Sum leh pai thu tam lo gen behlap laini. Gamdang tung Zomite'n zing nai 6:00 panin nitak nai 6:00 tankhawng mah nasem tangtang uh hi. Gimpi in inn tung zingsang nai 5:00 pawl mahin zingtho leh nasem dingin diang khia uh hi. Tuabanga na a sep kei uh leh sumzat ding neilo ding uh hi. Pawlkhat in, inn lei a kicih hangin kum sawmthum sung piak ding a kila hi. Mawtaw zong kum thum panin kum nga sung khawng piak dingin la uh a, mawtaw lei kici hi. Khasim in inn man, mawtaw man, mei leh tui man a piak uh ciangin amau zat ding leh sum khak ding tam valkhollo ding hi. Gamdang tung te'n nasem tangtang uh a, innlam a omte'n gamdang pan sum leh pai lametna bek tawh i omkhak ding kidophuai mahmah hi. A hi thei bangbang sem tangtang kawmin inn lama omte'n zong na hanciam leh nuamtuam mahmah ding hi. Khamtung a tenna inn zuakin Yangon khawng ah tate khaksa ne ding bekin i omsuk a hoih pen mah ahi ding hiam cih ngaihsut huai pha mahmah hi. Banghang hiam cih leh khua ah teng lai leng huan sung panin anteh lohing, singgah a kipan nek ding na omzaw ding hi. Yangon ah tuate sumbuk ah kilei tangtang pah hi. Zato vai khawngah nuamtuam cih a hih kei leh i tenna inn leh lo zuak ding ngaihsut masa in nei kei leng bang a ci tam ci ing. Gamdang tungte'n nutek patek hong vak ding mah hi. Ahi zongin inn lam ah a omlai khangno tampite'n nasep zong sawmlo, zong zonglo, sum lah zonglo, gamdang tungte' vak ding bek lametna i neih leh hoih lam sangin siatna hizaw hi. Sumngahna hi peuh leh cih tawh sep ding kilawm kilawmlo cih nei loin i omcip ding zong lauhhuai kasa hi. Gamdang pai nading sum leitawite'n zong Topa zahtakna tawh a kilawm nasep sem ni. Mailam saupi en kawmin gamta ni. Ei adingin metna ahih hangin midangte adding in sihna cih bang vai i sai khak loh ding thupi hi. Sum bekbek i buaipih ciangin Pasian vai tawh kithuhual theilo ding hi. Sum deih pen a sia a hih zenzen loh hagin, deihluatna leh tua bekbek ngaihsutna sia mahmah hi. Tuhun ciangin tanu leh tapate bawng leh vok
December 2012
zuak bangin a zuak nu leh pa om koikoi hi.
Cambodia, India, Bangladesh, Pakistan gamte bangah zahmawh a zat dingin a tate zuak uh hi cih thu kiza tawntung hi. Sum deihna hangin tate nangawn a zuak nu leh pa nuntakna siahuai lua mahmah hi. I omna ciat ah Topa mah sam tangtang ni. I tate hang bekin ki-it, kilem innkuan suaksawm ni. Gamdang tung Zomite ading a kicih hangin, inn ngak mite adingin zong a kisam thu mah hi dingin ka tuat hi. Topa in a sim u leh naute thupha hong pia ciat hen. USA GAMKUAN NA: A beisa sungin Houston, USA sunga om Taang Pauta gam vakuan in Ngal tuuk guk leh zung nih man in ki lungdam pih mahmah hi. Amau gamkuan mi nga pha in tua sungah amah bek mah in Ngal man aa, a lawm ten khalo uh hi. Pa Cin Sum Mang in Taang Pau Khan Hau Ngal matna Zola phuah leh a thau leei cilna Zola. (a)Katuai lungtup, tuibang tung e, sangmin lianpaal, a laakna hi e. (b)Sangmin lianpaal, a laakna aw, zangsa ngalpan, naubang kahlawh e. (a)Kum tuul nih leh, kumsawm leh nih, December kha, sawm leh khatni, kawlciang paakbang, katawi ni hi e. (b)Vaimang kawlciang, katawi na aw, sangmang minlun, ka sawmna hi e. ZOMI CUP 2013: Pasian thupha tawh Malaysia gam sungah ZOMI ki tam pen ahih man in nekzon na leh gamdang a om ZOMI te kikhawlna pen hong suak ahih man in ZOMI kipawlna in kumsim aa, a neih uh ZOMI CUP pen tu kum 2013 Zomi te tangthu ah a tampen in ki ciamteh hi. Khua 40 kimawl dinga, tua sungah Tungzang Team khat in ki ding hi. ZOMI NAM NI: Hong tung ding February 20
ZOMI
NAM NI pen leitung bup ah Zomi teom om na
ah kibawl dingin ki nak gen mahmah hi. Ni dang banglo in tuhun teh Zomi ten Zomi i hih na mite theih khop zah dong dingin kilangh khia sak uh hi.
