HeefjHetCe& meebielee kes}suee efmeebee
iegCemebHeoses JeCe&ve kejCeeNee Demeuee lejer leeejs meeceeve peveebvee
pees yeesOe keve Ieslee eslees lees Heeefn}e keer %eeveseebee e%eses ns DeeCeKeer
Ske Jewefee }#eele esles.
Deveemeeer F.}#eCes::::
13) Deveemeeer
pevce-ce=let F.es efJeJeseve kesueeJej les ieerlesee DemeeqejveefYe<Je:

Heg$eoejie=neefo<eg~ efveleb e meceefeelJeefceeefveesHeHeefe<eg ~139~~ ee }eskeebleie&leee Deemeeer ee efJe<eeeke[s JeUleele. Deemeeer
oesve ekeejeer Demeles. Ske cnCepes mJele:ee osneoermebyebOee r eer Je ogmejer

Heg$e-keeblee-efJee-ie=n-mebHeeer F.mebyebOeereer!
eesiemeeOevee-1
177
%eevesej cnCeleele:
Deeleeb DeeefCekener Ske~ }#eCe De}ewefkeke~
meebiesve DeeF&ke~ Oeveesee~~13-592~~
leNneR pees eee osneJesjer~ Goemeg Ssefmeeeb Hejer~
GefKeleeb pesmee efye{ejeR~ yewmeefJe}e Deens~~593~~
SKeeoe GHeje ceveg<e pemee SKeeeeee Iejer Dee}e lej lee}e
epeceeveeee Iejeye} pesJe{er cecelee Jees}, lesJe{ere cecelee %eeveer
Heg<e DeeHeuee osneyeeyele yeeUielees. osneye} SJe{er Goemeervelee
yeeUieCeeNeeme Heg$e-oeje-mebHeeer F.peer lee osneeere mebyebeOf ele Demeleele,
leebeer keenere lecee vemeCeej; ns GIe[ kejleebvee les cnCeleele:
keeb Pee[eeer meeG}er~ Jees peeleeb efceve}er~
IejeJejer lesleg}er~ DeemLee veener~~13-594~~
meeG}er meefjmeerefe Demes~ Heefj Demes ns vesefCepes pewmeW~
efm$eeses lewmeW~ }es}gHe veener~~595~~
Jee ee}le Demelee }eieCeeNee Pee[eee meeJe}erJej Jeemeeer
pesJe{er DeemLee Demeles, lesJe{ermege lees IejeoejeJej sJele veener. Iej
cnCepes Skeeekeejs osnekejlee Pee[emeejKee Ske Deeeee Demeles.
lemese DeeHeueeyejesyej DeeHe}er meeJe}er vesnceere Demeles. HeCe DeeHeCe
keener eflees Heej keewlegke kejle yemele veener. leeeeceeCes %eeveer Heg<ee}e
DeeHeuee Helveeres peer leeee eeseceeCes meeLe osle Demeles, eflees Deefpeyeele
Deeke<e&Ce vemeles.
DeeefCe epee leQ pee}eR~ efleeW Jemleer keerj Dee}er~
keeb ieesJeW yewme}eR~ Keele}eR~~13-596~~
pees mebHeeerceepeeR Demeleeb~ Ssmee ieces Heeb[gmeglee~
pewmee keeb Jees peeleeb~ mee#eer sefJe}e~~597~~
lemese Heg$e-keveeoer mebleleer Pee}er, lej leer lee}e DeeHeueeke[s
Ske je$e Jemeleer}e Dee}suee DeeieblegkeeeceeCes Jeeles. pesJe{ss esce Pee[e}e
DeeHeuee meeJe}er}e yeme}suee iegjeye} Jees}, lesJe{se lees %eeveer
lee mebleleerye} yeeUielees. DeeefCe owJeJeeele pej lee}e DeieefCele mebHeeer
eeHle Pee}er, lej lees efleeeke[s Flekeee Deef}Hlelesves Heenlees, pemes
keener JeesJej efome}suee eebye} Jee Ievesyeeyele $eemLe
Jeemeves HeeneJes.
efkebyengvee Hegbmee~ HeebpeefjeebceepeeR pewmee~
Jesoe%esmeeR lewmee~ efyentefve Demes~~13-598~~
esNnJeeR oeje ie=n Heg$eeR~ veeneR peseeb cew$eer~
lees peeCe Heeb Oee$eer~ %eeveeefme ieeb~~599~~
efHebpeNeele}e HeesHe pemee mJewj mJeeleb$e GHeYeesiet ekele veener,
leeeeceeCes lees %eeveer DeeHeCeebme Jesoeem$eeoeRee Dee%eebes yebOeve ceevetve
leebee meebieCeeyeensj peeTve mJewjeejCeer nesle veener. Deelcee ne osnHeer
efHebpeNeele Jemleer}e Dee}e Deens Je Jesoe%eeHeer iepe lee efHebpeNee}e
yemeJe}s Deensle. efHebpeNeele jentvee HeesHe pemee keee les kejlees,
leeeeceeCes lees %eeveer Jesoe%eebes yebOeve HeeUlees. keejCe lee}e ns Hekekes

ceenerle Demeles keer efHebpeNeeyeensj G[tve peeTve mJewj mebeej kejCeeme
les iepe eefleyebOe kejleele Je lemee eelvemege DeHeeekeejke ve osne}e
kese nesleele.
eeeceeCes osn, oeje, Heg$e, ie=n F.Jej cecelee ve sJeCeeNee lee
%eeveees nse De}ewekf eke }#eCe Deens. He=LJeer peeer eeefCecee$eebvee DeeOeej
osles, lemee lees mee#eele %eevee}e DeeOeejYetle Demelees, cnCee vee!
14) megKe Je og:Keele meceefeelJe
eeveblej megKe Jee og:Ke eeHle Pee}s Demelee meceefeelJe sJeCeeNee

%eeveeeer DeJemLee meebieleebvee %eeveosJe cnCeleele:
DeeefCe ceneefmebOeg pewmeW~ eer<ceJe<eeA meefjmeW~
Feefve lewmeW~ peseeeeb eeeR~~13-600~~
keeb eflevneR kee} nesleeb~ ef$eOee veesnW meefJelee~
lewmee megKeog:Kee efeeeb~ Yesog veeneR~~601~~
pesLe veYeeesefve Hee[W~ mecelJee GCeW ve He[W~
lesLeefe %eeve jeske[W~ Jees}Ke letb~~602~~
cenemeceg pemee Je<ee&keeUer Yeve peele veener, leeeeceeCes lees
ceneHeg<e Feeer eeHleer Pee}er Demelee n<eexlHeg} nesle veener Jee
Deefveeeer Pee}er Demelee efeeeeer eebleer {Ut osle veener. mekeeU,
ogHeej Je mebOeekeeUer mete&efkejCeebee ekeee pejer JesieJesieee cee$esee
Deme}e Je mekeeUer Goee}e esCeeje jJeer pemee ceOeevner GeHeoeme
Heesnese}e Je meeebkeeUer Demlebiele Pee}e, lejer pemee lees ef$eOee nesle
veener; leeeer peeer leerve ekeejeer DeJemLee nesle veener - lees lemeee
De{U, Dee} jenlees, Hee He=LJeeree YeceCeevese leees Deekeeeele
e}ve Je}ve Pee}s}s efomeles - leeeeceeCes megKe Jee og:Ke keeeeener
eeHleerves lee ceneHeg<eees efee oes}eeceeve nesle veener. keenerner Pee}s
lejer leeeer eebleer De{Ue jenles.
Deekeee pemes meoemeJe&keeU -efoJemee Je je$eer, Je<ee& Je eer<ceele,
{ie Demeleebvee Je vemeleebvee DeeHe}s iegCeOece& ve yeo}lee lemesee lemese
jenles, leeeeceeCes keesCeleener emebieer Dee} Je eeble jenCeeNee
efeeeee Heg<eepeJeUe KejsKegjs %eeve Demeles, Demes ns HeeLee&! let
efveefele DeesUKe.
efeeees mecelJe ne ieerlesle yeNeeeoe esCeeje efJe<ee Deens. mlegleer Je
efveboe, }eYe Je neveer, F Je Deefve, efee Je Deefee, megKe Je og:Ke,
Deee keesCeleener bele efmLejefee jenCeeNee Hegg<eees JeCe&ve ieerlesle
emebieesHeee esle jenles. meceeefOeefmLeleer eeHle Pee}suee Heg<eeee efeeeee
ne iegCeOece& Deens Je ieerleses cetU Gefe meceeefOeeeHleer nse Demeueeves
eeefJe<eeer %eevesejerlener JesieJesieee meboYee&le Deveske DeesJee esleele.
leeefJe<eeeRes efpe%eemetbes meceeOeeve lee lee DeesJeebee efJeeej kejleebvee
kejlee esF}
& . ee efkeeCeer cee$e %eeveosJeebveer ne efJe<ee meb#esHele:e JeCe&ve
kes}e Deens, Demes cn}s Heeefnpes. Demees.
eesiemeeOevee-1
178
keener cenJeeeer HejceeLe&}#eCes::::

15) DeveveYeeer
eeveblej %eeveosJeebee Ske Deleble DeeJe[eree Je ieerleeYeemekeebee

erves Deleble cenJeeee efJe<ee eslees -lees cnCepes DeveveYeeer!
%eevesejerle Deveske efkeeCeer ee efJe<eeeres HegjHs etj JeCe&ve kes}s}s Dee{Ules.
efkebyengvee DeveveYeeer cnCepese DeJeefYeeeefjCeer Yeeer, DeeYeeer,
DewleYeeer, %eeveYeeer, DeveveefmeeYeeer, eewLeer Yeeer, HejceeYeeer
Jee lelmece Flej veeceeefYeOeeveebveer DeesUKe}er peeCeejer Yeeere nese.

ner Yeeer nee HebLejepegee efveceLee Jee eceeesieees iebleJe mLeeve
nese. Yeefeeesie Keje lees nee! ne %eeveosJeebee Deleble efpeJneeeee
efJe<ee Deens. Flej efkeeCeer KetHee JeefCe&}suee ee Yeeeres meOeees
JeCe&ve lee ceeveeves mJeuHee HeCe mejme Deens. ee DeveveYeeereer
cetUHeeref kee F&ejeefCeOeeve ee Heleeef}eCeerle mebkeuHeveseer efveie[erle
Pee}s}er Deens. F&ejeefCeOeeve ne Helee}er efveece cnCetve meebieleele lees
Heg{er} met$eeletve:
eewemevlees<eleHe:mJeeOeeesejeefCeOeeveeefve efveecee:~~232~~Hee.ees.met.~~
F&ejeefCeOeeve
F&ejeefCeOeeveeee ne efJe<ee DeeHeCe keener Debieebveer HetJeeae Skeoe

neleeU}s}e Deens. efeeeee Oeeveeoer DeJemLeele eCeJeeoer veececeb$eebee
JewKejer, ceOecee Jee Heebleer JeeCeerletve peHe kejCes; eCeJe efkebJee Flej veeces
letHe nesTve peHeCes Je mJele: DeeefCe F&ej ns DeefYeVee Deenesle ee
YeeJevesves leeeeeer SkeHe Skeefee nesCes; eebee F&ejeefCeOeeveele
pemee meceeJese kejleele, lemeee JeJenejeJemLesle meJe& kecex F&ejeeerleLe&
kejCes; F&ejeHe&Ce yegerves efve<keece Deble:kejCeeves kece& kejCes; nsmege
leeeele cees[les.
F&ejeefCeOeeveeves Demebe%eele meceeefOe HeCe eeHle neslees, Demes
Helee}eRveer meebefiele}s Deens:
meceeefOeefmeefjerejeefCeOeeveeled~~2-45~~Hee.ees.met.~~
F&ejeefCeOeeveees ns cenJe HetCe&HeCes peeCeCeeNee Helee}eRee met$eebee
Deeeee eerke=<Ceebveer ieerlesle JeejbJeej Je ecegKele: yeejeJee DeOeeeele
eke kes}s}e Deens, ns DeeHeCeebme ieerleeefebleve kejleebvee pej peeCeJeles:
Deveveeefevleevlees ceeb es pevee: Hee&gHeemeles~
les<eeb efveleeefYeegeeveeb eesie#esceb Jenecenced~~9-22~~
cevcevee YeJe ceees ceeepeer ceeb vecemkeg~
ceecesJew<eefme egewJeceelceeveb celHejeeCe:~~9-34~~
celkece&ke=vcelHejcees cee: meJefpe&le:~
efveJezj: meJe&Yetles<eg e: me ceecesefle HeeC[Je~~11-55~~
ceeeJese cevees es ceeb efveleegee GHeemeles~
eee HejeesHesleemles ces egelecees celee:~~12-2~~
es leg meJee&efCe kecee&efCe ceefe meVeme celHeje:~

DevevesvewJe eesiesve ceeb Oeeevle GHeemeles~~12-6~~
les<eecenb meceglee& ce=legmebmeejmeeiejeled~~
YeJeeefce veefejelHeeLe& ceeeJesefeleeslemeeced~~12-7~~
F.Deveske YeieJeeves eemeeer G=le kejlee esleele. Yeeebvee YeieJebleebveer
efo}s}er ner Deeeemeves DeeefCe Deeer JeeJes pesLes pesLes esleele, lesLes lesLes
leebeeJej %eeveosJeebveer HeCe DeeHeuee Jee=lJeeves meepe e{Jeueees emebie
%eevesejerle DemebKe Deensle Je les DeeHeCe emebieesHeee Heentner! Demees.
DeveveYeeer
Deelee Deveve YeieJeeerefJe<eeer %eevese keee cnCeleele, les
Heent ee:
DeeefCe ceerJeebetefve keeF~ DeeCeerke ieesces veeF~
Ssmee efveeees efleF~ peseeeeb kes}e~~13-603~~
ejerj Jeeee ceeveme~ efHeee}er ke=leefveeeeeeb keese~
Ske ceerJeebetefve Jeeme~ ve Heenleer Deeve~~604~~
efkebyengvee efveke efvepe~ peseeeW peen}W cepe~
lesCeW DeeHeCeHeseeb Deecneb mespe~ Skeer kes}er~~605~~
efjieleeb Je}YeeHeg[W~ veeneR DeebieeR peerJeeR meebke[W~
efleeW keeblesesefve Hee[W~ Skemej}e cepe~~606~~
ns Depe&vg ee! lee es Heg<eeee keeee, Jeeee Je ceve ee efleneRveerner
cepe Skee YeieJebleeJeeetve ogmejs eebie}s keenere veener, Demee ke=leefveee
kes}s}e Demelees DeeefCe leeves Deeer eefle%ee kes}s}er Demeles keer lees
ceePeeefeJeee DeeCeKeer keeeeerner Fe kejCeej veener. efkebyengvee leeves
DeeHeuee Debleee&ceer ceePeere cetleea yemeJe}s}er Deens; lees HetCe&le: ceePee
mJeHeer le}evr e nesTve jenlees. HeleerpeJeU keebles}e pemee keenere mebkeese
Jeele veener DeeefCe ceve Je ejerjmege leeeeHeg{s GIe[s kejee}e leer
peeer }epele veener, lemese lee Yeeeesner Demeles. lees ce}e Skeefvesves
Devegmejlees DeeefCe ceePeeHeemetve keenere }HeJetve ve sJelee leeee Deblejeres
meJe& YeeJe Je leeeer meJe& megKeog:Kes DeeefCe Flej meJe& keener ce}e ve
mebkeeselee efJeefole kejle Demelees.
ceOegjeYeeer
meKe Je DeelceefveJesove Deee pee YeeqeHebLeeee oesve meJe&es
Deee Debeflece Yetefcekee Deensle, lee eee nesle. %eeveosJe pesJne YeieJeble
DeeefCe Yee eebvee Deeer Je}Ye Je keebleseer Yetefcekee keuHetve leeer
GHecee osleele, lesJne keener DeYeemekeebee ke} leele ceOegjeYeeer
eesOeCeeke[s nesT ekelees. Hejbleg %eeveosJeebveer ee ekeeje}e Gespeve
efo}s Demes}e efkebJee lees Heg<eebmeeer Yeeer kejCeeee meJe&es YeeJe
Deens Deeer ceevelee efo}er Demes}e, DeeefCe meJe&meeceeve meeOekeebveer ne
meeOeveeekeej eesKeeUeJee Deeer leebeer mebceleer Demes}e, Demes keener
cnCeJele veener.
eesiemeeOevee-1
179
pees Deveve eee Hejer~ ceer peen}eneR ceeleW Jejer~

leesefe lees cetle&Oeejer~ %eeve HeQ ieeb~~610~~
iebieses Goke pemes meeieje}e Skeoe efceUe}s keer melele lee}e
efceUlee jenles. leeeeceeCes lees Yeener celmJeHe PeeueeJejner
meJe&mJeeves ceePes Yepeve kejCes cnCepes ceePeele efee }eJeCes kejlee
jenlees. metee&yejesyej Goe HeeJeeJes DeeefCe metee&yejesyeje Demlebiele JneJes
ne Skeefve YeeJe pemee leeee eYes}e eesYeeeceeve kejlees; efkebJee
HeeCeeee He=YeeieeJej Gunemeeves KeUeUCeeNee }ee Jemlegle:
HeeCeeHeemetve peee DeefYeVee Demeleele; leeeeceeCes ceePeeeer Deveve
PeeueeJejner pees Yee ceePeer GHeemevee kejle jenlees, lees cetefle&ceble
%eevee Deens!
DeveveYeeeree ne }e[kee efJe<ee leebveer Flej$e KetHee efJemleej}e
Deme}e lejer ee mLeUer kesJeU Dee meceLe& DeesJeebletve lees Jee
kesueeJej %eeveosJe %eeveer Heg<eeee DeeCeKeer Skee iegCemebHeoske[s eesleebes
}#e JesOeleele:
16) Skeevleefeelee
lees %eeveer Skeebleefee Demelees eeye} DeceeefvelJeeee eer<e&keeKee}er
leees JeCe&ve kejCeeNee DeesJee DeeHeCe HetJeeae Heeefnuee Deensle (13198,199). Skeeb l eef eeles ee ef J e<ee Heg v e: Skeoe meeb i eleeb v ee
DeeefCe leerLex OeewleW leW~ leHeesJeveW eesKeW~
DeeJe[leer keHeeW~ JemeJetb peseeb~~13-611~~
ew}ke#eebeer kegnjW~ pe}eee HeefjmejW~
DeefOeer pees DeeojW~ veiejeb ve es~~612~~
yeng SkeebleeJesjer eerleer~ peseeb peveHeoeJesjer Kebleer~
peeCe ceveg<eekeejW ceteea~ %eeveeeer lees~~613~~
leerLex, leHeesJeves, HeefJe$e iegnekebojs Je veee Jee mecegeee keeb
Deee eg peeieer SkeeblemesJeve kejCeeeer lee %eeveer Yeeeme Heej
DeeJe[ Demeles. lee}e veiejele esCesmege DeeJe[le veener. }eskeebHeemetve
otj Deme}s}er HeJe&lejepeer, leeleer} kegnjs, mejesJejs Je le}eJeebee Heefjmej
ner leeeer DeeJe[ereer JeemleJemLeeves Demeleele. Deeer pevemenJeemeeeer
veeJe[ Je SkeebleeJej Deefleee eerleer peeee efkeeCeer Demeles, lees ceveg<e
cnCepes ceveg<eekeejeves DeJeleerCe& Pee}s}s %eevee nese!
meneJee DeOeeeeee efveHeCeelener eer%eevesejebveer eesiemeeOevesmeeer
DewleYeeer
GHeege DemeCeeNee megeesie Heefjmejees jce JeCe&ve kes}s}s nesles.
DeveveYeeereJf e<eeer %eeveosJe cnCeleele:
les Je ns JeCe&ve lee[tve Heeefn}s keer Yeeebvee Je meeOekeebvee SkeebleJeeme
efce}ewefve efce}leefe Demes~ mecegeR iebieepe} pewmeW~
ceer nesTefve cepe lewmeW~ meJe&mJeW Yepeleer~~13-607~~ ef k eleer Deleer J e ef ee Demelees , les menpe }#eele es l es .
efJeefJeeosemeseJf elJecejeflepe&vemebmeefo ee eerke=<Ceese HeoeJej kes}s}s
metee&eeb nesCee nesF&pes~ keeb metee&meJeWefe peeF&pes~
ns %eeveosJeebes efJeJeseve Heeefnueeveblej DeeleeHeele JeefCe&}suee
nW efJeke}sHeCe meepes~ eYesefme pesJeeR~~608~~
iegCemebHeosJeefleefje Gj}suee oesve iegCeebee efJeeej ke ee. ns oesve
HeQ HeeefCeeeefeeW YetefcekeW~ HeeCeer le}Hes keewlegkeW~
leQ }njer cnCeleer }ewefkekeW~ SNnJeeR leQ HeeCeer~~609~~ iegCe kecee}eres cenJeees Deensle.
leebes ieewUCeer, efJejefnCeer ee ekeejele cees[Ceejs yejse DeYebiener ne

ceOegjeYeeqeYeeJe eke kejleele. Kejs lej Jepeeleer} ieeseHf ekee, ceerjeyeeF&,
peveeyeeFmeejKee Yeeesecee efm$eeebveer ne ceOegjeYeeqeYeeJe YeieJebleeele
menpee OeejCe kes}s}e Demelees.
ee DeLeeae veejoYeeqemet$eele Yeeereer JeeKee kejleebveeeLee
JepeieesefHekeeveeced Demes cn}s Deens. eeye} ogcele DemeCeees
keejCe veener. ieewUCe Je efJejefnCeer ee ekeejele cees[CeeNee DeYebieebletve
%eeveosJeebeceeCese Flej Deveske mebleebveer ne YeeqeYeeJe eke kes}e Deens.
HeCe lejerner keesCee Heg<eeves ne YeeJe meceLe&HeCes Hes}Ces keerCee! meble
eerieg}eyejeJe cenejepe DeeefCe eerjeceke=<Ce HejcenbmeebmeejKee Delege
DeeOeeeqlceke DeefOekeejeee JeeeRveer Debieerkeej}s}e ceOegj YeeJe
DeHeJeeoelcekee mecepe}e Heeefnpes.
De}erke[ee keeUele keener HebLeesHeoseebveer mJele:me eerke=<Ce Je
DeeHeuee m$eerefe<eebme jeOee-ieesHeer Demee YeeJe keuHetve jemeefe[e
F.e=bieejeOeeve meeOevee kejCeeme eJe=e kes}s}s DemeeJes Demes efomeles.
HeCe eee Jeececeeiee&ee DeeejCeeeceeCese Deee DeveefOekeeNeebveer ner
meeOevee ke Heeefn}er lej Yeewefleke Je DeeOeeeqlceke DeJeveleerHes#ee DeeefCe
og}ezefkekeeJeeqleefje leees He} keee DemeCeej!
YeieJeblemege Demee kesJe} yeee DeJe[byejelceke Je=Lee ceOegjYeeqeYeeJe
leepee ceeveleele ns leebeeHe$eb Heg<Heb He}b leeseb es ces Yekelee
eeefle~ leonb YeeegHeleceveeefce eeleelceve:~~9-26~~ ee
JeeveeJeve mHe keUtve esF}
& . YeieJebleebvee Yeeeee Deblejereer YeeJevee
efee Deens, ve keer yeee Jes<eYet<ee efkebJee Dee[byej!
keebleeYeeeree eslece YeeJeeJemLesle Heesnese}suee Yeee}e
m$eerJes<e, lee DeeYet<eCes Je DeeJese esCes meenefpekee Deme}s, lejer Deee
Heg<eYeeebvee m$eermee DeJeeJe efvecee&Ce nesCes Je m$eermee Flej YeeJevee
efvecee&Ce nesCes, Deeer }#eCes HeCe efomeCes keoeefele eerjeceke=<Ce
Hejcenbmeebee GoenjCeeJeve DeeJeeke ekes}. Deeer }#eCes
ee leLeekeefLele ceOegjeYeeeree efkeleer Deeeeeeeeer eke Pee}er nesleer,
ne Ske efJeeej kejCeemeejKee cege Deens. DeLee&le ceOegjeYeeeree ne
efJe<ee Deefle iet{ Demeueeves leeyeeyele keener efveece jJelee esCes keerCe
Deens.HeCe DeeHeCe leeye} Jej cnueeeceeCes keener DekeU cee$e
ke ekelees. Demees.
eesiemeeOevee-1
180
17)DeOeelce%eeveeeer Skeebefleke DeeJe[
Dece=leevegYeJeeleer} %eeveKeb[ve
DeeefCekener Heg{gefle~ efes ieeb megceleer~
%eeveeefeeW efveleer-~ }eieeR meebiees~~13-614~~
leNneR Hejceelcee SsmeW~ peQ Ske Jemleg DemeW~
leQ peseeb efomeW~ %eeveemleJe~~615~~
leQ SkeJeebetefve DeeveW~ efpeeW YeJemJeiee&oer %eeveW~
leQ De%eeve DeeF&meW ceveW~ efveeees kejer~~616~~
mJeiee& peeCeW ns meeb[eR~ YeJeeefJeKeeR keeve Pee[eR~
os Deelce%eeveeR yeg[eR~ meeJeeeer~~617~~
ns megceleer Depe&gvee! %eeve}#eCeebee veer yeesOe JneJee cnCetve ceer
Depetvener keener }#eCes leg}e meebielees. HejceelceJemletee DevegYeJe pee
%eeveeves eslees, les DeOeelce%eeve JeieUlee mJeie& eeHle keve osCeejer Jee
mebmeejele megKeeves kee}eceCee kejlee eeJeer cnCetve GHeeesieer He[Ceejer
Flej meJe& %eeves leeee erves De%eeveele cees[leele. mJeiee&}e peeCeeeer
DeefYe}e<ee lees mees[tve oslees Je mebmeejeye}ner lees efvece&ce neslees. lees Keje
%eeveJeble Hee Deelce%eeveelee Deeveboeves jceceeCe neslees.
Yebieef}Sb JeeW~ eesOetefveeeb DeeJnebW~
efveefIepes pesJeeR veerW~ jepeHebLeW~~13-618~~
lewmeW %eevepeeleeb kejer~ DeeIeJeWefe Skeerke[W meejer~
ceie ceve yeger ceesnjer~ Deelce%eeveeR~~619~~
cnCes Ske nsefe DeeLeer~ esj peeCeCes leQ Yeebleer~
SsmeeR efvekegjWmeeR celeer~ ces nesSb~~620~~
SKeeee eJeeeeves pemes pesLes Jeee Hegleele, lesLes DeeueeJej
Dee[Jeee leeietve jepeceeie& mJeerkeejeJee, lemese lees ceneYeeie meJe& %eeveebee
yeeyeleerle kejlees. Deelce%eeveeJeefleefje Flej meJe& %eeve lees Skee yeepet}e
meeve ekelees Je ceve DeeefCe yeger kesJeU DeOeelce%eeveeke[se }eJelees.
DeOeelce%eevee Hee Kejs %eeve Deens Je Flej %eeves ner mebmeejemebyebOeer
Jee mJeiee&mebyebOeer Demeueeves eHebeeFlekeere Yeeeb lf eceeve Deensle, ee efveeeeme
leeeer celeer ceseceeCes DeeOeejYetle nesles.
SJeb efveeees peseeeeb~ ejeR DeOeelce%eeveeeeb~
OegJe osJees ieieveeReeb~ lewmee jeefn}e~~621~~
leseebeeb eF %eeve~ eee yees}eb cnCemeer JesJeOeeve~
peQ %eeveeR yewme}W ceve~ lesJnebefe lees leQ~~622~~
leNneR yewme}sHeCeW peQ neses~ leQ yewmeleebefe yees}W ve neses~
leNneR %eevee leseebb Deens~ meefjmee Hee[g~~623~~
peeves Demee {efveee DeOeelce%eeveeee ejer DeeCetve efmLej
kes}e, leeeeeeer %eeve Demeles. ceePes ns yees}Ces leg}e Dee[JeUCeees
Jeele Demes} lej lemes ceevet vekeesme. lee Heg<eees %eeveeJej pesJne esce
yeme}s lesJnee lees ele#e %eeveHe Pee}e. Demes %eeve Pee}suee lee
Heg<ee}e %eeve nesleee DeeHeCeebme keeneRe %eeve Pee}s}s veener, Demes
Jeeles Je nse %eeve Kejs keer peeme mejme cnCelee esF&}.
ee esJeee DeesJeerletve %eeveosJe %eeve Peeueees Ske Deefleee

cenJeees }#eCe meebieleele. %eeveeme %eeve Peeueees peeefCeJeslee vemeles.
nse }#eCe leebvb eer Dece=leevegYeJeeee %eeveKeb[ve ee ekejCeele efJemleeve
JeefCe&}s Deens. De%eeveKeb[ve ekejCeer 295 DeesJee jetve De%eeveees
eLeeleLe JeCe&ve kesueeJej %eeveKeb[ve ekejCeer kesJeU 19 DeesJeeletve
%eeveosJeebveer meoj }#eCeees efJeJeseve kes}s Deens. leemebyebOeeleer} leeee
Dece=leevegYeJeeleer} keener }#eCeere DeesJeebee efveoxe kes}ee Heeefnpes:
De%eeveeeeb eJee&g~ veeneR peseeb ieebJeeDeebleg~
lesLe %eeveeeer leNneR ceeleg~ keesCn peeCeW~~8-10~~De~~
cnCeewefve De%eeve veeneR~ lesLeWefe ies}W %eeveneR~
Deeleeb efveefce<eesvces<eeb oesneR~ s}er Jee~~8-12~~
DeeefCe peeCeW leesefe vesCeW~ vesCeW leesefe peeCeW~
Deeleeb keW DemeW efpeCeW~ %eevee-De%eevee~~8-18~~
SJeb %eevee%eeveW oesvneR~ HeeseR metefve Denveerb~
Gow}e efeieveeR~ efeoeefoleg ne~~8-19~~
pee ieeJeele De%eeveeeer Jeelee&e veener, lesLes %eeveeeer keesCe keLee
meebies}! cnCetve De%eeve veener lesLes %eevener veener Je peeCeCes lemese vesCeCes
ee oesvner efeeebvee Deefpeyeelee JeeJe veener. keejCe pees peeCelees leese
peeCele veener Je vesCelee Demelees leese peeCelees. %eeve Je De%eeve eebeer ner
leNne DemeueecegUs leebvee DeefmleJee Gjle veener. Deee ekeejs
%eeve DeeefCe De%eeve ner oesvner Heesele Iee}tve efeoekeeeele efelmete&
GieJe}e Deens.
Dece=leevegYeJeeJejer} ceewef}ke ebLe
%eeveeee DeJemLeses Demes yees}kes JeCe&ve %eeveosJe Dece=leevegYeJeele

kejleele. peeleepeelee ef p e%eemet b m eeer meeb i eeJeeeme nJes keer
Dece=leevegYeJe DeYeemeCeemeeer ceOekee}erve veeLeHejbHejesHeefo
eeref eJekeueeCemJeeceeR eer Dece=leevegYeJeeJejer} efveleevebokw eeoereHf ekee ner
eemeeefoke jevee, DeJee&eerve meble e%eee#et eerieg}eyejeJecenejepe eebeer
Dece=leevegYeJekeewcegoer Je eerjbieveeLe cenejepe HejYeCeerkej eebes megyeesOe
DeLee&men JesoebleHej Demes Dece=leevegYeJeefJeJejCe ns ebLe Heej GHeege
Deensle. Demees.
18) HejleJeees Deeke}ve (leJe%eeveeLe&oe&veced)
DeOeelce%eeveefvelelJeb ee Heoees %eevesejke=le oe&ve
IesleueeJej Deelee DejeJee %eeveiegCeeee - leJe%eeveeLe& oe&veced
ee Heoeee Hejece<e& IesT ee. %eeveosJe cnCeleele:

DeeefCe leJe%eeve efvece&}~ He}W peQ Ske He}~
leQ %esener Jejer mej}~ efoer peseeb~~13-624~~
esNnJeeR yeesOeeb Dee}sevf e %eeveW~ peNneR %ese ve efomesef e ceveW~
leNneR %eeve}eYegner ceves~ peen}e meeblee~~625~~
eesiemeeOevee-1
181
DeebOe}sefve neleeR efoJee~ IesTefve keee kejeJee~

lewmee %eeveefveeees DeeIeJee~ Jeeeeb peee~~626~~
peNneR %eeveeesefve ekeeesb~ HejleJeeR efoer ve HewmeW~
leQ mHetleeaefe Demes~ DebOe nesTefve~~627~~
cnCeewevf e %eeve pesleg}W oeJeeR~ lesleg}eR ner Jemletef e DeeIeJeeR~
leQ osKeW SsmeeR nesDeeJeer~ yegef eesKe~~628~~
lemese pee eg DeelceleJeees efvece&U leJe%eeveeejs %eeve nesles,
lee %ese Jemlet}ee - HejceelceleJee}ee lees Les peeTve efYe[lees.
JeemleefJeke %eeveeves pees yeesOe JneJeeeee lees nesTvener pej %ese Jemleteer
eleerleer esle vemes} lej %eeve}eYe nesTvener cevee}e Kejs meceeOeeve
efceUt ekele veener. DeebOeeeee neleer efoJee oTve keee GHeeesie!
cnCetve cevee}e meceeOeeve ve osT ekeCeeje %eeve}eYe nesTvener keener
GHeeesie veener. lees Jeeeee peeCeej! %eeveeee ekeeeeves HejceelceleJeeJej
pej er efmLej nesT ekele vemes}, lej lees yeesOe DeebOeUee cn}e
Heeefnpes. %eeveeee Gpes[ele pes pes efomeles, les les HejceelceJee Deens,
Demee yegeree Skeoe efveee Pee}e keer leer efveoex<e nesles.
eee}eieeR %eeveW efveoexKeW~ oeefJe}W %ese osKeW~
lewmesefve GvcesKeW~ DeeefLe}e pees~~13-629~~
pesJn{eR %eeveeeer Je=ef~ lesJn{ere peseeeer yeger~
lees %eeve ns eyoeR~ kejCeW ve }ies~~630~~
Hew %eeveeesefve eYesmeJeW~ peseeeeR celeer %eseeR HeeJeW~
lees neleOejefCeee efeJeW~ HejleJeeleQ~~631~~
leesefe %eeve ns yeesef}leeb~ efJemcees keJeCe Heeb[gmeglee~
keee meefJeleeebleQ meefJelee~ cnCeeJeW Demes~~632~~
eekejlee efvece&U %eeveeves oeKeJe}s}s %ese peer Heenles, lee eg
yegerves pees mebHeVe Deens, leese Keje %eeveer! efveJJeU %eeveeSJe{ere peeeer
yegef Deens, leeee }eie Kejs lej %eeve ee eyoeHeeJesleesmege Heesnesele
veener. Hejbleg %eeveeeer eYee Hemejueeyejesyeje peeeer yeger HejleJeeele
peeTve Heesneseles, lees neleesnele HejleJee}e peeTve Yeslees. Demee
Heg<e mee#eele %eevee Demelees, eele keee veJe}! ns Depe&gvee! metee&}e
pemes mete&e cn}s Heeefnpes, lemes lee Heg<ee}emege %eevee
cn}s Heeefnpes.
%eeveebee esCeer
%eevejepeebveerleJe%eeveeLe&oe&veced ee ieerleese HeoeJej Demee
ekeee eke}e Deens. eeefveefceeeves leebveer %eeveebeener oesve esCeer kes}suee
efomeleele. Skee}e %eeve nesles HeCe HejleJeeee mee#eelkeej nesle veener.
GIe[GIe[ HejleJeeee DeeefJe<keej nesle Demeleebvee HeCe leeee yegeres
[esUs DebOe Demeueeves lee}e lees keUle veener. Deee Jeeerme %eeveosJe
%eeveer cnCeee}e leeeje veenerle. leeee Heg{uee HeeejerJejuee Heg<eeme
%eeve Peeueeyejesyeje HejleJeees Kejs mJeHe efomeles; mee#eelkeej neslees;
oe&ve Ie[les. %eeveosJe lee}ee %eeveer cnCeleele.
SJe{se keee, lej leese ele#e %eeve Deens, Demes lee}e ieewjJeleele.
leebeepeJeU GOeejerGmeveJeejeree keejYeej veener. meejs kemes jesKeeske
Deens. leebeer %eeveeyeeyeleeer mHeeseer HeeefnueeJej DeeHeCeebme peeCeJeles
keer %eevesej vesnceer meeOekeebee efnleeeee efJeeej keve eesie lese
meebieleele DeeefCe leebes meebieCes emebieer HejKe[ Demeueeves les keesCeeme
yeesetner ekeles; Hejbleg meeOeveeHeLeeJejer} eieleermeeer ner mHeeseere
Gece; Gieere iegUce Yee<ee JeeHejCeeHes#ee pes eesie Demes}, les mejU
mHe meebieCeW DeOeelceeee eebleele esemkej jles.
eesle=Je=ob eeer Yetecf ekee::::
eesleebee eeflemeeo
eeveblej %eeveosJe Slep%eeveefceefle eeseced veblejee De%eeveb

eoleesveLee ee Heoeee efJekeemeemeeer De%eeve}#eCes efveefHeleele.
lee DeeOeer %eeveHeoebee SJe{e efJekeeme keeekejlee kejee}e }eie}e ns
eesleebcegKes meebieee}e cee$e les egkele veenerle. les cnCeleele:
lebJe eeslee cnefCele}W Demees~ ve meebieefleeeee Deeflemees~
ebLeeseer lesLe Dee[mees~ Ieeef}meeR keeb~~13-633~~
legPee neefe Deecneb Lees~ Jee=lJeeeeb HeengCes~
peQ %eeveefJeKees Hee~ efveefHe}e~~634~~
keenermes mebef#eHle DemeseDeOeelce%eeveefvelelJeb DeeefCe
leJe%eeveeLe&oe&veced ee cenJeeee HeoebJejes %eeveosJeebes Yee<e
Ssketve eesleebveer leeyeeyele peje veeHemebleer oeKeJe}er Deens. eesles cnCeleele:
eeyeeyele JeCe&ve kejleebvee SJe{e ke=HeCeHeCee kejCeeeer leg}e Kejer
lej keener DeeJeekelee veJnleer. eerke=<Ceebveere ieerlesle pes meebefiele}s
Deens, les mHe kejleebvee let Gieeree bieUcebieU kee kejleesme!
DeOeelce%eeve Je leJe%eeve efJe<eeeRes efveHeCe let pej DeeCeKeer
efJemleejHetJe&ke meebeif ele}s Demelesme lej Deecne}e Heej DeeJe[}s Demeles.
Demees. HeCe leg}ener oes<e osCeele DeLe& veener. keejCe Kejs lej
Deelce%eeveefJe<eeke iegCemebHeoses SketCe meefJemlej JeCe&ve keve let
meJe&jmemebHeVe Deee DeeHeuee Jee=lJeeee Deecneme HeengCeeeje
kes}e Deensme!
jmeg nesDeeJee DeuHecee$eg~ ne Ieslemes keefJeceb$eg~
leNneR DeebJelegevf e e$eg~ keefjleesemf e keeb ieeb~~13-635~~
keefJe cnCepes leJe%e. meJe&meeceevele: leJe%eees yees} ogceer&Ue
Demeleele Je lees DeeHe}s DeelceevegYeJe eke kejleebvee met$eelceke ew}erle
Lees[keeele Je jmeHeefjHees<eeke[s }#e ve oslee les meebielees - lesner keesCee
Lees[ee YeeieJebleebmee! leees yees} Flejebvee eee: ogyeexOee jleele.
eesles cnCeleele keer, ns %eevesee! letmege lee keJeeRHeemetve ceb$eCee
kesJneHeemetve IesT }eie}eme! Deelce%eeveees yees}Ces Flekeee }Jekej
kee DeeJejles Iesle}sme! Deee jerleerves Deecne}e ieerlesee DeLe& megboj,
HeefjHetCe& Je jmeelcekejerlee meebieCeees Deeeemeve osTve Deeceb$eCe
kejCeeNee legPeemeejKeeves keJeeReceeCes efpe%eemeeHetleea ve kesueeee og:Keele
Deecne}e }estve osT vees.
eesiemeeOevee-1
182
eeeR yewmeefleeW Jes}W~ peQ jmemeeses IesTefve He}W~

efleeWeeb S Jees[Je efce}W~ keesCeeb DeLee~~13-636~~
DeeIeJeebefe efJeKeeR Yeeoer~ Heefj meebpeJeCeer skeeW vesoer~
leQ Kegjlees[er vegmeOeer~ HeesKeer keJeCe~~637~~
lewmeeR %eeveW celeer ve Heebkes~ esj peuHeleer vesCeeW keslegkeW~
Heefj leQ Demees veerkeW~ kes}W legJeeb~~638~~
SKeeee megiejCeerves eebie}e mJeebHeeke efme keve DeefleLeerbvee
pesJeee}e yemeJeeJes Je Jee{CeeHetJeeae DeVe IesTve HeUtve peeJes, lej lee
DeeojeefleLee}e keee DeLe&! meJe&iegCemebHeVe HeCe otOe oslesJesUer keebmes}e
nele HeCe ve }eJet osCeeNee Je }eLee ceejCeeNee ieeeer}e vegmeleer HeesmeCeele
keee nbeer}! keener peCe KetHe yee<keU ye[ye[ kejleele efkebJee ekeoej
JeeKeeves osleele. HeCe leele %eeveeee Debener vemelees. leebeeeceeCes
yeefjke let Deecne}e Skeoce efvejee kejle veenerme. HeCe legPes Glke=
%eevemebHeVe JeeKeeve efkeleerner Sske}s lejer Hegjsmes Jeele veener. cnCetve
Deecner legPeeJej Lees[e jes<e pejer oeKeJe}e Deme}e, lejer let lees ceveeJej
IesT vekees yejs!
peseeb %eeve}seesseW~ keerpeleer eesieeefo meeOeveW~
OeCeereW DeeefCe legefPeeeb SsmeW~ efveHeCe~~13-639~~
Dece=leeefe meebleJeekeg[er~ }eieeW keeb DevegIe[eR~
megKeeeeb efomeeR kees[er~ ieefCepeleg keeb~~640~~
pee %eeveeee DeuHeeemege eeHleermeeer eesieeoer meeOeveebes ke
kejleele, lee yee%eeveees legPeemeejKes DeeefCe megjsKe Demes efveHeCe
kemes kejeJes, ns lete peeCeesme. megKeees efoJeme keeseJeOeer ies}s lejer
leebeer keesCeer ceespeoeo kejer} keee!
HetCe&ebsmeeR jeleeR~ egie Ske Demees ve Heenleer~
leNnerb keee Heenle Deeneefle~ ekeesjW leQ~~13-641~~
lewmeW %eeveeeW yees}CeW~ DeeefCe esCeW jmee}HeCeW~
Deeleeb HegjW keesCe cnCes~ DeekeefCe&leeb~~642~~
DeeefCe meYeeieg HeengCee es~ megYeieeefe Jee{leer neses~
leQ mejes vees jmemeeseW~ SsmeW DeeLeer~~643~~
Ske egie DeJeOeereer HetCe&ebeeer je$e GHeYeesieeJeeeme efceUe}suee
ekeesjebvee efoJeme Gpee[eJee Demes keOeerlejer Jees} kee! lemese let ns pes
%eeveemebyebOeer Flekeee jmeeUHeCes yees}}eme, les Sskeleebvee Deecne}e kebeUe
keOeer lejer esF&} kee! esceeee HeengCee YeeieJeeele Iejer Dee}e Demelee
DeeojeefleLeeer} megie=efnCeer lee}e Jee{t }eie}er keer lesner DeVeees
meeiee cnCeeJes }eies}. Deee JesUer DeVeyeee}emege Demes Jees}
keer lee megYeieses Jee{He kejCes Je lee YeeieJeeve meeseNeees pesJeCe kejCes
ner keOeer mebHete veesle.
lewmee peen}e emebieg~ peQ %eeveer Deecnebefme }eieg~
DeeefCe legpener Devegjeieg~ DeeefLe esLe~~13-644~~
cnCeewefve eee JeeKeeCee-~ HeemeeR meW Dee}er eewiegCee~

vee cnCees vees osKeleeb~ nesmeer %eeveer~~645~~
legPee Jee=lJeeee ne %eeveefJe<eeke emebiener eflelekeee jesceebekeejer
Deens. Deecne}e HeCe %eeveeeer Heej iees[er Deens DeeefCe legPeerner %eeveeJej
KetHe eerleer Deens. cnCetve legPee ee efveHeCee}e eewHe peese e{}e
Deens. %eeveosJee! let KejeKegje [esUme %eeveer Deensme. cnCetvee leg}e
%eeveeJejes SJe{s ns megjme eJeeve kejlee Dee}s. Deelee ns eesles
%eeveosJeebvee Heg{er} efveHeCe kejCeeee Deeen kejle cnCeleele:
leNneR Deeleeb eeeJesjer~ e%esee ceepeg Oejer~
HeoW meebe kejer~ efveHeCeeR~~13-646~~
ee mebleJeekeeemeefjmeW~ cnefCele}W efveJe=efeoemeW~
ceePeWner peer SsmeW~ ceveesiele~~647~~
eeeJesjer Deeleeb legcneR~ Dee%eeefHe}e mJeeceer~
Jeeeeb Jeeied ceer~ Jee{eW vesoer~~648~~
%eeveosJee! ns Demees! F&eke=Hesves leg}e peer ner meJeke<e e%ee eeHle
Pee}er Deens, efleee meeceLee&ee Deeoj kej Je ieerleseer Heos eLeeLe&
Gke}Jetve oeKeJe.
ns meblemeppeveebes esceU yees} Ssketve efveJe=ef eoeme %eeveosJe cnCee}s,
cenepeve nes! ceePeener ceveele legceeemeejKeere Fe Deens keer ieerleeLe&
mHe kejeJee. Deelee legcner Dee%ee efo}ere Deens, lej ceer JeLe& }ebyeCe
ve }eJelee Heg{uee eerke=<Ceepe&gvemebJeeoees eLeeLe& efveHeCe kejerve.
meceejesHe
eesleebvee efo}suee ee DeefYeJeeveeeceeCes Heg{s %eeveosJe De%eeveHeoees
efveHeCe kejCeej Deensle, leemeeer DeeHeCe JeUt ee Gvces<e e.10De%eeve}#eCes (1) eeke[s . veJeJee Gvces < eele Jeef C e& } s u ee
%eeveiegCe}#eCeebee Deleble efJejesOeer Deeer leer }#eCes DeesUKetve meeOekeeves
efveeeHetJe&ke leebee leeie kejCes, efn}ee eceefveeceebeer Kejer Heefn}er
Heeejer cn}s Heeefnpes.
eesiemeeOevee-1
:: Gvces<e 10::
::De%eeve}#eCes (1)::
::Gvces<e 12::
::De%eeve}#eCes (2)::
De%eeve:De%eeve}#eCes-183
ceeveobYeeoer }#eCes:ceevemevceeveeeer neJe Je DeHes#ee
obYe
efnbmeke Je=eer
De#eeefvle
Deveepe&Je (kegef}lee)-184
Deeeee&esn
DeegefelJeeoer }#eCes: DeegefelJe-194

DeefmLejlee Je ceveees eeeue
DeelceefJeefveeneee DeYeeJe Jee Demebece-195
efJe<eeemeeer, Yeesieemeeer Jee DeJewjeie
Denbkeej-196
pevcece=let F.leer} oes<e ve efomeCes-197
mebmeejeJe=eer
ce=legYee
JeeOe&keeeeer peeCeerJe-198
JeeefOe Je og:KeHejbHeje-199
Deemeeer osneoeReer osnemeeer
ie=nemeeer-200
oejemeeer
FeefveeeHleerves ns}eJeCes -201
JeefYeeejer Yeeer F.}#eCes:JeefYeeejer Yeeer
SkeebleJeemeeeer veeJe[ Je pevemebHekee&eer DeeJe[-202
DeOeelce%eeveeeer veeJe[ -203
Heefj Ske}er efoer vemes
ieg:iegoe&ve-185
HegCeelceke HeeHeeee ceeie&-204
Dece=leevegYeJeees DeefOekeeefjlJe Je ieg
HejleJeoe&veeme - Deeke}veeme De#ecelee
Dece=leevegYeJe Je iegmebmlegleer
meceejesHe:%eeveosJeebeer ieerleeLe&eJf e<eeke mHeeseer
Hebe}eskeer:veeLeefvejeve yee Je yeeefJeee
Heoeeer keesj ve meb[er -205
%eeveseebeer Hebemet$eer
De%eeve
%eeveseebes leJe%eeve-186
efJeppeve Je %eevesejer
Dewleelceke Deeefoegieg}
eesleebes Deeeemeve
efJeJe Je HeefjHetCe& ebYet
Heg{er} DevegmebOeeve
%eeveosJeebes efeef}emeees leJe%eeve
DeelJe: Dece=leevegYeJeeleer} iegHeer DewleleJe-187

Gvces<e:10
Gvces<e:12
iegemeeo
%eevesejer:
Jeeee$eCe -192
13:677-690,692-858
%eevesejer:13:649Skeesnced-193
Gvces<e:11
655,661-675
Dece=.:1-6;DeesJee:2:1-80;3:32
::Gvces<e 11::
::Dece=leevegYeJeeleer} iegoe&ve::
eesiemeeOevee-2
183
::::Gvces<e10::::
:::De%eeve}#eCes(1):::
%eeve veener, lesLes De%eeveees JeemleJe Demeles. Demees. HeCe leg}e ne efJe<ee
mHe keUeJee cnCetve De%eeveeeer keener }#eCes meebielees.
ceeveobYeeoer }#eCes
%eeveosJe DeeoeiegCeebee meboYee&le De%eeve}#eCes Jele&Jeleebvee eLece

DeceeefvelJeeoer efJejesOeer De%eeve}#eCe eke kejleele:
1) ceevemevceeeer nebJe Je DeHes#ee Je 2)obYe
eemebyebOeeres efJeJeseve DeeHeCe HetJeeae (DeesJeer e. 13-656 les 660)
Heeefn}s Deens. %eeveosJe %eevemebHeosee iegCeebee Je }#eCeebee efJeeej

kejleele, lesJnee leebeer er leefjesOeer cnCepes De%eeveJe=eeree
De%eeve::::
ekeeeveeJejner Demeles, ns leeefveefcee DeeHeCe Heeefn}s nesles. Deelee Heg{er}
De%eeve
%eeveosJe meebieleele; eerke=<Ceebveer Depe&gvee}e DeceeefvelJeeoer Deje De%eeve}#eCe Heent ee:
peeeceeCes DeceeefvelJe Je DeobefYelJe ns iegCe %eeveosJeebveer %eeve}#eCes
%eeve}#eCes eeeceeCes meebefiele}er. les cnCee}s keer,
meeieleebvee mHe kes}s Deensle, lemese De%eeve}#eCes eke kejCeeee
SJeb FeW DeJeOeeje~ %eeve}#eCes Deje~
efveefceeeves les ceevemevceeveeeer neJe Je obYe eebeer eee& kejleele. nslet ne
eerke=<Ces OevegOe&jeb~ efvejesefHe}eR~~13649~~
keer eerke=<Ceebveer %eeveeJeefleefje yeekeer }#eCes DemeCeejs les De%eeve Demes
ceie cnCes ee veebJeW~ %eeve SLe peeCeeJeW~
ns mJecele DeeefCe DeeIeJeW~ %eeefveeW cnCeleer~~650~~ pes meebefiele}s, les meJe&meeceeve meeOekeebvee mHe JneJes. eeeeceeCes
kejle}Jejer Jeees}e~ [es}leg osefKepes DeebJe}e~
Deeoe%eeve}#eCeebHewkeer Flejner eleske }#eCeevegHe De%eeve}#eCe
lewmeW %eeve DeecneR [es}eb~ oeKeefJe}W legpe~~651~~
eeHeg{s meebieleebvee les eLece efnbmeke Je=eer cnCepes DeefnbmesefJejesOeer }#eCe
Deeleeb Oeveeee ceneceleer~ De%eeve SsmeeR Jeobleer~
eke kejleele:
leWneR meebieeW JeeeR~ }#eCeWmeeR~~652~~
3) efnbmeke Je=eer
meJe& %eeveer Heg<e Je ceePes mJecele Demese Deens keer peeee efkeeCeer
DeeefCe Jeer JeveeR efJeejW~ lesLe pe}leer pewmeeR mLeeJej pebieceW~
ner Deeoe %eeve}#eCes iieesej nesleele, lee}ee %eeve Pee}s}s Demeles,
lewmeW peseeesefve DeeejW~ peieeb og:Ke~~13-661~~
Demes peeCeeJes. leUneleeJej DeeJeUe sJe}e lej leeee Deekeej JeeesUe
keJelegkeW peQ peQ peuHeW~ leW meye}entvener leerKes HeW~
Deens, ns mHee efomeles. leeeeceeCes leg}e %eeve Deecner ele#e
efJe<eentefve mebkeuHeW~ ceejkeg pees~~662~~
kes}s. ns ceneceleer Depe&vg ee! pee}e De%eeve cnCetve mebyeesOeleele, leeeer
leseebleQ yeng De%eeve~ leeWefe De%eeveeeW efveOeeve~
HeCe }#eCes leg}e Deelee mHe meebielees.
efnbmesmeeR Deeeleve~ peseeeW efpeCeW~~663~~
eeeceeCes De%eeve}#eCes meebieCeeme yeHeefjkej Pee}s}s
Jeveeblejer Hes}s}e JeCeJee meJe& Je=#e Je eeefCecee$e eebme oeCe eelevee
eerke=<Ce Depe&gvee}e meebieleele keer ...........Slep%eeveefceefle osle peeUtve ekelees. leeeceeCes lee efnmb ekeees DeeejCe peieeleer} meJe&
eesece%eeveb eoleesveLee~~13-11~~ DeeleeHee&lb e meebeif ele}suee eeefCecee$e Je Je=#eJe}eRme og:Keoeeke jles. lees menpe cnCetve pejer
%eeve}#eCeebJeefleefje Je efJejesOeer }#eCeebveer De%eeve cnCepes keee keener ye[ye[}e lejer leer#Ce em$eebntvener peemle Jesoveeoeeke Demes
eeee yeesOe neslees.
leees yees} }eieleele Je leeee ceveeleer} efJeeej Je OeejCeeyeger lej
SjJeeR %eeve Heg[W peeef}eeb~ De%eeve peeCeeJeW Oeveeee~ efJe<eeHes#eener Deefle Ieeleke Demeleele. efkebyengvee peees peerJeve cnCepes
peQ %eeve veJnW DeeHewmeeeb~ De%eeve leQefe~~13-653~~ efnmb eses ee}lesyees}les Ieje nese, lees ceveg<e Deefle De%eeveer Deens. SJe{se
HeenW Heeb efoJemeg DeeIeJee mejs~ ceie je$eereer yeejer Gjs~ keee lej lees cnCepes De%eeveHeer Oeveeee mee#eele Keefpeveee Demelees,
Jeebetefve keebneR ogmejW~ veeneR pesJeeR~~654~~
Demes kee mecepesveeme!
lewmeW %eeve pesLe veeneR~ leQefe De%eeve HeeneR~
4) De#eeefvle
leNneR meebieeW keeF keeF&b~ efeW efleeW~~655~~
ne #eeefvleee efJejesOeer iegCe Deens. leemebyebOeer Heg{er} DeesJee Heene:
ns Oeveeee! %eeve cnCepes keee ns mHe keU}s keer De%eeve
DeeefCe Hegbkes Yeelee HegieW~ jsefeef}eeb meJeWefe GHeieW~
cnCepes keee les DeeHeesDeeHee keUs}. pes %eeve veener, les meJe& De%eevee
lewmee mebeesieefJeeesieW~ e{s JeesnW~~13-664~~
nese. pemee efoJeme ceeJeU}e keer je$e Je je$e veme}er keer efoJemee
He[}eR Jeeefjeeeeb Je}mee~ Oeg}eR e{W Deekeeeeb~
Demelees, eebJeeqleefje eflemejs keener DeefmlelJeele veener; leeeeceeCes pesLes
nefjKee Je}Ies lewmee~ mlegleerJes}W~~665~~
eesiemeeOevee-2
184
efveboe ceeskeeR DeeF&keW~ DeeefCe keHee}g Oeefve ekeW~

LeWyeW efJejs Jeejsefve eesKeW~ efeKe}g pewmee~~666~~
lewmee ceeveeHeceeveeR nesS~ pees keesCnerner Gceea ve meens~
leseeeeb eeeR Deens~ De%eeve HegjW~~667~~
}esnejeee Yeelee pemee leele Jeeje Hegb keueeves Hegielees, lemee lees
}eYeeves e{tve peelees Je Yeelee pemee leeleer} nJee efveIetve ies}er keer
esHetve peelees, lemee pees neveercegUs c}eve neslees; JeeJeUerle meeHe[}s}er
OetU pemeer ieievee}e peeTve efYe[les, lemee pees mlegleer kesueeves n<eexlHeg}
nesTve peelees Je mJele:eer Lees[erHeej pejer efveboe Sskeee}e Dee}er, lejer
keHeeU Oeve yemelees; lemese pemee efeKe} HeeJemeeee efeblees[eebveer
Dees}e neslees Je JeeNeeves }iese JeeUtvener peelees, leeeceeCes peeeer DeJemLee
ceeveeHeceeveeves #eCeele Deeveboer lej #eCeele oerve nesles DeeefCe pee}e
leeHe$eeebee Lees[ener $eeme menve nesle veener, lee ceveg<eeee efkeeCeer
HegjsHetj De%eeve Demeles.
#eeefvle ee efveefceeeves eerieesHee}ebeer Yetecf ekee ieerlesee }eske e.254,56 Je 57 eje DeeHeCe efJeeejele Iesle}er nesleere. De#eeefvle ee
efveefceeeves ieesHee}ke=<CeebeemegKeog:Kes meces ke=lJee }eYee}eYeew
peeepeeew~ ........~~2-38~~ ee Geeree Heefjee Skee Jesieee
meboYee&le %eevese DeeHeCeebme keve osle Deensle!
5) Deveepe&Je (kegef}lee)
ee }#eCeeyeeyele %eevese cnCeleele:
DeeefCe peseebeeb ceveeR ieebeR~ JeefjJeefj ceeske}eR Jeeee efoeR~
DeebieW efceUs peerJeW HeeeR~ Ye}leseeb os~~13-668~~
JeeOeeeW eeje Iee}CeW~ lewmeW eebpe} peesieeJeCeW~
eebieebeer Deble:kejCeW~ efJe kejer~~669~~
ieej eWJee}W iegb[e}eR~ keeb efvebyees}er pewmeeR efHeke}er~
lewmeeR peseeeeR Ye}eR~ yeeeefeee~~670~~
De%eeve leseeeeb eeeR~ sefJe}W Demes HeeneR~
eee yees}eb Deeve veeneR~ mele ceeveeR~~671~~
pees Deeleuee ieeeree Demelees; pees JejJej ceeskeUsHeCeeves Je esceeves
Jeeieleebvee efomelees; SKeeeeeer efce$elJeees veeke kejle Demeleebveee pees
lee}e e$etneleer meesHeJeCeeme keejle veener; HeejOeer HeegHe#eebvee eeje
Iee}tve leebee peerJe jeKeleebvee efome}e, lejer leeee Deble:mLe nslet pemee
lee eeCeebee Ieelee kejCeeee Demelees, leeeceeCes peees JeeieCes
JejkejCeer meppeveHeCeees Je keveJeeUt Je=eeres Yeeme}s, lejer peeee
Debleee&ceer kegef} nslet Demelees; pees DeeHeuee Jele&veeves meppeve }eskeebee
Deble:kejCeeme ke}se oslees; oie[ Keje lej efmLej DeeOeej oslees, HeCe
lees esJeeeeves ef}He}e keer pemee HemeJee nesTve peerJeeme Ieelekener
ekelees; ef}yb eesUer pejer efHeke}er, lejer KeeCeeme peeer ke[gpenje
}eieles; leeeceeCese peeee efeee yeeele: efkeleerner meesppJeU efomeuee
Gvces<e:10::De%eeve}#eCes (1)
lejer Debleee&ceer efveIe&C= eleee Demeles; lees ceveg<e De%eevee}e DeeOeej Demelees,
ns cee$e melee Deens!
6) Deeeee&esn
eeveblej iegYeeer Jee DeeeeeexHeemeve eeefJeee Deeeee&esn

ee De%eeveer ceveg<eeee }#eCeeee efJeeej kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
DeeefCe iegkeg}W }epes~ pees iegYeeer Gcepes~
efJeee IesTefve ceepes~ iegmeeRefe~~13-672~~
leseeebs veebJe IesCeW~ nW JeeeW eteVe nesCeW~
Heefj Ie[}W }#eCeW~ yees}leeb FeW~~673~~
Deeeleeb iegYeeeeW veebJe IesJeeW~ lesCeW JeeeW eeeefee osJeeW~
iegmesJekeeb veebJe Heene nes~ mete&g pewmee~~674~~
esleg}sefve Heebieg HeeHeeee~ efvemlejs} ns Jeeee~
pees iegleuHeieeeeb~ veeceeR Dee}e~~675~~
ne neeJesjer~ leseeb veebJeeeW Yee nejer~
ceie cnCes DeJeOeejeR~ DeeefCekeW efeW~~675~~
DeeHe}er iegHejbHeje meebieleebvee pee}e keceerHeCee Jeelees; iegmesJee
kejCeeme pees kebeUlees; iegke[tve efJeee enCe kesueeJej iegefJe<eeer
ke=le%e jenCeeSsJepeer iejpe mejes, Jewe cejes ee veeeeves pees iegesn
kejCeemener ceeiesHeg{s Heenle veener; leeeer }#eCes meebieCeemeeer esLes
lee iegeseees veeJe IeeJes }eie}s Kejs; HeCe leeee veeceeee Geej
kejCes cnCepes efpeJns}e DeHeefJe$e -Decebie} HeoeLee&ves efJeeUCese nese.
leees Heefjceepe&ve Deelee iegYeeeese veeJe IesTve kes}s Heeefnpes. mete&
pemee DebOe:keejeee veee kejlees, leeeceeCes iegmesJekeees veeJemege
iegefvebokeeee veeJeeee GeejecegUs }eie}suee HeeHeeee GHeece kejer}.
iegmesJekeeee veeceeesmege kesJe{s cenJe Deens, Hene. ns HeeLee&! iegesn
ns Ieesj De%eeveebOekeejees mee#eele He Deens. Depetvener De%eeve}#eCes
meebielees, leer Sske!
ee efkeeCeer %eevesej Demee iegesn ee KeNeeKegNee
De%eeve}#eCeeee G}Ks e veeF&}epeemleJe kejleele. keejCe ieerlesee Heoeee
DeLe& mHe kejCeemeeer lees meebeif ele}ee Heeefnpes. HeCe ne efJe<ee leebee
meeHe veeJe[lee Deens. cnCetve les lees 2-3 DeesJeeblee mebHeJeleele Je leesmege
iegYeeees ceenelce JeCe&ve kejlee!
iegYeeeee veeceeves iegesneeer }#eCes efveHeCeees Heeleke otj
JneJes ee nslegvese les cnCeleele keeresleg}sefve Heebieg HeeHeeee~ efvemlejs}
ns Jeeee~~
DeeleeHeeJeslees keener De%eeve}#eCes DeeHeCe Heeefn}er. peeleepeelee

ee iegcenleeree erves Heg{er} Gvces<e e.11 -Dece=leevegYeJeeleer}
iegoe&ve eeletve DeeHeCe eLece Dece=leevegYeJeeleer} Ske DeHetJe& Heent ee.
les Deens %eeveseebveer Ie[Je}s}s iegoe&ve ! efleke[s JeUt ee.
eesiemeeOevee-2
185
Dece=leevegYeJeeleer} iegoe&ve
::Gvces<e11::
::Dece=leevegYeJeeleer} iegoe&ve ::
ieg::::
iegoe&ve
%eeveosJeebveerner meges ceess yenejoej JeCe&ve Dece=leevegYeJeele kes}s

