Sie sind auf Seite 1von 1176

Brahmapura

By Vysa

A SARIT edition

Editors: P. Schreiner and R. Shnen


Funders: The British Association for South Asian Studies and The British Academy
Principal: Peter Schreiner, and , Renate Shnen, , , and Tbingen Pura Project
Editing and conversion to Text Encoding Initiative (TEI) markup: Richard Mahoney, Indica et
Buddhica
Maintenance of file for SARIT: Patrick Mc Allister (pma@rdorte.org)
Dominik Wujastyk Editing the TEI header: Patrick Mc Allister (pma@rdorte.org)

Publication Statement
Published by SARIT: Search and Retrieval of Indic Texts, 2012-12-11.
Availability: restricted
Copyright Notice
Copyright 2014 SARIT
Distributed by SARIT under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License.
Under this licence, you are free
to Share to copy, distribute and transmit the work
to Remix to adapt the work
Under the following conditions:
Attribution You must attribute the work in the manner specified by the author or licensor (but
not in any way that suggests that they endorse you or your use of the work).
Share Alike If you alter, transform, or build upon this work, you may distribute the resulting
work only under the same or similar license to this one.
More information and fuller details of this license are given on the Creative Commons website.
SARIT assumes no responsibility for unauthorised use that infringes the rights of any copyright owners, known or unknown.
Identifier
2012-12-11

Notes Statement
Base e-text: Peter Schreiner and Renate Shnen, Tbingen Purna Project. Base edn: Peter Schreiner
and Renate Shnen. Editing and conversion to TEI markup: Richard Mahoney, Indica et Buddhica.

Source Description
Title:
Editor:
Publisher:
Place of Publication:
Extent:
Date:
Note:
Note:
Note:

Brahmapura - Tbingen Purna Project Version


Peter Schreiner and Renate Shnen
Tbingen Purna Project, Seminar for Indology and Comparative
History of Religions of the University of Tbingen
Tbingen
ASCII text file ; approx. 2040000 bytes
1982-1988
Born digital.
The publishers would like to express their gratitude to Peter Schreiner
for kindly making the base e-text of the Schreiner and Shnen edition
available.
The Tbingen Purna Project transliteration based on:
1.)
Title:
Mahmunirmadvysaprata
Brahmapuram
Author:
Vysa
Editor:
Hari Nryana pte
Publisher:
nandramamudralaye
Place of
Puykhyapattane
Publication:
Extent:
17, 595 p. ; 26 cm
Date:
1895
Series:
nandramasasktagranthvali
Granthka 28
Note:
Language code of text: san

; and
2.)
Title:
Author:
Editor:
Publisher:
Place of
Publication:
Extent:
Date:
Note:
Note:

Note:

Atha Brahmamahpura prrabhyate


Vysa
Ranganthastr Vaidya
rvekaevara Sm-Yantrgra
(Shrivenkateshwar Steam Press)
Mumb (Bombay)

10 [i.e. 18], 279 [i.e. 558] p. ; 19 x 37 cm


1963 (1906 or 1907)
Language code of text: san
Summary: Hindu mythological text about
Gag
; when needed, checked against
3.)
Title:
Brahmapuram: Hindanuvdasahitam /
anuvdaka Traa Jh
Author:
Vysa
Editor:
Tarinish Jha
Publisher:
Hind Shithya Sammelana
Place of
Prayga
Publication:
Extent:
1369, [59] p. ; 26 cm
Date:
1976
Note:
Edition statement: 1. saskaraa
Note:
Language code of text: hin
Note:
Language code of text: san
Note:
Description: Introductory matter in Hindi
Note:
Description: Bibliography: 5th prelim. page
.
SARIT transcript correlated with:
1.)
Title:
Sanskrit indices and text of the
Brahmapura / by Peter Schreiner and
Renate Shnen
Author:
Vysa
Editor:
P. Schreiner and R. Shnen
Publisher:
O. Harrassowitz
Place of
Wiesbaden
Publication:
Extent:
xxiii, 826 p. ; 25 cm. + 26 microfiches
Date:
1987
Series:
Pura research publications, Tbingen /
edited by Heinrich von Stietencron, v.1
Note:
Language code of text: eng
Note:
Language code of text: san
Note:
Description: Indices on microfiches in pocket
on back cover
; and
2.)

Title:
Author:
Publisher:
Place of
Publication:
Extent:
Date:
Series:

Note:
Note:

Brahmapura: summary of contents, with


index of names and motifs / by Renate
Shnen and Peter Schreiner
P. Schreiner and R. Shnen
O. Harrassowitz
Wiesbaden
xli, 596 p. ; 25 cm
1989
Pura research publications, Tbingen /
edited by Heinrich von Stietencron, v. 2
Language code of text: eng
Description:Includes index

Encoding Description
The published edition from which this e-text was transcribed is printed in the Devangar script. The
electronic text below is in a lossless transliteration using the Latin alphabet. The transliteration
scheme used is the IAST (The International Alphabet of Sanskrit Transliteration). IAST differs in
small ways from ISO 15919, but is preferred by most working Sanskrit scholars. Conversion of this
file to ISO 15919 can be achieved by performing the following replacements throughout the file: -> r
and ->
Text divison is with spaces between words ("ity evam" not "ityevam") except when words are joined
by sandhi Devangar ("atheyam" not "atha+iyam").
Initial vowel elision for avagraha is marked with a " '": e.g., "prathamo 'dhyya"
External sandhis are not undone or marked: "yathmara" not "yath+amar"

Editorial Description
The text was typed, analyzed and proofread by Peter Schreiner and Renate Shnen, 1982-1988.

References Declarations
References to each portion of the Sanskrit text have been placed at the start of each line: e.g.,
BRP001.009.1/ refers to the Schreiner and Shnen edition of the Brahmapura, Chapter 1, Verse 9,
Line 1 - Schreiner P. and Shnen, R., edition, op. cit..
Chapter and section headings are from: Schreiner P. and Shnen, R., summary, op. cit..
Page references to the Schreiner and Shnen edition of the Sanskrit text have been placed in the body
of the text: e.g., -- 55 -- refers to the Schreiner and Shnen 1987 edition, page 55 - Schreiner P. and
Shnen, R., edition, op. cit..
Page references to the Schreiner and Shnen English summary have been placed below and to the
right of the section headings: e.g., [ SS 290-291 refers to the Schreiner and Shnen 1989 summary, pages 290 to 291 - Schreiner P. and Shnen, R., summary, op. cit..

Revision Description
2009-08-13:
2009-08-24:
2011-04-23:
2012-12-11:
2014-06-26:

Established initial revision.


Transliteration of anusvra documented.
Cleaned header so it conforms to current tei p5.
Restructured and rewrote the TEI header; changed the availability terms to CC;
changed anusvra encoding to IAST (); removed front and back sections.
Updated the TEI header's copyright statement. By Dominik Wujastyk

Chapter 1 :: Setting of the recitation of the Pura; creation of the world

/p. 1/

Chapter 1 :: Setting of the recitation of the Pura; creation of the world

Chapter 1 :: Setting of the


recitation of the Pura;
creation of the world
1

BRP001.001.1/ yasmt sarvam ida prapacaracita myjagaj jyate |


BRP001.001.2/ yasmis tihati yti cntasamaye kalpnukalpe puna |
BRP001.001.3/ ya dhytv munaya prapacarahita vindanti moka dhruva |
BRP001.001.4/ ta vande puruottamkhyam amala nitya vibhu nicalam || 1 ||
BRP001.002.1/ ya dhyyanti budh samdhisamaye uddha viyatsannibham |
BRP001.002.2/ nitynandamaya prasannam amala sarvevara nirguam |
BRP001.002.3/ vyaktvyaktapara prapacarahita dhynaikagamya vibhum |
BRP001.002.4/ ta sasravinahetum ajara vande hari muktidam || 2 ||
BRP001.003.1/ supuye naimiraye pavitre sumanohare |
BRP001.003.2/ nnmunijankre nnpupopaobhite || 3 ||
BRP001.004.1/ saralai karikrai ca panasair dhavakhdirai |
BRP001.004.2/ mrajambkapitthai ca nyagrodhair devadrubhi || 4 ||
BRP001.005.1/ avatthai prijtai ca candangurupalai |
BRP001.005.2/ bakulai saptaparai ca punngair ngakesarai || 5 ||
BRP001.006.1/ lais tlais tamlai ca nrikelais tathrjunai |
BRP001.006.2/ anyai ca bahubhir vkai campakdyai ca obhite || 6 ||
BRP001.007.1/ nnpakigakre nnmgagaair yute |
BRP001.007.2/ nnjalayai puyair drghikdyair alakte || 7 ||
BRP001.008.1/ brhmaai katriyair vaiyai drai cnyai ca jtibhi |
BRP001.008.2/ vnaprasthair ghasthai ca yatibhir brahmacribhi || 8 ||
BRP001.009.1/ sampannair gokulai caiva sarvatra samalakte |
BRP001.009.2/ yavagodhmacaakair mamudgatilekubhi || 9 ||
BRP001.010.1/ cnakdyais tath medhyai sasyai cnyai ca obhite |

[ SS 1-2

Chapter 1 :: Setting of the recitation of the Pura; creation of the world

BRP001.010.2/ tatra dpte hutavahe hyamne mahmakhe || 10 ||


BRP001.011.1/ yajat naimiey sattre dvdaavrike |
BRP001.011.2/ jagmus tatra munayas tathnye 'pi dvijtaya || 11 ||
BRP001.012.1/ tn gatn dvijs te tu pj cakrur yathocitm |
BRP001.012.2/ teu tatropavieu tvigbhi sahiteu ca || 12 ||
BRP001.013.1/ tatrjagma stas tu matiml lomaharaa |
BRP001.013.2/ ta dv te munivar pj cakrur mudnvit || 13 ||
BRP001.014.1/ so 'pi tn pratipjyaiva savivea varsane |
BRP001.014.2/ kath cakrus tadnyonya stena sahit dvij || 14 ||
BRP001.015.1/ kathnte vysaiya te papracchu saaya mud |
BRP001.015.2/ tvigbhi sahit sarve sadasyai saha dkit || 15 ||
/p. 2/

BRP001.016.0/ munaya cu:

BRP001.016.1/ purgamastri setihsni sattama |


BRP001.016.2/ jnsi devadaityn carita janma karma ca || 16 ||
BRP001.017.1/ na te 'sty avidita kicid vede stre ca bhrate |
BRP001.017.2/ pure mokastre ca sarvajo 'si mahmate || 17 ||
BRP001.018.1/ yathprvam ida sarvam utpanna sacarcaram |
BRP001.018.2/ sasursuragandharva sayakoragarkasam || 18 ||
BRP001.019.1/ rotum icchmahe sta brhi sarva yath jagat |
BRP001.019.2/ babhva bhya ca yath mahbhga bhaviyati || 19 ||
BRP001.020.1/ yata caiva jagat sta yata caiva carcaram |
BRP001.020.2/ lnam st tath yatra layam eyati yatra ca || 20 ||
BRP001.021.0/ lomaharaa uvca:
BRP001.021.1/ avikrya uddhya nityya paramtmane |
BRP001.021.2/ sadaikarparpya viave sarvajiave || 21 ||
BRP001.022.1/ namo hirayagarbhya haraye akarya ca |
BRP001.022.2/ vsudevya trya sargasthityantakarmae || 22 ||
BRP001.023.1/ eknekasvarpya sthlaskmtmane nama |
BRP001.023.2/ avyaktavyaktabhtya viave muktihetave || 23 ||
BRP001.024.1/ sargasthitivinya jagato yo 'jarmara |
BRP001.024.2/ mlabhto namas tasmai viave paramtmane || 24 ||

Chapter 1 :: Setting of the recitation of the Pura; creation of the world

BRP001.025.1/ dhrabhta vivasypy aysam ayasm |


BRP001.025.2/ praamya sarvabhtastham acyuta puruottamam || 25 ||
BRP001.026.1/ jnasvarpam atyanta nirmala paramrthata |
BRP001.026.2/ tam evrthasvarpea bhrntidaranata sthitam || 26 ||
BRP001.027.1/ viu grasiu vivasya sthitau sarge tath prabhum |
BRP001.027.2/ sarvaja jagatm am ajam akayam avyayam || 27 ||
BRP001.028.1/ dya suskma vivea brahmdn praipatya ca |
BRP001.028.2/ itihsapuraja vedavedgapragam || 28 ||
BRP001.029.1/ sarvastrrthatattvaja pararasuta prabhum |
BRP001.029.2/ guru praamya vakymi pura vedasammitam || 29 ||
BRP001.030.1/ kathaymi yath prva dakdyair munisattamai |
BRP001.030.2/ pa provca bhagavn abjayoni pitmaha || 30 ||
BRP001.031.1/ udhva sampravakymi kath ppaprainm |
BRP001.031.2/ kathyamn may citr bahvarth rutivistarm || 31 ||
BRP001.032.1/ yas tv im dhrayen nitya uyd vpy abhkaa |
BRP001.032.2/ svavaadhraa ktv svargaloke mahyate || 32 ||
BRP001.033.1/ avyakta kraa yat tan nitya sadasadtmakam |
BRP001.033.2/ pradhna puruas tasmn nirmame vivam vara || 33 ||
/p. 3/

BRP001.034.1/ ta budhyadhva munireh brahmam amitaujasam |


BRP001.034.2/ srara sarvabhtn nryaaparyaam || 34 ||
BRP001.035.1/ ahakras tu mahatas tasmd bhtni jajire |
BRP001.035.2/ bhtabhed ca bhtebhya iti sarga santana || 35 ||
BRP001.036.1/ vistarvayava caiva yathpraja yathruti |
BRP001.036.2/ krtyamna udhva va sarve krtivardhanam || 36 ||
BRP001.037.1/ krtita sthirakrtn sarve puyavardhanam |
BRP001.037.2/ tata svayambhr bhagavn siskur vividh praj || 37 ||
BRP001.038.1/ apa eva sasarjdau tsu vryam athsjat |
BRP001.038.2/ po nr iti prokt po vai narasnava || 38 ||
BRP001.039.1/ ayana tasya t prva tena nryaa smta |
BRP001.039.2/ hirayavaram abhavat tad aam udakeayam || 39 ||
BRP001.040.1/ tatra jaje svaya brahm svayambhr iti na rutam |
BRP001.040.2/ hirayavaro bhagavn uitv parivatsaram || 40 ||

Chapter 1 :: Setting of the recitation of the Pura; creation of the world

BRP001.041.1/ tad aam akarod dvaidha diva bhuvam athpi ca |


BRP001.041.2/ tayo akalayor madhya kam akarot prabhu || 41 ||
BRP001.042.1/ apsu priplav pthv dia ca daadh dadhe |
BRP001.042.2/ tatra kla mano vca kma krodham atho ratim || 42 ||
BRP001.043.1/ sasarja si tadrp sraum icchan prajpatn |
BRP001.043.2/ marcim atryagirasau pulastya pulaha kratum || 43 ||
BRP001.044.1/ vasiha ca mahtej so 'sjat sapta mnasn |
BRP001.044.2/ sapta brahma ity ete pure nicaya gat || 44 ||
BRP001.045.1/ nryatmakn tu saptn brahmajanmanm |
BRP001.045.2/ tato 'sjat pur brahm rudra rotmasambhavam || 45 ||
BRP001.046.1/ sanatkumra ca vibhu prvem api prvajam |
BRP001.046.2/ saptasv et ajyanta praj rudr ca bho dvij || 46 ||
BRP001.047.1/ skanda sanatkumra ca teja sakipya tihata |
BRP001.047.2/ te sapta mahva divy devaganvit || 47 ||
BRP001.048.1/ kriyvanta prajvanto maharibhir alakt |
BRP001.048.2/ vidyuto 'animegh ca rohitendradhani ca || 48 ||
BRP001.049.1/ vaysi ca sasarjdau parjanya ca sasarja ha |
BRP001.049.2/ co yaji smni nirmame yajasiddhaye || 49 ||
BRP001.050.1/ sdhyn ajanayad devn ity evam anusajagu |
BRP001.050.2/ uccvacni bhtni gtrebhyas tasya jajire || 50 ||
BRP001.051.1/ pavasya prajsarga sjato hi prajpate |
BRP001.051.2/ sjyamn praj naiva vivardhante yad tad || 51 ||
BRP001.052.1/ dvidh ktvtmano deham ardhena puruo 'bhavat |
BRP001.052.2/ ardhena nr tasy tu so 'sjad dvividh praj || 52 ||
BRP001.053.1/ diva ca pthiv caiva mahimn vypya tihati |
BRP001.053.2/ virjam asjad viu so 'sjat purua vir || 53 ||
/p. 4/

BRP001.054.1/ purua ta manu vidyt tasya manvantara smtam |


BRP001.054.2/ dvitya mnasasyaitan manor antaram ucyate || 54 ||
BRP001.055.1/ sa vairja prajsarga sasarja purua prabhu |
BRP001.055.2/ nryaavisargasya prajs tasypy ayonij || 55 ||
BRP001.056.1/ yumn krtimn puyaprajv ca bhaven nara |
BRP001.056.2/ disarga viditvema yathe cpnuyd gatim || 56 ||

10

Chapter 2 :: Descendants of Manu Svyambhuva; creation by Daka

Chapter 2 :: Descendants of
Manu Svyambhuva; creation
by Daka
2

BRP002.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP002.001.1/ sa sv tu prajs tv evam pavo vai prajpati |


BRP002.001.2/ lebhe vai purua patn atarpm ayonijm || 1 ||
BRP002.002.1/ pavasya mahimn tu divam vtya tihata |
BRP002.002.2/ dharmeaiva munireh atarp vyajyata || 2 ||
BRP002.003.1/ s tu varyuta taptv tapa paramaducaram |
BRP002.003.2/ bhartra dptatapasa purua pratyapadyata || 3 ||
BRP002.004.1/ sa vai svyambhuvo vipr puruo manur ucyate |
BRP002.004.2/ tasyaikasaptatiyuga manvantaram ihocyate || 4 ||
BRP002.005.1/ vairjt purud vra atarp vyajyata |
BRP002.005.2/ priyavratottnapdau vrt kmy vyajyata || 5 ||
BRP002.006.1/ kmy nma sut reh kardamasya prajpate |
BRP002.006.2/ kmyputrs tu catvra samr kukir vir prabhu || 6 ||
BRP002.007.1/ uttnapda jagrha putram atri prajpati |
BRP002.007.2/ uttnapdc catura snt suuve sutn || 7 ||
BRP002.008.1/ dharmasya kany suro snt nma virut |
BRP002.008.2/ utpann vjimedhena dhruvasya janan ubh || 8 ||
BRP002.009.1/ dhruva ca krtimanta ca yumanta vasu tath |
BRP002.009.2/ uttnapdo 'janayat snty prajpati || 9 ||
BRP002.010.1/ dhruvo varasahasri tri divyni bho dvij |
BRP002.010.2/ tapas tepe mahbhga prrthayan sumahad yaa || 10 ||
BRP002.011.1/ tasmai brahm dadau prta sthnam tmasama prabhu |

[ SS 2-4

Chapter 2 :: Descendants of Manu Svyambhuva; creation by Daka

BRP002.011.2/ acala caiva purata saptar prajpati || 11 ||


BRP002.012.1/ tasybhimnam ddhi ca mahimna nirkya ca |
BRP002.012.2/ devsurm crya loka prg uan jagau || 12 ||
BRP002.013.1/ aho 'sya tapaso vryam aho rutam aho 'dbhutam |
BRP002.013.2/ yam adya purata ktv dhruva saptaraya sthit || 13 ||
BRP002.014.1/ tasmc chlii ca bhavya ca dhruvc chambhur vyajyata |
BRP002.014.2/ lier dhatta succhy paca putrn akalman || 14 ||
/p. 5/

BRP002.015.1/ ripu ripujaya vra vkala vkatejasam |


BRP002.015.2/ ripor dhatta bhat cakua sarvatejasam || 15 ||
BRP002.016.1/ ajjanat pukariy vairiy ckua manum |
BRP002.016.2/ prajpater tmajy vrayasya mahtmana || 16 ||
BRP002.017.1/ manor ajyanta daa navaly mahaujasa |
BRP002.017.2/ kanyy munirdl vairjasya prajpate || 17 ||
BRP002.018.1/ kutsa puru atadyumnas tapasv satyavk kavi |
BRP002.018.2/ agniud atirtra ca sudyumna ceti te nava || 18 ||
BRP002.019.1/ abhimanyu ca daamo navaly mahaujasa |
BRP002.019.2/ puror ajanayat putrn a gney mahprabhn || 19 ||
BRP002.020.1/ aga sumanasa svti kratum agirasa mayam |
BRP002.020.2/ agt sunthpatya vai veam eka vyajyata || 20 ||
BRP002.021.1/ apacrea veasya prakopa sumahn abht |
BRP002.021.2/ prajrtham ayo yasya mamanthur dakia karam || 21 ||
BRP002.022.1/ veasya mathite pau sambabhva mahn npa |
BRP002.022.2/ ta dv munaya prhur ea vai mudit praj || 22 ||
BRP002.023.1/ kariyati mahtej yaa ca prpsyate mahat |
BRP002.023.2/ sa dhanv kavac jto jvalajjvalanasannibha || 23 ||
BRP002.024.1/ pthur vaiyas tath cem raraka katraprvaja |
BRP002.024.2/ rjasybhiiktnm dya sa vasudhpati || 24 ||
BRP002.025.1/ tasmc caiva samutpannau nipuau stamgadhau |
BRP002.025.2/ teneya gaur munireh dugdh sasyni bhbht || 25 ||
BRP002.026.1/ prajn vttikmena devai sarigaai saha |
BRP002.026.2/ pitbhir dnavai caiva gandharvair apsarogaai || 26 ||

11

12

Chapter 2 :: Descendants of Manu Svyambhuva; creation by Daka

BRP002.027.1/ sarpai puyajanai caiva vrudbhi parvatais tath |


BRP002.027.2/ teu teu ca ptreu duhyamn vasundhar || 27 ||
BRP002.028.1/ prdd yathepsita kra tena prn adhrayan |
BRP002.028.2/ pthos tu putrau dharmajau yajnte 'ntardhiptinau || 28 ||
BRP002.029.1/ ikhain havirdhnam antardhnd vyajyata |
BRP002.029.2/ havirdhnt a gney dhiajanayat sutn || 29 ||
BRP002.030.1/ prcnabarhia ukra gaya ka vrajjinau |
BRP002.030.2/ prcnabarhir bhagavn mahn st prajpati || 30 ||
BRP002.031.1/ havirdhnn munireh yena savardhit praj |
BRP002.031.2/ prcnabarhir bhagavn pthivtalacri || 31 ||
/p. 6/

BRP002.032.1/ samudratanayy tu ktadro 'bhavat prabhu |


BRP002.032.2/ mahatas tapasa pre savary prajpati || 32 ||
BRP002.033.1/ savardhatta smudr daa prcnabarhia |
BRP002.033.2/ sarvn pracetaso nma dhanurvedasya pragn || 33 ||
BRP002.034.1/ apthagdharmacaras te 'tapyanta mahat tapa |
BRP002.034.2/ daa varasahasri samudrasalileay || 34 ||
BRP002.035.1/ tapa caratsu pthiv pracetasu mahruh |
BRP002.035.2/ arakamm vavrur babhvtha prajkaya || 35 ||
BRP002.036.1/ nakan mruto vtu vta kham abhavad drumai |
BRP002.036.2/ daa varasahasri na eku ceitu praj || 36 ||
BRP002.037.1/ tad uparutya tapas yukt sarve pracetasa |
BRP002.037.2/ mukhebhyo vyum agni ca sasjur jtamanyava || 37 ||
BRP002.038.1/ unmln atha vks tu ktv vyur aoayat |
BRP002.038.2/ tn agnir adahad ghora evam sd drumakaya || 38 ||
BRP002.039.1/ drumakayam atho buddhv kicic chieu khiu |
BRP002.039.2/ upagamybravd ets tad soma prajpatn || 39 ||
BRP002.040.1/ kopa yacchata rjna sarve prcnabarhia |
BRP002.040.2/ vkany kt pthv myetm agnimrutau || 40 ||
BRP002.041.1/ ratnabht ca kanyeya vk varavarin |
BRP002.041.2/ bhaviya jnat tta dht garbhea vai may || 41 ||
BRP002.042.1/ mri nma nmnai vkm iti nirmit |
BRP002.042.2/ bhry vo 'stu mahbhg somavaavivardhin || 42 ||

Chapter 2 :: Descendants of Manu Svyambhuva; creation by Daka

BRP002.043.1/ yumka tejaso 'rdhena mama crdhena tejasa |


BRP002.043.2/ asym utpatsyate vidvn dako nma prajpati || 43 ||
BRP002.044.1/ sa im dagdhabhyih yumattejomayena vai |
BRP002.044.2/ agningnisamo bhya praj savardhayiyati || 44 ||
BRP002.045.1/ tata somasya vacanj jaghus te pracetasa |
BRP002.045.2/ sahtya kopa vkebhya patn dharmea mrim || 45 ||
BRP002.046.1/ daabhyas tu pracetobhyo mriy prajpati |
BRP002.046.2/ dako jaje mahtej somasyena bho dvij || 46 ||
BRP002.047.1/ acar ca car caiva dvipado 'tha catupada |
BRP002.047.2/ sa sv manas daka pacd asjata striya || 47 ||
BRP002.048.1/ dadau daa sa dharmya kayapya trayodaa |
BRP002.048.2/ i somya rje ca nakatrkhy dadau prabhu || 48 ||
BRP002.049.1/ tsu dev khag gvo ng ditijadnav |
BRP002.049.2/ gandharvpsarasa caiva jajire 'ny ca jtaya || 49 ||
BRP002.050.1/ tata prabhti viprendr praj maithunasambhav |
BRP002.050.2/ sakalpd darant spart prve procyate praj || 50 ||
/p. 7/

BRP002.051.0/ munaya cu:

BRP002.051.1/ devn dnavn ca gandharvoragarakasm |


BRP002.051.2/ sambhavas tu ruto 'smbhir dakasya ca mahtmana || 51 ||
BRP002.052.1/ aguhd brahmao jaje daka kila ubhavrata |
BRP002.052.2/ vmguht tath caiva tasya patn vyajyata || 52 ||
BRP002.053.1/ katha prcetasatva sa punar lebhe mahtap |
BRP002.053.2/ eta na saaya sta vykhytu tvam ihrhasi |
BRP002.053.3/ dauhitra caiva somasya katha vaurat gata || 53 ||
BRP002.054.0/ lomaharaa uvca:
BRP002.054.1/ utpatti ca nirodha ca nitya bhteu bho dvij |
BRP002.054.2/ ayo 'tra na muhyanti vidyvanta ca ye jan || 54 ||
BRP002.055.1/ yuge yuge bhavanty ete punar dakdayo np |
BRP002.055.2/ puna caiva nirudhyante vidvs tatra na muhyati || 55 ||
BRP002.056.1/ jyaihya kniham apy e prva nsd dvijottam |
BRP002.056.2/ tapa eva garyo 'bht prabhva caiva kraam || 56 ||
BRP002.057.1/ im visi dakasya yo vidyt sacarcarm |

13

14

Chapter 2 :: Descendants of Manu Svyambhuva; creation by Daka

BRP002.057.2/ prajvn yur uttra svargaloke mahyate || 57 ||

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

15

Chapter 3 :: Creation of beings;


descendants of Daka
3

BRP003.001.0/ munaya cu:

BRP003.001.1/ devn dnavn ca gandharvoragarakasm |


BRP003.001.2/ utpatti vistareaiva lomaharaa krtaya || 1 ||
BRP003.002.0/ lomaharaa uvca:
BRP003.002.1/ praj sjeti vydia prva daka svayambhuv |
BRP003.002.2/ yath sasarja bhtni tath uta bho dvij || 2 ||
BRP003.003.1/ mnasny eva bhtni prvam evsjat prabhu |
BRP003.003.2/ n devn sagandharvn asurn yakarkasn || 3 ||
BRP003.004.1/ yadsya mnas vipr na vyavardhata vai praj |
BRP003.004.2/ tad sacintya dharmtm prajheto prajpati || 4 ||
BRP003.005.1/ sa maithunena dharmea siskur vividh praj |
BRP003.005.2/ asiknm vahat patn vraasya prajpate || 5 ||
BRP003.006.1/ sut sutapas yukt mahat lokadhrim |
BRP003.006.2/ atha putrasahasri vairay paca vryavn || 6 ||
BRP003.007.1/ asikny janaym sa daka eva prajpati |
BRP003.007.2/ ts tu dv mahbhgn savivardhayin praj || 7 ||
/p. 8/

BRP003.008.1/ devari priyasavdo nrada prbravd idam |


BRP003.008.2/ nya vacana te pyaivtmanas tath || 8 ||
BRP003.009.1/ ya kayapa sutavara parameh vyajjanat |
BRP003.009.2/ dakasya vai duhitari dakapabhayn muni || 9 ||
BRP003.010.1/ prva sa hi samutpanno nrada paramehina |
BRP003.010.2/ asiknym atha vairay bhyo devarisattama || 10 ||
BRP003.011.1/ ta bhyo janaym sa piteva munipugavam |
3

[ SS 4-8

16

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

BRP003.011.2/ tena dakasya vai putr haryav iti virut || 11 ||


BRP003.012.1/ nirmathya nit sarve vidhin ca na saaya |
BRP003.012.2/ tasyodyatas tad dako nymitavikrama || 12 ||
BRP003.013.1/ brahmarn purata ktv ycita paramehin |
BRP003.013.2/ tato 'bhisandhi cakre vai dakasya paramehin || 13 ||
BRP003.014.1/ kanyy nrado mahya tava putro bhaved iti |
BRP003.014.2/ tato daka sut prdt priy vai paramehine |
BRP003.014.3/ sa tasy nrado jaje bhya pabhayd i || 14 ||
BRP003.015.0/ munaya cu:
BRP003.015.1/ katha prait putr nradena mahari |
BRP003.015.2/ prajpate stavarya rotum icchma tattvata || 15 ||
BRP003.016.0/ lomaharaa uvca:
BRP003.016.1/ dakasya putr haryav vivardhayiava praj |
BRP003.016.2/ samgat mahvry nradas tn uvca ha || 16 ||
BRP003.017.0/ nrada uvca:
BRP003.017.1/ bli bata yya vai nsy jnta vai bhuva |
BRP003.017.2/ prama sraukm vai praj prcetastmaj || 17 ||
BRP003.018.1/ antar rdhvam adha caiva katha sjatha vai praj |
BRP003.018.2/ te tu tadvacana rutv prayt sarvato dia || 18 ||
BRP003.019.1/ adypi na nivartante samudrebhya ivpag |
BRP003.019.2/ haryavev atha naeu daka prcetasa puna || 19 ||
BRP003.020.1/ vairaym atha putr sahasram asjat prabhu |
BRP003.020.2/ vivardhayiavas te tu abalvs tath praj || 20 ||
BRP003.021.1/ prvokta vacana te tu nradena pracodit |
BRP003.021.2/ anyonyam cus te sarve samyag ha mahn i || 21 ||
BRP003.022.1/ bhrt padav jtu gantavya ntra saaya |
BRP003.022.2/ jtv prama pthvy ca sukha srakymahe praj || 22 ||
BRP003.023.1/ te 'pi tenaiva mrgea prayt sarvato diam |
BRP003.023.2/ adypi na nivartante samudrebhya ivpag || 23 ||
BRP003.024.1/ tad prabhti vai bhrt bhrtur anveae dvij |
BRP003.024.2/ prayto nayati kipra tan na krya vipacit || 24 ||
BRP003.025.1/ t caiva nan vijya putrn daka prajpati |

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

BRP003.025.2/ ai tato 'sjat kany vairaym iti na rutam || 25 ||


/p. 9/

BRP003.026.1/ ts tad pratijagrha bhryrtha kayapa prabhu |


BRP003.026.2/ somo dharma ca bho viprs tathaivnye maharaya || 26 ||
BRP003.027.1/ dadau sa daa dharmya kayapya trayodaa |
BRP003.027.2/ saptaviati somya catasro 'rianemine || 27 ||
BRP003.028.1/ dve caiva bahuputrya dve caivgirase tath |
BRP003.028.2/ dve kvya vidue ts nmni me u || 28 ||
BRP003.029.1/ arundhat vasur ym lamb bhnur marutvat |
BRP003.029.2/ sakalp ca muhrt ca sdhy viv ca bho dvij || 29 ||
BRP003.030.1/ dharmapatnyo daa tv ets tsv apatyni bodhata |
BRP003.030.2/ vivedevs tu vivy sdhy sdhyn vyajyata || 30 ||
BRP003.031.1/ marutvaty marutvanto vasos tu vasava sut |
BRP003.031.2/ bhnos tu bhnava putr muhrts tu muhrtaj || 31 ||
BRP003.032.1/ lamby caiva ghoo 'tha ngavth ca ymij |
BRP003.032.2/ pthiv viaya sarvam arundhaty vyajyata || 32 ||
BRP003.033.1/ sakalpys tu vivtm jaje sakalpa eva hi |
BRP003.033.2/ ngavthy ca yminy vala ca vyajyata || 33 ||
BRP003.034.1/ par y somapatn ca daka prcetaso dadau |
BRP003.034.2/ sarv nakatranmnyas t jyotie parikrtit || 34 ||
BRP003.035.1/ ye tv anye khytimanto vai dev jyotipurogam |
BRP003.035.2/ vasavo 'au samkhyts te vakymi vistaram || 35 ||
BRP003.036.1/ po dhruva ca soma ca dhava caivnilo 'nala |
BRP003.036.2/ pratya ca prabhsa ca vasavo nmabhi smt || 36 ||
BRP003.037.1/ pasya putro vaitaya rama rnto munis tath |
BRP003.037.2/ dhruvasya putro bhagavn klo lokapraklana || 37 ||
BRP003.038.1/ somasya bhagavn varc varcasv yena jyate |
BRP003.038.2/ dhavasya putro dravio hutahavyavahas tath |
BRP003.038.3/ manohary iira pro 'tha ramaas tath || 38 ||
BRP003.039.1/ anilasya iv bhry tasy putro manojava |
BRP003.039.2/ avijtagati caiva dvau putrv anilasya ca || 39 ||
BRP003.040.1/ agniputra kumras tu arastambe riy vta |
BRP003.040.2/ tasya kho vikha ca naigameya ca phaja || 40 ||

17

18

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

BRP003.041.1/ apatya kttikn tu krttikeya iti smta |


BRP003.041.2/ pratyasya vidu putram i nmntha devalam || 41 ||
BRP003.042.1/ dvau putrau devalasypi kamvantau maniau |
BRP003.042.2/ bhaspates tu bhagin varastr brahmavdin || 42 ||
BRP003.043.1/ yogasiddh jagat ktsnam asakt vicacra ha |
BRP003.043.2/ prabhsasya tu s bhry vasnm aamasya tu || 43 ||
/p. 10/

BRP003.044.1/ vivakarm mahbhgo yasy jaje prajpati |


BRP003.044.2/ kart ilpasahasr tridan ca vrdhaki || 44 ||
BRP003.045.1/ bhan ca sarve kart ilpavat vara |
BRP003.045.2/ ya sarve vimnni daivatn cakra ha || 45 ||
BRP003.046.1/ mnu copajvanti yasya ilpa mahtmana |
BRP003.046.2/ surabh kayapd rudrn ekdaa vinirmame || 46 ||
BRP003.047.1/ mahdevaprasdena tapas bhvit sat |
BRP003.047.2/ ajaikapd ahirbudhnyas tva rudra ca vryavn || 47 ||
BRP003.048.1/ hara ca bahurpa ca tryambaka cparjita |
BRP003.048.2/ vkapi ca ambhu ca kapard raivatas tath || 48 ||
BRP003.049.1/ mgavydha ca arva ca kapl ca dvijottam |
BRP003.049.2/ ekdaaite vikhyt rudrs tribhuvanevar || 49 ||
BRP003.050.1/ ata tv eva samkhyta rudrm amitaujasm |
BRP003.050.2/ pure munirdl yair vypta sacarcaram || 50 ||
BRP003.051.1/ dr udhva viprendr kayapasya prajpate |
BRP003.051.2/ aditir ditir danu caiva ari suras khas || 51 ||
BRP003.052.1/ surabhir vinat caiva tmr krodhava ir |
BRP003.052.2/ kadrur muni ca bho viprs tsv apatyni bodhata || 52 ||
BRP003.053.1/ prvamanvantare reh dvdasan surottam |
BRP003.053.2/ tuit nma te 'nyonyam cur vaivasvate 'ntare || 53 ||
BRP003.054.1/ upasthite 'tiyaasa ckuasyntare mano |
BRP003.054.2/ hitrtha sarvalokn samgamya parasparam || 54 ||
BRP003.055.1/ gacchata druta dev aditi sampraviya vai |
BRP003.055.2/ manvantare prasymas tan na reyo bhaviyati || 55 ||
BRP003.056.0/ lomaharaa uvca:

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

BRP003.056.1/ evam uktv tu te sarve ckuasyntare mano |


BRP003.056.2/ mrct kayapj jts tv adity dakakanyay || 56 ||
BRP003.057.1/ tatra viu ca akra ca jajte punar eva hi |
BRP003.057.2/ aryam caiva dht ca tva p tathaiva ca || 57 ||
BRP003.058.1/ vivasvn savit caiva mitro varua eva ca |
BRP003.058.2/ ao bhaga ctitej dity dvdaa smt || 58 ||
BRP003.059.1/ saptaviati y prokt somapatnyo mahvrat |
BRP003.059.2/ tsm apatyny abhavan dptny amitatejasa || 59 ||
BRP003.060.1/ arianemipatnnm apatynha oaa |
BRP003.060.2/ bahuputrasya vidua catasro vidyuta smt || 60 ||
BRP003.061.1/ ckuasyntare prve co brahmarisatkt |
BRP003.061.2/ kvasya ca devarer devaprahara smt || 61 ||
BRP003.062.1/ ete yugasahasrnte jyante punar eva hi |
BRP003.062.2/ sarve devaga ctra trayastriat tu kmaj || 62 ||
/p. 11/

BRP003.063.1/ tem api ca bho vipr nirodhotpattir ucyate |


BRP003.063.2/ yath sryasya gagana udaystamayv iha || 63 ||
BRP003.064.1/ eva devanikys te sambhavanti yuge yuge |
BRP003.064.2/ dity putradvaya jaje kayapd iti na rutam || 64 ||
BRP003.065.1/ hirayakaipu caiva hirayka ca vryavn |
BRP003.065.2/ sihik cbhavat kany vipracitte parigraha || 65 ||
BRP003.066.1/ saihikey iti khyt yasy putr mahbal |
BRP003.066.2/ hirayakaipo putr catvra prathitaujasa || 66 ||
BRP003.067.1/ hrda ca anuhrda ca prahrda caiva vryavn |
BRP003.067.2/ sahrda ca caturtho 'bhd dhrdaputro hradas tath || 67 ||
BRP003.068.1/ hradasya putrau dvau vrau iva klas tathaiva ca |
BRP003.068.2/ virocana ca prhrdir balir jaje virocant || 68 ||
BRP003.069.1/ bale putraatam sd bajyeha tapodhan |
BRP003.069.2/ dhtarra ca srya ca candram candratpana || 69 ||
BRP003.070.1/ kumbhanbho gardabhka kukir ity evamdaya |
BRP003.070.2/ bas tem atibalo jyeha paupate priya || 70 ||
BRP003.071.1/ pur kalpe tu bena prasdyompati prabhum |
BRP003.071.2/ prvato vihariymi ity eva ycito vara || 71 ||

19

20

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

BRP003.072.1/ hiraykasut caiva vidvsa ca mahbal |


BRP003.072.2/ bharbhara akuni caiva bhtasantpanas tath || 72 ||
BRP003.073.1/ mahnbha ca vikrnta klanbhas tathaiva ca |
BRP003.073.2/ abhavan danuputr ca ata tvraparkram || 73 ||
BRP003.074.1/ tapasvino mahvry prdhnyena bravmi tn |
BRP003.074.2/ dvimrdh akukara ca tath hayair vibhu || 74 ||
BRP003.075.1/ ayomukha ambara ca kapilo vmanas tath |
BRP003.075.2/ mrcir maghav caiva ilvala svasmas tath || 75 ||
BRP003.076.1/ vikobhaa ca ketu ca ketuvryaatahradau |
BRP003.076.2/ indrajit sarvajic caiva vajranbhas tathaiva ca || 76 ||
BRP003.077.1/ ekacakro mahbhus traka ca mahbala |
BRP003.077.2/ vaivnara pulom ca vidrvaamahir || 77 ||
BRP003.078.1/ svarbhnur vaparv ca vipracitti ca vryavn |
BRP003.078.2/ sarva ete dano putr kayapd abhijajire || 78 ||
BRP003.079.1/ vipracittipradhns te dnav sumahbal |
BRP003.079.2/ ete putrapautra tu na tac chakya dvijottam || 79 ||
BRP003.080.1/ prasakhytu bahutvc ca putrapautram anantakam |
BRP003.080.2/ svarbhnos tu prabh kany pulomnas tu ac sut || 80 ||
BRP003.081.1/ upadptir hayair armih vraparva |
BRP003.081.2/ pulom klik caiva vaivnarasute ubhe || 81 ||
/p. 12/

BRP003.082.1/ bahvapatye mahpatye marces tu parigraha |


BRP003.082.2/ tayo putrasahasri air dnavanandan || 82 ||
BRP003.083.1/ caturdaaatn anyn hirayapuravsina |
BRP003.083.2/ marcir janaym sa mahat tapasnvita || 83 ||
BRP003.084.1/ paulom klakey ca dnavs te mahbal |
BRP003.084.2/ avadhy devatn hi hirayapuravsina || 84 ||
BRP003.085.1/ pitmahaprasdena ye hat savyascin |
BRP003.085.2/ tato 'pare mahvry dnavs tv atidru || 85 ||
BRP003.086.1/ sihikym athotpann vipracitte suts tath |
BRP003.086.2/ daityadnavasayogj jts tvraparkram || 86 ||
BRP003.087.1/ saihikey iti khyts trayodaa mahbal |
BRP003.087.2/ vaya alya ca balinau nala caiva tath bala || 87 ||

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

BRP003.088.1/ vtpir namuci caiva ilvala svasmas tath |


BRP003.088.2/ ajiko naraka caiva klanbhas tathaiva ca || 88 ||
BRP003.089.1/ saramnas tath caiva svarakalpa ca vryavn |
BRP003.089.2/ ete vai dnav reh danor vaavivardhan || 89 ||
BRP003.090.1/ te putr ca pautr ca atao 'tha sahasraa |
BRP003.090.2/ sahrdasya tu daityasya nivtakavac kule || 90 ||
BRP003.091.1/ samutpann sumahat tapas bhvittmana |
BRP003.091.2/ tisra koya suts te maivaty nivsina || 91 ||
BRP003.092.1/ avadhys te 'pi devnm arjunena niptit |
BRP003.092.2/ a sut sumahbhgs tmry parikrtit || 92 ||
BRP003.093.1/ krauc yen ca bhs ca sugrv ucigdhrik |
BRP003.093.2/ krauc tu janaym sa ulkapratyulkakn || 93 ||
BRP003.094.1/ yen yens tath bhs bhsn gdhr ca gdhry api |
BRP003.094.2/ ucir audakn pakigan sugrv tu dvijottam || 94 ||
BRP003.095.1/ avn urn gardabh ca tmrvaa prakrtita |
BRP003.095.2/ vinatys tu dvau putrau vikhytau garuruau || 95 ||
BRP003.096.1/ garua patat reho drua svena karma |
BRP003.096.2/ surasy sahasra tu sarpm amitaujasm || 96 ||
BRP003.097.1/ anekairas vipr khacar mahtmanm |
BRP003.097.2/ kdraveys tu balina sahasram amitaujasa || 97 ||
BRP003.098.1/ suparavaag ng jajire naikamastak |
BRP003.098.2/ ye pradhn satata eavsukitakak || 98 ||
/p. 13/

BRP003.099.1/ airvato mahpadma kambalvatarv ubhau |


BRP003.099.2/ elpattra ca akha ca karkoakadhanajayau || 99 ||
BRP003.100.1/ mahnlamahkarau dhtarrabalhakau |
BRP003.100.2/ kuhara pupadara ca durmukha sumukhas tath || 100 ||
BRP003.101.1/ akha ca akhapla ca kapilo vmanas tath |
BRP003.101.2/ nahua akharom ca mair ity evamdaya || 101 ||
BRP003.102.1/ te putr ca pautr ca atao 'tha sahasraa |
BRP003.102.2/ caturdaasahasri krrm anilinm || 102 ||
BRP003.103.1/ gaa krodhavaa viprs tasya sarve ca daria |
BRP003.103.2/ sthalaj pakio 'bj ca dhary prasav smt || 103 ||

21

22

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

BRP003.104.1/ gs tu vai janaym sa surabhir mahis tath |


BRP003.104.2/ ir vkalat valls tajt ca sarvaa || 104 ||
BRP003.105.1/ khas tu yakaraksi munir apsarasas tath |
BRP003.105.2/ ari tu mahsiddh gandharvn amitaujasa || 105 ||
BRP003.106.1/ ete kayapadyd krtit sthujagam |
BRP003.106.2/ ye putr ca pautr ca atao 'tha sahasraa || 106 ||
BRP003.107.1/ ea manvantare vipr sarga svrocie smta |
BRP003.107.2/ vaivasvate 'timahati vrue vitate kratau || 107 ||
BRP003.108.1/ juhvnasya brahmao vai prajsarga ihocyate |
BRP003.108.2/ prva yatra samutpannn brahmarn sapta mnasn || 108 ||
BRP003.109.1/ putratve kalpaym sa svayam eva pitmaha |
BRP003.109.2/ tato virodhe devn dnavn ca bho dvij || 109 ||
BRP003.110.1/ ditir vinaaputr vai toaym sa kayapam |
BRP003.110.2/ kayapas tu prasanntm samyag rdhitas tay || 110 ||
BRP003.111.1/ varea cchandaym sa s ca vavre vara tad |
BRP003.111.2/ putram indravadhrthya samartham amitaujasam || 111 ||
BRP003.112.1/ sa ca tasmai vara prdt prrthita sumahtap |
BRP003.112.2/ dattv ca varam atyugro mrca samabhata || 112 ||
BRP003.113.1/ indra putro nihant te garbha vai arad atam |
BRP003.113.2/ yadi dhrayase aucatatpar vratam sthit || 113 ||
BRP003.114.1/ tathety abhihito bhart tay devy mahtap |
BRP003.114.2/ dhraym sa garbha tu uci s munisattam || 114 ||
BRP003.115.1/ tato 'bhyupgamad dity garbham dhya kayapa |
BRP003.115.2/ rodhayan vai gaa reha devnm amitaujasam || 115 ||
BRP003.116.1/ teja sahtya durdharam avadhyam amarair api |
BRP003.116.2/ jagma parvatyaiva tapase saitavrat || 116 ||
BRP003.117.1/ tasy caivntaraprepsur abhavat pkasana |
BRP003.117.2/ jte varaate csy dadarntaram acyuta || 117 ||
/p. 14/

BRP003.118.1/ aktv pdayo auca diti ayanam viat |


BRP003.118.2/ nidr chraym sa tasy kuki praviya sa || 118 ||
BRP003.119.1/ vajrapis tato garbha saptadh ta nyakntayat |
BRP003.119.2/ sa pyamno garbho 'tha vajrea praruroda ha || 119 ||

Chapter 3 :: Creation of beings; descendants of Daka

BRP003.120.1/ m rodr iti ta akra puna punar athbravt |


BRP003.120.2/ so 'bhavat saptadh garbhas tam indro ruita puna || 120 ||
BRP003.121.1/ ekaika saptadh cakre vajreaivrikaraa |
BRP003.121.2/ maruto nma te dev babhvur dvijasattam || 121 ||
BRP003.122.1/ yathokta vai maghavat tathaiva maruto 'bhavan |
BRP003.122.2/ dev caikonapacat sahy vajrapina || 122 ||
BRP003.123.1/ tem eva pravttn bhtn dvijasattam |
BRP003.123.2/ rocayan vai gaarehn devnm amitaujasm || 123 ||
BRP003.124.1/ nikyeu nikyeu hari prdt prajpatn |
BRP003.124.2/ kramaas tni rjyni pthuprvi bho dvij || 124 ||
BRP003.125.1/ sa hari puruo vra ko jiu prajpati |
BRP003.125.2/ parjanyas tapano 'nantas tasya sarvam ida jagat || 125 ||
BRP003.126.1/ bhtasargam ima samyag jnato dvijasattam |
BRP003.126.2/ nvttibhayam astha paralokabhaya kuta || 126 ||

23

24

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

Chapter 4 :: Distribution of
sovereignties; Pthu-episode
4

BRP004.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP004.001.1/ abhiicydhirjendra pthu vaiya pitmaha |


BRP004.001.2/ tata kramea rjyni vydeum upacakrame || 1 ||
BRP004.002.1/ dvijn vrudh caiva nakatragrahayos tath |
BRP004.002.2/ yajn tapas caiva soma rjye 'bhyaecayat || 2 ||
BRP004.003.1/ ap tu varua rjye rj vairavaa patim |
BRP004.003.2/ dityn tath viu vasnm atha pvakam || 3 ||
BRP004.004.1/ prajpatn daka tu marutm atha vsavam |
BRP004.004.2/ daityn dnavn vai prahrdam amitaujasam || 4 ||
BRP004.005.1/ vaivasvata pit ca yama rjye 'bhyaecayat |
BRP004.005.2/ yak rkasn ca prthivn tathaiva ca || 5 ||
BRP004.006.1/ sarvabhtapicn gira lapinam |
BRP004.006.2/ ailn himavanta ca nadnm atha sgaram || 6 ||
BRP004.007.1/ gandharvm adhipati cakre citraratha prabhum |
BRP004.007.2/ ngn vsuki cakre sarpm atha takakam || 7 ||
BRP004.008.1/ vran tu rjnam airvatam athdiat |
BRP004.008.2/ uccairavasam avn garua caiva pakim || 8 ||
/p. 15/

BRP004.009.1/ mgm atha rdla gova tu gav patim |


BRP004.009.2/ vanaspatn rjna plakam evbhyaecayat || 9 ||
BRP004.010.1/ eva vibhajya rjyni krameaiva pitmaha |
BRP004.010.2/ di pln atha tata sthpaym sa sa prabhu || 10 ||
BRP004.011.1/ prvasy dii putra tu vairjasya prajpate |
BRP004.011.2/ dia pla sudhanvna rjna so 'bhyaecayat || 11 ||

[ SS 8-11

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

BRP004.012.1/ dakiasy dii tath kardamasya prajpate |


BRP004.012.2/ putra akhapada nma rjna so 'bhyaecayat || 12 ||
BRP004.013.1/ pacimasy dii tath rajasa putram acyutam |
BRP004.013.2/ ketumanta mahtmna rjna so 'bhyaecayat || 13 ||
BRP004.014.1/ tath hirayaroma parjanyasya prajpate |
BRP004.014.2/ udcy dii durdhara rjna so 'bhyaecayat || 14 ||
BRP004.015.1/ tair iya pthiv sarv saptadvp sapattan |
BRP004.015.2/ yathpradeam adypi dharmea pratiplyate || 15 ||
BRP004.016.1/ rjasybhiiktas tu pthur etair nardhipai |
BRP004.016.2/ vedadena vidhin rj rjye nardhipa || 16 ||
BRP004.017.1/ tato manvantare 'tte ckue 'mitatejasi |
BRP004.017.2/ vaivasvatya manave pthivy rjyam diat || 17 ||
BRP004.018.1/ tasya vistaram khysye manor vaivasvatasya ha |
BRP004.018.2/ bhavat cnuklyya yadi rotum ihecchatha |
BRP004.018.3/ mahad etad adhihna pure tad adhihitam || 18 ||
BRP004.019.0/ munaya cu:
BRP004.019.1/ vistarea pthor janma lomaharaa krtaya |
BRP004.019.2/ yath mahtman tena dugdh veya vasundhar || 19 ||
BRP004.020.1/ yath vpi nbhir dugdh yath devair maharibhi |
BRP004.020.2/ yath daityai ca ngai ca yath yakair yath drumai || 20 ||
BRP004.021.1/ yath ailai picai ca gandharvai ca dvijottamai |
BRP004.021.2/ rkasai ca mahsattvair yath dugdh vasundhar || 21 ||
BRP004.022.1/ te ptravie ca vaktum arhasi suvrata |
BRP004.022.2/ vatsakravie ca dogdhra cnuprvaa || 22 ||
BRP004.023.1/ yasmc ca krat pir veasya mathita pur |
BRP004.023.2/ kruddhair maharibhis tta kraa tac ca krtaya || 23 ||
BRP004.024.0/ lomaharaa uvca:
BRP004.024.1/ udhva krtayiymi pthor vaiyasya vistaram |
BRP004.024.2/ ekgr prayat caiva puyrtha vai dvijarabh || 24 ||
BRP004.025.1/ nuce kudramanaso niyasyvratasya ca |
BRP004.025.2/ krtayeyam ida vipr ktaghnyhitya ca || 25 ||
BRP004.026.1/ svargya yaasyam yuya dhanya vedai ca sammitam |
BRP004.026.2/ rahasyam ibhi prokta udhva vai yathtatham || 26 ||

25

26

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

/p. 16/

BRP004.027.1/ ya cema krtayen nitya pthor vaiyasya vistaram |


BRP004.027.2/ brhmaebhyo namasktya na sa ocet ktktam || 27 ||
BRP004.028.1/ sd dharmasya sagopt prvam atrisama prabhu |
BRP004.028.2/ atrivae samutpannas tv ago nma prajpati || 28 ||
BRP004.029.1/ tasya putro 'bhavad veo ntyartha dharmakovida |
BRP004.029.2/ jto mtyusuty vai sunthy prajpati || 29 ||
BRP004.030.1/ sa mtmahadoea tena kltmajtmaja |
BRP004.030.2/ svadharma phata ktv kmalobhev avartata || 30 ||
BRP004.031.1/ maryd bhedaym sa dharmopet sa prthiva |
BRP004.031.2/ vedadharmn atikramya so 'dharmanirato 'bhavat || 31 ||
BRP004.032.1/ nisvdhyyavaakr prajs tasmin prajpatau |
BRP004.032.2/ pravtta na papu soma huta yajeu devat || 32 ||
BRP004.033.1/ na yaavya na hotavyam iti tasya prajpate |
BRP004.033.2/ st pratij krreya vine pratyupasthite || 33 ||
BRP004.034.1/ aham ijya ca ya ca yaja ceti bhgdvaha |
BRP004.034.2/ mayi yajo vidhtavyo mayi hotavyam ity api || 34 ||
BRP004.035.1/ tam atikrntamarydam dadnam asmpratam |
BRP004.035.2/ cur maharaya sarve marcipramukhs tad || 35 ||
BRP004.036.1/ vaya dk pravekyma savatsaragan bahn |
BRP004.036.2/ adharma kuru m vea ea dharma santana || 36 ||
BRP004.037.1/ nidhane 'tre prastas tva prajpatir asaayam |
BRP004.037.2/ praj ca playiye 'ham itha samaya kta || 37 ||
BRP004.038.1/ ts tath bruvata sarvn maharn abravt tad |
BRP004.038.2/ vea prahasya durbuddhir imam artham anarthavit || 38 ||
BRP004.039.0/ vea uvca:
BRP004.039.1/ sra dharmasya ka cnya rotavya kasya v may |
BRP004.039.2/ rutavryatapasatyair may v ka samo bhuvi || 39 ||
BRP004.040.1/ prabhava sarvabhtn dharm ca vieata |
BRP004.040.2/ sammh na vidur nna bhavanto m vicetasa || 40 ||
BRP004.041.1/ icchan daheya pthiv plvayeya jalais tath |
BRP004.041.2/ dy vai bhuva ca rundheya ntra kry vicra || 41 ||

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

BRP004.042.1/ yad na akyate mohd avalepc ca prthiva |


BRP004.042.2/ apanetu tad veas tata kruddh maharaya || 42 ||
BRP004.043.1/ ta nighya mahtmno visphuranta mahbalam |
BRP004.043.2/ tato 'sya savyam ru te mamanthur jtamanyava || 43 ||
BRP004.044.1/ tasmin nimathyamne vai rja rau tu jajivn |
BRP004.044.2/ hrasvo 'timtra purua ka ceti babhva ha || 44 ||
BRP004.045.1/ sa bhta prjalir bhtv tasthivn dvijasattam |
BRP004.045.2/ tam atrir vihvala dv nidety abravt tad || 45 ||
/p. 17/

BRP004.046.1/ nidavaakartsau babhva vadat var |


BRP004.046.2/ dhvarn asjac cpi veakalmaasambhavn || 46 ||
BRP004.047.1/ ye cnye vindhyanilays tath parvatasaray |
BRP004.047.2/ adharmarucayo viprs te tu vai veakalma || 47 ||
BRP004.048.1/ tata punar mahtmna pi veasya dakiam |
BRP004.048.2/ aram iva sarabdh mamanthur jtamanyava || 48 ||
BRP004.049.1/ pthus tasmt samutpanna karj jvalanasannibha |
BRP004.049.2/ dpyamna svavapu skd agnir iva jvalan || 49 ||
BRP004.050.1/ atha so 'jagava nma dhanur ghya mahravam |
BRP004.050.2/ ar ca divyn rakrtha kavaca ca mahprabham || 50 ||
BRP004.051.1/ tasmi jte 'tha bhtni samprahni sarvaa |
BRP004.051.2/ sampetur mahbhg veas tu tridiva yayau || 51 ||
BRP004.052.1/ samutpannena bho vipr satputrea mahtman |
BRP004.052.2/ trta sa puruavyghra punnmno narakt tad || 52 ||
BRP004.053.1/ ta samudr ca nadya ca ratnny dya sarvaa |
BRP004.053.2/ toyni cbhiekrtha sarva evopatasthire || 53 ||
BRP004.054.1/ pitmaha ca bhagavn devair girasai saha |
BRP004.054.2/ sthvari ca bhtni jagamni ca sarvaa || 54 ||
BRP004.055.1/ samgamya tad vaiyam abhyaican nardhipam |
BRP004.055.2/ mahat rjarjena prajs tennurajit || 55 ||
BRP004.056.1/ so 'bhiikto mahtej vidhivad dharmakovidai |
BRP004.056.2/ dhirjye tad rj pthur vaiya pratpavn || 56 ||
BRP004.057.1/ pitrparajits tasya prajs tennurajit |
BRP004.057.2/ anurgt tatas tasya nma rjbhyajyata || 57 ||

27

28

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

BRP004.058.1/ pas tastambhire tasya samudram abhiysyata |


BRP004.058.2/ parvat ca dadur mrga dhvajabhaga ca nbhavat || 58 ||
BRP004.059.1/ akapacy pthiv sidhyanty annni cintant |
BRP004.059.2/ sarvakmadugh gva puake puake madhu || 59 ||
BRP004.060.1/ etasminn eva kle tu yaje paitmahe ubhe |
BRP004.060.2/ sta sty samutpanna sautye 'hani mahmati || 60 ||
BRP004.061.1/ tasminn eva mahyaje jaje prjo 'tha mgadha |
BRP004.061.2/ ptho stavrtha tau tatra samhtau maharibhi || 61 ||
BRP004.062.1/ tv cur aya sarve styatm ea prthiva |
BRP004.062.2/ karmaitad anurpa v ptra cya nardhipa || 62 ||
BRP004.063.1/ tv catus tad sarvs tn n stamgadhau |
BRP004.063.2/ v devn caiva prayva svakarmabhi || 63 ||
BRP004.064.1/ na csya vidmo vai karma nma v lakaa yaa |
BRP004.064.2/ stotra yensya kuryva rjas tejasvino dvij || 64 ||
BRP004.065.1/ ibhis tau niyuktau tu bhaviyai styatm iti |
BRP004.065.2/ yni karmi ktavn pthu pacn mahbala || 65 ||
/p. 18/

BRP004.066.1/ tata prabhti vai loke staveu munisattam |


BRP004.066.2/ rvd prayujyante stamgadhabandibhi || 66 ||
BRP004.067.1/ tayo stavnte suprta pthu prdt prajevara |
BRP004.067.2/ anpadea stya magadha mgadhya ca || 67 ||
BRP004.068.1/ ta dv paramaprt praj procur mania |
BRP004.068.2/ vttnm ea vo dt bhaviyati nardhipa || 68 ||
BRP004.069.1/ tato vaiya mahtmna praj samabhidudruvu |
BRP004.069.2/ tva no vtti vidhatsveti maharivacant tad || 69 ||
BRP004.070.1/ so 'bhidruta prajbhis tu prajhitacikray |
BRP004.070.2/ dhanur ghya patk ca pthivm dravad bal || 70 ||
BRP004.071.1/ tato vaiyabhayatrast gaur bhtv prdravan mah |
BRP004.071.2/ t pthur dhanur dya dravantm anvadhvata || 71 ||
BRP004.072.1/ s lokn brahmalokdn gatv vaiyabhayt tad |
BRP004.072.2/ pradadargrato vaiya praghtaarsanam || 72 ||
BRP004.073.1/ jvaladbhir niitair bair dptatejasam antata |
BRP004.073.2/ mahyoga mahtmna durdharam amarair api || 73 ||

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

BRP004.074.1/ alabhant tu s tra vaiyam evnvapadyata |


BRP004.074.2/ ktjalipu bhtv pjy lokais tribhis tad || 74 ||
BRP004.075.1/ uvca vaiya ndharma strvadhe paripayasi |
BRP004.075.2/ katha dhrayit csi praj rjan vin may || 75 ||
BRP004.076.1/ mayi lok sthit rjan mayeda dhryate jagat |
BRP004.076.2/ madvine vinayeyu praj prthiva viddhi tat || 76 ||
BRP004.077.1/ na mm arhasi hantu vai reya cet tva cikrasi |
BRP004.077.2/ prajn pthivpla u ceda vaco mama || 77 ||
BRP004.078.1/ upyata samrabdh sarve sidhyanty upakram |
BRP004.078.2/ upya paya yena tva dhrayeth prajm imm || 78 ||
BRP004.079.1/ hatvpi m na aktas tva prajn poae npa |
BRP004.079.2/ anukl bhaviymi yaccha kopa mahmate || 79 ||
BRP004.080.1/ avadhy ca striya prhus tiryagyonigatev api |
BRP004.080.2/ yady eva pthivpla na dharma tyaktum arhasi || 80 ||
BRP004.081.1/ eva bahuvidha vkya rutv rj mahman |
BRP004.081.2/ kopa nighya dharmtm vasudhm idam abravt || 81 ||
BRP004.082.0/ pthur uvca:
BRP004.082.1/ ekasyrthe tu yo hanyd tmano v parasya v |
BRP004.082.2/ bahn v prino 'nanta bhavet tasyeha ptakam || 82 ||
BRP004.083.1/ sukham edhanti bahavo yasmis tu nihate 'ubhe |
BRP004.083.2/ tasmin hate nsti bhadre ptaka copaptakam || 83 ||
/p. 19/

BRP004.084.1/ so 'ha prajnimitta tv haniymi vasundhare |


BRP004.084.2/ yadi me vacann ndya kariyasi jagaddhitam || 84 ||
BRP004.085.1/ tv nihatydya bena macchsanaparmukhm |
BRP004.085.2/ tmna prathayitvha praj dhrayit svayam || 85 ||
BRP004.086.1/ s tva sanam sthya mama dharmabht vare |
BRP004.086.2/ sajvaya praj sarv samarth hy asi dhrae || 86 ||
BRP004.087.1/ duhittva ca me gaccha tata enam aha aram |
BRP004.087.2/ niyaccheya tvadvadhrtham udyanta ghoradaranam || 87 ||
BRP004.088.0/ vasudhovca:
BRP004.088.1/ sarvam etad aha vra vidhsymi na saaya |

29

30

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

BRP004.088.2/ vatsa tu mama sampaya kareya yena vatsal || 88 ||


BRP004.089.1/ sam ca kuru sarvatra m tva dharmabht vara |
BRP004.089.2/ yath visyandamna me kra sarvatra bhvayet || 89 ||
BRP004.090.0/ lomaharaa uvca:
BRP004.090.1/ tata utsraym sa ail atasahasraa |
BRP004.090.2/ dhanukoy tad vaiyas tena ail vivardhit || 90 ||
BRP004.091.1/ nahi prvavisarge vai viame pthivtale |
BRP004.091.2/ savibhga pur v grm vbhavat tad || 91 ||
BRP004.092.1/ na sasyni na gorakya na kir na vaikpatha |
BRP004.092.2/ naiva satynta csn na lobho na ca matsara || 92 ||
BRP004.093.1/ vaivasvate 'ntare tasmin smprata samupasthite |
BRP004.093.2/ vaiyt prabhti vai vipr sarvasyaitasya sambhava || 93 ||
BRP004.094.1/ yatra yatra sama tv asy bhmer st tad dvij |
BRP004.094.2/ tatra tatra praj sarv nivsa samarocayan || 94 ||
BRP004.095.1/ hra phalamlni prajnm abhavat tad |
BRP004.095.2/ kcchrea mahat yukta ity evam anuuruma || 95 ||
BRP004.096.1/ sa kalpayitv vatsa tu manu svyambhuva prabhum |
BRP004.096.2/ svapau puruavyghro dudoha pthiv tata || 96 ||
BRP004.097.1/ sasyajtni sarvi pthur vaiya pratpavn |
BRP004.097.2/ tennnena praj sarv vartante 'dypi sarvaa || 97 ||
BRP004.098.1/ aya ca tad dev pitaro 'tha sarsp |
BRP004.098.2/ daity yak puyajan gandharv parvat nag || 98 ||
BRP004.099.1/ ete pur dvijareh duduhur dhara kila |
BRP004.099.2/ kra vatsa ca ptra ca te dogdh pthak pthak || 99 ||
BRP004.100.1/ m abhavat somo vatso dogdh bhaspati |
BRP004.100.2/ kra te tapo brahma ptra chandsi bho dvij || 100 ||
BRP004.101.1/ devn kcana ptra vatsas te atakratu |
BRP004.101.2/ kram ojaskara caiva dogdh ca bhagavn ravi || 101 ||
/p. 20/

BRP004.102.1/ pit rjata ptra yamo vatsa pratpavn |


BRP004.102.2/ antaka cbhavad dogdh kra te sudh smt || 102 ||
BRP004.103.1/ ngn takako vatsa ptra clbusajakam |

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

BRP004.103.2/ dogdh tv airvato ngas te kra via smtam || 103 ||


BRP004.104.1/ asur madhur dogdh kra mymaya smtam |
BRP004.104.2/ virocanas tu vatso 'bhd yasa ptram eva ca || 104 ||
BRP004.105.1/ yakm maptra tu vatso vairavaa prabhu |
BRP004.105.2/ dogdh rajatanbhas tu krntardhnam eva ca || 105 ||
BRP004.106.1/ suml rkasendr vatsa kra ca oitam |
BRP004.106.2/ dogdh rajatanbhas tu kapla ptram eva ca || 106 ||
BRP004.107.1/ gandharv citraratho vatsa ptra ca pakajam |
BRP004.107.2/ dogdh ca suruci kra te gandha uci smta || 107 ||
BRP004.108.1/ aila ptra parvatn kra ratnauadhs tath |
BRP004.108.2/ vatsas tu himavn sd dogdh merur mahgiri || 108 ||
BRP004.109.1/ plako vatsas tu vk dogdh las tu pupita |
BRP004.109.2/ plaptra kra ca cchinnadagdhaprarohaam || 109 ||
BRP004.110.1/ seya dhtr vidhtr ca pvan ca vasundhar |
BRP004.110.2/ carcarasya sarvasya pratih yonir eva ca || 110 ||
BRP004.111.1/ sarvakmadugh dogdhr sarvasasyapraroha |
BRP004.111.2/ sd iya samudrnt medin parivirut || 111 ||
BRP004.112.1/ madhukaiabhayo ktsn medas samabhiplut |
BRP004.112.2/ teneya medin dev ucyate brahmavdibhi || 112 ||
BRP004.113.1/ tato 'bhyupagamd rja pthor vaiyasya bho dvij |
BRP004.113.2/ duhittvam anuprpt dev pthvti cocyate || 113 ||
BRP004.114.1/ pthun pravibhakt ca odhit ca vasundhar |
BRP004.114.2/ sasykaravat spht purapattanalin || 114 ||
BRP004.115.1/ evamprabhvo vaiya sa rjsd rjasattama |
BRP004.115.2/ namasya caiva pjya ca bhtagrmair na saaya || 115 ||
BRP004.116.1/ brhmaai ca mahbhgair vedavedgapragai |
BRP004.116.2/ pthur eva namaskryo brahmayoni santana || 116 ||
BRP004.117.1/ prthivai ca mahbhgai prthivatvam ihecchubhi |
BRP004.117.2/ dirjo namaskrya pthur vaiya pratpavn || 117 ||
BRP004.118.1/ yodhair api ca vikrntai prptukmair jaya yudhi |
BRP004.118.2/ dirjo namaskryo yodhn prathamo npa || 118 ||
BRP004.119.1/ yo hi yoddh raa yti krtayitv pthu npam |
BRP004.119.2/ sa ghorarpt sagrmt kem bhavati krtimn || 119 ||

31

32

Chapter 4 :: Distribution of sovereignties; Pthu-episode

BRP004.120.1/ vaiyair api ca vitthyair vaiyavttividhyibhi |


BRP004.120.2/ pthur eva namaskryo vttidt mahya || 120 ||
BRP004.121.1/ tathaiva drai ucibhis trivaraparicribhi |
BRP004.121.2/ pthur eva namaskrya reya param ihepsubhi || 121 ||
/p. 21/

BRP004.122.1/ ete vatsavie ca dogdhra kram eva ca |


BRP004.122.2/ ptri ca mayoktni ki bhyo varaymi va || 122 ||

Chapter 5 :: Description of Manu-eras

Chapter 5 :: Description of
Manu-eras
5

BRP005.001.0/ aya cu:

BRP005.001.1/ manvantari sarvi vistarea mahmate |


BRP005.001.2/ te prvavisi ca lomaharaa krtaya || 1 ||
BRP005.002.1/ yvanto manava caiva yvanta klam eva ca |
BRP005.002.2/ manvantari bho sta rotum icchma tattvata || 2 ||
BRP005.003.0/ lomaharaa uvca:
BRP005.003.1/ na akyo vistaro vipr vaktu varaatair api |
BRP005.003.2/ manvantar sarve sakepc chuta dvij || 3 ||
BRP005.004.1/ svyambhuvo manu prva manu svrocias tath |
BRP005.004.2/ uttamas tmasa caiva raivata ckuas tath || 4 ||
BRP005.005.1/ vaivasvata ca bho vipr smprata manur ucyate |
BRP005.005.2/ svari ca manus tadvad raibhyo raucyas tathaiva ca || 5 ||
BRP005.006.1/ tathaiva merusvarya catvro manava smt |
BRP005.006.2/ att vartamn ca tathaivngat dvij || 6 ||
BRP005.007.1/ krtit manavas tubhya mayaivaite yath rut |
BRP005.007.2/ s tv e pravakymi putrn devagas tath || 7 ||
BRP005.008.1/ marcir atrir bhagavn agir pulaha kratu |
BRP005.008.2/ pulastya ca vasiha ca saptaite brahmaa sut || 8 ||
BRP005.009.1/ uttarasy dii tath dvij saptarayas tath |
BRP005.009.2/ gniidhra cgnibhu ca medhyo medhtithir vasu || 9 ||
BRP005.010.1/ jyotimn dyutimn havya savala putrasajaka |
BRP005.010.2/ mano svyambhuvasyaite daa putr mahaujasa || 10 ||
BRP005.011.1/ etad vai prathama vipr manvantaram udhtam |
BRP005.011.2/ aurvo vasihaputra ca stamba kayapa eva ca || 11 ||

[ SS 12-16

33

34

Chapter 5 :: Description of Manu-eras

BRP005.012.1/ pro bhaspati caiva datto 'triccyavanas tath |


BRP005.012.2/ ete maharayo vipr vyuprokt mahvrat || 12 ||
BRP005.013.1/ dev ca tuit nma smt svrocie 'ntare |
BRP005.013.2/ havighna suktir jyotir po mrtir api smta || 13 ||
BRP005.014.1/ pratta ca nabhasya ca nabha rjas tathaiva ca |
BRP005.014.2/ svrociasya putrs te manor vipr mahtmana || 14 ||
BRP005.015.1/ krtit pthivpl mahvryaparkram |
BRP005.015.2/ dvityam etat kathita vipr manvantara may || 15 ||
BRP005.016.1/ ida ttya vakymi tad budhyadhva dvijottam |
BRP005.016.2/ vasihaputr saptsan vsih iti virut || 16 ||
BRP005.017.1/ hirayagarbhasya sut rj jt sutejasa |
BRP005.017.2/ ayo 'tra may prokt krtyamnn nibodhata || 17 ||
/p. 22/

BRP005.018.1/ auttameyn munireh daa putrn manor imn |


BRP005.018.2/ ia rjas tanrjas tu madhur mdhava eva ca || 18 ||
BRP005.019.1/ uci ukra saha caiva nabhasyo nabha eva ca |
BRP005.019.2/ bhnavas tatra dev ca manvantaram udhtam || 19 ||
BRP005.020.1/ manvantara caturtha va kathayiymi smpratam |
BRP005.020.2/ kvya pthus tathaivgnir jahnur dht dvijottam || 20 ||
BRP005.021.1/ kapvn akapv ca tatra saptarayo dvij |
BRP005.021.2/ pure krtit vipr putr pautr ca bho dvij || 21 ||
BRP005.022.1/ tath devaga caiva tmasasyntare mano |
BRP005.022.2/ dyutis tapasya sutaps tapobhta santana || 22 ||
BRP005.023.1/ taporatir akalmas tanv dhanv parantapa |
BRP005.023.2/ tmasasya manor ete daa putr prakrtit || 23 ||
BRP005.024.1/ vyuprokt munireh caturtha caitad antaram |
BRP005.024.2/ devabhur yadudhra ca munir vedairs tath || 24 ||
BRP005.025.1/ hirayarom parjanya rdhvabhu ca somaja |
BRP005.025.2/ satyanetras tathtreya ete saptarayo 'pare || 25 ||
BRP005.026.1/ dev cbhtarajasas tath praktaya smt |
BRP005.026.2/ vriplava ca raibhya ca manor antaram ucyate || 26 ||
BRP005.027.1/ atha putrn ims tasya budhyadhva gadato mama |
BRP005.027.2/ dhtimn avyayo yuktas tattvadar nirutsuka || 27 ||

Chapter 5 :: Description of Manu-eras

BRP005.028.1/ raya ca praka ca nirmoha satyavk kt |


BRP005.028.2/ raivatasya mano putr pacama caitad antaram || 28 ||
BRP005.029.1/ aha tu sampravakymi tad budhyadhva dvijottam |
BRP005.029.2/ bhgur nabho vivasv ca sudhm virajs tath || 29 ||
BRP005.030.1/ atinm sahiu ca saptaite ca maharaya |
BRP005.030.2/ ckuasyntare vipr manor devs tv ime smt || 30 ||
BRP005.031.1/ blaprathits te vai pthaktvena divaukasa |
BRP005.031.2/ lekh ca nmato vipr paca devaga smt || 31 ||
BRP005.032.1/ er agirasa putr mahtmno mahaujasa |
BRP005.032.2/ nvaley munireh daa putrs tu virut || 32 ||
BRP005.033.1/ ruruprabhtayo vipr ckuasyntare mano |
BRP005.033.2/ aha manvantara prokta saptama tu nibodhata || 33 ||
BRP005.034.1/ atrir vasiho bhagavn kayapa ca mahn i |
BRP005.034.2/ gautamo 'tha bharadvjo vivmitras tathaiva ca || 34 ||
BRP005.035.1/ tathaiva putro bhagavn ckasya mahtmana |
BRP005.035.2/ saptamo jamadagni ca aya smprata divi || 35 ||
BRP005.036.1/ sdhy rudr ca vive ca vasavo marutas tath |
BRP005.036.2/ dity cvinau cpi devau vaivasvatau smtau || 36 ||
/p. 23/

BRP005.037.1/ manor vaivasvatasyaite vartante smprate 'ntare |


BRP005.037.2/ ikvkupramukh caiva daa putr mahtmana || 37 ||
BRP005.038.1/ ete krtitn tu mahar mahaujasm |
BRP005.038.2/ te putr ca pautr ca diku sarvsu bho dvij || 38 ||
BRP005.039.1/ manvantareu sarveu prg san sapta saptak |
BRP005.039.2/ loke dharmavyavasthrtha lokasarakaya ca || 39 ||
BRP005.040.1/ manvantare vyatikrnte catvra saptak ga |
BRP005.040.2/ ktv karma diva ynti brahmalokam anmayam || 40 ||
BRP005.041.1/ tato 'nye tapas yukt sthna tat prayanty uta |
BRP005.041.2/ att vartamn ca krameaitena bho dvij || 41 ||
BRP005.042.1/ angat ca saptaite smt divi maharaya |
BRP005.042.2/ manor antaram sdya svarasyeha bho dvij || 42 ||
BRP005.043.1/ rmo vysas tathtreyo dptimanto bahurut |
BRP005.043.2/ bhradvjas tath drauir avatthm mahdyuti || 43 ||

35

36

Chapter 5 :: Description of Manu-eras

BRP005.044.1/ gautama cjara caiva aradvn nma gautama |


BRP005.044.2/ kauiko glava caiva aurva kyapa eva ca || 44 ||
BRP005.045.1/ ete sapta mahtmno bhaviy munisattam |
BRP005.045.2/ vair caivdhvarv ca amano dhtimn vasu || 45 ||
BRP005.046.1/ aria cpy adha ca vj sumatir eva ca |
BRP005.046.2/ svarasya mano putr bhaviy munisattam || 46 ||
BRP005.047.1/ ete kalyam utthya krtant sukham edhate |
BRP005.047.2/ yaa cpnoti sumahad yum ca bhaven nara || 47 ||
BRP005.048.1/ etny uktni bho vipr sapta sapta ca tattvata |
BRP005.048.2/ manvantari sakepc chutngatny api || 48 ||
BRP005.049.1/ svar manavo vipr paca t ca nibodhata |
BRP005.049.2/ eko vaivasvatas te catvras tu prajpate || 49 ||
BRP005.050.1/ paramehisut vipr merusvaryat gat |
BRP005.050.2/ dakasyaite hi dauhitr priyys tanay np || 50 ||
BRP005.051.1/ mahat tapas yukt meruphe mahaujasa |
BRP005.051.2/ ruce prajpate putro raucyo nma manu smta || 51 ||
BRP005.052.1/ bhty cotpdito devy bhautyo nma ruce suta |
BRP005.052.2/ angat ca saptaite kalpe 'smin manava smt || 52 ||
BRP005.053.1/ tair iya pthiv sarv saptadvp sapattan |
BRP005.053.2/ pra yugasahasra tu pariply dvijottam || 53 ||
BRP005.054.1/ prajpati ca tapas sahra teu nityaa |
BRP005.054.2/ yugni saptatis tni sgri kathitni ca || 54 ||
BRP005.055.1/ ktatretdiyuktni manor antaram ucyate |
BRP005.055.2/ caturdaaite manava kathit krtivardhan || 55 ||
/p. 24/

BRP005.056.1/ vedeu sapureu sarveu prabhaviava |


BRP005.056.2/ prajn patayo vipr dhanyam e prakrtanam || 56 ||
BRP005.057.1/ manvantareu sahr sahrnteu sambhav |
BRP005.057.2/ na akyate 'ntas te vai vaktu varaatair api || 57 ||
BRP005.058.1/ visargasya prajn vai sahrasya ca bho dvij |
BRP005.058.2/ manvantareu sahr ryante dvijasattam || 58 ||
BRP005.059.1/ saes tatra tihanti dev saptaribhi saha |
BRP005.059.2/ tapas brahmacaryea rutena ca samanvit || 59 ||

Chapter 5 :: Description of Manu-eras

BRP005.060.1/ pre yugasahasre tu kalpo niea ucyate |


BRP005.060.2/ tatra bhtni sarvi dagdhny dityaramibhi || 60 ||
BRP005.061.1/ brahmam agrata ktv sahdityagaair dvij |
BRP005.061.2/ pravianti surareha harinryaa prabhum || 61 ||
BRP005.062.1/ srara sarvabhtn kalpnteu puna puna |
BRP005.062.2/ avyakta vato devas tasya sarvam ida jagat || 62 ||
BRP005.063.1/ atra va krtayiymi manor vaivasvatasya vai |
BRP005.063.2/ visarga munirdl smpratasya mahdyute || 63 ||
BRP005.064.1/ atra vaaprasagena kathyamna purtanam |
BRP005.064.2/ yatrotpanno mahtm sa harir vikule prabhu || 64 ||

37

38

Chapter 6 :: Story of Vivasvat and Saj and their progeny

Chapter 6 :: Story of Vivasvat


and Saj and their progeny
6

BRP006.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP006.001.1/ vivasvn kayapj jaje dkyay dvijottam |


BRP006.001.2/ tasya bhrybhavat saj tvr dev vivasvata || 1 ||
BRP006.002.1/ surevarti vikhyt triu lokeu bhvin |
BRP006.002.2/ s vai bhry bhagavato mrtaasya mahtmana || 2 ||
BRP006.003.1/ bhartrpea ntuyad rpayauvanalin |
BRP006.003.2/ saj nma sutapas sudptena samanvit || 3 ||
BRP006.004.1/ dityasya hi tad rpa maalasya sutejas |
BRP006.004.2/ gtreu paridagdha vai ntikntam ivbhavat || 4 ||
BRP006.005.1/ na khalv aya mto 'asya iti snehd abhata |
BRP006.005.2/ ajnan kyapas tasmn mrtaa iti cocyate || 5 ||
BRP006.006.1/ tejas tv abhyadhika tasya nityam eva vivasvata |
BRP006.006.2/ yentitpaym sa trl lokn kayaptmaja || 6 ||
BRP006.007.1/ try apatyni bho vipr sajy tapat vara |
BRP006.007.2/ dityo janaym sa kany dvau ca prajpat || 7 ||
BRP006.008.1/ manur vaivasvata prva rddhadeva prajpati |
BRP006.008.2/ yama ca yamun caiva yamajau sambabhvatu || 8 ||
BRP006.009.1/ ymavara tu tad rpa saj dv vivasvata |
BRP006.009.2/ asahant tu sv chy savar nirmame tata || 9 ||
/p. 25/

BRP006.010.1/ mymay tu s saj tasy chysamutthitm |


BRP006.010.2/ prjali praat bhtv chy saj dvijottam || 10 ||
BRP006.011.1/ uvca ki may krya kathayasva ucismite |
BRP006.011.2/ sthitsmi tava nirdee dhi m varavarini || 11 ||

[ SS 16-17

Chapter 6 :: Story of Vivasvat and Saj and their progeny

BRP006.012.0/ sajovca:
BRP006.012.1/ aha ysymi bhadra te svam eva bhavana pitu |
BRP006.012.2/ tvayaiva bhavane mahya vastavya nirviakay || 12 ||
BRP006.013.1/ imau ca blakau mahya kany ceya sumadhyam |
BRP006.013.2/ sambhvys te na ckhyeyam ida bhagavate kvacit || 13 ||
BRP006.014.0/ savarovca:
BRP006.014.1/ kacagrahad devi pn naiva karhicit |
BRP006.014.2/ khysymi namas tubhya gaccha devi yathsukham || 14 ||
BRP006.015.0/ lomaharaa uvca:
BRP006.015.1/ samdiya savar tu tathety ukt tay ca s |
BRP006.015.2/ tvau sampam agamad vriteva tapasvin || 15 ||
BRP006.016.1/ pitu sampag s tu pitr nirbhartsit ubh |
BRP006.016.2/ bhartu sampa gaccheti niyukt ca puna puna || 16 ||
BRP006.017.1/ gacchad vaav bhtv cchdya rpam anindit |
BRP006.017.2/ kurn athottarn gatv tny atha cacra ha || 17 ||
BRP006.018.1/ dvityy tu sajy sajeyam iti cintayan |
BRP006.018.2/ dityo janaym sa putram tmasama tad || 18 ||
BRP006.019.1/ prvajasya manor vipr sado 'yam iti prabhu |
BRP006.019.2/ manur evbhavan nmn svara iti cocyate || 19 ||
BRP006.020.1/ dvityo ya sutas tasy sa vijeya anaicara |
BRP006.020.2/ saj tu prthiv vipr svasya putrasya vai tad || 20 ||
BRP006.021.1/ cakrbhyadhika sneha na tath prvajeu vai |
BRP006.021.2/ manus tasy kamat tat tu yamas tasy na cakame || 21 ||
BRP006.022.1/ sa vai roc ca blyc ca bhvino 'rthasya vnagha |
BRP006.022.2/ pad santarjaym sa saj vaivasvato yama || 22 ||
BRP006.023.1/ ta apa tata krodht svarajanan tad |
BRP006.023.2/ caraa patatm ea taveti bhadukhit || 23 ||
BRP006.024.1/ yamas tu tat pitu sarva prjali pratyavedayat |
BRP006.024.2/ bha pabhayodvigna sajvkyair viakita || 24 ||
BRP006.025.1/ po 'ya vinivarteta provca pitara dvij |
BRP006.025.2/ mtr snehena sarveu vartitavya suteu vai || 25 ||
BRP006.026.1/ seyam asmn apsyeha vivasvan sambubhati |

39

40

Chapter 6 :: Story of Vivasvat and Saj and their progeny

BRP006.026.2/ tasy mayodyata pdo na tu dehe niptita || 26 ||


BRP006.027.1/ blyd v yadi v laulyn moht tat kantum arhasi |
BRP006.027.2/ apto 'ham asmi lokea janany tapat vara |
BRP006.027.3/ tava prasdc carao na paten mama gopate || 27 ||
/p. 26/

BRP006.028.0/ vivasvn uvca:

BRP006.028.1/ asaaya putra mahad bhaviyaty atra kraam |


BRP006.028.2/ yena tvm viat krodho dharmaja satyavdinam || 28 ||
BRP006.029.1/ na akyam etan mithy tu kartu mtvacas tava |
BRP006.029.2/ kmayo msam dya ysyanty avanim eva ca || 29 ||
BRP006.030.1/ ktam eva vacas tathya mtus tava bhaviyati |
BRP006.030.2/ pasya parihrea tva ca trto bhaviyasi || 30 ||
BRP006.031.1/ ditya cbravt saj kimartha tanayeu vai |
BRP006.031.2/ tulyev abhyadhika sneha ekasmin kriyate tvay || 31 ||
BRP006.032.1/ s tat pariharant tu ncacake vivasvate |
BRP006.032.2/ sa ctmna samdhya yogt tathyam apayata || 32 ||
BRP006.033.1/ t aptukmo bhagavn napan munisattam |
BRP006.033.2/ mrdhajeu nijagrha sa tu t munisattam || 33 ||
BRP006.034.1/ tata sarva yathvttam cacake vivasvate |
BRP006.034.2/ vivasvn atha tac chrutv kruddhas tvaram abhyagt || 34 ||
BRP006.035.1/ dv tu ta yathnyyam arcayitv vibhvasum |
BRP006.035.2/ nirdagdhukma roea sntvaym sa vai tad || 35 ||
BRP006.036.0/ tvaovca:
BRP006.036.1/ tavtitejasviam ida rpa na obhate |
BRP006.036.2/ asahant ca saj s vane carati vale || 36 ||
BRP006.037.1/ dra hi t bhavn adya sv bhry ubhacrim |
BRP006.037.2/ lghy yogabalopet yogam sthya gopate || 37 ||
BRP006.038.1/ anukla tu te deva yadi syn mama sammatam |
BRP006.038.2/ rpa nirvartaymy adya tava kntam arindama || 38 ||
BRP006.039.1/ tato 'bhyupagamt tva mrtaasya vivasvata |
BRP006.039.2/ bhramim ropya tat teja taym sa bho dvij || 39 ||
BRP006.040.1/ tato nirbhsita rpa tejas sahatena vai |
BRP006.040.2/ kntt kntatara draum adhika uubhe tad || 40 ||

Chapter 6 :: Story of Vivasvat and Saj and their progeny

BRP006.041.1/ dadara yogam sthya sv bhry vaav tata |


BRP006.041.2/ adhy sarvabhtn tejas niyamena ca || 41 ||
BRP006.042.1/ vaavvapu vipr carantm akutobhaym |
BRP006.042.2/ so 'varpea bhagavs t mukhe samabhvayat || 42 ||
BRP006.043.1/ maithunya viceant parapuso 'vaakay |
BRP006.043.2/ s tan niravamac chukra nsikbhy vivasvata || 43 ||
BRP006.044.1/ devau tasym ajyetm avinau bhiaj varau |
BRP006.044.2/ nsatya caiva dasra ca smtau dvv avinv iti || 44 ||
BRP006.045.1/ mrtaasytmajv etv aamasya prajpate |
BRP006.045.2/ t tu rpea kntena daraym sa bhskara || 45 ||
BRP006.046.1/ s tu dvaiva bhartra tutoa munisattam |
BRP006.046.2/ yamas tu karma tena bha pitamnasa || 46 ||
/p. 27/

BRP006.047.1/ dharmea rajaym sa dharmarja im praj |


BRP006.047.2/ sa lebhe karma tena ubhena paramadyuti || 47 ||
BRP006.048.1/ pitm dhipatya ca lokaplatvam eva ca |
BRP006.048.2/ manu prajpatis tv st svari sa tapodhan || 48 ||
BRP006.049.1/ bhvya samgate tasmin manu svarike 'ntare |
BRP006.049.2/ meruphe tapo nityam adypi sa caraty uta || 49 ||
BRP006.050.1/ bhrt anaicaras tasya grahatva sa tu labdhavn |
BRP006.050.2/ tva tu tejas tena vio cakram akalpayat || 50 ||
BRP006.051.1/ tad apratihata yuddhe dnavntacikray |
BRP006.051.2/ yavyas tu spy sd yam kany yaasvin || 51 ||
BRP006.052.1/ abhavac ca saricchreh yamun lokapvan |
BRP006.052.2/ manur ity ucyate loke svara iti cocyate || 52 ||
BRP006.053.1/ dvityo ya sutas tasya manor bhrt anaicara |
BRP006.053.2/ grahatva sa ca lebhe vai sarvalokbhipjita || 53 ||
BRP006.054.1/ ya ida janma devn uyn narasattama |
BRP006.054.2/ pada prpya mucyeta prpnuyc ca mahad yaa || 54 ||

41

42

Chapter 7 :: The solar dynasty

Chapter 7 :: The solar dynasty


7

BRP007.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP007.001.1/ manor vaivasvatasysan putr vai nava tatsam |


BRP007.001.2/ ikvku caiva nbhgo dha arytir eva ca || 1 ||
BRP007.002.1/ nariyanta ca aho vai pr ria ca saptama |
BRP007.002.2/ kara ca padhra ca navaite munisattam || 2 ||
BRP007.003.1/ akarot putrakmas tu manur ii prajpati |
BRP007.003.2/ mitrvaruayor vipr prvam eva mahmati || 3 ||
BRP007.004.1/ anutpanneu bahuu putrev eteu bho dvij |
BRP007.004.2/ tasy ca vartamnym iy ca dvijasattam || 4 ||
BRP007.005.1/ mitrvaruayor ae manur hutim vahat |
BRP007.005.2/ tatra divymbaradhar divybharaabhit || 5 ||
BRP007.006.1/ divyasahanan caiva il jaja iti ruti |
BRP007.006.2/ tm ilety eva hovca manur daadharas tad || 6 ||
BRP007.007.1/ anugacchasva m bhadre tam il pratyuvca ha |
BRP007.007.2/ dharmayuktam ida vkya putrakma prajpatim || 7 ||
BRP007.008.0/ ilovca:
BRP007.008.1/ mitrvaruayor ae jtsmi vadat vara |
BRP007.008.2/ tayo saka ysymi na m dharmahat kuru || 8 ||
BRP007.009.1/ saivam uktv manu deva mitrvaruayor il |
BRP007.009.2/ gatvntika varroh prjalir vkyam abravt || 9 ||
/p. 28/

BRP007.010.0/ ilovca:

BRP007.010.1/ ae 'smi yuvayor jt devau ki karavi vm |


BRP007.010.2/ manun cham ukt vai anugacchasva mm iti || 10 ||
BRP007.011.1/ tau tathvdin sdhvm il dharmaparyam |
BRP007.011.2/ mitra ca varua cobhv catus t dvijottam || 11 ||

[ SS 17-20

Chapter 7 :: The solar dynasty

BRP007.012.0/ mitrvaruv catu:


BRP007.012.1/ anena tava dharmea prarayea damena ca |
BRP007.012.2/ satyena caiva suroi prtau svo varavarini || 12 ||
BRP007.013.1/ vayos tva mahbhge khyti kanyeti ysyasi || 13 ||
BRP007.014.1/ manor vaakara putras tvam eva ca bhaviyasi |
BRP007.014.2/ sudyumna iti vikhytas triu lokeu obhane || 14 ||
BRP007.015.1/ jagatpriyo dharmalo manor vaavivardhana |
BRP007.015.2/ nivtt s tu tac chrutv gacchant pitur antikt || 15 ||
BRP007.016.1/ budhenntaram sdya maithunyopamantrit |
BRP007.016.2/ somaputrd budhd viprs tasy jaje purrav || 16 ||
BRP007.017.1/ janayitv tata s tam il sudyumnat gat |
BRP007.017.2/ sudyumnasya tu dyds traya paramadhrmik || 17 ||
BRP007.018.1/ utkala ca gaya caiva vinatva ca bho dvij |
BRP007.018.2/ utkalasyotkal vipr vinatvasya pacim || 18 ||
BRP007.019.1/ dik prv munirdl gayasya tu gay smt |
BRP007.019.2/ pravie tu manau vipr divkaram arindamam || 19 ||
BRP007.020.1/ daadh tat puna katram akarot pthivm imm |
BRP007.020.2/ ikvkur jyehadydo madhyadeam avptavn || 20 ||
BRP007.021.1/ kanybhvt tu sudyumno naitad rjyam avptavn |
BRP007.021.2/ vasihavacant tv st pratihne mahtmana || 21 ||
BRP007.022.1/ pratih dharmarjasya sudyumnasya dvijottam |
BRP007.022.2/ tat purravase prdd rjya prpya mahya || 22 ||
BRP007.023.1/ mnaveyo munireh strpusor lakaair yuta |
BRP007.023.2/ dhtavs tm ilety eva sudyumneti ca viruta || 23 ||
BRP007.024.1/ nriyant ak putr nbhgasya tu bho dvij |
BRP007.024.2/ ambaro 'bhavat putra prthivarabhasattama || 24 ||
BRP007.025.1/ dhasya dhraka katra raadpta babhva ha |
BRP007.025.2/ karasya ca kr katriy yuddhadurmad || 25 ||
BRP007.026.1/ nbhgadhaputr ca katriy vaiyat gat |
BRP007.026.2/ pror eko 'bhavat putra prajpatir iti smta || 26 ||
/p. 29/

BRP007.027.1/ nariyantasya dydo rj daadharo yama |

43

Chapter 7 :: The solar dynasty

44

BRP007.027.2/ aryter mithuna tv sd narto nma viruta || 27 ||


BRP007.028.1/ putra kany sukany ca y patn cyavanasya ha |
BRP007.028.2/ nartasya tu dydo raivo nma mahdyuti || 28 ||
BRP007.029.1/ nartaviaya caiva pur csya kuasthal |
BRP007.029.2/ raivasya raivata putra kakudm nma dhrmika || 29 ||
BRP007.030.1/ jyeha putra sa tasysd rjya prpya kuasthalm |
BRP007.030.2/ sa kanysahita rutv gndharva brahmao 'ntike || 30 ||
BRP007.031.1/ muhrtabhta devasya tasthau bahuyuga dvij |
BRP007.031.2/ jagma sa caivtha sv pur ydavair vtm || 31 ||
BRP007.032.1/ kt dvravat nma bahudvr manoramm |
BRP007.032.2/ bhojavyandhakair gupt vasudevapurogamai || 32 ||
BRP007.033.1/ tatraiva raivato jtv yathtattva dvijottam |
BRP007.033.2/ kany t baladevya subhadr nma revatm || 33 ||
BRP007.034.1/ dattv jagma ikhara meros tapasi sasthita |
BRP007.034.2/ reme rmo 'pi dharmtm revaty sahita sukh || 34 ||
BRP007.035.0/ munaya cu:
BRP007.035.1/ katha bahuyuge kle samatte mahmate |
BRP007.035.2/ na jar revat prpt raivata ca kakudminam || 35 ||
BRP007.036.1/ meru gatasya v tasya aryte santati katham |
BRP007.036.2/ sthit pthivym adypi rotum icchma tattvata || 36 ||
BRP007.037.0/ lomaharaa uvca:
BRP007.037.1/ na jar kutpips v na mtyur munisattam |
BRP007.037.2/ tucakra prabhavati brahmaloke sadnagh |
BRP007.037.3/ kakudmina svarloka tu raivatasya gatasya ha || 37 ||
BRP007.038.1/ ht puyajanair vipr rkasai s kuasthal |
BRP007.038.2/ tasya bhrtata tv sd dhrmikasya mahtmana || 38 ||
BRP007.039.1/ tad vadhyamna rakobhir dia prkrmad acyut |
BRP007.039.2/ vidrutasya ca viprendrs tasya bhrtatasya vai || 39 ||
BRP007.040.1/ anvavyas tu sumahs tatra tatra dvijottam |
BRP007.040.2/ te hy ete munireh aryt iti virut || 40 ||
BRP007.041.1/ katriy guasampann diku sarvsu virut |
BRP007.041.2/ arvaa sarvagahana pravis te mahaujasa || 41 ||

Chapter 7 :: The solar dynasty

BRP007.042.1/ nbhgariaputrau dvau vaiyau brhmaat gatau |


BRP007.042.2/ karasya tu kr katriy yuddhadurmad || 42 ||
BRP007.043.1/ padhro hisayitv tu guror g dvijasattam |
BRP007.043.2/ pc chdratvam panno navaite parikrtit || 43 ||
BRP007.044.1/ vaivasvatasya tanay muner vai munisattam |
BRP007.044.2/ kuvatas tu manor vipr ikvkur abhavat suta || 44 ||
/p. 30/

BRP007.045.1/ tasya putraata tv sd ikvkor bhridakiam |


BRP007.045.2/ te vikukir jyehas tu vikukitvd ayodhatm || 45 ||
BRP007.046.1/ prpta paramadharmaja so 'yodhydhipati prabhu |
BRP007.046.2/ akunipramukhs tasya putr pacaata smt || 46 ||
BRP007.047.1/ uttarpathadeasya rakitro mahbal |
BRP007.047.2/ catvriad daau ca dakiasy tath dii || 47 ||
BRP007.048.1/ vatipramukh cnye rakitro dvijottam |
BRP007.048.2/ ikvkus tu vikuki vai aakym athdiat || 48 ||
BRP007.049.1/ msam naya rddhrtha mgn hatv mahbala |
BRP007.049.2/ rddhakarmai coddio akte rddhakarmai || 49 ||
BRP007.050.1/ bhakayitv aa vipr ado mgay gata |
BRP007.050.2/ ikvku parityakto vasihavacant prabhu || 50 ||
BRP007.051.1/ ikvkau sasthite vipr adas tu npo 'bhavat |
BRP007.051.2/ adasya tu dyda kakutstho nma vryavn || 51 ||
BRP007.052.1/ anens tu kakutsthasya pthu cnenasa smta |
BRP007.052.2/ viarva ptho putras tasmd rdras tv ajyata || 52 ||
BRP007.053.1/ rdras tu yuvanvas tu rvastas tatsuto dvij |
BRP007.053.2/ jaje rvastako rj rvast yena nirmit || 53 ||
BRP007.054.1/ rvastasya tu dydo bhadavo mahpati |
BRP007.054.2/ kuvalva sutas tasya rj paramadhrmika || 54 ||
BRP007.055.1/ ya sa dhundhuvadhd rj dhundhumratvam gata || 55 ||
BRP007.056.0/ munaya cu:
BRP007.056.1/ dhundhor vadha mahprja rotum icchma tattvata |
BRP007.056.2/ yadvadht kuvalvo 'sau dhundhumratvam gata || 56 ||
BRP007.057.0/ lomaharaa uvca:

45

Chapter 7 :: The solar dynasty

46

BRP007.057.1/ kuvalvasya putr atam uttamadhanvinm |


BRP007.057.2/ sarve vidysu nit balavanto dursad || 57 ||
BRP007.058.1/ babhvur dhrmik sarve yajvno bhridaki |
BRP007.058.2/ kuvalva pit rjye bhadavo nyayojayat || 58 ||
BRP007.059.1/ putrasakrmitars tu vana rj vivea ha |
BRP007.059.2/ tam uttako 'tha viprari praynta pratyavrayat || 59 ||
BRP007.060.0/ uttaka uvca:
BRP007.060.1/ bhavat rakaa krya tac ca kartu tvam arhasi |
BRP007.060.2/ nirudvignas tapa cartu nahi aknomi prthiva || 60 ||
BRP007.061.1/ mamramasampe vai sameu marudhanvasu |
BRP007.061.2/ samudro vlukpra uddlaka iti smta || 61 ||
BRP007.062.1/ devatnm avadhya ca mahkyo mahbala |
BRP007.062.2/ antarbhmigatas tatra vlukntarhito mahn || 62 ||
/p. 31/

BRP007.063.1/ rkasasya madho putro dhundhur nma mahsura |


BRP007.063.2/ ete lokavinya tapa sthya druam || 63 ||
BRP007.064.1/ savatsarasya paryante sa nivsa vimucati |
BRP007.064.2/ yad tad mah tatra calati sma nardhipa || 64 ||
BRP007.065.1/ tasya nivsavtena raja uddhyate mahat |
BRP007.065.2/ dityapatham vtya saptha bhmikampanam || 65 ||
BRP007.066.1/ savisphuliga sgra sadhmam atidruam |
BRP007.066.2/ tena tta na aknomi tasmin sthtu sva rame || 66 ||
BRP007.067.1/ ta mraya mahkya lokn hitakmyay |
BRP007.067.2/ lok svasth bhavanty adya tasmin vinihate tvay || 67 ||
BRP007.068.1/ tva hi tasya vadhyaika samartha pthivpate |
BRP007.068.2/ viun ca varo datto mahya prvayuge npa || 68 ||
BRP007.069.1/ yas ta mahsura raudra haniyati mahbalam |
BRP007.069.2/ tasya tva varadnena teja ckhypayiyasi || 69 ||
BRP007.070.1/ nahi dhundhur mahtejs tejaslpena akyate |
BRP007.070.2/ nirdagdhu pthivpla cira yugaatair api || 70 ||
BRP007.071.1/ vrya ca sumahat tasya devair api dursadam |
BRP007.071.2/ sa evam ukto rjarir uttakena mahtman |
BRP007.071.3/ kuvalva suta prdt tasmai dhundhunibarhae || 71 ||

Chapter 7 :: The solar dynasty

BRP007.072.0/ bhadava uvca:


BRP007.072.1/ bhagavan nyastaastro 'ham aya tu tanayo mama |
BRP007.072.2/ bhaviyati dvijareha dhundhumro na saaya || 72 ||
BRP007.073.1/ sa ta vydiya tanaya rjarir dhundhumrae |
BRP007.073.2/ jagma parvatyaiva npati saitavrata || 73 ||
BRP007.074.0/ lomaharaa uvca:
BRP007.074.1/ kuvalvas tu putr atena saha bho dvij |
BRP007.074.2/ pryd uttakasahito dhundhos tasya nibarhae || 74 ||
BRP007.075.1/ tam viat tad vius tejas bhagavn prabhu |
BRP007.075.2/ uttakasya niyogd vai lokn hitakmyay || 75 ||
BRP007.076.1/ tasmin prayte durdhare divi abdo mahn abht |
BRP007.076.2/ ea rmn avadhyo 'dya dhundhumro bhaviyati || 76 ||
BRP007.077.1/ divyair gandhai ca mlyai ca ta dev samavkiran |
BRP007.077.2/ devadundubhaya caiva praedur dvijasattam || 77 ||
BRP007.078.1/ sa gatv jayat rehas tanayai saha vryavn |
BRP007.078.2/ samudra khnaym sa vlukntaram avyayam || 78 ||
BRP007.079.1/ tasya putrai khanadbhi ca vlukntarhitas tad |
BRP007.079.2/ dhundhur sdito vipr diam vtya pacimm || 79 ||
BRP007.080.1/ mukhajengnin krodhl lokn udvartayann iva |
BRP007.080.2/ vri susrva vegena mahodadhir ivodaye || 80 ||
BRP007.081.1/ saumasya munirdl varormikalilo mahn |
BRP007.081.2/ tasya putraata dagdha tribhir na tu rakas || 81 ||
/p. 32/

BRP007.082.1/ tata sa rj dyutimn rkasa ta mahbalam |


BRP007.082.2/ sasda mahtej dhundhu dhundhuvinana || 82 ||
BRP007.083.1/ tasya vrimaya vegam pya sa nardhipa |
BRP007.083.2/ yog yogena vahni ca amaym sa vri || 83 ||
BRP007.084.1/ nihatya ta mahkya balenodakarkasam |
BRP007.084.2/ uttaka daraym sa ktakarm nardhipa || 84 ||
BRP007.085.1/ uttakas tu vara prdt tasmai rje mahtmane |
BRP007.085.2/ dadau tasykaya vitta atrubhi cparjitam || 85 ||
BRP007.086.1/ dharme rati ca satata svarge vsa tathkayam |

47

48

Chapter 7 :: The solar dynasty

BRP007.086.2/ putr ckayl lokn svarge ye rakas hat || 86 ||


BRP007.087.1/ tasya putrs traya i dhvo jyeha ucyate |
BRP007.087.2/ candrvakapilvau tu kanysau kumrakau || 87 ||
BRP007.088.1/ dhaundhumrer dhvasya haryava ctmaja smta |
BRP007.088.2/ haryavasya nikumbho 'bht katradharmarata sad || 88 ||
BRP007.089.1/ sahatvo nikumbhasya suto raavirada |
BRP007.089.2/ akvakvau tu sahatvasutau dvij || 89 ||
BRP007.090.1/ tasya haimavat kany sat mat dadvat |
BRP007.090.2/ vikhyt triu lokeu putra csy prasenajit || 90 ||
BRP007.091.1/ lebhe prasenajid bhry gaur nma pativratm |
BRP007.091.2/ abhiast tu s bhartr nad vai bhudbhavat || 91 ||
BRP007.092.1/ tasya putro mahn sd yuvanvo nardhipa |
BRP007.092.2/ mndht yuvanvasya trilokavijay suta || 92 ||
BRP007.093.1/ tasya caitrarath bhry aabindo sutbhavat |
BRP007.093.2/ sdhv bindumat nma rpesad bhuvi || 93 ||
BRP007.094.1/ pativrat ca jyeh ca bhrtm ayutasya vai |
BRP007.094.2/ tasym utpdaym sa mndht dvau sutau dvij || 94 ||
BRP007.095.1/ purukutsa ca dharmaja mucukunda ca prthivam |
BRP007.095.2/ purukutsasutas tv st trasadasyur mahpati || 95 ||
BRP007.096.1/ narmadym athotpanna sambhtas tasya ctmaja |
BRP007.096.2/ sambhtasya tu dydas |
BRP007.096.3/ tridhanv ripumardana || 96 ||
BRP007.097.1/ rjas tridhanvanas tv sd vidvs trayyrua prabhu |
BRP007.097.2/ tasya satyavrato nma kumro 'bhn mahbala || 97 ||
BRP007.098.1/ parigrahaamantr vighna cakre sudurmati |
BRP007.098.2/ yena bhry ktodvh ht caiva parasya ha || 98 ||
BRP007.099.1/ blyt kmc ca mohc ca shasc cpalena ca |
BRP007.099.2/ jahra kany kmrta kasyacit puravsina || 99 ||
BRP007.100.1/ adharmaakun tena ta sa trayyruo 'tyajat |
BRP007.100.2/ apadhvaseti bahuo vadan krodhasamanvita || 100 ||
/p. 33/

BRP007.101.1/ so 'bravt pitara tyakta kva gacchmti vai muhu |


BRP007.101.2/ pit ca tam athovca vapkai saha vartaya || 101 ||

Chapter 7 :: The solar dynasty

BRP007.102.1/ nha putrea putrrth tvaydya kulapsana |


BRP007.102.2/ ity ukta sa nirkrman nagard vacant pitu || 102 ||
BRP007.103.1/ na ca ta vraym sa vasiho bhagavn i |
BRP007.103.2/ sa tu satyavrato vipr vapkvasathntike || 103 ||
BRP007.104.1/ pitr tyakto 'vasad vra pitpy asya vana yayau |
BRP007.104.2/ tatas tasmis tu viaye nvarat pkasana || 104 ||
BRP007.105.1/ sam dvdaa bho viprs tendharmea vai tad |
BRP007.105.2/ drs tu tasya viaye vivmitro mahtap || 105 ||
BRP007.106.1/ sannyasya sgarnte tu cakra vipula tapa |
BRP007.106.2/ tasya patn gale baddhv madhyama putram aurasam || 106 ||
BRP007.107.1/ easya bhararthya vyakrd goatena vai |
BRP007.107.2/ ta ca baddha gale dv vikrayrtha nptmaja || 107 ||
BRP007.108.1/ mahariputra dharmtm mokaym sa bho dvij |
BRP007.108.2/ satyavrato mahbhur bharaa tasya ckarot || 108 ||
BRP007.109.1/ vivmitrasya tuyartham anukamprtham eva ca |
BRP007.109.2/ so 'bhavad glavo nma gale bandhn mahtap |
BRP007.109.3/ mahari kauiko dhms tena vrea mokita || 109 ||

49

50

Chapter 8 :: The solar dynasty (cont.)

Chapter 8 :: The solar dynasty


(cont.)
8

BRP008.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP008.001.1/ satyavratas tu bhakty ca kpay ca pratijay |


BRP008.001.2/ vivmitrakalatra tu babhra vinaye sthita || 1 ||
BRP008.002.1/ hatv mgn varh ca mahi ca vanecarn |
BRP008.002.2/ vivmitrrambhye msa vke babandha ca || 2 ||
BRP008.003.1/ upuvratam sthya dk dvdaavrikm |
BRP008.003.2/ pitur niyogd avasat tasmin vanagate npe || 3 ||
BRP008.004.1/ ayodhy caiva rjya ca tathaivntapura muni |
BRP008.004.2/ yjyopdhyyasayogd vasiha paryarakata || 4 ||
BRP008.005.1/ satyavratas tu blyc ca bhvino 'rthasya vai balt |
BRP008.005.2/ vasihe 'bhyadhika manyu dhraym sa nityaa || 5 ||
BRP008.006.1/ pitr hi ta tad rrt tyajyamna priya sutam |
BRP008.006.2/ nivraym sa munir bahun kraena na || 6 ||
BRP008.007.1/ pigrahaamantr nih syt saptame pade |
BRP008.007.2/ na ca satyavratas tasmd dhatavn saptame pade || 7 ||
BRP008.008.1/ jnan dharma vasihas tu na m trtti bho dvij |
BRP008.008.2/ satyavratas tad roa vasihe manaskarot || 8 ||
/p. 34/

BRP008.009.1/ guabuddhy tu bhagavn vasiha ktavs tath |


BRP008.009.2/ na ca satyavratas tasya tam upum abudhyata || 9 ||
BRP008.010.1/ tasminn aparitoa ca pitur sn mahtmana |
BRP008.010.2/ tena dvdaa vari nvarat pkasana || 10 ||
BRP008.011.1/ tena tv idn vihit dk t durvah bhuvi |
BRP008.011.2/ kulasya niktir vipr kt s vai bhaved iti || 11 ||

[ SS 20-23

Chapter 8 :: The solar dynasty (cont.)

BRP008.012.1/ na ta vasiho bhagavn pitr tyakta nyavrayat |


BRP008.012.2/ abhiekymy aha putram asyety evammatir muni || 12 ||
BRP008.013.1/ sa tu dvdaa vari t dkm avahad bal |
BRP008.013.2/ avidyamne mse tu vasihasya mahtmana || 13 ||
BRP008.014.1/ sarvakmadugh dogdhr sa dadara nptmaja |
BRP008.014.2/ t vai krodhc ca mohc ca ramc caiva kudhnvita || 14 ||
BRP008.015.1/ deadharmagato rj jaghna munisattam |
BRP008.015.2/ tanmsa sa svaya caiva vivmitrasya ctmajn || 15 ||
BRP008.016.1/ bhojaym sa tac chrutv vasiho 'py asya cukrudhe || 16 ||
BRP008.017.0/ vasiha uvca:
BRP008.017.1/ ptayeyam aha krra tava akum asaayam |
BRP008.017.2/ yadi te dvv imau ak na syt vai ktau puna || 17 ||
BRP008.018.1/ pitu cparitoea gurudogdhrvadhena ca |
BRP008.018.2/ aprokitopayogc ca trividhas te vyatikrama || 18 ||
BRP008.019.1/ eva try asya akni tni dv mahtap |
BRP008.019.2/ triakur iti hovca triakus tena sa smta || 19 ||
BRP008.020.1/ vivmitrasya drm anena bharaa ktam |
BRP008.020.2/ tena tasmai vara prdn muni prtas triakave || 20 ||
BRP008.021.1/ chandyamno varetha vara vavre nptmaja |
BRP008.021.2/ saarro vraje svargam ity eva ycito vara || 21 ||
BRP008.022.1/ anvibhaye tasmin gate dvdaavrike |
BRP008.022.2/ pitrye rjye 'bhiicytha yjaym sa prthivam || 22 ||
BRP008.023.1/ miat devatn ca vasihasya ca kauika |
BRP008.023.2/ divam ropaym sa saarra mahtap || 23 ||
BRP008.024.1/ tasya satyarath nma patn kaikeyavaaj |
BRP008.024.2/ kumra janaym sa haricandram akalmaam || 24 ||
BRP008.025.1/ sa vai rj haricandras traiakava iti smta |
BRP008.025.2/ hart rjasyasya samr iti ha viruta || 25 ||
BRP008.026.1/ haricandrasya putro 'bhd rohito nma prthiva |
BRP008.026.2/ harito rohitasytha cacur hrita ucyate || 26 ||
BRP008.027.1/ vijaya ca munireh cacuputro babhva ha |
BRP008.027.2/ jet sa sarvapthiv vijayas tena sa smta || 27 ||

51

52

Chapter 8 :: The solar dynasty (cont.)

BRP008.028.1/ rurukas tanayas tasya rj dharmrthakovida |


BRP008.028.2/ rurukasya vka putro vkd bhus tu jajivn || 28 ||
/p. 35/

BRP008.029.1/ haihays tlajagh ca nirasyanti sma ta npam |


BRP008.029.2/ tatpatn garbham dya aurvasyramam viat || 29 ||
BRP008.030.1/ nsatyo dhrmika caiva sa ha dharmayuge 'bhavat |
BRP008.030.2/ sagaras tu suto bhor yaje saha garea vai || 30 ||
BRP008.031.1/ aurvasyramam sdya bhrgavebhirakita |
BRP008.031.2/ gneyam astra labdhv ca bhrgavt sagaro npa || 31 ||
BRP008.032.1/ jigya pthiv hatv tlajaghn sahaihayn |
BRP008.032.2/ akn pahnavn ca dharma nirasad acyuta |
BRP008.032.3/ katriy munireh pradn ca dharmavit || 32 ||
BRP008.033.0/ munaya cu:
BRP008.033.1/ katha sa sagaro jto gareaiva sahcyuta |
BRP008.033.2/ kimartha ca akdn katriy mahaujasm || 33 ||
BRP008.034.1/ dharmn kulocitn rj kruddho nirasad acyuta |
BRP008.034.2/ etan na sarvam cakva vistarea mahmate || 34 ||
BRP008.035.0/ lomaharaa uvca:
BRP008.035.1/ bhor vyasanina prva hta rjyam abht kila |
BRP008.035.2/ haihayais tlajaghai ca akai srdha dvijottam || 35 ||
BRP008.036.1/ yavan prad caiva kmboj pahnavs tath |
BRP008.036.2/ ete hy api ga paca haihayrthe parkraman || 36 ||
BRP008.037.1/ htarjyas tad rj sa vai bhur vana yayau |
BRP008.037.2/ patny cnugato dukh tatra prn avsjat || 37 ||
BRP008.038.1/ patn tu ydav tasya sagarbh phato 'nvagt |
BRP008.038.2/ sapatny ca garas tasyai datta prva kilnagh || 38 ||
BRP008.039.1/ s tu bhartu cit ktv vane tm abhyarohata |
BRP008.039.2/ aurvas t bhrgavo vipr kruyt samavrayat || 39 ||
BRP008.040.1/ tasyrame ca garbha sa gareaiva sahcyuta |
BRP008.040.2/ vyajyata mahbhu sagaro nma prthiva || 40 ||
BRP008.041.1/ aurvas tu jtakarmds tasya ktv mahtmana |
BRP008.041.2/ adhypya vedastri tato 'stra pratyapdayat || 41 ||

Chapter 8 :: The solar dynasty (cont.)

BRP008.042.1/ gneya tu mahbhg amarair api dusaham |


BRP008.042.2/ sa tenstrabalenjau balena ca samanvita || 42 ||
BRP008.043.1/ haihayn vijaghnu kruddho rudra pan iva |
BRP008.043.2/ jahra ca lokeu krti krtimat vara || 43 ||
BRP008.044.1/ tata ak ca yavann kmbojn prads tath |
BRP008.044.2/ pahnav caiva nien kartu vyavasito npa || 44 ||
BRP008.045.1/ te vadhyamn vrea sagarea mahtman |
BRP008.045.2/ vasiha araa gatv praipetur maniam || 45 ||
BRP008.046.1/ vasihas tv atha tn dv samayena mahdyuti |
BRP008.046.2/ sagara vraym sa te dattvbhaya tad || 46 ||
BRP008.047.1/ sagara sv pratij tu guror vkya niamya ca |
BRP008.047.2/ dharma jaghna te vai ven any cakra ha || 47 ||
/p. 36/

BRP008.048.1/ ardha akn iraso muayitv vyasarjayat |


BRP008.048.2/ yavann ira sarva kmbojn tathaiva ca || 48 ||
BRP008.049.1/ prad muktake ca pahnav marudhria |
BRP008.049.2/ nisvdhyyavaakr kts tena mahtman || 49 ||
BRP008.050.1/ ak yavanakmboj prad ca dvijottam |
BRP008.050.2/ koisarp mhiak darv col sakeral || 50 ||
BRP008.051.1/ sarve te katriy vipr dharmas te nirkta |
BRP008.051.2/ vasihavacand rj sagarea mahtman || 51 ||
BRP008.052.1/ sa dharmavijay rj vijityem vasundharm |
BRP008.052.2/ ava pracraym sa vjimedhya dkita || 52 ||
BRP008.053.1/ tasya crayata so 'va samudre prvadakie |
BRP008.053.2/ velsampe 'pahto bhmi caiva praveita || 53 ||
BRP008.054.1/ sa ta dea tad putrai khnaym sa prthiva |
BRP008.054.2/ sedus te tad tatra khanyamne mahrave || 54 ||
BRP008.055.1/ tam dipurua deva hari ka prajpatim |
BRP008.055.2/ viu kapilarpea svapanta purua tad || 55 ||
BRP008.056.1/ tasya cakusamutthena tejas pratibudhyata |
BRP008.056.2/ dagdh sarve munireh catvras tv avaeit || 56 ||
BRP008.057.1/ barhiketu suketu ca tath dharmaratho npa |
BRP008.057.2/ ra pacanada caiva tasya vaakar np || 57 ||

53

54

Chapter 8 :: The solar dynasty (cont.)

BRP008.058.1/ prdc ca tasmai bhagavn harir nryao varam |


BRP008.058.2/ akaya vaam ikvko krti cpy anivartinm || 58 ||
BRP008.059.1/ putra samudra ca vibhu svarge vsa tathkayam |
BRP008.059.2/ samudra crgham dya vavande ta mahpatim || 59 ||
BRP008.060.1/ sgaratva ca lebhe sa karma tena tasya ha |
BRP008.060.2/ ta cvamedhika so 'va samudrd upalabdhavn || 60 ||
BRP008.061.1/ jahrvamedhn ata sa sumahtap |
BRP008.061.2/ putr ca sahasri ais tasyeti na rutam || 61 ||
BRP008.062.0/ munaya cu:
BRP008.062.1/ sagarasytmaj vr katha jt mahbal |
BRP008.062.2/ vikrnt aishasr vidhin kena sattama || 62 ||
BRP008.063.0/ lomaharaa uvca:
BRP008.063.1/ dve bhrye sagarasyst tapas dagdhakilbie |
BRP008.063.2/ jyeh vidarbhaduhit kein nma nmata || 63 ||
BRP008.064.1/ kanyas tu mahat patn paramadharmi |
BRP008.064.2/ arianemiduhit rpepratim bhuvi || 64 ||
BRP008.065.1/ aurvas tbhy vara prdt tad budhyadhva dvijottam |
BRP008.065.2/ ai putrasahasri ghtv ek nitambin || 65 ||
BRP008.066.1/ eka vaadhara tv ek yathea varayatv iti |
BRP008.066.2/ tatraik jaghe putrn aishasrasammitn || 66 ||
/p. 37/

BRP008.067.1/ eka vaadhara tv ek tathety ha tato muni |


BRP008.067.2/ rj pacajano nma babhva sa mahdyuti || 67 ||
BRP008.068.1/ itar suuve tumb bjaprm iti ruti |
BRP008.068.2/ tatra aisahasri garbhs te tilasammit || 68 ||
BRP008.069.1/ sambabhvur yathkla vavdhu ca yathsukham |
BRP008.069.2/ ghtapreu kumbheu tn garbhn nidadhe tata || 69 ||
BRP008.070.1/ dhtr caikaikaa prdt tvat poae npa |
BRP008.070.2/ tato daasu mseu samuttasthur yathkramam || 70 ||
BRP008.071.1/ kumrs te yathkla sagaraprtivardhan |
BRP008.071.2/ aiputrasahasri tasyaivam abhavan dvij || 71 ||
BRP008.072.1/ garbhd albmadhyd vai jtni pthivpate |

Chapter 8 :: The solar dynasty (cont.)

BRP008.072.2/ te nryaa teja pravin mahtmanm || 72 ||


BRP008.073.1/ eka pacajano nma putro rj babhva ha |
BRP008.073.2/ ra pacajanasysd aumn nma vryavn || 73 ||
BRP008.074.1/ dilpas tasya tanaya khavga iti viruta |
BRP008.074.2/ yena svargd ihgatya muhrta prpya jvitam || 74 ||
BRP008.075.1/ trayo 'bhisandhit lok buddhy satyena cnagh |
BRP008.075.2/ dilpasya tu dydo mahrjo bhagratha || 75 ||
BRP008.076.1/ ya sa gag saricchrehm avtrayata prabhu |
BRP008.076.2/ samudram nayac cain duhittve 'py akalpayat || 76 ||
BRP008.077.1/ tasmd bhgrath gag kathyate vaacintakai |
BRP008.077.2/ bhagrathasuto rj ruta ity abhiviruta || 77 ||
BRP008.078.1/ nbhgas tu rutasyst putra paramadhrmika |
BRP008.078.2/ ambaras tu nbhgi sindhudvpapitbhavat || 78 ||
BRP008.079.1/ ayutjit tu dyda sindhudvpasya vryavn |
BRP008.079.2/ ayutjitsutas tv sd tuparo mahya || 79 ||
BRP008.080.1/ divykahdayajo vai rj nalasakho bal |
BRP008.080.2/ tuparasutas tv sd rtaparir mahya || 80 ||
BRP008.081.1/ sudsas tasya tanayo rj indrasakho 'bhavat |
BRP008.081.2/ sudsasya suta prokta saudso nma prthiva || 81 ||
BRP008.082.1/ khyta kalmapdo vai rj mitrasaho 'bhavat |
BRP008.082.2/ kalmapdasya suta sarvakarmeti viruta || 82 ||
BRP008.083.1/ anarayas tu putro 'bhd viruta sarvakarmaa |
BRP008.083.2/ anarayasuto nighno nighnato dvau babhvatu || 83 ||
BRP008.084.1/ anamitro raghu caiva prthivarabhasattamau |
BRP008.084.2/ anamitrasuto rj vidvn duliduho 'bhavat || 84 ||
BRP008.085.1/ dilpas tanayas tasya rmasya prapitmaha |
BRP008.085.2/ drghabhur dilpasya raghur nmn suto 'bhavat || 85 ||
/p. 38/

BRP008.086.1/ ayodhyy mahrjo ya pursn mahbala |


BRP008.086.2/ ajas tu rghavo jaje tath daaratho 'py ajt || 86 ||
BRP008.087.1/ rmo daarathj jaje dharmtm sumahya |
BRP008.087.2/ rmasya tanayo jaje kua ity abhisajita || 87 ||

55

56

Chapter 8 :: The solar dynasty (cont.)

BRP008.088.1/ atithis tu kuj jaje dharmtm sumahya |


BRP008.088.2/ atithes tv abhavat putro niadho nma vryavn || 88 ||
BRP008.089.1/ niadhasya nala putro nabha putro nalasya ca |
BRP008.089.2/ nabhasya puarkas tu kemadhanv tata smta || 89 ||
BRP008.090.1/ kemadhanvasutas tv sd devnka pratpavn |
BRP008.090.2/ sd ahnagur nma devnktmaja prabhu || 90 ||
BRP008.091.1/ ahnagos tu dyda sudhanv nma prthiva |
BRP008.091.2/ sudhanvana suta cpi tato jaje alo npa || 91 ||
BRP008.092.1/ ukyo nma sa dharmtm alaputro babhva ha |
BRP008.092.2/ vajranbha sutas tasya nalas tasya mahtmana || 92 ||
BRP008.093.1/ nalau dvv eva vikhytau pure munisattam |
BRP008.093.2/ vrasentmaja caiva ya cekvkukulodvaha || 93 ||
BRP008.094.1/ ikvkuvaaprabhav prdhnyena prakrtit |
BRP008.094.2/ ete vivasvato vae rjno bhritejasa || 94 ||
BRP008.095.1/ pahan samyag im sim dityasya vivasvata |
BRP008.095.2/ rddhadevasya devasya prajn puidasya ca |
BRP008.095.3/ prajvn eti syujyam dityasya vivasvata || 95 ||

Chapter 9 :: The origin of Soma, the abduction of Tr, and the birth of Budha

Chapter 9 :: The origin of


Soma, the abduction of Tr,
and the birth of Budha
9

BRP009.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP009.001.1/ pit somasya bho vipr jaje 'trir bhagavn i |


BRP009.001.2/ brahmao mnast prva prajsarga vidhitsata || 1 ||
BRP009.002.1/ anuttara nma tapo yena tapta hi tat pur |
BRP009.002.2/ tri varasahasri divynti hi na rutam || 2 ||
BRP009.003.1/ rdhvam cakrame tasya reta somatvam yivat |
BRP009.003.2/ netrbhy vri susrva daadh dyotayan dia || 3 ||
BRP009.004.1/ ta garbha vidhindi daa devyo dadhus tata |
BRP009.004.2/ sametya dhraym sur na ca t samaaknuvan || 4 ||
BRP009.005.1/ yad na dhrae akts tasya garbhasya t dia |
BRP009.005.2/ tatas tbhi sa tyaktas tu nipapta vasundharm || 5 ||
BRP009.006.1/ patita somam lokya brahm lokapitmaha |
BRP009.006.2/ ratham ropaym sa lokn hitakmyay || 6 ||
BRP009.007.1/ tasmin nipatite dev putre 'tre paramtmani |
BRP009.007.2/ tuuvur brahmaa putrs tathnye munisattam || 7 ||
/p. 39/

BRP009.008.1/ tasya sastyamnasya teja somasya bhsvata |


BRP009.008.2/ pyyanya lokn bhvaym sa sarvata || 8 ||
BRP009.009.1/ sa tena rathamukhyena sgarnt vasundharm |
BRP009.009.2/ trisaptaktvo 'tiya cakrbhipradakim || 9 ||
BRP009.010.1/ tasya yac carita teja pthivm anvapadyata |
BRP009.010.2/ oadhyas t samudbht ybhi sandhryate jagat || 10 ||

[ SS 24-25

57

58

Chapter 9 :: The origin of Soma, the abduction of Tr, and the birth of Budha

BRP009.011.1/ sa labdhatej bhagavn sastavai ca svakarmabhi |


BRP009.011.2/ tapas tepe mahbhga padmn daranya sa || 11 ||
BRP009.012.1/ tatas tasmai dadau rjya brahm brahmavid vara |
BRP009.012.2/ bjauadhn viprm ap ca munisattam || 12 ||
BRP009.013.1/ sa tat prpya mahrjya soma saumyavat vara |
BRP009.013.2/ samjahre rjasya sahasraatadakiam || 13 ||
BRP009.014.1/ dakim adadt somas trl lokn iti na rutam |
BRP009.014.2/ tebhyo brahmarimukhyebhya sadasyebhya ca bho dvij || 14 ||
BRP009.015.1/ hirayagarbho brahmtrir bhgu ca tvijo 'bhavat |
BRP009.015.2/ sadasyo 'bhd dharis tatra munibhir bahubhir vta || 15 ||
BRP009.016.1/ ta sin ca kuh caiva dyuti pui prabh vasu |
BRP009.016.2/ krtir dhti ca lakm ca nava devya sievire || 16 ||
BRP009.017.1/ prpyvabhtham apy agrya sarvadevaripjita |
BRP009.017.2/ virarjdhirjendro daadh bhsayan dia || 17 ||
BRP009.018.1/ tasya tat prpya duprpyam aivaryam isatktam |
BRP009.018.2/ vibabhrma matis ttvinayd anayht || 18 ||
BRP009.019.1/ bhaspate sa vai bhrym aivaryamadamohita |
BRP009.019.2/ jahra taras somo vimatygirasa sutam || 19 ||
BRP009.020.1/ sa ycyamno devai ca tath devaribhir muhu |
BRP009.020.2/ naiva vyasarjayat tr tasmai agirase tad || 20 ||
BRP009.021.1/ uan tasya jagrha prim agirasas tad |
BRP009.021.2/ rudra ca pri jagrha ghtvjagava dhanu || 21 ||
BRP009.022.1/ tena brahmairo nma paramstra mahtman |
BRP009.022.2/ uddiya devn utsa yenai nita yaa || 22 ||
BRP009.023.1/ tatra tad yuddham abhavat prakhyta trakmayam |
BRP009.023.2/ devn dnavn ca lokakayakara mahat || 23 ||
BRP009.024.1/ tatra is tu ye devs tuit caiva ye dvij |
BRP009.024.2/ brahma araa jagmur dideva santanam || 24 ||
BRP009.025.1/ tad nivryoanasa ta vai rudra ca akaram |
BRP009.025.2/ dadv agirase tr svayam eva pitmaha || 25 ||
BRP009.026.1/ tm antaprasav dv kruddha prha bhaspati |
BRP009.026.2/ madyy na te yonau garbho dhrya kathacana || 26 ||
/p. 40/

Chapter 9 :: The origin of Soma, the abduction of Tr, and the birth of Budha

BRP009.027.1/ ikstambam sdya garbha s cotsasarja ha |


BRP009.027.2/ jtamtra sa bhagavn devnm kipad vapu || 27 ||
BRP009.028.1/ tata saayam panns trm cu surottam |
BRP009.028.2/ satya brhi suta kasya somasytha bhaspate || 28 ||
BRP009.029.1/ pcchyamn yad devair nha s vibudhn kila |
BRP009.029.2/ tad t aptum rabdha kumro dasyuhantama || 29 ||
BRP009.030.1/ ta nivrya tato brahm tr papraccha saayam |
BRP009.030.2/ yad atra tathya tad brhi tre kasya sutas tv ayam || 30 ||
BRP009.031.1/ uvca prjali s ta somasyeti pitmaham |
BRP009.031.2/ tad ta mrdhni cghrya somo rj suta prati || 31 ||
BRP009.032.1/ budha ity akaron nma tasya blasya dhmata |
BRP009.032.2/ pratikla ca gagane samabhyuttihate budha || 32 ||
BRP009.033.1/ utpdaym sa tad putra vairjaputrikam |
BRP009.033.2/ tasypatya mahtej babhvaila purrav || 33 ||
BRP009.034.1/ urvay jajire yasya putr sapta mahtmana |
BRP009.034.2/ etat somasya vo janma krtita krtivardhanam || 34 ||
BRP009.035.1/ vaam asya munireh krtyamna nibodhata |
BRP009.035.2/ dhanyam yuyam rogya puya sakalpasdhanam || 35 ||
BRP009.036.1/ somasya janma rutvaiva ppebhyo vipramucyate || 36 ||

59

60

Chapter 10 :: The lunar dynasty: Amvasu branch

Chapter 10 :: The lunar


dynasty: Amvasu branch
10

BRP010.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP010.001.1/ budhasya tu munireh vidvn putra purrav |


BRP010.001.2/ tejasv dnala ca yajv vipuladakia || 1 ||
BRP010.002.1/ brahmavd parkrnta atrubhir yudhi durdama |
BRP010.002.2/ hart cgnihotrasya yajn ca mahpati || 2 ||
BRP010.003.1/ satyavd puyamati samyaksavtamaithuna |
BRP010.003.2/ atva triu lokeu yaaspratima sad || 3 ||
BRP010.004.1/ ta brahmavdina nta dharmaja satyavdinam |
BRP010.004.2/ urva varaym sa hitv mna yaasvin || 4 ||
BRP010.005.1/ tay sahvasad rj daa vari paca ca |
BRP010.005.2/ a paca sapta cau ca daa cau ca bho dvij || 5 ||
BRP010.006.1/ vane caitrarathe ramye tath mandkintae |
BRP010.006.2/ alaky vily nandane ca vanottame || 6 ||
BRP010.007.1/ uttarn sa kurn prpya manoramaphaladrumn |
BRP010.007.2/ gandhamdanapdeu meruge tathottare || 7 ||
/p. 41/

BRP010.008.1/ eteu vanamukhyeu surair cariteu ca |


BRP010.008.2/ urvay sahito rj reme paramay mud || 8 ||
BRP010.009.1/ dee puyatame caiva maharibhir abhiute |
BRP010.009.2/ rjya sa kraym sa prayge pthivpati || 9 ||
BRP010.010.1/ evamprabhvo rjsd ailas tu narasattama |
BRP010.010.2/ uttare jhnavtre pratihne mahya || 10 ||
BRP010.011.0/ lomaharaa uvca:
BRP010.011.1/ ailaputr babhvus te sapta devasutopam |
10

[ SS 25-27

Chapter 10 :: The lunar dynasty: Amvasu branch

BRP010.011.2/ gandharvaloke vidit yur dhmn amvasu || 11 ||


BRP010.012.1/ vivyu caiva dharmtm rutyu ca tathpara |
BRP010.012.2/ dhyu ca vanyu ca bahvyu corvasut || 12 ||
BRP010.013.1/ amvasos tu dydo bhmo rjtha rjar |
BRP010.013.2/ rmn bhmasya dydo rjst kcanaprabha || 13 ||
BRP010.014.1/ vidvs tu kcanasypi suhotro 'bhn mahbala |
BRP010.014.2/ suhotrasybhavaj jahnu keiny garbhasambhava || 14 ||
BRP010.015.1/ jahre yo mahat sattra sarpamedha mahmakham |
BRP010.015.2/ patilobhena ya gag patitvena sasra ha || 15 ||
BRP010.016.1/ necchata plvaym sa tasya gag tad sada |
BRP010.016.2/ sa tay plvita dv yajava samantata || 16 ||
BRP010.017.1/ sauhotrir aapad gag kruddho rj dvijottam |
BRP010.017.2/ ea te viphala yatna pibann ambha karomy aham || 17 ||
BRP010.018.1/ asya gage 'valepasya sadya phalam avpnuhi |
BRP010.018.2/ jahnurjari pt gag dv maharaya || 18 ||
BRP010.019.1/ upaninyur mahbhg duhittvena jhnavm |
BRP010.019.2/ yuvanvasya putr tu kver jahnur vahat || 19 ||
BRP010.020.1/ yuvanvasya pena gagrdhena vinirgat |
BRP010.020.2/ kver sarit reh jahnor bhrym aninditm || 20 ||
BRP010.021.1/ jahnus tu dayita putra sunadya nma dhrmikam |
BRP010.021.2/ kvery janaym sa ajakas tasya ctmaja || 21 ||
BRP010.022.1/ ajakasya tu dydo balkvo mahpati |
BRP010.022.2/ babhva mgayla kuas tasytmajo 'bhavat || 22 ||
BRP010.023.1/ kuaputr babhvur hi catvro devavarcasa |
BRP010.023.2/ kuika kuanbha ca kumbo mrtims tath || 23 ||
BRP010.024.1/ ballavai saha savddho rj vanacara sad |
BRP010.024.2/ kuikas tu tapas tepe putram indrasama prabhu || 24 ||
/p. 42/

BRP010.025.1/ labheyam iti ta akras trsd abhyetya jajivn |


BRP010.025.2/ pre varasahasre vai tata akro hy apayata || 25 ||
BRP010.026.1/ atyugratapasa dv sahasrka purandara |
BRP010.026.2/ samartha putrajanane svayam evsya vata || 26 ||

61

62

Chapter 10 :: The lunar dynasty: Amvasu branch

BRP010.027.1/ putrrtha kalpaym sa devendra surasattama |


BRP010.027.2/ sa gdhir abhavad rj maghavn kauika svayam || 27 ||
BRP010.028.1/ paur yasybhavad bhry gdhis tasym ajyata |
BRP010.028.2/ gdhe kany mahbhg nmn satyavat ubh || 28 ||
BRP010.029.1/ t gdhi kvyaputrya ckya dadau prabhu |
BRP010.029.2/ tasy prta sa vai bhart bhrgavo bhgunandana || 29 ||
BRP010.030.1/ putrrtha sdhaym sa caru gdhes tathaiva ca |
BRP010.030.2/ uvchya t bhrym cko bhrgavas tad || 30 ||
BRP010.031.1/ upayojya carur aya tvay mtr svaya ubhe |
BRP010.031.2/ tasy janiyate putro dptimn katriyarabha || 31 ||
BRP010.032.1/ ajeya katriyair loke katriyarabhasdana |
BRP010.032.2/ tavpi putra kalyi dhtimanta tapodhanam || 32 ||
BRP010.033.1/ amtmaka dvijareha carur ea vidhsyati |
BRP010.033.2/ evam uktv tu t bhrym cko bhgunandana || 33 ||
BRP010.034.1/ tapasy abhirato nityam araya pravivea ha |
BRP010.034.2/ gdhi sadras tu tad ckramam abhyagt || 34 ||
BRP010.035.1/ trthaytrprasagena sut drau narevara |
BRP010.035.2/ carudvaya ghtv s e satyavat tad || 35 ||
BRP010.036.1/ carum dya yatnena s tu mtre nyavedayat |
BRP010.036.2/ mt tu tasy daivena duhitre sva caru dadau || 36 ||
BRP010.037.1/ tasy carum athjnd tmasastha cakra ha |
BRP010.037.2/ atha satyavat sarva katriyntakara tad || 37 ||
BRP010.038.1/ dhraym sa dptena vapu ghoradaran |
BRP010.038.2/ tm ckas tato dv yogenbhyupastya ca || 38 ||
BRP010.039.1/ tato 'bravd dvijareha sv bhry varavarinm |
BRP010.039.2/ mtrsi vacit bhadre caruvyatysahetun || 39 ||
BRP010.040.1/ janayiyati hi putras te krrakarmtidrua |
BRP010.040.2/ bhrt janiyate cpi brahmabhtas tapodhana || 40 ||
BRP010.041.1/ viva hi brahma tapas may tasmin samarpitam |
BRP010.041.2/ evam ukt mahbhg bhartr satyavat tad || 41 ||
BRP010.042.1/ prasdaym sa pati putro me nedo bhavet |
BRP010.042.2/ brhmapasadas tvatta ity ukto munir abravt || 42 ||
BRP010.043.0/ cka uvca:

Chapter 10 :: The lunar dynasty: Amvasu branch

BRP010.043.1/ naia sakalpita kmo may bhadre tathstv iti |


BRP010.043.2/ ugrakarm bhavet putra pitur mtu ca krat || 43 ||
/p. 43/

BRP010.044.1/ puna satyavat vkyam evam uktvbravd idam |


BRP010.044.2/ icchal lokn api mune sjeth ki puna sutam || 44 ||
BRP010.045.1/ amtmakam ju tva me putra dtum ihrhasi |
BRP010.045.2/ kmam evavidha pautro mama syt tava ca prabho || 45 ||
BRP010.046.1/ yady anyath na akya vai kartum etad dvijottama |
BRP010.046.2/ tata prasdam akarot sa tasys tapaso balt || 46 ||
BRP010.047.1/ putre nsti vieo me pautre v varavarini |
BRP010.047.2/ tvay yathokta vacana tath bhadre bhaviyati || 47 ||
BRP010.048.1/ tata satyavat putra janaym sa bhrgavam |
BRP010.048.2/ tapasy abhirata dnta jamadagni samtmakam || 48 ||
BRP010.049.1/ bhgor jagaty vae 'smi |
BRP010.049.2/ jamadagnir ajyata |
BRP010.049.3/ s hi satyavat puy satyadharmaparya || 49 ||
BRP010.050.1/ kauikti samkhyt pravtteya mahnad |
BRP010.050.2/ ikvkuvaaprabhavo reur nma nardhipa || 50 ||
BRP010.051.1/ tasya kany mahbhg kmal nma reuk |
BRP010.051.2/ reuky tu kmaly tapovidysamanvita || 51 ||
BRP010.052.1/ rcko janaym sa jmadagnya sudruam |
BRP010.052.2/ sarvavidyntaga reha dhanurvedasya pragam || 52 ||
BRP010.053.1/ rma katriyahantra pradptam iva pvakam |
BRP010.053.2/ aurvasyaivam ckasya satyavaty mahya || 53 ||
BRP010.054.1/ jamadagnis tapovryj jaje brahmavid vara |
BRP010.054.2/ madhyama ca unaepha unapuccha kanihaka || 54 ||
BRP010.055.1/ vivmitra tu dyda gdhi kuikanandana |
BRP010.055.2/ janaym sa putra tu tapovidyamtmakam || 55 ||
BRP010.056.1/ prpya brahmarisamat yo 'ya brahmarit gata |
BRP010.056.2/ vivmitras tu dharmtm nmn vivaratha smta || 56 ||
BRP010.057.1/ jaje bhguprasdena kauikd vaavardhana |
BRP010.057.2/ vivmitrasya ca sut devartdaya smt || 57 ||
BRP010.058.1/ prakhyts triu lokeu te nmny ataparam |

63

64

Chapter 10 :: The lunar dynasty: Amvasu branch

BRP010.058.2/ devarta kati caiva yasmt ktyyan smt || 58 ||


BRP010.059.1/ lvaty hirayko reur jaje 'tha reuka |
BRP010.059.2/ sktir glava caiva mudgala caiva viruta || 59 ||
BRP010.060.1/ madhucchando jaya caiva devala ca tathaka |
BRP010.060.2/ kacchapo hrita caiva vivmitrasya te sut || 60 ||
BRP010.061.1/ te khytni gotri kauikn mahtmanm |
BRP010.061.2/ pino babhrava caiva dhynajapys tathaiva ca || 61 ||
BRP010.062.1/ prthiv devart ca lakyanabkal |
BRP010.062.2/ lohit yamadt ca tath krak smt || 62 ||
/p. 44/

BRP010.063.1/ pauravasya munireh brahmare kauikasya ca |


BRP010.063.2/ sambandho 'py asya vae 'smin brahmakatrasya viruta || 63 ||
BRP010.064.1/ vivmitrtmajn tu unaepho 'graja smta |
BRP010.064.2/ bhrgava kauikatva hi prpta sa munisattama || 64 ||
BRP010.065.1/ vivmitrasya putras tu unaepho 'bhavat kila |
BRP010.065.2/ haridavasya yaje tu pautve viniyojita || 65 ||
BRP010.066.1/ devair datta unaepho vivmitrya vai puna |
BRP010.066.2/ devair datta sa vai yasmd devartas tato 'bhavat || 66 ||
BRP010.067.1/ devartdaya sapta vivmitrasya vai sut |
BRP010.067.2/ dadvatsuta cpi vaivmitras tathaka || 67 ||
BRP010.068.1/ aakasya suto lauhi prokto jahnugao may |
BRP010.068.2/ ata rdhva pravakymi vaam yor mahtmana || 68 ||

Chapter 11 :: The lunar dynasty (cont.): Branch of yu's younger sons

Chapter 11 :: The lunar


dynasty (cont.): Branch of
yu's younger sons
11

BRP011.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP011.001.1/ yo putr ca te paca sarve vr mahrath |


BRP011.001.2/ svarbhnutanayy ca prabhy jajire np || 1 ||
BRP011.002.1/ nahua prathama jaje vddhaarm tata param |
BRP011.002.2/ rambho rajir anen ca triu lokeu virut || 2 ||
BRP011.003.1/ raji putraatnha janaym sa paca vai |
BRP011.003.2/ rjeyam iti vikhyta katram indrabhayvaham || 3 ||
BRP011.004.1/ yatra daivsure yuddhe samutpanne sudrue |
BRP011.004.2/ dev caivsur caiva pitmaham athbruvan || 4 ||
BRP011.005.0/ devsur cu:
BRP011.005.1/ vayor bhagavan yuddhe ko vijet bhaviyati |
BRP011.005.2/ brhi na sarvabhtea rotum icchma tattvata || 5 ||
BRP011.006.0/ brahmovca:
BRP011.006.1/ yem arthya sagrme rajir ttyudha prabhu |
BRP011.006.2/ yotsyate te vijeyanti trl lokn ntra saaya || 6 ||
BRP011.007.1/ yato rajir dhtis tatra r ca tatra yato dhti |
BRP011.007.2/ yato dhti ca r caiva dharmas tatra jayas tath || 7 ||
BRP011.008.1/ te dev dnav prt devenokt raji tad |
BRP011.008.2/ abhyayur jayam icchanto vvns ta nararabham || 8 ||
/p. 45/

BRP011.009.1/ sa hi svarbhnudauhitra prabhy samapadyata |


BRP011.009.2/ rj paramatejasv somavaavivardhana || 9 ||
11

[ SS 27-29

65

66

Chapter 11 :: The lunar dynasty (cont.): Branch of yu's younger sons

BRP011.010.1/ te hamanasa sarve raji vai devadnav |


BRP011.010.2/ cur asmajjayya tva gha varakrmukam || 10 ||
BRP011.011.1/ athovca rajis tatra tayor vai devadaityayo |
BRP011.011.2/ arthaja svrtham uddiya yaa sva ca prakayan || 11 ||
BRP011.012.0/ rajir uvca:
BRP011.012.1/ yadi daityagan sarv jitv vryea vsava |
BRP011.012.2/ indro bhavmi dharmea tato yotsymi sayuge || 12 ||
BRP011.013.1/ dev prathamato vipr pratyur hamnas |
BRP011.013.2/ eva yathea npate kma sampadyat tava || 13 ||
BRP011.014.1/ rutv suragan tu vkya rj rajis tad |
BRP011.014.2/ papracchsuramukhys tu yath devn apcchata || 14 ||
BRP011.015.1/ dnav darpasampr svrtham evvagamya ha |
BRP011.015.2/ pratycus ta npavara sbhimnam ida vaca || 15 ||
BRP011.016.0/ dnav cu:
BRP011.016.1/ asmkam indra prahrdo yasyrthe vijaymahe |
BRP011.016.2/ asmis tu samare rjas tiha tva rjasattama || 16 ||
BRP011.017.1/ sa tatheti bruvann eva devair apy aticodita |
BRP011.017.2/ bhaviyasndro jitvaina devair uktas tu prthiva || 17 ||
BRP011.018.1/ jaghna dnavn sarvn ye 'vadhy vajrapina |
BRP011.018.2/ sa viprana devn paramar riya va || 18 ||
BRP011.019.1/ nihatya dnavn sarvn jahra raji prabhu |
BRP011.019.2/ tato raji mahvrya devai saha atakratu || 19 ||
BRP011.020.1/ rajiputro 'ham ity uktv punar evbravd vaca |
BRP011.020.2/ indro 'si tta devn sarve ntra saaya || 20 ||
BRP011.021.1/ yasyham indra putras te khyti ysymi karmabhi |
BRP011.021.2/ sa tu akravaca rutv vacitas tena myay || 21 ||
BRP011.022.1/ tathaivety abravd rj pryama atakratum |
BRP011.022.2/ tasmis tu devai sado diva prpte mahpatau || 22 ||
BRP011.023.1/ dydyam indrd jahr rjya tattanay raje |
BRP011.023.2/ paca putraatny asya tad vai sthna atakrato || 23 ||
BRP011.024.1/ samkrmanta bahudh svargaloka triviapam |
BRP011.024.2/ te yad tu svasammh rgonmatt vidharmia || 24 ||

Chapter 11 :: The lunar dynasty (cont.): Branch of yu's younger sons

BRP011.025.1/ brahmadvia ca savtt hatavryaparkram |


BRP011.025.2/ tato lebhe svam aivaryam indra sthna tathottamam || 25 ||
BRP011.026.1/ hatv rajisutn sarvn kmakrodhaparyan |
BRP011.026.2/ ya ida cyvana sthnt pratihna atakrato |
BRP011.026.3/ uyd dhrayed vpi na sa daurgatyam pnuyt || 26 ||
BRP011.027.0/ lomaharaa uvca:
BRP011.027.1/ rambho 'napatyas tv sc ca vaa vakymy anenasa |
BRP011.027.2/ anenasa suto rj pratikatro mahya || 27 ||
/p. 46/

BRP011.028.1/ pratikatrasuta cst sajayo nma viruta |


BRP011.028.2/ sajayasya jaya putro vijayas tasya ctmaja || 28 ||
BRP011.029.1/ vijayasya kti putras tasya haryatvata suta |
BRP011.029.2/ haryatvatasuto rj sahadeva pratpavn || 29 ||
BRP011.030.1/ sahadevasya dharmtm nadna iti viruta |
BRP011.030.2/ nadnasya jayatseno jayatsenasya sakti || 30 ||
BRP011.031.1/ sakter api dharmtm katravddho mahya |
BRP011.031.2/ anenasa samkhyt katravddhasya cpara || 31 ||
BRP011.032.1/ katravddhtmajas tatra sunahotro mahya |
BRP011.032.2/ sunahotrasya dyds traya paramadhrmik || 32 ||
BRP011.033.1/ ka ala ca dvv etau tath gtsamada prabhu |
BRP011.033.2/ putro gtsamadasypi unako yasya aunaka || 33 ||
BRP011.034.1/ brhma katriy caiva vaiy drs tathaiva ca |
BRP011.034.2/ altmaja riseas tanayas tasya kyapa || 34 ||
BRP011.035.1/ kasya kipo rj putro drghataps tath |
BRP011.035.2/ dhanus tu drghatapaso vidvn dhanvantaris tata || 35 ||
BRP011.036.1/ tapaso 'nte sumahato jto vddhasya dhmata |
BRP011.036.2/ punar dhanvantarir devo mnuev iha janmani || 36 ||
BRP011.037.1/ tasya gehe samutpanno devo dhanvantaris tad |
BRP011.037.2/ kirjo mahrja sarvarogapraana || 37 ||
BRP011.038.1/ yurveda bharadvjt prpyeha sa bhiakkriya |
BRP011.038.2/ tam aadh punar vyasya iyebhya pratyapdayat || 38 ||
BRP011.039.1/ dhanvantares tu tanaya ketumn iti viruta |
BRP011.039.2/ atha ketumata putro vro bhmaratha smta || 39 ||

67

68

Chapter 11 :: The lunar dynasty (cont.): Branch of yu's younger sons

BRP011.040.1/ putro bhmarathasypi divodsa prajevara |


BRP011.040.2/ divodsas tu dharmtm vrasyadhipo 'bhavat || 40 ||
BRP011.041.1/ etasminn eva kle tu pur vras dvij |
BRP011.041.2/ ny niveaym sa kemako nma rkasa || 41 ||
BRP011.042.1/ apt hi s matimat nikumbhena mahtman |
BRP011.042.2/ ny varasahasra vai bhavitr tu na saaya || 42 ||
BRP011.043.1/ tasy hi aptamtry divodsa prajevara |
BRP011.043.2/ viaynte pur ramy gomaty sannyaveayat || 43 ||
BRP011.044.1/ bhadrareyasya prva tu pur vras abht |
BRP011.044.2/ bhadrareyasya putr atam uttamadhanvinm || 44 ||
BRP011.045.1/ hatv niveaym sa divodso nardhipa |
BRP011.045.2/ bhadrareyasya tad rjya hta yena balyas || 45 ||
BRP011.046.1/ bhadrareyasya putras tu durdamo nma viruta |
BRP011.046.2/ divodsena bleti ghay sa visarjita || 46 ||
/p. 47/

BRP011.047.1/ haihayasya tu dydya htavn vai mahpati |


BRP011.047.2/ jahre pitdydya divodsahta balt || 47 ||
BRP011.048.1/ bhadrareyasya putrea durdamena mahtman |
BRP011.048.2/ vairasynto mahbhg kta ctmyatejas || 48 ||
BRP011.049.1/ divodsd dadvaty vro jaje pratardana |
BRP011.049.2/ tena blena putrea prahta tu punar balam || 49 ||
BRP011.050.1/ pratardanasya putrau dvau vatsabhargau suvirutau |
BRP011.050.2/ vatsaputro hy alarkas tu sannatis tasya ctmaja || 50 ||
BRP011.051.1/ alarkas tasya putras tu brahmaya satyasagara |
BRP011.051.2/ alarka prati rjari loko gta purtanai || 51 ||
BRP011.052.1/ air varasahasri air varaatni ca |
BRP011.052.2/ yuv rpea sampanna prg sc ca kulodvaha || 52 ||
BRP011.053.1/ lopmudrprasdena paramyur avptavn |
BRP011.053.2/ tasyst sumahad rjya rpayauvanalina || 53 ||
BRP011.054.1/ pasynte mahbhur hatv kemakarkasam |
BRP011.054.2/ ramy niveaym sa pur vras puna || 54 ||
BRP011.055.1/ sannater api dyda suntho nma dhrmika |
BRP011.055.2/ sunthasya tu dyda kemo nma mahya || 55 ||

Chapter 11 :: The lunar dynasty (cont.): Branch of yu's younger sons

BRP011.056.1/ kemasya ketumn putra suketus tasya ctmaja |


BRP011.056.2/ suketos tanaya cpi dharmaketur iti smta || 56 ||
BRP011.057.1/ dharmaketos tu dyda satyaketur mahratha |
BRP011.057.2/ satyaketusuta cpi vibhur nma prajevara || 57 ||
BRP011.058.1/ nartas tu vibho putra sukumra ca tatsuta |
BRP011.058.2/ sukumrasya putras tu dhaketu sudhrmika || 58 ||
BRP011.059.1/ dhaketos tu dydo veuhotra prajevara |
BRP011.059.2/ veuhotrasuta cpi bhrgo nma prajevara || 59 ||
BRP011.060.1/ vatsasya vatsabhmis tu bhrgabhmis tu bhrgaja |
BRP011.060.2/ ete tv agirasa putr jt vae 'tha bhrgava || 60 ||
BRP011.061.1/ brhma katriy vaiys traya putr sahasraa |
BRP011.061.2/ ity ete kyap prokt nahuasya nibodhata || 61 ||

69

70

Chapter 12 :: The lunar dynasty (cont.): Story of Yayti

Chapter 12 :: The lunar


dynasty (cont.): Story of Yayti
12

BRP012.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP012.001.1/ utpann pitkanyy virajy mahaujasa |


BRP012.001.2/ nahuasya tu dyd a indropamatejasa || 1 ||
BRP012.002.1/ yatir yayti saytir |
BRP012.002.2/ yti prvako 'bhavat |
BRP012.002.3/ yatir jyehas tu te vai yaytis tu tata param || 2 ||
/p. 48/

BRP012.003.1/ kakutsthakany g nma lebhe paramadhrmika |


BRP012.003.2/ yatis tu mokam sthya brahmabhto 'bhavan muni || 3 ||
BRP012.004.1/ te yayti pacn vijitya vasudhm imm |
BRP012.004.2/ devaynm uanasa sut bhrym avpa sa || 4 ||
BRP012.005.1/ armihm sur caiva tanay vaparvaa |
BRP012.005.2/ yadu ca turvasu caiva devayn vyajyata || 5 ||
BRP012.006.1/ druhya cnu ca puru ca armih vraparva |
BRP012.006.2/ tasmai akro dadau prto ratha paramabhsvaram || 6 ||
BRP012.007.1/ agada kcana divya divyai paramavjibhi |
BRP012.007.2/ yukta manojavai ubhrair yena krya samudvahan || 7 ||
BRP012.008.1/ sa tena rathamukhyena artrejayan mahm |
BRP012.008.2/ yaytir yudhi durdharas tath devn sadnavn || 8 ||
BRP012.009.1/ saratha kaurav tu sarvem abhavat tad |
BRP012.009.2/ savartavasunmnas tu kauravj janamejayt || 9 ||
BRP012.010.1/ kuro putrasya rjendrarja prkitasya ha |
BRP012.010.2/ jagma sa ratho na pd gargasya dhmata || 10 ||
BRP012.011.1/ gargasya hi suta bla sa rj janamejaya |

12

[ SS 29-31

Chapter 12 :: The lunar dynasty (cont.): Story of Yayti

BRP012.011.2/ klena hisaym sa brahmahatym avpa sa || 11 ||


BRP012.012.1/ sa lohagandh rjari paridhvann itas tata |
BRP012.012.2/ paurajnapadais tyakto na lebhe arma karhicit || 12 ||
BRP012.013.1/ tata sa dukhasantapto nlabhat savida kvacit |
BRP012.013.2/ viprendra aunaka rj araa pratyapadyata || 13 ||
BRP012.014.1/ yjaym sa ca jn aunako janamejayam |
BRP012.014.2/ avamedhena rjna pvanrtha dvijottam || 14 ||
BRP012.015.1/ sa lohagandho vyanaat tasyvabhtham etya ca |
BRP012.015.2/ sa ca divyaratho rjo vaa cedipates tad || 15 ||
BRP012.016.1/ datta akrea tuena lebhe tasmd bhadratha |
BRP012.016.2/ bhadratht krameaiva gato brhadratha npam || 16 ||
BRP012.017.1/ tato hatv jarsandha bhmas ta ratham uttamam |
BRP012.017.2/ pradadau vsudevya prty kauravanandana || 17 ||
BRP012.018.1/ saptadvp yaytis tu jitv pthv sasgarm |
BRP012.018.2/ vibhajya pacadh rjya putr nhuas tad || 18 ||
BRP012.019.1/ yaytir dii prvasy yadu jyeha nyayojayat |
BRP012.019.2/ madhye puru ca rjnam abhyaicat sa nhua || 19 ||
BRP012.020.1/ dii dakiaprvasy turvasu matimn npa |
BRP012.020.2/ tair iya pthiv sarv saptadvp sapattan || 20 ||
BRP012.021.1/ yathpradeam adypi dharmea pratiplyate |
BRP012.021.2/ prajs te purastt tu vakymi munisattam || 21 ||
BRP012.022.1/ dhanur nyasya patk ca pacabhi puruarabhai |
BRP012.022.2/ jarvn abhavad rj bhram veya bandhuu || 22 ||
/p. 49/

BRP012.023.1/ nikiptaastra pthiv cacra pthivpati |


BRP012.023.2/ prtimn abhavad rj yaytir aparjita || 23 ||
BRP012.024.1/ eva vibhajya pthiv yaytir yadum abravt |
BRP012.024.2/ jar me pratighva putra ktyntarea vai || 24 ||
BRP012.025.1/ taruas tava rpea careya pthivm imm |
BRP012.025.2/ jar tvayi samdhya ta yadu pratyuvca ha || 25 ||
BRP012.026.0/ yadur uvca:
BRP012.026.1/ anirdi may bhik brhmaasya pratirut |

71

72

Chapter 12 :: The lunar dynasty (cont.): Story of Yayti

BRP012.026.2/ anapktya t rjan na grahymi te jarm || 26 ||


BRP012.027.1/ jary bahavo do pnabhojanakrit |
BRP012.027.2/ tasmj jar na te rjan grahtum aham utsahe || 27 ||
BRP012.028.1/ santi te bahava putr matta priyatar npa |
BRP012.028.2/ pratigrahtu dharmaja putram anya vva vai || 28 ||
BRP012.029.1/ sa evam ukto yadun rj kopasamanvita |
BRP012.029.2/ uvca vadat reho yaytir garhayan sutam || 29 ||
BRP012.030.0/ yaytir uvca:
BRP012.030.1/ ka ramas tavnyo 'sti ko v dharmo vidhyate |
BRP012.030.2/ mm andtya durbuddhe yad aha tava deika || 30 ||
BRP012.031.1/ evam uktv yadu vipr apaina sa manyumn |
BRP012.031.2/ arjy te praj mha bhavitrti na saaya || 31 ||
BRP012.032.1/ druhya ca turvasu caivpy anu ca dvijasattam |
BRP012.032.2/ evam evbravd rj pratykhyta ca tair api || 32 ||
BRP012.033.1/ apa tn atikruddho yaytir aparjita |
BRP012.033.2/ yathvat kathita sarva maysya dvijasattam || 33 ||
BRP012.034.1/ eva aptv sutn sarv catura puruprvajn |
BRP012.034.2/ tad eva vacana rj purum apy ha bho dvij || 34 ||
BRP012.035.1/ taruas tava rpea careya pthivm imm |
BRP012.035.2/ jar tvayi samdhya tva puro yadi manyase || 35 ||
BRP012.036.1/ sa jar pratijagrha pitu puru pratpavn |
BRP012.036.2/ yaytir api rpea puro paryacaran mahm || 36 ||
BRP012.037.1/ sa mrgama kmnm anta npatisattama |
BRP012.037.2/ vivcy sahito reme vane caitrarathe prabhu || 37 ||
BRP012.038.1/ yad ca tpta kmeu bhogeu ca nardhipa |
BRP012.038.2/ tad puro sakd vai sv jar pratyapadyata || 38 ||
BRP012.039.1/ yatra gth munireh gt kila yaytin |
BRP012.039.2/ ybhi pratyharet kmn sarvao 'gni krmavat || 39 ||
BRP012.040.1/ na jtu kma kmnm upabhogena myati |
BRP012.040.2/ havi kavartmeva bhya evbhivardhate || 40 ||
BRP012.041.1/ yat pthivy vrhiyava hiraya paava striya |
BRP012.041.2/ nlam ekasya tat sarvam iti ktv na muhyati || 41 ||

Chapter 12 :: The lunar dynasty (cont.): Story of Yayti

/p. 50/

BRP012.042.1/ yad bhva na kurute sarvabhteu ppakam |


BRP012.042.2/ karma manas vc brahma sampadyate tad || 42 ||
BRP012.043.1/ yad tebhyo na bibheti yad csmn na bibhyati |
BRP012.043.2/ yad necchati na dvei brahma sampadyate tad || 43 ||
BRP012.044.1/ y dustyaj durmatibhir y na jryati jryata |
BRP012.044.2/ yo 'sau prntiko rogas t t tyajata sukham || 44 ||
BRP012.045.1/ jryanti jryata ke dant jryanti jryata |
BRP012.045.2/ dhan jvit ca jryato 'pi na jryati || 45 ||
BRP012.046.1/ yac ca kmasukha loke yac ca divya mahat sukham |
BRP012.046.2/ tkayasukhasyaite nrhanti oa kalm || 46 ||
BRP012.047.1/ evam uktv sa rjari sadra prviad vanam |
BRP012.047.2/ klena mahat cya cacra vipula tapa || 47 ||
BRP012.048.1/ bhgutuge gati prpa tapaso 'nte mahya |
BRP012.048.2/ ananan deham utsjya sadra svargam ptavn || 48 ||
BRP012.049.1/ tasya vae munireh paca rjarisattam |
BRP012.049.2/ yair vypt pthiv sarv sryasyeva gabhastibhi || 49 ||
BRP012.050.1/ yados tu vaa vakymi udhva rjasatktam |
BRP012.050.2/ yatra nryao jaje harir vikulodvaha || 50 ||
BRP012.051.1/ sustha prajvn yumn krtim ca bhaven nara |
BRP012.051.2/ yayticarita nityam ida van dvijottam || 51 ||

73

74

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

Chapter 13 :: The lunar


dynasty (cont.): The branches
of Yayti's sons
13

BRP013.001.0/ brhma cu:

BRP013.001.1/ puror vaa vaya sta rotum icchma tattvata |


BRP013.001.2/ druhyasynor yado caiva turvaso ca pthak pthak || 1 ||
BRP013.002.0/ lomaharaa uvca:
BRP013.002.1/ udhva munirdl puror vaa mahtmana |
BRP013.002.2/ vistarenuprvy ca prathama vadato mama || 2 ||
BRP013.003.1/ puro putra suvro 'bhn manasyus tasya ctmaja |
BRP013.003.2/ rj cbhayado nma manasyor abhavat suta || 3 ||
BRP013.004.1/ tathaivbhayadasyst sudhanv nma prthiva |
BRP013.004.2/ sudhanvana subhu ca raudrvas tasya ctmaja || 4 ||
BRP013.005.1/ raudrvasya dareyu kkaeyus tathaiva ca |
BRP013.005.2/ kakeyusthaileyu ca sannateyus tathaiva ca || 5 ||
BRP013.006.1/ ceyu ca jaleyu ca sthaleyu ca mahbala |
BRP013.006.2/ dhaneyu ca vaneyu ca putrak ca daa striya || 6 ||
BRP013.007.1/ bhadr dr ca madr ca alad malad tath |
BRP013.007.2/ khalad ca tato vipr nalad suraspi ca || 7 ||
/p. 51/

BRP013.008.1/ tath gocapal ca strratnak ca t daa |


BRP013.008.2/ ir jto 'trivae ca ts bhart prabhkara || 8 ||
BRP013.009.1/ bhadry janaym sa suta soma yaasvinam |
BRP013.009.2/ svarbhnun hate srye patamne divo mahm || 9 ||
BRP013.010.1/ tamobhibhte loke ca prabh yena pravartit |
13

[ SS 31-38

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.010.2/ svasti te 'stv iti coktv vai patamno divkara || 10 ||


BRP013.011.1/ vacant tasya viprarer na papta divo mahm |
BRP013.011.2/ atrirehni gotri ya cakra mahtap || 11 ||
BRP013.012.1/ yajev atrer bala caiva devair yasya pratihitam |
BRP013.012.2/ sa tsu janaym sa putriksv tmakmajn || 12 ||
BRP013.013.1/ daa putrn mahsattvs tapasy ugre rats tath |
BRP013.013.2/ te tu gotrakar vipr ayo vedaprag || 13 ||
BRP013.014.1/ svastytrey iti khyt kica tridhanavarjit |
BRP013.014.2/ kakeyos tanays tv sas traya eva mahrath || 14 ||
BRP013.015.1/ sabhnara ckua ca paramanyus tathaiva ca |
BRP013.015.2/ sabhnarasya putras tu vidvn klnalo npa || 15 ||
BRP013.016.1/ klnalasya dharmaja sjayo nma vai suta |
BRP013.016.2/ sjayasybhavat putro vro rj purajaya || 16 ||
BRP013.017.1/ janamejayo munireh purajayasuto 'bhavat |
BRP013.017.2/ janamejayasya rjarer mahlo 'bhavat suta || 17 ||
BRP013.018.1/ deveu sa parijta pratihitaya bhuvi |
BRP013.018.2/ mahman nma suto mahlasya viruta || 18 ||
BRP013.019.1/ jaje vra suragaai pjita sumahman |
BRP013.019.2/ mahmans tu putrau dvau janaym sa bho dvij || 19 ||
BRP013.020.1/ unara ca dharmaja titiku ca mahbalam |
BRP013.020.2/ unarasya patnyas tu paca rjarivaaj || 20 ||
BRP013.021.1/ ng kmir nav darv pacam ca dadvat |
BRP013.021.2/ unarasya putrs tu paca tsu kulodvah || 21 ||
BRP013.022.1/ tapas caiva mahat jt vddhasya ctmaj |
BRP013.022.2/ ngys tu nga putra kmy kmir ajyata || 22 ||
BRP013.023.1/ navys tu nava putro darvy suvrato 'bhavat |
BRP013.023.2/ dadvatys tu sajaje ibir aunaro npa || 23 ||
BRP013.024.1/ ibes tu ibayo vipr yaudheys tu ngasya ha |
BRP013.024.2/ navasya navarra tu kmes tu kmil pur || 24 ||
BRP013.025.1/ suvratasya tathmbah ibiputrn nibodhata |
BRP013.025.2/ ibes tu ibaya putr catvro lokavirut || 25 ||
BRP013.026.1/ vadarbha suvra ca kekayo madrakas tath |
BRP013.026.2/ te janapad spht kekay madraks tath || 26 ||

75

76

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.027.1/ vadarbh suvr ca titikos tu prajs tv im |


BRP013.027.2/ titikur abhavad rj prvasy dii bho dvij || 27 ||
/p. 52/

BRP013.028.1/ uadratho mahvrya phenas tasya suto 'bhavat |


BRP013.028.2/ phenasya sutap jaje tata sutapaso bali || 28 ||
BRP013.029.1/ jto mnuayonau tu sa rj kcaneudhi |
BRP013.029.2/ mahyog sa tu balir babhva npati pur || 29 ||
BRP013.030.1/ putrn utpdaym sa paca vaakarn bhuvi |
BRP013.030.2/ aga prathamato jaje vaga suhmas tathaiva ca || 30 ||
BRP013.031.1/ pura kaliga ca tath bleya katram ucyate |
BRP013.031.2/ bley brhma caiva tasya vaakar bhuvi || 31 ||
BRP013.032.1/ bale ca brahma datto vara prtena bho dvij |
BRP013.032.2/ mahyogitvam yu ca kalpasya parimata || 32 ||
BRP013.033.1/ bale cpratimatva vai dharmatattvrthadaranam |
BRP013.033.2/ sagrme cpy ajeyatva dharme caiva pradhnatm || 33 ||
BRP013.034.1/ trailokyadarana cpi prdhnya prasave tath |
BRP013.034.2/ caturo niyatn vars tva ca sthpayiteti ca || 34 ||
BRP013.035.1/ ity ukto vibhun rj bali nti par yayau |
BRP013.035.2/ klena mahat vipr sva ca sthnam upgamat || 35 ||
BRP013.036.1/ te janapad paca ag vag sasuhmak |
BRP013.036.2/ kalig purak caiva prajs tv agasya smpratam || 36 ||
BRP013.037.1/ agaputro mahn sd rjendro dadhivhana |
BRP013.037.2/ dadhivhanaputras tu rj diviratho 'bhavat || 37 ||
BRP013.038.1/ putro divirathasysc chakratulyaparkrama |
BRP013.038.2/ vidvn dharmaratho nma tasya citraratha suta || 38 ||
BRP013.039.1/ tena dharmarathentha tad klajare girau |
BRP013.039.2/ yajat saha akrea soma pto mahtman || 39 ||
BRP013.040.1/ atha citrarathasypi putro daaratho 'bhavat |
BRP013.040.2/ lomapda iti khyto yasya nt sutbhavat || 40 ||
BRP013.041.1/ tasya darathir vra caturago mahya |
BRP013.041.2/ yagaprasdena jaje vaavivardhana || 41 ||
BRP013.042.1/ caturagasya putras tu pthulka iti smta |
BRP013.042.2/ pthulkasuto rj campo nma mahya || 42 ||

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.043.1/ campasya tu pur camp y mliny abhavat pur |


BRP013.043.2/ prabhadraprasdena haryago 'sya suto 'bhavat || 43 ||
BRP013.044.1/ tato vaibhakis tasya vraa akravraam |
BRP013.044.2/ avatraym sa mah mantrair vhanam uttamam || 44 ||
BRP013.045.1/ haryagasya sutas tatra rj bhadraratha smta |
BRP013.045.2/ putro bhadrarathasysd bhatkarm prajevara || 45 ||
BRP013.046.1/ bhaddarbha sutas tasya yasmj jaje bhanman |
BRP013.046.2/ bhanmans tu rjendro janaym sa vai sutam || 46 ||
/p. 53/

BRP013.047.1/ nmn jayadratha nma yasmd dharatho npa |


BRP013.047.2/ sd dharathasypi vivajij janamejay || 47 ||
BRP013.048.1/ dydas tasya vaikaro vikaras tasya ctmaja |
BRP013.048.2/ tasya putraata tv sd agn kulavardhanam || 48 ||
BRP013.049.1/ ete 'gavaaj sarve rjna krtit may |
BRP013.049.2/ satyavrat mahtmna prajvanto mahrath || 49 ||
BRP013.050.1/ ceyos tu munireh raudrvatanayasya vai |
BRP013.050.2/ udhva sampravakymi vaa rjas tu bho dvij || 50 ||
BRP013.051.1/ ceyos tanayo rj matinro mahpati |
BRP013.051.2/ matinrasuts tv sas traya paramadhrmik || 51 ||
BRP013.052.1/ vasurodha pratiratha subhu caiva dhrmika |
BRP013.052.2/ sarve vedavida caiva brahmay satyavdina || 52 ||
BRP013.053.1/ il nma tu yasyst kany vai munisattam |
BRP013.053.2/ brahmavdiny adhistr s tasus tm abhyagacchata || 53 ||
BRP013.054.1/ taso suto 'tha rjarir dharmanetra pratpavn |
BRP013.054.2/ brahmavd parkrntas tasya bhryopadnav || 54 ||
BRP013.055.1/ upadnav tata putr caturo 'janayac chubn |
BRP013.055.2/ duyantam atha sumanta pravram anagha tath || 55 ||
BRP013.056.1/ duyantasya tu dydo bharato nma vryavn |
BRP013.056.2/ sa sarvadamano nma ngyutabalo mahn || 56 ||
BRP013.057.1/ cakravart suto jaje duyantasya mahtmana |
BRP013.057.2/ akuntaly bharato yasya nmn tu bhrat || 57 ||
BRP013.058.1/ bharatasya vinaeu tanayeu mahpate |
BRP013.058.2/ mt tu prakopea may tat kathita pur || 58 ||

77

78

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.059.1/ bhaspater agirasa putro vipro mahmuni |


BRP013.059.2/ ayjayad bharadvjo mahadbhi kratubhir vibhu || 59 ||
BRP013.060.1/ prva tu vitathe tasya kte vai putrajanmani |
BRP013.060.2/ tato 'tha vitatho nma bharadvjt suto 'bhavat || 60 ||
BRP013.061.1/ tato 'tha vitathe jte bharatas tu diva yayau |
BRP013.061.2/ vitatha cbhiicytha bharadvjo vana yayau || 61 ||
BRP013.062.1/ sa cpi vitatha putr janaym sa paca vai |
BRP013.062.2/ suhotra ca suhotra gaya garga tathaiva ca || 62 ||
BRP013.063.1/ kapila ca mahtmna suhotrasya sutadvayam |
BRP013.063.2/ kika ca mahsatya tath gtsamati npam || 63 ||
BRP013.064.1/ tath gtsamate putr brhma katriy via |
BRP013.064.2/ kikasya tu keya putro drghataps tath || 64 ||
BRP013.065.1/ babhva drghatapaso vidvn dhanvantari suta |
BRP013.065.2/ dhanvantares tu tanaya ketumn iti viruta || 65 ||
BRP013.066.1/ tath ketumata putro vidvn bhmaratha smta |
BRP013.066.2/ putro bhmarathasypi vrasyadhipo 'bhavat || 66 ||
/p. 54/

BRP013.067.1/ divodsa iti khyta sarvakatrapraana |


BRP013.067.2/ divodsasya putras tu vro rj pratardana || 67 ||
BRP013.068.1/ pratardanasya putrau dvau vatso bhrgava eva ca |
BRP013.068.2/ alarko rjaputras tu rj sanmatimn bhuvi || 68 ||
BRP013.069.1/ haihayasya tu dydya htavn vai mahpati |
BRP013.069.2/ jahre pitdydya divodsahta balt || 69 ||
BRP013.070.1/ bhadrareyasya putrea durdamena mahtman |
BRP013.070.2/ divodsena bleti ghaysau visarjita || 70 ||
BRP013.071.1/ aratho nma npa suto bhmarathasya vai |
BRP013.071.2/ tena putrea blasya prahta tasya bho dvij || 71 ||
BRP013.072.1/ vairasynta munireh katriyea vidhitsat |
BRP013.072.2/ alarka kirjas tu brahmaya satyasagara || 72 ||
BRP013.073.1/ ai varasahasri ai varaatni ca |
BRP013.073.2/ yuv rpea sampanna st kikulodvaha || 73 ||
BRP013.074.1/ lopmudrprasdena paramyur avpa sa |
BRP013.074.2/ vayaso 'nte munireh hatv kemakarkasam || 74 ||

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.075.1/ ramy niveaym sa pur vras npa |


BRP013.075.2/ alarkasya tu dyda kemako nma prthiva || 75 ||
BRP013.076.1/ kemakasya tu putro vai varaketus tato 'bhavat |
BRP013.076.2/ varaketo ca dydo vibhur nma prajevara || 76 ||
BRP013.077.1/ nartas tu vibho putra sukumras tato 'bhavat |
BRP013.077.2/ sukumrasya putras tu satyaketur mahratha || 77 ||
BRP013.078.1/ suto 'bhavan mahtej rj paramadhrmika |
BRP013.078.2/ vatsasya vatsabhmis tu bhargabhmis tu bhrgavt || 78 ||
BRP013.079.1/ ete tv agirasa putr jt vae 'tha bhrgave |
BRP013.079.2/ brhma katriy vaiy dr ca munisattam || 79 ||
BRP013.080.1/ jamho 'paro vaa ryat dvijasattam |
BRP013.080.2/ suhotrasya bhat putro bhatas tanays traya || 80 ||
BRP013.081.1/ ajamho dvimha ca purumha ca vryavn |
BRP013.081.2/ ajamhasya patnyas tu tisro vai yaasnvit || 81 ||
BRP013.082.1/ nl ca kein caiva dhmin ca vargan |
BRP013.082.2/ ajamhasya keiny jaje jahnu pratpavn || 82 ||
BRP013.083.1/ jahre yo mahsattra sarvamedhamakha vibhum |
BRP013.083.2/ patilobhena ya gag vinteva sasra ha || 83 ||
BRP013.084.1/ necchata plvaym sa tasya gag ca tat sada |
BRP013.084.2/ tat tay plvita dv yajava samantata || 84 ||
BRP013.085.1/ jahnur apy abravd gag kruddho viprs tad npa |
BRP013.085.2/ ea te triu lokeu sakipypa pibmy aham |
BRP013.085.3/ asya gage 'valepasya sadya phalam avpnuhi || 85 ||
/p. 55/

BRP013.086.1/ tata pt mahtmno dv gag maharaya |


BRP013.086.2/ upaninyur mahbhg duhittvena jhnavm || 86 ||
BRP013.087.1/ yuvanvasya putr tu kver jahnur vahat |
BRP013.087.2/ gagpena dehrdha yasy pacn nadktam || 87 ||
BRP013.088.1/ jahnos tu dayita putro ajako nma vryavn |
BRP013.088.2/ ajakasya tu dydo balkvo mahpati || 88 ||
BRP013.089.1/ babhva mgayla kuikas tasya ctmaja |
BRP013.089.2/ pahnavai saha savddho rj vanacarai saha || 89 ||
BRP013.090.1/ kuikas tu tapas tepe putram indrasama vibhum |

79

80

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.090.2/ labheyam iti ta akras trsd abhyetya jajivn || 90 ||


BRP013.091.1/ sa gdhir abhavad rj maghav kauika svayam |
BRP013.091.2/ vivmitras tu gdheyo vivmitrt tathaka || 91 ||
BRP013.092.1/ aakasya suto lauhi prokto jahnugao may |
BRP013.092.2/ jamho 'paro vaa ryat munisattam || 92 ||
BRP013.093.1/ ajamht tu nly vai suntir udapadyata |
BRP013.093.2/ purujti sunte ca bhyva purujtita || 93 ||
BRP013.094.1/ bhyvatanay paca spht janapadvt |
BRP013.094.2/ mudgala sjaya caiva rj bhadius tad || 94 ||
BRP013.095.1/ yavnara ca vikrnta kmilva ca pacama |
BRP013.095.2/ pacaite rakayla denm iti virut || 95 ||
BRP013.096.1/ pacn te tu pacl spht janapadvt |
BRP013.096.2/ ala sarakae te pacl iti virut || 96 ||
/p. 56/

BRP013.097.1/ mudgalasya tu dydo maudgalya sumahya |


BRP013.097.2/ indrasen yato garbha vadhnya ca pratyapadyata || 97 ||
BRP013.098.1/ st pacajana putra sjayasya mahtmana |
BRP013.098.2/ suta pacajanasypi somadatto mahpati || 98 ||
BRP013.099.1/ somadattasya dyda sahadevo mahya |
BRP013.099.2/ sahadevasuta cpi somako nma viruta || 99 ||
BRP013.100.1/ ajamhasuto jta ke vae tu somaka |
BRP013.100.2/ somakasya suto jantur yasya putraata babhau || 100 ||
BRP013.101.1/ te yavyn pato drupadasya pit prabhu |
BRP013.101.2/ jamh smt caite mahtmnas tu somak || 101 ||
BRP013.102.1/ mahi tv ajamhasya dhmin putragddhin |
BRP013.102.2/ pativrat mahbhg kulaj munisattam || 102 ||
BRP013.103.1/ s ca putrrthin dev vratacarysamanvit |
BRP013.103.2/ tato varyuta taptv tapa paramaducaram || 103 ||
BRP013.104.1/ hutvgni vidhivat s tu pavitr mitabhojan |
BRP013.104.2/ agnihotrakuev eva suvpa munisattam || 104 ||
BRP013.105.1/ dhminy sa tay devy tv ajamha samyivn |
BRP013.105.2/ ka sajanaym sa dhmravara sudaranam || 105 ||

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.106.1/ kt savarao jaje kuru savarat tath |


BRP013.106.2/ ya praygd atikramya kuruketra cakra ha || 106 ||
BRP013.107.1/ puya ca ramaya ca puyakdbhir nievitam |
BRP013.107.2/ tasynvavya sumahn yasya nmntha kaurav || 107 ||
BRP013.108.1/ kuro ca putr catvra sudhanv sudhanus tath |
BRP013.108.2/ parkic ca mahbhu pravara crimejaya || 108 ||
BRP013.109.1/ parkitas tu dydo dhrmiko janamejaya |
BRP013.109.2/ rutaseno 'grasena ca bhmasena ca nmata || 109 ||
/p. 57/

BRP013.110.1/ ete sarve mahbhg vikrnt balalina |


BRP013.110.2/ janamejayasya putras tu suratho matims tath || 110 ||
BRP013.111.1/ surathasya tu vikrnta putro jaje vidratha |
BRP013.111.2/ vidrathasya dyda ka eva mahratha || 111 ||
BRP013.112.1/ dvityas tu bharadvjn nmn tenaiva viruta |
BRP013.112.2/ dvv kau somavae 'smin dvv eva ca parkitau || 112 ||
BRP013.113.1/ bhmasens trayo vipr dvau cpi janamejayau |
BRP013.113.2/ kasya tu dvityasya bhmaseno 'bhavat suta || 113 ||
BRP013.114.1/ pratpo bhmasent tu pratpasya tu ntanu |
BRP013.114.2/ devpir bhlika caiva traya eva mahrath || 114 ||
BRP013.115.1/ ntanos tv abhavad bhmas tasmin vae dvijottam |
BRP013.115.2/ bhlikasya tu rjarer vaa uta bho dvij || 115 ||
BRP013.116.1/ bhlikasya suta caiva somadatto mahya |
BRP013.116.2/ jajire somadattt tu bhrir bhrirav ala || 116 ||
BRP013.117.1/ updhyyas tu devn devpir abhavan muni |
BRP013.117.2/ cyavanaputra ktaka ia sn mahtmana || 117 ||
BRP013.118.1/ ntanus tv abhavad rj kaurav dhurandhara |
BRP013.118.2/ ntano sampravakymi vaa trailokyavirutam || 118 ||
BRP013.119.1/ gga devavrata nma putra so 'janayat prabhu |
BRP013.119.2/ sa tu bhma iti khyta pavn pitmaha || 119 ||
BRP013.120.1/ kl vicitravrya tu janaym sa bho dvij |
BRP013.120.2/ ntanor dayita putra dharmtmnam akalmaam || 120 ||
BRP013.121.1/ kadvaipyanc caiva ketre vaicitravryake |
BRP013.121.2/ dhtarra ca pu ca vidura cpy ajjanat || 121 ||

81

82

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.122.1/ dhtarras tu gndhry putrn utpdayac chatam |


BRP013.122.2/ te duryodhana reha sarvem api sa prabhu || 122 ||
/p. 58/

BRP013.123.1/ por dhanajaya putra saubhadras tasya ctmaja |


BRP013.123.2/ abhimanyo parkit tu pit prkitasya ha || 123 ||
BRP013.124.1/ prkitasya kyy dvau putrau sambabhvatu |
BRP013.124.2/ candrpas tu npati srypa ca mokavit || 124 ||
BRP013.125.1/ candrpasya putr atam uttamadhanvinm |
BRP013.125.2/ jnamejayam ity eva ktra bhuvi parirutam || 125 ||
BRP013.126.1/ te jyehas tu tatrst pure vraashvaye |
BRP013.126.2/ satyakaro mahbhur yajv vipuladakia || 126 ||
BRP013.127.1/ satyakarasya dyda vetakara pratpavn |
BRP013.127.2/ aputra sa tu dharmtm pravivea tapovanam || 127 ||
BRP013.128.1/ tasmd vanagat garbha ydav pratyapadyata |
BRP013.128.2/ sucror duhit subhrr mlin grhamlin || 128 ||
BRP013.129.1/ sambhte sa ca garbhe ca vetakara prajevara |
BRP013.129.2/ anvagacchat kta prva mahprasthnam acyutam || 129 ||
BRP013.130.1/ s tu dv priya ta tu mlin phato 'nvagt |
BRP013.130.2/ sucror duhit sdhv vane rjvalocan || 130 ||
BRP013.131.1/ pathi s suuve bl sukumra kumrakam |
BRP013.131.2/ tam apsytha tatraiva rjna snvagacchata || 131 ||
BRP013.132.1/ pativrat mahbhg draupadva pur sat |
BRP013.132.2/ kumra sukumro 'sau giriphe ruroda ha || 132 ||
BRP013.133.1/ dayrtha tasya meghs tu prdursan mahtmana |
BRP013.133.2/ ravihys tu putrau dvau paippaldi ca kauika || 133 ||
BRP013.134.1/ dv kpnvitau ghya tau prklayat jale |
BRP013.134.2/ nighau tasya prvau tu ily rudhiraplutau || 134 ||
BRP013.135.1/ ajayma sa prvbhy ghbhy susamhita |
BRP013.135.2/ ajaymau tu tatprvau devena sambabhvatu || 135 ||
BRP013.136.1/ athjaprva iti vai cakrte nma tasya tau |
BRP013.136.2/ sa tu remakaly dvijbhym abhivardhita || 136 ||
BRP013.137.1/ remakasya tu bhry tam udvahat putrakrat |
BRP013.137.2/ rematy sa tu putro 'bhd brhmaau sacivau tu tau || 137 ||

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.138.1/ te putr ca pautr ca yugapattulyajvina |


BRP013.138.2/ sa ea pauravo vaa pavn mahtmanm || 138 ||
BRP013.139.1/ loko 'pi ctra gto 'ya nhuea yaytin |
BRP013.139.2/ jarsakramae prva tad prtena dhmat || 139 ||
BRP013.140.1/ acandrrkagrah bhmir bhaved iyam asaayam |
BRP013.140.2/ apaurav mah naiva bhaviyati kadcana || 140 ||
/p. 59/

BRP013.141.1/ ea va pauravo vao vikhyta kathito may |


BRP013.141.2/ turvasos tu pravakymi druhyo cnor yados tath || 141 ||
BRP013.142.1/ turvasos tu suto vahnir gobhnus tasya ctmaja |
BRP013.142.2/ gobhnos tu suto rj ainur aparjita || 142 ||
BRP013.143.1/ karandhamas tu ainor maruttas tasya ctmaja |
BRP013.143.2/ anyas tv vikito rj marutta kathito may || 143 ||
BRP013.144.1/ anapatyo 'bhavad rj yajv vipuladakia |
BRP013.144.2/ duhit sayat nma tasyst pthivpate || 144 ||
BRP013.145.1/ dakirtha tu s datt savartya mahtmane |
BRP013.145.2/ duyanta paurava cpi lebhe putram akalmaam || 145 ||
BRP013.146.1/ eva yaytipena jarsakramae tad |
BRP013.146.2/ paurava turvasor vaa pravivea dvijottam || 146 ||
BRP013.147.1/ duyantasya tu dyda karroma prajevara |
BRP013.147.2/ karromd athhrda catvras tasya ctmaj || 147 ||
BRP013.148.1/ pya ca kerala caiva kla cola ca prthiva |
BRP013.148.2/ druhyo ca tanayo rjan babhrusetu ca prthiva || 148 ||
BRP013.149.1/ agrasetus tatputro marut patir ucyate |
BRP013.149.2/ yauvanvena samare kcchrea nihato bal || 149 ||
BRP013.150.1/ yuddha sumahad apy sn msn paricarad daa |
BRP013.150.2/ agrasetor dydo gndhro nma prthiva || 150 ||
BRP013.151.1/ khyyate yasya nmn vai gndhraviayo mahn |
BRP013.151.2/ gndhradeaj caiva turag vjin var || 151 ||
BRP013.152.1/ anos tu putro dharmo 'bhd dytas tasytmajo 'bhavat |
BRP013.152.2/ dytd vanaduho jaje pracets tasya ctmaja || 152 ||
BRP013.153.1/ pracetasa sucets tu krtits tv anavo may |
BRP013.153.2/ babhvus tu yado putr paca devasutopam || 153 ||

83

84

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.154.1/ sahasrda payoda ca kro nlo 'jikas tath |


BRP013.154.2/ sahasrdasya dyds traya paramadhrmik || 154 ||
BRP013.155.1/ haihaya ca haya caiva rj veuhayas tath |
BRP013.155.2/ haihayasybhavat putro dharmanetra iti ruta || 155 ||
BRP013.156.1/ dharmanetrasya krtas tu shajas tasya ctmaja |
BRP013.156.2/ shajan nma pur tena rj niveit || 156 ||
BRP013.157.1/ sn mahimata putro bhadrareya pratpavn |
BRP013.157.2/ bhadrareyasya dydo durdamo nma viruta || 157 ||
BRP013.158.1/ durdamasya suto dhmn kanako nma nmata |
BRP013.158.2/ kanakasya tu dyd catvro lokavirut || 158 ||
/p. 60/

BRP013.159.1/ ktavrya ktauj ca ktadhanv tathaiva ca |


BRP013.159.2/ ktgnis tu caturtho 'bht ktavryd athrjuna || 159 ||
BRP013.160.1/ yo 'sau bhusahasrea saptadvpevaro 'bhavat |
BRP013.160.2/ jigya pthivm eko rathendityavarcas || 160 ||
BRP013.161.1/ sa hi varyuta taptv tapa paramaducaram |
BRP013.161.2/ dattam rdhaym sa krtavryo 'trisambhavam || 161 ||
BRP013.162.1/ tasmai datto varn prdc caturo bhritejasa |
BRP013.162.2/ prva bhusahasra tu prrthita sumahad varam || 162 ||
BRP013.163.1/ adharme 'dhyamnasya sadbhis tatra nivraam |
BRP013.163.2/ ugrea pthiv jitv dharmeaivnurajanam || 163 ||
BRP013.164.1/ sagrmn subah jitv hatv crn sahasraa |
BRP013.164.2/ sagrme vartamnasya vadha cbhyadhikd rae || 164 ||
BRP013.165.1/ tasya bhusahasra tu yudhyata kila bho dvij |
BRP013.165.2/ yogd yogvarasyeva prdurbhavati myay || 165 ||
BRP013.166.1/ teneya pthiv sarv saptadvp sapattan |
BRP013.166.2/ sasamudr sanagar ugrea vidhin jit || 166 ||
BRP013.167.1/ tena saptasu dvpeu sapta yajaatni ca |
BRP013.167.2/ prptni vidhin rj ryante munisattam || 167 ||
BRP013.168.1/ sarve yaj munireh sahasraatadaki |
BRP013.168.2/ sarve kcanayp ca sarve kcanavedaya || 168 ||
BRP013.169.1/ sarve devair munireh vimnasthair alaktai |
BRP013.169.2/ gandharvair apsarobhi ca nityam evopaobhit || 169 ||

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.170.1/ yasya yaje jagau gth gandharvo nradas tath |


BRP013.170.2/ vardstmajo vidvn mahimn tasya vismita || 170 ||
BRP013.171.0/ nrada uvca:
BRP013.171.1/ na nna krtavryasya gati ysyanti prthiv |
BRP013.171.2/ yajair dnais tapobhi ca vikramea rutena ca || 171 ||
BRP013.172.1/ sa hi saptasu dvpeu carm khag arsan |
BRP013.172.2/ rath dvpn anucaran yog sandyate nbhi || 172 ||
BRP013.173.1/ anaadravyat caiva na oko na ca vibhrama |
BRP013.173.2/ prabhvea mahrja praj dharmea rakata || 173 ||
BRP013.174.1/ sa sarvaratnabhk samr cakravart babhva ha |
BRP013.174.2/ sa eva pauplo 'bht ketrapla sa eva ca || 174 ||
BRP013.175.1/ saiva vy parjanyo yogitvd arjuno 'bhavat |
BRP013.175.2/ sa vai bhusahasrea jyghtakahinatvac || 175 ||
BRP013.176.1/ bhti ramisahasrea aradva ca bhskara |
BRP013.176.2/ sa hi ngn manuyeu mhimaty mahdyuti || 176 ||
BRP013.177.1/ karkoakasut jitv pury tasy nyaveayat |
BRP013.177.2/ sa vai vega samudrasya prvkle 'mbujekaa || 177 ||
/p. 61/

BRP013.178.1/ krann iva bhujodbhinna pratisrota cakra ha |


BRP013.178.2/ luhit krat tena nad tadgrmamlin || 178 ||
BRP013.179.1/ caladrmisahasrea akitbhyeti narmad |
BRP013.179.2/ tasya bhusahasrea kipyame mahodadhau || 179 ||
BRP013.180.1/ bhayn niln niceh ptlasth mahsur |
BRP013.180.2/ crktamahvci calanmnamahtimim || 180 ||
BRP013.181.1/ mrutviddhaphenaugham vartakobhasakulam |
BRP013.181.2/ prvartayat tad rj sahasrea ca bhun || 181 ||
BRP013.182.1/ devsurasamkipta krodam iva mandara |
BRP013.182.2/ mandarakobhacakit amtotpdaakit || 182 ||
BRP013.183.1/ sahasotpatit bht bhma dv npottamam |
BRP013.183.2/ nat nicalamrdhno babhvus te mahorag || 183 ||
BRP013.184.1/ syhne kadalkha kampit iva vyun |
BRP013.184.2/ sa vai baddhv dhanur jybhir utsikta pacabhi arai || 184 ||

85

86

Chapter 13 :: The lunar dynasty (cont.): The branches of Yayti's sons

BRP013.185.1/ lakea mohayitv tu sabala rvaa balt |


BRP013.185.2/ nirjitya vaam nya mhimaty babandha tam || 185 ||
BRP013.186.1/ rutv tu baddha paulastya rvaa tv arjunena ca |
BRP013.186.2/ tato gatv pulastyas tam arjuna dade svayam || 186 ||
BRP013.187.1/ mumoca raka paulastya pulastyenbhiycita |
BRP013.187.2/ yasya bhusahasrasya babhva jytalasvana || 187 ||
BRP013.188.1/ yugnte toyadasyeva sphuato hy aaner iva |
BRP013.188.2/ aho bata mdhe vrya bhrgavasya yad acchinat || 188 ||
BRP013.189.1/ rjo bhusahasrasya haima tlavana yath |
BRP013.189.2/ titena kadcit sa bhikita citrabhnun || 189 ||
BRP013.190.1/ sa bhikm adadd vra sapta dvpn vibhvaso |
BRP013.190.2/ puri grmagho ca viay caiva sarvaa || 190 ||
BRP013.191.1/ jajvla tasya sarvi citrabhnur didhkay |
BRP013.191.2/ sa tasya puruendrasya prabhvea mahtmana || 191 ||
BRP013.192.1/ dadha krtavryasya ail caia vanni ca |
BRP013.192.2/ sa nyam rama ramya varuasytmajasya vai || 192 ||
BRP013.193.1/ dadha balavadbhta citrabhnu sa haihaya |
BRP013.193.2/ ya lebhe varua putra pur bhsvantam uttamam || 193 ||
BRP013.194.1/ vasiha nma sa muni khyta pava ity uta |
BRP013.194.2/ yatrpavas tu ta krodhc chaptavn arjuna vibhu || 194 ||
BRP013.195.1/ yasmn na varjitam ida vana te mama haihaya |
BRP013.195.2/ tasmt te dukara karma ktam anyo haniyati || 195 ||
BRP013.196.1/ rmo nma mahbhur jmadagnya pratpavn |
BRP013.196.2/ chittv bhusahasra te pramathya taras bal || 196 ||
/p. 62/

BRP013.197.1/ tapasv brhmaas tv tu haniyati sa bhrgava |


BRP013.197.2/ anaadravyat yasya babhvmitrakaria || 197 ||
BRP013.198.1/ pratpena narendrasya praj dharmea rakata |
BRP013.198.2/ prptas tato 'sya mtyur vai tasya pn mahmune || 198 ||
BRP013.199.1/ varas tathaiva bho vipr svayam eva vta pur |
BRP013.199.2/ tasya putraata tv st paca e mahtmana || 199 ||
BRP013.200.1/ ktstr balina r dharmtmno yaasvina |
BRP013.200.2/ rasena ca ra ca vao madhupadhvaja || 200 ||

Chapter 14 :: The lunar dynasty (cont.): Genealogy of Ka

BRP013.201.1/ jayadhvaja ca nmnsd vantyo npatir mahn |


BRP013.201.2/ krtavryasya tanay vryavanto mahbal || 201 ||
BRP013.202.1/ jayadhvajasya putras tu tlajagho mahbala |
BRP013.202.2/ tasya putraata khyts tlajagh iti smt || 202 ||
BRP013.203.1/ te kule munireh haihayn mahtmanm |
BRP013.203.2/ vtihotr sujt ca bhoj cvantaya smt || 203 ||
BRP013.204.1/ tauiker ca vikhyts tlajaghs tathaiva ca |
BRP013.204.2/ bharat ca sujt ca bahutvn nnukrtit || 204 ||
BRP013.205.1/ vaprabhtayo vipr ydav puyakarmia |
BRP013.205.2/ vo vaadharas tatra tasya putro 'bhavan madhu || 205 ||
BRP013.206.1/ madho putraata tv sd vaas tasya vaakt |
BRP013.206.2/ vad vaya sarve madhos tu mdhav smt || 206 ||
BRP013.207.1/ ydav yadunmn te nirucyante ca haihay |
BRP013.207.2/ na tasya vittana syn naa prati labhec ca sa || 207 ||
BRP013.208.1/ krtavryasya yo janma kathayed iha nityaa |
BRP013.208.2/ ete yaytiputr paca va dvijottam || 208 ||
BRP013.209.1/ krtit lokavr ye lokn dhrayanti vai |
BRP013.209.2/ bhtnva munireh paca sthvarajagamn || 209 ||
BRP013.210.1/ rutv paca visargs tu rj dharmrthakovida |
BRP013.210.2/ va bhavati pacnm tmajn tathevara || 210 ||
BRP013.211.1/ labhet paca var caiva durlabhn iha laukikn |
BRP013.211.2/ yu krti tath putrn aivarya bhtim eva ca || 211 ||
BRP013.212.1/ dhrac chravac caiva pacavargasya bho dvij |
BRP013.212.2/ kroor vaa munireh udhva gadato mama || 212 ||
BRP013.213.1/ yador vaadharasytha yajvina puyakarmia |
BRP013.213.2/ kroor vaa hi rutvaiva sarvappai pramucyate |
BRP013.213.3/ yasynvavyajo viur harir vikulodvaha || 213 ||
/p. 63/

87

88

Chapter 14 :: The lunar dynasty (cont.): Genealogy of Ka

Chapter 14 :: The lunar


dynasty (cont.): Genealogy of
Ka
14

BRP014.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP014.001.1/ gndhr caiva mdr ca kroor bhrye babhvatu |


BRP014.001.2/ gndhr janaym sa anamitra mahbalam || 1 ||
BRP014.002.1/ mdr yudhjita putra tato 'nya devamhuam |
BRP014.002.2/ te vaas tridh bhto vn kulavardhana || 2 ||
BRP014.003.1/ mdry putrau tu jajte rutau vyandhakv ubhau |
BRP014.003.2/ jajte tanayau ve vaphalka citrakas tath || 3 ||
BRP014.004.1/ vaphalkas tu munireh dharmtm yatra vartate |
BRP014.004.2/ nsti vydhibhaya tatra nvaras tapam eva ca || 4 ||
BRP014.005.1/ kadcit kirjasya viaye munisattam |
BRP014.005.2/ tri vari prni nvarat pkasana || 5 ||
BRP014.006.1/ sa tatra cnaym sa vaphalka paramrcitam |
BRP014.006.2/ vaphalkaparivartena vavara harivhana || 6 ||
BRP014.007.1/ vaphalka kirjasya sut bhrym avindata |
BRP014.007.2/ gndin nma g s ca dadau viprya nityaa || 7 ||
BRP014.008.1/ dt yajv ca vra ca rutavn atithipriya |
BRP014.008.2/ akrra suuve tasmc chvaphalkd bhridakia || 8 ||
BRP014.009.1/ upamadgus tath madgur medura crimejaya |
BRP014.009.2/ avikitas tathkepa atrughna crimardana || 9 ||
BRP014.010.1/ dharmadhg yatidharm ca dharmokndhakarus tath |
BRP014.010.2/ vhaprativhau ca sundar ca vargan || 10 ||
BRP014.011.1/ akrreograseny sugtry dvijasattam |

14

[ SS 38-41

Chapter 14 :: The lunar dynasty (cont.): Genealogy of Ka

BRP014.011.2/ prasena copadeva ca jajte devavarcasau || 11 ||


BRP014.012.1/ citrakasybhavan putr pthur vipthur eva ca |
BRP014.012.2/ avagrvo 'vabhu ca svaprvakagaveaau || 12 ||
BRP014.013.1/ arianemir ava ca sudharm dharmabht tath |
BRP014.013.2/ subhur bahubhu ca ravihravae striyau || 13 ||
BRP014.014.1/ asikny janaym sa ra vai devamhuam |
BRP014.014.2/ mahiy jajire r bhojyy puru daa || 14 ||
BRP014.015.1/ vasudevo mahbhu prvam nakadundubhi |
BRP014.015.2/ jaje yasya prastasya dundubhya pradan divi || 15 ||
BRP014.016.1/ nakn ca sahrda sumahn abhavad divi |
BRP014.016.2/ papta pupavara ca rasya janane mahn || 16 ||
BRP014.017.1/ manuyaloke ktsne 'pi rpe nsti samo bhuvi |
BRP014.017.2/ yasyst purugryasya knti candramaso yath || 17 ||
/p. 64/

BRP014.018.1/ devabhgas tato jaje tath devarav puna |


BRP014.018.2/ andhi kanavako vatsavn atha gjama || 18 ||
BRP014.019.1/ yma amko gaa paca csya vargan |
BRP014.019.2/ pthukrti pth caiva rutadev rutarav || 19 ||
BRP014.020.1/ rjdhidev ca tath pacait vramtara |
BRP014.020.2/ rutaravy caidyas tu iuplo 'bhavan npa || 20 ||
BRP014.021.1/ hirayakaipur yo 'sau daityarjo 'bhavat pur |
BRP014.021.2/ pthukrty tu sajaje tanayo vddhaarmaa || 21 ||
BRP014.022.1/ kardhipatir vro dantavakro mahbala |
BRP014.022.2/ pth duhitara cakre kuntis t pur vahat || 22 ||
BRP014.023.1/ yasy sa dharmavid rj dharmo jaje yudhihira |
BRP014.023.2/ bhmasenas tath vtd indrc caiva dhanajaya || 23 ||
BRP014.024.1/ loke pratiratho vra akratulyaparkrama |
BRP014.024.2/ anamitrc chanir jaje kanihd vinandant || 24 ||
BRP014.025.1/ aineya satyakas tasmd yuyudhna ca styaki |
BRP014.025.2/ uddhavo devabhgasya mahbhga suto 'bhavat || 25 ||
BRP014.026.1/ paitn para prhur devaravasam uttamam |
BRP014.026.2/ amakya prptavn putram andhir yaasvinam || 26 ||

89

90

Chapter 14 :: The lunar dynasty (cont.): Genealogy of Ka

BRP014.027.1/ nivttaatru atrughna rutadev tv ajyata |


BRP014.027.2/ rutadevtmajs te tu naidir ya pariruta || 27 ||
BRP014.028.1/ ekalavyo munireh nidai parivardhita |
BRP014.028.2/ vatsavate tv aputrya vasudeva pratpavn |
BRP014.028.3/ adbhir dadau suta vra auri kauikam aurasam || 28 ||
BRP014.029.1/ gaya hy aputrya vivakseno dadau sutn |
BRP014.029.2/ crudea sudea ca pacla ktalakaam || 29 ||
BRP014.030.1/ asagrmea yo vro nvartata kadcana |
BRP014.030.2/ raukmieyo mahbhu kanyn dvijasattam || 30 ||
BRP014.031.1/ vyasn sahasri ya ynta phato 'nvayu |
BRP014.031.2/ crn adyopabhokyma crudeahatn iti || 31 ||
BRP014.032.1/ tantrijas tantripla ca sutau kanavakasya tau |
BRP014.032.2/ vru cvahanu caiva vrau tv atha gjimau || 32 ||
BRP014.033.1/ ymaputra amkas tu amko rjyam vahat |
BRP014.033.2/ jugupsamno bhojatvd rjasyam avpa sa || 33 ||
BRP014.034.1/ ajtaatru atr jaje tasya vinana |
BRP014.034.2/ vasudevasutn vrn krtayiymy ata param || 34 ||
/p. 65/

BRP014.035.1/ ves trividham eva tu bahukha mahaujasam |


BRP014.035.2/ dhrayan vipula vaa nnarthair iha yujyate || 35 ||
BRP014.036.1/ y patnyo vasudevasya caturdaa vargan |
BRP014.036.2/ paurav rohi nma madirditathvar || 36 ||
BRP014.037.1/ vaikh ca tath bhadr sunmn caiva pacam |
BRP014.037.2/ sahadev ntidev rdev devarakit || 37 ||
BRP014.038.1/ vkadevy upadev ca devak caiva saptam |
BRP014.038.2/ sutanur vaav caiva dve ete paricrike || 38 ||
BRP014.039.1/ paurav rohi nma bhlikasytmajbhavat |
BRP014.039.2/ jyeh patn munireh dayitnakadundubhe || 39 ||
BRP014.040.1/ lebhe jyeha suta rma araya aham eva ca |
BRP014.040.2/ durdama damana ubhra pirakam unaram || 40 ||
BRP014.041.1/ citr nma kumr ca rohitanay nava |
BRP014.041.2/ citr subhadreti punar vikhyt munisattam || 41 ||
BRP014.042.1/ vasudevc ca devaky jaje aurir mahya |

Chapter 14 :: The lunar dynasty (cont.): Genealogy of Ka

BRP014.042.2/ rmc ca niaho jaje revaty dayita suta || 42 ||


BRP014.043.1/ subhadry rath prthd abhimanyur ajyata |
BRP014.043.2/ akrrt kikanyy satyaketur ajyata || 43 ||
BRP014.044.1/ vasudevasya bhrysu mahbhgsu saptasu |
BRP014.044.2/ ye putr jajire r samasts tn nibodhata || 44 ||
BRP014.045.1/ bhoja ca vijaya caiva ntidevsutv ubhau |
BRP014.045.2/ vkadeva sunmy gada cst sutv ubhau || 45 ||
BRP014.046.1/ agvaha mahtmna vkadev vyajyata |
BRP014.046.2/ kany trigartarjasya bhry vai iiryae || 46 ||
BRP014.047.1/ jijs paurue cakre na caskande ca pauruam |
BRP014.047.2/ kyasasamaprakhyo vare dvdaame tath || 47 ||
BRP014.048.1/ mithybhiasto grgyas tu manyuntisamrita |
BRP014.048.2/ ghoakanym updya maithunyopacakrame || 48 ||
BRP014.049.1/ gopl cpsars tasya gopastrveadhri |
BRP014.049.2/ dhraym sa grgyasya garbha durdharam acyutam || 49 ||
BRP014.050.1/ mnuy gargabhryy niyogc chlapina |
BRP014.050.2/ sa klayavano nma jaje rj mahbala || 50 ||
BRP014.051.1/ vttaprvrdhakyas tu sihasahanano yuv |
BRP014.051.2/ aputrasya sa rjas tu vavdhe 'ntapure iu || 51 ||
/p. 66/

BRP014.052.1/ yavanasya munireh sa klayavano 'bhavat |


BRP014.052.2/ yudhyamno npati paryapcchad dvijottamam || 52 ||
BRP014.053.1/ vyandhakakula tasya nrado 'kathayad vibhu |
BRP014.053.2/ akauhiy tu sainyasya mathurm abhyayt tad || 53 ||
BRP014.054.1/ dta sampreaym sa vyandhakaniveanam |
BRP014.054.2/ tato vyandhak ka purasktya mahmatim || 54 ||
BRP014.055.1/ samet mantraym sur yavanasya bhayt tad |
BRP014.055.2/ ktv vinicaya sarve palyanam arocayan || 55 ||
BRP014.056.1/ vihya mathur ramy mnayanta pinkinam |
BRP014.056.2/ kuasthal dvravat niveayitum psava || 56 ||
BRP014.059.1/ iti kasya janmeda ya ucir niyatendriya |
BRP014.059.2/ parvasu rvayed vidvn ana sa sukh bhavet || 59 ||

91

92

Chapter 15 :: Genealogy of the Bhojas and the Kukuras

Chapter 15 :: Genealogy of the


Bhojas and the Kukuras
15

BRP015.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP015.001.1/ kroor athbhavat putro vjinvn mahya |


BRP015.001.2/ vrjinvatam icchanti svhi svhkt varam || 1 ||
BRP015.002.1/ svhiputro 'bhavad rj uadgur vadat vara |
BRP015.002.2/ mahkratubhir je yo vividhair bhridakiai || 2 ||
BRP015.003.1/ tata prastim icchan vai uadgu so 'gryam tmajam |
BRP015.003.2/ jaje citrarathas tasya putra karmabhir anvita || 3 ||
BRP015.004.1/ sc caitrarathir vro yajv vipuladakia |
BRP015.004.2/ aabindu para vtta rjarm anuhita || 4 ||
BRP015.005.1/ pthurav pthuya rjsc chibindava |
BRP015.005.2/ asanti ca puraj prtharavasam antaram || 5 ||
BRP015.006.1/ antarasya suyajas tu suyajatanayo 'bhavat |
BRP015.006.2/ uato yajam akhila svadharme ca ktdara || 6 ||
BRP015.007.1/ ineyur abhavat putra uata atrutpana |
BRP015.007.2/ marutas tasya tanayo rjarir abhavan npa || 7 ||
BRP015.008.1/ maruto 'labhata jyeha suta kambalabarhiam |
BRP015.008.2/ cacra vipula dharmam amart pratyabhg api || 8 ||
BRP015.009.1/ sa satprastim icchan vai suta kambalabarhia |
BRP015.009.2/ babhva rukmakavaca ataprasavata suta || 9 ||
BRP015.010.1/ nihatya rukmakavaca ata kavacin rae |
BRP015.010.2/ dhanvin niitair bair avpa riyam uttamm || 10 ||
BRP015.011.1/ jaje ca rukmakavact parajit paravrah |
BRP015.011.2/ jajire paca putrs tu mahvry parjit || 11 ||
/p. 67/

15

[ SS 41-43

Chapter 15 :: Genealogy of the Bhojas and the Kukuras

BRP015.012.1/ rukmeu pthurukma ca jymagha plito hari |


BRP015.012.2/ plita ca hari caiva videhebhya pit dadau || 12 ||
BRP015.013.1/ rukmeur abhavad rj pthurukmasya sarayt |
BRP015.013.2/ tbhy pravrjito rj jymagho 'vasad rame || 13 ||
BRP015.014.1/ pranta ca tad rj brhmaai cvabodhita |
BRP015.014.2/ jagma dhanur dya deam anya dhvaj rath || 14 ||
BRP015.015.1/ narmadklam ekkm ekal mttikvatm |
BRP015.015.2/ kavanta giri jitv uktimatym uvsa sa || 15 ||
BRP015.016.1/ jymaghasybhavad bhry aiby balavat sat |
BRP015.016.2/ aputro 'pi sa rj vai nny bhrym avindata || 16 ||
BRP015.017.1/ tasysd vijayo yuddhe tatra kanym avpa sa |
BRP015.017.2/ bhrym uvca santrasta snueti sa janevara || 17 ||
BRP015.018.1/ etac chrutvbravd dev kasya deva snueti vai |
BRP015.018.2/ abravt tad uparutya jymagho rjasattama || 18 ||
BRP015.019.0/ rjovca:
BRP015.019.1/ yas te janiyate putras tasya bhryopapdit || 19 ||
BRP015.020.0/ lomaharaa uvca:
BRP015.020.1/ ugrea tapas tasy kanyy s vyajyata |
BRP015.020.2/ putra vidarbha subhg aiby pariat sat || 20 ||
BRP015.021.1/ rjaputry tu vidvsau snuy krathakaiikau |
BRP015.021.2/ pacd vidarbho 'janayac chrau raaviradau || 21 ||
BRP015.022.1/ bhmo vidarbhasya suta kuntis tasytmajo 'bhavat |
BRP015.022.2/ kunter dha suto jaje raadha pratpavn || 22 ||
BRP015.023.1/ dhasya jajire rs traya paramadhrmik |
BRP015.023.2/ vanta ca darha ca bal viahara ca sa || 23 ||
BRP015.024.1/ darhasya suto vyom vyomno jmta ucyate |
BRP015.024.2/ jmtaputro viktis tasya bhmaratha smta || 24 ||
BRP015.025.1/ atha bhmarathasyst putro navarathas tath |
BRP015.025.2/ tasya csd daaratha akunis tasya ctmaja || 25 ||
BRP015.026.1/ tasmt karambha krambhir devarto 'bhavan npa |
BRP015.026.2/ devakatro 'bhavat tasya vddhakatro mahya || 26 ||
BRP015.027.1/ devagarbhasamo jaje devakatrasya nandana |

93

94

Chapter 15 :: Genealogy of the Bhojas and the Kukuras

BRP015.027.2/ madhn vaakd rj madhur madhuravg api || 27 ||


BRP015.028.1/ madhor jaje 'tha vaidarbhy purudvn puruottama |
BRP015.028.2/ aikvk cbhavad bhry madhos tasy vyajyata || 28 ||
/p. 68/

BRP015.029.1/ satvn sarvaguopeta stvat krtivardhana |


BRP015.029.2/ im visi vijya jymaghasya mahtmana |
BRP015.029.3/ yujyate paramaprty prajv ca bhavet sad || 29 ||
BRP015.030.0/ lomaharaa uvca:
BRP015.030.1/ satvata sattvasampannn kaualy suuve sutn |
BRP015.030.2/ bhgina bhajamna ca divya devvdha npam || 30 ||
BRP015.031.1/ andhaka ca mahbhu vi ca yadunandanam |
BRP015.031.2/ te visarg catvro vistareeha krtit || 31 ||
BRP015.032.1/ bhajamnasya sjayyau bhyakthopabhyak |
BRP015.032.2/ st bhrye tayos tasmj jajire bahava sut || 32 ||
BRP015.033.1/ krimi ca kramaa caiva dha ra purajaya |
BRP015.033.2/ ete bhyakasjayy bhajamnd vijajire || 33 ||
BRP015.034.1/ yutjit sahasrjic chatjit tv atha dsaka |
BRP015.034.2/ upabhyakasjayy bhajamnd vijajire || 34 ||
BRP015.035.1/ yajv devvdho rj cacra vipula tapa |
BRP015.035.2/ putra sarvaguopeto mama syd iti nicita || 35 ||
BRP015.036.1/ sayujyamnas tapas pary jala span |
BRP015.036.2/ sadopaspatas tasya cakra priyam pag || 36 ||
BRP015.037.1/ cintaybhipart s na jagmaiva nicayam |
BRP015.037.2/ kalyatvn narapates tasya s nimnagottam || 37 ||
BRP015.038.1/ ndhyagacchat tu t nr yasym evavidha suta |
BRP015.038.2/ bhavet tasmt svaya gatv bhavmy asya sahnug || 38 ||
BRP015.039.1/ atha bhtv kumr s bibhrat parama vapu |
BRP015.039.2/ varaym sa npati tm iyea ca sa prabhu || 39 ||
BRP015.040.1/ tasym dhatta garbha sa tejasvinam udradh |
BRP015.040.2/ atha s daame msi suuve sarit var || 40 ||
BRP015.041.1/ putra sarvaguopeta babhru devvdha dvij |
BRP015.041.2/ atra vae puraj gyantti parirutam || 41 ||

Chapter 15 :: Genealogy of the Bhojas and the Kukuras

BRP015.042.1/ gun devvdhasypi krtayanto mahtmana |


BRP015.042.2/ yathaivgre tath drt paymas tvad antikt || 42 ||
BRP015.043.1/ babhru reho manuy devair devvdha sama |
BRP015.043.2/ ai ca a ca puru sahasri ca sapta ca || 43 ||
BRP015.044.1/ ete 'mtatva prpt vai babhror devvdhd api |
BRP015.044.2/ yajv dnapatir dhmn brahmaya sudhyudha || 44 ||
/p. 69/

BRP015.045.1/ tasynvavya sumahn bhoj ye srtikvat |


BRP015.045.2/ andhakt kyaduhit caturo 'labhattmajn || 45 ||
BRP015.046.1/ kukura bhajamna ca sasaka balabarhiam |
BRP015.046.2/ kukurasya suto vir ves tu tanayas tath || 46 ||
BRP015.047.1/ kapotarom tasytha tiliris tanayo 'bhavat |
BRP015.047.2/ jaje punar vasus tasmd abhijic ca punar vaso || 47 ||
BRP015.048.1/ tath vai putramithuna babhvbhijita kila |
BRP015.048.2/ huka rhuka caiva khytau khytimat varau || 48 ||
BRP015.049.1/ im codharanty atra gth prati tam hukam |
BRP015.049.2/ vetena parivrea kiorapratimo mahn || 49 ||
BRP015.050.1/ ativarma yukta huka prathama vrajet |
BRP015.050.2/ nputravn natado nsahasraatyua || 50 ||
BRP015.051.1/ nuddhakarm nyajv yo bhojam abhito vrajet |
BRP015.051.2/ prvasy dii ngn bhojasya prayayu kila || 51 ||
BRP015.052.1/ somt sagnukar dhvajin savarthinm |
BRP015.052.2/ rathn meghagho sahasri daaiva tu || 52 ||
BRP015.053.1/ raupyakcanakak sahasry ekaviati |
BRP015.053.2/ tvaty eva sahasri uttarasy tath dii || 53 ||
BRP015.054.1/ bhmipl bhojs tu santi jykikikina |
BRP015.054.2/ hu ki cpy avantibhya svasra dadur andhak || 54 ||
BRP015.055.1/ hukasya tu kyy dvau putrau sambabhvatu |
BRP015.055.2/ devaka cograsena ca devagarbhasamv ubhau || 55 ||
BRP015.056.1/ devakasybhavan putr catvras tridaopam |
BRP015.056.2/ devavn upadeva ca sandevo devarakita || 56 ||
BRP015.057.1/ kumrya sapta csytha vasudevya t dadau |
BRP015.057.2/ devak ntidev ca sudev devarakit || 57 ||

95

96

Chapter 16 :: Genealogy of Vyandhakas; story of the Syamantaka-jewel

BRP015.058.1/ vkadevy upadev ca sunmn caiva saptam |


BRP015.058.2/ navograsenasya suts te kasas tu prvaja || 58 ||
BRP015.059.1/ nyagrodha ca sunm ca tath kaka subhaa |
BRP015.059.2/ rraplo 'tha sutanur anvis tu puimn || 59 ||
BRP015.060.1/ te svasra pacsan kas kasavat tath |
BRP015.060.2/ sutan rrapl ca kak caiva vargan || 60 ||
BRP015.061.1/ ugrasena sahpatyo vykhyta kukurodbhava |
BRP015.061.2/ kukurm ima vaa dhrayann amitaujasm || 61 ||
BRP015.062.1/ tmano vipula vaa prajvn pnuyn nara || 62 ||
/p. 70/

Chapter 16 :: Genealogy of Vyandhakas; story of the Syamantaka-jewel

Chapter 16 :: Genealogy of
Vyandhakas; story of the
Syamantaka-jewel
16

BRP016.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP016.001.1/ bhajamnasya putro 'tha rathamukhyo vidratha |


BRP016.001.2/ rjdhideva ras tu vidrathasuto 'bhavat || 1 ||
BRP016.002.1/ rjdhidevasya sut jajire vryavattar |
BRP016.002.2/ datttidattau balinau ova vetavhana || 2 ||
BRP016.003.1/ am ca daaarm ca dantaatru ca atrujit |
BRP016.003.2/ rava ca ravih ca svasrau sambabhvatu || 3 ||
BRP016.004.1/ amiputra pratikatra pratikatrasya ctmaja |
BRP016.004.2/ svayambhoja svayambhojd bhadika sambabhva ha || 4 ||
BRP016.005.1/ tasya putr babhvur hi sarve bhmaparkram |
BRP016.005.2/ ktavarmgrajas te atadhanv tu madhyama || 5 ||
BRP016.006.1/ devnta ca narnta ca bhiagvaitaraa ca ya |
BRP016.006.2/ sudnta ctidnta ca nikya kmadambhaka || 6 ||
BRP016.007.1/ devntasybhavat putro vidvn kambalabarhia |
BRP016.007.2/ asamauj sutas tasya nsamauj ca tv ubhau || 7 ||
BRP016.008.1/ ajtaputrya sutn pradadv asamaujase |
BRP016.008.2/ sudara ca sucru ca ka ity andhak smt || 8 ||
BRP016.009.1/ gndhr caiva mdr ca kroubhrye babhvatu |
BRP016.009.2/ gndhr janaym sa anamitra mahbalam || 9 ||
BRP016.010.1/ mdr yudhjita putra tato vai devamdhuam |
BRP016.010.2/ anamitram amitr jetram aparjitam || 10 ||
BRP016.011.1/ anamitrasuto nighno nighnato dvau babhvatu |

16

[ SS 43-45

97

98

Chapter 16 :: Genealogy of Vyandhakas; story of the Syamantaka-jewel

BRP016.011.2/ prasena ctha satrjic chatrusenjitv ubhau || 11 ||


BRP016.012.1/ praseno dvravaty tu nivasan yo mahmaim |
BRP016.012.2/ divya syamantaka nma sa sryd upalabdhavn || 12 ||
BRP016.013.1/ tasya satrjita srya sakh prasamo 'bhavat |
BRP016.013.2/ sa kadcin nipye rathena rathin vara || 13 ||
BRP016.014.1/ toyaklam apa spraum upasthtu yayau ravim |
BRP016.014.2/ tasyopatihata srya vivasvn agrata sthita || 14 ||
BRP016.015.1/ vispaamrtir bhagavs tejomaalavn vibhu |
BRP016.015.2/ atha rj vivasvantam uvca sthitam agrata || 15 ||
BRP016.016.1/ yathaiva vyomni paymi sad tv jyoti pate |
BRP016.016.2/ tejomaalina deva tathaiva purata sthitam || 16 ||
BRP016.017.1/ ko vieo 'sti me tvatta sakhyenopagatasya vai |
BRP016.017.2/ etac chrutv tu bhagavn mairatna syamantakam || 17 ||
/p. 71/

BRP016.018.1/ svakahd avamucytha eknte nyastavn vibhu |


BRP016.018.2/ tato vigrahavanta ta dadara npatis tad || 18 ||
BRP016.019.1/ prtimn atha ta dv muhrta ktavn kathm |
BRP016.019.2/ tam abhiprasthita bhyo vivasvanta sa satrajit || 19 ||
BRP016.020.1/ lokn bhsayase sarvn yena tva satata prabho |
BRP016.020.2/ tad etan mairatna me bhagavan dtum arhasi || 20 ||
BRP016.021.1/ tata syamantakamai dattavn bhskaras tad |
BRP016.021.2/ sa tam badhya nagar pravivea mahpati || 21 ||
BRP016.022.1/ ta jan paryadhvanta sryo 'ya gacchatti ha |
BRP016.022.2/ sv pur sa visimya rj tv antapura tath || 22 ||
BRP016.023.1/ ta prasenajita divya mairatna syamantakam |
BRP016.023.2/ dadau bhrtre narapati prem satrjid uttamam || 23 ||
BRP016.024.1/ sa mai syandate rukma vyandhakaniveane |
BRP016.024.2/ klavar ca parjanyo na ca vydhibhaya hy abht || 24 ||
BRP016.025.1/ lips cakre prasenasya mairatne syamantake |
BRP016.025.2/ govindo na ca ta lebhe akto 'pi na jahra sa || 25 ||
BRP016.026.1/ kadcin mgay yta prasenas tena bhita |
BRP016.026.2/ syamantakakte sihd vadha prpa vanecart || 26 ||

Chapter 16 :: Genealogy of Vyandhakas; story of the Syamantaka-jewel

BRP016.027.1/ atha siha pradhvantam karjo mahbala |


BRP016.027.2/ nihatya mairatna tad dya prviad guhm || 27 ||
BRP016.028.1/ tato vyandhak ka prasenavadhakrat |
BRP016.028.2/ prrthan t maer baddhv sarva eva aakire || 28 ||
BRP016.029.1/ sa akyamno dharmtm akr tasya karmaa |
BRP016.029.2/ hariye maim iti pratijya vana yayau || 29 ||
BRP016.030.1/ yatra praseno mgay vyacarat tatra cpy atha |
BRP016.030.2/ prasenasya pada ghya puruair ptakribhi || 30 ||
BRP016.031.1/ kavanta girivara vindhya ca girim uttamam |
BRP016.031.2/ anveayan parirnta sa dadara mahman || 31 ||
BRP016.032.1/ sva hata prasena tu nvindata ca tanmaim |
BRP016.032.2/ atha siha prasenasya arrasyvidrata || 32 ||
BRP016.033.1/ kea nihato da padair kas tu scita |
BRP016.033.2/ padais tair anviyytha guhm kasya mdhava || 33 ||
BRP016.034.1/ sa hi kabile v urva pramaderitm |
BRP016.034.2/ dhtry kumram dya suta jmbavato dvij || 34 ||
BRP016.035.1/ krayanty ca main m rodr ity atheritm || 35 ||
BRP016.036.0/ dhtry uvca:
BRP016.036.1/ siha prasenam avadht siho jmbavat hata |
BRP016.036.2/ sukumraka m rods tava hy ea syamantaka || 36 ||
/p. 72/

BRP016.037.1/ vyaktitas tasya abdasya tram eva bila yayau |


BRP016.037.2/ praviya tatra bhagavs tad kabilam ajas || 37 ||
BRP016.038.1/ sthpayitv biladvre yadl lgalin saha |
BRP016.038.2/ rgadhanv bilastha tu jmbavanta dadara sa || 38 ||
BRP016.039.1/ yuyudhe vsudevas tu bile jmbavat saha |
BRP016.039.2/ bhubhym eva govindo divasn ekaviatim || 39 ||
BRP016.040.1/ pravie 'tha bile ke baladevapurasar |
BRP016.040.2/ pur dvravatm etya hata ka nyavedayan || 40 ||
BRP016.041.1/ vsudevo 'pi nirjitya jmbavanta mahbalam |
BRP016.041.2/ lebhe jmbavat kanym karjasya sammatm || 41 ||
BRP016.042.1/ mai syamantaka caiva jagrhtmaviuddhaye |

99

100

Chapter 16 :: Genealogy of Vyandhakas; story of the Syamantaka-jewel

BRP016.042.2/ anunyarkarja tu niryayau ca tato bilt || 42 ||


BRP016.043.1/ upyd dvrak ka sa vintai purasarai |
BRP016.043.2/ eva sa maim htya viodhytmnam acyuta || 43 ||
BRP016.044.1/ dadau satrjite ta vai sarvastvatasasadi |
BRP016.044.2/ eva mithybhiastena kenmitraghtin || 44 ||
BRP016.045.1/ tm viodhita ppd vinirjitya syamantakam |
BRP016.045.2/ satrjito daa tv san bhrys ts ata sut || 45 ||
BRP016.046.1/ khytimantas trayas te bhagakras tu prvaja |
BRP016.046.2/ vro vtapati caiva vasumedhas tathaiva ca || 46 ||
BRP016.047.1/ kumrya cpi tisro vai diku khyt dvijottam |
BRP016.047.2/ satyabhmottam ts vratin ca dhavrat || 47 ||
BRP016.048.1/ tath prasvpin caiva bhry kya t dadau |
BRP016.048.2/ sabhko bhagakris tu nveya ca narottamau || 48 ||
BRP016.049.1/ jajte guasampannau virutau rpasampad |
BRP016.049.2/ mdry putro 'tha jaje 'tha viputro yudhjita || 49 ||
BRP016.050.1/ jajte tanayau ve vaphalka citrakas tath |
BRP016.050.2/ vaphalka kirjasya sut bhrym avindata || 50 ||
BRP016.051.1/ gndin nma tasy ca g sad pradadau pit |
BRP016.051.2/ tasy jaje mahbhu rutavn atithipriya || 51 ||
BRP016.052.1/ akrro 'tha mahbhgo jaje vipuladakia |
BRP016.052.2/ upamadgus tath madgur mudara crimardana || 52 ||
BRP016.053.1/ rikepas tathopeka atruh crimejaya |
BRP016.053.2/ dharmabhc cpi dharm ca gdhrabhojndhakas tath || 53 ||
BRP016.054.1/ vhaprativhau ca sundar ca vargan |
BRP016.054.2/ virutvasya mahi kany csya vasundhar || 54 ||
/p. 73/

BRP016.055.1/ rpayauvanasampann sarvasattvamanohar |


BRP016.055.2/ akrreograseny sutau vai kulanandanau || 55 ||
BRP016.056.1/ vasudeva copadeva ca jajte devavarcasau |
BRP016.056.2/ citrakasybhavan putr pthur vipthur eva ca || 56 ||
BRP016.057.1/ avagrvo 'vabhu ca suprvakagaveaau |
BRP016.057.2/ arianemi ca sut dharmo dharmabhd eva ca || 57 ||

Chapter 16 :: Genealogy of Vyandhakas; story of the Syamantaka-jewel

BRP016.058.1/ subhur bahubhu ca ravihravae striyau |


BRP016.058.2/ im mithybhiasti ya kasya samudhtm || 58 ||
BRP016.059.1/ veda mithybhips ta na spanti kadcana || 59 ||

101

102

Chapter 17 :: Story of the Syamantaka-jewel (part 2)

Chapter 17 :: Story of the


Syamantaka-jewel (part 2)
17

BRP017.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP017.001.1/ yat tu satrjite ko mairatna syamantakam |


BRP017.001.2/ dadv ahrayad babhrur bhojena atadhanvan || 1 ||
BRP017.002.1/ sad hi prrthaym sa satyabhmm aninditm |
BRP017.002.2/ akrro 'ntaram anviyan mai caiva syamantakam || 2 ||
BRP017.003.1/ satrjita tato hatv atadhanv mahbala |
BRP017.003.2/ rtrau ta maim dya tato 'krrya dattavn || 3 ||
BRP017.004.1/ akrras tu tad vipr ratnam dya cottamam |
BRP017.004.2/ samaya kray cakre nvedyo 'ha tvayety uta || 4 ||
BRP017.005.1/ vayam abhyutprapatsyma kena tv pradharitam |
BRP017.005.2/ mamdya dvrak sarv vae tihaty asaayam || 5 ||
BRP017.006.1/ hate pitari dukhrt satyabhm manasvin |
BRP017.006.2/ prayayau ratham ruhya nagara vravatam || 6 ||
BRP017.007.1/ satyabhm tu tad vtta bhojasya atadhanvana |
BRP017.007.2/ bhartur nivedya dukhrt prvasthry avartayat || 7 ||
BRP017.008.1/ pavn ca dagdhn hari ktvodakakriym |
BRP017.008.2/ kulyrthe cpi pn nyayojayata styakim || 8 ||
BRP017.009.1/ tatas tvaritam gamya dvrak madhusdana |
BRP017.009.2/ prvaja halina rmn ida vacanam abravt || 9 ||
BRP017.010.0/ rka uvca:
BRP017.010.1/ hata prasena sihena satrjic chatadhanvan |
BRP017.010.2/ syamantakas tu madnm tasya prabhur aha vibho || 10 ||
BRP017.011.1/ tad roha ratha ghra bhoja hatv mahratham |
BRP017.011.2/ syamantako mahbho asmka sa bhaviyati || 11 ||

17

[ SS 45-46

Chapter 17 :: Story of the Syamantaka-jewel (part 2)

BRP017.012.0/ lomaharaa uvca:


BRP017.012.1/ tata pravavte yuddha tumula bhojakayo |
BRP017.012.2/ atadhanv tato 'krra sarvatodiam aikata || 12 ||
BRP017.013.1/ sarabdhau tv ubhau tatra dv bhojajanrdanau |
BRP017.013.2/ akto 'pi pd dhrdikyam akrro nnvapadyata || 13 ||
/p. 74/

BRP017.014.1/ apayne tato buddhi bhoja cakre bhayrdita |


BRP017.014.2/ yojann ata sgra hday pratyapadyata || 14 ||
BRP017.015.1/ vikhyt hday nma atayojanagmin |
BRP017.015.2/ bhojasya vaav vipr yay kam ayodhayat || 15 ||
BRP017.016.1/ k javena hdaym adhvana atayojane |
BRP017.016.2/ dv rathasya sv vddhi atadhanvnam ardayat || 16 ||
BRP017.017.1/ tatas tasy hatys tu ramt khedc ca bho dvij |
BRP017.017.2/ kham utpetur atha pr ko rmam athbravt || 17 ||
BRP017.018.0/ rka uvca:
BRP017.018.1/ tiheha tva mahbho dado hay may |
BRP017.018.2/ padbhy gatv hariymi mairatna syamantakam || 18 ||
BRP017.019.1/ padbhym eva tato gatv atadhanvnam acyuta |
BRP017.019.2/ mithilm abhito vipr jaghna paramstravit || 19 ||
BRP017.020.1/ syamantaka ca npayad dhatv bhoja mahbalam |
BRP017.020.2/ nivtta cbravt ka mai dehti lgal || 20 ||
BRP017.021.1/ nstti ka covca tato rmo runvita |
BRP017.021.2/ dhikabdaprvam asakt pratyuvca janrdanam || 21 ||
BRP017.022.0/ balarma uvca:
BRP017.022.1/ bhrttvn maraymy ea svasti te 'stu vrajmy aham |
BRP017.022.2/ ktya na me dvrakay na tvay na ca vibhi || 22 ||
BRP017.023.1/ pravivea tato rmo mithilm arimardana |
BRP017.023.2/ sarvakmair upahtair mithilenbhipjita || 23 ||
BRP017.024.1/ etasminn eva kle tu babhrur matimat vara |
BRP017.024.2/ nnrpn kratn sarvn jahra nirargaln || 24 ||
BRP017.025.1/ dkmaya sa kavaca rakrtha pravivea ha |
BRP017.025.2/ syamantakakte prjo gndputro mahya || 25 ||

103

104

Chapter 17 :: Story of the Syamantaka-jewel (part 2)

BRP017.026.1/ atha ratnni cnyni dhanni vividhni ca |


BRP017.026.2/ ai vari dharmtm yajev eva nyayojayat || 26 ||
BRP017.027.1/ akrrayaj iti te khyts tasya mahtmana |
BRP017.027.2/ bahvannadaki sarve sarvakmapradyina || 27 ||
BRP017.028.1/ atha duryodhano rj gatv sa mithil prabhu |
BRP017.028.2/ gadik tato divy baladevd avptavn || 28 ||
BRP017.029.1/ samprasdya tato rmo vyandhakamahrathai |
BRP017.029.2/ nto dvrakm eva kena ca mahtman || 29 ||
BRP017.030.1/ akrra cndhakai srdham yta puruarabha |
BRP017.030.2/ hatv satrjita supta sahabandhu mahbala || 30 ||
BRP017.031.1/ jtibhedabhayt kas tam upekitavs tad |
BRP017.031.2/ apayte tadkrre nvarat pkasana || 31 ||
BRP017.032.1/ anvy tad rram abhavad bahudh kam |
BRP017.032.2/ tata prasdaym sur akrra kukurndhak || 32 ||
BRP017.033.1/ punar dvravat prpte tasmin dnapatau tata |
BRP017.033.2/ pravavara sahasrka kake jalanidhes tad || 33 ||
/p. 75/

BRP017.034.1/ kany ca vsudevya svasra lasammatm |


BRP017.034.2/ akrra pradadau dhmn prtyartha munisattam || 34 ||
BRP017.035.1/ atha vijya yogena ko babhrugata maim |
BRP017.035.2/ sabhmadhyagata prha tam akrra janrdana || 35 ||
BRP017.036.0/ rka uvca:
BRP017.036.1/ yat tad ratna maivara tava hastagata vibho |
BRP017.036.2/ tat prayaccha ca mnrha mayi mnryaka kth || 36 ||
BRP017.037.1/ aivaragate kle yo roo 'bhn mamnagha |
BRP017.037.2/ sa sarho 'sakt prptas tata kltyayo mahn || 37 ||
BRP017.038.1/ sa tata kavacant sarvastvatasasadi |
BRP017.038.2/ pradadau ta mai babhrur akleena mahmati || 38 ||
BRP017.039.1/ tatas tam rjavt prpta babhror hastd arindama |
BRP017.039.2/ dadau haman kas ta mai babhrave puna || 39 ||
BRP017.040.1/ sa kahastt samprpta mairatna syamantakam |
BRP017.040.2/ badhya gndinputro virarjumn iva || 40 ||

Chapter 18 :: Description of Jambdvpa

Chapter 18 :: Description of
Jambdvpa
18

BRP018.001.0/ munaya cu:

BRP018.001.1/ aho sumahad khyna bhavat parikrtitam |


BRP018.001.2/ bhratn ca sarve prthivn tathaiva ca || 1 ||
BRP018.002.1/ devn dnavn ca gandharvoragarakasm |
BRP018.002.2/ daitynm atha siddhn guhyakn tathaiva ca || 2 ||
BRP018.003.1/ atyadbhutni karmi vikram dharmanicay |
BRP018.003.2/ vividh ca kath divy janma cgryam anuttamam || 3 ||
BRP018.004.1/ si prajpate samyak tvay prokt mahmate |
BRP018.004.2/ prajpatn sarve guhyakpsaras tath || 4 ||
BRP018.005.1/ sthvara jagama sarvam utpanna vividha jagat |
BRP018.005.2/ tvay prokta mahbhga ruta caitan manoharam || 5 ||
BRP018.006.1/ kathita puyaphalada pura lakay gir |
BRP018.006.2/ manakarasukha samyak prty amtasammitam || 6 ||
BRP018.007.1/ idn rotum icchma sakala maala bhuva |
BRP018.007.2/ vaktum arhasi sarvaja para kauthala hi na || 7 ||
BRP018.008.1/ yvanta sgar dvps tath vari parvat |
BRP018.008.2/ vanni sarita puyadevdn mahmate || 8 ||
BRP018.009.1/ yatpramam ida sarva yaddhra yadtmakam |
BRP018.009.2/ sasthnam asya jagato yathvad vaktum arhasi || 9 ||
BRP018.010.0/ lomaharaa uvca:
BRP018.010.1/ munaya ryatm etat sakepd vadato mama |
BRP018.010.2/ nsya varaatenpi vaktu akyo 'tivistara || 10 ||
/p. 76/

BRP018.011.1/ jambplakhvayau dvpau lmala cparo dvij |


18

[ SS 46-50

105

106

Chapter 18 :: Description of Jambdvpa

BRP018.011.2/ kua kraucas tath ka pukara caiva saptama || 11 ||


BRP018.012.1/ ete dvp samudrais tu sapta saptabhir vt |
BRP018.012.2/ lavaekusursarpir dadhidugdhajalai samam || 12 ||
BRP018.013.1/ jambdvpa samastnm ete madhyasasthita |
BRP018.013.2/ tasypi madhye viprendr meru kanakaparvata || 13 ||
BRP018.014.1/ caturatishasrair yojanais tasya cocchraya |
BRP018.014.2/ pravia oadhastd dvtrian mrdhni vistta || 14 ||
BRP018.015.1/ mle oaashasrair vistras tasya sarvata |
BRP018.015.2/ bhpadmasysya ailo 'sau karikkrasasthita || 15 ||
BRP018.016.1/ himavn hemaka ca niadhas tasya dakie |
BRP018.016.2/ nla veta ca g ca uttare varaparvat || 16 ||
BRP018.017.1/ lakapramau dvau madhye daahns tathpare |
BRP018.017.2/ sahasradvitayocchrys tvadvistria ca te || 17 ||
BRP018.018.1/ bhrata prathama vara tata kimpurua smtam |
BRP018.018.2/ harivara tathaivnyan meror dakiato dvij || 18 ||
BRP018.019.1/ ramyaka cottara vara tasyaiva tu hiramayam |
BRP018.019.2/ uttar kurava caiva yath vai bhrata tath || 19 ||
BRP018.020.1/ navashasram ekaikam ete dvijasattam |
BRP018.020.2/ ilvta ca tanmadhye sauvaro merur ucchrita || 20 ||
BRP018.021.1/ mero caturdia tatra navashasravisttam |
BRP018.021.2/ ilvta mahbhg catvra ctra parvat || 21 ||
BRP018.022.1/ vikambh vitat meror yojanyutavistt |
BRP018.022.2/ prvea mandaro nma dakie gandhamdana || 22 ||
BRP018.023.1/ vipula pacime prve suprva cottare sthita |
BRP018.023.2/ kadambas teu jamb ca pippalo vaa eva ca || 23 ||
BRP018.024.1/ ekdaaatym pdap giriketava |
BRP018.024.2/ jambdvpasya s jambr nmahetur dvijottam || 24 ||
BRP018.025.1/ mahgajapramni jambvs tasy phalni vai |
BRP018.025.2/ patanti bhbhta phe ryamni sarvata || 25 ||
BRP018.026.1/ rasena te vikhyt tatra jambnadti vai |
BRP018.026.2/ sarit pravartate s ca pyate tannivsibhi || 26 ||
BRP018.027.1/ na khedo na ca daurgandhya na jar nendriyakaya |
BRP018.027.2/ tatpnasvasthamanas jann tatra jyate || 27 ||

Chapter 18 :: Description of Jambdvpa

BRP018.028.1/ tramt tadrasa prpya sukhavyuvioit |


BRP018.028.2/ jmbnadkhya bhavati suvara siddhabhaam || 28 ||
BRP018.029.1/ bhadrva prvato mero ketumla ca pacime |
BRP018.029.2/ vare dve tu munirehs tayor madhye tv ilvtam || 29 ||
/p. 77/

BRP018.030.1/ vana caitraratha prve dakie gandhamdanam |


BRP018.030.2/ vaibhrja pacime tadvad uttare nandana smtam || 30 ||
BRP018.031.1/ aruoda mahbhadram asitoda samnasam |
BRP018.031.2/ sarsy etni catvri devabhogyni sarvad || 31 ||
BRP018.032.1/ ntav cakrakuja ca kurar mlyavs tath |
BRP018.032.2/ vaikakapramukh mero prvata kesarcal || 32 ||
BRP018.033.1/ trika iira caiva patago rucakas tath |
BRP018.033.2/ niadhdayo dakiatas tasya kesaraparvat || 33 ||
BRP018.034.1/ ikhivsa savaidrya kapilo gandhamdana |
BRP018.034.2/ jnudhipramukhs tadvat pacime kesarcal || 34 ||
BRP018.035.1/ meror anantars te ca jahardiv avasthit |
BRP018.035.2/ akhako 'tha abho haso ngas tathpar || 35 ||
BRP018.036.1/ klajardy ca tath uttare kesarcal |
BRP018.036.2/ caturdaa sahasri yojann mahpur || 36 ||
BRP018.037.1/ meror upari viprendr brahmaa kathit divi |
BRP018.037.2/ tasy samantata cau disu vidisu ca || 37 ||
BRP018.038.1/ indrdilokapln prakhyt pravar pura |
BRP018.038.2/ viupdavinikrnt plvayantndumaalam || 38 ||
BRP018.039.1/ samantd brahmaa pury gag patati vai divi |
BRP018.039.2/ s tatra patit diku caturdh pratyapadyata || 39 ||
BRP018.040.1/ st clakanand ca cakur badhr ca vai kramt |
BRP018.040.2/ prvea st ailc ca aila ynty antarikag || 40 ||
BRP018.041.1/ tata ca prvavarea bhadrvenaiti sravam |
BRP018.041.2/ tathaivlakanand ca dakienaitya bhratam || 41 ||
BRP018.042.1/ prayti sgara bhtv saptabhed dvijottam |
BRP018.042.2/ caku ca pacimagirn attya sakals tata || 42 ||
BRP018.043.1/ pacima ketumlkhya varam anveti sravam |
BRP018.043.2/ bhadr tathottaragirn uttar ca tath kurn || 43 ||

107

108

Chapter 18 :: Description of Jambdvpa

BRP018.044.1/ attyottaram ambhodhi samabhyeti dvijottam |


BRP018.044.2/ nlaniadhymau mlyavadgandhamdanau || 44 ||
BRP018.045.1/ tayor madhyagato meru karikkrasasthita |
BRP018.045.2/ bhrat ketuml ca bhadrv kuravas tath || 45 ||
BRP018.046.1/ pattri lokaailasya marydailabhyata |
BRP018.046.2/ jaharo devaka ca marydparvatv ubhau || 46 ||
BRP018.047.1/ tau dakiottarymv nlaniadhyatau |
BRP018.047.2/ gandhamdanakailsau prvapact tu tv ubhau || 47 ||
BRP018.048.1/ atiyojanymv aravntarvyavasthitau |
BRP018.048.2/ niadha priytra ca marydparvatv ubhau || 48 ||
/p. 78/

BRP018.049.1/ tau dakiottarymv nlaniadhyatau |


BRP018.049.2/ mero pacimadigbhge yath prvau tath sthitau || 49 ||
BRP018.050.1/ trigo jrudhi caiva uttarau varaparvatau |
BRP018.050.2/ prvapacyatv etv aravntarvyavasthitau || 50 ||
BRP018.051.1/ ity ete hi may prokt marydparvat dvij |
BRP018.051.2/ jaharvasthit meror ye dvau dvau caturdiam || 51 ||
BRP018.052.1/ mero caturdia ye tu prokt kesaraparvat |
BRP018.052.2/ tntdy dvijs tem atva hi manohar || 52 ||
BRP018.053.1/ ailnm antaradroya siddhacraasevit |
BRP018.053.2/ suramyi tath tsu knanni puri ca || 53 ||
BRP018.054.1/ lakmvivagnisryendradevn munisattam |
BRP018.054.2/ tsv yatanavaryi juni narakinnarai || 54 ||
BRP018.055.1/ gandharvayakaraksi tath daiteyadnav |
BRP018.055.2/ kranti tsu ramysu ailadrov aharniam || 55 ||
BRP018.056.1/ bhaum hy ete smt svarg dharmim lay dvij |
BRP018.056.2/ naiteu ppakartro ynti janmaatair api || 56 ||
BRP018.057.1/ bhadrve bhagavn viur ste hayair dvij |
BRP018.057.2/ vrha ketumle tu bhrate krmarpadhk || 57 ||
BRP018.058.1/ matsyarpa ca govinda kuruv ste santana |
BRP018.058.2/ vivarpea sarvatra sarva sarvevaro hari || 58 ||
BRP018.059.1/ sarvasydhrabhto 'sau dvij ste 'khiltmaka |
BRP018.059.2/ yni kimpurudyni vary aau dvijottam || 59 ||

Chapter 18 :: Description of Jambdvpa

BRP018.060.1/ na teu oko nyso nodvega kudbhaydikam |


BRP018.060.2/ susth praj nirtak sarvadukhavivarjit || 60 ||
BRP018.061.1/ daadvdaavar sahasri sthiryua |
BRP018.061.2/ naiteu bhaumny anyni kutpipsdi no dvij || 61 ||
BRP018.062.1/ ktatretdik naiva teu sthneu kalpan |
BRP018.062.2/ sarvev eteu vareu sapta sapta kulcal |
BRP018.062.3/ nadya ca ataas tebhya prast y dvijottam || 62 ||

109

110

Chapter 19 :: Description of Bhratavara

Chapter 19 :: Description of
Bhratavara
19

BRP019.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP019.001.1/ uttarea samudrasya himdre caiva dakie |


BRP019.001.2/ vara tad bhrata nma bhrat yatra santati || 1 ||
BRP019.002.1/ navayojanashasro vistra ca dvijottam |
BRP019.002.2/ karmabhmir iya svargam apavarga ca pcchatm || 2 ||
/p. 79/

BRP019.003.1/ mahendro malaya sahya uktimn kaparvata |


BRP019.003.2/ vindhya ca priytra ca sapttra kulaparvat || 3 ||
BRP019.004.1/ ata samprpyate svargo muktim asmt prayti vai |
BRP019.004.2/ tiryaktva naraka cpi ynty ata puru dvij || 4 ||
BRP019.005.1/ ita svarga ca moka ca madhya cnte ca gacchati |
BRP019.005.2/ na khalv anyatra martyn karma bhmau vidhyate || 5 ||
BRP019.006.1/ bhratasysya varasya nava bhedn nimaya |
BRP019.006.2/ indradvpa kasetums tmraparo gabhastimn || 6 ||
BRP019.007.1/ ngadvpas tath saumyo gandharvas tv atha vrua |
BRP019.007.2/ aya tu navamas te dvpa sgarasavta || 7 ||
BRP019.008.1/ yojann sahasra ca dvpo 'ya dakiottart |
BRP019.008.2/ prve kirts tihanti pacime yavan sthit || 8 ||
BRP019.009.1/ brhma katriy vaiy madhye dr ca bhgaa |
BRP019.009.2/ ijyyuddhavaijydyavttimanto vyavasthit || 9 ||
BRP019.010.1/ atadrucandrabhgdy himavatpdanist |
BRP019.010.2/ vedasmtimukh cny priytrodbhav mune || 10 ||
BRP019.011.1/ narmadsuramdy ca nadyo vindhyavinist |
BRP019.011.2/ tppayonirvindhykverpramukh nad || 11 ||

19

[ SS 50-52

Chapter 19 :: Description of Bhratavara

BRP019.012.1/ kapdodbhav hy et rut ppa haranti y |


BRP019.012.2/ godvarbhmarathkaveydiks tath || 12 ||
BRP019.013.1/ sahyapdodbhav nadya smt ppabhaypah |
BRP019.013.2/ ktamltmraparpramukh malayodbhav || 13 ||
BRP019.014.1/ trisndhyarikulydy mahendraprabhav smt |
BRP019.014.2/ ikulykumrdy uktimatpdasambhav || 14 ||
BRP019.015.1/ s nadyupanadya ca santy anys tu sahasraa |
BRP019.015.2/ tsv ime kurupaclamadhyadedayo jan || 15 ||
BRP019.016.1/ prvadedik caiva kmarpanivsina |
BRP019.016.2/ paur kalig magadh dkity ca sarvaa || 16 ||
BRP019.017.1/ tath parnty saurr drbhrs tathrbud |
BRP019.017.2/ mruk mlav caiva priytranivsina || 17 ||
BRP019.018.1/ sauvr saindhavpann lv kalavsina |
BRP019.018.2/ madrrms tathmbah praskdayas tath || 18 ||
BRP019.019.1/ s pibanti salila vasanti sarit sad |
BRP019.019.2/ samopet mahbhga hapuajankul || 19 ||
BRP019.020.1/ vasanti bhrate vare yugny atra mahmune |
BRP019.020.2/ kta tret dvpara ca kali cnyatra na kvacit || 20 ||
BRP019.021.1/ tapas tapyanti yatayo juhvate ctra yajvina |
BRP019.021.2/ dnni ctra dyante paralokrtham dart || 21 ||
BRP019.022.1/ puruair yajapuruo jambdvpe sadejyate |
BRP019.022.2/ yajair yajamayo viur anyadvpeu cnyath || 22 ||
/p. 80/

BRP019.023.1/ atrpi bhrata reha jambdvpe mahmune |


BRP019.023.2/ yato hi karmabhr e yato 'ny bhogabhmaya || 23 ||
BRP019.024.1/ atra janmasahasr sahasrair api sattama |
BRP019.024.2/ kadcil labhate jantur mnuya puyasacayan || 24 ||
BRP019.025.1/ gyanti dev kila gtakni |
BRP019.025.2/ dhanys tu ye bhratabhmibhge |
BRP019.025.3/ svargpavargspadahetubhte |
BRP019.025.4/ bhavanti bhya puru manuy || 25 ||
BRP019.026.1/ karmy asakalpitatatphalni |
BRP019.026.2/ sannyasya viau paramtmarpe |
BRP019.026.3/ avpya t karmamahm anante |

111

112

Chapter 19 :: Description of Bhratavara

BRP019.026.4/ tasmil laya ye tv amal praynti || 26 ||


BRP019.027.1/ jnma no tatkvaya vilne |
BRP019.027.2/ svargaprade karmai dehabandham |
BRP019.027.3/ prpsyanti dhany khalu te manuy |
BRP019.027.4/ ye bhratenendriyaviprahn || 27 ||
BRP019.028.1/ navavara ca bho vipr jambdvpam ida may |
BRP019.028.2/ lakayojanavistra sakept kathita dvij || 28 ||
BRP019.029.1/ jambdvpa samvtya lakayojanavistara |
BRP019.029.2/ bho dvij valaykra sthita krodadhir bahi || 29 ||

Chapter 20 :: Description of the six outer continents

Chapter 20 :: Description of
the six outer continents
20

BRP020.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP020.001.1/ krodena yath dvpo jambsajo 'bhiveita |


BRP020.001.2/ saveya kram udadhi plakadvpas tath sthita || 1 ||
BRP020.002.1/ jambdvpasya vistra atashasrasammita |
BRP020.002.2/ sa eva dviguo vipr plakadvpe 'py udhta || 2 ||
BRP020.003.1/ sapta medhtithe putr plakadvpevarasya vai |
BRP020.003.2/ reha ntabhayo nma iiras tadanantaram || 3 ||
BRP020.004.1/ sukhodayas tathnanda iva kemaka eva ca |
BRP020.004.2/ dhruva ca saptamas te plakadvpevar hi te || 4 ||
BRP020.005.1/ prva ntabhaya vara iira sukhada tath |
BRP020.005.2/ nanda ca iva caiva kemaka dhruvam eva ca || 5 ||
BRP020.006.1/ marydkraks te tathnye varaparvat |
BRP020.006.2/ saptaiva te nmni udhva munisattam || 6 ||
BRP020.007.1/ gomeda caiva candra ca nrado dandubhis tath |
BRP020.007.2/ somaka suman ailo vaibhrja caiva saptama || 7 ||
BRP020.008.1/ varcaleu ramyeu varev eteu cnagh |
BRP020.008.2/ vasanti devagandharvasahit sahita praj || 8 ||
/p. 81/

BRP020.009.1/ teu puy janapad vr na mriyate jana |


BRP020.009.2/ ndhayo vydhayo vpi sarvaklasukha hi tat || 9 ||
BRP020.010.1/ te nadya ca saptaiva var tu samudrag |
BRP020.010.2/ nmatas t pravakymi rut ppa haranti y || 10 ||
BRP020.011.1/ anutapt ikh caiva vipr tridiv kramu |
BRP020.011.2/ amt sukt caiva saptaits tatra nimnag || 11 ||

20

[ SS 52-56

113

114

Chapter 20 :: Description of the six outer continents

BRP020.012.1/ ete ails tath nadya pradhn kathit dvij |


BRP020.012.2/ kudranadyas tath ails tatra santi sahasraa || 12 ||
BRP020.013.1/ t pibanti sad h nadr janapads tu te |
BRP020.013.2/ avasarpi nad te na caivotsarpi dvij || 13 ||
BRP020.014.1/ na tev asti yugvasth teu sthneu saptasu |
BRP020.014.2/ tretyugasama kla sarvadaiva dvijottam || 14 ||
BRP020.015.1/ plakadvpdike vipr kadvpntikeu vai |
BRP020.015.2/ pacavarasahasri jan jvanty anmay || 15 ||
BRP020.016.1/ dharma caturvidhas teu varramavibhgaja |
BRP020.016.2/ var ca tatra catvras tn budh pravadmi va || 16 ||
BRP020.017.1/ ryak kurava caiva viviv bhvina ca ye |
BRP020.017.2/ viprakatriyavaiys te dr ca munisattam || 17 ||
BRP020.018.1/ jambvkapramas tu tanmadhye sumahtaru |
BRP020.018.2/ plakas tannmasajo 'ya plakadvpo dvijottam || 18 ||
BRP020.019.1/ ijyate tatra bhagavs tair varair ryakdibhi |
BRP020.019.2/ somarp jagatsra sarva sarvevaro hari || 19 ||
BRP020.020.1/ plakadvpapramena plakadvpa samvta |
BRP020.020.2/ tathaivekurasodena parivenukri || 20 ||
BRP020.021.1/ ity etad vo munireh plakadvpa udhta |
BRP020.021.2/ sakepea may bhya lmala ta nibodhata || 21 ||
BRP020.022.1/ lmalasyevaro vro vapums tatsut dvij |
BRP020.022.2/ te tu nma sajni saptavari tni vai || 22 ||
BRP020.023.1/ veto 'tha harita caiva jmto rohitas tath |
BRP020.023.2/ vaidyuto mnasa caiva suprabha ca dvijottam || 23 ||
BRP020.024.1/ lmana ca samudro 'sau dvpenekurasodaka |
BRP020.024.2/ vistrd dviguentha sarvata savta sthita || 24 ||
BRP020.025.1/ tatrpi parvat sapta vijey ratnayonaya |
BRP020.025.2/ varbhivyajaks te tu tath saptaiva nimnag || 25 ||
BRP020.026.1/ kumuda connata caiva ttyas tu balhaka |
BRP020.026.2/ droo yatra mahauadhya sa caturtho mahdhara || 26 ||
/p. 82/

BRP020.027.1/ kakas tu pacama aho mahia saptamas tath |


BRP020.027.2/ kakudmn parvatavara sarinnmny ato dvij || 27 ||

Chapter 20 :: Description of the six outer continents

BRP020.028.1/ ro toy vit ca candr ukr vimocan |


BRP020.028.2/ nivtti saptam ts smts t ppantid || 28 ||
BRP020.029.1/ veta ca lohita caiva jmta harita tath |
BRP020.029.2/ vaidyuta mnasa caiva suprabha nma saptamam || 29 ||
BRP020.030.1/ saptaitni tu vari cturvaryayutni ca |
BRP020.030.2/ var ca lmale ye ca vasanty eu dvijottam || 30 ||
BRP020.031.1/ kapil cru pt k caiva pthak pthak |
BRP020.031.2/ brhma katriy vaiy dr caiva yajanti tam || 31 ||
BRP020.032.1/ bhagavanta samastasya vium tmnam avyayam |
BRP020.032.2/ vyubhta makharehair yajvno yajasasthitam || 32 ||
BRP020.033.1/ devnm atra snnidhyam atva sumanohare |
BRP020.033.2/ lmali ca mahvko nmanirvttikraka || 33 ||
BRP020.034.1/ ea dvpa samudrea surodena samvta |
BRP020.034.2/ vistrc chlmale caiva samena tu samantata || 34 ||
BRP020.035.1/ surodaka parivta kuadvpena sarvata |
BRP020.035.2/ lmalasya tu vistrd dviguena samantata || 35 ||
BRP020.036.1/ jyotimata kuadvpe udhva tasya putrakn |
BRP020.036.2/ udbhido veum caiva svairatho randhano dhti || 36 ||
BRP020.037.1/ prabhkaro 'tha kapilas tannmn varapaddhati |
BRP020.037.2/ tasy vasanti manujai saha daiteyadnav || 37 ||
BRP020.038.1/ tathaiva devagandharv yakakimpurudaya |
BRP020.038.2/ vars tatrpi catvro nijnuhnatatpar || 38 ||
BRP020.039.1/ damina umia sneh mndah ca dvijottam |
BRP020.039.2/ brhma katriy vaiy dr cnukramodit || 39 ||
BRP020.040.1/ yathoktakarmakarttvt svdhikrakayya te |
BRP020.040.2/ tatra te tu kuadvpe brahmarpa janrdanam || 40 ||
BRP020.041.1/ yajanta kapayanty ugram adhikraphalapradam |
BRP020.041.2/ vidrumo hemaaila ca dyutimn puims tath || 41 ||
BRP020.042.1/ kueayo hari caiva saptamo mandarcala |
BRP020.042.2/ varcals tu saptaite dvpe tatra dvijottam || 42 ||
BRP020.043.1/ nadya ca sapta ts tu vakye nmny anukramt |
BRP020.043.2/ dhtapp iv caiva pavitr sammatis tath || 43 ||
BRP020.044.1/ vidyud ambho mah cny sarvappahars tv im |

115

116

Chapter 20 :: Description of the six outer continents

BRP020.044.2/ any sahasraas tatra kudranadyas tathcal || 44 ||


/p. 83/

BRP020.045.1/ kuadvpe kuastamba sajay tasya tat smtam |


BRP020.045.2/ tatpramena sa dvpo ghtodena samvta || 45 ||
BRP020.046.1/ ghtoda ca samudro vai kraucadvpena savta |
BRP020.046.2/ kraucadvpo munireh ryat cparo mahn || 46 ||
BRP020.047.1/ kuadvpasya vistrd dviguo yasya vistara |
BRP020.047.2/ kraucadvpe dyutimata putr sapta mahtmana || 47 ||
BRP020.048.1/ tannmni ca vari te cakre mahman |
BRP020.048.2/ kuago mandaga coa pvaro 'thndhakraka || 48 ||
BRP020.049.1/ muni ca dundubhi caiva saptaite tatsut dvij |
BRP020.049.2/ tatrpi devagandharvasevit sumanoram || 49 ||
BRP020.050.1/ varcal munirehs te nmni bho dvij |
BRP020.050.2/ krauca ca vmana caiva ttya cndhakraka || 50 ||
BRP020.051.1/ devavrato dhama caiva tathnya puarkavn |
BRP020.051.2/ dundubhi ca mahailo dvigus te parasparam || 51 ||
BRP020.052.1/ dvpd dvpeu ye ails tath dvpni te tath |
BRP020.052.2/ varev eteu ramyeu varaailavareu ca || 52 ||
BRP020.053.1/ nivasanti nirtak saha devagaai praj |
BRP020.053.2/ pukal pukar dhanys te khyt ca dvijottam || 53 ||
BRP020.054.1/ brhma katriy vaiy dr cnukramodit |
BRP020.054.2/ tatra nadyo munireh y pibanti tu te sad || 54 ||
BRP020.055.1/ sapta pradhn ataas tathny kudranimnag |
BRP020.055.2/ gaur kumudvat caiva sandhy rtrir manojav || 55 ||
BRP020.056.1/ khyti ca puark ca saptait varanimnag |
BRP020.056.2/ tatrpi varair bhagavn pukardyair janrdana || 56 ||
BRP020.057.1/ dhynayogai rudrarpa jyate yajasannidhau |
BRP020.057.2/ kraucadvpa samudrea dadhimaodakena tu || 57 ||
BRP020.058.1/ vta sarvata kraucadvpatulyena mnata |
BRP020.058.2/ dadhimaodaka cpi kadvpena savta || 58 ||
BRP020.059.1/ kraucadvpasya vistradviguena dvijottam |
BRP020.059.2/ kadvpevarasypi bhavyasya sumahtmana || 59 ||

Chapter 20 :: Description of the six outer continents

BRP020.060.1/ saptaiva tanays te dadau vari sapta sa |


BRP020.060.2/ jalada ca kumra ca sukumro manraka || 60 ||
BRP020.061.1/ kusamoda ca modki saptama ca mahdruma |
BRP020.061.2/ tatsajny eva tatrpi sapta vary anukramt || 61 ||
BRP020.062.1/ tatrpi parvat sapta varavicchedakrak |
BRP020.062.2/ prvas tatrodayagirir jaladhras tathpara || 62 ||
/p. 84/

BRP020.063.1/ tath raivataka ymas tathaivmbhogirir dvij |


BRP020.063.2/ stikeyas tath ramya kesar parvatottama || 63 ||
BRP020.064.1/ ka ctra mahvka siddhagandharvasevita |
BRP020.064.2/ yatpattravtasaspard hldo jyate para || 64 ||
BRP020.065.1/ tatra puy janapad cturvaryasamanvit |
BRP020.065.2/ nivasanti mahtmno nirtak nirmay || 65 ||
BRP020.066.1/ nadya ctra mahpuy sarvappabhaypah |
BRP020.066.2/ sukumr kumr ca nalin reuk ca y || 66 ||
BRP020.067.1/ iku ca dhenuk caiva gabhast saptam tath |
BRP020.067.2/ anys tv ayutaas tatra kudranadyo dvijottam || 67 ||
BRP020.068.1/ mahdhars tath santi atao 'tha sahasraa |
BRP020.068.2/ t pibanti mud yukt jaladdiu ye sthit || 68 ||
BRP020.069.1/ vareu ye janapad caturthrthasamanvit |
BRP020.069.2/ nadya ctra mahpuy svargd abhyetya medinm || 69 ||
BRP020.070.1/ dharmahnir na tev asti na saharo na uk tath |
BRP020.070.2/ marydvyutkrama cpi teu deeu saptasu || 70 ||
BRP020.071.1/ mag ca mgadh caiva mnas mandags tath |
BRP020.071.2/ mag brhmaabhyih mgadh katriys tu te || 71 ||
BRP020.072.1/ vaiys tu mnass te dr jeys tu mandag |
BRP020.072.2/ kadvpe sthitair viu sryarpadharo hari || 72 ||
BRP020.073.1/ yathoktair ijyate samyak karmabhir niyattmabhi |
BRP020.073.2/ kadvpas tato vipr krodena samantata || 73 ||
BRP020.074.1/ kadvpapramena valayeneva veita |
BRP020.074.2/ krbdhi sarvato vipr pukarkhyena veita || 74 ||
BRP020.075.1/ dvpena kadvpt tu dviguena samantata |
BRP020.075.2/ pukare savanasypi mahvto 'bhavat suta || 75 ||

117

118

Chapter 20 :: Description of the six outer continents

BRP020.076.1/ dhtaki ca tayos tadvad dve vare nmasajite |


BRP020.076.2/ mahvta tathaivnyad dhtakkhaasajitam || 76 ||
BRP020.077.1/ eka ctra mahbhg prakhyto varaparvata |
BRP020.077.2/ mnasottarasajo vai madhyato valaykti || 77 ||
BRP020.078.1/ yojann sahasri rdhva pacad ucchrita |
BRP020.078.2/ tvad eva ca vistra sarvata parimaala || 78 ||
BRP020.079.1/ pukaradvpavalaya madhyena vibhajann iva |
BRP020.079.2/ sthito 'sau tena vicchinna jta varadvaya hi tat || 79 ||
BRP020.080.1/ valaykram ekaika tayor madhye mahgiri |
BRP020.080.2/ daavarasahasri tatra jvanti mnav || 80 ||
BRP020.081.1/ nirmay viok ca rgadveavivarjit |
BRP020.081.2/ adhamottamau na tev st na vadhyavadhakau dvij || 81 ||
BRP020.082.1/ nerysy bhaya roo doo lobhdika na ca |
BRP020.082.2/ mahvta bahir vara dhtakkhaam antata || 82 ||
/p. 85/

BRP020.083.1/ mnasottaraailasya devadaitydisevitam |


BRP020.083.2/ satynte na tatrst dvpe pukarasajite || 83 ||
BRP020.084.1/ na tatra nadya ail v dvpe varadvaynvite |
BRP020.084.2/ tulyaves tu manuj devais tatraikarpia || 84 ||
BRP020.085.1/ varramcrahna dharmharaavarjitam |
BRP020.085.2/ trayvrttdaantiurrahita ca tat || 85 ||
BRP020.086.1/ varadvaya tato vipr bhaumasvargo 'yam uttama |
BRP020.086.2/ sarvasya sukhada klo jarrogavivarjita || 86 ||
BRP020.087.1/ pukare dhtakkhae mahvte ca vai dvij |
BRP020.087.2/ nyagrodha pukaradvpe brahmaa sthnam uttamam || 87 ||
BRP020.088.1/ tasmin nivasati brahm pjyamna sursurai |
BRP020.088.2/ svddakenodadhin pukara pariveita || 88 ||
BRP020.089.1/ samena pukarasyaiva vistrn maalt tath |
BRP020.089.2/ eva dvp samudrais tu sapta saptabhir vt || 89 ||
BRP020.090.1/ dvpa caiva samudra ca samnau dviguau parau |
BRP020.090.2/ paysi sarvad sarvasamudreu samni vai || 90 ||
BRP020.091.1/ nyntiriktat te kadcin naiva jyate |
BRP020.091.2/ sthlstham agnisayogd udreki salila yath || 91 ||

Chapter 21 :: Description of the nether worlds

BRP020.092.1/ tathenduvddhau salilam ambhodhau munisattam |


BRP020.092.2/ anynnatirikt ca vardhanty po hrasanti ca || 92 ||
BRP020.093.1/ udaystamane tv indo pakayo uklakayo |
BRP020.093.2/ daottari pacaiva aguln atni ca || 93 ||
BRP020.094.1/ ap vddhikayau dau smudr dvijottam |
BRP020.094.2/ bhojana pukaradvpe tatra svayam upasthitam || 94 ||
BRP020.095.1/ bhujanti arasa vipr praj sarv sadaiva hi |
BRP020.095.2/ svddakasya parito dyate lokasasthiti || 95 ||
BRP020.096.1/ dvigu kcan bhmi sarvajantuvivarjit |
BRP020.096.2/ loklokas tata ailo yojanyutavistta || 96 ||
BRP020.097.1/ ucchrayepi tvanti sahasry valohi sa |
BRP020.097.2/ tatas tama samvtya ta aila sarvata sthitam || 97 ||
BRP020.098.1/ tama cakahena samantt pariveitam |
BRP020.098.2/ pacatkoivistr seyam urv dvijottam || 98 ||
BRP020.099.1/ sahaivakahena sadvp samahdhar |
BRP020.099.2/ seya dhtr vidhtr ca sarvabhtagudhik |
BRP020.099.3/ dhrabht jagat sarve s dvijottam || 99 ||
/p. 86/

119

120

Chapter 21 :: Description of the nether worlds

Chapter 21 :: Description of
the nether worlds
21

BRP021.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP021.001.1/ vistra ea kathita pthivy munisattam |


BRP021.001.2/ saptatis tu sahasri taducchryo 'pi kathyate || 1 ||
BRP021.002.1/ daashasram ekaika ptla munisattam |
BRP021.002.2/ atala vitala caiva nitala sutala tath || 2 ||
BRP021.003.1/ taltala rastala ptla cpi saptamam |
BRP021.003.2/ k uklru pt arkar ailakcan || 3 ||
BRP021.004.1/ bhmayo yatra viprendr varaprsdaobhit |
BRP021.004.2/ teu dnavadaiteyajtaya ataa sthit || 4 ||
BRP021.005.1/ ngn ca mahgn jtaya ca dvijottam |
BRP021.005.2/ svarlokd api ramyi ptlnti nrada || 5 ||
BRP021.006.1/ prha svargasadomadhye ptlebhyo gato divam |
BRP021.006.2/ hldakria ubhr maayo yatra suprabh || 6 ||
BRP021.007.1/ ngbharaabh ca ptla kena tatsamam |
BRP021.007.2/ daityadnavakanybhir ita ceta ca obhite || 7 ||
BRP021.008.1/ ptle kasya na prtir vimuktasypi jyate |
BRP021.008.2/ divrkaramayo yatra prabhs tanvanti ntapam || 8 ||
BRP021.009.1/ aina ca na tya nii dyotya kevalam |
BRP021.009.2/ bhakyabhojyamahpnamadamattai ca bhogibhi || 9 ||
BRP021.010.1/ yatra na jyate klo gato 'pi danujdibhi |
BRP021.010.2/ vanni nadyo ramyi sarsi kamalkar || 10 ||
BRP021.011.1/ puskokildilp ca manojny ambari ca |
BRP021.011.2/ bhany atiramyi gandhdya cnulepanam || 11 ||
BRP021.012.1/ vveumdagn nisvan ca sad dvij |

21

[ SS 56-57

Chapter 21 :: Description of the nether worlds

BRP021.012.2/ etny anyni ramyi bhgyabhogyni dnavai || 12 ||


BRP021.013.1/ daityoragai ca bhujyante ptlntaragocarai |
BRP021.013.2/ ptlnm adha cste vior y tmas tanu || 13 ||
BRP021.014.1/ ekhy yadgun vaktu na akt daityadnav |
BRP021.014.2/ yo 'nanta pahyate siddhair devadevaripjita || 14 ||
BRP021.015.1/ sahasrairas vyakta svastikmalabhaa |
BRP021.015.2/ phamaisahasrea ya sa vidyotayan dia || 15 ||
BRP021.016.1/ sarvn karoti nirvryn hitya jagato 'surn |
BRP021.016.2/ madghritanetro 'sau ya sadaivaikakuala || 16 ||
BRP021.017.1/ kir sragdharo bhti sgniveta ivcala |
BRP021.017.2/ nlavs madotsikta vetahropaobhita || 17 ||
BRP021.018.1/ sbhragagprapto 'sau kailsdrir ivottama |
BRP021.018.2/ lgalsaktahastgro bibhran mualam uttamam || 18 ||
/p. 87/

BRP021.019.1/ upsyate svaya knty yo vruy ca mrtay |


BRP021.019.2/ kalpnte yasya vaktrebhyo vinalaikhojjvala || 19 ||
BRP021.020.1/ sakaratmako rudro nikramytti jagattrayam |
BRP021.020.2/ sa bibhracchikharbhtam aea kitimaalam || 20 ||
BRP021.021.1/ ste ptlamlastha eo 'easurrcita |
BRP021.021.2/ tasya vrya prabhva ca svarpa rpam eva ca || 21 ||
BRP021.022.1/ nahi varayitu akya jtu v tridaair api |
BRP021.022.2/ yasyai sakal pthv phamaiikhru || 22 ||
BRP021.023.1/ ste kusumamleva kas tadvrya vadiyati |
BRP021.023.2/ yad vijmbhate 'nanto madghritalocana || 23 ||
BRP021.024.1/ tad calati bhr e sdritoydhiknan |
BRP021.024.2/ gandharvpsarasa siddh kinnaroragavra || 24 ||
BRP021.025.1/ nnta gun gacchanti tato 'nanto 'yam avyaya |
BRP021.025.2/ yasya ngavadhhastair lpita haricandanam || 25 ||
BRP021.026.1/ muhu vsnilyasta yti dikpaavsatm |
BRP021.026.2/ yam rdhya purarir gargo jyoti tattvata || 26 ||
BRP021.027.1/ jtavn sakala caiva nimittapahita phalam |
BRP021.027.2/ teneya ngavaryea iras vidht mah |
BRP021.027.3/ bibharti sakall lokn sadevsuramnun || 27 ||

121

122

Chapter 22 :: Description of hells

Chapter 22 :: Description of
hells
22

BRP022.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP022.001.1/ tata cnantara vipr narak rauravdaya |


BRP022.001.2/ ppino yeu ptyante t udhva dvijottam || 1 ||
BRP022.002.1/ raurava aukaro rodhas tno viasanas tath |
BRP022.002.2/ mahjvlas taptakuyo mahlobho vimohana || 2 ||
BRP022.003.1/ rudhirndho vastapta kma kmibhojana |
BRP022.003.2/ asipattravana ko llbhaka ca drua || 3 ||
BRP022.004.1/ tath pyavaha ppo vahnijvlo hy adhair |
BRP022.004.2/ sadaa kastra ca tama cvcir eva ca || 4 ||
BRP022.005.1/ vabhojano 'thpratihomavci ca tathpara |
BRP022.005.2/ ity evamdaya cnye narak bhadru || 5 ||
BRP022.006.1/ yamasya viaye ghor astrgniviadarina |
BRP022.006.2/ patanti yeu puru ppakarmarat ca ye || 6 ||
BRP022.007.1/ kask tath samyak pakaptena yo vadet |
BRP022.007.2/ ya cnyad anta vakti sa naro yti rauravam || 7 ||
/p. 88/

BRP022.008.1/ bhrah purahant ca goghna ca munisattam |


BRP022.008.2/ ynti te raurava ghora ya cocchvsanirodhaka || 8 ||
BRP022.009.1/ surpo brahmah hart suvarasya ca kare |
BRP022.009.2/ prayti narake ya ca tai sasargam upaiti vai || 9 ||
BRP022.010.1/ rjanyavaiyah caiva tathaiva gurutalpaga |
BRP022.010.2/ taptakumbhe svasgm hanti rjabhaa ca ya || 10 ||
BRP022.011.1/ mdhvvikrayakn vadhyapla kesaravikray |
BRP022.011.2/ taptalohe patanty ete ya ca bhakta parityajet || 11 ||

22

[ SS 57-59

Chapter 22 :: Description of hells

BRP022.012.1/ sut snu cpi gatv mahjvle niptyate |


BRP022.012.2/ avamant gur yo ya ckro nardhama || 12 ||
BRP022.013.1/ vedadayit ya ca vedavikrayaka ca ya |
BRP022.013.2/ agamyagm ya ca syt te ynti abala dvij || 13 ||
BRP022.014.1/ cauro vimohe patati maryddakas tath |
BRP022.014.2/ devadvijapitdve ratnadayit ca ya || 14 ||
BRP022.015.1/ sa yti kmibhakye vai kme tu duriikt |
BRP022.015.2/ pitdevtithn yas tu paryanti nardhama || 15 ||
BRP022.016.1/ llbhakye sa yty ugre arakart ca vedhake |
BRP022.016.2/ karoti karino ya ca ya ca khagdikn nara || 16 ||
BRP022.017.1/ praynty ete viasane narake bhadrue |
BRP022.017.2/ asatpratigraht ca narake yty adhomukhe || 17 ||
BRP022.018.1/ ayjyayjakas tatra tath nakatrascaka |
BRP022.018.2/ kmipye nara caiko yti minnabhuk sad || 18 ||
BRP022.019.1/ lkmsarasn ca tiln lavaasya ca |
BRP022.019.2/ vikret brhmao yti tam eva naraka dvij || 19 ||
BRP022.020.1/ mrjrakukkuacchgavavarhavihagamn |
BRP022.020.2/ poayan naraka yti tam eva dvijasattam || 20 ||
BRP022.021.1/ ragopajv kaivarta ku garadas tath |
BRP022.021.2/ sc mhiika caiva parvagm ca yo dvija || 21 ||
BRP022.022.1/ agradh mitraghna akunigrmayjaka |
BRP022.022.2/ rudhirndhe patanty ete soma vikrate ca ye || 22 ||
BRP022.023.1/ madhuh grmahant ca yti vaitara nara |
BRP022.023.2/ retapndikartro marydbhedina ca ye || 23 ||
BRP022.024.1/ te kcchre ynty aauc ca kuhakjvina ca ye |
BRP022.024.2/ asipattravana yti vanacched vthaiva ya || 24 ||
BRP022.025.1/ aurabhrik mgavydh vahnijvle patanti vai |
BRP022.025.2/ ynti tatraiva te vipr ya cpkeu vahnida || 25 ||
/p. 89/

BRP022.026.1/ vratopalopako ya ca svramd vicyuta ca ya |


BRP022.026.2/ sandaaytanmadhye patatas tv ubhv api || 26 ||
BRP022.027.1/ div svapneu syandante ye nar brahmacria |
BRP022.027.2/ putrair adhypit ye tu te patanti vabhojane || 27 ||

123

124

Chapter 22 :: Description of hells

BRP022.028.1/ ete cnye ca narak atao 'tha sahasraa |


BRP022.028.2/ yeu duktakarma pacyante ytangat || 28 ||
BRP022.029.1/ tathaiva ppny etni tathnyni sahasraa |
BRP022.029.2/ bhujyante jtipuruair narakntaragocarai || 29 ||
BRP022.030.1/ varramaviruddha ca karma kurvanti ye nar |
BRP022.030.2/ karma manas vc nirayeu patanti te || 30 ||
BRP022.031.1/ adhairobhir dyante nrakair divi devat |
BRP022.031.2/ dev cdhomukhn sarvn adha payanti nrakn || 31 ||
BRP022.032.1/ sthvar kmayo 'jv ca pakia paavo nar |
BRP022.032.2/ dhrmiks tridas tadvan mokia ca yathkramam || 32 ||
BRP022.033.1/ sahasrabhga prathamd dvityo 'nukramt tath |
BRP022.033.2/ sarve hy ete mahbhg yvan muktisamray || 33 ||
BRP022.034.1/ yvanto jantava svarge tvanto narakaukasa |
BRP022.034.2/ ppakd yti naraka pryacittaparmukha || 34 ||
BRP022.035.1/ ppnm anurpi pryacittni yad yath |
BRP022.035.2/ tath tathaiva sasmtya proktni paramaribhi || 35 ||
BRP022.036.1/ ppe guri gurui svalpny alpe ca tadvida |
BRP022.036.2/ pryacittni viprendr jagu svyambhuvdaya || 36 ||
BRP022.037.1/ pryacittny aei tapakarmtmakni vai |
BRP022.037.2/ yni tem ae knusmaraa param || 37 ||
BRP022.038.1/ kte ppe 'nutpo vai yasya pusa prajyate |
BRP022.038.2/ pryacitta tu tasyaika harisasmaraa param || 38 ||
BRP022.039.1/ prtar nii tath sandhymadhyhndiu sasmaran |
BRP022.039.2/ nryaam avpnoti sadya ppakayn nara || 39 ||
BRP022.040.1/ viusasmarat kasamastakleasacaya |
BRP022.040.2/ mukti prayti bho vipr vios tasynukrtant || 40 ||
BRP022.041.1/ vsudeve mano yasya japahomrcandiu |
BRP022.041.2/ tasyntaryo viprendr devendratvdika phalam || 41 ||
BRP022.042.1/ kva nkaphagamana punarvttilakaam |
BRP022.042.2/ kva japo vsudeveti muktibjam anuttamam || 42 ||
BRP022.043.1/ tasmd aharnia viu sasmaran puruo dvija |
BRP022.043.2/ na yti naraka uddha sakkhilaptaka || 43 ||
BRP022.044.1/ manaprtikara svargo narakas tadviparyaya |

Chapter 22 :: Description of hells

BRP022.044.2/ narakasvargasaje vai ppapuye dvijottam || 44 ||


/p. 90/

BRP022.045.1/ vastv ekam eva dukhya sukhyeryodayya ca |


BRP022.045.2/ kopya ca yatas tasmd vastu dukhtmaka kuta || 45 ||
BRP022.046.1/ tad eva prtaye bhtv punar dukhya jyate |
BRP022.046.2/ tad eva koplayata prasdya ca jyate || 46 ||
BRP022.047.1/ tasmd dukhtmaka nsti na ca kicit sukhtmakam |
BRP022.047.2/ manasa parimo 'ya sukhadukhdilakaa || 47 ||
BRP022.048.1/ jnam eva para brahmjna bandhya ceyate |
BRP022.048.2/ jntmakam ida viva na jnd vidyate param || 48 ||
BRP022.049.1/ vidyvidye hi bho vipr jnam evvadhryatm |
BRP022.049.2/ evam etad maykhyta bhavat maala bhuva || 49 ||
BRP022.050.1/ ptlni ca sarvi tathaiva narak dvij |
BRP022.050.2/ samudr parvat caiva dvp vari nimnag |
BRP022.050.3/ sakept sarvam khyta ki bhya rotum icchatha || 50 ||

125

126

Chapter 23 :: Description of the heavenly worlds; Viu and his akti

Chapter 23 :: Description of
the heavenly worlds; Viu
and his akti
23

BRP023.001.0/ munaya cu:

BRP023.001.1/ kathita bhavat sarvam asmka sakala tath |


BRP023.001.2/ bhuvarlokdikl lok rotum icchmahe vayam || 1 ||
BRP023.002.1/ tathaiva grahasasthna pramni yath tath |
BRP023.002.2/ samcakva mahbhga yathval lomaharaa || 2 ||
BRP023.003.0/ lomaharaa uvca:
BRP023.003.1/ ravicandramasor yvan maykhair avabhsyate |
BRP023.003.2/ sasamudrasaricchail tvat pthiv smt || 3 ||
BRP023.004.1/ yvatpram pthiv vistraparimaal |
BRP023.004.2/ nabhas tvatprama hi vistraparimaalam || 4 ||
BRP023.005.1/ bhmer yojanalake tu saura viprs tu maalam |
BRP023.005.2/ lake divkarc cpi maala aina sthitam || 5 ||
BRP023.006.1/ pre atasahasre tu yojann nikart |
BRP023.006.2/ nakatramaala ktsnam uparit prakate || 6 ||
BRP023.007.1/ dvilake cottare vipr budho nakatramaalt |
BRP023.007.2/ tvatpramabhge tu budhasypy uan sthita || 7 ||
BRP023.008.1/ agrako 'pi ukrasya tatprame vyavasthita |
BRP023.008.2/ lakadvayena bhaumasya sthito devapurohita || 8 ||
BRP023.009.1/ saurir bhaspater rdhva dvilake samavasthita |
BRP023.009.2/ saptarimaala tasml lakam eka dvijottam || 9 ||
BRP023.010.1/ ibhyas tu sahasr atd rdhva vyavasthita |
BRP023.010.2/ mehbhta samastasya jyoti cakrasya vai dhruva || 10 ||

23

[ SS 59-61

Chapter 23 :: Description of the heavenly worlds; Viu and his akti

/p. 91/

BRP023.011.1/ trailokyam etat kathita sakepea dvijottam |


BRP023.011.2/ ijyphalasya bhr e ijy ctra pratihit || 11 ||
BRP023.012.1/ dhruvd rdhva maharloko yatra te kalpavsina |
BRP023.012.2/ ekayojanako tu maharloko vidhyate || 12 ||
BRP023.013.1/ dve koyau tu jano loko yatra te brahmaa sut |
BRP023.013.2/ sanandandy kathit vipr cmalacetasa || 13 ||
BRP023.014.1/ caturguottara cordhva janalokt tapa smtam |
BRP023.014.2/ vairj yatra te dev sthit dehavivarjit || 14 ||
BRP023.015.1/ aguena tapolokt satyaloko virjate |
BRP023.015.2/ apunarmraka yatra siddhdimunisevitam || 15 ||
BRP023.016.1/ pdagamya tu yat kicid vastv asti pthivmayam |
BRP023.016.2/ sa bhrloka samkhyto vistro 'sya mayodita || 16 ||
BRP023.017.1/ bhmisryntara yat tu siddhdimunisevitam |
BRP023.017.2/ bhuvarlokas tu so 'py ukto dvityo munisattam || 17 ||
BRP023.018.1/ dhruvasryntara yat tu niyutni caturdaa |
BRP023.018.2/ svarloka so 'pi kathito lokasasthnacintakai || 18 ||
BRP023.019.1/ trailokyam etat ktaka viprai ca paripahyate |
BRP023.019.2/ janas tapas tath satyam iti cktaka trayam || 19 ||
BRP023.020.1/ ktakktako madhye maharloka iti smta |
BRP023.020.2/ nyo bhavati kalpnte yo 'nta na ca vinayati || 20 ||
BRP023.021.1/ ete sapta mahlok may va kathit dvij |
BRP023.021.2/ ptlni ca saptaiva brahmasyaia vistara || 21 ||
BRP023.022.1/ etad aakahena tiryag rdhvam adhas tath |
BRP023.022.2/ kapitthasya yath bja sarvato vai samvtam || 22 ||
BRP023.023.1/ daottarea payas dvij ca ca tad vtam |
BRP023.023.2/ sa cmbuparivro 'sau vahnin veito bahi || 23 ||
BRP023.024.1/ vahnis tu vyun vyur viprs tu nabhasvta |
BRP023.024.2/ ko 'pi munireh mahat pariveita || 24 ||
BRP023.025.1/ daottary aei vipr caitni sapta vai |
BRP023.025.2/ mahnta ca samvtya pradhna samavasthitam || 25 ||
BRP023.026.1/ anantasya na tasynta sakhyna cpi vidyate |
BRP023.026.2/ tad anantam asakhyta pramenpi vai yata || 26 ||