Mite dawn dan Pasal ten Zopuan silh in Numei
ten Zopuan leh Zonik silh/ teng uh hi. Nupi Papi cih omlo in ZOMI NAM NI pen kilim muak mahmah ta hi. Apollo 11 Saturn v rocket (Khapi tung kahna): Apollo 11 cih a masa pen Khapi tung ah a tukhia masa pen Americans te Neil Armstrong leh Buzz Aldrin te July 20, 1969 in 20:18 UTC hun in Khapi Lunar maitang tung ah tu uh hi. Armstrong Khapi Lunar maitang a sik masa pen pen hong suak hi. Armstrong in nai nih leh lang sung hun zang hi, Aldrin a hih leh tawm zaw hi. A nih un ah Khapih leitang 47.5 pounds (21.5 kg) leitung ah ciah pih ding in kaikhawm uh hi. A mau mi thum hi in a thumna pa, Michael Collins hi a mah pen Khapi maitang sik kha lo hi. A hi zong in ah a mah a hih Command Module tawh Armstrong leh Aldrin a kileh kikma sung teng Khapi, Leitung vial tampi vei na kiim vel hi. Hih Saturn v rocket pen Kennedy Space Center, Merritt Island, Florida pan in July 16, 1969 a kikhah khia hi. Apollo 11 pen a ngana mihing tuanna NASA's te i Apollo program a ngana a hi hi. Hih Apollo Saturn v rocket pen khen thum in kikhen hi: Command Module ci'n vangleng hawl teng thum omna leh leitung hong ciah kikna hi in, Service Modeule ci'n a set tawh kisai a len toh theihna ding a sawn mei, oxygen leh tui te koihna hi in, Lunar Module ci'n hih a hih leh Saturn V's in khapi tung a puaktoh khit ciang in a luanghawm pi teng tawh a kikhen khit nung ah a cianlai teng hi. Hih tawh nithum sung khapi tung a tuaksuk ma siah sung khapi , Leitung kiimvel in a len kawikawi na hi. Armstrong leh Aldrin te geel Lunar Module sung tuaksuk in Sea of Tranquility Khapi tung maitang ah ah tusuk uh hi. Nai 21 leh lang hun sung ding Khapi Lunar maitang tang tung sik in ah hun a zatkhit zawh uh ciang in Lunar Module damdam in ah kikhai to kik in Collins tuanna Command Module ah kipeh kik in a maute suakta tak in ah Leitung hong ciahkik in Pacific Ocean tuipi sung ah July 24 ni in tuipi sung ah hong zak hi. Hih hun laitak in ah Leitung bup ah ettheih ding in ah TV in live tawh suaksak hi. Armstrong in Khapi maitang a sik lian in hih bang in na ci hi. " one small step for [a] man, one giant leap for mandkind." Mi khat khe ngakna ding in, saipi khat in mihing te hong khahkhia to hi ci'n in thu na gen khia hi. Hih ma lai a US kumpi a sem NASA a phuankhia John F. Kennedy kampau, "before this decade is out of landing a man on the Moon and returnin him safely to the Earth. " Hih kum sawm sim sung ma-in, mihing khat khapi tung ah tu ding hi Khapi
tung pan suakta in cidam tak in ah leitung hong ciah kik
ding hi" ci'n kam na pau khia khin hi. A maute a khualzin sung hunsawt dan: ni 8, nai 03 le minute 18 m second 35 sung hun sawt uh hi. Khapi pen leitung pan in a pongpi in a gamlatgna 384,403 km (238,857 mile.) Leitung kimvel a lenna manlan na 4.6 miles/second (7.4 km/s.) Apollo 11 Saturn V rocket a tun sanna364 feet (101.5 metrs) sang hi. A gihna 525,500 pound (239,725 kg), a hawm in ah, a vanteng guan in ah 6,100,000 pound (2,766,913 kg). Apollo 11's Saturn V rociet 4,325, 132 Ibs (1,965,969 kg) liguid oxygen, 1,432,662 Ibs (651,210 kg) het fuel (kerosene); leh 202,851 Ibs (92,205 kg liquid hydrogen. Khapi in Leitung kiimbel aa, a kipei a manlanna 2300 miles per hour (3,683 km/hr). Apollo 11 lenna velocity manlangna 7 miles per second (11.225 km/s) hih zah a tha hat manlanna pen a zah 32.4 awging manlanna sang in manlang zaw tham hi. lume: Leitung a sung golna 1 trillion cubic kilomerters. Mass: Khapi gihna 7.347 x 1022 kg. Mass: Leitung gihna 5.97x 1024 kg. Volume: Leitung a sung golna 1 trillion cubic kilomerters. Mass: Khapi gihna 7.347 x 1022 kg. Mass: Leitung gihna 5.97x 1024 kg. Diameter: Khapi liatna 3,474 km. Diameter: Leitung liatna 12,742 km. Khapi pen Leitung ading in a liatna 27%. Surface Area: Khapi maitang liatna 37.9 million square kilometers. Surface Area: Leitung maitang liatna 510 million square km, Khapi tawh etkak leng leitung ading in 7.8%. Volume: Khapi a sung golna 21.9 billion cubic km. Editorial Board: Editor: N. Tuangpu (Azl) Jt. Editor : N. Khupmung(Azl) Contributing Editors:Rev. Thang Za Suan Yangon) Rev. Suang Lian Khup (Kale) Kaplalmuan (Delhi) Circulation Manager:K. Joseph
COMMUNICATION: Thusuah ding hih anuaia Email
leh Phone Nambat te ah ong khak un.Email: hangthawntuang@gmail.com; zomoong73@gmail.com; SMS>
9436141925/ 8014724672
Edited & Published by : N. Tuangpu (Aizawl) Printed at Aizawl. Sponsored by : Pau Thawn Kap (USA) 370 Copies