Deens. leeJeve DeeHeesDeeHee meeOekeeee efmeeJemLesesner efveHeCe
Pee}s}s efomeles. Dece=leevegYeJeees ogmejs ekejCe iegmleJeve cnCetvee
eefme Deens. lemese Dece=leevegYeJeejbYeeree }eskeebletvener megb es mJeHe
mHe nesles. DeeHeCeebme %eevese leJe%eeve DeYeemeleebvee lee meJeeee
Hejece<e& Iesle}e Heeefnpes. lees IesleueeefeJeee pesmeeOekeebes efme Pee}s,
les keesCelee DeJemLes}e Heesnese}s, ns keUCes DeJeIe[ Deens.
ee meboYee&le Dece=leevegYeJeeJej megboj efJeJeseve kejCeejer
eeref eJekeueeCemJeeceeReer efveleevebokw eeoereHf ekee ner eemeeefoke jevee
Je eerjbieveeLe cenejepe HejYeCeerkej eebes Dece=leevegYeJeefJeJejCe ns
ebLe meeOekeebvee ceeie&oe&ke Je yeesOeHej jleele, ns HetJeeae efpe%eemetbee
efveoe&veeme DeeCetve efo}s}s Deense. lemese HeeJemeee eermJeeceer
mJeHeeveboebee meekeer Je=eeleer} DeJee&eerve cejeer Yee<esle}e
Dece=leevegYeJemege ee erves Deeeflece Deens, ns veceto kes}se
Heeefnpes. Demees.
Hebe}eskeer::::
%eevesejerYej efJeKegj}suee meele-Deees iegefveeHej DeesJeebHewkeer

yeNeee DeesJee DeeHeCe HetJeeae DeJe}esefkeuee Deensle. Keg lesjeJee
DeOeeeelener ee efJe<eeeJej megceejs veJJeo-HebeeCCeJe DeesJee lejer Deensle.
iegYeeeres %eevejepeebvee JeeCeejs DeHetJe& ceenelce egeflemebcelee Deens.
ceeleeefHelee pevceoeles JeJenejefe#eke ieg nesle. HeCe meg
mee#eele peerJevecejCeeee Deveblekee}erve eevesefceeceeletve peerJeeme
keeeceee cege kejCeeje Hejce mego nese. ieg cnCepes leceveeeke,
veeLeefvejeve yeeeeer yeeefJeee
mebmeejYeenejke! ieg cnCepes peeeeHeg{s efJeemege }Ieg jles lees! ieg
Dece=leevegYeJeeee eLeceejbYeer efeJeeeqemeceeJeseve ee ekejCeeHetJeea
cnCepes cetelf e&ceble yee! iegieerlee Je Flej$e iegeer peer DeHee mlegleer
pes }eske esleele, leele %eeveosJe veeLeefvejeve yee cnCepes megmb ebyebOeer
Dee{Ules, leer ieg ne Hejceseje Demeueeee peeCeerJesletve kes}s}er Deens.
keee cnCeleele, les Hene:
ieg Je Dece=leevegYeJeeee DeefOekeej
eo#ejceveeKeseceevevocepeceJeeced~
ieg nee %eeveoelee Je De%eeveebOekeej Iee}JeCeeje eYeeoerHe!
eerceefVeJe=ef eveeLeself e Keeleb owJeleceeees~~1-1~~De.~~
veeceosJeebveer meiegCe mee#eelkeej keve Iesle}e. leebvee YeeJemeceeOeer eeHle
pes De#ej cnCepes ve ve nesCeejs, DeveeKese cnCepes JeeCeer}e
Pee}er. HeCe %eeveeeHleermeeer DeKesj efJemeesyee Kesejebvee ejCe peeJes }eie}s
efJe<ee ve nesCeejs, DeevevomJeHe, GlHeefejefnle, veeejefnle,
Je lesner Heeb[gjbieeee esjCesves! SJe{s meges ceenelce Deens.
melHeg<eebes meebieCese Deens keer pee meeOekeebeer meiegCe eerceefVeJe=ef eveeLe ee veebJeeves eefme Deme}s}s owJele mee#eele veeLeefvejeve
mee#eelkeejeeer Je meceeefOeefmeereer GHeemevee HetCe& Pee}er Demes}, yeee Deens, lee eeriegbvee ceer ejCe Deens.
Demes ns kesJe}yeemJeHe ieg! leebeer efJeee yeeefJeee ee*dkejer
lese %eeveees cnCepes Dece=leevegYeJeees DeefOekeejer nesle. veeceosJe %eeveees
DeefOekeejer Pee}s nesles DeeefCe les leebvee veblej Pee}sner. ne Heej ceese cnCepes DeeefoveeLe eerebkejebHeemetve Giece HeeJe}s}er Jee mee#eele
cees#emegKeoeleer! efle}e Jevove kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
DeefOekeej Deens.
iegefjleeKeee }eskes mee#eeefee efn ee*dkejer~
meiegCeeeHleer Je meceeefOeefmeerveblej veeceosJeebee Denbkeej efe}ke
peelee%ee vecemlemew oeee&ew efvejvlejced~~2~~De.~~
jeefn}e neslee. meeceeve ceeCemes pee}e Denbkeej cnCeleele, lees ne
mecemle efJeeebceOes ieg cnCepes es cnCetve yeeefJeee eefme
vemelees. meeOekeeee GVeefleceeiee&Jejer} Dees}eb[eJeeeeer DeKesjeer Heeejer
ner HeejceeefLe&ke HeefjYee<esle Denbkeej cnCetve DeesUKe}er peeles. Deens. leer mee#eele megKeoeeke(eebkejer) Deens. efleee peepeekeej Demees.
ner efJeeeosJeermege ieg eerefveJe=efeveeLeebeceeCese Goej Je oee&
Heelee}eesieeem$eele nere Deeqmcelee cnCetve DeesUKe}er peeles.
ner Heeejer Dees}eb[ueeKesjerpe meeOekee}e efJeeelceke osJeeeer Kejer Dele:kejCeeeer Demetve meeOekeees efvele efvejblej keueeCee kejles.
mesJee Ie[le vemeles. ner Heeejer Dees}eb[tve peeCeeme ceole kejlees, leese %eeveseebeer Hebemet$eer
Keje meg! DeeefCe efe<emege Skeoe ner Heeejer Dees}eb[tve ies}e keer
Dece=leevegYeJeeee }eskeHebekeeHewkeer ns Heefn}s oesve }eske ieg Je
iegee DeefOekeej OeejCe kejlees. meges Je meeOekeeee Debeflece leebeer efJeee - yeeefJeee - eebefJe<eeer %eeveseebeer keee Yetefcekee Deens,
DeJemLeses Demes ns oebiece efe$e Deens.
eeye} KetHee meebietve peeleele. ns }eske }#eele ve Iesleee pej DeeHeCe
eesiemeeOevee-2
186
%eevesejeree DeLe& G}ie[Jele yeme}es, lej DeeHeuee neleer Heej keener

}eieCeej veener Demes Jeeles, Flekes %eevese Jee*dceeele leebes cenJe
Deens. DeeefCe lemes Heeefn}s lej ns mebHetCe& }eskeHebeke cnCepes
%eeveosJeebes leJe%eeve, ee, HejbHeje, Deeeej Je eesieeCee}er eebeer
Hebemet$eere cnCee vee!
%eevese Heej HeeuneU }eJeleele Demee mecepe keve Iesle}sueebveer
ns Heee }eske pej veer mecepeeJetve Iesle}s lej leebee }#eele esF&}
keer Yeejleere met$ekeejebee met$ejevesee Deeoee&yejngketce je}s}s ns
}eske cnCepes %eeveseoe&veeeer met$es Deensle DeeefCe %eevese efJe<ee
meefJemlej mecepeeJetve osCeele pes efJe}#eCe eelege& oeKeJeleele, leentvener
DeleerJe yegefceee Je e%eemeeceLe& leebveer DeeHe}s leJe%eeve Lees[keee
eyoele ceeb[leebvee ee Hebe}eskeerejss eke kes}s Deens. efkebyengvee
erkeekeej Je Dee#esHeke eebeepeJeU %eeveosJeebes ns efoiiepe meeceLe&
DeJe}eskeCeeFlekeer mJeleb$e e%ee Je efoJe er Deme}er, leje leebvee
ee met$eebes jnme Je %eevese leJe%eeve G}ie[t ekes}! Demees.
Gvces<e:11:Dece=leevegYeJeeleer} iegoe&ve
egieg}eleer} keesCeener Skeeme mJeleb$ejerlee HeenCes %eeleebveemege ekee

nesle veener, Flekeer leer oesIes Skeceskeele mebeesie HeeJe}s}er Deensle. ee
mebeesieecegUs yeesOe neslees lees leebeeceOeer} Skecee$e DewleleJeeee! ns
DewleleJemege lee eggieg}eee Deveble kee}eHeemetve ee}le Dee}suee
jemeeer[sves vepejsDee[ keve sJe}s Deens.
lee DeeefoleJeees Deeke}ve JneJes Je leeee mee#eelkeej JneJee
cnCetve ee DeeefoleJeeee DeeeerJee&oevese He}erke[s [eskeeJetve Heenlee
esles. kee}eee meerceejs<esyeensj [eskeeJetve HeenCeemeeer lee Deeefoegieg}eme
cnCetve Jevove kejeJeeees! cnCepese ee egieg}eme les pemes Deens,
lemese mJeerkeejeees! Demes ns %eeveosJeebes Lees[keeele meebefiele}s}s
leJe%eeve Deens.
efJee Je HeefjHetCe& ebYet
ee leJe%eevee}e eke kejCeeje HeeeJee }eske Demee Deens:

cet}eeeeee ceOeee cet}ceOeeecetle&es~
#eerCeeecet}ceOeee vece: HetCee&e eebYeJes~~5~~De.~~
%eeveseebes leJe%eeve
pees meJe& efJeeeee cet}ejbYeer, Debleer Je ceOeblejer DeeHeueee cetle&
%eevese leJe%eeve Je DeOeelceJee*dceeeeer iegefke}er cnCelee esleer}, Heeves efJe}melees Je efJee vemeleebvee - les e}emLe Pee}s Demeleebner Deee ee }eskeHebekeeleer} Flej eflevner }eskeebJej ef#esHe ekele DeeHeuee HetCe& Heeves Demelees, lee GlHeefe, efmLeleer Je }e ee GHeeOeeRveer
Heg{s peeT ee:
ef}Hle ve nesCeeNee SkecesJeeefleere HejcemegKekeejke, Deveeoer, HeefjHetCe&
meeOe kesve e kemeeOe efeJeees: meceefHeCees:~
ebYetme ceer Hegve:Hegve: Jevove kejlees.
%eelegb ve ekeeles }iveefceefle wle}evcegng:~~3~~
%eeveosJeebes efeef}emeees leJe%eeve
DewleelcevemleJeb oe&evleew efceLemlejeced~
Deee jerleerves %eeveseebee erves efJeeeee Deeefo, ceOe Je Deble ee
leew Jevos peieleeceeeew leeesmleJeeefYeHeees~~4~~De.~~ DeJemLeebHeemetve les Les efJee vemeCeeee DeJemLesHeele meJe&oe - meJe&
meceHe Deee efeJe Je efeJee Jee eeer ee meb%eebveer peeCeuee efkeeCeer lee Skee HejceelceleJeeJeeetve keenere veener. cnCetve efeJepeeCeeNee Deeefoegieg}eee keesCelee Yeeie keesCeeee Je lee oesIeebes efce}ve eeer ns Deeefoegieg}mege lese Ske leJe Deens Je efJee nemege leee
keesCelee ekeejs Pee}s Deens, ns Deeke}ve kejCeeHe}erke[er} wle Deens. leJeeee efJe}eme Deens. eee keuHevesletve efeef}eme ner meb%ee efvecee&Ce
ns wle Deveeke}veere Demeueeves leebeeceOes - efeJe Je efeJee eebeele Pee}er Deens.
cet}le: Dewle Deme}s Heeefnpes. Deee ekeejs Dewle ekeeeJeCeeNee lee
les leJe Deevebooeeke Deens; megKekej Deens; mJemebJese Deens. lee
efJeeeee Deeefoegieg}eme, leeleer} Hejce DewleleJeees ce}e eLeeLe& leJeeee meled-efeled-DeevevoHe DeeefJe<keej meJe&otj Yeve jeefn}s}e
oe&ve JneJes cnCetve ceer DeefYeJeeove kejle Deens.
Deens; ee DeLee&ves keener }eske Dece=leevegYeJeele Heg{er} }eske
Dewleelceke egieg}
Demeueees Oejleele:
pe[ - esleve efJeeeee Hemeeje Heentve %eeleebvb eer eke=efle-Heg<e Demes
efoefJe Yetceew leLeekeees yeefnjvlee ces efJeYeg:~
leeceeiees DeeefoleJe DemeeJes cnCetve cn}s. keeneRveer Heg{s peeTve
ees efyeYeeleJeYeemeelcee lemcew Yeeveelceves vece:~~6~~De.~~
eke=leeres Heje Je DeHeje eke=efle Demes met#ce Yeso keefuHe}s. leeeeceeCes
efJeee}e Debleyee&e JeeHetve Gj}suee Je lee}e ekeeefele kejCeeNee
Heg<eeesner #ej, De#ej Je Gece Demes efJekeuHe peeCe}s peeleele. efJee DeelcejJeerme ceePee vecemkeej Demees.
pej eke=leeree Hemeeje ceeve}s lej lee}e Heg<eees DeefOeeve Deens.
peeCekeej Je efpe%eemetbme GHejes}sefKele }eskejevee vekekeere
Heg<eeefeJeee eke=efle Je eke=leeref eJeee Heg<eees DeefmlelJe keefuHelee esCeej DeeJe[leer} Deeee Deensle. peeeceeCes %eevese cnCeleele keer ieerlesee
veener, Demes DeefYeVe DemeCeejs ns pees[Hes Deens. leecegUs efJeeeleer} mebHetCe& DeefYeeeeSke}e veJece DeOeee meebielees Je ieerlesee meelees
}eskeebee DeeJeekee DejeJee DeOeeeeee esJeee Skee }eske keesCeleener eHebe lee oesIeebJeje DeeOeeefjle Demelees.
Skeceskee}e melele Deeef}ib etve jenCeeNee, Ske ogmeNee}e mJele:ee meeeeee HetCeexej -e$e eesiesej: ke=<Cees ..~~18-78~~
Debieeves DeJeiegberle kejCeeNee, ee efJeeees DeeefokeejCe DemeCeeNee ee oeKeJelees; leeeeceeCes DeeHeCeebme Demes peeCeJeles keer %eevese leJe%eeve
eesiemeeOevee-2
187
mJeelceyeesOe nee peCet keesCeer eb. leees eeboCes meJe&ojt Hemejles.

Je jeveebes ceeefce&ke DeefYeeeeoe&ve Dece=leevegYeJeeee DeejbYeeres ns kesJeU
lee ebeee DeelceyeesOeHe meHleoe ke}e Flemlele: efJemekeUerle nesTve
Heee Jee mene }eske Gecejerlee eke kejleele. Demees.
iesuee neslee. eermegbee ke=HeeHetCe& kee#eevese lee ef}}ee Hegve:
DeelJe::::
HeewefCe&cesee HetCe&ebHeeves eke nesTve peerJeeJej DeelcemegKeeee
Dece=leevegYeJeeleer} iegHeer DeelceleJe
DeeHeCeeme Dece=leevegYeJeeee efleere ekejCeeleer} iegceeG}ereer eeboCeeee Je<ee&Je ke }eieleele.
pees Yesef}eebefe meJeW~ Hegjefle GHeeeeeW OeebJeW~
mlegleer Je JeCe&ve Deelee HeenJeeees Deens. leeke[s JeUt ee.
eJe=efeiebiee efmLejeJeW~ meeiejeR efpeeW~~2-8~~
pevcecejCeeee eeele meeHe[}s}e peerJe lee mebkeeletve megvt e
Deeleeb GHeeeJeveJemebleg~ pees Dee%esee DeensJelebleg~
peeT Feqlees Je leemeeer veevee meeOeves Je GHeee ke Heenlees. megb eer
Decetle&efe Heefj cetle&g~ keeCeeee~~2-1~~De.~~
cees#eesHeeeHeer Jevee}e yenj DeeCeCeeje pees Jemeble; yeeefJeesee Yes Pee}er keer GHeee eesOeCes Je kejCes mebHeles DeeefCe leeyejesyeje peerJe
kebeleer} pees meewYeeiee}bkeej; DeJee Demetvener eeefCecee$eebee eeke=efleke yebOeveeletve cege neslees. eJe=efe nere peCet keener iebiee. leer pee
Gejemeeer keCeeJeeHle nesTve DeJeleej IesCeeje pees meg leees meeiejeme efceUles Je leeveblej Heg{}e ceeie& efle}e eesOele peeJes }eiele
veener, lees cnCepes megHe keeCeefmebOeg! iebieesoke pemes efmebOegpe}ele
mcejCe ke ee.
efceUeueeveblej JesieUs kejlee esle veener, lemese peerJeees megYeserveblej
cees[esefve ceeeekegbpe~ cegeceesefleeeee Jeesie~
JesieUs DeefmlelJe Gjle veener. lees HejceelceHe nesTve peelees.
pesJeefJeleeb meg~ efveJe=efe Jebog~~2-2~~
peseebesefve DeveJemejW~ e }s eeeW ceesefnjW~
ceeeeHe neerJej Pe[He Iee}tve leees ieb[mLeU Hees[vt e leeletve
pees YesleKeWJees mejs~ yengHeefe nW~~2-9~~
efveIee}suee DeelcecegeqeHe ceesleebee Ieeme DeeHeuee efe<eeeJekeebvee
megmJeHeeHeemetve efJevcegKe PeeueecegUs e peerJeHeCee eslees Je e
YejJeCeeNee megHe vejefmebneme - efveJe=efeveeLeebme - Jevove
efJeeeleerleer IesCeele mJele:}e efJemeve leele jceceeCe nesTve peelees.
ke ee.
Hejbleg meg Deelcejepeeeer HegveYex Pee}er keer ns yengveeceHeOJeveelceke
DeefJeeses Dee[JeW~ Yegbpeerle peerJeHeCeeeW YeJeW~
efJee ceeJeUles. peerJeeme efeJeeeer Yeser Ie[les. peerJe efJeeelceeeer
leseeb ewleveeeW OeebJes~ keeCeW pees keeR~~2-3~~
DeefJeeeHe DeHee DejCeeletve peerJeHeCee OeejCe keve og:Ke SkeHelee DevegYeJelees.
DeefJeeseW kee}JeKeW~ keer bmJeyeesOemegefoveeR HeebkeW~
YeesieCeeNee ewlevekeCeebee keCesves lees meg OeeJetve eslees.
meerle}W emeeoekeX~ peseeesefve~~2-10~~
peseeesefve DeeHeebieHeeleW~ yeg cees#eHeCeer Deeles~
DeefJeee nee IeveIeesj DebOekeej! megemeeoHe metee&ee mHee&
Yess peeCeleseeb peeCeleW~ peseeHeemeeR~~2-4~~
peeee kesJeU DeOeexvceeref}le Deee efHeeleevesner yebOe cees#eele nesleee leese DeefJeeecee lece peerJeekejlee yeesOecee efoJemeeee ekeeeele
HeefjCele neslees Je peeee meeefVeOeevesner %eelee-%ese-%eeve ee ef$eHegeree HeefjJele&ve HeeJelees.
iegemeeo
}e neslees, lee megmeejKee $eelee ef$eYegJeveelener keesCeer veener.
kewJeuekevekeeefeeeb oevee~ pees ve ke[meer meeveLeesje~
peseeesefve ke=Heemeef}}W~ peerJet ne eJeJesjer HeebKee}W~
eeefeeeb oe&vee~ Hee{eT pees~~2-5~~
peQ efeJeHeCener JeeWefJe}W~ DeebieeR ve }eJeeR~~2-11~~
kewJeue cnCepes cees#emegKe. yeeefJeesee Yeeb[ejeleer} megJeCe&jeeer
megbee ke=HeemJeHe HeefJe$e pe}eves mveeve kesueeJej peerJe
cnCepes kewJeuekeveke. leees oeve kejCeeje meg }neveLeesj Flekee eg neslees keer lee}e efeJeees efeJeHeCemege DeeWJeUs Jeeles Je lees
Demee YesoYeeJe kejle veener. Deelcejepeees oe&vemegKe IeeJes lej lee}e mHee&mege ke Feqle veener. keejCe efeJe ne eeeree GHeeOeerves
leeeee mebieleerves!
memletmeeHes#e Deege jlees.
meeceLee&esefve efyekeW~ pees efeJeeesneR ieglJe efpebkeW~
jeKeeW peeleeb efe<eeleW~ iegHeCeneR Oeeef[}W efLeleW~
leNneR iegieewjJe peseeleW~ meebef[efevee~~2-12~~
Deelcee DeelcemegKe osKeW~ Deeefjmeeb efpeeW~~2-6~~
efe<ee}e Deelce%eeve eoeve kesueeJej ieges iegHeCemege mebHeles.
efeJe ne meJeeee Deeefoieg Deens. leeesner ieglJe OeejCe kejCeees
meeceLe& megbpeJeU Demeles. pee efe<ee}e megHe Deejmee eeHle Hejbleg Deee ekeejs efe<ee}e iegHeoJeer efceUeueeves lee megb ee ieefjcee
Jee{leese, keceer keener nesle veener.
neslees, lees efJeveemeeeeme DeelcemegKe veeneUlees.
yeesOeebeefeeeb ke}e~ efJeKegjuee Ske Jes}eb~
SkeHeCe veJns megmeeme~ cnCeesevf e iegefe<eees keefve efceme~
ke=HeeHegefveJe }er}eb~ kejer peseeeer~~2-7~~
HeenCeWefe DeeHeg}er Jeeme~ Heenleefe Demes~~2-13~~
eesiemeeOevee-2
188
Skeekeer ve jceles ee egefleJeeveeeceeCes SkesHeCeeee kebeUe
esTvee keer keee, lee DeelceJemletves mJele:}e ieg Je efe<eHeele

efJeYee kes}s Je lee efveefceeeves leer DeeHeuee}e veeneUt }eie}er.
peseeesefve ke=Heeleg<eejW~ Hejle}W DeefJeeseW ceesefnjW~
HeefjCeceW DeeHeejW~ yeesOeece=leW~~2-14~~
megb ee ke=Heeleg<eejeee efmebeveeves peerJeeee Deblejereer DeefJeee
nles Je les ke=Heeleg<eeje yeesOeece=leele HeefjCele nesleele.
Jesee osleeb efceer~ Jesoketner meteW HeeseR~
leNneR veesnWefe Gefeer~ efoer peseeeer~~2-15~~
meg pesJne cetle& He OeejCe kejleele, lesJne les peiele (efJee),
peerJe Je F&e ee meJeees keueeCe kejleele. Hejbleg ns kejle Demeleebveemege
leebvee %eelee, %ese, %eeve /kelee&, kece&, efeee /e, e, oe&ve
ee ef$eHegeree mHee&ner nesle veener. DeJeleej OeejCe kes}e lejer leele
leebeer er ef$eHeger pesLes efJe}e HeeJeles, lee Deveble leJeelee
}erve Demeles.
peseeesefve meeJeeeW~ peerJe yeeGHej }ens~
yee le=Ceele}eR peeeW~ Goeme pesCeW~~2-16~~
yee ee veeceeeemege pee leJee}e mHee& nesT ekele veener,
lee leJeele peebeer ke=Heeer }eYe}s}e peerJe eefJe neslees; HeCe les
pej Goemeerve Demeleer} - leebveer pej ke=Heeo=er kes}er veener - lej
peerJee keee HeCe yeemege keJe[ercees} - ieJeleeee kee[ernvt ener #eg}k e
jles. Flekes leebee menpe ef#esHeees cenJe Deens.
GHeemleerJesjer jeyeleeree~ GHeeeHe}eR esleer cees[tefveeeb~
JeefjJebef[}W peseeefeeeb~ Deveg%ee keeb~~2-17~~
leeee Deveg%esves Devegef}s}e keesCeleener GHeee efkebJee meeOeve
efmeeRveer }ie[tve ies}us ee keuHeJe=#eeeceeCes DecetHe cees#eHeU meeOekeeee
Heojele ekelees.
peseeeeb efoefJee Jemebleg~ pebJe ve efjies efveieceJeveeDeebleg~
lebJe DeeHegef}eW He}eR neleg~ ve IesHeleer ner~~2-18~~
JesoHe Jevejepeerle peesHeeJeslees megke=HeeefHeer Jemebleees
Deeieceve nesle veener, leesJej DeHeej cees#eHe}oeles les Jeve HeUW
Oejle veener.
Heg{s efesefve De}ieW~ Keeseer keeR efveJeW ceeies~
esJe{seeb pewlee vesIes~ DeeHeCeHeW pees~~2-19~~
efe<eeee osneme leebee erves mHee& kejlee#eCeere leees
osnyebOeve ieUtve He[les Je er GHejeer nesTve Les DeelceJemletme
peeTve efYe[les. SJe{s meeceLe& Debieer JeeieJeCeeNee lee megbvee cee$e
DeeHeCe efe<eeee osnYeeJe efpebke}e Demee meeOee efJeeejner mHee&le veener~
}IeglJeeesefve cego}W~ yewme}e ieglJeeeW mes}W~
veemetefve veeefLe}W~ meowJe pees~~2-20~~
peerJeeves }IeglJe Iesle}s, lej meg iegglJe Iesleele. JeemleefJeke

Heenlee }IeglJe Je ieglJe ee GHeeOeere ewlevee}e vemeleele. leecegUs
}IeglJeeee yeesOe Iee}Jetve ieglJeeee yeesOe keve eeJes Demes keener vemeles.
leecegUs pes meowJe Demeles, lese Skecee$e ewlevee DeeHeueeeeer
efJe}mele Demeles.
veeneR leNneR pe}eR yegef[pes~ leQ IeveJe pesCeW leefjpes~
pesCes leefjef}eebner vegefjpes~ keJeCeeR eF~~2-21~~
eHebe ne veenere. kesJeU DeeYeemecee$e eHebemeeiejeee pe}ele
pe[osnelceke yegeree peerJe yeg[le Demeleebvee megbee meeneeeves
lejlees. HeCe lees lej}s}e peerJe vee lej eHebeele Demelees vee
leejCeeNeepeJeU.
keejCe cet}le:e eHebe, peerJe Je meg ns meJe& ceeeepeeU Deens.
ewleveeeer letHeeJemLee keOeer Yebie}ere veener; efJee nesCes-peeCes-DemeCes
ns meJe& ce=iepe}eeceeCes ceeefeke Jee efceLee Demeles, Demee ee DeesJeeree
Deeee Deens.
Deekeee ns meeJesJe~ ve yebOes Deekeeeeeer nebJe~
SsmeW keesCneR Ske YejerJe~ Deekeee pees~~2-22~~
meJe&$e Deekeee Yeve jeefn}s}s Deens. les peeCeerJes}e efJe<ee nesle
Demeles. megmebe%f ele efeoekeeeeee leg}ves}e ns iegCeYeemeelceke Deekeee
Heemebiee}ener Hegjle veener.
efevcee DeekeeeemeejKes leJe meJe&$e mece Hemej}s Deens Je leeese
Ske He meg cnCetve ee }eskeer eefme Deens; Demee ee DeesJeeree
YeeJe Deens.
ebeefo megeerle}W~ Dee[}eR peseeesefve ces}W~
mete&g peseeesefve Gpee}W~ ke[Jemesvee~~2-23~~
lee meg Deelcejepeeee lespeeHeemetvee ebeoer megeerle} peesleer
lemese metee&oer eKej ekeee efvecee&Ce Pee}s Deensle.
meeOekee}e meeOeveekee}er nesCeejer ekeee Je peesefleoe&ves ner lee
megeee DeeieceveKegCee Je Deelcejepeeee DevegYetelf emeteke efveeeCeee
Demeleele, ne mebkesle ner DeesJeer efoioefe&le kejles.
peerJeHeCeeesefve $eemeW~ eeJeee DeeHegef}eW oesb~
efeJener cegngle& Hegmes~ peseeb peesefeeebleQ~~2-24~~
peerJe Gleeble oesle efeJe neslees. lejerner leeeer YeJeoee mebHele
veener. efeJeHeCeeeer eeRJe Dees}eb[tve yeelJeeeHleer kesJne nesF&}, eeeer
efeJemege megbpeJeU GleeJeUsHeCeeves efJeeejCee kejle Demelees.
lee}emege meg leejke Demeleele, ne YeeJe esLes oe&Je}e Deens.
eebefoCeW mJeekeeeeeW~ }sF&}e wleogefCeleW~
leNneR GIe[sHeCe ve Jees~ eeboeeW peseeb~~2-25~~
meg peCet HeeweCf e&cesee megob j Deeeokeejke eeboCeele Peeke}s}e
- wleJem$eeves Deeeo}s}e - ebceee Deens - pees SJe{s Jem$eeeJejCe
IesTvener GIe[ee efomelees; Peeke}e peele veener.
eesiemeeOevee-2
189
wleYeeJeeves efJeeele mebejleebvee efomeCeejs meg DeeHe}s mJeHe

eeqlkebefelener }HeJet ekele veenerle, ne YeeJe ner DeesJeer eke kejles.
pees GIe[ keeR ve efomeW~ ekeee keeR ve ekeeeW~
DemelesHeCeWefe vemes~ keJnCeerke[W~~2-26~~
ebceemeejKee efomeCeeje ne pees meg lees Flekee GIe[HeCes
JeeJejle Demeleebveener DeesUKet esle veener. lees mJeekeeefele Demetvener leeee
ekeee [eseebvee efomele veener. leeeeke[s HeenCeeNeeee ee Je oe&ve ee ef$eHegeree Demlee nesle Demeueeves lees Fbefeebvee
efJe<ee nesle veener Demes %eeveosJeebes cnCeCes Deens.
Deeleeb pees lees FneR eyoeR~ keW cesUJetb Devegceeveeeer ceeboer~
ne eceeCeener Jees vesoer~ keesCeener ceeb~~2-27~~
eeeceeCe s eyoeleerle, efJe<eeeleerle, Fbef eeleerle Demee pees Deelceejece
meg Deens, lee}e lekee&oer Devegceeveebveer efkebJee eceseeoer eceeCeebveer efme
kejeJes cn}s lej lees lee eleeebvee oeo ve oslee, kesJe} -mJeebemf e mJemebJese Demeee jenlees. leees JeCe&ve kemes kejeJes nee ce}e eve
He[lees, Demes %eeveosJe Gejleele.
pesLeW eyoeeer ef}Heer Hegmes~ vesCeWmeeR eeJe}W yewmeW~
ogpeeeee jeieeR meW~ SkeHeCee pees~~2-28~~
eyo pesLes ceewveeJeleele, lesLes leees mJeHe eke nesles. pesLes
wleYeeJe eke neslees, lesLetve lees metve peelees Flekee Ske}sHeCeeee
DeefYeceeveer lees meg Deens.
eceeCeeeer mejer mejs~ leQ ecesesefe DeeefJe<kejW~
veJe} ceseg es OegjW~ veenerHeCeeeW~~2-29~~
Devegceeve lekee&oer eceeCeebveer pees Deens cnCetve efme kejleele, lees
lee eceeCeebvee Dees mege osle veener. lee eceeCeeoeRvee efve<eYe kesueeJej
cee$e ne DeeHe}e DeeHeCee Deecese-ecese cnCetve mee#eele neslees. ee
leeee DemeCes-vemeCesHeCeeeer kecee}e Deens. yegeree - ceveeee lekee&ee - Fbefeebee Deleerle Deme}suee lee leJeeee mee#eelkeej
Fbefes, ceve, yeger, leke& ner meieUer HeebiegUueeJej neslees, ns leees
Jewefee Deens.
keeneryeener De}gcee}g~ osKeW SkeeoW Jes}t~
leNneR osKeW lesneR efJee}t~ peseeb ieebJeebr~~2-30~~
Demee leeee mee#eelkeej nesCes ns meeOekeees ceneie Deens.
Hejbleg lee leJeeee erves ne mee#eelkeejmHee&mege leeeeHeemetve
}ebyeee Deens. keejCe Fbef es, ceve, leke&, yeger FleeoeRvee HeWie DeeueeJej
nesCeeje DeelceleJeeee mee#eelkeej nemege wleele cees[Ceeje Deens Je
lees lej mee#eele Dewle leJe Deens. wleeee oesjeves e{tve peeTve
Dewleeee yee}sefke}e kemee efpebkelee esF&}! lej ne mee#eelkeej pees
cnCeleele, lees Denbkeej ve efpejleee nesle Demeueeves leJemeeHes#e
DemHee&e cn}e Heeefnpes!
lesLeW veceveW keeb yees}W~ kesTleeR meteW HeeG}W~

DeebieeR }eTefve veeef[}W~ veebJeefe esCeW~~2-31~~
Flekes meeWJeUW pes meg Demeleele, leebvee eefCeHeele kejeJee efkebJee
leebeer mlegleer kejeJeer Jee leebeer cetleea Oeeveer OejeJeer Deee osn-Jeeeeceve-efeeeoer GHekejCeebee meeneeeves leebeeHeeJeslees kemes yejs Heesneselee
esF&}! leebee veeceeee peepeekeej efJee kejles. lee veeceele les
nceKeeme iebJemeleele, Demee egleeRee HeCe metj Deens. HeCe Kejs Heeefn}s
lej egleeRveemege DeeHe}s veece meeietve lee Deelceeeves HemeJe}se Deens.
keejCe lee Deveecee}e veece les keg}s DemeCeej!
veJns Deelceee DeelceeJe=efe~ Jee{efJeleeb keW efveJe=efe~
ee veebJeeeer Jeee yegbLeer~ meebef[efevee~~2-32~~
Deelcee eg Deens. lees eJe=eeree eJeenele Dees{}e peeF&}e
kemee! eJe=eeree eJeenele ve meeHe[}suee Deelceeeves DeelceeefYecegKe
JneJes ne meeOevemebkeslener JeLe&e Deens. eJe=eer peeeeeeer veener, lee}e
efveJe=ef e ee meeHes#e Je=eereer keee cele}ye! lejerner ee Deelcejepe megvb eer
efveJe=ef eveeLeHeeves efveJe=ef e ee veebJeeeer KeesU HeebIej}er Deense.
efveJele& lebJe veeneR~ ceeb efveJele&JeeR ne keebneR~
leNneR kewmee yewmes eF~ efveJe=efeveeceeeeb~~2-33~~
efveJe=eereer pej ee}e keenere kele&Je veener Je ne keeeHeemetvener
efveJe=e nesCeeee pej evee GJele veener, lej efveJe=efe veece OeejCe
keve ne kee jenlees!
Heefj metee&efme DebOekee~ kewb peen}e neslee ieese~
leNner leceejer ne [ie~ Dee}eefe keeR~~2-34~~
metee&ves keOeer DebOekeej Heeefn}e neslee keeb! lejerner DebOeejeee
veeeke cnCepes e$et cnCetve leceejer ns veebJe lee}e osleelee vee!
leeeeceeCes eeer eJe=eeree }sener vemeCeeNee DeelceHeer mebveer
eJe=eeree efvejeme kejCeejs Deee DeLee&es ns efveJe=efe veece OeejCe
kes}s}s efomeles.
lewmesb }efkeW esCeW {W~ pe[ esCeW GefpeJe[W~
ve Ie[s lesneR Ie[W~ eeefeeeb ceeJee~~2-35~~
efJee DeeYeeme Deens, leesner eeeee ceeesves ekeeelees. pe[ eHebe
lee esleveeee meeef#elJeele efJejepeceeve Pee}s}e Yeemelees. Ievee keesCeleerner
Ie[le veener, Ie[}s}er veener Je Ie[Ceejner veener. lejer eeee ceeesee
Dee[Jem$eeves eeeHeeeeceeCes lee Ie[leebvee efomeleele.
neb ieeb ceeeeJeeW oeefJemeeR~ leQ ceeF&ke cnCetefve Jeeef}meeR~
Deceeke lebJe veJnmeer~ keJeCeeneR efJeKees~~2-36~~
mJele:ee ceeesves pes e legcner oeKeJelee, lese DeeYeeme Deens;
efceLee Deens; Demes cnCele egeflecegKeeves legcnere leeee efve<esOe kejlee
DeeefCe mJele: ceeeseeHe}erke[er} Deenesle Demee efveoxe keve leeGHej
DeeHeCe keeeeener efJe<ee vemelees, ns meebietve, ns megjes! ns jeee! legcner
Deecne meieeebvee Heej yegekegeele eke}s Deens.
eesiemeeOevee-2
190
efeJe efeJee meg~ legpe}e iet{e keee keb~

Skeener efveOee&je keb~ osleesefme keeb~~2-37~~
efeJe Je efeJee ee Deblejeree egieg}elceke meggosJee! let Flekee
iet{ Pee}eme lej Deecner oerveebveer keee kejeJes! legPes oe&ve keesCelee
DeeOeejeves IeeJes! keenere keUsveemes nesles. keejCe keesCeleener GHeeeeves
legPes mJeHe DeekeUtve Ieslee esle veener.
veeces HeW yengbJemeW~ Gyeeefve Heeef[}eR JeesmeW~
meesesefve DeeJeseW~ lees<e}eefme vee~~2-38~~
Skeesnced~ yengmeeced~~ Deee mHetleeaee DeeJeseeves veeceHeelceke
yengeJf eOelee Deme}suee ee efJeeeeer efveefce&leer let kes}erme. HeCe lee efJeeele
mJele: ve jentve - lee veeceHeebee Deleerle Demes mJele:}e sJetve let
leeme Deesme Hee[}sme. Demee efJe}eme keve - ne KesU KesUtve leg}e
meblees<e Jeelees vee!
peerJeg Iesleef}eeb GCebs~ ee}eW vesefomeer meepeCeW~
Ye=leg Gjs mJeeceerHeCes~ leQneR veJns~~2-39~~
peeeeJej let ke=Hee kejleesme, leeee osnYeeJe let veenermee kejleesme.
Deee ekeejs leeee peerJeYeeJeeeer DeesJeeUCeer IesTve PeeueeefeJeee let
leeeeJej }esYe Jee kejle veenerme. HetJeea lees legPee mesJekeeee YeeJe
lejer OeejCe keve Deeveboele jener; HeCe let lee}e vee Oe[ mesJeke, vee
Oe[ Oeveer Deee DeJemLes}e vesTve sJeleesme. cnCepes lee}e YeeJeeYeeJeeleerle
efmLeleerle let HeesneseJetve osleesme!
efJees<eeesefve veebJeW~ DeelcelJener ve meenJeW~
efkebyengvee veJns~ keesCner eee~~2-40~~
letb meeqeoevebomJeHe Deelcee Deensme, Demes cn}s}smege let
ee}Jetve Iesle veenerme.efkebyengvee let cnCepes keesCeerner veenerme, Demes cnCeCese
Yeeie He[les.
jeleer vegjsefe metee&~ vee leNneR }JeCe HeeefCeeeb~
vegjs pesJeeR esF&ef}eeb~ veero peweer~~2-41~~
keeHegjeeW Le}erJe~ vegjsefe Deeieereer yejJe~
vegjsefe HeveebJe~ lewmeW leseeb~~2-42~~
meteexoeeveblej je$e Gjle veener; HeeCeeee mebHekee&le ceer efe}ke
jenle veener; keeHegjees De}bkeej Deeieereer PeU HeeJetve efkele veenerle;
leeeeceeCes ns meggjeee! legPeeeeer veeceHe efe}ke jent
ekele veener.
eeee neleeb Heeeeb He[s~ lebJe JebelJeW Heg{W ve ceb[W~
ve He[sefe ne efYe[s~ Yesoeefeeeb~~2-43~~
ee Deee meg Deelcee}e vecemkeej kejeJee cn}s lej ne lees
keve IesCeemeeer meceesj esF&} lej vee! keejCe lee}e Yeso - efYeVelJe
mHee&le veener.
DeeHeCeebeefle jJeer~ Goes ve kejer pesJeeR~

ne Jebe veJns lesJeeR~ JevoveemeeR~~2-44~~
keeb meceesjHeCe DeeHeg}W~ ve }eefnpes keeF kes}W~
lewmeW JebelJe Iesle}W~ efnjesefve esCeW~~2-45~~
Deekeeeeee Deeefjmee~ veger eefleefyebyeeeeb bmee~
ne Jebe veJns lewmee~ vecemkeejemeeR~~2-46~~
Heefj veJns leNneR ve nes~ ns JesKeeefme keeb IesJees~
Heefj JebefoleeebneR eJeeW~ GjeW vesoer~~2-47~~
jJeer pemee mJele:eefle Gefole nesle veener, lemeee ne iegjepee
Jeboveeves Jebe nesle veener. peeeceeCes DeeHeCee DeeHeuee}e meeceesjs esT
ekele veener, leeeeceeCes ee}e nee Jebove kemes yejs ke ekes}!
Deekeeeeee Deejmee kes}e lej leele eefleefyebye Gces} kee! lemeee
ee}e vecemkeej kesueeves vecemkeej nesF&} keeb! Demees.
pej lee}e Jebove kejCes ekee vemes} lej vemees. DeeHeCe lejer
leeeeefJe YeeJeeves kee JeeieeJes! Hejbleg Demes Deme}s lejer ee}e Jebove
kejCeeNeeee LeebieHeeemege lees meg jent osle veener.
Deelcee ne meg. leeeeeer meJe&Lee DeefYeVe! lee}e efYeVeYeeJeeves
Jebove kejCes keesCee}ener ekee veener. HeCe ns }#eele Dee}s keer DeeHeCee
Deelcee Deenesle ns keUtve esles. leeveblej meeOekee}e Deelceentve efYeVelJeeves
jenlee esle veener. nse Deelcee}e kes}s}s Kejs Jebove! Demes Jebove
kejCeeNeeee peerJeYeeJe lees meg Deelcejepee veenermee kejlees, ne ee
DeesJeeree YeeJeeLe&!
Deebieewevf e SkegCee Pees}~g Hesef[leebef e leNneR lees yeeefnjer}~g
ke[g efHes Deeleg}g~ ve Hesef[leebefe~~2-48~~
veevee efyebyeHeCeemeefjmeW~ IesTefve eefleefyebye veemes~
ves}W JebelJe esCeW lewmeW~ JebolesvemeeR~~2-49~~
vesmetee Oeeslejeee Ske Heoj Hes[}e lej meJe&e Oeeslej megles
Je ceveg<e efJeJem$e neslees; efkebJee [yekeW Dee}s keer eefleefyebye veenermes nesles
Je efyebye Skese Gjles. leeeeceeCes ee}e Jebove ke HeenCeeNee peerJeees
nesles. eeeeHeeJeslees Jeboveekejlee pees Heesneselees, lees JesieUe Demee Gjlee
veener; Gjlees lees Skecee$e GIe[e Deelcee!
veener Heeeer pesLes meeseW~ lesLe ereW keeFefe veesns~
Deecneb He}}W ns HeeeW~ Ssefeeeb oee~~2-50~~
iegCeeles}eefeeeb meeseefjkeeb~ efveJee&efn}eR oerHekeef}kee~
leQ keeb nesF&} Hegef}kee~ keeHegjeefeeeb~~2-51~~
leseeb oesneW HejmHejW~ nese vee pebJe cesunsjW~
lebJe neresneR mejW~ meefjmeWefe~~2-52~~
lesJeer osKesve ceer eseeleQ~ lebJe ies}W Jebe JebefoleW~
esF&ef}eeb keebleW~ mJeHveeRefe pesJeeR~~2-53~~
efkebyengvee Feeb YeeKee~ wleeeeb pesLe GHeKee~
Hes[tefveeeb mJemeKee~ eerieg Jebefo}e~~2-54~~
eesiemeeOevee-2
191
pee}e He veener, leeeeeeer eree }eie }eieCes mebYeJele

veener. Deee ee megbvee Jebove kejCeemeeer leebeer HeeJe}s Deecneme
Deelee meeHe[}erle. keeer les Heene:
les} Jeele eebvee Deiveeree mebHeke& Pee}e keer efoJee GpeUle jenlees
Je yejee JesU efkelees. Hejbleg keeHejeee Ke[ee}e pej Deiveeree mHee&
Pee}e lej keeHetj Je Deiveer oesvnerner veenermes nesleele. keeHetj les}Jeeleeree
efoJeeeceeCes keener efveJee&n ke ekele veener. eermeg Deelceeeeer
HeeJe}s pesJne ceer Heent ies}es, lesJne keeHejeee Deiveereer mebeesie Ie[eJee,
lemese Deieoer Pee}s. Jebe, Jebefolee Je Jebove ner ef$eHegere lesLes mecetU
}esHe HeeJe}er.
mJeHveele m$eer efomeeJeer Je peeie esleee HeeneJes, lees DeeHeueeefeJeee
keesCeere veener; meg}e Jebove kejee}e peeJes lej Deeere efmLeleer
Pee}er. wleYeeJeveses HeenCes meeceeveebme vesnceerese Demeles. Hejbleg megkb e[s
wleYeeJeeves HeenCes cnCepes efveJJeU ke Deve meeeeme! efkebyengvee leebee
HeeJe}ebvee Jebove ke cn}s lej DeeHeCe DeeHeuee}ee - DeeHeuee
megoeme cnCepes Deelcejepeeme Jebove kejlees Deenesle, Demes nesles.
eeriegbvee Jebove kejCeeee ekeej ne Demee Deens, Demes %eeveosJe
mHe kejleele.
eeee meKeeeer veJeeF&~ DebieeR SkeHeCe He veener~
DeeefCe iegefe<ee ogJee}erneR~ HeJee[g kes}e~~2-55~~
kewmee DeeHeCeeb DeeHeCe~ oeWJeerCe meesejsHeCe~
eentefve efJe}#eCe~ veeneR ne veesnW~~2-56~~
ee megee Je efe<eeee meKelJeees veJe} lej Heene. eebeele
wle lej veenere veener; HeCe Dewle Jee SkelJe lejer Deens cnCeeJes lej
lesmege wlemeeHes#e Demeueeves Dewlener veener. SkelJeeee ee efJees<e
}#eCeeves cebef[le Demes ns leJe ieg-efe<e ee pees[ieesUeree Heeves
efJemleejles, efJe}meles Je efeef}eme kejles. mJele:lee oesve efYeVe Jeeer
keefuHelee esle veenerle; lejerner mJele:eer mJele:eere efJe}#eCe meesejerke
iegefe<eHeeves ne ceneve DeelceosJe kejlees.
peie DeeIeJeWefe HeeseR ceees~ ieieveeSJe{W nesTefve eeW~
keeR leQefe efvemeeR meens~ veeneRHeCeeeeR~~2-57~~
keeb HetCe&leW DeeOee~ efmebOeg pewmeW ogYe&~
lewmee efJee HeengCes~ eeeeeb oejeR~~2-58~~
lespee leceeleQ keeF~ HejmHejW veerkeW veeneR~
Heefj meJee&beeb eF~ mete&tefe Demes~~2-59~~
Ske cnCeleeb YesoW~ leW keeR veeveelJeW veebos~
efJeW DeeHeCeeeb efJeW~nesleer} keeF~~2-60~~
cnCeewevf e efe<e DeeefCe iegveeLeg ~ ee oesvneR eyoebee DeLe&~g
eeriegefe Heefj nesleg~ oesWneW eF~~2-61~~
eeee Heesele meJe& efJee meeceeJe}s}s Deens. ne ieieveentvener efJeee}

Deens. keejCe ieieve meJeke<e Demetvener lee Deelceelee Demeles. Demee
ne iegjepe Deelcee DeJeeoesle veenerHeCeeves Demelees, ns kesJe{s Deeee&!
efmebOet pe}eves HeefjHetCe& Demelees. efkebyengvee peieeleer} meJe& pe}eee Gieceefyebot
efmebOete Demelees. Demes Deme}s lejer Je<ee&kee}er efkeleerner cesIeOeeje
Je<eexle, Jee melele ogLe[er Yeve JeenCeeNee efJemleerCe& Heeeee efkeleerner
ceneveee lee}e kee ve efceUesle; lees lee pe}eves keOeere Yeve peele
veener . Deeee ekeejee efJejesOeeYeeme oeKeJeCeeje osKeeJee ee
Deelceeeeer efveHepelees.
lespe Je lece eebes HejmHejele Hele veener; ekeee Demelees lesLes
DebOeej Demele veener Je DebOeej Demelees lesLes ekeee Jemele veener. Demes
Deme}s lejer lespe Je lece eebvee DeeOeej Je DeefmlelJeeoelee SkecesJe mete&e
vemelees kee!
egleerves DeelceHe SkelJeeves Demeles, Deefleere Demeles, Demes
eefleHeeove kes}s Deens. Henee}e peeJes lej le=CeeHeemetve efeJeeHeele les
DeelceleJe DeveskelJeeves efJejepeles. lej ns DeveskelJe Jee eflJe cetU
Deelceeee SkelJeeese nesle Demeueeves leer oesvner cnCepes Dewle Je
wle ner Skecee$e Dewlee Deme}er Heeefnpesle. efmeebleeHeemetve GHepeCeejs
ecese pejer efYeVe Jee}s lejer les lee efJejesOeer Demet ekele veener. cnCetve
efe<e Je iegveeLe ns oesvner eyo meceeveeLeea Je Skeee Skeees efveoxeke
Deme}s Heeefnpesle. oesve efkeeCeer DemeCeejs les Ske}s Ske DeelceleJe Jee
iegleJee Demeles.
keeb megJeCe& DeeefCe }sCeW~ JemeleW SkeW megJeCeX~
JemeleW eb eebefoCeW~ eberefe pesJeeR~~2-62~~
vee vee keeHegj DeeefCe Heefjce}g~ keeHegjefe kesJe}g~
iees[er DeeefCe ieg}g~ iet}gefe pesJeeR~~2-63~~
lewmee iegefe<eefce<eW~ neefe Skeg GunemeW~
peNneR keeF efomeW~ oesveerHeCeW~~2-64~~
megJeCe& DeeefCe leeee yeveJe}s}e De}bkeej ee oesIeele Ske megJeCe&cee$e
pemes Demeles; efkebJee eb DeeefCe eeboCes eebvee keejCe cetU ebe pemee
Demelees; efkebJee ietU Je leeeer iees[er peeer DeefYeVe Demeleele; lemeee
efe<e Je ieg eebee Heeves oesve efkeeCeer efomele Deme}e, lejer ne
Skecee$e Deelcejepee lesLes Gunmele Demelees - efJe}mele Demelees.
Deeefjmee DeeefCe cegKeeR~ ceer efomes ner GKeer~
ns DeeHegef}es Dees}Keer~ peeCeW cegKe~~2-65~~
Heene Heeb efvejeveeR efveow}e~ lees efveefJe&Jeeo Ske}e~
Heefj esleeb esJeefJeleeb pee}eb~ oesveeR leesefe~~2-66~~
leQ leesefe eslee leesefe esleJeeR~ lesJeeR neefe yegPeW yegPeeJeeR~
iegefe<elJe veeboJeeR~ Ssmesefve ne~~2-67~~
oHe&CeeceOes efomeCeejs cegKe vemetve leees eefleefyebye Demeles. cnCepes
DeeYeemecee$e Demeles, ns peeCeCeeje ceveg<emege Deejeeleuee eefleefyebyeeme
eesiemeeOevee-2
192
ceePes cegKe cnCetve pemee DeesUKelees; efkebJee efvepe&ve DejCeele pees efvepe}e,
lees mJele:mee efvepeJelees Je peeiee Pee}e keer mJele:ee mJele:e peeiee
neslees; lee}e efvepeJeCeejs Je peeieJeCeejs Flej keesCeerner pemes lesLes vemeles,
leeeceeCese Deelcejepee ieg Je efe<e Deeer Hes oeKeJelees Je leebeer
Skeermege leese oeKeJelees. Deee ekeejs meg Deelcee ieg-efe<eHeeves
efJe}eme kejlees.
oHe&CesJeerCe [es}eb~ DeeHeg}W Yeseree meesnes}e~
Yeesefieleeb leNneR }er}e~ meebielees nW~~2-68~~
SJeb wleemeeR Gcemees~ vesoer SskeeemeeR efJemekegmees~
meesF&efjkeereeb Deeflemees~ HeesefKelemes~~2-69~~
[esee}e pej DeejeeefJevee DeeHe}er mJele:eer Yes Pee}er Demeleer,
lej megeer ner }er}e DeeHeCe mecepetve IesT eke}es Demelees. wlelJeeves
JeeJevener Sskeeeme Deefpeyeele Oekekee }eiet ve oslee Je Dewleeletve
efkebefevcee$ener ve {Ulee iegefe<e wleYeeJeeee HeefjHees<e kejCeeeer leer
megbeer }er}e Delekee&e Dens.
efveJe=efe peseeb veebJe~ efveJe=efe peseeb yejJe~
peseeb efveJe=efeefe jeCeerJe~ efveJe=efeeer~~2-70~~
peees veebJe efveJe=efe Deens; peeeer eesYee HeCe efveJe=efee Deens;
peees meeceepe HeCe efveJe=efee Deens, Demee ceePee meg Deens - leese
Deelcee Deens!
Jeebeewefve eJe=efeefJejesOeW~ keeb efveJe=efeesefve yeesOeW~
DeeefCepes lewmee JeeoW~ efveJe=efe veesnW~~2-71~~
Deee ekeejs, vee lej eJe=eeree efJejesOeeves Jee vee efveJe=eeree
yeesOeeves efveJe=ef e efceUJeeJeer, lej leeer Deelcejepe megb eer efveJe=ef e veener.
leer eJe=efe-efveJe=efemeeHes#e vemetve menpee efveJe=efeefmLeleer Deens.
DeeHeCeeb osTefve jeleer~ efoJemee DeeefCe GVeleer~
eJe=efe Jeejer efveJe=efe~ veJns lewmee~~2-72~~
je$e mJele: veenereer nesTve efoJemee}e oeKeJeles, lemee eJe=efe
Iee}Jetve efveJe=efe DeeCeCeeje ceePee meg oeleej veener.
DeeHesmejeeW yeU~ IesTefve efceKeW keer}~
lewmeW jlve veJnW efveefKe}~ eeJeefe& ne~~2-73~~
jlveeKee}er leees lespe ecekeeJes cnCetve Ieemetve iegUiegUerle kes}s}e
Oeeletee He$ee Iee}leele. leeeesies jlve efoceeKeele PeUket }eieles. lemes
keener ee efveJe=efees veener. lees efveefKe} eeJeleea Deelcejepe efoceeKeele
mJeevebomeeceepeeJej efJejepeceeve Pee}s}e Deens.
ieievener metefve HeeseR~ peQ ebceseeR HeIe}W Heger~
leQ eebefoCeW lesCeWefme Ger~ Deebie peseeeW~~2-74~~
lewmeW efveJe=efeHeCeemeeR keejCe~ neefe DeeHeCeeeb DeeHeCe~
IesJeeJeseeb Het}efe Pee}W IeeCe~ DeeHeg}er efle~~2-75~~
eb ekeee}e keer ieieveYej leees eeboCes efJeKegjles; les eeboCes
pemes yeekeYej ebefyebyeeHeemetvee Heg}s}s Demeles; efkebJee DeeHe}ee iebOe
IesCeemeeer Heg}eves DeeHeCee pemes veeke JneJes; leeeeceeCes mJele:e

mJele:}e YeesieeJes cnCetve ne efveJe=efe Pee}e.
ee eesies ns leJe mJemebJese Deens, Demes %eeveosJe meebieleele.
efeef}emeeee ne ceeveefyebot Deens.
efoer cegKeeefeeeb yejJesb~ Heeerke[tefve peQ HeeJeW~
leQ Deeefjmee Oeeb[e}eJeW~ }ieleer keeF~~2-76~~
keeR jeleeR nve iesef}eeb~ efoJeme nve Heeleef}eeb~
keee mete&HeCe metee&~ nesDeeJeW }eieW~~2-77~~
cnCeewefve yeesOe yeesOeewefve~ IesHeW eceeCeW meeOeewefve~
Ssmee veesnW YejbJemesefve~ ieesmeeJeer ne~~2-78~~
SsmeW kejefCeesJeerCe~ mJeebYeefe peQ efveJe=efeHeCe~
leseebefe eerejCe~ Jebefo}W SsmeW~~2-79~~
er JeUJetve pej DeeHeueee cegKeeJej ekelee Dee}er Demeleer
lej Deejeeeer iejpe Gj}er vemeleer; leeeeceeCes mJele:es He mJele:}e
Deeke}ve nesle vemeueeves eeriegHe Deejeeeer leekejlee DeeJeekelee
Demeles (76). je$e efvecee}er Je efoJeme Heele}e cnCepese metee&}e mete&HeCe
esles Demes veener; lej mete&HeCee metee&eeer mJele:efmee Demelees. leeeeceeCes
eeriegbveer ekeeefele kes}s}s cnCetvee efe<eees DeelceHe efme nesles
Demes vemetve les leeeeeeer mJeecesJee Demeles (77). cnCetve yeesOe Pee}e
efkebJee eeriegvb eer yeesOe kes}e cnCetve efe<eeme DeelceleJeeeer eeHleer Pee}er
Demes vemetve les leJe lee oesIeebeeer meejKesHeCeevese efJejepeles, eele
keee mebee! Demes iegefe<emebyebOeefJeJeefpe&le pes meg Deelcejepeees
eerieglJe, leees eerejCe %eevejepe Jebefoleele (78,79).
iegemeeo
Deeleeb %eeveosDees cnCes~ eeriegeceeCeW esCeW~

Hesef[}er Jeeee$eCeW~ eeQneR JeeeebeeR~~2-80~~
les cnCeleele: eeekeejs eeriegbvee Jebove kesueecegUs ceer eejner
Jeeeebee $eCeeletve cege Pee}es - G$eCe Pee}es.
Jeeee$eCe
eejner Jeeee cnCepes Heje, Heebefle, ceOecee Je JewKejer Jee
%eeveosJeebee eyoele Yeejefle. yeesOe eeHle keve osCeemeeer ee Jeeeebee
GHeeesie Demelees. JewKejer les Heje ne yeesOeeee eJeeme Gejesej met#ce
nesle peelees. JewKejerceOes lees kesJeU JejJejee Demelees. lej HejsceOes
leesmeesnb ee DevegmebOeeveeves Jee neslees. eerieg Jee Deelcee ne Hejseener
Heuee[ veebolees. lees Hejeoer eejner JeeCeer ekeeefele kejlees. ee eejner
Jeeeebee ejs Pee}s}e yeesOe DeefJeee Jee De%eeve ee eebleeleer}e
Demelees. pesJne DeefJeesee eeble Dees}eb[eJee cnCepese eejner Jeeeebee
eose eeble keve peeJes, lesJne Kejer Deelceoee DevegYeJeee}e efceUles.
ee eejner Jeeeebee eeble cnCepes keejeee De, G, ce Je
DeOe&cee$ee. eebee Gu}sKe peeie=efle, mJeHve, meg<egeqHle Je legee& eebejs
eesiemeeOevee-2
193
HeCe kes}e peelees. eejner Jeeee efveJe=e nesCes Jee eebee $eCeeletve cege
nesCes eeee DeLe& ee eejner DeJemLee, pee efJeeeefYeJeeeree efveoe&ke
Deee Deensle, leebeeHe}erke[er} DeelceleJeeeer DevegYetelf e IesCes - pee}e
mJemebJeselee cnCeleele, leer DevegYeJeCes. Jeeee$eCeees mJeHe Je les
efkeleer }eie Demeles, les %eeveosJe Jeeee$eCeHeefjnej ee Dece=leevegYeJeeee
le=leere ekejCeele mHe kejleele.leebeer leeyeeyeleeer Ske }#eCeere
DeesJeer Deeer Deens:
leQ $eCees<e Jeeee Feeb~ ves Hes[Jesefe cejesefveeeb~
leQ Heeeeb He[ewefve efceeeb~ mees[efJe}W~~3-32~~
ce=letHejeblener ceeies }eieCeejs, peerJee}e pevceeceeietve pevce Ieee}e
}eJetve mebmeejeee HesNeele peKe[Ceejs Demes pes ee mebmeejees yebOeve
cnCepes $eCe Demeles, lee}e Jeeee$eCe cnCeleele. les kesJeU Skeee
GHeeeeves efHeles. les cnCepes DeHeej DeelceOevemebHeeerves ege DemeCeeNee
eeriegvb eer pej cesnjyeeveer keve les Hes[}s leje! Deve ceie lees GHeke=le
efe<e lee eeriegeee lej kesJeU nesTve jenCeej veener kee!
leeyeeyelees %eeveosJeebes mee#esHeer leJe%eeve eebeener Hegjsmee Heefjee

DeeHeCe leebee Dece=leevegYeJeeleer} Hebe}eskeer Je iegmleJeveeee
Ssbeer DeesJeeletve keve Iesle}e.
ieg nee Deelcee DeeefCe leese F&ej! Deelcee leese ieg DeeefCe leese
F&ej! ieg, Deelcee DeeefCe F&ej eebes Demes DeefYeVelJe Deens.ieg ,
Deelcee, Hejseg ns Skee! Demes meb l eeb v eer ee ieg -F& ejDeelceleJeemebyebOeer cn}s}s Deense! Helee}er F&ejeefJe<eeer Je leeee
ieglJeeyeeyeleme S<e HetJex<eeceefHe kee}sveeveJesoeled~~1-26~~ Demes
pes cnCeleele les Demes %eevesejebeener JeeCeerletve Gceieles. ee erves
Heeefn}s keer leebee JeeHeke leJe%eeveeee DeeefCe meJeke<e DeelceevegYetleeree
DeLe& Dece=leevegYeJeeejs kemee G}ie[t }eielees, les DeeHeCeebme mecepet
}eieles. Demees.
efkeleerner iees[ Deme}e lejer Dece=leevegYeJeeJejer} JeeKeeve ne DeeHe}e
cetU efJe<ee veener. %eevesejebvee mecepeeJetve IesCeemeeer DeeHeCe %eevesejereer
keebme Oej}er Deens. leele emebieesHeee leebes Flej Jee*dceener
[eskeeJeCeeje! keejCe leebee Flej Jee*dceeke=leeRee DeemJeeo IesleIeslee
Skeesnced
ns }eie $eCe Deeefokee}Heemetve - pesJne Skeesnced~ DeeHeCeebme Kejs %eeveosJe DeekeUtve esCeej Deensle.
Demees. Deelee cetU efJe<eeeke[s Hejlet ee; De%eeve}#eCeebee GJe&ejf le
yengmeeced~~ ner DeeefoeJe=ef e Jee}er - peerJeeHeeer pevcece=let }eie}s,
lesJneHeemetvees Deens. ns De%eevepeve Deens. cnCepes Kejs lej $eCener Yeeie Heg{er} Gvces<e e.12 - De%eeve}#eCes (2) eele Heent ee.
veener Je lee Jeeeener veenerle. cnCetve efkeleerner pevcece=let Pee}s lejer les
efHele veener. pevceespevceer peerJeemeesyele esCeejs De%eeve cnCepese
Jeeee$eCe. leeeer peeCeerJe peerJeeme peiele Jee efJeeeeer DevegYetefle ee
Heeves nesle Demeless.
DeelceefmLeleer eeHle nesleee ns $eCe es<e jenle veener. les veenermes
nesles. eee DeLee&ves %eeveosJe cnCeleele keer (De.2-80) :
mJemebJese DeelceleJeeme (Dece=leevegYeJeeee efleere ekejCeer JeCe&ve
kesueeekeejs) Jebove keve, leees eerejCe Gjeeer keJeeUtve Iesleueevese
ceer eejner Jeeeebee $eCeebeer Hes[ ke eke}es; ceePee peerJeYeeJe peieleeleerleer efvecee}erle; ef$eHeger meeb[vt e ceePee Deblejeree oerHe GpeU}e;
ceer o=e- e-oe&ve eebee Deleerle Pee}es; peerJe Je efeJe ee oesvner
YeeJeebletve cege Pee}es; ceePes Deble:mJeHe ce}e iebJeme}s; ceer Hejle ceer
Pee}es; ceer Deelee DeelceevegYeJeele efveceive Pee}es Deens.
nee lees Dece=leevegYeJe! DeeefCe nere leer %eeveosJeebeer DevegYetefle!
nere lej mebHetCe& %eevesejer, Dece=leevegYeJe, eebieosJeHeemeer DeeefCe leebee

efJeefJeOe DeYebiejeveebletve melele Gcele jenles!
ee DevegYetleeres mJeHe DeeHeCeebme DeekeUueeKesjerpe %eeveosJe
DeeHeCeebme Hejseener Heuee[es jenleer}! cnCetve iegJeboveeee
efveefceeeves leebveer Dece=leevegYeJeele ekeefJe}s}er DeelceevegYetleer DeeHeCe