127

128

Chapter 23 :: Description of the heavenly worlds; Viu and his akti

BRP023.027.1/ hetubhtam aeasya prakti s par dvij |


BRP023.027.2/ an tu sahasr sahasry ayutni ca || 27 ||
BRP023.028.1/ dn tath tatra koikoiatni ca |
BRP023.028.2/ druy agnir yath taila tile tadvat pumn iha || 28 ||
/p. 92/

BRP023.029.1/ pradhne 'vasthito vyp cetantmanivedana |


BRP023.029.2/ pradhna ca pum caiva sarvabhtnubhtay || 29 ||
BRP023.030.1/ viuakty dvijareh dhtau sarayadharmiau |
BRP023.030.2/ tayo saiva pthagbhve kraa sarayasya ca || 30 ||
BRP023.031.1/ kobhakraabht ca sargakle dvijottam |
BRP023.031.2/ yath aitya jale vto bibharti kaikgatam || 31 ||
BRP023.032.1/ jagac chaktis tath vio pradhnapurutmakam |
BRP023.032.2/ yath ca pdapo mlaskandhakhdisayuta || 32 ||
BRP023.033.1/ dyabjt prabhavati bjny anyni vai tata |
BRP023.033.2/ prabhavanti tatas tebhyo bhavanty anye pare drum || 33 ||
BRP023.034.1/ te 'pi tallakaadravyakranugat dvij |
BRP023.034.2/ evam avyktt prva jyante mahaddaya || 34 ||
BRP023.035.1/ vients tatas tebhya sambhavanti surdaya |
BRP023.035.2/ tebhya ca putrs te tu putr parame sut || 35 ||
BRP023.036.1/ bjd vkaprarohea yath npacayas taro |
BRP023.036.2/ bhtn bhtasargea naivsty apacayas tath || 36 ||
BRP023.037.1/ sannidhnd yathkakldy kraa taro |
BRP023.037.2/ tathaivparimena vivasya bhagavn hari || 37 ||
BRP023.038.1/ vrhibje yath mla nla pattrkurau tath |
BRP023.038.2/ kakos tath pupa kra tadvac ca taula || 38 ||
BRP023.039.1/ tu ka ca santo vai ynty virbhvam tmana |
BRP023.039.2/ prarohahetusmagryam sdya munisattam || 39 ||
BRP023.040.1/ tath karmasv anekeu devdys tanava sthit |
BRP023.040.2/ viuakti samsdya praroham upaynti vai || 40 ||
BRP023.041.1/ sa ca viu para brahma yata sarvam ida jagat |
BRP023.041.2/ jagac ca yo yatra ceda yasmin vilayam eyati || 41 ||
BRP023.042.1/ tad brahma parama dhma sadasat parama padam |
BRP023.042.2/ yasya sarvam abhedena jagad etac carcaram || 42 ||

Chapter 24 :: Nryaa as iumra and the cycle of water

BRP023.043.1/ sa eva mlapraktir vyaktarp jagac ca sa |


BRP023.043.2/ tasminn eva laya sarva yti tatra ca tihati || 43 ||
BRP023.044.1/ kart kriy sa ca ijyate kratu |
BRP023.044.2/ sa eva tatkarmaphala ca tasya yat |
BRP023.044.3/ yugdi yasmc ca bhaved aeato |
BRP023.044.4/ harer na kicid vyatiriktam asti tat || 44 ||
/p. 93/

129

130

Chapter 24 :: Nryaa as iumra and the cycle of water

Chapter 24 :: Nryaa as
iumra and the cycle of
water
24

BRP024.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP024.001.1/ trmaya bhagavata iumrkti prabho |


BRP024.001.2/ divi rpa harer yat tu tasya pucche sthito dhruva || 1 ||
BRP024.002.1/ saea bhraman bhrmayati candrditydikn grahn |
BRP024.002.2/ bhramantam anu ta ynti nakatri ca cakravat || 2 ||
BRP024.003.1/ srycandramasau tr nakatri grahai saha |
BRP024.003.2/ vtnkamayair bandhair dhruve baddhni tni vai || 3 ||
BRP024.004.1/ iumrkti prokta yad rpa jyoti divi |
BRP024.004.2/ nryaa para dhma tasydhra svaya hdi || 4 ||
BRP024.005.1/ uttnapdatanayas tam rdhya prajpatim |
BRP024.005.2/ sa triumrasya dhruva pucche vyavasthita || 5 ||
BRP024.006.1/ dhra iumrasya sarvdhyako janrdana |
BRP024.006.2/ dhruvasya iumra ca dhruve bhnur vyavasthita || 6 ||
BRP024.007.1/ tad dhra jagac ceda sadevsuramnuam |
BRP024.007.2/ yena vipr vidhnena tan me uta smpratam || 7 ||
BRP024.008.1/ vivasvn aabhir msair grasaty apo rastmik |
BRP024.008.2/ varaty ambu tata cnnam anndam akhila jagat || 8 ||
BRP024.009.1/ vivasvn aubhis tkair dya jagato jalam |
BRP024.009.2/ soma puyaty athendu ca vyunmayair divi || 9 ||
BRP024.010.1/ jalair vikipyate 'bhreu dhmgnyanilamrtiu |
BRP024.010.2/ na bhrayanti yatas tebhyo jalny abhri tny ata || 10 ||
BRP024.011.1/ abhrasth prapatanty po vyun samudrit |

24

[ SS 61-62

Chapter 24 :: Nryaa as iumra and the cycle of water

BRP024.011.2/ saskra klajanita vipr csdya nirmal || 11 ||


BRP024.012.1/ saritsamudr bhaums tu tathpa prisambhav |
BRP024.012.2/ catuprakr bhagavn datte savit dvij || 12 ||
BRP024.013.1/ kagagsalila tathhtya gabhastimn |
BRP024.013.2/ anabhragatam evorvy sadya kipati ramibhi || 13 ||
BRP024.014.1/ tasya sasparanirdhtappapako dvijottam |
BRP024.014.2/ na yti naraka martyo divya snna hi tat smtam || 14 ||
BRP024.015.1/ dasrya hi tad vri pataty abhrair vin diva |
BRP024.015.2/ kagagsalila tad gobhi kipyate rave || 15 ||
BRP024.016.1/ kttikdiu keu viamev ambu yad diva |
BRP024.016.2/ dvrka patita jeya tad gga diggajohnitam || 16 ||
BRP024.017.1/ yugmarkeu tu yat toya pataty arkodgita diva |
BRP024.017.2/ tat sryaramibhi sadya samdya nirasyate || 17 ||
BRP024.018.1/ ubhaya puyam atyartha n ppahara dvij |
BRP024.018.2/ kagagsalila divya snna dvijottam || 18 ||
/p. 94/

BRP024.019.1/ yat tu meghai samutsa vri tat prin dvij |


BRP024.019.2/ puty oadhaya sarv jvanymta hi tat || 19 ||
BRP024.020.1/ tena vddhi par nta sakala cauadhgaa |
BRP024.020.2/ sdhaka phalapknta prajn tu prajyate || 20 ||
BRP024.021.1/ tena yajn yathproktn mnav stracakua |
BRP024.021.2/ kurvate 'haraha caiva devn pyyayanti te || 21 ||
BRP024.022.1/ eva yaj ca ved ca var ca dvijaprvak |
BRP024.022.2/ sarvadevaniky ca paubhtaga ca ye || 22 ||
BRP024.023.1/ vy dhtam ida sarva jagat sthvarajagamam |
BRP024.023.2/ spi nipdyate vi savitr munisattam || 23 ||
BRP024.024.1/ dhrabhta savitur dhruvo munivarottam |
BRP024.024.2/ dhruvasya iumro 'sau so 'pi nryaraya || 24 ||
BRP024.025.1/ hdi nryaas tasya iumrasya sasthita |
BRP024.025.2/ vibhart sarvabhtnm dibhta santana || 25 ||
BRP024.026.1/ eva may munireh brahma samudhtam |
BRP024.026.2/ bhsamudrdibhir yukta kim anyac chrotum icchatha || 26 ||

131

132

Chapter 25 :: Places of pilgrimage

Chapter 25 :: Places of
pilgrimage
25

BRP025.001.0/ munaya cu:

BRP025.001.1/ pthivy yni trthni puyny yatanni ca |


BRP025.001.2/ vaktum arhasi dharmaja rotu no vartate mana || 1 ||
BRP025.002.0/ lomaharaa uvca:
BRP025.002.1/ yasya hastau ca pdau ca mana caiva susayatam |
BRP025.002.2/ vidy tapa ca krti ca sa trthaphalam anute || 2 ||
BRP025.003.1/ mano viuddha puruasya trtha |
BRP025.003.2/ vc tath cendriyanigraha ca |
BRP025.003.3/ etni trthni arrajni |
BRP025.003.4/ svargasya mrga pratibodhayanti || 3 ||
BRP025.004.1/ cittam antargata dua trthasnnair na udhyati |
BRP025.004.2/ atao 'pi jalair dhauta surbham ivuci || 4 ||
BRP025.005.1/ na trthni na dnni na vratni na cram |
BRP025.005.2/ duaya dambharuci punanti vyutthitendriyam || 5 ||
BRP025.006.1/ indriyi vae ktv yatra yatra vasen nara |
BRP025.006.2/ tatra tatra kuruketra prayga pukara tath || 6 ||
BRP025.007.1/ tasmc chudhva vakymi trthny yatanni ca |
BRP025.007.2/ sakepea munireh pthivy yni kni vai || 7 ||
/p. 95/

BRP025.008.1/ vistarea na akyante vaktu varaatair api |


BRP025.008.2/ prathama pukara trtha naimirayam eva ca || 8 ||
BRP025.009.1/ prayga ca pravakymi dharmraya dvijottam |
BRP025.009.2/ dhenuka campakraya saindhavrayam eva ca || 9 ||
BRP025.010.1/ puya ca magadhraya daakrayam eva ca |

25

[ SS 62-65

Chapter 25 :: Places of pilgrimage

BRP025.010.2/ gay prabhsa rtrtha divya kanakhala tath || 10 ||


BRP025.011.1/ bhgutuga hirayka bhmraya kuasthalm |
BRP025.011.2/ lohkula sakedra mandarrayam eva ca || 11 ||
BRP025.012.1/ mahbala koitrtha sarvappahara tath |
BRP025.012.2/ rpatrtha karava cakratrtha mahphalam || 12 ||
BRP025.013.1/ yogatrtha somatrtha trtha shoaka tath |
BRP025.013.2/ trtha kokmukha puya badarailam eva ca || 13 ||
BRP025.014.1/ somatrtha tugaka trtha skandrama tath |
BRP025.014.2/ koitrtha cgnipada trtha pacaikha tath || 14 ||
BRP025.015.1/ dharmodbhava koitrtha trtha bdhapramocanam |
BRP025.015.2/ gagdvra pacaka madhyakesaram eva ca || 15 ||
BRP025.016.1/ cakraprabha mataga ca kruadaa ca virutam |
BRP025.016.2/ darkua viutrtha srvakmikam eva ca || 16 ||
BRP025.017.1/ trtha matsyatila caiva badar suprabha tath |
BRP025.017.2/ brahmakua vahnikua trtha satyapada tath || 17 ||
BRP025.018.1/ catusrota catuga aila dvdaadhrakam |
BRP025.018.2/ mnasa sthlaga ca sthladaa tathorva || 18 ||
BRP025.019.1/ lokapla manuvara somhvaailam eva ca |
BRP025.019.2/ sadprabha merukua trtha sombhiecanam || 19 ||
BRP025.020.1/ mahsrota koaraka pacadhra tridhrakam |
BRP025.020.2/ saptadhraikadhra ca trtha cmarakaakam || 20 ||
BRP025.021.1/ lagrma cakratrtha koidrumam anuttamam |
BRP025.021.2/ bilvaprabha devahrada trtha viuhrada tath || 21 ||
BRP025.022.1/ akhaprabha devakua trtha vajryudha tath |
BRP025.022.2/ agniprabha ca punnga devaprabham anuttamam || 22 ||
BRP025.023.1/ vidydhara sagndharva rtrtha brahmao hradam |
BRP025.023.2/ strtha lokaplkhya maipuragiri tath || 23 ||
/p. 96/

BRP025.024.1/ trtha pacahrada caiva puya piraka tath |


BRP025.024.2/ malavya goprabhva ca govara vaamlakam || 24 ||
BRP025.025.1/ snnadaa prayga ca guhya viupada tath |
BRP025.025.2/ kanyrama vyukua jambmrga tathottamam || 25 ||

133

134

Chapter 25 :: Places of pilgrimage

BRP025.026.1/ gabhastitrtha ca tath yaytipatana uci |


BRP025.026.2/ koitrtha bhadravaa mahklavana tath || 26 ||
BRP025.027.1/ narmadtrtham apara trthavajra tathrbudam |
BRP025.027.2/ pigutrtha savsiha trtha ca pthasagamam || 27 ||
BRP025.028.1/ trtha daurvsika nma tath pijaraka ubham |
BRP025.028.2/ itrtha brahmatuga vasutrtha kumrikam || 28 ||
BRP025.029.1/ akratrtha pacanada reuktrtham eva ca |
BRP025.029.2/ paitmaha ca vimala rudrapda tathottamam || 29 ||
BRP025.030.1/ maimatta ca kmkhya katrtha kuvilam |
BRP025.030.2/ yajana yjana caiva tathaiva brahmavlukam || 30 ||
BRP025.031.1/ pupanysa puarka maipra tathottaram |
BRP025.031.2/ drghasattra hayapada trtha cnaana tath || 31 ||
BRP025.032.1/ gagodbheda ivodbheda narmadodbhedam eva ca |
BRP025.032.2/ vastrpada druvala chyrohaam eva ca || 32 ||
BRP025.033.1/ siddhevara mitravala klikramam eva ca |
BRP025.033.2/ vavaa bhadravaa kaumb ca divkaram || 33 ||
BRP025.034.1/ dvpa srasvata caiva vijaya kmada tath |
BRP025.034.2/ rudrakoi sumanasa trtha sadrvanmitam || 34 ||
BRP025.035.1/ syamantapacaka trtha brahmatrtha sudaranam |
BRP025.035.2/ satata pthivsarva priplavapthdakau || 35 ||
BRP025.036.1/ davamedhika trtha sarpija viayntikam |
BRP025.036.2/ koitrtha pacanada vrha yakihradam || 36 ||
BRP025.037.1/ puarka somatrtha mujavaa tathottamam |
BRP025.037.2/ badarvanam sna ratnamlakam eva ca || 37 ||
BRP025.038.1/ lokadvra pacatrtha kapiltrtham eva ca |
BRP025.038.2/ sryatrtha akhin ca gav bhavanam eva ca || 38 ||
BRP025.039.1/ trtha ca yakarjasya brahmvarta sutrthakam |
BRP025.039.2/ kmevara mtritrtha trtha tavana tath || 39 ||
/p. 97/

BRP025.040.1/ snnalompaha caiva msasasaraka tath |


BRP025.040.2/ davamedha kedra brahmodumbaram eva ca || 40 ||
BRP025.041.1/ saptarikua ca tath trtha devy sujambukam |
BRP025.041.2/ spada koika kindna kijapa tath || 41 ||

Chapter 25 :: Places of pilgrimage

BRP025.042.1/ kraava cvedhya ca triviapam athparam |


BRP025.042.2/ pita miraka ca madhvaamanojavau || 42 ||
BRP025.043.1/ kauik devatrtha ca trtha ca amocanam |
BRP025.043.2/ divya ca ngadhmkhya trtha viupada tath || 43 ||
BRP025.044.1/ amar hrada puya koitrtha tathparam |
BRP025.044.2/ rkuja litrtha ca naimieya ca virutam || 44 ||
BRP025.045.1/ brahmasthna somatrtha kanytrtha tathaiva ca |
BRP025.045.2/ brahmatrtha manastrtha trtha vai krupvanam || 45 ||
BRP025.046.1/ saugandhikavana caiva maitrtha sarasvat |
BRP025.046.2/ natrtha pravara pvana pcayajikam || 46 ||
BRP025.047.1/ triladhra mhendra devasthna ktlayam |
BRP025.047.2/ kambhar devatrtha suvarkhya kila hradam || 47 ||
BRP025.048.1/ krarava virpka bhgutrtha kuodbhavam |
BRP025.048.2/ brahmatrtha brahmayoni nlaparvatam eva ca || 48 ||
BRP025.049.1/ kubjmbaka bhadravaa vasihapadam eva ca |
BRP025.049.2/ svargadvra prajdvra klikramam eva ca || 49 ||
BRP025.050.1/ rudrvarta sugandhva kapilvanam eva ca |
BRP025.050.2/ bhadrakarahrada caiva akukarahrada tath || 50 ||
BRP025.051.1/ saptasrasvata caiva trtham auanasa tath |
BRP025.051.2/ kaplamocana caiva avakra ca kmyakam || 51 ||
BRP025.052.1/ catusmudrika caiva ataki ca sahasrikam |
BRP025.052.2/ reuka pacavaaka vimocanam athaujasam || 52 ||
BRP025.053.1/ sthutrtha kuros trtha svargadvra kuadhvajam |
BRP025.053.2/ vivevara mnavaka kpa nryarayam || 53 ||
BRP025.054.1/ gaghrada vaa caiva badarpana tath |
BRP025.054.2/ indramrgam ekartra krakvsam eva ca || 54 ||
BRP025.055.1/ somatrtha dadhca ca rutatrtha ca bho dvij |
BRP025.055.2/ koitrthasthal caiva bhadraklhrada tath || 55 ||
BRP025.056.1/ arundhatvana caiva brahmvarta tathottamam |
BRP025.056.2/ avaved kubjvana yamunprabhava tath || 56 ||
/p. 98/

BRP025.057.1/ vra pramoka sindhttham a kuly sakttikam |


BRP025.057.2/ urvsakramaa caiva myvidyodbhava tath || 57 ||

135

136

Chapter 25 :: Places of pilgrimage

BRP025.058.1/ mahramo vaitasikrpa sundarikramam |


BRP025.058.2/ bhutrtha crunad vimalokam eva ca || 58 ||
BRP025.059.1/ trtha pacanada caiva mrkaeyasya dhmata |
BRP025.059.2/ somatrtha sitoda ca trtha matsyodar tath || 59 ||
BRP025.060.1/ sryaprabha sryatrtham aokavanam eva ca |
BRP025.060.2/ aruspada kmada ca ukratrtha savlukam || 60 ||
BRP025.061.1/ picamocana caiva subhadrhradam eva ca |
BRP025.061.2/ kua vimaladaasya trtha caevarasya ca || 61 ||
BRP025.062.1/ jyehasthnahrada caiva puya brahmasara tath |
BRP025.062.2/ jaigavyaguh caiva harikeavana tath || 62 ||
BRP025.063.1/ ajmukhasara caiva ghakarahrada tath |
BRP025.063.2/ puarkahrada caiva vp karkoakasya ca || 63 ||
BRP025.064.1/ suvarasyodapna ca vetatrthahrada tath |
BRP025.064.2/ kua gharghariky ca ymakpa ca candrik || 64 ||
BRP025.065.1/ manastambhakpa ca vinyakahrada tath |
BRP025.065.2/ kpa sindhdbhava caiva puya brahmasara tath || 65 ||
BRP025.066.1/ rudrvsa tath trtha ngatrtha pulomakam |
BRP025.066.2/ bhaktahrada krasara pretdhra kumrakam || 66 ||
BRP025.067.1/ brahmvarta kuvarta dadhikarodapnakam |
BRP025.067.2/ gatrtha mahtrtha trthareh mahnad || 67 ||
BRP025.068.1/ divya brahmasara puya gayrkaya vaam |
BRP025.068.2/ dakia cottara caiva gomaya rpatikam || 68 ||
BRP025.069.1/ kapilhrada gdhravaa svitrhradam eva ca |
BRP025.069.2/ prabhsana stavana yonidvra ca dhenukam || 69 ||
BRP025.070.1/ dhanyaka kokilkhya ca matagahradam eva ca |
BRP025.070.2/ pitkpa rudratrtha akratrtha sumlinam || 70 ||
BRP025.071.1/ brahmasthna saptakua mairatnahrada tath |
/p. 99/

BRP025.071.2/ kauikya bharata caiva trtha jyehlik tath || 71 ||


BRP025.072.1/ vivevara kalpasara kanysavetyam eva ca |
BRP025.072.2/ nicv prabhava caiva vasihramam eva ca || 72 ||
BRP025.073.1/ devaka ca kpa ca vasihramam eva ca |
BRP025.073.2/ vrrama brahmasaro brahmavrvakpil || 73 ||

Chapter 25 :: Places of pilgrimage

BRP025.074.1/ kumradhr rdhr gaurikharam eva ca |


BRP025.074.2/ una kuo 'tha trtha ca nanditrtha tathaiva ca || 74 ||
BRP025.075.1/ kumravsa rvsam aurvtrtham eva ca |
BRP025.075.2/ kumbhakarahrada caiva kauikhradam eva ca || 75 ||
BRP025.076.1/ dharmatrtha kmatrtha trtham uddlaka tath |
BRP025.076.2/ sandhytrtha kratoya kapila lohitravam || 76 ||
BRP025.077.1/ oodbhava vaagulmam abha kalatrthakam |
BRP025.077.2/ puyvathrada trtha trtha badarikramam || 77 ||
BRP025.078.1/ rmatrtha pitvana virajtrtham eva ca |
BRP025.078.2/ mrkaeyavana caiva katrtha tath vaam || 78 ||
BRP025.079.1/ rohikpapravaram indradyumnasara ca yat |
BRP025.079.2/ snugarta samhendra rtrtha rnada tath || 79 ||
BRP025.080.1/ iutrtha vrabha ca kverhradam eva ca |
BRP025.080.2/ kanytrtha ca gokara gyatrsthnam eva ca || 80 ||
BRP025.081.1/ badarhradam anyac ca madhyasthna vikarakam |
BRP025.081.2/ jthrada devakpa kuapravaam eva ca || 81 ||
BRP025.082.1/ sarvadevavrata caiva kanyramahrada tath |
BRP025.082.2/ tathnyad vlakhilyn saprv tathparam || 82 ||
BRP025.083.1/ tathnyac ca maharm akhaitahrada tath |
BRP025.083.2/ trthev eteu vidhivat samyak raddhsamanvita || 83 ||
/p. 100/

BRP025.084.1/ snna karoti yo martya sopavso jitendriya |


BRP025.084.2/ devn n manuy ca pitn santarpya ca kramt || 84 ||
BRP025.085.1/ abhyarcya devats tatra sthitv ca rajantrayam |
BRP025.085.2/ pthak pthak phala teu pratitrtheu bho dvij || 85 ||
BRP025.086.1/ prpnoti hayamedhasya naro nsty atra saaya |
BRP025.086.2/ yas tv ida uyn nitya trthamhtmyam uttamam |
BRP025.086.3/ pahec ca rvayed vpi sarvappai pramucyate || 86 ||

137

138

Chapter 26 :: The dialogical setting for Brahman's narration

Chapter 26 :: The dialogical


setting for Brahman's
narration
26

BRP026.001.0/ munaya cu:

BRP026.001.1/ pthivym uttam bhmi dharmakmrthamokadm |


BRP026.001.2/ trthnm uttama trtha brhi no vadat vara || 1 ||
BRP026.002.0/ lomaharaa uvca:
BRP026.002.1/ ima prana mama guru papracchur munaya pur |
BRP026.002.2/ tam aha sampravakymi yat pcchadhva dvijottam || 2 ||
BRP026.003.1/ svrame sumahpuye nnpupopaobhite |
BRP026.003.2/ nndrumalatkre nnmgagaair yute || 3 ||
BRP026.004.1/ punngai karikrai ca saralair devadrubhi |
BRP026.004.2/ lais tlais tamlai ca panasair dhavakhdirai || 4 ||
BRP026.005.1/ palokabakulai karavrai sacampakai |
BRP026.005.2/ anyai ca vividhair vkair nnpupopaobhitai || 5 ||
BRP026.006.1/ kuruketre samsna vysa matimat varam |
BRP026.006.2/ mahbhratakartra sarvastraviradam || 6 ||
BRP026.007.1/ adhytmaniha sarvaja sarvabhtahite ratam |
BRP026.007.2/ purgamavaktra vedavedgapragam || 7 ||
BRP026.008.1/ pararasuta nta padmapattryatekaam |
BRP026.008.2/ draum abhyyayu prty munaya saitavrat || 8 ||
BRP026.009.1/ kayapo jamadagni ca bharadvjo 'tha gautama |
BRP026.009.2/ vasiho jaiminir dhaumyo mrkaeyo 'tha vlmiki || 9 ||
BRP026.010.1/ vivmitra atnando vtsyo grgyo 'tha suri |
BRP026.010.2/ sumantur bhrgavo nma kavo medhtithir guru || 10 ||

26

[ SS 66

Chapter 26 :: The dialogical setting for Brahman's narration

BRP026.011.1/ mavya cyavano dhmro hy asito devalas tath |


BRP026.011.2/ maudgalyas tayaja ca pippaldo 'ktavraa || 11 ||
BRP026.012.1/ savarta kauiko raibhyo maitreyo haritas tath |
BRP026.012.2/ ilya ca vibha ca durvs lomaas tath || 12 ||
BRP026.013.1/ nrada parvata caiva vaiampyanaglavau |
BRP026.013.2/ bhskari praa sta pulastya kapilas tath || 13 ||
/p. 101/

BRP026.014.1/ ulka pulaho vyur devasthna caturbhuja |


BRP026.014.2/ sanatkumra paila ca ka knubhautika || 14 ||
BRP026.015.1/ etair munivarai cnyair vta satyavatsuta |
BRP026.015.2/ rarja sa muni rmn nakatrair iva candram || 15 ||
BRP026.016.1/ tn gatn munn sarvn pjaym sa vedavit |
BRP026.016.2/ te 'pi ta pratipjyaiva kath cakru parasparam || 16 ||
BRP026.017.1/ kathnte te munireh ka satyavatsutam |
BRP026.017.2/ papracchu saaya sarve tapovananivsina || 17 ||
BRP026.018.0/ munaya cu:
BRP026.018.1/ mune ved ca stri purgamabhratam |
BRP026.018.2/ bhta bhavya bhaviya ca sarva jnsi vmayam || 18 ||
BRP026.019.1/ kae 'smin dukhabahule nisre bhavasgare |
BRP026.019.2/ rgagrhkule raudre viayodakasamplave || 19 ||
BRP026.020.1/ indriyvartakalile dormiatasakule |
BRP026.020.2/ mohapakvile durge lobhagambhradustare || 20 ||
BRP026.021.1/ nimajjaj jagad lokya nirlambam acetanam |
BRP026.021.2/ pcchmas tv mahbhga brhi no munisattama || 21 ||
BRP026.022.1/ reya kim atra sasre bhairave lomaharae |
BRP026.022.2/ upadeapradnena lokn uddhartum arhasi || 22 ||
BRP026.023.1/ durlabha parama ketra vaktum arhasi mokadam |
BRP026.023.2/ pthivy karmabhmi ca rotum icchmahe vayam || 23 ||
BRP026.024.1/ ktv kila nara samyak karma bhmau yathoditam |
BRP026.024.2/ prpnoti param siddhi naraka ca vikarmata || 24 ||
BRP026.025.1/ mokaketre tath moka prpnoti purua sudh |
BRP026.025.2/ tasmd brhi mahprja yat po 'si dvijottama || 25 ||

139

140

Chapter 26 :: The dialogical setting for Brahman's narration

BRP026.026.1/ rutv tu vacana te munn bhvittmanm |


BRP026.026.2/ vysa provca bhagavn bhtabhavyabhaviyavit || 26 ||
BRP026.027.0/ vysa uvca:
BRP026.027.1/ udhva munaya sarve vakymi yadi pcchatha |
BRP026.027.2/ ya savdo 'bhavat prvam brahma saha || 27 ||
BRP026.028.1/ meruphe tu vistre nnratnavibhite |
BRP026.028.2/ nndrumalatkre nnpupopaobhite || 28 ||
BRP026.029.1/ nnpakirute ramye nnprasavankule |
BRP026.029.2/ nnsattvasamkre nncaryasamanvite || 29 ||
BRP026.030.1/ nnvarailkre nndhtuvibhite |
BRP026.030.2/ nnmunijankre nnramasamanvite || 30 ||
BRP026.031.1/ tatrsna jaganntha jagadyoni caturmukham |
BRP026.031.2/ jagatpati jagadvandya jagaddhram varam || 31 ||
/p. 102/

BRP026.032.1/ devadnavagandharvair yakavidydharoragai |


BRP026.032.2/ munisiddhpsarobhi ca vtam anyair divlayai || 32 ||
BRP026.033.1/ kecit stuvanti ta deva kecid gyanti cgrata |
BRP026.033.2/ kecid vdyni vdyante kecin ntyanti cpare || 33 ||
BRP026.034.1/ eva pramudite kle sarvabhtasamgame |
BRP026.034.2/ nnkusumagandhhye dakinilasevite || 34 ||
BRP026.035.1/ bhgvdys ta tad deva praipatya pitmaham |
BRP026.035.2/ imam artham ivar papracchu pitara dvij || 35 ||
BRP026.036.0/ aya cu:
BRP026.036.1/ bhagava rotum icchma karmabhmi mahtale |
BRP026.036.2/ vaktum arhasi devea mokaketra ca durlabham || 36 ||
BRP026.037.0/ vysa uvca:
BRP026.037.1/ te vacanam karya prha brahm surevara |
BRP026.037.2/ papracchus te yath prana tat sarva munisattam || 37 ||

Chapter 27 :: Description of Bhratavara

Chapter 27 :: Description of
Bhratavara
27

BRP027.001.0/ brahmovca:

BRP027.001.1/ udhva munaya sarve yad vo vakymi smpratam |


BRP027.001.2/ pura vedasambaddha bhuktimuktiprada ubham || 1 ||
BRP027.002.1/ pthivy bhrata vara karmabhmir udht |
BRP027.002.2/ karmaa phalabhmi ca svarga ca naraka tath || 2 ||
BRP027.003.1/ tasmin vare nara ppa ktv dharma ca bho dvij |
BRP027.003.2/ avaya phalam pnoti aubhasya ubhasya ca || 3 ||
BRP027.004.1/ brhmady svaka karma ktv samyak susayat |
BRP027.004.2/ prpnuvanti par siddhi tasmin vare na saaya || 4 ||
BRP027.005.1/ dharma crtha ca kma ca moka ca dvijasattam |
BRP027.005.2/ prpnoti purua sarva tasmin vare susayata || 5 ||
BRP027.006.1/ indrdy ca sur sarve tasmin vare dvijottam |
BRP027.006.2/ ktv suobhana karma devatva pratipedire || 6 ||
BRP027.007.1/ anye 'pi lebhire moka puru sayatendriy |
BRP027.007.2/ tasmin vare budh nt vtarg vimatsar || 7 ||
BRP027.008.1/ ye cpi svarge tihanti vimnena gatajvar |
BRP027.008.2/ te 'pi ktv ubha karma tasmin vare diva gat || 8 ||
BRP027.009.1/ nivsa bhrate vara kkanti sad sur |
BRP027.009.2/ svargpavargaphalade tat payma kad vayam || 9 ||
/p. 103/

BRP027.010.0/ munaya cu:

BRP027.010.1/ yad etad bhavat prokta karma nnyatra puyadam |


BRP027.010.2/ ppya v surareha varjayitv ca bhratam || 10 ||
BRP027.011.1/ tata svarga ca moka ca madhyama tac ca gamyate |

27

[ SS 66-69

141

142

Chapter 27 :: Description of Bhratavara

BRP027.011.2/ na khalv anyatra martyn bhmau karma vidhyate || 11 ||


BRP027.012.1/ tasmd vistarato brahmann asmka bhrata vada |
BRP027.012.2/ yadi te 'sti daysmsu yathvasthitir eva ca || 12 ||
BRP027.013.1/ tasmd varam ida ntha ye vsmin varaparvat |
BRP027.013.2/ bhed ca tasya varasya brhi sarvn aeata || 13 ||
BRP027.014.0/ brahmovca:
BRP027.014.1/ udhva bhrata vara navabhedena bho dvij |
BRP027.014.2/ samudrntarit jeys te sam ca parasparam || 14 ||
BRP027.015.1/ indradvpa kaeru ca tmravaro gabhastimn |
BRP027.015.2/ ngadvpas tath saumyo gndharvo vruas tath || 15 ||
BRP027.016.1/ aya tu navamas te dvpa sgarasavta |
BRP027.016.2/ yojann sahasra vai dvpo 'ya dakiottara || 16 ||
BRP027.017.1/ prve kirt yasysan pacime yavans tath |
BRP027.017.2/ brhma katriy vaiy dr cnte sthit dvij || 17 ||
BRP027.018.1/ ijyyuddhavaijydyai karmabhi ktapvan |
BRP027.018.2/ te savyavahra ca ebhi karmabhir iyate || 18 ||
BRP027.019.1/ svargpavargahetu ca puya ppa ca vai tath |
BRP027.019.2/ mahendro malaya sahya uktimn kaparvata || 19 ||
BRP027.020.1/ vindhya ca priytra ca saptaivtra kulcal |
BRP027.020.2/ te sahasraa cnye bhdhar ye sampag || 20 ||
BRP027.021.1/ vistrocchrayio ramy vipul citrasnava |
BRP027.021.2/ kolhala sa vaibhrjo mandaro dardalcala || 21 ||
BRP027.022.1/ vtandhayo vaidyuta ca mainka surasas tath |
BRP027.022.2/ tugaprastho ngagirir godhana parcala || 22 ||
BRP027.023.1/ pupagirir vaijayanto raivato 'rbuda eva ca |
BRP027.023.2/ yamka sa gomantha ktaaila ktcala || 23 ||
BRP027.024.1/ rprvata cakora ca atao 'nye ca parvat |
BRP027.024.2/ tair vimir janapad mlecchdy caiva bhgaa || 24 ||
BRP027.025.1/ tai pyante saricchrehs t budhyadhva dvijottam |
BRP027.025.2/ gag sarasvat sindhu candrabhg tathpar || 25 ||
BRP027.026.1/ yamun atadrur vip vitastairvat kuh |
BRP027.026.2/ gomat dhtapp ca bhud ca dadvat || 26 ||

Chapter 27 :: Description of Bhratavara

/p. 104/

BRP027.027.1/ vip devik cakur nihv gaak tath |


BRP027.027.2/ kauik cpag caiva himavatpdanist || 27 ||
BRP027.028.1/ devasmtir devavat vtaghn sindhur eva ca |
BRP027.028.2/ vey tu candan caiva sadnr mah tath || 28 ||
BRP027.029.1/ carmavat v caiva vidi vedavaty api |
BRP027.029.2/ sipr hy avant ca tath priytrnug smt || 29 ||
BRP027.030.1/ o mahnad caiva narmad surath kriy |
BRP027.030.2/ mandkin dar ca citrak tathpar || 30 ||
BRP027.031.1/ citrotpal vetravat karamod picik |
BRP027.031.2/ tathnytilaghuro vippm aival nad || 31 ||
BRP027.032.1/ sadheruj aktimat akun tridiv kramu |
BRP027.032.2/ kapdaprast vai tathny vegavhin || 32 ||
BRP027.033.1/ sipr payo nirvindhy tp caiva saridvar |
BRP027.033.2/ ve vaitara caiva sinvl kumudvat || 33 ||
BRP027.034.1/ toy caiva mahgaur durg cntail tath |
BRP027.034.2/ vindhyapdaprasts t nadya puyajal ubh || 34 ||
BRP027.035.1/ godvar bhmarath kave tathpag |
BRP027.035.2/ tugabhadr suprayog tathny ppanin || 35 ||
BRP027.036.1/ sahyapdavinikrnt ity et sarit var |
BRP027.036.2/ ktaml tmrapar puyaj pratyalvat || 36 ||
BRP027.037.1/ malaydrisamudbht puy tajals tv im |
BRP027.037.2/ pitsomarikuly ca vajul tridiv ca y || 37 ||
BRP027.038.1/ lgulin vaakar mahendraprabhav smt |
BRP027.038.2/ suvikl kumr ca mang mandagmin || 38 ||
BRP027.039.1/ kaypalsin caiva uktimatprabhav smt |
BRP027.039.2/ sarv puy sarasvatya sarv gag samudrag || 39 ||
BRP027.040.1/ vivasya mtara sarv sarv ppahar smt |
BRP027.040.2/ any sahasraa prokt kudranadyo dvijottam || 40 ||
BRP027.041.1/ prvklavah santi sadklavah ca y |
BRP027.041.2/ matsy mukuakuly ca kuntal kikoal || 41 ||
BRP027.042.1/ andhrak ca kalig ca amak ca vkai saha |
BRP027.042.2/ madhyade janapad pryao 'm prakrtit || 42 ||

143

144

Chapter 27 :: Description of Bhratavara

BRP027.043.1/ sahyasya cottare yas tu yatra godvar nad |


BRP027.043.2/ pthivym api ktsny sa pradeo manorama || 43 ||
/p. 105/

BRP027.044.1/ govardhanapura ramya bhrgavasya mahtmana |


BRP027.044.2/ vhkaradhn ca sutr klatoyad || 44 ||
BRP027.045.1/ aparnt ca dr ca vhlik ca sakeral |
BRP027.045.2/ gndhr yavan caiva sindhusauvramadrak || 45 ||
BRP027.046.1/ atadruh kalig ca prad hrabhik |
BRP027.046.2/ mhar caiva kanak kaikey dambhamlik || 46 ||
BRP027.047.1/ katriyopamade ca vaiyadrakulni ca |
BRP027.047.2/ kmboj caiva viprendr barbar ca salaukik || 47 ||
BRP027.048.1/ vr caiva tur ca pahlavdhyat nar |
BRP027.048.2/ trey ca bharadvj pukal ca daerak || 48 ||
BRP027.049.1/ lampak unaok ca kulik jgalai saha |
BRP027.049.2/ auadhya calacandr ca kirtn ca jtaya || 49 ||
BRP027.050.1/ tomar hasamrg ca kmr karus tath |
BRP027.050.2/ lik kuhak caiva mgadh ca tathaiva ca || 50 ||
BRP027.051.1/ ete de udcys tu prcyn den nibodhata |
BRP027.051.2/ andh vmakurk ca vallak ca makhntak || 51 ||
BRP027.052.1/ tathpare 'g vag ca malad mlavartik |
BRP027.052.2/ bhadratug pratijay bhryg cpamardak || 52 ||
BRP027.053.1/ prgjyoti ca madr ca videhs tmraliptak |
BRP027.053.2/ mall magadhak nand prcy janapads tath || 53 ||
BRP027.054.1/ athpare janapad dakipathavsina |
BRP027.054.2/ pr ca keval caiva golgls tathaiva ca || 54 ||
BRP027.055.1/ ik muik caiva kumr rmah ak |
BRP027.055.2/ mahrr mhiak kalig caiva sarvaa || 55 ||
BRP027.056.1/ bhr saha vaiiky aavy sarav ca ye |
BRP027.056.2/ pulind caiva mauley vaidarbh daakai saha || 56 ||
BRP027.057.1/ paulik maulik caiva amak bhojavardhan |
BRP027.057.2/ kaulik kuntal caiva dambhak nlaklak || 57 ||
BRP027.058.1/ dkitys tv am de aparntn nibodhata |
BRP027.058.2/ rprak klidhan lols tlakaai saha || 58 ||

Chapter 27 :: Description of Bhratavara

BRP027.059.1/ ity ete hy aparnt ca udhva vindhyavsina |


BRP027.059.2/ malaj karka caiva melak colakai saha || 59 ||
/p. 106/

BRP027.060.1/ uttamr dar ca bhoj kikindhakai saha |


BRP027.060.2/ toal koal caiva traipur vaidis tath || 60 ||
BRP027.061.1/ tumburs tu car caiva yavan pavanai saha |
BRP027.061.2/ abhay ruiker ca carcar hotradhartaya || 61 ||
BRP027.062.1/ ete janapad sarve tatra vindhyanivsina |
BRP027.062.2/ ato den pravakymi parvatrayia ca ye || 62 ||
BRP027.063.1/ nhrs tuamrg ca kuravas tuga khas |
BRP027.063.2/ karaprvara caiva r dargh sakuntak || 63 ||
BRP027.064.1/ citramrg mlav ca kirts tomarai saha |
BRP027.064.2/ ktatretdika ctra caturyugakto vidhi || 64 ||
BRP027.065.1/ eva tu bhrata vara navasasthnasasthitam |
BRP027.065.2/ dakie parato yasya prve caiva mahodadhi || 65 ||
BRP027.066.1/ himavn uttaresya krmukasya yath gua |
BRP027.066.2/ tad etad bhrata vara sarvabja dvijottam || 66 ||
BRP027.067.1/ brahmatvam amareatva devatva marut tath |
BRP027.067.2/ mgayakpsaroyoni tadvat sarpasarsp || 67 ||
BRP027.068.1/ sthvar ca sarve mito vipr ubhubhai |
BRP027.068.2/ praynti karmabhr vipr nny lokeu vidyate || 68 ||
BRP027.069.1/ devnm api bho vipr sadaivaia manoratha |
BRP027.069.2/ api mnuyam psymo devatvt pracyut kitau || 69 ||
BRP027.070.1/ manuya kurute yat tu tan na akya sursurai |
BRP027.070.2/ tatkarmanigaagrastais tatkarmakapaonmukhai || 70 ||
BRP027.071.1/ na bhratasama vara pthivym asti bho dvij |
BRP027.071.2/ yatra viprdayo var prpnuvanty abhivchitam || 71 ||
BRP027.072.1/ dhanys te bhrate vare jyante ye narottam |
BRP027.072.2/ dharmrthakmamok prpnuvanti mahphalam || 72 ||
BRP027.073.1/ prpyate yatra tapasa phala paramadurlabham |
BRP027.073.2/ sarvadnaphala caiva sarvayajaphala tath || 73 ||
BRP027.074.1/ trthaytrphala caiva gurusevphala tath |
BRP027.074.2/ devatrdhanaphala svdhyyasya phala dvij || 74 ||

145

146

Chapter 27 :: Description of Bhratavara

BRP027.075.1/ yatra dev sad h janma vchanti obhanam |


BRP027.075.2/ nnvrataphala caiva nnstraphala tath || 75 ||
BRP027.076.1/ ahisdiphala samyak phala sarvbhivchitam |
BRP027.076.2/ brahmacaryaphala caiva grhasthyena ca yat phalam || 76 ||
BRP027.077.1/ yat phala vanavsena sannysena ca yat phalam |
BRP027.077.2/ iprtaphala caiva tathnyac chubhakarmam || 77 ||
BRP027.078.1/ prpyate bhrate vare na cnyatra dvijottam |
BRP027.078.2/ ka aknoti gun vaktu bhratasykhiln dvij || 78 ||
/p. 107/

BRP027.079.1/ eva samya may prokta bhrata varam uttamam |


BRP027.079.2/ sarvappahara puya dhanya buddhivivardhanam || 79 ||
BRP027.080.1/ ya ida uyn nitya pahed v niyatendriya |
BRP027.080.2/ sarvappair vinirmukto viuloka sa gacchati || 80 ||

Chapter 28 :: Description of Oradea; on worship of the sun and of Rmevara

Chapter 28 :: Description of
Oradea; on worship of the
sun and of Rmevara
28

BRP028.001.0/ brahmovca:

BRP028.001.1/ tatrste bhrate vare dakiodadhisasthita |


BRP028.001.2/ oradea iti khyta svargamokapradyaka || 1 ||
BRP028.002.1/ samudrd uttara tvad yvad virajamaalam |
BRP028.002.2/ deo 'sau puyaln guai sarvair alakta || 2 ||
BRP028.003.1/ tatra deaprast ye brhma sayatendriy |
BRP028.003.2/ tapasvdhyyanirat vandy pjy ca te sad || 3 ||
BRP028.004.1/ rddhe dne vivhe ca yaje vcryakarmai |
BRP028.004.2/ praast sarvakryeu tatradeodbhav dvij || 4 ||
BRP028.005.1/ akarmanirats tatra brhma vedaprag |
BRP028.005.2/ itihsavida caiva purrthavirad || 5 ||
BRP028.006.1/ sarvastrrthakual yajvno vtamatsar |
BRP028.006.2/ agnihotrarat kecit kecit smrtgnitatpar || 6 ||
BRP028.007.1/ putradradhanair yukt dtra satyavdina |
BRP028.007.2/ nivasanty utkale puye yajotsavavibhite || 7 ||
BRP028.008.1/ itare 'pi trayo var katriydy susayat |
BRP028.008.2/ svakarmanirat nts tatra tihanti dhrmik || 8 ||
BRP028.009.1/ koditya iti khytas tasmin dee vyavasthita |
BRP028.009.2/ ya dv bhskara martya sarvappai pramucyate || 9 ||
BRP028.010.0/ munaya cu:
BRP028.010.1/ rotum icchma tad brhi ketra sryasya smpratam |
BRP028.010.2/ tasmin dee surareha yatrste sa divkara || 10 ||

28

[ SS 69-71

147

148

Chapter 28 :: Description of Oradea; on worship of the sun and of Rmevara

BRP028.011.0/ brahmovca:
BRP028.011.1/ lavaasyodadhes tre pavitre sumanohare |
BRP028.011.2/ sarvatra vlukkre dee sarvagunvite || 11 ||
BRP028.012.1/ campakokabakulai karavrai sapalai |
BRP028.012.2/ punngai karikrai ca bakulair ngakesarai || 12 ||
BRP028.013.1/ tagarair dhavabai ca atimuktai sakubjakai |
BRP028.013.2/ mlatkundapupai ca tathnyair mallikdibhi || 13 ||
BRP028.014.1/ ketakvanakhaai ca sarvartukusumojjvalai |
BRP028.014.2/ kadambair lakucai lai panasair devadrubhi || 14 ||
/p. 108/

BRP028.015.1/ saralair mucukundai ca candanai ca sitetarai |


BRP028.015.2/ avatthai saptaparai ca mrair mrtakais tath || 15 ||
BRP028.016.1/ tlai pgaphalai caiva nrikerai kapitthakai |
BRP028.016.2/ anyai ca vividhair vkai sarvata samalaktam || 16 ||
BRP028.017.1/ ketra tatra rave puyam ste jagati virutam |
BRP028.017.2/ samantd yojana sgra bhuktimuktiphalapradam || 17 ||
BRP028.018.1/ ste tatra svaya deva sahasrur divkara |
BRP028.018.2/ koditya iti khyto bhuktimuktiphalaprada || 18 ||
BRP028.019.1/ mghe msi site pake saptamy sayatendriya |
BRP028.019.2/ ktopavso yatretya sntv tu makarlaye || 19 ||
BRP028.020.1/ ktaauco viuddhtm smaran deva divkaram |
BRP028.020.2/ sgare vidhivat sntv arvaryante samhita || 20 ||
BRP028.021.1/ devn n manuy ca pitn santarpya ca dvij |
BRP028.021.2/ uttrya vsas dhaute paridhya sunirmale || 21 ||
BRP028.022.1/ camya prayato bhtv tre tasya mahodadhe |
BRP028.022.2/ upaviyodaye kle prmukha savitus tad || 22 ||
BRP028.023.1/ vilikhya padma medhv raktacandanavri |
BRP028.023.2/ aapattra kesarhya vartula cordhvakarikam || 23 ||
BRP028.024.1/ tilataulatoya ca raktacandanasayutam |
BRP028.024.2/ raktapupa sadarbha ca prakipet tmrabhjane || 24 ||
BRP028.025.1/ tmrbhve 'rkapattrasya pue ktv tildikam |
BRP028.025.2/ pidhya tan munireh ptra ptrea vinyaset || 25 ||

Chapter 28 :: Description of Oradea; on worship of the sun and of Rmevara

BRP028.026.1/ karanysgavinysa ktvgair hdaydibhi |


BRP028.026.2/ tmna bhskara dhytv samyak raddhsamanvita || 26 ||
BRP028.027.1/ madhye cgnidale dhmn nairte vasane dale |
BRP028.027.2/ kmrigocare caiva punar madhye ca pjayet || 27 ||
BRP028.028.1/ prabhta vimala sram rdhya parama sukham |
BRP028.028.2/ sampjya padmam vhya gagant tatra bhskaram || 28 ||
BRP028.029.1/ karikopari sasthpya tato mudr pradarayet |
BRP028.029.2/ ktv snndika sarva dhytv ta susamhita || 29 ||
BRP028.030.1/ sitapadmopari ravi tejobimbe vyavasthitam |
BRP028.030.2/ pigka dvibhuja rakta padmapattrrumbaram || 30 ||
BRP028.031.1/ sarvalakaasayukta sarvbharaabhitam |
BRP028.031.2/ surpa varada nta prabhmaalamaitam || 31 ||
BRP028.032.1/ udyanta bhskara dv sndrasindrasannibham |
BRP028.032.2/ tatas tat ptram dya jnubhy dhara gata || 32 ||
/p. 109/

BRP028.033.1/ ktv irasi tat ptram ekacittas tu vgyata |


BRP028.033.2/ tryakarea tu mantrea sryyrghya nivedayet || 33 ||
BRP028.034.1/ adkitas tu tasyaiva nmnaivrgha prayacchati |
BRP028.034.2/ raddhay bhvayuktena bhaktigrhyo ravir yata || 34 ||
BRP028.035.1/ agninirtivyvamadhyaprvdidiku ca |
BRP028.035.2/ hc chira ca ikhvarmanetry astra ca pjayet || 35 ||
BRP028.036.1/ dattvrghya gandhadhpa ca dpa naivedyam eva ca |
BRP028.036.2/ japtv stutv namas ktv mudr baddhv visarjayet || 36 ||
BRP028.037.1/ ye vrghya samprayacchanti sryya niyatendriy |
BRP028.037.2/ brhma katriy vaiy striya dr ca sayat || 37 ||
BRP028.038.1/ bhaktibhvena satata viuddhenntartman |
BRP028.038.2/ te bhuktvbhimatn kmn prpnuvanti par gatim || 38 ||
BRP028.039.1/ trailokyadpaka deva bhskara gaganecaram |
BRP028.039.2/ ye sarayanti manujs te syu sukhasya bhjanam || 39 ||
BRP028.040.1/ yvan na dyate crghya bhskarya yathoditam |
BRP028.040.2/ tvan na pjayed viu akara v surevaram || 40 ||
BRP028.041.1/ tasmt prayatnam sthya dadyd arghya dine dine |
BRP028.041.2/ dityya ucir bhtv pupair gandhair manoramai || 41 ||

149

150

Chapter 28 :: Description of Oradea; on worship of the sun and of Rmevara

BRP028.042.1/ eva dadti ya crghya saptamy susamhita |


BRP028.042.2/ dityya uci snta sa labhed psita phalam || 42 ||
BRP028.043.1/ rogd vimucyate rog vittrth labhate dhanam |
BRP028.043.2/ vidy prpnoti vidyrth sutrth putravn bhavet || 43 ||
BRP028.044.1/ ya ya kmam abhidhyyan sryyrghya prayacchati |
BRP028.044.2/ tasya tasya phala samyak prpnoti purua sudh || 44 ||
BRP028.045.1/ sntv vai sgare dattv sryyrghya praamya ca |
BRP028.045.2/ naro v yadi v nr sarvakmaphala labhet || 45 ||
BRP028.046.1/ tata srylaya gacchet pupam dya vgyata |
BRP028.046.2/ praviya pjayed bhnu ktv tu tri pradakiam || 46 ||
BRP028.047.1/ pjayet paray bhakty korka munisattam |
BRP028.047.2/ gandhai pupais tath dpair dhpair naivedyakair api || 47 ||
/p. 110/

BRP028.048.1/ daavat praiptai ca jayaabdais tath stavai |


BRP028.048.2/ eva sampjya ta deva sahasru jagatpatim || 48 ||
BRP028.049.1/ danm avamedhn phala prpnoti mnava |
BRP028.049.2/ sarvappavinirmukto yuv divyavapur nara || 49 ||
BRP028.050.1/ saptvarn sapta parn van uddhtya bho dvij |
BRP028.050.2/ vimnenrkavarena kmagena suvarcas || 50 ||
BRP028.051.1/ upagyamno gandharvai sryaloka sa gacchati |
BRP028.051.2/ bhuktv tatra varn bhogn yvad bhtasamplavam || 51 ||
BRP028.052.1/ puyakayd ihyta pravare yogin kule |
BRP028.052.2/ caturvedo bhaved vipra svadharmanirata uci || 52 ||
BRP028.053.1/ yoga vivasvata prpya tato mokam avpnuyt |
BRP028.053.2/ caitre msi site pake ytr damanabhajikm || 53 ||
BRP028.054.1/ ya karoti naras tatra prvokta sa phala labhet |
BRP028.054.2/ ayanotthpane bhno sakrnty viuvyane || 54 ||
BRP028.055.1/ vre raves tithau caiva parvakle 'thav dvij |
BRP028.055.2/ ye tatra ytr kurvanti raddhay sayatendriy || 55 ||
BRP028.056.1/ vimnenrkavarena sryaloka vrajanti te |
BRP028.056.2/ ste tatra mahdevas tre nadanadpate || 56 ||
BRP028.057.1/ rmevara iti khyta sarvakmaphalaprada |
BRP028.057.2/ ye ta payanti kmri sntv samya mahodadhau || 57 ||

Chapter 29 :: On worship of the sun

BRP028.058.1/ gandhai pupais tath dhpair dpair naivedyakair varai |


BRP028.058.2/ praiptais tath stotrair gtair vdyair manoharai || 58 ||
BRP028.059.1/ rjasyaphala samyag vjimedhaphala tath |
BRP028.059.2/ prpnuvanti mahtmna sasiddhi param tath || 59 ||
BRP028.060.1/ kmagena vimnena kikijlamlin |
BRP028.060.2/ upagyamn gandharvai ivaloka vrajanti te || 60 ||
BRP028.061.1/ htasamplava yvad bhuktv bhogn manoramn |
BRP028.061.2/ puyakayd ihgatya cturved bhavanti te || 61 ||
BRP028.062.1/ kara yogam sthya tato moka vrajanti te |
BRP028.062.2/ yas tatra savitu ketre prs tyajati mnava || 62 ||
BRP028.063.1/ sa sryalokam sthya devavan modate divi |
BRP028.063.2/ punar mnuat prpya rj bhavati dhrmika || 63 ||
BRP028.064.1/ yoga rave samsdya tato mokam avpnuyt |
BRP028.064.2/ eva may munireh prokta ketra sudurlabham || 64 ||
BRP028.065.1/ korkasyodadhes tre bhuktimuktiphalaprada || 65 ||
/p. 111/

151

152

Chapter 29 :: On worship of the sun

Chapter 29 :: On worship of
the sun
29

BRP029.001.0/ munaya cu:

BRP029.001.1/ ruto 'smbhi surareha bhavat yad udhtam |


BRP029.001.2/ bhskarasya para ketra bhuktimuktiphalapradam || 1 ||
BRP029.002.1/ na tptim adhigacchma vanta sukhad kathm |
BRP029.002.2/ tava vaktrodbhav puym dityasyghaninm || 2 ||
BRP029.003.1/ ata para surareha brhi no vadat vara |
BRP029.003.2/ devapjphala yac ca yac ca dnaphala prabho || 3 ||
BRP029.004.1/ praipte namaskre tath caiva pradakie |
BRP029.004.2/ dpadhpapradne ca sammrjanavidhau ca yat || 4 ||
BRP029.005.1/ upavse ca yat puya yat puya naktabhojane |
BRP029.005.2/ argha ca kda prokta kutra v sampradyate || 5 ||
BRP029.006.1/ katha ca kriyate bhakti katha deva prasdati |
BRP029.006.2/ etat sarva surareha rotum icchmahe vayam || 6 ||
BRP029.007.0/ brahmovca:
BRP029.007.1/ arghya pjdika sarva bhskarasya dvijottam |
BRP029.007.2/ bhakti raddh samdhi ca kathyamna nibodhata || 7 ||
BRP029.008.1/ manas bhvan bhaktir i raddh ca krtyate |
BRP029.008.2/ dhyna samdhir ity ukta udhva susamhit || 8 ||
BRP029.009.1/ tatkath rvayed yas tu tadbhaktn pjayta v |
BRP029.009.2/ agniuraka caiva sa vai bhakta santana || 9 ||
BRP029.010.1/ taccittas tanman caiva devapjrata sad |
BRP029.010.2/ tatkarmakd bhaved yas tu sa vai bhakta santana || 10 ||
BRP029.011.1/ devrthe kriyamni ya karmy anumanyate |
BRP029.011.2/ krtand v paro vipr sa vai bhaktataro nara || 11 ||

29

[ SS 71-73

Chapter 29 :: On worship of the sun

BRP029.012.1/ nbhyasyeta tadbhaktn na nindyc cnyadevatm |


BRP029.012.2/ dityavratacr ca sa vai bhaktataro nara || 12 ||
BRP029.013.1/ gacchas tihan svapa jighrann unmian nimiann api |
BRP029.013.2/ ya smared bhskara nitya sa vai bhaktataro nara || 13 ||
BRP029.014.1/ evavidh tv iya bhakti sad kry vijnat |
BRP029.014.2/ bhakty samdhin caiva stavena manas tath || 14 ||
BRP029.015.1/ kriyate niyamo yas tu dna viprya dyate |
BRP029.015.2/ pratighanti ta dev manuy pitaras tath || 15 ||
BRP029.016.1/ pattra pupa phala toya yad bhakty samuphtam |
BRP029.016.2/ pratighanti tad dev nstikn varjayanti ca || 16 ||
/p. 112/

BRP029.017.1/ bhvauddhi prayoktavy niyamcrasayut |


BRP029.017.2/ bhvauddhy kriyate yat tat sarva saphala bhavet || 17 ||
BRP029.018.1/ stutijapyopahrea pjaypi vivasvata |
BRP029.018.2/ upavsena bhakty vai sarvappai pramucyate || 18 ||
BRP029.019.1/ praidhya iro bhmy namaskra karoti ya |
BRP029.019.2/ tatkat sarvappebhyo mucyate ntra saaya || 19 ||
BRP029.020.1/ bhaktiyukto naro yo 'sau rave kuryt pradakim |
BRP029.020.2/ pradakikt tena saptadvp vasundhar || 20 ||
BRP029.021.1/ srya manasi ya ktv kuryd vyomapradakim |
BRP029.021.2/ pradakikts tena sarve dev bhavanti hi || 21 ||
BRP029.022.1/ ekhro naro bhtv ahy yo 'rcayate ravim |
BRP029.022.2/ niyamavratacr ca bhaved bhaktisamanvita || 22 ||
BRP029.023.1/ saptamy v mahbhg so 'vamedhaphala labhet |
BRP029.023.2/ ahortropavsena pjayed yas tu bhskaram || 23 ||
BRP029.024.1/ saptamym athav ahy sa yti param gatim |
BRP029.024.2/ kapakasya saptamy sopavso jitendriya || 24 ||
BRP029.025.1/ sarvaratnopahrea pjayed yas tu bhskaram |
BRP029.025.2/ padmaprabhea ynena sryaloka sa gacchati || 25 ||
BRP029.026.1/ uklapakasya saptamym upavsaparo nara |
BRP029.026.2/ sarvauklopahrea pjayed yas tu bhskaram || 26 ||
BRP029.027.1/ sarvappavinirmukta sryaloka sa gacchati |
BRP029.027.2/ arkasampuasayuktam udaka prasta pibet || 27 ||

153

154

Chapter 29 :: On worship of the sun

BRP029.028.1/ kramavddhy caturviam ekaika kapayet puna |


BRP029.028.2/ dvbhy savatsarbhy tu samptaniyamo bhavet || 28 ||
BRP029.029.1/ sarvakmaprad hy e praast hy arkasaptam |
BRP029.029.2/ uklapakasya saptamy yaddityadina bhavet || 29 ||
BRP029.030.1/ saptam vijay nma tatra datta mahat phalam |
BRP029.030.2/ snna dna tapo homa upavsas tathaiva ca || 30 ||
BRP029.031.1/ sarva vijayasaptamy mahptakananam |
BRP029.031.2/ ye cdityadine prpte rddha kurvanti mnav || 31 ||
BRP029.032.1/ yajanti ca mahveta te labhante yathepsitam |
BRP029.032.2/ ye dharmy kriy sarv sadaivoddiya bhskaram || 32 ||
BRP029.033.1/ na kule jyate te daridro vydhito 'pi v |
BRP029.033.2/ vetay raktay vpi ptamttikaypi v || 33 ||
BRP029.034.1/ upalepanakart tu cintita labhate phalam |
BRP029.034.2/ citrabhnu vicitrais tu kusumai ca sugandhibhi || 34 ||
BRP029.035.1/ pjayet sopavso ya sa kmn psitl labhet |
BRP029.035.2/ ghtena dpa prajvlya tilatailena v puna || 35 ||
/p. 113/

BRP029.036.1/ ditya pjayed yas tu caku na sa hyate |


BRP029.036.2/ dpadt naro nitya jnadpena dpyate || 36 ||
BRP029.037.1/ til pavitra taila v tilagodnam uttamam |
BRP029.037.2/ agnikrye ca dpe ca mahptakananam || 37 ||
BRP029.038.1/ dpa dadti yo nitya devatyataneu ca |
BRP029.038.2/ catupatheu rathysu rpavn subhago bhavet || 38 ||
BRP029.039.1/ havirbhi prathama kalpo dvitya cauadhrasai |
BRP029.039.2/ vasmedosthinirysair na tu deya kathacana || 39 ||
BRP029.040.1/ bhaved rdhvagatir dpo na kadcid adhogati |
BRP029.040.2/ dt dpyati cpy eva na tiryaggatim pnuyt || 40 ||
BRP029.041.1/ jvalamna sad dpa na haren npi nayet |
BRP029.041.2/ dpahart naro bandha na krodha tamo vrajet || 41 ||
BRP029.042.1/ dpadt svargaloke dpamleva rjate |
BRP029.042.2/ ya samlabhate nitya kukumgurucandanai || 42 ||
BRP029.043.1/ sampadyate nara pretya dhanena yaas riy |
BRP029.043.2/ raktacandanasammirai raktapupai ucir nara || 43 ||

Chapter 29 :: On worship of the sun

BRP029.044.1/ udaye 'rghya sad dattv siddhi savatsarl labhet |


BRP029.044.2/ udayt parivarteta yvad astamane sthita || 44 ||
BRP029.045.1/ japann abhimukha kicin mantra stotram athpi v |
BRP029.045.2/ dityavratam etat tu mahptakananam || 45 ||
BRP029.046.1/ arghyea sahita caiva sarve sga pradpayet |
BRP029.046.2/ udaye raddhay yukta sarvappai pramucyate || 46 ||
BRP029.047.1/ suvaradhenuanavhavasudhvastrasayutam |
BRP029.047.2/ arghyapradt labhate saptajanmnuga phalam || 47 ||
BRP029.048.1/ agnau toye 'ntarike ca ucau bhmy tathaiva ca |
BRP029.048.2/ pratimy tath piy deyam arghya prayatnata || 48 ||
BRP029.049.1/ npasavya na savya ca dadyd abhimukha sad |
BRP029.049.2/ saghta guggula vpi raver bhaktisamanvita || 49 ||
BRP029.050.1/ tatkat sarvappebhyo mucyate ntra saaya |
BRP029.050.2/ rvsa caturasra ca devadru tathaiva ca || 50 ||
BRP029.051.1/ karprgarudhpni dattv vai svargagmina |
BRP029.051.2/ ayane tttare sryam athav dakiyane || 51 ||
BRP029.052.1/ pjayitv vieea sarvappai pramucyate |
BRP029.052.2/ viuvepargeu aatimukheu ca || 52 ||
/p. 114/

BRP029.053.1/ pjayitv vieea sarvappai pramucyate |


BRP029.053.2/ eva velsu sarvsu sarvakla ca mnava || 53 ||
BRP029.054.1/ bhakty pjayate yo 'rka so 'rkaloke mahyate |
BRP029.054.2/ ksarai pyasai ppai phalamlaghtaudanai || 54 ||
BRP029.055.1/ bali ktv tu sryya sarvn kmn avpnuyt |
BRP029.055.2/ ghtena tarpaa ktv sarvasiddho bhaven nara || 55 ||
BRP029.056.1/ krea tarpaa ktv manas tpair na yujyate |
BRP029.056.2/ dadhn tu tarpaa ktv kryasiddhi labhen nara || 56 ||
BRP029.057.1/ snnrtham hared yas tu jala bhno samhita |
BRP029.057.2/ trtheu ucitpanna sa yti param gatim || 57 ||
BRP029.058.1/ chattra dhvaja vitna v patk cmari ca |
BRP029.058.2/ raddhay bhnave dattv gatim im avpnuyt || 58 ||
BRP029.059.1/ yad yad dravya naro bhakty dityya prayacchati |
BRP029.059.2/ tat tasya atashasram utpdayati bhskara || 59 ||

155

156

Chapter 29 :: On worship of the sun

BRP029.060.1/ mnasa vcika vpi kyaja yac ca duktam |


BRP029.060.2/ sarva sryaprasdena tad aea vyapohati || 60 ||
BRP029.061.1/ ekhenpi yad bhno pjy prpyate phalam |
BRP029.061.2/ yathoktadakiair viprair na tat kratuatair api || 61 ||

Chapter 30 :: The sun as highest deity; his twelve-fold shape; Mitra's instruction to Nrada

Chapter 30 :: The sun as


highest deity; his twelve-fold
shape; Mitra's instruction to
Nrada
30

BRP030.001.0/ munaya cu:

BRP030.001.1/ aho devasya mhtmya rutam eva jagatpate |


BRP030.001.2/ bhskarasya surareha vadatas teu durlabham || 1 ||
BRP030.002.1/ bhya prabrhi devea yat pcchmo jagatpate |
BRP030.002.2/ rotum icchmahe brahman para kauthala hi na || 2 ||
BRP030.003.1/ ghastho brahmacr ca vnaprastho 'tha bhikuka |
BRP030.003.2/ ya icchen mokam sthtu devat k yajeta sa || 3 ||
BRP030.004.1/ kuto hy asykaya svarga kuto nireyasa param |
BRP030.004.2/ svargata caiva ki kuryd yena na cyavate puna || 4 ||
BRP030.005.1/ devn ctra ko deva pit caiva ka pit |
BRP030.005.2/ yasmt paratara nsti tan me brhi surevara || 5 ||
BRP030.006.1/ kuta sam ida viva sarva sthvarajagamam |
BRP030.006.2/ pralaye ca kam abhyeti tad bhavn vaktum arhati || 6 ||
BRP030.007.0/ brahmovca:
BRP030.007.1/ udyann evaia kurute jagad vitimira karai |
BRP030.007.2/ nta parataro deva kacid anyo dvijottam || 7 ||
/p. 115/

BRP030.008.1/ andinidhano hy ea purua vato 'vyaya |


BRP030.008.2/ tpayaty ea trl lokn bhavan ramibhir ulbaa || 8 ||
BRP030.009.1/ sarvadevamayo hy ea tapat tapano vara |
30

[ SS 73-76

157

158

Chapter 30 :: The sun as highest deity; his twelve-fold shape; Mitra's instruction to Nrada

BRP030.009.2/ sarvasya jagato ntha sarvask jagatpati || 9 ||


BRP030.010.1/ sakipaty ea bhtni tath visjate puna |
BRP030.010.2/ ea bhti tapaty ea varaty ea gabhastibhi || 10 ||
BRP030.011.1/ ea dht vidht ca bhtdir bhtabhvana |
BRP030.011.2/ na hy ea kayam yti nityam akayamaala || 11 ||
BRP030.012.1/ pit ca pit hy ea devatn hi devat |
BRP030.012.2/ dhruva sthna smta hy etad yasmn na cyavate puna || 12 ||
BRP030.013.1/ sargakle jagat ktsnam dityt samprasyate |
BRP030.013.2/ pralaye ca tam abhyeti bhskara dptatejasam || 13 ||
BRP030.014.1/ yogina cpy asakhyts tyaktv ghakalevaram |
BRP030.014.2/ vyur bhtv vianty asmis tejorau divkare || 14 ||
BRP030.015.1/ asya ramisahasri kh iva vihagam |
BRP030.015.2/ vasanty ritya munaya sasiddh daivatai saha || 15 ||
BRP030.016.1/ ghasth janakdy ca rjno yogadharmia |
BRP030.016.2/ vlakhilydaya caiva ayo brahmavdina || 16 ||
BRP030.017.1/ vnaprasth ca ye cnye vysdy bhikavas tath |
BRP030.017.2/ yogam sthya sarve te pravi sryamaalam || 17 ||
BRP030.018.1/ uko vysasuta rmn yogadharmam avpya sa |
BRP030.018.2/ dityakiran gatv hy apunarbhvam sthita || 18 ||
BRP030.019.1/ abdamtrarutimukh brahmaviuivdaya |
BRP030.019.2/ pratyako 'ya paro deva sryas timiranana || 19 ||
BRP030.020.1/ tasmd anyatra bhaktir hi na kry ubham icchat |
BRP030.020.2/ yasmd der agamys te dev viupurogam || 20 ||
BRP030.021.1/ ato bhavadbhi satatam abhyarcyo bhagavn ravi |
BRP030.021.2/ sa hi mt pit caiva ktsnasya jagato guru || 21 ||
BRP030.022.1/ andyo lokantho 'sau ramiml jagatpati |
BRP030.022.2/ mitratve ca sthito yasmt tapas tepe dvijottam || 22 ||
BRP030.023.1/ andinidhano brahm nitya ckaya eva ca |
BRP030.023.2/ sv sasgarn dvpn bhuvanni caturdaa || 23 ||
BRP030.024.1/ lokn sa hitrthya sthita candrasarittae |
BRP030.024.2/ sv prajpatn sarvn sv ca vividh praj || 24 ||
BRP030.025.1/ tata atasahasrur avyakta ca puna svayam |
BRP030.025.2/ ktv dvdaadhtmnam dityam upapadyate || 25 ||

Chapter 30 :: The sun as highest deity; his twelve-fold shape; Mitra's instruction to Nrada

/p. 116/

BRP030.026.1/ indro dhttha parjanyas tva pryam bhaga |


BRP030.026.2/ vivasvn viur aa ca varuo mitra eva ca || 26 ||
BRP030.027.1/ bhir dvdaabhis tena sryea paramtman |
BRP030.027.2/ ktsna jagad ida vypta mrtibhi ca dvijottam || 27 ||
BRP030.028.1/ tasya y pratham mrtir dityasyendrasajit |
BRP030.028.2/ sthit s devarjatve devn ripunin || 28 ||
BRP030.029.1/ dvity tasya y mrtir nmn dhteti krtit |
BRP030.029.2/ sthit prajpatitvena vividh sjate praj || 29 ||
BRP030.030.1/ ttyrkasya y mrti parjanya iti virut |
BRP030.030.2/ meghev eva sthit s tu varate ca gabhastibhi || 30 ||
BRP030.031.1/ caturth tasya y mrtir nmn tvaeti virut |
BRP030.031.2/ sthit vanaspatau s tu oadhu ca sarvata || 31 ||
BRP030.032.1/ pacam tasya y mrtir nmn peti virut |
BRP030.032.2/ anne vyavasthit s tu praj puti nityaa || 32 ||
BRP030.033.1/ mrti ah raver y tu aryam iti virut |
BRP030.033.2/ vyo sasara s tu devev eva samrit || 33 ||
BRP030.034.1/ bhnor y saptam mrtir nmn bhageti virut |
BRP030.034.2/ bhyiv avasthit s tu arreu ca dehinm || 34 ||
BRP030.035.1/ mrtir y tv aam tasya vivasvn iti virut |
BRP030.035.2/ agnau pratihit s tu pacaty anna arrim || 35 ||
BRP030.036.1/ navam citrabhnor y mrtir viu ca nmata |
BRP030.036.2/ prdurbhavati s nitya devnm arisdan || 36 ||
BRP030.037.1/ daam tasya y mrtir aumn iti virut |
BRP030.037.2/ vyau pratihit s tu prahldayati vai praj || 37 ||
BRP030.038.1/ mrtis tv ekda bhnor nmn varuasajit |
BRP030.038.2/ jalev avasthit s tu praj puti nityaa || 38 ||
BRP030.039.1/ mrtir y dvda bhnor nmn mitreti sajit |
BRP030.039.2/ lokn s hitrthya sthit candrasarittae || 39 ||
BRP030.040.1/ vyubhakas tapas tepe sthitv maitrea caku |
BRP030.040.2/ anughan sad bhaktn varair nnvidhais tu sa || 40 ||
BRP030.041.1/ eva s jagat mrtir hit vihit pur |
BRP030.041.2/ tatra mitra sthito yasmt tasmn mitra para smtam || 41 ||

159

160

Chapter 30 :: The sun as highest deity; his twelve-fold shape; Mitra's instruction to Nrada

/p. 117/

BRP030.042.1/ bhir dvdaabhis tena savitr paramtman |


BRP030.042.2/ ktsna jagad ida vypta mrtibhi ca dvijottam || 42 ||
BRP030.043.1/ tasmd dhyeyo namasya ca dvdaasthsu mrtiu |
BRP030.043.2/ bhaktimadbhir narair nitya tadgatenntartman || 43 ||
BRP030.044.1/ ity eva dvdadityn namasktv tu mnava |
BRP030.044.2/ nitya rutv pahitv ca sryaloke mahyate || 44 ||
BRP030.045.0/ munaya cu:
BRP030.045.1/ yadi tvad aya srya cdideva santana |
BRP030.045.2/ tata kasmt tapas tepe varepsu prkto yath || 45 ||
BRP030.046.0/ brahmovca:
BRP030.046.1/ etad va sampravakymi para guhya vibhvaso |
BRP030.046.2/ pa mitrea yat prva nradya mahtmane || 46 ||
BRP030.047.1/ pr mayokts tu yumabhya raver dvdaa mrtaya |
BRP030.047.2/ mitra ca varua cobhau ts tapasi sasthitau || 47 ||
BRP030.048.1/ abbhako varuas ts tasthau pacimasgare |
BRP030.048.2/ mitro mitravane csmin vyubhako 'bhavat tad || 48 ||
BRP030.049.1/ atha merugire gt pracyuto gandhamdant |
BRP030.049.2/ nradas tu mahyog sarvl lok caran va || 49 ||
BRP030.050.1/ jagmtha tatraiva yatra mitro 'carat tapa |
BRP030.050.2/ ta dv tu tapasyanta tasya kauthala hy abht || 50 ||
BRP030.051.1/ yo 'kaya cvyaya caiva vyaktvyakta santana |
BRP030.051.2/ dhtam ektmaka yena trailokya sumahtman || 51 ||
BRP030.052.1/ ya pit sarvadevn parm api ya para |
BRP030.052.2/ ayajad devat ks tu pitn v kn asau yajet |
BRP030.052.3/ iti sacintya manas ta deva nrado 'bravt || 52 ||
BRP030.053.0/ nrada uvca:
BRP030.053.1/ vedeu sapureu sgopgeu gyase |
BRP030.053.2/ tvam aja vato dht tva nidhnam anuttamam || 53 ||
BRP030.054.1/ bhta bhavya bhavac caiva tvayi sarva pratihitam |
BRP030.054.2/ catvra cram deva ghasthdys tathaiva hi || 54 ||
BRP030.055.1/ yajanti tvm aharahas tv mrtitva samritam |

Chapter 30 :: The sun as highest deity; his twelve-fold shape; Mitra's instruction to Nrada

BRP030.055.2/ pit mt ca sarvasya daivata tva hi vatam || 55 ||


BRP030.056.1/ yajase pitara ka tva deva vpi na vidmahe || 56 ||
BRP030.057.0/ mitra uvca:
BRP030.057.1/ avcyam etad vaktavya para guhya santanam |
BRP030.057.2/ tvayi bhaktimati brahman pravakymi yathtatham || 57 ||
BRP030.058.1/ yat tat skmam avijeyam avyaktam acala dhruvam |
BRP030.058.2/ indriyair indriyrthai ca sarvabhtair vivarjitam || 58 ||
/p. 118/

BRP030.059.1/ sa hy antartm bhtn ketraja caiva kathyate |


BRP030.059.2/ trigud vyatirikto 'sau purua caiva kalpita || 59 ||
BRP030.060.1/ hirayagarbho bhagavn saiva buddhir iti smta |
BRP030.060.2/ mahn iti ca yogeu pradhnam iti kathyate || 60 ||
BRP030.061.1/ skhye ca kathyate yoge nmabhir bahudhtmaka |
BRP030.061.2/ sa ca trirpo vivtm arvo 'kara iti smta || 61 ||
BRP030.062.1/ dhtam ektmaka tena trailokyam idam tman |
BRP030.062.2/ aarra arreu sarveu nivasaty asau || 62 ||
BRP030.063.1/ vasann api arreu na sa lipyeta karmabhi |
BRP030.063.2/ mamntartm tava ca ye cnye dehasasthit || 63 ||
BRP030.064.1/ sarve skibhto 'sau na grhya kenacit kvacit |
BRP030.064.2/ saguo nirguo vivo jnagamyo hy asau smta || 64 ||
BRP030.065.1/ sarvatapipdnta sarvatokiiromukha |
BRP030.065.2/ sarvatarutiml loke sarvam vtya tihati || 65 ||
BRP030.066.1/ vivamrdh vivabhujo vivapdkinsika |
BRP030.066.2/ eka carati vai ketre svairacr yathsukham || 66 ||
BRP030.067.1/ ketrha arri te caiva yathsukham |
BRP030.067.2/ tni vetti sa yogtm tata ketraja ucyate || 67 ||
BRP030.068.1/ avyakte ca pure ete puruas tena cocyate |
BRP030.068.2/ viva bahuvidha jeya sa ca sarvatra ucyate || 68 ||
BRP030.069.1/ tasmt sa bahurpatvd vivarpa iti smta |
BRP030.069.2/ tasyaikasya mahattva hi sa caika purua smta || 69 ||
BRP030.070.1/ mahpuruaabda hi bibharty eka santana |
BRP030.070.2/ sa tu vidhikriyyatta sjaty tmnam tman || 70 ||

161

162

Chapter 30 :: The sun as highest deity; his twelve-fold shape; Mitra's instruction to Nrada

BRP030.071.1/ atadh sahasradh caiva tath atasahasradh |


BRP030.071.2/ koia ca karoty ea pratyagtmnam tman || 71 ||
BRP030.072.1/ kt patita toya yti svdvantara yath |
BRP030.072.2/ bhme rasavieea tath guarast tu sa || 72 ||
BRP030.073.1/ eka eva yath vyur dehev eva hi pacadh |
BRP030.073.2/ ekatva ca pthaktva ca tath tasya na saaya || 73 ||
BRP030.074.1/ sthnntaraviec ca yathgnir labhate parm |
BRP030.074.2/ saj tath mune so 'ya brahmdiu tathpnuyt || 74 ||
BRP030.075.1/ yath dpasahasri dpa eka prasyate |
BRP030.075.2/ tath rpasahasri sa eka samprasyate || 75 ||
BRP030.076.1/ yad sa budhyaty tmna tad bhavati kevala |
BRP030.076.2/ ekatvapralaye csya bahutva ca pravartate || 76 ||
BRP030.077.1/ nitya hi nsti jagati bhta sthvarajagamam |
BRP030.077.2/ akaya cprameya ca sarvaga ca sa ucyate || 77 ||
/p. 119/

BRP030.078.1/ tasmd avyaktam utpanna trigua dvijasattam |


BRP030.078.2/ avyaktvyaktabhvasth y s praktir ucyate || 78 ||
BRP030.079.1/ t yoni brahmao viddhi yo 'sau sadasadtmaka |
BRP030.079.2/ loke ca pjyate yo 'sau daive pitrye ca karmai || 79 ||
BRP030.080.1/ nsti tasmt paro hy anya pit devo 'pi v dvij |
BRP030.080.2/ tman sa tu vijeyas tatas ta pjaymy aham || 80 ||
BRP030.081.1/ svargev api hi ye kecit ta namasyanti dehina |
BRP030.081.2/ tena gacchanti devare tenoddiaphal gatim || 81 ||
BRP030.082.1/ ta dev svramasth ca nnmrtisamrit |
BRP030.082.2/ bhakty sampjayanty dya gati cai dadti sa || 82 ||
BRP030.083.1/ sa hi sarvagata caiva nirgua caiva kathyate |
BRP030.083.2/ eva matv yathjna pjaymi divkaram || 83 ||
BRP030.084.1/ ye ca tadbhvit loka ekatattva samrit |
BRP030.084.2/ etad apy adhika te yad eka pravianty uta || 84 ||
BRP030.085.1/ iti guhyasamuddeas tava nrada krtita |
BRP030.085.2/ asmadbhaktypi devare tvaypi parama smtam || 85 ||
BRP030.086.1/ surair v munibhir vpi purair varada smtam |
BRP030.086.2/ sarve ca paramtmna pjayanti divkaram || 86 ||

Chapter 31 :: Various aspects of the sun; the 12 dityas; the 21 names of the sun

BRP030.087.0/ brahmovca:
BRP030.087.1/ evam etat purkhyta nradya tu bhnun |
BRP030.087.2/ maypi ca samkhyt kath bhnor dvijottam || 87 ||
BRP030.088.1/ idam khynam khyeya maykhyta dvijottam |
BRP030.088.2/ na hy andityabhaktya ida deya kadcana || 88 ||
BRP030.089.1/ ya caitac chrvayen nitya ya caiva uyn nara |
BRP030.089.2/ sa sahasrrcia deva pravien ntra saaya || 89 ||
BRP030.090.1/ mucyetrtas tath rogc chrutvemm dita kathm |
BRP030.090.2/ jijsur labhate jna gatim i tathaiva ca || 90 ||
BRP030.091.1/ kaena labhate 'dhvnam ida ya pahate mune |
BRP030.091.2/ yo ya kmayate kma sa ta prpnoty asaayam || 91 ||
BRP030.092.1/ tasmd bhavadbhi satata smartavyo bhagavn ravi |
BRP030.092.2/ sa ca dht vidht ca sarvasya jagata prabhu || 92 ||
/p. 120/

163

164

Chapter 31 :: Various aspects of the sun; the 12 dityas; the 21 names of the sun

Chapter 31 :: Various aspects


of the sun; the 12 dityas; the
21 names of the sun
31

BRP031.001.0/ brahmovca:

BRP031.001.1/ dityamlam akhila trailokya munisattam |


BRP031.001.2/ bhavaty asmj jagat sarva sadevsuramnuam || 1 ||
BRP031.002.1/ rudropendramahendr viprendratridivaukasm |
BRP031.002.2/ mahdyutimat caiva tejo 'ya srvalaukikam || 2 ||
BRP031.003.1/ sarvtm sarvalokeo devadeva prajpati |
BRP031.003.2/ srya eva trilokasya mla paramadaivatam || 3 ||
BRP031.004.1/ agnau prsthuti samyag dityam upatihate |
BRP031.004.2/ dityj jyate vir ver anna tata praj || 4 ||
BRP031.005.1/ sryt prasyate sarva tatra caiva pralyate |
BRP031.005.2/ bhvbhvau hi loknm dityn nistau pur || 5 ||
BRP031.006.1/ etat tu dhynin dhyna moka cpy ea mokim |
BRP031.006.2/ tatra gacchanti nirva jyante 'smt puna puna || 6 ||
BRP031.007.1/ ka muhrt divas ni pak ca nityaa |
BRP031.007.2/ ms savatsar caiva tava ca yugni ca || 7 ||
BRP031.008.1/ athdityd te hy e klasakhy na vidyate |
BRP031.008.2/ kld te na niyamo ngnau viharaakriy || 8 ||
BRP031.009.1/ tnm avibhga tata pupaphala kuta |
BRP031.009.2/ kuto vai sasyanipattis tauadhigaa kuta || 9 ||
BRP031.010.1/ abhvo vyavahr jantn divi ceha ca |
BRP031.010.2/ jagatprabhvd viate bhskard vritaskart || 10 ||
BRP031.011.1/ nvy tapate sryo nvy pariuyati |

31

[ SS 76-77

Chapter 31 :: Various aspects of the sun; the 12 dityas; the 21 names of the sun

BRP031.011.2/ nvy paridhi dhatte vri dpyate ravi || 11 ||


BRP031.012.1/ vasante kapila sryo grme kcanasannibha |
BRP031.012.2/ veto varsu varena pu aradi bhskara || 12 ||
BRP031.013.1/ hemante tmravarbha iire lohito ravi |
BRP031.013.2/ iti var samkhyt sryasya tusambhav || 13 ||
BRP031.014.1/ tusvabhvavarai ca srya kemasubhikakt |
BRP031.014.2/ athdityasya nmni smnyni dvijottam || 14 ||
BRP031.015.1/ dvdaaiva pthaktvena tni vakymy aeata |
BRP031.015.2/ ditya savit sryo mihiro 'rka prabhkara || 15 ||
BRP031.016.1/ mrtao bhskaro bhnu citrabhnur divkara |
BRP031.016.2/ ravir dvdaabhis te jeya smnyanmabhi || 16 ||
BRP031.017.1/ viur dht bhaga p mitrendrau varuo 'ryam |
BRP031.017.2/ vivasvn aums tva parjanyo dvdaa smta || 17 ||
BRP031.018.1/ ity ete dvdadity pthaktvena vyavasthit |
BRP031.018.2/ uttihanti sad hy ete msair dvdaabhi kramt || 18 ||
BRP031.019.1/ vius tapati caitre tu vaikhe cryam tath |
BRP031.019.2/ vivasv jyehamse tu he cumn smta || 19 ||
/p. 121/

BRP031.020.1/ parjanya rvae msi varua prauhasajake |


BRP031.020.2/ indra vayuje msi dht tapati krttike || 20 ||
BRP031.021.1/ mrgare tath mitra paue p divkara |
BRP031.021.2/ mghe bhagas tu vijeyas tva tapati phlgune || 21 ||
BRP031.022.1/ atair dvdaabhir vi ramibhir dpyate sad |
BRP031.022.2/ dpyate gosahasrea atai ca tribhir aryam || 22 ||
BRP031.023.1/ dvisaptakair vivasvs tu aumn pacabhis tribhi |
BRP031.023.2/ vivasvn iva parjanyo varua cryam tath || 23 ||
BRP031.024.1/ mitravad bhagavs tva sahasrea atena ca |
BRP031.024.2/ indras tu dviguai abhir dhtaikdaabhi atai || 24 ||
BRP031.025.1/ sahasrea tu mitro vai p tu navabhi atai |
BRP031.025.2/ uttaropakrame 'rkasya vardhante ramayas tath || 25 ||
BRP031.026.1/ dakiopakrame bhyo hrasante sryaramaya |
BRP031.026.2/ eva ramisahasra tu sryalokd anugraham || 26 ||

165

166

Chapter 31 :: Various aspects of the sun; the 12 dityas; the 21 names of the sun

BRP031.027.1/ eva nmn caturviad eka e prakrtita |


BRP031.027.2/ vistarea sahasra tu punar anyat prakrtitam || 27 ||
BRP031.028.0/ munaya cu:
BRP031.028.1/ ye tannmasahasrea stuvanty arka prajpate |
BRP031.028.2/ te bhavati ki puya gati ca paramevara || 28 ||
BRP031.029.0/ brahmovca:
BRP031.029.1/ udhva munirdl srabhta santanam |
BRP031.029.2/ ala nmasahasrea pahann eva stava ubham || 29 ||
BRP031.030.1/ yni nmni guhyni pavitri ubhni ca |
BRP031.030.2/ tni va krtayiymi udhva bhskarasya vai || 30 ||
BRP031.031.1/ vikartano vivasv ca mrtao bhskaro ravi |
BRP031.031.2/ lokaprakaka rml lokacakur mahevara || 31 ||
BRP031.032.1/ lokask trilokea kart hart tamisrah |
BRP031.032.2/ tapanas tpana caiva uci saptvavhana || 32 ||
BRP031.033.1/ gabhastihasto brahm ca sarvadevanamaskta |
BRP031.033.2/ ekaviati ity ea stava ia sad rave || 33 ||
BRP031.034.1/ arrrogyada caiva dhanavddhiyaaskara |
BRP031.034.2/ stavarja iti khytas triu lokeu viruta || 34 ||
BRP031.035.1/ ya etena dvijareh dvisandhye 'stamanodaye |
BRP031.035.2/ stauti srya ucir bhtv sarvappai pramucyate || 35 ||
BRP031.036.1/ mnasa vcika vpi dehaja karmaja tath |
BRP031.036.2/ ekajapyena tat sarva nayaty arkasya sannidhau || 36 ||
BRP031.037.1/ ekajapya ca homa ca sandhyopsanam eva ca |
BRP031.037.2/ dhpamantrrghyamantra ca balimantras tathaiva ca || 37 ||
/p. 122/

BRP031.038.1/ annapradne dne ca praipte pradakie |


BRP031.038.2/ pjito 'ya mahmantra sarvappahara ubha || 38 ||
BRP031.039.1/ tasmd yya prayatnena stavennena vai dvij |
BRP031.039.2/ stuvdhva varada deva sarvakmaphalapradam || 39 ||

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

Chapter 32 :: The birth of


Vivasvat; story of Saj and
Mrtaa
32

BRP032.001.0/ munaya cu:

BRP032.001.1/ nirgua vato devas tvay prokto divkara |


BRP032.001.2/ punar dvdaadh jta ruto 'smbhis tvayodita || 1 ||
BRP032.002.1/ sa katha tejaso rami striy garbhe mahdyuti |
BRP032.002.2/ sambhto bhskaro jtas tatra na saayo mahn || 2 ||
BRP032.003.0/ brahmovca:
BRP032.003.1/ dakasya hi sut reh babhvu ai obhan |
BRP032.003.2/ aditir ditir danu caiva vinatdys tathaiva ca || 3 ||
BRP032.004.1/ dakas t pradadau kany kayapya trayodaa |
BRP032.004.2/ aditir janaym sa devs tribhuvanevarn || 4 ||
BRP032.005.1/ daityn ditir danu cogrn dnavn baladarpitn |
BRP032.005.2/ vinatdys tath cny suuvu sthnujagamn || 5 ||
BRP032.006.1/ tasytha putradauhitrai pautradauhitrakdibhi |
BRP032.006.2/ vyptam etaj jagat sarva te ts ca vai mune || 6 ||
BRP032.007.1/ te kayapaputr pradhn devatga |
BRP032.007.2/ sttvik rjas cnye tmas ca ga smt || 7 ||
BRP032.008.1/ devn yajabhuja cakre tath tribhuvanevarn |
BRP032.008.2/ sra brahmavid reha parameh prajpati || 8 ||
BRP032.009.1/ tn abdhanta sahit spatnyd daityadnav |
BRP032.009.2/ tato nirktn putrn daiteyair dnavais tath || 9 ||
BRP032.010.1/ hata tribhuvana dv aditir munisattam |
BRP032.010.2/ cchinad yajabhg ca kudh sampitn bham || 10 ||

32

[ SS 77-80

167

168

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

BRP032.011.1/ rdhanya savitu para yatna pracakrame |


BRP032.011.2/ ekgr niyathr para niyamam sthit |
BRP032.011.3/ tuva tejas ri gaganastha divkaram || 11 ||
BRP032.012.0/ aditir uvca:
BRP032.012.1/ namas tubhya para skma supuya bibhrate 'tulam |
BRP032.012.2/ dhma dhmavatm a dhmdhra ca vatam || 12 ||
/p. 123/

BRP032.013.1/ jagatm upakrya tvm aha staumi gopate |


BRP032.013.2/ dadnasya yad rpa tvra tasmai nammy aham || 13 ||
BRP032.014.1/ grahtum aamsena klenmbumaya rasam |
BRP032.014.2/ bibhratas tava yad rpam atitvra natsmi tat || 14 ||
BRP032.015.1/ sametam agnisombhy namas tasmai gutmane |
BRP032.015.2/ yad rpam gyajusmnm aikyena tapate tava || 15 ||
BRP032.016.1/ vivam etat traysaja namas tasmai vibhvaso |
BRP032.016.2/ yat tu tasmt para rpam om ity uktvbhisahitam |
BRP032.016.3/ asthla sthlam amala namas tasmai santana || 16 ||
BRP032.017.0/ brahmovca:
BRP032.017.1/ eva s niyat dev cakre stotram aharniam |
BRP032.017.2/ nirhr vivasvantam rirdhayiur dvij || 17 ||
BRP032.018.1/ tata klena mahat bhagavs tapano dvij |
BRP032.018.2/ pratyakatm agt tasy dkyay dvijottam || 18 ||
BRP032.019.1/ s dadara mahka tejaso 'mbarasavtam |
BRP032.019.2/ bhmau ca sasthita bhsvajjvlbhir atidurdam |
BRP032.019.3/ ta dv ca tato dev sdhvasa parama gat || 19 ||
BRP032.021.0/ aditir uvca:
BRP032.021.1/ jagaddya prasdeti na tv paymi gopate |
BRP032.021.2/ prasda kuru payeya yad rpa te divkara |
BRP032.021.3/ bhaktnukampaka vibho tvadbhaktn phi me sutn || 21 ||
BRP032.022.0/ brahmovca:
BRP032.022.1/ tata sa tejasas tasmd virbhto vibhvasu |
BRP032.022.2/ adyata taddityas taptatmropama prabhu || 22 ||
BRP032.023.1/ tatas t praat dev tasysandarane dvij |
BRP032.023.2/ prha bhsvn vuvaika vara matto yam icchasi || 23 ||

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

BRP032.024.1/ praat iras s tu jnupitamedin |


BRP032.024.2/ pratyuvca vivasvanta varada samupasthitam || 24 ||
BRP032.025.0/ aditir uvca:
BRP032.025.1/ deva prasda putr hta tribhuvana mama |
BRP032.025.2/ yajabhg ca daiteyair dnavai ca baldhikai || 25 ||
BRP032.026.1/ tannimitta prasda tva kuruva mama gopate |
BRP032.026.2/ aena te bhrttva gatv tn naye ripn || 26 ||
BRP032.027.1/ yath me tanay bhyo yajabhgabhuja prabho |
BRP032.027.2/ bhaveyur adhip caiva trailokyasya divkara || 27 ||
BRP032.028.1/ tathnukalpa putr suprasanno rave mama |
BRP032.028.2/ kuru prasannrtihara krya kart ucyate || 28 ||
BRP032.029.0/ brahmovca:
BRP032.029.1/ tatas tm ha bhagavn bhskaro vritaskara |
BRP032.029.2/ praatm aditi vipr prasdasumukho vibhu || 29 ||
/p. 124/

BRP032.030.0/ srya uvca:

BRP032.030.1/ sahasrena te garbha sambhyham aeata |


BRP032.030.2/ tvatputraatrn dako 'ha naymy u nirvta || 30 ||
BRP032.031.0/ brahmovca:
BRP032.031.1/ ity uktv bhagavn bhsvn antardhnam upgata |
BRP032.031.2/ nivtt spi tapasa samprptkhilavchit || 31 ||
BRP032.032.1/ tato ramisahasrt tu suumnkhyo rave kara |
BRP032.032.2/ tata savatsarasynte tatkmapraya sa || 32 ||
BRP032.033.1/ nivsa savit cakre devamtus tadodare |
BRP032.033.2/ kcchracndryad ca s cakre susamhit || 33 ||
BRP032.034.1/ ucin dhraymy ena divya garbham iti dvij |
BRP032.034.2/ tatas t kayapa prha kicitkopaplutkaram || 34 ||
BRP032.035.0/ kayapa uvca:
BRP032.035.1/ ki mrayasi garbham iti nityopavsin |
BRP032.035.1a/ brahmovca:
BRP032.035.2/ s ca ta prha garbham etat payeti kopan |
BRP032.035.3/ na mrita vipak mtyur eva bhaviyati || 35 ||

169

170

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

BRP032.036.1/ ity uktv ta tad garbham utsasarja surrai |


BRP032.036.2/ jjvalyamna tejobhi patyur vacanakopit || 36 ||
BRP032.037.1/ ta dv kayapo garbham udyadbhskaravarcasam |
BRP032.037.2/ tuva praato bhtv vgbhir dybhir dart || 37 ||
BRP032.038.1/ sastyamna sa tad garbht prakao 'bhavat |
BRP032.038.2/ padmapattrasavarbhas tejas vyptadimukha || 38 ||
BRP032.039.1/ athntarikd bhya kayapa munisattamam |
BRP032.039.2/ satoyameghagambhr vg uvcarri || 39 ||
BRP032.040.0/ vg uvca:
BRP032.040.1/ mritantepata proktam etad aa tvaydite |
BRP032.040.2/ tasmn mune sutas te 'ya mrtakhyo bhaviyati || 40 ||
BRP032.041.1/ haniyaty asur cya yajabhgaharn arn |
BRP032.041.2/ dev niamyeti vaco gagant samupgatam || 41 ||
BRP032.042.1/ praharam atula yt dnav ca hataujasa |
BRP032.042.2/ tato yuddhya daiteyn juhva atakratu || 42 ||
BRP032.043.1/ saha devair mud yukto dnav ca tam abhyayu |
BRP032.043.2/ te yuddham abhd ghora devnm asurai saha || 43 ||
BRP032.044.1/ astrstravisandptasamastabhuvanntaram |
BRP032.044.2/ tasmin yuddhe bhagavat mrtaena nirkit || 44 ||
BRP032.045.1/ tejas dahyamns te bhasmbht mahsur |
BRP032.045.2/ tata praharam atula prpt sarve divaukasa || 45 ||
BRP032.046.1/ tuuvus tejas yoni mrtaam aditi tath |
BRP032.046.2/ svdhikrs tata prpt yajabhg ca prvavat || 46 ||
/p. 125/

BRP032.047.1/ bhagavn api mrtaa svdhikram athkarot |


BRP032.047.2/ kadambapupavad bhsvn adha cordhva ca ramibhi |
BRP032.047.3/ vto 'gnipiasado dadhre ntisphua vapu || 47 ||
BRP032.048.0/ munaya cu:
BRP032.048.1/ katha kntatara pacd rpa salabdhavn ravi |
BRP032.048.2/ kadambagolakkra tan me brhi jagatpate || 48 ||
BRP032.049.0/ brahmovca:
BRP032.049.1/ tva tasmai dadau kany saj nma vivasvate |

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

BRP032.049.2/ prasdya praato bhtv vivakarm prajpati || 49 ||


BRP032.050.1/ try apatyny asau tasy janaym sa gopati |
BRP032.050.2/ dvau putrau sumahbhgau kany ca yamun tath || 50 ||
BRP032.051.1/ yat tejo 'bhyadhika tasya mrtaasya vivasvata |
BRP032.051.2/ tentitpaym sa trl lokn sacarcarn || 51 ||
BRP032.052.1/ tad rpa golakkra dv saj vivasvata |
BRP032.052.2/ asahant mahat teja sv chy vkyam abravt || 52 ||
BRP032.053.0/ sajovca:
BRP032.053.1/ aha ysymi bhadra te svam eva bhavana pitu |
BRP032.053.2/ nirvikra tvaytraiva stheya macchsanc chubhe || 53 ||
BRP032.054.1/ imau ca blakau mahya kany ca varavarin |
BRP032.054.2/ sambhvy naiva ckhyeyam ida bhagavate tvay || 54 ||
BRP032.055.0/ chyovca:
BRP032.055.1/ kacagrahad devi pn naiva karhicit |
BRP032.055.2/ khysymi mata tubhya gamyat yatra vchitam || 55 ||
BRP032.056.1/ ity ukt vrit saj jagma pitmandiram |
BRP032.056.2/ vatsar sahasra tu vasamn pitur ghe || 56 ||
BRP032.057.1/ bhartu sampa yhti pitrokt s puna puna |
BRP032.057.2/ gacchad vaav bhtv kurn athottars tata || 57 ||
BRP032.058.1/ tatra tepe tapa sdhv nirhr dvijottam |
BRP032.058.2/ pitu sampa yty sajy vkyatatpar || 58 ||
BRP032.059.1/ tadrpadhri chy bhskara samupasthit |
BRP032.059.2/ tasy ca bhagavn srya sajeyam iti cintayan || 59 ||
BRP032.060.1/ tathaiva janaym sa dvau putrau kanyak tath |
BRP032.060.2/ saj tu prthiv tem tmajn tathkarot || 60 ||
BRP032.061.1/ sneha na prvajtn tath ktavat tu s |
BRP032.061.2/ manus tat kntavs tasy yamas tasy na cakame || 61 ||
BRP032.062.1/ bahudh pyamnas tu pitu paty sudukhita |
BRP032.062.2/ sa vai kopc ca blyc ca bhvino 'rthasya vai balt |
BRP032.062.3/ pad santarjaym sa na tu dehe nyaptayat || 62 ||
BRP032.063.0/ chyovca:
BRP032.063.1/ pad tarjayase yasmt pitur bhry garyasm |

171

172

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

BRP032.063.2/ tasmt tavaia caraa patiyati na saaya || 63 ||


/p. 126/

BRP032.064.0/ brahmovca:

BRP032.064.1/ yamas tu tena pena bha pitamnasa |


BRP032.064.2/ manun saha dharmtm pitre sarva nyavedayat || 64 ||
BRP032.065.0/ yama uvca:
BRP032.065.1/ snehena tulyam asmsu mt deva na vartate |
BRP032.065.2/ visjya jyyasa bhakty kanysa bubhati || 65 ||
BRP032.066.1/ tasy mayodyata pdo na tu dehe niptita |
BRP032.066.2/ blyd v yadi v moht tad bhavn kantum arhasi || 66 ||
BRP032.067.1/ apto 'ha tta kopena janany tanayo yata |
BRP032.067.2/ tato manye na jananm im vai tapat vara || 67 ||
BRP032.068.1/ tava prasdc carao bhagavan na pated yath |
BRP032.068.2/ mtpd aya me 'dya tath cintaya gopate || 68 ||
BRP032.069.0/ ravir uvca:
BRP032.069.1/ asaaya mahat putra bhaviyaty atra kraam |
BRP032.069.2/ yena tvm viat krodho dharmaja dharmalinam || 69 ||
BRP032.070.1/ sarvem eva pn pratighto hi vidyate |
BRP032.070.2/ na tu mtrbhiaptn kvacic chpanivartanam || 70 ||
BRP032.071.1/ na akyam etan mithy tu kartu mtur vacas tava |
BRP032.071.2/ kicit te 'ha vidhsymi putrasnehd anugraham || 71 ||
BRP032.072.1/ kmayo msam dya praysyanti mahtalam |
BRP032.072.2/ kta tasy vaca satya tva ca trto bhaviyasi || 72 ||
BRP032.073.0/ brahmovca:
BRP032.073.1/ dityas tv abravc chy kimartha tanayeu vai |
BRP032.073.2/ tulyev apy adhika sneha eka prati ktas tvay || 73 ||
BRP032.074.1/ nna nai tva janan saj kpi tvam gat |
BRP032.074.2/ nirguev apy apatyeu mt pa na dsyati || 74 ||
BRP032.075.1/ s tatpariharant ca pd bht tad rave |
BRP032.075.2/ kathaym sa vttnta sa rutv vaura yayau || 75 ||
BRP032.076.1/ sa cpi ta yathnyyam arcayitv tad ravim |
BRP032.076.2/ nirdagdhukma roea sntvaynas tam abravt || 76 ||

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

BRP032.077.0/ vivakarmovca:
BRP032.077.1/ tavtitejas vyptam ida rpa sudusaham |
BRP032.077.2/ asahant tu tat saj vane carati vai tapa || 77 ||
BRP032.078.1/ drakyate t bhavn adya sv bhry ubhacrim |
BRP032.078.2/ rprtha bhavato 'raye carant sumahat tapa || 78 ||
BRP032.079.1/ ruta me brahmao vkya tava tejovarodhane |
BRP032.079.2/ rpa nirvartaymy adya tava knta divaspate || 79 ||
BRP032.080.0/ brahmovca:
BRP032.080.1/ tatas tatheti ta prha tvara bhagavn ravi |
BRP032.080.2/ tato vivasvato rpa prg st parimaalam || 80 ||
/p. 127/

BRP032.081.1/ vivakarm tv anujta kadvpe vivasvat |


BRP032.081.2/ bhramim ropya tattejatanyopacakrame || 81 ||
BRP032.082.1/ bhramateajagat nbhibhtena bhsvat |
BRP032.082.2/ samudrdrivanopet tv ruroha mah nabha || 82 ||
BRP032.083.1/ gagana ckhila vipr sacandragrahatrakam |
BRP032.083.2/ adhogata mahbhg babhvkiptam kulam || 83 ||
BRP032.084.1/ vikiptasalil sarve babhvu ca tathrav |
BRP032.084.2/ vyabhidyanta mahail rasnunibandhan || 84 ||
BRP032.085.1/ dhruvdhry aei dhiyni munisattam |
BRP032.085.2/ truyadraminibandhni bandhanni adho yayu || 85 ||
BRP032.086.1/ vegabhramaasamptavyukipt sahasraa |
BRP032.086.2/ vyaryanta mahmegh ghorrvavirvia || 86 ||
BRP032.087.1/ bhsvadbhramaavibhrntabhmykarastalam |
BRP032.087.2/ jagad kulam atyartha tadsn munisattam || 87 ||
BRP032.088.1/ trailokyam kula vkya bhramama suraraya |
BRP032.088.2/ dev ca brahma srdha bhsvantam abhituuvu || 88 ||
BRP032.089.1/ didevo 'si devn jtas tva bhtaye bhuva |
BRP032.089.2/ sargasthityantakleu tridh bhedena tihasi || 89 ||
BRP032.090.1/ svasti te 'stu jaganntha gharmavaradivkara |
BRP032.090.2/ indrdayas tad dev likhyamnam athstuvan || 90 ||
BRP032.091.1/ jaya deva jagatsvmi jayeajagatpate |

173

174

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

BRP032.091.2/ aya ca tata sapta vasihtripurogam || 91 ||


BRP032.092.1/ tuuvur vividhai stotrai svasti svasttivdina |
BRP032.092.2/ vedoktibhir athgrybhir vlakhily ca tuuvu || 92 ||
BRP032.093.1/ agnir dy ca bhsvanta likhyamna mud yut |
BRP032.093.2/ tva ntha moki moko dhyeyas tva dhynin para || 93 ||
BRP032.094.1/ tva gati sarvabhtn karmakavivartinm |
BRP032.094.2/ sampjyas tva tu devea a no 'stu jagat pate || 94 ||
BRP032.095.1/ a no 'stu dvipade nitya a na cstu catupade |
BRP032.095.2/ tato vidydharaga yakarkasapannag || 95 ||
BRP032.096.1/ ktjalipu sarve irobhi praat ravim |
BRP032.096.2/ cus te vividh vco manarotrasukhvah || 96 ||
BRP032.097.1/ sahya bhavatu tejas te bhtn bhtabhvana |
BRP032.097.2/ tato hhhh caiva nradas tumburus tath || 97 ||
BRP032.098.1/ upagyitum rabdh gndharvakual ravim |
BRP032.098.2/ ajamadhyamagndhragnatrayavirad || 98 ||
BRP032.099.1/ mrchanbhi ca tlai ca samprayogai sukhapradam |
BRP032.099.2/ vivc ca ghtc ca urvay atha tilottam || 99 ||
BRP032.100.1/ menak sahajany ca rambh cpsaras var |
BRP032.100.2/ nantur jagatm e likhyamne vibhvasau || 100 ||
/p. 128/

BRP032.101.1/ bhvahvavilsdyn kurvatyo 'bhinayn bahn |


BRP032.101.2/ prvdyanta tatas tatra v vevdijharjhar || 101 ||
BRP032.102.1/ paav pukar caiva mdag paahnak |
BRP032.102.2/ devadundubhaya akh atao 'tha sahasraa || 102 ||
BRP032.103.1/ gyadbhi caiva ntyadbhir gandharvair apsarogaai |
BRP032.103.2/ tryavditraghoai ca sarva kolhalktam || 103 ||
BRP032.104.1/ tata ktjalipu bhaktinamrtmamrtaya |
BRP032.104.2/ likhyamna sahasru praemu sarvadevat || 104 ||
BRP032.105.1/ tata kolhale tasmin sarvadevasamgame |
BRP032.105.2/ tejasa tana cakre vivakarm anai anai || 105 ||
BRP032.106.1/ jnulikhita csau nipua vivakarma |
BRP032.106.2/ nbhyanandat tu likhana tatas tenvatrita || 106 ||

Chapter 32 :: The birth of Vivasvat; story of Saj and Mrtaa

BRP032.107.1/ na tu nirbhartsita rpa tejaso hananena tu |


BRP032.107.2/ kntt kntatara rpam adhika uubhe tata || 107 ||
BRP032.108.1/ iti himajalagharmaklahetor |
BRP032.108.2/ harakamalsanaviusastutasya |
BRP032.108.3/ tadupari likhana niamya bhnor |
BRP032.108.4/ vrajati divkaralokam yuo 'nte || 108 ||
BRP032.109.1/ eva janma rave prva babhva munisattam |
BRP032.109.2/ rpa ca parama tasya may samparikrtitam || 109 ||

175

176

Chapter 33 :: On the origin of the sun; the 108 names of the sun

Chapter 33 :: On the origin of


the sun; the 108 names of the
sun
33

BRP033.001.0/ munaya cu:

BRP033.001.1/ bhyo 'pi kathaysmka kath sryasamritm |


BRP033.001.2/ na tptim adhigacchma vantas t kath ubhm || 1 ||
BRP033.002.1/ yo 'ya dpto mahtej vahnirisamaprabha |
BRP033.002.2/ etad veditum icchma prabhvo 'sya kuta prabho || 2 ||
BRP033.003.0/ brahmovca:
BRP033.003.1/ tamobhteu lokeu nae sthvarajagame |
BRP033.003.2/ prakter guahetus tu prva buddhir ajyata || 3 ||
BRP033.004.1/ ahakras tato jto mahbhtapravartaka |
BRP033.004.2/ vyvagnir pa kha bhmis tatas tv aam ajyata || 4 ||
BRP033.005.1/ tasminn ae tv ime lok sapta caiva pratihit |
BRP033.005.2/ pthiv saptabhir dvpai samudrai caiva saptabhi || 5 ||
BRP033.006.1/ tatraivvasthito hy sd aha viur mahevara |
BRP033.006.2/ vimhs tmas sarve pradhyyanti tam varam || 6 ||
BRP033.007.1/ tato vai sumahtej prdurbhtas tamonuda |
BRP033.007.2/ dhynayogena csmbhir vijta savit tad || 7 ||
/p. 129/

BRP033.008.1/ jtv ca paramtmna sarva eva pthak pthak |


BRP033.008.2/ divybhi stutibhir deva stuto 'smbhis tadevara || 8 ||
BRP033.009.1/ didevo 'si devnm aivaryc ca tvam vara |
BRP033.009.2/ dikartsi bhtn devadevo divkara || 9 ||
BRP033.010.1/ jvana sarvabhtn devagandharvarakasm |
33

[ SS 80-81

Chapter 33 :: On the origin of the sun; the 108 names of the sun

BRP033.010.2/ munikinnarasiddhn tathaivoragapakim || 10 ||


BRP033.011.1/ tva brahm tva mahdevas tva vius tva prajpati |
BRP033.011.2/ vyur indra ca soma ca vivasvn varuas tath || 11 ||
BRP033.012.1/ tva kla sikart ca hart bhart tath prabhu |
BRP033.012.2/ sarita sgar ail vidyudindradhani ca || 12 ||
BRP033.013.1/ pralaya prabhava caiva vyaktvyakta santana |
BRP033.013.2/ vart parato vidy vidyy parata iva || 13 ||
BRP033.014.1/ ivt parataro devas tvam eva paramevara |
BRP033.014.2/ sarvatapipdnta sarvatokiiromukha || 14 ||
BRP033.015.1/ sahasru sahasrsya sahasracaraekaa |
BRP033.015.2/ bhtdir bhr bhuva sva ca maha satya tapo jana || 15 ||
BRP033.016.1/ pradpta dpana divya sarvalokaprakakam |
BRP033.016.2/ durnirka surendr yad rpa tasya te nama || 16 ||
BRP033.017.1/ surasiddhagaair jua bhgvatripulahdibhi |
BRP033.017.2/ stuta paramam avyakta yad rpa tasya te nama || 17 ||
BRP033.018.1/ vedya vedavid nitya sarvajnasamanvitam |
BRP033.018.2/ sarvadevtidevasya yad rpa tasya te nama || 18 ||
BRP033.019.1/ vivakd vivabhta ca vaivnarasurrcitam |
BRP033.019.2/ vivasthitam acintya ca yad rpa tasya te nama || 19 ||
BRP033.020.1/ para yajt para vedt para lokt para diva |
BRP033.020.2/ paramtmety abhikhyta yad rpa tasya te nama || 20 ||
BRP033.021.1/ avijeyam anlakyam adhynagatam avyayam |
BRP033.021.2/ andinidhana caiva yad rpa tasya te nama || 21 ||
BRP033.022.1/ namo nama kraakraya |
BRP033.022.2/ namo nama ppavimocanya |
BRP033.022.3/ namo namas te ditijrdanya |
BRP033.022.4/ namo namo rogavimocanya || 22 ||
BRP033.023.1/ namo nama sarvavarapradya |
BRP033.023.2/ namo nama sarvasukhapradya |
BRP033.023.3/ namo nama sarvadhanapradya |
BRP033.023.4/ namo nama sarvamatipradya || 23 ||
BRP033.024.1/ stuta sa bhagavn eva taijasa rpam sthita |
BRP033.024.2/ uvca vc kalyy ko varo va pradyatm || 24 ||
BRP033.025.0/ dev cu:

177

178

Chapter 33 :: On the origin of the sun; the 108 names of the sun

BRP033.025.1/ tavtitaijasa rpa na kacit sohum utsahet |


BRP033.025.2/ sahanya tad bhavatu hitya jagata prabho || 25 ||
/p. 130/

BRP033.026.1/ evam astv iti so 'py uktv bhagavn dikt prabhu |


BRP033.026.2/ lokn kryasiddhyartha gharmavarahimaprada || 26 ||
BRP033.027.1/ tata skhy ca yog ca ye cnye mokakkia |
BRP033.027.2/ dhyyanti dhyyino deva hdayastha divkaram || 27 ||
BRP033.028.1/ sarvalakaahno 'pi yukto v sarvaptakai |
BRP033.028.2/ sarva ca tarate ppa devam arka samrita || 28 ||
BRP033.029.1/ agnihotra ca ved ca yaj ca bahudaki |
BRP033.029.2/ bhnor bhaktinamaskrakal nrhanti oam || 29 ||
BRP033.030.1/ trthn parama trtha magaln ca magalam |
BRP033.030.2/ pavitra ca pavitr prapadyante divkaram || 30 ||
BRP033.031.1/ akrdyai sastuta deva ye namasyanti bhskaram |
BRP033.031.2/ sarvakilbianirmukt sryaloka vrajanti te || 31 ||
BRP033.032.0/ munaya cu:
BRP033.032.1/ cirt prabhti no brahma rotum icch pravartate |
BRP033.032.2/ nmnm aaata brhi yat tvayokta pur rave || 32 ||
BRP033.033.0/ brahmovca:
BRP033.033.1/ aottaraata nmn udhva gadato mama |
BRP033.033.2/ bhskarasya para guhya svargamokaprada dvij || 33 ||
BRP033.034.1/ o sryo 'ryam bhagas tva prka savit ravi |
BRP033.034.2/ gabhastimn aja klo mtyur dht prabhkara || 34 ||
BRP033.035.1/ pthivy pa ca teja ca kha vyu ca paryaam |
BRP033.035.2/ somo bhaspati ukro budho 'graka eva ca || 35 ||
BRP033.036.1/ indro vivasvn dptu uci auri anaicara |
BRP033.036.2/ brahm viu ca rudra ca skando vairavao yama || 36 ||
BRP033.037.1/ vaidyuto jhara cgnir aindhanas tejas pati |
BRP033.037.2/ dharmadhvajo vedakart vedgo vedavhana || 37 ||
BRP033.038.1/ kta tret dvpara ca kali sarvmarraya |
BRP033.038.2/ kalkhmuhrt ca kap yms tath ka || 38 ||
BRP033.039.1/ savatsarakaro 'vattha klacakro vibhvasu |

Chapter 33 :: On the origin of the sun; the 108 names of the sun

BRP033.039.2/ purua vato yog vyaktvyakta santana || 39 ||


BRP033.040.1/ kldhyaka prajdhyako vivakarm tamonuda |
BRP033.040.2/ varua sgaro 'a ca jmto jivano 'rih || 40 ||
BRP033.041.1/ bhtrayo bhtapati sarvalokanamaskta |
BRP033.041.2/ sra savartako vahni sarvasydir alolupa || 41 ||
BRP033.042.1/ ananta kapilo bhnu kmada sarvatomukha |
BRP033.042.2/ jayo vilo varada sarvabhtanievita || 42 ||
BRP033.043.1/ mana suparo bhtdi ghraga pradhraa |
BRP033.043.2/ dhanvantarir dhmaketur didevo 'dite suta || 43 ||
/p. 131/

BRP033.044.1/ dvdatm ravir daka pit mt pitmaha |


BRP033.044.2/ svargadvra prajdvra mokadvra triviapam || 44 ||
BRP033.045.1/ dehakart pranttm vivtm vivatomukha |
BRP033.045.2/ carcartm skmtm maitreya karunvita || 45 ||
BRP033.046.1/ etad vai krtanyasya sryasymitatejasa |
BRP033.046.2/ nmnm aaata ramya may prokta dvijottam || 46 ||
BRP033.047.1/ suragaapityakasevita hy |
BRP033.047.2/ asuranikarasiddhavanditam |
BRP033.047.3/ varakanakahutanaprabha |
BRP033.047.4/ praipatito 'smi hitya bhskaram || 47 ||
BRP033.048.1/ sryodaye ya susamhita pahet |
BRP033.048.2/ sa putradrn dhanaratnasacayn |
BRP033.048.3/ labheta jtismarat nara sa tu |
BRP033.048.4/ smti ca medh ca sa vindate parm || 48 ||
BRP033.049.1/ ima stava devavarasya yo nara |
BRP033.049.2/ prakrtayec chuddhaman samhita |
BRP033.049.3/ vimucyate okadavgnisgarl |
BRP033.049.4/ labheta kmn manas yathepsitn || 49 ||

179

180

Chapter 34 :: Story of Sat; the birth of Um

Chapter 34 :: Story of Sat; the


birth of Um
34

BRP034.001.0/ brahmovca:

BRP034.001.1/ yo 'sau sarvagato devas tripurris trilocana |


BRP034.001.2/ umpriyakaro rudra candrrdhaktaekhara || 1 ||
BRP034.002.1/ vidrvya vibudhn sarvn siddhavidydharn n |
BRP034.002.2/ gandharvayakang ca tathny ca samgatn || 2 ||
BRP034.003.1/ jaghna prva dakasya yajato dharatale |
BRP034.003.2/ yaja samddha ratnhya sarvasambhrasambhtam || 3 ||
BRP034.004.1/ yasya pratpasantrast akrdys tridivaukasa |
BRP034.004.2/ nti na lebhire vipr kailsa araa gat || 4 ||
BRP034.005.1/ sa ste tatra varada lapir vadhvaja |
BRP034.005.2/ pinkapir bhagavn dakayajavinana || 5 ||
BRP034.006.1/ mahdevo 'kale dee kttivs vadhvaja |
BRP034.006.2/ ekmrake munireh sarvakmaprado hara || 6 ||
BRP034.007.0/ munaya cu:
BRP034.007.1/ kimartha sa bhavo deva sarvabhtahite rata |
BRP034.007.2/ jaghna yaja dakasya devai sarvair alaktam || 7 ||
BRP034.008.1/ na hy alpa kraa tatra prabho manymahe vayam |
BRP034.008.2/ rotum icchmahe brhi para kauthala hi na || 8 ||
/p. 132/

BRP034.009.0/ brahmovca:

BRP034.009.1/ dakasysann aa kany y caiva patisagat |


BRP034.009.2/ svebhyo ghebhya cnya t pitbhyarcayad ghe || 9 ||
BRP034.010.1/ tatas tv abhyarcit vipr nyavasas t pitur ghe |
BRP034.010.2/ ts jyeh sat nma patn y tryambakasya vai || 10 ||

34

[ SS 81-83

Chapter 34 :: Story of Sat; the birth of Um

BRP034.011.1/ njuhvtmaj t vai dako rudram abhidvian |


BRP034.011.2/ akarot sannati dake na ca kcin mahevara || 11 ||
BRP034.012.1/ jmt vaure tasmin svabhvt tejasi sthita |
BRP034.012.2/ tato jtv sat sarvs ts tu prpt pitur gham || 12 ||
BRP034.013.1/ jagma spy anht sat tu svapitur gham |
BRP034.013.2/ tbhyo hn pit cakre saty pjm asammatm |
BRP034.013.3/ tato 'bravt s pitara dev krodhasamkul || 13 ||
BRP034.014.0/ saty uvca:
BRP034.014.1/ yavyasbhya rehha ki na pjasi m prabho |
BRP034.014.2/ asatktm avasth ya ktavn asi garhitm |
BRP034.014.3/ aha jyeh varih ca m tva satkartum arhasi || 14 ||
BRP034.015.0/ brahmovca:
BRP034.015.1/ evam ukto 'bravd en daka saraktalocana || 15 ||
BRP034.016.0/ daka uvca:
BRP034.016.1/ tvatta reh varih ca pjy bl sut mama |
BRP034.016.2/ ts ye caiva bhartras te me bahumat sati || 16 ||
BRP034.017.1/ brahmih ca vratasth ca mahyog sudhrmik |
BRP034.017.2/ guai caivdhik lghy sarve te tryambakt sati || 17 ||
BRP034.018.1/ vasiho 'tri pulastya ca agir pulaha kratu |
BRP034.018.2/ bhgur marci ca tath reh jmtaro mama || 18 ||
BRP034.019.1/ tai cpi spardhate arva sarve te caiva ta prati |
BRP034.019.2/ tena tv na bubhmi pratiklo hi me bhava || 19 ||
BRP034.020.1/ ity uktavs tad daka sampramhena cetas |
BRP034.020.2/ prtham tmana caiva yenokt vai maharaya |
BRP034.020.3/ tathokt pitara s vai kruddh dev tam abravt || 20 ||
BRP034.021.0/ saty uvca:
BRP034.021.1/ vmanakarmabhir yasmd adu m vigarhasi |
BRP034.021.2/ tasmt tyajmy aha deham ima tta tavtmajam || 21 ||
BRP034.022.0/ brahmovca:
BRP034.022.1/ tatas tenpamnena sat dukhd amarit |
BRP034.022.2/ abravd vacana dev namasktya svayambhuve || 22 ||
BRP034.023.0/ saty uvca:

181

182

Chapter 34 :: Story of Sat; the birth of Um

BRP034.023.1/ yenham apadeh vai punar dehena bhsvat |


BRP034.023.2/ tatrpy aham asammh sambht dhrmik puna |
BRP034.023.3/ gaccheya dharmapatntva tryambakasyaiva dhmata || 23 ||
/p. 133/

BRP034.024.0/ brahmovca:

BRP034.024.1/ tatraivtha samsn rutmna samdadhe |


BRP034.024.2/ dhraym sa cgney dhram tmantmani || 24 ||
BRP034.025.1/ tata svtmnam utthpya vyun samudrita |
BRP034.025.2/ sarvgebhyo vinistya vahnir bhasma cakra tm || 25 ||
BRP034.026.1/ tad uparutya nidhana saty devy sa ladhk |
BRP034.026.2/ savda ca tayor buddhv ythtathyena akara |
BRP034.026.3/ dakasya ca vinya cukopa bhagavn prabhu || 26 ||
BRP034.027.0/ rakara uvca:
BRP034.027.1/ yasmd avamat daka sahasaivgat sat |
BRP034.027.2/ praast cetar sarvs tvatsut bhartbhi saha || 27 ||
BRP034.028.1/ tasmd vaivasvate prpte punar ete maharaya |
BRP034.028.2/ utpatsyanti dvitye vai tava yaje hy ayonij || 28 ||
BRP034.029.1/ hute vai brahmaa sattre ckuasyntare mano |
BRP034.029.2/ abhivyhtya saptarn daka so 'bhyaapat puna || 29 ||
BRP034.030.1/ bhavit mnuo rj ckuasyntare mano |
BRP034.030.2/ prcnabarhia pautra putra cpi pracetasa || 30 ||
BRP034.031.1/ daka ity eva nmn tva mriy janiyasi |
BRP034.031.2/ kanyy khin caiva prpte vai ckuntare || 31 ||
BRP034.032.1/ aha tatrpi te vighnam cariymi durmate |
BRP034.032.2/ dharmakmrthayukteu karmasv iha puna puna || 32 ||
BRP034.033.1/ tato vai vyhto dako rudra so 'bhyaapat puna || 33 ||
BRP034.034.0/ daka uvca:
BRP034.034.1/ yasmt tva matkte krra n vyhtavn asi |
BRP034.034.2/ tasmt srdha surair yaje na tv yakyanti vai dvij || 34 ||
BRP034.035.1/ ktvhuti tava krra apa spanti karmasu |
BRP034.035.2/ ihaiva vatsyase loke diva hitvyugakayt |
BRP034.035.3/ tato devais tu te srdha na tu pj bhaviyati || 35 ||
BRP034.036.0/ rudra uvca:

Chapter 34 :: Story of Sat; the birth of Um

BRP034.036.1/ cturvarya tu devn te cpy ekatra bhujate |


BRP034.036.2/ na bhokye sahitas tais tu tato bhokymy aha pthak || 36 ||
BRP034.037.1/ sarve caiva loknm dir bhrloka ucyate |
BRP034.037.2/ tam aha dhraymy eka svecchay na tavjay || 37 ||
BRP034.038.1/ tasmin dhte sarvalok sarve tihanti vat |
BRP034.038.2/ tasmd aha vasmha satata na tavjay || 38 ||
BRP034.039.0/ brahmovca:
BRP034.039.1/ tato 'bhivyhto dako rudremitatejas |
BRP034.039.2/ svyambhuv tanu tyaktv utpanno mnuev iha || 39 ||
BRP034.040.1/ yad ghapatir dako yajnm vara prabhu |
BRP034.040.2/ samasteneha yajena so 'yajad daivatai saha || 40 ||
/p. 134/

BRP034.041.1/ atha dev sat yat te prpte vaivasvate 'ntare |


BRP034.041.2/ meny tm um dev janaym sa ailar || 41 ||
BRP034.042.1/ s tu dev sat prvam st pacd umbhavat |
BRP034.042.2/ sahavrat bhavasyai naitay mucyate bhava || 42 ||
BRP034.043.1/ yvad icchati sasthna prabhur manvantarev iha |
BRP034.043.2/ mrca kayapa dev yathditir anuvrat || 43 ||
BRP034.044.1/ srdha nryaa rs tu maghavanta ac yath |
BRP034.044.2/ viu krtir u srya vasiha cpy arundhat || 44 ||
BRP034.045.1/ naits tu vijahaty et bhartn devya kathacana |
BRP034.045.2/ eva prcetaso dako jaje vai ckue 'ntare || 45 ||
BRP034.046.1/ prcnabarhia pautra putra cpi pracetasm |
BRP034.046.2/ daabhyas tu pracetobhyo mriy punar npa || 46 ||
BRP034.047.1/ jaje rudrbhipena dvityam iti na rutam |
BRP034.047.2/ bhgvdayas tu te sarve jajire vai maharaya || 47 ||
BRP034.048.1/ dye tretyuge prva manor vaivasvatasya ha |
BRP034.048.2/ devasya mahato yaje vru bibhratas tanum || 48 ||
BRP034.049.1/ ity eo 'nuayo hy st tayor jtyantare gata |
BRP034.049.2/ prajpate ca dakasya tryambakasya ca dhmata || 49 ||
BRP034.050.1/ tasmn nnuaya kryo varev iha kadcana |
BRP034.050.2/ jtyantaragatasypi bhvitasya ubhubhai |
BRP034.050.3/ jantor na bhtaye khytis tan na krya vijnat || 50 ||

183

184

Chapter 34 :: Story of Sat; the birth of Um

BRP034.051.0/ munaya cu:


BRP034.051.1/ katha roea s prva dakasya duhit sat |
BRP034.051.2/ tyaktv deha punar jt girirjaghe prabho || 51 ||
BRP034.052.1/ dehntare katha tasy prvadeho babhva ha |
BRP034.052.2/ bhavena saha sayoga savda ca tayo katham || 52 ||
BRP034.053.1/ svayavara katha vttas tasmin mahati janmani |
BRP034.053.2/ vivha ca jaganntha sarvcaryasamanvita || 53 ||
BRP034.054.1/ tat sarva vistard brahman vaktum arhasi smpratam |
BRP034.054.2/ rotum icchmahe puy kath ctimanoharm || 54 ||
BRP034.055.0/ brahmovca:
BRP034.055.1/ udhva munirdl kath ppaprainm |
BRP034.055.2/ umakarayo puy sarvakmaphalapradm || 55 ||
BRP034.056.1/ kadcit svaght prpta kayapa dvipad varam |
BRP034.056.2/ apcchad dhimavn vtta loke khytikara hitam || 56 ||
BRP034.057.1/ kenkay ca lok syu khyti ca param mune |
BRP034.057.2/ tathaiva crcanyatva satsu tat kathayasva me || 57 ||
/p. 135/

BRP034.058.0/ kayapa uvca:

BRP034.058.1/ apatyena mahbho sarvam etad avpyate |


BRP034.058.2/ mamkhytir apatyena brahma ibhi saha || 58 ||
BRP034.059.1/ ki na payasi ailendra yato m paripcchasi |
BRP034.059.2/ vartayiymi yac cpi yathda purcala || 59 ||
BRP034.060.1/ vrasm aha gacchann apaya sasthita divi |
BRP034.060.2/ vimna sunava divyam anaupamya mahardhimat || 60 ||
BRP034.061.1/ tasydhastd rtanda gartasthne omy aham |
BRP034.061.2/ tam aha tapas jtv tatraivntarhita sthita || 61 ||
BRP034.062.1/ athgt tatra ailendra vipro niyamav uci |
BRP034.062.2/ trthbhiekapttm pare tapasi sasthita || 62 ||
BRP034.063.1/ atha sa vrajamnas tu vyghrebhito dvija |
BRP034.063.2/ vivea ta tad dea sa garto yatra bhdhara || 63 ||
BRP034.064.1/ garty vraastambe lambamns tad munn |
BRP034.064.2/ apayad rto dukhrts tn apcchac ca sa dvija || 64 ||

Chapter 34 :: Story of Sat; the birth of Um

BRP034.065.0/ dvija uvca:


BRP034.065.1/ ke yya vraastambe lambamn hy adhomukh |
BRP034.065.2/ dukhit kena moka ca yumka bhavitnagh || 65 ||
BRP034.066.0/ pitara cu:
BRP034.066.1/ vaya te ktapuyasya pitara sapitmah |
BRP034.066.2/ prapitmah ca kliymas tava duena karma || 66 ||
BRP034.067.1/ narako 'ya mahbhga gartarpea sasthita |
BRP034.067.2/ tva cpi vraastambas tvayi lambmahe vayam || 67 ||
BRP034.068.1/ yvat tva jvase vipra tvad eva vaya sthit |
BRP034.068.2/ mte tvayi gamiymo naraka ppacetasa || 68 ||
BRP034.069.1/ yadi tva drasayoga ktvpatya guottaram |
BRP034.069.2/ utpdayasi tensmn mucyema vayam enasa || 69 ||
BRP034.070.1/ nnyena tapas putra trthn ca phalena ca |
BRP034.070.2/ etat kuru mahbuddhe trayasva pitn bhayt || 70 ||
BRP034.071.0/ kayapa uvca:
BRP034.071.1/ sa tatheti pratijya rdhya vabhadhvajam |
BRP034.071.2/ pitn gartt samuddhtya gaapn pracakra ha || 71 ||
BRP034.072.1/ svaya rudrasya dayita suveo nma nmata |
BRP034.072.2/ sammato balav caiva rudrasya gaapo 'bhavat || 72 ||
BRP034.073.1/ tasmt ktv tapo ghoram apatya guavad bham |
BRP034.073.2/ utpdayasva ailendra sut tva varavarinm || 73 ||
BRP034.074.0/ brahmovca:
BRP034.074.1/ sa evam uktv i ailendro niyamasthita |
BRP034.074.2/ tapa cakrpy atula yena tuir abhn mama || 74 ||
BRP034.075.1/ tad tam utpaptha varado 'smti cbravam |
BRP034.075.2/ brhi tuo 'smi ailendra tapasnena suvrata || 75 ||
/p. 136/

BRP034.076.0/ himavn uvca:

BRP034.076.1/ bhagavan putram icchmi guai sarvair alaktam |


BRP034.076.2/ eva vara prayacchasva yadi tuo 'si me prabho || 76 ||
BRP034.077.0/ brahmovca:
BRP034.077.1/ tasya tad vacana rutv girirjasya bho dvij |

185

186

Chapter 34 :: Story of Sat; the birth of Um

BRP034.077.2/ tad tasmai vara cha dattavn manasepsitam || 77 ||


BRP034.078.1/ kany bhavitr ailendra tapasnena suvrata |
BRP034.078.2/ yasy prabhvt sarvatra krtim psyasi obhanm || 78 ||
BRP034.079.1/ arcita sarvadevn trthakoisamvta |
BRP034.079.2/ pvana caiva puyena devnm api sarvata || 79 ||
BRP034.080.1/ jyeh ca s bhavitr te anye ctra tata ubhe || 80 ||
BRP034.081.1/ so 'pi klena ailendro menym udapdayat |
BRP034.081.2/ aparm ekapar ca tath caivaikapalm || 81 ||
BRP034.082.1/ nyagrodham ekapara tu pala caikapalm |
BRP034.082.2/ aitv tv ekapar tu aniketas tapo 'carat || 82 ||
BRP034.083.1/ ata varasahasr ducara devadnavai |
BRP034.083.2/ hram ekapara tu ekapar samcarat || 83 ||
BRP034.084.1/ palena tathaikena vidadhe caikapal |
BRP034.084.2/ pre varasahasre tu hra t pracakratu || 84 ||
BRP034.085.1/ apar tu nirhr t mt pratyabhata |
BRP034.085.2/ niedhayant co meti mtsnehena dukhit || 85 ||
BRP034.086.1/ s tathokt tay mtr dev ducaracri |
BRP034.086.2/ tenaiva nmn lokeu vikhyt surapjit || 86 ||
BRP034.087.1/ etat tu trikumrka jagat sthvarajagamam |
BRP034.087.2/ ets tapas vtta yvad bhmir dhariyati || 87 ||
BRP034.088.1/ tapaarrs t sarvs tisro yoga samrit |
BRP034.088.2/ sarv caiva mahbhgs tath ca sthirayauvan || 88 ||
BRP034.089.1/ t lokamtara caiva brahmacriya eva ca |
BRP034.089.2/ anughanti lok ca tapas svena sarvad || 89 ||
BRP034.090.1/ um ts varih ca jyeh ca varavarin |
BRP034.090.2/ mahyogabalopet mahdevam upasthit || 90 ||
BRP034.091.1/ dattaka coan tasya putra sa bhgunandana |
BRP034.091.2/ st tasyaikapar tu devala suuve sutam || 91 ||
BRP034.092.1/ y tu ts kumr tty hy ekapal |
BRP034.092.2/ putra s tam alarkasya jaigavyam upasthit || 92 ||
/p. 137/

BRP034.093.1/ tasy ca akhalikhitau smtau putrv ayonijau |

Chapter 34 :: Story of Sat; the birth of Um

BRP034.093.2/ um tu y may tubhya krtit varavarin || 93 ||


BRP034.094.1/ atha tasys tapoyogt trailokyam akhila tad |
BRP034.094.2/ pradhpitam ihlakya vacas tm aham abravam || 94 ||
BRP034.095.1/ devi ki tapas loks tpayiyasi obhane |
BRP034.095.2/ tvay sam ida sarva m ktv tad vinaya || 95 ||
BRP034.096.1/ tva hi dhrayase lokn imn sarvn svatejas |
BRP034.096.2/ brhi ki te jaganmta prrthita sampratha na || 96 ||
BRP034.097.0/ devy uvca:
BRP034.097.1/ yadartha tapaso hy asya caraa me pitmaha |
BRP034.097.2/ tvam eva tad vijne tata pcchasi ki puna || 97 ||
BRP034.098.0/ brahmovca:
BRP034.098.1/ tatas tm abrava cha yadartha tapyase ubhe |
BRP034.098.2/ sa tv svayam upgamya ihaiva varayiyati || 98 ||
BRP034.099.1/ arva eva pati reha sarvalokevarevara |
BRP034.099.2/ vaya sadaiva yasyeme vay vai kikar ubhe || 99 ||
BRP034.100.1/ sa devadeva paramevara svaya |
BRP034.100.2/ svayambhur ysyati devi te 'ntikam |
BRP034.100.3/ udrarpo viktdirpa |
BRP034.100.4/ samnarpo 'pi na yasya kasyacit || 100 ||
BRP034.101.1/ mahevara parvatalokavs |
BRP034.101.2/ carcarea prathamo 'prameya |
BRP034.101.3/ vinendun hndrasamnavarcas |
BRP034.101.4/ vibhaa rpam ivsthito ya || 101 ||

187

188

Chapter 35 :: Um and Rudra: her devotion to Rudra; iva as a child and the crocodile

Chapter 35 :: Um and Rudra:


her devotion to Rudra; iva as
a child and the crocodile
35

BRP035.001.0/ brahmovca:

BRP035.001.1/ tatas tm abruvan devs tad gatv tu sundarm |


BRP035.001.2/ devi ghrea klena dhrjair nlalohita || 1 ||
BRP035.002.1/ sa bhart tava deveo bhavit m tapa kth |
BRP035.002.2/ tata pradakiktya dev vipr gire sutm || 2 ||
BRP035.003.1/ jagmu cdarana tasy s cpi virarma ha |
BRP035.003.2/ s dev sktam ity evam uktv svasyrame ubhe || 3 ||
BRP035.004.1/ dvri jtam aoka ca samupritya csthit |
BRP035.004.2/ athgc candratilakas tridartiharo hara || 4 ||
BRP035.005.1/ vikta rpam sthya hrasvo bhuka eva ca |
BRP035.005.2/ vibhagnansiko bhtv kubja kentapigala || 5 ||
BRP035.006.1/ uvca viktsya ca devi tv varaymy aham |
BRP035.006.2/ athom yogasasiddh jtv akaram gatam || 6 ||
/p. 138/

BRP035.007.1/ antarbhvaviuddhtm kpnuhnalipsay |


BRP035.007.2/ tam uvcrghapdybhy madhuparkea caiva ha || 7 ||
BRP035.008.1/ sampjya sumanobhis ta brhmaa brhmaapriy || 8 ||
BRP035.009.0/ devy uvca:
BRP035.009.1/ bhagavan na svatantrha pit me tv agrar ghe |
BRP035.009.2/ sa prabhur mama dne vai kanyha dvijapugava || 9 ||
BRP035.010.1/ gatv ycasva pitara mama ailendram avyayam |
BRP035.010.2/ sa ced dadti m vipra tubhya tad ucita mama || 10 ||
35

[ SS 84-85

Chapter 35 :: Um and Rudra: her devotion to Rudra; iva as a child and the crocodile

BRP035.011.0/ brahmovca:
BRP035.011.1/ tata sa bhagavn devas tathaiva vikta prabhu |
BRP035.011.2/ uvca ailarjna sut me yaccha ailar || 11 ||
BRP035.012.1/ sa ta viktarpea jtv rudram athvyayam |
BRP035.012.2/ bhta pc ca viman ida vacanam abravt || 12 ||
BRP035.013.0/ ailendra uvca:
BRP035.013.1/ bhagavan nvamanye 'ha brhman bhuvi devat |
BRP035.013.2/ manita tu yat prva tac chuva mahmate || 13 ||
BRP035.014.1/ svayavaro me duhitur bhavit viprapjita |
BRP035.014.2/ varayed ya svaya tatra sa bhartsy bhaviyati || 14 ||
BRP035.015.1/ tac chrutv ailavacana bhagavn vabhadhvaja |
BRP035.015.2/ devy sampam gatya idam ha mahman || 15 ||
BRP035.016.0/ iva uvca:
BRP035.016.1/ devi pitr tv anujta svayavara iti ruti |
BRP035.016.2/ tatra tva varayitr ya sa te bhart bhaved iti || 16 ||
BRP035.017.1/ tad pcchya gamiymi durlabh tv varnane |
BRP035.017.2/ rpavanta samutsjya voy asada katham || 17 ||
BRP035.018.0/ brahmovca:
BRP035.018.1/ tenokt s tad tatra bhvayant tadritam |
BRP035.018.2/ bhva ca rudranihita prasda manasas tath || 18 ||
BRP035.019.1/ samprpyovca devea m te 'bhd buddhir anyath |
BRP035.019.2/ aha tv varayiymi ndbhuta tu kathacana || 19 ||
BRP035.020.1/ athav te 'sti sandeho mayi vipra kathacana |
BRP035.020.2/ ihaiva tv mahbhga varaymi manogatam || 20 ||
BRP035.021.0/ brahmovca:
BRP035.021.1/ ghtv stabaka s tu hastbhy tatra sasthit |
BRP035.021.2/ skandhe ambho samdhya dev prha vto 'si me || 21 ||
BRP035.022.1/ tata sa bhagavn devas tay devy vtas tad |
BRP035.022.2/ uvca tam aoka vai vc sajvayann iva || 22 ||
BRP035.023.0/ iva uvca:
BRP035.023.1/ yasmt tava supuyena stabakena vto 'smy aham |
BRP035.023.2/ tasmt tva jaray tyaktas tv amara sambhaviyasi || 23 ||

189

190

Chapter 35 :: Um and Rudra: her devotion to Rudra; iva as a child and the crocodile

/p. 139/

BRP035.024.1/ kmarp kmapupa kmado dayito mama |


BRP035.024.2/ sarvbharaapuphya sarvapupaphalopaga || 24 ||
BRP035.025.1/ sarvnnabhakaka caiva amtasvda eva ca |
BRP035.025.2/ sarvagandha ca devn bhaviyasi dhapriya || 25 ||
BRP035.026.1/ nirbhaya sarvalokeu bhaviyasi sunirvta |
BRP035.026.2/ rama vedam atyartha citraketi virutam || 26 ||
BRP035.027.1/ yo hi ysyati puyrth so 'vamedham avpsyati |
BRP035.027.2/ yas tu tatra mta cpi brahmaloka sa gacchati || 27 ||
BRP035.028.1/ ya ctra niyamair yukta prn samyak parityajet |
BRP035.028.2/ sa devys tapas yukto mahgaapatir bhavet || 28 ||
BRP035.029.0/ brahmovca:
BRP035.029.1/ evam uktv tad deva pcchya himavatsutm |
BRP035.029.2/ antardadhe jagatsra sarvabhtapa vara || 29 ||
BRP035.030.1/ spi dev gate tasmin bhagavaty amittmani |
BRP035.030.2/ tata evonmukh bhtv ily sambabhva ha || 30 ||
BRP035.031.1/ unmukh s bhave tasmin mahee jagat prabhau |
BRP035.031.2/ nieva candrarahit na babhau vimans tad || 31 ||
BRP035.032.1/ atha urva abda ca blasyrtasya ailaj |
BRP035.032.2/ sarasy udakasampre sampe cramasya ca || 32 ||
BRP035.033.1/ sa ktv blarpa tu devadeva svaya iva |
BRP035.033.2/ krheto saromadhye grhagrasto 'bhavat tad || 33 ||
BRP035.034.1/ yogamy samsthya prapacodbhavakraam |
BRP035.034.2/ tad rpa saraso madhye ktvaiva samabhata || 34 ||
BRP035.035.0/ bla uvca:
BRP035.035.1/ trtu m kacid ity ha grhea htacetasam |
BRP035.035.2/ dhik kaa bla evham aprptrthamanoratha || 35 ||
BRP035.036.1/ praymi nidhana vaktre grhasysya durtmana |
BRP035.036.2/ ocmi na svaka deha grhagrasta sudukhita || 36 ||
BRP035.037.1/ yath ocmi pitara mtara ca tapasvinm |
BRP035.037.2/ grhaghta m rutv prpta nidhanam utsukau || 37 ||
BRP035.038.1/ priyaputrv ekaputrau prn nna tyajiyata |

Chapter 35 :: Um and Rudra: her devotion to Rudra; iva as a child and the crocodile

BRP035.038.2/ aho bata sukaa vai yo 'ha blo 'ktrama |


BRP035.038.3/ antargrhea grastas tu ysymi nidhana kila || 38 ||
BRP035.039.0/ brahmovca:
BRP035.039.1/ rutv tu dev ta nda viprasyrtasya obhan |
BRP035.039.2/ utthya prasthit tatra yatra tihaty asau dvija || 39 ||
/p. 140/

BRP035.040.1/ spayad induvadan blaka crurpiam |


BRP035.040.2/ grhasya mukham panna vepamnam avasthitam || 40 ||
BRP035.041.1/ so 'pi grhavara rmn dv devm upgatm |
BRP035.041.2/ ta ghtv druta yto madhya sarasa eva hi || 41 ||
BRP035.042.1/ sa kyamas tejasv ndam rta tadkarot |
BRP035.042.2/ athha dev dukhrt bla dv grahvtam || 42 ||
BRP035.043.0/ prvaty uvca:
BRP035.043.1/ grharja mahsattva blaka hy ekaputrakam |
BRP035.043.2/ vimucema mahdara kipra bhmaparkrama || 43 ||
BRP035.044.0/ grha uvca:
BRP035.044.1/ yo devi divase ahe prathama samupaiti mm |
BRP035.044.2/ sa hro mama pur vihito lokakartbhi || 44 ||
BRP035.045.1/ so 'ya mama mahbhge ahe 'hani girndraje |
BRP035.045.2/ brahma prerito nna naina mokye kathacana || 45 ||
BRP035.046.0/ devy uvca:
BRP035.046.1/ yan may himavacchge carita tapa uttamam |
BRP035.046.2/ tena blam ima muca grharja namo 'stu te || 46 ||
BRP035.047.0/ grha uvca:
BRP035.047.1/ m vyayas tapaso devi bha ble ubhnane |
BRP035.047.2/ yad bravmi kuru rehe tath mokam avpsyati || 47 ||
BRP035.048.0/ devy uvca:
BRP035.048.1/ grhdhipa vadasvu yat satm avigarhitam |
BRP035.048.2/ tat kta ntra sandeho yato me brhma priy || 48 ||
BRP035.049.0/ grha uvca:
BRP035.049.1/ yat kta vai tapa kicid bhavaty svalpam uttamam |

191

192

Chapter 35 :: Um and Rudra: her devotion to Rudra; iva as a child and the crocodile

BRP035.049.2/ tat sarva me prayacchu tato mokam avpsyati || 49 ||


BRP035.050.0/ devy uvca:
BRP035.050.1/ janmaprabhti yat puya mahgrha kta may |
BRP035.050.2/ tat te sarva may datta bla muca mahgraha || 50 ||
BRP035.051.0/ brahmovca:
BRP035.051.1/ prajajvla tato grhas tapas tena bhita |
BRP035.051.2/ ditya iva madhyhne durnirkas tadbhavat |
BRP035.051.3/ uvca caiva tutm dev lokasya dhrim || 51 ||
BRP035.052.0/ grha uvca:
BRP035.052.1/ devi ki ktyam etat te sunicitya mahvrate |
BRP035.052.2/ tapaso 'py arjana dukha tasya tygo na asyate || 52 ||
BRP035.053.1/ gha tapa eva tva bla cema sumadhyame |
BRP035.053.2/ tuo 'smi te viprabhakty vara tasmd dadmi te |
BRP035.053.3/ s tv evam ukt grhea uvceda mahvrat || 53 ||
BRP035.054.0/ devy uvca:
BRP035.054.1/ dehenpi may grha rakyo vipra prayatnata |
BRP035.054.2/ tapa punar may prpya na prpyo brhmaa puna || 54 ||
/p. 141/

BRP035.055.1/ sunicitya mahgrha kta blasya mokaam |


BRP035.055.2/ na viprebhyas tapa reha reh me brhma mat || 55 ||
BRP035.056.1/ dattv cha na ghmi grhendra vihita hi te |
BRP035.056.2/ nahi kacin naro grha pradatta punar haret || 56 ||
BRP035.057.1/ dattam etan may tubhya ndadni hi tat puna |
BRP035.057.2/ tvayy eva ramatm etad bla cya vimucyatm || 57 ||
BRP035.058.0/ brahmovca:
BRP035.058.1/ tathoktas t praasytha muktv bla namasya ca |
BRP035.058.2/ devm dityvabhsas tatraivntaradhyata || 58 ||
BRP035.059.1/ blo 'pi sarasas tre mukto grhea vai tad |
BRP035.059.2/ svapnalabdha ivrthaughas tatraivntaradhyata || 59 ||
BRP035.060.1/ tapaso 'pacaya matv dev himagirndraj |
BRP035.060.2/ bhya eva tapa kartum rebhe niyamasthit || 60 ||
BRP035.061.1/ kartukm tapo bhyo jtv t akara svayam |

Chapter 35 :: Um and Rudra: her devotion to Rudra; iva as a child and the crocodile

BRP035.061.2/ provca vacana vipr m kths tapa ity uta || 61 ||


BRP035.062.1/ mahyam etat tapo devi tvay datta mahvrate |
BRP035.062.2/ tat tenaivkaya tubhya bhaviyati sahasradh || 62 ||
BRP035.063.1/ iti labdhv vara dev tapaso 'kayam uttamam |
BRP035.063.2/ svayavaram udkant tasthau prt mud yut || 63 ||
BRP035.064.1/ ida pahed yo hi nara sadaiva |
BRP035.064.2/ blnubhvcaraa hi ambho |
BRP035.064.3/ sa dehabheda samavpya pto |
BRP035.064.4/ bhaved gaeas tu kumratulya || 64 ||

193

194

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

Chapter 36 :: Um's selfchoice; the wedding of iva


and Um
36

BRP036.001.0/ brahmovca:

BRP036.001.1/ vistte himavatphe vimnaatasakule |


BRP036.001.2/ abhavat sa tu klena ailaputry svayavara || 1 ||
BRP036.002.1/ atha parvatarjo 'sau himavn dhynakovida |
BRP036.002.2/ duhitur devadevena jtv tad abhimantritam || 2 ||
BRP036.003.1/ jnann api mahaila samayrakaepsay |
BRP036.003.2/ svayavara tato devy sarvalokev aghoayat || 3 ||
BRP036.004.1/ devadnavasiddhn sarvalokanivsinm |
BRP036.004.2/ vuyt paramena samaka yadi me sut || 4 ||
BRP036.005.1/ tad eva sukta lghya mambhyudayasammatam |
BRP036.005.2/ iti sacintya ailendra ktv hdi mahevaram || 5 ||
BRP036.006.1/ brahmakeu deveu devy ailendrasattama |
BRP036.006.2/ ktv ratnkula dea svayavaram ackarat || 6 ||
/p. 142/

BRP036.007.1/ athaivam ghoitamtra eva |


BRP036.007.2/ svayavare tatra nagendraputry |
BRP036.007.3/ devdaya sarvajagannivs |
BRP036.007.4/ samyayus tatra ghtave || 7 ||
BRP036.008.1/ praphullapadmsanasannivia |
BRP036.008.2/ siddhair vto yogibhir aprameyai |
BRP036.008.3/ vijpitas tena mahdhrarj |
BRP036.008.4/ gatas tadha tridivair upeta || 8 ||
BRP036.009.1/ ak sahasra surar sa bibhrad |

36

[ SS 85-87

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

BRP036.009.2/ divygahrasragudrarpa |
BRP036.009.3/ airvata sarvagajendramukhya |
BRP036.009.4/ sravanmadsraktapravham || 9 ||
BRP036.010.1/ ruhya sarvmarar sa vajra |
BRP036.010.2/ bibhrat samgt purata surm |
BRP036.010.3/ tejaprabhvdhikatulyarp |
BRP036.010.4/ prodbhsayan sarvadio vivasvn || 10 ||
BRP036.011.1/ haima vimna savalatpatkam |
BRP036.011.2/ rha gt tvarita javena |
BRP036.011.3/ maipradptojjvalakuala ca |
BRP036.011.4/ vahnyarkatejapratime vimne || 11 ||
BRP036.012.1/ samabhyagt kayapasnur eka |
BRP036.012.2/ dityamadhyd bhaganmadhr |
BRP036.012.3/ pngayai suktgahra BRP036.012.4/ tejobaljsadaprabhva || 12 ||
BRP036.013.1/ daa samghya ktnta gd |
BRP036.013.2/ ruhya bhma mahia javena |
BRP036.013.3/ mahmahdhrocchrayapnagtra |
BRP036.013.4/ svardiratncitacruvea || 13 ||
BRP036.014.1/ samraa sarvajagadvibhart |
BRP036.014.2/ vimnam ruhya samabhyagd dhi |
BRP036.014.3/ santpayan sarvasursures |
BRP036.014.4/ tejodhikas tejasi sannivia || 14 ||
BRP036.015.1/ vahni samabhyetya surendramadhye |
BRP036.015.2/ jvalan pratasthau varaveadhr |
BRP036.015.3/ nnmaiprajvalitgayair |
BRP036.015.4/ jagadvara divyavimnam agryam || 15 ||
BRP036.016.1/ ruhya sarvadravidhipea |
BRP036.016.2/ sa rjarjas tvarito 'bhyagc ca |
BRP036.016.3/ pyyayan sarvasursuren |
BRP036.016.4/ knty ca veena ca crurpa || 16 ||
BRP036.017.1/ jvalan mahratnavicitrarpa |
BRP036.017.2/ vimnam ruhya a samyt |
/p. 143/

BRP036.017.3/ ymgayai suvicitravea |


BRP036.017.4/ sarvga baddhasugandhimlya || 17 ||
BRP036.018.1/ trkya samruhya mahdhrakalpa |
BRP036.018.2/ gaddharo 'sau tvarita sameta |
BRP036.018.3/ athvinau cpi bhiagvarau dvv |

195

196

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

BRP036.018.4/ eka vimna tvaraydhiruhya || 18 ||


BRP036.019.1/ manoharau prajvalacruveau |
BRP036.019.2/ jagmatur devavarau suvrau |
BRP036.019.3/ sahasranga sphuradagnivara |
BRP036.019.4/ bibhrat tadn jvalanrkatej || 19 ||
BRP036.020.1/ srdha sa ngair aparair mahtm |
BRP036.020.2/ vimnam ruhya samabhyagc ca |
BRP036.020.3/ dite sutn ca mahsur |
BRP036.020.4/ vahnyarkaakrnilatulyabhsm || 20 ||
BRP036.021.1/ varnurpa pravidhya vea |
BRP036.021.2/ vnda samgt purata surm |
BRP036.021.3/ gandharvarja sa ca crurp |
BRP036.021.4/ divygado divyavimnacr || 21 ||
BRP036.022.1/ gandharvasaghai sahito 'psarobhi |
BRP036.022.2/ akrjay tatra samjagma |
BRP036.022.3/ anye ca devs tridivt tadn |
BRP036.022.4/ pthak pthak crughtave || 22 ||
BRP036.023.1/ jagmur ruhya vimnapha |
BRP036.023.2/ gandharvayakoragakinnar ca |
BRP036.023.3/ acpatis tatra surendramadhye |
BRP036.023.4/ rarja rjdhikalakyamrti || 23 ||
BRP036.024.1/ jbalaivaryaktapramoda |
BRP036.024.2/ svayavara ta samalacakra |
BRP036.024.3/ hetus trilokasya jagatpraster |
BRP036.024.4/ mt ca te sasursurm || 24 ||
BRP036.025.1/ patn ca ambho puruasya dhmato |
BRP036.025.2/ gt pure prakti par y |
BRP036.025.3/ dakasya kopd dhimavadgha s |
BRP036.025.4/ kryrthamyt tridivaukas hi || 25 ||
BRP036.026.1/ vimnaphe maihemajue |
BRP036.026.2/ sthit valaccmaravjitg |
BRP036.026.3/ sarvartupup susugandhaml |
BRP036.026.4/ praghya dev prasabha pratasthe || 26 ||
BRP036.027.0/ brahmovca:
BRP036.027.1/ ml praghya devy tu sthity devasasadi |
BRP036.027.2/ akrdyair gatair devai svayavara upgate || 27 ||

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

/p. 144/

BRP036.028.1/ devy jijsay ambhur bhtv pacaikha iu |


BRP036.028.2/ utsagatalasasupto babhva sahas vibhu || 28 ||
BRP036.029.1/ tato dadara ta dev iu pacaikha sthitam |
BRP036.029.2/ jtv ta samavadhynj jaghe prtisayut || 29 ||
BRP036.030.1/ atha s uddhasakalp kkita prpya satpatim |
BRP036.030.2/ nivtt ca tad tasthau ktv s hdi ta vibhum || 30 ||
BRP036.031.1/ tato dv iu dev devy utsagavartinam |
BRP036.031.2/ ko 'yam atreti sammantrya cukruur bhamohit || 31 ||
BRP036.032.1/ vajram hrayat tasya bhum utkipya vtrah |
BRP036.032.2/ sa bhur utthitas tasya tathaiva samatihata || 32 ||
BRP036.033.1/ stambhita iurpea devadevena ambhun |
BRP036.033.2/ vajra keptu na aka vtrah calitu na ca || 33 ||
BRP036.034.1/ bhago nma tato deva ditya kyapo bal |
BRP036.034.2/ utkipya yudha dpta chettum icchan vimohita || 34 ||
BRP036.035.1/ tasypi bhagavn bhu tathaivstambhayat tad |
BRP036.035.2/ bala teja ca yoga ca tathaivstambhayad vibhu || 35 ||
BRP036.036.1/ ira prakampayan viu akara samavaikata |
BRP036.036.2/ atha teu sthitev eva manyumatsu sureu ca || 36 ||
BRP036.037.1/ aha paramasavigno dhynam sthya sdaram |
BRP036.037.2/ buddhavn devadeveam umotsage samsthitam || 37 ||
BRP036.038.1/ jtvha paramena ghram utthya sdaram |
BRP036.038.2/ vavande caraa ambho stutavs tam aha dvij || 38 ||
BRP036.039.1/ purai smasagtai puykhyair guhyanmabhi |
BRP036.039.2/ ajas tvam ajaro deva sra vibhu parparam || 39 ||
BRP036.040.1/ pradhna puruo yas tva brahma dhyeya tad akaram |
BRP036.040.2/ amta paramtm ca vara kraa mahat || 40 ||
BRP036.041.1/ brahmask prakte sra sarvakt prakte para |
BRP036.041.2/ iya ca praktir dev sad te sikraam || 41 ||
BRP036.042.1/ patnrpa samsthya jagatkraam gat |
BRP036.042.2/ namas tubhya mahdeva devy vai sahitya ca || 42 ||
BRP036.043.1/ prasdt tava devea niyogc ca may praj |
BRP036.043.2/ devdys tu im s mhs tvadyogamyay || 43 ||

197

198

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

BRP036.044.1/ kuru prasdam ete yathprva bhavantv ime |


BRP036.044.2/ tata evam aha vipr vijpya paramevaram || 44 ||
BRP036.045.1/ stambhitn sarvadevs tn ida cha tadoktavn |
BRP036.045.2/ mh ca devat sarv naina budhyata akaram || 45 ||
BRP036.046.1/ gacchadhva araa ghram enam eva mahevaram |
BRP036.046.2/ srdha mayaiva devea paramtmnam avyayam || 46 ||
/p. 145/

BRP036.047.1/ tatas te stambhit sarve tathaiva tridivaukasa |


BRP036.047.2/ praemur manas arva bhvauddhena cetas || 47 ||
BRP036.048.1/ atha te prasanno 'bhd devadevo mahevara |
BRP036.048.2/ yathprva cakru devatn tans tad || 48 ||
BRP036.049.1/ tata eva pravtte tu sarvadevanivrae |
BRP036.049.2/ vapu cakra deveas tryaka paramam adbhutam || 49 ||
BRP036.050.1/ tejas tasya te dhvast caku sarve nyamlayan |
BRP036.050.2/ tebhya sa parama caku svavapurdiaktimat || 50 ||
BRP036.051.1/ prdt paramadeveam apayas te tad vibhum |
BRP036.051.2/ te dv paramena ttyekaadhriam || 51 ||
BRP036.052.1/ akrdy menire dev sarva eva surevar |
BRP036.052.2/ tasya dev tad h samaka tridivaukasm || 52 ||
BRP036.053.1/ pdayo sthpaym sa sramlm amitadyuti |
BRP036.053.2/ sdhu sdhv iti te hocu sarve dev punar vibhum || 53 ||
BRP036.054.1/ saha devy nama cakru irobhir bhtalritai |
BRP036.054.2/ athsminn antare viprs tam aha daivatai saha || 54 ||
BRP036.055.1/ himavanta mahailam uktav ca mahdyutim |
BRP036.055.2/ lghya pjya ca vandya ca sarve tva mahn asi || 55 ||
BRP036.056.1/ arvea saha sambandho yasya te 'bhyudayo mahn |
BRP036.056.2/ kriyat crur udvha kimartha sthyate param |
BRP036.056.3/ tata praamya himavs tad m pratyabhata || 56 ||
BRP036.057.0/ himavn uvca:
BRP036.057.1/ tvam eva kraa deva yasya sarvodaye mama |
BRP036.057.2/ prasda sahasotpanno hetu cpi tvam eva hi |
BRP036.057.3/ udvhas tu yad ydk tad vidhatsva pitmaha || 57 ||
BRP036.058.0/ brahmovca:

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

199

BRP036.058.1/ tata eva vaca rutv girirjasya bho dvij |


BRP036.058.2/ udvha kriyat deva ity aha coktavn vibhum || 58 ||
BRP036.059.1/ mm ha akaro devo yatheam iti lokapa |
BRP036.059.2/ tatkac ca tato vipr asmbhir nirmita puram || 59 ||
BRP036.060.1/ udvhrtha maheasya nnratnopaobhitam |
BRP036.060.2/ ratnni maaya citr hemamauktikam eva ca || 60 ||
BRP036.061.1/ mrtimanta upgamya alacakru purottamam |
BRP036.061.2/ citr mrakat bhmi suvarastambhaobhit || 61 ||
BRP036.062.1/ bhsvatsphaikabhitti ca mukthrapralambit |
BRP036.062.2/ tasmin dvri pure ramya udvhrtha vinirmit || 62 ||
BRP036.063.1/ uubhe devadevasya maheasya mahtmana |
BRP036.063.2/ somdityau sama tatra tpayantau mahma || 63 ||
BRP036.064.1/ saurabheya manoramya gandham dya mruta |
BRP036.064.2/ pravavau sukhasasparo bhavabhakti pradarayan || 64 ||
/p. 146/

BRP036.065.1/ samudrs tatra catvra akrdy ca surottam |


BRP036.065.2/ devanadyo mahnadya siddh munaya eva ca || 65 ||
BRP036.066.1/ gandharvpsarasa sarve ng yak sarkas |
BRP036.066.2/ audak khecar cnye kinnar devacra || 66 ||
BRP036.067.1/ tumburur nrado hh hh caiva tu smag |
BRP036.067.2/ ramyy dya vdyni tatrjagmus tad puram || 67 ||
BRP036.068.1/ ayas tu kaths tatra vedagts tapodhan |
BRP036.068.2/ puyn vaivhikn mantr jepu sahamnas || 68 ||
BRP036.069.1/ jagato mtara sarv devakany ca ktsnaa |
BRP036.069.2/ gyanti harit sarv udvhe paramehina || 69 ||
BRP036.070.1/ tava a sama tatra nngandhasukhvah |
BRP036.070.2/ udvha akarasyeti mrtimanta upasthit || 70 ||
BRP036.071.1/ nlajmtasakair mantradhvanipraharibhi |
BRP036.071.2/ kekyamnai ikhibhir ntyamnai ca sarvaa || 71 ||
BRP036.072.1/ vilolapigalaspaavidyullekhvihsit |
BRP036.072.2/ kumudpauklbhir balkbhi ca obhit || 72 ||
BRP036.073.1/ pratyagrasajtailndhrakandal BRP036.073.2/ latdrumdyudgatapallav ubh |
BRP036.073.3/ ubhmbudhrpraayaprabodhitair |

200

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

BRP036.073.4/ mahlasair bhekagaai ca ndit || 73 ||


BRP036.074.1/ priyeu mnoddhatamnasn |
BRP036.074.2/ manasvinnm api kminnm |
BRP036.074.3/ mayrakekbhirutai kaena |
BRP036.074.4/ manoharair mnavibhagahetubhi || 74 ||
BRP036.075.1/ tath vivarojjvalacrumrtin |
BRP036.075.2/ akalekhkuilena sarvata |
BRP036.075.3/ payodasaghtasampavartin |
BRP036.075.4/ mahendracpena bha virjit || 75 ||
BRP036.076.1/ vicitrapupmbubhavai sugandhibhir |
BRP036.076.2/ ghanmbusamparkatay sutalai |
BRP036.076.3/ vikampayant pavanair manoharai |
BRP036.076.4/ surgannm alakval ubh || 76 ||
BRP036.077.1/ garjatpayodasthagitendubimb |
BRP036.077.2/ navmbusiktodakacrudrv |
BRP036.077.3/ nirkit sdaram utsukbhir |
BRP036.077.4/ nivsadhmra pathikganbhi || 77 ||
BRP036.078.1/ hasanpuraabdhy samunnatapayodhar |
BRP036.078.2/ caladvidyullathr spaapadmavilocan || 78 ||
/p. 147/

BRP036.079.1/ asitajaladadhradhvnavitrastahas |
BRP036.079.2/ vimalasaliladhrotptanamrotpalgr |
BRP036.079.3/ surabhikusumareukptasarvgaobh |
BRP036.079.4/ giriduhitvivhe prv virbabhva || 79 ||
BRP036.080.1/ meghakacukanirmukt padmakoodbhavastan |
BRP036.080.2/ hasanpuranihrd sarvasasyadigantar || 80 ||
BRP036.081.1/ vistrapulinaro kjatsrasamekhal |
BRP036.081.2/ praphullendvaraymavilocanamanohar || 81 ||
BRP036.082.1/ pakvabimbdharapu kundadantaprahsin |
BRP036.082.2/ navaymalatymaromarjipuraskt || 82 ||
BRP036.083.1/ candruhravargea kahorasthalagmin |
BRP036.083.2/ prahldayant cetsi sarve tridivaukasm || 83 ||
BRP036.084.1/ samadlikulodgtamadhurasvarabhi |
BRP036.084.2/ calatkumudasaghtacrukualaobhin || 84 ||
BRP036.085.1/ raktokaprakhotthapallavgulidhri |

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

BRP036.085.2/ tatpupasacayamayair vsobhi samalakt || 85 ||


BRP036.086.1/ raktotpalgracara jtpupanakhval |
BRP036.086.2/ kadalstambhavmor akavadan tath || 86 ||
BRP036.087.1/ sarvalakaasampann sarvlakrabhit |
BRP036.087.2/ prem spati knteva snurg manoram || 87 ||
BRP036.088.1/ nirmuktsitameghakacukapa prendubimbnan |
BRP036.088.2/ nlmbhojavilocan ravikaraprodbhinnapadmastan |
BRP036.088.3/ nnpuparajasugandhipavanaprahrdan cetas |
BRP036.088.4/ tatrst kalahasanpurarav devy vivhe arat || 88 ||
BRP036.089.1/ atyarthatalmbhobhi plvayantau dia sad |
BRP036.089.2/ t hemantaiirau jagmatur atidyut || 89 ||
BRP036.090.1/ tbhym tubhy samprpto himavn sa nagottama |
BRP036.090.2/ prleyacravaribhy kipra raupyaharo babhau || 90 ||
BRP036.091.1/ tena prleyavarea ghanenaiva himlaya |
BRP036.091.2/ agdhena tad reje kroda iva sgara || 91 ||
BRP036.092.1/ tupryayasamprpto babhva sa mahgiri |
BRP036.092.2/ sdhpacrt sahas ktrtha iva durjana || 92 ||
BRP036.093.1/ prleyapaalacchannai gais tu uubhe naga |
BRP036.093.2/ chattrair iva mahbhgai parai pthivpati || 93 ||
BRP036.094.1/ manobhavodrekakar sur |
BRP036.094.2/ surgann ca muhu samr |
BRP036.094.3/ svacchmbupr ca tath nalinya |
BRP036.094.4/ padmotpaln kusumair upet || 94 ||
/p. 148/

BRP036.095.1/ vivhe gurukanyy vasanta samagd tu || 95 ||


BRP036.096.1/ atsamudbhinnapayodhargr |
BRP036.096.2/ nryo yath ramyatar babhvu |
BRP036.096.3/ ntyuatni payasarsi |
BRP036.096.4/ kijalkacrai kapilktni |
BRP036.096.5/ cakrhvayugmair upanditni |
BRP036.096.6/ yayu prah suradantimukhy || 96 ||
BRP036.097.1/ priyag ctatarava ct cpi priyagava |
BRP036.097.2/ tarjayanta ivnyonya majarbhi cakire || 97 ||
BRP036.098.1/ himageu ukleu tilak kusumotkar |

201

202

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

BRP036.098.2/ uubhu kryam uddiya vddh iva samgat || 98 ||


BRP036.099.1/ phullokalats tatra rejire lasarit |
BRP036.099.2/ kminya iva kntn kahlambitabhava || 99 ||
BRP036.100.1/ tasminn tau ubhrakadambanps |
BRP036.100.2/ tl staml saral kapitth || 100 ||
BRP036.101.1/ aokasarjrjunakovidr |
BRP036.101.2/ punngangevarakarikr |
BRP036.101.3/ lavagatlgurusaptapar |
BRP036.101.4/ nyagrodhaobhjananrikel || 101 ||
BRP036.102.1/ vks tathnye phalapupavanto |
BRP036.102.2/ dy babhvu sumanoharg |
BRP036.102.3/ jalay caiva suvaratoy |
BRP036.102.4/ cakrgakraavahasaju || 102 ||
BRP036.103.1/ koyaidtyhabalkayukt |
BRP036.103.2/ dys tu padmotpalamnapr |
BRP036.103.3/ khag ca nnvidhabhitg |
BRP036.103.4/ dys tu vkeu sucitrapak || 103 ||
BRP036.104.1/ krsu yuktn atha tarjayanta |
BRP036.104.2/ kurvanti abda madaneritg |
BRP036.104.3/ tasmin girv adrisutvivhe |
BRP036.104.4/ vavu ca vt sukhatalg || 104 ||
BRP036.105.1/ pupi ubhry api ptayanta |
BRP036.105.2/ anair nagebhyo malaydrijt |
BRP036.105.3/ tathaiva sarve tava ca puy |
BRP036.105.4/ cakire 'nyonyavimiritg || 105 ||
BRP036.106.1/ ye suligni ca krtitni |
BRP036.106.2/ te tatra san sumanojarp || 106 ||
BRP036.107.1/ samadlikulodgtailkusumasacayai |
BRP036.107.2/ paraspara hi mlatyo bhvayantyo virejire || 107 ||
/p. 149/

BRP036.108.1/ nlni nlmburuhai paysi |


BRP036.108.2/ gauri gaurai ca mladaai |
BRP036.108.3/ raktai ca raktni bha ktni |
BRP036.108.4/ mattadvirephvalijuapattrai || 108 ||
BRP036.109.1/ haimni vistrajaleu keucin |
BRP036.109.2/ nirantara crutari keucit |

Chapter 36 :: Um's self-choice; the wedding of iva and Um

BRP036.109.3/ vaidryanlni sarasu keucit |


BRP036.109.4/ prajajire padmavanni sarvata || 109 ||
BRP036.110.1/ vpyas tatrbhavan ramy kamalotpalapupit |
BRP036.110.2/ nnvihagasaju haimasopnapaktaya || 110 ||
BRP036.111.1/ gi tasya tu gire karikrai supupitai |
BRP036.111.2/ samucchritny aviralair hemnva babhur dvij || 111 ||
BRP036.112.1/ advibhinnakusumai palai cpi pal |
BRP036.112.2/ sambabhvur dia sarv pavankampimrtibhi || 112 ||
BRP036.113.1/ krjun daagu nlokamahruh |
BRP036.113.2/ girau vavdhire phull spardhayanta parasparam || 113 ||
BRP036.114.1/ crurvavijuni kiukn vanni ca |
BRP036.114.2/ parvatasya nitambeu sarveu ca virejire || 114 ||
BRP036.115.1/ tamlagulmais tasysc chobh himavatas tad |
BRP036.115.2/ nlajmtasaghtair nilnair iva sandhiu || 115 ||
BRP036.116.1/ nikmapupai suvilakhai |
BRP036.116.2/ samucchritai candanacampakai ca |
BRP036.116.3/ pramattapuskokilasampralpair |
BRP036.116.4/ himcalo 'tva tad rarja || 116 ||
BRP036.117.1/ rutv abda mdumadakala sarvata kokiln |
BRP036.117.2/ cacatpak samadhuratara nlakah vinedu |
BRP036.117.3/ te abdair upacitabala pupacpeuhasta |
BRP036.117.4/ sajjbhtas tridaavanit veddhum agev anaga || 117 ||
BRP036.118.1/ pau srytapa cpi pryao 'lpajalaya |
BRP036.118.2/ devvivhasamaye grma gd dhimcalam || 118 ||
BRP036.119.1/ sa cpi tarubhis tatra bahubhi kusumotkarai |
BRP036.119.2/ obhaym sa gi prleydre samantata || 119 ||
BRP036.120.1/ tathpi ca girau tatra vyava sumanohar |
BRP036.120.2/ vavu palavistrakadambrjunagandhina || 120 ||
BRP036.121.1/ vpya praphullapadmaughakesarruamrtaya |
BRP036.121.2/ abhavas taasaghuaphalahasakadambak || 121 ||
BRP036.122.1/ tath kurabak cpi kusumpumrtaya |
BRP036.122.2/ sarveu nagageu bhramarvalisevit || 122 ||
/p. 150/

BRP036.123.1/ bakul ca nitambeu vileu mahbhta |

203

204

Chapter 37 :: Praise of iva by the gods

BRP036.123.2/ utsasarja manojni kusumni samantata || 123 ||


BRP036.124.1/ iti kusumavicitrasarvavk |
BRP036.124.2/ vividhavihagamandaramyade |
BRP036.124.3/ himagiritanayvivhabhtyai |
BRP036.124.4/ a upayayur tavo munipravr || 124 ||
BRP036.125.1/ tata eva pravtte tu sarvabhtasamgame |
BRP036.125.2/ nnvdyasamkre aha tatra dvijtaya || 125 ||
BRP036.126.1/ ailaputrm alaktya yogybharaasampad |
BRP036.126.2/ pura praveitavs t svayam dya bho dvij || 126 ||
BRP036.127.1/ tatas tu punar eveam aha caivoktavn vibhum |
BRP036.127.2/ havir juhomi vahnau te updhyyapade sthita || 127 ||
BRP036.128.1/ dadsi mahya yady j kartavyo 'ya kriyvidhi |
BRP036.128.2/ mm ha akara caiva devadevo jagatpati || 128 ||
BRP036.129.0/ iva uvca:
BRP036.129.1/ yad uddia surena tat kuruva yathepsitam |
BRP036.129.2/ kartsmi vacana sarva brahmas tava jagadvibho || 129 ||
BRP036.130.0/ brahmovca:
BRP036.130.1/ tata cha prahtm kun dya satvaram |
BRP036.130.2/ hasta devasya devy ca yogabandhena yuktavn || 130 ||
BRP036.131.1/ jvalana ca svaya tatra ktjalipua sthita |
BRP036.131.2/ rutigtair mahmantrair mrtimadbhir upasthitai || 131 ||
BRP036.132.1/ yathoktavidhin hutv sarpis tad amta havi |
BRP036.132.2/ tatas ta jvalana sarva krayitv pradakiam || 132 ||
BRP036.133.1/ muktv hastasamyoga sahita sarvadaivatai |
BRP036.133.2/ putrai ca mnasai siddhai prahenntartman || 133 ||
BRP036.134.1/ vtta udvhakle tu praamya ca vadhvajam |
BRP036.134.2/ yogenaiva tayor viprs tad umparameayo || 134 ||
BRP036.135.1/ udvha sa paro vtto ya dev na vidu kvacit |
BRP036.135.2/ iti va sarvam khyta svayavaram ida ubham |
BRP036.135.3/ udvha caiva devasya udhva paramdbhutam || 135 ||
/p. 151/

Chapter 37 :: Praise of iva by the gods

Chapter 37 :: Praise of iva by


the gods
37

BRP037.001.0/ brahmovca:

BRP037.001.1/ atha vtte vivhe tu bhavasymitatejasa |


BRP037.001.2/ praharam atula gatv dev akrapurogam |
BRP037.001.3/ tuuvur vgbhir dybhi praemus te mahevaram || 1 ||
BRP037.002.0/ dev cu:
BRP037.002.1/ nama parvataligya parvateya vai nama |
BRP037.002.2/ nama pavanavegya virpyjitya ca |
BRP037.002.3/ nama kleavinya dtre ca ubhasampadm || 2 ||
BRP037.003.1/ namo nlaikhaya ambikpataye nama |
BRP037.003.2/ nama pavanarpya atarpya vai nama || 3 ||
BRP037.004.1/ namo bhairavarpya virpanayanya ca |
BRP037.004.2/ nama sahasranetrya sahasracaraya ca || 4 ||
BRP037.005.1/ namo devavayasyya vedgya namo nama |
BRP037.005.2/ viambhanya akrasya bhvor vedkurya ca || 5 ||
BRP037.006.1/ carcardhipataye amanya namo nama |
BRP037.006.2/ salilayaligya yugntya namo nama || 6 ||
BRP037.007.1/ nama kaplamlya kaplastradhrie |
BRP037.007.2/ nama kaplahastya daine gadine nama || 7 ||
BRP037.008.1/ namas trailokyanthya paulokaratya ca |
BRP037.008.2/ nama khavgahastya pramathrtiharya ca || 8 ||
BRP037.009.1/ namo yajairohantre kakepahrie |
BRP037.009.2/ bhaganetraniptya po dantaharya ca || 9 ||
BRP037.010.1/ nama pinkalsikhagamudgaradhrie |
BRP037.010.2/ namo 'stu klaklya ttyanayanya ca || 10 ||

37

[ SS 87-88

205

206

Chapter 37 :: Praise of iva by the gods

BRP037.011.1/ antakntakte caiva nama parvatavsine |


BRP037.011.2/ suvararetase caiva nama kualadhrie || 11 ||
BRP037.012.1/ daityn yoganya yogin gurave nama |
BRP037.012.2/ akdityanetrya lalanayanya ca || 12 ||
BRP037.013.1/ nama manarataye manavaradya ca |
BRP037.013.2/ namo daivatanthya tryambakya namo nama || 13 ||
BRP037.014.1/ ghasthasdhave nitya jaile brahmacrie |
BRP037.014.2/ namo murdhamuya pan pataye nama || 14 ||
BRP037.015.1/ salile tapyamnya yogaivaryapradya ca |
BRP037.015.2/ nama ntya dntya pralayotpattikrie || 15 ||
BRP037.016.1/ namo 'nugrahakartre ca sthitikartre namo nama |
BRP037.016.2/ namo rudrya vasava dityyvine nama || 16 ||
/p. 152/

BRP037.017.1/ nama pitre 'tha skhyya vivedevya vai nama |


BRP037.017.2/ nama arvya ugrya ivya varadya ca || 17 ||
BRP037.018.1/ namo bhmya sennye pan pataye nama |
BRP037.018.2/ ucaye vairihnya sadyojtya vai nama || 18 ||
BRP037.019.1/ mahdevya citrya vicitrya ca vai nama |
BRP037.019.2/ pradhnyprameyya kryya kraya ca || 19 ||
BRP037.020.1/ puruya namas te 'stu puruecchkarya ca |
BRP037.020.2/ nama puruasayogapradhnaguakrie || 20 ||
BRP037.021.1/ pravartakya prakte puruasya ca sarvaa |
BRP037.021.2/ ktktasya satkartre phalasayogadya ca || 21 ||
BRP037.022.1/ klajya ca sarve namo niyamakrie |
BRP037.022.2/ namo vaiamyakartre ca gun vttidya ca || 22 ||
BRP037.023.1/ namas te devadevea namas te bhtabhvana |
BRP037.023.2/ iva saumyamukho drau bhava saumyo hi na prabho || 23 ||
BRP037.024.0/ brahmovca:
BRP037.024.1/ eva sa bhagavn devo jagatpatir umpati |
BRP037.024.2/ styamna surai sarvair amarn idam abravt || 24 ||
BRP037.025.0/ rakara uvca:
BRP037.025.1/ drau sukha ca saumya ca devnm asmi bho sur |

Chapter 38 :: Story of how Kma was burnt by iva; Men's reproach of iva

BRP037.025.2/ vara varayata kipra dtsmi tam asaayam || 25 ||


BRP037.026.0/ brahmovca:
BRP037.026.1/ tatas te praat sarve sur cus trilocanam || 26 ||
BRP037.027.0/ dev cu:
BRP037.027.1/ tavaiva bhagavan haste vara eo 'vatihatm |
BRP037.027.2/ yad krya tad nas tva dsyase varam psitam || 27 ||
BRP037.028.0/ brahmovca:
BRP037.028.1/ evam astv iti tn uktv visjya ca surn hara |
BRP037.028.2/ lok ca pramathai srdha vivea bhavana svakam || 28 ||
BRP037.029.1/ yas tu harotsavam adbhutam ena |
BRP037.029.2/ gyati daivataviprasamakam |
BRP037.029.3/ so 'pratirpagaeasamno |
BRP037.029.4/ dehaviparyayam etya sukh syt || 29 ||
BRP037.030.0/ brahmovca:
BRP037.030.1/ vipravary stava hma uyd v pahec ca ya |
BRP037.030.2/ sa sarvalokago devai pjyate 'marar iva || 30 ||
/p. 153/

207

208

Chapter 38 :: Story of how Kma was burnt by iva; Men's reproach of iva

Chapter 38 :: Story of how


Kma was burnt by iva;
Men's reproach of iva
38

BRP038.001.0/ brahmovca:

BRP038.001.1/ pravie bhavana deve spavie varsane |


BRP038.001.2/ sa vakro manmatha krro deva veddhuman bhavat || 1 ||
BRP038.002.1/ tam ancrasayukta durtmna kuldhamam |
BRP038.002.2/ lokn sarvn payanta sarvgvaratmakam || 2 ||
BRP038.003.1/ vighnakartra niyamn vratai saha |
BRP038.003.2/ cakrhvayasya rpea raty saha samgatam || 3 ||
BRP038.004.1/ athtatyina vipr veddhukma surevara |
BRP038.004.2/ nayanena ttyena svaja samavaikata || 4 ||
BRP038.005.1/ tato 'sya netrajo vahnir jvlmlsahasravn |
BRP038.005.2/ sahas ratibhartram adahat saparicchadam || 5 ||
BRP038.006.1/ sa dahyamna karuam rto 'kroata visvaram |
BRP038.006.2/ prasdaya ca ta deva papta dharatale || 6 ||
BRP038.007.1/ atha so 'gnipartgo manmatho lokatpana |
BRP038.007.2/ papta sahas mrch kaena samapadyata || 7 ||
BRP038.008.1/ patn tu karua tasya vilalpa sudukhit |
BRP038.008.2/ dev deva ca dukhrt aycat karuvat || 8 ||
BRP038.009.1/ tasy ca karu jtv devau tau karutmakau |
BRP038.009.2/ catus t samlokya samvsya ca dukhitm || 9 ||
BRP038.010.0/ ummahevarv catu:
BRP038.010.1/ dagdha eva dhruva bhadre nsyotpattir iheyate |
BRP038.010.2/ aarro 'pi te bhadre krya sarva kariyati || 10 ||

38

[ SS 88-89

Chapter 38 :: Story of how Kma was burnt by iva; Men's reproach of iva

BRP038.011.1/ yad tu viur bhagavn vasudevasuta ubhe |


BRP038.011.2/ tad tasya suto ya ca patis te sambhaviyati || 11 ||
BRP038.012.0/ brahmovca:
BRP038.012.1/ tata s tu vara labdhv kmapatn ubhnan |
BRP038.012.2/ jagmea tad dea prtiyukt gataklam || 12 ||
BRP038.013.1/ dagdhv kma tato vipr sa tu devo vadhvaja |
BRP038.013.2/ reme tatromay srdha prahas tu himcale || 13 ||
BRP038.014.1/ kandareu ca ramyeu padminu guhsu ca |
BRP038.014.2/ nirjhareu ca ramyeu karikravaneu ca || 14 ||
BRP038.015.1/ nadtreu knteu kinnarcariteu ca |
BRP038.015.2/ geu ailarjasya tageu sarasu ca || 15 ||
BRP038.016.1/ vanarjiu ramysu nnpakiruteu ca |
BRP038.016.2/ trtheu puyatoyeu munnm rameu ca || 16 ||
BRP038.017.1/ eteu puyeu manohareu |
BRP038.017.2/ deeu vidydharabhiteu |
BRP038.017.3/ gandharvayakmaraseviteu |
BRP038.017.4/ reme sa devy sahitas trinetra || 17 ||
/p. 154/

BRP038.018.1/ devai sahendrair muniyakasiddhair |


BRP038.018.2/ gandharvavidydharadaityamukhyai |
BRP038.018.3/ anyai ca sarvair vividhair vto 'sau |
BRP038.018.4/ tasmin nage haram avpa ambhu || 18 ||
BRP038.019.1/ ntyanti tatrpsarasa sure |
BRP038.019.2/ gyanti gandharvaga prah |
BRP038.019.3/ divyni vdyny atha vdayanti |
BRP038.019.4/ kecid druta devavara stuvanti || 19 ||
BRP038.020.1/ eva sa deva svagaair upeto |
BRP038.020.2/ mahbalai akrayamgnitulyai |
BRP038.020.3/ devy priyrtha bhaganetrahant |
BRP038.020.4/ giri na tatyja tad mahtm || 20 ||
BRP038.021.0/ aya cu:
BRP038.021.1/ devy sama tu bhagavs tihas tatra sa kmah |
BRP038.021.2/ akarot ki mahdeva etad icchma veditum || 21 ||
BRP038.022.0/ brahmovca:

209

210

Chapter 38 :: Story of how Kma was burnt by iva; Men's reproach of iva

BRP038.022.1/ bhagavn himavacchge sa hi devy priyecchay |


BRP038.022.2/ gaeair vividhkrair hsa sajanayan muhu || 22 ||
BRP038.023.1/ dev blendutilako ramaya ca rarma ca |
BRP038.023.2/ mahnubhvai sarvajai kmarpadharai ubhai || 23 ||
BRP038.024.1/ atha devy sasdaik mtara paramevar |
BRP038.024.2/ sn kcane ubhra sane paramdbhute || 24 ||
BRP038.025.1/ atha dv sat devm gat surarpim |
BRP038.025.2/ sanena mahrhea 'sampdayad aninditm |
BRP038.025.3/ sn tm athovca men himavata priy || 25 ||
BRP038.026.0/ menovca:
BRP038.026.1/ cirasygamana te 'dya vada putri ubhekae |
BRP038.026.2/ daridr kranais tva hi bhartr krasi sagat || 26 ||
BRP038.027.1/ ye daridr bhavanti sma tathaiva ca nirray |
BRP038.027.2/ ume ta eva kranti yath tava pati ubhe || 27 ||
BRP038.028.0/ brahmovca:
BRP038.028.1/ saivam ukttha mtr tu ntihaman bhavat |
BRP038.028.2/ mahaty kamay yukt na kicit tm uvca ha |
BRP038.028.3/ vis ca tad mtr gatv devam uvca ha || 28 ||
BRP038.029.0/ prvaty uvca:
BRP038.029.1/ bhagavan devadevea neha vatsymi bhdhare |
BRP038.029.2/ anya kuru mamvsa bhuvaneu mahdyute || 29 ||
BRP038.030.0/ deva uvca:
BRP038.030.1/ sad tvam ucyamn vai may vsrtham vari |
BRP038.030.2/ anya na rocitavat vsa vai devi karhicit || 30 ||
/p. 155/

BRP038.031.1/ idn svayam eva tva vsam anyatra obhane |


BRP038.031.2/ kasmn mgayase devi brhi tan me ucismite || 31 ||
BRP038.032.0/ devy uvca:
BRP038.032.1/ gha gatsmi devea pitur adya mahtmana |
BRP038.032.2/ dv ca tatra me mt vijane lokabhvane || 32 ||
BRP038.033.1/ sandibhir abhyarcya s mm evam abhata |
BRP038.033.2/ ume tava sad bhart daridra kranai ubhe || 33 ||

Chapter 38 :: Story of how Kma was burnt by iva; Men's reproach of iva

BRP038.034.1/ krate nahi devn kr bhavati td |


BRP038.034.2/ yat kila tva mahdeva gaai ca vividhais tath |
BRP038.034.3/ ramase tad ania hi mama mtur vadhvaja || 34 ||
BRP038.035.0/ brahmovca:
BRP038.035.1/ tato deva prahasyha dev hsayitu prabhu || 35 ||
BRP038.036.0/ deva uvca:
BRP038.036.1/ evam eva na sandeha kasmn manyur abht tava |
BRP038.036.2/ kttivs hy avs ca mananilaya ca ha || 36 ||
BRP038.037.1/ aniketo hy arayeu parvatn guhsu ca |
BRP038.037.2/ vicarmi gaair nagnair vto 'mbhojavilocane || 37 ||
BRP038.038.1/ m krudho devi mtre tva tathya mtvadat tava |
BRP038.038.2/ nahi mtsamo bandhur jantnm asti bhtale || 38 ||
BRP038.039.0/ devy uvca:
BRP038.039.1/ na me 'sti bandhubhi kicit ktya suravarevara |
BRP038.039.2/ tath kuru mahdeva yathha sukham pnuym || 39 ||
BRP038.040.0/ brahmovca:
BRP038.040.1/ rutv sa devy vacana sureas |
BRP038.040.2/ tasy priyrthe svagiri vihya |
BRP038.040.3/ jagma meru surasiddhasevita |
BRP038.040.4/ bhrysahya svagaai ca yukta || 40 ||

211

212

Chapter 39 :: Destruction of Daka's sacrifice by iva

Chapter 39 :: Destruction of
Daka's sacrifice by iva
39

BRP039.001.0/ aya cu:

BRP039.001.1/ prcetasasya dakasya katha vaivasvate 'ntare |


BRP039.001.2/ vinam agamad brahman hayamedha prajpate || 1 ||
BRP039.002.1/ devy manyukta buddhv kruddha sarvtmaka prabhu |
BRP039.002.2/ katha vinito yajo dakasymitatejasa |
BRP039.002.3/ mahdevena rod vai tan na prabrhi vistart || 2 ||
BRP039.003.0/ brahmovca:
BRP039.003.1/ varayiymi vo vipr mahdevena vai yath |
BRP039.003.2/ krodhd vidhvasito yajo devy priyacikray || 3 ||
/p. 156/

BRP039.004.1/ pur meror dvijareh ga trailokyapjitam |


BRP039.004.2/ jyotisthala nma citra sarvaratnavibhitam || 4 ||
BRP039.005.1/ aprameyam andhya sarvalokanamasktam |
BRP039.005.2/ tatra devo giritae sarvadhtuvicitrite || 5 ||
BRP039.006.1/ paryaka iva vistra upavio babhva ha |
BRP039.006.2/ ailarjasut csya nitya prvasthitbhavat || 6 ||
BRP039.007.1/ dity ca mahtmno vasava ca mahaujasa |
BRP039.007.2/ tathaiva ca mahtmnv avinau bhiaj varau || 7 ||
BRP039.008.1/ tath vairavao rj guhyakai parivrita |
BRP039.008.2/ yakm vara rmn kailsanilaya prabhu || 8 ||
BRP039.009.1/ upsate mahtmnam uan ca mahmuni |
BRP039.009.2/ sanatkumrapramukhs tathaiva paramaraya || 9 ||
BRP039.010.1/ agirapramukh caiva tath devarayo 'pi ca |
BRP039.010.2/ vivvasu ca gandharvas tath nradaparvatau || 10 ||

39

[ SS 89-91

Chapter 39 :: Destruction of Daka's sacrifice by iva

BRP039.011.1/ apsarogaasagh ca samjagmur anekaa |


BRP039.011.2/ vavau sukhaivo vyur nngandhavaha uci || 11 ||
BRP039.012.1/ sarvartukusumopeta pupavanto 'bhavan drum |
BRP039.012.2/ tath vidydhar sdhy siddh caiva tapodhan || 12 ||
BRP039.013.1/ mahdeva paupati paryupsata tatra vai |
BRP039.013.2/ bhtni ca tathnyni nnrpadhary atha || 13 ||
BRP039.014.1/ rkas ca mahraudr pic ca mahbal |
BRP039.014.2/ bahurpadhar dh nnpraharayudh || 14 ||
BRP039.015.1/ devasynucars tatra tasthur vaivnaropam |
BRP039.015.2/ nandvara ca bhagavn devasynumate sthita || 15 ||
BRP039.016.1/ praghya jvalita la dpyamna svatejas |
BRP039.016.2/ gag ca sarit reh sarvatrthajalodbhav || 16 ||
BRP039.017.1/ paryupsata ta deva rpi dvijasattam |
BRP039.017.2/ eva sa bhagavs tatra pjyamna suraribhi || 17 ||
BRP039.018.1/ devai ca sumahbhgair mahdevo vyatihata |
BRP039.018.2/ kasyacit tv atha klasya dako nma prajpati || 18 ||
BRP039.019.1/ prvoktena vidhnena yakyamo 'bhyapadyata |
BRP039.019.2/ tatas tasya makhe dev sarve akrapurogam || 19 ||
BRP039.020.1/ svargasthnd athgamya dakam pedire tath |
BRP039.020.2/ te vimnair mahtmno jvaladbhir jvalanaprabh || 20 ||
BRP039.021.1/ devasynumate 'gacchan gagdvram iti ruti |
BRP039.021.2/ gandharvpsaraskra nndrumalatvtam || 21 ||
BRP039.022.1/ isiddhai parivta daka dharmabht varam |
BRP039.022.2/ pthivym antarike ca ye ca svarlokavsina || 22 ||
BRP039.023.1/ sarve prjalayo bhtv upatasthu prajpatim |
BRP039.023.2/ dity vasavo rudr sdhy sarve marudga || 23 ||
/p. 157/

BRP039.024.1/ viun sahit sarva gat yajabhgina |


BRP039.024.2/ map dhmap caiva jyap somaps tath || 24 ||
BRP039.025.1/ avinau maruta caiva nndevagaai saha |
BRP039.025.2/ ete cnye ca bahavo bhtagrms tathaiva ca || 25 ||
BRP039.026.1/ jaryujaj caiva tathaiva svedajodbhida |
BRP039.026.2/ gat sattria sarve dev strbhi saharibhi || 26 ||

213

214

Chapter 39 :: Destruction of Daka's sacrifice by iva

BRP039.027.1/ virjante vimnasth dpyamn ivgnaya |


BRP039.027.2/ tn dv manyunvio dadhcir vkyam abravt || 27 ||
BRP039.028.0/ dadhcir uvca:
BRP039.028.1/ apjyapjane caiva pjyn cpy apjane |
BRP039.028.2/ nara ppam avpnoti mahad vai ntra saaya || 28 ||
BRP039.029.0/ brahmovca:
BRP039.029.1/ evam uktv tu viprari punar dakam abhata || 29 ||
BRP039.030.0/ dadhcir uvca:
BRP039.030.1/ pjya ca paubhartra kasmn nrcayase prabhum || 30 ||
BRP039.031.0/ daka uvca:
BRP039.031.1/ santi me bahavo rudr lahast kapardina |
BRP039.031.2/ ekdaasthnagat nnya vidmo mahevaram || 31 ||
BRP039.032.0/ dadhcir uvca:
BRP039.032.1/ sarvem ekamantro 'ya mameo na nimantrita |
BRP039.032.2/ yathha akard rdhva nnya paymi daivatam |
BRP039.032.3/ tath dakasya vipulo yajo 'ya na bhaviyati || 32 ||
BRP039.033.0/ daka uvca:
BRP039.033.1.0/ daka uvca: vio ca bhg vividh pradatts |
BRP039.033.2/ tath ca rudrebhya uta pradatt |
BRP039.033.3/ anye 'pi dev nijabhgayukt |
BRP039.033.4/ dadmi bhga na tu akarya || 33 ||
/p. 158/

BRP039.034.0/ brahmovca:

BRP039.034.1/ gats tu devat jtv ailarjasut tad |


BRP039.034.2/ uvca vacana arva deva paupati patim || 34 ||
BRP039.035.0/ umovca:
BRP039.035.1/ bhagavan kutra ynty ete dev akrapurogam |
BRP039.035.2/ brhi tattvena tattvaja saayo me mahn ayam || 35 ||
BRP039.036.0/ mahevara uvca:
BRP039.036.1/ dako nma mahbhge prajn patir uttama |
BRP039.036.2/ hayamedhena yajate tatra ynti divaukasa || 36 ||

Chapter 39 :: Destruction of Daka's sacrifice by iva

BRP039.037.0/ devy uvca:


BRP039.037.1/ yajam eta mahbhga kimartha nnugacchasi |
BRP039.037.2/ kena v pratiedhena gamana te na vidyate || 37 ||
BRP039.038.0/ mahevara uvca:
BRP039.038.1/ surair eva mahbhge sarvam etad anuhitam |
BRP039.038.2/ yajeu mama sarveu na bhga upakalpita || 38 ||
BRP039.039.1/ prvgatena gantavya mrgea varavarini |
BRP039.039.2/ na me sur prayacchanti bhga yajasya dharmata || 39 ||
BRP039.040.0/ umovca:
BRP039.040.1/ bhagavan sarvadeveu prabhvbhyadhiko guai |
BRP039.040.2/ ajeya cpy adhya ca tejas yaas riy || 40 ||
BRP039.041.1/ anena tu mahbhga pratiedhena bhgata |
BRP039.041.2/ atva dukham pann vepathu ca mahn ayam || 41 ||
BRP039.042.1/ ki nma dna niyama tapo v |
BRP039.042.2/ kurym aha yena patir mamdya |
BRP039.042.3/ labheta bhga bhagavn acintyo |
BRP039.042.4/ yajasya cendrdyamarair vicitram || 42 ||
BRP039.043.0/ brahmovca:
BRP039.043.1/ eva bruv bhagavn vicintya |
BRP039.043.2/ patn praha kubhitm uvca |
BRP039.043.0/ mahevara uvca:
BRP039.043.3/ na vetsi m devi kodargi |
BRP039.043.4/ ki nma yukta vacana tavedam || 43 ||
BRP039.044.1/ aha vijnmi vilanetre |
BRP039.044.2/ dhynena sarve ca vidanti santa |
BRP039.044.3/ tavdya mohena sahendradev |
BRP039.044.4/ lokatraya sarvam atho vinaam || 44 ||
BRP039.045.1/ mm adhvarea nitar stuvanti |
BRP039.045.2/ rathantara sma gyanti mahyam |
BRP039.045.3/ m brhma brahmamantrair yajanti |
BRP039.045.4/ mamdhvaryava kalpayante ca bhgam || 45 ||
/p. 159/

BRP039.046.0/ devy uvca:

215

216

Chapter 39 :: Destruction of Daka's sacrifice by iva

BRP039.046.1/ vikatthase prktavat sarvastrjanasasadi |


BRP039.046.2/ staui garvyase cpi svam tmna na saaya || 46 ||
BRP039.047.0/ bhagavn uvca:
BRP039.047.1/ ntmna staumi devei yath tvam anugacchasi |
BRP039.047.2/ sasrakymi varrohe bhgrthe varavarini || 47 ||
BRP039.048.0/ brahmovca:
BRP039.048.1/ ity uktv bhagavn patnm um prair api priym |
BRP039.048.2/ so 'sjad bhagavn vaktrd bhta krodhgnisambhavam || 48 ||
BRP039.049.1/ tam uvca makha gaccha dakasya tva mahevara |
BRP039.049.2/ nayu kratu tasya dakasya madanujay || 49 ||
BRP039.050.0/ brahmovca:
BRP039.050.1/ tato rudraprayuktena sihaveea llay |
BRP039.050.2/ devy manyukta jtv hato dakasya sa kratu || 50 ||
BRP039.051.1/ manyun ca mahbhm bhadrakl mahevar |
BRP039.051.2/ tmana karmaskitve tena srdha sahnug || 51 ||
BRP039.052.1/ sa ea bhagavn krodha pretvsaktlaya |
BRP039.052.2/ vrabhadreti vikhyto devy manyupramrjaka || 52 ||
BRP039.053.1/ so 'sjad romakpebhya tmanaiva gaevarn |
BRP039.053.2/ rudrnugn gan raudrn rudravryaparkramn || 53 ||
BRP039.054.1/ rudrasynucar sarve sarve rudraparkram |
BRP039.054.2/ te nipetus tatas tra atao 'tha sahasraa || 54 ||
BRP039.055.1/ tata kilakilabda ka prayann iva |
BRP039.055.2/ samabht sumahn vipr sarvarudragaai kta || 55 ||
BRP039.056.1/ tena abdena mahat trast sarve divaukasa |
BRP039.056.2/ parvat ca vyaryanta cakampe ca vasundhar || 56 ||
BRP039.057.1/ maruta ca vavu krr cukubhe varulaya |
BRP039.057.2/ agnayo vai na dpyante na cdpyata bhskara || 57 ||
BRP039.058.1/ grah naiva prakante nakatri na trak |
BRP039.058.2/ ayo na prabhsante na dev na ca dnav || 58 ||
BRP039.059.1/ eva hi timirbhte nirdahanti gaevar |
BRP039.059.2/ prabhajanty apare ypn ghorn utpayanti ca || 59 ||
BRP039.060.1/ praadanti tath cnye vikurvanti tath pare |

Chapter 39 :: Destruction of Daka's sacrifice by iva

BRP039.060.2/ tvarita vai pradhvanti vyuveg manojav || 60 ||


BRP039.061.1/ cryante yajaptri yajasyyatanni ca |
BRP039.061.2/ ryamny adyanta tr iva nabhastalt || 61 ||
/p. 160/

BRP039.062.1/ divynnapnabhaky raya parvatopam |


BRP039.062.2/ kranadyas tath cny ghtapyasakardam || 62 ||
BRP039.063.1/ madhumaodak divy khaaarkaravluk |
BRP039.063.2/ arasn nivahanty any guakuly manoram || 63 ||
BRP039.064.1/ uccvacni msni bhakyi vividhni ca |
BRP039.064.2/ yni kni ca divyni lehyacoyi yni ca || 64 ||
BRP039.065.1/ bhujanti vividhair vaktrair vilumpanti kipanti ca |
BRP039.065.2/ rudrakop mahkop klgnisadopam || 65 ||
BRP039.066.1/ bhakayanto 'tha ailbh bhayanta ca sarvata |
BRP039.066.2/ kranti vividhkr cikipu surayoita || 66 ||
BRP039.067.1/ eva ga ca tair yukto vrabhadra pratpavn |
BRP039.067.2/ rudrakopaprayukta ca sarvadevai surakitam || 67 ||
BRP039.068.1/ ta yajam adahac chghra bhadrakly sampata |
BRP039.068.2/ cakrur anye tath ndn sarvabhtabhayakarn || 68 ||
BRP039.069.1/ chittv iro 'nye yajasya vyanadanta bhayakaram |
BRP039.069.2/ tata akrdayo dev daka caiva prajpati |
BRP039.069.3/ cu prjalayo bhtv kathyat ko bhavn iti || 69 ||
BRP039.070.0/ vrabhadra uvca:
BRP039.070.1/ nha devo na daityo v na ca bhoktum ihgata |
BRP039.070.2/ naiva drau ca devendr na ca kauthalnvit || 70 ||
BRP039.071.1/ dakayajavinrtha samprpto 'ha surottam |
BRP039.071.2/ vrabhadreti vikhyto rudrakopd vinista || 71 ||
BRP039.072.1/ bhadrakl ca vikhyt devy krodhd vinirgat |
BRP039.072.2/ preit devadevena yajntikam upgat || 72 ||
BRP039.073.1/ araa gaccha rjendra devadevam umpatim |
BRP039.073.2/ vara krodho 'pi devasya na vara paricrakai || 73 ||
BRP039.074.0/ brahmovca:
BRP039.074.1/ nikhtotpitair ypair apaviddhais tatas tata |

217

218

Chapter 39 :: Destruction of Daka's sacrifice by iva

BRP039.074.2/ utpatadbhi patadbhi ca gdhrair miagdhnubhi || 74 ||


BRP039.075.1/ pakavtavinirdhtai ivrutavinditai |
BRP039.075.2/ sa tasya yajo npater bdhyamnas tad gaai || 75 ||
BRP039.076.1/ sthya mgarpa vai kham evbhyapatat tad |
BRP039.076.2/ ta tu yaja tathrpa gacchantam upalabhya sa || 76 ||
BRP039.077.1/ dhanur dya ba ca tadartham agamat prabhu |
BRP039.077.2/ tatas tasya gaeasya krodhd amitatejasa || 77 ||
BRP039.078.1/ lalt prasto ghora svedabindur babhva ha |
BRP039.078.2/ tasmin patitamtre ca svedabindau tad bhuvi || 78 ||
BRP039.079.1/ prdurbhto mahn agnir jvalatklnalopama |
BRP039.079.2/ tatrodapadyata tad puruo dvijasattam || 79 ||
BRP039.080.1/ hrasvo 'timtro raktko haricchmarur vibhaa |
BRP039.080.2/ rdhvakeo 'tiromga oakaras tathaiva ca || 80 ||
/p. 161/

BRP039.081.1/ karlakavara ca raktavss tathaiva ca |


BRP039.081.2/ ta yaja sa mahsattvo 'dahat kakam ivnala || 81 ||
BRP039.082.1/ dev ca pradrut sarve gat bht dio daa |
BRP039.082.2/ tena tasmin vicarat vikramea tad tu vai || 82 ||
BRP039.083.1/ pthiv vyacalat sarv saptadvp samantata |
BRP039.083.2/ mahbhte pravtte tu devalokabhayakare || 83 ||
BRP039.084.1/ tad cha mahdevam abrava pratipjayan |
BRP039.084.2/ bhavate 'pi sur sarve bhga dsyanti vai prabho || 84 ||
BRP039.085.1/ kriyat pratisahra sarvadevevara tvay |
BRP039.085.2/ im ca devat sarv aya ca sahasraa || 85 ||
BRP039.086.1/ tava krodhn mahdeva na ntim upalebhire |
BRP039.086.2/ ya caia puruo jta svedajas te surarabha || 86 ||
BRP039.087.1/ jvaro nmaia dharmaja lokeu pracariyati |
BRP039.087.2/ ekbhtasya na hy asya dhrae tejasa prabho || 87 ||
BRP039.088.1/ samarth sakal pthv bahudh sjyatm ayam |
BRP039.088.2/ ity ukta sa may devo bhge cpi prakalpite || 88 ||
BRP039.089.1/ bhagavn m tathety ha devadeva pinkadhk |
BRP039.089.2/ par ca prtim agamat sa svaya ca pinkadhk || 89 ||

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP039.090.1/ dako 'pi manas deva bhava araam anvagt |


BRP039.090.2/ prpnau samrudhya cakusthne prayatnata || 90 ||
BRP039.091.1/ vidhrya sarvato di bahudir amitrajit |
BRP039.091.2/ smita ktvbravd vkya brhi ki karavi te || 91 ||
BRP039.092.1/ rvite ca mahkhyne devn pitbhi saha |
BRP039.092.2/ tam uvcjali ktv dako deva prajpati |
BRP039.092.3/ bhta akitacittas tu sabpavadanekaa || 92 ||
BRP039.093.0/ daka uvca:
BRP039.093.1/ yadi prasanno bhagavn yadi vha tava priya |
BRP039.093.2/ yadi cham anugrhyo yadi deyo varo mama || 93 ||
BRP039.094.1/ yad bhakya bhakita pta trsita yac ca nitam |
BRP039.094.2/ crktpaviddha ca yajasambhram dam || 94 ||
BRP039.095.1/ drghaklena mahat prayatnena ca sacitam |
BRP039.095.2/ na ca mithy bhaven mahya tvatprasdn mahevara || 95 ||
BRP039.096.0/ brahmovca:
BRP039.096.1/ tathstv ity ha bhagavn bhaganetraharo hara |
BRP039.096.2/ dharmdhyaka mahdeva tryambaka ca prajpati || 96 ||
BRP039.097.1/ jnubhym avan gatv dako labdhv bhavd varam |
BRP039.097.2/ nmn casahasrea stutavn vabhadhvajam || 97 ||
/p. 162/

219

220

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

Chapter 40 :: Daka's hymn of


the thousand names of iva;
the distribution of fever
40

BRP040.001.0/ brahmovca:

BRP040.001.1/ eva dv tad daka ambhor vrya dvijottam |


BRP040.001.2/ prjali praato bhtv sastotum upacakrame || 1 ||
BRP040.002.0/ daka uvca:
BRP040.002.1/ namas te devadevea namas te 'ndhakasdana |
BRP040.002.2/ devendra tva balareha devadnavapjita || 2 ||
BRP040.003.1/ sahasrka virpka tryaka yakdhipapriya |
BRP040.003.2/ sarvatapipdas tva sarvatokiiromukha || 3 ||
BRP040.004.1/ sarvatarutiml loke sarvam vtya tihasi |
BRP040.004.2/ akukaro mahkara kumbhakaro 'ravlaya || 4 ||
BRP040.005.1/ gajendrakaro gokara atakaro namo 'stu te |
BRP040.005.2/ atodara atvarta atajihva santana || 5 ||
BRP040.006.1/ gyanti tv gyatrio arcayanty arkam arkia |
BRP040.006.2/ devadnavagopt ca brahm ca tva atakratu || 6 ||
BRP040.007.1/ mrtims tva mahmrti samudra saras nidhi |
BRP040.007.2/ tvayi sarv devat hi gvo goha ivsate || 7 ||
BRP040.008.1/ tvatta arre paymi somam agnijalevaram |
BRP040.008.2/ dityam atha viu ca brahma sabhaspatim || 8 ||
BRP040.009.1/ kriy karaakrye ca kart kraam eva ca |
BRP040.009.2/ asac ca sadasac caiva tathaiva prabhavvyayau || 9 ||
BRP040.010.1/ namo bhavya arvya rudrya varadya ca |
BRP040.010.2/ pan pataye caiva namo 'stv andhakaghtine || 10 ||

40

[ SS 91-93

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.011.1/ trijaya trirya trilavaradhrie |


BRP040.011.2/ tryambakya trinetrya tripuraghnya vai nama || 11 ||
BRP040.012.1/ nama caya muya vivacaadharya ca |
BRP040.012.2/ daine akukarya daidaya vai nama || 12 ||
BRP040.013.1/ namo 'rdhadaikeya ukya viktya ca |
BRP040.013.2/ vilohitya dhmrya nlagrvya vai nama || 13 ||
BRP040.014.1/ namo 'stv apratirpya virpya ivya ca |
BRP040.014.2/ sryya sryapataye sryadhvajapatkine || 14 ||
BRP040.015.1/ nama pramathanya vaskandhya vai nama |
BRP040.015.2/ namo hirayagarbhya hirayakavacya ca || 15 ||
BRP040.016.1/ hirayaktacya hirayapataye nama |
BRP040.016.2/ atrughtya caya parasaghaayya ca || 16 ||
BRP040.017.1/ nama stutya stutaye styamnya vai nama |
BRP040.017.2/ sarvya sarvabhakya sarvabhtntartmane || 17 ||
BRP040.018.1/ namo homya mantrya ukladhvajapatkine |
BRP040.018.2/ namo 'namyya namyya nama kilakilya ca || 18 ||
/p. 163/

BRP040.019.1/ namas tv ayamnya ayityotthitya ca |


BRP040.019.2/ sthitya dhvamnya kubjya kuilya ca || 19 ||
BRP040.020.1/ namo nartanalya mukhavditrakrie |
BRP040.020.2/ bdhpahya lubdhya gtavditrakrie || 20 ||
BRP040.021.1/ namo jyehya rehya balapramathanya ca |
BRP040.021.2/ ugrya ca namo nitya nama ca daabhave || 21 ||
BRP040.022.1/ nama kaplahastya sitabhasmapriyya ca |
BRP040.022.2/ vibhaya bhmya bhmavratadharya ca || 22 ||
BRP040.023.1/ nnviktavaktrya khagajihvogradarie |
BRP040.023.2/ pakamsalavrdhya tumbvpriyya ca || 23 ||
BRP040.024.1/ aghoraghorarpya ghorghoratarya ca |
BRP040.024.2/ nama ivya ntya nama ntatamya ca || 24 ||
BRP040.025.1/ namo buddhya uddhya savibhgapriyya ca |
BRP040.025.2/ pavanya patagya nama skhyaparya ca || 25 ||
BRP040.026.1/ nama caaikaghaya ghajalpya ghaine |
BRP040.026.2/ sahasraataghaya ghamlpriyya ca || 26 ||

221

222

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.027.1/ pradaya nityya namas te lohitya ca |


BRP040.027.2/ hhkrya rudrya bhagkrapriyya ca || 27 ||
BRP040.028.1/ namo 'pravate nitya girivkapriyya ca |
BRP040.028.2/ namo yajdhipataye bhtya prasutya ca || 28 ||
BRP040.029.1/ yajavhya dntya tapyya ca bhagya ca |
BRP040.029.2/ namas taya tayya tainpataye nama || 29 ||
BRP040.030.1/ annadynnapataye namas tv annabhujya ca |
BRP040.030.2/ nama sahasrarya sahasracaraya ca || 30 ||
BRP040.031.1/ sahasroddhatalya sahasranayanya ca |
BRP040.031.2/ namo blrkavarya blarpadharya ca || 31 ||
BRP040.032.1/ namo blrkarpya blakranakya ca |
BRP040.032.2/ nama uddhya buddhya kobhaya kayya ca || 32 ||
BRP040.033.1/ taragkitakeya muktakeya vai nama |
BRP040.033.2/ nama akarmanihya trikarmaniyatya ca || 33 ||
BRP040.034.1/ varram vidhivat pthagdharmapravartine |
BRP040.034.2/ nama rehya jyehya nama kalakalya ca || 34 ||
BRP040.035.1/ vetapigalanetrya karaktekaya ca |
BRP040.035.2/ dharmakmrthamokya krathya krathanya ca || 35 ||
BRP040.036.1/ skhyya skhyamukhyya yogdhipataye nama |
BRP040.036.2/ namo rathydhirathyya catupathapathya ca || 36 ||
/p. 164/

BRP040.037.1/ kjinottaryya vylayajopavtine |


BRP040.037.2/ na rudrasaghta harikea namo 'stu te || 37 ||
BRP040.038.1/ tryambakymbikntha vyaktvyakta namo 'stu te |
BRP040.038.2/ klakmadakmaghna duodvttanidana || 38 ||
BRP040.039.1/ sarvagarhita sarvaghna sadyojta namo 'stu te |
BRP040.039.2/ unmdana atvartagagtoyrdramrdhaja || 39 ||
BRP040.040.1/ candrrdhasayugvarta meghvarta namo 'stu te |
BRP040.040.2/ namo 'nnadnakartre ca annadaprabhave nama || 40 ||
BRP040.041.1/ annabhoktre ca goptre ca tvam eva pralaynala |
BRP040.041.2/ jaryujaj caiva svedajodbhijja eva ca || 41 ||
BRP040.042.1/ tvam eva devadevea bhtagrma caturvidha |
BRP040.042.2/ carcarasya sra tva pratihart tvam eva ca || 42 ||

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.043.1/ tvam eva brahm vivea apsu brahma vadanti te |


BRP040.043.2/ sarvasya param yoni sudho jyoti nidhi || 43 ||
BRP040.044.1/ ksmni tathaukram hus tv brahmavdina |
BRP040.044.2/ hyi hyi hare hyi huvhveti vsakt || 44 ||
BRP040.045.1/ gyanti tv surareh smag brahmavdina |
BRP040.045.2/ yajurmaya maya ca smtharvayutas tath || 45 ||
BRP040.046.1/ pahyase brahmavidbhis tva kalpopaniad gaai |
BRP040.046.2/ brhma katriy vaiy dr varram ca ye || 46 ||
BRP040.047.1/ tvam evramasagh ca vidyut stanitam eva ca |
BRP040.047.2/ savatsaras tvam tavo ms msrdham eva ca || 47 ||
BRP040.048.1/ kal kh nime ca nakatri yugni ca |
BRP040.048.2/ v kakuda tva hi gir ikhari ca || 48 ||
BRP040.049.1/ siho mg patayas takaknantabhoginm |
BRP040.049.2/ krodo hy udadhn ca mantr praavas tath || 49 ||
BRP040.050.1/ vajra praharan ca vratn satyam eva ca |
BRP040.050.2/ tvam evecch ca dvea ca rgo moha ama kam || 50 ||
BRP040.051.1/ vyavasyo dhtir lobha kmakrodhau jayjayau |
BRP040.051.2/ tva gad tva ar cp khavg mudgar tath || 51 ||
BRP040.052.1/ chett bhett prahart ca net mantsi no mata |
BRP040.052.2/ daalakaasayukto dharmo 'rtha kma eva ca || 52 ||
BRP040.053.1/ indu samudra sarita palvalni sarsi ca |
BRP040.053.2/ latvallyas tauadhya paavo mgapakia || 53 ||
BRP040.054.1/ dravyakarmagurambha klapupaphalaprada |
BRP040.054.2/ di cnta ca madhya ca gyatry okra eva ca || 54 ||
BRP040.055.1/ harito lohita ko nla ptas tath kaa |
BRP040.055.2/ kadru ca kapilo babhru kapoto macchakas tath || 55 ||
/p. 165/

BRP040.056.1/ suvararet vikhyta suvara cpy atho mata |


BRP040.056.2/ suvaranm ca tath suvarapriya eva ca || 56 ||
BRP040.057.1/ tvam indra ca yama caiva varuo dhanado 'nala |
BRP040.057.2/ utphulla citrabhnu ca svarbhnur bhnur eva ca || 57 ||
BRP040.058.1/ hotra hot ca homya ca huta caiva tath prabhu |
BRP040.058.2/ trisauparas tath brahman yaju atarudriyam || 58 ||

223

224

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.059.1/ pavitra ca pavitr magaln ca magalam |


BRP040.059.2/ pra ca tva raja ca tva tama sattvayutas tath || 59 ||
BRP040.060.1/ pro 'pna samna ca udno vyna eva ca |
BRP040.060.2/ unmea ca nimea ca kuttjmbh tathaiva ca || 60 ||
BRP040.061.1/ lohitga ca dar ca mahvaktro mahodara |
BRP040.061.2/ ucirom haricchmarur rdhvakea calcala || 61 ||
BRP040.062.1/ gtavditrantygo gtavdanakapriya |
BRP040.062.2/ matsyo jlo jalo 'jayyo jalavyla kucara || 62 ||
BRP040.063.1/ vikla ca sukla ca dukla klanana |
BRP040.063.2/ mtyu caivkayo 'nta ca kammykarotkara || 63 ||
BRP040.064.1/ savarto vartaka caiva savartakabalhakau |
BRP040.064.2/ ghak ghaak gha clo lavaodadhi || 64 ||
BRP040.065.1/ brahm klgnivaktra ca da muas tridaadhk |
BRP040.065.2/ caturyuga caturveda caturhotra catupatha || 65 ||
BRP040.066.1/ cturramyanet ca cturvaryakara ca ha |
BRP040.066.2/ karkara priyo dhrto gaair gayo gadhipa || 66 ||
BRP040.067.1/ raktamlymbaradharo giro girijpriya |
BRP040.067.2/ ilpa ilpina reha sarvailpipravartaka || 67 ||
BRP040.068.1/ bhaganetrntaka caa po dantavinana |
BRP040.068.2/ svh svadh vaakro namaskra namo 'stu te || 68 ||
BRP040.069.1/ ghavrata ca gha ca ghavratanievita |
BRP040.069.2/ taraas traa caiva sarvabhteu traa || 69 ||
BRP040.070.1/ dht vidht sandht nidht dhrao dhara |
BRP040.070.2/ tapo brahma ca satya ca brahmacarya tathrjavam || 70 ||
BRP040.071.1/ bhttm bhtakd bhto bhtabhavyabhavodbhava |
BRP040.071.2/ bhr bhuva svarita caiva bhto hy agnir mahevara || 71 ||
BRP040.072.1/ brahmvarta survarta kmvarta namo 'stu te |
BRP040.072.2/ kmabimbavinirhant karikrasrajapriya || 72 ||
BRP040.073.1/ gonet gopracra ca govevaravhana |
BRP040.073.2/ trailokyagopt govindo gopt gogarga eva ca || 73 ||
BRP040.074.1/ akhaacandrbhimukha sumukho durmukho 'mukha |
BRP040.074.2/ caturmukho bahumukho raev abhimukha sad || 74 ||
/p. 166/

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.075.1/ hirayagarbha akunir dhanado 'rthapatir vir |


BRP040.075.2/ adharmah mahdako daadhro raapriya || 75 ||
BRP040.076.1/ tihan sthira ca sthu ca nikampa ca sunicala |
BRP040.076.2/ durvrao durviaho dusaho duratikrama || 76 ||
BRP040.077.1/ durdharo durvao nityo durdarpo vijayo jaya |
BRP040.077.2/ aa akanayanatoa kut t jar || 77 ||
BRP040.078.1/ dhayo vydhaya caiva vydhih vydhipa ca ya |
BRP040.078.2/ sahyo yajamgavydho vydhnm karo 'kara || 78 ||
BRP040.079.1/ ikha puarka ca puarkvalokana |
BRP040.079.2/ daadhk cakradaa ca raudrabhgavinana || 79 ||
BRP040.080.1/ viapo 'mtapa caiva surpa krasomapa |
BRP040.080.2/ madhupa cpapa caiva sarvapa ca balbala || 80 ||
BRP040.081.1/ vgarmbho vabhas tath vabhalocana |
BRP040.081.2/ vabha caiva vikhyto lokn lokasaskta || 81 ||
BRP040.082.1/ candrdityau caku te hdaya ca pitmaha |
BRP040.082.2/ agniomas tath deho dharmakarmaprasdhita || 82 ||
BRP040.083.1/ na brahm na ca govinda purarayo na ca |
BRP040.083.2/ mhtmya veditu akt ythtathyena te iva || 83 ||
BRP040.084.1/ iv y mrtaya skms te mahya yntu daranam |
BRP040.084.2/ tbhir m sarvato raka pit putram ivaurasam || 84 ||
BRP040.085.1/ raka m rakayo 'ha tavnagha namo 'stu te |
BRP040.085.2/ bhaktnukamp bhagavn bhakta cha sad tvayi || 85 ||
BRP040.086.1/ ya sahasry anekni pusm vtya durdm |
BRP040.086.2/ tihaty eka samudrnte sa me goptstu nityaa || 86 ||
BRP040.087.1/ ya vinidr jitavs sattvasth samadarina |
BRP040.087.2/ jyoti payanti yujns tasmai yogtmane nama || 87 ||
BRP040.088.1/ sambhakya sarvabhtni yugnte samupasthite |
BRP040.088.2/ ya ete jalamadhyasthas ta prapadye 'mbuyinam || 88 ||
BRP040.089.1/ praviya vadana rhor ya soma pibate nii |
BRP040.089.2/ grasaty arka ca svarbhnur bhtv somgnir eva ca || 89 ||
BRP040.090.1/ aguhamtr puru dehasth sarvadehinm |
BRP040.090.2/ rakantu te ca m nitya nitya cpyyayantu mm || 90 ||
BRP040.091.1/ yenpy utpdit garbh apo bhgagat ca ye |

225

226

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.091.2/ te svh svadh caiva pnuvanti svadanti ca || 91 ||


BRP040.092.1/ yena rohanti dehasth prino rodayanti ca |
BRP040.092.2/ harayanti na kyanti namas tebhyas tu nityaa || 92 ||
BRP040.093.1/ ye samudre naddurge parvateu guhsu ca |
BRP040.093.2/ vkamleu goheu kntragahaneu ca || 93 ||
/p. 167/

BRP040.094.1/ catupatheu rathysu catvareu sabhsu ca |


BRP040.094.2/ hastyavarathalsu jrodynlayeu ca || 94 ||
BRP040.095.1/ yeu pacasu bhteu disu vidisu ca |
BRP040.095.2/ indrrkayor madhyagat ye ca candrrkaramiu || 95 ||
BRP040.096.1/ rastalagat ye ca ye ca tasmt para gat |
BRP040.096.2/ namas tebhyo namas tebhyo namas tebhyas tu sarvaa || 96 ||
BRP040.097.1/ sarvas tva sarvago deva sarvabhtapatir bhava |
BRP040.097.2/ sarvabhtntartm ca tena tva na nimantrita || 97 ||
BRP040.098.1/ tvam eva cejyase deva yajair vividhadakiai |
BRP040.098.2/ tvam eva kart sarvasya tena tva na nimantrita || 98 ||
BRP040.099.1/ athav myay deva mohita skmay tava |
BRP040.099.2/ tasmt tu krad vpi tva may na nimantrita || 99 ||
BRP040.100.1/ prasda mama devea tvam eva araa mama |
BRP040.100.2/ tva gatis tva pratih ca na cnyo 'stti me mati || 100 ||
BRP040.101.0/ brahmovca:
BRP040.101.1/ stutvaiva sa mahdeva virarma mahmati |
BRP040.101.2/ bhagavn api suprta punar dakam abhata || 101 ||
BRP040.102.0/ rbhagavn uvca:
BRP040.102.1/ parituo 'smi te daka stavennena suvrata |
BRP040.102.2/ bahun tu kim uktena matsampa gamiyasi || 102 ||
BRP040.103.0/ brahmovca:
BRP040.103.1/ tathaivam abravd vkya trailokydhipatir bhava |
BRP040.103.2/ ktvvsakara vkya sarvajo vkyasahitam || 103 ||
BRP040.104.0/ riva uvca:
BRP040.104.1/ daka dukha na kartavya yajavidhvasana prati |
BRP040.104.2/ aha yajahanas tubhya dam etat purnagha || 104 ||

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.105.1/ bhya ca tva varam ima matto ghva suvrata |


BRP040.105.2/ prasannasumukho bhtv mamaikgraman u || 105 ||
BRP040.106.1/ avamedhasahasrasya vjapeyaatasya vai |
BRP040.106.2/ prajpate matprasdt phalabhg bhaviyasi || 106 ||
BRP040.107.1/ vedn aagn budhyasva skhyayog ca ktsnaa |
BRP040.107.2/ tapa ca vipula taptv ducara devadnavai || 107 ||
BRP040.108.1/ abdair dvdaabhir yukta gham aprajaninditam |
BRP040.108.2/ varramaktair dharmair vinta na kvacit kvacit || 108 ||
BRP040.109.1/ samgata vyavasita paupavimokaam |
BRP040.109.2/ sarvem ram ca may pupata vratam || 109 ||
BRP040.110.1/ utpdita daka ubha sarvappavimocanam |
BRP040.110.2/ asya crasya yat samyak phala bhavati pukalam |
BRP040.110.3/ tac cstu sumahbhga mnasas tyajyat jvara || 110 ||
BRP040.111.0/ brahmovca:
BRP040.111.1/ evam uktv tu devea sapatnka sahnuga |
BRP040.111.2/ adaranam anuprpto dakasymitatejasa || 111 ||
/p. 168/

BRP040.112.1/ avpya ca tath bhga yathokta comay bhava |


BRP040.112.2/ jvara ca sarvadharmajo bahudh vyabhajat tad || 112 ||
BRP040.113.1/ ntyartha sarvabhtn udhvam atha vai dvij |
BRP040.113.2/ ikhbhitpo ngn parvatn iljatu || 113 ||
BRP040.114.1/ ap tu nlik vidyn nirmoko bhujageu ca |
BRP040.114.2/ khoraka saurabheym khara pthivtale || 114 ||
BRP040.115.1/ unm api ca dharmaj dipratyavarodhanam |
BRP040.115.2/ randhrgatam athvn ikhodbheda ca barhim || 115 ||
BRP040.116.1/ netrarga kokiln dvea prokto mahtmanm |
BRP040.116.2/ jannm api bheda ca sarvem iti na rutam || 116 ||
BRP040.117.1/ uknm api sarve hikkik procyate jvara |
BRP040.117.2/ rdlev atha vai vipr ramo jvara ihocyate || 117 ||
BRP040.118.1/ mnueu ca sarvaj jvaro nmaia krtita |
BRP040.118.2/ marae janmani tath madhye cpi niveita || 118 ||
BRP040.119.1/ etan mhevara tejo jvaro nma sudrua |
BRP040.119.2/ namasya caiva mnya ca sarvapribhir vara || 119 ||

227

228

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.120.1/ im jvarotpattim adnamnasa |


BRP040.120.2/ pahet sad ya susamhito nara |
BRP040.120.3/ vimuktaroga sa naro mudyuto |
BRP040.120.4/ labheta km ca yathmanitn || 120 ||
BRP040.121.1/ dakaprokta stava cpi krtayed ya oti v |
BRP040.121.2/ nubha prpnuyt kicid drgham yur avpnuyt || 121 ||
BRP040.122.1/ yath sarveu deveu variho bhagavn bhava |
BRP040.122.2/ tath stavo variho 'ya stavn dakanirmita || 122 ||
BRP040.123.1/ yaasvargasuraivaryavittdijayakkibhi |
BRP040.123.2/ stotavyo bhaktim sthya vidykmai ca yatnata || 123 ||
BRP040.124.1/ vydhito dukhito dno naro grasto bhaydibhi |
BRP040.124.2/ rjakryaniyukto v mucyate mahato bhayt || 124 ||
BRP040.125.1/ anenaiva ca dehena gan ca mahevart |
BRP040.125.2/ iha loke sukha prpya gaar upajyate || 125 ||
BRP040.126.1/ na yak na pic v na ng na vinyak |
BRP040.126.2/ kuryur vighna ghe tasya yatra sastyate bhava || 126 ||
BRP040.127.1/ uyd v ida nr bhaktytha bhavabhvit |
BRP040.127.2/ pitpake bhartpake pjy bhavati caiva ha || 127 ||
BRP040.128.1/ uyd v ida sarva krtayed vpy abhkaa |
BRP040.128.2/ tasya sarvi kryi siddhi gacchanty avighnata || 128 ||
BRP040.129.1/ manas cintita yac ca yac ca vcpy udhtam |
BRP040.129.2/ sarva sampadyate tasya stavasysynukrtant || 129 ||
BRP040.130.1/ devasya saguhasytha devy nandvarasya ca |
BRP040.130.2/ bali vibhajata ktv damena niyamena ca || 130 ||
/p. 169/

BRP040.131.1/ tata prayukto ghyn nmny u yathkramam |


BRP040.131.2/ psitl labhate 'py arthn kmn bhog ca mnava || 131 ||
BRP040.132.1/ mta ca svargam pnoti strsahasrasamvta |
BRP040.132.2/ sarvakmasuyukto v yukto v sarvaptakai || 132 ||
BRP040.133.1/ pahan dakakta stotra sarvappai pramucyate |
BRP040.133.2/ mta ca gaasyujya pjyamna sursurai || 133 ||
BRP040.134.1/ vea viniyuktena vimnena virjate |
BRP040.134.2/ bhtasamplavasthy rudrasynucaro bhavet || 134 ||

Chapter 40 :: Daka's hymn of the thousand names of iva; the distribution of fever

BRP040.135.1/ ity ha bhagavn vysa pararasuta prabhu |


BRP040.135.2/ naitad vedayate kacin naitac chrvya ca kasyacit || 135 ||
BRP040.136.1/ rutvema parama guhya ye 'pi syu ppayonaya |
BRP040.136.2/ vaiy striya ca dr ca rudralokam avpnuyu || 136 ||
BRP040.137.1/ rvayed ya ca viprebhya sad parvasu parvasu |
BRP040.137.2/ rudralokam avpnoti dvijo vai ntra saaya || 137 ||

229

230

Chapter 41 :: Description of Ekmraka; worship of iva

Chapter 41 :: Description of
Ekmraka; worship of iva
41

BRP041.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP041.001.1/ rutvaiva vai munireh kath ppaprainm |


BRP041.001.2/ rudrakrodhodbhav puy vysasya vadato dvij || 1 ||
BRP041.002.1/ prvaty ca tath roa krodha ambho ca dusaham |
BRP041.002.2/ utpatti vrabhadrasya bhadrakly ca sambhavam || 2 ||
BRP041.003.1/ dakayajavina ca vrya ambhos tathdbhutam |
BRP041.003.2/ puna prasda devasya dakasya sumahtmana || 3 ||
BRP041.004.1/ yajabhga ca rudrasya dakasya ca phala krato |
BRP041.004.2/ h babhvu samprt vismit ca puna puna || 4 ||
BRP041.005.1/ papracchu ca punar vysa kathea tath dvij |
BRP041.005.2/ pa provca tn vysa ketram ekmraka puna || 5 ||
BRP041.006.0/ vysa uvca:
BRP041.006.1/ brahmaprokt kath puy rutv tu ipugav |
BRP041.006.2/ praaasus tad h romcitatanruh || 6 ||
BRP041.007.0/ aya cu:
BRP041.007.1/ aho devasya mhtmya tvay ambho prakrtitam |
BRP041.007.2/ dakasya ca surareha yajavidhvasana tath || 7 ||
BRP041.008.1/ ekmraka ketravara vaktum arhasi smpratam |
BRP041.008.2/ rotum icchmahe brahman para kauthala hi na || 8 ||
BRP041.009.0/ vysa uvca:
BRP041.009.1/ te tad vacana rutv lokantha caturmukha |
BRP041.009.2/ provca ambhos tat ketra bhtale duktacchadam || 9 ||
/p. 170/

BRP041.010.0/ brahmovca:

41

[ SS 93-94

Chapter 41 :: Description of Ekmraka; worship of iva

BRP041.010.1/ udhva munirdl pravakymi samsata |


BRP041.010.2/ sarvappahara puya ketra paramadurlabham || 10 ||
BRP041.011.1/ ligakoisamyukta vrassama ubham |
BRP041.011.2/ ekmraketi vikhyta trthakasamanvitam || 11 ||
BRP041.012.1/ ekmravkas tatrst pur kalpe dvijottam |
BRP041.012.2/ nmn tasyaiva tat ketram ekmrakam iti rutam || 12 ||
BRP041.013.1/ hapuajankra naranrsamanvitam |
BRP041.013.2/ vidvsagaa bhyiha dhanadhnydisayutam || 13 ||
BRP041.014.1/ ghagopurasambdha trikacdvrabhitam |
BRP041.014.2/ nnvaiksamkra nnratnopaobhitam || 14 ||
BRP041.015.1/ purlakasayukta rathibhi samalaktam |
BRP041.015.2/ rjahasanibhai ubhrai prsdair upaobhitam || 15 ||
BRP041.016.1/ mrgagadvrasayukta sitaprkraobhitam |
BRP041.016.2/ rakita astrasaghai ca parikhbhir alaktam || 16 ||
BRP041.017.1/ sitaraktais tath ptai kaymai ca varakai |
BRP041.017.2/ samraoddhatbhi ca patkbhir alaktam || 17 ||
BRP041.018.1/ nityotsavapramudita nnvditranisvanai |
BRP041.018.2/ vveumdagai ca kepabhir alaktam || 18 ||
BRP041.019.1/ devatyatanair divyai prkrodynamaitai |
BRP041.019.2/ pjvicitraracitai sarvatra samalaktam || 19 ||
BRP041.020.1/ striya pramudits tatra dyante tanumadhyam |
BRP041.020.2/ hrair alaktagrv padmapattryateka || 20 ||
BRP041.021.1/ pnonnatakuc ym pracandranibhnan |
BRP041.021.2/ sthirlak sukapol kcnpurandit || 21 ||
BRP041.022.1/ sukeya crujaghan karntyatalocan |
BRP041.022.2/ sarvalakaasampann sarvbharaabhit || 22 ||
BRP041.023.1/ divyavastradhar ubhr kcit kcanasannibh |
BRP041.023.2/ hasavraagminya kucabhrvanmit || 23 ||
BRP041.024.1/ divyagandhnuliptg karbharaabhit |
BRP041.024.2/ madlas ca suroyo nitya prahasitnan || 24 ||
BRP041.025.1/ advispaadaan bimbauh madhurasvar |
BRP041.025.2/ tmblarajitamukh vidagdh priyadaran || 25 ||
BRP041.026.1/ subhag priyavdinyo nitya yauvanagarvit |

231

232

Chapter 41 :: Description of Ekmraka; worship of iva

BRP041.026.2/ divyavastradhar sarv sad critramait || 26 ||


BRP041.027.1/ kranti t sad tatra striya cpsarasopam |
BRP041.027.2/ sve sve ghe pramudit div rtrau varnan || 27 ||
BRP041.028.1/ purus tatra dyante rpayauvanagarvit |
BRP041.028.2/ sarvalakaasampann sumamaikual || 28 ||
/p. 171/

BRP041.029.1/ brhma katriy vaiy dr ca munisattam |


BRP041.029.2/ svadharmanirats tatra nivasanti sudhrmik || 29 ||
BRP041.030.1/ any ca tatra tihanti vramukhy sulocan |
BRP041.030.2/ ghtcmenaktulys tath samatilottam || 30 ||
BRP041.031.1/ urvasad caiva vipracittinibhs tath |
BRP041.031.2/ vivcsahajanybh pramlocsads tath || 31 ||
BRP041.032.1/ sarvs t priyavdinya sarv vihasitnan |
BRP041.032.2/ kalkaualasayukt sarvs t guasayut || 32 ||
BRP041.033.1/ eva payastriyas tatra ntyagtavirad |
BRP041.033.2/ nivasanti munireh sarvastrguagarvit || 33 ||
BRP041.034.1/ prekalpakual sundarya priyadaran |
BRP041.034.2/ na rpahn durvtt na paradrohakrik || 34 ||
BRP041.035.1/ ys kakaptena moha gacchanti mnav |
BRP041.035.2/ na tatra nirdhan santi na mrkh na paradvia || 35 ||
BRP041.036.1/ na rogio na malin na kadary na myina |
BRP041.036.2/ na rpahn durvtt na paradrohakria || 36 ||
BRP041.037.1/ tihanti mnavs tatra ketre jagati virute |
BRP041.037.2/ sarvatra sukhasacra sarvasattvasukhvaham || 37 ||
BRP041.038.1/ nnjanasamkra sarvasasyasamanvitam |
BRP041.038.2/ karikrai ca panasai campakair ngakesarai || 38 ||
BRP041.039.1/ palokabakulai kapitthair bahulair dhavai |
BRP041.039.2/ ctanimbakadambai ca tathnyai pupajtibhi || 39 ||
BRP041.040.1/ npakair dhavakhadirair latbhi ca virjitam |
BRP041.040.2/ lais tlais tamlai ca nrikelai ubhjanai || 40 ||
BRP041.041.1/ arjunai samaparai ca kovidrai sapippalai |
BRP041.041.2/ lakucai saralair lodhrair hintlair devadrubhi || 41 ||

Chapter 41 :: Description of Ekmraka; worship of iva

BRP041.042.1/ palair mucukundai ca prijtai sakubjakai |


BRP041.042.2/ kadalvanakhaai ca jambpgaphalais tath || 42 ||
BRP041.043.1/ ketakkaravrai ca atimuktai ca kiukai |
BRP041.043.2/ mandrakundapupai ca tathnyai pupajtibhi || 43 ||
BRP041.044.1/ nnpakirutai sevyair udynair nandanopamai |
BRP041.044.2/ phalabhrnatair vkai sarvartukusumotkarai || 44 ||
BRP041.045.1/ cakorai atapattrai ca bhgarjai ca kokilai |
BRP041.045.2/ kalavikair mayrai ca priyaputrai ukais tath || 45 ||
BRP041.046.1/ jvajvakahrtai ctakair vanaveitai |
BRP041.046.2/ nnpakigaai cnyai kjadbhir madhurasvarai || 46 ||
BRP041.047.1/ drghikbhis tagai ca pukaribhi ca vpibhi |
BRP041.047.2/ nnjalayai cnyai padminkhaamaitai || 47 ||
BRP041.048.1/ kumudai puarkai ca tath nlotpalai ubhai |
BRP041.048.2/ kdambai cakravkai ca tathaiva jalakukkuai || 48 ||
/p. 172/

BRP041.049.1/ kraavai plavair hasais tathnyair jalacribhi |


BRP041.049.2/ eva nnvidhair vkai pupair nnvidhair varai || 49 ||
BRP041.050.1/ nnjalayai puyai obhita tat samantata |
BRP041.050.2/ ste tatra svaya deva kttivs vadhvaja || 50 ||
BRP041.051.1/ hitya sarvalokasya bhuktimuktiprada iva |
BRP041.051.2/ pthivy yni trthni sarita ca sarsi ca || 51 ||
BRP041.052.1/ pukariyas tagni vpya kp ca sgar |
BRP041.052.2/ tebhya prva samhtya jalabindn pthak pthak || 52 ||
BRP041.053.1/ sarvalokahitrthya rudra sarvasurai saha |
BRP041.053.2/ trtha bindusaro nma tasmin ketre dvijottam || 53 ||
BRP041.054.1/ cakra ibhi srdha tena bindusara smtam |
BRP041.054.2/ aamy bahule pake mrgare dvijottam || 54 ||
BRP041.055.1/ yas tatra ytr kurute viuve vijitendriya |
BRP041.055.2/ vidhivad bindusarasi sntv raddhsamanvita || 55 ||
BRP041.056.1/ devn n manuy ca pitn santarpya vgyata |
BRP041.056.2/ tilodakena vidhin nmagotravidhnavit || 56 ||
BRP041.057.1/ sntvaiva vidhivat tatra so 'vamedhaphala labhet |
BRP041.057.2/ grahoparge viuve sakrntym ayane tath || 57 ||

233

234

Chapter 41 :: Description of Ekmraka; worship of iva

BRP041.058.1/ yugdiu aaty tathnyatra ubhe tithau |


BRP041.058.2/ ye tatra dna viprebhya prayacchanti dhandikam || 58 ||
BRP041.059.1/ anyatrthc chatagua phala te prpnuvanti vai |
BRP041.059.2/ pia ye samprayacchanti pitbhya sarasas tae || 59 ||
BRP041.060.1/ pitm akay tpti te kurvanti na saaya |
BRP041.060.2/ tata ambhor gha gatv vgyata sayatendriya || 60 ||
BRP041.061.1/ praviya pjayec charva ktv ta tri pradakiam |
BRP041.061.2/ ghtakrdibhi snna krayitv bhava uci || 61 ||
BRP041.062.1/ candanena sugandhena vilipya kukumena ca |
BRP041.062.2/ tata sampjayed deva candramaulim umpatim || 62 ||
BRP041.063.1/ pupair nnvidhair medhyair bilvrkakamaldibhi |
BRP041.063.2/ gamoktena mantrea vedoktena ca akaram || 63 ||
BRP041.064.1/ adkitas tu nmnaiva mlamantrea crcayet |
BRP041.064.2/ eva sampjya ta deva gandhapupnurgibhi || 64 ||
BRP041.065.1/ dhpadpai ca naivedyair upahrais tath stavai |
BRP041.065.2/ daavatpraiptai ca gtair vdyair manoharai || 65 ||
BRP041.066.1/ ntyajapyanamaskrair jayaabdai pradakiai |
BRP041.066.2/ eva sampjya vidhivad devadevam umpatim || 66 ||
BRP041.067.1/ sarvappavinirmukto rpayauvanagarvita |
BRP041.067.2/ kulaikaviam uddhtya divybharaabhit || 67 ||
/p. 173/

BRP041.068.1/ sauvarena vimnena kikijlamlin |


BRP041.068.2/ upagyamno gandharvair apsarobhir alakta || 68 ||
BRP041.069.1/ uddyotayan dia sarv ivaloka sa gacchati |
BRP041.069.2/ bhuktv tatra sukha vipr manasa prtidyakam || 69 ||
BRP041.070.1/ tallokavsibhi srdha yvad bhtasamplavam |
BRP041.070.2/ tatas tasmd ihyta pthivy puyasakaye || 70 ||
BRP041.071.1/ jyate yogin gehe caturved dvijottam |
BRP041.071.2/ yoga pupata prpya tato mokam avpnuyt || 71 ||
BRP041.072.1/ ayanotthpane caiva sakrntym ayane tath |
BRP041.072.2/ aokkhy tathamy pavitrropae tath || 72 ||
BRP041.073.1/ ye ca payanti ta deva kttivsasam uttamam |
BRP041.073.2/ vimnenrkavarena ivaloka vrajanti te || 73 ||

Chapter 41 :: Description of Ekmraka; worship of iva

BRP041.074.1/ sarvakle 'pi ta deva ye payanti sumedhasa |


BRP041.074.2/ te 'pi ppavinirmukt ivaloka vrajanti vai || 74 ||
BRP041.075.1/ devasya pacime prve dakie cottare tath |
BRP041.075.2/ yojanadvitaya srdha ketra tad bhuktimuktidam || 75 ||
BRP041.076.1/ tasmin ketravare liga bhskarevarasajitam |
BRP041.076.2/ payanti ye tu ta deva sntv kue mahevaram || 76 ||
BRP041.077.1/ dityenrcita prva devadeva trilocanam |
BRP041.077.2/ sarvappavinirmukt vimnavaram sthit || 77 ||
BRP041.078.1/ upagyamn gandharvai ivaloka vrajanti te |
BRP041.078.2/ tihanti tatra mudit kalpam eka dvijottam || 78 ||
BRP041.079.1/ bhuktv tu vipuln bhog ivaloke manoramn |
BRP041.079.2/ puyakayd ihyt jyante pravare kule || 79 ||
BRP041.080.1/ athav yogin gehe vedavedgaprag |
BRP041.080.2/ utpadyante dvijavar sarvabhtahite rat || 80 ||
BRP041.081.1/ mokastrrthakual sarvatra samabuddhaya |
BRP041.081.2/ yoga ambhor vara prpya tato moka vrajanti te || 81 ||
BRP041.082.1/ tasmin ketravare puye liga yad dyate dvij |
BRP041.082.2/ pjypjya ca sarvatra vane rathyntare 'pi v || 82 ||
BRP041.083.1/ catupathe mane v yatra kutra ca tihati |
BRP041.083.2/ dv tal ligam avyagra raddhay susamhita || 83 ||
BRP041.084.1/ snpayitv tu ta bhakty gandhai pupair manoharai |
BRP041.084.2/ dhpair dpai sanaivedyair namaskrais tath stavai || 84 ||
BRP041.085.1/ daavatpraiptai ca ntyagtdibhis tath |
BRP041.085.2/ sampjyaiva vidhnena ivaloka vrajen nara || 85 ||
BRP041.086.1/ nr v dvijardl sampjya raddhaynvit |
BRP041.086.2/ prvokta phalam pnoti ntra kry vicra || 86 ||
/p. 174/

BRP041.087.1/ ka aknoti gun vaktu samagrn munisattam |


BRP041.087.2/ tasya ketravarasytha te devn mahevart || 87 ||
BRP041.088.1/ tasmin ketrottame gatv raddhayraddhaypi v |
BRP041.088.2/ mdhavdiu mseu naro v yadi vgan || 88 ||
BRP041.089.1/ yasmin yasmis tithau vipr sntv bindusarombhasi |
BRP041.089.2/ payed deva virpka dev ca varad ivm || 89 ||

235

236

Chapter 41 :: Description of Ekmraka; worship of iva

BRP041.090.1/ gaa caa krttikeya gaea vabha tath |


BRP041.090.2/ kalpadruma ca svitr ivaloka sa gacchati || 90 ||
BRP041.091.1/ sntv ca kpile trthe vidhivat ppanane |
BRP041.091.2/ prpnoty abhimatn km ivaloka sa gacchati || 91 ||
BRP041.092.1/ ya stambhya tatra vidhivat karoti niyatendriya |
BRP041.092.2/ kulaikaviam uddhtya ivaloka sa gacchati || 92 ||
BRP041.093.1/ ekmrake ivaketre vrassame ubhe |
BRP041.093.2/ snna karoti yas tatra moka sa labhate dhruvam || 93 ||

Chapter 42 :: Description of Viraja; description of Utkala

Chapter 42 :: Description of
Viraja; description of Utkala
42

BRP042.001.0/ brahmovca:

BRP042.001.1/ viraje viraj mt brahm sampratihit |


BRP042.001.2/ yasy sandarann martya punty saptama kulam || 1 ||
BRP042.002.1/ sakd dv tu t dev bhaktypjya praamya ca |
BRP042.002.2/ nara svavaam uddhtya mama loka sa gacchati || 2 ||
BRP042.003.1/ any ca tatra tihanti viraje lokamtara |
BRP042.003.2/ sarvappahar devyo varad bhaktivatsal || 3 ||
BRP042.004.1/ ste vaitara tatra sarvappahar nad |
BRP042.004.2/ yasy sntv narareha sarvappai pramucyate || 4 ||
BRP042.005.1/ ste svayambhs tatraiva kroarp hari svayam |
BRP042.005.2/ dv praamya ta bhakty para viu vrajanti te || 5 ||
BRP042.006.1/ kpile gograhe some trthe clbusajite |
BRP042.006.2/ mtyujaye kroatrthe vsuke siddhakevare || 6 ||
BRP042.007.1/ trthev eteu matimn viraje sayatendriya |
BRP042.007.2/ gatvatrtha vidhivat sntv devn praamya ca || 7 ||
BRP042.008.1/ sarvappavinirmukto vimnavaram sthita |
BRP042.008.2/ upagyamno gandharvair mama loke mahyate || 8 ||
BRP042.009.1/ viraje yo mama ketre piadna karoti vai |
BRP042.009.2/ sa karoty akay tpti pit ntra saaya || 9 ||
BRP042.010.1/ mama ketre munireh viraje ye kalevaram |
BRP042.010.2/ parityajanti purus te moka prpnuvanti vai || 10 ||
/p. 175/

BRP042.011.1/ sntv ya sgare martyo dv ca kapila harim |


BRP042.011.2/ payed dev ca vrh sa yti tridalayam || 11 ||

42

[ SS 94-95

237

238

Chapter 42 :: Description of Viraja; description of Utkala

BRP042.012.1/ santi cnyni trthni puyny yatanni ca |


BRP042.012.2/ tatkle tu munireh veditavyni tni vai || 12 ||
BRP042.013.1/ samudrasyottare tre tasmin dee dvijottam |
BRP042.013.2/ ste guhya para ketra muktida ppananam || 13 ||
BRP042.014.1/ sarvatra vlukkra pavitra sarvakmadam |
BRP042.014.2/ daayojanavistra ketra paramadurlabham || 14 ||
BRP042.015.1/ aokrjunapunngair bakulai saraladrumai |
BRP042.015.2/ panasair nrikelai ca lais tlai kapitthakai || 15 ||
BRP042.016.1/ campakai karikrai ca ctabilvai sapalai |
BRP042.016.2/ kadambai kovidrai ca lakucair ngakesarai || 16 ||
BRP042.017.1/ prcnmalakair lodhrair nragair dhavakhdirai |
BRP042.017.2/ sarjabhrjvakarai ca tamlair devadrubhi || 17 ||
BRP042.018.1/ mandrai prijtai ca nyagrodhgurucandanai |
BRP042.018.2/ kharjrmrtakai siddhair mucukundai sakiukai || 18 ||
BRP042.019.1/ avatthai saptaparai ca madhudhraubhjanai |
BRP042.019.2/ iapmalakair npair nimbatinduvibhtakai || 19 ||
BRP042.020.1/ sarvartuphalagandhhyai sarvartukusumojjvalai |
BRP042.020.2/ manohldakarai ubhrair nnvihaganditai || 20 ||
BRP042.021.1/ rotraramyai sumadhurair balanirmadaneritai |
BRP042.021.2/ manasa prtijanakai abdai khagamukheritai || 21 ||
BRP042.022.1/ cakorai atapattrai ca bhgarjais tath ukai |
BRP042.022.2/ kokilai kalavikai ca hrtair jvajvakai || 22 ||
BRP042.023.1/ priyaputrai ctakai ca tathnyair madhurasvarai |
BRP042.023.2/ rotraramyai priyakarai kjadbhi crvadhihitai || 23 ||
BRP042.024.1/ ketakvanakhaai ca atimuktai sakubjakai |
BRP042.024.2/ mlatkundabai ca karavrai sitetarai || 24 ||
BRP042.025.1/ jambrakarukolair dimair bjaprakai |
BRP042.025.2/ mtulugai pgaphalair hintlai kadalvanai || 25 ||
BRP042.026.1/ anyai ca vividhair vkai pupai cnyair manoharai |
BRP042.026.2/ latvitnagulmai ca vividhai ca jalayai || 26 ||
BRP042.027.1/ drghikbhis tagai ca pukaribhi ca vpibhi |
BRP042.027.2/ nnjalayai puyai padminkhaamaitai || 27 ||
BRP042.028.1/ sarsi ca manojni prasannasalilni ca |

Chapter 42 :: Description of Viraja; description of Utkala

BRP042.028.2/ kumudai puarkai ca tath nlotpalai ubhai || 28 ||


BRP042.029.1/ kahlrai kamalai cpi citni samantata |
BRP042.029.2/ kdambai cakravkai ca tathaiva jalakukkuai || 29 ||
BRP042.030.1/ kraavai plavair hasai krmair matsyai ca madgubhi |
BRP042.030.2/ dtyhasraskrai koyaibakaobhitai || 30 ||
/p. 176/

BRP042.031.1/ etai cnyai ca kjadbhi samantj jalacribhi |


BRP042.031.2/ khagair jalacarai cnyai kusumai ca jalodbhavai || 31 ||
BRP042.032.1/ eva nnvidhair vkai pupai sthalajalodbhavai |
BRP042.032.2/ brahmacrighasthai ca vnaprasthai ca bhikubhi || 32 ||
BRP042.033.1/ svadharmaniratair varais tathnyai samalaktam |
BRP042.033.2/ hapuajankra naranrsamkulam || 33 ||
BRP042.034.1/ aeavidynilaya sarvadharmagukaram |
BRP042.034.2/ eva sarvaguopeta ketra paramadurlabham || 34 ||
BRP042.035.1/ ste tatra munireh vikhyta puruottama |
BRP042.035.2/ yvad utkalamaryd dik kramea prakrtit || 35 ||
BRP042.036.1/ tvat kaprasdena dea puyatamo hi sa |
BRP042.036.2/ yatra tihati vivtm dee sa puruottama || 36 ||
BRP042.037.1/ jagadvyp jagannthas tatra sarva pratihitam |
BRP042.037.2/ aha rudra ca akra ca dev cgnipurogam || 37 ||
BRP042.038.1/ nivasmo munirehs tasmin dee sad vayam |
BRP042.038.2/ gandharvpsarasa sarv pitaro devamnu || 38 ||
BRP042.039.1/ yak vidydhar siddh munaya saitavrat |
BRP042.039.2/ ayo vlakhily ca kayapdy prajevar || 39 ||
BRP042.040.1/ supar kinnar ngs tathnye svargavsina |
BRP042.040.2/ sg ca caturo ved stri vividhni ca || 40 ||
BRP042.041.1/ itihsapurni yaj ca varadaki |
BRP042.041.2/ nadya ca vividh puys trthny yatanni ca || 41 ||
BRP042.042.1/ sgar ca tath ails tasmin dee vyavasthit |
BRP042.042.2/ eva puyatame dee devaripitsevite || 42 ||
BRP042.043.1/ sarvopabhogasahite vsa kasya na rocate |
BRP042.043.2/ rehatva kasya deasya ki cnyad adhika tata || 43 ||

239

240

Chapter 43 :: Story of Indradyumna

BRP042.044.1/ ste yatra svaya devo muktida puruottama |


BRP042.044.2/ dhanys te vibudhaprakhy ye vasanty utkale nar || 44 ||
BRP042.045.1/ trtharjajale sntv payanti puruottamam |
BRP042.045.2/ svarge vasanti te marty na te ynti yamlaye || 45 ||
BRP042.046.1/ ye vasanty utkale ketre puye rpuruottame |
BRP042.046.2/ saphala jvita tem utkaln sumedhasm || 46 ||
BRP042.047.1/ ye payanti surareha prasannyatalocanam |
BRP042.047.2/ crubhrkeamukua crukarvatasakam || 47 ||
BRP042.048.1/ crusmita crudanta crukualamaitam |
BRP042.048.2/ sunsa sukapola ca sulala sulakaam || 48 ||
BRP042.049.1/ trailokynandajanana kasya mukhapakajam || 49 ||
/p. 177/

Chapter 43 :: Story of Indradyumna

Chapter 43 :: Story of
Indradyumna
43

BRP043.001.0/ brahmovca:

BRP043.001.1/ pur ktayuge vipr akratulyaparkrama |


BRP043.001.2/ babhva npati rmn indradyumna iti ruta || 1 ||
BRP043.002.1/ satyavd ucir daka sarvastravirada |
BRP043.002.2/ rpavn subhaga ro dt bhokt priyavada || 2 ||
BRP043.003.1/ ya samastayajn brahmaya satyasagara |
BRP043.003.2/ dhanurvede ca vede ca stre ca nipua kt || 3 ||
BRP043.004.1/ vallabho naranr pauramsy yath a |
BRP043.004.2/ ditya iva duprekya atrusaghabhayakara || 4 ||
BRP043.005.1/ vaiava sattvasampanno jitakrodho jitendriya |
BRP043.005.2/ adhyet yogaskhyn mumukur dharmatatpara || 5 ||
BRP043.006.1/ eva sa playan pthv rj sarvagukara |
BRP043.006.2/ tasya buddhi samutpann harer rdhana prati || 6 ||
BRP043.007.1/ katham rdhayiymi devadeva janrdanam |
BRP043.007.2/ kasmin ketre 'thav trthe nadtre tathrame || 7 ||
BRP043.008.1/ eva cintpara so 'tha nirkya manas mahm |
BRP043.008.2/ lokya sarvatrthni ketry atha pury api || 8 ||
BRP043.009.1/ tni sarvi santyajya jagmyatana puna |
BRP043.009.2/ vikhyta parama ketra muktida puruottamam || 9 ||
BRP043.010.1/ sa gatv tat ketravara samddhabalavhana |
BRP043.010.2/ ayajac cvamedhena vidhivad bhridakia || 10 ||
BRP043.011.1/ krayitv mahotsedha prsda caiva virutam |
BRP043.011.2/ tatra sakaraa ka subhadr sthpya vryavn || 11 ||
BRP043.012.1/ pacatrtha ca vidhivat ktv tatra mahpati |

43

[ SS 95-97

241

242

Chapter 43 :: Story of Indradyumna

BRP043.012.2/ snna dna tapo homa devatprekaa tath || 12 ||


BRP043.013.1/ bhakty crdhya vidhivat pratyaha puruottamam |
BRP043.013.2/ prasdd devadevasya tato mokam avptavn || 13 ||
BRP043.014.1/ mrkaeya ca ka ca dv rma ca bho dvij |
BRP043.014.2/ sgare cendradyumnkhye sntv moka labhed dhruvam || 14 ||
BRP043.015.0/ munaya cu:
BRP043.015.1/ kasmt sa npati prvam indradyumno jagatpati |
BRP043.015.2/ jagma parama ketra muktida puruottamam || 15 ||
BRP043.016.1/ gatv tatra surareha katha sa npasattama |
BRP043.016.2/ vjimedhena vidhivad iavn puruottamam || 16 ||
BRP043.017.1/ katha sa sarvaphalade ketre paramadurlabhe |
BRP043.017.2/ prsda kraym sa cea trailokyavirutam || 17 ||
BRP043.018.1/ katha sa ka rma ca subhadr ca prajpate |
BRP043.018.2/ nirmame rjardla ketra rakitavn katham || 18 ||
/p. 178/

BRP043.019.1/ katha tatra mahpla prsde bhuvanottame |


BRP043.019.2/ sthpaym sa matimn kds tridarcitn || 19 ||
BRP043.020.1/ etat sarva surareha vistarea yathtatham |
BRP043.020.2/ vaktum arhasy aeea carita tasya dhmata || 20 ||
BRP043.021.1/ na tptim adhigacchmas tava vkymtena vai |
BRP043.021.2/ rotum icchmahe brahman para kauthala hi na || 21 ||
BRP043.022.0/ brahmovca:
BRP043.022.1/ sdhu sdhu dvijareh yat pcchadhva purtanam |
BRP043.022.2/ sarvappahara puya bhuktimuktiprada ubham || 22 ||
BRP043.023.1/ vakymi tasya carita yathvtta kte yuge |
BRP043.023.2/ udhva munirdl prayat sayatendriy || 23 ||
BRP043.024.1/ avant nma nagar mlave bhuvi virut |
BRP043.024.2/ babhva tasya npate pthiv kakudopam || 24 ||
BRP043.025.1/ hapuajankr dhaprkratora |
BRP043.025.2/ dhayantrrgaladvr parikhbhir alakt || 25 ||
BRP043.026.1/ nnvaiksamkr nnbhasuvikriy |
BRP043.026.2/ rathypaavat ramy |

Chapter 43 :: Story of Indradyumna

BRP043.026.3/ suvibhaktacatupath || 26 ||
BRP043.027.1/ ghagopurasambdh vthbhi samalakt |
BRP043.027.2/ rjahasanibhai ubhrai citragrvair manoharai || 27 ||
BRP043.028.1/ anekaatashasrai prsdai samalakt |
BRP043.028.2/ yajotsavapramudit gtavditranisvan || 28 ||
BRP043.029.1/ nnvarapatkbhir dhvajai ca samalakt |
BRP043.029.2/ hastyavarathasakr padtigaasakul || 29 ||
BRP043.030.1/ nnyodhasamkr nnjanapadair yut |
BRP043.030.2/ brhmaai katriyair vaiyai drai caiva dvijtibhi || 30 ||
BRP043.031.1/ samddh s munireh vidvadbhi samalakt |
BRP043.031.2/ na tatra malin santi na mrkh npi nirdhan || 31 ||
BRP043.032.1/ na rogio na hng na dytavyasannvit |
BRP043.032.2/ sad h sumanaso dyante puru striya || 32 ||
BRP043.033.1/ kranti sma div rtrau hs tatra pthak pthak |
BRP043.033.2/ suve purus tatra dyante makual || 33 ||
BRP043.034.1/ surp sugu caiva divylakrabhit |
BRP043.034.2/ kmadevapratk sarvalakaalakit || 34 ||
BRP043.035.1/ suke sukapol ca sumukh marudhria |
BRP043.035.2/ jtra sarvastr bhettra atruvhinm || 35 ||
BRP043.036.1/ dtra sarvaratnn bhoktra sarvasampadm |
BRP043.036.2/ striyas tatra munireh dyante sumanohar || 36 ||
BRP043.037.1/ hasavraagminya praphullmbhojalocan |
BRP043.037.2/ sumadhyam sujaghan pnonnatapayodhar || 37 ||
/p. 179/

BRP043.038.1/ suke cruvadan sukapol sthirlak |


BRP043.038.2/ hvabhvnatagrv karbharaabhit || 38 ||
BRP043.039.1/ bimbauhyo rajitamukhs tmblena virjit |
BRP043.039.2/ suvarbharaopet sarvlakrabhit || 39 ||
BRP043.040.1/ ymvadt suroya kcnpurandit |
BRP043.040.2/ divyamlymbaradhar divyagandhnulepan || 40 ||
BRP043.041.1/ vidagdh subhag knt crvagya priyadaran |
BRP043.041.2/ rpalvayasayukt sarv prahasitnan || 41 ||

243

244

Chapter 43 :: Story of Indradyumna

BRP043.042.1/ krantya ca madonmatt ca |


BRP043.042.2/ gtavdyakathlpai ramayantya ca t striya || 42 ||
BRP043.043.1/ vramukhy ca dyante ntyagtavirad |
BRP043.043.2/ prekalpakual sarvayoidgunvit || 43 ||
BRP043.044.1/ any ca tatra dyante gucry kulastriya |
BRP043.044.2/ pativrat ca subhag guai sarvair alakt || 44 ||
BRP043.045.1/ vanai copavanai puyair udynai ca manoramai |
BRP043.045.2/ devatyatanair divyair nnkusumaobhitai || 45 ||
BRP043.046.1/ lais tlais tamlai ca bakulair ngakesarai |
BRP043.046.2/ pippalai karikrai ca candangurucampakai || 46 ||
BRP043.047.1/ punngair nrikerai ca panasai saraladrumai |
BRP043.047.2/ nragair lakucair lodhrai saptaparai ubhjanai || 47 ||
BRP043.048.1/ ctabilvakadambai ca iapair dhavakhdirai |
BRP043.048.2/ palokatagarai karavrai sitetarai || 48 ||
BRP043.049.1/ ptrjunakabhalltai siddhair mrtakais tath |
BRP043.049.2/ nyagrodhvatthakmaryai palair devadrubhi || 49 ||
BRP043.050.1/ mandrai prijtai ca tintikavibhtakai |
BRP043.050.2/ prcnmalakai plakair jambirapdapai || 50 ||
BRP043.051.1/ kleyai kcanrai ca madhujambratindukai |
BRP043.051.2/ kharjrgastyabakulai khoakahartakai || 51 ||
BRP043.052.1/ kakolair mucukundai ca hintlair bjaprakai |
BRP043.052.2/ ketakvanakhaai ca atimuktai sakubjakai || 52 ||
BRP043.053.1/ mallikkundabai ca kadalkhaamaitai |
BRP043.053.2/ mtulugai pgaphalai karuai sindhuvrakai || 53 ||
BRP043.054.1/ bahuvrai kovidrair badarai sakarajakai |
BRP043.054.2/ anyai ca vividhai pupavkai cnyair manoharai || 54 ||
BRP043.055.1/ latgulmair vitnai ca udynair nandanopamai |
BRP043.055.2/ sad kusumagandhhyai sad phalabharnatai || 55 ||
BRP043.056.1/ nnpakirutai ramyair nnmgagavtai |
BRP043.056.2/ cakorai atapattrai ca bhgrai priyaputrakai || 56 ||
BRP043.057.1/ kalavikair mayrai ca ukai kokilakais tath |
BRP043.057.2/ kapotai khajarai ca yenai prvatais tath || 57 ||
/p. 180/

Chapter 43 :: Story of Indradyumna

BRP043.058.1/ khagai cnyair bahuvidhai rotraramyair manoramai |


BRP043.058.2/ sarita pukariya ca sarsi subahni ca || 58 ||
BRP043.059.1/ anyair jalayai puyai kumudotpalamaitai |
BRP043.059.2/ padmai sitetarai ubhrai kahlrai ca sugandhibhi || 59 ||
BRP043.060.1/ anyair bahuvidhai pupair jalajai sumanoharai |
BRP043.060.2/ gandhmodakarair divyai sarvartukusumojjvalai || 60 ||
BRP043.061.1/ hasakraavkrai cakravkopaobhitai |
BRP043.061.2/ srasai ca balkai ca krmair matsyai sanakrakai || 61 ||
BRP043.062.1/ jalapdai kadambai ca plavai ca jalakukkuai |
BRP043.062.2/ khagair jalacarai cnyair nnravavibhitai || 62 ||
BRP043.063.1/ nnvarai sad hair acitni samantata |
BRP043.063.2/ eva nnvidhai pupair vividhai ca jalayai || 63 ||
BRP043.064.1/ vividhai pdapai puyair udynair vividhais tath |
BRP043.064.2/ jalasthalacarai caiva vihagai crvadhihitai || 64 ||
BRP043.065.1/ devatyatanair divyai obhit s mahpur |
BRP043.065.2/ tatrste bhagavn devas tripurris trilocana || 65 ||
BRP043.066.1/ mahkleti vikhyta sarvakmaprada iva |
BRP043.066.2/ ivakue nara sntv vidhivat ppanane || 66 ||
BRP043.067.1/ devn pitn caiva santarpya vidhivad budha |
BRP043.067.2/ gatv ivlaya pact ktv ta tri pradakiam || 67 ||
BRP043.068.1/ praviya sayato bhtv dhautavs jitendriya |
BRP043.068.2/ snnai pupais tath gandhair dhpair dpai ca bhaktita || 68 ||
BRP043.069.1/ naivedyair upahrai ca gtavdyai pradakiai |
BRP043.069.2/ daavatpraiptai ca ntyai stotrai ca akaram || 69 ||
BRP043.070.1/ sampjya vidhivad bhakty mahkla sakc chivam |
BRP043.070.2/ avamedhasahasrasya phala prpnoti mnava || 70 ||
BRP043.071.1/ ppai sarvair vinirmukto vimnai srvakmikai |
BRP043.071.2/ ruhya tridiva yti yatra ambhor niketanam || 71 ||
BRP043.072.1/ divyarpadhara rmn divylakrabhita |
BRP043.072.2/ bhukte tatra varn bhogn yvad bhtasamplavam || 72 ||
BRP043.073.1/ ivaloke munireh jarmaraavarjita |
BRP043.073.2/ puyakayd ihyta pravare brhmae kule || 73 ||
BRP043.074.1/ caturved bhaved vipra sarvastravirada |

245

246

Chapter 43 :: Story of Indradyumna

BRP043.074.2/ yoga pupata prpya tato mokam avpnuyt || 74 ||


BRP043.075.1/ ste tatra nad puy ipr nmeti virut |
BRP043.075.2/ tasy sntas tu vidhivat santarpya pitdevat || 75 ||
BRP043.076.1/ sarvappavinirmukto vimnavaram sthita |
BRP043.076.2/ bhukte bahuvidhn bhogn svargaloke narottama || 76 ||
BRP043.077.1/ ste tatraiva bhagavn devadevo janrdana |
BRP043.077.2/ govindasvminmsau bhuktimuktiprado hari || 77 ||
BRP043.078.1/ ta dv muktim pnoti trisaptakulasayuta |
BRP043.078.2/ vimnenrkavarena kikijlamlin || 78 ||
/p. 181/

BRP043.079.1/ sarvakmasamddhena kmagensthirea ca |


BRP043.079.2/ upagyamno gandharvair viuloke mahyate || 79 ||
BRP043.080.1/ bhukte ca vividhn kmn nirtako gatajvara |
BRP043.080.2/ bhtasamplava yvat surpa subhaga sukh || 80 ||
BRP043.081.1/ klengatya matimn brhmaa syn mahtale |
BRP043.081.2/ pravare yogin gehe vedastrrthatattvavit || 81 ||
BRP043.082.1/ vaiava yogam sthya tato mokam avpnuyt |
BRP043.082.2/ vikramasvminmna viu tatraiva bho dvij || 82 ||
BRP043.083.1/ dv naro v nr v phala prvodita labhet |
BRP043.083.2/ anye 'pi tatra tihanti dev akrapurogam || 83 ||
BRP043.084.1/ mtara ca munireh sarvakmaphalaprad |
BRP043.084.2/ dv tn vidhivad bhakty sampjya praipatya ca || 84 ||
BRP043.085.1/ sarvappavinirmukto naro yti triviapam |
BRP043.085.2/ eva s nagar ramy rjasihena plit || 85 ||
BRP043.086.1/ nityotsavapramudit yathendrasymarvat |
BRP043.086.2/ purdaasayukt suvistracatupath || 86 ||
BRP043.087.1/ dhanurjyghoaninad siddhasagamabhit |
BRP043.087.2/ vidyvadgaabhyih vedanirghoandit || 87 ||
BRP043.088.1/ itihsapurni stri vividhni ca |
BRP043.088.2/ kvylpakath caiva ryante 'harnia dvij || 88 ||
BRP043.089.1/ eva may guhy s taduyin?? samudht |
BRP043.089.2/ yasy rjbhavat prvam indradyumno mahmati || 89 ||

Chapter 44 :: Story of Indradyumna (cont.): The journey to the southern ocean

Chapter 44 :: Story of
Indradyumna (cont.): The
journey to the southern ocean
44

BRP044.001.0/ brahmovca:

BRP044.001.1/ tasy sa npati prva kurvan rjyam anuttamam |


BRP044.001.2/ playm sa matimn praj putrn ivaurasn || 1 ||
BRP044.002.1/ satyavd mahprja ra sarvagukara |
BRP044.002.2/ matimn dharmasampanna sarvaastrabht vara || 2 ||
BRP044.003.1/ satyav lavn dnta rmn parapurajaya |
BRP044.003.2/ ditya iva tejobh rpair vinayor iva || 3 ||
BRP044.004.1/ vardhamnasurcarya akratulyaparkrama |
BRP044.004.2/ radendur ivbhti lakaai samalakta || 4 ||
BRP044.005.1/ hart sarvayajn hayamedhdikt tath |
BRP044.005.2/ dnair yajais tapobhi ca tattulyo nsti bhpati || 5 ||
BRP044.006.1/ suvaramaimuktn gajvn ca bhpati |
BRP044.006.2/ pradadau vipramukhyebhyo yge yge mahdhanam || 6 ||
BRP044.007.1/ hastyavarathamukhyn kambaljinavsasm |
BRP044.007.2/ ratnn dhanadhnynm antas tasya na vidyate || 7 ||
/p. 182/

BRP044.008.1/ eva sarvadhanair yukto guai sarvair alakta |


BRP044.008.2/ sarvakmasamddhtm kurvan rjyam akaakam || 8 ||
BRP044.009.1/ tasyeya matir utpann sarvayogevara harim |
BRP044.009.2/ katham rdhayiymi bhuktimuktiprada prabhum || 9 ||
BRP044.010.1/ vicrya sarvastri tantry gamavistaram |
BRP044.010.2/ itihsapurni vedgni ca sarvaa || 10 ||

44

[ SS 97-98

247

248

Chapter 44 :: Story of Indradyumna (cont.): The journey to the southern ocean

BRP044.011.1/ dharmastri sarvi niyamn ibhitn |


BRP044.011.2/ vedgni ca stri vidysthnni yni ca || 11 ||
BRP044.012.1/ guru sasevya yatnena brhman vedapragn |
BRP044.012.2/ dhya param kh ktaktyo 'bhavat tad || 12 ||
BRP044.013.1/ samprpya parama tattva vsudevkhyam avyayam |
BRP044.013.2/ bhrntijnd attas tu mumuku sayatendriya || 13 ||
BRP044.014.1/ katham rdhayiymi devadeva santanam |
BRP044.014.2/ ptavastra caturbhu akhacakragaddharam || 14 ||
BRP044.015.1/ vanamlvtoraska padmapattryatekaam |
BRP044.015.2/ rvatsorasamyukta mukugadaobhitam || 15 ||
BRP044.016.1/ svapurt sa tu nikrnta ujjayiny prajpati |
BRP044.016.2/ balena mahat yukta sabhtya sapurohita || 16 ||
BRP044.017.1/ anujagmus tu ta sarve rathina astrapaya |
BRP044.017.2/ rathair vimnasakai patkdhvajasevitai || 17 ||
BRP044.018.1/ sdina ca tath sarve prsatomarapaya |
BRP044.018.2/ avai pavanasakair anujagmus tu ta npam || 18 ||
BRP044.019.1/ himavatsambhavair mattair vraai parvatopamai |
BRP044.019.2/ dantai sad mattai pracaai aihyanai || 19 ||
BRP044.020.1/ hemakakai sapatkair gharavavibhitai |
BRP044.020.2/ anujagmu ca ta sarve gajayuddhavirad || 20 ||
BRP044.021.1/ asakhyey ca pdt dhanuprssipaya |
BRP044.021.2/ divyamlymbaradhar divyagandhnulepan || 21 ||
BRP044.022.1/ anujagmu ca ta sarve yuvno makual |
BRP044.022.2/ sarvstrakual r sad sagrmallas || 22 ||
BRP044.023.1/ antapuranivsinya striya sarv svalakt |
BRP044.023.2/ bimbauhacrudaan sarvbharaabhit || 23 ||
BRP044.024.1/ divyavastradhar sarv divyamlyavibhit |
BRP044.024.2/ divyagandhnuliptg araccandranibhnan || 24 ||
BRP044.025.1/ sumadhyam cruve crukarlakcit |
BRP044.025.2/ tmblarajitamukh rakibhi ca surakit || 25 ||
BRP044.026.1/ ynair uccvacai ubhrair maikcanabhitai |
BRP044.026.2/ upagyamns t sarv gyanai stutiphakai || 26 ||
BRP044.027.1/ veit astrahastai ca padmapattryateka |

Chapter 44 :: Story of Indradyumna (cont.): The journey to the southern ocean

BRP044.027.2/ brhma katriy vaiy anujagmu ca ta npam || 27 ||


/p. 183/

BRP044.028.1/ vaiggrmaga sarve nnpuranivsina |


BRP044.028.2/ dhanai ratnai suvarai ca sadr saparicchad || 28 ||
BRP044.029.1/ astravikrayak caiva tmblapayajvina |
BRP044.029.2/ tavikrayak caiva khavikrayakrak || 29 ||
BRP044.030.1/ ragopajvina sarve msavikrayias tath |
BRP044.030.2/ tailavikrayak caiva vastravikrayaks tath || 30 ||
BRP044.031.1/ phalavikrayia caiva pattravikrayias tath |
BRP044.031.2/ tath javasahr ca rajak ca sahasraa || 31 ||
BRP044.032.1/ gopl npit caiva tathnye vastrascak |
BRP044.032.2/ meapl cjapl mgapl ca hasak || 32 ||
BRP044.033.1/ dhnyavikrayia caiva saktuvikrayia ca ye |
BRP044.033.2/ guavikrayik caiva tath lavaajvina || 33 ||
BRP044.034.1/ gyan nartak caiva tath magalaphak |
BRP044.034.2/ ail kathak caiva purrthavirad || 34 ||
BRP044.035.1/ kavaya kvyakartro nnkvyavirad |
BRP044.035.2/ viaghn gru caiva nnratnaparkak || 35 ||
BRP044.036.1/ vyokrs tmrakr ca ksyakr ca rhak |
BRP044.036.2/ kauakr citrakr kundakr ca pvak || 36 ||
BRP044.037.1/ daakr csikr surdhtopajvina |
BRP044.037.2/ mall dt ca kyasth ye cnye karmakria || 37 ||
BRP044.038.1/ tantuvy rpakr vrtiks tailaphak |
BRP044.038.2/ lvajvs taittirik mgapakyupajvina || 38 ||
BRP044.039.1/ gajavaidy ca vaidy ca naravaidy ca ye nar |
BRP044.039.2/ vkavaidy ca govaidy ye cnye chedadhak || 39 ||
BRP044.040.1/ ete ngarak sarve ye cnye nnukrtit |
BRP044.040.2/ anujagmus tu rjna samastapuravsina || 40 ||
/p. 184/

BRP044.041.1/ yath vrajanta pitara grmntara samutsuk |


BRP044.041.2/ anuynti yath putrs tath ta te 'pi ngar || 41 ||
BRP044.042.1/ eva sa npati rmn vta sarvair mahjanai |

249

250

Chapter 44 :: Story of Indradyumna (cont.): The journey to the southern ocean

BRP044.042.2/ hastyavarathapdtair jagma ca anai anai || 42 ||


BRP044.043.1/ eva gatv sa npatir dakiasyodadhes taam |
BRP044.043.2/ sarvais tair drghaklena balair anugata prabhu || 43 ||
BRP044.044.1/ dadara sgara ramya ntyantam iva ca sthitam |
BRP044.044.2/ anekaatashasrair rmibhi ca samkulam || 44 ||
BRP044.045.1/ nnratnlaya pra nnprisamkulam |
BRP044.045.2/ vctaragabahula mahcaryasamanvitam || 45 ||
BRP044.046.1/ trtharja mahabdam apra subhayakaram |
BRP044.046.2/ meghavndapratkam agdha makarlayam || 46 ||
BRP044.047.1/ matsyai krmai ca akhai ca uktiknakraakubhi |
BRP044.047.2/ iumrai karkaai ca vta sarpair mahviai || 47 ||
BRP044.048.1/ lavaoda hare sthna ayanasya nadpatim |
BRP044.048.2/ sarvappahara puya sarvavchphalapradam || 48 ||
BRP044.049.1/ anekvartagambhra dnavn samrayam |
BRP044.049.2/ amtasyrai divya devayonim ap patim || 49 ||
BRP044.050.1/ viia sarvabhtn prin jvadhraam |
BRP044.050.2/ supavitra pavitr magaln ca magalam || 50 ||
BRP044.051.1/ trthnm uttama trtham avyaya ydas patim |
BRP044.051.2/ candravddhikayasyeva yasya mna pratihitam || 51 ||
BRP044.052.1/ abhedya sarvabhtn devnm amtlayam |
BRP044.052.2/ utpattisthitisahrahetubhta santanam || 52 ||
BRP044.053.1/ upajvya ca sarve puya nadanadpatim |
BRP044.053.2/ dv ta npatireho vismaya parama gata || 53 ||
BRP044.054.1/ nivsam akarot tatra velm asdya sgarm |
BRP044.054.2/ puye manohare dee sarvabhmiguair yute || 54 ||
BRP044.055.1/ vta lai kadambai ca punngai saraladrumai |
BRP044.055.2/ panasair nrikelai ca bakulair ngakesarai || 55 ||
BRP044.056.1/ tlai pippalai kharjrair nragair bjaprakai |
BRP044.056.2/ lair mrtakair lodhrair bakulair bahuvrakai || 56 ||
BRP044.057.1/ kapitthai karikrai ca palokacampakai |
BRP044.057.2/ dimai ca tamlai ca prijtais tathrjunai || 57 ||
BRP044.058.1/ prcnmalakair bilvai priyaguvaakhdirai |
BRP044.058.2/ igudsaptaparai ca avatthgastyajambukai || 58 ||

Chapter 44 :: Story of Indradyumna (cont.): The journey to the southern ocean

BRP044.059.1/ madhukai karikrai ca bahuvrai satindukai |


BRP044.059.2/ palabadarair npai siddhanimbaubhjanai || 59 ||
BRP044.060.1/ vrakai kovidrai ca bhalltmalakais tath |
BRP044.060.2/ iti hintlakkolai karajai savibhtakai || 60 ||
/p. 185/

BRP044.061.1/ sasarjamadhukmaryai lmaldevadrubhi |


BRP044.061.2/ khohakair nimbavaai kumbhkauhahartakai || 61 ||
BRP044.062.1/ guggulai candanair vkais tathaivgurupalai |
BRP044.062.2/ jambrakaruair vkais tintiraktacandanai || 62 ||
BRP044.063.1/ eva nnvidhair vkais tathnyair bahupdapai |
BRP044.063.2/ kalpadrumair nityaphalai sarvartukusumotkarai || 63 ||
BRP044.064.1/ nnpakirutair divyair mattakokilanditai |
BRP044.064.2/ mayravarasaghuai ukasrikasakulai || 64 ||
BRP044.065.1/ hrtair bhgarjai ca ctakair bahuputrakai |
BRP044.065.2/ jvajvakakkolai kalavikai kapotakai || 65 ||
BRP044.066.1/ khagair nnvidhai cnyai rotraramyair manoharai |
BRP044.066.2/ pupitgreu vkeu kjadbhi crvadhihitai || 66 ||
BRP044.067.1/ ketakvanakhaai ca sad pupadharai sitai |
BRP044.067.2/ mallikkundakusumair ythiktagarais tath || 67 ||
BRP044.068.1/ kuajair bapupai ca atimuktai sakubjakai |
BRP044.068.2/ mlatkaravrai ca tath kadalakcanai || 68 ||
BRP044.069.1/ anyair nnvidhai pupai sugandhai crudaranai |
BRP044.069.2/ vanodynopavanajair nnvarai sugandhibhi || 69 ||
BRP044.070.1/ vidydharagakrai siddhacraasevitai |
BRP044.070.2/ gandharvoragarakobhir bhtpsarasakinnarai || 70 ||
BRP044.071.1/ muniyakagakrair nnsattvanievitai |
BRP044.071.2/ mgai khmgai sihair varhamahikulai || 71 ||
BRP044.072.1/ tathnyai kasrdyair mgai sarvatra obhitai |
BRP044.072.2/ rdlair dptamtagais tathnyair vanacribhi || 72 ||
BRP044.073.1/ eva nnvidhair vkair udynair nandanopamai |
BRP044.073.2/ latgulmavitnai ca vividhai ca jalayai || 73 ||
BRP044.074.1/ hasakraavkrai padminkhaamaitai |
BRP044.074.2/ kdambai ca plavair hasai cakravkopaobhitai || 74 ||

251

252

Chapter 45 :: Story of Indradyumna (cont.): The disappearance of Nlamdhava

BRP044.075.1/ kamalai atapattrai ca kahlrai kumudotpalai |


BRP044.075.2/ khagair jalacarai cnyai pupair jalasamudbhavai || 75 ||
BRP044.076.1/ parvatair dptaikharai crukandaramaitai |
BRP044.076.2/ nnvkasamkrair nndhtuvibhitai || 76 ||
BRP044.077.1/ sarvcaryamayai gai sarvabhtlayai ubhai |
BRP044.077.2/ sarvauadhisamyuktair vipulai citrasnubhi || 77 ||
BRP044.078.1/ eva sarvai samuditai obhita sumanoharai |
BRP044.078.2/ dadara sa mahpla sthna trailokyapjitam || 78 ||
BRP044.079.1/ daayojanavistra pacayojanam yatam |
BRP044.079.2/ nncaryasamyukta ketra paramadurlabham || 79 ||
/p. 186/

Chapter 45 :: Story of Indradyumna (cont.): The disappearance of Nlamdhava

Chapter 45 :: Story of
Indradyumna (cont.): The
disappearance of
Nlamdhava
45

BRP045.001.0/ munaya cu:

BRP045.001.1/ tasmin ketravare puye vaiave puruottame |


BRP045.001.2/ ki tatra pratim prva na sthit vaiav prabho || 1 ||
BRP045.002.1/ yensau npatis tatra gatv sabalavhana |
BRP045.002.2/ sthpaym sa ka ca rma bhadr ubhapradm || 2 ||
BRP045.003.1/ saayo no mahn atra vismaya ca jagatpate |
BRP045.003.2/ rotum icchmahe sarva brhi tatkraa ca na || 3 ||
BRP045.004.0/ brahmovca:
BRP045.004.1/ udhva prvasavtt kath ppaprainm |
BRP045.004.2/ pravakymi samsena riy pa pur hari || 4 ||
BRP045.005.1/ sumero kcane ge sarvcaryasamanvite |
BRP045.005.2/ siddhavidydharair yakai kinnarair upaobhite || 5 ||
BRP045.006.1/ devadnavagandharvair ngair apsaras gaai |
BRP045.006.2/ munibhir guhyakai siddhai sauparai samarudgaai || 6 ||
BRP045.007.1/ anyair devlayai sdhyai kayapdyai prajevarai |
BRP045.007.2/ vlakhilydibhi caiva obhite sumanohare || 7 ||
BRP045.008.1/ karikravanair divyai sarvartukusumotkarai |
BRP045.008.2/ jtarpapratkair bhite sryasannibhai || 8 ||
BRP045.009.1/ anyai ca bahubhir vkai latldibhir vanai |
BRP045.009.2/ punngokasaralanyagrodhmrtakrjunai || 9 ||