DeJe}esefke}er.eflees mJeHe peeCetve IesCeeee Ske eelve DeeHeCe kes}e.
lemese Deelceees mJeHe, peerJe-peiele- F&ej eebee mebyebOe Je
eesiemeeOevee-2
194
Gvces<e:12:De%eeve}#eCes (2)
Demelees; peeee ceveele efJekeuHeebes peeUs Hemej}s}s Demeles; peees

efee Oeveoew}leerle, esleerJee[erle, Iejeoejele De[ke}s}s Demeles; lees
ceveg<e cnCepes efveJJeU De%eeveeee HegleUee mecepeeJee.
::Gvces<e::12::
::::De%eeve}#eCes (2)::::
8)DeefmLejlee Je ceveees eebeue

eeveblej mLewe & ee %eeveiegCemebHeeeree efJejesOeer De%eeve}#eCe pes
DemLewe&, leees efJeJeseve kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
DeegefelJeeoer }#eCes::::
De%eeve}#eCeeleer} iegesn ee DeeeeeexHeemevee efJejesOeer iegCeeee
Hejece<e& DeeHeCe ceeies Iesle}e neslee (Gvces<e e.10). Deelee %eeveosJe
egefelJee ee efJejesOeer DeegefelJe }#eCe meebieleele, les Heent ee;
7)Deegef elJe
DeegefelJeees JeCe&ve kejleebvee les cnCeleele:

leNneR DeebieW keceX {er}e~ pees ceveW efJekeuHeW Yej}e~
De[Jeerbee DeJeie}}e~ kegneb pewmeeb~~13-677~~
leseeb leeW[eR keebJe[s~ Deebleg vegmeOeeR ne[W~
Deegefeefe lesCeW Hee[W~ meyeeeg pees~~678~~
pewmeW Heese}eieeR metCeW~ GIe[W Peebefke}W ve cnCeW~
lewmeW DeeHeg}W HejeJeW vesCeW~ Jee}eieeR~~679~~
Seeb eecekeg}eeeb eeeR~ pewmee efceUCeeR eDees DeeDees veeneR~
lewmee m$eerefJe<eeerb keeneR~ efJeeejervee~~680~~
%eeveosJe cnCeleele: pees kece&s kejCeeee DeeUme kejlees; peees
ceve meebmeeefjke efJekeuHeebveer Yej}s}s Demeles; lees cnCepes keesjer Peg[Hg eebveer
Deeeo}s}e DeeefCe IeeCe Je ne[kes eebveer Yej}s}e pemee keener
Dee[jeveele}e Dee[e nese. lees Debleyee&e DeHeefJe$e Demelees. keg$es pemes
GIe[eeJej He[}s}s HeoeLe& Je Peeke}s}s HeefJe$e DeVe eeleer} Hejke ve
peeCelee Jees} lesLes leeW[ Iee}les, lemeee ne De%eeveer ceveg<e DeeHe}s Je
Hejkes Demee Oeveeleer} Hejke peeCele veener. keesCelee ceeoereer mebYeesie
kejeJee eeefJe<eeer eevekeg}ele pemes keesCelese veerefleefveece vemeleele;
keesCeleee efJeefOeefve<esOe vemelees; lemese ee ceveg<eeme keesueener m$eereer
mebie kejCeele efokekele Jeele veener.
kecee&eeb Jes}g egkes~ keeb efvelevewefceefeke ebkeW~
leQ peseeb ve ogKes~ peerJeeceepeeR~~681~~
HeeHeer pees efvemeieg~ HegCeeefJeKeeR Deefle efve}eieg~
peseeeeb ceveeR Jesieg~ efJekeuHeeeeb~~682~~
lees peeCe efveKe}eb~ De%eeveeee Hegle}e~
pees yeebOeewefve Demes [es}eb~ efJeeesleW~~683~~
keceeeer jJetve efo}s}er JesU les les kece& ve kejleee U}er efkebJee
efvele Jee vewefceefeke kecex kejCeees jeefn}s, lejer pee}e keenere og:Ke
Jeele veener; HeeHeeefJe<eeer pees efve}&ppe Demelees Je HegCeeefJe<eeer yesiegceeve
DeeefCe mJeeLex De}gcee}W~ pees Oewee&Heemetefve e}s~

pewmeW le=Ceyeerpe {}s~ cegbefieesesefve~~13-684~~
HeeJees metoef}ee meJeW~ pewmeW efLe}j kee}Jes~
lewmee Yeeeesefve veebJeW~ iepeyepes pees~~685~~
Jeeetesefve meeJeeeW~ Oet efoieblee peeeW~
og:KeJeelee& neses~ lewmeW peseeb~~686~~
ceveesjLeebefeeeb Oejmee~ JeenCeW peseeefeeeb ceevemeeb~
HetjeR He[ef}eeb pewmee~ ogefOeeeb HeeneR~~687~~
DeeefCe ns Depe&vg ee! peeeceeCes ieJeleees yeer cegib eeree Oekekeeevesmege
n}les, leeeceeCes Lees[eeee mJeeLee&vesmege pees kes}suee efveeeeHeemetve
{Ulees; [yekeeele HeeT} He[}s, lej les pemes leeleer} efeKe} Je
HeeCeer kee}Jetve peeles, lemes Yeeees veebJe Ssketvee peeee efeeele
kee}Jeekee}Je nesles; Jeeetee Peeskeeeves Oetj pemee Les ef#eeflepeeHeele
Heske}e peelees Deved DeemecebleYej Hemejlees, lemes peees ceve og:KeJeelee&
Sskeleee HetCe& JeeHe}s peeles; Hegjele He[}s}e JeeUkee YeesHeUe peeeceeCes
HeeCeeee }esyejesyej Jees} efleke[s Jeenle peelees, lemes ceveesjLeebee
Hegjeves peees ceve Flemlele: efoeenerve Yekele Demeles; lees ceveg<e
De%eeveer Demelees.
JeeGOeCeeefeeeb Hejer~ pees Deeees keWneRefe ve Oejer~
#es$eeR leerLeeA HegjeR~ LeejeW vesCeW~~688~~
keeb ceeleef}eeb mej[e~ Heg{leer yeg[ Heg{leer eW[e~
efnb[CeJeeje keesj[e~ pewmee peseeb~~689~~
pewmee jeWefJeueeefJeCeW~ jebpeCeg LeejeW vesCeW~
lewmee He[s leQ jeneCeW~ SNnJeeR efnb[W~~689~~
leseeeeb eeeR Gb[~ De%eeve Demes efJeleb[~
pees eebeueW YeeJeb[~ ceke&eesb~~690~~
DeeefCe JeeJeUereceeCes pees keesns er efmLej jenele veener Je keesCeleener
#es$eele, leerLe&mLeeveer Jee DeeesOeeoer cees#eoeeke meHle HegNee eele jent
Fefle veener; ceepe}s}e mej[e pemee Pee[eee yeg[eHeemetve eW[eeHeele
Je Hegve: eW[eeHeemetve yeg[KeeHeele JeLe& KesHee kejle Demelees, leeeceeCes
pees efvejLe&ke Yekebleer kejlees; peefceveerle jesJe}s}e jebpeCee Skee efkeeCeer
pemee veeF&}epeemleJe He[tve jenlees, lemee pees ceveg<e yeUse yemeJe}e
leje Skee peeieer Leebyelees, DeveLee Gieeree meJe&otj efnb[le jenlees;
lee ceeCemeeeeer ceeke[emeejKes eebeue Demeles DeeefCe lees Gb[
De%eeveer Demelees.
eesiemeeOevee-2
195
keener peeCele veener; lee ceveg<eeee efkeeCeer De%eeveeeer HegjHs etj YejYeje
DemLewe&meteke DeesJeebveblej %eeveosJe Demebece Jee DeelceefJeefveeneee Deens, Demes peeCeeJes.
10)efJe<eeemeeer, Yeesieemeeer Jee DeJewjeie
DeYeeJe ee De%eeve}#eCeeee efveoxe kejleele:
DeeefCe HeQ ieeb OevegOe&je~ peseeefeeeb Debleje~
efJe<eeJewjeie ee %eeveiegCeeee efJejesOeer iegCe cnCepes DeJewjeie
veeneR Jees{Jeeje~ mebeceeee~~13-692~~
Jee efJe<eeemeeer . leeye} %eeveosJeebes efJeJeseve Heene:
}Wef[eW Dee}e }eW{e~ ve ceveeR Jee}gJeseeb Jejb[e~
DeeefCe efJe<eeebeer iees[er~ pees peerleg ces}e ve meb[eR~
lewmee efve<esOeeefeeeb leeW[eb~ efyensvee pees~~693~~
mJeieeaneR KeeJeee pees[er~ esLeewefveefe~~13-702~~
JeleeleQ Dee[ cees[er~ Oecee&leQ HeeeW Jees}eb[eR~
pees DeKeb[ Yeesieeb pees~ peseeb Jeemeve keeceefeeseW~
efveeceeeeR Deebme lees[er~ peseeefe efeee~~694~~
cegKe osKeewefve efJejeeeW~ meew} kejer~~703~~
veeneR HeeHeeeeb keebe}e~ vesoer HegCeemeeR efpeJne}e~
efJeKees efeCeewefve peees~ Heefj ve efeCes meeJeOeg veesns~
}epeseeb HeW[Je}e~ KeeCeewefve Iee}eR~~695~~
kegefn}eb neleeR Keees~ kees{er pewmee~~704~~
keg}WmeeR pees Heeefceesje~ Jesoe%esmeeR ogNne~
DeeefCe pee}e efJe<eeebeer KetHe DeeJe[ Demeles; efpeJebleHeCeere keee
ke=leeke=leJeeHeejeb~ efveJee[g vesCeW~~696~~
HeCe cesueeveblejner mJeiee&le GHeYeesie efceUeJesle cnCetve pees cegece FeHetle&
DeeefCe ns Depe&gvee! peeee Deble:kejCee}e mebeceeee OejyebOe kecex kejlees; pees DeKeb[ efJe<eeele jceceeCe neslees; pee}e keece keceees
veener; DeesnesUe}e Hetj Dee}e keer pemee lees JeeUtee yeebOee}e pegceevele Jemevee Deens; pees efJeje Je efve<keece Heg<ee}e HeeefnueeJej Decebie}eee
veener, lemee efJeefOeefve<esOeHej JesoJeeveebvee pees Ieeyejle veener; pees Jeles mHee& Pee}emes ceevelees; efJe<ee peeee GHeYeesieebveer efeCeleer} HeCe pees
DeOe&Je eketve oslees; mJeOece& Dees}eb[tve peelees; efveeceebvee Leeje osle keener kesuee efJe<eeebveer efeCele veener; efJe<eeesHeYeesieebDee[}s Oeeskes pee}e
veener; pee}e HegCeeee efpeJneUe veener Deve HeeHeeee kebeUe veener; pees Deefpeyeele keUle veenerle; cenejesieer pemee me[}suee neleebveer pesJelees,
ceee&oenerve Deve }ppeenerve Deens; pees keg}Oece& keg}eeej ceevele HeCe leeeer lee}e efkeUme Jeele veener, leeer pee}e efJe<eeJeemeveebeer
veener; pees Jesoe%esme yeemeveele iegb[eUtve sJelees; pees eesieeeesie kece& efkeUmee Jeele veener, lees De%eeveere Demelees.
peeCele veener; lees De%eeveer Demelees.
Kejer WkeeW vesoer G[w~ }eleewefve Hees[er veekee[W~
leNneR pesJeeR ve kee{s~ ceeIeewlee Ke~~705~~
Jemeebs pewmee ceeskeeg~ Jeeje pewmee DeHeeg~
lewmee pees efJe<eee}eieeR~ G[er Iee}er pe}efleeW Deeieer~
Heg}e pewmee Heeg~ efvejeveeR~~697~~
JemeveeeeR DeebieeR~ }sCeeR efcejJeer~~705~~
DeebOeUW neefle ceele}W~ [eWiejeR pewmeW Hes}W~
iee{Jee}e iee{Jeer DebiemHee& ke osle veener, Jej }eLeebveer leees
lewmeW efJeKeeR meg}W~ efee peseeeW~~698~~
veekee[ Hees[tve kee{les, lejer les pemes iee{Jeeree ceeie mees[le veener,
HeQ Gye[e keeF He[s~ ceeskeeg keesCnebe veeleg[s~
leeeceeCes efJe<eeesHeYeesieebveer peees ejerj efeCe}s efkebJee ejerjeJej #eles
eeceejeReW Dee[W~ vees}eb[er keesCn~~699~~
He[}er, Debie ogOe&j jesieebveer eeme}s ies}s, lejermege peUlee Deeieerle
pewmeW me$eeR DeVe pee}W~ keeR meeceevee yeerke Dee}W~
G[er IesCeemeejKee efJe<eeebee }eie ve mees[Ceeee cetKe&HeCee pees kejlees
JeemeefCeeseW GYe}W~ keesCn ve efjies~~700~~
Je lee JeeOeeRee KegCee pees }sCeebmeejKee efcejJelees, leeeer DeeCeKeer
lewmeW peseeeW Deble:kejCe~ eseeeeb eeeR mebHetCe&~
efkeleerlejer De%eeve}#eCes meebielee esleer}.
De%eeveeeer peeCe~ $eef Deens~~701~~
Hegewefve He[s lebJe~ ce=ie Jee{Jeer nebJe~
mees[}s}e HeesU pemee ceeskee Demelees; Jeeje pemee yesHeece Jeenlees;
Heefj ve cnCes leQ ceeJe~ jesefnCeereeR~~13-707~~
DejCeeleer} HeeCeeee eJeen pemee Jee Hegs} efleke[s OeeJelees; efkebJee
lewmee pevceewefve ce=leg Jejer~ efJe<ee $eeefmeleeb yengleeR HejeR~
DeebOeUe neer pej ceepe}e lej pemee yesYeeve Deve efoeenerve nesTve
leNneR $eemeg vesIes Oejer~ DeefOekeg esce~~708~~
Jees} lees eUe ceepeJelees; [eWiejeJej Hes}s}e JeCeJee pemee keesCeerke[sner
Heefnef}eW yee}oeW~ DeeF& yee nWefe efHemeW~
Hemejlees; leeeceeCes pee ceveg<eees efee Jeemevee Je GHeYeesieele mJewj
lew mejs ceie m$eerceebmeW~ Yeg}ewefve ekeW~~709~~
mebeej kejles; DeVeme$eele pemee keesCee}ener eJese Demelees; meeceeve
ceie m$eer Yeesefieleeb OeeJeeW~ Je=eHe }eies esJeeW~
ceeCetme efceUe}s}e Lees[ener DeefOekeej pemee Jees} lemee ieepeJele meglees;
lesJneb leesefe esceYeeJees~ yee}keeefme DeeCeer~~711~~
Jeseses oej pemes meJeevee Keg}s Demeles; leeeceeCes peees Deble:kejCe
ce=iepeUeee ceeies leneve}s}s njerCe }eieles, les pemes Gj Heg}e
meJe& ekeejee efJe<eeebvee cegeej sJeles, eebie}s-JeeF&, ke=le-Deke=le lejer ns ce=iepeU Deens Demes ceeveee}e leeej vemeles, lemee pevceeHeemetve
9) DeelceefJeefveeneee DeYeeJe
eesiemeeOevee-2
196
lees DebleeHeele pee}e efJe<eeebveer efkeleerner U}s lejer leebeeefJe<eeer Jewjeie

yeeUieCes lej otje jeefn}s, G} lee efJe<eeebJej DeefOekee esce sJetve
pees Demelees; yeeUHeCeer DeeF& Jeef[}ebefJe<eeer }esYe Je ceeesves pees Jes[e
Pee}s}e Demelees Deve leCeHeCeer m$eeree osne}e Yeg}vt e efleeee nesTve
pees jenlees; m$eermebiemegKe Yeesieleebvee cnleejHeCe Dee}s keer leese }esYe Je
esceYeeJe ceie ceg}eyeeUebeeefJe<eeer pees Oeve jenlees, lees Kejee
De%eeveer Demelees.
DeebOe}W Jee}W pewmeW~ lewmee yee}W HeefjJemes~
Heefj peer cejslees ve $eemeW~ efJe<eeebmeeR pees~~712~~
peeCe leseeeeb eF~ De%eeveemeeR Hee veeneR~
Deeleeb DeeefCekeW keeF~ efeW meebiees~~713~~
DeebOeee yeeF&}e cet} Pee}s lej leees meJe& kejCes pejer efleee
DeeJeekeeeyeensjes Deme}s lejerner ceeesves Jes[er nesTve cejsmleesJej leer peeer
leeeer keeUpeer kejles Deve leeeemeeer peee Kemlee Keeles, lemeee
pees kekeejke efJe<eeebvee DeeefCe ceg}syeeUs, m$eer eebvee Deefpeyeele ve
$eemelee leebee Deefle }esYe Oejlees; lee ceeCemeeeeer De%eeveeee keOeere
legJe[e vemelees. De%eeveeeer DeeCeKeerner keener }#eCes leg}e meebielees,
leer Sske.
11) Denbkeej
efvejnbkeej Je=eeree efJe De%eeve}#eCes meebieleebvee Denbkeejer

Je=eeres JeCe&ve Heene:
leNneR osn nWefe Deelcee~ Ssmeseeb pees ceveesOecee&~
Je}Ieesefveeeb kecee&~ DeejbYeg kejer~~13-713~~
DeeefCe GCesb keeb Hegjs~ peQ peQ keeF Deeejs~
leseeesefve DeeefJe<keejW~ kegbLees }eies~~714~~
[esF&es sefJe}W YeespeW~ osJe}efJemeW pesJeeR Hegbpes~
lewmee efJeeeJeemee ceepeW~ GleeCee ee}W~~715~~
cnCes ceerefe Skeg DeeLeer~ ceePeebefe IejeR mebHeeer~
ceePeer Deeejleer jerleer~ keesCneb Deens~~716~~
veeneR ceePesefve Hee[W Jee[g~ ceer meJe&%eg Skegefe {g~
Ssmee ieJe&legerieb[g~ IesTefve ekeW~~717~~
pees osne}ee Deelcee mecepetve kecex kejlees; neletve Ie[}suee
eseeceesee ieeseRee DeefYeceeveeves pees ieJee&ves Hegielees; osJe<eea pemee
[eskeeeJej sJe}suee osJeeee osJneNeeves ceepetve peeTve Iegcet }eielees,
lemee pees efJeee Je leeCe eebee ceepeeves cemle nesTve eleer Heg{s
kee{tve ee}lees; pees mJele:}ee meJeeHes#ee es mecepelees; pee}e kesJeU
DeeHeuee Skeeeeee Iejer peCet mebHeeer Deens DeeefCe Flej meieUs
peCet efYekeejere Deensle, Demee ieJe& Jeelees; pees mJele:es DeeejCee
meJe&es Deens, Demes mecepelees; pees DeeHeuee lees[eree peieele ogmeje
keesCeere veener Demes mecepelees; pees mJele:e mJele:}e meJe&%e Je }eskeceeve
Demeueees mecepelees; Demee lees ceveg<e Deeeekeejs ieJee&}ener mebleg<

kejer}, Flekeee Denbkeejer ceveesJe=eeree Demelees.
JeeefOe }eieef}eeb ceeCemee~ vees Yeesie oeTb pewmee~
veerkeW ve meens pees lewmee~ Heg{er}ebeW~~13-718~~
HeQ iegCeg lesleg}e KeeeW~ mvesn peeef}leg peees~
pesLe sefJepes lesLe neses~ cemeerSsmeW~~719~~
peerJeveW efmebefHele}e efle[Heer[eR~ efJeefpe}eb eeCe meeb[eR~
}eie}e leNneR kee[er~ GjeW ves oebr~~720~~
Dee}gcee}t ekeee kejer~ lesleg}sefveefe Gyeeje Oejer~
lewefmeeeb oerHeeee Hejer~ megefJeeg pees~~721~~
JeeefOeemle ceeCemee}e efJe<ee GHeYeesielee lejer esle veenerle Jee
Jepe& lejer kejeJes }eieleele. lee}e GHeYeesie Jemlet pej oeKeJe}er lej
leeeer peeer le[He[ nesles, lemes pee}e ogmeNeees eebie}s Deefpeyeele
HeenJele veener. }neve efoJe}er peeer Jeele KeeTve ekeles, letHe peeUtve
ekeles; pesLes sJeeJeer lesLes keepeUer kejles, Lees[ms es HeeCeees LeWye peesleerJej
G[e}s lej le[le[ Demee DeeJeepe kejles, JeeNeeee PegUkesmejeer
cee}Jetve peeles, pescelesce efceCeefceCelee ekeee osles Je lees osleebveemege
peUHeUle Demeles; DeeefCe egketve pej efleee peesleereer PeU Deepetyeepet}e
}eie}er lej meJe&mJeeeer peeUtve jeKejebieesUer kejles DeeefCe lesJne ieJeleeeer
SKeeoer kee[ermege mees[le veener; Deee lee }neve oerHeemeejKeer
DeuHeekeeeke DeeefCe meJe&veeeke Deeer leeeer yegefceee Deve
efJeee Demeles.
DeesKeoeesefve veebJeW Dece=leW~ veJepJe pewmee DebyegLes~
keeb efJeKeefe nesTefve HejleW~ meHee otOe~~13-722~~
lewmee megCeeR celme~ JeglHeefe Denbkee~
leHees %eeveW DeHee~ leee e{s~~723~~
pees Lees[eeeener %eeveeves ye[ye[t }eielees; peeee menJeemeeves
Flejebee Heojele %eeve pescelescee HeCe $eeme cee$e YejHetj He[lees; otOe
Dece=leemeejKes pejer Deme}s lejer veJepJej Pee}suee ceeCemee}e les pemes
kegHeLeees Je efJe<eemeejKes ceejke Demeles; lemese meHee&}e pej otOe Heepe}s
lej pemes leees efJe<eele Heeblej nesTve les ceejke jles, Demese pee
ceveg<eees megCener ogie&gCeele pecee nesleele, lees De%eeveere nese.
Debleg jeefCeJeW yewmeefJe}e~ DeejW OeejCeg efieef}}eb~
lewmee ieJeX Hegie}e~ osKemeeR pees~~724~~
pees }eCeW Ssmee ve }JeW~ HeeLe pesJeeR ve JeW~
iegefCeeemeeR veeieJeW~ Hees[meW pewmee~~725~~
efkebyengvee leseeHeemeeR~ De%eeve Deens Jee{ermeeR~
ns efvekejW ieeb legpeHeemeeR~ yees}leg DemeeW~~726~~
lee}e pej eem$e%eeve Deme}s, lej leeves Denbkeej Jee{lees.
leHe Je %eeve pej leeeepeJeU Deme}erle lej leebveer lee}e DeHeej ieJe&
e{lees. jepeHeoeJej yeme}s}e nerve Je=eeree ceveg<e efkebJee }eke[eee
eesiemeeOevee-2
197
Keebye efieU}s}e Depeiej pemes JeLe&e Hegieleele, lemee pees ieJee&ves Hegie}s}e
Demelees; pees oie[emeejKee keerCe keeUpeeee Demelees; Hegjmes eeJe}s
Demelee leees efJe<e GlejJeCes pemes ceebe$f ekeeeener DeeJeekeeeyeensjes Demeles;
lemese Deee ceveg<ee}e leeeeJej DeeCeCes eneCeemegjlee %eeleebveener
Deekeeeee Deles. ns Oeveeee! Deee ceveg<eees De%eeve Jee{er}e }eie}s}s
Demeles, ns ceer leg}e efve#etve meebielees. ee eceeCes lee Denbkeejer ceveg<eees
De%eeve %eeveosJeebveer ekeefJe}s Deens.
12) pevce-ce=leg-peje-JeeefOe-og:Ke eeleer} oes<e ve efomeCes
(ceveg<epevceees meeLe&ke kejCeeeer yeger vemeCes)
%eeve}#eCes Heenleebvee eeHetJeeae DeeHeCe ee efJe<eeeJejer} megceejs SWeer

DeesJeebee Hejece<e& Iesle}e neslee. De%eeve}#eCeebee efveefceeeves Hejle ne
efJe<ee les efJemleejHetJe&ke neleeUleele.
mebmeejeJe=eer
eLecele: pee}e pevce IesCeeyeeyele JeeF& Jeele veener leees JeCe&ve

kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
DeeefCeke HeeneR Oevebpeee~ pees ie=nosnmeeceefeeeb~
ve osKes kee}eeseeb~ pevceeleQ ieeb~~13-727~~
ke=leIvee GHesieg kes}e~ keeb eesje JesJne efoOe}e~
efvemegieg mleefJe}e~ efJemejs pewmee~~728~~
Jees{eef}leeb }eefJe}W~ leQ lewmeWefe keeve Hetme Jees}W~
keeR Heg{leW Jees{e}g Dee}W~ metCeW pewmeW~~729~~
yes[gke meeHeeeeb leeW[er~ peelemes meyeg[yeg[eR~
lees ceef#ekeebefeeeb kees[eR~ mcejsvee keeF~~730~~
lewmeeR veJener ejW eJeleer~ DeebieeR osneeeR }gleer efpeleeR~
pesCeW pee}eR leQ efeeeR~ mcejsvee peseeb~~731~~
DeeefCe ns Depe&gvee! pees ie=nosneoer mebHeeeree veeoeves mebkecee
HetJe&pevceceeef}kee efJemejlees; ke=leIve ceveg<e pemes GHekeej mcejle veener
efkebJee }yee[ ceveg<e pemes ogmeNeeke[tve Iesle}s}s $eCe meesefemkejHeCes
efJemejlees; Gece Heg<e pemee lee}e kes}suee efJevebleeree DeJnsj kejlees;
}eie keg$eees keeve Je esHet keeHetve pejer lee}e neke}tve }eJe}s,
lejer les meJe& efJemeve les Hejle }eieHeCee kejle pemes peJeU esles;
DeeHeCe meeHeeee leeW[ele efieU}s peele Deenesle, ns efJemeve yes[tke
pemee Deepetyeepet}e IeeWieeJeCeeNee ceeeebvee KeeCeemeeer peerYe nJesle
He}keejle Demelees; leeeceeCese ee pevceer pes ns ejerj eeHle Pee}s
Deens, leeeer ogo&ee Heentvener, leeeer meJe& ejs ce}cet$eeves Yej}s}er
efometvener Je lJees}e }eieCeejer jesiejeF& Heentvener pee HegvejefHe peveveb
HegvejefHe cejCeb HejbHejsee keejCeeves ns vejkemee ejerj eeHle nesle
Dee}s Deens; les meJe& lees De%eeveer Heg<e efJemejlees.
ceele=keesojkegnjeR~ metefve efJeseeb oejeR~
pejeR veJeceemeJesjer~ Gke[}e pees~~732~~
leQ ieYeeAeeR JesLee~ keeb peQ pee}W GHepeleeb~

leQ keeFefe meJe&Lee~ veeJeeR pees~~733~~
ce}cet$eHebkeeR~ }es}les yee} DebkeeR~
leQ osKeewefve ve LegbkeeR~ $eemeg ves Ies~~734~~
kee}efe vee pevce ies}W~ HeenWefe Heg{gefle Dee}W~
ns SsmeW keeF Jee}W~ veeneR peseeb~~735~~
pevce IesleueecegUse ejerj Je ner mebkeHejbHeje DeeHeueeceeies
}eie}er Deens, ner iees leeee cevee}e Deefpeyeele me}le veener. ceelesee
GojHeer DebOekeejcee iegnsle veT ceefnves efHeetve ce}cet$eele Gke[}e
ies}e, lesJne Pee}s}er JeLee pees pevce Iesleee efJemeve peelees; DeeF&ee
ceeb[erJej ce}cet$eele }esUCeejs yee}ke Heentve pee}e efemeejer esle
veener Je peeee cevee}evekees les yee}HeCe Deve vekees lees ne pevce
mejueeJej esCeeje eflelekeee keeo ogmeje pevce! Demee efJeeejmege
mHee& l e veener; lees pevceHejbHejsefJe<eeer efJemcejCe Pee}s}e peerJe
De%eeveeeee Demelees.
ce=legYee
eeveblej ce=legYeeeefJe<eeer yesHeJee& DemeCeeNee ceveg<eees JeCe&ve
%eeveosJe kejleele:
DeeefCe HeQ leseebefe Hejer~peerefJeleeeeR Hejejer~
osKeewefve pees ve kejer~ ce=legefeblee~~13-736~~
efpeCeseeesefve efJeeemeW~ ce=leg Ske esLeW Demes~
ns peseeesefve ceevemeW~ ceeefvepesvee~~737~~
DeuHeesokeeRee ceemee~ ns veeW Ssefmeeeb Deeee~
ve Jeesefe keeb pewmee~ DeieeOe [esneb~~738~~
DeeefCe leeeeceeCes pees ceveg<e ejerjmegKeele ceieg} nesTve
Deeeg<e GHeYeesieCeele obie jenlees DeeefCe DeU ce=letee Je leeveblej
Hegve: eeHle nesCeeNee pevceeee efkebefelener efJeeej kejle veener; ceveg<eosn
veej Deens Je pees pevcee}e Dee}e Deens, lees keOeer vee keOeerlejer cejCeeje,
ns DeeHeCe peCet keener Deceje Deenesle Deee efJeeemeeves pees ceveelener
esT osle veener; esee [yekeeele}er ceemeesUer leele}s HeeCeer keOeere
DeeCeej veener ee Yeceele jentve peeeceeCes Kees} [esnele peeCeeee
efJeeejner kejle veener; DeeefCe
keeb ieesjerefeeeb Yeg}erb~ ce=ie JeeOee efoer ve Iee}eR~
ie}g ve Heenleeb efieef}}eR~ceerveW Gb[er~~739~~
oerHeeefeeeb Peieceiee~ pee}er} ns Helebiee~
vesCeJeWefe HeQ ieeb~ peseeHejer~~740~~
ieJne efveemegKeW~ Iej pe}le Demes leQ ve osKeW~
vesCeleeb pesJeeR efJeKeW~ jebefOe}W DeVe~~741~~
lewmee peerefJeleeesefve efce<eW~ ne ce=legefe Dee}e Demes~
ns vesCesefe jepemeW~ megKeW pees ieeb~~742~~
eesiemeeOevee-2
198
njerCe pemes HeejOeeee eerU}

s e Yeg}vt e peeTve leeee Heeves
Dee}s}e DeeHe}e keeU DeesUKet ekele veener; efkebJee ieUeke[s }#e ve
oslee ceemee pemes Deeefce<e efieUlees; oerHekeebee Peieceeieeeke[s Deekeef<e&}}
s e
Helebie pemee lees DeeHeuee}e peeUtve ekeer} Fke[s Oeeve osle veener;
pemee SKeeoe DeeUeer ceeCetme Iej peUle Deme}s lejer efveemegKeeme
DeebeJeeJes }eiet vees cnCetve efleke[s }#e osle veener; DeLeJee DeVeele efJe<e
Ieele}s}s Deens, ns ceenerle veme}s}e ceveg<e pemes les Deeveboeves Keelees;
leeeeceeCes jepeme megKeesHeYeesieebveer Oegob Pee}s}e ceveg<e Deee peieCeeee
Heeves DeeHeCe mee#eele ce=letme cnCepes De%eeveebOekeejeme keJeeUlees
Deenesle, ns }#eele IesT ekele veener.
ejerjeRefe Jee{er~ Denesje$eebeer pees[er~
efJe<eemegKe eew{er~ meebeefe ceeveeR~~13-743~~
Heefj yeeHeg[e SsmeW vesCeW~ peQ JeseseW meJe&mJe osCeW~
leQefe veeieJeCeW~ He SLeW~~744~~
meebJeeesjeeW meepeCeW~ leQefe leQ eeCe IesCeW~
}sHee mveHeve kejCeW~ leQefe cejCe~~745~~
Heeb[gjesieW Deebie meg}W~ leQ leseeefe veebJe Kegb}W~
lewmeW vesCeW Yeg}}W~ Deenejefvee~~746~~
ejerjmeeceLe&, yeU DeeefCe efJe<eemegKeebee DeefJejle Yeesie IesCeeeer
#ecelee ner efejbleve Deensle, Deee efJeeemeeves lees ceveg<e peiele Demelees.
HeCe lee yeeHe[ee}e keUle veener keer Jesee meJe&mJeees oeve kejCeeee
efce<eevese DeeHeuee efieNneF&keebvee peeer }gyee[le Demeles; leeeeceeCes
Deee Ss<eele peieCeeee Heevese leeee ce=let lee}e keJesle Iesle Demelees.
ieeeer cew$eer kejCes ns eJeeee}e pemes eeCeIeeleke jles; efkebJee
efeleej}suee osneke=leeRvee mJe kejeJes cnCetve leebvee HeeCeeves Ieele}s}s
mveeve pemes lee efe$eeke=leeRee veee kejCeejs jles; Heeb[gjesieecegUs
ejerjeeer Pee}s}er Jee{e lee ejerje}e peeer Ieeleke Demeles;
leeeeceeCes ejerjmeeceLe& Je efJe<eeesHeYeesie eebeecegUs DeeHe}e Ieele nesle
Deens, ns leebeele obie Pee}s}e lees cetKe& ceveg<e peeCetve Iesle veener.
mevcegKe et}e~ OeebJeleseeb HeeeW eHe}eb~
eefleHeoeR es peJe}eb~ ce=leg pesJeeR~~13-747~~
lesJeeR osneb pebJe pebJe Jee{g~ pebJepebJe efoJemeeeeb HeJee[g~
pebJe pebJe megjJee[g~ Yeesieebee ne~~748~~
lebJe lebJe DeefOekeeefOekeW~ cejCe Deeeg<eeleQ efpebkeW~~
ceer pewmeW GokeW~ Ieebefmepele Demes~~749~~
lewmeW peerefJele peeeW~ leseemleJe kee}g Heens~
ns neleeWneleeReW veesnW~ eTkeeR leseeb~~750~~
efkebyengvee Heeb[Jee~ ne DeebieeRee ce=leg veere veJee~
ve osKes pees ceeJee~ efJe<eeebeeb~~751~~
lees De%eeveoseeRee jeDees~ eeeb yees}eb ceneyeenes~
ve He[s ieeb JeeeJees~ DeeefCekeebeeb~~752~~
b et}eke[s ves}e peeCeeje kewoer YejYej ee}}e lej leeee ce=let

pemee HeeJe}eieefCeke leeeepeJeU }Jekej eslees; leeeeceeCes
ejerjmeeceLee&eer efoJemeeieefCeke nesle peeCeejer Je=er, Skeeceeietve Ske
peeCeejs efoJeme Je Jee{Ceejs Jee DeeefCe efJeHeg} efJe<eeesHeYeesie eebee Heeves
ce=leg ejerje}e eemele ee}}e Deens, ns mHe nesles. ceer HeeCeeee
mebHekee&le Dee}s keer pemes nUtnUt efJejIeUle peeTve ve nesles,
leeeeceeCes Deeeg<eeee peele Deme}suee efoJemeeieefCeke eesjHeeJe}ebveer
ce=let DeeHeueeke[s Heg{sHeg{s mejkele Demelees ner efveleeeer DevegYeJeele}er
ieesmege pee}e keUle veener; efkebyengvee efJe<eeebee Yeelb eercegUs ejerjeeer
HeeCeele eke}suee ceeremeejKeer jespe nesCeejer Peerpe pees DeekeUtve
IesTve meeJeOe nesle veener; lees De%eeveoseeRee jepeee Demelees. leekejlee
DeeCeKeer }#eCes HeenCeeeer pejere veener, Demes eerke=<Ce ceneyeent
Depe&gvee}e meebieleele.
JeeOe&keeeeer peeCeerJe
eeveblej peje cnCepes JeeOe&keeoes<e Hegve: Skeoe veeneUleebvee
eer%eeveosJe cnCeleele:
HeQ peerefJeleeesefve megKeW~ pewmee keeb ce=leg ve osKesb~
lewmeeefe leeCelees<eW~ peje ve ieCeer~~13-753~~
ke[e[eR }es}e iee[e~ efeKejewefve meg}e OeeW[e~
lewmee ve osKeW pees Heg[eb~ Je=eHe Deens~~754~~
lees pemee megKeesHeYeesieele jbietve peeTve ce=leteer HeJee& kejle veener,
lemeee leeCeeee Gceeaves Oegbo nesTve JeeOe&keeeeener efJeeej kejle
veener. [eWiejeee ke[eeJeve }es}s}e iee[e pemee Yeive neslees,
efkebJee HeJe&leefeKejeJeve meg}s}e OeeW[e pemee ojerlee keesmeUlees;
leeeeceeCes leeCeeee peesceeveblej cneleejHeCeeres ogye&}lJe esCeeje
Deens, ns lees peeCele vemelees.
keeb Dee[Jeesn}eb HeeCeer Dee}W~ cnwmeeeeW Pegbpe ceele}W~
lewmeW leeCeeeW e{}W~ Yegjjs peseeb~~13-755~~
Heger }eieW efJeIejes~ keebefle Heens efvemejes~
ceeLeeb DeeojeR efejes-~ YeeieeR kebHeg~~756~~
oe{er meeT} Oejer~ ceeve ne}ewefve Jeejer~
leNneR pees kejer~ efeeseeb Hewmeg~~757~~
Heg{er} GjeR Deeo}W~ lebJe ve osKeW pesJeeR DeebOe}W~
keeb [esueeJejer} efveie}W~ Dee}eer lees<eW~~758~~
lewmeW leeCeHeCe DeepeeReW~ Yeesefieleeb Je=eHe HeesneWeW~
ve osKeW leesefe meeeW~ De%eeveg ieeb~~759~~
SjJeer keesj[ee JeenCeeNee veeueebvee legHeeveer HeeJemeecegUs Dee}s}e
}eW{e pemee iepe&le Demelees efkebJee jevejs[eebee Pegbpeerle pemee Gvceeo
Demelees; leeeceeCes lee}e Deepees leeCe GHeYeesieleebvee Heg{s esCeejs
JeeOe&kee - peeJesUer DebieeJejer} ejyeer Je Heger veenereer nesles, ejerjkeebleer
ce}erve efomeles, oe{er [eskeeees kesme Heeb{js nesleele, ceeve veVee ke
eesiemeeOevee-2
199
b}eieles, cemlekee}e kebHe megt }eielees, DeeefCe lejerner efee Jemlet Je

ceg}eceeCemeebee }esYe keceer ve neslee Jee{lee peelees - les JeeOe&kee, GjeJej
DeeoUt HeenCeejer Jemlet peeer DeebOeeeme efomele veener efkebJee PeesHeeUtme
peeer [eseebJejeer efeHee[s efomele veenerle, leeeceeCes efomele veener. lees
ceveg<e KejesKejeres De%eevee nese.
osKeW De#eceW kegypeW~ keeR efJeeJetb }eies HegbpeW~
Heefj ve cnCes HeenW ceePeW~ nWefe YeJes~~13-760~~
DeeefCe DeebieeR Je=leseer~ meb%ee es cejCeeeer~
Heefj peseeb leeCeeeer~ Yeg}er ve efHes~~761~~
lees De%eeveeeW Iej~ nW meebeefe Ies Gej~
lesJeeRefe Heefjesmeer Leesj~ efes DeeefCekeW~~762~~
Heebieee DeeefCe kegye[ee oerve ceeCemeebeer oee HeeefnueeJej
DeeHeCener Demes nesT ekelees, ns Oeeveele ve Ieslee leeCeceoeves yesnes<e
nesTve pees leebvee Jes[eJetve oeKeJelees Je Je=lJeeeer ce=legoe&ke efes
DebieeJej efomet }eie}er lejer peeeeJejer} leeCeeeer Yet} keener kesuee
Glejle veener, lees ceveg<e De%eeveees mee#eele JemeeflemLeeve Demelees.
De%eeveeeer DeeCeKeerner keener }#eCes Oeeveele Ies.
JeeOeer Je og:KeHejbHeje
JeeOe&keeoes<e Deoe&veeveblej JeeOeer Je og:Ke eebes oes<e-
Deoe&veeyeeyeleee DeesJee Heene:

leNneR JeeIeeefeeW Dee[JeW~ eefve SkeJes} Dee}eb owJeW~
lesCeW efJeeemeW Heg[eb OeebJeW~ Jemeesb pewmee~~13-763~~
keeb meHe&IejebDeebleg~ DeJeeW sJee DeeefCe}e mJemLeg~
eslegef}eemeeeR efveefeleg~ veeefmlekeg neses~~764~~
lewmesefve DeJeeW nW~ SkeoesveeR Jes}eb }ens~
SLe jesie Ske Deens~ ns ceeveervee pees~~765~~
Jewefjeeb veero Dee}er~ Deeleeb bW ceePeeR mej}eR~
nW ceeveeR lees meefHe}eR~ cegke}e pesJeeR~~766~~
lewmeer Deenejefveseer Gpejer~ jesie efveJeebleg peeWJejer~
lebJe pees ve kejer~ JeeOeerefeblee~~767~~
lemese JeeIeeee jeveeletve Skeoe eve megjef#ele jeefn}s}e HeesU
lee jeveele JeeIe veenere ee iewjmecepegleerves pemee lesLes ejle efnb[lees;
efkebJee meeHeeee efyeUele Deme}s}s Oeve DeJeefele kee{tve Ieee}e efceUe}s}e
ceveg<e pemee lesLes meHee&es JeemleJe Demeles ns ceeveee}e cegUere leeej
vemelees; leeeeceeCes keener keeU Gece Deejesie }eYe}s, jesieebee GHeJe
Pee}e veener ns Heentve pees ceveg<e DeeHe}e osn Heg{sceeies jesieemle nesT
ekes}, ns }#eele Iesle veener; Jewjer PeesHe}s}e Deens cnCetve DeeHe}s Yee
mej}s Demes ceevetve efve<keeUpeer jenCeeje ceveg<e pemee ceg}eyeeUebmen
JewNeeneletve veee HeeJelees, lemee jesie emegHleeJemLesle Demeleebvee DeeefCe
Deenejefvee efveele sJelee esle Demeleebvee JeeOeerJej eesie lees GHeeej
keve ve IesleueecegUs jesiee}e yeUer He[lees.
DeeefCe m$eerHeg$eeefoces}W~ mebHeeer pebJe pebJe He}W~

lesCeW jpeW [es}W~ peeleer peseeeW~~768~~
meJe}Wefe efJeeesieg He[w}~ efJe}wefve efJeHeeer esF&}~
ns og:Ke Heg{er}~ osKesvee pees~~769~~
lees De%eeve ieeb Heeb[Jee~........~~770~~
DeeefCe m$eerHeg$eeoeReemen mebHeeeree DeeOeejs megKesvewJe peerJeveeceCee
kejerle Demeleebvee pemepeeer mebHeeer efceUle peeles, lemelemee keveke Je
keeblee ee jpeesoes<eHeer Oegjeves [esUs efcetve Iesle}s}e pees ceveg<e kesJnener
ner megKes ve HeeJetve DeeHeCe ogKeeee ielexle }es}s peeT ekelees, ns
keUtve IesCeeme DemeceLe& Demelees, lees, ns Heeb[Jee! De%eevee Demelees.
13) Deemeeer (osn, ie=n, m$eermebyebOeereer)
eeeceeCes pevce-ce=leg-peje-JeeefOe-og:Keoes<e-Deoe&ve cnCepes
ns meJe& ve peeCeCeeee De%eeve}#eCeeee efJemle=le efJeeej kesueeJej
%eevejepe Heg{er} De%eeve}#eCeeee eflelekeee efJeeej kejleele. Deemeeer
ee }#eCeeee efJeeej les osnemeeer, iesnemeeer Je oejemeeer Deee
leerve ekeejs kejleele:
osnemeeer (Jee Fbefe}es}gHelee )
lees De%eeve ieeb Heeb[Jee~ DeeefCe leesner leesefe peeCeeJee~
pees Fbefes DeJnebmeJee~ eejeR SLe~~13-770~~
d
Jeemesesefve GJeeeW~ mebHeeeresefve meeJeeeW~
mesJeemesJe peeveW~ mejkeefleg~~771~~
ve kejeJeW leQ kejer~ DemebYeeJe ceveeR Oejer~
efeblet veeW leQ efJeeejer~ peseeeer celeer~~772~~
efjIes pesLe ve efjIeeJeW~ ceeies peQ ve IeseeJeW~
mHeeX pesLe ve }eieeJeW~ Deebie ceve~~773~~
DeeefCe Depe&gvee! pees Fbefeebvee cevemeese efJe<ee HegjJelees, leesmege
mee#eele De%eevee Demelees. pees leeCeeee Yejeves ceocemle nesTve Je
mebHeeeree yeUeJej efJe<eeesHeYeesie Ieslees DeeefCe leeeele eesie-Deeesie
Demes keener peeCele veener; pes ke vees les kejlees; peebeer Fe Oe
vees lee ieeseReer Deebme yeeUielees; peebee efJeeejner ceveele DeeCet vees
Deee leepe ke=leebes efebleve kejlees; pesLes peeT vees lesLes peelees; pes
IesT vees les ceeielees; pee}e ceveeves Jee Debieeves mHee&mege ke vees,
lee efkeeCeer Ieme kejlees; DeeefCe
ve JeeeJeW lesLe peees~ ve HeeneJeW leQ pees HeenW~
ve KeeJeW leQ Keees~ lesJeeRefe lees<es~~774~~
ve OejeJee lees mebieg~ ve }ieeJeW lesLe }eieg~
veeejeJee lees ceeie&g~ Deeejs pees~~775~~
veeekeeJeW leQ DeeekeW~ ve yees}eJeW leQ Yegbkes~
Heefj oes<e nesF&} ns ve osKeW~ eJee&leeb~~776~~
pesLes efjIet vees lesLes efjIelees; pes Heent vees les Heenlees; pes KeeT
vees les Keelees DeeefCe Deee DeeejCeeves meblees<e HeeJelees; peeeer meesyele
eesiemeeOevee-2
200
Oe vees leeeeyejesyej jenlees; pesLes ceve }eJet vees, lesLes ceve }eJelees;
pee ceeiee&ves peeT vees, leee ceeiee&ves peelees; pes Ssket vees, lese Sskelees;
pes yees}t vees, lese ye[ye[lees; DeeefCe ns meJe& kesueeves DeeHeuee DebieeR
oes<e efekeleele, eeee keenere efJeeej leeee ceveele esle veener.
Debieeb ceveeefme peQ efe eeJes~ esleg}es vf e ke=leeke=le veeJeW~
pees kejCeseeesefve veebJeW~ Ye}leQefe kejer~~777~~
Heefj HeeHe cepe nesF&}~ keeb vejkeeelevee esF&}~
ns keeFefe Heg{er} osKesvee pees~~778~~
leseeesefve Deebie}ieW~De%eeve peieeR oegieW~
peQ me%eeveener mebieW~ PeeWyees mekes~~779~~
Heefj Demees nW DeeF&ke~ De%eeveefe DeeefCeke~
keeb legpe meceke~ peeCeJeW peQ~~780~~
osnWefes Je ceve eebvee pes pes DeeJe[s} les les ke=leeke=leeee
efJeefOeefve<esOe ve yeeUielee pees yesiegceeveHeCes kejlees DeeefCe Deee ke=leebveer
DeeHeuee}e HeeHe }eies}, vejkeeelevee YeesieeJee }eieleer}, eeye}
pee}e Lees[erner ebkee esle veener, lee ceveg<eeee Deeeeeves peieele
De%eeveeeer Jee{ nesle Demeles Je les De%eeve ve kejCes %eeveer Heg<eebveemege
pe[ Demeles. Demees. leg}e DeeCeKeer keener }#eCes meebielees, peecegUs lee
De%eeveeme let veer DeesUKet ekeeer}.
ie=nemeeer
leNneR peseeeer eerleer Hegjer~ iegble}er osKeefme IejeR~

veJeiebOekesmejeR~ Yecejer pewmeeR~~13-781~~
meekejWefeeeb jemeeR~ yewme}er vegs ceeeer~
lewmesefve m$eerefee DeeJeseeR~ peseeeW ceve~~782~~
s}eb yes[tke kegb[eR~ ceeke iegble}e eWyeg[eR~
{esj meyeg[yeg[eR~ le}e HebkeeR~~783~~
DeeefCe veJeesvceeref}le kece}eee kesmejeee iebOeeke<e&Ceeves Yecejer
peeer }gyOe nesles, leeer peeeer IejeoejeJej eerleer Demeles; meeKejsee
jeeer}e ceeeer peeer efeketve yemeles, leeeceeCes peees ceve Je efeeJe=eer
m$eeree Deemeeerves Yeve peeTve efJe<eeesHeYeesieebvee efeketve yemeleele;
yes[tke pemee ketHe mees[tve peeT ekele veener; efe} pemes ebsye[ele
De[ketve yemeles; efkebJee efeKe} o}o}erle Heme}s}s {esj pemepemes
yeensj He[Ceeeer le[He[ ke }eieles, lemelemes leele DeeCeKeerDeeCeKeer
lele peeles; leeeceeCes leeeer ceve, efee Je osn ner meieUeree meieUer
Iejeee Deemeeerle De[ke}s}er Demeleele. DeeefCe
lewmeW IejeRntefve efveIeCeW~ veeneR peerefJeleW cejCeW~
peseeb meeHe nesTefve DemeCeW~ YeeeR efpeeW~~784~~
efeeeseceeeeb kebeR~ eceoe Ies Deeber~
leweeR peerJeWmeer keeWHeer~ Oeefve ekes~~785~~
ceOegjmeesseW~ ceOegkejer pees pewmeW~
ie=nmebieesHeve lewmeW~ kejer pees ieeb~~786~~
cneleejHeCe pee}W~ ceeefCeke Ske efJeHeeF&}W~

leseeeW keeb pesleg}W~ ceeleeefHelejeb~~787~~
lesleg}sefve Hee[W HeeLee&~
IejeR peseeb esceDeemLee~.....~~788~~
efkebyengvee pees efpeJebleHeCeere keee HeCe cesueeJejner iesnemeeerves
lee Iejele meHe& nesTve JeeJejlees; efeekejeee ieee}e leCeer peeer
Ie efceer ceejles, lemeee peeves DeeHe}e peerJeeeCe KeesHeele ieglb eJe}s}e
Demelees; ceOeeee }esYeeves ceOeceeeer pemes DeefJejle Heefjece kejles,
leeeceeCes pees Iejeoejeeer osKeYee} Jees} lesJe{s ke IesTve kejlees;
DeeefCe GleejJeeele Pee}suee Skeg}lee Ske Heg$eeJej ceeleeefHeleebes pesJe{s
esce Demeles, lesJe{se esce pees DeeHeuee ie=neJej kejlees, lees ceveg<e
De%eeveer Demelees.
oejemeeer, keebleemeeer Jee m$eer}es}gHe
ceneHeg<eebeW efee~ peeef}eeb Jemlegiele~
ekes JesJnejpeele~ peseeHejer~~13-789~~
lewmee m$eerosnW pees peerJeW~ He[ewefveeeb meJe&YeeJesb~
keesCe ceer keee kejeJeW ~ keeF vesCeW~~790~~
neefve }epe ve osKeW~ HejeHeJeeog veeekeW~
peseeeer FbefeW SkecegKeW~ efm$eeeb kes}eR~~791~~
DeeefCe ns HeeLee&! lee}e m$eerefeJeee keenere megele veener.
ceneHeg<eebes efee pesJne mJemJeHeer }erve nesles, lesJne leebes meJe& JeJenej
efJejece HeeJetve pemes kesJeU mJeHeevegmebOeevee Gjles; leeeceeCes lees
m$eer}es}gHe m$eerosneeer efpeJeeYeeJeeves efeeJe=eer SkeJetve le}erve neslees
Je DeeHeCe keesCe Je DeeHe}s kele&Je keee eeee lee}e HetCe& efJemej He[lees.
m$eeree GHeYeesie IesCeelee peeves DeeHe}er meJe& Fbefes SkeJe}s}er
Demeleele, lee}e leeeesies eeHle nesCeejs }eskeeHeJeeo, }eske}ppee Je
vegkemeeve eebeer keenere ef#eleer vemeles.
efee DeejeOeer efm$eeWleQ~ efm$eesesefve boW veeeW~
ceeke[ ieeef[eeeW~ pewmeW nese~~792~~
DeeHeCeHeW efeCeJeeR~ Fefce$e ogjeJeer~
ceie keJe[eefe Jee{Jeer~ }esYeer pewmee~~793~~
lewmee oeveHegCeW Keebeer~ iees$ekeggbyee Jebeer~
Heefj ieejer Yejer efm$eeseeR~ GCeeR nes vesoeR~~794~~
leees efee melele efm$eeebeer DeejeOevee kejles; lees efm$eeebee
lee}eJej veeelees; iee[er pemee ceeke[eme KesUJelees, leee efm$eee
lee}e DeeHeuee FeeNeeJej KesUJeleele; }esYeer ceveg<e pemee mJele:
mebHeeermeeer Jees} les ke GHemelees, Fefce$eebeerner HeweebHeg{s lecee
yeeUiele veener Je kesJeU mebHeeer Jee{JeCeeke[se pemes DeeHe}s meJe&
efee Jeselees, leeeeceeCes lees m$eer}bHe Heg<e efm$eeebes }e[kees[
HegjJeCeemeeer Fefce$e Je keggbyeere eebeer Jebevee keve DeeefCe oeveeoer
ieeseRletve yeele keve lees meJe& Hewmee efleeeJej }eJelees.
eesiemeeOevee-2
201
Hetefpeefleb owJeleW peesieeJeeR~ iegleQ yees}W PekeJeeR~

ceeeyeeHeeb oeJeeR~ efve[ejHeCe~~13-795~~
efm$eeseeb leNneR efJeKeeR~ YeesiegmebHeeer DevesieeR~
DeeefCe Jemleg efvekeeR~ peQ peQ osKeW~~796~~
esceeefLe}sefve YeeW~ pewmesefve Yeefpepes keg}owJeleW~
lewmee SkeeeefeeW~ m$eer pees GHeemeeR~~797~~
meebe Deeve eesKe~ leQ m$eeresmesefe efJeesKe~
esjebefJeKeeR peesieeJeCetke~ leQner veeneR~~798~~
owJeleebeer Hetpeemeeceeer pesJe{ee keceer Keee&le Je keekemej keve
Ieslee esF&}, lesJe{er lees Ieslees; iegbvee oef#eCee osleebvee pesJe{e kebpet<eHeCee
kejlee esF}
& lesJe{e lees kejlees. DeeF&Jeef[}ebmeeer Kee& kejleebvee pesJe{e
cnCetve nele DeeKe[lee Ieslee esF&}, lesJe{e lees Ieslees; HeCe m$eer}e nJeer
DemeCeejer Jemlet Deve Yeesiemeeceeer cee$e lees keenerner keve DeeCetve oslees.
Keje Yee esceYeeJeeves DeeHeuee DeeJe[lee keg}owJeleeeer Skeefee nesTve
leeeer HetpeeDee&veeoer kejlees, lemeee lees keece}gyOe Skeeeefeeeves
meJe&YeeJeskeve efm$eeseer GHeemevee kejlees. m$eer}e Geceesece Jem$es,
DeeYet<eCes osTve eflees KeeCeeefHeCeees nJes les }e[ lees keewlegkeeves HegjJelees.
HeCe keggbyeeleer} Flej JeeeRee GojefveJee&nner lees ceesee efekeHeCes
kejlees efkebJee leebeeke[s Deefpeyeele }#e osle veener.
FeQleQ nve keesCn osKes}~ FeWmeeR JesKeemeW peeF&}~
leNneR egieefe yeg[w}~ SsmeW peseeb~~13-799~~
veeeseeb YesCe~ ve ceesef[pew veeieeeer DeeCe~
lewmeeR Hee}eR GCeKetCe~ efm$eeseer pees~~800~~
DeeHeuee m$eerke[s keesCeer Jeeke[s Heeefn}s efkebJee efleee ceveeefJe
keesCeer Jeeie}s, lej lee}e egieeble JneJee lemes og:Ke nesles. veeieosJelesee
veebJeeves Jeeefn}s}er eHeLe pej cees[}er les veeee neslees ee Yeerleerves peeer
leer keesCeer cees[le veener, leeeeceeCes efm$eesee keesHe nesF}
& ee Yeeeves lee
pes pes cnCes}, pes pes Fef}, les les lees ceveg<e kejlees.
efkebyengvee Oevebpeee~ m$eerefe meJe&mJe peseeb~
Deeve efleeWefeeeb peeef}eeb~ -}eieeR esce~~13-801~~
DeeefCekener peQ mecemle~ lesefLebeW mebHeeerpeele~
leQ peerJeentefve DeeHle~ ceeveer pees ieeb~~802~~
lees De%eeveemeeR cet}~ De%eevee lesCeW ye}~
ns Demees kesJe}~ lees leQefe He~~803~~
Heej keee lej ns Oevebpeee! m$eer cnCepese leees meJe&mJe Demeles.
efleeeHeemetve Pee}suee Heg$eHeew$eeoer epesJej pees peerJeeHee[ esce kejlees,
m$eeres DeeJe[les Je efee pes pes keener Demeles, leeye} pee}e kecee}eres
meewne& Demeles, efm$eeses efeeeke<e&ke Demes He-}eJeCe-DeJeeJeeoer
OevemebHeeeres peeme peerJeeHe}erke[s esce Demeles, lees ceveg<e De%eeveJe=#eees
cetU Demetve lee Je=#eees Hees<eCe kejlees.SJe{se keee! lej lees ceveg<e Kejs
lej De%eeveHee Demelees.
14) F Je Deefve eeHleerves ns}eJeCes (megKeog:Keebee DeeIeeleeves

iepeyepetve peeCes)
Deemeeer ee efJe<eeees meefJemlej JeCe&ve kesueeJejefveleb e

meceefeelJeb F<eefveesHeHeefe<eg ee iegCeeefJe DemeCeeNee ceveesJe=eeres
De%eeveeee meboYee&le JeCe&ve kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:

DeeefCe ceele}seeb meeiejerb~ ceeske}ef}eeb lejer~
}eebeeb esjPeejeR~ Deeboes}W pesJeeR~~13-804~~
lesJeeR efee Jemlet HeeJeW~ DeeefCe megKeW pees GbeeJeW~
lewmeeefe DeefeeemeJeW~ le}Jeg Ies~~805~~
Ssmesefve peseeeeb efeeeR~ Jew<ecemeeceeeeR JeesKeleer~
Jeens lees ceneceleer~ De%eeve ieeb~~806~~
DeeefCe DeLeebie KeJeU}suee oee&Jej lejeHee meeHe[}e lej lees
pemee }eebyejesyej #eCeele Jej lej #eCeele Kee}er Demee ns}keeJes Keele
Flemlele: lejbielees, leeeceeCes pees efee Jemlet eeHle Pee}er Demelee megKeeee
Delege efeKejeJej Dee{lees DeeefCe Deefee Jee Deefve eeHle Pee}s
Demelee Oee[keve og:Keeee ojerle keesmeUlees; peeee efeee}e eeeceeCes
megKeog:Ke eeHleerves n<e&eeske nesleele, lees ceveg<e cnCepes, ns ceneceleer
Depe&gvee! mee#eele De%eeve nese.
JeefYeeejer Yeeer F. }#eCes::::
15) JeefYeeejer Yeeer
YeieJebleebveerceefe eeveveeesiesve YeeqejJeefYeeeefjCeer~ Demes

%eeveer Heg<eebee YeefeYeeJeees - Deveve Deble:kejCeeletve mHegj}suee
efveses - iegCe ieeefe}s Deensle. ner %eeveJeeveeeer Yeeer nese. eeG}
De%eeveeeer Yeeer ner JeefYeeeefjCeer Yeeer ee meojele cees[les. lees
Deveve lej vemeleese HeCe keOeer ne osJe lej keOeer lees osJe, Demes
meceeevegHe, leeee iejpeseceeCes GHeeefmelees. %eeveosJe cnCeleele:
DeeefCe ceepeeb eeeR Yeeer-~ He}e}eieeR peseeb Deeeea~
Oeveessesb efJejeer~ veCeW pesJeeR~~13-807~~
keeb keebleeeeb ceevemeeR~ efjieewefve mJewefjCeer pewmeeR~
jeneW peejsmeeR~ peeJeee}eieeR~~808~~
lewmee ceeleW efkejerer~ Yepeleer ieeb HeeTeR~
keefve pees efoer~ efJeKees meteW~~809~~
DeeefCe YeefpeVeef}eebmeJeW~ lees efJeKees peNnerb ve HeeJeW~
leNneR meeb[eR cnCeW DeeIeJeW~ Jee} ns~~810~~
OeveeeHleeree nslet sJetve Deveskeebvee keJeCeemeeer pemes yewjeieees
meeWie kee{eJes, lemes pees ceePeeke[tve leeeer ve[ YeeieJe}er peeJeer ee
He}eeHleermeeer ceePee Yeeeres {beiW e jelees; DeLeJee peejeeer efyeveyeesYee
eCee kejlee eeJee Je veJeNee}e pejener mebee esT vees cnCetve peeefjCeer
m$eer peeer DeeHeuee Heleeree Deble:kejCeele efeve lee}e DeeHeuee
cegerle sJet Heenles, leeeceeCes peeee erHeg{s ceePee Yepeveees {eWie
keve leeeesies efJe<eee eeHle keve IesCeeeer DeveeJej keecevee Demeles;
eesiemeeOevee-2
202
Yepeve kesueeyejesyej pej lee}e Jeebeqle efJe<ee eeHle Pee}e veener

lej pees ce}e eketve osTve osJe Jeiewjs meJe& Leesleeb[ Deens, Demes cnCet
}eielees; DeeefCe
kegCeye keg}Jee[er~ lewmee Deeve Deeve osJe ceeb[eR~
Deeefo}eeeR HejJe[eR~ Jejer leseeb~~811~~
De[eCeer DebOee kegCeyeer pemee JesieJesieee n}keeeme}keee
owJeleebke[s Je osJe<ee&kb e[s meejKee JesieJesieee efveefceeebveer OeeJele meglees,
ne osJe HeeJelees, lees osJe veJemee}e HeeJelees, eeeeHeg{s keeWye[s keeHe,
leeeeHeg{s yekeNeeee yeUer os, Deee n}keee OeejCeebeer veJememeeeemeHe
leeee celes Glke= Deme}s}er Yeieleer kejlees; pees ceveg<e megefeef#ele
Demetvener Je eem$eeeej ceenerle Demetvener lee kegCeyeemeejKeee JesieJesieee
owJeleebeer efvejefvejeee He}eeHleermeeer Dee&vee kejlees Je leeHeeer DeeHeuee
keg}osJeleseer DeeefCe keg}eeejebeer HejJe[ nesT oslees; DeeefCe cegKe cnCepes
osJeeefOeosJe pees ceer, lee}ener mejU efJemeve peelees; DeeefCe
leseeb iegceeiee WkeW~ peseeeeb megiejJee osKeW~
leNneR leseeeeb ceb$e efekes~ Sb vesIes~~812~~
eeefCepeeleWmeeR efveg~ mLeeJejeR yeng Ye~
lesJeeRefe veeneR Skeme~ efveJee&nes peseeb~~813~~
pee iegee Leecee, yees}yee}e Heej Demelees, lee iegee
mebeoeeeJej peees ceve menpee yemeles Je leeeee ceb$e pees nJeemeeves
Ieslees DeeefCe Flej melHeg<eebee Jeeveebme keJe[eresner cees} peeee }sKeer
vemeles; pees eeefCecee$eebeer efvegjHeCes Jeeietve owJeleebvee emeVe kejeJes ee
nsletves leebes yeUer osCes F.efveIe&=Ce ke=les efveo&eer nesTve kejlees; peeeer
Hee<eeCe, eeflecee F.letve osJeees JeemleJe Demeles, Deeer KegUe ee
Demeles Je peeee JeeieCeele Yetleebleee&ceeree HejceelceeJejeer efvee
DeYeeJeevese Jee nesles; lees De%eeveer kemee Jeeielees, les Heene:
ceePeer ceteea efveHepeJeer~ leQ Iejeeeb keesveeR yewmeJeeR~
DeeHeCe osJeesosJeer~ ee$eW peeeW~~13-814~~
efvele DeejeOeve ceePeW~ keepeeR keg}owJeleeb Yepes~
HeJe&efJeesKeW keerpes~ Hetpee DeeJee~~815~~
lees ceePeer cetleea Jee eeflecee leeej keve Iejeee oe&veer Yeeieele
Jee keesHeNeele yemeJelees DeeefCe ce}e eketve mJele: cee$e veevee owJeleebee
leerLe&ee$ee kejle yemelees. ojjespe ceePeer Hetpee kejlees, lemeee emebieefJees<eer
lees keg}osJelesme Hetpelees DeeefCe efJees<e HeJe&Cee meeOetve Deve owJeleebeer
Hetpee Iee}lees; Iejele ceePeer mLeeHevee kes}er lejer ogmeNee osJeleebeer Dee&vee
kejle yemelees.
ceePeW DeefOeeve IejeR~ DeeefCe JeeWJemeW DeeveeeW kejer~
efHele=keeee&JemejeR~ efHelejebee neses~~13-816~~
Skeeoeereeb efoJemeeR~ pesleg}e Hee[g DeecnemeeR~
lesleg}eefe veeieebmeeR~ Hebeceereeb efoJemeeR~~817~~
eewLe ceeskeeR Heens~ Deeve ieCeseeeeb neses~

eJeomeeR cnCes ceees~ legnebe Jees ogiex~~818~~
efvele vewefceefekeW kecex meeb[eR~ ceie yewmeW veJeeb[er~
DeeefoleJeejeR Jee{eR~ YewjJeeb Hee$eeR~~819~~
ee, efHele=keee& efveIee}s keer lees efHelejebee Yee neslees, Skeeoeeree
efoJeeer efpelekee ceeve ce}e (cnCepes eerefJe<Ceg}e) lees oslees, lesJe{ee ceeve
veeieHebeceer}e lees veeieosJeleebvee oslees. elegLeea Heentve lee efoJeeer lees
ieCeseees Jele kejlees, lej elego& eer}e ogiex}e Yepelees. efvele Je vewecf eefeke
kecex kejeees mees[tve lees veJeeb[er eeie kejlees. jefJeJeej Dee}e keer
leeves yeefnjesyeemeer Hee$e Jee{}se mecepee.
eeeceeCes veevee owJeleebeer keece Hetleeameeer Dee&vee kejCeeNeees Heg{s
JeCe&ve Sskee:
HeeeR meesceJeej HeeJeW~ DeeefCe yes}WmeeR ef}bieW OeebJeW~
Ssmee Ske}eefe DeeIeJeW~ peeieJeer pees~~13-820~~
Ssmee DeKeb[ Yepeve kejer~ Giee vemes #eCeYejer~
DeeIeJesefve ieebJeejeR~ DensJe pewmeeR~~821~~
lewmesefve pees ieeb Yeeg~ mewje osKemeeR OeebJeleg~
peeCe De%eeveeeeb cete&t~ DeJelee lees~~822~~
DeeefCe meesceJeej Dee}e keer pees yes} IesTve ebkb ejeee osJeUeke[s
OeeJe Ieslees DeeefCe ef}bieee&ve kejlees; Deee ekeej pees DeeHeuee ceeLeeR
veevee osJeleebeer GHeemevee IesTve leer keeeryeeer Heej Hee[Ceele meceeOeeve
ceevelees; melele osJeosJe kejle yemelees Je #eCeYejner mJemLeefee nesTve
Skeeelee kejle veener; peeeceeCes ieeJekegmeeJej Hee} esketve yeme}s}er
Jesee Deeueeiesuee meJeeeere Helveer nesless, leeeceeCes pes pes cnCetve osJe
Demeleer}, lee meJeeeer Yeeer ke HeenCeeNee Je leeHeeeer JeLe& OeeJeHeU
kejCeeNee Je ke Heojele yeebOeCeeNee Yeeeee Heeves De%eevee cetelf e&ceble
DeJelejles Demes cnCesveeme kee!
YeieJebleebeer eeeceeCes Deveve - Skeee efee ve kejCeeNee osJeYeesee
Je mJeeLeea Yeeebee yesie[er mJeYeeJeees pes JeCe&ve %eeveosJe kejleele,
leeJeve DeeCeKeer Skee ieeserme Heger efceUles - leer cnCepes efeewkeee
ner eesieeem$eele}er Deleble cenJeeeer esCeer. efeewkeeeeme leebveer efo}s}s
ns cenJe leebveer kes}s}e eesieceeiee&ee Hegjmkeej mHe< kejles.
16) SkeebleJeemeeeer veeJe[ Je pevemebHekee&eer DeeJe[
JeefYeeejer Yeeeres eeeceeCes JeCe&ve kesueeJej %eeveosJe
efJeefJeeosemeseJf elJecejeflepe&vemebmeoer ee iegCeeefJees De%eeve}#eCe
cnCepes SkeebleJeeme veeJe[Ce s Je }eskeebceOes jenCeeeer DeeJe[ eebes
JeCe&ve kejle cnCeleele:
DeeefCe Skeeblee eesKeW~ leHeesJeveW leerLeX leW~
osKeewefve pees ieeb efJeW~ leesner leesefe~~13-823~~
peseeb peveHeoeR megKe~ iepeyepeseW keJeefleke~
Jeevetb DeeJe[s }ewefkeke~ leesneR leesefe~~824~~
eesiemeeOevee-2
203
mce=leeReer eee&~ obeg peCeW ieeef[eeeeb~

efveIebg e%eseeb~ HeeF&keg kejer~~832~~
JeekejCeeR eesKe[e~ lekeeA Deefle iee{e~
Heefj Deelce%eeveeR Heg[eb~ peelebOeg pees~~833~~
veerleereJf e<eeke meJe& eem$es lee}e Glke=jerlee Deeke}ve nesleele;
17) DeOeelce%eeveeeer veeJe[
DeOeelce%eeveefvelelJeb ee %eeveiegCeefJejesOeer Deme}suee Jewekeeem$e lee}e mecepeles; keeJe DeeefCe veekes eele lej leeeeFlekee
DeOeelce%eeveeeer veeJe[ Jee Deefpeyeele leeeer iees[er vemeCes, ee cece&%e keesCeere vemelees; mce=leeRee DeLe& lee}ee keUlees; Fbpee} lemese
efJe<eefJeeses jnme lees peeCelees; Jewefoke JeekejCe kees<e (efveIebg)
De%eeveiegCe}#eCeees %eeveosJe Deelee JeCe&ve kejleele:
leeee e%esee eekej nesTve jenlees; JeekejCeele lees cece&%e Demelees;
DeeefCe Deelcee ieese neses~ SsmeeR peQ efJeee Deens~
leke&eem$eelener lee}e Glke= ieleer Demeles - ns meJe& esle Deme}s lejer
leQ Sskeewefve [ew Jeens~ efJeebmeg pees~~13-825~~
cegKe cnCepes pes DeOeelce%eeve leeyeeyele cee$e lees pemee keener
GHeefve<eoebke[s ve Jees~ eesieeem$e ve es~
pevceebOee Demelees.
DeOeelce%eeveeR peseeeW~ ceveefe veeneR~~826~~
Heefj Ske}er, efoer vemes~
Deelceeee& SkeeR DeeLeeR~ SsefmeeW yegereeR efYebleer~
Deee DeOeelce%eeveer HetCe&HeCes Hebieg Deme}sueeye} Heg{s Sskee:
Heentefve peseeefe celeer~ Jees{e}g pee}eR~~827~~
leQ SkeeJeebetefve DeeIeJeeb eem$eeR~ efmeebleefvecee&CeOee$eer~
Flej eem$es, ke}e, keeweue, JeeJeneefjke Dee[eKes eele elegj
Heefj pe}s leQ cet}ve#e$eeR~ ve HeenW ieeb~~13-834~~
Demetvener pees DeOeelceele De[eCeere Demelees, leeeeye} efJemle=le JeCe&ve
Flej meJe& eem$es, ke}e, efJe%eeve eeleer} mecee %eeve DemeCeeje,
ee DeesJeeletve Dee{Ules:
DeeefCe Deelcemee#eelkeej nesF&} Demes pee yeeefJeeses meeceLe& leebes Glke= Deeke}ve kejCeeje, leeleer} eceses Je efmeebleebee
f ceble, cegKe pes DeOeelce%eeve
Deens, leer Ssketve efleeer efveboe kejCeeFlekee pees Hejekeeseree cetKe& Demelees; pevceoelee Je cetelf e&ceble DeeOeej Demee lees yege
pees GHeefve<eoebke[s {gkb etvener Heenle veener; pee}e eesieeem$e DeeJe[le les peeCele vemeueeves Flej meg}#eCeebveer mebHeVe Deme}suee HeCe cetU
veener; DeOeelce%eeve keve IesCeele peees cevee }eiele veener; ve#e$eeJej pevce}suee yee}keeee ceeleefHelee cegKeeJe}eskevemege ve
Deelceeexee eeble cetKeemeeer efkebJee YeesUmeebmeeere Deens, DeOeelce kejleee pemee leeie kejleele, leeeceeCese leepe Demelees.
cnCepes efveJJeU KegUeHeCee Deens, les DeeHeueemeejKee eneCeemegjleebmeeer
ceesjeeeb DeebieeR DemeesmeW~ efHemeW Deeneefle [es}meW~
veener, Demee efveee keve peeeer yeger eHebeeleer} efJe<eeesHeYeesie
Heefj Ske}eR efoer vemes~ lewmeW leQ ieeb~~13-835~~
Gece leNnsves Ieslee eeJesle ee }e}mesves meJe& DeefJeeecee #es$eele cege
ceesjeee DebieeJej KetHe efHemeebee ceveesnj Heg}esje Demelees. lee
mebeej kejles;
eleske efHemee}e [esUe Demelees. HeCe lees ceesj DebOe Demes} lej ns Deveske
kece&keeb[ leNneR peeCeW~ cegKeesle HegjeCeW~
eesYeses ves$e leeee keee keeceees! les keee leeee [eseebeer peeiee
peesefle<eeR lees cnCeW~ leQmeWefe neses~~828~~
Lees[ere Iesleer}! leeeeceeCes Deveskeeveske eem$es ceeefnle Demetvener
efeuHeeR Deefle efveHegCe~ metHekeceeAneR eJeerCe~
DeOeelceeem$e pej DeJeiele vemes} lej les %eeve JeLe& nese.
efJeefOe DeLeJe&Ce~ neleeR DeeLeeR~~829~~
peNneR HejceeCegSJe{W~ mebpeerJeveercet} pees[s~
keeskeeR veeneR s}W~ Yeejle leNneR cnefCele}W~
leNneR yeng keee iee[W~ YejCeW esjW~~13-836~~
Deeiece DeeHeefJe}W~ cetle& nesleer~~830~~
DeeegJexoele Deveske Geceesece pe[eryeger, JevemHeleer F.Deew<eOeer
pemes kece&keeb[ lej lees Glke=e peeCelees; lee}e HegjeCes cegKeesle
Demeleele; peesefle<eele Gece ieleer Demeles - Deieoer lees Jele&Jeer} lemese Yeeevekeeleuee Yeeeveke, Ieeleke Deee jesieebJej jeceyeeCe cnCetve eefme
nesles; efeuHeeem$eele lees efveHegCe Demelees; Heekekeeweue lee}e Gece Deensle. Hejbleg mebpeerJeveer JevemHeleer efkebJee keuHeleee cetUeee
DeJeiele Demeles; DeLeJe&Jeso Je ceb$eleb$e leeee neleee ceU Demelees; HejceeCetSJe{e legke[emege ceeseeleuee ceesee jesieeJej, SJe{se keee
keeskeeem$eele}s keenerner leeves peeCeeJeeees sJe}s}s vemeles; ceneYeejleeoer ce=letJejner ceele keve cegeer osCeeje Demeueeves lees SJe{emee pejer
ebLe lee}e Hee Demeleele; Jesoebee $eeeHeCeees HeU Deee ceb$eosJelee efceUe}e, lej iee[e Yeve sJe}suee lee Flej DeeegJexoere Flej
Jeveew<eOeeReer keee iejpe!
leeeeHeg{s meekeej nesleele, Demee lees JeeemHeleerner Demelees;
Deeeg<eWJeerCe }#eCeW~ efmemeWJeerCe De}bkejCeW~
veereflepeele megPes~ Jewekener yegPes~
JeesnjWJeerCe JeeOeeJeCeW~ lees efJebyeg ieeb~~13-837~~
keeJeveekeeR ogpeW~ elegj veeneR~~831~~
DeeefCe leHeesJeves, leerLeeeer mLeeves, HeefJe$e veeebes kee Deve emeVe

eeble Heefjmejele pee}e kebeUe eslees, lees DeeefCe pee}e }eskeele, meceepeele
JeeJejCeele Je peveebee ie}yeueele jenee}e DeeJe[les Je DeeHe}e }ewekf eke
}eskeebveer ieee}s}e DeeJe[lees, leesmege De%eeveer Demelees.
eesiemeeOevee-2
204
lewmeW eem$epeele peeCe~ DeeIeJeWefe DeeceeCe~

DeOeelce%eeveWJeerCe~ Ske}sefve~~838~~
Glke= meecegefke efes ejerjeJej JeeieefJeCeeNee ceveg<ee}e pej
Deeeg<ejs<eee vemes}; efejso kes}suee keyebOeeJej efkeleerner Gece
Demes De}bkeej- DeeYet<eCes Ieele}s}er Demeleer}; efkebJee efJeJeenceb[He KetHee
Glke= Demee mepeJe}s}e efome}e lejer lee}e peeer JeOetJej
DeeueeefeJeee Kejer eesYee esle veener; leeeeceeCes Flej meJe& eem$es
pej DeOeelce%eeve veme}s lej DeeceeCe jleele.
eee}eieeR Depe&gvee HeeneR~ DeOeelce%eeveeeeb eF~
peseeb efveleyeesOeg veeneR~ eem$ecet{e~~839~~
leseeb ejerj peQ pee}s~ leQ De%eeveeeW yeer pe}W~
leseeeW JeglHeefelJe ies}W~ De%eeveJes}eR~~840~~
cnCetvee ns Depe&gvee! peeeer celeer Flej eem$eeoeRee mebHeosves
cet{ Pee}s}er Deens, pee}e kee[erFlekes HeCe %eeve Jee DeOeelceees
esce veener, lee ceeCemee}e eeHle Pee}s}e vejosn efveJJeU De%eeveebkegje
nese; DeeefCe leees Heebe[
f le cnCepes ieieveeee ceeb[JeeJej Hemej}s}er
De%eeveJes}e nese.
lees peQ peQ yees}s~ leQ De%eeveefe Heg}}W~
leseeeW HegCe peQ He}}W~ leQ De%eeveefe ieeb~~13-841~~
lees efkeleerner eelegee&ves mebYee<eCe kejes; eJeeve osJees; leeeer meieUer
Yee<ee efkeleerner mee}bke=le Deme}er, leees yees} cnCepes kesJeU De%eeveJes}erme
Dee}s}er, ogve Deeke<e&ke efomeCeejer HeCe IeeCesjeree Heg}ebHes#eener Deefle
Ge oHee&eer De%eeveHeg<Hese nesle. SJe{se keee, lej eLeemeebie mebHeVe
kes}suee JesoefJeOeeRHeemetve lee}e pes pes HegCe eeHle nesles, lesmege lee}e
leeee eem$eese keceees efceUe}s}s De%eeveHe}e Demeles keer peeee
eneCeer ceeCemes ogve HeeefnueeJejmege leeie kejleele.
HegCeelceke HeeHeeee ceeie&
eeeceeCes Hejle Skeoe JesoefJeefnle kecex kece&He}eee Deeesves
kejCeeNee DeeeeUYetle eeef%ekeebee %eeveosJe DeefOe#esHe kejleele. keejCe
leebvee Jesoebee Keje iet{ DeLe& Deefpeyeele keUle veener. e%eHeleer pees
Hejceelcee lees leebee e%ekecee&le DeefOeefle vemelees. leees DeeJe[les
DeOeelceeem$e - leeves mJele: meebefiele}ss ns eesieeem$e GHese#f eCeeNee
kece&ebee ceeie& %eeveosJeebveer HegCeelceke HeeHeeee ceeie& ceeve}e Deens.
HegCeelceke HeeHe kesueeves ceveg<e mJeiee&}e peelees; HeeHeelceke HeeHe
kesueeves lees vejkeele peelees!
kesJeU HegCe cnCepes YeieJelmesJesves, efve<keece kece&eesieeves,
%eeveerYeeerves - cnCepes HebLejepe ceeiee&vese ceveg<e cege neslees; Demes
%eeveosJeebes meJeevee Je efJees<e cnCepes yegefceble Hebef[leebvee meebieCes Deens.
eeeceeCesDeOeelce%eeveefvelelJeb ee %eevemebHeosee $eCeelceke Hew}t es
cnCepes DeOeelce%eeveeyeeyele kee[ercee$ener efpeJneUe vemeCeees leebveer
meJe& }eskeebvee Ke[ye[Jetve peeies kejCeejs ns efJemle=le JeCe&ve kes}s Deens.
18) HejleJeoe&veeme - Deeke}veeme - De#ecelee

leJe%eeveeLe&oe&veced ee Heoele DeefYeesle Deme}suee
%eeve}#eCeeee efJeJeske DeeHeCe HetJeeae Heeefn}e Deens. %eeveosJe Deelee

Lees[keeelee leefjesOeer De%eeveiegCeeee cnCepes HejleJeees Deeke}ve
keve IesCeele De#ecelee ee De%eeve}#eCeeee Hejece<e& kemee Iesleele,
les Heene:
DeeefCe DeOeelce%eeve kebneR~ pesCeW ceeefve}Wefe veeneR~
lees %eeveeLe&g ve osKes keeF~ ns yees}eJeW Demes~~13-842~~
Ss}erefe Le[er ve HeJeleeb~ He}s pees ceeIeewlee~
leseeb Hew}efHeeReer Jeelee&~ keee neses~~843~~
keeb oejJebeefe peseeeW~ ejerj jeWefJe}W KeebeW~
lees keWJeeR HeefjJeejeResb~ sefJe}W osKes~~844~~
lesJeer DeOeelce%eeveeR peseeb~ Devees}Ke Oevebpeee~
lesee %eeveeLe&g osKeeJeseeb~ efJeKees keeF~~845~~
cnCeewefve Deeleeb efJeesKeW~ lees %eeveeeW leJe ve osKes~
ns meebieeJeW DeebKes}sKeW~ ve }ies legpe~~846~~
DeeefCe pee}e DeOeelceefJe<eeeee mHee&mege veener, lees DeOeelceeves
mee#eele DevegYeJeeJeeeme efceUCeeje Hejceelcee peeCete ekeCeej veener, ns
keee meebieee}e nJes! veoeree Ss}leerjeHeelemege ve peelee pees ceeieuee
HeeJe}er veoer Heenleee }ebyetvee HeUtve peelees, lee}e Hew}leerjeJejer}
eoseeeer peeCekeejer keeer DemeCeej! pee}e Iejeee Gbyejemege
Dees}eb[ee}e Dee}e veener, lees lee Iejeleer} mebHeeer veeneUt ekes}
lej ceesse Deeee& Ie[s}! leeeeceeCes DeOeelceefJe<eeele DeveefYe%e
DemeCeeje HejleJe Deeke}ve kejCeeme De#ece DemeCeeje ns keener
cegece meebieee}e vekees; efkebJee leeeer ner De#ecelee ceespeCeemeeer ieefCeleer
HeefjceeCeeeer keener JesieUer iejpe veener.
meceejesHe::::
%eeveosJeebeer ieerleeLe&efJe<eeke mHeeseer
Deje %eeveiegCe}#eCeebes JeCe&ve kesueeJej leeHeeesHee eeeceeCes

Deje De%eeve}#eCeebee Hejece<e& IesCeeceeieer} DeeHe}e Gse mHe
kejle %eeveosJe cnCeleele:
eesiemeeOevee-2
pesJne meieYex Jeeef{}W~ lesJnebefe HeeseReW Oee}W~

pewmeW ceeieer} HeoW yeesef}}W~ nsefe neses~~13-847~~
Jeebeewefveeeb JesieUW~ He kejCeW ns ve efce}W~
IesF DeJebefle}W DeebOe}W~ leQ ogpevesefme es~~848~~
SJeb FeW GHejleer~ %eeveefeW ceeiegleeR~
DeceeefvelJeeefoeYe=efle~ JeeKeeefCe}eR~~849~~
peQ %eeveHeoW Deje~ kesef}eeb esjer ceesnjeb~
De%eeve eee Deekeeje~ menpeW esleer~~850~~
205
Heoeeer keesj ve meb[eR
eesleebes Deeeemeve
eerke=<Ceebveer YeieJeerleeee lesjeJee DeOeeeeleer} 7,8,9,10

Je 11 ee }eskeebejs %eeveHeos meebietve DekejeJee }eskeeee
GejeOee&leer} DeOee& De%eeveb eoleesveLee ee }eskeelegLe&Heeoele
De%eeve cnCepes pes %eeve veJns les, Deeer De%eeveeeer JeeKee kes}er
Deens. leeye}eer DeeHe}er Yetefcekee mHe kejleebveee %eeveosJe Hejle
Deeeemeve osleele keer les ieerlesee Heoeee YeeJeeLe& meebieleebvee lee Heoeeer
keesjner mees[tve yees}le vemeleele. les cnCeleele:
pesJne ieYe&Jeleer m$eerme pesJeCe Jee{eJes lesJne DeeHeesDeeHee efleee
Gojeleer} ieYee&me les Heesneseueees pemes meceeOeeve efceUles, lemese
%eeveHeoebes meefJemlej JeCe&ve pes kes}s leelee DeeHeesDeeHe leefjesOeer
De%eeveHeoebes efJeJejCe DeefYeesle nesles. Kejs lej %eeveHeos JeefCe&ueeJej
De%eeveHeos Hegve: efJemleeve meebieCeees eeespeve Gjle veener. DeebOeee
ceeCemee}e efveceb$eCe kes}s Demelee, lees pemee [esUme Jeee[ee}e meesyele
IesTve esleese, leeeeceeCes DeceeefvelJeeoer %eeveefes peer efveefHe}er,
leere G} DeLee&ves efHejJe}er cnCepes leeefJejesOeer peer efes leere De%eeveeeer
}#eCes nesle, Demes mecepeCeele keesCeleee eleJeee veener.
ceeieeb }eskeeesefve DeOee&OeX~ SsmeW meebefiele}W cegkegboW~
vee GHejeer %eeveHeoW~ leQefe De%eeve~~851~~
cnCeewefve Feeb JeenCeeR~ kes}er ceeb GHe}JeCeer~
Jeebetefve otOee ces}Jetefve HeeCeer~ Heej keerpes~~852~~
lewmeW peer ve ye[ye[er~ Heoeeer keesj ve meeb[eR~
Heefj cet}OJeveerefeeW Jee{eR~ efveefcee pee}eW~~853~~
SJebe %eeve DeeefCe De%eeve efes JesieUe}er meebieCeeeer iejpe vemeles,
cnCetvee cegkegb oeves (cnCepes eerke=<Ceebveer)De%eeveb eoleesveLee Flekeee
meb#esHeeves De%eeveees JeCe&ve kes}s Deens. cnCetve legceee pej Demee mecepe
Pee}e Demes} keer ne %eeveosJe ogOeele HeeCeer efcemeUtve les Jee{JeeJes,
lemes Gieeree ye[ye[ }eJetve De%eeve}#eCeebes }byeseJe[s JeCe&ve kejle
yeme}e Deens, lej ceer legcne}e efveefele Deeeemeve oslees keer les lemes veener
DeeefCe ieerlesee Heoeee eLeeLee&}e mees[tve ceer keenerner meebiele veener.
efkebyengvee cegkegboees pes ceveesiele ieerlesle Deens, lese ceer legcne}e ee
De%eeve}#eCeebee efJemleej keve meebieCeeee efveefceeeves DeefOeke mHe
keve oeKeJelees Deens.
eesleebvee keoeefele DeeHeCe kes}s}e ne %eeveHeoebee efJemleej

ceeveJeCeej veener, ee Deeebkesves yeeJej}suee %eeveosJeebme DeYee osle eesles
keee cnCeleele, Hene:
lebJe eesles cnCeefle jens~ kes Heefjneje eDees Deens~
efyeefnmeeR keeb JeeeW~ keefJeHees<ekee~~13-584~~
letleQ eercegjejer~ cnefCele}sb eke kejer~
peQ DeefYeeee ieJnjeR~ Peebefke}W DeecneR~~585~~
leQ osJeeeW ceveesiele~ oeefJele Deeneefme cetle&~
nsner cnCelee efee~ oes} legPeW~~856~~
eesles cnCeleele: %eeve DeeefCe De%eeve Heoebee SJe{e efJemleej kee
kes}e leees mHeerkejCe kejle yemet vekeesme. leJe%eeveoe&ke %eeveosJee!
legPes efJeJeseve Deecne}e DeeJe[s} kee veener Deeer JeLe& ebkee ceveele
yeeUiet vekeesme. Deecne}e mecepetve egke}s Deens keer leg}e eerke=<Ceebveer
mJele:e ieerleeHeer iegnsle iegHle jeKetve sJe}s}s DeefYeeee mHe keve
meebieCeeme Dee%eeefHe}s Deens Je cnCetvee let ee ieerleeLe&%eevee%eeefveefcee
les osJeees ceveesiele DeeceeeHeg{s cetefle&ceble meekeej kejlees Deensme. HeCe
legPee efJeveeeer} mJeYeeJeecegUs eeeer mHe keyet}er osleebvee legPes efee
YeejeJetve peeF&}.
cnCeewefve Demees nW ve yees}eW~ Heefj meebefJeeeb ieeb meblees<e}es~
peQ %eeveleefjeW ces}efJe}es~ eJeCemegKeeefeeeb~~ 857~~
Deeleeb FeeJesjer~ peQ lees eernjer~
yeesef}}e leQ kejer~ keLeve JesieeR~~858~~
cnCetve eeefJe<eeer DeefOeke keener let Deecne}e meebieeJesme Demee
Deecner leg}e Deeen kejCeej veener. HeCe let Deecne}e legPee Jeeiiebiesee
%eeveveewkesletve efn[
b Jetve pes ieerlee%eeveHeer pe}eeeele cevemeese efJenej
kejCeees DecetHe megKe efo}s Deensme, leecegUs Deecner KetHee meblees<e}es
Deenesle. let Deelee Heg{s eernjeRveer Depe&gvee}e keee GHeose kes}e lees
}Jekej keLeve kej. lees SskeCeeme Deecner Heej Deelegj}es Deenesle.
Heg{er} DevegmebOeeve
eeeceeCes eceefveece DeesUKeCeeme GHeege DeeefCe DeleeJeeke

Deeer %eeve DeeefCe De%eeve ee iegCeebeer }#eCes %eeveosJe lesjeJee DeOeeeele
efveefHeleele. eeeee es<e efJeeej meesUeJee DeOeeeer ieerlesle
owJeemegjmebHeos ee efveefceeeves kes}s}e Deens. lejer efJe<eeeee meeleleemeeer
efJeppeve Je %eevesejer
%eeveosJe meebieleele keerieerlesee Heoeeer keesjner ve meeb[lee Je Hetle&lesmeeer Heg{er} Gvces<e e.13:owJeemegjmebHeefYeeie eele DeeHeCe
cnCepes ieerleeLe& eeqlkebefelener ve [eJe}lee Je leele Heojes keenerner lees efJeeej Heent ee. Fle}ced~
DeefOekeGCes ve kejlee les lees Hee DeefOeke mHe< keve oeKeJele
Deensle. leebes ns Deeeemeve }#eele ve Iesleee leebee %eevesejer ee
eemeeefoke ebLeeee DeLe& eesOet HeenCeeNee efkebJee ieerleses efJeJeseve kejleebvee
DeLeJee ieerleses jnmeesoId eeve ke Heenleebvee %eevesejerme [eJe}CeeNee
keefLele efJeppeveebee neleer eLeeLe& ieerleeLe& meeHe[Ces og}&Yee cn}s
Heeefnpes. Demees.
eesiemeeOevee-2
Deefle cenJeeeer Ske mebHeoe:eeefvle-216

eeefvle cnCepes ef$eHegeree }esHe
eeefvle Je Hemeeeoeve
ieerlesleer} eevleeree DeLe&
ieerlee}eske (12-12)leer} leeieeeefvlejvevlejced-217
ieerlee}eske 12-12 Jejer} %eeveseebee DeesJee
ee DeesJeebee mej}eLe&
%eeve ee eyoeee DeLe& -218
%eeveesHeee:owJeemegjmebHeefYeeie-206
%eeve eyoees oesve DeLe&
%eeveesHeeeees cenJe
ieerlee }eske 12-12 ceOeer} %eeve ne Ske eieefleoe&ke HHee
%eeveeeHleeree ceeie&
meeOekeeee eieleeree Dee}sKe
efefJeOe mebHeoe:owJeer Je Deemegjer mebHeoe-207
%eevesejer ner lej ieerlee%eeveekeeee}ekeee!-219
owJeer mebHeoe
DeHewetveeoer owJeer iegCe:DeHewetve
Deemegjer mebHeoe-208
ke=Heeer-220
meeOegkeLee-209
Yetleoee
De}es}gHelJe-221
Jewjeie
ceeo&Je
Nner (pevce-cejCeeeer }epe)-222
DeeeHeue
eleenej
lespe
etveeee ceeie& Je #egjme Oeej: -223
#ecee
DeYeeeoer owJeer mebHeoe:DeYee-210
Oe=elf e
meJemebeger
egef elJe
%eeveeesieJeJeefmLeleer
Deesn -224
oevee%eleHeeoer:oeve-211
DeceeefvelJe
melejeJee DeOeeeeletve oeve
meJJeerme iegCe: meJJeermeW iegCepeesleeRes efvejeeve Je Deelcejepeees Deew#eCe
e%e, oeve Je leHe -212
meceejesHe
oce (Fbefeoceve)
eeie
Gvces<e 13:
mJeeOeee-213
ieerlee:
leHe
9:12-15;15:19,20;16:1-3
leHe Je HebLejepe-214
%eevesejer:9:172-196;16:47-67
Deepe&Je
Gvces<e 14:
Deefnbmee
ieerlee:2:66,70,71;3:25;4:39;5:1,4,5,12;6:7,14,15,20;
mele
9:31;12:4,12;17:20-28;18:53,62
mele Je HejleJeoe&ve
%eevesejer:3:169;11:9;12:141-143;16:68-212;
efmeefmeevleHeefle Je mele-215
18:1794-1799
DeeesOe
efme.efme.He.:6:61
leeie
::Gvces<e::13::
::owJeemegjmebHeefYeeie::
::Gvces<e::14::
::owJeer mebHeoe::
eesiemeeOevee-2
206
::Gvces<e13::
::owJeemegjmebHeefYeeie::
%eeveesHeee::::
owJeemegjmebHeefYeeie
DeeleeHeele DeeHeCe %eevesejeree lesjeJee DeOeeeele JeefCe&}s}er

%eeveiegCemebHeefe}#eCes Heeefn}er. eebee meeOekeebee Deenej-efJenejDeeejCe-efJeeej-ece-efveece-meeOeveseer efoee Je iebleJe Fleeoer
peerJeveew}ereer Ieveoe mebyebOe Deens, eees HetJeeae metleesJeee kes}s nesles,
ns efpe%eemetbvee mcejle Demes}e.
leeeeceeCes meesUeJee DeOeeeebleie&le ieerlesves kes}s}s owJeemegjmebHeeeres
efJeJeseve DeYeemeCesmege meeOekeebee erves DeleeJeekee Deens. owJeer
mebHeoe Je Deemegjer mebHeoe eebes efveoxeve eerieesHee}ke=<Ceebveer lee efkeeCeer
kes}s Deens. owJeer mebHeoe eee Je Deemegjer mebHeoe Deeee Demes leebes
cegceg#etbvee meebieCes Deens.
owJeer mebHeleiegCe}#eCes Je leeefJejesOeer Deemegjer mebHeleiegCe}#eCes eebes
%eeveosJeebveer leeefveefcee kes}s}s efJeJeseve ee erves DeYeemeCes DeeJeeke
Deens. leeke[s DeeHeCe Deelee JeUCeej Deenesle. meesUeJee DeOeeeeleer}
ne pees efJe<ee DeeHeCe Deelee neleeUCeej Deenesle, lelHetJeea Lees[er HetJe&Heeref kee
HeenCes Gefele js}.
%eeveesHeeeees cenJe
HebOejeJee DeOeeeele Je=#eeJej Heke keve mebmeej efkeleer #eCeYebiegj

Je Demeej Deens ns ieerlesle mHe kes}s Deens. leeeeceeCes #ej, De#ej Je
Gece Heg<eebes mHe efveoe&ve lee DeOeeeele Dee}s Deens. Heg<eeseceeeer
Yes JneJeer Demes JeeCeeNeebvee, DeelceleJeeeer eeHleer JneJeer, eemeeer
%eeve nse meeOeve Deens, ns lesLes mHe kes}s Deens.
lee JeCe&veecegUs peeCeleebvee KetHe meblees<e Pee}e. DeelceleJeeeer eeHleer
JneJeer ner Deekeeb#ee cegceg#etle efvecee&Ce Pee}er. leebee le=Hleermeeer %eeveosJe
owJeemegjmebHeos ee JeCe&veeefveefcee Hejle %eeve Je De%eeve eebee ceeieer}
efJe<eee Skee DeLeea Heg{s ee}Jeleele.
HebOejeJee DeOeeeeleer} DeOeelce%eeveefJe<eeke efveHeCe Ssketve
%eeles DeHeej megKeeJe}s, lej Flej cegceg#etbeer efpe%eemee peeie=le Pee}er.
ns cece&%e Depe&vg ee! pees ce}e Heg<eesecee}e peeCelees Je ceePeeeer SkeHe
neslees, leese Keje meJe&%eeveer DeeefCe leese Keje Hejekeeseree Yee!
Demes Gej HebOejeJee DeOeeeeee esJeuee oesve }eskeele
YeieJebleebveer kee{}s:
ees ceecesJecemeccet{es peeveeefle Heg<eesececed~

me meJe&efJepeefle ceeb meJe&YeeJesve Yeejle~~15-19~~
Fefle iegeleceb eem$eefceocegeb ceeeveIe~
SleodyegoOd Jee yegeg f ceevmeelke=leke=lee Yeejle~~15-20~~
ns Yeejlee! pees %eeveer ee ekeejs ce}e - Heg<eesecee}e - peeCelees,
lees meJe&%e nese. lees mJele:nermeke meJe& efJee ns ceePese mJeHe Deens,
Deee OeejCesves meJeeleee&ceer DemeCeeNee ceePeer meJe& ekeejee YeeJeeves
Yeeer kejlees. ns HeeHeeee mHee&ner ve Pee}suee Yeejlee! eeeceeCes ns
Deleble iege eem$e ceer leg}e keLeve kes}s. eees %eeve keve IesTve
yegefceeve ceveg<e ke=leke=le neslees.
Heg{s meesUeJee DeOeeeer leeemebieer eernjeRveer Gunemeeves %eeveees
KetHe JeCe&ve kes}s. les cnCeleele:
SJeb FeWefJeKeeR keerj~ peeCeleW yegPeeefJe}W DeHeej~
Heefj cegceg#eg Flej~ meekeeb#e pee}W~~16-47~~
lee cepe Heg<eesecee~ %eeveW Yess pees megJecee&~
lees meJe&%eg leesefe meercee~ Yeeerefener~~48~~
SsmeW ns $ew}eskeeveeekeW~ yeesef}}W DeOeeeeble }eskeW~
lesLe %eeveefe yengleskeW~ Jeeefve}W lees<eW~~49~~
Yeefve eHebeeeeb IeeWg~ keerpes osKeleeeefe osKeleeb g~
DeevebomeeceepeeR Heeg~ yeebefOepes peerJeeb~~50~~
esJe{seeb }esHeCeeeeb GHeeJees~ Deeveg veeneRefe cnCes osJees~
ne mecei%eeveeeeb jeJees~ GHeeJeebceepeebr~~51~~
ns %eeve meJe& mebmeejeee Skee Ieesele efvejeme keve, menpeleee
<e-o=e efceUJeCeer keve, ef$eHegerjefnle DeJemLee eeHle keve osles
Je peerJee}e mJeevebomeeceepeeee cegkeg e{Jeles. %eeveeSJe{e meceLe& GHeee
ogmeje veenere! ne GHeeeebee jepeee cnCee vee!
SsmeW Deelceefpe%eemeg peQ nesles~ efleneR lees<e}sefve efeeW~
DeeojW leseeb %eeveeleQ~ JeesJeeef}}W peerJeW~~52~~
Deeleeb DeeJe[eR lesLe He[s~ leseebefe DeJemejW Heg{s Heg{W~
efjieeW }eieW ns Ie[W~ esce SsmeW~~53~~
cnCeesevf e efpe%eemetb eebHewkeeR~ %eeveeR eleerleer nes vee pebJe efvekeeR~
lebJe eesie#esce %eeveefJeKeeR~ mHegjs}efe keeR~~54~~
ns Ssketve Deelceefpe%eemet pes nesles leebveer Deeveboeves Je Deleeojeves
%eeveesHeeeeJeve DeeHe}e peerJe DeesJeeU}e. Flekes esce pee Jemletee
efkeeCeer efvecee&Ce nesles, leer Jemlete melele ceveele Yeve jenles, ne esceeee
efveecee Deens. eee DeeJe[erves %eeveesHeeeeee efkeeCeer esce Jeme}s}s
cegceg#et, peesHeele { %eeveeeHleer Je %eeveeleerleer nesle veener, leesHeele
melele %eeveeefJe<eeer efJeeej kejCeeje vee!
%eeveeeHleeree ceeie&
Deelee ns %eeve kemes nesF&} leeefJe<eeer %eeveosJe cnCeleele:
cnCeewefve leQefe mecei%eeve~ kewmesefve neses mJeeOeerve~
peeef}eeb Je=efelve~ Ie[s} keWJeeR~~16-55~~
eesiemeeOevee-2
207
keeb GHepeesefe peQ ve }ens~ peQ GHepe}WneR DeebJnebe meteW~

leQ %eeveeR efJe keW Deens~ ns peeCeeJeW keeR~~56~~
ceie peeCeleseeb peQ efJe~ leseeeer Jee Jeenleer keb~
%eevee nve leQefe efJeeeb~ meJe& YeeJeW~~57~~
cnCetve les mecei%eeve kemes eeHle nesF&} Je Pee}s}s %eeve o={
kemes nesF&}, lemese les %eeve nesCeeme pes eefleyebOe kejleele Je Pee}suee
%eeveeee efJeHeee&me keve oeKeJeleele, les %eeveees e$et keesCe Deensle, ns
meJe& peeCetve Iesle}s Heeefnpes. ceie %eeveeme eeflejesOe kejCeeNeebvee Iee}Jetve
osTve %eeveceeie& ceeskeUe kejCeeee GHeee ceveesYeeJes Ssket ee.
Ssmee efpe%eemet legcneR mecemleeR~ YeeJees pees Oeefj}e Demes} efeeeR~
lees HegjJeeJeee }#ceerHeleer~ yeesef}pew}~~16-58~~
%eeveemeeR megpevce pees[W~ DeeHeg}er efJeeebleerner Jejer Jee{W~
leQ mebHeeereW HeJee[s~ meebefIepew} owJeer~~59~~
DeeefCe %eeveeefeeW keeceekeejW~ peQ jeies<eemeeR os LeejW~
efleeW DeemegefjeWner IeesjW~ kejer} He~~60~~
Demee pees legceee efpe%eemet Deble:kejCeeleer} YeeJe Deens. lees HetCe&
kejCeemeeer YeieJeble meesUeJee DeOeee keLeve kejle Deensle. efpeee
eesieeves Gece %eeve efvecee&Ce nesles Je megKeeeHleer nesles, lee owJeer mebHeos es
les iegCeJeCe&ve keve %eeveeme peeUtve ekeCeeNee Je jeies<eeoeRvee Leeje
osCeeNee Ieesj Deemegjer mebHeos es HeCe Heoe&ve leeefveefcee Ie[s}.
efefJeOe mebHeoe::::
owJeer Je Deemegjer mebHeoe
Gvces<e:13:owJeemegjmebHeefYeeie
Deee ee owJeer Je Deemegjer eke=leeRes veJeceeOeeee r efveHeCe kes}s

nesles. JeemleefJeke lesLese leebes efJeJeseve HetCe& kejeJeeeme nJes nesles. HeCe
eflelekeeele Flej cegs GHeefmLele PeeueecegUs les jentve ies}s. les JeCe&ve
DeeefCe lee eke=leeRveer GHeeefpe&le kes}suee mebHeeeRes efJeJeseve Deelee meesUeJee
DeOeeeeee efveefceeeves eerke=<Ce efveefHele Deensle, ns peeCekeejebveer }#eele
IeeJes, Demes %eeveosJe meebiele Deensle. Demees.
Heefj ns Deeleeb Demees emlegleeR~ %eeveeeeb efnleeefnleeR~
meceLee mebHeefe~ Feebefe oesveeR~~16-64~~
peQ cegceg#egceeieeAeeR yees}eJeeR~ peQ ceesnje$eereeR Oece&efoJeeR~
leQ DeeOeer lebJe owJeer~ mebHeeer Sskees~~65~~
pesLe Ske SkeebleQ HeesKeeR~ SsmeW yengle HeoeLe& eskeeR~
mebHeeefopeleer leQ }eskeeR~ mebHeefe cnefCepes~~66~~
leQ owJeer megKe mebYeJeeR~ lesLe owJeeb iegCeeb SkeesHepeerJeer~
pee}eR cnCeewefve owJeer~ mebHeeer ns~~67~~
Deelee %eeve efceUJeCes Jee De%eeve HeesmeCes eekejlee ee owJeer Je
Deemegjer mebHeoee keejCeerYetle Demeleele. cegceg#etvb ee DeelceeeHleeree ceeiee&}e
}eJeCeejer Je mebmeejceesnHeer efveee Iee}JeCeejer Oece&ceee}Hee Deeer
peer owJeer mebHeoe Demeles, eflees eLece DeJe}eskeve ke ee. efpeee eesieeves
Flej HeoeLe& efceUJelee esleele, efle}e ee }eskeer mebHeeer Demes cnCeleele.
owJeer megKeeeHleer keve osCeejer Je owJeer iegCeebes Hees<eCe kejCeejer cnCetve
efn}e owJeer mebHeeer Demes cnCeleele.
owJeer mebHeoe
veJeJee DeOeeeeee yeejeJee Je lesjeJee Deee oesve }eskeeletve

eeeceeCes %eeveosJe owJeer mebHeoses JeCe&ve kejCeeme yeHeefjkej nesleele.
Deemegjer Je owJeer mebHeeeRvee keejCe DemeCeeNee owJeer Je Deemegjer eke=leeRee owJeer mebHeeeres efveoxeve eerieerlesee 16-1,2 Je 3 ee }eskeeletve kes}s}s
pees efveoxe ieesHee}ke=<Ceebveer kes}e neslee, lees Demee Deens:
Deens, les Demes:
ceesIeeee ceesIekecee&Cees ceesIe%eevee efJeesleme:~
je#emeerceemegjerb ewJe eke=efleb ceesefnveeR efelee:~~9-12~~
cenelceevemleg ceeb HeeLe& owJeeR eke=efleceeefelee:~
Yepevlevevecevemees %eelJee YetleeefoceJeeced~~9-13~~
pes efJeJeskeetve }eske je#emeer Je Deemegjer eke=leerJej peeleele, leebee
Fe efve<HeU nesleele; leebeer kecex efve<HeU nesle Je leebes %eevener
efve<HeUe Demeles. HeCe ns HeeLee&! owJeer eke=leeree Deeee kejCeejs
cenelces Yetleebes DeeefokeejCe Je DeJee Deee ce}e peeCetve ceePes Deveve
Yee nesleele.
nee efJe<ee Deelee meesUeJee DeOeeeele Iesle %eeveosJe cnCeleele:
menpe Feefve<kejCeeR~ oesIeerefe Feeb keJelegefkeCeer~
ns veJeceeOeeeerb~ GYeejCeer kes}er~~16-61~~
lesLe meeTcee IesJeeee GJeeJeew~ lebJe Jees[Je}e Deeve emleeJees~
leefj leseeb emebieW Deeleeb osJees~ efveefHele Demes~~62~~
eee efveHeCeeesefve veebJeW~ DeOeeeHeo mees}eJeW~
}eJeCeer Heenleeb peeCeeJeW~ ceeefie}eJesjer~~63~~
DeYeeb meJemebegefd%ee&veeesieJeJeefmLeefle:~
oeveb ocee e%ee mJeeOeeemleHe Deepe&Jeced~~16-1~~
Deefnbmee meleceeesOemleeie: eeefvlejHewegveced~
oee Yetles<Je}es}gHlJeb ceeo&Jeb erjeeHe}ced~~16-2~~
lespe: #ecee Oe=efle: eeweceesnesveeefleceeefvelee~
YeJeefvle mecHeob owJeerceefYepeeleme Yeejle~~16-3~~
meJJeerme ekeejee owJeer iegCemebHeeer eeejs meebefieleuee Deensle,
lee Deee:
1) DeYee, 2) meJemebeger, 3) %eeveeesieJeJeefmLeleer,
4) oeve,5) oce, 6) e%e, 7) mJeeOeee, 8) leHe, 9) Deepe&Je,
10) Deefnmb ee, 11) mele, 12) DeeesOe, 13) leeie, 14) eeefvle,
15) DeHewetve, 16) oee, 17) De}es}gHelJe, 18) ceeo&Je,
19) er, 20) DeeeHeue, 21) lespe, 22) #ecee, 23) Oe=efle,
24) eewe, 25) Deesn Je 26) DeceeefvelJe
Deefnbmee, Deepe&Je, eewe, #ecee, DeceeefvelJe eebmeejKes iegCe HetJeea
lesjeJee DeOeeeeleer} %eeveiegCe}#eCes Heenleebveener DeeHeCe DeYeeme}s
eesiemeeOevee-2
208
nesles. leeeeceeCes Deefnbmee, mJeeOeee, mele, leHe, F.keener iegCe vemeueecegUs lees Jeeee peeJee; efkebJee DeebOeeeee neleer DepeeCelesHeCes
Helee}ereCeerle eceefveeceebleie&le esleele, nsner DeeHeCeeme efJeefole Deense. ceesleer eeJee Deve leeves lees Ke[e cnCetve Hesketve eeJee, leeeceeCes JeeeHeUe
lesjeJee Je meesUeJee DeOeeeeleer} %eeve Je owJeermebHeo}#eCes yengleske Demeles. efkebyengvee leeves He{}s}er eem$es cnCepes Deye}see neleer efo}s}er
De<ebieeesieeleer} eceefveeceebee meceeJese kejleele, Demes DeeHeuee}e em$es efkebJee DeegefeYe&tle ceeCemee}e kes}s}e ceb$eesHeose pemes leebee
efometve esles.
GHeeesieees vemetve G} leebee Ieelee kejleele, leeeceeCes Demeleele.
Helee}eRee met$eHeeves keLeve kes}suee eesieeem$eeleer}
lewmeW %eevepeele leseeb~ DeeefCe peQ keeF Deeeefj}W Oevebpeee~
F&ejeefCeOeeveeejs meceeefOe eeHle kejCeeee ecegKe nslet meceesj sJetve
leQ DeeIeJeWefe ies}W Jeeeeb~ peQ efeenerve~~178~~
leebee efJeeejmejCeeree eerke=<Ceebveer ieerlesejs efJemleej Je mHeerkejCe
HeQ leceesiegCeeeeR je#emeer~ peQ megefleQ eemeeR~
kesueees efomeles. %eevese eerke=<Ceebee efJeeej veer mecepeeJee cnCetve Je
efJeJeskeeeeb eDeesefe Hegmeer~ efveeeejer~~179~~
mJele:ee efJemle=le DevegYeJeeee DeeHeCee}e }eYe keve osCeemeeer
efleeW eke=efle JejHe[W peen}W~ cnCeTefve efeblesesevf e keHees}W ies}~b s
%eevesejerejs ne meJe& efJe<ee Deefleee meewkeee&ves DeeHeCeeHeg{s ceeb[leele,
Jeefj leeceefmeeseW Heef[}W~ cegKeeceepeeR~~180~~
ns efpe%eemetbvee HejleHejle meebieee}e vekeese! Demees.
leebes efee lecemeebOekeejeves Yeve ies}s}s Demeueeves Je ceesneves
Deemegjer mebHeoe
ef}Hle Pee}s}s Demeueeves leebveer pes keener %eeve mebHeeove kes}s}s Demeles
ee meJJeerme iegCeer owJeermebHeee r es %eeveosJeebveer kes}s}s JeCe&ve HeenCeeHetJeea
Je les pes keener kece&keeb[ kejleele, les meieUse Jeeee peeles. meger}e
Deemegjer mebHeeeres Je veblej owJeer mebHeeeres veJeJee DeOeeeele }eske
efieUtve ekeCeeNee Je efJeJeskeeee eJeefkeeCee ve kejCeeNee DebOeeNee
e. 9-12 Je 13 eebJej leebveer kes}s}s efJeJeseve Heent ee:
leceesiegCeeee je#emeer eke=leeree DeOeerve PeeueecegUs les efleee eHebeefeblee
eee}eieer pevce}sefe leQ ceesIe~ pewmeW Jeeef<e&eWJeerCe cesIe~
Deve ceesnHeer iee}He[s Deme}suee leecemeer cegKeele De}ieoe
keeb ce=iepe}eeW lejbie~ ogefveefe HeeneJeW~~9-172~~
peeTve He[leele.
DeLeJee keeunsjereW DeefmeJeej~ vee leNneR Jees[yb ejereW De}bkeej~
pesLe DeeesefeeW }e}W~ Deebleg efnbmee efpeYe }es}W~
keeR iebOeJe&veiejeReW DeeJeej~ DeeYeemeleer keeb~~173~~
lesJeeRef e meblees<eeeW eeke}W~ DeKeb[ eIe}eR~~9-181~~
meebJejer Jeeef{Veuee mej}eb~ Jejer He} vee Deebleg Heeske}e~
peQ DeveLee&eer keeveJesjer~ DeJee}gJes eeefle efveIes yeensjer~
keeb mleve pee}W ie}eb~ esef}es pewmeW~~174~~
peQ eceeoHeJe&leeReer ojer~ meoeefe ceele}eR~~182~~
lewmeW cetKee&eW leseeb efpeee}W~ DeeefCe efOeked kece& leseebes efveHepes~
pesLe w<eeefeeeb oe{e~ KemeKemeeb %eeveeeeb keefjleer jie[e~
pewmeW meebJejer He} Dee}W~ IesHes vee efopeW~~175~~
peQ DeieefmleiebJemeCeer cet{eb~ mLet}yeger~~183~~
cnCetve Deee leceesiegCeer ceeCemeebes - Deemegjer mebHeoses Oeveer nesCeeNeebes
SsmeW Deemegefjes eke=leereeb leeW[eR~ pew pee}W ieeb YetleeW[eR~
pevcee}e esCes JeLe&e Deens. peeeceeCes Hepe&veJe=er ve kejCeejs cesIe Jee
leQ yeg[ewefve ies}W kegb[eR~ Jeeceesneeeb~~184~~
ce=iepeUees lejbie ogvee yejs efomeleele; efkebJee ceeleeres Iees[smJeej,
pee je#emeeree cegKeeleer} DeeeeHeer }eUsle efnbmeeHeer peerYe
Fbpee}eves efveefce&}}
s s De}bkeej efkebJee iebOeJe&veiejeree oeKeJe}s}e mJeefHve}
DeeYeeme pemes efceLee Demeleele Jee pemee keeb[eeefveJe[gbie mejUmees meblees<eees Keeb[kes keve efvele eIeUle Demeles, peer DeveLe&Heer efJe<ee
Jee{lees - lee}e vee eW[eeJej HeU Demeles vee Deele ieeYee! efkebJee cevemeese Keele Demeles Je peer Deesebvee }eie}s}s efJe<eemegKe eele
esUeres DepeeieU mleve pemes otOe osCeeee GHeeesieees vemeleele; lemese yemeles; Je peer eceeoHeer HeJe&leeleer} ceepe}s}er ojer Deens; efpeee
lee cetKee&es peerJeve JeLe& efveeesieer Demeles. meebJejeree Pee[e}e Dee}s}s leeW[eleer} s<eHeer oe{e #eCeele %eeveeee Yegiee Hee[leele Je DeiemleeRveer
HeU pemes neleer ve }eieleee Hegtve leeleuee cneleeNee JeeNeeJej peeeceeCes FuJe} je#emee}e eeJetve KeeTve Gojele HeeJetve eke}s,
efJeve peeleele, leeeeceeCes leebes keesCelesner kece& GHeege He} leeeceeCes peer je#emeer mLet}yegeree cet{ebvee eeJetveeeJetve Keeles Je
DeeHeuee efJeee} Gojele meoekejlee ie[He kejles, Deee Deemegjer
osle veener.
ceie peQ keebneR leQ Heef{Ve}W~ leQ ceke&W veejU leesef[e}s~ eke=leeree leeW[er pes peerJe Yetlee}e eke}suee yeUereceeCes peeleele, les
keeb DeebOeueeneleeR Heef[Ve}W~ ceesleer pewmeW~~9-176~~ Yeebleeree kegb[ele ej yeg[tve peeleele.
efkebyengvee leseeeeR eem$eW~ pewmeeR kegceejerneleeR efoOe}eR em$eW~
SJeb leceeefeeW Heef[}W ieleX~ ve HeefJepeefleeer efJeeejeesevf e neleW~
keeb Deeewee ceb$e-~ yeerpeW keefLe}eR~~177~~
ns Demees leQ ies}W pesLeW~ leQ egerefe veeneR~~185~~
DeeefCe les pes keener Heebef[le efceUJeleele, les cnCepes ceeke[eves
cnCeewevf e Demeesleg FeW JeeeeCeer~ keeeeeR cetKeeeer yees}CeeR~
veejU lees[tve IeeJee HeCe lee}e lees kemee Hees[eJee Je KeeJee ns ceenerle
Jeeeeb Jee{efJeleeb JeeCeer~ efeCes} nve~~186~~
eesiemeeOevee-2
209
SsmeW yeesef}}W osJeW~ lesLe peer cnefCele}W Heeb[JeW~

DeeFke pesLe Jeeee efJemebJeW~ leQ meeOegkeLee~~187~~
eeeceeCes pes leceesiegCeeee ielexle He[}s les %eeveJeeveeee neleer
eHebeeletve mees[JeCeemeeer meeHe[lemege veenerle. keejCe les Deee efkeeCeer
Heesneseleele keer pesLes leebee Heeee }eiele veener. Demees! ns JeCe&ve keve
keee GHeeesie! lee cetKeeeer keLee meebieCes cnCepes JeLe& JeeCeer}e efeCeJeCese
nese, Demes eerke=<Ceebes cnCeCes Depe&gvee}e He}s. lesJne eerke=<Ce
cnCee}s, lej Deelee peebee JeCe&veeves Jeeeses eceHeefjnej nesleer}, leer
meeOegkeLee - owJeer mebHeefeceeve ceneYeeieebes Yeeie - eJeCe kej.
meeOegkeLee
Deemegjer mebHeoe OeejCe kejCeeNee Je je#emeer eke=leeree Heie[e
DemeCeeNeebes JeCe&ve kesueeJej owJeer eke=leeree Deeee IesCeeNee cenelceebes
JeCe&ve kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
leNneR peseebefeeW eesKeW ceevemeeR~
ceer nesTefve Demes #es$emebveemeer~
peseeb efvepeseebleQ GHeemeer~ Jewjeie ieeb~~9-188~~
peseeesevf e DeemLesef eeeb meeJee~ Deebleg Oeceg& kejer jeCeerJee~
peseebeW ceve Jees}eJee~ efJeJeskeemeeR~~189~~
peQ %eeveiebieW veene}W~ HetCe&lee pesTefve Oee}W~
peQ eeefvlemeer Dee}W~ Hee}Je veJes~~190~~
#es$emebveemeer cnCepes Skeeee #es$eele mebveeme IesTve vesnceerkejlee
jenCes - pemes meg eer mJeeceer mJeHeeveboebveer Skee efJees<e kee}eveblej
melele HeeJeme#es$eer mebvemle Je=eerves esJeHeele JeemleJe kes}s.
eerke=<Ce cnCeleele: ns Depe&gvee! cenelces owJeer eke=leeree Deeee
keve Demeleele. leebee eg efeeele ceer #es$emebveemeer nesTve
jenlees. les ceePes Yee Demeleele. leebeer GHeemevee Jewjeie mJele:e kejles.
leebee me=eerHetCe& Deble:kejCeele Oecee&es meeceepe Demeles. efJeJeskeeye}
Kejs esce - Keje mvesn - leebee ceveele melele Jemele Demelees.
%eeveiebieewIeele mveele Pee}s}s les peerJe meoe HeefjHetCe& Demeleele. les cnCepes
eebefleHeer Je=#ee}e veeJeerve Heg}s}er Hee}Jeere!
peQ HeefjCeecee efveiee}W keeWye~ peQ Oewe&ceb[HeeeW mlebYe~
pewb DeevebomecegeR kegbYe~ egyeke}ewefve Yej}W~~9-191~~
HetCe&ceo:~ HetCe&efceob~ HetCee&led HetCe&cegoeles~~ HetCe&me
HetCe&ceeoee~ HetCe&cesJeeJeefe<eles~~ ee egleerves yeesOe nesCeeNee HeefjHetCe&
DeJemLes}e keeWye HegeJesle, lemes les cenelces Demeleele. yeelJe efmLejHeCes
Hes}CeeNee Oewe&Heer ceb[Heees les peCet DeeOeejmlebYe Demes Keebyee Demeleele!
Deevebomecegele egyekeUtve Yej}s}s les pemes keener kegbYee nesle!
peseeb Yeeeref e esleg}eR eeHleer~ peQ kewJeuee HejewleW mej cnCeleer~
peseebef eeW }er}cs eepeerb veerleer~ efpeee}eR efomes~~9-192~~
peQ DeeIeJeebefe kejCeer~ }sF&}W eebleereeR }sCeeR~
peseebeW efee iebJemeCeer~ JeeHekee cepe~~193~~
Gvces<e:13:owJeemegjmebHeefYeeie
Hejekeesereer Yeeer leebvee eeHle Pee}s}er DemeueecegUs

cees#eeeermege leebvee lecee vemeles. leebes menpe kecee&ejCe cnCepese
cees#eceeie& eke kejCeejer veerleer Jee egeere nese. meJe& Fbefeebvee leebveer
eebeflemJeHe De}bkeejebveer cebef[le kes}s}s Demeles. leebes efee cnCepes
pees ceer eYet meJe&JeeHeer, lee}emege JeeHeCeejer iebJemeCeer Demeles
cnCee vee!
SsmeW peQ cenevegYeeJe~ peQ owefJees eke=leereW owJe~
peQ peeCeewefveeeb meJe&~ mJeHe ceePeW~~9-194~~
ceie Jee{lesefve esceW~ ceeleW Yepeefle peQ cenelces~
Heefj ogpesHeCe ceveesOeceX~ efeJele}W veener~~195~~
SsmeW ceerefe nesTefve Heeb[Jee~ keefjleer ceePeer mesJee~
Heefj veJe}eJees lees meebieeJee~ Demes DeeF&ke~~196~~
Demes pes cenevegYeeJe Demeleele, les owJeer eke=leeree Debieeres iegCee
Demeleele cnCee vee! pes ceePes mJeHe peeCeCeejs Demeleele, lejerner DeKeb[
Deve Gejesej Jee{lee esceeves ceePeer Yeeer kejleele; DeeefCe leer Yeeermege
ceePeeeer SkeHe nesTve kejleele; eeeceeCes celmJeHe nesTve ceePeer
GHeemevee kejCeeNee lee cenelceebee Yeeeree ekeej Deefle Glke=
Demelees; lees, ns HeeLee&! let Sskee!
eeeceeCes owJeer mebHele yeeUieCeeNee cenepeveebes JeCe&ve kesueeveblej
meleleb keerle&evlees ceeb elevlee {Jelee:~
vecemevlee ceeb Yekelee efveleegee GHeemeles~~9-14~~
%eevee%esve eeHeves epevlees ceecegHeemeles~
SkelJesve He=LekelJesve yengOee efJeeleescegKeced~~9-15~~
ee }eskeeletve YeieJebleebveer leebee Yeeeres mJeHe efJeeo kes}s
Deens. %eeveosJeebee leeJejer} DeesJee Je SketCee ne efJe<ee DeeHeCe
YeeermebyebOeer efJees<e efJe<eeefJeJeseve kejleebvee Heent ee.
letle& DeeHeCe meesUeJee DeOeeeeeeDeYeeb meJemebegef .....~
ee eLece }eskeeJejer} %eeveosJeebveer kes}s}s Yee<e Heent ee. leemeeer
Heg{er} Gvces<e e. 14 - owJeer mebHeoe eeke[s JeUt ee.
eesiemeeOevee-2
210
::Gvces<e14::
::owJeer mebHeoe:::
1)DeYee::::
DeYee cnCepes mecei%eeve -DewleeJemLee eeHle PeeueeJej peer
efveYe&elee esles, lee megCeeye} %eeveosJe cnCeleele:
Deeleeb meJeegef peQ cnefCepes~ leQ SWmee efeeR peeefCepes~

leNneR pe}W vee efJePes~ jeKeeW[er pewmeeR~~16-74~~
keeb Heeef[Jeeb Jee{er ve ceies~ DeJemeW legewefve ceeieW~
ceepeeR Deeflemet#ce DeebieW~ ebg pewmee jens~~75~~
vee leNneR Jeeef<e&eeb meebef[}er~ eer<ceW veeneR ceebef[}er~
ceepeerb efvepeHeW efveJe[}er~ iebiee pewmeer~~76~~
Deelee meJeeger keee}e cnCeeJes, les Sske. jeKe peeer peUle
veener Je cnCetve leer efJePelemege veener Demes cnCeeJes }eieles; eefleHeos}e
DemeCeejer ebke}e Jee{leer Demeles, lej DeceeJeemes}e ke}ebee }esHe
neslees, HeCe eb cee$e ke}ebee mHee& ve neslee pemee eefleHeosHeemetve DebJemesHeele
DeeHeuee met#ce mJeHeele yeo} ve nesT oslee DeeHe}s DeefmlelJe pemesee
lemes jeKetve sJelees; Je<ee&kee}er ceneHegjeves ogLe[er Dees}eb[Ceeje iebieewIe Je
eer<cekeeUeR keenermee mebkegefele Pee}s}e leese eJeen, ns Heenleebvee pejer
efYeVe Jee}s, lejer lee oesvnerlener peeeceeCes iebieee eke nesles;
lewmeer mebkeuHeefJekeuHeeeer Jees{er~ meeb[et vf e jpeleceeeeR keeJe[er~
Yeesefieleeb efvepeOecee&eer DeeJe[eR~ yeger Gjs~~16-77~~
FbefeJeieX oeefJeef}eeb~ efJee DeLeJee Yeuee~
efJemceees keebneR kesuee~ vegs efeeeR~~78~~
ieebJeeb iesef}eeb Je}Yeg~ HeefleJeleseeb efJejn#eesYeg~
Ye}lesmeefCe neefve}eYeg~ ve ceveeR pesJeeR~~79~~
lesJeeR melmJeHe e}sHeCeW~ yegef peQ SsmeW Deveve nesCeW~
leQ meJeegef cnefCepes~ keseernblee~~80~~
leeeeceeCes peer yeger mebkeuHe-efJekeuHe ns pes ceveees iegCeOece&
Deensle, leebeer Dees{ mees[vt e Je jpeesleceesiegCeebes DeesPes eketve mJemJeHeer
efveceive nesTve peeles, leer ceie Fbef eebee eebieuee Je leepe efJe<eeebvegmeej
Jele&ve kejCeeves efeeele keesCeleener #eesYe GlHeVe nesT osle veener. Heleer
ieebJee}e ies}e Demelee leeee efJejneves Jeekeg} Pee}er lejer HeefleJeles}e
leele DeeHe}s keener megKe yeg[eueees og:Ke vemeles Je leer les megKe eeHle
keve IesCeemeeer Jees} leeeeeer HeleermeejKeer peJeUerke peeer kejle
veener; leeeeceeCes melmJeHeer }erve Pee}s}er yeger DeelceHeer Deveve
nesTve efmLej jenles. eerke=<Ce Deee yegeree DevevelJee}emeJeeger
cnCetve JeeKeeCeleele.
Deeleeb leseebefe owJeer iegCee-~ ceepeeR Oegjseeb yewmeCee~

yewmeW leseeb DeekeCee&~ DeYee SsmeW~~16-68~~
leNneR Iee}tefve ceneHegjeR~ ve IesHes yeg[Ceseeefe efeeejer~
keeb jesieg ve ieefCepes IejeR~ HeLeeefeeeb~~69~~
lewmee kecee&kecee&efeeeb ceesnjeb~ Gtb vesotefve Denbkeeje~
mebmeejeeeb ojeje~ meeb[CeW esCeW~~70~~
DeLeJee SskeeYeeJeeesefve HewmeW~ ogpeW ceevetefve Deelcee SsmeW~
YeeJeelee& oseW~ oJe[CeW peQ~~71~~
HeeCeer yeg[Tb Sb ceereleQ~ lebJe ceerefe HeeCeer DeeleW~
lesJeeR DeeHeCe pee}sefve DewleW~ veeeW Yee~~72~~
Deieeb DeYee esCeW veebJeW~ yeesef}pes leQ ns peeCeeJeW~
mecei%eeveeeW DeeIeJeW~ OeebJeCeW ns~~73~~
efvejnbkeej Je=eer PeeueeJej, DewleYeeJeeves mebmeejele JeeJejleebvee
pevce-ce=leteer Jeelee& vemeCes; leebes Yee veenermes nesCes cnCepes %eeveosJeebee
celes DeYee nese. leemebyebOeer ceeG}er cnCeles:
mecemle owJeeriegCemebols e es Je eLece eceebkeeee mLeeveeee pees
iegCe, lee}e DeYee Demes cnCeleele. peeeceeCes ceneHegjele G[ere
Iesle}er veener lej yeg[Ceees Yee Deefpeyeele vemeles efkebJee efveele
DeenejefJenejeoer JeeieCetke sJeueeme jesieeeer yeeOee nesle veener; leeeeceeCes
kece& Je Dekece& eebee efveefceeeves DenbkeejJe=eer GlHeVe ve nesT efoueeves
mebmeejYee Ules. HeeCeer efcee}e yeg[Jet ies}s lej efceeee veee ve neslee 3) %eeveeesieJeJeefmLeleer::::
ieerlesee HeeeJee DeOeeeeee
les pemes HeeCeeeer SkeHe nesTve yeg[Ceeee YeeeHeemetve cege nesles,
meVeemeb kece&Ceeb ke=<Ce Hegveeexieb e ebmeefme~
leeeceeCes DewleefmLeleerle jeefnueeves Je meJe& efJee DeelceJe=eerves HeenCeeves
es^se Sleeesjskeb levces yetefn megefveefeleced~~5-1~~
mebmeejees Yee ve nesles. ns Depe&gvee! mecei%eeveeyejesyej DemeCeeje Je
ee Depe&gveeee ebkeses meceeOeeve kejleebvee YeieJebleebveer keener }eskeele
lee}e peHeCeeje ne DeYee veeJeeee j#ekee Deens, cnCesveeme!
Demes cn}s nesles:
2)meJemebeger::::
meeeeesieew He=Leiyee}e: eJeoefvle ve HeefC[lee:~
mebmeejele JeeJevener leeeer yeeOee ve nesCes ne pees DeYee veeJeeee
SkeceHeeefmLele: meceiegYeeesefJe&voles He}ced~~5-4~~
owJeer iegCe Deens, leees JeCe&ve kesueeveblej %eeveosJe meJemebeger cnCetve
elmeeew: eeHeles mLeeveb leeesiewjefHe ieceles~
Skeb meeeb e eesieb e e: Heeefle me Heeefle~~5-5~~
ieerlesle efveefo& kes}suee owJeer iegCeemebyebOeer cnCeleele:
eesiemeeOevee-2
211
Gvces<e:14:owJeer mebHeoe
meee-%eeve-mebveeme DeeefCe eesie-kece&eesie ee oesve efvee