45

[ SS 98-101

253

254

Chapter 45 :: Story of Indradyumna (cont.): The disappearance of Nlamdhava

BRP045.010.1/ prijtmrakhadiranpabilvakadambakai |
BRP045.010.2/ dhavakhdiraplarmalakatindukai || 10 ||
BRP045.011.1/ nrigakolabakulalodhradimadrukai |
BRP045.011.2/ sarjai ca karais tagarai iibhrjavanimbakai || 11 ||
BRP045.012.1/ anyai ca kcanai caiva phalabhrai ca nmitai |
BRP045.012.2/ nnkusumagandhhyair bhite pupapdapai || 12 ||
BRP045.013.1/ mlatythikmallkundabakuruakai |
BRP045.013.2/ palgastyakuajamandrakusumdibhi || 13 ||
BRP045.014.1/ anyai ca vividhai pupair manasa prtidyakai |
BRP045.014.2/ nnvihagasaghai ca kjadbhir madhurasvarai || 14 ||
BRP045.015.1/ puskokilarutair divyair mattabarhianditai |
BRP045.015.2/ eva nnvidhair vkai pupair nnvidhais tath || 15 ||
BRP045.016.1/ khagair nnvidhai caiva obhite surasevite |
BRP045.016.2/ tatra sthita jaganntha jagatsraram avyayam || 16 ||
BRP045.017.1/ sarvalokavidhtra vsudevkhyam avyayam |
BRP045.017.2/ praamya iras dev lokn hitakmyay |
BRP045.017.3/ papracchema mahprana padmaj tam anuttamam || 17 ||
BRP045.018.0/ rr uvca:
BRP045.018.1/ brhi tva sarvalokea saaya me hdi sthitam |
BRP045.018.2/ martyaloke mahcarye karmabhmau sudurlabhe || 18 ||
/p. 187/

BRP045.019.1/ lobhamohagrahagraste kmakrodhamahrave |


BRP045.019.2/ yena mucyeta devea asmt sasrasgart || 19 ||
BRP045.020.1/ cakva sarvadevea praat yadi manyase |
BRP045.020.2/ tvadte nsti loke 'smin vakt saayaniraye || 20 ||
BRP045.021.0/ brahmovca:
BRP045.021.1/ rutvaiva vacana tasy devadevo janrdana |
BRP045.021.2/ provca paray prty para srmtopamam || 21 ||
BRP045.022.0/ rbhagavn uvca:
BRP045.022.1/ sukhopsya susdhya ca 'bhirma ca susatphala |
BRP045.022.2/ ste trthavare devi vikhyta puruottama || 22 ||
BRP045.023.1/ na tena sada kacit triu lokeu vidyate |

Chapter 45 :: Story of Indradyumna (cont.): The disappearance of Nlamdhava

BRP045.023.2/ krtand yasya devei mucyate sarvaptakai || 23 ||


BRP045.024.1/ na vijto 'marai sarvair na daityair na ca dnavai |
BRP045.024.2/ marcydyair munivarair gopita me varnane || 24 ||
BRP045.025.1/ tat te 'ha sampravakymi trtharja ca smpratam |
BRP045.025.2/ bhvenaikena suroi uva varavarini || 25 ||
BRP045.026.1/ st kalpe samutpanne nae sthvarajagame |
BRP045.026.2/ praln devagandharvadaityavidydharorag || 26 ||
BRP045.027.1/ tamobhtam ida sarva na prjyata kicana |
BRP045.027.2/ tasmi jgarti bhttm paramtm jagadguru || 27 ||
BRP045.028.1/ rms trimrtikd devo jagatkart mahevara |
BRP045.028.2/ vsudeveti vikhyto yogtm harir vara || 28 ||
BRP045.029.1/ so 'sjad yoganidrnte nbhyambhoruhamadhyagam |
BRP045.029.2/ padmakearasaka brahma bhtam avyayam || 29 ||
BRP045.030.1/ tdgbhtas tato brahm sarvalokamahevara |
BRP045.030.2/ pacabhtasamyukta sjate ca anai anai || 30 ||
BRP045.031.1/ mtryonni bhtni sthlaskmi yni ca |
BRP045.031.2/ caturvidhni sarvi sthvari cari ca || 31 ||
BRP045.032.1/ tata prajpatir brahm cakre sarva carcaram |
BRP045.032.2/ sacintya manastmna sasarja vividh praj || 32 ||
BRP045.033.1/ marcydn munn sarvn devsurapitn api |
BRP045.033.2/ yakavidydhar cnyn gagdy saritas tath || 33 ||
BRP045.034.1/ naravnarasih ca vividh ca vihagamn |
BRP045.034.2/ jaryn aajn devi svedajodbhedajs tath || 34 ||
BRP045.035.1/ brahma katra tath vaiya dra caiva catuayam |
BRP045.035.2/ antyajt ca mlecch ca sasarja vividhn pthak || 35 ||
BRP045.036.1/ yat kicij jvasaja tu tagulmapiplikam |
BRP045.036.2/ brahm bhtv jagat sarva nirmame sa carcaram || 36 ||
/p. 188/

BRP045.037.1/ dakige tathtmna sacintya purua svayam |


BRP045.037.2/ vme caiva tu nr sa dvidh bhtam akalpayat || 37 ||
BRP045.038.1/ tata prabhti loke 'smin praj maithunasambhav |
BRP045.038.2/ adhamottamamadhy ca mama ketri yni ca || 38 ||

255

256

Chapter 45 :: Story of Indradyumna (cont.): The disappearance of Nlamdhava

BRP045.039.1/ eva sacintya devo 'sau pur salilayonija |


BRP045.039.2/ jagma dhynam sthya vsudevtmik tanum || 39 ||
BRP045.040.1/ dhynamtrea devena svayam eva janrdana |
BRP045.040.2/ tasmin kae samutpanna sahasrka sahasrapt || 40 ||
BRP045.041.1/ sahasrar purua puarkanibhekaa |
BRP045.041.2/ saliladhvntameghbha rm rvatsalakaa || 41 ||
BRP045.042.1/ apayat sahas ta tu brahm lokapitmaha |
BRP045.042.2/ sanair arghyapdyai ca akatair abhinandya ca || 42 ||
BRP045.043.1/ tuva paramai stotrair virici susamhita |
BRP045.043.2/ tato 'ham uktavn deva brahma kamalodbhavam |
BRP045.043.3/ kraa vada m tta mama dhynasya smpratam || 43 ||
BRP045.044.0/ brahmovca:
BRP045.044.1/ jagaddhitya devea martyalokai ca durlabham |
BRP045.044.2/ svargadvrasya mrgi yajadnavratni ca || 44 ||
BRP045.045.1/ yoga satya tapa raddh trthni vividhni ca |
BRP045.045.2/ vihya sarvam ete sukha tatsdhana vada || 45 ||
BRP045.046.1/ sthna jagatpate mahym utka ca yad ucyate |
BRP045.046.2/ sarvem uttama sthna brhi me puruottama || 46 ||
BRP045.047.1/ vidhtur vacana rutv tato 'ha proktavn priye |
BRP045.047.2/ u brahman pravakymi nirmala bhuvi durlabham || 47 ||
BRP045.048.1/ uttama sarvaketr dhanya sasratraam |
BRP045.048.2/ gobrhmaahita puya cturvaryasukhodayam || 48 ||
BRP045.049.1/ bhuktimuktiprada n ketra paramadurlabham |
BRP045.049.2/ mahpuya tu sarve siddhida vai pitmahe || 49 ||
BRP045.050.1/ tasmd st samutpanna trtharja santanam |
BRP045.050.2/ vikhyta parama ketra caturyuganievitam || 50 ||
BRP045.051.1/ sarvem eva devnm brahmacrim |
BRP045.051.2/ daityadnavasiddhn gandharvoragarakasm || 51 ||
BRP045.052.1/ ngavidydhar ca sthvarasya carasya ca |
BRP045.052.2/ uttama puruo yasmt tasmt sa puruottama || 52 ||
BRP045.053.1/ dakiasyodadhes tre nyagrodho yatra tihati |
BRP045.053.2/ daayojanavistra ketra paramadurlabham || 53 ||
BRP045.054.1/ yas tu kalpe samutpanne mahadulknibarhae |

Chapter 45 :: Story of Indradyumna (cont.): The disappearance of Nlamdhava

BRP045.054.2/ vina naivam abhyeti svaya tatraivam sthita || 54 ||


BRP045.055.1/ damtre vae tasmi chym kramya csakt |
BRP045.055.2/ brahmahatyt pramucyeta ppev anyeu k kath || 55 ||
/p. 189/

BRP045.056.1/ pradaki kt yais tu namaskra ca jantubhi |


BRP045.056.2/ sarve vidhtappmnas te gat keavlayam || 56 ||
BRP045.057.1/ nyagrodhasyottare kicid dakie keavasya tu |
BRP045.057.2/ prsdas tatra tihet tu pada dharmamaya hi tat || 57 ||
BRP045.058.1/ pratim tatra vai dv svaya devena nirmitm |
BRP045.058.2/ anysena vai ynti bhuvana me tato nar || 58 ||
BRP045.059.1/ gacchamns tu tn prekya ekad dharmar priye |
BRP045.059.2/ madantikam anuprpya praamya irasbravt || 59 ||
BRP045.060.0/ yama uvca:
BRP045.060.1/ namas te bhagavan deva lokantha jagatpate |
BRP045.060.2/ krodavsina deva eabhognuyinam || 60 ||
BRP045.061.1/ vara vareya varada kartram akta prabhum |
BRP045.061.2/ vivevaram aja viu sarvajam aparjitam || 61 ||
BRP045.062.1/ nlotpaladalayma puarkanibhekaam |
BRP045.062.2/ sarvaja nirgua nta jagaddhtram avyayam || 62 ||
BRP045.063.1/ sarvalokavidhtra sarvalokasukhvaham |
BRP045.063.2/ pura purua vedya vyaktvyakta santanam || 63 ||
BRP045.064.1/ parvar srara lokantha jagadgurum |
BRP045.064.2/ rvatsoraskasayukta vanamlvibhitam || 64 ||
BRP045.065.1/ ptavastra caturbhu akhacakragaddharam |
BRP045.065.2/ hrakeyrasayukta mukugadadhriam || 65 ||
BRP045.066.1/ sarvalakaasampra sarvendriyavivarjitam |
BRP045.066.2/ kastham acala skma jyotrpa santanam || 66 ||
BRP045.067.1/ bhvbhvavinirmukta vypina prakte param |
BRP045.067.2/ namasymi jaganntham vara sukhada prabhum || 67 ||
BRP045.068.1/ ity eva dharmarjas tu pur nyagrodhasannidhau |
BRP045.068.2/ stutv nnvidhai stotrai pramam akarot tad || 68 ||
BRP045.069.1/ ta dv tu mahbhge praata prjalisthitam |

257

258

Chapter 45 :: Story of Indradyumna (cont.): The disappearance of Nlamdhava

BRP045.069.2/ stotrasya kraa devi pavn aham antakam || 69 ||


BRP045.070.1/ vaivasvata mahbho sarvadevottamo hy asi |
BRP045.070.2/ kimartha stutavn m tva sakept tad bravhi me || 70 ||
BRP045.071.0/ dharmarja uvca:
BRP045.071.1/ asminn yatane puye vikhyte puruottame |
BRP045.071.2/ indranlamay reh pratim srvakmik || 71 ||
BRP045.072.1/ t dv puarkka bhvenaikena raddhay |
BRP045.072.2/ vetkhya bhavana ynti nikm caiva mnav || 72 ||
BRP045.073.1/ ata kartu na aknomi vypram arisdana |
BRP045.073.2/ prasda sumahdeva sahara pratim vibho || 73 ||
BRP045.074.1/ rutv vaivasvatasyaitad vkyam etad uvca ha |
BRP045.074.2/ yama t gopayiymi sikatbhi samantata || 74 ||
/p. 190/

BRP045.075.1/ tata s pratim devi vallibhir gopit may |


BRP045.075.2/ yath tatra na payanti manuj svargakkia || 75 ||
BRP045.076.1/ pracchdya vallikair devi jtarpaparicchadai |
BRP045.076.2/ yama prasthpaym sa sv pur daki diam || 76 ||
BRP045.077.0/ brahmovca:
BRP045.077.1/ lupty pratimy tu indranlasya bho dvij |
BRP045.077.2/ tasmin ketravare puye vikhyte puruottame || 77 ||
BRP045.078.1/ yo bhtas tatra vttnto devadevo janrdana |
BRP045.078.2/ ta sarva kathaym sa sa tasyai bhagavn pur || 78 ||
BRP045.079.1/ indradyumnasya gamana ketrasandarana tath |
BRP045.079.2/ ketrasya varana caiva prsdakaraa tath || 79 ||
BRP045.080.1/ hayamedhasya yajana svapnadaranam eva ca |
BRP045.080.2/ lavaasyodadhes tre khasya darana tath || 80 ||
BRP045.081.1/ darana vsudevasya ilpirjasya ca dvij |
BRP045.081.2/ nirma pratimys tu yathvara vieata || 81 ||
BRP045.082.1/ sthpana caiva sarve prsde bhuvanottame |
BRP045.082.2/ ytrkle ca viprendr kalpasakrtana tath || 82 ||
BRP045.083.1/ mrkaeyasya carita sthpana akarasya ca |
BRP045.083.2/ pacatrthasya mhtmya darana lapina || 83 ||

Chapter 45 :: Story of Indradyumna (cont.): The disappearance of Nlamdhava

BRP045.084.1/ vaasya darana caiva vyui tasya ca bho dvij |


BRP045.084.2/ darana baladevasya kasya ca vieata || 84 ||
BRP045.085.1/ subhadry ca tatraiva mhtmya caiva sarvaa |
BRP045.085.2/ darana narasihasya vyuisakrtana tath || 85 ||
BRP045.086.1/ anantavsudevasya darana guakrtanam |
BRP045.086.2/ vetamdhavamhtmya svargadvrasya daranam || 86 ||
BRP045.087.1/ udadher darana caiva snna tarpaam eva ca |
BRP045.087.2/ samudrasnnamhtmyam indradyumnasya ca dvij || 87 ||
BRP045.088.1/ pacatrthaphala caiva mahjyeha tathaiva ca |
BRP045.088.2/ sthna kasya halina parvaytrphala tath || 88 ||
BRP045.089.1/ varana viulokasya ketrasya ca puna puna |
BRP045.089.2/ prva kathitavn sarva tasyai sa puruottama || 89 ||

259

260

Chapter 46 :: Story of Indradyumna (cont.): Description of Puruottamaketra

Chapter 46 :: Story of
Indradyumna (cont.):
Description of
Puruottamaketra
46

BRP046.001.0/ munaya cu:

BRP046.001.1/ rotum icchmahe deva kathea mahpate |


BRP046.001.2/ tasmin ketravare gatv ki cakra nardhipa || 1 ||
BRP046.002.0/ brahmovca:
BRP046.002.1/ udhva munirdl pravakymi samsata |
BRP046.002.2/ ketrasandarana caiva ktya tasya ca bhpate || 2 ||
/p. 191/

BRP046.003.1/ gatv tatra mahpla ketre trailokyavirute |


BRP046.003.2/ dadara ramayni sthnni saritas tath || 3 ||
BRP046.004.1/ nad tatra mahpuy vindhyapdavinirgat |
BRP046.004.2/ svittropaleti vikhyt sarvappahar iv || 4 ||
BRP046.005.1/ gagtuly mahsrot dakiravagmin |
BRP046.005.2/ mahnadti nmn s puyatoy saridvar || 5 ||
BRP046.006.1/ dakiasyodadher garbha obhit |
BRP046.006.2/ ubhayos taayor yasy grm ca nagari ca || 6 ||
BRP046.007.1/ dyante munirdl susasy sumanohar |
BRP046.007.2/ hapuajankr vastrlakrabhit || 7 ||
BRP046.008.1/ brhma katriy vaiy drs tatra pthak pthak |
BRP046.008.2/ svadharmanirat nt dyante ubhalaka || 8 ||
BRP046.009.1/ tmblapravadan mldmavibhit |
46

[ SS 101

Chapter 46 :: Story of Indradyumna (cont.): Description of Puruottamaketra

BRP046.009.2/ vedapramukh vipr saaagapadakram || 9 ||


BRP046.010.1/ agnihotrarat kecit kecid aupsanakriy |
BRP046.010.2/ sarvastrrthakual yajvno bhridaki || 10 ||
BRP046.011.1/ catvre rjamrgeu vanepavaneu ca |
BRP046.011.2/ sabhmaalaharmyeu devatyataneu ca || 11 ||
BRP046.012.1/ itihsapurni ved sg sulaka |
BRP046.012.2/ kvyastrakaths tatra ryante ca mahjanai || 12 ||
BRP046.013.1/ striyas taddeavsinyo rpayauvanagarvit |
BRP046.013.2/ sampralakaopet vistraroimaal || 13 ||
BRP046.014.1/ saroruhamukh ym araccandranibhnan |
BRP046.014.2/ pnonnatastan sarv samddhy crudaran || 14 ||
BRP046.015.1/ sauvaravalaykrnt divyair vastrair alakt |
BRP046.015.2/ kadalgarbhasak padmakijalkasaprabh || 15 ||
BRP046.016.1/ bimbdharapu knt karntyatalocan |
BRP046.016.2/ sumukh cruke ca hvabhvvanmit || 16 ||
BRP046.017.1/ kcit padmapalkya kcid indvareka |
BRP046.017.2/ vidyudvispaadaans tanvagya ca tathpar || 17 ||
BRP046.018.1/ kuillakasayukt smantena virjit |
BRP046.018.2/ grvbharaasayukt mlyadmavibhit || 18 ||
BRP046.019.1/ kualai ratnasayuktai karaprair manoharai |
BRP046.019.2/ devayoitpratk dyante ubhalaka || 19 ||
BRP046.020.1/ divyagtavarair dhanyai kramn vargan |
BRP046.020.2/ vveumdagai ca paavai caiva gomukhai || 20 ||
BRP046.021.1/ akhadundubhinirghoair nnvdyair manoharai |
BRP046.021.2/ krantyas t sad h vilsinya parasparam || 21 ||
BRP046.022.1/ evamdi tathnekagtavdyavirad |
BRP046.022.2/ div rtrau samyukt kmonmatt vargan || 22 ||
BRP046.023.1/ bhikuvaikhnasai siddhai sntakair brahmacribhi |
BRP046.023.2/ mantrasiddhais tapasiddhair yajasiddhair nievitam || 23 ||
/p. 192/

BRP046.024.1/ ity eva dade rj ketra paramaobhanam |


BRP046.024.2/ atraivrdhayiymi bhagavanta santanam || 24 ||

261

262

Chapter 46 :: Story of Indradyumna (cont.): Description of Puruottamaketra

BRP046.025.1/ jagadguru para deva para pra para padam |


BRP046.025.2/ sarvevarevara vium anantam aparjitam || 25 ||
BRP046.026.1/ ida tanmnasa trtha jta me puruottamam |
BRP046.026.2/ kalpavko mahkyo nyagrodho yatra tihati || 26 ||
BRP046.027.1/ pratim cendranlkhy svaya devena gopit |
BRP046.027.2/ na ctra dyate cny pratim vaiav ubh || 27 ||
BRP046.028.1/ tath yatna kariymi yath devo jagatpati |
BRP046.028.2/ pratyaka mama cbhyeti viu satyaparkrama || 28 ||
BRP046.029.1/ yajair dnais tapobhi ca homair dhynais tathrcanai |
BRP046.029.2/ upavsai ca vidhivac careya vratam uttamam || 29 ||
BRP046.030.1/ ananyamanas caiva tanman nnyamnasa |
BRP046.030.2/ vivyatanavinyse prrambha ca karomy aham || 30 ||

Chapter 47 :: Story of Indradyumna (cont.): Construction of temple; Indradyumna's horse-sacrifice

263

Chapter 47 :: Story of
Indradyumna (cont.):
Construction of temple;
Indradyumna's horse-sacrifice
47

BRP047.001.0/ brahmovca:

BRP047.001.1/ eva sa pthivpla cintayitv dvijottam |


BRP047.001.2/ prsdrtha hares tatra prrambham akarot tad || 1 ||
BRP047.002.1/ nyya gaakn sarvn cry strapragn |
BRP047.002.2/ bhmi saodhya yatnena rj tu paray mud || 2 ||
BRP047.003.1/ brhmaair jnasampannair vedastrrthapragai |
BRP047.003.2/ amtyair mantribhi caiva vstuvidyviradai || 3 ||
BRP047.004.1/ tai srdha sa samlocya sumuhrte ubhe dine |
BRP047.004.2/ sucandratrsayoge grahnuklyasayute || 4 ||
BRP047.005.1/ jayamagalaabdai ca nnvdyair manoharai |
BRP047.005.2/ veddhyayananirghoair gtai sumadhurasvarai || 5 ||
BRP047.006.1/ pupaljkatair gandhai prakumbhai sadpakai |
BRP047.006.2/ dadv arghya tato rj raddhay susamhita || 6 ||
BRP047.007.1/ dattvaivam arghya vidhivad nyya sa mahpati |
BRP047.007.2/ kaligdhipati ram utkaldhipati tath |
BRP047.007.3/ koaldhipati caiva tn uvca tad npa || 7 ||
BRP047.008.0/ rjovca:
BRP047.008.1/ gacchadhva sahit sarve ilrthe susamhit |
BRP047.008.2/ ghtv ilpimukhy ca ilkarmaviradn || 8 ||
BRP047.009.1/ vindhycala suvistra bahukandaraobhitam |

47

[ SS 102-103

264

Chapter 47 :: Story of Indradyumna (cont.): Construction of temple; Indradyumna's horse-sacrifice

BRP047.009.2/ nirpya sarvasnni cchedayitv il ubh |


BRP047.009.3/ savhyant ca akaair naukbhir m vilambatha || 9 ||
/p. 193/

BRP047.010.0/ brahmovca:

BRP047.010.1/ eva gantu samdiya tn npn sa mahpati |


BRP047.010.2/ punar evbravd vkya smtyn sapurohitn || 10 ||
BRP047.011.0/ rjovca:
BRP047.011.1/ gacchantu dt sarvatra mamj pravadantu vai |
BRP047.011.2/ yatra tihanti rjna pthivy tn sughrag || 11 ||
BRP047.012.1/ hastyavarathapdtai smtyai sapurohitai |
BRP047.012.2/ gacchata sahit sarva indradyumnasya sant || 12 ||
BRP047.013.0/ brahmovca:
BRP047.013.1/ eva dt samjt rj tena mahtman |
BRP047.013.2/ gatv tad npn cur vacana tasya bhpate || 13 ||
BRP047.014.1/ rutv tu te tath sarve dtn vacana np |
BRP047.014.2/ jagmus tvarit sarve svasainyai parivrit || 14 ||
BRP047.015.1/ ye np sarvadigbhge ye ca dakiata sthit |
BRP047.015.2/ pacimy sthit ye ca uttarpathasasthit || 15 ||
BRP047.016.1/ pratyantavsino ye 'pi ye ca sannidhivsina |
BRP047.016.2/ prvaty ca ye kecit tath dvpanivsina || 16 ||
BRP047.017.1/ rathair ngai padtai ca vjibhir dhanavistarai |
BRP047.017.2/ samprpt bahuo vipr rutvendradyumnasanam || 17 ||
BRP047.018.1/ tn gatn npn dv smtyn sapurohitn |
BRP047.018.2/ provca rj htm kryam uddiya sdaram || 18 ||
BRP047.019.0/ rjovca:
BRP047.019.1/ udhva npardl yath kicid bravmy aham |
BRP047.019.2/ asmin ketravare puye bhuktimuktiprade ive || 19 ||
BRP047.020.1/ hayamedha mahyaja prsda caiva vaiavam |
BRP047.020.2/ katha aknomy aha kartum iti cintkula mana || 20 ||
BRP047.021.1/ bhavadbhi susahyais tu sarvam etat karomy aham |
BRP047.021.2/ yadi yya sahy me bhavadhva npasattam || 21 ||
BRP047.022.0/ brahmovca:

Chapter 47 :: Story of Indradyumna (cont.): Construction of temple; Indradyumna's horse-sacrifice

BRP047.022.1/ ity eva vadamnasya rjarjasya dhmata |


BRP047.022.2/ sarve pramudit h bhps te tasya sant || 22 ||
BRP047.023.1/ vavur dhanaratnai ca suvaramaimauktikai |
BRP047.023.2/ kambaljinaratnai ca rkavstaraai ubhai || 23 ||
BRP047.024.1/ vajravaidryamikyai padmargendranlakai |
BRP047.024.2/ gajair avair dhanai cnyai rathai caiva kareubhi || 24 ||
BRP047.025.1/ asakhyeyair bahuvidhair dravyair uccvacais tath |
BRP047.025.2/ livrhiyavai caiva mamudgatilais tath || 25 ||
BRP047.026.1/ siddhrthacaakai caiva godhmair masurdibhi |
BRP047.026.2/ ymkair madhukai caiva nvrai sakulatthakai || 26 ||
BRP047.027.1/ anyai ca vividhair dhnyair grmyrayai sahasraa |
BRP047.027.2/ bahudhnyasahasr tauln ca ribhi || 27 ||
/p. 194/

BRP047.028.1/ gavyasya havia kumbhai atao 'tha sahasraa |


BRP047.028.2/ tathnyair vividhair dravyair bhakyabhojynulepanai || 28 ||
BRP047.029.1/ rjna praym sur yat kicid dravyasambhavai |
BRP047.029.2/ tn dv yajasambhrn sarvasampatsamanvitn || 29 ||
BRP047.030.1/ yajakarmavido viprn vedavedgapragn |
BRP047.030.2/ streu nipun dakn kualn sarvakarmasu || 30 ||
BRP047.031.1/ caiva mahar ca devar caiva tpasn |
BRP047.031.2/ brahmacrighasth ca vnaprasthn yats tath || 31 ||
BRP047.032.1/ sntakn brhma cnyn agnihotre sad sthitn |
BRP047.032.2/ cryopdhyyavarn svdhyyatapasnvitn || 32 ||
BRP047.033.1/ sadasy strakuals tathnyn pvakn bahn |
BRP047.033.2/ dv tn npati rmn uvca sva purohitam || 33 ||
BRP047.034.0/ rjovca:
BRP047.034.1/ tata prayntu vidvso brhma vedaprag |
BRP047.034.2/ vjimedhrthasiddhyartha dea payantu yajiyam || 34 ||
BRP047.035.0/ brahmovca:
BRP047.035.1/ ity ukta sa tath cakre vacana tasya bhpate |
BRP047.035.2/ ha sa mantribhi srdha tad rjapurohita || 35 ||
BRP047.036.1/ tato yayau purodh ca prja sthapatibhi saha |

265

266

Chapter 47 :: Story of Indradyumna (cont.): Construction of temple; Indradyumna's horse-sacrifice

BRP047.036.2/ brhman agrata ktv kualn yajakarmai || 36 ||


BRP047.037.1/ ta dea dhvaragrma sapratoliviakinam |
BRP047.037.2/ kraym sa vipro 'sau yajava yathvidhi || 37 ||
BRP047.038.1/ prsdaatasambdha maipravaraobhitam |
BRP047.038.2/ indrasadmanibha ramya hemaratnavibhitam || 38 ||
BRP047.039.1/ stambhn kanakacitr ca torani bhanti ca |
BRP047.039.2/ yajyatanadeeu dattv uddha ca kcanam || 39 ||
BRP047.040.1/ antapuri rj ca nndeanivsinm |
BRP047.040.2/ kraym sa dharmtm tatra tatra yathvidhi || 40 ||
BRP047.041.1/ brhman ca vaiyn nndeasamyum |
BRP047.041.2/ kraym sa vidhivac chls tatrpy anekaa || 41 ||
BRP047.042.1/ priyrtha tasya npater yayur npasattam |
BRP047.042.2/ ratnny anekny dya striya cyayur utsave || 42 ||
BRP047.043.1/ te nirviat sveu ibireu mahtmanm |
BRP047.043.2/ nadata sgarasyeva divispg abhavad dhvani || 43 ||
BRP047.044.1/ tem abhygatn ca sa rj munisattam |
BRP047.044.2/ vydideyatanni ayy cpy upacrata || 44 ||
BRP047.045.1/ bhojanni vicitri lkuyavagorasai |
BRP047.045.2/ upetya npatireho vydidea svaya tad || 45 ||
BRP047.046.1/ tath tasmin mahyaje bahavo brahmavdina |
BRP047.046.2/ ye ca dvijtipravars tatrsan dvijasattam || 46 ||
/p. 195/

BRP047.047.1/ samjagmu saiys tn pratijagrha prthiva |


BRP047.047.2/ sarv ca tn anuyayau yvad vasathn iti || 47 ||
BRP047.048.1/ svayam eva mahtej dambha tyaktv npottama |
BRP047.048.2/ tata ktv svailpa ca ilpino 'nye ca ye tad || 48 ||
BRP047.049.1/ ktsna yajavidhi rje tad tasmai nyavedayan |
BRP047.049.2/ tata rutv npareha kta sarvam atandrita |
BRP047.049.3/ harombhavad rj saha mantribhir acyuta || 49 ||
BRP047.050.0/ brahmovca:
BRP047.050.1/ tasmin yaje pravtte tu vgmino hetuvdibhi |
BRP047.050.2/ hetuvdn bahn hu parasparajigava || 50 ||

Chapter 47 :: Story of Indradyumna (cont.): Construction of temple; Indradyumna's horse-sacrifice

BRP047.051.1/ devendrasyeva vihita rjasihena bho dvij |


BRP047.051.2/ dadus torany atra takumbhamayni ca || 51 ||
BRP047.052.1/ ayysanavikr ca subahn ratnasacayn |
BRP047.052.2/ ghaaptrkahni kalan vardhamnakn || 52 ||
BRP047.053.1/ nahi kacid asauvaram apayad vasudhdhipa |
BRP047.053.2/ yp ca strapahitn dravn hemabhitn || 53 ||
BRP047.054.1/ upakiptn yathkla vidhivad bhrivarcasa |
BRP047.054.2/ sthalaj jalaj ye ca paava kecana dvij || 54 ||
BRP047.055.1/ sarvn eva samntn apayas tatra te np |
BRP047.055.2/ g caiva mahi caiva tath vddhastriyo 'pi ca || 55 ||
BRP047.056.1/ audakni ca sattvni vpadni vaysi ca |
BRP047.056.2/ jaryujajtni svedajny udbhidni ca || 56 ||
BRP047.057.1/ parvatny upadhnyni bhtni dadu ca te |
BRP047.057.2/ eva pramudita sarva pauto dhanadhnyata || 57 ||
BRP047.058.1/ yajava np dv vismaya parama gat |
BRP047.058.2/ brhman vi caiva bahuminnam ddhimat || 58 ||
BRP047.059.1/ pre atasahasre tu vipr tatra bhujatm |
BRP047.059.2/ dundubhir meghanirghon muhurmuhur athkarot || 59 ||
BRP047.060.1/ vinandsakc cpi divase divase gate |
BRP047.060.2/ eva sa vavdhe yajas tasya rjas tu dhmata || 60 ||
BRP047.061.1/ annasya subahn vipr utsargn nirgatopamn |
BRP047.061.2/ dadhikuly ca dadu payasa ca hrads tath || 61 ||
BRP047.062.1/ jambdvpo hi sakalo nnjanapadair yuta |
BRP047.062.2/ dvij ca tatra dyante rjas tasya mahmakhe || 62 ||
BRP047.063.1/ tatra yni sahasri puru tatas tata |
BRP047.063.2/ ghtv bhjana jagmur bahni dvijasattam || 63 ||
BRP047.064.1/ rvia cpi te sarve sumamaikual |
BRP047.064.2/ paryaveayan dvijt atao 'tha sahasraa || 64 ||
BRP047.065.1/ vividhny anupnni puru ye 'nuyyina |
BRP047.065.2/ te vai npopabhojyni brhmaebhyo dadu saha || 65 ||
/p. 196/

BRP047.066.1/ samgatn vedavido rja ca pthivvarn |


BRP047.066.2/ pj cakre tad te vidhivad bhridakia || 66 ||

267

268

Chapter 47 :: Story of Indradyumna (cont.): Construction of temple; Indradyumna's horse-sacrifice

BRP047.067.1/ digded gatn rjo mahsagrmalina |


BRP047.067.2/ naanartakakd ca gtastutiviradn || 67 ||
BRP047.068.1/ patnyo manorams tasya pnonnatapayodhar |
BRP047.068.2/ indvarapalkya araccandranibhnan || 68 ||
BRP047.069.1/ kulalaguopet sahasraika atdhikam |
BRP047.069.2/ eva tadbhpaparamapatngaasamanvitam || 69 ||
BRP047.070.1/ ratnamlkula divya patkdhvajasevitam |
BRP047.070.2/ ratnahrayuta ramya candrakntisamaprabham || 70 ||
BRP047.071.1/ karia parvatkrn madasiktn mahbaln |
BRP047.071.2/ ataa koisaghtair dantibhir dantabhaai || 71 ||
BRP047.072.1/ vtavegajavair avai sindhujtai suobhanai |
BRP047.072.2/ vetvai ymakarai ca koyanekair javnvitai || 72 ||
BRP047.073.1/ sannaddhabaddhakakai ca nnpraharaodyatai |
BRP047.073.2/ asakhyeyai padtai ca devaputropamais tath || 73 ||
BRP047.074.1/ ity eva dade rj yajasambhravistaram |
BRP047.074.2/ muda lebhe tad rj saho vkyam abravt || 74 ||
BRP047.075.0/ rjovca:
BRP047.075.1/ nayadhva hayareha sarvalakaalakitam |
BRP047.075.2/ crayadhva pthivy vai rjaputr susayat || 75 ||
BRP047.076.1/ vidvadbhir dharmavidbhi ca atra homo vidhyatm |
BRP047.076.2/ kacchga ca mahia kasramga dvijn || 76 ||
BRP047.077.1/ anavha ca g caiva sarv ca pauplakn |
BRP047.077.2/ iaya ca pravartant prsda vaiava tata || 77 ||
BRP047.078.1/ sarvam etac ca viprebhyo dyat manasepsitam |
BRP047.078.2/ striya ca ratnakoya ca grm ca nagari ca || 78 ||
BRP047.079.1/ samyak samddhabhmya ca viay caivam arthinm |
BRP047.079.2/ anyni dravyajtni manojni bahni ca || 79 ||
BRP047.080.1/ sarve ycamnn nsti hy etan na bhayet |
BRP047.080.2/ tvat pravartat yajo yvad deva pur tv iha |
BRP047.080.3/ pratyaka mama cbhyeti yajasysya sampata || 80 ||
BRP047.081.0/ brahmovca:
BRP047.081.1/ evam uktv tad vipr rjasiho mahbhuja |
BRP047.081.2/ dadau suvarasaghta kon caiva bhaam || 81 ||

Chapter 47 :: Story of Indradyumna (cont.): Construction of temple; Indradyumna's horse-sacrifice

BRP047.082.1/ kareuatashasra vjino niyutni ca |


BRP047.082.2/ arbuda caiva vabha svarag ca dhenuk || 82 ||
BRP047.083.1/ surp surabh caiva ksyadoh payasvin |
BRP047.083.2/ pryacchat sa tu viprebhyo vedavidbhyo mud yuta || 83 ||
/p. 197/

BRP047.084.1/ vssi ca mahrhi rkavstarani ca |


BRP047.084.2/ suuklni ca ubhri pravlamaim uttamam || 84 ||
BRP047.085.1/ adadt sa mahyaje ratnni vividhni ca || 85 ||
BRP047.086.1/ vajravaidryamikyamuktikdyni yni ca |
BRP047.086.2/ alakravat ubhr kany rjvalocan || 86 ||
BRP047.087.1/ atni paca viprebhyo rj ha pradattavn |
BRP047.087.2/ striya pnapayobhr kacukai svastanvt || 87 ||
BRP047.088.1/ madhyahn ca suroya padmapattryateka |
BRP047.088.2/ hvabhvnvitagrv bahvyo valayabhit || 88 ||
BRP047.089.1/ pdanpurasayukt paaduklavsasa |
BRP047.089.2/ ekaikao 'dadt tasmin kmy ca kminr bah || 89 ||
BRP047.090.1/ arthibhyo brhmadibhyo hayamedhe dvijottam |
BRP047.090.2/ bhakya bhojya ca sampra nnsambhrasayutam || 90 ||
BRP047.091.1/ khaakdyny anekni svinnapakv ca piakn |
BRP047.091.2/ annny anyni medhy ca ghtapr ca khavn || 91 ||
BRP047.092.1/ madhurs tarjitn ppn anna ma supkikam |
BRP047.092.2/ prtyartha sarvasattvn dyate 'nna puna puna || 92 ||
BRP047.093.1/ dattasya dyamnasya dhanasynto na vidyate |
BRP047.093.2/ eva dv mahyaja devadaity savra || 93 ||
BRP047.094.1/ gandharvpsarasa siddh aya ca prajevar |
BRP047.094.2/ vismaya parama yt dv kratuvara ubham || 94 ||
BRP047.095.1/ purodh mantrio rj hs tatraiva sarvaa |
BRP047.095.2/ na tatra malina kacin na dno na kudhnvita || 95 ||
BRP047.096.1/ na vopasargo na glnir ndhayo vydhayas tath |
BRP047.096.2/ nklamaraa tatra na dao na grah viam || 96 ||
BRP047.097.1/ hapuajan sarve tasmin rjo mahotsave |
BRP047.097.2/ ye ca tatra tapasiddh munaya cirajvina || 97 ||

269

270

Chapter 48 :: Story of Indradyumna (cont.): Indradyumna's anxiety

BRP047.098.1/ na jta tda yaja dhanadhnyasamanvitam |


BRP047.098.2/ eva sa rj vidhivad vjimedha dvijottam |
BRP047.098.3/ kratu sampaym sa prsda vaiava tath || 98 ||
/p. 198/

Chapter 48 :: Story of Indradyumna (cont.): Indradyumna's anxiety

Chapter 48 :: Story of
Indradyumna (cont.):
Indradyumna's anxiety
48

BRP048.001.0/ munaya cu:

BRP048.001.1/ brhi no devadevea yat pcchma purtanam |


BRP048.001.2/ yath t pratim prvam indradyumnena nirmit || 1 ||
BRP048.002.1/ kena caiva prakrea tuas tasmai sa mdhava |
BRP048.002.2/ tat sarva vada csmka para kauthala hi na || 2 ||
BRP048.003.0/ brahmovca:
BRP048.003.1/ udhva munirdl pura vedasammitam |
BRP048.003.2/ kathaymi pur vtta pratimn ca sambhavam || 3 ||
BRP048.004.1/ pravtte ca mahyaje prsde caiva nirmite |
BRP048.004.2/ cint tasya babhvtha pratimrtham aharniam || 4 ||
BRP048.005.1/ na vedmi kena devea sarvea lokapvanam |
BRP048.005.2/ sargasthityantakartra paymi puruottamam || 5 ||
BRP048.006.1/ cintvias tv abhd rj ete rtrau divpi na |
BRP048.006.2/ na bhukte vividhn bhogn na ca snna prasdhanam || 6 ||
BRP048.007.1/ naiva vdyena gandhena gyanair varakair api |
BRP048.007.2/ na gajair madayuktai ca na cnekair haynvitai || 7 ||
BRP048.008.1/ nendranlair mahnlai padmargamayair na ca |
BRP048.008.2/ suvararajatdyai ca vajrasphaikasayutai || 8 ||
BRP048.009.1/ bahurgrthakmair v na vanyair antarikagai |
BRP048.009.2/ babhva tasya npater manasas tuivardhanam || 9 ||
BRP048.010.1/ ailamddrujteu praasta ki mahtale |
BRP048.010.2/ viupratimyogya ca sarvalakaalakitam || 10 ||

48

[ SS 103

271

272

Chapter 48 :: Story of Indradyumna (cont.): Indradyumna's anxiety

BRP048.011.1/ etair eva tray tu dayita syt surrcitam |


BRP048.011.2/ sthpite prtim abhyeti iti cintparo 'bhavat || 11 ||
BRP048.012.1/ pacartravidhnena sampjya puruottamam |
BRP048.012.2/ cintvio mahpla sastotum upacakrame || 12 ||

Chapter 49 :: Story of Indradyumna (cont.): Hymn to Viu

273

Chapter 49 :: Story of
Indradyumna (cont.): Hymn to
Viu
49

BRP049.001.1/ vsudeva namas te 'stu namas te mokakraa |


BRP049.001.2/ trhi m sarvalokea janmasasrasgart || 1 ||
BRP049.002.1/ nirmalmbarasaka namas te puruottama |
BRP049.002.2/ sakaraa namas te 'stu trhi m dharadhara || 2 ||
BRP049.003.1/ namas te hemagarbhbha namas te makaradhvaja |
BRP049.003.2/ ratiknta namas te 'stu trhi m savarntaka || 3 ||
BRP049.004.1/ namas te 'janasaka namas te bhaktavatsala |
BRP049.004.2/ aniruddha namas te 'stu trhi m varado bhava || 4 ||
/p. 199/

BRP049.005.1/ namas te vibudhvsa namas te vibudhapriya |


BRP049.005.2/ nryaa namas te 'stu trhi m aragatam || 5 ||
BRP049.006.1/ namas te balin reha namas te lgalyudha |
BRP049.006.2/ caturmukha jagaddhma trhi m prapitmaha || 6 ||
BRP049.007.1/ namas te nlameghbha namas te tridarcita |
BRP049.007.2/ trhi vio jaganntha magna m bhavasgare || 7 ||
BRP049.008.1/ pralaynalasaka namas te ditijntaka |
BRP049.008.2/ narasiha mahvrya trhi m dptalocana || 8 ||
BRP049.009.1/ yath rastald urv tvay daroddht pur |
BRP049.009.2/ tath mahvarhas tva trhi m dukhasgart || 9 ||
BRP049.010.1/ tavait mrtaya ka varad sastut may |
BRP049.010.2/ taveme baladevdy pthagrpea sasthit || 10 ||
BRP049.011.1/ agni tava devea garutmdys tath prabho |
49

[ SS 104-105

274

Chapter 49 :: Story of Indradyumna (cont.): Hymn to Viu

BRP049.011.2/ dikpl syudh caiva keavdys tathcyuta || 11 ||


BRP049.012.1/ ye cnye tava devea bhed prokt manibhi |
BRP049.012.2/ te 'pi sarve jaganntha prasannyatalocana || 12 ||
BRP049.013.1/ mayrcit stut sarve tath yya namaskt |
BRP049.013.2/ prayacchata vara mahya dharmakmrthamokadam || 13 ||
BRP049.014.1/ bheds te krtit ye tu hare sakaradaya |
BRP049.014.2/ tava pjrthasambhts tatas tvayi samrit || 14 ||
BRP049.015.1/ na bhedas tava devea vidyate paramrthata |
BRP049.015.2/ vividha tava yad rpam ukta tad upacrata || 15 ||
BRP049.016.1/ advaita tv katha dvaita vaktu aknoti mnava |
BRP049.016.2/ ekas tva hi hare vyp citsvabhvo nirajana || 16 ||
BRP049.017.1/ parama tava yad rpa bhvbhvavivarjitam |
BRP049.017.2/ nirlepa nirgua reha kastham acala dhruvam || 17 ||
BRP049.018.1/ sarvopdhivinirmukta sattmtravyavasthitam |
BRP049.018.2/ tad dev ca na jnanti katha jnmy aha prabho || 18 ||
BRP049.019.1/ apara tava yad rpa ptavastra caturbhujam |
BRP049.019.2/ akhacakragadpimukugadadhriam || 19 ||
BRP049.020.1/ rvatsoraskasayukta vanamlvibhitam |
BRP049.020.2/ tad arcayanti vibudh ye cnye tava saray || 20 ||
/p. 200/

BRP049.021.1/ devadeva surareha bhaktnm abhayaprada |


BRP049.021.2/ trhi m padmapattrka magna viayasgare || 21 ||
BRP049.022.1/ nnya paymi lokea yasyha araa vraje |
BRP049.022.2/ tvm te kamalknta prasda madhusdana || 22 ||
BRP049.023.1/ jarvydhiatair yukto nndukhair nipita |
BRP049.023.2/ haraoknvito mha karmapai suyantrita || 23 ||
BRP049.024.1/ patito 'ha mahraudre ghore sasrasgare |
BRP049.024.2/ viamodakadupre rgadveajhakule || 24 ||
BRP049.025.1/ indriyvartagambhre tokormisakule |
BRP049.025.2/ nirraye nirlambe nisre 'tyantacacale || 25 ||
BRP049.026.1/ myay mohitas tatra bhrammi sucira prabho |
BRP049.026.2/ nnjtisahasreu jyamna puna puna || 26 ||

Chapter 49 :: Story of Indradyumna (cont.): Hymn to Viu

BRP049.027.1/ may janmny anekni sahasry ayutni ca |


BRP049.027.2/ vividhny anubhtni sasre 'smi janrdana || 27 ||
BRP049.028.1/ ved sg maydht stri vividhni ca |
BRP049.028.2/ itihsapurni tath ilpny anekaa || 28 ||
BRP049.029.1/ asanto ca santo sacaypacay vyay |
BRP049.029.2/ may prpt jaganntha kayavddhyakayetar || 29 ||
BRP049.030.1/ bhryrimitrabandhn viyog sagams tath |
BRP049.030.2/ pitaro vividh d mtara ca tath may || 30 ||
BRP049.031.1/ dukhni cnubhtni yni saukhyny anekaa |
BRP049.031.2/ prpt ca bndhav putr bhrtaro jtayas tath || 31 ||
BRP049.032.1/ mayoita tath str kohe vimtrapicchale |
BRP049.032.2/ garbhavse mahdukham anubhta tath prabho || 32 ||
BRP049.033.1/ dukhni yny anekni blyayauvanagocare |
BRP049.033.2/ vrdhake ca hkea tni prptni vai may || 33 ||
BRP049.034.1/ marae yni dukhni yamamrge yamlaye |
BRP049.034.2/ may tny anubhtni narake ytans tath || 34 ||
BRP049.035.1/ kmikadrum ca hastyavamgapakim |
BRP049.035.2/ mahioragav caiva tathnye vanaukasm || 35 ||
BRP049.036.1/ dvijtn ca sarve dr caiva yoniu |
BRP049.036.2/ dhanin katriy ca daridr tapasvinm || 36 ||
BRP049.037.1/ np npabhtyn tathnye ca dehinm |
BRP049.037.2/ gheu tem utpanno deva cha puna puna || 37 ||
BRP049.038.1/ gato 'smi dsat ntha bhtyn bahuo nm |
BRP049.038.2/ daridratva cevaratva svmitva ca tath gata || 38 ||
BRP049.039.1/ hato may hat cnye ghtito ghtits tath |
BRP049.039.2/ datta mamnyair anyebhyo may dattam anekaa || 39 ||
BRP049.040.1/ pitmtsuhdbhrtkalatr ktena ca |
BRP049.040.2/ dhanin rotriy ca daridr tapasvinm || 40 ||
/p. 201/

BRP049.041.1/ ukta dainya ca vividha tyaktv lajj janrdana |


BRP049.041.2/ devatiryamanuyeu sthvareu careu ca || 41 ||
BRP049.042.1/ na vidyate tath sthna yatrha na gata prabho |
BRP049.042.2/ kad me narake vsa kad svarge jagatpate || 42 ||

275

276

Chapter 49 :: Story of Indradyumna (cont.): Hymn to Viu

BRP049.043.1/ kad manuyalokeu kad tiryaggateu ca |


BRP049.043.2/ jalayantre yath cakre gha rajjunibandhan || 43 ||
BRP049.044.1/ yti cordhvam adha caiva kad madhye ca tihati |
BRP049.044.2/ tath cha surareha karmarajjusamvta || 44 ||
BRP049.045.1/ adha cordhva tath madhye bhraman gacchmi yogata |
BRP049.045.2/ eva sasracakre 'smin bhairave romaharae || 45 ||
BRP049.046.1/ bhrammi sucira kla nnta paymi karhicit |
BRP049.046.2/ na jne ki karomy adya hare vykulitendriya || 46 ||
BRP049.047.1/ okatbhibhto 'ha kndiko vicetana |
BRP049.047.2/ idn tvm aha deva vihvala araa gata || 47 ||
BRP049.048.1/ trhi m dukhita ka magna sasrasgare |
BRP049.048.2/ kp kuru jaganntha bhakta m yadi manyase || 48 ||
BRP049.049.1/ tvadte nsti me bandhur yo 'sau cint kariyati |
BRP049.049.2/ deva tv ntham sdya na bhaya me 'sti kutracit || 49 ||
BRP049.050.1/ jvite marae caiva yogakeme 'thav prabho |
BRP049.050.2/ ye tu tv vidhivad deva nrcayanti nardham || 50 ||
BRP049.051.1/ sugatis tu katha te bhavet sasrabandhant |
BRP049.051.2/ ki te kulalena vidyay jvitena ca || 51 ||
BRP049.052.1/ ye na jyate bhaktir jagaddhtari keave |
BRP049.052.2/ prakti tv sur prpya ye tv nindanti mohit || 52 ||
BRP049.053.1/ patanti narake ghore jyamn puna puna |
BRP049.053.2/ na te niktis tasmd vidyate narakravt || 53 ||
BRP049.054.1/ ye dayanti durvtts tv deva purudham |
BRP049.054.2/ yatra yatra bhavej janma mama karmanibandhant || 54 ||
BRP049.055.1/ tatra tatra hare bhaktis tvayi cstu dh sad |
BRP049.055.2/ rdhya tv sur daity nar cnye 'pi sayat || 55 ||
BRP049.056.1/ avpu param siddhi kas tv deva na pjayet |
BRP049.056.2/ na aknuvanti brahmdy stotu tv trida hare || 56 ||
BRP049.057.1/ katha mnuabuddhyha staumi tv prakte param |
BRP049.057.2/ tath cjnabhvena sastuto 'si may prabho || 57 ||
BRP049.058.1/ tat kamasvpardha me yadi te 'sti day mayi |
BRP049.058.2/ ktpardhe 'pi hare kam kurvanti sdhava || 58 ||
BRP049.059.1/ tasmt prasda devea bhaktasneha samrita |

Chapter 49 :: Story of Indradyumna (cont.): Hymn to Viu

BRP049.059.2/ stuto 'si yan may deva bhaktibhvena cetas |


BRP049.059.3/ sga bhavatu tat sarva vsudeva namo 'stu te || 59 ||
BRP049.060.0/ brahmovca:
BRP049.060.1/ ittha stutas tad tena prasanno garuadhvaja |
BRP049.060.2/ dadau tasmai munireh sakala manasepsitam || 60 ||
/p. 202/

BRP049.061.1/ ya sampjya jaganntha pratyaha stauti mnava |


BRP049.061.2/ stotrenena matimn sa moka labhate dhruvam || 61 ||
BRP049.062.1/ trisandhya yo japed vidvn ida stotravara uci |
BRP049.062.2/ dharma crtha ca kma ca moka ca labhate nara || 62 ||
BRP049.063.1/ ya pahec chuyd vpi rvayed v samhita |
BRP049.063.2/ sa loka vata vior yti nirdhtakalmaa || 63 ||
BRP049.064.1/ dhanya ppahara ceda bhuktimuktiprada ivam |
BRP049.064.2/ guhya sudurlabha puya na deya yasya kasyacit || 64 ||
BRP049.065.1/ na nstikya mrkhya na ktaghnya mnine |
BRP049.065.2/ na duamataye dadyn nbhaktya kadcana || 65 ||
BRP049.066.1/ dtavya bhaktiyuktya gualnvitya ca |
BRP049.066.2/ viubhaktya ntya raddhnuhnaline || 66 ||
BRP049.067.1/ ida samastghavinahetu |
BRP049.067.2/ kruyasaja sukhamokada ca |
BRP049.067.3/ aeavchphalada variha |
BRP049.067.4/ stotra mayokta puruottamasya || 67 ||
BRP049.068.1/ ye ta suskma vimal murri |
BRP049.068.2/ dhyyanti nitya purua puram |
BRP049.068.3/ te muktibhja pravianti viu |
BRP049.068.4/ mantrair yathjya hutam adhvargnau || 68 ||
BRP049.069.1/ eka sa devo bhavadukhahant |
BRP049.069.2/ para pare na tato 'sti cnyat |
BRP049.069.3/ dra sa pt sa tu nakart |
BRP049.069.4/ viu samastkhilasrabhta || 69 ||
BRP049.070.1/ ki vidyay ki svaguai ca te |
BRP049.070.2/ yajai ca dnai ca tapobhir ugrai |
BRP049.070.3/ ye na bhaktir bhavatha ke |
BRP049.070.4/ jagadgurau mokasukhaprade ca || 70 ||

277

278

Chapter 49 :: Story of Indradyumna (cont.): Hymn to Viu

BRP049.071.1/ loke sa dhanya sa uci sa vidvn |


BRP049.071.2/ makhais tapobhi sa guair variha |
BRP049.071.3/ jt sa dt sa tu satyavakt |
BRP049.071.4/ yasysti bhakti puruottamkhye || 71 ||

Chapter 50 :: Story of Indradyumna (cont.): Making of the images

Chapter 50 :: Story of
Indradyumna (cont.): Making
of the images
50

BRP050.001.0/ brahmovca:

BRP050.001.1/ stutvaiva munirdl praamya ca santanam |


BRP050.001.2/ vsudeva jaganntha sarvakmaphalapradam || 1 ||
BRP050.002.1/ cintvio mahpla kun strya bhtale |
BRP050.002.2/ vastra ca tanman bhtv suvpa dharatale || 2 ||
/p. 203/

BRP050.003.1/ katha pratyakam abhyeti devadevo janrdana |


BRP050.003.2/ mama crtiharo devas tadsv iti cintayan || 3 ||
BRP050.004.1/ suptasya tasya npater vsudevo jagadguru |
BRP050.004.2/ tmna daraym sa akhacakragadbhtam || 4 ||
BRP050.005.1/ sa dadara tu saprema devadeva jagadgurum |
BRP050.005.2/ akhacakradhara deva gadcakrograpinam || 5 ||
BRP050.006.1/ rgabadhara deva jvalattejotimaalam |
BRP050.006.2/ yugntdityavarbha nlavaidryasannibham || 6 ||
BRP050.007.1/ suparse tam sna oardhabhuja ubham |
BRP050.007.2/ sa csmai prbravd dhr sdhu rjan mahmate || 7 ||
BRP050.008.1/ kratunnena divyena tath bhakty ca raddhay |
BRP050.008.2/ tuo 'smi te mahpla vth kim anuocasi || 8 ||
BRP050.009.1/ yad atra pratim rja jagatpjy santan |
BRP050.009.2/ yath s prpyate bhpa tadupya bravmi te || 9 ||
BRP050.010.1/ gatym adya arvary nirmale bhskarodite |
BRP050.010.2/ sgarasya jalasynte nndrumavibhite || 10 ||

50

[ SS 105-106

279

280

Chapter 50 :: Story of Indradyumna (cont.): Making of the images

BRP050.011.1/ jala tathaiva vely dyate tatra vai mahat |


BRP050.011.2/ lavaasyodadhe rjas taragai samabhiplutam || 11 ||
BRP050.012.1/ klnte hi mahvka sthita sthalajaleu ca |
BRP050.012.2/ velbhir hanyamna ca na csau kampate druma || 12 ||
BRP050.013.1/ paraum dya hastena rmer antas tato vraja |
BRP050.013.2/ ekk viharan rjan sa tva payasi pdapam || 13 ||
BRP050.014.1/ dk cihna samlokya chedaya tvam aakita |
BRP050.014.2/ chedyamna tu ta vka prtar adbhutadaranam || 14 ||
BRP050.015.1/ dv tenaiva sacintya tato bhpla darant |
BRP050.015.2/ kuru t pratim divy jahi cint vimohinm || 15 ||
BRP050.016.0/ brahmovca:
BRP050.016.1/ evam uktv mahbhgo jagmdarana hari |
BRP050.016.2/ sa cpi svapnam lokya para vismayam gata || 16 ||
BRP050.017.1/ t ni sa samudvkya sthitas tadgatamnasa |
BRP050.017.2/ vyharan vaiavn mantrn skta caiva tadtmakam || 17 ||
BRP050.018.1/ pragaty rajany tu utthito nnyamnasa |
BRP050.018.2/ sa sntv sgare samyag yathvad vidhin tata || 18 ||
BRP050.019.1/ dattv dna ca viprebhyo grm ca nagari ca |
BRP050.019.2/ ktv paurvhika karma jagma sa npottama || 19 ||
BRP050.020.1/ na cvo na padti ca na gajo na ca srathi |
BRP050.020.2/ ekk sa mahvel pravivea mahpati || 20 ||
/p. 204/

BRP050.021.1/ ta dadara mahvka tejasvanta mahdrumam |


BRP050.021.2/ mahtigamahroha puya vipulam eva ca || 21 ||
BRP050.022.1/ mahotsedha mahkya prasupta ca jalntike |
BRP050.022.2/ sndramjihavarbha nmajtivivarjitam || 22 ||
BRP050.023.1/ naranthas tad vipr druma dv mudnvita |
BRP050.023.2/ paraun taym sa niitena dhena ca || 23 ||
BRP050.024.1/ dvaidhkartumans tatra babhvendrasakha sa ca |
BRP050.024.2/ nirkyame khe tu babhvdbhutadaranam || 24 ||
BRP050.025.1/ vivakarm ca viu ca viprarpadharv ubhau |
BRP050.025.2/ jagmatur mahbhgau tad tulygrajanmanau || 25 ||

Chapter 50 :: Story of Indradyumna (cont.): Making of the images

BRP050.026.1/ jvalamnau svatejobhir divyasraganulepanau |


BRP050.026.2/ atha tau ta samgamya npam indrasakha tad || 26 ||
BRP050.027.1/ tv catur mahrja kim atra tva kariyasi |
BRP050.027.2/ kimartha ca mahbho tita ca vanaspati || 27 ||
BRP050.028.1/ asahyo mahdurge nirjane gahane vane |
BRP050.028.2/ mahsindhutae caiva katha vai tito druma || 28 ||
BRP050.029.0/ brahmovca:
BRP050.029.1/ tayo rutv vaco vipr sa tu rj mudnvita |
BRP050.029.2/ babhe vacana tbhy mdula madhura tath || 29 ||
BRP050.030.1/ dv tau brhmaau tatra candrasryv ivgatau |
BRP050.030.2/ namasktya jagannthv avmukham avasthita || 30 ||
BRP050.031.0/ rjovca:
BRP050.031.1/ devadevam andyantam ananta jagat patim |
BRP050.031.2/ rdhayitu pratim karomti matir mama || 31 ||
BRP050.032.1/ aha sa devadevena paramea mahtman |
BRP050.032.2/ svapnnte ca samuddio bhavadbhy rvita may || 32 ||
BRP050.033.0/ brahmovca:
BRP050.033.1/ rjas tu vacana rutv devendrapratimasya ca |
BRP050.033.2/ prahasya tasmai viveas tuo vacanam abravt || 33 ||
BRP050.034.0/ viur uvca:
BRP050.034.1/ sdhu sdhu mahpla yad etan matam uttamam |
BRP050.034.2/ sasrasgare ghore kadaldalasannibhe || 34 ||
BRP050.035.1/ nisre dukhabahule kmakrodhasamkule |
BRP050.035.2/ indriyvartakalile dustare romaharae || 35 ||
BRP050.036.1/ nnvydhiatvarte jalabudbudasannibhe |
BRP050.036.2/ yatas te matir utpann vior rdhanya vai || 36 ||
BRP050.037.1/ dhanyas tva npardla guai sarvair alakta |
BRP050.037.2/ sapraj pthiv dhany saailavanaknan || 37 ||
/p. 205/

BRP050.038.1/ sapuragrmanagar caturvarair alakt |


BRP050.038.2/ yatra tva npardla praj playit prabhu || 38 ||
BRP050.039.1/ ehy ehi sumahbhga drume 'smin sukhatale |

281

282

Chapter 50 :: Story of Indradyumna (cont.): Making of the images

BRP050.039.2/ vbhy saha tiha tva kathbhir dharmasarita || 39 ||


BRP050.040.1/ aya mama sahyas tu gata ilpin vara |
BRP050.040.2/ vivakarmasama skn nipua sarvakarmasu |
BRP050.040.3/ mayoddi tu pratim karoty ea taa tyaja || 40 ||
BRP050.041.0/ brahmovca:
BRP050.041.1/ rutvaiva vacana tasya tad rj dvijanmana |
BRP050.041.2/ sgarasya taa tyaktv gatv tasya sampata || 41 ||
BRP050.042.1/ tasthau sa npatireho vkacchye sutale |
BRP050.042.2/ tatas tasmai sa vivtm dadv j dvijkti || 42 ||
BRP050.043.1/ ilpimukhyya viprendr kuruva pratim iti |
BRP050.043.2/ karpa para nta padmapattryatekaam || 43 ||
BRP050.044.1/ rvatsakaustubhadhara akhacakragaddharam |
BRP050.044.2/ gaurga kravarbha dvitya svastikkitam || 44 ||
BRP050.045.1/ lgalstradhara devam anantkhya mahbalam |
BRP050.045.2/ devadnavagandharvayakavidydharoragai || 45 ||
BRP050.046.1/ na vijto hi tasyntas tennanta iti smta |
BRP050.046.2/ bhagin vsudevasya rukmavar suobhanm || 46 ||
BRP050.047.1/ tty vai subhadr ca sarvalakaalakitm || 47 ||
BRP050.048.0/ brahmovca:
BRP050.048.1/ rutvaitad vacana tasya vivakarm sukarmakt |
BRP050.048.2/ tatkat kraym sa pratim ubhalaka || 48 ||
BRP050.049.1/ prathama uklavarbha radendusamaprabham |
BRP050.049.2/ raktka mahkya sphavikaamastakam || 49 ||
BRP050.050.1/ nlmbaradhara cogra bala balamadoddhatam |
BRP050.050.2/ kualaikadhara divya gadmualadhriam || 50 ||
BRP050.051.1/ dvitya puarkka nlajmtasannibham |
BRP050.051.2/ ataspupasaka padmapattryatekaam || 51 ||
BRP050.052.1/ ptavsasam atyugra ubha rvatsalakaam |
BRP050.052.2/ cakraprakara divya sarvappahara harim || 52 ||
BRP050.053.1/ tty svaravarbh padmapattryatekam |
BRP050.053.2/ vicitravastrasachann hrakeyrabhitm || 53 ||
BRP050.054.1/ vicitrbharaopet ratnahrvalambitm |

Chapter 50 :: Story of Indradyumna (cont.): Making of the images

BRP050.054.2/ pnonnatakuc ramy vivakarm vinirmame || 54 ||


BRP050.055.1/ sa tu rjdbhuta dv kaenaikena nirmit |
BRP050.055.2/ divyavastrayugacchann nnratnair alakt || 55 ||
/p. 206/

BRP050.056.1/ sarvalakaasampann pratim sumanohar |


BRP050.056.2/ vismaya parama gatv ida vacanam abravt || 56 ||
BRP050.057.0/ indradyumna uvca:
BRP050.057.1/ ki devau samanuprptau dvijarpadharv ubhau |
BRP050.057.2/ ubhau cdbhutakarmau devavttv amnuau || 57 ||
BRP050.058.1/ devau v mnuau vpi yakavidydharau yuvm |
BRP050.058.2/ ki nu brahmahkeau ki vas kim utvinau || 58 ||
BRP050.059.1/ na vedmi satyasadbhvau myrpea sasthitau |
BRP050.059.2/ yuv gato 'smi araam tm tu me prakyatm || 59 ||

283

284

Chapter 51 :: Story of Indradyumna (cont.): Boons granted by Viu

Chapter 51 :: Story of
Indradyumna (cont.): Boons
granted by Viu
51

BRP051.001.0/ rbhagavn uvca:

BRP051.001.1/ nha devo na yako v na daityo na ca devar |


BRP051.001.2/ na brahm na ca rudro 'ha viddhi m puruottamam || 1 ||
BRP051.002.1/ artih sarvaloknm anantabalapaurua |
BRP051.002.2/ rdhanyo bhtnm anto yasya na vidyate || 2 ||
BRP051.003.1/ pahyate sarvastreu vednteu nigadyate |
BRP051.003.2/ yam hur jnagamyeti vsudeveti yogina || 3 ||
BRP051.004.1/ aham eva svaya brahm aha viu ivo 'py aham |
BRP051.004.2/ indro 'ha devarja ca jagatsayamano yama || 4 ||
BRP051.005.1/ pthivydni bhtni tretgnir hutabhu npa |
BRP051.005.2/ varuo 'p pati cha dharitr ca mahdhara || 5 ||
BRP051.006.1/ yat kicid vmaya loke jagat sthvarajagamam |
BRP051.006.2/ carcara ca yad viva madanyan nsti kicana || 6 ||
BRP051.007.1/ prto 'ha te npareha vara varaya suvrata |
BRP051.007.2/ yad ia tat prayacchmi hdi yat te vyavasthitam || 7 ||
BRP051.008.1/ maddaranam apuyn svapnnte 'pi na jyate |
BRP051.008.2/ tva punar dhabhaktitvt pratyaka davn asi || 8 ||
BRP051.009.0/ brahmovca:
BRP051.009.1/ rutvaiva vsudevasya vacana tasya bho dvij |
BRP051.009.2/ romcitatanur bhtv ida stotra jagau npa || 9 ||
BRP051.010.0/ rjovca:
BRP051.010.1/ riya knta namas te 'stu rpate ptavsase |
51

[ SS 106-107

Chapter 51 :: Story of Indradyumna (cont.): Boons granted by Viu

BRP051.010.2/ rda ra rnivsa namas te rniketana || 10 ||


BRP051.011.1/ dya puruam na sarvea sarvatomukham |
BRP051.011.2/ nikala parama deva praato 'smi santanam || 11 ||
BRP051.012.1/ abdtta gutta bhvbhvavivarjitam |
BRP051.012.2/ nirlepa nirgua skma sarvaja sarvabhvanam || 12 ||
/p. 207/

BRP051.013.1/ prvmeghapratka gobrhmaahite ratam |


BRP051.013.2/ sarvem eva goptra vypina sarvabhvinam || 13 ||
BRP051.014.1/ akhacakradhara deva gadmualadhriam |
BRP051.014.2/ namasye varada deva nlotpaladalacchavim || 14 ||
BRP051.015.1/ ngaparyakaayana krodravayinam |
BRP051.015.2/ namasye 'ha hkea sarvappahara harim || 15 ||
BRP051.016.1/ punas tv devadevea namasye varada vibhum |
BRP051.016.2/ sarvalokevara viu mokakraam avyayam || 16 ||
BRP051.017.0/ brahmovca:
BRP051.017.1/ eva stutv tu ta deva praipatya ktjali |
BRP051.017.2/ uvca praato bhtv nipatya dharatale || 17 ||
BRP051.018.0/ rjovca:
BRP051.018.1/ prto 'si yadi me ntha vomi varam uttamam |
BRP051.018.2/ devsur sagandharv yakarakomahorag || 18 ||
BRP051.019.1/ siddhavidydhar sdhy kinnar guhyaks tath |
BRP051.019.2/ ayo ye mahbhg nnstravirad || 19 ||
BRP051.020.1/ parivryogayukt ca vedatattvrthacintak |
BRP051.020.2/ mokamrgavido ye 'nye dhyyanti parama padam || 20 ||
BRP051.021.1/ nirgua nirmala nta yat payanti manina |
BRP051.021.2/ tat pada gantum icchmi tvatprasdt sudurlabham || 21 ||
BRP051.022.0/ rbhagavn uvca:
BRP051.022.1/ sarva bhavatu bhadra te yathea sarvam pnuhi |
BRP051.022.2/ bhaviyati yathkma matprasdn na saaya || 22 ||
BRP051.023.1/ daa varasahasri tath nava atni ca |
BRP051.023.2/ avicchinna mahrjya kuru tva npasattama || 23 ||
BRP051.024.1/ praysyasi pada divya durlabha yat sursurai |

285

286

Chapter 51 :: Story of Indradyumna (cont.): Boons granted by Viu

BRP051.024.2/ pramanoratha nta guhyam avyaktam avyayam || 24 ||


BRP051.025.1/ part paratara skma nirlepa nikala dhruvam |
BRP051.025.2/ cintokavinirmukta kriykraavarjitam || 25 ||
BRP051.026.1/ tad aha darayiymi jeykhya parama padam |
BRP051.026.2/ ya prpya paramnanda prpsyasi param gatim || 26 ||
BRP051.027.1/ krti ca tava rjendra bhavaty atra mahtale |
BRP051.027.2/ yvad ghan nabho yvad yvac candrrkatrakam || 27 ||
BRP051.028.1/ yvat samudr saptaiva yvan mervdiparvat |
BRP051.028.2/ tihanti divi dev ca tvat sarvatra cvyay || 28 ||
BRP051.029.1/ indradyumnasaro nma trtha yajgasambhavam |
BRP051.029.2/ yatra sntv sakl loka akralokam avpnuyt || 29 ||
BRP051.030.1/ dpayiyati ya pis tae 'smin sarasa ubhe |
BRP051.030.2/ kulaikaviam uddhtya akraloka gamiyati || 30 ||
BRP051.031.1/ pjyamno 'psarobhi ca gandharvair gtanisvanai |
BRP051.031.2/ vimnena vaset tatra yvad indr caturdaa || 31 ||
/p. 208/

BRP051.032.1/ saraso dakie bhge nairty tu samrite |


BRP051.032.2/ nyagrodhas tihate tatra tatsampe tu maapa || 32 ||
BRP051.033.1/ ketakvanasachanno nnpdapasakula |
BRP051.033.2/ nrikelair asakhyeyai campakair bakulvtai || 33 ||
BRP051.034.1/ aokai karikrai ca punngair ngakesarai |
BRP051.034.2/ palmrtasaralai candanair devadrubhi || 34 ||
BRP051.035.1/ nyagrodhvatthakhadirai prijtai sahrjunai |
BRP051.035.2/ hintlai caiva tlai ca iapair badarais tath || 35 ||
BRP051.036.1/ karajair lakucai plakai panasair bilvadhtukai |
BRP051.036.2/ anyair bahuvidhair vkai obhita samalakta || 36 ||
BRP051.037.1/ hasya site pake pacamy pitdaivate |
BRP051.037.2/ ke neyanti nas tatra ntv sapta dinni vai || 37 ||
BRP051.038.1/ maape sthpayiyanti suveybhi suobhanai |
BRP051.038.2/ krvieabahulair ntyagtamanoharai || 38 ||
BRP051.039.1/ cmarai svaradaai ca vyajanai ratnabhaai |
BRP051.039.2/ vjayantas tathsmabhya sthpayiyanti magal || 39 ||

Chapter 51 :: Story of Indradyumna (cont.): Boons granted by Viu

BRP051.040.1/ brahmacr yati caiva sntak ca dvijottam |


BRP051.040.2/ vnaprasth ghasth ca siddh cnye ca brhma || 40 ||
BRP051.041.1/ nnvarapadai stotrair gyajusmanisvanai |
BRP051.041.2/ kariyanti stuti rjan rmakeavayo puna || 41 ||
BRP051.042.1/ tata stutv ca dv ca sampraamya ca bhaktita |
BRP051.042.2/ naro varyuta divya rmaddharipure vaset || 42 ||
BRP051.043.1/ pjyamno 'psarobhi ca gandharvair gtanisvanai |
BRP051.043.2/ harer anucaras tatra krate keavena vai || 43 ||
BRP051.044.1/ vimnenrkavarena ratnahrea bhrjat |
BRP051.044.2/ sarvakmair mahbhogais tihate bhuvanottame || 44 ||
BRP051.045.1/ tapakaydihgatya manuyo brhmao bhavet |
BRP051.045.2/ kodhanapati rm caturved bhaved dhruvam || 45 ||
BRP051.046.0/ brahmovca:
BRP051.046.1/ eva tasmai vara dattv ktv ca samaya hari |
BRP051.046.2/ jagmdarana vipr sahito vivakarma || 46 ||
BRP051.047.1/ sa tu rj tad ho romcitatanruha |
BRP051.047.2/ ktaktyam ivtmna mene sandarand dhare || 47 ||
BRP051.048.1/ tata ka ca rma ca subhadr ca varapradm |
BRP051.048.2/ rathair vimnasakair maikcanacitritai || 48 ||
BRP051.049.1/ savhya ts tad rj mahmagalanisvanai |
BRP051.049.2/ naym sa matimn smtya sapurohita || 49 ||
BRP051.050.1/ nnvditranirghoair nnvedasvanai ubhai |
BRP051.050.2/ sasthpya ca ubhe dee pavitre sumanohare || 50 ||
BRP051.051.1/ tata ubhatithau kle nakatre ubhalakae |
BRP051.051.2/ pratih kraym sa sumuhrte dvijai saha || 51 ||
/p. 209/

BRP051.052.1/ yathoktena vidhnena vidhidena karma |


BRP051.052.2/ crynumatenaiva sarva ktv mahpati || 52 ||
BRP051.053.1/ cryya tad dattv daki vidhivat prabhu |
BRP051.053.2/ tvigbhya ca vidhnena tathnyebhyo dhana dadau || 53 ||
BRP051.054.1/ ktv pratih vidhivat prsde bhavanottame |
BRP051.054.2/ sthpaym sa tn sarvn vidhidena karma || 54 ||

287

288

Chapter 51 :: Story of Indradyumna (cont.): Boons granted by Viu

BRP051.055.1/ tata sampjya vidhin nnpupai sugandhibhi |


BRP051.055.2/ suvaramaimuktdyair nnvastrai suobhanai || 55 ||
BRP051.056.1/ ratnai ca vividhair divyair sanair grmapattanai |
BRP051.056.2/ dadau cnyn sa viayn puri nagari ca || 56 ||
BRP051.057.1/ eva bahuvidha dattv rjya ktv yathocitam |
BRP051.057.2/ iv ca vividhair yajair dattv dnny anekaa || 57 ||
BRP051.058.1/ ktaktyas tato rj tyaktasarvaparigraha |
BRP051.058.2/ jagma parama sthna tad vio parama padam || 58 ||
BRP051.059.1/ eva may munireh kathito vo npottama |
BRP051.059.2/ ketrasya caiva mhtmya kim anyac chrotum icchatha || 59 ||
BRP051.060.0/ viur uvca:
BRP051.060.1/ rutvaiva vacana tasya brahmao 'vyaktajanmana |
BRP051.060.2/ carya menire vipr papracchu ca punar mud || 60 ||
BRP051.061.0/ munaya cu:
BRP051.061.1/ kasmin kle surareha gantavya puruottamam |
BRP051.061.2/ vidhin kena kartavya pacatrtham iti prabho || 61 ||
BRP051.062.1/ ekaikasya ca trthasya snnadnasya yat phalam |
BRP051.062.2/ devatprekae caiva brhi sarva pthak pthak || 62 ||
BRP051.063.0/ brahmovca:
BRP051.063.1/ nirhra kuruketre pdenaikena yas tapet |
BRP051.063.2/ jitendriyo jitakrodha saptasavatsaryutam || 63 ||
BRP051.064.1/ dv sad jyehaukladvday puruottamam |
BRP051.064.2/ ktopavsa prpnoti tato 'dhikatara phalam || 64 ||
BRP051.065.1/ tasmj jyehe munireh prayatnena susayatai |
BRP051.065.2/ svargalokepsuviprdyair draavya puruottama || 65 ||
BRP051.066.1/ pacatrtha tu vidhivat ktv jyehe narottama |
BRP051.066.2/ uklapakasya dvday payet ta puruottamam || 66 ||
BRP051.067.1/ ye payanty avyaya deva dvday puruottamam |
BRP051.067.2/ te viulokam sdya na cyavante kadcana || 67 ||
BRP051.068.1/ tasmj jyehe prayatnena gantavya bho dvijottam |
BRP051.068.2/ ktv tasmin pacatrtha draavya puruottama || 68 ||
BRP051.069.1/ sudrastho 'pi yo bhakty krtayet puruottamam |

Chapter 51 :: Story of Indradyumna (cont.): Boons granted by Viu

BRP051.069.2/ ahany ahani uddhtm so 'pi viupura vrajet || 69 ||


BRP051.070.1/ ytr karoti kasya raddhay ya samhita |
BRP051.070.2/ sarvappavinirmukto viuloka vrajen nara || 70 ||
/p. 210/

BRP051.071.1/ cakra dv harer drt prsdopari sasthitam |


BRP051.071.2/ sahas mucyate ppn naro bhakty praamya tat || 71 ||

289

290

Chapter 52 :: Mrkaeya-episode: The end of the cosmic cycle

Chapter 52 :: Mrkaeyaepisode: The end of the cosmic


cycle
52

BRP052.001.0/ brahmovca:

BRP052.001.1/ st kalpe munireh sampravtte mahkaye |


BRP052.001.2/ nae 'rkacandre pavane nae sthvarajagame || 1 ||
BRP052.002.1/ udite pralayditye pracae ghanagarjite |
BRP052.002.2/ vidyudutptasaghtai sambhagne taruparvate || 2 ||
BRP052.003.1/ loke ca sahte sarve mahadulknibarhae |
BRP052.003.2/ ukeu sarvatoyeu sarasu ca saritsu ca || 3 ||
BRP052.004.1/ tata savartako vahnir vyun saha bho dvij |
BRP052.004.2/ loka tu prviat sarvam dityair upaobhitam || 4 ||
BRP052.005.1/ pact sa pthiv bhittv praviya ca rastalam |
BRP052.005.2/ devadnavayak bhaya janayate mahat || 5 ||
BRP052.006.1/ nirdahan ngaloka ca yac ca kicit kitv iha |
BRP052.006.2/ adhastn munirdl sarva nayate kat || 6 ||
BRP052.007.1/ tato yojanavin sahasri atni ca |
BRP052.007.2/ nirdahaty ugo vyu sa ca savartako 'nala || 7 ||
BRP052.008.1/ sadevsuragandharva sayakoragarkasam |
BRP052.008.2/ tato dahati sandpta sarvam eva jagat prabhu || 8 ||
BRP052.009.1/ pradpto 'sau mahraudra kalpgnir iti saruta |
BRP052.009.2/ mahjvlo mahrcimn sampradptamahsvana || 9 ||
BRP052.010.1/ sryakoipratko jvalann iva sa tejas |
BRP052.010.2/ trailokya cdahat tra sasursuramnuam || 10 ||
BRP052.011.1/ evavidhe mahghore mahpralayadrue |

52

[ SS 107-108

Chapter 52 :: Mrkaeya-episode: The end of the cosmic cycle

BRP052.011.2/ i paramadharmtm dhynayogaparo 'bhavat || 11 ||


BRP052.012.1/ eka santihate vipr mrkaeyeti viruta |
BRP052.012.2/ mohapair nibaddho 'sau kuttkulitendriy || 12 ||
BRP052.013.1/ sa dv ta mahvahni ukakahauhatluka |
BRP052.013.2/ trta praskhalan viprs tadsau bhayavihvala || 13 ||
BRP052.014.1/ babhrma pthiv sarv kndiko vicetana |
BRP052.014.2/ trtra ndhigacchan vai ita ceta ca dhvati || 14 ||
BRP052.015.1/ na lebhe ca tad arma yatra virmyat dvij |
BRP052.015.2/ karomi ki na jnmi yasyha araa vraje || 15 ||
BRP052.016.1/ katha paymi ta deva puruea santanam |
BRP052.016.2/ iti sacintayan devam ekgrea santanam || 16 ||
BRP052.017.1/ prptavs tat pada divya mahpralayakraam |
BRP052.017.2/ purueam iti khyta vaarja santanam || 17 ||
/p. 211/

BRP052.018.1/ tvaryukto muni csau nyagrodhasyntika yayau |


BRP052.018.2/ sdya ta munirehs tasya mle samviat || 18 ||
BRP052.019.1/ na klgnibhaya tatra na cgrapravaraam |
BRP052.019.2/ na savartgamas tatra na ca vajranis tath || 19 ||

291

292

Chapter 53 :: Mrkaeya-episode (cont.): The Flood and the child in the fig-tree

Chapter 53 :: Mrkaeyaepisode (cont.): The Flood and


the child in the fig-tree
53

BRP053.001.0/ brahmovca:

BRP053.001.1/ tato gajakulaprakhys tainmlvibhit |


BRP053.001.2/ samuttasthur mahmegh nabhasy adbhutadaran || 1 ||
BRP053.002.1/ kecin nlotpalaym kecit kumudasannibh |
BRP053.002.2/ kecit kijalkasak kecit pt payodhar || 2 ||
BRP053.003.1/ kecid dharitasak kkasannibhs tath |
BRP053.003.2/ kecit kamalapattrbh kecid dhigulasannibh || 3 ||
BRP053.004.1/ kecit puravarkr kecid girivaropam |
BRP053.004.2/ kecid ajanasak kecin marakataprabh || 4 ||
BRP053.005.1/ vidyunmlpinaddhg samuttasthur mahghan |
BRP053.005.2/ ghorarp mahbhg ghorasvananindit || 5 ||
BRP053.006.1/ tato jaladhar sarve samvvan nabhastalam |
BRP053.006.2/ tair iya pthiv sarv saparvatavankar || 6 ||
BRP053.007.1/ prit dia sarv salilaughapariplut |
BRP053.007.2/ tatas te jalad ghor vri munisattam || 7 ||
BRP053.008.1/ sarvata plvaym su codit paramehin |
BRP053.008.2/ varam mahtoya prayanto vasundharm || 8 ||
BRP053.009.1/ sughoram aiva raudra nayanti sma pvakam |
BRP053.009.2/ tato dvdaa vari payod samupaplave || 9 ||
BRP053.010.1/ dhrbhi prayanto vai codyamn mahtman |
BRP053.010.2/ tata samudr sv velm atikrmanti bho dvij || 10 ||
BRP053.011.1/ parvat ca vyaryanta mah cpsu nimajjati |

53

[ SS 108

Chapter 53 :: Mrkaeya-episode (cont.): The Flood and the child in the fig-tree

BRP053.011.2/ sarvata sumahbhrnts te payod nabhastalam || 11 ||


BRP053.012.1/ saveayitv nayanti vyuvegasamhat |
BRP053.012.2/ tatas ta mruta ghora sa viur munisattam || 12 ||
BRP053.013.1/ dipadmlayo deva ptv svapiti bho dvij |
BRP053.013.2/ tasminn ekrave ghore nae sthvarajagame || 13 ||
BRP053.014.1/ nae devsuranare yakarkasavarjite |
BRP053.014.2/ tato muni sa virnto dhytv ca puruottamam || 14 ||
BRP053.015.1/ dadara cakur unmlya jalapr vasundharm |
BRP053.015.2/ npayat ta vaa norv na digdi na bhskaram || 15 ||
BRP053.016.1/ na candrrkgnipavana na devsurapannagam |
BRP053.016.2/ tasminn ekrave ghore tamobhte nirraye || 16 ||
/p. 212/

BRP053.017.1/ nimajjan sa tad vipr santartum upacakrame |


BRP053.017.2/ babhrmsau muni crta ita ceta ca samplavan || 17 ||
BRP053.018.1/ nimamajja tad viprs trtra ndhigacchati |
BRP053.018.2/ eva ta vihvala dv kpay puruottama |
BRP053.018.3/ provca munirdls tad dhynena toita || 18 ||
BRP053.019.0/ rbhagavn uvca:
BRP053.019.1/ vatsa rnto 'si blas tva bhaktatra mama suvrata |
BRP053.019.2/ gacchgaccha ghra tva mrkaeya mamntikam || 19 ||
BRP053.020.1/ m tvayaiva ca bhetavya samprpto 'si mamgrata |
BRP053.020.2/ mrkaeya mune dhra blas tva ramapita || 20 ||
BRP053.021.0/ brahmovca:
BRP053.021.1/ tasya tad vacana rutv muni paramakopita |
BRP053.021.2/ uvca sa tad vipr vismita cbhavan muhu || 21 ||
BRP053.022.0/ mrkaeya uvca:
BRP053.022.1/ ko 'ya nmn krtayati tapa paribhavann iva |
BRP053.022.2/ bahuvarasahasrkhya dharayann iva me vapu || 22 ||
BRP053.023.1/ na hy ea samudcro devev api samhita |
BRP053.023.2/ m brahm sa ca deveo drghyur iti bhate || 23 ||
BRP053.024.1/ kas tapo ghorairaso mamdya tyaktajvita |
BRP053.024.2/ mrkaeyeti coktv manmtyu gantum ihecchati || 24 ||

293

294

Chapter 53 :: Mrkaeya-episode (cont.): The Flood and the child in the fig-tree

BRP053.025.0/ brahmovca:
BRP053.025.1/ evam uktv tad vipr cintvio 'bhavan muni |
BRP053.025.2/ ki svapno 'ya may da ki v moho 'yam gata || 25 ||
BRP053.026.1/ ittha cintayatas tasya utpann dukhah mati |
BRP053.026.2/ vrajmi araa deva bhaktyha puruottamam || 26 ||
BRP053.027.1/ sa gatv araa deva munis tadgatamnasa |
BRP053.027.2/ dadara ta vaa bhyo vila salilopari || 27 ||
BRP053.028.1/ khy tasya sauvara vistry mahdbhutam |
BRP053.028.2/ rucira divyaparyaka racita vivakarma || 28 ||
BRP053.029.1/ vajravaidryaracita maividrumaobhitam |
BRP053.029.2/ padmargdibhir jua ratnair anyair alaktam || 29 ||
BRP053.030.1/ nnstaraasavta nnratnopaobhitam |
BRP053.030.2/ nncaryasamyukta prabhmaalamaitam || 30 ||
BRP053.031.1/ tasyopari sthita deva ka blavapurdharam |
BRP053.031.2/ sryakoipratka dpyamna suvarcasam || 31 ||
BRP053.032.1/ caturbhuja sundarga padmapattryatekaam |
BRP053.032.2/ rvatsavakasa deva akhacakragaddharam || 32 ||
BRP053.033.1/ vanamlvtoraska divyakualadhriam |
BRP053.033.2/ hrabhrrpitagrva divyaratnavibhitam || 33 ||
/p. 213/

BRP053.034.1/ dv tad munir deva vismayotphullalocana |


BRP053.034.2/ romcitatanur deva praipatyedam abravt || 34 ||
BRP053.035.0/ mrkaeya uvca:
BRP053.035.1/ aho caikrave ghore vinae sacarcare |
BRP053.035.2/ katham eko hy aya blas tihaty atra sunirbhaya || 35 ||
BRP053.036.0/ brahmovca:
BRP053.036.1/ bhta bhavya bhaviya ca jnann api mahmuni |
BRP053.036.2/ na bubodha tad deva myay tasya mohita |
BRP053.036.3/ yad na bubudhe caina tad khedd uvca ha || 36 ||
BRP053.037.0/ mrkaeya uvca:
BRP053.037.1/ vth me tapaso vrya vth jna vth kriy |
BRP053.037.2/ vth me jvita drgha vth mnuyam eva ca || 37 ||

Chapter 53 :: Mrkaeya-episode (cont.): The Flood and the child in the fig-tree

BRP053.038.1/ yo 'ha supta na jnmi paryake divyablakam || 38 ||


BRP053.039.0/ brahmovca:
BRP053.039.1/ eva sacintayan vipra plavamno vicetana |
BRP053.039.2/ trrtha vihvala csau nirveda gatavs tad || 39 ||
BRP053.040.1/ tato blrkasaka svamahimn vyavasthitam |
BRP053.040.2/ sarvatejomaya vipr na akbhivkitum || 40 ||
BRP053.041.1/ dv ta munim ynta sa bla prahasann iva |
BRP053.041.2/ provca munirdls tad meghaughanisvana || 41 ||
BRP053.042.0/ rbhagavn uvca:
BRP053.042.1/ vatsa jnmi rnta tv trrtha mm upasthitam |
BRP053.042.2/ arra via me kipra virmas te mayodita || 42 ||
BRP053.043.0/ brahmovca:
BRP053.043.1/ rutv sa vacana tasya kicin novca mohita |
BRP053.043.2/ vivea vadana tasya vivta cvao muni || 43 ||

295

296

Chapter 54 :: Mrkaeya-episode (cont.): Mrkaeya's vision

Chapter 54 :: Mrkaeyaepisode (cont.): Mrkaeya's


vision
54

BRP054.001.0/ brahmovca:

BRP054.001.1/ sa praviyodare tasya blasya munisattama |


BRP054.001.2/ dadara pthiv ktsn nnjanapadair vtm || 1 ||
BRP054.002.1/ lavaekusursarpirdadhidugdhajalodadhn |
BRP054.002.2/ dadara tn samudr ca jambu plaka ca lmalam || 2 ||
BRP054.003.1/ kua krauca ca ka ca pukara ca dadara sa |
BRP054.003.2/ bhratdni vari tath sarv ca parvatn || 3 ||
BRP054.004.1/ meru ca sarvaratnhya apayat kanakcalam |
BRP054.004.2/ nnratnnvitai gair bhita bahukandaram || 4 ||
/p. 214/

BRP054.005.1/ nnmunijankra nnvkavankulam |


BRP054.005.2/ nnsattvasamyukta nncaryasamanvitam || 5 ||
BRP054.006.1/ vyghrai sihair varhai ca cmarair mahiair gajai |
BRP054.006.2/ mgai khmgai cnyair bhita sumanoharam || 6 ||
BRP054.007.1/ akrdyair vividhair devai siddhacraapannagai |
BRP054.007.2/ muniyakpsarobhi ca vtai cnyai surlayai || 7 ||
BRP054.008.0/ brahmovca:
BRP054.008.1/ eva sumeru rmantam apayan munisattama |
BRP054.008.2/ paryaan sa tad vipras tasya blasya codare || 8 ||
BRP054.009.1/ himavanta hemaka niadha gandhamdanam |
BRP054.009.2/ veta ca durdhara nla kailsa mandara girim || 9 ||
BRP054.010.1/ mahendra malaya vindhya priytra tathrbudam |
54

[ SS 109

Chapter 54 :: Mrkaeya-episode (cont.): Mrkaeya's vision

BRP054.010.2/ sahya ca uktimanta ca mainka vakraparvatam || 10 ||


BRP054.011.1/ et cny ca bahavo yvanta pthivdhar |
BRP054.011.2/ tatas ts tu munireh so 'payad ratnabhitn || 11 ||
BRP054.012.1/ kuruketra ca pcln matsyn madrn sakekayn |
BRP054.012.2/ bhlkn rasen ca kmrs tagan khasn || 12 ||
BRP054.013.1/ prvatyn kirt ca karaprvaran marn |
BRP054.013.2/ antyajn antyajt ca so 'payat tasya codare || 13 ||
BRP054.014.1/ mg khmgn sihn varhn smar an |
BRP054.014.2/ gaj cnys tath sattvn so 'payat tasya codare || 14 ||
BRP054.015.1/ pthivy yni trthni grm ca nagari ca |
BRP054.015.2/ kigorakavijya krayavikrayaa tath || 15 ||
BRP054.016.1/ akrdn vibudh rehs tathny ca divaukasa |
BRP054.016.2/ gandharvpsaraso yakn caiva santann || 16 ||
BRP054.017.1/ daityadnavasagh ca ng ca munisattam |
BRP054.017.2/ sihiktanay caiva ye cnye suraatrava || 17 ||
BRP054.018.1/ yat kicit tena loke 'smin daprva carcaram |
BRP054.018.2/ apayat sa tad sarva tasya kukau dvijottam || 18 ||
BRP054.019.1/ athav ki bahktena krtitena puna puna |
BRP054.019.2/ brahmdistambaparyanta yat kicit sacarcaram || 19 ||
BRP054.020.1/ bhrloka ca bhuvarloka svarloka ca dvijottam |
BRP054.020.2/ mahar janas tapa satyam atala vitala tath || 20 ||
BRP054.021.1/ ptla sutala caiva vitala ca rastalam |
BRP054.021.2/ mahtala ca brahmam apayat tasya codare || 21 ||
BRP054.022.1/ avyhat gatis tasya tadbhd dvijasattam |
BRP054.022.2/ prasdt tasya devasya smtilopa ca nbhavat || 22 ||
BRP054.023.1/ bhramamas tad kukau ktsna jagad ida dvij |
BRP054.023.2/ nnta jagma dehasya tasya vio kadcana || 23 ||
BRP054.024.1/ yadsau ngata cnta tasya dehasya bho dvij |
BRP054.024.2/ tad ta varada deva araa gatavn muni || 24 ||
/p. 215/

BRP054.025.1/ tato 'sau sahas vipr vyuvegena nista |


BRP054.025.2/ mahtmano mukht tasya vivtt puruasya sa || 25 ||

297

298

Chapter 55 :: Mrkaeya-episode (cont.): Mrkaeya's hymn to Viu

Chapter 55 :: Mrkaeyaepisode (cont.): Mrkaeya's


hymn to Viu
55

BRP055.001.0/ brahmovca:

BRP055.001.1/ sa nikramyodart tasya blasya munisattam |


BRP055.001.2/ puna caikravm urvm apayaj janavarjitm || 1 ||
BRP055.002.1/ prvada ca ta deva dadara iurpiam |
BRP055.002.2/ khy vaavkasya paryakopari sasthitam || 2 ||
BRP055.003.1/ rvatsavakasa deva ptavastra caturbhujam |
BRP055.003.2/ jagad dya tihanta padmapattryatekaam || 3 ||
BRP055.004.1/ so 'pi ta munim ynta plavamnam acetanam |
BRP055.004.2/ dv mukhd vinikrnta provca prahasann iva || 4 ||
BRP055.005.0/ rbhagavn uvca:
BRP055.005.1/ kaccit tvayoita vatsa virnta ca mamodare |
BRP055.005.2/ bhramama ca ki tatra carya davn asi || 5 ||
BRP055.006.1/ bhakto 'si me munireha rnto 'si ca mamrita |
BRP055.006.2/ tena tvm upakrya sambhe paya mm iha || 6 ||
BRP055.007.0/ brahmovca:
BRP055.007.1/ rutv sa vacana tasya samprahatanruha |
BRP055.007.2/ dadara ta sudupreka ratnair divyair alaktam || 7 ||
BRP055.008.1/ prasann nirmal dir muhrtt tasya bho dvij |
BRP055.008.2/ prasdt tasya devasya prdurbht punar nav || 8 ||
BRP055.009.1/ raktgulitalau pdau tatas tasya surrcitau |
BRP055.009.2/ praamya iras vipr haragadgaday gir || 9 ||
BRP055.010.1/ ktjalis tad ho vismita ca puna puna |
55

[ SS 109

Chapter 55 :: Mrkaeya-episode (cont.): Mrkaeya's hymn to Viu

BRP055.010.2/ dv ta paramtmna sastotum upacakrame || 10 ||


BRP055.011.0/ mrkaeya uvca:
BRP055.011.1/ devadeva jaganntha myblavapurdhara |
BRP055.011.2/ trhi m crupadmka dukhita aragatam || 11 ||
BRP055.012.1/ santapto 'smi surareha savartkhyena vahnin |
BRP055.012.2/ agravarabhta ca trhi m puruottama || 12 ||
BRP055.013.1/ oita ca pracaena vyun jagadyun |
BRP055.013.2/ vihvalo 'ha tath rntas trhi m puruottama || 13 ||
BRP055.014.1/ tpita ca tamtyai pralayvartakdibhi |
BRP055.014.2/ na ntim adhigacchmi trhi m puruottama || 14 ||
BRP055.015.1/ tita ca kudhvio dukhita ca jagatpate |
BRP055.015.2/ trtra ntra paymi trhi m puruottama || 15 ||
BRP055.016.1/ asminn ekrave ghore vinae sacarcare |
BRP055.016.2/ na cntam adhigacchmi trhi m puruottama || 16 ||
/p. 216/

BRP055.017.1/ tavodare ca devea may da carcaram |


BRP055.017.2/ vismito 'ha viaa ca trhi m puruottama || 17 ||
BRP055.018.1/ sasre 'smin nirlambe prasda puruottama |
BRP055.018.2/ prasda vibudhareha prasda vibudhapriya || 18 ||
BRP055.019.1/ prasda vibudh ntha prasda vibudhlaya |
BRP055.019.2/ prasda sarvalokea jagatkraakraa || 19 ||
BRP055.020.1/ prasda sarvakd deva prasda mama bhdhara |
BRP055.020.2/ prasda salilvsa prasda madhusdana || 20 ||
BRP055.021.1/ prasda kamalknta prasda tridaevara |
BRP055.021.2/ prasda kasakeghna prasdrianana || 21 ||
BRP055.022.1/ prasda ka daityaghna prasda danujntaka |
BRP055.022.2/ prasda mathurvsa prasda yadunandana || 22 ||
BRP055.023.1/ prasda akrvaraja prasda varadvyaya |
BRP055.023.2/ tva mah tva jala deva tvam agnis tva samraa || 23 ||
BRP055.024.1/ tva nabhas tva mana caiva tvam ahakra eva ca |
BRP055.024.2/ tva buddhi prakti caiva sattvdys tva jagatpate || 24 ||
BRP055.025.1/ puruas tva jagadvyp purud api cottama |

299

300

Chapter 56 :: Mrkaeya-episode (cont.): Viu's teachings

BRP055.025.2/ tvam indriyi sarvi abddy viay prabho || 25 ||


BRP055.026.1/ tva dikpl ca dharm ca ved yaj sadaki |
BRP055.026.2/ tvam indras tva ivo devas tva havis tva hutana || 26 ||
BRP055.027.1/ tva yama pitr deva tva rakodhipati svayam |
BRP055.027.2/ varuas tvam ap ntha tva vyus tva dhanevara || 27 ||
BRP055.028.1/ tvam nas tvam anantas tva gaea ca amukha |
BRP055.028.2/ vasavas tva tath rudrs tvam dity ca khecar || 28 ||
BRP055.029.1/ dnavs tva tath yaks tva daity samarudga |
BRP055.029.2/ siddh cpsaraso ng gandharvs tva sacra || 29 ||
BRP055.030.1/ pitaro vlakhily ca prajn patayo 'cyuta |
BRP055.030.2/ munayas tvam igas tvam avinau nicar || 30 ||
BRP055.031.1/ any ca jtayas tva hi yat kicij jvasajitam |
BRP055.031.2/ ki ctra bahunoktena brahmdistambagocaram || 31 ||
BRP055.032.1/ bhta bhavya bhaviya ca tva jagat sacarcaram |
BRP055.032.2/ yat te rpa para deva kastham acala dhruvam || 32 ||
BRP055.033.1/ brahmdys tan na jnanti katham anye 'lpamedhasa |
BRP055.033.2/ deva uddhasvabhvo 'si nityas tva prakte para || 33 ||
BRP055.034.1/ avyakta vato 'nanta sarvavyp mahevara |
BRP055.034.2/ tvam ka para nto ajas tva vibhur avyaya || 34 ||
BRP055.035.1/ eva tv nirgua stotu ka aknoti nirajanam |
BRP055.035.2/ stuto 'si yan may deva vikalenlpacetas |
BRP055.035.3/ tat sarva devadevea kantum arhasi cvyaya || 35 ||
/p. 217/

Chapter 56 :: Mrkaeya-episode (cont.): Viu's teachings

Chapter 56 :: Mrkaeyaepisode (cont.): Viu's


teachings
56

BRP056.001.0/ brahmovca:

BRP056.001.1/ ittha stutas tad tena mrkaeyena bho dvij |


BRP056.001.2/ prta provca bhagavn meghagambhray gir || 1 ||
BRP056.002.0/ rbhagavn uvca:
BRP056.002.1/ brhi kma munireha yat te manasi vartate |
BRP056.002.2/ dadmi sarva viprare matto yad abhivchasi || 2 ||
BRP056.003.0/ brahmovca:
BRP056.003.1/ rutv sa vacana vipr ios tasya mahtmana |
BRP056.003.2/ uvca paramaprto munis tadgatamnasa || 3 ||
BRP056.004.0/ mrkaeya uvca:
BRP056.004.1/ jtum icchmi deva tv my vai tava cottamm |
BRP056.004.2/ tvatprasdc ca devea smtir na parihyate || 4 ||
BRP056.005.1/ drutam anta arrea satata paryavartitam |
/p. 218/

BRP056.005.2/ icchmi puarkka jtu tvm aham avyayam || 5 ||


BRP056.006.1/ iha bhtv iu skt ki bhavn avatihate |
BRP056.006.2/ ptv jagad ida sarvam etad khytum arhasi || 6 ||
BRP056.007.1/ kimartha ca jagat sarva arrastha tavnagha |
BRP056.007.2/ kiyanta ca tvay klam iha stheyam arindama || 7 ||
BRP056.008.1/ jtum icchmi devea brhi sarvam aeata |
BRP056.008.2/ tvatta kamalapattrka vistarea yathtatham |
BRP056.008.3/ mahad etad acintya ca yad aha davn prabho || 8 ||

56

[ SS 110-111

301

302

Chapter 56 :: Mrkaeya-episode (cont.): Viu's teachings

BRP056.009.0/ brahmovca:
BRP056.009.1/ ity ukta sa tad tena devadevo mahdyuti |
BRP056.009.2/ sntvayan sa tad vkyam uvca vadat vara || 9 ||
/p. 219/

BRP056.010.0/ rbhagavn uvca:

BRP056.010.1/ kma dev ca m vipra nahi jnanti tattvata |


BRP056.010.2/ tava prty pravakymi yatheda visjmy aham || 10 ||
BRP056.011.1/ pitbhakto 'si viprare mm eva araa gata |
BRP056.011.2/ tato do 'smi te skd brahmacarya ca te mahat || 11 ||
BRP056.012.1/ po nr iti pur sajkarma kta may |
BRP056.012.2/ tena nryao 'smy ukto mama ts tv ayana sad || 12 ||
BRP056.013.1/ aha nryao nma prabhava vato 'vyaya |
BRP056.013.2/ vidht sarvabhtn sahart ca dvijottama || 13 ||
BRP056.014.1/ aha viur aha brahm akra cpi surdhipa |
BRP056.014.2/ aha vairavao rj yama pretdhipas tath || 14 ||
BRP056.015.1/ aha iva ca soma ca kayapa ca prajpati |
BRP056.015.2/ aha dht vidht ca yaja cha dvijottama || 15 ||
BRP056.016.1/ agnir sya kiti pdau candrdityau ca locane |
BRP056.016.2/ dyaur mrdh kha dia rotre tathpa svedasambhav || 16 ||
BRP056.017.1/ sadia ca nabha kyo vyur manasi me sthita |
BRP056.017.2/ may kratuatair ia bahubhi cptadakiai || 17 ||
BRP056.018.1/ yajante vedaviduo m devayajane sthitam |
BRP056.018.2/ pthivy katriyendr ca prthiv svargakkia || 18 ||
BRP056.019.1/ yajante m tath vaiy svargalokajigava |
BRP056.019.2/ catusamudraparyant merumandarabham || 19 ||
BRP056.020.1/ eo bhtvham eko hi dhraymi vasundharm |
BRP056.020.2/ vrha rpam sthya mameya jagat pur || 20 ||
BRP056.021.1/ majjamn jale vipra vryesmi samuddht |
BRP056.021.2/ agni ca vavo vipra bhtvha dvijasattama || 21 ||
BRP056.022.1/ pibmy apa samvias t caiva visjmy aham |
BRP056.022.2/ brahma vaktra bhujau katram r me sarit via || 22 ||
BRP056.023.1/ pdau dr bhavantme vikramea kramea ca |
BRP056.023.2/ gveda smaveda ca yajurvedas tv atharvaa || 23 ||

Chapter 56 :: Mrkaeya-episode (cont.): Viu's teachings

BRP056.024.1/ matta prdurbhavanty ete mm eva pravianti ca |


BRP056.024.2/ yataya ntiparam yattmno bubhutsava || 24 ||
BRP056.025.1/ kmakrodhadveamukt nisag vtakalma |
BRP056.025.2/ sattvasth nirahakr nityam adhytmakovid || 25 ||
BRP056.026.1/ mm eva satata vipr cintayanta upsate |
BRP056.026.2/ aha savartako jyotir aha savartako 'nala || 26 ||
BRP056.027.1/ aha savartaka sryas tv aha savartako 'nila |
BRP056.027.2/ trrpi dyante yny etni nabhastale || 27 ||
BRP056.028.1/ mama vai romakpi viddhi tva dvijasattama |
BRP056.028.2/ ratnkar samudr ca sarva eva caturdia || 28 ||
BRP056.029.1/ vasana ayana caiva nilaya caiva viddhi me |
BRP056.029.2/ kma krodha ca hara ca bhaya mohas tathaiva ca || 29 ||
/p. 220/

BRP056.030.1/ mamaiva viddhi rpi sarvy etni sattama |


BRP056.030.2/ prpnuvanti nar vipra yat ktv karma obhanam || 30 ||
BRP056.031.1/ satya dna tapa cogram ahis sarvajantuu |
BRP056.031.2/ madvidhnena vihit mama dehavicria || 31 ||
BRP056.032.1/ maybhibhtavijn ceayanti na kmata |
BRP056.032.2/ samyag vedam adhyn yajanto vividhair makhai || 32 ||
BRP056.033.1/ nttmno jitakrodh prpnuvanti dvijtaya |
BRP056.033.2/ prptu akyo na caivha narair duktakarmabhi || 33 ||
BRP056.034.1/ lobhbhibhtai kpaair anryair akttmabhi |
BRP056.034.2/ tan m mahphala viddhi nar bhvittmanm || 34 ||
BRP056.035.1/ suduprpa vimhn m kuyoganievim |
BRP056.035.2/ yad yad hi dharmasya glnir bhavati sattama || 35 ||
BRP056.036.1/ abhyutthnam adharmasya tadtmna sjmy aham |
BRP056.036.2/ daity hisnurakt ca avadhy surasattamai || 36 ||
BRP056.037.1/ rkas cpi loke 'smin yadotpatsyanti dru |
BRP056.037.2/ tadha samprasymi gheu puyakarmam || 37 ||
BRP056.038.1/ pravio mnua deha sarva praamaymy aham |
BRP056.038.2/ sv devamanuy ca gandharvoragarkasn || 38 ||
BRP056.039.1/ sthvari ca bhtni saharmy tmamyay |
BRP056.039.2/ karmakle punar deham anucintya sjmy aham || 39 ||

303

304

Chapter 56 :: Mrkaeya-episode (cont.): Viu's teachings

BRP056.040.1/ viya mnua deha marydbandhakrat |


BRP056.040.2/ veta ktayuge dharma ymas tretyuge mama || 40 ||
BRP056.041.1/ rakto dvparam sdya ka kaliyuge tath |
BRP056.041.2/ trayo bhg hy adharmasya tasmin kle bhavanti ca || 41 ||
BRP056.042.1/ antakle ca samprpte klo bhtvtidrua |
BRP056.042.2/ trailokya naymy eka sarva sthvarajagamam || 42 ||
BRP056.043.1/ aha tridharm vivtm sarvalokasukhvaha |
BRP056.043.2/ abhinna sarvago 'nanto hkea urukrama || 43 ||
BRP056.044.1/ klacakra naymy eko brahmarpa mamaiva tat |
BRP056.044.2/ amana sarvabhtn sarvabhtaktodyamam || 44 ||
BRP056.045.1/ eva praihita samya mamtm munisattama |
BRP056.045.2/ sarvabhteu viprendra na ca m vetti kacana || 45 ||
BRP056.046.1/ sarvaloke ca m bhakt pjayanti ca sarvaa |
BRP056.046.2/ yac ca kicit tvay prpta mayi kletmaka dvija || 46 ||
BRP056.047.1/ sukhodayya tat sarva reyase ca tavnagha |
BRP056.047.2/ yac ca kicit tvay loke da sthvarajagamam || 47 ||
BRP056.048.1/ vihita sarva evsau maytm bhtabhvana |
BRP056.048.2/ aha nryao nma akhacakragaddhara || 48 ||
BRP056.049.1/ yvad yugn viprare sahasra parivartate |
BRP056.049.2/ tvat svapimi vivtm sarvavivni mohayan || 49 ||
/p. 221/

BRP056.050.1/ eva sarvam aha klam ihse munisattama |


BRP056.050.2/ aiu iurpea yvad brahm na budhyate || 50 ||
BRP056.051.1/ may ca datto viprendra varas te brahmarpi |
BRP056.051.2/ asakt parituena viprarigaapjita || 51 ||
BRP056.052.1/ sarvam ekrava ktv nae sthvarajagame |
BRP056.052.2/ nirgato 'si mayjtas tatas te darita jagat || 52 ||
BRP056.053.1/ abhyantara arrasya pravio 'si yad mama |
BRP056.053.2/ dv loka samasta hi vismito nvabudhyase || 53 ||
BRP056.054.1/ tato 'si vaktrd viprare druta nisrito may |
BRP056.054.2/ khytas te may ctm durjeyo hi sursurai || 54 ||
BRP056.055.1/ yvat sa bhagavn brahm na budhyeta mahtap |
BRP056.055.2/ tvat tvam iha viprare virabdha cara vai sukham || 55 ||

Chapter 56 :: Mrkaeya-episode (cont.): Viu's teachings

BRP056.056.1/ tato vibuddhe tasmis tu sarvalokapitmahe |


BRP056.056.2/ eko bhtni srakymi arri dvijottama || 56 ||
BRP056.057.1/ ka pthiv jyotir vyu salilam eva ca |
BRP056.057.2/ loke yac ca bhavet kicid iha sthvarajagamam || 57 ||
BRP056.058.0/ brahmovca:
BRP056.058.1/ evam uktv tad vipr punas ta prha mdhava |
BRP056.058.2/ pre yugasahasre tu meghagambhranisvana || 58 ||
BRP056.059.0/ rbhagavn uvca:
BRP056.059.1/ mune brhi yadartha m stutavn paramrthata |
BRP056.059.2/ vara vva yac chreha dadmi nacird aham || 59 ||
BRP056.060.1/ yumn asi devn madbhakto 'si dhavrata |
BRP056.060.2/ tena tvam asi viprendra punar drghyur pnuhi || 60 ||
BRP056.061.0/ brahmovca:
BRP056.061.1/ rutv v ubh tasya vilokya sa tad puna |
BRP056.061.2/ mrdhn nipatya sahas praamya punar abravt || 61 ||
BRP056.062.0/ mrkaeya uvca:
BRP056.062.1/ da para hi devea tava rpa dvijottama |
BRP056.062.2/ moho 'ya vigata satya tvayi de tu me hare || 62 ||
BRP056.063.1/ evam evam aha ntha iccheya tvatprasdata |
BRP056.063.2/ lokn ca hitrthya nnbhvaprantaye || 63 ||
BRP056.064.1/ aivabhgavatn ca vdrthapratiedhakam |
BRP056.064.2/ asmin ketravare puye nirmale puruottame || 64 ||
BRP056.065.1/ ivasyyatana deva karomi parama mahat |
BRP056.065.2/ pratiheya tath tatra tava sthne ca akaram || 65 ||
BRP056.066.1/ tato jsyanti loke 'sminn ekamrt harvarau |
BRP056.066.2/ pratyuvca jaganntha sa punas ta mahmunim || 66 ||
BRP056.067.0/ rbhagavn uvca:
BRP056.067.1/ yad etat parama deva kraa bhuvanevaram |
BRP056.067.2/ ligam rdhanrthya nnbhvaprantaye || 67 ||
/p. 222/

BRP056.068.1/ mamdiena viprendra kuru ghra ivlayam |


BRP056.068.2/ tatprabhvc chivaloke tiha tva ca tathkayam || 68 ||

305

306

Chapter 56 :: Mrkaeya-episode (cont.): Viu's teachings

BRP056.069.1/ ive sasthpite vipra mama sasthpana bhavet |


BRP056.069.2/ nvayor antara kicid ekabhvau dvidh ktau || 69 ||
BRP056.070.1/ yo rudra sa svaya viur yo viu sa mahevara |
BRP056.070.2/ ubhayor antara nsti pavankayor iva || 70 ||
BRP056.071.1/ mohito nbhijnti ya eva garuadhvaja |
BRP056.071.2/ vadhvaja sa eveti tripuraghna trilocanam || 71 ||
BRP056.072.1/ tava nmkita tasmt kuru vipra ivlayam |
BRP056.072.2/ uttare devadevasya kuru trtha suobhanam || 72 ||
BRP056.073.1/ mrkaeyahrado nma naralokeu viruta |
BRP056.073.2/ bhaviyati dvijareha sarvappapraana || 73 ||
BRP056.074.0/ brahmovca:
BRP056.074.1/ ity uktv sa tad devas tatraivntaradhyata |
BRP056.074.2/ mrkaeya munireh sarvavyp janrdana || 74 ||

Chapter 57 :: Pacatrtha-Mhtmya

Chapter 57 :: PacatrthaMhtmya
57

BRP057.001.0/ brahmovca:

BRP057.001.1/ ata para pravakymi pacatrthavidhi dvij |


BRP057.001.2/ yat phala snnadnena devatprekaena ca || 1 ||
BRP057.002.1/ mrkaeyahrada gatv nara codamukha uci |
BRP057.002.2/ nimajjet tatra vrs trn ima mantram udrayet || 2 ||
BRP057.003.1/ sasrasgare magna ppagrastam acetanam |
BRP057.003.2/ trhi m bhaganetraghna tripurre namo 'stu te || 3 ||
BRP057.004.1/ nama ivya ntya sarvappaharya ca |
BRP057.004.2/ snna karomi devea mama nayatu ptakam || 4 ||
BRP057.005.1/ nbhimtre jale sntv vidhivad devat n |
BRP057.005.2/ tilodakena matimn pit cny ca tarpayet || 5 ||
BRP057.006.1/ sntv tathaiva ccamya tato gacchec chivlayam |
BRP057.006.2/ praviya devatgra ktv ta tri pradakiam || 6 ||
BRP057.007.1/ mlamantrea sampjya mrkaeyasya cevaram |
BRP057.007.2/ aghorea ca bho vipr praipatya prasdayet || 7 ||
BRP057.008.1/ trilocana namas te 'stu namas te aibhaa |
BRP057.008.2/ trhi m tva virpka mahdeva namo 'stu te || 8 ||
BRP057.009.1/ mrkaeyahrade tv eva sntv dv ca akaram |
BRP057.009.2/ danm avamedhn phala prpnoti mnava || 9 ||
BRP057.010.1/ ppai sarvair vinirmukta ivaloka sa gacchati |
BRP057.010.2/ tatra bhuktv varn bhogn yvad bhtasamplavam || 10 ||
/p. 223/

BRP057.011.1/ ihaloka samsdya bhaved vipro bahuruta |


BRP057.011.2/ kara yogam sdya tato mokam avpnuyt || 11 ||

57

[ SS 112-113

307

308

Chapter 57 :: Pacatrtha-Mhtmya

BRP057.012.1/ kalpavka tato gatv ktv ta tri pradakiam |


BRP057.012.2/ pjayet paray bhakty mantrenena ta vaam || 12 ||
BRP057.013.1/ o namo vyaktarpya mahpralayakrie |
BRP057.013.2/ mahadrasopaviya nyagrodhya namo 'stu te || 13 ||
BRP057.014.1/ amaras tva sad kalpe hare cyatana vaa |
BRP057.014.2/ nyagrodha hara me ppa kalpavka namo 'stu te || 14 ||
BRP057.015.1/ bhakty pradakia ktv natv kalpavaa nara |
BRP057.015.2/ sahas mucyate ppj jratvaca ivoraga || 15 ||
BRP057.016.1/ chy tasya samkramya kalpavkasya bho dvij |
BRP057.016.2/ brahmahaty naro jahyt ppev anyeu k kath || 16 ||
BRP057.017.1/ dv kgasambhta brahmatejomaya param |
BRP057.017.2/ nyagrodhktika viu praipatya ca bho dvij || 17 ||
BRP057.018.1/ rjasyvamedhbhy phala prpnoti cdhikam |
BRP057.018.2/ tath svavaam uddhtya viuloka sa gacchati || 18 ||
BRP057.019.1/ vainateya namasktya kasya purata sthitam |
BRP057.019.2/ sarvappavinirmuktas tato viupura vrajet || 19 ||
BRP057.020.1/ dv vaa vainateya ya payet puruottamam |
BRP057.020.2/ sakaraa subhadr ca sa yti param gatim || 20 ||
BRP057.021.1/ praviyyatana vio ktv ta tri pradakiam |
BRP057.021.2/ sakaraa svamantrea bhaktypjya prasdayet || 21 ||
BRP057.022.1/ namas te haladhg rma namas te mualyudha |
BRP057.022.2/ namas te revatknta namas te bhaktavatsala || 22 ||
BRP057.023.1/ namas te balin reha namas te dharadhara |
BRP057.023.2/ pralambre namas te 'stu trhi m kaprvaja || 23 ||
BRP057.024.1/ eva prasdya cnantam ajeya tridarcitam |
BRP057.024.2/ kailsaikharkra candrt kntatarnanam || 24 ||
BRP057.025.1/ nlavastradhara deva phavikaamastakam |
BRP057.025.2/ mahbala haladhara kualaikavibhitam || 25 ||
BRP057.026.1/ rauhieya naro bhakty labhed abhimata phalam |
BRP057.026.2/ sarvappair vinirmukto viuloka sa gacchati || 26 ||
BRP057.027.1/ bhtasamplava yvad bhuktv tatra sukha nara |
BRP057.027.2/ puyakayd ihgatya pravare yogin kule || 27 ||
BRP057.028.1/ brhmaapravaro bhtv sarvastrrthapraga |

Chapter 57 :: Pacatrtha-Mhtmya

BRP057.028.2/ jna tatra samsdya mukti prpnoti durlabhm || 28 ||


BRP057.029.1/ evam abhyarcya halina tata ka vicakaa |
BRP057.029.2/ dvdakaramantrea pjayet susamhita || 29 ||
BRP057.030.1/ dviakavaramantrea bhakty ye puruottamam |
BRP057.030.2/ pjayanti sad dhrs te moka prpnuvanti vai || 30 ||
BRP057.031.1/ na t gati sur ynti yogino naiva somap |
BRP057.031.2/ y gati ynti bho vipr dvdakaratatpar || 31 ||
/p. 224/

BRP057.032.1/ tasmt tenaiva mantrea bhakty ka jagadgurum |


BRP057.032.2/ sampjya gandhapupdyai praipatya prasdayet || 32 ||
BRP057.033.1/ jaya ka jaganntha jaya sarvghanana |
BRP057.033.2/ jaya crakeighna jaya kasanidana || 33 ||
BRP057.034.1/ jaya padmapalka jaya cakragaddhara |
BRP057.034.2/ jaya nlmbudayma jaya sarvasukhaprada || 34 ||
BRP057.035.1/ jaya deva jagatpjya jaya sasranana |
BRP057.035.2/ jaya lokapate ntha jaya vchphalaprada || 35 ||
BRP057.036.1/ sasrasgare ghore nisre dukhaphenile |
BRP057.036.2/ krodhagrhkule raudre viayodakasamplave || 36 ||
BRP057.037.1/ nnrogormikalile mohvartasudustare |
BRP057.037.2/ nimagno 'ha surareha trhi m puruottama || 37 ||
BRP057.038.1/ eva prasdya devea varada bhaktavatsalam |
BRP057.038.2/ sarvappahara deva sarvakmaphalapradam || 38 ||
BRP057.039.1/ pnsa dvibhuja ka padmapattryatekaam |
BRP057.039.2/ mahoraska mahbhu ptavastra ubhnanam || 39 ||
BRP057.040.1/ akhacakragadpi mukugadabhaam |
BRP057.040.2/ sarvalakaasayukta vanamlvibhitam || 40 ||
BRP057.041.1/ dv naro 'jali ktv daavat praipatya ca |
BRP057.041.2/ avamedhasahasr phala prpnoti vai dvij || 41 ||
BRP057.042.1/ yat phala sarvatrtheu snne dne prakrtitam |
BRP057.042.2/ naras tat phalam pnoti dv ka praamya ca || 42 ||
BRP057.043.1/ yat phala sarvaratndyair ie bahusuvarake |
BRP057.043.2/ naras tat phalam pnoti dv ka praamya ca || 43 ||

309

310

Chapter 57 :: Pacatrtha-Mhtmya

BRP057.044.1/ yat phala sarvavedeu sarvayajeu yat phalam |


BRP057.044.2/ tat phala samavpnoti nara ka praamya ca || 44 ||
BRP057.045.1/ yat phala sarvadnena vratena niyamena ca |
BRP057.045.2/ naras tat phalam pnoti dv ka praamya ca || 45 ||
BRP057.046.1/ tapobhir vividhair ugrair yat phala samudhtam |
BRP057.046.2/ naras tat phalam pnoti dv ka praamya ca || 46 ||
BRP057.047.1/ yat phala brahmacaryea samyak crena tatktam |
BRP057.047.2/ naras tat phalam pnoti dv ka praamya ca || 47 ||
BRP057.048.1/ yat phala ca ghasthasya yathoktcravartina |
BRP057.048.2/ naras tat phalam pnoti dv ka praamya ca || 48 ||
BRP057.049.1/ yat phala vanavsena vnaprasthasya krtitam |
BRP057.049.2/ naras tat phalam pnoti dv ka praamya ca || 49 ||
BRP057.050.1/ sannysena yathoktena yat phala samudhtam |
BRP057.050.2/ naras tat phalam pnoti dv ka praamya ca || 50 ||
BRP057.051.1/ ki ctra bahunoktena mhtmye tasya bho dvij |
BRP057.051.2/ dv ka naro bhakty moka prpnoti durlabham || 51 ||
/p. 225/

BRP057.052.1/ ppair vimukta uddhtm kalpakoisamudbhavai |


BRP057.052.2/ riy paramay yukta sarvai samudito guai || 52 ||
BRP057.053.1/ sarvakmasamddhena vimnena suvarcas |
BRP057.053.2/ trisaptakulam uddhtya naro viupura vrajet || 53 ||
BRP057.054.1/ tatra kalpaata yvad bhuktv bhogn manoramn |
BRP057.054.2/ gandharvpsarasai srdha yath viu caturbhuja || 54 ||
BRP057.055.1/ cyutas tasmd ihyto vipr pravare kule |
BRP057.055.2/ sarvaja sarvaved ca jyate gatamatsara || 55 ||
BRP057.056.1/ svadharmanirata nto dt bhtahite rata |
BRP057.056.2/ sdya vaiava jna tato muktim avpnuyt || 56 ||
BRP057.057.1/ tata sampjya mantrea subhadr bhaktavatsalm |
BRP057.057.2/ prasdayet tato vipr praipatya ktjali || 57 ||
BRP057.058.1/ namas te sarvage devi namas te ubhasaukhyade |
BRP057.058.2/ trhi m padmapattrki ktyyani namo 'stu te || 58 ||
BRP057.059.1/ eva prasdya t dev jagaddhtr jagaddhitm |
BRP057.059.2/ baladevasya bhagin subhadr varad ivm || 59 ||

Chapter 57 :: Pacatrtha-Mhtmya

BRP057.060.1/ kmagena vimnena naro viupura vrajet |


BRP057.060.2/ bhtasamplava yvat kritv tatra devavat || 60 ||
BRP057.061.1/ iha mnuat prpto brhmao vedavid bhavet |
BRP057.061.2/ prpya yoga hares tatra moka ca labhate dhruvam || 61 ||

311

312

Chapter 58 :: Narasiha-Mhtmya

Chapter 58 :: NarasihaMhtmya
58

BRP058.001.0/ brahmovca:

BRP058.001.1/ eva dv bala ka subhadr praipatya ca |


BRP058.001.2/ dharma crtha ca kma ca moka ca labhate dhruvam || 1 ||
BRP058.002.1/ nikramya devatgrt ktaktyo bhaven nara |
BRP058.002.2/ praamyyatana pacd vrajet tatra samhita || 2 ||
BRP058.003.1/ indranlamayo viur yatrste vlukvta |
BRP058.003.2/ antardhnagata natv tato viupura vrajet || 3 ||
BRP058.004.1/ sarvadevamayo yo 'sau hatavn asurottamam |
BRP058.004.2/ sa ste tatra bho vipr sihrdhaktavigraha || 4 ||
BRP058.005.1/ bhakty dv tu ta deva praamya narakesarm |
BRP058.005.2/ mucyate ptakair martya samastair ntra saaya || 5 ||
BRP058.006.1/ narasihasya ye bhakt bhavanti bhuvi mnav |
BRP058.006.2/ na te dukta kicit phala syd yad yad psitam || 6 ||
BRP058.007.1/ tasmt sarvaprayatnena narasiha samrayet |
BRP058.007.2/ dharmrthakmamok phala yasmt prayacchati || 7 ||
BRP058.008.0/ munaya cu:
BRP058.008.1/ mhtmya narasihasya sukhada bhuvi durlabham |
BRP058.008.2/ yath kathayase deva tena no vismayo mahn || 8 ||
/p. 226/

BRP058.009.1/ prabhva tasya devasya vistarea jagatpate |


BRP058.009.2/ rotum icchmahe brhi para kauthala hi na || 9 ||
BRP058.010.1/ yath prasded devo 'sau narasiho mahbala |
BRP058.010.2/ bhaktnm upakrya brhi deva namo 'stu te || 10 ||
BRP058.011.1/ prasdn narasihasya y bhavanty atra siddhaya |
58

[ SS 113-115

Chapter 58 :: Narasiha-Mhtmya

BRP058.011.2/ brhi t kuru csmka prasda prapitmaha || 11 ||


BRP058.012.0/ brahmovca:
BRP058.012.1/ udhva tasya bho vipr prabhva gadato mama |
BRP058.012.2/ ajitasyprameyasya bhuktimuktipradasya ca || 12 ||
BRP058.013.1/ ka aknoti gun vaktu samasts tasya bho dvij |
BRP058.013.2/ sihrdhaktadehasya pravakymi samsata || 13 ||
BRP058.014.1/ y kcit siddhaya ctra ryante daivamnu |
BRP058.014.2/ prasdt tasya t sarv sidhyanti ntra saaya || 14 ||
BRP058.015.1/ svarge martye ca ptle diku toye pure nage |
BRP058.015.2/ prasdt tasya devasya bhavaty avyhat gati || 15 ||
BRP058.016.1/ asdhya tasya devasya nsty atra sacarcare |
BRP058.016.2/ narasihasya bho vipr sad bhaktnukampina || 16 ||
BRP058.017.1/ vidhna tasya vakymi bhaktnm upakrakam |
BRP058.017.2/ yena prasdec caivsau sihrdhaktavigraha || 17 ||
BRP058.018.1/ udhva munirdl kalparja santanam |
BRP058.018.2/ narasihasya tattva ca yan na jta sursurai || 18 ||
BRP058.019.1/ kayvakamlais tu phalapiykasaktukai |
BRP058.019.2/ payobhakea viprendr vartayet sdhakottama || 19 ||
BRP058.020.1/ koakaupnavs ca dhynayukto jitendriya |
BRP058.020.2/ araye vijane dee parvate sindhusagame || 20 ||
BRP058.021.1/ are siddhaketre ca narasihrame tath |
BRP058.021.2/ pratihpya svaya vpi pj ktv vidhnata || 21 ||
BRP058.022.1/ dvday uklapakasya upoya munipugav |
BRP058.022.2/ japel laki vai vian manas sayatendriya || 22 ||
BRP058.023.1/ upaptakayukta ca mahptakasayuta |
BRP058.023.2/ mukto bhavet tato vipr sdhako ntra saaya || 23 ||
BRP058.024.1/ ktv pradakia tatra narasiha prapjayet |
BRP058.024.2/ puyagandhdibhir dhpai praamya iras prabhum || 24 ||
BRP058.025.1/ karpracandanktni jtpupi mastake |
BRP058.025.2/ pradadyn narasihasya tata siddhi prajyate || 25 ||
BRP058.026.1/ bhagavn sarvakryeu na kvacit pratihanyate |
BRP058.026.2/ teja sohu na akt syur brahmarudrdaya sur || 26 ||

313

314

Chapter 58 :: Narasiha-Mhtmya

BRP058.027.1/ ki punar dnav loke siddhagandharvamnu |


BRP058.027.2/ vidydhar yakaga sakinnaramahorag || 27 ||
BRP058.028.1/ mantra yn surn hantu japanty eke 'nyasdhak |
BRP058.028.2/ te sarve pralaya ynti dvditygnivarcasa || 28 ||
BRP058.029.1/ sakjjapta tu kavaca raket sarvam upadravam |
BRP058.029.2/ dvirjapta kavaca divya rakate devadnavt || 29 ||
/p. 227/

BRP058.030.1/ gandharv kinnar yak vidydharamahorag |


BRP058.030.2/ bht pic raksi ye cnye paripanthina || 30 ||
BRP058.031.1/ trirjapta kavaca divyam abhedya ca sursurai |
BRP058.031.2/ dvdabhyantare caiva yojann dvijottam || 31 ||
BRP058.032.1/ rakate bhagavn devo narasiho mahbala |
BRP058.032.2/ tato gatv biladvram upoya rajantrayam || 32 ||
BRP058.033.1/ palakhai prajvlya bhagavanta hutanam |
BRP058.033.2/ palasamidhas tatra juhuyt trimadhuplut || 33 ||
BRP058.034.1/ dve ate dvijardl vaakrea sdhaka |
BRP058.034.2/ tato vivaradvra tu prakaa jyate kat || 34 ||
BRP058.035.1/ tato viet tu niaka kavac vivara budha |
BRP058.035.2/ gacchata sakaa tasya tamomoha ca nayati || 35 ||
BRP058.036.1/ rjamrga suvistro dyate bhramarjita |
BRP058.036.2/ narasiha smaras tatra ptla viate dvij || 36 ||
BRP058.037.1/ gatv tatra japet tattva narasihkhyam avyayam |
BRP058.037.2/ tata str sahasri vvdanakarmam || 37 ||
BRP058.038.1/ nirgacchanti puro vipr svgata t vadanti ca |
BRP058.038.2/ praveayanti t haste ghtv sdhakevaram || 38 ||
BRP058.039.1/ tato rasyana divya pyayanti dvijottam |
BRP058.039.2/ ptamtre divyadeho jyate sumahbala || 39 ||
BRP058.040.1/ krate saha kanybhir yvad bhtasamplavam |
BRP058.040.2/ bhinnadeho vsudeve lyate ntra saaya || 40 ||
BRP058.041.1/ yad na rocate vsas tasmn nirgacchate puna |
BRP058.041.2/ paa la ca khaga ca rocan ca mai tath || 41 ||
BRP058.042.1/ rasa rasyana caiva pdukjanam eva ca |
BRP058.042.2/ kjina munireh guik ca manoharm || 42 ||

Chapter 58 :: Narasiha-Mhtmya

BRP058.043.1/ kamaalu ckastra yai sajvan tath |


BRP058.043.2/ siddhavidy ca stri ghtv sdhakevara || 43 ||
BRP058.044.1/ jvaladvahnisphuligormiveita triikha hdi |
BRP058.044.2/ sakn nyasta dahet sarva vjina janmakoijam || 44 ||
BRP058.045.1/ vie nyasta via hanyt kuha hanyt tanau sthitam |
BRP058.045.2/ svadehe bhrahatydi ktv divyena udhyati || 45 ||
BRP058.046.1/ mahgrahaghteu jvalamna vicintayet |
BRP058.046.2/ hdante vai tata ghra nayeyur dru grah || 46 ||
BRP058.047.1/ bln kahake baddha rak bhavati nityaa |
BRP058.047.2/ gaapiakaltn nana kurute dhruvam || 47 ||
BRP058.048.1/ vydhijte samidbhi ca ghtakrea homayet |
BRP058.048.2/ trisandhya msam eka tu sarvarogn vinayet || 48 ||
/p. 228/

BRP058.049.1/ asdhya tu na paymi trailokye sacarcare |


BRP058.049.2/ y y kmayate siddhi t t prpnoti sa dhruvam || 49 ||
BRP058.050.1/ aottaraata tv eke pjayitv mgdhipam |
BRP058.050.2/ mttik sapta valmke mane ca catupathe || 50 ||
BRP058.051.1/ raktacandanasammir gav krea loayet |
BRP058.051.2/ sihasya pratim ktv pramena aagulm || 51 ||
BRP058.052.1/ limpet tath bhrjapattre rocanay samlikhet |
BRP058.052.2/ narasihasya kahe tu baddhv caiva hi mantravit || 52 ||
BRP058.053.1/ japet sakhyvihna tu pjayitv jalaye |
BRP058.053.2/ yvat sapthamtra tu japet sayamitendriya || 53 ||
BRP058.054.1/ jalkr muhrtena jyate sarvamedin |
BRP058.054.2/ athav ukavkgre narasiha tu pjayet || 54 ||
BRP058.055.1/ japtv caata tattva varanta vinivrayet |
BRP058.055.2/ tam eva pijake baddhv bhrmayet sdhakottama || 55 ||
BRP058.056.1/ mahvto muhrtena gacchen ntra saaya |
BRP058.056.2/ puna ca dhrayet kipra saptasaptena vri || 56 ||
BRP058.057.1/ atha t pratim dvri nikhaned yasya sdhaka |
BRP058.057.2/ gotrotsdo bhavet tasya uddhte caiva ntida || 57 ||
BRP058.058.1/ tasmt ta munirdl bhakty sampjayet sad |
BRP058.058.2/ mgarja mahvrya sarvakmaphalapradam || 58 ||

315

316

Chapter 58 :: Narasiha-Mhtmya

BRP058.059.1/ vimukta sarvappebhyo viuloka sa gacchati |


BRP058.059.2/ brhma katriy vaiy striya drntyajtaya || 59 ||
BRP058.060.1/ sampjya ta surareha bhakty sihavapurdharam |
BRP058.060.2/ mucyante cubhair dukhair janmakoisamudbhavai || 60 ||
BRP058.061.1/ sampjya ta surareha prpnuvanty abhivchitam |
BRP058.061.2/ devatvam amareatva gandharvatva ca bho dvij || 61 ||
BRP058.062.1/ yakavidydharatva ca tathnyac cbhivchitam |
BRP058.062.2/ dv stutv namasktv sampjya narakesarm || 62 ||
BRP058.063.1/ prpnuvanti nar rjya svarga moka ca durlabham |
BRP058.063.2/ narasiha naro dv labhed abhimata phalam || 63 ||
BRP058.064.1/ nirmukta sarvappebhyo viuloka sa gacchati |
BRP058.064.2/ sakd dv tu ta deva bhakty sihavapurdharam || 64 ||
BRP058.065.1/ mucyate cubhair dukhair janmakoisamudbhavai |
BRP058.065.2/ sagrme sakae durge coravyghrdipite || 65 ||
BRP058.066.1/ kntre prasandehe viavahnijaleu ca |
BRP058.066.2/ rjdibhya samudrebhyo graharogdipite || 66 ||
BRP058.067.1/ smtv ta purua sarvai rjagrmair vimucyate |
BRP058.067.2/ sryodaye yath na tamo 'bhyeti mahattaram || 67 ||
BRP058.068.1/ tath sandarane tasya vina ynty upadrav |
BRP058.068.2/ guikjanaptlapduke ca rasyanam || 68 ||
/p. 229/

BRP058.069.1/ narasihe prasanne tu prpnoty any ca vchitn |


BRP058.069.2/ yn yn kmn abhidhyyan bhajate narakesarm || 69 ||
BRP058.070.1/ ts tn kmn avpnoti naro nsty atra saaya |
BRP058.070.2/ dv ta devadevea bhaktypjya praamya ca || 70 ||
BRP058.071.1/ danm avamedhn phala daagua labhet |
BRP058.071.2/ ppai sarvair vinirmukto guai sarvair alakta || 71 ||
BRP058.072.1/ sarvakmasamddhtm jarmaraavarjita |
BRP058.072.2/ sauvarena vimnena kikijlamlin || 72 ||
BRP058.073.1/ sarvakmasamddhena kmagena suvarcas |
BRP058.073.2/ tarudityavarena mukthrvalambin || 73 ||
BRP058.074.1/ divyastratayuktena divyagandharvandin |
BRP058.074.2/ kulaikaviam uddhtya devavan mudita sukh || 74 ||

Chapter 58 :: Narasiha-Mhtmya

BRP058.075.1/ styamno 'psarobhi ca viuloka vrajen nara |


BRP058.075.2/ bhuktv tatra varn bhogn viuloke dvijottam || 75 ||
BRP058.076.1/ gandharvair apsarair yukta ktv rpa caturbhujam |
BRP058.076.2/ manohldakara saukhya yvad bhtasamplavam || 76 ||
BRP058.077.1/ puyakayd ihyta pravare yogin kule |
BRP058.077.2/ caturved bhaved vipro vedavedgapraga |
BRP058.077.3/ vaiava yogam sthya tato mokam avpnuyt || 77 ||

317

318

Chapter 59 :: vetamdhava-Mhtmya

Chapter 59 :: vetamdhavaMhtmya
59

BRP059.001.0/ brahmovca:

BRP059.001.1/ anantkhya vsudeva dv bhakty praamya ca |


BRP059.001.2/ sarvappavinirmukto naro yti para padam || 1 ||
BRP059.002.1/ may crdhita csau akrea tadanantaram |
BRP059.002.2/ vibhaena rmea kas ta nrdhayet pumn || 2 ||
BRP059.003.1/ vetagag nara sntv ya payec chvetamdhavam |
BRP059.003.2/ matsykhya mdhava caiva vetadvpa sa gacchati || 3 ||
BRP059.004.0/ munaya cu:
BRP059.004.1/ vetamdhavamhtmya vaktum arhasy aeata |
BRP059.004.2/ vistarea jaganntha pratim tasya vai hare || 4 ||
BRP059.005.1/ tasmin ketravare puye vikhyte jagattale |
BRP059.005.2/ vetkhya mdhava deva kas ta sthpitavn pur || 5 ||
BRP059.006.0/ brahmovca:
BRP059.006.1/ abht ktayuge vipr veto nma npo bal |
BRP059.006.2/ matimn dharmavic chra satyasandho dhavrata || 6 ||
BRP059.007.1/ yasya rjye tu var sahasra daa mnav |
BRP059.007.2/ bhavanty yumanto lok blas tasmin na sdati || 7 ||
/p. 230/

BRP059.008.1/ vartamne tad rjye kicit kle gate dvij |


BRP059.008.2/ kaplagautamo nma i paramadhrmika || 8 ||
BRP059.009.1/ suto 'syjtadanta ca mta klavad dvij |
BRP059.009.2/ tam dya ir dhmn npasyntikam nayat || 9 ||
BRP059.010.1/ dvaiva npati supta kumra gatacetasam |
BRP059.010.2/ pratijm akarod vipr jvanrtha ios tad || 10 ||
59

[ SS 115-117

Chapter 59 :: vetamdhava-Mhtmya

BRP059.011.0/ rjovca:
BRP059.011.1/ yvad blam aha tv ena yamasya sadane gatam |
BRP059.011.2/ nnaye saptartrea cit dpt samruhe || 11 ||
BRP059.012.0/ brahmovca:
BRP059.012.1/ evam uktvsitai padmai atair daaatdikai |
BRP059.012.2/ sampjya ca mahdeva rj vidy punar japet || 12 ||
BRP059.013.1/ atibhakti tu sacintya npasya jagadvara |
BRP059.013.2/ snnidhyam agamat tuo 'smty uvca sahomay || 13 ||
BRP059.014.1/ rutvaiva giram asya vilokya sahas haram |
BRP059.014.2/ bhasmadigdha virpka aratkundenduvarcasam || 14 ||
BRP059.015.1/ rdlacarmavasana akkitamrdhajam |
BRP059.015.2/ mah nipatya sahas praamya sa tadbravt || 15 ||
BRP059.016.0/ veta uvca:
BRP059.016.1/ kruya yadi me dv prasanno 'si prabho yadi |
BRP059.016.2/ klasya vaam panno blako dvijaputraka || 16 ||
BRP059.017.1/ jvatv ea punar bla ity eva vratam hitam |
BRP059.017.2/ akasmc ca mta bla niyamya bhagavan svayam |
BRP059.017.3/ yathoktyuyasayukta kema kuru mahevara || 17 ||
BRP059.018.0/ brahmovca:
BRP059.018.1/ vetasyaitad vaca rutv muda prpa haras tad |
BRP059.018.2/ klam jpaym sa sarvabhtabhayakaram || 18 ||
BRP059.019.1/ niyamya kla durdhara yamasyjkara dvij |
BRP059.019.2/ bla sajvaym sa mtyor mukhagata puna || 19 ||
BRP059.020.1/ ktv kema jagat sarva mune putra sa ta dvij |
BRP059.020.2/ devy sahomay devas tatraivntaradhyata || 20 ||
BRP059.021.1/ eva sajvaym sa mune putra npottama || 21 ||
BRP059.022.0/ munaya cu:
BRP059.022.1/ devadeva jaganntha trailokyaprabhavvyaya |
BRP059.022.2/ brhi na parama tathya vetkhyasya ca smpratam || 22 ||
BRP059.023.0/ brahmovca:
BRP059.023.1/ udhva munirdl sarvasattvahitvaham |
BRP059.023.2/ pravakymi yathtathya yat pcchatha mamnagh || 23 ||

319

320

Chapter 59 :: vetamdhava-Mhtmya

BRP059.024.1/ mdhavasya ca mhtmya sarvappapraanam |


BRP059.024.2/ yac chrutvbhimatn kmn dhruva prpnoti mnava || 24 ||
/p. 231/

BRP059.025.1/ rutavn ibhi prva mdhavkhyasya bho dvij |


BRP059.025.2/ udhva t kath divy bhayaokrtininm || 25 ||
BRP059.026.1/ sa ktv rjyam ekgrya var ca sahasraa |
BRP059.026.2/ vicrya laukikn dharmn vaidikn niyams tath || 26 ||
BRP059.027.1/ keavrdhane vipr nicita vratam sthita |
BRP059.027.2/ sa gatv parama ketra sgara dakirayam || 27 ||
BRP059.028.1/ tae tasmi ubhe ramye dee kasya cntike |
BRP059.028.2/ veto 'tha kraym sa prsda ubhalakaam || 28 ||
BRP059.029.1/ dhanvantaraata caika devadevasya dakie |
BRP059.029.2/ tata vetena viprendr vetaailamayena ca || 29 ||
BRP059.030.1/ kta sa bhagav veto mdhava candrasannibha |
BRP059.030.2/ pratih vidhivac cakre yathoddi svaya tu sa || 30 ||
BRP059.031.1/ dattv dna dvijtibhyo dnnthatapasvinm |
BRP059.031.2/ athnantarato rj mdhavasya ca sannidhau || 31 ||
BRP059.032.1/ mah nipatya sahas okra dvdakaram |
BRP059.032.2/ japan sa maunam sthya msam eka samdhin || 32 ||
BRP059.033.1/ nirhro mahbhga samyag viupade sthita |
BRP059.033.2/ japnte sa tu devea sastotum upacakrame || 33 ||
BRP059.034.0/ veta uvca:
BRP059.034.1/ o namo vsudevya nama sakaraya ca |
BRP059.034.2/ pradyumnyniruddhya namo nryaya ca || 34 ||
BRP059.035.1/ namo 'stu bahurpya vivarpya vedhase |
BRP059.035.2/ nirguypratarkyya ucaye uklakarmae || 35 ||
BRP059.036.1/ o nama padmanbhya padmagarbhodbhavya ca |
BRP059.036.2/ namo 'stu padmavarya padmahastya te nama || 36 ||
BRP059.037.1/ o nama pukarkya sahasrkya mhue |
BRP059.037.2/ nama sahasrapdya sahasrabhujamanyave || 37 ||
BRP059.038.1/ o namo 'stu varhya varadya sumedhase |
BRP059.038.2/ varihya vareyya arayycyutya ca || 38 ||

Chapter 59 :: vetamdhava-Mhtmya

BRP059.039.1/ o namo blarpya blapadmaprabhya ca |


BRP059.039.2/ blrkasomanetrya mujakeya dhmate || 39 ||
BRP059.040.1/ keavya namo nitya namo nryaya ca |
BRP059.040.2/ mdhavya varihya govindya namo nama || 40 ||
BRP059.041.1/ o namo viave nitya devya vasuretase |
BRP059.041.2/ madhusdanya nama uddhyudharya ca || 41 ||
BRP059.042.1/ namo anantya skmya nama rvatsadhrie |
BRP059.042.2/ trivikramya ca namo divyaptmbarya ca || 42 ||
BRP059.043.1/ sikartre namas tubhya goptre dhtre namo nama |
BRP059.043.2/ namo 'stu guabhtya nirguya namo nama || 43 ||
/p. 232/

BRP059.044.1/ namo vmanarpya namo vmanakarmae |


BRP059.044.2/ namo vmananetrya namo vmanavhine || 44 ||
BRP059.045.1/ namo ramyya pjyya namo 'stv avyaktarpie |
BRP059.045.2/ apratarkyya uddhya namo bhayaharya ca || 45 ||
BRP059.046.1/ sasrravapotya prantya svarpie |
BRP059.046.2/ ivya saumyarpya rudryottraya ca || 46 ||
BRP059.047.1/ bhavabhagakte caiva bhavabhogapradya ca |
BRP059.047.2/ bhavasaghtarpya bhavasikte nama || 47 ||
BRP059.048.1/ o namo divyarpya somgnivasitya ca |
BRP059.048.2/ somasryukeya gobrhmaahitya ca || 48 ||
BRP059.049.1/ o nama ksvarpya padakramasvarpie |
BRP059.049.2/ kstutya namas tubhya nama ksdhanya ca || 49 ||
BRP059.050.1/ o namo yaju dhtre yajrpadharya ca |
BRP059.050.2/ yajuryjyya juya yaju pataye nama || 50 ||
BRP059.051.1/ o nama rpate deva rdharya varya ca |
BRP059.051.2/ riya kntya dntya yogicintyya yogine || 51 ||
BRP059.052.1/ o nama smarpya smadhvanivarya ca |
BRP059.052.2/ o nama smasaumyya smayogavide nama || 52 ||
BRP059.053.1/ smne ca smagtya o nama smadhrie |
BRP059.053.2/ smayajavide caiva nama smakarya ca || 53 ||
BRP059.054.1/ namas tv atharvairase namo 'tharvasvarpie |
BRP059.054.2/ namo 'stv atharvapdya namo 'tharvakarya ca || 54 ||

321

322

Chapter 59 :: vetamdhava-Mhtmya

BRP059.055.1/ o namo vajrarya madhukaiabhaghtine |


BRP059.055.2/ mahodadhijalasthya vedharaakrie || 55 ||
BRP059.056.1/ namo dptasvarpya hkeya vai nama |
BRP059.056.2/ namo bhagavate tubhya vsudevya te nama || 56 ||
BRP059.057.1/ nryaa namas tubhya namo lokahitya ca |
BRP059.057.2/ o namo mohanya bhavabhagakarya ca || 57 ||
BRP059.058.1/ gatipradya ca namo namo bandhaharya ca |
BRP059.058.2/ trailokyatejas kartre namas tejasvarpie || 58 ||
BRP059.059.1/ yogvarya uddhya rmyottaraya ca |
BRP059.059.2/ sukhya sukhanetrya nama suktadhrie || 59 ||
BRP059.060.1/ vsudevya vandyya vmadevya vai nama |
BRP059.060.2/ dehin dehakartre ca bhedabhagakarya ca || 60 ||
BRP059.061.1/ devair vanditadehya namas te divyamauline |
BRP059.061.2/ namo vsanivsya vsavyavaharya ca || 61 ||
BRP059.062.1/ o namo vasukartre ca vasuvsapradya ca |
BRP059.062.2/ namo yajasvarpya yajeya ca yogine || 62 ||
BRP059.063.1/ yatiyogakareya namo yajgadhrie |
BRP059.063.2/ sakaraya ca nama pralambamathanya ca || 63 ||
BRP059.064.1/ meghaghoasvanottravegalgaladhrie |
BRP059.064.2/ namo 'stu jnin jna nryaaparyaa || 64 ||
/p. 233/

BRP059.065.1/ na me 'sti tvm te bandhur narakottrae prabho |


BRP059.065.2/ atas tv sarvabhvena praato natavatsala || 65 ||
BRP059.066.1/ mala yat kyaja vpi mnasa caiva keava |
BRP059.066.2/ na tasynyo 'sti devea klakas tvm te 'cyuta || 66 ||
BRP059.067.1/ sasargi samastni vihya tvm upasthita |
BRP059.067.2/ sago me 'stu tvay srdham tmalbhya keava || 67 ||
BRP059.068.1/ kaam pat sudupra sasra vedmi keava |
BRP059.068.2/ tpatrayapariklias tena tv araa gata || 68 ||
BRP059.069.1/ eabhir jagat sarva mohita myay tava |
BRP059.069.2/ karita ca lobhdyair atas tvm aham rita || 69 ||
BRP059.070.1/ nsti kicit sukha vio sasrasthasya dehina |
BRP059.070.2/ yath yath hi yajea tvayi ceta pravartate || 70 ||

Chapter 59 :: vetamdhava-Mhtmya

BRP059.071.1/ tath phalavihna tu sukham tyantika labhet |


BRP059.071.2/ nao vivekanyo 'smi dyate jagad turam || 71 ||
BRP059.072.1/ govinda trhi sasrn mm uddhartu tvam arhasi |
BRP059.072.2/ magnasya mohasalile niruttre bhavrave |
BRP059.072.3/ uddhart puarkka tvm te 'nyo na vidyate || 72 ||
BRP059.073.0/ brahmovca:
BRP059.073.1/ ittha stutas tatas tena rj vetena bho dvij |
BRP059.073.2/ tasmin ketravare divye vikhyte puruottame || 73 ||
BRP059.074.1/ bhakti tasya tu sacintya devadevo jagadguru |
BRP059.074.2/ jagma npasygre sarvair devair vto hari || 74 ||
BRP059.075.1/ nlajmtasaka padmapattryatekaa |
BRP059.075.2/ dadhat sudarana dhmn kargre dptamaalam || 75 ||
BRP059.076.1/ krodajalasako vimala candrasannibha |
BRP059.076.2/ rarja vmahaste 'sya pcajanyo mahdyuti || 76 ||
BRP059.077.1/ pakirjadhvaja rmn gadrgsidhk prabhu |
BRP059.077.2/ uvca sdhu bho rjan yasya te matir uttam |
BRP059.077.3/ yad ia vara bhadra te prasanno 'smi tavnagha || 77 ||
BRP059.078.0/ brahmovca:
BRP059.078.1/ rutvaiva devadevasya vkya tat parammtam |
BRP059.078.2/ praamya irasovca vetas tadgatamnasa || 78 ||
BRP059.079.0/ veta uvca:
BRP059.079.1/ yady aha bhagavan bhakta prayaccha varam uttamam |
BRP059.079.2/ brahmabhavand rdhva vaiava padam avyayam || 79 ||
BRP059.080.1/ vimala viraja uddha sasrsagavarjitam |
BRP059.080.2/ tat pada gantum icchmi tvatprasdj jagatpate || 80 ||
BRP059.081.0/ rbhagavn uvca:
BRP059.081.1/ yat pada vibudh sarve munaya siddhayogina |
BRP059.081.2/ nbhigacchanti yad ramya para padam anmayam || 81 ||
BRP059.082.1/ ysyasi parama sthna rjymtam upsya ca |
BRP059.082.2/ sarvl lokn atikramya mama loka gamiyasi || 82 ||
/p. 234/

BRP059.083.1/ krtis tavtra rjendra trl lok ca gamiyati |

323

324

Chapter 59 :: vetamdhava-Mhtmya

BRP059.083.2/ snnidhya mama caivtra sarvadaiva bhaviyati || 83 ||


BRP059.084.1/ vetagageti gsyanti sarve te devadnav |
BRP059.084.2/ kugrepi rjendra vetaggeyam ambu ca || 84 ||
BRP059.085.1/ spv svarga gamiyanti madbhakt ye samhit |
BRP059.085.2/ yas tv im pratim gacchen mdhavkhy aiprabhm || 85 ||
BRP059.086.1/ akhagokrasakm aeghavininm |
BRP059.086.2/ t praamya sakd bhakty puarkanibhekam || 86 ||
BRP059.087.1/ vihya sarvalokn vai mama loke mahyate |
BRP059.087.2/ manvantari tatraiva devakanybhir vta || 87 ||
BRP059.088.1/ gyamna ca madhura siddhagandharvasevita |
BRP059.088.2/ bhunakti vipuln bhogn yathea mmakai saha || 88 ||
BRP059.089.1/ cyutas tasmd ihgatya manuyo brhmao bhavet |
BRP059.089.2/ vedavedgavic chrmn bhogav cirajvita || 89 ||
BRP059.090.1/ gajvarathaynhyo dhanadhnyvta uci |
BRP059.090.2/ rpavn bahubhgya ca putrapautrasamanvita || 90 ||
BRP059.091.1/ puruottama puna prpya vaamle 'tha sgare |
BRP059.091.2/ tyaktv deha hari smtv tata ntapada vrajet || 91 ||

Chapter 60 :: Matsyamdhava-Mhtmya; rules for bathing in the ocean

325

Chapter 60 :: MatsyamdhavaMhtmya; rules for bathing


in the ocean
60

BRP060.001.0/ brahmovca:

BRP060.001.1/ vetamdhavam lokya sampe matsyamdhavam |


BRP060.001.2/ ekravajale prva rohita rpam sthitam || 1 ||
BRP060.002.1/ vedn hararthya rastalatale sthitam |
BRP060.002.2/ cintayitv kiti samyak tasmin sthne pratihitam || 2 ||
BRP060.003.1/ dyvataraa rpa mdhava matsyarpiam |
BRP060.003.2/ praamya praato bhtv sarvadukhd vimucyate || 3 ||
BRP060.004.1/ prayti parama sthna yatra devo hari svayam |
BRP060.004.2/ kle punar ihyto rj syt pthivtale || 4 ||
BRP060.005.1/ vatsamdhavam sdya durdharo bhaven nara |
BRP060.005.2/ dt bhokt bhaved yajv vaiava satyasagara || 5 ||
BRP060.006.1/ yoga prpya hare pact tato mokam avpnuyt |
BRP060.006.2/ matsyamdhavamhtmya may samparikrtitam |
BRP060.006.3/ ya dv munirdl sarvn kmn avpnuyt || 6 ||
BRP060.007.0/ munaya cu:
BRP060.007.1/ bhagava rotum icchmo mrjana varulaye |
BRP060.007.2/ kriyate snnadndi tasyeaphala vada || 7 ||
BRP060.008.0/ brahmovca:
BRP060.008.1/ udhva munirdl mrjanasya yathvidhi |
BRP060.008.2/ bhakty tu tanman bhtv samprpya puyam uttamam || 8 ||
/p. 235/

BRP060.009.1/ mrkaeyahrade snna prvakle praasyate |


60

[ SS 117-118

326

Chapter 60 :: Matsyamdhava-Mhtmya; rules for bathing in the ocean

BRP060.009.2/ caturday vieea sarvappapraanam || 9 ||


BRP060.010.1/ tadvat snna samudrasya sarvakla praasyate |
BRP060.010.2/ pauramsy vieea hayamedhaphala labhet || 10 ||
BRP060.011.1/ mrkaeya vaa ka rauhieya mahodadhim |
BRP060.011.2/ indradyumnasara caiva pacatrthvidhi smta || 11 ||
BRP060.012.1/ prim jyehamsasya jyeh ka yad bhavet |
BRP060.012.2/ tad gacched vieea trtharja para ubham || 12 ||
BRP060.013.1/ kyavmnasai uddhas tadbhvo nnyamnasa |
BRP060.013.2/ sarvadvandvavinirmukto vtargo vimatsara || 13 ||
BRP060.014.1/ kalpavkavaa ramya tatra sntv janrdanam |
BRP060.014.2/ pradakia prakurvta trivra susamhita || 14 ||
BRP060.015.1/ ya dv mucyate ppt saptajanmasamudbhavt |
BRP060.015.2/ puya cpnoti vipula gatim i ca bho dvij || 15 ||
BRP060.016.1/ tasya nmni vakymi prama ca yuge yuge |
BRP060.016.2/ yathsakhya ca bho vipr ktdiu yathkramam || 16 ||
BRP060.017.1/ vaa vaevara ka purapurua dvij |
BRP060.017.2/ vaasyaitni nmni krtitni ktdiu || 17 ||
BRP060.018.1/ yojana pdahna ca yojanrdha tadardhakam |
BRP060.018.2/ prama kalpavkasya ktdau parikrtitam || 18 ||
BRP060.019.1/ yathoktena tu mantrea namasktv tu ta vaam |
BRP060.019.2/ dakibhimukho gacched dhanvantaraatatrayam || 19 ||
BRP060.020.1/ yatrsau dyate viu svargadvra manoramam |
BRP060.020.2/ sgarmbhasamka kha sarvagunvitam || 20 ||
BRP060.021.1/ praipatya tatas ta bho paripjya tata puna |
BRP060.021.2/ mucyate sarvarogdyais tath ppair grahdibhi || 21 ||
BRP060.022.1/ ugrasena pur dv svargadvrea sgaram |
BRP060.022.2/ gatvcamya ucis tatra dhytv nryaa param || 22 ||
BRP060.023.1/ nyased akara mantra pacd dhastaarrayo |
BRP060.023.2/ o namo nryayeti ya vadanti mania || 23 ||
BRP060.024.1/ ki krya bahubhir mantrair manovibhramakrakai |
BRP060.024.2/ o namo nryayeti mantra sarvrthasdhaka || 24 ||
BRP060.025.1/ po narasya snutvn nr itha krtit |
BRP060.025.2/ vios ts tv ayana prva tena nryaa smta || 25 ||

Chapter 60 :: Matsyamdhava-Mhtmya; rules for bathing in the ocean

BRP060.026.1/ nryaapar ved nryaapar dvij |


BRP060.026.2/ nryaapar yaj nryaapar kriy || 26 ||
BRP060.027.1/ nryaapar pthv nryaapara jalam |
BRP060.027.2/ nryaaparo vahnir nryaapara nabha || 27 ||
BRP060.028.1/ nryaaparo vyur nryaapara mana |
BRP060.028.2/ ahakra ca buddhi ca ubhe nryatmake || 28 ||
/p. 236/

BRP060.029.1/ bhta bhavya bhaviya ca yat kicij jvasajitam |


BRP060.029.2/ sthla skma para caiva sarva nryatmakam || 29 ||
BRP060.030.1/ abddy viay sarve rotrdnndriyi ca |
BRP060.030.2/ prakti purua caiva sarve nryatmak || 30 ||
BRP060.031.1/ jale sthale ca ptle svargaloke 'mbare nage |
BRP060.031.2/ avaabhya ida sarvam ste nryaa prabhu || 31 ||
BRP060.032.1/ ki ctra bahunoktena jagad etac carcaram |
BRP060.032.2/ brahmdistambaparyanta sarva nryatmakam || 32 ||
BRP060.033.1/ nryat para kicin neha paymi bho dvij |
BRP060.033.2/ tena vyptam ida sarva dydya carcaram || 33 ||
BRP060.034.1/ po hy yatana vio sa ca evmbhas pati |
BRP060.034.2/ tasmd apsu smaren nitya nryaam aghpaham || 34 ||
BRP060.035.1/ snnakle vieea copasthya jale uci |
BRP060.035.2/ smaren nryaa dhyyed dhaste kye ca vinyaset || 35 ||
BRP060.036.1/ okra ca nakra ca aguhe hastayor nyaset |
BRP060.036.2/ eair hastatala yvat tarjanydiu vinyaset || 36 ||
BRP060.037.1/ okra vmapde tu nakra dakie nyaset |
BRP060.037.2/ mokra vmakay tu nkra dakie nyaset || 37 ||
BRP060.038.1/ rkra nbhidee tu yakra vmabhuke |
BRP060.038.2/ kra dakie nyasya yakra mrdhni vinyaset || 38 ||
BRP060.039.1/ adha cordhva ca hdaye prvata phato 'grata |
BRP060.039.2/ dhytv nryaa pacd rabhet kavaca budha || 39 ||
BRP060.040.1/ prve m ptu govindo dakie madhusdana |
BRP060.040.2/ pacime rdharo deva keavas tu tathottare || 40 ||
BRP060.041.1/ ptu vius tathgneye nairte mdhavo 'vyaya |
BRP060.041.2/ vyavye tu hkeas tathene ca vmana || 41 ||

327

328

Chapter 60 :: Matsyamdhava-Mhtmya; rules for bathing in the ocean

BRP060.042.1/ bhtale ptu vrhas tathordhva ca trivikrama |


BRP060.042.2/ ktvaiva kavaca pacd tmna cintayet tata || 42 ||
BRP060.043.1/ aha nryao deva akhacakragaddhara |
BRP060.043.2/ eva dhytv tadtmnam ima mantram udrayet || 43 ||
BRP060.044.1/ tvam agnir dvipad ntha retodh kmadpana |
BRP060.044.2/ pradhna sarvabhtn jvn prabhur avyaya || 44 ||
BRP060.045.1/ amtasyrais tva hi devayonir ap pate |
BRP060.045.2/ vjina hara me sarva trtharja namo 'stu te || 45 ||
BRP060.046.1/ evam uccrya vidhivat tata snna samcaret |
BRP060.046.2/ anyath bho dvijareh snna tatra na asyate || 46 ||
BRP060.047.1/ ktv tu vaidikair mantrair abhieka ca mrjanam |
BRP060.047.2/ antar jale japet pact trir vttyghamaraam || 47 ||
BRP060.048.1/ hayamedho yath vipr sarvappahara kratu |
BRP060.048.2/ tathghamaraa ctra skta sarvghananam || 48 ||
/p. 237/

BRP060.049.1/ uttrya vsas dhaute nirmale paridhya vai |


BRP060.049.2/ prn yamya ccamya sandhy copsya bhskaram || 49 ||
BRP060.050.1/ upatihet tata cordhva kiptv pupajaljalim |
BRP060.050.2/ upasthyordhvabhu ca talligair bhskara tata || 50 ||
BRP060.051.1/ gyatr pvan dev japed aottara atam |
BRP060.051.2/ any ca sauramantr ca japtv tihan samhita || 51 ||
BRP060.052.1/ ktv pradakia srya namasktyopaviya ca |
BRP060.052.2/ svdhyya prmukha ktv tarpayed daivatny n || 52 ||
BRP060.053.1/ manuy ca pit cnyn nmagotrea mantravit |
BRP060.053.2/ toyena tilamirea vidhivat susamhita || 53 ||
BRP060.054.1/ tarpaa devatn ca prva ktv samhita |
BRP060.054.2/ adhikr bhavet pact pit tarpae dvija || 54 ||
BRP060.055.1/ rddhe havanakle ca pinaikena nirvapet |
BRP060.055.2/ tarpae tbhaya kuryd ea eva vidhi sad || 55 ||
BRP060.056.1/ anvrabdhena savyena pin dakiena tu |
BRP060.056.2/ tpyatm iti sicet tu nmagotrea vgyata || 56 ||
BRP060.057.1/ kyasthair yas tilair moht karoti pittarpaam |
BRP060.057.2/ tarpits tena pitaras tvamsarudhirsthibhi || 57 ||

Chapter 61 :: Prescriptions concerning worship

BRP060.058.1/ agasthair na tilai kuryd devatpittarpaam |


BRP060.058.2/ rudhira tad bhavet toya pradt kilbi bhavet || 58 ||
BRP060.059.1/ bhmy yad dyate toya dt caiva jale sthita |
BRP060.059.2/ vth tan munirdl nopatihati kasyacit || 59 ||
BRP060.060.1/ sthale sthitv jale yas tu prayacched udaka nara |
BRP060.060.2/ pit nopatiheta salila tan nirarthakam || 60 ||
BRP060.061.1/ udake nodaka kuryt pitbhya ca kadcana |
BRP060.061.2/ uttrya tu ucau dee kuryd udakatarpaam || 61 ||
BRP060.062.1/ nodakeu na ptreu na kruddho naikapin |
BRP060.062.2/ nopatihati tat toya yad bhmy na pradyate || 62 ||
BRP060.063.1/ pitm akaya sthna mah datt may dvij |
BRP060.063.2/ tasmt tatraiva dtavya pit prtim icchat || 63 ||
BRP060.064.1/ bhmiphe samutpann bhmy caiva ca sasthit |
BRP060.064.2/ bhmy caiva laya yt bhmau dadyt tato jalam || 64 ||
BRP060.065.1/ strya ca kun sgrs tn vhya svamantrata |
BRP060.065.2/ prcngreu vai devn ymygreu tath pitn || 65 ||
/p. 238/

329

330

Chapter 61 :: Prescriptions concerning worship

Chapter 61 :: Prescriptions
concerning worship
61

BRP061.001.0/ brahmovca:

BRP061.001.1/ devn pits tath cnyn santarpycamya vgyata |


BRP061.001.2/ hastamtra catukoa caturdvra suobhanam || 1 ||
BRP061.002.1/ pura vilikhya bho viprs tre tasya mahodadhe |
BRP061.002.2/ madhye tatra likhet padmam aapattra sakarikam || 2 ||
BRP061.003.1/ eva maalam likhya pjayet tatra bho dvij |
BRP061.003.2/ akaravidhnena nryaam aja vibhum || 3 ||
BRP061.004.1/ ata para pravakymi kyaodhanam uttamam |
BRP061.004.2/ akra hdaye dhytv cakrarekhsamanvitam || 4 ||
BRP061.005.1/ jvalanta triikha caiva dahanta ppananam |
BRP061.005.2/ candramaalamadhyastha rkra mrdhni cintayet || 5 ||
BRP061.006.1/ uklavara pravarantam amta plvayan mahm |
BRP061.006.2/ eva nirdhtappas tu divyadehas tato bhavet || 6 ||
BRP061.007.1/ akara tato mantra nyased evtmano budha |
BRP061.007.2/ vmapda samrabhya kramaa caiva vinyaset || 7 ||
BRP061.008.1/ pacga vaiava caiva caturvyha tathaiva ca |
BRP061.008.2/ karauddhi prakurvta mlamantrea sdhaka || 8 ||
BRP061.009.1/ ekaika caiva vara tu agulu pthak pthak |
BRP061.009.2/ okra pthiv ukl vmapde tu vinyaset || 9 ||
BRP061.010.1/ nakra mbhava ymo dakie tu vyavasthita |
BRP061.010.2/ mokra klam evhur vmakay nidhpayet || 10 ||
BRP061.011.1/ nkra sarvabja tu dakiasy vyavasthita |
BRP061.011.2/ rkras teja ity hur nbhidee vyavasthita || 11 ||
BRP061.012.1/ vyavyo 'ya yakras tu vmaskandhe samrita |

61

[ SS 119-121

Chapter 61 :: Prescriptions concerning worship

BRP061.012.2/ kra sarvago jeyo dakise vyavasthita |


BRP061.012.3/ yakro 'ya irastha ca yatra lok pratihit || 12 ||
BRP061.013.1/ o viave nama ira o jvalanya nama ikh |
BRP061.013.2/ o viave nama kavacam o viave nama sphuraa diobandhya |
BRP061.013.3/ o humphaastram o irasi uklo vsudeva iti |
BRP061.013.4/ o lale rakta sakarao garutmn vahnis teja ditya iti |
BRP061.013.5/ o grvy pta pradyumno vyumegha iti |
BRP061.013.6/ o hdaye ko 'niruddha sarvaaktisamanvita iti |
BRP061.013.7/ eva caturvyham tmna ktv tata karma samcaret || 13 ||
BRP061.014.1/ mamgre 'vasthito viu phata cpi keava |
BRP061.014.2/ govindo dakie prve vme tu madhusdana || 14 ||
BRP061.015.1/ uparit tu vaikuho vrha pthivtale |
BRP061.015.2/ avntaradio ys tu tsu sarvsu mdhava || 15 ||
/p. 239/

BRP061.016.1/ gacchatas tihato vpi jgrata svapato 'pi v |


BRP061.016.2/ narasihakt guptir vsudevamayo hy aham || 16 ||
BRP061.017.1/ eva viumayo bhtv tata karma samrabhet |
BRP061.017.2/ yath dehe tath deve sarvatattvni yojayet || 17 ||
BRP061.018.1/ tata caiva prakurvta prokaa praavena tu |
BRP061.018.2/ phakrnta samuddia sarvavighnahara ubham || 18 ||
BRP061.019.1/ tatrrkacandravahnn maalni vicintayet |
BRP061.019.2/ padmamadhye nyased viu pavanasymbarasya ca || 19 ||
BRP061.020.1/ tato vicintya hdaya okra jyotrpiam |
BRP061.020.2/ kariky samsna jyotrpa santanam || 20 ||
BRP061.021.1/ akara tato mantra vinyasec ca yathkramam |
BRP061.021.2/ tena vyastasamastena pjana parama smtam || 21 ||
BRP061.022.1/ dvdakaramantrea yajed deva santanam |
BRP061.022.2/ tato 'vadhrya hdaye kariky bahir nyaset || 22 ||
BRP061.023.1/ caturbhuja mahsattva sryakoisamaprabham |
BRP061.023.2/ cintayitv mahyoga jyotrpa santanam |
BRP061.023.3/ tata cvhayen mantra kramecintya mnase || 23 ||
BRP061.024.0/ vhanamantra:
BRP061.024.1/ mnarpo varha ca narasiho 'tha vmana |
BRP061.024.2/ ytu devo varado mama nryao 'grata |

331

332

Chapter 61 :: Prescriptions concerning worship

BRP061.024.3/ o namo nryaya nama || 24 ||


BRP061.025.0/ sthpanamantra:
BRP061.025.1/ kariky suphe 'tra padmakalpitam sanam |
BRP061.025.2/ sarvasattvahitrthya tiha tva madhusdana |
BRP061.025.3/ o namo nryaya nama || 25 ||
BRP061.026.0/ arghamantra:
BRP061.026.1/ o trailokyapatn pataye devadevya hkeya viave nama |
BRP061.026.2/ o namo nryaya nama || 26 ||
BRP061.027.0/ pdyamantra:
BRP061.027.1/ o pdya pdayor deva padmanbha santana |
BRP061.027.2/ vio kamalapattrka gha madhusdana |
BRP061.027.3/ o namo nryaya nama || 27 ||
BRP061.028.0/ madhuparkamantra:
BRP061.028.1/ madhuparka mahdeva brahmdyai kalpita tava |
BRP061.028.2/ may nivedita bhakty gha puruottama |
BRP061.028.3/ o namo nryaya nama || 28 ||
BRP061.029.0/ camanyamantra:
BRP061.029.1/ mandkiny sita vri sarvappahara ivam |
/p. 240/

BRP061.029.2/ ghcamanya tva may bhakty niveditam |


BRP061.029.3/ o namo nryaya nama || 29 ||
BRP061.030.0/ snnamantra:
BRP061.030.1/ tvam pa pthiv caiva jyotis tva vyur eva ca |
BRP061.030.2/ lokea vttimtrea vri snpaymy aham |
BRP061.030.3/ o namo nryaya nama || 30 ||
BRP061.031.0/ vastramantra:
BRP061.031.1/ devatattvasamyukta yajavarasamanvita |
BRP061.031.2/ svaravaraprabhe deva vsas tava keava |
BRP061.031.3/ o namo nryaya nama || 31 ||
BRP061.032.0/ vilepanamantra:
BRP061.032.1/ arra te na jnmi ce caiva ca keava |
BRP061.032.2/ may nivedito gandha pratighya vilipyatm |
BRP061.032.3/ o namo nryaya nama || 32 ||

Chapter 61 :: Prescriptions concerning worship

BRP061.033.0/ upavtamantra:
BRP061.033.1/ gyajusmamantrea trivta padmayonin |
BRP061.033.2/ svitrgranthisayuktam upavta tavrpaye |
BRP061.033.3/ o namo nryaya nama || 33 ||
BRP061.034.0/ alakramantra:
BRP061.034.1/ divyaratnasamyukta vahnibhnusamaprabha |
BRP061.034.2/ gtri tava obhantu slakri mdhava |
BRP061.034.3/ o namo nryaya nama || 34 ||
BRP061.035.1/ o nama iti pratyakara samastena mlamantrea v pjayet || 35 ||
BRP061.036.0/ dhpamantra:
BRP061.036.1/ vanaspatiraso divyo gandhhya surabhi ca te |
BRP061.036.2/ may nivedito bhakty dhpo 'ya pratighyatm |
BRP061.036.3/ o namo nryaya nama || 36 ||
BRP061.037.0/ dpamantra:
BRP061.037.1/ sryacandrasamo jyotir vidyudagnyos tathaiva ca |
BRP061.037.2/ tvam eva jyoti deva dpo 'ya pratighyatm |
BRP061.037.3/ o namo nryaya nama || 37 ||
BRP061.038.0/ naivedyamantra:
BRP061.038.1/ anna caturvidha caiva rasai abhi samanvitam |
BRP061.038.2/ may nivedita bhakty naivedya tava keava |
BRP061.038.3/ o namo nryaya nama || 38 ||
BRP061.039.1/ prve dale vsudeva ymye sakaraa nyaset |
BRP061.039.2/ pradyumna pacime kuryd aniruddha tathottare || 39 ||
BRP061.040.1/ vrha ca tathgneye narasiha ca nairte |
BRP061.040.2/ vyavye mdhava caiva tathaine trivikramam || 40 ||
/p. 241/

BRP061.041.1/ tathkaradevasya garua purato nyaset |


BRP061.041.2/ vmaprve tath cakra akha dakiato nyaset || 41 ||
BRP061.042.1/ tath mahgad caiva nyased devasya dakie |
BRP061.042.2/ tata rga dhanur vidvn nyased devasya vmata || 42 ||
BRP061.043.1/ dakieneudh divye khaga vme ca vinyaset |
BRP061.043.2/ riya dakiata sthpya puim uttarato nyaset || 43 ||

333

334

Chapter 62 :: The ocean as holy place (Samudrasnnamhtmya)

BRP061.044.1/ vanaml ca puratas tata rvatsakaustubhau |


BRP061.044.2/ vinyased dhdaydni prvdiu caturdiam || 44 ||
BRP061.045.1/ tato 'stra devadevasya koe caiva tu vinyaset |
BRP061.045.2/ indram agni yama caiva nairta varua tath || 45 ||
BRP061.046.1/ vyu dhanadam nam ananta brahma saha |
BRP061.046.2/ pjayet tntrikair mantrair adha cordhva tathaiva ca || 46 ||
BRP061.047.1/ eva sampjya devea maalastha janrdanam |
BRP061.047.2/ labhed abhimatn kmn naro nsty atra saaya || 47 ||
BRP061.048.1/ anenaiva vidhnena maalastha janrdanam |
BRP061.048.2/ pjita ya sampayeta sa vied vium avyayam || 48 ||
BRP061.049.1/ sakd apy arcito yena vidhinnena keava |
BRP061.049.2/ janmamtyujar trtv sa vio padam pnuyt || 49 ||
BRP061.050.1/ ya smaret satata bhakty nryaam atandrita |
BRP061.050.2/ anvaha tasya vsya vetadvpa prakalpita || 50 ||
BRP061.051.1/ okrdisamyukta namakrntadpitam |
BRP061.051.2/ tannma sarvatattvn mantra ity abhidhyate || 51 ||
BRP061.052.1/ anenaiva vidhnena gandhapupa nivedayet |
BRP061.052.2/ ekaikasya prakurvta yathoddia kramea tu || 52 ||
BRP061.053.1/ mudrs tato nibadhnyd yathoktakramacodit |
BRP061.053.2/ japa caiva prakurvta mlamantrea mantravit || 53 ||
BRP061.054.1/ aviatim aau v atam aottara tath |
BRP061.054.2/ kmeu ca yathprokta yathakti samhita || 54 ||
BRP061.055.1/ padma akha ca rvatso gad garua eva ca |
BRP061.055.2/ cakra khaga ca rga ca aau mudr prakrtit || 55 ||
BRP061.056.0/ visarjanamantra:
BRP061.056.1/ gaccha gaccha para sthna purapuruottama |
BRP061.056.2/ yatra brahmdayo dev vindanti parama padam |
BRP061.056.3/ [o namo nryayeti visarjanam] || 56 ||
BRP061.057.1/ arcana ye na jnanti harer mantrair yathoditam |
BRP061.057.2/ te tatra mlamantrea pjayantv acyuta sad || 57 ||
/p. 242/

Chapter 62 :: The ocean as holy place (Samudrasnnamhtmya)

Chapter 62 :: The ocean as


holy place
(Samudrasnnamhtmya)
62

BRP062.001.0/ brahmovca:

BRP062.001.1/ eva sampjya vidhivad bhakty ta puruottamam |


BRP062.001.2/ praamya iras pact sgara ca prasdayet || 1 ||
BRP062.002.1/ pras tva sarvabhtn yoni ca sarit pate |
BRP062.002.2/ trtharja namas te 'stu trhi mm acyutapriya || 2 ||
BRP062.003.1/ sntvaiva sgare samyak tasmin ketravare dvij |
BRP062.003.2/ tre cbhyarcya vidhivan nryaam anmayam || 3 ||
BRP062.004.1/ rma ka subhadr ca praipatya ca sgaram |
BRP062.004.2/ atnm avamedhn phala prpnoti mnava || 4 ||
BRP062.005.1/ sarvappavinirmukta sarvadukhavivarjita |
BRP062.005.2/ vndraka iva rmn rpayauvanagarvita || 5 ||
BRP062.006.1/ vimnenrkavarena divyagandharvandin |
BRP062.006.2/ kulaikaviam uddhtya viuloka sa gacchati || 6 ||
BRP062.007.1/ bhuktv tatra varn bhogn kritv cpsarai saha |
BRP062.007.2/ manvantaraata sgra jarmtyuvivarjita || 7 ||
BRP062.008.1/ puyakayd ihyta kule sarvagunvite |
BRP062.008.2/ rpavn subhaga rmn satyavd jitendriya || 8 ||
BRP062.009.1/ vedastrrthavid vipro bhaved yajv tu vaiava |
BRP062.009.2/ yoga ca vaiava prpya tato mokam avpnuyt || 9 ||
BRP062.010.1/ grahoparge sakrntym ayane viuve tath |
BRP062.010.2/ yugdiu aaty vyatpte dinakaye || 10 ||
BRP062.011.1/ hy caiva krttiky mghy vnye ubhe tithau |

62

[ SS 121

335

336

Chapter 62 :: The ocean as holy place (Samudrasnnamhtmya)

BRP062.011.2/ ye tatra dna viprebhya prayacchanti sumedhasa || 11 ||


BRP062.012.1/ phala sahasraguitam anyatrthl labhanti te |
BRP062.012.2/ pit ye prayacchanti pia tatra vidhnata || 12 ||
BRP062.013.1/ akay pitaras te tpti samprpnuvanti vai |
BRP062.013.2/ eva snnaphala samyak sgarasya mayoditam || 13 ||
BRP062.014.1/ dnasya ca phala vipr piadnasya caiva hi |
BRP062.014.2/ dharmrthamokaphaladam yukrtiyaaskaram || 14 ||
BRP062.015.1/ bhuktimuktiphala n dhanya dusvapnananam |
BRP062.015.2/ sarvappahara puya sarvakmaphalapradam || 15 ||
BRP062.016.1/ nstikya na vaktavya pura ca dvijottam |
BRP062.016.2/ tvad garjanti trthni mhtmyai svai pthak pthak || 16 ||
BRP062.017.1/ yvan na trtharjasya mhtmya varyate dvij |
BRP062.017.2/ pukardni trthni prayacchanti svaka phalam || 17 ||
BRP062.018.1/ trtharjas tu sa puna sarvatrthaphalaprada |
BRP062.018.2/ bhtale yni trthni sarita ca sarsi ca || 18 ||
BRP062.019.1/ vianti sgare tni tensau rehat gata |
BRP062.019.2/ rj samastatrthn sgara sarit pati || 19 ||
BRP062.020.1/ tasmt samastatrthebhya reho 'sau sarvakmada |
BRP062.020.2/ tamo na yathbhyeti bhskare 'bhyudite dvij || 20 ||
BRP062.021.1/ snnena trtharjasya tath ppasya sakaya |
BRP062.021.2/ trtharjasama trtha na bhta na bhaviyati || 21 ||
/p. 243/

BRP062.022.1/ adhihna yad yatra prabhor nryaasya vai |


BRP062.022.2/ ka aknoti gun vaktu trtharjasya bho dvij || 22 ||
BRP062.023.1/ koyo navanavatyas tu yatra trthni santi vai |
BRP062.023.2/ tasmt snna ca dna ca homa japya surrcanam |
BRP062.023.3/ yat kicit kriyate tatra ckaya kriyate dvij || 23 ||

Chapter 63 :: Pacatrtha-Mhtmya (concluded). On auspicious dates

Chapter 63 :: PacatrthaMhtmya (concluded). On


auspicious dates
63

BRP063.001.0/ brahmovca:

BRP063.001.1/ tato gacched dvijarehs trtha yajgasambhavam |


BRP063.001.2/ indradyumnasaro nma yatrste pvana ubham || 1 ||
BRP063.002.1/ gatv tatra ucir dhmn camya manas harim |
BRP063.002.2/ dhytvopasthya ca jalam ima mantram udrayet || 2 ||
BRP063.003.1/ avamedhgasambhta trtha sarvghanana |
BRP063.003.2/ snna tvayi karomy adya ppa hara namo 'stu te || 3 ||
BRP063.004.1/ evam uccrya vidhivat sntv devn n pitn |
BRP063.004.2/ tilodakena cny ca santarpycamya vgyata || 4 ||
BRP063.005.1/ dattv pit pi ca sampjya puruottamam |
BRP063.005.2/ davamedhika samyak phala prpnoti mnava || 5 ||
BRP063.006.1/ saptvarn sapta parn van uddhtya devavat |
BRP063.006.2/ kmagena vimnena viuloka sa gacchati || 6 ||
BRP063.007.1/ bhuktv tatra sukhn bhogn yvac candrrkatrakam |
BRP063.007.2/ cyutas tasmd ihyto moka ca labhate dhruvam || 7 ||
BRP063.008.1/ eva ktv pacatrthm ekdaym upoita |
BRP063.008.2/ jyehauklapacaday ya payet puruottamam || 8 ||
BRP063.009.1/ sa prvokta phala prpya kritv vcyutlaye |
BRP063.009.2/ prayti parama sthna yasmn nvartate puna || 9 ||
BRP063.010.0/ munaya cu:
BRP063.010.1/ msn anyn parityajya mghdn prapitmaha |
BRP063.010.2/ praasasi katha jyeha brhi tatkraa prabho || 10 ||

63

[ SS 121-122

337

338

Chapter 63 :: Pacatrtha-Mhtmya (concluded). On auspicious dates

BRP063.011.0/ brahmovca:
BRP063.011.1/ udhva munirdl pravakymi samsata |
BRP063.011.2/ jyeha msa yath tebhya praasmi puna puna || 11 ||
BRP063.012.1/ pthivy yni trthni sarita ca sarsi ca |
BRP063.012.2/ pukariyas tagni vpya kps tath hrad || 12 ||
BRP063.013.1/ nnnadya samudr ca saptha puruottame |
BRP063.013.2/ jyehaukladaamydi pratyaka ynti sarvad || 13 ||
BRP063.014.1/ snnadndika tasmd devatprekaa dvij |
BRP063.014.2/ yat kicit kriyate tatra tasmin kle 'kaya bhavet || 14 ||
BRP063.015.1/ uklapakasya daam jyehe msi dvijottam |
BRP063.015.2/ harate daa ppni tasmd daahar smt || 15 ||
/p. 244/

BRP063.016.1/ yas tasy halina ka payed bhadr susayata |


BRP063.016.2/ sarvappavinirmukto viuloka vrajen nara || 16 ||
BRP063.017.1/ uttare dakie viprs tv ayane puruottamam |
BRP063.017.2/ dv rma subhadr ca viuloka vrajen nara || 17 ||
BRP063.018.1/ naro dolgata dv govinda puruottamam |
BRP063.018.2/ phlguny prayato bhtv govindasya pura vrajet || 18 ||
BRP063.019.1/ viuvaddivase prpte pacatrth vidhnata |
BRP063.019.2/ ktv sakaraa ka dv bhadr ca bho dvij || 19 ||
BRP063.020.1/ nara samastayajn phala prpnoti durlabham |
BRP063.020.2/ vimukta sarvappebhyo viuloka ca gacchati || 20 ||
BRP063.021.1/ ya payati ttyy ka candanaritam |
BRP063.021.2/ vaikhasysite pake sa yty acyutamandiram || 21 ||
BRP063.022.1/ jyaihy jyeharkayukty ya payet puruottamam |
BRP063.022.2/ kulaikaviam uddhtya viuloka sa gacchati || 22 ||

Chapter 64 :: On the importance of the month Jyeha

Chapter 64 :: On the
importance of the month
Jyeha
64

BRP064.001.0/ brahmovca:

BRP064.001.1/ yad bhaven mahjyaih rinakatrayogata |


BRP064.001.2/ prayatnena tad martyair gantavya puruottamam || 1 ||
BRP064.002.1/ ka dv mahjyaihy rma bhadr ca bho dvij |
BRP064.002.2/ naro dvdaaytry phala prpnoti cdhikam || 2 ||
BRP064.003.1/ prayge ca kuruketre naimie pukare gaye |
BRP064.003.2/ gagdvre kuvarte gagsgarasagame || 3 ||
BRP064.004.1/ kokmukhe kare ca mathury marusthale |
BRP064.004.2/ lagrme vyutrthe mandare sindhusgare || 4 ||
BRP064.005.1/ pirake citrake prabhse kanakhale dvij |
BRP064.005.2/ akhoddhre dvraky tath badarikrame || 5 ||
BRP064.006.1/ lohakue cvatrthe sarvappapramocane |
BRP064.006.2/ kmlaye koitrthe tath cmarakaake || 6 ||
BRP064.007.1/ lohrgale jambumrge somatrthe pthdake |
BRP064.007.2/ utpalvartake caiva pthutuge sukubjake || 7 ||
BRP064.008.1/ ekmrake ca kedre ky ca viraje dvij |
BRP064.008.2/ klajare ca gokare raile gandhamdane || 8 ||
BRP064.009.1/ mahendre malaye vindhye priytre himlaye |
BRP064.009.2/ sahye ca uktimante ca gomante crbude tath || 9 ||
BRP064.010.1/ gagy sarvatrtheu ymuneu ca bho dvij |
BRP064.010.2/ srasvateu gomaty brahmaputreu saptasu || 10 ||
/p. 245/

64

[ SS 122-123

339

340

Chapter 64 :: On the importance of the month Jyeha

BRP064.011.1/ godvar bhmarath tugabhadr ca narmad |


BRP064.011.2/ tp payou kver ipr carmavat dvij || 11 ||
BRP064.012.1/ vitast candrabhg ca atadrur bhud tath |
BRP064.012.2/ ikuly kumr ca vip ca dadvat || 12 ||
BRP064.013.1/ arayr nkagag ca gaak ca mahnad |
BRP064.013.2/ kauik karatoy ca trisrot madhuvhin || 13 ||
BRP064.014.1/ mahnad vaitara y cny nnukrtit |
BRP064.014.2/ athav ki bahktena bhitena dvijottam || 14 ||
BRP064.015.1/ pthivy sarvatrtheu sarvev yataneu ca |
BRP064.015.2/ sgareu ca aileu nadu ca sarasu ca || 15 ||
BRP064.016.1/ yat phala snnadnena rhugraste divkare |
BRP064.016.2/ tat phala kam lokya mahjyaihy labhen nara || 16 ||
BRP064.017.1/ tasmt sarvaprayatnena gantavya puruottame |
BRP064.017.2/ mahjyaihy munireh sarvakmaphalepsubhi || 17 ||
BRP064.018.1/ dv rma mahjyeha ka subhadray saha |
BRP064.018.2/ viuloka naro yti samuddhtya sama kulam || 18 ||
BRP064.019.1/ bhuktv tatra varn bhogn yvad bhtasamplavam |
BRP064.019.2/ puyakayd ihgatya caturved dvijo bhavet || 19 ||
BRP064.020.1/ svadharmanirata nta kabhakto jitendriya |
BRP064.020.2/ vaiava yogam sthya tato mokam avpnuyt || 20 ||

Chapter 65 :: Bathing festival of Ka, Balarma, and Subhadr

Chapter 65 :: Bathing festival


of Ka, Balarma, and
Subhadr
65

BRP065.001.0/ munaya cu:

BRP065.001.1/ kasmin kle bhavet snna kasya kamalodbhava |


BRP065.001.2/ vidhin kena tad brhi tato vidhivid vara || 1 ||
BRP065.002.0/ brahmovca:
BRP065.002.1/ udhva munaya snna kasya vadato mama |
BRP065.002.2/ rmasya ca subhadry puya sarvghananam || 2 ||
BRP065.003.1/ msi jyehe ca samprpte nakatre candradaivate |
BRP065.003.2/ pauramsy tad snna sarvakla harer dvij || 3 ||
BRP065.004.1/ sarvatrthamaya kpas tatrste nirmala uci |
BRP065.004.2/ tad bhogavat tatra pratyak bhavati dvij || 4 ||
BRP065.005.1/ tasmj jyaihy samuddhtya haimhyai kalaair jalam |
BRP065.005.2/ karmbhiekrtha subhadry ca bho dvij || 5 ||
BRP065.006.1/ ktv suobhana maca patkbhir alaktam |
BRP065.006.2/ sudha sukhasacra vastrai pupair alaktam || 6 ||
BRP065.007.1/ vistra dhpita dhpai snnrtha rmakayo |
BRP065.007.2/ sitavastraparicchanna mukthrvalambitam || 7 ||
/p. 246/

BRP065.008.1/ tatra nnvidhair vdyai ka nlmbara dvij |


BRP065.008.2/ madhye subhadr csthpya jayamagalanisvanai || 8 ||
BRP065.009.1/ brhmaai katriyair vaiyai drai cnyai ca jtibhi |
BRP065.009.2/ anekaatashasrair vta strpuruair dvij || 9 ||
BRP065.010.1/ ghasth sntak caiva yatayo brahmacria |
65

[ SS 123-125

341

342

Chapter 65 :: Bathing festival of Ka, Balarma, and Subhadr

BRP065.010.2/ snpayanti tad ka macastha sahalyudham || 10 ||


BRP065.011.1/ tath samastatrthni prvoktni dvijottam |
BRP065.011.2/ svodakai pupamirai ca snpayanti pthak pthak || 11 ||
BRP065.012.1/ pact paahaakhdyair bhermurajanisvanai |
BRP065.012.2/ khalais tlaabdai ca mdagair jharjharais tath || 12 ||
BRP065.013.1/ anyai ca vividhair vdyair ghasvanavibhitai |
BRP065.013.2/ str magalaabdai ca stutiabdair manoharai || 13 ||
BRP065.014.1/ jayaabdais tath stotrair vveuninditai |
BRP065.014.2/ ryate sumah abda sgarasyeva garjata || 14 ||
BRP065.015.1/ munn vedaabdena mantraabdais tathparai |
BRP065.015.2/ nnstotraravai puyai smaabdopabhitai || 15 ||
BRP065.016.1/ yatibhi sntakai caiva ghasthair brahmacribhi |
BRP065.016.2/ snnakle surareha stuvanti paray mud || 16 ||
BRP065.017.1/ ymair veyjanai caiva kucabhrvanmibhi |
BRP065.017.2/ ptaraktmbarbhi ca mlyadmvanmibhi || 17 ||
BRP065.018.1/ saratnakualair divyai suvarastabaknvitai |
BRP065.018.2/ cmarai ratnadaai ca vjyete rmakeavau || 18 ||
BRP065.019.1/ yakavidydharai siddhai kinnarai cpsarogaai |
BRP065.019.2/ parivrymbaragatair devagandharvacraai || 19 ||
BRP065.020.1/ dity vasavo rudr sdhy vive marudga |
BRP065.020.2/ lokapls tath cnye stuvanti puruottamam || 20 ||
BRP065.021.1/ namas te devadevea pura puruottama |
BRP065.021.2/ sargasthityantakd deva lokantha jagatpate || 21 ||
BRP065.022.1/ trailokyadhria deva brahmaya mokakraam |
BRP065.022.2/ ta namasymahe bhakty sarvakmaphalapradam || 22 ||
BRP065.023.1/ stutvaiva vibudh ka rma caiva mahbalam |
BRP065.023.2/ subhadr ca munirehs tadke vyavasthit || 23 ||
BRP065.024.1/ gyanti devagandharv ntyanty apsarasas tath |
BRP065.024.2/ devatryy avdyanta vt vnti sutal || 24 ||
BRP065.025.1/ pupamira tad megh varanty kagocar |
BRP065.025.2/ jayaabda ca kurvanti munaya siddhacra || 25 ||
BRP065.026.1/ akrdy vibudh sarva aya pitaras tath |
BRP065.026.2/ prajn patayo ng ye cnye svargavsina || 26 ||

Chapter 65 :: Bathing festival of Ka, Balarma, and Subhadr

BRP065.027.1/ tato magalasambhrair vidhimantrapurasktam |


BRP065.027.2/ bhiecanika dravya ghtv devatga || 27 ||
/p. 247/

BRP065.028.1/ indro viur mahvrya srycandramasau tath |


BRP065.028.2/ dht caiva vidht ca tath caivnilnalau || 28 ||
BRP065.029.1/ p bhago 'ryam tva aunaiva vivasvat |
BRP065.029.2/ patnbhy sahito dhmn mitrea varuena ca || 29 ||
BRP065.030.1/ rudrair vasubhir dityair avibhy ca vta prabhu |
BRP065.030.2/ vivair devair marudbhi ca sdhyai ca pitbhi saha || 30 ||
BRP065.031.1/ gandharvair apsarobhi ca yakarkasapannagai |
BRP065.031.2/ devaribhir asakhyeyais tath brahmaribhir varai || 31 ||
BRP065.032.1/ vaikhnasair vlakhilyair vyvhrair marcipai |
BRP065.032.2/ bhgubhi cgirobhi ca sarvavidysunihitai || 32 ||
BRP065.033.1/ sarvavidydharai puyair yogasiddhibhir vta |
BRP065.033.2/ pitmaha pulastya ca pulaha ca mahtap || 33 ||
BRP065.034.1/ agir kayapo 'tri ca marcir bhgur eva ca |
BRP065.034.2/ kratur hara pracet ca manur dakas tathaiva ca || 34 ||
BRP065.035.1/ tava ca grah caiva jyoti ca dvijottam |
BRP065.035.2/ mrtimatya ca sarito dev caiva santan || 35 ||
BRP065.036.1/ samudr ca hrad caiva trthni vividhni ca |
BRP065.036.2/ pthiv dyaur dia caiva pdap ca dvijottam || 36 ||
BRP065.037.1/ aditir devamt ca hr r svh sarasvat |
BRP065.037.2/ um ac sinvl tath cnumati kuh || 37 ||
BRP065.038.1/ rk ca dhia caiva patnya cny divaukasm |
BRP065.038.2/ himav caiva vindhya ca meru cnekagavn || 38 ||
BRP065.039.1/ airvata snucara kalkhs tathaiva ca |
BRP065.039.2/ msrdha msartavas tath rtryahan sam || 39 ||
BRP065.040.1/ uccairav hayareho ngarja ca vmana |
BRP065.040.2/ aruo garua caiva vk cauadhibhi saha || 40 ||
BRP065.041.1/ dharma ca bhagavn deva samjagmur hi sagat |
BRP065.041.2/ klo yama ca mtyu ca yamasynucar ca ye || 41 ||
BRP065.042.1/ bahulatvc ca nokt ye vividh devatga |
BRP065.042.2/ te devasybhiekrtha samynti tatas tata || 42 ||

343

344

Chapter 65 :: Bathing festival of Ka, Balarma, and Subhadr

BRP065.043.1/ ghtv te tad vipr sarve dev divaukasa |


BRP065.043.2/ bhiecanika dravya magalni ca sarvaa || 43 ||
BRP065.044.1/ divyasambhrasayuktai kalaai kcanair dvij |
BRP065.044.2/ srasvatbhi puybhir divyatoybhir eva ca || 44 ||
BRP065.045.1/ toyenkagagy ka rmea sagatam |
BRP065.045.2/ sapupai kcanai kumbhai snpayanty avanisthit || 45 ||
BRP065.046.1/ sacaranti vimnni devnm ambare tath |
BRP065.046.2/ uccvacni divyni kmagni sthiri ca || 46 ||
BRP065.047.1/ divyaratnavicitri sevitny apsarogaai |
BRP065.047.2/ gtair vdyai patkbhi obhitni samantata || 47 ||
/p. 248/

BRP065.048.1/ eva tad munireh ka rmea sagatam |


BRP065.048.2/ snpayitv subhadr ca sastuvanti mudnvit || 48 ||
BRP065.049.1/ jaya jaya lokapla bhaktarakaka jaya jaya praatavatsala jaya jaya bhtacaraa jaya
jaydideva bahukraa jaya jaya vsudeva jaya jaysurasaharaa jaya jaya divyamna jaya jaya
tridaavara jaya jaya jaladhiayana |
BRP065.049.2/ jaya jaya yogivara jaya jaya sryanetra jaya jaya devarja jaya jaya kaiabhre jaya
jaya vedavara jaya jaya krmarpa jaya jaya yajavara jaya jaya kamalanbha jaya jaya ailacara |
BRP065.049.3/ jaya jaya yogayi jaya jaya vegadhara jaya jaya vivamrte jaya jaya cakradhara
jaya jaya bhtantha jaya jaya dharadhara jaya jaya eayi jaya jaya ptavso jaya jaya
somaknta |
BRP065.049.4/ jaya jaya yogavsa jaya jaya dahanavaktra jaya jaya dharmavsa jaya jaya
guanidhna jaya jaya rnivsa jaya jaya garuagamana jaya jaya sukhanivsa jaya jaya dharmaketo
jaya jaya mahnivsa |
BRP065.049.5/ jaya jaya gahanacaritra jaya jaya yogigamya jaya jaya makhanivsa jaya jaya
vedavedya jaya ntikara jaya jaya yogicintya jaya jaya puikara jaya jaya jnamrte jaya jaya
kamalkara |
BRP065.049.6/ jaya jaya bhvavedya jaya jaya muktikara jaya jaya vimaladeha jaya jaya sattvanilaya
jaya jaya guasamddha jaya jaya yajakara jaya jaya guavihna jaya jaya mokakara jaya jaya
bharaya |
BRP065.049.7/ jaya jaya kntiyuta jaya jaya lokaaraa jaya jaya lakmyuta jaya jaya pakajka jaya
jaya sikara jaya jaya yogayuta jaya jaytaskusumaymadeha jaya jaya samudrviadeha jaya
jaya lakmpakajaacaraa |
BRP065.049.8/ jaya jaya bhaktavaa jaya jaya lokaknta jaya jaya paramanta jaya jaya paramasra
jaya jaya cakradhara jaya jaya bhogiyuta jaya jaya nlmbara jaya jaya ntikara jaya jaya mokakara
jaya jaya kaluahara || 49 ||
BRP065.050.1/ jaya ka jaganntha jaya sakaranuja |
BRP065.050.2/ jaya padmapalka jaya vchphalaprada || 50 ||

Chapter 65 :: Bathing festival of Ka, Balarma, and Subhadr

BRP065.051.1/ jaya mlvtoraska jaya cakragaddhara |


BRP065.051.2/ jaya padmlayknta jaya vio namo 'stu te || 51 ||
BRP065.053.0/ brahmovca:
BRP065.053.1/ eva stutv tad dev akrdy hamnas |
BRP065.053.2/ siddhacraasagh ca ye cnye svargavsina munayo vlakhily ca ka
rmea sagatam |
BRP065.053.3/ subhadr ca munireh praipatymbare sthit || 53 ||
/p. 249/

BRP065.054.1/ dv stutv namasktv tad te tridivaukasa |


BRP065.054.2/ ka rma subhadr ca ynti sva sva niveanam || 54 ||
BRP065.055.1/ sacaranti vimnni devnm ambare tad |
BRP065.055.2/ uccvacni divyni kmagni sthiri ca || 55 ||
BRP065.056.1/ divyaratnavicitri sevitny apsarogaai |
BRP065.056.2/ gtair vdyai patkbhi obhitni samantata || 56 ||
BRP065.057.1/ tasmin kle tu ye marty payanti puruottamam |
BRP065.057.2/ balabhadra subhadr ca te ynti padam avyayam || 57 ||
BRP065.058.1/ subhadrrmasahita macastha puruottamam |
BRP065.058.2/ dv nirmaya sthna ynti nsty atra saaya || 58 ||
BRP065.059.1/ kapilatadnena yat phala pukare smtam |
BRP065.059.2/ tat phala kam lokya macastha sahalyudham |
BRP065.059.3/ subhadr ca munireh prpnoti ubhakn nara || 59 ||
BRP065.060.1/ kanyatapradnena yat phala samudhtam |
BRP065.060.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 60 ||
BRP065.061.1/ suvaraatanik dnena yat phala smtam |
BRP065.061.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 61 ||
BRP065.062.1/ gosahasrapradnena yat phala parikrtitam |
BRP065.062.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 62 ||
BRP065.063.1/ bhmidnena vidhivad yat phala samudhtam |
BRP065.063.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 63 ||
BRP065.064.1/ yat phala cnnadnena arghtithyena krtitam |
BRP065.064.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 64 ||
BRP065.065.1/ votsargea vidhivad yat phala samudhtam |
BRP065.065.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 65 ||

345

346

Chapter 65 :: Bathing festival of Ka, Balarma, and Subhadr

BRP065.066.1/ yat phala toyadnena grme vnyatra krtitam |


BRP065.066.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 66 ||
BRP065.067.1/ tiladhenupradnena yat phala samprakrtitam |
BRP065.067.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 67 ||
BRP065.068.1/ gajvarathadnena yat phala samudhtam |
BRP065.068.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 68 ||
BRP065.069.1/ suvaragdnena yat phala samudhtam |
BRP065.069.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 69 ||
BRP065.070.1/ jaladhenupradnena yat phala samudhtam |
BRP065.070.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 70 ||
BRP065.071.1/ dnena ghtadhenv ca phala yat samudhtam |
BRP065.071.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 71 ||
BRP065.072.1/ cndryaena crena yat phala samudhtam |
BRP065.072.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 72 ||
BRP065.073.1/ msopavsair vidhivad yat phala samudhtam |
BRP065.073.2/ tat phala kam lokya macastha labhate nara || 73 ||
/p. 250/

BRP065.074.1/ atha ki bahunoktena bhitena puna puna |


BRP065.074.2/ tasya devasya mhtmya macasthasya dvijottam || 74 ||
BRP065.075.1/ yat phala sarvatrtheu vratair dnai ca krtitam |
BRP065.075.2/ tat phala kam lokya macastha sahalyudham || 75 ||
BRP065.076.1/ subhadr ca munireh prpnoti ubhakn nara |
BRP065.076.2/ tasmn naro 'thav nr payet ta puruottamam || 76 ||
BRP065.077.1/ tata samastatrthn labhet snndika phalam |
BRP065.077.2/ snnaeea kasya toyentmbhiicyate || 77 ||
BRP065.078.1/ vandhy mtapraj y tu durbhag grahapit |
BRP065.078.2/ rkasdyair ght v tath rogai ca sahat || 78 ||
BRP065.079.1/ sadyas t snnaeea udakenbhiecit |
BRP065.079.2/ prpnuvantpsitn kmn yn yn vchanti cepsitn || 79 ||
BRP065.080.1/ putrrthin labhet putrn saubhgya ca sukhrthin |
BRP065.080.2/ rogrt mucyate rogd dhana ca dhanakki || 80 ||
BRP065.081.1/ puyni yni toyni tihanti dharatale |
BRP065.081.2/ tni snnvaeasya kal nrhanti oam || 81 ||

Chapter 65 :: Bathing festival of Ka, Balarma, and Subhadr

BRP065.082.1/ tasmt snnvaea yat kasya salila dvij |


BRP065.082.2/ tenbhiiced gtri sarvakmaprada hi tat || 82 ||
BRP065.083.1/ snta payanti ye ka vrajanta dakimukham |
BRP065.083.2/ brahmahatydibhi ppair mucyante te na saaya || 83 ||
BRP065.084.1/ streu yat phala prokta pthivyas tripradakiai |
BRP065.084.2/ dv naro labhet ka vrajanta dakimukham || 84 ||
BRP065.085.1/ trthaytrphala yat tu pthivy samudhtam |
BRP065.085.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 85 ||
BRP065.086.1/ badary yat phala prokta dv nryaa naram |
BRP065.086.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 86 ||
BRP065.087.1/ gagdvre kuruketre snnadnena yat phalam |
BRP065.087.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 87 ||
BRP065.088.1/ prayge ca mahmghy yat phala samudhtam |
BRP065.088.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 88 ||
BRP065.089.1/ lagrme mahcaitry snnadnena yat phalam |
BRP065.089.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 89 ||
BRP065.090.1/ mahbhidhnakrttiky pukare yat phala smtam |
BRP065.090.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 90 ||
BRP065.091.1/ yat phala snnadnena gagsgarasagame |
BRP065.091.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 91 ||
BRP065.092.1/ graste srye kuruketre snnadnena yat phalam |
BRP065.092.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 92 ||
BRP065.093.1/ gagy sarvatrtheu ymuneu ca bho dvij |
BRP065.093.2/ srasvateu trtheu tathnyeu sarasu ca || 93 ||
BRP065.094.1/ yat phala snnadnena vidhivat samudhtam |
BRP065.094.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 94 ||
/p. 251/

BRP065.095.1/ pukare ctha trtheu gaye cmarakaake |


BRP065.095.2/ naimidiu trtheu ketrev yataneu ca || 95 ||
BRP065.096.1/ yat phala snnadnena rhugraste divkare |
BRP065.096.2/ dv naro labhet ka tat phala dakimukham || 96 ||
BRP065.097.1/ atha ki punar uktena bhitena puna puna |
BRP065.097.2/ yat kicit kathita ctra phala puyasya karmaa || 97 ||

347

348

Chapter 65 :: Bathing festival of Ka, Balarma, and Subhadr

BRP065.098.1/ vedastre pure ca bhrate ca dvijottam |


BRP065.098.2/ dharmastreu sarveu tathnyatra manibhi || 98 ||
BRP065.099.1/ dv naro labhet ka tat phala sahalyudham |
BRP065.099.2/ sakala bhadray srdha vrajanta dakimukham || 99 ||

Chapter 66 :: Description of the car festival

Chapter 66 :: Description of
the car festival
66

BRP066.001.0/ brahmovca:

BRP066.001.1/ guivmaapa ynta ye payanti rathe sthitam |


BRP066.001.2/ ka bala subhadr ca te ynti bhavana hare || 1 ||
BRP066.002.1/ ye payanti tad ka saptha maape sthitam |
BRP066.002.2/ halina ca subhadr ca viuloka vrajanti te || 2 ||
BRP066.003.0/ munaya cu:
BRP066.003.1/ kena s nirmit ytr dakiasy jagatpate |
BRP066.003.2/ ytrphala ca ki tatra prpyate brhi mnavai || 3 ||
BRP066.004.1/ kimartha sarasas tre rjas tasya jagatpate |
BRP066.004.2/ pavitre vijane dee gatv tatra ca maape || 4 ||
BRP066.005.1/ ka sakaraa caiva subhadr ca rathena te |
BRP066.005.2/ svasthna samparityajya saptartra vasanti vai || 5 ||
BRP066.006.0/ brahmovca:
BRP066.006.1/ indradyumnena bho vipr pur vai prrthito hari |
BRP066.006.2/ saptha sarasas tre mama ytr bhavatv iti || 6 ||
BRP066.007.1/ guiv nma devea bhuktimuktiphalaprad |
BRP066.007.2/ tasmai kila vara csau dadau sa puruottama || 7 ||
BRP066.008.0/ rbhagavn uvca:
BRP066.008.1/ saptha sarasas tre tava rjan bhaviyati |
BRP066.008.2/ guiv nma ytr me sarvakmaphalaprad || 8 ||
BRP066.009.1/ ye m tatrrcayiyanti raddhay maape sthitam |
BRP066.009.2/ sakaraa subhadr ca vidhivat susamhit || 9 ||
BRP066.010.1/ brhma katriy vaiy striya dr ca vai npa |
BRP066.010.2/ pupair gandhais tath dhpair dpair naivedyakair varai || 10 ||
66

[ SS 125

349

350

Chapter 66 :: Description of the car festival

BRP066.011.1/ upahrair bahuvidhai praiptai pradakiai |


BRP066.011.2/ jayaabdais tath stotrair gtair vdyair manoharai || 11 ||
/p. 252/

BRP066.012.1/ na te durlabha kicit phala yasya yad psitam |


BRP066.012.2/ bhaviyati npareha matprasdd asaayam || 12 ||
BRP066.013.0/ brahmovca:
BRP066.013.1/ evam uktv tu ta devas tatraivntaradhyata |
BRP066.013.2/ sa tu rjavara rmn ktaktyo 'bhavat tad || 13 ||
BRP066.014.1/ tasmt sarvaprayatnena guivy dvijottam |
BRP066.014.2/ sarvakmaprada deva payet ta puruottamam || 14 ||
BRP066.015.1/ aputro labhate putrn nirdhano labhate dhanam |
BRP066.015.2/ rogc ca mucyate rog kany prpnoti satpatim || 15 ||
BRP066.016.1/ yu krti yao medh bala vidy dhti pan |
BRP066.016.2/ nara santatim pnoti rpayauvanasampadam || 16 ||
BRP066.017.1/ yn yn samhate bhogn dv ta puruottamam |
BRP066.017.2/ naro vpy athav nr ts tn prpnoty asaayam || 17 ||
BRP066.018.1/ ytr ktv guivkhy vidhivat susamhita |
BRP066.018.2/ hasya site pake naro yoid athpi v || 18 ||
BRP066.019.1/ dv ka ca rma ca subhadr ca dvijottam |
BRP066.019.2/ daapacvamedhn phala prpnoti cdhikam || 19 ||
BRP066.020.1/ saptvarn sapta parn van uddhtya ctmana |
BRP066.020.2/ kmagena vimnena sarvaratnair alakta || 20 ||
BRP066.021.1/ gandharvair apsarobhi ca sevyamno yathottarai |
BRP066.021.2/ rpavn subhaga ro naro viupura vrajet || 21 ||
BRP066.022.1/ tatra bhuktv varn bhogn yvad bhtasamplavam |
BRP066.022.2/ sarvakmasamddhtm jarmaraavarjita || 22 ||
BRP066.023.1/ puyakayd ihgatya caturved dvijo bhavet |
BRP066.023.2/ vaiava yogam sthya tato mokam avpnuyt || 23 ||

Chapter 67 :: The installation-ceremony and its merit

Chapter 67 :: The installationceremony and its merit


67

BRP067.001.0/ munaya cu:

BRP067.001.1/ ekaikasys tu ytry phala brhi pthak pthak |


BRP067.001.2/ yat prpnoti nara ktv nr v tatra sayat || 1 ||
BRP067.002.0/ brahmovca:
BRP067.002.1/ pratiytrphala vipr udhva gadato mama |
BRP067.002.2/ yat prpnoti nara ktv tasmin ketre susayata || 2 ||
BRP067.003.1/ guivy tathotthne phlguny viuve tath |
BRP067.003.2/ ytr ktv vidhnena dv ka praamya ca || 3 ||
BRP067.004.1/ sakaraa subhadr ca labhet sarvatra vai phalam |
BRP067.004.2/ naro gacched viuloke yvad indr caturdaa || 4 ||
/p. 253/

BRP067.005.1/ yvad ytr jyehamse karoti vidhivan nara |


BRP067.005.2/ tvat kalpa viuloke sukha bhukte na saaya || 5 ||
BRP067.006.1/ tasmin ketravare puye ramye rpuruottame |
BRP067.006.2/ bhuktimuktiprade n sarvasattvasukhvahe || 6 ||
BRP067.007.1/ jyehe ytr nara ktv nr v sayatendriya |
BRP067.007.2/ yathoktena vidhnena daa dve ca samhita || 7 ||
BRP067.008.1/ pratih kurute yas tu hyadambhavivarjita |
BRP067.008.2/ sa bhuktv vividhn bhogn moka cnte labhed dhruvam || 8 ||
BRP067.009.0/ munaya cu:
BRP067.009.1/ rotum icchmahe deva pratih vadatas tava |
BRP067.009.2/ vidhna crcana dna phala tatra jagatpate || 9 ||
BRP067.010.0/ brahmovca:

67

[ SS 125-127

351

352

Chapter 67 :: The installation-ceremony and its merit

BRP067.010.1/ udhva munirdl pratih vidhicoditm |


BRP067.010.2/ y ktv tu naro bhakty nr v labhate phalam || 10 ||
BRP067.011.1/ ytr dvdaa sampr yad syt tu dvijottam |
BRP067.011.2/ tad kurvta vidhivat pratih ppaninm || 11 ||
BRP067.012.1/ jyehe msi site pake tv ekday samhita |
BRP067.012.2/ gatv jalaya puyam camya prayata uci || 12 ||
BRP067.013.1/ vhya sarvatrthni dhytv nryaa tath |
BRP067.013.2/ tata snna prakurvta vidhivat susamhita || 13 ||
BRP067.014.1/ yasya yo vidhir uddia ibhi snnakarmai |
BRP067.014.2/ tenaiva tu vidhnena snna tasya vidhyate || 14 ||
BRP067.015.1/ sntv samyag vidhnena tato devn n pitn |
BRP067.015.2/ santarpayet tathny ca nmagotravidhnavit || 15 ||
BRP067.016.1/ uttrya vsas dhaute nirmale paridhya vai |
BRP067.016.2/ upaspya vidhnena bhskarbhimukhas tata || 16 ||
BRP067.017.1/ gyatr pvan dev manas vedamtaram |
BRP067.017.2/ sarvappahar puy japed aottara atam || 17 ||
BRP067.018.1/ puy ca sauramantr ca raddhay susamhita |
BRP067.018.2/ tri pradakiam vtya bhskara praamet tata || 18 ||
BRP067.019.1/ vedokta triu vareu snna jpyam udhtam |
BRP067.019.2/ strdrayo snnajpya vedoktavidhivarjitam || 19 ||
BRP067.020.1/ tato gacched gha maun pjayet puruottamam |
BRP067.020.2/ praklya hastau pdau ca upaspya yathvidhi || 20 ||
BRP067.021.1/ ghtena snpayed deva krea tadanantaram |
BRP067.021.2/ madhugandhodakenaiva trthacandanavri || 21 ||
BRP067.022.1/ tato vastrayuga reha bhakty ta paridhpayet |
BRP067.022.2/ candangarukarprai kukumena vilepayet || 22 ||
BRP067.023.1/ pjayet paray bhakty padmai ca puruottamam |
BRP067.023.2/ anyai ca vaiavai pupair arcayen mallikdibhi || 23 ||
/p. 254/

BRP067.024.1/ sampjyaiva jaganntha bhuktimuktiprada harim |


BRP067.024.2/ dhpa cgurusayukta dahed devasya cgrata || 24 ||
BRP067.025.1/ guggula ca munireh dahed gandhasamanvitam |
BRP067.025.2/ dpa prajvlayed bhakty yathakty ghtena vai || 25 ||

Chapter 67 :: The installation-ceremony and its merit

BRP067.026.1/ any ca dpakn dadyd dvdaaiva samhita |


BRP067.026.2/ ghtena ca munirehs tilatailena v puna || 26 ||
BRP067.027.1/ naivedye pyasppaakulvaaka tath |
BRP067.027.2/ modaka phita vlpa phalni ca nivedayet || 27 ||
BRP067.028.1/ eva pacopacrea sampjya puruottamam |
BRP067.028.2/ nama puruottamyeti japed aottara atam || 28 ||
BRP067.029.1/ tata prasdayed deva bhakty ta puruottamam |
BRP067.029.2/ namas te sarvalokea bhaktnm abhayaprada || 29 ||
BRP067.030.1/ sasrasgare magna trhi m puruottama |
BRP067.030.2/ ys te may kt ytr dvdaaiva jagatpate || 30 ||
BRP067.031.1/ prasdt tava govinda samprs t bhavantu me |
BRP067.031.2/ eva prasdya ta deva daavat praipatya ca || 31 ||
BRP067.032.1/ tato 'rcayed guru bhakty pupavastrnulepanai |
BRP067.032.2/ nnayor antara yasmd vidyate munisattam || 32 ||
BRP067.033.1/ devasyopari kurvta raddhay susamhita |
BRP067.033.2/ nnpupair munireh vicitra pupamaapam || 33 ||
BRP067.034.1/ ktvvadhraa pacj jgara krayen nii |
BRP067.034.2/ kath ca vsudevasya gtik cpi krayet || 34 ||
BRP067.035.1/ dhyyan pahan stuvan deva praayed rajan budha |
BRP067.035.2/ tata prabhte vimale dvday dvdaaiva tu || 35 ||
BRP067.036.1/ nimantrayed vratasntn brhman vedapragn |
BRP067.036.2/ itihsapuraj rotriyn sayatendriyn || 36 ||
BRP067.037.1/ sntv samyag vidhnena dhautavs jitendriya |
BRP067.037.2/ snpayet prvavat tatra pjayet puruottamam || 37 ||
BRP067.038.1/ gandhai pupair upahrair naivedyair dpakais tath |
BRP067.038.2/ upacrair bahuvidhai praiptai pradakiai || 38 ||
BRP067.039.1/ jpyai stutinamaskrair gtavdyair manoharai |
BRP067.039.2/ sampjyaiva jaganntha brhman pjayet tata || 39 ||
BRP067.040.1/ dvdaaiva tu gs tebhyo dattv kanakam eva ca |
BRP067.040.2/ chattropnadyuga caiva raddhbhaktisamanvita || 40 ||
BRP067.041.1/ bhakty tu sadhana tebhyo dadyd vastrdika dvij |
BRP067.041.2/ sadbhvena tu govindas toyate pjito yata || 41 ||
BRP067.042.1/ cryya tato dadyd govastra kanaka tath |

353

354

Chapter 67 :: The installation-ceremony and its merit

BRP067.042.2/ chattropnadyuga cnyat ksyaptra ca bhaktita || 42 ||


BRP067.043.1/ tatas tn bhojayed viprn bhojya pyasaprvakam |
BRP067.043.2/ pakvnna bhakyabhojya ca guasarpisamanvitam || 43 ||
/p. 255/

BRP067.044.1/ tatas tn annatpt ca brhman svasthamnasn |


BRP067.044.2/ dvdaaivodakumbh ca dadyt tebhya samodakn || 44 ||
BRP067.045.1/ daki ca yathakty dadyt tebhyo vimatsara |
BRP067.045.2/ kumbha ca daki caiva cryya nivedayet || 45 ||
BRP067.046.1/ eva sampjya tn viprn guru jnapradyakam |
BRP067.046.2/ pjayet paray bhakty viutulya dvijottam || 46 ||
BRP067.047.1/ suvaravastragodhnyair dravyai cnyair varair budha |
BRP067.047.2/ sampjya ta namasktya ima mantram udrayet || 47 ||
BRP067.048.1/ sarvavyp jaganntha akhacakragaddhara |
BRP067.048.2/ andinidhano deva pryat puruottama || 48 ||
BRP067.049.1/ ity uccrya tato viprs tri ktv ca pradakim |
BRP067.049.2/ praamya iras bhakty crya tu visarjayet || 49 ||
BRP067.050.1/ tatas tn brhman bhakty csmntam anuvrajet |
BRP067.050.2/ anuvrajya tu tn sarvn namasktya nivartayet || 50 ||
BRP067.051.1/ bndhavai svajanair yuktas tato bhujta vgyata |
BRP067.051.2/ anyai copsakair dnair bhikukai cnnakkibhi || 51 ||
BRP067.052.1/ eva ktv nara samya nr v labhate phalam |
BRP067.052.2/ avamedhasahasr rjasyaatasya ca || 52 ||
BRP067.053.1/ atta atam dya puru narottam |
BRP067.053.2/ bhaviya ca ata vipr svargaty divyarpadhk || 53 ||
BRP067.054.1/ sarvalakaasampanna sarvlakrabhita |
BRP067.054.2/ sarvakmasamddhtm devavad vigatajvara || 54 ||
BRP067.055.1/ rpayauvanasampanno guai sarvair alakta |
BRP067.055.2/ styamno 'psarobhi ca gandharvai samalakta || 55 ||
BRP067.056.1/ vimnenrkavarena kmagena sthirea ca |
BRP067.056.2/ patkdhvajayuktena sarvaratnair alakta || 56 ||
BRP067.057.1/ udyotayan dia sarv ke vigataklama |
BRP067.057.2/ yuv mahbalo dhmn viuloka sa gacchati || 57 ||

Chapter 67 :: The installation-ceremony and its merit

BRP067.058.1/ tatra kalpaata yvad bhukte bhogn yathepsitn |


BRP067.058.2/ siddhpsarobhir gandharvai suravidydharoragai || 58 ||
BRP067.059.1/ styamno munivarais tihate vigatajvara |
BRP067.059.2/ yath devo jaganntha akhacakragaddhara || 59 ||
BRP067.060.1/ tathsau mudito vipr ktv rpa caturbhujam |
BRP067.060.2/ bhuktv tatra varn bhogn kr ktv surai saha || 60 ||
BRP067.061.1/ tadante brahmasadanam yti sarvakmadam |
BRP067.061.2/ siddhavidydharai cpi obhita surakinnarai || 61 ||
BRP067.062.1/ kla navatikalpa tu tatra bhuktv sukha nara |
BRP067.062.2/ tasmd yti viprendr sarvakmaphalapradam || 62 ||
BRP067.063.1/ rudraloka suragaai sevita sukhamokadam |
BRP067.063.2/ anekaatashasrair vimnai samalaktam || 63 ||
/p. 256/

BRP067.064.1/ siddhavidydharair yakair bhita daityadnavai |


BRP067.064.2/ atikalpakla tu tatra bhuktv sukha nara || 64 ||
BRP067.065.1/ tadante yti goloka sarvabhogasamanvitam |
BRP067.065.2/ surasiddhpsarobhi ca obhita sumanoharam || 65 ||
BRP067.066.1/ tatra saptatikalps tu bhuktv bhogam anuttamam |
BRP067.066.2/ durlabha triu lokeu svasthacitto yathmara || 66 ||
BRP067.067.1/ tasmd gacchate loka prjpatyam anuttamam |
BRP067.067.2/ gandharvpsarasai siddhair munividydharair vta || 67 ||
BRP067.068.1/ aikalpn sukha tatra bhuktv nnvidha mud |
BRP067.068.2/ tadante akrabhavana nncaryasamanvitam || 68 ||
BRP067.069.1/ gandharvai kinnarai siddhai suravidydharoragai |
BRP067.069.2/ guhyakpsarasai sdhyair vtai cnyai surottamai || 69 ||
BRP067.070.1/ gatya tatra pacat kalpn bhuktv sukha nara |
BRP067.070.2/ suraloka tato gatv vimnai samalakta || 70 ||
BRP067.071.1/ catvriat tu kalps tu bhuktv bhogn sudurlabhn |
BRP067.071.2/ gacchate tato loka nakatrkhya sudurlabham || 71 ||
BRP067.072.1/ tato bhogn varn bhukte triat kalpn yathepsitn |
BRP067.072.2/ tasmd gacchate loka akasya dvijottam || 72 ||
BRP067.073.1/ yatrsau tihate soma sarvair devair alakta |
BRP067.073.2/ tatra viatikalps tu bhuktv bhoga sudurlabham || 73 ||

355

356

Chapter 68 :: Description of Viu's world

BRP067.074.1/ dityasya tato lokam yti surapjitam |


BRP067.074.2/ nncaryamaya puya gandharvpsarasevitam || 74 ||
BRP067.075.1/ tatra bhuktv ubhn bhogn daa kalpn dvijottam |
BRP067.075.2/ tasmd yti bhuvana gandharv sudurlabham || 75 ||
BRP067.076.1/ tatra bhogn samast ca kalpam eka yathsukham |
BRP067.076.2/ bhuktv cyti mediny rj bhavati dhrmika || 76 ||
BRP067.077.1/ cakravart mahvryo guai sarvair alakta |
BRP067.077.2/ ktv rjya svadharmea yajair iv sudakiai || 77 ||
BRP067.078.1/ tadante yogin loka gatv mokaprada ivam |
BRP067.078.2/ tatra bhuktv varn bhogn yvad bhtasamplavam || 78 ||
BRP067.079.1/ tasmd gacchate ctra jyate yogin kule |
BRP067.079.2/ pravare vaiave vipr durlabhe sdhusammate || 79 ||
BRP067.080.1/ caturved vipravaro yajair ivptadakiai |
BRP067.080.2/ vaiava yogam sthya tato mokam avpnuyt || 80 ||
BRP067.081.1/ eva ytrphala vipr may samyag udhtam |
BRP067.081.2/ bhuktimuktiprada n kim anyac chrotum icchatha || 81 ||
/p. 257/

Chapter 68 :: Description of Viu's world

Chapter 68 :: Description of
Viu's world
68

BRP068.001.0/ munaya cu:

BRP068.001.1/ rotum icchmahe deva viulokam anmayam |


BRP068.001.2/ loknandakara knta sarvcaryasamanvitam || 1 ||
BRP068.002.1/ prama tasya lokasya bhoga knti bala prabho |
BRP068.002.2/ karma kena gacchanti tatra dharmaparya || 2 ||
BRP068.003.1/ darant sparand vpi trthasnndinpi v |
BRP068.003.2/ vistard brhi tattvena para kauthala hi na || 3 ||
BRP068.004.0/ brahmovca:
BRP068.004.1/ udhva munaya sarve yat para parama padam |
BRP068.004.2/ bhaktnm hita dhanya puya sasrananam || 4 ||
BRP068.005.1/ pravara sarvalokn vivkhya vadato mama |
BRP068.005.2/ sarvcaryamaya puya sthna trailokyapjitam || 5 ||
BRP068.006.1/ aokai prijtai ca mandrai campakadrumai |
BRP068.006.2/ mlatmallikkundair bakulair ngakesarai || 6 ||
BRP068.007.1/ punngair atimuktai ca priyagutagarrjunai |
BRP068.007.2/ palctakhadirai karikravanojjvalai || 7 ||
BRP068.008.1/ nragai panasair lodhrair nimbadimasarjakai |
BRP068.008.2/ drklakucakharjrair madhukendraphalair drumai || 8 ||
BRP068.009.1/ kapitthair nrikerai ca tlai rphalasambhavai |
BRP068.009.2/ kalpavkair asakhyai ca vanyair anyai suobhanai || 9 ||
BRP068.010.1/ saralai candanair npair devadruubhjanai |
BRP068.010.2/ jtlavagakakolai karprmodavsibhi || 10 ||
BRP068.011.1/ tmblapattranicayais tath pgphaladrumai |
BRP068.011.2/ anyai ca vividhair vkai sarvartuphalaobhitai || 11 ||

68

[ SS 127-129

357

358

Chapter 68 :: Description of Viu's world

BRP068.012.1/ pupair nnvidhai caiva latgucchasamudbhavai |


BRP068.012.2/ nnjalayai puyair nnpakirutair varai || 12 ||
BRP068.013.1/ drghikatasaghtais toyaprair manoharai |
BRP068.013.2/ kumudai atapattrai ca pupai kokanadair varai || 13 ||
BRP068.014.1/ raktanlotpalai kntai kahlrai ca sugandhibhi |
BRP068.014.2/ anyai ca jalajai pupair nnvarai suobhanai || 14 ||
BRP068.015.1/ hasakraavkrai cakravkopaobhitai |
BRP068.015.2/ koyaikai ca dtyhai kraavaravkulai || 15 ||
BRP068.016.1/ ctakai priyaputrai ca jvajvakajtibhi |
BRP068.016.2/ anyair divyair jalacarair vihramadhurasvanai || 16 ||
BRP068.017.1/ eva nnvidhair divyair nncaryasamanvitai |
BRP068.017.2/ vkair jalayai puyair bhita sumanoharai || 17 ||
BRP068.018.1/ tatra divyair vimnai ca nnratnavibhitai |
BRP068.018.2/ kmagai kcanai ubhrair divyagandharvanditai || 18 ||
BRP068.019.1/ tarudityasakair apsarobhir alaktai |
BRP068.019.2/ hemaayysanayutair nnbhogasamanvitai || 19 ||
/p. 258/

BRP068.020.1/ khecarai sapatkai ca mukthrvalambibhi |


BRP068.020.2/ nnvarair asakhytair jtarpaparicchadai || 20 ||
BRP068.021.1/ nnkusumagandhhyai candangurubhitai |
BRP068.021.2/ sukhapracrabahulair nnvditranisvanai || 21 ||
BRP068.022.1/ manomrutatulyai ca kikistabakkulai |
BRP068.022.2/ viharanti pure tasmin vaiave lokapjite || 22 ||
BRP068.023.1/ nnganbhi satata gandharvpsarasdibhi |
BRP068.023.2/ candrnanbhi kntbhir yoidbhi sumanoharai || 23 ||
BRP068.024.1/ pnonnatakucgrbhi sumadhybhi samantata |
BRP068.024.2/ ymvadtavarbhir mattamtagagmibhi || 24 ||
BRP068.025.1/ parivrya narareha vjayanti sma t striya |
BRP068.025.2/ cmarai rukmadaai ca nnratnavibhitai || 25 ||
BRP068.026.1/ gtantyais tath vdyair modamnair madlasai |
BRP068.026.2/ yakavidydharai siddhair gandharvair apsarogaai || 26 ||
BRP068.027.1/ surasaghai ca ibhi uubhe bhuvanottamam |
BRP068.027.2/ tatra prpya mahbhogn prpnuvanti mania || 27 ||

Chapter 68 :: Description of Viu's world

BRP068.028.1/ vaarjasampe tu dakiasyodadhes tae |


BRP068.028.2/ do yair bhagavn ka pukarko jagatpati || 28 ||
BRP068.029.1/ kranty apsarasai srdha yvad dyau candratrakam |
BRP068.029.2/ prataptahemasak jarmaraavarjit || 29 ||
BRP068.030.1/ sarvadukhavihn ca tglnivivarjit |
BRP068.030.2/ caturbhuj mahvry vanamlvibhit || 30 ||
BRP068.031.1/ rvatsalchanair yukt akhacakragaddhar |
BRP068.031.2/ kecin nlotpalaym kecit kcanasannibh || 31 ||
BRP068.032.1/ kecin marakataprakhy kecid vaidryasannibh |
BRP068.032.2/ ymavar kualinas tathnye vajrasannibh || 32 ||
BRP068.033.1/ na tdk sarvadevn bhnti lok dvijottam |
BRP068.033.2/ ydg bhti harer loka sarvcaryasamanvita || 33 ||
BRP068.034.1/ na tatra punarvttir gamanj jyate dvij |
BRP068.034.2/ prabhvt tasya devasya yvad bhtasamplavam || 34 ||
BRP068.035.1/ vicaranti pure divye rpayauvanagarvit |
BRP068.035.2/ ka rma subhadr ca payanti puruottame || 35 ||
BRP068.036.1/ prataptahemasaka tarudityasannibham |
BRP068.036.2/ puramadhye harer bhti mandira ratnabhitam || 36 ||
BRP068.037.1/ anekaatashasrai patkai samalaktam |
BRP068.037.2/ yojanyutavistra hemaprkraveitam || 37 ||
BRP068.038.1/ nnvarair dhvajai citrai kalpitai sumanoharai |
BRP068.038.2/ vibhti rado yadvan nakatrai saha candram || 38 ||
BRP068.039.1/ caturdvra suvistra kacukibhi surakitam |
BRP068.039.2/ purasaptakasayukta mahotseka manoharam || 39 ||
BRP068.040.1/ prathama kcana tatra dvitya marakatair yutam |
BRP068.040.2/ indranla ttya tu mahnla tata param || 40 ||
/p. 259/

BRP068.041.1/ pura tu pacama dpta padmargamaya puram |


BRP068.041.2/ aha vajramaya vipr vaidrya saptama puram || 41 ||
BRP068.042.1/ nnratnamayair hemapravlkurabhitai |
BRP068.042.2/ stambhair adbhutasakair bhti tad bhavana mahat || 42 ||
BRP068.043.1/ dyante tatra siddh ca bhsayanti dio daa |
BRP068.043.2/ pauramsy sanakatro yath bhti nikara || 43 ||

359

360

Chapter 68 :: Description of Viu's world

BRP068.044.1/ rhas tatra bhagavn salakmko janrdana |


BRP068.044.2/ ptmbaradhara yma rvatsalakmasayuta || 44 ||
BRP068.045.1/ jvalat sudarana cakra ghora sarvstranyakam |
BRP068.045.2/ dadhra dakie haste sarvatejomaya hari || 45 ||
BRP068.046.1/ kundendurajataprakhya hragokrasannibham |
BRP068.046.2/ dya ta munireh savyahastena keava || 46 ||
BRP068.047.1/ yasya abdena sakala sakobha jyate jagat |
BRP068.047.2/ viruta pcajanyeti sahasrvartabhitam || 47 ||
BRP068.048.1/ duktntakar raudr daityadnavaninm |
BRP068.048.2/ jvaladvahniikhkr dusah tridaair api || 48 ||
BRP068.049.1/ kaumodak gad csau dhtavn dakie kare |
BRP068.049.2/ vme visphurati hy asya rga sryasamaprabham || 49 ||
BRP068.050.1/ arair dityasakair jvlmlkulair varai |
BRP068.050.2/ yo 'sau saharate devas trailokya sacarcaram || 50 ||
BRP068.051.1/ sarvnandakara rmn sarvastravirada |
BRP068.051.2/ sarvalokagurur deva sarvair devair namaskta || 51 ||
BRP068.052.1/ sahasramrdh devea sahasracaraekaa |
BRP068.052.2/ sahasrkhya sahasrga sahasrabhujavn prabhu || 52 ||
BRP068.053.1/ sihsanagato deva padmapattryatekaa |
BRP068.053.2/ vidyudvispaasako jaganntho jagadguru || 53 ||
BRP068.054.1/ parta surasiddhai ca gandharvpsaras gaai |
BRP068.054.2/ yakavidydharair ngair munisiddhai sacraai || 54 ||
BRP068.055.1/ suparair dnavair daityai rkasair guhyakinnarai |
BRP068.055.2/ anyair devagaair divyai styamno virjate || 55 ||
BRP068.056.1/ tatrasth satata krti praj medh sarasvat |
BRP068.056.2/ buddhir matis tath knti siddhimrtis tath dyuti || 56 ||
BRP068.057.1/ gyatr caiva svitr magal sarvamagal |
BRP068.057.2/ prabh matis tath kntis tatra nrya sthit || 57 ||
BRP068.058.1/ raddh ca kauik dev vidyut saudmin tath |
BRP068.058.2/ nidr rtris tath my tathnymarayoita || 58 ||
BRP068.059.1/ vsudevasya sarvs t bhavane sampratihit |
BRP068.059.2/ atha ki bahunoktena sarva tatra pratihitam || 59 ||
BRP068.060.1/ ghtc menak rambh sahajany tilottam |

Chapter 68 :: Description of Viu's world

BRP068.060.2/ urva caiva nimloc tathny vman par || 60 ||


/p. 260/

BRP068.061.1/ mandodar ca subhag vivc vipulnan |


BRP068.061.2/ bhadrg citrasen ca pramloc sumanohar || 61 ||
BRP068.062.1/ munisammohin rm candramadhy ubhnan |
BRP068.062.2/ suke nlake ca tath manmathadpin || 62 ||
BRP068.063.1/ alambu mirake tathny mujikasthal |
BRP068.063.2/ kratusthal varg ca prvacittis tath par || 63 ||
BRP068.064.1/ parvat mahrp ailekh ubhnan |
BRP068.064.2/ hasallnugminyo mattavraagmin || 64 ||
BRP068.065.1/ bimbauh navagarbh ca vikhyt surayoita |
BRP068.065.2/ et cny apsaraso rpayauvanagarvit || 65 ||
BRP068.066.1/ sumadhy cruvadan sarvlakrabhit |
BRP068.066.2/ gtamdhuryasayukt sarvalakaasayut || 66 ||
BRP068.067.1/ gtavdye ca kual suragandharvayoita |
BRP068.067.2/ ntyanty anudina tatra yatrsau puruottama || 67 ||
BRP068.068.1/ na tatra rogo no glnir na mtyur na himtapau |
BRP068.068.2/ na kut pips na jar na vairpya na csukham || 68 ||
BRP068.069.1/ paramnandajanana sarvakmaphalapradam |
BRP068.069.2/ viulokt para loka ntra paymi bho dvij || 69 ||
BRP068.070.1/ ye lok svargaloke tu ryante puyakarmam |
BRP068.070.2/ viulokasya te vipr kal nrhanti oam || 70 ||
BRP068.071.1/ eva hare purasthna sarvabhogagunvitam |
BRP068.071.2/ sarvasaukhyakara puya sarvcaryamaya dvij || 71 ||
BRP068.072.1/ na tatra nstik ynti puru viaytmak |
BRP068.072.2/ na ktaghn na piun no sten njitendriy || 72 ||
BRP068.073.1/ ye 'rcayanti sad bhakty vsudeva jagadgurum |
BRP068.073.2/ te tatra vaiav ynti viuloka na saaya || 73 ||
BRP068.074.1/ dakiasyodadhes tre ketre paramadurlabhe |
BRP068.074.2/ dv ka ca rma ca subhadr ca dvijottam || 74 ||
BRP068.075.1/ kalpavkasampe tu ye tyajanti kalevaram |
BRP068.075.2/ te tatra manuj ynti mt ye puruottame || 75 ||

361

362

Chapter 69 :: Puruottamaketra-Mhtmya

BRP068.076.1/ vaasgarayor madhye ya smaret puruottamam |


BRP068.076.2/ te 'pi tatra nar ynti ye mt puruottame || 76 ||
BRP068.077.1/ te 'pi tatra para sthna ynti nsty atra saaya |
BRP068.077.2/ eva may munireh viuloka santana |
BRP068.077.3/ sarvnandakara prokto bhuktimuktiphalaprada || 77 ||
/p. 261/

Chapter 69 :: Puruottamaketra-Mhtmya

363

Chapter 69 ::
Puruottamaketra-Mhtmya
69

BRP069.001.0/ munaya cu:

BRP069.001.1/ bahvcaryas tvay prokto viuloko jagatpate |


BRP069.001.2/ nitynandakara rmn bhuktimuktiphalaprada || 1 ||
BRP069.002.1/ ketra ca durlabha loke krtita puruottamam |
BRP069.002.2/ tyaktv yatra naro deha yti slokyat hare || 2 ||
BRP069.003.1/ samyak ketrasya mhtmya tvay samyak prakrtitam |
BRP069.003.2/ yatra svadehasantygd viuloka vrajen nara || 3 ||
BRP069.004.1/ aho mokasya mrgo 'ya dehatygas tvayodita |
BRP069.004.2/ narm upakrya purukhye na saaya || 4 ||
BRP069.005.1/ anysena devea deha tyaktv narottam |
BRP069.005.2/ tasmin ketre para vio pada ynti nirmayam || 5 ||
BRP069.006.1/ rutv ketrasya mhtmya vismayo no mahn abht |
BRP069.006.2/ praygapukardni ketry yatanni ca || 6 ||
BRP069.007.1/ pthivy sarvatrthni sarita ca sarsi ca |
BRP069.007.2/ na tath tni sarvi praasasi surottama || 7 ||
BRP069.008.1/ yath praasasi ketra purukhya puna puna |
BRP069.008.2/ jto 'smbhir abhipryas tavedn pitmaha || 8 ||
BRP069.009.1/ yena praasasi ketra muktida puruottamam |
BRP069.009.2/ purukhyasama nna ketra nsti mahtale |
BRP069.009.3/ tena tva vibudhareha praasasi puna puna || 9 ||
BRP069.010.0/ brahmovca:
BRP069.010.1/ satya satya munireh bhavadbhi samudhtam |
BRP069.010.2/ purukhyasama ketra nsty atra pthivtale || 10 ||
BRP069.011.1/ santi yni tu trthni puyny yatanni ca |

69

[ SS 129

364

Chapter 69 :: Puruottamaketra-Mhtmya

BRP069.011.2/ tni rpurukhyasya kal nrhanti oam || 11 ||


BRP069.012.1/ yath sarvevaro viu sarvalokottamottama |
BRP069.012.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 12 ||
BRP069.013.1/ dityn yath viu rehatve samudhta |
BRP069.013.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 13 ||
BRP069.014.1/ nakatr yath soma saras sgaro yath |
BRP069.014.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 14 ||
BRP069.015.1/ vasn pvako yadvad rudr akaro yath |
BRP069.015.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 15 ||
BRP069.016.1/ varn brhmao yadvad vainateya ca pakim |
BRP069.016.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 16 ||
BRP069.017.1/ ikhari yath meru parvatn himlaya |
BRP069.017.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 17 ||
BRP069.018.1/ pramadn yath lakm sarit jhnav yath |
BRP069.018.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 18 ||
BRP069.019.1/ airvato gajendr mahar bhgur yath |
BRP069.019.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 19 ||
/p. 262/

BRP069.020.1/ sennn yath skanda siddhn kapilo yath |


BRP069.020.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 20 ||
BRP069.021.1/ uccairav yathvn kavnm uan kavi |
BRP069.021.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 21 ||
BRP069.022.1/ munn ca yath vysa kubero yakarakasm |
BRP069.022.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 22 ||
BRP069.023.1/ indriy mano yadvad bhtnm avan yath |
BRP069.023.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 23 ||
BRP069.024.1/ avattha sarvavk pavana plavat yath |
BRP069.024.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 24 ||
BRP069.025.1/ bhan tu sarve yath cmair dvij |
BRP069.025.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 25 ||
BRP069.026.1/ gandharv citraratha astr kulio yath |
BRP069.026.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 26 ||

Chapter 69 :: Puruottamaketra-Mhtmya

BRP069.027.1/ akra sarvavarn gyatr chandas yath |


BRP069.027.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 27 ||
BRP069.028.1/ sarvgebhyo yath reham uttamga dvijottam |
BRP069.028.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 28 ||
BRP069.029.1/ arundhat yath str satn rehat gat |
BRP069.029.2/ tath samastatrthn reha tat puruottamam || 29 ||
BRP069.030.1/ yath samastavidyn mokavidy par smt |
BRP069.030.2/ tath samastatrthn reha tat puruottamam || 30 ||
BRP069.031.1/ manuy yath rj dhennm api kmadhuk |
BRP069.031.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 31 ||
BRP069.032.1/ suvara sarvaratnn sarp vsukir yath |
BRP069.032.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 32 ||
BRP069.033.1/ prahlda sarvadaityn rma astrabht yath |
BRP069.033.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 33 ||
BRP069.034.1/ jha makaro yadvan mg mgar yath |
BRP069.034.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 34 ||
BRP069.035.1/ samudr yath reha kroda sarit pati |
BRP069.035.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 35 ||
BRP069.036.1/ varuo ydas yadvad yama sayamin yath |
BRP069.036.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 36 ||
BRP069.037.1/ devar yath reho nrado munisattam |
BRP069.037.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 37 ||
BRP069.038.1/ dhtn kcana yadvat pavitr ca daki |
BRP069.038.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 38 ||
BRP069.039.1/ prajpatir yath daka kayapo yath |
BRP069.039.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 39 ||
BRP069.040.1/ grah bhskaro yadvan mantr praavo yath |
BRP069.040.2/ tath samastatrthn variha puruottamam || 40 ||
BRP069.041.1/ avamedhas tu yajn yath reha prakrtita |
BRP069.041.2/ tath samastatrthn ketra ca tad dvijottam || 41 ||
/p. 263/

BRP069.042.1/ oadhn yath dhnya teu tar yath |


BRP069.042.2/ tath samastatrthnm uttama puruottamam || 42 ||

365

366

Chapter 69 :: Puruottamaketra-Mhtmya

BRP069.043.1/ yath samastatrthn dharma sasratraka |


BRP069.043.2/ tath samastatrthn reha tat puruottamam || 43 ||

Chapter 70 :: Puruottamaketra-Mhtmya; Gautam-Mhtmya

Chapter 70 ::
PuruottamaketraMhtmya; GautamMhtmya
70

BRP070.001.0/ brahmovca:

BRP070.001.1/ sarve caiva trthn ketr ca dvijottam |


BRP070.001.2/ japahomavratn ca tapodnaphalni ca || 1 ||
BRP070.002.1/ na tat paymi bho vipr yat tena sada bhuvi |
BRP070.002.2/ ki ctra bahunoktena bhitena puna puna || 2 ||
BRP070.003.1/ satya satya puna satya ketra tat parama mahat |
BRP070.003.2/ purukhya sakd dv sgarmbhasamplutam || 3 ||
BRP070.004.1/ brahmavidy sakj jtv garbhavso na vidyate |
BRP070.004.2/ hare sannihite sthna uttame puruottame || 4 ||
BRP070.005.1/ savatsaram upsta msamtram athpi v |
BRP070.005.2/ tena japta huta tena tena tapta tapo mahat || 5 ||
BRP070.006.1/ sa yti parama sthna yatra yogevaro hari |
BRP070.006.2/ bhuktv bhogn vicitr ca devayoitsamanvita || 6 ||
BRP070.007.1/ kalpnte punar gatya martyaloke narottama |
BRP070.007.2/ jyate yogin vipr jnajeyodyato ghe || 7 ||
BRP070.008.1/ samprpya vaiava yoga hare svacchandat vrajet |
BRP070.008.2/ kalpavkasya rmasya kasya bhadray saha || 8 ||
BRP070.009.1/ mrkaeyendradyumnasya mhtmya mdhavasya ca |
BRP070.009.2/ svargadvrasya mhtmya sgarasya vidhi kramt || 9 ||
BRP070.010.1/ mrjanasya yathkle bhgrathy samgamam |

70

[ SS 130-131

367

368

Chapter 70 :: Puruottamaketra-Mhtmya; Gautam-Mhtmya

BRP070.010.2/ sarvam etan may khyta yat para rotum icchatha || 10 ||


BRP070.011.1/ indradyumnasya mhtmyam etac ca kathita may |
BRP070.011.2/ sarvcarya samkhyta rahasya puruottamam |
BRP070.011.3/ pura parama guhya dhanya sasramocanam || 11 ||
/p. 264/

BRP070.012.0/ munaya cu:

BRP070.012.1/ nahi nas tptir astha vat trthavistaram |


BRP070.012.2/ punar eva para guhya vaktum arhasy aeata |
BRP070.012.3/ para trthasya mhtmya sarvatrthottamottamam || 12 ||
BRP070.013.0/ brahmovca:
BRP070.013.1/ imam eva pur prana po 'smi dvijasattam |
BRP070.013.2/ nradena prayatnena tad ta proktavn aham || 13 ||
BRP070.014.0/ nrada uvca:
BRP070.014.1/ tapaso yajadnn trthn pvana smtam |
BRP070.014.2/ sarva ruta may tvatto jagadyone jagatpate || 14 ||
BRP070.015.1/ kiyanti santi trthni svargamartyarastale |
BRP070.015.2/ sarvem eva trthn sarvad ki viiyate || 15 ||
BRP070.016.0/ brahmovca:
BRP070.016.1/ caturvidhni trthni svarge martye rastale |
BRP070.016.2/ daivni munirdla sury ri ca || 16 ||
BRP070.017.1/ mnui trilokeu vikhytni surdibhi |
BRP070.017.2/ mnuebhya ca trthebhya ra trtham anuttamam || 17 ||
BRP070.018.1/ rebhya caiva trthebhya sura bahupuyadam |
BRP070.018.2/ surebhyas tath puya daiva tat srvakmikam || 18 ||
BRP070.019.1/ brahmaviuivai caiva nirmita daivam ucyate |
BRP070.019.2/ tribhyo yad eka jyeta tasmn nta para vidu || 19 ||
BRP070.020.1/ traym api lokn trtha medhyam udhtam |
BRP070.020.2/ tatrpi jmbava dvpa trtha bahuguodayam || 20 ||
BRP070.021.1/ jmbave bhrata vara trtha trailokyavirutam |
BRP070.021.2/ karmabhmir yata putra tasmt trtha tad ucyate || 21 ||
BRP070.022.1/ tatraiva yni trthni yny uktni may tava |
BRP070.022.2/ himavadvindhyayor madhye anadyo devasambhav || 22 ||

Chapter 70 :: Puruottamaketra-Mhtmya; Gautam-Mhtmya

BRP070.023.1/ tathaiva devaj brahman dakiravavindhyayo |


BRP070.023.2/ et dvdaa nadyas tu prdhnyena prakrtit || 23 ||
BRP070.024.1/ abhisampjita yasmd bhrata bahupuyadam |
BRP070.024.2/ karmabhmir ato devair vara tasmt prakrtitam || 24 ||
BRP070.025.1/ ri caiva trthni devajni kvacit kvacit |
BRP070.025.2/ surair vtny sas tad evsuram ucyate || 25 ||
/p. 265/

BRP070.026.1/ daivev eva pradeeu tapas taptv maharaya |


BRP070.026.2/ daivaprabhvt tapasa ry api ca tny api || 26 ||
BRP070.027.1/ tmana reyase muktyai pjyai bhtaye 'thav |
BRP070.027.2/ tmana phalabhtyartha yaaso 'vptaye puna || 27 ||
BRP070.028.1/ mnuai kritny hur mnuti nrada |
BRP070.028.2/ eva caturvidho bhedas trthn munisattama || 28 ||
BRP070.029.1/ bheda na kacij jnti rotu yukto 'si nrada |
BRP070.029.2/ bahava paitammany vanti kathayanti ca |
BRP070.029.3/ sukt ko 'pi jnti vaktu rotu nijair guai || 29 ||
BRP070.030.0/ nrada uvca:
BRP070.030.1/ te svarpa bheda ca rotum icchmi tattvata |
BRP070.030.2/ yac chrutv sarvappebhyo mucyate ntra saaya || 30 ||
BRP070.031.1/ brahman ktayugdau tu upyo 'nyo na vidyate |
BRP070.031.2/ trthasev vin svalpaysenbhadyinm || 31 ||
BRP070.032.1/ na tvay sado dhtar vakt jtthav kvacit |
BRP070.032.2/ tva nbhikamale vio sajto 'khilaprvaja || 32 ||
BRP070.033.0/ brahmovca:
BRP070.033.1/ godvar bhmarath tugabhadr ca veik |
BRP070.033.2/ tp payou vindhyasya dakie tu prakrtit || 33 ||
BRP070.034.1/ bhgrath narmad tu yamun ca sarasvat |
BRP070.034.2/ viok ca vitast ca himavatparvatrit || 34 ||
BRP070.035.1/ et nadya puyatam devatrthny udht |
BRP070.035.2/ gaya kollsuro vtras tripuro hy andhakas tath || 35 ||
BRP070.036.1/ hayamrdh ca lavao namuci gakas tath |
BRP070.036.2/ yama ptlaketu ca maya pukara eva ca || 36 ||

369

370

Chapter 71 :: Prehistory of iva's marriage with Prvat

BRP070.037.1/ etair vtatrthni suri ubhni ca |


BRP070.037.2/ prabhso bhrgavo 'gastir naranryaau tath || 37 ||
BRP070.038.1/ vasiha ca bharadvjo gotama kayapo manu |
BRP070.038.2/ itydimunijuni itrthni nrada || 38 ||
BRP070.039.1/ ambaro haricandro mndht manur eva ca |
BRP070.039.2/ kuru kanakhala caiva bhadrva sagaras tath || 39 ||
BRP070.040.1/ avaypo nciket vkapir arindama |
BRP070.040.2/ itydimnuair vipra nirmitni ubhni ca || 40 ||
BRP070.041.1/ yaasa phalabhtyartha nirmitnha nrada |
BRP070.041.2/ svatoudbhtni daivni yatra kvpi jagattraye |
BRP070.041.3/ puyatrthni tny hus trthabhedo mayodita || 41 ||
/p. 266/

Chapter 71 :: Prehistory of iva's marriage with Prvat

Chapter 71 :: Prehistory of
iva's marriage with Prvat
71

BRP071.001.0/ nrada uvca:

BRP071.001.1/ tridaivatya tu yat trtha sarvebhyo hy uktam uttamam |


BRP071.001.2/ tasya svarpabheda ca vistarea bravtu me || 1 ||
BRP071.002.0/ brahmovca:
BRP071.002.1/ tvad anyni trthni tvat t puyabhmaya |
BRP071.002.2/ tvad yajdayo yvat tridaivatya na dyate || 2 ||
BRP071.003.1/ gageya sarit reh sarvakmapradyin |
BRP071.003.2/ tridaivaty munireha tadutpattim ata u || 3 ||
BRP071.004.1/ varm ayutt prva devakrya upasthite |
BRP071.004.2/ trako balavn sn madvard atigarvita || 4 ||
BRP071.005.1/ devn paramaivarya hta tena balyas |
BRP071.005.2/ tatas te araa jagmur dev sendrapurogam || 5 ||
BRP071.006.1/ krodayina deva jagat prapitmaham |
BRP071.006.2/ ktjalipu dev vium cur ananyag || 6 ||
BRP071.007.0/ dev cu:
BRP071.007.1/ tva trt jagat ntha devn krtivardhana |
BRP071.007.2/ sarvevara jagadyone traymrte namo 'stu te || 7 ||
BRP071.008.1/ lokasrasurn hant tvam eva jagat pati |
BRP071.008.2/ sthityutpattivinn kraa tva jaganmaya || 8 ||
BRP071.009.1/ trt na kopy asti jagattraye 'pi |
BRP071.009.2/ arri sarvavipadgatnm |
BRP071.009.3/ tvay vin vrijapattranetra |
BRP071.009.4/ tpatray araa na cnyat || 9 ||
BRP071.010.1/ pit ca mt jagato 'khilasya |

71

[ SS 131-132

371

372

Chapter 71 :: Prehistory of iva's marriage with Prvat

BRP071.010.2/ tvam eva sevsulabho 'si vio |


BRP071.010.3/ prasda pha mahbhayebhyo |
BRP071.010.4/ 'smadrtihant vada kas tvadanya || 10 ||
BRP071.011.1/ dikart varhas tva matsya krmas tathaiva ca |
BRP071.011.2/ itydirpabhedair no rakase bhaya gate || 11 ||
BRP071.012.1/ htasvmyn suragan htadrn gatpada |
BRP071.012.2/ kasmn na rakase deva ananyaaran hare || 12 ||
/p. 267/

BRP071.013.0/ brahmovca:

BRP071.013.1/ tata provca bhagav eay jagatpati |


BRP071.013.2/ kasmc ca bhayam panna tad bruvantu gatajvar |
BRP071.013.3/ tata riya pati prhus ta trakavadha prati || 13 ||
BRP071.014.0/ dev cu:
BRP071.014.1/ trakd bhayam panna bhaa romaharaam |
BRP071.014.2/ na yuddhais tapas pair hantu naiva kam vayam || 14 ||
BRP071.015.1/ arvgdahd yo blas tasmn mtyum avpsyati |
BRP071.015.2/ tasmd deva na cnyebhyas tatra ntir vidhyatm || 15 ||
BRP071.016.0/ brahmovca:
BRP071.016.1/ punar nryaa prha nha balotkaa sur |
BRP071.016.2/ na matto madapatyc ca na devebhyo vadho bhavet || 16 ||
BRP071.017.1/ vard yadi jyeta apatya bahuaktikam |
BRP071.017.2/ tasmd vadham avpnoti trako lokadrua || 17 ||
BRP071.018.1/ tad gacchma sur sarve yatitum ibhi saha |
BRP071.018.2/ bhryrtha prathamo yatna kartavya prabhaviubhi || 18 ||
BRP071.019.1/ tathety uktv suraga jagmus te ca nagottamam |
BRP071.019.2/ himavanta ratnamaya men ca himavatpriym || 19 ||
BRP071.020.1/ idam cu sarva eva sabhrya tuhina girim || 20 ||
BRP071.021.0/ dev cu:
BRP071.021.1/ dkya lokamt y akti sasthit girau |
BRP071.021.2/ buddhi praj dhtir medh lajj pui sarasvat || 21 ||
BRP071.022.1/ eva tv anekadh loke y sthit lokapvan |
BRP071.022.2/ devn kryasiddhyartha yuvayor garbham viat || 22 ||

Chapter 71 :: Prehistory of iva's marriage with Prvat

BRP071.023.1/ samutpann jaganmt ambho patn bhaviyati |


BRP071.023.2/ asmka bhavat cpi plan ca bhaviyati || 23 ||
BRP071.024.0/ brahmovca:
BRP071.024.1/ himavn api tad vkya surm abhinandya ca |
BRP071.024.2/ men cpi mahotsh astv ity eva vaco 'bravt || 24 ||
BRP071.025.1/ tadotpann jagaddhtr gaur himavato ghe |
BRP071.025.2/ ivadhynarat nitya tannih tanmanogat || 25 ||
BRP071.026.1/ t vai procu suraga rthe tapa via |
BRP071.026.2/ tath himavata phe gaur tepe tapo mahat || 26 ||
BRP071.027.1/ puna sammantraym sur o dhyyati t ivm |
BRP071.027.2/ tmna v tathnyad v na jnma katha bhava || 27 ||
BRP071.028.1/ menaky suty tu citta dadhyt surevara |
BRP071.028.2/ tatra ntir vidhtavy tata raihyam avpsyatha |
BRP071.028.3/ tata prha mahbuddhir vcaspatir udradh || 28 ||
BRP071.029.0/ bhaspatir uvca:
BRP071.029.1/ yas tv aya madano dhmn kandarpa pupacpadhk |
BRP071.029.2/ sa vidhyatu iva nta bai pupamayai ubhai || 29 ||
/p. 268/

BRP071.030.1/ tena viddhas trinetro 'pi y buddhim dadhet |


BRP071.030.2/ parieyaty asau nna tad t girij hara || 30 ||
BRP071.031.1/ jayina pacabasya na b kvpi kuhit |
BRP071.031.2/ tathohy jagaddhtry ambho putro bhaviyati || 31 ||
BRP071.032.1/ jta putras trinetrasya traka sa haniyati |
BRP071.032.2/ vasanta ca sahyrtha obhiha kusumkaram || 32 ||
BRP071.033.1/ hldana ca manas kmyaina prayacchatha || 33 ||
BRP071.034.0/ brahmovca:
BRP071.034.1/ tathety uktv suraga madana kusumkaram |
BRP071.034.2/ preaym sur avyagr ivntikam arindam || 34 ||
BRP071.035.1/ sa jagma tvar kmo dhtacpo samdhava |
BRP071.035.2/ raty ca sahita kma kartu karma sudukaram || 35 ||
BRP071.036.1/ ghtv saara cpam ida tasya mano 'bhavat |
BRP071.036.2/ may vedhyas tv avedhyo vai ambhur lokaguru prabhu || 36 ||

373

374

Chapter 71 :: Prehistory of iva's marriage with Prvat

BRP071.037.1/ trailokyajayino b ambhau me ki dh na v |


BRP071.037.2/ tensau cgninetrea bhasmaeas tad kta || 37 ||
BRP071.038.1/ tad eva karma sudham kitu surasattam |
BRP071.038.2/ jagmus tatra yad vtta u vismayakrakam || 38 ||
BRP071.039.1/ ambhu dv suraga yvat payanti manmatham |
BRP071.039.2/ tvac ca bhasmasdbhta kma dv bhaytur |
BRP071.039.3/ tuuvus tridaena ktjalipu sur || 39 ||
BRP071.040.0/ dev cu:
BRP071.040.1/ trakd bhayam panna kuru patn gire sutm || 40 ||
BRP071.041.0/ brahmovca:
BRP071.041.1/ viddhacitto haro 'py u mene vkya suroditam |
BRP071.041.2/ arundhat vasiha ca m tu cakradhara tath || 41 ||
BRP071.042.1/ preaym sur amar vivhya parasparam |
BRP071.042.2/ sambandho 'pi tathpy sd dhimavallokanthayo || 42 ||

Chapter 72 :: Account of the events at the wedding-ceremony

Chapter 72 :: Account of the


events at the weddingceremony
72

BRP072.001.0/ brahmovca:

BRP072.001.1/ himavatparvate rehe nnratnavicitrite |


BRP072.001.2/ nnvkalatkre nndvijanievite || 1 ||
BRP072.002.1/ nadnadasarakpatagdibhir vte |
BRP072.002.2/ devagandharvayakdisiddhacraasevite || 2 ||
BRP072.003.1/ ubhamrutasampanne harotkaraikakrae |
BRP072.003.2/ merumandarakailsamainkdinagair vte || 3 ||
BRP072.004.1/ vasihgastyapaulastyalomadibhir vte |
BRP072.004.2/ mahotsave vartamne vivha samajyata || 4 ||
/p. 269/

BRP072.005.1/ tatra ved ratnamay obhit svarabhit |


BRP072.005.2/ vajramikyavaidryatanmayastambhaobhit || 5 ||
BRP072.006.1/ jaylakmubhkntikrtipuydisavt |
BRP072.006.2/ merumandarakailsaraivatai pariobhitai || 6 ||
BRP072.007.1/ pjito lokanthena viun prabhaviun |
BRP072.007.2/ mainka parvatareho reje 'tva hiramaya || 7 ||
BRP072.008.1/ ayo lokapl ca dity samarudga |
BRP072.008.2/ vivhe vedik cakrur devadevasya lina || 8 ||
BRP072.009.1/ vivakarm svaya tva ved cakre satoram |
BRP072.009.2/ surabh nandin nand sunand kmadohin || 9 ||
BRP072.010.1/ bhis tu obhiteny vivha samajyata |
BRP072.010.2/ samudr sarito ng oadhyo lokamtara || 10 ||

72

[ SS 132-133

375

376

Chapter 72 :: Account of the events at the wedding-ceremony

BRP072.011.1/ savanaspatibj ca sarve tatra samyayu |


BRP072.011.2/ bhuva karma il cakre oadhyas tv annakarma ca || 11 ||
BRP072.012.1/ varua pnakarmi dnakarma dhandhipa |
BRP072.012.2/ agni cakra tatrnna yac cea lokanthayo || 12 ||
BRP072.013.1/ tatra tatra pthak pj cakre viu santana |
BRP072.013.2/ ved ca sarahasy vai gyanti ca hasanti || 13 ||
BRP072.014.1/ ntyanty apsarasa sarv jagur gandharvakinnar |
BRP072.014.2/ ljdhk cpi mainko babhva munisattama || 14 ||
BRP072.015.1/ puyhavcana vttam antarvemani nrada |
BRP072.015.2/ vedikym upviau dampat surasattamau || 15 ||
BRP072.016.1/ pratihpygni vidhivad amna cpi putraka |
BRP072.016.2/ hutv lj ca vidhivat pradakiam athkarot || 16 ||
BRP072.017.1/ amana sparaheto ca devyaguha kare 'spat |
BRP072.017.2/ viun prerita ambhur dakiasya padasya ca || 17 ||
BRP072.018.1/ tm adaram aha tatra homa kurvan harntike |
BRP072.018.2/ de 'guhe duabuddhy vrya susrva me tad || 18 ||
BRP072.019.1/ lajjay kalubhta skanna vryam acrayam |
BRP072.019.2/ madvryc critt skmd vlakhilys tu jajire || 19 ||
BRP072.020.1/ tato mahn abht tatra hhkra surodita |
BRP072.020.2/ lajjay paribhto 'ha nirgatas tu tadsant || 20 ||
BRP072.021.1/ payatsu devasagheu tmbhteu nrada |
BRP072.021.2/ gacchanta m mahdevo dv nandinam abravt || 21 ||
BRP072.022.0/ iva uvca:
BRP072.022.1/ brahmam hvayasveha gatappa karomy aham |
BRP072.022.2/ ktpardhe 'pi jane santa sakpamnas |
BRP072.022.3/ mohayanty api vidvsa viaym iya sthiti || 22 ||
/p. 270/

BRP072.023.0/ brahmovca:

BRP072.023.1/ evam uktv sa bhagavn umay sahita iva |


BRP072.023.2/ mamnukampay caiva lokn hitakmyay || 23 ||
BRP072.024.1/ etac cakra lokea u nrada yatnata |
BRP072.024.2/ ppin ppamokya bhmir po bhaviyati || 24 ||
BRP072.025.1/ tayo ca srasarvasvam hariymi pvanam |

Chapter 73 :: Story fo Bali and Viu's three steps (Vmana-Avatra)

BRP072.025.2/ eva nicitya bhagavs tayo sra samharat || 25 ||


BRP072.026.1/ bhmi kamaalu ktv tatrpa sanniveya ca |
BRP072.026.2/ pvamnydibhi sktair abhimantrya ca yatnata || 26 ||
BRP072.027.1/ trijagatpvan akti tatra sasmra ppah |
BRP072.027.2/ mm uvca sa lokeo ghema kamaalum || 27 ||
BRP072.028.1/ po vai mtaro devyo bhmir mt tathpar |
BRP072.028.2/ sthityutpattivinn hetutvam ubhayo sthitam || 28 ||
BRP072.029.1/ atra pratihito dharmo hy atra yaja santana |
BRP072.029.2/ atra bhukti ca mukti ca sthvara jagama tath || 29 ||
BRP072.030.1/ smaran mnasa ppa vacand vcika tath |
BRP072.030.2/ snnapnbhiekc ca praayaty api kyikam || 30 ||
BRP072.031.1/ etad evmta loke naitasmt pvana param |
BRP072.031.2/ maybhimantrita brahman ghema kamaalum || 31 ||
BRP072.032.1/ atratya vri ya kacit smared api pahed api |
BRP072.032.2/ sa sarvakmn pnoti ghema kamaalum || 32 ||
BRP072.033.1/ bhtebhya cpi pacabhya po bhta mahoditam |
BRP072.033.2/ tsm utkam etasmd ghema kamaalum || 33 ||
BRP072.034.1/ atra yad vri obhiha puya pvanam eva ca |
BRP072.034.2/ spv smtv ca dv ca brahman ppd vimokyase || 34 ||
BRP072.035.1/ evam uktv mahdeva prdn mama kamaalum |
BRP072.035.2/ tata suraga sarve bhakty procu surevaram |
BRP072.035.3/ hlda ca mahs tatra jayaabdo vyavartata || 35 ||
BRP072.038.1/ devotsave mtur aja padgra |
BRP072.038.2/ samkya ppt patitatvam pa |
BRP072.038.3/ prdt kplu smarat pavitr |
BRP072.038.4/ gag pit puyakamaalusthm || 38 ||
/p. 271/

377

378

Chapter 73 :: Story fo Bali and Viu's three steps (Vmana-Avatra)

Chapter 73 :: Story fo Bali and


Viu's three steps (VmanaAvatra)
73

BRP073.001.0/ nrada uvca:

BRP073.001.1/ kamaalusthit dev tava puyavivardhin |


BRP073.001.2/ yath martya gat ntha tan me vistarato vada || 1 ||
BRP073.002.0/ brahmovca:
BRP073.002.1/ balir nma mahdaityo devrir aparjita |
BRP073.002.2/ dharmea yaas caiva prajsarakaena ca || 2 ||
BRP073.003.1/ gurubhakty ca satyena vryea ca balena ca |
BRP073.003.2/ tygena kamay caiva trailokye nopamyate || 3 ||
BRP073.004.1/ tasyarddhim unnat dv dev cintparya |
BRP073.004.2/ mitha samcur amar jeymo vai katha balim || 4 ||
BRP073.005.1/ tasmi sati rjya tu trailokya hatakaakam |
BRP073.005.2/ nrayo vydhayo vpi ndhayo v kathacana || 5 ||
BRP073.006.1/ anvir adharmo v nstiabdo na durjana |
BRP073.006.2/ svapne 'pi naiva dyeta balau rjya prasati || 6 ||
BRP073.007.1/ tasyonnatiarair bhagn krtikhagadvidhkt |
BRP073.007.2/ tasyjaktibhinng dev arma na lebhire || 7 ||
BRP073.008.1/ tata sammantraym su ktv mtsaryam agrata |
BRP073.008.2/ tadyaognipradptg viu jagmu suvihval || 8 ||
BRP073.009.0/ dev cu:
BRP073.009.1/ rt sma gatasattv sma akhacakragaddhara |
BRP073.009.2/ asmadarthe bhavn nityam yudhni bibharti ca || 9 ||
BRP073.010.1/ tvayi nthe jaganntha asmka dukham dam |
73

[ SS 134-135

Chapter 73 :: Story fo Bali and Viu's three steps (Vmana-Avatra)

BRP073.010.2/ tv tu praamat v katha daitya namasyati || 10 ||


BRP073.011.1/ manas karma vc tvm eva araa gat |
BRP073.011.2/ tvadaghriara santa katha daitya namemahi || 11 ||
BRP073.012.1/ yajmas tv mahyajair vadmo vgbhir acyuta |
BRP073.012.2/ tvadekaara santa katha daitya namemahi || 12 ||
BRP073.013.1/ tvadvryam rit nitya dev sendrapurogam |
BRP073.013.2/ tvay datta pada prpya katha daitya namemahi || 13 ||
BRP073.014.1/ sra tva brahmamrty tu viur bhtv tu rakasi |
BRP073.014.2/ sahart rudraakty tva katha daitya namemahi || 14 ||
BRP073.015.1/ aivarya kraa loke vinaivarya tu ki phalam |
BRP073.015.2/ hataivary surena katha daitya namemahi || 15 ||
BRP073.016.1/ andis tva jagaddhtar anantas tva jagadguru |
BRP073.016.2/ antavantam amu atru katha daitya namemahi || 16 ||
BRP073.017.1/ tavaivaryea pug jitv trailokyam ojas |
BRP073.017.2/ sthir syma surena katha daitya namemahi || 17 ||
BRP073.018.0/ brahmovca:
BRP073.018.1/ ity etad eva vacana rutv daiteyasdana |
BRP073.018.2/ uvca sarvn amarn devn kryasiddhaye || 18 ||
/p. 272/

BRP073.019.0/ rbhagavn uvca:

BRP073.019.1/ madbhakto 'sau balir daityo hy avadhyo 'sau sursurai |


BRP073.019.2/ yath bhavanto matpoys tath poyo balir mama || 19 ||
BRP073.020.1/ vin tu sagara dev hatv rjya triviape |
BRP073.020.2/ bali nibadhya mantrokty rjya va pradadmy aham || 20 ||
BRP073.021.0/ brahmovca:
BRP073.021.1/ tathety uktv suraga sajagmur divam eva hi |
BRP073.021.2/ bhagavn api deveo hy adity garbham viat || 21 ||
BRP073.022.1/ tasminn utpadyamne tu utsav ca babhvire |
BRP073.022.2/ jto 'sau vmano brahman yajeo yajaprua || 22 ||
BRP073.023.1/ etasminn antare brahman hayamedhya dkita |
BRP073.023.2/ balir balavat reha imukhyai samhita || 23 ||
BRP073.024.1/ purodhas ca ukrea vedavedgavedin |

379

380

Chapter 73 :: Story fo Bali and Viu's three steps (Vmana-Avatra)

BRP073.024.2/ makhe tasmin vartamne yajamne balau tath || 24 ||


BRP073.025.1/ rtvijya imukhye tu ukre tatra purodhasi |
BRP073.025.2/ havirbhgrtham sannadevagandharvapannage || 25 ||
BRP073.026.1/ dyat bhujyat pj kriyat ca pthak pthak |
BRP073.026.2/ paripra puna pram eva vkye pravartati || 26 ||
BRP073.027.1/ anais taddeam abhygd vmana smagyana |
BRP073.027.2/ yajavam anuprpto vmana citrakuala || 27 ||
BRP073.028.1/ praasamnas ta yaja vmana prekya bhrgava |
BRP073.028.2/ brahmarpadhara deva vmana daityasdanam || 28 ||
BRP073.029.1/ dtra yajatapas phala hantra rakasm |
BRP073.029.2/ jtv tvarann athovca rjna bhritejasam || 29 ||
BRP073.030.1/ jetra katradharmea dtra bhaktito dhanam |
BRP073.030.2/ bali balavat reha sabhrya dkita makhe || 30 ||
BRP073.031.1/ dhyyanta yajapuruam utsjanta havi pthak |
BRP073.031.2/ tam ha bhgurdla ukra paramabuddhimn || 31 ||
BRP073.032.0/ ukra uvca:
BRP073.032.1/ yo 'sau tava makha prpto brhmao vmankti |
BRP073.032.2/ nsau vipro bale satya yajeo yajavhana || 32 ||
BRP073.033.1/ ius tv ycitu prpto nna devahitya hi |
BRP073.033.2/ may ca saha sammantrya pacd deya tvay prabho || 33 ||
BRP073.034.0/ brahmovca:
BRP073.034.1/ balis tu bhrgava prha purodhasam arindama || 34 ||
BRP073.035.0/ balir uvca:
BRP073.035.1/ dhanyo 'ha mama yajeo gham yti mrtimn |
BRP073.035.2/ gatya ycate kicit ki mantryam avaiyate || 35 ||
BRP073.036.0/ brahmovca:
BRP073.036.1/ evam uktv sabhryo 'sau ukrea ca purodhas |
BRP073.036.2/ jagma yatra viprendro vmano 'ditinandana || 36 ||
/p. 273/

BRP073.037.1/ ktjalipuo bhtv kenrthitva tad ucyatm |


BRP073.037.2/ vmano 'pi tad prha padatrayamit bhuvam || 37 ||

Chapter 73 :: Story fo Bali and Viu's three steps (Vmana-Avatra)

BRP073.038.1/ dehi rjendra nnyena kryam asti dhanena kim |


BRP073.038.2/ tathety uktv tu kalan nnratnavibhitt || 38 ||
BRP073.039.1/ vridhr purasktya vmanya bhuva dadau |
BRP073.039.2/ payatsu imukhyeu ukre caiva purodhasi || 39 ||
BRP073.040.1/ payatsu lokantheu vmanya bhuva dadau |
BRP073.040.2/ payatsu daityasagheu jayaabde pravartati || 40 ||
BRP073.041.1/ anais tu vmana prha svasti rjan sukh bhava |
BRP073.041.2/ dehi me sammit bhmi tripadm u gamyate || 41 ||
BRP073.042.1/ tathety uvca daityeo yvat payati vmanam |
BRP073.042.2/ yajeo yajapurua candrdityau stanntare || 42 ||
BRP073.043.1/ yath syt sur mrdhni vavdhe vikramkti |
BRP073.043.2/ ananta ccyuto devo vikrnto vikramkti |
BRP073.043.3/ ta dv daityar prha sabhryo vinaynvita || 43 ||
BRP073.044.0/ balir uvca:
BRP073.044.1/ kramasva vio lokea yvacchakty jaganmaya |
BRP073.044.2/ jita may surena sarvabhvena vivakt || 44 ||
BRP073.045.0/ brahmovca:
BRP073.045.1/ tadvkyasamakla tu viu prha mahkratu || 45 ||
BRP073.046.0/ viur uvca:
BRP073.046.1/ daityevara mahbho kramiye paya daityar || 46 ||
BRP073.047.0/ brahmovca:
BRP073.047.1/ eva vadanta sa prha krama vio puna puna || 47 ||
BRP073.048.0/ brahmovca:
BRP073.048.1/ krmaphe pada nyasya baliyaje pada nyasat |
BRP073.048.2/ dvitya tu pada prpa brahmaloka santanam || 48 ||
BRP073.049.1/ ttyasya padasytra sthna nsty asurevara |
BRP073.049.2/ kva kramiye bhuva dehi bali ta harir abravt |
BRP073.049.3/ vihasya balir apy ha sabhrya sa ktjali || 49 ||
BRP073.050.0/ balir uvca:
BRP073.050.1/ tvay sa jagat sarva na sraha surevara |
BRP073.050.2/ tvaddod alpam abhavat ki karomi jaganmaya || 50 ||

381

382

Chapter 73 :: Story fo Bali and Viu's three steps (Vmana-Avatra)

BRP073.051.1/ tathpi nntaprva kadcid vacmi keava |


BRP073.051.2/ satyavkya ca m kurvan matphe hi pada nyasa || 51 ||
/p. 274/

BRP073.052.0/ brahmovca:

BRP073.052.1/ tata prasanno bhagavs traymrti surrcita || 52 ||


BRP073.053.0/ bhagavn uvca:
BRP073.053.1/ vara vva bhadra te bhakty prto 'smi daityar || 53 ||
BRP073.054.0/ brahmovca:
BRP073.054.1/ sa tu prha jaganntha na yce tv trivikramam |
BRP073.054.2/ sa tu prdt svaya viu prta san manasepsitam || 54 ||
BRP073.055.1/ rastalapatitva ca bhvi cendrapada puna |
BRP073.055.2/ tmdhipatya ca harir avini yao vibhu || 55 ||
BRP073.056.1/ eva dattv bale sarva sasuta bhryaynvitam |
BRP073.056.2/ rastale hari sthpya bali tv amaravairiam || 56 ||
BRP073.057.1/ atakratos tath prdt surarjya yathbhavam |
BRP073.057.2/ etasminn antare tatra pada prgt surrcitam || 57 ||
BRP073.058.1/ dvitya tat pada vio pitur mama mahmate |
BRP073.058.2/ yat pada samanuprpta gha dvpy acintayam || 58 ||
BRP073.059.1/ ki ktya yac chubha me syt pade vio samgate |
BRP073.059.2/ sarvasva ca samlokya reho me syt kamaalu || 59 ||
BRP073.060.1/ tad vri yat puyatama datta ca tripurri |
BRP073.060.2/ vara vareya varada vara ntikara param || 60 ||
BRP073.061.1/ ubha ca ubhada nitya bhuktimuktipradyakam |
BRP073.061.2/ mtsvarpa loknm amta bheaja uci || 61 ||
BRP073.062.1/ pavitra pvana pjya jyeha reha gunvitam |
BRP073.062.2/ smarad eva lokn pvana ki nu darant || 62 ||
BRP073.063.1/ tdg vri ucir bhtv kalpaye 'rghya me pitu |
BRP073.063.2/ iti sacintya tad vri ghtvrghya kalpitam || 63 ||
BRP073.064.1/ vio pde tu patitam arghavri sumantritam |
BRP073.064.2/ tad vri patita merau caturdh vyagamad bhuvam || 64 ||
BRP073.065.1/ prve tu dakie caiva pacime cottare tath |
BRP073.065.2/ dakie yat tu patita jabhi akaro mune || 65 ||

Chapter 74 :: Gaea's device to make Gautama bring down the Gag

BRP073.066.1/ jagrha pacime yat tu puna pryt kamaalum |


BRP073.066.2/ uttare patita yat tu viur jagrha taj jalam || 66 ||
BRP073.067.1/ prvasminn ayo dev pitaro lokaplak |
BRP073.067.2/ jaghu ubhada vri tasmc chreha tad ucyate || 67 ||
BRP073.068.1/ y daki dia prpt po vai lokamtara |
BRP073.068.2/ viupdaprasts t brahmay lokamtara || 68 ||
BRP073.069.1/ mahevarajasasth parvajtaubhoday |
BRP073.069.2/ ts prabhvasmarat sarvakmn avpnuyt || 69 ||
/p. 275/

383

384

Chapter 74 :: Gaea's device to make Gautama bring down the Gag

Chapter 74 :: Gaea's device


to make Gautama bring down
the Gag
74

BRP074.001.0/ nrada uvca:

BRP074.001.1/ kamaalusthit dev mahevarajagat |


BRP074.001.2/ rut deva yath martyam gat tad bravtu me || 1 ||
BRP074.002.0/ brahmovca:
BRP074.002.1/ mahevarajasth y po devyo mahmate |
BRP074.002.2/ ts ca dvividho bheda hartur dvayakrat || 2 ||
BRP074.003.1/ eko brhmaentra vratadnasamdhin |
BRP074.003.2/ gotamena iva pjya hto lokaviruta || 3 ||
BRP074.004.1/ aparas tu mahprja katriyea balyas |
BRP074.004.2/ rdhya akara deva tapobhir niyamais tath || 4 ||
BRP074.005.1/ bhagrathena bhpena hto 'o aparas tath |
BRP074.005.2/ eva dvairpyam abhavad gagy munisattama || 5 ||
BRP074.006.0/ nrada uvca:
BRP074.006.1/ mahevarajasth y hetun kena gautama |
BRP074.006.2/ hart katriyepi ht kena tad vada || 6 ||
BRP074.007.0/ brahmovca:
BRP074.007.1/ yathnt pur vatsa brhmaenetarea v |
BRP074.007.2/ tat sarva vistareha vadiye prtaye tava || 7 ||
BRP074.008.1/ yasmin kle sureasya um patny abhavat priy |
BRP074.008.2/ tasminn evbhavad gag priy ambhor mahmate || 8 ||
BRP074.009.1/ mama dopanodya cintayna ivas tad |
BRP074.009.2/ umay sahita rmn dev prekya vieata || 9 ||
74

[ SS 135-138

Chapter 74 :: Gaea's device to make Gautama bring down the Gag

BRP074.010.1/ rasavttau sthito yasmn nirmame rasam uttamam |


BRP074.010.2/ rasikatvt priyatvc ca straiatvt pvanatvata || 10 ||
BRP074.012.1/ sarvbhyo hy adhikaprtir gagbhd dvijasattama |
BRP074.012.2/ saivodbht jamrgt kasmicit krantare |
BRP074.012.3/ sa tu sagopaym sa gag ambhur jagatm || 12 ||
BRP074.013.1/ iras ca dht jtv na aka um tad |
BRP074.013.2/ sohu brahma jaje sthit dv puna puna || 13 ||
BRP074.014.1/ amarea bhava gor prerayasvety abhata |
BRP074.014.2/ naivsau prairayac chambh rasiko rasam uttamam || 14 ||
BRP074.015.1/ jasv eva tad dev gopyanta vimya s |
BRP074.015.2/ vinyaka jay skanda raho vacanam abravt || 15 ||
BRP074.016.1/ naivya tridaeno gag tyajati kmuka |
BRP074.016.2/ spi priy ivasydya katha tyajati t priym || 16 ||
BRP074.017.1/ eva vimya bahuo gaur cha vinyakam || 17 ||
/p. 276/

BRP074.018.0/ prvaty uvca:

BRP074.018.1/ na devair nsurair yakair na siddhair bhavatpi ca |


BRP074.018.2/ na rjabhir athnyair v na gag tyajati prabhu || 18 ||
BRP074.019.1/ punas tapsymi v gatv himavanta nagottamam |
BRP074.019.2/ athav brhmaai puyais tapobhir hatakalmaai || 19 ||
BRP074.020.1/ tair v jasthit gag prrthit bhuvam pnuyt || 20 ||
BRP074.021.0/ brahmovca:
BRP074.021.1/ etac chrutv mtvkya mtara prha vighnar |
BRP074.021.2/ bhrtr skandena jayay sammantryeha ca yujyate || 21 ||
BRP074.022.1/ tat kurmo mastakd gag yath tyajati me pit |
BRP074.022.2/ etasminn antare brahmann anvir ajyata || 22 ||
BRP074.023.1/ dvir dvdaa sam martye sarvapribhayvah |
BRP074.023.2/ tato vinaam abhavaj jagat sthvarajagamam || 23 ||
BRP074.024.1/ vin tu gautama puyam rama sarvakmadam |
BRP074.024.2/ sraukma pur putra sthvara jagama tath || 24 ||
BRP074.025.1/ kto yajo may prva sa devayajano giri |
BRP074.025.2/ mannm tatra vikhytas tato brahmagiri sad || 25 ||

385

386

Chapter 74 :: Gaea's device to make Gautama bring down the Gag

BRP074.026.1/ tam ritya nagareha sarvadste sa gautama |


BRP074.026.2/ tasyrame mahpuye rehe brahmagirau ubhe || 26 ||
BRP074.027.1/ dhayo vydhayo vpi durbhika vpy avaraam |
BRP074.027.2/ bhayaokau ca dridrya na ryante kadcana || 27 ||
BRP074.028.1/ tadrama vinnyatra havya v kavyam eva ca |
BRP074.028.2/ nsti putra tath dt hot ya tathaiva ca || 28 ||
BRP074.029.1/ yadaiva gautamo vipro dadti ca juhoti ca |
BRP074.029.2/ tadaivpy ayana svarge surm api nnyata || 29 ||
BRP074.030.1/ devaloke 'pi martye v ryate gautamo muni |
BRP074.030.2/ hot dt ca bhokt ca sa eveti jan vidu || 30 ||
BRP074.031.1/ tac chrutv munaya sarve nnramanivsina |
BRP074.031.2/ gautamramam pcchann gacchantas tapodhan || 31 ||
BRP074.032.1/ te munn sarvem gatn sa gautama |
BRP074.032.2/ iyavat putravad bhakty pitvat poako 'bhavat || 32 ||
BRP074.033.1/ yasya yathepsita kma yathyogya yathkramam |
BRP074.033.2/ yathnurpa sarve urm akaron muni || 33 ||
BRP074.034.1/ jay gautamasysann oadhyo lokamtara |
BRP074.034.2/ rdhit punas tena brahmaviumahevar || 34 ||
BRP074.035.1/ jyante ca tadauadhyo lyante ca tadaiva hi |
BRP074.035.2/ sampatsyante tadopyante gautamasya tapobalt || 35 ||
BRP074.036.1/ sarv samddhayas tasya sasidhyante manogat |
BRP074.036.2/ pratyaha vakti vinayd gautamas tv gatn munn || 36 ||
/p. 277/

BRP074.037.1/ putravac chiyavac caiva preyavat karavi kim |


BRP074.037.2/ pitvat poaym sa savatsaragan bahn || 37 ||
BRP074.038.1/ eva vasatsu muniu trailokye khytir rayt |
BRP074.038.2/ tato vinyaka prha mtara bhrtara jaym || 38 ||
BRP074.039.0/ vinyaka uvca:
BRP074.039.1/ devn sadane mtar gyate gautamo dvija |
BRP074.039.2/ yan na sdhya suragaair gautama ktavn iti || 39 ||
BRP074.040.1/ eva ruta may devi brhmaasya tapobalam |
BRP074.040.2/ sa vipra clayed en mtar gag jagatm || 40 ||

Chapter 74 :: Gaea's device to make Gautama bring down the Gag

BRP074.041.1/ tapas vnyato vpi pjayitv trilocanam |


BRP074.041.2/ sa eva cyvayed en jasth me pitpriym || 41 ||
BRP074.042.1/ tatra ntir vidhtavy t vipro ycayed yath |
BRP074.042.2/ tatprabhvt saricchreh iraso 'vataraty api || 42 ||
BRP074.043.0/ brahmovca:
BRP074.043.1/ ity uktv mtara bhrtr jayay saha vighnar |
BRP074.043.2/ jagma gautamo yatra brahmastradhara ka || 43 ||
BRP074.044.1/ vasan katipayhasu gautamramamaale |
BRP074.044.2/ uvca brhman sarvs tatra tatra ca vighnar || 44 ||
BRP074.045.1/ gacchma svam adhihnam rami ucni ca |
BRP074.045.2/ pu sma gautamnnena pcchmo gautama munim || 45 ||
BRP074.046.1/ iti sammantrya pcchanti munayo munisattam |
BRP074.046.2/ sa tn nivraym sa snehabuddhy munn pthak || 46 ||
BRP074.047.0/ gautama uvca:
BRP074.047.1/ ktjali savinayam sadhvam iha caiva hi |
BRP074.047.2/ yumaccaraaur karomi munipugav || 47 ||
BRP074.048.1/ urau putravan nitya mayi tihati nocitam |
BRP074.048.2/ bhavat bhmidevnm ramntarasevanam || 48 ||
BRP074.049.1/ idam evrama puya sarvem iti me mati |
BRP074.049.2/ alam anyena munaya ramea gatena v || 49 ||
BRP074.050.0/ brahmovca:
BRP074.050.1/ iti rutv muner vkya vighnaktyam anusmaran |
BRP074.050.2/ uvca prjalir bhtv brhman sa gadhipa || 50 ||
BRP074.051.0/ gadhipa uvca:
BRP074.051.1/ annakrt vaya ki no nivrayata gautama |
BRP074.051.2/ smn naiva vaya akt gantu sva sva niveanam || 51 ||
BRP074.052.1/ nyam arhati daa v upakr dvijottama |
BRP074.052.2/ tasmd buddhy vyavasymi tat sarvair anumanyatm || 52 ||
BRP074.053.0/ brahmovca:
BRP074.053.1/ tata sarve dvijareh kriyatm ity anubruvan |
BRP074.053.2/ etasya tpakrya lokn hitakmyay || 53 ||
BRP074.054.1/ brhman ca sarve reyo yat syt tath kuru |

387

388

Chapter 74 :: Gaea's device to make Gautama bring down the Gag

BRP074.054.2/ brhman vaca rutv mene vkya gadhipa || 54 ||


/p. 278/

BRP074.055.0/ vinyaka uvca:

BRP074.055.1/ kriyate guarpa yad gautamasya vieata || 55 ||


BRP074.056.0/ brahmovca:
BRP074.056.1/ anumnya dvijn sarvn puna punar udradh |
BRP074.056.2/ svaya ca brhmao bhtv praamya brhman puna |
BRP074.056.3/ mtur mate sthito vidv jay prha gaevara || 56 ||
BRP074.057.0/ vinyaka uvca:
BRP074.057.1/ yath nnyo vijnte tath kuru ubhnane |
BRP074.057.2/ gorpadhri gaccha gautamo yatra tihati || 57 ||
BRP074.058.1/ ln khda vinytha vikra kuru bhmini |
BRP074.058.2/ kte prahre hukre prekite cpi kicana |
BRP074.058.3/ pata dna svana ktv na mriyasva na jva ca || 58 ||
BRP074.059.0/ brahmovca:
BRP074.059.1/ tath cakra vijay vighnevaramate sthit |
BRP074.059.2/ yatrsd gautamo vipro jay gorpadhri || 59 ||
BRP074.060.1/ jagma ln khdant t dadara sa gautama |
BRP074.060.2/ g dv vikt vipras t tena nyavrayat || 60 ||
BRP074.061.1/ nivryam s tena svana ktv papta gau |
BRP074.061.2/ tasy tu patity ca hhkro mahn abht || 61 ||
BRP074.062.1/ svana rutv ca dv ca gautamasya viceitam |
BRP074.062.2/ vyathit brhma prhur vighnarjapuraskt || 62 ||
BRP074.063.0/ brhma cu:
BRP074.063.1/ ito gacchmahe sarve na sthtavya tavrame |
BRP074.063.2/ putravat poit sarve po 'si munipugava || 63 ||
BRP074.064.0/ brahmovca:
BRP074.064.1/ iti rutv munir vkya vipr gacchat tad |
BRP074.064.2/ vajrhata ivst sa vipr purato 'patat || 64 ||
BRP074.065.1/ tam cur brhma sarve payem patit bhuvi |
BRP074.065.2/ rudr mtara dev jagat pvan priym || 65 ||
BRP074.066.1/ trthadevasvarpiym asy gavi vidher balt |

Chapter 74 :: Gaea's device to make Gautama bring down the Gag

BRP074.066.2/ patity munireha gantavyam avaiyate || 66 ||


BRP074.067.1/ cra vrata kaya yti yath vsas tvadrame |
BRP074.067.2/ vaya nnyadhan brahman kevala tu tapodhan || 67 ||
BRP074.068.0/ brahmovca:
BRP074.068.1/ vipr purata sthitv vinta prha gautama || 68 ||
BRP074.069.0/ gautama uvca:
BRP074.069.1/ bhavanta eva araa pta m kartum arhatha || 69 ||
BRP074.070.0/ brahmovca:
BRP074.070.1/ tata provca bhagavn vighnar brhmaair vta || 70 ||
BRP074.071.0/ vighnarja uvca:
BRP074.071.1/ naiveya mriyate tatra naiva jvati tatra kim |
BRP074.071.2/ vadmo 'smin susandigdhe nikti gatim eva v || 71 ||
/p. 279/

BRP074.072.0/ gautama uvca:

BRP074.072.1/ katham utthsyatya gaur atha csmi ca niktim |


BRP074.072.2/ vaktum arhatha tat sarva kariye 'ham asaayam || 72 ||
BRP074.073.0/ brhma cu:
BRP074.073.1/ sarve ca matenya vadiyati ca buddhimn |
BRP074.073.2/ etad vkyam athsmka prama tava gautama || 73 ||
BRP074.074.0/ brahmovca:
BRP074.074.1/ brhmaai preryamo 'sau gautamena balyas |
BRP074.074.2/ vighnakd brahmavapu prha sarvn ida vaca || 74 ||
BRP074.075.0/ vighnarja uvca:
BRP074.075.1/ sarve ca matenha vadiymi yathrthavat |
BRP074.075.2/ anumanyantu munayo madvkya gautamo 'pi ca || 75 ||
BRP074.076.1/ mahevarajaje brahmao 'vyaktajanmana |
BRP074.076.2/ kamaalusthita vri tihatti hi uruma || 76 ||
BRP074.077.1/ tad nayasva taras tapas niyamena ca |
BRP074.077.2/ tenbhiica gm et bhagavan bhuvam ritm |
BRP074.077.3/ tato vatsymahe sarve prvavat tava vemani || 77 ||

389

390

Chapter 74 :: Gaea's device to make Gautama bring down the Gag

BRP074.078.0/ brahmovca:
BRP074.078.1/ ity uktavati viprendre brhman ca sasadi |
BRP074.078.2/ tatrpatat pupavir jayaabdo vyavardhata |
BRP074.078.3/ tata ktjalir namro gautamo vkyam abravt || 78 ||
BRP074.079.0/ gautama uvca:
BRP074.079.1/ tapasgniprasdena devabrahmaprasdata |
BRP074.079.2/ bhavat ca prasdena matsakalpo 'nusidhyatm || 79 ||
BRP074.080.0/ brahmovca:
BRP074.080.1/ evam astv iti ta vipr pcchan munipugavam |
BRP074.080.2/ svni sthnni te jagmu samddhny annavribhi || 80 ||
BRP074.081.1/ yteu teu vipreu bhrtr saha gaevara |
BRP074.081.2/ jayay saha suprta ktaktyo nyavartata || 81 ||
BRP074.082.1/ gateu brahmavndeu gaee ca gate tath |
BRP074.082.2/ gautamo 'pi munirehas tapas hatakalmaa || 82 ||
BRP074.083.1/ dhyyas tadartha sa muni kim ida mama sasthitam |
BRP074.083.2/ ity eva bahuo dhyya jnena jtavn dvija || 83 ||
BRP074.084.1/ nicitya devakryrtham tmana kilbi gatim |
BRP074.084.2/ loknm upakra ca ambho pranam eva ca || 84 ||
BRP074.085.1/ umy prana cpi gagnayanam eva ca |
BRP074.085.2/ sarva reyaskara manye mayi naiva ca kilbiam || 85 ||
BRP074.086.1/ ity eva manas dhyyan suprto 'bhd dvijottama |
BRP074.086.2/ rdhya jagatm a trinetra vabhadhvajam || 86 ||
/p. 280/

BRP074.087.1/ nayiye saricchreh prt 'stu girij mama |


BRP074.087.2/ sapatn jagadamby mahevarajasthit || 87 ||
BRP074.088.1/ eva hi sakalpya munipravra |
BRP074.088.2/ sa gautamo brahmagirer jagma |
BRP074.088.3/ kailsam dhihitam ugradhanvan |
BRP074.088.4/ surrcita priyay brahmavndai || 88 ||

Chapter 75 :: Gautama's hymn to iva

391

Chapter 75 :: Gautama's hymn


to iva
75

BRP075.001.0/ nrada uvca:

BRP075.001.1/ kailsaikhara gatv gautamo bhagavn i |


BRP075.001.2/ ki cakra tapo vpi k cakre stutim uttamm || 1 ||
BRP075.002.0/ brahmovca:
BRP075.002.1/ giri gatv tato vatsa vca sayamya gautama |
BRP075.002.2/ strya sa kun prja kailse parvatottame || 2 ||
BRP075.003.1/ upaviya ucir bhtv stotra ceda tato jagau |
BRP075.003.2/ apatat pupavi ca styamne mahevare || 3 ||
BRP075.004.0/ gautama uvca:
BRP075.004.1/ bhogrthin bhogam abhpsita ca |
BRP075.004.2/ dtu mahnty aavapi dhatte |
BRP075.004.3/ somo jann guavanti nitya |
BRP075.004.4/ deva mahdevam iti stuvanti || 4 ||
BRP075.005.1/ kartu svakyair viayai sukhni |
BRP075.005.2/ bhartu samasta sacarcara ca |
BRP075.005.3/ sampattaye hy asya vivddhaye ca |
BRP075.005.4/ mahmaya rpam itvarasya || 5 ||
BRP075.006.1/ se sthite saharaya bhmer |
BRP075.006.2/ dhram dhtum ap svarpam |
BRP075.006.3/ bheje iva ntatanur jann |
BRP075.006.4/ sukhya dharmya jagat pratihitam || 6 ||
BRP075.007.1/ klavyavasthm amtasrava ca |
BRP075.007.2/ jvasthiti sim atho vinanam |
BRP075.007.3/ muda prajn sukham unnati ca |
BRP075.007.4/ cakre 'rkacandrgnimaya arram || 7 ||
BRP075.008.1/ vddhi gati aktim athkari |

75

[ SS 138-139

392

Chapter 75 :: Gautama's hymn to iva

BRP075.008.2/ jvavyavasth mudam apy anekm |


BRP075.008.3/ srau kta vyur itarpa |
BRP075.008.4/ tva vetsi nna bhagavan bhavantam || 8 ||
/p. 281/

BRP075.009.1/ bhedair vin naiva ktir na dharmo |


BRP075.009.2/ ntmyam anyan na dio 'ntarikam |
BRP075.009.3/ dyvpthivyau na ca bhuktimukt |
BRP075.009.4/ tasmd ida vyomavapus tavea || 9 ||
BRP075.010.1/ dharma vyavasthpayitu vyavasya |
BRP075.010.2/ ksmastri yaju ca kh |
BRP075.010.3/ loke ca gth smtaya puram |
BRP075.010.4/ itydiabdtmakatm upaiti || 10 ||
BRP075.011.1/ ya kratur yny api sdhanni |
BRP075.011.2/ tvikpradea phaladeakl |
BRP075.011.3/ tvam eva ambho paramrthatattva |
BRP075.011.4/ vadanti yajgamaya vapus te || 11 ||
BRP075.012.1/ kart pradt pratibh pradna |
BRP075.012.2/ sarvajask purua para ca |
BRP075.012.3/ pratytmabhta paramrtharpas |
BRP075.012.4/ tvam eva sarva kim u vgvilsai || 12 ||
BRP075.013.1/ na vedastrair gurubhi pradio |
BRP075.013.2/ na nsi buddhydibhir apradhya |
BRP075.013.3/ ajo 'prameya ivaabdavcyas |
BRP075.013.4/ tvam asti satya bhagavan namas te || 13 ||
BRP075.014.1/ tmaikat svaprakti kadcid |
BRP075.014.2/ aikac chiva sampad iya mameti |
BRP075.014.3/ pthak tadaivbhavad apratarkya BRP075.014.4/ acintyaprabhvo bahuvivamrti
|| 14 ||
BRP075.015.1/ bhve 'bhivddh ca bhave bhave ca |
BRP075.015.2/ svakraa kraam sthit ca |
BRP075.015.3/ nity iv sarvasulaka v |
BRP075.015.4/ vilaka vivakarasya akti || 15 ||
BRP075.016.1/ utpdana sasthitir annavddhi BRP075.016.2/ lay sat yatra santans te |
BRP075.016.3/ ekaiva mrtir na samasti kicid |
BRP075.016.4/ asdhyam asy dayit harasya || 16 ||
BRP075.017.1/ yadartham annni dhanni jv |
BRP075.017.2/ yacchanti kurvanti tapsi dharmn |

Chapter 75 :: Gautama's hymn to iva

BRP075.017.3/ spyam amb jagato janitr |


BRP075.017.4/ priy tu somasya mahsukrti || 17 ||
BRP075.018.1/ yad kita kkati vsavo 'pi |
BRP075.018.2/ yannmato magalam pnuyc ca |
BRP075.018.3/ y vypya viva vimalkaroti |
BRP075.018.4/ som sad somasamnarp || 18 ||
/p. 282/

BRP075.019.1/ brahmdijvasya carcarasya |


BRP075.019.2/ buddhyakicaitanyamanasukhni |
BRP075.019.3/ yasy prasdt phalavanti nitya |
BRP075.019.4/ vgvar lokaguro suramy || 19 ||
BRP075.020.1/ caturmukhasypi mano malna |
BRP075.020.2/ kim anyajantor iti cintya mt |
BRP075.020.3/ gagvatra vividhair upyai |
BRP075.020.4/ sarva jagat pvayitu cakra || 20 ||
BRP075.021.1/ rut samlakya haraprabhutva |
BRP075.021.2/ vivasya loka sakalai pramai |
BRP075.021.3/ ktv ca dharmn bubhuje ca bhogn |
BRP075.021.4/ vibhtir e tu sadivasya || 21 ||
BRP075.022.1/ kryakriykrakasdhann |
BRP075.022.2/ vedoditnm atha laukiknm |
BRP075.022.3/ yat sdhyam utkatama priya ca |
BRP075.022.4/ prokt ca s siddhir andikartu || 22 ||
BRP075.023.1/ dhytv vara brahma para pradhna |
BRP075.023.2/ yat srabhta yad upsitavyam |
BRP075.023.3/ yat prpya mukt na punar bhavanti |
BRP075.023.4/ sadyogino muktir umpati sa || 23 ||
BRP075.024.1/ yath yath ambhur ameyamy BRP075.024.2/ rpi dhatte jagato hitya |
BRP075.024.3/ tadyogayogyni tathaiva dhatse |
BRP075.024.4/ pativrattva tvayi mtar evam || 24 ||
BRP075.025.0/ brahmovca:
BRP075.025.1/ ity eva stuvatas tasya purastd vabhadhvaja |
BRP075.025.2/ umay sahita rmn gaedigaair vta || 25 ||
BRP075.026.1/ skd gatya ta ambhu prasanno vkyam abravt || 26 ||
BRP075.027.0/ iva uvca:

393

394

Chapter 75 :: Gautama's hymn to iva

BRP075.027.1/ ki te gautama dsymi bhaktistotravratai ubhai |


BRP075.027.2/ parituo 'smi ycasva devnm api dukaram || 27 ||
BRP075.028.0/ brahmovca:
BRP075.028.1/ iti rutv jaganmrter vkya vkyavirada |
BRP075.028.2/ harabpapartgo gautama paryacintayat || 28 ||
BRP075.029.1/ aho daivam aho dharmo hy aho vai viprapjanam |
BRP075.029.2/ aho lokagati citr aho dhtar namo 'stu te || 29 ||
BRP075.030.0/ gautama uvca:
BRP075.030.1/ jasthit ubh gag dehi me tridarcita |
BRP075.030.2/ yadi tuo 'si devea traydhma namo 'stu te || 30 ||
BRP075.031.0/ vara uvca:
BRP075.031.1/ traym upakrrtha lokn ycita tvay |
BRP075.031.2/ tmanas tpakrya tad ycasvkutobhaya || 31 ||
/p. 283/

BRP075.032.0/ gautama uvca:

BRP075.032.1/ stotrenena ye bhakts tv ca dev stuvanti vai |


BRP075.032.2/ sarvakmasamddh syur etad dhi varaymy aham || 32 ||
BRP075.033.0/ brahmovca:
BRP075.033.1/ evam astv iti devea parituo 'bravd vaca |
BRP075.033.2/ anyn api varn matto ycasva vigatajvara || 33 ||
BRP075.034.1/ evam uktas tu harea gautama prha akaram || 34 ||
BRP075.035.0/ gautama uvca:
BRP075.035.1/ im dev jasasth pvan lokapvanm |
BRP075.035.2/ tava priy jaganntha utsja brahmao girau || 35 ||
BRP075.036.1/ sarvs trthabht tu yvad gacchati sgaram |
BRP075.036.2/ brahmahatydippni manovkkyikni ca || 36 ||
BRP075.037.1/ snnamtrea sarvi vilaya yntu akara |
BRP075.037.2/ candrasryoparge ca ayane viuve tath || 37 ||
BRP075.038.1/ sakrntau vaidhtau puyatrthev anyeu yat phalam |
BRP075.038.2/ asys tu smarad eva tat puya jyat hara || 38 ||
BRP075.039.1/ lghya kte tapa prokta trety yajakarma ca |
BRP075.039.2/ dvpare yajadne ca dnam eva kalau yuge || 39 ||

Chapter 76 :: The Gautam Gag on earth

BRP075.040.1/ yugadharm ca ye sarve deadharms tathaiva ca |


BRP075.040.2/ deakldisayoge yo dharmo yatra asyate || 40 ||
BRP075.041.1/ yad anyatra kta puya snnadndisayamai |
BRP075.041.2/ asys tu smarad eva tat puya jyat hara || 41 ||
BRP075.042.1/ yatra yatra tv iya yti yvat sgaragmin |
BRP075.042.2/ tatra tatra tvay bhvyam ea cstu varo vara || 42 ||
BRP075.043.1/ yojann tpari tu daa yvac ca sakhyay |
BRP075.043.2/ tadantarapravin mahptakinm api || 43 ||
BRP075.044.1/ tat pit ca te ca snnygacchat iva |
BRP075.044.2/ snne cpy antare mtyor muktibhjo bhavantu vai || 44 ||
BRP075.045.1/ ekata sarvatrthni svargamartyarastale |
BRP075.045.2/ e tebhyo vii tu ala ambho namo 'stu te || 45 ||
BRP075.046.0/ brahmovca:
BRP075.046.1/ tad gautamavaca rutv tathstv ity abravc chiva |
BRP075.046.2/ asy paratara trtha na bhta na bhaviyati || 46 ||
BRP075.047.1/ satya satya puna satya vede ca parinihitam |
BRP075.047.2/ sarve gautam puy ity uktvntaradhyata || 47 ||
BRP075.048.1/ tato gate bhagavati lokapjite |
BRP075.048.2/ tadjay prabala sa gautama |
BRP075.048.3/ ja samdya saridvar t |
BRP075.048.4/ surair vto brahmagiri vivea || 48 ||
BRP075.049.1/ tatas tu gautame prpte jam dya nrada |
BRP075.049.2/ pupavir abht tatra samjagmu surevar || 49 ||
BRP075.050.1/ aya ca mahbhg brhma katriys tath |
BRP075.050.2/ jayaabdena ta vipra pjayanto mudnvit || 50 ||
/p. 284/

395

396

Chapter 76 :: The Gautam Gag on earth

Chapter 76 :: The Gautam


Gag on earth
76

BRP076.001.0/ nrada uvca:

BRP076.001.1/ mahevarajajud gagm dya gautama |


BRP076.001.2/ gatya brahmaa puye tata kim akarod girau || 1 ||
BRP076.002.0/ brahmovca:
BRP076.002.1/ dya gautamo gag uci prayatamnasa |
BRP076.002.2/ pjito devagandharvais tath girinivsibhi || 2 ||
BRP076.003.1/ girer mrdhni ja sthpya smaran deva trilocanam |
BRP076.003.2/ uvca prjalir bhtv gag sa dvijasattama || 3 ||
BRP076.004.0/ gautama uvca:
BRP076.004.1/ trilocanajaodbhte sarvakmapradyini |
BRP076.004.2/ kamasva mta ntsi sukha yhi hita kuru || 4 ||
BRP076.005.0/ brahmovca:
BRP076.005.1/ evam ukt gautamena gag provca gautamam |
BRP076.005.2/ divyarpadhar dev divyasraganulepan || 5 ||
BRP076.006.0/ gagovca:
BRP076.006.1/ gaccheya devasadanam athavpi kamaalum |
BRP076.006.2/ rastala v gaccheya jtas tva satyavg asi || 6 ||
BRP076.007.0/ gautama uvca:
BRP076.007.1/ traym upakrrtha lokn ycit may |
BRP076.007.2/ ambhun ca tath datt devi tan nnyath bhavet || 7 ||
BRP076.008.0/ brahmovca:
BRP076.008.1/ tad gautamavaca rutv gag mene dvijeritam |
BRP076.008.2/ tredhtmna vibhajytha svargamartyarastale || 8 ||

76

[ SS 139-140

Chapter 76 :: The Gautam Gag on earth

BRP076.009.1/ svarge caturdh vyagamat saptadh martyamaale |


BRP076.009.2/ rastale caturdhaiva saiva pacadakti || 9 ||
BRP076.010.1/ sarvatra sarvabhtaiva sarvappavinin |
BRP076.010.2/ sarvakmaprad nitya saiva vede pragyate || 10 ||
BRP076.011.1/ marty martyagatm eva payanti na tala gatm |
BRP076.011.2/ naiva svargagat marty payanty ajnabuddhaya || 11 ||
BRP076.012.1/ yvat sgarag dev tvad devamay smt |
BRP076.012.2/ uts gautamenaiva pryt prvrava prati || 12 ||
BRP076.013.1/ tato devaribhir ju mtara jagata ubhm |
BRP076.013.2/ gautamo munirdla pradakiam athkarot || 13 ||
BRP076.014.1/ trilocana surena prathama pjya gautama |
BRP076.014.2/ ubhayos trayo snna karomti dadhe matim || 14 ||
BRP076.015.1/ smtamtras tad tatra virst karurava |
BRP076.015.2/ tatra snna katha sidhyed ity eva arvam abravt || 15 ||
/p. 285/

BRP076.016.1/ ktjalipuo bhtv bhaktinamras trilocanam || 16 ||


BRP076.017.0/ gautama uvca:
BRP076.017.1/ devadeva mahena trthasnnavidhi mama |
BRP076.017.2/ brhi samya mahena lokn hitakmyay || 17 ||
BRP076.018.0/ iva uvca:
BRP076.018.1/ mahare u sarva ca vidhi godvarbhavam |
BRP076.018.2/ prva nndmukha ktv dehauddhi vidhya ca || 18 ||
BRP076.019.1/ brhman bhojayitv ca tem j praghya ca |
BRP076.019.2/ brahmacaryea gacchanti patitlpavarjit || 19 ||
BRP076.020.1/ yasya hastau ca pdau ca mana caiva susayatam |
BRP076.020.2/ vidy tapa ca krti ca sa trthaphalam anute || 20 ||
BRP076.021.1/ bhvadui parityajya svadharmaparinihita |
BRP076.021.2/ rntasavhana kurvan dadyd anna yathocitam || 21 ||
BRP076.022.1/ akicanebhya sdhubhyo dadyd vastri kambaln |
BRP076.022.2/ van harikath divy tath gagsamudbhavm |
BRP076.022.3/ anena vidhin gacchan samyak trthaphala labhet || 22 ||

397

398

Chapter 77 :: iva's account of the Gautam Gag

Chapter 77 :: iva's account of


the Gautam Gag
77

BRP077.001.0/ brahmovca:

BRP077.001.1/ tryambaka ca iti prha gautama munibhir vtam || 1 ||


BRP077.002.0/ iva uvca:
BRP077.002.1/ dvihastamtre trthni sambhaviyanti gautama |
BRP077.002.2/ sarvatrha sannihita sarvakmapradas tath || 2 ||
BRP077.003.0/ brahmovca:
BRP077.003.1/ gagdvre prayge ca tath sgarasagame |
BRP077.003.2/ eteu puyad pus muktid s bhagrath || 3 ||
BRP077.004.1/ narmad tu saricchreh parvate 'marakaake |
BRP077.004.2/ yamun sagat tatra prabhse tu sarasvat || 4 ||
BRP077.005.1/ k bhmarath caiva tugabhadr tu nrada |
BRP077.005.2/ tis sagamo yatra tat trtha muktida nm || 5 ||
BRP077.006.1/ payou sagat yatra tatraty tac ca muktidam |
BRP077.006.2/ iya tu gautam vatsa yatra kvpi mamjay || 6 ||
BRP077.007.1/ sarve sarvad n snnn mukti pradsyati |
BRP077.007.2/ kicitkle puyatama kicittrtha surgame || 7 ||
BRP077.008.1/ sarve sarvad trtha gautam ntra saaya |
/p. 286/

BRP077.008.2/ tisra koyo 'rdhako ca yojann atadvaye || 8 ||


BRP077.009.1/ trthni munirdla sambhaviyanti gautama |
BRP077.009.2/ iya mhevar gag gautam vaiavti ca || 9 ||
BRP077.010.1/ brhm godvar nand sunand kmadyin |
BRP077.010.2/ brahmatejasamnt sarvappapraan || 10 ||
BRP077.011.1/ smarad eva ppaughahantr mama sad priy |
77

[ SS 140-141

Chapter 77 :: iva's account of the Gautam Gag

BRP077.011.2/ pacnm api bhtnm pa rehatvam gat || 11 ||


BRP077.012.1/ tatrpi trthabhts tu tasmd pa par smt |
BRP077.012.2/ ts bhgrath reh tbhyo 'pi gautam tath || 12 ||
BRP077.013.1/ nt saja gag asy nnyac chubhvaham |
BRP077.013.2/ svarge bhuvi tale vpi trtha sarvrthada mune || 13 ||
BRP077.014.0/ brahmovca:
BRP077.014.1/ ity etat kathita putra gautamya mahtmane |
BRP077.014.2/ skd dharea tuena may tava niveditam || 14 ||
BRP077.015.1/ eva s gautam gag sarvebhyo 'py adhik mat |
BRP077.015.2/ tatsvarpa ca kathita kuto 'ny ravaasph || 15 ||

399

400

Chapter 78 :: Descent of the Bhgrath Gag

Chapter 78 :: Descent of the


Bhgrath Gag
78

BRP078.001.0/ nrada uvca:

BRP078.001.1/ dvividh saiva gadit ekpi surasattama |


BRP078.001.2/ eko bhedas tu kathito brhmaenhto yata || 1 ||
BRP078.002.1/ katriyeparo 'py ao jasv eva vyavasthita |
BRP078.002.2/ bhavasya devadevasya htas tad vadasva me || 2 ||
BRP078.003.0/ brahmovca:
BRP078.003.1/ vaivasvatnvaye jta ikvkukulasambhava |
BRP078.003.2/ pur vai sagaro nma rjsd atidhrmika || 3 ||
BRP078.004.1/ yajv dnaparo nitya dharmcravicravn |
BRP078.004.2/ tasya bhrydvaya cst patibhaktiparyaam || 4 ||
BRP078.005.1/ tasya vai santatir nbhd iti cintparo 'bhavat |
BRP078.005.2/ vasiha gham hya sampjya vidhivat tata || 5 ||
BRP078.006.1/ uvca vacana rj santate kraa prati |
BRP078.006.2/ iti tadvacana rutv dhytv rjnam abravt || 6 ||
BRP078.007.0/ vasiha uvca:
BRP078.007.1/ sapatnka sad rjann ipjparo bhava || 7 ||
/p. 287/

BRP078.008.0/ brahmovca:

BRP078.008.1/ ity uktv sa munir vipra yathsthna jagma ha |


BRP078.008.2/ ekad tasya rjarer gham gt taponidhi || 8 ||
BRP078.009.1/ tasyare pjana cakre sa santuo 'bravd vacam |
BRP078.009.2/ vara brhi mahbhgety ukte putrn sa cvot || 9 ||
BRP078.010.1/ sa muni prha rjnam ekasy vaadhraka |
BRP078.010.2/ putro bhyt tathnyasy aishasraka sut || 10 ||
78

[ SS 141-143

Chapter 78 :: Descent of the Bhgrath Gag

BRP078.011.1/ vara dattv munau yte putr jt sahasraa |


BRP078.011.2/ sa yajn subah cakre hayamedhn sudakin || 11 ||
BRP078.012.1/ ekasmin hayamedhe vai dkito vidhivan npa |
BRP078.012.2/ putrn nyayojayad rj sasainyn hayarakae || 12 ||
BRP078.013.1/ kvacid antaram sdya haya jahre atakratu |
BRP078.013.2/ mrgam ca te putr naivpayan haya tad || 13 ||
BRP078.014.1/ sahasr tath air nnyuddhavirad |
BRP078.014.2/ teu payatsu raksi putreu sagarasya hi || 14 ||
BRP078.015.1/ prokita tad dhaya ntv te rastalam gaman |
BRP078.015.2/ rkasn myay yuktn naivpayanta sgar || 15 ||
BRP078.016.1/ na dv te haya putr sagarasya balyasa |
BRP078.016.2/ ita ceta carantas te naivpayan haya tad || 16 ||
BRP078.017.1/ devaloka tad jagmu parvat ca sarsi ca |
BRP078.017.2/ vanni ca vicinvanto naivpayan haya tad || 17 ||
BRP078.018.1/ ktasvastyayano rj tvigbhi ktamagala |
BRP078.018.2/ adv tu pau ramya rj cintm upeyivn || 18 ||
BRP078.019.1/ aanta sgar sarve devalokam upgaman |
BRP078.019.2/ haya tam anucinvantas tatrpi na hayo 'bhavat || 19 ||
BRP078.020.1/ tato mah samjagmu parvat ca vanni ca |
BRP078.020.2/ tatrpi ca haya naiva davanto nptmaj || 20 ||
BRP078.021.1/ etasminn antare tatra daiv vg abhavat tad |
BRP078.021.2/ rastale hayo baddha ste nnyatra sgar || 21 ||
BRP078.022.1/ iti rutv tato vkya gantukm rastalam |
BRP078.022.2/ akhanan pthiv sarv parita sgars tata || 22 ||
BRP078.023.1/ te kudhrt mda uk bhakayantas tv aharniam |
BRP078.023.2/ nyakhana cpi jagmu ca satvars te rastalam || 23 ||
BRP078.024.1/ tn gatn bhpasutn sgarn balina ktn |
BRP078.024.2/ rutv raksi santrast vyagaman kapilntikam || 24 ||
BRP078.025.1/ kapilo 'pi mahprjas tatra ete rastale |
BRP078.025.2/ pur ca sdhita tena devn kryam uttamam || 25 ||
BRP078.026.1/ vinidrea tata rnta siddhe krye surn prati |
BRP078.026.2/ abravt kapila rmn nidrsthna prayacchatha || 26 ||
BRP078.027.1/ rastala dadus tasmai punar ha surn muni |

401

402

Chapter 78 :: Descent of the Bhgrath Gag

BRP078.027.2/ yo mm utthpayen mando bhasm bhyc ca satvaram || 27 ||


BRP078.028.1/ tata aye talagato no cen na svapna eva hi |
BRP078.028.2/ tathety ukta suragaais tatra ete rastale || 28 ||
/p. 288/

BRP078.029.1/ tasya prabhva te jtv rkas myay yut |


BRP078.029.2/ sgar ca sarve vadhopya pracakrire || 29 ||
BRP078.030.1/ vin yuddhena te bht rkas satvars tad |
BRP078.030.2/ gatya yatra sa muni kapila kopano mahn || 30 ||
BRP078.031.1/ irodee haya te vai baddhvtha tvaraynvit |
BRP078.031.2/ dre sthitv maunina ca prekanta ki bhaved iti || 31 ||
BRP078.032.1/ tatas tu sgar sarve nirvianto rastalam |
BRP078.032.2/ dadus te haya baddha ayna purua tath || 32 ||
BRP078.033.1/ ta menire ca hartra kratuhantram eva ca |
BRP078.033.2/ ena hatv mahppa naymo 'va npntikam || 33 ||
BRP078.034.1/ kecid cu pau baddha naymo 'nena ki phalam |
BRP078.034.2/ tadhur apare r rjna sak vayam || 34 ||
BRP078.035.1/ utthpyaina mahppa hanma ktrea varcas |
BRP078.035.2/ te ta jaghnur muni pdair bruvanto nihuri ca || 35 ||
BRP078.036.1/ tata kopena mahat kapilo munisattama |
BRP078.036.2/ sgarn kaym sa tn kopd bhasmast karot || 36 ||
BRP078.037.1/ jajvalus te tatas tatra sgar sarva eva hi |
BRP078.037.2/ tat tu sarva na jnti dkita sagaro npa || 37 ||
BRP078.038.1/ nrada kathaym sa sagarya mahtmane |
BRP078.038.2/ kapilasya tu sasthna hayasypi tu sasthitim || 38 ||
BRP078.039.1/ rkasn tu vikti sgar ca nanam |
BRP078.039.2/ tata cintparo rj kartavya nvabudhyata || 39 ||
BRP078.040.1/ aparo 'pi suta csd asamaj iti ruta |
BRP078.040.2/ sa tu bls tath paurn maurkhyt kipati cmbhasi || 40 ||
BRP078.041.1/ sagaro 'py atha vijapta paurai sammilitais tad |
BRP078.041.2/ durnaya tasya ta jtv tata kruddho 'bravn npa || 41 ||
BRP078.042.1/ svn amtys tad rj deatyga karotv ayam |
BRP078.042.2/ asamaj katradharmatyg vai blaghtaka || 42 ||

Chapter 78 :: Descent of the Bhgrath Gag

BRP078.043.1/ sagarasya tu tad vkya rutvmtys tvarnvit |


BRP078.043.2/ tatyajur npate putram asamaj gato vanam || 43 ||
BRP078.044.1/ sgar brahmapena na sarve rastale |
BRP078.044.2/ eko 'pi ca vana prpta idn k gatir mama || 44 ||
BRP078.045.1/ aumn iti vikhyta putras tasysamajasa |
BRP078.045.2/ nyya blaka rj krya tasmai nyavedayat || 45 ||
BRP078.046.1/ kapila ca samrdhya aumn api blaka |
BRP078.046.2/ sagarya haya prdt tata pro 'bhavat kratu || 46 ||
BRP078.047.1/ tasypi putras tejasv dilpa iti dhrmika |
BRP078.047.2/ tasypi putro matimn bhagratha iti ruta || 47 ||
BRP078.048.1/ pitmahn sarve gati rutv sudukhita |
BRP078.048.2/ sagara npardla papraccha vinaynvita || 48 ||
BRP078.049.1/ sgar tu sarve niktis tu katha bhavet |
BRP078.049.2/ bhagratha npa prha kapilo vetti putraka || 49 ||
/p. 289/

BRP078.050.1/ tasya tad vacana rutv bla pryd rastalam |


BRP078.050.2/ kapila ca namasktv sarva tasmai nyavedayat || 50 ||
BRP078.051.1/ sa munis tu cira dhytv tapasrdhya akaram |
BRP078.051.2/ jajalena svapitn plvya npasattama || 51 ||
BRP078.052.1/ tata ktrtho bhavit tva ca te pitaras tath |
BRP078.052.2/ tath karomti muni praamya punar abravt || 52 ||
BRP078.053.1/ kva gacche 'ha munireha kartavya cpi tad vada || 53 ||
BRP078.054.0/ kapila uvca:
BRP078.054.1/ kailsa ta narareha gatv stuhi mahevaram |
BRP078.054.2/ tapa kuru yathakti tata cepsitam psyasi || 54 ||
BRP078.055.0/ brahmovca:
BRP078.055.1/ tac chrutv sa muner vkya muni natv tv agn nagam |
BRP078.055.2/ kailsa sa ucir bhtv blo blakriynvita |
BRP078.055.3/ tapase nicaya ktv uvca sa bhagratha || 55 ||
BRP078.056.0/ bhagratha uvca:
BRP078.056.1/ blo 'ha blabuddhi ca blacandradhara prabho |
BRP078.056.2/ nha kimapi jnmi tata prto bhava prabho || 56 ||

403

404

Chapter 78 :: Descent of the Bhgrath Gag

BRP078.057.1/ vgbhir manobhi ktibhi kadcin |


BRP078.057.2/ mamopakurvanti hite rat ye |
BRP078.057.3/ tebhyo hitrtha tv iha cmarea |
BRP078.057.4/ soma namasymi surdipjyam || 57 ||
BRP078.058.1/ utpdito yair abhivardhita ca |
BRP078.058.2/ samnagotra ca samnadharm |
BRP078.058.3/ tem abhni iva karotu |
BRP078.058.4/ blendumauli praato 'smi nityam || 58 ||
BRP078.059.0/ brahmovca:
BRP078.059.1/ eva tu bruvatas tasya purastd abhavac chiva |
BRP078.059.2/ varea cchandayno vai bhagratham uvca ha || 59 ||
BRP078.060.0/ iva uvca:
BRP078.060.1/ yan na sdhya suragaair deya tat te may dhruvam |
BRP078.060.2/ vadasva nirbhayo bhtv bhagratha mahmate || 60 ||
BRP078.061.0/ brahmovca:
BRP078.061.1/ bhagratha praamyea ha provca akaram || 61 ||
BRP078.062.0/ bhagratha uvca:
BRP078.062.1/ jasthit pit me pvanya saridvarm |
BRP078.062.2/ tm eva dehi devea sarvam pta tato bhavet || 62 ||
BRP078.063.0/ brahmovca:
BRP078.063.1/ maheo 'pi vihasytha bhagratham uvca ha || 63 ||
BRP078.064.0/ iva uvca:
BRP078.064.1/ datt mayeya te putra punas t stuhi suvrata || 64 ||
BRP078.065.0/ brahmovca:
BRP078.065.1/ tad devavacana rutv tadartha tu tapo mahat |
BRP078.065.2/ stuti cakra gagy bhakty prayatamnasa || 65 ||
/p. 290/

BRP078.066.1/ tasy api prasda ca prpya blo 'py ablavat |


BRP078.066.2/ gag mahevart prptm dygd rastalam || 66 ||
BRP078.067.1/ nyavedayat sa munaye kapilya mahtmane |
BRP078.067.2/ yathoditaprakrea gag sasthpya yatnata || 67 ||

Chapter 78 :: Descent of the Bhgrath Gag

BRP078.068.1/ pradakiam athvartya ktjalipuo 'bravt || 68 ||


BRP078.069.0/ bhagratha uvca:
BRP078.069.1/ devi me pitara pt kapilasya mahmune |
BRP078.069.2/ prpts te vigati mtas tasmt tn ptum arhasi || 69 ||
BRP078.070.0/ brahmovca:
BRP078.070.1/ tathety uktv suranad sarvem upakrik |
BRP078.070.2/ loknm upakrrtha pit pvanya ca || 70 ||
BRP078.071.1/ agastyaptasymbhodhe praya vieata |
BRP078.071.2/ smarad eva ppn nya suranimnag || 71 ||
BRP078.072.1/ bhagrathodita cakre rastalatale sthitn |
BRP078.072.2/ bhasmbhtn npasutn sgar ca vieata || 72 ||
BRP078.073.1/ vinirdagdhn athplvya khtapram athkarot |
BRP078.073.2/ tato meru samplvya sthit blo 'bravn npa || 73 ||
BRP078.074.1/ karmabhmau tvay bhvya tathety gd dhimlayam |
BRP078.074.2/ himavatparvatt puyd bhrata varam abhyagt || 74 ||
BRP078.075.1/ tanmadhyata puyanad pryt prvrava prati |
BRP078.075.2/ evam epi te prokt gag ktr mahmune || 75 ||
BRP078.076.1/ mhevar vaiav ca saiva brhm ca pvan |
BRP078.076.2/ bhgrath devanad himavacchikharray || 76 ||
BRP078.077.1/ mahevarajavri eva dvaividhyam gatam |
BRP078.077.2/ vindhyasya dakie gag gautam s nigadyate |
BRP078.077.3/ uttare spi vindhyasya bhgrathy abhidhyate || 77 ||

405

406

Chapter 79 :: Story of Viu as boar lifting up the sacrifice

Chapter 79 :: Story of Viu as


boar lifting up the sacrifice
79

BRP079.001.0/ nrada uvca:

BRP079.001.1/ na manas tptim dhatte kath vat tvayerit |


BRP079.001.2/ pthak trthaphala rotu pravtta mama mnasam || 1 ||
BRP079.002.1/ kramao brhmant gag me prathama vada |
BRP079.002.2/ pthak trthaphala puya setihsa yathkramam || 2 ||
BRP079.003.0/ brahmovca:
BRP079.003.1/ trthn ca pthag bhva phala mhtmyam eva ca |
BRP079.003.2/ sarva vaktu na aknomi na ca tva ravae kama || 3 ||
BRP079.004.1/ tathpi kicid vakymi u nrada yatnata |
BRP079.004.2/ yny uktni ca trthni rutivkyni yni ca || 4 ||
BRP079.005.1/ tni vakymi sakepn namasktv trilocanam |
BRP079.005.2/ yatrsau bhagavn st pratyakas tryambako mune || 5 ||
/p. 291/

BRP079.006.1/ tryambaka nma tat trtha bhuktimuktipradyakam |


BRP079.006.2/ vrham apara trtha triu lokeu virutam || 6 ||
BRP079.007.1/ tasya rpa pravakymi nma vior yathbhavat |
BRP079.007.2/ pur devn parbhya yajam dya rkasa || 7 ||
BRP079.008.1/ rastalam anuprpta sindhusena iti ruta |
BRP079.008.2/ yaje talam anuprpte niryaj hy abhavan mah || 8 ||
BRP079.009.1/ nya loko 'sti na paro yaje naa ittvar |
BRP079.009.2/ surs tam eva vivi rastalam anudviam || 9 ||
BRP079.010.1/ naknuvas tu ta jetu dev indrapurogam |
BRP079.010.2/ viu purapurua gatv tasmai nyavedayan || 10 ||
BRP079.011.1/ rkasasya tu tat karma yajabhraam aeata |
79

[ SS 143-144

Chapter 79 :: Story of Viu as boar lifting up the sacrifice

BRP079.011.2/ tata provca bhagavn vrha vapur sthita || 11 ||


BRP079.012.1/ akhacakragadpir gatv caiva rastalam |
BRP079.012.2/ nayiye makha puya hatv rkasapugavn || 12 ||
BRP079.013.1/ sva prayntu sur sarve vyetu vo mnaso jvara |
BRP079.013.2/ yena gag tala prpt path tenaiva cakradhk || 13 ||
BRP079.014.1/ jagma taras putra bhuva bhittv rastalam |
BRP079.014.2/ sa varhavapu rmn rastalanivsina || 14 ||
BRP079.015.1/ rkasn dnavn hatv mukhe dhtv mahdhvaram |
BRP079.015.2/ vrharp bhagavn makham dya yajabhuk || 15 ||
BRP079.016.1/ yena prpa tala viu path tenaiva atrujit |
BRP079.016.2/ mukhe nyasya mahyaja nicakrma rastalt || 16 ||
BRP079.017.1/ tatra brahmagirau dev pratk cakrire hare |
BRP079.017.2/ pathas tasmd vinistya gagsravaam abhyagt || 17 ||
BRP079.018.1/ prklayac ca svgni asgliptni nrada |
BRP079.018.2/ gagmbhas tatra kua vrham abhavat tata || 18 ||
BRP079.019.1/ mukhe nyasta mahyaja devn purato hari |
BRP079.019.2/ dattavs tridaareho mukhd yajo 'bhyajyata || 19 ||
BRP079.020.1/ tata prabhti yajga pradhna sruva ucyate |
BRP079.020.2/ vrharpam abhavad eva vai krantart || 20 ||
BRP079.021.1/ tasmt puyatama trtha vrha sarvakmadam |
BRP079.021.2/ tatra snna ca dna ca sarvakratuphalapradam || 21 ||
BRP079.022.1/ tatra sthito 'pi ya kacit pitn smarati puyakt |
BRP079.022.2/ vimukt sarvappebhya pitara svargam pnuyu || 22 ||

407

408

Chapter 80 :: Story of the pigeon couple and the hunter

Chapter 80 :: Story of the


pigeon couple and the hunter
80

BRP080.001.0/ brahmovca:

BRP080.001.1/ kuvartasya mhtmyam aha vaktu na te kama |


BRP080.001.2/ tasya smaraamtrea ktaktyo bhaven nara || 1 ||
BRP080.002.1/ kuvartam iti khyta nar sarvakmadam |
BRP080.002.2/ kuenvartita yatra gautamena mahtman || 2 ||
/p. 292/

BRP080.003.1/ kuenvartayitv tu naym sa t muni |


BRP080.003.2/ tatra snna ca dna ca pit tptidyakam || 3 ||
BRP080.004.1/ nlagag saricchreh nist nlaparvatt |
BRP080.004.2/ tatra snndi yat kicit karoti prayato nara || 4 ||
BRP080.005.1/ sarva tad akaya vidyt pit tptidyakam |
BRP080.005.2/ viruta triu lokeu kapota trtham uttamam || 5 ||
BRP080.006.1/ tasya rpa ca vakymi mune u mahphalam |
BRP080.006.2/ tatra brahmagirau kacid vydha paramadrua || 6 ||
BRP080.007.1/ hinasti brhman sdhn yatn gopakio mgn |
BRP080.007.2/ evambhta sa pptm krodhano 'ntabhaa || 7 ||
BRP080.008.1/ bhaktir atyugro nlko hrasvabhuka |
BRP080.008.2/ danturo naansko hrasvapt pthukukika || 8 ||
BRP080.009.1/ hrasvodaro hrasvabhujo vikto gardabhasvana |
BRP080.009.2/ pahasta ppacitta ppiha sadhanu sad || 9 ||
BRP080.010.1/ tasya bhry tathbht apatyny api nrada |
BRP080.010.2/ tay tu preryamo 'sau vivea gahana vanam || 10 ||
BRP080.011.1/ sa jaghna mgn ppa pakio bahurpia |
BRP080.011.2/ pajare prkipat kcij jvamns tathetarn || 11 ||

80

[ SS 144-146

Chapter 80 :: Story of the pigeon couple and the hunter

BRP080.012.1/ kudhay paritaptgo vihvalas tay tath |


BRP080.012.2/ bhrntadeo bahutara nyavartata gha prati || 12 ||
BRP080.013.1/ tato 'parhe samprpte nivtte madhumdhave |
BRP080.013.2/ kat taid garjita ca sbhra caivbhavat tad || 13 ||
BRP080.014.1/ vavau vyu smavaro vridhrtibhaa |
BRP080.014.2/ sa gacchal lubdhaka rnta panthna nvabudhyata || 14 ||
BRP080.015.1/ jala sthala gartam atho panthnam athav dia |
BRP080.015.2/ na bubodha tad ppa rnta araam apy atha || 15 ||
BRP080.016.1/ kva gacchmi kva tiheya ki karomty acintayat |
BRP080.016.2/ sarve prin prn hartha yathntaka || 16 ||
BRP080.017.1/ mampy antakara bhta samprpta cmavaraam |
BRP080.017.2/ trtra naiva paymi il v vkam antike || 17 ||
BRP080.018.1/ eva bahuvidha vydho vicintypayad antike |
BRP080.018.2/ vane vanaspatim iva nakatr yathtrijam || 18 ||
BRP080.019.1/ mg ca yath siham ram ghdhipam |
BRP080.019.2/ indriy mana iva trtra prin nagam || 19 ||
BRP080.020.1/ reha viapina ubhra khpallavamaitam |
BRP080.020.2/ tam rityopavio 'bht klinnavs sa lubdhaka || 20 ||
BRP080.021.1/ smaran bhrym apatyni jveyur athav na v |
BRP080.021.2/ etasminn antare tatra csta prpto divkara || 21 ||
BRP080.022.1/ tam eva nagam ritya kapoto bhryay saha |
BRP080.022.2/ putrapautrai parivto hy ste tatra nagottame || 22 ||
BRP080.023.1/ sukhena nirbhayo bhtv sutpta prta eva ca |
BRP080.023.2/ bahavo vatsar yt vasatas tasya pakia || 23 ||
/p. 293/

BRP080.024.1/ pativrat tasya bhry suprt tena caiva hi |


BRP080.024.2/ koare tannage rehe jalavyvagnivarjite || 24 ||
BRP080.025.1/ bhryputrai parivta sarvadste kapotaka |
BRP080.025.2/ tasmin dine daivavat kapota ca kapotak || 25 ||
BRP080.026.1/ bhakyrtha tu ubhau ytau kapoto nagam abhyagt |
BRP080.026.2/ spi daivavat putra pajarasthaiva vartate || 26 ||
BRP080.027.1/ ght lubdhakentha jvamneva vartate |
BRP080.027.2/ kapotako 'py apatyni mthnny udkya ca || 27 ||

409

410

Chapter 80 :: Story of the pigeon couple and the hunter

BRP080.028.1/ vara ca bhaa prptam asta yto divkara |


BRP080.028.2/ svakoara tay hnam lokya vilalpa sa || 28 ||
BRP080.029.1/ t baddh pajarasth v na bubodha kapotar |
BRP080.029.2/ anvrebhe kapoto vai priyy guakrtanam || 29 ||
BRP080.030.1/ ndypy yti kaly mama haravivardhin |
BRP080.030.2/ mama dharmasya janan mama dehasya cevar || 30 ||
BRP080.031.1/ dharmrthakmamok saiva nitya sahyin |
BRP080.031.2/ tue hasant rue ca mama dukhapramrjan || 31 ||
BRP080.032.1/ sakh mantreu s nitya mama vkyarat sad |
BRP080.032.2/ ndypy yti kaly samprayte 'pi bhskare || 32 ||
BRP080.033.1/ na jnti vrata mantra daiva dharmrtham eva ca |
BRP080.033.2/ pativrat patipr patimantr patipriy || 33 ||
BRP080.034.1/ ndypy yti kaly ki karomi kva ymi v |
BRP080.034.2/ ki me gha knana ca tay hna hi dyate || 34 ||
BRP080.035.1/ tay yukta riy yukta bhaa vpi obhanam |
BRP080.035.2/ ndypy yti me knt yay gham udritam || 35 ||
BRP080.036.1/ vinnay na jviye tyaje vpi priy tanum |
BRP080.036.2/ ki kurvantu tv apatyni luptadharmas tv aha puna || 36 ||
BRP080.037.1/ eva vilapatas tasya bhartur vkya niamya s |
BRP080.037.2/ pajarasthaiva s vkya bhartram idam abravt || 37 ||
BRP080.038.0/ kapotaky uvca:
BRP080.038.1/ atrham asmi baddhaiva vivasmi khagottama |
BRP080.038.2/ ntha lubdhakena baddh pair mahmate || 38 ||
BRP080.039.1/ dhanysmy anughtsmi patir vakti gun mama |
BRP080.039.2/ sato vpy asato vpi ktrthha na saaya || 39 ||
BRP080.040.1/ tue bhartari nr tu syu sarvadevat |
BRP080.040.2/ viparyaye tu nrm avaya nam pnuyt || 40 ||
BRP080.041.1/ tva daiva tva prabhur mahya tva suht tva paryaam |
BRP080.041.2/ tva vrata tva para brahma svargo mokas tvam eva ca || 41 ||
BRP080.043.1/ m cint kuru kalya dharme buddhi sthir kuru |
BRP080.043.2/ tvatprasdc ca bhukt hi bhog ca vividh may |
BRP080.043.3/ ala khedena majjena dharme buddhi kuru sthirm || 43 ||
BRP080.044.0/ brahmovca:

Chapter 80 :: Story of the pigeon couple and the hunter

BRP080.044.1/ iti rutv priyvkyam uttatra nagottamt |


BRP080.044.2/ yatra s pajarasth tu kapot vartate tvaram || 44 ||
/p. 294/

BRP080.045.1/ tm gatya priy dv mtavac cpi lubdhakam |


BRP080.045.2/ mocaymti tm ha niceo lubdhako 'dhun || 45 ||
BRP080.046.1/ m mucasva mahbhga jtv sambandham asthiram |
BRP080.046.2/ lubdhn khecar hy anna jvo jvasya canam || 46 ||
BRP080.047.1/ npardha smarmy asya dharmabuddhi sthir kuru |
BRP080.047.2/ gurur agnir dvijtn varn brhmao guru || 47 ||
BRP080.048.1/ patir eva guru str sarvasybhygato guru |
BRP080.048.2/ abhygatam anuprpta vacanais toayanti ye || 48 ||
BRP080.049.1/ te vgvar dev tpt bhavati nicitam |
BRP080.049.2/ tasynnasya pradnena akras tptim avpnuyt || 49 ||
BRP080.050.1/ pitara pdaaucena anndyena prajpati |
BRP080.050.2/ tasyopacrd vai lakmr viun prtim pnuyt || 50 ||
BRP080.051.1/ ayane sarvadevs tu tasmt pjyatamo 'tithi |
BRP080.051.2/ abhygatam anurnta sryoha gham gatam |
BRP080.051.3/ ta vidyd devarpea sarvakratuphalo hy asau || 51 ||
BRP080.052.1/ abhygata rntam anuvrajanti |
BRP080.052.2/ dev ca sarve pitaro 'gnaya ca |
BRP080.052.3/ tasmin hi tpte mudam pnuvanti |
BRP080.052.4/ gate nire 'pi ca te nir || 52 ||
BRP080.053.1/ tasmt sarvtman knta dukha tyaktv ama vraja |
BRP080.053.2/ ktv tiha ubh buddhi dharmaktya samcara || 53 ||
BRP080.054.1/ upakro 'pakra ca pravarv iti sammatau |
BRP080.054.2/ upakriu sarvo 'pi karoty upakti puna || 54 ||
BRP080.055.1/ apakriu ya sdhu puyabhk sa udhta || 55 ||
BRP080.056.0/ kapota uvca:
BRP080.056.1/ vayor anurpa ca tvayokta sdhu manyase |
BRP080.056.2/ kintu vaktavyam apy asti tac chuva varnane || 56 ||
BRP080.057.1/ sahasra bharate kacic chatam anyo dapara |
BRP080.057.2/ tmna ca sukhennyo vaya kaodarambhar || 57 ||
BRP080.058.1/ gartadhnyadhan kecit kuladhanino 'pare |

411

412

Chapter 80 :: Story of the pigeon couple and the hunter

BRP080.058.2/ ghaakiptadhan kecic cacukiptadhan vayam || 58 ||


BRP080.059.1/ pjaymi katha rntam abhygatam ima ubhe || 59 ||
BRP080.060.0/ kapoty uvca:
BRP080.060.1/ agnir pa ubh v takhdika ca yat |
BRP080.060.2/ etad apy arthine deya trto lubdhakas tv ayam || 60 ||
BRP080.061.0/ brahmovca:
BRP080.061.1/ etac chrutv priyvkya vkam ruhya pakir |
BRP080.061.2/ lokaym sa tad vahni dra dadara ha || 61 ||
BRP080.062.1/ sa tu gatv vahnidea cacunolmukam harat |
BRP080.062.2/ puro 'gni jvlaym sa lubdhakasya kapotaka || 62 ||
BRP080.063.1/ ukakhni parni tni ca puna puna |
BRP080.063.2/ agnau nikepaym sa nithe sa kapotar || 63 ||
BRP080.064.1/ tam agni jvalita dv lubdhaka tadukhita |
BRP080.064.2/ avani svakgni pratpya sukham ptavn || 64 ||
BRP080.065.1/ kudhgnin dahyamna vydha dv kapotak |
BRP080.065.2/ m mucasva mahbhga iti bhartram abravt || 65 ||
/p. 295/

BRP080.066.1/ svaarrea dukhrta lubdhaka praymi tam |


BRP080.066.2/ itithn ye loks ts tva prpnuhi suvrata || 66 ||
BRP080.067.0/ kapota uvca:
BRP080.067.1/ mayi tihati naivya tava dharmo vidhyate |
BRP080.067.2/ itithir bhavmha anujnhi m ubhe || 67 ||
BRP080.068.0/ brahmovca:
BRP080.068.1/ ity uktvgni trir vartya smaran deva caturbhujam |
BRP080.068.2/ vivtmaka mahviu araya bhaktavatsalam || 68 ||
BRP080.069.1/ yathsukha juasveti vadann agni tathviat |
BRP080.069.2/ ta dvgnau kiptajva lubdhako vkyam abravt || 69 ||
BRP080.070.0/ lubdhaka uvca:
BRP080.070.1/ aho mnuadehasya dhig jvitam ida mama |
BRP080.070.2/ yad ida pakirjena madarthe shasa ktam || 70 ||
BRP080.071.0/ brahmovca:

Chapter 80 :: Story of the pigeon couple and the hunter

BRP080.071.1/ eva bruvanta ta lubdha paki vkyam abravt || 71 ||


BRP080.072.0/ kapotaky uvca:
BRP080.072.1/ m tva muca mahbhga dra yty ea me pati || 72 ||
BRP080.073.0/ brahmovca:
BRP080.073.1/ tasys tad vacana rutv pajarasth kapotakm |
BRP080.073.2/ lubdhako mocaym sa taras bhtavat tad || 73 ||
BRP080.074.1/ spi pradakia ktv patim agni tad jagau || 74 ||
BRP080.075.0/ kapoty uvca:
BRP080.075.1/ strm aya paro dharmo yad bhartur anuveanam |
BRP080.075.2/ vede ca vihito mrga sarvalokeu pjita || 75 ||
BRP080.076.1/ vylagrh yath vyla bild uddharate balt |
BRP080.076.2/ eva tv anugat nr saha bhartr diva vrajet || 76 ||
BRP080.077.1/ tisra koyo 'rdhako ca yni romi mnue |
BRP080.077.2/ tvatkla vaset svarge bhartra ynugacchati || 77 ||
BRP080.078.1/ namasktv bhuva devn gag cpi vanaspatn |
BRP080.078.2/ vsya tny apatyni lubdhaka vkyam abravt || 78 ||
BRP080.079.0/ kapoty uvca:
BRP080.079.1/ tvatprasdn mahbhga upapanna mamedam |
BRP080.079.2/ apatyn kamasveha bhartr ymi triviapam || 79 ||
BRP080.080.0/ brahmovca:
BRP080.080.1/ ity uktv paki sdhv pravivea hutanam |
BRP080.080.2/ praviy hutavahe jayaabdo nyavartata || 80 ||
BRP080.081.1/ gagane sryasaka vimnam atiobhanam |
BRP080.081.2/ tadrhau suranibhau dampat dade tata || 81 ||
/p. 296/

BRP080.082.1/ harea procatur ubhau lubdhaka vismaynvitam || 82 ||


BRP080.083.0/ dampat catu:
BRP080.083.1/ gacchvas tridaasthnam po 'si mahmate |
BRP080.083.2/ vayo svargasopnam atithis tva namo 'stu te || 83 ||
BRP080.084.0/ brahmovca:

413

414

Chapter 80 :: Story of the pigeon couple and the hunter

BRP080.084.1/ vimnavaram rhau tau dv lubdhako 'pi sa |


BRP080.084.2/ sadhanu pajara tyaktv ktjalir abhata || 84 ||
BRP080.085.0/ lubdhaka uvca:
BRP080.085.1/ na tyaktavyo mahbhgau deya kicid ajnate |
BRP080.085.2/ aham atrtithir mnyo nikti vaktum arhatha || 85 ||
BRP080.086.0/ dampat catu:
BRP080.086.1/ gautam gaccha bhadra te tasy ppa nivedaya |
BRP080.086.2/ tatraivplavant paka sarvappair vimokyase || 86 ||
BRP080.087.1/ muktappa punas tatra gagym avaghane |
BRP080.087.2/ avamedhaphala puya prpya puyo bhaviyasi || 87 ||
BRP080.088.1/ saridvary gautamy brahmavivasambhuvi |
BRP080.088.2/ punar plavand eva tyaktv deha malmasam || 88 ||
BRP080.089.1/ vimnavaram rha svarga gantsy asaayam || 89 ||
BRP080.090.0/ brahmovca:
BRP080.090.1/ tac chrutv vacana tbhy tath cakre sa lubdhaka |
BRP080.090.2/ vimnavaram rho divyarpadharo 'bhavat || 90 ||
BRP080.091.1/ divyamlymbaradhara pjyamno 'psarogaai |
BRP080.091.2/ kapota ca kapot ca ttyo lubdhakas tath |
BRP080.091.3/ gagy ca prabhvea sarve vai divam kraman || 91 ||
BRP080.092.1/ tata prabhti tat trtha kpotam iti virutam |
BRP080.092.2/ tatra snna ca dna ca pitpjanam eva ca || 92 ||
BRP080.093.1/ japayajdika karma tad nantyya kalpate || 93 ||

Chapter 81 :: Story of Skanda's lust

415

Chapter 81 :: Story of Skanda's


lust
81

BRP081.001.0/ brahmovca:

BRP081.001.1/ krttikeya para trtha kaumram iti virutam |


BRP081.001.2/ yannmaravad eva kulavn rpavn bhavet || 1 ||
BRP081.002.1/ nihate trake daitye svasthe jte triviape |
BRP081.002.2/ krttikeya suta jyeha prty provca prvat || 2 ||
BRP081.003.1/ yathsukha bhukva bhogs trailokye manasa priyn |
BRP081.003.2/ mamjay prtaman pitu caiva prasdata || 3 ||
BRP081.004.1/ evam ukta sa vai mtr vikho devatstriya |
BRP081.004.2/ yathsukha bald reme devapatnyo 'pi remire || 4 ||
BRP081.005.1/ tata sambhujyamnsu devapatnu nrada |
BRP081.005.2/ naknuvan vrayitu krttikeya divaukasa || 5 ||
/p. 297/

BRP081.006.1/ tato nivedaym su prvatyai putrakarma tat |


BRP081.006.2/ asakd vryamo 'pi mtr devai sa aktidhk || 6 ||
BRP081.007.1/ naivsv akarod vkya strv saktas tu amukha |
BRP081.007.2/ abhipabhayd bht prvat paryacintayat || 7 ||
BRP081.008.1/ putrasneht tathaive devn kryasiddhaye |
BRP081.008.2/ devapatnya cira raky iti matv puna puna || 8 ||
BRP081.009.1/ yasy tu ramate skanda prvat tv api td |
BRP081.009.2/ tadrpam tmana ktv vartaym sa prvat || 9 ||
BRP081.010.1/ indrasya varuasypi bhrym hya amukha |
BRP081.010.2/ yvat payati tasy tu mtrpam apayata || 10 ||
BRP081.011.1/ tm apsya namasytha punar anym athhvayat |
BRP081.011.2/ tasy tu mtrpa sa prekya lajjm upeyivn || 11 ||

81

[ SS 146

416

Chapter 82 :: Story of the Kttiks and of Skanda's birth

BRP081.012.1/ eva bahvu tad rpa dv mtmaya jagat |


BRP081.012.2/ iti sacintya ggeyo vairgyam agamat tad || 12 ||
BRP081.013.1/ sa tu mtkta jtv pravttasya nivartanam |
BRP081.013.2/ nivrya ced aha bhogt kintu prva pravartita || 13 ||
BRP081.014.1/ tasmn mtkta sarva mama hsyspada tv iti |
BRP081.014.2/ lajjay paray yukto gautamm agamat tad || 14 ||
BRP081.015.1/ iya ca mtrp me otu mama bhitam |
BRP081.015.2/ ita strnmadheya yan mama mtsama matam || 15 ||
BRP081.016.1/ eva jtv lokantha prvaty saha akara |
BRP081.016.2/ putra nivraym sa vttam ity abravd guru || 16 ||
BRP081.017.1/ tata surapati prta ki dadmti cintayan |
BRP081.017.2/ ktjalipua skanda pitara punar abravt || 17 ||
BRP081.018.0/ skanda uvca:
BRP081.018.1/ senpati surapatis tava putro 'ham ity api |
BRP081.018.2/ alam etena devea ki varai surapjita || 18 ||
BRP081.019.1/ athav dtukmo 'si lokn hitakmyay |
BRP081.019.2/ yce 'ha ntman deva tad anujtum arhasi || 19 ||
BRP081.020.1/ mahptakina kecid gurudrbhigmina |
BRP081.020.2/ atrplavanamtrea dhautapp bhavantu te || 20 ||
BRP081.021.1/ pnuvantttam jti tiryaco 'pi surevara |
BRP081.021.2/ kurpo rpasampattim atra snnd avpnuyt || 21 ||
BRP081.022.0/ brahmovca:
BRP081.022.1/ evam astv iti ta ambhu pratyanandat suteritam |
BRP081.022.2/ tata prabhti tat trtha krttikeyam iti rutam |
BRP081.022.3/ tatra snna ca dna ca sarvakratuphalapradam || 22 ||
/p. 298/

Chapter 82 :: Story of the Kttiks and of Skanda's birth

Chapter 82 :: Story of the


Kttiks and of Skanda's birth
82

BRP082.001.0/ brahmovca:

BRP082.001.1/ yat khyta kttiktrtha krttikeyd anantaram |


BRP082.001.2/ tasya ravaamtrea somapnaphala labhet || 1 ||
BRP082.002.1/ pur trakanya bhavareto 'pibat kavi |
BRP082.002.2/ retogarbha kavi dv ipatnyo 'sphan mune || 2 ||
BRP082.003.1/ saptarm tusnt varjayitv tv arundhatm |
BRP082.003.2/ tsu garbha samabhavat asu stru tadgnita || 3 ||
BRP082.004.1/ tapyamns tu obhih tusnts tu t mune |
BRP082.004.2/ ki kurma kva nu gacchma ki ktv sukta bhavet || 4 ||
BRP082.005.1/ ity uktv t mitho gag vyagr gatv vyapayan |
BRP082.005.2/ tbhyas te nist garbh phenarps tadmbhasi || 5 ||
BRP082.006.1/ ambhas tv ekat prpt vyun sarva eva hi |
BRP082.006.2/ ekarpas tad tbhya amukha samajyata || 6 ||
BRP082.007.1/ srvayitv tu tn garbhn ipatnyo ghn yayu |
BRP082.007.2/ ts viktarpi dv te ayo 'bruvan || 7 ||
BRP082.008.1/ gamyat gamyat ghra svair vttir na yujyate |
BRP082.008.2/ strm iti tato vatsa nirast patibhis tu t || 8 ||
BRP082.009.1/ tato dukha samvis tyakt svapatibhi ca a |
BRP082.009.2/ t dv nrada prha krttikeyo harodbhava || 9 ||
BRP082.010.1/ ggeyo 'gnibhava ceti vikhytas trakntaka |
BRP082.010.2/ ta yntu na cird eva prto bhoga pradsyati || 10 ||
BRP082.011.1/ devarer vacand eva samabhyetya ca amukham |
BRP082.011.2/ kttik svayam evaitad yathvtta nyavedayat || 11 ||
BRP082.012.1/ tbhyo vkya kttikbhya krttikeyo 'numanya ca |

82

[ SS 147

417

418

Chapter 82 :: Story of the Kttiks and of Skanda's birth

BRP082.012.2/ gautam yntu sarv ca sntvpjya mahevaram || 12 ||


BRP082.013.1/ eymi cha tatraiva ysymi suramandiram |
BRP082.013.2/ tathety uktv kttik ca sntv gag ca gautamm || 13 ||
BRP082.014.1/ devevara ca sampjya krttikeynusant |
BRP082.014.2/ devevaraprasdena prayayu suramandiram || 14 ||
BRP082.015.1/ tata prabhti tat trtha kttiktrtham ucyate |
BRP082.015.2/ krttiky kttikyoge tatra ya snnam caret || 15 ||
BRP082.016.1/ sarvakratuphala prpya rj bhavati dhrmika |
BRP082.016.2/ tattrthasmaraa vpi ya karoti oti ca |
BRP082.016.3/ sarvappavinirmukto drgham yur avpnuyt || 16 ||

Chapter 83 :: The completion of Bhauvana's ten horse-sacrifices

Chapter 83 :: The completion


of Bhauvana's ten horsesacrifices
83

BRP083.001.0/ brahmovca:

BRP083.001.1/ davamedhika trtha tac chuva mahmune |


BRP083.001.2/ yasya ravaamtrea hayamedhaphala labhet || 1 ||
BRP083.002.1/ vivakarmasuta rmn vivarpo mahbala |
BRP083.002.2/ tasypi prathama putras tatputro bhauvano vibhu || 2 ||
/p. 299/

BRP083.003.1/ purodh kayapas tasya sarvajnavirada |


BRP083.003.2/ tam apcchan mahbhur bhauvana srvabhauvana || 3 ||
BRP083.004.1/ yakye 'ha hayamedhai ca yugapad daabhir mune |
BRP083.004.2/ ity apcchad guru vipra kva yakymi surn iti || 4 ||
BRP083.005.1/ so 'vadad devayajana tatra tatra npottama |
BRP083.005.2/ yatra yatra dvijareh prvartanta mahkratn || 5 ||
BRP083.006.1/ tatrbhavann iga rtvijye makhamaale |
BRP083.006.2/ yugapad daamedhni pravttni purodhas || 6 ||
BRP083.007.1/ prat nyayus tni dv cintparo npa |
BRP083.007.2/ vihya devayajana punar anyatra tn kratn || 7 ||
BRP083.008.1/ upkrmat tath tatra vighnados tam yayu |
BRP083.008.2/ dvprs tato yajn rj gurum abhata || 8 ||
BRP083.009.0/ rjovca:
BRP083.009.1/ deadot kladon mama dot tavpi v |
BRP083.009.2/ prat npnuvanti sma daamedhni vjina || 9 ||
BRP083.010.0/ brahmovca:
83

[ SS 147-148

419

420

Chapter 83 :: The completion of Bhauvana's ten horse-sacrifices

BRP083.010.1/ tata ca dukhito rj kayapena purodhas |


BRP083.010.2/ gpater bhrtara jyeha gatv savartam catu || 10 ||
BRP083.011.0/ kayapabhauvanv catu:
BRP083.011.1/ bhagavan yugapat kryy avamedhni mnada |
BRP083.011.2/ daa samprat ynti ta dea ta guru vada || 11 ||
BRP083.012.0/ brahmovca:
BRP083.012.1/ tato dhytv ireha savarto bhauvana tad |
BRP083.012.2/ abravd gaccha brahma guru dea vadiyati || 12 ||
BRP083.013.1/ bhauvano 'pi mahprja kayapena mahtman |
BRP083.013.2/ gatya mm abravc ca guru dedika ca yat || 13 ||
BRP083.014.1/ tato 'ham abrava putra bhauvana kayapa tath |
BRP083.014.2/ gautam gaccha rjendra sa dea kratupuyavn || 14 ||
BRP083.015.1/ ayam eva guru reha kayapo vedapraga |
BRP083.015.2/ guror asya prasdena gautamy ca prasdata || 15 ||
BRP083.016.1/ ekena hayamedhena tatra snnena v puna |
BRP083.016.2/ setsyanti tatra yaj ca daamedhni vjina || 16 ||
BRP083.017.1/ tac chrutv bhauvano rj gautamtram abhyagt |
BRP083.017.2/ kayapena sahyena hayamedhya dkita || 17 ||
BRP083.018.1/ tata pravtte yajee hayamedhe mahkratau |
BRP083.018.2/ sampre tu tad rj pthiv dtum udyata || 18 ||
BRP083.019.1/ tato 'ntarike vg uccair uvca npasattamam |
BRP083.019.2/ pjayitv sthita viprn tvijo 'tha sadaspatn || 19 ||
BRP083.020.0/ kavg uvca:
BRP083.020.1/ purodhase kayapya saailavanaknanm |
BRP083.020.2/ pthiv dtukmena datta sarva tvay npa || 20 ||
BRP083.021.1/ bhmidnasph tyaktv anna dehi mahphalam |
BRP083.021.2/ nnnadnasama puya triu lokeu vidyate || 21 ||
/p. 300/

BRP083.022.1/ vieatas tu gagy raddhay puline mune |


BRP083.022.2/ tvay tu hayamedho 'ya kta sabahudakia |
BRP083.022.3/ ktaktyo 'si bhadra te ntra kry vicra || 22 ||
BRP083.023.0/ brahmovca:

Chapter 83 :: The completion of Bhauvana's ten horse-sacrifices

BRP083.023.1/ tathpi dtukma ta mah provca bhauvanam || 23 ||


BRP083.024.0/ pthivy uvca:
BRP083.024.1/ vivakarmaja srvabhauma m m dehi puna puna |
BRP083.024.2/ nimajje 'ha salilasya madhye tasmn na dyatm || 24 ||
BRP083.025.0/ brahmovca:
BRP083.025.1/ tata ca bhauvano bhta ki deyam iti cbravt |
BRP083.025.2/ puna covca s pthv bhauvana brhmaair vtam || 25 ||
BRP083.026.0/ bhmy uvca:
BRP083.026.1/ til gvo dhana dhnya yat kicid gautamtae |
BRP083.026.2/ sarva tad akaya dna ki m bhauvana dsyasi || 26 ||
BRP083.027.1/ gagtra samritya grsam eka dadti ya |
BRP083.027.2/ tenha sakal datt ki m bhauvana dsyasi || 27 ||
BRP083.028.0/ brahmovca:
BRP083.028.1/ tad bhuvo vacana rutv bhauvana srvabhauvana |
BRP083.028.2/ tatheti matv viprebhyo hy anna prdt suvistaram || 28 ||
BRP083.029.1/ tata prabhti tat trtha davamedhika vidu |
BRP083.029.2/ danm avamedhn phala snnd avpyate || 29 ||

421

422

Chapter 84 :: Birth of Hanumat and his half-brother

Chapter 84 :: Birth of Hanumat


and his half-brother
84

BRP084.001.0/ brahmovca:

BRP084.001.1/ paica trtham apara pjita brahmavdibhi |


BRP084.001.2/ tasya svarpa vakymi gautamy dakie tae || 1 ||
BRP084.002.1/ girir brahmagire prve ajano nma nrada |
BRP084.002.2/ tasmi aile munivara pabhra varpsar || 2 ||
BRP084.003.1/ ajan nma tatrsd uttamgena vnar |
BRP084.003.2/ kesar nma tadbhart adriketi tathpar || 3 ||
BRP084.004.1/ spi kesario bhry pabhra varpsar |
BRP084.004.2/ uttamgena mrjr spy ste 'janaparvate || 4 ||
BRP084.005.1/ dakiravam abhygt kesar lokaviruta |
BRP084.005.2/ etasminn antare 'gastyo 'jana parvatam abhyagt || 5 ||
BRP084.006.1/ ajan cdrik caiva agastyam isattamam |
BRP084.006.2/ pjaym satur ubhe yathnyya yathsukham || 6 ||
BRP084.007.1/ tata prasanno bhagavn hobhe vriyat vara |
BRP084.007.2/ te hatur ubhe 'gastya putrau dehi munvara || 7 ||
/p. 301/

BRP084.008.1/ sarvebhyo balinau rehau sarvalokopakrakau |


BRP084.008.2/ tathety uktv munireho jagm sa dakim || 8 ||
BRP084.009.1/ tata kadcit te kle ajan cdrik tath |
BRP084.009.2/ gta ntya ca hsya ca kurvatyau girimrdhani || 9 ||
BRP084.010.1/ vyu ca nirti cpi te dv sasmitau surau |
BRP084.010.2/ kmkrntadhiyau cobhau tad satvaram yatu || 10 ||
BRP084.011.1/ bhrye bhavetm ubhayor v devau varapradau |
BRP084.011.2/ te apy catur astv etad remte girimrdhani || 11 ||

84

[ SS 149

Chapter 84 :: Birth of Hanumat and his half-brother

BRP084.012.1/ ajany tath vyor hanumn samajyata |


BRP084.012.2/ adriky ca nirter adrir nma picar || 12 ||
BRP084.013.1/ punas te hatur ubhe putrau jtau muner vart |
BRP084.013.2/ vayor vikta rpam uttamgena ditam || 13 ||
BRP084.014.1/ pc chacpates tatra yuvm jtum arhatha |
BRP084.014.2/ tata provca bhagavn vyu ca nirtis tath || 14 ||
BRP084.015.1/ gautamy snnadnbhy pamoko bhaviyati |
BRP084.015.2/ ity uktv tv ubhau prtau tatraivntaradhyatm || 15 ||
BRP084.016.1/ tato 'jan samdya adri paicamrtimn |
BRP084.016.2/ bhrtur hanumata prtyai snpaym sa mtaram || 16 ||
BRP084.017.1/ tathaiva hanumn gagm dydrim atitvaran |
BRP084.017.2/ mrjrarpi ntv gautamys tram ptavn || 17 ||
BRP084.018.1/ tata prabhti tat trtha paica cjana tath |
BRP084.018.2/ brahmao girim sdya sarvakmaprada ubham || 18 ||
BRP084.019.1/ yojann tripacan mrjra prvato bhavet |
BRP084.019.2/ mrjrasajitt tasmd dhanmanta vkapim || 19 ||
BRP084.020.1/ phensagamam khyta sarvakmaprada ubham |
BRP084.020.2/ tasya svarpa vyui ca tatraiva procyate ubh || 20 ||

423

424

Chapter 85 :: Story of Kava's hunger

Chapter 85 :: Story of Kava's


hunger
85

BRP085.001.0/ brahmovca:

BRP085.001.1/ kudhtrtham iti khyta u nrada tanman |


BRP085.001.2/ kathyamna mahpuya sarvakmaprada nm || 1 ||
BRP085.002.1/ ir st pur kavas tapasv vedavittama |
BRP085.002.2/ paribhramann rami kudhay paripita || 2 ||
BRP085.003.1/ gautamasyrama puya samddha cnnavri |
BRP085.003.2/ tmna ca kudhyukta samddha cpi gautamam || 3 ||
BRP085.004.1/ vkya kavo 'tha vaiamya vairgyam agamat tad |
BRP085.004.2/ gautamo 'pi dvijareho hy aha tapasi nihita || 4 ||
BRP085.005.1/ samena ycyukt syt tasmd gautamavemani |
BRP085.005.2/ na bhokye 'ha kudhrto 'pi pite 'pi kalevare || 5 ||
BRP085.006.1/ gaccheya gautam gagm arjayeya ca sampadam |
BRP085.006.2/ iti nicitya medhv gatv gag ca pvanm || 6 ||
/p. 302/

BRP085.007.1/ sntv ucir yataman upaviya kusane |


BRP085.007.2/ tuva gautam gag kudh ca parampadam || 7 ||
BRP085.008.0/ kava uvca:
BRP085.008.1/ namo 'stu gage paramrtihrii |
BRP085.008.2/ nama kudhe sarvajanrtikrii |
BRP085.008.3/ namo mahenajaodbhave ubhe |
BRP085.008.4/ namo mahmtyumukhd viniste || 8 ||
BRP085.009.1/ puytman ntarpe krodharpe durtmanm |
BRP085.009.2/ saridrpea sarve tpapppahrii || 9 ||
BRP085.010.1/ kudhrpea sarve tpappaprade nama |

85

[ SS 149-150

Chapter 85 :: Story of Kava's hunger

BRP085.010.2/ nama reyaskari devi nama ppapratardini |


BRP085.010.3/ nama ntikari devi namo dridryanini || 10 ||
BRP085.011.0/ brahmovca:
BRP085.011.1/ ity eva stuvatas tasya purastd abhavad dvayam |
BRP085.011.2/ eka gga manohri hy apara bhakti |
BRP085.011.3/ puna ktjalir bhtv namasktv dvijottama || 11 ||
BRP085.012.0/ kava uvca:
BRP085.012.1/ sarvamagalamgalye brhmi mhevari ubhe |
BRP085.012.2/ vaiavi tryambake devi godvari namo 'stu te || 12 ||
BRP085.013.1/ tryambakasya jaodbhte gautamasyghanini |
BRP085.013.2/ saptadh sgara ynti godvari namo 'stu te || 13 ||
BRP085.014.1/ sarvappakt ppe dharmakmrthanini |
BRP085.014.2/ dukhalobhamayi devi kudhe tubhya namo nama || 14 ||
BRP085.015.0/ brahmovca:
BRP085.015.1/ tat kavavacana rutv suprte hatur dvijam || 15 ||
BRP085.016.0/ gagkudhe catu:
BRP085.016.1/ abha vada kalya varn varaya suvrata || 16 ||
BRP085.017.0/ brahmovca:
BRP085.017.1/ provca praato gag kava kudh yathkramam || 17 ||
BRP085.018.0/ kava uvca:
BRP085.018.1/ dehi devi manojni kmni vibhava mama |
BRP085.018.2/ yur vitta ca bhukti ca mukti gage prayaccha me || 18 ||
BRP085.019.0/ brahmovca:
BRP085.019.1/ ity uktv gautam gag kudh cha dvijottama || 19 ||
BRP085.020.0/ kava uvca:
BRP085.020.1/ mayi madvaaje cpi kudhe te daridrii |
BRP085.020.2/ yhi ppatare rke na bhys tva kadcana || 20 ||
BRP085.021.1/ anena stavena ye vai tv stuvanti kudhtur |
BRP085.021.2/ te dridryadukhni na bhaveyur varo 'para || 21 ||
BRP085.022.1/ asmis trthe mahpuye snnadnajapdikam |

425

426

Chapter 85 :: Story of Kava's hunger

BRP085.022.2/ ye kurvanti nar bhakty lakmbhjo bhavantu te || 22 ||


/p. 303/

BRP085.023.1/ yas tv ida pahate stotra trthe v yadi v ghe |


BRP085.023.2/ tasya dridryadukhebhyo na bhaya syd varo 'para || 23 ||
BRP085.025.0/ brahmovca:
BRP085.025.1/ evam astv iti coktv te kava yte svam layam |
BRP085.025.2/ tata prabhti tat trtha kva gga kudhbhidham |
BRP085.025.3/ sarvappahara vatsa pit prtivardhanam || 25 ||

Chapter 86 :: Story of Yama neglecting his duty

Chapter 86 :: Story of Yama


neglecting his duty
86

BRP086.001.0/ brahmovca:

BRP086.001.1/ asti brahman mahtrtha cakratrtham iti rutam |


BRP086.001.2/ tatra snnn naro bhakty harer lokam avpnuyt || 1 ||
BRP086.002.1/ ekday tu uklym upoya pthivpate |
BRP086.002.2/ gaiksagame sntv prpnuyd akaya padam || 2 ||
BRP086.003.1/ pur tatra yath vtta tan me nigadata u |
BRP086.003.2/ sd vivadharo nma vaiyo bahudhannvita || 3 ||
BRP086.004.1/ uttare vayasi rehas tasya putro 'bhavad e |
BRP086.004.2/ guavn rpasampanno vils ubhadarana || 4 ||
BRP086.005.1/ prebhyo 'pi priya putra kle pacatvam gata |
BRP086.005.2/ tath dv tu ta putra dampat dukhapitau || 5 ||
BRP086.006.1/ kurvte sma tad tena sahaiva marae matim |
BRP086.006.2/ h putra hanta klena ppena sudurtman || 6 ||
BRP086.007.1/ yauvane vartamno 'pi nto 'si guasgara |
BRP086.007.2/ vayo ca tathaiva tva prebhyo 'pi sudurlabha || 7 ||
BRP086.008.1/ ittha tu rudita rutv dampatyo karua yama |
BRP086.008.2/ tyaktv nijapura tra kpayviamnasa || 8 ||
BRP086.009.1/ godvary ubhe tre sthito dhyya janrdanam |
BRP086.009.2/ api svalpena klena praj vddh samantata || 9 ||
BRP086.010.1/ iyata iti me pthv kathyat kena prit |
BRP086.010.2/ na kacin mriyate jantur bhrkrnt vasundhar || 10 ||
BRP086.011.1/ tato dev gat tra vasudh munisattama |
BRP086.011.2/ yatrsti surasayukta akra parapurajaya |
BRP086.011.3/ dv vasundharm indra praipatyedam abravt || 11 ||

86

[ SS 150-151

427

428

Chapter 86 :: Story of Yama neglecting his duty

BRP086.012.0/ indra uvca:


BRP086.012.1/ kim gamanakrya ta iti me pthvi kathyatm || 12 ||
BRP086.013.0/ dharovca:
BRP086.013.1/ bhrea guru akra pitha vin vadham |
BRP086.013.2/ kraa praum yt kim ida kathyat mama || 13 ||
BRP086.014.0/ brahmovca:
BRP086.014.1/ iti rutv mahvkyam indro vacanam abravt || 14 ||
BRP086.015.0/ indra uvca:
BRP086.015.1/ kraa yadi nma syt tadn jyate may |
BRP086.015.2/ sur hi patir yasmd aha sarvsu medini || 15 ||
/p. 304/

BRP086.016.0/ brahmovca:

BRP086.016.1/ atha pthv tad vkya rutv cha acpatim |


BRP086.016.2/ yama diyat tarhi yath saharate praj || 16 ||
BRP086.017.1/ iti rutv vaco mahy di siddhakinnar |
BRP086.017.2/ yamasynayane ghra mahendrea mahmune || 17 ||
BRP086.018.1/ tatas te satvara yt sarve vaivasvata puram |
BRP086.018.2/ naivpayan yama tatra te siddh saha kinnarai |
BRP086.018.3/ tathgatya punar vegd vrtt akre nivedit || 18 ||
BRP086.019.0/ siddhakinnar cu:
BRP086.019.1/ yamo yamapure ntha asmbhir nvalokita |
BRP086.019.2/ mahatpi suyatnena vkyama samantata || 19 ||
BRP086.020.0/ brahmovca:
BRP086.020.1/ iti rutv vacas te pa akrea vai tad |
BRP086.020.2/ savit sa pit tasya yama kutrsta ity atha || 20 ||
BRP086.021.0/ srya uvca:
BRP086.021.1/ akra godvartre ktnto vartate 'dhun |
BRP086.021.2/ caras tatra tapas tvra na jne ki nu kraam || 21 ||
BRP086.022.0/ brahmovca:
BRP086.022.1/ iti rutv vaco bhno akra akm upviat || 22 ||

Chapter 86 :: Story of Yama neglecting his duty

BRP086.023.0/ akra uvca:


BRP086.023.1/ aho kaa mahkaa na me suranthat |
BRP086.023.2/ godvary tapa kuryd yamo vai duaceita |
BRP086.023.3/ jighkur matpada nna dev iti matir mama || 23 ||
BRP086.024.0/ brahmovca:
BRP086.024.1/ ity uktv sahasendrea hta cpsarogaa || 24 ||
BRP086.025.0/ indra uvca:
BRP086.025.1/ k bhavatu klasya sthitasya tapasi dvia |
BRP086.025.2/ tapapraane akt iti me ghram ucyatm || 25 ||
BRP086.026.0/ brahmovca:
BRP086.026.1/ iti akravaca rutv noce kpi mahmune |
BRP086.026.2/ atha akra prakopea pratyuvcpsarogaam || 26 ||
BRP086.027.0/ indra uvca:
BRP086.027.1/ uttara nbravt kicid ymas tarhi vaya svayam |
BRP086.027.2/ sajj bhavantu vibudh sainyair yntu m ciram |
BRP086.027.3/ ghtaymo vaya atru tapas svargakmukam || 27 ||
BRP086.028.0/ brahmovca:
BRP086.028.1/ ity ukte sati devn sen prdurbabhva ha |
BRP086.028.2/ itndrahdaya jtv hari lokadhri || 28 ||
BRP086.029.1/ preita cakri cakra rakaya yamasya hi |
BRP086.029.2/ cakra yatrbhavat tatra cakratrtham anuttamam || 29 ||
BRP086.030.1/ athendra menak prha akiteti vacas tad || 30 ||
BRP086.031.0/ menakovca:
BRP086.031.1/ klvalokane nla kcid asti surevara |
BRP086.031.2/ maraa ca vara deva bhavato na yamt puna || 31 ||
BRP086.032.1/ rpayauvanamatteya gaikycana prabho |
BRP086.032.2/ preaa tat prayacchai svmitva manyate tvay || 32 ||
/p. 305/

BRP086.033.0/ brahmovca:

BRP086.033.1/ iti rutv vacas tasy akra suravarevara |


BRP086.033.2/ didebal km satktya gaik tath || 33 ||

429

430

Chapter 86 :: Story of Yama neglecting his duty

BRP086.034.0/ akra uvca:


BRP086.034.1/ gaike gaccha me krya kuru sundari m ciram |
BRP086.034.2/ ktaktygat bhyo vallabh me yath ac || 34 ||
BRP086.035.0/ brahmovca:
BRP086.035.1/ ity karya vaca akrd utpatya gaik dia |
BRP086.035.2/ kaena yamasnnidhyam yt crurpi || 35 ||
BRP086.036.1/ yamntikam anuprpt dyotayant dio daa |
BRP086.036.2/ salla lalita bl jagau hindolakakalam || 36 ||
BRP086.037.1/ tata cacla klasya mano lola calcalam |
BRP086.037.2/ athonmlya yamo netre kmapvakaprite || 37 ||
BRP086.038.1/ tasy vypraym sa reyaatrau mahmune |
BRP086.038.2/ tato vilya s sadya sarittvam agamat tad || 38 ||
BRP086.039.1/ gautamy tu samgamya gaikgaakikarai |
BRP086.039.2/ gyamn gat svarge tasya trthaprabhvata || 39 ||
BRP086.040.1/ gacchant gaik dv vimnasth diva prati |
BRP086.040.2/ vismaya parama prpta klas taralalocana |
BRP086.040.3/ athdityena cgatya evam ukto yamas tad || 40 ||
BRP086.041.0/ srya uvca:
BRP086.041.1/ kuru putra nija karma prajn tva parikayam |
BRP086.041.2/ paya vta sad vnta sjanta vedhasa praj |
BRP086.041.3/ paryaanta trilok m vahant vasudh praj || 41 ||
BRP086.042.0/ brahmovca:
BRP086.042.1/ iti rutv yamo vkya pitur vacanam abravt || 42 ||
BRP086.043.0/ yama uvca:
BRP086.043.1/ etan na garhita karma kurym aham ida dhruvam |
BRP086.043.2/ karmay asmin mahkrre samdeu na vrhasi || 43 ||
BRP086.044.1/ iti rutv ca tad vkya bhnur vacanam abravt |
BRP086.044.2/ ki nma garhita karma tava kartum ala yama || 44 ||
BRP086.045.1/ ki na d tvay ynt gaik gaakikarai |
BRP086.045.2/ gyamn diva sadyo gautamtoyam plut || 45 ||
BRP086.046.1/ tvay ctra tapas tvra kta putra sudukaram |
BRP086.046.2/ naivnta tasya paymi tasmd gaccha nija puram || 46 ||

Chapter 87 :: Story of Indra and Ahaly

BRP086.047.1/ ity uktv bhagavn bhnus tatra sntv gato divam |


BRP086.047.2/ yamo 'pi sagame sntv tato nijapura yayau || 47 ||
BRP086.048.1/ bhtahpi tata ak tatyja ca mahmune |
BRP086.048.2/ tath dv yama ynta cakre cakra prayakam || 48 ||
BRP086.049.1/ bhagavn yatra govindo vanamlvibhita |
BRP086.049.2/ iti ya uyn martya pahed vpi samhita || 49 ||
BRP086.050.1/ padas tasya nayanti drgham yur avpnuyt || 50 ||
/p. 306/

431

432

Chapter 87 :: Story of Indra and Ahaly

Chapter 87 :: Story of Indra


and Ahaly
87

BRP087.001.0/ brahmovca:

BRP087.001.1/ ahalysagama ceha trtha trailokyapvanam |


BRP087.001.2/ u samya munireha tatra vttam ida yath || 1 ||
BRP087.002.1/ kautukentimahat may prva munvara |
BRP087.002.2/ s kany bahuvidh rpavatyo gunvit || 2 ||
BRP087.003.1/ tsm ek rehatam nirmame ubhalakam |
BRP087.003.2/ t bl crusarvg dv rpagunvitm || 3 ||
BRP087.004.1/ ko vsy poae akta iti me buddhir viat |
BRP087.004.2/ na daityn sur ca na munn tathaiva ca || 4 ||
BRP087.005.1/ nsty asy poae aktir iti me buddhir anvabht |
BRP087.005.2/ guajyehya viprya tapoyuktya dhmate || 5 ||
BRP087.006.1/ sarvalakaayuktya vedavedgavedine |
BRP087.006.2/ gautamya mahprjm adad poaya tm || 6 ||
BRP087.007.1/ playasva munireha yvad psyati yauvanam |
BRP087.007.2/ yauvanasth puna sdhvm nayeth mamntikam || 7 ||
BRP087.008.1/ evam uktv gautamya prd kany sumadhyamm |
BRP087.008.2/ tm dya munireha tapas hatakalmaa || 8 ||
BRP087.009.1/ t poayitv vidhivad alaktya mamntikam |
BRP087.009.2/ nirvikro munireho hy ahalym nayat tad || 9 ||
BRP087.010.1/ t dv vibudh sarve akrgnivarudaya |
BRP087.010.2/ mama dey surena ity cus te pthak pthak || 10 ||
BRP087.011.1/ tathaiva munaya sdhy dnav yakarkas |
BRP087.011.2/ tn sarvn gatn dv kanyrtham atha sagatn || 11 ||
BRP087.012.1/ indrasya tu vieea mah cbht tad graha |

87

[ SS 151-153

Chapter 87 :: Story of Indra and Ahaly

BRP087.012.2/ gautamasya tu mhtmya gmbhrya dhairyam eva ca || 12 ||


BRP087.013.1/ smtv suvismito bhtv mamaivam abhavat sudh |
BRP087.013.2/ deyeya gautamyaiva nnyayogy ubhnan || 13 ||
BRP087.014.1/ tasmai eva tu t dsye tathpy evam acintayam |
BRP087.014.2/ sarve ca matir dhairya mathita blaynay || 14 ||
BRP087.015.1/ ahalyeti surai prokta may ca ibhis tad |
BRP087.015.2/ devn s tad vkya may tatroktam uccakai || 15 ||
BRP087.016.1/ tasmai s dyate subhrr ya pthivy pradakim |
BRP087.016.2/ ktvopatihate prva na cnyasmai puna puna || 16 ||
BRP087.017.1/ tata sarve suraga rutv vkya mayeritam |
BRP087.017.2/ ahalyrtha sur jagmu pthivy ca pradakie || 17 ||
BRP087.018.1/ gateu surasagheu gautamo 'pi munvara |
BRP087.018.2/ prayatnam akarot kicid ahalyrtham ima tath || 18 ||
/p. 307/

BRP087.019.1/ etasminn antare brahman surabhi sarvakmadhuk |


BRP087.019.2/ ardhaprast hy abhavat t dadara sa gautama || 19 ||
BRP087.020.1/ tasy pradakia cakre iyam urvti sasmaran |
BRP087.020.2/ ligasya ca sureasya pradakiam athkarot || 20 ||
BRP087.021.1/ tayo pradakia ktv gautamo munisattama |
BRP087.021.2/ sarve caiva devnm eka cpi pradakiam || 21 ||
BRP087.022.1/ naivbhavad bhuvo gantu sajta dvitaya mama |
BRP087.022.2/ eva nicitya sa munir mamntikam athbhyagt || 22 ||
BRP087.023.1/ namasktvbravd vkya gautamo m mahmati |
BRP087.023.2/ kamalsana vivtman namas te 'stu puna puna || 23 ||
BRP087.024.1/ pradakikt brahman mayeya vasudhkhil |
BRP087.024.2/ yad atra yukta devea jnte tad bhavn svayam || 24 ||
BRP087.025.1/ may tu dhynayogena jtv gautamam abravam |
BRP087.025.2/ tavaiva dyate subhr pradakiam ida ktam || 25 ||
BRP087.026.1/ dharma jnhi viprare durjeya nigamair api |
BRP087.026.2/ ardhaprast surabhi saptadvpavat mah || 26 ||
BRP087.027.1/ kt pradaki tasy pthivy s kt bhavet |
BRP087.027.2/ liga pradakiktya tad eva phalam pnuyt || 27 ||

433

434

Chapter 87 :: Story of Indra and Ahaly

BRP087.028.1/ tasmt sarvaprayatnena mune gautama suvrata |


BRP087.028.2/ tuo 'ha tava dhairyea jnena tapas tath || 28 ||
BRP087.029.1/ datteyam irdla kany lokavar may |
BRP087.029.2/ ity uktvha gautamya ahalym adad mune || 29 ||
BRP087.030.1/ jte vivhe te dev ktvely pradakiam |
BRP087.030.2/ anai anair athgatya dadu sarva eva te || 30 ||
BRP087.031.1/ ta gautamam ahaly ca dmpatya prtivardhanam |
BRP087.031.2/ te cgatytha payanto vismit cbhavan sur || 31 ||
BRP087.032.1/ atikrnte vivhe tu sur sarve diva yayu |
BRP087.032.2/ samatsara acbhart tm kya ca diva yayau || 32 ||
BRP087.033.1/ tata prtamans tasmai gautamya mahtmane |
BRP087.033.2/ prd brahmagiri puya sarvakmaprada ubham || 33 ||
BRP087.034.1/ ahalyy munireho reme tatra sa gautama |
BRP087.034.2/ gautamasya kath puy rutv akras triviape || 34 ||
BRP087.035.1/ tam rama ta ca muni tasya bhrym aninditm |
BRP087.035.2/ bhtv brhmaaveea draum gc chatakratu || 35 ||
BRP087.036.1/ sa dv bhavana tasya bhry ca vibhava tath |
BRP087.036.2/ ppyas mati ktv ahaly samudaikata || 36 ||
BRP087.037.1/ ntmna na para dea kla pd er bhayam |
BRP087.037.2/ na bubodha tad vatsa kmka atakratu || 37 ||
BRP087.038.1/ taddhynaparamo nitya surarjyena garvita |
BRP087.038.2/ santaptga katha kury praveo me katha bhavet || 38 ||
BRP087.039.1/ eva vasan viprarpo nntara tv adhyagacchata |
BRP087.039.2/ sa kadcin mahprja ktv paurvhik kriym || 39 ||
/p. 308/

BRP087.040.1/ sahito gautama iyair nirgata cramd bahi |


BRP087.040.2/ rama gautam viprn dhnyni vividhni ca || 40 ||
BRP087.041.1/ drau gato munivara indras ta samudaikata |
BRP087.041.2/ idam antaram ity uktv cakre krya manapriyam || 41 ||
BRP087.042.1/ rpa ktv gautamasya priyepsu sa atakratu |
BRP087.042.2/ t dv crusarvgm ahaly vkyam abravt || 42 ||
BRP087.043.0/ indra uvca:

Chapter 87 :: Story of Indra and Ahaly

BRP087.043.1/ ko 'ha tava guai rpa smtv skhalatpada |


BRP087.043.2/ iti bruvan hasan hastam dynta samviat || 43 ||
BRP087.044.1/ na bubodha tv ahaly ta jra mene tu gautamam |
BRP087.044.2/ ramam yathsaukhya prgc chiyai sa gautama || 44 ||
BRP087.045.1/ gacchanta nityam eva ahaly priyavdin |
BRP087.045.2/ pratiyti priya vakti toayant ca ta guai || 45 ||
BRP087.046.1/ tm adv mahprjo mene tan mahad adbhutam |
BRP087.046.2/ dvrasthita munireha sarve payanti nrada || 46 ||
BRP087.047.1/ agnihotrasya ly rakio ghakarmia |
BRP087.047.2/ cur munivara bht gautama vismaynvit || 47 ||
BRP087.048.0/ rakia cu:
BRP087.048.1/ bhagavan kim ida citra bahir anta ca dyase |
BRP087.048.2/ priyaynta pravio 'si tathaiva ca bahir bhavn |
BRP087.048.3/ aho tapaprabhvo 'ya nnrpadharo bhavn || 48 ||
BRP087.050.0/ brahmovca:
BRP087.050.1/ tac chrutv vismitas tv anta pravia ko nu tihati |
BRP087.050.2/ priye ahalye bhavati ki m na pratibhase |
BRP087.050.3/ ity er vacana rutv ahaly jram abravt || 50 ||
BRP087.051.0/ ahalyovca:
BRP087.051.1/ ko bhavn munirpea ppa tva ktavn asi |
BRP087.051.2/ iti bruvat ayand utthit satvara bhayt || 51 ||
BRP087.052.1/ sa cpi ppakc chakro bilo 'bhn muner bhayt |
BRP087.052.2/ trast ca vikt dv svapriy dit tad || 52 ||
BRP087.053.1/ uvca sa muni kopt kim ida shasa ktam |
BRP087.053.2/ iti bruvanta bhartra spi novca lajjit || 53 ||
BRP087.054.1/ anveayas tu ta jra bila dade muni |
BRP087.054.2/ ko bhavn iti ta prha bhasmkury mvadan || 54 ||
BRP087.055.0/ indra uvca:
BRP087.055.1/ ktjalipuo bhtv caivam ha acpati |
BRP087.055.2/ acbhart pur bhett tapodhana puruuta || 55 ||
BRP087.056.1/ mameda ppam panna satyam ukta maynagha |
BRP087.056.2/ mahadvigarhita karma ktavn asmy aha mune || 56 ||

435

436

Chapter 87 :: Story of Indra and Ahaly

BRP087.057.1/ smarasyakanirbhinnahday ki na kurvate |


BRP087.057.2/ brahman mayi mahppe kamasva karunidhe || 57 ||
/p. 309/

BRP087.058.1/ santa ktpardhe 'pi na raukya jtu kurvate |


BRP087.058.2/ niamya tad vaco vipro harim ha runvita || 58 ||
BRP087.059.0/ gautama uvca:
BRP087.059.1/ bhagabhakty kta ppa sahasrabhagavn bhava |
BRP087.059.2/ tm apy ha muni kopt tva ca ukanad bhava || 59 ||
BRP087.060.1/ tata prasdaym sa kathayant tadktim || 60 ||
BRP087.061.0/ ahalyovca:
BRP087.061.1/ manaspy anyapurua ppih kmayanti y |
BRP087.061.2/ akayn ynti naraks ts sarve 'pi prvaj || 61 ||
BRP087.062.1/ bhtv prasanno bhagavann avadhraya madvaca |
BRP087.062.2/ tava rpea cgatya mm agt skias tv ime || 62 ||
BRP087.063.1/ tatheti rakia procur ahaly satyavdin |
BRP087.063.2/ dhynenpi munir jtv nta prha pativratm || 63 ||
BRP087.064.0/ gautama uvca:
BRP087.064.1/ yad tu sagat bhadre gautamy sariday |
BRP087.064.2/ nad bhtv pun rpa prpsyase priyakn mama || 64 ||
BRP087.065.1/ ity er vacana rutv tath cakre pativrat |
BRP087.065.2/ tay tu sagat devy ahaly gautamapriy || 65 ||
BRP087.066.1/ punas tad rpam abhavad yan may nirmita pur |
BRP087.066.2/ tata ktjalipua surar prha gautamam || 66 ||
BRP087.067.0/ indra uvca:
BRP087.067.1/ m phi munirdla ppiha gham gatam |
BRP087.067.2/ pdayo patita dv kpay prha gautama || 67 ||
BRP087.068.0/ gautama uvca:
BRP087.068.1/ gautam gaccha bhadra te snna kuru purandara |
BRP087.068.2/ kan nirdhtappas tva sahasrko bhaviyasi || 68 ||
BRP087.069.1/ ubhaya vismayakara davn asmi nrada |
BRP087.069.2/ ahalyy punarbhva acbhart sahasradk || 69 ||

Chapter 87 :: Story of Indra and Ahaly

BRP087.070.1/ tata prabhti tat trtham ahalysagama ubham |


BRP087.070.2/ indratrtham iti khyta sarvakmaprada nm || 70 ||

437

438

Chapter 88 :: Varua as teacher of Janaka and Yjavalkya

Chapter 88 :: Varua as
teacher of Janaka and
Yjavalkya
88

BRP088.001.0/ brahmovca:

BRP088.001.1/ tasmd apy apara trtha janasthnam iti rutam |


BRP088.001.2/ caturyojanavistra smaran muktida nm || 1 ||
BRP088.002.1/ vaivasvatnvaye jto rjbhj janaka pur |
BRP088.002.2/ so 'pmpates tu tanujm upayeme guravm || 2 ||
/p. 310/

BRP088.003.1/ dharmrthakmamok janak janako npa |


BRP088.003.2/ anurpaguatvc ca tasya bhry gurav || 3 ||
BRP088.004.1/ yjavalkya ca viprendras tasya rja purohita |
BRP088.004.2/ tam apcchan npareho yjavalkya purohitam || 4 ||
BRP088.005.0/ janaka uvca:
BRP088.005.1/ bhuktimukt ubhe rehe nirte munisattamai |
BRP088.005.2/ dsdsebhaturagarathdyair bhuktir uttam || 5 ||
BRP088.006.1/ kintv antaviras bhuktir muktir ek niratyay |
BRP088.006.2/ bhukter mukti rehatam bhukty mukti katha vrajet || 6 ||
BRP088.007.1/ sarvasagaparitygn muktiprpti sudukhata |
BRP088.007.2/ tad brhi dvijardla sukhn mukti katha bhavet || 7 ||
BRP088.008.0/ yjavalkya uvca:
BRP088.008.1/ apmpatis tava guru vaura priyakt tath |
BRP088.008.2/ ta gatv pccha npate upadekyati te hitam || 8 ||
BRP088.009.1/ yjavalkya ca janako rjna varua tad |
BRP088.009.2/ gatv cocatur avyagrau muktimrga yathkramam || 9 ||
88

[ SS 153-154

Chapter 88 :: Varua as teacher of Janaka and Yjavalkya

BRP088.010.0/ varua uvca:


BRP088.010.1/ dvidh tu sasthit mukti karmadvre 'py akarmai |
BRP088.010.2/ vede ca nicito mrga karma jyyo hy akarmaa || 10 ||
BRP088.011.1/ sarva ca karma baddha pururthacatuayam |
BRP088.011.2/ akarmaaivpyata iti muktimrgo mocyate || 11 ||
BRP088.012.1/ karma sarvadhnyni setsyanti npasattama |
BRP088.012.2/ tasmt sarvtman karma kartavya vaidika nbhi || 12 ||
BRP088.013.1/ tena bhukti ca mukti ca prpnuvantha mnav |
BRP088.013.2/ akarmaa karma puya karma cpy rameu ca || 13 ||
BRP088.014.1/ jtyrita ca rjendra tatrpi u dharmavit |
BRP088.014.2/ rami ca catvri karmadvri mnada || 14 ||
BRP088.015.1/ caturm ram ca grhasthya puyada smtam |
BRP088.015.2/ tasmd bhukti ca mukti ca bhavatti matir mama || 15 ||
BRP088.016.0/ brahmovca:
BRP088.016.1/ etac chrutv tu janako yjavalkya ca buddhimn |
BRP088.016.2/ varua pjayitv tu punar vacanam catu || 16 ||
BRP088.017.1/ ko dea ki ca trtha syd bhuktimuktipradyakam |
BRP088.017.2/ tad vadasva surareha sarvajo 'si namo 'stu te || 17 ||
BRP088.018.0/ varua uvca:
BRP088.018.1/ pthivy bhrata vara daaka tatra puyadam |
BRP088.018.2/ tasmin ketre kta karma bhuktimuktiprada nm || 18 ||
BRP088.019.1/ trthn gautam gag reh muktiprad nm |
BRP088.019.2/ tatra yajena dnena bhogn muktim avpsyati || 19 ||
BRP088.020.0/ brahmovca:
BRP088.020.1/ yjavalkya ca janako vca rutv hy apmpate |
BRP088.020.2/ varuena hy anujtau svapur jagmatus tad || 20 ||
/p. 311/

BRP088.021.1/ avamedhdika karma cakra janako npa |


BRP088.021.2/ yjaym sa viprendro yjavalkya ca ta npam || 21 ||
BRP088.022.1/ gagtra samritya yajn muktim avpa r |
BRP088.022.2/ tath janakarjno bahavas tatra karma || 22 ||
BRP088.023.1/ mukti prpur mahbhg gautamy ca prasdata |

439

440

Chapter 88 :: Varua as teacher of Janaka and Yjavalkya

BRP088.023.2/ tata prabhti tat trtha janasthneti virutam || 23 ||


BRP088.024.1/ janakn yajasado janasthna prakrtitam |
BRP088.024.2/ caturyojanavistra smarat sarvappanut || 24 ||
BRP088.025.1/ tatra snnena dnena pit tarpaena tu |
BRP088.025.2/ trthasya smarad vpi gamand bhaktisevant || 25 ||
BRP088.026.1/ sarvn kmn avpnoti mukti ca samavpnuyt || 26 ||

Chapter 89 :: Story of Vivasvat, the surrogated Chy, and the birth of the Avins

Chapter 89 :: Story of
Vivasvat, the surrogated
Chy, and the birth of the
Avins
89

BRP089.001.0/ brahmovca:

BRP089.001.1/ aru varu caiva nadyau puyatare ubhe |


BRP089.001.2/ tayo ca sagama puyo gagy munisattama || 1 ||
BRP089.002.1/ tadutpatti uveha sarvappavininm |
BRP089.002.2/ kayapasya suto jyeha dityo lokaviruta || 2 ||
BRP089.003.1/ trailokyacakus tku saptvo lokapjita |
BRP089.003.2/ tasya patn u khyt tvr trailokyasundar || 3 ||
BRP089.004.1/ bhartu pratpatvratvam asahant sumadhyam |
BRP089.004.2/ cintaym sa ki ktya mama syd iti bhmin || 4 ||
BRP089.005.1/ tasy putrau mahrjau manur vaivasvato yama |
BRP089.005.2/ yamun ca nad puy u vismayakraam || 5 ||
BRP089.006.1/ skarod tmana chym tmarpea yatnata |
BRP089.006.2/ tm abravt tata co tva ca matsad bhava || 6 ||
BRP089.007.1/ bhartra tvam apatyni playasva mamjay |
BRP089.007.2/ yvad gamana me syt patyus tvat priy bhava || 7 ||
BRP089.008.1/ nkhytavya tvay kvpi apatyn tath priye |
BRP089.008.2/ tathety ha ca s chy nirjagma ghd u || 8 ||
BRP089.009.1/ ity uktv s jagmu nta rpam abhpsat |
BRP089.009.2/ s gatvo gha tvau pitre sarva nyavedayat |
BRP089.009.3/ tvapi cakita prha t sut sutavatsala || 9 ||

89

[ SS 154-155

441

442

Chapter 89 :: Story of Vivasvat, the surrogated Chy, and the birth of the Avins

BRP089.010.0/ tvaovca:
BRP089.010.1/ naitad yukta bhartmaty yat svairea pravartanam |
BRP089.010.2/ apatyn katha vttir bhartur v savitus tava |
BRP089.010.3/ bibhemi bhadre io 'ha bhartur geha punar vraja || 10 ||
BRP089.011.0/ brahmovca:
BRP089.011.1/ evam ukt tu pitr s nety uktv vai puna puna |
BRP089.011.2/ uttara ca kuror dea jagma tapase tvar || 11 ||
/p. 312/

BRP089.012.1/ tatra tepe tapas tvra vaavrpadhri |


BRP089.012.2/ dupreka ta svaka knta dhyyant nical u || 12 ||
BRP089.013.1/ etasminn antare tta chy cosvarpi |
BRP089.013.2/ patyau s vartaym sa apatyny atha jajire || 13 ||
BRP089.014.1/ svari ca ani caiva viir y duakanyak |
BRP089.014.2/ s chy vartaym sa vaiamyeaiva nityaa || 14 ||
BRP089.015.1/ svev apatyeu coy yamas tatra cukopa ha |
BRP089.015.2/ vaiamyetha vartant chy t mtara tad || 15 ||
BRP089.016.1/ taym sa pdena dakipatir yama |
BRP089.016.2/ putradaurjanyasakobhc chy vaivasvata yamam || 16 ||
BRP089.017.1/ apa ppa te pdo viryatu mamjay |
BRP089.017.2/ viracarao dukhd rudan pitaram abhyagt |
BRP089.017.3/ savitre ta tu vttnta nyavedayad aeata || 17 ||
BRP089.018.0/ yama uvca:
BRP089.018.1/ neya mt surareha yay apto 'ham da |
BRP089.018.2/ apatyeu viruddheu janan naiva kupyate || 18 ||
BRP089.019.1/ yad blyd abrava kicid athav dukta ktam |
BRP089.019.2/ naiva kupyati s mt tasmn neya mammbik || 19 ||
BRP089.020.1/ yad apatyakta kicit sdhv asdhu yath tath |
BRP089.020.2/ mty asy sarvam apy etat tasmn mteti gyate || 20 ||
BRP089.021.1/ pradhakyantva m tta nitya payati caku |
BRP089.021.2/ vakty agniklasad vc neya madambik || 21 ||
BRP089.022.0/ brahmovca:
BRP089.022.1/ tat putravacana rutv savitcintayat tata |

Chapter 89 :: Story of Vivasvat, the surrogated Chy, and the birth of the Avins

BRP089.022.2/ iya chy nsya mt u mt tu snyata || 22 ||


BRP089.023.1/ mama ntim abhpsant dee 'nyasmis taporat |
BRP089.023.2/ uttare ca kurau tvr vaavrpadhri || 23 ||
BRP089.024.1/ tatrste s iti jtv jagmeo divkara |
BRP089.024.2/ yatra s vartate knt avarpa svaya tad || 24 ||
BRP089.025.1/ t dv vaavrp paryadhvad dhaykti |
BRP089.025.2/ kmtura haya dv rutv vai heitasvanam || 25 ||
BRP089.026.1/ u pativratopet patidhynaparya |
BRP089.026.2/ hayadharaasambht ko nv aya cety ajnat || 26 ||
BRP089.027.1/ apalyat patau prpte dakibhimukh tvar |
BRP089.027.2/ ko nu me rakako 'tra syd ayo vthav sur || 27 ||
BRP089.028.1/ dhvant t priym avm avarpadhara svayam |
BRP089.028.2/ paryadhvad yato yti u bhnus tatas tata || 28 ||
BRP089.029.1/ smaragrahavae jta ko ducea na ceate |
BRP089.029.2/ bhgrath nad cny vanny upavanni ca || 29 ||
BRP089.030.1/ narmad ctha vindhya ca dakibhimukhv ubhau |
BRP089.030.2/ atikramya bhayodvign tvry abhyagc ca gautamm || 30 ||
BRP089.031.1/ trtra santi munayo janasthna iti rutam |
BRP089.031.2/ m rama sv pravi gautam tath || 31 ||
/p. 313/

BRP089.032.1/ anuprptas tath cvo bhnus tadrpavs tata |


BRP089.032.2/ ava nivraym sur janasth munidrak |
BRP089.032.3/ tata kopd s t ca apopati prabhu || 32 ||
BRP089.033.0/ bhnur uvca:
BRP089.033.1/ nivrayatha m yasmd va yya bhaviyatha || 33 ||
BRP089.034.0/ brahmovca:
BRP089.034.1/ jnady tu munayo menire 'vam upatim |
BRP089.034.2/ stuvanto devadevea bhnu ta munayo mud || 34 ||
BRP089.035.1/ styamno munigaair av bhnur athgamat |
BRP089.035.2/ vaavy mukhe lagna mukha cvasvarpiam || 35 ||
BRP089.036.1/ jtv tvr ca bhartra mukhd vrya prasusruve |
BRP089.036.2/ tayor vryea gagym avinau samajyatm || 36 ||

443

444

Chapter 90 :: Story of Garua and the snake Mainga

BRP089.037.1/ tatrgacchan suraga siddh ca munayas tath |


BRP089.037.2/ nadyo gvas tathauadhyo dev jyotirgas tath || 37 ||
BRP089.038.1/ saptva ca ratha puyo hy aruo bhnusrathi |
BRP089.038.2/ yamo manu ca varua anir vaivasvatas tath || 38 ||
BRP089.039.1/ yamun ca nad puy tp caiva mahnad |
BRP089.039.2/ tattadrpa samsthya nadyas t vismayn mune || 39 ||
BRP089.040.1/ drau te vismayvi jagmu vauras tath |
BRP089.040.2/ abhiprya viditv tu vaura bhnur abravt || 40 ||
BRP089.041.0/ bhnur uvca:
BRP089.041.1/ uy prtaye tvaa kurvatys tapa uttamam |
BRP089.041.2/ yantrrha ca m ktv chindhi tejsy anekaa |
BRP089.041.3/ yvat saukhya bhaved asys tvac chindhi prajpate || 41 ||
BRP089.042.0/ brahmovca:
BRP089.042.1/ tathety uktv tatas tva somanthasya sannidhau |
BRP089.042.2/ tejas chedana cakre prabhsa tu tato vidu || 42 ||
BRP089.043.1/ bhartr ca sagat yatra gautamym avarpi |
BRP089.043.2/ avinor yatra cotpattir avatrtha tad ucyate || 43 ||
BRP089.044.1/ bhnutrtha tad khyta tath pacavarama |
BRP089.044.2/ tp ca yamun caiva pitara draum gate || 44 ||
BRP089.045.1/ aruvarunadyor gagy sagama ubha |
BRP089.045.2/ devn tatra trthnm gatn pthak pthak || 45 ||
BRP089.046.1/ nava tri sahasri trthni guavanti ca |
BRP089.046.2/ tatra snna ca dna ca sarvam akayapuyadam || 46 ||
BRP089.047.1/ smarat pahand vpi ravad api nrada |
BRP089.047.2/ sarvappavinirmukto dharmavn sa sukh bhavet || 47 ||
/p. 314/

Chapter 90 :: Story of Garua and the snake Mainga

Chapter 90 :: Story of Garua


and the snake Mainga
90

BRP090.001.0/ brahmovca:

BRP090.001.1/ grua nma yat trtha sarvavighnaprantidam |


BRP090.001.2/ tasya prabhva vakymi u nrada yatnata || 1 ||
BRP090.002.1/ mainga iti tv sc cheaputro mahbala |
BRP090.002.2/ garuasya bhayd bhakty toaym sa akaram || 2 ||
BRP090.003.1/ tata prasanno bhagavn parameh mahevara |
BRP090.003.2/ tam uvca mahnga vara varaya pannaga || 3 ||
BRP090.004.1/ nga prha prabho mahya dehi me garubhayam |
BRP090.004.2/ tathety ha ca ta ambhur garud abhaya bhavet || 4 ||
BRP090.005.1/ nirgato nirbhayo ngo garud arunujt |
BRP090.005.2/ kroday yatrste krravasampata || 5 ||
BRP090.006.1/ ita ceta ca carati ngo 'sau sukhatale |
BRP090.006.2/ garuo 'pi ca yatrste ta deam api yty asau || 6 ||
BRP090.007.1/ garua pannaga dv caranta nirbhayena tu |
BRP090.007.2/ ta ghtv mahnga prkipat svasya vemani || 7 ||
BRP090.008.1/ ta baddhv gruai pair garuo ngasattamam |
BRP090.008.2/ etasminn antare nand provcea jagatprabhum || 8 ||
BRP090.009.0/ nandikevara uvca:
BRP090.009.1/ nna ngo na cyti bhakito baddha eva v |
BRP090.009.2/ garuena surena jvan ngo na savrajet || 9 ||
BRP090.010.0/ brahmovca:
BRP090.010.1/ nandino vacana rutv jtv ambhur athbravt || 10 ||
BRP090.011.0/ iva uvca:

90

[ SS 155-156

445

446

Chapter 90 :: Story of Garua and the snake Mainga

BRP090.011.1/ garuasya ghe ngo baddhas tihati satvaram |


BRP090.011.2/ gatv ta jagatm a viu stuhi janrdanam || 11 ||
BRP090.012.1/ baddha nga kyapena madvkyd naya svayam |
BRP090.012.2/ tat prabhor vacana rutv nand gatv riya patim || 12 ||
BRP090.013.1/ vyajpayat svaya vkya viu lokaparyaam |
BRP090.013.2/ nryaa prtaman garua vkyam abravt || 13 ||
BRP090.014.0/ viur uvca:
BRP090.014.1/ vinattmaja me vkyn nandine dehi pannagam |
BRP090.014.2/ kampamnas tad karya nety uvca vihagama |
BRP090.014.3/ vium apy abravt kopt suparo nandino 'ntike || 14 ||
BRP090.015.0/ garua uvca:
BRP090.015.1/ yad yat priyatama kicid bhtyebhya prabhaviava |
BRP090.015.2/ dsyanty anye bhavn naiva maynta hariyati || 15 ||
BRP090.016.1/ paya deva trinayana nga mokyati nandin |
BRP090.016.2/ mayopapdita nga tva tu dsyasi nandine || 16 ||
BRP090.017.1/ tv vahmi sad svmin mama deya sad tvay |
BRP090.017.2/ mayopapdita nga vaktu dehti nocitam || 17 ||
BRP090.018.1/ sat prabh neya syd vtti sadvttikrim |
BRP090.018.2/ santo dsyanti bhtyebhyo madupttaharo bhavn || 18 ||
/p. 315/

BRP090.019.1/ daity jayasi sagrme madbalenaiva keava |


BRP090.019.2/ aha mahbalty eva mudhaiva lghate bhavn || 19 ||
BRP090.020.0/ brahmovca:
BRP090.020.1/ garuasyeti tad vkya rutv cakragaddhara |
BRP090.020.2/ vihasya nandina prve payadbhir lokaplakai || 20 ||
BRP090.021.1/ idam ha mahbuddhir m samuhya ko bhavn |
BRP090.021.2/ tvadbald asurn sarv jeye 'ha khagasattama || 21 ||
BRP090.022.1/ ity uktv rpatir brahma ntakopo 'bravd idam |
BRP090.022.2/ vahguli karasyu kanih nandino 'ntike || 22 ||
BRP090.023.1/ garuasya tato mrdhni nyasyeda punar abravt |
BRP090.023.2/ satya m vahase nitya paya dharma vihagama || 23 ||
BRP090.024.1/ nyasty ca tato 'guly ira kukau samviat |

Chapter 90 :: Story of Garua and the snake Mainga

BRP090.024.2/ kuki ca caraasynta prviac crito 'bhavat |


BRP090.024.3/ tata ktjalir dno vyathito lajjaynvita || 24 ||
BRP090.025.0/ garua uvca:
BRP090.025.1/ trhi trhi jaganntha bhtya mm apardhinam |
BRP090.025.2/ tva prabhu sarvalokn dhart dhryas tvam eva ca || 25 ||
BRP090.026.1/ apardhasahasri kamante prabhaviava |
BRP090.026.2/ ktpardhe 'pi jane mahat yasya vai kp || 26 ||
BRP090.027.1/ vadanti munaya sarve tvm eva karukaram |
BRP090.027.2/ rakasvrta jaganmtar mm ambujanivsini |
BRP090.027.3/ kamale blaka dnam rta tanayavatsale || 27 ||
BRP090.028.0/ brahmovca:
BRP090.028.1/ tata kpnvit dev rr apy ha janrdanam || 28 ||
BRP090.029.0/ kamalovca:
BRP090.029.1/ raka ntha svaka bhtya garua vipada gatam |
BRP090.029.2/ janrdana uvceda nandina ambhuvhanam || 29 ||
BRP090.030.0/ viur uvca:
BRP090.030.1/ naya nga sagarua ambhor antikam eva ca |
BRP090.030.2/ tatprasdc ca garuo mahevaranirkita |
BRP090.030.3/ tmya ca pun rpa garua samavpsyati || 30 ||
BRP090.031.0/ brahmovca:
BRP090.031.1/ tathety uktv ca vabho ngena garuena ca |
BRP090.031.2/ anai sa akara gatv sarva tasmai nyavedayat |
BRP090.031.3/ akaro 'pi garutmanta provca aiekhara || 31 ||
BRP090.032.0/ iva uvca:
BRP090.032.1/ yhi gag mahbho gautam lokapvanm |
BRP090.032.2/ sarvakmaprad nt tm plutya punar vapu || 32 ||
BRP090.033.1/ prpsyase sarvakm ca atadhtha sahasradh |
BRP090.033.2/ sarvappopatapt ye durdaivonmlitodyam |
BRP090.033.3/ prino 'bhad te araa khaga gautam || 33 ||
BRP090.034.0/ brahmovca:
BRP090.034.1/ tadvkya praato bhtv rutv tu garuo 'bhyagt |
BRP090.034.2/ gagm plutya garua iva viu nanma sa || 34 ||

447

448

Chapter 90 :: Story of Garua and the snake Mainga

/p. 316/

BRP090.035.1/ tata svaramaya pak vajradeho mahbala |


BRP090.035.2/ veg bhavan munireha punar vium iyt sudh || 35 ||
BRP090.036.1/ tata prabhti tat trtha grua sarvakmadam |
BRP090.036.2/ tatra snndi yat kicit karoti prayato nara |
BRP090.036.3/ sarva tad akaya vatsa ivaviupriyvaham || 36 ||

Chapter 91 :: Story of Jbli and the cows

Chapter 91 :: Story of Jbli


and the cows
91

BRP091.001.0/ brahmovca:

BRP091.001.1/ tato govardhana trtha sarvappapraanam |


BRP091.001.2/ pit puyajanana smarad api ppanut || 1 ||
BRP091.002.1/ tasya prabhva ea syn may das tu nrada |
BRP091.002.2/ brhmaa karaka kacij jblir iti viruta || 2 ||
BRP091.003.1/ na vimucaty anavhau madhya yte 'pi bhskare |
BRP091.003.2/ pratodena pratudati phato 'pi ca prvayo || 3 ||
BRP091.004.1/ tau gvv aruprkau dv gau kmadohin |
BRP091.004.2/ surabhir jagat mt nandine sarvam abravt || 4 ||
BRP091.005.1/ sa cpi vyathito bhtv ambhave tan nyavedayat |
BRP091.005.2/ ambhu ca vabha prha sarva sidhyatu te vaca || 5 ||
BRP091.006.1/ ivjsahito nand gojta sarvam harat |
BRP091.006.2/ naeu gou sarveu svarge martye tatas tvar || 6 ||
BRP091.007.1/ mm avocan suraga vin gobhir na jvyate |
BRP091.007.2/ tn avoca surn sarv akara yta ycata || 7 ||
BRP091.008.1/ tathaivea tu te sarve stutv krya nyavedayan |
BRP091.008.2/ o 'pi vibudhn ha jnti vabho mama || 8 ||
BRP091.009.1/ te va procur amar dehi g upakria |
BRP091.009.2/ vo 'pi vibudhn ha gosava kriyat kratu || 9 ||
BRP091.010.1/ tata prpsyatha g sarv y divy y ca mnu |
BRP091.010.2/ tata pravartate yajo gosavo devanirmita || 10 ||
BRP091.011.1/ gautamy ca ubhe prve gvo vavdhire tata |
BRP091.011.2/ govardhana tu tat trtha devn prtivardhanam || 11 ||
BRP091.012.1/ tatra snna munireha gosahasraphalapradam |

91

[ SS 156

449

450

Chapter 92 :: Story of Sanjjta and his mother Mah

BRP091.012.2/ kicid dndin yat syt phala tat tu na vidmahe || 12 ||


/p. 317/

Chapter 92 :: Story of Sanjjta and his mother Mah

451

Chapter 92 :: Story of Sanjjta


and his mother Mah
92

BRP092.001.0/ brahmovca:

BRP092.001.1/ ppapraana nma trtha ppabhaypaham |


BRP092.001.2/ nmadheya pravakymi u nrada yatnata || 1 ||
BRP092.002.1/ dhtavrata iti khyto brhmao lokaviruta |
BRP092.002.2/ tasya bhry mah nma taru lokasundar || 2 ||
BRP092.003.1/ tasya putra sryanibha sanjjta iti ruta |
BRP092.003.2/ dhtavrata tathkaran mtyu klerito mune || 3 ||
BRP092.004.1/ tata s blavidhav blaputr surpi |
BRP092.004.2/ trtra naiva payant glavramam abhyagt || 4 ||
BRP092.005.1/ tasmai putra nivedytha svairi ppamohit |
BRP092.005.2/ s babhrma bahn den puskm kmacri || 5 ||
BRP092.006.1/ tatputro glavaghe vedavedgapraga |
BRP092.006.2/ jto 'pi mtdoea veyeritamatis tv abht || 6 ||
BRP092.007.1/ janasthnam iti khyta nnjtisamvtam |
BRP092.007.2/ tatrsau payaveea adhyste ca mah tath || 7 ||
BRP092.008.1/ tatsuto 'pi bahn den paribabhrma kmuka |
BRP092.008.2/ so 'pi klavat tatra janasthne 'vasat tad || 8 ||
BRP092.009.1/ striyam kkate vey dhtavratasuto dvija |
BRP092.009.2/ mah cpi dhana dtn purun samapekate || 9 ||
BRP092.010.1/ mene na putram tmya sa cpi na tu mtaram |
BRP092.010.2/ tayo samgama csd vidhin mtputrayo || 10 ||
BRP092.011.1/ eva bahutithe kle putre mtari gacchati |
BRP092.011.2/ tayo paraspara jna naivsn mtputrayo || 11 ||
BRP092.012.1/ eva pravartamnasya pitdharmea sanmati |

92

[ SS 157

452

Chapter 92 :: Story of Sanjjta and his mother Mah

BRP092.012.2/ st tasypy asadvtte u nrada citravat || 12 ||


BRP092.013.1/ svairasthity vartamno neda sa parihtavn |
BRP092.013.2/ brhm sandhym anuhya tad rdhva tu dhanrjanam || 13 ||
BRP092.014.1/ vidybalena vittni bahny rjya dadty asau |
BRP092.014.2/ tath sa prtar utthya gag gatv yathvidhi || 14 ||
BRP092.015.1/ aucdi snnasandhydi sarva krya yathkramam |
BRP092.015.2/ ktv tu brhman natv tato 'bhyeti svakarmasu || 15 ||
BRP092.016.1/ prtakle gautam tu yad yti virpavn |
BRP092.016.2/ kuhasarvgaithila pyaoitanisrava || 16 ||
BRP092.017.1/ sntv tu gautam gag yad yti surpadhk |
BRP092.017.2/ nta srygnisado mrtimn iva bhskara || 17 ||
BRP092.018.1/ etad rpadvaya svasya naiva payati sa dvija |
BRP092.018.2/ glavo yatra bhagavs tapojnaparyaa || 18 ||
BRP092.019.1/ ritya gautam dev ste ca munibhir vta |
BRP092.019.2/ brhmao 'pi ca tatraiva nitya trtha sametya ca || 19 ||
BRP092.020.1/ glava ca namasytha tato yti svamandiram |
BRP092.020.2/ gagy sevant prva sanjjtasya yad vapu || 20 ||
BRP092.021.1/ snnasandhyottare kle punar yad api tad dvije |
BRP092.021.2/ ubhaya tasya tad rpa glavo nityam eva ca || 21 ||
/p. 318/

BRP092.022.1/ dv savismayo mene kicid asty atra kraam |


BRP092.022.2/ eva savismayo bhtv glava prha ta dvijam || 22 ||
BRP092.023.1/ gacchanta tu namasytha sanjjta gurur gham |
BRP092.023.2/ hya yatnato dhmn kpay vismayena ca || 23 ||
BRP092.024.0/ glava uvca:
BRP092.024.1/ ko bhavn kva ca gantsi ki karoi kva bhokyasi |
BRP092.024.2/ kinnm tva kva ayy te k te bhry vadasva me || 24 ||
BRP092.025.0/ brahmovca:
BRP092.025.1/ glavasya vaca rutv brhmao 'py ha ta munim || 25 ||
BRP092.026.0/ brhmaa uvca:
BRP092.026.1/ va kathyate may sarva jtv kryavinirayam || 26 ||

Chapter 92 :: Story of Sanjjta and his mother Mah

BRP092.027.0/ brahmovca:
BRP092.027.1/ evam uktv glava ta sanjjto gha yayau |
BRP092.027.2/ bhuktv rtrau tay samyak ayym sdya bandhakm |
BRP092.027.3/ uvca cakita smtv glavasya tu yad vaca || 27 ||
BRP092.028.0/ brhmaa uvca:
BRP092.028.1/ tva tu sarvaguopet bandhaky api pativrat |
BRP092.028.2/ vayo sad prtir yvajjva pravartatm || 28 ||
BRP092.029.1/ tathpi kicit pcchmi kinnmn tva kva v kulam |
BRP092.029.2/ ki nu sthna kva v bandhur mama sarva nivedyatm || 29 ||
BRP092.030.0/ bandhaky uvca:
BRP092.030.1/ dhtavrata iti khyto brhmao dkita uci |
BRP092.030.2/ tasya bhry mah cha matputro glavrame || 30 ||
BRP092.031.1/ utso matimn bla sanjjta iti ruta |
BRP092.031.2/ aha tu prvadoea tyaktv dharma kulgatam |
BRP092.031.3/ svairi tv iha varte 'ha viddhi m brhma dvija || 31 ||
BRP092.032.0/ brahmovca:
BRP092.032.1/ tasys tad vacana rutv marmaviddha ivbhavat |
BRP092.032.2/ papta sahas bhmau vey ta vkyam abravt || 32 ||
BRP092.033.0/ veyovca:
BRP092.033.1/ ki tu jta dvijareha kva ca prtir gat tava |
BRP092.033.2/ ki tu vkya may cokta tava cittavirodhakt || 33 ||
BRP092.034.1/ tmnam tmanvsya brhmao vkyam abravt || 34 ||
BRP092.035.0/ brhmaa uvca:
BRP092.035.1/ dhtavrata pit vipras tatputro 'ha sandyata |
BRP092.035.2/ mt mah mama iya mama daivd upgat || 35 ||
BRP092.036.0/ brahmovca:
BRP092.036.1/ etac chrutv tasya vkya spy abhd atidukhit |
BRP092.036.2/ tayos tu ocato pact prabhte vimale ravau |
BRP092.036.3/ glava munirdla gatv vipro nyavedayat || 36 ||
BRP092.037.0/ brhmaa uvca:
BRP092.037.1/ dhtavratasuto brahmas tvay prva tu plita |
BRP092.037.2/ upantas tvay caiva mah mt mama prabho || 37 ||

453

454

Chapter 92 :: Story of Sanjjta and his mother Mah

/p. 319/

BRP092.038.1/ ki karomi ca ki ktv niktir mama vai bhavet || 38 ||


BRP092.039.0/ brahmovca:
BRP092.039.1/ tad vipravacana rutv glava prha m uca |
BRP092.039.2/ taveda dvividha rpa nitya paymy aprvavat || 39 ||
BRP092.040.1/ tata po 'si vttnta ruta jta may yath |
BRP092.040.2/ yat ktya tava tat sarva gagy pratyagt kayam || 40 ||
BRP092.041.1/ asya trthasya mhtmyd asy devy prasdata |
BRP092.041.2/ pto 'si pratyaha vatsa ntra kry vicra || 41 ||
BRP092.042.1/ prabhte tava rpi sappni tv aharniam |
BRP092.042.2/ paye 'ha punar apy eva rpa tava guottamam || 42 ||
BRP092.043.1/ gacchanta tv goyukta gacchanta tvm angasam |
BRP092.043.2/ paymi nitya tasmt tva pto devy kto 'dhun || 43 ||
BRP092.044.1/ tasmn na krya te kicid avaia bhaviyati |
BRP092.044.2/ iya ca mt te vipra jt y caiva bandhak || 44 ||
BRP092.045.1/ pacttpa gattyanta nivtt tv atha ptakt |
BRP092.045.2/ bhtn viaye prtir vatsa svbhvik yata || 45 ||
BRP092.046.1/ satsagato mahpuyn nivttir daivato bhavet |
BRP092.046.2/ atyartham anutapteya prgcaritapuyata || 46 ||
BRP092.047.1/ snna ktv ctra trthe tata pt bhaviyati |
BRP092.047.2/ tath tau cakratur ubhau mtputrau ca nrada || 47 ||
BRP092.048.1/ snnd babhvatur ubhau gatappv asaayam |
BRP092.048.2/ tata prabhti tat trtha dhautappa pracakate || 48 ||
BRP092.049.1/ ppapraana nma glava ceti virutam |
BRP092.049.2/ mahptakam alpa v tath yac copaptakam |
BRP092.049.3/ tat sarva nayed etad dhautappa supuyadam || 49 ||

Chapter 93 :: Story of Vivmitra and Indra

Chapter 93 :: Story of
Vivmitra and Indra
93

BRP093.001.0/ brahmovca:

BRP093.001.1/ yatra darath rma stay sahito dvija |


BRP093.001.2/ pitn santarpaym sa pittrtha tato vidu || 1 ||
BRP093.002.1/ tatra snna ca dna ca pit tarpaa tath |
BRP093.002.2/ sarvam akayatm eti ntra kry vicra || 2 ||
BRP093.003.1/ yatra darath rmo vivmitra mahmunim |
BRP093.003.2/ pjaym sa rjendro munibhis tattvadaribhi || 3 ||
BRP093.004.1/ vivmitra tu tat trtham ijua supuyadam |
BRP093.004.2/ tatsvarpa ca vakymi pahita vedavdibhi || 4 ||
BRP093.005.1/ anvir abht prva prajnm atibha |
BRP093.005.2/ vivmitro mahprja saiyo gautamm agt || 5 ||
/p. 320/

BRP093.006.1/ iyn putr ca jy ca kn dv kudhturn |


BRP093.006.2/ vyathita kauika rm iyn idam uvca ha || 6 ||
BRP093.007.0/ vivmitra uvca:
BRP093.007.1/ yath kathacid yat kicid yatra kvpi yath tath |
BRP093.007.2/ nyat kintu bhakya bhojya v m vilambyatm |
BRP093.007.3/ idnm eva gantavyam netavya kaena tu || 7 ||
BRP093.008.0/ brahmovca:
BRP093.008.1/ es tad vacanc chiy kudhits tvaray yayu |
BRP093.008.2/ aamn ita ceto mta dadire unam || 8 ||
BRP093.009.1/ tam dya tvaryukt cryya nyavedayan |
BRP093.009.2/ so 'pi ta bhadram ity uktv pratijagrha pin || 9 ||
BRP093.010.1/ viasadhva vamsa ca klayadhva ca vri |
93

[ SS 158

455

456

Chapter 93 :: Story of Vivmitra and Indra

BRP093.010.2/ pacadhva mantravac cpi hutvgnau tu yathvidhi || 10 ||


BRP093.011.1/ devn n pitn anys tarpayitvtithn gurn |
BRP093.011.2/ sarve bhokymahe eam ity uvca sa kauika || 11 ||
BRP093.012.1/ vivmitravaca rutv iy cakrus tathaiva tat |
BRP093.012.2/ pacyamne vamse tu devadto 'gnir abhyagt |
BRP093.012.3/ devn sadane sarva devebhyas tan nyavedayat || 12 ||
BRP093.013.0/ agnir uvca:
BRP093.013.1/ devai vamsa bhoktavyam pannam ikalpitam || 13 ||
BRP093.014.0/ brahmovca:
BRP093.014.1/ agnes tadvacand indra yeno bhtv vihyasi |
BRP093.014.2/ sthlm athharat pr msena pihit tad || 14 ||
BRP093.015.1/ tat karma dv iys te e yena nyavedayan |
BRP093.015.2/ ht sthl munireha yenenktabuddhin || 15 ||
BRP093.016.1/ tata cukopa bhagav aptukmas tad harim |
BRP093.016.2/ tato jtv surapati sthl cakre madhuplutm || 16 ||
BRP093.017.1/ punar niveaym sa ulksv eva khago hari |
BRP093.017.2/ madhun tu samyukt vivmitra cukopa ha |
BRP093.017.3/ sthl vkya tata kopd idam ha sa kauika || 17 ||
BRP093.018.0/ vivmitra uvca:
BRP093.018.1/ vamsam eva no dehi tva harmtam uttamam |
BRP093.018.2/ no cet tv bhasmast kurym indro bhtas tadbravt || 18 ||
BRP093.019.0/ indra uvca:
BRP093.019.1/ madhu hutv yathnyya piba putrai samanvita |
BRP093.019.2/ kim anena vamsena amedhyena mahmune || 19 ||
BRP093.020.0/ brahmovca:
BRP093.020.1/ vivmitro 'pi nety ha bhuktenaikena ki phalam |
BRP093.020.2/ praj sarv ca sdanti ki tena madhun hare || 20 ||
BRP093.021.1/ sarvem amta cet syd bhokye 'ham amta uci |
BRP093.021.2/ athav devapitaro bhokyantda vamsakam || 21 ||
/p. 321/

BRP093.022.1/ pacd aha tac ca msa bhokye nntam asti me |


BRP093.022.2/ tato bhta sahasrko meghn hya tatkat || 22 ||

Chapter 93 :: Story of Vivmitra and Indra

BRP093.023.1/ vavara cmta vri hy amtenrpit praj |


BRP093.023.2/ pact tad amta puya haridatta yathvidhi || 23 ||
BRP093.024.1/ tarpayitv surn dau tarpayitv jagattrayam |
BRP093.024.2/ vipra sambhuktav iyair vivmitra svabhryay || 24 ||
BRP093.025.1/ tata prabhti tat trtham khyta ctipuyadam |
BRP093.025.2/ yatrgata surapatir loknm amtrpaam || 25 ||
BRP093.026.1/ sajta msavarja tu tat trtha puyada nm |
BRP093.026.2/ tatra snna ca dna ca sarvakratuphalapradam || 26 ||
BRP093.027.1/ tata prabhti tat trtha vivmitram iti smtam |
BRP093.027.2/ madhutrtham athaindra ca yena parjanyam eva ca || 27 ||

457

458

Chapter 94 :: Story of iva's devotee veta, who could not be taken away by Death

Chapter 94 :: Story of iva's


devotee veta, who could not
be taken away by Death
94

BRP094.001.0/ brahmovca:

BRP094.001.1/ vetatrtham iti khyta trailokye viruta ubham |


BRP094.001.2/ tasya ravaamtrea sarvappai pramucyate || 1 ||
BRP094.002.1/ veto nma pur vipro gautamasya priya sakh |
BRP094.002.2/ tithyapjnirato gautamtram rita || 2 ||
BRP094.003.1/ manas karma vc ivabhaktiparyaa |
BRP094.003.2/ dhyyanta ta dvijareha pjayanta sad ivam || 3 ||
BRP094.004.1/ pryua dvijavara ivabhaktiparyaam |
BRP094.004.2/ netu dt samjagmur dakipates tad || 4 ||
BRP094.005.1/ naknuvan gha tasya praveum api nrada |
BRP094.005.2/ tad kle vyatikrnte citrako mtyum abravt || 5 ||
BRP094.006.0/ citraka uvca:
BRP094.006.1/ ki nyti kajvo mtyo veta katha tv iti |
BRP094.006.2/ ndypy ynti dts te mtyor naivocita tu te || 6 ||
BRP094.007.0/ brahmovca:
BRP094.007.1/ tata ca kupito mtyu pryc chvetagha svayam |
BRP094.007.2/ bahisthits tad payan mtyur dtn bhayrditn |
BRP094.007.3/ provca kim ida dt mtyum cu ca dtak || 7 ||
BRP094.008.0/ dt cu:
BRP094.008.1/ ivena rakita veta vaya no vkitu kam |
BRP094.008.2/ ye prasanno girias te k nma bhtaya || 8 ||
BRP094.009.0/ brahmovca:
94

[ SS 159-160

Chapter 94 :: Story of iva's devotee veta, who could not be taken away by Death

BRP094.009.1/ papis tad mtyu prviad yatra sa dvija |


BRP094.009.2/ nsau vipro vijnti mtyu v yamakikarn || 9 ||
BRP094.010.1/ iva pjayate bhakty vetasya tu sampata |
BRP094.010.2/ mtyu padhara dv da provca vismita || 10 ||
/p. 322/

BRP094.011.0/ day uvca:

BRP094.011.1/ kim atra vkase mtyo daina mtyur abravt || 11 ||


BRP094.012.0/ mtyur uvca:
BRP094.012.1/ veta netum ihytas tasmd vke dvijottamam || 12 ||
BRP094.013.0/ brahmovca:
BRP094.013.1/ tva gacchety abravd da mtyu pn athkipat |
BRP094.013.2/ vetya munirdla tato da cukopa ha || 13 ||
BRP094.014.1/ ivadattena daena da mtyum atayat |
BRP094.014.2/ tata padharo mtyu papta dharatale || 14 ||
BRP094.015.1/ tatas te satvara dt hata mtyum avekya ca |
BRP094.015.2/ yamya sarvam avadan vadha mtyos tu dain || 15 ||
BRP094.016.1/ tata ca kupito dharmo yamo mahiavhana |
BRP094.016.2/ citragupta bahubala yamadaa ca rakakam || 16 ||
BRP094.017.1/ mahia bhtavetln dhivydhs tathaiva ca |
BRP094.017.2/ akirogn kukirogn karala tathaiva ca || 17 ||
BRP094.018.1/ jvara ca trividha ppa naraki pthak pthak |
BRP094.018.2/ tvarantm iti tn uktv jagma tvarito yama || 18 ||
BRP094.019.1/ etair anyai parivto yatra veto dvijottama |
BRP094.019.2/ tam ynta yama dv nand provca syudha || 19 ||
BRP094.020.1/ vinyaka tath skanda bhtantha tu dainam |
BRP094.020.2/ tatra tad yuddham abhavat sarvalokabhayvaham || 20 ||
BRP094.021.1/ krttikeya svaya akty bibheda yamakikarn |
BRP094.021.2/ dakipati cpi nijaghna balnvitam || 21 ||
BRP094.022.1/ hatvai ymys te dityya nyavedayan |
BRP094.022.2/ dityo 'pi surai srdha rutv tan mahad adbhutam || 22 ||
BRP094.023.1/ lokaplair anuvto mamntikam upgamat |
BRP094.023.2/ aha viu ca bhagavn indro 'gnir varuas tath || 23 ||

459

460

Chapter 94 :: Story of iva's devotee veta, who could not be taken away by Death

BRP094.024.1/ candrdityv avinau ca lokapl marudga |


BRP094.024.2/ ete cnye ca bahavo vaya yt yamntikam || 24 ||
BRP094.025.1/ mta ste dakieo gagtre balnvita |
BRP094.025.2/ samudr ca nad ng nnbhtny anekaa || 25 ||
BRP094.026.1/ tatrjagmu surena drau vaivasvata yamam |
BRP094.026.2/ ta dv hatasainya ca yama dev bhayrdit |
BRP094.026.3/ ktjalipu ambhum cu sarve puna puna || 26 ||
BRP094.027.0/ dev cu:
BRP094.027.1/ bhaktipriyatva te nitya duahanttvam eva ca |
BRP094.027.2/ dikartar namas tubhya nlakaha namo 'stu te |
BRP094.027.3/ brahmapriya namas te 'stu devapriya namo 'stu te || 27 ||
BRP094.028.1/ veta dvija bhaktam anyua te |
BRP094.028.2/ netu yamdi sakalo 'samartha |
BRP094.028.3/ santoam pt parama samkya |
BRP094.028.4/ bhaktapriyatva tvayi ntha satyam || 28 ||
/p. 323/

BRP094.029.1/ ye tv prapann araa kplu |


BRP094.029.2/ nla ktnto 'py anuvkitu tn |
BRP094.029.3/ eva viditv iva eva sarve |
BRP094.029.4/ tvm eva bhakty paray bhajante || 29 ||
BRP094.030.1/ tvam eva jagat ntha ki na smarasi akara |
BRP094.030.2/ tv vin ka samartho 'tra vyavasth kartum vara || 30 ||
BRP094.031.0/ brahmovca:
BRP094.031.1/ eva tu stuvat te purastd abhavac chiva |
BRP094.031.2/ ki dadmti tn ha idam cu sur api || 31 ||
BRP094.032.0/ dev cu:
BRP094.032.1/ aya vaivasvato dharmo niyant sarvadehinm |
BRP094.032.2/ dharmdharmavyavasthy sthpito lokaplaka || 32 ||
BRP094.033.1/ nya vadham avpnoti npardh na ppakt |
BRP094.033.2/ vin tena jagaddhtur naiva kicid bhaviyati || 33 ||
BRP094.034.1/ tasmj jvaya devea yama sabalavhanam |
BRP094.034.2/ prrthan saphal ntha mahatsu na vth bhavet || 34 ||
BRP094.035.0/ brahmovca:

Chapter 94 :: Story of iva's devotee veta, who could not be taken away by Death

BRP094.035.1/ tata provca bhagav jvayeyam asaayam |


BRP094.035.2/ yama yadi vaco me 'dya anumanyanti devat || 35 ||
BRP094.036.1/ tata procu sur sarve kurmo vkya tvayoditam |
BRP094.036.2/ haribrahmdisahita vae yasykhila jagat || 36 ||
BRP094.037.1/ tata provca bhagavn amarn samupgatn |
BRP094.037.2/ madbhakto na mti ytu nety cur amar puna || 37 ||
BRP094.038.1/ amar syus tato deva sarvalok carcar |
BRP094.038.2/ amartyamartyabhedo 'ya na syd deva jaganmaya || 38 ||
BRP094.039.1/ punar apy ha t ambhu vantu mama bhitam |
BRP094.039.2/ madbhaktn vaiavn gautamm anusevatm || 39 ||
BRP094.040.1/ vaya tu svmino nitya na mtyu svmyam arhati |
BRP094.040.2/ vrttpy e na kartavy yamena tu kadcana || 40 ||
BRP094.041.1/ dhivydhydibhir jtu kryo nbhibhava kvacit |
BRP094.041.2/ ye iva araa yts te mukts tatkad api || 41 ||
BRP094.042.1/ snugasya yamasyto namasy sarva eva te |
BRP094.042.2/ tathety cu suraga devadeva iva prati || 42 ||
BRP094.043.1/ tata ca bhagavn ntho nandina prha vhanam || 43 ||
BRP094.044.0/ iva uvca:
BRP094.044.1/ gautamy udakena tvam abhiica mta yamam || 44 ||
BRP094.045.0/ brahmovca:
BRP094.045.1/ tato yamdaya sarve abhiikts tu nandin |
BRP094.045.2/ utthit ca sajvs te daki tato gat || 45 ||
BRP094.046.1/ uttare gautamtre vivdy sarvadaivat |
BRP094.046.2/ sthit san pjayanto devadeva mahevaram || 46 ||
BRP094.047.1/ tatrsann ayutny aa sahasri caturdaa |
BRP094.047.2/ tath a ca sahasri puna a ca tathaiva ca || 47 ||
/p. 324/

BRP094.048.1/ a dakie tath tre trthnm ayutatrayam |


BRP094.048.2/ puyam khynam etad dhi vetatrthasya nrada || 48 ||
BRP094.049.1/ yatrsau patito mtyur mtyutrtha tad ucyate |
BRP094.049.2/ tasya ravaamtrea sahasra jvate sam || 49 ||
BRP094.050.1/ tatra snna ca dna ca sarvappapraanam |

461

462

Chapter 94 :: Story of iva's devotee veta, who could not be taken away by Death

BRP094.050.2/ ravaa pahana cpi smaraa ca malakayam |


BRP094.050.3/ karoti sarvalokn bhuktimuktipradyakam || 50 ||

Chapter 95 :: ukra (Uanas) and the science of reviving the dead

463

Chapter 95 :: ukra (Uanas)


and the science of reviving the
dead
95

BRP095.001.0/ brahmovca:

BRP095.001.1/ ukratrtham iti khyta sarvasiddhikara nm |


BRP095.001.2/ sarvappapraamana sarvavydhivinanam || 1 ||
BRP095.002.1/ agir ca bhgu caiva paramadhrmikau |
BRP095.002.2/ tayo putrau mahprjau rpabuddhivilsinau || 2 ||
BRP095.003.1/ jva kavir iti khytau mtpitror vae ratau |
BRP095.003.2/ upantau sutau dv pitarv catur mitha || 3 ||
BRP095.004.0/ catu:
BRP095.004.1/ vayor eka evstu st nitya ca putrayo |
BRP095.004.2/ tasmd eka sit syt tihatv eko yathsukham || 4 ||
BRP095.005.0/ brahmovca:
BRP095.005.1/ etac chrutv tata ghram agir prha bhrgavam |
BRP095.005.2/ adhypayiye sada sukha tihatu bhrgava || 5 ||
BRP095.006.1/ etac chrutv cgiraso vkya bhgukulodvaha |
BRP095.006.2/ tatheti matvgirase ukra tasmai nyavedayat || 6 ||
BRP095.007.1/ ubhv api sutau nityam adhypayati vai pthak |
BRP095.007.2/ vaiamyabuddhy tau blau circ chukro 'bravd idam || 7 ||
BRP095.008.0/ ukra uvca:
BRP095.008.1/ vaiamyea guro m tvam adhypayasi nityaa |
BRP095.008.2/ gur nedam ucita vaiamya putraiyayo || 8 ||
BRP095.009.1/ vaiamyea ca vartante mh iyeu deik |
BRP095.009.2/ nai viamabuddhn sakhy ppasya vidyate || 9 ||
95

[ SS 160

464

Chapter 95 :: ukra (Uanas) and the science of reviving the dead

BRP095.010.1/ crya samyag jto 'si namasye 'ha puna puna |


BRP095.010.2/ gaccheya gurum anya vai mm anujtum arhasi || 10 ||
BRP095.011.1/ gaccheya pitara brahman yady asau viamo bhavet |
BRP095.011.2/ tato vnyatra gacchmi svmin po 'si gamyate || 11 ||
BRP095.012.0/ brahmovca:
BRP095.012.1/ guru bhaspati dv anujtas tv agt tata |
BRP095.012.2/ avptavidya pitara gaccheya cety acintayat || 12 ||
BRP095.013.1/ tasmt kam anupccheyam utka ko gurur bhavet |
BRP095.013.2/ iti smaran mahprjam apcchad vddhagautamam || 13 ||
/p. 325/

BRP095.014.0/ ukra uvca:

BRP095.014.1/ ko guru syn munireha mama brhi gurur bhavet |


BRP095.014.2/ traym api lokn yo gurus ta vrajmy aham || 14 ||
BRP095.015.0/ brahmovca:
BRP095.015.1/ sa prha jagatm a ambhu deva jagadgurum |
BRP095.015.2/ kvrdhaymi giriam ity ukta prha gautama || 15 ||
BRP095.016.0/ gautama uvca:
BRP095.016.1/ gautamy tu ucir bhtv stotrais toaya akaram |
BRP095.016.2/ tatas tuo jaganntha sa te vidy pradsyati || 16 ||
BRP095.017.0/ brahmovca:
BRP095.017.1/ gautamasya tu tadvkyt prgd gag sa bhrgava |
BRP095.017.2/ sntv bhtv uci samyak stuti cakre sa blaka || 17 ||
BRP095.018.0/ ukra uvca:
BRP095.018.1/ blo 'ha blabuddhi ca blacandradhara prabho |
BRP095.018.2/ nha jnmi te kicit stuti kartu namo 'stu te || 18 ||
BRP095.019.1/ parityaktasya guru na mamsti suht sakh |
BRP095.019.2/ tva prabhu sarvabhvena jaganntha namo 'stu te || 19 ||
BRP095.020.1/ gurur gurumat deva mahat ca mahn asi |
BRP095.020.2/ aham alpataro blo jaganmaya namo 'stu te || 20 ||
BRP095.021.1/ vidyrtha hi surena nha vedmi bhavadgatim |
BRP095.021.2/ m tva ca kpay paya lokaskin namo 'stu te || 21 ||
BRP095.022.0/ brahmovca:

Chapter 95 :: ukra (Uanas) and the science of reviving the dead

BRP095.022.1/ eva tu stuvatas tasya prasanno 'bht surevara || 22 ||


BRP095.023.0/ iva uvca:
BRP095.023.1/ kma varaya bhadra te yac cpi suradurlabham || 23 ||
BRP095.024.0/ brahmovca:
BRP095.024.1/ kavir apy ha devea ktjalir udradh || 24 ||
BRP095.025.0/ ukra uvca:
BRP095.025.1/ brahmdibhi ca ibhir y vidy naiva gocar |
BRP095.025.2/ t vidy ntha yciye tva gurur mama daivatam || 25 ||
BRP095.026.0/ brahmovca:
BRP095.026.1/ mtasajvin vidym ajt tridaair api |
BRP095.026.2/ t dattavn surarehas tasmai ukrya ycate || 26 ||
BRP095.027.1/ itar laukik vidy vaidik cnyagocar |
BRP095.027.2/ ki puna akare tue vicryam avaiyate || 27 ||
BRP095.028.1/ sa tu labdhv mahvidy pryt svapitara gurum |
BRP095.028.2/ daityn ca guru csd vidyay pjita kavi || 28 ||
BRP095.029.1/ tata kadcit t vidy kasmicit krantare |
BRP095.029.2/ kaco bhaspatisuto vidy prpta kaves tu tm || 29 ||
/p. 326/

BRP095.030.1/ kacd bhaspati cpi tato dev pthak pthak |


BRP095.030.2/ avpur mahat vidy ym hur mtajvinm || 30 ||
BRP095.031.1/ yatra s kavin prpt vidypjya mahevaram |
BRP095.031.2/ gautamy uttare pre ukratrtha tad ucyate || 31 ||
BRP095.032.1/ mtasajvintrtham yurrogyavardhanam |
BRP095.032.2/ snna dna ca yat kicit sarvam akayapuyadam || 32 ||

465

466

Chapter 96 :: Indra and Brahmin-murder

Chapter 96 :: Indra and


Brahmin-murder
96

BRP096.001.0/ brahmovca:

BRP096.001.1/ indratrtham iti khyta brahmahatyvinanam |


BRP096.001.2/ smarad api ppaughakleasaghavinanam || 1 ||
BRP096.002.1/ pur vtravadhe vtte brahmahaty tu nrada |
BRP096.002.2/ acpati cnugat t dv bhtavad dhari || 2 ||
BRP096.003.1/ indras tato vtrahant ita ceta ca dhvati |
BRP096.003.2/ yatra yatra tv asau yti haty spndragmin || 3 ||
BRP096.004.1/ sa mahat sara viya padmanlam upgamat |
BRP096.004.2/ tatrsau tantuvad bhtv vsa cakre acpati || 4 ||
BRP096.005.1/ sarastre 'pi hatysd divya varasahasrakam |
BRP096.005.2/ etasminn antare dev nirindr hy abhavan mune || 5 ||
BRP096.006.1/ mantraym sur avyagr katham indro bhaved iti |
BRP096.006.2/ tatrham avada devn hatysthna prakalpya ca || 6 ||
BRP096.007.1/ indrasya pvanrthya gautamym abhiicyatm |
BRP096.007.2/ yatrbhiikta pttm punar indro bhaviyati || 7 ||
BRP096.008.1/ tath te nicaya ktv gautam ghram gaman |
BRP096.008.2/ tatra snta surapati dev ca ayas tath || 8 ||
BRP096.009.1/ abhiektukms te sarve acknta ca tasthire |
BRP096.009.2/ abhiicyamnam indra ta prakopd gautamo 'bravt || 9 ||
BRP096.010.0/ gautama uvca:
BRP096.010.1/ abhiekyanti ppiha mahendra gurutalpagam |
BRP096.010.2/ tn sarvn bhasmast kury ghra yntv asurraya || 10 ||
BRP096.011.0/ brahmovca:
BRP096.011.1/ tad er vacana rutv parihtya ca gautamm |
96

[ SS 161

Chapter 96 :: Indra and Brahmin-murder

BRP096.011.2/ narmadm agaman sarva indram dya satvar || 11 ||


BRP096.012.1/ uttare narmadtre abhiekya tasthire |
BRP096.012.2/ abhiekyamam indra ta mavyo bhagavn i || 12 ||
BRP096.013.1/ abravd bhasmast kury yadi syd abhiecanam |
BRP096.013.2/ pjaym sur amar mavya yuktibhi stavai || 13 ||
BRP096.014.0/ dev cu:
BRP096.014.1/ ayam indra sahasrko yasmin dee 'bhiicyate |
BRP096.014.2/ tatrtidrua vighna mune samupajyate || 14 ||
/p. 327/

BRP096.015.1/ tacchnti kuru kalya prasda varado bhava |


BRP096.015.2/ malanirytana yasmin kurmas tasmin varn bahn || 15 ||
BRP096.016.1/ dee dsymahe sarve tad anujtum arhasi |
BRP096.016.2/ yasmin dee surendrasya abhieko bhaviyati || 16 ||
BRP096.017.1/ sa sarvakmada pus dhnyavkaphalair yuta |
BRP096.017.2/ nnvir na durbhika bhaved atra kadcana || 17 ||
BRP096.018.0/ brahmovca:
BRP096.018.1/ mene tato munireho mavyo lokapjita |
BRP096.018.2/ abhieka ktas tatra malanirytana tath || 18 ||
BRP096.019.1/ devais tadokto munibhi sa deo mlavas tata |
BRP096.019.2/ abhiikte surapatau jte ca vimale tad || 19 ||
BRP096.020.1/ nya gautam gag ta puyybhiecire |
BRP096.020.2/ sur ca aya caiva aha vius tathaiva ca || 20 ||
BRP096.021.1/ vasiho gautama cpi agastyo 'tri ca kayapa |
BRP096.021.2/ ete cnye ca ayo dev yak sapannag || 21 ||
BRP096.022.1/ snna tatpuyatoyena akurvann abhiecanam |
BRP096.022.2/ may puna acbhart kamaalubhavena ca || 22 ||
BRP096.023.1/ vripy abhiikta ca tatra puybhavan nad |
BRP096.023.2/ sikt ceti ca tatrst te gagy ca sagate || 23 ||
BRP096.024.1/ sagamau tatra vikhytau sarvad munisevitau |
BRP096.024.2/ tata prabhti tat trtha puysagamam ucyate || 24 ||
BRP096.025.1/ sikty sagame puyam aindra tad abhidhyate |
BRP096.025.2/ tatra sapta sahasri trthny sa ubhni ca || 25 ||

467

468

Chapter 96 :: Indra and Brahmin-murder

BRP096.026.1/ teu snna ca dna ca vieea tu sagame |


BRP096.026.2/ sarva tad akaya vidyn ntra kry vicra || 26 ||
BRP096.027.1/ yad etat puyam khyna ya pahec ca oti v |
BRP096.027.2/ sarvappai sa mucyeta manovkkyakarmajai || 27 ||

Chapter 97 :: How Kubera lost his kingdom and became lord of the north

469

Chapter 97 :: How Kubera lost


his kingdom and became lord
of the north
97

BRP097.001.0/ brahmovca:

BRP097.001.1/ paulastya trtham khyta sarvasiddhiprada nm |


BRP097.001.2/ prabhva tasya vakymi bhraarjyapradyakam || 1 ||
BRP097.002.1/ uttarpati prvam ddhisiddhisamanvita |
BRP097.002.2/ pur lakpati csj jyeho viravasa suta || 2 ||
BRP097.003.1/ tasyaite bhrtara csan balavanto 'mitaprabh |
BRP097.003.2/ spatn rvaa caiva kumbhakaro vibhaa || 3 ||
BRP097.004.1/ te 'pi viravasa putr rkasy rkass tu te |
BRP097.004.2/ maddattena vimnena dhanado bhrtbhi saha || 4 ||
BRP097.005.1/ mamntika bhaktiyukto nityam eti tu yti ca |
BRP097.005.2/ rvaasya tu y mt kupit sbravt sutn || 5 ||
/p. 328/

BRP097.006.0/ rvaamtovca:

BRP097.006.1/ mariye na ca jviye putr vairpyakrat |


BRP097.006.2/ dev ca dnav csan spatn bhrtaro mitha || 6 ||
BRP097.007.1/ anyonyavadham psante jayaivaryavanug |
BRP097.007.2/ tadbhavanto na puru na akt na jayaiia |
BRP097.007.3/ spatnya yo 'numanyate tasya jvo nirarthaka || 7 ||
BRP097.008.0/ brahmovca:
BRP097.008.1/ tan mtvacana rutv bhrtaras te trayo mune |
BRP097.008.2/ jagmus te tapase 'raya ktavantas tapo mahat || 8 ||
BRP097.009.1/ matto varn avpu ca traya ete ca rkas |

97

[ SS 162-163

470

Chapter 97 :: How Kubera lost his kingdom and became lord of the north

BRP097.009.2/ mtulena marcena tath mtmahena tu || 9 ||


BRP097.010.1/ tanmtvacanc cpi tato lakm aycata |
BRP097.010.2/ rakobhvn mtdod bhrtror vairam abhn mahat || 10 ||
BRP097.011.1/ tatas tad abhavad yuddha devadnavayor iva |
BRP097.011.2/ yuddhe jitvgraja nta dhanada bhrtara tath || 11 ||
BRP097.012.1/ pupaka ca pur lak sarva caiva vyapharat |
BRP097.012.2/ rvao ghoaym sa trailokye sacarcare || 12 ||
BRP097.013.1/ yo dadyd raya bhrtu sa ca vadhyo bhaven mama |
BRP097.013.2/ bhrtr nirasto vairavao naiva prpraya kvacit |
BRP097.013.3/ pitmaha pulastya ta gatv natvbravd vaca || 13 ||
BRP097.014.0/ dhanada uvca:
BRP097.014.1/ bhrtr nirasto duena ki karomi vadasva me |
BRP097.014.2/ raya araa yat syd daiva v trtham eva ca || 14 ||
BRP097.015.0/ brahmovca:
BRP097.015.1/ tat pautravacana rutv pulastyo vkyam abravt || 15 ||
BRP097.016.0/ pulastya uvca:
BRP097.016.1/ gautam gaccha putra tva stuhi deva mahevaram |
BRP097.016.2/ tatra nsya pravea syd gagy jalamadhyata || 16 ||
BRP097.017.1/ siddhi prpsyasi kaly tath kuru may saha || 17 ||
BRP097.018.0/ brahmovca:
BRP097.018.1/ tathety uktv jagmsau sabhryo dhanadas tath |
BRP097.018.2/ pitr mtr ca vddhena pulastyena dhanevara || 18 ||
BRP097.019.1/ gatv tu gautam gag uci sntv yatavrata |
BRP097.019.2/ tuva devadevea bhuktimuktiprada ivam || 19 ||
BRP097.020.0/ dhanada uvca:
BRP097.020.1/ svm tvam evsya carcarasya |
BRP097.020.2/ vivasya ambho na paro 'sti kacit |
BRP097.020.3/ tvm apy avajya yadha moht |
BRP097.020.4/ pragalbhate kopi sa ocya eva || 20 ||
BRP097.021.1/ tvam aamrty sakala bibhari |
BRP097.021.2/ tvadjay vartata eva sarvam |
BRP097.021.3/ tathpi vedeti budho bhavanta |

Chapter 97 :: How Kubera lost his kingdom and became lord of the north

BRP097.021.4/ na jtv avidvn mahim purtanam || 21 ||


/p. 329/

BRP097.022.1/ malaprasta yad avocad amb |


BRP097.022.2/ hsyt suto 'ya tava deva ra |
BRP097.022.3/ tvatprekitd ya sa ca vighnarjo |
BRP097.022.4/ jaje tv aho ceitam ade || 22 ||
BRP097.023.1/ aruplutg girij samkya |
BRP097.023.2/ viyuktadmpatyam itam ce |
BRP097.023.3/ manobhavo 'bhn madano rati ca |
BRP097.023.4/ saubhgyaprvatvam avpa somt || 23 ||
BRP097.024.0/ brahmovca:
BRP097.024.1/ itydi stuvatas tasya purato 'bht trilocana |
BRP097.024.2/ varea cchandaym sa harn novca kicana || 24 ||
BRP097.025.1/ tmbhte tu dhanade pulastye ca mahevare |
BRP097.025.2/ puna punar varasveti ive vdini harite || 25 ||
BRP097.026.1/ etasminn antare tatra vg uvcarri |
BRP097.026.2/ prptavya dhanaplatva vadantda mahevaram || 26 ||
BRP097.027.1/ pulastyasya tu yac citta pitur vairavaasya tu |
BRP097.027.2/ viditveva tad v ubham artham udrayat || 27 ||
BRP097.028.1/ bhtavad bhavitavya syd dsyamna tu dattavat |
BRP097.028.2/ prptavya prptavat tatra daiv vg abhavac chubh || 28 ||
BRP097.029.1/ prabhtaatru paribhtadukha |
BRP097.029.2/ sampjya somevaram pa ligam |
BRP097.029.3/ digvaratva draviaprabhutvam |
BRP097.029.4/ apradttvakalatraputrn || 29 ||
BRP097.030.1/ t vca dhanada rutv devadeva trilinam |
BRP097.030.2/ eva bhavatu nmeti dhanado vkyam abravt || 30 ||
BRP097.031.1/ tathaivstv iti deveo daiv vcam amanyata |
BRP097.031.2/ pulastya ca varai puyais tath viravasa munim || 31 ||
BRP097.032.1/ dhanapla ca deveo hy abhinandya yayau iva |
BRP097.032.2/ tata prabhti tat trtha paulastya dhanada vidu || 32 ||
BRP097.033.1/ tath vairavasa puya sarvakmaprada ubham |
BRP097.033.2/ teu snndi yat kicit tat sarva bahupuyadam || 33 ||

471

472

Chapter 98 :: Story of Agni and Jtavedas

Chapter 98 :: Story of Agni


and Jtavedas
98

BRP098.001.0/ brahmovca:

BRP098.001.1/ agnitrtham iti khyta sarvakratuphalapradam |


BRP098.001.2/ sarvavighnopaamana tattrthasya phala u || 1 ||
BRP098.002.1/ jtaved iti khyto agner bhrt sa havyav |
BRP098.002.2/ havya vahanta devn gautamys tra eva tu || 2 ||
BRP098.003.1/ sattrasadane agner bhrtaram uttamam |
BRP098.003.2/ bhrtu priya tath daka madhur ditisuto bal || 3 ||
/p. 330/

BRP098.004.1/ jaghna imukhyeu payatsu ca surev api |


BRP098.004.2/ havya dev naiva cpur mte vai jtavedasi || 4 ||
BRP098.005.1/ mte bhrtari sa tv agni priye vai jtavedasi |
BRP098.005.2/ kopena mahatvio ggam ambha samviat || 5 ||
BRP098.006.1/ gagmbhasi samvie hy agnau dev ca mnu |
BRP098.006.2/ jvam utsarjaym sur agnijv yato mat || 6 ||
BRP098.007.1/ yatrgnir jalam vias ta dea sarva eva te |
BRP098.007.2/ jagmur vibudh sarva aya pitaras tath || 7 ||
BRP098.008.1/ vingnin na jvma stuvanto 'gni vieata |
BRP098.008.2/ agni jalagata dv priya cocur divaukasa || 8 ||
BRP098.009.0/ dev cu:
BRP098.009.1/ dev jvaya havyena kavyena ca pits tath |
BRP098.009.2/ mnun annapkena bjn kledanena ca || 9 ||
BRP098.010.0/ brahmovca:
BRP098.010.1/ agnir apy ha tn dev akto yo me gato 'nuja |
BRP098.010.2/ kriyame bhavatkrye y gatir jtavedasa || 10 ||
98

[ SS 163-164

Chapter 99 :: Story of Pthuravas and his younger brother

BRP098.011.1/ s vpi syn mama sur notsahe kryasdhane |


BRP098.011.2/ krya tu sarvatas tasya bhavat jtavedasa || 11 ||
BRP098.012.1/ im sthitim anuprpto na jne me katha bhavet |
BRP098.012.2/ iha cmutra ca vyptau aktir apy atra no bhavet || 12 ||
BRP098.013.1/ athpi kriyame vai krye saiva gatir mama |
BRP098.013.2/ devs tam cur bhvena sarvea ayas tath || 13 ||
BRP098.014.1/ yu karmai ca prtir vyptau akti ca dyate |
BRP098.014.2/ prayjn anuyj ca dsymo havyavhana || 14 ||
BRP098.015.1/ devn tva mukha reham hutya prathams tava |
BRP098.015.2/ tvay datta tu yad dravya bhokyma surasattama || 15 ||
BRP098.016.0/ brahmovca:
BRP098.016.1/ tatas tuo 'bhavad vahnir devavkyd yathkramam |
BRP098.016.2/ iha cmutra ca vyptau havye v laukike tath || 16 ||
BRP098.017.1/ sarvatra vahnir abhaya samartho 'bht surjay |
BRP098.017.2/ jtaved bhadbhnu saptrcir nlalohita || 17 ||
BRP098.018.1/ jalagarbha amgarbho yajagarbha sa ucyate |
BRP098.018.2/ jald kya vibudh abhiicya vibhvasum || 18 ||
BRP098.019.1/ ubhayatra pade vsa sarvago 'gnis tato 'bhavat |
BRP098.019.2/ yathgata sur jagmur vahnitrtha tad ucyate || 19 ||
BRP098.020.1/ tatra sapta atny sas trthni guavanti ca |
BRP098.020.2/ teu snna ca dna ca ya karoti jittmavn || 20 ||
BRP098.021.1/ avamedhaphala sgra prpnoty avikala ubham |
BRP098.021.2/ devatrtha ca tatraiva gneya jtavedasam || 21 ||
BRP098.022.1/ agnipratihita liga tatrste 'nekavaravat |
BRP098.022.2/ taddevadarand eva sarvakratuphala labhet || 22 ||
/p. 331/

473

474

Chapter 99 :: Story of Pthuravas and his younger brother

Chapter 99 :: Story of
Pthuravas and his younger
brother
99

BRP099.001.0/ brahmovca:

BRP099.001.1/ apramocana nma trtha vedavido vidu |


BRP099.001.2/ tasya svarpa vakymi u nrada tanman || 1 ||
BRP099.002.1/ st pthurav nma priya kakvata suta |
BRP099.002.2/ na drasagraha lebhe vairgyn ngnipjanam || 2 ||
BRP099.003.1/ kanys tu samartho 'pi parivittibhayn mune |
BRP099.003.2/ nkarod drakarmdi naivgnnm upsanam || 3 ||
BRP099.004.1/ tata procu pitga putra kakvata ubham |
BRP099.004.2/ jyeha caiva kaniha ca pthak pthag ida vaca || 4 ||
BRP099.005.0/ pitara cu:
BRP099.005.1/ atraypanodya kriyat drasagraha || 5 ||
BRP099.006.0/ brahmovca:
BRP099.006.1/ nety uvca tato jyeha kim a kena yujyate |
BRP099.006.2/ kanys tu pitn prha na yogyo drasagraha || 6 ||
BRP099.007.1/ jyehe sati mahprja parivittibhayd iti |
BRP099.007.2/ tv ubhau punar apy evam cus te vai pitmah || 7 ||
BRP099.008.0/ pitara cu:
BRP099.008.1/ ytm ubhau gautam tu puy kakvata sutau |
BRP099.008.2/ kurut gautamsnna sarvbhapradyakam || 8 ||
BRP099.009.1/ gacchat gautam gag lokatritayapvanm |
BRP099.009.2/ snna ca tarpaa tasy kurut raddhaynvitau || 9 ||

99

[ SS 164

Chapter 99 :: Story of Pthuravas and his younger brother

BRP099.010.1/ dvanmit dhyt gautam sarvakmad |


BRP099.010.2/ na deaklajtydiniyamo 'trvaghane |
BRP099.010.3/ jyeho 'nas tato bhyt parivittir na cetara || 10 ||
BRP099.011.0/ brahmovca:
BRP099.011.1/ tata pthurav jyeha ktv snna satarpaam |
BRP099.011.2/ traym api lokn kkvato 'no 'bhavat || 11 ||
BRP099.012.1/ tata prabhti tat trtham amocanam ucyate |
BRP099.012.2/ rautasmrtarebhya ca itarebhya ca nrada |
BRP099.012.3/ tatra snnena dnena mukta sukh bhavet || 12 ||

475

476

Chapter 100 :: Story of Kayapa and his two wives Supar and Kadr

Chapter 100 :: Story of


Kayapa and his two wives
Supar and Kadr
100

BRP100.001.0/ brahmovca:

BRP100.001.1/ suparsagama nma kdravsagama tath |


BRP100.001.2/ mahevaro yatra devo gagpulinam rita || 1 ||
BRP100.002.1/ agnikua ca tatraiva raudra vaiavam eva ca |
BRP100.002.2/ saura saumya tath brhma kaumra vrua tath || 2 ||
/p. 332/

BRP100.003.1/ apsar ca nad yatra sagat gagay tath |


BRP100.003.2/ tattrthasmarad eva ktaktyo bhaven nara || 3 ||
BRP100.004.1/ sarvappapraamana u yatnena nrada |
BRP100.004.2/ indrea hisit prva vlakhily maharaya |
BRP100.004.3/ dattrdhatapasa sarve procus te kyapa munim || 4 ||
BRP100.005.0/ vlakhily cu:
BRP100.005.1/ putram utpdaynena indradarpahara ubham |
BRP100.005.2/ tapaso 'rdha tu dsymas tathety ha munis tu tn || 5 ||
BRP100.006.1/ supary tato garbham dadhe sa prajpati |
BRP100.006.2/ kadrv caiva anair brahman sarp sarpamtari || 6 ||
BRP100.007.1/ te garbhiyv ubhe ha gantukma prajpati |
BRP100.007.2/ apardho na ca kvpi kryo gamanam eva ca || 7 ||
BRP100.008.1/ anyatra gamanc chpo bhaviyati na saaya || 8 ||
BRP100.009.0/ brahmovca:
BRP100.009.1/ ity uktv sa yayau patnyau gate bhartari te ubhe |
BRP100.009.2/ tadaiva jagmatu sattram bhvittmanm || 9 ||
100

[ SS 164-165

Chapter 100 :: Story of Kayapa and his two wives Supar and Kadr

BRP100.010.1/ brahmavndasamkra gagtrasamritam |


BRP100.010.2/ unmatte te ubhe nitya vayasampattigarvite || 10 ||
BRP100.011.1/ nivryame bahuo munibhis tattvadaribhi |
BRP100.011.2/ vikurvatyau tatra sattre samni ca havi ca || 11 ||
BRP100.012.1/ yoit durvilasita ka savaritum vara |
BRP100.012.2/ te dv cukubhur vipr apamrgarate ubhe || 12 ||
BRP100.013.1/ apamrgasthite yasmd page hi bhaviyatha |
BRP100.013.2/ supar caiva kadr ca nadyau te sambabhvatu || 13 ||
BRP100.014.1/ sa kadcid gha pryt kayapo 'tha prajpati |
BRP100.014.2/ ibhyas tatra vttnta pa tbhy savistaram || 14 ||
BRP100.015.1/ rutv tu vismayvia ki karomty acintayat |
BRP100.015.2/ ibhya kathaym sa vlakhily iti rut || 15 ||
BRP100.016.1/ ta cu kayapa vipra gatv gag tu gautamm |
BRP100.016.2/ tatra stuhi mahena punar bhrye bhaviyata || 16 ||
BRP100.017.1/ brahmahatybhayd eva yatra devo mahevara |
BRP100.017.2/ gagmadhye sad hy ste madhyamevarasajay || 17 ||
BRP100.018.1/ tathety uktv kayapo 'pi sntv gag jitavrata |
BRP100.018.2/ tuva stavanai puyair devadeva mahevaram || 18 ||
BRP100.019.0/ kayapa uvca:
BRP100.019.1/ lokatrayaikdhipater na yasya |
BRP100.019.2/ kutrpi vastuny abhimnalea |
BRP100.019.3/ sa siddhantho 'khilavivakart |
BRP100.019.4/ bhart ivy bhavatu prasanna || 19 ||
BRP100.020.1/ tpatrayoadyutitpitnm |
BRP100.020.2/ itas tato vai paridhvat ca |
BRP100.020.3/ arri sthvarajagamn |
BRP100.020.4/ tvam eva dukhavyapanodadaka || 20 ||
/p. 333/

BRP100.021.1/ sattvdiyogas trividho 'pi yasya |


BRP100.021.2/ akrdibhir vaktum aakya eva |
BRP100.021.3/ vicitravtti paricintya soma |
BRP100.021.4/ sukh sad dnaparo vareya || 21 ||
BRP100.022.0/ brahmovca:
BRP100.022.1/ itydistutibhir deva stuto gaurpati iva |

477

478

Chapter 100 :: Story of Kayapa and his two wives Supar and Kadr

BRP100.022.2/ prasanno hy adadc chambhu kayapya varn bahn || 22 ||


BRP100.023.1/ bhryrthina tu ta prha syt bhrye ubhe tu te |
BRP100.023.2/ nadsvarpe patnyau ye gag prpya saridvarm || 23 ||
BRP100.024.1/ tatsagamanamtrea tbhy bhyt svaka vapu |
BRP100.024.2/ te garbhiyau punar jte gagy ca prasdata || 24 ||
BRP100.025.1/ tata prajpati prto bhrye prpya mahman |
BRP100.025.2/ hvaym sa tn viprn gautamtram ritn || 25 ||
BRP100.026.1/ smantonnayana cakre tbhy prta prajpati |
BRP100.026.2/ brhman pjaym sa vidhidena karma || 26 ||
BRP100.027.1/ bhuktavatsv atha vipreu kayapasytha mandire |
BRP100.027.2/ bhartsampopavi kadrr viprn nirkya ca || 27 ||
BRP100.028.1/ tata kadrr n ak prhasat te ca cukubhu |
BRP100.028.2/ yenk hasit ppe bhajyat te 'ki ppavat || 28 ||
BRP100.029.1/ kbhavat tata kadr sarpamteti yocyate |
BRP100.029.2/ tata prasdaym sa kayapo bhagavn n || 29 ||
BRP100.030.1/ tata prasanns te procur gautam sarit var |
BRP100.030.2/ apardhasahasrebhyo rakiyati ca sevant || 30 ||
BRP100.031.1/ bhrynvitas tath cakre kayapo munisattama |
BRP100.031.2/ tata prabhti tat trtham ubhayo sagama vidu |
BRP100.031.3/ sarvappapraamana sarvakratuphalapradam || 31 ||

Chapter 101 :: Purravas and Sarasvat

Chapter 101 :: Purravas and


Sarasvat
101

BRP101.001.0/ brahmovca:

BRP101.001.1/ purravasam khyta trtha vedavido vidu |


BRP101.001.2/ smarad eva ppn nana ki tu darant || 1 ||
BRP101.002.1/ purrav brahmasada prpya tatra sarasvatm |
BRP101.002.2/ yadcchay devanad hasant brahmao 'ntike |
BRP101.002.3/ t dv rpasampannm urva prha bhpati || 2 ||
BRP101.003.0/ rjovca:
BRP101.003.1/ keya rpavat sdhv sthiteya brahmao 'ntike |
BRP101.003.2/ sarvsm uttam yoid dpayant sabhm imm || 3 ||
/p. 334/

BRP101.004.0/ brahmovca:

BRP101.004.1/ urva prha rjnam iya devanad ubh |


BRP101.004.2/ sarasvat brahmasut nityam eti ca yti ca |
BRP101.004.3/ tac chrutv vismito rj nayem mamntikam || 4 ||
BRP101.005.0/ brahmovca:
BRP101.005.1/ urva punar apy ha rjna bhridakiam || 5 ||
BRP101.006.0/ urvay uvca:
BRP101.006.1/ nyate mahrja tasy sarva nivedya ca || 6 ||
BRP101.007.0/ brahmovca:
BRP101.007.1/ tatas t prhiot tatra rj prty tadorvam |
BRP101.007.2/ s gatv rjavacana nyavedayad athorva || 7 ||
BRP101.008.1/ sarasvaty api tan mene urvay yan niveditam |
BRP101.008.2/ s tatheti pratijya pryd yatra purrav || 8 ||

101

[ SS 165-166

479

480

Chapter 102 :: Brahman's incest

BRP101.009.1/ sarasvatys tatas tre sa reme bahul sam |


BRP101.009.2/ sarasvn abhavat putro yasya putro bhadratha || 9 ||
BRP101.010.1/ t gacchant npagha nityam eva sarasvatm |
BRP101.010.2/ sarasvanta tato lakma jtvnyeu tath ktam || 10 ||
BRP101.011.1/ tasyai dadv aha pa bhy iti mahnad |
BRP101.011.2/ macchpabht vg prgd dev ca gautamm || 11 ||
BRP101.012.1/ kamaalubhav pt mtara lokapvanm |
BRP101.012.2/ tpatrayopaamanm aihikmumikapradm || 12 ||
BRP101.013.1/ s gatv gautam dev prha macchpam dita |
BRP101.013.2/ gagpi mm uvceda vip kartum arhasi || 13 ||
BRP101.014.1/ na yukta yat sarasvaty pa tva dattavn asi |
BRP101.014.2/ strm ea svabhvo vai puskm yoito yata || 14 ||
BRP101.015.1/ svabhvacapal brahman yoita sakal api |
BRP101.015.2/ tva katha tu na jne jagatsrambujsana || 15 ||
BRP101.016.1/ viambayati ka v na kmo vpi svabhvata |
BRP101.016.2/ tato vipam avada dypi syt sarasvat || 16 ||
BRP101.017.1/ tasmc chpn nad martye dydy sarasvat |
BRP101.017.2/ yatrai sagat dev gagy pavihval || 17 ||
BRP101.018.1/ tatra pryn npavaro dhrmika sa purrav |
BRP101.018.2/ tapas taptv samrdhya deva siddhevara haram || 18 ||
BRP101.019.1/ sarvn kmn athvpa gagy ca prasdata |
BRP101.019.2/ tata prabhti tat trtha purravasam ucyate || 19 ||
BRP101.020.1/ sarasvatsagama ca brahmatrtha tad ucyate |
BRP101.020.2/ siddhevaro yatra deva sarvakmaprada tu tat || 20 ||
/p. 335/

Chapter 102 :: Brahman's incest

Chapter 102 :: Brahman's


incest
102

BRP102.001.0/ brahmovca:

BRP102.001.1/ svitr caiva gyatr raddh medh sarasvat |


BRP102.001.2/ etni paca trthni puyni munayo vidu || 1 ||
BRP102.002.1/ tatra sntv tu ptv tu mucyate sarvakalmat |
BRP102.002.2/ svitr caiva gyatr raddh medh sarasvat || 2 ||
BRP102.003.1/ et mama sut jyeh dharmasasthnahetava |
BRP102.003.2/ sarvsm uttam kcin nirmame lokasundarm || 3 ||
BRP102.004.1/ t dv vikt buddhir mamsn munisattama |
BRP102.004.2/ ghyam may bl s m dv palyit || 4 ||
BRP102.005.1/ mgbht tu s bl mgo 'ham abhava tad |
BRP102.005.2/ mgavydho 'bhavac chambhur dharmasarakaya ca || 5 ||
BRP102.006.1/ t madbht paca sut gagm yur mahnadm |
BRP102.006.2/ tato mahevara pryd dharmasarakaya sa || 6 ||
BRP102.007.1/ dhanur ghtv saaram o 'pi mgarpiam |
BRP102.007.2/ mm uvca vadhiye tv mgavydhas tad hara || 7 ||
BRP102.008.1/ tatkarmao nivtto 'ha prd kany vivasvate |
BRP102.008.2/ svitrydy paca sut nadrpea sagat || 8 ||
BRP102.009.1/ t gat puna cpi svarga loka mamntikam |
BRP102.009.2/ yatra t sagat devy paca trthni nrada || 9 ||
BRP102.010.1/ sagatni ca puyni paca nadya sarasvat |
BRP102.010.2/ teu snna tath dna yat kicit kurute nara || 10 ||
BRP102.011.1/ sarvakmaprada tat syn naikarmyn muktida smtam |
BRP102.011.2/ tatrbhavan mgavydha trtha sarvrthada nm |
BRP102.011.3/ svargamokaphala cnyad brahmatrthaphala smtam || 11 ||

102

[ SS 166-167

481

482

Chapter 103 :: Disturbance of Priyavrata's horse-sacrifice

Chapter 103 :: Disturbance of


Priyavrata's horse-sacrifice
103

BRP103.001.0/ brahmovca:

BRP103.001.1/ amtrtham iti khyta sarvappopantidam |


BRP103.001.2/ tasykhyna pravakymi u yatnena nrada || 1 ||
BRP103.002.1/ st priyavrato nma katriyo jayat vara |
BRP103.002.2/ gautamy dakie tre dk cakre purodhas || 2 ||
BRP103.003.1/ hayamedha upakrnte tvigbhir ibhir vte |
BRP103.003.2/ tasya rjo mahbhor vasihas tu purohita || 3 ||
BRP103.004.1/ tadyajavam agamad dnavo 'tha hirayaka |
BRP103.004.2/ ta dnavam abhiprekya devs tv indrapurogam || 4 ||
BRP103.005.1/ bht kecid diva jagmur havyav amim viat |
BRP103.005.2/ avattha viur agamad bhnur arka vaa iva || 5 ||
BRP103.006.1/ soma palam agamad gagmbho havyavhana |
BRP103.006.2/ avinau tu haya ghya vyaso 'bhd yama svayam || 6 ||
BRP103.007.1/ etasminn antare tatra vasiho bhagavn i |
BRP103.007.2/ yaim dya daiteyn nyavrayad athjay || 7 ||
/p. 336/

BRP103.008.1/ tata pravtta punar eva yajo |


BRP103.008.2/ daityo gata svena balena yukta |
BRP103.008.3/ imni trthni tata ubhni |
BRP103.008.4/ davamedhasya phalni dadyu || 8 ||
BRP103.009.1/ prathama tu amtrtha dvitya vaiava vidu |
BRP103.009.2/ rka aiva ca saumya ca vsiha sarvakmadam || 9 ||
BRP103.010.1/ dev ca aya sarve nivtte makhavistare |
BRP103.010.2/ tu procur vasiha ta yajamna priyavratam || 10 ||

103

[ SS 167-168

Chapter 103 :: Disturbance of Priyavrata's horse-sacrifice

BRP103.011.1/ t ca vks t ca gag mud yukt puna puna |


BRP103.011.2/ hayamedhasya nipattyai ete yt itas tata || 11 ||
BRP103.012.1/ hayamedhaphala dadyus trthnty avadan sur |
BRP103.012.2/ tasmt snnena dnena teu trtheu nrada |
BRP103.012.3/ hayamedhaphala puya prpnoti na m vaca || 12 ||

483

484

Chapter 104 :: Story of Haricandra, Rohita, and unaepa

Chapter 104 :: Story of


Haricandra, Rohita, and
unaepa
104

BRP104.001.0/ brahmovca:

BRP104.001.1/ vivmitra haricandra unaepa ca rohitam |


BRP104.001.2/ vrua brhmam gneyam aindram aindavam aivaram || 1 ||
BRP104.002.1/ maitra ca vaiava caiva ymyam vinam auanam |
BRP104.002.2/ ete puyatrthn nmadheya uva me || 2 ||
BRP104.003.1/ haricandra iti tv sd ikvkuprabhavo npa |
BRP104.003.2/ tasya ghe mun prptau nrada parvatas tath |
BRP104.003.3/ ktvtithya tayo samyag gharicandro 'bravd || 3 ||
BRP104.004.0/ haricandra uvca:
BRP104.004.1/ putrrtha kliyate loka ki putrea bhaviyati |
BRP104.004.2/ jn vpy athavjn uttamo madhyamo 'thav |
BRP104.004.3/ eta me saaya nitya brtm ivarv ubhau || 4 ||
BRP104.005.0/ brahmovca:
BRP104.005.1/ tv catur haricandra parvato nradas tath || 5 ||
BRP104.006.0/ nradaparvatv catu:
BRP104.006.1/ ekadh daadh rja atadh ca sahasradh |
BRP104.006.2/ uttara vidyate samyak tathpy etad udryate || 6 ||
BRP104.007.1/ nputrasya paro loko vidyate npasattama |
BRP104.007.2/ jte putre pit snna ya karoti jandhipa || 7 ||
BRP104.008.1/ danm avamedhnm abhiekaphala labhet |
BRP104.008.2/ tmapratih putrt syj jyate cmarottama || 8 ||
BRP104.009.1/ amtenmar dev putrea brhmadaya |
104

[ SS 168-170

Chapter 104 :: Story of Haricandra, Rohita, and unaepa

BRP104.009.2/ trin mocayet putra pitara ca pitmahn || 9 ||


BRP104.010.1/ ki tu mla kim u jala ki tu mari ki tapa |
BRP104.010.2/ vin putrea rjendra svargo mukti sutt smt || 10 ||
/p. 337/

BRP104.011.1/ putra eva paro loko dharma kmo 'rtha eva ca |


BRP104.011.2/ putro mukti para jyotis traka sarvadehinm || 11 ||
BRP104.012.1/ vin putrea rjendra svargamokau sudurlabhau |
BRP104.012.2/ putra eva paro loke dharmakmrthasiddhaye || 12 ||
BRP104.013.1/ vin putrea yad datta vin putrea yad dhutam |
BRP104.013.2/ vin putrea yaj janma vyartha tad avabhti me || 13 ||
BRP104.014.1/ tasmt putrasama kicit kmya nsti jagattraye |
BRP104.014.2/ tac chrutv vismayavs tv uvca npa puna || 14 ||
BRP104.015.0/ haricandra uvca:
BRP104.015.1/ katha me syt suto brt yatra kvpi yathtatham |
BRP104.015.2/ yena kenpy upyena ktv kicit tu pauruam |
BRP104.015.3/ mantrea ygadnbhym utpdyo 'sau suto may || 15 ||
BRP104.016.0/ brahmovca:
BRP104.016.1/ tv catur npareha haricandra sutrthinam |
BRP104.016.2/ dhytv kaa tath samyag gautam yhi mnada || 16 ||
BRP104.017.1/ tatrpmpatir utka dadti manaspsitam |
BRP104.017.2/ varua sarvadt vai munibhi parikrtita || 17 ||
BRP104.018.1/ sa tu prta anai kle tava putra pradsyati |
BRP104.018.2/ etac chrutv npareho munivkya tathkarot || 18 ||
BRP104.019.1/ toaym sa varua gautamtram rita |
BRP104.019.2/ tata ca tuo varuo haricandram uvca ha || 19 ||
BRP104.020.0/ varua uvca:
BRP104.020.1/ putra dsymi te rjal lokatrayavibhaam |
BRP104.020.2/ yadi yakyasi tenaiva tava putro bhaved dhruvam || 20 ||
BRP104.021.0/ brahmovca:
BRP104.021.1/ haricandro 'pi varua yakye tenety avocata |
BRP104.021.2/ tato gatv haricandra caru ktv tu vruam || 21 ||
BRP104.022.1/ bhryyai npati prdt tato jta suto npt |

485

486

Chapter 104 :: Story of Haricandra, Rohita, and unaepa

BRP104.022.2/ jte putre apm a provca vadat vara || 22 ||


BRP104.023.0/ varua uvca:
BRP104.023.1/ adyaiva putro yaavya smarase vacana pur || 23 ||
BRP104.024.0/ brahmovca:
BRP104.024.1/ haricandro 'pi varua provceda kramgatam || 24 ||
BRP104.025.0/ haricandra uvca:
BRP104.025.1/ nirdao medhyat yti paur yakye tato hy aham || 25 ||
BRP104.026.0/ brahmovca:
BRP104.026.1/ tac chrutv vacana rjo varuo 'gt svam layam |
BRP104.026.2/ nirdae punar abhyetya yajasvety ha ta npam || 26 ||
/p. 338/

BRP104.027.1/ rjpi varua prha nirdanto niphala pau |


BRP104.027.2/ paor danteu jteu ehi gacchdhunppate || 27 ||
BRP104.028.1/ tac chrutv rjavacana puna pryd apmpati |
BRP104.028.2/ jteu caiva danteu saptavareu nrada || 28 ||
BRP104.029.1/ punar apy ha rjna yajasveti tato 'bravt |
BRP104.029.2/ rjpi varua prha patsyantme apmpate || 29 ||
BRP104.030.1/ sampatsyanti tath cnye tato yakye vrajdhun |
BRP104.030.2/ puna pryt sa varua punardanteu nrada |
BRP104.030.3/ yajasveti npa prha rj prha tv apmpatim || 30 ||
BRP104.031.0/ rjovca:
BRP104.031.1/ yad tu katriyo yaje paur bhavati vripa |
BRP104.031.2/ dhanurveda yad vetti tad syt paur uttama || 31 ||
BRP104.032.0/ brahmovca:
BRP104.032.1/ tac chrutv rjavacana varuo 'gt svam layam |
BRP104.032.2/ yadstreu ca astreu samartho 'bht sa rohita || 32 ||
BRP104.033.1/ sarvavedeu streu vettbht sa tv arindama |
BRP104.033.2/ yuvarjyam anuprpte rohite oabdike || 33 ||
BRP104.034.1/ prtimn agamat tatra yatra rj sarohita |
BRP104.034.2/ gatya varua prha yajasvdya suta svakam || 34 ||

Chapter 104 :: Story of Haricandra, Rohita, and unaepa

BRP104.035.1/ om ity uktv npavara tvija prha bhpati |


BRP104.035.2/ rohita ca suta jyeha vato varuasya ca || 35 ||
BRP104.036.0/ haricandra uvca:
BRP104.036.1/ ehi putra mahvra yakye tv varuya hi || 36 ||
BRP104.037.0/ brahmovca:
BRP104.037.1/ kim etad ity athovca rohita pitara prati |
BRP104.037.2/ pitpi tad yathvttam cacake savistaram |
BRP104.037.3/ rohita pitara prha vato varuasya ca || 37 ||
BRP104.038.0/ rohita uvca:
BRP104.038.1/ aha prva mahrja tvigbhi sapurohita |
BRP104.038.2/ viave lokanthya yakye 'ha tvarita uci |
BRP104.038.3/ paun varuentha tad anujtum arhasi || 38 ||
BRP104.039.0/ brahmovca:
BRP104.039.1/ rohitasya tu tad vkya rutv vrvaras tad |
BRP104.039.2/ kopena mahatvio jalodaram athkarot || 39 ||
BRP104.040.1/ haricandrasya npate rohita sa vana yayau |
BRP104.040.2/ ghtv sa dhanur divya rathrho gatavyatha || 40 ||
BRP104.041.1/ yatra crdhya varua haricandro janevara |
BRP104.041.2/ gagy prptavn putra tatrgt so 'pi rohita || 41 ||
BRP104.042.1/ vyattny atha vari paca ahe pravartati |
BRP104.042.2/ tatra sthitv npasuta urva npate rujam || 42 ||
BRP104.043.1/ may putrea jtena pitur vai kleakri |
BRP104.043.2/ ki phala ki nu ktya syd ity eva paryacintayat || 43 ||
BRP104.044.1/ tasys tre n puyn apayan npate suta |
BRP104.044.2/ gagtre vartamnam apayad isattamam || 44 ||
/p. 339/

BRP104.045.1/ ajgartam iti khytam es tu vayasa sutam |


BRP104.045.2/ tribhi putrair anuvta bhryay kavttikam |
BRP104.045.3/ ta dv npate putro namasyeda vaco 'bravt || 45 ||
BRP104.046.0/ rohita uvca:
BRP104.046.1/ kavtti ka kasmd durman iva lakyase || 46 ||
BRP104.047.0/ brahmovca:

487

488

Chapter 104 :: Story of Haricandra, Rohita, and unaepa

BRP104.047.1/ ajgarto 'pi covca rohita npate sutam || 47 ||


BRP104.048.0/ ajgarta uvca:
BRP104.048.1/ vartana nsti dehasya bhoktro bahava ca me |
BRP104.048.2/ vinnnena mariymo brhi ki karavmahe || 48 ||
BRP104.049.0/ brahmovca:
BRP104.049.1/ tac chrutv punar apy ha npaputra i tad || 49 ||
BRP104.050.0/ rohita uvca:
BRP104.050.1/ tava ki vartate citte tad brhi vadat vara || 50 ||
BRP104.051.0/ ajgarta uvca:
BRP104.051.1/ hiraya rajata gvo dhnya vastrdika na me |
BRP104.051.2/ vidyate npardla vartana nsti me tata || 51 ||
BRP104.052.1/ sut me santi bhry ca aha vai pacamas tath |
BRP104.052.2/ naite katamasypi kretnnena npottama || 52 ||
BRP104.053.0/ rohita uvca:
BRP104.053.1/ ki krsi mahbuddhe 'jgarta satyam eva me |
BRP104.053.2/ vada nnyac ca vaktavya vipr vai satyavdina || 53 ||
BRP104.054.0/ ajgarta uvca:
BRP104.054.1/ traym api putrm eka v m tathaiva ca |
BRP104.054.2/ bhry vpi ghem krtv jvmahe vayam || 54 ||
BRP104.055.0/ rohita uvca:
BRP104.055.1/ ki bhryay mahbuddhe ki tvay vddharpi |
BRP104.055.2/ yuvna dehi putra me putr ya tvam icchasi || 55 ||
BRP104.056.0/ ajgarta uvca:
BRP104.056.1/ jyehaputra unapuccha nha krmi rohita |
BRP104.056.2/ mt kanyasa cpi na krti tato 'nayo |
BRP104.056.3/ madhyama tu unaepa krmi vada taddhanam || 56 ||
BRP104.057.0/ rohita uvca:
BRP104.057.1/ varuya pau kalpya puruo guavattara |
BRP104.057.2/ yadi krsi mlya tva vada satya mahmune || 57 ||
BRP104.058.0/ brahmovca:

Chapter 104 :: Story of Haricandra, Rohita, and unaepa

BRP104.058.1/ tathety uktv tv ajgarta putramlyam akalpayat |


BRP104.058.2/ gav sahasra dhnyn nikn cpi vsasm |
BRP104.058.3/ rjaputra vara dehi dsymi svasuta tava || 58 ||
BRP104.059.0/ brahmovca:
BRP104.059.1/ tathety uktv rohito 'pi prdt savasana dhanam |
BRP104.059.2/ dattv jagma pitaram iputrea rohita |
BRP104.059.3/ pitre nivedaym sa krayakrtam e sutam || 59 ||
/p. 340/

BRP104.060.0/ rohita uvca:

BRP104.060.1/ varuya yajasva tva paun tvam arug bhava || 60 ||


BRP104.061.0/ brahmovca:
BRP104.061.1/ tathovca haricandra putravkyd anantaram || 61 ||
BRP104.062.0/ haricandra uvca:
BRP104.062.1/ brhma katriy vaiy rj ply iti ruti |
BRP104.062.2/ vieatas tu varn guravo hi dvijottam || 62 ||
BRP104.063.1/ vior api hi ye pjy md kuta eva hi |
BRP104.063.2/ avajaypi ye syn np svakulakaya || 63 ||
BRP104.064.1/ tn pan ktv kpaa katha rakitum utsahe |
BRP104.064.2/ aha ca brhmaa kury pau naitad dhi yujyate || 64 ||
BRP104.065.1/ vara hi jtu maraa na kathacid dvija paum |
BRP104.065.2/ karomi tasmt putra tva brhmaena sukha vraja || 65 ||
BRP104.066.0/ brahmovca:
BRP104.066.1/ etasminn antare tatra vg uvcarri || 66 ||
BRP104.067.0/ kavg uvca:
BRP104.067.1/ gautam gaccha rjendra tvigbhi sapurohita |
BRP104.067.2/ paun vipraputrea rohitena sutena ca || 67 ||
BRP104.068.1/ tvay krya kratu caiva unaepavadha vin |
BRP104.068.2/ kratu pro bhavet tatra tasmd yhi mahmate || 68 ||
BRP104.069.0/ brahmovca:
BRP104.069.1/ tac chrutv vacana ghra gagm agn npottama |
BRP104.069.2/ vivmitrea i vasihena purodhas || 69 ||

489

490

Chapter 104 :: Story of Haricandra, Rohita, and unaepa

BRP104.070.1/ vmadevena i tathnyair munibhi saha |


BRP104.070.2/ prpya gag gautam t naramedhya dkita || 70 ||
BRP104.071.1/ vedimaapakudi ypapavdi ckarot |
BRP104.071.2/ ktv sarva yathnyya tasmin yaje pravartite || 71 ||
BRP104.072.1/ unaepa pau ype nibadhytha samantrakam |
BRP104.072.2/ vribhi prokita dv vivmitro 'bravd idam || 72 ||
BRP104.073.0/ vivmitra uvca:
BRP104.073.1/ devn n haricandra rohita ca vieata |
BRP104.073.2/ anujnantv ima sarve unaepa dvijottamam || 73 ||
BRP104.074.1/ yebhyas tv aya havir deyo devebhyo 'ya pthak pthak |
BRP104.074.2/ anujnantu te sarve unaepa vieata || 74 ||
BRP104.075.1/ vasbhir lomabhis tvagbhir msai sanmantritair makhe |
BRP104.075.2/ agnau hoya pau cya unaepo dvijottama || 75 ||
BRP104.076.1/ upsit syur viprendrs te sarve tv anumanya mm |
BRP104.076.2/ gautam yntu viprendr sntv devn pthak pthak || 76 ||
BRP104.077.1/ mantrai stotrai stuvantas te muda yntu ive rat |
BRP104.077.2/ ena rakantu munayo dev ca havio bhuja || 77 ||
/p. 341/

BRP104.078.0/ brahmovca:

BRP104.078.1/ tathety cu ca munayo mene ca npasattama |


BRP104.078.2/ tato gatv unaepo gag trailokyapvanm || 78 ||
BRP104.079.1/ sntv tuva tn devn ye tatra havio bhuja |
BRP104.079.2/ tatas tu suraga unaepa ca te mune |
BRP104.079.3/ avadanta sur sarve vivmitrasya vata || 79 ||
BRP104.080.0/ sur cu:
BRP104.080.1/ kratu pro bhavatv ea unaepavadha vin || 80 ||
BRP104.081.0/ brahmovca:
BRP104.081.1/ vieetha varua cvadan npasattamam |
BRP104.081.2/ tata pro 'bhavad rjo nmedho lokaviruta || 81 ||
BRP104.082.1/ devn ca prasdena munn ca prasdata |
BRP104.082.2/ trthasya tu prasdena rja pro 'bhavat kratu || 82 ||
BRP104.083.1/ vivmitra unaepa pjaym sa sasadi |

Chapter 104 :: Story of Haricandra, Rohita, and unaepa

BRP104.083.2/ akarod tmana putra pjayitv surntike || 83 ||


BRP104.084.1/ jyeha cakra putrm tmana sa tu kauika |
BRP104.084.2/ na menire ye ca putr vivmitrasya dhmata || 84 ||
BRP104.085.1/ unaepasya ca jyaihya t apa sa kauika |
BRP104.085.2/ jyaihya ye menire putr pjaym sa tn sutn || 85 ||
BRP104.086.1/ varea munirdlas tad etat kathita may |
BRP104.086.2/ etat sarva yatra jta gautamy dakie tae || 86 ||
BRP104.087.1/ tatra trthni puyni vikhytni surdibhi |
BRP104.087.2/ bahni te nmni matta u mahmate || 87 ||
BRP104.088.1/ haricandra unaepa vivmitra sarohitam |
BRP104.088.2/ itydy aa sahasri trthny atha caturdaa || 88 ||
BRP104.089.1/ teu snna ca dna ca naramedhaphalapradam |
BRP104.089.2/ khyta csya mhtmya trthasya munisattama || 89 ||
BRP104.090.1/ ya pahet phayed vpi uyd vpi bhaktita |
BRP104.090.2/ aputra putram pnoti yac cnyan manasa priyam || 90 ||

491

492

Chapter 105 :: Story of the (first) purchase of Soma

Chapter 105 :: Story of the


(first) purchase of Soma
105

BRP105.001.0/ brahmovca:

BRP105.001.1/ somatrtham iti khyta pit prtivardhanam |


BRP105.001.2/ tatra vtta mahpuya u yatnena nrada || 1 ||
BRP105.002.1/ somo rjmtamayo gandharv purbhavat |
BRP105.002.2/ na devn tad dev mm abhyetyedam abruvan || 2 ||
BRP105.003.0/ dev cu:
BRP105.003.1/ gandharvair hta somo devn prada pur |
BRP105.003.2/ tam adhyyan suraga ayas tv atidukhit |
BRP105.003.3/ yath syt somo hy asmka tath ntir vidhyatm || 3 ||
/p. 342/

BRP105.004.0/ brahmovca:

BRP105.004.1/ tatra vg vibudhn ha gandharv stru kmuk |


BRP105.004.2/ tebhyo dattvtha m dev somam hartum arhatha || 4 ||
BRP105.005.1/ vca pratycur amars tv dtu na kam vayam |
BRP105.005.2/ vin tenpi na sthtu akya naiva tvay vin || 5 ||
BRP105.006.1/ punar vg abravd devn punar eymy aha tv iha |
BRP105.006.2/ atra buddhir vidhtavy kriyat kratur uttama || 6 ||
BRP105.007.1/ gautamy dakie tre bhaved devgamo yadi |
BRP105.007.2/ makha tu viaya ktv yntu surasattam || 7 ||
BRP105.008.1/ gandharv strpriy nitya paadhva ta may saha |
BRP105.008.2/ tathety uktv suraga sarasvaty vacasthit || 8 ||
BRP105.009.1/ devadtai pthag devn yakn gandharvapannagn |
BRP105.009.2/ hvna cakrire tatra puye devagirau tad || 9 ||
BRP105.010.1/ tato devagirir nma parvatasybhavan mune |

105

[ SS 170-171

Chapter 105 :: Story of the (first) purchase of Soma

BRP105.010.2/ tatrgaman suraga gandharv yakakinnar || 10 ||


BRP105.011.1/ dev siddh ca ayas tathau devayonaya |
BRP105.011.2/ ibhir gautamtre kriyame mahdhvare || 11 ||
BRP105.012.1/ tatra devai parivta sahasrko 'bhyabhata || 12 ||
BRP105.013.0/ indra uvca:
BRP105.013.1/ gandharvn atha sampjya sarasvaty sampata |
BRP105.013.2/ sarasvaty paadhva no yumkam amttman || 13 ||
BRP105.014.0/ brahmovca:
BRP105.014.1/ tac chakravacant te vai gandharv stru kmuk |
BRP105.014.2/ soma dattv surebhyas tu jaghus t sarasvatm || 14 ||
BRP105.015.1/ somo 'bhavac cmar gandharv sarasvat |
BRP105.015.2/ avasat tatra vg tathpi ca surntike || 15 ||
BRP105.016.1/ yti ca raho nityam upu kriyatm iti |
BRP105.016.2/ ata eva hi somasya krayo bhavati nrada || 16 ||
BRP105.017.1/ upun vartitavya somakrayaa eva hi |
BRP105.017.2/ tato 'bhavad devatn soma cpi sarasvat || 17 ||
BRP105.018.1/ gandharv naiva somo naivsc ca sarasvat |
BRP105.018.2/ tatrgaman sarva eva somrtha gautamtaam || 18 ||
BRP105.019.1/ gvo dev parvat yakarak |
BRP105.019.2/ siddh sdhy munayo guhyak ca |
BRP105.019.3/ gandharvs te maruta pannag ca |
BRP105.019.4/ sarvauadhyo mtaro lokapl |
BRP105.019.5/ rudrdity vasava cvinau ca |
BRP105.019.6/ ye 'nye dev yajabhgasya yogy || 19 ||
BRP105.020.1/ pacaviatinadyas tu gagy sagat mune |
BRP105.020.2/ prhutir yatra datt prkhyna tad ucyate || 20 ||
BRP105.021.1/ gautamy sagat ys tu sarv cpi yathodit |
BRP105.021.2/ tannmadheyatrthni sakepc chu nrada || 21 ||
/p. 343/

BRP105.022.1/ somatrtha ca gndharva devatrtham ata param |


BRP105.022.2/ prtrtha tata la rparsagama tath || 22 ||
BRP105.023.1/ svgatsagama puya kusumy ca sagamam |
BRP105.023.2/ puisagamam khyta kariksagama ubham || 23 ||

493

494

Chapter 105 :: Story of the (first) purchase of Soma

BRP105.024.1/ vaiavsagama caiva karsagamas tath |


BRP105.024.2/ vsavsagama caiva ivaary tath ikh || 24 ||
BRP105.025.1/ kusumbhik uprathy ntij devaj tad |
BRP105.025.2/ ajo vddha suro bhadro gautamy saha sagat || 25 ||
BRP105.026.1/ ete cnye ca bahavo nadnadasahyag |
BRP105.026.2/ pthivy yni trthni hy agaman devaparvate || 26 ||
BRP105.027.1/ somrtha vai tath cnye 'py gaman makhamaapam |
BRP105.027.2/ tni trthni gagy sagatni yathkramam || 27 ||
BRP105.028.1/ nadrpea kny eva nadarpea knicit |
BRP105.028.2/ sarorpea kny atra stavarpea knicit || 28 ||
BRP105.029.1/ tny eva sarvatrthni vikhytni pthak pthak |
BRP105.029.2/ teu snna japo homa pittarpaam eva ca || 29 ||
BRP105.030.1/ sarvakmaprada pus bhuktida muktibhjanam |
BRP105.030.2/ ete pahana cpi smaraa v karoti ya |
BRP105.030.3/ sarvappavinirmukto yti viupura jana || 30 ||

Chapter 106 :: Story of the origin and distribution of the nectar of immortality

Chapter 106 :: Story of the


origin and distribution of the
nectar of immortality
106

BRP106.001.0/ brahmovca:

BRP106.001.1/ pravarsagamo nma reh caiva mahnad |


BRP106.001.2/ yatra siddhevaro deva sarvalokopakrakt || 1 ||
BRP106.002.1/ devn dnavn ca sagamo 'bht sudrua |
BRP106.002.2/ te paraspara vpi prti cbhn mahmune || 2 ||
BRP106.003.1/ te 'py eva mantraym sur dev vai dnav mitha |
BRP106.003.2/ meruparvatam sdya parasparahitaiia || 3 ||
BRP106.004.0/ devadaity cu:
BRP106.004.1/ amtenmaratva syd utpdymtam uttamam |
BRP106.004.2/ pibma sarva evaite bhavma cmar vayam || 4 ||
/p. 344/

BRP106.005.1/ ekbhtv vaya lokn playma sukhni ca |


BRP106.005.2/ prpsyma sagara hitv sagaro dukhakraam || 5 ||
BRP106.006.1/ prty caivrjitn arthn bhokymo gatamatsar |
BRP106.006.2/ yata snehena vttir y ssmka sukhad sad || 6 ||
BRP106.007.1/ vaipartya tu yad vtta na smartavya kadcana |
BRP106.007.2/ na ca trailokyarjye 'pi kaivalye v sukha mank |
BRP106.007.3/ tad rdhvam api v yat tu nirvairatvd avpyate || 7 ||
BRP106.008.0/ brahmovca:
BRP106.008.1/ eva paraspara prt santo dev ca dnav |
BRP106.008.2/ ekbht ca suprt vimathya varulayam || 8 ||
BRP106.009.1/ manthna mandara ktv rajju ktv tu vsukim |
106

[ SS 172-173

495

496

Chapter 106 :: Story of the origin and distribution of the nectar of immortality

BRP106.009.2/ dev ca dnav sarve mamanthur varulayam || 9 ||


BRP106.010.1/ utpanna ca tata puyam amta suravallabham |
BRP106.010.2/ nipanne cmte puye te ca procu parasparam || 10 ||
BRP106.011.1/ yma sva svam adhihna ktakry rama gat |
BRP106.011.2/ sarve sama ca sarvebhyo yathyogya vibhajyatm || 11 ||
BRP106.012.1/ yad sarvgamo yatra yasmil lagne ubhvahe |
BRP106.012.2/ vibhajyatm ida puyam amta surasattam || 12 ||
BRP106.013.1/ ity uktv te yayu sarve daityadnavarkas |
BRP106.013.2/ gateu daityasagheu dev sarve 'nvamantrayan || 13 ||
BRP106.014.0/ dev cu:
BRP106.014.1/ gats te ripavo 'smka daivayogd arindam |
BRP106.014.2/ ripm amta naiva deya bhavati sarvath || 14 ||
BRP106.015.0/ brahmovca:
BRP106.015.1/ bhaspatis tathety ha punar ha surn idam || 15 ||
BRP106.016.0/ bhaspatir uvca:
BRP106.016.1/ na jnanti yath pp pibadhva ca tathmtam |
BRP106.016.2/ ayam evocito mantro yac chatr parbhava || 16 ||
BRP106.017.1/ dvey sarvtman dvey iti ntivido vidu |
BRP106.017.2/ na vivsy na ckhyey naiva mantry ca atrava || 17 ||
BRP106.018.1/ tebhyo na deyam amta bhaveyur amars tata |
BRP106.018.2/ amareu ca jteu teu daityeu atruu |
BRP106.018.3/ t jetu naiva akymo na deyam amta tata || 18 ||
BRP106.019.0/ brahmovca:
BRP106.019.1/ iti sammantrya te dev vcaspatim athbruvan || 19 ||
BRP106.020.0/ dev cu:
BRP106.020.1/ kva yma kutra mantra syt kva pibma kva sasthiti |
BRP106.020.2/ kurmas tad eva prathama vada vcaspate tath || 20 ||
BRP106.021.0/ bhaspatir uvca:
BRP106.021.1/ yntu brahmam amar pcchantv atra gati parm |
BRP106.021.2/ sa tu jt ca vakt ca dt caiva pitmaha || 21 ||
BRP106.022.0/ brahmovca:

Chapter 106 :: Story of the origin and distribution of the nectar of immortality

BRP106.022.1/ bhaspater vaca rutv madantikam athgaman |


BRP106.022.2/ namasya m sur sarve yad vtta tan nyavedayan || 22 ||
/p. 345/

BRP106.023.1/ tad devavacant putra tai surair agama harim |


BRP106.023.2/ viave kathita sarva ambhave viahrie || 23 ||
BRP106.024.1/ aha viu ca ambhu ca devagandharvakinnarai |
BRP106.024.2/ merukandaram gatya na jnanti yathsur || 24 ||
BRP106.025.1/ rakaka ca hari ktv somapnya tasthire |
BRP106.025.2/ dityas tatra vijt somabhojyn athetarn || 25 ||
BRP106.026.1/ somo dtmta bhga cakradhg rakakas tath |
BRP106.026.2/ naiva jnanti tad daity danuj rkass tath || 26 ||
BRP106.027.1/ vin rhu mahprja saihikeya ca somapam |
BRP106.027.2/ kmarpadharo rhur marut madhyam viat || 27 ||
BRP106.028.1/ marudrpa samsthya pnaptradharas tath |
BRP106.028.2/ jtv divkaro daitya ta somya nyavedayat || 28 ||
BRP106.029.1/ tad tad amta tasmai daityydaityarpie |
BRP106.029.2/ dattv soma tad somo viave tan nyavedayat || 29 ||
BRP106.030.1/ viu ptmta daitya cakreodyamya tacchira |
BRP106.030.2/ ciccheda taras vatsa tacchiras tv amara tv abht || 30 ||
BRP106.031.1/ iromtravihna yad deha tad apatad bhuvi |
BRP106.031.2/ deha tad amtaspa patita dakie tae || 31 ||
BRP106.032.1/ gautamy munirdla kampayad vasudhtalam |
BRP106.032.2/ deha cpy amara putra tad adbhutam ivbhavat || 32 ||
BRP106.033.1/ deha ca iraso 'peki iro deham apekate |
BRP106.033.2/ ubhaya cmara jta daitya cya mahbala || 33 ||
BRP106.034.1/ ira kye samvia sarvn bhakayate surn |
BRP106.034.2/ tasmd deham ida prva naymo mahgatam |
BRP106.034.3/ tatas te akara prhur dev sarve sasambhram || 34 ||
BRP106.035.0/ dev cu:
BRP106.035.1/ mahgata daityadeha nayasva surottama |
BRP106.035.2/ tva deva karusindhu aragatarakaka || 35 ||
BRP106.036.1/ iras naiva yujyeta daityadeha tath kuru || 36 ||

497

498

Chapter 106 :: Story of the origin and distribution of the nectar of immortality

BRP106.037.0/ brahmovca:
BRP106.037.1/ preaym sa ceo 'pi reh akti tadtmana |
BRP106.037.2/ mtbhi sahit dev mtara lokaplinm || 37 ||
BRP106.038.1/ yudhadhar dev aaktisamanvit |
BRP106.038.2/ mahgata yatra deha tatrgd bhakyakki || 38 ||
BRP106.039.1/ iromtra sur sarve merau tatraiva sntvayan |
BRP106.039.2/ deho devy punas tatra yuyudhe bahava sam || 39 ||
BRP106.040.1/ rhus tatra surn ha bhittv deha pur mama |
BRP106.040.2/ atrste rasam utka tad kya arrata || 40 ||
BRP106.041.1/ pthakbhte rase deha pravare 'mtam uttamam |
BRP106.041.2/ bhasmbhyt kaenaiva tasmt kurvantu tat pur || 41 ||
BRP106.042.0/ brahmovca:
BRP106.042.1/ etad rhuvaca rutv prt sarve 'surraya |
BRP106.042.2/ abhyaican grah tva graho bhy mudnvita || 42 ||
/p. 346/

BRP106.043.1/ taddevavacanc chaktir var y nigadyate |


BRP106.043.2/ deha bhittv daityapate suraaktisamanvit || 43 ||
BRP106.044.1/ kya ghram utka pravara cmta bahi |
BRP106.044.2/ sthpayitv tu tad deha bhakaym sa cmbik || 44 ||
BRP106.045.1/ klartrir bhadrakl procyate y mahbal |
BRP106.045.2/ sthpita rasam utka rasn pravara rasam || 45 ||
BRP106.046.1/ vyasravat sthpita tat tu pravar sbhavan nad |
BRP106.046.2/ kam amta caiva sthpita spy abhakayat || 46 ||
BRP106.047.1/ tata reh nad jt pravar cmt ubh |
BRP106.047.2/ rhudehasamudbht rudraaktisamanvit || 47 ||
BRP106.048.1/ nadn pravar ramy cmt prerit tah |
BRP106.048.2/ tatra paca sahasri trthni guavanti ca || 48 ||
BRP106.049.1/ tatra ambhu svaya tasthau sarvad surapjita |
BRP106.049.2/ tasyai tu sur sarve devyai nadyai pthak pthak || 49 ||
BRP106.050.1/ varn dadur mud yukt yath pjm avpsyati |
BRP106.050.2/ ambhu surapatir loke tath pjm avpsyasi || 50 ||
BRP106.051.1/ nivsa kuru devi tva lokn hitakmyay |

Chapter 106 :: Story of the origin and distribution of the nectar of immortality

BRP106.051.2/ sad tiha raseni sarve sarvasiddhid || 51 ||


BRP106.052.1/ stavant krtand dhynt sarvakmapradyin |
BRP106.052.2/ tv namasyanti ye bhakty kicid pekya sarvad || 52 ||
BRP106.053.1/ te sarvi kryi bhaveyur devatjay |
BRP106.053.2/ ivaaktyor yatas tasmin nivso 'bht santana || 53 ||
BRP106.054.1/ ato vadanti munayo nivsapuram ity ada |
BRP106.054.2/ pravary pur dev suprts te varn dadu || 54 ||
BRP106.055.1/ gagy sagamo yas te vikhyta suravallabha |
BRP106.055.2/ tatrplutn sarve bhuktir v muktir eva ca || 55 ||
BRP106.056.1/ yad vpi manasa kmya devnm api durlabham |
BRP106.056.2/ syt te sarvam eveha eva dattv sur yayu || 56 ||
BRP106.057.1/ tata prabhti tat trtha pravarsagama vidu |
BRP106.057.2/ prerit devadevena aktir y prerit tu s || 57 ||
BRP106.058.1/ amt saiva vikhyt pravaraiva mahnad || 58 ||

499

500

Chapter 107 :: Story of Vddhagautama and the old maid

Chapter 107 :: Story of


Vddhagautama and the old
maid
107

BRP107.001.0/ brahmovca:

BRP107.001.1/ vddhsagamam khyta yatra vddhevara iva |


BRP107.001.2/ tasykhyna pravakymi u ppapraanam || 1 ||
BRP107.002.1/ gautamo vddha ity ukto munir sn mahtap |
BRP107.002.2/ yad purbhavad blo gautamasya suto dvija || 2 ||
BRP107.003.1/ ansa sa purotpannas tasmd viktarpadhk |
BRP107.003.2/ sa vairgyj jagmtha dea trtham itas tata || 3 ||
/p. 347/

BRP107.004.1/ updhyyena naivsl lajjitasya samgama |


BRP107.004.2/ iyair anyai sahdhyyo lajjitasya ca nbhavat || 4 ||
BRP107.005.1/ upanta kathacic ca pitr vai gautamena sa |
BRP107.005.2/ etvat gautamo 'pi vyagamac caritu bahi || 5 ||
BRP107.006.1/ eva bahutithe kle brahmamtr dhte dvije |
BRP107.006.2/ naiva cdhyayana tasya sajta gautamasya hi || 6 ||
BRP107.007.1/ naiva strasya cbhyso gautamasybhavat tad |
BRP107.007.2/ agnikrya tata cakre nityam eva yatavrata || 7 ||
BRP107.008.1/ gyatryabhysamtrea brhmao nmadhraka |
BRP107.008.2/ agnyupsanamtra ca gyatryabhyasana tath || 8 ||
BRP107.009.1/ etvat brhmaatva gautamasybhavan mune |
BRP107.009.2/ upsato 'gni vidhivad gyatr ca mahtmana || 9 ||
BRP107.010.1/ tasyyur vavdhe putra gautamasya ciryua |
BRP107.010.2/ na drasagraha lebhe naiva dtsti kanyakm || 10 ||

107

[ SS 174-176

Chapter 107 :: Story of Vddhagautama and the old maid

BRP107.011.1/ tath caras trthadee vaneu vividheu ca |


BRP107.011.2/ rameu ca puyeu aann ste sa gautama || 11 ||
BRP107.012.1/ eva bhrama tagirim rityste sa gautama |
BRP107.012.2/ tatrpayad guh ramy vallviapamlinm || 12 ||
BRP107.013.1/ tatropaviya viprendro vastu samakaron matim |
BRP107.013.2/ cintayas tu pravio 'sv apayat striyam uttamm || 13 ||
BRP107.014.1/ ithilgm atha k vddh ca tapasi sthitm |
BRP107.014.2/ brahmacaryea vartant virg rahasi sthitm || 14 ||
BRP107.015.1/ sa t dv munireho namaskrya tasthivn |
BRP107.015.2/ namasyanta munireha ta gautamam avrayat || 15 ||
BRP107.016.0/ vddhovca:
BRP107.016.1/ gurus tva bhavit mahya na m vanditum arhasi |
BRP107.016.2/ yur vidy dhana krtir dharma svargdika ca yat |
BRP107.016.3/ tasya nayati vai sarva ya namasyati vai guru || 16 ||
BRP107.017.0/ brahmovca:
BRP107.017.1/ ktjalipuas t vai gautama prha vismita || 17 ||
BRP107.018.0/ gautama uvca:
BRP107.018.1/ tapasvin tva vddh ca guajyeh ca bhmin |
BRP107.018.2/ alpavidyas tv alpavay aha tava guru katham || 18 ||
BRP107.019.0/ vddhovca:
BRP107.019.1/ rieapriyaputra tadhvaja iti ruta |
BRP107.019.2/ guavn matim ra katradharmaparyaa || 19 ||
BRP107.020.1/ sa kadcid vana pryn mgaykacetana |
BRP107.020.2/ virmam akarod asy guhy sa tadhvaja || 20 ||
BRP107.021.1/ yuv sa matimn dako balena mahat vta |
BRP107.021.2/ ta virnta npavaram apsar dade tata || 21 ||
/p. 348/

BRP107.022.1/ gandharvarjasya sut suym iti virut |


BRP107.022.2/ t dv cakame rj rjna cakame ca s || 22 ||
BRP107.023.1/ iti kr samabhavat tay rjo mahmate |
BRP107.023.2/ nivttakmo rjendras tm pcchygamad gham || 23 ||
BRP107.024.1/ utpannha tatas tasy suymy mahmate |

501

502

Chapter 107 :: Story of Vddhagautama and the old maid

BRP107.024.2/ gacchant m tad mt idam ha tapodhana || 24 ||


BRP107.025.0/ suymovca:
BRP107.025.1/ yas tv asy pravied bhadre sa te bhart bhaviyati || 25 ||
BRP107.026.0/ vddhovca:
BRP107.026.1/ ity uktv s jagamtha mt mama mahmate |
BRP107.026.2/ tasmd atra pravias tva pumn nnya kadcana || 26 ||
BRP107.027.1/ sahasri tathti ktv rjya pit mama |
BRP107.027.2/ atraiva ca tapas taptv tata svargam upeyivn || 27 ||
BRP107.028.1/ svarga yte 'pi pitari sahasri tath daa |
BRP107.028.2/ vari munirdla rjya ktv tath para || 28 ||
BRP107.029.1/ svarge yto mama bhrt aham atraiva sasthit |
BRP107.029.2/ aha brahman nnyavtt na mt na pit mama || 29 ||
BRP107.030.1/ aham tmevar brahman nivi katrakanyak |
BRP107.030.2/ tasmd bhajasva m brahman vratasth pururthinm || 30 ||
BRP107.031.0/ gautama uvca:
BRP107.031.1/ sahasryur aha bhadre mattas tva vayasdhik |
BRP107.031.2/ aha blas tva tu vddh naivya ghaate mitha || 31 ||
BRP107.032.0/ vddhovca:
BRP107.032.1/ tva bhart me pur dio nnyo bhart mato mama |
BRP107.032.2/ dhtr dattas tatas tva m na nirkartum arhasi || 32 ||
BRP107.033.1/ athav necchasi m tvam apradum anuvratm |
BRP107.033.2/ tatas tyakymi jva me idn tava payata || 33 ||
BRP107.034.1/ apekitprptito hi dehin maraa varam |
BRP107.034.2/ anuraktajanatyge ptaknto na vidyate || 34 ||
BRP107.035.0/ brahmovca:
BRP107.035.1/ vddhys tad vaca rutv gautamo vkyam abravt || 35 ||
BRP107.036.0/ gautama uvca:
BRP107.036.1/ aha tapovirahito vidyhno hy akicana |
BRP107.036.2/ nha varo hi yogyas te kurpo bhogavarjita || 36 ||
BRP107.037.1/ anso 'ha ki karomi atapovidya eva ca |
BRP107.037.2/ tasmt surpa suvidym pdya prathama ubhe |

Chapter 107 :: Story of Vddhagautama and the old maid

BRP107.037.3/ pact te vacana krya tato vddhbravd dvijam || 37 ||


BRP107.038.0/ vddhovca:
BRP107.038.1/ may sarasvat dev toit tapas dvija |
BRP107.038.2/ tathaivpo rpavatyo rpadtgnir eva ca || 38 ||
BRP107.039.1/ tasmd vgvar dev s te vidy pradsyati |
BRP107.039.2/ agni ca rpavn devas tava rpa pradsyati || 39 ||
/p. 349/

BRP107.040.0/ brahmovca:

BRP107.040.1/ evam uktv gautama ta vddhovca vibhvasum |


BRP107.040.2/ prrthayitv suvidya ta surpa ckaron munim || 40 ||
BRP107.041.1/ tata suvidya subhaga suknto |
BRP107.041.2/ vddh sa patnm akarot prtiyukta |
BRP107.041.3/ tay sa reme bahul manojay |
BRP107.041.4/ sam sukha prtaman guhym || 41 ||
BRP107.042.1/ kadcit tatra vasator dampatyor mudator girau |
BRP107.042.2/ guhy munirdla jagmur munayo 'mal || 42 ||
BRP107.043.1/ vasihavmadevdy ye cnye ca maharaya |
BRP107.043.2/ bhramanta puyatrthni prpnuvas tasya t guhm || 43 ||
BRP107.044.1/ gats tn jtv gautama saha bhryay |
BRP107.044.2/ satkram akarot te jahasus ta ca kecana || 44 ||
BRP107.045.1/ ye bl yauvanonmatt vayas ye ca madhyam |
BRP107.045.2/ vddh ca gautama prekya jahasus tatra kecana || 45 ||
BRP107.046.0/ aya cu:
BRP107.046.1/ putro 'ya tava pautro v vddhe ko gautamo 'bhavat |
BRP107.046.2/ satya vadasva kalyi ity eva jahasur dvij || 46 ||
/p. 350/

BRP107.047.1/ via vddhasya yuvat vddhy amta yuv |


BRP107.047.2/ iniasamyogo do 'smbhir aho cirt || 47 ||
BRP107.048.0/ brahmovca:
BRP107.048.1/ ity evam cire kecid dampatyo vatos tad |
BRP107.048.2/ evam uktv kttithy yayu sarve maharaya || 48 ||
BRP107.049.1/ vacana rutv ubhv api sudukhitau |

503

504

Chapter 107 :: Story of Vddhagautama and the old maid

BRP107.049.2/ lajjitau ca mahprjau gautamo bhryay saha |


BRP107.049.3/ papraccha munirdlam agastyam isattamam || 49 ||
BRP107.050.0/ gautama uvca:
BRP107.050.1/ ko dea kim u trtha v yatra reya sampyate |
BRP107.050.2/ ghram eva mahprja bhuktimuktipradyakam || 50 ||
BRP107.051.0/ agastya uvca:
BRP107.051.1/ vadadbhir munibhir brahman may rutam ida vaca |
BRP107.051.2/ sarve kms tatra pr gautamy ntra saaya || 51 ||
BRP107.052.1/ tasmd gaccha mahbuddhe gautam ppaninm |
BRP107.052.2/ aha tvm anuysymi yathecchasi tath kuru || 52 ||
BRP107.053.0/ brahmovca:
BRP107.053.1/ etac chrutvgastyavkya vddhay gautamo 'bhyagt |
BRP107.053.2/ tatra tepe tapas tvra patny sa bhagavn i || 53 ||
BRP107.054.1/ stuti cakra devasya ambhor vios tathaiva ca |
BRP107.054.2/ gag ca toaym sa bhryrtha bhagavn i || 54 ||
BRP107.055.0/ gautama uvca:
BRP107.055.1/ khinntmanm atra bhave tvam eva araa iva |
BRP107.055.2/ marubhmv adhvagn viapva priyyuta || 55 ||
BRP107.056.1/ uccvacn bhtn sarvath ppanodana |
BRP107.056.2/ sasyn ghanavat ka tvam avagrahaoim || 56 ||
BRP107.057.1/ vaikuhadurganireis tva pyataragi |
BRP107.057.2/ adhogatn taptn araa bhava gautami || 57 ||
BRP107.058.0/ brahmovca:
BRP107.058.1/ tatas tuvadad vkya gautama vddhay yutam |
BRP107.058.2/ aragatadnrta aray gautam mud || 58 ||
/p. 351/

BRP107.059.0/ gautamy uvca:

BRP107.059.1/ abhiicasva bhry tva majjalair mantrasayutai |


BRP107.059.2/ kalaair upacrai ca tata patn tava priy || 59 ||
BRP107.060.1/ surp crusarvg subhag crulocan |
BRP107.060.2/ sarvalakaasampr ramyarpam avpsyati || 60 ||
BRP107.061.1/ rpavaty punas tva vai bhryay cbhiecita |

Chapter 107 :: Story of Vddhagautama and the old maid

BRP107.061.2/ sarvalakaasampra knta rpam avpsyasi || 61 ||


BRP107.062.0/ brahmovca:
BRP107.062.1/ tatheti ggavacand yathokta tau ca cakratu |
BRP107.062.2/ surpatm ubhau prptau gautamy ca prasdata || 62 ||
BRP107.063.1/ abhiekodaka yac ca s nad samajyata |
BRP107.063.2/ tasy nmn tu vikhyt vddhy munisattama || 63 ||
BRP107.064.1/ vddh nadti vikhyt gautamo 'pi tathocyate |
BRP107.064.2/ vddhagautama ity ukta ibhi samavsibhi |
BRP107.064.3/ vddh tu gautam prha gag pratyakarpim || 64 ||
BRP107.065.0/ vddhovca:
BRP107.065.1/ mannmnya nad devi vddh cety abhidhyatm |
BRP107.065.2/ tvay ca sagamas tasys tasys trtham anuttamam || 65 ||
BRP107.066.1/ rpasaubhgyasampattiputrapautrapravardhanam |
BRP107.066.2/ yurrogyakalya jayaprtivivardhanam |
BRP107.066.3/ snnadndihomai ca pit pvana param || 66 ||
BRP107.067.0/ brahmovca:
BRP107.067.1/ astv ity ha ca t gag suvddh gautamapriym |
BRP107.067.2/ gautamasthpita liga vddhnmnaiva krtitam || 67 ||
BRP107.068.1/ tatraiva ca muda prpto vddhay munisattama |
BRP107.068.2/ tatra snna ca dna ca sarvbhapradyakam || 68 ||
BRP107.069.1/ tata prabhti tat trtha vddhsagamam ucyate || 69 ||

505

506

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

Chapter 108 :: Story of King Ila


who became Il, the mother of
Purravas
108

BRP108.001.0/ brahmovca:

BRP108.001.1/ iltrtham iti khyta sarvasiddhikara nm |


BRP108.001.2/ brahmahatydippn pvana sarvakmadam || 1 ||
BRP108.002.1/ vaivasvatnvaye jta ilo nma janevara |
BRP108.002.2/ mahaty senay srdha jagma mgayvanam || 2 ||
BRP108.003.1/ paribabhrma gahana bahuvylasamkulam |
BRP108.003.2/ nnkradvijayuta viapai pariobhitam || 3 ||
BRP108.004.1/ vanecara npareho mgaygatamnasa |
BRP108.004.2/ tatraiva matim dhatta ilo 'mtyn athbravt || 4 ||
BRP108.005.0/ ila uvca:
BRP108.005.1/ gacchantu nagara sarve mama putrea plitam |
BRP108.005.2/ dea koa bala rjya playantu puna ca tam || 5 ||
/p. 352/

BRP108.006.1/ vasiho 'pi tath ytu dygnn piteva na |


BRP108.006.2/ patnbhi sahito dhmn araye 'ha vasmy atha || 6 ||
BRP108.007.1/ arayabhogabhugbhi ca vjivraamnuai |
BRP108.007.2/ mgaylibhi kaicid yntu sarva ita purm || 7 ||
BRP108.008.0/ brahmovca:
BRP108.008.1/ tathety uktv yayus te 'pi svaya pryc chanair girim |
BRP108.008.2/ himavanta ratnamaya vasas tatra ilo npa || 8 ||
BRP108.009.1/ dadara kandara tatra nnratnavicitritam |
BRP108.009.2/ tatra yakevara kacit samanyur iti viruta || 9 ||
108

[ SS 176-179

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.010.1/ tasya bhry samnmn bhartvrataparya |


BRP108.010.2/ tasmin vasaty asau yako ramaye nagottame || 10 ||
BRP108.011.1/ mgarpea vyacarad bhryay sa mahmati |
BRP108.011.2/ svecchay svavane yaka krate ntyagtakai || 11 ||
BRP108.012.1/ ittha sa yako jnti mgarpadharo 'pi ca |
BRP108.012.2/ ilas tu ta na jnti kandara yakaplitam || 12 ||
BRP108.013.1/ yakasya geha vipula nnratnavicitritam |
BRP108.013.2/ tatropavio npatir mahaty senay vta || 13 ||
BRP108.014.1/ vsa cakre sa tatraiva gehe yakasya dhmata |
BRP108.014.2/ sa yako 'dharmakopena bhryay mgarpadhk || 14 ||
BRP108.015.1/ ila jetu na aknomi ycito na dadti ca |
BRP108.015.2/ hta geha mamnena ki karomty acintayat || 15 ||
BRP108.016.1/ yudhi matta katha hany ceti sthitv sa yakar |
BRP108.016.2/ tmyn preaym sa yak rn dhanurdharn || 16 ||
BRP108.017.0/ yaka uvca:
BRP108.017.1/ yuddhe jitv ca rjnam ilam uddhatadantinam |
BRP108.017.2/ ghd yathnyato yti mama tat kartum arhatha || 17 ||
BRP108.018.0/ brahmovca:
BRP108.018.1/ yakevarasya tad vkyd yaks te yuddhadurmad |
BRP108.018.2/ ila gatvbruvan sarve nirgacchsmd guhlayt || 18 ||
BRP108.019.1/ na ced yuddht paribhraa palyya kva gamiyasi |
BRP108.019.2/ tad yakavacant kopd yuddha cakre sa rjar || 19 ||
BRP108.020.1/ jitv yakn bahuvidhn uvsa daa arvar |
BRP108.020.2/ yakevaro mgo bhtv bhryaypi vane vasan || 20 ||
BRP108.021.1/ htageho vana prpto htabhtya sa yakim |
BRP108.021.2/ prha cintparo bhtv mgrpadhar priym || 21 ||
/p. 353/

BRP108.022.0/ yaka uvca:

BRP108.022.1/ rj 'ya durman knte vyasansaktamnasa |


BRP108.022.2/ katham yti vipada tatropyo vicintyatm || 22 ||
BRP108.023.1/ pparddhivyasanntni rjyny akhilabhbhujm |
BRP108.023.2/ prpayomvana subhrr mg bhtv manohar || 23 ||

507

508

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.024.1/ praviet tatra rjya str bhaviyaty asaayam |


BRP108.024.2/ karaya tvay bhadre na caitad yujyate mama |
BRP108.024.3/ aha tu puruo yena tva puna str ca yaki || 24 ||
BRP108.025.0/ yakiy uvca:
BRP108.025.1/ katha tvay na gantavyam umvanam anuttamam |
BRP108.025.2/ gate 'pi tvayi ko doas tan me kathaya tattvata || 25 ||
BRP108.026.0/ yaka uvca:
BRP108.026.1/ himavatparvatareha umay sahita iva |
BRP108.026.2/ devair gaair anuvto vicacra yathsukham |
BRP108.026.3/ prvat akara prha kadcid rahasi sthitam || 26 ||
BRP108.027.0/ prvaty uvca:
BRP108.027.1/ strm ea svabhvo 'sti rata gopyita bhavet |
BRP108.027.2/ tasmn me niyata deam jay rakita tava || 27 ||
BRP108.028.1/ dehi me tridaena umvanam iti rutam |
BRP108.028.2/ vin tvay gaeena krttikeyena nandin || 28 ||
BRP108.029.1/ yas tv atra pravien ntha strtva tasya bhaved iti || 29 ||
BRP108.030.0/ yaka uvca:
BRP108.030.1/ ity jomvane datt prasannenendumaulin |
BRP108.030.2/ ki karomi pumn knte tvay praayanrdita |
BRP108.030.3/ tasmn may na gantavyam umy vanam uttamam || 30 ||
BRP108.031.0/ brahmovca:
BRP108.031.1/ tad bhartvacana rutv yaki kmarpi |
BRP108.031.2/ mg bhtv vilk ilasya purato 'bhavat || 31 ||
BRP108.032.1/ yakas tu sasthitas tatra dadarelo mg tad |
BRP108.032.2/ mgaysaktacitto vai mg dv vieata || 32 ||
BRP108.033.1/ eka eva hayrho niryayau t mgm anu |
BRP108.033.2/ skarata anais ta tu rjna mgaykulam || 33 ||
BRP108.034.1/ anair jagma s tatra yad umvanam ucyate |
BRP108.034.2/ ady tu mg tasmai darayant kvacit kvacit || 34 ||
/p. 354/

BRP108.035.1/ tihant caiva gacchant dhvant ca vibhtavat |


BRP108.035.2/ hari capalk s tam karad umvanam || 35 ||

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.036.1/ anuprpto hayrhas tat prpa sa umvanam |


BRP108.036.2/ umvana pravia ta jtv s yaki tad || 36 ||
BRP108.037.1/ mgrpa parityajya yaki kmarpi |
BRP108.037.2/ divyarpa samsthya cokatarusannidhau || 37 ||
BRP108.038.1/ tacchkhlambitakar divyagandhnulepan |
BRP108.038.2/ divyarpadhar tanv ktakry sam tad || 38 ||
BRP108.039.1/ hasant npati prekya rnta hayagata tad |
BRP108.039.2/ mgm lokayanta ta capalkam ila tad || 39 ||
BRP108.040.1/ bhartvkyam aeea smarant prha bhmipam || 40 ||
BRP108.041.0/ samovca:
BRP108.041.1/ hayrhbal tanvi kva ekaiva tu gacchasi |
BRP108.041.2/ puruasya ca veea ile kam anuysyasi || 41 ||
BRP108.042.0/ brahmovca:
BRP108.042.1/ ileti vacana rutv rjsau krodhamrchita |
BRP108.042.2/ yaki bhartsayitvsau tm apcchan mg puna || 42 ||
BRP108.043.1/ tathpi yaki prha ile kim anuvkase |
BRP108.043.2/ ileti vacana rutv dhtacpo hayasthita || 43 ||
BRP108.044.1/ kupito daraym sa trailokyavijay dhanu |
BRP108.044.2/ puna s prha npati mahtmnam ile svayam || 44 ||
BRP108.045.1/ prekasva pacn m brhi asaty satyavdinm |
BRP108.045.2/ tad clokayad rj stanau tugau bhujntare || 45 ||
BRP108.046.1/ kim ida mama sajtam ity eva cakito 'bhavat || 46 ||
BRP108.047.0/ ilovca:
BRP108.047.1/ kim ida mama sajta jnte bhavat sphuam |
BRP108.047.2/ vada sarva yathtathya tva k v vada suvrate || 47 ||
BRP108.048.0/ yakiy uvca:
BRP108.048.1/ himavatkandararehe samanyur vasate pati |
BRP108.048.2/ yakm adhipa rms tadbhryha tu yaki || 48 ||
BRP108.049.1/ yatkandare bhavn rj tpavia sutale |
BRP108.049.2/ yasya yak hat moht tvay hi sagara vin || 49 ||
BRP108.050.1/ tato 'ha nirgamrtha te mg bhtv umvanam |
BRP108.050.2/ pravi tva pravio 'si pur prha mahevara || 50 ||

509

510

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.051.1/ yas tv atra pravien manda pumn strtvam avpsyati |


BRP108.051.2/ tasmt strtvam avpto 'si na tva dukhitum arhasi |
BRP108.051.3/ prauho 'pi ko 'tra jnti vicitrabhavitavyatm || 51 ||
BRP108.052.0/ brahmovca:
BRP108.052.1/ yakivacana rutv hayrhas tadpatat |
BRP108.052.2/ tam vsya puna saiva yaki vkyam abravt || 52 ||
BRP108.053.0/ yakiy uvca:
BRP108.053.1/ strtva jta jtam eva na pustva kartum arhasi |
BRP108.053.2/ gha vidy stryogy ntya gtam alaktim |
BRP108.053.3/ strllitya strvilsa strktya sarvam eva tat || 53 ||
/p. 355/

BRP108.054.0/ brahmovca:

BRP108.054.1/ il sarvam athvpya yaki vkyam abravt || 54 ||


BRP108.055.0/ ilovca:
BRP108.055.1/ ko v bhart ki tu ktya puna pustva katha bhavet |
BRP108.055.2/ etad vadasva kaly dukhrty vieata |
BRP108.055.3/ rtnm rtiamanc chreyo nbhyadhika kvacit || 55 ||
BRP108.056.0/ yakiy uvca:
BRP108.056.1/ budha somasuto nma vand asmc ca prvata |
BRP108.056.2/ ramas tasya subhage pitara nityam eyati || 56 ||
BRP108.057.1/ anenaiva path soma pitara sa budho graha |
BRP108.057.2/ drau yti tato nitya namaskartu tathaiva ca || 57 ||
BRP108.058.1/ yad yti budha ntas tadtmna ca daraya |
BRP108.058.2/ ta dv tva tu subhage sarvakmn avpsyasi || 58 ||
BRP108.059.0/ brahmovca:
BRP108.059.1/ tm vsya tata subhrr yakiy antaradhyata |
BRP108.059.2/ yaki s tam caa yako 'pi sukham ptavn || 59 ||
BRP108.060.1/ ilasainya ca tatrst tad gata ca yathsukham |
BRP108.060.2/ umvanasthit cel gyant ntyat puna || 60 ||
BRP108.061.1/ strbhvam anuceant smarant karmao gatim |
BRP108.061.2/ kadcit kriyame tu ilay ntyakarmai || 61 ||
BRP108.062.1/ tm apayad budho dhmn pitara gantum udyata |

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.062.2/ il dv gati tyaktv tm gatybravd budha || 62 ||


BRP108.063.0/ budha uvca:
BRP108.063.1/ bhry bhava mama svasth sarvbhyas tva priy bhava || 63 ||
BRP108.064.0/ brahmovca:
BRP108.064.1/ budhavkyam il bhakty tv abhinandya tathkarot |
BRP108.064.2/ smtv ca yakivkya tatas tubhavan mune || 64 ||
BRP108.065.1/ budho reme tay prty ntv svasthnam uttamam |
BRP108.065.2/ s cpi sarvabhvena toaym sa ta patim |
BRP108.065.3/ tato bahutithe kle budhas tuo 'vadat priym || 65 ||
BRP108.066.0/ budha uvca:
BRP108.066.1/ ki te deya may bhadre priya yan manasi sthitam || 66 ||
BRP108.067.0/ brahmovca:
BRP108.067.1/ tadvkyasamakla tu putra dehty abhata |
BRP108.067.2/ il budha somasuta prtimanta priya tath || 67 ||
BRP108.068.0/ budha uvca:
BRP108.068.1/ amogham etan madvrya tath prtisamudbhavam |
BRP108.068.2/ putras te bhavit tasmt katriyo lokaviruta || 68 ||
BRP108.069.1/ somavaakara rmn ditya iva tejas |
BRP108.069.2/ buddhy bhaspatisama kamay pthivsama || 69 ||
BRP108.070.1/ vryejau harir iva kopena hutabhug yath || 70 ||
BRP108.071.0/ brahmovca:
BRP108.071.1/ tasminn utpadyamne tu budhaputre mahtmani |
BRP108.071.2/ jayaabda ca sarvatra tv sc ca suravemani || 71 ||
/p. 356/

BRP108.072.1/ budhaputre samutpanne tatrjagmu surevar |


BRP108.072.2/ aham apy gama tatra mud yukto mahmate || 72 ||
BRP108.073.1/ jtamtra suto rvam akarot sa pthusvaram |
BRP108.073.2/ tena sarve 'py avocan vai sagat aya sur || 73 ||
BRP108.074.1/ yasmt pur ravo 'syeti tasmd ea purrav |
BRP108.074.2/ syd ity eva nma cakru sarve santuamnas || 74 ||

511

512

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.075.1/ budho 'py adhypaym sa ktravidy suta ubhm |


BRP108.075.2/ dhanurveda saprayoga budha prdt tadtmaje || 75 ||
BRP108.076.1/ sa ghra vddhim agamac chuklapake yath a |
BRP108.076.2/ sa mtara dukhayut samkyel mahmati |
BRP108.076.3/ namasytha vinttm ilm ailo 'bravd idam || 76 ||
BRP108.077.0/ aila uvca:
BRP108.077.1/ budho mtar mama pit tava bhart priyas tath |
BRP108.077.2/ aha ca putra karmaya kasmt te mnaso jvara || 77 ||
BRP108.078.0/ ilovca:
BRP108.078.1/ satya putra budho bhart tva ca putro gukara |
BRP108.078.2/ bhartputrakt cint na mamsti kadcana || 78 ||
BRP108.079.1/ tathpi prvaja kicid dukha smtv puna puna |
BRP108.079.2/ cintayeya mahbuddhe tato mtaram abravt || 79 ||
BRP108.080.0/ aila uvca:
BRP108.080.1/ nivedayasva me mtas tad eva prathama mama || 80 ||
BRP108.081.0/ brahmovca:
BRP108.081.1/ il cainam uvceda rahovca katha vade |
BRP108.081.2/ tathpi putra te vacmi pitro putro yato gati |
BRP108.081.3/ magnn dukhapthobdhau putra pravahaa param || 81 ||
BRP108.082.0/ brahmovca:
BRP108.082.1/ tan mtvacana rutv vinta prha mtaram |
BRP108.082.2/ pdayo patita cpi vada mtar yath tath || 82 ||
BRP108.083.0/ brahmovca:
BRP108.083.1/ s purravasa prha ikvk tath kulam |
BRP108.083.2/ tatrotpatti svasya nma rjyaprpti priyn sutn || 83 ||
BRP108.084.1/ purodhasa vasiha ca priy bhry svaka padam |
BRP108.084.2/ vananiryam evtha amtyn purodhasa || 84 ||
BRP108.085.1/ preaa ca nagary t mgaysaktim eva ca |
BRP108.085.2/ himavatkandaragati yakevaraghe gatim || 85 ||
/p. 357/

BRP108.086.1/ umvanapravea ca strtvaprptim aeata |


BRP108.086.2/ mahevarjay tatra cpravea narasya tu || 86 ||

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.087.1/ yakivkyam apy asya varadna tathaiva ca |


BRP108.087.2/ budhaprpti tath prti putrotpattydy aeata || 87 ||
BRP108.088.1/ kathaym sa tat sarva rutv mtaram abravt |
BRP108.088.2/ purrav ki karomi ki ktv sukta bhavet || 88 ||
BRP108.089.1/ etvat te tpti ced alam etena cmbike |
BRP108.089.2/ yad apy anyan manovarti tad apy jpayasva me || 89 ||
BRP108.090.0/ ilovca:
BRP108.090.1/ iccheya pustvam utkam iccheya rjyam uttamam |
BRP108.090.2/ abhieka ca putr tava cpi vieata || 90 ||
BRP108.091.1/ dna dtu ca yau ca muktimrgasya vkaam |
BRP108.091.2/ sarva ca kartum icchmi tava putra prasdata || 91 ||
BRP108.092.0/ putra uvca:
BRP108.092.1/ upya tv tu pcchmi yena pustvam avpsyasi |
BRP108.092.2/ tapaso vnyato vpi vadasva mama tattvata || 92 ||
BRP108.093.0/ ilovca:
BRP108.093.1/ budha tva pitara pccha gatv putra yathrthavat |
BRP108.093.2/ sa tu sarva tu jnti upadekyati te hitam || 93 ||
BRP108.094.0/ brahmovca:
BRP108.094.1/ tanmtvacand ailo gatv pitaram ajas |
BRP108.094.2/ uvca praato bhtv mtu ktya tathtmana || 94 ||
BRP108.095.0/ budha uvca:
BRP108.095.1/ ila jne mahprja il jt punas tath |
BRP108.095.2/ umvanapravea ca ambhor j tathaiva ca || 95 ||
BRP108.096.1/ tasmc chambhuprasdena umy ca prasdata |
BRP108.096.2/ vipo bhavit putra tv rdhya na cnyath || 96 ||
BRP108.097.0/ purrav uvca:
BRP108.097.1/ payeya ta katha deva katha v mtara ivm |
BRP108.097.2/ trthd v tapaso vpi tat pita prathama vada || 97 ||
BRP108.098.0/ budha uvca:
BRP108.098.1/ gautam gaccha putra tva tatrste sarvad iva |
BRP108.098.2/ umay sahita rm pahant varaprada || 98 ||

513

514

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.099.0/ brahmovca:
BRP108.099.1/ purrav pitur vkya rutv tu mudito 'bhavat |
BRP108.099.2/ gautam tapase dhmn gag trailokyapvanm || 99 ||
BRP108.100.1/ pustvam icchas tath mtur jagma tapase tvaran |
BRP108.100.2/ himavanta giri natv mtara pitara gurum || 100 ||
BRP108.101.1/ gacchantam anvagt putram il somasutas tath |
BRP108.101.2/ te sarve gautam prpt himavatparvatottamt || 101 ||
BRP108.102.1/ tatra sntv tapa kicit ktv cakru stuti parm |
BRP108.102.2/ bhavasya devadevasya stutikramam ima u || 102 ||
/p. 358/

BRP108.103.1/ budhas tuva prathamam il ca tadanantaram |


BRP108.103.2/ tata purrav putro gaur dev ca akaram || 103 ||
BRP108.104.0/ budha uvca:
BRP108.104.1/ yau kukumena svaarrajena |
BRP108.104.2/ svabhvahemapratimau sarpau |
BRP108.104.3/ yv arcitau skandagaevarbhy |
BRP108.104.4/ tau me arayau araa bhavetm || 104 ||
BRP108.105.0/ ilovca:
BRP108.105.1/ sasratpatrayadvadagdh |
BRP108.105.2/ arrio yau paricintayanta |
BRP108.105.3/ sadya par nirvtim pnuvanti |
BRP108.105.4/ tau akarau me araa bhavetm || 105 ||
BRP108.106.1/ rt hy aha pitamnas te |
BRP108.106.2/ kledigopt na paro 'sti kacit |
BRP108.106.3/ deva tvadyau caraau supuyau |
BRP108.106.4/ tau me arayau araa bhavetm || 106 ||
BRP108.107.0/ purrav uvca:
BRP108.107.1/ yayo sakd idam abhyudaiti |
BRP108.107.2/ prayti cnte layam eva sarvam |
BRP108.107.3/ jagaccharayau jagadtmakau tu |
BRP108.107.4/ gaurharau me araa bhavetm || 107 ||
BRP108.108.1/ yau devavndeu mahotsave tu |
BRP108.108.2/ pdau ghea giraputry |
BRP108.108.3/ prokta dhtau prtivac chivena |

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.108.4/ tau me arayau araa bhavetm || 108 ||


BRP108.109.0/ rdevy uvca:
BRP108.109.1/ kim abha pradsymi yumabhya tad vadantu me |
BRP108.109.2/ ktakty stha bhadra vo devnm api dukaram || 109 ||
BRP108.110.0/ purrav uvca:
BRP108.110.1/ ilo rj tavjtv vana prviad ambike |
BRP108.110.2/ tat kamasva sureni pustva dtu tvam arhasi || 110 ||
BRP108.111.0/ brahmovca:
BRP108.111.1/ tathety uvca tn sarvn bhavasya tu mate sthit |
BRP108.111.2/ tata sa bhagavn ha devvkyarata sad || 111 ||
BRP108.112.0/ iva uvca:
BRP108.112.1/ atrbhiekamtrea pustva prpnotv aya npa || 112 ||
BRP108.113.0/ brahmovca:
BRP108.113.1/ snty budhabhryy arrd vri susruve |
BRP108.113.2/ ntya gta ca lvaya yakiy yad uprjitam || 113 ||
BRP108.114.1/ tat sarva vridhrbhir gagmbhasi samviat |
BRP108.114.2/ nty gt ca saubhgy im nadyo babhvire || 114 ||
BRP108.115.1/ t cpi sagat gag te puy sagams traya |
BRP108.115.2/ teu snna ca dna ca surarjyaphalapradam || 115 ||
/p. 359/

BRP108.116.1/ il pustvam avpytha gaurambho prasdata |


BRP108.116.2/ mahbhyudayasiddhyartha vjimedham athkarot || 116 ||
BRP108.117.1/ purodhasa vasiha ca bhry putrs tathaiva ca |
BRP108.117.2/ amty ca bala koam nya sa npottama || 117 ||
BRP108.118.1/ caturaga bala rjya daake 'sthpayat tad |
BRP108.118.2/ ilasya nmn vikhyta tatra tat puram ucyate || 118 ||
BRP108.119.1/ prvajtn atho putrn sryavaakramgate |
BRP108.119.2/ rjye 'bhiicya pact tam aila snehd asicayat || 119 ||
BRP108.120.1/ somavaakara rmn aya rj bhaved iti |
BRP108.120.2/ sarvebhyo matimnebhyo jyeha reho 'bhavan mune || 120 ||
BRP108.121.1/ yatra ca kratavo vtt ilasya npate ubh |

515

516

Chapter 108 :: Story of King Ila who became Il, the mother of Purravas

BRP108.121.2/ yatra pustvam avpytha yatra putr samgat || 121 ||


BRP108.122.1/ yakidattantydigtasaubhgyamagal |
BRP108.122.2/ nadyo bhtv yatra gag sagats tni nrada || 122 ||
BRP108.123.1/ trthni ubhadny san sahasry atha oaa |
BRP108.123.2/ ubhayos trayos tta tatra ambhur ilevara |
BRP108.123.3/ teu snna ca dna ca sarvakratuphalapradam || 123 ||

Chapter 109 :: The destruction of Daka's sacrifice; Viu's discus swallowed by iva

517

Chapter 109 :: The destruction


of Daka's sacrifice; Viu's
discus swallowed by iva
109

BRP109.001.0/ brahmovca:

BRP109.001.1/ cakratrtham iti khyta brahmahatydinanam |


BRP109.001.2/ yatra cakrevaro deva cakram pa yato hari || 1 ||
BRP109.002.1/ yatra viu svaya sthitv cakrrtha akara prabhu |
BRP109.002.2/ pjaym sa tat trtha cakratrtham udhtam || 2 ||
BRP109.003.1/ yasya ravaamtrea sarvappai pramucyate |
BRP109.003.2/ dakakratau pravtte tu devn ca samgame || 3 ||
BRP109.004.1/ dakea dite deve ive arve mahevare |
BRP109.004.2/ anhvne sureasya dakacitte malmase || 4 ||
BRP109.005.1/ dkyay rute vkye anhvnasya krae |
BRP109.005.2/ ahalyy coktavaty kupitbht surevar || 5 ||
BRP109.006.1/ pitara naye ppa kameya na kathacana |
BRP109.006.2/ vat doavkyni pitr coktni bhartari || 6 ||
BRP109.007.1/ patyu vanti y nind ts ppvadhi kuta |
BRP109.007.2/ ydas tdo vpi pati str par gati || 7 ||
BRP109.008.1/ ki puna sakaldho mahdevo jagadguru |
BRP109.008.2/ ruta tannindana tarhi dhraymi na dehakam || 8 ||
BRP109.009.1/ tasmt tyakya ima deham ity uktv s mahsat |
BRP109.009.2/ kopena mahatvi prajajvla surevar || 9 ||
/p. 360/

BRP109.010.1/ ivaikacetan deha bald yogc ca tatyaje |


BRP109.010.2/ mahevaro 'pi sakala vttam karya nradt || 10 ||

109

[ SS 179-181

518

Chapter 109 :: The destruction of Daka's sacrifice; Viu's discus swallowed by iva

BRP109.011.1/ dv cukopa papraccha jay ca vijay tath |


BRP109.011.2/ te catur ubhe deva dakakratuvinanam || 11 ||
BRP109.012.1/ dkyay iti rutv makha pryn mahevara |
BRP109.012.2/ bhmair gaai parivto bhtanthai sama yayau || 12 ||
BRP109.013.1/ makhas tair veita sarvo devabrahmapuraskta |
BRP109.013.2/ dakea yajamnena uddhabhvena rakita || 13 ||
BRP109.014.1/ vasihdibhir atyugrair munibhi parivrita |
BRP109.014.2/ indrditydyair vasubhi sarvatapariplita || 14 ||
BRP109.015.1/ gyajusmavedai ca svhabdair alakta |
BRP109.015.2/ raddh puis tath tui ntir lajj sarasvat || 15 ||
BRP109.016.1/ bhmir dyau arvar kntir u jay mati |
BRP109.016.2/ etbhi ca tathnybhi sarvata samalakta || 16 ||
BRP109.017.1/ tvar mahtman cpi krito vivakarma |
BRP109.017.2/ surabhir nandin dhenu kmadhuk kmadohin || 17 ||
BRP109.018.1/ etbhi kmavarbhi sarvakmasamddhimn |
BRP109.018.2/ kalpavka prijto lat kalpalatdik || 18 ||
BRP109.019.1/ yad yad iatama kicit tatra tasmin makhe sthitam |
BRP109.019.2/ svaya maghavat p hari parirakita || 19 ||
BRP109.020.1/ dyat bhujyat vpi kriyat sthyat sukham |
BRP109.020.2/ etai ca sarvato vkyair dakasya pjita makham || 20 ||
BRP109.021.1/ dau tu vrabhadro 'sau bhadrakly yuto yayau |
BRP109.021.2/ okakopaparttm pacc chlapinkadhk || 21 ||
BRP109.022.1/ abhyyayau mahdevo mahbhtair alakta |
BRP109.022.2/ tni bhtni parito makhe veya mahevaram || 22 ||
BRP109.023.1/ kratu vidhvasaym sus tatra kobho mahn abht |
BRP109.023.2/ palyanta tata kecit kecid gatv tata ivam || 23 ||
BRP109.024.1/ kecit stuvanti devea kecit kupyanti akaram |
BRP109.024.2/ eva vidhvasita yaja dv p samabhyagt || 24 ||
BRP109.025.1/ po dantn athotpya indra vyadrvayat kat |
BRP109.025.2/ bhagasya caku vipra vrabhadro vyapayat || 25 ||
BRP109.026.1/ divkara punar dorbhy paribhrmya samkipat |
BRP109.026.2/ tata suraga sarve viu te araa yayu || 26 ||
BRP109.027.0/ dev cu:

Chapter 109 :: The destruction of Daka's sacrifice; Viu's discus swallowed by iva

BRP109.027.1/ trhi trhi gadpe bhtanthaktd bhayt |


BRP109.027.2/ mahevaragaa kacit pramathn tu nyaka |
BRP109.027.3/ tena dagdho makha sarvo vaiava payato hare || 27 ||
BRP109.028.0/ brahmovca:
BRP109.028.1/ hari cakram utsa bhtanthavadha prati |
BRP109.028.2/ bhtantho 'pi tac cakram patac ca tadgrasat || 28 ||
BRP109.029.1/ graste cakre tato vior lokapl bhayd yayu |
BRP109.029.2/ tath sthitn avekytha dako yaja surn api |
BRP109.029.3/ tuva akara deva dako bhakty prajpati || 29 ||
/p. 361/

BRP109.030.0/ daka uvca:

BRP109.030.1/ jaya akara somea jaya sarvaja ambhave |


BRP109.030.2/ jaya kalyabhc chambho jaya kltmane nama || 30 ||
BRP109.031.1/ dikartar namas te 'stu nlakaha namo 'stu te |
BRP109.031.2/ brahmapriya namas te 'stu brahmarpa namo 'stu te || 31 ||
BRP109.032.1/ trimrtaye namo deva tridhma paramevara |
BRP109.032.2/ sarvamrte namas te 'stu trailokydhra kmada || 32 ||
BRP109.033.1/ namo vedntavedyya namas te paramtmane |
BRP109.033.2/ yajarpa namas te 'stu yajadhma namo 'stu te || 33 ||
BRP109.034.1/ yajadna namas te 'stu havyavha namo 'stu te |
BRP109.034.2/ yajahartre namas te 'stu phaladya namo 'stu te || 34 ||
BRP109.035.1/ trhi trhi jaganntha aragatavatsala |
BRP109.035.2/ bhaktnm apy abhaktn tvam eva araa prabho || 35 ||
BRP109.036.0/ brahmovca:
BRP109.036.1/ eva tu stuvatas tasya prasanno 'bhn mahevara |
BRP109.036.2/ ki dadmti ta prha kratu pro 'stu me prabho || 36 ||
BRP109.037.1/ tathety uvca bhagavn devadevo mahevara |
BRP109.037.2/ akara sarvabhttm karuvarulaya || 37 ||
BRP109.038.1/ kratu ktv tata pra tasya dakasya vai mune |
BRP109.038.2/ evam uktv sa bhagavn bhtair antaradhyata || 38 ||
BRP109.039.1/ yathgata sur jagmu svam eva sadana prati |
BRP109.039.2/ tata kadcid devn daityn vigraho mahn || 39 ||
BRP109.040.1/ babhva tatra daityebhyo bht dev riya patim |

519

520

Chapter 109 :: The destruction of Daka's sacrifice; Viu's discus swallowed by iva

BRP109.040.2/ tuuvu sarvabhvena vacobhis ta janrdanam || 40 ||


BRP109.041.0/ dev cu:
BRP109.041.1/ akrdayo 'pi trida kakam |
BRP109.041.2/ avekya yasys tapa caranti |
BRP109.041.3/ s cpi yatpdarat ca lakms |
BRP109.041.4/ ta brahmabhta araa prapadye || 41 ||
BRP109.042.1/ yasmt triloky na para samno |
BRP109.042.2/ na cdhikas trkyarathn nsiht |
BRP109.042.3/ sa devadevo 'vatu na samastn |
BRP109.042.4/ mahbhayebhya kpay prapannn || 42 ||
BRP109.043.0/ brahmovca:
BRP109.043.1/ tata prasanno bhagav akhacakragaddhara |
BRP109.043.2/ kimartham gat sarve tatkartsmty uvca tn || 43 ||
BRP109.044.0/ dev cu:
BRP109.044.1/ bhaya ca tvra daityebhyo devn madhusdana |
BRP109.044.2/ tatas trya devn mati kuru janrdana || 44 ||
BRP109.046.0/ brahmovca:
BRP109.046.1/ tn gatn hari prha grasta cakra harea me |
BRP109.046.2/ ki karomi gata cakra bhavanta crtim gat |
BRP109.046.3/ yntu sarve devaga rak va kriyate may || 46 ||
/p. 362/

BRP109.047.0/ brahmovca:

BRP109.047.1/ tato gateu deveu viu cakrrtham udyata |


BRP109.047.2/ godvar tato gatv ambho pj pracakrame || 47 ||
BRP109.048.1/ suvarakamalair divyai sugandhair daabhi atai |
BRP109.048.2/ bhaktito nityavat pj cakre viur umpate || 48 ||
BRP109.049.1/ eva sampjyamne tu tayos tattvam ida u |
BRP109.049.2/ kamaln sahasre tu yadaika naiva pryate || 49 ||
BRP109.050.1/ tadsurri sva netram utpyrghyam akalpayat |
BRP109.050.2/ arghyaptra kare ghya sahasrakamalnvitam |
BRP109.050.3/ dhytv ambhu dadv arghyam ananyaarao hari || 50 ||
BRP109.051.0/ viur uvca:
BRP109.051.1/ tvam eva deva jne bhvam antargata nm |

Chapter 109 :: The destruction of Daka's sacrifice; Viu's discus swallowed by iva

BRP109.051.2/ tvam eva arao 'dho 'tra k bhaved vicra || 51 ||


BRP109.052.0/ brahmovca:
BRP109.052.1/ vadann udarunayano nililye 'sv itvare |
BRP109.052.2/ bhavnsahita ambhu purastd abhavat tad || 52 ||
BRP109.053.1/ gham ligya vividhair varair prayad dharim |
BRP109.053.2/ tad eva cakram abhavan netra cpi yath pur || 53 ||
BRP109.054.1/ tata suraga sarve tuuvur hariakarau |
BRP109.054.2/ gag cpi saricchreh deva ca vabhadhvajam || 54 ||
BRP109.055.1/ tata prabhti tat trtha cakratrtham iti smtam |
BRP109.055.2/ yasynuravaenaiva mucyate sarvakilbiai || 55 ||
BRP109.056.1/ tatra snna ca dna ca ya kuryt pittarpaam |
BRP109.056.2/ sarvappavinirmukta pitbhi svargabhg bhavet |
BRP109.056.3/ tat tu cakrkita trtham adypi paridyate || 56 ||

521

522

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

Chapter 110 :: Story of Dadhci


and his son Pippalda
110

BRP110.001.0/ brahmovca:

BRP110.001.1/ pippala trtham khyta cakratrthd anantaram |


BRP110.001.2/ yatra cakrevaro deva cakram pa yato hari || 1 ||
BRP110.002.1/ yatra viu svaya sthitv cakrrtha akara vibhum |
BRP110.002.2/ pjaym sa tat trtha cakratrtham udhtam || 2 ||
BRP110.003.1/ yatra prto 'bhavad vio ambhus tat pippala vidu |
BRP110.003.2/ mahimna yasya vaktu na kamo 'py ahinyaka || 3 ||
BRP110.004.1/ cakrevaro pippaleo nmadheyasya kraam |
BRP110.004.2/ u nrada tad bhakty skd vedodita may || 4 ||
/p. 363/

BRP110.005.1/ dadhcir iti vikhyto munir sd gunvita |


BRP110.005.2/ tasya bhry mahprj kuln ca pativrat || 5 ||
BRP110.006.1/ lopmudreti y khyt svas tasy gabhastin |
BRP110.006.2/ iti nmn ca vikhyt vaaveti prakrtit || 6 ||
BRP110.007.1/ dadhce s priy nitya tapas tepe tay mahat |
BRP110.007.2/ dadhcir agnimn nitya ghadharmaparyaa || 7 ||
BRP110.008.1/ bhgrath samritya devtithiparyaa |
BRP110.008.2/ svakalatrarata nta kumbhayonir ivpara || 8 ||
BRP110.009.1/ tasya prabhvt ta dea nrayo daityadnav |
BRP110.009.2/ jagmur munirdla yatrgastyasya crama || 9 ||
BRP110.010.1/ tatra dev samjagm rudrditys tathvinau |
BRP110.010.2/ indro viur yamo 'gni ca jitv daityn upgatn || 10 ||
BRP110.011.1/ jayena jtasahar stut caiva marudgaai |
BRP110.011.2/ dadhci munirdla dv nemu surevar || 11 ||

110

[ SS 181-187

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.012.1/ dadhcir jtasahara surn pjya pthak pthak |


BRP110.012.2/ ghaktya tata cakre surebhyo bhryay saha || 12 ||
BRP110.013.1/ p ca kuala tena kath cakru sur api |
BRP110.013.2/ dadhcim abruvan dev bhryay sukhita puna || 13 ||
BRP110.014.1/ sna hamanasa i natv puna puna || 14 ||
BRP110.015.0/ dev cu:
BRP110.015.1/ kim adya durlabha loke e 'smka bhaviyati |
BRP110.015.2/ tvda sakpo yeu munir bhkalpapdapa || 15 ||
BRP110.016.1/ etad eva phala pus jvat munisattama |
BRP110.016.2/ trthplutir bhtaday darana ca bhavdm || 16 ||
BRP110.017.1/ yat snehd ucyate 'smbhir avadhraya tan mune |
BRP110.017.2/ jitv daityn iha prpt hatv rkasapugavn || 17 ||
BRP110.018.1/ vaya ca sukhino brahmas tvayi de vieata |
BRP110.018.2/ nyudhai phalam asmka vohu naiva kam vayam || 18 ||
BRP110.019.1/ sthpyadea na payma yudhn munvara |
BRP110.019.2/ svarge suradvio jtv sthpitni haranti ca || 19 ||
BRP110.020.1/ nayeyur yudhnti tathaiva ca rastale |
BRP110.020.2/ tasmt tavrame puye sthpyante 'stri mnada || 20 ||
BRP110.021.1/ naivtra kicid bhayam asti vipra |
BRP110.021.2/ na dnavebhyo rkasebhya ca ghoram |
BRP110.021.3/ tvadjay rakitapuyadeo |
BRP110.021.4/ na vidyate tapas te samna || 21 ||
BRP110.022.1/ jitrayo brahmavid variha |
BRP110.022.2/ vaya ca prva nihat daityasagh |
BRP110.022.3/ astrair ala bhrabhtai ktrthai |
BRP110.022.4/ sthpya sthna te sampe muna || 22 ||
BRP110.023.1/ divyn bhogn kminbhi sametn |
BRP110.023.2/ devodyne nandane sambhajma |
BRP110.023.3/ tato yma ktakry sahendr |
BRP110.023.4/ sva sva sthna cyudhn ca rak || 23 ||
BRP110.024.1/ tvay kt jyat tat pradhi |
BRP110.024.2/ samarthas tva rakae dhrae ca || 24 ||
/p. 364/

BRP110.025.0/ brahmovca:

523

524

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.025.1/ tadvkyam karya dadhcir eva |


BRP110.025.2/ vkya jagau vibudhn evam astu |
BRP110.025.3/ nivryama priyalay striy |
BRP110.025.4/ ki devakryea viruddhakri || 25 ||
BRP110.026.1/ ye jtastr paramrthanih |
BRP110.026.2/ sasracesu gatnurg |
BRP110.026.3/ te parrthavyasanena ki mune |
BRP110.026.4/ yentra vmutra sukha na kicit || 26 ||
BRP110.027.1/ devadvio dveam anupraynti |
BRP110.027.2/ datte sthne vipravarya uva |
BRP110.027.3/ nae hte cyudhn muna |
BRP110.027.4/ kupyanti dev ripavas te bhavanti || 27 ||
BRP110.028.1/ tasmn neda vedavid variha |
BRP110.028.2/ yukta dravye parakye mamatvam |
BRP110.028.3/ tvac ca maitr dravyabhva ca tvan |
BRP110.028.4/ nae hte ripavas te bhavanti || 28 ||
BRP110.029.1/ ced asti aktir dravyadne tatas te |
BRP110.029.2/ dtavyam evrthine ki vicryam |
BRP110.029.3/ no cet santa parakryi kuryur |
BRP110.029.4/ vgbhir manobhi ktibhis tathaiva || 29 ||
BRP110.030.1/ parasvasandhraam etad eva |
BRP110.030.2/ sadbhir nirasta tyaja knta sadya || 30 ||
BRP110.031.0/ brahmovca:
BRP110.031.1/ eva priyy vacana sa vipro |
BRP110.031.2/ niamya bhrym idam ha subhrm || 31 ||
BRP110.032.0/ dadhcir uvca:
BRP110.032.1/ pur surm anumnya bhadre |
BRP110.032.2/ netti v na sukha mamaiti || 32 ||
BRP110.033.0/ brahmovca:
BRP110.033.1/ rutverita patyur iti priyy |
BRP110.033.2/ daiva vinnyan na n samartham |
BRP110.033.3/ t sthity surasattams te |
BRP110.033.4/ sasthpya cstry atidptimanti || 33 ||
BRP110.034.1/ natv munndra yayur eva lokn |
BRP110.034.2/ daityadvio nyastaastr ktrth |
BRP110.034.3/ gateu deveu munipravaryo |

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.034.4/ ho 'vasad bhryay dharmayukta || 34 ||


BRP110.035.1/ gate ca kle hy ativiprayukte |
BRP110.035.2/ daive vare sakhyay vai sahasre |
BRP110.035.3/ na te sur yudhn muna |
BRP110.035.4/ vca mana cpi tathaiva cakru || 35 ||
/p. 365/

BRP110.036.1/ dadhcir apy ha gabhastim ojas |


BRP110.036.2/ devrayo m dviatha bhadre |
BRP110.036.3/ na te sur netukm bhavanti |
BRP110.036.4/ sasthpitny atra vadasva yuktam || 36 ||
BRP110.037.1/ s cha knta vinayd uktam eva |
BRP110.037.2/ tva jne ntha yad atra yuktam |
BRP110.037.3/ daity hariyanti mahpravddhs |
BRP110.037.4/ tapoyukt balina svyudhni || 37 ||
BRP110.038.1/ tadastrarakrtham ida sa cakre |
BRP110.038.2/ mantrais tu saklya jalai ca puyai |
BRP110.038.3/ tad vri sarvstramaya supuya |
BRP110.038.4/ tejoyukta tac ca papau dadhci || 38 ||
BRP110.039.1/ nirvryarpi tadyudhni |
BRP110.039.2/ kaya jagmu kramaa klayogt |
BRP110.039.3/ sur samgatya dadhcim cur |
BRP110.039.4/ mahbhaya hy gata trava na || 39 ||
BRP110.040.1/ dadasva cstri munipravra |
BRP110.040.2/ yni tvadante nihitni devai |
BRP110.040.3/ dadhcir apy ha surribhty |
BRP110.040.4/ angaty bhavat ccirea || 40 ||
BRP110.041.1/ astri ptni arrasasthny |
BRP110.041.2/ uktni yukta mama tad vadantu |
BRP110.041.3/ rutv tadukta vacana tu dev |
BRP110.041.4/ procus tam ittha vinayvanamr || 41 ||
BRP110.042.1/ astri dehti ca vaktum etac |
BRP110.042.2/ chakya na vnyat prativaktu munndra |
BRP110.042.3/ vin ca tai paribhyema nitya |
BRP110.042.4/ puraya kva praymo muna || 42 ||
BRP110.043.1/ na martyaloke na tale na nke |
BRP110.043.2/ vsa sur bhavitdya tta |
BRP110.043.3/ tva vipravaryas tapas caiva yukto |

525

526

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.043.4/ nnyad vaktu yujyate te purastt || 43 ||


/p. 366/

BRP110.044.1/ vipras tadovca madasthisasthny |


BRP110.044.2/ astri ghantu na saayo 'tra |
BRP110.044.3/ devs tam apy hur anena ki no hy |
BRP110.044.4/ astrair hn strtvam pt surendr || 44 ||
BRP110.045.1/ punas tad cha munipravras |
BRP110.045.2/ tyakye jvn daihikn yogayukta |
BRP110.045.3/ astri kurvantu madasthibhtny |
BRP110.045.4/ anuttamny uttamarpavanti || 45 ||
BRP110.046.1/ kuruva cety hur adnasattva |
BRP110.046.2/ dadhcim ity uttaram agnikalpam |
BRP110.046.3/ tad tu tasya priyam rayant |
BRP110.046.4/ na snnidhye prtithey muna || 46 ||
BRP110.047.1/ te cpi devs tm advaiva ghra |
BRP110.047.2/ tasy bht vipram cu kuruva |
BRP110.047.3/ tatyja jvn dustyajn prtiyukto |
BRP110.047.4/ yathsukha deham ima juadhvam || 47 ||
BRP110.048.1/ madasthibhi prtimanto bhavantu |
BRP110.048.2/ sur sarve ki tu dehena kryam || 48 ||
BRP110.049.0/ brahmovca:
BRP110.049.1/ ity uktvsau baddhapadmsanastho |
BRP110.049.2/ nsgradattkiprakaprasanna |
BRP110.049.3/ vyu savahni madhyamodghayogn |
BRP110.049.4/ ntv anair daharkagarbham || 49 ||
BRP110.050.1/ yad aprameya parama pada yad |
BRP110.050.2/ yad brahmarpa yad upsitavyam |
BRP110.050.3/ tatraiva vinyasya dhiya mahtm |
BRP110.050.4/ syujyat brahmao 'sau jagma || 50 ||
BRP110.051.1/ nirjvat prptam abhkya dev |
BRP110.051.2/ kalevara tasya sur ca samyak |
BRP110.051.3/ tvaram apy cur atitvaranta |
BRP110.051.4/ kuruva cstri bahni sadya || 51 ||
BRP110.052.1/ sa cpi tn ha katha nu krya |
BRP110.052.2/ kalevara brhmaasyeha dev |
BRP110.052.3/ bibhemi kartu drua ckamo 'ha |

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.052.4/ vidritny yudhny uttamni || 52 ||


BRP110.053.1/ tadasthibhtni karomi sadyas |
BRP110.053.2/ tato dev g samcus tvaranta || 53 ||
BRP110.054.0/ dev cu:
BRP110.054.1/ vajra mukha va kriyate hitrtha |
BRP110.054.2/ gvo devair yudhrtha kaena |
BRP110.054.3/ dadhcideha tu vidrya yyam |
BRP110.054.4/ asthni uddhni prayacchatdya || 54 ||
BRP110.055.0/ brahmovca:
BRP110.055.1/ t devavkyc ca tathaiva cakru |
/p. 367/

BRP110.055.2/ salihya csthni dadu surm |


BRP110.055.3/ surs tvar jagmur adnasattv |
BRP110.055.4/ svam laya cpi tathaiva gva || 55 ||
BRP110.056.1/ ktv tathstri ca devatn |
BRP110.056.2/ tva jagmtha surjay tad |
BRP110.056.3/ tata circ chlavat subhadr |
BRP110.056.4/ bhartu priy blagarbh tvarant || 56 ||
BRP110.057.1/ kare ghtv kalaa vripram |
BRP110.057.2/ um natv phalapupai sametya |
BRP110.057.3/ agni ca bhartram athrama ca |
BRP110.057.4/ sandraukm hy jagmtha ghram || 57 ||
BRP110.058.1/ gacchant t prtithey tadn |
BRP110.058.2/ nivraym sa tadolkapta |
BRP110.058.3/ s sambhramd gat crama sva |
BRP110.058.4/ naivpayat tatra bhartram agre || 58 ||
BRP110.059.1/ kva v gata ceti savismay s |
BRP110.059.2/ papraccha cgni prtithey tadnm |
BRP110.059.3/ agnis tadovca savistara t |
BRP110.059.4/ devgama ycana vai arre || 59 ||
BRP110.060.1/ asthnm updnam atha praya |
BRP110.060.2/ rutv sarva dukhit s babhva |
BRP110.060.3/ dukhodvegt s papttha pthvy |
BRP110.060.4/ manda manda vahninvsit ca || 60 ||
BRP110.061.0/ prtitheyy uvca:
BRP110.061.1/ pe 'mar tu nha samarth |

527

528

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.061.2/ agni prpsye ki nu krya bhaven me || 61 ||


BRP110.062.0/ brahmovca:
BRP110.062.1/ kopa ca dukha ca niyamya sdhv |
BRP110.062.2/ tadvdd dharmayukta ca bhartu || 62 ||
BRP110.063.0/ prtitheyy uvca:
BRP110.063.1/ utpadyate yat tu vini sarva |
BRP110.063.2/ na ocyam astti manuyaloke |
BRP110.063.3/ govipradevrtham iha tyajanti |
BRP110.063.4/ prn priyn puyabhjo manuy || 63 ||
BRP110.064.1/ sasracakre parivartamne |
BRP110.064.2/ deha samartha dharmayukta tv avpya |
BRP110.064.3/ priyn prn devaviprrthahetos |
BRP110.064.4/ te vai dhany prino ye tyajanti || 64 ||
/p. 368/

BRP110.065.1/ pr sarve 'sypi dehnvitasya |


BRP110.065.2/ ytro vai ntra sandehalea |
BRP110.065.3/ eva jtv vipragodevadndy BRP110.065.4/ artha cainn utsjantvars te || 65
||
BRP110.066.1/ nivryamo 'pi may prapannay |
BRP110.066.2/ cakra devstraparigraha sa |
BRP110.066.3/ manogata vetty athav vidhtu |
BRP110.066.4/ ko martyaloktigaceitasya || 66 ||
BRP110.067.0/ brahmovca:
BRP110.067.1/ ity evam uktvpjya cgnn yathvad |
BRP110.067.2/ bhartus tvac lomabhi s vivea |
BRP110.067.3/ garbhasthita blaka prtithey |
BRP110.067.4/ kuki vidrytha kare ghtv || 67 ||
BRP110.068.1/ natv ca gag bhuvam rama ca |
BRP110.068.2/ vanaspatn oadhr ramasthn || 68 ||
BRP110.069.0/ prtitheyy uvca:
BRP110.069.1/ pitr hno bandhubhir gotrajai ca |
BRP110.069.2/ mtr hno blaka sarva eva |
BRP110.069.3/ rakantu sarve 'pi ca bhtasaghs |
BRP110.069.4/ tathauadhyo blaka lokapl || 69 ||

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.070.1/ ye blaka mtpitpraha |


BRP110.070.2/ sanirviea svatanuprarhai |
BRP110.070.3/ payanti rakanti ta eva nna |
BRP110.070.4/ brahmdiknm api vandany || 70 ||
BRP110.071.0/ brahmovca:
BRP110.071.1/ ity uktv ctyajad bla bhartcittaparya |
BRP110.071.2/ pippaln sampe tu nyasya bla namasya ca || 71 ||
BRP110.072.1/ agni pradakiktya yajaptrasamanvit |
BRP110.072.2/ vivegni prtithey bhartr saha diva yayau || 72 ||
BRP110.073.1/ rurudu cramasth ye vk ca vanavsina |
BRP110.073.2/ putravat poit yena i ca dadhcin || 73 ||
BRP110.074.1/ vin tena na jvmas tay mtr vin tath |
BRP110.074.2/ mg ca pakia sarve vk procu parasparam || 74 ||
BRP110.075.0/ vk cu:
BRP110.075.1/ svargam seduo pitros tadapatyev aktrimam |
BRP110.075.2/ ye kurvanty ania sneha ta eva ktino nar || 75 ||
BRP110.076.1/ dadhci prtithey v vkate 'smn yath pur |
BRP110.076.2/ tath pit na mt v dhig asmn ppino vayam || 76 ||
BRP110.077.1/ asmkam api sarvem ata prabhti nicitam |
BRP110.077.2/ blo dadhci prtithey blo dharma santana || 77 ||
BRP110.078.0/ brahmovca:
BRP110.078.1/ evam uktv tadauadhyo vanaspatisamanvit |
BRP110.078.2/ soma rjnam abhyetya ycire 'mtam uttamam || 78 ||
/p. 369/

BRP110.079.1/ sa cpi dattavs tebhya somo 'mtam anuttamam |


BRP110.079.2/ dadur blya te cpi amta suravallabham || 79 ||
BRP110.080.1/ sa tena tpto vavdhe uklapake yath a |
BRP110.080.2/ pippalai plito yasmt pippalda sa blaka |
BRP110.080.3/ pravddha pippaln evam uvca tv ativismita || 80 ||
BRP110.081.0/ pippalda uvca:
BRP110.081.1/ mnuebhyo mnus tu jyante pakibhi khag |
BRP110.081.2/ bjebhyo vrudho loke vaiamya naiva dyate |
BRP110.081.3/ vrkas tv aha katha jto hastapddijvavn || 81 ||

529

530

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.082.0/ brahmovca:
BRP110.082.1/ vks tadvacana rutv sarvam cur yathkramam |
BRP110.082.2/ dadhcer maraa sdhvys tath cgnipraveanam || 82 ||
BRP110.083.1/ asthn saharaa devair etat sarva savistaram |
BRP110.083.2/ rutv dukhasamvio nipapta tad bhuvi || 83 ||
BRP110.084.1/ vsita punar vkair vkyair dharmrthasahitai |
BRP110.084.2/ vasta sa puna prha tadauadhivanaspatn || 84 ||
BRP110.085.0/ pippalda uvca:
BRP110.085.1/ pithantn haniye 'ha nnyath jvitu kama |
BRP110.085.2/ pitur mitri atr ca tath putro 'nuvartate || 85 ||
BRP110.086.1/ sa eva putro yo 'nyas tu putrarpo ripu smta |
BRP110.086.2/ vadanti pitmitri trayanty ahitn api || 86 ||
BRP110.087.0/ brahmovca:
BRP110.087.1/ vks ta blam dya somntikam athyayu |
BRP110.087.2/ blavkya tu te vk somytha nyavedayan |
BRP110.087.3/ rutv somo 'pi ta bla pippaldam abhata || 87 ||
BRP110.088.0/ soma uvca:
BRP110.088.1/ gha vidy vidhivat samagr |
BRP110.088.2/ tapasamddhi ca ubh ca vcam |
BRP110.088.3/ aurya ca rpa ca bala ca buddhi |
BRP110.088.4/ samprpsyase putra madjay tvam || 88 ||
BRP110.089.0/ brahmovca:
BRP110.089.1/ pippaldas tam apy ha oadha vintavat || 89 ||
BRP110.090.0/ pippalda uvca:
BRP110.090.1/ sarvam etad vth manye pithantviniktim |
BRP110.090.2/ na karomy atra yvac ca tasmt tat prathama vada || 90 ||
BRP110.091.1/ yasmin dee yatra kle yasmin deve ca mantrake |
BRP110.091.2/ yatra trthe ca sidhyeta matsakalpa surottama || 91 ||
BRP110.092.0/ brahmovca:
BRP110.092.1/ candra prha cira dhytv bhuktir v muktir eva v |
BRP110.092.2/ sarva mahevard devj jyate ntra saaya || 92 ||
BRP110.093.1/ sa soma punar apy ha katha drakye mahevaram |

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

531

BRP110.093.2/ blo 'ha blabuddhi ca na smarthya tapas tath || 93 ||


BRP110.094.0/ candra uvca:
BRP110.094.1/ gautam gaccha bhadra tva stuhi cakrevara haram |
BRP110.094.2/ prasannas tu taveno hy alpysena vatsaka || 94 ||
/p. 370/

BRP110.095.1/ prto bhaven mahdeva skt kruika iva |


BRP110.095.2/ ste sktkta ambhur viun prabhaviun || 95 ||
BRP110.096.1/ vara ca dattavn vio cakra ca tridarcitam |
BRP110.096.2/ gaccha tatra mahbuddhe daake gautam nadm || 96 ||
BRP110.097.1/ cakrevara nma trtha jnanty oadhayas tu tat |
BRP110.097.2/ ta gatv stuhi devea sarvabhvena akaram |
BRP110.097.3/ sa te prtamans tta sarvn kmn pradsyati || 97 ||
BRP110.098.0/ brahmovca:
BRP110.098.1/ tad rjavacand brahman pippaldo mahmuni |
BRP110.098.2/ jagma jaganntho yatra rudra sa cakrada || 98 ||
BRP110.099.1/ ta bla kpayvi pippal svramn yayu |
BRP110.099.2/ godvary tata sntv natv tribhuvanevaram |
BRP110.099.3/ tuva sarvabhvena pippalda iva uci || 99 ||
BRP110.100.0/ pippalda uvca:
BRP110.100.1/ sarvi karmi vihya dhrs |
BRP110.100.2/ tyaktaia nirjitacittavt |
BRP110.100.3/ ya ynti muktyai araa prayatnt |
BRP110.100.4/ tam dideva praammi ambhum || 100 ||
BRP110.101.1/ ya sarvask sakalntartm |
BRP110.101.2/ sarvevara sarvakalnidhnam |
BRP110.101.3/ vijya maccittagata samasta |
BRP110.101.4/ sa me smarri karu karotu || 101 ||
BRP110.102.1/ digvar jitya surrcitasya |
BRP110.102.2/ kailsam ndolayata purre |
BRP110.102.3/ aguhaktyaiva rastald adho BRP110.102.4/ gatasya tasyaiva dananasya || 102
||
BRP110.103.1/ lnakyasya gira niamya |
BRP110.103.2/ vihasya devy saha dattam iam |
BRP110.103.3/ tasmai prasanna kupito 'pi tadvad |

532

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.103.4/ ayuktadtsi mahevara tvam || 103 ||


BRP110.104.1/ sautrmam ddhim adha sa cakre |
BRP110.104.2/ yo 'rc harau nityam atva ktv |
BRP110.104.3/ ba praasya ktavn uccapj |
BRP110.104.4/ ramy manoj aikhaamaule || 104 ||
BRP110.105.1/ jitv ripn devagan prapjya |
BRP110.105.2/ guru namaskartum agd vikha |
BRP110.105.3/ cukopa dv gaantham ham |
BRP110.105.4/ ake tam ropya jahsa soma || 105 ||
BRP110.106.1/ karho 'pi iusvabhvn |
BRP110.106.2/ na mtur aka pramumoca bla |
BRP110.106.3/ kruddha suta bodhitum apy aaktas |
BRP110.106.4/ tato 'rdhanritvam avpa soma || 106 ||
/p. 371/

BRP110.107.0/ brahmovca:

BRP110.107.1/ tata svayambh suprta pippaldam abhata || 107 ||


BRP110.108.0/ iva uvca:
BRP110.108.1/ vara varaya bhadra te pippalda yathepsitam || 108 ||
BRP110.109.0/ pippalda uvca:
BRP110.109.1/ hato devair mahdeva pit mama mahya |
BRP110.109.2/ admbhika satyavd tath mt pativrat || 109 ||
BRP110.110.1/ devebhya ca tayor na rutv ntha savistaram |
BRP110.110.2/ dukhakopasamvio nha jvitum utsahe || 110 ||
BRP110.111.1/ tasmn me dehi smarthya nayeya surn yath |
BRP110.111.2/ avadhyasevyas trailokye tvam eva aiekhara || 111 ||
BRP110.112.0/ vara uvca:
BRP110.112.1/ ttya nayana drau yadi aknoi me 'nagha |
BRP110.112.2/ tata samartho bhavit dev chedayitu bhavn || 112 ||
BRP110.113.0/ brahmovca:
BRP110.113.1/ tato drau mana cakre ttya locana vibho |
BRP110.113.2/ na aka tadovca na akto 'smti akaram || 113 ||
BRP110.114.0/ vara uvca:

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.114.1/ kicit kuru tapo bla yad drakyasi locanam |


BRP110.114.2/ ttya tva tadbha prpsyase ntra saaya || 114 ||
BRP110.115.0/ brahmovca:
BRP110.115.1/ etac chrutvenavkya tapase ktanicaya |
BRP110.115.2/ dadhcisnur dharmtm tatraiva bahul sam || 115 ||
BRP110.116.1/ ivadhynaikanirato blo 'pi balavn iva |
BRP110.116.2/ pratyaha prtar utthya sntv natv gurn kramt || 116 ||
BRP110.117.1/ sukhsno mana ktv suumnym ananyadh |
BRP110.117.2/ hastasvastikam ropya nbhau vismtasasti || 117 ||
BRP110.118.1/ sthnt sthnntarotkarn vidadhyau mbhava maha |
BRP110.118.2/ dadara cakur devasya ttya pippalana |
BRP110.118.3/ ktjalipuo bhtv vinta idam abravt || 118 ||
BRP110.119.0/ pippalda uvca:
BRP110.119.1/ ambhun devadevena varo datta pur mama |
BRP110.119.2/ trtyacakuo jyotir yad payasi tatkat || 119 ||
BRP110.120.1/ sarva te prrthita sidhyed ity ha tridaevara |
BRP110.120.2/ tasmd ripuvinya hetubht prayaccha me || 120 ||
BRP110.121.1/ tadaiva pippal procur vaavpi mahdyute |
BRP110.121.2/ mt tava prtithey vadanty eva diva gat || 121 ||
BRP110.122.1/ parbhidrohanirat vismttmahit nar |
BRP110.122.2/ itas tato bhrntacitt patanti narakvae || 122 ||
BRP110.123.1/ tan mtvacana rutv kupita pippalana |
BRP110.123.2/ abhimne jvalaty anta sdhuvdo nirarthaka || 123 ||
BRP110.124.1/ dehi dehti ta prha kty netravinirgat |
BRP110.124.2/ vaaveti smaran vipra ktypi vaavkti || 124 ||
/p. 372/

BRP110.125.1/ sarvasattvavinya prabhtnalagarbhi |


BRP110.125.2/ gabhastin blagarbh y mt pippalina || 125 ||
BRP110.126.1/ taddhynayogt tu jt kty snalagarbhi |
BRP110.126.2/ utpann s mahraudr mtyujihveva bha || 126 ||
BRP110.127.1/ avocat pippalda ta ki ktya me vadasva tat |
BRP110.127.2/ pippaldo 'pi t prha devn khda ripn mama || 127 ||

533

534

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.128.1/ jagrha s tathety uktv pippalda purasthitam |


BRP110.128.2/ sa prha kim ida ktye s cpy ha tvayoditam || 128 ||
BRP110.129.1/ devai ca nirmita deha tato bhta iva yayau |
BRP110.129.2/ tuva deva sa muni kty prha tad iva || 129 ||
BRP110.130.0/ iva uvca:
BRP110.130.1/ yojanntasthit jvn na gha madjay |
BRP110.130.2/ tasmd yhi tato dra ktye ktya tata kuru || 130 ||
BRP110.131.0/ brahmovca:
BRP110.131.1/ trtht tu pippalt prva yvad yojanasakhyay |
BRP110.131.2/ prtihad vaavrp kty s inirmit || 131 ||
BRP110.132.1/ tasy jto mahn agnir lokasaharaakama |
BRP110.132.2/ ta dv vibudh sarve trast ambhum upgaman || 132 ||
BRP110.133.1/ cakrevara pippalea pippaldena toitam |
BRP110.133.2/ stuvanto bhtamanasa ambhum cur divaukasa || 133 ||
BRP110.134.0/ dev cu:
BRP110.134.1/ rakasva ambho ktysmn bdhate tadbhavnala |
BRP110.134.2/ araa bhava sarvea bhtnm abhayaprada || 134 ||
BRP110.135.1/ sarvata paribhtnm rtn rntacetasm |
BRP110.135.2/ sarvem eva jantn tvam eva araa iva || 135 ||
BRP110.136.1/ ibhyarthit kty tvaccakurvahninirgat |
BRP110.136.2/ s jighsati loks trs tva nas trt na cetara || 136 ||
BRP110.137.0/ brahmovca:
BRP110.137.1/ tn abravj jaganntho yojanntarnivsina |
BRP110.137.2/ na bdhate tv asau kty tasmd yyam aharniam |
BRP110.137.3/ ihaivsadhvam amars tasy vo na bhaya bhavet || 137 ||
BRP110.138.0/ brahmovca:
BRP110.138.1/ punar cu surena tvay datta triviapam |
BRP110.138.2/ tat tyaktvtra katha ntha vatsymas tridarcita || 138 ||
BRP110.140.0/ brahmovca:
BRP110.140.1/ devn vacana rutv ivo vkyam athbravt || 140 ||
BRP110.141.0/ iva uvca:

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.141.1/ devo 'sau vivatacakur yo devo vivatomukha |


BRP110.141.2/ yo ramibhis tu dhamate nitya yo janako mata || 141 ||
BRP110.142.1/ sa srya eka evtra skd rpea sarvad |
BRP110.142.2/ sthiti karotu tanmrtau bhaviyanty akhil sthit || 142 ||
BRP110.143.0/ brahmovca:
BRP110.143.1/ tatheti ambhuvacant prijtataros tad |
BRP110.143.2/ dev divkara cakrus tva bhskaram abravt || 143 ||
/p. 373/

BRP110.144.0/ tvaovca:

BRP110.144.1/ ihaivssva jagatsvmin rakemn vibudhn svayam |


BRP110.144.2/ svai ca vayam apy atra tihma ambhusannidhau || 144 ||
BRP110.145.1/ cakrevarasya parito yvad yojanasakhyay |
BRP110.145.2/ gagy ubhaya tram sdysan surottam || 145 ||
BRP110.146.1/ agulyardhrdhamtra tu gagtra samrit |
BRP110.146.2/ tisra koyas tath paca atni munisattama |
BRP110.146.3/ trthn tatra vyui ca ka oti bravti v || 146 ||
BRP110.147.0/ brahmovca:
BRP110.147.1/ tata suraga sarve vint ivam abruvan || 147 ||
BRP110.148.0/ dev cu:
BRP110.148.1/ pippalda surena ama naya jaganmaya || 148 ||
BRP110.149.0/ brahmovca:
BRP110.149.1/ om ity uktv jaganntha pippaldam avocata || 149 ||
BRP110.150.0/ iva uvca:
BRP110.150.1/ nitev api deveu pit te ngamiyati |
BRP110.150.2/ datt pitr tava pr devn kryasiddhaye || 150 ||
BRP110.151.1/ dnrtakarubandhu ko hi tdgbhave bhavet |
BRP110.151.2/ tath yt diva tta tava mt pativrat || 151 ||
BRP110.152.1/ sam kpy atra matay lopmudrpy arundhat |
BRP110.152.2/ yad asthibhi sur sarve jayina sukhina sad || 152 ||
BRP110.153.1/ tenvpta yaa sphta tava mtrkaya ktam |
BRP110.153.2/ tvay putrea sarvatra nta paratara ktam || 153 ||

535

536

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.154.1/ tvatpratpabhayt svargc cyuts tva ptum arhasi |


BRP110.154.2/ kndiks tava bhayd amars trtum arhasi |
BRP110.154.3/ nrtatrd abhyadhika sukta kvpi vidyate || 154 ||
BRP110.155.1/ yvad yaa sphurati cru manuyaloke |
BRP110.155.2/ ahni tvanti diva gatasya |
BRP110.155.3/ dine dine varasakhy parasmil |
BRP110.155.4/ loke vso jyate nirvikra || 155 ||
BRP110.156.1/ mts ta evtra yao na yem |
BRP110.156.2/ andhs ta eva rutavarjit ye |
BRP110.156.3/ ye dnal na napusaks te |
BRP110.156.4/ ye dharmal na ta eva ocy || 156 ||
BRP110.157.0/ brahmovca:
BRP110.157.1/ bhita devadevasya rutv nto 'bhavan muni |
BRP110.157.2/ ktjalipuo bhtv natv ntham athbravt || 157 ||
BRP110.158.0/ pippalda uvca:
BRP110.158.1/ vgbhir manobhi ktibhi kadcin |
BRP110.158.2/ mamopakurvanti hite rat ye |
BRP110.158.3/ tebhyo hitrtha tv iha cpare |
BRP110.158.4/ soma namasymi surdipjyam || 158 ||
/p. 374/

BRP110.159.1/ sarakito yair abhivardhita ca |


BRP110.159.2/ samnagotra ca samnadharm |
BRP110.159.3/ tem abhni iva karotu |
BRP110.159.4/ blendumauli praato 'smi nityam || 159 ||
BRP110.160.1/ yair aha vardhito nitya mtvat pitvat prabho |
BRP110.160.2/ tannmn jyat trtha devadeva jagattraye || 160 ||
BRP110.161.1/ yaas tu te bhavit tebhyo 'ham anas tata |
BRP110.161.2/ yni ketri devn yni trthni bhtale || 161 ||
BRP110.162.1/ tebhyo yad idam adhikam anumanyantu devat |
BRP110.162.2/ tata kame 'ha devnm apardha nirajana || 162 ||
BRP110.163.0/ brahmovca:
BRP110.163.1/ tata samaka suraskar gira |
BRP110.163.2/ sahasracakupramukhs tathgrata |
BRP110.163.3/ uvca dev api menire vaco |
BRP110.163.4/ dadhciputroditam darea || 163 ||

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.164.1/ blasya buddhi vinaya ca vidy |


BRP110.164.2/ aurya bala shasa satyavcam |
BRP110.164.3/ pitror bhakti bhvauddhi viditv |
BRP110.164.4/ tadvdc chakara pippaldam || 164 ||
BRP110.165.0/ akara uvca:
BRP110.165.1/ vatsa yad vai priya kma yac cpi suravallabham |
BRP110.165.2/ prpsyase vada kalya nnyath tva mana kth || 165 ||
BRP110.166.0/ pippalda uvca:
BRP110.166.1/ ye gagym plut dharmanih |
BRP110.166.2/ sampayanti tvatpadbja mahea |
BRP110.166.3/ sarvn kmn pnuvantu prasahya |
BRP110.166.4/ dehnte te padam yntu aivam || 166 ||
BRP110.167.1/ tta prptas tvatpada cmbik me |
BRP110.167.2/ ntha prpt pippala cmar ca |
BRP110.167.3/ sukha prpt nthantha vilokya |
BRP110.167.4/ tv payeyus tvatpada te prayntu || 167 ||
BRP110.168.0/ brahmovca:
BRP110.168.1/ tathety uktv pippalda devadevo mahevara |
BRP110.168.2/ abhinandya ca ta devai srdha vkyam athbravt || 168 ||
BRP110.169.1/ dev api mud yukt nirbhays tatktd bhayt |
BRP110.169.2/ idam cu sarva eva ddhca ivasannidhau || 169 ||
BRP110.170.0/ dev cu:
BRP110.170.1/ sur yad abha ca tvay ktam asaayam |
BRP110.170.2/ plit devadevasya j trailokyamaan || 170 ||
BRP110.171.1/ ycita ca tvay prva parrtha ntmane dvija |
BRP110.171.2/ tasmd anyatama brhi kicid dsymahe vayam || 171 ||
BRP110.172.0/ brahmovca:
BRP110.172.1/ puna punas tad evocu surasagh dvijottamam |
/p. 375/

BRP110.172.2/ ktjalipua prva natv ambhusurn idam |


BRP110.172.3/ uvca pippalda ca um natv ca pippaln || 172 ||
BRP110.173.0/ pippalda uvca:
BRP110.173.1/ pitarau draukmo 'smi sad me abdagocarau |
BRP110.173.2/ te dhany prino loke mtpitror vae sthit || 173 ||

537

538

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.174.1/ uraapar nitya tatpdjpratkak |


BRP110.174.2/ indriyi arra ca kula akti dhiya vapu || 174 ||
BRP110.175.1/ parilabhya tayo ktye ktaktyo bhavet svayam |
BRP110.175.2/ pan paki cpi sulabha mtdaranam || 175 ||
BRP110.176.1/ durlabha mama tac cpi pcche ppaphala nu kim |
BRP110.176.2/ durlabha ca tath cet syt sarve yasya kasyacit || 176 ||
BRP110.177.1/ nopapadyeta sulabha matto nnyo 'sti ppakt |
BRP110.177.2/ tayor daranamtra ca yadi prpsye surottam || 177 ||
BRP110.178.1/ manovkkyakarmabhya phala prpta bhaviyati |
BRP110.178.2/ pitarau ye na payanti samutpann na sastau |
BRP110.178.3/ te mahptakn ka sakhy kartum vara || 178 ||
BRP110.179.0/ brahmovca:
BRP110.179.1/ tad er vacana rutv mitha sammantrya te sur |
BRP110.179.2/ vimnavaram rhau pitarau dampat ubhau || 179 ||
BRP110.180.1/ tava sandarankkau drakyase vdya nicitam |
BRP110.180.2/ vida lobhamohau ca tyaktv citta ama naya || 180 ||
BRP110.181.1/ paya payeti ta prhur ddhca surasattam |
BRP110.181.2/ vimnavaram rhau svargiau svarabhaau || 181 ||
BRP110.182.1/ tava sandarankkau pitarau dampat ubhau |
BRP110.182.2/ vjyamnau surastrbhi styamnau ca kinnarai || 182 ||
BRP110.183.1/ dv sa mtpitarau nanma ivasannidhau |
BRP110.183.2/ harabprunayanau sa kathacid uvca tau || 183 ||
BRP110.184.0/ putra uvca:
BRP110.184.1/ trayanty eva pitarv anye putr kulodvah |
BRP110.184.2/ aha tu mtur udare kevala bhedakraam |
BRP110.184.3/ evambhto 'pi tau moht payeyam atidurmati || 184 ||
BRP110.185.0/ brahmovca:
BRP110.185.1/ tv lokya tato dukhd vaktu naiva aka sa |
BRP110.185.2/ dev ca mtpitarau pippaldam athbruvan || 185 ||
BRP110.186.1/ dhanyas tva putra lokeu yasya krtir gat divam |
BRP110.186.2/ sktktas tvay tryako dev cvsits tvay |
BRP110.186.3/ tvay putrea sallok na kyante kadcana || 186 ||
BRP110.187.0/ brahmovca:

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.187.1/ pupavis tad svargt papta tasya mrdhani |


BRP110.187.2/ jayaabda surair ukta prdurbhto mahmune || 187 ||
/p. 376/

BRP110.188.1/ ia tu sute dattv dadhci saha bhryay |


BRP110.188.2/ ambhu gag surn natv putra vkyam athbravt || 188 ||
BRP110.189.0/ dadhcir uvca:
BRP110.189.1/ prpya bhry ive bhakti kuru gag ca sevaya |
BRP110.189.2/ putrn utpdya vidhivad yajn iv sadakin |
BRP110.189.3/ ktaktyas tato vatsa kramasva cira divam || 189 ||
BRP110.190.0/ brahmovca:
BRP110.190.1/ karomy evam iti prha dadhci pippalana |
BRP110.190.2/ dadhci putram vsya bhryay ca puna puna || 190 ||
BRP110.191.1/ anujta suragaai puna sa divam kramat |
BRP110.191.2/ dev apy cire sarve pippalda sasambhram || 191 ||
BRP110.192.0/ dev cu:
BRP110.192.1/ kty amaya bhadra te tad utpanna mahnalam || 192 ||
BRP110.193.0/ brahmovca:
BRP110.193.1/ pippaldas tu tn ha na akto 'ha nivrae |
BRP110.193.2/ asatya naiva vaktha yya kty tu brta tm || 193 ||
BRP110.194.1/ m dv s mahraudr viparta kariyati |
BRP110.194.2/ tm eva gatv vibudh procus te ntikraam || 194 ||
BRP110.195.1/ anala ca yathprti te ubhe nety avocatm |
BRP110.195.2/ sarve bhakayaiva s cha dvijanman || 195 ||
BRP110.196.1/ tath ca matprasto 'gnir anyath tat katha bhavet |
BRP110.196.2/ mahbhtni pacpi sthvara jagama tath || 196 ||
BRP110.197.1/ sarvam asmanmukhe vidyd vaktavya nvaiyate |
BRP110.197.2/ may sammantrya te dev punar cur ubhv api || 197 ||
BRP110.198.1/ bhakayetm ubhau sarva yathnukramatas tath |
BRP110.198.2/ vaavpi surn evam uvca u nrada || 198 ||
BRP110.199.0/ vaavovca:
BRP110.199.1/ bhavatm icchay sarva bhakya me surasattam || 199 ||

539

540

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.200.0/ brahmovca:
BRP110.200.1/ vaav s nad jt gagay sagat mune |
BRP110.200.2/ tadbhavas tu mahn agnir ya sd atibhaa |
BRP110.200.3/ tam hur amar vahni bhtnm dito vidu || 200 ||
BRP110.201.0/ sur cu:
BRP110.201.1/ po jyehatam jeys tathaiva prathama bhavn |
BRP110.201.2/ tatrpy apmpati jyeha samudram aana kuru |
BRP110.201.3/ yathaiva tu vaya brmo gaccha bhukva yathsukham || 201 ||
BRP110.202.0/ brahmovca:
BRP110.202.1/ analas tv amarn ha pas tatra katha tv aham |
BRP110.202.2/ vrajeya yadi m tatra prpayanty udaka mahat || 202 ||
BRP110.203.1/ bhavanta eva te 'py hu katha te 'gne gatir bhavet |
BRP110.203.2/ agnir apy ha tn devn kany m gualin || 203 ||
BRP110.204.1/ hirayakalae sthpya nayed yatra gatir mama |
BRP110.204.2/ tasya tad vacana rutv kanym cu sarasvatm || 204 ||
/p. 377/

BRP110.205.0/ dev cu:

BRP110.205.1/ nayainam anala ghra iras varulayam || 205 ||


BRP110.206.0/ brahmovca:
BRP110.206.1/ sarasvat surn ha naik akt ca dhrae |
BRP110.206.2/ yukt catasbhi ghra vaheya varulayam || 206 ||
BRP110.207.1/ sarasvaty vaca rutv gag ca yamun tath |
BRP110.207.2/ narmad tapat caiva sur procu pthak pthak || 207 ||
BRP110.208.1/ tbhi samanvitovha hirayakalae 'nalam |
BRP110.208.2/ sasthpya irasdhrya t jagmur varulayam || 208 ||
BRP110.209.1/ sasthpya yatra devea somantho jagatpati |
BRP110.209.2/ adhyste vibudhai srdha prabhse aibhaa || 209 ||
BRP110.210.1/ prpaym sur anala pacanadya sarasvat |
BRP110.210.2/ adhyste ca mahn agni piban vri anai anai || 210 ||
BRP110.211.1/ tata suraga sarve ivam cu surottamam || 211 ||
BRP110.212.0/ dev cu:
BRP110.212.1/ asthn ca pvana brhi asmka ca gav tath || 212 ||

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.213.0/ brahmovca:
BRP110.213.1/ iva prha tad sarvn gagm plutya yatnata |
BRP110.213.2/ dev ca gvas tatppn mucyante ntra saaya || 213 ||
BRP110.214.1/ praklitni csthni idehabhavny atha |
BRP110.214.2/ tni prakland eva tatra prptni ptatm || 214 ||
BRP110.215.1/ yatra dev muktapps tat trtha ppananam |
BRP110.215.2/ tatra snna ca dna ca brahmahatyvinanam || 215 ||
BRP110.216.1/ gav ca pvana yatra gotrtha tad udhtam |
BRP110.216.2/ tatra snnn mahbuddhir gomedhaphalam pnuyt || 216 ||
BRP110.217.1/ yatra tadbrhmasthni san puyni nrada |
BRP110.217.2/ pittrtha tu vai jeya pit prtivardhanam || 217 ||
BRP110.218.1/ bhasmsthinakharomi prino yasya kasyacit |
BRP110.218.2/ tatra trthe sakrameran yvac candrrkatrakam || 218 ||
BRP110.219.1/ svarge vso bhavet tasya api duktakarmaa |
BRP110.219.2/ tath cakrevart trtht tri trthni nrada |
BRP110.219.3/ tata pt suraga gva ambhum athbruvan || 219 ||
BRP110.220.0/ gosur cu:
BRP110.220.1/ yma sva svam adhihnam atra srya pratihita |
BRP110.220.2/ asmin sthite dinakare sur sarve pratihit || 220 ||
BRP110.221.1/ bhaveyur jagatm a tad anujtum arhasi |
BRP110.221.2/ sryo hy tmsya jagatas tasthua ca santana || 221 ||
BRP110.222.1/ divkaro devamayas tatrsmbhi pratihita |
BRP110.222.2/ yatra gag jagaddhtr yatra vai tryambaka svayam |
BRP110.222.3/ suravsa pratihna bhaved yatra ca tryambakam || 222 ||
BRP110.223.0/ brahmovca:
BRP110.223.1/ pcchya pippalda ta sur sva sadana yayu |
BRP110.223.2/ pippal klaparyye svarga jagmur athkayam || 223 ||
/p. 378/

BRP110.224.1/ pdapn pada vipra pippalda pratpavn |


BRP110.224.2/ ketrdhipatye sasthpya pjaym sa akaram || 224 ||
BRP110.225.1/ dadhcisnur munir ugratej |
BRP110.225.2/ avpya bhry gautamasytmaj ca |
BRP110.225.3/ putrn athvpya riya yaa ca |

541

542

Chapter 110 :: Story of Dadhci and his son Pippalda

BRP110.225.4/ suhjjanai svargam avpa dhra || 225 ||


BRP110.226.1/ tata prabhti tat trtha pippalevaram ucyate |
BRP110.226.2/ sarvakratuphala puya smarad aghananam || 226 ||
BRP110.227.1/ ki puna snnadnbhym dityasya tu darant |
BRP110.227.2/ cakrevara pippaleo devadevasya nman || 227 ||
BRP110.228.1/ sarahasya viditv tu sarvakmn avpnuyt |
BRP110.228.2/ sryasya ca pratihnt suravse pratihite |
BRP110.228.3/ pratihna tu tat ketra surm api vallabham || 228 ||
BRP110.229.1/ itdam khynam atva puya |
BRP110.229.2/ paheta v ya uyt smared v |
BRP110.229.3/ sa drghajv dhanavn dharmayukta |
BRP110.229.4/ cnte smara ambhum upaiti nityam || 229 ||

Chapter 111 :: The Prince as Serpent

Chapter 111 :: The Prince as


Serpent
111

BRP111.001.0/ brahmovca:

BRP111.001.1/ ngatrtham iti khyta sarvakmaprada ubham |


BRP111.001.2/ yatra ngevaro deva u tasypi vistaram || 1 ||
BRP111.002.1/ pratihnapure rj rasena iti ruta |
BRP111.002.2/ somavaabhava rmn matimn guasgara || 2 ||
BRP111.003.1/ putrrtha sa mahyatnam akarot priyay saha |
BRP111.003.2/ tasya putra cird st sarpo vai bhakti || 3 ||
BRP111.004.1/ putra ta gopaym sa raseno mahpati |
BRP111.004.2/ rja putra sarpa iti na kacid vindate jana || 4 ||
BRP111.005.1/ antarvart paro vpi mtara pitara vin |
BRP111.005.2/ dhtreyy api na jnti nmtyo na purohita || 5 ||
BRP111.006.1/ ta dv bhaa sarpa sabhryo npasattama |
BRP111.006.2/ santpa nityam pnoti sarpd varam aputrat || 6 ||
BRP111.007.1/ etad asti mahsarpo vakti nitya manuyavat |
BRP111.007.2/ sa sarpa pitara prha kuru cm api kriym || 7 ||
BRP111.008.1/ tathopanayana cpi veddhyayanam eva ca |
BRP111.008.2/ yvad veda na cdhte tvac chdrasamo dvija || 8 ||
BRP111.009.0/ brahmovca:
BRP111.009.1/ etac chrutv putravaca raseno 'tidukhita |
/p. 379/

BRP111.009.2/ brhmaa kacannya saskrdi tadkarot |


BRP111.009.3/ adhtaveda sarpo 'pi pitara cbravd idam || 9 ||
BRP111.010.0/ sarpa uvca:
BRP111.010.1/ vivha kuru me rjan strkmo 'ha npottama |

111

[ SS 187-189

543

544

Chapter 111 :: The Prince as Serpent

BRP111.010.2/ anyathpi ca ktya te na sidhyed iti me mati || 10 ||


BRP111.011.1/ janayitvtmajn vedavidhinkhilasaskt |
BRP111.011.2/ na kuryd ya pit tasya narakn nsti nikti || 11 ||
BRP111.012.0/ brahmovca:
BRP111.012.1/ vismita sa pit prha suta tam uragktim || 12 ||
BRP111.013.0/ rasena uvca:
BRP111.013.1/ yasya abdd api trsa ynti r ca pru |
BRP111.013.2/ tasmai kany tu ko dadyd vada putra karomi kim || 13 ||
BRP111.014.0/ brahmovca:
BRP111.014.1/ tat pitur vacana rutv sarpa prha vicakaa || 14 ||
BRP111.015.0/ sarpa uvca:
BRP111.015.1/ vivh bahavo rjan rj santi janevara |
BRP111.015.2/ prasahyharaa cpi astrair vaivha eva ca || 15 ||
BRP111.016.1/ jte vivhe putrasya pitsau ktakd bhavet |
BRP111.016.2/ no ced atraiva gagy mariye ntra saaya || 16 ||
BRP111.017.0/ brahmovca:
BRP111.017.1/ tat putranicaya jtv aputro npasattama |
BRP111.017.2/ vivhrtham amtys tn hyeda vaco 'bravt || 17 ||
BRP111.018.0/ rasena uvca:
BRP111.018.1/ ngevaro mama suto yuvarjo gukara |
BRP111.018.2/ guavn matim ro durjaya atrutpana || 18 ||
BRP111.019.1/ rathe nge sa dhanui pthivy nopamyate |
BRP111.019.2/ vivhas tasya kartavyo hy aha vddhas tathaiva ca || 19 ||
BRP111.020.1/ rjyabhra sute nyasya nicinto 'ha bhavmy ata |
BRP111.020.2/ na drasagraho yvat tvat putro mama priya || 20 ||
BRP111.021.1/ blabhva no jahti tasmt sarve 'numanya ca |
BRP111.021.2/ vivhytha kurvantu yatna mama hite rat || 21 ||
BRP111.022.1/ na me kcit tad cint ktodvho yadtmaja |
BRP111.022.2/ sute nyastabhar ynti ktinas tapase vanam || 22 ||
BRP111.023.0/ brahmovca:

Chapter 111 :: The Prince as Serpent

BRP111.023.1/ amty rjavacana rutv sarve vintavat |


BRP111.023.2/ cu prjalayo hard rjna bhritejasam || 23 ||
BRP111.024.0/ amty cu:
BRP111.024.1/ tava putro guajyehas tva ca sarvatra viruta |
BRP111.024.2/ vivhe tava putrasya ki mantrya ki tu cintyate || 24 ||
BRP111.025.0/ brahmovca:
BRP111.025.1/ amtyeu tathokteu gambhro npasattama |
BRP111.025.2/ putra sarpa tv amtyn na ckhyti na te vidu || 25 ||
/p. 380/

BRP111.026.1/ rj punas tn uvca k syt kany gudhik |


BRP111.026.2/ mahvaabhava rmn ko rj syd guraya || 26 ||
BRP111.027.1/ sambandhayogya ra ca yatsambandha praasyate |
BRP111.027.2/ tad rjavacana rutv amtyn mahmati || 27 ||
BRP111.028.1/ kulna sdhur atyanta rjakryahite rata |
BRP111.028.2/ rjo mati viditv tu igitajo 'bravd idam || 28 ||
BRP111.029.0/ amtya uvca:
BRP111.029.1/ prvadee mahrja vijayo nma bhpati |
BRP111.029.2/ vjivraaratnn yasya sakhy na vidyate || 29 ||
BRP111.030.1/ aau putr mahevs mahrjasya dhmata |
BRP111.030.2/ te svas bhogavat skl lakmr ivpar |
BRP111.030.3/ tava putrasya yogy s bhry rjan mayodit || 30 ||
BRP111.031.0/ brahmovca:
BRP111.031.1/ vddhmtyavaca rutv rj ta pratyabhata || 31 ||
BRP111.032.0/ rjovca:
BRP111.032.1/ sut tasya katha me 'sya sutasya syd vadasva tat || 32 ||
BRP111.033.0/ vddhmtya uvca:
BRP111.033.1/ lakito 'si mahrja yat te manasi vartate |
BRP111.033.2/ yac chrasena ktya syd anujnhi m tata || 33 ||
BRP111.034.0/ brahmovca:
BRP111.034.1/ vddhmtyavaca rutv bhacchdanoktibhi |
BRP111.034.2/ sampjya preaym sa mahaty senay saha || 34 ||

545

546

Chapter 111 :: The Prince as Serpent

BRP111.035.1/ sa prvadeam gatya mahrja sametya ca |


BRP111.035.2/ sampjya vividhair vkyair upyair ntisambhavai || 35 ||
BRP111.036.1/ mahrjasuty ca bhogavaty mahmati |
BRP111.036.2/ rasenasya npate snor ngasya dhmata || 36 ||
BRP111.037.1/ vivhykarot sandhi mithymithyvacouktibhi |
BRP111.037.2/ pjaym sa npati bhacchdandibhi || 37 ||
BRP111.038.1/ avpya pj npatir dadmty avadat tad |
BRP111.038.2/ tata gatya rje 'sau vddhmtyo mahmati || 38 ||
BRP111.039.1/ rasenya tad vtta vaivhikam avedayat |
BRP111.039.2/ tato bahutithe kle vddhmtyo mahmati || 39 ||
BRP111.040.1/ punar balena mahat vastrlakrabhita |
BRP111.040.2/ jagma taras sarvair anyai ca sacivair vta || 40 ||
BRP111.041.1/ vivhya mahmtyo mahrjya buddhimn |
BRP111.041.2/ sarva provca vddho 'sv amtya sacivair vta || 41 ||
BRP111.042.0/ vddhmtya uvca:
BRP111.042.1/ atrgantu na cyti rasenasya bhpate |
BRP111.042.2/ putro nga iti khyto buddhimn guasgara || 42 ||
BRP111.043.1/ katriy vivh ca bhaveyur bahudh npa |
BRP111.043.2/ tasmc chastrair alakrair vivha syn mahmate || 43 ||
BRP111.044.1/ katriy brhma caiva saty vca vadanti hi |
BRP111.044.2/ tasmc chastrair alakrair vivhas tv anumanyatm || 44 ||
/p. 381/

BRP111.045.0/ brahmovca:

BRP111.045.1/ vddhmtyavaca rutv vijayo rjasattama |


BRP111.045.2/ mene vkya tath satyam amtya bhpati tad || 45 ||
BRP111.046.1/ vivham akarod rj bhogavaty savistaram |
BRP111.046.2/ astrea ca yathstra preaym sa t puna || 46 ||
BRP111.047.1/ svn amtys tath g ca hirayaturagdikam |
BRP111.047.2/ bahu dattvtha vijayo harea mahat yuta || 47 ||
BRP111.048.1/ tm dytha saciv vddhmtyapurogam |
BRP111.048.2/ pratihnam athbhyetya rasenya t snum || 48 ||
BRP111.049.1/ nyavedayas tathocus te vijayasya vaco bahu |
BRP111.049.2/ bhani vicitri dsyo vastrdika ca yat || 49 ||

Chapter 111 :: The Prince as Serpent

BRP111.050.1/ nivedya rasenya ktakty babhvire |


BRP111.050.2/ vijayasya tu ye 'mty bhogavaty sahgat || 50 ||
BRP111.051.1/ tn pjayitv rjsau bahumnapurasaram |
BRP111.051.2/ vijayya yath prtis tath ktv vyasarjayat || 51 ||
BRP111.052.1/ vijayasya sut bl rpayauvanalin |
BRP111.052.2/ varvaurayor nitya urant sumadhyam || 52 ||
BRP111.053.1/ bhogavaty ca yo bhart mahsarpo 'tibhaa |
BRP111.053.2/ ekntadee vijane ghe ratnasuobhite || 53 ||
BRP111.054.1/ sugandhakusumkre tatrste sukhatale |
BRP111.054.2/ sa sarpo mtara prha pitara ca puna puna || 54 ||
BRP111.055.1/ mama bhry rjaputr ki m naivopasarpati |
BRP111.055.2/ tat putravacana rutv sarpamtedam abravt || 55 ||
BRP111.056.0/ rjapatny uvca:
BRP111.056.1/ dhtrike gaccha subhage ghra bhogavat vada |
BRP111.056.2/ tava bhart sarpa iti tata s ki vadiyati || 56 ||
BRP111.057.0/ brahmovca:
BRP111.057.1/ dhtrik ca tathety uktv gatv bhogavat tad |
BRP111.057.2/ rahogat uvceda vintavad aprvavat || 57 ||
BRP111.058.0/ dhtrikovca:
BRP111.058.1/ jne 'ha subhage bhadre bhartra tava daivatam |
BRP111.058.2/ na ckhyeya tvay kvpi sarpo na puruo dhruvam || 58 ||
BRP111.059.0/ brahmovca:
BRP111.059.1/ tasys tad vacana rutv bhogavaty abravd idam || 59 ||
BRP111.060.0/ bhogavaty uvca:
BRP111.060.1/ mnu manuyo hi bhart smnyato bhavet |
BRP111.060.2/ ki punar devajtis tu bhart puyena labhyate || 60 ||
BRP111.061.0/ brahmovca:
BRP111.061.1/ bhogavatys tu tad vkya s ca sarva nyavedayat |
BRP111.061.2/ sarpya sarpamtre ca rje caiva yathkramam || 61 ||
BRP111.062.1/ ruroda rj tadvkyt smtv t karmao gatim |
BRP111.062.2/ bhogavaty api t prha uktaprv puna sakhm || 62 ||

547

548

Chapter 111 :: The Prince as Serpent

/p. 382/

BRP111.063.0/ bhogavaty uvca:

BRP111.063.1/ knta daraya bhadra te vth yti vayo mama || 63 ||


BRP111.064.0/ brahmovca:
BRP111.064.1/ tata s daraym sa sarpa tam atibhaam |
BRP111.064.2/ sugandhakusumkre ayane s rahogat || 64 ||
BRP111.065.1/ ta dv bhaa sarpa bhartra ratnabhitam |
BRP111.065.2/ ktjalipu vkyam avadat kntam ajas || 65 ||
BRP111.066.0/ bhogavaty uvca:
BRP111.066.1/ dhanysmy anughtsmi yasy me daivata pati || 66 ||
BRP111.067.0/ brahmovca:
BRP111.067.1/ ity uktv ayane sthitv ta sarpa sarpabhvanai |
BRP111.067.2/ khelaym sa tanvag gtai caivgasagamai || 67 ||
BRP111.068.1/ sugandhakusumai pnais toaym sa ta patim |
BRP111.068.2/ tasy caiva prasdena sarpasybht smtir mune |
BRP111.068.3/ smtv sarva daivakta rtrau sarpo 'bravt priym || 68 ||
BRP111.069.0/ sarpa uvca:
BRP111.069.1/ rjakanypi m dv na bhtsi katha priye |
BRP111.069.2/ sovca daivavihita ko 'tikramitum vara |
BRP111.069.3/ patir eva gati str sarvadaiva vieata || 69 ||
BRP111.070.0/ brahmovca:
BRP111.070.1/ rutveti has tm ha nga prahasitnana || 70 ||
BRP111.071.0/ sarpa uvca:
BRP111.071.1/ tuo 'smi tava bhaktyha ki dadmi tavepsitam |
BRP111.071.2/ tava prasdc crvagi sarvasmtir abhd iyam || 71 ||
BRP111.072.1/ apto 'ha devadevena kupitena pinkin |
BRP111.072.2/ mahevarakare nga eaputro mahbala || 72 ||
BRP111.073.1/ so 'ha patis tva ca bhry nmn bhogavat pur |
BRP111.073.2/ umvkyj jahsoccai ambhu prto rahogata || 73 ||
BRP111.074.1/ mampi cgata bhadre hsya taddevasannidhau |
BRP111.074.2/ tatas tu kupita ambhu prdc chpa mamedam || 74 ||

Chapter 111 :: The Prince as Serpent

BRP111.075.0/ iva uvca:


BRP111.075.1/ manuyayonau tva sarpo bhavit jnavn iti || 75 ||
BRP111.076.0/ sarpa uvca:
BRP111.076.1/ tata prasdita ambhus tvay bhadre may saha |
BRP111.076.2/ tata cokta tena bhadre gautamy mama pjanam || 76 ||
BRP111.077.1/ kurvato jnam dhsye yad sarpktes tava |
BRP111.077.2/ tad vipo bhavit bhogavaty prasdata || 77 ||
BRP111.078.1/ tasmd ida mampanna tava cpi ubhnane |
BRP111.078.2/ tasmn ntv gautam m pj kuru may saha || 78 ||
/p. 383/

BRP111.079.1/ tato vipo bhavit v yva iva puna |


BRP111.079.2/ sarve sarvadrtn iva eva par gati || 79 ||
BRP111.080.0/ brahmovca:
BRP111.080.1/ tac chrutv bhartvacana s bhartr gautam yayau |
BRP111.080.2/ tata sntv tu gautamy pj cakre ivasya tu || 80 ||
BRP111.081.1/ tata prasanno bhagavn divyarpa dadau mune |
BRP111.081.2/ pcchya pitarau sarpo bhryay gantum udyata |
BRP111.081.3/ ivaloka tato jtv pit prha mahmati || 81 ||
BRP111.082.0/ pitovca:
BRP111.082.1/ yuvarjyadharo jyeha putra eko bhavn iti |
BRP111.082.2/ tasmd rjyam aeea ktvotpdya sutn bahn |
BRP111.082.3/ yte mayi para dhma tato yhi iva puram || 82 ||
BRP111.083.0/ brahmovca:
BRP111.083.1/ etac chrutv pitvacas tathety ha sa ngar |
BRP111.083.2/ kmarpam avpytha bhryay saha suvrata || 83 ||
BRP111.084.1/ pitr mtr tath putrai rjya ktv suvistaram |
BRP111.084.2/ yte pitari svarloka putrn sthpya svake pade || 84 ||
BRP111.085.1/ bhrymtydisahitas tata ivapura yayau |
BRP111.085.2/ tata prabhti tat trtha ngatrtham iti rutam || 85 ||
BRP111.086.1/ yatra ngevaro devo bhogavaty pratihita |
BRP111.086.2/ tatra snna ca dna ca sarvakratuphalapradam || 86 ||

549

550

Chapter 112 :: iva and the Mothers fighting against the demons

Chapter 112 :: iva and the


Mothers fighting against the
demons
112

BRP112.001.0/ brahmovca:

BRP112.001.1/ mttrtham iti khyta sarvasiddhikara nm |


BRP112.001.2/ dhibhir mucyate jantus tattrthasmarad api || 1 ||
BRP112.002.1/ devnm asur ca sagaro 'bht sudrua |
BRP112.002.2/ naknuvas tad jetu dev dnavasagaram || 2 ||
BRP112.003.1/ tadham agama devais tihanta lapinam |
BRP112.003.2/ astava vividhair vkyai ktjalipua anai || 3 ||
BRP112.004.1/ sammantrya devair asurai ca sarvair |
BRP112.004.2/ yadhta sammathitu samudram |
BRP112.004.3/ yat klaka samabhn mahea |
BRP112.004.4/ tat tv vin ko grasitu samartha || 4 ||
/p. 384/

BRP112.005.1/ pupaprahrea jagattraya ya |


BRP112.005.2/ svdhnam pdayitu samartha |
BRP112.005.3/ mro hare 'py anyasurdivandyo |
BRP112.005.4/ vityamno vilaya prayta || 5 ||
BRP112.006.1/ vimathya vram anagaatro |
BRP112.006.2/ yad uttama tat tu divaukasebhya |
BRP112.006.3/ dattv via saharan nlakaha |
BRP112.006.4/ ko v dhartu tvm te vai samartha || 6 ||
BRP112.007.1/ tata ca tuo bhagavn dikart trilocana || 7 ||
BRP112.008.0/ iva uvca:
BRP112.008.1/ dsye 'ha yad abha vo bruvantu surasattam || 8 ||

112

[ SS 189-190

Chapter 112 :: iva and the Mothers fighting against the demons

BRP112.009.0/ dev cu:


BRP112.009.1/ dnavebhyo bhaya ghora tatraihi vabhadhvaja |
BRP112.009.2/ jahi atrn surn phi nthavantas tvay prabho || 9 ||
BRP112.010.1/ nikraa suhc chambho nbhaviyad bhavn yadi |
BRP112.010.2/ tadkariyan kim iva dukhrt sarvadehina || 10 ||
BRP112.011.0/ brahmovca:
BRP112.011.1/ ity uktas tatkat pryd yatra te devaatrava |
BRP112.011.2/ tatra tad yuddham abhavac chakarea suradvim || 11 ||
BRP112.012.1/ tatas trilocana rntas tamorpadhara iva |
BRP112.012.2/ lald vyapatas tasya yudhyata svedabindava || 12 ||
BRP112.013.1/ sa saharan daityagas tmas mrtim rita |
BRP112.013.2/ t mrtim asur dv meruphd bhuva yayu || 13 ||
BRP112.014.1/ sa saharan sarvadaitys tadgacchad bhuva hara |
BRP112.014.2/ ita ceta ca bhts te 'dhvan sarv mahm imm || 14 ||
BRP112.015.1/ tathaiva kopd rudro 'pi atrs tn anudhvati |
BRP112.015.2/ tathaiva yudhyata ambho patit svedabindava || 15 ||
BRP112.016.1/ yatra yatra bhuva prpto bindur mhevaro mune |
BRP112.016.2/ tatra tatra ivkr mtaro jajire tata || 16 ||
BRP112.017.1/ procur mahevara sarv khdmas tv asurn iti |
BRP112.017.2/ tata provca bhagavn sarvai suragaair vta || 17 ||
BRP112.018.0/ iva uvca:
BRP112.018.1/ svargd bhuvam anuprpt rkass te rastalam |
BRP112.018.2/ anuprpts tata sarv vantu mama bhitam || 18 ||
BRP112.019.1/ yatra yatra dvio ynti tatra gacchantu mtara |
BRP112.019.2/ rastalam anuprpt idn madbhayd dvia |
BRP112.019.3/ bhavatyo 'py anugacchantu rastalam anu dvia || 19 ||
/p. 385/

BRP112.020.0/ brahmovca:

BRP112.020.1/ t ca jagmur bhuva bhittv yatra te daityadnav |


BRP112.020.2/ tn hatv mtara sarvn devrn atibhan || 20 ||
BRP112.021.1/ punar devn upjagmu path tenaiva mtara |
BRP112.021.2/ gat ca mtaro yvad yvac ca punar gat || 21 ||

551

552

Chapter 112 :: iva and the Mothers fighting against the demons

BRP112.022.1/ tvad dev sthit san gautamtram rit |


BRP112.022.2/ prasthnt tatra mt sur ca pratihite || 22 ||
BRP112.023.1/ pratihna tu tat ketra puya vijayavardhanam |
BRP112.023.2/ mt yatra cotpattir mttrtha pthak pthak || 23 ||
BRP112.024.1/ tatra tatra bilny san rastalagatni ca |
BRP112.024.2/ surs tbhyo varn procur loke pj yath iva || 24 ||
BRP112.025.1/ prpnoti tadvan mtbhya pj bhavatu sarvad |
BRP112.025.2/ ity uktvntardadhur dev sas tatraiva mtara || 25 ||
BRP112.026.1/ yatra yatra sthit devyo mttrtha tato vidu |
BRP112.026.2/ surm api sevyni ki punar mnudibhi || 26 ||
BRP112.027.1/ teu snnam atho dna pit caiva tarpaam |
BRP112.027.2/ sarva tad akaya jeya ivasya vacana yath || 27 ||
BRP112.028.1/ yas tv ida uyn nitya smared api pahet tath |
BRP112.028.2/ khyna mttrthnm yumn sa sukh bhavet || 28 ||

Chapter 113 :: The treacherous fifth head of Brahman

553

Chapter 113 :: The treacherous


fifth head of Brahman
113

BRP113.001.0/ brahmovca:

BRP113.001.1/ idam apy apara trtha devnm api durlabham |


BRP113.001.2/ brahmatrtham iti khyta bhuktimuktiprada nm || 1 ||
BRP113.002.1/ sthiteu devasainyeu pravieu rastalam |
BRP113.002.2/ daityeu ca munireha tath mtu tn anu || 2 ||
BRP113.003.1/ madya pacama vaktra gardabhkti bhaam |
BRP113.003.2/ tad vaktra devasainyeu mayi tihaty uvca ha || 3 ||
BRP113.004.1/ he daity ki palyante na bhaya vo 'stu satvaram |
BRP113.004.2/ gacchantu surn sarvn bhakayiye kad iti || 4 ||
BRP113.005.1/ nivrayanta mm eva bhakayodyata tath |
BRP113.005.2/ ta dv vibudh sarve vitrast vium abruvan || 5 ||
BRP113.006.1/ trhi vio jaganntha brahmao 'sya mukha luna |
BRP113.006.2/ cakradhg vibudhn ha cchedmi cakrea vai ira || 6 ||
BRP113.007.1/ ki tu tac chinnam eveda saharet sacarcaram |
BRP113.007.2/ mantra brmo 'tra vibudh ryat sarvam eva hi || 7 ||
/p. 386/

BRP113.008.1/ trinetra kaira chett sa ca dhatte na saaya |


BRP113.008.2/ may ca ambhu sarvai ca stuta proktas tathaiva ca || 8 ||
BRP113.009.1/ yga ka daphale 'samartha |
BRP113.009.2/ sa naiva kartu phalatti matv |
BRP113.009.3/ phalasya dne pratibhr jati |
BRP113.009.4/ nicitya loka pratikarma yta || 9 ||
BRP113.010.1/ tata surea santuo devn kryasiddhaye |
BRP113.010.2/ loknm upakrrtha tathety ha surn prati || 10 ||

113

[ SS 190-191

554

Chapter 114 :: Gaea and the obstacle at the Sattra-rite of the gods

BRP113.011.1/ tadvaktra pparpa yad bhaa lomaharaam |


BRP113.011.2/ niktya nakhaastrai ca kva sthpya cety athbravt || 11 ||
BRP113.012.1/ tatrel vibudhn ha nha vohu ira kam |
BRP113.012.2/ rastalam atho ysye udadhi cpy athbravt || 12 ||
BRP113.013.1/ oa ysye kad eva puna cocu iva sur |
BRP113.013.2/ tvayaivaitad brahmairo dhrya loknukampay || 13 ||
BRP113.014.1/ acchede jagat na chede doa ca tda |
BRP113.014.2/ eva vimya someo dadhra kairas tad || 14 ||
BRP113.015.1/ tad dv dukara karma gautam prpya pvanm |
BRP113.015.2/ astuva jagatm a praayd bhaktita sur || 15 ||
BRP113.016.1/ devev amitra kairo 'tibhma |
BRP113.016.2/ tn bhakayopagata niktya |
BRP113.016.3/ nakhgrascy akalendumaulis |
BRP113.016.4/ tyge 'pi dot kpaynudhatte || 16 ||
BRP113.017.1/ tatra te vibudh sarve sthit ye brahmao 'ntike |
BRP113.017.2/ tuuvur vibudhena karma dvtidaivatam || 17 ||
BRP113.018.1/ tata prabhti tat trtha brahmatrtham iti rutam |
BRP113.018.2/ adypi brahmao rpa caturmukham avasthitam || 18 ||
BRP113.019.1/ iromtra tu ya payet sa gacched brahmaa padam |
BRP113.019.2/ yatra sthitv svaya rudro lnavn brahmaa ira || 19 ||
BRP113.020.1/ rudratrtha tad eva syt tatra skd divkara |
BRP113.020.2/ devn ca svarpea sthito yasmt tad uttamam || 20 ||
BRP113.021.1/ saurya trtha tad khyta sarvakratuphalapradam |
BRP113.021.2/ tatra sntv ravi dv punarjanma na vidyate || 21 ||
BRP113.022.1/ mahdevena yac chinna brahmaa pacama ira |
BRP113.022.2/ ketre 'vimukte sasthpya devatn hita ktam || 22 ||
BRP113.023.1/ brahmatrthe iromtra yo dv gautamtae |
BRP113.023.2/ ketre 'vimukte tasyaiva sthpita yo 'nupayati |
BRP113.023.3/ kapla brahmaa puya brahmah ptat vrajet || 23 ||
/p. 387/

Chapter 114 :: Gaea and the obstacle at the Sattra-rite of the gods

555

Chapter 114 :: Gaea and the


obstacle at the Sattra-rite of the
gods
114

BRP114.001.0/ brahmovca:

BRP114.001.1/ avighna trtham khyta sarvavighnavinanam |


BRP114.001.2/ tatrpi vttam khysye u nrada bhaktita || 1 ||
BRP114.002.1/ devasattre pravtte tu gautamy cottare tae |
BRP114.002.2/ samptir naiva sattrasya sajt vighnadoata || 2 ||
BRP114.003.1/ tata suraga sarve mm avocan hari tad |
BRP114.003.2/ tato dhynagato 'ha tn avoca vkya kraam || 3 ||
BRP114.004.1/ vinyakaktair vighnair naitat sattra sampyate |
BRP114.004.2/ tasmt stuvantu te sarve dideva vinyakam || 4 ||
BRP114.005.1/ tathety uktv suraga sntv te gautamtae |
BRP114.005.2/ astuvan bhaktito dev dideva gaevaram || 5 ||
BRP114.006.0/ dev cu:
BRP114.006.1/ ya sarvakryeu sad surm |
BRP114.006.2/ apavivambujasambhavnm |
BRP114.006.3/ pjyo namasya paricintanyas |
BRP114.006.4/ ta vighnarja araa vrajma || 6 ||
BRP114.007.1/ na vighnarjena samo 'sti kacid |
BRP114.007.2/ devo manovchitasampradt |
BRP114.007.3/ nicitya caitat tripurntako 'pi |
BRP114.007.4/ ta pjaym sa vadhe purm || 7 ||
BRP114.008.1/ karotu so 'smkam avighnam asmin |
BRP114.008.2/ mahkratau satvaram mbikeya |
BRP114.008.3/ dhytena yenkhiladehabhj |
BRP114.008.4/ pr bhaviyanti manobhil || 8 ||
114

[ SS 191

556

Chapter 114 :: Gaea and the obstacle at the Sattra-rite of the gods

BRP114.009.1/ mahotsavo 'bhd akhilasya devy |


BRP114.009.2/ jta suta cintitamtra eva |
BRP114.009.3/ ato 'vadan surasagh ktrth |
BRP114.009.4/ sadyojta vighnarja namanta || 9 ||
BRP114.010.1/ yo mtur utsagagato 'tha mtr |
BRP114.010.2/ nivryamo 'pi balc ca candram |
BRP114.010.3/ sagopaym sa pitur jasu |
BRP114.010.4/ gadhinthasya vinoda ea || 10 ||
BRP114.011.1/ papau stana mtur athpi tpto |
BRP114.011.2/ yo bhrtmtsaryakayabuddhi |
BRP114.011.3/ lambodaras tva bhava vighnarjo |
BRP114.011.4/ lambodara nma cakra ambhu || 11 ||
BRP114.012.1/ saveito devagaair mahea |
BRP114.012.2/ pravartat ntyam itty uvca |
BRP114.012.3/ santoito npurarvamtrd |
BRP114.012.4/ gaevaratve 'bhiieca putram || 12 ||
BRP114.013.1/ yo vighnapa ca karea bibhrat |
BRP114.013.2/ skandhe kuhra ca tath parea |
BRP114.013.3/ apjito vighnam atho 'pi mtu |
BRP114.013.4/ karoti ko vighnapate samo 'nya || 13 ||
/p. 388/

BRP114.014.1/ dharmrthakmdiu prvapjyo |


BRP114.014.2/ devsurai pjyata eva nityam |
BRP114.014.3/ yasyrcana naiva vinam asti |
BRP114.014.4/ ta prvapjya prathama nammi || 14 ||
BRP114.015.1/ yasyrcant prrthanaynurp |
BRP114.015.2/ dv tu sarvasya phalasya siddhim |
BRP114.015.3/ svatantrasmarthyakttigarva |
BRP114.015.4/ bhrtpriya tv khuratha tam e || 15 ||
BRP114.016.1/ yo mtara sarasair ntyagtais |
BRP114.016.2/ tathbhilair akhilair vinodai |
BRP114.016.3/ santoaym sa tadtitua |
BRP114.016.4/ ta rgaea araa prapadye || 16 ||
BRP114.017.1/ suropakrair asurai ca yuddhai |
BRP114.017.2/ stotrair namaskraparai ca mantrai |
BRP114.017.3/ pitprasdena sad samddha |
BRP114.017.4/ ta rgaea araa prapadye || 17 ||

Chapter 115 :: iva's help to ea against the demons

BRP114.018.1/ jaye purm akarot pratpa |


BRP114.018.2/ pitrpi hart pratipjito ya |
BRP114.018.3/ nirvighnat cpi puna cakra |
BRP114.018.4/ tasmai gaeya namaskaromi || 18 ||
BRP114.019.0/ brahmovca:
BRP114.019.1/ iti stuta suragaair vighnea prha tn puna || 19 ||
BRP114.020.0/ gaea uvca:
BRP114.020.1/ ito nirvighnat sattre matta syd asurria || 20 ||
BRP114.021.0/ brahmovca:
BRP114.021.1/ devasattre nivtte tu gaea prha tn surn || 21 ||
BRP114.022.0/ gaea uvca:
BRP114.022.1/ stotrenena ye bhakty m stoyanti yatavrat |
BRP114.022.2/ te dridryadukhni na bhaveyu kadcana || 22 ||
BRP114.023.1/ atra ye bhaktita snna dna kuryur atandrit |
BRP114.023.2/ te sarvi kryi bhaveyur iti manyatm || 23 ||
BRP114.024.0/ brahmovca:
BRP114.024.1/ tadvkyasamakla tu tathety cu sur api |
BRP114.024.2/ nivtte tu makhe tasmin sur jagmu svam layam || 24 ||
BRP114.025.1/ tata prabhti tat trtham avighnam iti gadyate |
BRP114.025.2/ sarvakmaprada pus sarvavighnavinanam || 25 ||
/p. 389/

557

558

Chapter 115 :: iva's help to ea against the demons

Chapter 115 :: iva's help to


ea against the demons
115

BRP115.001.0/ brahmovca:

BRP115.001.1/ eatrtham iti khyta sarvakmapradyakam |


BRP115.001.2/ tasya rpa pravakymi yan may paribhitam || 1 ||
BRP115.002.1/ eo nma mahngo rastalapati prabhu |
BRP115.002.2/ sarvangai parivto rastalam athbhyagt || 2 ||
BRP115.003.1/ rkas daityadanuj pravi ye rastalam |
BRP115.003.2/ tair nirasto bhogipatir mm uvctha vihvala || 3 ||
BRP115.004.0/ ea uvca:
BRP115.004.1/ rastala tvay datta rkasn mampi ca |
BRP115.004.2/ te me sthna na dsyanti tasmt tv araa gata || 4 ||
BRP115.005.1/ tato 'ham abrava nga gautam yhi pannaga |
BRP115.005.2/ tatra stutv mahdeva lapsyase tva manoratham || 5 ||
BRP115.006.1/ nnyo 'sti lokatritaye manorathasamarpaka |
BRP115.006.2/ madvkyaprerito ngo gagm plutya yatnata |
BRP115.006.3/ ktjalipuo bhtv tuva tridaevaram || 6 ||
BRP115.007.0/ ea uvca:
BRP115.007.1/ namas trailokyanthya dakayajavibhedine |
BRP115.007.2/ dikartre namas tubhya namas trailokyarpie || 7 ||
BRP115.008.1/ nama sahasrairase nama sahrakrie |
BRP115.008.2/ somasrygnirpya jalarpya te nama || 8 ||
BRP115.009.1/ sarvad sarvarpya klarpya te nama |
BRP115.009.2/ phi akara sarvea phi somea sarvaga |
BRP115.009.3/ jaganntha namas tubhya dehi me manasepsitam || 9 ||
BRP115.010.0/ brahmovca:

115

[ SS 192

Chapter 115 :: iva's help to ea against the demons

BRP115.010.1/ tato mahevara prta prdn ngepsitn varn |


BRP115.010.2/ vinya surr daityadnavarakasm || 10 ||
BRP115.011.1/ eya pradadau la jahy anenripugavn |
BRP115.011.2/ tata prokta ivensau ea lena bhogibhi || 11 ||
BRP115.012.1/ rastalam atho gatv nijaghna ripn rae |
BRP115.012.2/ nihatya nga lena daityadnavarkasn || 12 ||
BRP115.013.1/ nyavartata punar devo yatra eevaro hara |
BRP115.013.2/ path yena samyto deva drau sa ngar || 13 ||
BRP115.014.1/ rastald yatra devo bila tatra vyajyata |
BRP115.014.2/ tasmd bilatald yta gga vry atipuyadam || 14 ||
BRP115.015.1/ tad vri gagm agamad gagy sagamas tata |
BRP115.015.2/ devasya purata cpi kua tatra suvistaram || 15 ||
BRP115.016.1/ ngas tatrkarod dhoma yatra cgni sad sthita |
BRP115.016.2/ soa tad abhavad vri gagys tatra sagama || 16 ||
BRP115.017.1/ devadeva samrdhya nga prto mahya |
BRP115.017.2/ rastala tato 'bha ivt prpya tala yayau || 17 ||
BRP115.018.1/ tata prabhti tat trtha ngatrtham udhtam |
BRP115.018.2/ sarvakmaprada puya rogadridryananam || 18 ||
/p. 390/

BRP115.019.1/ yurlakmkara puya snnadnc ca muktidam |


BRP115.019.2/ uyd v pahed bhakty yo vpi smarate tu tat || 19 ||
BRP115.020.1/ trtha eevaro yatra yatra aktiprada iva |
BRP115.020.2/ ekaviatitrthnm ubhayos tatra trayo |
BRP115.020.3/ atni munirdla sarvasampatpradyinm || 20 ||

559

560

Chapter 116 :: Death as slaughterer at a sacrifice of sages

Chapter 116 :: Death as


slaughterer at a sacrifice of
sages
116

BRP116.001.0/ brahmovca:

BRP116.001.1/ mahnalam iti khyta vaavnalam ucyate |


BRP116.001.2/ mahnalo yatra devo vaav yatra s nad || 1 ||
BRP116.002.1/ tat trtha putra vakymi mtyudoajarpaham |
BRP116.002.2/ pursan naimiraye aya sattrakria || 2 ||
BRP116.003.1/ amitra ca ayo mtyu cakrus tapasvina |
BRP116.003.2/ vartamne sattrayge mtyau amitari sthite || 3 ||
BRP116.004.1/ na mamra tad kacid ubhaya sthsnu jagamam |
BRP116.004.2/ vin pan munireha martya cmartyat gatam || 4 ||
BRP116.005.1/ tatas triviape nye martye caivtisambhte |
BRP116.005.2/ mtyunopekite dev rkasn cire tad || 5 ||
BRP116.006.0/ dev cu:
BRP116.006.1/ gacchadhvam isattra tan nayadhva mahdhvaram |
BRP116.006.0/ brahmovca:
BRP116.006.2/ iti devavaca rutv procus te rkas surn || 6 ||
BRP116.007.0/ asur cu:
BRP116.007.1/ vidhvasaymas ta yajam asmka ki phala tata |
BRP116.007.2/ pravartate vin hetu na kopi kvpi jtucit || 7 ||
BRP116.008.0/ brahmovca:
BRP116.008.1/ dev apy asurn cur yajrdha bhavatm api |
BRP116.008.2/ bhaved eva tato yntu sattram uttamam || 8 ||

116

[ SS 192-193

Chapter 116 :: Death as slaughterer at a sacrifice of sages

BRP116.009.1/ te rutv tvarit sarve yatra yaja pravartate |


BRP116.009.2/ jagmus tatra vinya devavkyd vieata || 9 ||
BRP116.010.1/ taj jtv ayo mtyum hu ki kurmahe vayam |
BRP116.010.2/ gat devavacand rkas yajanina || 10 ||
BRP116.011.1/ mtyun saha sammantrya naimirayavsina |
BRP116.011.2/ sarve tyaktv svrama ta amitr saha nrada || 11 ||
BRP116.012.1/ agnimtram updya tyaktv ptrdika tu yat |
BRP116.012.2/ kratunipattaye jagmur gautam prati satvar || 12 ||
BRP116.013.1/ tatra sntv mahena rakayopatasthire |
BRP116.013.2/ ktjalipus te tu tuuvus tridaevaram || 13 ||
BRP116.014.0/ aya cu:
BRP116.014.1/ yo llay vivam ida cakra |
/p. 391/

BRP116.014.2/ dht vidht bhuvanatrayasya |


BRP116.014.3/ yo vivarpa sadasatparo ya |
BRP116.014.4/ somevara ta araa vrajma || 14 ||
BRP116.015.0/ mtyur uvca:
BRP116.015.1/ icchmtrea ya sarva hanti pti karoti ca |
BRP116.015.2/ tam aha tridaena araa ymi akaram || 15 ||
BRP116.016.1/ mahnala mahkya mahngavibhaam |
BRP116.016.2/ mahmrtidhara deva araa ymi akaram || 16 ||
BRP116.017.0/ brahmovca:
BRP116.017.1/ tata provca bhagavn mtyo k prtir astu te || 17 ||
BRP116.018.0/ mtyur uvca:
BRP116.018.1/ rkasebhyo bhaya ghoram panna tridaevara |
BRP116.018.2/ yajam asm ca rakasva yvat sattra sampyate || 18 ||
BRP116.019.0/ brahmovca:
BRP116.019.1/ tath cakra bhagavs trinetro vabhadhvaja |
BRP116.019.2/ amitr mtyun sattram prat yayau || 19 ||
BRP116.020.1/ havi bhgadheyya jagmur amar kramt |
BRP116.020.2/ tn avocan muniga sakubdh mtyun saha || 20 ||
BRP116.021.0/ aya cu:

561

562

Chapter 116 :: Death as slaughterer at a sacrifice of sages

BRP116.021.1/ asmanmakhavinya rkas preit yata |


BRP116.021.2/ tasmd bhavadbhya ppih rkas santu atrava || 21 ||
BRP116.022.0/ brahmovca:
BRP116.022.1/ tata prabhti devn rkas vairio 'bhavan |
BRP116.022.2/ kty ca vaav tatra dev ca ayo 'mal || 22 ||
BRP116.023.1/ mtyor bhry bhava tva tm ity uktv te 'bhyaecayan |
BRP116.023.2/ abhiekodaka yat tu s nad vaavbhavat || 23 ||
BRP116.024.1/ mtyun sthpita liga mahnalam iti rutam |
BRP116.024.2/ tata prabhti tat trtha vaavsagama vidu || 24 ||
BRP116.025.1/ mahnalo yatra devas tat trtha bhuktimuktidam |
BRP116.025.2/ sahasra tatra trthn sarvbhapradyinm |
BRP116.025.3/ ubhayos trayos tatra smarad aghaghtinm || 25 ||

Chapter 117 :: Datta treya and iva

Chapter 117 :: Datta treya


and iva
117

BRP117.001.0/ brahmovca:

BRP117.001.1/ tmatrtham iti khyta bhuktimuktiprada nm |


BRP117.001.2/ tasya prabhva vakymi yatra jnevara iva || 1 ||
BRP117.002.1/ datta ity api vikhyta so 'triputro harapriya |
BRP117.002.2/ durvsasa priyo bhrt sarvajnavirada |
BRP117.002.3/ sa gatv pitara prha vinayena praamya ca || 2 ||
BRP117.003.0/ datta uvca:
BRP117.003.1/ brahmajna katha me syt ka pcchmi kva ymi ca || 3 ||
/p. 392/

BRP117.004.0/ brahmovca:

BRP117.004.1/ tac chrutvtri putravkya dhytv vacanam abravt || 4 ||


BRP117.005.0/ atrir uvca:
BRP117.005.1/ gautam putra gaccha tva tatra stuhi mahevaram |
BRP117.005.2/ sa tu prto yadaiva syt tad jnam avpsyasi || 5 ||
BRP117.006.0/ brahmovca:
BRP117.006.1/ tathety uktv tadtreyo gag gatv ucir yata |
BRP117.006.2/ ktjalipuo bhtv bhakty tuva akaram || 6 ||
BRP117.007.0/ datta uvca:
BRP117.007.1/ sasrakpe patito 'smi daivn |
BRP117.007.2/ mohena gupto bhavadukhapake |
BRP117.007.3/ ajnanmn tamasvto 'ha |
BRP117.007.4/ para na vindmi surdhintha || 7 ||
BRP117.008.1/ bhinnas trilena balyasha |
BRP117.008.2/ ppena cintkurapita ca |
117

[ SS 194

563

564

BRP117.008.3/ tapto 'smi pacendriyatvratpai |


BRP117.008.4/ rnto 'smi santraya somantha || 8 ||
BRP117.009.1/ baddho 'smi dridryamayai ca bandhair |
BRP117.009.2/ hato 'smi rognalatvratpai |
BRP117.009.3/ krnto 'smy aha mtyubhujagamena |
BRP117.009.4/ bhto bha ki karavi ambho || 9 ||
BRP117.010.1/ bhavbhavbhym atipito 'ha |
BRP117.010.2/ tkudhbhy ca rajastamobhym |
BRP117.010.3/ dkay jaray cbhibhta |
BRP117.010.4/ payvasth kpay me 'dya ntha || 10 ||
BRP117.011.1/ kmena kopena ca matsarea |
BRP117.011.2/ dambhena darpdibhir apy anekai |
BRP117.011.3/ ekaikaa kaagato 'smi viddhas |
BRP117.011.4/ tva nthavad vraya ntha atrn || 11 ||
BRP117.012.1/ kasypi kacit patitasya puso |
BRP117.012.2/ dukhapraod bhavatti satyam |
BRP117.012.3/ vin bhavanta mama somantha |
BRP117.012.4/ kutrpi kruyavaco 'pi nsti || 12 ||
BRP117.013.1/ tvat sa kopo bhayamohadukhny |
BRP117.013.2/ ajnadridryarujas tathaiva |
BRP117.013.3/ kmdayo mtyur apha yvan |
BRP117.013.4/ nama ivyeti na vacmi vkyam || 13 ||
BRP117.014.1/ na me 'sti dharmo na ca me 'sti bhaktir |
BRP117.014.2/ nha vivek karu kuto me |
BRP117.014.3/ dtsi tenu araya citte |
BRP117.014.4/ nidhehi someti pada madye || 14 ||
/p. 393/

BRP117.015.1/ yce na cha surabhpatitva |


BRP117.015.2/ htpadmamadhye mama somantha |
BRP117.015.3/ rsomapdmbujasannidhna |
BRP117.015.4/ yce vicryaiva ca tat kuruva || 15 ||
BRP117.016.1/ yath tavha vidito 'smi ppas |
BRP117.016.2/ tathpi vijpanam uva |
BRP117.016.3/ saryate yatra vaca iveti |
BRP117.016.4/ tatra sthiti syn mama somantha || 16 ||
BRP117.017.1/ gaurpate akara somantha |
BRP117.017.2/ vivea kruyanidhe 'khiltman |

Chapter 117 :: Datta treya and iva

Chapter 117 :: Datta treya and iva

BRP117.017.3/ sastyate yatra sadeti tatra |


BRP117.017.4/ kem api syt ktin nivsa || 17 ||
BRP117.018.0/ brahmovca:
BRP117.018.1/ ity treyastuti rutv tutoa bhagavn hara |
BRP117.018.2/ varado 'smti ta prha yogina vivakd bhava || 18 ||
BRP117.019.0/ treya uvca:
BRP117.019.1/ tmajna ca mukti ca bhukti ca vipul tvayi |
BRP117.019.2/ trthasypi ca mhtmya varo 'ya tridarcita || 19 ||
BRP117.020.0/ brahmovca:
BRP117.020.1/ evam astv iti ta ambhur uktv cntaradhyata |
BRP117.020.2/ tata prabhti tat trtham tmatrtha vidur budh |
BRP117.020.3/ tatra snnena dnena mukti syd iha nrada || 20 ||

565

566

Chapter 118 :: Story of the Rkasas Avattha and Pippala

Chapter 118 :: Story of the


Rkasas Avattha and
Pippala
118

BRP118.001.0/ brahmovca:

BRP118.001.1/ avatthatrtham khyta pippala ca tata param |


BRP118.001.2/ uttare mandatrtha tu tatra vyuim ita u || 1 ||
BRP118.002.1/ pur tv agastyo bhagavn dakipati prabhu |
BRP118.002.2/ devais tu prerita prva vindhyasya prrthana prati || 2 ||
BRP118.003.1/ sa anair vindhyam abhygt sahasramunibhir vta |
BRP118.003.2/ tam gatya nagareha bahuvkasamkulam || 3 ||
BRP118.004.1/ spardhina merubhnubhy vindhya gaatair vtam |
BRP118.004.2/ atyunnata naga dhro lopmudrpatir muni || 4 ||
BRP118.005.1/ kttithyo dvijai srdha praasya ca naga puna |
BRP118.005.2/ idam ha munireho devakryrthasiddhaye || 5 ||
BRP118.006.0/ agastya uvca:
BRP118.006.1/ aha ymi nagareha munibhis tattvadaribhi |
BRP118.006.2/ trthaytr karomti daki vrajmy aham || 6 ||
BRP118.007.1/ dehi mrga nagapate tithya dehi ycate |
BRP118.007.2/ yvad gamana me syt sthtavya tvad eva hi || 7 ||
/p. 394/

BRP118.008.1/ nnyath bhavitavya te tathety ha nagottama |


BRP118.008.2/ krman dakim tair vto munibhir muni || 8 ||
BRP118.009.1/ anai sa gautamm gt sattraygya dkita |
BRP118.009.2/ yvat savatsara sattram akarod ibhir vta || 9 ||
BRP118.010.1/ kaiabhasya sutau ppau rkasau dharmakaakau |
118

[ SS 194-195

Chapter 118 :: Story of the Rkasas Avattha and Pippala

BRP118.010.2/ avattha pippala ceti vikhytau tridalaye || 10 ||


BRP118.011.1/ avattho 'vattharpea pippalo brahmarpadhk |
BRP118.011.2/ tv ubhv antara preps yajavidhvasanya tu || 11 ||
BRP118.012.1/ kurut kkita rpa dnavau ppacetasau |
BRP118.012.2/ avattho vkarpea pippalo brhmakti || 12 ||
BRP118.013.1/ ubhau tau brhman nitya payet tapodhana |
BRP118.013.2/ labhante ca ye 'vattha ts tn anty asau taru || 13 ||
BRP118.014.1/ pippala smago bhtv iyn anti rkasa |
BRP118.014.2/ tasmd adypi vipreu smago 'tva nikpa || 14 ||
BRP118.015.1/ kyamn dvijn dv munayo rkasv imau |
BRP118.015.2/ iti buddhv mahprj dakia tram ritam || 15 ||
BRP118.016.1/ sauri anaicara manda tapasyanta dhtavratam |
BRP118.016.2/ gatv muniga sarve rakakarma nyavedayan || 16 ||
BRP118.017.1/ saurir munigan ha pre tapasi me dvij |
BRP118.017.2/ rkasau hanmy apre tu tapasy akama eva hi || 17 ||
BRP118.018.1/ puna procur muniga dsymas te tapo mahat |
BRP118.018.2/ ity ukto brhmaai sauri ktam ity ha tn api || 18 ||
BRP118.019.1/ saurir brhmaaveea pryd avattharpiam |
BRP118.019.2/ rkasa brhmao bhtv pradakiam athkarot || 19 ||
BRP118.020.1/ pradakia tu kurva mene brhmaam eva tam |
BRP118.020.2/ nityavad rkasa ppo bhakaym sa myay || 20 ||
BRP118.021.1/ tasya kya samviya cakuntry apayata |
BRP118.021.2/ da sa rkasa ppo mandena ravisnun || 21 ||
BRP118.022.1/ bhasmbhta kaenaiva girir vajrahato yath |
BRP118.022.2/ avattha bhasmast ktv anya brhmaarpiam || 22 ||
BRP118.023.1/ rkasa ppanilayam eka eva tam abhyagt |
BRP118.023.2/ adhyno vipra iva iyarpo vintavat || 23 ||
BRP118.024.1/ pippala prvavac cpi bhakaym sa bhnujam |
BRP118.024.2/ sa bhakita prvavac ca kukv antry avaikata || 24 ||
BRP118.025.1/ tenlokitamtro 'sau rkaso bhasmasd abht |
BRP118.025.2/ ubhau hatv bhnusuta ki ktya me vadantv atha || 25 ||
BRP118.026.1/ munayo jtasahar sarva eva tapasvina |
BRP118.026.2/ tata prasann hy abhavann ayo 'gastyaprvak || 26 ||

567

568

Chapter 118 :: Story of the Rkasas Avattha and Pippala

BRP118.027.1/ varn dadur yathkma sauraye mandagmine |


BRP118.027.2/ sa prto brhman ha ani sryasuto bal || 27 ||
BRP118.028.0/ saurir uvca:
BRP118.028.1/ maddvre niyat ye ca kurvanty avatthalambhanam |
BRP118.028.2/ te sarvi kryi syu p madbhav na ca || 28 ||
/p. 395/

BRP118.029.1/ trthe cvatthasaje vai snna kurvanti ye nar |


BRP118.029.2/ te sarvi kryi bhaveyur aparo vara || 29 ||
BRP118.030.1/ mandavre tu ye 'vattha prtar utthya mnav |
BRP118.030.2/ labhante ca te vai grahap vyapohatu || 30 ||
BRP118.031.0/ brahmovca:
BRP118.031.1/ tata prabhti tat trtham avattha pippala vidu |
BRP118.031.2/ trtha anaicara tatra tatrgastya ca sttrikam || 31 ||
BRP118.032.1/ yjika cpi tat trtha smaga trtham eva ca |
BRP118.032.2/ itydyaottary san sahasry atha oaa |
BRP118.032.3/ teu snna ca dna ca sattraygaphalapradam || 32 ||

Chapter 119 :: The plants and Soma

Chapter 119 :: The plants and


Soma
119

BRP119.001.0/ brahmovca:

BRP119.001.1/ somatrtham iti khyta tad apy ukta mahtmabhi |


BRP119.001.2/ tatra snnena dnena somapnaphala labhet || 1 ||
BRP119.002.1/ jagat mtara prvam oadhyo jvasammat |
BRP119.002.2/ mampi mtaro devya prvs prvavattar || 2 ||
BRP119.003.1/ su pratihito dharma svdhyyo yajakarma ca |
BRP119.003.2/ bhir eva dhta sarva trailokya sacarcaram || 3 ||
BRP119.004.1/ aearogopaamo bhavaty bhir asaayam |
BRP119.004.2/ annam etbhir eva syd aeaprarakaam |
BRP119.004.3/ atrauadhyo jagadvandy mm cur anahakt || 4 ||
BRP119.005.0/ oadhya cu:
BRP119.005.1/ asmka tva pati dehi rjna surasattama || 5 ||
BRP119.006.0/ brahmovca:
BRP119.006.1/ tac chrutv vacana ts mayokt oadhr idam |
BRP119.006.2/ pati prpsyatha sarv ca rjna prtivardhanam || 6 ||
BRP119.007.1/ rjnam iti tac chrutv t mm cu punar mune |
BRP119.007.2/ gantavya kva puna cokt gautam yntu mtara || 7 ||
BRP119.008.1/ tuym atha tasy vo rj syl lokapjita |
BRP119.008.2/ t ca gatv munireha tuuvur gautam nadm || 8 ||
BRP119.009.0/ oadhya cu:
BRP119.009.1/ ki vkariyan bhavavartino jan |
BRP119.009.2/ nnghasaghbhibhavc ca dukhit |
/p. 396/

BRP119.009.3/ na cgamiyad bhavat bhuva cet |

119

[ SS 195-196

569

570

Chapter 119 :: The plants and Soma

BRP119.009.4/ puyodake gautami ambhuknte || 9 ||


BRP119.010.1/ ko vetti bhgya naradehabhj |
BRP119.010.2/ mahgatn saritm adhe |
BRP119.010.3/ e mahptakasaghahantr |
BRP119.010.4/ tvam amba gage sulabh sadaiva || 10 ||
BRP119.011.1/ na te vibhti nanu vetti ko 'pi |
BRP119.011.2/ trailokyavandye jagadamba gage |
BRP119.011.3/ gaursamligitavigraho 'pi |
BRP119.011.4/ dhatte smarri iraspi yat tvm || 11 ||
BRP119.012.1/ namo 'stu te mtar abhadyini |
BRP119.012.2/ namo 'stu te brahmamaye 'ghanini |
BRP119.012.3/ namo 'stu te viupadbjaniste |
BRP119.012.4/ namo 'stu te ambhujaviniste || 12 ||
BRP119.013.0/ brahmovca:
BRP119.013.1/ ity eva stuvatm ki dadmty avocata || 13 ||
BRP119.014.0/ oadhya cu:
BRP119.014.1/ pati dehi jaganmt rjnam atitejasam || 14 ||
BRP119.015.0/ brahmovca:
BRP119.015.1/ tadovca nad gag oadhs t ida vaca || 15 ||
BRP119.016.0/ gagovca:
BRP119.016.1/ aha cmtarpsmi oadhyo mtaro 'mt |
BRP119.016.2/ tda cmttmna pati soma dadmi va || 16 ||
BRP119.017.0/ brahmovca:
BRP119.017.1/ dev ca ayo vkya menire soma eva ca |
BRP119.017.2/ oadhya cpi tad vkya tato jagmu svam layam || 17 ||
BRP119.018.1/ yatra cpur mahauadhyo rjnam amttmakam |
BRP119.018.2/ soma samastasantpappasaghanivrakam || 18 ||
BRP119.019.1/ somatrtha tu tat khyta somapnaphalapradam |
BRP119.019.2/ tatra snnena dnena pitara svargam pnuyu || 19 ||
BRP119.020.1/ ya ida uyn nitya pahed v bhaktita smaret |
BRP119.020.2/ drgham yur avpnoti sa putr dhanavn bhavet || 20 ||

Chapter 120 :: The plants and Soma (cont.)

Chapter 120 :: The plants and


Soma (cont.)
120

BRP120.001.0/ brahmovca:

BRP120.001.1/ dhnyatrtham iti khyta sarvakmaprada nm |


BRP120.001.2/ subhika kemada pus sarvpadvinivraam || 1 ||
BRP120.002.1/ oadhya somarjna pati prpya mudnvit |
BRP120.002.2/ cu sarvasya lokasya gagy cepsita vaca || 2 ||
BRP120.003.0/ oadhya cu:
BRP120.003.1/ vaidik puyagthsti y vai vedavido vidu |
BRP120.003.2/ bhmi sasyavat kacin mtara mtsammitm || 3 ||
/p. 397/

BRP120.004.1/ gagsampe yo dadyt sarvakmn avpnuyt |


BRP120.004.2/ bhmi sasyavat g ca oadh ca mudnvita || 4 ||
BRP120.005.1/ viubrahmearpya yo dadyd bhaktimn nara |
BRP120.005.2/ sarva tad akaya vidyt sarvakmn avpnuyt || 5 ||
BRP120.006.1/ oadhya somarjany soma cpy oadhpati |
BRP120.006.2/ iti jtv brahmavida oadhr ya pradsyati || 6 ||
BRP120.007.1/ sarvn kmn avpnoti brahmaloke mahyate |
BRP120.007.2/ t eva somarjany prt procu puna puna || 7 ||
BRP120.008.0/ oadhya cu:
BRP120.008.1/ yo 'smn dadti gagy ta rjan praymasi |
BRP120.008.2/ tvam uttama cauadha tvadadhna carcaram || 8 ||
BRP120.009.1/ oadhaya savadante somena saha rj |
BRP120.009.2/ yo 'smn dadti viprebhyas ta rjan praymasi || 9 ||
BRP120.010.1/ vaya ca brahmarpiya prarpiya eva ca |
BRP120.010.2/ yo 'smn dadti viprebhyas ta rjan praymasi || 10 ||
120

[ SS 196-197

571

572

Chapter 120 :: The plants and Soma (cont.)

BRP120.011.1/ asmn dadti yo nitya brhmaebhyo jitavrata |


BRP120.011.2/ upstir asti ssmka ta rjan praymasi || 11 ||
BRP120.012.1/ sthvara jagama kicid asmbhir vypta jagat |
BRP120.012.2/ yo 'smn dadti viprebhyas ta rjan praymasi || 12 ||
BRP120.013.1/ havya kavya yad amta yat kicid upabhujyate |
BRP120.013.2/ tadgarya ca yo dadyt ta rjan praymasi || 13 ||
BRP120.014.1/ ity et vaidik gth ya oti smareta v |
BRP120.014.2/ pahate bhaktim pannas ta rjan praymasi || 14 ||
BRP120.015.0/ brahmovca:
BRP120.015.1/ yatrai pahit gth somena saha rj |
BRP120.015.2/ gagtre cauadhbhir dhnyatrtha tad ucyate || 15 ||
BRP120.016.1/ tata prabhti tat trtham auadhya saumyam eva ca |
BRP120.016.2/ amta vedagtha ca mttrtha tathaiva ca || 16 ||
BRP120.017.1/ eu snna japo homo dna ca pittarpaam |
BRP120.017.2/ annadna tu ya kuryt tad nantyya kalpate || 17 ||
BRP120.018.1/ aatdhikashasra trthn trayor dvayo |
BRP120.018.2/ sarvappanihant sarvasampadvivardhanam || 18 ||

Chapter 121 :: Kaha and his special gift to his teacher Bharadvja

Chapter 121 :: Kaha and his


special gift to his teacher
Bharadvja
121

BRP121.001.0/ brahmovca:

BRP121.001.1/ vidarbhsagama puya revatsagama tath |


BRP121.001.2/ tatra yad vttam khysye yat puravido vidu || 1 ||
BRP121.002.1/ bharadvja iti khyta ir st tapodhika |
BRP121.002.2/ tasya svas revatti kurp viktasvar || 2 ||
BRP121.003.1/ t dv vikt bhrt bharadvja pratpavn |
BRP121.003.2/ cintay paray yukto gagy dakie tae || 3 ||
/p. 398/

BRP121.004.1/ kasmai dadym im kany svasra bhaktim |


BRP121.004.2/ na kacit pratighti dtavy ca svas tath || 4 ||
BRP121.005.1/ aho bhyn na kasypi kany dukhaikakraam |
BRP121.005.2/ maraa jvato 'py asya prinas tu pade pade || 5 ||
BRP121.006.1/ eva vimatas tasya svrame ctiobhane |
BRP121.006.2/ drau munivara pryd bharadvja yatavratam || 6 ||
BRP121.007.1/ dvyaavara ubhavapu nto dnto gukara |
BRP121.007.2/ nmn kaha iti khyto bharadvja nanma sa || 7 ||
BRP121.008.1/ vidhivat pjya ta vipra bharadvja kaha tad |
BRP121.008.2/ tasygamanakrya ca papraccha purata sthita || 8 ||
BRP121.009.1/ kaho 'py ha bharadvja vidyrthy aham upgata |
BRP121.009.2/ tath ca darankk yad yukta tad vidhyatm || 9 ||
BRP121.010.1/ bharadvja kaha prha adhva yad abhpsitam |
BRP121.010.2/ pura smtayo ved dharmasthnny anekaa || 10 ||

121

[ SS 197-198

573

574

Chapter 121 :: Kaha and his special gift to his teacher Bharadvja

BRP121.011.1/ sarva vedmi mahprja rucira vada m ciram |


BRP121.011.2/ kulno dharmanirato guruurae rata |
BRP121.011.3/ abhimn rutadhara iya puyair avpyate || 11 ||
BRP121.012.0/ kaha uvca:
BRP121.012.1/ adhypayasva bho brahma iya m vtakalmaam |
BRP121.012.2/ uraarata bhakta kulna satyavdinam || 12 ||
BRP121.013.0/ brahmovca:
BRP121.013.1/ tathety uktv bharadvja prdd vidym aeata |
BRP121.013.2/ prptavidya kaha prto bharadvjam athbravt || 13 ||
BRP121.014.0/ kaha uvca:
BRP121.014.1/ iccheya daki dtu guro tava manapriym |
BRP121.014.2/ vadasva durlabha vpi guro tubhya namo 'stu te || 14 ||
BRP121.015.1/ vidy prpypi ye moht svaguro pritoikam |
BRP121.015.2/ na prayacchanti niraya te ynty candratrakam || 15 ||
BRP121.016.0/ bharadvja uvca:
BRP121.016.1/ gha kany vidhivad bhry kuru mama svasm |
BRP121.016.2/ asy prty vartitavya yceya dakim imm || 16 ||
BRP121.017.0/ kaha uvca:
BRP121.017.1/ bhrtvat putravac cpi iya syt tu guro sad |
BRP121.017.2/ guru ca pitvac ca syt sambandho 'tra katha bhavet || 17 ||
BRP121.018.0/ bharadvja uvca:
BRP121.018.1/ madvkya kuru satya tva mamj tava daki |
BRP121.018.2/ sarva smtv kahdya tva revat bhara tanman || 18 ||
BRP121.019.0/ brahmovca:
BRP121.019.1/ tathety uktv guror vkyt kaho jagrha pin |
BRP121.019.2/ revat vidhivad datt t samkya kahas tv atha || 19 ||
BRP121.020.1/ tatraiva pjaym sa devea akara tad |
BRP121.020.2/ revaty rpasampattyai ivaprtyai ca revat || 20 ||
BRP121.021.1/ surp crusarvg na rpeopamyate |
BRP121.021.2/ abhiekodaka tatra revaty yad vinistam || 21 ||
BRP121.022.1/ sbhavat tatra gagy tasmt tannmato nad |
BRP121.022.2/ revatti samkhyt rpasaubhgyadyin || 22 ||

Chapter 121 :: Kaha and his special gift to his teacher Bharadvja

/p. 399/

BRP121.023.1/ punar darbhai ca vividhair abhieka cakra sa |


BRP121.023.2/ puyarpatvasasiddhyai vidarbh tad abhn nad || 23 ||
BRP121.024.1/ raddhay sagame sntv revatgagayor nara |
BRP121.024.2/ sarvappavinirmukto viuloke mahyate || 24 ||
BRP121.025.1/ tath vidarbhgautamyo sagame raddhay mune |
BRP121.025.2/ snna karoty asau yti bhukti mukti ca tatkat || 25 ||
BRP121.026.1/ ubhayos trayos tatra trthn atam uttamam |
BRP121.026.2/ sarvappakayakara sarvasiddhipradyakam || 26 ||

575

576

Chapter 122 :: Stories of Dhanvantari and of Indra regaining his kingdom

Chapter 122 :: Stories of


Dhanvantari and of Indra
regaining his kingdom
122

BRP122.001.0/ brahmovca:

BRP122.001.1/ pratrtham iti khyta gagy uttare tae |


BRP122.001.2/ tatra sntv naro 'jnt tathpi ubham pnuyt || 1 ||
BRP122.002.1/ pratrthasya mhtmya varyate kena jantun |
BRP122.002.2/ svaya sasthyate yatra cakri ca pinkin || 2 ||
BRP122.003.1/ pur dhanvantarir nma kalpdv yua suta |
BRP122.003.2/ iv bahuvidhair yajair avamedhapurasarai || 3 ||
BRP122.004.1/ dattv dnny anekni bhuktv bhog ca pukaln |
BRP122.004.2/ vijya bhogavaiamya para vairgyam rita || 4 ||
BRP122.005.1/ girige 'mbudhe pre tath gagnadtae |
BRP122.005.2/ ivavivor ghe vpi viet puyasagame || 5 ||
BRP122.006.1/ tapta huta ca japta ca sarvam akayat vrajet |
BRP122.006.2/ dhanvantarir iti jtv tatra tepe tapo mahat || 6 ||
BRP122.007.1/ jnavairgyasampanno bhmeacararaya |
BRP122.007.2/ tapa cakra vipula gagsgarasagame || 7 ||
BRP122.008.1/ pur ca nikto rj raa hitv mahsura |
BRP122.008.2/ sahasram eka var samudra prviad bhayt || 8 ||
BRP122.009.1/ dhanvantarau vana prpte rjya prpte tu tatsute |
BRP122.009.2/ virga ca gate rji tata pryd athravt || 9 ||
BRP122.010.1/ tapasyanta tamo nma balavn asuro mune |
BRP122.010.2/ gagtra samritya rj dhanvantarir yata || 10 ||
BRP122.011.1/ japahomarato nitya brahmajnaparyaa |

122

[ SS 198-201

Chapter 122 :: Stories of Dhanvantari and of Indra regaining his kingdom

BRP122.011.2/ ta ripu naymti tama pryd athravt || 11 ||


BRP122.012.1/ nito bahuo 'nena rj balavat tv aham |
BRP122.012.2/ ta ripu naymti tama pryd athravt || 12 ||
BRP122.013.1/ myay pramadrpa ktv rjnam abhyagt |
BRP122.013.2/ ntyagtavat subhrr hasant crudaran || 13 ||
BRP122.014.1/ t dv crusarvg bahukla naynvitm |
BRP122.014.2/ ntm anuvrat bhakt kpay cbravn npa || 14 ||
BRP122.015.0/ npa uvca:
BRP122.015.1/ ksi tva kasya hetor v vartase gahane vane |
BRP122.015.2/ ka dv harasva tva vada kalyi pcchate || 15 ||
/p. 400/

BRP122.016.0/ brahmovca:

BRP122.016.1/ pramad cpi tadvkya rutv rjnam abravt || 16 ||


BRP122.017.0/ pramadovca:
BRP122.017.1/ tvayi tihati ko loke hetur harasya me bhavet |
BRP122.017.2/ aham indrasya y lakms tv dv kmasambhtam || 17 ||
BRP122.018.1/ harc carmi purato rjas tava puna puna |
BRP122.018.2/ agayapuyavirahd aha sarvasya durlabh || 18 ||
BRP122.019.0/ brahmovca:
BRP122.019.1/ etad vaco niamyu tapas tyaktv sudukaram |
BRP122.019.2/ tm eva manas dhyyas tannihas tatparyaa || 19 ||
BRP122.020.1/ tadekaarao rj babhva sa yad tama |
BRP122.020.2/ antardhna gato brahman nayitv tapo bhat || 20 ||
BRP122.021.1/ etasminn antare 'ha vai varn dtu samabhyagm |
BRP122.021.2/ ta dv vihvalbhta tapobhraa yath mtam || 21 ||
BRP122.022.1/ tam vsytha vividhair hetubhir npasattamam |
BRP122.022.2/ tava atrus tamo nma ktv t tapasa cyutim || 22 ||
BRP122.023.1/ caritrtho gato rjan na tva ocitum arhasi |
BRP122.023.2/ nandayanti pramads tpayanti ca mnavam || 23 ||
BRP122.024.1/ sarv eva vieea kim u mymay tu s |
BRP122.024.2/ tata ktjal rj mm ha vigatabhrama || 24 ||
BRP122.025.0/ rjovca:

577

578

Chapter 122 :: Stories of Dhanvantari and of Indra regaining his kingdom

BRP122.025.1/ ki karomi katha brahmas tapasa pram pnuym || 25 ||


BRP122.026.0/ brahmovca:
BRP122.026.1/ tatas tasyottara prd devadeva janrdanam |
BRP122.026.2/ stuhi sarvaprayatnena tata siddhim avpsyasi || 26 ||
BRP122.027.1/ sa hy aeajagatsra vedavedya purtana |
BRP122.027.2/ sarvrthasiddhida pus nnyo 'sti bhuvanatraye || 27 ||
BRP122.028.1/ sa jagma nagareha himavanta npottama |
BRP122.028.2/ ktjalipuo bhtv viu tuva bhaktita || 28 ||
BRP122.029.0/ dhanvantarir uvca:
BRP122.029.1/ jaya vio jaycintya jaya jio jaycyuta |
BRP122.029.2/ jaya gopla lakma jaya ka jaganmaya || 29 ||
BRP122.030.1/ jaya bhtapate ntha jaya pannagayine |
BRP122.030.2/ jaya sarvaga govinda jaya vivakte nama || 30 ||
BRP122.031.1/ jaya vivabhuje deva jaya vivadhte nama |
BRP122.031.2/ jayea sadasat tva vai jaya mdhava dharmie || 31 ||
BRP122.032.1/ jaya kmada kma tva jaya rma gurava |
BRP122.032.2/ jaya puida pua jaya kalyadyine || 32 ||
BRP122.033.1/ jaya bhtapa bhtea jaya mnavidhyine |
BRP122.033.2/ jaya karmada karma tva jaya ptmbaracchada || 33 ||
BRP122.034.1/ jaya sarvea sarvas tva jaya magalarpie |
BRP122.034.2/ jaya sattvdhinthya jaya vedavide nama || 34 ||
BRP122.035.1/ jaya janmada janmistha paramtman namo 'stu te |
BRP122.035.2/ jaya muktida muktis tva jaya bhuktida keava || 35 ||
BRP122.036.1/ jaya lokada lokea jaya ppavinana |
BRP122.036.2/ jaya vatsala bhaktn jaya cakradhte nama || 36 ||
/p. 401/

BRP122.037.1/ jaya mnada mnas tva jaya lokanamaskta |


BRP122.037.2/ jaya dharmada dharmas tva jaya sasrapraga || 37 ||
BRP122.038.1/ jaya annada anna tva jaya vcaspate nama |
BRP122.038.2/ jaya aktida aktis tva jaya jaitravaraprada || 38 ||
BRP122.039.1/ jaya yajada yajas tva jaya padmadalekaa |
BRP122.039.2/ jaya dnada dna tva jaya kaiabhasdana || 39 ||

Chapter 122 :: Stories of Dhanvantari and of Indra regaining his kingdom

BRP122.040.1/ jaya krtida krtis tva jaya mrtida mrtidhk |


BRP122.040.2/ jaya saukhyada saukhytma jaya pvanapvana || 40 ||
BRP122.041.1/ jaya ntida ntis tva jaya akarasambhava |
BRP122.041.2/ jaya pnada pnas tva jaya jyotisvarpie || 41 ||
BRP122.042.1/ jaya vmana vittea jaya dhmapatkine |
BRP122.042.2/ jaya sarvasya jagato dtmrte namo 'stu te || 42 ||
BRP122.043.1/ tvam eva lokatrayavartijva BRP122.043.2/ nikyasakleavinadaka |
BRP122.043.3/ rpuarkka kpnidhe tva |
BRP122.043.4/ nidhehi pi mama mrdhni vio || 43 ||
BRP122.044.0/ brahmovca:
BRP122.044.1/ eva stuvanta bhagav akhacakragaddhara |
BRP122.044.2/ varea cchandaym sa sarvakmasamddhida || 44 ||
BRP122.045.1/ dhanvantari prtaman varadnena cakria |
BRP122.045.2/ varadnya devea govinda sasthita pura || 45 ||
BRP122.046.1/ tam ha npati prahva surarjya mamepsitam |
BRP122.046.2/ tac ca datta tvay vio prpto 'smi ktaktyatm || 46 ||
BRP122.047.1/ stuta sampjito vius tatraivntaradhyata |
BRP122.047.2/ tathaiva tridaeatvam avpa npati kramt || 47 ||
BRP122.048.1/ prgarjitnekakarmaparipkavat tata |
BRP122.048.2/ triktvo nam agamat sahasrka svakt padt || 48 ||
BRP122.049.1/ nahud vtrahatyy sindhusenavadht tata |
BRP122.049.2/ ahalyy ca gamand yena kena ca hetun || 49 ||
BRP122.050.1/ smra smra tat tad indra cintsantpadurman |
BRP122.050.2/ tata surapati prha vcaspatim ida vaca || 50 ||
BRP122.051.0/ indra uvca:
BRP122.051.1/ hetun kena vga bhraarjyo bhavmy aham |
BRP122.051.2/ madhye madhye padabhrad vara nirkat nm || 51 ||
BRP122.052.1/ gahan karma jvagati ko vetti tattvata |
BRP122.052.2/ rahasya sarvabhvn jtu nnya pragalbhate || 52 ||
BRP122.053.0/ brahmovca:
BRP122.053.1/ bhaspatir hari prha brahma pccha gaccha tam |
BRP122.053.2/ sa tu jnti yad bhta bhaviyac cpi vartanam || 53 ||

579

580

Chapter 122 :: Stories of Dhanvantari and of Indra regaining his kingdom

BRP122.054.1/ sa tu vakyati yeneda jta tac ca mahmate |


BRP122.054.2/ tv gatya mahprjau namasktya mamntikam |
BRP122.054.3/ ktjalipuo bhtv mm catur ida vaca || 54 ||
BRP122.055.0/ indrabhaspat catu:
BRP122.055.1/ bhagavan kena doea acbhart udradh |
BRP122.055.2/ rjyt prabhrayate ntha saaya chettum arhasi || 55 ||
/p. 402/

BRP122.056.0/ brahmovca:

BRP122.056.1/ tadham abrava brahma cira dhytv bhaspatim |


BRP122.056.2/ khaadharmkhyadoea tena rjyapadc cyuta || 56 ||
BRP122.057.1/ deakldidoea raddhmantraviparyayt |
BRP122.057.2/ yathvaddakidnd asaddravyapradnata || 57 ||
BRP122.058.1/ devabhdevatvajptakc ca vieata |
BRP122.058.2/ yat khaatva svadharmasya dehinm upajyate || 58 ||
BRP122.059.1/ tentimnasas tpa padahni ca dustyaj |
BRP122.059.2/ kto 'pi dharmo 'niya jyate kubdhacetas || 59 ||
BRP122.060.1/ kryasya na bhavet siddhyai tasmd avykulya ca |
BRP122.060.2/ asampre svadharme hi kim ania na jyate || 60 ||
BRP122.061.1/ tbhy yat prvavttnta tad apy ukta maynagha |
BRP122.061.2/ yuas tu suta rmn dhanvantarir udradh || 61 ||
BRP122.062.1/ tamas ca kta vighna viun tac ca nitam |
BRP122.062.2/ prvajanmasu vttntam itydi parikrtitam || 62 ||
BRP122.063.1/ tac chrutv vismitau cobhau mm eva punar catu || 63 ||
BRP122.064.0/ indrabhaspat catu:
BRP122.064.1/ taddoapratibandhas tu kena syt surasattama || 64 ||
BRP122.065.0/ brahmovca:
BRP122.065.1/ punar dhytv tv avada ryat doakrakam |
BRP122.065.2/ kraa sarvasiddhn dukhasasratraam || 65 ||
BRP122.066.1/ araa taptacittn nirva jvatm api |
BRP122.066.2/ gatv tu gautam dev styet hariakarau || 66 ||
BRP122.067.1/ nopyo 'nyo 'sti sauddhyai tau t hitv jagattraye |
BRP122.067.2/ tadaiva jagmatur ubhau gautam munisattama |

Chapter 122 :: Stories of Dhanvantari and of Indra regaining his kingdom

BRP122.067.3/ sntau ktakaau cobhau devau tuuvatur mud || 67 ||


BRP122.068.0/ indra uvca:
BRP122.068.1/ namo matsyya krmya varhya namo nama |
BRP122.068.2/ narasihya devya vmanya namo nama || 68 ||
BRP122.069.1/ namo 'stu hayarpya trivikrama namo 'stu te |
BRP122.069.2/ namo 'stu buddharpya rmarpya kalkine || 69 ||
BRP122.070.1/ anantycyutyea jmadagnyya te nama |
BRP122.070.2/ varuendrasvarpya yamarpya te nama || 70 ||
BRP122.071.1/ parameya devya namas trailokyarpie |
BRP122.071.2/ bibhratsarasvat vaktre sarvajo 'si namo 'stu te || 71 ||
BRP122.072.1/ lakmvn asy ato lakm bibhrad vakasi cnagha |
BRP122.072.2/ bahubhrupdas tva bahukarkiraka |
BRP122.072.3/ tvm eva sukhina prpya bahava sukhino 'bhavan || 72 ||
BRP122.073.1/ tvan nirkat pus mlinya dainyam eva v |
BRP122.073.2/ yvan na ynti araa hare tv karuravam || 73 ||
BRP122.074.0/ bhaspatir uvca:
BRP122.074.1/ skma para jotir anantarpam |
BRP122.074.2/ okramtra prakte para yat |
BRP122.074.3/ cidrpam nandamaya samastam |
BRP122.074.4/ eva vadanta mumukavas tvm || 74 ||
/p. 403/

BRP122.075.1/ rdhayanty atra bhavantam a |


BRP122.075.2/ mahmakhai pacabhir apy akm |
BRP122.075.3/ sasrasindho param ptakm |
BRP122.075.4/ vianti divya bhuvana vapus te || 75 ||
BRP122.076.1/ sarveu sattveu samatvabuddhy |
BRP122.076.2/ savkya asrmiu ntabhv |
BRP122.076.3/ jnena te karmaphalni hitv |
BRP122.076.4/ dhynena te tv pravianti ambho || 76 ||
BRP122.077.1/ na jtidharmi na vedastra |
BRP122.077.2/ na dhynayogo na samdhidharma |
BRP122.077.3/ rudra iva akara nticitta |
BRP122.077.4/ bhakty deva somam aha namasye || 77 ||
BRP122.078.1/ mrkho 'pi ambho tava pdabhakty |

581

582

Chapter 122 :: Stories of Dhanvantari and of Indra regaining his kingdom

BRP122.078.2/ sampnuyn muktimay tanu te |


BRP122.078.3/ jneu yajeu tapasu caiva |
BRP122.078.4/ dhyneu homeu mahphaleu || 78 ||
BRP122.079.1/ sampannam etat phalam uttama yat |
BRP122.079.2/ somevare bhaktir aharnia yat |
BRP122.079.3/ sarvasya jvasya sad priyasya |
BRP122.079.4/ phalasya dasya tath rutasya || 79 ||
BRP122.080.1/ svargasya mokasya jagannivsa |
BRP122.080.2/ sopnapaktis tava bhaktir e |
BRP122.080.3/ tvatpdasamprptiphalptaye tu |
BRP122.080.4/ sopnapakti na vadanti dhr || 80 ||
BRP122.081.1/ tasmd daylo mama bhaktir astu |
BRP122.081.2/ naivsty upyas tava rpasev |
BRP122.081.3/ tmyam lokya mahattvam a |
BRP122.081.4/ ppeu csmsu kuru prasdam || 81 ||
BRP122.082.1/ sthla ca skma tvam andi nitya |
BRP122.082.2/ pit ca mt yad asac ca sac ca |
BRP122.082.3/ eva stuto ya rutibhi purair |
BRP122.082.4/ nammi somevaram itram || 82 ||
BRP122.083.0/ brahmovca:
BRP122.083.1/ tata prtau hariharv catus tridaevarau || 83 ||
BRP122.084.0/ hariharv catu:
BRP122.084.1/ vriyat yan manobha yad vara ctidurlabham || 84 ||
BRP122.085.0/ brahmovca:
BRP122.085.1/ indra prha surena madrjya tu puna puna |
BRP122.085.2/ jyate bhrayate caiva tat ppam upamyatm || 85 ||
BRP122.086.1/ yath sthiro 'ha rjye sy sarva syn nicala mama |
BRP122.086.2/ suprtau yadi deveau sarva syn nicala sad || 86 ||
BRP122.087.1/ tatheti harivkya tv abhinandyedam catu |
BRP122.087.2/ para prasdam pannau tv lokya smitnanau || 87 ||
BRP122.088.1/ nirapyanirdhranirvikrasvarpiau |
BRP122.088.2/ arayau sarvalokn bhuktimuktipradv ubhau || 88 ||
/p. 404/

BRP122.089.0/ hariharv catu:

Chapter 122 :: Stories of Dhanvantari and of Indra regaining his kingdom

BRP122.089.1/ tridaivatya mahtrtha gautam vchitaprad |


BRP122.089.2/ tasym anena mantrea kurut snnam dart || 89 ||
BRP122.090.1/ abhieka mahendrasya magalya bhaspati |
BRP122.090.2/ karotu sasmarann v sampad sthairyasiddhaye || 90 ||
BRP122.091.1/ iha janmani prvasmin yat kicit sukta ktam |
BRP122.091.2/ tat sarva pratm etu godvari namo 'stu te || 91 ||
BRP122.092.1/ eva smtv tu ya kacid gautamy snnam caret |
BRP122.092.2/ vbhy tu prasdena dharma sampratm iyt |
BRP122.092.3/ prvajanmaktd dot sa mukta puyavn bhavet || 92 ||
BRP122.093.0/ brahmovca:
BRP122.093.1/ tatheti cakratu prtau surendradhiaau tata |
BRP122.093.2/ mahbhiekam indrasya cakra dyusad guru || 93 ||
BRP122.094.1/ tenbhd y nad puy magalety udit tu s |
BRP122.094.2/ tay ca sagama puyo gagy ubhadas tv asau || 94 ||
BRP122.095.1/ indrea sastuto viu pratyako 'bhj jaganmaya |
BRP122.095.2/ trilokasammit akro bhmi lebhe jagatpate || 95 ||
BRP122.096.1/ tannmn cpi vikhyto govinda iti tatra ca |
BRP122.096.2/ trilokasammit labdh tena gaur vajradhri || 96 ||
BRP122.097.1/ datt ca hari tatra govindas tad abhd dhari |
BRP122.097.2/ trailokyarjya yat prpta hari ca harer mune || 97 ||
BRP122.098.1/ nicala yena sajta devadevn mahevart |
BRP122.098.2/ bhaspatir devagurur yatrstaun mahevaram || 98 ||
BRP122.099.1/ rjyasya sthirabhvya devendrasya mahtmana |
BRP122.099.2/ siddhevaras tatra devo liga tu tridarcitam || 99 ||
BRP122.100.1/ tata prabhti tat trtha govindam iti virutam |
BRP122.100.2/ magalsagama caiva pratrtha tata param || 100 ||
BRP122.101.1/ indratrtham iti khyta brhaspatya ca virutam |
BRP122.101.2/ yatra siddhevaro devo viur govinda eva ca || 101 ||
BRP122.102.1/ teu snna ca dna ca yat kicit suktrjanam |
BRP122.102.2/ sarva tad akaya vidyt pitm ativallabham || 102 ||
BRP122.103.1/ oti ya cpi pahed ya ca smarati nityaa |
BRP122.103.2/ tasya trthasya mhtmya bhraarjyapradyakam || 103 ||
BRP122.104.1/ saptatriat sahasri trthn trayor dvayo |

583

584

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP122.104.2/ ubhayor munirdla sarvasiddhipradyinm || 104 ||


BRP122.105.1/ na pratrthasada trtham asti mahphalam |
BRP122.105.2/ niphala tasya janmdi yo na seveta tan nara || 105 ||
/p. 405/

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

Chapter 123 :: Story of


Daaratha and his dutiful son
Rma
123

BRP123.001.0/ brahmovca:

BRP123.001.1/ rmatrtham iti khyta bhrahatyvinanam |


BRP123.001.2/ tasya ravaamtrea sarvappai pramucyate || 1 ||
BRP123.002.1/ ikvkuvaaprabhava katriyo lokaviruta |
BRP123.002.2/ balavn matim ro yath akra purandara || 2 ||
BRP123.003.1/ pitpaitmaha rjya kurvann ste yath bali |
BRP123.003.2/ tasya tisro mahiya sy rjo daarathasya hi || 3 ||
BRP123.004.1/ kaualy ca sumitr ca kaikey ca mahmate |
BRP123.004.2/ et kuln subhag rpalakaasayut || 4 ||
BRP123.005.1/ tasmin rjani rjye tu sthite 'yodhypatau mune |
BRP123.005.2/ vasihe brahmavicchrehe purodhasi vieata || 5 ||
BRP123.006.1/ na ca vydhir na durbhika na cvir na cdhaya |
BRP123.006.2/ brahmakatravi nitya dr ca vieata || 6 ||
BRP123.007.1/ ram tu sarvem nando 'bht pthak pthak |
BRP123.007.2/ tasmi sati rjendra ikvk kulodvahe || 7 ||
BRP123.008.1/ devn dnavn tu rjyrthe vigraho 'bhavat |
BRP123.008.2/ kvpi tatra jaya prpur dev kvpi tathetare || 8 ||
BRP123.009.1/ eva pravartamne tu trailokyam atipitam |
BRP123.009.2/ abhn nrada tatrham avada daityadnavn || 9 ||
BRP123.010.1/ dev cpi vieea na kta tair madritam |
BRP123.010.2/ puna ca sagaras te babhva sumahn mitha || 10 ||
BRP123.011.1/ viu gatv sur procus tathena jaganmayam |

123

[ SS 201-206

585

586

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.011.2/ tv catur ubhau devn asurn daityadnavn || 11 ||


BRP123.012.1/ tapas balino yntu puna kurvantu sagaram |
BRP123.012.2/ tathety hur yayu sarve tapase niyatavrat || 12 ||
BRP123.013.1/ yayus tu rkasn dev punas te matsarnvit |
BRP123.013.2/ devn dnavn ca sagaro 'bht sudrua || 13 ||
BRP123.014.1/ na tatra dev jetro naiva daity ca dnav |
BRP123.014.2/ sayuge vartamne tu vg uvcarri || 14 ||
BRP123.015.0/ kavg uvca:
BRP123.015.1/ ye daaratho rj te jetro na cetare || 15 ||
BRP123.016.0/ brahmovca:
BRP123.016.1/ iti rutv jayyobhau jagmatur devadnavau |
BRP123.016.2/ tatra vyus tvaran prpto rjnam avadat tad || 16 ||
BRP123.017.0/ vyur uvca:
BRP123.017.1/ gantavya tvay rjan devadnavasagare |
BRP123.017.2/ yatra rj daaratho jayas tatreti virutam || 17 ||
BRP123.018.1/ tasmt tva devapake sy bhaveyur jayina sur || 18 ||
BRP123.019.0/ brahmovca:
BRP123.019.1/ tad vyuvacana rutv rj daaratho npa |
BRP123.019.2/ gamyate may satya gaccha vyo yathsukham || 19 ||
BRP123.020.1/ gate vyau tad daity jagmur bhpati prati |
BRP123.020.2/ te 'py cur bhagavann asmatshyya kartum arhasi || 20 ||
BRP123.021.1/ rjan daaratha rman vijayas tvayi sasthita |
BRP123.021.2/ tasmt tva vai daityapate shyya kartum arhasi || 21 ||
/p. 406/

BRP123.022.1/ tata provca npatir vyun prrthita pur |


BRP123.022.2/ pratijta may tac ca yntu daity ca dnav || 22 ||
BRP123.023.1/ sa tu rj tath cakre gatv caiva triviapam |
BRP123.023.2/ yuddha cakre tath daityair dnavai saha rkasai || 23 ||
BRP123.024.1/ payatsu devasagheu namucer bhrtaras tad |
BRP123.024.2/ vividhur niitair bair athka npates tath || 24 ||
BRP123.025.1/ bhinnka ta ratha rj na jnti sa sambhramt |

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.025.2/ rjntike sthit subhr kaikeyyjyi nrada || 25 ||


BRP123.026.1/ na jpita tay rje svayam lokya suvrat |
BRP123.026.2/ bhagnam aka samlakya cakre hasta tad svakam || 26 ||
BRP123.027.1/ akavan munirdla tad etan mahad adbhutam |
BRP123.027.2/ rathena rathin rehas tay dattakarea ca || 27 ||
BRP123.028.1/ jitavn daityadanujn devai prpya varn bahn |
BRP123.028.2/ tato devair anujtas tv ayodhy punar abhyagt || 28 ||
BRP123.029.1/ sa tu madhye mahrjo mrge vkya tad priym |
BRP123.029.2/ kaikeyy karma tad dv vismaya parama gata || 29 ||
BRP123.030.1/ tatas tasyai varn prdt trs tu nrada s api |
BRP123.030.2/ anumnya npaprokta kaikey vkyam abravt || 30 ||
BRP123.031.0/ kaikeyy uvca:
BRP123.031.1/ tvayi tihantu rjendra tvay datt var am || 31 ||
BRP123.032.0/ brahmovca:
BRP123.032.1/ vibhani rjendro dattv sa priyay saha |
BRP123.032.2/ rathena vijay rj yayau svanagara sukh || 32 ||
BRP123.033.1/ yoit kim adeya hi priym ucitgame |
BRP123.033.2/ sa kadcid daaratho mgaylibhir vta || 33 ||
BRP123.034.1/ aann araye arvary vribandham athkarot |
BRP123.034.2/ saptavyasanahnena bhavitavya tu bhbhuj || 34 ||
BRP123.035.1/ iti jnann api ca tac cakra tu vidher vat |
BRP123.035.2/ garta praviya pnrtham gatn niitai arai || 35 ||
BRP123.036.1/ mgn hanti mahbhu u klaviparyayam |
BRP123.036.2/ garta pravie npatau tasminn eva nagottame || 36 ||
BRP123.037.1/ vddho vairavao nma na oti na payati |
BRP123.037.2/ tasya bhry tathbht tv abrt tad sutam || 37 ||
BRP123.038.0/ mtpitarv catu:
BRP123.038.1/ v trtau rtri ca k cpi pravartate |
BRP123.038.2/ vddhn jvita ktsna blas tvam asi putraka || 38 ||
BRP123.039.1/ andhn badhir ca vddhn dhik ca jvitam |
BRP123.039.2/ jarjarjaradehn dhig dhik putraka jvitam || 39 ||
BRP123.040.1/ tvat pumbhir jvitavya yval lakmr dha vapu |

587

588

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.040.2/ yvad jpratihat trthdv anyath mti || 40 ||


BRP123.041.0/ brahmovca:
BRP123.041.1/ ity etad vacana rutv vddhayor guruvatsala |
BRP123.041.2/ putra provca tad dukha gir madhuray haran || 41 ||
BRP123.042.0/ putra uvca:
BRP123.042.1/ mayi jvati ki nma yuvayor dukham dam |
BRP123.042.2/ na haraty tmaja pitror ya caritrair manorujam || 42 ||
/p. 407/

BRP123.043.1/ tena ki tanujeneha kulodvegavidhyin || 43 ||


BRP123.044.0/ brahmovca:
BRP123.044.1/ ity uktv pitarau natv tv vsya mahman |
BRP123.044.2/ taruskandhe samropya vddhau ca pitarau tad || 44 ||
BRP123.045.1/ haste ghtv kalaa jagma iputraka |
BRP123.045.2/ sa ir na tu rjna jnti npatir dvijam || 45 ||
BRP123.046.1/ ubhau sarabhasau tatra dvijo vri samviat |
BRP123.046.2/ satvara kalae nyubje vri ghantam ugai || 46 ||
BRP123.047.1/ dvija rj dvipa matv vivydha niitai arai |
BRP123.047.2/ vanadvipo 'pi bhpnm avadhyas tad vidann api || 47 ||
BRP123.048.1/ vivydha ta npa kuryn na ki ki vidhivacita |
BRP123.048.2/ sa viddho marmadee tu dukhito vkyam abravt || 48 ||
BRP123.049.0/ dvija uvca:
BRP123.049.1/ keneda dukhada karma kta sadbrhmaasya me |
BRP123.049.2/ maitro brhmaa ity ukto npardho 'sti kacana || 49 ||
BRP123.050.0/ brahmovca:
BRP123.050.1/ tad etad vacana rutv muner rtasya bhpati |
BRP123.050.2/ nicea ca nirutsho anais ta deam abhyagt || 50 ||
BRP123.051.1/ ta tu dv dvijavara jvalantam iva tejas |
BRP123.051.2/ asv apy abhavat tatra saalya iva mrcchita || 51 ||
BRP123.052.1/ tmnam tman ktv sthira rjbravd idam || 52 ||
BRP123.053.0/ rjovca:

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.053.1/ ko bhavn dvijardla kimartham iha cgata |


BRP123.053.2/ vada ppakte mahya vada me nikti parm || 53 ||
BRP123.054.1/ brahmah varibhi kintu vapacair api jtucit |
BRP123.054.2/ na spraavyo mahbuddhe draavyo na kadcana || 54 ||
BRP123.055.0/ brahmovca:
BRP123.055.1/ tad rjavacana rutv muniputro 'bravd vaca || 55 ||
BRP123.056.0/ muniputra uvca:
BRP123.056.1/ utkramiyanti me pr ato vakymi kicana |
BRP123.056.2/ svacchandavttitjne viddhi pka ca karmam || 56 ||
BRP123.057.1/ tmrtha tu na ocmi vddhau tu pitarau mama |
BRP123.057.2/ tayo uraka ka syd andhayor ekaputrayo || 57 ||
BRP123.058.1/ vin may mahraye katha tau jvayiyata |
BRP123.058.2/ mambhgyam aho kdk piturae kati || 58 ||
BRP123.059.1/ jt me 'dya vin prair h vidhe ki kta tvay |
BRP123.059.2/ tathpi gaccha tatra tva ghtakalaas tvaran || 59 ||
BRP123.060.1/ tbhy dehy udapna tva yath tau na mariyata || 60 ||
BRP123.061.0/ brahmovca:
BRP123.061.1/ ity eva bruvatas tasya gat pr mahvane |
BRP123.061.2/ visjya saara cpam dya kalaa npa || 61 ||
BRP123.062.1/ tatrgt sa tu vegena yatra vddhau mahvane |
BRP123.062.2/ vddhau cpi tad rtrau tv anyonya samcatu || 62 ||
BRP123.063.0/ vddhv catu:
BRP123.063.1/ udvigna kupito v syd athav bhakita katham |
BRP123.063.2/ na prpta cvayor yai ki kurma k gatir bhavet || 63 ||
/p. 408/

BRP123.064.1/ na kopi tda putro vidyate sacarcare |


BRP123.064.2/ ya pitror anyath vkya na karoty api nindita || 64 ||
BRP123.065.1/ vajrd api kahora v jvita tam apayato |
BRP123.065.2/ ghra na ynti yat prs tadekyattajvayo || 65 ||
BRP123.066.0/ brahmovca:
BRP123.066.1/ eva bahuvidh vco vddhayor vadator vane |

589

590

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.066.2/ tad daaratho rj anais ta deam abhyagt || 66 ||


BRP123.067.1/ pdasacraabdena mente sutam gatam || 67 ||
BRP123.068.0/ vddhv catu:
BRP123.068.1/ kuto vatsa cirt prptas tva dis tva paryaam |
BRP123.068.2/ na bre kintu ruo 'si vddhayor andhayo suta || 68 ||
BRP123.069.0/ brahmovca:
BRP123.069.1/ saalya iva dukhrta ocan duktam tmana |
BRP123.069.2/ sa bhta iva rjendras tv uvctha nrada || 69 ||
BRP123.070.1/ udapna ca kurut tac chrutv npabhitam |
BRP123.070.2/ nya vakt suto 'smka ko bhavs tat pur vada || 70 ||
BRP123.071.1/ pact pibva pnya tato rjbravc ca tau || 71 ||
BRP123.072.0/ rjovca:
BRP123.072.1/ tatra tihati v putro yatra vrisamraya || 72 ||
BRP123.073.0/ brahmovca:
BRP123.073.1/ tac chrutvocatur rtau tau satya brhi na cnyath |
BRP123.073.2/ cacake tato rj sarvam eva yathtatham || 73 ||
BRP123.074.1/ tatas tu patitau vddhau tatrv naya m spa |
BRP123.074.2/ brahmaghnasparana ppa na kadcid vinayati || 74 ||
BRP123.075.1/ ninye vai ravaa vddha sabhrya npasattama |
BRP123.075.2/ yatrsau patita putras ta spv tau vilepatu || 75 ||
BRP123.076.0/ vddhv catu:
BRP123.076.1/ yath putraviyogena mtyur nau vihitas tath |
BRP123.076.2/ tva cpi ppa putrasya viyogn mtyum psyasi || 76 ||
BRP123.077.0/ brahmovca:
BRP123.077.1/ eva tu jalpator brahman gat prs tato npa |
BRP123.077.2/ agnin yojaym sa vddhau ca iputrakam || 77 ||
BRP123.078.1/ tato jagma nagara dukhito npatir mune |
BRP123.078.2/ vasihya ca tat sarva nyavedayad aeata || 78 ||
BRP123.079.1/ np sryavayn vasiho hi par gati |
BRP123.079.2/ vasiho 'pi dvijarehai sammantryha ca niktim || 79 ||

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.080.0/ vasiha uvca:


BRP123.080.1/ glava vmadeva ca jblim atha kayapam |
BRP123.080.2/ etn anyn samhya hayamedhya yatnata || 80 ||
BRP123.081.1/ yajasva hayamedhai ca bahubhir bahudakiai || 81 ||
BRP123.082.0/ brahmovca:
BRP123.082.1/ akarod dhayamedh ca rj daaratho dvijai |
BRP123.082.2/ etasminn antare tatra vg uvcarri || 82 ||
BRP123.083.0/ kavy uvca:
BRP123.083.1/ pta arram abhavad rjo daarathasya hi |
/p. 409/

BRP123.083.2/ vyavahrya ca bhavit bhaviyanti tath sut |


BRP123.083.3/ jyehaputraprasdena rjppo bhaviyati || 83 ||
BRP123.084.0/ brahmovca:
BRP123.084.1/ tato bahutithe kle yagn munvart |
BRP123.084.2/ devn kryasiddhyartha sut san suropam || 84 ||
BRP123.085.1/ kaualyy tath rma sumitry ca lakmaa |
BRP123.085.2/ atrughna cpi kaikeyy bharato matimattara || 85 ||
BRP123.086.1/ te sarve matimanta ca priy rjo vae sthit |
BRP123.086.2/ ta rjnam i prpya vivmitra prajpati || 86 ||
BRP123.087.1/ rma ca lakmaa cpi aycata mahmate |
BRP123.087.2/ yajasarakarthya jtatanmahim muni || 87 ||
BRP123.088.1/ ciraprptasuto vddho rj naivety abhata || 88 ||
BRP123.089.0/ rjovca:
BRP123.089.1/ mahat daivayogena kathacid vrdhake mune |
BRP123.089.2/ jtv nandasandohadyakau mama blakau || 89 ||
BRP123.090.1/ saarram ida rjya dsye naiva sutv imau || 90 ||
BRP123.091.0/ brahmovca:
BRP123.091.1/ vasihena tad prokto rj daarathas tv iti || 91 ||
BRP123.092.0/ vasiha uvca:
BRP123.092.1/ raghava prrthanbhaga na rjan kvpi ikit || 92 ||

591

592

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.093.0/ brahmovca:
BRP123.093.1/ rma ca lakmaa caiva kathacid avadan npa || 93 ||
BRP123.094.0/ rjovca:
BRP123.094.1/ vivmitrasya brahmare kurut yajarakaam || 94 ||
BRP123.095.0/ brahmovca:
BRP123.095.1/ vadann iti sutau soa nivasan glapitdhara |
BRP123.095.2/ putrau samarpaym sa vivmitrasya strakt || 95 ||
BRP123.096.1/ tathety uktv daaratha namasya ca puna puna |
BRP123.096.2/ jagmat rakarthya vivmitrea tau mud || 96 ||
BRP123.097.1/ tata praha sa munir mud prdt tadobhayo |
BRP123.097.2/ mhevar mahvidy dhanurvidypurasarm || 97 ||
BRP123.098.1/ strm str laukik ca rathavidy gajodbhavm |
BRP123.098.2/ avavidy gadvidy mantrhvnavisarjane || 98 ||
BRP123.099.1/ sarvavidym athvpya ubhau tau rmalakmaau |
BRP123.099.2/ vanaukas hitrthya jaghnatus tak vane || 99 ||
BRP123.100.1/ ahaly panirmukt pdasparc ca cakratu |
BRP123.100.2/ yajavidhvasanyt jaghnatus tatra rkasn || 100 ||
BRP123.101.1/ ktavidyau dhanup cakratur yajarakaam |
BRP123.101.2/ tato mahmakhe vtte vivmitro munvara || 101 ||
BRP123.102.1/ putrbhy sahito rjo janaka draum abhyagt |
BRP123.102.2/ citrm adarayat tatra rjamadhye nptmaja || 102 ||
BRP123.103.1/ rma saumitrisahito dhanurvidy guror matm |
BRP123.103.2/ tatprto janaka prdt st lakmm ayonijm || 103 ||
BRP123.104.1/ tathaiva lakmaasypi bharatasynujasya ca |
BRP123.104.2/ atrughnabharatdn vasihdimate sthita || 104 ||
/p. 410/

BRP123.105.1/ rj daaratha rmn vivham akaron mune |


BRP123.105.2/ tato bahutithe kle rjya tasya prayacchati || 105 ||
BRP123.106.1/ npatau sarvaloknm anumaty guror api |
BRP123.106.2/ manthartmakadurdaivaprerit matsarkul || 106 ||
BRP123.107.1/ kaikey vighnam tasthe vanapravrjana tath |
BRP123.107.2/ bharatasya ca tad rjya rj naiva ca dattavn || 107 ||

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.108.1/ pitara satyavkya ta kurvan rmo mahvanam |


BRP123.108.2/ vivea stay srdha tath saumitri saha || 108 ||
BRP123.109.1/ sat ca mnasa uddha sa vivea svakair guai |
BRP123.109.2/ tasmin vinirgate rme vanavsya dkite || 109 ||
BRP123.110.1/ sama lakmaastbhy rjyatvivarjite |
BRP123.110.2/ ta rma cpi saumitri st ca gualinm || 110 ||
BRP123.111.1/ dukhena mahatvio brahmapa ca sasmaran |
BRP123.111.2/ tad daaratho rj prs tatyja dukhita || 111 ||
BRP123.112.1/ ktakarmavipkena rj nto yamnugai |
BRP123.112.2/ tasmai rje mahprja yvat sthvarajagame || 112 ||
BRP123.113.1/ yamasadmany anekni tmisrdni nrada |
BRP123.113.2/ naraky atha ghori bhani bahni ca || 113 ||
BRP123.114.1/ tatra kiptas tad rj narakeu pthak pthak |
BRP123.114.2/ pacyate chidyate rj piyate cryate tath || 114 ||
BRP123.115.1/ oyate dayate bhyo dahyate ca nimajjyate |
BRP123.115.2/ evamdiu ghoreu narakeu sa pacyate || 115 ||
BRP123.116.1/ rmo 'pi gacchann adhvna citrakam athgamat |
BRP123.116.2/ tatraiva tri vari vyattni mahmate || 116 ||
BRP123.117.1/ puna sa dakim m krmad daaka vanam |
BRP123.117.2/ vikhyta triu lokeu den tad dhi puyadam || 117 ||
BRP123.118.1/ prviat tan mahraya bhaa daityasevitam |
BRP123.118.2/ tadbhayd ibhis tyakta hatv daitys tu rkasn || 118 ||
BRP123.119.1/ vicaran daakraye isevyam athkarot |
BRP123.119.2/ tatreda vttam khysye u nrada yatnata || 119 ||
BRP123.120.1/ tvac chanais tv agd rmo yvad yojanapacakam |
BRP123.120.2/ gautam samanuprpto rjpi narake sthita || 120 ||
BRP123.121.1/ yama svakikarn ha rmo daarathtmaja |
BRP123.121.2/ gautamm abhito yti pitara tasya dhmata || 121 ||
BRP123.122.1/ karantv atha rjna narakn ntra saaya |
BRP123.122.2/ uttrya gautam yti yvad yojanapacakam || 122 ||
BRP123.123.1/ rmas tvat tasya pit narake naiva pacyatm |
BRP123.123.2/ yad etan madvaca puya na kuryur yadi dtak || 123 ||
BRP123.124.1/ tata ca narake ghore yya sarve nimajjatha |

593

594

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.124.2/ y kpy ukt par akti ivasya samavyin || 124 ||


BRP123.125.1/ tm eva gautam santo vadanty ambhasvarpim |
BRP123.125.2/ haribrahmamahen mny vandy ca saiva yat || 125 ||
BRP123.126.1/ nistryate na kenpi tad atikramaja tv agham |
BRP123.126.2/ ppino 'py tmaja kacid ya ca gagm anusmaret || 126 ||
BRP123.127.1/ so 'nekadurganirayn nirgato muktat vrajet |
BRP123.127.2/ ki punas tda putro gautamnikae sthita || 127 ||
/p. 411/

BRP123.128.1/ yasysau narake paktu na kairapi hi akyate |


BRP123.128.2/ dakipater vkya niamya yamakikar || 128 ||
BRP123.129.1/ narake pacyamna tam ayodhydhipati npam |
BRP123.129.2/ uttrya ghoranarakd vacana cedam abruvan || 129 ||
BRP123.130.0/ yamakikar cu:
BRP123.130.1/ dhanyo 'si npardla yasya putra sa tda |
BRP123.130.2/ iha cmutra virnti suputra kena labhyate || 130 ||
BRP123.131.0/ brahmovca:
BRP123.131.1/ sa virnta anai rj kikarn vkyam abravt || 131 ||
BRP123.132.0/ rjovca:
BRP123.132.1/ narakev atha ghoreu pacyamna puna puna |
BRP123.132.2/ katha tv karita ghra tan me vaktum ihrhatha || 132 ||
BRP123.133.0/ brahmovca:
BRP123.133.1/ tatra kacic chntaman rjnam idam abravt || 133 ||
BRP123.134.0/ yamadta uvca:
BRP123.134.1/ vedastrapurdv etad gopya prayatnata |
BRP123.134.2/ prakyate tad api te smarthya putratrthayo || 134 ||
BRP123.135.1/ rmas tava suta rmn gautamtram gata |
BRP123.135.2/ tasmt tva narakd ghord ko 'si narottama || 135 ||
BRP123.136.1/ yadi tv tatra gautamy smared rma salakmaa |
BRP123.136.2/ snna ktvtha pidi te dadyt sa npottama |
BRP123.136.3/ tatas tva sarvappebhyo mukto ysi triviapam || 136 ||
BRP123.137.0/ rjovca:

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.137.1/ tatra gatv bhavadvkyam khysye svasutau prati |


BRP123.137.2/ bhavanta eva araam anuj dtum arhatha || 137 ||
BRP123.138.0/ brahmovca:
BRP123.138.1/ tad rjavacana rutv kpay yamakikar |
BRP123.138.2/ j ca pradadus tasmai rj prgt sutau prati || 138 ||
BRP123.139.1/ bhaa ytandeham panno nivasan muhu |
BRP123.139.2/ nirkya sva lajjamna kta karma ca sasmaran || 139 ||
BRP123.140.1/ svecchay viharan gagm sasda ca rghava |
BRP123.140.2/ gautamys taam ritya rmo lakmaa eva ca || 140 ||
BRP123.141.1/ stay saha vaidehy sasnau caiva yathvidhi |
BRP123.141.2/ naiva tatrbhavad bhojya bhakya v gautamtae || 141 ||
BRP123.142.1/ taddine tatra vasat gautamtravsinm |
BRP123.142.2/ tad dv dukhito bhrt lakmao rmam abravt || 142 ||
BRP123.143.0/ lakmaa uvca:
BRP123.143.1/ putrau daarathasyv tavpi balam dam |
BRP123.143.2/ nsti bhojyam athsmka gagtranivsinm || 143 ||
BRP123.144.0/ rma uvca:
BRP123.144.1/ bhrtar yad vihita karma naiva tac cnyath bhavet |
BRP123.144.2/ pthivym annapry vayam annbhilia || 144 ||
BRP123.145.1/ saumitre nnam asmbhir na brhmaamukhe hutam |
BRP123.145.2/ avajay mahdevs tarpayanty arcayanti na || 145 ||
BRP123.146.1/ te ye lakmaa jyante sarvadaiva bubhukit |
BRP123.146.2/ sntv devn athbhyarcya hotavya ca hutana |
BRP123.146.3/ tata svasamaye devo vidhsyaty aana tu nau || 146 ||
/p. 412/

BRP123.147.0/ brahmovca:

BRP123.147.1/ bhrtro sajalpator eva payato karmao gatim |


BRP123.147.2/ anair daaratho rj ta deam upajagmivn || 147 ||
BRP123.148.1/ ta dv lakmaa ghra tiha tiheti cbravt |
BRP123.148.2/ dhanur kya kopena rakas tva dnavo 'thav || 148 ||
BRP123.149.1/ sanna ca punar dv yhi yhy atra puyabhk |
BRP123.149.2/ rmo darath rj dharmabhk paya vartate || 149 ||

595

596

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.150.1/ gurubhakta satyasandho devabrhmaasevaka |


BRP123.150.2/ trailokyarakdako 'sau vartate yatra rghava || 150 ||
BRP123.151.1/ na tatra tvdm asti pravea ppakarmam |
BRP123.151.2/ yadi praviase ppa tato vadham avpsyasi || 151 ||
BRP123.152.1/ tat putravacana rutv anair hya vcay |
BRP123.152.2/ uvcdhomukho bhtv snu putrau ktjali |
BRP123.152.3/ muhur antar vinidhyyan gati duktakarmaa || 152 ||
BRP123.153.0/ rjovca:
BRP123.153.1/ aha daaratho rj putrau me uta vaca |
BRP123.153.2/ tisbhir brahmahatybhir vto 'ha dukham gata |
BRP123.153.3/ chinna payata me deha narakeu ca ptitam || 153 ||
BRP123.154.0/ brahmovca:
BRP123.154.1/ tata ktjal rma stay lakmaena ca |
BRP123.154.2/ bhmau praemus te sarve vacana caitad abruvan || 154 ||
BRP123.155.0/ strmalakma cu:
BRP123.155.1/ kasyeda karmaas tta phala npatisattama || 155 ||
BRP123.156.0/ brahmovca:
BRP123.156.1/ sa ca prha yathvtta brahmahatytraya tath || 156 ||
BRP123.157.0/ rjovca:
BRP123.157.1/ niktir brahmahant putrau kvpi na vidyate || 157 ||
BRP123.158.0/ brahmovca:
BRP123.158.1/ tato dukhena mahat vt sarve bhuva gat |
BRP123.158.2/ rjna vanavsa ca mtara pitara tath || 158 ||
BRP123.159.1/ dukhgama karmagati narake ptana tath |
BRP123.159.2/ evamdy atha sasmtya mumoha npate suta |
BRP123.159.3/ visaja npati dv st vkyam athbravt || 159 ||
BRP123.160.0/ stovca:
BRP123.160.1/ na ocanti mahtmnas tvd vyasangame |
BRP123.160.2/ cintayanti pratkra daivyam apy atha mnuam || 160 ||
BRP123.161.1/ ocadbhir yugashasra vipattir naiva tryate |
BRP123.161.2/ vymoham pnuvantha na kadcid vicaka || 161 ||

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.162.1/ kim anentra dukhena niphalena janevara |


BRP123.162.2/ dehi haty prathamato y jt hy atibha || 162 ||
BRP123.163.1/ pitbhakta puyalo vedavedgapraga |
BRP123.163.2/ ang yo hato vipras tatppasytra niktim || 163 ||
BRP123.164.1/ carmi yathstra m oka kuruta yuvm |
BRP123.164.2/ dvity lakmao haty ghtu tv apar bhavn || 164 ||
BRP123.165.0/ brahmovca:
BRP123.165.1/ etad dharmayuta vkya stay bhita dham |
BRP123.165.2/ tatheti chatur ubhau tato daaratho 'bravt || 165 ||
/p. 413/

BRP123.166.0/ daaratha uvca:

BRP123.166.1/ tva hi brahmavida kany janakasya tv ayonij |


BRP123.166.2/ bhry rmasya ki citra yad yuktam anubhase || 166 ||
BRP123.167.1/ na kopi bhavat kintu rama svalpo 'pi vidyate |
BRP123.167.2/ gautamy snnadnena pianirvapaena ca || 167 ||
BRP123.168.1/ tisbhir brahmahatybhir mukto ymi triviapam |
BRP123.168.2/ tvay janakasambhte svakulocitam ritam || 168 ||
BRP123.169.1/ prpayanti para pra bhavbdhe kulayoita |
BRP123.169.2/ godvary prasdena ki nmsty atra durlabham || 169 ||
BRP123.170.0/ brahmovca:
BRP123.170.1/ tatheti kriyame tu piadnya atruh |
BRP123.170.2/ naivpayad bhakyabhojya tato lakmaam abravt || 170 ||
BRP123.171.1/ lakmaa prha vinayd igudy ca phalni ca |
BRP123.171.2/ santi te ca piykam nta tatkad iva || 171 ||
BRP123.172.1/ piykentha gagy pia dtu tath pitu |
BRP123.172.2/ mana kurvas tato rmo mando 'bhd dukhitas tad || 172 ||
BRP123.173.1/ daiv vg abhavat tatra dukha tyaja nptmaja |
BRP123.173.2/ rjyabhrao vana prpta ki vai nikicano bhavn || 173 ||
BRP123.174.1/ aaho dharmanirato na ocitum ihrhasi |
BRP123.174.2/ vittahyena yo dharma karoti sa tu ptak || 174 ||
BRP123.175.1/ ryate sarvastreu yad rma u yatnata |
BRP123.175.2/ yadanna puruo rjas tadanns tasya devat || 175 ||

597

598

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.176.1/ pie nipatite bhmau npayat pitara tad |


BRP123.176.2/ ava ca patita yatra avatrtham anuttamam || 176 ||
BRP123.177.1/ mahptakasaghtavightakd anusmti |
BRP123.177.2/ tatrgacchal lokapl rudrditys tathvinau || 177 ||
BRP123.178.1/ sva sva vimnam rhs te madhye 'tidptimn |
BRP123.178.2/ vimnavaram rha styamna ca kinnarai || 178 ||
BRP123.179.1/ dityasadkras te madhye babhau pit |
BRP123.179.2/ tam adv svapitara devn dv vimnina || 179 ||
BRP123.180.1/ ktjalipuo rma pit me kvety abhata |
BRP123.180.2/ iti divybhavad v rma sambodhya stay || 180 ||
BRP123.181.1/ tisbhir brahmahatybhir mukto daaratho npa |
BRP123.181.2/ vta paya surais tta dev apy cire ca tam || 181 ||
BRP123.182.0/ dev cu:
BRP123.182.1/ dhanyo 'si ktaktyo 'si rma svarga gata pit |
BRP123.182.2/ nnnirayasaghtt prvajn uddharet tu ya || 182 ||
BRP123.183.1/ sa dhanyo 'lakta tena ktin bhuvanatrayam |
BRP123.183.2/ ena paya mahbho muktappa raviprabham || 183 ||
BRP123.184.1/ sarvasampattiyukto 'pi pp dagdhadrumopama |
BRP123.184.2/ nikicano 'pi sukt dyate candramaulivat || 184 ||
BRP123.185.0/ brahmovca:
BRP123.185.1/ dvbravt suta rj rbhir abhinandya ca || 185 ||
BRP123.186.0/ rjovca:
BRP123.186.1/ ktaktyo 'si bhadra te trito 'ha tvaynagha |
BRP123.186.2/ dhanya sa putro loke 'smin pit yas tu traka || 186 ||
/p. 414/

BRP123.187.0/ brahmovca:

BRP123.187.1/ tata suraga procur devn kryasiddhaye |


BRP123.187.2/ rma ca puruareha gaccha tta yathsukham |
BRP123.187.3/ tatas tadvacana rutv rmas tn abravt surn || 187 ||
BRP123.188.0/ rma uvca:
BRP123.188.1/ gurau pitari me dev ki ktyam avaiyate || 188 ||
BRP123.189.0/ dev cu:

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.189.1/ nad na gagay tuly na tvay sada suta |


BRP123.189.2/ na ivena samo devo na trea samo manu || 189 ||
BRP123.190.1/ tvay rma gur ca krya sarvam anuhitam |
BRP123.190.2/ trit pitaro rma tvay putrea mnada |
BRP123.190.3/ gacchantu sarve svasthna tva ca gaccha yathsukham || 190 ||
BRP123.191.0/ brahmovca:
BRP123.191.1/ tad devavacand dha stay lakmagraja |
BRP123.191.2/ tad dv gagmhtmya vismito vkyam abravt || 191 ||
BRP123.192.0/ rma uvca:
BRP123.192.1/ aho gagprabhvo 'ya trailokye nopamyate |
BRP123.192.2/ vaya dhany yato gag dsmbhis tripvan || 192 ||
BRP123.193.0/ brahmovca:
BRP123.193.1/ harea mahat yukto deva sthpya mahevaram |
BRP123.193.2/ ta oaabhir nam upacrai prayatnata || 193 ||
BRP123.194.1/ sampjyvaraair yukta atriatkalam varam |
BRP123.194.2/ ktjalipuo bhtv rmas tuva akaram || 194 ||
BRP123.195.0/ rma uvca:
BRP123.195.1/ nammi ambhu purua pura |
BRP123.195.2/ nammi sarvajam aprabhvam |
BRP123.195.3/ nammi rudra prabhum akaya ta |
BRP123.195.4/ nammi arva iras nammi || 195 ||
BRP123.196.1/ nammi deva param avyaya tam |
BRP123.196.2/ umpati lokaguru nammi |
BRP123.196.3/ nammi dridryavidraa ta |
BRP123.196.4/ nammi rogpahara nammi || 196 ||
BRP123.197.1/ nammi kalyam acintyarpa |
BRP123.197.2/ nammi vivodbhavabjarpam |
BRP123.197.3/ nammi vivasthitikraa ta |
BRP123.197.4/ nammi sahrakara nammi || 197 ||
BRP123.198.1/ nammi gaurpriyam avyaya ta |
BRP123.198.2/ nammi nitya karam akara tam |
BRP123.198.3/ nammi cidrpam ameyabhva |
BRP123.198.4/ trilocana ta iras nammi || 198 ||
BRP123.199.1/ nammi kruyakara bhavasya |

599

600

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.199.2/ bhayakara vpi sad nammi |


BRP123.199.3/ nammi dtram abhpsitn |
BRP123.199.4/ nammi someam umeam dau || 199 ||
BRP123.200.1/ nammi vedatrayalocana ta |
BRP123.200.2/ nammi mrtitrayavarjita tam |
/p. 415/

BRP123.200.3/ nammi puya sadasadvyatta |


BRP123.200.4/ nammi ta ppahara nammi || 200 ||
BRP123.201.1/ nammi vivasya hite rata ta |
BRP123.201.2/ nammi rpi bahni dhatte |
BRP123.201.3/ yo vivagopt sadasatpraet |
BRP123.201.4/ nammi ta vivapati nammi || 201 ||
BRP123.202.1/ yajevara samprati havyakavya |
BRP123.202.2/ tath gati lokasadivo ya |
BRP123.202.3/ rdhito ya ca dadti sarva |
BRP123.202.4/ nammi dnapriyam iadevam || 202 ||
BRP123.203.1/ nammi somevaram asvatantram |
BRP123.203.2/ umpati ta vijaya nammi |
BRP123.203.3/ nammi vighnevaranandintha |
BRP123.203.4/ putrapriya ta iras nammi || 203 ||
BRP123.204.1/ nammi deva bhavadukhaoka BRP123.204.2/ vinana candradhara nammi
|
BRP123.204.3/ nammi gagdharam am yam |
BRP123.204.4/ umdhava devavara nammi || 204 ||
BRP123.205.1/ nammy ajdapurandardi BRP123.205.2/ sursurair arcitapdapadmam |
BRP123.205.3/ nammi devmukhavdannm |
BRP123.205.4/ krtham akitritaya ya aicchat || 205 ||
BRP123.206.1/ pacmtair gandhasudhpadpair |
BRP123.206.2/ vicitrapupair vividhai ca mantrai |
BRP123.206.3/ annaprakrai sakalopacrai |
BRP123.206.4/ sampjita somam aha nammi || 206 ||
BRP123.207.0/ brahmovca:
BRP123.207.1/ tata sa bhagavn ha rma ambhu salakmaam |
BRP123.207.2/ varn vva bhadra te rma prha vadhvajam || 207 ||
BRP123.208.0/ rma uvca:
BRP123.208.1/ stotrenena ye bhakty toyanti tv surottama |

Chapter 123 :: Story of Daaratha and his dutiful son Rma

BRP123.208.2/ te sarvi kryi siddhi yntu mahevara || 208 ||


BRP123.209.1/ ye ca pitara ambho patit narakrave |
BRP123.209.2/ te pididnena pt yntu triviapam || 209 ||
BRP123.210.1/ janmaprabhti ppni manovkkyika tv agham |
BRP123.210.2/ atra tu snnamtrea tat sadyo nam pnuyt || 210 ||
BRP123.211.1/ atra ye bhaktita ambho dadaty arthibhya av api |
BRP123.211.2/ sarva tad akaya ambho dt phalakd bhavet || 211 ||
BRP123.212.0/ brahmovca:
BRP123.212.1/ evam astv iti ta rma akaro hito 'bravt |
BRP123.212.2/ gate tasmin surarehe rmo 'py anucarai saha || 212 ||
BRP123.213.1/ gautam yatra cotpann anais ta deam abhyagt |
BRP123.213.2/ tata prabhti tat trtha rmatrtham udhtam || 213 ||
BRP123.214.1/ daylor apatat tatra lakmaasya karc chara |
BRP123.214.2/ tad batrtham abhavat sarvpadvinivraam || 214 ||
/p. 416/

BRP123.215.1/ yatra saumitri snna akarasyrcana ktam |


BRP123.215.2/ tat trtha lakmaa jta tath stsamudbhavam || 215 ||
BRP123.216.1/ nnvidheappasaghanirmlanakamam |
BRP123.216.2/ yad aghrisagd abhavad gag trailokyapvan || 216 ||
BRP123.217.1/ sa yatra snnam akarot tad vaiiya kim ucyate |
BRP123.217.2/ tad rmatrthasada trtha kvpi na vidyate || 217 ||

601

602

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

Chapter 124 :: Story of Indra


and Diti
124

BRP124.001.0/ brahmovca:

BRP124.001.1/ putratrtham iti khyta puyatrtha tad ucyate |


BRP124.001.2/ sarvn kmn avpnoti yanmahimna ruter api || 1 ||
BRP124.002.1/ tasya svarpa vakymi u yatnena nrada |
BRP124.002.2/ dite putr ca danuj parik yadbhavan |
BRP124.002.3/ adites tu sut jyeh sarvabhvena nrada || 2 ||
BRP124.003.1/ tad diti putraviyogadukht |
BRP124.003.2/ saspardhamn danum jagma || 3 ||
BRP124.004.0/ ditir uvca:
BRP124.004.1/ k sut vayor eva bhadre |
BRP124.004.2/ ki kurmahe karma loke garya |
BRP124.004.3/ payditer vaam abhinnam uttama |
BRP124.004.4/ saurjyayukta yaas jayariy || 4 ||
BRP124.005.1/ jitrim abhyunnatakrtidharma |
BRP124.005.2/ maccittasaharavinadakam |
BRP124.005.3/ samnabharttvasamnadharme |
BRP124.005.4/ samnagotre 'pi samnarpe || 5 ||
BRP124.006.1/ na jvayeya riyam unnati ca |
BRP124.006.2/ jrsmi dv tv aditiprastn |
BRP124.006.3/ km apy avasthm anuymi dusth |
BRP124.006.4/ 'diter vilokytha par samddhim |
BRP124.006.5/ dvapraveo 'pi sukhya nna |
BRP124.006.6/ svapne 'py aveky na sapatnalakm || 6 ||
BRP124.007.0/ brahmovca:
BRP124.007.1/ eva bruvm atidnavaktr |
BRP124.007.2/ vinivasant paramehiputra |

124

[ SS 206-210

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.007.3/ ktbhipjo vigataramas t |


BRP124.007.4/ sa sntvayann ha manobhirmm || 7 ||
BRP124.008.0/ paramehiputra uvca:
BRP124.008.1/ khedo na krya samabhpsita yat |
BRP124.008.2/ tat prpyate puyata eva bhadre |
BRP124.008.3/ tatsdhana vetti mahnubhva |
BRP124.008.4/ prajpatis te sa tu vakyatti || 8 ||
/p. 417/

BRP124.009.1/ sdhvy etat sarvabhvena prarayvanat sat || 9 ||


BRP124.010.0/ brahmovca:
BRP124.010.1/ eva bruv ca diti danu provca nrada || 10 ||
BRP124.011.0/ danur uvca:
BRP124.011.1/ bhartra kayapa bhadre toayasva nijair guai |
BRP124.011.2/ tuo yadi bhaved bhart tata kmn avpsyasi || 11 ||
BRP124.012.0/ brahmovca:
BRP124.012.1/ tathety uktv sarvabhvais toaym sa kayapam |
BRP124.012.2/ diti provca bhagavn kayapo 'tha prajpati || 12 ||
BRP124.013.0/ kayapa uvca:
BRP124.013.1/ ki dadmi vadbha dite varaya suvrate || 13 ||
BRP124.014.0/ brahmovca:
BRP124.014.1/ ditir apy ha bhartra putra bahugunvitam |
BRP124.014.2/ jetra sarvalokn sarvalokanamasktam || 14 ||
BRP124.015.1/ yena jtena loke 'smin bhaveya vraputri |
BRP124.015.2/ ta vareya surapitar ity ha vinaynvit || 15 ||
BRP124.016.0/ kayapa uvca:
BRP124.016.1/ upadekye vrata reha dvdabdaphalapradam |
BRP124.016.2/ tata gatya te garbham dhsye yan manogatam |
BRP124.016.3/ nippaty jty sidhyanti hi manorath || 16 ||
BRP124.017.0/ brahmovca:
BRP124.017.1/ bhartvkyd diti prt ta namasyyateka |
BRP124.017.2/ upadia vrata cakre bhartrdia yathvidhi || 17 ||

603

604

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.018.1/ trthasevptradnavratacarydivarjit |
BRP124.018.2/ katham sdayiyanti prino 'tra manorathn || 18 ||
BRP124.019.1/ tata cre vrate tasy dity garbham adhrayat |
BRP124.019.2/ puna kntm athovca kayapas t diti raha || 19 ||
BRP124.020.0/ kayapa uvca:
BRP124.020.1/ na prpnuvanti yatkmn munayo 'pi tapassthit |
BRP124.020.2/ yathvihitakarmgaavajay tac chucismite || 20 ||
BRP124.021.1/ nindita ca na kartavya sandhyayor ubhayor api |
BRP124.021.2/ na svaptavya na gantavya muktake ca no bhava || 21 ||
BRP124.022.1/ bhoktavya subhage naiva kuta v jmbhaa tath |
BRP124.022.2/ sandhykle na kartavya bhtasaghasamkule || 22 ||
BRP124.023.1/ sntardhna sad krya hasita tu vieata |
BRP124.023.2/ ghntadee sandhysu na sthtavya kadcana || 23 ||
BRP124.024.1/ mualolkhaldni rpaphapidhnakam |
BRP124.024.2/ naivtikramayni div rtrau sad priye || 24 ||
BRP124.025.1/ udakra tu ayana na sandhysu vieata |
BRP124.025.2/ vaktavya nnta kicin nnyagehana tath || 25 ||
BRP124.026.1/ kntd anyo na vkyas tu prayatnena nara kvacit |
BRP124.026.2/ itydiniyamair yukt yadi tvam anuvartase |
BRP124.026.3/ tatas te bhavit putras trailokyaivaryabhjanam || 26 ||
/p. 418/

BRP124.027.0/ brahmovca:

BRP124.027.1/ tatheti pratijaje s bhartra lokapjitam |


BRP124.027.2/ gata ca kayapo brahmann ita ceta surn prati || 27 ||
BRP124.028.1/ diter garbho 'pi vavdhe balavn puyasambhava |
BRP124.028.2/ etat sarva mayo daityo myay vetti tattvata || 28 ||
BRP124.029.1/ indrasya sakhyam abhavan mayena prtiprvakam |
BRP124.029.2/ mayo gatv raha prha indra sa vinaynvita || 29 ||
BRP124.030.1/ diter danor abhiprya vrata garbhasya vardhanam |
BRP124.030.2/ tasya vrya ca vividha prtyendrya nyavedayat || 30 ||
BRP124.031.1/ vivsaikagha mitram apyatrsavarjitam |
BRP124.031.2/ arjita sukta nnvidha cet tad avpyate || 31 ||
BRP124.032.0/ nrada uvca:

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.032.1/ namuce ca priyo bhrt mayo daityo mahbala |


BRP124.032.2/ bhrthantr katha maitrya mayasyst surevara || 32 ||
BRP124.033.0/ brahmovca:
BRP124.033.1/ daitynm adhipa csd balavn namuci pur |
BRP124.033.2/ indrea vairam abhavad bhaa lomaharaam || 33 ||
BRP124.034.1/ yuddha hitv kadcid bho gacchanta tu atakratum |
BRP124.034.2/ dv daityapati ro namuci phato 'nvagt || 34 ||
BRP124.035.1/ tam yntam abhiprekya acbhart bhaytura |
BRP124.035.2/ airvata gaja tyaktv indra phenam athviat || 35 ||
BRP124.036.1/ sa vajrapis taras phenenaivhanad ripum |
BRP124.036.2/ namucir nam agamat tasya bhrt mayo 'nuja || 36 ||
BRP124.037.1/ bhrthantvinya tapas tepe mayo mahat |
BRP124.037.2/ my ca vividhm pa devnm atibham || 37 ||
BRP124.038.1/ var cvpya tapas vior lokaparyat |
BRP124.038.2/ dnaaua priylp tadbhavad asau maya || 38 ||
BRP124.039.1/ agn ca brhman pjya jetum indra ktakaa |
BRP124.039.2/ dtra ca tadrthibhya styamna ca bandibhi || 39 ||
BRP124.040.1/ viditv maghav vyor maya myvina ripum |
BRP124.040.2/ upakrnta suyuddhya vipro bhtv tam abhyagt |
BRP124.040.3/ acbhart maya daitya provceda puna puna || 40 ||
BRP124.041.0/ indra uvca:
BRP124.041.1/ dehi daityapate mahyam arthine 'pekita varam |
BRP124.041.2/ tv rutv dttilakam gato 'ha dvijottama || 41 ||
BRP124.042.0/ brahmovca:
BRP124.042.1/ mayo 'pi brhmaa matv 'vadad datta may tava |
BRP124.042.2/ vicrayanti ktino bahv alpa v puro 'rthini || 42 ||
BRP124.043.1/ ity ukte tu hari prha sakhyam icche hy aha tvay |
BRP124.043.2/ indra maya puna prha kim anena dvijottama || 43 ||
BRP124.044.1/ na tvay mama vaira bho svastty ha harir mayam |
BRP124.044.2/ tattva vadeti sa harir daityenokta svaka vapu || 44 ||
/p. 419/

BRP124.045.1/ daraym sa daityya sahasrka yad ucyate |

605

606

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.045.2/ tata savismayo daityo mayo harim uvca ha || 45 ||


BRP124.046.0/ maya uvca:
BRP124.046.1/ kim ida vajrapis tva tavyogy kti sakhe || 46 ||
BRP124.047.0/ brahmovca:
BRP124.047.1/ parivajya vihasytha vttam ity abravd dhari |
BRP124.047.2/ kenpi sdhayanty atra pait ca samhitam || 47 ||
BRP124.048.1/ tata prabhti akrasya mayena mahat hy abht |
BRP124.048.2/ suprtir munirdla mayo harihita sad || 48 ||
BRP124.049.1/ indrasya bhavana gatv tasmai sarva nyavedayat |
BRP124.049.2/ ki me ktyam iti prha maya myvina hari || 49 ||
BRP124.050.1/ haraye ca mayo my prdt prty tath hari |
BRP124.050.2/ prpta samprtimn ha ki ktya maya tad vada || 50 ||
BRP124.051.0/ maya uvca:
BRP124.051.1/ agastyasyrama gaccha tatrste garbhi diti |
BRP124.051.2/ tasy uraa kurvann ssva tatra kiyanti ca || 51 ||
BRP124.052.1/ ahni maghavas tasy garbham viya vajradhk |
BRP124.052.2/ vardhamna ca ta chindhi yvad vayo 'thav mtim |
BRP124.052.3/ prpnoti tvad vajrea tato na bhavit ripu || 52 ||
BRP124.053.0/ brahmovca:
BRP124.053.1/ tathety uktv maya pjya maghavn eka eva hi |
BRP124.053.2/ vintavat tad pryd diti mtaram ajas |
BRP124.053.3/ uramas t dev akro daiteyamtaram |
BRP124.053.4/ s na jnti tac citta akrasya dviato diti || 53 ||
BRP124.054.1/ garbhe sthita tu yad bhta devendrasya viceitam |
BRP124.054.2/ amogha tan munes teja kayapasya dursadam || 54 ||
BRP124.055.1/ tata praghya kulia sahasrka purandara |
BRP124.055.2/ antapraveakmo 'sau bahukla samvasan || 55 ||
BRP124.056.1/ sandhyodakranidr tm avekya kuliyudha |
BRP124.056.2/ idam antaram ity uktv dity kuki samviat || 56 ||
BRP124.057.1/ antarvarti ca yad bhtam indra dv dhtyudham |
BRP124.057.2/ hantukma tadovca puna punar abhtavat || 57 ||
BRP124.058.0/ garbhastha uvca:

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.058.1/ ki m na rakase vajrin bhrtara tva jighsasi |


BRP124.058.2/ nrae mrad anyat ptaka vidyate mahat || 58 ||
BRP124.059.1/ te yuddhn mahbho akra yudhyasva nirgate |
BRP124.059.2/ mayi tasmn naitad eva tava yukta bhaviyati || 59 ||
BRP124.060.1/ atakratu sahasrka acbhart purandara |
BRP124.060.2/ vajrapi surendras tva te na yukta bhavet prabho || 60 ||
BRP124.061.1/ athav yuddhakmas tva mama nikramaa yath |
BRP124.061.2/ tath kuru mahbho mrgd asmd apsara || 61 ||
/p. 420/

BRP124.062.1/ kumrge na pravartante mahnto 'pi vipadgat |


BRP124.062.2/ avidya cpy aastra ca naiva cyudhasagraha || 62 ||
BRP124.063.1/ tva vidyvn vajrape m nighnan ki na lajjase |
BRP124.063.2/ kurvanti garhita karma na kuln kadcana || 63 ||
BRP124.064.1/ hatv v ki tu jyeta yao v puyam eva v |
BRP124.064.2/ vadhyante bhrtara kmd garbhasth ki nu pauruam || 64 ||
BRP124.065.1/ yadi v yuddhabhaktis te mayi bhrtar asaayam |
BRP124.065.2/ tato mui purasktya vajrie 'sau vyavasthita || 65 ||
BRP124.066.1/ blaght brahmaght tath vivsaghtaka |
BRP124.066.2/ evambhta phala akra kasmn m hantum udyata || 66 ||
BRP124.067.1/ yasyjay sarvam ida vartate sacarcaram |
BRP124.067.2/ sa hant blaka m vai ki yaa ki tu pauruam || 67 ||
BRP124.068.0/ brahmovca:
BRP124.068.1/ eva bruvanta ta garbha ciccheda kuliena sa |
BRP124.068.2/ krodhndhn lobhin ca na gh kvpi vidyate || 68 ||
BRP124.069.1/ na mamra tato dukhd hus te bhrtaro vayam |
BRP124.069.2/ puna ciccheda tn khan m vadhr iti cbruvan || 69 ||
BRP124.070.1/ vivastn mtgarbhasthn nijabhrt atakrato |
BRP124.070.2/ dveavidhvastabuddhn na citte karukaa || 70 ||
BRP124.071.1/ eva tu khaita khaa hastapddijvavat |
BRP124.071.2/ nirvikra tato dv saptasapta suvismita || 71 ||
BRP124.072.1/ ekavad bahurpi garbhasthni ubhni ca |
BRP124.072.2/ rudanti bahurpi m rutety abravd dhari || 72 ||

607

608

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.073.1/ tatas te maruto jt balavanto mahaujasa |


BRP124.073.2/ garbhasth eva te 'nyonyam cu akra gatabhram || 73 ||
BRP124.074.1/ agastya munirdla mt yasyrame sthit |
BRP124.074.2/ asmatpit tava bhrt sakhya te bahu manyate || 74 ||
BRP124.075.1/ asmn upari sasneha manas te vidmahe mune |
BRP124.075.2/ na yat karoti vapaca pravttas tatra vajradhk || 75 ||
BRP124.076.1/ ity etad vacana rutv agastyo 'gt sasambhrama |
BRP124.076.2/ diti sambodhaym sa vyathit garbhavedant || 76 ||
BRP124.077.1/ tatrgastya ackntam aapat kupito bham || 77 ||
BRP124.078.0/ agastya uvca:
BRP124.078.1/ sagrme ripava pha payeyus te sad hare |
BRP124.078.2/ jvatm eva maraam etad eva hi mninm |
BRP124.078.3/ pha palyamnn yat payanty ahit rae || 78 ||
BRP124.079.0/ brahmovca:
BRP124.079.1/ spi ta garbhasastha ca apendra ru diti || 79 ||
BRP124.080.0/ ditir uvca:
BRP124.080.1/ na paurua kta tasmc chpo 'ya bhavit tava |
BRP124.080.2/ strbhi paribhava prpya rjyt prabhrayase hare || 80 ||
BRP124.081.0/ brahmovca:
BRP124.081.1/ etasminn antare tatra kayapo vai prajpati |
/p. 421/

BRP124.081.2/ pryc ca vyathito 'gastyc chrutv akraviceitam |


BRP124.081.3/ garbhntaragata akra pitara prha bhtavat || 81 ||
BRP124.082.0/ akra uvca:
BRP124.082.1/ agastyc ca dite caiva bibhemi kramitu bahi || 82 ||
BRP124.083.0/ brahmovca:
BRP124.083.1/ etasminn antare prpya kayapo 'pi prajpati |
BRP124.083.2/ putrakarma ca tad dv garbhntasthitim eva ca |
BRP124.083.3/ ditipam agastyasya rutvsau dukhito 'bhavat || 83 ||
BRP124.084.0/ kayapa uvca:
BRP124.084.1/ nirgaccha akra putraitat ppa ki ktavn asi |
BRP124.084.2/ na nirmalakulotpann mana kurvanti ptake || 84 ||

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.085.0/ brahmovca:
BRP124.085.1/ sa nirgato vajrapi savro 'dhomukho 'bravt |
BRP124.085.2/ tanmrtir eva vadati sadasacceita nm || 85 ||
BRP124.086.0/ akra uvca:
BRP124.086.1/ yad uktam atra reya syt tatkartham asaayam || 86 ||
BRP124.087.0/ brahmovca:
BRP124.087.1/ tato mamntika pryl lokaplai sa kayapa |
BRP124.087.2/ sarva vttam athovca puna papraccha m surai || 87 ||
BRP124.088.1/ ditigarbhasya vai nti sahasrkavipatm |
BRP124.088.2/ garbhasthn ca sarvem indrea saha mitratm || 88 ||
BRP124.089.1/ tem rogyat cpi acbhartur adoatm |
BRP124.089.2/ agastyadattapasya vipatvam api kramt || 89 ||
BRP124.090.1/ tato 'ham abrava vkya kayapa vinaynvitam |
BRP124.090.2/ prajpate kayapa tva vasubhir lokaplakai || 90 ||
BRP124.091.1/ indrea sahita ghra gautam yhi mnada |
BRP124.091.2/ tatra sntv mahena stuhi sarvai samanvita || 91 ||
BRP124.092.1/ tata ivaprasdena sarva reyo bhaved iti |
BRP124.092.2/ tathety uktv jagmsau kayapo gautam tad || 92 ||
BRP124.093.1/ sntv tuva deveam ebhir eva padakramai |
BRP124.093.2/ sarvadukhpanodya dvayam eva prakrtitam |
BRP124.093.3/ gautam v puyanad ivo v karukara || 93 ||
BRP124.094.0/ kayapa uvca:
BRP124.094.1/ phi akara devea phi lokanamaskta |
BRP124.094.2/ phi pvana vga phi pannagabhaa || 94 ||
BRP124.095.1/ phi dharma vrha phi vedatrayekaa |
BRP124.095.2/ phi godhara lakma phi arva gajmbara || 95 ||
BRP124.096.1/ phi tripurahan ntha phi somrdhabhaa |
BRP124.096.2/ phi yajea somea phy abhapradyaka || 96 ||
BRP124.097.1/ phi kruyanilaya phi magaladyaka |
BRP124.097.2/ phi prabhava sarvasya phi plaka vsava || 97 ||
BRP124.098.1/ phi bhskara vittea phi brahmanamaskta |
BRP124.098.2/ phi vivea siddhea phi pra namo 'stu te || 98 ||

609

610

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

/p. 422/

BRP124.099.1/ ghorasasrakntrasacrodvignacetasm |
BRP124.099.2/ arri kpsindho tvam eva araa iva || 99 ||
BRP124.100.0/ brahmovca:
BRP124.100.1/ eva sastuvatas tasya purato 'bhd vadhvaja |
BRP124.100.2/ varea cchandaym sa kayapa ta prajpatim || 100 ||
BRP124.101.1/ kayapo 'pi iva prha vintavad ida vaca |
BRP124.101.2/ sa prha vistaretha indrasya tu viceitam || 101 ||
BRP124.102.1/ pa na ca putr parasparam amitratm |
BRP124.102.2/ ppaprpti tu akrasya paprpti tathaiva ca |
BRP124.102.3/ tato vkapi prha diti cgastyam eva ca || 102 ||
BRP124.103.0/ iva uvca:
BRP124.103.1/ maruto ye bhavatputr pacac caikavarjit |
BRP124.103.2/ sarve bhaveyu subhag bhaveyur yajabhgina || 103 ||
BRP124.104.1/ indrea sahit nitya vartayeyur mudnvit || 104 ||
BRP124.105.1/ indrasya tu havirbhgo yatra yatra makhe bhavet |
BRP124.105.2/ dau tu marutas tatra bhaveyur ntra saaya || 105 ||
BRP124.106.1/ marudbhi sahita akra na jayeyu kadcana |
BRP124.106.2/ jet bhavet sarvadaiva sukha tiha prajpate || 106 ||
BRP124.107.1/ adyaprabhti ye kuryur anayd bhrtghtanam |
BRP124.107.2/ vaacchedo vipatti ca nitya te bhaviyati || 107 ||
BRP124.108.0/ brahmovca:
BRP124.108.1/ agastyam irdla ambhur apy ha yatnata || 108 ||
BRP124.109.0/ ambhur uvca:
BRP124.109.1/ na kurys tva ca kopa ca acbhartari vai mune |
BRP124.109.2/ ama vraja mahprja marutas tv amar bhavan || 109 ||
BRP124.110.0/ brahmovca:
BRP124.110.1/ diti cpi iva prha prasanno vabhadhvaja || 110 ||
BRP124.111.0/ iva uvca:
BRP124.111.1/ eko bhyn mama sutas trailokyaivaryamaita |
BRP124.111.2/ ity eva cintayant tva tapase niyatbhava || 111 ||

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.112.1/ tad etat saphala te 'dya putr bahugu ubh |


BRP124.112.2/ abhavan balina rs tasmj jahi manorujam |
BRP124.112.3/ anyn api varn subhrr ycasva gatasambhram || 112 ||
BRP124.113.0/ brahmovca:
BRP124.113.1/ tad etad vacana rutv devadevasya s diti |
BRP124.113.2/ ktjalipu natv ambhu vkyam athbravt || 113 ||
BRP124.114.0/ ditir uvca:
BRP124.114.1/ loke yad etat parama yat pitro putradaranam |
BRP124.114.2/ vieea tu tan mtu priya syt surapjita || 114 ||
BRP124.115.1/ tatrpi rpasampattiauryavikramavn bhavet |
BRP124.115.2/ eko 'pi tanaya kintu bahava cet kim ucyate || 115 ||
BRP124.116.1/ matputrs te prabhvc ca jetro balino dhruvam |
BRP124.116.2/ indrasya bhrtara satya putr caiva prajpate || 116 ||
/p. 423/

BRP124.117.1/ agastyasya prasdc ca gagy ca prasdata |


BRP124.117.2/ yatra deva prasdas te tac chubha ko 'tra saaya || 117 ||
BRP124.118.1/ ktrthha tathpi tv bhakty vijpaymy aham |
BRP124.118.2/ uva deva vacana kuruva ca jagaddhitam || 118 ||
BRP124.119.0/ brahmovca:
BRP124.119.1/ vadety ukt jagaddhtr ditir namrbravd idam || 119 ||
BRP124.120.0/ ditir uvca:
BRP124.120.1/ santatiprpaa loke durlabha suravandita |
BRP124.120.2/ vieea priya mtu putra cet ki nu varyate || 120 ||
BRP124.121.1/ sa cpi guav rmn yumn yadi jyate |
BRP124.121.2/ ki tu svargea devea pramehyapadena v || 121 ||
BRP124.122.1/ sarvem api bhtnm ihmutra phalaiim |
BRP124.122.2/ guavatputrasamprptir abh sarvadaiva ca |
BRP124.122.3/ tasmd plavand atra kriyat samanugraha || 122 ||
BRP124.123.0/ akara uvca:
BRP124.123.1/ mahppaphala ceda yad etad anapatyat |
BRP124.123.2/ striy v puruasypi vandhyatva yadi jyate || 123 ||
BRP124.124.1/ tad atra snnamtrea taddoo nam pnuyt |

611

612

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.124.2/ sntv tatra phala dadyt stotram etac ca ya pahet || 124 ||


BRP124.125.1/ sa tu putram avpnoti trimsasnnadnata |
BRP124.125.2/ aputri tv atra snna ktv putram avpnuyt || 125 ||
BRP124.126.1/ tusnt tu y kcit tatra snt sutl labhet |
BRP124.126.2/ trimsbhyantara y tu gurvi bhaktitas tv iha || 126 ||
BRP124.127.1/ phalai sntv tu m payet stotrea stauti m tath |
BRP124.127.2/ tasy akrasama putro jyate ntra saaya || 127 ||
BRP124.128.1/ pitdoai ca ye putra na labhante dite u |
BRP124.128.2/ dhanpahradoai ca tatrai nikti par || 128 ||
BRP124.129.1/ tatrai piadnena pit pranena ca |
BRP124.129.2/ kicit suvaradnena tata putro bhaved dhruvam || 129 ||
BRP124.130.1/ ye nysdyapahartro ratnpahnavakrak |
BRP124.130.2/ rddhakarmavihn ca te vao na vardhate || 130 ||
BRP124.131.1/ doi tu paretn gatir e bhaved iti |
BRP124.131.2/ santatir jyat lghy jvat trthasevant || 131 ||
BRP124.132.1/ sagame ditigagy sntv siddhevara prabhum |
BRP124.132.2/ andyapram ajara citsadnandavigraham || 132 ||
BRP124.133.1/ devarisiddhagandharvayogvaranievitam |
BRP124.133.2/ ligtmaka mahdeva jyotirmayam anmayam || 133 ||
BRP124.134.1/ pjayitvopacrai ca nitya bhakty yatavrata |
BRP124.134.2/ stotrenena ya stauti caturdayaamu ca || 134 ||
BRP124.135.1/ yathakty svaradna brhman ca bhojanam |
BRP124.135.2/ ya karoty atra gagy sa putraatam pnuyt || 135 ||
/p. 424/

BRP124.136.1/ samprpya sakaln kmn ante ivapura vrajet |


BRP124.136.2/ stotrenena ya kacid yatra kvpi stavti mm |
BRP124.136.3/ amst putram pnoti api vandhypy aakitam || 136 ||
BRP124.137.0/ brahmovca:
BRP124.137.1/ tata prabhti tat trtha putratrtham udhtam |
BRP124.137.2/ tatra tu snnadndyai sarvakmn avpnuyt || 137 ||
BRP124.138.1/ marudbhi saha maitryea mitratrtha tad ucyate |
BRP124.138.2/ nippatvena cendrasya akratrtha tad ucyate || 138 ||

Chapter 124 :: Story of Indra and Diti

BRP124.139.1/ aindr riya yatra lebhe tat trtha kamalbhidham |


BRP124.139.2/ etni sarvatrthni sarvbhapradni hi || 139 ||
BRP124.140.1/ sarva bhaviyatty uktv iva cntaradhyata |
BRP124.140.2/ ktakty ca te jagmu sarva eva yathgatam |
BRP124.140.3/ trthn puyada tatra lakam eka prakrtitam || 140 ||

613

614

Chapter 125 :: The emnity between Anuhrda and Ulka

Chapter 125 :: The emnity


between Anuhrda and Ulka
125

BRP125.001.0/ brahmovca:

BRP125.001.1/ yamatrtham iti khyta pit prtivardhanam |


BRP125.001.2/ ddeada sarvadevarigaasevitam || 1 ||
BRP125.002.1/ tasya prabhva vakymi sarvappapraanam |
BRP125.002.2/ anuhrda iti khyta kapoto balavn abht || 2 ||
BRP125.003.1/ tasya bhry hetinmn paki kmarpi |
BRP125.003.2/ mtyo pautro hy anuhrdo dauhitr hetir eva ca || 3 ||
BRP125.004.1/ klentha tayo putr pautr caiva babhvire |
BRP125.004.2/ tasya atru ca balavn ulko nma pakir || 4 ||
BRP125.005.1/ tasya putr ca pautr ca gneys te balotka |
BRP125.005.2/ tayo ca vairam abhavad bahukla dvijanmano || 5 ||
BRP125.006.1/ gagy uttare tre kapotasyramo 'bhavat |
BRP125.006.2/ tasy ca dakie kla ulko nma pakir || 6 ||
BRP125.007.1/ vsa cakre tatra putrai pautrai ca dvijasattama |
BRP125.007.2/ tayo ca yuddham abhavad bahukla viruddhayo || 7 ||
BRP125.008.1/ putrai pautrai ca vtayor balinor balibhi saha |
BRP125.008.2/ ulko v kapoto v naivpnoti jayjayau || 8 ||
BRP125.009.1/ kapoto yamam rdhya mtyu paitmaha tath |
BRP125.009.2/ ymyam astram avpytha sarvebhyo 'py adhiko 'bhavat || 9 ||
BRP125.010.1/ tatholko 'gnim rdhya balavn abhavad bham |
BRP125.010.2/ varair unmattayor yuddham abhavac ctibhaam || 10 ||
BRP125.011.1/ tatrgneyam ulko 'pi kapotystram kipat |
BRP125.011.2/ kapoto 'py atha pn vai ymyn kipya atrave || 11 ||
/p. 425/

125

[ SS 210-211

Chapter 125 :: The emnity between Anuhrda and Ulka

BRP125.012.1/ ulkytha daa ca mtyupn avsjat |


BRP125.012.2/ punas tad abhavad yuddha puribakayor yath || 12 ||
BRP125.013.1/ heti kapotak dv jvalana prptam antike |
BRP125.013.2/ pativrat mahyuddhe bhartu s dukhavihval || 13 ||
BRP125.014.1/ agnin veyamn ca putrn dv vieata |
BRP125.014.2/ s gatv jvalana hetis tuva vividhoktibhi || 14 ||
BRP125.015.0/ hetir uvca:
BRP125.015.1/ rpa na dna na parokam asti |
BRP125.015.2/ yasytmabhta ca padrthajtam |
BRP125.015.3/ ananti havyni ca yena dev |
BRP125.015.4/ svhpati yajabhuja namasye || 15 ||
BRP125.016.1/ mukhabhta ca devn devn havyavhanam |
BRP125.016.2/ hotra cpi devn devn dtam eva ca || 16 ||
BRP125.017.1/ ta deva araa ymi dideva vibhvasum |
BRP125.017.2/ anta sthita prarpo bahi cnnaprado hi ya |
BRP125.017.3/ yo yajasdhana ymi araa ta dhanajayam || 17 ||
BRP125.018.0/ agnir uvca:
BRP125.018.1/ amogham etad astra me nyasta yuddhe kapotaki |
BRP125.018.2/ yatra viramayed astra tan me brhi pativrate || 18 ||
BRP125.019.0/ kapoty uvca:
BRP125.019.1/ mayi viramyatm astra na putre na ca bhartari |
BRP125.019.2/ satyavg bhava havyea jtavedo namo 'stu te || 19 ||
BRP125.020.0/ jtaved uvca:
BRP125.020.1/ tuo 'smi tava vkyena bhartbhakty pativrate |
BRP125.020.2/ tavpi bhartputr heti kema dadmy aham || 20 ||
BRP125.021.1/ gneyam etad astra me na bhartra sutn api |
BRP125.021.2/ na tv dahet tato yhi sukhena tva kapotaki || 21 ||
BRP125.022.0/ brahmovca:
BRP125.022.1/ etasminn antare tatra ulk dade patim |
BRP125.022.2/ veyamna ymyapair yamadaena titam |
BRP125.022.3/ ulk dukhit bhtv yama pryd bhaytur || 22 ||
BRP125.023.0/ ulky uvca:

615

616

Chapter 125 :: The emnity between Anuhrda and Ulka

BRP125.023.1/ tvadbht anudravante jans |


BRP125.023.2/ tvadbht brahmacarya caranti |
BRP125.023.3/ tvadbht sdhu caranti dhrs |
BRP125.023.4/ tvadbht karmanih bhavanti || 23 ||
BRP125.024.1/ tvadbht anakam caranti |
BRP125.024.2/ grmd arayam abhi yac caranti |
BRP125.024.3/ tvadbht saumyatm rayante |
BRP125.024.4/ tvadbht somapna bhajante |
BRP125.024.5/ tvadbht cnnagodnanihs |
BRP125.024.6/ tvadbht brahmavda vadanti || 24 ||
/p. 426/

BRP125.025.0/ brahmovca:

BRP125.025.1/ eva bruvaty tasy tm ha dakiadikpati || 25 ||


BRP125.026.0/ yama uvca:
BRP125.026.1/ vara varaya bhadra te dsye 'ha manasa priyam || 26 ||
BRP125.027.0/ brahmovca:
BRP125.027.1/ yamasyeti vaca rutv s tam ha pativrat || 27 ||
BRP125.028.0/ ulky uvca:
BRP125.028.1/ bhart me veita pair daenbhihatas tava |
BRP125.028.2/ tasmd raka surareha putrn bhartram eva ca || 28 ||
BRP125.029.0/ brahmovca:
BRP125.029.1/ tadvkyt kpay yukto yama prha puna puna || 29 ||
BRP125.030.0/ yama uvca:
BRP125.030.1/ pn cpi daasya sthna vada ubhnane || 30 ||
BRP125.031.0/ brahmovca:
BRP125.031.1/ s provca yama deva mayi ps tvayerit |
BRP125.031.2/ viantu jaganntha dao mayy eva saviet |
BRP125.031.3/ tata provca bhagavn yamas t kpay puna || 31 ||
BRP125.032.0/ yama uvca:
BRP125.032.1/ tava bhart ca putr ca sarve jvantu vijvar || 32 ||
BRP125.033.0/ brahmovca:

Chapter 125 :: The emnity between Anuhrda and Ulka

BRP125.033.1/ nyavrayad yama pn gneystra tu havyav |


BRP125.033.2/ kapotolkayo cpi prti vai cakratu surau |
BRP125.033.3/ hatu ca dvijanmnau vriyat vara psita || 33 ||
BRP125.034.0/ pakiv catu:
BRP125.034.1/ bhavator darana labdha vairavyjena dukaram |
BRP125.034.2/ vaya ca pakia pp ki varea surottamau || 34 ||
BRP125.035.1/ atha deyo varo 'smka bhavadbhy prtiprvakam |
BRP125.035.2/ ntmrtham anuycvo dyamna vara ubham || 35 ||
BRP125.036.1/ tmrtha yas tu yceta sa ocyo hi surevarau |
BRP125.036.2/ jvita saphala tasya ya parrthodyata sad || 36 ||
BRP125.037.1/ agnir po ravi pthv dhnyni vividhni ca |
BRP125.037.2/ parrtha vartana te sat cpi vieata || 37 ||
BRP125.038.1/ brahmdayo 'pi hi yato yujyante mtyun saha |
BRP125.038.2/ eva jtv tu deveau vth svrthaparirama || 38 ||
BRP125.039.1/ janman saha yat pus vihita paramehin |
BRP125.039.2/ kadcin nnyath tad vai vth kliyanti jantava || 39 ||
BRP125.040.1/ tasmd ycvahe kicid dhitya jagat ubham |
BRP125.040.2/ guadyi tu sarve tad yuvm anumanyatm || 40 ||
BRP125.041.0/ brahmovca:
BRP125.041.1/ tv hatur ubhau devau pakiau lokavirutau |
BRP125.041.2/ dharmasya yaaso 'vptye lokn hitakmyay || 41 ||
BRP125.042.0/ pakiv catu:
BRP125.042.1/ vbhym ramau trthe gagy ubhaye tae |
BRP125.042.2/ bhavet jagat nthv ea eva paro vara || 42 ||
/p. 427/

BRP125.043.1/ snna dna japo homa pit cpi pjanam |


BRP125.043.2/ sukt dukt vpi ya karoti yath tath |
BRP125.043.3/ sarva tad akaya puya syd ity ea paro vara || 43 ||
BRP125.044.0/ devv catu:
BRP125.044.1/ evam astu tath cnyat suprtau tu bravvahai || 44 ||
BRP125.045.0/ yama uvca:
BRP125.045.1/ uttare gautamtre yamastotra pahanti ye |

617

618

Chapter 125 :: The emnity between Anuhrda and Ulka

BRP125.045.2/ te saptasu vaeu nkle mtyum pnuyt || 45 ||


BRP125.046.1/ puruo bhjana ca syt sarvad sarvasampadm |
BRP125.046.2/ yas tv ida pahate nitya mtyustotra jittmavn || 46 ||
BRP125.047.1/ atisahasrai ca vydhibhir na sa bdhyate |
BRP125.047.2/ asmis trthe dvijarehau trimsd gurvi sat || 47 ||
BRP125.048.1/ arvgvandhy ca amst saptha snnam caret |
BRP125.048.2/ vras s bhaven nr atyu sa suto bhavet || 48 ||
BRP125.049.1/ lakmvn matim ra putrapautravivardhana |
BRP125.049.2/ tatra pididnena pitaro muktim pnuyu |
BRP125.049.3/ manovkkyajt ppt snnn mukto bhaven nara || 49 ||
BRP125.050.0/ brahmovca:
BRP125.050.1/ yamavkyd anu tath havyav ha pakiau || 50 ||
BRP125.051.0/ agnir uvca:
BRP125.051.1/ matstotra dakie tre ye pahanti yatavrat |
BRP125.051.2/ tem rogyam aivarya lakm rpa dadmy aham || 51 ||
BRP125.052.1/ ida stotra tu ya kacid yatra kvpi pahen nara |
BRP125.052.2/ naivgnito bhaya tasya likhite 'pi ghe sthite || 52 ||
BRP125.053.1/ snna dna ca ya kuryd agnitrthe ucir nara |
BRP125.053.2/ agniomaphala tasya bhaved eva na saaya || 53 ||
BRP125.054.0/ brahmovca:
BRP125.054.1/ tata prabhti tat trtha ymyam gneyam eva ca |
BRP125.054.2/ kapota ca tatholka hetyulka vidur budh || 54 ||
BRP125.055.1/ tatra tri sahasri tvanty eva atni ca |
BRP125.055.2/ punar navatitrthni pratyeka muktibhjanam || 55 ||
BRP125.056.1/ teu snnena dnena pretbht ca ye nar |
BRP125.056.2/ pts te putravitthy krameyur diva ubh || 56 ||

Chapter 126 :: Competition between Agni and the waters

Chapter 126 :: Competition


between Agni and the waters
126

BRP126.001.0/ brahmovca:

BRP126.001.1/ tapastrtham iti khyta tapovddhikara mahat |


BRP126.001.2/ sarvakmaprada puya pit prtivardhanam || 1 ||
BRP126.002.1/ tasmis trthe tu yad vtta u ppapraanam |
BRP126.002.2/ apm agne ca savdam ca parasparam || 2 ||
/p. 428/

BRP126.003.1/ apo jyehatam kecin menire 'gni tathpare |


BRP126.003.2/ eva bruvanto munaya savda cgnivrio || 3 ||
BRP126.004.1/ vingni jvana kva syj jvabhto yato 'nala |
BRP126.004.2/ tmabhto havyabhta cgnin jyate 'khilam || 4 ||
BRP126.005.1/ agnin dhriyate loko hy agnir jyotirmaya jagat |
BRP126.005.2/ tasmd agne para nsti pvana daivata mahat || 5 ||
BRP126.006.1/ antarjyoti sa evokta para jyoti sa eva hi |
BRP126.006.2/ vingnin kicid asti yasya dhma jagattrayam || 6 ||
BRP126.007.1/ tasmd agne para nsti bhtn jyaihyabhjanam |
BRP126.007.2/ yoitketre 'rpita bja puruea yath tath || 7 ||
BRP126.008.1/ tasya dehdik akti knor eva nnyath |
BRP126.008.2/ devn hi mukha vahnis tasmn nta para vidu || 8 ||
BRP126.009.1/ apare tu hy ap jyaihya menire vedavdina |
BRP126.009.2/ adbhi sampatsyate hy anna ucir adbhi prajyate || 9 ||
BRP126.010.1/ adbhir eva dhta sarvam po vai mtara smt |
BRP126.010.2/ trailokyajvana vri vadantti purvida || 10 ||
BRP126.011.1/ utpannam amta hy adbhyas tbhya cauadhisambhava |
BRP126.011.2/ agnir jyeha iti prhur po jyehatam pare || 11 ||

126

[ SS 212-213

619

620

Chapter 126 :: Competition between Agni and the waters

BRP126.012.1/ eva mmsamns te ayo vedavdina |


BRP126.012.2/ viruddhavdino m ca samabhyetyedam abruvan || 12 ||
BRP126.013.0/ aya cu:
BRP126.013.1/ agner ap vada jyaihya trailokyasya bhavn prabhu || 13 ||
BRP126.014.0/ brahmovca:
BRP126.014.1/ aham apy abrava prptn n sarvn yatavratn |
BRP126.014.2/ ubhau pjyatamau loka ubhbhy jyate jagat || 14 ||
BRP126.015.1/ ubhbhy jyate havya kavya cmtam eva ca |
BRP126.015.2/ ubhbhy jvana loke arrasya ca dhraam || 15 ||
BRP126.016.1/ nnayo ca vieo 'sti tato jyaihya sama matam |
BRP126.016.2/ tato madvacanj jyaihyam ubhayor naiva kasyacit || 16 ||
BRP126.017.1/ jyaihyam anyatarasyeti menire isattam |
BRP126.017.2/ na tpt mama vkyena jagmur vyu tapasvina || 17 ||
BRP126.018.0/ munaya cu:
BRP126.018.1/ kasya jyaihya bhavn pro vyo satya tvayi sthitam || 18 ||
BRP126.019.0/ brahmovca:
BRP126.019.1/ vyur hnalo jyeha sarvam agnau pratihitam |
BRP126.019.2/ nety uktvnyonyam ayo jagmus te 'pi vasundharm || 19 ||
BRP126.020.0/ munaya cu:
BRP126.020.1/ satya bhme vada jyaihyam dhrsi carcare || 20 ||
BRP126.021.0/ brahmovca:
BRP126.021.1/ bhmir apy ha vinayd gats tn n idam || 21 ||
BRP126.022.0/ bhmir uvca:
BRP126.022.1/ mampy dhrabht syur po devya santan |
BRP126.022.2/ adbhyas tu jyate sarva jyaihyam apsu pratihitam || 22 ||
/p. 429/

BRP126.023.0/ brahmovca:

BRP126.023.1/ nety uktvnyonyam ayo jagmu krodayinam |


BRP126.023.2/ tuuvur vividhai stotrai akhacakragaddharam || 23 ||
BRP126.024.0/ aya cu:

Chapter 126 :: Competition between Agni and the waters

BRP126.024.1/ yo veda sarva bhuvana bhaviyad |


BRP126.024.2/ yaj jyamna ca guhniviam |
BRP126.024.3/ lokatraya citravicitrarpam |
BRP126.024.4/ ante samasta ca yam vivea || 24 ||
BRP126.025.1/ yad akara vatam aprameya |
BRP126.025.2/ ya vedavedyam ayo vadanti |
BRP126.025.3/ yam rit svepsitam pnuvanti |
BRP126.025.4/ tad vastu satya araa vrajma || 25 ||
BRP126.026.1/ bhta mahbhtajagatpradhna |
BRP126.026.2/ na vindate yogino viurpam |
BRP126.026.3/ tad vaktum ete ayo 'tra yt |
BRP126.026.4/ satya vadasveha jagannivsa || 26 ||
BRP126.027.1/ tvam antartmkhiladehabhj |
BRP126.027.2/ tvam eva sarva tvayi sarvam a |
BRP126.027.3/ tathpi jnanti na keapi kutrpi |
BRP126.027.4/ aho bhavanta praktiprabhvt |
BRP126.027.5/ antar bahi sarvata eva santa |
BRP126.027.6/ vivtman samparivartamnam || 27 ||
BRP126.028.0/ brahmovca:
BRP126.028.1/ tata prha jagaddhtr daiv vg aarri || 28 ||
BRP126.029.0/ daiv vg uvca:
BRP126.029.1/ ubhv rdhya tapas bhakty ca niyamena ca |
BRP126.029.2/ yasya syt prathama siddhis tad bhta jyeham ucyate || 29 ||
BRP126.030.0/ brahmovca:
BRP126.030.1/ tathety tath yayu sarve ayo lokapjit |
BRP126.030.2/ rnt khinnntartmna para vairgyam rit || 30 ||
BRP126.031.1/ sarvalokaikajanan bhuvanatrayapvanm |
BRP126.031.2/ gautamm agaman sarve tapas taptu yatavrat || 31 ||
BRP126.032.1/ abdaivata tathgni ca pjanyodyats tad |
BRP126.032.2/ agne ca pjak ye ca ap vai pjane sthit |
BRP126.032.3/ tatra vg abravd daiv vedamt sarasvat || 32 ||
BRP126.033.0/ daiv vg uvca:
BRP126.033.1/ agner pas tath yonir adbhi aucam avpyate |
BRP126.033.2/ agne ca pjak ye ca vindbhi pjana katham || 33 ||

621

622

Chapter 126 :: Competition between Agni and the waters

BRP126.034.1/ apsu jtsu sarvatra karmay adhikto bhavet |


BRP126.034.2/ tvat karmay anarho 'yam aucir malino nara || 34 ||
BRP126.035.1/ na magna raddhay yvad apsu tsu vedavit |
BRP126.035.2/ tasmd po varih syur mtbht yata smt |
BRP126.035.3/ tasmj jyaihyam apm eva jananyo 'gner vieata || 35 ||
/p. 430/

BRP126.036.0/ brahmovca:

BRP126.036.1/ etad vaca uruvus te ayo vedavdina |


BRP126.036.2/ nicaya ca tata cakrur bhavej jyaihyam apm iti || 36 ||
BRP126.037.1/ yatra trthe vttam idam isattre ca nrada |
BRP126.037.2/ tapastrtha tu tat prokta sattratrtha tad ucyate || 37 ||
BRP126.038.1/ agnitrtha ca tat prokta tath srasvata vidu |
BRP126.038.2/ teu snna ca dna ca sarvakmaprada ubham || 38 ||
BRP126.039.1/ caturdaa atny atra trthn puyadyinm |
BRP126.039.2/ teu snna ca dna ca svargamokapradyakam || 39 ||
BRP126.040.1/ kta sandehaharaam yatra bhay |
BRP126.040.2/ sarasvaty abhavat tatra gagay sagat nad |
BRP126.040.3/ mhtmya tasya ko vaktu sagamasya kamo nara || 40 ||

Chapter 127 :: The sacrificer kidnapped by a demon

Chapter 127 :: The sacrificer


kidnapped by a demon
127

BRP127.001.0/ brahmovca:

BRP127.001.1/ devatrtham iti khyta gagy uttare tae |


BRP127.001.2/ tasya prabhva vakymi sarvappapraanam || 1 ||
BRP127.002.1/ riea iti khyto rj sarvagunvita |
BRP127.002.2/ tasya bhry jay nma skl lakmr ivpar || 2 ||
BRP127.003.1/ tasya putro bharo nma matimn pitvatsala |
BRP127.003.2/ dhanurvede ca vede ca nito daka eva ca || 3 ||
BRP127.004.1/ tasya bhry rpavat suprabhety abhivirut |
BRP127.004.2/ rieas tato rj putre rjya niveya sa || 4 ||
BRP127.005.1/ purodhas ca mukhyena dk cakre narevara |
BRP127.005.2/ sarasvatys tatas tre hayamedhya yatnavn || 5 ||
BRP127.006.1/ tvigbhir imukhyai ca vedastraparyaai |
BRP127.006.2/ dkita ta npareha brhmagnisampata || 6 ||
BRP127.007.1/ mithur dnavar ra ppabuddhi pratpavn |
BRP127.007.2/ makha vidhvasya npati sabhrya sapurohitam || 7 ||
BRP127.008.1/ dya vegt sa prgd rastalatala mune |
BRP127.008.2/ nte tasmin npavare yaje nae tato 'mar || 8 ||
BRP127.009.1/ tvija ca yayu sarve sva sva sthna makht tata |
BRP127.009.2/ purohitasuto rjo devpir iti viruta || 9 ||
BRP127.010.1/ blas t mtara dv tmana pitara na ca |
BRP127.010.2/ dv savismayo bhtv dukhito 'tva cbhavat || 10 ||
BRP127.011.1/ sa mtara tu papraccha pit me kva gato 'mbike |
BRP127.011.2/ pithno na jveya mta satya vadasva me || 11 ||
BRP127.012.1/ dhig dhik pitvihnn jvita ppakarmam |

127

[ SS 213-214

623

624

Chapter 127 :: The sacrificer kidnapped by a demon

BRP127.012.2/ na vaki yadi me mtar jalam agnim athvie || 12 ||


BRP127.013.1/ putra provca s mt rjo bhry purodhasa |
BRP127.013.2/ dnavena tala nto rj saha pit tava || 13 ||
/p. 431/

BRP127.014.0/ devpir uvca:

BRP127.014.1/ kva nta kena v nta katha nta kva karmai |


BRP127.014.2/ keu payatsu ki sthna dnavasya vadasva me || 14 ||
BRP127.015.0/ mtovca:
BRP127.015.1/ dkita yajasadasi sabhrya sapurodhasam |
BRP127.015.2/ rjna ta mithur daityo ntavn sa rastalam |
BRP127.015.3/ payatsu devasagheu vahnibrhmaasannidhau || 15 ||
BRP127.016.0/ brahmovca:
BRP127.016.1/ tan mtvacana rutv devpi ktyam asmarat |
BRP127.016.2/ devn paye 'thavgni v tvijo vsurs tath || 16 ||
BRP127.017.1/ etev eva pitnveyo nnyatreti matir mama |
BRP127.017.2/ iti nicitya devpir bhara prha nptmajam || 17 ||
BRP127.018.0/ devpir uvca:
BRP127.018.1/ tapas brahmacaryea vratena niyamena ca |
BRP127.018.2/ netavy may sarve nt ye ca rastalam || 18 ||
BRP127.019.1/ jte parbhave ghore yo na kuryt pratikriym |
BRP127.019.2/ nardhamena ki tena jvat v mtena v || 19 ||
BRP127.020.1/ tva pradhi mah ktsnm riea pit yath |
BRP127.020.2/ mt mama tvay ply rjan yvan mamgati |
BRP127.020.3/ bhavec ca ktakryasya anujnhi m bhara || 20 ||
BRP127.021.0/ brahmovca:
BRP127.021.1/ bhareokta sa devpi sarva nicitya yatnata || 21 ||
BRP127.022.0/ bhara uvca:
BRP127.022.1/ siddhi kuru sukha yhi m cintm alpik bhaja || 22 ||
BRP127.023.0/ brahmovca:
BRP127.023.1/ tato devpir amararjghridhynatatpara |
BRP127.023.2/ tvijo 'nveya yatnena natv tn tvija pthak |
BRP127.023.3/ ktjalipuo blo devpir vkyam abravt || 23 ||

Chapter 127 :: The sacrificer kidnapped by a demon

BRP127.024.0/ devpir uvca:


BRP127.024.1/ bhavadbhi ca makho rakyo yajamna ca dkita |
BRP127.024.2/ purodh ca tath rakya patn y dkitasya tu || 24 ||
BRP127.025.1/ bhavatsu tatra payatsu yaja vidhvasya daityar |
BRP127.025.2/ rjdayas tena nts tan na yuktatama bhavet || 25 ||
BRP127.026.1/ athpy etad aha manye bhavantas tn arogia |
BRP127.026.2/ dtum arhanti tn sarvn anyath pam arhatha || 26 ||
BRP127.027.0/ tvija cu:
BRP127.027.1/ makhe 'gni prathama pjyo hy agnir evtra daivatam |
BRP127.027.2/ tasmd vaya na jnmo hy agnn paricrak || 27 ||
BRP127.028.1/ sa eva dt bhokt ca hart kart ca havyav || 28 ||
BRP127.029.0/ brahmovca:
BRP127.029.1/ tvija phata ktv devpir jtavedasam |
BRP127.029.2/ pjayitv yathnyyam agnaye tan nyavedayat || 29 ||
/p. 432/

BRP127.030.0/ agnir uvca:

BRP127.030.1/ yathartvijas tath cha devn paricraka |


BRP127.030.2/ havya vahmi devn bhoktro rakak ca te || 30 ||
BRP127.031.0/ devpir uvca:
BRP127.031.1/ devn hya yatnena havirbhgn pthak pthak |
BRP127.031.2/ dsye 'ham ea doo me tasmd yhi surn prati || 31 ||
BRP127.032.0/ brahmovca:
BRP127.032.1/ devpi sa surn prpya natv tebhya pthak pthak |
BRP127.032.2/ tvigvkya cgnivkya pa cpi nyavedayat || 32 ||
BRP127.033.0/ dev cu:
BRP127.033.1/ ht vaidikair mantrair tvigbhi ca yathkramam |
BRP127.033.2/ bhokymahe havirbhgn na svatantr dvijottama || 33 ||
BRP127.034.1/ tasmd vednug nitya vaya vedena codit |
BRP127.034.2/ paratantrs tato vipra vedebhyas tan nivedaya || 34 ||
BRP127.035.0/ brahmovca:
BRP127.035.1/ sa devpi ucir bhtv vedn hya yatnata |

625

626

Chapter 127 :: The sacrificer kidnapped by a demon

BRP127.035.2/ dhynena tapas yukto ved cpi puro 'bhavan || 35 ||


BRP127.036.1/ vedn uvca devpir namasya tu puna puna |
BRP127.036.2/ tvigvkya cgnivkya devavkya nyavedayat || 36 ||
BRP127.037.0/ ved cu:
BRP127.037.1/ paratantr vaya tta varasya vanug |
BRP127.037.2/ aeajagaddhro nirdhro nirajana || 37 ||
BRP127.038.1/ sarvaaktyaikasadana nidhna sarvasampadm |
BRP127.038.2/ sa tu kart mahdeva sahart sa mahevara || 38 ||
BRP127.039.1/ vaya abdamay brahman vadmo vidma eva ca |
BRP127.039.2/ asmkam etat ktya syd vadmo yat tu pcchasi || 39 ||
BRP127.040.1/ kena nts tasya nma tatpura tadbala tath |
BRP127.040.2/ bhakit ki tu no na etaj jnmahe vayam || 40 ||
BRP127.041.1/ yath ca tava smarthya yam rdhya ca yatra ca |
BRP127.041.2/ syd ity etac ca jnmo yath prpsyasi tn pura || 41 ||
BRP127.042.0/ brahmovca:
BRP127.042.1/ etac chrutvvadad vedn vicrya sucira hdi || 42 ||
BRP127.043.0/ devpir uvca:
BRP127.043.1/ ved vadantv etad eva sarvam eva yathrthata |
BRP127.043.2/ sarvn prpsye tala ntn ala tebhyo namo 'stu va || 43 ||
BRP127.044.0/ ved cu:
BRP127.044.1/ gautam gaccha devpe tatra stuhi mahevaram |
BRP127.044.2/ suprasannas tavbha dsyaty eva kpkara || 44 ||
BRP127.045.1/ bhaved deva iva prta stuta satya mahmate |
BRP127.045.2/ riea ca npatis tasya jy jay sat || 45 ||
BRP127.046.1/ pit tavpy upamanyus tale tihanty arogia |
BRP127.046.2/ varadnn maheasya mithu hatv ca rkasam |
BRP127.046.3/ yaa prpsyasi dharma ca etac chakya na cetarat || 46 ||
/p. 433/

BRP127.047.0/ brahmovca:

BRP127.047.1/ tad vedavacand blo devpir gautam gata |


BRP127.047.2/ sntv ktakao vipras tuva ca mahevaram || 47 ||
BRP127.048.0/ devpir uvca:

Chapter 127 :: The sacrificer kidnapped by a demon

BRP127.048.1/ blo 'ha devadevea gur tva gurur mama |


BRP127.048.2/ na me aktis tvatstavane tubhya ambho namo 'stu te || 48 ||
BRP127.049.1/ na tv jnanti nigam na dev munayo na ca |
BRP127.049.2/ na brahm npi vaikuho yo 'si so 'si namo 'stu te || 49 ||
BRP127.050.1/ ye 'nth ye ca kpa ye daridr ca rogia |
BRP127.050.2/ pptmno ye ca loke ts tva psi mahevara || 50 ||
BRP127.051.1/ tapas niyamair mantrai pjits tridivaukasa |
BRP127.051.2/ tvay datta phala tebhyo dsyanti jagat pate || 51 ||
BRP127.052.1/ ycitra ca dtras tebhyo yad yan manitam |
BRP127.052.2/ bhavatti na citra syt tva viparyayakraka || 52 ||
BRP127.053.1/ ye 'jnino ye ca pp ye magn narakrave |
BRP127.053.2/ iveti vacann ntha tn psi tva jagadguro || 53 ||
BRP127.054.0/ brahmovca:
BRP127.054.1/ eva tu stuvatas tasya pura prha trilocana || 54 ||
BRP127.055.0/ iva uvca:
BRP127.055.1/ vara brhy atha devpe ala dainyena blaka || 55 ||
BRP127.056.0/ devpir uvca:
BRP127.056.1/ rjna rjapatn ca pitara ca guru mama |
BRP127.056.2/ prptum icche jaganntha nidhana ca ripor mama || 56 ||
BRP127.057.0/ brahmovca:
BRP127.057.1/ devpivacana rutv tathety hkhilevara |
BRP127.057.2/ devpe sarvam abhavad jay akarasya tat || 57 ||
BRP127.058.1/ punar apy ha ta ambhur devpikarukara |
BRP127.058.2/ nandina preaym sa ambhu lena nrada || 58 ||
BRP127.059.1/ rastala mithu nand hatv csurapugavn |
BRP127.059.2/ tatpitrdn samnya tasmai tn sa nyavedayat || 59 ||
BRP127.060.1/ hayamedha ca tatrsd rieasya dhmata |
BRP127.060.2/ agni ca tvijo dev ved ca ayo 'bruvan || 60 ||
BRP127.061.0/ agnydaya cu:
BRP127.061.1/ yatra skd abhc chambhur devpe bhaktavatsala |
BRP127.061.2/ devadevo jaganntho devatrtham abhc ca tat || 61 ||

627

628

Chapter 128 :: Story of Agni and iva's semen; the abuduction of Suvar

BRP127.062.1/ sarvappakayakara sarvasiddhiprada nm |


BRP127.062.2/ puyada trtham etat syt tava krti ca vat || 62 ||
BRP127.063.0/ brahmovca:
BRP127.063.1/ avamedhe nivtte tu surs tebhyo varn dadu |
BRP127.063.2/ sntv ktrth gagy tatas te divam kraman || 63 ||
BRP127.064.1/ tata prabhti tatrsas trthni daa paca ca |
BRP127.064.2/ sahasri atny av ubhayor api trayo |
BRP127.064.3/ teu snna ca dna ca hy atva phalada vidu || 64 ||
/p. 434/

Chapter 128 :: Story of Agni and iva's semen; the abuduction of Suvar

Chapter 128 :: Story of Agni


and iva's semen; the
abuduction of Suvar
128

BRP128.001.0/ brahmovca:

BRP128.001.1/ tapovanam iti khyta nandinsagama tath |


BRP128.001.2/ siddhevara tatra trtha gautamy dakie tae || 1 ||
BRP128.002.1/ rdla ceti vikhyta te vttam ida u |
BRP128.002.2/ yasykaranamtrea sarvappai pramucyate || 2 ||
BRP128.003.1/ agnir hot pur tv sd devn havyavhana |
BRP128.003.2/ bhry prpto dakasut svhnmn surpim || 3 ||
BRP128.004.1/ snapaty pur cst putrrtha tapa viat |
BRP128.004.2/ tapa carant vipula toayant hutanam |
BRP128.004.3/ sa bhart hutabhuk prha bhry svhm aninditm || 4 ||
BRP128.005.0/ agnir uvca:
BRP128.005.1/ apatyni bhaviyanti m tapa kuru obhane || 5 ||
BRP128.006.0/ brahmovca:
BRP128.006.1/ etac chrutv bhartvkya nivtt tapaso 'bhavat |
BRP128.006.2/ strm abhada nnyad bhartvkya vin kvacit || 6 ||
BRP128.007.1/ tata katipaye kle trakd bhaya gate |
BRP128.007.2/ anutpanne krttikeye ciraklarahogate || 7 ||
BRP128.008.1/ mahevare bhavny ca trast dev samgat |
BRP128.008.2/ devn kryasiddhyartham agni procur divaukasa || 8 ||
BRP128.009.0/ dev cu:
BRP128.009.1/ deva gaccha mahbhga ambhu trailokyapjitam |
BRP128.009.2/ trakd bhayam utpanna ambhave tva nivedaya || 9 ||
128

[ SS 215-217

629

630

Chapter 128 :: Story of Agni and iva's semen; the abuduction of Suvar

BRP128.010.0/ agnir uvca:


BRP128.010.1/ na gantavya tatra dee dampatyo sthitayo raha |
BRP128.010.2/ smnyamtrato nyya ki puna lapini || 10 ||
BRP128.011.1/ ekntasthitayo svaira jalpator ya sargayo |
BRP128.011.2/ dampatyo uyd vkya nirayt tasya noddhti || 11 ||
BRP128.012.1/ sa svmy akhilalokn mahklas trilavn |
BRP128.012.2/ nirkaya kena syd bhavny rahasi sthita || 12 ||
BRP128.013.0/ dev cu:
BRP128.013.1/ mahbhaye cnugate nyya ko 'nv atra varyate |
BRP128.013.2/ trakd bhaya utpanne gaccha tva trako bhavn || 13 ||
BRP128.014.1/ mahbhaybdhau sdhn yat parrthya jvitam |
BRP128.014.2/ rpenyena v gaccha vca vada yath tath || 14 ||
BRP128.015.1/ virvya devavacana ambhum gaccha satvara |
BRP128.015.2/ tato dsymahe pjm ubhayor lokayo kave || 15 ||
/p. 435/

BRP128.016.0/ brahmovca:

BRP128.016.1/ uko bhtv jagmu devavkyd dhutana |


BRP128.016.2/ yatrsj jagat ntho ramamas tadomay || 16 ||
BRP128.017.1/ sa bhtavad atha pryc chuko bhtv tadnala |
BRP128.017.2/ nakad dvradee tu praveu havyavhana || 17 ||
BRP128.018.1/ tato gavkadee tu tasthau dhunvann adhomukha |
BRP128.018.2/ ta dv prahasa ambhur um prha rahogata || 18 ||
BRP128.019.0/ ambhur uvca:
BRP128.019.1/ paya devi uka prpta devavkyd dhutanam || 19 ||
BRP128.020.0/ brahmovca:
BRP128.020.1/ lajjit cvadad devam ala deveti prvat |
BRP128.020.2/ puracaranta deveo hy agni ta dvijarpiam || 20 ||
BRP128.021.1/ hya bahua cpi jto 'sy agne 'tra m vada |
BRP128.021.2/ vidrayasva svamukha gheda nayasva tat || 21 ||
BRP128.022.1/ ity uktv tasya csye 'gne reta sa prkipad bahu |
BRP128.022.2/ retogarbhas tad cgnir gantu naiva ca aktavn || 22 ||
BRP128.023.1/ suranadys tatas tra rnto 'gnir upatasthivn |

Chapter 128 :: Story of Agni and iva's semen; the abuduction of Suvar

BRP128.023.2/ kttiksu ca tad reta prakept krttiko 'bhavat || 23 ||


BRP128.024.1/ avaia ca yat kicid agner dehe ca mbhavam |
BRP128.024.2/ tad eva reto vahnis tu svabhryy dvidhkipat || 24 ||
BRP128.025.1/ svhy priyabhty putrrthiny vieata |
BRP128.025.2/ pur svsit tena santatis te bhaviyati || 25 ||
BRP128.026.1/ tad vahnintha sasmtya tat kipta mbhava maha |
BRP128.026.2/ tad agne retasas tasy jaje mithunam uttamam || 26 ||
BRP128.027.1/ suvara ca suvar ca rpepratima bhuvi |
BRP128.027.2/ agne prtikara nitya lokn prtivardhanam || 27 ||
BRP128.028.1/ agni prty suvar t prdd dharmya dhmate |
BRP128.028.2/ suvarasytha putrasya sakalpm akarot priym |
BRP128.028.3/ eva putrasya putry ca vivham akarot kavi || 28 ||
BRP128.029.1/ anyonyaretovyatiagadod |
BRP128.029.2/ agner apatyam ubhaya tathaiva |
BRP128.029.3/ putra suvaro bahurparp |
BRP128.029.4/ rpi ktv surasattamnm || 29 ||
BRP128.030.1/ indrasya vyor dhanadasya bhry |
BRP128.030.2/ jalevarasypi munvarm |
BRP128.030.3/ bhrys tu gacchaty ania suvaro |
BRP128.030.4/ yasy priya yac ca vapu sa ktv || 30 ||
BRP128.031.1/ yti kvacic cpi kaves tanjas |
BRP128.031.2/ tadbhartrpa ca pativratsu |
BRP128.031.3/ ktvnia tbhir udrabhva |
BRP128.031.4/ kurvan ktrtha madana sa reme || 31 ||
BRP128.032.1/ ktv gat kvpi caiva suvar |
BRP128.032.2/ dharmasya bhrypi suvaranmn |
/p. 436/

BRP128.032.3/ svhsut svairi s babhva |


BRP128.032.4/ yasypi yasypi manogat y || 32 ||
BRP128.033.1/ bhrysvarp saiva bhtv suvar |
BRP128.033.2/ reme patn mnun sur ca |
BRP128.033.3/ devn n pitrps tathnyn |
BRP128.033.4/ rpaudryasthairyagmbhryayuktn || 33 ||
BRP128.034.1/ ybhipret yasya devasya bhry |
BRP128.034.2/ tadrp s ramate tena srdham |
BRP128.034.3/ nnbhedai karaai cpy anekair |

631

632

Chapter 128 :: Story of Agni and iva's semen; the abuduction of Suvar

BRP128.034.4/ karant tanmana kmasiddhim || 34 ||


BRP128.035.1/ eva suvarasya nirkya cem |
BRP128.035.2/ agne sno putrikys tathgne |
BRP128.035.3/ sarve ca epu kupits tadgne |
BRP128.035.4/ putra ca putr ca sursurs te || 35 ||
BRP128.036.0/ sursur cu:
BRP128.036.1/ kta yad etad vyabhicrarpa |
BRP128.036.2/ yac chadman vartana pparpam |
BRP128.036.3/ tasmt sutas te vyabhicrav ca |
BRP128.036.4/ sarvatra gm jyat havyavha || 36 ||
BRP128.037.1/ tath suvarpi na caikanih |
BRP128.037.2/ bhyd agne naikatpt bah ca |
BRP128.037.3/ nnjtn ninditn dehabhjo |
BRP128.037.4/ bhajitr syd ea doa ca putry || 37 ||
BRP128.038.0/ brahmovca:
BRP128.038.1/ ity etac chpavacana rutvgnir atibhtavat |
BRP128.038.2/ mm abhyetya tadovca nikti vada putrayo || 38 ||
BRP128.039.1/ tadham abrava vahne gautam gaccha akaram |
BRP128.039.2/ stutv tatra mahbho nivedaya jagatpate || 39 ||
BRP128.040.1/ mhevarea vryea tava dehasthitena ca |
BRP128.040.2/ evavidha tv apatya te jta vahne tato bhavn || 40 ||
BRP128.041.1/ nivedayasva devya devn pam dam |
BRP128.041.2/ svpatyarakaysau ambhu reya kariyati || 41 ||
BRP128.042.1/ stuhi deva ca dev ca bhakty prto bhavec chiva |
BRP128.042.2/ tatas tv apatyaviaye priyn kmn avpsyasi || 42 ||
BRP128.043.1/ tato madvacand agnir gag gatv mahevaram |
BRP128.043.2/ tuva niyato vkyai stutibhir vedasammitai || 43 ||
BRP128.044.0/ agnir uvca:
BRP128.044.1/ vivasya jagato dht vivamrtir nirajana |
BRP128.044.2/ dikart svayambh ca ta nammi jagatpatim || 44 ||
BRP128.045.1/ yo 'gnir bhtv saharati sra vai jalarpata |
BRP128.045.2/ sryarpea ya pti ta nammi ca tryambakam || 45 ||
/p. 437/

BRP128.046.0/ brahmovca:

Chapter 128 :: Story of Agni and iva's semen; the abuduction of Suvar

BRP128.046.1/ tata prasanno bhagavn ananta ambhur avyaya |


BRP128.046.2/ varea cchandaym sa pvaka surapjitam || 46 ||
BRP128.047.1/ sa vinta iva prha tava vrya mayi sthitam |
BRP128.047.2/ tena jta suto ramya suvaro lokaviruta || 47 ||
BRP128.048.1/ tath suvar putr ca tasmd eva jagatprabho |
BRP128.048.2/ anyonyavryasagc ca taddod ubhaya tv idam || 48 ||
BRP128.049.1/ vyabhicrt sadoa ca apatyam abhavac chiva |
BRP128.049.2/ pa dadu sur sarve tayo nti kuru prabho || 49 ||
BRP128.050.1/ tadagnivacanc chambhu provceda ubhodayam || 50 ||
BRP128.051.0/ ambhur uvca:
BRP128.051.1/ madvryd abhavat tvatta suvaro bhrivikrama |
BRP128.051.2/ samagr ddhaya sarv suvare 'smin samhit || 51 ||
BRP128.052.1/ bhaviyanti na sandeho vahne u vaco mama |
BRP128.052.2/ traym api lokn pvana sa bhaviyati || 52 ||
BRP128.053.1/ sa eva cmta loke sa eva suravallabha |
BRP128.053.2/ sa eva bhuktimukt ca sa eva makhadaki || 53 ||
BRP128.054.1/ sa eva rpa sarvasya gurm apy asau guru |
BRP128.054.2/ vrya rehatama vidyd vrya matto yad uttamam || 54 ||
BRP128.055.1/ vieatas tvayi kipta tasya k syd vicra |
BRP128.055.2/ hna tena vin sarva samprs tena sampada || 55 ||
BRP128.056.1/ jvanto 'pi mt sarve suvarena vin nar |
BRP128.056.2/ nirguo 'pi dhan mnya saguo 'py adhano nahi || 56 ||
BRP128.057.1/ tasmn nta para kicit suvard dhi bhaviyati |
BRP128.057.2/ tath cai suvarpi syd utkpi cacal || 57 ||
BRP128.058.1/ anay vkita sarva nyna pra bhaviyati |
BRP128.058.2/ tapas japahomai ca yeya prpy jagattraye || 58 ||
BRP128.059.1/ tasy prabhva prastyam agne kicic ca krtyate |
BRP128.059.2/ sarvatra y tu santihed ytu vicariyati || 59 ||
BRP128.060.1/ suvar kamal skt pavitr ca bhaviyati |
BRP128.060.2/ adya prabhty tmajayos tath svaira viceato || 60 ||
BRP128.061.1/ tathpi caitayo puya na bhta na bhaviyati || 61 ||
BRP128.062.0/ brahmovca:

633

634

Chapter 128 :: Story of Agni and iva's semen; the abuduction of Suvar

BRP128.062.1/ evam uktv tata ambhu skt tatrbhavac chiva |


BRP128.062.2/ ligarpea sarve lokn hitakmyay || 62 ||
BRP128.063.1/ varn prpya sutbhy sa agnis tuo 'bhavat tata |
BRP128.063.2/ svabhartr ca suvar s dharmegnisut mud || 63 ||
BRP128.064.1/ vartaym sa putro 'pi vahne sakalpay mud |
BRP128.064.2/ etasminn antare svarm agner duhitara mune || 64 ||
BRP128.065.1/ paribhya ca dharma ta rdlo dnavevara |
BRP128.065.2/ aharad bhgyasaubhgyavilsavasati chalt || 65 ||
/p. 438/

BRP128.066.1/ nt rastala tena suvar lokavirut |


BRP128.066.2/ jmtgne sa dharma ca agni caiva sa havyav || 66 ||
BRP128.067.1/ viave lokanthya stutv caiva puna puna |
BRP128.067.2/ kryavijpana cobhau cakratu prabhaviave || 67 ||
BRP128.068.1/ tata cakrea ciccheda rdlasya iro hari |
BRP128.068.2/ snt viun dev suvar lokasundar || 68 ||
BRP128.069.1/ mahevarasut caiva agne caiva tath priy |
BRP128.069.2/ mahevarya t viur daraym sa nrada || 69 ||
BRP128.070.1/ prto 'bhavan maheo 'pi sasvaje t puna puna |
BRP128.070.2/ cakra praklita yatra rdlacchedi dptimat || 70 ||
BRP128.071.1/ cakratrtha tu vikhyta rdla ceti tad vidu |
BRP128.071.2/ yatra nt suvar s viun akarntikam || 71 ||
BRP128.072.1/ tat trtha kara jeya vaiava siddham eva tu |
BRP128.072.2/ yatrnandam anuprpto hy agnir dharma ca vata || 72 ||
BRP128.073.1/ nandri nyapatan yatrgner munisattama |
BRP128.073.2/ nandeti nad jt tath vai nandinti ca || 73 ||
BRP128.074.1/ tasy ca sagama puyo gagy tatra vai iva |
BRP128.074.2/ tatraiva sagame skt suvardypi sasthit || 74 ||
BRP128.075.1/ dkya saiva iv gney ceti virut |
BRP128.075.2/ ambik jagaddhr iv ktyyanvar || 75 ||
BRP128.076.1/ bhaktbhaprad nityam alaktyobhaya taam |
BRP128.076.2/ tapas tepe yatra cgnis tat trtha tu tapovanam || 76 ||
BRP128.077.1/ evamdni trthni trayor ubhayor mune |
BRP128.077.2/ teu snna ca dna ca sarvakmaprada ubham || 77 ||

Chapter 129 :: Stories about Indra

BRP128.078.1/ uttare caiva pre ca sahasri caturdaa |


BRP128.078.2/ dakie ca tath pre sahasry atha oaa || 78 ||
BRP128.079.1/ tatra tatra ca trthni sbhijnni santi vai |
BRP128.079.2/ nmni ca pthak santi sakept tan mayocyate || 79 ||
BRP128.080.1/ etni ya ca uyd ya ca v pahati smaret |
BRP128.080.2/ sarveu tatra kmyeu paripro bhaven nara || 80 ||
BRP128.081.1/ etad vtta tu yo jtv tatra snndika caret |
BRP128.081.2/ lakmv jyate nitya dharmav ca vieata || 81 ||
BRP128.082.1/ abjakt pacime trtha tac chrdlam udhtam |
BRP128.082.2/ vrasyditrthebhya sarvebhyo hy adhika bhavet || 82 ||
BRP128.083.1/ tatra sntv pitn devn vandate tarpayaty api |
BRP128.083.2/ sarvappavinirmukto viuloke mahyate || 83 ||
BRP128.084.1/ tapovanc ca rdln madhye trthny aeata |
BRP128.084.2/ tasyaikaikasya mhtmya na kenpy atra varyate || 84 ||
/p. 439/

635

636

Chapter 129 :: Stories about Indra

Chapter 129 :: Stories about


Indra
129

BRP129.001.0/ brahmovca:

BRP129.001.1/ indratrtham iti khyta tatraiva ca vkapam |


BRP129.001.2/ pheny sagamo yatra hanmata tathaiva ca || 1 ||
BRP129.002.1/ abjaka cpi yat prokta yatra devas trivikrama |
BRP129.002.2/ tatra snna ca dna ca punarvttidurlabham || 2 ||
BRP129.003.1/ tatra vttny athkhysye gagy dakie tae |
BRP129.003.2/ indrevara cottare ca u bhakty yatavrata || 3 ||
BRP129.004.1/ namucir balavn sd indraatrur madotkaa |
BRP129.004.2/ tasyendrebhavad yuddha phenenendro 'harac chira || 4 ||
BRP129.005.1/ ap ca namuce atros tatphenavajrarpadhk |
BRP129.005.2/ ira chittv tac ca phena gagy dakie tae || 5 ||
BRP129.006.1/ nyapatad bhmi bhittv tu rastalam athviat |
BRP129.006.2/ rastalabhava gga vri yad vivapvanam || 6 ||
BRP129.007.1/ vajrdiena mrgea vyagamad bhmimaalam |
BRP129.007.2/ taj jala phenanmn tu nad pheneti gadyate || 7 ||
BRP129.008.1/ tasys tu sagama puyo gagay lokaviruta |
BRP129.008.2/ sarvappakayakaro gagyamunayor iva || 8 ||
BRP129.009.1/ hanmadupamt vai yatrplavanamtrata |
BRP129.009.2/ mrjratvd abhn mukt viugagprasdata || 9 ||
BRP129.010.1/ mrjra ceti tat trtha pur prokta may tava |
BRP129.010.2/ hanmata ca tat prokta tatrkhyna puroditam || 10 ||
BRP129.011.1/ vkapa cbjaka ca tatreda prayata u |
BRP129.011.2/ hiraya iti vikhyto daityn prvajo bal || 11 ||
BRP129.012.1/ tapas taptv surai sarvair ajeyo 'bht sudrua |

129

[ SS 217-220

Chapter 129 :: Stories about Indra

BRP129.012.2/ tasypi balavn putro devn durjaya sad || 12 ||


BRP129.013.1/ mahanir iti khytas tasya bhry parjit |
BRP129.013.2/ tenendrasybhavad yuddha bahukla nirantaram || 13 ||
BRP129.014.1/ mahanir mahvrya satata raamrdhani |
BRP129.014.2/ jitv ngena sahita akra pitre nyavedayat || 14 ||
BRP129.015.1/ baddhv hastisamyukta svasra vkya t tad |
BRP129.015.2/ vihya krrat daityo hirayya nyavedayat || 15 ||
BRP129.016.1/ mahanipit daitya prve prvavattara |
BRP129.016.2/ acknta tale sthpya tasya rakm athkarot || 16 ||
BRP129.017.1/ mahanir hari jitv jetu varuam abhyagt |
BRP129.017.2/ varuo 'pi mahbuddhi prdt kany mahane || 17 ||
BRP129.018.1/ udadhi svlaya prdd varuas tu mahane |
BRP129.018.2/ tayo ca sakhyam abhavad varuasya mahane || 18 ||
BRP129.019.1/ vru cpi y kany s priybhn mahane |
BRP129.019.2/ vryea yaas cpi auryea ca balena ca || 19 ||
BRP129.020.1/ mahanir mahdaityas trailokye nopamyate |
BRP129.020.2/ nirindratva gate loke dev sarve nyamantrayan || 20 ||
/p. 440/

BRP129.021.0/ dev cu:

BRP129.021.1/ viur evendradt syd daityahant sa eva ca |


BRP129.021.2/ mantradg v sa eva syd indra cnya kariyati || 21 ||
BRP129.022.0/ brahmovca:
BRP129.022.1/ eva sammantrya te dev vior mantra nyavedayan |
BRP129.022.2/ mamvadhyo mahdaityo mahanir iti bruvan || 22 ||
BRP129.023.1/ pryd vrvara viu vaura varua tad |
BRP129.023.2/ keavo varua gatv prhendrasya parbhavam || 23 ||
BRP129.024.1/ tath tvayaitat kartavya yathyti purandara |
BRP129.024.2/ tadviuvacanc chghra yayau jalapatir mune || 24 ||
BRP129.025.1/ sutpati hirayasuta vikrnta ta mahanim |
BRP129.025.2/ atisammnitas tena jmtr varua prabhu || 25 ||
BRP129.026.1/ papracchgamana daityo vinayc chvaura tad |
BRP129.026.2/ varua prha ta daitya yad gamanakraam || 26 ||

637

Chapter 129 :: Stories about Indra

638

BRP129.027.0/ varua uvca:


BRP129.027.1/ indra dehi mahbho yas tvay nirjita pur |
BRP129.027.2/ baddha rastalastha ta devnm adhipa sakhe || 27 ||
BRP129.028.1/ asmka sarvad mnya dehi tva mama atruhan |
BRP129.028.2/ baddhv vimokaa atror mahate yaase satm || 28 ||
BRP129.029.0/ brahmovca:
BRP129.029.1/ tathety uktv kathacit sa daityeo varuya tam |
BRP129.029.2/ prdd indra acknta vraena samanvitam || 29 ||
BRP129.030.1/ sa daityamadhye 'tivirjamno |
BRP129.030.2/ hari tadovca jaleasannidhau |
BRP129.030.3/ sampjya caivtha mahopacrair |
BRP129.030.4/ mahanir maghavanta babhe || 30 ||
BRP129.031.0/ mahanir uvca:
BRP129.031.1/ kena tvam indro 'dya kto 'si kena |
BRP129.031.2/ vrya tavedg bahu bhase ca |
BRP129.031.3/ tva sagare atrubhir bdhyase ca |
BRP129.031.4/ tathpi cendro bhavasti citram || 31 ||
BRP129.032.1/ athpi baddh puruea kcit |
BRP129.032.2/ tasy patis t mocayatti yuktam |
BRP129.032.3/ striyo 'svatantr puruapradhns |
BRP129.032.4/ tva vai pumn bhavit akra sdho || 32 ||
BRP129.033.1/ baddho may sagare vhanena |
BRP129.033.2/ kvpy astra te vajram uddmaakti |
BRP129.033.3/ cintratna nandana yoitas t |
BRP129.033.4/ yao bala devarjopabhogyam |
/p. 441/

BRP129.033.5/ sarva hi tv ki tu mukto jaled |


BRP129.033.6/ kkase jvita dhik tavedam || 33 ||
BRP129.034.1/ taj jvana yat tu yaonidhna |
BRP129.034.2/ sa eva mtyur yaaso yad virodhi |
BRP129.034.3/ eva jna akra katha jalen |
BRP129.034.4/ mukti prpto naiva lajj bhajeth || 34 ||
BRP129.035.1/ triviapastha pariveita san |
BRP129.035.2/ sarvai surai kntay vjyamna |
BRP129.035.3/ sastyamna ca tathpsarobhir |
BRP129.035.4/ nna lajj te bibhetti manye || 35 ||

Chapter 129 :: Stories about Indra

BRP129.036.1/ tva vtrah namuce cpi hant |


BRP129.036.2/ pur bhett gotrabhid vajrabhu |
BRP129.036.3/ eva surs tv paripjayantty |
BRP129.036.4/ ato jio sarvam etat tyajasva || 36 ||
BRP129.037.1/ vikram pypy ahitodbhava ye |
BRP129.037.2/ jvanti lokn anusavianti |
BRP129.037.3/ bhavd ducyavanbjajanm |
BRP129.037.4/ katha na hdbhedam avpa kart || 37 ||
BRP129.038.0/ brahmovca:
BRP129.038.1/ evam uktv tu daityeo varuya mahtmane |
BRP129.038.2/ prdd indra puna ceda vacana tad abhata || 38 ||
BRP129.039.0/ mahanir uvca:
BRP129.039.1/ adya prabhty asau iya indra syd varuo guru |
BRP129.039.2/ vauro mama yena tva muktim pto 'si vsava || 39 ||
BRP129.040.1/ tath tva bhtyabhvena varteth varua prati |
BRP129.040.2/ no ced baddhv punas tv vai kepsye caiva rastalam || 40 ||
BRP129.041.0/ brahmovca:
BRP129.041.1/ eva nirbhartsya ta akra hasa cpi puna puna |
BRP129.041.2/ abravd gaccha gaccheti varua cnumanya tu || 41 ||
BRP129.042.1/ sa tu prpta svanilaya lajjay kalukta |
BRP129.042.2/ paulomy prha tat sarva yat tac chatruparbhavam || 42 ||
BRP129.043.0/ indra uvca:
BRP129.043.1/ evam ukta kta caiva atruha varnane |
BRP129.043.2/ nirvpaymi yena svam tmna subhage vada || 43 ||
BRP129.044.0/ indry uvca:
BRP129.044.1/ dnavnm athodbhti akra my parbhavam |
BRP129.044.2/ varadna tath mtyu jne 'ha balasdana || 44 ||
BRP129.045.1/ tasmd yasmt tasya mtyur athavpi parbhava |
BRP129.045.2/ jyeta u tat sarva vakye 'ha prtaye tava || 45 ||
BRP129.046.1/ hirayasya suto vra pitvyasya suto bal |
BRP129.046.2/ tasmn mama syt sa bhrt varadnc ca darpita || 46 ||
/p. 442/

639

Chapter 129 :: Stories about Indra

640

BRP129.047.1/ brahma toaym sa tapas niyamena ca |


BRP129.047.2/ da balam panna tapas ki na sidhyati || 47 ||
BRP129.048.1/ tasmt tvay cittargo vismayo v kathacana |
BRP129.048.2/ na krya u tatreda krya yat tu kramgatam || 48 ||
BRP129.049.0/ brahmovca:
BRP129.049.1/ evam uktv tu paulom prhendra vinaynvit || 49 ||
BRP129.050.0/ indry uvca:
BRP129.050.1/ nsdhyam asti tapaso nsdhya yajakarmaa |
BRP129.050.2/ nsdhya lokanthasya vior bhakty harasya ca || 50 ||
BRP129.051.1/ puna ceda may knta rutam asty atiobhanam |
BRP129.051.2/ str svabhva jnanti striya eva surdhipa || 51 ||
BRP129.052.1/ tasmd bhmes tath cp nsdhya vidyate prabho |
BRP129.052.2/ tapo v yajakarmdi tbhym eva yato bhavet || 52 ||
BRP129.053.1/ tatrpi trthabht tu y bhmis t vrajed bhavn |
BRP129.053.2/ tatra viu iva pjya sarvn kmn avpsyasi || 53 ||
BRP129.054.1/ rutam asti puna ceda striyo y ca pativrat |
BRP129.054.2/ t eva sarva jnanti dhta tbhi carcaram || 54 ||
BRP129.055.1/ pthivy srabhta syt tanmadhye daaka vanam |
BRP129.055.2/ tatra gag jagaddhtr tatrea pjaya prabho || 55 ||
BRP129.056.1/ viu v jagatm a dnrtrtihara vibhum |
BRP129.056.2/ anthnm iha n majjat dukhasgare || 56 ||
BRP129.057.1/ haro harir v gag v kvpy anyac charaa nahi |
BRP129.057.2/ tasmt sarvaprayatnena toayaitn samhita || 57 ||
BRP129.058.1/ bhakty stotrai ca tapas kuru caiva may saha |
BRP129.058.2/ tata prpsyasi kalyam aviuprasdajam || 58 ||
BRP129.059.1/ ajtvaikagua karma phala dsyati karmia |
BRP129.059.2/ jtv atagua tat syd bhryay ca tad akayam || 59 ||
BRP129.060.1/ pusa sarveu kryeu bhryaiveha sahyin |
BRP129.060.2/ svalpnm api kry nahi siddhis tay vin || 60 ||
BRP129.061.1/ ekena yat kta karma tasmd ardhaphala bhavet |
BRP129.061.2/ jyay tu kta ntha pukala puruo labhet || 61 ||
BRP129.062.1/ tasmd etat suviditam ardho jy iti rute |

Chapter 129 :: Stories about Indra

641

BRP129.062.2/ ryate daakraye saricchrehsti gautam || 62 ||


BRP129.063.1/ aeghapraaman sarvbhapradyin |
BRP129.063.2/ tasmd gaccha may tatra kuru puya mahphalam || 63 ||
BRP129.064.1/ tata atrn nihatyjau mahat sukham avpsyasi || 64 ||
BRP129.065.0/ brahmovca:
BRP129.065.1/ tathety uktv sa guru bhryay ca atakratu |
BRP129.065.2/ yayau gag jagaddhtr gautam ceti virutm || 65 ||
BRP129.066.1/ daakrayamadhyasth yayau sa prtimn hari |
BRP129.066.2/ tapa kartu mana cakre devadevya ambhave || 66 ||
/p. 443/

BRP129.067.1/ gag natv tu prathama sntv ca sa ktjali |


BRP129.067.2/ ivaikaarao bhtv stotra ceda tato 'bravt || 67 ||
BRP129.068.0/ indra uvca:
BRP129.068.1/ svamyay yo hy akhila carcara |
BRP129.068.2/ sjaty avaty atti na sajjate 'smin |
BRP129.068.3/ eka svatantro 'dvayacit sukhtmaka |
BRP129.068.4/ sa na prasanno 'stu pinkapi || 68 ||
BRP129.069.1/ na yasya tattva sanakdayo 'pi |
BRP129.069.2/ jnanti vedntarahasyavij |
BRP129.069.3/ sa prvata sakalbhila BRP129.069.4/ dt prasanno 'stu mamndhakri || 69 ||
BRP129.070.1/ sv svayambhr bhagavn virici |
BRP129.070.2/ bhayakara csya iro 'nvapayat |
BRP129.070.3/ chittv nakhgrair nakhasaktam etac |
BRP129.070.4/ cikepa tasmd abhavat trivarga || 70 ||
BRP129.071.1/ ppa daridra tv atha lobhayce |
BRP129.071.2/ moho vipac ceti tato 'py anantam |
BRP129.071.3/ jtaprabhva bhavadukharpa |
BRP129.071.4/ babhva tair vyptam ida samastam || 71 ||
BRP129.072.1/ avekya sarva cakita sureo |
BRP129.072.2/ devm avocaj jagad astam eti |
BRP129.072.3/ tva phi lokevari lokamtar |
BRP129.072.4/ ume araye subhage subhadre || 72 ||
BRP129.073.1/ jagatpratihe varade jaya tva |
BRP129.073.2/ bhukti samdhi param ca mukti |

Chapter 129 :: Stories about Indra

642

BRP129.073.3/ svh svadh svastir andisiddhir |


BRP129.073.4/ gr buddhir sr ajarmare tvam || 73 ||
BRP129.074.1/ vidydirpea jagattraye tva |
BRP129.074.2/ rak karoy eva madjay ca |
BRP129.074.3/ tvayaiva sa bhuvanatraya syd |
BRP129.074.4/ yata praktyaiva tathaiva citram || 74 ||
BRP129.075.1/ ity evam ukt dayit harea |
BRP129.075.2/ saleasalpapar babhva |
BRP129.075.3/ rnt bhavasyrdhatanau sulagn |
BRP129.075.4/ cikepa ca svedajala kargrai || 75 ||
BRP129.076.1/ tasmd babhva prathama sa dharmo |
BRP129.076.2/ lakmr atho dnam atho suvi |
BRP129.076.3/ sattva susampannadhara sarsi |
BRP129.076.4/ dhnyni pupi phalni caiva || 76 ||
BRP129.077.1/ saubhgyavastni vapu suvea |
BRP129.077.2/ grabhjni mahauadhni |
BRP129.077.3/ ntyni gtny amta pura |
BRP129.077.4/ rutismt ntir athnnapne || 77 ||
/p. 444/

BRP129.078.1/ astri stri ghopayogyny |


BRP129.078.2/ astri trthni ca knanni |
BRP129.078.3/ ini prtni ca magalni |
BRP129.078.4/ ynni ubhrbharasanni || 78 ||
BRP129.079.1/ bhavgasasargasusamprahsa BRP129.079.2/ susvedasalparahaprakrai |
BRP129.079.3/ tathaiva jta sacarcara ca |
BRP129.079.4/ appaka devi tata ca jtam || 79 ||
BRP129.080.1/ sukha prabhta ca ubha ca nitya |
BRP129.080.2/ virji caitat tava devi bhvt |
BRP129.080.3/ tasmt tu m raka jagajjanitri |
BRP129.080.4/ bhta bhayebhyo jagat pradhne || 80 ||
BRP129.081.1/ eke tarkair vimuhyanti lyante tatra cpare |
BRP129.081.2/ ivaaktyos taddvaita sundara naumi vigraham || 81 ||
BRP129.082.0/ brahmovca:
BRP129.082.1/ eva tu stuvatas tasya purastd abhavac chiva || 82 ||
BRP129.083.0/ iva uvca:

Chapter 129 :: Stories about Indra

BRP129.083.1/ kim abha varayase hare vada paryaam || 83 ||


BRP129.084.0/ indra uvca:
BRP129.084.1/ balavn me ripu csd daranai ca anir yath |
BRP129.084.2/ tena baddhas tala nta paribhtas tv anekadh || 84 ||
BRP129.085.1/ vksyakais tath viddhas tadvadhya tv iya kti |
BRP129.085.2/ tadartha jagatm a yena jeye ripu prabho || 85 ||
BRP129.086.1/ tad eva dehi vrya me yac cnyad ripunanam |
BRP129.086.2/ jta parbhavo yasmt tadvine kte sati |
BRP129.086.3/ punarjtam aha manye vara krtir jayariyo || 86 ||
BRP129.087.0/ brahmovca:
BRP129.087.1/ sa iva akram heda na mayaikena te ripu |
BRP129.087.2/ vadham pnoti tasmt tva vium apy avyaya harim || 87 ||
BRP129.088.1/ rdhayasva paulomy saha deva janrdanam |
BRP129.088.2/ lokatrayaikaaraa nryaam ananyadh || 88 ||
BRP129.089.1/ tata prpsyasi tasmc ca matta cpi priya hare |
BRP129.089.2/ puna covca bhagavn dikart mahevara || 89 ||
BRP129.090.1/ mantrbhysas tapo vpi yogbhyasanam eva ca |
BRP129.090.2/ sagame yatra kutrpi siddhida munayo vidu || 90 ||
BRP129.091.1/ ki puna sagame vipra gautamsindhuphenayo |
BRP129.091.2/ gir gahvare yad v saritm atha sagame || 91 ||
BRP129.092.1/ vipro dhiyaiva bhavati mukundghriniviay |
BRP129.092.2/ gagy dakie tra pastambo munvara || 92 ||
BRP129.093.1/ ste tasypy aha toam agama balasdana |
BRP129.093.2/ tena tva bhryay caiva toayasva gaddharam || 93 ||
BRP129.094.0/ brahmovca:
BRP129.094.1/ pastambena sahito gagy dakie tae |
BRP129.094.2/ tuva deva prayata sntv puye 'tha sagame || 94 ||
/p. 445/

BRP129.095.1/ pheny caiva gagys tatra deva janrdanam |


BRP129.095.2/ vaidikair vividhair mantrais tapastoayat tad || 95 ||
BRP129.096.1/ tatas tuo 'bhavad viu ki deya cety abhata |
BRP129.096.2/ dehi me atruhantram ity ha bhagavn hari || 96 ||

643

Chapter 129 :: Stories about Indra

644

BRP129.097.1/ dattam ity eva jnhi tam uvca janrdana |


BRP129.097.2/ tatrbhavac chivasyaiva gagvivo prasdata || 97 ||
BRP129.098.1/ ambhas puruo jta ivaviusvarpadhk |
BRP129.098.2/ cakrapi ladhara sa gatv tu rastalam || 98 ||
BRP129.099.1/ nijaghna tad daityam indraatru mahanim |
BRP129.099.2/ sakhbhavat sa cendrasya abjaka sa vkapi || 99 ||
BRP129.100.1/ divistho 'pi sad cendras tam anveti vkapim |
BRP129.100.2/ kupit praayenbhd anysakta vilokya tam |
BRP129.100.3/ ac t sntvayann ha atamanyur hasann idam || 100 ||
BRP129.101.0/ indra uvca:
BRP129.101.1/ nham indri araam te sakhyur vkape |
BRP129.101.2/ vri vpi havir yasya agne priyakara sad || 101 ||
BRP129.102.1/ nham anyatra gantsmi priye cgena te ape |
BRP129.102.2/ tasmn nrhasi m vaktu akaynyatra bhmini || 102 ||
BRP129.103.1/ pativrat priy me tva dharme mantre sahyin |
BRP129.103.2/ spaty ca kuln ca tvatto 'ny k priy mama || 103 ||
BRP129.104.1/ tasmt tavopadeena gag prpya mahnadm |
BRP129.104.2/ prasdd devadevasya vior vai cakrapina || 104 ||
BRP129.105.1/ tath ivasya devasya prasdc ca vkape |
BRP129.105.2/ jalodbhavc ca me mitrd abjakl lokavirutt || 105 ||
BRP129.106.1/ uttradukha subhage ita indro 'ham acyuta |
BRP129.106.2/ ki na sdhya yatra bhry bhartcittnugmin || 106 ||
BRP129.107.1/ dukar tatra no mukti kintv arthditraya ubhe |
BRP129.107.2/ jyaiva parama mitra lokadvayahitaii || 107 ||
BRP129.108.1/ s cet kuln priyabhi ca |
BRP129.108.2/ pativrat rpavat guhy |
BRP129.108.3/ sampatsu cpatsu samnarp |
BRP129.108.4/ tay hy asdhya kim iha trilokym || 108 ||
BRP129.109.1/ tasmt tava dhiy knte mameda ubham gatam |
BRP129.109.2/ itas tavodita caiva kartavya nnyad asti me || 109 ||
BRP129.110.1/ paraloke ca dharme ca satputrasada na ca |
BRP129.110.2/ rtasya puruasyeha bhryvad bheaja nahi || 110 ||
BRP129.111.1/ nireyasapadaprptyai tath ppasya muktaye |
BRP129.111.2/ gagay sada nsti u cnyad varnane || 111 ||

Chapter 129 :: Stories about Indra

BRP129.112.1/ dharmrthakmamok prptaye ppamuktaye |


BRP129.112.2/ ivavivor ananyatvajnn nsty atra muktaye || 112 ||
BRP129.113.1/ tasmt tava dhiy sdhvi sarvam etan manogatam |
BRP129.113.2/ avpta ca ivd vior gagy ca prasdata || 113 ||
/p. 446/

BRP129.114.1/ indratva me sthira ceto manye mitrabalt puna |


BRP129.114.2/ vkapir mama sakh yo jtas tv apsu bhmini || 114 ||
BRP129.115.1/ tva ca priyasakh nitya nnyat priyatara mama |
BRP129.115.2/ trthn gautam gag devn hariakarau || 115 ||
BRP129.116.1/ tasmd ebhya prasdena sarva cepsitam ptavn |
BRP129.116.2/ mama prtikara ceda trtha trailokyavirutam || 116 ||
BRP129.117.1/ tasmd etad dhi yciye devn sarvn anukramt |
BRP129.117.2/ anumanyantu ayo gag ca hariakarau || 117 ||
BRP129.118.1/ indrevare cbjake ca ubhayos trayo sur |
BRP129.118.2/ ekatra akaro devo hy aparatra janrdana || 118 ||
BRP129.119.1/ pvayan daakraya skd vius trivikrama |
BRP129.119.2/ antare yni trthni sarvapuyapradni ca || 119 ||
BRP129.120.1/ atra tu snnamtrea sarve te muktim pnuyu |
BRP129.120.2/ ppih ppato muktim pnuyur ye ca dharmia || 120 ||
BRP129.121.1/ te tu param mukti pitbhi pacapacabhi |
BRP129.121.2/ atra kicic ca ye dadyur arthibhyas tilamtrakam || 121 ||
BRP129.122.1/ dtbhyo hy akaya tat syt kmada mokada tath |
BRP129.122.2/ dhanya yaasyam yuyam rogya puyavardhanam || 122 ||
BRP129.123.1/ khyna viuambhvo ca jtv snnc ca muktidam |
BRP129.123.2/ asya trthasya mhtmya ye vanti pahanti ca || 123 ||
BRP129.124.1/ puyabhjo bhaveyus te tebhyo 'traiva smtir bhavet |
BRP129.124.2/ ivavivor aeghasaghavicchedakri |
BRP129.124.3/ y prrthayanti munayo vijitendriyamnas || 124 ||
BRP129.125.0/ brahmovca:
BRP129.125.1/ bhaviyaty evam eveti ta dev ayo 'bruvan |
BRP129.125.2/ gautamy uttare pre trthn mokadyinm || 125 ||
BRP129.126.1/ devarisiddhasevyn sahasry atha sapta vai |
BRP129.126.2/ tathaiva dakie tre trthny ekdaaiva tu || 126 ||

645

646

Chapter 129 :: Stories about Indra

BRP129.127.1/ abjaka hdaya prokta godvary munvarai |


BRP129.127.2/ virmasthnam asya vior brahmaa eva ca || 127 ||

Chapter 130 :: Story of Agastya teaching pastamba

Chapter 130 :: Story of


Agastya teaching pastamba
130

BRP130.001.0/ brahmovca:

BRP130.001.1/ pastambam iti khyta trtha trailokyavirutam |


BRP130.001.2/ smarad apy aeghasaghavidhvasanakamam || 1 ||
BRP130.002.1/ pastambo mahprjo munir sn mahya |
BRP130.002.2/ tasya bhrykastreti patidharmaparya || 2 ||
BRP130.003.1/ tasya putro mahprja karkinmtha tattvavit |
BRP130.003.2/ tasyramam anuprpto hy agastyo munisattama || 3 ||
BRP130.004.1/ tam agastya pjayitv pastambo munvara |
BRP130.004.2/ iyair anugato dhms ta praum upacakrame || 4 ||
/p. 447/

BRP130.005.0/ pastamba uvca:

BRP130.005.1/ tray ko nu pjya syd devn munisattama |


BRP130.005.2/ bhuktir mukti ca kasmd v syd andi ca ko bhavet || 5 ||
BRP130.006.1/ ananta cpi ko vipra devnm api daivatam |
BRP130.006.2/ yajai ka ijyate deva ko vedev anugyate |
BRP130.006.3/ eta me saaya chettu vadgastya mahmune || 6 ||
BRP130.007.0/ agastya uvca:
BRP130.007.1/ dharmrthakmamok prama abda ucyate |
BRP130.007.2/ tatrpi vaidika abda prama parama mata || 7 ||
BRP130.008.1/ vedena gyate yas tu purua sa part para |
BRP130.008.2/ mto 'para sa vijeyo hy amta para ucyate || 8 ||
BRP130.009.1/ yo 'mrta sa paro jeyo hy aparo mrta ucyate |
BRP130.009.2/ gubhivyptibhedena mrto 'sau trividho bhavet || 9 ||
BRP130.010.1/ brahm viu iva ceti eka eva tridhocyate |

130

[ SS 221-222

647

648

Chapter 130 :: Story of Agastya teaching pastamba

BRP130.010.2/ traym api devn vedyam eka para hi tat || 10 ||


BRP130.011.1/ ekasya bahudh vyptir guakarmavibhedata |
BRP130.011.2/ loknm upakrrtham ktitritaya bhavet || 11 ||
BRP130.012.1/ yas tattva vetti parama sa ca vidvn na cetara |
BRP130.012.2/ tatra yo bhedam cae ligabhed sa ucyate || 12 ||
BRP130.013.1/ pryacitta na tasysti ya cai vyhared bhidam |
BRP130.013.2/ traym api devn mrtibheda pthak pthak || 13 ||
BRP130.014.1/ ved prama sarvatra skreu pthak pthak |
BRP130.014.2/ nirkra ca yat tv eka tat tebhya parama matam || 14 ||
BRP130.015.0/ pastamba uvca:
BRP130.015.1/ nnena niraya kacin maytra vidito bhavet |
BRP130.015.2/ tatrpy atra rahasya yat tad vimyu krtyatm |
BRP130.015.3/ nisaaya nirvikalpa bhjana sarvasampadm || 15 ||
BRP130.016.0/ brahmovca:
BRP130.016.1/ etad karya bhagavn agastyo vkyam abravt || 16 ||
BRP130.017.0/ agastya uvca:
BRP130.017.1/ yadyapy e na bhedo 'sti devn tu parasparam |
BRP130.017.2/ tathpi sarvasiddhi syc chivd eva sukhtmana || 17 ||
BRP130.018.1/ prapacasya nimitta yat taj jyoti ca para iva |
BRP130.018.2/ tam eva sdhaya hara bhakty paramay mune |
BRP130.018.3/ gautamy sakalghaughasahart daake vane || 18 ||
BRP130.019.0/ brahmovca:
BRP130.019.1/ etac chrutv muner vkya par prtim upgata |
BRP130.019.2/ bhuktido muktida pus skro 'tha nirkti || 19 ||
BRP130.020.1/ sykras tata akta plankra eva ca |
BRP130.020.2/ dt ca hanti sarva yo yasmd etat sampyate || 20 ||
BRP130.021.0/ agastya uvca:
BRP130.021.1/ brahmkti kartrp vaiav plan tath |
BRP130.021.2/ rudrktir nihantr s sarvavedeu pahyate || 21 ||
/p. 448/

BRP130.022.0/ brahmovca:

BRP130.022.1/ pastambas tad gag gatv sntv yatavrata |

Chapter 130 :: Story of Agastya teaching pastamba

BRP130.022.2/ tuva akara deva stotrenena nrada || 22 ||


BRP130.023.0/ pastamba uvca:
BRP130.023.1/ kheu vahni kusumeu gandho |
BRP130.023.2/ bjeu vkdi datsu hema |
BRP130.023.3/ bhteu sarveu tathsti yo vai |
BRP130.023.4/ ta somantha araa vrajmi || 23 ||
BRP130.024.1/ yo llay vivam ida cakra |
BRP130.024.2/ dht vidht bhuvanatrayasya |
BRP130.024.3/ yo vivarpa sadasatparo ya |
BRP130.024.4/ somevara ta araa vrajmi || 24 ||
BRP130.025.1/ ya smtya dridryamahbhipa BRP130.025.2/ rogdibhir na spyate arr |
BRP130.025.3/ yam rit cepsitam pnuvanti |
BRP130.025.4/ somevara ta araa vrajmi || 25 ||
BRP130.026.1/ yena traydharmam avekya prva |
BRP130.026.2/ brahmdayas tatra samhit ca |
BRP130.026.3/ eva dvidh yena kta arra |
BRP130.026.4/ somevara ta araa vrajmi || 26 ||
BRP130.027.1/ yasmai namo gacchati mantrapta |
BRP130.027.2/ huta havir y ca kt ca pj |
BRP130.027.3/ datta havir yena sur bhajante |
BRP130.027.4/ somevara ta araa vrajmi || 27 ||
BRP130.028.1/ yasmt para nnyad asti praasta |
BRP130.028.2/ yasmt para naiva suskmam anyat |
BRP130.028.3/ yasmt para no mahat mahac ca |
BRP130.028.4/ somevara ta araa vrajmi || 28 ||
BRP130.029.1/ yasyjay vivam ida vicitram |
BRP130.029.2/ acintyarpa vividha mahac ca |
BRP130.029.3/ ekakriya yadvad anuprayti |
BRP130.029.4/ somevara ta araa vrajmi || 29 ||
BRP130.030.1/ yasmin vibhti sakaldhipatya |
BRP130.030.2/ karttvadttvamahattvam eva |
BRP130.030.3/ prtir yaa saukhyam andidharma |
BRP130.030.4/ somevara ta araa vrajmi || 30 ||
BRP130.031.1/ nitya araya sakalasya pjyo |
BRP130.031.2/ nitya priyo ya aragatasya |
BRP130.031.3/ nitya ivo ya sakalasya rpa |
BRP130.031.4/ somevara ta araa vrajmi || 31 ||

649

650

Chapter 130 :: Story of Agastya teaching pastamba

BRP130.032.0/ brahmovca:
BRP130.032.1/ tata prasanno bhagavn ha nrada ta munim |
BRP130.032.2/ tmrtha ca parrtha ca pastambo 'bravc chivam || 32 ||
/p. 449/

BRP130.033.1/ sarvn kmn pnuyus te ye sntv devam varam |


BRP130.033.2/ payeyur jagatm am astv ity ha ivo munim || 33 ||
BRP130.034.1/ tata prabhti tat trtham pastambam udhtam |
BRP130.034.2/ andy avidytimiravrtanirmlanakamam || 34 ||

Chapter 131 :: Saram and the Pais

Chapter 131 :: Saram and the


Pais
131

BRP131.001.0/ brahmovca:

BRP131.001.1/ yamatrtham iti khyta pit prtivardhanam |


BRP131.001.2/ aeappaamana tatra vttam ida u || 1 ||
BRP131.002.1/ tatrkhynam ida tv sd itihsa purtanam |
BRP131.002.2/ sarameti prasiddhsti nmn devaun mune || 2 ||
BRP131.003.1/ tasy putrau mahrehau vnau nitya jann anu |
BRP131.003.2/ gminau pavanhrau caturakau yamapriyau || 3 ||
BRP131.004.1/ g rakati sma devn yajrtha kalpitn pan |
BRP131.004.2/ rakantm anujagmus te rkas daityadnav || 4 ||
BRP131.005.1/ rakant t mahprj vnayor mtara unm |
BRP131.005.2/ pralobhayitv vividhair vkyair dnai ca yatnata || 5 ||
BRP131.006.1/ ht g rkasai ppai pavarthe kalpit ubh |
BRP131.006.2/ tata gatya s devn idam ha kramc chun || 6 ||
BRP131.007.0/ saramovca:
BRP131.007.1/ m baddhv rkasai pais tayitv prahrakai |
BRP131.007.2/ nt g yajasiddhyartha kalpit paava sur || 7 ||
BRP131.008.0/ brahmovca:
BRP131.008.1/ tasy vca niamyu surn prha bhaspati || 8 ||
BRP131.009.0/ bhaspatir uvca:
BRP131.009.1/ iya viktarpste asy ppa ca lakaye |
BRP131.009.2/ asy matena t gvo nt nnyena hetun |
BRP131.009.3/ ppeya suktveti lakyate dehaceitai || 9 ||
BRP131.010.0/ brahmovca:

131

[ SS 222-224

651

652

Chapter 131 :: Saram and the Pais

BRP131.010.1/ tad guror vacanc chakra pad t prharac chunm |


BRP131.010.2/ padghtt tad tasy mukht kra prasusruve || 10 ||
BRP131.011.1/ puna prha acbhart kra pta tvay uni |
BRP131.011.2/ rkasai ca tad datta tasmn nts tu g mama || 11 ||
BRP131.012.0/ saramovca:
BRP131.012.1/ npardho 'sti me ntha na cnyasypi kasyacit |
BRP131.012.2/ npardho na copek mamsti tridaevara |
BRP131.012.3/ tasmd ruo 'si ki ntha ripavo balinas tu te || 12 ||
BRP131.013.0/ brahmovca:
BRP131.013.1/ tato dhytv devagurur jtv tasy viceitam |
BRP131.013.2/ satya akra tv iya du rip pakakri || 13 ||
/p. 450/

BRP131.014.1/ tata apa t akra ppihe tva un bhava |


BRP131.014.2/ martyaloke ppabht ajnt ppakri || 14 ||
BRP131.015.1/ tadendrasya tu pena mnue s vyajyata |
BRP131.015.2/ yath apt maghavat ppt s hy atibha || 15 ||
BRP131.016.1/ gvo y rkasair nts tsm nayanya ca |
BRP131.016.2/ yatna kurvan surapatir viave tan nyavedayat || 16 ||
BRP131.017.1/ viur daity ca danujn gohart caiva rkasn |
BRP131.017.2/ hantu prayatnam akaroj jaghe ca mahad dhanu || 17 ||
BRP131.018.1/ rga yal lokavikhyta daityananam eva ca |
BRP131.018.2/ jitri pjito devai svaya sthitv janrdana || 18 ||
BRP131.019.1/ yatra vai daakraye rgapir jagatprabhu |
BRP131.019.2/ tatrasthn daityadanujn rkas ca balyasa || 19 ||
BRP131.020.1/ punar jaghne sa vai viur g yair nt ca rkasai |
BRP131.020.2/ tatra vai daakraye rgapir iti ruta || 20 ||
BRP131.021.1/ yudhyamnas tato viur ditijai rkasai saha |
BRP131.021.2/ te jagmur dakim vios trsn mahmune || 21 ||
BRP131.022.1/ anvagacchat tato vius tn eva paramevara |
BRP131.022.2/ garutmat tn avpya rgamuktair manojavai || 22 ||
BRP131.023.1/ bais tn vyhanad viur gagy uttare tae |
BRP131.023.2/ devraya kaya nt viun prabhaviun || 23 ||

Chapter 131 :: Saram and the Pais

BRP131.024.1/ rgamuktair mahvegai susvanai ca sumantritai |


BRP131.024.2/ kaya prpt viubais tatas te devaatrava || 24 ||
BRP131.025.1/ gvo labdh yatra devair batrtha tad ucyate |
BRP131.025.2/ vaiava lokavidita gotrtha ceti virutam || 25 ||
BRP131.026.1/ pavarthe kalpit gvo gagy dakie tae |
BRP131.026.2/ pradruts te sur sarve gagy sannyaveayan || 26 ||
BRP131.027.1/ tanmadhye kraym sur dvpa caivraya gavm |
BRP131.027.2/ tair gobhis tatra gagy surayajo vyajyata || 27 ||
BRP131.028.1/ yajatrtha tu tat prokta godvpa ggamadhyata |
BRP131.028.2/ devn yajana tac ca sarvakmaprada ubham || 28 ||
BRP131.029.1/ svaya mrtimat bhtv gagaktir mahdyute |
BRP131.029.2/ asrprasasrasgarottarae tari || 29 ||
BRP131.030.1/ vivevar yogamy sadbhaktbhayadyin |
BRP131.030.2/ goraka tu tatas trtha gagy dakie tae || 30 ||
BRP131.031.1/ tau vnau saramputrau caturakau yamapriyau |
BRP131.031.2/ mtu pa cpardha sarva cpi savistaram || 31 ||
BRP131.032.1/ nivedya tu yathnyya krya cpi sukhapradam |
BRP131.032.2/ vipakaraa cpi papracchatur ubhau yamam || 32 ||
BRP131.033.1/ sa tbhy sahita sauri pitre sryya cbravt |
BRP131.033.2/ rutv srya suta prha gagy surasattama || 33 ||
BRP131.034.1/ lokatrayaikapvany gautamy daake vane |
BRP131.034.2/ raddhay paray vatsa susnta susamhita || 34 ||
/p. 451/

BRP131.035.1/ brahma caiva viu ca mm a ca yathkramam |


BRP131.035.2/ stuhi tva sarvabhvena bhtyau prtim avpsyata || 35 ||
BRP131.036.1/ tat pitur vacana rutv yama prtamans tad |
BRP131.036.2/ tayo ca prtaye pryd devatarpaayor yama || 36 ||
BRP131.037.1/ gautamym aghahriy susamhitamnasa |
BRP131.037.2/ tathaiva toaym sa gagy surasattamn || 37 ||
BRP131.038.1/ vabhy ca sahita rmn dakipati prabhu |
BRP131.038.2/ brahma toaym sa bhnu vai dakie tae || 38 ||
BRP131.039.1/ nam uttare viu svaya dharma pratpavn |
BRP131.039.2/ dattavanto vara reha saramy vipakam |

653

654

Chapter 131 :: Saram and the Pais

BRP131.039.3/ varn aycata bahl loknm upakrakn || 39 ||


BRP131.040.0/ yama uvca:
BRP131.040.1/ eu snna tu ye kuryur brahmaviumahevar |
BRP131.040.2/ tmrtha ca parrtha ca te kmn pnuyu ubhn || 40 ||
BRP131.041.1/ batrthe tu ye sntv rgapi smaranti vai |
BRP131.041.2/ tebhyo dridryadukhni na bhaveyur yuge yuge || 41 ||
BRP131.042.1/ gotrthe brahmatrthe v yas tu sntv yatavrata |
BRP131.042.2/ brahma ta namasytha dvpasypi pradakiam || 42 ||
BRP131.043.1/ ya kuryt tena pthiv saptadvp vasundhar |
BRP131.043.2/ pradakikt tatra kicid dattv vasu dvijam || 43 ||
BRP131.044.1/ tad devayajana prpya kicid dhutv hutane |
BRP131.044.2/ avamedhdiyajn phala prpnoti pukalam || 44 ||
BRP131.045.1/ ya sakt tatra pahati gyatr vedamtaram |
BRP131.045.2/ adhts tena ved vai nikmo muktibhjanam || 45 ||
BRP131.046.1/ sntv tu dakie kle akti dev tu bhaktita |
BRP131.046.2/ pjayitv yathnyya sarvn kmn avpnuyt || 46 ||
BRP131.047.1/ brahmaviumahen aktir mt traymay |
BRP131.047.2/ sarvn kmn avpnoti putravn dhanavn bhavet || 47 ||
BRP131.048.1/ ditya bhaktito yas tu dakie niyato nara |
BRP131.048.2/ sntv payeta tene yaj vividhadaki || 48 ||
BRP131.049.1/ kle ya cottare caiva gagy daityasdanam |
BRP131.049.2/ sntv payeta ta natv tasya vio para padam || 49 ||
BRP131.050.1/ yamevara tato yas tu yamatrthe tu pjitam |
BRP131.050.2/ snta payati yukttm sa karoty acirea hi || 50 ||
BRP131.051.1/ pitm akaya puya phalada krtivardhanam |
BRP131.051.2/ tatra snnena dnena japena stavanena ca |
BRP131.051.3/ api duktakarma pitaro mokam pnuyu || 51 ||
BRP131.052.0/ brahmovca:
BRP131.052.1/ itydy aa sahasri trthni tri nrada |
BRP131.052.2/ teu snna ca dna ca sarvam akayapuyadam || 52 ||
BRP131.053.1/ ete smaraa puya nnjanmghananam |
BRP131.053.2/ ravat pitbhi srdha pahant svakulai saha || 53 ||

Chapter 131 :: Saram and the Pais

/p. 452/

BRP131.054.1/ tem apy atippni na ynti mamjay |


BRP131.054.2/ tatra snndi ya ktv kicid dattv yattmavn || 54 ||
BRP131.055.1/ pit piadndi ktv natv surn imn |
BRP131.055.2/ dhana dhnya yao vryam yur rogyasampada || 55 ||
BRP131.056.1/ putrn pautrn priy bhry labdhv cnyan manitam |
BRP131.056.2/ aviyukta prtaman bandhubhi ctimnita || 56 ||
BRP131.057.1/ narakasthn api pits trayitv kulni ca |
BRP131.057.2/ pvayitv priyair yukto hy ante viu iva smaret |
BRP131.057.3/ tato muktipada gacched devn vacana yath || 57 ||

655

656

Chapter 132 :: Story of Pippal, Vivvasu's sister

Chapter 132 :: Story of


Pippal, Vivvasu's sister
132

BRP132.001.0/ brahmovca:

BRP132.001.1/ yakisagama nma trtha sarvaphalapradam |


BRP132.001.2/ tatra snnena dnena sarvn kmn avpnuyt || 1 ||
BRP132.002.1/ yatra yakevaro devo darand bhuktimuktida |
BRP132.002.2/ tatra ca snnamtrea sattraygaphala labhet || 2 ||
BRP132.003.1/ vivvaso svas nmn pippal guruhsin |
BRP132.003.2/ sattram agamad gautamtravartinm || 3 ||
BRP132.004.1/ dv tatra n kmn s jahstigarvit |
BRP132.004.2/ y gatvrvaya vaua astu raua iti sthiram || 4 ||
BRP132.005.1/ visvarea bruvat t te epu srvi bhava |
BRP132.005.2/ tato nady abhavat tatra yakiti suvirut || 5 ||
BRP132.006.1/ tato vivvasu pjya n deva trilocanam |
BRP132.006.2/ sagamya caiva gautamy t vipm athkarot || 6 ||
BRP132.007.1/ tata prabhti tat trtha yakisagama smtam |
BRP132.007.2/ tatra snndidnena sarvn kmn avpnuyt || 7 ||
BRP132.008.1/ vivvaso prasanno 'bhd yatra ambhu ivnvita |
BRP132.008.2/ aiva tat parama trtha durgtrtha ca virutam || 8 ||
BRP132.009.1/ sarvappaughaharaa sarvadurgatinanam |
BRP132.009.2/ sarve trthamukhyn tad dhi sra mahmune |
BRP132.009.3/ trtha munivarai khyta sarvasiddhiprada nm || 9 ||
/p. 453/

132

[ SS 224

Chapter 133 :: The demon born of the smoke at Bharadvja's sacrifice

657

Chapter 133 :: The demon born


of the smoke at Bharadvja's
sacrifice
133

BRP133.001.0/ brahmovca:

BRP133.001.1/ uklatrtham iti khyta sarvasiddhikara nm |


BRP133.001.2/ yasya smaraamtrea sarvakmn avpnuyt || 1 ||
BRP133.002.1/ bharadvja iti khyto muni paramadhrmika |
BRP133.002.2/ tasya paihnas nma bhry sukalabha || 2 ||
BRP133.003.1/ gautamtram adhyste pativrataparya |
BRP133.003.2/ agnomyam aindrgna puroam akalpayat || 3 ||
BRP133.004.1/ puroe rapyame dhmt kacid ajyata |
BRP133.004.2/ puroa bhakayitv lokatritayabhaa || 4 ||
BRP133.005.1/ yaja me hy atra ko hasi kopt tvam iti ta muni |
BRP133.005.2/ provca satvara kruddho bharadvjo dvijottama |
BRP133.005.3/ tad er vacana rutv rkasa pratyuvca tam || 5 ||
BRP133.006.0/ rkasa uvca:
BRP133.006.1/ havyaghna iti vikhyta bharadvja nibodha mm |
BRP133.006.2/ sandhysuto 'ha jyeha ca suta prcnabarhia || 6 ||
BRP133.007.1/ brahma me varo datto yajn khda yathsukham |
BRP133.007.2/ mamnuja kali cpi balavn atibhaa || 7 ||
BRP133.008.1/ aha ka pit ko mt k tathnuja |
BRP133.008.2/ aha makha haniymi ypa chedmi ktntaka || 8 ||
BRP133.009.0/ bharadvja uvca:
BRP133.009.1/ rakyat me tvay yaja priyo dharma santana |
BRP133.009.2/ jne tv yajahantra saddvija raka me kratum || 9 ||

133

[ SS 224-225

658

Chapter 133 :: The demon born of the smoke at Bharadvja's sacrifice

BRP133.010.0/ yajaghna uvca:


BRP133.010.1/ bharadvja nibodheda vkya mama samsata |
BRP133.010.2/ brahmaha pur apto devadnavasannidhau || 10 ||
BRP133.011.1/ tata prasdito devo may lokapitmaha |
BRP133.011.2/ amtai prokayiyanti yad tv munisattam || 11 ||
BRP133.012.1/ tad vipo bhavit havyaghna tva na cnyath |
BRP133.012.2/ eva kariyasi yad tata sarva bhaviyati || 12 ||
BRP133.013.0/ brahmovca:
BRP133.013.1/ bharadvja puna prha sakh me 'si mahmate |
BRP133.013.2/ makhasarakaa yena syn me vada karomi tat || 13 ||
BRP133.014.1/ sambhya dev daitey mamanthu krasgaram |
BRP133.014.2/ alabhantmta kat tad asmatsulabha katham || 14 ||
BRP133.015.1/ prty yadi prasanno 'si sulabha yad vadasva tat |
BRP133.015.2/ tad er vacana rutv raka prha tad mud || 15 ||
BRP133.016.0/ raka uvca:
BRP133.016.1/ amta gautamvri amta svaram ucyate |
BRP133.016.2/ amta gobhava cjyam amta soma eva ca || 16 ||
BRP133.017.1/ etair mm abhiicasva athavaitais tath tribhi |
BRP133.017.2/ gagy vrijyena hirayena tathaiva ca |
BRP133.017.3/ sarvebhyo 'py adhika divyam amta gautamjalam || 17 ||
/p. 454/

BRP133.018.0/ brahmovca:

BRP133.018.1/ etad karya sa i para santoam gata |


BRP133.018.2/ pv dya gagy salilmtam dart || 18 ||
BRP133.019.1/ tenkarod rako hy abhiikta tad makhe |
BRP133.019.2/ puna ca ype ca pav tviku makhamaale || 19 ||
BRP133.020.1/ sarvam evbhavac chuklam abhiekn mahtmana |
BRP133.020.2/ tad rako 'pi tad uklo bhtvotpanno mahbala || 20 ||
BRP133.021.1/ ya pur karpo 'bht sa tu uklo 'bhavat kat |
BRP133.021.2/ yaja sarva sampytha bharadvja pratpavn || 21 ||
BRP133.022.1/ tvijo 'pi visjytha ypa gagodake 'kipat |
BRP133.022.2/ gagmadhye tad dhi ypam adypy ste mahmate || 22 ||

Chapter 133 :: The demon born of the smoke at Bharadvja's sacrifice

BRP133.023.1/ abhiikta cmtena abhijna tu tan mahat |


BRP133.023.2/ tatra trthe pun rako bharadvjam uvca ha || 23 ||
BRP133.024.0/ raka uvca:
BRP133.024.1/ aha ymi bharadvja kta uklas tvay puna |
BRP133.024.2/ tasmt tavtra trthe ye snnadndipjanam || 24 ||
BRP133.025.1/ kuryus tem abhni bhaveyur yat phala makhe |
BRP133.025.2/ smarad api ppni na yntu sad mune || 25 ||
BRP133.026.1/ tata prabhti tat trtha uklatrtham iti smtam |
BRP133.026.2/ gautamy daakraye svargadvram apvtam || 26 ||
BRP133.027.1/ ubhayos trayo sapta sahasry apari ca |
BRP133.027.2/ trthn munirdla sarvasiddhipradyinm || 27 ||

659

660

Chapter 134 :: The Rkasas and the magic woman Ajaik Muktake

Chapter 134 :: The Rkasas


and the magic woman Ajaik
Muktake
134

BRP134.001.0/ brahmovca:

BRP134.001.1/ cakratrtham iti khyta smarat ppananam |


BRP134.001.2/ tasya prabhva vakymi u yatnena nrada || 1 ||
BRP134.002.1/ aya sapta vikhyt vasihapramukh mune |
BRP134.002.2/ gautamys tram ritya sattrayajam upsate || 2 ||
BRP134.003.1/ tatra vighna upakrnte rakobhir atibhae |
BRP134.003.2/ mm abhyetytha munayo rakaktya nyavedayan || 3 ||
BRP134.004.1/ tadha pramadrpa myaysjya nrada |
BRP134.004.2/ yasy ca darand eva na ynty atha rkas || 4 ||
BRP134.005.1/ evam uktv tu t prdm ibhya pramad mune |
BRP134.005.2/ madvkyd ayo mym dya punar gaman || 5 ||
BRP134.006.1/ ajaik y samkhyt kalohitarpi |
BRP134.006.2/ muktakety abhidhay sste 'dypi svarpi || 6 ||
BRP134.007.1/ lokatritayasammohadyin kmarpi |
BRP134.007.2/ tadbalt svasthamanasa sarve ca munipugava || 7 ||
/p. 455/

BRP134.008.1/ gautam sarit reh punar yajya dkit |


BRP134.008.2/ punas tanmakhanya rkas samupgaman || 8 ||
BRP134.009.1/ yakavntike my dv rkasapugav |
BRP134.009.2/ tato ntyanti gyanti hasanti ca rudanti ca || 9 ||
BRP134.010.1/ mhevar mahmy prabhvetidarpit |
BRP134.010.2/ te madhye daityapati ambaro nma vryavn || 10 ||

134

[ SS 225-226

Chapter 134 :: The Rkasas and the magic woman Ajaik Muktake

BRP134.011.1/ myrp tu pramad bhakaym sa nrada |


BRP134.011.2/ tad adbhutam atvst tanmybaladarinm || 11 ||
BRP134.012.1/ makhe vidhvasyamne tu te viu araa yayu |
BRP134.012.2/ prdd viu cakram atho munn rakaya tu || 12 ||
BRP134.013.1/ cakra tad rkasn jau daity ca danujs tath |
BRP134.013.2/ ciccheda tadbhayd eva mt rkasapugav || 13 ||
BRP134.014.1/ ibhis tan mahsattra sampram abhavat tad |
BRP134.014.2/ vio praklita cakra gagmbhobhi sudaranam || 14 ||
BRP134.015.1/ tata prabhti tat trtha cakratrtham udhtam |
BRP134.015.2/ tatra snnena dnena sattraygaphala labhet || 15 ||
BRP134.016.1/ tatra paca atny sas trthn ppahrim |
BRP134.016.2/ teu snna tath dna pratyeka muktidyakam || 16 ||

661

662

Chapter 135 :: Story of Brahman, Viu, and iva's Liga

Chapter 135 :: Story of


Brahman, Viu, and iva's
Liga
135

BRP135.001.0/ brahmovca:

BRP135.001.1/ vsagamam khyta yatra vgvaro hara |


BRP135.001.2/ tat trtha sarvappn mocana sarvakmadam || 1 ||
BRP135.002.1/ tatra snnena dnena brahmahatydinanam |
BRP135.002.2/ brahmavivo ca savde mahattve ca parasparam || 2 ||
BRP135.003.1/ tayor madhye mahdevo jyotirmrtir abht kila |
BRP135.003.2/ tatraiva vg uvceda daiv putra tayo ubh || 3 ||
BRP135.004.1/ aham asmi mahs tatra aham asmti vai mitha |
BRP135.004.2/ daiv vk tv ubhau prha yas tv asynta tu payati || 4 ||
BRP135.005.1/ sa tu jyeho bhavet tasmn m vda kartum arhatha |
BRP135.005.2/ tadvkyd viur agamad adho 'ha cordhvam eva ca || 5 ||
BRP135.006.1/ tato viu ghram etya jyotiprva upviat |
BRP135.006.2/ aprpyntam aha pry drd dratara mune || 6 ||
BRP135.007.1/ tata rnto nivtto 'ha draum a tu ta prabhum |
BRP135.007.2/ tadaiva mama dhr sd da cnto may bham || 7 ||
BRP135.008.1/ asya devasya tad vior mama jyaihya sphua bhavet |
BRP135.008.2/ puna cpi mama tv eva matir sn mahmate || 8 ||
BRP135.009.1/ satyair vaktrai katha vakye pito 'py anta vaca |
BRP135.009.2/ nnvidheu ppeu nntt ptaka param || 9 ||
BRP135.010.1/ satyair vaktrair asaty v vca vakye katha tv iti |
BRP135.010.2/ tato 'ha pacama vaktra gardabhktibhaam || 10 ||
/p. 456/

135

[ SS 226-227

Chapter 135 :: Story of Brahman, Viu, and iva's Liga

BRP135.011.1/ ktv tennta vakya iti dhytv cira tad |


BRP135.011.2/ abrava ta hari tatra sna jagat prabhum || 11 ||
BRP135.012.1/ asya cnto may das tena jyaihya janrdana |
BRP135.012.2/ mameti vadata prve ubhau tau hariakarau || 12 ||
BRP135.013.1/ ekarpatvam pannau srycandramasv iva |
BRP135.013.2/ tau dv vismito bhta cstava tv ubhv api |
BRP135.013.3/ tata kruddhau jagannthau vca tm idam catu || 13 ||
BRP135.014.0/ hariharv catu:
BRP135.014.1/ due tva nimnag bhy nntd asti ptakam || 14 ||
BRP135.015.0/ brahmovca:
BRP135.015.1/ tata s vihval bhtv nadbhvam upgat |
BRP135.015.2/ tad dv vismito bhtas tm abravam aha tad || 15 ||
BRP135.016.1/ yasmd asatyam uktsi brahmavci sthit sat |
BRP135.016.2/ tasmd ady tva bhy pparpsy asaayam || 16 ||
BRP135.017.1/ etac chpa viditv tu tau devau praat tad |
BRP135.017.2/ vipatva prrthayant tuva ca puna puna || 17 ||
BRP135.018.1/ tatas tuau devadevau prrthitau tridarcitau |
BRP135.018.2/ prty hariharv eva vca vcam athocatu || 18 ||
BRP135.019.0/ hariharv catu:
BRP135.019.1/ gagay sagat bhadre yad tva lokapvan |
BRP135.019.2/ tad punar vapus te syt pavitra hi suobhane || 19 ||
BRP135.020.0/ brahmovca:
BRP135.020.1/ tathety uktv spi dev gagay sagatbhavat |
BRP135.020.2/ bhgrath gautam ca tata cpi svaka vapu || 20 ||
BRP135.021.1/ dev s vyagamad brahman devnm api durlabham |
BRP135.021.2/ gautamy saiva vikhyt nmn vti puyad || 21 ||
BRP135.022.1/ bhgrathy saiva dev sarasvaty abhidhyate |
BRP135.022.2/ ubhayatrpi vikhyta sagamo lokapjita || 22 ||
BRP135.023.1/ sarasvatsagama ca vsagama eva ca |
BRP135.023.2/ gautamy sagat dev v vc sarasvat || 23 ||
BRP135.024.1/ sarvatra pjita trtha tatra vc iva prabhum |
BRP135.024.2/ devevara pjayitv vipam agamad yata || 24 ||

663

664

Chapter 136 :: Maudgalya and Viu

BRP135.025.1/ brahm vidhya vgdauya sva ca dhmgamat puna |


BRP135.025.2/ tasmt tatra ucir bhtv sntv tatra ca sagame || 25 ||
BRP135.026.1/ vgvara tato dv tvat muktim pnuyt |
BRP135.026.2/ dnahomdika kicid upavsdik kriym || 26 ||
BRP135.027.1/ ya kuryt sagame puye sasre na bhavet puna |
BRP135.027.2/ ekonaviatiata trthn trayor dvayo |
BRP135.027.3/ nnjanmrjiteappakayavidhyinm || 27 ||
/p. 457/

Chapter 136 :: Maudgalya and Viu

665

Chapter 136 :: Maudgalya and


Viu
136

BRP136.001.0/ brahmovca:

BRP136.001.1/ viutrtham iti khyta tatra vttam ida u |


BRP136.001.2/ maudgalya iti vikhyto mudgalasya suto i || 1 ||
BRP136.002.1/ tasya bhry tu jbl nmn khyt suputri |
BRP136.002.2/ pit is tath vddho mudgalo lokaviruta || 2 ||
BRP136.003.1/ tasya bhry tath khyt nmn bhgrath ubh |
BRP136.003.2/ sa maudgalya prtar eva gag snti yatavrata || 3 ||
BRP136.004.1/ nityam eva tv ida karma tasysn munisattama |
BRP136.004.2/ gagtre kuair mdbhi ampupair aharniam || 4 ||
BRP136.005.1/ gurditena mrgea svamnasasaroruhe |
BRP136.005.2/ vhana nityam eva vio cakre sa maudgali || 5 ||
BRP136.006.1/ tenhtas tvarann eti lakmbhart jagatpati |
BRP136.006.2/ vainateyam athruhya akhacakragaddhara || 6 ||
BRP136.007.1/ pjitas tena i sa maudgalyena yatnata |
BRP136.007.2/ prabrte ca kath citr maudgalyya jagatprabhu || 7 ||
BRP136.008.1/ tato 'parhasamaye viu prha sa maudgalim |
BRP136.008.2/ yhi vatsa svabhavana rnto 'sti puna puna || 8 ||
BRP136.009.1/ evam ukta sa devena viun yti sa dvija |
BRP136.009.2/ jagatprabhus tato yti devair yukta svamandiram || 9 ||
BRP136.010.1/ maudgalyo 'pi tathbhyetya kicid dya nityaa |
BRP136.010.2/ svam eva bhavana vidvn bhryyai svrjita dhanam || 10 ||
BRP136.011.1/ dadti sa mahviucarabjaparyaa |
BRP136.011.2/ maudgalyasya priy spi pativrataparya || 11 ||
BRP136.012.1/ ka mla phala vpi bhartrnta tu yatnata |

136

[ SS 227-228

666

Chapter 136 :: Maudgalya and Viu

BRP136.012.2/ susasktypy atithn bln bhartur eva ca || 12 ||


BRP136.013.1/ dattv tu bhojana tebhya pacd bhukte yatavrat |
BRP136.013.2/ bhuktavatsv atha sarveu rtrau nitya sa maudgali || 13 ||
BRP136.014.1/ vio rut kath citrs tebhyo vakty atha harita |
BRP136.014.2/ eva bahutithe kle vyatte ctivismit |
BRP136.014.3/ maudgalyasya raho bhry bhartra vkyam abravt || 14 ||
BRP136.015.0/ jblovca:
BRP136.015.1/ yadi te viur abhyeti sampa tridarcita |
BRP136.015.2/ tathpi kaam asmka kasmd iti jagatprabhum || 15 ||
BRP136.016.1/ tat pccha tva mahprja yadsau viur eti ca |
BRP136.016.2/ yasmi ca smtamtre tu jarjanmarujo mti |
BRP136.016.3/ na ynti kuto de tasmt pccha jagatpatim || 16 ||
BRP136.017.0/ brahmovca:
BRP136.017.1/ tathety uktv priyvkyn maudgalyo nityavad dharim |
BRP136.017.2/ pjayitv vinta ca papraccha sa ktjali || 17 ||
BRP136.018.0/ maudgalya uvca:
BRP136.018.1/ tvayi smte jaganntha okadridryaduktam |
BRP136.018.2/ na yti vipattir me tvayi de katha sthit || 18 ||
/p. 458/

BRP136.019.0/ rviur uvca:

BRP136.019.1/ svakta bhujyate bhtai sarvai sarvatra sarvad |


BRP136.019.2/ na kopi kasyacit kicit karoty atra hithite || 19 ||
BRP136.020.1/ yda copyate bja phala bhavati tdam |
BRP136.020.2/ rasla syn na nimbasya bjj jtv api kutracit || 20 ||
BRP136.021.1/ na kt gautamsev nrcitau hariakarau |
BRP136.021.2/ na datta yai ca viprebhyas te katha bhjana riya || 21 ||
BRP136.022.1/ tvay na datta kicic ca brhmaebhyo mampi ca |
BRP136.022.2/ yad dyate tad eveha parasmi copatihati || 22 ||
BRP136.023.1/ mdbhir vrbhi kuair mantrai ucikarma sadaiva yat |
BRP136.023.2/ karoti tasmt pttm arrasya ca oat || 23 ||
BRP136.024.1/ vin dnena na kvpi bhogvptir n bhavet |
BRP136.024.2/ satkarmcarac chuddho virakta syt tato nara || 24 ||