efJeJebevesle Deme}sueebvee, ceie lees e$et kee Demesvee, ceole
%eeveeesiesve meeeeveeb kece&eesiesve eesefieveeced (3-3) ee eyoele kejCeemeeer eLeeeeer Oeve, SJe{se keee lej DeeHe}e osn, Jeeee,
YeieJebleebveer meebeif eleuee neslee. leebes keener JeCe&ve leebveer veblej kes}s. les
Ssketve Depe&vg eeves eerke=<Ceebvee efJeveJe}s keer ee oesvner ceeiee&leer} esemkej
keesCelee, les meebieeJes. leeJej eerke=<Ceebveer ee oesvner ceeieees meejKese
cenJe Demeueees meebefiele}s DeeefCe leJele: Je HeefjCeecemJeHe eesie Je
%eeve eebes SkelJe eke kes}s. ner Heee&Yetceer Oeeveele IesTve %eeveosJeebveer
eerke=<Ceese %eeve-eesie-JeJeefmLeleer ee iegCeeeer kes}s}er JeeKee
veeneUCes ceveesjbpeke jles. les cnCeleele:
Deelee Deelce}eYeeefJeKeeR~ %eeveeesieeceepeeR SkeeR~
peQ DeeHegef}eeb ekeeR~ nebJes Yejs~~16-81~~
lesLe meieef}eW efeeJe=eer~ leeieg kejCeW Sseeb efjleeR~
efve<keeceW HetCee&ngleer~ ngleeeeR pewmeeR~~82~~
keeb megkegef}veW DeeHeg}eR~ Deelcepee melkeg}eRe efoOe}eR~
ns Demees }#ceer efLejeJe}er~ cegkegboeR pewmeeR~~83~~
lewmesefve efJeke}WHeCeW~ peQ eesie %eeveeRe ee Je=efeke nesCeW~
lees eflepee iegCeg cnCes~ eerke=<CeveeLeg~~84~~
eerke=<Ce meebieleele: lej %eeve Jee eesie ee oesvner efveeleer}
peer Ske DeeHeuee ceveele Yejs}, efle}e Deelce}eYeeee Gseeves Jeentve
IesTve leeeerleLe& Je lee efveseeer DeeHeuee meJe& efeeJe=eerb ee mebveeme
kejCes; pemee keg}erve Heg<e DeeHe}er kevee megkegUelee oslees; efkebJee
ebe} DemeCeejer }#ceer peeer cegkegboeHeeeer efmLej nesTve jenles;
leeeeceeCes eesie efkebJee %eeve ee keesCeleener Skee efves}e DeeHe}s ebe}
efee - DeeHe}s Deble:kejCe DeHe&Ce kejCes, ee eflemeNee iegCee}e %eeveeesie-JeJeefmLeleer Demes cnCeleele.
DeOeelceees ns pes oesve ceeie& Deensle, leeleer} DeeHeCeeme pees eesie
Demes} lee}e leve,ceve Je Deble:kejCe osTve leees DeKeb[ DeeejCe
kejCes, Demes ee iegCeees }#eCe Deens.
oeve-e%e-leHeeoer::::
cevemege JeseCeeme ceeiesHeg{s ve HeenCes; JeesJejee Je=#e pemee DeeHeueeke[s

esCeeNee eleske Jeeme}e Deved eeefCecee$ee}e DeeHeueepeJeUes meJe&
keener cnCepes He$es, Heg<Hes, HeUs, cetUs Je meeJe}er osTve lees<eJelees;
leeeeceeCes peeJesUer pes pes oslee esF&} les les, leve- ceve-Oeveemeefnle
osTve eeble efpeJeebvee lees<e osCeemeeer GHeeesieer He[Ces ee owJeer iegCee}e
oeve cnCeleele. Demee ne iegCe cnCepes cees#eHeer sJee HeenCeemeeer
owJeer er eeHle JneJeer cnCetve [eseele Iee}eJeeees peCet
Debpevee nese!
melejeJee DeOeeeeleer} oeve
oeveeefJe<eeer Heg{sner melejeJee DeOeeeele 20,21 Je 22 ee

oeve}eske$eeerletve YeieJebleebveer meeeqJeke, jepeme Je leeceme
oeveeefeeebes JeCe&ve kes}s Deens.eerke=<Ceebveer meebefiele}s Deens keer:
oeleJeefceefle eeveb oerelesvegHekeeefjCes~
oses kee}s e Hee$es e leeveb meeeqJekeb mce=leced~~17-20~~
mJeOecee&ves efceUJe}suee Oeveeletve oeve kejCes ns kele&Je Deens Deee
yegerves, pes oeve eesie mLe}er, keeUer Je Hee$elee Heentve, peeeeHeemetve
HejleHes[ereer Jee elegHekeejeeer DeHes#ee veener Deee}e efo}s peeles, lee
oevee}e meeeqJeke oeve Demes cnCeleele.
eeg elegHekeejeLe He}cegefe Jee Hegve:~
oereles e Heefjeqke}b leeveb jepemeb mce=leced~~17-21~~
pes oeve GHekeej kejCeemeeer efkebJee GHekeejebeer HejleHes[
kejCeemeeer DeLeJee He}eeer DeHes#ee Oeve Deveceeve kejle efo}s peeles,
lee oevee}e jepeme oeve Demes cnCeleele.
Deosekee}s eeveceHee$esYee oereles~
Demelke=leJece%eeleb leeecemecegoeleced~~17-22~~
pes oeve Deeesie mLe}er, Deeesie keeUer Je Deeesie Jeeer}e,
4)oeve
melkeejjefnle Je DeJens}veeHetJe&ke, nseUCeer keve efo}s peeles, lee}e
oeve ee meg C emeb H eeer es ow J eer mJeHe JeCe& v e kejleeb v ee leeceme oeve Demes cnCeleele.
meeeqJeke oevemege cees#eeLeea ceeCemeeves kemes kejeJes, eeee YeieJeeve
eerke=<Ce Heg{er} }eskeele efveoxe kejle cnCeleele:
Deeleeb osnJeeeeefeesb~ eLeemebHeVeW efJeesb~
lemceeoesefcelegoele e%eoeveleHe:efeee:~
Jewjer peeef}eebner Deeee&leQ~ ve JebeCeW pes keeb~~16-85~~
eJele&vles efJeOeeveesee: meleleb yeeJeeefoveeced~~17-24~~
He$e Heg<He eee~ He}W cet}W Oevebpeee~
cnCetve yeeJeeeebee DeeefCe cees#eeLeea Heg<eebee eem$ee}e Devegmejle
Jeeseeb ve egkeW Deeef}eeb~ Je=#eg pewmee~~86~~
nesCeeNee e%e, oeve, leHe F.efeee ee De#ejeee Geej kejle
lewmeW ceveewefve OeveJejer~ efJeeceeveW Deeuee DebJemejeR~
vesnceer meg nesle Demeleele.
eebleeefeeeb ceveesnejeR~ GHeeesieeb peeCeW~~87~~
leefoleveefYemevOeee He}b e%eleHe:efeee:~
leseeb veebJe peeCe oeve~ peQ cees#eefveOeeveeeW Debpeve~
oeveefeeee efJeefJeOee: efeevles cees#ekee*de#f eefYe:~~17-25~~
ns Demees.....~~88~~
eesiemeeOevee-2
212
cees#eeeer Fe kejCeejs ceveg<e He}eeer DeHes#ee ve sJelee e%e,

oeve DeeefCe leHe ee efJeefJeOe efeee leled ee De#ejeee Geej keve
yeeeHe&Ce yegerves kejle Demeleele.
meeJes meeOegYeeJes e meefolesleleegpeles~
eemles kece&eCf e leLee meyo: HeeLe& egpeles~~17-26~~
kelee& metHe nesCeemeeer Je meoes<e kece& efveoex<e Je HetCe& nesCeekejlee
meled ee yeeJeeeke eyoeeer eespevee kejleele.
e%es leHeefme oeves e efmLeefle: meefoefle eeseles~
kece& ewJe leoLeeaeb meefolesJeeefYeOeereles~~17-27~~
e%e, oeve Je leHe eebeeceOeer} vetvelee peeTve mebHetCe&lee eeHle
nesCes, ee}ener meled cnCeleele. eeeekejlee kes}suee Je cnCetve letHe
Pee}suee kecee&}e leled cnCeleele.
Deeee ngleb oeb leHemleHleb ke=leb e eled~
Demeefolegeles HeeLe& ve e lelesle vees Fn~~17-28~~
ns HeeLee&! Deesves kes}s}s nJeve, efo}s}s oeve, Deeej}s}s leHe
Deve kes}s}s kece& pes Demes}, lee}e Demeled Demes cnCeleele; ce=let
HeeJeueeJej cnCepes Hej}eskeer leees He} veener Je Fn}eskeerner veener.
e%e, oeve Je leHe
meJJeerme ekeejee owJeer iegCemebHeosleer} oeve, e%e Je leHe ee leerve

iegCeebes efJemle=le JeCe&ve Jejer} }eskeebletve melejeJee DeOeeeer YeieJebleebveer
kes}s}s Deens. les DeeHeCe veblej yeeJeeeebeer %eevesejerle efJeJesefe}s}er
eee& DeJe}eskeleebvee HeenCeej Deeneslee. leeefveefcee %eeveseebveer kes}s}s
mHeerkejCe HeCe lesJnee DeeHeCeebme Heenee}e efceUCeej Deens.
letlee&me oeve ee iegCeees Je leefVeefceeeves e%e Je leHe ee oesve iegCeebes
pes oe&ve meesUeJee DeOeee Ie[Jelees, les HeenCes Gefele js}. les Heg{s
Skee Skee iegCemebHeosee JeCe&veeee JesUer DeeHeesDeeHe eke kes}s peeF&}.
5) oce (Fbefeoceve)::::
Fbefeoceve kejCes cnCepes oce. eees iegCemJeHe JeefCe&leebvee
...........Sske efe~ oceeeW leQ ~~16-88~~
leNneR FbefeefJe<eeeR efceUCeeR~ keefve IeeHes efJelegCeer~
pewmeW leesef[pes Ke[g HeeCeer~ Heejkeseeb~~89~~
lewmee efJe<eepeeleebeeb Jeeje~ Jeepees vesefopes Fbefeejeb~
FeW yeebOeewefve eleeneje~-neleeR JeesHeer~~90~~
lej Deeleeb oceeeer }#eCes Sske. peeeceeCes ie{tU HeeCeele efveJeUeres
yeer Ieele}s keer ceeleer leUe}e yemetve mJe HeeCeer lesJe{s Jej jenles,
leeeceeCes oce ne Fbefeebeer efJe<eeebeer Pee}s}er Skeleevelee Yebie keve
Fbef eebvee efJe<eeebHeemetve JesieUs kejlees; lees keesCeleener Fbef eeee efJe<eeeeer
mebyebOe pe[t osle veener, lej Fbefes yeebOetve leebvee eleenejeee mJeeOeerve
megHetle& kejlees.
Deebleg}eb efeeeeW DeebieJejer~ meeb[ewevf e eJe=eer He}s yeensjer~

DeebieeR megF&pes oeneRneR ejeR~ Jewjeieeeer~~91~~
eemeeseemeengveer yengbJemeW~ JeleW DeeejW KejHegmeW~
Jeesmebefleleeb jeef$eefoJemeW~ veejeCekeg peseeb~~92~~
HeQ oceg SsmeW cnefCeHes~ lees ne peeCe mJeHeW~....~~93~~
lemese lees Jewjeieeee Deiveer onener Fbef eebee eJeseejer HesJetve
ceveefeeeHeemetve meJe& efkeeCeee eJe=ef e veeceke n[Uer}e yeensj HeUJetve
}eJelees. melele eemeesdJeeme kejCes ns pej Ske Jele mecepe}s lej les
efpelekeee meeleleeves ee}Je}s peeles, leeHes#eener ke[ke efve<sves oce
Fbefeoceveees Jele #eCecee$ener Gmeble ve Ieslee ee}efJelees. oce pee}e
cnCeleele, lee owJeer iegCemebHeoses mJeHe ns Demes Deens.
6) eeie (e%e)::::
leeveblej e%e ee owJeer iegCeees JeCe&ve kejleebvee %eevesej }eskeceevemeele
{}suee e%e cnCepes nescekegb[ - Deefive - yeeeCe - nesce - nJeve
- ceb$e ee Jewefoke HejbHejsleer} keuHeves}e Deieoer DeveHesef#ele Demes e%eees
meeJe&ef$eke, meJe&cebie} mJeHe Heg{er} DeesJeeletve meebieleele:
.....~ eeieeLe&gner meb#esHeW~ meebIees Sske~~16-93~~
leNneR yeeeCe keefve OegjW~ efm$eeeefoke Hew} cesjW~
ceePeejeR DeefOekeejW~ DeeHeg}e}sefve~~94~~
peseeb peQ meJeexece~ Yepeveere osJeleeOece&~
leQ lesCeW eLeeiece~-efJeOeer keerpes~~95~~
pewmee efpeg <edkecex kejer~ et leseeleQ vecemkeejeR~
keeR oesneWefmener mejesYejer~ efveHepes eeieg~~96~~
Deelee leg}e e%eees mJeHe mebef#eHlejerlee meeielees, les Sske.
yeeeCeeHeemetve lees lenle m$eereteoeRHeele pes meJe& efJeefJeOe DeefOekeejer
Deensle, leebveer DeeHeeHeuee JeCee&eceOecee&me Devegmeve eesie leer DevegHe
osJeleee&veeoer Je Flej ke=les eLeeeem$eese Je Jesoe%esvegmeej kejeJeerle.
eteves Jesoevegmeejer <edkecex kejCeele lelHej Deme}suee yeeeCeebvee Jebove
kejeJes, ns eem$eese Deens. Demes kesueeves leebvee oesIeebveener e%e
Glke=jerlee mebHeVe kesueees HeU eeHle nesles.
lewmeW DeefOekeejHeee&}eseW~ ns e%e kejCes meJeeeW~
Heefj efJees<e He}eeseW~ ve IeeHes ceepeeR~~97~~
DeeefCe ceer kelee& Ssmee YeeJees~ veseof pes osneesevf e ejW peeJeeW~
vee Jesoe%esmeeR leNneR eJees~ nesF&pes mJeeW~~98~~
Depe&gvee SJeb meb%eg~ meJe&$e peeCe e%eg~
kesJeueceeieeAeeb DeefYe%eg~ meebIeefle ne~~99~~
Deee jerleerves DeeHeeHeuee DeefOekeejHejlJes, ceer kelee& Demee YeeJe
ceveele ve Oejlee Je HeUeeses efJe<e leele ve kee}efJelee pees efveele
kece&mJeHe e%e kes}e peelees, leebee kelee& mJeese Jesoe%eses cetU efkeeCe
- cnCepes veejeeCe -nesTve peelees. eeeceeCes ns pes meJeeveer DeeejCeeme
eesie Je meJe&cebie} kejCeejs e%eees mJeHe let peeCetve Iesle}sme, les,
eesiemeeOevee-2
213
ns Depe&gvee! kewJeueceeiee&ee meeOekeebmeeer Delegece esemkej Deens,

Demes peeCeles cnCeleele.
ee efkeeCeer %eeveosJeebveer ne kewJeueceeieeaee e%e Deens, ns mHe<
kes}s Deens. leeHeemetve efYeVe Demee eeef%ekeebee Jee Jeweof keebee mJeie&eeHleeree
Deeesves efkebJee Flej keeceveeHetleeameeer kes}s}e e%eeeie mecepeeJee. leees
eleblej %eeveosJeeree DeYeemekeebvee Flej$e esF&}e. keejCe leebee
GHeneme kejleebvee %eeveosJeefOeked lee eeef%ekeebes peerCeW Demes Gej
kee{leebvee DeeHeuee}e Dee{Uleele. leeeeceeCes e%eeeer efJemle=le keuHevee
DeeHeCeebme %eeveosJeeree eflemeNee, eewLee Je HeeeJee DeOeeeele Dee{Utve esles.
7) mJeeOeee::::
Deelee eW[gJeW Yetceer neCeerpes~ ns veJns lees neleeb DeeefCepes~
keeR esleeR yeer efJeKegefjpew~ Hejer efHekeW }#eW~~16-100~~
vee leNneR sefJe}W osKeeJeseeb~ Deeoj keerpes efoefJeeeb~
keeb eeKee He}W eeJeee~ efmebefHepes cet}~~101~~
ns yeng Demees Deeefjmee~ DeeHeCeHeW osKeeJeseeb pewmee~
Heg{le Heg{leer yengbJemee~ Gefpes eerleer~~102~~
lewmee eefleHeeeg pees F&e~ lees nesDeeJesee}eieeR ieese~
egleeree efvejble~ DeYeemeg kejCeW~~103~~
leQ efpeebmeerefe yeemet$e~ Sjeb mlees$e keeb ceb$e~
DeeJele&veW HeefJe$e~ HeeJeeJeseeb leJe~~104~~
HeeLee& ieeb mJeeOeeJees~
yeesef}pes lees ne cnCes osJees~......~~105~~
%eeveosJeebveer HetJeea lesjeJee DeOeeeele %eeveiegCe}#eCeebes JeCe&ve kejleebvee
DeOeelce%eeveefvelelJeb JeleJe%eeveeLe&oe&veced ee iegCeebmebyebOeer
pes efJeJeseve kes}s nesles, les mJeeOeee cnCepes keee ns Heenleebvee DeeHeCe
}#eele sJeCes DeeJeeke jles.
Deelee %eeveosJe mJeeOeeeeefJe<eeer cnCeleele: peeeceeCes eW[t
peefceveerJej DeeHeCeeceeies lees GmeUtve Hejle neleele eeJee Demee nslet
Demelees; efkebJee esleele yeer efJeKegjCeeceeies Oeeveeves mece= Heerke neleer
eeJes Demee Gse Demelees; DeLeJee efoJee }eJeCeeee nslet sJe}suee Jemlet
leeee ekeeeele HeeneJeele Demee Demelees; efkebJee Je=#eeme eeKee-HeUs
eeJeerle, cnCetve leeee cegUeme HeeCeer Ieele}s peeles; efkebJee mJele:es He
efvejKeCeeee DeeJe[ermeeer Deejmee JeejbJeej mJe kes}e peelees;
leeeceeCes egleeRveer eefleHeeefole kes}s}e F&ej ieesej JneJee cnCetve leebee
efvejblej DeYeeme kejCes; lemese yeeeCeebveer yeemet$eebeer Je Flejebveer mlees$es
Jee veececeb$eebeer DeeJele&ves kejCes eeme, ns Depe&vg ee! mJeeOeee cnCeleele,
Demes eerke=<Ceebveer meebefiele}s.
ee DeesJeebee efveefceeeves HejleJeoe&ve nesCeemeeer DeOeelce%eeveeeer
DeeJe[ Oeve kejeJeeeee mJeeOeeeees DeeHeCeebme oe&ve nesles. leeletve
Deleble meesHee ceeie& cnCepes efpeebveer egleeRee -yeemet$eebee DeYeeme
kejCes Je Flejebveer mlees$es-veececeb$e eebee DeeOeej IesTve leebee efvele

peHe kejCes, ne iieesej neslees.
eeletve %eeveosJe egeflemebcele ceeie&e eefleHeeove kejleebvee efomeleele.
Jesoebee lees DeLe& Deecnebefmeefe eJee ee meble eerlegkeesyeejeeebee
Geeres Kejs cetU DeeHeCeebme Demes %eevesejerle meeHe[les. leebveerner ne
veecepeHeeee GHeemeveeece }eskeebHeg{s sJe}e, ns DeeHeCeebme %eele Deense! Demees.
mJeeOeeeeee DebleYee&Je Helee}ercegveer efveeceebceOes kejleele. lemese
mJeeOeeeele F&ejeefCeOeeve nee cegKe nslet Demeueeme eeHleJe meceeefOe
ne Demelees. efpe%eemetbvee ns leeleer} iege %eeveosJeebveer Jej kes}suee
mJeeOeeeeee HeefjYee<eseer lee[tve Heenleebvee }eie}ere }#eele esF&}.
8) leHe::::
leHeebmb ebyebOeer %eeveosJe cnCeleele:
.. Deeleeb leHe eyoeefYeeeJees~ DeeF&ke meebIees~~16-105~~
leNneR oeveW meJe&mJe osCeW~ JesbeCeW leQ JesLe& kejCes~
pewmeW He}ewefve mJeeW megkeCeW~ Deew<eOeereW pesJeeR~~106~~
veevee OetHeeeeb DeeqiveeJeseg~ kevekeeR legkeeeeb veeeg~
keeb efHele=He#eg HeesefKeleeb Nnemeg~ ebemeeR pesJeeR~~107~~
lewmee mJeHeeefeeeb emeje-~ }eieeR eeCeWefeejerjeb~
DeeCeer kejCeW peQ Jeerje~ leQefe leHe~~108~~
Deelee leHe cnCepes keee les Sske. pejer oeve cnCetve meJe&mJe efo}s
lejer He}eee sJeueecegUs les pemes JeLe& jles; efkebJee jesieeJej GHeeej
cnCetve Deew<eOeeree GHeeej kejleebvee leer mJele: peeer veenereer nesTve
jesieeeflejesOeeme meenee kejles; efkebJee Deiveer epJeef}le keve Oetj
pemee veenermee neslees; megJeCe& nesleebvee ceUeee pemee veee neslees; efHele=He#eeeer
(lees Jee He#e Demeueeves) pemepeeer Je=er nesle peeles, lemelemee efle}e
keejCe DemeCeeNee ebceeee pemee Nneme nesle peele Debleer }esHe neslees;
leeeeceeCes DeelcemJeHe ekeeJes cnCetve eeCe-Fbefes-ejerj eebeer
DeeCeer kejCes eeme leHe cnCeleele.
DeLeJee DeveeefjmeW~ leHeeeW He peNneR DemeW~
leNneR peeCe ogOeeR nbmeW~ meto}eR eebetb~~16-109~~
lewmeW ossnpeerJeeefeeW efce}CeeR~ pees Goepele meteW HeeCeer~
lees efJeJeske Deble:kejCeeR~ peeieefJepes~~110~~
Heenleeb Deelceeeke[W~ Heefj yegereeb Hewmeg meebke[W~
meefve mJeHve yeg[s~ peeieCeeR pewmeW~~111~~
lewmee DeelceHeee&}eseg~ eJelex pees meebeg~
leHeeeeb ne efveJexeg~ OevegOe&je~~112~~
DeLeJee leHeees mJeHe ogmeNee ekeejs meebieeees cn}s lej ogOeele
nbme eese Iee}lees, lesJne lees pemes HeeCeer ogOeeHeemetve De}ieo JesieUs
kejlees; leeeceeCes peerJe pesJne osneeer pe[lees cnCepes peeJesUer pevce
neslees, leeeJesUer Deble:kejCeele efJeJeske peeie=le sJetve peer osnyeger, cnCepes
eesiemeeOevee-2
214
Deveelceyeger, leer DeelceyegerHeemetve JesieUer kejCes leeme leHe cnCeleele. 11) mele::::
Deelcee HeneJee cnCetve yegeree pesJne DeveelceHeoeLeeletve mebkeese nesTve

lemes Heeefn}s lej mele ne Heleeef}eCeerle ece Deens Je leeee
DeelceJe=eerle Skeeelee nesles, lesJne mJeHve Je les oeKeJeCeejer efvee eebee {eLe& Kejs yees}Ces Demee Iesle}e peelees. cnCepes Skee DeLeea Helee}eRes
peeie=leercegUs Skeee JesUer veee JneJee, lemes nesTve Deelceoe&ve Ie[les, mele cnCepes %eevese cnCeleele lemes Jeeefeke leHe nese.
les eee leHeecegUs, Demes, ns Depe&gvee let peeCe!
meleeee esLes DeefYeesle DemeCeeje DeLe& Heg{er} DeesJeeletve Heent ee.
leHe Je HebLejepe
%eeveosJe meleeefJe<eeer cnCeleele:
eeeceeCes leHe cnCepes cegKelJes DeveelceHeoeLeeeer cnCepes eeCe- mele Je HejleJeoe&ve
osn-Fbefes eebeer DeeCeer Demee %eeveosJeebee pees DeefYeeee Deens, lees
Deeleeb leerKe nesTefve ceJee}~ pewmeW peeleereW cegkeg}~
leebveer %eevesejerle efkeefkeeCeer Je cegKelJesmeneJee DeOeeeele
keeb lespe Heefj eerle}~ eeebkeeeW~~16-115~~
veeLeHebLeeRee obeg (lees ne veeLemebkesleeRee obeg) peeCeJetve osleebvee
ekes oeefJeleebef e jesieg Hes[g~ DeeefCe efpeYeW leNneR veJns ke[g~
eke kes}s}e Deens. jepeeesie Jee kegb [ef}veefOeefle megke=Heebekf ele
leQ JeesKeog veeneR ceeb Ie[g~ GHecee keQeeR~~116~~
}eeesieelceke jepeeesieebleie&le peer leJes, eeCe F.eer DeeCeer cnCepes
kece}keef}kee mHeee&}e ce=ot Je megKeo Deme}er lejer eflees eske
}e leere %eeveseceles leHe nese,Demes efomeles.
leer#Ce Demeles Je leer HeeCeer Yesotve pe}eeeeletve Jej esles; efkebJee ebees
9)Deepe&Je::::
lespe cnCeeJes lej les eerle} eeboCese Demeles; efkebJee Heeefnueeyejesyeje
Deeleeb yee}eeeb efnleeR mleve~ pewmesb veeveeYetleeR ewleve~ jesie veenermee kejCeeNee Je mJeeoner ke[t vemeCeeNee Deew<eOeeeer GHecee
lewmeW eeefCecee$eeR meewpeve~ Deepe&Je leQ~~16-113~~ eeJeer cn}s, lej lemes Deew<eOe peieele vemeueeves leeeerner GHecee ee
yeeUe}e mleveeleer} otOe pemes efnlekeejke Demeles efkebJee meJe& iegCee}e oslee esCeej veener.
Yetleebvee ewleve pemes GHekeejke Demeles, leeeceeCes meJe& eeefCecee$eebeleer
leNneR ceTHeCeW yegyeg}W~ Peie[leebneR Heefj vee[}W~
DeveveYeeJe DemeCes cnCepes Deepe&Je nese.
esNnJeeR Hees[er keeWje}W~ HeeCeer pewmeW~~16-117~~
efpe%eemetbveer eeefveefceeeves Hegve: Skeoe eeHetJeea lesjeJee DeOeeele
lewmeW lees[eJeseeb mebosnes~ leerKe pewmeW keeb }esnes~
Deepe&Jeeme He kejleebvee %eeveosJeebveer je}suee DeesJeebes Heefjeer}ve
eeJelJeW leNneR ceeOege&~ HeeeeR Iee}eR~~118~~
kejCes efnleeJen js}. Demees.
Hejbleg HeeCeer pemes yegyegUebvee }eie}s lej leees meef}}lJe leebvee
10) Deefnbmee::::
keener KegHele veener; lejer lese HeeCeer pesJne efJeeeU ke[skeHeejeRJej
eeHetJeeae lesjeJee DeOeeeele Deefnmb eses efJeJejCe yeNeee efJemleejeves
keesmeUles, lesJne leebvee efPepeJetve Hees[vt e kee{les; leeeceeCes mele Yee<eCe
kes}s Demeueeves %eeveosJe Deelee meb#esHeeves meebieleele:
Deelceeveelcemebons veenermes kejCeemeeer }esKeb[eee leer#Ce eskeeeceeCes
DeeefCe peieeefeeeb megKeesseW~ ejerjsb Jeeee ceevemeW~
Deme}s, lejerner leees eeJelJe ceeOegee&}e ceeies ekeCeejs Demeles.
jeneCeW leQ Deefnbmes~ He peeCe~~16-114~~
DeeF&keleeb keewlegkeW~ keeveeleQefe efveIeefle cegKeW~
DeeefCe peiee}e megKe JneJes cnCetve ejerj, ceve Je Jeeee eebveer
peQ meeeejJesesefve veerkeW~ yeener YesoeR~~16-119~~
JeeieCes ner Deefnbmee nese.
efkebyengvee efeeHeCeW~ keesCneleWneR PekeJetb vesCeW~
ee efkeeCeer peeleepeelee DeeefCekener Ske peeCeJeles- les cnCepes
eLeeLe& leNneR KegHeCeW~ veeneR keJnCne~~120~~
%eeveosJe SKeeoer iees meb#esHeeves HeCe lejerner meceLe&HeCes meebiet ekeleele efkebyengvee les Flekes DeeJe[eres Demeles keer SskeCeeNee}e les melele
Deve ns leebeeJej HeIeUHeCeeee efceLeejesHe ke OepeCeeNee Deeebmeeer
[eseele Debpeve Iee}Ceejs jeJes! legcneDeecneb meeceeveebee yegerle Sskelee jneJesmes Jeeles. les Flekes meleeves Deesleeesle Yej}s}s Demeles keer
veer GlejeJes cnCetvee %eeveosJe kesJeU efJemleej kejleele. leebee leeejs ele#e yeeeee HeCe JesOe Iesle}e peelees. Demes Deme}s lejer leecegUs
mJele:ee keuHevee lej Deieoer megmHe (ee erkeekeejebee Yee<esle keesCee}ener HemeJe}s peele veener Je les eLeeLe& pejer Deme}s lejer keesCee}ener
meebieeees lej succinct, lucid and crystal-clear) Deee KegHele veener.
SjJeeR ieesjer keeveeR iees[~ Heefj meeeeeeb HeeKee}eR keer[~
Demeleele, ns efveefJe&Jeeo! Demes Demeleebvee leebee %eeveosJeer meebieCeeceeieer}
DeeieereW kejCeW GIe[~ Heefj pe}es leQ meebe~~16-121~~
Gseebeer JeLe& ieHe}le keve IesTve leebeeJej Jees} les
keeveeR }eieleeb cengj~ DeLeX efJeYeeb[eR efpeJnej~
DemebcepemeHeCes Je=LeejesHe kejCes eeee DeLe& erkeekeejebeer yee}yeger nse
leQ Jeeee veJns megboj~ }eJeefe Heeb~~122~~
OejeJes }eies}! Demees.
eesiemeeOevee-2
215
lemes Heeefn}s lej HeejOeees meeJepeebvee Yeg}JeCeemeeer cn}s}s

ieeCes keevee}e pejer iees[ }eiele Deme}s lejer les Jemlegle: Ieeleke Demeles;
Deiveer HejKe[ Deens, keejCe leees peeUCes eesve}Hetve nesle vemeles,
lej pJeeUebee HetCe& ekeeeele nesle Demeles. HeCe peUes leme}s mele!
keeveebJej iees[ eyo He[}s lejer pej leebee DeLee&le efJe<e }He}s}s
Deme}s, lej leer Jeeee veJns; lej megboj efomeCeejer }eJee nese.
Heefj DeefnleeR keesHeewefve meesHe~ }e}veeR ceT pewmeW Heg<He~
efleeW ceeleseW mJeHe~ pewmeW keeb nese~~16-123~~
lewmeW eJeCemegKeelegj~ HeefjCeceewefve meeeej~
yees}CeW peQ DeefJekeej~ leQ mele SLeW~~124~~
cnCetve ceeleses mJeHe pemes ceg}eee efnleemeeer ke=leke keesHeees
Hejbleg Deblejer cee$e Heg}emeejKes megkegceej Demeles; leeeceeCes jeies<eeoer
efJekeejebvee Leeje ve osCeejs HeCe eJeCeees HetCe& megKe eeHle keve osCeejs,
lemese yeeeeHleer keve osCeele eesKe Demeles, lese yees}Ces Kejs mele
cnCelee esles.
eeeceeCes mele cnCepes meleees - HejleJeees mee#eele oe&ve
keve osCeeme meceLe& DemeCeejs ke=HeeJebleebes yees} Demes %eeveosJeebes cele
efomeles. eeJeefleefje JeeJeneefjke mele-Demele eebee efJeeej leebee
<erves leHe ee mebkeuHeveseer mebyebeOf ele Demeueees %eevesejeres Heefjeer}ve
kejleebvee DeeHeCeebme peeCeJeles.Heleeef}eCeerle mele ne ece Demeee
leHe ee meojele %eevesejee cees[lees.
efmeefmeevleHeefle Je mele
eeefveefceeeves eeriegieesj#eveeLeebveer efmeefmeevleHeefle ee ebLeele

mele eeeer kes}s}er JeeKee DeJe}eskeCeemeejKeer Deens. les cnCeleele:
meleceskecepeb efvelecevevleee#eeb OegJeced~
%eelJee emleg Jeoserj: meleJeeoer me keLeles~~6-61~~
~~efme.efme.He.~~
mele Skee Depe, efvele, Deveble, De#ee, OegJe Deee Jemlet}e
peeCetve leeefJe<eeeres Oeerj Heg<eees yees}Ces nese. Demee Heg<e cnCepes
meleJeeoer! ner eeriegieesj#eveeLeebeer meleeeer Je meleJeeeeeer JeeKee
%eevesejebee JeeKeseer efkeleer efceUleerpegUleer Deens, ns efpe%eemetbee
lJeefjle }#eele esF&}.
12) DeeesOe::::
DeeesOeeefJe<eeer %eeveosJe cnCeleele:
Deeleeb Ieeef}leebner HeeCeer~ pewmeer Hee<eeCeeR ve efveIes DeeCeer~
keeb ceefLeef}eeb }esCeer~ keebpeer vesoer~~16-125~~
lJeee HeeeW efejeR~ ne}seebneR He[s ve kejer~
Jemebleerner Debyejer~ ve nesleer Heg<HeW~~126~~
veevee jbYesesefve HeW~ egkeeR vegefpesefe keboHeX~
keeb YemceeR Jeer GerHeW~ Ie=leWner pesJeer~~127~~
peeeceeCes oie[e}e HeeCeer efo}s lejer leeeeletve Debkegj Hegle

veener; keebpeer IegmeU}er lej }esCeer efceUle veener; meHee&ee keebleeree
efejesYeeieer }eLe neCe}er lejer leer He[e GYeejle veener; pejer Jemeble$elet
Deme}e lejer Deekeeee}e Heg}s Gce}le veenerle; jbYesmeejKee
}eJeCeJeleer}e Heentvener eeregkeosJeebvee keeceesjCee nesle veener; pemee
YemceeJej legHeeee me[e efebHe[}e lejer leele Deiveer eoerHle nesle veener;
lesJeeRefe kegcejW eesOeW Yejs~ lewefmeeeb ceb$eebeer yeerpee#ejW~
efleeW efveefceeWner DeHeejW~ ceerve}ereeb~~128~~
Heefj Oeeleeebner Heeeeb He[leeb~ veger ieleeeg Heeb[gmeglee~
lewmeer vegHepes GHepeefJeleeb~ eesOeesefce& ieeb~~129~~
DeeesOelJe SsmeW~ veebJe leQ es oes~
peeCe eerefveJeemeW~ cnefCele}W leseeb~~130~~
DepeeCe ceg}eyeeUebveemege eesOe GlHeVe kejleer} Deee es}keee
eyoebee Yeef[ceejeves Je lelmece Deve Flej efkeleerner efveefcees Deme}er,
lejer peeeceeCes Deeeg<e mebHe}suee}e ele#e efJeOeeleemege peerJeve osT
ekele veener, leeeceeCes peeee efkeeCeer eesOeesceea eke nesle veener,
leeee oes}e DeeesOelJe Demes cnCeleele, ns HeeLee&}e eerke=<Ce
meebieles Pee}s.
DeeesOelJe ee owJeer iegCeees DeeHeCe DeJe}eskeve kejle Demeleebvee
lesjeJee DeOeeeele efveefHe}suee #eeefvle ($epeglee) ee iegCeemebyebOeer
DeeHeCeeme mcejCe nesCes meenefpekee Deens. #eeefvle Je DeeesOelJe ns
HejmHejHetjke iegCee Deensle.
13) leeie::::
Deeleeb ce=efekeeleeies Ieg~ leblegleeiesb Heg~
leefpepes pesJeeR Jeg~ yeerpeleeieW~~16-131~~
keeb lepetefve efYebleercee$e~ leefpepes DeeIeJeWefe efe$e~
keeb efveeleeieW efJeefe$e~ mJeHvepee}~~132~~
vee vee pe}leeieW lejbie~ Je<ee&leeieW cesIe~
leefpepeleer pewmeW Yeesie~ OeveleeieW~~133~~
lesJeeR yegefcebleeR osneR~ Denblee meeb[tefve HeeneR~
meebef[pes Dees<ener~ mebmeejpeele~~134~~
leseeb veebJe leeieg~ cnCes lees e%eebieg~...~~135~~
leeieeefJe<eeer %eeveosJe cnCeleele, peeeceeCes ce=ef ekee veme}er lej
Ie efvecee&Ce kejlee esle veener; leblet veme}s lej Jem$e efJeCe}s peeT
ekele veener; efkebJee efYeble GddJemle kes}er lej efleeeJejeer efe$es ve
HeeJeleele; efveeleeie kes}e, lej efe$eefJeefe$e mJeHves }esHe HeeJeleele; pe}e
pej Gj}s veener lej lejbie veenermes nesleele; Oeveeee leeieeves meJe&e
Yeesieebee leeie Ie[lees; leeeceeCes yegefceeve ceveg<e Denbkeej leeietve
DeJeIee mebmeejeee leeie kejlees Je nee Keje leeie nese, Demes
e%eebie (meb.eereJf e<Cegmeneveecemlees$e) veeJeeves megeJf eKeele Deme}s}s YeieJeeve
eerke=<Ce meebieleele.
eesiemeeOevee-2
216
ee efkeeCeer DeeHeCeebme lesjeJee DeOeeeer JeCe&ve kes}suee

DeeoeiegCeefveOeeveebHewkeer efvejnbkeeefjlJe ee iegCeees mcejCe nesles. Keje
leeie kesJeU Denbkeej leeieueevese DeeefJeYe&lt e neslees. Denbkeej leeieCes
cnCepes peeeesies ns mebmeejefe$e ceveesHeer HeeJej Gceles, lees ceveesHe
Hee Hee[Ces Demes %eeveosJeebes meebieCes Deens.
ne efJe}#eCe leeie meeOeeJee cnCetvee meJe& GHeee - DeeOeeeqlceke
Oeeme - GHeemevee - eesie F.eelve Demeleele DeeefCe Denbkeejeee leeie
meeOeCes eelee leebeer Feflekele&Jelee Demeles. HebLejepeeee ceeie& eee
leeieemeeer GHeeesepf e}e Deens. DeeefCe kegb [ef}veeres Debelf ece iebleJe cnCepes
Denbkeej}esHee veener keeb! peerJeYeeJeeee efeJeYeeJeele }e nesCes Je
leeHe}erke[er} pes efeoekeee Deens, peele DeekeeeleJeemen meJe&
GlHeefe-efmLeefle-}eeoerner }e HeeJeCes (ieieveer ieieve }ee peees~
SsmeW pew keebF~~6-310~~), Deeer efmLeleer %eevese DeeHeCeeb
meJee&meeer Jeebeq leele.
Deefle cenJeeeer mebHeoe:eeefvle::::
14) eeefvle
.....ns ceevetefve megYeieg~ HeeLe&g Hegmes~~16-135~~

Deeleeb eebleereW peQ ef}bie~ leQ Jee cepe meebie~
osJees cnCeefle eebie~ DeJeOeeve osF&~~136~~
leNneR efie}ewefve %eseeleQ~ %eelee %eevener ceeIeewleW~
nejHes efveleW~ leQ eeeqvle HeQ ieeb~~137~~
pewmee e}eebyegeeb GYe[g~ yeg[Jetefve efJeeeee HeJee[g~
nese DeeHeCeHeW efveefye[g~ DeeHeCeHeebefe~~138~~
ceie Giece DeesIe efmebOeg~ ne vegjsefe JesJnejYesog~
Heefj pe}wkeeeeeb yeesOeg~ leesneR keJeCeeb~~139~~
lewmeeR %esee osleeb efceer~ %eele=lJener He[s HeeseR~
ceie Gjs leQefe efkejerer~ eebleereW He~~140~~
osJeebes cnCeCes SskeueeJej les DeeJe[}s cnCetve Depe&gve cnCelees
osJee! ce}e eebleer ee iegCemebHeoseer }#eCes mHe keve meebiee.
leeJej osJeebvee meceeOeeve Jeetve les cnCeleele, yejs lej Sske. veer
}#e os!
eeefvle cnCepes ef$eHegeree }esHe
%esee}e efieUtve leeceeieesceeie %eelee Je %eeveosKeer} pesLes Kejs lej
veenermes nesleele, leere Jemlegle: eebleer nese. pemee eUekeeUeRee DeLeebie
DeieeOe pe}mecegee meJe& efJee yeg[Jetve DeeHeuee efkeeCeer Skecee$e
oelees; DeeefCe leeeele HeeCeees DeesnesU, veoer Je meceg Demee JesieJesieUee
YeeJeebee Yesomege Gjle veener; lee Ske}e Ske, mJele:ee mJele:e
Deme}suee pe}Oeereeer pe}YeeJeeeemege pemee Goe nesT ekele
veener; keejCe leeJesieUs Demes ogmejs keener DeefmlelJeelee vemeles;
leeeeceeCes %ese cnCepes pes Dewle Deens, lee}e keJeUueeJej leelee
%eele=lJeeeemege }e neslees - peerJeeefeJeeee YeserDebleer vee peerJe JesieUsHeCeeves

jenlees, vee efeJe lee efYeVe Demelees. Deee efmLeleerle peer efve<ke} DeJemLee
eeHle nesles, leere eebleer nese.
eeefvle Je Hemeeeoeve
SJebe eeblee r ner meJe&#es owJeer iegCemebHele cnCepes %eelee- %eseJe %eeve ner ef$eHeger }esHe HeeJe}s}er DeJemLee nese. %eeveosJeebee eebefle
ne Heej DeeJe[lee efJe<ee Deens. efkebyengvee mebHetCe& Dece=leevegYeJe leebveer eeefvle cnCepes ef$eHegerefJejefnle DeJemLee -eee Skee efJe<eeeJej
je}e Deens!
%eeveosJeeres meejYetle Demes pej keener Skee eyoeves Jee nesle
Demes}, lej lees eyo cnCepes eeefvle nee cn}e Heeefnpes!!! ee
eebleeres meJee&lceke, meJe&cebie}, egYebkej mJeHe -les HetCe&lJe - meJeevee

eeHle JneJes, Demes leebes Hemeeeoeveeee DeesJeebletve ceeieCes Deens. eeefvle
ee mJeuHe eyoeee efJemleej megKeoHeCes eke kejCeejer leebeer
DeesJeer cnCepese:
efkebyengvee meJe&megKeeR~ HetCe& nesTefve efleneR }esefkeb~
Yeefpepees DeeefoHegKeeR~ DeKebef[le~~18-1799~~
ieerlesleer} eebleeree DeLe&
eevleeres ef}bie ekeJeCeeefveefcee leebveer Deeleee meesUeJee
DeOeeeele pes meebefiele}s Deens, leese eevleeree DeLe& ieerlesee Heg{er}

}eskeeble DeefYeesle Deens:
ege: kece&He}b leeJee eeefvleceeHveeself e vewe
f keerced~...~~5-12~~
eesieer kece&He}eee leeie kesueeves eeefvle eeHle kejlees.
egeVesJeb meoelceeveb eesieer efveeleceeveme:~
eeefvleb efveJee&CeHejceeb celmebmLeeceefOeieefle~~6-15~~
efveeleefee kes}s}e eesieer meoe ceePeeeer ege neslees Je
HejceefveJee&CeHe eeefvle eeHle kejlees DeeefCe ceePeelee efJe}erve neslees.
ef#eeb YeJeefle Oecee&lcee eeeefvleb efveieefle~
keewvlese eeflepeeveerenf ve ces Yee: eCeeefle~~9-31~~
ogjeeejermege melele ce}e Yepeueeves }Jekeje Oecee&lcee neslees
Je eevleer }e meJe&keeU eeHle keve Ieslees.
ieerlesle eeefvle Jee eeefvleced Jee lelmebyebefOele eyo De@veer yesPeb Je
YeieJeeveoeme eebee ieerlesleer} eyomeeefjCeervegmeej Heg{er} efkeeCeer
Dee}s}s Deensle:
eeefvle: 2-66 (Deeeefvle ee eyoemen),12-12
eeefvleced:2-70 Je 71, 4-39,5-12 , 6-15, 9-31 Je 18-62
eevle:-18-53
eevlejpemeced Je eeevlecevemeced:6-27
eeevleme:6-7
eeevleelcee:6-14
eesiemeeOevee-2
217
les }eske Demes:

veeefmle yegefjegeme ve eeegeme YeeJevee~
ve eeYeeJeeele: eeefvle jeevleme kegle: megKeced~~2-66~~
DeeHete&ceeCecee}eeflebmecegceeHe: eefJeeefvle eled~
lelkeecee eb eefJeeefvle meJex
me eeefvle ceeHveeself e ve keecekeeceer~~2-70~~
efJenee keeceeve: meJee&vHegceebejefle efvemHe=n:~
efvece&cees efvejnbkeej: me eeefvle ceefOeieefle~~2-71~~
eeJeeB}Yeles %eeveb lelHej: mebeleseqve:~
%eeveb }yOJee Hejeb eeefvle ceefejsCeeefOeieefle~~4-39~~
ege: kece&He}b leeJee eeefvle ceeHveesefle vewefkeerced~
Deege: keecekeejsCe He}s meees efveyeOeles~~5-12~~
efpeleelceve: eeevle me Hejceelcee meceeefnle:~
eerlees<CemegKeog:Kes<eg leLee ceeveeHeceeveees:~~6-7~~
eeevleelcee efJeieleYeerye&eeeefjJeles efmLele:
ceve: mebece ceeqeees ege Deemeerle celHej:~~6-14~~
eeevle cevemeb esveb eesefieveb megKecegececed~
GHewefle eevle jpemeb yeeYetlecekeuce<eced~~6-27~~
Den*dkeejb ye}b oHe keeceb eesOeb Heefjenced~
efJecege efvece&ce: eevlees yeeYeteee keuHeles~~18-53~~
lecesJe ejCeb ie meJe&YeeJesve Yeejle~
lelemeeoelHejeb eeefvleb mLeeveb eeHmeefme eeeleced~~18-62~~
GHejese }eskeeleer} e.5-12, 6-15 Je 9-31 ee }eskeebeceeCese
}eske e. 2-66,70 Je 71, 4-39 Je 18-62 ee }eskeele eeefvle
ee eyoeee DeLe& leese Deens, Demes Lees[ee efJeeejebleer DeeHeCeebme peeCeJeles.
Flej efkeeCeer eevle, eeevle ee eyoebee eeesie ieerlee ceveeee Je
efeeeee DeefJee}lesmebyebOeele, Je=efe ve GCeemebyebOeele Je eeble nesCes
(6-27) ee DeLeea kejleebvee efomeles.
ieerlee}eske(12-12)ceOeer} leeieeeefvlejvevlejced::::
Deelee Skee Deleble cenJeeee eeefvle ee eyoeeer mebyebefOele
Deee }eskeeee DeLee&ke[s JeUt ee. ne ieerlesleer} }eske efJeeveebveer
Heeje JesieJesieee ekeejs DeLe& kes}s}e Deve yengeefe&le Demeee Deens.
lees cnCepes ieerlee }eske e.12-12:
esees efn %eeveceYeemeep%eeveeeeveb efJeefe<eles~
Oeeveelkece&He}leeiemleeieeeefvlejvevlejced~~12-12~~
eeefvle ee DeeleeHeele mHe kes}s}e DeLe& }#eele IesTvee Je
leeee leeieeeer Deme}s}e GHejesu}sefKele mebyebOe Oeeveele IesTve ne
}eske DeeHeCeebme kemee megiece neslees, les Heent ee:
ee }eskeeee mebmke=le JeekejCeeOeejs DeLe& }eJeleebvee efJeeveeble
Skecele nesle vemeueees efomeles. lemese DeYeeme, %eeve, Oeeve,
kece&He}leeie Jee leeie DeeefCe eeefvle Deee Gejesej es-eslej
HeeeNee meeOekeebee Jeie&Jeejerkejlee Je eieleeree Dee}sKe jJeCeemeeer

kesueees pes meke=e&veer Jeeles, leeee eLeeLe&lesye}ner ee }eskeele
esLes JeeHej}suee ee eyoebes ieerlesleer} Flej efkeeCeer pes JesieJesieUs DeLe&
JesieJesieUs efJeeve Iesleele, lee erves eveefe GHeefmLele nesles.
leeyeeyeleeer eee& DeeHeCe veblej ke ee. meOee eer%eeveosJeebveer ne efJe<ee
mHe JneJee cnCetve pee DeesJee jeuee Deensle, lee Heent ee.
ieerlee }eske (12-12) Jejer} %eeveseebee DeesJee
eer%eeveosJeebee ee }eskeeJej je}suee pee DeesJee efJeeveebveer

oeKeJe}suee efomeleele, lee eLeceoe&veer DeeHeuee}e ne }eske
Gke}Ceeme ceole kejCeekejlee keerCeeeee Jeeleele. Skee He#eer
Jew.eer.eb.Jee. leLee ceeceemeensye oeb[ks ej DeeefCe Flej Deveskeebee lelmece
%eevesejereceeCes ee }eskeeKee}er efo}suee DeesJee Deee:
DeYeemeentefve ienve~ HeeLee& ceie %eeve~
%eeveeHeemeewefve Oeeve~ efJeesef<epes~~12-141~~
ceie kece&He}leeieg~ lees OeeveeHeemeewefve eebieg~
leeieentefve Yeesieg~ eebeflemegKeeeeb~~142~~
Ssefmeeeb Feeb Jeeeb~ FneRefe HesCeW megYee~
eebleeree ceeefpeJee eefke}e lesCeW~~143~~
ee DeesJeebee mej}eLe&
ee DeesJeebee mejU DeLe& kes}e lej %eeveosJeebee cnCeCeevegmeej

DeYeemeentve %eeve ienve Deens; %eeveeHes#ee Oeeve efJees<e Deens; Oeeveentve
kece&He}leeie eebie}e Demelees; Je kece&He}leeieeHes#ee eebeflemegKeeee
Yeesie eebie}e Deens. ns Depe&gvee! eee Jeesves Je nse cegkekeece Iesle leeves
eebleeree ceOe ieeb}e Deens.- Deee leeeeeeer Heg{ee 12-13les
s er }#eCes Dee{Uleele Je leese ke=leke=le neslees.
19 ee }eskeele JeefCe&}}
ne DeLe& Lees[emee {esyeUe Deens. DeesJeer 12-143 vegmeej DeYeeme,
%eeve, Oeeve, kece&He}leeie Je eebefle Demes HHes Demeueees Devegceeve
kejlee esles. leovegmeej HetdJeeaee DeesJeeleer} DeYeemeentefve,
%eeveeHeemeewefve, F.eyoeleer} (ntefve) DeeefCe (Heemeewefve) ee eyoebee
DeLe& (Hes#ee) Demee kejCeeSsJepeer (leeletve) Demee kes}e Demelee
DeYeeme -
%eeve -
Oeeve -
kece&He}leeie -
eeefvle
Demee ne meeOeveeece efveefo& nesT ekelees. leeee efJeeej ke ee.

Deieesoje cnueeeceeCes Jej efo}s}e mej}eLe& {esyeUe Jeelees
Je efJees<e cnCepes DeYeeme, %eeve, Oeeve Je kece&He}leeie ee eej
HeeeNeebee veer G}ie[e Pee}e veener lej DeeefCe kece&He}leeie - leeie
- eeefvle ee HeeeNeebes eLeeLe& Deeke}ve nesT eke}s veener lej
efpe%eemetvb ee sekeeUueemeejKes Jeeles. cnCetve ee ieeserb ee veer G}ie[e
Pee}e Heeefnpes. lee erves DeeHeuee DeuHeceleervegmeej efJeeej keve
Keje DeLe& DeekeUtve IesCeeee eelve DeeHeuee}e kejee}ee }eies}.
eesiemeeOevee-2
218
%eeve ee eyoeee DeLe&
ieerlee}eske 12-12 ceOeer} %eeve ne Ske eieefleoe&ke HHee
%eeveosJeebveer eerieerleseer peer DeOeeemebieleer }eJe}er Deens, leer mJeleb$e

Deens. leebee celes Heefn}e DeOeee ne eem$eeJe=ef eemleeJe kejCeeje
Deens. ogmeNee DeOeeeele cees#eoeveer mJeleb$e DemeCeejs%eeveeOeeve ns
eem$e ee met$eeeer GYeejCeer kes}er Deens. ogmeje DeOeee JeemleJele:
meeeeesie Jee %eeveeesie ee lJeefjle He}eeHleer keve osCeeNee
efJenbiece ceeiee&ee HeCe DeOJee&g mecepeeJee }eies}.
eflemeNee DeOeeeele kesJeU kece& eefleef}s Deens. eewLee
DeOeeeeHeemetve les yeejeJee DeOeeeeee GHejese ...esees efn
%eeve....~~12-12~~ ee }eskeeHeeleGHeemeveekeeb[ Deens, ns
}#eele IesCes emlegle cenJeees Deens. lesLeHeemetve (12-13) les lesje,
eewoe Je HebOeje ns DeOeee ieerleses %eevekeeb[ Deensle. DeOeee 16,17
Je 18 ns HegmleerJepee Deensle. lemes Heeefn}s lej DejeJee DeOeee ne
ke}eeOeee Demetve leele ieerleeeem$e Hejle mebef#eHlejerlee ecegKe
cegeebee Gu}sKe kejle GpeUCeerJepee meebeif ele}s Deens, Demes %eeveosJeebes
cele efomeles.
GHejesu}seKf ele eefe&le }eske 12-12 ne yejesyej GHeemevee keeb[eee
DeKesjee jlees. eeveblej 12-13 ee }eskeeHeemetve %eevekeeC[
efJeJeseveeme eejbYe neslees. ogmeNee DeOeeeeleer} %eeve cnCepese meee
Je mebveeme cnCepese leeie ee ieeser mHe Deensle. leeleer} %eeve
Je 12-12 ee }eskeeleer} %eeve ee eyoebee DeLe& JesieUe }eJe}e
Heeefnpes. keejCe ogmeNee DeOeeeeveg<ebieeves JeeHej}e peeCeeje %eeve ne
eyo Debeflece efmLeeflemeteke Deens, lej 12-12 ee }eskeeleer} %eeve
ne eyo Ske HHee (stage) oeKeJelees.
cnCetve Demes cnCeeJesmes Jeeles keer eieleeree kesJeU Ske HHee cnCetve
pees %eeve eyoeee JeeHej kes}e Deens Je leesner DeYeeme ee HHeeveblej
eeHle nesCeejer DeJemLee cnCetve, lesJne esLes %eeve cnCepes DeelceeveelceefJeJeskeHej
%eeve; lemese les kesJeU Hegmlekeer %eeve veener lej Jesoebleer peeme Hejes#e
%eeve cnCeleele, les %eeve nese, nsmege mHe nesles. ns %eeve eeHle
kejCeees meeOeveDeYeeme nese.
DeYeeme cnCepesmege kece&eesieees DeeejCe, %eeveeesieees
DeeejCe Je eesieees DeeejCe eebee efveoe&ke mecepeeJee }eies}. ne
DeYeeme cnCepes meneJee DeOeeeele efveJJeU pees Oeeveeesie DeLeJee
DeYeemeeesie cn}e Deens, leeeee kesJeU mecepelee esCeej veener.
efve<keece kece&eesieeee meeOekeeJemLesleer} DeYeeme ne kece&eesieebmeeer,

DeelceeveelceefJeeej Je efJeJeske eebee yege
f eesieeee Deeee IesTve kes}s}e
DeYeeme ne %eeveeesieeee meeOekeebmeeer, Oeeveeesieeee DeYeeme meJe&
eesieebmeeer - cnCepes eceeesieer, Oeeveeesieer, Yeeqeeesieer, %eeveeesieer,
kece&eesieer F.ekeejs pes DeesUKe}s peeleele, lee meJeemeeer
meebefiele}e Deens.
meeOeves ee DeYeeme ee HHeele meeOekeeb eer ef J eef e
ceveesYetefcekesvegHe Jee nesCeejer meeOeveefeee meeOeejCeHeCes Uke Je
JewefeeHetCe& Jeele Deme}er, lejer Heg{s peeTve %eeve Je leoveblejee
HHeele leer HegmeHegme nesle peeTve Debeflece HHeele cnCepes eeefvle
ee YetefcekesJej YesoefJeJeefpe&lee nesles, ns DeeHeCe HetJeea DewleYeeer ee
efJeJeseveele Heeefn}se Deens.
meeOekeeee eieleeree Dee}sKe
DeYeemeeletve %eeve ne HHee eslees. esLes %eeveeee r peeie=le nesles.
%eeve eyoees oesve DeLe&

Deelee ieerlesleer} %eevekeeb[ cnCetve pes13, 14 Je 15 DeOeee, peeefCeJesee Demee Ske eeble }eielees keer lesLes Je veblej meeOekeeme keesCeer
lemese yeejeJee DeOeeeeee GejeOe& Oej}s Deensle, leeleer} yejeemee DeleeRef e eeer, Hejceelcee Jee yee ner Deensle Je DeeHeCemege leeeeeer
Yeeie %eeveer Heg<eebeer }#eCes - cnCepes Debelf ece DeJemLee eeHle Pee}suee DeefYeVe Deenesle, Demee ceneJeekeeesHeefo yeesOe eeHle neslees.
ceneHeg<eebeer }#eCes, %eeve eeHle nesCeeee ceeiee&leer} yeeOee,
leemeeer eke=efle-Heg<e F.eHebeefJeeej Je leJeefJeeej Jee efJeJeske
eebee GneHeesn, #es$e#es$e%eefJeeej, ef$eiegCeeleerle HejceelcemJeHe,
mebmeejJe=#e Je leeee soveeee efJeeej, cegeebes mJeHe, DewleefmLeleer,
#ej-De#ej-Gece Heg<eefJeeej Je Dewle%eeveer Yee lemese %eeveesej
kece& eebee efJeeej kejCeemeeer efJeJesef e}e Deens. ee efJe<eemeeefjCeervegmeej
%eevekeeb[ eeleer} %eeve ne eyomege meeOekeeee Debelf ece eieleeryeeyele
JeeHej}e Deens, Demes keUtve esles.

Hejbleg ieerlesee GHejese 12-12 ee }eskeeceOeer} %eeve ne
eyo Debeflece efmLeleeree efveoe&ke veener, lej %eevekeeb[eleer} %eeve
eeefJe<eeeree eejbYeeree Skee eiele DeJemLesee meteke Deens, Demes
mecepeeJes }eieles.
%eeveeeer peeie=le Pee}er keer OeeveeJemLeeeeHleeree ceeie& megkej

neslees. ceneJeekeeesHeefomeesnb Jee lelmeceDeeceelcee yee
F.YeeJevee KeNee DeLee&ves cetle& nesT }eieleele. meeOekee}e ne kesJeU

Yeeme neslees efkebJee ceesnefveeiele DeJemLee eeHle nesles, Demes veJns lej
meeOeke KejesKeje leeeeeer SkeHe nesT }eielees. cnCetve %eeveesej
DeJemLee cnCetve ns Oeeve efJeefe Deens, Demes ee12-12 ee }eskeele
cn}s Deens.
Kejer OeeveeJemLee cnCepes ceer-letHeCee ee YeeJe veenermee nesle
peelees Je leeee ke[tve Ie[Ceejer kecex kele&=lJeceojefnle nesleele.
kele&l= JejeefnleecegUs e Keje kece&He}leeie Jee mebveeme Jee efvejnbkeeefjlee
eeHle nesleele. ee}ee leeie Demes cnCelee esles. eee leeieees JeCe&ve
owJeer iegCemebHeosee lesjeJee iegCe pees Heeefn}e, lesJne DeeHeCe efvejere#f e}s Deens.
eesiemeeOevee-2
219
eee leeie cnCepes efvejnbkeej ee Yetecf ekeseer HeefjCeleer meeOekee}e

eeefvle eeHle nesCeele nesles. eeefvleese ogmejs veebJe yee Deens. nere
yeeeer efmLeleer, efmLelee%eeJemLee, HejceOeece F.veeceebveer DeesUKe}er peeCeejer
efmeeJemLesleer} Debeflece HeefjCeleer nese.
Deeleee eeefvle ee owJeer iegCemebHeoses meesUeJee DeOeeeebleie&lees
pes ef$eHegereJf ejefnle DeJemLeeoe&ke JeCe&ve DeeHeCe Heeefn}s, leevegmeej cnCepes
leeieeceOetve Denbkeej veenermee PeeueeJej eeefvleee ceeefpeJee efkeeCe kemes eeHle nesles, ns DeeHeuee menpe Oeeveele esF&}. cnCetvee
YeieJebleebveeresees efn %eeveceYeemeep%eeveeeeveb efJeefe<eles~
Oeeveelkece&He}leeiemleeieeeefvlejvevlejced~~12-12~~ Demes
cnueees mHe efometve esles.