Chapter 136 :: Maudgalya and Viu

BRP136.025.1/ tato 'pratihatajno jvanmuktas tato bhavet |


BRP136.025.2/ sarve sulabh muktir madbhakty ceha prtata || 25 ||
BRP136.026.1/ bhuktir dndin sarvabhtadukhanibarhat |
BRP136.026.2/ athav lapsyase mukti bhakty bhukti na lapsyase || 26 ||
BRP136.027.0/ maudgalya uvca:
BRP136.027.1/ bhakty mukti katha bhyd bhukter mukti sudurlabh |
BRP136.027.2/ jt ced dehin mukti kim anyena prayojanam || 27 ||
BRP136.028.1/ bhakty mukti sarvapjy tm iccheya jaganmaya || 28 ||
BRP136.029.0/ viur uvca:
BRP136.029.1/ etad evntara brahman dyate mm anusmaran |
BRP136.029.2/ brhmaythavrthibhyas tad evkayat vrajet || 29 ||
BRP136.030.1/ mm adhytvtha yad dadyt tat tanmtraphalapradam |
BRP136.030.2/ tat punar dattam eveha na bhogytra kalpate || 30 ||
BRP136.031.1/ tasmd dehi mahbuddhe bhojya kicin mama dhruvam |
BRP136.031.2/ athav vipramukhyya gautamtram rita || 31 ||
BRP136.032.0/ brahmovca:
BRP136.032.1/ maudgalya prha ta viu deya mama na vidyate |
BRP136.032.2/ nnyat kicana dehdi yat tat tvayi samarpitam || 32 ||
BRP136.033.1/ tato viur garutmanta prha ghra jagatpati |
BRP136.033.2/ ihnayasva kaia mamya crpayiyati || 33 ||
BRP136.034.1/ tato yogyn aya bhogn prpsyate manasa priyn |
BRP136.034.2/ karya svmindia tath cakre sa pakir || 34 ||
BRP136.035.1/ viuhaste kan prdt sa maudgalyo yatavrata |
BRP136.035.2/ etasminn antare viur vivakarmam abravt || 35 ||
BRP136.036.0/ viur uvca:
BRP136.036.1/ yvac csya kule sapta purus tvad eva tu |
BRP136.036.2/ bhavitro mahbuddhe tvat km manit |
BRP136.036.3/ gvo hiraya dhnyni vastry bharani ca || 36 ||
BRP136.037.0/ brahmovca:
BRP136.037.1/ yac ca kicin manaprtyai loke bhavati bhaam |
BRP136.037.2/ tat sarvam pa maudgalyo viugagprabhvata || 37 ||
/p. 459/

667

668

Chapter 136 :: Maudgalya and Viu

BRP136.038.1/ gha gaccheti maudgalyo viunoktas tato yayau |


BRP136.038.2/ rame svasya sarvarddhi dv ir abhata || 38 ||
BRP136.039.0/ ir uvca:
BRP136.039.1/ aho dnaprabhvo 'yam aho vior anusmti |
BRP136.039.2/ aho gagprabhva ca kair vicryo mahn ayam || 39 ||
BRP136.040.0/ brahmovca:
BRP136.040.1/ maudgalyo bhryay srdha putrai pautrai ca bandhubhi |
BRP136.040.2/ pitbhy bubhuje bhogn bhukti muktim avpa ca || 40 ||
BRP136.041.1/ tata prabhti tat trtha maudgalya vaiava tath |
BRP136.041.2/ tatra snna ca dna ca bhuktimuktiphalapradam || 41 ||
BRP136.042.1/ tatra ruti smtir vpi trthasya syt kathacana |
BRP136.042.2/ tasya viur bhavet prta ppair mukta sukh bhavet || 42 ||
BRP136.043.1/ ekdaa sahasri trthn trayor dvayo |
BRP136.043.2/ sarvrthadyin tatra snnadnajapdibhi || 43 ||

Chapter 137 :: Dispute between Lakm and Poverty

Chapter 137 :: Dispute


between Lakm and Poverty
137

BRP137.001.0/ brahmovca:

BRP137.001.1/ lakmtrtham iti khyta skl lakmvivardhanam |


BRP137.001.2/ alakmnana puyam khyna u nrada || 1 ||
BRP137.002.1/ savda ca pur tv sl lakmy putra daridray |
BRP137.002.2/ parasparavirodhinyv ubhe viva samyatu || 2 ||
BRP137.003.1/ tbhym avypta vastu tan nsti bhuvanatraye |
BRP137.003.2/ mama jyaihya mama jyaihyam ity catur ubhe mitha |
BRP137.003.3/ aha prva samudbht ity ha riyam ojas || 3 ||
BRP137.004.0/ rlakmr uvca:
BRP137.004.1/ kula la jvita v dehinm aham eva tu |
BRP137.004.2/ may vin dehabhjo jvanto 'pi mt iva || 4 ||
BRP137.005.0/ brahmovca:
BRP137.005.1/ daridray ca s prokt sarvebhyo hy adhik hy aham |
BRP137.005.2/ muktir madrit nitya daridraiva vaco 'bravt || 5 ||
BRP137.006.1/ kma krodha ca lobha ca mado mtsaryam eva ca |
BRP137.006.2/ yatrham asmi tatraite na tihanti kadcana || 6 ||
BRP137.007.1/ na bhayodbhtir unmda ry uddhatavttit |
BRP137.007.2/ yatrham asmi tatraite na tihanti kadcana || 7 ||
BRP137.008.1/ daridry vaca rutv lakms t pratyabhata || 8 ||
BRP137.009.0/ lakmr uvca:
BRP137.009.1/ alakto may jantu sarvo bhavati pjita |
BRP137.009.2/ nirdhana ivatulyo 'pi sarvair apy abhibhyate || 9 ||
BRP137.010.1/ dehti vacanadvr dehasth paca devat |
BRP137.010.2/ sadyo nirgatya gacchanti dhrhrntikrtaya || 10 ||
137

[ SS 228-230

669

670

Chapter 137 :: Dispute between Lakm and Poverty

BRP137.011.1/ tvad gu gurutva ca yvan nrthayate param |


BRP137.011.2/ arth cet puruo jta kva gu kva ca gauravam || 11 ||
/p. 460/

BRP137.012.1/ tvat sarvottamo jantus tvat sarvagulaya |


BRP137.012.2/ namasya sarvalokn yvan nrthayate param || 12 ||
BRP137.013.1/ kaam etan mahppa nirdhanatva arrim |
BRP137.013.2/ na mnayati no vakti na spaty adhana jana || 13 ||
BRP137.014.1/ aham eva tata reh daridre u me vaca || 14 ||
BRP137.015.0/ brahmovca:
BRP137.015.1/ tal lakmvacana rutv daridr vkyam abravt || 15 ||
BRP137.016.0/ daridrovca:
BRP137.016.1/ vaktu na lakmr jyehham iti vai lajjase muhu |
BRP137.016.2/ ppeu ramase nitya vihya puruottamam || 16 ||
BRP137.017.1/ vivastavacak nitya bhavat lghase katham |
BRP137.017.2/ sukha na tdk tvatprptau pacttpo yath guru || 17 ||
BRP137.018.1/ na tath jyate pus suray druo mada |
BRP137.018.2/ tvatsannidhnamtrea yath vai vidum api || 18 ||
BRP137.019.1/ sadaiva ramase lakm pryas tva ppakriu |
BRP137.019.2/ aha vasmi yogyeu dharmaleu sarvad || 19 ||
BRP137.020.1/ ivavivanurakteu ktajeu mahatsu ca |
BRP137.020.2/ sadcreu nteu gurusevodyateu ca || 20 ||
BRP137.021.1/ satsu vidvatsu reu ktabuddhiu sdhuu |
BRP137.021.2/ nivasmi sad lakms tasmj jyaihya mayi sthitam || 21 ||
BRP137.022.1/ brhmaeu ucimatsu vratacriu bhikuu |
BRP137.022.2/ nirbhayeu vasiymi lakms tva u te sthitim || 22 ||
BRP137.023.1/ rjavartiu ppeu nihureu khaleu ca |
BRP137.023.2/ piuneu ca lubdheu vikteu aheu ca || 23 ||
BRP137.024.1/ anryeu ktaghneu dharmaghtiu sarvad |
BRP137.024.2/ mitradrohiv anieu bhagnacitteu vartase || 24 ||
BRP137.025.0/ brahmovca:
BRP137.025.1/ eva vivadamne te jagmatur mm ubhe api |
BRP137.025.2/ tayor vkyam uparutya mayokte te ubhe api || 25 ||

Chapter 137 :: Dispute between Lakm and Poverty

BRP137.026.1/ matta prvatar pthv pa prvatars tata |


BRP137.026.2/ str vivda t eva striyo jnanti netare || 26 ||
BRP137.027.1/ vieata punas tbhya kamaalubhav ca y |
BRP137.027.2/ tatrpi gautam dev nicaya kathayiyati || 27 ||
BRP137.028.1/ saiva sarvrtisahartr saiva sandehakartar |
BRP137.028.2/ te madvkyd bhuva gatv bhmy ca sahite api || 28 ||
BRP137.029.1/ adbhi ca sahit sarv gautam yayur pagm |
BRP137.029.2/ bhmir pas tayor vkya gautamyai kramaa sphuam || 29 ||
BRP137.030.1/ sarva nivedaym sur yathvtta praamya tm |
BRP137.030.2/ daridry ca lakmy ca vkya madhyasthavat tad || 30 ||
BRP137.031.1/ vatsu lokapleu vaty bhuvi nrada |
BRP137.031.2/ vatv apsu s gag daridr vkyam abravt |
BRP137.031.3/ sampraasya tath lakm gautam vkyam abravt || 31 ||
/p. 461/

BRP137.032.0/ gautamy uvca:

BRP137.032.1/ brahmar ca tapar ca yajar krtisajit |


BRP137.032.2/ dhanar ca yaar ca vidy praj sarasvat || 32 ||
BRP137.033.1/ bhuktir ctha mukti ca smtir lajj dhti kam |
BRP137.033.2/ siddhis tuis tath pui ntir pas tath mah || 33 ||
BRP137.034.1/ ahaaktir athauadhya ruti uddhir vibhvar |
BRP137.034.2/ dyaur jyotsn ia svastir vyptir my u iv || 34 ||
BRP137.035.1/ yat kicid vidyate loke lakmy vypta carcaram |
BRP137.035.2/ brhmaev atha dhreu kamvatsv atha sdhuu || 35 ||
BRP137.036.1/ vidyyukteu cnyeu bhuktimuktyanusriu |
BRP137.036.2/ yad yad ramya sundara v tat tal lakmvijmbhitam || 36 ||
BRP137.037.1/ kim atra bahunoktena sarva lakmmaya jagat |
BRP137.037.2/ yasmin kasmi ca yat kicid utka paridyate || 37 ||
BRP137.038.1/ lakmmaya tu tat sarva tay hna na kicana |
BRP137.038.2/ atrem sundar dev spardhayant na lajjase || 38 ||
BRP137.039.1/ gaccha gaccheti t gag daridr vkyam abravt |
BRP137.039.2/ tata prabhti gagmbho daridrvairakry abht || 39 ||
BRP137.040.1/ tvad daridrbhibhavo gag yvan na sevyate |
BRP137.040.2/ tata prabhti tat trtham alakmnana ubham || 40 ||

671

672

Chapter 137 :: Dispute between Lakm and Poverty

BRP137.041.1/ tatra snnena dnena lakmvn puyavn bhavet |


BRP137.041.2/ trthn a sahasri tasmis trthe mahmate |
BRP137.041.3/ devarimunijun sarvasiddhipradyinm || 41 ||

Chapter 138 :: Story of Madhuchandas, family-priest of King aryti

Chapter 138 :: Story of


Madhuchandas, family-priest
of King aryti
138

BRP138.001.0/ brahmovca:

BRP138.001.1/ bhnutrtham iti khyta sarvasiddhikara nm |


BRP138.001.2/ tatreda vttam khysye mahptakananam || 1 ||
BRP138.002.1/ arytir iti vikhyto rj paramadhrmika |
BRP138.002.2/ tasya bhry sthaviheti rpepratim bhuvi || 2 ||
BRP138.003.1/ madhucchand iti khyto vaivmitro dvijottama |
BRP138.003.2/ purodhs tasya npater brahmari amin prabhu || 3 ||
BRP138.004.1/ dio vijetu sa jagma rj |
BRP138.004.2/ purodhas tena npapravra |
BRP138.004.3/ purodhasa prha mahnubhva |
BRP138.004.4/ jitv dia cdhvani sannivia || 4 ||
BRP138.005.1/ papraccheda kena kheda gato 'si |
BRP138.005.2/ hetu vadasveti mahnubhva |
BRP138.005.3/ tvam eva rjye mama sarvamnya |
BRP138.005.4/ samastavidyniravadyabodha || 5 ||
BRP138.006.1/ vidhtappa paritpanya |
BRP138.006.2/ kim anyacet iva lakyase tvam |
/p. 462/

BRP138.006.3/ jiteyam urv vijit narendr |


BRP138.006.4/ harasya hetau mahatha jte || 6 ||
BRP138.007.1/ ki tva ko me vada satyam eva |
BRP138.007.2/ dvijtivarytimahnubhva |
BRP138.007.3/ sambodhya arytim uvca vipra |
BRP138.007.4/ chandomadhu premamay priyoktim || 7 ||

138

[ SS 230-231

673

674

Chapter 138 :: Story of Madhuchandas, family-priest of King aryti

BRP138.008.0/ madhucchand uvca:


BRP138.008.1/ u bhpla madvkya bhryay yad udritam |
BRP138.008.2/ sthite yme vaya ymo ymin crdhagmin || 8 ||
BRP138.009.1/ svmin csya dehasya kmin m pratkate |
BRP138.009.2/ smtv tat kminvkya oa yti kalevaram |
BRP138.009.3/ vikre smarasajte jvtur nalinnan || 9 ||
BRP138.010.0/ brahmovca:
BRP138.010.1/ vihasya cbravd rj purodhasam arindama || 10 ||
BRP138.011.0/ rjovca:
BRP138.011.1/ tva gurur mama mitra ca kim tmna viambase |
BRP138.011.2/ kim anena mahprja mama vkyena mnada |
BRP138.011.3/ kaavidhvasini sukhe k nmsth mahtmanm || 11 ||
BRP138.012.0/ brahmovca:
BRP138.012.1/ etad karya matimn madhucchand vaco 'bravt || 12 ||
BRP138.013.0/ madhucchand uvca:
BRP138.013.1/ yatrnuklya dampatyos trivargas tatra vardhate |
BRP138.013.2/ na ceda daa rjan bhaa ctimanyatm || 13 ||
BRP138.014.0/ brahmovca:
BRP138.014.1/ jagma svaka dea mahaty senay vta |
BRP138.014.2/ parkrtha ca tatprema pury vrttm addiat || 14 ||
BRP138.015.1/ dio vijetu arytau yte rkasapugava |
BRP138.015.2/ hatv rastala yto rjna sapurodhasam || 15 ||
BRP138.016.1/ rjo bhry nicayya pravtt munisattama |
BRP138.016.2/ vrtt rutv dtamukhn madhucchandapriy puna || 16 ||
BRP138.017.1/ tadaivbhd gatapr tad vicitram ivbhavat |
BRP138.017.2/ tasy vtta tu te dv dt rje nyavedayan || 17 ||
BRP138.018.1/ yat kta rjapatnbhi priyay ca purodhasa |
BRP138.018.2/ vismito dukhito rj punar dtn abhata || 18 ||
BRP138.019.0/ rjovca:
BRP138.019.1/ ghra gacchantu he dt brhmay yat kalevaram |
BRP138.019.2/ rakantu vrtt kuruta rjgant purodhas || 19 ||

Chapter 138 :: Story of Madhuchandas, family-priest of King aryti

BRP138.020.0/ brahmovca:
BRP138.020.1/ iti cintture rji vg uvcarri || 20 ||
BRP138.021.0/ kavg uvca:
BRP138.021.1/ vidhsyaty akhila gag rjas tava samhitam |
BRP138.021.2/ sarvbhiagaaman pvan bhuvi gautam || 21 ||
/p. 463/

BRP138.022.0/ brahmovca:

BRP138.022.1/ etac chrutv sa arytir gautamtaam rita |


BRP138.022.2/ brhmaebhyo dhana dattv tarpayitv pitn dvijn || 22 ||
BRP138.023.1/ purohita dvijareha preayitv dhannvitam |
BRP138.023.2/ anyatra trthe srtheu dna dehi prayatnata || 23 ||
BRP138.024.1/ etat sarva na jnti rja ktya purohita |
BRP138.024.2/ gate tasmin gurau rj vaivmitre mahtmani || 24 ||
BRP138.025.1/ sarva bala preayitv gagtre 'gnim viat |
BRP138.025.2/ ity uktv sa tu rjendro gag bhnu surn api || 25 ||
BRP138.026.1/ yadi datta yadi huta yadi trt praj may |
BRP138.026.2/ tena satyena s sdhv mamyuyea jvatu || 26 ||
BRP138.027.1/ ity uktvgnau pravie tu arytau npasattame |
BRP138.027.2/ tadaiva jvit bhry rjas tasya purodhasa || 27 ||
BRP138.028.1/ agnipravia rjna rutv vismayakraam |
BRP138.028.2/ pativrat tath bhry mt jvnvit puna || 28 ||
BRP138.029.1/ tadartha cpi rjna tyakttmna vieata |
BRP138.029.2/ tmana ca puna ktyam asmaran npater guru || 29 ||
BRP138.030.1/ aham apy agnim vekya uta ysye priyntikam |
BRP138.030.2/ athaveha tapas tapsye tato nicayavn dvija || 30 ||
BRP138.031.1/ etad evtmana ktya manye suktam eva ca |
BRP138.031.2/ jvaymi ca rjna tato ymi priy puna || 31 ||
BRP138.032.1/ etad eva ubha me syt tatas tuva bhskaram |
BRP138.032.2/ na hy anya kopi devo 'sti sarvbhaprado rave || 32 ||
BRP138.033.0/ madhucchand uvca:
BRP138.033.1/ namo 'stu tasmai sryya muktaye 'mitatejase |
BRP138.033.2/ chandomayya devya okrrthya te nama || 33 ||

675

676

Chapter 138 :: Story of Madhuchandas, family-priest of King aryti

BRP138.034.1/ virpya surpya triguya trimrtaye |


BRP138.034.2/ sthityutpattivinn hetave prabhaviave || 34 ||
BRP138.035.0/ brahmovca:
BRP138.035.1/ tata prasanna sryo 'bhd varayasvety abhata || 35 ||
BRP138.036.0/ madhucchand uvca:
BRP138.036.1/ rjna dehi devea bhry ca priyavdinm |
BRP138.036.2/ tmana ca ubhn putrn rja caiva ubhn varn || 36 ||
BRP138.037.0/ brahmovca:
BRP138.037.1/ tata prdj jaganntha aryti ratnabhitam |
BRP138.037.2/ t ca bhry varn anyn sarva kemamaya tath || 37 ||
BRP138.038.1/ tato yta priyvia prtena ca purodhas |
BRP138.038.2/ yayau sukh svaka dea tat tu trtha ubha smtam || 38 ||
BRP138.039.1/ tatra tri sahasri trthni guavanti ca |
BRP138.039.2/ tata prabhti tat trtha bhnutrtham udhtam || 39 ||
BRP138.040.1/ mtasajvana caiva ryta ceti virutam |
BRP138.040.2/ mdhucchandasamkhyta smarat ppanun mune || 40 ||
/p. 464/

BRP138.041.1/ teu snna ca dna ca sarvakratuphalapradam |


BRP138.041.2/ mtasajvana tat syd yurrogyavardhanam || 41 ||

Chapter 139 :: Paila's `thirst' and the `sword of knowledge'

677

Chapter 139 :: Paila's `thirst'


and the `sword of knowledge'
139

BRP139.001.0/ brahmovca:

BRP139.001.1/ khagatrtham iti khyta gautamy uttare tae |


BRP139.001.2/ tatra snnena dnena muktibhg bhaven nara || 1 ||
BRP139.002.1/ tatra vtta pravakymi u nrada yatnata |
BRP139.002.2/ paila iti vikhyta kavaasya suto dvija || 2 ||
BRP139.003.1/ kuumbabhrt parito hy arthrth paridhvati |
BRP139.003.2/ na kimapy sasdsau tato vairgyam sthita || 3 ||
BRP139.004.1/ atyantavimukhe daive vyarthbhte tu paurue |
BRP139.004.2/ na vairgyd anyad asti paitasyvalambanam || 4 ||
BRP139.005.1/ iti sacintaym sa tadsau nivasan muhu |
BRP139.005.2/ kramgata dhana nsti poy ca bahavo mama || 5 ||
BRP139.006.1/ mn ctm na karho h dhig durdaivaceitam |
BRP139.006.2/ sa kadcid vttiyuto vttibhi parivartayan || 6 ||
BRP139.007.1/ na lebhe tad dhana vtter virgam agamat tad |
BRP139.007.2/ sev niiddh y kcid gahan dukara tapa || 7 ||
BRP139.008.1/ bald karatya m t sarvatra dukte |
BRP139.008.2/ tvaypaktam ajnt tasmt te namo 'stu te || 8 ||
BRP139.009.1/ eva vicintya medhv tchedya ki bhavet |
BRP139.009.2/ ity locya sa paila pitara vkyam abravt || 9 ||
BRP139.010.0/ paila uvca:
BRP139.010.1/ jnsin krodhalobhau sasti ctidustarm |
BRP139.010.2/ chedmm kena he tta tam upya vada prabho || 10 ||
BRP139.011.0/ kavaa uvca:
BRP139.011.1/ varj jnam anvicched ity e vaidik ruti |
139

[ SS 231-232

678

Chapter 139 :: Paila's `thirst' and the `sword of knowledge'

BRP139.011.2/ tasmd rdhayena tato jnam avpsyasi || 11 ||


BRP139.012.0/ brahmovca:
BRP139.012.1/ tathety uktv sa pailo jnyevaram rcayat |
BRP139.012.2/ tatas tuo maheno jna prdd dvijtaye |
BRP139.012.3/ prptajno mahbuddhir gth provca muktid || 12 ||
BRP139.013.0/ paila uvca:
BRP139.013.1/ krodhas tu prathama atrur niphalo dehanana |
BRP139.013.2/ jnakhagena ta chittv parama sukham pnuyt || 13 ||
BRP139.014.1/ t bahuvidh my bandhan ppakri |
BRP139.014.2/ chittvait jnakhagena sukha tihati mnava || 14 ||
BRP139.015.1/ sagas tu paramo 'dharmo devdnm iti ruti |
BRP139.015.2/ asagasytmano hy asya sago 'ya paramo ripu || 15 ||
/p. 465/

BRP139.016.1/ chittvaina jnakhagena ivaikatvam avpnuyt |


BRP139.016.2/ saaya paramo no dharmrthn vinakt || 16 ||
BRP139.017.1/ chittvaina saaya jantu paramepsitam pnuyt |
BRP139.017.2/ picva viaty nirdahaty akhila sukham |
BRP139.017.3/ prhantsin chittv jvan muktim avpnuyt || 17 ||
BRP139.018.0/ brahmovca:
BRP139.018.1/ tato jnam avpysau gagtra samrita |
BRP139.018.2/ jnakhagena nirmohas tato muktim avpa sa || 18 ||
BRP139.019.1/ tata prabhti tat trtha khagatrtham iti smtam |
BRP139.019.2/ jnatrtha ca kavaa paila sarvakmadam || 19 ||
BRP139.020.1/ itydiasahasri trthny hur maharaya |
BRP139.020.2/ aeappatpaughaharapradni ca || 20 ||

Chapter 140 :: treya as Indra

Chapter 140 :: treya as Indra


140

BRP140.001.0/ brahmovca:

BRP140.001.1/ treyam iti vikhytam anvindra trtham uttamam |


BRP140.001.2/ tasya prabhva vakymi bhraarjyapradyakam || 1 ||
BRP140.002.1/ gautamy uttare tra treyo bhagavn i |
BRP140.002.2/ anvrebhe 'tha sattri tvigbhir munibhir vta || 2 ||
BRP140.003.1/ tasya hotbhavat tv agnir havyavhana eva ca |
BRP140.003.2/ eva sattre tu sampra ii mhevar puna || 3 ||
BRP140.004.1/ ktvaivaryam agd vipra sarvatra gatim eva ca |
BRP140.004.2/ indrasya bhavana ramya svargaloka rastalam || 4 ||
BRP140.005.1/ svecchay yti viprendra prabhvt tapasa ubht |
BRP140.005.2/ sa kadcid diva gatv indralokam agt puna || 5 ||
BRP140.006.1/ tatrpayat sahasrka surai parivta ubhai |
BRP140.006.2/ styamna siddhasdhyai prekanta ntyam uttamam |
BRP140.006.3/ vna madhura gtam apsarobhi ca vjitam || 6 ||
BRP140.007.1/ upopaviai suranyakais tai |
BRP140.007.2/ sampjyamna mahadsanastham |
BRP140.007.3/ jayantam ake vinidhya snu |
BRP140.007.4/ acy yuta prptarati mahiham || 7 ||
BRP140.008.1/ sat araya varada mahendra |
BRP140.008.2/ samkya viprdhipatir mahtm |
BRP140.008.3/ vimohito 'sau munir indralakmy |
BRP140.008.4/ samhaym sa tad indrarjyam || 8 ||
BRP140.009.1/ sampjito devagaair yathvat |
BRP140.009.2/ svam rama vai punar jagma |
BRP140.009.3/ samkya t akrapur suramy |
BRP140.009.4/ ratnair yut puyaguai suprm || 9 ||
/p. 466/

BRP140.010.1/ svam rama niprabhahemavarjya |

140

[ SS 232-234

679

Chapter 140 :: treya as Indra

680

BRP140.010.2/ samkya vipro virama jagma |


BRP140.010.3/ samhamna surarjyam u |
BRP140.010.4/ priy tadovca mahtriputra || 10 ||
BRP140.011.0/ treya uvca:
BRP140.011.1/ bhoktu na akto 'smi phalni mlny |
BRP140.011.2/ anuttamny apy atisasktni |
BRP140.011.3/ smtvmta puyatama ca tatra |
BRP140.011.4/ bhakya ca bhojya ca varsanni |
BRP140.011.5/ stuti ca dna ca sabh ubh ca |
BRP140.011.6/ astra ca vssi pur vanni || 11 ||
BRP140.012.0/ brahmovca:
BRP140.012.1/ tato mahtm tapasa prabhvt |
BRP140.012.2/ tvaram hya vaco babhe || 12 ||
BRP140.013.0/ treya uvca:
BRP140.013.1/ iccheyam indratvam aha mahtman |
BRP140.013.2/ kuruva ghra padam aindram atra |
BRP140.013.3/ bre 'nyath cen madudrita tva |
BRP140.013.4/ bhasmkaromy eva na saayo 'tra || 13 ||
BRP140.014.0/ brahmovca:
BRP140.014.1/ tadatrivkyt tvarita prajn |
BRP140.014.2/ sra vibhur vivakarm tadaiva |
BRP140.014.3/ cakra meru ca pur sur |
BRP140.014.4/ kalpadrumn kalpalat ca dhenum || 14 ||
BRP140.015.1/ cakra vajrdivibhitni |
BRP140.015.2/ ghi ubhry aticitritni |
BRP140.015.3/ cakra sarvvayavnavady |
BRP140.015.4/ ac smarasyeva vihralm || 15 ||
BRP140.016.1/ sabh sudharmam aho kaena |
BRP140.016.2/ tath cakrpsaraso manoj |
BRP140.016.3/ cakra coccairavasa gaja ca |
BRP140.016.4/ vajrdi cstri surn aen || 16 ||
BRP140.017.1/ nivryama priyaytriputra |
BRP140.017.2/ acsamm tmavadh cakra |
BRP140.017.3/ tadtriputro 'trimukhai sameto |
BRP140.017.4/ vajrdirpa ca cakra cstram || 17 ||
BRP140.018.1/ ntydi gtdi ca sarvam eva |

Chapter 140 :: treya as Indra

681

BRP140.018.2/ cakra akrasya pure ca dam |


BRP140.018.3/ tat sarvam sdya tad munndra |
BRP140.018.4/ prahacet sutar babhva || 18 ||
BRP140.019.1/ ptaramyev api kasya nma |
BRP140.019.2/ bhavaty apek nahi gocareu |
BRP140.019.3/ rutv ca daity danuj samet |
BRP140.019.4/ raksi kopena yutni sadya || 19 ||
BRP140.020.1/ svarga parityajya kuto harir bhuva |
BRP140.020.2/ samgato nv ea mitha sukhya |
/p. 467/

BRP140.020.3/ tasmd vaya yma ito nu yoddhu |


BRP140.020.4/ vtrasya hantram adrghasattram || 20 ||
BRP140.021.1/ tata samgatya tadtriputra |
BRP140.021.2/ saveaym sur athsurs te |
BRP140.021.3/ saveayitv puram atriputra BRP140.021.4/ kta tath cendrapurbhidhnam |
BRP140.021.5/ tair vadhyamna astraptair mahadbhis |
BRP140.021.6/ tato bhto vkyam ida jagda || 21 ||
BRP140.022.0/ treya uvca:
BRP140.022.1/ yo jta eva prathamo manasvn |
BRP140.022.2/ devo devn kratun paryabhat |
BRP140.022.3/ yasya umd rodas abhyaset |
BRP140.022.4/ nmasya mahn sa jansa indra || 22 ||
BRP140.023.0/ brahmovca:
BRP140.023.1/ itydisktena ripn uvca |
BRP140.023.2/ hari ca tuva tadtriputra || 23 ||
BRP140.024.0/ treya uvca:
BRP140.024.1/ nha harir naiva ac mady |
BRP140.024.2/ neya pur naiva vana tad aindram |
BRP140.024.3/ sa eva cendro vtrahant sa vajr |
BRP140.024.4/ sahasrko gotrabhid vajrabhu || 24 ||
BRP140.025.1/ aha tu vipro vedavid brahmavndai |
BRP140.025.2/ samvio gautamtrasastha |
BRP140.025.3/ yatryaty ndya v saukhyahetus |
BRP140.025.4/ tac ckra karma durdaivayogt || 25 ||
BRP140.026.0/ asur cu:
BRP140.026.1/ saharasvedam treya yad indrasya viambanam |

Chapter 140 :: treya as Indra

682

BRP140.026.2/ kemas te bhavit satya nnyath munisattama || 26 ||


BRP140.027.0/ brahmovca:
BRP140.027.1/ tadtreyo 'bravd vkya yath vakyanti mm iha |
BRP140.027.2/ karomy eva mahbhg satyengni samlabhe || 27 ||
BRP140.028.1/ evam uktv sa daiteys tvara punar abravt || 28 ||
BRP140.029.0/ treya uvca:
BRP140.029.1/ yat kta tv atra matprtyai aindra tvaa pada tvay |
BRP140.029.2/ saharasva puna ghra raka m brhmaa munim || 29 ||
BRP140.030.1/ punar dehi pada mahyam rama mgapakia |
BRP140.030.2/ vk ca vri yatrsn na me divyai prayojanam |
BRP140.030.3/ sarvam akramam yta na sukhya manim || 30 ||
BRP140.031.0/ brahmovca:
BRP140.031.1/ tathety uktv prajnthas tva sahtavs tad |
BRP140.031.2/ daity ca jagmu svasthna ktv deam akaakam || 31 ||
/p. 468/

BRP140.032.1/ tva cpi yayau sthna svaka samprahasann iva |


BRP140.032.2/ treyo 'pi tad iyai savta saha bhryay || 32 ||
BRP140.033.1/ gautamtram ritya taponiho 'khilair vta |
BRP140.033.2/ vartamne mahyaje lajjito vkyam abravt || 33 ||
BRP140.034.0/ treya uvca:
BRP140.034.1/ aho mohasya mahim mampi bhrntacittat |
BRP140.034.2/ ki mahendrapada labdha ki maytra pur ktam || 34 ||
BRP140.035.0/ brahmovca:
BRP140.035.1/ eva vadantam treya lajjita prbruvan sur || 35 ||
BRP140.036.0/ sur cu:
BRP140.036.1/ lajj jahi mahbho bhavit khytir uttam |
BRP140.036.2/ treyatrthe ye snna prina kuryur ajas || 36 ||
BRP140.037.1/ indrs te bhavitro vai smarat sukhabhgina |
BRP140.037.2/ tatra paca sahasri trthny hur mania || 37 ||
BRP140.038.1/ anvindrtreyadaiteyanmabhi krtitni ca |
BRP140.038.2/ teu snna ca dna ca sarvam akayapuyadam || 38 ||

Chapter 140 :: treya as Indra

BRP140.039.0/ brahmovca:
BRP140.039.1/ ity uktv vibudh yt santua cbhavan muni || 39 ||

683

684

Chapter 141 :: Pthu and the earth

Chapter 141 :: Pthu and the


earth
141

BRP141.001.0/ brahmovca:

BRP141.001.1/ kapilsagama nma trtha trailokyavirutam |


BRP141.001.2/ tatra nrada vakymi kath puym anuttamm || 1 ||
BRP141.002.1/ kapilo nma tattvajo munir sn mahya |
BRP141.002.2/ krra cpi prasanna ca tapovrataparyaa || 2 ||
BRP141.003.1/ tapasyanta munireha gautamtram ritam |
BRP141.003.2/ tam gatya mahtmna vmadevdayo 'bruvan || 3 ||
BRP141.004.1/ hatv vena brahmapair naadharme tv arjake |
BRP141.004.2/ kapila siddham cryam cur munigas tad || 4 ||
BRP141.005.0/ muniga cu:
BRP141.005.1/ gate vede gate dharme ki kartavya munvara || 5 ||
BRP141.006.0/ brahmovca:
BRP141.006.1/ tato 'bravn munir dhytv kapilas tv gatn munn || 6 ||
BRP141.007.0/ kapila uvca:
BRP141.007.1/ venasyorur vimathyo 'bht tata kacid bhaviyati || 7 ||
BRP141.008.0/ brahmovca:
BRP141.008.1/ tathaiva cakrur munayo venasyoru vimathya vai |
BRP141.008.2/ tatrotpanno mahppa ko raudraparkrama || 8 ||
/p. 469/

BRP141.009.1/ ta dv munayo bht nidasveti cbruvan |


BRP141.009.2/ nida so 'bhavat tasmn nid cbhavas tata || 9 ||
BRP141.010.1/ venabhu mamanthus te dakia dharmasahitam |

141

[ SS 234-235

Chapter 141 :: Pthu and the earth

BRP141.010.2/ tata pthusvara caiva sarvalakaalakita || 10 ||


BRP141.011.1/ rjbhavat pthu rmn brahmasmarthyasayuta |
BRP141.011.2/ tam gatya sur sarve abhinandya var ubhn || 11 ||
BRP141.012.1/ tasmai dadus tathstri mantri guavanti ca |
BRP141.012.2/ tato 'bruvan munigas ta pthu kapilena ca || 12 ||
BRP141.013.0/ munaya cu:
BRP141.013.1/ hra dehi jvebhyo bhuv grastauadhr api || 13 ||
BRP141.014.0/ brahmovca:
BRP141.014.1/ tata sa dhanur dya bhuvam ha npottama || 14 ||
BRP141.015.0/ pthur uvca:
BRP141.015.1/ oadhr dehi y grast prajn hitakmyay || 15 ||
BRP141.016.0/ brahmovca:
BRP141.016.1/ tam uvca mah bht pthu ta pthulocanam || 16 ||
BRP141.017.0/ mahy uvca:
BRP141.017.1/ mayi jr mahauadhya katha dtum aha kam || 17 ||
BRP141.018.0/ brahmovca:
BRP141.018.1/ tata sakopo npatis tm ha pthiv puna || 18 ||
BRP141.019.0/ pthur uvca:
BRP141.019.1/ no ced dadsy adya tv vai hatv dsye mahauadh || 19 ||
BRP141.020.0/ bhmir uvca:
BRP141.020.1/ katha hasi striya rja jn bhtv npottama |
BRP141.020.2/ vin may katha cem praj sandhrayiyasi || 20 ||
BRP141.021.0/ pthur uvca:
BRP141.021.1/ yatropakro 'neknm ekane bhaviyati |
BRP141.021.2/ na doas tatra pthivi tapas dhraye praj || 21 ||
BRP141.022.1/ na doam atra paymi ncake 'narthaka vaca |
BRP141.022.2/ yasmin niptite saukhya bahnm upajyate |
BRP141.022.3/ munayas tadvadha prhur avamedhaatdhikam || 22 ||
BRP141.023.0/ brahmovca:

685

686

Chapter 141 :: Pthu and the earth

BRP141.023.1/ tato dev ca aya sntvayitv npottamam |


BRP141.023.2/ mah ca mtara devm cu suragas tad || 23 ||
BRP141.024.0/ dev cu:
BRP141.024.1/ bhme gorpi bhtv payorp mahauadh |
BRP141.024.2/ dehi tva pthave rje tata prto bhaven npa |
BRP141.024.3/ prajsarakaa ca syt tata kema bhaviyati || 24 ||
BRP141.025.0/ brahmovca:
BRP141.025.1/ tato gorpam sthya bhmy st kapilntike |
BRP141.025.2/ dudoha ca mahauadhyo rj venakarodbhava || 25 ||
BRP141.026.1/ yatra dev sagandharv aya kapilo muni |
BRP141.026.2/ mah gorpam pann narmady mahmune || 26 ||
/p. 470/

BRP141.027.1/ sarasvaty bhgrathy godvary vieata |


BRP141.027.2/ mahnadu sarvsu duduhe 'sau payo mahat || 27 ||
BRP141.028.1/ s duhyamn pthun puyatoybhavan nad |
BRP141.028.2/ gautamy sagat cbht tad adbhutam ivbhavat || 28 ||
BRP141.029.1/ tata prabhti tat trtha kapilsagama vidu |
BRP141.029.2/ tatrti pjyni sahasri mahmate || 29 ||
BRP141.030.1/ trthny hur muniga smarad api nrada |
BRP141.030.2/ pvanni jagaty asmis tni sarvy anukramt || 30 ||

Chapter 142 :: Meghahsa and the gods

687

Chapter 142 :: Meghahsa and


the gods
142

BRP142.001.0/ brahmovca:

BRP142.001.1/ devasthnam iti khyta trtha trailokyavirutam |


BRP142.001.2/ tasya prabhva vakymi u yatnena nrada || 1 ||
BRP142.002.1/ pur ktayugasydau devadnavasagare |
BRP142.002.2/ pravtte v sihiketi vikhyt daityasundar || 2 ||
BRP142.003.1/ tasy putro mahdaityo rhur nma mahbala |
BRP142.003.2/ amte tu samutpanne saihikeye ca bhedite || 3 ||
BRP142.004.1/ tasya putro mahdaityo meghahsa iti ruta |
BRP142.004.2/ pitara ghtita rutv tapas tepe 'tidukhita || 4 ||
BRP142.005.1/ tapasyanta rhusuta gautamtram ritam |
BRP142.005.2/ dev ca aya sarve tam cur atibhtavat || 5 ||
BRP142.006.0/ devaraya cu:
BRP142.006.1/ tapo jahi mahbho yat te manasi sasthitam |
BRP142.006.2/ sarva bhavatu nmeda ivagagprasdata |
BRP142.006.3/ ivagagprasdena ki nmsty atra durlabham || 6 ||
BRP142.007.0/ meghahsa uvca:
BRP142.007.1/ paribhta pit pjyo yumbhir mama daivatam |
BRP142.007.2/ tasypi mama ctyanta prti ca kriyate yadi || 7 ||
BRP142.008.1/ bhavadbhis tapaso 'smc ca aha vairn nivartaye |
BRP142.008.2/ vairanirytana krya putrea pitur dart |
BRP142.008.3/ prrthayante bhavanta cet prs tan me manorath || 8 ||
BRP142.009.0/ brahmovca:
BRP142.009.1/ tata suraga sarve rhu cakrur grahnugam |
BRP142.009.2/ ta cpi meghahsa te cakr rkasapugavam || 9 ||

142

[ SS 235-236

688

Chapter 142 :: Meghahsa and the gods

BRP142.010.1/ tato 'bhavad rhusuto nairtdhipati prabhu |


BRP142.010.2/ puna cha surn daityo mama khytir yath bhavet || 10 ||
BRP142.011.1/ trthasysya prabhva ca dtavya iti me mati |
BRP142.011.2/ tathety uktv dadur dev sarvam eva manogatam || 11 ||
BRP142.012.1/ daityevarasya devare tannmn trtham ucyate |
BRP142.012.2/ dev yato 'bhavan sarve tatra sthne mahmate || 12 ||
/p. 471/

BRP142.013.1/ devasthna tu tat trtha devnm api durlabham |


BRP142.013.2/ yatra devevaro devo devatrtha tata smtam || 13 ||
BRP142.014.1/ tatrdaa trthni daityapjyni nrada |
BRP142.014.2/ teu snna ca dna ca mahptakananam || 14 ||

Chapter 143 :: Rvaa and iva

Chapter 143 :: Rvaa and


iva
143

BRP143.001.0/ brahmovca:

BRP143.001.1/ siddhatrtham iti khyta yatra siddhevaro hara |


BRP143.001.2/ tasya prabhva vakymi sarvasiddhikara nm || 1 ||
BRP143.002.1/ pulastyavaasambhto rvao lokarvaa |
BRP143.002.2/ dio vijitya sarv ca somalokam ajgamat || 2 ||
BRP143.003.1/ somena saha yotsyanta dasyam aham abravam |
BRP143.003.2/ mantra dsye nivartasva somayuddhd danana || 3 ||
BRP143.004.1/ ity uktvottara mantra atanmabhir anvitam |
BRP143.004.2/ ivasya rkasendrya prd nrada ntaye || 4 ||
BRP143.005.1/ nirk vipannn nnkleaju nm |
BRP143.005.2/ araa iva evtra sasre 'nyo na kacana || 5 ||
BRP143.006.1/ tato nivtta sa ha mantriyuktas |
BRP143.006.2/ tat somalokj jayam pya raka |
BRP143.006.3/ sa pupakrhagati sagarvo |
BRP143.006.4/ lokn puna prpa javd dasya || 6 ||
BRP143.007.1/ sa prekamo devam antarika |
BRP143.007.2/ bhuva ca ng ca gaj ca viprn |
BRP143.007.3/ lokaym sa naga mahnta |
BRP143.007.4/ kailsam vsa umpater ya || 7 ||
BRP143.008.1/ dv smayotphulladg adrirja |
BRP143.008.2/ sa mantriau rvaa ity uvca || 8 ||
BRP143.009.0/ rvaa uvca:
BRP143.009.1/ ko v girv atra vasen mahtm |
BRP143.009.2/ giri naymy enam athdhi bhme |
BRP143.009.3/ lakgato 'ya girir u obh |
BRP143.009.4/ lakpi satya riyam tanoti || 9 ||

143

[ SS 236-237

689

Chapter 143 :: Rvaa and iva

690

BRP143.010.0/ brahmovca:
BRP143.010.1/ ittha vaco rkasamantriau tau |
BRP143.010.2/ niamya rakodhipate ca bhvam |
BRP143.010.3/ na yuktam ity catur iabuddhy |
BRP143.010.4/ nicaras tadvacana na mene || 10 ||
BRP143.011.1/ sasthpya tat pupakam u raka |
BRP143.011.2/ puplva kailsagire ca mle |
BRP143.011.3/ hindolaym sa giri dasyo |
BRP143.011.4/ jtv bhava ktyam ida cakra || 11 ||
/p. 472/

BRP143.012.1/ jitv dig ca sagarvitasya |


BRP143.012.2/ kailsam ndolayata surre |
BRP143.012.3/ aguhaktyaiva rastaldi BRP143.012.4/ lok ca ytasya dananasya || 12 ||
BRP143.013.1/ lnakyasya gira niamya |
BRP143.013.2/ vihasya devy saha dattam iam |
BRP143.013.3/ tasmai prasanna kupito 'pi ambhur |
BRP143.013.4/ ayuktadteti na saayo 'tra || 13 ||
BRP143.014.1/ tato 'yam vpya varn suvro |
BRP143.014.2/ bhavaprasdt kusuma jagma |
BRP143.014.3/ gacchan sa lak bhavapjanya |
BRP143.014.4/ gagm agc chambhujaprastm || 14 ||
BRP143.015.1/ sampjayitv vividhai ca mantrair |
BRP143.015.2/ gagjalai ambhum adnasattva |
BRP143.015.3/ asi sa lebhe aikhaabht |
BRP143.015.4/ siddhi ca sarvarddhim abhpsit ca || 15 ||
BRP143.016.1/ maddattamantra airakaya |
BRP143.016.2/ sa sdhaym sa bhava prapjya |
BRP143.016.3/ siddhe tu mantre punar eva lakm |
BRP143.016.4/ ayt sa rakodhipati sa tua || 16 ||
BRP143.017.1/ tata prabhty etad atiprabhva |
BRP143.017.2/ trtha mahsiddhidam iada ca |
BRP143.017.3/ samastappaughavinana ca |
BRP143.017.4/ siddhair aeai parisevita ca || 17 ||

Chapter 144 :: trey, Agiras, and Agni (the fire)

691

Chapter 144 :: trey, Agiras,


and Agni (the fire)
144

BRP144.001.0/ brahmovca:

BRP144.001.1/ parusagama ceti trtha trailokyavirutam |


BRP144.001.2/ tasya svarpa vakymi u ppavinanam || 1 ||
BRP144.002.1/ atrir rdhaym sa brahmaviumahevarn |
BRP144.002.2/ teu tueu sa prha putr yya bhaviyatha || 2 ||
BRP144.003.1/ tath caik rpavat kany mama bhavet sur |
BRP144.003.2/ tath putratvam pus te brahmaviumahevar || 3 ||
BRP144.004.1/ kany ca janaym sa ubhtreyti nmata |
BRP144.004.2/ datta somo 'tha durvs putrs tasya mahtmana || 4 ||
BRP144.005.1/ agner agiraso jto hy agrair agir yata |
BRP144.005.2/ tasmd agirase prdd treym atirociam || 5 ||
BRP144.006.1/ agne prabhvt paruam trey sarvadvadat |
BRP144.006.2/ treyy api ca ur kurvat sarvadbhavat || 6 ||
/p. 473/

BRP144.007.1/ tasym giras jt mahbalaparkram |


BRP144.007.2/ agir parua vdd trey nityam eva ca || 7 ||
BRP144.008.1/ putrs tv giras nitya pitara amayanti te |
BRP144.008.2/ s kadcid bhartvkyd udvign parukart |
BRP144.008.3/ ktjalipu dn prbravc chvaura gurum || 8 ||
BRP144.009.0/ treyy uvca:
BRP144.009.1/ atrijha havyavha bhry tava sutasya vai |
BRP144.009.2/ uraapar nitya putr bhartur eva ca || 9 ||
BRP144.010.1/ patir m parua vakti vthaivodvkate ru |
BRP144.010.2/ pradhi m surajyeha bhartra mama daivatam || 10 ||

144

[ SS 237-238

692

Chapter 144 :: trey, Agiras, and Agni (the fire)

BRP144.011.0/ jvalana uvca:


BRP144.011.1/ agrebhya samudbhto bhart te hy agir i |
BRP144.011.2/ yath nto bhaved bhadre tath ntir vidhyatm || 11 ||
BRP144.012.1/ gneyo 'gni samyto tava bhart varnane |
BRP144.012.2/ tad tva jalarpea plvayeth madjay || 12 ||
BRP144.013.0/ treyy uvca:
BRP144.013.1/ saheya parua vkya m bhartgni samviet |
BRP144.013.2/ bhartari pratikln yoit jvanena kim || 13 ||
BRP144.014.1/ iccheya ntivkyni bhartra labhate tath || 14 ||
BRP144.015.0/ jvalana uvca:
BRP144.015.1/ agnis tv apsu arreu sthvare jagame tath |
BRP144.015.2/ tava bhartur aha dhma nitya ca janako mata || 15 ||
BRP144.016.1/ yo 'ha so 'ham iti jtv na cint kartum arhasi |
BRP144.016.2/ ki cpo mtaro devyo hy agni vaura ity api |
BRP144.016.3/ iti buddhy vinicitya m via bhava snue || 16 ||
BRP144.017.0/ snuovca:
BRP144.017.1/ po jananya iti yad babhe |
BRP144.017.2/ agner aha tava putrasya bhry |
BRP144.017.3/ katha bhtv janan cpi bhry |
BRP144.017.4/ viruddham etaj jalarpea ntha || 17 ||
BRP144.018.0/ jvalana uvca:
BRP144.018.1/ dau tu patn bharat tu bhry |
BRP144.018.2/ janes tu jy svaguai kalatram |
BRP144.018.3/ itydirpi bibhari bhadre |
BRP144.018.4/ kuruva vkya madudrita yat || 18 ||
BRP144.019.1/ yo 'sy prajta sa tu putra eva |
BRP144.019.2/ s tasya mtaiva na saayo 'tra |
BRP144.019.3/ tasmd vadanti rutitattvavij |
BRP144.019.4/ s naiva yoit tanaye 'bhijte || 19 ||
BRP144.020.0/ brahmovca:
BRP144.020.1/ vaurasya tu tad vkya rutvtrey tadaiva tat |
BRP144.020.2/ gneya rpam pannam ambhasplvayat patim || 20 ||
/p. 474/

Chapter 144 :: trey, Agiras, and Agni (the fire)

BRP144.021.1/ ubhau tau dampat brahman sagatau ggavri |


BRP144.021.2/ ntarpadharau cobhau dampat sambabhvatu || 21 ||
BRP144.022.1/ lakmy yukto yath viur umay akaro yath |
BRP144.022.2/ rohiy ca yath candras tathbhn mithuna tad || 22 ||
BRP144.023.1/ bhartra plvayant s dadhrmbumaya vapu |
BRP144.023.2/ paru ceti vikhyt gagay sagat nad || 23 ||
BRP144.024.1/ goatrpaaja puya parusnnato bhavet |
BRP144.024.2/ tatra cgiras cakrur yaj ca bahudakin || 24 ||
BRP144.025.1/ tatra tri sahasri trthny hu purag |
BRP144.025.2/ ubhayos trayos tta pthag ygaphala vidu || 25 ||
BRP144.026.1/ teu snna ca dna ca vjapeydhika matam |
BRP144.026.2/ vieatas tu gagy paruy saha sagame || 26 ||
BRP144.027.1/ snnadndibhi puya yat tad vaktu na akyate || 27 ||

693

694

Chapter 145 :: Discussion about the best way to liberation

Chapter 145 :: Discussion


about the best way to
liberation
145

BRP145.001.0/ brahmovca:

BRP145.001.1/ mrkaeya nma trtha sarvappavimocanam |


BRP145.001.2/ sarvakratuphala puyam aghaughavinivraam || 1 ||
BRP145.002.1/ tasya prabhva vakymi u nrada yatnata |
BRP145.002.2/ mrkaeyo bharadvjo vasiho 'tri ca gautama || 2 ||
BRP145.003.1/ yjavalkya ca jblir munayo 'nye 'pi nrada |
BRP145.003.2/ ete strapraetro vedavedgaprag || 3 ||
BRP145.004.1/ puranyyammskathsu parinihit |
BRP145.004.2/ mitha samcur vidvso mukti prati yathmati || 4 ||
BRP145.005.1/ kecij jna praasanti kecit karma tathobhayam |
BRP145.005.2/ eva vivadamns te mm cur ubhaya matam || 5 ||
BRP145.006.1/ madya tu mata jtv yayu cakragaddharam |
BRP145.006.2/ tasya cpi mata jtv ayas te mahaujasa || 6 ||
BRP145.007.1/ punar vivadamns te akara praum udyat |
BRP145.007.2/ gagy ca bhava pjya tam evrtha aasire || 7 ||
BRP145.008.1/ karmaas tu pradhnatvam uvca tripurntaka |
BRP145.008.2/ kriyrpa ca taj jna kriy saiva tad ucyate || 8 ||
BRP145.009.1/ tasmt sarvi bhtni karma siddhim pnuyu |
BRP145.009.2/ karmaiva vivatovypi tadte nsti kicana || 9 ||
BRP145.010.1/ vidybhyso yajaktir yogbhysa ivrcanam |
BRP145.010.2/ sarva karmaiva nkarm pr kvpy atra vidyate || 10 ||
BRP145.011.1/ karmaiva kraa tasmd anyad unmattaceitam |

145

[ SS 238

Chapter 145 :: Discussion about the best way to liberation

BRP145.011.2/ yatra savdo yatra devo mahevara || 11 ||


/p. 475/

BRP145.012.1/ cakra niraya sarva karmavpyate nbhi |


BRP145.012.2/ mrkaa mukhyata ktv tato mrkaam ucyate || 12 ||
BRP145.013.1/ trtham igakra gagy uttare tae |
BRP145.013.2/ pit pvana puya smarad api sarvad || 13 ||
BRP145.014.1/ tatrau navatis tta trthny ha jaganmaya |
BRP145.014.2/ vedena cpi tat proktam ayo menire ca tat || 14 ||

695

696

Chapter 146 :: Story of Yayti

Chapter 146 :: Story of Yayti


146

BRP146.001.0/ brahmovca:

BRP146.001.1/ yytam apara trtha yatra klajara iva |


BRP146.001.2/ sarvappapraamana tadvttam ucyate may || 1 ||
BRP146.002.1/ yaytir nhuo rj skd indra ivpara |
BRP146.002.2/ tasya bhrydvaya cst kulalakaabhitam || 2 ||
BRP146.003.1/ jyeh tu devaynti nmn ukrasut ubh |
BRP146.003.2/ armiheti dvity s sut syd vaparvaa || 3 ||
BRP146.004.1/ brhmay api mahprj devayn sumadhyam |
BRP146.004.2/ yayter abhavad bhry s tu ukraprasdata || 4 ||
BRP146.005.1/ armih cpi tasyaiva bhry y vaparvaj |
BRP146.005.2/ devayn ukrasut dvau putrau samajjanat || 5 ||
BRP146.006.1/ yadu ca turvasu caiva devaputrasamv ubhau |
BRP146.006.2/ armih ca npl lebhe trn putrn devasannibhn || 6 ||
BRP146.007.1/ druhyu cnu ca pru ca yayter npasattamt |
BRP146.007.2/ devayny sutau brahman sadau ukrarpata || 7 ||
BRP146.008.1/ armihys tu tanay akrgnivaruaprabh |
BRP146.008.2/ devayn kadcit tu pitara prha dukhit || 8 ||
BRP146.009.0/ devayny uvca:
BRP146.009.1/ mama tv apatyadvitayam abhgyy bhgdvaha |
BRP146.009.2/ mama dsy sabhgyy apatyatritaya pita || 9 ||
BRP146.010.1/ tad etad anumyya dukham atyantam gat |
BRP146.010.2/ mariye dnavaguro yaytiktavipriyt |
BRP146.010.3/ mnabhagd vara tta maraa hi manasvinm || 10 ||
BRP146.011.0/ brahmovca:
BRP146.011.1/ tad etat putrikvkya rutv ukra pratpavn |
BRP146.011.2/ kupito 'bhyyayau ghra yaytim idam abravt || 11 ||

146

[ SS 239-240

Chapter 146 :: Story of Yayti

BRP146.012.0/ ukra uvca:


BRP146.012.1/ yad ida vipriya me tva suty ktavn asi |
BRP146.012.2/ rponmattena rjendra tasmd vddho bhaviyasi || 12 ||
BRP146.013.1/ na ca bhoktu na ca tyaktu aknoti viaytura |
BRP146.013.2/ sphayan manasaivste nivsocchvsanaadh || 13 ||
/p. 476/

BRP146.014.1/ vddhatvam eva maraa jvatm api dehinm |


BRP146.014.2/ tasmc chghra prayhi tva jar bhptidurdharm || 14 ||
BRP146.015.0/ brahmovca:
BRP146.015.1/ etac chrutv yaytis tu pa ukrasya dhmata |
BRP146.015.2/ ktjalipuo rj yayti ukram abravt || 15 ||
BRP146.016.0/ yaytir uvca:
BRP146.016.1/ npardhye na sakupye naivdharma pravartaye |
BRP146.016.2/ adharmakria pp sy eva mahtmanm || 16 ||
BRP146.017.1/ dharmam eva caranta vai katha m aptavn asi |
BRP146.017.2/ devayn dvijareha vth m vakti kicana || 17 ||
BRP146.018.1/ tasmn na mama viprendra pa dtu tvam arhasi |
BRP146.018.2/ vidvso 'pi hi nirdoe yadi kupyanti mohit |
BRP146.018.3/ tad na doo mrkh dvegnipluacetasm || 18 ||
BRP146.019.0/ brahmovca:
BRP146.019.1/ yaytivkyc chukro 'pi sasmra sutay ktam |
BRP146.019.2/ asakd vipriya tasya div rtrau pracaay || 19 ||
BRP146.020.1/ gatakopo 'ham ity uktv kvyo rjnam abravt || 20 ||
BRP146.021.0/ ukra uvca:
BRP146.021.1/ jta maynaykri vipriya na vade 'ntam |
BRP146.021.2/ pasyema kariymi uvnugraha npa || 21 ||
BRP146.022.1/ yasmai putrya sandtu jarm icchasi mnada |
BRP146.022.2/ tasya s ytv iya rja jar putrya madvart || 22 ||
BRP146.023.0/ brahmovca:
BRP146.023.1/ punar yayti vaura ukra prha vintavat || 23 ||
BRP146.024.0/ yaytir uvca:

697

Chapter 146 :: Story of Yayti

698

BRP146.024.1/ yo ghti may datt jar bhaktisamanvita |


BRP146.024.2/ sa rj syd daityaguro tad etad anumanyatm || 24 ||
BRP146.025.1/ yo madvkya nbhinandet suto daityaguro dham |
BRP146.025.2/ ta apeyam anujtra dtavyaiva tvay guro || 25 ||
BRP146.026.0/ brahmovca:
BRP146.026.1/ evam astv iti rjnam uvca bhgunandana |
BRP146.026.2/ tato yayti sva putram hyeda vaco 'bravt || 26 ||
BRP146.027.0/ yaytir uvca:
BRP146.027.1/ yado gha me pj jar jt suto bhavn |
BRP146.027.2/ jyeha sarvrthavit prauha putr dhuri sasthita |
BRP146.027.3/ putr tenaiva janako yas tadjvae sthita || 27 ||
BRP146.028.0/ brahmovca:
BRP146.028.1/ nety uvca yadus tta yayti bhridakiam |
BRP146.028.2/ yayti ca yadu aptv turvasu kmam abravt || 28 ||
BRP146.029.1/ nght turvasu cpi pitr datt jar tad |
BRP146.029.2/ ta aptv cbravd druhyu ghem jar mama || 29 ||
BRP146.030.1/ druhyu ca naicchat t datt jar rpavininm |
BRP146.030.2/ anum apy abravd rj ghem jar mama || 30 ||
/p. 477/

BRP146.031.1/ anur neti tadovca aptv ta prum abravt |


BRP146.031.2/ abhinandya tad prur jar t jaghe pitu || 31 ||
BRP146.032.1/ sahasram eka var yvat prto 'bhavat pit |
BRP146.032.2/ yauvane yni bhogyni vastni vividhni ca || 32 ||
BRP146.033.1/ putrayauvanasantuo yaytir bubhuje sukham |
BRP146.033.2/ tatas tpto 'bhavad rj sarvabhogeu nhua |
BRP146.033.3/ tato hart samhya pru putram athbravt || 33 ||
BRP146.034.0/ yaytir uvca:
BRP146.034.1/ tpto 'smi sarvabhogeu yauvanena tavnagha |
BRP146.034.2/ gha yauvana putra jar me dehi kamalm || 34 ||
BRP146.035.0/ brahmovca:
BRP146.035.1/ nety uvca tad prur jaray kyate may |
BRP146.035.2/ vikrs tta bhvn durnivr arrim || 35 ||

Chapter 147 :: Vivmitra and the Apsarases

BRP146.036.1/ balt klgat sahy jarpy akhiladehibhi |


BRP146.036.2/ s ced gurpakrya ght tyajyate katham || 36 ||
BRP146.037.1/ svktatygappd dhi dehin maraa varam |
BRP146.037.2/ athav tu jar rjas tapas naymy aham || 37 ||
BRP146.038.0/ brahmovca:
BRP146.038.1/ evam uktv tu pitara yayau gagm anuttamm |
BRP146.038.2/ gautamy dakie pre tatas tepe tapo mahat || 38 ||
BRP146.039.1/ tata prto 'bhavad deva klena mahat iva |
BRP146.039.2/ lokttamahodraguasanmaibhitam |
BRP146.039.3/ ki dadmti ta prha pru sa surasattama || 39 ||
BRP146.040.0/ prur uvca:
BRP146.040.1/ paprpt jar ntha pitur mama surdhipa |
BRP146.040.2/ t nayasva devea pitapt ca kopata |
BRP146.040.3/ madbhrt pato muktn kuruva surapjita || 40 ||
BRP146.041.0/ brahmovca:
BRP146.041.1/ tathety uktv jaganntha pj jt jar tath |
BRP146.041.2/ anayaj jaganntho bhrt cakre vipina || 41 ||
BRP146.042.1/ tata prabhti tat trtha jarrogavinanam |
BRP146.042.2/ aklajajardn smarad api nanam || 42 ||
BRP146.043.1/ tannmn cpi vikhyta klajaram udhtam |
BRP146.043.2/ yyta nhua paura aukra rmiham eva ca || 43 ||
BRP146.044.1/ evamdni trthni tatrottaram eva ca |
BRP146.044.2/ ata vidyn mahbuddhe sarvasiddhikara tath || 44 ||
BRP146.045.1/ teu snna ca dna ca ravaa pahana tath |
BRP146.045.2/ sarvappapraamana bhuktimuktiprada bhavet || 45 ||
/p. 478/

699

700

Chapter 147 :: Vivmitra and the Apsarases

Chapter 147 :: Vivmitra and


the Apsarases
147

BRP147.001.0/ brahmovca:

BRP147.001.1/ apsaroyugam khytam apsarsagama tata |


BRP147.001.2/ tre ca dakie puya smarat subhago bhavet || 1 ||
BRP147.002.1/ mukto bhavaty asandeha tatra snndin nara |
BRP147.002.2/ str sat sagame tasminn tusnt ca nrada || 2 ||
BRP147.003.1/ vandhypi janayet putra trimst patin saha |
BRP147.003.2/ snnadnena vartant nnyath madvaco bhavet || 3 ||
BRP147.004.1/ apsaroyugam khyta trtha yena ca hetun |
BRP147.004.2/ tatreda kraa vakye u nrada yatnata || 4 ||
BRP147.005.1/ spardhsn mahat brahman vivmitravasihayo |
BRP147.005.2/ tapasyanta gdhisuta brhmayrthe yatavratam || 5 ||
BRP147.006.1/ gagdvre samsna preritendrea menak |
BRP147.006.2/ ta gatv tapaso bhraa kuru bhadre mamjay || 6 ||
BRP147.007.1/ tadoktendrea s men vivmitra tapacyutam |
BRP147.007.2/ ktv kany tath dattv jagmendrapura puna || 7 ||
BRP147.008.1/ tasy gaty sasmra gdhiputro 'khila ktam |
BRP147.008.2/ ta tu dea parityajya trtha tu suravallabham || 8 ||
BRP147.009.1/ jagma daki gag yatra klajaro hara |
BRP147.009.2/ tapasyanta tadovca punar indra sahasradk || 9 ||
BRP147.010.1/ urva ca tato men rambh cpi tilottamm |
BRP147.010.2/ naivety cur bhayatrast punar ha acpati || 10 ||
BRP147.011.1/ gambhr ctigambhrm ubhe ye garvite tad |
BRP147.011.2/ te catur ubhe deva sahasrka purandaram || 11 ||
BRP147.012.0/ gambhrtigambhre catu:

147

[ SS 240-241

Chapter 147 :: Vivmitra and the Apsarases

BRP147.012.1/ v gatv tapasyanta gdhiputra mahdyutim |


BRP147.012.2/ cyvayvo ntyagtai rpayauvanasampad || 12 ||
BRP147.013.1/ ysm apge hasite vci vibhramasampadi |
BRP147.013.2/ nitya vasati paceus tbhi ko 'tra na jyate || 13 ||
BRP147.014.0/ brahmovca:
BRP147.014.1/ tathety ukte sahasrke te gatya mahnadm |
BRP147.014.2/ dadte tapasyanta vivmitra mahmunim || 14 ||
BRP147.015.1/ mtyor api durdhara bhmistham iva dhrjaim |
BRP147.015.2/ sahasram eka varm kitu na ca aknuta || 15 ||
BRP147.016.1/ dre sthite ntyagtacukrarate tad |
BRP147.016.2/ vilokya munirdlas tata kopkulo 'bhavat || 16 ||
BRP147.017.1/ pratpcaraa dv krodha kasya na jyate |
BRP147.017.2/ nispho 'pi mahbhus tam indra prahasann iva || 17 ||
BRP147.018.1/ bhy mukta sahasrko hy apsarobhy bruvann iva |
BRP147.018.2/ apa te sa gdheyo dravarpe bhaviyatha || 18 ||
BRP147.019.1/ dravitu m samyte yatas tv iha tato laghu |
BRP147.019.2/ tata prasditas tbhy pamoka cakra sa || 19 ||
BRP147.020.1/ bhavet divyarpe v gagay sagate yad |
BRP147.020.2/ tacchpt te nadrpe tatkat sambabhvatu || 20 ||
/p. 479/

BRP147.021.1/ apsaroyugam khyta naddvayam ato 'bhavat |


BRP147.021.2/ tbhy paraspara cpi tbhy gagsusagama || 21 ||
BRP147.022.1/ sarvalokeu vikhyto bhuktimuktiprada iva |
BRP147.022.2/ tatrste da evsau sarvasiddhipradyaka || 22 ||
BRP147.023.1/ tatra sntv tu ta dv mucyate sarvabandhant || 23 ||

701

702

Chapter 148 :: Kva's sarcrificial fire getting extinct during the offering

Chapter 148 :: Kva's


sarcrificial fire getting extinct
during the offering
148

BRP148.001.0/ brahmovca:

BRP148.001.1/ koitrtham iti khyta gagy dakie tae |


BRP148.001.2/ yasynusmarad eva sarvappai pramucyate || 1 ||
BRP148.002.1/ yatra kovaro deva sarva koigua bhavet |
BRP148.002.2/ koidvaya tatra pra trthn ubhadyinm || 2 ||
BRP148.003.1/ tatra vyui pravakymi u nrada tanman |
BRP148.003.2/ kavasya tu suto jyeho bhlka iti viruta || 3 ||
BRP148.004.1/ kva ceti janai khyto vedavedgapraga |
BRP148.004.2/ i prvyanr y sabhryo vedapraga || 4 ||
BRP148.005.1/ kurvann ste sa gautamys trastho lokapjita |
BRP148.005.2/ prtakle sabhryo 'sau juhvad agnau samhita || 5 ||
BRP148.006.1/ sarvadste kadcit tu havanya samudyata |
BRP148.006.2/ ekhuti sa hutv tu samiddhe havyavhane || 6 ||
BRP148.007.1/ hutyantaradnya havir dravya kare 'graht |
BRP148.007.2/ etasminn antare vahnir upanto 'bhavat tad || 7 ||
BRP148.008.1/ tata cintpara kva kartavya ki bhaved iti |
BRP148.008.2/ antar vicraym sa vida parama gata || 8 ||
BRP148.009.1/ hutyo ca dvayor madhya upanto hutana |
BRP148.009.2/ agnyantaram updeya vaidika laukika tath || 9 ||
BRP148.010.1/ kva hoya syd dvitya tu hutyantaram eva ca |
BRP148.010.2/ eva mmsamne tu daiv vg abravt tad || 10 ||
BRP148.011.1/ agnyantara naiva te 'tra updeya bhaviyati |

148

[ SS 241-242

Chapter 148 :: Kva's sarcrificial fire getting extinct during the offering

BRP148.011.2/ yni tatra bhaviyanti akalni sampata || 11 ||


BRP148.012.1/ ardhadagdheu kheu viprarja prahyatm |
BRP148.012.2/ nety uvca tad kva saiva vg abravt puna || 12 ||
BRP148.013.1/ agne putro hirayas tu pit putra sa eva tu |
BRP148.013.2/ putre datta priyyaiva pitu prtyai bhaviyati || 13 ||
BRP148.014.1/ pitre deya sute dadyt koiprtigua bhavet |
BRP148.014.2/ daiv vg abravd eva tata sarve maharaya || 14 ||
BRP148.015.1/ nicitya dharmasarvasva tath cakrur yathoditam |
BRP148.015.2/ etaj jtv jagaty atra putre datta pitur bhavet || 15 ||
BRP148.016.1/ apatydyupakrea pitro prtir yath bhavet |
BRP148.016.2/ tath nnyena kenpi jagaty etad dhi virutam || 16 ||
/p. 480/

BRP148.017.1/ suprasiddha jagaty etat sarvalokeu pjitam |


BRP148.017.2/ tasmin datte bhavet puya sarva koigua suta || 17 ||
BRP148.018.1/ manoglninivtti ca jyate ca mahat sukham |
BRP148.018.2/ punar apy ha s v kve 'smis trtha uttame || 18 ||
BRP148.019.1/ abhavat tan mahat trtha kva puyaprabhvata |
BRP148.019.2/ lokatrayrayeatrthebhyo 'pi mahphalam || 19 ||
BRP148.020.1/ snnadndika kicid bhakty kurvan samhita |
BRP148.020.2/ phala prpsyasy aeea sarva koigua mune || 20 ||
BRP148.021.1/ yat kicit kriyate ctra snnadndika narai |
BRP148.021.2/ sarva koigua vidyt koitrtha tato vidu || 21 ||
BRP148.022.1/ yatraitad vttam gneya kva pautra hirayakam |
BRP148.022.2/ vsaja koitrtha koitrthaphala yata || 22 ||
BRP148.023.1/ koitrthasya mhtmyam atra vaktu na akyate |
BRP148.023.2/ vcaspatiprabhtibhir athavnyai surair api || 23 ||
BRP148.024.1/ yatrnuhyamna hi sarva karma yath tath |
BRP148.024.2/ godvary prasdena sarva koigua bhavet || 24 ||
BRP148.025.1/ koitrthe dvijgryya gm ek ya prayacchati |
BRP148.025.2/ tasya trthasya mhtmyd gokoiphalam anute || 25 ||
BRP148.026.1/ tasmis trthe ucir bhtv bhmidna karoti ya |
BRP148.026.2/ raddhyuktena manas syt tatkoiguottaram || 26 ||

703

704

Chapter 148 :: Kva's sarcrificial fire getting extinct during the offering

BRP148.027.1/ sarvatra gautamtre pit dnam uttamam |


BRP148.027.2/ vieata koitrthe tad anantaphalapradam |
BRP148.027.3/ atraikanynapacat trthni munayo vidu || 27 ||

Chapter 149 :: Viu as Narasiha

Chapter 149 :: Viu as


Narasiha
149

BRP149.001.0/ brahmovca:

BRP149.001.1/ nrasiham iti khyta gagy uttare tae |


BRP149.001.2/ tasynubhva vakymi sarvarakvidhyakam || 1 ||
BRP149.002.1/ hirayakaipu prvam abhavad balin vara |
BRP149.002.2/ tapas vikramepi devnm aparjita || 2 ||
BRP149.003.1/ haribhakttmajadveakaluktamnasa |
BRP149.003.2/ virbhya sabhstambhd vivtmatva pradarayan || 3 ||
BRP149.004.1/ ta hatv narasihas tatsainyam adrvayat tad |
BRP149.004.2/ sarvn hatv mahdaityn kramejau mahmga || 4 ||
BRP149.005.1/ rastalasth atr ca jitv svarlokam yivn |
BRP149.005.2/ tatra jitv bhuva gatv daityn hatv nagasthitn || 5 ||
BRP149.006.1/ samudrasthn nadsasthn grmasthn vanavsina |
BRP149.006.2/ nnrpadharn daityn nijaghna mgkti || 6 ||
BRP149.007.1/ kagn vyusasth jyotirlokam upgatn |
BRP149.007.2/ vajraptdhikanakha samuddhtamahsaa || 7 ||
/p. 481/

BRP149.008.1/ daityagarbhasrvigarj nirjitearkasa |


BRP149.008.2/ mahndair vkitai ca pralaynalasannibhai || 8 ||
BRP149.009.1/ capeair agavikepair asurn paryacrayat |
BRP149.009.2/ eva hatv bahuvidhn gautamm agamad dhari || 9 ||
BRP149.010.1/ svapadmbujasambht manonayananandinm |
BRP149.010.2/ tatrmbarya iti khyto daakdhipate ripu || 10 ||
BRP149.011.1/ devn durjayo yoddh balena mahatvta |
BRP149.011.2/ tenbhavan mahraudra bhaa lomaharaam || 11 ||

149

[ SS 242-243

705

706

Chapter 149 :: Viu as Narasiha

BRP149.012.1/ astrstravaraa yuddha hari daityasnun |


BRP149.012.2/ nijaghna hari rms ta ripu hy uttare tae || 12 ||
BRP149.013.1/ gagy nrasiha tu trtha trailokyavirutam |
BRP149.013.2/ snnadndika tatra sarvappagrahrdanam || 13 ||
BRP149.014.1/ sarvarakkara nitya jarmaraavraam |
BRP149.014.2/ yath sur sarve na kopi hari sama || 14 ||
BRP149.015.1/ trthnm apy ae tath tat trtham uttamam |
BRP149.015.2/ tatra trthe nara sntv kuryn nharipjanam || 15 ||
BRP149.016.1/ svarge martye tale vpi tasya kicin na durlabham |
BRP149.016.2/ itydy aau mune tatra mahtrthni nrada || 16 ||
BRP149.017.1/ pthak pthak trthakoiphalam hur mania |
BRP149.017.2/ araddhaypi yannmni smte sarvghasakaya || 17 ||
BRP149.018.1/ bhavet skn nsiho 'sau sarvad yatra sasthita |
BRP149.018.2/ tat trthasevsajta phala kair iha varyate || 18 ||
BRP149.019.1/ yath na devo nharer adhika kvpi vartate |
BRP149.019.2/ tath nsihatrthena sama trtha na kutracit || 19 ||

Chapter 150 :: Jgarti's life after death and his redemption by unaepa

707

Chapter 150 :: Jgarti's life after


death and his redemption by
unaepa
150

BRP150.001.0/ brahmovca:

BRP150.001.1/ paica trtham khyta gagy uttare tae |


BRP150.001.2/ picatvt pur vipro muktim pa mahmate || 1 ||
BRP150.002.1/ suyavasytmajo loke jgartir iti viruta |
BRP150.002.2/ kuumbabhradukhrto durbhikea tu pita || 2 ||
BRP150.003.1/ madhyama tu unaepa putra brahmavid varam |
BRP150.003.2/ vikrtavn katriyya vadhya bahulair dhanai || 3 ||
BRP150.004.1/ ki nmpadgata ppa ncaraty api paita |
BRP150.004.2/ amittve dhana cpi jaghe bahula muni || 4 ||
BRP150.005.1/ vidrartha ca dhana jaghe brhmadhama |
BRP150.005.2/ tato 'pratisamdheyamahroganipita || 5 ||
BRP150.006.1/ sa mta klaparyye narakev atha ptita |
BRP150.006.2/ bhogd te na kayo 'sti prktannm ihhasm || 6 ||
/p. 482/

BRP150.007.1/ kikarair yamavkyena bahuyonyantara gata |


BRP150.007.2/ tata pico hy abhavad druo drukti || 7 ||
BRP150.008.1/ ukakhev athraye nirjale nirjane tath |
BRP150.008.2/ grme grmadavavypte kipyate yamakikarai || 8 ||
BRP150.009.1/ kanyputramahvjigav vikrayakria |
BRP150.009.2/ narakn na nivartante yvad bhtasamplavam || 9 ||
BRP150.010.1/ svaktghavipkena druair yamakikarai |
BRP150.010.2/ saghte pacyamno 'sau rurodoccai kta smaran || 10 ||

150

[ SS 243-244

708

Chapter 150 :: Jgarti's life after death and his redemption by unaepa

BRP150.011.1/ pathi gacchan kadcit sa jgarter madhyama suta |


BRP150.011.2/ urva rudato v picasya muhur muhu || 11 ||
BRP150.012.1/ putrakretur brahmahantur jgartes tu pitus tad |
BRP150.012.2/ ppina putravikretur brahmahantu pitu ca tm || 12 ||
BRP150.013.1/ unaepas tadovca ko bhavn atidukhita |
BRP150.013.2/ jgartir abravd dukhc chunaepapit hy aham || 13 ||
BRP150.014.1/ ppyas kriy ktv yoni prpto 'smi drum |
BRP150.014.2/ narakev atha pakva ca puna prpto 'ntarlakam |
BRP150.014.3/ ye ye duktakarmas te tem iya gati || 14 ||
BRP150.015.1/ jgartiputras tam uvca dukht |
BRP150.015.2/ so 'ha sutas te mama doea tta |
BRP150.015.3/ vikrtv m narakn evam ptas |
BRP150.015.4/ tata kariye svargata tvm idnm || 15 ||
BRP150.016.1/ eva pratijya sa gdhiputra BRP150.016.2/ putratvam pto 'tha munipravra |
BRP150.016.3/ gagm abhidhyya pitu ca lokn |
BRP150.016.4/ anuttamn hamno jagma || 16 ||
BRP150.017.1/ aeadukhnaladhpitn |
BRP150.017.2/ nimajjat mohamahsamudre |
BRP150.017.3/ arri nnyad aho trilokym |
BRP150.017.4/ lambana viupad vihya || 17 ||
BRP150.018.1/ eva vinicitya munir mahtm |
BRP150.018.2/ samuddidhru pitara sa durgate |
BRP150.018.3/ ucis tato gautamm u gatv |
BRP150.018.4/ tatra sntv sasmara chambhuvi || 18 ||
BRP150.019.1/ dadau jala pretarpya pitre |
BRP150.019.2/ picarpya sudukhitya |
BRP150.019.3/ taddnamtrea tadaiva pto |
BRP150.019.4/ jgartir vpa vapu supuyam || 19 ||
BRP150.020.1/ vimnayukta surasaghajua |
BRP150.020.2/ vio pada prpa sutaprabhvt |
BRP150.020.3/ gagprabhvc ca hare ca ambhor |
BRP150.020.4/ vidhtur arkyutatulyatej || 20 ||
BRP150.021.1/ tata prabhty etad atiprasiddha |
BRP150.021.2/ paicana ca mahgada ca |
/p. 483/

BRP150.021.3/ mahnti ppni ca nam u |


BRP150.021.4/ praynti yasya smaraena pusm || 21 ||

Chapter 150 :: Jgarti's life after death and his redemption by unaepa

709

BRP150.022.1/ trthasya ceda gadita tavdya |


BRP150.022.2/ mhtmyam etat triatni yatra |
BRP150.022.3/ trthny athnyni bhavanti bhukti BRP150.022.4/ muktipradyni kim anyad atra ||
22 ||
BRP150.023.1/ sarvasiddhidam khytam itydy atra atatrayam |
BRP150.023.2/ trthn munijun smarad apy abhadam || 23 ||

710

Chapter 151 :: Purravas and Urva

Chapter 151 :: Purravas and


Urva
151

BRP151.001.0/ brahmovca:

BRP151.001.1/ nimnabhedam iti khyta sarvappapraanam |


BRP151.001.2/ gagy uttare pre trtha trailokyavirutam || 1 ||
BRP151.002.1/ yasya sasmaraenpi sarvappakayo bhavet |
BRP151.002.2/ vedadvpa ca tatraiva darand vedavid bhavet || 2 ||
BRP151.003.1/ urva cakame rj aila paramadhrmika |
BRP151.003.2/ ko na moham upyti vilokya madirekam || 3 ||
BRP151.004.1/ s pryd yatra rjsau ghta stoka samanute |
BRP151.004.2/ nagnadarant ktv tasy klvadhi npa || 4 ||
BRP151.005.1/ t svcakra lalan yn ramy nav navm |
BRP151.005.2/ supty ayane tasy samuttasthau purrav || 5 ||
BRP151.006.1/ vilokya ta vivasana tadaivsau vinirgat |
BRP151.006.2/ vidyuccacalacittn kva sthairya nanu yoitm || 6 ||
BRP151.007.1/ k cakre sa arvary vivastro vismito mahn |
BRP151.007.2/ etasminn antare rj yuddhygd ripn prati || 7 ||
BRP151.008.1/ t jitv punar apy gd devaloka supjitam |
BRP151.008.2/ sa cgatya mahrjo vasihc ca purodhasa || 8 ||
BRP151.009.1/ urvay gamana rutv tato dukhasamanvita |
BRP151.009.2/ na juhoti na cnti na oti na payati || 9 ||
BRP151.010.1/ etasminn antare tatra mtvastha npottamam |
BRP151.010.2/ bodhaym sa vkyai ca hetubhtai purohita || 10 ||
BRP151.011.0/ vasiha uvca:
BRP151.011.1/ s mtdya mahrja m vyathasva mahmate |
BRP151.011.2/ eva sthita tu m tv vai aiv spyur ug || 11 ||

151

[ SS 244-245

Chapter 151 :: Purravas and Urva

BRP151.012.1/ na vai straini jne hdayni mahmate |


BRP151.012.2/ lvk ydi tasmt tva bhpa m uca || 12 ||
BRP151.013.1/ ko nma loke rjendra kminbhir na vacita |
BRP151.013.2/ vacakatva nasatva cacalatva kulat || 13 ||
BRP151.014.1/ iti svbhvika ys t katha sukhahetava |
BRP151.014.2/ klena ko na nihata ko 'rth gauravam gata || 14 ||
/p. 484/

BRP151.015.1/ riy na bhrmita ko v yoidbhi ko na khaita |


BRP151.015.2/ svapnamyopam rjan madaviplutacetasa || 15 ||
BRP151.016.1/ sukhya yoita kasya jtvaitad vijvaro bhava |
BRP151.016.2/ vihya akara viu gautam v mahmate |
BRP151.016.3/ dukhin araa nnyad vidyate bhuvanatraye || 16 ||
BRP151.017.0/ brahmovca:
BRP151.017.1/ etac chrutv tato rj dukha sahtya yatnata |
BRP151.017.2/ gautamy madhyasastho 'sv aila paramadhrmika || 17 ||
BRP151.018.1/ tatra crdhaym sa iva deva janrdanam |
BRP151.018.2/ brahma bhskara gag devn any ca yatnata || 18 ||
BRP151.019.1/ yo vipanno na trthni devat ca na sevate |
BRP151.019.2/ sa klavaago jantu k dam anuysyati || 19 ||
BRP151.020.1/ tadvaraikaarao gautamsevanotsuka |
BRP151.020.2/ par raddhm upagata sasrsthparmukha || 20 ||
BRP151.021.1/ je yaj ca bahuln tvigbhir bahudakin |
BRP151.021.2/ vedadvpo 'bhavat tena yajadvpa sa ucyate || 21 ||
BRP151.022.1/ pauramsy tu arvary tatryti sadorva |
BRP151.022.2/ tasya dpasya ya kuryt pradakiam atho nara || 22 ||
BRP151.023.1/ pradakikt tena pthiv sgarmbar |
BRP151.023.2/ vedn smaraa tatra yajn smaraa tath || 23 ||
BRP151.024.1/ sukt tatra ya kuryd vedayajaphala labhet |
BRP151.024.2/ ailatrtha tu taj jeya tad eva ca purravam || 24 ||
BRP151.025.1/ vsiha cpi tat tu syn nimnabheda tad ucyate |
BRP151.025.2/ aile rji na kicit syn nimna sarveu karmasu || 25 ||
BRP151.026.1/ yad etan nimnam urvay sarvabhvena vartanam |
BRP151.026.2/ tac cpi bhedita nimna vasihena ca gagay || 26 ||

711

712

Chapter 151 :: Purravas and Urva

BRP151.027.1/ nimnabhedam abht tena ddeasiddhidam |


BRP151.027.2/ tatra sapta atny hus trthni guavanti ca || 27 ||
BRP151.028.1/ teu snna ca dna ca sarvakratuphalapradam |
BRP151.028.2/ snna ktv nimnabhede ya payati surn imn || 28 ||
BRP151.029.1/ iha cmutra v nimna na kicit tasya vidyate |
BRP151.029.2/ sarvonnatim avpysau modate divi akravat || 29 ||

Chapter 152 :: The abduction of Tr

Chapter 152 :: The abduction


of Tr
152

BRP152.001.0/ brahmovca:

BRP152.001.1/ nandtaam iti khyta trtha vedavido vidu |


BRP152.001.2/ tasya prabhva vakymi u yatnena nrada || 1 ||
BRP152.002.1/ atriputro mahtej candram iti viruta |
BRP152.002.2/ sarvn ved ca vidhivad dhanurveda yathvidhi || 2 ||
BRP152.003.1/ adhtya jvt sarv ca vidy cny mahmate |
BRP152.003.2/ gurupj karomti jvam ha sa candram |
BRP152.003.3/ bhaspatis tad prha candra iya mudnvita || 3 ||
/p. 485/

BRP152.004.0/ bhaspatir uvca:

BRP152.004.1/ mama priy tu jnte tr ratisamaprabh || 4 ||


BRP152.005.0/ brahmovca:
BRP152.005.1/ prau t ca tad pryd antar vema sa candram |
BRP152.005.2/ tr trmukh dv jaghe t karea sa || 5 ||
BRP152.006.1/ svavema prati t lobhd bald karayat tad |
BRP152.006.2/ tvad dhairyanidhir jn matimn vijitendriya || 6 ||
BRP152.007.1/ yvan na kminnetravgurbhir nibadhyate |
BRP152.007.2/ vieato rahasasth kminm yatekam || 7 ||
BRP152.008.1/ vilokya na mano yti kasya kmeu vayatm |
BRP152.008.2/ ata evnyapuruadarana na kadcana || 8 ||
BRP152.009.1/ kulavadhv raha krya bhtay laviplute |
BRP152.009.2/ vijya tat parijant sahasotthya nirgata || 9 ||
BRP152.010.1/ dv tad dukta karma bhaspatir udradh |
BRP152.010.2/ apa kopc ckipya vgbhir vipriyakribhi || 10 ||

152

[ SS 245-247

713

714

Chapter 152 :: The abduction of Tr

BRP152.011.1/ parbhibhtm lokya knt ka sohum vara |


BRP152.011.2/ yuyudhe tena jvo 'pi deva candramas ru || 11 ||
BRP152.012.1/ na pair hanyate candro nyudhai suramantritai |
BRP152.012.2/ bhaspatipratai ca na mantrair hanyate a || 12 ||
BRP152.013.1/ tad candras tu t tr ntv sasthpya mandire |
BRP152.013.2/ bubhuje bahuvari rohi ckutobhaya || 13 ||
BRP152.014.1/ na jyeta tad devair na kopai pamantrakai |
BRP152.014.2/ na rjabhir na ibhir na smn bhedadaanai || 14 ||
BRP152.015.1/ yad bhry na lebhe 'sau guru sarvaprayatnata |
BRP152.015.2/ sarvopyakaye jvas tad ntim athsmarat || 15 ||
BRP152.016.1/ apamna purasktya mna ktv tu phata |
BRP152.016.2/ svrtham uddharate prja svrthabhrao hi mrkhat || 16 ||
BRP152.017.1/ sdhya kenpy upyena jnadbhi puruai phalam |
BRP152.017.2/ vthbhimnina ghra vipadyante vimohit || 17 ||
BRP152.018.1/ eva nicitya medhv ukra gatv nyavedayat |
BRP152.018.2/ tam gata kavir jtv sammnenbhyanandayat || 18 ||
BRP152.019.1/ upavia suvirnta pjita ca yathvidhi |
BRP152.019.2/ paryapcchad daityagurus tadgamanakraam || 19 ||
BRP152.020.1/ ghgatasya vimukh atravo 'py uttam nahi |
BRP152.020.2/ tasmai sa vistareha bhryharaam dita || 20 ||
BRP152.021.1/ bhaspates tad vkya rutv kopnvita kavi |
BRP152.021.2/ apardha tu candrasya mene iyasya nrada |
BRP152.021.3/ atikramam ima rutv kopt kavir athbravt || 21 ||
BRP152.022.0/ ukra uvca:
BRP152.022.1/ tad bhokye tad psye tad svapsye tad vade |
BRP152.022.2/ yadnaye priy bhrtas tava bhry parrditm || 22 ||
BRP152.023.1/ tm nya bhava pjya candra aptv gurudruham |
BRP152.023.2/ pacd bhokye mahbho u vca grahevara || 23 ||
/p. 486/

BRP152.024.0/ brahmovca:

BRP152.024.1/ evam uktv sa jvena daitycryo jagma ha |


BRP152.024.2/ ivam rdhya yatnena para smarthyam ptavn || 24 ||
BRP152.025.1/ varn avpya vividh akard bhvapjitt |

Chapter 152 :: The abduction of Tr

BRP152.025.2/ ivaprasdt ki nma dehinm iha durlabham || 25 ||


BRP152.026.1/ jagma ukro jvena tray yatra candram |
BRP152.026.2/ vartate ta apoccai u tva candra me vaca || 26 ||
BRP152.027.1/ yasmt ppatara karma tvay ppa madt ktam |
BRP152.027.2/ kuh bhys tata candra apaiva ru kavi || 27 ||
BRP152.028.1/ kavipapradagdho 'bht tadaiva mgalchana |
BRP152.028.2/ prpu kaya na ke nma gurusvmisakhidruha || 28 ||
BRP152.029.1/ tatyja t sa candro 'pi t tr jaghe kavi |
BRP152.029.2/ ukro 'pi devn hya n pitgas tath || 29 ||
BRP152.030.1/ nadr nad ca vividhn oadh ca pativrat |
BRP152.030.2/ tata sampraum rebhe trvttavinikrayam || 30 ||
BRP152.031.1/ tata ruti surn ha gautamy bhaktitas tv iyam |
BRP152.031.2/ snna karotu jvena tr pt bhaviyati || 31 ||
BRP152.032.1/ rahasyam etat parama na kathya yasya kasyacit |
BRP152.032.2/ sarvsv api dasv eha araa gautam nm || 32 ||
BRP152.033.1/ tathkaroc caiva tr bhartr snna yathvidhi |
BRP152.033.2/ pupavir abht tatra jayaabdo vyavartata || 33 ||
BRP152.034.1/ punar vai dev adadu punar manuy uta |
BRP152.034.2/ rjna satya kvn brahmajy punar dadu || 34 ||
BRP152.035.1/ punar dattv brahmajy kt devair akalmam |
BRP152.035.2/ sarva kemam abht tatra tasmt trtha mahmune || 35 ||
BRP152.036.1/ punar dattv brahmajy kt devair akalmam |
BRP152.036.2/ sarva kemam abht tatra tasmt trtha mahmune |
BRP152.036.3/ tad abht sakalghaughadhvasana sarvakmadam |
BRP152.036.4/ nanda kemam abhavat surm asurrim || 36 ||
BRP152.037.1/ bhaspate ca ukrasya try ca vieata |
BRP152.037.2/ paramnandam panno gurur gagm abhata || 37 ||
BRP152.038.0/ gurur uvca:
BRP152.038.1/ tva gautami sad pjy sarvem api muktid |
BRP152.038.2/ vieatas tu sihasthe mayi trailokyapvan || 38 ||
BRP152.039.1/ bhaviyasi saricchrehe sarvatrthai samanvit |
BRP152.039.2/ yni kni ca trthni svargamtyurastale |
BRP152.039.3/ tv sntu tni ysyanti mayi sihasthite 'mbike || 39 ||

715

716

Chapter 152 :: The abduction of Tr

BRP152.040.0/ brahmovca:
BRP152.040.1/ dhanya yaasyam yuyam rogyarvivardhanam |
BRP152.040.2/ saubhgyaivaryajanana trtham nandanmakam || 40 ||
BRP152.041.1/ tatra paca sahasri trthny ha sa gautama |
BRP152.041.2/ smarat pahand vpi iai sayujyate sad || 41 ||
/p. 487/

BRP152.042.1/ ivasytra niviasya nand gagtae 'niam |


BRP152.042.2/ skc caraty asau dharmas tasmn nandtaa smtam |
BRP152.042.3/ nandam api tat trtha sarvnandavivardhant || 42 ||

Chapter 153 :: Prcnabarhis' long reign and his obtaining a son from iva

Chapter 153 :: Prcnabarhis'


long reign and his obtaining a
son from iva
153

BRP153.001.0/ brahmovca:

BRP153.001.1/ bhvatrtham iti prokta yatra skd bhava sthita |


BRP153.001.2/ aeajagadantastho bhttm saccidkti || 1 ||
BRP153.002.1/ tatrem u vakymi kath puyatam ubhm |
BRP153.002.2/ sryavaakara rmn katriy dhurandhara || 2 ||
BRP153.003.1/ prcnabarhir khyta sarvadharmeu praga |
BRP153.003.2/ tisra koyo 'rdhakoi ca var rjya sthita || 3 ||
BRP153.004.1/ tasyeda vrata csd yad aha yauvanacyuta |
BRP153.004.2/ bhaveya priyay vpi putrair v priyavastubhi || 4 ||
BRP153.005.1/ viyujyeya tato rjya tyakye 'ha ntra saaya |
BRP153.005.2/ vivekin kulnnm idam evocita nm || 5 ||
BRP153.006.1/ sthyate vijane kvpi viraktair vibhavakaye |
BRP153.006.2/ tasmin prasati mah na viyoga priyai kvacit || 6 ||
BRP153.007.1/ ndhivydh na durbhika na bandhukalaho nm |
BRP153.007.2/ tasmi sati rjya tu na ca kacid viyujyate || 7 ||
BRP153.008.1/ tata putrrtham akarod yaja rj mahmati |
BRP153.008.2/ tata prasanno bhagavn vara prdd yathepsitam || 8 ||
BRP153.009.1/ gautamtrasasthya rje devo mahevara |
BRP153.009.2/ putra dehti rj vai bhava prha sa bhryay || 9 ||
BRP153.010.1/ bhava prha npa prty paya netra ttyakam |
BRP153.010.2/ tata payati rjendre bhavasyki tu mnada || 10 ||
BRP153.011.1/ cakurdptybhavat putro mahim nma viruta |

153

[ SS 247

717

718

Chapter 154 :: The repudiation of St

BRP153.011.2/ yenkri stuti puy mahimna iti virut || 11 ||


BRP153.012.1/ kim alabhya bhagavati prasanne tripurntake |
BRP153.012.2/ ya nityam anuvartante haribrahmdaya sur || 12 ||
BRP153.013.1/ prptaputra ca npatis trtharaihyam aycata |
BRP153.013.2/ mahppamahrogamahvyasanin nm || 13 ||
BRP153.014.1/ nnvipadgartn sarvbhimatalabdhaye |
BRP153.014.2/ prdj jyaihya bhava cpi bhvatrtha tad ucyate || 14 ||
BRP153.015.1/ tatra snnena dnena sarvn kmn avpnuyt |
BRP153.015.2/ bhavaprasdd abhavat suta prcnabarhia || 15 ||
BRP153.016.1/ mahim gautamtre bhvatrtha tad ucyate |
BRP153.016.2/ tatra saptati trthni puyny akhiladni ca || 16 ||
/p. 488/

Chapter 154 :: The repudiation of St

719

Chapter 154 :: The repudiation


of St
154

BRP154.001.0/ brahmovca:

BRP154.001.1/ sahasrakuam khyta trtha vedavido vidu |


BRP154.001.2/ yasya smaraamtrea sukh sampadyate nara || 1 ||
BRP154.002.1/ pur darath rma setu baddhv mahrave |
BRP154.002.2/ lak dagdhv ripn hatv rvadn rae arai || 2 ||
BRP154.003.1/ vaideh ca samsdya rmo vacanam abravt |
BRP154.003.2/ payatsu lokapleu tasycrye pura sthite || 3 ||
BRP154.004.1/ agnau uddhigat st rmo lakmaasannidhau |
BRP154.004.2/ ehi vaidehi uddhsi akam rohum arhasi || 4 ||
BRP154.005.1/ nety uvca tad rmn agado hanums tath |
BRP154.005.2/ ayodhyy tu vaidehi srdha yma suhjjanai || 5 ||
BRP154.006.1/ tatra uddhim avpytha punar bhrtu mtu |
BRP154.006.2/ laukikev api payatsu tata uddh nptmaj || 6 ||
BRP154.007.1/ ayodhyy supuye 'hni akam rohum arhasi |
BRP154.007.2/ asy caritraviaye sandeha kasya jyate || 7 ||
BRP154.008.1/ lokpavdas tad api nirasya svajaneu hi |
BRP154.008.2/ tayor vkyam andtya lakmaa savibhaa || 8 ||
BRP154.009.1/ rma ca jmbav caiva tm hvayan nptmajm |
BRP154.009.2/ svastty ukt devatbh rjo 'ka cruroha s || 9 ||
BRP154.010.1/ mudits te yayu ghra pupakea virjat |
BRP154.010.2/ ayodhy nagar prpya tath rjya svaka tu yat || 10 ||
BRP154.011.1/ mudits te 'bhavan sarve sad rmnuvartina |
BRP154.011.2/ tata katipayheu anryebhyo virpikm || 11 ||
BRP154.012.1/ vca rutv sa tatyja gurvi tm ayonijm |

154

[ SS 247-248

720

Chapter 154 :: The repudiation of St

BRP154.012.2/ mithypavdam api hi na sahante kulonnat || 12 ||


BRP154.013.1/ vlmker munimukhyasya ramasya sampata |
BRP154.013.2/ tatyja lakmaa stm adu rudat rudan || 13 ||
BRP154.014.1/ nollaghyj gurm ity asau tad akarod bhiy |
BRP154.014.2/ tata katipayheu vyatteu nptmaja || 14 ||
BRP154.015.1/ rma saumitri srdha hayamedhya dkita |
BRP154.015.2/ tatraivjagmatur ubhau rmaputrau yaasvinau || 15 ||
BRP154.016.1/ lava kua ca vikhytau nradv iva gyakau |
BRP154.016.2/ rmyaa samagra tad gandharvv iva susvarau || 16 ||
BRP154.017.1/ rmasya carita sarva gyamnau samyatu |
BRP154.017.2/ yajava rjasutau hetubhir lakitau tad || 17 ||
BRP154.018.1/ rmaputrv ubhau rau vaidehys tanayv iti |
BRP154.018.2/ tv nya tata putrv abhiicya yathkramam || 18 ||
BRP154.019.1/ akrhau tata ktv sasvaje tau puna puna |
BRP154.019.2/ sasradukhakhinnnm agatn arrim || 19 ||
BRP154.020.1/ putrliganam evtra para virntikraam |
BRP154.020.2/ muhur ligya tau putrau muhu svajati cumbati || 20 ||
BRP154.021.1/ kim apy antar dhyyati ca nivasaty api vai muhu |
BRP154.021.2/ etasminn antare prpt rkas lakavsina || 21 ||
/p. 489/

BRP154.022.1/ sugrvo hanum caiva agado jmbavs tath |


BRP154.022.2/ anye ca vnar sarve vibhaapurasar || 22 ||
BRP154.023.1/ te cgatya npa prpt sihsanam upasthitam |
BRP154.023.2/ stm adv hanumn agada kanakgada || 23 ||
BRP154.024.1/ kva gatyonij mt eko rmo 'tra dyate |
BRP154.024.2/ rmea s parityakt ity cur dvraplak || 24 ||
BRP154.025.1/ payatsu lokapleu rye tatra pravdini |
BRP154.025.2/ agnau uddhigat st ki tu rj nirakua || 25 ||
BRP154.026.1/ utpannair laukikair vkyai rmas tyajati t priym |
BRP154.026.2/ mariyva iti hy uktv gautam punar yatu || 26 ||
BRP154.027.1/ rmas tau phato 'bhyetya ayodhyvsibhi saha |
BRP154.027.2/ gatya gautam tatra 'kurvas te parama tapa || 27 ||

Chapter 154 :: The repudiation of St

BRP154.028.1/ smra smra nivasantas t st lokamtaram |


BRP154.028.2/ sasrsthvirahit gautamsevanotsuk || 28 ||
BRP154.029.1/ lokatrayapati skd rmo 'nujasamanvita |
BRP154.029.2/ prpta sntv ca gautamy ivrdhanatatpara || 29 ||
BRP154.030.1/ paritpa jahau sarva sahasraparivrita |
BRP154.030.2/ yatra cst sa vttnta sahasrakuam ucyate || 30 ||
BRP154.031.1/ dapari trthni tatra sarvrthadni ca |
BRP154.031.2/ tatra snna ca dna ca sahasraphaladyakam || 31 ||
BRP154.032.1/ yatra rgautamtre vasihdimunvarai |
BRP154.032.2/ sarvpattraka homam akrayad aghntakam || 32 ||
BRP154.033.1/ sahasrasakhyyukteu kueu vasudhray |
BRP154.033.2/ sarvn apekitn kmn avpsau mahtap || 33 ||
BRP154.034.1/ gautamy saridamby prasdd rkasntaka |
BRP154.034.2/ sahasrakubhidha tad abht trtha mahphalam || 34 ||

721

722

Chapter 155 :: The earth as sacrificial gift turning into a lioness and exchanged for a cow

Chapter 155 :: The earth as


sacrificial gift turning into a
lioness and exchanged for a
cow
155

BRP155.001.0/ brahmovca:

BRP155.001.1/ kapilatrtham khyta tad evgirasa smtam |


BRP155.001.2/ tad evdityam khyta saihikeya tad ucyate || 1 ||
BRP155.002.1/ gautamy dakie pre dityn munisattama |
BRP155.002.2/ ayjayann agiraso daki te bhuva dadu || 2 ||
BRP155.003.1/ agirobhyas tadditys tapase 'giraso yayu |
BRP155.003.2/ s bhmi saihik bhtv jann sarvn abhakayat || 3 ||
BRP155.004.1/ tatrasus te jan sarve agirobhyo nyavedayan |
BRP155.004.2/ vibht jnato jtv bhuva t saihikm iti || 4 ||
BRP155.005.1/ dityn anugatvtha vcam agiraso 'bruvan |
BRP155.005.2/ bhuva ghantu y datt nety ditys tadbruvan || 5 ||
/p. 490/

BRP155.006.1/ nivtt daki naiva pratighanti sraya |


BRP155.006.2/ svadatt paradatt v yo hareta vasundharm || 6 ||
BRP155.007.1/ air varasahasri vihy jyate kmi |
BRP155.007.2/ bhme svaparadatty haran ndhika kvacit || 7 ||
BRP155.008.1/ ppam asti mahraudra na svkurma punas tu tm |
BRP155.008.2/ eva yad svadatty harae ki tad bhavet || 8 ||
BRP155.009.1/ tathpi krayarpea ghmo daki bhuvam |
BRP155.009.2/ tathety ukte tu te dev kapil ubhalakam || 9 ||

155

[ SS 249

Chapter 155 :: The earth as sacrificial gift turning into a lioness and exchanged for a cow

BRP155.010.1/ gagy dakie pre bhuva sthne tu t dadu |


BRP155.010.2/ bhuktimuktiprada skd vius tihati mrtimn || 10 ||
BRP155.011.1/ kapilsagama tac ca sarvghaughavinanam |
BRP155.011.2/ tatrbhavad dnatoyd pag kapilbhidh || 11 ||
BRP155.012.1/ sasyavaty api bhuvo dnd godnam uttamam |
BRP155.012.2/ lokarak cakrsau ktv vinimaya muni || 12 ||
BRP155.013.1/ yatra trthe ca tad vtta gotrtha tad udhtam |
BRP155.013.2/ puyada tatra trthn atam ukta manibhi || 13 ||
BRP155.014.1/ tatra snnena dnena bhmidnaphala labhet |
BRP155.014.2/ sagat gagay tac ca kapilsagama vidu || 14 ||

723

724

Chapter 156 :: Viu's fight with the demons

Chapter 156 :: Viu's fight


with the demons
156

BRP156.001.0/ brahmovca:

BRP156.001.1/ akhahrada nma trtha yatra akhagaddhara |


BRP156.001.2/ tatra sntv ca ta dv mucyate bhavabandhant || 1 ||
BRP156.002.1/ tatreda vttam khysye bhuktimuktipradyakam |
BRP156.002.2/ pur ktayugasydau brahmaa smagyina || 2 ||
BRP156.003.1/ brahmgrasambht rkas bahurpia |
BRP156.003.2/ brahma khditu prpt balonmatt dhtyudh || 3 ||
BRP156.004.1/ tadham abrava viu rakaya jagadgurum |
BRP156.004.2/ sa vius tni raksi hantu cakrea codyata || 4 ||
BRP156.005.1/ chittv cakrea raksi akham prayat tad |
BRP156.005.2/ nikaaka tala ktv svarga nirvairam eva ca || 5 ||
BRP156.006.1/ tato haraprakarea akham prayad dhari |
BRP156.006.2/ tato raksi sarvi hy annaur aeata || 6 ||
BRP156.007.1/ yatraitad vttam akhila viuakhaprabhvata |
BRP156.007.2/ akhatrtha tu tat prokta sarvakemakara nm || 7 ||
BRP156.008.1/ sarvbhaprada puya smaran magalapradam |
BRP156.008.2/ yurrogyajanana lakmputrapravardhanam || 8 ||
BRP156.009.1/ smarat pahand vpi sarvakmn avpnuyt |
BRP156.009.2/ trthnm ayuta tatra sarvappanuda mune || 9 ||
/p. 491/

BRP156.010.1/ trthny ayutasakhyni sarvappahari ca |


BRP156.010.2/ ye prabhva jnti vaktu devo mahevara || 10 ||
BRP156.011.1/ ppakayapratinidhir naitebhyo 'sty apara kvacit || 11 ||

156

[ SS 249-250

Chapter 157 :: Rma and the Ligas

Chapter 157 :: Rma and the


Ligas
157

BRP157.001.0/ brahmovca:

BRP157.001.1/ kikindhtrtham khyta sarvakmaprada nm |


BRP157.001.2/ sarvappapraamana yatra sannihito bhava || 1 ||
BRP157.002.1/ tasya svarpa vakymi yatnena u nrada |
BRP157.002.2/ pur darath rmo rvaa lokarvaam || 2 ||
BRP157.003.1/ kikindhvsibhi srdha jaghna raamrdhani |
BRP157.003.2/ saputra sabala hatv stm dya atruh || 3 ||
BRP157.004.1/ bhrtr saumitri srdha vnarai ca mahbalai |
BRP157.004.2/ vibhaena balin devai pratygato npa || 4 ||
BRP157.005.1/ ktasvastyayana rmn pupakea virjita |
BRP157.005.2/ yad sd dhanarjasya kmagenugmin || 5 ||
BRP157.006.1/ ayodhym agaman sarve gacchan gagm apayata |
BRP157.006.2/ rmo virma atr araya ararthinm || 6 ||
BRP157.007.1/ gautam tu jagatpuy sarvakmapradyinm |
BRP157.007.2/ manonayanasantpanivraaparyam || 7 ||
BRP157.008.1/ t dv npati rmn gagtram athviat |
BRP157.008.2/ t dv prha npatir haragadgaday gir |
BRP157.008.3/ harn sarvn athmantrya hanumatpramukhn mune || 8 ||
BRP157.009.0/ rma uvca:
BRP157.009.1/ asy prabhvd dharayo yo 'sau mama pit prabhu |
BRP157.009.2/ sarvappavinirmuktas tato ytas triviapam || 9 ||
BRP157.010.1/ iya janitr sakalasya jantor |
BRP157.010.2/ bhuktiprad muktim athpi dadyt |
BRP157.010.3/ ppni hanyd api druni |
BRP157.010.4/ knynaysty atra nad samn || 10 ||

157

[ SS 250-251

725

726

Chapter 157 :: Rma and the Ligas

BRP157.011.1/ hatni avad duritni caiva |


BRP157.011.2/ asy prabhvd araya sakhya |
BRP157.011.3/ vibhao maitram upaiti nitya |
BRP157.011.4/ st ca labdh hanum ca bandhu || 11 ||
BRP157.012.1/ lak ca bhagn sagaa hi rako |
BRP157.012.2/ hata hi yasy parisevanena |
BRP157.012.3/ y gautamo devavara prapjya |
BRP157.012.4/ iva araya sajam avpa || 12 ||
BRP157.013.1/ seya janitr sakalepsitnm |
BRP157.013.2/ amagalnm api sannihantr |
BRP157.013.3/ jagatpavitrkaraaikadak |
BRP157.013.4/ ddya skt sarit savitr || 13 ||
/p. 492/

BRP157.014.1/ kyena vc manas sadain |


BRP157.014.2/ vrajmi gag araa araym || 14 ||
BRP157.015.0/ brahmovca:
BRP157.015.1/ etat samkarya vaco npasya |
BRP157.015.2/ tatrplavan haraya sarva eva |
BRP157.015.3/ pj cakrur vidhivat te pthak ca |
BRP157.015.4/ pupair anekai sarvalokopahrai || 15 ||
BRP157.016.1/ sampjya arva npatir yathvat |
BRP157.016.2/ stutv vkyai sarvabhvopayuktai |
BRP157.016.3/ te vnar mudit sarva eva |
BRP157.016.4/ ntya ca gta ca tathaiva cakru || 16 ||
BRP157.017.1/ sukhoitas t rajan mahtm |
BRP157.017.2/ priynuyukta savta premavadbhi |
BRP157.017.3/ dukha jahau sarvam amitrasambhava |
BRP157.017.4/ ki npyate gautamsevanena || 17 ||
BRP157.018.1/ savismaya payati bhtyavarga |
BRP157.018.2/ godvar stauti ca sampraha |
BRP157.018.3/ sammnayan bhtyagaa samagram |
BRP157.018.4/ avpa rma kamapi pramodam |
BRP157.018.5/ puna prabhte vimale tu srye |
BRP157.018.6/ vibhao darathi babhe || 18 ||
BRP157.019.0/ vibhaa uvca:
BRP157.019.1/ ndypi tpts tu bhavma trthe |

Chapter 157 :: Rma and the Ligas

BRP157.019.2/ kacic ca kla nivasma ctra |


BRP157.019.3/ vatsyma ctraiva par catasro |
BRP157.019.4/ rtrr atho yma vts tv ayodhym || 19 ||
BRP157.020.0/ brahmovca:
BRP157.020.1/ tasytha vkya harayo 'numenire |
BRP157.020.2/ tathaiva rtrr apar catasra |
BRP157.020.3/ sampjya deva sakalevara ta |
BRP157.020.4/ bhrtpriya trtham atho jagma || 20 ||
BRP157.021.1/ siddhevara nma jagatprasiddha |
BRP157.021.2/ yasya prabhvt prabalo dasya |
BRP157.021.3/ eva tu pacham athoire te |
BRP157.021.4/ sva sva pratihpitaligam arcya || 21 ||
BRP157.022.1/ uraa tatra karoti vyo |
BRP157.022.2/ suto 'nugm hanumn npasya |
BRP157.022.3/ gacchan npendro hanumantam ha |
BRP157.022.4/ ligni sarvi visarjayasva || 22 ||
BRP157.023.1/ matsthpitny uttamamantravidbhis |
BRP157.023.2/ tathetarai akarakikarai ca |
/p. 493/

BRP157.023.3/ nodvsya pj paraakarea |


BRP157.023.4/ bhya samyojyam aho bhavasya || 23 ||
BRP157.024.1/ tihanti susths tadandarea |
BRP157.024.2/ te khagapattrdiu sambhavanti |
BRP157.024.3/ ye 'raddadhn ivaligapj |
BRP157.024.4/ vidhya ktya na samcaranti || 24 ||
BRP157.025.1/ yathocita te yamakikarair hi |
BRP157.025.2/ pacyanta evkhiladurgatu |
BRP157.025.3/ rmjay vyusuto jagma |
BRP157.025.4/ dorbhy na cotpayitu aka || 25 ||
BRP157.026.1/ tata svapucchena grahtukma |
BRP157.026.2/ saveya liga tu visakma |
BRP157.026.3/ naivakat tan mahad adbhuta syt |
BRP157.026.4/ kapvar npates tathaiva || 26 ||
BRP157.027.1/ ka clayel labdhamahnubhva |
BRP157.027.2/ mahealiga puruo manasv |
BRP157.027.3/ tan nicala prekya mahnubhvo |
BRP157.027.4/ npapravra sahas jagma || 27 ||

727

728

BRP157.028.1/ viprn athmantrya vidhya pj |


BRP157.028.2/ pradakiktya ca rmacandra |
BRP157.028.3/ uddhtiuddhena hdkhilais tair |
BRP157.028.4/ ligni sarvi nanma rma || 28 ||
BRP157.029.1/ kikindhavsipravarair aeai |
BRP157.029.2/ sasevita trtham ato babhva |
BRP157.029.3/ atrplavd eva mahnti ppny |
BRP157.029.4/ api kaya ynti na saayo 'tra || 29 ||
BRP157.030.1/ puna ca gag praanma bhakty |
BRP157.030.2/ prasda mtar mama gautamti |
BRP157.030.3/ jalpan muhur vismitacittavttir |
BRP157.030.4/ vilokayan praaman gautam tm || 30 ||
BRP157.031.1/ tata prabhty etad atva puya |
BRP157.031.2/ kikindhatrtha vibudh vadanti |
BRP157.031.3/ pahet smared vpi oti bhakty |
BRP157.031.4/ pppaha ki puna snnadnai || 31 ||

Chapter 157 :: Rma and the Ligas

Chapter 158 :: The girasas and their mother's curse; Agastya's teaching

Chapter 158 :: The girasas


and their mother's curse;
Agastya's teaching
158

BRP158.001.0/ brahmovca:

BRP158.001.1/ vysatrtham iti khyta prcetasam ata param |


BRP158.001.2/ nta paratara kicit pvana sarvasiddhidam || 1 ||
BRP158.002.1/ daa me mnas putr sraro jagatm api |
BRP158.002.2/ anta jijsavas te vai pthivy jagmur ojas || 2 ||
/p. 494/

BRP158.003.1/ puna s punas te 'pi yts tn samavekitum |


BRP158.003.2/ naiva te 'pi samyt ye gats te gat gat || 3 ||
BRP158.004.1/ tadotpann mahprj divy giraso mune |
BRP158.004.2/ vedavedgatattvaj sarvastravirad || 4 ||
BRP158.005.1/ te 'nujt agiras guru natv tapodhan |
BRP158.005.2/ tapase nicit sarve naiva pv tu mtaram || 5 ||
BRP158.006.1/ sarvebhyo hy adhik mt gurubhyo gauravea hi |
BRP158.006.2/ tad nrada kopena s apa tadtmajn || 6 ||
BRP158.007.0/ mtovca:
BRP158.007.1/ mm andtya ye putr pravtt caritu tapa |
BRP158.007.2/ sarvair api prakrais tan na te siddhim eyati || 7 ||
BRP158.008.0/ brahmovca:
BRP158.008.1/ nnde ca cinvns tapasiddhi na ynti ca |
BRP158.008.2/ vighnam anveti tn sarvn ita ceta ca dhvata || 8 ||
BRP158.009.1/ kvpi tad rkasair vighna kvpi tan mnuair abht |
BRP158.009.2/ pramadbhi kvacic cpi kvpi taddehadoata || 9 ||
158

[ SS 251-253

729

730

Chapter 158 :: The girasas and their mother's curse; Agastya's teaching

BRP158.010.1/ eva tu bhramams te yayu sarve taponidhim |


BRP158.010.2/ agastya tapat reha kumbhayoni jagadgurum || 10 ||
BRP158.011.1/ namasktv hy giras hy agnivaasamudbhav |
BRP158.011.2/ dakipati nta vint praum udyat || 11 ||
BRP158.012.0/ giras cu:
BRP158.012.1/ bhagavan kena doea tapo 'smka na sidhyati |
BRP158.012.2/ nnvidhair apy upyai kurvat ca puna puna || 12 ||
BRP158.013.1/ ki kurma ka prakro 'tra tapasy eva bhavma kim |
BRP158.013.2/ upya brhi viprendra jyeho 'si tapas dhruvam || 13 ||
BRP158.014.1/ jtsi jnin brahman vaktsi vadat vara |
BRP158.014.2/ nto 'si yamin nitya dayvn priyakt tath || 14 ||
BRP158.015.1/ akrodhana ca na dve tasmd brhi vivakitam |
BRP158.015.2/ shakr dayhn gurusevvivarjit |
BRP158.015.3/ asatyavdina krr na te tattva vijnate || 15 ||
BRP158.016.0/ brahmovca:
BRP158.016.1/ agastya prha tn sarvn kaa dhytv anai anai || 16 ||
BRP158.017.0/ agastya uvca:
BRP158.017.1/ nttmno bhavanto vai sraro brahma kt |
BRP158.017.2/ na parypta tapa cbht smaradhva smayakraam || 17 ||
BRP158.018.1/ brahma nirmit prva ye gat sukham edhate |
BRP158.018.2/ ye gat punar anveu te ca tv giraso 'bhavan || 18 ||
BRP158.019.1/ te yya ca puna kle yt yt anai anai |
BRP158.019.2/ prajpater apy adhik bhavitro na saaya || 19 ||
BRP158.020.1/ ito yntu tapas taptu gag trailokyapvanm |
BRP158.020.2/ nopyo 'nyo 'sti sasre vin gag ivapriym || 20 ||
/p. 495/

BRP158.021.1/ tatrrame puyadee jnada pjayiyatha |


BRP158.021.2/ sa cchedayiyaty akhila saaya vo mahmati |
BRP158.021.3/ na siddhi kvpi kecid vin sadguru yata || 21 ||
BRP158.022.0/ brahmovca:
BRP158.022.1/ te tam cur munivara jnada ko 'bhidhyate |
BRP158.022.2/ brahm viur maheo v dityo vpi candram || 22 ||

Chapter 158 :: The girasas and their mother's curse; Agastya's teaching

BRP158.023.1/ agni ca varua ka syj jnado munisattama |


BRP158.023.2/ agastya punar apy ha jnada ryatm ayam || 23 ||
BRP158.024.1/ y pa so 'gnir ity ukto yo 'gni srya sa ucyate |
BRP158.024.2/ ya ca srya sa vai viur ya ca viu sa bhskara || 24 ||
BRP158.025.1/ ya ca brahm sa vai rudro yo rudra sarvam eva tat |
BRP158.025.2/ yasya sarva tu taj jna jnada so 'tra krtyate || 25 ||
BRP158.026.1/ deikaprerakavykhykdupdhyyadehad |
BRP158.026.2/ gurava santi bahavas te jnaprado mahn || 26 ||
BRP158.027.1/ tad eva jnam atrokta yena bhedo vihanyate |
BRP158.027.2/ eka evdvaya ambhur indramitrgninmabhi |
BRP158.027.3/ vadanti bahudh vipr bhrntopaktihetave || 27 ||
BRP158.028.0/ brahmovca:
BRP158.028.1/ etac chrutv muner vkya gth gyanta eva te |
BRP158.028.2/ jagmu pacottar gag paca jagmu ca dakim || 28 ||
BRP158.029.1/ agastyenoditn devn pjayanto yathvidhi |
BRP158.029.2/ saneu vieea hy sns tattvacintak || 29 ||
BRP158.030.1/ te sarve suraga prtimanto 'bhavan mune |
BRP158.030.2/ sratva tu yugdau yat kalpita vivayonin || 30 ||
BRP158.031.1/ adharm nivttyartha vedn sthpanya ca |
BRP158.031.2/ loknm upakrrtha dharmakmrthasiddhaye || 31 ||
BRP158.032.1/ purasmtivedrthadharmastrrthanicaye |
BRP158.032.2/ sratva jagatm ia tdgrp bhaviyatha || 32 ||
BRP158.033.1/ prajpatitva te vai bhaviyati anai kramt |
BRP158.033.2/ yad hy adharmo bhavit vedn ca parbhava || 33 ||
BRP158.034.1/ vedn vyasana tebhyo bhvivyss tatas tu te |
BRP158.034.2/ yad yad tu dharmasya glnir vedasya dyate || 34 ||
BRP158.035.1/ tad tad tu te vys bhaviyanty upakria |
BRP158.035.2/ te yat tapasa sthna gagys tram uttamam || 35 ||
BRP158.036.1/ tatra tatra ivo viur aham ditya eva ca |
BRP158.036.2/ agnir pa sarvam iti tatra sannihita sad || 36 ||
BRP158.037.1/ naitebhya pvana kicin naitebhyas tv adhika kvacit |
BRP158.037.2/ tattadkrat prpta para brahmaiva kevalam || 37 ||
BRP158.038.1/ sarvtmaka ivo vyp sarvabhvasvarpadhk |

731

732

Chapter 158 :: The girasas and their mother's curse; Agastya's teaching

BRP158.038.2/ vieatas tatra trthe sarvapryanukampay || 38 ||


BRP158.039.1/ sarvair devair anuvtas tadanugrahakraka |
BRP158.039.2/ dharmavyss tu te jey vedavyss tathaiva ca || 39 ||
/p. 496/

BRP158.040.1/ te trtha tena nmn vyapadia jagattraye |


BRP158.040.2/ ppapakaklanmbho mohadhvntamadpaham |
BRP158.040.3/ sarvasiddhiprada pus vysatrtham anuttamam || 40 ||

Chapter 159 :: Kadr and Vinat

Chapter 159 :: Kadr and


Vinat
159

BRP159.001.0/ brahmovca:

BRP159.001.1/ vajarsagama nma trtha trailokyavirutam |


BRP159.001.2/ ibhi sevita nitya siddhai rjaribhis tath || 1 ||
BRP159.002.1/ dsatvam agamat prva ngn garua khaga |
BRP159.002.2/ mtdsyt tad dukhaparisantaptamnasa |
BRP159.002.3/ kadcic cintaym sa raha sthitv vinivasan || 2 ||
BRP159.003.0/ garua uvca:
BRP159.003.1/ ta eva dhany loke 'smin ktapuys ta eva hi |
BRP159.003.2/ nnyasev kt yais tu na ye vyasangama || 3 ||
BRP159.004.1/ sukha tihanti gyanti svapanti ca hasanti ca |
BRP159.004.2/ svadehaprabhavo dhany dhig dhig anyavae sthitn || 4 ||
BRP159.005.0/ brahmovca:
BRP159.005.1/ iti cintsamvio jananm etya dukhita |
BRP159.005.2/ paryapcchad ameytm vainateyo 'tha mtaram || 5 ||
BRP159.006.0/ garua uvca:
BRP159.006.1/ kasypardhn mtas tva pitur v mama vnyata |
BRP159.006.2/ dstvam pt vada tatkraa mama pcchata || 6 ||
BRP159.007.0/ brahmovca:
BRP159.007.1/ sbravt putram tmyam aruasynuja priyam || 7 ||
BRP159.008.0/ vinatovca:
BRP159.008.1/ naiva kasypardho 'sti svpardho mayodita |
BRP159.008.2/ yasy vkya viparyeti s ds syn mayoditam || 8 ||
BRP159.009.1/ kadr cpi tathaivha s may sayut yayau |

159

[ SS 253-255

733

Chapter 159 :: Kadr and Vinat

734

BRP159.009.2/ kadrv mambhavad vda chadmanha tay jit || 9 ||


BRP159.010.1/ vidhir hi balavs tta k k ce na ceate |
BRP159.010.2/ eva dstvam agama kadrv kayapanandana |
BRP159.010.3/ yad ds tu jtha dso 'bhs tva dvijanmaja || 10 ||
BRP159.011.0/ brahmovca:
BRP159.011.1/ t tad babhvsau garuo 'tva dukhita |
BRP159.011.2/ na kicid ce janan cintayan bhavitavyatm || 11 ||
BRP159.012.1/ kadr kadcit s prha putr hitam icchat |
BRP159.012.2/ tmano bhtim icchant vinat khagamtaram || 12 ||
BRP159.013.0/ kadrr uvca:
BRP159.013.1/ putra srya namaskartu tava yty anivrita |
BRP159.013.2/ aho lokatraye 'py asmin dhanysi bata dsy api || 13 ||
/p. 497/

BRP159.014.0/ brahmovca:

BRP159.014.1/ svadukha ghamn s kadr prha suvismit || 14 ||


BRP159.015.0/ vinatovca:
BRP159.015.1/ tava putrs tu kim iti ravi drau na ynti ca || 15 ||
BRP159.016.0/ kadrr uvca:
BRP159.016.1/ putrn madyn subhage naya nglaya prati |
BRP159.016.2/ samudrasya sampe tu tad ste tala sara || 16 ||
BRP159.017.0/ brahmovca:
BRP159.017.1/ suparas tv avahan ngn kadr ca vinat tath |
BRP159.017.2/ tata provca mudit vainateyasya mtaram || 17 ||
BRP159.018.1/ sur netu nilaya garuo matsutn iti |
BRP159.018.2/ puna prha sarpamt garua vinaynvitam || 18 ||
BRP159.019.0/ sarpamtovca:
BRP159.019.1/ putr me draum icchanti hasa trijagat gurum |
BRP159.019.2/ namasktv tata sryam eyanti nilaya mama |
BRP159.019.3/ hae tva naya putrn me sryamaalam anvaham || 19 ||
BRP159.020.0/ brahmovca:
BRP159.020.1/ s vepamn vinat dn kadrm abhata || 20 ||

Chapter 159 :: Kadr and Vinat

BRP159.021.0/ vinatovca:
BRP159.021.1/ nha kam sarpamta putro me neyate sutn |
BRP159.021.2/ dv dinakara deva punar eva prayntu te || 21 ||
BRP159.022.0/ brahmovca:
BRP159.022.1/ vinat svasuta prha vihagnm adhvaram |
BRP159.022.2/ namaskartum athecchanti ng svmitvam gat || 22 ||
BRP159.023.1/ bhsvantam ity uvceya m sarpajanan haht |
BRP159.023.2/ tathety uktv sa garuo mm rohantu pannag || 23 ||
BRP159.024.1/ tadrha sarpasainya garua vihagdhipam |
BRP159.024.2/ anai anair upagamad yatra devo divkara |
BRP159.024.3/ te dahyamns tkena bhnutpena vivyathu || 24 ||
BRP159.025.0/ sarp cu:
BRP159.025.1/ nivartasva mahprja patagya namo nama |
BRP159.025.2/ ala sryasya sadana dagdh sryasya tejas |
BRP159.025.3/ ymas tvay v garua vihya tvm athpi v || 25 ||
BRP159.026.0/ brahmovca:
BRP159.026.1/ eva ngair ucyamna ditya daraymi va |
BRP159.026.2/ ity uktv gagana ghra jagmdityasammukha || 26 ||
BRP159.027.1/ dagdhabhog nipetus te dvpa ta vraa prati |
BRP159.027.2/ bahava atashasr pit dagdhavigrah || 27 ||
BRP159.028.1/ putrm rtasannda patitn mahtale |
BRP159.028.2/ vsitu samyt tn s kadr suvihval || 28 ||
BRP159.029.1/ uvca vinat kadrs tava putro 'tiduktam |
BRP159.029.2/ ktavn atidurmedh ye ntir na vidyate || 29 ||
/p. 498/

BRP159.030.1/ nnyath kartum yti svmivkya phavara |


BRP159.030.2/ sa kyapo bhattej yady atra syd anmayam || 30 ||
BRP159.031.1/ bhavec caiva katha nti putr mama bhmini |
BRP159.031.2/ kadrvs tad vacana rutv vinat hy atibhtavat || 31 ||
BRP159.032.1/ putram ha mahtmna garua vihagdhipam || 32 ||
BRP159.033.0/ vinatovca:
BRP159.033.1/ neda yuktatara putra bhaa vinayena hi |

735

Chapter 159 :: Kadr and Vinat

736

BRP159.033.2/ vartitu yuktam ity ukta vaipartya na yujyate || 33 ||


BRP159.034.1/ nmitrev api kartavya sadbhir jihma kadcana |
BRP159.034.2/ rotriye cntyaje vpi sama candra prakate || 34 ||
BRP159.035.1/ kurvanty ania kapaais ta eva mama putraka |
BRP159.035.2/ prasahya kartu ye skd aakt purudham || 35 ||
BRP159.036.0/ brahmovca:
BRP159.036.1/ vinat ca tata prha kadr t sarpamtaram || 36 ||
BRP159.037.0/ vinatovca:
BRP159.037.1/ ki ktv ntir abhyeti putr te karomi tat |
BRP159.037.2/ jaray tu ghts te vada nti karomi tat || 37 ||
BRP159.038.0/ brahmovca:
BRP159.038.1/ kadrr apy ha vinat rastalagata paya |
BRP159.038.2/ tenbhiecitn me putr ntir eyati || 38 ||
BRP159.039.1/ kadrvs tad vacana rutv rastalagata paya |
BRP159.039.2/ kaenaiva samnya ngs tn abhyaecayat |
BRP159.039.3/ tata provca garuo maghavna atakratum || 39 ||
BRP159.040.0/ garua uvca:
BRP159.040.1/ megh cpy atra varantu trailokyasyopakria || 40 ||
BRP159.041.0/ brahmovca:
BRP159.041.1/ tath vavara parjanyo ngnm abhavac chivam |
BRP159.041.2/ rastalabhava gga ngasajvana paya || 41 ||
BRP159.042.1/ jarokavinrtham nta garuena yat |
BRP159.042.2/ yatrbhiecit ngs tan nglayam ucyate || 42 ||
BRP159.043.1/ garuena yato vri nta tad rastalt |
BRP159.043.2/ tad gga vri sarve sarvappapraanam || 43 ||
BRP159.044.1/ jary vraa yasmn ngnm abhavac chivam |
BRP159.044.2/ rastalabhava gga ngasajvana yata || 44 ||
BRP159.045.1/ jarokavinrtha gagy dakie tae |
BRP159.045.2/ skd amtasavh vajar sbhavan nad || 45 ||
BRP159.046.1/ jardridryasantpahri kleavri |
BRP159.046.2/ rastalabhav gag martyalokabhav tu y || 46 ||

Chapter 159 :: Kadr and Vinat

BRP159.047.1/ tayo ca sagamo ya syt ki punas tatra varyate |


BRP159.047.2/ yasynusmarad eva na ynty aghasacay || 47 ||
BRP159.048.1/ tatra ca snnadnn phala ko vaktum vara |
BRP159.048.2/ sapda tatra trthn lakam hur mania || 48 ||
/p. 499/

BRP159.049.1/ sarvasampattidt sarvappaughahrim |


BRP159.049.2/ vajarsagamasama trtha kvpi na vidyate |
BRP159.049.3/ yadanusmaraenpi vipadyante vipattaya || 49 ||

737

738

Chapter 160 :: Battle between gods and demons

Chapter 160 :: Battle between


gods and demons
160

BRP160.001.0/ brahmovca:

BRP160.001.1/ devgama nma trtha sarvakmaprada ivam |


BRP160.001.2/ bhuktimuktiprada n pit tptikrakam || 1 ||
BRP160.002.1/ tatra vtta samkhysye tava yatnena nrada |
BRP160.002.2/ devnm asur ca spardhbhd dhanahetave || 2 ||
BRP160.003.1/ svarga surm abhavad asurm ilbhavat |
BRP160.003.2/ karmabhmim avaabhya asur sarvato 'bhavan || 3 ||
BRP160.004.1/ devn yajabhg ca dtn ghnanty asurs tata |
BRP160.004.2/ tata suraga sarve yajabhgair vin kt || 4 ||
BRP160.005.1/ vyathit mm upjagmu ki ktyam iti cbruvan |
BRP160.005.2/ may cokt suraga yuddhe jitvsurn balt || 5 ||
BRP160.006.1/ bhuva prpsyatha karmi havi ca yasi ca |
BRP160.006.2/ tathety uktv gat dev bhmi te samarrthina || 6 ||
BRP160.007.1/ daity ca dnav caiva rkas baladarpit |
BRP160.007.2/ ekbhtv yayus te 'pi jayino yuddhakkia || 7 ||
BRP160.008.1/ ahir vtro balis tvrir namuci ambaro maya |
BRP160.008.2/ ete cnye ca bahavo yoddhro baladarpit || 8 ||
BRP160.009.1/ agnir indro 'tha varuas tva p tathvinau |
BRP160.009.2/ maruto lokapl ca nnyuddhavirad || 9 ||
BRP160.010.1/ te dnav sarva eva ymy vai dii sagare |
BRP160.010.2/ akurvanta mahyatna dakiravasasthit || 10 ||
BRP160.011.1/ trika parvatareho rkasn purbhavat |
BRP160.011.2/ tadvanena yayu sarve tai srdha dakiravam || 11 ||
BRP160.012.1/ sarve melana yatra parvato malayas tu sa |

160

[ SS 255-256

Chapter 160 :: Battle between gods and demons

BRP160.012.2/ malayasypi deo 'sau devrm abht tad || 12 ||


BRP160.013.1/ devn gautamtre tatra sannihita iva |
BRP160.013.2/ iti te samyogo devnm abhavat kila || 13 ||
BRP160.014.1/ dev svaratham rhs tatra tatra samgaman |
BRP160.014.2/ gautamy saridamby puline vimalay || 14 ||
BRP160.015.1/ prasannbhad y syt pitm akhilasya tu |
BRP160.015.2/ tato devaga sarve stutv deva mahevaram |
BRP160.015.3/ abhaya cintaym sus te sarve 'tha parasparam || 15 ||
BRP160.016.0/ dev cu:
BRP160.016.1/ atrpy upya ko 'smka nirjitn parair haht |
BRP160.016.2/ ekam evtra na reyo vijayo vthav mti |
BRP160.016.3/ sapatnair abhibhtn jvita dhi manasvinm || 16 ||
/p. 500/

BRP160.017.0/ brahmovca:

BRP160.017.1/ etasminn antare putra vg uvcarri || 17 ||


BRP160.018.0/ kavg uvca:
BRP160.018.1/ kleenla suraga gautamm u gacchata |
BRP160.018.2/ bhakty hariharau tatra samrdhayatevarau || 18 ||
BRP160.019.1/ godvarys tayo caiva prasdt ki tu dukaram || 19 ||
BRP160.020.0/ brahmovca:
BRP160.020.1/ prasannbhy harbhy dev jayam abhpsitam |
BRP160.020.2/ avpya sarvato jagmu playanto divaukasa || 20 ||
BRP160.021.1/ yatra devgamo jtas tat trtha tena virutam |
BRP160.021.2/ devgama praasanti munayas tattvadarina || 21 ||
BRP160.022.1/ tatrtisahasri ivaligni nrada |
BRP160.022.2/ devgama parvato 'sau priya ity api kathyate |
BRP160.022.3/ tata prabhti tat trtha devapriyam ato vidu || 22 ||

739

740

Chapter 161 :: Creation of the world from Brahman's primordial sacrifice

Chapter 161 :: Creation of the


world from Brahman's
primordial sacrifice
161

BRP161.001.0/ brahmovca:

BRP161.001.1/ kuatarpaam khyta pratsagama tath |


BRP161.001.2/ trtha sarveu lokeu bhuktimuktipradyakam || 1 ||
BRP161.002.1/ tasya svarpa vakymi u ppahara ubham |
BRP161.002.2/ vindhyasya dakie prve sahyo nma mahgiri || 2 ||
BRP161.003.1/ yadaghribhyo 'bhavan nadyo godbhmarathmukh |
BRP161.003.2/ yatrbhavat tad virajam ekavr ca yatra s || 3 ||
BRP161.004.1/ na tasya mahim kaicid api akyo 'nuvaritum |
BRP161.004.2/ tasmin girau puyadee u nrada yatnata || 4 ||
BRP161.005.1/ guhyd guhyatara vakye skd vedodita ubham |
BRP161.005.2/ yan na jnanti munayo dev ca pitaro 'sur || 5 ||
BRP161.006.1/ tad aha prtaye vakye ravat sarvakmadam |
BRP161.006.2/ para sa puruo jeyo hy avyakto 'kara eva tu || 6 ||
BRP161.007.1/ apara ca karas tasmt praktyanvita eva ca |
BRP161.007.2/ nirkrt svayava purua samajyata || 7 ||
BRP161.008.1/ tasmd pa samudbht adbhya ca puruas tath |
BRP161.008.2/ tbhym abja samudbhta tatrham abhava mune || 8 ||
BRP161.009.1/ pthiv vyur ka po jyotis tathaiva ca |
BRP161.009.2/ ete matta prvatar ekadaivbhavan mune || 9 ||
BRP161.010.1/ etn eva prapaymi nnyat sthvarajagamam |
BRP161.010.2/ naiva veds tad csan nha drasmi kicana || 10 ||
BRP161.011.1/ yasmd aha samudbhto na payeya tam apy atha |

161

[ SS 256-260

Chapter 161 :: Creation of the world from Brahman's primordial sacrifice

BRP161.011.2/ t sthite mayi tad araua vcam uttamm || 11 ||


BRP161.012.0/ kavg uvca:
BRP161.012.1/ brahman kuru jagatsi sthvarasya carasya ca || 12 ||
/p. 501/

BRP161.013.0/ brahmovca:

BRP161.013.1/ tato 'ham abrava vca paru tatra nrada |


BRP161.013.2/ katha srakye kva v srakye kena srakya ida jagat || 13 ||
BRP161.014.1/ saiva vg abravd daiv praktir ybhidhyate |
BRP161.014.2/ viun prerit mt jagad jaganmay || 14 ||
BRP161.015.0/ kavg uvca:
BRP161.015.1/ yaja kuru tata aktis te bhavitr na saaya |
BRP161.015.2/ yajo vai viur ity e rutir brahman santan || 15 ||
BRP161.016.1/ ki yajvanm asdhya syd iha loke paratra ca || 16 ||
BRP161.017.0/ brahmovca:
BRP161.017.1/ punas tm abrava dev kva v keneti tad vada |
BRP161.017.2/ yaja kryo mahbhge tata sovca m prati || 17 ||
BRP161.018.0/ kavg uvca:
BRP161.018.1/ okrabht y dev mtkalp jaganmay |
BRP161.018.2/ karmabhmau yajasveha yajea yajapruam || 18 ||
BRP161.019.1/ sa eva sdhana te syt tena ta yaja suvrata |
BRP161.019.2/ yaja svh svadh mantr brhma havirdikam || 19 ||
BRP161.020.1/ harir evkhila tena sarva vior avpyate || 20 ||
BRP161.021.0/ brahmovca:
BRP161.021.1/ punas tm abrava dev karmabh kva vidhyate |
BRP161.021.2/ tad nrada naivsd bhgrathy atha narmad || 21 ||
BRP161.022.1/ yamun naiva tp s sarasvaty atha gautam |
BRP161.022.2/ samudro v nada kacin na sara sarito 'mal |
BRP161.022.3/ s akti punar apy eva mm uvca puna puna || 22 ||
BRP161.023.0/ daiv vg uvca:
BRP161.023.1/ sumeror dakie prve tath himavato gire |
BRP161.023.2/ dakie cpi vindhyasya sahyc caivtha dakie |

741

742

Chapter 161 :: Creation of the world from Brahman's primordial sacrifice

BRP161.023.3/ sarvasya sarvakle tu karmabhmi ubhoday || 23 ||


BRP161.024.0/ brahmovca:
BRP161.024.1/ tat tu vkyam atho rutv tyaktv meru mahgirim |
BRP161.024.2/ ta pradeam athgatya sthtavya kvety acintayam |
BRP161.024.3/ tato mm abravt saiva vior vy aarri || 24 ||
BRP161.025.0/ kavg uvca:
BRP161.025.1/ ito gaccha itas tiha tathopavia ctra hi |
BRP161.025.2/ sakalpa kuru yajasya sa te yaja sampyate || 25 ||
BRP161.026.1/ kte caivtha sakalpe yajrthe surasattama |
BRP161.026.2/ yad vadanty akhil ved vidhe tat tat samcara || 26 ||
BRP161.027.0/ brahmovca:
BRP161.027.1/ itihsapurni yad anyac chabdagocaram |
BRP161.027.2/ svato mukhe mama pryd abhc ca smtigocaram || 27 ||
BRP161.028.1/ vedrtha ca may sarvo jto 'sau tatkaena ca |
BRP161.028.2/ tata puruaskta tad asmara lokavirutam || 28 ||
/p. 502/

BRP161.029.1/ yajopakaraa sarva tad ukta ca tv akalpayam |


BRP161.029.2/ taduktena prakrea yajaptry akalpayam || 29 ||
BRP161.030.1/ aha sthitv yatra dee ucir bhtv yattmavn |
BRP161.030.2/ dkito vipradeo 'sau mannmn tu prakrtita || 30 ||
BRP161.031.1/ maddevayajana puya nmn brahmagiri smta |
BRP161.031.2/ caturatiparyanta yojanni mahmune || 31 ||
BRP161.032.1/ maddevayajana puya prvato brahmao gire |
BRP161.032.2/ tatra madhye vedik syd grhapatyo 'sya dakie || 32 ||
BRP161.033.1/ tatra chavanyasya evam agns tv akalpayam |
BRP161.033.2/ vin patny na sidhyeta yaja rutinidarant || 33 ||
BRP161.034.1/ arram tmano 'ha vai dvedh ckarava mune |
BRP161.034.2/ prvrdhena tata patn mambhd yajasiddhaye || 34 ||
BRP161.035.1/ uttarea tv aha tadvad ardho jy iti rute |
BRP161.035.2/ kla vasantam utkam jyarpea nrada || 35 ||
BRP161.036.1/ akalpaya tath cedhma grma cpi arad dhavi |
BRP161.036.2/ tu ca prva putra tad barhir akalpayam || 36 ||

Chapter 161 :: Creation of the world from Brahman's primordial sacrifice

BRP161.037.1/ chandsi sapta vai tatra tad paridhayo 'bhavan |


BRP161.037.2/ kalkhnime hi samitptraku smt || 37 ||
BRP161.038.1/ yo 'ndi ca tv ananta ca svaya klo 'bhavat tad |
BRP161.038.2/ yparpea devare yoktra ca paubandhanam || 38 ||
BRP161.039.1/ sattvditrigu p naiva tatrbhavat pau |
BRP161.039.2/ tato 'ham abrava vca vaiavm aarrim || 39 ||
BRP161.040.1/ vinaiva paun nya yaja parisampyate |
BRP161.040.2/ tato mm avadad dev saiva nityarri || 40 ||
BRP161.041.0/ kavg uvca:
BRP161.041.1/ pauruetha sktena stuhi ta purua param || 41 ||
BRP161.042.0/ brahmovca:
BRP161.042.1/ tathety uktv styamne devadeve janrdane |
BRP161.042.2/ mama cotpdake bhakty sktena puruasya hi || 42 ||
BRP161.043.1/ s ca mm abravd dev brahman m tva pau kuru |
BRP161.043.2/ tad vijya purua janaka mama cvyayam || 43 ||
BRP161.044.1/ klaypasya prve ta guapair niveitam |
BRP161.044.2/ barhisthitam aha prauka purua jtam agrata || 44 ||
BRP161.045.1/ etasminn antare tatra tasmt sarvam abhd idam |
BRP161.045.2/ brhmas tu mukht tasya 'bhavan bhvo ca katriy || 45 ||
BRP161.046.1/ mukhd indras tathgni ca vasana prato 'bhavat |
BRP161.046.2/ dia rotrt tath ra sarva svargo 'bhavat tad || 46 ||
BRP161.047.1/ manasa candram jta sryo 'bhc cakuas tath |
BRP161.047.2/ antarika tath nbher rubhy via eva ca || 47 ||
BRP161.048.1/ padbhy dra ca sajtas tath bhmir ajyata |
BRP161.048.2/ ayo romakpebhya oadhya keato 'bhavan || 48 ||
/p. 503/

BRP161.049.1/ grmyray ca paavo nakhebhya sarvato 'bhavan |


BRP161.049.2/ kmikapatagdi pypasthd ajyata || 49 ||
BRP161.050.1/ sthvara jagama kicid dydya ca kicana |
BRP161.050.2/ tasmt sarvam abhd dev matta cpy abhavan puna |
BRP161.050.3/ etasminn antare saiva vior vg abravc ca mm || 50 ||
BRP161.051.0/ kavg uvca:

743

744

Chapter 161 :: Creation of the world from Brahman's primordial sacrifice

BRP161.051.1/ sarva sampram abhavat sir jt tathepsit |


BRP161.051.2/ idn juhudhi hy agnau ptri ca samni ca || 51 ||
BRP161.052.1/ visarjaya tath ypa prat ca kus tath |
BRP161.052.2/ tvigrpa yajarpam uddeya dhyeyam eva ca || 52 ||
BRP161.053.1/ sruva ca purua pn sarva brahman visarjaya || 53 ||
BRP161.054.0/ brahmovca:
BRP161.054.1/ tadvkyasamakla tu kramao yajayoniu |
BRP161.054.2/ grhapatye dakignau tath caiva mahmune || 54 ||
BRP161.055.1/ prvasminn api caivgnau kramao juhvatas tad |
BRP161.055.2/ tatra tatra jagadyonim anusandhya pruam || 55 ||
BRP161.056.1/ mantrapta uci samyag yajadevo jaganmaya |
BRP161.056.2/ lokantho vivakart kun tatra sannidhau || 56 ||
BRP161.057.1/ uklarpadharo viur bhaved havanyake |
BRP161.057.2/ ymo viur dakigne pto ghapate kave || 57 ||
BRP161.058.1/ sarvakla teu viur ato deeu sasthita |
BRP161.058.2/ na tena rahita kicid viun vivayonin || 58 ||
BRP161.059.1/ praty praayana mantrai ckarava tata |
BRP161.059.2/ pratodakam apy etat prateti nad ubh || 59 ||
BRP161.060.1/ vyasarjaya prat t mrjayitv kuair atha |
BRP161.060.2/ mrjane kriyame tu pratodakabindava || 60 ||
BRP161.061.1/ patits tatra trthni jtni guavanti ca |
BRP161.061.2/ sajt munirdla snnt kratuphalaprad || 61 ||
BRP161.062.1/ ylakt sarvakla devadevena rgi |
BRP161.062.2/ sopnapakti sarve vaikuhrohaya s || 62 ||
BRP161.063.1/ sammrjit ku yatra patit bhtale ubhe |
BRP161.063.2/ kuatarpaam khyta bahupuyaphalapradam || 63 ||
BRP161.064.1/ kuai ca tarpit sarve kuatarpaam ucyate |
BRP161.064.2/ pacc ca sagat tatra gautam krantart || 64 ||
BRP161.065.1/ praty mahbuddhe pratsagamo 'bhavat |
BRP161.065.2/ kuatarpaadee tu tat trtha kuatarpaam || 65 ||
BRP161.066.1/ tatraiva kalpito ypo may vindhyasya cottare |
BRP161.066.2/ viso lokapjyo 'sau vior st samraya || 66 ||

Chapter 161 :: Creation of the world from Brahman's primordial sacrifice

BRP161.067.1/ akaya cbhavac chrmn akayo 'sau vao 'bhavat |


BRP161.067.2/ nitya ca klarpo 'sau smarat kratupuyada || 67 ||
BRP161.068.1/ maddevayajana ceda daakrayam ucyate |
BRP161.068.2/ sampre tu kratau viur may bhakty prasdita || 68 ||
/p. 504/

BRP161.069.1/ yo vir ucyate vede yasmn mrtam ajyata |


BRP161.069.2/ yasmc ca mama cotpattir yasyeda vikta jagat || 69 ||
BRP161.070.1/ tam aha devadeveam abhivandya vyasarjayam |
BRP161.070.2/ yojanni caturvian maddevayajana ubham || 70 ||
BRP161.071.1/ tasmd adypi kuni santi ca tri nrada |
BRP161.071.2/ yajevarasvarpi vior vai cakrapina || 71 ||
BRP161.072.1/ tata prabhti ckhyta maddevayajana ca tat |
BRP161.072.2/ tatrastha kmikdi so 'py ante muktibhjanam || 72 ||
BRP161.073.1/ dharmabja muktibja daakrayam ucyate |
BRP161.073.2/ vied gautamlio dea puyatamo 'bhavat || 73 ||
BRP161.074.1/ pratsagame cpi kuatarpaa eva v |
BRP161.074.2/ snnadndi ya kuryt sa gacchet parama padam || 74 ||
BRP161.075.1/ smaraa pahana vpi ravaa cpi bhaktita |
BRP161.075.2/ sarvakmaprada pus bhuktimuktiprada vidu || 75 ||
BRP161.076.1/ ubhayos trayos tatra trthny hur mania |
BRP161.076.2/ aatisahasri teu puya puroditam || 76 ||
BRP161.077.1/ vrasy api mune kuatarpaam uttamam |
BRP161.077.2/ nnena sada trtha vidyate sacarcare || 77 ||
BRP161.078.1/ brahmahatydippn smarad api nanam |
BRP161.078.2/ trtham etan mune prokta svargadvra mahtale || 78 ||

745

746

Chapter 162 :: Story of Manyu helping the gods against the demons

Chapter 162 :: Story of Manyu


helping the gods against the
demons
162

BRP162.001.0/ brahmovca:

BRP162.001.1/ manyutrtham iti khyta sarvappapraanam |


BRP162.001.2/ sarvakmaprada n smarad aghananam || 1 ||
BRP162.002.1/ tasya prabhva vakymi uvvahito mune |
BRP162.002.2/ devn dnavn ca sagaro 'bhn mitha pur || 2 ||
BRP162.003.1/ tatrjayan naiva sur dnav jayino 'bhavan |
BRP162.003.2/ parmukh suraga sagard gatacetasa || 3 ||
BRP162.004.1/ mm abhyetya samcus te dehi no 'bhayakraam |
BRP162.004.2/ tn aha pratyavoca vai gag gacchata sarvaa || 4 ||
BRP162.005.1/ tatra vai gautamtre stutv deva mahevaram |
BRP162.005.2/ anapyanirysasahajnandasundaram || 5 ||
BRP162.006.1/ lapsyate sarvavibudh jayahetur mahevart |
BRP162.006.2/ tathety uktv suraga stuvanti sma mahevaram || 6 ||
BRP162.007.1/ tapo 'tapyanta kecid vai nantu ca tathpare |
BRP162.007.2/ asnpaya ca kecic ca 'pjaya ca tathpare || 7 ||
BRP162.008.1/ tata prasanno bhagav lapir mahevara |
BRP162.008.2/ devn athbravt tuo vriyat yad abhpsitam || 8 ||
/p. 505/

BRP162.009.1/ dev cu surapati vijayya dadasva na |


BRP162.009.2/ purua paramalghya raeu purata sthitam || 9 ||
BRP162.010.1/ yadbhubalam ritya bhavma sukhino vayam |
BRP162.010.2/ tathety uvca bhagavn devn prati mahevara || 10 ||

162

[ SS 260-261

Chapter 162 :: Story of Manyu helping the gods against the demons

BRP162.011.1/ tmanas tejas kacin nirmita paramehin |


BRP162.011.2/ manyunmnam atyugra devasainyapurogamam || 11 ||
BRP162.012.1/ ta natv trida sarve iva natv svam layam |
BRP162.012.2/ manyun saha cbhyetya punar yuddhya tasthire || 12 ||
BRP162.013.1/ yuddhe sthitv tu danujair daiteyai ca mahbalai |
BRP162.013.2/ vibudh jtasannaddh manyum cu pura sthit || 13 ||
BRP162.014.0/ dev cu:
BRP162.014.1/ smarthya tava payma pacd yotsymahe parai |
BRP162.014.2/ tasmd daraya ctmna manyo 'smka yuyutsatm || 14 ||
BRP162.015.0/ brahmovca:
BRP162.015.1/ tad devavacana rutv manyur ha smayann iva || 15 ||
BRP162.016.0/ manyur uvca:
BRP162.016.1/ janit mama devea sarvaja sarvadk prabhu |
BRP162.016.2/ ya sarva vetti sarve dhmanma manasthitam || 16 ||
BRP162.017.1/ naiva kacic ca ta vetti ya sarva vetti sarvad |
BRP162.017.2/ amrta mrtam apy etad vetti kart jaganmaya || 17 ||
BRP162.018.1/ paro 'sau bhagavn skt tath divy antarikaga |
BRP162.018.2/ kas tasya rpa yo veda kasya kart jaganmaya || 18 ||
BRP162.019.1/ evavidhd aha jto m katha vettum arhatha |
BRP162.019.2/ athav draukm vai bhavanto mnupayata || 19 ||
BRP162.020.0/ brahmovca:
BRP162.020.1/ ity uktv daraym sa many rpa svaka mahat |
BRP162.020.2/ trtyacakuodbhta bhavasya paramehina || 20 ||
BRP162.021.1/ tejas sambhta rpa yata sarva tad ucyate |
BRP162.021.2/ paurua puruev eva ahakra ca jantuu || 21 ||
BRP162.022.1/ krodha sarvasya yo bhma upasahrakd bhavet |
BRP162.022.2/ ta akarapratinidhi jvalanta nijatejas || 22 ||
BRP162.023.1/ sarvyudhadhara dv praemu sarvadevat |
BRP162.023.2/ vitresur daityadanuj ktjalipu sur || 23 ||
BRP162.024.1/ bhtv manyum athocus te tva senn prabho bhava |
BRP162.024.2/ tvay dattam ida rjya manyo bhokymahe vayam || 24 ||
BRP162.025.1/ tasmt sarveu kryeu jet tva jayavardhana |

747

748

Chapter 162 :: Story of Manyu helping the gods against the demons

BRP162.025.2/ tvam indras tva ca varuo lokapls tvam eva ca || 25 ||


BRP162.026.1/ asmsu sarvadeveu pravia tva jayya vai |
BRP162.026.2/ manyu provca tn sarvn vin matto na kicana || 26 ||
BRP162.027.1/ sarvev anta pravio 'ha na m jnti kacana |
BRP162.027.2/ sa eva bhagavn manyus tato jta pthak pthak || 27 ||
BRP162.028.1/ sa eva rudrarp syd rudro manyu ivo 'bhavat |
BRP162.028.2/ sthvara jagama caiva sarva vypta hi manyun || 28 ||
/p. 506/

BRP162.029.1/ tam avpya sur sarve jayam pu ca sagare |


BRP162.029.2/ jayo manyu ca aurya ca atejasamudbhavam || 29 ||
BRP162.030.1/ manyun jayam pytha ktv daityai ca sagamam |
BRP162.030.2/ yathgata yayu sarve manyun parirakit || 30 ||
BRP162.031.1/ yatra vai gautamtre ivam rdhya te sur |
BRP162.031.2/ manyum pur jaya caiva manyutrtha tad ucyate || 31 ||
BRP162.032.1/ utpatti ca tath manyor yo nara prayata smaret |
BRP162.032.2/ vijayo jyate tasya na kaicit paribhyate || 32 ||
BRP162.033.1/ na manyutrthasada pvana hi mahmune |
BRP162.033.2/ yatra skn manyurp sarvad akara sthita |
BRP162.033.3/ tatra snna ca dna ca smaraa sarvakmadam || 33 ||

Chapter 163 :: kalya, a devotee of Viu, and the Rkasa Parau

Chapter 163 :: kalya, a


devotee of Viu, and the
Rkasa Parau
163

BRP163.001.0/ brahmovca:

BRP163.001.1/ srasvata nma trtha sarvakmaprada ubham |


BRP163.001.2/ bhuktimuktiprada n sarvappapraanam || 1 ||
BRP163.002.1/ sarvarogapraamana sarvasiddhipradyakam |
BRP163.002.2/ tatrema u vttnta vistaretha nrada || 2 ||
BRP163.003.1/ pupotkat prvabhge parvato lokaviruta |
BRP163.003.2/ ubhro nma girireho gautamy dakie tae || 3 ||
BRP163.004.1/ kalya iti vikhyto muni paramanaihika |
BRP163.004.2/ tasmi ubhre puyagirau tapas tepe hy anuttamam || 4 ||
BRP163.005.1/ tapasyanta dvijareha gautamtram ritam |
BRP163.005.2/ sarve bhtaga nitya praamanti stuvanti tam || 5 ||
BRP163.006.1/ agniuraapara veddhyayanatatparam |
BRP163.006.2/ igandharvasumanasevite tatra parvate || 6 ||
BRP163.007.1/ tasmin girau mahpuye devadvijabhayakara |
BRP163.007.2/ yajadve brahmahant paraur nma rkasa || 7 ||
BRP163.008.1/ kmarp vicarati nnrpadharo vane |
BRP163.008.2/ kaa ca brahmarpea kadcid vyghrarpadhk || 8 ||
BRP163.009.1/ kadcid devarpea kadcit paurpadhk |
BRP163.009.2/ kadcit pramadrpa kadcin mgarpata || 9 ||
BRP163.010.1/ kadcid blarpea eva carati ppakt |
BRP163.010.2/ yatrste brhmao vidv kalyo munisattama || 10 ||
BRP163.011.1/ tam yti mahpp para rkasdhama |

163

[ SS 261-262

749

750

Chapter 163 :: kalya, a devotee of Viu, and the Rkasa Parau

BRP163.011.2/ ucimanta dvijareha paraur nityam eva ca || 11 ||


BRP163.012.1/ netu hantu pravtto 'pi na aka sa ppakt |
BRP163.012.2/ sa kadcid dvijareho devn abhyarcya yatnata || 12 ||
BRP163.013.1/ bhoktukma kilytas tatryt paraur mune |
BRP163.013.2/ brahmarpadharo bhtv ithila palito 'bal |
BRP163.013.3/ kanym dya kcic ca kalya vkyam abravt || 13 ||
/p. 507/

BRP163.014.0/ paraur uvca:

BRP163.014.1/ bhojanasyrthina viddhi m ca kanym im dvija |


BRP163.014.2/ tithyakle samprpta ktaktyo 'si mnada || 14 ||
BRP163.015.1/ ta eva dhany loke 'smin yem atithayo ght |
BRP163.015.2/ prbhil nirynti jvanto 'pi mt pare || 15 ||
BRP163.016.1/ bhojane tpavie tu tmrtha kalpita tu yat |
BRP163.016.2/ atithibhyas tu yo dadyd datt tena vasundhar || 16 ||
BRP163.017.0/ brahmovca:
BRP163.017.1/ etac chrutv tu kalyo dadmty evam abravt |
BRP163.017.2/ sane copaveythjnt ta parau dvijam || 17 ||
BRP163.018.1/ yathnyya pjayitv kalyo bhojana dadau |
BRP163.018.2/ poana kare ktv paraur vkyam abravt || 18 ||
BRP163.019.0/ paraur uvca:
BRP163.019.1/ drd abhygata rntam anugacchanti devat |
BRP163.019.2/ tasmis tpte tu tpt syur atpte tu viparyaya || 19 ||
BRP163.020.1/ atithi cpavd ca dvv etau vivabndhavau |
BRP163.020.2/ apavd haret ppam atithi svargasakrama || 20 ||
BRP163.021.1/ abhygata pathi rnta svaja yo 'bhivkate |
BRP163.021.2/ tatkad eva nayanti tasya dharmayaariya || 21 ||
BRP163.022.1/ tasmd abhygata rnto yce 'ha tv dvijottama |
BRP163.022.2/ dsyase yadi me kma tad bhokye 'ha na cnyath || 22 ||
BRP163.023.0/ brahmovca:
BRP163.023.1/ dattam ity eva kalyo bhukvety evha rkasam |
BRP163.023.2/ tata provca paraur aha rkasasattama || 23 ||
BRP163.024.1/ nha dvijas tava ripur na vddha palita ka |

Chapter 163 :: kalya, a devotee of Viu, and the Rkasa Parau

BRP163.024.2/ bahni me vyattni vari tv prapayata || 24 ||


BRP163.025.1/ uyanti mama gtri grme svalpodaka yath |
BRP163.025.2/ tasmn neye snuga tv bhakayiye dvijottama || 25 ||
BRP163.026.0/ brahmovca:
BRP163.026.1/ rutv parauvkya tac chkalyo vkyam abravt || 26 ||
BRP163.027.0/ kalya uvca:
BRP163.027.1/ ye mahkulasambht vijtasakalgam |
BRP163.027.2/ tat pratirutam abhyeti na jtv atra viparyayam || 27 ||
BRP163.028.1/ yathocita kuru sakhe tathpi u me vaca |
BRP163.028.2/ nihantum apy udyateu vaktavya hitam uttamai || 28 ||
BRP163.029.1/ brhmao 'ha vajratanu sarvato rakako hari |
BRP163.029.2/ pdau rakatu me viu iro devo janrdana || 29 ||
BRP163.030.1/ bh rakatu vrha pha rakatu krmar |
BRP163.030.2/ hdaya rakatt ko hy agul rakatn mga || 30 ||
BRP163.031.1/ mukha rakatu vgo netre rakatu pakiga |
BRP163.031.2/ rotra rakatu vittea sarvato rakatd bhava |
BRP163.031.3/ nnpatsv ekaaraa devo nryaa svayam || 31 ||
/p. 508/

BRP163.032.0/ brahmovca:

BRP163.032.1/ evam uktv tu kalyo naya v bhaka v sukham |


BRP163.032.2/ m rkasendra parao tvam idnm atandrita || 32 ||
BRP163.033.1/ rkasas tasya vacand bhakaya samudyata |
BRP163.033.2/ nsty eva hdaye nna ppin karukaa || 33 ||
BRP163.034.1/ darkarlavadano gatv tasyntika tad |
BRP163.034.2/ brhmaa ta nirkyaiva paraur vkyam abravt || 34 ||
BRP163.035.0/ paraur uvca:
BRP163.035.1/ akhacakragadpi tv paye 'ha dvijottama |
BRP163.035.2/ sahasrapdairasa sahasrkakara vibhum || 35 ||
BRP163.036.1/ sarvabhtaikanilaya chandorpa jaganmayam |
BRP163.036.2/ tvm adya vipra paymi nsti te prvaka vapu || 36 ||
BRP163.037.1/ tasmt prasdaye vipra tvam eva araa bhava |
BRP163.037.2/ jna dehi mahbuddhe trtha brhy aghaniktim || 37 ||

751

752

Chapter 163 :: kalya, a devotee of Viu, and the Rkasa Parau

BRP163.038.1/ mahat darana brahma jyate nahi niphalam |


BRP163.038.2/ dved ajnato vpi prasagd v pramdata || 38 ||
BRP163.039.1/ ayasa sparasasparo rukmatvyaiva jyate || 39 ||
BRP163.040.0/ brahmovca:
BRP163.040.1/ etad vkya samkarya rkasena samritam |
BRP163.040.2/ kalya kpay prha varad s sarasvat || 40 ||
BRP163.041.1/ tavcird daityapate tata stuhi janrdanam |
BRP163.041.2/ manorathaphalaprptau nnyan nryaastute || 41 ||
BRP163.042.1/ kicid apy asti loke 'smin kraa u rkasa |
BRP163.042.2/ prasann tava s dev madvkyc ca bhaviyati || 42 ||
BRP163.043.0/ brahmovca:
BRP163.043.1/ tathety uktv sa paraur gag trailokyapvanm |
BRP163.043.2/ sntv ucir yataman gagm abhimukha sthita || 43 ||
BRP163.044.1/ tatrpayad divyarp divyagandhnulepanm |
BRP163.044.2/ sarasvat jagaddhtr kalyavacane sthitm || 44 ||
BRP163.045.1/ jagajjyahar vivajanan bhuvanevarm |
BRP163.045.2/ tm uvca vinttm paraur gatakalmaa || 45 ||
BRP163.046.0/ paraur uvca:
BRP163.046.1/ guru kalya ity ha mknta stuhi vidhvajam |
BRP163.046.2/ tava prasdt s aktir yath me syt tath kuru || 46 ||
BRP163.047.0/ brahmovca:
BRP163.047.1/ tathstv iti ca s prha parau rsarasvat |
BRP163.047.2/ sarasvaty prasdena paraus ta janrdanam || 47 ||
BRP163.048.1/ tuva vividhair vkyais tatas tuo 'bhavad dhari |
BRP163.048.2/ vara prdd rkasya kpsindhur janrdana || 48 ||
BRP163.049.0/ janrdana uvca:
BRP163.049.1/ yad yan manogata rakas tat tat sarva bhaviyati || 49 ||
BRP163.050.0/ brahmovca:
BRP163.050.1/ kalyasya prasdena gautamy ca prasdata |
BRP163.050.2/ sarasvaty prasdena narasihaprasdata || 50 ||
/p. 509/

Chapter 163 :: kalya, a devotee of Viu, and the Rkasa Parau

BRP163.051.1/ ppiho 'pi tad raka paraur divam eyivn |


BRP163.051.2/ sarvatrthghripadmasya prasdc chrgadhanvana || 51 ||
BRP163.052.1/ tata prabhti tat trtha srasvatam iti rutam |
BRP163.052.2/ tatra snnena dnena viuloke mahyate || 52 ||
BRP163.053.1/ vgjavaiavakalyaparauprabhavi hi |
BRP163.053.2/ bahny abhvas trthni tasmin vai vetaparvate || 53 ||

753

754

Chapter 164 :: Story of King Pavamna and the Ciccika-bird

Chapter 164 :: Story of King


Pavamna and the Ciccikabird
164

BRP164.001.0/ brahmovca:

BRP164.001.1/ cicciktrtham ity ukta sarvarogavinanam |


BRP164.001.2/ sarvacintpraharaa sarvantikara nm || 1 ||
BRP164.002.1/ tasya svarpa vakymi ubhre tasmin nagottame |
BRP164.002.2/ gagy uttare pre yatra devo gaddhara || 2 ||
BRP164.003.1/ ciccika pakir tatra bheruo yo 'bhidhyate |
BRP164.003.2/ sad vasati tatraiva ms vetaparvate || 3 ||
BRP164.004.1/ nnpupaphalkrai sarvartukusumair nagai |
BRP164.004.2/ sevite dvijamukhyai ca gautamy copaobhite || 4 ||
BRP164.005.1/ siddhacraagandharvakinnarmarasakule |
BRP164.005.2/ tatsampe naga kacid dvipad ca catupadm || 5 ||
BRP164.006.1/ rogrtikuttcintmaran na bhjanam |
BRP164.006.2/ eva gunvite aile nnmunigavte || 6 ||
BRP164.007.1/ prvadedhipa kacit pavamna iti ruta |
BRP164.007.2/ katradharmarata rmn devabrhmaaplaka || 7 ||
BRP164.008.1/ balena mahat yukta sapurodh vana yayau |
BRP164.008.2/ reme strbhir manojbhir ntyavditrajai sukhai || 8 ||
BRP164.009.1/ sa ca eva dhanupir mgaylibhir vta |
BRP164.009.2/ eva bhraman kadcit sa rnto drumam upgata || 9 ||
BRP164.010.1/ gautamtrasambhta nnpakigaair vtam |
BRP164.010.2/ ram ghapati dharmajam iva sevitam || 10 ||
BRP164.011.1/ tam ritya nagareha pavamno npottama |

164

[ SS 262-264

Chapter 164 :: Story of King Pavamna and the Ciccika-bird

BRP164.011.2/ sa virnto janavta k cakre nagottamam || 11 ||


BRP164.012.1/ tatrpayad dvija sthla dvimukha obhanktim |
BRP164.012.2/ cintvia tath rnta tam apcchan npottama || 12 ||
BRP164.013.0/ rjovca:
BRP164.013.1/ ko bhavn dvimukha pak cintvn iva lakyase |
BRP164.013.2/ naivtra kacid dukhrta kasmt tva dukham gata || 13 ||
BRP164.014.0/ brahmovca:
BRP164.014.1/ tata provca npati pavamna anai anai |
BRP164.014.2/ samvastaman pak cicciko nivasan muhu || 14 ||
/p. 510/

BRP164.015.0/ ciccika uvca:

BRP164.015.1/ matto bhaya na cnye mama vnyopapditam |


BRP164.015.2/ nnpupaphalkra munibhi parisevitam || 15 ||
BRP164.016.1/ payeya nyam evdri tata ocmi mm aham |
BRP164.016.2/ na labhmi sukha kicin na tpymi kadcana |
BRP164.016.3/ nidr prpnomi na kvpi na virnti na nirvtim || 16 ||
BRP164.017.0/ brahmovca:
BRP164.017.1/ dvimukhasya dvijasyokta rutv rjtivismita || 17 ||
BRP164.018.0/ rjovca:
BRP164.018.1/ ko bhavn ki kta ppa kasmc chnya ca parvata |
BRP164.018.2/ ekensyena tpyanti prino 'tra nagottame || 18 ||
BRP164.019.1/ kim utsyadvayena tva na tptim upaysyasi |
BRP164.019.2/ ki v te dukta prptam iha janmany atho pur || 19 ||
BRP164.020.1/ tat sarva asa me satya trsye tv mahato bhayt || 20 ||
BRP164.021.0/ brahmovca:
BRP164.021.1/ rjna ta dvija prha nivasann atha ciccika || 21 ||
BRP164.022.0/ ciccika uvca:
BRP164.022.1/ vakye 'ha tv prvavtta pavamna uva tat |
BRP164.022.2/ aha dvijtipravaro vedavedgapraga || 22 ||
BRP164.023.1/ kulno viditaprja kryahant kalipriya |
BRP164.023.2/ vade puras tath phe anyad anyac ca jantuu || 23 ||

755

756

Chapter 164 :: Story of King Pavamna and the Ciccika-bird

BRP164.024.1/ paravddhy sad dukh myay vivavacaka |


BRP164.024.2/ ktaghna satyarahita paranindvicakaa || 24 ||
BRP164.025.1/ mitrasvmigurudroh dambhcro 'tinirgha |
BRP164.025.2/ manas karma vc tpaymi jann bahn || 25 ||
BRP164.026.1/ ayam eva vinodo me sad yat parahisanam |
BRP164.026.2/ yugmabheda gaoccheda marydbhedana sad || 26 ||
BRP164.027.1/ karomi nirvicro 'ha vidvatsevparmukha |
BRP164.027.2/ na may sada kacit ptak bhavanatraye || 27 ||
BRP164.028.1/ tenha dvimukho jtas tpand dukhabhgy aham |
BRP164.028.2/ tasmd dukhena santapta nyo 'ya parvato mama || 28 ||
BRP164.029.1/ anyac ca u bhpla vkya dharmrthasahitam |
BRP164.029.2/ brahmahatysama ppa tad vin tad avpyate || 29 ||
BRP164.030.1/ katriya sagara gatv athavnyatra sagart |
BRP164.030.2/ palyanta nyastaastra vivasta ca parmukham || 30 ||
BRP164.031.1/ avijta copavia bibhemti ca vdinam |
BRP164.031.2/ ta yadi katriyo hanyt sa tu syd brahmaghtaka || 31 ||
BRP164.032.1/ adhta vismarati yas tva karoti tathottamam |
BRP164.032.2/ andara ca guruu tam hur brahmaghtakam || 32 ||
BRP164.033.1/ pratyake ca priya vakti paroke parui ca |
BRP164.033.2/ anyad dhdi vacasy anyat karoty anyat sadaiva ya || 33 ||
BRP164.034.1/ gur apatha kart dve brhmaanindaka |
BRP164.034.2/ mithy vinta pptm sa tu syd brahmaghtaka || 34 ||
/p. 511/

BRP164.035.1/ deva vedam athdhytma dharmabrhmaasagatim |


BRP164.035.2/ etn nindati yo dvet sa tu syd brahmaghtaka || 35 ||
BRP164.036.1/ eva bhto 'py aha rjan dambhrtha lajjay tath |
BRP164.036.2/ sadvtta iva varte 'ha tasmd rjan dvijo 'bhavam || 36 ||
BRP164.037.1/ eva bhto 'pi satkarma kicit kartsmi kutracit |
BRP164.037.2/ tenha karma rjan svata smart pur ktam || 37 ||
BRP164.038.0/ brahmovca:
BRP164.038.1/ tac ciccikavaca rutv pavamna suvismita |
BRP164.038.2/ karma kena te muktir ity ha npatir dvijam || 38 ||

Chapter 164 :: Story of King Pavamna and the Ciccika-bird

BRP164.039.1/ iti tasya vaca rutv npati prha pakir || 39 ||


BRP164.040.0/ ciccika uvca:
BRP164.040.1/ asminn eva nagarehe gautamy uttare tae |
BRP164.040.2/ gaddhara nma trtha tatra m naya suvrata || 40 ||
BRP164.041.1/ tad dhi trtha puyatama sarvappapraanam |
BRP164.041.2/ sarvakmaprada ceti mahadbhir munibhi rutam || 41 ||
BRP164.042.1/ na gautamys tath vior apara kleananam |
BRP164.042.2/ sarvabhvena tat trtha payeyam iti me mati || 42 ||
BRP164.043.1/ matktena prayatnena naitac chakya kadcana |
BRP164.043.2/ katham kkitaprptir bhaved duktakarmam || 43 ||
BRP164.044.1/ saprayatno 'py aha vra na paye tat sudukaram |
BRP164.044.2/ tasmt tava prasdc ca payeya hi gaddharam || 44 ||
BRP164.045.1/ avijpitadukhaja karuvarulayam |
BRP164.045.2/ yasmin de bhavakle na dyante punar narai || 45 ||
BRP164.046.1/ dvaiva ta diva ysye prasdt tava suvrata || 46 ||
BRP164.047.0/ brahmovca:
BRP164.047.1/ evam ukta sa npati ciccikena dvijanman |
BRP164.047.2/ daraym sa ta deva t ca gag dvijanmane || 47 ||
BRP164.048.1/ tata sa ciccika sntv gag trailokyapvanm || 48 ||
BRP164.049.0/ ciccika uvca:
BRP164.049.1/ gage gautami yvat tv trijagatpvan nara |
BRP164.049.2/ na payaty ucyate tvad ihmutrpi ptak || 49 ||
BRP164.050.1/ tasmt sarvgasam api mm uddhara saridvare |
BRP164.050.2/ sasre dehinm any na gati kpi kutracit |
BRP164.050.3/ tv vin viucaraasaroruhasamudbhave || 50 ||
BRP164.051.0/ brahmovca:
BRP164.051.1/ iti raddhviuddhtm gagaikaarao dvija |
BRP164.051.2/ snna cakre smarann antar gage tryasva mm iti || 51 ||
BRP164.052.1/ gaddhara tato natv payatsu nagavsiu |
BRP164.052.2/ pavamnbhyanujtas tadaiva divam kramat || 52 ||
BRP164.053.1/ pavamna svanagara prayayau snugas tata |
BRP164.053.2/ tata prabhti tat trtha pvamna saciccikam || 53 ||

757

758

Chapter 164 :: Story of King Pavamna and the Ciccika-bird

/p. 512/

BRP164.054.1/ gaddhara koitrtham iti vedavido vidu |


BRP164.054.2/ koikoigua karma kta tatra bhaven nm || 54 ||

Chapter 165 :: Marriage of the sun-god's ugly daughter Vii

Chapter 165 :: Marriage of the


sun-god's ugly daughter Vii
165

BRP165.001.0/ brahmovca:

BRP165.001.1/ bhadratrtham iti prokta sarvnianivraam |


BRP165.001.2/ sarvappapraamana mahntipradyakam || 1 ||
BRP165.002.1/ dityasya priy bhry u tvr pativrat |
BRP165.002.2/ chypi bhry savitus tasy putra anaicara || 2 ||
BRP165.003.1/ tasya svas viir iti bha pparpi |
BRP165.003.2/ t kany savit kasmai dadmti mati dadhe || 3 ||
BRP165.004.1/ yasmai yasmai dtukma sryo lokaguru prabhu |
BRP165.004.2/ tac chrutv bha ceti ki kurmo bhryaynay |
BRP165.004.3/ eva tu vartamne s pitara prha dukhit || 4 ||
BRP165.005.1/ .............................. |
BRP165.005.2/ .............................. || 5 ||
BRP165.006.0/ viir uvca:
BRP165.006.1/ blm eva pit yas tu dadyt kany surpie |
BRP165.006.2/ sa ktrtho bhavel loke na ced duktavn pit || 6 ||
BRP165.007.1/ caturthd vatsard rdhva yvan na daamtyaya |
BRP165.007.2/ tvad vivha kanyy pitr krya prayatnata || 7 ||
BRP165.008.1/ rmate vidue yne kulnya yaasvine |
BRP165.008.2/ udrya santhya kany dey varya vai || 8 ||
BRP165.009.1/ etac ced anyath kuryt pit sa niray sad |
BRP165.009.2/ dharmasya sdhana kany vidum api bhskara || 9 ||
BRP165.010.1/ narakasyeva mrkh kmopahatacetasm |
BRP165.010.2/ ekata pthiv ktsn saailavanaknan || 10 ||
BRP165.011.1/ svalaktopdhihn sukany caikata smt |

165

[ SS 264-265

759

760

Chapter 165 :: Marriage of the sun-god's ugly daughter Vii

BRP165.011.2/ vikrte ya ca kanym ava v g tiln api || 11 ||


BRP165.012.1/ na tasya rauravdibhya kadcin niktir bhavet |
BRP165.012.2/ vivhtikrama kryo na kanyy kadcana || 12 ||
BRP165.013.1/ tasmin kte yat pitu syt ppa tat kena kathyate |
BRP165.013.2/ yval lajj na jnti yvat krati pubhi || 13 ||
BRP165.014.1/ tvat kany pradtavy no cet pitror adhogati |
BRP165.014.2/ pitu svarpa putra syd ya pit putra eva sa || 14 ||
BRP165.015.1/ tmana sukhit loke ko na kuryt karoti ca |
BRP165.015.2/ yat kanyy pit kuryd dna pjanam kaam || 15 ||
BRP165.016.1/ yat kta tat kta vidyt tsu datta tad akayam |
BRP165.016.2/ yad datta tsu kanysu tad nantyya kalpate || 16 ||
BRP165.017.1/ putreu caiva pautreu ko na kuryt sukha rave |
BRP165.017.2/ karoti ya kanyakn sa sampadbhjana bhavet || 17 ||
/p. 513/

BRP165.018.0/ brahmovca:

BRP165.018.1/ eva t vdin kany vii provca bhskara || 18 ||


BRP165.019.0/ srya uvca:
BRP165.019.1/ ki karomi na ghti tv kacid bhaktim |
BRP165.019.2/ kula rpa vayo vitta vidy vtta sulatm || 19 ||
BRP165.020.1/ mitha payanti sambandhe vivhe stru pusu ca |
BRP165.020.2/ asmsu sarvam apy asti vin tava guai ubhe |
BRP165.020.3/ ki karomi kva dsymi vth m dhik karoi kim || 20 ||
BRP165.021.0/ brahmovca:
BRP165.021.1/ evam uktv punas t ca vii provca bhskara || 21 ||
BRP165.022.0/ srya uvca:
BRP165.022.1/ yasmai kasmai ca dtavy tva vai yady anumanyase |
BRP165.022.2/ dyase 'dya may vie anujnhi m tata || 22 ||
BRP165.023.0/ brahmovca:
BRP165.023.1/ pitara prha s viir bhart putr dhana sukham |
BRP165.023.2/ y rpa ca samprtir jyate prktannugam || 23 ||
BRP165.024.1/ yat pur vihita karma prin sdhv asdhu v |
BRP165.024.2/ phala tadanurodhena prpyate 'pi bhavntare || 24 ||

Chapter 165 :: Marriage of the sun-god's ugly daughter Vii

BRP165.025.1/ svadoa eva tat pitr parihartavya dart |


BRP165.025.2/ tdg eva phala tu syd ydg carita pur || 25 ||
BRP165.026.1/ tasmt taddnasambandha svavanugata pit |
BRP165.026.2/ karoti ea daivena yad bhvya tad bhaviyati || 26 ||
BRP165.027.0/ brahmovca:
BRP165.027.1/ tac chrutv duhitur vkya tvau putrya bham |
BRP165.027.2/ vivarpya t prdd vii lokabhayakarm || 27 ||
BRP165.028.1/ vivarpo 'pi tadvac ca bhao bhakti |
BRP165.028.2/ eva mitha sacarato larpasamnayo || 28 ||
BRP165.029.1/ prti kadcid vaiamya dampatyor abhavan mitha |
BRP165.029.2/ gao nmbhavat putro hy atigaas tathaiva ca || 29 ||
BRP165.030.1/ raktka krodhana caiva vyayo durmukha eva ca |
BRP165.030.2/ tebhya kanyn abhavad dharao nma puyabhk || 30 ||
BRP165.031.1/ suta sula subhaga nta uddhamati uci |
BRP165.031.2/ sa kadcid yamagha drau mtulam abhyagt || 31 ||
BRP165.032.1/ sa dadara bah jantn svargasthn iva dukhina |
BRP165.032.2/ sa mtula tu papraccha natv dharma santanam || 32 ||
BRP165.033.0/ haraa uvca:
BRP165.033.1/ ka ime sukhinas tta pacyante narake ca ke || 33 ||
BRP165.034.0/ brahmovca:
BRP165.034.1/ eva po dharmarja sarva prha yathrthavat |
BRP165.034.2/ tatkarma gati sarvm aeea nyavedayat || 34 ||
BRP165.035.0/ yama uvca:
BRP165.035.1/ vihitasya na kurvanti ye kadcid atikramam |
BRP165.035.2/ na te payanti niraya kadcid api mnav || 35 ||
/p. 514/

BRP165.036.1/ na mnayanti ye stra ncra na bahurutn |


BRP165.036.2/ vihittikrama kuryur ye te narakagmina || 36 ||
BRP165.037.0/ brahmovca:
BRP165.037.1/ sa tu rutv dharmavkya haraa punar abravt || 37 ||
BRP165.038.0/ haraa uvca:

761

762

Chapter 165 :: Marriage of the sun-god's ugly daughter Vii

BRP165.038.1/ pit tvro bhaa ca mt vii ca bha |


BRP165.038.2/ bhrtara ca mahtmno yena te ntabuddhaya || 38 ||
BRP165.039.1/ surp ca bhaviyanti nirdo magalaprad |
BRP165.039.2/ tan me karma vadasvdya tatkartsmi surottama || 39 ||
BRP165.040.1/ anyath tn na gaccheyam ity ukta prha dharmar |
BRP165.040.2/ haraa uddhabuddhi ta harao 'si na saaya || 40 ||
BRP165.041.1/ bahava syu sut kecin naiva te kulatantava |
BRP165.041.2/ eka eva suta kacid yena tad dhriyate kulam || 41 ||
BRP165.042.1/ kulasydhrabhto yo ya pitro priyakraka |
BRP165.042.2/ ya prvajn uddharati sa putras tv itaro gada || 42 ||
BRP165.043.1/ yasmt tvaynurpa me prokta mtmaha priyam |
BRP165.043.2/ tasmt tva gautam gaccha sntv niyatamnasa || 43 ||
BRP165.044.1/ stuhi viu jagadyoni nta prtena cetas |
BRP165.044.2/ sa tu prto yadi bhavet sarvam ia pradsyati || 44 ||
BRP165.045.0/ brahmovca:
BRP165.045.1/ iti rutv dharmavkya harao gautam yayau |
BRP165.045.2/ ucis tuva devea hari prto 'bhavad dhari || 45 ||
BRP165.046.1/ haraya tata prdt kulabhadra tatas tu sa |
BRP165.046.2/ sarvbhadrapraamanaprvaka bhadram astu te || 46 ||
BRP165.047.1/ tad bhadr procyate vii pit bhadras tath sut |
BRP165.047.2/ tata prabhti tat trtha bhadratrtha tad ucyate || 47 ||
BRP165.048.1/ sarvamagalada pus tatra bhadrapatir hari |
BRP165.048.2/ tattrthasevin pus sarvasiddhipradyakam |
BRP165.048.3/ magalaikanidhi skd devadevo janrdana || 48 ||

Chapter 166 :: Story of Sampti and Jayu

763

Chapter 166 :: Story of Sampti


and Jayu
166

BRP166.001.0/ brahmovca:

BRP166.001.1/ patatritrtham khyta rogaghna ppananam |


BRP166.001.2/ tasya ravaamtrea ktaktyo bhaven nara || 1 ||
BRP166.002.1/ babhvatu kayapasya sutv aruv varau |
BRP166.002.2/ sampti ca jayu ca sambhavet tadanvaye || 2 ||
BRP166.003.1/ trkyaprajpate putrv aruo garuas tath |
BRP166.003.2/ tadanvaye sambhta ca sampti patagottama || 3 ||
BRP166.004.1/ jayur iti vikhyto hy apara sodaro 'nuja |
BRP166.004.2/ anyonyaspardhay yuktv unmattau svabalena tau || 4 ||
/p. 515/

BRP166.005.1/ sajagmatur dinakara namaskartu vihyasi |


BRP166.005.2/ yvat sryasya smpya prptau tau vihagottamau || 5 ||
BRP166.006.1/ dagdhapakv ubhau rntau patitau girimrdhani |
BRP166.006.2/ bndhavau patitau dv niceau gatacetasau || 6 ||
BRP166.007.1/ tvad dukhbhibhto 'sv arua prha bhskaram |
BRP166.007.2/ tau dv tv arua sry.am prheda patitau bhuvi |
BRP166.007.3/ vsayaitau tigmo yvan naitau mariyata || 7 ||
BRP166.008.0/ brahmovca:
BRP166.008.1/ tathety uktv dinakaro jvaym sa tau khagau |
BRP166.008.2/ garuo 'pi tayo rutv avasth saha viun || 8 ||
BRP166.009.1/ gatyvsaym sa sukha cakre ca nrada |
BRP166.009.2/ sarva eva tad jagmur gag tppanuttaye || 9 ||
BRP166.010.1/ jayu crua caiva samptir garuas tath |
BRP166.010.2/ sryo vius tat prayayau tat trtha bahupuyadam || 10 ||

166

[ SS 266

764

Chapter 166 :: Story of Sampti and Jayu

BRP166.011.1/ patatritrtham khyta viaghna sarvakmadam |


BRP166.011.2/ svaya sryas tath viu suparenruena ca || 11 ||
BRP166.012.1/ sate gautamtre tathaiva vabhadhvaja |
BRP166.012.2/ traym api devn sthites tat trtham uttamam || 12 ||
BRP166.013.1/ tatra sntv ucir bhtv namaskuryt surn imn |
BRP166.013.2/ dhivydhivinirmukta sa para saukhyam pnuyt || 13 ||

Chapter 167 :: The young Brahmin and the Rkas

Chapter 167 :: The young


Brahmin and the Rkas
167

BRP167.001.0/ brahmovca:

BRP167.001.1/ vipratrtham iti khyta tath nryaa vidu |


BRP167.001.2/ tasykhyna pravakymi u vismayakrakam || 1 ||
BRP167.002.1/ antarvedy dvija kacid brhmao vedapraga |
BRP167.002.2/ tasya putr mahprj guarpadaynvit || 2 ||
BRP167.003.1/ te kanyn yo bhrt nto guagaair vta |
BRP167.003.2/ sandiva iti khyta sarvajno mahmati || 3 ||
BRP167.004.1/ vivhya pit tasmai sandivya yatnavn |
BRP167.004.2/ etasminn antare rtrau supta ta dvijaputrakam || 4 ||
BRP167.005.1/ aviusmaraa saumyairaskam asamhitam |
BRP167.005.2/ sandiva krrarp rkas kmarpi || 5 ||
BRP167.006.1/ tam dygamac chghra gautamy dakie tae |
BRP167.006.2/ rgirer uttare pre bahubrhmaasevitam || 6 ||
BRP167.007.1/ nagara dharmanilaya lakmy nilayam eva ca |
BRP167.007.2/ tatra rj bhatkrti sarvakatragunvita || 7 ||
BRP167.008.1/ tasymitakemasubhikayukta |
BRP167.008.2/ nivasne dvijaputrayukt |
/p. 516/

BRP167.008.3/ s rkas tat puram sasda |


BRP167.008.4/ manojarpi bibharti nityam || 8 ||
BRP167.009.1/ s kmarpea caraty ae |
BRP167.009.2/ mahm im tena sama dvijena |
BRP167.009.3/ godvardakiatrabhge |
BRP167.009.4/ vddhktis ta dvijam ha bhm || 9 ||
BRP167.010.0/ rkasy uvca:

167

[ SS 266-267

765

766

Chapter 167 :: The young Brahmin and the Rkas

BRP167.010.1/ e tu gag dvijamukhya sandhy |


BRP167.010.2/ upsyat vipravarai sametya |
BRP167.010.3/ yathocita vipravars tu kle |
BRP167.010.4/ nopsate yatnata eva sandhym || 10 ||
BRP167.011.1/ ncs ta evbhihit sureair |
BRP167.011.2/ antyvasyipravars ta ete |
BRP167.011.3/ aha janitr tava ceti vcya |
BRP167.011.4/ no ced idn tvam upaii nam || 11 ||
BRP167.012.1/ madvkyakartsi yadi dvijendra |
BRP167.012.2/ sukha kariye tava yat priya ca |
BRP167.012.3/ puna ca dea nilaya gur ca |
BRP167.012.4/ samprpayiye nanu satyam etat || 12 ||
BRP167.013.0/ brahmovca:
BRP167.013.1/ sa prha k tva dvijapugavo 'pi |
BRP167.013.2/ sovca ta rkas kmarp |
BRP167.013.3/ vivsayant apathair anekais |
BRP167.013.4/ ta bhrntacitta munirjaputram || 13 ||
BRP167.014.1/ kaklin nma jagatprasiddh |
BRP167.014.2/ vipro 'pi tm ha nivedita yat |
BRP167.014.3/ tad eva kartsmi na saayo 'tra |
BRP167.014.4/ yat tat priya vacmi karomi caiva || 14 ||
BRP167.015.0/ brahmovca:
BRP167.015.1/ tad vipravacana rutv rkas kmarpi |
BRP167.015.2/ vddh tathpi crvag divylakrabha || 15 ||
BRP167.016.1/ dvijam dya sarvatra matsuto 'ya gukara |
BRP167.016.2/ eva vadant sarvatra yti vakti karoti ca || 16 ||
BRP167.017.1/ ta vipra rpasaubhgyavayovidyvibhitam |
BRP167.017.2/ t ca vddh guopetm asya mteti menire || 17 ||
BRP167.018.1/ tatra dvijavara kacit sv kany bhanvitm |
BRP167.018.2/ rkas t purasktya prdt tasmai dvijtaye || 18 ||
BRP167.019.1/ s kany ta pati prpya ktrthsmty acintayat |
BRP167.019.2/ sa dvijo 'pi guair yukt patn dv sudukhita || 19 ||
BRP167.020.0/ dvija uvca:
BRP167.020.1/ mm iya bhakayed eva rkas pparpi |
BRP167.020.2/ ki karomi kva gacchmi kasyaitat kathaymi v || 20 ||

Chapter 167 :: The young Brahmin and the Rkas

/p. 517/

BRP167.021.1/ mahat sakaam panna rakayiyati ko 'tra mm |


BRP167.021.2/ bhry mameya kaly guarpavayoyut |
BRP167.021.3/ enm apy aubhkasmd bhakayiyati rkas || 21 ||
BRP167.022.0/ brahmovca:
BRP167.022.1/ etasminn antare tatra bhry s gualin |
BRP167.022.2/ vddhpy atidurdhar s gat kutracit tad || 22 ||
BRP167.023.1/ prarayvanat bhtv bl cpi pativrat |
BRP167.023.2/ bhartra dukhita jtv pati prha raha anai || 23 ||
BRP167.024.0/ bhryovca:
BRP167.024.1/ kasmt te dukham panna svmis tattva vadasva me || 24 ||
BRP167.025.0/ brahmovca:
BRP167.025.1/ anai provca t bhry yathvat prvavistaram |
BRP167.025.2/ kim akathya priye mitre kulny ca yoiti || 25 ||
BRP167.026.1/ bhartvkya niamyeda provca vadat var || 26 ||
BRP167.027.0/ bhryovca:
BRP167.027.1/ antmana sarvato 'pi bhayam asti ghev api |
BRP167.027.2/ kuto bhaya hy tmavat ki punar gautamtae || 27 ||
BRP167.028.1/ vasat viubhaktn viraktn vivekinm |
BRP167.028.2/ atra sntv ucir bhtv stuhi devam anmayam || 28 ||
BRP167.029.0/ brahmovca:
BRP167.029.1/ etad karya gagy sntv vigatakalmaa |
BRP167.029.2/ tuva gautamtre dvijo nryaa tath || 29 ||
BRP167.030.0/ dvija uvca:
BRP167.030.1/ tvam antartm jagato 'sya ntha |
BRP167.030.2/ tvam eva kartsya mukunda hart |
BRP167.030.3/ tva plaka playase na dnam |
BRP167.030.4/ anthabandho narasiha kasmt || 30 ||
BRP167.031.1/ rutvaitat prrthana tasya jagacchokanivraa |
BRP167.031.2/ nryao 'pi t pp nijaghna sa rkasm || 31 ||
BRP167.032.1/ sudaranena cakrea sahasrrea bhsvat |
BRP167.032.2/ tasmai prdd varn in prpayac ca guru prabhu || 32 ||

767

768

Chapter 167 :: The young Brahmin and the Rkas

BRP167.033.1/ tata prabhti tat trtha vipra nryaa vidu |


BRP167.033.2/ snnadnena pjdyair yatra sidhyati vchitam || 33 ||

Chapter 168 :: The performance of King Abhiut's horse-sacrifice

Chapter 168 :: The


performance of King
Abhiut's horse-sacrifice
168

BRP168.001.0/ brahmovca:

BRP168.001.1/ bhnutrtham iti khyta tvra mhevara tath |


BRP168.001.2/ aindra ymya tathgneya sarvappapraanam || 1 ||
BRP168.002.1/ abhiuta iti khyto rjst priyadarana |
BRP168.002.2/ hayamedhena puyena yaum rabdhavn surn || 2 ||
/p. 518/

BRP168.003.1/ tatrartvija oaa syur vasihtripurogam |


BRP168.003.2/ katriye yajamne tu yajabhmi katha bhavet || 3 ||
BRP168.004.1/ brhmae dkite rj bhuva dsyati yajiym |
BRP168.004.2/ bhpatau dkite dt ko bhavet ko nu ycate || 4 ||
BRP168.005.1/ yceyam akhilarmajanan pparpi |
BRP168.005.2/ kenpy ato na kryaiva katriyea vieata || 5 ||
BRP168.006.1/ eva mmsamneu brhmaeu parasparam |
BRP168.006.2/ tatra prha mahprjo vasiho dharmavittama || 6 ||
BRP168.007.0/ vasiha uvca:
BRP168.007.1/ rji dkyame tu sryo ycyo bhuva prati |
BRP168.007.2/ dehi me deva savitar yajana devatocitam || 7 ||
BRP168.008.1/ daiva katram asi brahman bhtantha namo 'stu te |
BRP168.008.2/ ycita savit rj devn yajana ubham || 8 ||
BRP168.009.1/ dadty eva tato rjan prrthayea divkaram || 9 ||
BRP168.010.0/ brahmovca:

168

[ SS 267-269

769

770

Chapter 168 :: The performance of King Abhiut's horse-sacrifice

BRP168.010.1/ tathety uktvbhiuto 'pi devadeva divkaram |


BRP168.010.2/ raddhay prrthaym sa harjtmaka ravim || 10 ||
BRP168.011.0/ rjovca:
BRP168.011.1/ devn yajana dehi savitas te namo 'stu te || 11 ||
BRP168.012.0/ brahmovca:
BRP168.012.1/ katra daiva yata sryo datt bhr bhpates tata |
BRP168.012.2/ savit devadeveo dadmty abhyabhata || 12 ||
BRP168.013.1/ eva karoti yo yaja tasya riir na kcana |
BRP168.013.2/ tath vjimakhe sattre brhmaair vedapragai || 13 ||
BRP168.014.1/ prrabdhe 'bhiut rj yatrgd bhpati ravi |
BRP168.014.2/ devn yajana dtu bhnutrtha tad ucyate || 14 ||
BRP168.015.1/ ta devakratum utka hayamedha surair yutam |
BRP168.015.2/ daity ca danuj caiva tathnye yajaghtak || 15 ||
BRP168.016.1/ brahmaveadhar sarve gyanta smag iva |
BRP168.016.2/ te 'pi tatra mahprj prviann anivrit || 16 ||
BRP168.017.1/ camasni ca ptri soma calam eva ca |
BRP168.017.2/ somapna havis tygam tvijo bhpati tath || 17 ||
BRP168.018.1/ nindanti nikipanty anye hasanty anye tathsur |
BRP168.018.2/ te ce na jnanti vivarpa vin mune || 18 ||
BRP168.019.1/ vivarpo 'pi pitara prha daity ime iti |
BRP168.019.2/ tat putravacana rutv tva prha surn idam || 19 ||
BRP168.020.0/ tvaovca:
BRP168.020.1/ ghtv vridarbh ca prokayadhva samantata |
BRP168.020.2/ ye nindanti makha puya camasa somam eva ca || 20 ||
BRP168.021.1/ may tv apahat sarva ity uktv pariicata || 21 ||
BRP168.022.0/ brahmovca:
BRP168.022.1/ tath cakru suragas tva cpi tathkarot |
BRP168.022.2/ bhasmbhts tata sarve kndiks tato 'bhavan || 22 ||
/p. 519/

BRP168.023.1/ hat may mahpp ity uktv vry avkipat |


BRP168.023.2/ tata kyuo daity prtihan kupits tata || 23 ||

Chapter 168 :: The performance of King Abhiut's horse-sacrifice

BRP168.024.1/ yatraitat prkipad vri tva lokaprajpati |


BRP168.024.2/ tvra trtha tad khyta sarvappapraanam || 24 ||
BRP168.025.1/ tvaur vkyc cyutn daityn nijaghna yamas tad |
BRP168.025.2/ kladaena cakrea klapena manyun || 25 ||
BRP168.026.1/ yatra te nihat daitys tat trtha ymyam ucyate |
BRP168.026.2/ yatrbhavat kratu pro hutvgnau cmta bahu || 26 ||
BRP168.027.1/ dhrbhi aramnbhir akhabhir mahdhvare |
BRP168.027.2/ yatrbhavad dhavyavhas tptas tasya hy abhiuta || 27 ||
BRP168.028.1/ agnitrtha tad khytam avamedhaphalapradam |
BRP168.028.2/ indro marudbhir npati prheda vacana ubham || 28 ||
BRP168.029.1/ tva sar bhavit rjann ubhayor api lokayo |
BRP168.029.2/ sakh mama priyo nitya bhavit ntra saaya || 29 ||
BRP168.030.1/ sa ktrtho martyaloka indratrthe ca tarpaam |
BRP168.030.2/ kuryt pit prtyartha yamatrthe vieata || 30 ||
BRP168.031.1/ mhevara tu tat trtha pjito 'bhiuta iva |
BRP168.031.2/ bhaktiyuktena viprai ca sarvakarmaviradai || 31 ||
BRP168.032.1/ vaidikair laukikai caiva mantrai pjya mahevaram |
BRP168.032.2/ ntyair gtais tath vdyair amtai pacasambhavai || 32 ||
BRP168.033.1/ upacrai ca bahubhir daaptapradakiai |
BRP168.033.2/ dhpair dpai ca naivedyai pupair gandhai sugandhibhi || 33 ||
BRP168.034.1/ pjaym sa devea viu ambhu dhiyaikay |
BRP168.034.2/ tata prasannau deveau varn dadatur ojas || 34 ||
BRP168.035.1/ abhiute narendrya bhuktimukt ubhe api |
BRP168.035.2/ mhtmyam asya trthasya tath dadatur uttamam || 35 ||
BRP168.036.1/ tataprabhti tat trtha aiva vaiavam ucyate |
BRP168.036.2/ tatra snna ca dna ca sarvakmaprada vidu || 36 ||
BRP168.037.1/ imni sarvatrthni smared api paheta v |
BRP168.037.2/ vimukta sarvappebhya ivaviupura vrajet || 37 ||
BRP168.038.1/ bhnutrthe vieea snna sarvrthasiddhidam |
BRP168.038.2/ tatra trthe mahpuya trthn atam atra hi || 38 ||

771

772

Chapter 169 :: The hunter and the Brahmin as devotees of iva

Chapter 169 :: The hunter and


the Brahmin as devotees of
iva
169

BRP169.001.0/ brahmovca:

BRP169.001.1/ bhillatrtham iti khyta rogaghna ppananam |


BRP169.001.2/ mahdevapadmbhojayugabhaktipradyakam || 1 ||
BRP169.002.1/ tatrpy evavidh puy kath u mahmate |
BRP169.002.2/ gagy dakie tre rgirer uttare tae || 2 ||
BRP169.003.1/ dikea iti khyta ibhi paripjita |
BRP169.003.2/ mahdevo ligarp sadste sarvakmada || 3 ||
/p. 520/

BRP169.004.1/ sindhudvpa iti khyto muni paramadhrmika |


BRP169.004.2/ tasya bhrt veda iti sa cpi paramo i || 4 ||
BRP169.005.1/ tam dikea vai deva tripurri trilocanam |
BRP169.005.2/ nitya pjayate bhakty prpte madhyandine ravau || 5 ||
BRP169.006.1/ bhikanya vedo 'pi yti grma vicakaa |
BRP169.006.2/ yte tasmin dvijavare vydha paramadhrmika || 6 ||
BRP169.007.1/ tasmin girivare puye mgay yti nityaa |
BRP169.007.2/ aitv vividhn den mgn hatv yathsukham || 7 ||
BRP169.008.1/ mukhe ghtv pnyam abhiekya lina |
BRP169.008.2/ nyasya msa dhanukoy rnto vydha iva prabhum || 8 ||
BRP169.009.1/ dikea samgatya nyasya msa tato bahi |
BRP169.009.2/ gag gatv mukhe vri ghtvgatya ta ivam || 9 ||
BRP169.010.1/ yasya kasypi pattri karedya bhaktita |
BRP169.010.2/ aparea ca msni naivedyrtha ca tanman || 10 ||

169

[ SS 269-270

Chapter 169 :: The hunter and the Brahmin as devotees of iva

BRP169.011.1/ dikea samgatya vedenrcitam ojas |


BRP169.011.2/ pdenhatya t pj mukhntena vri || 11 ||
BRP169.012.1/ snpayitv iva devam arcayitv tu pattrakai |
BRP169.012.2/ kalpayitv tu tan msa ivo me pryatm iti || 12 ||
BRP169.013.1/ naiva kicit sa jnti ivabhakti vin ubhm |
BRP169.013.2/ tato yti svaka sthna msena tu yathgatam || 13 ||
BRP169.014.1/ karoty etdg gatya gatya pratyaham eva sa |
BRP169.014.2/ tathpas tutosya vicitr hvarasthiti || 14 ||
BRP169.015.1/ yvan nyty asau bhilla ivas tvan na saukhyabhk |
BRP169.015.2/ bhaktnukampit ambhor mntt tu vetti ka || 15 ||
BRP169.016.1/ sampjayaty dikeam umay pratyaha ivam |
BRP169.016.2/ eva bahutithe kle yte veda cukopa ha || 16 ||
BRP169.017.1/ pj mantravat citr ivabhaktisamanvitm |
BRP169.017.2/ ko nu vidhvasate ppo matta sa vadham pnuyt || 17 ||
BRP169.018.1/ gurudevadvijasvmidroh vadhyo muner api |
BRP169.018.2/ sarvasypi vadhrho 'sau ivasya drohakn nara || 18 ||
BRP169.019.1/ eva nicitya medhv veda sindhos tathnuja |
BRP169.019.2/ kasyeya ppace syt ppihasya durtmana || 19 ||
BRP169.020.1/ pupair vanyabhavair divyai kandair mlaphalai ubhai |
BRP169.020.2/ kt pj sa vidhvasya hy any pj karoti ya || 20 ||
BRP169.021.1/ msena tarupattrai ca sa ca vadhyo bhaven mama |
BRP169.021.2/ eva sacintya medhv gopayitv tanu tad || 21 ||
BRP169.022.1/ ta payeyam aha ppa pjkartram vare |
BRP169.022.2/ etasminn antare pryd vydho deva yath pur || 22 ||
BRP169.023.1/ nityavat pjayanta tam dikeas tadbravt || 23 ||
BRP169.024.0/ dikea uvca:
BRP169.024.1/ bho bho vydha mahbuddhe rnto 'sti puna puna |
BRP169.024.2/ cirya katham ytas tv vin tta dukhita |
BRP169.024.3/ na vindmi sukha kicit samvasihi putraka || 24 ||
/p. 521/

BRP169.025.0/ brahmovca:

BRP169.025.1/ tam evavdina deva veda rutv vilokya tu |


BRP169.025.2/ cukopa vismayvio na ca kicid uvca ha || 25 ||

773

774

Chapter 169 :: The hunter and the Brahmin as devotees of iva

BRP169.026.1/ vydha ca nityavat pj ktv svabhavana yayau |


BRP169.026.2/ veda ca kupito bhtv gatyeam uvca ha || 26 ||
BRP169.027.0/ veda uvca:
BRP169.027.1/ aya vydha pparata kriyjnavivarjita |
BRP169.027.2/ prihisrata krro nirdaya sarvajantuu || 27 ||
BRP169.028.1/ hnajtir akicijjo gurukramavivarjita |
BRP169.028.2/ sadnucitakr cnirjitkhilagogaa || 28 ||
BRP169.029.1/ tasytmna daritavn na m kicana vakyasi |
BRP169.029.2/ pj mantravidhnena karoma yatavrata || 29 ||
BRP169.030.1/ tvadekaarao nitya bhryputravivarjita |
BRP169.030.2/ vydho msena duena pj tava karoty asau || 30 ||
BRP169.031.1/ tasya prasanno bhagavn na mameti mahdbhutam |
BRP169.031.2/ stim asya kariymi bhillasya hy apakria || 31 ||
BRP169.032.1/ mdo kopi bhavet prta kopi tadvad durtmana |
BRP169.032.2/ tasmd aha mrdhni il ptayeyam asaayam || 32 ||
BRP169.033.0/ brahmovca:
BRP169.033.1/ ity uktavati vai vede vihasyeo 'bravd idam || 33 ||
BRP169.034.0/ dikea uvca:
BRP169.034.1/ va pratkasva pacn me il ptaya mrdhani || 34 ||
BRP169.035.0/ brahmovca:
BRP169.035.1/ tathety uktv sa vedo 'pi il santyajya bhun |
BRP169.035.2/ upasahtya ta kopa va karomty uvca ha || 35 ||
BRP169.036.1/ tata prta samgatya ktv snndikarma ca |
BRP169.036.2/ vedo 'pi nityavat pj kurvan payati mastake || 36 ||
BRP169.037.1/ ligasya savra bhm dhr ca rudhiraplutm |
BRP169.037.2/ veda sa vismito bhtv kim ida ligamrdhani || 37 ||
BRP169.038.1/ mahotpto bhavet kasya scayed ity acintayat |
BRP169.038.2/ mdbhi ca gomayenpi kuais ta ggavribhi || 38 ||
BRP169.039.1/ praklayitv t pj ktavn nityavat tad |
BRP169.039.2/ etasminn antare pryd vydho vigatakalmaa || 39 ||
BRP169.040.1/ mrdhna vraasayukta sarakta ligamastake |
BRP169.040.2/ akarasydikeasya dade 'ntargatas tad || 40 ||

Chapter 169 :: The hunter and the Brahmin as devotees of iva

BRP169.041.1/ dvaiva kim ida citram ity uktv niitai arai |


BRP169.041.2/ tmna bhedaym sa atadh ca sahasradh || 41 ||
BRP169.042.1/ svmino vaikta dv ka kametottamaya |
BRP169.042.2/ muhur nininda ctmna mayi jvaty abhd idam || 42 ||
BRP169.043.1/ kaam patita kdg aho durvidhivaiast |
BRP169.043.2/ tat karma tasya savkya mahdevo 'tivismita |
BRP169.043.3/ tata provca bhagavn veda vedavid varam || 43 ||
/p. 522/

BRP169.044.0/ dikea uvca:

BRP169.044.1/ paya vydha mahbuddhe bhakta bhvena sayutam |


BRP169.044.2/ tva tu mdbhi kuair vrbhir mrdhna spavn asi || 44 ||
BRP169.045.1/ anena sahas brahman mamtmpi nivedita |
BRP169.045.2/ bhakti premthav aktir vicro yatra vidyate |
BRP169.045.3/ tasmd asmai varn dsye pact tubhya dvijottama || 45 ||
BRP169.046.0/ brahmovca:
BRP169.046.1/ varea cchandaym sa vydha devo mahevara |
BRP169.046.2/ vydha provca devea nirmlya tava yad bhavet || 46 ||
BRP169.047.1/ tad asmka bhaven ntha mannmn trtham ucyatm |
BRP169.047.2/ sarvakratuphala trtha smarad eva jyatm || 47 ||
BRP169.048.0/ brahmovca:
BRP169.048.1/ tathety uvca deveas tatas tat trtham uttamam |
BRP169.048.2/ bhillatrtha samastghasaghavicchedakraam || 48 ||
BRP169.049.1/ rmahdevacaraamahbhaktividhyakam |
BRP169.049.2/ abhavat snnadndyair bhuktimuktipradyakam |
BRP169.049.3/ vedasypi varn prdc chivo nnvidhn bahn || 49 ||

775

776

Chapter 170 :: The good merchant and the treacherous Brahmin

Chapter 170 :: The good


merchant and the treacherous
Brahmin
170

BRP170.001.0/ brahmovca:

BRP170.001.1/ cakustrtham iti khyta rpasaubhgyadyakam |


BRP170.001.2/ yatra yogevaro devo gautamy dakie tae || 1 ||
BRP170.002.1/ pura bhauvanam khyta girimrdhny abhidhyate |
BRP170.002.2/ yatrsau bhauvano rj katradharmaparyaa || 2 ||
BRP170.003.1/ tasmin puravare kacid brhmao vddhakauika |
BRP170.003.2/ tatputro gautama iti khyto vedaviduttama || 3 ||
BRP170.004.1/ tasya mtur manodod viparto 'bhavad dvija |
BRP170.004.2/ sakh tasya vaik kacin maikuala ucyate || 4 ||
BRP170.005.1/ tena sakhya dvijasysd viama dvijavaiyayo |
BRP170.005.2/ rmaddaridrayor nitya parasparahitaiio || 5 ||
BRP170.006.1/ kadcid gautamo vaiya vittea maikualam |
BRP170.006.2/ prheda vacana prty raha sthitv puna puna || 6 ||
BRP170.007.0/ gautama uvca:
BRP170.007.1/ gacchmo dhanam dtu parvatn udadhn api |
BRP170.007.2/ yauvana tad vth jeya vin saukhynuklyata |
BRP170.007.3/ dhana vin tat katha syd aho dhi nirdhana naram || 7 ||
BRP170.008.0/ brahmovca:
BRP170.008.1/ kualo dvijam heda matpitroprjita dhanam |
BRP170.008.2/ bahv asti ki dhanendya kariye dvijasattama |
BRP170.008.3/ dvija punar uvceda maikualam ojas || 8 ||
/p. 523/

170

[ SS 270-273

Chapter 170 :: The good merchant and the treacherous Brahmin

BRP170.009.0/ gautama uvca:


BRP170.009.1/ dharmrthajnakmn ko nu tpta praasyate |
BRP170.009.2/ utkaraprptir evai sakhe lghy arrim || 9 ||
BRP170.010.1/ svenaiva vyavasyena dhany jvanti jantava |
BRP170.010.2/ paradattrthasantu kaajvina eva te || 10 ||
BRP170.011.1/ sa putra asyate loke pitbhi cbhinandyate |
BRP170.011.2/ ya paitryam abhilipseta na vcpi tu kuala || 11 ||
BRP170.012.1/ svabhubalam ritya yo 'rthn arjayate suta |
BRP170.012.2/ sa ktrtho bhavel loke paitrya vitta na tu spet || 12 ||
BRP170.013.1/ svayam rjya suto vitta pitre dsyati bandhave |
BRP170.013.2/ ta tu putra vijnyd itaro yonikaka || 13 ||
BRP170.014.0/ brahmovca:
BRP170.014.1/ etac chrutv tu tad vkya brhmaasybhilia |
BRP170.014.2/ tatheti matv tadvkya ratnny dya satvara || 14 ||
BRP170.015.1/ tmakyni vittni gautamya nyavedayat |
BRP170.015.2/ dhanenaitena de ca paribhramya yathsukham || 15 ||
BRP170.016.1/ dhanny dya vittni punar eymahe gham |
BRP170.016.2/ satyam eva vaig vakti sa tu vipra pratraka || 16 ||
BRP170.017.1/ pptm ppacitta ca na bubodha vaig dvijam |
BRP170.017.2/ tau parasparam mantrya mtpitror ajnato || 17 ||
BRP170.018.1/ ded dentara ytau dhanrtha tau vaigdvijau |
BRP170.018.2/ vaigghastasthita vitta brhmao hartum icchati || 18 ||
BRP170.019.0/ brhmaa uvca:
BRP170.019.1/ yena kenpy upyena tad dhana hi samhare |
BRP170.019.2/ aho pthivy ramyi nagari sahasraa || 19 ||
BRP170.020.1/ iapradtrya kmasya devat iva yoita |
BRP170.020.2/ manohars tatra tatra santi ki kriyate may || 20 ||
BRP170.021.1/ dhanam htya yatnena yoidbhyo yadi dyate |
BRP170.021.2/ bhujyante ts tato nitya saphala jvita hi tat || 21 ||
BRP170.022.1/ ntyagtarato nitya payastrbhir alakta |
BRP170.022.2/ bhokye katha tu tad vitta vaiyn maddhastam gatam || 22 ||
BRP170.023.0/ brahmovca:

777

778

Chapter 170 :: The good merchant and the treacherous Brahmin

BRP170.023.1/ eva cintayamno 'sau gautama prahasann iva |


BRP170.023.2/ maikualam hedam adharmd eva jantava || 23 ||
BRP170.024.1/ vddhi sukham abhni prpnuvanti na saaya |
BRP170.024.2/ dharmih prino loke dyante dukhabhgina || 24 ||
BRP170.025.1/ tasmd dharmea ki tena dukhaikaphalahetun || 25 ||
BRP170.026.0/ brahmovca:
BRP170.026.1/ nety uvca tato vaiya sukha dharme pratihitam |
BRP170.026.2/ ppe dukha bhaya oko dridrya klea eva ca |
BRP170.026.3/ yato dharmas tato mukti svadharma ki vinayati || 26 ||
/p. 524/

BRP170.027.0/ brahmovca:

BRP170.027.1/ eva vivadatos tatra samparyas tayor abht |


BRP170.027.2/ yasya pako bhavej jyyn sa parrtham avpnuyt || 27 ||
BRP170.028.1/ pcchva kasya prbalya dharmio vpy adharmia |
BRP170.028.2/ vedt tu laukika jyeha loke dharmt sukha bhavet || 28 ||
BRP170.029.1/ eva vivadamnau tv catu sakal jann |
BRP170.029.2/ dharmasya vpy adharmasya prbalyam anayor bhuvi || 29 ||
BRP170.030.1/ tad vadantu yathvttam evam catur ojas |
BRP170.030.2/ eva tatrocire kecid ye dharmenuvartina || 30 ||
BRP170.031.1/ tair dukham anubhyate ppih sukhino jan |
BRP170.031.2/ samparye dhana sarva jita vipre nyavedayat || 31 ||
BRP170.032.1/ maimn dharmavicchreha punar dharma praasati |
BRP170.032.2/ maimanta dvija prha ki dharmam anuasasi |
BRP170.032.2a/ brahmovca:
BRP170.032.3/ tatheti cety ha vaiyo brhmaa punar abravt || 32 ||
BRP170.033.0/ brhmaa uvca:
BRP170.033.1/ jita may dhana vaiya nirlajja ki nu bhase |
BRP170.033.2/ mayaiva vijito dharmo yatheacaratman || 33 ||
BRP170.034.0/ brahmovca:
BRP170.034.1/ tad brhmaavaca rutv vaiya sasmita civn || 34 ||
BRP170.035.0/ vaiya uvca:

Chapter 170 :: The good merchant and the treacherous Brahmin

BRP170.035.1/ pulk iva dhnyeu puttik iva pakiu |


BRP170.035.2/ tathaiva tn sakhe manye ye dharmo na vidyate || 35 ||
BRP170.036.1/ catur pururthn dharma prathama ucyate |
BRP170.036.2/ pacd artha ca kma ca sa dharmo mayi tihati |
BRP170.036.3/ katha bre dvijareha may vijitam ity ada || 36 ||
BRP170.037.0/ brahmovca:
BRP170.037.1/ dvijo vaiya puna prha hastbhy jyat paa |
BRP170.037.2/ tatheti manyate vaiyas tau gatv punar catu || 37 ||
BRP170.038.1/ prvaval laukikn gatv jitam ity abravd dvija |
BRP170.038.2/ karau chittv tata prha katha dharma tu manyase |
BRP170.038.3/ kipto brhmaenaiva vaiyo vacanam abravt || 38 ||
BRP170.039.0/ vaiya uvca:
BRP170.039.1/ dharmam eva para manye prai kahagatair api |
BRP170.039.2/ mt pit suhd bandhur dharma eva arrim || 39 ||
BRP170.040.0/ brahmovca:
BRP170.040.1/ eva vivadamnau tv arthavn brhmao 'bhavat |
BRP170.040.2/ vimukto vaiyakas tatra bhubhy ca dhanena ca || 40 ||
BRP170.041.1/ eva bhramantau samprptau gag yogevara harim |
BRP170.041.2/ yadcchay munireha mithas tv catu puna || 41 ||
BRP170.042.1/ vaiyo gag tu yogea dharmam eva praasati |
BRP170.042.2/ atikopd dvijo vaiyam kipan punar abravt || 42 ||
/p. 525/

BRP170.043.0/ brhmaa uvca:

BRP170.043.1/ gata dhana karau chinnv avaio 'subhir bhavn |


BRP170.043.2/ tvam anyath yadi bra hariye 'sin ira || 43 ||
BRP170.044.0/ brahmovca:
BRP170.044.1/ vihasya punar heda vaiyo gautamam ajas || 44 ||
BRP170.045.0/ vaiya uvca:
BRP170.045.1/ dharmam eva para manye yathecchasi tath kuru |
BRP170.045.2/ brhma ca gurn devn vedn dharma janrdanam || 45 ||
BRP170.046.1/ yas tu nindayate ppo nsau spyo 'tha ppakt |
BRP170.046.2/ upekayo durvtta pptm dharmadaka || 46 ||

779

780

Chapter 170 :: The good merchant and the treacherous Brahmin

BRP170.047.0/ brahmovca:
BRP170.047.1/ tata prha sa kopena dharma yady anuasasi |
BRP170.047.2/ vayo prayor atra paa syd iti vai mune || 47 ||
BRP170.048.1/ evam ukte gautamena tathety ha vaik tad |
BRP170.048.2/ punar apy catur ubhau lokl loks tathocire || 48 ||
BRP170.049.1/ yogevarasya purato gautamy dakie tae |
BRP170.049.2/ ta niptya via vipra cakur utpya cbravt || 49 ||
BRP170.050.0/ vipra uvca:
BRP170.050.1/ gato 'sm da vaiya nitya dharmapraasay |
BRP170.050.2/ gata dhana gata caku cheditau karapallavau |
BRP170.050.3/ po 'si mitra gacchmi maiva bry kathntare || 50 ||
BRP170.051.0/ brahmovca:
BRP170.051.1/ tasmin prayte vaiyo 'sau cintaym sa cetasi |
BRP170.051.2/ h kaa me kim abhavad dharmaikamanaso hare || 51 ||
BRP170.052.1/ sa kualo vaikreho nirdhano gatabhuka |
BRP170.052.2/ gatanetra uca prpto dharmam evnusasmaran || 52 ||
BRP170.053.1/ eva bahuvidh cint kurvann ste mahtale |
BRP170.053.2/ niceo 'tha nirutsha patita okasgare || 53 ||
BRP170.054.1/ dinvasne arvarym udite candramaale |
BRP170.054.2/ ekday uklapake tatryti vibhaa || 54 ||
BRP170.055.1/ sa tu yogevara deva pjayitv yathvidhi |
BRP170.055.2/ sntv tu gautam gag saputro rkasair vta || 55 ||
BRP170.056.1/ vibhaasya hi suto vibhaa ivpara |
BRP170.056.2/ vaibhair iti khytas tam apayad uvca ha || 56 ||
BRP170.057.1/ vaiyasya vacana rutv yathvtta sa dharmavit |
BRP170.057.2/ pitre nivedaym sa lakeya mahtmane |
BRP170.057.3/ sa tu lakevara prha putra prty gukaram || 57 ||
BRP170.058.0/ vibhaa uvca:
BRP170.058.1/ rmn rmo mama gurus tasya mnya sakh mama |
BRP170.058.2/ hanumn iti vikhytas tennto girir mahn || 58 ||
BRP170.059.1/ pur kryntare prpte sarvauadhyrayo 'cala |
BRP170.059.2/ jte krye tam dya himavantam athgamat || 59 ||

Chapter 170 :: The good merchant and the treacherous Brahmin

/p. 526/

BRP170.060.1/ vialyakara ceti mtasajvanti ca |


BRP170.060.2/ tadnya mahbuddh rmykliakarmae || 60 ||
BRP170.061.1/ nivedayitv tat sdhya tasmin vtte samgata |
BRP170.061.2/ punar giri samdya gacchad devaparvatam || 61 ||
BRP170.062.1/ tm nysya hdaye niveaya hari smaran |
BRP170.062.2/ tata prpsyaty aya sarvam apekitam udradh || 62 ||
BRP170.063.1/ gacchatas tasya vegena vialyakara puna |
BRP170.063.2/ apatad gautamtre yatra yogevaro hari || 63 ||
BRP170.064.0/ vaibhair uvca:
BRP170.064.1/ tm oadh mama pitar darayu vilamba m |
BRP170.064.2/ parrtiamand anyac chreyo na bhuvanatraye || 64 ||
BRP170.065.0/ brahmovca:
BRP170.065.1/ vibhaas tathety uktv t putrasypy adarayat |
BRP170.065.2/ ie tvety asya vkasya kh ciccheda tatsuta |
BRP170.065.3/ vaiyasya cpi vai prty santa parahite rat || 65 ||
BRP170.066.0/ vibhaa uvca:
BRP170.066.1/ yatrpatan nage csmin sa vkas tu pratpavn |
BRP170.066.2/ tasya kh samdya hdaye 'sya niveaya |
BRP170.066.3/ tatspamtra evsau svaka rpam avpnuyt || 66 ||
BRP170.067.0/ brahmovca:
BRP170.067.1/ etac chrutv pitur vkya vaibhair udradh |
BRP170.067.2/ tath cakra vai samyak khakhaa nyaveayat || 67 ||
BRP170.068.1/ hdaye sa tu vaiyo 'pi sacaku sakaro 'bhavat |
BRP170.068.2/ maimantrauadhn hi vrya ko 'pi na budhyate || 68 ||
BRP170.069.1/ tad eva kham dya dharmam evnusasmaran |
BRP170.069.2/ sntv tu gautam gag tath yogevara harim || 69 ||
BRP170.070.1/ namasktv punar agt khakhaena vaiyaka |
BRP170.070.2/ paribhraman npapura mahpuram iti rutam || 70 ||
BRP170.071.1/ mahrja iti khytas tatra rj mahbala |
BRP170.071.2/ tasya nsti suta kacit putrik naalocan || 71 ||
BRP170.072.1/ saiva tasya sut putras tasypi vratam dam |

781

782

Chapter 170 :: The good merchant and the treacherous Brahmin

BRP170.072.2/ devo v dnavo vpi brhmaa katriyo bhavet || 72 ||


BRP170.073.1/ vaiyo v drayonir v saguo nirguo 'pi v |
BRP170.073.2/ tasmai dey iya putr yo netre hariyati || 73 ||
BRP170.074.1/ rjyena saha deyeyam iti rj hy aghoayat |
BRP170.074.2/ aharniam asau vaiya rutv ghoam athbravt || 74 ||
BRP170.075.0/ vaiya uvca:
BRP170.075.1/ aha netre hariye rjaputry asaayam || 75 ||
BRP170.076.0/ brahmovca:
BRP170.076.1/ ta vaiya tarasdya mahrje nyavedayat |
BRP170.076.2/ tatkhasparamtrea sanetrbhn nptmaj || 76 ||
BRP170.077.1/ tata savismayo rj ko bhavn iti cbravt |
BRP170.077.2/ vaiyo rje yathvtta nyavedayad aeata || 77 ||
/p. 527/

BRP170.078.0/ vaiya uvca:

BRP170.078.1/ brhman prasdena dharmasya tapasas tath |


BRP170.078.2/ dnaprabhvd yajai ca vividhair bhridakiai |
BRP170.078.3/ divyauadhiprabhvena mama smarthyam dam || 78 ||
BRP170.079.0/ brahmovca:
BRP170.079.1/ etad vaiyavaca rutv vismito 'bhn mahpati || 79 ||
BRP170.080.0/ rjovca:
BRP170.080.1/ aho mahnubhvo 'ya pryo vndrako bhavet |
BRP170.080.2/ anyathaitdg anyasya smarthya dyate katham |
BRP170.080.3/ tasmd asmai tu t kany pradsye rjyaprvikm || 80 ||
BRP170.081.0/ brahmovca:
BRP170.081.1/ iti sakalpya manasi kany rjya ca dattavn |
BRP170.081.2/ vihrrtha gata svaira para khedam upgata || 81 ||
BRP170.082.1/ na mitrea vin rjya na mitrea vin sukham |
BRP170.082.2/ tam eva satata vipra cintayan vaiyanandana || 82 ||
BRP170.083.1/ etad eva sujtn lakaa bhuvi dehinm |
BRP170.083.2/ kprdra yan mano nitya tem apy ahiteu hi || 83 ||
BRP170.084.1/ mahnpo vana pryt sa rj maikuala |
BRP170.084.2/ tasmi sati rjya tu kadcid gautama dvijam || 84 ||

Chapter 170 :: The good merchant and the treacherous Brahmin

BRP170.085.1/ htasva dytakai ppair apayan maikuala |


BRP170.085.2/ tam dya dvija mitra pjaym sa dharmavit || 85 ||
BRP170.086.1/ dharm tu prabhva ta tasmai sarva nyavedayat |
BRP170.086.2/ snpaym sa gagy ta sarvghanivttaye || 86 ||
BRP170.087.1/ tena viprea sarvais tai svakyair gotrajair vta |
BRP170.087.2/ vaiyai svadeasambhtair brhmaasya tu bndhavai || 87 ||
BRP170.088.1/ vddhakauikamukhyai ca tasmin yogevarntike |
BRP170.088.2/ yajn iv surn pjya tata svargam upeyivn || 88 ||
BRP170.089.1/ tata prabhti tat trtha mtasajvana vidu |
BRP170.089.2/ cakustrtha sayogea smarad api puyadam |
BRP170.089.3/ manaprasdajanana sarvadurbhvananam || 89 ||

783

784

Chapter 171 :: The game of dice between Indra and Pramati

Chapter 171 :: The game of


dice between Indra and
Pramati
171

BRP171.001.0/ brahmovca:

BRP171.001.1/ urvatrtham khytam avamedhaphalapradam |


BRP171.001.2/ snnadnamahdevavsudevrcandibhi || 1 ||
BRP171.002.1/ mahevaro yatra devo yatra rgadharo hari |
BRP171.002.2/ pramatir nma rjst srvabhauma pratpavn || 2 ||
BRP171.003.1/ rip jitv jagmu indraloka surair vtam |
BRP171.003.2/ tatrpayat surapati marudbhi saha nrada || 3 ||
/p. 528/

BRP171.004.1/ jahsendra pahasta pramati katriyarabha |


BRP171.004.2/ ta hasantam athlakya hari pramatim abravt || 4 ||
BRP171.005.0/ indra uvca:
BRP171.005.1/ devlaye mahbuddhe marudbhi kritair alam |
BRP171.005.2/ dio jitv diva prpta kuru kr may saha || 5 ||
BRP171.006.0/ brahmovca:
BRP171.006.1/ sakaya harivaco niamya pramatir npa |
BRP171.006.2/ tathety uvca devendra nikti k tu manyase |
BRP171.006.3/ tac chrutv pramater vkya surar npam abravt || 6 ||
BRP171.007.0/ indra uvca:
BRP171.007.1/ urvay eva pao 'smka prpy y nikhilair makhai || 7 ||
BRP171.008.0/ brahmovca:
BRP171.008.1/ etac chrutvendravacana pramati prha garvita |

171

[ SS 273-275

Chapter 171 :: The game of dice between Indra and Pramati

BRP171.008.2/ urva nikti manye tva rjan ki nu manyase || 8 ||


BRP171.009.1/ yad bravi surena tan manye 'ha atakrato |
BRP171.009.2/ prhendra pramatis tadvan niktyai dakia karam |
BRP171.009.3/ savarma saara dharmya dehi dvymahe vayam || 9 ||
BRP171.010.0/ brahmovca:
BRP171.010.1/ tv eva savida ktv devanyopatasthatu |
BRP171.010.2/ pramatir jitavs tatra urva daivatastriyam |
BRP171.010.3/ t jitv pramati prha sarambht ta atakratum || 10 ||
BRP171.011.0/ pramatir uvca:
BRP171.011.1/ niktyai punar anyan me pacd dvye tvay vibho || 11 ||
BRP171.012.0/ indra uvca:
BRP171.012.1/ devayogyam atho vajra jaitra saratham uttamam |
BRP171.012.2/ dvye 'ha tena npate karepy avicrayan || 12 ||
BRP171.013.0/ brahmovca:
BRP171.013.1/ sa ghtv tad pn any ca maibhitn |
BRP171.013.2/ jitam ity abravc chakra pramati prahasas tad || 13 ||
BRP171.014.1/ etasminn antare pryd akajas tatra nrada |
BRP171.014.2/ vivvasur iti khyto gandharv mahevara || 14 ||
BRP171.015.0/ vivvasur uvca:
BRP171.015.1/ gandharvavidyay rjas tay dvymahe tvay |
BRP171.015.2/ tathety uktv sa npatir jitam ity abravt tad || 15 ||
BRP171.016.1/ tau jitv npatir maurkhyd devendra prha kamalam || 16 ||
BRP171.017.0/ pramatir uvca:
BRP171.017.1/ rae v devane vpi na tva jet kathacana |
BRP171.017.2/ mahendra satata tasmd asmadrdhako bhava |
BRP171.017.3/ vada kena prakrea jt devendrat tava || 17 ||
/p. 529/

BRP171.018.0/ brahmovca:

BRP171.018.1/ tath prhorva garvd gaccha karmakar bhava |


BRP171.018.2/ urva prha deveu yath varte tath tvayi |
BRP171.018.3/ varteya sarvabhvena na m dhikkartum arhasi || 18 ||
BRP171.019.0/ brahmovca:

785

786

Chapter 171 :: The game of dice between Indra and Pramati

BRP171.019.1/ tatas t pramati prha tvdya santi crik |


BRP171.019.2/ tva ki vilajjase bhadre gaccha karmakar bhava || 19 ||
BRP171.020.1/ etac chrutv npeokta gandharvdhipatis tad |
BRP171.020.2/ citrasena iti khyta suto vivvasor bal || 20 ||
BRP171.021.0/ citrasena uvca:
BRP171.021.1/ dvye 'ha vai tvay rjan sarvenena bhpate |
BRP171.021.2/ rjyena jvitenpi madyena tavpi ca || 21 ||
BRP171.022.0/ brahmovca:
BRP171.022.1/ tathety uktv punar ubhau citrasenanpottamau |
BRP171.022.2/ dvyetm abhisarabdhau citraseno 'jayat tad || 22 ||
BRP171.023.1/ gndharvais ta mahpair babandha npati tad |
BRP171.023.2/ citraseno 'jayat sarvam urvamukhyata paai || 23 ||
BRP171.024.1/ rjya koa bala caiva yad anyad vasu kicana |
BRP171.024.2/ citrasenasya taj jta yad st pramater dhanam || 24 ||
BRP171.025.1/ tasya putro bla eva purodhasam uvca ha |
BRP171.025.2/ vaivmitra mahprja madhucchandasam ojas || 25 ||
BRP171.026.0/ pramatiputra uvca:
BRP171.026.1/ ki me pitr kta ppa kva v baddho mahmati |
BRP171.026.2/ katham eyati sva sthna katha pair vimokyate || 26 ||
BRP171.027.0/ brahmovca:
BRP171.027.1/ sumater vacana rutv dhytv sa munisattama |
BRP171.027.2/ madhucchand jagdeda pramater vartana tad || 27 ||
BRP171.028.0/ madhucchand uvca:
BRP171.028.1/ devaloke tava pit baddha ste mahmate |
BRP171.028.2/ kaitavair bahudoai ca bhraarjyo babhva ha || 28 ||
BRP171.029.1/ yo yti kaitavasabh sa cpi kleabhg bhavet |
BRP171.029.2/ dytamadymidni vyasanni nptmaja || 29 ||
BRP171.030.1/ ppinm eva jyante sad pptmakni hi |
BRP171.030.2/ ekaikam apy anarthya ppya narakya ca || 30 ||
BRP171.031.1/ ynsanbhilpdyai ktai kaitavavartibhi |
BRP171.031.2/ kuln kalubht ki puna kitavo jana || 31 ||
BRP171.032.1/ kitavasya tu y jy tapyate nityam eva s |

Chapter 171 :: The game of dice between Indra and Pramati

BRP171.032.2/ sa cpi kitava ppo yoita vkya tapyate || 32 ||


BRP171.033.1/ t dv vigatnando nitya vadati ppakt |
BRP171.033.2/ aho sasracakre 'smin may tulyo na ptak || 33 ||
BRP171.034.1/ na kicid api yasyste loke viayaja sukham |
BRP171.034.2/ lokadvaye 'pi na sukh kitava kopi dyate || 34 ||
/p. 530/

BRP171.035.1/ vibhti ca tath nitya lajjay dagdhamnasa |


BRP171.035.2/ gatadharmo nirnando grastagarvas tathati || 35 ||
BRP171.036.1/ akaitav ca y vtti s praast dvijanmanm |
BRP171.036.2/ kigorakyavijyam api kuryn na kaitavam || 36 ||
BRP171.037.1/ yas tu kaitavavtty hi dhanam hartum icchati |
BRP171.037.2/ dharmrthakmbhijanai sa vimucyeta paurut || 37 ||
BRP171.038.1/ vede 'pi dita karma tava pitr taddtam |
BRP171.038.2/ tasmt ki kurmahe vatsa yad ukta te vidhyate || 38 ||
BRP171.039.1/ vidhtvihita mrga ko nu vtyeti paita || 39 ||
BRP171.040.0/ brahmovca:
BRP171.040.1/ etat purodhaso vkya rutv sumatir abravt || 40 ||
BRP171.041.0/ sumatir uvca:
BRP171.041.1/ ki ktv pramatis tta pun rjyam avpnuyt || 41 ||
BRP171.042.0/ brahmovca:
BRP171.042.1/ punar dhytv madhucchand sumati cedam abravt || 42 ||
BRP171.043.0/ madhucchand uvca:
BRP171.043.1/ gautam yhi vatsa tva tatra pjaya akaram |
BRP171.043.2/ aditi varua viu tata pd vimokyate || 43 ||
BRP171.044.0/ brahmovca:
BRP171.044.1/ tathety uktv jagmu gag natv janrdanam |
BRP171.044.2/ pjaym sa ambhu ca tapas tepe yatavrata || 44 ||
BRP171.045.1/ sahasram eka var baddha pitaram tmana |
BRP171.045.2/ mocaym sa devebhya pun rjyam avpa sa || 45 ||
BRP171.046.1/ ivebhy muktapo rjya prpa sutt svakt |

787

788

Chapter 171 :: The game of dice between Indra and Pramati

BRP171.046.2/ avpya vidy gndharv priya csc chatakrato || 46 ||


BRP171.047.1/ mbhava vaiava caiva urvatrtham eva ca |
BRP171.047.2/ tataprabhti tat trtha kaitava ceti virutam || 47 ||
BRP171.048.1/ ivaviusarinmtuprasdd pyate na kim |
BRP171.048.2/ tatra snna ca dna ca bahupuyaphalapradam |
BRP171.048.3/ ppapavimoka tu sarvadurgatinanam || 48 ||

Chapter 172 :: Confluence of the Gautam with the ocean

Chapter 172 :: Confluence of


the Gautam with the ocean
172

BRP172.001.0/ brahmovca:

BRP172.001.1/ smudra trtham khyta sarvatrthaphalapradam |


BRP172.001.2/ tasya svarpa vakymi u nrada tanman || 1 ||
BRP172.002.1/ vis gautamensau gag ppapraan |
BRP172.002.2/ loknm upakrrtha pryt prvrava prati || 2 ||
BRP172.003.1/ gacchant devanad kamaaludht may |
BRP172.003.2/ iras ca dht dev ambhun paramtman || 3 ||
/p. 531/

BRP172.004.1/ viupdt prast t brhmaena mahtman |


BRP172.004.2/ nt martyabhavana smarad aghananm || 4 ||
BRP172.005.1/ guror gurutam sindhur dv ktyam acintayat |
BRP172.005.2/ y vandy jagatm brahmedyair namaskt || 5 ||
BRP172.006.1/ tm aha pratigaccheya no cet syd dharmadaam |
BRP172.006.2/ gacchanta mahtmna yo mohn nopatihate || 6 ||
BRP172.007.1/ na tasya kopi trtsti ppino lokayor dvayo |
BRP172.007.2/ eva vimya ratneo mrtimn vinaynvita |
BRP172.007.3/ ktjalipuo gagm heda saritmpati || 7 ||
BRP172.008.0/ sindhur uvca:
BRP172.008.1/ rastalagata vri pthivy yan nabhastale |
BRP172.008.2/ tan mm evtra viatu nha vakymi kicana || 8 ||
BRP172.009.1/ mayi ratnni pya parvat rkassur |
BRP172.009.2/ etn apy akhiln anyn bhmn sandhraymy aham || 9 ||
BRP172.010.1/ mamnta kamalyukto viu svapiti nityad |
BRP172.010.2/ mamakya na kimapi vidyate sacarcare || 10 ||

172

[ SS 275

789

790

Chapter 173 :: Vivarpa's terrible sacrifice

BRP172.011.1/ mahaty abhygate kuryt pratyutthna na yo madt |


BRP172.011.2/ sa dharmdiparibhrao niraya tu sampnuyt || 11 ||
BRP172.012.1/ na tn me bibhrata khedo vingastyaparbhavt |
BRP172.012.2/ ki tu tva gauraveaim atirikt tatas tv aham || 12 ||
BRP172.013.1/ bravmi devi gage m tva smyt sagat bhava |
BRP172.013.2/ naikarpm aha akta sagantu bahudh yadi || 13 ||
BRP172.014.1/ sagam eyasi devi tva sagacche 'ha na cnyath |
BRP172.014.2/ gage sameyasi yadi bahudh tad vicraye || 14 ||
BRP172.015.0/ brahmovca:
BRP172.015.1/ tam evavdina sindhum apm a tadbravt |
BRP172.015.2/ gag s gautam dev kuru caitad vaco mama || 15 ||
BRP172.016.1/ saptar ca y bhry arundhatipurogam |
BRP172.016.2/ bhartbhi sahit sarv naya tva tad tv aham || 16 ||
BRP172.017.1/ alpabht bhaviymi tata sy tava sagat |
BRP172.017.2/ tathety uktv saptar bhrybhir ibhir vta || 17 ||
BRP172.018.1/ naym sa t dev saptadh s vyabhajyata |
BRP172.018.2/ s ceya gautam gag saptadh sgara gat || 18 ||
BRP172.019.1/ saptar tu nmn tu sapta gags tato 'bhavan |
BRP172.019.2/ tatra snna ca dna ca ravaa pahana tath || 19 ||
BRP172.020.1/ smaraa cpi yad bhakty sarvakmaprada bhavet |
BRP172.020.2/ nsmd anyat para trtha samudrd bhuvanatraye |
BRP172.020.3/ ppahnau bhuktimuktiprptau ca manaso mude || 20 ||
/p. 532/

Chapter 173 :: Vivarpa's terrible sacrifice

Chapter 173 :: Vivarpa's


terrible sacrifice
173

BRP173.001.0/ brahmovca:

BRP173.001.1/ isattram iti khytam aya sapta nrada |


BRP173.001.2/ niedus tapase yatra yatra bhmevara iva || 1 ||
BRP173.002.1/ tatreda vttam khysye devaripitbhitam |
BRP173.002.2/ u yatnena vakymi sarvakmaprada ubham || 2 ||
BRP173.003.1/ saptadh vyabhajan gagm aya sapta nrada |
BRP173.003.2/ vsih dkiey syd vaivmitr taduttar || 3 ||
BRP173.004.1/ vmadevy apar jey gautam madhyata ubh |
BRP173.004.2/ bhradvj smt cny trey cety athpar || 4 ||
BRP173.005.1/ jmadagn tath cny vyapadi tu saptadh |
BRP173.005.2/ tai sarvair ibhis tatra yaum iair mahtmabhi || 5 ||
BRP173.006.1/ nipdita mahsattram ibhi pradaribhi |
BRP173.006.2/ etasminn antare tatra devn prabalo ripu || 6 ||
BRP173.007.1/ vivarpa iti khyto munn sattram abhyagt |
BRP173.007.2/ brahmacaryea tapas tn rdhya yathvidhi |
BRP173.007.3/ vinayentha papraccha n sarvn anukramt || 7 ||
BRP173.008.0/ vivarpa uvca:
BRP173.008.1/ dhruva sarve yathkma mama svsthyena hetun |
BRP173.008.2/ yath syd balavn putro devnm api durdhara |
BRP173.008.3/ yajair v tapas vpi munayo vaktum arhatha || 8 ||
BRP173.009.0/ brahmovca:
BRP173.009.1/ tatra prha mahbuddhir vivmitro mahman || 9 ||
BRP173.010.0/ vivmitra uvca:
BRP173.010.1/ karma tta labhyante phalni vividhni ca |
173

[ SS 276-277

791

792

Chapter 173 :: Vivarpa's terrible sacrifice

BRP173.010.2/ tray kran ca karma prathamakraam || 10 ||


BRP173.011.1/ tata ca kraa kart tata cnyat prakrtitam |
BRP173.011.2/ updna tath bja na ca karma vidur budh || 11 ||
BRP173.012.1/ karma kraatva ca krae pukale sati |
BRP173.012.2/ bhvbhvau phale dau tasmt karmrita phalam || 12 ||
BRP173.013.1/ karmpi dvividha jeya kriyama tath ktam |
BRP173.013.2/ kartavya kriyamasya sdhana yad yad ucyate || 13 ||
BRP173.014.1/ tadbhv karmasiddhau ca ubhayatrpi kraam |
BRP173.014.2/ yad yad bhvayate jantu karma kurvan vicakaa || 14 ||
BRP173.015.1/ tadbhvannurpea phalanipattir ucyate |
BRP173.015.2/ karoti karma vidhivad vin bhvanay yadi || 15 ||
BRP173.016.1/ anyath syt phala sarva tasya bhvnurpata |
BRP173.016.2/ tasmt tapo vrata dna japayajdik kriy || 16 ||
BRP173.017.1/ karmaas tv anurpea phala dsyanti bhvata |
BRP173.017.2/ tasmd bhvnurpea karma vai dsyate phalam || 17 ||
BRP173.018.1/ bhvas tu trividho jeya sttviko rjasas tath |
BRP173.018.2/ tmasas tu tath jeya phala karmnusrata || 18 ||
/p. 533/

BRP173.019.1/ bhvannugua ceti vicitr karma sthiti |


BRP173.019.2/ tasmd icchnusrea bhva kuryd vicakaa || 19 ||
BRP173.020.1/ pact karmpi kartavya phaladtpi tadvidham |
BRP173.020.2/ phala dadti phalin phale yadi pravartate || 20 ||
BRP173.021.1/ karmakro na tatrsti kuryt karma svabhvata |
BRP173.021.2/ tad eva copadndi sattvdiguabhedata || 21 ||
BRP173.022.1/ bhvt prrabhate tadvad bhvai phalam avpyate |
BRP173.022.2/ dharmrthakmamok karma caiva hi kraam || 22 ||
BRP173.023.1/ bhvasthita bhavet karma muktida bandhakraam |
BRP173.023.2/ svabhvnugua karma svasyaiveha paratra ca || 23 ||
BRP173.024.1/ phalni vividhny u karoti samatnugam |
BRP173.024.2/ eka eva padrtho 'sau bhvair bheda pradyate || 24 ||
BRP173.025.1/ kriyate bhujyate vpi tasmd bhvo viiyate |
BRP173.025.2/ yathbhva karma kuru yathepsitam avpsyasi || 25 ||

Chapter 173 :: Vivarpa's terrible sacrifice

793

BRP173.026.0/ brahmovca:
BRP173.026.1/ etac chrutv er vkya vivmitrasya dhmata |
BRP173.026.2/ tapas taptv bahukla tmasa bhvam rita || 26 ||
BRP173.027.1/ vivarpa karma bhma cakra surabhaam |
BRP173.027.2/ payatsu imukhyeu vryamo 'pi nityaa || 27 ||
BRP173.028.1/ tmakopnusrea bhma karma tathkarot |
BRP173.028.2/ bhae kuakhte tu bhae jtavedasi || 28 ||
BRP173.029.1/ bhaa raudrapurua dhytvtmna guhayam |
BRP173.029.2/ eva tapantam lakya vg uvcarri || 29 ||
BRP173.030.1/ jaja vintmna na ca vtro vyajyata |
BRP173.030.2/ vthtmna vivarpo juhuyj jtavedasi || 30 ||
BRP173.031.1/ sa evendra sa varua sa ca syt sarvam eva ca |
BRP173.031.2/ tyaktvtmna jamtra hutavn vjinodbhava || 31 ||
BRP173.032.1/ vtra ity ucyate vede sa cpi vjino 'bhavat |
BRP173.032.2/ bhmasya mahimna ko jnti jagaditu || 32 ||
BRP173.033.1/ sjaty aeam api yo na ca sagena lipyate |
BRP173.033.2/ virarmeti sakrtya s vy ena munvar || 33 ||
BRP173.034.1/ bhmevara namasktya jagmu sva svam athramam |
BRP173.034.2/ vivarpo mahbhmo bhmakarm tathkti || 34 ||
BRP173.035.1/ bhmabhvo bhmatanu dhytvtmna juhva ha |
BRP173.035.2/ tasmd bhmevaro deva pure paripahyate |
BRP173.035.3/ tatra snna ca dna ca muktida ntra saaya || 35 ||
BRP173.036.1/ iti pahati oti ya ca bhakty |
BRP173.036.2/ vibudhapati ivam atra bhmarpam |
/p. 534/

BRP173.036.3/ jagati viditam aeappahri BRP173.036.4/ smtipadaaraena muktida ca || 36 ||


BRP173.037.1/ godvar tvad aeappa BRP173.037.2/ samhahantr paramrthadtr |
BRP173.037.3/ sadaiva sarvatra vieatas tu |
BRP173.037.4/ yatrmburi samanupravi || 37 ||
BRP173.038.1/ sntv tu tasmin sukt arr |
BRP173.038.2/ godvarvridhisagame ya |
BRP173.038.3/ uddhtya tvrn nirayd aet |
BRP173.038.4/ sa prvajn yti pura purre || 38 ||
BRP173.039.1/ vedntavedya yad upsitavya |

794

BRP173.039.2/ tad brahma skt khalu bhmantha |


BRP173.039.3/ de hi tasmin na punar vianti |
BRP173.039.4/ arria sasmtim ugradukhm || 39 ||

Chapter 173 :: Vivarpa's terrible sacrifice

Chapter 174 :: Completion of the sacrifice performed by the sages

795

Chapter 174 :: Completion of


the sacrifice performed by the
sages
174

BRP174.001.0/ brahmovca:

BRP174.001.1/ s sagat prvam apmpati ta |


BRP174.001.2/ gag surm api vandany |
BRP174.001.3/ devai ca sarvair anugamyamn |
BRP174.001.4/ sastyamn munibhir marudbhi || 1 ||
BRP174.002.1/ vasihajblisayjavalkya BRP174.002.2/ kratvagirodakamarcivaiav |
BRP174.002.3/ ttapa aunakadevarta BRP174.002.4/ bhgvagniveytrimarcimukhy || 2 ||
BRP174.003.1/ sudhtapp manugautamdaya |
BRP174.003.2/ sakauiks tumbaruparvatdy |
BRP174.003.3/ agastyamrkaasapippaldy |
BRP174.003.4/ saglav yogaparya ca || 3 ||
BRP174.004.1/ savmadevgiraso 'tha bhrgav |
BRP174.004.2/ smtiprav rutibhir manoj |
BRP174.004.3/ sarve purrthavido bahujs |
BRP174.004.4/ te gautam devanad tu gatv || 4 ||
BRP174.005.1/ stoyanti mantrai rutibhi prabhtair |
BRP174.005.2/ hdyai ca tuair muditair manobhi |
BRP174.005.3/ t sagat vkya ivo hari ca |
BRP174.005.4/ tmnam darayat munibhya || 5 ||
BRP174.006.1/ tathmars tau pitbhi ca dau |
BRP174.006.2/ stuvanti devau sakalrtihriau || 6 ||
/p. 535/

BRP174.007.1/ dity vasavo rudr maruto lokaplak |


BRP174.007.2/ ktjalipu sarve stuvanti hariakarau || 7 ||

174

[ SS 277-279

796

Chapter 174 :: Completion of the sacrifice performed by the sages

BRP174.008.1/ sagameu prasiddheu nitya saptasu nrada |


BRP174.008.2/ samudrasya ca gagy nitya devau pratihitau || 8 ||
BRP174.009.1/ gautamevara khyto yatra devo mahevara |
BRP174.009.2/ nitya sannihitas tatra mdhavo ramay saha || 9 ||
BRP174.010.1/ brahmevara iti khyto mayaiva sthpita iva |
BRP174.010.2/ loknm upakrrtham tmana krantare || 10 ||
BRP174.011.1/ cakrapir iti khyta stuto devair may saha |
BRP174.011.2/ tatra sannihito viur devai saha marudgaai || 11 ||
BRP174.012.1/ aindratrtham iti khyta tad eva hayamrdhakam |
BRP174.012.2/ hayamrdh tatra vius tanmrdhani sur api |
BRP174.012.3/ somatrtham iti khyta yatra somevara iva || 12 ||
BRP174.013.1/ indrasya somaravaso devai ca ibhis tath |
BRP174.013.2/ prrthita soma evdv indryendo parisrava || 13 ||
BRP174.014.1/ sapta dio nnsry sapta hotra tvija |
BRP174.014.2/ dev dity ye sapta tebhi sombhiraka na |
BRP174.014.3/ indryendo parisrava || 14 ||
BRP174.015.1/ yat te rja chta havis tena sombhiraka na |
BRP174.015.2/ artv m nas trn mo ca na kicanmamad |
BRP174.015.3/ indryendo parisrava || 15 ||
BRP174.016.1/ e mantrakt stomai kayapodvardhayan gira |
BRP174.016.2/ soma namasya rjna yo jaje vrudh patir |
BRP174.016.3/ indryendo parisrava || 16 ||
BRP174.017.1/ krur aha tato bhiag upalapraki nan |
BRP174.017.2/ nndhiyo vasyavo 'nu g iva tasthima |
BRP174.017.3/ indryendo parisrava || 17 ||
BRP174.018.1/ evam uktv ca ibhi soma prpya ca vajrie |
BRP174.018.2/ tebhyo dattv tato yaja pro jta atakrato || 18 ||
BRP174.019.1/ tat somatrtham khytam gneya puratas tu tat |
BRP174.019.2/ agnir iv mahyajair mm rdhya manitam || 19 ||
BRP174.020.1/ samprptavn matprasdd aha tatraiva nityaa |
BRP174.020.2/ sthito lokopakrrtha tatra viu ivas tath || 20 ||
BRP174.021.1/ tasmd gneyam khytam ditya tadanantaram |
BRP174.021.2/ yatrdityo vedamayo nityam eti upsitum || 21 ||
BRP174.022.1/ rpntarea madhyhne drau m akara harim |

Chapter 174 :: Completion of the sacrifice performed by the sages

BRP174.022.2/ namaskryas tatra sad madhyhne sakalo jana || 22 ||


BRP174.023.1/ rpea kena savit samytty anicayt |
BRP174.023.2/ tasmd dityam khyta brhaspatyam anantaram || 23 ||
BRP174.024.1/ bhaspati surai pj tasmt trthd avpa ha |
BRP174.024.2/ je ca yajn vividhn brhaspatya tato vidu || 24 ||
BRP174.025.1/ tattrthasmarad eva grahantir bhaviyati |
BRP174.025.2/ tasmd apy apara trtham indragope nagottame || 25 ||
/p. 536/

BRP174.026.1/ pratihita mahliga kasmicit krantare |


BRP174.026.2/ himlayena tat trtham adritrtha tad ucyate || 26 ||
BRP174.027.1/ tatra snna ca dna ca sarvakmaprada ubham |
BRP174.027.2/ eva s gautam gag brahmdre ca vinist || 27 ||
BRP174.028.1/ yvat sgarag dev tatra trthni knicit |
BRP174.028.2/ sakepea mayoktni rahasyni ubhni ca || 28 ||
BRP174.029.1/ vede pure ibhi prasiddh |
BRP174.029.2/ y gautam lokanamaskt ca |
BRP174.029.3/ vaktu katha tm atisuprabhvm |
BRP174.029.4/ aeato nrada kasya akti || 29 ||
BRP174.030.1/ bhakty pravttasya yathkathacin |
BRP174.030.2/ naivpardho 'sti na saayo 'tra |
BRP174.030.3/ tasmc ca dimtramatiprayst |
BRP174.030.4/ sascita lokahitya tasy || 30 ||
BRP174.031.1/ kas tasy pratitrtha tu prabhva vaktum vara |
BRP174.031.2/ api lakmpatir viur ala somevara iva || 31 ||
BRP174.032.1/ kvacit kasmi ca trthni klayoge bhavanti hi |
BRP174.032.2/ guavanti mahprja gautam tu sad nm || 32 ||
BRP174.033.1/ sarvatra sarvad puy ko nv asy guakrtanam |
BRP174.033.2/ vaktu aktas tatas tasyai nama ity eva yujyate || 33 ||

797

798

Chapter 175 :: Brahman's teachings about dharma; on the origin of the Gag

Chapter 175 :: Brahman's


teachings about dharma; on
the origin of the Gag
175

BRP175.001.0/ nrada uvca:

BRP175.001.1/ tridaivaty surena gag bre surevara |


BRP175.001.2/ brhmaenht puy jagata pvan ubhm || 1 ||
BRP175.002.1/ dimadhyvasne ca ubhayos trayor api |
BRP175.002.2/ y vypt viuneena tvay ca surasattama |
BRP175.002.3/ puna sakepato brhi na me tpti prajyate || 2 ||
BRP175.003.0/ brahmovca:
BRP175.003.1/ kamaalusthit prva tato viupadnug |
BRP175.003.2/ mahevarajaje sthit saiva namaskt || 3 ||
BRP175.004.1/ brahmatejaprabhvea ivam rdhya yatnata |
BRP175.004.2/ tata prpt giri puya tata prvrava prati || 4 ||
BRP175.005.1/ gatya sagat dev sarvatrthamay nm |
BRP175.005.2/ psitn tath dtr prabhvo 'sy viiyate || 5 ||
BRP175.006.1/ etasy ndhika manye kicit trtha jagattraye |
BRP175.006.2/ asy caiva prabhvea bhvya yac ca manasthitam || 6 ||
BRP175.007.1/ adypy asy hi mhtmya vaktu kaicin na akyate |
BRP175.007.2/ bhaktito vakyate nitya y brahma paramrthata || 7 ||
BRP175.008.1/ tasy paratara trtha na syd iti matir mama |
BRP175.008.2/ anyatrthena sdharmya na yujyeta kathacana || 8 ||
/p. 537/

BRP175.009.1/ rutv madvkyapyair gagy guakrtanam |


BRP175.009.2/ sarve na mati kasmt tatraivoparati gat |

175

[ SS 279-282

Chapter 175 :: Brahman's teachings about dharma; on the origin of the Gag

BRP175.009.3/ iti bhti vicitra me mune khalu jagattraye || 9 ||


BRP175.010.0/ nrada uvca:
BRP175.010.1/ dharmrthakmamok tva vett copadeaka |
BRP175.010.2/ chandsi sarahasyni purasmtayo 'pi ca || 10 ||
BRP175.011.1/ dharmastri yac cnyat tava vkye pratihitam |
BRP175.011.2/ trthnm atha dnn yajn tapas tath || 11 ||
BRP175.012.1/ devatmantrasevnm adhika ki vada prabho |
BRP175.012.2/ yad bre bhagavan bhakty tath bhvya na cnyath || 12 ||
BRP175.013.1/ eta me saaya brahman vkyt tva chettum arhasi |
BRP175.013.2/ ia manogata rutv tasmd vismayam gata || 13 ||
BRP175.014.0/ brahmovca:
BRP175.014.1/ u nrada vakymi rahasya dharmam uttamam |
BRP175.014.2/ caturvidhni trthni tvanty eva yugni ca || 14 ||
BRP175.015.1/ gus traya ca purus trayo dev santan |
BRP175.015.2/ ved ca smtibhir yukt catvras te prakrtit || 15 ||
BRP175.016.1/ pururth ca catvro v cpi caturvidh |
BRP175.016.2/ gu hy api tu catvra samatveneti nrada || 16 ||
BRP175.017.1/ sarvatra dharma smnyo yato dharma santana |
BRP175.017.2/ sdhyasdhanabhvena sa eva bahudh mata || 17 ||
BRP175.018.1/ tasyraya ca dvividho dea kla ca sarvad |
BRP175.018.2/ klraya ca yo dharmo hyate vardhate sad || 18 ||
BRP175.019.1/ yugnm anurpea pda pdo 'sya hyate |
BRP175.019.2/ dharmasyeti mahprja depek tathobhayam || 19 ||
BRP175.020.1/ klena crito dharmo dee nitya pratihita |
BRP175.020.2/ yugeu kyameu na deeu sa hyate || 20 ||
BRP175.021.1/ ubhayatra vihne ca dharmasya syd abhvat |
BRP175.021.2/ tasmd derito dharma catupt supratihita || 21 ||
BRP175.022.1/ sa cpi dharmo deeu trtharpea tihati |
BRP175.022.2/ kte dea ca kla ca dharmo 'vaabhya tihati || 22 ||
BRP175.023.1/ trety pdahnena sa tu pda pradeata |
BRP175.023.2/ dvpare crdhata kle dharmo dee samsthita || 23 ||
BRP175.024.1/ kalau pdena caikena dharma calati sakaam |

799

800

Chapter 175 :: Brahman's teachings about dharma; on the origin of the Gag

BRP175.024.2/ evavidha tu yo dharma vetti tasya na hyate || 24 ||


BRP175.025.1/ yugnm anubhvena jtibhed ca sasthit |
BRP175.025.2/ guebhyo guakartbhyo vicitr dharmasasthiti || 25 ||
BRP175.026.1/ gunm anubhvena udbhavbhibhavau tath |
BRP175.026.2/ trthnm api varn vedn svargamokayo || 26 ||
BRP175.027.1/ tdgrpapravtty tu tad eva ca viiyate |
BRP175.027.2/ klo 'bhivyajaka prokto deo 'bhivyagya ucyate || 27 ||
/p. 538/

BRP175.028.1/ yad yad abhivyakti klo dhatte tad tad |


BRP175.028.2/ tad eva vyajana brahmas tasmn nsty atra saaya || 28 ||
BRP175.029.1/ yugnurp mrti syd devn vaidik tath |
BRP175.029.2/ karmam api trthn jtnm ramasya tu || 29 ||
BRP175.030.1/ tridaivatya satyayuge trtha lokeu pjyate |
BRP175.030.2/ dvidaivatya yuge 'nyasmin dvpare caikadaivikam || 30 ||
BRP175.031.1/ kalau na kicid vijeyam athnyad api tac chu |
BRP175.031.2/ daiva ktayuge trtha tretym sura vidu || 31 ||
BRP175.032.1/ ra ca dvpare prokta kalau mnuam ucyate |
BRP175.032.2/ athnyad api vakymi u nrada kraam || 32 ||
BRP175.033.1/ gautamy yat tvay pa tat te vakymi vistart |
BRP175.033.2/ yad ceya haraira prpt gag mahmune || 33 ||
BRP175.034.1/ tad prabhti s gag ambho priyatarbhavat |
BRP175.034.2/ tad devasya mata jtv gajavaktram uvca s || 34 ||
BRP175.035.1/ um lokatrayen mt ca jagato hit |
BRP175.035.2/ nt rutir iti khyt bhuktimuktipradyin || 35 ||
BRP175.036.0/ brahmovca:
BRP175.036.1/ tan mtur vacana rutv gajavaktro 'bhyabhata || 36 ||
BRP175.037.0/ gajavaktra uvca:
BRP175.037.1/ ki ktya dhi m mtas tatkartham asaayam || 37 ||
BRP175.038.0/ brahmovca:
BRP175.038.1/ um sutam uvceda mahevarajasthit |
BRP175.038.2/ tvayvatryat gag satyam apriy sat || 38 ||

Chapter 175 :: Brahman's teachings about dharma; on the origin of the Gag

BRP175.039.1/ puna ceas tatra citram adhyste sarvad suta |


BRP175.039.2/ ivo yatra surs tatra tatra ved santan || 39 ||
BRP175.040.1/ tatraiva aya sarve manuy pitaras tath |
BRP175.040.2/ tasmn nivartayena devadeva mahevaram || 40 ||
BRP175.041.1/ tasy nivartite deve gagy sarva eva hi |
BRP175.041.2/ nivtts te bhaviyanti u ceda vaco mama |
BRP175.041.3/ nivartaya tatas tasy sarvabhvena akaram || 41 ||
BRP175.042.0/ brahmovca:
BRP175.042.1/ mtus tad vacana rutv punar ha gaevara || 42 ||
BRP175.043.0/ gaevara uvca:
BRP175.043.1/ naiva akya ivo devo may tasy nivartitum |
BRP175.043.2/ anivtte ive tasy dev api nivartitum || 43 ||
BRP175.044.1/ na aky jagat mtar athnyac cpi kraam |
BRP175.044.2/ gagvatrit prva gautamena mahtman || 44 ||
BRP175.045.1/ i lokapjyena trailokyahitakri |
BRP175.045.2/ smopyena tadvkyt pjyena brahmatejas || 45 ||
BRP175.046.1/ rdhayitv devea tapobhi stutibhir bhavam |
BRP175.046.2/ tuena akareedam ukto 'sau gautamas tad || 46 ||
/p. 539/

BRP175.047.0/ akara uvca:

BRP175.047.1/ varn varaya puy ca priy ca manasepsitn |


BRP175.047.2/ yad yad icchasi tat sarva dt te 'dya mahmate || 47 ||
BRP175.048.0/ brahmovca:
BRP175.048.1/ evam ukta ivensau gautamo mayi vati |
BRP175.048.2/ idam eva tadovca saja dehi akara |
BRP175.048.3/ gag me ycate puy kim anyena varea me || 48 ||
BRP175.049.0/ brahmovca:
BRP175.049.1/ puna provca ta ambhu sarvalokopakraka || 49 ||
BRP175.050.0/ ambhur uvca:
BRP175.050.1/ ukta na ctmana kicit tasmd ycasva dukaram || 50 ||
BRP175.051.0/ brahmovca:

801

802

Chapter 175 :: Brahman's teachings about dharma; on the origin of the Gag

BRP175.051.1/ gautamo 'dnasattvas ta bhavam ha ktjali || 51 ||


BRP175.052.0/ gautama uvca:
BRP175.052.1/ etad eva ca sarve dukara tava daranam |
BRP175.052.2/ may tad adya samprpta kpay tava akara || 52 ||
BRP175.053.1/ smarad eva te padbhy ktakty mania |
BRP175.053.2/ bhavanti ki puna skt tvayi de mahevare || 53 ||
BRP175.054.0/ brahmovca:
BRP175.054.1/ evam ukte gautamena bhavo harasamanvita |
BRP175.054.2/ traym upakrrtha lokn ycita tvay || 54 ||
BRP175.055.1/ na ctmano mahbuddhe ycety ha ivo dvijam |
BRP175.055.2/ eva prokta punar vipro dhytv prha iva tath || 55 ||
BRP175.056.1/ vintavad adntm ivabhaktisamanvita |
BRP175.056.2/ sarvalokopakrya punar ycitavn idam |
BRP175.056.3/ vatsu lokapleu jagdeda sa gautama || 56 ||
BRP175.057.0/ gautama uvca:
BRP175.057.1/ yvat sgarag dev nis brahmao gire |
BRP175.057.2/ sarvatra sarvad tasy sthtavya vabhadhvaja || 57 ||
BRP175.058.1/ phalepsn phala dt tvam eva jagata prabho |
BRP175.058.2/ trthny anyni devea kvpi kvpi ubhni ca || 58 ||
BRP175.059.1/ yatra te sannidhir nitya tad eva ubhada vidu |
BRP175.059.2/ yatra gag tvay datt jamukuasasthit |
BRP175.059.3/ sarvatra tava snnidhyt sarvatrthni akara || 59 ||
BRP175.060.0/ brahmovca:
BRP175.060.1/ tad gautamavaca rutv punar harc chivo 'bravt || 60 ||
BRP175.061.0/ iva uvca:
BRP175.061.1/ yatra kvpi ca yat kicid yo v bhavati bhaktita |
BRP175.061.2/ ytr snnam atho dna pit vpi tarpaam || 61 ||
BRP175.062.1/ ravaa pahana vpi smaraa vpi gautama |
BRP175.062.2/ ya karoti naro bhakty godvary yatavrata || 62 ||
/p. 540/

BRP175.063.1/ saptadvpavat pthv saailavanaknan |


BRP175.063.2/ saratn sauadh ramy srav dharmabhit || 63 ||

Chapter 175 :: Brahman's teachings about dharma; on the origin of the Gag

BRP175.064.1/ dattv bhavati yo dharma sa bhaved gautamsmte |


BRP175.064.2/ evavidh il vipra godnd ybhidhyate || 64 ||
BRP175.065.1/ candrasryagrahe kle matsnnidhye yatavrata |
BRP175.065.2/ bhbhte viave bhakty sarvakla kt sudh || 65 ||
BRP175.066.1/ g sundar savats ca sagame lokavirute |
BRP175.066.2/ yo dadti dvijareha tatra yat puyam pnuyt || 66 ||
BRP175.067.1/ tasmd vara puyam eti snnadndin nara |
BRP175.067.2/ gautamy vivavandyy mahnady tu bhaktita || 67 ||
BRP175.068.1/ tasmd godvar gag tvay nt bhaviyati |
BRP175.068.2/ sarvappakayakar sarvbhapradyin || 68 ||
BRP175.069.0/ gaevara uvca:
BRP175.069.1/ etac chruta may mtar vadato gautama ivt |
BRP175.069.2/ etasmt krac chambhur gagy niyata sthita || 69 ||
BRP175.070.1/ ko nivartayitu aktas tam amba karuodadhim |
BRP175.070.2/ athpi mtar etat syn mnu vighnapakai || 70 ||
BRP175.071.1/ vinibaddh na gacchanti godm apy antikasthitm |
BRP175.071.2/ na namanti iva deva na smaranti stuvanti na || 71 ||
BRP175.072.1/ tath mta kariymi tava santoahetave |
BRP175.072.2/ sanniroddhum atho kleas tava vkya kamasva me || 72 ||
BRP175.073.0/ brahmovca:
BRP175.073.1/ tata prabhti vighneo mnun prati kicana |
BRP175.073.2/ vighnam carate yas tu tam upsya pravartate || 73 ||
BRP175.074.1/ atho vighnam andtya gautam yti bhaktita |
BRP175.074.2/ sa ktrtho bhavel loke na ktyam avaiyate || 74 ||
BRP175.075.1/ vighnny anekni bhavanti gehn |
BRP175.075.2/ nirgantukmasya nardhamasya |
BRP175.075.3/ nidhya tanmrdhni pada prayti |
BRP175.075.4/ gag na ki tena phala pralabdham || 75 ||
BRP175.076.1/ asy prabhva ko bryd api skt sadiva |
BRP175.076.2/ sakepea may proktam itihsapadnugam || 76 ||
BRP175.077.1/ dharmrthakmamok sdhana yac carcare |
BRP175.077.2/ tad atra vidyate sarvam itihse savistare || 77 ||
BRP175.078.1/ vedodita rutisakalarahasyam ukta |

803

804

Chapter 175 :: Brahman's teachings about dharma; on the origin of the Gag

BRP175.078.2/ satkraa samabhidhnam ida sadaiva |


BRP175.078.3/ samyak ca da jagat hitya |
BRP175.078.4/ prokta pura bahudharmayuktam || 78 ||
BRP175.079.1/ asya loka pada vpi bhaktita uyt pahet |
BRP175.079.2/ gag gageti v vkya sa tu puyam avpnuyt || 79 ||
BRP175.080.1/ kalikalakavinanadakam ida |
BRP175.080.2/ sakalasiddhikara ubhada ivam |
/p. 541/

BRP175.080.3/ jagati pjyam abhaphalaprada |


BRP175.080.4/ ggam etad udritam uttamam || 80 ||
BRP175.081.1/ sdhu gautama bhadra te ko 'nyo 'sti sadas tvay |
BRP175.081.2/ ya en gautam gag daakrayam pnuyt || 81 ||
BRP175.082.1/ gag gageti yo bryd yojann atair api |
BRP175.082.2/ mucyate sarvappebhyo viuloka sa gacchati || 82 ||
BRP175.083.1/ tisra koyo 'rdhako ca trthni bhuvanatraye |
BRP175.083.2/ tni sntu samynti gagy sihage gurau || 83 ||
BRP175.084.1/ air varasahasri bhgrathyavaghanam |
BRP175.084.2/ sakd godvarsnna sihayukte bhaspatau || 84 ||
BRP175.085.1/ iya tu gautam putra yatra kvpi mamjay |
BRP175.085.2/ sarve sarvad n snnn mukti pradsyati || 85 ||
BRP175.086.1/ avamedhasahasri vjapeyaatni ca |
BRP175.086.2/ ktv yat phalam pnoti tad asya ravad bhavet || 86 ||
BRP175.087.1/ yasyaitat tihati ghe pura brahmaoditam |
BRP175.087.2/ na bhaya vidyate tasya kaliklasya nrada || 87 ||
BRP175.088.1/ yasya kasypi nkhyeya puram idam uttamam |
BRP175.088.2/ raddadhnya ntya vaiavya mahtmane || 88 ||
BRP175.089.1/ ida krtya bhuktimuktidyaka ppanakam |
BRP175.089.2/ etacchravaamtrea ktaktyo bhaven nara || 89 ||
BRP175.090.1/ likhitv pustakam ida brhmaya prayacchati |
BRP175.090.2/ sarvappavinirmukta punar garbha na saviet || 90 ||

Chapter 176 :: Prehistory of the image of Vsudeva

Chapter 176 :: Prehistory of


the image of Vsudeva
176

BRP176.001.0/ munaya cu:

BRP176.001.1/ nahi nas tptir astha vat bhagavatkathm |


BRP176.001.2/ punar eva para guhya vaktum arhasy aeata || 1 ||
BRP176.002.1/ anantavsudevasya na samyag varita tvay |
BRP176.002.2/ rotum icchmahe deva vistarea vadasva na || 2 ||
BRP176.003.0/ brahmovca:
BRP176.003.1/ pravakymi munireh srt sratara param |
BRP176.003.2/ anantavsudevasya mhtmya bhuvi durlabham || 3 ||
BRP176.004.1/ dikalpe pur viprs tv aham avyaktajanmavn |
BRP176.004.2/ vivakarmam hya vacana proktavn idam || 4 ||
BRP176.005.1/ variha devailpndra vivakarmgrakarmiam |
BRP176.005.2/ pratim vsudevasya kuru ailamay bhuvi || 5 ||
/p. 542/

BRP176.006.1/ y prekya vidhivad bhakt sendr vai mnudaya |


BRP176.006.2/ yena dnavarakobhyo vijya sumahad bhayam || 6 ||
BRP176.007.1/ tridiva samanuprpya sumeruikhara ciram |
BRP176.007.2/ vsudeva samrdhya nirtak vasanti te || 7 ||
BRP176.008.1/ mama tad vacana rutv vivakarm tu tatkat |
BRP176.008.2/ cakra pratim uddh akhacakragaddharm || 8 ||
BRP176.009.1/ sarvalakaasayukt puarkyatekam |
BRP176.009.2/ rvatsalakmasayuktm atyugr pratimottamm || 9 ||
BRP176.010.1/ vanamlvtorask mukugadadhrim |
BRP176.010.2/ ptavastr supns kualbhym alaktm || 10 ||
BRP176.011.1/ eva s pratim divy guhyamantrais tad svayam |
176

[ SS 283-284

805

806

Chapter 176 :: Prehistory of the image of Vsudeva

BRP176.011.2/ pratihklam sdya maysau nirmit pur || 11 ||


BRP176.012.1/ tasmin kle tad akro devar khecarai saha |
BRP176.012.2/ jagma brahmasadanam ruhya gajam uttamam || 12 ||
BRP176.013.1/ prasdya pratim akra snnadnai puna puna |
BRP176.013.2/ pratim t samrdhya svapura punar gamat || 13 ||
BRP176.014.1/ t samrdhya sucira yatavkkyamnasa |
BRP176.014.2/ vtrdyn asurn krrn namucipramukhn sa ca || 14 ||
BRP176.015.1/ nihatya dnavn bhmn bhuktavn bhuvanatrayam |
BRP176.015.2/ dvitye ca yuge prpte trety rkasdhipa || 15 ||
BRP176.016.1/ babhva sumahvryo daagrva pratpavn |
BRP176.016.2/ daa varasahasri nirhro jitendriya || 16 ||
BRP176.017.1/ cacra vratam atyugra tapa paramaducaram |
BRP176.017.2/ tapas tena tuo 'ha vara tasmai pradattavn || 17 ||
BRP176.018.1/ avadhya sarvadevn sa daityoragarakasm |
BRP176.018.2/ papraharaair ugrair avadhyo yamakikarai || 18 ||
BRP176.019.1/ vara prpya tad rako yakn sarvagan imn |
BRP176.019.2/ dhandhyaka vinirjitya akra jetu samudyata || 19 ||
BRP176.020.1/ sagrma sumahghora ktv devai sa rkasa |
BRP176.020.2/ devarja vinirjitya tad indrajiteti vai || 20 ||
BRP176.021.1/ rkasas tatsuto nma meghanda pralabdhavn |
BRP176.021.2/ amarvat tata prpya devarjaghe ubhe || 21 ||
BRP176.022.1/ dadarjanasak rvaas tu balnvita |
BRP176.022.2/ pratim vsudevasya sarvalakaasayutm || 22 ||
BRP176.023.1/ rvatsalakmasayukt padmapattryatekam |
BRP176.023.2/ vanamlvtorask mukugadabhitm || 23 ||
BRP176.024.1/ akhacakragadhast ptavastr caturbhujm |
BRP176.024.2/ sarvbharaasayukt sarvakmaphalapradm || 24 ||
BRP176.025.1/ vihya ratnasagh ca pratim ubhalakam |
BRP176.025.2/ pupakea vimnena lak prsthpayad drutam || 25 ||
/p. 543/

BRP176.026.1/ purdhyaka sthita rmn dharmtm sa vibhaa |


BRP176.026.2/ rvaasynujo mantr nryaaparyaa || 26 ||

Chapter 176 :: Prehistory of the image of Vsudeva

BRP176.027.1/ dv t pratim divy devendrabhavanacyutm |


BRP176.027.2/ romcitatanur bhtv vismaya samapadyata || 27 ||
BRP176.028.1/ praamya iras deva prahenntartman |
BRP176.028.2/ adya me saphala janma adya me saphala tapa || 28 ||
BRP176.029.1/ ity uktv sa tu dharmtm praipatya muhur muhu |
BRP176.029.2/ jyeha bhrtaram sdya ktjalir abhata || 29 ||
BRP176.030.1/ rjan pratimay tva me prasda kartum arhasi |
BRP176.030.2/ ym rdhya jaganntha nistareya bhavravam || 30 ||
BRP176.031.1/ bhrtur vacanam karya rvaas ta tadbravt |
BRP176.031.2/ gha pratim vra tv anay ki karomy aham || 31 ||
BRP176.032.1/ svayambhuva samrdhya trailokya vijaye tv aham |
BRP176.032.2/ nncaryamaya deva sarvabhtabhavodbhavam || 32 ||
BRP176.033.1/ vibhao mahbuddhis tad t pratim ubhm |
BRP176.033.2/ atam aottara cbda samrdhya janrdanam || 33 ||
BRP176.034.1/ ajarmaraa prptam aimdiguair yutam |
BRP176.034.2/ rjya lakdhipatya ca bhogn bhukte yathepsitn || 34 ||
BRP176.035.0/ munaya cu:
BRP176.035.1/ aho no vismayo jta rutveda parammtam |
BRP176.035.2/ anantavsudevasya sambhava bhuvi durlabham || 35 ||
BRP176.036.1/ rotum icchmahe deva vistarea yathtatham |
BRP176.036.2/ tasya devasya mhtmya vaktum arhasy aeata || 36 ||
BRP176.037.0/ brahmovca:
BRP176.037.1/ tad sa rkasa krro devagandharvakinnarn |
BRP176.037.2/ lokapln samanujn munisiddh ca ppakt || 37 ||
BRP176.038.1/ vijitya samare sarvn jahra tadagan |
BRP176.038.2/ sasthpya nagar lak puna strthamohita || 38 ||
BRP176.039.1/ akito mgarpea sauvarena ca rvaa |
BRP176.039.2/ tata kruddhena rmea rae saumitri saha || 39 ||
BRP176.040.1/ rvaasya vadhrthya hatv vli manojavam |
BRP176.040.2/ abhiikta ca sugrvo yuvarjo 'gadas tath || 40 ||
BRP176.041.1/ hanumn nalanla ca jmbavn panasas tath |
BRP176.041.2/ gavaya ca gavka ca phna paramaujasa || 41 ||

807

808

Chapter 176 :: Prehistory of the image of Vsudeva

BRP176.042.1/ etai cnyai ca bahubhir vnarai samahbalai |


BRP176.042.2/ samvto mahghorai rmo rjvalocana || 42 ||
BRP176.043.1/ gir sarvasaghtai setu baddhv mahodadhau |
BRP176.043.2/ balena mahat rma samuttrya mahodadhim || 43 ||
BRP176.044.1/ sagrmam atula cakre rakogaasamanvita |
BRP176.044.2/ yamahasta prahasta ca nikumbha kumbham eva ca || 44 ||
/p. 544/

BRP176.045.1/ narntaka mahvrya tath caiva yamntakam |


BRP176.045.2/ mlhya mlikhya ca hatv rmas tu vryavn || 45 ||
BRP176.046.1/ punar indrajita hatv kumbhakara sarvaam |
BRP176.046.2/ vaideh cgninodhya dattv rjya vibhae || 46 ||
BRP176.047.1/ vsudeva samdya yna pupakam ruhat |
BRP176.047.2/ llay samanuprpad ayodhy prvaplitm || 47 ||
BRP176.048.1/ kaniha bharata snehc chatrughna bhaktavatsala |
BRP176.048.2/ abhiicya tad rma sarvarjye 'dhirjavat || 48 ||
BRP176.049.1/ purtan svamrti ca samrdhya tato hari |
BRP176.049.2/ daa varasahasri daa varaatni ca || 49 ||
BRP176.050.1/ bhuktv sgaraparyant medin sa tu rghava |
BRP176.050.2/ rjyam sdya sugati vaiava padam viat || 50 ||
BRP176.051.1/ t cpi pratim rma samudreya dattavn |
BRP176.051.2/ dhanyo rakayitsi tva toyaratnasamanvita || 51 ||
BRP176.052.1/ dvpara yugam sdya yad devo jagatpati |
BRP176.052.2/ dharay cnurodhena bhvaaithilyakrat || 52 ||
BRP176.053.1/ avatra sa bhagavn vasudevakule prabhu |
BRP176.053.2/ kasdn vadhrthya sakaraasahyavn || 53 ||
BRP176.054.1/ tad t pratim vipr sarvavchphalapradm |
BRP176.054.2/ sarvalokahitrthya kasyacit krantare || 54 ||
BRP176.055.1/ tasmin ketravare puye durlabhe puruottame |
BRP176.055.2/ ujjahra svaya toyt samudra sarit pati || 55 ||
BRP176.056.1/ tad prabhti tatraiva ketre muktiprade dvij |
BRP176.056.2/ ste sa devo devn sarvakmaphalaprada || 56 ||
BRP176.057.1/ ye sarayanti cnanta bhakty sarvevara prabhum |
BRP176.057.2/ vmanakarmabhir nitya te ynti parama padam || 57 ||

Chapter 177 :: On the greatness of Puruottamaketra and the merit obtained there

BRP176.058.1/ dvnanta sakd bhakty sampjya praipatya ca |


BRP176.058.2/ rjasyvamedhbhy phala daagua labhet || 58 ||
BRP176.059.1/ sarvakmasamddhena kmagena suvarcas |
BRP176.059.2/ vimnenrkavarena kikijlamlin || 59 ||
BRP176.060.1/ trisaptakulam uddhtya divyastrgaasevita |
BRP176.060.2/ upagyamno gandharvair naro viupura vrajet || 60 ||
BRP176.061.1/ tatra bhuktv varn bhog jarmaraavarjita |
BRP176.061.2/ divyarpadhara rmn yvad bhtasamplavam || 61 ||
BRP176.062.1/ puyakayd ihyta caturved dvijottama |
BRP176.062.2/ vaiava yogam sthya tato mokam avpnuyt || 62 ||
BRP176.063.1/ eva may tv ananto 'sau krtito munisattam |
BRP176.063.2/ ka aknoti gun vaktu tasya varaatair api || 63 ||
/p. 545/

809

810

Chapter 177 :: On the greatness of Puruottamaketra and the merit obtained there

Chapter 177 :: On the


greatness of
Puruottamaketra and the
merit obtained there
177

BRP177.001.0/ brahmovca:

BRP177.001.1/ eva vo 'nantamhtmya ketra ca puruottamam |


BRP177.001.2/ bhuktimuktiprada n may prokta sudurlabham || 1 ||
BRP177.002.1/ yatrste puarkka akhacakragaddhara |
BRP177.002.2/ ptmbaradhara ka kasakeinidana || 2 ||
BRP177.003.1/ ye tatra ka payanti sursuranamasktam |
BRP177.003.2/ sakaraa subhadr ca dhanys te ntra saaya || 3 ||
BRP177.004.1/ trailokydhipati deva sarvakmaphalapradam |
BRP177.004.2/ ye dhyyanti sad ka mukts te ntra saaya || 4 ||
BRP177.005.1/ ke rat kam anusmaranti |
BRP177.005.2/ rtrau ca ka punar utthit ye |
BRP177.005.3/ te bhinnadeh pravianti ka |
BRP177.005.4/ havir yath mantrahuta hutam || 5 ||
BRP177.006.1/ tasmt sad munireh ka kamalalocana |
BRP177.006.2/ tasmin ketre prayatnena draavyo mokakkibhi || 6 ||
BRP177.007.1/ ayanotthpane ka ye payanti mania |
BRP177.007.2/ halyudha subhadr ca hare sthna vrajanti te || 7 ||
BRP177.008.1/ sarvakle 'pi ye bhakty payanti puruottamam |
BRP177.008.2/ rauhieya subhadr ca viuloka vrajanti te || 8 ||
BRP177.009.1/ ste ya caturo msn vrikn puruottame |
BRP177.009.2/ pthivys trthaytry phala prpnoti cdhikam || 9 ||

177

[ SS 284-285

Chapter 177 :: On the greatness of Puruottamaketra and the merit obtained there

BRP177.010.1/ ye sarvakla tatraiva nivasanti mania |


BRP177.010.2/ jitendriy jitakrodh labhante tapasa phalam || 10 ||
BRP177.011.1/ tapas taptvnyatrtheu varm ayuta nara |
BRP177.011.2/ yad pnoti tad pnoti msena puruottame || 11 ||
BRP177.012.1/ tapas brahmacaryea sagatygena yat phalam |
BRP177.012.2/ tat phala satata tatra prpnuvanti mania || 12 ||
BRP177.013.1/ sarvatrtheu yat puya snnadnena krtitam |
BRP177.013.2/ tat phala satata tatra prpnuvanti mania || 13 ||
BRP177.014.1/ samyak trthena yat prokta vratena niyamena ca |
BRP177.014.2/ tat phala labhate tatra pratyaha prayata uci || 14 ||
BRP177.015.1/ yas tu nnvidhair yajair yat phala labhate nara |
BRP177.015.2/ tat phala labhate tatra pratyaha sayatendriya || 15 ||
BRP177.016.1/ deha tyajanti purus tatra ye puruottame |
BRP177.016.2/ kalpavka samsdya mukts te ntra saaya || 16 ||
BRP177.017.1/ vaasgarayor madhye ye tyajanti kalevaram |
BRP177.017.2/ te durlabha para moka prpnuvanti na saaya || 17 ||
/p. 546/

BRP177.018.1/ anicchann api yas tatra prs tyajati mnava |


BRP177.018.2/ so 'pi dukhavinirmukto mukti prpnoti durlabhm || 18 ||
BRP177.019.1/ kmikapatagdys tiryagyonigat ca ye |
BRP177.019.2/ tatra deha parityajya te ynti param gatim || 19 ||
BRP177.020.1/ bhrnti lokasya payadhvam anyatrtha prati dvij |
BRP177.020.2/ purukhyena yat prptam anyatrthaphaldikam || 20 ||
BRP177.021.1/ sakt payati yo martya raddhay puruottamam |
BRP177.021.2/ puru sahasreu sa bhaved uttama pumn || 21 ||
BRP177.022.1/ prakte sa paro yasmt purud api cottama |
BRP177.022.2/ tasmd vede pure ca loke 'smin puruottama || 22 ||
BRP177.023.1/ yo 'sau pure vednte paramtmety udhta |
BRP177.023.2/ ste vivopakrya tensau puruottama || 23 ||
BRP177.024.1/ pthe mane ghamaape v |
BRP177.024.2/ rathypradeev api yatra kutra |
BRP177.024.3/ icchann anicchann api tatra deha |
BRP177.024.4/ santyajya moka labhate manuya || 24 ||

811

812

Chapter 177 :: On the greatness of Puruottamaketra and the merit obtained there

BRP177.025.1/ tasmt sarvaprayatnena tasmin ketre dvijottam |


BRP177.025.2/ dehatygo narai krya samya mokbhikkibhi || 25 ||
BRP177.026.1/ purukhyasya mhtmya na bhta na bhaviyati |
BRP177.026.2/ tyaktv yatra naro deha mukti prpnoti durlabhm || 26 ||
BRP177.027.1/ gunm ekadeo 'ya may ketrasya krtita |
BRP177.027.2/ ka samastn gun vaktu akto varaatair api || 27 ||
BRP177.028.1/ yadi yya munireh mokam icchatha vatam |
BRP177.028.2/ tasmin ketravare puye nivasadhvam atandrit || 28 ||
BRP177.029.0/ vysa uvca:
BRP177.029.1/ te tasya vacana rutv brahmao 'vyaktajanmana |
BRP177.029.2/ nivsa cakrire tatra avpu parama padam || 29 ||
BRP177.030.1/ tasmd yya prayatnena nivasadhva dvijottam |
BRP177.030.2/ purukhye vare ketre yadi muktim abhpsatha || 30 ||

Chapter 178 :: Kau-episode

Chapter 178 :: Kau-episode


178

BRP178.001.0/ vysa uvca:

BRP178.001.1/ tasmin ketre munireh sarvasattvasukhvahe |


BRP178.001.2/ dharmrthakmamok phalade puruottame || 1 ||
BRP178.002.1/ kaur nma mahtej i paramadhrmika |
BRP178.002.2/ satyavd ucir dnta sarvabhtahite rata || 2 ||
BRP178.003.1/ jitendriyo jitakrodho vedavedgapraga |
BRP178.003.2/ avpa param siddhim rdhya puruottamam || 3 ||
/p. 547/

BRP178.004.1/ anye 'pi tatra sasiddh munaya saitavrat |


BRP178.004.2/ sarvabhtahit dnt jitakrodh vimatsar || 4 ||
BRP178.005.0/ munaya cu:
BRP178.005.1/ ko 'sau kau katha tatra jagma param gatim |
BRP178.005.2/ rotum icchmahe tasya carita brhi sattama || 5 ||
BRP178.006.0/ vysa uvca:
BRP178.006.1/ udhva munirdl kath tasya manoharm |
BRP178.006.2/ pravakymi samsena munes tasya viceitam || 6 ||
BRP178.007.1/ pavitre gomattre vijane sumanohare |
BRP178.007.2/ kandamlaphalai pre samitpupakunvitai || 7 ||
BRP178.008.1/ nndrumalatkre nnpupopaobhite |
BRP178.008.2/ nnpakirute ramye nnmgaganvite || 8 ||
BRP178.009.1/ tatrramapada kaor babhva munisattam |
BRP178.009.2/ sarvartuphalapuphya kadalkhaamaitam || 9 ||
BRP178.010.1/ tapas tepe munis tatra sumahat paramdbhutam |
BRP178.010.2/ vratopavsair niyamai snnamaunasusayamai || 10 ||
BRP178.011.1/ grme pacatap bhtv varsu sthaileaya |
BRP178.011.2/ rdravss tu hemante sa tepe sumahat tapa || 11 ||

178

[ SS 285-288

813

Chapter 178 :: Kau-episode

814

BRP178.012.1/ dv tu tapaso vrya munes tasya suvismit |


BRP178.012.2/ babhvur devagandharv siddhavidydhars tath || 12 ||
BRP178.013.1/ bhmi tathntarika ca diva ca munisattam |
BRP178.013.2/ kau santpaym sa trailokya tapaso balt || 13 ||
BRP178.014.1/ aho 'sya parama dhairyam aho 'sya parama tapa |
BRP178.014.2/ ity abruvas tad dv devs ta tapasi sthitam || 14 ||
BRP178.015.1/ mantraym sur avyagr akrea sahits tad |
BRP178.015.2/ bhayt tasya samudvigns tapovighnam abhpsava || 15 ||
BRP178.016.1/ jtv tem abhiprya akras tribhuvanevara |
BRP178.016.2/ pramlockhy varroh rpayauvanagarvitm || 16 ||
BRP178.017.1/ sumadhy crujagh t pnaroipayodharm |
BRP178.017.2/ sarvalakaasampann provca phalasdana || 17 ||
BRP178.018.0/ akra uvca:
BRP178.018.1/ pramloce gaccha ghra tva yadsau tapyate muni |
BRP178.018.2/ vighnrtha tasya tapasa kobhayasvu suprabhe || 18 ||
BRP178.019.0/ pramlocovca:
BRP178.019.1/ tava vkya surareha karomi satata prabho |
BRP178.019.2/ kintu ak mamaivtra jvitasya ca saaya || 19 ||
BRP178.020.1/ bibhemi ta munivara brahmacaryavrate sthitam |
BRP178.020.2/ atyugra dptatapasa jvalanrkasamaprabham || 20 ||
BRP178.021.1/ jtv m sa muni krodhd vighnrtha samupgatm |
BRP178.021.2/ kau paramatejasv pa dsyati dusaham || 21 ||
/p. 548/

BRP178.022.1/ urva menak rambh ghtc pujikasthal |


BRP178.022.2/ vivc sahajany ca prvacittis tilottam || 22 ||
BRP178.023.1/ alambu mirake ailekh ca vman |
BRP178.023.2/ any cpsarasa santi rpayauvanagarvit || 23 ||
BRP178.024.1/ sumadhy cruvadan pnonnatapayodhar |
BRP178.024.2/ kmapradhnakuals ts tatra sanniyojaya || 24 ||
BRP178.025.0/ brahmovca:
BRP178.025.1/ tasys tad vacana rutv puna prha acpati |
BRP178.025.2/ tihantu nma cnys ts tva ctra kual ubhe || 25 ||

Chapter 178 :: Kau-episode

BRP178.026.1/ kma vasanta vyu ca sahyrthe dadmi te |


BRP178.026.2/ tai srdha gaccha suroi yatrste sa mahmuni || 26 ||
BRP178.027.1/ akrasya vacana rutv tad s crulocan |
BRP178.027.2/ jagmkamrgea tai srdha crama mune || 27 ||
BRP178.028.1/ gatv s tatra rucira dadara vanam uttamam |
BRP178.028.2/ muni ca dptatapasam ramastham akalmaam || 28 ||
BRP178.029.1/ apayat s vana ramya tai srdha nandanopamam |
BRP178.029.2/ sarvartuvarapuphya khmgagakulam || 29 ||
BRP178.030.1/ puya padmabalopeta sapallavamahbalam |
BRP178.030.2/ rotraramyn sumadhur abdn khagamukheritn || 30 ||
BRP178.031.1/ sarvartuphalabhrhyn sarvartukusumojjvaln |
BRP178.031.2/ apayat pdap caiva vihagair anunditn || 31 ||
BRP178.032.1/ mrn mrtakn bhavyn nrikern satindukn |
BRP178.032.2/ atha bilvs tath jvn dimn bjaprakn || 32 ||
BRP178.033.1/ panasl lakucn np irn sumanoharn |
BRP178.033.2/ prvats tath koln arimedmlavetasn || 33 ||
BRP178.034.1/ bhalltakn malak atapar ca kiukn |
BRP178.034.2/ igudn karavr ca hartakvibhtakn || 34 ||
BRP178.035.1/ etn any ca s vkn dadara pthulocan |
BRP178.035.2/ tathaivokapunngaketakbakuln atha || 35 ||
BRP178.036.1/ prijtn kovidrn mandrendvars tath |
BRP178.036.2/ pal pupit ramy devadrudrums tath || 36 ||
BRP178.037.1/ ls tls taml ca nicull lomaks tath |
BRP178.037.2/ any ca pdaparehn apayat phalapupitn || 37 ||
BRP178.038.1/ cakorai atapattrai ca bhgarjais tath ukai |
BRP178.038.2/ kokilai kalavikai ca hrtair jvajvakai || 38 ||
BRP178.039.1/ priyaputrai ctakai ca tathnyair vividhai khagai |
BRP178.039.2/ rotraramya sumadhura kjadbhi cpy adhihitam || 39 ||
BRP178.040.1/ sarsi ca manojni prasannasalilni ca |
BRP178.040.2/ kumudai puarkai ca tath nlotpalai ubhai || 40 ||
BRP178.041.1/ kahlrai kamalai caiva citni samantata |
BRP178.041.2/ kdambai cakravkai ca tathaiva jalakukkuai || 41 ||
/p. 549/

815

Chapter 178 :: Kau-episode

816

BRP178.042.1/ kraavair bakair hasai krmair madgubhir eva ca |


BRP178.042.2/ etai cnyai ca krni samantj jalacribhi || 42 ||
BRP178.043.1/ krameaiva tath s tu vana babhrma tai saha |
BRP178.043.2/ eva dv vana ramya tai srdha paramdbhutam || 43 ||
BRP178.044.1/ vismayotphullanayan s babhva vargan |
BRP178.044.2/ provca vyu kma ca vasanta ca dvijottam || 44 ||
BRP178.045.0/ pramlocovca:
BRP178.045.1/ kurudhva mama shyya yya sarve pthak pthak || 45 ||
BRP178.046.0/ brahmovca:
BRP178.046.1/ evam uktv tad s tu tathety ukt surair dvij |
BRP178.046.2/ pratyuvcdya ysymi yatrsau sasthito muni || 46 ||
BRP178.047.1/ adya ta dehayantra prayuktendriyavjinam |
BRP178.047.2/ smaraastragaladrami kariymi kusrathim || 47 ||
BRP178.048.1/ brahm janrdano vpi yadi v nlalohita |
BRP178.048.2/ tathpy adya kariymi kmabakatntaram || 48 ||
BRP178.049.1/ ity uktv prayayau stha yatrsau tihate muni |
BRP178.049.2/ munes tapaprabhvea prantavpadramam || 49 ||
BRP178.050.1/ s puskokilamdhurye nadtre vyavasthit |
BRP178.050.2/ stokamtra sthit tasmd agyata varpsar || 50 ||
BRP178.051.1/ tato vasanta sahas bala samakarot tad |
BRP178.051.2/ kokilrvamadhuram aklikamanoharam || 51 ||
BRP178.052.1/ vavau gandhavaha caiva malaydriniketana |
BRP178.052.2/ pupn uccvacn medhyn ptaya ca anai anai || 52 ||
BRP178.053.1/ pupabadhara caiva gatv tasya sampata |
BRP178.053.2/ mune ca kobhaym sa kmas tasypi mnasam || 53 ||
BRP178.054.1/ tato gtadhvani rutv munir vismitamnasa |
BRP178.054.2/ jagma yatra s subhr kmabaprapita || 54 ||
BRP178.055.1/ dv tm ha sando vismayotphullalocana |
BRP178.055.2/ bhraottaryo vikala pulakcitavigraha || 55 ||
BRP178.056.0/ ir uvca:
BRP178.056.1/ ksi kasysi suroi subhage cruhsini |
BRP178.056.2/ mano harasi me subhru brhi satya sumadhyame || 56 ||

Chapter 178 :: Kau-episode

BRP178.057.0/ pramlocovca:
BRP178.057.1/ tava karmakar cha puprtham aham gat |
BRP178.057.2/ dea dehi me kipra ki karomi tavjay || 57 ||
BRP178.058.0/ vysa uvca:
BRP178.058.1/ rutvaiva vacana tasys tyaktv dhairya vimohita |
BRP178.058.2/ dya haste t bl pravivea svam ramam || 58 ||
BRP178.059.1/ tata kma ca vyu ca vasanta ca dvijottam |
BRP178.059.2/ jagmur yathgata sarve ktaktys triviapam || 59 ||
/p. 550/

BRP178.060.1/ aasu ca hari gatv tasys tasya ca ceitam |


BRP178.060.2/ rutv akras tad dev prt sumanaso 'bhavan || 60 ||
BRP178.061.1/ sa ca kaus tay srdha praviann eva cramam |
BRP178.061.2/ tmana parama rpa cakra madankti || 61 ||
BRP178.062.1/ rpayauvanasampannam atva sumanoharam |
BRP178.062.2/ divylakrasayukta oaavatsarkti || 62 ||
BRP178.063.1/ divyavastradhara knta divyasraggandhabhitam |
BRP178.063.2/ sarvopabhogasampanna sahas tapaso balt || 63 ||
BRP178.064.1/ dv s tasya tad vrya para vismayam gat |
BRP178.064.2/ aho 'sya tapaso vryam ity uktv muditbhavat || 64 ||
BRP178.065.1/ snna sandhy japa homa svdhyya devatrcanam |
BRP178.065.2/ vratopavsaniyama dhyna ca munisattam || 65 ||
BRP178.066.1/ tyaktv sa reme muditas tay srdham aharniam |
BRP178.066.2/ manmathviahdayo na bubodha tapakayam || 66 ||
BRP178.067.1/ sandhyrtridivpakamsartvayanahyanam |
BRP178.067.2/ na bubodha gata kla viaysaktamnasa || 67 ||
BRP178.068.1/ s ca ta kmajair bhvair vidagdh rahasi dvij |
BRP178.068.2/ varaym sa suroi pralpakual tad || 68 ||
BRP178.069.1/ eva kaus tay srdha varm adhika atam |
BRP178.069.2/ atihan mandaradroy grmyadharmarato muni || 69 ||
BRP178.070.1/ s ta prha mahbhga gantum icchmy aha divam |
BRP178.070.2/ prasdasumukho brahmann anujtu tvam arhasi || 70 ||
BRP178.071.1/ tayaivam ukta sa munis tasym saktamnasa |

817

Chapter 178 :: Kau-episode

818

BRP178.071.2/ dinni katicid bhadre sthyatm ity abhata || 71 ||


BRP178.072.1/ evam ukt tatas tena sgra varaata puna |
BRP178.072.2/ bubhuje viays tanv tena srdha mahtman || 72 ||
BRP178.073.1/ anuj dehi bhagavan vrajmi tridalayam |
BRP178.073.2/ uktas tayeti sa puna sthyatm ity abhata || 73 ||
BRP178.074.1/ punar gate varaate sdhike s ubhnan |
BRP178.074.2/ ymy aha tridiva brahman praayasmitaobhanam || 74 ||
BRP178.075.1/ uktas tayaiva sa muni punar hyatekam |
BRP178.075.2/ ihsyat may subhru cira kla gamiyasi || 75 ||
BRP178.076.1/ tacchpabht suro saha tenari puna |
BRP178.076.2/ atadvaya kicid na var samatihata || 76 ||
BRP178.077.1/ gamanya mahbhgo devarjaniveanam |
BRP178.077.2/ prokta proktas tay tanvy sthyatm ity abhata || 77 ||
BRP178.078.1/ tasya pabhayd bhrur dkiyena ca daki |
BRP178.078.2/ prokt praayabhagrtivedin na jahau munim || 78 ||
BRP178.079.1/ tay ca ramatas tasya paramarer aharniam |
BRP178.079.2/ nava navam abht prema manmathsaktacetasa || 79 ||
BRP178.080.1/ ekad tu tvaryukto nicakrmoajn muni |
BRP178.080.2/ nikrmanta ca kutreti gamyate prha s ubh || 80 ||
/p. 551/

BRP178.081.1/ ity ukta sa tay prha parivttam aha ubhe |


BRP178.081.2/ sandhyopsti kariymi kriylopo 'nyath bhavet || 81 ||
BRP178.082.1/ tata prahasya mudit s ta prha mahmunim |
BRP178.082.2/ kim adya sarvadharmaja parivttam ahas tava |
BRP178.082.3/ gatam etan na kurute vismaya kasya kathyate || 82 ||
BRP178.083.0/ munir uvca:
BRP178.083.1/ prtas tvam gat bhadre nadtram ida ubham |
BRP178.083.2/ may dsi suroi pravi ca mamramam || 83 ||
BRP178.084.1/ iya ca vartate sandhy parimam aho gatam |
BRP178.084.2/ avahsa kimartho 'ya sadbhva kathyat mama || 84 ||
BRP178.085.0/ pramlocovca:
BRP178.085.1/ pratyasy gat brahman satyam etan na me m |

Chapter 178 :: Kau-episode

BRP178.085.2/ kintv adya tasya klasya gatny abdaatni te || 85 ||


BRP178.086.1/ tata sasdhvaso vipras t papracchyatekam |
BRP178.086.2/ kathyat bhru ka klas tvay me ramata sad || 86 ||
BRP178.087.0/ pramlocovca:
BRP178.087.1/ saptottary attni navavaraatni ca |
BRP178.087.2/ ms ca a tathaivnyat samatta dinatrayam || 87 ||
BRP178.088.0/ ir uvca:
BRP178.088.1/ satya bhru vadasy etat parihso 'thav ubhe |
BRP178.088.2/ dinam ekam aha manye tvay srdham ihoitam || 88 ||
BRP178.089.0/ pramlocovca:
BRP178.089.1/ vadiymy anta brahman katham atra tavntike |
BRP178.089.2/ vied adya bhavat p mrgnugmin || 89 ||
BRP178.090.0/ vysa uvca:
BRP178.090.1/ niamya tad vacas tasy sa munir dvijasattam |
BRP178.090.2/ dhig dhi mm ity ancra vinindytmnam tman || 90 ||
BRP178.091.0/ munir uvca:
BRP178.091.1/ tapsi mama nani hata brahmavid dhanam |
BRP178.091.2/ hto viveka kenpi yoin mohya nirmit || 91 ||
BRP178.092.1/ rmiaktiga brahma jeyam tmajayena me |
BRP178.092.2/ gatir e kt yena dhik ta kmamahgraham || 92 ||
BRP178.093.1/ vratni sarvaved ca krany akhilni ca |
BRP178.093.2/ narakagrmamrgea kmendya hatni me || 93 ||
BRP178.094.1/ vinindyettha sa dharmaja svayam tmnam tman |
BRP178.094.2/ tm apsarasam snm ida vacanam abravt |
BRP178.094.2a/ ir uvca:
BRP178.094.3/ gaccha ppe yathkma yat krya tat tvay ktam |
BRP178.094.4/ devarjasya yat kobha kurvanty bhvaceitai || 94 ||
BRP178.095.1/ na tv karomy aha bhasma krodhatvrea vahnin |
BRP178.095.2/ sat sptapada maitryam uito 'ha tvay saha || 95 ||
/p. 552/

BRP178.096.1/ athav tava doa ka ki v kurym aha tava |

819

Chapter 178 :: Kau-episode

820

BRP178.096.2/ mamaiva doo nitar yenham ajitendriya || 96 ||


BRP178.097.1/ yath akrapriyrthiny kto mattapaso vyaya |
BRP178.097.2/ tvay dimahmohamanunha jugupsita || 97 ||
BRP178.098.0/ vysa uvca:
BRP178.098.1/ yvad ittha sa vipraris t bravti sumadhyamm |
BRP178.098.2/ tvat skhalatsvedajal s babhvtivepathu || 98 ||
BRP178.099.1/ pravepamn sa ca t svinnagtralat satm |
BRP178.099.2/ gaccha gaccheti sakrodham uvca munisattama || 99 ||
BRP178.100.1/ s tu nirbhartsit tena vinikramya tadramt |
BRP178.100.2/ kagmin sveda mamrja tarupallavai || 100 ||
BRP178.101.1/ vkd vka yayau bl udagrruapallavai |
BRP178.101.2/ nirmamrja ca gtri galatsvedajalni vai || 101 ||
BRP178.102.1/ i yas tad garbhas tasy dehe samhita |
BRP178.102.2/ nirjagma saromcasvedarp tadagata || 102 ||
BRP178.103.1/ ta vk jaghur garbham eka cakre ca mruta |
BRP178.103.2/ somenpyyito gobhi sa tad vavddhe anai || 103 ||
BRP178.104.1/ mri nma kanybhd vk crulocan |
BRP178.104.2/ prcetasn s bhry dakasya janan dvij || 104 ||
BRP178.105.1/ sa cpi bhagavn kau ke tapasi sattama |
BRP178.105.2/ puruottamkhya bho vipr vior yatana yayau || 105 ||
BRP178.106.1/ dadara parama ketra muktida bhuvi durlabham |
BRP178.106.2/ dakiasyodadhes tre sarvakmaphalapradam || 106 ||
BRP178.107.1/ suramya vlukkra ketakvanaobhitam |
BRP178.107.2/ nndrumalatkra nnpakiruta ivam || 107 ||
BRP178.108.1/ sarvatra sukhasacra sarvartukusumnvitam |
BRP178.108.2/ sarvasaukhyaprada n dhanya sarvagukaram || 108 ||
BRP178.109.1/ bhgvdyai sevita prva munisiddhavarais tath |
BRP178.109.2/ gandharvai kinnarair yakais tathnyair mokakkibhi || 109 ||
BRP178.110.1/ dadara ca hari tatra devai sarvair alaktam |
BRP178.110.2/ brhmadyais tath varair ramasthair nievitam || 110 ||
BRP178.111.1/ dvaiva sa tad ketra deva ca puruottamam |
BRP178.111.2/ ktaktyam ivtmna mene sa munisattama || 111 ||

Chapter 178 :: Kau-episode

821

BRP178.112.1/ tatraikgraman bhtv cakrrdhana hare |


BRP178.112.2/ brahmapramaya kurva japam ekgramnasa |
BRP178.112.3/ rdhvabhur mahyog sthitvsau munisattama || 112 ||
BRP178.113.0/ munaya cu:
BRP178.113.1/ brahmapra mune rotum icchma parama ubham |
BRP178.113.2/ japat kaun devo yenrdhyata keava || 113 ||
BRP178.114.0/ vysa uvca:
BRP178.114.1/ pra para viur aprapra |
/p. 553/

BRP178.114.2/ para parebhya paramtmarpa |


BRP178.114.3/ sa brahmapra paraprabhta |
BRP178.114.4/ para parm api prapra || 114 ||
BRP178.115.1/ sa kraa kraasarito 'pi |
BRP178.115.2/ tasypi hetu parahetuhetu |
BRP178.115.3/ kryo 'pi caia saha karmakart BRP178.115.4/ rpair anekair avatha sarvam || 115 ||
BRP178.116.1/ brahma prabhur brahma sa sarvabhto |
BRP178.116.2/ brahma prajn patir acyuto 'sau |
BRP178.116.3/ brahmvyaya nityam aja sa viur |
BRP178.116.4/ apakaydyair akhilair asaga || 116 ||
BRP178.117.1/ brahmkaram aja nitya yathsau puruottama |
BRP178.117.2/ tath rgdayo do prayntu praama mama || 117 ||
BRP178.118.0/ vysa uvca:
BRP178.118.1/ rutv tasya muner jpya brahmapra dvijottam |
BRP178.118.2/ bhakti ca param jtv sudh puruottama || 118 ||
BRP178.119.1/ prty sa paray devas tadsau bhaktavatsala |
BRP178.119.2/ gatv tasya sampa tu provca madhusdana || 119 ||
BRP178.120.1/ meghagambhray vc dia sanndayann iva |
BRP178.120.2/ ruhya garua vipr vinatkulanandanam || 120 ||
BRP178.121.0/ rbhagavn uvca:
BRP178.121.1/ mune brhi para krya yat te manasi vartate |
BRP178.121.2/ varado 'ham anuprpto vara varaya suvrata || 121 ||
BRP178.122.1/ rutvaiva vacana tasya devadevasya cakria |
BRP178.122.2/ cakur unmlya sahas dadara purato harim || 122 ||
BRP178.123.1/ ataspupasaka padmapattryatekaam |

Chapter 178 :: Kau-episode

822

BRP178.123.2/ akhacakragadpi mukugadadhriam || 123 ||


BRP178.124.1/ caturbhum udrga ptavastradhara ubham |
BRP178.124.2/ rvatsalakmasayukta vanamlvibhitam || 124 ||
BRP178.125.1/ sarvalakaasayukta sarvaratnavibhitam |
BRP178.125.2/ divyacandanaliptga divyamlyavibhitam || 125 ||
BRP178.126.1/ tata sa vismayvio romcitatanruha |
BRP178.126.2/ daavat praipatyorvy pramam akarot tad || 126 ||
BRP178.127.1/ adya me saphala janma adya me saphala tapa |
BRP178.127.2/ ity uktv munirdls ta stotum upacakrame || 127 ||
BRP178.128.0/ kaur uvca:
BRP178.128.1/ nryaa hare ka rvatska jagatpate |
BRP178.128.2/ jagadbja jagaddhma jagatskin namo 'stu te || 128 ||
BRP178.129.1/ avyakta jio prabhava pradhnapuruottama |
BRP178.129.2/ puarkka govinda lokantha namo 'stu te || 129 ||
/p. 554/

BRP178.130.1/ hirayagarbha rntha padmantha santana |


BRP178.130.2/ bhgarbha dhruva na hkea namo 'stu te || 130 ||
BRP178.131.1/ andyantmtjeya jaya tva jayat vara |
BRP178.131.2/ ajitkhaa rka rnivsa namo 'stu te || 131 ||
BRP178.132.1/ parjanyadharmakart ca dupra duradhihita |
BRP178.132.2/ dukhrtinana hare jalayin namo 'stu te || 132 ||
BRP178.133.1/ bhtapvyakta bhtea bhtatattvair ankula |
BRP178.133.2/ bhtdhivsa bhttman bhtagarbha namo 'stu te || 133 ||
BRP178.134.1/ yajayajvan yajadhara yajadhtbhayaprada |
BRP178.134.2/ yajagarbha hirayga pnigarbha namo 'stu te || 134 ||
BRP178.135.1/ ketraja ketrabht ketr ketrah ketrakd va |
BRP178.135.2/ ketrtman ketrarahita ketrasrare namo 'stu te || 135 ||
BRP178.136.1/ gulaya guvsa guraya guvaha |
BRP178.136.2/ guabhokt gurma guatygin namo 'stu te || 136 ||
BRP178.137.1/ tva vius tva hari cakr tva jius tva janrdana |
BRP178.137.2/ tva bhtas tva vaakras tva bhavyas tva bhavatprabhu || 137 ||
BRP178.138.1/ tva bhtakt tvam avyaktas tva bhavo bhtabhd bhavn |

Chapter 178 :: Kau-episode

BRP178.138.2/ tva bhtabhvano devas tvm hur ajam varam || 138 ||


BRP178.139.1/ tvam ananta ktajas tva praktis tva vkapi |
BRP178.139.2/ tva rudras tva durdharas tvam amoghas tvam vara || 139 ||
BRP178.140.1/ tva vivakarm jius tva tva ambhus tva vkti |
BRP178.140.2/ tva akaras tvam uan tva satya tva tapo jana || 140 ||
BRP178.141.1/ tva vivajet tva arma tva arayas tvam akaram |
BRP178.141.2/ tva ambhus tva svayambh ca tva jyehas tva paryaa || 141 ||
BRP178.142.1/ tvam dityas tvam okras tva pras tva tamisrah |
BRP178.142.2/ tva parjanyas tva prathitas tva vedhs tva surevara || 142 ||
BRP178.143.1/ tvam g yaju sma caiva tvam tm sammato bhavn |
BRP178.143.2/ tvam agnis tva ca pavanas tvam po vasudh bhavn || 143 ||
BRP178.144.1/ tva sra tva tath bhokt hot tva ca havi kratu |
BRP178.144.2/ tva prabhus tva vibhu rehas tva lokapatir acyuta || 144 ||
BRP178.145.1/ tva sarvadarana rms tva sarvadamano 'rih |
BRP178.145.2/ tvam ahas tva tath rtris tvm hur vatsara budh || 145 ||
BRP178.146.1/ tva klas tva kal kh tva muhrta ka lav |
BRP178.146.2/ tva blas tva tath vddhas tva pumn str napusaka || 146 ||
BRP178.147.1/ tva vivayonis tva cakus tva sthus tva ucirav |
BRP178.147.2/ tva vatas tvam ajitas tvam upendras tvam uttama || 147 ||
/p. 555/

BRP178.148.1/ tva sarvavivasukhadas tva vedga tvam avyaya |


BRP178.148.2/ tva vedavedas tva dht vidht tva samhita || 148 ||
BRP178.149.1/ tva jalanidhir mla tva dht tva punar vasu |
BRP178.149.2/ tva vaidyas tva dhttm ca tvam atndriyagocara || 149 ||
BRP178.150.1/ tvam agrar grmas tva tva suparas tvam dimn |
BRP178.150.2/ tva sagrahas tva sumahat tva dhttm tvam acyuta || 150 ||
BRP178.151.1/ tva yamas tva ca niyamas tva prus tva caturbhuja |
BRP178.151.2/ tvam evnnntartm tva paramtm tvam ucyate || 151 ||
BRP178.152.1/ tva gurus tva gurutamas tva vmas tva pradakia |
BRP178.152.2/ tva pippalas tvam agamas tva vyaktas tva prajpati || 152 ||
BRP178.153.1/ hirayanbhas tva devas tva a tva prajpati |
BRP178.153.2/ anirdeyavapus tva vai tva yamas tva surrih || 153 ||

823

824

Chapter 178 :: Kau-episode

BRP178.154.1/ tva ca sakarao devas tva kart tva santana |


BRP178.154.2/ tva vsudevo 'meytm tvam eva guavarjita || 154 ||
BRP178.155.1/ tva jyehas tva varihas tva tva sahiu ca mdhava |
BRP178.155.2/ sahasrar tva devas tvam avyakta sahasradk || 155 ||
BRP178.156.1/ sahasrapdas tva devas tva vir tva suraprabhu |
BRP178.156.2/ tvam eva tihase bhyo devadeva dagula || 156 ||
BRP178.157.1/ yad bhta tat tvam evokta purua akra uttama |
BRP178.157.2/ yad bhvya tat tvam nas tvam tas tva tathmta || 157 ||
BRP178.158.1/ tvatto rohaty aya loko mahys tvam anuttama |
BRP178.158.2/ tva jyyn puruas tva ca tva deva daadh sthita || 158 ||
BRP178.159.1/ vivabhta caturbhgo navabhgo 'mto divi |
BRP178.159.2/ navabhgo 'ntarikastha paurueya santana || 159 ||
BRP178.160.1/ bhgadvaya ca bhsastha caturbhgo 'py abhd iha |
BRP178.160.2/ tvatto yaj sambhavanti jagato vikraam || 160 ||
BRP178.161.1/ tvatto vir samutpanno jagato hdi ya pumn |
BRP178.161.2/ so 'tiricyata bhtebhyas tejas yaas riy || 161 ||
BRP178.162.1/ tvatta surm hra padjyam ajyata |
BRP178.162.2/ grmyray cauadhayas tvatta paumgdaya || 162 ||
BRP178.163.1/ dhyeyadhynaparas tva ca ktavn asi cauadh |
BRP178.163.2/ tva devadeva saptsya klkhyo dptavigraha || 163 ||
BRP178.164.1/ jagamjagama sarva jagad etac carcaram |
BRP178.164.2/ tvatta sarvam ida jta tvayi sarva pratihitam || 164 ||
BRP178.165.1/ aniruddhas tva mdhavas tva pradyumna surrih |
BRP178.165.2/ deva sarvasurareha sarvalokaparyaa || 165 ||
BRP178.166.1/ trhi mm aravindka nryaa namo 'stu te |
BRP178.166.2/ namas te bhagavan vio namas te puruottama || 166 ||
BRP178.167.1/ namas te sarvalokea namas te kamallaya |
BRP178.167.2/ gulaya namas te 'stu namas te 'stu gukara || 167 ||
/p. 556/

BRP178.168.1/ vsudeva namas te 'stu namas te 'stu surottama |


BRP178.168.2/ janrdana namas te 'stu namas te 'stu santana || 168 ||
BRP178.169.1/ namas te yogin gamya yogvsa namo 'stu te |
BRP178.169.2/ gopate rpate vio namas te 'stu marutpate || 169 ||

Chapter 178 :: Kau-episode

BRP178.170.1/ jagatpate jagatste namas te jnin pate |


BRP178.170.2/ divaspate namas te 'stu namas te 'stu mahpate || 170 ||
BRP178.171.1/ namas te madhuhantre ca namas te pukarekaa |
BRP178.171.2/ kaiabhaghna namas te 'stu subrahmaya namo 'stu te || 171 ||
BRP178.172.1/ namo 'stu te mahmna rutiphadharcyuta |
BRP178.172.2/ samudrasalilakobha padmajhldakrie || 172 ||
BRP178.173.1/ avara mahghoa mahpuruavigraha |
BRP178.173.2/ madhukaiabhahantre ca namas te turagnana || 173 ||
BRP178.174.1/ mahkamahabhogya pthivyuddharaya ca |
BRP178.174.2/ vidhtdrisvarpya mahkrmya te nama || 174 ||
BRP178.175.1/ namo mahvarhya pthivyuddhrakrie |
BRP178.175.2/ nama cdivarhya vivarpya vedhase || 175 ||
BRP178.176.1/ namo 'nantya skmya mukhyya ca varya ca |
BRP178.176.2/ paramusvarpya yogigamyya te nama || 176 ||
BRP178.177.1/ tasmai nama kraakraya |
BRP178.177.2/ yogndravttanilayya sudurvidya |
BRP178.177.3/ krravritamahhisutalpagya |
BRP178.177.4/ tubhya nama kanakaratnasukualya || 177 ||
BRP178.178.0/ vysa uvca:
BRP178.178.1/ ittha stutas tad tena prta provca mdhava |
BRP178.178.2/ kipra brhi munireha matto yad abhivchasi || 178 ||
BRP178.179.0/ kaur uvca:
BRP178.179.1/ sasre 'smi jaganntha dustare lomaharae |
BRP178.179.2/ anitye dukhabahule kadaldalasannibhe || 179 ||
BRP178.180.1/ nirraye nirlambe jalabudbudacacale |
BRP178.180.2/ sarvopadravasayukte dustare ctibhairave || 180 ||
BRP178.181.1/ bhrammi sucira kla myay mohitas tava |
BRP178.181.2/ na cntam abhigacchmi viaysaktamnasa || 181 ||
BRP178.182.1/ tvm aha cdya devea sasrabhayapita |
BRP178.182.2/ gato 'smi araa ka mm uddhara bhavravt || 182 ||
BRP178.183.1/ gantum icchmi parama pada yat te santanam |
BRP178.183.2/ prasdt tava devea punarvttidurlabham || 183 ||
BRP178.184.0/ rbhagavn uvca:

825

826

Chapter 178 :: Kau-episode

BRP178.184.1/ bhakto 'si me munireha mm rdhaya nityaa |


BRP178.184.2/ matprasdd dhruva moka prpyasi tva samhitam || 184 ||
BRP178.185.1/ madbhakt katriy vaiy striya drntyajtij |
BRP178.185.2/ prpnuvanti par siddhi ki punas tva dvijottama || 185 ||
/p. 557/

BRP178.186.1/ vapko 'pi ca madbhakta samyak raddhsamanvita |


BRP178.186.2/ prpnoty abhimat siddhim anye tatra k kath || 186 ||
BRP178.187.0/ vysa uvca:
BRP178.187.1/ evam uktv tu ta vipr sa devo bhaktavatsala |
BRP178.187.2/ durvijeyagatir vius tatraivntaradhyata || 187 ||
BRP178.188.1/ gate tasmin munireh kau sahamnasa |
BRP178.188.2/ sarvn kmn parityajya svasthacitto bhavat puna || 188 ||
BRP178.189.1/ sarvendriyi sayamya nirmamo nirahakti |
BRP178.189.2/ ekgramnasa samyag dhytv ta puruottamam || 189 ||
BRP178.190.1/ nirlepa nirgua nta sattmtravyavasthitam |
BRP178.190.2/ avpa parama moka surm api durlabham || 190 ||
BRP178.191.1/ ya pahec chuyd vpi kath kaor mahtmana |
BRP178.191.2/ vimukta sarvappebhya svargaloka sa gacchati || 191 ||
BRP178.192.1/ eva may munireh karmabhmir udht |
BRP178.192.2/ mokaketra ca parama deva ca puruottamam || 192 ||
BRP178.193.1/ ye payanti vibhu stuvanti varada dhyyanti muktiprada |
BRP178.193.2/ bhakty rpuruottamkhyam ajara sasradukhpaham || 193 ||
BRP178.194.1/ te bhuktv manujendrabhogam amal svarge ca divya sukha |
BRP178.194.2/ pacd ynti samastadoarahit sthna harer avyayam || 194 ||

Chapter 179 :: Introduction to Kacarita

Chapter 179 :: Introduction to


Kacarita
179

BRP179.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP179.001.1/ vysasya vacana rutv munaya sayatendriy |


BRP179.001.2/ prt babhvu sah vismit ca puna puna || 1 ||
BRP179.002.0/ munaya cu:
BRP179.002.1/ aho bhratavarasya tvay sakrtit gu |
BRP179.002.2/ tadvac chrpurukhyasya ketrasya puruottama || 2 ||
BRP179.003.1/ vismayo hi na caikasya rutv mhtmyam uttamam |
BRP179.003.2/ purukhyasya ketrasya prti ca vadat vara || 3 ||
BRP179.004.1/ cirt prabhti csmka saayo hdi vartate |
BRP179.004.2/ tvadte saayasysya cchett nnyo 'sti bhtale || 4 ||
BRP179.005.1/ utpatti baladevasya kasya ca mahtale |
BRP179.005.2/ bhadry caiva krtsnyena pcchmas tv mahmune || 5 ||
BRP179.006.1/ kimartha tau samutpannau kasakarav ubhau |
BRP179.006.2/ vasudevasutau vrau sthitau nandaghe mune || 6 ||
BRP179.007.1/ nisre mtyuloke 'smin dukhaprye 'ticacale |
BRP179.007.2/ jalabudbudasake bhairave lomaharae || 7 ||
BRP179.008.1/ vimtrapicchala kaa sakaa dukhadyakam |
BRP179.008.2/ katha ghoratara te garbhavsam arocata || 8 ||
/p. 558/

BRP179.009.1/ yni karmi cakrus te samutpann mahtale |


BRP179.009.2/ vistarea mune tni brhi no vadat vara || 9 ||
BRP179.010.1/ samagra carita tem adbhuta ctimnuam |
BRP179.010.2/ katha sa bhagavn deva surea surasattama || 10 ||
BRP179.011.1/ vasudevakule dhmn vsudevatvam gata |
179

[ SS 288-290

827

828

Chapter 179 :: Introduction to Kacarita

BRP179.011.2/ amarai cvta puya puyakdbhir alaktam || 11 ||


BRP179.012.1/ devaloka kim utsjya martyaloka ihgata |
BRP179.012.2/ devamnuayor net dyor bhuva prabhavo 'vyaya || 12 ||
BRP179.013.1/ kimartha divyam tmna mnueu nyayojayat |
BRP179.013.2/ ya cakra vartayaty eko mnum anmayam || 13 ||
BRP179.014.1/ sa mnuye katha buddhi cakre cakragaddhara |
BRP179.014.2/ gopyana ya kurute jagata srvabhautikam || 14 ||
BRP179.015.1/ sa katha g gato viur gopatvam akarot prabhu |
BRP179.015.2/ mahbhtni bhttm yo dadhra cakra ca || 15 ||
BRP179.016.1/ rgarbha sa katha garbhe striy bhcaray dhta |
BRP179.016.2/ yena lokn kramair jitv tribhir vai tridaepsay || 16 ||
BRP179.017.1/ sthpit jagato mrgs trivarg cbhavas traya |
BRP179.017.2/ yo 'ntakle jagat ptv ktv toyamaya vapu || 17 ||
BRP179.018.1/ lokam ekrava cakre dydyena ctman |
BRP179.018.2/ ya pura purtm vrha rpam sthita || 18 ||
BRP179.019.1/ vigrea vasudhm ujjahrrisdana |
BRP179.019.2/ ya pur puruhtrthe trailokyam idam avyayam || 19 ||
BRP179.020.1/ dadau jitv vasumat sur surasattama |
BRP179.020.2/ yena saihavapu ktv dvidh ktv ca tat puna || 20 ||
BRP179.021.1/ prvadaityo mahvryo hirayakaipur hata |
BRP179.021.2/ ya pur hy analo bhtv aurva savartako vibhu || 21 ||
BRP179.022.1/ ptlastho 'ravarasa papau toyamaya hari |
BRP179.022.2/ sahasracaraa brahma sahasrusahasradam || 22 ||
BRP179.023.1/ sahasrairasa deva yam hur vai yuge yuge |
BRP179.023.2/ nbhy padma samudbhta yasya paitmaha gham || 23 ||
BRP179.024.1/ ekrave ngaloke saddhiramayapakajam |
BRP179.024.2/ yena te nihat daity sagrme trakmaye || 24 ||
BRP179.025.1/ yena devamaya ktv sarvyudhadhara vapu |
BRP179.025.2/ guhsasthena cotsikta klanemir niptita || 25 ||
BRP179.026.1/ uttarnte samudrasya krodasymtodadhau |
BRP179.026.2/ ya ete vata yogam sthya timira mahat || 26 ||
BRP179.027.1/ surra garbham adhatta divya |
BRP179.027.2/ tapaprakard aditi puram |

Chapter 179 :: Introduction to Kacarita

BRP179.027.3/ akra ca yo daityagavaruddha |


BRP179.027.4/ garbhvadhnena kta cakra || 27 ||
/p. 559/

BRP179.028.1/ padni yo yogamayni ktv |


BRP179.028.2/ cakra daityn salileayasthn |
BRP179.028.3/ ktv ca devs tridaevars tu |
BRP179.028.4/ cakre surea puruhtam eva || 28 ||
BRP179.029.1/ grhapatyena vidhin anvhryea karma |
BRP179.029.2/ agnim havanya ca veda dk samid dhruvam || 29 ||
BRP179.030.1/ prokaya sruva caiva vabhthya tathaiva ca |
BRP179.030.2/ avkpis tu ya cakre havyabhgabhujas tath || 30 ||
BRP179.031.1/ havyd ca sur cakre kavyd ca pitn atha |
BRP179.031.2/ bhogrthe yajavidhin 'yojayad yajakarmai || 31 ||
BRP179.032.1/ ptri daki dk car colkhalni ca |
BRP179.032.2/ ypa samit sruva soma pavitrn paridhn api || 32 ||
BRP179.033.1/ yajiyni ca dravyi camas ca tathparn |
BRP179.033.2/ sadasyn yajamn ca medhd ca kratttamn || 33 ||
BRP179.034.1/ vibabhja pur yas tu pramehyena karma |
BRP179.034.2/ yugnurpa ya ktv lokn anuparkramt || 34 ||
BRP179.035.1/ ka nime kh ca kals traiklyam eva ca |
BRP179.035.2/ muhrts tithayo ms dina savatsaras tath || 35 ||
BRP179.036.1/ tava klayog ca prama trividha triu |
BRP179.036.2/ yuketry upacayo lakaa rpasauhavam || 36 ||
BRP179.037.1/ trayo loks trayo devs traividya pvaks traya |
BRP179.037.2/ traiklya tri karmi trayo vars trayo gu || 37 ||
BRP179.038.1/ s lok pur sarve yennantena karma |
BRP179.038.2/ sarvabhtagata sra sarvabhtagutmaka || 38 ||
BRP179.039.1/ nm indriyaprvea yogena ramate ca ya |
BRP179.039.2/ gatgatbhy yogena ya eva vidhir vara || 39 ||
BRP179.040.1/ yo gatir dharmayuktnm agati ppakarmam |
BRP179.040.2/ cturvaryasya prabhava cturvaryasya rakit || 40 ||
BRP179.041.1/ cturvidyasya yo vett cturramyasaraya |
BRP179.041.2/ digantara nabho bhmir vyur vpi vibhvasu || 41 ||

829

830

Chapter 179 :: Introduction to Kacarita

BRP179.042.1/ candrasryamaya jyotir yugea kaadcara |


BRP179.042.2/ ya para ryate jyotir ya para ryate tapa || 42 ||
BRP179.043.1/ ya para prhur apara ya para paramtmavn |
BRP179.043.2/ dityn tu yo devo ya ca daityntako vibhu || 43 ||
BRP179.044.1/ yugntev antako ya ca ya ca lokntakntaka |
BRP179.044.2/ setur yo lokasetn medhyo yo medhyakarmam || 44 ||
BRP179.045.1/ vedyo yo vedavidu prabhur ya prabhavtmanm |
BRP179.045.2/ somabhta ca saumynm agnibhto 'gnivarcasm || 45 ||
BRP179.046.1/ ya akrm abhtas tapobhtas tapasvinm |
BRP179.046.2/ vinayo nayavttn tejas tejasvinm api || 46 ||
BRP179.047.1/ vigraho vigrahrh gatir gatimatm api |
BRP179.047.2/ kaprabhavo vyur vyo prd dhutana || 47 ||
/p. 560/

BRP179.048.1/ divo hutana pra pro 'gnir madhusdana |


BRP179.048.2/ rasc choitasambhti oitn msam ucyate || 48 ||
BRP179.049.1/ mst tu medaso janma medaso 'sthi nirucyate |
BRP179.049.2/ asthno majj samabhavan majjta ukrasambhava || 49 ||
BRP179.050.1/ ukrd garbha samabhavad rasamlena karma |
BRP179.050.2/ tatrp prathamo bhga sa saumyo rir ucyate || 50 ||
BRP179.051.1/ garbhomasambhavo jeyo dvityo rir ucyate |
BRP179.051.2/ ukra somtmaka vidyd rtava pvaktmakam || 51 ||
BRP179.052.1/ bhv rasnug cai bje ca aipvakau |
BRP179.052.2/ kaphavarge bhavec chukra pittavarge ca oitam || 52 ||
BRP179.053.1/ kaphasya hdaya sthna nbhy pitta pratihitam |
BRP179.053.2/ dehasya madhye hdaya sthna tan manasa smtam || 53 ||
BRP179.054.1/ nbhikohntara yat tu tatra devo hutana |
BRP179.054.2/ mana prajpatir jeya kapha somo vibhvyate || 54 ||
BRP179.055.1/ pittam agni smta tv evam agnisomtmaka jagat |
BRP179.055.2/ eva pravartite garbhe vardhite 'rbudasannibhe || 55 ||
BRP179.056.1/ vyu pravea sacakre sagata paramtmana |
BRP179.056.2/ sa pacadh arrastho bhidyate vartate puna || 56 ||
BRP179.057.1/ prpnau samna ca udno vyna eva ca |
BRP179.057.2/ pro 'sya paramtmna vardhayan parivartate || 57 ||

Chapter 179 :: Introduction to Kacarita

BRP179.058.1/ apna pacima kyam udno 'rdha arria |


BRP179.058.2/ vynas tu vypyate yena samna sannivartate || 58 ||
BRP179.059.1/ bhtvptis tatas tasya jyetendriyagocar |
BRP179.059.2/ pthiv vyur kam po jyoti ca pacamam || 59 ||
BRP179.060.1/ tasyendriyanivini sva sva bhga pracakrire |
BRP179.060.2/ prthiva deham hus tu prtmna ca mrutam || 60 ||
BRP179.061.1/ chidry kayonni jalt srva pravartate |
BRP179.061.2/ jyoti caki teja ca tm te mana smtam || 61 ||
BRP179.062.1/ grm ca viay caiva yasya vryt pravartit |
BRP179.062.2/ ity etn purua sarvn sjal lokn santana || 62 ||
BRP179.063.1/ naidhane 'smin katha loke naratva viur gata |
BRP179.063.2/ ea na saayo brahmann ea no vismayo mahn || 63 ||
BRP179.064.1/ katha gatir gatimatm panno mnu tanum |
BRP179.064.2/ carya parama viur devair daityai ca kathyate || 64 ||
BRP179.065.1/ vior utpattim carya kathayasva mahmune |
BRP179.065.2/ prakhytabalavryasya vior amitatejasa || 65 ||
BRP179.066.1/ karmacaryabhtasya vios tattvam ihocyatm |
BRP179.066.2/ katha sa devo devnm rtih puruottama || 66 ||
BRP179.067.1/ sarvavyp jaganntha sarvalokamahevara |
BRP179.067.2/ sargasthityantakd deva sarvalokasukhvaha || 67 ||
/p. 561/

BRP179.068.1/ akaya vato 'nanta kayavddhivivarjita |


BRP179.068.2/ nirlepo nirgua skmo nirvikro nirajana || 68 ||
BRP179.069.1/ sarvopdhivinirmukta sattmtravyavasthita |
BRP179.069.2/ avikr vibhur nitya paramtm santana || 69 ||
BRP179.070.1/ acalo nirmalo vyp nityatpto nirraya |
BRP179.070.2/ viuddha ryate yasya haritva ca kte yuge || 70 ||
BRP179.071.1/ vaikuhatva ca deveu katva mnueu ca |
BRP179.071.2/ varasya hi tasyem gahan karmao gatim || 71 ||
BRP179.072.1/ samatt bhaviya ca rotum icch pravartate |
BRP179.072.2/ avyakto vyaktaligastho ya ea bhagavn prabhu || 72 ||
BRP179.073.1/ nryao hy ananttm prabhavo 'vyaya eva ca |
BRP179.073.2/ ea nryao bhtv harir st santana || 73 ||

831

832

Chapter 179 :: Introduction to Kacarita

BRP179.074.1/ brahm akra ca rudra ca dharma ukro bhaspati |


BRP179.074.2/ pradhntm pur hy ea brahmam asjat prabhu || 74 ||
BRP179.075.1/ so 'sjat prvapurua pur kalpe prajpatn |
BRP179.075.2/ eva sa bhagavn viu sarvalokamahevara |
BRP179.075.3/ kimartha martyaloke 'smin yto yadukule hari || 75 ||

Chapter 180 :: Manifestations and incarnations of Viu

Chapter 180 :: Manifestations


and incarnations of Viu
180

BRP180.001.0/ vysa uvca:

BRP180.001.1/ namasktv sureya viave prabhaviave |


BRP180.001.2/ puruya purya vatyvyayya ca || 1 ||
BRP180.002.1/ caturvyhtmane tasmai nirguya guya ca |
BRP180.002.2/ varihya garihya vareyymitya ca || 2 ||
BRP180.003.1/ yajgykhilgya devdyair psitya ca |
BRP180.003.2/ yasmd autara nsti yasmn nsti bhattaram || 3 ||
BRP180.004.1/ yena vivam ida vyptam ajena sacarcaram |
BRP180.004.2/ virbhvatirobhvaddavilakaam || 4 ||
BRP180.005.1/ vadanti yat sam iti tathaivpy upasahtam |
BRP180.005.2/ brahmae cdidevya namasktya samdhin || 5 ||
BRP180.006.1/ avikrya uddhya nityya paramtmane |
BRP180.006.2/ sadaikarparpya jiave viave nama || 6 ||
BRP180.007.1/ namo hirayagarbhya haraye akarya ca |
BRP180.007.2/ vsudevya trya sargasthityantakrie || 7 ||
BRP180.008.1/ eknekasvarpya sthlaskmtmane nama |
BRP180.008.2/ avyaktavyaktabhtya viave muktihetave || 8 ||
BRP180.009.1/ sargasthitivinn jagato yo jaganmaya |
BRP180.009.2/ mlabhto namas tasmai viave paramtmane || 9 ||
/p. 562/

BRP180.010.1/ dhrabhta vivasypy aysam ayasm |


BRP180.010.2/ praamya sarvabhtastham acyuta puruottamam || 10 ||
BRP180.011.1/ jnasvarpam atyanta nirmala paramrthata |
BRP180.011.2/ tam evrthasvarpea bhrntidaranata sthitam || 11 ||

180

[ SS 290-291

833

834

Chapter 180 :: Manifestations and incarnations of Viu

BRP180.012.1/ viu grasiu vivasya sthitisarge tath prabhum |


BRP180.012.2/ andi jagatm am ajam akayam avyayam || 12 ||
BRP180.013.1/ kathaymi yath prva yakdyair munisattamai |
BRP180.013.2/ pa provca bhagavn abjayoni pitmaha || 13 ||
BRP180.014.1/ ksmny udgiran vaktrair ya punti jagattrayam |
BRP180.014.2/ praipatya tathenam ekravavinirgatam || 14 ||
BRP180.015.1/ yasysuraga yajn vilumpanti na yjinm |
BRP180.015.2/ pravakymi mata ktsna brahmao 'vyaktajanmana || 15 ||
BRP180.016.1/ yena si samuddiya dharmdy prakakt |
BRP180.016.2/ po nr iti prokt munibhis tattvadaribhi || 16 ||
BRP180.017.1/ ayana tasya t prva tena nryaa smta |
BRP180.017.2/ sa devo bhagavn sarva vypya nryao vibhu || 17 ||
BRP180.018.1/ caturdh sasthito brahm saguo nirguas tath |
BRP180.018.2/ ek mrtir anuddey ukl payanti t budh || 18 ||
BRP180.019.1/ jvlmlvanaddhg nih s yogin par |
BRP180.019.2/ drasth cntikasth ca vijey s gutig || 19 ||
BRP180.020.1/ vsudevbhidhnsau nirmamatvena dyate |
BRP180.020.2/ rpavardayas tasy na bhv kalpanmay || 20 ||
BRP180.021.1/ ste ca s sad uddh supratihaikarpi |
BRP180.021.2/ dvity pthiv mrdhn ekhy dhrayaty adha || 21 ||
BRP180.022.1/ tmas s samkhyt tiryaktva samupgat |
BRP180.022.2/ tty karma kurute prajplanatatpar || 22 ||
BRP180.023.1/ sattvodrikt tu s jey dharmasasthnakri |
BRP180.023.2/ caturth jalamadhyasth ete pannagatalpag || 23 ||
BRP180.024.1/ rajas tasy gua sarga s karoti sadaiva hi |
BRP180.024.2/ y tty harer mrti prajplanatatpar || 24 ||
BRP180.025.1/ s tu dharmavyavasthna karoti niyata bhuvi |
BRP180.025.2/ proddhatn asurn hanti dharmavyucchittikria || 25 ||
BRP180.026.1/ pti devn sagandharvn dharmarakparyan |
BRP180.026.2/ yad yad ca dharmasya glni samupajyate || 26 ||
BRP180.027.1/ abhyutthnam adharmasya tadtmna sjaty asau |
BRP180.027.2/ bhtv pur varhea tuenpo nirasya ca || 27 ||
BRP180.028.1/ ekay darayotkht nalinva vasundhar |

Chapter 180 :: Manifestations and incarnations of Viu

BRP180.028.2/ ktv nsiharpa ca hirayakaipur hata || 28 ||


BRP180.029.1/ vipracittimukh cnye dnav viniptit |
BRP180.029.2/ vmana rpam sthya bali sayamya myay || 29 ||
/p. 563/

BRP180.030.1/ trailokya krntavn eva vinirjitya dite sutn |


BRP180.030.2/ bhgor vae samutpanno jmadagnya pratpavn || 30 ||
BRP180.031.1/ jaghna katriyn rma pitur vadham anusmaran |
BRP180.031.2/ tathtritanayo bhtv datttreya pratpavn || 31 ||
BRP180.032.1/ yogam agam cakhyv alarkya mahtmane |
BRP180.032.2/ rmo darathir bhtv sa tu deva pratpavn || 32 ||
BRP180.033.1/ jaghna rvaa sakhye trailokyasya bhayakaram |
BRP180.033.2/ yad caikrave supto devadevo jagatpati || 33 ||
BRP180.034.1/ sahasrayugaparyanta ngaparyakago vibhu |
BRP180.034.2/ yoganidr samsthya sve mahimni vyavasthita || 34 ||
BRP180.035.1/ trailokyam udare ktv jagat sthvarajagamam |
BRP180.035.2/ janalokagatai siddhai styamno maharibhi || 35 ||
BRP180.036.1/ tasya nbhau samutpanna padma dikpattramaitam |
BRP180.036.2/ marutkijalkasayukta gha paitmaha varam || 36 ||
BRP180.037.1/ yatra brahm samutpanno devadeva caturmukha |
BRP180.037.2/ tad karamalodbhtau dnavau madhukaiabhau || 37 ||
BRP180.038.1/ mahbalau mahvryau brahma hantum udyatau |
BRP180.038.2/ jaghna tau durdharau utthya ayanodadhe || 38 ||
BRP180.039.1/ evamds tathaivnyn asakhytum ihotsahe |
BRP180.039.2/ avatro hy ajasyeha mthura smpratas tv ayam || 39 ||
BRP180.040.1/ iti s sttvik mrtir avatra karoti ca |
BRP180.040.2/ pradyumneti samkhyt rakkarmay avasthit || 40 ||
BRP180.041.1/ devatve 'tha manuyatve tiryagyonau ca sasthit |
BRP180.041.2/ ghti tatsvabhva ca vsudevecchay sad || 41 ||
BRP180.042.1/ dadty abhimatn kmn pjit s dvijottam |
BRP180.042.2/ eva may samkhyta ktaktyo 'pi ya prabhu |
BRP180.042.3/ mnuatva gato viu udhva cottara puna || 42 ||

835

836

Chapter 181 :: Heavenly prelude to the incarnation of Viu as Ka

Chapter 181 :: Heavenly


prelude to the incarnation of
Viu as Ka
181

BRP181.001.0/ vysa uvca:

BRP181.001.1/ udhva munirdl pravakymi samsata |


BRP181.001.2/ avatra hare ctra bhrvataraecchay || 1 ||
BRP181.002.1/ yad yad tv adharmasya vddhir bhavati bho dvij |
BRP181.002.2/ dharma ca hrsam abhyeti tad devo janrdana || 2 ||
BRP181.003.1/ avatra karoty atra dvidh ktvtmanas tanum |
BRP181.003.2/ sdhn rakarthya dharmasasthpanya ca || 3 ||
/p. 564/

BRP181.004.1/ dun nigrahrthya anye ca suradvim |


BRP181.004.2/ prajn rakarthya jyate 'sau yuge yuge || 4 ||
BRP181.005.1/ pur kila mah vipr bhribhrvapit |
BRP181.005.2/ jagma dhara merau samje tridivaukasm || 5 ||
BRP181.006.1/ sabrahmakn surn sarvn praipatytha medin |
BRP181.006.2/ kathaym sa tat sarva khedt karuabhi || 6 ||
BRP181.007.0/ dharay uvca:
BRP181.007.1/ agni suvarasya gurur gav sryo 'paro guru |
BRP181.007.2/ mampy akhilalokn vandyo nryao guru || 7 ||
BRP181.008.1/ tatsmpratam ime daity klanemipurogam |
BRP181.008.2/ martyaloka samgamya bdhante 'harnia praj || 8 ||
BRP181.009.1/ klanemir hato yo 'sau viun prabhaviun |
BRP181.009.2/ ugrasenasuta kasa sambhta sumahsura || 9 ||
BRP181.010.1/ ario dhenuka ke pralambo narakas tath |
181

[ SS 292-293

Chapter 181 :: Heavenly prelude to the incarnation of Viu as Ka

837

BRP181.010.2/ sundo 'suras tathtyugro ba cpi bale suta || 10 ||


BRP181.011.1/ tathnye ca mahvry np bhavaneu ye |
BRP181.011.2/ samutpann durtmnas tn na sakhytum utsahe || 11 ||
BRP181.012.1/ akauhiyo hi bahul divyamrtidht sur |
BRP181.012.2/ mahbaln dptn daityendr mamopari || 12 ||
BRP181.013.1/ tadbhribhraprt na aknomy amarevar |
BRP181.013.2/ vibhartum tmnam aham iti vijpaymi va || 13 ||
BRP181.014.1/ kriyat tan mahbhg mama bhrvatraam |
BRP181.014.2/ yath rastala nha gaccheyam ativihval || 14 ||
BRP181.015.0/ vysa uvca:
BRP181.015.1/ ity karya dharvkyam aeais tridaais tata |
BRP181.015.2/ bhuvo bhrvatrrtha brahm prha ca codita || 15 ||
BRP181.016.0/ brahmovca:
BRP181.016.1/ yad ha vasudh sarva satyam etad divaukasa |
BRP181.016.2/ aha bhavo bhavanta ca sarva nryatmakam || 16 ||
BRP181.017.1/ vibhtayas tu ys tasya tsm eva parasparam |
BRP181.017.2/ dhikya nynat bdhyabdhakatvena vartate || 17 ||
BRP181.018.1/ tad gacchata gacchma krbdhes taam uttamam |
BRP181.018.2/ tatrrdhya hari tasmai sarva vijpayma vai || 18 ||
BRP181.019.1/ sarvadaiva jagatyarthe sa sarvtm jaganmaya |
BRP181.019.2/ svalpenvatryorvy dharmasya kurute sthitim || 19 ||
BRP181.020.0/ vysa uvca:
BRP181.020.1/ ity uktv prayayau tatra saha devai pitmaha |
BRP181.020.2/ samhitaman bhtv tuva garuadhvajam || 20 ||
BRP181.021.0/ brahmovca:
BRP181.021.1/ namo namas te 'stu sahasramrte |
BRP181.021.2/ sahasrabho bahuvaktrapda |
BRP181.021.3/ namo namas te jagata pravtti BRP181.021.4/ vinasasthnaparprameya || 21 ||
/p. 565/

BRP181.022.1/ skmtiskma ca bhatprama |


BRP181.022.2/ garyasm apy atigauravtman |

838

Chapter 181 :: Heavenly prelude to the incarnation of Viu as Ka

BRP181.022.3/ pradhnabuddhndriyavkpradhna BRP181.022.4/ mlpartman bhagavan prasda


|| 22 ||
BRP181.023.1/ e mah deva mahprastair |
BRP181.023.2/ mahsurai pitaailabandh |
BRP181.023.3/ paryaa tv jagatm upaiti |
BRP181.023.4/ bhrvatrrtham aprapram || 23 ||
BRP181.024.1/ ete vaya vtraripus tathya |
BRP181.024.2/ nsatyadasrau varuas tathaia |
BRP181.024.3/ ime ca rudr vasava sasry |
BRP181.024.4/ samragnipramukhs tathnye || 24 ||
BRP181.025.1/ sur samast surantha kryam |
BRP181.025.2/ ebhir may yac ca tad a sarvam |
BRP181.025.3/ jpayj pratiplayantas |
BRP181.025.4/ tavaiva tihma sadstado || 25 ||
BRP181.026.0/ vysa uvca:
BRP181.026.1/ eva sastyamnas tu bhagavn paramevara |
BRP181.026.2/ ujjahrtmana keau sitakau dvijottam || 26 ||
BRP181.027.1/ uvca ca surn etau matkeau vasudhtale |
BRP181.027.2/ avatrya bhuvo bhrakleahni kariyata || 27 ||
BRP181.028.1/ sur ca sakal svair avatrya mahtale |
BRP181.028.2/ kurvantu yuddham unmattai prvotpannair mahsurai || 28 ||
BRP181.029.1/ tata kayam aes te daitey dharatale |
BRP181.029.2/ praysyanti na sandeho nnyudhavicrit || 29 ||
BRP181.030.1/ vasudevasya y patn devak devatopam |
BRP181.030.2/ tasy garbho 'amo 'ya tu matkeo bhavit sur || 30 ||
BRP181.031.1/ avatrya ca tatrya kasa ghtayit bhuvi |
BRP181.031.2/ klanemisamudbhtam ity uktvntardadhe hari || 31 ||
BRP181.032.1/ adyya tatas te 'pi praipatya mahtmane |
BRP181.032.2/ merupha sur jagmur avateru ca bhtale || 32 ||
BRP181.033.1/ kasya camo garbho devaky dharatale |
BRP181.033.2/ bhaviyatty cacake bhagavn nrado muni || 33 ||
BRP181.034.1/ kaso 'pi tad uparutya nradt kupitas tata |
BRP181.034.2/ devak vasudeva ca ghe guptv adhrayat || 34 ||
BRP181.035.1/ jta jta ca kasya tenaivokta yath pur |

Chapter 181 :: Heavenly prelude to the incarnation of Viu as Ka

BRP181.035.2/ tathaiva vasudevo 'pi putram arpitavn dvij || 35 ||


BRP181.036.1/ hirayakaipo putr agarbh iti virut |
BRP181.036.2/ viuprayukt tn nidr kramd garbhe nyayojayat || 36 ||
BRP181.037.1/ yoganidr mahmy vaiav mohita yay |
BRP181.037.2/ avidyay jagat sarva tm ha bhagavn hari || 37 ||
BRP181.038.0/ viur uvca:
BRP181.038.1/ gaccha nidre mamdet ptlatalasarayn |
BRP181.038.2/ ekaikayena agarbhn devakjahare naya || 38 ||
/p. 566/

BRP181.039.1/ hateu teu kasena ekhyo 'as tato 'nagha |


BRP181.039.2/ aenodare tasy saptama sambhaviyati || 39 ||
BRP181.040.1/ gokule vasudevasya bhry vai rohi sthit |
BRP181.040.2/ tasy prastisamaye garbho neyas tvayodaram || 40 ||
BRP181.041.1/ saptamo bhojarjasya bhayd rodhoparodhata |
BRP181.041.2/ devaky patito garbha iti loko vadiyati || 41 ||
BRP181.042.1/ garbhasakarat so 'tha loke sakaraeti vai |
BRP181.042.2/ sajm avpsyate vra vetdriikharopama || 42 ||
BRP181.043.1/ tato 'ha sambhaviymi devakjahare ubhe |
BRP181.043.2/ garbhe tvay yaody gantavyam avilambitam || 43 ||
BRP181.044.1/ prvkle ca nabhasi kamym aha nii |
BRP181.044.2/ utpatsymi navamy ca prasti tvam avpsyasi || 44 ||
BRP181.045.1/ yaodayane m tu devakys tvm anindite |
BRP181.045.2/ macchaktipreritamatir vasudevo nayiyati || 45 ||
BRP181.046.1/ kasa ca tvm updya devi ailailtale |
BRP181.046.2/ prakepsyaty antarike ca tva sthna samavpsyasi || 46 ||
BRP181.047.1/ tatas tv atadh akra praamya mama gauravt |
BRP181.047.2/ praiptnatair bhagintve grahyati || 47 ||
BRP181.048.1/ tata umbhaniumbhdn hatv daityn sahasraa |
BRP181.048.2/ sthnair anekai pthivm ae maayiyasi || 48 ||
BRP181.049.1/ tva bhti sannati krti kntir vai pthiv dhti |
BRP181.049.2/ lajj puir u y ca kcid any tvam eva s || 49 ||
BRP181.050.1/ ye tvm ryeti durgeti vedagarbhe 'mbiketi ca |

839

840

Chapter 181 :: Heavenly prelude to the incarnation of Viu as Ka

BRP181.050.2/ bhadreti bhadraklti kemy kemakarti ca || 50 ||


BRP181.051.1/ prta caivparhe ca stoyanty namramrtaya |
BRP181.051.2/ te hi vchita sarva matprasdd bhaviyati || 51 ||
BRP181.052.1/ surmsopahrais tu bhakyabhojyai ca pjit |
BRP181.052.2/ nm aeakms tva prasanny pradsyasi || 52 ||
BRP181.053.1/ te sarve sarvad bhadr matprasdd asaayam |
BRP181.053.2/ asandigdha bhaviyanti gaccha devi yathoditam || 53 ||

Chapter 182 :: Birth of Ka

Chapter 182 :: Birth of Ka


182

BRP182.001.0/ vysa uvca:

BRP182.001.1/ yathokta s jagaddhtr devadevena vai pur |


BRP182.001.2/ agarbhagarbhavinysa cakre cnyasya karaam || 1 ||
BRP182.002.1/ saptame rohi prpte garbhe garbhe tato hari |
BRP182.002.2/ lokatrayopakrya devaky pravivea vai || 2 ||
BRP182.003.1/ yoganidr yaodys tasminn eva tato dine |
BRP182.003.2/ sambht jahare tadvad yathokta paramehin || 3 ||
/p. 567/

BRP182.004.1/ tato grahagaa samyak pracacra divi dvij |


BRP182.004.2/ vior ae mah yta tavo 'py abhava ubh || 4 ||
BRP182.005.1/ notsehe devak drau kacid apy atitejas |
BRP182.005.2/ jjvalyamn t dv mansi kobham yayu || 5 ||
BRP182.006.1/ ad puruai strbhir devak devatga |
BRP182.006.2/ bibhr vapu viu tuuvus tm aharniam || 6 ||
BRP182.007.0/ dev cu:
BRP182.007.1/ tva svh tva svadh vidy sudh tva jyotir eva ca |
BRP182.007.2/ tva sarvalokarakrtham avatr mahtale || 7 ||
BRP182.008.1/ prasda devi sarvasya jagatas tva ubha kuru |
BRP182.008.2/ prtyartha dhrayena dhta yenkhila jagat || 8 ||
BRP182.009.0/ vysa uvca:
BRP182.009.1/ eva sastyamn s devair devam adhrayat |
BRP182.009.2/ garbhea puarkka jagat trakraam || 9 ||
BRP182.010.1/ tato 'khilajagatpadmabodhycyutabhnun |
BRP182.010.2/ devaky prvasandhyym virbhta mahtman || 10 ||
BRP182.011.1/ madhyartre 'khildhre jyamne janrdane |
BRP182.011.2/ manda jagarjur jalad pupavimuca sur || 11 ||

182

[ SS 293-294

841

Chapter 182 :: Birth of Ka

842

BRP182.012.1/ phullendvarapattrbha caturbhum udkya tam |


BRP182.012.2/ rvatsavakasa jta tuvnakadundubhi || 12 ||
BRP182.013.1/ abhiya ca ta vgbhi prasannbhir mahmati |
BRP182.013.2/ vijpaym sa tad kasd bhto dvijottam || 13 ||
BRP182.014.0/ vasudeva uvca:
BRP182.014.1/ jto 'si devadevea akhacakragaddhara |
BRP182.014.2/ divya rpam ida deva prasdenopasahara || 14 ||
BRP182.015.1/ adyaiva deva kaso 'ya kurute mama ytanm |
BRP182.015.2/ avatram iti jtv tvm asmin mandire mama || 15 ||
BRP182.016.0/ devaky uvca:
BRP182.016.1/ yo 'nantarpo 'khilavivarpo |
BRP182.016.2/ garbhe 'pi lokn vapu bibharti |
BRP182.016.3/ prasdatm ea sa devadeva |
BRP182.016.4/ svamyayviktablarpa || 16 ||
BRP182.017.1/ upasahara sarvtman rpam etac caturbhujam |
BRP182.017.2/ jntu mvatra te kaso 'ya ditijntaka || 17 ||
BRP182.018.0/ rbhagavn uvca:
BRP182.018.1/ stuto 'ha yat tvay prva putrrthiny tad adya te |
BRP182.018.2/ saphala devi sajta jto 'ha yat tavodart || 18 ||
BRP182.019.0/ vysa uvca:
BRP182.019.1/ ity uktv bhagavs t babhva munisattam |
BRP182.019.2/ vasudevo 'pi ta rtrv dya prayayau bahi || 19 ||
BRP182.020.1/ mohit cbhavas tatra rakio yoganidray |
BRP182.020.2/ mathurdvrapl ca vrajaty nakadundubhau || 20 ||
/p. 568/

BRP182.021.1/ varat jaladn ca tat toyam ulbaa nii |


BRP182.021.2/ sachdya ta yayau ea phaair nakadundubhim || 21 ||
BRP182.022.1/ yamun ctigambhr nnvartaatkulm |
BRP182.022.2/ vasudevo vahan viu jnumtravah yayau || 22 ||
BRP182.023.1/ kasasya karam dya tatraivbhygats tae |
BRP182.023.2/ nanddn gopavddh ca yamuny dadara sa || 23 ||
BRP182.024.1/ tasmin kle yaodpi mohit yoganidray |

Chapter 182 :: Birth of Ka

BRP182.024.2/ tm eva kany munaya prsta mohite jane || 24 ||


BRP182.025.1/ vasudevo 'pi vinyasya blam dya drikm |
BRP182.025.2/ yaodayane tram jagmmitadyuti || 25 ||
BRP182.026.1/ dadara ca vibuddhv s yaod jtam tmajam |
BRP182.026.2/ nlotpaladalayma tato 'tyartha muda yayau || 26 ||
BRP182.027.1/ dya vasudevo 'pi drik nijamandiram |
BRP182.027.2/ devakayane nyasya yathprvam atihata || 27 ||
BRP182.028.1/ tato bladhvani rutv rakia sahasotthit |
BRP182.028.2/ kasam vedaym sur devakprasava dvij || 28 ||
BRP182.029.1/ kasas tram upetyain tato jagrha blikm |
BRP182.029.2/ muca muceti devaky sannakaha nivrita || 29 ||
BRP182.030.1/ cikepa ca ilphe s kipt viyati sthitim |
BRP182.030.2/ avpa rpa ca mahat syudhamahbhujam |
BRP182.030.3/ prajahsa tathaivoccai kasa ca ruitbravt || 30 ||
BRP182.031.0/ yogamyovca:
BRP182.031.1/ ki maykiptay kasa jto yas tv haniyati |
BRP182.031.2/ sarvasvabhto devnm sn mtyu pur sa te |
BRP182.031.3/ tad etat sampradhryu kriyat hitam tmana || 31 ||
BRP182.032.0/ vysa uvca:
BRP182.032.1/ ity uktv prayayau dev divyasraggandhabha |
BRP182.032.2/ payato bhojarjasya stut siddhair vihyas || 32 ||

843

844

Chapter 183 :: Kasa's plans and thoughts

Chapter 183 :: Kasa's plans


and thoughts
183

BRP183.001.0/ vysa uvca:

BRP183.001.1/ kasas tv athodvignaman prha sarvn mahsurn |


BRP183.001.2/ pralambakeipramukhn hysurapugavn || 1 ||
BRP183.002.0/ kasa uvca:
BRP183.002.1/ he pralamba mahbho kein dhenuka ptane |
BRP183.002.2/ aridyais tath cnyai ryat vacana mama || 2 ||
BRP183.003.1/ m hantum amarair yatna kta kila durtmabhi |
BRP183.003.2/ madvryatpitn vrn na tv etn gaaymy aham || 3 ||
BRP183.004.1/ carya kanyay cokta jyate daityapugav |
BRP183.004.2/ hsya me jyate vrs teu yatnaparev api || 4 ||
/p. 569/

BRP183.005.1/ tathpi khalu dun tem apy adhika may |


BRP183.005.2/ apakrya daityendr yatanya durtmanm || 5 ||
BRP183.006.1/ utpanna cpi mtyur me bhtabhavyabhavatprabhu |
BRP183.006.2/ ity etad blik prha devakgarbhasambhav || 6 ||
BRP183.007.1/ tasmd bleu paramo yatna kryo mahtale |
BRP183.007.2/ yatrodrikta bala ble sa hantavya prayatnata || 7 ||
BRP183.008.0/ vysa uvca:
BRP183.008.1/ ity jpysurn kasa praviytmagha tata |
BRP183.008.2/ uvca vasudeva ca devakm avirodhata || 8 ||
BRP183.009.0/ kasa uvca:
BRP183.009.1/ yuvayor ghtit garbh vthaivaite maydhun |
BRP183.009.2/ ko 'py anya eva nya blo mama samudgata || 9 ||

183

[ SS 294

Chapter 183 :: Kasa's plans and thoughts

BRP183.010.1/ tad ala paritpena nna yad bhvino hi te |


BRP183.010.2/ arbhak yuvayo ko v yuo 'nte na hanyate || 10 ||
BRP183.011.0/ vysa uvca:
BRP183.011.1/ ity vsya vimucyaiva kasas tau paritoya ca |
BRP183.011.2/ antargha dvijareh pravivea puna svakam || 11 ||

845

846

Chapter 184 :: Adventures of the child Ka

Chapter 184 :: Adventures of


the child Ka
184

BRP184.001.0/ vysa uvca:

BRP184.001.1/ vimukto vasudevo 'pi nandasya akaa gata |


BRP184.001.2/ praha davn nanda putro jto mameti vai || 1 ||
BRP184.002.1/ vasudevo 'pi ta prha diy diyeti sdaram |
BRP184.002.2/ vrdhake 'pi samutpannas tanayo 'ya tavdhun || 2 ||
BRP184.003.1/ datto hi vrika sarvo bhavadbhir npate kara |
BRP184.003.2/ yadartham gatas tasmn ntra stheya mahtman || 3 ||
BRP184.004.1/ yadartham gata krya tan nipanna kim syate |
BRP184.004.2/ bhavadbhir gamyat nanda tac chghra nijagokulam || 4 ||
BRP184.005.1/ mampi blakas tatra rohiprasavo hi ya |
BRP184.005.2/ sa rakayo bhavat yathya tanayo nija || 5 ||
BRP184.006.0/ vysa uvca:
BRP184.006.1/ ity ukt prayayur gop nandagopapurogam |
BRP184.006.2/ akaropitair bhai kara dattv mahbal || 6 ||
BRP184.007.1/ vasat gokule te ptan blaghtin |
BRP184.007.2/ supta kam updya rtrau ca pradadau stanam || 7 ||
BRP184.008.1/ yasmai yasmai stana rtrau ptan samprayacchati |
BRP184.008.2/ tasya tasya kaenga blakasyopahanyate || 8 ||
BRP184.009.1/ kas tasy stana gha karbhym atipitam |
BRP184.009.2/ ghtv prasahita papau krodhasamanvita || 9 ||
/p. 570/

BRP184.010.1/ s vimuktamahrv vicchinnasnyubandhan |


BRP184.010.2/ papta ptan bhmau mriyamtibha || 10 ||
BRP184.011.1/ tanndarutisantrsd vibuddhs te vrajaukasa |
184

[ SS 294-295

Chapter 184 :: Adventures of the child Ka

BRP184.011.2/ dadu ptanotsage ka t ca niptitm || 11 ||


BRP184.012.1/ dya ka santrast yaod ca tato dvij |
BRP184.012.2/ gopucchabhrmadyai ca bladoam apkarot || 12 ||
BRP184.013.1/ gopuram updya nandagopo 'pi mastake |
BRP184.013.2/ kasya pradadau rak kurvann idam udairayat || 13 ||
BRP184.014.0/ nandagopa uvca:
BRP184.014.1/ rakatu tvm ae bhtn prabhavo hari |
BRP184.014.2/ yasya nbhisamudbhtt pakajd abhavaj jagat || 14 ||
BRP184.015.1/ yena dargravidht dhrayaty avan jagat |
BRP184.015.2/ varharpadhg deva sa tv rakatu keava || 15 ||
BRP184.016.1/ guhya sa jahara viur jaghpdau janrdana |
BRP184.016.2/ vmano rakatu sad bhavanta ya kad abht || 16 ||
BRP184.017.1/ trivikramakramkrntatrailokyasphuradyudha |
BRP184.017.2/ iras te ptu govinda kaha rakatu keava || 17 ||
BRP184.018.1/ mukhabh prabh ca mana sarvendriyi ca |
BRP184.018.2/ rakatv avyhataivaryas tava nryao 'vyaya || 18 ||
BRP184.019.1/ tv diku ptu vaikuho vidiku madhusdana |
BRP184.019.2/ hkeo 'mbare bhmau rakatu tv mahdhara || 19 ||
BRP184.020.0/ vysa uvca:
BRP184.020.1/ eva ktasvastyayano nandagopena blaka |
BRP184.020.2/ yita akaasydho blaparyakiktale || 20 ||
BRP184.021.1/ te ca gop mahad dv ptany kalevaram |
BRP184.021.2/ mty parama trsa vismaya ca tad yayu || 21 ||
BRP184.022.1/ kadcic chakaasydha ayno madhusdana |
BRP184.022.2/ cikepa carav rdhva stanrth praruroda ca || 22 ||
BRP184.023.1/ tasya pdaprahrea akaa parivartitam |
BRP184.023.2/ vidhvastabhakumbha tad viparta papta vai || 23 ||
BRP184.024.1/ tato hhkta sarvo gopagopjano dvij |
BRP184.024.2/ jagma tad jtv blam uttnayinam || 24 ||
BRP184.025.1/ gop keneti jagadu akaa parivartitam |
BRP184.025.2/ tatraiva blak procur blennena ptitam || 25 ||
BRP184.026.1/ rudat dam asmbhi pdavikepatitam |

847

848

Chapter 184 :: Adventures of the child Ka

BRP184.026.2/ akaa parivtta vai naitad anyasya ceitam || 26 ||


BRP184.027.1/ tata punar atvsan gop vismitacetasa |
BRP184.027.2/ nandagopo 'pi jagrha blam atyantavismita || 27 ||
BRP184.028.1/ yaod vismayrh bhagnabhakaplakam |
BRP184.028.2/ akaa crcaym sa dadhipupaphalkatai || 28 ||
/p. 571/

BRP184.029.1/ garga ca gokule tatra vasudevapracodita |


BRP184.029.2/ pracchanna eva gopn saskram akarot tayo || 29 ||
BRP184.030.1/ jyeha ca rmam ity ha ka caiva tathparam |
BRP184.030.2/ gargo matimat reho nma kurvan mahmati || 30 ||
BRP184.031.1/ alpenaiva hi klena vijtau tau mahbalau |
BRP184.031.2/ ghajnukarau vipr babhvatur ubhv api || 31 ||
BRP184.032.1/ karabhasmadigdhgau bhramamv itas tata |
BRP184.032.2/ na nivrayitu akt yaod tau na rohi || 32 ||
BRP184.033.1/ govamadhye krantau vatsavagatau puna |
BRP184.033.2/ tadaharjtagovatsapucchkaraatatparau || 33 ||
BRP184.034.1/ yad yaod tau blv ekasthnacarv ubhau |
BRP184.034.2/ aka no vrayitu krantv aticacalau || 34 ||
BRP184.035.1/ dmn baddhv tad madhye nibabandha ulkhale |
BRP184.035.2/ kam akliakarmam ha cedam amarit || 35 ||
BRP184.036.0/ yaodovca:
BRP184.036.1/ yadi akto 'si gaccha tvam aticacalaceita || 36 ||
BRP184.037.0/ vysa uvca:
BRP184.037.1/ ity uktv ca nija karma s cakra kuumbin |
BRP184.037.2/ vyagrym atha tasy sa karama ulkhalam || 37 ||
BRP184.038.1/ yamalrjunayor madhye jagma kamalekaa |
BRP184.038.2/ karat vkayor madhye tiryag evam ulkhalam || 38 ||
BRP184.039.1/ bhagnv uttugakhgrau tena tau yamalrjunau |
BRP184.039.2/ tata kaakaabdasamkaranaktara || 39 ||
BRP184.040.1/ jagma vrajajano dade ca mahdrumau |
BRP184.040.2/ bhagnaskandhau niptitau bhagnakhau mahtale || 40 ||
BRP184.041.1/ dadara clpadantsya smitahsa ca blakam |

Chapter 184 :: Adventures of the child Ka

BRP184.041.2/ tayor madhyagata baddha dmn gha tathodare || 41 ||


BRP184.042.1/ tata ca dmodarat sa yayau dmabandhant |
BRP184.042.2/ gopavddhs tata sarve nandagopapurogam || 42 ||
BRP184.043.1/ mantraym sur udvign mahotpttibhrava |
BRP184.043.2/ sthneneha na na krya vrajmo 'nyan mahvanam || 43 ||
BRP184.044.1/ utpt bahavo hy atra dyante nahetava |
BRP184.044.2/ ptany vina ca akaasya viparyaya || 44 ||
BRP184.045.1/ vin vtdidoea drumayo patana tath |
BRP184.045.2/ vndvanam ita sthnt tasmd gacchma m ciram || 45 ||
/p. 572/

BRP184.046.1/ yvad bhaumamahotptadoo nbhibhaved vrajam |


BRP184.046.2/ iti ktv mati sarve gamane te vrajaukasa || 46 ||
BRP184.047.1/ cu sva sva kula ghra gamyat m vilambyatm |
BRP184.047.2/ tata kaena prayayu akaair godhanais tath || 47 ||
BRP184.048.1/ ythao vatsapl ca klayanto vrajaukasa |
BRP184.048.2/ sarvvayavanirdhta kaamtrea tat tad || 48 ||
BRP184.049.1/ kkakksamkra vrajasthnam abhd dvij |
BRP184.049.2/ vndvana bhagavat kenkliakarma || 49 ||
BRP184.050.1/ ubhena manas dhyta gav vddhim abhpsat |
BRP184.050.2/ tatas tatrtiruke 'pi dharmakle dvijottam || 50 ||
BRP184.051.1/ prvkla ivbhc ca navaapa samantata |
BRP184.051.2/ sa samvsita sarvo vrajo vndvane tata || 51 ||
BRP184.052.1/ akavaparyantacandrrdhkrasasthiti |
BRP184.052.2/ vatsablau ca savttau rmadmodarau tata || 52 ||
BRP184.053.1/ tatra sthitau tau ca gohe ceratur blallay |
BRP184.053.2/ barhipattraktpau vanyapupvatasakau || 53 ||
BRP184.054.1/ gopaveukttodyapattravdyaktasvanau |
BRP184.054.2/ kkapakadharau blau kumrv iva pvakau || 54 ||
BRP184.055.1/ hasantau ca ramantau ca ceratus tan mahad vanam |
BRP184.055.2/ kvacid dhasantv anyonya kramnau tath parai || 55 ||
BRP184.056.1/ gopaputrai sama vats crayantau viceratu |
BRP184.056.2/ klena gacchat tau tu saptavarau babhvatu || 56 ||

849

850

Chapter 184 :: Adventures of the child Ka

BRP184.057.1/ sarvasya jagata plau vatsaplau mahvraje |


BRP184.057.2/ prvklas tato 'tva meghaughasthagitmbara || 57 ||
BRP184.058.1/ babhva vridhrbhir aikya kurvan dim iva |
BRP184.058.2/ prarhanavapuphy akragopavt mah || 58 ||
BRP184.059.1/ yath mrakate vst padmargavibhit |
BRP184.059.2/ hur unmrgagmni nimnagmbhsi sarvata || 59 ||
BRP184.060.1/ mansi durvintn prpya lakm navm iva |
BRP184.060.2/ vikle ca yathkma vrajam etya mahbalau |
BRP184.060.3/ gopai samnai sahitau cikrte 'marv iva || 60 ||

Chapter 185 :: Klya-episode

Chapter 185 :: Klya-episode


185

BRP185.001.0/ vysa uvca:

BRP185.001.1/ ekad tu vin rma ko vndvana yayau |


BRP185.001.2/ vicacra vto gopair vanyapupasragujjvala || 1 ||
BRP185.002.1/ sa jagmtha klind lolakallolalinm |
BRP185.002.2/ trasalagnaphenaughair hasantm iva sarvata || 2 ||
/p. 573/

BRP185.003.1/ tasy ctimahbhma vignikaaditam |


BRP185.003.2/ hrada klyangasya dadartivibhaam || 3 ||
BRP185.004.1/ vignin visarat dagdhatramahtarum |
BRP185.004.2/ vthatmbuvikepasparadagdhavihagamam || 4 ||
BRP185.005.1/ tam atva mahraudra mtyuvaktram ivparam |
BRP185.005.2/ vilokya cintaym sa bhagavn madhusdana || 5 ||
BRP185.006.1/ asmin vasati dutm klyo 'sau viyudha |
BRP185.006.2/ yo may nirjitas tyaktv duo naa payonidhau || 6 ||
BRP185.007.1/ teneya dit sarv yamun sgaragam |
BRP185.007.2/ na narair godhanair vpi trtair upabhujyate || 7 ||
BRP185.008.1/ tad asya ngarjasya kartavyo nigraho may |
BRP185.008.2/ nityatrast sukha yena careyur vrajavsina || 8 ||
BRP185.009.1/ etadartha nloke 'sminn avatro may kta |
BRP185.009.2/ yad em utpathasthn kry stir durtmanm || 9 ||
BRP185.010.1/ tad etan ntidrastha kadambam urukhinam |
BRP185.010.2/ adhiruhyotpatiymi hrade 'smi jvanina || 10 ||
BRP185.011.0/ vysa uvca:
BRP185.011.1/ ittha vicintya baddhv ca gha parikara tata |
BRP185.011.2/ nipapta hrade tatra sarparjasya vegata || 11 ||
BRP185.012.1/ tenpi patat tatra kobhita sa mahhrada |

185

[ SS 295-296

851

Chapter 185 :: Klya-episode

852

BRP185.012.2/ atyarthadrajt ca t csican mahruhn || 12 ||


BRP185.013.1/ te 'hiduaviajvltaptmbutapanokit |
BRP185.013.2/ jajvalu pdap sadyo jvlvyptadigantar || 13 ||
BRP185.014.1/ sphoaym sa tad ko ngahrada bhujai |
BRP185.014.2/ tacchabdaravac ctha ngarjo 'bhyupgamat || 14 ||
BRP185.015.1/ tmranayana kopd viajvlkulai phaai |
BRP185.015.2/ vto mahviai cnyair aruair anilanai || 15 ||
BRP185.016.1/ ngapatnya ca atao hrihropaobhit |
BRP185.016.2/ prakampitatantkepacalatkualakntaya || 16 ||
BRP185.017.1/ tata praveita sarpai sa ko bhogabandhanai |
BRP185.017.2/ dadau cpi te ka viajvlvilair mukhai || 17 ||
BRP185.018.1/ ta tatra patita dv ngabhoganipitam |
BRP185.018.2/ gop vrajam upgatya cukruu okallas || 18 ||
BRP185.019.0/ gop cu:
BRP185.019.1/ ea ko gato mohamagno vai kliye hrade |
BRP185.019.2/ bhakyate sarparjena tad gacchata m ciram || 19 ||
BRP185.020.0/ vysa uvca:
BRP185.020.1/ etac chrutv tato gop vajraptopama vaca |
BRP185.020.2/ gopya ca tvarit jagmur yaodpramukh hradam || 20 ||
BRP185.021.1/ h h kvsv iti jano gopnm ativihvala |
BRP185.021.2/ yaoday sama bhrnto druta praskhalito yayau || 21 ||
/p. 574/

BRP185.022.1/ nandagopa ca gop ca rma cdbhutavikrama |


BRP185.022.2/ tvarita yamun jagmu kadaranallas || 22 ||
BRP185.023.1/ dadu cpi te tatra sarparjavaagatam |
BRP185.023.2/ niprayatna kta ka sarpabhogena veitam || 23 ||
BRP185.024.1/ nandagopa ca nicea payan putramukha bham |
BRP185.024.2/ yaod ca mahbhg babhva munisattam || 24 ||
BRP185.025.1/ gopyas tv any rudatya ca dadu okaktar |
BRP185.025.2/ procu ca keava prty bhayaktaragadgadam || 25 ||
BRP185.026.1/ sarv yaoday srdha vimo 'tra mahhrade |
BRP185.026.2/ ngarjasya no gantum asmka yujyate vraje || 26 ||

Chapter 185 :: Klya-episode

BRP185.027.1/ divasa ko vin srya vin candrea k ni |


BRP185.027.2/ vin dugdhena k gvo vin kena ko vraja |
BRP185.027.3/ vinkt na ysyma kennena gokulam || 27 ||
BRP185.028.0/ vysa uvca:
BRP185.028.1/ iti gopvaca rutv rauhieyo mahbala |
BRP185.028.2/ uvca gopn vidhurn vilokya stimitekaa || 28 ||
BRP185.029.1/ nanda ca dnam atyartha nyastadi sutnane |
BRP185.029.2/ mrchkul yaod ca kamhtmyasajay || 29 ||
BRP185.030.0/ balarma uvca:
BRP185.030.1/ kim aya devadevea bhvo 'ya mnuas tvay |
BRP185.030.2/ vyajyate sva tam tmna kim anya tva na vetsi yat || 30 ||
BRP185.031.1/ tvam asya jagato nbhi surm eva craya |
BRP185.031.2/ kartpahart pt ca trailokya tva traymaya || 31 ||
BRP185.032.1/ atrvatrayo ka gop eva hi bndhav |
BRP185.032.2/ gopya ca sdata kasmt tva bandhn samupekase || 32 ||
BRP185.033.1/ darito mnuo bhvo darita blaceitam |
BRP185.033.2/ tad aya damyat ka durtm daanyudha || 33 ||
BRP185.034.0/ vysa uvca:
BRP185.034.1/ iti sasmrita ka smitabhinnauhasampua |
BRP185.034.2/ sphlya mocaym sa sva deha bhogabandhant || 34 ||
BRP185.035.1/ nmya cpi hastbhym ubhbhy madhyama phaam |
BRP185.035.2/ ruhya bhugnairasa prananartoruvikrama || 35 ||
BRP185.036.1/ vra phae 'bhavas tasya kasyghrivikuanai |
BRP185.036.2/ yatronnati ca kurute nanmsya tata ira || 36 ||
BRP185.037.1/ mrchm upyayau bhrnty nga kasya kuanai |
BRP185.037.2/ daaptaniptena vavma rudhira bahu || 37 ||
BRP185.038.1/ ta nirbhugnairogrvam syaprasrutaoitam |
BRP185.038.2/ vilokya araa jagmus tatpatnyo madhusdanam || 38 ||
BRP185.039.0/ ngapatnya cu:
BRP185.039.1/ jto 'si devadevea sarveas tvam anuttama |
BRP185.039.2/ para jyotir acintya yat tadaa paramevara || 39 ||
/p. 575/

853

Chapter 185 :: Klya-episode

854

BRP185.040.1/ na samarth sura stotu yam ananyabhava prabhum |


BRP185.040.2/ svarpavarana tasya katha yoit kariyati || 40 ||
BRP185.041.1/ yasykhilamahvyomajalgnipavantmakam |
BRP185.041.2/ brahmam alpaka stoymas ta katha vayam || 41 ||
BRP185.042.1/ tata kuru jagatsvmin prasdam avasdata |
BRP185.042.2/ prs tyajati ngo 'ya bhartbhik pradyatm || 42 ||
BRP185.043.0/ vysa uvca:
BRP185.043.1/ ity ukte tbhir vsya klntadeho 'pi pannaga |
BRP185.043.2/ prasda devadeveti prha vkya anai anai || 43 ||
BRP185.044.0/ klya uvca:
BRP185.044.1/ tavaguam aivarya ntha svbhvika param |
BRP185.044.2/ nirasttiaya yasya tasya stoymi ki nv aham || 44 ||
BRP185.045.1/ tva paras tva parasydya para tva tatpartmakam |
BRP185.045.2/ parasmt paramo yas tva tasya stoymi ki nv aham || 45 ||
BRP185.046.1/ yathha bhavat so jty rpea cevara |
BRP185.046.2/ svabhvena ca sayuktas tatheda ceita may || 46 ||
BRP185.047.1/ yady anyath pravarteya devadeva tato mayi |
BRP185.047.2/ nyyyo daaniptas te tavaiva vacana yath || 47 ||
BRP185.048.1/ tathpi ya jagatsvm daa ptitavn mayi |
BRP185.048.2/ sa soho 'ya varo daas tvatto nnyo 'stu me vara || 48 ||
BRP185.049.1/ hatavryo hatavio damito 'ha tvaycyuta |
BRP185.049.2/ jvita dyatm ekam jpaya karomi kim || 49 ||
BRP185.050.0/ rbhagavn uvca:
BRP185.050.1/ ntra stheya tvay sarpa kadcid yamunjale |
BRP185.050.2/ sabhtyaparivras tva samudrasalila vraja || 50 ||
BRP185.051.1/ matpadni ca te sarpa dv mrdhani sgare |
BRP185.051.2/ garua pannagaripus tvayi na prahariyati || 51 ||
BRP185.052.0/ vysa uvca:
BRP185.052.1/ ity uktv sarparjna mumoca bhagavn hari |
BRP185.052.2/ praamya so 'pi kya jagma payas nidhim || 52 ||
BRP185.053.1/ payat sarvabhtn sabhtypatyabandhava |
BRP185.053.2/ samastabhrysahita parityajya svaka hradam || 53 ||

Chapter 186 :: Dhenuka-episode

BRP185.054.1/ gate sarpe parivajya mta punar ivgatam |


BRP185.054.2/ gop mrdhani govinda siicur netrajair jalai || 54 ||
BRP185.055.1/ kam akliakarmam anye vismitacetasa |
BRP185.055.2/ tuuvur mudit gop dv ivajal nadm || 55 ||
BRP185.056.1/ gyamno 'tha gopbhi caritai cruceitai |
BRP185.056.2/ sastyamno goplai ko vrajam upgamat || 56 ||
/p. 576/

855

856

Chapter 186 :: Dhenuka-episode

Chapter 186 :: Dhenukaepisode


186

BRP186.001.0/ vysa uvca:

BRP186.001.1/ g playantau ca puna sahitau rmakeavau |


BRP186.001.2/ bhramamau vane tatra ramya tlavana gatau || 1 ||
BRP186.002.1/ tac ca tlavana nitya dhenuko nma dnava |
BRP186.002.2/ ngomsakthra saddhyste kharkti || 2 ||
BRP186.003.1/ tatra tlavana ramya phalasampatsamanvitam |
BRP186.003.2/ dv sphnvit gop phaldne 'bruvan vaca || 3 ||
BRP186.004.0/ gop cu:
BRP186.004.1/ he rma he ka sad dhenukenaiva rakyate |
BRP186.004.2/ bhpradeo yatas tasmt tyaktnmni santi vai || 4 ||
BRP186.005.1/ phalni paya tln gandhamodayutni vai |
BRP186.005.2/ vayam etny abhpsma ptyant yadi rocate || 5 ||
BRP186.006.1/ iti gopakumr rutv sakarao vaca |
BRP186.006.2/ ka ca ptaym sa bhuvi tlaphalni vai || 6 ||
BRP186.007.1/ tln patat abdam karysurar tata |
BRP186.007.2/ jagma sa dutm kopd daiteyagardabha || 7 ||
BRP186.008.1/ padbhym ubhbhy sa tad pacimbhy ca ta bal |
BRP186.008.2/ jaghnorasi tbhy ca sa ca tenpy aghyata || 8 ||
BRP186.009.1/ ghtv bhrmaenaiva cmbare gatajvitam |
BRP186.009.2/ tasminn eva pracikepa vegena tarjani || 9 ||
BRP186.010.1/ tata phalny anekni tlgrn nipatan khara |
BRP186.010.2/ pthivy ptaym sa mahvto 'mbudn iva || 10 ||
BRP186.011.1/ anyn apy asya vai jtn gatn daityagardabhn |
BRP186.011.2/ ka cikepa tlgre balabhadra ca llay || 11 ||

186

[ SS 296-297

Chapter 186 :: Dhenuka-episode

BRP186.012.1/ kaenlakt pthv pakvais tlaphalais tad |


BRP186.012.2/ daityagardabhadehai ca munaya uubhe 'dhikam || 12 ||
BRP186.013.1/ tato gvo nirbdhs tasmis tlavane dvij |
BRP186.013.2/ navaapa sukha cerur yatra bhuktam abht pur || 13 ||

857

858

Chapter 187 :: Pralamba-episode; institution of hill-worship by Ka

Chapter 187 :: Pralambaepisode; institution of hillworship by Ka


187

BRP187.001.0/ vysa uvca:

BRP187.001.1/ tasmin rsabhadaiteye snuje viniptite |


BRP187.001.2/ sarvagoplagopn ramya tlavana babhau || 1 ||
BRP187.002.1/ tatas tau jtaharau tu vasudevasutv ubhau |
BRP187.002.2/ uubhte mahtmnau blagv ivarabhau || 2 ||
/p. 577/

BRP187.003.1/ crayantau ca g dre vyharantau ca nmabhi |


BRP187.003.2/ niyogapaskandhau tau vanamlvibhitau || 3 ||
BRP187.004.1/ suvarjanacrbhy tad tau bhitmbarau |
BRP187.004.2/ mahendryudhasakau vetakv ivmbudau || 4 ||
BRP187.005.1/ ceratur lokasiddhbhi krbhir itaretaram |
BRP187.005.2/ samastalokanthn nthabhtau bhuva gatau || 5 ||
BRP187.006.1/ manuyadharmbhiratau mnayantau manuyatm |
BRP187.006.2/ tajjtiguayuktbhi krbhi ceratur vanam || 6 ||
BRP187.007.1/ tatas tv ndolikbhi ca niyuddhai ca mahbalau |
BRP187.007.2/ vyyma cakratus tatra kepayais tathmabhi || 7 ||
BRP187.008.1/ tallipsur asuras tatra ubhayo ramamayo |
BRP187.008.2/ jagma pralambkhyo gopaveatirohita || 8 ||
BRP187.009.1/ so 'vaghata niaka te madhyamamnua |
BRP187.009.2/ mnua rpam sthya pralambo dnavottama || 9 ||
BRP187.010.1/ tayo chidrntaraprepsur atighram amanyata |
BRP187.010.2/ ka tato rauhieya hantu cakre manoratham || 10 ||

187

[ SS 297-298

Chapter 187 :: Pralamba-episode; institution of hill-worship by Ka

BRP187.011.1/ hari krana nma blakranaka tata |


BRP187.011.2/ prakrits tu te sarve dvau dvau yugapad utpatan || 11 ||
BRP187.012.1/ rdmn saha govinda pralambena tath bala |
BRP187.012.2/ goplair aparai cnye gopl saha pupluvu || 12 ||
BRP187.013.1/ rdmna tata ka pralamba rohisuta |
BRP187.013.2/ jitavn kapakyair gopair anyai parjit || 13 ||
BRP187.014.1/ te vhayantas tv anyonya bhraskandham etya vai |
BRP187.014.2/ punar nivtts te sarve ye ye tatra parjit || 14 ||
BRP187.015.1/ sakaraa tu skandhena ghram utkipya dnava |
BRP187.015.2/ na tasthau prajagmaiva sacandra iva vrida || 15 ||
BRP187.016.1/ aakto vahane tasya sarambhd dnavottama |
BRP187.016.2/ vavdhe sumahkya prvva balhaka || 16 ||
BRP187.017.1/ sakaraas tu ta dv dagdhaailopamktim |
BRP187.017.2/ sragdmalambbharaa mukuopamastakam || 17 ||
BRP187.018.1/ raudra akaacakrka pdanysacalatkitim |
BRP187.018.2/ hriyamas tata kam ida vacanam abravt || 18 ||
BRP187.019.0/ balarma uvca:
BRP187.019.1/ ka ka hriye tv ea parvatodagramrtin |
BRP187.019.2/ kenpi paya daityena goplacchadmarpi || 19 ||
BRP187.020.1/ yad atra smprata krya may madhunidana |
BRP187.020.2/ tat kathyat prayty ea durtmtitvarnvita || 20 ||
BRP187.021.0/ vysa uvca:
BRP187.021.1/ tam ha rma govinda smitabhinnauhasampua |
BRP187.021.2/ mahtm rauhieyasya balavryapramavit || 21 ||
BRP187.022.0/ ka uvca:
BRP187.022.1/ kim aya mnuo bhvo vyaktam evvalambyate |
BRP187.022.2/ sarvtman sarvaguhyn guhyd guhytman tvay || 22 ||
/p. 578/

BRP187.023.1/ smareajagada kraa kragraja |


BRP187.023.2/ tmnam eka tadvac ca jagaty ekrave ca ya || 23 ||
BRP187.024.1/ bhavn aha ca vivtmann ekam eva hi kraam |
BRP187.024.2/ jagato 'sya jagaty arthe bhedenv vyavasthitau || 24 ||

859

860

Chapter 187 :: Pralamba-episode; institution of hill-worship by Ka

BRP187.025.1/ tat smaryatm ameytmas tvaytm jahi dnavam |


BRP187.025.2/ mnuyam evam lambya bandhn kriyat hitam || 25 ||
BRP187.026.0/ vysa uvca:
BRP187.026.1/ iti sasmrito vipr kena sumahtman |
BRP187.026.2/ vihasya paym sa pralamba balavn bala || 26 ||
BRP187.027.1/ muin chan mrdhni kopasaraktalocana |
BRP187.027.2/ tena csya prahrea bahir yte vilocane || 27 ||
BRP187.028.1/ sa niksitamastiko mukhc choitam udvaman |
BRP187.028.2/ nipapta mahphe daityavaryo mamra ca || 28 ||
BRP187.029.1/ pralamba nihata dv balendbhutakarma |
BRP187.029.2/ prahs tuuvur gop sdhu sdhv iti cbruvan || 29 ||
BRP187.030.1/ sastyamno rmas tu gopair daitye niptite |
BRP187.030.2/ pralambe saha kena punar gokulam yayau || 30 ||
BRP187.031.0/ vysa uvca:
BRP187.031.1/ tayor viharator eva rmakeavayor vraje |
BRP187.031.2/ prvvyatt vikasatsaroj cbhavac charat || 31 ||
BRP187.032.1/ vimalmbaranakatre kle cbhygate vrajam |
BRP187.032.2/ dadarendrotsavrambhapravttn vrajavsina || 32 ||
BRP187.033.1/ kas tn utsukn dv gopn utsavallasn |
BRP187.033.2/ kauthald ida vkya prha vddhn mahmati || 33 ||
BRP187.034.0/ ka uvca:
BRP187.034.1/ ko 'ya akramaho nma yena vo hara gata |
BRP187.034.2/ prha ta nandagopa ca pcchantam atisdaram || 34 ||
BRP187.035.0/ nanda uvca:
BRP187.035.1/ meghn payasm o devarja atakratu |
BRP187.035.2/ yena sacodit megh varanty ambumaya rasam || 35 ||
BRP187.036.1/ tadvijanita sasya vayam anye ca dehina |
BRP187.036.2/ vartaymopabhujns tarpayma ca devat || 36 ||
BRP187.037.1/ kravatya im gvo vatsavatya ca nirvt |
BRP187.037.2/ tena savardhitai sasyai pus tu bhavanti vai || 37 ||
BRP187.038.1/ nsasy nn bhmir na bubhukrdito jana |
BRP187.038.2/ dyate yatra dyante vimanto balhak || 38 ||

Chapter 187 :: Pralamba-episode; institution of hill-worship by Ka

BRP187.039.1/ bhaumam etat payo gobhir dhatte sryasya vrida |


BRP187.039.2/ parjanya sarvalokasya bhavya bhuvi varati || 39 ||
BRP187.040.1/ tasmt prvi rjna akra sarve mudnvit |
BRP187.040.2/ mahe suream arghanti vayam anye ca dehina || 40 ||
/p. 579/

BRP187.041.0/ vysa uvca:

BRP187.041.1/ nandagopasya vacana rutvettha akrapjane |


BRP187.041.2/ kopya tridaendrasya prha dmodaras tad || 41 ||
BRP187.042.0/ ka uvca:
BRP187.042.1/ na vaya kikartro vaijyjvino na ca |
BRP187.042.2/ gvo 'smaddaivata tta vaya vanacar yata || 42 ||
BRP187.043.1/ nvkik tray vrtt daantis tathpar |
BRP187.043.2/ vidycatuaya tv etad vrttm atra uva me || 43 ||
BRP187.044.1/ kir vaijy tadvac ca ttya pauplanam |
BRP187.044.2/ vidy hy et mahbhg vrtt vttitrayray || 44 ||
BRP187.045.1/ karak kir vtti paya tu paajvinm |
BRP187.045.2/ asmka g par vttir vrtt bhedair iya tribhi || 45 ||
BRP187.046.1/ vidyay yo yay yuktas tasya s daivata mahat |
BRP187.046.2/ saiva pjyrcany ca saiva tasyopakrik || 46 ||
BRP187.047.1/ yo 'nyasy phalam anan vai pjayaty apar nara |
BRP187.047.2/ iha ca pretya caivsau tta npnoti obhanam || 47 ||
BRP187.048.1/ pjyant prathit sm smnta ca punar vanam |
BRP187.048.2/ vannt giraya sarve s csmka par gati || 48 ||
BRP187.049.1/ giriyajas tv aya tasmd goyaja ca pravartyatm |
BRP187.049.2/ kim asmka mahendrea gva ail ca devat || 49 ||
BRP187.050.1/ mantrayajapar vipr srayaj ca karak |
BRP187.050.2/ girigoyajal ca vayam adrivanray || 50 ||
BRP187.051.1/ tasmd govardhana ailo bhavadbhir vividhrhaai |
BRP187.051.2/ arcyat pjyat medhya pau hatv vidhnata || 51 ||
BRP187.052.1/ sarvaghoasya sandoh ghyant m vicryatm |
BRP187.052.2/ bhojyant tena vai viprs tathnye cpi vchak || 52 ||
BRP187.053.1/ tam arcita kte home bhojiteu dvijtiu |
BRP187.053.2/ aratpupaktp parigacchantu goga || 53 ||

861

862

Chapter 187 :: Pralamba-episode; institution of hill-worship by Ka

BRP187.054.1/ etan mama mata gop samprty kriyate yadi |


BRP187.054.2/ tata kt bhavet prtir gavm adres tath mama || 54 ||
BRP187.055.0/ vysa uvca:
BRP187.055.1/ iti tasya vaca rutv nanddys te vrajaukasa |
BRP187.055.2/ prtyutphullamukh vipr sdhu sdhv ity athbruvan || 55 ||
BRP187.056.1/ obhana te mata vatsa yad etad bhavatoditam |
BRP187.056.2/ tat kariymy aha sarva giriyaja pravartyatm || 56 ||
BRP187.057.1/ tath ca ktavantas te giriyaja vrajaukasa |
BRP187.057.2/ dadhipyasamsdyair dadu ailabali tata || 57 ||
BRP187.058.1/ dvij ca bhojaym su atao 'tha sahasraa |
BRP187.058.2/ gva aila tata cakrur arcits ta pradakiam || 58 ||
BRP187.059.1/ vabh cbhinardanta satoy jalad iva |
BRP187.059.2/ girimrdhani govinda ailo 'ham iti mrtimn || 59 ||
/p. 580/

BRP187.060.1/ bubhuje 'nna bahuvidha gopavaryhta dvij |


BRP187.060.2/ kas tenaiva rpea gopai saha gire ira || 60 ||
BRP187.061.1/ adhiruhyrcaym sa dvitym tmanas tanum |
BRP187.061.2/ antardhna gate tasmin gop labdhv tato varn |
BRP187.061.3/ ktv girimaha goha nijam abhyyayu puna || 61 ||

Chapter 188 :: Govardhana-episode; encounter of Indra and Ka

Chapter 188 :: Govardhanaepisode; encounter of Indra


and Ka
188

BRP188.001.0/ vysa uvca:

BRP188.001.1/ mahe pratihate akro bha kopasamanvita |


BRP188.001.2/ savartaka nma gaa toyadnm athbravt || 1 ||
BRP188.002.0/ indra uvca:
BRP188.002.1/ bho bho megh niamyaitad vadato vacana mama |
BRP188.002.2/ jnantaram evu kriyatm avicritam || 2 ||
BRP188.003.1/ nandagopa sudurbuddhir gopair anyai sahyavn |
BRP188.003.2/ krayabaldhmto mahabhagam ackarat || 3 ||
BRP188.004.1/ jvo ya para te gopatvasya ca kraam |
BRP188.004.2/ t gvo viptena pyant vacann mama || 4 ||
BRP188.005.1/ aham apy adrigbha tugam ruhya vraam |
BRP188.005.2/ shyya va kariymi vyn sagamena ca || 5 ||
BRP188.006.0/ vysa uvca:
BRP188.006.1/ ity japt surendrea mumucus te balhak |
BRP188.006.2/ vtavara mahbhmam abhvya gav dvij || 6 ||
BRP188.007.1/ tata kaena dhara kakubho 'mbaram eva ca |
BRP188.007.2/ eka dhrmahsrapraenbhavad dvij || 7 ||
BRP188.008.1/ gvas tu tena patat varavtena vegin |
BRP188.008.2/ dhut pr jahu sarvs tiryamukhairodhar || 8 ||
BRP188.009.1/ kroena vatsn kramya tasthur any dvijottam |
BRP188.009.2/ gvo vivats ca kt vriprea cpar || 9 ||
BRP188.010.1/ vats ca dnavadan pavankampikandhar |
188

[ SS 298-299

863

864

Chapter 188 :: Govardhana-episode; encounter of Indra and Ka

BRP188.010.2/ trhi trhty alpaabd kam cur ivrtak || 10 ||


BRP188.011.1/ tatas tad gokula sarva gogopgopasakulam |
BRP188.011.2/ atvrta harir dv trycintayat tad || 11 ||
BRP188.012.1/ etat kta mahendrea mahabhagavirodhin |
BRP188.012.2/ tad etad akhila goha trtavyam adhun may || 12 ||
BRP188.013.1/ imam adrim aha vryd utpyoruiltalam |
BRP188.013.2/ dhrayiymi gohasya pthucchattram ivopari || 13 ||
BRP188.014.0/ vysa uvca:
BRP188.014.1/ iti ktv mati ko govardhanamahdharam |
BRP188.014.2/ utpyaikakareaiva dhraym sa llay || 14 ||
/p. 581/

BRP188.015.1/ gop cha jaganntha samutpitabhdhara |


BRP188.015.2/ viadhvam atra sahit kta varanivraam || 15 ||
BRP188.016.1/ sunirvteu deeu yathyogyam ihsyatm |
BRP188.016.2/ praviya ntra bhetavya giriptasya nirbhayai || 16 ||
BRP188.017.1/ ity ukts tena te gop viviur godhanai saha |
BRP188.017.2/ akaropitair bhair gopya csrapit || 17 ||
BRP188.018.1/ ko 'pi ta dadhraiva ailam atyantanicalam |
BRP188.018.2/ vrajaukovsibhir haravismitkair nirkita || 18 ||
BRP188.019.1/ gopagopjanair hai prtivistritekaai |
BRP188.019.2/ sastyamnacarita ka ailam adhrayat || 19 ||
BRP188.020.1/ saptartra mahmegh vavarur nandagokule |
BRP188.020.2/ indrea codit megh gopn nakri || 20 ||
BRP188.021.1/ tato dhte mahaile paritrte ca gokule |
BRP188.021.2/ mithypratijo balabhid vraym sa tn ghann || 21 ||
BRP188.022.1/ vyabhre nabhasi devendre vitathe akramantrite |
BRP188.022.2/ nikramya gokula ha svasthna punar gamat || 22 ||
BRP188.023.1/ mumoca ko 'pi tad govardhanamahgirim |
BRP188.023.2/ svasthne vismitamukhair das tair vrajavsibhi || 23 ||
BRP188.024.0/ vysa uvca:
BRP188.024.1/ dhte govardhane aile paritrte ca gokule |
BRP188.024.2/ rocaym sa kasya darana pkasana || 24 ||

Chapter 188 :: Govardhana-episode; encounter of Indra and Ka

BRP188.025.1/ so 'dhiruhya mahngam airvatam amitrajit |


BRP188.025.2/ govardhanagirau ka dadara tridadhipa || 25 ||
BRP188.026.1/ crayanta mahvrya g ca gopavapurdharam |
BRP188.026.2/ ktsnasya jagato gopa vta gopakumrakai || 26 ||
BRP188.027.1/ garua ca dadaroccair antardhnagata dvij |
BRP188.027.2/ ktacchya harer mrdhni pakbhy pakipugavam || 27 ||
BRP188.028.1/ avaruhya sa ngendrd eknte madhusdanam |
BRP188.028.2/ akra sasmitam heda prtivisphritekaa || 28 ||
BRP188.029.0/ indra uvca:
BRP188.029.1/ ka ka uveda yadartham aham gata |
BRP188.029.2/ tvatsampa mahbho naitac cintya tvaynyath || 29 ||
BRP188.030.1/ bhrvatarardhya pthivy pthivtalam |
BRP188.030.2/ avatro 'khildhras tvam eva paramevara || 30 ||
BRP188.031.1/ mahabhagaviruddhena may gokulanak |
BRP188.031.2/ samdi mahmeghs tai caitat kadana ktam || 31 ||
BRP188.032.1/ trts tpt tvay gva samutpya mahgirim |
BRP188.032.2/ tenha toito vra karmatyadbhutena te || 32 ||
BRP188.033.1/ sdhita ka devnm adya manye prayojanam |
BRP188.033.2/ tvayyam adripravara kareaikena coddhta || 33 ||
BRP188.034.1/ gobhi ca nodita ka tvatsampam ihgata |
BRP188.034.2/ tvay trtbhir atyartha yumatkraakrat || 34 ||
/p. 582/

BRP188.035.1/ sa tv kbhiekymi gav vkyapracodita |


BRP188.035.2/ upendratve gavm indro govindas tva bhaviyasi || 35 ||
BRP188.036.1/ athopavhyd dya gham airvatd gajt |
BRP188.036.2/ abhieka tay cakre pavitrajalapray || 36 ||
BRP188.037.1/ kriyame 'bhieke tu gva kasya tatkat |
BRP188.037.2/ prasravodbhtadugdhrdr sadya cakrur vasundharm || 37 ||
BRP188.038.1/ abhiicya gav vkyd devendro vai janrdanam |
BRP188.038.2/ prty sapraraya ka punar ha acpati || 38 ||
BRP188.039.0/ indra uvca:
BRP188.039.1/ gavm etat kta vkyt tathnyad api me u |

865

866

Chapter 189 :: Ka and the cowherds; Aria-episode

BRP188.039.2/ yad bravmi mahbhga bhrvataraecchay || 39 ||


BRP188.040.1/ mama puruavyghra pthivy pthivdhara |
BRP188.040.2/ avatro 'rjuno nma sa rakyo bhavat sad || 40 ||
BRP188.041.1/ bhrvatarae sakhya sa te vra kariyati |
BRP188.041.2/ sa rakayo bhavat yathtm madhusdana || 41 ||
BRP188.042.0/ rbhagavn uvca:
BRP188.042.1/ jnmi bhrate vae jta prtha tavata |
BRP188.042.2/ tam aha playiymi yvad asmi mahtale || 42 ||
BRP188.043.1/ yvan mahtale akra sthsymy aham arindama |
BRP188.043.2/ na tvad arjuna kacid devendra yudhi jeyati || 43 ||
BRP188.044.1/ kaso nma mahbhur daityo 'rias tath para |
BRP188.044.2/ ke kuvalaypo narakdys tathpare || 44 ||
BRP188.045.1/ hateu teu devendra bhaviyati mahhava |
BRP188.045.2/ tatra viddhi sahasrka bhrvataraa ktam || 45 ||
BRP188.046.1/ sa tva gaccha na santpa putrrthe kartum arhasi |
BRP188.046.2/ nrjunasya ripu kacin mamgre prabhaviyati || 46 ||
BRP188.047.1/ arjunrthe tv aha sarvn yudhihirapurogamn |
BRP188.047.2/ nivtte bhrate yuddhe kuntyai dsymi vikatn || 47 ||
BRP188.048.0/ vysa uvca:
BRP188.048.1/ ity ukta samparivajya devarjo janrdanam |
BRP188.048.2/ ruhyairvata nga punar eva diva yayau || 48 ||
BRP188.049.1/ ko 'pi sahito gobhir goplai ca punar vrajam |
BRP188.049.2/ jagmtha gopn daptena vartman || 49 ||
/p. 583/

Chapter 189 :: Ka and the cowherds; Aria-episode

Chapter 189 :: Ka and the


cowherds; Aria-episode
189

BRP189.001.0/ vysa uvca:

BRP189.001.1/ gate akre tu gopl kam akliakriam |


BRP189.001.2/ cu prty dhta dv tena govardhancalam || 1 ||
BRP189.002.0/ gop cu:
BRP189.002.1/ vayam asmn mahbhga bhavat mahato bhayt |
BRP189.002.2/ gva ca bhavat trt giridhraakarma || 2 ||
BRP189.003.1/ blakreyam atul goplatva jugupsitam |
BRP189.003.2/ divya ca karma bhavata kim etat tta kathyatm || 3 ||
BRP189.004.1/ kliyo damitas toye pralambo viniptita |
BRP189.004.2/ dhto govardhana cya akitni mansi na || 4 ||
BRP189.005.1/ satya satya hare pdau raymo 'mitavikrama |
BRP189.005.2/ yath tvadvryam lokya na tv manymahe naram || 5 ||
BRP189.006.1/ devo v dnavo v tva yako gandharva eva v |
BRP189.006.2/ ki csmka vicrea bndhavo 'sti namo 'stu te || 6 ||
BRP189.007.1/ prti sastrkumrasya vrajasya tava keava |
BRP189.007.2/ karma cedam aakya yat samastais tridaair api || 7 ||
BRP189.008.1/ blatva ctivrya ca janma csmsv aobhanam |
BRP189.008.2/ cintyamnam ameytma ak ka prayacchati || 8 ||
BRP189.009.0/ vysa uvca:
BRP189.009.1/ kaa bhtv tv asau t kicit praayakopavn |
BRP189.009.2/ ity evam uktas tair gopair ha ko dvijottam || 9 ||
BRP189.010.0/ rka uvca:
BRP189.010.1/ matsambandhena vo gop yadi lajj na jyate |
BRP189.010.2/ lghyo vha tata ki vo vicrea prayojanam || 10 ||
189

[ SS 299-300

867

868

Chapter 189 :: Ka and the cowherds; Aria-episode

BRP189.011.1/ yadi vo 'sti mayi prti lghyo 'ha bhavat yadi |


BRP189.011.2/ tad argh bandhusad bndhav kriyat mayi || 11 ||
BRP189.012.1/ nha devo na gandharvo na yako na ca dnava |
BRP189.012.2/ aha vo bndhavo jto nta cintyam ato 'nyath || 12 ||
BRP189.013.0/ vysa uvca:
BRP189.013.1/ iti rutv harer vkya baddhamauns tato balam |
BRP189.013.2/ yayur gop mahbhgs tasmin praayakopini || 13 ||
BRP189.014.1/ kas tu vimala vyoma araccandrasya candrikm |
BRP189.014.2/ tath kumudin phullm moditadigantarm || 14 ||
BRP189.015.1/ vanarj tath kjadbhgamlmanoramm |
BRP189.015.2/ vilokya saha gopbhir mana cakre rati prati || 15 ||
BRP189.016.1/ saha rmea madhuram atva vanitpriyam |
BRP189.016.2/ jagau kamalapdo 'sau nma tatra ktavrata || 16 ||
BRP189.017.1/ ramya gtadhvani rutv santyajyvasaths tad |
BRP189.017.2/ jagmus tvarit gopyo yatrste madhusdana || 17 ||
BRP189.018.1/ anai anair jagau gop kcit tasya padnug |
BRP189.018.2/ dattvadhn kcic ca tam eva manassmarat || 18 ||
/p. 584/

BRP189.019.1/ kcit keti keti coktv lajjm upyayau |


BRP189.019.2/ yayau ca kcit premndh tatprvam avilajjit || 19 ||
BRP189.020.1/ kcid vasathasynta sthitv dv bahir gurum |
BRP189.020.2/ tanmayatvena govinda dadhyau mlitalocan || 20 ||
BRP189.021.1/ gopparivto rtri araccandramanoramm |
BRP189.021.2/ mnaym sa govindo rsrambharasotsuka || 21 ||
BRP189.022.1/ gopya ca vndaa kacebhyyattamrtaya |
BRP189.022.2/ anyadeagate ke cerur vndvanntaram || 22 ||
BRP189.023.1/ babhramus ts tato gopya kadaranallas |
BRP189.023.2/ kasya caraa rtrau dv vndvane dvij || 23 ||
BRP189.024.1/ eva nnprakrsu kacesu tsu ca |
BRP189.024.2/ gopyo vyagr sama cer ramya vndvana vanam || 24 ||
BRP189.025.1/ nivtts ts tato gopyo nir kadarane |
BRP189.025.2/ yamuntram gamya jagus taccarita dvij || 25 ||

Chapter 189 :: Ka and the cowherds; Aria-episode

BRP189.026.1/ tato dadur ynta vikimukhapakajam |


BRP189.026.2/ gopyas trailokyagoptra kam akliakriam || 26 ||
BRP189.027.1/ kcid lokya govindam yntam atiharit |
BRP189.027.2/ ka keti keti prhotphullavilocan || 27 ||
BRP189.028.1/ kcid bhrbhagura ktv lalaphalaka harim |
BRP189.028.2/ vilokya netrabhgbhy papau tanmukhapakajam || 28 ||
BRP189.029.1/ kcid lokya govinda nimlitavilocan |
BRP189.029.2/ tasyaiva rpa dhyyant yogrheva s babhau || 29 ||
BRP189.030.1/ tata kcit priylpai kcid bhrbhagavkitai |
BRP189.030.2/ ninye 'nunayam any ca karasparena mdhava || 30 ||
BRP189.031.1/ tbhi prasannacittbhir gopbhi saha sdaram |
BRP189.031.2/ rarma rsagohbhir udracarito hari || 31 ||
BRP189.032.1/ rsamaalabaddho 'pi kaprvam andgat |
BRP189.032.2/ gopjano na caivbhd ekasthnasthirtman || 32 ||
BRP189.033.1/ haste praghya caikaik gopik rsamaalam |
BRP189.033.2/ cakra ca karasparanimlitada hari || 33 ||
BRP189.034.1/ tata pravavte ramy caladvalayanisvanai |
BRP189.034.2/ anuytaaratkvyageyagtir anukramm || 34 ||
BRP189.035.1/ ka araccandramasa kaumudkumudkaram |
BRP189.035.2/ jagau gopjanas tv eka kanma puna puna || 35 ||
BRP189.036.1/ parivtt rameaik caladvalayatpin |
BRP189.036.2/ dadau bhulat skandhe gop madhuvightina || 36 ||
BRP189.037.1/ kcit pravilasadbhu parirabhya cucumba tam |
BRP189.037.2/ gop gtastutivyjanipu madhusdanam || 37 ||
/p. 585/

BRP189.038.1/ gopkapolasaleam abhipadya harer bhujau |


BRP189.038.2/ pulakodgamaasyya svedmbughanat gatau || 38 ||
BRP189.039.1/ rsageya jagau ko yvat trataradhvani |
BRP189.039.2/ sdhu keti keti tvat t dvigua jagu || 39 ||
BRP189.040.1/ gate 'nugamana cakrur valane sammukha yayu |
BRP189.040.2/ pratilomnulomena bhejur gopgan harim || 40 ||
BRP189.041.1/ sa tad saha gopbh rarma madhusdana |
BRP189.041.2/ sa varakoipratima kaas tena vinbhavat || 41 ||

869

870

Chapter 189 :: Ka and the cowherds; Aria-episode

BRP189.042.1/ t vryam pitbhi patibhir bhrtbhis tath |


BRP189.042.2/ ka gopgan rtrau ramayanti ratipriy || 42 ||
BRP189.043.1/ so 'pi kaiorakavay mnayan madhusdana |
BRP189.043.2/ reme tbhir ameytm kapsu kapithita || 43 ||
BRP189.044.1/ tadbhartu tath tsu sarvabhteu cevara |
BRP189.044.2/ tmasvarparpo 'sau vypya sarvam avasthita || 44 ||
BRP189.045.1/ yath samastabhteu nabho 'gni pthiv jalam |
BRP189.045.2/ vyu ctm tathaivsau vypya sarvam avasthita || 45 ||
BRP189.046.0/ vysa uvca:
BRP189.046.1/ pradordhe kadcit tu rssakte janrdane |
BRP189.046.2/ trsayan samado gohn aria samupgata || 46 ||
BRP189.047.1/ satoyatoyadkras tkago 'rkalocana |
BRP189.047.2/ khurgraptair atyartha drayan dharatalam || 47 ||
BRP189.048.1/ lelihna sanipea jihvayauhau puna puna |
BRP189.048.2/ sarambhkiptalgla kahinaskandhabandhana || 48 ||
BRP189.049.1/ udagrakakudbhoga pramd duratikrama |
BRP189.049.2/ vimtrliptaphgo gavm udvegakraka || 49 ||
BRP189.050.1/ pralambakaho 'bhimukhas tarughtkitnana |
BRP189.050.2/ ptayan sa gav garbhn daityo vabharpadhk || 50 ||
BRP189.051.1/ sdayas taras sarvn vanny aati ya sad |
BRP189.051.2/ tatas tam atighorkam avekytibhaytur || 51 ||
BRP189.052.1/ gop gopastriya caiva ka keti cukruu |
BRP189.052.2/ sihanda tata cakre talaabda ca keava || 52 ||
BRP189.053.1/ tacchabdaravac csau dmodaramukha yayau |
BRP189.053.2/ agranyastavigra kakukiktekaa || 53 ||
BRP189.054.1/ abhyadhvata dutm daityo vabharpadhk |
BRP189.054.2/ ynta daityavabha dv ko mahbalam || 54 ||
BRP189.055.1/ na cacla tata sthnd avajsmitallay |
BRP189.055.2/ sanna caiva jagrha grhavan madhusdana || 55 ||
BRP189.056.1/ jaghna jnun kukau viagrahacalam |
BRP189.056.2/ tasya darpabala hatv ghtasya viayo || 56 ||
BRP189.057.1/ payad ariasya kaha klinnam ivmbaram |
BRP189.057.2/ utpya gam eka ca tenaivtayat tata || 57 ||

Chapter 189 :: Ka and the cowherds; Aria-episode

/p. 586/

BRP189.058.1/ mamra sa mahdaityo mukhc choitam udvaman |


BRP189.058.2/ tuuvur nihate tasmin gop daitye janrdanam |
BRP189.058.3/ jambhe hate sahasrka pur devaga yath || 58 ||

871

872

Chapter 190 :: Kasa's plans against Ka; Kein-episode

Chapter 190 :: Kasa's plans


against Ka; Kein-episode
190

BRP190.001.0/ vysa uvca:

BRP190.001.1/ kakudmini hate 'rie dhenuke ca niptite |


BRP190.001.2/ pralambe nidhana nte dhte govardhancale || 1 ||
BRP190.002.1/ damite kliye nge bhagne tugadrumadvaye |
BRP190.002.2/ haty ptany ca akae parivartite || 2 ||
BRP190.003.1/ kasya nrada prha yathvttam anukramt |
BRP190.003.2/ yaoddevakgarbhaparivartdy aeata || 3 ||
BRP190.004.1/ rutv tat sakala kaso nradd devadarant |
BRP190.004.2/ vasudeva prati tad kopa cakre sa durmati || 4 ||
BRP190.005.1/ so 'tikopd uplabhya sarvaydavasasadi |
BRP190.005.2/ jagarhe ydav cpi krya caitad acintayat || 5 ||
BRP190.006.1/ yvan na balam rhau balakau sublakau |
BRP190.006.2/ tvad eva may vadhyv asdhyau rhayauvanau || 6 ||
BRP190.007.1/ cro 'tra mahvryo muika ca mahbala |
BRP190.007.2/ etbhy mallayuddhe tau ghtayiymi durmadau || 7 ||
BRP190.008.1/ dhanurmahamahygavyjennya tau vrajt |
BRP190.008.2/ tath tath kariymi ysyata sakaya yath || 8 ||
BRP190.009.0/ vysa uvca:
BRP190.009.1/ ity locya sa dutm kaso rmajanrdanau |
BRP190.009.2/ hantu ktamatir vram akrra vkyam abravt || 9 ||
BRP190.010.0/ kasa uvca:
BRP190.010.1/ bho bho dnapate vkya kriyat prtaye mama |
BRP190.010.2/ ita syandanam ruhya gamyat nandagokulam || 10 ||
BRP190.011.1/ vasudevasutau tatra vior aasamudbhavau |
190

[ SS 301

Chapter 190 :: Kasa's plans against Ka; Kein-episode

BRP190.011.2/ nya kila sambhtau mama duau pravardhata || 11 ||


BRP190.012.1/ dhanurmahamahyga caturday bhaviyati |
BRP190.012.2/ neyau bhavat tau tu mallayuddhya tatra vai || 12 ||
BRP190.013.1/ cramuikau mallau niyuddhakualau mama |
BRP190.013.2/ tbhy sahnayor yuddha sarvaloko 'tra payatu || 13 ||
BRP190.014.1/ nga kuvalaypo mahmtrapracodita |
BRP190.014.2/ sa tau nihasyate ppau vasudevtmajau i || 14 ||
BRP190.015.1/ tau hatv vasudeva ca nandagopa ca durmatim |
BRP190.015.2/ haniye pitara caiva ugrasena ca durmatim || 15 ||
/p. 587/

BRP190.016.1/ tata samastagopn godhanny akhilny aham |


BRP190.016.2/ vitta cpahariymi dun madvadhaiim || 16 ||
BRP190.017.1/ tvm te ydav ceme du dnapate mama |
BRP190.017.2/ ete ca vadhyha prayatiymy anukramt || 17 ||
BRP190.018.1/ tato nikaaka sarva rjyam etad aydavam |
BRP190.018.2/ prasdhiye tvay tasmn matprty vra gamyatm || 18 ||
BRP190.019.1/ yath ca mhia sarpir dadhi cpy upahrya vai |
BRP190.019.2/ gop samnayanty u tvay vcys tath tath || 19 ||
BRP190.020.0/ vysa uvca:
BRP190.020.1/ ity japtas tadkrro mahbhgavato dvij |
BRP190.020.2/ prtimn abhavat ka vo drakymti satvara || 20 ||
BRP190.021.1/ tathety uktv tu rjna ratham ruhya satvara |
BRP190.021.2/ nicakrma tad pury mathury madhupriya || 21 ||
BRP190.022.0/ vysa uvca:
BRP190.022.1/ ke cpi balodagra kasadta pracodita |
BRP190.022.2/ kasya nidhankk vndvanam upgamat || 22 ||
BRP190.023.1/ sa khurakatabhpha sakepadhutmbuda |
BRP190.023.2/ punar vikrntacandrrkamrgo gopntam gamat || 23 ||
BRP190.024.1/ tasya hreitaabdena gopl daityavjina |
BRP190.024.2/ gopya ca bhayasavign govinda araa yayu || 24 ||
BRP190.025.1/ trhi trhti govindas te rutv tu tadvaca |
BRP190.025.2/ satoyajaladadhvnagambhram idam uktavn || 25 ||

873

874

Chapter 190 :: Kasa's plans against Ka; Kein-episode

BRP190.026.0/ govinda uvca:


BRP190.026.1/ ala trsena gopl keina ki bhayturai |
BRP190.026.2/ bhavadbhir gopajtyair vravrya vilopyate || 26 ||
BRP190.027.1/ kim anenlpasrea hreitropakri |
BRP190.027.2/ daiteyabalavhyena valgat duavjin || 27 ||
BRP190.028.1/ ehy ehi dua ko 'ha pas tv iva pinkadhk |
BRP190.028.2/ ptayiymi daann vadand akhils tava || 28 ||
BRP190.029.0/ vysa uvca:
BRP190.029.1/ ity uktv sa tu govinda keina sammukha yayau |
BRP190.029.2/ vivtsya ca so 'py ena daiteya ca updravat || 29 ||
BRP190.030.1/ bhum bhogina ktv mukhe tasya janrdana |
BRP190.030.2/ praveaym sa tad keino duavjina || 30 ||
BRP190.031.1/ keino vadana tena viat kabhun |
BRP190.031.2/ tit daans tasya sitbhrvayav iva || 31 ||
BRP190.032.1/ kasya vavdhe bhu keidehagato dvij |
BRP190.032.2/ vinya yath vydhir ptabhtair upekita || 32 ||
BRP190.033.1/ vipitauho bahula saphena rudhira vaman |
BRP190.033.2/ skka vivte cakre vilie muktabandhane || 33 ||
BRP190.034.1/ jagma dhara pdai aknmtra samutsjan |
BRP190.034.2/ svedrdragtra rnta ca niryatna so 'bhavat tata || 34 ||
/p. 588/

BRP190.035.1/ vyditsyo mahraudra so 'sura kabhun |


BRP190.035.2/ nipapta dvidhbhto vaidyutena yath druma || 35 ||
BRP190.036.1/ dvipdaphapucchrdharavaaikkansike |
BRP190.036.2/ keinas te dvidh bhte akale ca virejatu || 36 ||
BRP190.037.1/ hatv tu keina ko muditair gopakair vta |
BRP190.037.2/ anyastatanu svastho hasas tatraiva sasthita || 37 ||
BRP190.038.1/ tato gop ca gopya ca hate keini vismit |
BRP190.038.2/ tuuvu puarkkam anurgamanoramam || 38 ||
BRP190.039.1/ yayau tvarito vipro nrado jaladasthita |
BRP190.039.2/ keina nihata dv haranirbharamnasa || 39 ||
BRP190.040.0/ nrada uvca:

Chapter 190 :: Kasa's plans against Ka; Kein-episode

BRP190.040.1/ sdhu sdhu jaganntha llayaiva yad acyuta |


BRP190.040.2/ nihato 'ya tvay ke kleadas tridivaukasm || 40 ||
BRP190.041.1/ sukarmy avatre tu ktni madhusdana |
BRP190.041.2/ yni vai vismita cetas toam etena me gatam || 41 ||
BRP190.042.1/ turagasysya akro 'pi ka dev ca bibhyati |
BRP190.042.2/ dhutakesarajlasya hreato 'bhrvalokina || 42 ||
BRP190.043.1/ yasmt tvayaia dutm hata ke janrdana |
BRP190.043.2/ tasmt keavanmn tva loke geyo bhaviyasi || 43 ||
BRP190.044.1/ svasty astu te gamiymi kasayuddhe 'dhun puna |
BRP190.044.2/ paravo 'ha sameymi tvay keinidana || 44 ||
BRP190.045.1/ ugrasenasute kase snuge viniptite |
BRP190.045.2/ bhrvatrakart tva pthivy dharadhara || 45 ||
BRP190.046.1/ tatrnekaprakrea yuddhni pthivkitm |
BRP190.046.2/ draavyni may yumatpratni janrdana || 46 ||
BRP190.047.1/ so 'ha ysymi govinda devakrya mahat ktam |
BRP190.047.2/ tvay sabhjita cha svasti te 'stu vrajmy aham || 47 ||
BRP190.048.0/ vysa uvca:
BRP190.048.1/ nrade tu gate ka saha gopair avismita |
BRP190.048.2/ vivea gokula gopnetrapnaikabhjanam || 48 ||

875

876

Chapter 191 :: Akrra's devotion to Ka

Chapter 191 :: Akrra's


devotion to Ka
191

BRP191.001.0/ vysa uvca:

BRP191.001.1/ akrro 'pi vinikramya syandanenugmin |


BRP191.001.2/ kasandaransakta prayayau nandagokule || 1 ||
BRP191.002.1/ cintaym sa ckrro nsti dhanyataro may |
BRP191.002.2/ yo 'ham avatrasya mukha drakymi cakria || 2 ||
/p. 589/

BRP191.003.1/ adya me saphala janma suprabht ca me ni |


BRP191.003.2/ yad unnidrbjapattrka vior drakymy aham mukham || 3 ||
BRP191.004.1/ ppa harati yat pus smta sakalpanmayam |
BRP191.004.2/ tat puarkanayana vior drakymy aha mukham || 4 ||
BRP191.005.1/ nirjagmu ca yato ved vedgny akhilni ca |
BRP191.005.2/ drakymi yat para dhma devn bhagavanmukham || 5 ||
BRP191.006.1/ yajeu yajapurua puruai puruottama |
BRP191.006.2/ ijyate yo 'khildhras ta drakymi jagatpatim || 6 ||
BRP191.007.1/ iv yam indro yajn atenmararjatm |
BRP191.007.2/ avpa tam anantdim aha drakymi keavam || 7 ||
BRP191.008.1/ na brahm nendrarudrvivasvdityamarudga |
BRP191.008.2/ yasya svarpa jnanti spaty adya sa me hari || 8 ||
BRP191.009.1/ sarvtm sarvaga sarva sarvabhteu sasthita |
BRP191.009.2/ yo bhavaty avyayo vyp sa vkyate maydya ha || 9 ||
BRP191.010.1/ matsyakrmavarhdyai siharpdibhi sthitam |
BRP191.010.2/ cakra yogato yoga sa mm lpayiyati || 10 ||
BRP191.011.1/ smprata ca jagatsvm kryajte vraje sthitim |
BRP191.011.2/ kartu manuyat prpta svecchdehadhg avyaya || 11 ||

191

[ SS 302

Chapter 191 :: Akrra's devotion to Ka

BRP191.012.1/ yo 'nanta pthiv dhatte ikharasthitisasthitm |


BRP191.012.2/ so 'vatro jagatyarthe mm akrreti vakyati || 12 ||
BRP191.013.1/ pitbandhusuhdbhrtmtbandhumaym imm |
BRP191.013.2/ yanmy nlam uddhartu jagat tasmai namo nama || 13 ||
BRP191.014.1/ taranty avidy vitat hdi yasmin niveite |
BRP191.014.2/ yogamym im martys tasmai vidytmane nama || 14 ||
BRP191.015.1/ yajvabhir yajapuruo vsudeva ca vatai |
BRP191.015.2/ vedntavedibhir viu procyate yo nato 'smi tam || 15 ||
BRP191.016.1/ tath yatra jagad dhmni dhryate ca pratihitam |
BRP191.016.2/ sadasattva sa sattvena mayy asau ytu saumyatm || 16 ||
BRP191.017.1/ smte sakalakalyabhjana yatra jyate |
BRP191.017.2/ puruapravara nitya vrajmi araa harim || 17 ||
BRP191.018.0/ vysa uvca:
BRP191.018.1/ ittha sa cintayan viu bhaktinamrtmamnasa |
BRP191.018.2/ akrro gokula prpta kicit srye virjati || 18 ||
BRP191.019.1/ sa dadara tad tatra kam dohane gavm |
BRP191.019.2/ vatsamadhyagata phullanlotpaladalacchavim || 19 ||
BRP191.020.1/ praphullapadmapattrka rvatskitavakasam |
BRP191.020.2/ pralambabhum ymatugorasthalam unnasam || 20 ||
BRP191.021.1/ savilsasmitdhra bibhra mukhapakajam |
BRP191.021.2/ tugaraktanakha padbhy dharay supratihitam || 21 ||
BRP191.022.1/ bibhra vsas pte vanyapupavibhitam |
BRP191.022.2/ sndranlalathasta sitmbhojvatasakam || 22 ||
/p. 590/

BRP191.023.1/ hasendukundadhavala nlmbaradhara dvij |


BRP191.023.2/ tasynu balabhadra ca dadara yadunandanam || 23 ||
BRP191.024.1/ prum uttugabhu ca vikimukhapakajam |
BRP191.024.2/ meghamlparivta kailsdrim ivparam || 24 ||
BRP191.025.1/ tau dv vikasadvaktrasaroja sa mahmati |
BRP191.025.2/ pulakcitasarvgas tadkrro 'bhavad dvij || 25 ||
BRP191.026.1/ ya etat parama dhma etat tat parama padam |
BRP191.026.2/ abhavad vsudevo 'sau dvidh yo 'ya vyavasthita || 26 ||

877

878

BRP191.027.1/ sphalyam akor yugapan mamstu |


BRP191.027.2/ de jagaddhtari hsam uccai |
BRP191.027.3/ apy agam etad bhagavatprasdd |
BRP191.027.4/ dattgasage phalavartma tat syt || 27 ||
BRP191.028.1/ adyaiva spv mama hastapadma |
BRP191.028.2/ kariyati rmadanantamrti |
BRP191.028.3/ yasygulisparahatkhilghair |
BRP191.028.4/ avpyate siddhir anuttam narai || 28 ||
BRP191.029.1/ tathvirudrendravasuprat |
BRP191.029.2/ dev prayacchanti vara prah |
BRP191.029.3/ cakra ghnat daityapater htni |
BRP191.029.4/ daitygann nayanntari || 29 ||
BRP191.030.1/ yatrmbu vinyasya balir manobhym |
BRP191.030.2/ avpa bhogn vasudhtalastha |
BRP191.030.3/ tathmareas tridadhipatya |
BRP191.030.4/ manvantara pram avpa akra || 30 ||
BRP191.031.1/ athea m kasaparigrahea |
BRP191.031.2/ dospadbhtam adoayuktam |
BRP191.031.3/ kart na mnopahita dhig astu |
BRP191.031.4/ yasmn mana sdhubahikto ya || 31 ||
/p. 591/

BRP191.032.1/ jntmakasykhilasattvarer |
BRP191.032.2/ vyvttadoasya sadsphuasya |
BRP191.032.3/ ki v jagaty atra samastapusm |
BRP191.032.4/ ajtam asysti hdi sthitasya || 32 ||
BRP191.033.1/ tasmd aha bhaktivinamragtro |
BRP191.033.2/ vrajmi vivevaram varm |
BRP191.033.3/ avatra puruottamasya |
BRP191.033.4/ andimadhyntam ajasya vio || 33 ||

Chapter 191 :: Akrra's devotion to Ka

Chapter 192 :: Encounter between Akrra and Ka; Ka's journey to Mathur

Chapter 192 :: Encounter


between Akrra and Ka;
Ka's journey to Mathur
192

BRP192.001.0/ vysa uvca:

BRP192.001.1/ cintayann iti govindam upagamya sa ydava |


BRP192.001.2/ akrro 'smti caraau nanma iras hare || 1 ||
BRP192.002.1/ so 'py ena dhvajavajrbjaktacihnena pin |
BRP192.002.2/ saspykya ca prty sugha pariasvaje || 2 ||
BRP192.003.1/ ktasavadanau tena yathvad balakeavau |
BRP192.003.2/ tata praviau sahas tam dytmamandiram || 3 ||
BRP192.004.1/ saha tbhy tadkrra ktasavandandika |
BRP192.004.2/ bhuktabhojyo yathnyyam cacake tatas tayo || 4 ||
BRP192.005.1/ yath nirbhartsitas tena kasennakadundubhi |
BRP192.005.2/ yath ca devak dev dnavena durtman || 5 ||
BRP192.006.1/ ugrasene yath kasa sa durtm ca vartate |
BRP192.006.2/ ya caivrtha samuddiya kasena sa visarjita || 6 ||
BRP192.007.1/ tat sarva vistarc chrutv bhagavn keisdana |
BRP192.007.2/ uvckhilam etat tu jta dnapate may || 7 ||
BRP192.008.1/ kariye ca mahbhga yad atraupyika matam |
BRP192.008.2/ vicintya nnyathaitat te viddhi kasa hata may || 8 ||
BRP192.009.1/ aha rma ca mathur vo ysyva sama tvay |
BRP192.009.2/ gopavddh ca ysyanti dyopyana bahu || 9 ||
BRP192.010.1/ nieya nyat vra na cint kartum arhasi |
BRP192.010.2/ trirtrbhyantare kasa haniymi sahnugam || 10 ||
BRP192.011.0/ vysa uvca:

192

[ SS 302-303

879

880

Chapter 192 :: Encounter between Akrra and Ka; Ka's journey to Mathur

BRP192.011.1/ samdiya tato gopn akrro 'pi sakeava |


BRP192.011.2/ suvpa balabhadra ca nandagopaghe gata || 11 ||
BRP192.012.1/ tata prabhte vimale rmakau mahbalau |
BRP192.012.2/ akrrea sama gantum udyatau mathur purm || 12 ||
BRP192.013.1/ dv gopjana ssra lathadvalayabhuka |
BRP192.013.2/ nivasa ctidukhrta prha ceda parasparam || 13 ||
BRP192.014.1/ mathur prpya govinda katha gokulam eyati |
BRP192.014.2/ ngarastrkallpamadhu rotrea psyati || 14 ||
/p. 592/

BRP192.015.1/ vilsivkyajteu ngar ktspadam |


BRP192.015.2/ cittam asya katha grmyagopagopu ysyati || 15 ||
BRP192.016.1/ sra samastagohasya vidhin harat harim |
BRP192.016.2/ prahta gopayoitsu nighena durtman || 16 ||
BRP192.017.1/ bhvagarbhasmita vkya vilsalalit gati |
BRP192.017.2/ ngarm atvaitat kakekitam eva tu || 17 ||
BRP192.018.1/ grmyo harir aya ts vilsanigaair yata |
BRP192.018.2/ bhavatn puna prva kay yukty sameyati || 18 ||
BRP192.019.1/ eo hi ratham ruhya mathur yti keava |
BRP192.019.2/ akrrakrrakepi hatena pratrita || 19 ||
BRP192.020.1/ ki na vetti naso 'yam anurgapara janam |
BRP192.020.2/ yenemam akarhlda nayaty anyatra no harim || 20 ||
BRP192.021.1/ ea rmea sahita prayty atyantanirgha |
BRP192.021.2/ ratham ruhya govindas tvaryatm asya vrae || 21 ||
BRP192.022.1/ gurm agrato vaktu ki bravi na na kamam |
BRP192.022.2/ gurava ki kariyanti dagdhn virahgnin || 22 ||
BRP192.023.1/ nandagopamukh gop gantum ete samudyat |
BRP192.023.2/ nodyama kurute kacid govindavinivartane || 23 ||
BRP192.024.1/ suprabhtdya rajan mathurvsiyoitm |
BRP192.024.2/ ysm acyutavaktrbje yti netrlibhogyatm || 24 ||
BRP192.025.1/ dhanys te pathi ye kam ito yntam avrit |
BRP192.025.2/ udvahiyanti payanta svadeha pulakcitam || 25 ||
BRP192.026.1/ mathurnagarpauranayann mahotsava |
BRP192.026.2/ govindavadanlokd atvdya bhaviyati || 26 ||

Chapter 192 :: Encounter between Akrra and Ka; Ka's journey to Mathur

BRP192.027.1/ ko nu svapna sabhgybhir das tbhir adhokajam |


BRP192.027.2/ vistrikntanayan y drakyanty anivritam || 27 ||
BRP192.028.1/ aho gopjanasysya darayitv mahnidhim |
BRP192.028.2/ uddhtny adya netri vidhtrkarutman || 28 ||
BRP192.029.1/ anurgea aithilyam asmsu vrajato hare |
BRP192.029.2/ aithilyam upaynty u kareu valayny api || 29 ||
BRP192.030.1/ akrra krrahdaya ghra prerayate hayn |
BRP192.030.2/ evam rtsu yoitsu gh kasya na jyate || 30 ||
BRP192.031.1/ he he ka rathasyoccai cakrareur nirkyatm |
BRP192.031.2/ drkto harir yena so 'pi reur na lakyate || 31 ||
BRP192.032.1/ ity evam atihrdena gopjananirkita |
BRP192.032.2/ tatyja vrajabhbhga saha rmea keava || 32 ||
BRP192.033.1/ gacchanto javanvena rathena yamuntaam |
BRP192.033.2/ prpt madhyhnasamaye rmkrrajanrdan || 33 ||
BRP192.034.1/ athha kam akrro bhavadbhy tvad syatm |
BRP192.034.2/ yvat karomi klindym hnikrhaam ambhasi || 34 ||
/p. 593/

BRP192.035.1/ tathety ukte tata snta svcnta sa mahmati |


BRP192.035.2/ dadhyau brahma para vipr praviya yamunjale || 35 ||
BRP192.036.1/ phasahasramlhya balabhadra dadara sa |
BRP192.036.2/ kundmalgam unnidrapadmapattryatekaam || 36 ||
BRP192.037.1/ vta vsukiimbhaughair mahadbhi pavanibhi |
BRP192.037.2/ sastyamnam udgandhivanamlvibhitam || 37 ||
BRP192.038.1/ dadhnam asite vastre crurpvatasakam |
BRP192.038.2/ crukualina mattam antarjalatale sthitam || 38 ||
BRP192.039.1/ tasyotsage ghanaymam tmryatalocanam |
BRP192.039.2/ caturbhum udrga cakrdyyudhabhaam || 39 ||
BRP192.040.1/ pte vasna vasane citramlyavibhitam |
BRP192.040.2/ akracpatainmlvicitram iva toyadam || 40 ||
BRP192.041.1/ rvatsavakasa crukeyramukuojjvalam |
BRP192.041.2/ dadara kam aklia puarkvatasakam || 41 ||
BRP192.042.1/ sanandandyair munibhi siddhayogair akalmaai |
BRP192.042.2/ sacintyamna manas nsgranyastalocanai || 42 ||

881

882

Chapter 192 :: Encounter between Akrra and Ka; Ka's journey to Mathur

BRP192.043.1/ balakau tadkrra pratyabhijya vismita |


BRP192.043.2/ acintayad atho ghra katham atrgatv iti || 43 ||
BRP192.044.1/ vivako stambhaym sa vca tasya janrdana |
BRP192.044.2/ tato nikramya salild ratham abhygata puna || 44 ||
BRP192.045.1/ dadara tatra caivobhau rathasyopari sasthitau |
BRP192.045.2/ rmakau yath prva manuyavapunvitau || 45 ||
BRP192.046.1/ nimagna ca punas toye dade sa tathaiva tau |
BRP192.046.2/ sastyamnau gandharvair munisiddhamahoragai || 46 ||
BRP192.047.1/ tato vijtasadbhva sa tu dnapatis tad |
BRP192.047.2/ tuva sarvavijnamayam acyutam varam || 47 ||
BRP192.048.0/ akrra uvca:
BRP192.048.1/ tanmtrarpie 'cintyamahimne paramtmane |
BRP192.048.2/ vypine naikarpaikasvarpya namo nama || 48 ||
BRP192.049.1/ abdarpya te 'cintyahavirbhtya te nama |
BRP192.049.2/ namo vijnarpya parya prakte prabho || 49 ||
BRP192.050.1/ bhttm cendriytm ca pradhntm tath bhavn |
BRP192.050.2/ tm ca paramtm ca tvam eka pacadh sthita || 50 ||
BRP192.051.1/ prasda sarvadharmtman karkara mahevara |
BRP192.051.2/ brahmaviuivdybhi kalpanbhir udrita || 51 ||
BRP192.052.1/ ankhyeyasvarptmann ankhyeyaprayojana |
BRP192.052.2/ ankhyeybhidhna tv nato 'smi paramevaram || 52 ||
BRP192.053.1/ na yatra ntha vidyante nmajtydikalpan |
BRP192.053.2/ tad brahma parama nityam avikri bhavn aja || 53 ||
BRP192.054.1/ na kalpanm te 'rthasya sarvasydhigamo yata |
BRP192.054.2/ tata kcyutnanta viusajbhir yase || 54 ||
/p. 594/

BRP192.055.1/ sarvtmas tvam aja vikalpanbhir etair |


BRP192.055.2/ devs tva jagad akhila tvam eva vivam |
BRP192.055.3/ vivtmas tvam ativikrabhedahna |
BRP192.055.4/ sarvasmin nahi bhavato 'sti kicid anyat || 55 ||
BRP192.056.1/ tva brahm paupatir aryam vidht |
BRP192.056.2/ tva dht tridaapati samrao 'gni |
BRP192.056.3/ toyeo dhanapatir antakas tvam eko |
BRP192.056.4/ bhinntm jagad api psi aktibhedai || 56 ||

Chapter 192 :: Encounter between Akrra and Ka; Ka's journey to Mathur

BRP192.057.1/ viva bhavn sjati hanti gabhastirpo |


BRP192.057.2/ viva ca te guamayo 'yam aja prapaca |
BRP192.057.3/ rpa para saditivcakam akara yaj |
BRP192.057.4/ jntmane sadasate praato 'smi tasmai || 57 ||
BRP192.058.1/ o namo vsudevya nama sakaraya ca |
BRP192.058.2/ pradyumnya namas tubhyam aniruddhya te nama || 58 ||
BRP192.059.0/ vysa uvca:
BRP192.059.1/ evam antar jale kam abhiya sa ydava |
BRP192.059.2/ arghaym sa sarvea dhpapupair manomayai || 59 ||
BRP192.060.1/ parityajynyaviaya manas tatra niveya sa |
BRP192.060.2/ brahmabhte cira sthitv virarma samdhita || 60 ||
BRP192.061.1/ ktaktyam ivtmna manyamno dvijottam |
BRP192.061.2/ jagma ratha bhyo nirgamya yamunmbhasa || 61 ||
BRP192.062.1/ rmakau dadartha yathprvam avasthitau |
BRP192.062.2/ vismitka tadkrra ta ca ko 'bhyabhata || 62 ||
BRP192.063.0/ rka uvca:
BRP192.063.1/ ki tvay dam caryam akrra yamunjale |
BRP192.063.2/ vismayotphullanayano bhavn salakyate yata || 63 ||
BRP192.064.0/ akrra uvca:
BRP192.064.1/ antar jale yad carya da tatra maycyuta |
BRP192.064.2/ tad atraiva hi paymi mrtimat purata sthitam || 64 ||
BRP192.065.1/ jagad etan mahcaryarpa yasya mahtmana |
BRP192.065.2/ tencaryapareha bhavat ka sagata || 65 ||
BRP192.066.1/ tat kim etena mathur praymo madhusdana |
BRP192.066.2/ bibhemi kasd dhig janma parapiopajvina || 66 ||
BRP192.067.0/ vysa uvca:
BRP192.067.1/ ity uktv codaym sa tn hayn vtarahasa |
BRP192.067.2/ samprpta cpi syhne so 'krro mathur purm |
BRP192.067.3/ vilokya mathur ka rma cha sa ydava || 67 ||
BRP192.068.0/ akrra uvca:
BRP192.068.1/ padbhy yta mahvryau rathenaiko vimy aham |
BRP192.068.2/ gantavya vasudevasya no bhavadbhy tath ghe |
BRP192.068.3/ yuvayor hi kte vddha kasena sa nirasyate || 68 ||

883

884

Chapter 192 :: Encounter between Akrra and Ka; Ka's journey to Mathur

/p. 595/

BRP192.069.0/ vysa uvca:

BRP192.069.1/ ity uktv pravivesv akrro mathur purm |


BRP192.069.2/ praviau rmakau ca rjamrgam upgatau || 69 ||
BRP192.070.1/ strbhir narai ca snandalocanair abhivikitau |
BRP192.070.2/ jagmatur llay vrau prptau blagajv iva || 70 ||
BRP192.071.1/ bhramamau tu tau dv rajaka ragakrakam |
BRP192.071.2/ aycet svarpi vssi ruciri tau || 71 ||
BRP192.072.1/ kasasya rajaka so 'tha prasdrhavismaya |
BRP192.072.2/ bahny kepavkyni prhoccai rmakeavau || 72 ||
BRP192.073.1/ tatas talaprahrea kas tasya durtmana |
BRP192.073.2/ ptaym sa kopena rajakasya iro bhuvi || 73 ||
BRP192.074.1/ hatvdya ca vastri ptanlmbarau tata |
BRP192.074.2/ karmau mudyuktau mlkragha gatau || 74 ||
BRP192.075.1/ viksinetrayugalo mlkro 'tivismita |
BRP192.075.2/ etau kasya kuto ytau manascintayat tata || 75 ||
BRP192.076.1/ ptanlmbaradharau dvtisumanoharau |
BRP192.076.2/ sa tarkaym sa tad bhuva devv upgatau || 76 ||
BRP192.077.1/ vikimukhapadmbhy tbhy pupi ycita |
BRP192.077.2/ bhuva viabhya hastbhy paspara iras mahm || 77 ||
BRP192.078.1/ prasdasumukhau nthau mama geham upgatau |
BRP192.078.2/ dhanyo 'ham arcayiymty ha tau mlyajvika || 78 ||
BRP192.079.1/ tata prahavadanas tayo pupi kmata |
BRP192.079.2/ cry etni caitni pradadau sa vilobhayan || 79 ||
BRP192.080.1/ puna puna praamysau mlkrottamo dadau |
BRP192.080.2/ pupi tbhy cri gandhavanty amalni ca || 80 ||
BRP192.081.1/ mlkrya ko 'pi prasanna pradadau varam |
BRP192.081.2/ rs tv matsaray bhadra na kadcit tyajiyati || 81 ||
BRP192.082.1/ balahnir na te saumya dhanahnir athpi v |
BRP192.082.2/ yvad dharaisryau ca santati putrapautrik || 82 ||
BRP192.083.1/ bhuktv ca vipuln bhogs tvam ante matprasdata |
BRP192.083.2/ mamnusmaraa prpya divyalokam avpsyasi || 83 ||
BRP192.084.1/ dharme mana ca te bhadra sarvakla bhaviyati |

Chapter 193 :: Ka's deeds in Mathur; killing of Kasa

BRP192.084.2/ yumatsantatijtn drgham yur bhaviyati || 84 ||


BRP192.085.1/ nopasargdika doa yumatsantatisambhava |
BRP192.085.2/ avpsyati mahbhga yvat sryo bhaviyati || 85 ||
BRP192.086.0/ vysa uvca:
BRP192.086.1/ ity uktv tadght ko baladevasahyavn |
BRP192.086.2/ nirjagma munireh mlkrea pjita || 86 ||
/p. 596/

885

886

Chapter 193 :: Ka's deeds in Mathur; killing of Kasa

Chapter 193 :: Ka's deeds in


Mathur; killing of Kasa
193

BRP193.001.0/ vysa uvca:

BRP193.001.1/ rjamrge tata ka snulepanabhjanm |


BRP193.001.2/ dadara kubjm ynt navayauvanagocarm || 1 ||
BRP193.002.1/ tm ha lalita ka kasyedam anulepanam |
BRP193.002.2/ bhavaty nyate satya vadendvaralocane || 2 ||
BRP193.003.1/ sakmenaiva s prokt snurg hari prati |
BRP193.003.2/ prha s lalita kubj dadara ca balt tata || 3 ||
BRP193.004.0/ kubjovca:
BRP193.004.1/ knta kasmn na jnsi kasenpi niyojit |
BRP193.004.2/ naikavakreti vikhytm anulepanakarmai || 4 ||
BRP193.005.1/ nnyapia hi kasasya prtaye hy anulepanam |
BRP193.005.2/ bhavaty aham atvsya prasdadhanabhjanam || 5 ||
BRP193.006.0/ rka uvca:
BRP193.006.1/ sugandham etad rjrha rucira rucirnane |
BRP193.006.2/ vayor gtrasada dyatm anulepanam || 6 ||
BRP193.007.0/ vysa uvca:
BRP193.007.1/ rutv tam ha s ka ghyatm iti sdaram |
BRP193.007.2/ anulepa ca pradadau gtrayogyam athobhayo || 7 ||
BRP193.008.1/ bhakticchednuliptgau tatas tau puruarabhau |
BRP193.008.2/ sendracpau virjantau sitakv ivmbudau || 8 ||
BRP193.009.1/ tatas t cibuke aurir ullpanavidhnavit |
BRP193.009.2/ ullpya tolaym sa dvyagulengrapin || 9 ||
BRP193.010.1/ cakara padbhy ca tad jutva keavo 'nayat |
BRP193.010.2/ tata s jut prpt yoitm abhavad var || 10 ||
193

[ SS 303-305

Chapter 193 :: Ka's deeds in Mathur; killing of Kasa

BRP193.011.1/ vilsalalita prha premagarbhabharlasam |


BRP193.011.2/ vastre praghya govinda vraja geha mameti vai || 11 ||
BRP193.012.1/ ysye bhavatgeham iti t prha keava |
BRP193.012.2/ visasarja jahsoccai rmasylokya cnanam || 12 ||
BRP193.013.1/ bhakticchednuliptgau nlaptmbarv ubhau |
BRP193.013.2/ dhanul tato ytau citramlyopaobhitau || 13 ||
BRP193.014.1/ adhysya ca dhanratna tbhy pais tu rakibhi |
BRP193.014.2/ khyta sahas ko ghtvprayad dhanu || 14 ||
BRP193.015.1/ tata prayat tena bhajyamna bald dhanu |
BRP193.015.2/ cakrtimahabda mathur tena prit || 15 ||
BRP193.016.1/ anuyuktau tatas tau ca bhagne dhanui rakibhi |
BRP193.016.2/ rakisainya niktyobhau nikrntau krmuklayt || 16 ||
BRP193.017.1/ akrrgamavttntam upalabhya tath dhanu |
BRP193.017.2/ bhagna rutvtha kaso 'pi prha cramuikau || 17 ||
BRP193.018.0/ kasa uvca:
BRP193.018.1/ gopladrakau prptau bhavadbhy tau mamgrata |
BRP193.018.2/ mallayuddhena hantavyau mama praharau hi tau || 18 ||
/p. 597/

BRP193.019.1/ niyuddhe tadvinena bhavadbhy toito hy aham |


BRP193.019.2/ dsymy abhimatn kmn nnyathaitan mahbalau || 19 ||
BRP193.020.1/ nyyato 'nyyato vpi bhavadbhy tau mamhitau |
BRP193.020.2/ hantavyau tadvadhd rjya smnya vo bhaviyati || 20 ||
BRP193.021.0/ vysa uvca:
BRP193.021.1/ ity diya sa tau mallau tata chya hastipam |
BRP193.021.2/ provcoccais tvay matta samjadvri kujara || 21 ||
BRP193.022.1/ sthpya kuvalaypas tena tau gopadrakau |
BRP193.022.2/ ghtanyau niyuddhya ragadvram upgatau || 22 ||
BRP193.023.1/ tam jpytha dv ca macn sarvn uphtn |
BRP193.023.2/ sannamaraa kasa sryodayam udaikata || 23 ||
BRP193.024.1/ tata samastamaceu ngara sa tad jana |
BRP193.024.2/ rjamaceu crh saha bhtyair mahbhta || 24 ||
BRP193.025.1/ mallaprnikavarga ca ragamadhye sampaga |

887

888

Chapter 193 :: Ka's deeds in Mathur; killing of Kasa

BRP193.025.2/ kta kasena kaso 'pi tugamace vyavasthita || 25 ||


BRP193.026.1/ antapur mac ca yathnye parikalpit |
BRP193.026.2/ anye ca vramukhynm anye nagarayoitm || 26 ||
BRP193.027.1/ nandagopdayo gop macev anyev avasthit |
BRP193.027.2/ akrravasudevau ca macaprnte vyavasthitau || 27 ||
BRP193.028.1/ nagaryoit madhye devak putragardhin |
BRP193.028.2/ antakle 'pi putrasya drakymti mukha sthit || 28 ||
BRP193.029.1/ vdyamneu tryeu cre ctivalgati |
BRP193.029.2/ hhkrapare loka sphoayati muike || 29 ||
BRP193.030.1/ hatv kuvalaypa hastyrohapracoditam |
BRP193.030.2/ madsganuliptgau gajadantavaryudhau || 30 ||
BRP193.031.1/ mgamadhye yath sihau garvallvalokinau |
BRP193.031.2/ praviau sumahraga baladevajanrdanau || 31 ||
BRP193.032.1/ hhkro mah jaje sarvaragev anantaram |
BRP193.032.2/ ko 'ya balabhadro 'yam iti lokasya vismayt || 32 ||
BRP193.033.1/ so 'ya yena hat ghor ptan s nicar |
BRP193.033.2/ prakipta akaa yena bhagnau ca yamalrjunau || 33 ||
BRP193.034.1/ so 'ya ya kliya nga nanartruhya blaka |
BRP193.034.2/ dhto govardhano yena saptartra mahgiri || 34 ||
BRP193.035.1/ ario dhenuka ke llayaiva mahtman |
BRP193.035.2/ hato yena ca durvtto dyate so 'yam acyuta || 35 ||
BRP193.036.1/ aya csya mahbhur baladevo 'grajo 'grata |
BRP193.036.2/ prayti llay yoinmanonayananandana || 36 ||
BRP193.037.1/ aya sa kathyate prjai purrthvalokibhi |
BRP193.037.2/ goplo ydava vaa magnam abhyuddhariyati || 37 ||
BRP193.038.1/ aya sa sarvabhtasya vior akhilajanmana |
BRP193.038.2/ avatro mahm ao nna bhraharo bhuva || 38 ||
/p. 598/

BRP193.039.1/ ity eva varite paurai rme ke ca tatkat |


BRP193.039.2/ uras tatpa devaky snehasnutapayodharam || 39 ||
BRP193.040.1/ mahotsavam ivlokya putrv eva vilokayan |
BRP193.040.2/ yuveva vasudevo 'bhd vihybhygat jarm || 40 ||

Chapter 193 :: Ka's deeds in Mathur; killing of Kasa

BRP193.041.1/ vistritkiyugal rjntapurayoita |


BRP193.041.2/ ngarastrsamha ca drau na virarma tau || 41 ||
BRP193.042.0/ striya cu:
BRP193.042.1/ sakhya payata kasya mukham apy ambujekaam |
BRP193.042.2/ gajayuddhaktysasvedmbukaikcitam || 42 ||
BRP193.043.1/ viksva sarombhojam avayyajalokitam |
BRP193.043.2/ paribhtkara janma saphala kriyat da || 43 ||
BRP193.044.1/ rvatska jagaddhma blasyaitad vilokyatm |
BRP193.044.2/ vipakakapaa vako bhujayugma ca bhmini || 44 ||
BRP193.045.1/ valgat muikenaiva crea tath parai |
BRP193.045.2/ kriyate balabhadrasya hsyam ad vilokyatm || 45 ||
BRP193.046.1/ sakhya payata cra niyuddhrtham aya hari |
BRP193.046.2/ samupaiti na santy atra ki vddh yuktakria || 46 ||
BRP193.047.1/ kva yauvanonmukhbhta sukumratanur hari |
BRP193.047.2/ kva vajrakahinbhogaarro 'ya mahsura || 47 ||
BRP193.048.1/ imau sulalitau rage vartete navayauvanau |
BRP193.048.2/ daiteyamall crapramukhs tv atidru || 48 ||
BRP193.049.1/ niyuddhaprnikn tu mahn ea vyatikrama |
BRP193.049.2/ yad blabalinor yuddha madhyasthai samupekyate || 49 ||
BRP193.050.0/ vysa uvca:
BRP193.050.1/ ittha purastrlokasya vadata clayan bhuvam |
BRP193.050.2/ vavara harotkara ca janasya bhagavn hari || 50 ||
BRP193.051.1/ balabhadro 'pi csphoya vavalga lalita yad |
BRP193.051.2/ pade pade tad bhmir na r yat tad adbhutam || 51 ||
BRP193.052.1/ crea tata ko yuyudhe 'mitavikrama |
BRP193.052.2/ niyuddhakualo daityo baladevena muika || 52 ||
BRP193.053.1/ sanniptvadhtai ca crea sama hari |
BRP193.053.2/ kepaair muibhi caiva klvajraniptanai || 53 ||
BRP193.054.1/ pdodbhtai prambhis tayor yuddham abhn mahat |
BRP193.054.2/ aastram atighora tat tayor yuddha sudruam || 54 ||
BRP193.055.1/ svabalapranipdya samjotsavasannidhau |
BRP193.055.2/ yvad yvac ca cro yuyudhe hari saha || 55 ||

889

890

Chapter 193 :: Ka's deeds in Mathur; killing of Kasa

BRP193.056.1/ prahnim avpgry tvat tvan na bndhavam |


BRP193.056.2/ ko 'pi yuyudhe tena llayaiva jaganmaya || 56 ||
/p. 599/

BRP193.057.1/ khedc clayat kopn nijaeakare karam |


BRP193.057.2/ balakaya vivddhi ca dv crakayo || 57 ||
BRP193.058.1/ vraym sa tryi kasa kopaparyaa |
BRP193.058.2/ mdagdiu vdyeu pratiiddheu tatkat || 58 ||
BRP193.059.1/ khasagatny avdyanta daivatryy anekaa |
BRP193.059.2/ jaya govinda cra jahi keava dnavam || 59 ||
BRP193.060.1/ ity antardhigat devs tuuvus te praharit |
BRP193.060.2/ crea cira kla kritv madhusdana || 60 ||
BRP193.061.1/ utpya bhrmaym sa tadvadhya ktodyama |
BRP193.061.2/ bhrmayitv atagua daityamallam amitrajit || 61 ||
BRP193.062.1/ bhmv sphoaym sa gagane gatajvitam |
BRP193.062.2/ bhmv sphoitas tena cra atadh bhavan || 62 ||
BRP193.063.1/ raktasrvamahpak cakra sa tad bhuvam |
BRP193.063.2/ baladevas tu tatkla muikena mahbala || 63 ||
BRP193.064.1/ yuyudhe daityamallena crea yath hari |
BRP193.064.2/ so 'py ena muin mrdhni vakasy hatya jnun || 64 ||
BRP193.065.1/ ptayitv dharphe nipipea gatyuam |
BRP193.065.2/ kas toalaka bhyo mallarja mahbalam || 65 ||
BRP193.066.1/ vmamuiprahrea ptaym sa bhtale |
BRP193.066.2/ cre nihate malle muike ca niptite || 66 ||
BRP193.067.1/ nte kaya toalake sarve mall pradudruvu |
BRP193.067.2/ vavalgatus tad rage kasakarav ubhau || 67 ||
BRP193.068.1/ samnavayaso gopn bald kya haritau |
BRP193.068.2/ kaso 'pi koparaktka prhoccair vyyatn narn || 68 ||
BRP193.069.1/ gopv etau samjaughn nikramyet bald ita |
BRP193.069.2/ nando 'pi ghyat ppo nigaair u badhyatm || 69 ||
BRP193.070.1/ avddhrhea daena vasudevo 'pi vadhyatm |
BRP193.070.2/ valganti gop kena ye ceme sahit puna || 70 ||
BRP193.071.1/ gvo hriyantm e ca yac csti vasu kicana |
BRP193.071.2/ evam jpayanta ta prahasya madhusdana || 71 ||

Chapter 193 :: Ka's deeds in Mathur; killing of Kasa

BRP193.072.1/ utpatyruhya tanmaca kasa jagrha vegita |


BRP193.072.2/ keev kya vigalatkiram avantale || 72 ||
BRP193.073.1/ sa kasa ptaym sa tasyopari papta ca |
BRP193.073.2/ nieajagaddhraguru patatopari || 73 ||
BRP193.074.1/ kena tyjita prnn ugrasentmajo npa |
BRP193.074.2/ mtasya keeu tad ghtv madhusdana || 74 ||
BRP193.075.1/ cakara deha kasasya ragamadhye mahbala |
BRP193.075.2/ gauravetimahat pariptena kyat || 75 ||
BRP193.076.1/ kt kasasya dehena vegitena mahtman |
BRP193.076.2/ kase ghte kena tadbhrtbhygato ru || 76 ||
/p. 600/

BRP193.077.1/ sunm balabhadrea llayaiva niptita |


BRP193.077.2/ tato hhkta sarvam st tad ragamaalam || 77 ||
BRP193.078.1/ avajay hata dv kena mathurevaram |
BRP193.078.2/ ko 'pi vasudevasya pdau jagrha satvaram || 78 ||
BRP193.079.1/ devaky ca mahbhur baladevasahyavn |
BRP193.079.2/ utthpya vasudevas tu devak ca janrdanam |
BRP193.079.3/ smtajanmoktavacanau tv eva praatau sthitau || 79 ||
BRP193.080.0/ vasudeva uvca:
BRP193.080.1/ prasda devadevea devn pravara prabho |
BRP193.080.2/ tathvayo prasdena ktbhyuddhra keava || 80 ||
BRP193.081.1/ rdhito yad bhagavn avatro ghe mama |
BRP193.081.2/ durvttanidhanrthya tena na pvita kulam || 81 ||
BRP193.082.1/ tvam anta sarvabhtn sarvabhtev avasthita |
BRP193.082.2/ vartate ca samasttmas tvatto bhtabhaviyat || 82 ||
BRP193.083.1/ yaje tvam ijyase 'cintya sarvadevamaycyuta |
BRP193.083.2/ tvam eva yajo yajv ca yajn paramevara || 83 ||
BRP193.084.1/ spahnava mama mano yad etat tvayi jyate |
BRP193.084.2/ devaky ctmaja prty tad atyantaviamban || 84 ||
BRP193.085.1/ tva kart sarvabhtnm andinidhano bhavn |
BRP193.085.2/ kva ca me mnuasyai jihv putreti vakyati || 85 ||
BRP193.086.1/ jagad etaj jaganntha sambhtam akhila yata |
BRP193.086.2/ kay yukty vin my so 'smatta sambhaviyati || 86 ||

891

892

Chapter 194 :: Ka's education; Pacajana-episode

BRP193.087.1/ yasmin pratihita sarva jagat sthvarajagamam |


BRP193.087.2/ sa kohotsagaayano manuyj jyate katham || 87 ||
BRP193.088.1/ sa tva prasda paramevara phi vivam |
BRP193.088.2/ avatrakaraair na mamsi putra |
BRP193.088.3/ brahmapdapamaya jagad a sarva |
BRP193.088.4/ citte vimohayasi ki paramevartman || 88 ||
BRP193.089.1/ myvimohitad tanayo mameti |
BRP193.089.2/ kasd bhaya ktavat tu maytitvram |
BRP193.089.3/ nto 'si gokulam artibhaykulasya |
BRP193.089.4/ vddhi gato 'si mama caiva gavm adha || 89 ||
BRP193.090.1/ karmi rudramarudaviatakratn |
BRP193.090.2/ sdhyni yni na bhavanti nirkitni |
BRP193.090.3/ tva viur ajagatm upakraheto |
BRP193.090.4/ prpto 'si na parigata paramo vimoha || 90 ||
/p. 601/

Chapter 194 :: Ka's education; Pacajana-episode

Chapter 194 :: Ka's


education; Pacajana-episode
194

BRP194.001.0/ vysa uvca:

BRP194.001.1/ tau samutpannavijnau bhagavatkarmadarant |


BRP194.001.2/ devakvasudevau tu dv my punar hari || 1 ||
BRP194.002.1/ mohya yaducakrasya vitatna sa vaiavm |
BRP194.002.2/ uvca cmba bhos tta cird utkahitena tu || 2 ||
BRP194.003.1/ bhavantau kasabhtena dau sakaraena ca |
BRP194.003.2/ kurvat yti ya klo mtpitror apjanam || 3 ||
BRP194.004.1/ sa vth kleakr vai sdhnm upajyate |
BRP194.004.2/ gurudevadvijtn mtpitro ca pjanam || 4 ||
BRP194.005.1/ kurvata saphala janma dehinas tta jyate |
BRP194.005.2/ tat kantavyam ida sarvam atikramakta pita |
BRP194.005.3/ kasavryapratpbhym vayo paravayayo || 5 ||
BRP194.006.0/ vysa uvca:
BRP194.006.1/ ity uktvtha praamyobhau yaduvddhn anukramt |
BRP194.006.2/ pdnatibhi sasneha cakratu pauramnasam || 6 ||
BRP194.007.1/ kasapatnyas tata kasa parivrya hata bhuvi |
BRP194.007.2/ vilepur mtara csya okadukhapariplut || 7 ||
BRP194.008.1/ bahuprakram asvasth pacttptur hari |
BRP194.008.2/ t samvsaym sa svayam asrvilekaa || 8 ||
BRP194.009.1/ ugrasena tato bandhn mumoca madhusdana |
BRP194.009.2/ abhyaicat tathaivaina nijarjye hattmajam || 9 ||
BRP194.010.1/ rjye 'bhiikta kena yadusiha sutasya sa |
BRP194.010.2/ cakra pretakryi ye cnye tatra ghtit || 10 ||
BRP194.011.1/ ktordhvadaihika caina sihsanagata hari |

194

[ SS 305-306

893

894

Chapter 194 :: Ka's education; Pacajana-episode

BRP194.011.2/ uvcjpaya vibho yat kryam aviakay || 11 ||


BRP194.012.1/ yaytipd vao 'yam arjyrho 'pi smpratam |
BRP194.012.2/ mayi bhtye sthite devn jpayatu ki npai || 12 ||
BRP194.013.1/ ity uktv cograsena tu vyu prati jagda ha |
BRP194.013.2/ nvc caiva bhagavn keava kryamnua || 13 ||
BRP194.014.0/ rka uvca:
BRP194.014.1/ gacchendra brhi vyo tvam ala garvea vsava |
BRP194.014.2/ dyatm ugrasenya sudharm bhavat sabh || 14 ||
BRP194.015.1/ ko bravti rjrham etad ratnam anuttamam |
BRP194.015.2/ sudharmkhy sabh yuktam asy yadubhir situm || 15 ||
BRP194.016.0/ vysa uvca:
BRP194.016.1/ ity ukta pavano gatv sarvam ha acpatim |
BRP194.016.2/ dadau so 'pi sudharmkhy sabh vyo purandara || 16 ||
BRP194.017.1/ vyun cht divy te sabh yadupugav |
BRP194.017.2/ bubhuju sarvaratnhy govindabhujasaray || 17 ||
BRP194.018.1/ viditkhilavijnau sarvajnamayv api |
BRP194.018.2/ iycryakrama vrau khypayantau yadttamau || 18 ||
/p. 602/

BRP194.019.1/ tata sndpani kyam avantipuravsinam |


BRP194.019.2/ astrrtha jagmatur vrau baladevajanrdanau || 19 ||
BRP194.020.1/ tasya iyatvam abhyetya guruvttiparau hi tau |
BRP194.020.2/ daray cakratur vrv cram akhile jane || 20 ||
BRP194.021.1/ sarahasya dhanurveda sasagraham adhyatm |
BRP194.021.2/ ahortrai catuay tad adbhutam abhd dvij || 21 ||
BRP194.022.1/ sndpanir asambhvya tayo karmtimnuam |
BRP194.022.2/ vicintya tau tad mene prptau candradivkarau || 22 ||
BRP194.023.1/ astragrmam aea ca proktamtram avpya tau |
BRP194.023.2/ catur vriyat y te dtavy gurudaki || 23 ||
BRP194.024.1/ so 'py atndriyam lokya tayo karma mahmati |
BRP194.024.2/ aycata mta putra prabhse lavarave || 24 ||
BRP194.025.1/ ghtstrau tatas tau tu gatv ta lavaodadhim |
BRP194.025.2/ cutu ca guro putro dyatm iti sgaram || 25 ||

Chapter 194 :: Ka's education; Pacajana-episode

BRP194.026.1/ ktjalipua cbdhis tv atha dvijasattam |


BRP194.026.2/ uvca na may putro hta sndpaner iti || 26 ||
BRP194.027.1/ daitya pacajano nma akharpa sa blakam |
BRP194.027.2/ jagrha so 'sti salile mamaivsurasdana || 27 ||
BRP194.028.1/ ity ukto 'ntar jala gatv hatv pacajana tath |
BRP194.028.2/ ko jagrha tasysthiprabhava akham uttamam || 28 ||
BRP194.029.1/ yasya ndena daityn balahni prajyate |
BRP194.029.2/ devn vardhate tejo yty adharma ca sakayam || 29 ||
BRP194.030.1/ ta pcajanyam prya gatv yamapur hari |
BRP194.030.2/ baladeva ca balav jitv vaivasvata yamam || 30 ||
BRP194.031.1/ ta bla ytansastha yathprvaarriam |
BRP194.031.2/ pitre pradattavn ko bala ca balin vara || 31 ||
BRP194.032.1/ mathur ca puna prptv ugrasenena plitm |
BRP194.032.2/ prahapuruastrkv ubhau rmajanrdanau || 32 ||

895

896

Chapter 195 :: Jarsandha-episode

Chapter 195 :: Jarsandhaepisode


195

BRP195.001.0/ vysa uvca:

BRP195.001.1/ jarsandhasute kasa upayeme mahbala |


BRP195.001.2/ asti prpti ca bho viprs tayor bharthaa harim || 1 ||
BRP195.002.1/ mahbalaparvro mgadhdhipatir bal |
BRP195.002.2/ hantum abhyyayau kopj jarsandha saydavam || 2 ||
/p. 603/

BRP195.003.1/ upetya mathur so 'tha rurodha magadhevara |


BRP195.003.2/ akauhibhi sainyasya trayoviatibhir vta || 3 ||
BRP195.004.1/ nikramylpaparvrv ubhau rmajanrdanau |
BRP195.004.2/ yuyudhte sama tasya balinau balisainikai || 4 ||
BRP195.005.1/ tato bala ca ka ca mati cakre mahbala |
BRP195.005.2/ yudhn purnm dne munisattam || 5 ||
BRP195.006.1/ anantara cakrarge tau cpy akayau arai |
BRP195.006.2/ kd gatau vrau tad kaumodak gad || 6 ||
BRP195.007.1/ hala ca balabhadrasya gagand gamat karam |
BRP195.007.2/ balasybhimata vipr sunanda muala tath || 7 ||
BRP195.008.1/ tato yuddhe parjitya svasainya magadhdhipam |
BRP195.008.2/ pur viviatur vrv ubhau rmajanrdanau || 8 ||
BRP195.009.1/ jite tasmin sudurvtte jarsandhe dvijottam |
BRP195.009.2/ jvamne gate tatra ko mene na ta jitam || 9 ||
BRP195.010.1/ punar apy jagmtha jarsandho balnvita |
BRP195.010.2/ jita ca rmakbhym apaktya dvijottam || 10 ||
BRP195.011.1/ daa cau ca sagrmn evam atyantadurmada |
BRP195.011.2/ yadubhir mgadho rj cakre kapurogamai || 11 ||

195

[ SS 306

Chapter 195 :: Jarsandha-episode

BRP195.012.1/ sarvev eva ca yuddheu yadubhi sa parjita |


BRP195.012.2/ apakrnto jarsandha svalpasainyair baldhika || 12 ||
BRP195.013.1/ tad bala ydavn vai rakita yad anekaa |
BRP195.013.2/ tat tu sannidhimhtmya vior aasya cakria || 13 ||
BRP195.014.1/ manuyadharmalasya ll s jagata pate |
BRP195.014.2/ astry anekarpi yad artiu mucati || 14 ||
BRP195.015.1/ manasaiva jagatsisahra tu karoti ya |
BRP195.015.2/ tasyripakakapae kiyn udyamavistara || 15 ||
BRP195.016.1/ tathpi ca manuy dharmas tadanuvartanam |
BRP195.016.2/ kurvan balavat sandhi hnair yuddha karoty asau || 16 ||
BRP195.017.1/ sma copapradna ca tath bheda ca darayan |
BRP195.017.2/ karoti daapta ca kvacid eva palyanam || 17 ||
BRP195.018.1/ manuyadehin cem ity evam anuvartate |
BRP195.018.2/ ll jagatpates tasya cchandata sampravartate || 18 ||

897

898

Chapter 196 :: Klayavana-episode; Mucukunda and Ka

Chapter 196 :: Klayavanaepisode; Mucukunda and


Ka
196

BRP196.001.0/ vysa uvca:

BRP196.001.1/ grgya gohe dvijo yla aha ity uktavn dvij |


BRP196.001.2/ yadn sannidhau sarve jahasur ydavs tad || 1 ||
BRP196.002.1/ tata kopasamvio dakipatham etya sa |
BRP196.002.2/ sutam icchas tapas tepe yaducakrabhayvaham || 2 ||
/p. 604/

BRP196.003.1/ rdhayan mahdeva so 'ya cram abhakayat |


BRP196.003.2/ dadau vara ca tuo 'sau vare dvdaake hara || 3 ||
BRP196.004.1/ sambhvaym sa sa ta yavaneo hy antmajam |
BRP196.004.2/ tadyoitsagamc csya putro 'bhd alisaprabha || 4 ||
BRP196.005.1/ ta klayavana nma rjye sve yavanevara |
BRP196.005.2/ abhiicya vana yto vajrgrakahinorasam || 5 ||
BRP196.006.1/ sa tu vryamadonmatta pthivy balino npn |
BRP196.006.2/ papraccha nrada csmai kathaym sa ydavn || 6 ||
BRP196.007.1/ mlecchakoisahasr sahasrai so 'pi savta |
BRP196.007.2/ gajvarathasampannai cakra paramodyamam || 7 ||
BRP196.008.1/ prayayau ctavacchinnai prayai sa dine dine |
BRP196.008.2/ ydavn prati smaro munayo mathur purm || 8 ||
BRP196.009.1/ ko 'pi cintaym sa kapita ydava balam |
BRP196.009.2/ yavanena samlokya mgadha sampraysyati || 9 ||
BRP196.010.1/ mgadhasya bala ka sa klayavano bal |
BRP196.010.2/ hant tad idam yta yadn vyasana dvidh || 10 ||

196

[ SS 306-307

Chapter 196 :: Klayavana-episode; Mucukunda and Ka

BRP196.011.1/ tasmd durga kariymi yadnm atidurjayam |


BRP196.011.2/ striyo 'pi yatra yudhyeyu ki punar viydav || 11 ||
BRP196.012.1/ mayi matte pramatte v supte pravasite 'pi v |
BRP196.012.2/ ydavbhibhava du m kurvan vairio 'dhikam || 12 ||
BRP196.013.1/ iti sacintya govindo yojanni mahodadhim |
BRP196.013.2/ yayce dvdaa pur dvrak tatra nirmame || 13 ||
BRP196.014.1/ mahodyn mahvapr tagaataobhitm |
BRP196.014.2/ prkraatasambdhm indrasyevmarvatm || 14 ||
BRP196.015.1/ mathurvsina loka tatrnya janrdana |
BRP196.015.2/ sanne klayavane mathur ca svaya yayau || 15 ||
BRP196.016.1/ bahir vsite sainye mathury niryudha |
BRP196.016.2/ nirjagma sa govindo dadara yavana ca tam || 16 ||
BRP196.017.1/ sa jtv vsudeva ta bhupraharao npa |
BRP196.017.2/ anuyto mahyogicetobhi prpyate na ya || 17 ||
BRP196.018.1/ tennuyta ko 'pi pravivea mahguhm |
BRP196.018.2/ yatra ete mahvryo mucukundo narevara || 18 ||
BRP196.019.1/ so 'pi pravio yavano dv ayygata naram |
BRP196.019.2/ pdena taym sa ka matv sa durmati || 19 ||
BRP196.020.1/ damtra ca tensau jajvla yavano 'gnin |
BRP196.020.2/ tatkrodhajena munayo bhasmbhta ca tatkat || 20 ||
/p. 605/

BRP196.021.1/ sa hi devsure yuddhe gatv jitv mahsurn |


BRP196.021.2/ nidrrta sumahkla nidr vavre vara surn || 21 ||
BRP196.022.1/ prokta ca devai sasupta yas tvm utthpayiyati |
BRP196.022.2/ dehajengnin sadya sa tu bhasmbhaviyati || 22 ||
BRP196.023.1/ eva dagdhv sa ta ppa dv ca madhusdanam |
BRP196.023.2/ kas tvam ity ha so 'py ha jto 'ha aina kule || 23 ||
BRP196.024.1/ vasudevasya tanayo yaduvaasamudbhava |
BRP196.024.2/ mucukundo 'pi tac chrutv vddhagrgyavaca smaran || 24 ||
BRP196.025.1/ sasmtya praipatyaina sarva sarvevara harim |
BRP196.025.2/ prha jto bhavn vior aas tva paramevara || 25 ||
BRP196.026.1/ pur grgyea kathitam aviatime yuge |
BRP196.026.2/ dvparnte harer janma yaduvae bhaviyati || 26 ||

899

900

Chapter 196 :: Klayavana-episode; Mucukunda and Ka

BRP196.027.1/ sa tva prpto na sandeho martynm upakrakt |


BRP196.027.2/ tath hi sumahat tejo nla sohum aha tava || 27 ||
BRP196.028.1/ tath hi sumahmbhodadhvanidhratara tata |
BRP196.028.2/ vkya tam iti hovca yumatpdasullitam || 28 ||
BRP196.029.1/ devsure mahyuddhe daity ca sumahbha |
BRP196.029.2/ na ekus te mahat tejas tat tejo na sahmy aham || 29 ||
BRP196.030.1/ sasrapatitasyaiko jantos tva araa param |
BRP196.030.2/ samprasda prapannrtihart hara mamubham || 30 ||
BRP196.031.1/ tva payonidhaya ail sarita ca vanni ca |
BRP196.031.2/ medin gagana vyur po 'gnis tva tath pumn || 31 ||
BRP196.032.1/ pusa paratara sarva vypya janma vikalpavat |
BRP196.032.2/ abddihnam ajara vddhikayavivarjitam || 32 ||
BRP196.033.1/ tvatto 'mars tu pitaro yakagandharvarkas |
BRP196.033.2/ siddh cpsarasas tvatto manuy paava khag || 33 ||
BRP196.034.1/ sarsp mg sarve tvatta caiva mahruh |
BRP196.034.2/ yac ca bhta bhaviyad v kicid atra carcare || 34 ||
BRP196.035.1/ amrta mrtam athav sthla skmatara tath |
BRP196.035.2/ tat sarva tva jagatkartar nsti kicit tvay vin || 35 ||
BRP196.036.1/ may sasracakre 'smin bhramat bhagavan sad |
BRP196.036.2/ tpatraybhibhtena na prpt nirvti kvacit || 36 ||
BRP196.037.1/ dukhny eva sukhnti mgatjalaya |
BRP196.037.2/ may ntha ghtni tni tpya me 'bhavan || 37 ||
BRP196.038.1/ rjyam urv bala koo mitrapakas tathtmaj |
BRP196.038.2/ bhry bhtyajan ye ca abddy viay prabho || 38 ||
BRP196.039.1/ sukhabuddhy may sarva ghtam idam avyaya |
BRP196.039.2/ parime ca devea tptmakam abhn mama || 39 ||
BRP196.040.1/ devalokagati prpto ntha devagao 'pi hi |
BRP196.040.2/ matta shyyakmo 'bhc chvat kutra nirvti || 40 ||
/p. 606/

BRP196.041.1/ tvm anrdhya jagat sarve prabhavspadam |


BRP196.041.2/ vat prpyate kena paramevara nirvti || 41 ||
BRP196.042.1/ tvanmymhamanaso janmamtyujardikn |
BRP196.042.2/ avpya ppn payanti pretarjnam antar || 42 ||

Chapter 196 :: Klayavana-episode; Mucukunda and Ka

BRP196.043.1/ tata paatair baddh narakev atidruam |


BRP196.043.2/ prpnuvanti mahad dukha vivarpam ida tava || 43 ||
BRP196.044.1/ aham atyantaviay mohitas tava myay |
BRP196.044.2/ mamatvgdhagartnte bhrammi paramevara || 44 ||
BRP196.045.1/ so 'ha tv araam apram am ya |
BRP196.045.2/ samprpta paramapada yato na kicit |
BRP196.045.3/ sasraramaparitpataptacet |
BRP196.045.4/ nirvie pariatadhmni sbhila || 45 ||

901

902

Chapter 197 :: Ka and Mucukunda; Baladeva in Gokula

Chapter 197 :: Ka and


Mucukunda; Baladeva in
Gokula
197

BRP197.001.0/ vysa uvca:

BRP197.001.1/ ittha stutas tad tena mucukundena dhmat |


BRP197.001.2/ prhea sarvabhtnm andinidhano hari || 1 ||
BRP197.002.0/ rka uvca:
BRP197.002.1/ yathbhivchitl lokn divyn gaccha narevara |
BRP197.002.2/ avyhataparaivaryo matprasdopabhita || 2 ||
BRP197.003.1/ bhuktv divyn mahbhogn bhaviyasi mahkule |
BRP197.003.2/ jtismaro matprasdt tato mokam avpsyasi || 3 ||
BRP197.004.0/ vysa uvca:
BRP197.004.1/ ity ukta praipatyea jagatm acyuta npa |
BRP197.004.2/ guhmukhd vinikrnto dade so 'lpakn narn || 4 ||
BRP197.005.1/ tata kaliyuga jtv prpta taptu tato npa |
BRP197.005.2/ naranryaasthna prayayau gandhamdanam || 5 ||
BRP197.006.1/ ko 'pi ghtayitvrim upyena hi tadbalam |
BRP197.006.2/ jagrha mathurm etya hastyavasyandanojjvalam || 6 ||
BRP197.007.1/ nya cograsenya dvravaty nyavedayat |
BRP197.007.2/ parbhibhavaniaka babhva ca yado kulam || 7 ||
BRP197.008.1/ baladevo 'pi viprendr prantkhilavigraha |
BRP197.008.2/ jtidaranasotkaha prayayau nandagokulam || 8 ||
BRP197.009.1/ tato gop ca gopya ca yathprvam amitrajit |
BRP197.009.2/ tathaivbhyavadat prem bahumnapurasaram || 9 ||
BRP197.010.1/ kai cpi samparivakta kcit sa pariasvaje |
197

[ SS 307

Chapter 197 :: Ka and Mucukunda; Baladeva in Gokula

BRP197.010.2/ hsa cakre sama kaicid gopagopjanais tath || 10 ||


/p. 607/

BRP197.011.1/ priyy anekny avadan gops tatra halyudham |


BRP197.011.2/ gopya ca premamudit procu seryam athpar || 11 ||
BRP197.012.1/ gopya papracchur apar ngarjanavallabha |
BRP197.012.2/ kaccid ste sukha ka calatpremaraskula || 12 ||
BRP197.013.1/ asmacceopahasana na kaccit purayoitm |
BRP197.013.2/ saubhgyamnam adhika karoti kaasauhda || 13 ||
BRP197.014.1/ kaccit smarati na ko gtnugamana ktam |
BRP197.014.2/ apy asau mtara drau sakd apy gamiyati || 14 ||
BRP197.015.1/ athav ki tadlpai kriyantm apar kath |
BRP197.015.2/ yad asmbhir vin tena vinsmka bhaviyati || 15 ||
BRP197.016.1/ pit mt tath bhrt bhart bandhujana ca ka |
BRP197.016.2/ na tyaktas tatkte 'smbhir aktajas tato hi sa || 16 ||
BRP197.017.1/ tathpi kaccid tmyam ihgamanasarayam |
BRP197.017.2/ karoti ko vaktavya bhavat vacanmtam || 17 ||
BRP197.018.1/ dmodaro 'sau govinda purastrsaktamnasa |
BRP197.018.2/ apetaprtir asmsu durdara pratibhti na || 18 ||
BRP197.019.0/ vysa uvca:
BRP197.019.1/ mantrita sa keti punar dmodareti ca |
BRP197.019.2/ jahasu susvara gopyo hari kacetasa || 19 ||
BRP197.020.1/ sandeai saumyamadhurai premagarbhair agarvitai |
BRP197.020.2/ rmevsit gopya kasytimadhusvarai || 20 ||
BRP197.021.1/ gopai ca prvavad rma parihsamanoharai |
BRP197.021.2/ kath cakra prem ca saha tair vrajabhmiu || 21 ||

903

904

Chapter 198 :: Balarma forcing Yamun to change her course

Chapter 198 :: Balarma


forcing Yamun to change her
course
198

BRP198.001.0/ vysa uvca:

BRP198.001.1/ vane viharatas tasya saha gopair mahtmana |


BRP198.001.2/ mnuacchadmarpasya easya dharabhta || 1 ||
BRP198.002.1/ nipditorukryasya kryeaivvatria |
BRP198.002.2/ upabhogrtham atyartha varua prha vrum || 2 ||
BRP198.003.0/ varua uvca:
BRP198.003.1/ abh sarvad hy asya madire tva mahaujasa |
BRP198.003.2/ anantasyopabhogya tasya gaccha mude ubhe || 3 ||
BRP198.004.0/ vysa uvca:
BRP198.004.1/ ity ukt vru tena sannidhnam athkarot |
BRP198.004.2/ vndvanataotpannakadambatarukoare || 4 ||
/p. 608/

BRP198.005.1/ vicaran baladevo 'pi madirgandham uddhatam |


BRP198.005.2/ ghrya madirharam avptha purtanam || 5 ||
BRP198.006.1/ tata kadambt sahas madyadhr sa lgal |
BRP198.006.2/ patant vkya munaya prayayau param mudam || 6 ||
BRP198.007.1/ papau ca gopagopbhi samaveto mudnvita |
BRP198.007.2/ upagyamno lalita gtavdyaviradai || 7 ||
BRP198.008.1/ ramato 'tyantagharmmbhakaikmauktikojjvala |
BRP198.008.2/ gaccha yamune sntum icchmty ha vihvala || 8 ||
BRP198.009.1/ tasya vca nad s tu mattoktm avamanya vai |
BRP198.009.2/ njagma tata kruddho hala jagrha lgal || 9 ||
198

[ SS 308

Chapter 198 :: Balarma forcing Yamun to change her course

BRP198.010.1/ ghtv t taenaiva cakara madavihvala |


BRP198.010.2/ ppe nysi nysi gamyatm icchaynyata || 10 ||
BRP198.011.1/ s k tena sahas mrga santyajya nimnag |
BRP198.011.2/ yatrste baladevo 'sau plvaym sa tad vanam || 11 ||
BRP198.012.1/ arri tathopetya trsavihvalalocan |
BRP198.012.2/ prasdety abravd rma muca m mualyudha || 12 ||
BRP198.013.1/ so 'bravd avajnsi mama auryabala yadi |
BRP198.013.2/ so 'ha tv halaptena nayiymi sahasradh || 13 ||
BRP198.014.0/ vysa uvca:
BRP198.014.1/ ity uktaytisantrastas tay nady prasdita |
BRP198.014.2/ bhbhge plvite tatra mumoca yamun bala || 14 ||
BRP198.015.1/ tata sntasya vai kntir jagma mahvane |
BRP198.015.2/ avatasotpala cru ghtvaika ca kualam || 15 ||
BRP198.016.1/ varuaprahit csmai mlm amlnapakajm |
BRP198.016.2/ samudrrhe tath vastre nle lakmr ayacchata || 16 ||
BRP198.017.1/ ktvatasa sa tad crukualabhita |
BRP198.017.2/ nlmbaradhara sragv uubhe kntisayuta || 17 ||
BRP198.018.1/ ittha vibhito reme tatra rmas tad vraje |
BRP198.018.2/ msadvayena yta ca puna sa mathur purm || 18 ||
BRP198.019.1/ revat caiva tanay raivatasya mahpate |
BRP198.019.2/ upayeme balas tasy jajte niaholmukau || 19 ||

905

906

Chapter 199 :: Marriage of Ka and Rukmi

Chapter 199 :: Marriage of


Ka and Rukmi
199

BRP199.001.0/ vysa uvca:

BRP199.001.1/ bhmaka kuine rj vidarbhaviaye 'bhavat |


BRP199.001.2/ rukmi tasya duhit rukm caiva suto dvij || 1 ||
BRP199.002.1/ rukmi cakame ka s ca ta cruhsin |
BRP199.002.2/ na dadau ycate cain rukm dveea cakrie || 2 ||
/p. 609/

BRP199.003.1/ dadau sa iuplya jarsandhapracodita |


BRP199.003.2/ bhmako rukmi srdha rukmim uruvikrama || 3 ||
BRP199.004.1/ vivhrtha tata sarve jarsandhamukh np |
BRP199.004.2/ bhmakasya pura jagmu iupla ca kuinam || 4 ||
BRP199.005.1/ ko 'pi balabhadrdyair yadubhi parivrita |
BRP199.005.2/ prayayau kuina drau vivha caidyabhpate || 5 ||
BRP199.006.1/ vobhvini vivhe tu t kany htavn hari |
BRP199.006.2/ vipakabhvam sdya rmdyev eva bandhuu || 6 ||
BRP199.007.1/ tata ca pauraka rmn dantavaktro vidratha |
BRP199.007.2/ iuplo jarsandha lvdy ca mahbhta || 7 ||
BRP199.008.1/ kupits te hari hantu cakrur udyogam uttamam |
BRP199.008.2/ nirjit ca samgamya rmdyair yadupugavai || 8 ||
BRP199.009.1/ kuina na pravekymi ahatv yudhi keavam |
BRP199.009.2/ ktv pratij rukm ca hantu kam abhidruta || 9 ||
BRP199.010.1/ hatv bala sa ngvapattisyandanasakulam |
BRP199.010.2/ nirjita ptita corvy llayaiva sa cakri || 10 ||
BRP199.011.1/ nirjitya rukmia samyag upayeme sa rukmim |
BRP199.011.2/ rkasena vidhnena samprpto madhusdana || 11 ||

199

[ SS 308

Chapter 199 :: Marriage of Ka and Rukmi

BRP199.012.1/ tasy jaje ca pradyumno madana sa vryavn |


BRP199.012.2/ jahra ambaro ya vai yo jaghna ca ambaram || 12 ||

907

908

Chapter 200 :: Abduction of Pradyumna and his killing of ambara

Chapter 200 :: Abduction of


Pradyumna and his killing of
ambara
200

BRP200.001.0/ munaya cu:

BRP200.001.1/ ambarea hto vra pradyumna sa katha puna |


BRP200.001.2/ ambara ca mahvrya pradyumnena katha hata || 1 ||
BRP200.002.0/ vysa uvca:
BRP200.002.1/ ahe 'hni jtamtre tu pradyumna stikght |
BRP200.002.2/ mamaia hanteti dvij htavn klaambara || 2 ||
BRP200.003.1/ ntv cikepa caivaina grho 'gre lavarave |
BRP200.003.2/ kallolajanitvarte sughore makarlaye || 3 ||
BRP200.004.1/ patita caiva tatraiko matsyo jagrha blakam |
BRP200.004.2/ na mamra ca tasypi jaharnaladpita || 4 ||
BRP200.005.1/ matsyabandhai ca matsyo 'sau matsyair anyai saha dvij |
BRP200.005.2/ ghtito 'suravaryya ambarya nivedita || 5 ||
BRP200.006.1/ tasya myvat nma patn sarvaghevar |
BRP200.006.2/ kraym sa sdnm dhipatyam anindit || 6 ||
BRP200.007.1/ drite matsyajahare dade stiobhanam |
BRP200.007.2/ kumra manmathataror dagdhasya prathamkuram || 7 ||
/p. 610/

BRP200.008.1/ ko 'ya katham aya matsyajahare samupgata |


BRP200.008.2/ ity eva kautukvi t tanv prha nrada || 8 ||
BRP200.009.0/ nrada uvca:
BRP200.009.1/ aya samastajagat sisahrakri |
BRP200.009.2/ ambarea hta katanaya stikght || 9 ||
200

[ SS 308-309

Chapter 200 :: Abduction of Pradyumna and his killing of ambara

BRP200.010.1/ kipta samudre matsyena nigras te vaa gata |


BRP200.010.2/ nararatnam ida subhru virabdh pariplaya || 10 ||
BRP200.011.0/ vysa uvca:
BRP200.011.1/ nradenaivam ukt s playm sa ta ium |
BRP200.011.2/ blyd evtirgea rptiayamohit || 11 ||
BRP200.012.1/ sa yad yauvanbhogabhito 'bhd dvijottam |
BRP200.012.2/ sbhil tad s tu babhva gajagmin || 12 ||
BRP200.013.1/ myvat dadau csmai my sarv mahtmane |
BRP200.013.2/ pradyumnytmabhtya tannyastahdayeka |
BRP200.013.3/ prasajjant tu tm ha sa kri kamalalocana || 13 ||
BRP200.014.0/ pradyumna uvca:
BRP200.014.1/ mtbhva vihyaiva kimartha vartase 'nyath || 14 ||
BRP200.015.0/ vysa uvca:
BRP200.015.1/ s csmai kathaym sa na putras tva mameti vai |
BRP200.015.2/ tanaya tvm aya vior htavn klaambara || 15 ||
BRP200.016.1/ kipta samudre matsyasya samprpto jaharn may |
BRP200.016.2/ s tu roditi te mt kntdypy ativatsal || 16 ||
BRP200.017.0/ vysa uvca:
BRP200.017.1/ ity ukta ambara yuddhe pradyumna sa samhvayat |
BRP200.017.2/ krodhkulktaman yuyudhe ca mahbala || 17 ||
BRP200.018.1/ hatv sainyam aea tu tasya daityasya mdhavi |
BRP200.018.2/ sapta my vyatikramya my sayuyuje 'amm || 18 ||
BRP200.019.1/ tay jaghna ta daitya myay klaambaram |
BRP200.019.2/ utpatya ca tay srdham jagma pitu puram || 19 ||
BRP200.020.1/ antapure ca patita myvaty samanvitam |
BRP200.020.2/ ta dv hasakalp babhvu kayoita |
BRP200.020.3/ rukmi cbravt prem saktadir anindit || 20 ||
BRP200.021.0/ rukmiy uvca:
BRP200.021.1/ dhanyy khalv aya putro vartate navayauvane |
BRP200.021.2/ asmin vayasi putro me pradyumno yadi jvati || 21 ||
BRP200.022.1/ sabhgy janan vatsa tvay kpi vibhit |
BRP200.022.2/ athav yda sneho mama ydg vapu ca te |

909

910

Chapter 200 :: Abduction of Pradyumna and his killing of ambara

BRP200.022.3/ harer apatya suvyakta bhavn vatsa bhaviyati || 22 ||


BRP200.023.0/ vysa uvca:
BRP200.023.1/ etasminn antare prpta saha kena nrada |
BRP200.023.2/ antapuravar dev rukmi prha harita || 23 ||
/p. 611/

BRP200.024.0/ rka uvca:

BRP200.024.1/ ea te tanaya subhru hatv ambaram gata |


BRP200.024.2/ hto yenbhavat prva putras te stikght || 24 ||
BRP200.025.1/ iya myvat bhry tanayasysya te sat |
BRP200.025.2/ ambarasya na bhryeya ryatm atra kraam || 25 ||
BRP200.026.1/ manmathe tu gate na tadudbhavaparya |
BRP200.026.2/ ambara mohaym sa myrpea rukmii || 26 ||
BRP200.027.1/ vivhdyupabhogeu rpa mymaya ubham |
BRP200.027.2/ daraym sa daityasya tasyeya madireka || 27 ||
BRP200.028.1/ kmo 'vatra putras te tasyeya dayit rati |
BRP200.028.2/ viak ntra kartavy snueya tava obhan || 28 ||
BRP200.029.0/ vysa uvca:
BRP200.029.1/ tato harasamviau rukmikeavau tad |
BRP200.029.2/ nagar ca samast s sdhu sdhv ity abhata || 29 ||
BRP200.030.1/ cira naena putrea sagat prekya rukmim |
BRP200.030.2/ avpa vismaya sarvo dvravaty janas tad || 30 ||

Chapter 201 :: Marriage of Aniruddha; killing of Rukmin

Chapter 201 :: Marriage of


Aniruddha; killing of Rukmin
201

BRP201.001.0/ vysa uvca:

BRP201.001.1/ crudea sudea ca crudeha ca obhanam |


BRP201.001.2/ suea crugupta ca bhadracru tathparam || 1 ||
BRP201.002.1/ cruvinda sucru ca cru ca balin varam |
BRP201.002.2/ rukmiy ajanayat putrn kany crumat tath || 2 ||
BRP201.003.1/ any ca bhry kasya babhvu sapta obhan |
BRP201.003.2/ klind mitravind ca saty ngnajit tath || 3 ||
BRP201.004.1/ dev jmbavat cpi sad tu tu rohi |
BRP201.004.2/ madrarjasut cny sul lamaal || 4 ||
BRP201.005.1/ strjit satyabhm lakma cruhsin |
BRP201.005.2/ oatra sahasri strm anyni cakria || 5 ||
BRP201.006.1/ pradyumno 'pi mahvryo rukmias tanay ubhm |
BRP201.006.2/ svayavarasth jagrha spi ta tanaya hare || 6 ||
BRP201.007.1/ tasym asybhavat putro mahbalaparkrama |
BRP201.007.2/ aniruddho rae ruddho vryodadhir arindama || 7 ||
BRP201.008.1/ tasypi rukmia pautr varaym sa keava |
BRP201.008.2/ dauhitrya dadau rukm spardhayann api auri || 8 ||
BRP201.009.1/ tasy vivhe rmdy ydav hari saha |
BRP201.009.2/ rukmio nagara jagmur nmn bhojakaa dvij || 9 ||
BRP201.010.1/ vivhe tatra nirvtte prdyumne sumahtmana |
BRP201.010.2/ kaligarjapramukh rukmia vkyam abruvan || 10 ||
BRP201.011.0/ kaligdaya cu:
BRP201.011.1/ anakajo hal dyte tathsya vyasana mahat |
BRP201.011.2/ tan naymo bala tasmd dytenaiva mahdyute || 11 ||

201

[ SS 309-310

911

912

Chapter 201 :: Marriage of Aniruddha; killing of Rukmin

/p. 612/

BRP201.012.0/ vysa uvca:

BRP201.012.1/ tatheti tn ha npn rukm balasamanvita |


BRP201.012.2/ sabhy saha rmea cakre dyta ca vai tad || 12 ||
BRP201.013.1/ sahasram eka nik rukmi vijito bala |
BRP201.013.2/ dvitye divase cnyat sahasra rukmi jita || 13 ||
BRP201.014.1/ tato daa sahasri nik paam dade |
BRP201.014.2/ balabhadraprapannni rukm dytavid vara || 14 ||
BRP201.015.1/ tato jahstha bala kaligdhipatir dvij |
BRP201.015.2/ dantn vidarayan mho rukm cha madoddhata || 15 ||
BRP201.016.0/ rukmy uvca:
BRP201.016.1/ avidyo 'ya mahdyte balabhadra parjita |
BRP201.016.2/ maivkvalepatvd yo 'ya mene 'kakovidam || 16 ||
BRP201.017.1/ dv kaligarja tu prakadaannanam |
BRP201.017.2/ rukmia cpi durvkya kopa cakre halyudha || 17 ||
BRP201.018.0/ vysa uvca:
BRP201.018.1/ tata kopaparttm nikakoi halyudha |
BRP201.018.2/ glaha jagrha rukm ca tatas tv akn aptayat || 18 ||
BRP201.019.1/ ajayad baladevo 'tha prhoccais ta jita may |
BRP201.019.2/ mameti rukm prhoccair alkoktair ala balam || 19 ||
BRP201.020.1/ tvayokto 'ya glaha satya na mamaio 'numodita |
BRP201.020.2/ eva tvay ced vijita na may vijita katham || 20 ||
BRP201.021.1/ tato 'ntarike vg uccai prha gambhrandin |
BRP201.021.2/ baladevasya ta kopa vardhayant mahtmana || 21 ||
BRP201.022.0/ kavg uvca:
BRP201.022.1/ jita tu baladevena rukmi bhita m |
BRP201.022.2/ anuktv vacana kicit kta bhavati karma || 22 ||
BRP201.023.0/ vysa uvca:
BRP201.023.1/ tato bala samutthya krodhasaraktalocana |
BRP201.023.2/ jaghnpadenaiva rukmia sa mahbala || 23 ||
BRP201.024.1/ kaligarja cdya visphuranta bald bala |
BRP201.024.2/ babhaja dantn kupito yai praka jahsa sa || 24 ||

Chapter 202 :: Naraka-episode

BRP201.025.1/ kya ca mahstambha jtarpamaya bala |


BRP201.025.2/ jaghna ye tatpaks tn bhbhta kupito bala || 25 ||
BRP201.026.1/ tato hhkta sarva palyanapara dvij |
BRP201.026.2/ tad rjamaala sarva babhva kupite bale || 26 ||
BRP201.027.1/ balena nihata rutv rukmia madhusdana |
BRP201.027.2/ novca vacana kicid rukmibalayor bhayt || 27 ||
BRP201.028.1/ tato 'niruddham dya ktodvha dvijottam |
BRP201.028.2/ dvrakm jagmtha yaducakra sakeavam || 28 ||
/p. 613/

913

914

Chapter 202 :: Naraka-episode

Chapter 202 :: Naraka-episode


202

BRP202.001.0/ vysa uvca:

BRP202.001.1/ dvravaty tata auri akras tribhuvanevara |


BRP202.001.2/ jagmtha munayo mattairvataphaga || 1 ||
BRP202.002.1/ praviya dvrak so 'tha sampe ca hares tad |
BRP202.002.2/ kathaym sa daityasya narakasya viceitam || 2 ||
BRP202.003.0/ indra uvca:
BRP202.003.1/ tvay nthena devn manuyatve 'pi tihat |
BRP202.003.2/ praama sarvadukhni ntni madhusdana || 3 ||
BRP202.004.1/ tapasvijanarakyai so 'rio dhenukas tath |
BRP202.004.2/ pralambdys tath ke te sarve nihats tvay || 4 ||
BRP202.005.1/ kasa kuvalaypa ptan blaghtin |
BRP202.005.2/ na nts tvay sarve ye 'nye jagadupadrav || 5 ||
BRP202.006.1/ yumaddordaasambuddhiparitrte jagattraye |
BRP202.006.2/ yaje yajahavi prya tpti ynti divaukasa || 6 ||
BRP202.007.1/ so 'ha smpratam yto yannimitta janrdana |
BRP202.007.2/ tac chrutv tatpratkraprayatna kartum arhasi || 7 ||
BRP202.008.1/ bhaumo 'ya narako nma prgjyotiapurevara |
BRP202.008.2/ karoti sarvabhtnm apaghtam arindama || 8 ||
BRP202.009.1/ devasiddhasurdn np ca janrdana |
BRP202.009.2/ hatv tu so 'sura kany rurodha nijamandire || 9 ||
BRP202.010.1/ chattra yat salilasrvi taj jahra pracetasa |
BRP202.010.2/ mandarasya tath ga htavn maiparvatam || 10 ||
BRP202.011.1/ amtasrvi divye mtur me 'mtakuale |
BRP202.011.2/ jahra so 'suro 'dity vchaty airvata dvipam || 11 ||
BRP202.012.1/ durntam etad govinda may tasya tavoditam |
BRP202.012.2/ yad atra pratikartavya tat svaya parimyatm || 12 ||

202

[ SS 310

Chapter 202 :: Naraka-episode

BRP202.013.0/ vysa uvca:


BRP202.013.1/ iti rutv smita ktv bhagavn devaksuta |
BRP202.013.2/ ghtv vsava haste samuttasthau varsant || 13 ||
BRP202.014.1/ sacintitam upruhya garua gaganecaram |
BRP202.014.2/ satyabhm samropya yayau prgjyotia puram || 14 ||
BRP202.015.1/ ruhyairvata nga akro 'pi tridalayam |
BRP202.015.2/ tato jagma suman payat dvrakaukasm || 15 ||
BRP202.016.1/ prgjyotiapurasysya samantc chatayojanam |
BRP202.016.2/ cita bhairavai pai parasainyanivrae || 16 ||
BRP202.017.1/ t ciccheda hari pn kiptv cakra sudaranam |
BRP202.017.2/ tato mura samuttasthau ta jaghna ca keava || 17 ||
BRP202.018.1/ muros tu tanayn sapta sahasrs ts tato hari |
BRP202.018.2/ cakradhrgninirdagdh cakra alabhn iva || 18 ||
BRP202.019.1/ hatv mura hayagrva tath pacajana dvij |
BRP202.019.2/ prgjyotiapura dhms tvarvn samupdravat || 19 ||
/p. 614/

BRP202.020.1/ narakensya tatrbhn mahsainyena sayuga |


BRP202.020.2/ kasya yatra govindo jaghne daityn sahasraa || 20 ||
BRP202.021.1/ astrstravara mucanta sa bhauma naraka bal |
BRP202.021.2/ kiptv cakra dvidh cakre cakr daiteyacakrah || 21 ||
BRP202.022.1/ hate tu narake bhmir ghtvditikuale |
BRP202.022.2/ upatasthe jaganntha vkya cedam athbravt || 22 ||
BRP202.023.0/ dharay uvca:
BRP202.023.1/ yadham uddht ntha tvay karamrtin |
BRP202.023.2/ tvatsasparabhava putras tadya mayy ajyata || 23 ||
BRP202.024.1/ so 'ya tvayaiva datto me tvayaiva viniptita |
BRP202.024.2/ gha kuale ceme playsya ca santatim || 24 ||
BRP202.025.1/ bhrvatararthya mamaiva bhagavn imam |
BRP202.025.2/ aena lokam yta prasdasumukha prabho || 25 ||
BRP202.026.1/ tva kart ca vikart ca sahart prabhavo 'vyaya |
BRP202.026.2/ jagatsvarpo ya ca tva styase 'cyuta ki may || 26 ||
BRP202.027.1/ vyp vypya kriy kart krya ca bhagavn sad |

915

916

Chapter 203 :: Ka and Satyabhm in the world of the gods

BRP202.027.2/ sarvabhttmabhttm styase 'cyuta ki may || 27 ||


BRP202.028.1/ paramtm tvam tm ca bhttm cvyayo bhavn |
BRP202.028.2/ yad tad stutir nsti kimartha te pravartatm || 28 ||
BRP202.029.1/ prasda sarvabhttman narakena kta ca yat |
BRP202.029.2/ tat kamyatm adoya matsuta sa niptita || 29 ||
BRP202.030.0/ vysa uvca:
BRP202.030.1/ tatheti coktv dhara bhagavn bhtabhvana |
BRP202.030.2/ ratnni narakvsj jagrha munisattam || 30 ||
BRP202.031.1/ kanypure sa kanyn oatulavikrama |
BRP202.031.2/ atdhikni dade sahasri dvijottam || 31 ||
BRP202.032.1/ caturdarn gaj cogrn a sahasri davn |
BRP202.032.2/ kmbojn tathvn niyutny ekaviatim || 32 ||
BRP202.033.1/ kanys t ca tath ngs tn avn dvrak purm |
BRP202.033.2/ prpaym sa govinda sadyo narakakikarai || 33 ||
BRP202.034.1/ dade vrua chattra tathaiva maiparvatam |
BRP202.034.2/ ropaym sa harir garue patagevare || 34 ||
BRP202.035.1/ ruhya ca svaya ka satyabhmsahyavn |
BRP202.035.2/ adity kuale dtu jagma tridalayam || 35 ||
/p. 615/

Chapter 203 :: Ka and Satyabhm in the world of the gods

Chapter 203 :: Ka and


Satyabhm in the world of
the gods
203

BRP203.001.0/ vysa uvca:

BRP203.001.1/ garuo vrua chattra tathaiva maiparvatam |


BRP203.001.2/ sabhrya ca hkea llayaiva vahan yayau || 1 ||
BRP203.002.1/ tata akham updhmya svargadvra gato hari |
BRP203.002.2/ upatasthus tato dev srghaptr janrdanam || 2 ||
BRP203.003.1/ sa devair arcita ko devamtur niveanam |
BRP203.003.2/ sitbhraikharkra praviya dade 'ditim || 3 ||
BRP203.004.1/ sa t praamya akrea sahita kualottame |
BRP203.004.2/ dadau narakana ca aassyai janrdana || 4 ||
BRP203.005.1/ tata prt jaganmt dhtra jagat harim |
BRP203.005.2/ tuvditir avyagra ktv tatpravaa mana || 5 ||
BRP203.006.0/ aditir uvca:
BRP203.006.1/ namas te puarkka bhaktnm abhayakara |
BRP203.006.2/ santantman bhttman sarvtman bhtabhvana || 6 ||
BRP203.007.1/ praetar manaso buddher indriy gutmaka |
BRP203.007.2/ sitadrghdinieakalpanparivarjita || 7 ||
BRP203.008.1/ janmdibhir asaspasvapndivrivarjita |
BRP203.008.2/ sandhy rtrir ahar bhmir gagana vyur ambu ca || 8 ||
BRP203.009.1/ hutano mano buddhir bhtdis tva tathcyuta |
BRP203.009.2/ sisthitivinn kart kartpatir bhavn || 9 ||
BRP203.010.1/ brahmaviuivkhybhir tmamrtibhir vara |
BRP203.010.2/ mybhir etad vypta te jagat sthvarajagamam || 10 ||

203

[ SS 311-312

917

918

Chapter 203 :: Ka and Satyabhm in the world of the gods

BRP203.011.1/ antmany tmavijna s te my janrdana |


BRP203.011.2/ aha mameti bhvo 'tra yay samupajyate || 11 ||
BRP203.012.1/ sasramadhye myys tavaitan ntha ceitam |
BRP203.012.2/ yai svadharmaparair ntha narair rdhito bhavn || 12 ||
BRP203.013.1/ te taranty akhilm et mym tmavimuktaye |
BRP203.013.2/ brahmdy sakal dev manuy paavas tath || 13 ||
BRP203.014.1/ viumymahvarte mohndhatamasvt |
BRP203.014.2/ rdhya tvm abhpsante kmn tmabhavakaye || 14 ||
BRP203.015.1/ pade te puru baddh myay bhagavas tava |
BRP203.015.2/ may tva putrakminy vairipakakayya ca || 15 ||
BRP203.016.1/ rdhito na mokya myvilasita hi tat |
BRP203.016.2/ kaupncchdanapry vch kalpadrumd api || 16 ||
BRP203.017.1/ jyate yad apuyn so 'pardha svadoaja |
BRP203.017.2/ tat prasdkhilajaganmymohakarvyaya || 17 ||
BRP203.018.1/ ajna jnasadbhva bhtabhtea naya |
BRP203.018.2/ namas te cakrahastya rgahastya te nama || 18 ||
BRP203.019.1/ gadhastya te vio akhahastya te nama |
BRP203.019.2/ etat paymi te rpa sthlacihnopaobhitam |
BRP203.019.3/ na jnmi para yat te prasda paramevara || 19 ||
/p. 616/

BRP203.020.0/ vysa uvca:

BRP203.020.1/ adityaiva stuto viu prahasyha surraim || 20 ||


BRP203.021.0/ rka uvca:
BRP203.021.1/ mt devi tvam asmka prasda varad bhava || 21 ||
BRP203.022.0/ aditir uvca:
BRP203.022.1/ evam astu yathecch te tvam aeasursurai |
BRP203.022.2/ ajeya puruavyghra martyaloke bhaviyasi || 22 ||
BRP203.023.0/ vysa uvca:
BRP203.023.1/ tato 'nantaram evsya akrsahit ditim |
BRP203.023.2/ satyabhm praamyha prasdeti puna puna || 23 ||
BRP203.024.0/ aditir uvca:
BRP203.024.1/ matprasdn na te subhru jar vairpyam eva ca |

Chapter 203 :: Ka and Satyabhm in the world of the gods

BRP203.024.2/ bhaviyaty anavadygi sarvakm bhaviyasi || 24 ||


BRP203.025.0/ vysa uvca:
BRP203.025.1/ adity tu ktnujo devarjo janrdanam |
BRP203.025.2/ yathvat pjaym sa bahumnapurasaram || 25 ||
BRP203.026.1/ tato dadara ko 'pi satyabhmsahyavn |
BRP203.026.2/ devodynni sarvi nandandni sattam || 26 ||
BRP203.027.1/ dadara ca sugandhhya majarpujadhriam |
BRP203.027.2/ aityhldakara divya tmrapallavaobhitam || 27 ||
BRP203.028.1/ mathyamne 'mte jta jtarpasamaprabham |
BRP203.028.2/ prijta jaganntha keava keisdana |
BRP203.028.3/ ta dv prha govinda satyabhm dvijottam || 28 ||
BRP203.029.0/ satyabhmovca:
BRP203.029.1/ kasmn na dvrakm ea nyate ka pdapa |
BRP203.029.2/ yadi te tad vaca satya satytyartha priyeti me || 29 ||
BRP203.030.1/ madghe nikurthya tad aya nyat taru |
BRP203.030.2/ na me jmbavat tdg abh na ca rukmi || 30 ||
BRP203.031.1/ satye yath tvam ity ukta tvay ksakt priyam |
BRP203.031.2/ satya tad yadi govinda nopacrakta vaca || 31 ||
BRP203.032.1/ tad astu prijto 'ya mama gehavibhaam |
BRP203.032.2/ bibhrat prijtasya keapena majarm |
BRP203.032.3/ sapatnnm aha madhye obheyam iti kmaye || 32 ||
BRP203.033.0/ vysa uvca:
BRP203.033.1/ ity ukta sa prahasyaina prijta garutmati |
BRP203.033.2/ ropaym sa haris tam cur vanarakia || 33 ||
BRP203.034.0/ vanapl cu:
BRP203.034.1/ bho ac devarjasya mahi tatparigraham |
BRP203.034.2/ prijta na govinda hartum arhasi pdapam || 34 ||
BRP203.035.1/ acvibharthya devair amtamanthane |
BRP203.035.2/ utpdito 'ya na kem ghtvaina gamiyasi || 35 ||
BRP203.036.1/ mauhyt prrthayase kem ghtvaina ca ko vrajet |
BRP203.036.2/ avayam asya devendro vikti ka ysyati || 36 ||
/p. 617/

919

920

Chapter 203 :: Ka and Satyabhm in the world of the gods

BRP203.037.1/ vajrodyatakara akram anuysyanti cmar |


BRP203.037.2/ tad ala sakalair devair vigrahea tavcyuta |
BRP203.037.3/ vipkakau yat karma na tac chasanti pait || 37 ||
BRP203.038.0/ vysa uvca:
BRP203.038.1/ ity ukte tair uvcaitn satyabhmtikopin || 38 ||
BRP203.039.0/ satyabhmovca:
BRP203.039.1/ k ac prijtasya ko v akra surdhipa |
BRP203.039.2/ smnya sarvalokn yady eo 'mtamanthane || 39 ||
BRP203.040.1/ samutpanna pur kasmd eko ghti vsava |
BRP203.040.2/ yath sur yath cendur yath rr vanarakia || 40 ||
BRP203.041.1/ smnya sarvalokasya prijtas tath druma |
BRP203.041.2/ bhartbhumahgarvd ruaddhy enam atho ac || 41 ||
BRP203.042.1/ tat kathyat druta gatv paulomy vacana mama |
BRP203.042.2/ satyabhm vadaty eva bhartgarvoddhatkaram || 42 ||
BRP203.043.1/ yadi tva dayit bhartur yadi tasya priy hy asi |
BRP203.043.2/ madbhartur harato vka tat kraya nivraam || 43 ||
BRP203.044.1/ jnmi te pati akra jnmi tridaevaram |
BRP203.044.2/ prijta tathpy ena mnu hraymi te || 44 ||
BRP203.045.0/ vysa uvca:
BRP203.045.1/ ity ukt rakio gatv proccai procur yathoditam |
BRP203.045.2/ ac cotshaym sa tridadhipati patim || 45 ||
BRP203.046.1/ tata samastadevn sainyai parivto harim |
BRP203.046.2/ pravkta prijtrtham indro yodhayitu dvij || 46 ||
BRP203.047.1/ tata parighanistriagadladharyudh |
BRP203.047.2/ babhvus trida sajj akre vajrakare sthite || 47 ||
BRP203.048.1/ tato nirkya govindo ngarjopari sthitam |
BRP203.048.2/ akra devaparvra yuddhya samupasthitam || 48 ||
BRP203.049.1/ cakra akhanirghoa dia abdena prayan |
BRP203.049.2/ mumoca ca aravrta sahasryutasammitam || 49 ||
BRP203.050.1/ tato dio nabha caiva dv araatcitam |
BRP203.050.2/ mumucus trida sarve astry astry anekaa || 50 ||
BRP203.051.1/ ekaikam astra astra ca devair mukta sahasradh |

Chapter 203 :: Ka and Satyabhm in the world of the gods

BRP203.051.2/ ciccheda llayaiveo jagat madhusdana || 51 ||


BRP203.052.1/ pa salilarjasya samkyoragana |
BRP203.052.2/ cacla khaaa kttv blapannagadehavat || 52 ||
BRP203.053.1/ yamena prahita daa gadprakepakhaitam |
BRP203.053.2/ pthivy ptaym sa bhagavn devaksuta || 53 ||
BRP203.054.1/ ibik ca dhaneasya cakrea tilao vibhu |
BRP203.054.2/ cakra aurir arkend diptahataujasau || 54 ||
BRP203.055.1/ nto 'gni atao bair drvit vasavo dia |
BRP203.055.2/ cakravicchinnalgr rudr bhuvi niptit || 55 ||
/p. 618/

BRP203.056.1/ sdhy vive ca maruto gandharv caiva syakai |


BRP203.056.2/ rgi prerit sarve vyomni lmalitlavat || 56 ||
BRP203.057.1/ garua cpi vaktrea pakbhy ca nakhkurai |
BRP203.057.2/ bhakayann ahanad devn dnav ca sad khaga || 57 ||
BRP203.058.1/ tata arasahasrea devendramadhusdanau |
BRP203.058.2/ paraspara vavarte dhrbhir iva toyadau || 58 ||
BRP203.059.1/ airvatena garuo yuyudhe tatra sakule |
BRP203.059.2/ devai sametair yuyudhe akrea ca janrdana || 59 ||
BRP203.060.1/ chinneu ryameu astrev astreu satvaram |
BRP203.060.2/ jagrha vsavo vajra ka cakra sudaranam || 60 ||
BRP203.061.1/ tato hhkta sarva trailokya sacarcaram |
BRP203.061.2/ vajracakradharau dv devarjajanrdanau || 61 ||
BRP203.062.1/ kipta vajram athendrea jagrha bhagavn hari |
BRP203.062.2/ na mumoca tad cakra tiha tiheti cbravt || 62 ||
BRP203.063.1/ pranaavajra devendra garuakatavhanam |
BRP203.063.2/ satyabhmbravd vkya palyanaparyaam || 63 ||
BRP203.064.0/ satyabhmovca:
BRP203.064.1/ trailokyevara no yukta acbhartu palyanam |
BRP203.064.2/ prijtasragbhogt tvm upasthsyate ac || 64 ||
BRP203.065.1/ kda deva rjya te prijtasragujjvalm |
BRP203.065.2/ apayato yathprva praaybhygat acm || 65 ||
BRP203.066.1/ ala akra praysena na vr ytum arhasi |

921

922

Chapter 203 :: Ka and Satyabhm in the world of the gods

BRP203.066.2/ nyat prijto 'ya dev santu gatavyath || 66 ||


BRP203.067.1/ patigarvvalepena bahumnapurasaram |
BRP203.067.2/ na dadara ghytm upacrea m ac || 67 ||
BRP203.068.1/ strtvd agurucittha svabhartu lghanpar |
BRP203.068.2/ tata ktavat akra bhavat saha vigraham || 68 ||
BRP203.069.1/ tad ala prijtena parasvena htena v |
BRP203.069.2/ rpea yaas caiva bhavet str k na garvit || 69 ||
BRP203.070.0/ vysa uvca:
BRP203.070.1/ ity ukte vai nivavte devarjas tay dvij |
BRP203.070.2/ prha cainm ala cai sakhi khedtivistarai || 70 ||
BRP203.071.1/ na cpi sargasahrasthitikartkhilasya ya |
BRP203.071.2/ jitasya tena me vr jyate vivarpi || 71 ||
BRP203.072.1/ yasmi jagat sakalam etad andimadhye |
BRP203.072.2/ yasmd yata ca na bhaviyati sarvabhtt |
BRP203.072.3/ tenodbhavapralayaplanakraena |
BRP203.072.4/ vr katha bhavati devi nirktasya || 72 ||
BRP203.073.1/ sakalabhuvanamrtir alp suskm |
BRP203.073.2/ viditasakalavedair jyate yasya nnyai |
/p. 619/

BRP203.073.3/ tam ajam aktam a vata svecchayaina |


BRP203.073.4/ jagadupaktim dya ko vijetu samartha || 73 ||

Chapter 204 :: Reconciliation of Ka and Indra; the Prijta-tree on earth

Chapter 204 :: Reconciliation


of Ka and Indra; the
Prijta-tree on earth
204

BRP204.001.0/ vysa uvca:

BRP204.001.1/ sastuto bhagavn ittha devarjena keava |


BRP204.001.2/ prahasya bhvagambhram uvceda dvijottam || 1 ||
BRP204.002.0/ rbhagavn uvca:
BRP204.002.1/ devarjo bhavn indro vaya marty jagatpate |
BRP204.002.2/ kantavya bhavataivaitad apardhakta mama || 2 ||
BRP204.003.1/ prijtataru cya nyatm ucitspadam |
BRP204.003.2/ ghto 'ya may akra satyvacanakrat || 3 ||
BRP204.004.1/ vajra ceda gha tva yaavya prahita tvay |
BRP204.004.2/ tavaivaitat praharaa akra vairividraam || 4 ||
BRP204.005.0/ akra uvca:
BRP204.005.1/ vimohayasi mm a martyo 'ham iti ki vadan |
BRP204.005.2/ jnmas tv bhagavato 'nantasaukhyavido vayam || 5 ||
BRP204.006.1/ yo 'si so 'si jaganntha pravttau ntha sasthita |
BRP204.006.2/ jagata alyanikara karoy asurasdana || 6 ||
BRP204.007.1/ nyat prijto 'ya ka dvravat purm |
BRP204.007.2/ martyaloke tvay mukte nya sasthsyate bhuvi || 7 ||
BRP204.008.0/ vysa uvca:
BRP204.008.1/ tathety uktv tu devendram jagma bhuva hari |
BRP204.008.2/ prayuktai siddhagandharvai styamnas tv atharibhi || 8 ||
BRP204.009.1/ jagma ka sahas ghtv pdapottamam |
BRP204.009.2/ tata akham updhmya dvrakopari sasthita || 9 ||
204

[ SS 312

923

924

Chapter 204 :: Reconciliation of Ka and Indra; the Prijta-tree on earth

BRP204.010.1/ haram utpdaym sa dvrakvsin dvij |


BRP204.010.2/ avatrytha garut satyabhmsahyavn || 10 ||
BRP204.011.1/ nikue sthpaym sa prijta mahtarum |
BRP204.011.2/ yam abhyetya jana sarvo jti smarati paurvikm || 11 ||
BRP204.012.1/ vsyate yasya pup gandhenorv triyojanam |
BRP204.012.2/ tatas te ydav sarve devagandhn amnun || 12 ||
BRP204.013.1/ dadu pdape tasmin kurvato mukhadaranam |
BRP204.013.2/ kikarai samupnta hastyavdi tato dhanam || 13 ||
BRP204.014.1/ striya ca ko jagrha narakasya parigraht |
BRP204.014.2/ tata kle ubhe prpta upayeme janrdana || 14 ||
BRP204.015.1/ t kany narakvst sarvato y samht |
BRP204.015.2/ ekasminn eva govinda klens dvijottam || 15 ||
/p. 620/

BRP204.016.1/ jagrha vidhivat pn pthagdehe svadharmata |


BRP204.016.2/ oaa strsahasri atam eka tathdhikam || 16 ||
BRP204.017.1/ tvanti cakre rpi bhagavn madhusdana |
BRP204.017.2/ ekaikaa ca t kany menire madhusdanam || 17 ||
BRP204.018.1/ mamaiva pigrahaa govinda ktavn iti |
BRP204.018.2/ nisu jagata sra ts geheu keava |
BRP204.018.3/ uvsa vipr sarvs vivarpadharo hari || 18 ||

Chapter 205 :: Descendants of Ka; Ba-episode: U's dream

Chapter 205 :: Descendants of


Ka; Ba-episode: U's
dream
205

BRP205.001.0/ vysa uvca:

BRP205.001.1/ pradyumndy hare putr rukmiy kathit dvij |


BRP205.001.2/ bhnvdik ca vai putrn satyabhm vyajyata || 1 ||
BRP205.002.1/ dptimanta prapakdy rohiys tanay hare |
BRP205.002.2/ babhvur jmbavaty ca smbdy bhulina || 2 ||
BRP205.003.1/ tanay bhadravinddy ngnajity mahbal |
BRP205.003.2/ sagrmajitpradhns tu aibyy cbhavan sut || 3 ||
BRP205.004.1/ vkdys tu sut mdr gtravatpramukhn sutn |
BRP205.004.2/ avpa lakma putrn klindy ca rutdaya || 4 ||
BRP205.005.1/ anys caiva bhry samutpannni cakria |
BRP205.005.2/ ayutni putr sahasri ata tath || 5 ||
BRP205.006.1/ pradyumna pramukhas te rukmiys tu sutas tata |
BRP205.006.2/ pradyumnd aniruddho 'bhd vajras tasmd ajyata || 6 ||
BRP205.007.1/ aniruddho rae ruddho bale pautr mahbala |
BRP205.007.2/ basya tanaym m upayeme dvijottam || 7 ||
BRP205.008.1/ yatra yuddham abhd ghora hariakarayor mahat |
BRP205.008.2/ chinna sahasra bhn yatra basya cakri || 8 ||
BRP205.009.0/ munaya cu:
BRP205.009.1/ katha yuddham abhd brahmann urthe harakayo |
BRP205.009.2/ katha kaya ca basya bhn ktavn hari || 9 ||
BRP205.010.1/ etat sarva mahbhga vaktum arhasi no 'khilam |
BRP205.010.2/ mahat kauthala jta rotum et kath ubhm || 10 ||

205

[ SS 312-313

925

926

Chapter 205 :: Descendants of Ka; Ba-episode: U's dream

BRP205.011.0/ vysa uvca:


BRP205.011.1/ u basut vipr prvat ambhun saha |
BRP205.011.2/ krantm upalakyoccai sph cakre tad svayam |
BRP205.011.3/ tata sakalacittaj gaur tm ha bhminm || 11 ||
BRP205.012.0/ gaury uvca:
BRP205.012.1/ alam ity anutpena bhartr tvam api rasyase || 12 ||
BRP205.013.0/ vysa uvca:
BRP205.013.1/ ity ukt s tad cakre kadeti matim tmana |
BRP205.013.2/ ko v bhart mamety en punar apy ha prvat || 13 ||
/p. 621/

BRP205.014.0/ prvaty uvca:

BRP205.014.1/ vaikhe ukladvday svapne yo 'bhibhava tava |


BRP205.014.2/ kariyati sa te bhart rjaputri bhaviyati || 14 ||
BRP205.015.0/ vysa uvca:
BRP205.015.1/ tasy tithau pumn svapne yath devy udrita |
BRP205.015.2/ tathaivbhibhava cakre rga cakre ca tatra s |
BRP205.015.3/ tata prabuddh puruam apayant tam utsuk || 15 ||
BRP205.016.0/ uovca:
BRP205.016.1/ kva gato 'sti nirlajj dvij coktavat sakhm |
BRP205.016.2/ basya mantr kumbha citralekh tu tatsut || 16 ||
BRP205.017.1/ tasy sakhy abhavat s ca prha ko 'ya tvayocyate |
BRP205.017.2/ yad lajjkul nsya kathaym sa s sakh || 17 ||
BRP205.018.1/ tad vivsam nya sarvam evnvavedayat |
BRP205.018.2/ vidity tu tm ha punar yathoditam |
BRP205.018.3/ devy tathaiva tatprptau yo 'bhyupya kuruva tam || 18 ||
BRP205.019.0/ vysa uvca:
BRP205.019.1/ tata pae surn daityn gandharv ca pradhnata |
BRP205.019.2/ manuy cbhilikhysau citralekhpy adarayat || 19 ||
BRP205.020.1/ apsya s tu gandharvs tathoragasursurn |
BRP205.020.2/ manuyeu dadau di tev apy andhakaviu || 20 ||
BRP205.021.1/ karmau vilokyst subhrr lajjyateka |
BRP205.021.2/ pradyumnadarane vrdi ninye tato dvij || 21 ||

Chapter 205 :: Descendants of Ka; Ba-episode: U's dream

BRP205.022.1/ dvniruddha ca tato lajj kvpi nirkt |


BRP205.022.2/ so 'ya so 'ya mamety ukte tay s yogagmin |
BRP205.022.3/ yayau dvravatm samvsya tata sakh || 22 ||

927

928

Chapter 206 :: Ba-episode (cont.)

Chapter 206 :: Ba-episode


(cont.)
206

BRP206.001.0/ vysa uvca:

BRP206.001.1/ bo 'pi praipatygre tata cha trilocanam || 1 ||


BRP206.002.0/ ba uvca:
BRP206.002.1/ deva bhusahasrea nirvio 'ha vinhavam |
BRP206.002.2/ kaccin mamai bhn sphalyakarao raa |
BRP206.002.3/ bhaviyati vin yuddha bhrya mama ki bhujai || 2 ||
BRP206.003.0/ akara uvca:
BRP206.003.1/ mayradhvajabhagas te yad ba bhaviyati |
BRP206.003.2/ piitijannanda prpsyasi tva tad raam || 3 ||
BRP206.004.0/ vysa uvca:
BRP206.004.1/ tata praamya mudita ambhum abhygato ght |
BRP206.004.2/ bhagna dhvajam athlokya ho hara para yayau || 4 ||
/p. 622/

BRP206.005.1/ etasminn eva kle tu yogavidybalena tam |


BRP206.005.2/ aniruddham athninye citralekh var sakh || 5 ||
BRP206.006.1/ kanyntapuramadhye ta ramama sahoay |
BRP206.006.2/ vijya rakio gatv aasur daityabhpate || 6 ||
BRP206.007.1/ vydia kikar tu sainya tena mahtman |
BRP206.007.2/ jaghna parigha lauham dya paravrah || 7 ||
BRP206.008.1/ hateu teu bo 'pi rathasthas tadvadhodyata |
BRP206.008.2/ yudhyamno yathakti yad vrea nirjita || 8 ||
BRP206.009.1/ myay yuyudhe tena sa tad mantracodita |
BRP206.009.2/ tata ca pannagstrea babandha yadunandanam || 9 ||

206

[ SS 313-314

Chapter 206 :: Ba-episode (cont.)

BRP206.010.1/ dvravaty kva yto 'sv aniruddheti jalpatm |


BRP206.010.2/ yadnm cacake ta baddha bena nrada || 10 ||
BRP206.011.1/ ta oitapure rutv nta vidyvidagdhay |
BRP206.011.2/ yoit pratyaya jagmur ydav nma vairiti || 11 ||
BRP206.012.1/ tato garuam ruhya smtamtrgata hari |
BRP206.012.2/ balapradyumnasahito basya prayayau puram || 12 ||
BRP206.013.1/ purpravee pramathair yuddham sn mahbalai |
BRP206.013.2/ yayau bapurbhya ntv tn sakaya hari || 13 ||
BRP206.014.1/ tatas tripdas triir jvaro mhevaro mahn |
BRP206.014.2/ barakrtham atyartha yuyudhe rgadhanvan || 14 ||
BRP206.015.1/ tadbhasmasparasambhtatpa kgasagamt |
BRP206.015.2/ avpa baladevo 'pi sama sammlitekaa || 15 ||
BRP206.016.1/ tata sayudhyamnas tu saha devena rgi |
BRP206.016.2/ vaiavena jvareu kadehn nirkta || 16 ||
BRP206.017.1/ nryaabhujghtaparipanavihvalam |
BRP206.017.2/ ta vkya kamyatm asyety ha deva pitmaha || 17 ||
BRP206.018.1/ tata ca kntam eveti procya ta vaiava jvaram |
BRP206.018.2/ tmany eva laya ninye bhagavn madhusdana || 18 ||
BRP206.019.1/ mama tvay sama yuddha ye smariyanti mnav |
BRP206.019.2/ vijvars te bhaviyantty uktv caina yayau hari || 19 ||
BRP206.020.1/ tato 'gnn bhagavn paca jitv ntv kaya tath |
BRP206.020.2/ dnavn bala viu craym sa llay || 20 ||
BRP206.021.1/ tata samastasainyena daiteyn bale suta |
BRP206.021.2/ yuyudhe akara caiva krttikeya ca auri || 21 ||
BRP206.022.1/ hariakarayor yuddham atvst sudruam |
BRP206.022.2/ cukubhu sakal lok astrstrair bahudhrdit || 22 ||
BRP206.023.1/ pralayo 'yam aeasya jagato nnam gata |
BRP206.023.2/ menire trida yatra vartamne mahhave || 23 ||
BRP206.024.1/ jmbhastrea govindo jmbhaym sa akaram |
BRP206.024.2/ tata praeur daitey pramath ca samantata || 24 ||
/p. 623/

BRP206.025.1/ jmbhbhibhta ca haro rathopastham upviat |


BRP206.025.2/ na aka tad yoddhu kenkliakarma || 25 ||

929

930

Chapter 206 :: Ba-episode (cont.)

BRP206.026.1/ garuakatabhu ca pradyumnstrea pita |


BRP206.026.2/ kahukranirdhtaakti cpayayau guha || 26 ||
BRP206.027.1/ jmbhite akare nae daityasainye guhe jite |
BRP206.027.2/ nte pramathasainye ca sakaya rgadhanvan || 27 ||
BRP206.028.1/ nandasaghtvam adhirho mahratham |
BRP206.028.2/ bas tatryayau yoddhu kakribalai saha || 28 ||
BRP206.029.1/ balabhadro mahvryo basainyam anekadh |
BRP206.029.2/ vivydha bai pradyumno dharmata cpalyata || 29 ||
BRP206.030.1/ kya lgalgrea mualena ca pothitam |
BRP206.030.2/ bala balena dade bo bai ca cakria || 30 ||
BRP206.031.1/ tata kasya bena yuddham st samsata |
BRP206.031.2/ paraspara tu sandptn kyatravibhedina || 31 ||
BRP206.032.1/ ka ciccheda bs tn bena prahit arai |
BRP206.032.2/ bibheda keava bo ba vivydha cakradhk || 32 ||
BRP206.033.1/ mumucte tathstri bakau jigay |
BRP206.033.2/ parasparakatiparau parigh ca tato dvij || 33 ||
BRP206.034.1/ chidyamnev aeeu astrev astre ca sdati |
BRP206.034.2/ prcuryea harir ba hantu cakre tato mana || 34 ||
BRP206.035.1/ tato 'rkaatasambhtatejas sadadyuti |
BRP206.035.2/ jagrha daityacakrrir hari cakra sudaranam || 35 ||
BRP206.036.1/ mucato banya tac cakra madhuvidvia |
BRP206.036.2/ nagn daiteyavidybht koar purato hare || 36 ||
BRP206.037.1/ tm agrato harir dv mlitka sudaranam |
BRP206.037.2/ mumoca bam uddiya chettu bhuvana ripo || 37 ||
BRP206.038.1/ kramesya tu bhn basycyutacoditam |
BRP206.038.2/ cheda cakre 'surasyu astrstrakepad drutam || 38 ||
BRP206.039.1/ chinne bhuvane tat tu karastha madhusdana |
BRP206.039.2/ mumukur banya vijtas tripuradvi || 39 ||
BRP206.040.1/ sa utpatyha govinda smaprvam umpati |
BRP206.040.2/ vilokya ba dordaacchedsksrvavariam || 40 ||
BRP206.041.0/ rudra uvca:
BRP206.041.1/ ka ka jaganntha jne tv puruottamam |
BRP206.041.2/ parea paramtmnam andinidhana param || 41 ||

Chapter 206 :: Ba-episode (cont.)