%eevesejer ner lej ieerlee%eeveekeeee}ekeee!
esees efn %eeveceYeemeeled.....~~ ee }eskeeeer emebieesHeee
Gke} kejleebvee DeeHeuee}e %eeveosJeeree efkeleer ceeie&oe&veHej GHeeesie

neslees, ns }#eele Dee}s. ieerlesee YeeJeeLe& eLeeLe& eke kejCeejer Je
lees mHe kejCeejer %eeveekeeee}ekee cnCepese %eevesejer ns
eeefveefceeeves Hegve: eke<ee&ves peeCeJeles.
mebmke=le Yee<esleer} ieerlee cegKelJes Dee<e&(archaic) Jee
Dee<e&eeesieeeer Ieefve mebyebOe DemeCeejer Deens, Demes HeCe keener
peeCekeejebes cele Deens. lemese leer yees}erYee<esleer} mebJeeoHej Deens. leecegUs
DeeOegevf eke mebmke=le JeekejCeees Jee eecegKeeves pee}e HeeefCeveere Demes
cnCeleele, pejer les lemes eeeerve Deme}s lejer, lee JeekejCeees keebks eesj
efveece }eJetve ieerlesee }eskeebee DeLe& eesOet HeenCeeNeebvee Heej efvejeee
HelkejeJeer }eieles, Demeener celeeJeen efJeeveeble eegj Deens.
ee meJe& ieeWOeUeletve yeensj He[Ceemeeer efveJe=efeveeLeebveer yejse
kemeeeeme keve mebmke=leeleer} ieerlee meg}Ye JneJeer cnCetve peer Gke}
keve efo}er, lee DeeOeejse DeeHeCe %eeveosJeereer jevee kes}er Deens,
Demes %eeveosJe cnCeleele.leebes les Gej }#eCeere Deensle:
leerjW mebmke=leeeeR ienveW~ lees[ewevf e ceNneefeeb eyomeesHeeveW~
jefe}eR Oece&efveOeeveW~ eerefveJe=efeosJeW~~11-9~~
eerieerleeiebieewIeekeebee mebmke=le HeoeJeueebee, eyoeLee&ee
Je DevJeeeLee&ee keerCelej Deee Gbe [iejeRes ke[sefkeveejs lees[tve
eerefveJe=efeveeLeebveer leebee efkeeCeer cejeer eyomeesHeeveebee
%eevesejerHeeves HeeeNeeHeeeNeebee Iee yeebOetve lees peveebvee eke
kejCeeeer esjCee %eeveosJeebme efoueeves, eleske Deeyee}Je=
m$eer H eg <eeoer ieer l eees c eeR v ee lee %eeveos J eer ee eeeieHeer
ieerleeLe&leerLee&le cevemeese [gbyetve ceeOeJeees cnCepes eerke=<Ceees
efJeeHeoe&ve kejCeees Oece&efveOeeve eeHle Pee}s}s Deens, Demes
%eeveosJe cnCeleele.
meowJe efJeveceJe=eeree %eeveosJeebveer lejermege DeefYeceeveHetJe&ke efo}s}s
ns Deeeemeve efkeleer meeLe& Deens, ns ieerleeLee&ee mecegele [gyee ceeve
ieesles KeeCeeeer JesU Dee}er keer mecemle efpe%eemetbee melJej Oeeveele

esles. Demees.
DeHewetveeoer owJeer iegCe::::
15) DeHewetve (Hejoes<e ve HeenCes - Deme}s}s veenermes kejCes)
veblej DeHewetve ee eyoeves JeeJe}s}er iegCemebHeoe meebieleebvee

Deeleeb keoLe&efJele JeeOeer~ ye}erkejCeeefeeW DeeOeeR~
DeeHeHe ve eesOeer~ meweg pewmee~~16-141~~
keeb efeKe}eR Hele}eR ieeeW~ Oe[Yeeke[ vee Heens~
pees efleeWefeeeb i}eveer neses~ kee}eYeg}e~~142~~
vee vee yeg[leeeleW mekeCeg~ ve HegmeW Deblepeg keeR yeeeCeg~
kee{tefve jeKeW eeCeg~ nWefe peeCeW~~143~~
jesie yeUeJeCeeHetJeeae leeee veee kejCeele o#e Deme}s}e
peeefleJeble Jewe eesie leer Deew<eOeeespevee kejleebvee pemee DeeHe}e Je Hejkee
Demee YesoYeeJe Jele&le veener; efeKe}ele le}s}er ieee Oe[Oeeke Deens
keer Yeeke[ ns efleee keemeeefJeeerves efee JeekegU Pee}s}e pemes Heenle
veener, lej keenerner keve efle}e efeKe}eletve yeensj kee{Ceeee eelve
kejlees; HeeCeele yeg[Ceeje ceveg<e Deblepe Deens keer yeeeCe Deens, ns
ve Heenlee oeeJeeve pemee leeee eeCe JeeeJeCeeJeje DeeHe}s }#e
keWefle kejlees;
keeR ceneJeveeR HeeefHeeW~ GIe[eR kes}er efJeHeeeW~
leer vesmeefJeueeJeerCe ve Heens~ efeg pewmee~~16-144~~
lewmeW De%eeveeceeoeefokeeR~ keeb eeeveerbneR meoesKeeR~
efvebelJeeeeb meJe&efJeKeeR~ efKeef}}W peQ~~145~~
leseeb Deebefieke DeeHeg}W~ osTefveeeb Ye}W~
efJemejpeleer me}W~ me}leeR efleeW~~146~~
efkebJee Dee[jeveele HeeefHeebveer Deleeeej kes}suee m$eer}e
mees[JeCeeje meYe ie=nmLe pemee efle}e Jem$e vesmeJeueeefeJeee efleeeke[s
Heenle veener; leeeeceeCes De%eeve, GvceeHeCee JeiewjWcegUs efkebJee
keceveefeyeecegUsner efvebe Jele&ve kejCeeNeebes oes<e ve Heenlee leebeele
Deme}s}s Skeeogke iegCee HeenCes Je DeeHeuee ke=Heeeree leebeeJej
Je<ee&Je keve leebes les me}Ceejs oes<e veenermes kejCes, ner Je=eer
owJeerieCemebHeVeebeere Demeles. lemese:
Deieeb Heg{er}eeeb oesKeg~ keefveeW DeeHege}
f eW efoeR eesKeg~
ceie IeeHeW DeJe}eskeg~ leseeJesjer~~16-147~~
pewmee Hegpetefve osJees Heeefnpes~ Hesefve esleeb peeF&pes~
leesKeewefve emeeog IesF&pes~ DeefleLeeree~~148~~
lewmeW DeeHeg}sefve iegCeW~ Heg{er}eeW GCeW~
Hes[tefveeeb HeeneCeW~ leseeke[W~~149~~
Jeebetefve ve efJebefOepes JeceeA~ veeleg[efJepes DekeceeA~
ve yees}efJepes veeceeR~ meoesKeeR efleneR~~150~~
eesiemeeOevee-2
220
Flejebes oes<e DeeHeuee ef#esHecee$eW ve keve ceie leebvee

mevceeiee&}e }eJeCeeje lees meppeve Demese Jeeielees, pemes owJeleebeer Hetpeeoer
GHeeej kesueeJej ceie emeVe efeeeves leebes oe&ve IeeJes; efkebJee esleele
Oeeve Hesve les GieJeueeJej nef<e&le erves leeke[s HeeneJes; efkebJee
eLece DeefleLeereer mesJee keve lee}e emeVe kejeJes Je ceie leeee DeeeerJee&o
IeeJee. DeeHeuee Debieeree ke=Heeerves Flejebes GCes Hes[tve ceie
leebeeke[s HeneJes; keejCe keesCeees Jece& kee{Ces, lee}e HeeHekecee&ceOes
iegble}s}e jent osCes Je leeee oes<eebee G}sKe kejCeW ns eflevner oes<e
DeeHeueeke[se esleele.
Jeefj keesCns GHeeeW~ Heef[}W leQ GYeW neses~
leQefe keerpes Heefj IeeeW~ vesoeJesb JeceeA~~16-151~~
HeQ GeceeefeeebmeeeR~ veere ceeefvepes efkejerer~
ns Jeebetefve efoer~ oesKeg ve IesHes~~152~~
DeHewetveeeW }#eCe~ Depe&gvee ns Heg[W peeCe~
cees#eceeieeAeW megKeemeve~ cegceg#etb ns~~153~~
lemese keesCeer JeeF& efmLeleerle Jee DeOeceeJemLesle Deme}e lej lee}e
Gefpe&leeJemLesle DeeCeCes Jee leeee Gej kejCes, lee}e HeeHeeHeemetve
JeeeJeCes Je leeee Jecee&Jej enej ve kejCes, ns meppeveebes kele&Jee
jles. Depe&gvee! DeOeceemener Gece ceveg<eemeejKese JeeieJeCes Je leeee
oes<eebee veeceefveoxener ve kejCes, nse DeHewetveees }#eCe Deens DeeefCe les
cegceg#etmb eeer cees#eceeiee&Jej ee}Ceemeeer Deme}s}er megKeemeerve Hee}Keere
Deens, Demes mecepe.
ke=Heeer
DeHewetve cnCepes Hejoes<eeJe}eskeve, efveoxeve Je leeeefle
eflejmkeej eebee DeYeeJe. lemese lee oes<eebJej DeeHeuee owJeer ke=Hee<eree
eYeeJe Hee[tve les ve kejCes Je eeefCecee$eebvee Deelebefleke oes<eebHeemetve

cege keve HeefJe$e kejCes. ner meeOeveseer Delegece DeJemLesleer}
Ske Heeejer Deens. ee DeJemLesleer} meeOeke ne efmeeJemLeslee
Heesnese}s}e Demelees.
lees pesLes peelees lesLeer} oes<e veenermes keve Deemeceble HeeefJe$eeves Je
ceeueeves Yeve ekelees. eee owJeer iegCemebHeeeree Deele#e G}sKe
%eeveosJeebveer Hemeeeoeveeee Heg{er} DeesJeeletve kes}s}e Deens:
peQ Ke}ebeer Jebkeer meeb[es~ leseeb melkeceeA jleer Jee{es~
Yetleeb HejmHejW He[es~ cew$e peerJeebeW~~18-1794~~
ogefjleeeW efleefcej peeJees~ efJee mJeOece& meteX Heenes~
pees peQ Jeeber} lees leQ }enes~ eeCeerpeele~~1795~~
Je<e&le meke} cebie}eR~ F&ejefveebeer ceebefoee}er~
DeveJejle Yetceb[}eR~ Yesesleg Yetleeb~~1796~~
e}eb keuHelebeW DeejJe~ esleveeefebleeceCeeRebs ieebJe~
yees}leW peQ DeCe&Je~ efHeet<eeeW~~1797~~
ebceW peQ De}ebve~ ceele[ peQ leeHenerve~
leQ meJeener meoe meppeve~ meesejW nesleg~~1798~~
Deee ekeejs Heefleleebvee HeeJeve keve leebee Gej kejCeejs les

DeHewetve ee iegCeees cetelf e&ceble eleerke DemeCeejs meppeve meesejs meJe&$eebvee
megKeer keve, leebvee HetCe&lJe eoeve kejle, DeeefoHeg<eeee Yepeveele
jle keve mees[leele. mebleebes keee& les nse!!
16) Yetleoee::::
Yetleoee ee owJeer iegCemebHeosyeeyele %eeveosJe cnCeleele:
Deeleeb oee leQ SsmeeR~ HetCe&ebefkee pewmeeR~
efveJeefJeleeb ve ke[meeR~ meeveLeesj~~16-154~~
lewmeW og:efKeleebeW efeCeCeW~ efnjleeb mekeCeJeHeCeW~
GeceeOece vesCeW~ efJeJebet ieeb~~155~~
Yetleoee cnCepes mecemle eeefCecee$e, Yetlepeele eebeeeefle keCesee
YeeJe Je ke=HeeUt Je=eer. HetCe&eb peeeceeCes }neveLeesj Demee YesoYeeJe ve
kejlee meJe& peieeJej DeeHeuee megKeo eeboCeeeer Je=er keve Deeeo
oslees, leeeeceeCes mecemle og:efKeleebes og:Ke otj kejCeeNee lee
keCeeJebleeee er}e Gece Je veere Demee Yeso efomele veener.
Hewb peieeR peerJeveemeeefjKeW~ Jemleg DebieeJejer GHeKeW~
Heefj peeles peerefJele jeKeW~ le=CeeesneR~~16-156~~
lewmee Heg{er}eesefve leeHeW~ ke}Je}ef}eW ke=HeW~
meJe&mJeWmeeR efoOe}W DeeHeCeHeW~ leNneR Lees[es f e ieceW~~157~~
efvecve Yejef}eeb GCeW~ HeeCeer {}eWefe vesCeW~
lesJeeR eeblee leesKeewefve peeCeW~ meeceesjseeb~~158~~
peeeceeCes le=Cee}e peerJeveoeve kejleebvee peU mJele: veenermes nesles,
leeeeceeCes Flejspeveebee og:Keeves Deble:kejCe keUJeUCeeNee lee
ke=HeeJebleeves leebes leeHe njCeemeeer pejer mJele:ee meJe&mJeees oeve kes}s,
lejer keceere kes}s Demes lee}e Jeeles. HeeCeeee DeesnesU pemee Jeesle
Dee}suee KeebeKeUieeble HegjHs etj HeeCeer YejueeefeJeee Heg{s mejkele veener,
lemeee lees oeeJeble meceesj Dee}suee eebleebes eceHeefjnej Je og:KeefveJe=eer
kesueeefJevee yeepet}e mejle veener.
HeQ HeeeeR keebe vesns~ lebJe JeLee peerJeeR Gces~
lewmee Hees}W mebkeW~ Hegef{}ebesefve~~16-159~~
keeb HeeJees eerle}lee }ens~ keeR [esueebefe}eieeR neses~
lewmee HejmegKeW peeeW~ megKeeJeleg~~160~~
Heeeele pejer keee He}e lejer leeeer Jesovee peeer efpeJeeblejer
Gceles, lemese lee ke=HeeUtme Flejebee mebkeebveer mJele:e
HeesUueemeejKes Jeeles. Heeeebvee eerle}lee eoeve kes}er, lej [esUsner
pemes efveJeleele, lemeee Flejebee megKeeves lees meppeve megKeeJelees.
efkebyengvee le=e<f elee}eieeR~ HeeCeer Deejeefe}W DemeW peieeR~
lewmeW og:efKeleebeeb mes}YeeieeR~ efpeCeW peseeeW~~16-161~~
lees HegKeg Jeerjjeee~ cetefe&ceble peeCe oee~
ceer Goepeleebefe leseeb~ $eefCeeeb }eYes~~162~~
efkebyengvee le=<eelee&eer le=<ee njCe kejCeemeeere pemes HeeCeer Demeles,
lemese og:efKeleebes og:Ke njCe kejCeemeeere pee ceneYeeieees peereJf ele
eesiemeeOevee-2
221
Demeles, lees Heg<e cnCepes, ns Jeerjese! cetelf e&ceble oeee Demelees. ceePeer Denbkeejeee DeYeeJe Demeueeves lees efJe<eeele Jemlegle: Deemee vemelees,
Deeer Yeeer keve lees ce}e $eCeer kejlees. lee YeeieJebleeee Demes %eeveosJeebveer JeCe&ve kes}s}s Deens. lemese ieerlesleer} Heg{er} }eskener
pevceeHeemetve lee}e Yetleoee Je ceer cnCepes meJexej eeHle nesleele, ee meboYee&le }#eCeere Deens:
meee: kece&CeefJeebmees eLee kegJe&efvle Yeejle~
Demes efveefele mecepe.
kegee&ef ebmleLeemeeeefeefke<e&}
g e&ks eme*denced~~3-25~~
YetleoesmebyebOeer SJe{s efJeJeseve DeeHeCe Heeefn}s. leele Ske cenJeees
peeeceeCes kecee&ee He}emeeerves De%eeveer }eske kece& kejleele,
%eeveosJeebes meebieCes Deens. les cnCepes pesLes Kejer Yetleoee lesLes lees
ceneHeg<e Je pesLes les oesvner lesLes YeieJebleees keeece DeefOeeve Demeles. leeeeceeCes Deveemee ceveg<eeves }eskemebeneLe& kece& kejeJes. ceeG}er
ner iees leebveerlees HegKeg Jeerjjeee~ cetefe&ceble peeCe oee~ ceer %eeveosJeebeer eeefJe<eeereer DeesJeer Deeer Deens:
osKeW He}eefeeeb Deeee~ Deeejs keecegkeg pewmee~
Goepeleebefe leseeb~ $eefCeeeb }eYes~~ ee DeesJeerle mHe
keceea Ye nesDeeJee lewmee~ efvejeeener~~3-169~~
kes}er Deens.
eeefJe<eeer efme Je DeeHlekeece Heg<eebeer }#eCes JeefCe&leebvee DeeCeKeer
17) De}es}gHelJe::::
De}es}Hg elJe efkebJee efJe<eeeefYe}e<esee DeYeeJe ee owJeer iegCemebHeeeryeeyele efJeeej kes}e peeF&}. Demees.
18) ceeo&Je::::
eeveblej ceeo&Je ee owJeer iegCeees JeCe&ve kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
Deeleeb metee&efme peerJeW~ Devegmej}seeb jepeerJeW~
Heefj lees leQ ve efeJes~ meewjYe pewmesb~~16-163~~
Deeleeb ceeefeeeb pewmeW ceesnes}~ pe}ejeb pesJeeR pe}~
keeb Jemebleeefeeeb JeeneCeer~ Deeef}eeb Jeveeeref eeebb De#eewenf Ceer~
keeb Heef#eeeb Debleje}~ ceeske}W ns~~16-168~~
leQ ve kejerlegefe IesCeer~ efveiee}e lees~~164~~
vee leNneR yee}keesseW~ ceeleseW mvesn pewmeW~
ns Demees ceneefmeermeeR~ }#ceerner Deeef}eeb HeemeeR~
keeb Jemebleereeb mHeeX~ ceT ce}eeefve}g~~169~~
Heefj ceneefJe<Ceg pewmeeR~ ieCeerefevee~~165~~
[es}eeb efeeeeer Yeser~ keeb efHeef}eeb ketceeaeer efoer~
pejer metee&}e leeee Goeeyejesyej Gce}CeeNee Je leeee
lewmeeR Yetlecee$eeR jeneer~ ceJee} leQ~~170~~
ceOegceef#ekeebvee ceesnesU pemes Deejeceoeeer Demeles Je leebvee leeeer
Demleeyejesyej efceCeeNee keceUemeejKee mego Deme}e, lejer lees pemee
leeee megJeemeeeener }eYe Iesle veener; efkebJee Jemeble$eletee menJeemeeves peeer ceeser Dees{ Demeles; pe}ejebvee pe} pemes efee Je DeleeJeeke
Jeveeeres JewYeJe pejer Keg}tve ceesnJeCeejs Demeles, lejermege lees leeleer} Demeles; He#eebvee DeblejeU pemes DeeveboefJeYeesj kejCeejs Demeles; er}e
keenere ve GHeYeesielee pemee Deee}e lemeee efveIetve peelees; ns Demees! efee Jeeeres oe&ve pemes emeVe kejles; efkebJee keemeJeeree efHe}ebvee
DeceneefmeeRmen ele#e }#ceer pejer leeeeHeeeer Deme}er lejer efleeer er peeer Hees<eke Demeles; leeeceeCes peeeer er Yetlecee$eebeefle
esceUHeCeeeer Demeles; DeeefCe
ceneefJe<Cet pemes efleeele iegblele veenerle;
mHeeX Deefle ce=og~ cegKeeR Iesleeb megmJeeog~
lewmeW Ssenf keeReW keeR mJeieeAeW~ Yeesie HeeF&ke peeef}eeb FseW~
IeeCeemeeR megiebOeg~ Gpee}t DebieW~~16-171~~
Heefj YeesieeJeW ns ve es~ ceveeceepeeR~~16-166~~
yengJesb keee keewlegkeeR~ peerJeg veesns efJe<eeeefYe}eKeer~
lees DeeJe[s lesJn{e Iesleeb~ Ye}leseeb efJe peNneR ve nesleeb~
leNneR GHeceW esleeb~ keeHegj keeR~~172~~
De}es}gHelJeoee }e[keer~ peeCe leQ ns~~167~~
Heefj ceneYetleW HeeseR Jeens~ lesJeeRef e HejceeCetceepeeR meeceeeW~
leeeeceeCes Ssefnke Je mJeie&}eskeeres Yeesie pejer FequeeeceeCes
ee efJeeevegmeej neses~ ieieve pesJeeR~~173~~
eeHle nesT ekele Deme}s, lejer les GHeYeesieeJes ner ceveele Fee vemeCes,
keee meebieeW SsmeW efpeCeW~ peQ peieeesefve peerJeW eeCeW~
SJe{se keee lej menpe keewlegkeevesmege peerJee}e efJe<eeeefYe}e<ee GlHeVe
leseeb veebJe cnCeW~ ceeo&Je SsmeW~~174~~
ve nesCes, nere KejerKegjer De}es}gHelJeoee nese.
DeLeJee pees mHeee&}e ce=og DemeCeeNee, megiebOeer Je Heeb{NeeegYe,
Jewjeie
eeHetJeea lesjeJee DeOeeeele Deeoe%eeve}#eCes meebieleebvee mJeeefo Deee keeHejemeejKeee, Hejbleg leeee Jees} lesJe{e GHeeesie
efJe<eeJewjeie ee meboYee&le %eeveosJeebveer kes}s}s efJeJeseve Jeeekeebvee DeeJele kesueeme DeHeeekeejke jCeeee iegCeOece& mees[tve, ceeo&JeHetCe&,
Demes}e. efJe<eeesHeYeesie Je efJe<eeeefYe}e<ee eeefJe<eeer Flejner efkeeCeer ke}bkejefnle efvece&U Deee Deble:kejCeeee, meJeevee Deevebo eoeve kejCeeje
%eeveosJeebveer DeeHe}s efJeeej Jee kes}s}s Deensle. leeeeceeCes %eeveer Je Je peeee efkeleerner menJeeme eeHle Pee}e lejer eeefCecee$eebvee DeleerJe
HeefjHetCe& ceeCemeebeer JeJenej}#eCes meebieleebveemege ef$eHegerjefnle DeJemLesle GHekeejkee jCeeje Demee Demelees; pees ceneYetlesmege Heesele Iee}CeeNee
lee ceveg<eele JeJenejle: efJe<eeemeeer pejer efomele Deme}er, lejer DeekeeeleJeeeceeCes efJeeJeeHeer Demelees Je peees peerJeve cnCepes peieeleer}
eesiemeeOevee-2
222
eeeeJele Jemlegcee$eebee Deblejelcee Demeles: lee Heg<eees ns iegCepeele

cnCepes Kejs ceeo&Je nese, Demes YeieJeeve eerke=<Ce cnCeleele.
ns ceeo&Je cnCepes Kejs efJeeyebOeglJe. ns peeeeeeer JeemleJe
kejles, lees Keje eeefCecee$eebee mego Je efJeeelceee Demelees. ceeo&Je ne
iegCe %eeveebee Deepe&Je (De.13) ee iegCeeee meneje mecepe}e
lejer ee}s}.
19) Nner (pevcecejCeeeer }epe)::::
JeejbJeej pevcecejCe ee eeele He[tve jeneJes }eiele Demeueeeer
peeCeerJe Je leeletve cege nesCeeeer Fe eebvee %eeveosJe Nner Demes
cnCeleele. leebee Heg{er} DeesJee Heene:
Deeleeb HejepeeW jepee~ pewmee keoefLe&pes keepeeb~
keeb ceeefveeeb efvemlespee~ efveke=emleJe~~16-175~~
vee vee eeb[e} cebefojeeer~ DeJeeW Deeef}eeb mebveeeer~
ceie }epe nese pewmeeR~ Gecee leseeb~~176~~
#eef$eeeb jCeeR He}ewevf e peeCeW~ leQ keesCn meens }eefpejJeeCeW~
keeb JewOeJeW HeeeeefjCeW~ cenemeefleeWleQ~~177~~
egele Hejeefpele Pee}s}e jepee pemee ceeveneveercegUs }eqppele
neslees; DeLeJee ceeveer Heg<e nerve oee eeHle PeeueeJej keer neslees;
leceesiegCeer ceveg<eeee Iejer egketve peeCeeee eesie Deeueeme mebvemleeme
pemes egkeueeegkeueemeejKes Jeeles; #eef$eee}e jCeebieCeeletve Hee
oeKeJetve HeUtve peeCes pesJe{s ceeveneveeres Jeeles; ceneHeefleJelesme
JewOeJemeteke eyoebveer HeeeejCe kes}s lej pemes menve nesle
veener: efkebJee
Hemeeb Gow}W keg~ mebYeeefJeleeb kegereW yees~
leseeb }epee eeCemebke~ neses pewmeW~~16-178~~
lewmeW DeewneleHeCeW~ peQ eJe nesTefve efvepeCeW~
GHepeeW GHepeeW cejCeW~ veeJeeb veeJeeb~~179~~
efleeW ieYe&cesocegmeW~ jecet$ejmeW~
JeesleeRJe nesTefve DemeCeW~ leQ }eefpejJeeCeW~~180~~
ns yeng Demees osnHeCeW~ veebJeeHeeefme esCeW~
veeneR }eefpejJeeCeW~ eentefve~~181~~
Ssmewefmeeeb DeJeke}e~ IesHeW ejerjeeeb keebe}e~
leQ }epe HeQ efvece&}eb~ efvemegiee iees[~~182~~
HeJeeveeme keg Pee}s lej leeeer peeer kegebyeCee nesles; lemese
mee[sleerve neleees ejerj nesTve jenCes Je pevcecejCeeee ogeeele
meeHe[Ces, ieYee&ee Heeves ceso, m$eerjpe Je Jeere& eebee ieesUe nesTve
jenCes, ns Deleble }eefpejJeeCes nese. SJe{se keee, leeHejlJesosn
ne ceere, Deee YeeJevesves veeceHeeme esCes, ns efve}&ppe ceeCemeeme efee
Deme}s lejer meg%e ceveg<ee}e Deee }eefpejJeeCee efpeCeeee
kebeUee eslees.
yegefceeveebee eee owJeer mebHeodiegCeeme Nner cnCepes }ppee pevcecejCeeee eeeyeeyele Goemeervelee Jee JeLee yeeUieCes - Demes eernjer
cnCeleele. ns e leeb v eer eeHet J eea les j eJee DeOeeeele
pevcece=legpejeJeeefOeog:Keoes<eevegoe&veced eebejs meteJf ele kes}s nesles;
SJe{se keee HeCe leeJej %eeveosJeebveer kes}s}s efJemle=le DeeKeeve HeCe

DeeHeCeebme mcejlee Demes}.
20) DeeeHeue (Fbefeebes efveeceve Jee oceve, Fbefepee)::::
eefJe<eeer %eeveosJe cnCeleele:
Deeleeb met$eleblet legef}eeb~ eseefe ekes meeeKeef[eeb~
pewmeeR eeCepeeW keceXefeeb~ KegbW ieleer~~16-183~~
keeR ceeJe}ef}eeb efoveke~ mejs efkejCeebee Heme~
lewmee ceveespeeW Hemee~ yegeRefeebeeb~~184~~
SJeb ceveHeJeveefveeceW~ nesleeR oeneR FbefeW De#eceW~
leQ DeeeHeue JeceX~ esCeW nese~~185~~
peeeceeCes keUmet$eer yeeng}er veeeJeCeeeer oesjer leg}er keer efleeer
ne}ee} Leebyeles; leeeceeCes eeCepee meeOe}e keer keceXefeebes JeeHeej
menpee yebo He[leele. mete& ceeJeU}e keer leees efkejCe pemes meces}s
peeleele, leeeeceeCes eeCepeeeyejesyej ceveespee nesTve %eeveWefes
FbefeefJe<eeebHeemetve efveJe=e nesleele Je Deelcejleerle mecesleele. eeeceeCes
ceve Je HeJeve eebes efveeceve keve - leebeeJej efJepee efceUJeueeJej peer oeWefeebeer efveJe=eer nesles, leere Kejer Fbefeebeer efmLejlee Jee
DeeeHeue nese.
eleenej
DeeeHeue ne iegCe Demee Heleeuege eleenej ee eesieebieeeer
efveie[erle Deens. neesieeoerefHekesle HeJevees }ereles e$e cevemle$e
efJe}ereles~~4-23 n.ees.e.~~ Demes cn}s Deens. HeJeve, ceve
DeeefCe efyebog eebee eesieeem$eele Ieefve< mebyebOe Deens. ee erves
eesieeYeeme ke FeqCeeNee meeOekeebveer %eeveosJeebee Jejer} DeesJee

DeYeemeuee Heeefnpesle. Deee ekeejee eesieeYeemeeee erves Heej
cenJeeee DeesJee %eevesej Deveske emebieer jeleele DeeefCe eeef}le
efJe<eeebJejer} { Skeceeieea keuHeveebvee Oekekee osleele.
ee ieeserJevener ieerlesee DeLe& kejleebvee leebee eesieeem$eeke[s
efkeleer Dees{e Deens, ns HeCe DeeHeuee }#eele esles DeeefCe ieerlesee DeLe&
eesieHeje keeb }eJe}e Heeefnpes, les efpe%eemetvb ee peeCeJetve esles. Deeer efkeleske
mLeUs %eevesejerle Deensle keer peebeeJeve ns efJeOeeve efme nesles. leer
DeeHeCe JesUemebieer ele#ee Heent DeeefCe Heenlener Deenesle.
eeCeeeeceeves kesJe}kegbYekeefmeer Je eeCepee Je ceveespee, lemese
eeCe}e Je cevees}e Je DeeHemegkee Fbefepee efkebJee eleenej
DeLeJee DeeeHeue eebeer efmeer nesCes ee efJe<eeeJej yejse ef}efKele eeweif eke
Jee*dcee Deens. eerceoeeebkejeeeeeee eesieleejeJe}er ne lej ee
efJe<eeeJej}e Deleble DeefOekeejer ebLee Deens. DeeHeCe pesJne HebLejepe
DeYeemet lesJne ee efJe<eeeJej emebieesHeee ekeee Hee[te! letle& Fle}ced~
21) lespe::::
lespe: #ecee Oe=efle: eeweceesnesveeefleceeefvelee~ YeJeefvle mebHeob
owJeerceefYepeeleme Yeejle~~16-3~~ ee }eskeeejs JeeefJe}suee
owJeer mebHeoses JeCe&ve kejleebvee lespe ee iegCeemebyebOeer %eeveosJe cnCeleele:
eesiemeeOevee-2
223
JeesKeW cejCeeSsmeW~ leQneR Dee}W DeeqiveeJeseW~

Heefj eeCesejessesb~ ve ieCeerefe meleer~~16-186~~
lewmee DeelceveeLeeefeeeb DeeOeer~ }eTefve efJe<eeefJe<eeeer yeeOeer~
OeebJees DeeJe[W HeeCeOeer~ etveeefeeW~~187~~
ve ekes efve<esOeg Dee[~ ve He[s efJeOeereer Yeer[~
vegHepeWefe peerJeeR kees[~ ceneefmeereW~~188~~
SsmeW F&ejeke[s efvepe~ OeebJeW DeeHewmeeeb menpe~
leseeb veebJe lespe~ DeeOeeeqlceke peQ~~189~~
DeeqiveeJese keve cejCe HelkejeJes }eieCeemeejKeer keeUerpe
efHeUJetve ekeCeejer DeJemLee eeHle Pee}er, lejer Heleermen menieceve
kejCeeNee HeefleJelesee les efKepeieCeleerlener vemeles. leeeeceeCes
DeelceveeLeeee - Hejceelceeee eeHleermeeer efJe<eeefJe<eHeer kees
Hemej}suee etveeee mebkegefele ceeiee&ves OeeJe IesCeeme lees ceneYeeie keejle
veener. efJeefOeefve<esOe, eem$eeeem$e, ceneefmeeRee ceesn ns leeee }sKeer
keenere vemeleele. Deee ekeejs mJeelceeeer Hejceelceeke[s peer menpe
Dees{ Demeles, efle}ee DeeOeeeqlceke lespe Demes cnCeleele.
etveeee ceeie& Je #egjme Oeej:
etveeee eesieceeiee&Jeve ee}tve peeCeeee ne pees owJeermebHeosee
meboYee&le %eeveosJe G}sKe kejleele, leeJevemege ceIeeeere
meebefieleueeeceeCes DeeHeCeebme leebee ieerleese eesieceeie& keesCelee Deens,
eeefJe<eeeree efkeesve peeCetve IesCeeme ceole nesles. %eevesejebveer
eesieceeiee&ee pees Hegjmkeej kes}e Deens, lees JeoleesJeeIeele Demee vemetve
leebee mecee efJeeejeCee}eres les ecegKe met$ee ceeveeJes }eieles.
eee lespe ee iegCemebHeosme Deveg}#etve egleerle#egjme Oeej:
cnCepes JemleNeeee HeeleeJeve ee}CeeFlekee megleer#Ce Demee
DeOeelceceeie& efveoxef e}e peelees. etveeee keesjer ceeie& eesieceeieeleie&le
mecepe}e peelees. eeejs efveoxef e}s}e megleer#Ce Oeejoej ceeie& %eeveceeiee&es
ieceke HeCe oe&Jelees. SJeb e keee, %eeve Je eesie ns oesvner ceeie& - ee
oesvner efvee eceCeeme efkeleer DeJeIe[ Deensle, nse eeejs mHe
nesles. cnCetvee Gece DeefOekeejer Heg<eebveener leebJeve pevcees pevce
ee}le jeefnueeJeje eerieerlee meebieles, leeeceeCes... yengveeb pevceveecevles
%eeveJeevceeb eHeeles~~7-19~~ Demes eeHleJemLeeve ieJemeles.
Yeeqeceele[ meble eerlegkeejece cenejepeebveer HeCe ee meJe& Deerleeree
ceeie&eceCesme - Yeeermen Flej meJe&e ceeieevee GsetveeCes KeeJes
}esKeb[ees~ lesJne yeeHeoeR veees~~ Demes cn}s Deens, les DeeHeCee
meJeevee eTkee Deens! leecegUs ne efJe<ee FLese mebHeJet ee.
22) #ecee::::
Deeleeb meJe&ner meenefleeeb ieefjcee~ ieJee& ve es leQefe #ecee~
pewmeW osn Jeenewefve jescee~ JeenCeW vesCeW~~16-190~~
peeeceeCes osneJejes meJe& jesce melele Jeentvener osne}e leebeer
meeOeer Jeelee&mege vemeles; leeeceeCes meJe& og:Kes menve kevener DeeHeuee
menveeer}lesee ieJee&ee mHee&efJejefnle ceveees DemeCes, cnCepese #ecee
ne iegCe nese.
23) Oe=efle::::
DeeefCe ceele}ereeb Fbef eebesb DeeJesie~ keeb eeeerveW KeJeU}W jesie~
DeLeJee eesieefJeeesie~ efeeeefeeebeW~~16-191~~
eseeb DeeIeefJeeebeeefe Lees~ SkeW Jes}W Dee}seeb Heg~
leNneR Deieefmle keeb nesTefve Oeer~ GYee ekes~~192~~
DeekeeeeR OetceeeeR jsKee~ Gef}er yengOeeb Deeieef}keeb~
leQ efie}eR SkeeR Peg}gkeeb~ Jeeje pesJeeR~~193~~
lewmeW DeeefOeYetleeefOeowJeleeb~ DeeOeelceeoer GHeJeeb~
Heele}seeb Heeb[Jee~ efie}gefve Iee}eR~~194~~
DeeefCe Fbefeebee efJe<eemesJeveeeer Dees{ DeefveJeej efvecee&Ce Pee}er
Demelee; efkebJee pegvee yeUke jesie GHeeUtve Dee}s Demelee; DeLeJee
Deefee Jemletb ee eesie Jee efee Jemletb ee efJeeesie Pee}e Demeleebveener pes Oewe&
Deieefmle $e<eebreceeCes efvee} mlebYeemeejKes nesTve GYes ekeles; Jeeje
peeeceeCes Deekeeeele G}s}er OetcejsKee #eCeele efJejJetve ekelees;
leeeceeCes pes Oewe& DeeefOeYeewelf eke,DeeefOeoweJf eke Je DeeOeeeqlceke Demes ef$eleeHe
Skeee JesUer eeHle Pee}s Demeleebveemege leebvee menpe efieUtve mJemLe
jenles; DeeefCe
Deeleeb F&ejeeHleer}eieeR~ eJee&leeb %eeve eesieebr~
efOebJemeseebefe DeebieeR GCeerJe veesns~~16-195~~
SsmeW efee#eesYeeeeb DeJemejeR~ Ge}ewevf e Oesee peQ eebieeJeW kejer~
Oe=efle cnCes DeJeOeejer~ efleeWleQ ieeb~~196~~
F&ejeeHleermeeer %eeve Jee eesieceeieea eesieOeejCee ke Heenleebvee
pee Oewee&eer Debieer GCeerJe veme}er Heeefnpes; eeeceeCes efee#eesYe nesCeeNee
efyeke emebieelemege pes Oewe& menveeer}leseer Heefjmeercee ieeleebveener
menpe eebleJe=eer OeejCe kejCeeme keejCeerYetle nesles, lee}ee Oe=efle
Demes cnCeleele.
Oe=leeres meJe, jpe Je lece ee ef$eiegCeebee eesies GJeCeejs ef$eekeej
YeieJebleebveer esJeer DejeJee DeOeeeer meebefiele}s Deensle. esLes cee$e
meeeqJeke Oe=leeree Geceebeemee les Oe=efle Deeer meb%ee osleele. Demees.
24) egefelJe (HeeefJe$e)::::

eeveblej egefelJe ee owJeer iegCemebHeeeres JeCe&ve eyoebefkele kejle
Deeleeb efveJee&}tefve kevekeW~ Yeefj}e ieebieW efHeetKeW~
leseeb ke}eeefeeebmeeefjKeW~ eewe Demes~~16-197~~
peQ DeebieeR efve<keeceg Deeeee~ peerJeeR efJeJeskeg meeee~
lees meyeeeg Ieef[}e Deeekee~ egefelJeeeeb~~198~~
DeeefCe eg meesveeee GpeU}suee ke}eele iebieses efJeeg
Dece=lelegue pe} YejeJes, leeeceeCes pees ejerjeves efve<keece DeeejCe kejlees
Je Deblejer DeelceeveelceefJeJeskeeves HeefjHetCe& Demelees, lees Yeeieee}er Heg<e
cnCepes De#eje: Deekeejeme Dee}s}s - cetle& Pee}s}s egefelJee nese.
lesjeJee DeOeeeele Iesle}s}e ee iegCeeee Hejece<e& DeeHeCe HetJeeae
DeJe}eske}e Deens.
eesiemeeOevee-2
224
25) Deesn (meJe&Yetleefnlewjle:):Yetlecee$eebes efnle kejCes::::

yeejeJee DeOeeeele YeieJeeve cnCeleele:
meefVeeceseqveeeceb meJe&$e meceyege:~
les eeHvegJeefvle ceecesJe meJe&Yetleefnles jlee:~~12-4~~
meJe& Fbef eebvee Jee keve meJee&Yb etleeR Skeee meceYeeJeeves jenCeejs
meJe& Yetleebes efnle HeenCeele iegble}s}s les cenelces ce}ee eeHle nesleele.
eee }eskeeletve JeeJe}s}e YeeJe Deesn ee owJeeriegCeees JeCe&ve kejleebvee
[eseebHeg{s Deme}s}s %eeveosJe cnCetvee cnCeleele keer:
keeb Hesef[le HeeHe leeHe~ HeesefKele leerjeReW HeeoHe~
mecege peee DeeHe~ iebieseW pewmeW~~16-199~~
keeb peieeeW DeebOe Hesef[legb~ efeesefe jeT}W GIef[legb~
efveIes pewmee YeemJeleg~ eoef#eCeW~~200~~
peeeceeCes iebieses HeeCeer peieees HeeHe Je leeHe veenermes kejle,
keeebJejer} Pee[ePeg[Heebvee peerJeveoeve kejle mJele: esJeer mecegele
efJe}erve nesTve mJele:es mJeleb$e DeefmlelJemege G osle veener; DeLeJee
mete&veejeeCe pemee peieeleer} DebOekeej veenermee kejle, kece}e cnCepes
}#ceereer efveJeememLeeves DemeCeeNee kece}o}ebvee eHegef}le kejle,
efvejHes#elesves peieeee eoef#eCesme jespe efveIelees;
lewmeeR yeebefOe}eR mees[erle~ yeg[e}eR kee{erle~
meebke[eR Hes[erle~ Deeeeefeeeb~~16-201~~
efkebyengvee efoJemejeleeR~ Hegef{}ebeW megKeGVeleer~
DeeefCele DeeefCele mJeeLeeA~ eJesefepes~~202~~
Jeebetevf e DeeHege}
f eeb keepee}eieeR~ eeefCepeeleeeeb DeefnleYeeieeR~
mebkeuHeeefener Dee[Jebieer~ ve kejCeW peQ~~203~~
HeQ DeesnlJe Ssefeeeb ieeser~ SskemeeR efpeeeb efkejerer~
leQ meebefiele}W ns efoer~ HeeneW es lewmeW~~204~~
leeeceeCes ceeeeye peerJeebvee mees[Jele, mebmeejog:Keele yeg[e}sueebvee
JeeeJele, Deeleeee mebkeees efveJeejCe kejle, SJe{se keee! HeCe
je$ebefoJeme Flejebes megKe Jee{JeCeemeeer Pele Demeleebveee
DeelceesHe}yOeer keve IesCes Je DeeHeuee Deelcejleerme yeeOeke jCeeNee
eeefCecee$eebee Deefnleeee efJeeejmege ceveele ve DeeCeCes nere DeesnlJe
ee owJeer iegCeeeer eke }#eCes mecepe.
leeeeceeCes, ns HeeLee&! ceeveceevelee eeHle PeeueeJej efveieJeea jenCes nee

owJeer iegCemebHeosee esJeee meJJeermeeJee DeceeefvelJe veebJeeee iegCe nese.
eees HetJeeae KetHe JeCe&ve kes}sDemeueeves Hejle lese les meebiele yemele veener.
meJJeerme iegCe::::
meJJeermeW iegCepeesleeRee efvejebpeveeves Deelcejepeees Deew#eCe
eeeceeCes mecemle owJeer mebHeeeree meJJeerme iegCeebes JeCe&ve kesueeJej

eflees ceefnceeve meebieleebvee %eevesejebes yees} Gceleele, les Demes:
SJeb FneR meJJeermeW~ yeemebHeoe ns Jemele Demes~
cees#eeeJeleeaesb pewmeW~ Deenej neses~~16-207~~
veevee ns mebHeeer owJeer~ ee iegCeleerLeeeer veere veJeer~
efveefJe&CCemeiejebeer owJeer~ iebieeefe Dee}er~~208~~
ns Depe&gvee! SJeb e keee keer ee meJJeerme owJeer iegCeebee Heeves
ele#e yeeees Ssee&e eke nesles, cnCesveeme keeb! ns meJJeerme owJeer iegCe
cnCepes peCet keener eeJeleea cees#ejepeeves ceneHeg<eebvee efo}s}s Deeneje
nese! efkebJee ee meJJeerme owJeeriegCeHeer leerLe&#es$eebveer cebef[le Pee}s}er
efvelevetleve owJeer iebieee lee efJejeHeg<eHeer meiejebveer ceneeelveeves ee
DeJeveerle}eJej DeeJeenve keve DeJeleefjle kes}er Deens, Demesner cn}s
lejer eesiee nesF&}!s
keeR iegCekegmegceebeer cee}e~ ns IesTefve cegeeryee}e~
JewjeieefvejHes#eebee ie}e~ efieJebemf ele Demes~~16-209~~
keeR meJJeermeW iegCepeesleer~ FneR Gpe}tefve Deejleer~
ieerlee Deelceeeb efvepeHeleer~ veerjbpeveeb Dee}er~~210~~
GieefUleeR efvece&}W~ iegCe FeWefe cegeeHe}W~
owJeer egeqeHe}W~ ieerleeCe&JeeReer~~211~~
keee yeng Jeevetb SsmeeR~ DeefYeJeeer es DeeHewmeeR~
kes}W owJeer iegCejeeer~ mebHeefeHe~~212~~
Heej keee Jeevet!b ee meJJeerme owJeer iegCeHe kegmegceebeer cee}e neleer
IesTve peCet keener meewYeeiekeebef#eCeer cegeqeegJeleere Jewjeieeves cebef[le
Deee Heg<eeee eesOeele Demeles, cnCesveeme!
%eeveosJe cnCeleele: eee meJJeerme owJeer iegCeebee peesleer GpeUtve
eerieerlee DeeHeuee Heleer}e - Deelcejepee}e - DeesJeeUerle Demeles. ns
meJJeerme iegCe cnCepes peCet keener ieerleeHeer mecegele}s owJeer mebHeefeHeer
efebHeueeletve yeensj He[}s}s DeespemJeer ceesleere nesle. DeeefCeke efkeleer
26) DeceeefvelJe::::
JeCe&ve kejeJes! owJeer iegCejeeeree mebHeeeres ceefnceeve JeeJeCeeNee ee
DeceeefvelJe ee iegCeeefJe<eeer eeHetJeeae lesjeJee DeOeeeele DeesJee menpee ceePee cegKeeves eke Peeuee Deensle.
%eeve}#eCeebee efveefceeeves meefJemlej eee& kes}s}er nesleer. leemebyebOeer
eeeceeCes owJeer iegCemebHeeeres megjKs e JeCe&ve keve lee iegCeebvee DeeHeuee
efveoxe keve %eeveosJe cnCeleele:
DeleerJe eg keeJejmeele efJeYeesj kejCeeNee %eeveosJeebee e%esves DeeHeCe
DeeefCe iebiee ebYeteeb ceeLeeb~ HeeJeesevf e mebkeeseW pesJeeR HeeLee&~ efo*dcet{ ve Pee}es, leje veJe}!
lesJeeR ceeveHeCesb meJe&Lee~ }epeCeW peQ~~16-205~~
meceejesHe
leQ ns Heg{le Heg{gefle~ DeceeefvelJe peeCe megceleer~
Demees. Deelee Heg{er} Gvces<e e. 15 - Deemegjer mebHeoe eele
ceeieeb meebefIele}W efkeleer~ leQefe leQ yees}eW~~206~~
DeeHeCe Deemegjer mebHeoses efJees<e Heen tee.
mebHetCe& peieleeme Jebe Deee eerebYetee cemlekeeR efJejepeceeve
Jnee}e efceUe}s lejer iebiee peeer lee mevceeveeves mebkeesetve peeles,
eesiemeeOevee-2
Gvces<e::15::Deemegjer mebHeoe::
Deemegjer mebHeoe}#eCes:De%eeveeee mene Ssee&jeeer -225

obYe
oHe&
DeefYeceeve -226
eesOe
Hee<e
De%eeve-227
Deemegjer mebHeoses HeeeJeer ye}
Deemegjer mebHeeeres He}
owJeemegjmebHeefe:owJeer Je Deemegjer mebHeefYeeie-228
Deemegjer me=er: Deemegjer meie&
Deemegjebes DeJeiegCe:Deemegjer oes<e-229
Deemegjer efJeeejmejCeer
Deemegjer Jele&ve-231
Deemegjebeer keeceef}Hmee
Deemegjebes m$eer}es}gHe -232
Deemegjebes DeLeexHeepe&ve
Deemegjer ceveesjLeebes peeUs -233
mebleebeer er
Deemegjer Denbkeej
Deemegjebeer DeJeieleer:Deemegjebes vejkeieeefcelJe -234
Deemegjer GHeemevee:oebefYekelee -235
Deemegjer e%eekeej
Deemegjebee F&ejefJes<e -236
Deemegjer iegCeeeyeue
Deemegjebee eewee&eJf e<keej
Deemegjer mebHeoeHe}:Deemegjer eJe=eeres He} -237
Deemegjer eesevf eeeHleer-238
vejkeeJeseeeer leerve ejs
DeOeesieleer eUCeeee GHeee:vejkeeHeemetve cegeeree GHeee -239
lees Yess ceeG}er Deelcee
DeelceYesereer Jeeee} -240
keececeesenf leebeer ieleer
eem$eefveses cenJe
ke=leeke=leefJeJeske -241
meceejesHe:Heg{er} efJe<eeees DevegmebOeeve
meesUeJee DeOeeeeee meceejesHe -242
melejeJee DeOeeeeee eejbYe
melejeJee DeOeeeeleer} efJe<ee efJees<e
Gvcesn 15:
ieerlee:
16:4-24
17:1
18:53,67
%eevesejer:
16:217-263,265-473
eesiemeeOevee-2
225
keejCe peQ peerefJeleeb~ leQ Jeeefve}W leNneR Deefle mesefJeleeb~

leNneR DeVeefe Heeb[gmeglee~ nesS efJeKe~~221~~
lewmee eeeeb meKee~ Oece&g pee}e peQ HeesKeeefjpes osKee~
leNneR leefjlee leesefe oesKee-~ }eieeR neses~~222~~
cnCeewefve Jeeeseeb eewyeeje~ Ieeleef}eeb Oecee&eeb Hemeeje~
Oece&gefe lees DeOece&g neses Jeerje~ lees obYeg peeCeW~~223~~
efkebJee peer veeJe yeg[lee}e ceneHegjeletvemege JeeeJet ekeles, leere
veeJe pej [eskeeeJej yeebOetve HeeCeele G[er ceej}er lej peeer yeg[JeCee}e
efveefcee nesles; Jee DeVe pejer peerJevee}e OeejCe kejCeejs Je Hees<eke Deme}s
Deemegjer mebHeoe}#eCes::::
lejer lese DeeflemesJeve kes}s lej eke=leer}e efJe<eemeceeve DeHeeekeejke jles;
De%eeveeee mene Ssee&jeeer
ceeieer} Gvces<eeletve DeeHeCe owJeer mebHeoses oe&ve Iesle}s. leeveblej leeeeceeCes FnHej}eskeer DeeHe}s keueeCe kejCeeje cnCetve pees Oece&
%eevese De%eeveeee jeeere Deee Deemegjer iegCemebHeosee Hejece<e& IesCeemeeer eefme Deens, leees DeJe[byej ceepeefJeueeves Je leeee [ebieesje efHeueeves
lees oes<eeme Je DeOecee&me pevce oslees; ee Je=eer}e obYe cnCetve peeCeeJes.
JeUleele, lesJne leebeemeceesj eerieesHee}ke=<Ceebes2)oHe&::::
ocYees oHeexefYeceevee eesOe: Hee<ecesJe e~
Ssenf ke mebHeeer, ceevecejeleye, megKeesHeYeesie Je lebeeer meeceeer eebee
De%eeveb eeefYepeeleme HeeLe& mebHeoceemegjerced~~16-4~~
ns Jeeve Demeles. eele G}sefKe}suee mene ekeejee Deemegjer mebHeeer- eesieeves peesoHe& efvecee&Ce neslees, lee Deemegjer iegCeees JeCe&ve kejle
1) ocYe, 2) oHe&, 3) DeefYeceeve,4) eesOe, 5) keesjlee Je %eeveosJe cnCeleele:
Deeleeb cetKee&efeeeb efpeYeW~ De#ejeeeb DebyegKee megYes~
6) De%eeve eebes JeCe&ve %eeveosJe kejleele.
DeeefCe lees yeemeYes~ ve efjPes pewmee~~16-224~~
1) ocYe::::
keeb ceeogjer }eskeebee Iees[e~ iepeHeeflener ceeveer Lees[e~
DeeHeCe kes}suee Oecee&ejCeeee [ebieesje efHeCes DeOecee&}e kemes
keeb keebefesJeefjef}eeb mej[e~ mJeie&gner veereg~~225~~
keejCe nesles, ns ocYe ee Deemegjer iegCemebHeeeree JeCe&veeefveefcee mHe
le=Ceeesefve FbOeveW~ Deeieer OeebJes ieieveW~
nesles. %eeveosJe cnCeleele:
efLe}jye}W ceerveW~ ve ieefCepes efmebOeg~~226~~
leNneR leseeb Deemegjeb~ oes<eebceePeeR peseeb Jeerje~
peeeceeCes Hebe[f leebee meYesle yees}Ceemener eej De#ejs efeke}s}e
Jee[HeCeeeeb [ebieesje~ lees obYeg Ssmee~~16-217~~
DeuHeefeef#ele cetKe& menpe efOeeJelees; efkebJee leyesueele jenCeeme
pewmeeR DeeHeg}eR peveveer~ veive oeefJeef}eeb peveeR~
efceUe}s}e eCeyebo Iees[e SsjeJelee}ener leg ceevelees; efkebJee keesjer
leQ leerLe&efe Heefj HeleveeR~ keejCe nese~~218~~
kegbHeCeeJej}e mej[e peCet keener mJeie&megKee efceUeueeee Deeveboele
keeb efJeee iegHeefoe~ yeesYeeF&ef}eeb eesneeb~
Jee Demelees; peeeceeCes eg<ke Deee #eg ieJeleeeener mebmeiee&ves Deeieeres
Foe Heefj Deefve<e~ nsleg nesleer~~219~~
}esU ieieveeee eeme kejCeemeeer OeeJeCeees Deee meenme kejleele;
meJe& ekeejee Deemegjer iegCemebHeosceOes oes<eebeer KeeCee Demee Jee [yekeeele megKeeves kee}eceCee kejle Deme}s}er ceemeesUer mecege}ener
meJe& oes<eebee Jeef[}keerves efcejJeCeeje iegCe cnCepes, ns Jeerje Depe&gvee! leg }sKeCeeme OepeeJeles; DeeefCe
obYe nese. ceelee ner mee#eele leerLe&He Demeles. leer Heg$eeefokeebvee HeeJeve
lewmee ceepes efm$eee OeveW~ efJeee mlegleer yengleW ceeveW~
keve osCeejer Deme}er Je ceele=Yeeerves ceesceeser Heelekes pejer veee HeeJele
SkeW efoJemeeResefve HejeVeW~ DeuHekeg pewmee~~227~~
Deme}er lejer, DeeHeCee efle}e iene& Jele&veeeer jJeCes ns Heg$eeee Heleveees
DeYeeesefeeeb pees[er~ efveowJeg Iej cees[er~
ceess keejCe pemes nesles; DeLeJee iegHeefo efJeee - yeeefJeee - pejer
ce=ieebyeg osKeesefve Hees[er~ HeeefCeee[W cetKe&g~~228~~
F lese osCeejer Deme}er- efve:eseme eeHle keve osCeejer Deme}er lejer
efkebyengvee SsmesmeW~ GleCeW peQ mebHeefeefcemeW~
efleeer eJneeeJej eefmeer kesueeme cnCepes meJeevee eflees meJebie oeve
lees oHe&g ieeb DeveeefjmeW~ ve yees}W IesF~~229~~
kesueeme leer peeer meeOekeeee - efe<eeee Deefveeme keejCeerYetle
pemee Skee efoJemeeee HejeVeevesner oefjer ceveg<e ceepelees;
nesT ekeles;
leeeceeCes efm$eee, Oeve, efJeee, mlegleer Jee yengceeve efceUeueeves pees
HeQ DeebieW yeg[leeb ceneHegjeR~ peQ JesieW kee{er Hew}leerjeR~
cetKe&HeCeeee ceepe e{lees Je lee Fn}ewefkeke meeceeeree mebHeeoCeerves
leQ veeJeefe yeebeOf eef}eeb efejeR~ yeg[Jeer pewmeeR~~16-220~~ eeele DeelcemegKee}ener leg }sKeCeeeer peer eJe=eer GHepeles - cetKee&ves
::::Gvces<e15::::
:::Deemegjer mebHeefe:::
eesiemeeOevee-2
226
pemes {ieeeer meeJe}er efceUe}er keer Iejeeer iejpe mej}er cnCetve Iej
cees[eJes; efkebJee ce=iepeUeee efJemleej Heentve HeeCeJeeeeer iejpe
keee cnCetve lees ve kejeJee - leee Je=eer}eoHe& eeefeJeee ogmejs
keee cnCeeJes!
3)DeefYeceeve::::
Denbkeejer - F&ejleJeele }erve ve nesCeeNee DeefYeceeve ee Deemegjer
iegCeeJe=eeres %eeveosJeebes JeCe&ve Heene:
DeeefCe peiee vesoeR efJeeemeg~ peeCeerb efJeeemeeR Hegpeg F&eg~
peieeR Skeg lespemeg~ mete&tefe ne~~16-230~~
peiemHe=nW DeemHeo~ Ske meeJe&YeewceHeo~
ve cejCeW efveefJe&Jeeo~ peieeb Heef{eW~~231~~
mecemle peieeleer} ceveg<ecee$es JesoJeekee eceeCe ceeveleele Je cnCetve
Jesoebveer Jebefo}s}e F&ej leebvee Deleble Hetpe Demelees. keejCe mecemle
efJeeele F&ej nee Keje lespemJeer mete& mecepeeJee - leeeeHeg{s }eKees
meteees lespe efHekese jles. DeelceefJeoebvee eeHle nesCeejs meeJe&YeewceHeo
cnCepes F&elJe meJe& peieleeee mHe=nsme Kejs lej SkecesJe keejCe
Deme}s Heeefnpes.
cnCeewefve peNneR GlmeenW~ eebleQ Jeevetb peeeW~
keeR leQ DeeFkeesevf e celme JeenW~ HegieeW }eieW~~16-232~~
cnCeW F&ejeleQ KeeeW~ leseeb Jesoeb efJeKe meteW~
ieewjJeeceepeeR peeeW~ Yebieerle DemeW~~233~~
les F&ejHeo cnCepes Kejs DecejlJee! cnCetve Deee meeJe&Yeewce
F&ejeeer - DeelceleJeeeer }eske mlegelf emlees$es ieeleele. HeCe leer ogjefYeceeveeme
DeeJe[le veenerle. lees F&ejeeener celmej kejlees Je lee}e Jeso cnCepes
efJe<eemeceevee Jeeleele. lees mJele:e DeeHeCe F&ej Deenesle Demee ieJe&
Jeenlees Je DeeHe}e ceesHs eCee efcejJeCeele meieUs yeU Kee& kejle jenlees.
Helebiee veeJe[sb peesleer~ Keeeslee Yeeveteer Kebleer~
keeb efefYeWleQ DeeHeebHeefle~ Jewjer kes}e~~16-234~~
lewmee Denbveeceeesefve ceesnW~ F&ejeeW veecener ve meens~
JesoebleQ cnCes ns~ cepe meJeleer pee}er~~235~~
Ssmee ceeveleseeb Hegerieb[g~ lees DeefYeceeveer Hejce}b[g~
jewjJeeeeb {g~ ceeie&gefe lees ne~~236~~
peeeceeCes Helebieele peesleeres lespe menve ve nesTve leer efJePeJeeJeer
cnCetve efleeeJej DeelceIeelekeer G[er IesCeeeer eJe=eer GHepelee Demeles;
efkebJee keepeJeebvee pemee metee&ee lespeeee celmeje Jeelees; DeLeJee
FJeueeee efJeerves DeceeHe, DeLeebie meeiejeeer JeLe& DeefYeceeveeves pemes
Jewj DeejbYeeJes; leebeeceeCes lees DeefYeceeveer veeefmleke ceevecejeleyeeves Hegietve
peeTve Denblesee ceesnele iegjHeueecegUs F&ejees veebJemege DeeHeueeHeg{s
kee{t osle veener DeeefCe F&ejees efvele eefCeOeeve kejCeeNee Jesoebvee lees
DeeHeuee meJeleermeceeve }sKelees. lees ceveg<e cnCepes jewjJe vejkeeee cetelf e&ceble
ceeie&e mecepe vee!
Gvces<e:15:Deemegjer mebHeoe
eeJeve Demesner efomeles keer JesoeCeerle F&ejeefCeOeeve ee owJeer

iegCeeefJe Demes ee DeefYeceeve ee Deemegjer iegCeeme %eevesej mecepeleele.
4)eesOe::::
Flejebes Yeeie, megKe menve ve nesCes; Flejebye} nsJee JeeCes;
F&<ee& DemeCes Je Hejkeeebes megoJw e Heentve jes<e eeHle nesCes, ne eesOe veeJeeee
Deemegjer iegCe nese. leeye} %eeveosJe cnCeleele:
DeeefCe Hegef{}ebeW megKe~ osKeefCeeeeW nese efceme~
e{s eesOeeeW efJeKe~ ceveesJe=eeR~~16-237~~
eerle}eefeeW YeseR~ leele}eb les}eR Deeieer Ger~
eebog osKeewefve pe}W HeeseR~ keesuns pewmeW~~238~~
efJeeees DeeegKe pesCeW Gpe}W~ lees mege&t Gow}e osKeewevf e meJe}s~
HeeefHeeeb Hegleer [es}W~ [g[g}eeW~~239~~
DeeefCe Flejebes megKe er}e He[leee pee ceveesJe=eerJej eesOeees
efJe<e e{les; leeHe}suee les}eJej pejer Leb[ HeeCeer efe[ke}s, lejer leele
pJeeUe peeer Gles; eerle} Deeeooeeer ebceemener Heentve keesuneees
keeUerpe pemes celmejemle nesles; efJeee}e ceeie&oe&ke Demee mete& GieJeleee
Iegye[ees [esUs pemes HeeCeemeejKes efnerve nesleele; DeeefCe
peieeeer megKe Heeneb~ eesjeb cejCeentefve leerKe~
ogOeeeW kee}ket~ nese Jee}eR~~16-240~~
DeieeOeW mecegpe}W~ eeefeleeb DeefOekeW pe}W~
Je[Jeeeqive ve efce}W~ eebefle kebneR~~241~~
lewmee efJeeeefJeveesoefJeYeJeW~ osKeW Hegef{}ebeer owJeW~
lebJe lebJe jes<e ogCeeJeW~ eesOeg lees peeCe~~242~~
peiee}e Hene pejer megKekeejke Jeeles lejer eesje}e leere peeer
cejCeentvener og:Keo Jeeles; otOe pejer Flejebme Dece=lelegue Deme}s lejer
meHe& cee$e pemes leees kee}ketele Heeblej kejlees; mecegeSJe{s DeieeOe
peU eeeve kevener Je[JeeveU pemee eeble lej nesle veenere, lej
G} Ye[kelee jenlees; leeeeceeCes ogmeNeebes efJeee, megKe, JewYeJe
F.megowJe erme He[}s keer ceveesJe=eer nesCes, ner eesOe ee Deemegjer
mebHeoseer }#eCes Deensle.
5) Hee<e (keesjJe=eer)::::
Deelee Hee<e cnCepes keesjJe=eer ee Deemegjer iegCemebHeoses JeCe&ve
kejle %eeveosJe cnCeleele:
DeeefCe ceve meHee&eer keger~ [es}s veejeeebeeR meger~
yees}CeW leQ Je=er~ Fbie}ebeer~~16-243~~
esj leQ efeeepeele~ leQ efleKeeeeW keJe&le~
SsmeW meyeee Keemeeefmele~ peseebesb ieeb~~244~~
lees ceveg<eele DeOeceg peeCe~ Hee<eeeW DeJelejCe~..~~245~~
peees ceve meHee&eceeCes melele Ieeleke mebkeuHe Jeenles; [esUs melele
peCet leer#Ce yeeCeebeer Je=er kesueemeejKes Flejebes Deble:kejCe efJeoerCe&
ke Heenleele; yees}Ces lej peCet Fbieeee [meeJeele Flekes penjer
eesiemeeOevee-2
227
Demeles; peeee Flej efeee ejerjeJej kejJele ee}JeeJeer leee

Flejebvee keoeeke Jeeleele; Deee Debleyee&e keesjHeCeeves Jele&Ceeje
ceveg<e DeOeceeOece Demelees. lees cnCepesHee<eeee - keesjlesee DeJeleeje Demelees!
6) De%eeve::::
ee Deemegjer mebHeoses JeCe&ve kesueeveblej %eeveosJe Deelee esJeee
HeCe cegKe Deemegjer iegCeeke[s JeUleele. lees cnCepes De%eeve !:
.....Deeleeb DeeF&ke KetCe~ De%eeveeeer~~16-245~~
leNneR eerlees<CemHeee&~ efveJee[g vesCeW Hee<eeCeg pewmee~
keeb je$eer DeeefCe efoJemee~ peelebOeg lees~~246~~
Deeieer Gef}e DeejesieCeW~ pewmee KeeeeKeee ve cnCeW~
keeb Heefjme Hee[g vesCeW~ meesveeeb }esneb~~247~~
vee leNneR veevee jmeeR~ efjIeewefve oJeea pewmeeR~
Heefj jmeemJeeoemeeR~ vesCeW pesJeeR~~248~~
HeeHe-HegCe, kece&-Dekece&, efJeefOe-efve<esOe eebvee ve peeCeCeeNee De%eeve
ee Deemegjer iegCe}#eCeees JeCe&ve %eeveosJe Demes kejleele:
Deelee De%eeveeeer }#eCes Sske. oie[e}e pemee eerlees<Ceeleer}
mHee&Yeso keUle veener; Jee pevceebOe pemee je$e Je efoJeme eele}e Hejke
peeCeCeeme De#ece Demelees; Deiveer eHeg} Pee}e keer pes efceUs} leeee
eesieeeesie Demee efJeeej ve kejlee eeme kejlees; efkebJee Hejerme pemee
}esKeb[ Je meesves eeleer} Hejke peeCele veener; mJeebHeekeele}er HeUer
peeer meJe& ekeejee DeVeHeoeLee&le yeg[tvener jmeejmeebleer} mJeeoYeso
peeCele veener; DeeefCe
keeb Jeeje pewmee HeejKeerb~ veJnsefe ieeb ceeiee&ceeiee&efJeKeeR~
lewmeW ke=leeke=leefJeJeskeeR~ DebOeHeCe peQ~~16-249~~
ns eesKe ns cew}~ SsmeW vesCeesefveeeb yee}~
osKeW leQ kesJe}~ cegKeWefe Iee}er~~250~~
lewmeW HeeHeHegCeeeW efKeeW~ kejewefve Keeleeb yegefesW~
ke[g cengj ve JeeW~ SseeR peQ oee~~251~~
efleeW veebJe De%eeve~ eeeb yees}eb veeneR Deeve~...~~252~~
efkebJee Jeeje pemee keesCelee ceeiee&ves peeJes eeeer HeejKe ve kejlee
Jee Hegs} lemee Jeenle peelees; leeeceeCes keg}er iees kejeJeer Deve
keg}er ke vees, eeee efJeJeske peer yeger peeCele veener; mJe-DemJe
eeee efJeeejner ceveele ve DeeCelee yee}ke pemes efceUs} leer Jemlet lees[
b ele
Iee}le Demeles; leeeceeCes HeeHe Je HegCe eebee efJeJeskemege peer yeger peeCele
veener Je eebie}s JeeF& ns leejlece vemeCeeves keesCeleener keeceele eJe=e
nesles, leer eJe=efeoee cnCepes cetefle&ceble De%eeve nese.
Deemegjer mebHeoses HeeeJeer ye}::::
eeeceeCes Deemegjer mebHeosee ceespekeeee mene iegCeebeer }#eCes meebietve
PeeueeJej %eeveosJe Deemegjer mebHeoses HeeeJeer ye} JeCe&ve kejleebvee cnCeleele:
....SJeb meener oesKeebeW efe~ meebefIele}W~~16-252~~

FneRefe meenerb oesKeebieeR~ ns Deemegjer mebHeeer oegieer~
pewmeW Leesj efJe<ee megYeiesDeebieeR~ Debie meeveW~~253~~
keeb efleIeeb JeeReeR Heebleer~ Heenleeb Lees[bs ee ieceleer~
Heefj efJeener eeCeengleer~ keb ve Hegjs~~254~~
eeeceeCes Deemegjer mebHeeeree menener oes<eebes JeCe&ve kes}s. peeeceeCes
Dekej yeebOee Deme}suee }neveKegNee m$eeree efkeeCeer ye}Jeej
ceovejepe eCe ceeb[tve yeme}s}e Demelees Je meJe& }eskeebme Yeg}Jelees;
leeeceeCes efomeee}e menee pejer ns oes<e Deme}s, lejer leebeeeeer
Deemegjer mebHeeeres meJe& ye} SkeJetve efee osTve yeme}s}s Dee{Ules.
e}eeeqive, efJeegoeqive Je kee}eeqive ns meJe& Deiveer pejer leervee Deme}s
lejer les Hebeerves yeme}s lej leebvee eeCeengleerme DeJeIes efJeemege keceere
He[les; efkebJee
Oeeleeebner iesef}eeb ejCe~ ef$eoes<eeR ve egkes cejCe~
leseeb efleneReer ogCeer peeCe~ meener oesKe nW~~16-255~~
FneR meeneR oesKeeR mebHegCeeA~ pee}er FeWefe GYeejCeer~
cnCeewefve Deemegjer GCeer~ mebHeoe veesns~~256~~
keHe, efHee Je Jeele ee Hee eq$eoes<eebveer peeee ejerjeme eeme}s
Deens, lee peerJee}e ele#e yeeosJener JeeeJet ekele veener; Deee lee
Ieeleke ef$ekedHes#eener ogHeerves ceneIeeleke Demes ns leerve ogCes mene Deemegjer
mebHeeeroes<e Deensle. owJeer mebHeefeiegCeebee efJejesOeele DemeCeeNee ee menebvee
iegCe kemes cnCeeJes! leebvee oes<e cnCeCese eesie! Hee mene oes<eebJej
DeeOeej}s}er Deens Demes cnCetve veieCe mecepeCeeFlekeer #eg}ke Deeer
ner Deemegjer mebHeoe veener; lej leer DeleerJe ye}e{e Deens.
Deemegjer mebHeeeres HeU::::

Deelee %eeveosJeebee cegKeeves Deemegjer mebHeeeres He} Sskee:
Heefj etj enebeer pewmeeR~ ceeboer efce}W SkeWefe jeeer~
keeb esleer efvebokeeHeemeeR~ DeesKeW HeeHeW~~16-257~~
cejCeejeeW Deebie~ Heef[Ieeleer DeeIeJeW jesie~
keeb kegcegleeA ogeexie~ SkeJeleer~~258~~
keeb Deeeg<e peeefleeW Jes}W~ esef}Sb meeleJesG}eR efce}W~
lewmes veeneR oesKe meie}W~ pees[leer leseeb~~259~~
meJe& etj enebee ogeexie pemee Skeee jeeer}e SkeJetve les
jeefe#es$e otef<ele nesles; efkebJee efvebokeepeJeU peeer meJe& HeeHes esleele;
cejCeesvcegKe Pee}suee ceveg<eeee ejerjeleer} meJe& megHleemegHle jesie
lee}e pemes eemeleele; efkebJee kegcegnglee&Jej pemes meieUs ogeexie Skeoce
pegUtve esleele; DeLeJee ce=legmeceeeree Jesoveeble Yej cnCetve esUer}e
meele veebieebeer FbieUer HeCe [meeJeer; leeeceeCes pee ceveg<eees ogYee&ie
Demes}, lee}e ns Deemegjer mebHeeeres meeneree meener oes<e efekeleele.
efJeeeefme}e Deebleg[Jeerpes eesje~ efeCe}e megFpes ceneHegje~
lewmeW oes<e FneR veje~ Deefve keerpes~~16-260~~
eesiemeeOevee-2
228
cees#eceeiee&ke[W~ peQ eeebeeb DebyegKee He[s~

leQ ve efveIesefe SsmeW cnCeesefve yeg[s~ mebmeejer lees~~261~~
DeOeceeb eesveereeb HeeGeR~ Glejle pees efkejerer~
mLeeJejebneR le}gJeeR~ yewmeCeW Ies~~262~~
ns Demees leseebeeb eF~ efce}ewefve meener oesKeeR FneR~
Deemegjer mebHeeer HeeneR~ Jee{efJepes~~263~~
peeeeJej mebkeeee JesUer efJeeeme ekeeJee, lees eesj efveIeeJee;
efkebJee oce}eYeeie}s}e ceveg<e ceneHegjele meeHe[eJee; leeeceeCes lee
ceveg<eees ns mene Deemegjer mebHeoeoes<e Deefve kejleele. leebeer vepej
pej cegceg#etJej He[}er lej mebmeejeeer DeleerJe eJe=eer efvecee&Ce nesles Je lees
mebmeejielexle Kees}Jej yeg[lee peelees. leeeecegUs Flekee DeOe:Heele
neslees keer DeOeceeOece eesveeRee Glejb[erJeve Iemejle IejbieUle ceveg<e
meJe& veerelece cet{ eesveerle esJeer pevce Ieslees. meieee }eskeebceOes Deee
ekeejs ns mene oes<e Deemegjer mebHeeer Jee{Jelee peeleele.
owJeemegjmebHeefe::::
owJeer Je Deemegjer mebHeefYeeie
eerke=<Ce meebieleele: ee oesvner mebHeeebHR ewkeer cegKe peer owJeer mebHeeer

Deens, leer cnCepes cees#eHeer metee&ee Deeieceveeeer veeboer osCeejer G<eee
mecepesveeme keeb! DeeefCe Flej cnCepes ogmejer peer Deemegjer mebHeoe, leer
cnCepes }esYeceesnHeer }esne=bKe}e nese - leer peerJee}e mebmeejyebOeveele
De[keJeles. Deemegjer mebHeeereer ner Yeeeveke HeefjCeleer Heentve keesCee}ener
Yeee Jees}. Hejbleg meJe&ee meJe& menener Deemegjer oes<eebee pees mJeeceer
neslees, lee}ee ns }eiet He[les.
letb lebJe Heeb[Jee~ meebefiele}seeb owJee~
iegCeefveefOe yejJee~pevce}eefme~~269~~
cnCeewefve HeeLee& letb ee~ owJeer mebHeefe mJeeefceee~
nesDeesefve eeJeW GJeeee~ kewJeueeefeeeb~~270~~
let lej Depe&gvee! owJeer iegCeebee Glke= sJeee eke}e Deensme.
leg}e Deemegjer mebHeeeree Oeeke yeeUieCeees keejCee veener. Dejs! metee&}e
je$e keOeer Oeeke Iee}t ekes} keee! let lej owJeer mebHeeeree mJeeceer
Deensme. efleee eesieeves kewJeuemegKee}e meeceesjs pee!
DeeefCe owJeeb Deemegjeb~ mebHeefeJebleeb vejeb~
Deveeefoefme Gpeje~ jeneeree Deens~~16-271~~
pewmee je$eereeb DeJemejeR~ JeeHeeefjpes efveeeejeR~
efoJemee megJeJenejeR~ ceveg<eeefokeeR~~272~~
lewefmeeeb DeeHeg}eef}eeb jeneeR~ Jele&leer oesveeR me=er~
owJeer DeeefCe efkejerer~ Deemegjer SLe~~273~~
lesJeeRefe efJemleeefve owJeer~ %eevekeLeveeefo emleeJeeR~
ceeieer} ebLeer yejJeeR~ meebefiele}eR ~~ 274~~
Deelee owJeer Je Deemegjer mebHeefeceeve }eskeebee JeeieCegkeeree
Deveeefoefme jerleer Deensle. pemes je$eeree JesUer efveeeej Je efoJemee
mevceeve ceveg<ecee$es JeJenej kejleele; leeeceeCes owJeer Je Deemegjer me=er
DeeHeeHe}s JeeHeej JesieJesieee ekeejs kejleele. ns Depe&gvee! (lesjeJee
DeOeeeeee JesUer %eeveiegCeebee Glke<e& kejleebvee) HetJeeae owJeer iegCemebHeosee
efJemleejeves Hejece<e& Iesle}e neslee.
Deemegjer meie&::::
eeeceeCes owJeer Je Deemegjer Deee oesvner mebHeoebes JeCe&ve keve

Pee}s. peeCekeej Je meg%e ee ekeejee iegCeYeso}#eCeebveer owJeer Je Deemegjer
mebHeeer veerj#eerjveeeeves JesieUeuee kejleele. eeleer} owJeer mebHeoe cees#eeo
Demeles, lej Deemegjer mebHeoe yebOeveele Hee[tve YeJeeeele efHejJele jenles.
cnCetvee eerieesHee}ke=<Ce cnCeleele:
owJeer mebHeefcees#eee efveyevOeeeemegjer celee~
cee ege: mecHeob owJeerceefYepeeleesefme HeeC[Je~~ 16-5~~
owJeer mebHeo}#eCeebveer Depe&vg e mebHeVe neslee. cnCetve lee}e eerke=<Ceebveer
DeYeeJeeve efo}s Je efYeT vekeesme Demes cn}s. leeeeceeCes ee
}eskeer owJeer Je Deemegjer ee oesvner eJe=eeReer ceveg<es Je eeCeer kemes GlHeVe
nesleele, nsner keefLele kes}s. les Demes:
ew Yetlemeieez }eskeseqmcevowJe Deemegj SJe e~
owJees efJemleje: eese Deemegjb HeeLe& ces egCeg~~16-6~~
lesjeJee DeOeeeele HetJeea owJeer mebHeoiegCeebes %eeve}#eCeebee efveefceeeves
Deemegjer me=er
efJemleejHetJe&ke JeCe&ve kes}se nesles. Deelee eeHeg{s %eeveosJe Deemegjer iegCeebes
eerke=<Ce meebieleele:
Je leebHeemetve eeHle nesCeeNee efmLeleeres efJemle=le JeCe&ve kejleele. les cnCeleele:
Deeleeb Deemegjer peQ me=<er~ lesefLebefe GHe}T ieeser~
Feeb oesneRceepeeR Heefn}er~ owJeer peQ cnefCele}er~
DeJeOeeveeeer efoer~ os Heeb efvekeeR~~16-275~~
leQ cees#emeteX Heeefn}er~ GKeeefe peeCe~~16-265~~
Deelee Deemegjer me=eres meefJemlej JeCe&ve Heent ee. lejer DeJeOeeve
esjer peQ ogmejer~ mebHeefe keeb Deemegjer~
osTve veer Sske.
leQ }esYeceesneeer Kejer~ meeKe}er peerJeeb~~266~~
leNneR JeeeWJeerCe veeog~ vesoer keJeCeener meeog~
Heefj ns DeeFkeesefve PeCeW~ Yee Iesmeer nes ceveW~
keeb DeHeg<HeeR cekejbo~ ve }Yes pewmee~~16-276~~
keee je$eeRee efoveW~ Oeekeg Oeefjpew~~267~~
lewmeeR eke=efle ns Deemegj~ Ske}eR veesnW ieesej~
ns Deemegjer mebHeefe leseeb~ yebOee}eieeR Oevebpeee~
pebJe SkeeoW ejerj~ ceeuneleer vee~~277~~
pees meener oesKeeb eeeb~ Deeees nesS~~268~~
eesiemeeOevee-2
229
ceie DeeefJe<kej}e }ebkeg[W~ HeeJekeg pewmee pees[s~

lewmeeR eeefCeosneR meebHe[W~ DeeesHe}er ns~~278~~
leQ JesUeR peQ Jee{er Gbmee~ leQefe Deebleg}eb jmeeb~
osnekee neses lewmee~ eeefCeeebeeb~~279~~
Deeleeb leseebefe eeefCeeeb~ He keb Oevebpeee~
Ieef[}W peQ Deemegefjeeb~ oesKeJe=er~~280~~
pemee JeeeeefeJeee veeo nesle veener; Heg<HeeefeJeee megJeeme esle veener;
leeere osneee Deeee kesueeefeJeee nerDeemegjer eke=efle DeeHe}s iegCe
oeKeJet ekele veener. }eke[eee meeneeeves Deiveer pemee ekelees,
leeeeceeCes eeefCeosneee mebmeiee&ves leer eke=efle ekeles. Deeleer} jme Je
Tme ner peeer Skeee Deekeejeveer Jee{le peeleele, leeeceeCese Deemegjer
eJe=efe Je efleves Deeee kes}s}e eeefCeosn ner oesvner Skeee mHeboeves
mHegjleele. Deee Deemegjer mebHeosves Heesme}suee Je Deemegjer oes<eebee Je=erme
keejCe nesCeeNee eeCeebeer Deelee }#eCes Heent ee.
Deemegjer DeJeiegCe::::
Deemegjer oes<e
keesUmee SkeJesU keeUsHeCee ekes}; keeJeUe Heeb{jeegYe nesF}

& ;
je#emee}ener ceebmeeee kebeUe esT ekes}; Hejbleg ceeeee Hee$eeme
pemes HeeefJe$e keoeefHener mHee& kejCeej veener, lemese Deemegjer eJe=eeree
ceeCemeebvee egefelJe esCes ekee veener. Oece&eem$eeves Iee}tve efo}suee
Deeeejeee ceee&oe ve peeCeCeejs les cet{, Je[er}OeeNeebee Gece
DeeejCeees DevegkejCe kejleer} ns lej mebYeJelee veener; lej leebee
DeeejCeeves eem$eese efJeOeeRee ieewjJe GbeeJes} Deeer Deeee keeer
yeeUielee esF}
& !
pewmeW ejCeW esef}eeeW~ keeb OeebJeCeW JeeefjeeeW~
pee}CeW DeeieereW~ Ye}lesGleW~~16-288~~
lewmeW Heg{eb metefve mJewj~ Deeeefjleer leQ Deemegj~
meleWefme Jewj~ meoeefe leseeb~~289~~
esUer peeer meceesj pees keener HeeveesjePee[esje esF}
& lees efJeeej ve
kejlee ejle peeles; efkebJee Jeeje pemee Jee Hegs} lemee Jes[eJeeke[e
OeeJele peelees Je Deiveer pemee Jeesle esF&} les les peeUle meglees;
leeeceeCese mJessvegmeej DeeejCe kejCeeNee lee Deemegjebes JeeieCes
mJeboer Demeles; mJewj Demeles DeeefCe meleeeer cnCepes Deelce%eeveeeer
leebes meoeese Jewj Demeles.
peNneR veebefieeeb DeeHegef}eeb~ efJebet kejer ieglekegef}eeb~
leNneR meebeeb yeesef}eeb~ yees}leer leQ~~16-290~~
DeHeeveeesefve leeW[W~ peNneR megiebOee esCeW Ie[s~
leNneR mele leseeb pees[s~ DeemegjebleQ~~291~~
SsmeW leQ ve keefjleer keeF~ DeebieWefe JeesKeW Heener~
Deeleeb yees}leer leQ veJeeF&~ meebefIepew}~~292~~
SNnJeeR kejseebeeb eeeR eebie~ leQ leseeefme keQeW veer Deebie~
lewmee Deemegjebee emebie~ emebieW Heefjme~~293~~
GOeJeCeereW pesJeeR leeW[~ Gie}eR OegbJeeeW GYe[~
ns peeefCepeQ lesJeeR GIe[~ meebiees leQ yees}~~294~~
efJebeJeeee veebieerves pej [bKeeSsJepeer iegoieguee nesleer}; leje les
Deemegj melee}e ceeveleer}. DeHeeveejeves mejCeeNee Jeeetme megiebOe pemee
esT ekele veener, lelee lee Deemegjebvee mele eeHleer keOeere nesT
ekele veener. leebvee meleeeer keenere ee[ vemeles. keejCe les meJe&Lee
DecebieU Demeleele. DeeefCe Jejleer leebes efJeeej kemes Demeleele, les meebielees
Hene. peeeceeCes Gbees meJe&e Debie Jes[sJeeke[s Demeles, lemese lee
Deemegjebee efJeeejmejCeeres Demeles. efleeele mej}lJe Deefpeyeele meeHe[le
veener. Oegje[eees leeW[ pemes keeUskeg Demelese, Jej les melele keeUekeg
Oetj HeCe Deeskele Demeles; lemese lee cetKe& Deemegjebes cetKe&lJeees e}eHe
Demeleele. les ceer meebielees; let Sske.
eeeceeCes %eeveosJeebee Deemegjer mebHeooes<eebye} Heg{er} GneHeesn meg

neslees. eerieesHee}ebveer cn}suee :
eJe=efeb e efveJe=efeb e pevee ve efJeogjemegje:~
ve eeweb veeefHe eeeejes ve meleb les<eg efJeeles~~16-7~~
ee }eskeeJej Yee<e kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
leNneR HegCee}eieeR eJe=efe~ keeb HeeHeeefJeKeeR efveJe=efe~
ee peeCeCeseeeer jeleer~ leseebeW ceve~~16-281~~
efveieCeseeb DeeefCe eJesee~ efee vesefoleg DeeJesee~
kees<ekeerg pewmee~ peeefeVe}e HeQ~~282~~
keeb efoOe}W ceeiegleer esF&}~ keeR vees ns Heg{er}~
ve Heeneleeb os Yeeb[Je}~ cetKe& eesjeb~~283~~
lewemf eeeb eJe=ef e efveJe=ef e oesveeR~ veseCf epeleer Deemegjer peveeR~
DeeefCe egefelJe mJeHveeR~ ve osKeleer leQ~~284~~
HegCeeefJe<eeer eJe=eer DemeeJeer DeLeJee HeeHeeHeemetve efveJe=e JneJes, ns
peeCeCeeee ekeee leebee ceveele keOeere He[le veener. keesekeerke
pemee eJeseej Je efveie&ceej ve sJeleee DeeHe}e keese efJeCeCeeee
veeoele leele yebefomle nesTve peelees, leeeceeCes eJe=efe Je efveJe=efe ve
peeCeCeejs Deemegj peve De%eeveebOekeejele ie[He nesleele. leebvee mJeHveelener
egefelJeeee mHee&mege nesle veener.
kee}ercee meeb[er} kees}mee~ Jejer eesKeer nesF&} Jeeemee~
je#emener ceebmee~ efJees ekes~~16-285~~
Heefj Deemegefjeeb eeefCeeeb~ eewe veeneR Oevebpeee~
Deemegjer efJeeejmejCeer
HeefJe$elJe pesJeeR Yeebef[eeb~ ceeeefeeeb~~286~~
eeeceeCes Deemegjebes leJe%eeve (???), Kejs lej efJeeejmejCeer
Jee{efJeleer efJeOeereer Deebme~ keeb Heeneleer Jeef[}ebeer Jeeme~
meebieleebvee ieerlee cnCeles:
Deeeejeeer Yee<e~ vesCeleerefe leQ~~287~~
eesiemeeOevee-2
230
Demeleceeefleb les peieoengjveerejced~

DeHejmHejmecYetleb efkecevelkeenwlegkeced~~16-8~~
ns peie Demele, Oecee&Oece&JeJemLeejefnle Deens; les F&ejjefnle
Deens; les keececet}ke Je m$eerHeg<eebee HejmHejmebeesieeves GlHeVe nesCeejs
Deens; ogmejs keee!Demes les cnCeleele.
Lees[keeele meebieeees lej DeJee&eerve efJe<eeesHeYeesieJeeeebeer
(Materialists) Je eeeerve eeJee&keJeeeebeer (}eskeeeleebeer) $eCeb
ke=lJee Ie=leb efHeyesled~ eeJeppeerJeb megKeb peerJesled~~ Deee pee
efJeeejmejCee nesle, leebes Glke= eefleefyebyee Deemegjer eJe=eeree
}eskeeeejele Deve efJeeejele Dee{Ules.
eer%eeveosJe Deemegjer mebHeeeres kesJeU JeCe&ve kevee Leebyele veenerle;
lej lee Deemegjebee efJeeejmejCeeres efveke=lJe HeJetve osCeemeeer,
lemese meeOekeebveer lee ceesncee leceeHeemetve meJe&LewJe otj jeneJes ns
efyebyeJeCeemeeer, ns meJe& JeCe&ve efJemleejHetJe&ke kejle Deensle. Deelee les
Jejer} }eskeeyeeyele keee keee cnCeleele, les Heent ee:
leNneR efJee ne Deveeefo eDees~ SLe efveeblee F&ejjeDees~
eeJeef[eW veeDees DeveeDees~ efveJe[g Jesog~~16-295~~
JesoeR DeveeeeR He[W~ lees efvejeYeesieW ob[s~
mebveemeer lees megjJee[W~ mJeieeA efpees~~296~~
SsmeeR ns efJeeJeJemLee~ Deveeefo peQ HeeLee&~
FeWleQ cnCeleer leQ Je=Lee~ DeeIeJeWefe ns~~297~~
e%ecet{ eke}W eeieeR~ osJeefHemeW eefleceeef}bieeR~
veeieefJe}W YeieJesb eesieer~ meceeefOeYeceW~~298~~
Deemegj keee cnCeleele, les Heene: efJee Deveeoer Demetve leeee
efveeblee keesCeer F&ej Deens Je lees Jesoe%esejs Devegeemeve ee}Jelees; Jesoyeee
Jele&veeme vejke Deve JesoefJeefnle DeeejCeeme mJeie& pees[lees Deeer peer
Deveeoer efJeeJeJemLee Deens; Demes cnCeleele, les meJe& keener Leesleeb[
Deens. e%eeJej ee DemeCeejs cet{ Demetve les e%ekeceeee He}ebee
Keesee Yeceeves keJe}s ies}s Deensle. lemese osJeHetpee kejCeejs, cetleea Je
ef}ib eee&vee kejCeejs efHemese nesle. meceeOeeree Yece nesCeejs eesieer Je mebveemeer
JeLe&e mebmeejeleer} megKe YeesieCes mees[tve veeieJe}s ies}s Deensle.
lesLe DeeHeg}sefve ye}W~ Yeesefiepes peQ peQ JeWe}W~
nsJeebetefve keQ Jesie}W~ HegCe Deens~~16-299~~
vee DeeeHeCeW DeebefiekeW~ Jesie}JeWe}eR ve kes~
Ssmee ieeefopes JeerCe efJe<eemegKeW~ leQefe HeeHe~~300~~
lee Deemegjebes Demes cnCeCes Deens keer: DeeHeuee meeceLee&ves pes
pes Glke= Ssenf ke megKeesHeYeesie Yeesielee esleele, leebJeeetve JesieUs HegCe Je
HegCeHe} les keesCeles DemeCeej! ogye&}e}e efJe<eeesHeYeesie eeHle keve
Ieslee esle veenerle Je leeeer leebJeeetve peer leieceie nesles, lese HeeHeees HeU
veener keeb!
cnCepese meeceLe& ner HegCeeF& Je osneeer Jee ceveeeer ogye&}lee nse

HeeHeHe} Demeueees les ceeveleele. Heg{s les Demesner cnCeleele keer:
eeCe Iesleer mebHeVeebes~ leQ HeeHe peNneR meebeW~
leNneR meJe&mJe neleeb es leseebeW~ ns HegCeHe} keeR~~16-301~~
Deemegjer }eske cnCeleele: mebHeVe ceeCemeebes peerJe IesTve leebes
meJe&mJe }gyee[Ces ns pej KejesKejere HeeHekece& Demeles, lej leebeer mebHeeer
}gyee[CeeNeebee neleer GHeYeesieemeeer He[les, ns kemes yejs Pee}s Demeles!
HeeHekecee&es SJe{s eebie}s HeU Fn}eskeere pej Yeesieee}e efceUle Demes},
lej les HeeHee kemes Demes}!
ye}er Deye}eleQ KeeeW~ nsefe yeeefOele peNneR neses~
leNneR ceemeeeb keeb ve nese~ efvemebleeve~~16-302~~
DeeefCe keg}s eesOetefve oesveeR~ kegceejebeW egYe}iveeR~
ces}Jeerpeleer epeemeeOeveeR~ nsleg peNneR~~303~~
leNneR HeegHe#eeoer peeleer~ peseeb efceleer veener mebleleer~
leseeb keesCe eefleHeeeR~ efJeJeen kes}W~~304~~
ye}Jeeveeves Deye}eee Ieele kejCes Je lee}e KeeCes ns pej kee
HeeHee Demes} lej ceess ceemes esee ceeeebvee efpeJeble efieUleele, leebes
efve:mebleeve keeb nesle vener! DeeefCe Gece keg}s eesOetve egYecegntlee&Jej Jej
DeeefCe JeOet eebee efJeJeen pej megepeveveemeeere kes}e peelees, lej pee
HeegHe#eeoeRvee DeceeHe mebleleer nesles, leebes efJeJeen keesCelee efJeefOeefJeOeeveeves
mebHeVe nesleele yejs!
eesefjeWeW Oeve Dee}W~ leNneR keesCne leQ efJeKe pee}W~
Jee}YeW Hejej kes}W~ kees{er keesCneR neses~~16-305~~
cnCeewefve osJees ieesmeebJeer~ lees Oecee&Oece&g YeesieJeer~
DeeefCe Hej$eeeeb ieebJeeR~ kejer lees Yeesieer~~306~~
eesjeres Oeve keesCee}e efJe<e nesTve ceejles kee! JeefYeeej
kejCeeNeebme Kejse keOeer kegjesie neslees kee! peieele e lej JesieUse
efomeles. cnCetvee keesCeer F&ej cnCetve efJeeeee efveeblee Deens Je lees
HeeHeHegCeeeer He}s mJeie&vejkeeefoejs peerJeeme ce=legHeeele YeesieefJelees, Demes
mecepeCes cetKe&HeCeeese veener kee!
Heefj Hej$e vee osJees~ ve efomes cnCeewefve leQ JeeJees~
DeeefCe kelee& efveces cee eDees~ Yeesieeefme keJeCeg~~16-307~~
DeeefCe lees F&ejner lej efomele veener; les mJeie&vejke}eskener efomele
veenerle DeeefCe ns HeeHeHegCe peeves Yeesieeees lees peerJener lej osneyejesyeje
cejlees! ceie les Yeesie YeesieCeemeeer peerJee pej Gjle veener, lej lees
vemeCeeje F&ej, vemeCeeNee mJeie&vejkeebceOes peerJeeme Fn}eskeebree
HeeHegCeebes Yeesie osJeJelees Demes cnCeCes Oeeoeble Keesse veener kee!
SLe GJe&efeeeb Fb megKeer~ pewmee keeb mJeie&}eskeeR~
lewmeeefe ke=efcener vejkeeR~ }es}gleg }eIeW~~16-308~~
cnCeewefve vejkeg mJeie&g~ veJns HeeHe HegCeYeeieg~
peQ oesneR eeeR megKeesHeYeesieg~ keeceeeeeer lees~~309~~
eesiemeeOevee-2
231
eeekeejCeW keeceW~ m$eerHeg<eegiceW~

efce}leer pesLe pevceW~ DeeIeJeW peieg~~310~~
DeeefCe les Deemegj Demesner cnCeleele keer: Denes! legceee lees HegCeeleeHeer
Fb pemee mJeiee&leuee GJe&eer}e Yeesietve megKe Ieslees, lemese IeeCeerle}s
veejkeer efke[smege mJele:}e megKeer mecepele veenerle keee! cnCetve vejke
Je mJeie& ner HeeHeHegCeeee He}eves eeHle nesleele, ns cnCeCes JeLe&e jles.
keejCe mJeie& Je vejke ee oesvner efkeeCeer keeceesHeYeesie lej meejKeee
efceUlees. keece DeeefCe efJe<ee eebJeefleefje eeefCecee$eebvee ogmejs ceess megKe
les keee DemeCeej! DeeefCe keecessves Ske$e Dee}s}er vej DeeefCe ceeoer
eebeer pees[er nere meJe& peieleeee GlHeeeres keejCe veJns keee! lee
me=peveeceeies F&ejer nslet Deens, Demes cnCeCes cnCepes efveJJeU YebHekeHeCeee
veener kee!
DeeefCe peQ peQ DeefYe}eKeW~ mJeeLee&}eieeR ns HeesKeW~
HeeneR HejmHejsb sKeW~ keeceefe veeeer~~16-311~~
SJeb keeceeJeebetefve keebF~ peiee cet}efe veeF&b~
SsmeW yees}leer HeeneR~ Deemegj leQ~~312~~
Deeleeb Demees ns efke[e}~ yees}er ve keb HeIe}~
meebieleebefe meHees}~ neslemes Jeeee~~313~~
keece nee eeeceeCes peie efveefce&lees; leeee Hetleeameeere peieeeer
Je=er nesles Je keece mebHeeoleebvee efvecee&Ce nesCeeNee peerJeIesCee mHeOexlee
eeCeebee ce=let Je peieeee veee neslees, nse Jemlegle: Kejs Deens! peieeee
efvecee&lee, Hees<eCe kejCeeje Je veee kejCeeje keesCeer keHees}keefuHele F&ej
Deens, Demes veener; lej kesJeU keecee meJe& keener kejlees. eeeceeCes
keeceeefJevee peieleees ogmejs DeeefokeejCe Demete ekele veener.
%eeveosJe cnCeleele: ee ekeejeer De}eIe ye[ye[ kejCes, les,
les Deemegje peeCeesle! leebee lee Jele&Cegkeeres JeCe&ve kesueeves Jeees}e
ecee nesleele. cnCetve ns JeCe&ve Deelee Hegjs Pee}s!
Deemegjebes Jele&ve
Deeer efJeeejmejCeer DemeCeeNee Deemegjebeer JeeieCetke keeer Demeles,
les Heg{er} }eskeele oe&efJe}s Deens:
Sleeb efceJeYe veelceeveesuHeyege:~
eYeJevlegekecee&Ce: #eeee peieleesefnlee:~~16-9~~
Deee Deemegjer efkeesveeee Debieerkeej keve %eeve ve Pee}s}s
DeuHeyeger, Gekeceea Je peieleees Deefnlekeejke Demes les ve Deemegj
peieleeeener efJeOJebme kejCeeme eJe=e nesleele.
ee }eskeeJej Yee<e kejleebvee %eeveosJe cneCeleele:
DeeefCe F&ejeefeeeb Kebleer~ vegmeefOeeeefe keefjleer eebLeer~
nsner veeneR efeeeR~ efveeees Skeg~~16-314~~
efkebyengvee GIe[~ DeebieeR Yejewefveeeb HeeKeeb[~
veeefmlekeHeCeeeW ne[~ jeWefJe}W peerJeeR~~315~~
leQ JesUeR mJeiee&}eieeR Deeo~ keeb vejkeeeeb De[o~

ee Jeemeveebeeb Debkeg~ pe}ewefve ies}e~~316~~
ceie kesJe} es osnKees[eb~ DecesOeesokeeeeb yeg[yeg[e~
efJe<eeHebkeeR megne[e~ yeg[e}W ieeb~~317~~
DeeefCe F&ejeee DeefmlelJeeefJe<eeer efveJJeU leke&s jele yemeCeeNee
lee Deemegjebee efeeeee F&ej veenere! Demee {efveee Pee}s}e
Demelees. efkebyengvee les GIe[ GIe[e veeefmlekeHeCeeee Debieerkeej kejleele
Je F&ejeefJe<eeer Deveeojeee peenerj mJeerkeej kejleele. Deee
ceveesOeejCescegUs leebvee mJeiee&eer F&Hmee Jee vejkeeeer }eIee keeer leer
Deefpeyeele Gjle veener. cnCetve efJe<eeHeer o}o}erleer} IeeCesj[ee
yeg[yeg[eeeceeCes leebee osn eflejmkejCeere neslees.
peQ DeeeJes nesleer pe}ej~ leQ [esneR efce}leer OeeRJej~
keeb He[eJeW nese ejerj~ leQ jesieeb Goees~~16-318~~
GowpeCeW kesleteW pewmeW~ efJeee Deefve<efe oesKeW~
pevceleer leQ lewmeW~ }eskeeb Deeg~~319~~
efJe{ef}eeb DeegYe~ Hegleer leQ leQ keeWYe~
HeeHeeeW keereeamlebYe~ ee}les leQ~~320~~
DeeefCe ceeieeb Heg[eb pee}CeW~ Jeebetefve Deeieer keeF&b vesCeW~
lewmeW efJeefe Ske kejCesb~ Ye}leseeb~~321~~
Heefj leQefe ieeb kejCeW~ Deeoefjleer mebYeceW pesCeW~
lees DeeF&ke HeeLee& cnCes~ eerefveJeemeg~~322~~
pemee peUejebee mebnejmecee eeHle Pee}e keer keesUer peeUs
IesTve DeeHeesDeeHee [esneJej eslees; efkebJee osnHeele nesCeeee meceeer
ejerjele jesieebee eeogYee&Je neslees; efJeeees Deefve Je HeeHeebee megkeeU
nesCeeee JesUere Oetcekesletee Goe neslees; leeeeceeCes }eskeebee #eesYe
kejCeemeeere Deee Deemegjebee pevce neslees. DeegYee}e HegCeejs keeWYee
Demes les Deemegj cnCepes HeeHeees ee}lesyees}les keerefle&mlebYee cnCee
vee! peeeceeCes Deiveer meJe&$e pes efceUs} les peeUle meglees, leeeeceeCes
meJeevee Heer[e osCeejs les Deemegj kemes Jeeieleele les, ns HeeLee&!
}#eHetJe&ke Sske.
F&ejeefCeOeeve ee efeeses He} Helee}eRveer meceeefOe meebefiele}s
Deens. leefjesOeer F&ejs<e nee peebee HeeeJeer}e Hetpe}s}e Deens, lee
Deemegjebeer Jele&Cetke meeOJeer eebleer veeieefJeCeeeere DemeCeej, ns keee
meebieee}e nJes!
Deemegjebeer keeceef}Hmee
YeieJeeve eerke=<Ce Heg{s cnCeleele:
keececeeefele og<Hetjb ocYeceeveceoeeqvJelee:~
ceesneodie=nerlJeemeodeeneveJele&vlesegef eJelee:~~16-10~~
ogYe&j Deee keeceeee Deeee keve oebefYekeHeCee, ceeve Je ieJe&
eebveer ege neslmeeles Je ceesneves ogjeen OejCeejs les Deemegj HeeHekecee&le
eJe=e nesleele.
eesiemeeOevee-2
232
ee HeeHeeejCeeme eJe=e Pee}suee Deemegjebeer Jele&Cetke %eeveosJe eefLele

kejleele, leer Deeer:
leNneR pee} HeeefCeeW ve Yejs~ Deeieer FbOeve ve Hegjs~
leseeb ogYe&jebefeeW Oegjs~ Yegkee}g pees~~16-323~~
leseeb keeceeee Jees}eJee~ peerJeeR Oeefveeeb Heeb[Jee~
obYeceeveebee ces}e~ ces}efJeleer leQ~~324~~
ceeleef}eeb kegbpeje~ Deeie}eR pee}eR ceefoje~
lewmee ceoeeeb leee lebJe peje~ e{leeb DeebieeR~~325~~
pemes ceemes OejCeees peeUs HeeCeeves Yej}s peeT ekele veener;
efkeleerner FbOeve Ieele}s, lejer Deiveer meowJe Dele=Hlee jenlees; leeeeceeCes
GHeYeesiesve ve eceles Deee meowJe JeKeJeKe}suee keeceeeer peerJesYeeJes
cew$eer kejCeejs les Deemegj obYe Je ceeveeee [ew} ve efcejJeleer} leje veJe}!
ceepe}suee neer}e Heepe}suee oeeceeCes leebee Debieer ceoeee leee
e{lees Je JeeOe&kee Skeoe Dee}s keer ceeies HeeT} ve Ieslee pemes Je=e
Ef ielee
nesle peeles, lemee lees leee melele Jee{lee peelees.
DeeefCe Deeeneb leesefe eDees~ Jeefj ceesee Ssmee meeJeeJees~
ceie keee Jeevet efveJee&nes~ efveeeeeeb~~16-326~~
efpeneR HejesHeleeHeg Ie[s~ HejeJee peerJeg jie[s~
efleneR keceX nesTefve iee{s~ pevceJe=eer~~327~~
ceie DeeHeg}W kes}W Heeskeeefjleer~ DeeefCe peieeleQ efOekekeeefjleer~
oeneR efoeeR Hemeefjleer~ mHe=nepee}~~328~~
Ssmesefve ieeb DeeessHes~ LeesefjeW DeeefCeleer HeeHeW~
Oece&Oesvet KegjHeW~ meg}W pewmeW~~329~~
keeceeee Demee Deeee kesueecegUs leebee nerHeCee}e,
ogjeene}e Je cetKe&HeCee}e meerceee vemeles. leecegUs les peCet {efveee
kesueeeceeCes ogJe&=e nesleele. pee keejCes HejHeer[e nesF&}, Flej peerJeebes
ne} nesleer}, Demee og eJe=eeRee pevcepeele Jeejmeee pemee keener
leebvee efceUe}s}e Demelees. leebee og<ke=leebeener leebvee ieJe& Demelees.
DeeefCe peveebeer keenerner }ppee vemeCeejs les oener efoeebvee DeeHe}s neJeHeer
peeUs Hemejleele. Deee ekeejs les HeeHeer, osJee}e mees[}s}er ieee peeer
GYeer efHekesmege Jee Hegs} leeer KegjHeueeiele KeeTve Hemle kejle
megles, lemes HeeHekece& kejle ceeskee megleele.
melele keeceesHeYeesieebeer Jeebe kejCeeNee lee Deemegjebyeeyele
ieerlee cnCeles:
efevleeceHeefjceseeb e e}eevleecegHeeefelee:~
keeceesHeYeesieHejcee SleeJeefoefle efveefelee:~~16-11~~
keeceesHeYeesie nse HejcemegKe Je Gef ceeveCeejs les Deemegj DeecejCeeble
eemeCeeNee keeceef}Hmesves Jes[sefHemese nesTve lees efceUJeCeemeeer melele
Oe[He[ kejleele.
eeJej Yee<e kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:

eeefe Skee Deeeleer~ leseebefeeeb kece&eJe=eer~
DeeefCe efpeefCeeebner Hejewleer~ Jeenleer efeblee~~16-330~~
Heelee}entefve efvecve~ efpeesefeeW GbefeeW meeveW ieieve~
peQ Heenleeb ef$eYegJeve~ DeCegner veesnW~~331~~
leQ eesieHeeeer ceJeCeer~ peerJeeR eceefveece efebleJeCeer~
peQ meeb[t veeW cejCeeR~ Je}Yee SsmeeR~~332~~
lewmeeR efeblee DeHeej~ Jee{efJeleer efvejblej~
peerJeeR metefve Demeej~ efJe<eeeefoke~~333~~
DeeefCe kesJeU keeceesHeYeesieebee ceeies }eieCes eee Skee OeejCesves
leebee keceeee meesme Demelees. keeceeefYe}e<ee eceJeCeemeeer les Deemegj
peerJeeHee[ eelve kejleele. HeeleeUeHes#eener peer meKees} Je efpe}e ieievener
WieCese Yeemes}; efpeee efJemleej Heeefn}e lej ef$eYegJevener Leeske[s Jees};
eesieceeiee&leer} eceefveeceeoeRes pemes Denefve&e efebleve Je Hee}ve kejeJes
}eieles, leeer #eCeeeener Keb[ ve He[Ceejer Je Helveer peeer Heleeree osn
He[}e lejer lee}e mees[Ces peeCele veener, leeer ce=letveblejner mees[tve ve
peeCeejer keeceesHeYeesieebeer Hejce }e}mee Je Demeej efJe<eeebeer Denefve&e
efJeJebevee les Deemegj Jeenleele.
Deemegjebes m$eer}es}gHe
efm$eeeb ieeF&}W DeeF&keeJeW~ m$eerHe [es}eb osKeeJeW~

meJeXefeW Deeef}bieeJeW~ efm$eesleWefe~~16-334~~
kegjJeb[er keerpes Dece=lesb~ SsmeW megKe efm$eesHejewleW~
veeneRefe cnCeewefve efeeW~ efveeees kes}e~~335~~
ceie leseeb m$eerYeesiee-~ }eieeR Heelee}mJeiee&~
OeeJeleer efoeqiJeYeeiee-~ Hejewlesner~~336~~
efm$eeebes ieeeve SskeeJes; efm$eeebvee [esUs Yeve HeeneJes; leebvee
melele efvejKele jeneJes; meJe& Fbefeebveer efm$eeebvee Deeef}bieve eeJes;
m$eermegKeeHeg{s Dece=lener }epes}; Demee leebee efeeeee efveeee Pee}s}e
Demelees. DeeefCe Demes DevegHece m$eermegKe Je efm$eeebee Yeesie DeeHeuee}e
efceUeJee ee Fsves les Deemegj mJeie&, HeeleeU Je leebeener He}erke[s
oeefoeebvee OeeJe Iesleele.
Deemegjebes DeLeexHeepe&ve
DeeeeHeeeelewye&e: keeceeesOeHejeeCee:~
F&nvles keeceYeesieeLe&ceveeesveeLe&meeeeved~~16-12~~
elee: DeeeeHeeeebveer peKe[}s}s Je keeceeesOeebee Heie[e yeme}s}s
Demes les Deemegj DeeHe}er keeceef}Hmee le=Hle kejCeemeeer Jees} lee
ceeiee&ves Jemebee kejCeeme eJe=e nesleele.
%eevese meebieleele:
Deeefce<ekeJe}g Leesjer Deeee~ ve efJeeeefjleeb efie}er ceemee~
lewmeW keerpes efJe<eeeee~ leseebmeer bieeb~~16-337~~
eesiemeeOevee-2
233
Jeebe
f le lebJe ve HeJeleer~ ceie keesjef[esef e Deeeses mebleleer~
Jee{Tb Jee{Tb nesleer~ keesekeer[s~~338~~
DeeefCe Hemej}e DeefYe}eKeg~ DeHetCe&g neses leesefe sKeg~
SJeb keeceeesOeentefve DeefOekeg~ Heg<eeLe&g veener~~339~~
Deeefce<ee}e Yeg}}s}e ceemee pemee efJeeej ve kejlee ieUele
De[kelees; lemese efJe<eeeefYe}e<esves lee Deemegjebes nesles. keese efJeCeCeeje
jseercekeer[e pemee lee keeseelee iegjHetve jenlees, leeeceeCes Jeebefle
keeceesHeYeesie eeHle ve Peeueeme les Deemegjer }eske DeeHeueee Dele=Hle
Jeemeveebee iegbHe}suee keeseele keeW[}s peeleele. leebee Jee{lee
DeefYe}e<eebeer le=Hleer nesle vemeueeves leebvee s<eYeeJevee eemeles Je leeletvee
keeceeesOeebeer Jee{ nesle Demeles. lee keeceesceea Je eesOeesceeab ee HeeseR Jees}
leer ke=les kejCes, ee He}erke[s leebvee ogmeje Heg<eeLe&e Gjle veeneR
efone Kees}CeW jeleeR peeieesJee~ eCeebleefjeeb pewmee Heeb[Jee~
Denesje$eeRneR efJemeebJee~ Yessefevee~~16-340~~
lewmeW Gbeewefve }esef}W keeceW~ vesnleer eesOeeefeeW {sceW~
leNneR jeies<e esceW~ ve ceeleer keWneR~~341~~
Depe&gvee! efoJemee Debiej#eke cnCetve JeeJejCeeNee Je je$eer peeielee
Heneje kejCeeNee efeHeeeeme pemee keOeerner efJemeeJee vemelees Je mJemLeleener
efceUle veener, leeeceeCes keeceeee JeKeJeKe}suee }esJej GbeeJe}suee
Je eesOeeee Ke[keeJej melele Heske}s peeTve DeeHeCeeNee leebee
efeee}e jeies<e melele eemele Demeueeves esce Je eebleeree Deevebo kemee
lees efceUlee veener.
lesJeeRefe peerJeeRefeeeb nebJee~ efJe<eeJeemeveebee ces}eJee~
kes}e Heefj lees YeesieeJee~ DeLex keeR vee~~16-342~~
cnCeewefve YeesieeJeseepeesiee~ Hegjlee DeLe& HeQ ieeb~
DeeCeeJeseeb peiee~ PeeWyeleer mewje~~343~~
SkeeleQ meeOetefve ceeefjleer~ SkeeeW meJe&mJe neefjleer~
Skee}eieeR GYeeefjleer~ DeHeeeeb$eW~~344~~
efeeele keeceesHeYeesieebeer DeleerJe Deemeeer Oejueeves leer HetCe&
kejeJeeeeer lej Oeve lej Heeefnpes vee! cnCetve efJe<eeJeemevee HetCe& JneJeele
eemeeer HewkeeHewkee ieesUe kejCeemeeer les peiee}e }gyee[le megleele.
lemes kejleebvee les keesCee}e mebOeer meeOetve ej kejleele; lej keesCeeess
meJe&mJe HeUJetve vesleele; lej keesCeemeeer Ieelekeer eespevee DeeKeleele.
HeeefekeW HeesleeR Jeeiegje~ megCeer memeeCes efekeeer KeeWeje~
IesTefve efveIeleer [eWieje~ HeejOeer pewmeW~~16-345~~
leQ HeesmeeJeseeb Hees~ ceeefve eeefCeeebeW mebIee~
DeeefCeleer SsmeW efveke=~ lewneR keefjleer~~346~~
HejeeCeIeeleW~ ces}efJeleer efJeeW~
efceveef}eeb efeeW~ lees<eCeW kewmeW~~347~~
Heemes, Heesleer, peeUer, keg$eer, memeeCes, efeces, Yee}s F.IesTve
HeegHe#eer Heke[Ceemeeer pemes HeejOeer [eWiejoNee, jevesJeves Hee}Leer
Iee}leele Je Hejleleebvee pemes eeCeebes mecegoee ceeve DeeCetve

GHepeerefJekee kejleele; lesJe{ere veere ke=les les Deemegjer eke=leeres }eske
mejmeke kejle Demeleele. ogmeNeebee eeCeebeener Ieele keve les
JeesHeepe&ve kejleele Je leeeesies efceUCeejs Oeve leebee efeee}e efkeleer
meblees<eJeles, Heene.
Deemegjer ceveesjLeebes peeUs
leebvee Jeeles:
Focee ceee }yOeefceceb eeHmes ceveesjLeced~
FocemleeroceefHe ces YeefJe<eefle HegveOe&veced~~16-13~~
ceer Deepe ns efceUJe}s; Gee DeefOeke efceUJeerve! DeeleeHeeJeslees ceer
Flekes Oeve ieesUe kes}s Deens DeeefCe Heg{smege ceer eentve efkeleer lejer
DeefOeke OeveJe ieesUe kejerve, Demes ceveesjLe les melele kejle Demeleele.
mebHetCe& efJeeeleer} OevemebHeeeree neJesves Deemegme}suee lee
Deemegjebyeeyeele %eeveosJe cnCeleele:
cnCes Deeefpe efceeeb~ mebHeefe yengleskeebefeeeb~
DeeHeg}eb neleeR kesef}eeb~ Oeveg vee ceer~~16-348~~
Ssmee }eIees pebJe peees~ lebJe ceveeR DeeefCekener Jeens~
meJeWefe cnCes Heens~ DeeefCekeebesner DeeCet~~349~~
ns pesleg}W Demes peesef[}W~ leseeesefve Yeeb[Je}W~
}eYee IesF&ve Gj}W~ ejeej~~350~~
Ssmesefve Oevee efJeeeefeeeb~ ceerefe nesF&ve mJeeefceeeb~
ceie efoer He[s leseeb~ Gjes vesoer~~351~~
lees cnCelees:yengleskeebes Je ceer nmleiele kes}s Deens. ceePeemeejKee
Oeve ceere! Deeer Oevelee ceeveleebvee lee}e Jeeles keer Deelee ceer
Flejebesner Oeve efpebketve IesF&ve DeeefCe ns SJe{s meieUs efceUJe}s keer lee
OevemebHeosee peesjeJej mebHetCe& efJeee Heeoeeeble keve leeleer} meieee
OeveJeeee mJeeceer ceer Skeee nesFv& e. DeeefCe peeee peeeeJej ceePeer
er peeF&} les les ceePee Debefkele keve IesF&ve.
mebleebeer er
Deee jerleerves neJesves eeme}suee lee Deemegjebeer er nHeeHe}s}er

Demeles Je peeeeJej leer He[les, leeee efJeveee cee$e ef}efn}s}e Demelees.
eeG} mebleebeer er cnCepesns Demees efoer peseeJejer PeUkes~ keeR
ne Heeke ceeLeeb HeeKes~ lees peerJegefe Heefj legkes~ censeWmeeR~~109~~ Deeer ke=HeeHetCe& Demeles. meblemeppeve - owJeer iegCemebHeefeceeve Je
leefjesOeer Deemegj, og, Ke}ebes pes JeCe&ve %eevesej ke ekeleele, les

KejesKeje keewlegkeemHeo veener keeb!
Deemegjer Denbkeej
lee Deemegjebvee keee Jeeles, les Heene:

Demeew ceee nle: e$egn&efve<es eeHejeveefHe~
F&ejesncenb Yeesieer efmeesnb ye}JeevmegKeer~~16-14~~
eesiemeeOevee-2
234
ne ceePee e$et ceer ceej}e; Flejner e$etbvee ceer ej ceejerve!

ceePeemeejKee GHeYeesieebee }eYe keesCee}ener efceUle veener; ceere
meeceLe&ee}er Deens! ceePeemeejKee megKeer keesCeer lejer Deens keee! ceere
Keje F&ej Deens!
ns ceeefj}W leQ Jej Lees[W~ DeeCeerkener meeOeerve iee{s~
ceie veebosve HeJee[W~ Ske}eefe ceer~~16-352~~
ceePeeR nesleer} keeceejeR~ efleesJeebetefve SjW ceejeR~
efkebyengvee ejeejeR~ F&e lees ceer~~353~~
ceer YeesieYetceeree jeDees~ DeeefCe meJe&megKeemeeR eDees~
cnCetefve Fbogner JeeJees~ ceelesb Heentefve~~354~~
DeeleeHeele ceer Lees[se e$et ceej}s cnCee! Depetvener ceess ceess
ye}Jeeve e$et ceer ej kejerve Je veblej DeefKe} efJeeele ceer Skeee
ceneve Ssee&ee}er nesTve megKeeves jenerve. pes ceePeer Dee%ee ceeveleer} Je
oemeevegoeme nesleer}, lesJe{s meieUs mees[tve Flej meJe& }eske ceer ej
ceejerve. meJe& ejeeje}e JeeHeCeeje F&ej lees ceere Deens; ceer mecemle
GHeYeesie IesCeeje mecee Deens; ceePeeeeere mecemle megKe Je Ssee&
eebee mebiece Pee}e Demeueeves ebmege ce}e Heentve keeUJeb[vt e peeF&}.
ceer ceves Jeeee osnW~ kejer leQ kewmeW veesns~
keQ cepeJeebetefve Deens~ Dee%eeefmeg Deeve~~16-355~~
lebJeefe yeef}ee kee}g~ pebJe ve efomes ceer Delegye&}g~
megKeeee keerj efveKe}g~ jeefmeJee ceer~~356~~
ceve, Jeeee Je osn eebejs ceer pes pes keener Fsve, meebiesve Je
kejerve les les meieUs He}tHe Pee}se Heeefnpes - keejCe ceePeeJeeetve
Flej keesCeeeer Dee%ee ee ejeej me=erJej ee}les kee! ceePeemeejKee
Deleg} ye}ee}er vejeeo&}
t eeer peesJej iee He[le veener, leesJeje keeUeeer
cenee Deens. Skeoe ceePeemeceesj GYee kes}e keer ele#e keeUeeener
LejkeeHe G[s}! Demee meJe& ekeejs eeJeble, keerefle&Jeble, meeceLe&ee}er
Je megKeesHeYeesie IesCeeje ceePeemeejKee keesCeerner HetJeea Pee}e veener Deve
Heg{sner nesCeej veener.
Deeer oHeexeer JeeneCeeNee Deemegjebvee Jeeles keer:
Dee{eesefYepeveJeeveeqmce keesveesefmle meees ceee~
e#es oemeeefce ceeseof <e Fle%eeveefJeceesenf lee:~~16-15~~
ceer ceese OeveJeeve Deens; Leesj keg}eleer} Deens;ceePeemeejKee
ogmeje keesCe Deens yejs! ceer Deveske Geceesece e%e kejerve; oeves osFv& e Je
cepesle Deeceesoeceeso kejerve, Deee De%eeveeves les Deemegj ceesefnle
Pee}s}s Demeleele.
kegyes DeeefLe}e neses~ Heefj lees vesCeW ceePeer meeseW~
mebHeeer cepemece veesns~ eerveeLeeneR~~16-357~~
ceeefPeeeb keg}eReeb Gpee}t~ keeb peeefleieesleebeeb ces}g~

Heeneleeb yeeener n}gb~ GCeeefe efomes~~358~~
cnCeesefve efcejefJeleer veebJeW~ Jeeeeb F&ejeefo DeeIeJeW~
veeF&b cepeefme mejer HeeJes~ SsmeW keesCneR~~359~~
Deeleeb }esHe}e DeefYeee~ leeee kejerve ceer peerCeexe~
eefleerve Hejcee~ eeieeJesjer~~360~~
kegyesj Ssee&Jeeve Deeens; HeCe ceePeer mej lee}e veener! }#ceerHeleer
YeieJeevemege mebHeeeree yeeyeleerle ceePeentve GCeee Deens! ceePee Ge
kegUeHeg{s DeeefCe ceesceesee veeJeepe}suee veeleebHeg{s yeeosJeees ceesHs eCe
Deve eslee Heemebiee}ener HegjCeej veener. Gieeee leebeer veeJes JeeKeeCe}er
peeleele. Kejs lej ceePeemeejKes es keesCeere veener. Deelee meOee
DeefYeeej, leb$eeem$es }esHe HeeJe}er Deensle. DeefYeceb$eCe eeesieebveer mebHeVe
kejeJeeees eeiener vee Pee}s Deensle. lee meJeeee ceer peerCeexej
keve lee HejbHeje Hegve: eefleerve.
ceeleW ieeleer Jeeefveleer~ veveeeW efjPeefJeleer~
leseeb osF&ve ceeieleer~ leQ leQ Jemleg~~16-361~~
ceeefpejeb DeVeHeeveeR~ eceoebeeb Deeef}bieveeR~
ceer nesF&ve ef$eYegJeveeR~ Deeveboekee~~362~~
ceePes iegCeieeve kejCeejs, ceePeeJej mlegelf emegceves GOeUCeejs, ceePes
Yee nesTve pes jenleer}: ce}e ve=leieeeveeves Je DeebieesHeebieebeer oe&ves
osTve pee eceoe efjPeJeleer}, lee meJeevee pes pes Heeefnpes Demes}, les
les ceer osFv& e. Oegob kejCeeNee DeVeHeseebveer Je cee efm$eeebee Deeef}ib eveebveer
yesnes<e nesCeeNee ceePeer peieeleer} Deevebocetleea Deeer ef$eYegJeveele
keerleea ieepes}.
keee yeng meebieeW SsmeW~ leQ Deemegjeke=efleefHemeW~
legjbefyeleer DemeesmeW~ ieieefve}W efleeW~~16-363~~
Heej keee meebieeJes! Deemegjer eke=leeree Gvceeoeves Jes[es Hf emes nesTve
les Deemegj Demes ceveesjLeebee [es}eNeele ceive nesleele. DeeefCe pes keOeere
Demet ekele veener, Deee DeekeeeHeg<Heeee megJeeme IesCeeee JeLe& Oeeme
IesCeele obie nesTve yemeleele.
Deemegjebes vejkeieeefcelJe
Deee veevee Deemegjer eke=efleefJeYeceebveer mebceesefnle Pee}suee lee
Deemegjebeer keee ieleer nesles, Heene:
DeveskeefeeefJeYeevlee ceesnpee}meceeJe=lee:
emeee: keeceYeesies<eg Heleefvle vejkesegeew~~16-16~~
Deee Deveskeeveske ekeejs Yeefcele efee Pee}s}s Je eke=leeree
ceesnHeer peeeele Heme}s}s, lemese keeceesHeYeesieele Deleble Deemee
Pee}s}s les De%eeveer Deemegj cene DeHeefJe$e Deee vejkeele He[leele.
DeeefCe veblejee 16-9 ee ieerlee}eskeele meebefieleueeeceeCes YeieJeeve
leebvee keeecee Ieesj Deee Deemegjer eesveerle {ke}tve osleele.
eesiemeeOevee-2
235
vejkeieeceer Deee lee Deemegjebye} %eeveosJe keee cnCeleele, Heene:

pJejeesefve DeeesHeW~ jesieer Ye}lewmeW peuHeW~
eeJe}leer mebkeuHeW~ peeCe leQ lewmeW~~16-364~~
De%eeve Deebleg}W Oeg}er~ cnCeewefve Deeee Jeeng}er~
YeesJebef[peleer Debleje}eR~ ceveesjLeebeeb~~365~~
Deefveece Dee<ee{cesIe~ keeb mecegesefce& DeYebie~
lewmeW keeefceleer Devesie~ DeKeb[ keece~~366~~
pJej e{}s}e jesieer pemee keeneryeener yejUle meglees, lemes les
DeemegjermebHeoeemle }eske DeKeb[ mJewj ceveesjLe ee}Jeleele. Jees} les
keecemebkeuHe melele kesueeves De%eeveeeer peCet OetUe leebee ceveesjLeebee
DeblejeUele meoe YeesJeb[le Demeles Je efleee YeesJeNeele leebes efee meoeese
De[ke}s}s Demeles. Dee<ee{ele}s cesIe pemes Jees} lesJe{s meejKes
yejmeleele; efkebJee mecegeee }ee peee Jees} leee melele eslepeele
Demeleele; leeeceeCes les Deemegjer mJeYeeJeees }eske DeKeb[ Deveskeeveske
keecese kejle megleele.
ceie HeQ keeceveeefe leseeb~ peerJeeR peeuee Jes}efjeeb~
JeesjefHe}eR keebefeeb~ kece}W pewmeeR~~16-367~~
ceie Heene[eefeeeb ceeLeeb~ neb[er Heg}er HeeLee&~
peerJeeR lewmeW meJe&Lee~ kegkeW pee}W~~368~~
lesOeJeeb e{eflees jpeveer~ leceeeeR nesSb HegjJeCeer~
lewmeW ceesnes Deble:kejCeer~ Jee{esefe }eies~~369~~
ceie lee keeceveebee Jes}erHeer peeeebJejeer leebeer
Deble:kejCeHeer keceUs Deeeeefvejeesee keeeebJeve Kese}er peeTve
efejHee[}er peeleele; efkebJee oie[eJej cee DeeHetve leeee peee
efkeNeeefkeNee JneJeele, lemes Deee efvejeesee Ke[keeJej DeeHetve
leebee keeceesceeaemle Deble:kejCeees elee: legke[s nesleele. peeer efveee
Jee{le peeles, leeer leceeeer e{leer keceeve Demeles; leeeeceeCes keecese
eye} Jnee}e }eieuee keer Deble:kejCeele ceesn Jee{er}e }eielees.
DeeefCe pebJe pebJe Jee{s ceesnes~ lebJe lebJe efJe<eeeR Deejesnes~
efJe<ee lesLe eDees~ HeelekeebmeeR~~16-370~~
HeeHeW DeeHeg}sefve LeebJeW~ pebJe keefjleer ces}eJes~
lebJe efpeleebefe DeeIeJeW~ esleer vejkeeR~~371~~
cnCeewefve ieeb megceleer~ peQ kegceveesjLeeb Heeef}leer~
leQ Deemegj esleer Jemleer~ leseeb eeeb~~372~~
DeeefCe pemepemee Deble:kejCeeleer} ceesn Jee{er}e }eielees, lemelemes
efJe<ee lesLes eCe ceeb[tve yemeleele. Deved efJe<eeJeemevee cnCepes HeeHeees
JemeeflemLeevee! HeeHes peeer SkeJet }eieleele, lemee efpeJebleHeCeere vejke
YeesieeJee }eielees, cnCesveeme! vejkeHeeves mecemle og:Kese lee
ceeCemeeeeJej }esleele. cnCetve ns megceleer Depe&vg ee! kegJeemeveebvee Deeee
osCeejs les Deemegj Ieesj Deee vejkeele Heleve HeeJeleele.
pesLe DeefmeHe$eleJe~ Keefojebieejeesb [eWie~

leeHe}eb les}eR meeie~ Gleleeleer~~373~~
pesLe eeleveebeer esCeer~ ns efvele veJeer ecepeeeCeer~
He[leer efleeW oeCeeRe~ vejke}eskeeR~~374~~
lee vejkeele le}Jeejeree leer#Ce Heeleebeer Heeves Deme}s}er Pee[s
Demeleele; Kewjeee peUpeUerle efveKeeNeebes [eWiej Demeleele; Deve
leeHe}suee les}ees meeiej GmeUle Demeleele. pee efkeeCeer eeleveebee
efvele veJee peeeCee ecejepe YeesieJeerle Demelees; Deee lee oeCe
vejke}eskeeleer} eelevee eee pevceer efpeJebleHeCeer YeesieeJee }eieleele.
cnCetveeDeeee Jee}er ogefjleebleQ ee GeereceeCes keeceesHeYeesieebvee
Hejce ceeveCeejs les Deemegj vejkeieeceer nesleele.
Deemegjer GHeemevee::::
oebefYekelee
SsmeW vejkeeefeeW mes}s~ Yeeieerve peQ pevce}W~

lesner osKees Yeg}}W~ eefpeleer eeieeR~~16-375~~
SNnJeeR eeieeefoke efeee~ }enCeW leQefe Oevebpeee~
Heefj efJeHe}leer Deeejewefveeeb~ veekeer pewmee~~376~~
Je}Yeeefeeeb Gpeefjee~ DeeHeCeeeb Heefle kegefm$eee~
pees[ewefve lees<eleer pewefmeeeb~ DeensJeHeCeW~~377~~
vejkeeeee kesJeU Deeee DemeCeeNee Deee lee Deemegjebveer
kes}suee e%eeeieebeJf e<eeer keee meebieeJes! obYe Je ceepe eebeemeeere kesJeU
Deemee nesTve les e%eeeieeoer efeee kejleebvee efomeleele. Kejs lej
e%eeeie eee KeNee Jeebveere efeee Deensle. Hejbleg veekeer mJeYeeJeees
les Deemegj lee obYeHetJe&ke kejleele Je leebes e%eeeiemege efve<HeU nesleele.
Jesee peee efieNneF&kee}e Heefle ceevetve lees<eleele Je DeKeb[ meewYeeieJeleer
cnCetve DeefYeceeveeves efcejJeleele, leeeceeCes keeceJeemeveebee mJeerkeej keve
kes}s}s lee Deemegjebes e%e }kese nesle.
Deemegjer e%eekeej
Deee Deemegjebee e%eekeej kemee Demelees, ns meebieleebvee YeieJeeve
eerke=<Ce cnCeleele:
DeelcemecYeeefJelee: mleyOee OeveceeveceoeeqvJelee:~
epevles veecee%ewmles ocYesveeefJeefOeHetJe&keced~~16-17~~
les DeeHeCee}ee es ceeveCeejs Denbceve IeceW[Keesj Deemegj
Oeveceoeves, ceeveeves Gvcee nesTve eem$eefJeefOeefJenerve Demee kesJeU veeJeeee
Je osKeeJeeHegjlee e%e HeeKeb[erHeCes kejleele.
eees JeCe&ve %eeveosJe Demes kejleele:
lewmesb DeeHeCeeeb DeeHeCe~ ceeefveleeb cenbleHeCe~
Hegieleer DemeeOeejCe~ ieJeX lesCeW~~16-378~~
ceie }Jees vesCeleer kewmeW~ DeeefJee }esneeW Keebye pewmeW~
keeb GOeJe}W DeekeeeeR~ efe}ejemeer~~379~~
eesiemeeOevee-2
236
lewmeW DeeHegef}eW yejJeW~ DeeHeCeebefe efjPeleeb peerJeW~

le=Ceentvener DeeIeJeW~ ceeefveleer veere~~380~~
DeeefCe DeeHeCe keesCeer ceess Oeeefce&ke Deenesle, Demee ye[speeJe keve
les Deemegj ieJee&ves Hegietve peeleele, les Flekes keer DeesleerJe }esnmlebYe efkebJee
Deekeeeeeer efYe[t HeenCeeNee HeJe&leeeceeCese les vece nesCes peeCele veenerle.
mJele:ee Denbcevelesves megKeer Pee}s}s les eeCeer Flej meJeevee
kemHeeeceeCes }sKeleele.
Jejer Oeveeefeeeb ceefoje~ ceepetefve OevegOe&je~
ke=leeke=leefJeeejeb~ meJeleW kes}W~~16-381~~
DeebieeR Deeeleer SsmeeR~ lesLe e%eeeer iees keeemeer~
leNneR keee keee efHemeeR~ ve keefjleer ieeb~~382~~
DeeefCe OeveJeeeer Oegboer e{ueeves Gvcee Pee}suee lee
Deemegjebvee ke=leeke=leefJeJeske, yejsJeeF& F.ee efJeeej efeJele veener.
ceoceesnieJee&eYf eceeveeves Pee}suee Deeebke[tve e%e nesF}
& ns mebYeJeveere
lejer Deens kee! HeCe Debieer efHemes Yej}s keer ceeCemes keee kejle veenerle!
cnCeewefve keesCnW SkeW Jes}W~ ceew{eceeeesefve ye}W~
eeieeefener Jee}er~ Deeoefjleer~~16-383~~
vee kegb[ ceb[He Jesoer~ vee Gefele meeOevemece=er~
DeeefCe leseebmeeR lebJe efJeefOe~ befe meoe~~384~~
osJeeb yeeCeebesefve veebJeW~ Dee[Jeejsvener veesneJeW~
SsmeW DeeLeer lesLe eeJeW~ }eies keJeCee~~385~~
cnCetvee keOeerkeOeer les Deemegj cet{lesee Oegboerle e%e kejCeeeer
vekeke} kejleele. kegb [, ceb[He Je JesoereJf ejefnle, lemese Gefele e%emeeceeer
veme}s}e DeeefCe efJeefOeefJeOeevejefnle Demee leebee e%eekeej Demelees. osJe
DeeefCe yeeeCe eebeeeer meoeese Jewj DemeCeeNee leebee JeeNee}emege
les kemes GYes jenleer}!
HeQ JeemeJeeeeb YeeWkemee~ ieeF&Heg{eb sJetefve pewmee~
GieeCee Iesleer #eerjjmee~ yegefJeble~~16-386~~
lewmeW eeieeesefve veebJeW~ peie JeeTefve nebJeW~
veeieefJeleer DeeIeJeW~ DensjeJesjer~~387~~
Ssee keebneR DeeHegef}eeb~ nesefceleer peQ Gpeefjeeb~
lesCeW keeefceleer eeefCeeeb~ meJe&veeeg~~388~~
Hejbleg Jeeme ces}us ee ieeF&Heg{s ogmejs Jeeme GYes keve efnkeceleer
}eske pemes efleee keemesle Deme}suee veme}suee meJe& ogOeeee Pee[e
Iesleele, leeeceeCes les oebefYeke Deemegj e%eees efveefcee keve Densj
ieesUe kejCeeee nsletves peiee}ee }gyee[le megleele. kesJeU mJeeLee&Heeser
les pes keener DeefJeefOeHetJe&ke nescenJeve kejleele, leelemege Flejebee
meJe&veeeeeee mebkeuHe leebveer mees[}s}e Demelees.
Deemegjebee F&ejefJes<e
mJele:ee Je Flej eeefCecee$eebee Heeves ve}s}e Debleee&ceer pees

Deelcee Demelees, lee}e ke HeesneseJeCeeNee lee Deemegjebeer Je=eer eke
kejleebvee eerieesHee}ke=<Ce meebieleele:
Den*dkeejb ye}b oHe keeceb eesOeb e mebefelee:~
ceeceelceHejosns<eg eef<evleesYemetekee:~~16-18~~
Denbkeej, ye}, oHe&, keecevee DeeefCe eesOeeoeRvee Leeje osCeejs les
Deemegj DeeHeuee Je Flej eeefCecee$eebee osnebme JeeHetve DemeCeeNee cepe
Debleee&ceeree s<e Je efveboe kejCeejs Demeleele.
Denbkeejeoer Je=eeRvee Leeje osCeeNee Je Hejceelceeee s<e Je efveboe
kejCeeNeebvee e%eees HeefJe$e He} keOeere eeHle nesle veener. SJe{se keee
lej ns meJe& DeJeiegCe cnCepes leebee HejceelceeeHleeree ceeiee&leer} Deemegjer
mebHeoeHe OeeW[e Deens. Deee Heg<eebvee ieerleeeem$e meebiet vees, ee
DeLee&es ceOegmetoveees ieerlesleer} Jeekee Heene:
Fob les veeleHemkeee veeYeeee keoeeve~
ve eeeget<eJes Jeeeb ve e ceeb eesYemeteefle~~18-67~~
DeleHemJeer, DeYee, peebvee ieerleeeem$eeefJe<eeer DeemLee veener
Jee pes F&ejeeer Demetee kejleele, leebvee ns eem$e meebiet vees, Demes
YeieJeble meebieleele.
Denbkeejeoer DeJeiegCeebHeemetve efveJe=e nesCeeNee Goee Heg<eeye}
ieerlee meebieles:
Den*dkeejb ye}b oHe keeceb eesOeb Heefjenced~
efJecege efvece&ce: eevlees yeeYeteee keuHeles~~18-53~~
Denbkeej, ye}, IeceW[, keece, eesOe Je Heefjen cnCepes
DeLe&mebeeeoer eebee leeie keve ceceleejefnle Je eeble Deble:kejCeeee
Heg<e meeqeoeveboIeve yeeele Sskee HeeJeCeeme Hee$e neslees. Demees.
Deemegjer iegCeeeyeue
Deemegjebes DeefJeefOeHetJe&ke kes}s}s epeveeepeve Je leebee eeefCecee$eebeer

Deme}s}e GHepele JewjYeeJe eebes JeCe&ve kejle %eeveosJe cnCeleele:ceie
Heg[eb Yesjer efveeeCe~ }eTefve leQ oeref#eleHeCe~
peeieeR Heeskeejleer DeeHeCe~ JeeJees JeeJees~~16-389~~
lesJneb cenJeW lesCeW DeOeceeb~ ieJee& e{W ceefncee~
pewmeW }sJeW efoOe}W lecee~ keepe}eeW~~390~~
lewmeW ceew{e IeCeeJeW~ Deewle GbeeJeW~
Denbkee ogCeeJeW~ DeefJeJeskekegneR~~391~~
ceie ogpeseebefe YeeKe~ vegjJeeJeeeb efve:esKe~
yeef}esHeCe DeefOeke~ nesSb ye}~~392~~
Ssmee Denbkeejye}eb~ peeef}eeb Ske Jes}eb~
oHe&meeie Jes}eb~ meeb[tefve Gles~~393~~
DeeefCe KetHe ieepeeJeepee keve DeeHeuee Oeeefce&keHeCeeee JeLe&
[ebieesje efHeCeele lee Deemegjebvee Heej meblees<e neslees Je lee eefmeerves
eesiemeeOevee-2
237
leebee ieJe& Je Denbkeej Heesme}e peelees. DeeOeere keeeekeg Deme}suee

DebOeeje}e Jej pemes keepeUees }sHe eeJesle, leeeceeCes Deee ke=leeRveer
leebee cetKe&HeCee Jee{lees; GHeCee Jee{er}e }eietve Denbkeej Je DeefJeJeske
ogCeeJeleele. ceie les DeeHeuee}e keesCeer eeflemHeOeea DemeeJee, nsmege menve
ke ekele veenerle Je leeee efve:Heele kejCeemeeer meJe& yeU SkeJetve
GYes jenleele. Denbkeej Demee yeUer Pee}e keer ceie leebee oHe&meeiejner
ceee&oe Dees}eb[lees.
ceie Jeesmeb[}sefve oHeX~ keeceeneR efHee kegHeW~
leseeb OeieeR meQOe Heef}Hes~ eesOeeiveer lees~~16-394~~
lesLe Gvne}e Deeieer Kejceeje~ les}elegHeeefeeeb keeseje~
}eie}e DeeefCe Jeeje~ megef}e pewmee~~395~~
lewmee Denbkee ye}eb Dee}e~ oHe&g keeceeesOeeR iegef{}e~
ee oesneRee ces}g peen}e~ peseebeeb DeebieeR~~396~~
leQ DeeHegef}eeb meJesee~ ceie keesCeer keesCeer efnbmee~
ee eeefCeeebleQ Jeerjsee~ ve meeefOeleer ieeb~~397~~
oHee&ves Deeer Heefjmeercee iee}er keer keeceeesner efHee KeJeUles DeeefCe
lee oHe& Je keeceebee Deiveerves leebee eesOeeiveerle Yej He[les. DeeOeere
eKej GvneUe DemeeJee DeeefCe leele les}elegHeeves Yej}suee keesejeme
Deeie }eieeJeer, lemes leebee Denbkeeje}e He esles. Jej leele keece Je
eesOe, lemese oHe& eebeerner Yej He[les. Demee ee Deemegjer iegCeebee efce}eHe
peebeeeeer Pee}s}e Demelees, les }eske DeeHeuee mJele:ee osnemeke
Flej meJe& eeefCecee$eebeer keesCeleerner efnmb ee kejCeele keeeeerner kecelejlee
Yeemet osle veenerle.
Heefn}W lebJe OevegOe&je~ DeeHegef}eeb ceebmeefOeje~
JeWeg keefjleer DeefYeeeje-~ }eieewefveeeb~~16-398~~
lesLe peeef}leer efpeSb osnW~ eebceepeeR pees ceer Deens~
leseeb Deelceseeb cepe IeeeW~ Jeepeleer leQ~~399~~
DeeefCe DeefYeeeefjkeeR efleneR~ GHeefJepeQ pesleg}W keeF~
lesLe ewleve ceer HeeneR~ efeCeg HeeJeW~~4~~
ns OevegOe&j Depe&vg ee! les Deemegj meJe&eLece mJele:eee jeceebmeeee
DeefYeeejemeeer Jesee kejleele. leebee lee Heer[uee peeCeeNee osnebleee&ceer
pees ceer Deens, lee cepe}emege Deee jerleerves Heer[e osCeeme les keejle
veenerle. leebee Deee DeIeesjer ke=leeRveer cepe Deelcejepeeme efkeleer le[eKes
yemeleele, leeeer leebvee keoeefHener HejJee vemeles.
DeeefCe DeefYeeejeJesie}W~ efJeHeeSb peQ DeJeie}W~
leseeb eefkeleer Fe}W~ DeHewetveeeer~~16-401~~
meleer DeeefCe melHegKe~ oeveeer} eeef%eke~
leHemJeer De}ewefkeke mebveemeer peQ~~402~~
keeb Yee nve cenelces~ F&eW ceePeeR efvepeeeeR OeeceW~
efveJee&ef}}eR nesceOeceX~ eewleeefokeeR~~403~~
leseeb s<eeesefve kee}ketW~ yemeewefve efleKeW~

kegyees}ebeer meoW~ metefle keeb[W~~404~~
DeeefCe peejCeceejCeeee le[eKeeletve pes peerJe leebee neletve
Jeeeleele, leebeeJej DeeHeuee efJeKeejer oes<eeree ceeje keve leebes
Deefnle kejCeele les Deemegj lelHej Demeleele. HeefleJelee, melHeg<e,
oeveeer} Heg<e, eeef%eke Jee e%eJeses, }eskeesej leHemJeer Je mebveemeer,
lemese ceePes Yee DeeefCe cenelces ner peer ceePeer eewleeefoke e%eefeeebveer
eg Pee}s}er efveJeememLeeves nesle, leebveemege les Deemegjer eJe=eeres }eske
DeeHeuee kegeyoebee leer#Ce Oeej }eJe}suee DeeefCe s<eHe kee}keteves
eesHe[}suee yeeCeebveer efJebOeleele.
Deemegjer mebHeoeHe}::::
Deemegjer eJe=eeres He}
YeieJebleebee Yeeebvee DeeefCe cenelceebveemege Deee Heer[CeeNee lee

ogebvee YeieJeeve keee efe#ee kejleele, les ieerlesves Heg{er} }eskeele Jee
kes}s Deens:
leevenb ef<ele: etjevmebmeejs<eg vejeOeceeved~
ef#eHeecepem$eceegYeeveemegjer<JesJe eesefve<eg~~16-19~~
lee Deelcesee, etjkecee& vejeOeceebvee ceer DecebieU DeeefCe
HeeHeeeejer Deee Deemegjer eesveeRceOes Deveble kee}emeeer {ke}tve oslees.
leeye} %eeveosJe cnCeleele:
SsmeW DeeIeJeWeer Hejer~ eJee&}W ceePeeb JewjeR~
leNneR leseeb HeeefHeeeb peQ ceer kejer~ leQ DeeF&ke Heeb~~16-405~~
leNneR ceveg<eosneeeb leeiee~ IesTefve meleer peQ peieeb~
HeoJeer efnjewefve HeQ ieeb~ SsmeW sJeer~~406~~
peQ keseieebJeeRee Gkej[e~ YeJeHegjereeb HeeveJe[e~
eQ leceeesveer leseeb cet{eb~ Je=efeefe oW~~407~~
ceie Deenejeesefve veebJeW~ le=Cener pesLe vegieJeW~
leQ JeeIeJe=efeke Dee[JeW~ lewefmeeW kejer~~408~~
lesLe #egOeeog:KeW yengleW~ lees[tefve Keeleer DeeHeCeeebleQ~
cejeWcejesb ceeiegleW~ nesleefe Demeleer~~409~~
Deee ekeejs meJe&YetlemLe Deee ceePeeeer efvele Jewj kejCeeNee
lee HeeHeer }eskeebeer keee ieleer nesles, les Sske. ceveg<eosneee Deeee
keve peieeee meJe&veeeeme eJe=e nesCeeNee leebvee ceer ceveg<elJeeHeemetve
HetCe&leee Jebef ele kejlees. DeeefCe efvele kes eHe ieeJeebee Gefkej[e DemeCeejer
Je mebmeejeleer} efeKe}je[e Deeer peer leceeseesveer, leer lee cetKeevee ceer
Jeleve cnCetve yene} kejlees. pee DejCeele le=Ceeefokener GieJele veener,
Deee DejCeele leebvee ceer pevcee}e Ie}lees. lesLes DeleerJe og:Keeves Heere[
f le
nesTve les mJele:ese DeJeeJe lees[lees[tve Keeleele Je cejcevemege
HejleHejle lesLese GlHeVe nesleele.
keeb DeeHeg}eb iej}pee}eR~ pe}leeeb DeebieeeeR HeWo}eR~
leQ meHe&efe kejer efye}eR~ efvebOe}e~~16-410~~
eesiemeeOevee-2
238
Heefj Iesle}e eemeg IeeHes~ esleg}sefve ceeHeW~

efJemebJee leseeb veeesHes~ ogpe&veemeeR~~411~~
Ssmesefve keuHeebefeeeb kees[er~ ieefCeleebner mebKee Lees[er~
lesleg}eb Jes}g ve kee{er~ ke}seewefve leseeb~~412~~
leNneR leseebefme pesLe peeCeW~ lesefLebeW ns Heefn}W HesCeW~
leQ HeeJeewefve SjW oeCeW~ ve nesleer og:Kes~~413~~
DeLeJee DeeHeueee efJe<eeee oeneves peebeer lJeee melele oiOe
nesle Demeles, Demes efyeUele jenCeejs meHe& les nesleele. Deee jerleerves efve:eeme
ekeCeeme }eielees lesJe{ee JesUseener efJemeeJee lee ogebee peerJee}e
}eYele veener. keesefkeuHemege keceer He[leer}, Flekeee Deveble keeU
lee vejeOeceebeer lee ke}s eeletve ceer mees[JeCetke kejle veener. lee cet{ebvee
pesLes keeecees cegkekeecee}e peeees Deens, lee eJeemeeee ne kesJeU
Heefn}e HHee nese. ner og:Kes cnCepes leebeeHeg{s Jee{tve sJe}suee Flej
oeCe og:Keebee ceeveeves keenere veJnsle!
Deemegjer eesveeReer eeHleer
lee cet{ebvee YeieJebleebeer eeHleer nesle veener, ns meebieleebvee ieerlee cnCeles:
DeemegjeR eesefveceeHeVee cet{e pevceefve pevceefve~
ceeceeeHewJe keewvlese lelees eevleOeceeb ieefleced~~16-20~~
ns Depe&gvee! Demes les cet{ Heg<e pevceespevceer Deemegjer eesveer eeHle
nesTve leentvener DeOece ieleeRvee peeleele Je ce}e eeHle nesCes leebvee
ogjeHeemlee Deens.
ee efkeeCeer Ske iees mHe kes}er Heeefnpes - leer cnCepes Deemegjer
eesveeree pees G}sKe ee }eskeele kes}s}e Deens, leeves keee metefele
nesles les. Deemegjer mebHeefeceeve eeCeebvee Deemegjer pevcee efceUlees. leebvee
owJeer pevce eeHle nesle veenerle. Deeee, Deekeeb#ee, ceesn Je le=<Cee, keece Je
eesOe F.vee mLeevee DemeCeeje vejke Je lee ekeejes Yeesie eeHle nesCeeNee
eesveere leebvee efceUleele, Demes Heg{er} meboYee&Jeve metefele nesles.
ee }eskeeJej Yee<e kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:
ne eeJesjer~ mebHeefe peQ Deemegjer~
DeOeesieleer DeJeOeejeR~ peesef[}er peQ~~16-414~~
HeeeR JeeIeeefo leecemeeb~ eesveer peQ Dee}gcee}t Ssmee~
osneOeejeee Gmeemee~ DeeLeer pees ne~~415~~
leesner ceer JeesuneJee efnjs~ ceie leceefe nesleer SkemejW~
pesLes ies}s DebOeejs~ kee}Jeb[wpes~~416~~
lee Deemegjer mebHeeeree pees[erves peer DeOeesieleer leebveer pees[}er
Deens, leer Sske! eLece les JeeIeeoer leeceme eesveerle pevceleele DeeefCe veblej
leener eesveerle osneOeejeee Heeves ceePee pees Dees}eJee Je mebeesie Ie[le
Demelees, leesner ceie Deetve peeTve les Deee eesveerle He[leele keer pesLes
leceebOekeeje Demelees. lee efkeeCeer ekeeee}e peeiee lej vemelese HeCe
DebOeejmege keeUJeb[tve peeF&}, Flekeer YeeeCe ielee& Demeles.
peseeefe HeeHee efe}meer~ vejke Iesleer efJeJemeer~
eerCe peee ceter~ efeCeW pesCeW~~16-417~~
ce}g pesCeW cew}W~ leeHeg pesCeW Hees}W~

peseebesefve veebJeW me}s~ ceneYee~~418~~
HeeHee peseeee keebe}e~ GHepes Decebie} Decebie}e~
efJee}gner efJee}e~ efyens peseeb~~419~~
SsmeW efJeeeeseeb JeesKesee~ DeOece leQ Oevebpeee~
leQ leQ nesleer Yeesietefveeeb~ leecemee eesveer~~420~~
peebee HeeHeeJe=eer}e Heentve HeeHee}emege efkeUme Jees};
vejkee}emege peeeer Yeerleer Jees}; peeee DeJepe[HeCeecegUs eerCee}e
HeCe cete& esF&}; ceUmege peeeecegUs ceUs}; pee eesveeRee veeJeeves
ceneYeener LejkeebHes}; HeeHener peeee HeeHeer eJe=eer}e kebeUs};
DecebieUe}ener peeee DecebieUeye} Yeerleer Jees}; efJeeUmege peeee
efJeeUe}e Ieeyejs}; Demes efJeeeleer} DeOeceeOece efveke= pes pevce Je
eesveer, leele les eeCeer JeeIeeoer leeceme eesveer Yeesieueeveblej He[leele.
Dene meebieleeb Jeeee j[s~ DeeefJeleeb ceve efKej[W~
keejW cetKeeA kesJe{W~ peesef[}W efveje~~16-421~~
keeefemeeeb leQ Deemegj~ mebHeefe HeesefKeleer JeeTj~
efpeeeb efoOe}W Ieesj~ Heleve SsmeW~~422~~
cnCeewefve legJeeb OevegOe&jeb~ veesneJeW ieeb efleeeb ceesnjeb~
peesef[leeb Jeemeg Deemegjeb~ mebHeefeJeblee~~423~~
DeeefCe obYeeefo oesKeeR meeneR~ ns mebHetCe& peseebeeb eeeR~
leQ lepeeJeW ns keeF~ cnCees keerj~~424~~
%eeveosJe cnCeleele keer, ns Depe&gvee! lee Deemegjebveer cetKe&HeCeeves
kesJe{er ner DeOeesieleer Je kemee ne vejke eeHle keve Iesle}e, ns meebieleebvee
Jeeeemege j[kegb[er}e esles; lee ieeseReecegUs ceve nee KeeTve ceeies
nles; pee Deemegjer mebHeoscegUs leebvee Flekeer JeeF& ieleer eeHle nesles Je les
Demes Ieesj Heleve HeeJeleele, lee Deee mebHeeer}e les kee yejs Heesmetve
Jee{Jeleele! cnCetve ns Depe&vg ee! pee efkeeCeer lee Deemegjer mebHeefeceeveebes
jenCes Demes}, lee yeepet}e let efHejketmege vekeesme! DeeefCe obYeeoerkeve
meJe& meneee mene Deemegjer oes<e peebeeeeer Jemeleele, leebee leeie
kejeJee, ns Kejs lej meebieeeeer iejpe lejer Deens kee!
vejkeeeHleereer leerve ejs
leeveblej eerieesHee}ke=<Ce cnCeleele:
ef$eefJeOeb vejkemesob ejb veeeveceelceve:~
keece: eesOemleLee }esYemleceeoslel$eeb lepesled~~16-21~~
ns Depe&gvee! keece, eesOe Je }esYe ner eflevner vejkeeeer ejs nesle Je
leeejs Deelceeee veee neslees - cnCepes Deelceeeer DeOeesieleer nesles.
cnCetve ee efleneRee leeie kes}e Heeefnpes.
Heefj keece eesOe }esYe~ ee efleneReWner LeeWye~
LeebJeW lesLe DeegYe~ efHeke}W peeCe~~16-425~~
meJe& og:KeeR DeeHegef}eeb~ oe&ve Oevebpeee~
Hee{eT ns Ye}leseeb~ efoOe}W Deeneefle~~426~~
keeb HeeefHeeeb vejkeYeesieeR~ megJeeJesee}eieeR peieeR~
Heelekeebeer oegieer~ meYeeefe ns~~427~~
eesiemeeOevee-2
239
leQ jesKe ieeb lebJeefeJejer~ DeeF&efkepeleer HeeblejeR~

pebJe ns efleneR DeblejeR~ Gleer vee~~428~~
Hejbleg keece-eesOe-}esYe ee $eeeres HesJee pesLes Heg}s Deens,
lesLes HeeHeebeer KeeCee GlHeVe Pee}er Demes mecepeCeeme njkele veener.
Depe&vg ee! keesCeemener DeeHeCeebme menpe Yeslee eeJes cnCetve og:Keeves sJe}s}s
peCet Jeee[se Demes ns efleIes nesle. HeeefHeebvee nceKeeme vejkeele }esCeejer
ceb[Uer cnCepes ns oeb[ies keece, eesOe Je }esYee nesle. peesJej ee efleIeebveer
Deble:kejCe keeyeerpe kes}s veener, leesJeje HegjeCeeleuee jewjJeeoer
keLeebeer ceeleyyejer!
DeHeee FneR Deme}ie~ eelevee FneR meJebie~
neCeer neCeer veesnW ns efleIe~ nsefe neCeer~~16-429~~
keee yeng yees}eW megYee~ meebefieleef}eeb efveke=e~
vejkeeeeb oejJebe~ ef$eebkeg ne~~430~~
ee keeceeesOe}esYeeb-~ ceepeeR peerJesb pees nese GYee~
lees efvejeHegjereer meYee~ mevceeve HeeJes~~431~~
cnCeewevf e Heg{le Heg{leer efkejerer~ ns keeceeesOeeefooesKe ef$eHeger~
lepeeJeerefe ieeb JeesKeer~ DeeIeJeeb efJeKeeR~~432~~
menpeielee DeHeee kejCeejs, eelevee mJemleele efceUJetve osCeejs
Je neveermege neveer cnCeJetve IesCeeme DeHee$e jeJeer, Flekes ns efleIes
neveerkeejke Deensle. Heej keee meebieeJes! ns Oevebpeee! leerve efKeUs
eske}suee GbyeNeemeejKes ns efleIes vejkeHegjeres eJeseeje nesle. ee
keeceeesOeeoeRceOes pees ceveeHeemetve DeemLee yeeUietve Demelees, lees
vejkeHegjeree eefleerle veeiejerkee nese cnCesveeme! cnCetvee ner keeceeoer
ef$eoes<eebeer ef$eHeger meJe&LewJe efvebe Demeueeves HetCe&leee leeieeJeer.
DeOeesieleer eUCeeee GHeee::::

vejkeeHeemetve cegeeree GHeee
eerke=<Ce cnCeleele keer keeceeesOe}esYeHeer leerve oejebee

vejkeeHeemetve }ebye jenCeeje ceveg<e es ieleer}e peelees.
SlewefJe&cege: keewvlese leceesejwefm$eefYeve&j:
Deeejleelceve: esemlelees eeefle Hejeb ieefleced~~16-22~~
eerieerlee cnCeles ee leerve ekeejee vejkeejebHeemetve cege DemeCeeje
Heg<e DeeHeuee DeelceesejeLe& ceePee Dee%esvegmeej Jele&ve kejlees Je leeeesies
lees Hejceieleer eeHle kejlees DeeefCe ce}ee esTve efceUlees.
eeefJe<eeer %eeveosJeebee Keg}emee Heene:
Oecee&efokeeb eewneR Deebleg~ Heg<eeLee&eer leQefe ceeleg~
kejeJeer peQ meebIeeleg~ meeb[er} ne~~16-433~~
ns efleneR peerJeeR pebJe peeieleer~ lebJeJesjer efvekeeeeer eeHleer~
ns ceePes keeve veeekeleer~ osDees cnCes~~434~~
pees ceveg<e ee eflevneRee - keeceeesOe}esYeHeer ef$eketeee mebIe
mees[tve oslees, leevese Oece&, DeLe&, keece Je cees#e ee eej Heg<eeLeeeer
meebie DeHes#ee kejeJeer. ner $eeer peesHeeJeslees oeele Jemeles, leesHeeJeslees Gece
Heg<eeLe& cnCepes pees cees#e, lees eeHle nesT ekes}, Demes ceermege keOeere
Sske}s}s veener, Demes eerke=<Ceebes cnCeCes Deens.
peseeb DeeHeCeHeW Heef{es~ Deelceveeee pees efyens~

lesCesb ve OejeJeer ns meeseW~ meeJeOee nesF&pes~~16-435~~
Heser yeebOeesefve Hee<eeCe~ mecegeR yeeneR DeebieJeCe~
keeR efpeJeeJeseeb pesJeCe~ kee}keteeW~~436~~
FneR keeceeesOe}esYeWmeeR~ keee&efmeer peeCe lewmeeR~
cnCeewefve eDeesefe Hegmeer~ eeebeeb ieeb~~437~~
pees mJeelceeJej eerleer kejlees Je Deelceveeee}e Yeerlees, leeves ee
efleIeebeer mebiele keOeere Oe vees. meowJe meeJeOeefee DemeeJes. Gjeeer
OeeW[e yeebOetve IesTve mecegele Debie }estve osCes efkebJee keeUket efJe<eees
pesJeCe kejCes, eebee Debeflece HeefjCeece pemee osneee veee nesCes nee
Demelees, lemeee ee keece, eesOe Je }esYeebee eesies Deelceveee neslees.
cnCetve ns Depe&gvee! eebee eJeefkeeCeee mecetU ve kej.
lees Yess ceeG}er Deelcee

peQ keeF DeJeeW~ ns efleke[eR meebKe} legs~
leQ megKeW DeeHegef}eW JeeW~ ee}es }eYes~~16-338~~
ef$eoesKeeR meebef[}W ejerj~ ef$ekegeR efHeef}eeb veiej~
ef$eoen efveceeef}eeb Deeblej~ pewmeW nese~~339~~
lewmee keeceefokeeR efleIeeR~ meebef[}e megKe HeeJeesefve peieeR~
mebieg }ens cees#eceeieeA~ meppeveebee~~340~~
pesJne keOeer SkemeceeeJesoks eve ee keece-eesOe-}esYeHeer
leerve ke[eebeer mebmeejeme peKe[Ceejer De%eevee=bKe}e - ner DeJepe[
yes[er legles, lesJnee DeeHeuee}e megKeemegKeer DeelceevegYeJeeeer Deevebocee
Jee ee}lee esles. keHe-efHee-Jeele ee ef$eoes<eebHeemetve ejerjeeer megkee
Pee}er keer les pemes efvejecee nesles; eesjer, efeboUkeer Je ene[er ee ef$eketebee
veee PeeueeJej veeieefjkeebvee peeer Kejer eeblelee DevegYeJelee esles; DeLeJee
DeeefOeYeewelf eke, DeeefOeoweJf eke Je DeeOeeeqlceke Demes ef$eleeHe veenermes PeeueeJej
Deblejbieer Kejer efvece&}lee eeHle nesles; leeeeceeCes ee keece-eesOe-}esYeHeer
ef$eketeves pees Heg<e eketve efo}e, leese ee peieele Keje megKeer neslees.
lee}ee cees#eceeieea eceCee kejCeemeeer meppeveebeer mebiele }eYeles.
ceie melmebieW eye}W~ meem$eeesefve ye}W~
pevcece=legeerb efvecee}W~ efvemlejW jeveW~~16-441~~
leQ JesUeR DeelceeveboW DeeIeJeW~ peQ meoe JemeleW yejJeW~
leQ lewmeWefe HeeCe HeeJeW~ iegke=HeseW ~~442~~
lesLe efeeeeer Heefjmeercee~ lees YesW ceeG}er Deelcee~
leeW KeWJeW Dees ef[bef[cee~ meebmeeefjke ns~~443~~
Ssmee pees keeceeesOe}esYeeb~ Pee[er keefve ekes GYee~
lees SJeef{eeb }eYeeb~ ieesmeebJeer nese~~444~~
leeeesies eyeU melmebie Ie[tve esTve meem$eeeer eeHleer nesles Je
lees pevcece=legHeer Ieveoe keeveveeletve megKeHe yeensj He[lees. leeJesUer
ceie lee}e pesLes meowJe Deelceeveboeeer Jemleer Demeles, les iegke=HeeHeer
veiej }eieles. lee veiejelee lee}e efeeesece Deee ceeG}er Deelceeeer
ejceYes nesles DeeefCe esceU Deelcejepeeee Deeef}ib eveeves leeeeceeieee
pevce-ce=leg-mebmeejeoer $eeHeebee memesefceje veenermee neslees. ns Depe&gvee!
eesiemeeOevee-2
240
pees ceveg<e keeceeesOe}esYeebvee Heej veenermes keve ekelees, lees SJe{ee meejKeere ke=Hee kejCeeje, meJe&$eebme efnleeefnle oeKeJeCeeje pees efHele=legue
Jesojepee - leeesner meebieCes pees pegceevele veener; pees yeeosJeeves
ceesee }eYeeee - Deelceeveboeee mJeeceer nesTve peelees.
ceveg<eeefokeebvee eem$eHeeves kes}s}er Dee%ee HeeUle veener; pee}e
DeelceYesereer Jeeee}
ee DeesJeebejs eer%eeveosJeebveer Deelceeeee Yesereer peer Jeeee} Deelceefnleeeer keJe[erFlekeermege keeUpeer veener; pees Fbef eebes kees[keewlegke
eke kes}er Deens, leer Deleble ceveesjbpeke DeeefCe efpe%eemetbvee ceeie&oe&ke kejCeelee ceieg} Deens; Demee pees HetCe&HeCes keeceeee Deenejer ies}s}e
Deens. keece-eesOe Je }esYe ee $eeerJeje ee peieleeee meeje keejYeej Deens Je leebes meebieCes ceveeHeemetve Sskelees; lees ceveg<e cnCepes efveJJeU
ee}lees. lee $eeeree leeie kejCeeje - Kejs lej pee}e lee $eeervese mJewjeeejeee Dee[jeveele Jee egke}s}e HeebLemLe nese. lee}e
HetCe&HeCes kebeUtve mees[tve efo}s Deens Deee}e mebmeejees Je leeleer} cegefeHeer efvePe&jees HeeCeer, ele#e lej otje! HeCe mJeHveele lejer
megKeog:Keeoer, pevcece=legHeer oes<eebes Hegve: cegKeeJe}eskeve kejeJes }eiele eeKeee}e efceUs} keee!
DeeefCe Hej$e lebJe peees~ ns keerj leseeb Deens~
veener. lees ceveg<e mebmeejHeer Ieesj DejCeeletve yeensj He[lees Je
HeNneR Ssefnkener ve }ens~ Yeesie Yeesietb~~16-450~~
meblemeppeveebeer mebiele Oeve Je eerieerlesejs ekeefJe}suee meem$eeeer
leNneR ceeee}eieeR Yeg}}e~ yeeeCeg HeeCeyeg[eb efjie}eb~
keeme Oeve leeeceeCes Gef Je Jele&Cetke sJele sJele cees#eHeer
keeR lesLener HeeJe}e~ veeefmlekeJeeog~~451~~
Deeveboveiejerle peeTve Heesneselees.
lewmeeb efJe<eeebesefve kees[W~ pesCesb Hej$ee kes}s GIe[W~
lesLese lee}e ceeleseceeCes esceU Deee Deleble }e[keee Deelceeeer
lebJe leesefe DeeefCekeerke[W~ cejCesb ves}e~~452~~
Yes nesles Je leeee efceerle efJemeeJetve meJe& mebmeejeeer oieoie Je YegCeYegCe
SJeb Hej$e vee mJeie&g~ vee Ssefnkener efJe<eeYeesieg~
eeletve lees keeeceee cege neslees. ceie kesJeU Deelceeveboele ceive nesTve
lesLe kesTlee emebieg~ cees#eeeeb lees~~453~~
Gj}s}s Deeeg<e peerJevcegeeJemLesle Jeleerle kejle, efvelele=Hle nesTve
DeeefCe leees Heej}ewekf eke keueeCe nesle veener, ns lej efveefJe&Jeeoe!
meowJe jenlees. pes HejceOeece, pes efve:eseme, esemeeeer peer ejcemeercee,
HeCe lee}e Ssefnke megKeesHeYeesiener Oe[ efceUle veenerle. ceemes KeeCeeme
YeieJebleeeer peer mee#eele Yes - leer lee}e keeeceeer eeHle nesleele.
}eeeJe}s}e yeeeCe keeseebee peeleerle meeceeJetve peee}e Heener}, lej
keueeCeeee ne Debeflece HHee Iesle Iesle lees Hejceeveboele efJe}erve neslees!
lee}emege les keesUer Deme}e veeefmleke DeeHeueele vekees cnCetve DeeHeueele
keececeesefnleebeer ieleer
IesCeej veenerle. lemese efJe<eemegKeeee DeeJe[erves DeelcekeueeCeeee ceeie&
keeceeoeRHeemetve cege DemeCeeNee Heg<eeeer es ieleer meebieleebveee peeves mees[tve efo}e, lee}e JesoefJe Jele&Cegkeerves efpeJebleHeCeere ce=let
eerieesHee}ke=<Ce leefjesOeer JeeieCeeNeebeer efkeleer nerve DeJemLee nesles, les eeHle Pee}e. lee}e vee Deelceesej vee mJeie&! vee Ssefnke efJe<eeesHeYeesie!
HeCe meebieleele. les Demes:
lej cees#eeeer keee Jeelee&!
e: eem$eefJeefOeceglme=pe Jele&les keecekeejle:~
cnCeewefve keeceeesefve ye}W~ pees efJe<ee mesTb Heens me}W~
ve efmeefceJeeHveesefle ve megKeb ve Hejeb ieefleced~~16-23~~
leseeb efJe<eees vee mJeie&g efce}s~ vee Gjs lees~16-454~~
pees eem$eese ceeiee&ves ve Jeeielee keeceeoeRee oeme neslees, lee}e
cnCetve keeceeee eYeeJeeves ceesefnle nesTve pees ceveg<e efJe<eeebes
Deelce}eYe kemee nesCeej! lee}e Deelce}eYe, Hejceieleer Jee HejcemegKe mesJeve kejCeeme Gege Pee}e Deens, lee}e efJe<eemegKener efceUle veener
ner eeHle nesCes ogjeHeemlee Deensle. SJe{se keee! lee}e meeOes Ssefnke - mJeie& efceUCes Jee Deelceesej nesCes ner lej lee}e kesJeU Deekeee!
megKeesHeYeesie efceUCes HeCe keerCe Deens.
eem$eefveses cenJe
eeye} %eeveosJe cnCeleele:
Deeer JeJemLee keeceeesOeeoeReer Demeueeves eerke=<Ce GHeosef eleele:
vee ns DeeJe[ewefve keeF&b~ keeceeefokeebeeefe eF~
lemceeem$eb eceeCeb les keeee&keee&JeJeefmLeleew~
oeef}er pesCeW [esF~ DeelceeesjW~~16-445~~
%eelJee eem$eefJeOeeveeseb kece& kele&eg cf enen&emf e~~16-24~~
pees peieeR meceeve meke=Heg~ efnleeefnle oeefJeleeb oerHeg~
cnCetve ns Depe&vg ee! keee kejCes eesie Deens Je keee kejCes Deeesie
lees Deceeve kes}e yeeHeg~ Jesog pesCeW~~446~~
Deens, eeee G}ie[e kesJeU megeem$ee ke ekeles Je leg}e eem$eese
ve Oejerefe efJeefOeeer Yeer[~ ve kejerefe DeeHeg}er ee[~
kecex kejCese Gefele Deens.
Jee{Jeerle ies}e kees[~ FbefeebeW~~447~~
keeceeesOe}esYeebeer keebme~ ve mees[erefe Heeef}}eR YeeKe~
eekeejCesb yeeHee~ peseeb DeeLeer DeeHeg}er ke=Hee~
mJewjeeejebeW Demeesme~ Je}Ie}e jeve~~448~~
lesCeW Jesoeefeeeb efvejesHee~ Deeve ve keerpes~~16-455~~
Heleerefeeeb celeeb~ Devegmejewefve HeefleJelee~
lees megkesefeeeb JeeneCeeR~ ceie efHeJeeW ve }enW HeeCeer~
DeveeeemeW Deelceefnleeb~ Yessefe leQ~~456~~
mJeHveeRner leQ keeneCeer~ otjerefe leseeb~~449~~
vee leNneR iegJeevee~ efoer osleg pelevee~
DeeefCe ns Deelce}eYeeefJe<eeeres ceePes meebieCes ve DeeJe[CeeNee peeves
efe<e DeelceYegJevee-~ ceepeeR HewmeW~~457~~
keeceeoeRee efkeeCeer DeelceIeelekeerHeCeeves yeg[er efo}er Deens; meJeeJej
eesiemeeOevee-2
241
ns Demees DeeHeg}eb sJee~ neleeb DeeLeer peNnerb eeJee~

leNneR DeeojW pesJeeR efoJee~ Heg{eb keerpes~~458~~
lewmeW Dees<eebneR Heg<eeLee&~ pees ieesmeebJeer nes cnCes HeeLee&~
lesCeW egeflemce=efle ceeLee~ yewmeCeW IeeHeW~~459~~
cnCetvee yeeyee Depe&vg ee! pee}e mJeefnleeeer keeUpeer Demes} leeves
Jesoebes meebieCes og}#& et vees. peeeceeCes Heleeree celeeeceeCes Jeeietve HeefleJelee
DeelcekeueeCe HeeJeles; eeriegb es meebieCes efpeJeeHee[ peleve kejCeeje efe<e
Deelcejepeele eJeselees; iegHle efkeeCeer Deme}s}e DeeHe}e Keefpevee neleer
IesCeemeeer DeeojHetJe&ke efoJee}e Heg{s kejeJes; leeeeceeCes mecemle
Heg<eeLeebb& ee - keece-Oece&-DeLe& -cees#e eebee mJeeceer pees nesT Feqlees,
leeves egefle DeeefCe mce=efle eebvee Deeojeves DeeHe}s cemleke }JeJeeJes.
eem$e cnCes} meeb[eJeW~ leQ jepener le=Ce ceeveeJeW~
peQ IesJeJeeR leQ ve cnCeeJeW~ efJeKeesneR efJe~~16-460~~
Ssefmeeeb Jesowkeefvee~ peeef}eeb peNneR megYee~~
leNnerb keW Deens Deefvee~ YesCeW ieeb~~461~~
eem$eeves leepe jefJe}s Demelee jepener le=CeJele eketve eeJes
Je efJe<eeeeve kejeJes Demes meebefiele}s Demelee lesner HeeJes! ns Depe&gvee!
peeeer Jesoebeeeeer SJe{er efvee Demes} leees Deefnle kemes nesF}
& !
HeQ DeefnleeHeemetefve kee{leer~ efnle osTefve Jee{efJeleer~
veener egefleHejewleer~ ceeT}er peieeb~~16-462~~
cnCeewefve yeesmeeR cesUJeeR~ lebJe ns keesCnW ve meb[eJeer~
Deieeb legJeebner Ssmeerefe YepeeJeer~ efJees<eWmeeR~~463~~
pew Deeefpe Depe&gvee letb SLeW~ kejeJeseeb mele eem$es meeLeX~
pevce}emeeR ye}eLeX~ Oecee&esefve~~464~~
DeeefCe Oecee&vegpe ns SsmeW~ yeesOeWefe Dee}W DeeHewmeW~
cnCeewefve DeveeefjmeW~ ke veeW~~465~~
ceveg<ecee$eebvee DekeueeCeeHeemetve JeeeJeCeejer Je mJele:es mleve
Heepetve Jee{JeCeejer egleermeejKeer esceU ceeG}er ogmejer keesCe Demes}! leer
efpeJee}e yeeeeHleer keve osles. cnCetvee efleeer keesCeer nsUmeeb[ ke
vees, nse Gece! DeeefCe Depe&gvee! let lej efleeer efJees<ee Deeojeves mesJee
kejeJeerme. keejCe Oecee&vegpe cnCepes Oecee&ee HeeerjeKee YeeT cnCetve let
pevcele:e eefmeerme Dee}eme DeeefCe meJe& mele eem$eebvee meeLe&
kejCeemeeer legPee cnCepes vej veeceke $e<eeRee ne pevce Deens. cnCetvee
kele&Je DeeefCe Dekele&Je eebee efveJee[e kejleebvee, DeeHe}s efnle Je Deefnle
Heenleebvee, let kesJeU meem$eeee kemeeserJej HeejKe kejle pee. Demes
kesueeJej pes DekejCeere Jee leepe Jee nerve ke=le Demes}, les let
o#eleeHetJe&ke eUle pee.
keeee&keee&efJeJeskeeR~ eem$eWefe kejeJeer HeejKeer~
Deke=le keg[W leQ }eskeeR~ Jee}eJeW ieeb~~16-466~~
ceie ke=leHeCeW KejW efveies~ leQ legJeeb DeeHeg}sefve DeebieW~
Deeejewefve DeeojW eebieW~ meejeJeW ieeb~~467~~
peQ efJeeeeceeCeeeer cegoer~ Deeefpe legJeeb neleeR Demes megyeger~
}eskemebenemeeR ef$eeger-~ eesieg nesmeer~~468~~
SJeb DeemegjJeieg& DeeIeJeeb~ meebieewefve lesLeeReeb efveieeJee~

leesner osJeW Heeb[Jee~ efveefHe}e~~469~~
DeeefCe pes melke=le cnCetve kemee}e Glejs}, les let mJele: Gece
jerleerves Deeeve }eskeebkejlee Deeoe& Iee}tve eeJeeme. egmeJeiegCeeves
let mebHeVe Deensme Je cnCetve pees efJeeeceeCe Demee ceer <eerkese Deens,
leesner leg}e Jee Deens. cnCetve let pes keener kejeer}, lese Flejspevener
Deeejleer} DeeefCe efJeee}e eceeCe Demes legPes JeeieCes js}. ef$eJeie&e$etHb eemetve
cege Pee}suee legPeemeejKee ceneYeeieebee}eskemeben kejCes nee
lej Keje Oece& Deens. cnCetve let eem$e pes cnCeles, lese eceeCe Oeve
Jeeiele pee. cnCepes Flej }eskener leg}e Devegmeve peieeeer Ie[er efJemket
osCeej veenerle Je cees#eOecee&}e Devegket} Demes Jele&leer}.
ke=leeke=leefJeJeske
%eeveosJe GeseOf eleele: Deee ekeejs DeeleeHeele eerke=<Ceebveer Deemegjer
mebbHeeer Je oes<emecegoeeebeer meJe& }#eCes meeeble JeCe&ve keve meebefiele}er
Deensle Je lee oes<eebHeemetve pe}eleer} HeeHe$eeeceeCes Deef}Hle kemes jeneJes,
eeyeeyeleee mebHetCe& GHeosener kes}s}e Deens.
eeeceeCes owJeemegjmebHeefYeeie efveoxefele keve meebieleebvee veJece
DeOeeeeHeemetve meg Pee}s}e efJe<ee emebieesHeee lesjeJee DeOeee Je meesUeJee
DeOeee eele efJees<e Keg}emee Je GneHeesn kejle kejle %eeveosJe meesUeJee
DeOeeeer lees HetCe& kejleele.
cees#eceeieea cegceg#etbveer Je efpe%eemetbveer ns peerJeve peiele Demelee kemes
Jeeie}s Heeefnpes, keee kes}s Heeefnpes Je keee eU}s Heeefnpes, eees Deemegjer
mebHeeeree meJe& Oeeskeeebmen mHe efJeJeseve ee meieeeletve esles.
lemese Heelee}eesieefveefo
& eceefveeceeoer DeeejCeees Kejs e%eeJeener
efoioe&vemege eeletvee kes}s Deens, Demes efJeeejebleer DeeHeuee vepejsme
esles. jepeeesieeeer mecemle Yetecf ekee ceveesYetceerJej DeeOeej}s}er Demeueeves
ceve Je mebmeej DeLeJee peiele eebee eesie lees cesU meeOekeeves kemee
Iee}eJee, eeee Deeoe& ee efJeJeseveeejs meebie efeef$ele kes}s}e Dee{Ulees.
JeemleefJekele: ne mebHetCe& Yeeie veener cn}s lejer npeej-yeejees
DeesJeeletve JeefCe&}}
s e Deens. cnCepes %eeveosJeeree meHleceebe lejer leeeer
JeeHleer mecepeCeeme eleJeee vemeeJee. mebmeejceeieea Je cees#eceeieea Deee
oesIeebveener Delegece GHeose Deee ee DeesJee Deensle. meeOekee}e pes
pes kejCeere Deens Je pes pes DekejCeere Deens, leeee mebHetCe&
ke=leeke=leefJeJeske ee DeesJeebletve oe&efJe}s}e efomelees. Demees.
meceejesHe::::
Heg{er} efJe<eeees DevegmebOeeve
1)ece, 2) efveece, 3)Deemeve, 4) eeCeeeece, 5)eleenej,

6) OeejCee, 7)Oeeve Je 8)meceeefOe ner peer Heelee}eesieeem$eeves
efveoxef e}s}er De eesieebies Deensle, leebee mecemle meee efJeeej DeeHeuee}e
kejCeeme ceole JneJeer cnCetve DeeHeuee ebLeeee ee Yeeieeee
DeeleeHeeleee jevee Dee}sKs e kes}s}e Demeueees efJee#eCe efpe%eemetb ee
lJeefjle Oeeveele Dee}se Demes}.
eesiemeeOevee-2
242
ns efJeJeseve DeeHeCe eer%eeveosJeeree DeeOeejs, lemese Heelee}eesiemet$eebee

HeeHegjeJee kejlekejle DeeefCe cegKele: ieerleeseeree met$eoe&veHej ew}erletve
DeJe}eske}s Deens. leese cegKe DevegyebOe keeece jeKetve eeHeg{sner DeeHeCe
eceefveeceeoer DeeejCeeves eg Pee}suee, Deemeve-eeCeeeece eele efmLej
nesT HeenCeeNee Je eleenejele kecee}ereer efve<Ceelelee eeHleJe mecepeCeeNee
meeOekeebmeeer %eeveosJeebee ew}eroej meceLe& DeesJeebejs eke}s}s
ceeie&oe&ve eeHeg{sner DeJe}esket!
leeeeceeCes meeOekeees iebleJe cnCepes OeejCee-Oeeve-meceeefOeHeer
Deblejbie eesieebieebke[s DeeHeuee}e DeefveJeee&HeCes JeUeJese }eieCeej Deens,
ns ee efJeJeseveeee JeUCeeJeekeCeebejs Devegmetlee Deens. ne iet{lece
efJe<ee leejlejceeves DeeHeCeeme efJeeo kejlee eeJee cnCetve eer%eeveosJeebke[s
meeceLee&es ceeieCes ceeiele DeeHeCe Heg{s peeT ee!
ns ke=<Cee! peer ceveg<es eem$eefJeOeer}e peeCele veenerle, Hejbleg kesJeU

mJeeYeeefJeke esves ege nesTve osJe, je#eme, e#e Jee YetleieCeebes Hetpeve
kejleele, leebeer ieleer keee yejs nesles - meeeqJekeer, jepemeer keer leecemeer?
ee efkeeCeer veceto kejeJesmes Jeeles keer DeOeee16 }eske e.23ceOes
YeieJebleebveer mHe kes}s nesles keer eem$eefJeOeer}e mees[tve kesJeU
keeceeves esefjle nesTve JeeieCeeNeebvee Ssefnke Jee Heej}ewefkeke keesCelese
megKe Jee Hejceieleer eebHewkeer keenere eeHle nesle veenerle.
leecegUs ee DeOeeeejbYeer Depe&vg eeves ne eve GHeefmLele kes}e Deens,
pees meeceeve peveebmeeer GHeege jeJee. keejCe eem$eefveoxe mecepetve
IesCeeeer kegJele vemeCeejer ceeCemes peieele KetHe Demeleele. leecegUs leebeer
eem$eeJej ee Deme}er lejer leeeceeCes Jele&ve Ie[le veener. lejer Deeebeer
ieleer keesCeleer Demes Depe&gve eerke=<Ceebvee efJeeejlees.
meesUeJee DeOeeeeee meceejesHe
melejeJee DeOeeeeee efJe<eeefJees<e
meesUeJee DeOeeeeee meceejesHe kejleebvee %eeveosJe cnCeleele:

FeeJejer lees Heeb[gee~ kegce meeJees peerJeeReeb~
Hegmes} lees ewleveeeeb~ keeveeR DeeF&kee~~16-470~~
mebpeeW Jeemeeefeeeb efvejesHee~ lees Jes}g Hesef[}e leseeb ve=Heeb~
lewmee ceerner efveJe=efeke=Hee~ meebIeewve legcneb~~471~~
legcneR meble ceeefPeeeb ke[eb~ efoereeb keje} yeng[e~
leNneR legcneb ceeveW SJe{e~ nesF&ve ceer~~472~~
cnCeewefve efvepe DeJeOeeve~ cepe Jees}ies Hemeeeoeve~
oerpees peer meceLe& nesF&ve~ %eeveosJees cnCes~~473~~
mebpeeeves Jeemeke=Hesves peeeceeCes lee Oe=leje^ ve=Heeee JesU
ceneYeejleere egeee e#egJezmeleb Je=eeble keLeve kejCeeee efce<eeves lee}e
ieerlee SskeJetve meeLe&keer }eJe}e, leeeeceeCes eerevf eJe=ef eveeLeebee ke=Hesves
meceLe& Pee}s}e ne %eeveosJe HeCe legcne meblemeppeveebvee ieerleeLe& mHe
keve meeieCeeme efveefceecee$e nesle Deens.
legcner mebleebveer pej ceePeeJej ke=Hee<eree Je<ee&Je kes}e, lej
legcne}e Hemeble He[s} Flekes eve Jee=lJe ce}emege kejlee esF&}.
DeeHeCe DeeHeuee DeJeOeeveees Hemeeeoeve ceePee Heojer ekee. cnCepes
ceer eerke=<Ceeseer mHe keve meebieCeeves Oeve nesFv& e! Demes Hegve:Hegve:
%eeveosJe Deepe&Jeeves eesleebvee efJeveJeleebvee DeeHeuee}e efomeleele.
les Heg{s meebieleele: ee GHejeble Heb[jg epeeee lees megHeg$e Depe&vg e DeeHeuee
Deble:kejCeeleer} eve eerke=<Ceebvee efJeeejer}. lees legcner peerJeeYeeJeeves
ewleveHeer eJeCeWefeebejs DeJeOeeveHetJe&ke Sskee.
eemebyebOeer melejeJee DeOeeeele yejse mHeerkejCe Deens. cegKe

cnCepes HetJe&pevceebee mebmkeejebcegUs mJeYeeJele: efvecee&Ce Pee}s}er ee
meeeqJeke, jepeme Je leeceme ee leerve ekeejeer Demeles. ef$eiegCeebee
keceerDeefOekelescegUs leele ogmeNee oesve ekeejebes Lees[syengle efceeCener
efometve esles. leeeceeCes leeeer YeieJeble DeeHeueemeejKeee DemeeJee, Deeer
ee Demeles Je lees DeeHeuee eke=leeriegCeebvegmeej YeieJeblee}e osJeeoer,
e#eje#emeeoer Jee YetleefHeeeeeoer Heele keuHetve leebeer YeeqeHetJe&ke
Hetpee kejlees.
Hejbleg eke=leeree DeU efveeceebvee G}Ib elee ve DeeueecegUs lees lee
lee Hetefpele osJeeoer YeeJeebvee eeHle neslees. eeleer} kesJeU meeeqJeke ee
mees[vt e Flej oesvner ee ceveg<eeee DeYeglke<e& kejCeeme meceLe& vemeleele.
lemese mJeejerjeme Heer[e osle Ieesj leHeeejCe kejCeejs Je Flejebee Ieele
keve e%eeeieeoer kejCeejs ns meJe& nerve eesveeRele peeleele.
eeeceeCes eem$eefJeOeer ve peeCelee vegmeleee esee DeeOeejs
HejceHeoe}e PeeWyet HeenCeeNeebeer ieleer nesles. cnCetve eerke=<Ceebveer Deee
}eskeebvee megeesie ceeie&oe&veHej GHeose melejeJee DeOeeeele kes}s}e
Dee{Ulees. leele e%e-oeve-leHeeoer efeee keee ekeejs mebHeVe kejeJeele
eeyeeyele megyeesOe ceeefnleer Deens. Demees. HeCe leer HeenCeeHetJeea DeeHeCe Deelee
efJeeJeeHeej kemee ee}lees, eke=efle-Heg<eefJeeej, F.efJe<ee Heent ee. iegCe
ns eke=leerese GHeefJeYeeie Demeueeves, ceveg<eebee iegCeebOeejs Jele&Ceeje JeeHeej
Heg{s mecepeCeemeeer eke=leeres Kejs mJeHe Je keee& F.keee Deens, les
DeeOeer Heeefn}s Heeefnpes.
leemeeer DeeHeCe Deelee Heg{er} le=leere mkebOe - efJeeJeeHeej eeee
Gvces<e e. 16 - eke=efleefJeeej eeke[s eLece JeUt ee.
melejeJee DeOeeeeee eejbYe
eeeceeCes meesUeJee DeOeeeeee meceejesHe kesueeJej melejeJee

DeOeeeeee megjJeeleer}e Depe&gveeves kes}s}e eve Demee Deens:
es eem$eefJeefOeceglme=pe epevles eeeeqvJelee:~
les<eeb efvee leg kee ke=<Ce meJeceenes jpemlece:~~17-1~~

eesiemeeOevee-2
ieerlee Je %eevesejer : eessiemeeOevee (eesieoe eer%eevesejer - 4)
THEAUTHOR
VIBHAKARLELE
BE,BSC,LLB
PROFFESSIONALENINEERINGCONSULTANT
RESEARCHERWITHINTERESTINMANYSUBJECTS
(Topics of interest: Mathematics, Astronomy, Cosmogony, Science,

Engineering, Genetics, Physics, Chemistry, Molecular Sciences)
PROFICIENCY IN ENGLISH AND INDIAN LANGUAGES and in
Literature
Researcher of Oriental Disciplines of Philosophy, Mysticism, Yoga,

Jnyan,Bhakti,Tantra,VedasandtheUpanishads
ConnoisseurinSiddhaMahayogaDnyaneshwar's&Patanjali'sYoga
GURU Tradition: Main Line of Siddha tradition of Adinatha

Umadevi Gorakshanatha Gahininatha Dnyaneshwar
Satyamalanatha Guptanatha Kesarinatha Shivdeenanatha
Vasudevanatha
Indebted To The Paramparas of: 1. Gaudapada's tradition from
ShrimatAcharyaShankarAdwaitanandSatyadevanand
2.SiddhatraditionofNityanandAvadhutanand
AUTHOROFMARATHIBOOKeesieoe eer%eevesejer
YOGADASHRIDNYANESHWARI(Parts1,2,3&4)
Skee veeLeefmeeesieees DeelceJe=e (eesieoe eer%eevesejer 1)
ieerlee Je %eevesejer : eesie DeeefCe leJe%eeve (eesieoe eer%eevesejer 2)
ieerlee Je %eevesejer: eLece Heefjee (eesieoe eer%eevesejer 3)
ieerlee Je %eevesejer: eessiemeeOevee (eesieoe eer%eevesejer 4)
English Books Series:KUNDALINIYOGA:YOGAOFGITAASEXPOUNDEDBYSAINTSHRIDNYANESHWARIN
DNYANESHWARI1STAND2NDPARTS
PART1:PHILOSOPHYANDYOGAOFGITAANDDNYANESHWARI
PART2:AUTOBIOGRAPHYOFANATHASIDDHAYOGI
PART3:INTRODUCTIONTOGITAANDDNYANESHWARI
FUTUREBOOKSINTHISSERIES:YOGAOFGITA4THPART:YogaPractice,MethodsandProcesses
DearReader
If you have reached this page, it means that you must have found my
book interesting. I write on the Yoga of Gita and Dnyaneshwari, in
English and Marathi languages. It is based on what I have learnt from
saint Dnyaneshwars commentary on the Shrimad-Bhagwad-Gita and
his other compositions, Amritanubhava and Abhangas. I welcome you
to my further books on the subject, to be published under the same main
title eesieoe eer%eevesejer in Marathi, a series starting from this book. My
English language series is being published under the main title of
Kundalini yoga: Yoga of Gita as Expounded by Saint Shri
Dnyaneshwar. The English as well as the Marathi language series are
published with suitable subtitles on the topics they deal with. For
example, this book has the subtitle of ieerlee Je %eevesejer: eessiemeeOevee (eesieoe eer%eevesejer 4). The last
partS were published under the titles of Skee veeLeefmeeesieees DeelceJe=e (eesieoe eer%eevesejer 1); ieerlee Je %eevesejer :
eesie DeeefCe leJe%eeve (eesieoe eer%eevesejer 2)and ieerlee Je %eevesejer: eLece Heefjee (eesieoe eer%eevesejer 3)I would like
to follow the same style. The subject of Gita, Dnyaneshwari and its
Yoga is vast. Hence I am giving this treatment to the matter to enable
the readers to read it in short spans of easy to read books.
Thanks for your patronage.
Vibhakar Lele
Author
YOGI SAINT
SHRI DNYANESHWAR
eesieer eer%eevesej
I HUMBLY LAY DOWN MY HEAD AT THE SACRED LOTUS AT THE FEET OF DNYANADEV,
EVER IN REVERENCE
IIIIIIIIIIII
iegmebeoee
e
HejbHeje:
HejbHeje:
copyrights reserved by author:V.V.LELE
ISBN:13:978-1480157576

GITA VA DNYANESHWARI - Yoga Sadhana PDF

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Originaltitel

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

GITA VA DNYANESHWARI - Yoga Sadhana PDF

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

ieerlee Je %eevesejer

}sKeke: efJeYeekej efJe. }s}s [mJeeceer eesiesejevebo]

eesieoe eer%eevesejer [YOGADASHRIDNYANESHWARI](Parts1,2,3

MAIN SIX CHAKRAS WITH SUSHUMNA NADI AND SAHASRAR

JeJemeee:DeefYeeebe$f ekeer #es$eeleer} JeJemLeeHeve,

DeeefoveeLe-GceeosJeer-ieesj#e-ieefnveer-efveJe=efe-%eeveosJe-meleece}veeLe-iegHleveeLe-kesmejerveeLeefeJeoerveveeLeJeemegoJs eeveboveeLe eebHeemetve iegeceeves eeHle Pee}s}e veJeveeLe efme mebeoee

INDEBTED TO PARAMPARAS OF:

ieew[Heeoer HejbHejsleer} eerceled Deeeee& ebkejYeieJelHeeo eebeeHeemetve eme=le Pee}s}er

e$e eesiesej: ke=<Cees e$e HeeLeex OevegOe&j:~

efkebyengvee legceeW kes}W~ Oece&keere&ve nW efmeerb ies}W~

ne ebLe keesCee}e DeHe&Ce ke!

ee meJeeeee efomLe DemeCeeNee

eer%eevesejmJeHe peveeo&ve eerke=<CeHejceelcee}ee

~~ vecees peer Deeee~ JesoeefleHeeee~ peepee mJemebJesee DeelceHee~~

eer%eevesejebee HebLejepe DeeefCe DeYebieebleer} Yeefeeesieees kegb[ef}veereefejnme

}sKeke: efJeYeekej efJe. }s}s (mJeeceer eesiesejevebo)

Skee veeLeefmeeesieees DeelceJe=e (eesieoe eer%eevesejer-1)

ieerlee Je %eevesejer: eesie DeeefCe leJe%eeve(eesieoe eer%eevesejer -2)

Heefjefe:Skee eesieees DeelceJe=e: (1-81)

ieerlee Je %eevesejer: eLece Heefjee (eesieoe eer%eevesejer 3)

eLece mkebOe::HetJe&jbie:: (Gvces<e:1-1 -7) (1-119)

efJe<eeJeej mebef#eHle DevegeceefCekee

efJe<eeJeej mebef#eHle DevegeceefCekee

DeYeeeoer owJeer mebHeoe:DeYee-210 oevee%eleHeeoer -211 DeHewetveeoer owJeer iegCe:DeHewetve

::le=leeremkebOe::efJeeJeeHeej::(Gvces<e 16-22) (243-343)

eemleeefJeke -255 He=eeceve -256 HebLejepeefveoxe -261

eemleeefJeke:eke=efle-Heg<eefJeeej-314 meeOeveeceeie& - 314 #es$e-#es$e%eefJeeejmecevJee -315 Yetleeke=leeree Deble -321

::elegLe& mkebOe::GHeemevesee KeeCeeKegCee:: (Gvces<e 23les 25) (344 -387)

iegCeeleerleoe&ve -344 iegCeeleerle }#eCes -346 DeJeefYeeejer Yeeer -349

ieerlee Je %eevesejer : eessiemeeOevee (eesieoe eer%eevesejer - ef4)

HebLejepeees efJees<elJe:HebLejepeeeer eew{er-129

ieerlee Je %eevesejer: eessiemeeOevee (eesieoe eer%eevesejer-4)

efo}s}s eerke=<CeJeeve }#eele IesTvee lees eesie meeOe kejCeeeer

kes}s}s iege nese, Demes oe&Jele %eeveosJeebveer cn}s Deens keer:

ee efJe<eeeee Heg{s efJeeej kejCeeHetJeea eerieerleebleie&le meneJee

Je %eeveseebee keener DeesJee Heent ee. eesieefJe<eeeee eejbYe kejle HeebeJee

leer ceveeeer Skeeelee kesueeves meeOe nesles. %eeveosJener ceve Skeee

meebieleebvee efomeleele. ee meJeeee DeefOeke Keg}emee kejCeemeeer DeeHeCeebme

efleere mkebOe -(8-15Gvces<e)

Deeleeb eesieee}eeeb efveceLee~ peNneR ekeeJee Depe&gvee ~

ns OeeveHeer efeKej Dees}eb[tve ies}s keer meeOeke meceeefOe Heer

51~~Hee.ees.met.~~ - osJe efoJe GHeYeesieebeer eesiemeeOekeeme efveceb$eCes

osleele. leeye} Deemeeer Je DenbYeeJe Jeeueeme eesieegleer nesles; lemese

les og:men cnCeleele.

leeletvener ee neesieebme eesieefmeer neslee veener Demes veener. HeCe

efleere mkebOe -(8-15Gvces<e)

%eeveer FeWleQ mJemebefJeefe~ ewJe cnCeleer eefe~

eesie Je Yeeer eebee Glke= mecevJee kejCeejee Deens, ns eeJeve

eeeceeCes nefes Jee neesieer Je pes Heelee}eesieer F&ejeefCeOeeveeee

3) Deemeveefceefle mJemJeHes meceemeVelee~ mJeefmlekeemeveb

ceepeeR Debieg} Ske efveies~ lesLe ebesesefve GejYeeieW~

Jejefe}W HeeleeR {}leer~ le}eReeR le}eR Hegbpee}leer~

efleere mkebOe -(8-15Gvces<e)

DeeHeCeebme %eevesejeree pemepemee meKees} DeYeeme kejeJee, lemelemee

DeeHeCe ieesj#eefJejefele efmeefmeevleHeefle ee ebLeeleer}

ns nesle. eebHewkeer eleske DeeOeejeJej Oeeve kejCeeeer JesieJesieUer He}s

eeebee ieesj#eefJejefele ceeefnleeree leee meesyele ee Gvces<eeDebleer

ns met#ce leJeeJejer} OeejCee-OeeveefJe<ee nesle, Demes mLet}ceeveeves cnCelee

ee ieesj#eHeleereceeCes Deekeeeee ns yeejbOeevf eJee&Ceee eeveblej

JeeJeCeejer Deens; ns Deekeee efkebJee ieievee - Heeefnpes lej lee}e

DeemevemLe efmLeleer JeCe&ve kes}er Deens. leele }#e Je eree eeble

veemeeeer sJetve ceve efmLej kejCeeeere ner metevee Deens. ner

eeeceeCes %eeveosJeebeer JeeCeer eerieesHee}ke=<Ceebes iege DeefYeeee

51Hee.ees.met. - osJe efoJe GHeYeesieebeer eesiemeeOekeeme efveceb$eCes