BRP206.042.1/ devatiryamanuyeu arragrahatmik |


BRP206.042.2/ lleya tava ce hi daityn vadhalaka || 42 ||
BRP206.043.1/ tat prasdbhaya datta basysya may prabho |
BRP206.043.2/ tat tvay nnta krya yan may vyhta vaca || 43 ||
BRP206.044.1/ asmatsarayavddho 'ya npardhas tavvyaya |
BRP206.044.2/ may dattavaro daityas tatas tv kamaymy aham || 44 ||
BRP206.045.0/ vysa uvca:
BRP206.045.1/ ity ukta prha govinda lapim umpatim |
BRP206.045.2/ prasannavadano bhtv gatmaro 'sura prati || 45 ||
/p. 624/

BRP206.046.0/ rbhagavn uvca:

BRP206.046.1/ yumaddattavaro bo jvatd ea akara |


BRP206.046.2/ tvadvkyagauravd etan may cakra nivartitam || 46 ||
BRP206.047.1/ tvay yad abhaya datta tad dattam abhaya may |
BRP206.047.2/ matto 'vibhinnam tmna draum arhasi akara || 47 ||
BRP206.048.1/ yo 'ha sa tva jagac ceda sadevsuramnuam |
BRP206.048.2/ avidymohittmna puru bhinnadarina || 48 ||
BRP206.049.0/ vysa uvca:
BRP206.049.1/ ity uktv prayayau ka prdyumnir yatra tihati |
BRP206.049.2/ tadbandhaphaino neur garunilaoit || 49 ||
BRP206.050.1/ tato 'niruddham ropya sapatnka garutmati |
BRP206.050.2/ jagmur dvrak rmakridmodar purm || 50 ||

931

932

Chapter 207 :: Pauraka claiming to be Viu; the burning of Ki

Chapter 207 :: Pauraka


claiming to be Viu; the
burning of Ki
207

BRP207.001.0/ munaya cu:

BRP207.001.1/ cakre karma mahac chaurir bibhrad yo mnu tanum |


BRP207.001.2/ jigya akra arva ca sarvadev ca llay || 1 ||
BRP207.002.1/ yac cnyad akarot karma divyacevightakt |
BRP207.002.2/ kathyat tan munireha para kauthala hi na || 2 ||
BRP207.003.0/ vysa uvca:
BRP207.003.1/ gadato me munireh ryatm idam dart |
BRP207.003.2/ narvatre kena dagdh vras yath || 3 ||
BRP207.004.1/ paurako vsudeva ca vsudevo 'bhavad bhuvi |
BRP207.004.2/ avatras tvam ity ukto janair ajnamohitai || 4 ||
BRP207.005.1/ sa mene vsudevo 'ham avatro mahtale |
BRP207.005.2/ naasmtis tata sarva viucihnam ackarat |
BRP207.005.3/ dta ca preaym sa sa kya dvijottam || 5 ||
BRP207.006.0/ dta uvca:
BRP207.006.1/ tyaktv cakrdika cihna madya nma mtmana |
BRP207.006.2/ vsudevtmaka mha muktv sarvam aeata || 6 ||
BRP207.007.1/ tmano jvitrtha ca tath me praati vraja || 7 ||
BRP207.008.0/ vysa uvca:
BRP207.008.1/ ity ukta sa prahasyaiva dta prha janrdana || 8 ||
BRP207.009.0/ rbhagavn uvca:
BRP207.009.1/ nijacihnam aha cakra samutsrakye tvayti vai |

207

[ SS 314-315

Chapter 207 :: Pauraka claiming to be Viu; the burning of Ki

BRP207.009.2/ vcya ca paurako gatv tvay dta vaco mama || 9 ||


BRP207.010.1/ jtas tvadvkyasadbhvo yat krya tad vidhyatm |
BRP207.010.2/ ghtacihna evham gamiymi te puram || 10 ||
/p. 625/

BRP207.011.1/ utsrakymi ca te cakra nijacihnam asaayam |


BRP207.011.2/ jprva ca yad idam gaccheti tvayoditam || 11 ||
BRP207.012.1/ sampdayiye vas tubhya tad apy eo 'vilambitam |
BRP207.012.2/ araa te samabhyetya kartsmi npate tath |
BRP207.012.3/ yath tvatto bhaya bhyo naiva kicid bhaviyati || 12 ||
BRP207.013.0/ vysa uvca:
BRP207.013.1/ ity ukte 'pagate dte sasmtybhygata hari |
BRP207.013.2/ garutmanta samruhya tvarita tatpura yayau || 13 ||
BRP207.014.1/ tasypi keavodyoga rutv kipatis tad |
BRP207.014.2/ sarvasainyaparvraprigrham upyayau || 14 ||
BRP207.015.1/ tato balena mahat kirjabalena ca |
BRP207.015.2/ paurako vsudevo 'sau keavbhimukha yayau || 15 ||
BRP207.016.1/ ta dadara harir drd udrasyandane sthitam |
BRP207.016.2/ cakraakhagadpi pin vidhtmbujam || 16 ||
BRP207.017.1/ sragdhara dhtarga ca supararacandhvajam |
BRP207.017.2/ vakasthalakta csya rvatsa dade hari || 17 ||
BRP207.018.1/ kirakualadhara ptavsasamanvitam |
BRP207.018.2/ dv ta bhvagambhra jahsa madhusdana || 18 ||
BRP207.019.1/ yuyudhe ca balensya hastyavabalin dvij |
BRP207.019.2/ nistriarigadlaaktikrmukalin || 19 ||
BRP207.020.1/ kaena rganirmuktai arair agnividraai |
BRP207.020.2/ gadcakrtiptai ca sdaym sa tadbalam || 20 ||
BRP207.021.1/ kirjabala caiva kaya ntv janrdana |
BRP207.021.2/ uvca pauraka mham tmacihnopalakaam || 21 ||
BRP207.022.0/ rbhagavn uvca:
BRP207.022.1/ paurakokta tvay yat tad dtavaktrea m prati |
BRP207.022.2/ samutsjeti cihnni tat te sampdaymy aham || 22 ||
BRP207.023.1/ cakram etat samutsa gadeya te visarjit |

933

934

Chapter 207 :: Pauraka claiming to be Viu; the burning of Ki

BRP207.023.2/ garutmn ea nirdia samrohatu te dhvajam || 23 ||


BRP207.024.1/ ity uccrya vimuktena cakresau vidrita |
BRP207.024.2/ pothito gaday bhagno garutm ca garutmat || 24 ||
BRP207.025.1/ tato hhkte loke knm adhipas tad |
BRP207.025.2/ yuyudhe vsudevena mitrasypacitau sthita || 25 ||
BRP207.026.1/ tata rgavinirmuktai chittv tasya arai ira |
BRP207.026.2/ kipury sa cikepa kurval lokasya vismayam || 26 ||
BRP207.027.1/ hatv tu pauraka auri kirja ca snugam |
BRP207.027.2/ reme dvravat prpto 'mara svargagato yath || 27 ||
BRP207.028.1/ tacchira patita tatra dv kipate pure |
BRP207.028.2/ jana kim etad ity ha kenety atyantavismita || 28 ||
BRP207.029.1/ jtv ta vsudevena hata tasya sutas tata |
BRP207.029.2/ purohitena sahitas toaym sa akaram || 29 ||
BRP207.030.1/ avimukte mahketre toitas tena akara |
BRP207.030.2/ vara vveti tad ta provca nptmajam || 30 ||
/p. 626/

BRP207.031.1/ sa vavre bhagavan kty pitur hantur vadhya me |


BRP207.031.2/ samuttihatu kasya tvatprasdn mahevara || 31 ||
BRP207.032.0/ vysa uvca:
BRP207.032.1/ eva bhaviyatty ukte dakigner anantaram |
BRP207.032.2/ mahkty samuttasthau tasyaivgniniveant || 32 ||
BRP207.033.1/ tato jvlkarlsy jvalatkeakalpik |
BRP207.033.2/ ka keti kupit ktv dvravat yayau || 33 ||
BRP207.034.1/ tm avekya jana sarvo raudr viktalocanm |
BRP207.034.2/ yayau araya jagat araa madhusdanam || 34 ||
BRP207.035.0/ jan cu:
BRP207.035.1/ kirjasuteneyam rdhya vabhadhvajam |
BRP207.035.2/ utpdit mahkty vadhya tava cakria |
BRP207.035.3/ jahi ktym imm ugr vahnijvljakulm || 35 ||
BRP207.036.0/ vysa uvca:
BRP207.036.1/ cakram utsam akeu krsaktena llay |
BRP207.036.2/ tad agnimljaila jvlodgrtibhaam || 36 ||

Chapter 207 :: Pauraka claiming to be Viu; the burning of Ki

BRP207.037.1/ ktym anujagmu viucakra sudaranam |


BRP207.037.2/ tata s cakravidhvast kty mhevar tad || 37 ||
BRP207.038.1/ jagma vegin vegt tad apy anujagma tm |
BRP207.038.2/ kty vrasm eva pravivea tvarnvit || 38 ||
BRP207.039.1/ viucakrapratihataprabhv munisattam |
BRP207.039.2/ tata kibala bhri pramathn tath balam || 39 ||
BRP207.040.1/ samastaastrstrayuta cakrasybhimukha yayau |
BRP207.040.2/ astrstramokabahula dagdhv tad balam ojas || 40 ||
BRP207.041.1/ ktvkemm ae t pur vras yayau |
BRP207.041.2/ prabhtabhtyapaur t svamtagamnavm || 41 ||
BRP207.042.1/ aeadurgakoh t durnirky surair api |
BRP207.042.2/ jvlparivteaghaprkratoram || 42 ||
BRP207.043.1/ dadha t pur cakra sakalm eva satvaram |
BRP207.043.2/ akmaram atyalpasdhyasdhananispham |
BRP207.043.3/ tac cakra prasphuraddpti vior abhyyayau karam || 43 ||

935

936

Chapter 208 :: Balarma's heroic deeds: Release of Smba

Chapter 208 :: Balarma's


heroic deeds: Release of
Smba
208

BRP208.001.0/ munaya cu:

BRP208.001.1/ rotum icchmahe bhyo balabhadrasya dhmata |


BRP208.001.2/ mune parkrama aurya tan no vykhytum arhasi || 1 ||
BRP208.002.1/ yamunkaradni rutny asmbhir atra vai |
BRP208.002.2/ tat kathyat mahbhga yad anyat ktavn bala || 2 ||
BRP208.003.0/ vysa uvca:
BRP208.003.1/ udhva munaya karma yad rmebhavat ktam |
BRP208.003.2/ anantenprameyena eea dharabht || 3 ||
/p. 627/

BRP208.004.1/ duryodhanasya tanay svayavaraktekam |


BRP208.004.2/ bald dattavn vra smbo jmbavatsuta || 4 ||
BRP208.005.1/ tata kruddh mahvry karaduryodhandaya |
BRP208.005.2/ bhmadrodaya caiva babandhur yudhi nirjitam || 5 ||
BRP208.006.1/ tac chrutv ydav sarve krodha duryodhandiu |
BRP208.006.2/ munaya praticakru ca tn vihantu mahodyamam || 6 ||
BRP208.007.1/ tn nivrya bala prha madalolkulkaram |
BRP208.007.2/ mokyanti te madvacand ysymy eko hi kauravn || 7 ||
BRP208.008.1/ baladevas tato gatv nagara ngashvayam |
BRP208.008.2/ bhyopavanamadhye 'bhn na vivea ca tat puram || 8 ||
BRP208.009.1/ balam gatam jya tad duryodhandaya |
BRP208.009.2/ gm argham udaka caiva rmya pratyavedayan |
BRP208.009.3/ ghtv vidhivat sarva tatas tn ha kauravn || 9 ||

208

[ SS 315-316

Chapter 208 :: Balarma's heroic deeds: Release of Smba

BRP208.010.0/ baladeva uvca:


BRP208.010.1/ jpayaty ugrasena smbam u vimucata || 10 ||
BRP208.011.0/ vysa uvca:
BRP208.011.1/ tatas tadvacana rutv bhmadrodayo dvij |
BRP208.011.2/ karaduryodhandy ca cukrudhur dvijasattam || 11 ||
BRP208.012.1/ cu ca kupit sarve bhlikdy ca bhmip |
BRP208.012.2/ arjrha yador vaam avekya mualyudham || 12 ||
BRP208.013.0/ kaurav cu:
BRP208.013.1/ bho bho kim etad bhavat balabhadrerita vaca |
BRP208.013.2/ j kurukulotthn ydava ka pradsyati || 13 ||
BRP208.014.1/ ugraseno 'pi yady j kaurav pradsyati |
BRP208.014.2/ tad ala purai chattrair npayogyair alaktai || 14 ||
BRP208.015.1/ tad gaccha balabhadra tva smbam anyyaceitam |
BRP208.015.2/ vimokymo na bhavato nograsenasya sant || 15 ||
BRP208.016.1/ praatir y ktsmka mnyn kukurndhakai |
BRP208.016.2/ na nma s kt keyam j svmini bhtyata || 16 ||
BRP208.017.1/ garvam ropit yya samnsanabhojanai |
BRP208.017.2/ ko doo bhavat ntir yat prty anapekit || 17 ||
BRP208.018.1/ asmbhir arcyo bhavat yo 'ya bala nivedita |
BRP208.018.2/ premaiva na tad asmka kuld yumatkulocitam || 18 ||
BRP208.019.0/ vysa uvca:
BRP208.019.1/ ity uktv kurava sarve nmucanta hare sutam |
BRP208.019.2/ ktaikanicay sarve viviur gajashvayam || 19 ||
BRP208.020.1/ matta kopena cghra tato 'dhikepajanman |
BRP208.020.2/ utthya pry vasudh jaghna sa halyudha || 20 ||
BRP208.021.1/ tato vidrit pthv prightn mahtmana |
BRP208.021.2/ sphoaym sa tad dia abdena prayan |
BRP208.021.3/ uvca ctitmrko bhrukukuilnana || 21 ||
BRP208.022.0/ baladeva uvca:
BRP208.022.1/ aho mahvalepo 'yam asr durtmanm |
BRP208.022.2/ kauravm dhipatyam asmka kila klajam || 22 ||
/p. 628/

937

938

Chapter 208 :: Balarma's heroic deeds: Release of Smba

BRP208.023.1/ ugrasenasya ye nj manyante cpy alaghanm |


BRP208.023.2/ j pratcched dharmea saha devai acpati || 23 ||
BRP208.024.1/ saddhyste sudharm tm ugrasena acpate |
BRP208.024.2/ dhi manuyaatocchie tuir e npsane || 24 ||
BRP208.025.1/ prijtataro pupamajarr vanitjana |
BRP208.025.2/ bibharti yasya bhtyn so 'py e na mahpati || 25 ||
BRP208.026.1/ samastabhbhuj ntha ugrasena sa tihatu |
BRP208.026.2/ adya nikauravm urv ktv ysymi t purm || 26 ||
BRP208.027.1/ kara duryodhana droam adya bhma sabhlikam |
BRP208.027.2/ dusandn bhri ca bhriravasam eva ca || 27 ||
BRP208.028.1/ somadatta ala bhmam arjuna sayudhihiram |
BRP208.028.2/ yamajau kaurav cnyn hany svarathadvipn || 28 ||
BRP208.029.1/ vram dya ta smba sapatnka tata purm |
BRP208.029.2/ dvrakm ugrasendn gatv drakymi bndhavn || 29 ||
BRP208.030.1/ athav kauravdn samastai kurubhi saha |
BRP208.030.2/ bhrvatarae ghra devarjena codita || 30 ||
BRP208.031.1/ bhgrathy kipmy u nagara ngashvayam || 31 ||
BRP208.032.0/ vysa uvca:
BRP208.032.1/ ity uktv krodharaktkas tlko 'dhomukha halam |
BRP208.032.2/ prkravapre vinyasya cakara mualyudha || 32 ||
BRP208.033.1/ ghrita tat sahas tato vai hastinpuram |
BRP208.033.2/ dv sakubdhahday cukruu sarvakaurav || 33 ||
BRP208.034.0/ kaurav cu:
BRP208.034.1/ rma rma mahbho kamyat kamyat tvay |
BRP208.034.2/ upasahriyat kopa prasda mualyudha || 34 ||
BRP208.035.1/ ea smba sapatnkas tava nirytito bala |
BRP208.035.2/ avijtaprabhv kamyatm apardhinm || 35 ||
BRP208.036.0/ vysa uvca:
BRP208.036.1/ tato nirytaym su smba patny samanvitam |
BRP208.036.2/ nikramya svapur tra kaurav munisattam || 36 ||
BRP208.037.1/ bhmadroakpdn praamya vadat priyam |
BRP208.037.2/ kntam eva mayety ha balo balavat vara || 37 ||

Chapter 209 :: Balarma's heroic deeds: Dvivida-episode

BRP208.038.1/ adypy ghritkra lakyate tat pura dvij |


BRP208.038.2/ ea prabhvo rmasya balaauryavato dvij || 38 ||
BRP208.039.1/ tatas tu kaurav smba sampjya halin saha |
BRP208.039.2/ preaym sur udvhadhanabhrysamanvitam || 39 ||
/p. 629/

939

940

Chapter 209 :: Balarma's heroic deeds: Dvivida-episode

Chapter 209 :: Balarma's


heroic deeds: Dvivida-episode
209

BRP209.001.0/ vysa uvca:

BRP209.001.1/ udhva munaya sarve balasya balalina |


BRP209.001.2/ kta yad anyad evbht tad api ryat dvij || 1 ||
BRP209.002.1/ narakasysurendrasya devapakavirodhina |
BRP209.002.2/ sakhbhavan mahvryo dvivido nma vnara || 2 ||
BRP209.003.1/ vairnubandha balavn sa cakra surn prati || 3 ||
BRP209.004.0/ dvivida uvca:
BRP209.004.1/ naraka hatavn ko baladarpasamanvitam |
BRP209.004.2/ kariye sarvadevn tasmd ea pratikriym || 4 ||
BRP209.005.0/ vysa uvca:
BRP209.005.1/ yajavidhvasana kurvan martyalokakaya tath |
BRP209.005.2/ tato vidhvasaym sa yajn ajnamohita || 5 ||
BRP209.006.1/ bibheda sdhumaryd kaya cakre ca dehinm |
BRP209.006.2/ dadha capalo dea puragrmntari ca || 6 ||
BRP209.007.1/ kvacic ca parvatakepd grmdn samacrayat |
BRP209.007.2/ ailn utpya toyeu mumocmbunidhau tath || 7 ||
BRP209.008.1/ puna cravamadhyastha kobhaym sa sgaram |
BRP209.008.2/ tentikobhita cbdhir udvelo jyate dvij || 8 ||
BRP209.009.1/ plvayas trajn grmn purdn ativegavn |
BRP209.009.2/ kmarpa mahrpa ktv sasyny anekaa || 9 ||
BRP209.010.1/ luhan bhramaasammardai sacrayati vnara |
BRP209.010.2/ tena viprakta sarva jagad etad durtman || 10 ||
BRP209.011.1/ nisvdhyyavaakra dvij cst sudukhitam |
BRP209.011.2/ kadcid raivatodyne papau pna halyudha || 11 ||
209

[ SS 316

Chapter 209 :: Balarma's heroic deeds: Dvivida-episode

BRP209.012.1/ revat ca mahbhg tathaivny varastriya |


BRP209.012.2/ udgyamno vilasallalanmaulimadhyaga || 12 ||
BRP209.013.1/ reme yaduvarareha kubera iva mandare |
BRP209.013.2/ tata sa vnaro 'bhyetya ghtv srio halam || 13 ||
BRP209.014.1/ muala ca cakrsya sammukha sa viambanm |
BRP209.014.2/ tathaiva yoit ts jahsbhimukha kapi || 14 ||
BRP209.015.1/ pnapr ca karak cikephatya vai tad |
BRP209.015.2/ tata kopaparttm bhartsaym sa ta balam || 15 ||
BRP209.016.1/ tathpi tam avajya cakre kilakildhvanim |
BRP209.016.2/ tata samutthya balo jaghe muala ru || 16 ||
BRP209.017.1/ so 'pi ailail bhm jagrha plavagottama |
BRP209.017.2/ cikepa ca sa t kipt mualena sahasradh || 17 ||
BRP209.018.1/ bibheda ydavareha s papta mahtale |
BRP209.018.2/ apatan muala csau samullaghya plavagama || 18 ||
BRP209.019.1/ vegenyamya roea balenorasy atayat |
BRP209.019.2/ tato balena kopena muin mrdhni tita || 19 ||
/p. 630/

BRP209.020.1/ papta rudhirodgr dvivida kajvita |


BRP209.020.2/ patat taccharrea gire gam aryata || 20 ||
BRP209.021.1/ munaya atadh vajrivajreeva hi titam |
BRP209.021.2/ pupavi tato dev rmasyopari cikipu || 21 ||
BRP209.022.1/ praaasus tadbhyetya sdhv etat te mahat ktam |
BRP209.022.2/ anena duakapin daityapakopakri |
BRP209.022.3/ jagan nirkta vra diy sa kayam gata || 22 ||
BRP209.023.0/ vysa uvca:
BRP209.023.1/ evavidhny anekni baladevasya dhmata |
BRP209.023.2/ karmy aparimeyni easya dharabhta || 23 ||

941

942

Chapter 210 :: The destruction of the Ydavas

Chapter 210 :: The destruction


of the Ydavas
210

BRP210.001.0/ vysa uvca:

BRP210.001.1/ eva daityavadha ko baladevasahyavn |


BRP210.001.2/ cakre duakitn tathaiva jagata kte || 1 ||
BRP210.002.1/ kite ca bhra bhagavn phlgunena sama vibhu |
BRP210.002.2/ avatraym sa hari samastkauhivadht || 2 ||
BRP210.003.1/ ktv bhrvataraa bhuvo hatvkhiln npn |
BRP210.003.2/ pavyjena viprm upasahtavn kulam || 3 ||
BRP210.004.1/ utsjya dvrak kas tyaktv mnuyam tmabh |
BRP210.004.2/ svo viumaya sthna pravivea punar nijam || 4 ||
BRP210.005.0/ munaya cu:
BRP210.005.1/ sa viprapavyjena sajahre svakula katham |
BRP210.005.2/ katha ca mnua deham utsasarja janrdana || 5 ||
BRP210.006.0/ vysa uvca:
BRP210.006.1/ vivmitras tath kavo nrada ca mahmuni |
BRP210.006.2/ pirake mahtrthe d yadukumrakai || 6 ||
BRP210.007.1/ tatas te yauvanonmatt bhvikryapracodit |
BRP210.007.2/ smba jmbavatputra bhayitv striya yath |
BRP210.007.3/ prasts tn munn cu praiptapurasaram || 7 ||
BRP210.008.0/ kumr cu:
BRP210.008.1/ iya str putrakm tu prabho ki janayiyati || 8 ||
BRP210.009.0/ vysa uvca:
BRP210.009.1/ divyajnopapanns te vipralabdh kumrakai |
BRP210.009.2/ pa dadus tad viprs te nya suvrat || 9 ||

210

[ SS 316-317

Chapter 210 :: The destruction of the Ydavas

BRP210.010.1/ munaya kupit procur muala janayiyati |


BRP210.010.2/ yenkhilakulotsdo ydavn bhaviyati || 10 ||
BRP210.011.1/ ity ukts tai kumrs ta cacakur yathtatham |
BRP210.011.2/ ugrasenya muala jaje smbasya codart || 11 ||
/p. 631/

BRP210.012.1/ tad ugraseno mualam ayacram akrayat |


BRP210.012.2/ jaje tac cairak cra prakipta vai mahodadhau || 12 ||
BRP210.013.1/ musalasytha lauhasya critasyndhakair dvij |
BRP210.013.2/ khaa crayitu ekur naiva te tomarkti || 13 ||
BRP210.014.1/ tad apy ambunidhau kipta matsyo jagrha jlibhi |
BRP210.014.2/ ghtitasyodart tasya lubdho jagrha taj jar || 14 ||
BRP210.015.1/ vijtaparamrtho 'pi bhagavn madhusdana |
BRP210.015.2/ naicchat tad anyath kartu vidhin yat samhtam || 15 ||
BRP210.016.1/ devai ca prahito dta praipatyha keavam |
BRP210.016.2/ rahasy evam aha dta prahito bhagavan surai || 16 ||
BRP210.017.1/ vasvavimaruddityarudrasdhydibhi saha |
BRP210.017.2/ vijpayati va akras tad ida ryat prabho || 17 ||
BRP210.018.0/ dev cu:
BRP210.018.1/ bhrvatararthya varm adhika atam |
BRP210.018.2/ bhagavn avatro 'tra tridaai samprasdita || 18 ||
BRP210.019.1/ durvtt nihat daity bhuvo bhro 'vatrita |
BRP210.019.2/ tvay sanths trida vrajantu tridiveatm || 19 ||
BRP210.020.1/ tad atta jaganntha varm adhika atam |
BRP210.020.2/ idn gamyat svargo bhavat yadi rocate || 20 ||
BRP210.021.1/ devair vijpito devo 'py athtraiva ratis tava |
BRP210.021.2/ tat sthyat yathklam khyeyam anujvibhi || 21 ||
BRP210.022.0/ rbhagavn uvca:
BRP210.022.1/ yat tvam tthkhila dta vedmi caitad aha puna |
BRP210.022.2/ prrabdha eva hi may ydavnm api kaya || 22 ||
BRP210.023.1/ bhuvo nmtibhro 'ya ydavair anibarhitai |
BRP210.023.2/ avatra karomy asya saptartrea satvara || 23 ||
BRP210.024.1/ yathghta cmbhodhau htvha dvrak puna |

943

944

Chapter 210 :: The destruction of the Ydavas

BRP210.024.2/ ydavn upasahtya ysymi tridalayam || 24 ||


BRP210.025.1/ manuyadeham utsjya sakaraasahyavn |
BRP210.025.2/ prpta evsmi mantavyo devendrea tath surai || 25 ||
BRP210.026.1/ jarsandhdayo ye 'nye nihat bhrahetava |
BRP210.026.2/ kites tebhya sa bhro hi yadn samadhyata || 26 ||
BRP210.027.1/ tad etat sumahbhram avatrya kiter aham |
BRP210.027.2/ ysymy amaralokasya planya bravhi tn || 27 ||
BRP210.028.0/ vysa uvca:
BRP210.028.1/ ity ukto vsudevena devadta praamya tam |
BRP210.028.2/ dvij sa divyay gaty devarjntika yayau || 28 ||
BRP210.029.1/ bhagavn apy athotptn divyn bhaumntarikagn |
BRP210.029.2/ dadara dvrakpury vinya divniam || 29 ||
/p. 632/

BRP210.030.1/ tn dv ydavn ha payadhvam atidrun |


BRP210.030.2/ mahotpt amyai prabhsa yma m ciram || 30 ||
BRP210.031.0/ vysa uvca:
BRP210.031.1/ mahbhgavata prha praipatyoddhavo harim || 31 ||
BRP210.032.0/ uddhava uvca:
BRP210.032.1/ bhagavan yan may krya tad jpaya smpratam |
BRP210.032.2/ manye kulam ida sarva bhagavn sahariyati |
BRP210.032.3/ nysya nimittni kulasycyuta lakaye || 32 ||
BRP210.033.0/ rbhagavn uvca:
BRP210.033.1/ gaccha tva divyay gaty matprasdasamutthay |
BRP210.033.2/ badarm rama puya gandhamdanaparvate || 33 ||
BRP210.034.1/ naranryaasthne pavitritamahtale |
BRP210.034.2/ manman matprasdena tatra siddhim avpsyasi || 34 ||
BRP210.035.1/ aha svarga gamiymi upasahtya vai kulam |
BRP210.035.2/ dvrak ca may tyakt samudra plvayiyati || 35 ||
BRP210.036.0/ vysa uvca:
BRP210.036.1/ ity ukta praipatyaina jagma sa tadoddhava |
BRP210.036.2/ naranryaasthna keavennumodita || 36 ||

Chapter 210 :: The destruction of the Ydavas

BRP210.037.1/ tatas te ydav sarve rathn ruhya ghragn |


BRP210.037.2/ prabhsa prayayu srdha karmdibhir dvij || 37 ||
BRP210.038.1/ prpya prabhsa prayat prts te kukkurndhak |
BRP210.038.2/ cakrus tatra surpna vsudevnumodit || 38 ||
BRP210.039.1/ pibat tatra vai te sagharea parasparam |
BRP210.039.2/ ydavn tato jaje kalahgni kayvaha || 39 ||
BRP210.040.1/ jaghnu paraspara te tu astrair daivabalt kt |
BRP210.040.2/ kaastrs tu jaghu pratysannm athairakm || 40 ||
BRP210.041.1/ erak tu ght tair vajrabhteva lakyate |
BRP210.041.2/ tay paraspara jaghnu samprahrai sudruai || 41 ||
BRP210.042.1/ pradyumnasmbapramukh ktavarmtha styaki |
BRP210.042.2/ aniruddhdaya cnye pthur vipthur eva ca || 42 ||
BRP210.043.1/ cruvarm sucru ca tathkrrdayo dvij |
BRP210.043.2/ erakrpibhir vajrais te nijaghnu parasparam || 43 ||
BRP210.044.1/ nivraym sa harir ydavs te ca keavam |
BRP210.044.2/ sahya menire prpta te nijaghnu parasparam || 44 ||
BRP210.045.1/ ko 'pi kupitas tem erakmuim dade |
BRP210.045.2/ vadhya te muala muiloham abht tad || 45 ||
BRP210.046.1/ jaghna tena nien taty sa ydavn |
BRP210.046.2/ jaghnu ca sahasbhyetya tathnye tu parasparam || 46 ||
BRP210.047.1/ tata cravamadhyena jaitro 'sau cakrio ratha |
BRP210.047.2/ payato drukasyu hto 'vair dvijasattam || 47 ||
/p. 633/

BRP210.048.1/ cakra gad tath rga tau akho 'sir eva ca |


BRP210.048.2/ pradakia tata ktv jagmur dityavartman || 48 ||
BRP210.049.1/ kaamtrea vai tatra ydavnm abht kaya |
BRP210.049.2/ te ka mahbhu druka ca dvijottam || 49 ||
BRP210.050.1/ cakramyamau tau rma vkamlaktsanam |
BRP210.050.2/ dadte mukhc csya nikrmanta mahoragam || 50 ||
BRP210.051.1/ nikramya sa mukht tasya mahbhogo bhujagama |
BRP210.051.2/ prayta crava siddhai pjyamnas tathoragai || 51 ||
BRP210.052.1/ tam arghyam dya tad jaladhi sammukha yayau |
BRP210.052.2/ pravivea ca tattoya pjita pannagottamai |

945

946

Chapter 210 :: The destruction of the Ydavas

BRP210.052.3/ dv balasya nirya druka prha keava || 52 ||


BRP210.053.0/ rbhagavn uvca:
BRP210.053.1/ ida sarva tvam cakva vasudevograsenayo |
BRP210.053.2/ nirya baladevasya ydavn tath kayam || 53 ||
BRP210.054.1/ yoge sthitvham apy etat parityajya kalevaram |
BRP210.054.2/ vcya ca dvrakvs jana sarvas tathhuka || 54 ||
BRP210.055.1/ yathem nagar sarv samudra plvayiyati |
BRP210.055.2/ tasmd rathai susajjais tu pratkyo hy arjungama || 55 ||
BRP210.056.1/ na stheya dvrakmadhye nikrnte tatra pave |
BRP210.056.2/ tenaiva saha gantavya yatra yti sa kaurava || 56 ||
BRP210.057.1/ gatv ca brhi kaunteyam arjuna vacana mama |
BRP210.057.2/ planyas tvay akty jano 'ya matparigraha || 57 ||
BRP210.058.1/ ity arjunena sahito dvravaty bhav janam |
BRP210.058.2/ ghtv ytu vajra ca yadurjo bhaviyati || 58 ||

Chapter 211 :: Ka's death

Chapter 211 :: Ka's death


211

BRP211.001.0/ vysa uvca:

BRP211.001.1/ ity ukto druka ka praipatya puna puna |


BRP211.001.2/ pradakia ca bahua ktv pryd yathoditam || 1 ||
BRP211.002.1/ sa ca gatv tath cakre dvraky tathrjunam |
BRP211.002.2/ ninya mahbuddhi vajra cakre tath npam || 2 ||
BRP211.003.1/ bhagavn api govindo vsudevtmaka param |
BRP211.003.2/ brahmtmani samropya sarvabhtev adhrayat || 3 ||
BRP211.004.1/ sa mnayan dvijavaco durvs yad uvca ha |
BRP211.004.2/ yogayukto 'bhavat pda ktv jnuni sattam || 4 ||
BRP211.005.1/ samprpto vai jar nma tad tatra sa lubdhaka |
BRP211.005.2/ mualaealohasya syaka dhrayan param || 5 ||
BRP211.006.1/ sa tatpda mgkra samavekya vyavasthita |
BRP211.006.2/ tato vivydha tenaiva tomarea dvijottam || 6 ||
/p. 634/

BRP211.007.1/ gata ca dade tatra caturbhudhara naram |


BRP211.007.2/ praipatyha caivaina prasdeti puna puna || 7 ||
BRP211.008.1/ ajnat ktam ida may hariaakay |
BRP211.008.2/ kamyatm tmappena dagdha m dagdhum arhasi || 8 ||
BRP211.009.0/ vysa uvca:
BRP211.009.1/ tatas ta bhagavn ha nsti te bhayam av api |
BRP211.009.2/ gaccha tva matprasdena lubdha svargevarspadam || 9 ||
BRP211.010.0/ vysa uvca:
BRP211.010.1/ vimnam gata sadyas tadvkyasamanantaram |
BRP211.010.2/ ruhya prayayau svarga lubdhakas tatprasdata || 10 ||
BRP211.011.1/ gate tasmin sa bhagavn sayojytmnam tmani |
BRP211.011.2/ brahmabhte 'vyaye 'cintye vsudevamaye 'male || 11 ||

211

[ SS 318

947

948

BRP211.012.1/ ajanmany ajare 'niny aprameye 'khiltmani |


BRP211.012.2/ tyaktv sa mnua deham avpa trividh gatim || 12 ||

Chapter 211 :: Ka's death

Chapter 212 :: Arjuna's deeds and failures after Ka's death

Chapter 212 :: Arjuna's deeds


and failures after Ka's
death
212

BRP212.001.0/ vysa uvca:

BRP212.001.1/ arjuno 'pi tadnviya karmakalevare |


BRP212.001.2/ saskra lambhaym sa tathnyem anukramt || 1 ||
BRP212.002.1/ aau mahiya kathit rukmipramukhs tu y |
BRP212.002.2/ upaghya harer deha vivius t hutanam || 2 ||
BRP212.003.1/ revat caiva rmasya deham liya sattam |
BRP212.003.2/ vivea jvalita vahni tatsaghldatalam || 3 ||
BRP212.004.1/ ugrasenas tu tac chrutv tathaivnakadundubhi |
BRP212.004.2/ devak rohi caiva viviur jtavedasam || 4 ||
BRP212.005.1/ tato 'rjuna pretakrya ktv te yathvidhi |
BRP212.005.2/ nicakrma jana sarva ghtv vajram eva ca || 5 ||
BRP212.006.1/ dvravaty vinikrnt kapatnya sahasraa |
BRP212.006.2/ vajra jana ca kaunteya playa anakair yayau || 6 ||
BRP212.007.1/ sabh sudharm kena martyaloke samht |
BRP212.007.2/ svarga jagma bho vipr prijta ca pdapa || 7 ||
BRP212.008.1/ yasmin dine harir yto diva santyajya medinm |
BRP212.008.2/ tasmin dine 'vatro 'ya klakya kali kila || 8 ||
BRP212.009.1/ plvaym sa t ny dvrak ca mahodadhi |
BRP212.009.2/ yadurehagha tv eka nplvayata sgara || 9 ||
BRP212.010.1/ ntikrmati bho viprs tad adypi mahodadhi |
BRP212.010.2/ nitya sannihitas tatra bhagavn keavo yata || 10 ||
BRP212.011.1/ tad atva mahpuya sarvaptakananam |

212

[ SS 318-320

949

950

Chapter 212 :: Arjuna's deeds and failures after Ka's death

BRP212.011.2/ viukrnvita sthna dv ppt pramucyate || 11 ||


/p. 635/

BRP212.012.1/ prtha pacanade dee bahudhnyadhannvite |


BRP212.012.2/ cakra vsa sarvasya janasya munisattam || 12 ||
BRP212.013.1/ tato lobha samabhavat prthenaikena dhanvin |
BRP212.013.2/ dv striyo nyamn dasyn nihatevar || 13 ||
BRP212.014.1/ tatas te ppakarmo lobhopahatacetasa |
BRP212.014.2/ bhr mantraym su sametytyantadurmad || 14 ||
BRP212.015.0/ bhr cu:
BRP212.015.1/ ayam eko 'rjuno dhanv strjana nihatevaram |
BRP212.015.2/ nayaty asmn atikramya dhig etat kriyat balam || 15 ||
BRP212.016.1/ hatv garvasamrho bhmadroajayadrathn |
BRP212.016.2/ kard ca na jnti bala grmanivsinm || 16 ||
BRP212.017.1/ balajyehn narn anyn grmy caiva vieata |
BRP212.017.2/ sarvn evvajnti ki vo bahubhir uttarai || 17 ||
BRP212.018.0/ vysa uvca:
BRP212.018.1/ tato yaiprahara dasyavo loahria |
BRP212.018.2/ sahasrao 'bhyadhvanta ta jana nihatevaram |
BRP212.018.3/ tato nivtta kaunteya prhbhrn hasann iva || 18 ||
BRP212.019.0/ arjuna uvca:
BRP212.019.1/ nivartadhvam adharmaj yadto na mumrava || 19 ||
BRP212.020.0/ vysa uvca:
BRP212.020.1/ avajya vacas tasya jaghus te tad dhanam |
BRP212.020.2/ strjana cpi kaunteyd vivaksenaparigraham || 20 ||
BRP212.021.1/ tato 'rjuno dhanur divya gvam ajara yudhi |
BRP212.021.2/ ropayitum rebhe na aka sa vryavn || 21 ||
BRP212.022.1/ cakra sajja kcchrt tu tad abhc chithila puna |
BRP212.022.2/ na sasmra tathstri cintayann api pava || 22 ||
BRP212.023.1/ arn mumoca caiteu prtha en sa harita |
BRP212.023.2/ na bheda te para cakrur ast gvadhanvan || 23 ||
BRP212.024.1/ vahnin ckay datt ars te 'pi kaya yayu |
BRP212.024.2/ yudhyata saha goplair arjunasybhavat kaya || 24 ||

Chapter 212 :: Arjuna's deeds and failures after Ka's death

BRP212.025.1/ acintayat tu kaunteya kasyaiva hi tad balam |


BRP212.025.2/ yan may arasaghtai sabal bhbhto jit || 25 ||
BRP212.026.1/ miata puputrasya tatas t pramadottam |
BRP212.026.2/ apkyanta cbhrai kmc cny pravavraju || 26 ||
BRP212.027.1/ tata areu keu dhanukoy dhanajaya |
BRP212.027.2/ jaghna dasys te csya prahr jahasur dvij || 27 ||
BRP212.028.1/ payatas tv eva prthasya vyandhakavarastriya |
BRP212.028.2/ jagmur dya te mlecch samantn munisattam || 28 ||
BRP212.029.1/ tata sa dukhito jiu kaa kaam iti bruvan |
BRP212.029.2/ aho bhagavat tena mukto 'smti ruroda vai || 29 ||
/p. 636/

BRP212.030.0/ arjuna uvca:

BRP212.030.1/ tad dhanus tni cstri sa rathas te ca vjina |


BRP212.030.2/ sarvam ekapade naa dnam arotriye yath || 30 ||
BRP212.031.1/ aho cti bala daiva vin tena mahtman |
BRP212.031.2/ yad asmarthyayukto 'ha ncair nta parbhavam || 31 ||
BRP212.032.1/ tau bh sa ca me mui sthna tat so 'smi crjuna |
BRP212.032.2/ puyeneva vin tena gata sarvam asratm || 32 ||
BRP212.033.1/ mamrjunatva bhmasya bhmatva tatkta dhruvam |
BRP212.033.2/ vin tena yad bhrair jito 'ha katham anyath || 33 ||
BRP212.034.0/ vysa uvca:
BRP212.034.1/ ittha vadan yayau jiur indraprastha purottamam |
BRP212.034.2/ cakra tatra rjna vajra ydavanandanam || 34 ||
BRP212.035.1/ sa dadara tato vysa phlguna knanrayam |
BRP212.035.2/ tam upetya mahbhga vinayenbhyavdayat || 35 ||
BRP212.036.1/ ta vandamna carav avalokya sunicitam |
BRP212.036.2/ uvca prtha vicchya katham atyantam da || 36 ||
BRP212.037.1/ ajrajonugamana brahmahatythav kt |
BRP212.037.2/ jaybhagadukh v bhraacchyo 'si smpratam || 37 ||
BRP212.038.1/ sntnikdayo v te ycamn nirkt |
BRP212.038.2/ agamyastrratir vpi tensi vigataprabha || 38 ||
BRP212.039.1/ bhukte pradya viprebhyo miam ekam atho bhavn |
BRP212.039.2/ ki v kpaavittni htni bhavatrjuna || 39 ||

951

952

Chapter 212 :: Arjuna's deeds and failures after Ka's death

BRP212.040.1/ kaccin na sryavtasya gocaratva gato 'rjuna |


BRP212.040.2/ duacakur hato vpi nirka katham anyath || 40 ||
BRP212.041.1/ spo nakhmbhas vpi ghambhaprokito 'pi v |
BRP212.041.2/ tentvsi vicchyo nynair v yudhi nirjita || 41 ||
BRP212.042.0/ vysa uvca:
BRP212.042.1/ tata prtho vinivasya ryat bhagavann iti |
BRP212.042.2/ prokto yathvad caa vipr tmaparbhavam || 42 ||
BRP212.043.0/ arjuna uvca:
BRP212.043.1/ yad bala yac ca nas tejo yad vrya yat parkrama |
BRP212.043.2/ y r chy ca na so 'smn parityajya harir gata || 43 ||
BRP212.044.1/ itareeva mahat smitaprvbhibhi |
BRP212.044.2/ hn vaya mune tena jts tamay iva || 44 ||
BRP212.045.1/ astr syakn ca gvasya tath mama |
BRP212.045.2/ srat ybhavan mrt sa gata puruottama || 45 ||
BRP212.046.1/ yasyvalokand asm rr jaya sampad unnati |
BRP212.046.2/ na tatyja sa govindas tyaktvsmn bhagavn gata || 46 ||
BRP212.047.1/ bhmadrogarjdys tath duryodhandaya |
BRP212.047.2/ yatprabhvena nirdagdh sa kas tyaktavn bhuvam || 47 ||
/p. 637/

BRP212.048.1/ niryauvan hatark bhraacchyeva me mah |


BRP212.048.2/ vibhti tta naiko 'ha virahe tasya cakria || 48 ||
BRP212.049.1/ yasynubhvd bhmdyair mayy agnau alabhyitam |
BRP212.049.2/ vin tendya kena goplair asmi nirjita || 49 ||
BRP212.050.1/ gva triu lokeu khyta yad anubhvata |
BRP212.050.2/ mama tena vinbhrair laguais tu tirasktam || 50 ||
BRP212.051.1/ strsahasry anekni hy anthni mahmune |
BRP212.051.2/ yatato mama ntni dasyubhir laguyudhai || 51 ||
BRP212.052.1/ nyamnam bhrai sarva kvarodhanam |
BRP212.052.2/ hta yaipraharaai paribhya bala mama || 52 ||
BRP212.053.1/ nirkat na me citra yaj jvmi tad adbhutam |
BRP212.053.2/ ncvamnapakk nirlajjo 'smi pitmaha || 53 ||
BRP212.054.0/ vysa uvca:

Chapter 212 :: Arjuna's deeds and failures after Ka's death

BRP212.054.1/ rutvha tasya tad vkyam abrava dvijasattam |


BRP212.054.2/ dukhitasya ca dnasya pavasya mahtmana || 54 ||
BRP212.055.1/ ala te vray prtha na tva ocitum arhasi |
BRP212.055.2/ avehi sarvabhteu klasya gatir d || 55 ||
BRP212.056.1/ klo bhavya bhtnm abhavya ca pava |
BRP212.056.2/ klamlam ida jtv kuru sthairyam ato 'rjuna || 56 ||
BRP212.057.1/ nadya samudr giraya sakal ca vasundhar |
BRP212.057.2/ dev manuy paavas tarava ca sarsp || 57 ||
BRP212.058.1/ s klena klena punar ysyanti sakayam |
BRP212.058.2/ kltmakam ida sarva jtv amam avpnuhi || 58 ||
BRP212.059.1/ yathttha kamhtmya tat tathaiva dhanajaya |
BRP212.059.2/ bhrvatrakryrtham avatra sa medinm || 59 ||
BRP212.060.1/ bhrkrnt dhar yt devn sannidhau pur |
BRP212.060.2/ tadartham avatro 'sau kmarp janrdana || 60 ||
BRP212.061.1/ tac ca nipdita kryam ae bhbhto hat |
BRP212.061.2/ vyandhakakula sarva tath prthopasahtam || 61 ||
BRP212.062.1/ na kicid anyat kartavyam asya bhmitale 'rjuna |
BRP212.062.2/ tato gata sa bhagavn ktaktyo yathecchay || 62 ||
BRP212.063.1/ si sarge karoty ea devadeva sthiti sthitau |
BRP212.063.2/ ante tpasamartho 'ya smprata vai yath ktam || 63 ||
BRP212.064.1/ tasmt prtha na santpas tvay krya parbhavt |
BRP212.064.2/ bhavanti bhavakleu puru parkram || 64 ||
BRP212.065.1/ yatas tvayaikena hat bhmadrodayo np |
BRP212.065.2/ tem arjuna klottha ki nynbhibhavo na sa || 65 ||
BRP212.066.1/ vios tasynubhvena yath te parbhava |
BRP212.066.2/ tvattas tathaiva bhavato dasyubhyo 'nte tadudbhava || 66 ||
BRP212.067.1/ sa devo 'nyaarri samviya jagatsthitim |
BRP212.067.2/ karoti sarvabhtn na cnte jagatpati || 67 ||
/p. 638/

BRP212.068.1/ bhavodbhave ca kaunteya sahyas te janrdana |


BRP212.068.2/ bhavnte tvadvipaks te keavenvalokit || 68 ||
BRP212.069.1/ ka raddadhyt saggeyn hanys tva sarvakauravn |
BRP212.069.2/ bhrebhya ca bhavata ka raddadhyt parbhavam || 69 ||

953

954

Chapter 212 :: Arjuna's deeds and failures after Ka's death

BRP212.070.1/ prthaitat sarvabhteu harer llviceitam |


BRP212.070.2/ tvay yat kaurav dhvast yad bhrair bhav jita || 70 ||
BRP212.071.1/ ght dasyubhir yac ca rakit bhavat striya |
BRP212.071.2/ tad apy aha yathvtta kathaymi tavrjuna || 71 ||
BRP212.072.1/ avakra pur vipra udavsarato 'bhavat |
BRP212.072.2/ bahn varagan prtha gan brahma santanam || 72 ||
BRP212.073.1/ jitev asurasagheu meruphe mahotsava |
BRP212.073.2/ babhva tatra gacchantyo dadus ta surastriya || 73 ||
BRP212.074.1/ rambhtilottamdy ca atao 'tha sahasraa |
BRP212.074.2/ tuuvus ta mahtmna praaasu ca pava || 74 ||
BRP212.075.1/ kahamagna salile jabhradhara munim |
BRP212.075.2/ vinayvanat caiva praemu stotratatpar || 75 ||
BRP212.076.1/ yath yath prasanno 'bht tuuvus ta tath tath |
BRP212.076.2/ sarvs t kauravareha variha ta dvijanmanm || 76 ||
BRP212.077.0/ avakra uvca:
BRP212.077.1/ prasanno 'ha mahbhg bhavatn yad iyate |
BRP212.077.2/ mattas tad vriyat sarva pradsymy api durlabham || 77 ||
BRP212.078.0/ vysa uvca:
BRP212.078.1/ rambhtilottamdy ca divy cpsaraso 'bruvan || 78 ||
BRP212.079.0/ apsarasa cu:
BRP212.079.1/ prasanne tvayy asamprpta kim asmkam iti dvij || 79 ||
BRP212.080.1/ itars tv abruvan vipra prasanno bhagavan yadi |
BRP212.080.2/ tad icchma pati prptu viprendra puruottamam || 80 ||
BRP212.081.0/ vysa uvca:
BRP212.081.1/ eva bhaviyatty uktv uttatra jaln muni |
BRP212.081.2/ tam uttra ca dadur virpa vakram aadh || 81 ||
BRP212.082.1/ ta dv ghamnn ys hsa sphuo 'bhavat |
BRP212.082.2/ t apa muni kopam avpya kurunandana || 82 ||
BRP212.083.0/ avakra uvca:
BRP212.083.1/ yasmd virparpa m matv hsvamnan |
BRP212.083.2/ bhavatbhi kt tasmd ea pa dadmi va || 83 ||

Chapter 212 :: Arjuna's deeds and failures after Ka's death

BRP212.084.1/ matprasdena bhartra labdhv tu puruottamam |


BRP212.084.2/ macchpopahat sarv dasyuhasta gamiyatha || 84 ||
BRP212.085.0/ vysa uvca:
BRP212.085.1/ ity udritam karya munis tbhi prasdita |
BRP212.085.2/ puna surendraloka vai prha bhyo gamiyatha || 85 ||
BRP212.086.1/ eva tasya mune pd avakrasya keavam |
BRP212.086.2/ bhartra prpya t prpt dasyuhasta vargan || 86 ||
/p. 639/

BRP212.087.1/ tat tvay ntra kartavya oko 'lpo 'pi hi pava |


BRP212.087.2/ tenaivkhilanthena sarva tad upasahtam || 87 ||
BRP212.088.1/ bhavat copasahram sanna tena kurvat |
BRP212.088.2/ bala tejas tath vrya mhtmya copasahtam || 88 ||
BRP212.089.1/ jtasya niyato mtyu patana ca tathonnate |
BRP212.089.2/ viprayogvasna tu sayoga sacaya kaya || 89 ||
BRP212.090.1/ vijya na budh oka na haram upaynti ye |
BRP212.090.2/ tem evetare ce ikanta santi td || 90 ||
BRP212.091.1/ tasmt tvay narareha jtvaitad bhrtbhi saha |
BRP212.091.2/ parityajykhila rjya gantavya tapase vanam || 91 ||
BRP212.092.1/ tad gaccha dharmarjya nivedyaitad vaco mama |
BRP212.092.2/ paravo bhrtbhi srdha gati vra yath kuru || 92 ||
BRP212.093.0/ vysa uvca:
BRP212.093.1/ ity ukto dharmarja tu samabhyetya tathoktavn |
BRP212.093.2/ da caivnubhta v kathita tad aeata || 93 ||
BRP212.094.1/ vysavkya ca te sarve rutvrjunasamritam |
BRP212.094.2/ rjye parkita ktv yayu pusut vanam || 94 ||
BRP212.095.1/ ity eva vo munireh vistarea mayoditam |
BRP212.095.2/ jtasya ca yador vae vsudevasya ceitam || 95 ||

955

956

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

Chapter 213 :: Manifestations


of Viu
213

BRP213.001.0/ munaya cu:

BRP213.001.1/ aho kasya mhtmyam adbhuta ctimnuam |


BRP213.001.2/ rmasya ca munireha tvayokta bhuvi durlabham || 1 ||
BRP213.002.1/ na tptim adhigacchma vanto bhagavatkathm |
BRP213.002.2/ tasmd brhi mahbhga bhyo devasya ceitam || 2 ||
BRP213.003.1/ prdurbhva pureu vior amitatejasa |
BRP213.003.2/ sat kathayatm eva varha iti na rutam || 3 ||
BRP213.004.1/ na jnmo 'sya carita na vidhi na ca vistaram |
BRP213.004.2/ na karmaguasadbhva na hetutvamanitam || 4 ||
BRP213.005.1/ kimtmako varho 'sau k mrti k ca devat |
BRP213.005.2/ kimcraprabhvo v ki v tena tad ktam || 5 ||
BRP213.006.1/ yajrthe samavetn miat ca dvijanmanm |
BRP213.006.2/ mahvarhacarita sarvalokasukhvaham || 6 ||
BRP213.007.1/ yath nryao brahman vrha rpam sthita |
BRP213.007.2/ daray g samudrasthm ujjahrrimardana || 7 ||
BRP213.008.1/ vistareaiva karmi sarvi ripughtina |
BRP213.008.2/ rotu no vartate buddhir hare kasya dhmata || 8 ||
/p. 640/

BRP213.009.1/ karmam nuprvy ca prdurbhv ca ye vibho |


BRP213.009.2/ y vsya praktir brahmas t ckhytu tvam arhasi || 9 ||
BRP213.010.0/ vysa uvca:
BRP213.010.1/ pranabhro mahn ea bhavadbhi samudhta |
BRP213.010.2/ yathakty tu vakymi ryat vaiava yaa || 10 ||
BRP213.011.1/ vio prabhvaravae diy vo matir utthit |
213

[ SS 320-324

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.011.2/ tasmd vio samast vai udhva y pravttaya || 11 ||


BRP213.012.1/ sahasrsya sahasrka sahasracaraa ca yam |
BRP213.012.2/ sahasrairasa deva sahasrakaram avyayam || 12 ||
BRP213.013.1/ sahasrajihva bhsvanta sahasramukua prabhum |
BRP213.013.2/ sahasrada sahasrdi sahasrabhujam avyayam || 13 ||
BRP213.014.1/ havana savana caiva hotra havyam eva ca |
BRP213.014.2/ ptri ca pavitri vedi dk samit sruvam || 14 ||
BRP213.015.1/ sruksomasryamuala proka dakiyanam |
BRP213.015.2/ adhvaryu smaga vipra sadasya sadana sada || 15 ||
BRP213.016.1/ ypa cakra dhruv darv car colkhalni ca |
BRP213.016.2/ prgvaa yajabhmi ca hotra ca para ca yat || 16 ||
BRP213.017.1/ hrasvy atipramni sthvari cari ca |
BRP213.017.2/ pryacittni vrghya ca sthailni kus tath || 17 ||
BRP213.018.1/ mantrayajavaha vahni bhga bhgavaha ca yat |
BRP213.018.2/ agrsina somabhuja hutrciam udyudham || 18 ||
BRP213.019.1/ hur vedavido vipr ya yaje vata prabhum |
BRP213.019.2/ tasya vio sureasya rvatskasya dhmata || 19 ||
BRP213.020.1/ prdurbhvasahasri samattny anekaa |
BRP213.020.2/ bhya caiva bhaviyanti hy evam ha pitmaha || 20 ||
BRP213.021.1/ yat pcchadhva mahbhg divy puym im kathm |
BRP213.021.2/ prdurbhvrit vio sarvappahar ivm || 21 ||
BRP213.022.1/ udhva t mahbhgs tadgatenntartman |
BRP213.022.2/ pravakymy nuprvyea yat pcchadhva mamnagh || 22 ||
BRP213.023.1/ vsudevasya mhtmya carita ca mahmate |
BRP213.023.2/ hitrtha suramartyn lokn prabhavya ca || 23 ||
BRP213.024.1/ bahua sarvabhttm prdurbhavati vryavn |
BRP213.024.2/ prdurbhv ca vakymi puyn divyn gunvitn || 24 ||
BRP213.025.1/ supto yugasahasra ya prdurbhavati kryata |
BRP213.025.2/ pre yugasahasre 'tha devadevo jagatpati || 25 ||
BRP213.026.1/ brahm ca kapila caiva tryambakas tridas tath |
BRP213.026.2/ dev saptaraya caiva ng cpsarasas tath || 26 ||
BRP213.027.1/ sanatkumra ca mahnubhvo |
BRP213.027.2/ manur mahtm bhagavn prajkara |

957

958

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.027.3/ puradevo 'tha puri cakre |


BRP213.027.4/ pradptavaivnaratulyatej || 27 ||
/p. 641/

BRP213.028.1/ yo 'sau cravamadhyastho nae sthvarajagame |


BRP213.028.2/ nae devsuranare pranaoragarkase || 28 ||
BRP213.029.1/ yoddhukmau durdharau tv ubhau madhukaiabhau |
BRP213.029.2/ hatau bhagavat tena tayor dattvmita varam || 29 ||
BRP213.030.1/ pur kamalanbhasya svapata sgarmbhasi |
BRP213.030.2/ pukare tatra sambht dev sarigas tath || 30 ||
BRP213.031.1/ ea paukarako nma prdurbhvo mahtmana |
BRP213.031.2/ pura kathyate yatra devarutisamhitam || 31 ||
BRP213.032.1/ vrhas tu rutimukha prdurbhvo mahtmana |
BRP213.032.2/ yatra viu surareho vrha rpam sthita || 32 ||
BRP213.033.1/ vedapdo ypadara kratudanta citmukha |
BRP213.033.2/ agnijihvo darbharom brahmaro mahtap || 33 ||
BRP213.034.1/ ahortrekao divyo vedga rutibhaa |
BRP213.034.2/ jyansa sruvatua smaghoasvaro mahn || 34 ||
BRP213.035.1/ satyadharmamaya rmn kramavikramasatkta |
BRP213.035.2/ pryacittanakho ghora paujnur mukhkti || 35 ||
BRP213.036.1/ udgatntro homaligo bjauadhimahphala |
BRP213.036.2/ vdyantartm mantrasphig vikta somaoita || 36 ||
BRP213.037.1/ vediskandho havirgandho havyakavytivegavn |
BRP213.037.2/ prgvaakyo dyutimn nndkbhir anvita || 37 ||
BRP213.038.1/ dakihdayo yog mahsattramayo mahn |
BRP213.038.2/ upkarmarucaka pravargvartabhaa || 38 ||
BRP213.039.1/ nncchandogatipatho guhyopaniadsana |
BRP213.039.2/ chypatnsahyo 'sau maiga ivotthita || 39 ||
BRP213.040.1/ mah sgaraparyant saailavanaknanm |
BRP213.040.2/ ekravajalabhram ekravagata prabhu || 40 ||
BRP213.041.1/ daray ya samuddhtya lokn hitakmyay |
BRP213.041.2/ sahasraro lokdi cakra jagat puna || 41 ||
BRP213.042.1/ eva yajavarhea bhtv bhtahitrthin |
BRP213.042.2/ uddht pthiv dev sgarmbudhar pur || 42 ||

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.043.1/ vrha ea kathito nrasihas tato dvij |


BRP213.043.2/ yatra bhtv mgendrea hirayakaipur hata || 43 ||
BRP213.044.1/ pur ktayuge nma surrir baladarpita |
BRP213.044.2/ daitynm dipurua cakra sumahat tapa || 44 ||
BRP213.045.1/ daa varasahasri atni daa paca ca |
BRP213.045.2/ japopavsaniratas tasthau maunavratasthita || 45 ||
BRP213.046.1/ tata amadambhy ca brahmacaryea caiva hi |
BRP213.046.2/ prto 'bhavat tatas tasya tapas niyamena ca || 46 ||
/p. 642/

BRP213.047.1/ ta vai svayambhr bhagavn svayam gamya bho dvij |


BRP213.047.2/ vimnenrkavarena hasayuktena bhsvat || 47 ||
BRP213.048.1/ dityair vasubhi srdha marudbhir daivatais tath |
BRP213.048.2/ rudrair vivasahyai ca yakarkasakinnarai || 48 ||
BRP213.049.1/ dibhi pradibhi ca nadbhi sgarais tath |
BRP213.049.2/ nakatrai ca muhrtai ca khecarai ca mahgrahai || 49 ||
BRP213.050.1/ devaribhis tapovddhai siddhair vidvadbhir eva ca |
BRP213.050.2/ rjaribhi puyatamair gandharvair apsarogaai || 50 ||
BRP213.051.1/ carcaraguru rmn vta sarvai surais tath |
BRP213.051.2/ brahm brahmavid reho daitya vacanam abravt || 51 ||
BRP213.052.0/ brahmovca:
BRP213.052.1/ prto 'smi tava bhaktasya tapasnena suvrata |
BRP213.052.2/ vara varaya bhadra te yathea kmam pnuhi || 52 ||
BRP213.053.0/ hirayakaipur uvca:
BRP213.053.1/ na devsuragandharv na yakoragarkas |
BRP213.053.2/ ayo vtha m pai kruddh lokapitmaha || 53 ||
BRP213.054.1/ apeyus tapas yukt vara ea vto may |
BRP213.054.2/ na astrea na vstrea giri pdapena v || 54 ||
BRP213.055.1/ na ukea na crdrea na caivordhva na cpy adha |
BRP213.055.2/ piprahreaikena sabhtyabalavhanam || 55 ||
BRP213.056.1/ yo m nayitu akta sa me mtyur bhaviyati |
BRP213.056.2/ bhaveyam aham evrka somo vyur hutana || 56 ||
BRP213.057.1/ salila cntarika ca ka caiva sarvaa |

959

960

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.057.2/ aha krodha ca kma ca varuo vsavo yama |


BRP213.057.3/ dhanada ca dhandhyako yaka kimpurudhipa || 57 ||
BRP213.058.0/ brahmovca:
BRP213.058.1/ ete divy vars tta may datts tavdbhut |
BRP213.058.2/ sarvn kmn ims tta prpsyasi tva na saaya || 58 ||
BRP213.059.0/ vysa uvca:
BRP213.059.1/ evam uktv tu bhagav jagmu pitmaha |
BRP213.059.2/ vairja brahmasadana brahmarigaasevitam || 59 ||
BRP213.060.1/ tato dev ca ng ca gandharv munayas tath |
BRP213.060.2/ varapradna rutvaiva pitmaham upasthit || 60 ||
BRP213.061.0/ dev cu:
BRP213.061.1/ varenena bhagavan bdhiyati sa no 'sura |
BRP213.061.2/ tat prasdu bhagavan vadho 'py asya vicintyatm || 61 ||
BRP213.062.1/ bhagavan sarvabhtn svayambhr dikt prabhu |
BRP213.062.2/ sra ca havyakavynm avyakta praktir dhruvam || 62 ||
BRP213.063.0/ vysa uvca:
BRP213.063.1/ tato lokahita vkya rutv deva prajpati |
BRP213.063.2/ provca bhagavn vkya sarvadevagas tath || 63 ||
BRP213.064.0/ brahmovca:
BRP213.064.1/ avaya tridas tena prptavya tapasa phalam |
BRP213.064.2/ tapaso 'nte ca bhagavn vadha viu kariyati || 64 ||
/p. 643/

BRP213.065.0/ vysa uvca:

BRP213.065.1/ etac chrutv sur sarve vkya pakajajanmana |


BRP213.065.2/ svni sthnni divyni jagmus te vai mudnvit || 65 ||
BRP213.066.1/ labdhamtre vare cpi sarv so 'bdhata praj |
BRP213.066.2/ hirayakaipur daityo varadnena darpita || 66 ||
BRP213.067.1/ rameu mahbhgn munn vai saitavratn |
BRP213.067.2/ satyadharmaratn dnts tad dharitavs tath || 67 ||
BRP213.068.1/ tridivasths tath devn parjitya mahbala |
BRP213.068.2/ trailokya vaam nya svarge vasati so 'sura || 68 ||
BRP213.069.1/ yad varamadonmatto vicaran dnavo bhuvi |

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.069.2/ yajyn akarod daityn ayajy ca devat || 69 ||


BRP213.070.1/ dity vasava sdhy vive ca marutas tath |
BRP213.070.2/ araya araa vium upatasthur mahbalam || 70 ||
BRP213.071.1/ devabrahmamaya yaja brahmadeva santanam |
BRP213.071.2/ bhta bhavya bhaviya ca prabhu lokanamasktam |
BRP213.071.3/ nryaa vibhu deva araya araa gat || 71 ||
BRP213.072.0/ dev cu:
BRP213.072.1/ tryasva no 'dya devea hirayakaipor bhayt |
BRP213.072.2/ tva hi na paramo devas tva hi na paramo guru || 72 ||
BRP213.073.1/ tva hi na paramo dht brahmdn surottama |
BRP213.073.2/ utphullmalapattrka atrupakakayakara |
BRP213.073.3/ kayya ditivaasya araa tva bhavasva na || 73 ||
BRP213.074.0/ vsudeva uvca:
BRP213.074.1/ bhaya tyajadhvam amar abhaya vo dadmy aham |
BRP213.074.2/ tathaiva tridiva dev pratilapsyatha m ciram || 74 ||
BRP213.075.1/ eo 'ha sagaa daitya varadnena darpitam |
BRP213.075.2/ avadhyam amarendr dnavendra nihanmi tam || 75 ||
BRP213.076.0/ vysa uvca:
BRP213.076.1/ evam uktv tu bhagavn visjya tridaevarn |
BRP213.076.2/ hirayakaipo sthnam jagma mahbala || 76 ||
BRP213.077.1/ narasyrdhatanu ktv sihasyrdhatanu prabhu |
BRP213.077.2/ nrasihena vapu pi saspya pin || 77 ||
BRP213.078.1/ ghanajmtasako ghanajmtanisvana |
BRP213.078.2/ ghanajmtadptauj jmta iva vegavn || 78 ||
BRP213.079.1/ daitya so 'tibala dv dptardlavikrama |
BRP213.079.2/ dptair daityagaair gupta hatavn ekapin || 79 ||
BRP213.080.1/ nsiha ea kathito bhyo 'ya vmana para |
BRP213.080.2/ yatra vmanam sthya rpa daityavinanam || 80 ||
BRP213.081.1/ baler balavato yaje balin viun pur |
BRP213.081.2/ vikramais tribhir akobhy kobhits te mahsur || 81 ||
/p. 644/

BRP213.082.1/ vipracitti iva akur ayaakus tathaiva ca |

961

962

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.082.2/ ayair avair hayagrva ca vryavn || 82 ||


BRP213.083.1/ vegavn ketumn ugra sogravyagro mahsura |
BRP213.083.2/ pukara pukala caiva vo 'vapatir eva ca || 83 ||
BRP213.084.1/ prahldo 'vapati kumbha sahrdo gamanapriya |
BRP213.084.2/ anuhrdo harihayo vrha saharo 'nuja || 84 ||
BRP213.085.1/ arabha alabha caiva kupatha krodhana kratha |
BRP213.085.2/ bhatkrtir mahjihva akukaro mahsvana || 85 ||
BRP213.086.1/ dptajihvo 'rkanayano mgapdo mgapriya |
BRP213.086.2/ vyur gariho namuci sambaro viskaro mahn || 86 ||
BRP213.087.1/ candrahant krodhahant krodhavardhana eva ca |
BRP213.087.2/ klaka klakopa ca vtra krodho virocana || 87 ||
BRP213.088.1/ gariha ca variha ca pralambanarakv ubhau |
BRP213.088.2/ indratpanavtp ketumn baladarpita || 88 ||
BRP213.089.1/ asilom pulom ca bkala pramado mada |
BRP213.089.2/ svamira klavadana karla keir eva ca || 89 ||
BRP213.090.1/ ekka candram rhu sahrda sambara svana |
BRP213.090.2/ ataghncakrahast ca tath mualapaya || 90 ||
BRP213.091.1/ avayantryudhopet bhindiplyudhs tath |
BRP213.091.2/ lolkhalahast ca paravadhadhars tath || 91 ||
BRP213.092.1/ pamudgarahast ca tath parighapaya |
BRP213.092.2/ mahilprahara lahast ca dnav || 92 ||
BRP213.093.1/ nnprahara ghor nnve mahbal |
BRP213.093.2/ krmakukkuavaktr ca aolkamukhs tath || 93 ||
BRP213.094.1/ kharoravadan caiva varhavadans tath |
BRP213.094.2/ mrjraikhivaktr ca mahvaktrs tath pare || 94 ||
BRP213.095.1/ nakramenan r gojvimahinan |
BRP213.095.2/ godhallakivaktr ca krouvaktr ca dnav || 95 ||
BRP213.096.1/ khudarduravaktr ca ghor vkamukhs tath |
BRP213.096.2/ bhm makaravaktr ca kraucavaktr ca dnav || 96 ||
BRP213.097.1/ avnan kharamukh mayravadans tath |
BRP213.097.2/ gajendracarmavasans tath kjinmbar || 97 ||
BRP213.098.1/ crasavtagtr ca tath nlakavsasa |
BRP213.098.2/ uio mukuinas tath kualino 'sur || 98 ||

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.099.1/ kirino lambaikh kambugrv suvarcasa |


BRP213.099.2/ nnveadhar daity nnmlynulepan || 99 ||
BRP213.100.1/ svny yudhni saghya pradptni ca tejas |
BRP213.100.2/ kramama hkeam upvartanta sarvaa || 100 ||
/p. 645/

BRP213.101.1/ pramathya sarvn daiteyn pdahastatalair vibhu |


BRP213.101.2/ rpa ktv mahbhma jahru sa medinm || 101 ||
BRP213.102.1/ tasya vikramato bhmi candrdityau stanntare |
BRP213.102.2/ nabha prakramamasya nbhy kila tath sthitau || 102 ||
BRP213.103.1/ param kramamasya jnudee vyavasthitau |
BRP213.103.2/ vior amitavryasya vadanty eva dvijtaya || 103 ||
BRP213.104.1/ htv sa medin ktsn hatv csurapugavn |
BRP213.104.2/ dadau akrya vasudh viur balavat vara || 104 ||
BRP213.105.1/ ea vo vmano nma prdurbhvo mahtmana |
BRP213.105.2/ vedavidbhir dvijair etat kathyate vaiava yaa || 105 ||
BRP213.106.1/ bhyo bhttmano vio prdurbhvo mahtmana |
BRP213.106.2/ datttreya iti khyta kamay paray yuta || 106 ||
BRP213.107.1/ tena naeu vedeu prakriysu makheu ca |
BRP213.107.2/ cturvarye ca sakre dharme ithilat gate || 107 ||
BRP213.108.1/ ativardhati cdharme satye nae 'nte sthite |
BRP213.108.2/ prajsu ryamsu dharme ckulat gate || 108 ||
BRP213.109.1/ sayaj sakriy ved pratynt hi tena vai |
BRP213.109.2/ cturvaryam asakra kta tena mahtman || 109 ||
BRP213.110.1/ tena haihayarjasya krtavryasya dhmata |
BRP213.110.2/ varadena varo datto datttreyea dhmat || 110 ||
BRP213.111.1/ etad bhudvaya yat te tat te mama kte npa |
BRP213.111.2/ atni daa bhn bhaviyanti na saaya || 111 ||
BRP213.112.1/ playiyasi ktsn ca vasudh vasudhevara |
BRP213.112.2/ durnirkyo 'rivndn yuddhastha ca bhaviyasi || 112 ||
BRP213.113.1/ ea vo vaiava rmn prdurbhvo 'dbhuta ubha |
BRP213.113.2/ bhya ca jmadagnyo 'ya prdurbhvo mahtmana || 113 ||
BRP213.114.1/ yatra bhusahasrea dviat durjaya rae |
BRP213.114.2/ rmo 'rjunam ankastha jaghna npati prabhu || 114 ||

963

964

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.115.1/ rathastha prthiva rma ptayitvrjuna bhuvi |


BRP213.115.2/ dharayitvrjuna rma kroamna ca meghavat || 115 ||
BRP213.116.1/ ktsna bhusahasra ca ciccheda bhgunandana |
BRP213.116.2/ paravadhena dptena jtibhi sahitasya vai || 116 ||
BRP213.117.1/ kr katriyakobhir merumandarabha |
BRP213.117.2/ tri saptaktva pthiv tena nikatriy kt || 117 ||
BRP213.118.1/ ktv nikatriy cain bhrgava sumahya |
BRP213.118.2/ sarvappavinya vjimedhena ceavn || 118 ||
BRP213.119.1/ yasmin yaje mahdne daki bhgunandana |
BRP213.119.2/ mrcya dadau prta kayapya vasundharm || 119 ||
BRP213.120.1/ vras turag ubhrn rath ca rathin vara |
BRP213.120.2/ hirayam akaya dhenur gajendr ca mahpati || 120 ||
/p. 646/

BRP213.121.1/ dadau tasmin mahyaje vjimedhe mahya |


BRP213.121.2/ adypi ca hitrthya lokn bhgunandana || 121 ||
BRP213.122.1/ caramas tapo ghora jmadagnya puna prabhu |
BRP213.122.2/ ste vai devavac chrmn mahendre parvatottame || 122 ||
BRP213.123.1/ ea vio sureasya vatasyvyayasya ca |
BRP213.123.2/ jmadagnya iti khyta prdurbhvo mahtmana || 123 ||
BRP213.124.1/ caturvie yuge vpi vivmitrapurasara |
BRP213.124.2/ jaje daarathasytha putra padmyatekaa || 124 ||
BRP213.125.1/ ktvtmna mahbhu caturdh prabhur vara |
BRP213.125.2/ loke rma iti khytas tejas bhskaropama || 125 ||
BRP213.126.1/ prasdanrtha lokasya rakas nigrahya ca |
BRP213.126.2/ dharmasya ca vivddhyartha jaje tatra mahya || 126 ||
BRP213.127.1/ tam apy hur manuyendra sarvabhtahite ratam |
BRP213.127.2/ ya sam sarvadharmaja caturdaa vane 'vasat || 127 ||
BRP213.128.1/ lakmanucaro rma sarvabhtahite rata |
BRP213.128.2/ caturdaa vane taptv tapo vari rghava || 128 ||
BRP213.129.1/ rpi tasya prvasth steti prathit jane |
BRP213.129.2/ prvodit tu y lakmr bhartram anugacchati || 129 ||
BRP213.130.1/ janasthne vasan krya tridan cakra sa |
BRP213.130.2/ tasypakria krra paulastya manujarabha || 130 ||

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.131.1/ sty padam anvicchan nijaghna mahya |


BRP213.131.2/ devsuragan ca yakarkasabhoginm || 131 ||
BRP213.132.1/ yatrvadhya rkasendra rvaa yudhi durjayam |
BRP213.132.2/ yukta rkasakobhir nljanacayopamam || 132 ||
BRP213.133.1/ trailokyadrvaa krra rvaa rkasevaram |
BRP213.133.2/ durjaya durdhara dpta rdlasamavikramam || 133 ||
BRP213.134.1/ durnirkya suragaair varadnena darpitam |
BRP213.134.2/ jaghna sacivai srdha sasainya rvaa yudhi || 134 ||
BRP213.135.1/ mahbhragaasaka mahkya mahbalam |
BRP213.135.2/ rvaa nijaghnu rmo bhtapati pur || 135 ||
BRP213.136.1/ sugrvasya kte yena vnarendro mahbala |
BRP213.136.2/ vl vinihata sakhye sugrva cbhiecita || 136 ||
BRP213.137.1/ madho ca tanayo dpto lavao nma dnava |
BRP213.137.2/ hato madhuvane vro varamatto mahsura || 137 ||
BRP213.138.1/ yajavighnakarau yena munn bhvittmanm |
BRP213.138.2/ mrca ca subhu ca balena balin varau || 138 ||
BRP213.139.1/ nihatau ca nirau ca ktau tena mahtman |
BRP213.139.2/ samare yuddhaauena tathnye cpi rkas || 139 ||
BRP213.140.1/ virdha ca kabandha ca rkasau bhmavikramau |
BRP213.140.2/ jaghna puruavyghro gandharvau pamohitau || 140 ||
/p. 647/

BRP213.141.1/ hutanrkutaidgubhai |
BRP213.141.2/ prataptajmbnadacitrapukhai |
BRP213.141.3/ mahendravajranitulyasrai |
BRP213.141.4/ ripn sa rma samare nijaghne || 141 ||
BRP213.142.1/ tasmai dattni astri vivmitrea dhmat |
BRP213.142.2/ vadhrtha devaatr durdhar surair api || 142 ||
BRP213.143.1/ vartamne makhe yena janakasya mahtmana |
BRP213.143.2/ bhagna mhevara cpa krat llay pur || 143 ||
BRP213.144.1/ etni ktv karmi rmo dharmabht vara |
BRP213.144.2/ davamedh jrthyn jahra nirargaln || 144 ||
BRP213.145.1/ nryantubh vco nkula mruto vavau |
BRP213.145.2/ na vittaharaa csd rme rjya prasati || 145 ||

965

966

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.146.1/ paridevanti vidhav nnarth ca kadcana |


BRP213.146.2/ sarvam sc chubha tatra rme rjya prasati || 146 ||
BRP213.147.1/ na prin bhaya csj jalgnyanilaghtajam |
BRP213.147.2/ na cpi vddh bln pretakryi cakrire || 147 ||
BRP213.148.1/ brahmacaryapara katra vias tu katriye rat |
BRP213.148.2/ dr caiva hi vars tr uranty anahakt || 148 ||
BRP213.149.1/ nryo ntyacaran bhartn bhry ntyacarat pati |
BRP213.149.2/ sarvam sj jagad dnta nirdasyur abhavan mah || 149 ||
BRP213.150.1/ rma eko 'bhavad bhart rma playitbhavat |
BRP213.150.2/ san varasahasri tath putrasahasria || 150 ||
BRP213.151.1/ arog prina csan rme rjya prasati |
BRP213.151.2/ devatnm ca manuy ca sarvaa || 151 ||
BRP213.152.1/ pthivy samavyo 'bhd rme rjya prasati |
BRP213.152.2/ gthm apy atra gyanti ye puravido jan || 152 ||
BRP213.153.1/ rme nibaddhatattvrth mhtmya tasya dhmata |
BRP213.153.2/ ymo yuv lohitko dptsyo mitabhita || 153 ||
BRP213.154.1/ jnubhu sumukha sihaskandho mahbhuja |
BRP213.154.2/ daa varasahasri rmo rjyam akrayat || 154 ||
BRP213.155.1/ ksmayaju ghoo jyghoa ca mahtmana |
BRP213.155.2/ avyucchinno 'bhavad rre dyat bhujyatm iti || 155 ||
BRP213.156.1/ sattvavn guasampanno dpyamna svatejas |
BRP213.156.2/ ati candra ca srya ca rmo darathir babhau || 156 ||
BRP213.157.1/ je kratuatai puyai samptavaradakiai |
BRP213.157.2/ hitvyodhy diva yto rghavo hi mahbala || 157 ||
BRP213.158.1/ evam eva mahbhur ikvkukulanandana |
BRP213.158.2/ rvaa sagaa hatv divam cakrame vibhu || 158 ||
BRP213.159.1/ apara keavasyya prdurbhvo mahtmana |
BRP213.159.2/ vikhyto mthure kalpe sarvalokahitya vai || 159 ||
/p. 648/

BRP213.160.1/ yatra lva ca caidya ca kasa dvividam eva ca |


BRP213.160.2/ aria vabha kei ptan daityadrikm || 160 ||
BRP213.161.1/ nga kuvalaypa cra muika tath |
BRP213.161.2/ daityn mnuadehena sdaym sa vryavn || 161 ||

Chapter 213 :: Manifestations of Viu

BRP213.162.1/ chinna bhusahasra ca basydbhutakarmaa |


BRP213.162.2/ naraka ca hata sakhye yavana ca mahbala || 162 ||
BRP213.163.1/ htni ca mahpn sarvaratnni tejas |
BRP213.163.2/ durcr ca nihit prthiv ye mahtale || 163 ||
BRP213.164.1/ ea lokahitrthya prdurbhvo mahtmana |
BRP213.164.2/ kalk viuya nma ambhalagrmasambhava || 164 ||
BRP213.165.1/ sarvalokahitrthya bhyo devo mahya |
BRP213.165.2/ ete cnye ca bahavo divy devagaair vt || 165 ||
BRP213.166.1/ prdurbhv pureu gyante brahmavdibhi |
BRP213.166.2/ yatra dev vimuhyanti prdurbhvnukrtane || 166 ||
BRP213.167.1/ pura vartate yatra vedarutisamhitam |
BRP213.167.2/ etad uddeamtrea prdurbhvnukrtanam || 167 ||
BRP213.168.1/ krtita krtanyasya sarvalokaguror vibho |
BRP213.168.2/ pryante pitaras tasya prdurbhvnukrtant || 168 ||
BRP213.169.1/ vior amitavryasya ya oti ktjali || 169 ||
BRP213.170.1/ et ca yogevarayogamy |
BRP213.170.2/ rutv naro mucyati sarvappai |
BRP213.170.3/ ddhi samddhi vipul ca bhogn |
BRP213.170.4/ prpnoti ghra bhagavatprasdt || 170 ||
BRP213.171.1/ eva may munireh vior amitatejasa |
BRP213.171.2/ sarvappahar puy prdurbhv prakrtit || 171 ||

967

968

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

Chapter 214 :: The path to


Yama's world; the gates to his
city
214

BRP214.001.0/ munaya cu:

BRP214.001.1/ na tptim adhigacchma puyadharmmtasya ca |


BRP214.001.2/ mune tvanmukhagtasya tath kauthala hi na || 1 ||
BRP214.002.1/ utpatti pralaya caiva bhtn karmao gatim |
BRP214.002.2/ vetsi sarva mune tena pcchmas tv mahmatim || 2 ||
BRP214.003.1/ ryate yamalokasya mrga paramadurgama |
BRP214.003.2/ dukhakleakara avat sarvabhtabhayvaha || 3 ||
BRP214.004.1/ katha tena nar ynti mrgea yamasdanam |
BRP214.004.2/ prama caiva mrgasya brhi no vadat vara || 4 ||
BRP214.005.1/ mune pcchma sarvaja brhi sarvam aeata |
BRP214.005.2/ katha narakadukhni npnuvanti narn mune || 5 ||
BRP214.006.1/ kenopyena dnena dharmea niyamena ca |
BRP214.006.2/ mnuasya ca ymyasya lokasya kiyad antaram || 6 ||
/p. 649/

BRP214.007.1/ katha ca svargati ynti naraka kena karma |


BRP214.007.2/ svargasthnni kiyanti kiyanti naraki ca || 7 ||
BRP214.008.1/ katha suktino ynti katha duktakria |
BRP214.008.2/ ki rpa ki prama v ko varas tbhayor api |
BRP214.008.3/ jvasya nyamnasya yamaloka bravhi na || 8 ||
BRP214.009.0/ vysa uvca:
BRP214.009.1/ udhva munirdl vadato mama suvrat |
BRP214.009.2/ sasracakram ajara sthitir yasya na vidyate || 9 ||

214

[ SS 324-326

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

BRP214.010.1/ so 'ha vadmi va sarva yamamrgasya nirayam |


BRP214.010.2/ utkrntikld rabhya yath nnyo vadiyati || 10 ||
BRP214.011.1/ svarpa caiva mrgasya yan m pcchatha sattam |
BRP214.011.2/ yamalokasya cdhvnam antara mnuasya ca || 11 ||
BRP214.012.1/ yojann sahasri aatis tad antaram |
BRP214.012.2/ taptatmram ivtapta tad adhvnam udhtam || 12 ||
BRP214.013.1/ tad avaya hi gantavya pribhir jvasajakai |
BRP214.013.2/ puyn puyakto ynti ppn ppakto 'dham || 13 ||
BRP214.014.1/ dvviati ca narak yamasya viaye sthit |
BRP214.014.2/ yeu duktakarmo vipacyante pthak pthak || 14 ||
BRP214.015.1/ narako rauravo raudra karas tla eva ca |
BRP214.015.2/ kumbhpko mahghora lmalo 'tha vimohana || 15 ||
BRP214.016.1/ kda kmibhaka ca nlbhako bhramas tath |
BRP214.016.2/ nadya pyavah cny rudhirmbhas tathaiva ca || 16 ||
BRP214.017.1/ agnijvlo mahghora sandaa unabhojana |
BRP214.017.2/ ghor vaitara caiva asipattravana tath || 17 ||
BRP214.018.1/ na tatra vkacchy v na tag sarsi ca |
BRP214.018.2/ na vpyo drghik vpi na kpo na prap sabh || 18 ||
BRP214.019.1/ na maapo nyatana na nadyo na ca parvat |
BRP214.019.2/ na kicid ramasthna vidyate tatra vartmani || 19 ||
BRP214.020.1/ yatra viramate rnta puruo atvakarita |
BRP214.020.2/ avayam eva gantavya sa sarvais tu mahpatha || 20 ||
BRP214.021.1/ prpte kle tu santyajya suhdbandhudhandikam |
BRP214.021.2/ jaryujaj caiva svedaj codbhijs tath || 21 ||
BRP214.022.1/ jagamjagam caiva gamiyanti mahpatham |
BRP214.022.2/ devsuramanuyai ca vaivasvatavanugai || 22 ||
BRP214.023.1/ strpunnapusakai caiva pthivy jvasajitai |
BRP214.023.2/ prvhe cparhe v madhyhne v tath puna || 23 ||
BRP214.024.1/ sandhykle 'rdhartre v pratye vpy upasthite |
BRP214.024.2/ vddhair v madhyamair vpi yauvanasthais tathaiva ca || 24 ||
BRP214.025.1/ garbhavse 'tha blye v gantavya sa mahpatha |
BRP214.025.2/ pravsasthair ghasthair v parvatasthai sthale 'pi v || 25 ||
/p. 650/

969

970

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

BRP214.026.1/ ketrasthair v jalasthair v ghamadhyagatais tath |


BRP214.026.2/ snai csthitair vpi ayanyagatais tath || 26 ||
BRP214.027.1/ jgradbhir v prasuptair v gantavya sa mahpatha |
BRP214.027.2/ ihnubhya nirdiam yur jantu svaya tad || 27 ||
BRP214.028.1/ tasynte ca svaya prair anicchann api mucyate |
BRP214.028.2/ jalam agnir via astra kud vydhi patana gire || 28 ||
BRP214.029.1/ nimitta kicid sdya deh prair vimucyate |
BRP214.029.2/ vihya sumahat ktsna arra pcabhautikam || 29 ||
BRP214.030.1/ anyac charram datte ytanya svakarmajam |
BRP214.030.2/ dha arram pnoti sukhadukhopabhuktaye || 30 ||
BRP214.031.1/ tena bhukte sa kcchri ppakart naro bham |
BRP214.031.2/ sukhni dhrmiko ha iha nto yamakaye || 31 ||
BRP214.032.1/ m prakupita kye tvravyusamrita |
BRP214.032.2/ bhinatti marmasthnni dpyamno nirandhana || 32 ||
BRP214.033.1/ udno nma pavanas tata cordhva pravartate |
BRP214.033.2/ bhujyatm ambubhakym adhogatinirodhakt || 33 ||
BRP214.034.1/ tato yenmbudnni ktny annarass tath |
BRP214.034.2/ datt sa tasym hldam padi pratipadyate || 34 ||
BRP214.035.1/ annni yena dattni raddhptena cetas |
BRP214.035.2/ so 'pi tptim avpnoti vinpy annena vai tad || 35 ||
BRP214.036.1/ yenntni noktni prtibheda kto na ca |
BRP214.036.2/ stika raddadhna ca sukhamtyu sa gacchati || 36 ||
BRP214.037.1/ devabrhmaapjy nirat cnasyak |
BRP214.037.2/ ukl vadny hrmantas te nar sukhamtyava || 37 ||
BRP214.038.1/ ya kmn npi sarambhn na dved dharmam utsjet |
BRP214.038.2/ yathoktakr saumya ca sa sukha mtyum cchati || 38 ||
BRP214.039.1/ vrids titn ye kudhitnnapradyina |
BRP214.039.2/ prpnuvanti nar kle mtyu sukhasamanvitam || 39 ||
BRP214.040.1/ ta jayanti dhanads tpa candanadyina |
BRP214.040.2/ praghn vedan ka ye cnyodvegadhria || 40 ||
BRP214.041.1/ moha jnapradtras tath dpaprads tama |
BRP214.041.2/ kask mvd yo gurur nnusti vai || 41 ||
BRP214.042.1/ te mohamtyava sarve tath ye vedanindak |

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

BRP214.042.2/ vibha ptigandh kamudgarapaya || 42 ||


BRP214.043.1/ gacchanti durtmno yamasya purus tath |
BRP214.043.2/ prpteu dkpatha teu jyate tasya vepathu || 43 ||
BRP214.044.1/ krandaty avirata so 'tha bhrtmtpits tath |
BRP214.044.2/ s tu vg asphu vipr ekavar vibhvyate || 44 ||
/p. 651/

BRP214.045.1/ dir vibhrmyate trst ksvy aty athnanam |


BRP214.045.2/ tata sa vedanvia tac charra vimucati || 45 ||
BRP214.046.1/ vyvagrasr tadrpadeham anyat prapadyate |
BRP214.046.2/ tatkarmaytanrthe ca na mtpitsambhavam || 46 ||
BRP214.047.1/ tatpramavayovasthsasthnai prpyate vyath |
BRP214.047.2/ tato dto yamasytha pair badhnti druai || 47 ||
BRP214.048.1/ janto samprptaklasya vedanrtasya vai bham |
BRP214.048.2/ bhtai santyaktadehasya kahaprptnilasya ca || 48 ||
BRP214.049.1/ arrc cyvito jvo roravti tatholbaam |
BRP214.049.2/ nirgato vyubhtas tu kauikakalevare || 49 ||
BRP214.050.1/ mtbhi pitbhi caiva bhrtbhir mtulais tath |
BRP214.050.2/ drai putrair vayasyai ca gurubhis tyajyate bhuvi || 50 ||
BRP214.051.1/ dyamna ca tair dnair aruprekaair bham |
BRP214.051.2/ svaarra samutsjya vyubhtas tu gacchati || 51 ||
BRP214.052.1/ andhakram apra ca mahghora tamovtam |
BRP214.052.2/ sukhadukhapradtra durgama ppakarmam || 52 ||
BRP214.053.1/ dusaha ca duranta ca durnirka dursadam |
BRP214.053.2/ durpam atidurga ca ppihn sadhitam || 53 ||
BRP214.054.1/ kyam ca tair bhtair ymyai pais tu sayat |
BRP214.054.2/ mudgarais tyamn ca nyante ta mahpatham || 54 ||
BRP214.055.1/ kyua samlokya prina cyuakaye |
BRP214.055.2/ ninava samynti yamadt bhayakar || 55 ||
BRP214.056.1/ rh ynakle tu kavyghrakhareu ca |
BRP214.056.2/ ureu vnarev anye vcikeu vkeu ca || 56 ||
BRP214.057.1/ ulkasarpamrjra tathnye gdhravhan |
BRP214.057.2/ yenaglam rh saraghkakavhan || 57 ||

971

972

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

BRP214.058.1/ varhapauvetlamahisys tath pare |


BRP214.058.2/ nnrpadhar ghor sarvapribhayakar || 58 ||
BRP214.059.1/ drghamuk karlsy vakranss trilocan |
BRP214.059.2/ mahhanukapolsy pralambadaanacchad || 59 ||
BRP214.060.1/ nirgatair viktkrair daanair akuropamai |
BRP214.060.2/ msaoitadigdhg darbhir bham ulbaai || 60 ||
BRP214.061.1/ mukhai ptlasadair jvalajjihvair bhayakarai |
BRP214.061.2/ netrai suviktkrair jvalatpigalacacalai || 61 ||
BRP214.062.1/ mrjrolkakhadyotaakragopavad uddhatai |
BRP214.062.2/ kekarai sakulais stabdhair locanai pvakopamai || 62 ||
BRP214.063.1/ bham bharaair bhmair baddhair bhujagopamai |
BRP214.063.2/ osaralagtrai ca muamlvibhitai || 63 ||
/p. 652/

BRP214.064.1/ kahasthakasarpai ca phtkraravabhaai |


BRP214.064.2/ vahnijvlopamai keai stabdharukair bhayakarai || 64 ||
BRP214.065.1/ babhrupigalalolai ca kadrumarubhir vt |
BRP214.065.2/ bhujadaair mahghorai pralambai parighopamai || 65 ||
BRP214.066.1/ kecid dvibhavas tatra tathnye ca caturbhuj |
BRP214.066.2/ dviraabhava cnye daaviabhujs tath || 66 ||
BRP214.067.1/ asakhytabhuj cnye kecid bhusahasria |
BRP214.067.2/ yudhair viktkrai prajvaladbhir bhaynakai || 67 ||
BRP214.068.1/ aktitomaracakrdyai sudptair vividhyudhai |
BRP214.068.2/ pakhaladaai ca bhayanto mahbal || 68 ||
BRP214.069.1/ gacchanti mahraudr martynm yua kaye |
BRP214.069.2/ grahtu prina sarve yamasyjkars tath || 69 ||
BRP214.070.1/ yat tac charram datte ytanya svakarmajam |
BRP214.070.2/ tad asya nyate jantor yamasya sadana prati || 70 ||
BRP214.071.1/ baddhv tat klapai ca nigaair vajrakhalai |
BRP214.071.2/ tayitv bha kruddhair nyate yamakikarai || 71 ||
BRP214.072.1/ praskhalanta rudanta ca kroanta muhur muhu |
BRP214.072.2/ h tta mta putreti vadanta karmaditam || 72 ||
BRP214.073.1/ hatya niitai lair mudgarair niitair ghanai |
BRP214.073.2/ khagaaktiprahrai ca vajradaai sudruai || 73 ||

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

BRP214.074.1/ bhartsyamno mahrvair vajraaktisamanvitai |


BRP214.074.2/ ekaikao bha kruddhais tayadbhi samantata || 74 ||
BRP214.075.1/ sa muhyamno dukhrta pratapa ca itas tata |
BRP214.075.2/ kya nyate jantur adhvna subhayakarai || 75 ||
BRP214.076.1/ kuakaakavalmkaakupaarkare |
BRP214.076.2/ tath pradptajvalane kravajraatotkae || 76 ||
BRP214.077.1/ pradptdityataptena dahyamnas tadaubhi |
BRP214.077.2/ kyate yamadtai ca ivsanndabhaai || 77 ||
BRP214.078.1/ vikyamas tair ghorair bhakyama ivatai |
BRP214.078.2/ prayti drue mrge ppakarm yamlayam || 78 ||
BRP214.079.1/ kvacid bhtai kvacit trastai praskhaladbhi kvacit kvacit |
BRP214.079.2/ dukhenkrandamnai ca gantavya sa mahpatha || 79 ||
BRP214.080.1/ nirbhartsyamnair udvignair vidrutair bhayavihvalai |
BRP214.080.2/ kampamnaarrais tu gantavya jvasajakai || 80 ||
BRP214.081.1/ kaakkramrgea santaptasikatena ca |
BRP214.081.2/ dahyamnais tu gantavya narair dnavivarjitai || 81 ||
BRP214.082.1/ medaoitadurgandhair bastagtrai ca pgaa |
BRP214.082.2/ dagdhasphuatvackrair gantavya jvaghtakai || 82 ||
BRP214.083.1/ kjadbhi krandamnai ca vikroadbhi ca visvaram |
BRP214.083.2/ vedanrtai ca sadbhi ca gantavya jvaghtakai || 83 ||
/p. 653/

BRP214.084.1/ aktibhir bhindiplai ca khagatomarasyakai |


BRP214.084.2/ bhidyadbhis tkalgrair gantavya jvaghtakai || 84 ||
BRP214.085.1/ vnair vyghrair vkai kakair bhakyamai ca ppibhi || 85 ||
BRP214.086.1/ kntadbhi krakacghtair gantavya msakhdibhi |
BRP214.086.2/ mahiarabhaggrair bhidyamnai samantata || 86 ||
BRP214.087.1/ ullikhadbhi karai ca gantavya msakhdakai |
BRP214.087.2/ scbhramarakkolamakikbhi ca saghaa || 87 ||
BRP214.088.1/ bhujyamnai ca gantavya ppihair madhughtakai |
BRP214.088.2/ vivasta svmina mitra striya v yas tu ghtayet || 88 ||
BRP214.089.1/ astrair niktyamnai ca gantavya cturair narai |
BRP214.089.2/ ghtayanti ca ye jants tayanti nirgasa || 89 ||

973

974

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

BRP214.090.1/ rkasair bhakyams te ynti ymyapatha nar |


BRP214.090.2/ ye haranti parastr varaprvarani ca || 90 ||
BRP214.091.1/ te ynti vidrut nagn pretbht yamlayam |
BRP214.091.2/ vso dhnya hiraya v ghaketram athpi v || 91 ||
BRP214.092.1/ ye haranti durtmna ppih ppakarmia |
BRP214.092.2/ pair laguair daais tyamnais tu jarjarai || 92 ||
BRP214.093.1/ vahadbhi oita bhri gantavya tu yamlayam |
BRP214.093.2/ brahmasva ye harantha nar narakanirbhay || 93 ||
BRP214.094.1/ tayanti tath viprn kroanti nardham |
BRP214.094.2/ ukakhanibaddhs te chinnakarkinsik || 94 ||
BRP214.095.1/ pyaoitadigdhs te klagdhrai ca jambukai |
BRP214.095.2/ kikarair bhaai caais tyamn ca druai || 95 ||
BRP214.096.1/ vikroamn gacchanti ppinas te yamlayam |
BRP214.096.2/ eva paramadurdharam adhvna jvalanaprabham || 96 ||
BRP214.097.1/ raurava durgaviama nirdia mnuasya ca |
BRP214.097.2/ prataptatmravarbha vahnijvlsphuligavat || 97 ||
BRP214.098.1/ kuraakaakkra pthuvikaatanai |
BRP214.098.2/ aktivajrai ca sakram ujjvala tvrakaakam || 98 ||
BRP214.099.1/ agravlukmira vahnikakadurgamam |
BRP214.099.2/ jvlmlkula raudra sryaramipratpitam || 99 ||
BRP214.100.1/ adhvna nyate deh kyama sunihurai |
BRP214.100.2/ yadaiva krandate jantur dukhrta patita kvacit || 100 ||
BRP214.101.1/ tadaivhanyate sarvair yudhair yamakikarai |
BRP214.101.2/ eva santyamna ca lubdha ppeu yo 'naya || 101 ||
BRP214.102.1/ avao nyate jantur durdharair yamakikarai |
BRP214.102.2/ sarvair eva hi gantavyam adhvna tat sudurgamam || 102 ||
BRP214.103.1/ nyate vividhair ghorair yamadtair avajay |
BRP214.103.2/ ntv sudrua mrga prina yamakikarai || 103 ||
/p. 654/

BRP214.104.1/ praveyate pur ghor tmryasamay dvij |


BRP214.104.2/ s pur vipulkr lakayojanam yat || 104 ||
BRP214.105.1/ caturasr vinirdi caturdvravat ubh |
BRP214.105.2/ prkr kcans tasy yojanyutam ucchrit || 105 ||

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

BRP214.106.1/ indranlamahnlapadmargopaobhit |
BRP214.106.2/ s pur vividhai saghair ghor ghorai samkul || 106 ||
BRP214.107.1/ devadnavagandharvair yakarkasapannagai |
BRP214.107.2/ prvadvra ubha tasy patkataobhitam || 107 ||
BRP214.108.1/ vajrendranlavaidryamuktphalavibhitam |
BRP214.108.2/ gtantyai samkra gandharvpsaras gaai || 108 ||
BRP214.109.1/ praveas tena devnm yogin tath |
BRP214.109.2/ gandharvasiddhayak vidydharavisarpim || 109 ||
BRP214.110.1/ uttara nagaradvra ghacmarabhitam |
BRP214.110.2/ chattracmaravinysa nnratnair alaktam || 110 ||
BRP214.111.1/ vreuravai ramyair gtamagalanditai |
BRP214.111.2/ gyajusmanirghoair munivndasamkulam || 111 ||
BRP214.112.1/ vianti yena dharmaj satyavrataparya |
BRP214.112.2/ grme vriprad ye ca te cgniprad nar || 112 ||
BRP214.113.1/ rntasavhak ye ca priyavdarat ca ye |
BRP214.113.2/ ye ca dnarat r mtpitpar ca ye || 113 ||
BRP214.114.1/ dvijaurae yukt nitya ye 'tithipjak |
BRP214.114.2/ pacima tu mahdvra pury ratnair vibhitam || 114 ||
BRP214.115.1/ vicitramaisopna tomarai samalaktam |
BRP214.115.2/ bhermdagasanndai akhakhalanditam || 115 ||
BRP214.116.1/ siddhavndai sad hair magalai prainditam |
BRP214.116.2/ praveas tena hn ivabhaktimat nm || 116 ||
BRP214.117.1/ sarvatrthaplut ye ca pacgner ye ca sevak |
BRP214.117.2/ prasthne ye mt vr mt klajare girau || 117 ||
BRP214.118.1/ agnau vipann ye vr sdhita yair anakam |
BRP214.118.2/ ye svmimitralokrthe gograhe sakule hat || 118 ||
BRP214.119.1/ te vianti nar r pacimena tapodhan |
BRP214.119.2/ pury tasy mahghora sarvasattvabhayakaram || 119 ||
BRP214.120.1/ hhkrasamkrua dakia dvram dam |
BRP214.120.2/ andhakrasamyukta tkagai samanvitam || 120 ||
BRP214.121.1/ kaakair vcikai sarpair vajrakai sudurgamai |
BRP214.121.2/ vilumpadbhir vkair vyghrair kai sihai sajambukai || 121 ||
BRP214.122.1/ vnamrjragdhrai ca sajvlakavalair mukhai |

975

976

Chapter 214 :: The path to Yama's world; the gates to his city

BRP214.122.2/ praveas tena vai nitya sarvem apakrim || 122 ||


BRP214.123.1/ ye ghtayanti viprn g bla vddha tathturam |
BRP214.123.2/ aragata vivasta striya mitra niryudham || 123 ||
/p. 655/

BRP214.124.1/ ye 'gamygmino mh paradravypahria |


BRP214.124.2/ nikepasypahartro viavahniprad ca ye || 124 ||
BRP214.125.1/ parabhmi gha ayy vastrlakrahria |
BRP214.125.2/ pararandhreu ye krr ye sadntavdina || 125 ||
BRP214.126.1/ grmarrapurasthne mahdukhaprad hi ye |
BRP214.126.2/ kaskipradtra kanyvikrayakrak || 126 ||
BRP214.127.1/ abhakyabhakaarat ye gacchanti sut snum |
BRP214.127.2/ mtara pitara caiva ye vadanti ca pauruam || 127 ||
BRP214.128.1/ anye ye caiva nirdi mahptakakria |
BRP214.128.2/ dakiena tu te sarve dvrea pravianti vai || 128 ||

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

Chapter 215 :: Punishment of


the wicked in Yama's world;
description of hells
215

BRP215.001.0/ munaya cu:

BRP215.001.1/ katha dakiamrgea vianti ppina puram |


BRP215.001.2/ rotum icchma tad brhi vistarea tapodhana || 1 ||
BRP215.002.0/ vysa uvca:
BRP215.002.1/ sughora tan mahghora dvra vakymi bhaam |
BRP215.002.2/ nnvpadasakra ivataninditam || 2 ||
BRP215.003.1/ phetkraravasayuktam agamya lomaharaam |
BRP215.003.2/ bhtapretapicai ca vta cnyai ca rkasai || 3 ||
BRP215.004.1/ eva dv sudrnte dvra duktakria |
BRP215.004.2/ moha gacchanti sahas trsd vipralapanti ca || 4 ||
BRP215.005.1/ tatas t khalai pair baddhv karanti nirbhay |
BRP215.005.2/ tayanti ca daai ca bhartsayanti puna puna || 5 ||
BRP215.006.1/ labdhasajs tatas te vai rudhirea pariplut |
BRP215.006.2/ vrajanti dakia dvra praskhalanta pade pade || 6 ||
BRP215.007.1/ tvrakaakayuktena arkarnicitena ca |
BRP215.007.2/ kuradhrnibhais tkai pair nicitena ca || 7 ||
BRP215.008.1/ kvacit pakena nicit niruttrai ca khtakai |
BRP215.008.2/ lohascnibhair dantai sachannena kvacit kvacit || 8 ||
BRP215.009.1/ taapraptaviamai parvatair vkasakulai |
BRP215.009.2/ prataptgrayuktena ynti mrgea dukhit || 9 ||
BRP215.010.1/ kvacid viamagartbhi kvacil loai supicchalai |
BRP215.010.2/ sutaptavlukbhi ca tath tkai ca akubhi || 10 ||

215

[ SS 326-330

977

978

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.011.1/ ayagakais taptai kvacid dvgnin yutam |


BRP215.011.2/ kvacit taptailbhi ca kvacid vypta himena ca || 11 ||
/p. 656/

BRP215.012.1/ kvacid vlukay vyptam kahntapraveay |


BRP215.012.2/ kvacid dumbun vypta kvacit kargnin puna || 12 ||
BRP215.013.1/ kvacit sihair vkair vyghrair daakai ca druai |
BRP215.013.2/ kvacin mahjalaukbhi kvacid ajagarai puna || 13 ||
BRP215.014.1/ makikbhi ca raudrbhi kvacit sarpaviolbaai |
BRP215.014.2/ kvacid duagajai caiva balonmattai pramthibhi || 14 ||
BRP215.015.1/ panthnam ullikhadbhi ca tkagair mahvai |
BRP215.015.2/ mahgai ca mahiair urair mattai ca khdanai || 15 ||
BRP215.016.1/ kinbhi ca raudrbhir vikarlai ca rkasai |
BRP215.016.2/ vydhibhi ca mahraudrai pyamn vrajanti te || 16 ||
BRP215.017.1/ mahdhlivimirea mahcaena vyun |
BRP215.017.2/ mahpavarea hanyamn nirray || 17 ||
BRP215.018.1/ kvacid vidyunniptena dryam vrajanti te |
BRP215.018.2/ mahat bavarea bhidyamn ca sarvaa || 18 ||
BRP215.019.1/ patadbhir vajranirghtair ulkptai sudruai |
BRP215.019.2/ pradptgravarea dahyamn vianti ca || 19 ||
BRP215.020.1/ mahat puvarea pryam rudanti ca |
BRP215.020.2/ meghravai sughorai ca vitrsyante muhur muhu || 20 ||
BRP215.021.1/ nie aravarea cryam ca sarvata |
BRP215.021.2/ mahkrmbudhrbhi sicyamn vrajanti ca || 21 ||
BRP215.022.1/ mahtena marut rkea paruea ca |
BRP215.022.2/ samantd dryam ca uyante sakucanti ca || 22 ||
BRP215.023.1/ ittha mrgea puru ptheyarahitena ca |
BRP215.023.2/ nirlambena durgea nirjalena samantata || 23 ||
BRP215.024.1/ atiramea mahat nirgatenramya vai |
BRP215.024.2/ nyante dehina sarve ye mh ppakarmia || 24 ||
BRP215.025.1/ yamadtair mahghorais tadjkribhir balt |
BRP215.025.2/ ekkina pardhn mitrabandhuvivarjit || 25 ||
BRP215.026.1/ ocanta svni karmi rudanti ca muhur muhu |
BRP215.026.2/ pretbht niiddhs te ukakahauhatluk || 26 ||

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.027.1/ kg bhtabht ca dahyamn kudhgnin |


BRP215.027.2/ baddh khalay kecit kecid uttnapdayo || 27 ||
BRP215.028.1/ kyante uyam yamadtair balotkaai |
BRP215.028.2/ nar adhomukh cnye kyam sudukhit || 28 ||
BRP215.029.1/ annapnyarahit ycamn puna puna |
BRP215.029.2/ dehi dehti bhanta srugadgaday gir || 29 ||
BRP215.030.1/ ktjalipu dn kuttparipit |
BRP215.030.2/ bhakyn uccvacn dv bhojyn pey ca pukaln || 30 ||
BRP215.031.1/ sugandhadravyasayuktn ycamn puna puna |
BRP215.031.2/ dadhikraghtonmira dv lyodana tath || 31 ||
/p. 657/

BRP215.032.1/ pnni ca sugandhni talny udakni ca |


BRP215.032.2/ tn ycamns te ymy bhartsayantas tadbruvan |
BRP215.032.3/ vacobhi paruair bhm krodharaktntalocan || 32 ||
BRP215.033.0/ ymy cu:
BRP215.033.1/ na bhavadbhir huta kle na datta brhmaeu ca |
BRP215.033.2/ prasabha dyamna ca vrita ca dvijtiu || 33 ||
BRP215.034.1/ tasya ppasya ca phala bhavat samupgatam |
BRP215.034.2/ ngnau dagdha jale naa na hta npataskarai || 34 ||
BRP215.035.1/ kuto v smprata vipre yan na datta purdham |
BRP215.035.2/ yair dattni tu dnni sdhubhi sttvikni tu || 35 ||
BRP215.036.1/ tem ete pradyante kalpit hy annaparvat |
BRP215.036.2/ bhakyabhojy ca pey ca lehy coy ca savt || 36 ||
BRP215.037.1/ na yyam abhilapsyadhve na datta ca kathacana |
BRP215.037.2/ yais tu datta huta cea brhma caiva pjit || 37 ||
BRP215.038.1/ tem anna samnya iha nikipyate sad |
BRP215.038.2/ parasva katham asmbhir dtu akyeta nrak || 38 ||
BRP215.039.0/ vysa uvca:
BRP215.039.1/ kikar vaca rutv nisph kuttrdit |
BRP215.039.2/ tatas te druai cstrai pyante yamakikarai || 39 ||
BRP215.040.1/ mudgarair lohadaai ca aktitomarapaiai |
BRP215.040.2/ parighair bhindiplai ca gadparaubhi arai || 40 ||

979

980

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.041.1/ phato hanyamny ca yamadtai sunirdayai |


BRP215.041.2/ agrata sihavyghrdyair bhakyante ppakria || 41 ||
BRP215.042.1/ na praveu na nirgantu labhante dukhit bham |
BRP215.042.2/ svakarmopahat pp krandamn sudru || 42 ||
BRP215.043.1/ tatra sampya subha pravea yamakikarai |
BRP215.043.2/ nyante ppinas tatra yatra tihet svaya yama || 43 ||
BRP215.044.1/ dharmtm dharmakd deva sarvasayamano yama |
BRP215.044.2/ eva pathtikaena prpt pretapura nar || 44 ||
BRP215.045.1/ prajpits tad dtair niveyante yamgrata |
BRP215.045.2/ tatas te ppakarmas ta payanti bhaynakam || 45 ||
BRP215.046.1/ pppaviddhanayan viparttmabuddhaya |
BRP215.046.2/ darkarlavadana bhrukkuilekaam || 46 ||
BRP215.047.1/ rdhvakea mahmaru prasphuradadharottaram |
BRP215.047.2/ adaabhuja kruddha nljanacayopamam || 47 ||
BRP215.048.1/ sarvyudhodyatakara tvradaena sayutam |
BRP215.048.2/ mahmahiam rha dptgnisamalocanam || 48 ||
BRP215.049.1/ raktamlymbaradhara mahmegham ivocchritam |
BRP215.049.2/ pralaymbudanirghoa pibann iva mahodadhim || 49 ||
BRP215.050.1/ grasantam iva trailokyam udgirantam ivnalam |
BRP215.050.2/ mtyu ca tatsampastha klnalasamaprabham || 50 ||
/p. 658/

BRP215.051.1/ pralaynalasaka ktnta ca bhaynakam |


BRP215.051.2/ mrcogr mahmr klartr ca dru || 51 ||
BRP215.052.1/ vividh vydhaya ka nnrp bhayvah |
BRP215.052.2/ aktilkuadhar pacakrsidhria || 52 ||
BRP215.053.1/ vajradaadhar raudr kuratadhanurdhar |
BRP215.053.2/ asakhyt mahvry krr cjanasaprabh || 53 ||
BRP215.054.1/ sarvyudhodyatakar yamadt bhaynak |
BRP215.054.2/ anena parivrea mahghorea savtam || 54 ||
BRP215.055.1/ yama payanti ppih citragupta vibhaam |
BRP215.055.2/ nirbhartsayati ctyartha yamas tn ppakria || 55 ||
BRP215.056.1/ citraguptas tu bhagavn dharmavkyai prabodhayan || 56 ||

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.057.0/ citragupta uvca:


BRP215.057.1/ bho bho duktakarma paradravypahria |
BRP215.057.2/ garvit rpavryea paradravimardak || 57 ||
BRP215.058.1/ yat svaya kriyate karma tat svaya bhujyate puna |
BRP215.058.2/ tat kim tmopaghtrtha bhavadbhir dukta ktam || 58 ||
BRP215.059.1/ idn ki nu ocadhva pyamn svakarmabhi |
BRP215.059.2/ bhujadhva svni dukhni nahi doo 'sti kasyacit || 59 ||
BRP215.060.1/ ya ete pthivpl samprpt matsampata |
BRP215.060.2/ svakyai karmabhir ghorair dupraj balagarvit || 60 ||
BRP215.061.1/ bho bho np durcr prajvidhvasakria |
BRP215.061.2/ alpaklasya rjyasya kte ki dukta ktam || 61 ||
BRP215.062.1/ rjyalobhena mohena bald anyyata praj |
BRP215.062.2/ yad dait phala tasya bhujadhvam adhun np || 62 ||
BRP215.063.1/ kuto rjya kalatra ca yadartham aubha ktam |
BRP215.063.2/ tat sarva samparityajya yyam ekkina sthit || 63 ||
BRP215.064.1/ paymo na bala sarva yena vidhvasit praj |
BRP215.064.2/ yamadtai pyamn adhun kda phalam || 64 ||
BRP215.065.0/ vysa uvca:
BRP215.065.1/ eva bahuvidhair vkyair uplabdh yamena te |
BRP215.065.2/ ocanta svni karmi t tihanti prthiv || 65 ||
BRP215.066.1/ iti karma samdiya np dharmar svayam |
BRP215.066.2/ tatptakaviuddhyartham ida vacanam abravt || 66 ||
BRP215.067.0/ yama uvca:
BRP215.067.1/ bho bho caa mahcaa ghtv npatn imn |
BRP215.067.2/ viodhayadhva ppebhya kramea narakgniu || 67 ||
BRP215.068.0/ vysa uvca:
BRP215.068.1/ tata ghra samutthya npn saghya pdayo |
BRP215.068.2/ bhrmayitv tu vegena kiptv cordhva praghya ca || 68 ||
BRP215.069.1/ tattatppapramena yamadt iltale |
BRP215.069.2/ sphoayanti taras vajreeva mahdrumam || 69 ||
/p. 659/

BRP215.070.1/ tatas tu rakta srotobhi sravate jarjarkta |

981

982

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.070.2/ nisaja sa tad deh nicea ca prajyate || 70 ||


BRP215.071.1/ tata sa vyun spa anair ujjvate puna |
BRP215.071.2/ tata ppaviuddhyartha kipanti narakrave || 71 ||
BRP215.072.1/ any ca te tad dt ppakarmaratn narn |
BRP215.072.2/ nivedayanti viprendr yamya bhadukhitn || 72 ||
BRP215.073.0/ yamadt cu:
BRP215.073.1/ ea deva tavded asmbhir mohito bham |
BRP215.073.2/ nto dharmavimukha sad pparata para || 73 ||
BRP215.074.1/ ea lubdho durcro mahptakasayuta |
BRP215.074.2/ upaptakakart ca sad hisrato uci || 74 ||
BRP215.075.1/ agamygm dutm paradravypahraka |
BRP215.075.2/ kanykray kask ktaghno mitravacaka || 75 ||
BRP215.076.1/ anena madamattena sad dharmo vinindita |
BRP215.076.2/ ppam carita karma martyaloke durtman || 76 ||
BRP215.077.1/ idnm asya devea nigrahnugrahau vada |
BRP215.077.2/ prabhur asya kriyyoge vaya v paripanthina || 77 ||
BRP215.078.0/ vysa uvca:
BRP215.078.1/ iti vijpya devea nyasygre ppakriam |
BRP215.078.2/ narak sahasreu lakakoiateu ca || 78 ||
BRP215.079.1/ kikars te tato ynti grahtum aparn narn |
BRP215.079.2/ pratipanne kte doe yamo vai ppakrim || 79 ||
BRP215.080.1/ samdiati tn ghorn nigrahya svakikarn |
BRP215.080.2/ yath yasya vinirdio vasihdyair vinigraha || 80 ||
BRP215.081.1/ ppasya tad bha kruddh kurvanti yamakikar |
BRP215.081.2/ akuair mudgarair daai krakacai aktitomarai || 81 ||
BRP215.082.1/ khagalaniptai ca bhidyante ppakria |
BRP215.082.2/ narak sahasreu lakakoiateu ca || 82 ||
BRP215.083.1/ svakarmoprjitair doai pyante yamakikarai |
BRP215.083.2/ udhva narak ca svarpa ca bhayakaram || 83 ||
BRP215.084.1/ nmni ca prama ca yena ynti nar ca tn |
BRP215.084.2/ mahvcti vikhyta naraka oitaplutam || 84 ||
BRP215.085.1/ vajrakaakasammira yojanyutavisttam |

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.085.2/ tatra sampyate magno bhidyate vajrakaake || 85 ||


BRP215.086.1/ varalaka mahghora goght narake nara |
BRP215.086.2/ yojann ata laka kumbhpka sudruam || 86 ||
BRP215.087.1/ tmrakumbhavat dpt vlukgrasavt |
BRP215.087.2/ brahmah bhmihart ca nikepasypahraka || 87 ||
BRP215.088.1/ dahyante tatra sakipt yvad bhtasamplavam |
BRP215.088.2/ rauravo vajranrcai prajvaladbhi samvta || 88 ||
/p. 660/

BRP215.089.1/ yojann sahasri air ymavistarai |


BRP215.089.2/ bhidyante tatra nrcai sajvlair narake nar || 89 ||
BRP215.090.1/ ikuvat tatra pyante ye nar kaskia |
BRP215.090.2/ ayomaya prajvalita maja naraka smtam || 90 ||
BRP215.091.1/ nikipts tatra dahyante bandigrhakt ca ye |
BRP215.091.2/ apratiheti naraka pyamtrapurakam || 91 ||
BRP215.092.1/ adhomukha patet tatra brhmaasyopapaka |
BRP215.092.2/ lkprajvalita ghora naraka tu vilepakam || 92 ||
BRP215.093.1/ nimagns tatra dahyante madyapne dvijottam |
BRP215.093.2/ mahprabheti naraka dptalamahocchrayam || 93 ||
BRP215.094.1/ tatra lena bhidyante patibhryopabhedina |
BRP215.094.2/ naraka ca mahghora jayant cyas il || 94 ||
BRP215.095.1/ tay ckramyate ppa paradropasevaka |
BRP215.095.2/ naraka lmalkhya tu pradptadhakaakam || 95 ||
BRP215.096.1/ tay ligati dukhrt nr bahunaragam |
BRP215.096.2/ ye vadanti sadsatya paramarmvakartanam || 96 ||
BRP215.097.1/ jihv cocchriyate te sadasyair yamakikarai |
BRP215.097.2/ ye tu rgai kakai ca vkante parayoitam || 97 ||
BRP215.098.1/ te caki nrcair vidhyante yamakikarai || 98 ||
BRP215.099.1/ mtara ye 'pi gacchanti bhagin duhitara snum |
BRP215.099.2/ strblavddhahantro yvad indr caturdaa |
BRP215.099.3/ jvlmlkula raudra mahrauravasajitam || 99 ||
BRP215.100.1/ naraka yojann ca sahasri caturdaa |
BRP215.100.2/ pura ketra gha grma yo dpayati vahnin || 100 ||

983

984

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.101.1/ sa tatra dahyate mho yvat kalpasthitir nara |


BRP215.101.2/ tmisram iti vikhyta lakayojanavisttam || 101 ||
BRP215.102.1/ nipatadbhi sad raudra khagapaiamudgarai |
BRP215.102.2/ tatra caur nar kipts tyante yamakikarai || 102 ||
BRP215.103.1/ laaktigadkhagair yvat kalpaatatrayam |
BRP215.103.2/ tmisrd dvigua prokta mahtmisrasajitam || 103 ||
BRP215.104.1/ jalauksarpasampr nirloka sudukhadam |
BRP215.104.2/ mth pith caiva mitravisrambhaghtaka || 104 ||
BRP215.105.1/ tihanti takyam ca yvat tihati medin |
BRP215.105.2/ asipattravana nma naraka bhridukhadam || 105 ||
BRP215.106.1/ yojanyutavistra jvalatkhagai samkulam |
BRP215.106.2/ ptitas tatra tai khagai atadh tu samhata || 106 ||
BRP215.107.1/ mitraghna ktyate tvad yvad bhtasamplavam |
BRP215.107.2/ karambhavluk nma naraka yojanyutam || 107 ||
BRP215.108.1/ kpkra vta dptair vlukgrakaakai |
BRP215.108.2/ dahyate bhidyate varalakyutaatatrayam || 108 ||
/p. 661/

BRP215.109.1/ yena dagdho jano nitya mithyopyai sudruai |


BRP215.109.2/ kkola nma naraka kmipyapariplutam || 109 ||
BRP215.110.1/ kipyate tatra dutm ekk miabhu nara |
BRP215.110.2/ kumala nma naraka pra vimtraoitai || 110 ||
BRP215.111.1/ pacayajakriyhn kipyante tatra vai nar |
BRP215.111.2/ sudurgandha mahbhma msaoitasakulam || 111 ||
BRP215.112.1/ abhakynne rats te 'tra nipatanti nardham |
BRP215.112.2/ krimikasamkra avapra mahvaam || 112 ||
BRP215.113.1/ adhomukha patet tatra kanyvikrayakn nara |
BRP215.113.2/ nmn vai tilapketi naraka drua smtam || 113 ||
BRP215.114.1/ tilavat tatra pyante paraprat ca ye |
BRP215.114.2/ naraka tailapketi jvalattailamahplavam || 114 ||
BRP215.115.1/ pacyate tatra mitraghno hant ca aragatam |
BRP215.115.2/ nmn vajrakapeti vajrakhalaynvitam || 115 ||
BRP215.116.1/ pyante nirdaya tatra yai kta kravikraya |
BRP215.116.2/ nirucchvsa iti prokta tamondha vtavarjitam || 116 ||

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.117.1/ nicea kipyate tatra vipradnanirodhakt |


BRP215.117.2/ agropacaya nma dptgrasamujjvalam || 117 ||
BRP215.118.1/ dahyate tatra yenokta dna viprya nrpitam |
BRP215.118.2/ mahpyti naraka lakayojanam yatam || 118 ||
BRP215.119.1/ ptyante 'dhomukhs tatra ye jalpanti sadntam |
BRP215.119.2/ mahjvleti naraka jvlbhsvarabhaam || 119 ||
BRP215.120.1/ dahyate tatra sucira ya ppe buddhikn nara |
BRP215.120.2/ naraka krakackhyta pyante tatra vai nar || 120 ||
BRP215.121.1/ krakacair vajradhrograir agamygamane rat |
BRP215.121.2/ naraka guapketi jvaladguahradair vtam || 121 ||
BRP215.122.1/ nikipto dahyate tasmin varasakarakn nara |
BRP215.122.2/ kuradhreti naraka tkakurasamvtam || 122 ||
BRP215.123.1/ chidyante tatra kalpnta viprabhmihar nar |
BRP215.123.2/ naraka cmbarkhya pralaynaladpitam || 123 ||
BRP215.124.1/ kalpakoiata tatra dahyate svarahraka |
BRP215.124.2/ nmn vajrakuhreti naraka vajrasakulam || 124 ||
BRP215.125.1/ chidyante tatra chettro drum ppakria |
BRP215.125.2/ naraka paritpkhya pralaynaladpitam || 125 ||
BRP215.126.1/ garado madhuhart ca pacyate tatra ppakt |
BRP215.126.2/ naraka klastra ca vajrastravinirmitam || 126 ||
BRP215.127.1/ bhramantas tatra cchidyante parasasyopaluhak |
BRP215.127.2/ naraka kamala nma lemaighakvtam || 127 ||
BRP215.128.1/ tatra sakipyate kalpa sad msarucir nara |
BRP215.128.2/ naraka cogragandheti llmtrapuravat || 128 ||
/p. 662/

BRP215.129.1/ kipyante tatra narake pitpiprayacchak |


BRP215.129.2/ naraka durdhara nma jalaukvcikkulam || 129 ||
BRP215.130.1/ utkocabhakakas tatra tihate varakyutam |
BRP215.130.2/ yac ca vajramahp naraka vajranirmitam || 130 ||
BRP215.131.1/ tatra prakipya dahyante pyante yamakikarai |
BRP215.131.2/ dhana dhnya hiraya v parakya haranti ye || 131 ||
BRP215.132.1/ yamadtai ca caurs te chidyante lavaa kurai |
BRP215.132.2/ ye hatv prina mh khdante kkagdhravat || 132 ||

985

986

Chapter 215 :: Punishment of the wicked in Yama's world; description of hells

BRP215.133.1/ bhojyante ca svamsa te kalpnta yamakikarai |


BRP215.133.2/ sana ayana vastra parakya haranti ye || 133 ||
BRP215.134.1/ yamadtai ca te mh bhidyante aktitomarai |
BRP215.134.2/ phala pattra n vpi hta yais tu kubuddhibhi || 134 ||
BRP215.135.1/ yamadtai ca te kruddhair dahyante tavahnibhi |
BRP215.135.2/ paradravye kalatre ca ya sad duadhr nara || 135 ||
BRP215.136.1/ yamadtair jvalat tasya hdi la nikhanyate |
BRP215.136.2/ karma manas vc ye dharmavimukh nar || 136 ||
BRP215.137.1/ yamaloke tu te ghor labhante pariytan |
BRP215.137.2/ eva atasahasri lakakoiatni ca || 137 ||
BRP215.138.1/ naraki narais tatra bhujyante ppakribhi |
BRP215.138.2/ iha ktv svalpam api nara karmubhtmakam || 138 ||
/p. 663/

BRP215.139.1/ prpnoti narake ghore yamalokeu ytanm |


BRP215.139.2/ na vanti nar mh dharmokta sdhu bhitam || 139 ||
BRP215.140.1/ da keneti pratyaka pratyuktyaiva vadanti te |
BRP215.140.2/ div rtrau prayatnena ppa kurvanti ye nar || 140 ||
BRP215.141.1/ ncaranti hi te dharma pramdenpi mohit |
BRP215.141.2/ ihaiva phalabhoktra paratra vimukh ca ye || 141 ||
BRP215.142.1/ te patanti sughoreu narakeu nardham |
BRP215.142.2/ druo narake vsa svargavsa sukhaprada |
BRP215.142.3/ narai samprpyate tatra karma ktv ubhubham || 142 ||

Chapter 216 :: Reward of the righteous in Yama's world

Chapter 216 :: Reward of the


righteous in Yama's world
216

BRP216.001.0/ munaya cu:

BRP216.001.1/ aho 'tidukha ghora ca yamamrge tvayoditam |


BRP216.001.2/ naraki ca ghori dvra ymya ca sattama || 1 ||
BRP216.002.1/ asty upyo na v brahman yamamrge 'tibhae |
BRP216.002.2/ brhi yena nar ynti sukhena yamasdanam || 2 ||
BRP216.003.0/ vysa uvca:
BRP216.003.1/ iha ye dharmasayukts tv ahisnirat nar |
BRP216.003.2/ guruurae yukt devabrhmaapjak || 3 ||
BRP216.004.1/ yasmin manuyaloks te sabhry sasuts tath |
BRP216.004.2/ tam adhvna ca gacchanti yath tat kathaymi va || 4 ||
BRP216.005.1/ vimnair vividhair divyai kcanadhvajaobhitai |
BRP216.005.2/ dharmarjapura ynti sevamnpsarogaai || 5 ||
BRP216.006.1/ brhmaebhyas tu dnni nnrpi bhaktita |
BRP216.006.2/ ye prayacchanti te ynti sukhenaiva mahpathe || 6 ||
BRP216.007.1/ anna ye tu prayacchanti brhmaebhya susaktam |
BRP216.007.2/ rotriyebhyo vieea bhakty paramay yut || 7 ||
BRP216.008.1/ tarubhir varastrbhi sevyamn prayatnata |
BRP216.008.2/ dharmarjapura ynti vimnair abhyalaktai || 8 ||
BRP216.009.1/ ye ca satya prabhante bahir anta ca nirmal |
BRP216.009.2/ te 'pi ynty amaraprakhy vimnair yamamandiram || 9 ||
BRP216.010.1/ godnni pavitri vium uddiya sdhuu |
BRP216.010.2/ ye prayacchanti dharmaj keu kavttiu || 10 ||
BRP216.011.1/ te ynti divyavarbhair vimnair maicitritai |
BRP216.011.2/ dharmarjapura rmn sevyamnpsarogaai || 11 ||

216

[ SS 330-331

987

988

Chapter 216 :: Reward of the righteous in Yama's world

BRP216.012.1/ upnadyugala chattra ayysanam athpi v |


BRP216.012.2/ ye prayacchanti vastri tathaivbharani ca || 12 ||
BRP216.013.1/ te ynty avai rathai caiva kujarai cpy alakt |
BRP216.013.2/ dharmarjapura divya chattrai sauvararjatai || 13 ||
/p. 664/

BRP216.014.1/ ye ca bhakty prayacchanti guapnakam arcitam |


BRP216.014.2/ odana ca dvijgryebhyo viuddhenntartman || 14 ||
BRP216.015.1/ te ynti kcanair ynair vividhais tu yamlayam |
BRP216.015.2/ varastrbhir yathkma sevyamn puna puna || 15 ||
BRP216.016.1/ ye ca kra prayacchanti ghta dadhi gua madhu |
BRP216.016.2/ brhmaebhya prayatnena uddhyopeta susasktam || 16 ||
BRP216.017.1/ cakravkaprayuktai ca vimnais tu hiramayai |
BRP216.017.2/ ynti gandharvavditrai sevyamn yamlayam || 17 ||
BRP216.018.1/ ye phalni prayacchanti pupi surabhi ca |
BRP216.018.2/ hasayuktair vimnais tu ynti dharmapura nar || 18 ||
BRP216.019.1/ ye tils tiladhenu ca ghtadhenum athpi v |
BRP216.019.2/ rotriyebhya prayacchanti viprebhya raddhaynvit || 19 ||
BRP216.020.1/ somamaalasakair ynais te ynti nirmalai |
BRP216.020.2/ gandharvair upagyante pure vaivasvatasya te || 20 ||
BRP216.021.1/ ye vpya ca kp ca tagni sarsi ca |
BRP216.021.2/ drghik pukariya ca tal ca jalay || 21 ||
BRP216.022.1/ ynais te hemacandrbhair divyaghaninditai |
BRP216.022.2/ vyajanais tlavntai ca vjyamn mahprabh || 22 ||
BRP216.023.1/ ye devakulny atra citry yatanni ca |
BRP216.023.2/ ratnai prasphuramni manojni ubhni ca || 23 ||
BRP216.024.1/ te ynti lokaplais tu vimnair vtarahasai |
BRP216.024.2/ dharmarjapura divya nnjanasamkulam || 24 ||
BRP216.025.1/ pnya ye prayacchanti sarvapryupajvitam |
BRP216.025.2/ te vit sukha ynti vimnais ta mahpatham || 25 ||
BRP216.026.1/ khapdukaynni phakny sanni ca |
BRP216.026.2/ yair dattni dvijtibhyas te 'dhvna ynti vai sukham || 26 ||
BRP216.027.1/ sauvaramaipheu pdau ktvottameu ca |
BRP216.027.2/ te praynti vimnais tu apsarogaamaitai || 27 ||

Chapter 216 :: Reward of the righteous in Yama's world

BRP216.028.1/ rmi vicitri puphynha mnav |


BRP216.028.2/ ropayanti phalhyni narm upakria || 28 ||
BRP216.029.1/ vkacchysu ramysu talsu svalakt |
BRP216.029.2/ varastrgtavdyai ca sevyamn vrajanti te || 29 ||
BRP216.030.1/ suvara rajata vpi vidruma mauktika tath |
BRP216.030.2/ ye prayacchanti te ynti vimnai kanakojjvalai || 30 ||
BRP216.031.1/ bhmid dpyamn ca sarvakmais tu tarpit |
BRP216.031.2/ uditdityasakair vimnair bhanditai || 31 ||
BRP216.032.1/ kany tu ye prayacchanti brahmadeym alaktm |
BRP216.032.2/ divyakanyvt ynti vimnais te yamlayam || 32 ||
BRP216.033.1/ sugandhgurukarprn pupadhpn dvijottam |
BRP216.033.2/ prayacchanti dvijtibhyo bhakty paramaynvit || 33 ||
/p. 665/

BRP216.034.1/ te sugandh suve ca suprabh suvibhit |


BRP216.034.2/ ynti dharmapura ynair vicitrair abhyalakt || 34 ||
BRP216.035.1/ dpad ynti ynai ca dpayanto dio daa |
BRP216.035.2/ dityasadair ynair dpyamn yathgnaya || 35 ||
BRP216.036.1/ ghvasathadtro ghai kcanamaitai |
BRP216.036.2/ vrajanti blrkanibhair dharmarjagha nar || 36 ||
BRP216.037.1/ jalabhjanadtra kuikkarakaprad |
BRP216.037.2/ pjamnpsarobhi ca ynti dpt mahgajai || 37 ||
BRP216.038.1/ pdbhyaga irobhyaga snnapnodaka tath |
BRP216.038.2/ ye prayacchanti viprebhyas te ynty avair yamlayam || 38 ||
BRP216.039.1/ virmayanti ye vipr rntn adhvani karitn |
BRP216.039.2/ cakravkaprayuktena ynti ynena te sukham || 39 ||
BRP216.040.1/ svgatena ca yo vipra pjayed sanena ca |
BRP216.040.2/ sa gacchati tam adhvna sukha paramanirvta || 40 ||
BRP216.041.1/ namo brahmayadeveti yo hari cbhivdayet |
BRP216.041.2/ g ca ppaharety uktv sukha ynti ca tat patham || 41 ||
BRP216.042.1/ anantarino ye ca dambhntavivarjit |
BRP216.042.2/ te 'pi srasayuktais tu ynti ynai ca tat patham || 42 ||
BRP216.043.1/ vartante hy ekabhaktena hyadambhavivarjit |
BRP216.043.2/ hasayuktair vimnais tu sukha ynti yamlayam || 43 ||

989

990

Chapter 216 :: Reward of the righteous in Yama's world

BRP216.044.1/ caturthenaikabhaktena vartante ye jitendriy |


BRP216.044.2/ te ynti dharmanagara ynair barhiayojitai || 44 ||
BRP216.045.1/ ttye divase ye tu bhujate niyatavrat |
BRP216.045.2/ te 'pi hastirathair divyair ynti ynai ca tat padam || 45 ||
BRP216.046.1/ ahe 'nnabhakako yas tu aucanityo jitendriya |
BRP216.046.2/ sa yti kujarasthas tu acpatir iva svayam || 46 ||
BRP216.047.1/ dharmarjapura divya nnmaivibhitam |
BRP216.047.2/ nnsvarasamyukta jayaabdaravair yutam || 47 ||
BRP216.048.1/ pakopavsino ynti ynai rdlayojitai |
BRP216.048.2/ pura tad dharmarjasya sevyamn sursurai || 48 ||
BRP216.049.1/ ye ca msopavsa tu kurvate sayatendriy |
BRP216.049.2/ te 'pi sryapradptais tu ynti ynair yamlayam || 49 ||
BRP216.050.1/ mahprasthnam ekgro ya prayti dhavrata |
BRP216.050.2/ sevyamnas tu gandharvair yti ynair yamlayam || 50 ||
BRP216.051.1/ arra sdhayed yas tu vaiavenntartman |
BRP216.051.2/ sa rathengnivarena ytha tridalayam || 51 ||
BRP216.052.1/ agnipravea ya kuryn nryaaparyaa |
BRP216.052.2/ sa yty agniprakena vimnena yamlayam || 52 ||
/p. 666/

BRP216.053.1/ prs tyajati yo martya smaran viu santanam |


BRP216.053.2/ ynenrkaprakena yti dharmapura nara || 53 ||
BRP216.054.1/ pravio 'ntar jala yas tu prs tyajati mnava |
BRP216.054.2/ somamaalakalpena yti ynena vai sukham || 54 ||
BRP216.055.1/ svaarra hi gdhrebhyo vaiavo ya prayacchati |
BRP216.055.2/ sa yti rathamukhyena kcanena yamlayam || 55 ||
BRP216.056.1/ strgrahe gograhe vpi yuddhe mtyum upaiti ya |
BRP216.056.2/ sa yty amarakanybhi sevyamno raviprabha || 56 ||
BRP216.057.1/ vaiav ye ca kurvanti trthaytr jitendriy |
BRP216.057.2/ tat patha ynti te ghora sukhaynair alakt || 57 ||
BRP216.058.1/ ye yajanti dvijareh kratubhir bhridakiai |
BRP216.058.2/ taptahakasakair vimnair ynti te sukham || 58 ||
BRP216.059.1/ parapm akurvanto bhtyn bharadikam |
BRP216.059.2/ kurvanti te sukha ynti vimnai kanakojjvalai || 59 ||

Chapter 216 :: Reward of the righteous in Yama's world

BRP216.060.1/ ye knt sarvabhteu prinm abhayaprad |


BRP216.060.2/ krodhamohavinirmukt nirmad sayatendriy || 60 ||
BRP216.061.1/ pracandraprakena vimnena mahprabh |
BRP216.061.2/ ynti vaivasvatapura devagandharvasevit || 61 ||
BRP216.062.1/ ekabhvena ye viu brahma tryambaka ravim |
BRP216.062.2/ pjayanti hi te ynti vimnair bhskaraprabhai || 62 ||
BRP216.063.1/ ye ca msa na khdanti satyaaucasamanvit |
BRP216.063.2/ te 'pi ynti sukhenaiva dharmarjapura nar || 63 ||
BRP216.064.1/ msn miatara nsti bhakyabhojydikeu ca |
BRP216.064.2/ tasmn msa na bhujta nsti miai sukhodaya || 64 ||
BRP216.065.1/ gosahasra tu yo dadyd yas tu msa na bhakayet |
BRP216.065.2/ samv etau pur prha brahm vedavid vara || 65 ||
BRP216.066.1/ sarvatrtheu yat puya sarvayajeu yat phalam |
BRP216.066.2/ amsabhakae viprs tac ca tac ca ca tatsamam || 66 ||
BRP216.067.1/ eva sukhena te ynti yamaloka ca dhrmik |
BRP216.067.2/ dnavratapar ynair yatra devo rave suta || 67 ||
BRP216.068.1/ dv tn dhrmikn deva svaya sammnayed yama |
BRP216.068.2/ svgatsanadnena pdyrghyea priyea tu || 68 ||
BRP216.069.1/ dhany yya mahtmna tmano hitakria |
BRP216.069.2/ yena divyasukhrthya bhavadbhi sukta ktam || 69 ||
BRP216.070.1/ ida vimnam ruhya divyastrbhogabhit |
BRP216.070.2/ svarga gacchadhvam atula sarvakmasamanvitam || 70 ||
BRP216.071.1/ tatra bhuktv mahbhogn ante puyaparikayt |
BRP216.071.2/ yat kicid alpam aubha phala tad iha bhokyatha || 71 ||
BRP216.072.1/ ye tu ta dharmarjna nar puynubhvata |
BRP216.072.2/ payanti saumyamanasa pitbhtam ivtmana || 72 ||
/p. 667/

BRP216.073.1/ tasmd dharma sevitavya sad muktiphalaprada |


BRP216.073.2/ dharmd arthas tath kmo moka ca parikrtyate || 73 ||
BRP216.074.1/ dharmo mt pit bhrt dharmo ntha suht tath |
BRP216.074.2/ dharma svm sakh gopt tath dht ca poaka || 74 ||
BRP216.075.1/ dharmd artho 'rthata kma kmd bhoga sukhni ca |
BRP216.075.2/ dharmd aivaryam ekgrya dharmt svargagati par || 75 ||

991

992

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP216.076.1/ dharmas tu sevito viprs tryate mahato bhayt |


BRP216.076.2/ devatva ca dvijatva ca dharmt prpnoty asaayam || 76 ||
BRP216.077.1/ yad ca kyate ppa nar prvasacitam |
BRP216.077.2/ tadai bhajate buddhir dharma ctra dvijottam || 77 ||
BRP216.078.1/ janmntarasahasreu mnuya prpya durlabham |
BRP216.078.2/ yo hi ncarate dharma bhavet sa khalu vacita || 78 ||
BRP216.079.1/ kutsit ye daridr ca virp vydhits tath |
BRP216.079.2/ paraprey ca mrkh ca jey dharmavivarjit || 79 ||
BRP216.080.1/ ye hi drghyua r pait bhogino 'rthina |
BRP216.080.2/ arog rpavanta ca tais tu dharma pur kta || 80 ||
BRP216.081.1/ eva dharmarat vipr gacchanti gatim uttamm |
BRP216.081.2/ adharma sevamns tu tiryagyoni vrajanti te || 81 ||
BRP216.082.1/ ye nar narakadhvasivsudevam anuvrat |
BRP216.082.2/ te svapne 'pi na payanti yama v naraki v || 82 ||
BRP216.083.1/ andinidhana deva daityadnavadraam |
BRP216.083.2/ ye namanti nar nitya nahi payanti te yamam || 83 ||
BRP216.084.1/ karma manas vc ye 'cyuta araa gat |
BRP216.084.2/ na samartho yamas te te muktiphalabhgina || 84 ||
BRP216.085.1/ ye jan jagat ntha nitya nryaa dvij |
BRP216.085.2/ namanti nahi te vio sthnd anyatra gmina || 85 ||
BRP216.086.1/ na te dtn na tan mrga na yama na ca t purm |
BRP216.086.2/ praamya viu payanti naraki kathacana || 86 ||
BRP216.087.1/ ktvpi bahua ppa nar mohasamanvit |
BRP216.087.2/ na ynti naraka natv sarvappahara harim || 87 ||
BRP216.088.1/ hyenpi nar nitya ye smaranti janrdanam |
BRP216.088.2/ te 'pi ynti tanu tyaktv viulokam anmayam || 88 ||
BRP216.089.1/ atyantakrodhasakto 'pi kadcit krtayed dharim |
BRP216.089.2/ so 'pi doakayn mukti labhec cedipatir yath || 89 ||
/p. 668/

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

Chapter 217 :: The fate of the


soul after death; retribution
for deeds by rebirth
217

BRP217.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP217.001.1/ rutvaiva yamamrga te narakeu ca ytanm |


BRP217.001.2/ papracchu ca punar vysa saaya munisattam || 1 ||
BRP217.002.0/ munaya cu:
BRP217.002.1/ bhagavan sarvadharmaja sarvastravirada |
BRP217.002.2/ martyasya ka sahyo vai pit mt suto guru || 2 ||
BRP217.003.1/ jtisambandhivarga ca mitravargas tathaiva ca |
BRP217.003.2/ gha arram utsjya khaloasama jan |
BRP217.003.3/ gacchanty amutra loke vai ka ca tn anugacchati || 3 ||
BRP217.004.0/ vysa uvca:
BRP217.004.1/ eka prasyate vipr eka eva hi nayati |
BRP217.004.2/ ekas tarati durgi gacchaty ekas tu durgatim || 4 ||
BRP217.005.1/ asahya pit mt tath bhrt suto guru |
BRP217.005.2/ jtisambandhivarga ca mitravargas tathaiva ca || 5 ||
BRP217.006.1/ mta arram utsjya khaloasama jan |
BRP217.006.2/ muhrtam iva roditv tato ynti parmukh || 6 ||
BRP217.007.1/ tais tac charram utsa dharma eko 'nugacchati |
BRP217.007.2/ tasmd dharma sahya ca sevitavya sad nbhi || 7 ||
BRP217.008.1/ pr dharmasamyukto gacchet svargagati parm |
BRP217.008.2/ tathaivdharmasayukto naraka copapadyate || 8 ||
BRP217.009.1/ tasmt ppgatair arthair nnurajyeta paita |
BRP217.009.2/ dharma eko manuy sahya parikrtita || 9 ||

217

[ SS 331-335

993

994

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP217.010.1/ lobhn mohd anukrod bhayd vtha bahuruta |


BRP217.010.2/ nara karoty akryi parrthe lobhamohita || 10 ||
BRP217.011.1/ dharma crtha ca kma ca tritaya jvata phalam |
BRP217.011.2/ etat trayam avptavyam adharmaparivarjitam || 11 ||
BRP217.012.0/ munaya cu:
BRP217.012.1/ ruta bhagavato vkya dharmayukta para hitam |
BRP217.012.2/ arranicaya jtu buddhir no 'tra prajyate || 12 ||
BRP217.013.1/ mta arra hi n skmam avyaktat gatam |
BRP217.013.2/ acakurviaya prpta katha dharmo 'nugacchati || 13 ||
BRP217.014.0/ vysa uvca:
BRP217.014.1/ pthiv vyur kam po jyotir manontaram |
BRP217.014.2/ buddhir tm ca sahit dharma payanti nityad || 14 ||
BRP217.015.1/ prinm iha sarve skibht divniam |
BRP217.015.2/ etai ca saha dharmo hi ta jvam anugacchati || 15 ||
BRP217.016.1/ tvag asthi msa ukra ca oita ca dvijottam |
BRP217.016.2/ arra varjayanty ete jvitena vivarjitam || 16 ||
BRP217.017.1/ tato dharmasamyukta sa jva sukham edhate |
BRP217.017.2/ ihaloke pare caiva ki bhya kathaymi va || 17 ||
/p. 669/

BRP217.018.0/ munaya cu:

BRP217.018.1/ tad darita bhagavat yath dharmo 'nugacchati |


BRP217.018.2/ etat tu jtum icchma katha reta pravartate || 18 ||
BRP217.019.0/ vysa uvca:
BRP217.019.1/ annam ananti ye dev arrasth dvijottam |
BRP217.019.2/ pthiv vyur kam po jyotir manas tath || 19 ||
BRP217.020.1/ tatas tpteu bho viprs teu bhteu pacasu |
BRP217.020.2/ manaaheu uddhtm reta sampadyate mahat || 20 ||
BRP217.021.1/ tato garbha sambhavati lem strpusayor dvij |
BRP217.021.2/ etad va sarvam khyta ki bhya rotum icchatha || 21 ||
BRP217.022.0/ munaya cu:
BRP217.022.1/ khyta no bhagavat garbha sajyate yath |
BRP217.022.2/ yath jtas tu purua prapadyate tad ucyatm || 22 ||

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP217.023.0/ vysa uvca:


BRP217.023.1/ sannamtrapuruas tair bhtair abhibhyate |
BRP217.023.2/ viprayuktas tu tair bhtai punar yty apar gatim || 23 ||
BRP217.024.1/ sa ca bhtasamyukta prpnoti jvam eva hi |
BRP217.024.2/ tato 'sya karma payanti ubha v yadi vubham |
BRP217.024.3/ devat pacabhtasth ki bhya rotum icchatha || 24 ||
BRP217.025.0/ munaya cu:
BRP217.025.1/ tvag asthi msam utsjya tais tu bhtair vivarjita |
BRP217.025.2/ jva sa bhagavan kvastha sukhadukhe samanute || 25 ||
BRP217.026.0/ vysa uvca:
BRP217.026.1/ jva karmasamyukta ghra retasamgata |
BRP217.026.2/ str pupa samsdya tata klena bho dvij || 26 ||
BRP217.027.1/ yamasya puruai kleo yamasya puruair vadha |
BRP217.027.2/ dukha sasracakra ca nara klea ca vindati || 27 ||
BRP217.028.1/ iha loke sa tu pr janmaprabhti bho dvij |
BRP217.028.2/ sukta karma vai bhukte dharmasya phalam rita || 28 ||
BRP217.029.1/ yadi dharma samyujya janmaprabhti sevate |
BRP217.029.2/ tata sa puruo bhtv sevate nityad sukham || 29 ||
BRP217.030.1/ athntarntara dharmam adharmam upasevate |
BRP217.030.2/ sukhasynantara dukha sa jvo 'py adhigacchati || 30 ||
BRP217.031.1/ adharmea samyukto yamasya viaya gata |
BRP217.031.2/ mahdukha samsdya tiryagyonau prajyate || 31 ||
BRP217.032.1/ karma yena yeneha yasy yonau prajyate |
BRP217.032.2/ jvo mohasamyuktas tan me uta smpratam || 32 ||
BRP217.033.1/ yad etad ucyate strai setihsai ca chandasi |
BRP217.033.2/ yamasya viaya ghora martyaloka pravartate || 33 ||
BRP217.034.1/ iha sthnni puyni devatulyni bho dvij |
BRP217.034.2/ tiryagyonyatiriktni gatimanti ca sarvaa || 34 ||
/p. 670/

BRP217.035.1/ yamasya bhavane divye brahmalokasame guai |


BRP217.035.2/ karmabhir niyatair baddho jantur dukhny upnute || 35 ||
BRP217.036.1/ yena yena hi bhvena yena vai karma gatim |

995

996

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP217.036.2/ prayti puruo ghor tath vakymy ata param || 36 ||


BRP217.037.1/ adhtya caturo vedn dvijo mohasamanvita |
BRP217.037.2/ patitt pratighytha kharayonau prajyate || 37 ||
BRP217.038.1/ kharo jvati vari daa paca ca bho dvij |
BRP217.038.2/ kharo mto balvarda sapta vari jvati || 38 ||
BRP217.039.1/ balvardo mta cpi jyate brahmarkasa |
BRP217.039.2/ brahmarakas tu mss trs tato jyeta brhmaa || 39 ||
BRP217.040.1/ patita yjayitv tu kmiyonau prajyate |
BRP217.040.2/ tatra jvati vari daa paca ca bho dvij || 40 ||
BRP217.041.1/ krimibhvd vinirmuktas tato jyeta gardabha |
BRP217.041.2/ gardabha paca vari paca vari kara || 41 ||
BRP217.042.1/ kukkua paca vari paca vari jambuka |
BRP217.042.2/ v varam eka bhavati tato jyeta mnava || 42 ||
BRP217.043.1/ updhyyasya ya ppa iya kuryd abuddhimn |
BRP217.043.2/ sa janmnha sasre trn pnoti na saaya || 43 ||
BRP217.044.1/ prk v bhavati bho viprs tata kravyt tata khara |
BRP217.044.2/ pretya ca pariklieu pacj jyeta brhmaa || 44 ||
BRP217.045.1/ manaspi guror bhry ya iyo yti ppakt |
BRP217.045.2/ udagrn praiti sasrn adharmeeha cetas || 45 ||
BRP217.046.1/ vayonau tu sa sambhtas tri vari jvati |
BRP217.046.2/ tatrpi nidhana prpta krimiyonau prajyate || 46 ||
BRP217.047.1/ kmibhvam anuprpto varam eka tu jvati |
BRP217.047.2/ tatas tu nidhana prpya brahmayonau prajyate || 47 ||
BRP217.048.1/ yadi putrasama iya gurur hanyd akraam |
BRP217.048.2/ tmana kmakrea so 'pi hisra prajyate || 48 ||
BRP217.049.1/ pitara mtara caiva yas tu putro 'vamanyate |
BRP217.049.2/ so 'pi vipr mto jantu prva jyeta gardabha || 49 ||
BRP217.050.1/ gardabhatva tu samprpya daa vari jvati |
BRP217.050.2/ savatsara tu kumbhras tato jyeta mnava || 50 ||
BRP217.051.1/ putrasya mtpitarau yasya ruv ubhv api |
BRP217.051.2/ gurvapadhynata so 'pi mto jyeta gardabha || 51 ||
BRP217.052.1/ kharo jvati ms ca daa cpi caturdaa |
BRP217.052.2/ bila sapta mss tu tato jyeta mnava || 52 ||

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP217.053.1/ mtpitarv kruya srka samprajyate |


BRP217.053.2/ tayitv tu tv eva jyate kacchapo dvij || 53 ||
BRP217.054.1/ kacchapo daa vari tri vari alyaka |
BRP217.054.2/ vylo bhtv tu a mss tato jyeta mnua || 54 ||
/p. 671/

BRP217.055.1/ bhartpiam upnno rjadvini sevate |


BRP217.055.2/ so 'pi mohasampanno mto jyeta vnara || 55 ||
BRP217.056.1/ vnaro daa vari sapta vari maka |
BRP217.056.2/ v ca bhtv tu a mss tato jyeta mnava || 56 ||
BRP217.057.1/ nyspahart tu naro yamasya viaya gata |
BRP217.057.2/ sasr ata gatv kmiyonau prajyate || 57 ||
BRP217.058.1/ tatra jvati vari daa paca ca bho dvij |
BRP217.058.2/ duktasya kaya ktv tato jyeta mnua || 58 ||
BRP217.059.1/ asyako nara cpi mto jyeta rgaka |
BRP217.059.2/ vivsahart ca naro mno jyeta durmati || 59 ||
BRP217.060.1/ bhtv mno 'a vari mgo jyeta bho dvij |
BRP217.060.2/ mgas tu caturo mss tata chga prajyate || 60 ||
BRP217.061.1/ chgas tu nidhana prpya pre savatsare tata |
BRP217.061.2/ ka sajyate jantus tato jyeta mnua || 61 ||
BRP217.062.1/ dhnyn yavs tiln mn kulitthn sarap can |
BRP217.062.2/ kalyn atha mudg ca godhmn atass tath || 62 ||
BRP217.063.1/ sasyny anyni hart ca martyo mohd acetana |
BRP217.063.2/ sajyate munireh miko nirapatrapa || 63 ||
BRP217.064.1/ tata pretya munireh mto jyeta kara |
BRP217.064.2/ karo jtamtras tu rogea mriyate puna || 64 ||
BRP217.065.1/ v tato jyate mka karma tena mnava |
BRP217.065.2/ bhtv v paca vari tato jyeta mnava || 65 ||
BRP217.066.1/ paradrbhimara tu ktv jyeta vai vka |
BRP217.066.2/ v glas tato gdhro vyla kako bakas tath || 66 ||
BRP217.067.1/ bhrtur bhry tu pptm yo dharayati mohita |
BRP217.067.2/ puskokilatvam pnoti so 'pi savatsara dvij || 67 ||
BRP217.068.1/ sakhibhry guror bhry rjabhry tathaiva ca |
BRP217.068.2/ pradharayitv kmtm mto jyeta kara || 68 ||

997

998

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP217.069.1/ kara paca vari daa vari vai baka |


BRP217.069.2/ piplikas tu mss trn ka syn msam eva ca || 69 ||
BRP217.070.1/ etn sdya sasrn kmiyonau prajyate |
BRP217.070.2/ tatra jvati mss tu kmiyonau caturdaa || 70 ||
BRP217.071.1/ naro 'dharmakaya ktv tato jyeta mnua |
BRP217.071.2/ prva dattv tu ya kany dvitye dtum icchati || 71 ||
BRP217.072.1/ so 'pi vipr mto jantu krimiyonau prajyate |
BRP217.072.2/ tatra jvati vari trayodaa dvijottam || 72 ||
BRP217.073.1/ adharmasakaye muktas tato jyeta mnua |
BRP217.073.2/ devakryam aktv tu pitkryam athpi v || 73 ||
BRP217.074.1/ anirvpya pitn devn mto jyeta vyasa |
BRP217.074.2/ vyasa atavari tato jyeta kukkua || 74 ||
/p. 672/

BRP217.075.1/ jyate vylaka cpi msa tasmt tu mnua |


BRP217.075.2/ jyeha pitsama cpi bhrtara yo 'vamanyate || 75 ||
BRP217.076.1/ so 'pi mtyum upgamya kraucayonau prajyate |
BRP217.076.2/ krauco jvati vari daa jyeta jvaka || 76 ||
BRP217.077.1/ tato nidhanam pnoti mnuatvam avpnuyt |
BRP217.077.2/ valo brhma gatv kmiyonau prajyate || 77 ||
BRP217.078.1/ tata samprpya nidhana jyate kara puna |
BRP217.078.2/ karo jtamtras tu rogea mriyate dvij || 78 ||
BRP217.079.1/ v ca vai jyate mha karma tena bho dvij |
BRP217.079.2/ v bhtv ktakarmsau jyate mnuas tata || 79 ||
BRP217.080.1/ tatrpatya samutpdya mto jyeta mika |
BRP217.080.2/ ktaghnas tu mto vipr yamasya viaya gata || 80 ||
BRP217.081.1/ yamasya viaye krrair baddha prpnoti vedanm |
BRP217.081.2/ daaka mudgara lam agnidaa ca druam || 81 ||
BRP217.082.1/ asipattravana ghora vluk kalmalm |
BRP217.082.2/ et cny ca bahavo yamasya viaya gat || 82 ||
BRP217.083.1/ ytan prpya ghors tu tato yti ca bho dvij |
BRP217.083.2/ sasracakram sdya krimiyonau prajyate || 83 ||
BRP217.084.1/ krimir bhavati vari daa paca ca bho dvij |
BRP217.084.2/ tato garbha samsdya tatraiva mriyate nara || 84 ||

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP217.085.1/ tato garbhaatair jantur bahua samprapadyate |


BRP217.085.2/ sasrn subahn gatv tatas tiryak prajyate || 85 ||
BRP217.086.1/ tato dukham anuprpya bahuvaragani vai |
BRP217.086.2/ sa punarbhavasayuktas tata krma prajyate || 86 ||
BRP217.087.1/ dadhi htv baka cpi plavo matsyn asasktn |
BRP217.087.2/ corayitv tu durbuddhir madhudaa prajyate || 87 ||
BRP217.088.1/ phala v mlaka htv ppa vpi piplika |
BRP217.088.2/ corayitv tu nipva jyate phalamaka || 88 ||
BRP217.089.1/ pyasa corayitv tu tittiratvam avpnuyt |
BRP217.089.2/ htv piamaya ppa kumbholka prajyate || 89 ||
BRP217.090.1/ apo htv tu durbuddhir vyaso jyate nara |
BRP217.090.2/ ksya htv tu durbuddhir hrto jyate nara || 90 ||
BRP217.091.1/ rjata bhjana htv kapota samprajyate |
BRP217.091.2/ htv tu kcana bha kmiyonau prajyate || 91 ||
BRP217.092.1/ pattrora corayitv tu kuraratva niyacchati |
BRP217.092.2/ koakra tato htv naro jyeta nartaka || 92 ||
BRP217.093.1/ auka corayitv tu uko jyeta mnava |
BRP217.093.2/ corayitv dukla tu mto hasa prajyate || 93 ||
BRP217.094.1/ krauca krpsika htv mto jyeta mnava |
BRP217.094.2/ corayitv nara paa tv vika caiva bho dvij || 94 ||
/p. 673/

BRP217.095.1/ kauma ca vastram htya ao jantu prajyate |


BRP217.095.2/ cra tu htv puruo mto jyeta barhia || 95 ||
BRP217.096.1/ htv raktni vastri jyate jvajvaka |
BRP217.096.2/ varakds tath gandh corayitveha mnava || 96 ||
BRP217.097.1/ cucchundaritvam pnoti vipro lobhaparyaa |
BRP217.097.2/ tatra jvati vari tato daa ca paca ca || 97 ||
BRP217.098.1/ adharmasya kaya ktv tato jyeta mnava |
BRP217.098.2/ corayitv paya cpi balk samprajyate || 98 ||
BRP217.099.1/ yas tu corayate taila naro mohasamanvita |
BRP217.099.2/ so 'pi vipr mto jantus tailapy prajyate || 99 ||
BRP217.100.1/ aastra purua hatv saastra purudhama |
BRP217.100.2/ arthrtha yadi v vair mto jyeta vai khara || 100 ||

999

1000

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP217.101.1/ kharo jvati vare dve tata astrea vadhyate |


BRP217.101.2/ sa mto mgayonau tu nityodvigno 'bhijyate || 101 ||
BRP217.102.1/ mgo vidhyeta astrea gate savatsare tata |
BRP217.102.2/ hato mgas tato mna so 'pi jlena badhyate || 102 ||
BRP217.103.1/ mse caturthe samprpte vpada samprajyate |
BRP217.103.2/ vpado daa vari dvp vari paca ca || 103 ||
BRP217.104.1/ tatas tu nidhana prpta klaparyyacodita |
BRP217.104.2/ adharmasya kaya ktv mnuatvam avpnuyt || 104 ||
BRP217.105.1/ vdya htv tu puruo lomaa samprajyate |
BRP217.105.2/ tath piykasammiram anna ya corayen nara || 105 ||
BRP217.106.1/ sa jyate babhrusao druo miko nara |
BRP217.106.2/ daan vai mnun nitya pptm sa dvijottam || 106 ||
BRP217.107.1/ ghta htv tu durbuddhi kko madgu prajyate |
BRP217.107.2/ matsyamsam atho htv kko jyeta mnava || 107 ||
BRP217.108.1/ lavaa corayitv tu cirikka prajyate |
BRP217.108.2/ vivsena tu nikipta yo 'panihnoti mnava || 108 ||
BRP217.109.1/ sa gatyur naras tena matsyayonau prajyate |
BRP217.109.2/ matsyayonim anuprpya mto jyeta mnua || 109 ||
BRP217.110.1/ mnuatvam anuprpya kyur upajyate |
BRP217.110.2/ ppni tu nara ktv tiryag jyeta bho dvij || 110 ||
BRP217.111.1/ na ctmana prama tu dharma jnti kicana |
BRP217.111.2/ ye ppni nar ktv nirasyanti vratai sad || 111 ||
BRP217.112.1/ sukhadukhasamyukt vydhimanto bhavanty uta |
BRP217.112.2/ asavt prajyante mlecch cpi na saaya || 112 ||
BRP217.113.1/ nar ppasamcr lobhamohasamanvit |
BRP217.113.2/ varjayanti hi ppni janmaprabhti ye nar || 113 ||
BRP217.114.1/ arog rpavanta ca dhaninas te bhavanty uta |
BRP217.114.2/ striyo 'py etena kalpena ktv ppam avpnuyu || 114 ||
/p. 674/

BRP217.115.1/ etem eva ppn bhrytvam upaynti t |


BRP217.115.2/ pryea harae do sarva eva prakrtit || 115 ||
BRP217.116.1/ etad vai leamtrea kathita vo dvijarabh |
BRP217.116.2/ aparasmin kathyoge bhya royatha bho dvij || 116 ||

Chapter 217 :: The fate of the soul after death; retribution for deeds by rebirth

BRP217.117.1/ etan may mahbhg brahmao vadata pur |


BRP217.117.2/ surar ruta madhye pa cpi yath tath || 117 ||
BRP217.118.1/ maypi tubhya krtsnyena yathvad anuvaritam |
BRP217.118.2/ etac chrutv munireh dharme kuruta mnasam || 118 ||

1001

1002

Chapter 218 :: Merit of giving food to Brahmins

Chapter 218 :: Merit of giving


food to Brahmins
218

BRP218.001.0/ munaya cu:

BRP218.001.1/ adharmasya gatir brahman kathit nas tvaynagha |


BRP218.001.2/ dharmasya ca gati rotum icchmo vadat vara || 1 ||
BRP218.002.1/ ktv ppni karmi katha ynty aubh gatim |
BRP218.002.2/ karma ca kteneha kena ynti ubh gatim || 2 ||
BRP218.003.0/ vysa uvca:
BRP218.003.1/ ktv ppni karmi tv adharmavaam gata |
BRP218.003.2/ manas vipartena niraya pratipadyate || 3 ||
BRP218.004.1/ mohd adharma ya ktv puna samanutapyate |
BRP218.004.2/ manasamdhisayukto na sa seveta duktam || 4 ||
BRP218.005.1/ yadi vipr kathayate vipr dharmavdinm |
BRP218.005.2/ tato 'dharmaktt kipram apardht pramucyate || 5 ||
BRP218.006.1/ yath yath nara samyag adharmam anubhate |
BRP218.006.2/ samhitena manas vimucati tath tath || 6 ||
BRP218.007.1/ yath yath manas tasya dukta karma garhate |
BRP218.007.2/ tath tath arra tu tendharmea mucyate || 7 ||
BRP218.008.1/ bhujaga iva nirmokn prvabhukt jahti tn |
BRP218.008.2/ dattv viprasya dnni vividhni samhita || 8 ||
BRP218.009.1/ manasamdhisayukta svargati pratipadyate |
BRP218.009.2/ dnni tu pravakymi yni dattv dvijottam || 9 ||
BRP218.010.1/ nara ktvpy akryi tato dharmea yujyate |
BRP218.010.2/ sarvem eva dnnm anna reham udhtam || 10 ||
BRP218.011.1/ sarvam anna pradtavyam jun dharmam icchat |
BRP218.011.2/ pr hy anna manuy tasmj jantu prajyate || 11 ||

218

[ SS 335-336

Chapter 218 :: Merit of giving food to Brahmins

BRP218.012.1/ anne pratihit loks tasmd anna praasyate |


BRP218.012.2/ annam eva praasanti devaripitmnav || 12 ||
BRP218.013.1/ annasya hi pradnena svargam pnoti mnava |
BRP218.013.2/ nyyalabdha pradtavya dvijtibhyo 'nnam uttamam || 13 ||
/p. 675/

BRP218.014.1/ svdhyyasamupetebhya prahenntartman |


BRP218.014.2/ yasya tv annam upnanti brhma ca sakd daa || 14 ||
BRP218.015.1/ hena manas datta na sa tiryaggatir bhavet |
BRP218.015.2/ brhman sahasri dabhojya dvijottam || 15 ||
BRP218.016.1/ naro 'dharmt pramucyeta ppev abhirata sad |
BRP218.016.2/ bhaikenna samhtya vipro vedapuraskta || 16 ||
BRP218.017.1/ svdhyyanirate vipre dattveha sukham edhate |
BRP218.017.2/ ahisan brhmaasvni nyyena pariplya ca || 17 ||
BRP218.018.1/ katriyas taras prptam anna yo vai prayacchati |
BRP218.018.2/ dvijebhyo vedamukhyebhya prayata susamhita || 18 ||
BRP218.019.1/ tenpohati dharmtm dukta karma bho dvij |
BRP218.019.2/ abhgapariuddha ca ker bhgam uprjitam || 19 ||
BRP218.020.1/ vaiyo dadad dvijtibhya ppebhya parimucyate |
BRP218.020.2/ avpya prasandeha krkayena samrjitam || 20 ||
BRP218.021.1/ anna dattv dvijtibhya dra ppt pramucyate |
BRP218.021.2/ aurasena balennnam arjayitv vihisaka || 21 ||
BRP218.022.1/ ya prayacchati viprebhyo na sa durgi sevate |
BRP218.022.2/ nyyenvptam anna tu naro harasamanvita || 22 ||
BRP218.023.1/ dvijebhyo vedavddhebhyo dattv ppt pramucyate |
BRP218.023.2/ annam rjaskara loke dattvorjasv bhaven nara || 23 ||
BRP218.024.1/ sat panthnam vtya sarvappai pramucyate |
BRP218.024.2/ dnavidbhi kta panth yena ynti mania || 24 ||
BRP218.025.1/ tev apy annasya dtras tebhyo dharma santana |
BRP218.025.2/ sarvvastha manuyea nyyennnam uprjitam || 25 ||
BRP218.026.1/ kryn nyygata nityam anna hi param gati |
BRP218.026.2/ annasya hi pradnena naro yti par gatim || 26 ||
BRP218.027.1/ sarvakmasamyukta pretya cpy anute sukham |
BRP218.027.2/ eva puyasamyukto nara ppai pramucyate || 27 ||

1003

1004

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP218.028.1/ tasmd anna pradtavyam anyyaparivarjitam |


BRP218.028.2/ yas tu prhutprvam anna bhukte gh sad || 28 ||
BRP218.029.1/ avandhya divasa kuryd annadnena mnava |
BRP218.029.2/ bhojayitv ata nitya naro vedavid varam || 29 ||
BRP218.030.1/ nyyaviddharmavidum itihsavid tath |
BRP218.030.2/ na yti naraka ghora sasra na ca sevate || 30 ||
BRP218.031.1/ sarvakmasamyukta pretya cpy anute sukham |
BRP218.031.2/ eva karmasamyukto ramate vigatajvara || 31 ||
BRP218.032.1/ rpavn krtim caiva dhanav copajyate |
BRP218.032.2/ etad va sarvam khytam annadnaphala mahat |
BRP218.032.3/ mlam etat tu dharm pradnn ca bho dvij || 32 ||
/p. 676/

Chapter 219 :: On ancestral rites

Chapter 219 :: On ancestral


rites
219

BRP219.001.0/ munaya cu:

BRP219.001.1/ paralokagatn tu svakarmasthnavsinm |


BRP219.001.2/ te rddha katha jeya putrai cnyai ca bandhubhi || 1 ||
BRP219.002.0/ vysa uvca:
BRP219.002.1/ namasktya jaganntha vrha lokabhvanam |
BRP219.002.2/ udhva sampravakymi rddhakalpa yathoditam || 2 ||
BRP219.003.1/ pur kokjale magnn pitn uddhtavn vibhu |
BRP219.003.2/ rddha ktv tad devo yath tatra dvijottam || 3 ||
BRP219.004.0/ munaya cu:
BRP219.004.1/ kimartha te tu koky nimagn pitaro 'mbhasi |
BRP219.004.2/ katha tenoddhts te vai vrhea dvijottama || 4 ||
BRP219.005.1/ tasmin kokmukhe trthe bhuktimuktiphalaprade |
BRP219.005.2/ rotum icchmahe brhi para kauthala hi na || 5 ||
BRP219.006.0/ vysa uvca:
BRP219.006.1/ tretdvparayo sandhau pitaro divyamnu |
BRP219.006.2/ pur merugire phe vivair devai saha sthit || 6 ||
BRP219.007.1/ te samupavin pit somasambhav |
BRP219.007.2/ kany kntimat divy purata prjali sthit |
BRP219.007.3/ tm cu pitaro divy ye tatrsan samgat || 7 ||
BRP219.008.0/ pitara cu:
BRP219.008.1/ ksi bhadre prabhu ko v bhavaty vaktum arhasi || 8 ||
BRP219.009.0/ vysa uvca:
BRP219.009.1/ s provca pitn devn kal cndramasti ha |

219

[ SS 336-340

1005

1006

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP219.009.2/ prabhutve bhavatm eva varaymi yadcchatha || 9 ||


BRP219.010.1/ rj nmsti prathama svadh ca tadanantaram |
BRP219.010.2/ bhavadbhi cdyaiva kta nma koketi bhvitam || 10 ||
BRP219.011.1/ te hi tasy vaca rutv pitaro divyamnu |
BRP219.011.2/ tasy mukha nirkanto na tptim adhijagmire || 11 ||
BRP219.012.1/ vivedev ca t jtv kanymukhanirkakn |
BRP219.012.2/ yogacyutn nirkyaiva vihya tridiva gat || 12 ||
BRP219.013.1/ bhagavn api tur rj npayad tmajm |
BRP219.013.2/ samkulaman dadhyau kva gateti mahya || 13 ||
BRP219.014.1/ sa viveda tad soma prpt pit ca kmata |
BRP219.014.2/ tai cvalokit hrdt svkt ca tapobalt || 14 ||
BRP219.015.1/ tata krodhaparttm pit aadharo dvij |
BRP219.015.2/ apa nipatiyadhva yogabhra vicetasa || 15 ||
BRP219.016.1/ yasmd adatt matkany kmayadhva subli |
BRP219.016.2/ yasmd dhtavat ceya patn pitmat sat || 16 ||
/p. 677/

BRP219.017.1/ svatantr dharmam utsjya tasmd bhavatu nimnag |


BRP219.017.2/ koketi prathit loke iirdrisamrit || 17 ||
BRP219.018.1/ ittha apt candramas pitaro divyamnu |
BRP219.018.2/ yogabhra nipatit himavatpdabhtale || 18 ||
BRP219.019.1/ rj tatraiva patit girirjasya vistte |
BRP219.019.2/ prasthe trtha samsdya saptasmudram uttamam || 19 ||
BRP219.020.1/ kok nma tato vegn nad trthaatkul |
BRP219.020.2/ plvayant gire ga sarpat tu sarit smt || 20 ||
BRP219.021.1/ atha te pitaro vipr yogahn mahnadm |
BRP219.021.2/ dadu tasalil na vidus t sulocanm || 21 ||
BRP219.022.1/ tatas tu girir dv pits ts tu kudhrditn |
BRP219.022.2/ badarm didetha dhenu caik madhusravm || 22 ||
BRP219.023.1/ kra madhu ca tad divya kokmbho badarphalam |
BRP219.023.2/ ida girivareai poaya nirpitam || 23 ||
BRP219.024.1/ tay vtty tu vasat pit munisattam |
BRP219.024.2/ daa varasahasri yayur ekam aho yath || 24 ||

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP219.025.1/ eva loke vipitari tathaiva vigatasvadhe |


BRP219.025.2/ daity babhvur balino ytudhn ca rkas || 25 ||
BRP219.026.1/ te tn pitgan daity ytudhn ca vegit |
BRP219.026.2/ vivair devair virahitn sarvata samupdravan || 26 ||
BRP219.027.1/ daiteyn ytudhn ca dvaivpatato dvij |
BRP219.027.2/ koktaasthm uttug il te jagh ru || 27 ||
BRP219.028.1/ ghty ily tu kok vegavat pitn |
BRP219.028.2/ chdaym sa toyena plvayant himcalam || 28 ||
BRP219.029.1/ pitn antarhitn dv daitey rkass tath |
BRP219.029.2/ vibhtaka samruhya nirhrs tirohit || 29 ||
BRP219.030.1/ salilena vidanta pitara kudbhramtur |
BRP219.030.2/ vidamnam tmna samkya salilay |
BRP219.030.3/ jagur janrdana deva pitara araa harim || 30 ||
BRP219.031.0/ pitara cu:
BRP219.031.1/ jayasva govinda jagannivsa |
BRP219.031.2/ jayo 'stu na keava te prasdt |
BRP219.031.3/ janrdansmn salilntarasthn |
BRP219.031.4/ uddhartum arhasy anaghapratpa || 31 ||
BRP219.032.1/ nicarair druadaranai prabho |
BRP219.032.2/ vareya vaikuha varha vio |
BRP219.032.3/ nryaeamahevarea |
BRP219.032.4/ prayhi bht jaya padmanbha || 32 ||
BRP219.033.1/ upendra yogin madhukaiabhaghna |
BRP219.033.2/ vio anantcyuta vsudeva |
BRP219.033.3/ rrgacakrmbujaakhape |
BRP219.033.4/ rakasva devevara rkasebhya || 33 ||
/p. 678/

BRP219.034.1/ tva pit jagata ambho nnya akta prabdhitum |


BRP219.034.2/ nicaragaa bhmam atas tv araa gat || 34 ||
BRP219.035.1/ tvannmasakrtanato nicar |
BRP219.035.2/ dravanti bhtny apaynti craya |
BRP219.035.3/ na tath samprati ynti vio |
BRP219.035.4/ dharmdi satya bhavatha mukhyam || 35 ||
BRP219.036.0/ vysa uvca:

1007

1008

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP219.036.1/ ittha stuta sa pitbhir dharadharas tu |


BRP219.036.2/ tuas tadviktadivyamrti |
BRP219.036.3/ kokmukhe pitgaa salile nimagna |
BRP219.036.4/ devo dadara irastha il vahantam || 36 ||
BRP219.037.1/ ta dv salile magna kroarp janrdana |
BRP219.037.2/ bhta pitgaa viur uddhartu matir dadhe || 37 ||
BRP219.038.1/ dargrea samhatya il cikepa kara |
BRP219.038.2/ pitn dya ca vibhur ujjahra iltalt || 38 ||
BRP219.039.1/ varhadarsalagn pitara kanakojjval |
BRP219.039.2/ kokmukhe gatabhay kt devena viun || 39 ||
BRP219.040.1/ uddhtya ca pitn devo viutrthe tu kara |
BRP219.040.2/ dadau samhitas tebhyo viur lohrgale jalam || 40 ||
BRP219.041.1/ tata svaromasambhtn kun dya keava |
BRP219.041.2/ svedodbhavs til caiva cakre colmukam uttamam || 41 ||
BRP219.042.1/ jyoti sryaprabha ktv ptra trtha ca kmikam |
BRP219.042.2/ sthita koivaasydho vri gagdhara uci || 42 ||
BRP219.043.1/ tugakt samdya yajyn oadhrasn |
BRP219.043.2/ madhukrarasn gandhn pupadhpnulepann || 43 ||
BRP219.044.1/ dya dhenu saraso ratnny dya cravt |
BRP219.044.2/ darayollikhya dharam abhyukya salilena ca || 44 ||
BRP219.045.1/ gharmodbhavenopalipya kuair ullikhya t puna |
BRP219.045.2/ pariyolmukenainm abhyukya ca puna puna || 45 ||
BRP219.046.1/ kun dya prgagrl lomakpntarasthitn |
BRP219.046.2/ n hya papraccha kariye pittarpaam || 46 ||
BRP219.047.1/ tair apy ukte kuruveti vivn devs tato vibhu |
BRP219.047.2/ hya mantratas te viari dadau prabhu || 47 ||
BRP219.048.1/ hya mantratas te vedoktavidhin hari |
BRP219.048.2/ akatair daivatrak cakre cakragaddhara || 48 ||
BRP219.049.1/ akats tu yavauadhya sarvadevasambhav |
BRP219.049.2/ rakanti sarvatra dio rakrtha nirmit hi te || 49 ||
/p. 679/

BRP219.050.1/ devadnavadaityeu yakarakasu caiva hi |


BRP219.050.2/ nahi kacit kaya te kartu akta carcare || 50 ||

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP219.051.1/ na kenacit kta yasmt tasmt te hy akat kt |


BRP219.051.2/ devn te hi rakrtha niyukt viun pur || 51 ||
BRP219.052.1/ kuagandhayavai pupair arghya ktv ca kara |
BRP219.052.2/ vivebhyo devebhya iti tatas tn paryapcchata || 52 ||
BRP219.053.1/ pitn vhayiymi ye divy ye ca mnu |
BRP219.053.2/ vhayasveti ca tair uktas tv vhayec chuci || 53 ||
BRP219.054.1/ liamlgradarbhs tu satiln veda vedavit |
BRP219.054.2/ jnv ropya hasta tu dadau savyena csanam || 54 ||
BRP219.055.1/ tathaiva jnusasthena kareaikena tn pitn |
BRP219.055.2/ vrha pitviprm yntu na itrayan || 55 ||
BRP219.056.1/ apahatety uvcaiva rakaa cpasavyata |
BRP219.056.2/ ktv cvhana cakre pit nmagotrata || 56 ||
BRP219.057.1/ tat pitaro manojarn gacchata itrayan |
BRP219.057.2/ savatsarair ity udrya tato 'rghya teu vinyaset || 57 ||
BRP219.058.1/ ys tihanty amt vco yan maiti ca pitu pitu |
BRP219.058.2/ yan me pitmahity eva dadv arghya pitmaha || 58 ||
BRP219.059.1/ yan me prapitmahiti dadau ca prapitmahe |
BRP219.059.2/ kuagandhatilonmira sapupam apasavyata || 59 ||
BRP219.060.1/ tadvan mtmahebhyas tu vidhi cakre janrdana |
BRP219.060.2/ tn arcya bhyo gandhdyair dhpa dattv tu bhaktita || 60 ||
BRP219.061.1/ dity vasavo rudr ity uccrya jagatprabhu |
BRP219.061.2/ tata cnna samdya sarpistilakukulam || 61 ||
BRP219.062.1/ vidhya ptre tac caiva paryapcchat tato munn |
BRP219.062.2/ agnau kariya iti tai kuruveti ca codita || 62 ||
BRP219.063.1/ hutitritaya dadyt somygner yamya ca |
BRP219.063.2/ ye mmakiti ca japed yajusaptakam acyutam || 63 ||
BRP219.064.1/ hutvaia ca dadau nmagotrasamanvitam |
BRP219.064.2/ trir hutikam ekaika pitara tu prati dvij || 64 ||
BRP219.065.1/ ato 'vaiam anndya piaptre tu nikipet |
BRP219.065.2/ tato 'nna sarasa svdu dadau pyasaprvakam || 65 ||
BRP219.066.1/ pratyagram ekad svinnam aparyuitam uttamam |
BRP219.066.2/ alpaka bahuphala arasam amtopamam || 66 ||
/p. 680/

1009

1010

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP219.067.1/ yad brhmaeu pradadau piaptre pits tath |


BRP219.067.2/ vedaprva pitsvannam jyapluta madhkitam || 67 ||
BRP219.068.1/ mantrita pthivty eva madhuvttca jagau |
BRP219.068.2/ bhujneu tu vipreu japan vai mantrapacakam || 68 ||
BRP219.069.1/ yat te prakram rabhya ndhika te tato jagau |
BRP219.069.2/ trimadhu trisupara ca bhadrayaka tath || 69 ||
BRP219.070.1/ jajpa vai jpya tu skta saura sapauruam |
BRP219.070.2/ bhuktavatsu ca vipreu pv tpt stha ity uta || 70 ||
BRP219.071.1/ tpt smeti sakt toya dadau maunavimocanam |
BRP219.071.2/ piaptra samdya cchyyai pradadau tata || 71 ||
BRP219.072.1/ s tad anna dvidh ktv tridhaikaikam athkarot |
BRP219.072.2/ vrho bhm athollikhya samcchdya kuair api || 72 ||
BRP219.073.1/ dakigrn kun ktv tem upari csanam |
BRP219.073.2/ satileu samleu kuev eva tu saraya || 73 ||
BRP219.074.1/ gandhapupdika ktv tata pia tu bhaktita |
BRP219.074.2/ pthiv dadhr ity uktv tata pia pradattavn || 74 ||
BRP219.075.1/ pitmah prapitmahs tatheti cntarikata |
BRP219.075.2/ mtmahnm apy eva dadau pin sa kara || 75 ||
BRP219.076.1/ pianirvpaocchiam anna lepabhujev adt |
BRP219.076.2/ etad va pitar ity uktv dadau vssi bhaktita || 76 ||
BRP219.077.1/ dvyagulajni uklni dhautny abhinavni ca |
BRP219.077.2/ gandhapupdika dattv ktv cai pradakim || 77 ||
BRP219.078.1/ camycmayed viprn paitrn dau tata surn |
BRP219.078.2/ tatas tv abhyukya t bhmi dattvpa sumanokatn || 78 ||
BRP219.079.1/ satilmbu pitv dau dattv deveu skatam |
BRP219.079.2/ akayya nas tv iti pitn pryatm iti devat || 79 ||
BRP219.080.1/ prayitv parvtya trir japec cghamaraam |
BRP219.080.2/ tato nivtya tu japed yan me nma itrayan || 80 ||
BRP219.081.1/ ghn na pitaro datta dhanadhnyaprapritn |
BRP219.081.2/ arghyaptri pinm antare sa pavitrakn || 81 ||
BRP219.082.1/ nikipyorja vahantti koktoyam atho 'japat |
BRP219.082.2/ himakra madhutiln pit tarpaa dadau || 82 ||
BRP219.083.1/ svastty ukte paitkais tu sorhne pnvatarpayan |

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP219.083.2/ rajata daki dattv viprn devo gaddhara || 83 ||


BRP219.084.1/ savibhga manuyebhyo dadau svad iti cbruvan |
BRP219.084.2/ kacit sampannam ity uktv pratyuktas tair dvijottam || 84 ||
/p. 681/

BRP219.085.1/ abhiramyatm ity uvca procus te 'bhirat sma vai |


BRP219.085.2/ iam anna ca papraccha tair iai saha codita || 85 ||
BRP219.086.1/ pv dya tn viprn kuryd anugatas tad |
BRP219.086.2/ vje vje iti pahan bahir vedi vinirgata || 86 ||
BRP219.087.1/ koitrthajalensv apasavya samutkipan |
BRP219.087.2/ alagnn vipuln vln prrthaym sa ciam || 87 ||
BRP219.088.1/ dtro no 'bhivardhant tais tatheti samrita |
BRP219.088.2/ pradakiam upvtya ktv pdbhivdanam || 88 ||
BRP219.089.1/ sanni dadau cai chdaym sa kara |
BRP219.089.2/ virmyat praviytha pia jagrha madhyamam || 89 ||
BRP219.090.1/ chymay mah patn tasyai piam adt prabhu |
BRP219.090.2/ dhatta pitaro garbham ity uktv spi rpi || 90 ||
BRP219.091.1/ pia ghtv vipr cakre pdbhivandanam |
BRP219.091.2/ visarjana pit sa kartukma ca kara || 91 ||
BRP219.092.1/ kok ca pitara caiva procu svrthakara vaca |
BRP219.092.2/ apt ca bhagavan prva divasth himabhnun || 92 ||
BRP219.093.1/ yogabhra bhaviyadhva sarva eva diva cyut |
BRP219.093.2/ tad eva bhavat trt pravianto rastalam || 93 ||
BRP219.094.1/ yogabhra ca vives tatyajur yogarakia |
BRP219.094.2/ tat te bhyo 'bhirakantu vive dev hi na sad || 94 ||
BRP219.095.1/ svarga ysyma ca vibho prasdt tava kara |
BRP219.095.2/ somo 'dhidevo 'smka ca bhavatv acyuta yogadhk || 95 ||
BRP219.096.1/ yogdhras tath somas tryate na kadcana |
BRP219.096.2/ divi bhmau sad vso bhavatv asmsu yogata || 96 ||
BRP219.097.1/ antarike ca kecin msa puis tathstu na |
BRP219.097.2/ rj ceya hi na patn svadhnmn tu virut || 97 ||
BRP219.098.1/ bhavatv eaiva yoghy yogamt ca khecar |
BRP219.098.2/ ity evam ukta pitbhir vrho bhtabhvana || 98 ||

1011

1012

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP219.099.1/ provctha pitn vius t ca kok mahnadm |


BRP219.099.2/ yad ukta tu bhavadbhir me sarvam etad bhaviyati || 99 ||
BRP219.100.1/ yamo 'dhidevo bhavat soma svdhyya rita |
BRP219.100.2/ adhiyajas tathaivgnir bhavat kalpan tv iyam || 100 ||
BRP219.101.1/ agnir vyu ca srya ca sthna hi bhavatm iti |
BRP219.101.2/ brahm viu ca rudra ca bhavatm adhipru || 101 ||
BRP219.102.1/ dity vasavo rudr bhavat mrtayas tv im |
BRP219.102.2/ yogino yogadeh ca yogadhr ca suvrat || 102 ||
BRP219.103.1/ kmato vicariyadhva phalad sarvajantuu |
BRP219.103.2/ svargasthn narakasth ca bhmisth ca carcarn || 103 ||
BRP219.104.1/ nijayogabalenaiva pyyayiyadhvam uttam |
BRP219.104.2/ iyam rj aisut kllamadhuvigrah || 104 ||
/p. 682/

BRP219.105.1/ bhaviyati mahbhg dakasya duhit svadh |


BRP219.105.2/ tatreya bhavat patn bhaviyati varnan || 105 ||
BRP219.106.1/ koknadti vikhyt girirjasamrit |
BRP219.106.2/ trthakoimahpuy madrpapariplit || 106 ||
BRP219.107.1/ asym adya prabhti vai nivatsymy aghanakt |
BRP219.107.2/ varhadarana puya pjana bhuktimuktidam || 107 ||
BRP219.108.1/ koksalilapna ca mahptakananam |
BRP219.108.2/ trthev plavana puyam upavsa ca svargada || 108 ||
BRP219.109.1/ dnam akayyam udita janmamtyujarpaham |
BRP219.109.2/ mghe msy asite pake bhavadbhir uupakaye || 109 ||
BRP219.110.1/ kokmukham upgamya sthtavya dinapacakam |
BRP219.110.2/ tasmin kle tu ya rddha pit nirvapiyati || 110 ||
BRP219.111.1/ prguktaphalabhg sa bhaviyati na saaya |
BRP219.111.2/ ekda dvda ca stheyam atra may sad || 111 ||
BRP219.112.1/ yas tatropavased dhmn sa prguktaphala labhet |
BRP219.112.2/ tad vrajadhva mahbhg sthnam ia yatheata || 112 ||
BRP219.113.1/ aham apy atra vatsymty uktv so 'ntaradhyata |
BRP219.113.2/ gate varhe pitara kokm mantrya te yayu || 113 ||
BRP219.114.1/ kokpi trthasahit sasthit girirjani |
BRP219.114.2/ chy mahmay kro piapranabhit || 114 ||

Chapter 219 :: On ancestral rites

BRP219.115.1/ garbham dya saraddh vrhasyaiva sundar |


BRP219.115.2/ tato 'sy prbhavat putro bhaumas tu naraksura |
BRP219.115.3/ prgjyotia ca nagaram asya datta ca viun || 115 ||
BRP219.116.1/ eva mayokta varadasya vio |
BRP219.116.2/ kokmukhe divyavarharpam |
BRP219.116.3/ rutv naras tyaktamalo vippm |
BRP219.116.4/ davamedheiphala labheta || 116 ||

1013

1014

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

Chapter 220 :: Prescriptions for


ancestral rites; their effects
220

BRP220.001.0/ munaya cu:

BRP220.001.1/ bhya prabrhi bhagava rddhakalpa suvistart |


BRP220.001.2/ katha kva ca kad keu kais tad brhi tapodhana || 1 ||
BRP220.002.0/ vysa uvca:
BRP220.002.1/ udhva munirdl rddhakalpa suvistart |
BRP220.002.2/ yath yatra yad yeu yair dravyais tad vadmy aham || 2 ||
BRP220.003.1/ brhmaai katriyair vaiyai rddha svavaraoditam |
BRP220.003.2/ kuladharmam anutihadbhir dtavya mantraprvakam || 3 ||
/p. 683/

BRP220.004.1/ strbhir varvarai drair viprm anusant |


BRP220.004.2/ amantraka vidhiprva vahniygavivarjitam || 4 ||
BRP220.005.1/ pukardiu trtheu puyev yataneu ca |
BRP220.005.2/ ikhareu girndr puyadeeu bho dvij || 5 ||
BRP220.006.1/ saritsu puyatoysu nadeu ca sarasu ca |
BRP220.006.2/ sagameu nadn ca samudreu ca saptasu || 6 ||
BRP220.007.1/ svanulipteu geheu svev anujpiteu ca |
BRP220.007.2/ divyapdapamleu yajiyeu hradeu ca || 7 ||
BRP220.008.1/ rddham eteu dtavya varjyam eteu cocyate |
BRP220.008.2/ kirteu kaligeu kokaeu kmiv api || 8 ||
BRP220.009.1/ dareu kumryeu tagaeu krathev api |
BRP220.009.2/ sindhor uttarakleu narmady ca dakie || 9 ||
BRP220.010.1/ prveu karatoyy na deya rddham ucyate |
BRP220.010.2/ rddha deyam uantha msi msy uupakaye || 10 ||
BRP220.011.1/ pauramseu rddha ca kartavyam kagocare |
220

[ SS 341-348

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.011.2/ nityarddham adaiva ca manuyai saha gyate || 11 ||


BRP220.012.1/ naimittika surai srdha nitya naimittika tath |
BRP220.012.2/ kmyny anyni rddhni pratisavatsara dvijai || 12 ||
BRP220.013.1/ vddhirddha ca kartavya jtakarmdikeu ca |
BRP220.013.2/ tatra yugmn dvijn hur mantraprva tu vai dvij || 13 ||
BRP220.014.1/ kany gate savitari dinni daa paca ca |
BRP220.014.2/ prveaiveha vidhin rddha tatra vidhyate || 14 ||
BRP220.015.1/ pratipaddhanalbhya dvity dvipadaprad |
BRP220.015.2/ putrrthin tty tu caturth atrunin || 15 ||
BRP220.016.1/ riya prpnoti pacamy ahy pjyo bhaven nara |
BRP220.016.2/ gadhipatya saptamym aamy buddhim uttamm || 16 ||
BRP220.017.1/ striyo navamy prpnoti daamy prakmatm |
BRP220.017.2/ veds tathpnuyt sarvn ekday kriypara || 17 ||
BRP220.018.1/ dvday jayalbha ca prpnoti pitpjaka |
BRP220.018.2/ prajvddhi pau medh svtantrya puim uttamm || 18 ||
BRP220.019.1/ drghyur athavaivarya kurvas tu trayodam |
BRP220.019.2/ avpnoti na sandeha rddha raddhsamanvita || 19 ||
BRP220.020.1/ yathsambhavinnnena rddha raddhsamanvita |
BRP220.020.2/ yuvna pitaro yasya mt astrea v hat || 20 ||
BRP220.021.1/ tena krya caturday te tptim abhpsat |
BRP220.021.2/ rddha kurvann amvsy yatnena purua uci || 21 ||
BRP220.022.1/ sarvn kmn avpnoti svarga cnantam anute |
BRP220.022.2/ atapara munireh udhva vadato mama || 22 ||
/p. 684/

BRP220.023.1/ pit prtaye yatra yad deya prtikri |


BRP220.023.2/ msa tpti pit tu haviynnena jyate || 23 ||
BRP220.024.1/ msadvaya matsyamsais tpti ynti pitmah |
BRP220.024.2/ trn msn hria msa vijeya pittptaye || 24 ||
BRP220.025.1/ puti caturo ms aasya piita pitn |
BRP220.025.2/ kuna paca vai msn a ms karmiam || 25 ||
BRP220.026.1/ chgala sapta vai msn aieya camsakn |
BRP220.026.2/ karoti tpti nava vai rurumsa na saaya || 26 ||

1015

1016

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.027.1/ gavya msa pittpti karoti daamsikm |


BRP220.027.2/ tathaikdaa mss tu aurabhra pittptidam || 27 ||
BRP220.028.1/ savatsara tath gavya paya pyasam eva ca |
BRP220.028.2/ vdhrnam mia loha klaka tath madhu || 28 ||
BRP220.029.1/ rohitmiam anna ca dattny tmakulodbhavai |
BRP220.029.2/ ananta vai prayacchanti tptiyoga suts tath || 29 ||
BRP220.030.1/ pit ntra sandeho gayrddha ca bho dvij |
BRP220.030.2/ yo dadti guonmirs tiln v rddhakarmai || 30 ||
BRP220.031.1/ madhu v madhumira v akaya sarvam eva tat |
BRP220.031.2/ api na sa kule bhyd yo no dadyj jaljalim || 31 ||
BRP220.032.1/ pyasa madhusayukta varsu ca maghsu ca |
BRP220.032.2/ eavy bahava putr yady eko 'pi gay vrajet || 32 ||
BRP220.033.1/ gaur vpy udvahet kany nla v vam utsjet |
BRP220.033.2/ kttiksu pitn arcya svargam pnoti mnava || 33 ||
BRP220.034.1/ apatyakmo rohiy saumye tejasvit labhet |
BRP220.034.2/ auryam rdrsu cpnoti ketri ca punarvasau || 34 ||
BRP220.035.1/ puye tu dhanam akayyam lee cyur uttamam |
BRP220.035.2/ maghsu ca praj pui saubhgya phlgunu ca || 35 ||
BRP220.036.1/ pradhnalo bhavati spatya cottarsu ca |
BRP220.036.2/ prayti rehat stre haste rddhaprado nara || 36 ||
BRP220.037.1/ rpa teja ca citrsu tathpatyam avpnuyt |
BRP220.037.2/ vijyalbhad svt vikh putrakmad || 37 ||
BRP220.038.1/ kurvant cnurdhsu t dadyu cakravartitm |
BRP220.038.2/ dhipatya ca jyehsu mle crogyam uttamam || 38 ||
BRP220.039.1/ hsu yaaprptir uttarsu viokat |
BRP220.039.2/ ravaena ubhl lokn dhanihsu dhana mahat || 39 ||
BRP220.040.1/ vedavittvam abhijiti bhiaksiddhi ca vrue |
BRP220.040.2/ ajvika prauhapady vinded gvas tathottare || 40 ||
BRP220.041.1/ revatu tath kupyam avinu turagamn |
BRP220.041.2/ rddha kurvas tathpnoti bharav yur uttamam || 41 ||
/p. 685/

BRP220.042.1/ eva phalam avpnoti kev eteu tattvavit |


BRP220.042.2/ tasmt kmyni rddhni deyni vidhivad dvij || 42 ||

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.043.1/ kanyrigate srye phalam atyantam icchat |


BRP220.043.2/ yn yn kmn abhidhyyan kanyrigate ravau || 43 ||
BRP220.044.1/ rddha kurvanti manujs ts tn kml labhanti te |
BRP220.044.2/ nndmukhn kartavya kanyrigate ravau || 44 ||
BRP220.045.1/ pauramsy tu kartavya vrhavacana yath |
BRP220.045.2/ divyabhaumntariki sthvari cari ca || 45 ||
BRP220.046.1/ piam icchanti pitara kanyrigate ravau |
BRP220.046.2/ kany gate savitari yny ahni tu oaa || 46 ||
BRP220.047.1/ kratubhis tni tulyni devo nryao 'bravt |
BRP220.047.2/ rjasyvamedhbhy ya icched durlabha phalam || 47 ||
BRP220.048.1/ apy ambukamldyai pitn kanygate 'rcayet |
BRP220.048.2/ uttarhastanakatragate tkumlini || 48 ||
BRP220.049.1/ yo 'rcayet svapitn bhakty tasya vsas triviape |
BRP220.049.2/ hastarkage dinakare pitrjnusant || 49 ||
BRP220.050.1/ tvat pitpur ny yvad vcikadaranam |
BRP220.050.2/ vcike samatikrnte pitaro daivatai saha || 50 ||
BRP220.051.1/ nivasya pratigacchanti pa dattv sudusaham |
BRP220.051.2/ aaksu ca kartavya rddha manvantarsu vai || 51 ||
BRP220.052.1/ anvaaksu kramao mtprva tad iyate |
BRP220.052.2/ grahae ca vyatpte ravicandrasamgame || 52 ||
BRP220.053.1/ janmarke grahapy rddha prvaam ucyate |
BRP220.053.2/ ayanadvitaye rddha viuvadvitaye tath || 53 ||
BRP220.054.1/ sakrntiu ca kartavya rddha vidhivad uttamam |
BRP220.054.2/ eu krya dvij rddha pianirvpad te || 54 ||
BRP220.055.1/ vaikhasya ttyy navamy krttikasya ca |
BRP220.055.2/ rddha krya tu ukly sakrntividhin narai || 55 ||
BRP220.056.1/ trayoday bhdrapade mghe candrakaye 'hani |
BRP220.056.2/ rddha krya pyasena |
BRP220.056.3/ dakiyanavac ca tat || 56 ||
BRP220.057.1/ yad ca rotriyo 'bhyeti geha vedavid agnimn |
BRP220.057.2/ tenaikena ca kartavya rddha vidhivad uttamam || 57 ||
BRP220.058.1/ rddhyadravyasamprptir yad syt sdhusammat |
BRP220.058.2/ prvaena vidhnena rddha krya tath dvijai || 58 ||

1017

1018

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.059.1/ pratisavatsara krya mtpitror mte 'hani |


BRP220.059.2/ pitvyasypy aputrasya bhrtur jyehasya caiva hi || 59 ||
BRP220.060.1/ prvaa devaprva syd ekoddia surair vin |
BRP220.060.2/ dvau daive pitkrye trn ekaikam ubhayatra v || 60 ||
/p. 686/

BRP220.061.1/ mtmahnm apy eva sarvam hena krtitam |


BRP220.061.2/ pretbhtasya satata bhuvi pia jala tath || 61 ||
BRP220.062.1/ satila sakua dadyd bahir jalasampata |
BRP220.062.2/ ttye 'hni ca kartavya pretsthicayana dvijai || 62 ||
BRP220.063.1/ dahe brhmaa uddho dvdahena katriya |
BRP220.063.2/ vaiya pacadahena dro msena udhyati || 63 ||
BRP220.064.1/ staknte ghe rddham ekoddia pracakate |
BRP220.064.2/ dvdae 'hani mse ca tripake ca tata param || 64 ||
BRP220.065.1/ msi msi ca kartavya yvat savatsara dvij |
BRP220.065.2/ tata paratara krya sapikaraa kramt || 65 ||
BRP220.066.1/ kte sapikarae prvaa procyate puna |
BRP220.066.2/ tata prabhti nirmukt pretatvt pitt gat || 66 ||
BRP220.067.1/ amrt mrtimanta ca pitaro dvividh smt |
BRP220.067.2/ nndmukhs tv amrt syur mrtimanto 'tha prva |
BRP220.067.3/ ekoddiina pret pit nirayas tridh || 67 ||
BRP220.068.0/ munaya cu:
BRP220.068.1/ katha sapikaraa kartavya dvijasattama |
BRP220.068.2/ pretbhtasya vidhivad brhi no vadat vara || 68 ||
BRP220.069.0/ vysa uvca:
BRP220.069.1/ sapikaraa vipr udhva vadato mama |
BRP220.069.2/ tac cpi devarahitam ekrghaikapavitrakam || 69 ||
BRP220.070.1/ naivgnau karaa tatra tac cvhanavarjitam |
BRP220.070.2/ apasavya ca tatrpi bhojayed ayujo dvijn || 70 ||
BRP220.071.1/ vieas tatra cnyo 'sti pratimsakriydika |
BRP220.071.2/ ta kathyamnam ekgr udhva me dvijottam || 71 ||
BRP220.072.1/ tilagandhodakair yukta tatra ptracatuayam |
BRP220.072.2/ kuryt pit tritayam eka pretasya ca dvij || 72 ||

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.073.1/ ptratraye pretaptrd argha caiva prasecayet |


BRP220.073.2/ ye samn iti japan prvavac cheam caret || 73 ||
BRP220.074.1/ strm apy evam eva syd ekoddiam udhtam |
BRP220.074.2/ sapikaraa ts putrbhve na vidyate || 74 ||
BRP220.075.1/ pratisavatsara kryam ekoddia narai striy |
BRP220.075.2/ mthani ca tat krya pit vidhicoditam || 75 ||
BRP220.076.1/ putrbhve sapis tu tadabhve sahodar |
BRP220.076.2/ kuryur eta vidhi samyak putrasya ca sut sut || 76 ||
/p. 687/

BRP220.077.1/ kuryn mtmahn tu putriktanayas tath |


BRP220.077.2/ dvymuyyaasajs tu mtmahapitmahn || 77 ||
BRP220.078.1/ pjayeyur yathnyya rddhair naimittikair api |
BRP220.078.2/ sarvbhve striya kuryu svabhartm amantrakam || 78 ||
BRP220.079.1/ tadabhve ca npati krayet tv akuumbinm |
BRP220.079.2/ tajjtyair narai samyag vhdy sakal kriy || 79 ||
BRP220.080.1/ sarvem eva varn bndhavo npatir yata |
BRP220.080.2/ et va kathit vipr nity naimittiks tath || 80 ||
BRP220.081.1/ vakye rddhraym any nityanaimittik kriym |
BRP220.081.2/ daras tatra nimitta tu vidyd indukaynvita || 81 ||
BRP220.082.1/ nityas tu niyata klas tasmin kuryd yathoditam |
BRP220.082.2/ sapikarad rdhva pitur ya prapitmaha || 82 ||
BRP220.083.1/ sa tu lepabhuja yti pralupta pitpiata |
BRP220.083.2/ te hi ya caturtho 'nya sa tu lepabhujo bhavet || 83 ||
BRP220.084.1/ so 'pi sambandhato hnam upabhoga prapadyate |
BRP220.084.2/ pit pitmaha caiva tathaiva prapitmaha || 84 ||
BRP220.085.1/ piasambandhino hy ete vijey purus traya |
BRP220.085.2/ lepasambandhina cnye pitmahapitmaht || 85 ||
BRP220.086.1/ prabhtyukts trayas te yajamna ca saptama |
BRP220.086.2/ ity ea munibhi prokta sambandha sptapaurua || 86 ||
BRP220.087.1/ yajamnt prabhty rdhvam anulepabhujas tath |
BRP220.087.2/ tato 'nye prvaj sarve ye cnye narakaukasa || 87 ||
BRP220.088.1/ ye 'pi tiryaktvam pann ye ca bhtdisasthit |
BRP220.088.2/ tn sarvn yajamno vai rddha kurvan yathvidhi || 88 ||

1019

1020

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.089.1/ sa sampyyate vipr yena yena vadmi tat |


BRP220.089.2/ annaprakiraa yat tu manuyai kriyate bhuvi || 89 ||
BRP220.090.1/ tena tptim upynti ye picatvam gat |
BRP220.090.2/ yad ambu snnavastrottha bhmau patati bho dvij || 90 ||
BRP220.091.1/ tena ye tarut prpts te tpti prajyate |
BRP220.091.2/ ys tu gandhmbukaik patanti dharatale || 91 ||
BRP220.092.1/ tbhir pyyana te devatva ye kule gat |
BRP220.092.2/ uddhtev atha pieu y cmbukaik bhuvi || 92 ||
BRP220.093.1/ tbhir pyyana te ye tiryaktva kule gat |
BRP220.093.2/ ye cdant kule bl kriyyogd bahikt || 93 ||
BRP220.094.1/ vipanns tv anadhikr sammrjitajalina |
BRP220.094.2/ bhuktv ccmat yac ca yaj jala cghriaucajam || 94 ||
BRP220.095.1/ brhman tathaivnyat tena tpti praynti vai |
BRP220.095.2/ eva yo yajamnasya ya ca te dvijanmanm || 95 ||
BRP220.096.1/ kacij jalnnavikepa ucir ucchia eva v |
BRP220.096.2/ tennnena kule tatra ye ca yonyantara gat || 96 ||
/p. 688/

BRP220.097.1/ praynty pyyana vipr samyak rddhakriyvatm |


BRP220.097.2/ anyyoprjitair arthair yac chrddha kriyate narai || 97 ||
BRP220.098.1/ tpyante te na clapulkasdysu yoniu |
BRP220.098.2/ evam pyyana vipr bahnm eva bndhavai || 98 ||
BRP220.099.1/ rddha kurvadbhir atrmbuvikepai samprajyate |
BRP220.099.2/ tasmc chrddha naro bhakty kenpi yathvidhi || 99 ||
BRP220.100.1/ kurvta kurvata rddha kule kacin na sdati |
BRP220.100.2/ rddha deya tu vipreu sayatev agnihotriu || 100 ||
BRP220.101.1/ avadteu vidvatsu rotriyeu vieata |
BRP220.101.2/ triciketas trimadhus trisupara aagavit || 101 ||
BRP220.102.1/ mtpitpara caiva svasrya smavedavit |
BRP220.102.2/ tvikpurohitcryam updhyya ca bhojayet || 102 ||
BRP220.103.1/ mtula vaura yla sambandh droaphaka |
BRP220.103.2/ maalabrhmao yas tu purrthavirada || 103 ||
BRP220.104.1/ akalpa kalpasantua pratigrahavivarjita |
BRP220.104.2/ ete rddhe niyoktavy brhma paktipvan || 104 ||

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.105.1/ nimantrayeta prvedyu prvoktn dvijasattamn |


BRP220.105.2/ daive niyoge pitrye ca ts tathaivopakalpayet || 105 ||
BRP220.106.1/ tai ca sayamibhir bhvya yas tu rddha kariyati |
BRP220.106.2/ rddha dattv ca bhuktv ca maithuna yo 'dhigacchati || 106 ||
BRP220.107.1/ pitaras tasya vai msa tasmin retasi erate |
BRP220.107.2/ gatv ca yoita rddhe yo bhukte yas tu gacchati || 107 ||
BRP220.108.1/ retomtrakthrs ta msa pitaras tayo |
BRP220.108.2/ tasmt tv aprathama krya prjenopanimantraam || 108 ||
BRP220.109.1/ aprptau taddine vpi varjy yoitprasagina |
BRP220.109.2/ bhikrtham gat cpi klena sayatn yatn || 109 ||
BRP220.110.1/ bhojayet praiptdyai prasdya yatamnasa |
BRP220.110.2/ yogina ca tad rddhe bhojany vipacit || 110 ||
BRP220.111.1/ yogdhr hi pitaras tasmt tn pjayet sad |
BRP220.111.2/ brhman sahasri eko yog bhaved yadi || 111 ||
BRP220.112.1/ yajamna ca bhokt ca naur ivmbhasi trayet |
BRP220.112.2/ pitgth tathaivtra gyate brahmavdibhi || 112 ||
BRP220.113.1/ y gt pitbhi prvam ailasysn mahpate |
BRP220.113.2/ kad na santatv agrya kasyacid bhavit suta || 113 ||
BRP220.114.1/ yo yogibhuktaen no bhuvi pin pradsyati |
BRP220.114.2/ gayym athav pia khagamsa tath havi || 114 ||
BRP220.115.1/ klaka tiljya ca tptaye ksara ca na |
BRP220.115.2/ vaivadeva ca saumya ca khagamsa para havi || 115 ||
BRP220.116.1/ viavarja irasa pdd imahe |
BRP220.116.2/ dadyc chrddha trayoday maghsu ca yathvidhi || 116 ||
/p. 689/

BRP220.117.1/ madhusarpisamyukta pyasa dakiyane |


BRP220.117.2/ tasmt sampjayed bhakty svapitn vidhivan nara || 117 ||
BRP220.118.1/ kmn abhpsan sakaln ppd tmavimocanam |
BRP220.118.2/ vasn rudrs tathdityn nakatragrahatrak || 118 ||
BRP220.119.1/ prayanti manuy pitara rddhatarpit |
BRP220.119.2/ yu praj dhana vidy svarga moka sukhni ca || 119 ||
BRP220.120.1/ prayacchanti tath rjya pitara rddhatarpit |
BRP220.120.2/ tathparha prvht pitm atiricyate || 120 ||

1021

1022

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.121.1/ sampjya svgatenaitn sadane 'bhygatn dvijn |


BRP220.121.2/ pavitrapir cntn sanepaveayet || 121 ||
BRP220.122.1/ rddha ktv vidhnena sambhojya ca dvijottamn |
BRP220.122.2/ visarjayet priyy uktv praipatya ca bhaktita || 122 ||
BRP220.123.1/ dvram anugacchec ca gacched anumodita |
BRP220.123.2/ tato nityakriy kuryd bhojayec ca tathtithn || 123 ||
BRP220.124.1/ nityakriy pit ca kecid icchanti sattam |
BRP220.124.2/ na pit tathaivnye ea prvavad caret || 124 ||
BRP220.125.1/ pthaktvena vadanty anye kecit prva ca prvavat |
BRP220.125.2/ tatas tad anna bhujta saha bhtydibhir nara || 125 ||
BRP220.126.1/ eva kurvta dharmaja rddha pitrya samhita |
BRP220.126.2/ yath ca vipramukhyn paritoo 'bhijyate || 126 ||
BRP220.127.1/ idn sampravakymi varjanyn dvijdhamn |
BRP220.127.2/ mitradhruk kunakh klba kay ukl vaikpatha || 127 ||
BRP220.128.1/ yvadanto 'tha khalva ko 'ndho badhiro jaa |
BRP220.128.2/ mka pagu kui aho ducarm vyagakekarau || 128 ||
BRP220.129.1/ kuh raktekaa kubjo vmano vikao 'lasa |
BRP220.129.2/ mitraatrur dukulna pauplo nirkti || 129 ||
BRP220.130.1/ parivitti parivett parivedaniksuta |
BRP220.130.2/ valpatis tatsuta ca na bhavec chrddhabhug dvija || 130 ||
BRP220.131.1/ valputrasaskart anho didhipati |
BRP220.131.2/ bhtakdhypako yas tu bhtakdhypita ca ya || 131 ||
BRP220.132.1/ staknnopajv ca mgayu somavikray |
BRP220.132.2/ abhiastas tath stena patito vrddhui aha || 132 ||
BRP220.133.1/ piuno vedasantyg dngnityganihura |
BRP220.133.2/ rja purohito bhtyo vidyhno 'tha matsar || 133 ||
BRP220.134.1/ vddhadvi durdhara krro mho devalakas tath |
BRP220.134.2/ nakatrascaka caiva parvakra ca garhita || 134 ||
BRP220.135.1/ ayjyayjaka aho garhit ye ca ye 'dham |
BRP220.135.2/ na te rddhe niyoktavy dvm paktidak || 135 ||
/p. 690/

BRP220.136.1/ asat pragraho yatra sat caivvamnan |


BRP220.136.2/ dao devaktas tatra sadya patati drua || 136 ||

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.137.1/ hitvgama suvihita blia yas tu bhojayet |


BRP220.137.2/ didharma samutsjya dt tatra vinayati || 137 ||
BRP220.138.1/ yas tv rita dvija tyaktv anyam nya bhojayet |
BRP220.138.2/ tannivsgninirdagdhas tatra dt vinayati || 138 ||
BRP220.139.1/ vastrbhve kriy nsti yaj veds tapsi ca |
BRP220.139.2/ tasmd vssi deyni rddhakle vieata || 139 ||
BRP220.140.1/ kaueya kaumakrpsa duklam ahata tath |
BRP220.140.2/ rddhe tv etni yo dadyt kmn pnoti cottamn || 140 ||
BRP220.141.1/ yath gou prabhtsu vatso vindati mtaram |
BRP220.141.2/ tathnna tatra vipr jantur yatrvatihate || 141 ||
BRP220.142.1/ nmagotra ca mantr ca dattam anna na yanti te |
BRP220.142.2/ api ye nidhana prpts tptis tn upatihate || 142 ||
BRP220.143.1/ devatbhya pitbhya ca mahyogibhya eva ca |
BRP220.143.2/ nama svhyai svadhyai nityam eva bhavantv iti || 143 ||
BRP220.144.1/ dyvasne rddhasya trir vtty japet tad |
BRP220.144.2/ pianirvapae vpi japed eva samhita || 144 ||
BRP220.145.1/ kipram ynti pitaro rkas pradravanti ca |
BRP220.145.2/ pryante triu lokeu mantro 'ya trayaty uta || 145 ||
BRP220.146.1/ kaumastra nava dadyc cha krpsika tath |
BRP220.146.2/ pattrora paastra ca kaueya ca vivarjayet || 146 ||
BRP220.147.1/ varjayec cdaa prjo yadyapy avyhata bhavet |
BRP220.147.2/ na prayanty athaitni dtu cpy anayo bhavet || 147 ||
BRP220.148.1/ na nivedyo bhavet pia pit yas tu jvati |
BRP220.148.2/ iennnena bhakyea bhojayet ta yathvidhi || 148 ||
BRP220.149.1/ piam agnau sad dadyd bhogrth satata nara |
BRP220.149.2/ patnyai dadyt prajrth ca madhyama mantraprvakam || 149 ||
BRP220.150.1/ uttam dyutim anvicchan pia gou prayacchati |
BRP220.150.2/ praj caiva yaa krtim apsu caiva nivedayet || 150 ||
BRP220.151.1/ prrthayan drgham yu ca vyasebhya prayacchati |
BRP220.151.2/ kumralm anvicchan kukkuebhya prayacchati || 151 ||
BRP220.152.1/ eke vipr puna prhu pioddharaam agrata |
BRP220.152.2/ anujtas tu viprais tai kmam uddhriyatm iti || 152 ||
BRP220.153.1/ tasmc chrddha tath krya yathoktam ibhi pur |

1023

1024

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.153.2/ anyath tu bhaved doa pit nopatihati || 153 ||


BRP220.154.1/ yavair vrhitilair mair godhmai caakais tath |
BRP220.154.2/ santarpayet pitn mudgai ymkai sarapadravai || 154 ||
/p. 691/

BRP220.155.1/ nvrair hastiymkai priyagubhis tathrghayet |


BRP220.155.2/ prastik satlik dadyc chrddhe vicakaa || 155 ||
BRP220.156.1/ mram mrtaka bilva dima bjaprakam |
BRP220.156.2/ prcnmalaka kra nrikela parakam || 156 ||
BRP220.157.1/ nraga ca sakharjra drknlakapitthakam |
BRP220.157.2/ paola ca priyla ca karkandhbadari ca || 157 ||
BRP220.158.1/ vikakata vatsaka ca kastvrur vrakn api |
BRP220.158.2/ etni phalajtni rddhe deyni yatnata || 158 ||
BRP220.159.1/ guaarkaramatsya deya phitamrmuram |
BRP220.159.2/ gavya payo dadhi ghta taila ca tilasambhavam || 159 ||
BRP220.160.1/ saindhava sgarottha ca lavaa srasa tath |
BRP220.160.2/ nivedayec chucn gandh candangurukukumn || 160 ||
BRP220.161.1/ klaka tandulya vstuka mlaka tath |
BRP220.161.2/ kam rayaka cpi dadyt pupy amni ca || 161 ||
BRP220.162.1/ jticampakalodhr ca mallikbabarbar |
BRP220.162.2/ vntokara ca tulas tilaka tath || 162 ||
BRP220.163.1/ pvant atapattr ca gandhaephlikm api |
BRP220.163.2/ kubjaka tagara caiva mgam rayaketakm || 163 ||
BRP220.164.1/ ythikm atimukta ca rddhayogyni bho dvij |
BRP220.164.2/ kamala kumuda padma puarka ca yatnata || 164 ||
BRP220.165.1/ indvara kokanada kahlra ca niyojayet |
BRP220.165.2/ kuha ms vlaka ca kukku jtipattrakam || 165 ||
BRP220.166.1/ nalikoramusta ca granthipar ca sundar |
BRP220.166.2/ punar apy evamdni gandhayogyni cakate || 166 ||
BRP220.167.1/ guggulu candana caiva rvsam aguru tath |
BRP220.167.2/ dhpni pityogyni iguggulam eva ca || 167 ||
BRP220.168.1/ rjam ca caakn masrn koradakn |
BRP220.168.2/ viprun marka caiva kodrav caiva varjayet || 168 ||

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.169.1/ mhia cmara mrgam vikaikaaphodbhavam |


BRP220.169.2/ straiam auram vika ca dadhi kra ghta tyajet || 169 ||
BRP220.170.1/ tla varuakkolau bahupattrrjunphalam |
BRP220.170.2/ jambra raktabilva ca lasypi phala tyajet || 170 ||
BRP220.171.1/ matsyaskarakrm ca gvo varjy vieata |
BRP220.171.2/ ptika mganbhi ca rocan padmacandanam || 171 ||
BRP220.172.1/ kleyaka tgragandha turuka cpi varjayet |
BRP220.172.2/ plaka ca kumr ca kirta piamlakam || 172 ||
/p. 692/

BRP220.173.1/ gjana cukrik cukra varum canapattrikm |


BRP220.173.2/ jva ca atapup ca nlik gandhakaram || 173 ||
BRP220.174.1/ halabhtya sarapa ca palu launa tyajet |
BRP220.174.2/ mnakanda viakanda vajrakanda gadsthikam || 174 ||
BRP220.175.1/ purulva sapilu rddhakarmai varjayet |
BRP220.175.2/ albu tiktapar ca kma kaukatrayam || 175 ||
BRP220.176.1/ vrtka ivajta ca lomani vani ca |
BRP220.176.2/ klya raktav ca balk lakuca tath || 176 ||
BRP220.177.1/ rddhakarmai varjyni vibhtakaphala tath |
BRP220.177.2/ ranla ca ukta ca ra paryuita tath || 177 ||
BRP220.178.1/ nogragandha ca dtavya kovidrakaigrukau |
BRP220.178.2/ atyamla picchila skma ytayma ca sattam || 178 ||
BRP220.179.1/ na ca deya gatarasa madyagandha ca yad bhavet |
BRP220.179.2/ higgragandha phaia bhnimba nimbarjike || 179 ||
BRP220.180.1/ kustumburu kaligottha varjayed amlavetasam |
BRP220.180.2/ dima mgadh caiva ngarrdrakatitti || 180 ||
BRP220.181.1/ mrtaka jvaka ca tumburu ca niyojayet |
BRP220.181.2/ pyasa lmalmudgn modakd ca bhaktita || 181 ||
BRP220.182.1/ pnaka ca rasla ca gokra ca nivedayet |
BRP220.182.2/ yni cbhyavahryi svdusnigdhni bho dvij || 182 ||
BRP220.183.1/ adamlakany eva deyni rddhakarmai |
BRP220.183.2/ atyamla ctilavaam atiriktakani ca || 183 ||
BRP220.184.1/ surha bhojyni tny ato dratas tyajet |
BRP220.184.2/ masnigdhni yni syur atkavamlakni ca || 184 ||

1025

1026

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.185.1/ svdni devabhojyni tni rddhe niyojayet |


BRP220.185.2/ chgamsa vrtika ca taittira aakmiam || 185 ||
BRP220.186.1/ ivlvakarjvamsa rddhe niyojayet |
BRP220.186.2/ vghrasa raktaiva loha alkasamanvitam || 186 ||
BRP220.187.1/ sihatua ca khaga ca rddhe yojya tathocyate |
BRP220.187.2/ yad apy ukta hi manun rohita pratiyojayet || 187 ||
BRP220.188.1/ yoktavya havyakavyeu tath na viprayojayet |
BRP220.188.2/ evam ukta may vipr vrhevalokitam || 188 ||
BRP220.189.1/ may niiddha bhujno raurava naraka vrajet |
BRP220.189.2/ etni ca niiddhni vrhea tapodhan || 189 ||
/p. 693/

BRP220.190.1/ abhakyi dvijtn na deyni pitv api |


BRP220.190.2/ rohita kara krma godhhasa ca varjayet || 190 ||
BRP220.191.1/ cakravka ca madgu ca alkahn ca matsyakn |
BRP220.191.2/ kurara ca nirasthi ca vsahta ca kukkun || 191 ||
BRP220.192.1/ kalavikamayr ca bhradvj ca rgakn |
BRP220.192.2/ nakulolkamrjrl lopn anyn sudurgrahn || 192 ||
BRP220.193.1/ iibhn srdhajambkn vyghrarkatarakukn |
BRP220.193.2/ etn any ca sandun yo bhakayati durmati || 193 ||
BRP220.194.1/ sa mahppakr tu raurava naraka vrajet |
BRP220.194.2/ pitv ets tu yo dadyt pptm garhitmin || 194 ||
BRP220.195.1/ sa svargasthn api pitn narake ptayiyati |
BRP220.195.2/ kusumbhaka jambra sigruka kovidrakam || 195 ||
BRP220.196.1/ piyka viprua caiva masra gjana aam |
BRP220.196.2/ kodrava kokilka ca cukra kambukapadmakam || 196 ||
BRP220.197.1/ cakorayenamsa ca vartullbutlinm |
BRP220.197.2/ phala tlatar ca bhukty narakam cchati || 197 ||
BRP220.198.1/ dattv pitu tai srdha vrajet pyavaha nara |
BRP220.198.2/ tasmt sarvaprayatnena nharet tu vicakaa || 198 ||
BRP220.199.1/ niiddhni varhea svaya pitrartham dart |
BRP220.199.2/ varam evtmamsasya bhakaa munaya ktam || 199 ||
BRP220.200.1/ na tv eva hi niiddhnm dna pumbhir dart |
BRP220.200.2/ ajnd v pramdd v sakd etni ca dvij || 200 ||

Chapter 220 :: Prescriptions for ancestral rites; their effects

BRP220.201.1/ bhakitni niiddhni pryacitta tata caret |


BRP220.201.2/ phalamladadhikratakragomtrayvakai || 201 ||
BRP220.202.1/ bhojynnabhojyasambhukte pratyeka dinasaptakam |
BRP220.202.2/ eva niiddhcarae kte sakd api dvijai || 202 ||
BRP220.203.1/ uddhi neya arra tu viubhaktair vieata |
BRP220.203.2/ niiddha varjayed dravya yathokta ca dvijottam || 203 ||
BRP220.204.1/ samhtya tata rddha kartavya nijaaktita |
BRP220.204.2/ eva vidhnata rddha ktv svavibhavocitam |
BRP220.204.3/ brahmastambaparyanta jagat prti mnava || 204 ||
BRP220.205.0/ munaya cu:
BRP220.205.1/ pit jvati yasytha mtau dvau pitarau pitu |
BRP220.205.2/ katha rddha hi kartavyam etad vistarao vada || 205 ||
BRP220.206.0/ vysa uvca:
BRP220.206.1/ yasmai dadyt pit rddha tasmai dadyt suta svayam |
BRP220.206.2/ eva na hyate dharmo laukiko vaidikas tath || 206 ||
BRP220.207.0/ munaya cu:
BRP220.207.1/ mta pit jvati ca yasya brahman pitmaha |
BRP220.207.2/ sa hi rddha katha kuryd etat tva vaktum arhasi || 207 ||
/p. 694/

BRP220.208.0/ vysa uvca:

BRP220.208.1/ pitu pia pradadyc ca bhojayec ca pitmaham |


BRP220.208.2/ prapitmahasya pia vai hy aya streu niraya || 208 ||
BRP220.209.1/ mteu pia dtavya jvanta cpi bhojayet |
BRP220.209.2/ sapikaraa nsti na ca prvaam iyate || 209 ||
BRP220.210.1/ cram cared yas tu pitmedhrita nara |
BRP220.210.2/ yu dhanaputrai ca vardhaty u na saaya || 210 ||
BRP220.211.1/ pitmedhdhyyam ima rddhakleu ya pahet |
BRP220.211.2/ tad annam asya pitaro 'nanti ca triyuga dvij || 211 ||
BRP220.212.1/ eva mayokta pitmedhakalpa |
BRP220.212.2/ pppaha puyavivardhana ca |
BRP220.212.3/ rotavya ea prayatair narai ca |
BRP220.212.4/ rddheu caivpy anukrtayeta || 212 ||

1027

1028

Chapter 221 :: On the proper conduct

Chapter 221 :: On the proper


conduct
221

BRP221.001.0/ vysa uvca:

BRP221.001.1/ eva samyag ghasthena devat pitaras tath |


BRP221.001.2/ sampjy havyakavybhym annentithibndhav || 1 ||
BRP221.002.1/ bhtni bhty sakal paupakipiplik |
BRP221.002.2/ bhikavo ycamn ca ye cnye pnthak ghe || 2 ||
BRP221.003.1/ sadcrarat vipr sdhun ghamedhin |
BRP221.003.2/ ppa bhukte samullaghya nityanaimittik kriy || 3 ||
BRP221.004.0/ munaya cu:
BRP221.004.1/ kathita bhavat vipra nityanaimittika ca yat |
BRP221.004.2/ nitya naimittika kmya trividha karma pauruam || 4 ||
BRP221.005.1/ sadcra mune rotum icchmo vadatas tava |
BRP221.005.2/ ya kurvan sukham pnoti paratreha ca mnava || 5 ||
BRP221.006.0/ vysa uvca:
BRP221.006.1/ ghasthena sad kryam craparirakaam |
BRP221.006.2/ na hy cravihnasya bhadram atra paratra v || 6 ||
BRP221.007.1/ yajadnatapsha puruasya na bhtaye |
BRP221.007.2/ bhavanti ya sadcra samullaghya pravartate || 7 ||
BRP221.008.1/ durcro hi puruo nehyur vindate mahat |
BRP221.008.2/ kryo dharma sadcra crasyaiva lakaam || 8 ||
BRP221.009.1/ tasya svarpa vakymi sadcrasya bho dvij |
BRP221.009.2/ tmanaikaman bhtv tathaiva pariplayet || 9 ||
/p. 695/

BRP221.010.1/ trivargasdhane yatna kartavyo ghamedhin |


BRP221.010.2/ tatsasiddhau ghasthasya siddhir atra paratra ca || 10 ||
221

[ SS 349-356

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.011.1/ pdenpy asya pratrya kuryc chreya svam tmavn |


BRP221.011.2/ ardhena ctmabharaa nityanaimittikni ca || 11 ||
BRP221.012.1/ pdenaiva tathpy asya mlabhta vivardhayet |
BRP221.012.2/ evam carato vipr artha sphalyam cchati || 12 ||
BRP221.013.1/ tadvat ppaniedhrtha dharma kryo vipacit |
BRP221.013.2/ paratrrthas tathaivnya kryo 'traiva phalaprada || 13 ||
BRP221.014.1/ pratyavyabhayt kmas tathnya cvirodhavn |
BRP221.014.2/ dvidh kmo 'pi racitas trivargyvirodhakt || 14 ||
BRP221.015.1/ parasparnubandh ca sarvn etn vicintayet |
BRP221.015.2/ vipartnubandh ca budhyadhva tn dvijottam || 15 ||
BRP221.016.1/ dharmo dharmnubandhrtho dharmo ntmrthapaka |
BRP221.016.2/ ubhbhy ca dvidh kma tena tau ca dvidh puna || 16 ||
BRP221.017.1/ brhme muhrte budhyeta dharmrthv anucintayet |
BRP221.017.2/ samutthya tathcamya prasnto niyata uci || 17 ||
BRP221.018.1/ prv sandhy sanakatr pacim sadivkarm |
BRP221.018.2/ upsta yathnyya nain jahyd anpadi || 18 ||
BRP221.019.1/ asatpralpam anta vkpruya ca varjayet |
BRP221.019.2/ asacchstram asadvdam asatsev ca vai dvij || 19 ||
BRP221.020.1/ syamprtas tath homa kurvta niyattmavn |
BRP221.020.2/ nodaystamane caivam udketa vivasvata || 20 ||
BRP221.021.1/ keaprasdhandaradantadhvanam ajanam |
BRP221.021.2/ prvha eva kryi devatn ca tarpaam || 21 ||
BRP221.022.1/ grmvasathatrthn ketr caiva vartmani |
BRP221.022.2/ na vimtram anuheya na ca ke na govraje || 22 ||
BRP221.023.1/ nagn parastriya neken na payed tmana akt |
BRP221.023.2/ udakydaranasparam eva sambhaa tath || 23 ||
BRP221.024.1/ npsu mtra pura v maithuna v samcaret |
BRP221.024.2/ ndhitihec chaknmtre keabhasmasaplik || 24 ||
BRP221.025.1/ tugravirni rajjuvastrdikni ca |
BRP221.025.2/ ndhitihet tath prja pathi vastri v bhuvi || 25 ||
BRP221.026.1/ pitdevamanuy bhtn ca tathrcanam |
BRP221.026.2/ ktv vibhavata pacd ghastho bhoktum arhati || 26 ||
BRP221.027.1/ prmukhodamukho vpi svcnto vgyata uci |

1029

1030

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.027.2/ bhujta cnna taccitto hy antarjnu sad nara || 27 ||


BRP221.028.1/ upaghtam te don nnnasyodrayed budha |
BRP221.028.2/ pratyakalavaa varjyam annam ucchiam eva ca || 28 ||
/p. 696/

BRP221.029.1/ na gacchan na ca tihan vai vimtrotsargam tmavn |


BRP221.029.2/ kurvta caivam ucchia na kicid api bhakayet || 29 ||
BRP221.030.1/ ucchio nlapet kicit svdhyya ca vivarjayet |
BRP221.030.2/ na payec ca ravi cendu nakatri ca kmata || 30 ||
BRP221.031.1/ bhinnsana ca ayy ca bhjana ca vivarjayet |
BRP221.031.2/ gurm sana deyam abhyutthndisatktam || 31 ||
BRP221.032.1/ anukla tathlpam abhikurvta buddhimn |
BRP221.032.2/ tatrnugamana kuryt pratikla na sacaret || 32 ||
BRP221.033.1/ naikavastra ca bhujta na kuryd devatrcanam |
BRP221.033.2/ nvhayed dvijn agnau homa kurvta buddhimn || 33 ||
BRP221.034.1/ na snyta naro nagno na ayta kadcana |
BRP221.034.2/ na pibhym ubhbhy tu kayeta iras tath || 34 ||
BRP221.035.1/ na cbhka irasnna krya nikraa budhai |
BRP221.035.2/ irasnta ca tailena nga kicid upaspet || 35 ||
BRP221.036.1/ anadhyyeu sarveu svdhyya ca vivarjayet |
BRP221.036.2/ brhmanalagosryn nvamanyet kadcana || 36 ||
BRP221.037.1/ udamukho div rtrv utsarga dakimukha |
BRP221.037.2/ bdhsu yathkma kuryn mtrapurayo || 37 ||
BRP221.038.1/ dukta na guror bryt kruddha caina prasdayet |
BRP221.038.2/ parivda na uyd anyem api kurvatm || 38 ||
BRP221.039.1/ panth deyo brhman rjo dukhturasya ca |
BRP221.039.2/ vidydhikasya garbhiy rogrtasya mahyata || 39 ||
BRP221.040.1/ mkndhabadhir ca mattasyonmattakasya ca |
BRP221.040.2/ devlaya caidyataru tathaiva ca catupatham || 40 ||
BRP221.041.1/ vidydhika guru caiva budha kuryt pradakiam |
BRP221.041.2/ upnadvastramlydi dhtam anyair na dhrayet || 41 ||
BRP221.042.1/ caturday tathamy pacaday ca parvasu |
BRP221.042.2/ tailbhyaga tath bhoga yoita ca vivarjayet || 42 ||

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.043.1/ notkiptabhujagha ca prjas tihet kadcana |


BRP221.043.2/ na cpi vikipet pdau pda pdena nkramet || 43 ||
BRP221.044.1/ pucaly ktakryasya blasya patitasya ca |
BRP221.044.2/ marmbhightam kroa paiunya ca vivarjayet || 44 ||
BRP221.045.1/ dambhbhimna taikya ca na kurvta vicakaa |
BRP221.045.2/ mrkhonmattavyasanino virpn api v tath || 45 ||
BRP221.046.1/ nyng cdhan caiva nopahsena dayet |
BRP221.046.2/ parasya daa nodyacchec chikrtha iyaputrayo || 46 ||
BRP221.047.1/ tadvan nopaviet prja pdenkya csanam |
BRP221.047.2/ sayva kara msa ntmrtham upasdhayet || 47 ||
BRP221.048.1/ sya prta ca bhoktavya ktv ctithipjanam |
BRP221.048.2/ prmukhodamukho vpi vgyato dantadhvanam || 48 ||
/p. 697/

BRP221.049.1/ kurvta satata vipr varjayed varjyavrudham |


BRP221.049.2/ nodakir svapej jtu na ca pratyakir nara || 49 ||
BRP221.050.1/ iras tv gastym dhya ayttha purandarm |
BRP221.050.2/ na tu gandhavatv apsu ayta na tathoasi || 50 ||
BRP221.051.1/ uparge para snnam te dinam udhtam |
BRP221.051.2/ apamjyn na vastrntair gtry ambarapibhi || 51 ||
BRP221.052.1/ na cvadhnayet ken vsas na ca nirdhunet |
BRP221.052.2/ anulepanam dadyn nsnta karhicid budha || 52 ||
BRP221.053.1/ na cpi raktavs syc citrsitadharo 'pi v |
BRP221.053.2/ na ca kuryd viparysa vsasor npi bhayo || 53 ||
BRP221.054.1/ varjya ca vidaa vastram atyantopahata ca yat |
BRP221.054.2/ kakevapanna ca tath vabhir avekitam || 54 ||
BRP221.055.1/ avalha un caiva sroddharaaditam |
BRP221.055.2/ phamsa vthmsa varjyamsa ca varjayet || 55 ||
BRP221.056.1/ na bhakayec ca satata pratyaka lavaa nara |
BRP221.056.2/ varjya ciroita vipr uka paryuita ca yat || 56 ||
BRP221.057.1/ piakekupayas vikr dvijasattam |
BRP221.057.2/ tath msavikr ca naiva varjy ciroit || 57 ||
BRP221.058.1/ udaystamane bhno ayana ca vivarjayet |
BRP221.058.2/ nsnto naiva savio na caivnyaman nara || 58 ||

1031

1032

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.059.1/ na caiva ayane norvym upavio na abdakt |


BRP221.059.2/ preym apradytha na bhujta kadcana || 59 ||
BRP221.060.1/ bhujta purua snta syamprtar yathvidhi |
BRP221.060.2/ paradr na gantavy puruea vipacit || 60 ||
BRP221.061.1/ iprtyu hantr paradragatir nm |
BRP221.061.2/ nahdam anyuya loke kicana vidyate || 61 ||
BRP221.062.1/ yda puruasyeha paradrbhimaranam |
BRP221.062.2/ devgnipitkryi tath gurvabhivdanam || 62 ||
BRP221.063.1/ kurvta samyag camya tadvad annabhujikriym |
BRP221.063.2/ aphenaabdagandhbhir adbhir acchbhir dart || 63 ||
BRP221.064.1/ cmec caiva tadvac ca prmukhodamukho 'pi v |
BRP221.064.2/ antarjald vasathd valmkn miksthalt || 64 ||
BRP221.065.1/ ktaaucvai ca varjayet paca vai mda |
BRP221.065.2/ praklya hastau pdau ca samabhyukya samhita || 65 ||
BRP221.066.1/ antarjnus tathcmet tri catur vpi vai nara |
BRP221.066.2/ parimjya dvir vartya khni mrdhnam eva ca || 66 ||
BRP221.067.1/ samyag camya toyena kriy kurvta vai uci |
BRP221.067.2/ kute 'valhe vte ca tath nihvandiu || 67 ||
BRP221.068.1/ kuryd camana spare vspasyrkadaranam |
BRP221.068.2/ kurvtlambhana cpi dakiaravaasya ca || 68 ||
/p. 698/

BRP221.069.1/ yathvibhavato hy etat prvbhve tata param |


BRP221.069.2/ na vidyamne prvokta uttaraprptir iyate || 69 ||
BRP221.070.1/ na kuryd dantasaghara ntmano dehatanam |
BRP221.070.2/ svpe 'dhvani tath bhujan svdhyya ca vivarjayet || 70 ||
BRP221.071.1/ sandhyy maithuna cpi tath prasthnam eva ca |
BRP221.071.2/ tathparhe kurvta raddhay pittarpaam || 71 ||
BRP221.072.1/ irasnna ca kurvta daiva pitryam athpi ca |
BRP221.072.2/ prmukhodamukho vpi marukarma ca krayet || 72 ||
BRP221.073.1/ vyagin varjayet kany kulaj vpy arogim |
BRP221.073.2/ udvahet pitmtro ca saptam pacam tath || 73 ||
BRP221.074.1/ raked drs tyajed ry tathhni svapnamaithune |
BRP221.074.2/ paropatpaka karma jantup ca sarvad || 74 ||

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.075.1/ udaky sarvavarn varjy rtricatuayam |


BRP221.075.2/ strjanmaparihrrtha pacam cpi varjayet || 75 ||
BRP221.076.1/ tata ahy vrajed rtry jyehayugmsu rtriu |
BRP221.076.2/ yugmsu putr jyante striyo 'yugmsu rtriu || 76 ||
BRP221.077.1/ vidharmio vai parvdau sandhykleu ahak |
BRP221.077.2/ kurakarmai rikt vai varjayta vicakaa || 77 ||
BRP221.078.1/ bruvatm avintn na rotavya kadcana |
BRP221.078.2/ na cotksana deyam anutkasya cdart || 78 ||
BRP221.079.1/ kurakarmai cnte ca strsambhoge ca bho dvij |
BRP221.079.2/ snyta cailavn prja kaabhmim upetya ca || 79 ||
BRP221.080.1/ devavedadvijtn sdhusatyamahtmanm |
BRP221.080.2/ guro pativratn ca brahmayajatapasvinm || 80 ||
BRP221.081.1/ parivda na kurvta parihsa ca bho dvij |
BRP221.081.2/ dhavalmbarasavta sitapupavibhita || 81 ||
BRP221.082.1/ sad mgalyavea syn na vmgalyavn bhavet |
BRP221.082.2/ noddhatonmattamhai ca nvintai ca paita || 82 ||
BRP221.083.1/ gacchen maitrm alena na vayojtiditai |
BRP221.083.2/ na ctivyayalai ca puruair naiva vairibhi || 83 ||
BRP221.084.1/ krykamair ninditair na na caiva viasagibhi |
BRP221.084.2/ nisvair na vdaikaparair narai cnyais tathdhamai || 84 ||
BRP221.085.1/ suhddkitabhplasntakavaurai saha |
BRP221.085.2/ uttihed vibhavc cainn arcayed gham gatn || 85 ||
BRP221.086.1/ yathvibhavato vipr pratisavatsaroitn |
BRP221.086.2/ samyag ghe 'rcana ktv yathsthnam anukramt || 86 ||
BRP221.087.1/ sampjayet tath vahnau pradadyc chut kramt |
BRP221.087.2/ pratham brahmae dadyt prajn pataye tata || 87 ||
/p. 699/

BRP221.088.1/ tty caiva ghyebhya kayapya tathparm |


BRP221.088.2/ tato 'numataye dadyd dadyd bahubali tata || 88 ||
BRP221.089.1/ prva khyt may y tu nityakramavidhau kriy |
BRP221.089.2/ vaivadeva tata kuryd vadata uta dvij || 89 ||
BRP221.090.1/ yathsthnavibhga tu devn uddiya vai pthak |
BRP221.090.2/ parjanypodharitr dadyt tu maike trayam || 90 ||

1033

1034

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.091.1/ vyave ca pratidia digbhya prcydiu kramt |


BRP221.091.2/ brahmae cntarikya sryya ca yathkramt || 91 ||
BRP221.092.1/ vivebhya caiva devebhyo vivabhtebhya eva ca |
BRP221.092.2/ uase bhtapataye dadyd vottarata uci || 92 ||
BRP221.093.1/ svadh ca nama ity uktv pitbhya caiva dakie |
BRP221.093.2/ ktvpasavya vyavy yakmaitat taiti savadan || 93 ||
BRP221.094.1/ annvaeamira vai toya dadyd yathvidhi |
BRP221.094.2/ devn ca tata kuryd brhman namaskriym || 94 ||
BRP221.095.1/ aguhottarato rekh per y dakiasya ca |
BRP221.095.2/ etad brhmam iti khyta trtham camanya vai || 95 ||
BRP221.096.1/ tarjanyaguhayor anta pitrya trtham udhtam |
BRP221.096.2/ pit tena toyni dadyn nndmukhd te || 96 ||
BRP221.097.1/ agulyagre tath daiva tena divyakriyvidhi |
BRP221.097.2/ trtha kanihikmle kya tatra prajpate || 97 ||
BRP221.098.1/ evam ebhi sad trthair vidhna pitbhi saha |
BRP221.098.2/ sad kryi kurvta nnyatrtha kadcana || 98 ||
BRP221.099.1/ brhmecamana asta paitrya pitryea sarvad |
BRP221.099.2/ devatrthena devn prjpatya jitena ca || 99 ||
BRP221.100.1/ nndmukhn kurvta prja piodakakriym |
BRP221.100.2/ prjpatyena trthena yac ca kicit prajpate || 100 ||
BRP221.101.1/ yugapaj jalam agni ca bibhyn na vicakaa |
BRP221.101.2/ gurudevapitn viprn na ca pdau prasrayet || 101 ||
BRP221.102.1/ ncakta dhayant g jala njalin pibet |
BRP221.102.2/ aucakleu sarveu guruv alpeu v puna |
BRP221.102.3/ na vilambeta medhv na mukhennala dhamet || 102 ||
BRP221.103.1/ tatra vipr na vastavya yatra nsti catuayam |
BRP221.103.2/ apradt vaidya ca rotriya sajal nad || 103 ||
BRP221.104.1/ jitabhtyo npo yatra balavn dharmatatpara |
BRP221.104.2/ tatra nitya vaset prja kuta kunpatau sukham || 104 ||
BRP221.105.1/ paur susahat yatra satata nyyavartina |
BRP221.105.2/ ntmatsario loks tatra vsa sukhodaya || 105 ||
BRP221.106.1/ yasmin kval rre pryao ntimnina |
BRP221.106.2/ yatrauadhny aei vaset tatra vicakaa || 106 ||

Chapter 221 :: On the proper conduct

/p. 700/

BRP221.107.1/ tatra vipr na vastavya yatraitat tritaya sad |


BRP221.107.2/ jigu prvavaira ca jana ca satatotsava || 107 ||
BRP221.108.1/ vasen nitya suleu sahacriu paita |
BRP221.108.2/ yatrpradhyo npatir yatra sasyaprad mah || 108 ||
BRP221.109.1/ ity etat kathita vipr may vo hitakmyay |
BRP221.109.2/ atapara pravakymi bhakyabhojyavidhikriym || 109 ||
BRP221.110.1/ bhojyam anna paryuita snehkta cirasambhtam |
BRP221.110.2/ asneh api godhmayavagorasavikriy || 110 ||
BRP221.111.1/ aaka kacchapo godh vvin matsyo 'tha alyaka |
BRP221.111.2/ bhaky caite tath varjyau grmakarakukkuau || 111 ||
BRP221.112.1/ pitdevdiea ca rddhe brhmaakmyay |
BRP221.112.2/ prokita cauadhrtha ca khdan msa na duyati || 112 ||
BRP221.113.1/ akhmasvararpy rajjnm atha vsasm |
BRP221.113.2/ kamlaphaln ca tath vidalacarmam || 113 ||
BRP221.114.1/ maivastrapravln tath muktphalasya ca |
BRP221.114.2/ ptr camasn ca ambun aucam iyate || 114 ||
BRP221.115.1/ tathmakn toyena amasagharaena ca |
BRP221.115.2/ sasnehn ca ptr uddhir uena vri || 115 ||
BRP221.116.1/ rpm ajinn ca mualolkhalasya ca |
BRP221.116.2/ sahatn ca vastr prokat sacayasya ca || 116 ||
BRP221.117.1/ valkalnm aem ambumcchaucam iyate |
BRP221.117.2/ vikn samastn ken caivam iyate || 117 ||
BRP221.118.1/ siddhrthakn kalkena tilakalkena v puna |
BRP221.118.2/ odhana caiva bhavati upaghtavat sad || 118 ||
BRP221.119.1/ tath krpsikn ca uddhi syj jalabhasman |
BRP221.119.2/ drudantsthig takac chuddhir iyate || 119 ||
BRP221.120.1/ puna pkena bhn prthivnm amedhyat |
BRP221.120.2/ uddha bhaikya kruhasta paya yoinmukha tath || 120 ||
BRP221.121.1/ rathygamanavijna dsavargea sasktam |
BRP221.121.2/ prkpraasta cirttam anekntarita laghu || 121 ||
BRP221.122.1/ anta prabhta bla ca vddhntaraviceitam |
BRP221.122.2/ karmntgral ca stanadvaya uci striy || 122 ||

1035

1036

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.123.1/ ucaya ca tathaivpa sravantyo gandhavarjit |


BRP221.123.2/ bhmir viudhyate kld dhamrjanagokulai || 123 ||
BRP221.124.1/ lepd ullekhant sekd vema sammrjandin |
BRP221.124.2/ keakvapanne ca goghrte makiknvite || 124 ||
BRP221.125.1/ mdambu bhasma cpy anne prakeptavya viuddhaye |
BRP221.125.2/ audumbarm amlena vri trapussayo || 125 ||
/p. 701/

BRP221.126.1/ bhasmmbubhi ca ksyn uddhi plvo dravasya ca |


BRP221.126.2/ amedhyktasya mttoyair gandhpaharaena ca || 126 ||
BRP221.127.1/ anye caiva dravy varagandh ca hrayet |
BRP221.127.2/ uci msa tu clakravydair viniptitam || 127 ||
BRP221.128.1/ rathygata ca taildi uci gotptida paya |
BRP221.128.2/ rajo 'gnir avagochy ramaya pavano mah || 128 ||
BRP221.129.1/ vipluo makikdy ca duasagd adoia |
BRP221.129.2/ ajva mukhato medhya na gor vatsasya cnanam || 129 ||
BRP221.130.1/ mtu prasravae medhya akuni phalaptane |
BRP221.130.2/ sana ayana yna taau nadys tni ca || 130 ||
BRP221.131.1/ somasryupavanai udhyante tni payavat |
BRP221.131.2/ rathypasarpae snne kutpnn ca karmasu || 131 ||
BRP221.132.1/ cmeta yathnyya vsasa paridhpane |
BRP221.132.2/ spnm atha sasparair dvirathykardammbhasi || 132 ||
BRP221.133.1/ pakveakacitn ca medhyat vyusarayt |
BRP221.133.2/ prabhtopahatd annd agram uddhtya santyajet || 133 ||
BRP221.134.1/ easya prokaa kuryd camydbhis tath md |
BRP221.134.2/ upavsas trirtra tu duabhaktino bhavet || 134 ||
BRP221.135.1/ ajne jnaprve tu taddoopaame na tu |
BRP221.135.2/ udaky vvalagn ca stikntyvasyina || 135 ||
BRP221.136.1/ spv snyta aucrtha tathaiva mtahria |
BRP221.136.2/ nra spvsthi sasneha sntv vipro viudhyati || 136 ||
BRP221.137.1/ camyaiva tu nisneha gm labhyrkam kya v |
BRP221.137.2/ na laghayet tathaivtha hvanodvartanni ca || 137 ||
BRP221.138.1/ ghd ucchiavimtra pdmbhas tat kiped bahi |
BRP221.138.2/ pacapin anuddhtya na snyt paravrii || 138 ||

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.139.1/ snyta devakhteu gaghradasaritsu ca |


BRP221.139.2/ nodyndau vikleu prjas tihet kadcana || 139 ||
BRP221.140.1/ nlapej janavidvin vrahns tath striya |
BRP221.140.2/ devatpitsacchstrayajvisannysinindakai || 140 ||
BRP221.141.1/ ktv tu sparanlpa udhyaty arkvalokant |
BRP221.141.2/ avalokya tathodaky sannyasta patita avam || 141 ||
BRP221.142.1/ vidharmistikahavivastrntyvasyina |
BRP221.142.2/ mtanirytak caiva paradrarat ca ye || 142 ||
BRP221.143.1/ etad eva hi kartavya prjai odhanam tmana |
BRP221.143.2/ abhojyabhikupkhaamrjrakharakukkun || 143 ||
BRP221.144.1/ patitpaviddhaclamthr ca dharmavit |
BRP221.144.2/ saspya udhyate snnd udakygrmakarau || 144 ||
/p. 702/

BRP221.145.1/ tadvac ca stikaucaditau puruv api |


BRP221.145.2/ yasya cnudina hnir ghe nityasya karmaa || 145 ||
BRP221.146.1/ ya ca brhmaasantyakta kilbi nardhama |
BRP221.146.2/ nityasya karmao hni na kurvta kadcana || 146 ||
BRP221.147.1/ tasya tv akaraa vakye kevala mtajanmasu |
BRP221.147.2/ daha brhmaas tihed dnahomavivarjita || 147 ||
BRP221.148.1/ katriyo dvdaha ca vaiyo msrdham eva ca |
BRP221.148.2/ dra ca msam sta nijakarmavivarjita || 148 ||
BRP221.149.1/ tata para nija karma kuryu sarve yathocitam |
BRP221.149.2/ pretya salila deya bahir gatv tu gotrakai || 149 ||
BRP221.150.1/ prathame 'hni caturthe ca saptame navame tath |
BRP221.150.2/ tasysthisacaya krya caturthe 'hani gotrakai || 150 ||
BRP221.151.1/ rdhva sacayant tem agasparo vidhyate |
BRP221.151.2/ gotrakais tu kriy sarv kry sacayant param || 151 ||
BRP221.152.1/ spara eva sapin mthani tathobhayo |
BRP221.152.2/ anvartham icchay astrarajjubandhanavahniu || 152 ||
BRP221.153.1/ viapratpdimte prynakayor api |
BRP221.153.2/ ble dentarasthe ca tath pravrajite mte || 153 ||
BRP221.154.1/ sadya auca manuy tryaham uktam aaucakam |
BRP221.154.2/ sapin sapias tu mte 'nyasmin mto yadi || 154 ||

1037

1038

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.155.1/ prvaauca samkhyta krys tatra dinakriy |


BRP221.155.2/ ea eva vidhir do janmany api hi stake || 155 ||
BRP221.156.1/ sapin sapieu yathvat sodakeu ca |
BRP221.156.2/ putre jte pitu snna sacailasya vidhyate || 156 ||
BRP221.157.1/ tatrpi yadi vnyasminn anuytas tata param |
BRP221.157.2/ tatrpi uddhir udit prvajanmavato dinai || 157 ||
BRP221.158.1/ daadvdaamsrdhamsasakhyair dinair gatai |
BRP221.158.2/ sv sv karmakriy kuryu sarve var yathvidhi || 158 ||
BRP221.159.1/ pretam uddiya kartavyam ekoddiam ata param |
BRP221.159.2/ dnni caiva deyni brhmaebhyo manibhi || 159 ||
BRP221.160.1/ yad yad iatama loke yac csya dayita ghe |
BRP221.160.2/ tat tad guavate deya tad evkayam icchat || 160 ||
BRP221.161.1/ prais tu divasai spv salila vhanyudhai |
BRP221.161.2/ dattapretodapi ca sarve var ktakriy || 161 ||
BRP221.162.1/ kuryu samagr ucina paratreha ca bhtaye |
BRP221.162.2/ adhyetavy tray nitya bhavitavya vipacit || 162 ||
BRP221.163.1/ dharmato dhanam hrya yaavya cpi yatnata |
BRP221.163.2/ yena prakupito ntm jugupsm eti bho dvij || 163 ||
/p. 703/

BRP221.164.1/ tat kartavyam aakena yan na gopya mahjanai |


BRP221.164.2/ evam carato vipr puruasya ghe sata || 164 ||
BRP221.165.1/ dharmrthakma samprpya paratreha ca obhanam |
BRP221.165.2/ ida rahasyam yuya dhanya buddhivivardhanam || 165 ||
BRP221.166.1/ sarvappahara puya rpuyrogyada ivam |
BRP221.166.2/ yaakrtiprada n tejobalavivardhanam || 166 ||
BRP221.167.1/ anuheya sad pumbhi svargasdhanam uttamam |
BRP221.167.2/ brhmaai katriyair vaiyai drai ca munisattam || 167 ||
BRP221.168.1/ jtavya suprayatnena samyak reyobhikkibhi |
BRP221.168.2/ jtvaiva ya sad klam anuhna karoti vai || 168 ||
BRP221.169.1/ sarvappavinirmukta svargaloke mahyate |
BRP221.169.2/ srt sratara cedam khyta dvijasattam || 169 ||
BRP221.170.1/ rutismtyudita dharma na deya yasya kasyacit |
BRP221.170.2/ na nstikya dtavya na duamataye dvij |

Chapter 221 :: On the proper conduct

BRP221.170.3/ na dmbhikya mrkhya na kutarkapralpine || 170 ||

1039

1040

Chapter 222 :: Rules for the conduct according to caste and stage of life

Chapter 222 :: Rules for the


conduct according to caste and
stage of life
222

BRP222.001.0/ munaya cu:

BRP222.001.1/ rotum icchmahe brahman varadharmn vieata |


BRP222.001.2/ caturramadharm ca dvijavarya bravhi tn || 1 ||
BRP222.002.0/ vysa uvca:
BRP222.002.1/ brhmaakatriyavi dr ca yathkramam |
BRP222.002.2/ udhva sayat bhtv varadharmn mayoditn || 2 ||
BRP222.003.1/ dnadaytapodevayajasvdhyyatatpara |
BRP222.003.2/ nityodak bhaved vipra kuryc cgniparigraham || 3 ||
BRP222.004.1/ vttyartha yjayet tv anyn dvijn adhypayet tath |
BRP222.004.2/ kuryt pratigrahdna yajrtha jnato dvij || 4 ||
BRP222.005.1/ sarvalokahita kuryn nhita kasyacid dvij |
BRP222.005.2/ maitr samastasattveu brhmaasyottama dhanam || 5 ||
BRP222.006.1/ gavi ratne ca prakye samabuddhir bhaved dvij |
BRP222.006.2/ tv abhigama patny asyate vsya bho dvij || 6 ||
BRP222.007.1/ dnni dadyd icchto dvijebhya katriyo 'pi hi |
BRP222.007.2/ yajec ca vividhair yajair adhyta ca bho dvij || 7 ||
BRP222.008.1/ astrjvo mahrak pravar tasya jvik |
BRP222.008.2/ tasypi prathame kalpe pthivpariplanam || 8 ||
BRP222.009.1/ dharitrplanenaiva ktakty nardhip |
BRP222.009.2/ bhavanti npate rak yato yajdikarmam || 9 ||
BRP222.010.1/ dun sand rj in pariplant |
BRP222.010.2/ prpnoty abhimatl lokn varasasthpako npa || 10 ||

222

[ SS 356-358

Chapter 222 :: Rules for the conduct according to caste and stage of life

/p. 704/

BRP222.011.1/ puplya vaijy ca ki ca munisattam |


BRP222.011.2/ vaiyya jvik brahm dadau lokapitmaha || 11 ||
BRP222.012.1/ tasypy adhyayana yajo dna dharma ca asyate |
BRP222.012.2/ nityanaimittikdnm anuhna ca karmam || 12 ||
BRP222.013.1/ dvijtisaraya karma tadartha tena poaam |
BRP222.013.2/ krayavikrayajair vpi dhanai krubhavais tu v || 13 ||
BRP222.014.1/ dna dadyc ca dro 'pi pkayajair yajeta ca |
BRP222.014.2/ pitrydika ca vai sarva dra kurvta tena vai || 14 ||
BRP222.015.1/ bhtydibhararthya sarve ca parigrah |
BRP222.015.2/ tuklbhigamana svadreu dvijottam || 15 ||
BRP222.016.1/ day samastabhteu titik nbhimnit |
BRP222.016.2/ satya aucam anyso magala priyavdit || 16 ||
BRP222.017.1/ maitr caivsph tadvad akrpaya dvijottam |
BRP222.017.2/ anasy ca smny varn kathit gu || 17 ||
BRP222.018.1/ ram ca sarvem ete smnyalaka |
BRP222.018.2/ gus tathopadharm ca viprdnm ime dvij || 18 ||
BRP222.019.1/ ktra karma dvijasyokta vaiyakarma tathpadi |
BRP222.019.2/ rjanyasya ca vaiyokta drakarmi caitayo || 19 ||
BRP222.020.1/ sasmarthye sati tyjyam ubhbhym api ca dvij |
BRP222.020.2/ tad evpadi kartavya na kuryt karmasakaram || 20 ||
BRP222.021.1/ ity ete kathit vipr varadharm maydya vai |
BRP222.021.2/ dharmam rami samyag bruvato 'pi nibodhata || 21 ||
BRP222.022.1/ bla ktopanayano vedharaatatpara |
BRP222.022.2/ guror gehe vasan vipr brahmacr samhita || 22 ||
BRP222.023.1/ auccraratas tatra krya uraa guro |
BRP222.023.2/ vratni carat grhyo veda ca ktabuddhin || 23 ||
BRP222.024.1/ ubhe sandhye ravi viprs tathaivgni samhita |
BRP222.024.2/ upatihet tath kuryd guror apy abhivdanam || 24 ||
BRP222.025.1/ sthite tihed vrajed yti ncair sta csite |
BRP222.025.2/ iyo gurau dvijareh pratikla ca santyajet || 25 ||
BRP222.026.1/ tenaivokta pahed veda nnyacitta purasthita |
BRP222.026.2/ anujta ca bhiknnam anyd guru tata || 26 ||

1041

1042

Chapter 222 :: Rules for the conduct according to caste and stage of life

BRP222.027.1/ avaghed apa prvam cryevaghit |


BRP222.027.2/ samijjaldika csya kalyakalyam upnayet || 27 ||
BRP222.028.1/ ghtagrhyaveda ca tato 'nujm avpya vai |
BRP222.028.2/ grhasthyam vaset prjo nipannagurunikti || 28 ||
BRP222.029.1/ vidhinvptadras tu dhana prpya svakarma |
BRP222.029.2/ ghasthakryam akhila kuryd vipr svaaktita || 29 ||
BRP222.030.1/ nirvpea pitn arcya yajair devs tathtithn |
BRP222.030.2/ annair mun ca svdhyyair apatyena prajpatim || 30 ||
BRP222.031.1/ balikarma bhtni vksatyenkhila jagat |
BRP222.031.2/ prpnoti lokn puruo nijakarmasamrjitn || 31 ||
/p. 705/

BRP222.032.1/ bhikbhuja ca ye kecit parivr brahmacria |


BRP222.032.2/ te 'py atra pratitihanti grhasthya tena vai param || 32 ||
BRP222.033.1/ vedharaakryea trthasnnya ca dvij |
BRP222.033.2/ aanti vasudh vipr pthivdaranya ca || 33 ||
BRP222.034.1/ aniket hy anhr ye tu syaghs tu te |
BRP222.034.2/ te ghastha satata pratih yonir ucyate || 34 ||
BRP222.035.1/ te svgatadnni vaktavya madhura sad |
BRP222.035.2/ ghgatn dadyc ca ayansanabhojanam || 35 ||
BRP222.036.1/ atithir yasya bhagno ght pratinivartate |
BRP222.036.2/ sa dattv dukta tasmai puyam dya gacchati || 36 ||
BRP222.037.1/ avajnam ahakro dambha cpi ghe sata |
BRP222.037.2/ parivdopaghtau ca pruya ca na asyate || 37 ||
BRP222.038.1/ ya ca samyak karoty eva ghastha parama vidhim |
BRP222.038.2/ sarvabandhavinirmukto lokn pnoti cottamn || 38 ||
BRP222.039.1/ vayapariatau vipr ktaktyo ghram |
BRP222.039.2/ putreu bhry nikipya vana gacchet sahaiva v || 39 ||
BRP222.040.1/ paramlaphalhra keamarujadhara |
BRP222.040.2/ bhmiy bhavet tatra muni sarvtithir dvij || 40 ||
BRP222.041.1/ carmakakuai kuryt paridhnottaryake |
BRP222.041.2/ tadvat triavaa snna astam asya dvijottam || 41 ||
BRP222.042.1/ devatbhyarcana homa sarvbhygatapjanam |
BRP222.042.2/ bhik balipradna tu astam asya praasyate || 42 ||

Chapter 222 :: Rules for the conduct according to caste and stage of life

BRP222.043.1/ vanyasnehena gtrm abhyaga cpi asyate |


BRP222.043.2/ tapasy tasya viprendr todisahiut || 43 ||
BRP222.044.1/ yas tv et niyata cary vnaprastha caren muni |
BRP222.044.2/ sa dahaty agnivad do jayel lok ca vatn || 44 ||
BRP222.045.1/ caturtha cramo bhiko procyate yo manibhi |
BRP222.045.2/ tasya svarpa gadato budhyadhva mama sattam || 45 ||
BRP222.046.1/ putradravyakalatreu tyajet sneha dvijottam |
BRP222.046.2/ caturtham ramasthna gacchen nirdhtamatsara || 46 ||
BRP222.047.1/ traivariks tyajet sarvn rambhn dvijasattam |
BRP222.047.2/ mitrdiu samo maitra samastev eva jantuu || 47 ||
BRP222.048.1/ jaryujajdn vmanakarmabhi kvacit |
BRP222.048.2/ yukta kurvta na droha sarvasag ca varjayet || 48 ||
BRP222.049.1/ ekartrasthitir grme pacartrasthiti pure |
BRP222.049.2/ tath prtir na tiryaku dveo v nsya jyate || 49 ||
BRP222.050.1/ praytrnimitta ca vyagre 'bhuktavajjane |
BRP222.050.2/ kle praastavarn bhikrth paryaed ghn || 50 ||
BRP222.051.1/ albhe na vid syl lbhe naiva ca harayet |
BRP222.051.2/ praytrikamtra syn mtrsagd vinirgata || 51 ||
/p. 706/

BRP222.052.1/ atipjitalbhs tu jugupsa caiva sarvata |


BRP222.052.2/ atipjitalbhais tu yatir mukto 'pi badhyate || 52 ||
BRP222.053.1/ kma krodhas tath darpo lobhamohdaya ca ye |
BRP222.053.2/ ts tu don parityajya parivr nirmamo bhavet || 53 ||
BRP222.054.1/ abhaya sarvasattvebhyo dattv ya carate mahm |
BRP222.054.2/ tasya dehd vimuktasya bhaya notpadyate kvacit || 54 ||
BRP222.055.1/ ktvgnihotra svaarrasastha |
BRP222.055.2/ rram agni svamukhe juhoti |
BRP222.055.3/ vipras tu bhikopagatair havirbhi |
BRP222.055.4/ citgnin sa vrajati sma lokn || 55 ||
BRP222.056.1/ mokrama ya carate yathokta |
BRP222.056.2/ uci ca sakalpitabuddhiyukta |
BRP222.056.3/ anindhana jyotir iva pranta |
BRP222.056.4/ sa brahmaloka vrajati dvijti || 56 ||

1043

1044

Chapter 223 :: Rise and fall within the caste system (dialogue between iva and Um)

Chapter 223 :: Rise and fall


within the caste system
(dialogue between iva and
Um)
223

BRP223.001.0/ munaya cu:

BRP223.001.1/ sarvajas tva mahbhga sarvabhtahite rata |


BRP223.001.2/ bhta bhavya bhaviya ca na te 'sty avidita mune || 1 ||
BRP223.002.1/ karma kena varnm adham jyate gati |
BRP223.002.2/ uttam ca bhavet kena brhi te mahmate || 2 ||
BRP223.003.1/ dras tu karma kena brhmaatva ca gacchati |
BRP223.003.2/ rotum icchmahe kena brhmaa dratm iyt || 3 ||
BRP223.004.0/ vysa uvca:
BRP223.004.1/ himavacchikhare ramye nndhtuvibhite |
BRP223.004.2/ nndrumalatkre nncaryasamanvite || 4 ||
BRP223.005.1/ tatra sthita mahdeva tripuraghna trilocanam |
BRP223.005.2/ ailarjasut dev praipatya surevaram || 5 ||
BRP223.006.1/ ima prana pur vipr apcchac crulocan |
BRP223.006.2/ tad aha sampravakymi udhva mama sattam || 6 ||
BRP223.007.0/ umovca:
BRP223.007.1/ bhagavan bhaganetraghna po dantavinana |
BRP223.007.2/ dakakratuhara tryaka saayo me mahn ayam || 7 ||
BRP223.008.1/ cturvarya bhagavat prva sa svayambhuv |
BRP223.008.2/ kena karmavipkena vaiyo gacchati dratm || 8 ||
BRP223.009.1/ vaiyo v katriya kena dvijo v katriyo bhavet |
223

[ SS 358-360

Chapter 223 :: Rise and fall within the caste system (dialogue between iva and Um)

BRP223.009.2/ pratilome katha deva akyo dharmo nivartitum || 9 ||


BRP223.010.1/ kena v karma vipra drayonau prajyate |
BRP223.010.2/ katriya dratm eti kena v karma vibho || 10 ||
/p. 707/

BRP223.011.1/ eta me saaya deva vada bhtapate 'nagha |


BRP223.011.2/ trayo var praktyeha katha brhmayam pnuyu || 11 ||
BRP223.012.0/ iva uvca:
BRP223.012.1/ brhmaya devi duprpa nisargd brhmaa ubhe |
BRP223.012.2/ katriyo vaiyadrau v nisargd iti me mati || 12 ||
BRP223.013.1/ karma dukteneha sthnd bhrayati sa dvija |
BRP223.013.2/ reha varam anuprpya tasmd kipyate puna || 13 ||
BRP223.014.1/ sthito brhmaadharmea brhmayam upajvati |
BRP223.014.2/ katriyo vtha vaiyo v brahmabhya sa gacchati || 14 ||
BRP223.015.1/ ya ca vipratvam utsjya katradharmn nievate |
BRP223.015.2/ brhmayt sa paribhraa katrayonau prajyate || 15 ||
BRP223.016.1/ vaiyakarma ca yo vipro lobhamohavyapraya |
BRP223.016.2/ brhmaya durlabha prpya karoty alpamati sad || 16 ||
BRP223.017.1/ sa dvijo vaiyatm eti vaiyo v dratm iyt |
BRP223.017.2/ svadharmt pracyuto vipras tata dratvam pnuyt || 17 ||
BRP223.018.1/ tatrsau niraya prpto varabhrao bahikta |
BRP223.018.2/ brahmalokt paribhraa drayonau prajyate || 18 ||
BRP223.019.1/ katriyo v mahbhge vaiyo v dharmacrii |
BRP223.019.2/ svni karmy apktya drakarma nievate || 19 ||
BRP223.020.1/ svasthnt sa paribhrao varasakarat gata |
BRP223.020.2/ brhmaa katriyo vaiya dratva yti tda || 20 ||
BRP223.021.1/ yas tu dra svadharmea jnavijnav uci |
BRP223.021.2/ dharmajo dharmanirata sa dharmaphalam anute || 21 ||
BRP223.022.1/ ida caivpara devi brahma samudhtam |
BRP223.022.2/ adhytma naihik siddhir dharmakmair nievyate || 22 ||
BRP223.023.1/ ugrnna garhita devi ganna rddhastakam |
BRP223.023.2/ ghunna naiva bhoktavya drnna naiva v kvacit || 23 ||
BRP223.024.1/ drnna garhita devi sad devair mahtmabhi |

1045

1046

Chapter 223 :: Rise and fall within the caste system (dialogue between iva and Um)

BRP223.024.2/ pitmahamukhotsa pramam iti me mati || 24 ||


BRP223.025.1/ drnnenvaeea jahare mriyate dvija |
BRP223.025.2/ hitgnis tath yajv sa dragatibhg bhavet || 25 ||
BRP223.026.1/ tena drnnaeea brahmasthnd apkta |
BRP223.026.2/ brhmaa dratm eti nsti tatra vicra || 26 ||
BRP223.027.1/ yasynnenvaeea jahare mriyate dvija |
BRP223.027.2/ t t yoni vrajed vipro yasynnam upajvati || 27 ||
BRP223.028.1/ brhmaatva sukha prpya durlabha yo 'vamanyate |
BRP223.028.2/ abhojynnni vnti sa dvijatvt pateta vai || 28 ||
/p. 708/

BRP223.029.1/ surpo brahmah stey cauro bhagnavrato 'uci |


BRP223.029.2/ svdhyyavarjita ppo lubdho naiktika aha || 29 ||
BRP223.030.1/ avrat valbhart ku somavikray |
BRP223.030.2/ vihnasev vipro hi patate brahmayonita || 30 ||
BRP223.031.1/ gurutalp gurudve gurukutsrati ca ya |
BRP223.031.2/ brahmadvi vpi patati brhmao brahmayonita || 31 ||
BRP223.032.1/ ebhis tu karmabhir devi ubhair caritais tath |
BRP223.032.2/ dro brhmaat gacched vaiya katriyat vrajet || 32 ||
BRP223.033.1/ dra karmi sarvi yathnyya yathvidhi |
BRP223.033.2/ sarvtithyam uptiha ennaktabhojana || 33 ||
BRP223.034.1/ ur paricary yo jyehavare prayatnata |
BRP223.034.2/ kuryd aviman reha satata satpathe sthita || 34 ||
BRP223.035.1/ devadvijtisatkart sarvtithyaktavrata |
BRP223.035.2/ tuklbhigm ca niyato niyatana || 35 ||
BRP223.036.1/ daka iajannve ennaktabhojana |
BRP223.036.2/ vth msa na bhujta dro vaiyatvam cchati || 36 ||
BRP223.037.1/ tavg anahavd nirdvandva smakovida |
BRP223.037.2/ yajate nityayajai ca svdhyyaparama uci || 37 ||
BRP223.038.1/ dnto brhmaasatkart sarvavarnasyaka |
BRP223.038.2/ ghasthavratam tihan dviklaktabhojana || 38 ||
BRP223.039.1/ e vijithro nikmo nirahavada |
BRP223.039.2/ agnihotram upsno juhvna ca yathvidhi || 39 ||

Chapter 223 :: Rise and fall within the caste system (dialogue between iva and Um)

BRP223.040.1/ sarvtithyam uptiha ennaktabhojana |


BRP223.040.2/ tretgnimtravihita vaiyo bhavati ca dvija || 40 ||
BRP223.041.1/ sa vaiya katriyakule ucir mahati jyate |
BRP223.041.2/ sa vaiya katriyo jto janmaprabhti saskta || 41 ||
BRP223.042.1/ upanto vrataparo dvijo bhavati saskta |
BRP223.042.2/ dadti yajate yajai samddhair ptadakiai || 42 ||
BRP223.043.1/ adhtya svargam anvicchas tretgniaraa sad |
BRP223.043.2/ rdrahastaprado nitya praj dharmea playan || 43 ||
BRP223.044.1/ satya satyni kurute nitya ya uddhidarana |
BRP223.044.2/ dharmadaena nirdagdho dharmakmrthasdhaka || 44 ||
BRP223.045.1/ yantrita kryakaraai abhgaktalakaa |
BRP223.045.2/ grmyadharmn na seveta svacchandenrthakovida || 45 ||
BRP223.046.1/ tukle tu dharmtm patnm uprayet sad |
BRP223.046.2/ sadopavs niyata svdhyyanirata uci || 46 ||
BRP223.047.1/ vahiskntarite nitya ayno 'sti sad ghe |
BRP223.047.2/ sarvtithya trivargasya kurva suman sad || 47 ||
BRP223.048.1/ dr cnnakmn nitya siddham iti bruvan |
BRP223.048.2/ svrthd v yadi v kmn na kicid upalakayet || 48 ||
/p. 709/

BRP223.049.1/ pitdevtithikte sdhana kurute ca yat |


BRP223.049.2/ svavemani yathnyyam upste bhaikyam eva ca || 49 ||
BRP223.050.1/ dviklam agnihotra ca juhvno vai yathvidhi |
BRP223.050.2/ gobrhmaahitrthya rae cbhimukho hata || 50 ||
BRP223.051.1/ tretgnimantraptena samviya dvijo bhavet |
BRP223.051.2/ jnavijnasampanna saskto vedapraga || 51 ||
BRP223.052.1/ vaiyo bhavati dharmtm katriya svena karma |
BRP223.052.2/ etai karmaphalair devi nynajtikulodbhava || 52 ||
BRP223.053.1/ dro 'py gamasampanno dvijo bhavati saskta |
BRP223.053.2/ brhmao vpy asadvtta sarvasakarabhojana || 53 ||
BRP223.054.1/ sa brhmaya samutsjya dro bhavati tda |
BRP223.054.2/ karmabhi ucibhir dev uddhtm vijitendriya || 54 ||
BRP223.055.1/ dro 'pi dvijavat sevya iti brahmbravt svayam |
BRP223.055.2/ svabhvakarma caiva yatra dro 'dhitihati || 55 ||

1047

1048

Chapter 224 :: On the effects of actions (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP223.056.1/ viuddha sa dvijtibhyo vijeya iti me mati |


BRP223.056.2/ na yonir npi saskro na rutir na ca santati || 56 ||
BRP223.057.1/ krani dvijatvasya vttam eva tu kraam |
BRP223.057.2/ sarvo 'ya brhmao loke vttena tu vidhyate || 57 ||
BRP223.058.1/ vtte sthita ca dro 'pi brhmaatva ca gacchati |
BRP223.058.2/ brahmasvabhva suroi sama sarvatra me mata || 58 ||
BRP223.059.1/ nirgua nirmala brahma yatra tihati sa dvija |
BRP223.059.2/ ete ye vimal devi sthnabhvanidarak || 59 ||
BRP223.060.1/ svaya ca varadenokt brahma sjat praj |
BRP223.060.2/ brahmao hi mahat ketra loke carati pdavat || 60 ||
BRP223.061.1/ yat tatra bja patati s ki pretya bhvin |
BRP223.061.2/ santuena sad bhvya satpathlambin sad || 61 ||
BRP223.062.1/ brhma hi mrgam kramya vartitavya bubhat |
BRP223.062.2/ sahitdhyyin bhvya ghe vai ghamedhin || 62 ||
BRP223.063.1/ nitya svdhyyayuktena na cdhyayanajvin |
BRP223.063.2/ evambhto hi yo vipra satata satpathe sthita || 63 ||
BRP223.064.1/ hitgnir adhyno brahmabhyya kalpate |
BRP223.064.2/ brhmaya devi samprpya rakitavya yattman || 64 ||
BRP223.065.1/ yonipratigrahdnai karmabhi ca ucismite |
BRP223.065.2/ etat te guhyam khyta yath dro bhaved dvija |
BRP223.065.3/ brhmao v cyuto dharmd yath dratvam pnuyt || 65 ||
/p. 710/

Chapter 224 :: On the effects of actions (dialogue between iva and Um, cont.)

1049

Chapter 224 :: On the effects of


actions (dialogue between iva
and Um, cont.)
224

BRP224.001.0/ umovca:

BRP224.001.1/ bhagavan sarvabhtea sursuranamaskta |


BRP224.001.2/ dharmdharme n deva brhi me saaya vibho || 1 ||
BRP224.002.1/ karma manas vc trividhair dehina sad |
BRP224.002.2/ badhyante bandhanai kair v mucyante v katha vada || 2 ||
BRP224.003.1/ kena lena vai deva karma kdena v |
BRP224.003.2/ samcrair guai kair v svarga yntha mnav || 3 ||
BRP224.004.0/ iva uvca:
BRP224.004.1/ devi dharmrthatattvaje dharmanitye ume sad |
BRP224.004.2/ sarvaprihita prana ryat buddhivardhana || 4 ||
BRP224.005.1/ satyadharmarat nt sarvaligavivarjit |
BRP224.005.2/ ndharmea na dharmea badhyante chinnasaay || 5 ||
BRP224.006.1/ pralayotpattitattvaj sarvaj sarvadarina |
BRP224.006.2/ vtarg vimucyante puru karmabandhanai || 6 ||
BRP224.007.1/ karma manas vc ye na hisanti kicana |
BRP224.007.2/ ye na majjanti kasmicit te na badhnanti karmabhi || 7 ||
BRP224.008.1/ prtiptd virat lavanto daynvit |
BRP224.008.2/ tulyadveyapriy dnt mucyante karmabandhanai || 8 ||
BRP224.009.1/ sarvabhtadayvanto vivsy sarvajantuu |
BRP224.009.2/ tyaktahisrasamcrs te nar svargagmina || 9 ||
BRP224.010.1/ parasvanirmam nitya paradravivarjik |
BRP224.010.2/ dharmalabdhrthabhoktras te nar svargagmina || 10 ||

224

[ SS 360-362

1050

Chapter 224 :: On the effects of actions (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP224.011.1/ mtvat svasvac caiva nitya duhitvac ca ye |


BRP224.011.2/ paradreu vartante te nar svargagmina || 11 ||
BRP224.012.1/ svadranirat ye ca tuklbhigmina |
BRP224.012.2/ agrmyasukhabhog ca te nar svargagmina || 12 ||
BRP224.013.1/ stainyn nivtt satata santu svadhanena ca |
BRP224.013.2/ svabhgyny upajvanti te nar svargagmina || 13 ||
BRP224.014.1/ paradreu ye nitya critrvtalocan |
BRP224.014.2/ jitendriy lapars te nar svargagmina || 14 ||
BRP224.015.1/ ea daivakto mrga sevitavya sad narai |
BRP224.015.2/ akayakta caiva mrga sevya sad budhai || 15 ||
BRP224.016.1/ avthpakta caiva mrga sevya sad budhai |
BRP224.016.2/ dnakarmatapoyukta laaucadaytmaka |
BRP224.016.3/ svargamrgam abhpsadbhir na sevyas tv ata uttara || 16 ||
BRP224.017.0/ umovca:
BRP224.017.1/ vc tu badhyate yena mucyate hy athav puna |
BRP224.017.2/ tni karmi me deva vada bhtapate 'nagha || 17 ||
BRP224.018.0/ iva uvca:
BRP224.018.1/ tmaheto parrthe v adharmritam eva ca |
BRP224.018.2/ ye m na vadantha te nar svargagmina || 18 ||
/p. 711/

BRP224.019.1/ vttyartha dharmahetor v kmakrt tathaiva ca |


BRP224.019.2/ anta ye na bhante te nar svargagmina || 19 ||
BRP224.020.1/ lak v svacchavar madhur ppavarjitm |
BRP224.020.2/ svagatenbhibhante te nar svargagmina || 20 ||
BRP224.021.1/ parua ye na bhante kauka nihura tath |
BRP224.021.2/ na paiunyarat santas te nar svargagmina || 21 ||
BRP224.022.1/ piuna na prabhante mitrabhedakara tath |
BRP224.022.2/ parapkara caiva te nar svargagmina || 22 ||
BRP224.023.1/ ye varjayanti parua paradroha ca mnav |
BRP224.023.2/ sarvabhtasam dnts te nar svargagmina || 23 ||
BRP224.024.1/ ahapralpd virat viruddhaparivarjak |
BRP224.024.2/ saumyapralpino nitya te nar svargagmina || 24 ||

Chapter 224 :: On the effects of actions (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP224.025.1/ na kopd vyharante ye vca hdayadrim |


BRP224.025.2/ nti vindanti ye kruddhs te nar svargagmina || 25 ||
BRP224.026.1/ ea vkto devi dharma sevya sad narai |
BRP224.026.2/ ubhasatyaguair nitya varjany m budhai || 26 ||
BRP224.027.0/ umovca:
BRP224.027.1/ manas badhyate yena karma purua sad |
BRP224.027.2/ tan me brhi mahbhga devadeva pinkadhk || 27 ||
BRP224.028.0/ mahevara uvca:
BRP224.028.1/ mnaseneha dharmea sayukt puru sad |
BRP224.028.2/ svarga gacchanti kalyi tan me krtayata u || 28 ||
BRP224.029.1/ dupratena manas dupratntarkti |
BRP224.029.2/ naro badhyeta yeneha u v ta ubhnane || 29 ||
BRP224.030.1/ araye vijane nyasta parasva dyate yad |
BRP224.030.2/ manaspi na ghanti te nar svargagmina || 30 ||
BRP224.031.1/ tathaiva paradrn ye kmavtt rahogat |
BRP224.031.2/ manaspi na hisanti te nar svargagmina || 31 ||
BRP224.032.1/ atru mitra ca ye nitya tulyena manas nar |
BRP224.032.2/ bhajanti maitrya sagamya te nar svargagmina || 32 ||
BRP224.033.1/ rutavanto dayvanta ucaya satyasagar |
BRP224.033.2/ svair arthai parisantus te nar svargagmina || 33 ||
BRP224.034.1/ avair ye tv anys maitracittarat sad |
BRP224.034.2/ sarvabhtadayvantas te nar svargagmina || 34 ||
BRP224.035.1/ jtavanta kriyvanta kamvanta suhtpriy |
BRP224.035.2/ dharmdharmavido nitya te nar svargagmina || 35 ||
BRP224.036.1/ ubhnm aubhn ca karma phalasacaye |
BRP224.036.2/ nirkk ca ye devi te nar svargagmina || 36 ||
/p. 712/

BRP224.037.1/ ppopetn varjayanti devadvijapar sad |


BRP224.037.2/ samutthnam anuprpts te nar svargagmina || 37 ||
BRP224.038.1/ ubhai karmaphalair devi mayaite parikrtit |
BRP224.038.2/ svargamrgapar bhya ki tva rotum ihecchasi || 38 ||
BRP224.039.0/ umovca:

1051

1052

Chapter 224 :: On the effects of actions (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP224.039.1/ mahn me saaya kacin martyn prati mahevara |


BRP224.039.2/ tasmt tva nipuendya mama vykhytum arhasi || 39 ||
BRP224.040.1/ kenyur labhate drgha karma purua prabho |
BRP224.040.2/ tapas vpi devea kenyur labhate mahat || 40 ||
BRP224.041.1/ kyu kena bhavati karma bhuvi mnava |
BRP224.041.2/ vipka karma deva vaktum arhasy anindita || 41 ||
BRP224.042.1/ apare ca mahbhgy mandabhgys tath pare |
BRP224.042.2/ akuln kuln ca sambhavanti tath pare || 42 ||
BRP224.043.1/ durdar kecid bhnti nar khamay iva |
BRP224.043.2/ priyadars tath cnye darand eva mnav || 43 ||
BRP224.044.1/ dupraj kecid bhnti kecid bhnti pait |
BRP224.044.2/ mahprajs tath cnye jnavijnabhvina || 44 ||
BRP224.045.1/ alpavcs tath kecin mahvcs tath pare |
BRP224.045.2/ dyante puru deva tato vykhytum arhasi || 45 ||
BRP224.046.0/ iva uvca:
BRP224.046.1/ hanta te 'ha pravakymi devi karmaphalodayam |
BRP224.046.2/ martyaloke nara sarvo yena sva phalam anute || 46 ||
BRP224.047.1/ prtipt yogndro daahasto nara sad |
BRP224.047.2/ nityam udyataastra ca hanti bhtagan nara || 47 ||
BRP224.048.1/ nirdaya sarvabhtebhyo nityam udvegakraka |
BRP224.048.2/ api kapatagnm aaraya sunirgha || 48 ||
BRP224.049.1/ evambhto naro devi niraya pratipadyate |
BRP224.049.2/ vipartas tu dharmtm svarpebhijyate || 49 ||
BRP224.050.1/ niraya yti histm yti svargam ahisaka |
BRP224.050.2/ ytan niraye raudr sakcchr labhate nara || 50 ||
BRP224.051.1/ ya kacin nirayt tasmt samuttarati karhicit |
BRP224.051.2/ mnuya labhate vpi hnyus tatra jyate || 51 ||
BRP224.052.1/ ppena karma devi yukto hisdibhir yata |
BRP224.052.2/ ahita sarvabhtn hnyur upajyate || 52 ||
BRP224.053.1/ ubhena karma devi prightavivarjita |
BRP224.053.2/ ubhena karma devi prightavivarjita |
BRP224.053.3/ nikiptaastro nirdao na hisati kadcana || 53 ||
/p. 713/

Chapter 224 :: On the effects of actions (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP224.054.1/ na ghtayati no hanti ghnanta naivnumodate |


BRP224.054.2/ sarvabhteu sasneho yathtmani tath pare || 54 ||
BRP224.055.1/ da puruo nitya devi devatvam anute |
BRP224.055.2/ upapannn sukhn bhogn sadnti mud yuta || 55 ||
BRP224.056.1/ atha cen mnue loke kadcid upapadyate |
BRP224.056.2/ ea drghyu mrga suvttn sukarmam |
BRP224.056.3/ prihisvimokea brahma samudrita || 56 ||

1053

1054

Chapter 225 :: On rebirth (dialogue between iva and Um, cont.)

Chapter 225 :: On rebirth


(dialogue between iva and
Um, cont.)
225

BRP225.001.0/ umovca:

BRP225.001.1/ kila kisamcra purua kai ca karmabhi |


BRP225.001.2/ svarga samabhipadyeta sampradnena kena v || 1 ||
BRP225.002.0/ mahevara uvca:
BRP225.002.1/ dt brhmaasatkart dnrtakpadiu |
BRP225.002.2/ bhakabhojynnapnn vsas ca mahmati || 2 ||
BRP225.003.1/ pratirayn sabh kuryt prap pukaris tath |
BRP225.003.2/ nityakdni karmi karoti prayata uci || 3 ||
BRP225.004.1/ sana ayana yna gha ratna dhana tath |
BRP225.004.2/ sasyajtni sarvi saketry atha yoita || 4 ||
BRP225.005.1/ suprantaman nitya ya prayacchati mnava |
BRP225.005.2/ evambhto naro devi devaloke 'bhijyate || 5 ||
BRP225.006.1/ tatroya sucira kla bhuktv bhogn anuttamn |
BRP225.006.2/ sahpsarobhir mudito ramitv nandandiu || 6 ||
BRP225.007.1/ tasmc cyuto maheni mnuepajyate |
BRP225.007.2/ mahbhgakule devi dhanadhnyasamcite || 7 ||
BRP225.008.1/ tatra kmaguai sarvai samupeto mudnvita |
BRP225.008.2/ mahkryo mahbhogo dhan bhavati mnava || 8 ||
BRP225.009.1/ ete devi mahbhg prino dnalina |
BRP225.009.2/ brahma vai pur prokt sarvasya priyadaran || 9 ||
BRP225.010.1/ apare mnav devi pradnakpa dvij |
BRP225.010.2/ ye 'nnni na prayacchanti vidyamne 'py abuddhaya || 10 ||

225

[ SS 362-363

Chapter 225 :: On rebirth (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP225.011.1/ dnndhakpan dv bhikukn atithn api |


BRP225.011.2/ ycyamn nivartante jihvlobhasamanvit || 11 ||
BRP225.012.1/ na dhanni na vssi na bhogn na ca kcanam |
BRP225.012.2/ na g ca nnnavikti prayacchanti kadcana || 12 ||
BRP225.013.1/ apralubdh ca ye lubdh nstik dnavarjita |
BRP225.013.2/ evambht nar devi niraya ynty abuddhaya || 13 ||
BRP225.014.1/ te vai manuyat ynti yad klasya paryayt |
BRP225.014.2/ dhanarikte kule janma labhante svalpabuddhaya || 14 ||
BRP225.015.1/ kutpipspart ca sarvalokabahikt |
BRP225.015.2/ nir sarvabhogebhyo jvanty adharmajvik || 15 ||
/p. 714/

BRP225.016.1/ alpabhogakule jt alpabhogarat nar |


BRP225.016.2/ anena karma devi bhavanty adhanino nar || 16 ||
BRP225.017.1/ apare dambhino nitya mnina parato rat |
BRP225.017.2/ sanrhasya ye pha na yacchanty alpacetasa || 17 ||
BRP225.018.1/ mrgrhasya ca ye mrga na prayacchanty abuddhaya |
BRP225.018.2/ arghrhn na ca saskrair arcayanti yathvidhi || 18 ||
BRP225.019.1/ pdyam camanya v prayacchanty abhibuddhaya |
BRP225.019.2/ ubha cbhimata prem guru nbhivadanti ye || 19 ||
BRP225.020.1/ abhimnapravddhena lobhena samam sthit |
BRP225.020.2/ sammny cvamanyante vddhn paribhavanti ca || 20 ||
BRP225.021.1/ evavidh nar devi sarve nirayagmina |
BRP225.021.2/ te ced yadi nars tasmn nirayd uttaranti ca || 21 ||
BRP225.022.1/ varapgais tato janma labhante kutsite kule |
BRP225.022.2/ vapkapulkasdn kutsitnm acetasm || 22 ||
BRP225.023.1/ kuleu te 'bhijyante guruvddhopatpina |
BRP225.023.2/ na dambh na ca mn yo devattithipjaka || 23 ||
BRP225.024.1/ lokapjyo namaskart prasto madhura vaca |
BRP225.024.2/ sarvakarmapriyakara sarvabhtapriya sad || 24 ||
BRP225.025.1/ adve sumukha laka snigdhavprada sad |
BRP225.025.2/ svgatenaiva sarve bhtnm avihisaka || 25 ||
BRP225.026.1/ yathrtha satkriyprvam arcayann avatihate |
BRP225.026.2/ mrgrhya dadan mrga gurum abhyarcayan sad || 26 ||

1055

1056

Chapter 225 :: On rebirth (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP225.027.1/ atithipragraharatas tathbhygatapjaka |


BRP225.027.2/ evambhto naro devi svargati pratipadyate || 27 ||
BRP225.028.1/ tato mnuyam sdya viiakulajo bhavet |
BRP225.028.2/ tatrsau vipulair bhogai sarvaratnasamyuta || 28 ||
BRP225.029.1/ yathrhadt crheu dharmacaryparo bhavet |
BRP225.029.2/ sammata sarvabhtn sarvalokanamaskta || 29 ||
BRP225.030.1/ svakarmaphalam pnoti svayam eva nara sad |
BRP225.030.2/ ea dharmo may prokto vidhtr svayam rita || 30 ||
BRP225.031.1/ yas tu raudrasamcra sarvasattvabhayakara |
BRP225.031.2/ hastbhy yadi v padbhy rajjv daena v puna || 31 ||
BRP225.032.1/ loai stambhair upyair v jantn bdheta obhane |
BRP225.032.2/ hisrtha niktipraja prodvejayati caiva hi || 32 ||
BRP225.033.1/ upakrmati jant ca udvegajanana sad |
BRP225.033.2/ eva lasamcro niraya pratipadyate || 33 ||
BRP225.034.1/ sa cen manuyat gacched yadi klasya paryayt |
BRP225.034.2/ bahvbdhpariklie kule jayati so 'dhame || 34 ||
BRP225.035.1/ lokadvio 'dhama pus svaya karmaktai phalai |
BRP225.035.2/ ea devi manuyeu boddhavyo jtibandhuu || 35 ||
/p. 715/

BRP225.036.1/ apara sarvabhtni dayvn anupayati |


BRP225.036.2/ maitr di pitsamo nirvairo niyatendriya || 36 ||
BRP225.037.1/ nodvejayati bhtni na ca hanti daypara |
BRP225.037.2/ hastapdai ca niyatair vivsya sarvajantuu || 37 ||
BRP225.038.1/ na rajjv na ca daena na loair nyudhena ca |
BRP225.038.2/ udvejayati bhtni ubhakarm daypara || 38 ||
BRP225.039.1/ eva lasamcra svarge samupajyate |
BRP225.039.2/ tatrsau bhavane divye mud vasati devavat || 39 ||
BRP225.040.1/ sa cet svargakayn martyo manuyepajyate |
BRP225.040.2/ alpyso nirtaka sa jta sukham edhate || 40 ||
BRP225.041.1/ sukhabhg niryso nirudvega sad nara |
BRP225.041.2/ ea devi sat mrgo bdh yatra na vidyate || 41 ||
BRP225.042.0/ umovca:

Chapter 225 :: On rebirth (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP225.042.1/ ime manuy dyante hpohavirad |


BRP225.042.2/ jnavijnasampann prajvanto 'rthakovid || 42 ||
BRP225.043.1/ dupraj cpare deva jnavijnavarjit |
BRP225.043.2/ kena karmavipkena prajvn puruo bhavet || 43 ||
BRP225.044.1/ alpaprajo virpka katha bhavati mnava |
BRP225.044.2/ eva tva saaya chindhi sarvadharmabht vara || 44 ||
BRP225.045.1/ jtyandh cpare deva rogrt cpare tath |
BRP225.045.2/ nar klb ca dyante kraa brhi tatra vai || 45 ||
BRP225.046.0/ mahevara uvca:
BRP225.046.1/ brhman vedavidua siddhn dharmavidas tath |
BRP225.046.2/ paripcchanty aharaha kualkuala sad || 46 ||
BRP225.047.1/ varjayanto 'ubha karma sevamn ubha tath |
BRP225.047.2/ labhante svargati nityam iha loke yathsukham || 47 ||
BRP225.048.1/ sa cen manuyat yti medhv tatra jyate |
BRP225.048.2/ ruta yajnuga yasya kalyam upajyate || 48 ||
BRP225.049.1/ paradreu ye cpi cakur dua prayujate |
BRP225.049.2/ tena duasvabhvena jtyandhs te bhavanti hi || 49 ||
BRP225.050.1/ manaspi praduena nagn payanti ye striyam |
BRP225.050.2/ rogrts te bhavantha nar duktakria || 50 ||
BRP225.051.1/ ye tu mh durcr viyonau maithune rat |
BRP225.051.2/ purueu sudupraj klbatvam upaynti te || 51 ||
BRP225.052.1/ pa ca ye vai badhnanti ye caiva gurutalpag |
BRP225.052.2/ prakramaithun ye ca klb jyanti vai nar || 52 ||
BRP225.053.0/ umovca:
BRP225.053.1/ avadya ki tu vai karma niravadya tathaiva ca |
BRP225.053.2/ reya kurvann avpnoti mnavo devasattama || 53 ||
BRP225.054.0/ mahevara uvca:
BRP225.054.1/ reysa mrgam anvicchan sad ya pcchati dvijn |
BRP225.054.2/ dharmnve gukk sa svarga samupnute || 54 ||
/p. 716/

BRP225.055.1/ yadi mnuyat devi kadcit sanniyacchati |


BRP225.055.2/ medhv dhrayukta prjas tatrpi jyate || 55 ||

1057

1058

Chapter 225 :: On rebirth (dialogue between iva and Um, cont.)

BRP225.056.1/ ea devi sat dharmo gantavyo bhtikraka |


BRP225.056.2/ n hitrthya sad may caivam udhta || 56 ||
BRP225.057.0/ umovca:
BRP225.057.1/ apare svalpavijn dharmavidveio nar |
BRP225.057.2/ brhman vedaviduo necchanti parisarpitum || 57 ||
BRP225.058.1/ vratavanto nar kecic chraddhdamaparya |
BRP225.058.2/ avrat bhraaniyams tathnye rkasopam || 58 ||
BRP225.059.1/ yajvna ca tathaivnye nirmoh ca tath pare |
BRP225.059.2/ kena karmavipkena bhavantha vadasva me || 59 ||
BRP225.060.0/ mahevara uvca:
BRP225.060.1/ gamlokadharm maryd prvanirmit |
BRP225.060.2/ pramennuvartante dyante ha dhavrat || 60 ||
BRP225.061.1/ adharma dharmam ity hur ye ca mohavaa gat |
BRP225.061.2/ avrat naamaryds te nar brahmarkas || 61 ||
BRP225.062.1/ ye vai klaktodyogt sambhavantha mnav |
BRP225.062.2/ nirhom nirvaakrs te bhavanti nardham || 62 ||
BRP225.063.1/ ea devi may sarvasaayacchedanya te |
BRP225.063.2/ kualkualo n vykhyto dharmasgara || 63 ||

Chapter 226 :: Dialogue between iva and the sages

Chapter 226 :: Dialogue


between iva and the sages
226

BRP226.001.0/ vysa uvca:

BRP226.001.1/ rutvaiva s jaganmt bhartur vacanam dita |


BRP226.001.2/ h babhva suprt vismit ca tad dvij || 1 ||
BRP226.002.1/ ye tatrsan munivars tripurre sampata |
BRP226.002.2/ trthaytrprasagena gats tasmin girau dvij || 2 ||
BRP226.003.1/ te 'pi sampjya ta deva lapi praamya ca |
BRP226.003.2/ papracchu saaya caiva lokn hitakmyay || 3 ||
BRP226.004.0/ munaya cu:
BRP226.004.1/ trilocana namas te 'stu dakakratuvinana |
BRP226.004.2/ pcchmas tv jaganntha saaya hdi sasthitam || 4 ||
BRP226.005.1/ sasre 'smin mahghore bhairave lomaharae |
BRP226.005.2/ bhramanti sucira kla puru clpamedhasa || 5 ||
BRP226.006.1/ yenopyena mucyante janmasasrabandhant |
BRP226.006.2/ brhi tac chrotum icchma para kauthala hi na || 6 ||
BRP226.007.0/ mahevara uvca:
BRP226.007.1/ karmapanibaddhn nar dukhabhginm |
BRP226.007.2/ nnyopya prapaymi vsudevt para dvij || 7 ||
BRP226.008.1/ ye pjayanti ta deva akhacakragaddharam |
BRP226.008.2/ vmanakarmabhi samyak te ynti param gatim || 8 ||
/p. 717/

BRP226.009.1/ ki te jviteneha pauvac ceitena ca |


BRP226.009.2/ ye na pravaa citta vsudeve jaganmaye || 9 ||
BRP226.010.0/ aya cu:

226

[ SS 363-365

1059

1060

Chapter 226 :: Dialogue between iva and the sages

BRP226.010.1/ pinkin bhaganetraghna sarvalokanamaskta |


BRP226.010.2/ mhtmya vsudevasya rotum icchma akara || 10 ||
BRP226.011.0/ mahevara uvca:
BRP226.011.1/ pitmahd api vara vata puruo hari |
BRP226.011.2/ ko jmbnadbhso vyabhre srya ivodita || 11 ||
BRP226.012.1/ daabhur mahtej devatrinidana |
BRP226.012.2/ rvatsko hkea sarvadaivataythapa || 12 ||
BRP226.013.1/ brahm tasyodarabhavas tasyha ca irobhava |
BRP226.013.2/ iroruhebhyo jyoti romabhya ca sursur || 13 ||
BRP226.014.1/ ayo dehasambhts tasya lok ca vat |
BRP226.014.2/ pitmahagha skt sarvadevagha ca sa || 14 ||
BRP226.015.1/ so 'sy pthivy ktsny sra tribhuvanevara |
BRP226.015.2/ sahart caiva bhtn sthvarasya carasya ca || 15 ||
BRP226.016.1/ sa hi devadeva skd devantha parantapa |
BRP226.016.2/ sarvaja sarvasasra sarvaga sarvatomukha || 16 ||
BRP226.017.1/ na tasmt parama bhta triu lokeu kicana |
BRP226.017.2/ santano mahbhgo govinda iti viruta || 17 ||
BRP226.018.1/ sa sarvn prthivn sakhye ghtayiyati mnada |
BRP226.018.2/ surakryrtham utpanno mnuya vapur sthita || 18 ||
BRP226.019.1/ nahi devaga akts trivikramavinkt |
BRP226.019.2/ bhuvane devakryi kartu nyakavarjita || 19 ||
BRP226.020.1/ nyaka sarvabhtn sarvabhtanamaskta |
BRP226.020.2/ etasya devanthasya kryasya ca parasya ca || 20 ||
BRP226.021.1/ brahmabhtasya satata brahmariaraasya ca |
BRP226.021.2/ brahm vasati nbhistha arre 'ha ca sasthita || 21 ||
BRP226.022.1/ sarv sukha sasthit ca arre tasya devat |
BRP226.022.2/ sa deva puarkka rgarbha rsahoita || 22 ||
BRP226.023.1/ rgacakryudha khag sarvangaripudhvaja |
BRP226.023.2/ uttamena sulena aucena ca damena ca || 23 ||
BRP226.024.1/ parkramea vryea vapu daranena ca |
BRP226.024.2/ rohaapramena vryerjavasampad || 24 ||
BRP226.025.1/ nasyena rpea balena ca samanvita |
BRP226.025.2/ astrai samudita sarvair divyair adbhutadaranai || 25 ||

Chapter 226 :: Dialogue between iva and the sages

BRP226.026.1/ yogamysahasrko virpko mahman |


BRP226.026.2/ vc mitrajanalgh jtibandhujanapriya || 26 ||
BRP226.027.1/ kamv cnahavd sa devo brahmadyaka |
BRP226.027.2/ bhayahart bhayrtn mitrnandavivardhana || 27 ||
BRP226.028.1/ araya sarvabhtn dnn plane rata |
BRP226.028.2/ rutavn atha sampanna sarvabhtanamaskta || 28 ||
/p. 718/

BRP226.029.1/ samritnm upakc chatr bhayakt tath |


BRP226.029.2/ ntijo ntisampanno brahmavd jitendriya || 29 ||
BRP226.030.1/ bhavrtham eva devn buddhy paramay yuta |
BRP226.030.2/ prjpatye ubhe mrge mnave dharmasaskte || 30 ||
BRP226.031.1/ samutpatsyati govindo manor vae mahtmana |
BRP226.031.2/ ao nma mano putro hy antardhm tata param || 31 ||
BRP226.032.1/ antardhmno havirdhm prajpatir anindita |
BRP226.032.2/ prcnabarhir bhavit havirdhmna suto dvij || 32 ||
BRP226.033.1/ tasya pracetapramukh bhaviyanti datmaj |
BRP226.033.2/ prcetasas tath dako bhaviteha prajpati || 33 ||
BRP226.034.1/ dkyayas tathdityo manur dityatas tata |
BRP226.034.2/ mano ca vaaja il sudyumna ca bhaviyati || 34 ||
BRP226.035.1/ budht purrav cpi tasmd yur bhaviyati |
BRP226.035.2/ nahuo bhavit tasmd yaytis tasya ctmaja || 35 ||
BRP226.036.1/ yadus tasmn mahsattva kro tasmd bhaviyati |
BRP226.036.2/ krou caiva mahn putro vjinvn bhaviyati || 36 ||
BRP226.037.1/ vjinvata ca bhavit uagur aparjita |
BRP226.037.2/ uagor bhavit putra ra citrarathas tath || 37 ||
BRP226.038.1/ tasya tv avaraja putra ro nma bhaviyati |
BRP226.038.2/ te vikhytavry critragualinm || 38 ||
BRP226.039.1/ yajvin ca viuddhn vae brhmaasattam |
BRP226.039.2/ sa ra katriyareho mahvryo mahya || 39 ||
BRP226.040.1/ svavaavistrakara janayiyati mnadam |
BRP226.040.2/ vasudevam iti khyta putram nakadundubhim || 40 ||
BRP226.041.1/ tasya putra caturbhur vsudevo bhaviyati |
BRP226.041.2/ dt brhmaasatkart brahmabhto dvijapriya || 41 ||

1061

1062

Chapter 226 :: Dialogue between iva and the sages

BRP226.042.1/ rjo baddhn sa sarvn vai mokayiyati ydava |


BRP226.042.2/ jarsandha tu rjna nirjitya girigahvare || 42 ||
BRP226.043.1/ sarvaprthivaratnhyo bhaviyati sa vryavn |
BRP226.043.2/ pthivym apratihato vryepi bhaviyati || 43 ||
BRP226.044.1/ vikramea ca sampanna sarvaprthivaprthiva |
BRP226.044.2/ ra sahanano bhto dvraky vasan prabhu || 44 ||
BRP226.045.1/ playiyati g dev vinirjitya durayn |
BRP226.045.2/ ta bhavanta samsdya brhmaair arhaair varai || 45 ||
BRP226.046.1/ arcayantu yathnyya brahmam iva vatam |
BRP226.046.2/ yo hi m draum iccheta brahma ca pitmaham || 46 ||
BRP226.047.1/ draavyas tena bhagavn vsudeva pratpavn |
BRP226.047.2/ de tasminn aha do na me 'trsti vicra || 47 ||
BRP226.048.1/ pitmaho vsudeva iti vitta tapodhan |
BRP226.048.2/ sa yasya puarkka prtiyukto bhaviyati || 48 ||
/p. 719/

BRP226.049.1/ tasya devagaa prto brahmaprvo bhaviyati |


BRP226.049.2/ yas tu ta mnavo loke sarayiyati keavam || 49 ||
BRP226.050.1/ tasya krtir yaa caiva svarga caiva bhaviyati |
BRP226.050.2/ dharm deika skd bhaviyati sa dharmavn || 50 ||
BRP226.051.1/ dharmavidbhi sa deveo namaskrya sadcyuta |
BRP226.051.2/ dharma eva sad hi syd asminn abhyarcite vibhau || 51 ||
BRP226.052.1/ sa hi devo mahtej prajhitacikray |
BRP226.052.2/ dharmrtha puruavyghra iko sasarja ca || 52 ||
BRP226.053.1/ t ss tena vidhin parvate gandhamdane |
BRP226.053.2/ sanatkumrapramukhs tihanti tapasnvit || 53 ||
BRP226.054.1/ tasmt sa vgm dharmajo namasyo dvijapugav |
BRP226.054.2/ vandito hi sa vandeta mnito mnayta ca || 54 ||
BRP226.055.1/ da payed aharaha sarita pratisarayet |
BRP226.055.2/ arcita crcayen nitya sa devo dvijasattam || 55 ||
BRP226.056.1/ eva tasynavadyasya vior vai parama tapa |
BRP226.056.2/ didevasya mahata sajjancarita sad || 56 ||
BRP226.057.1/ bhuvane 'bhyarcito nitya devair api santana |
BRP226.057.2/ abhayennurpea prapadya tam anuvrat || 57 ||

Chapter 227 :: On the destiny of Vaiavas after death

BRP226.058.1/ karma manas vc sa namasyo dvijai sad |


BRP226.058.2/ yatnavadbhir upasthya draavyo devaksuta || 58 ||
BRP226.059.1/ ea vai vihito mrgo may vai munisattam |
BRP226.059.2/ ta dv sarvadevea d syu surasattam || 59 ||
BRP226.060.1/ mahvarha ta deva sarvalokapitmaham |
BRP226.060.2/ aha caiva namasymi nityam eva jagatpatim || 60 ||
BRP226.061.1/ tatra ca tritaya da bhaviyati na saaya |
BRP226.061.2/ samast hi vaya devs tasya dehe vasmahe || 61 ||
BRP226.062.1/ tasyaiva cgrajo bhrt sitdrinicayaprabha |
BRP226.062.2/ hal bala iti khyto bhaviyati dhardhara || 62 ||
BRP226.063.1/ triirs tasya devasya do 'nanta iti prabho |
BRP226.063.2/ suparo yasya vryea kayapasytmajo bal || 63 ||
BRP226.064.1/ anta naivakad drau devasya paramtmana |
BRP226.064.2/ sa ca eo vicarate paray vai mud yuta || 64 ||
BRP226.065.1/ antarvasati bhogena parirabhya vasundharm |
BRP226.065.2/ ya ea viu so 'nanto bhagavn vasudhdhara || 65 ||
BRP226.066.1/ yo rma sa hkeo 'cyuta sarvadhardhara |
BRP226.066.2/ tv ubhau puruavyghrau divyau divyaparkramau || 66 ||
BRP226.067.1/ draavyau mnanyau ca cakralgaladhriau |
BRP226.067.2/ ea vo 'nugraha prokto may puyas tapodhan |
BRP226.067.3/ tad bhavanto yadureha pjayeyu prayatnata || 67 ||
/p. 720/

1063

1064

Chapter 227 :: On the destiny of Vaiavas after death

Chapter 227 :: On the destiny


of Vaiavas after death
227

BRP227.001.0/ munaya cu:

BRP227.001.1/ aho kasya mhtmya rutam asmbhir adbhutam |


BRP227.001.2/ sarvappahara puya dhanya sasrananam || 1 ||
BRP227.002.1/ sampjya vidhivad bhakty vsudeva mahmune |
BRP227.002.2/ k gati ynti manuj vsudevrcane rat || 2 ||
BRP227.003.1/ ki prpnuvanti te moka ki v svarga mahmune |
BRP227.003.2/ athav ki munireha prpnuvanty ubhaya phalam || 3 ||
BRP227.004.1/ chettum arhasi sarvaja saaya no hdi sthitam |
BRP227.004.2/ chett nnyo 'sti loke 'smis tvadte munisattama || 4 ||
BRP227.005.0/ vysa uvca:
BRP227.005.1/ sdhu sdhu munireh bhavadbhir yad udhtam |
BRP227.005.2/ udhvam nuprvyea vaiavn sukhvaham || 5 ||
BRP227.006.1/ dkmtrea kasya nar moka vrajanti vai |
BRP227.006.2/ ki punar ye sad bhakty pjayanty acyuta dvij || 6 ||
BRP227.007.1/ na te durlabha svargo moka ca munisattam |
BRP227.007.2/ labhante vaiav kmn yn yn vchanti durlabhn || 7 ||
BRP227.008.1/ ratnaparvatam ruhya naro ratna yathdadet |
BRP227.008.2/ svecchay munirdls tath kn manorathn || 8 ||
BRP227.009.1/ kalpavka samsdya phalni svecchay yath |
BRP227.009.2/ ghti puruo viprs tath kn manorathn || 9 ||
BRP227.010.1/ raddhay vidhivat pjya vsudeva jagadgurum |
BRP227.010.2/ dharmrthakmamok prpnuvanti nar phalam || 10 ||
BRP227.011.1/ rdhya ta jaganntha viuddhenntartman |
BRP227.011.2/ prpnuvanti nar kmn surm api durlabhn || 11 ||

227

[ SS 365-366

Chapter 227 :: On the destiny of Vaiavas after death

BRP227.012.1/ ye 'rcayanti sad bhakty vsudevkhyam avyayam |


BRP227.012.2/ na te durlabha kicid vidyate bhuvanatraye || 12 ||
BRP227.013.1/ dhanys te puru loke ye 'rcayanti sad harim |
BRP227.013.2/ sarvappahara deva sarvakmaphalapradam || 13 ||
BRP227.014.1/ brhma katriy vaiy striya drntyajtaya |
BRP227.014.2/ sampjya ta suravara prpnuvanti par gatim || 14 ||
BRP227.015.1/ tasmc chudhva munayo yat pcchata mamnagh |
BRP227.015.2/ pravakymi samsena gati te mahtmanm || 15 ||
BRP227.016.1/ tyaktv mnuyaka deha rogyatanam adhruvam |
BRP227.016.2/ jarmaraasayukta jalabudbudasannibham || 16 ||
BRP227.017.1/ msaoitadurgandha vihmtrdibhir yutam |
BRP227.017.2/ asthistham amedhya ca snyucarmairnvitam || 17 ||
BRP227.018.1/ kmagena vimnena divyagandharvandin |
BRP227.018.2/ tarudityavarena kikijlamlin || 18 ||
BRP227.019.1/ upagyamn gandharvair apsarobhir alakt |
BRP227.019.2/ vrajanti lokapln bhavana tu pthak pthak || 19 ||
/p. 721/

BRP227.020.1/ manvantaraprama tu bhuktv kla pthak pthak |


BRP227.020.2/ bhuvanni pthak te sarvabhogair alakt || 20 ||
BRP227.021.1/ tato 'ntarika loka te ynti sarvasukhapradam |
BRP227.021.2/ tatra bhuktv varn bhogn daamanvantara dvij || 21 ||
BRP227.022.1/ tasmd gandharvaloka tu ynti vai vaiav dvij |
BRP227.022.2/ vianmanvantara kla tatra bhuktv manoramn || 22 ||
BRP227.023.1/ bhogn dityaloka tu tasmd ynti supjit |
BRP227.023.2/ trianmanvantara tatra bhogn bhuktvtidaivatn || 23 ||
BRP227.024.1/ tasmd vrajanti te vipr candraloka sukhapradam |
BRP227.024.2/ manvantar te tatra catvriad gunvitam || 24 ||
BRP227.025.1/ kla bhuktv ubhn bhog jarmaraavarjit |
BRP227.025.2/ tasmn nakatraloka tu vimnai samalaktam || 25 ||
BRP227.026.1/ vrajanti te munireh guai sarvair alakt |
BRP227.026.2/ manvantar pacad bhuktv bhogn yathepsitn || 26 ||
BRP227.027.1/ tasmd vrajanti te vipr devaloka sudurlabham |
BRP227.027.2/ aimanvantara yvat tatra bhuktv sudurlabhn || 27 ||

1065

1066

Chapter 227 :: On the destiny of Vaiavas after death

BRP227.028.1/ bhogn nnvidhn vipr gdvyaakasamanvitn |


BRP227.028.2/ akraloka punas tasmd gacchanti surapjit || 28 ||
BRP227.029.1/ manvantar tatraiva bhuktv kla ca saptatim |
BRP227.029.2/ bhogn uccvacn divyn manasa prtivardhann || 29 ||
BRP227.030.1/ tasmd vrajanti te loka prjpatyam anuttamam |
BRP227.030.2/ bhuktv tatrepsitn bhogn sarvakmagunvitn || 30 ||
BRP227.031.1/ manvantaram ati ca kla sarvasukhapradam |
BRP227.031.2/ tasmt paitmaha loka ynti te vaiav dvij || 31 ||
BRP227.032.1/ manvantar navati kritv tatra vai sukham |
BRP227.032.2/ ihgatya punas tasmd vipr pravare kule || 32 ||
BRP227.033.1/ jyante yogino vipr vedastrrthaprag |
BRP227.033.2/ eva sarveu lokeu bhuktv bhogn yathepsitn || 33 ||
BRP227.034.1/ ihgatya punar ynti upary upari ca kramt |
BRP227.034.2/ sambhave sambhave te tu atavara dvijottam || 34 ||
BRP227.035.1/ bhuktv yathepsitn bhogn ynti lokntara tata |
BRP227.035.2/ daajanma yad te krameaiva prapryate || 35 ||
BRP227.036.1/ tad loka harer divya brahmalokd vrajanti te |
BRP227.036.2/ gatv tatrkayn bhogn bhuktv sarvagunvitn || 36 ||
BRP227.037.1/ manvantaraata yvaj janmamtyuvivarjit |
BRP227.037.2/ gacchanti bhuvana pacd vrhasya dvijottam || 37 ||
BRP227.038.1/ divyadeh kualino mahky mahbal |
BRP227.038.2/ kranti tatra viprendr ktv rpa caturbhujam || 38 ||
BRP227.039.1/ daa koisahasri var dvijasattam |
BRP227.039.2/ tihanti vate bhve sarvair devair namaskt || 39 ||
/p. 722/

BRP227.040.1/ tato ynti tu te dhr narasihagha dvij |


BRP227.040.2/ krante tatra mudit varakoyayutni ca || 40 ||
BRP227.041.1/ tadante vaiava ynti pura siddhanievitam |
BRP227.041.2/ krante tatra saukhyena varm ayutni ca || 41 ||
BRP227.042.1/ brahmaloke punar vipr gacchanti sdhakottam |
BRP227.042.2/ tatra sthitv cira kla varakoiatn bahn || 42 ||
BRP227.043.1/ nryaapura ynti tatas te sdhakevar |
BRP227.043.2/ bhuktv bhog ca vividhn varakoyarbudni ca || 43 ||

Chapter 227 :: On the destiny of Vaiavas after death

BRP227.044.1/ aniruddhapura pacd divyarp mahbal |


BRP227.044.2/ gacchanti sdhakavar styamn sursurai || 44 ||
BRP227.045.1/ tatra koisahasri var ca caturdaa |
BRP227.045.2/ tihanti vaiavs tatra jarmaraavarjit || 45 ||
BRP227.046.1/ pradyumnasya pura pacd gacchanti vigatajvar |
BRP227.046.2/ tatra tihanti te vipr lakakoiatatrayam || 46 ||
BRP227.047.1/ svacchandagmino h balaaktisamanvit |
BRP227.047.2/ gacchanti yogina pacd yatra sakaraa prabhu || 47 ||
BRP227.048.1/ tatroitv cira kla bhuktv bhogn sahasraa |
BRP227.048.2/ vianti vsudevaiti virpkhye nirajane || 48 ||
BRP227.049.1/ vinirmukt pare tattve jarmaraavarjite |
BRP227.049.2/ tatra gatv vimukts te bhaveyur ntra saaya || 49 ||
BRP227.050.1/ eva kramea bhukti te prpnuvanti mania |
BRP227.050.2/ mukti ca munirdl vsudevrcane rat || 50 ||

1067

1068

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

Chapter 228 :: Praise of singing


while keeping vigil
228

BRP228.001.0/ vysa uvca:

BRP228.001.1/ ekdaym ubhe pake nirhra samhita |


BRP228.001.2/ sntv samyag vidhnena dhautavs jitendriya || 1 ||
BRP228.002.1/ sampjya vidhivad viu raddhay susamhita |
BRP228.002.2/ pupair gandhais tath dpair dhpair naivedyakais tath || 2 ||
BRP228.003.1/ upahrair bahuvidhair japyair homapradakiai |
BRP228.003.2/ stotrair nnvidhair divyair gtavdyair manoharai || 3 ||
BRP228.004.1/ daavatpraiptai ca jayaabdais tathottamai |
BRP228.004.2/ eva sampjya vidhivad rtrau ktv prajgaram || 4 ||
BRP228.005.1/ kath v gtik vior gyan viuparyaa |
BRP228.005.2/ yti vio para sthna naro nsty atra saaya || 5 ||
BRP228.006.0/ munaya cu:
BRP228.006.1/ prajgare gtiky phala vior mahmune |
BRP228.006.2/ brhi tac chrotum icchma para kauthala hi na || 6 ||
BRP228.007.0/ vysa uvca:
BRP228.007.1/ udhva munirdl pravakymy anuprvaa |
BRP228.007.2/ gtiky phala vior jgare yad udhtam || 7 ||
/p. 723/

BRP228.008.1/ avant nma nagar babhva bhuvi virut |


BRP228.008.2/ tatrste bhagavn viu akhacakragaddhara || 8 ||
BRP228.009.1/ tasy nagary paryante clo gtikovida |
BRP228.009.2/ sadvttyotpditadhano bhtyn bharae rata || 9 ||
BRP228.010.1/ viubhakta sa clo msi msi dhavrata |
BRP228.010.2/ ekday samgamya sopavso 'tha gyati || 10 ||
228

[ SS 366-369

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.011.1/ gtik viunmk prdurbhvasamrit |


BRP228.011.2/ gndhraajanaidasvarapacamadhaivatai || 11 ||
BRP228.012.1/ rtrijgarae viu gthbhir upagyati |
BRP228.012.2/ prabhte ca praamyea dvday gham etya ca || 12 ||
BRP228.013.1/ jmtbhginey ca bhojayitv sakanyak |
BRP228.013.2/ tata saparivras tu pacd bhukte dvijottam || 13 ||
BRP228.014.1/ eva tasysatas tatra kurvato viupranam |
BRP228.014.2/ gtikbhir vicitrbhir vaya pratigata bahu || 14 ||
BRP228.015.1/ ekad caitramse tu kaikdaigocare |
BRP228.015.2/ viuurarthya yayau vanam anuttamam || 15 ||
BRP228.016.1/ vanajtni pupi grahtu bhaktitatpara |
BRP228.016.2/ kiprtae mahraye vibhtakataror adha || 16 ||
BRP228.017.1/ da sa rkasentha ghta cpi bhakitum |
BRP228.017.2/ clas tam athovca ndya bhakyas tvay hy aham || 17 ||
BRP228.018.1/ prtar bhokyasi kalya satyam eymy aha puna |
BRP228.018.2/ adya krya mama mahat tasmn mucasva rkasa || 18 ||
BRP228.019.1/ va satyena sameymi tata khdasi mm iti |
BRP228.019.2/ viuurarthya rtrijgaraa may |
BRP228.019.3/ krya na vratavighna me kartum arhasi rkasa || 19 ||
BRP228.020.0/ vysa uvca:
BRP228.020.1/ ta rkasa pratyuvca daartram abhojanam |
BRP228.020.2/ mambhd adya ca bhavn may labdho matagaja || 20 ||
BRP228.021.1/ na mokye bhakayiymi kudhay pito bham |
BRP228.021.2/ nicaravaca rutv mtagas tam uvca ha |
BRP228.021.3/ sntvaya lakay vc sa satyavacanair dhai || 21 ||
BRP228.022.0/ mtaga uvca:
BRP228.022.1/ satyamla jagat sarva brahmarkasa tac chu |
BRP228.022.2/ satyenha apiymi punargamanya ca || 22 ||
BRP228.023.1/ ditya candram vahnir vyur bhr dyaur jala mana |
BRP228.023.2/ ahortra yama sandhye dve vidur naraceitam || 23 ||
BRP228.024.1/ paradreu yat ppa yat paradravyahriu |
BRP228.024.2/ yac ca brahmahana ppa surpe gurutalpage || 24 ||
BRP228.025.1/ vandhypate ca yat ppa yat ppa valpate |

1069

1070

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.025.2/ yac ca devalake ppa matsyamsina ca yat || 25 ||


BRP228.026.1/ kroamsino yac ca krmamsina ca yat |
BRP228.026.2/ vth msino yac ca phamsina ca yat || 26 ||
/p. 724/

BRP228.027.1/ ktaghne mitraghtake yat ppa didhipatau |


BRP228.027.2/ stakasya ca yat ppa yat ppa krrakarmaa || 27 ||
BRP228.028.1/ kpaasya ca yat ppa yac ca vandhytither api |
BRP228.028.2/ amvsyam ah kauklacaturda || 28 ||
BRP228.029.1/ tsu yad gamant ppa yad vipro vrajati striyam |
BRP228.029.2/ rajasval tath pacc chrddha ktv striya vrajet || 29 ||
BRP228.030.1/ sarvasvasntabhojyn yat ppa malabhojane |
BRP228.030.2/ mitrabhry gacchat ca yat ppa piunasya ca || 30 ||
BRP228.031.1/ dambhamynurakte ca yat ppa madhughtina |
BRP228.031.2/ brhmaasya pratirutya yat ppa tadayacchata || 31 ||
BRP228.032.1/ yac ca kanynte ppa yac ca govatarnte |
BRP228.032.2/ strblahantur yat ppa yac ca mithybhibhia || 32 ||
BRP228.033.1/ devavedadvijanpaputramitrasatstriya |
BRP228.033.2/ yac ca nindayat ppa gurumithypacrata || 33 ||
BRP228.034.1/ agnitygiu yat ppam agnidyiu yad vane |
BRP228.034.2/ ghey ptake yac ca yad goghne yad dvijdhame || 34 ||
BRP228.035.1/ yat ppa parivitte ca yat ppa parivedina |
BRP228.035.2/ tayor dtgrahtro ca yat ppa bhraghtina || 35 ||
BRP228.036.1/ ki ctra bahubhi proktai apathais tava rkasa |
BRP228.036.2/ ryat apatha bhma durvcyam api kathyate || 36 ||
BRP228.037.1/ svakanyjvina ppa ghasatyena skia |
BRP228.037.2/ ayjyayjake ahe yat ppa ravae 'dhame || 37 ||
BRP228.038.1/ pravrajyvasite yac ca brahmacrii kmuke |
BRP228.038.2/ etais tu ppair lipye 'ha yadi naiymi te 'ntikam || 38 ||
BRP228.039.0/ vysa uvca:
BRP228.039.1/ mtagavacana rutv vismito brahmarkasa |
BRP228.039.2/ prha gacchasva satyena samaya caiva playa || 39 ||
BRP228.040.1/ ity ukta kuapena vapka kusumni tu |

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.040.2/ samdygamac caiva vio sa nilaya gata || 40 ||


BRP228.041.1/ tni prdd brhmaya so 'pi praklya cmbhas |
BRP228.041.2/ vium abhyarcya nilaya jagma sa tapodhan || 41 ||
BRP228.042.1/ so 'pi mtagadyda sopavsas tu t nim |
BRP228.042.2/ gyan hi bhyabhmiha prajgaram upkarot || 42 ||
BRP228.043.1/ prabhty tu arvary sntv deva namasya ca |
BRP228.043.2/ satya sa samaya kartu pratasthe yatra rkasa || 43 ||
BRP228.044.1/ ta vrajanta pathi nara prha bhadra kva gacchasi |
BRP228.044.2/ sa tathkathayat sarva so 'py ena punar abravt || 44 ||
/p. 725/

BRP228.045.1/ dharmrthakmamok arra sdhana yata |


BRP228.045.2/ mahat tu prayatnena arra played budha || 45 ||
BRP228.046.1/ jvadharmrthasukha |
BRP228.046.2/ naras tathpnoti mokagatim agrym |
BRP228.046.3/ jvan krtim upaiti ca |
BRP228.046.4/ bhavati mtasya k kath loke || 46 ||
BRP228.047.1/ mtagas tad vaca rutv pratyuvctha hetumat || 47 ||
BRP228.048.0/ mtaga uvca:
BRP228.048.1/ bhadra satya purasktya gacchmi apath kt || 48 ||
BRP228.049.0/ vysa uvca:
BRP228.049.1/ ta bhya pratyuvctha kim eva mhadhr bhavn |
BRP228.049.2/ ki na ruta tvay sdho manun yad udritam || 49 ||
BRP228.050.1/ gostrdvijn parirakartha |
BRP228.050.2/ vivhakle surataprasage |
BRP228.050.3/ prtyaye sarvadhanpahre |
BRP228.050.4/ pacntny hur aptakni || 50 ||
BRP228.051.1/ dharmavkya na ca stru na vivhe tath ripau |
BRP228.051.2/ vacane crthahnau ca svane 'ntake tath |
BRP228.051.3/ eva tad vkyam karya mtaga pratyuvca ha || 51 ||
BRP228.052.0/ mtaga uvca:
BRP228.052.1/ maiva vadasva bhadra te satya lokeu pjyate |
BRP228.052.2/ satyenvpyate saukhya yat kicij jagatgatam || 52 ||

1071

1072

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.053.1/ satyenrka pratapati satyenpo rastmik |


BRP228.053.2/ jvalaty agni ca satyena vti satyena mruta || 53 ||
BRP228.054.1/ dharmrthakmasamprptir mokaprpti ca durlabh |
BRP228.054.2/ satyena jyate pus tasmt satya na santyajet || 54 ||
BRP228.055.1/ satya brahma para loke satya yajeu cottamam |
BRP228.055.2/ satya svargasamyta tasmt satya na santyajet || 55 ||
BRP228.056.0/ vysa uvca:
BRP228.056.1/ ity uktv so 'tha mtagas ta prakipya narottamam |
BRP228.056.2/ jagma tatra yatrste prih brahmarkasa || 56 ||
BRP228.057.1/ tam gata samkysau cla brahmarkasa |
BRP228.057.2/ vismayotphullanayana irakampa tam abravt || 57 ||
BRP228.058.0/ brahmarkasa uvca:
BRP228.058.1/ sdhu sdhu mahbhga satyavkynuplaka |
BRP228.058.2/ na mtagam aha manye bhavanta satyalakaam || 58 ||
BRP228.059.1/ karmanena manye tv brhmaa ucim avyayam |
BRP228.059.2/ yat kicit tv bhadramukha pravakye dharmasarayam |
BRP228.059.3/ ki tatra bhavat rtrau kta viughe vada || 59 ||
/p. 726/

BRP228.060.0/ vysa uvca:

BRP228.060.1/ tam abhyuvca mtaga u viughe may |


BRP228.060.2/ yat kta rajanbhge yathtathya vadmi te || 60 ||
BRP228.061.1/ vior devakulasydha sthitennamramrtin |
BRP228.061.2/ prajgara kto rtrau gyat viugtikm || 61 ||
BRP228.062.1/ ta brahmarkasa prha kiyanta klam ucyatm |
BRP228.062.2/ prajgaro viughe kta bhaktimat vada || 62 ||
BRP228.063.1/ tam abhyuvca prahasan viaty abdni rkasa |
BRP228.063.2/ ekday msi msi ktas tatra prajgara |
BRP228.063.3/ mtagavacana rutv provca brahmarkasa || 63 ||
BRP228.064.0/ brahmarkasa uvca:
BRP228.064.1/ yad adya tv pravakymi tad bhavn vaktum arhati |
BRP228.064.2/ ekartrikta sdho mama dehi prajgaram || 64 ||
BRP228.065.1/ eva tv mokayiymi mokayiymi nnyath |
BRP228.065.2/ tri satyena mahbhga ity uktv virarma ha || 65 ||

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.066.0/ vysa uvca:


BRP228.066.1/ mtagas tam uvctha maytm te nicara |
BRP228.066.2/ nivedita kim uktena khdasva svecchaypi mm || 66 ||
BRP228.067.1/ tam ha rkaso bhyo ymadvayaprajgaram |
BRP228.067.2/ sagta me prayacchasva kp kartu tvam arhasi || 67 ||
BRP228.068.1/ mtago rkasa prha kim asambaddham ucyate |
BRP228.068.2/ khdasva svecchay m tva na pradsye prajgaram |
BRP228.068.3/ mtagavacana rutv prha ta brahmarkasa || 68 ||
BRP228.069.0/ brahmarkasa uvca:
BRP228.069.1/ ko hi duamatir mando bhavanta draum utsahet |
BRP228.069.2/ dharayitu payitu rakita dharmakarma || 69 ||
BRP228.070.1/ dnasya ppagrastasya viayair mohitasya ca |
BRP228.070.2/ narakrtasya mhasya sdhava syur daynvit || 70 ||
BRP228.071.1/ tan mama tva mahbhga kp ktv prajgaram |
BRP228.071.2/ ymasyaikasya me dehi gaccha v nilaya svakam || 71 ||
BRP228.072.0/ vysa uvca:
BRP228.072.1/ ta puna prha clo na ysymi nija gham |
BRP228.072.2/ na cpi tava dsymi kathacid ymajgaram |
BRP228.072.3/ ta prahasytha cla provca brahmarkasa || 72 ||
BRP228.073.0/ brahmarkasa uvca:
BRP228.073.1/ rtryavasne y gt gtik kautukray |
BRP228.073.2/ tasy phala prayacchasva trhi ppt samuddhara || 73 ||
BRP228.074.0/ vysa uvca:
BRP228.074.1/ evam uccrite tena mtagas tam uvca ha || 74 ||
BRP228.075.0/ mtaga uvca:
BRP228.075.1/ ki prva bhavat karma vikta ktam ajas |
BRP228.075.2/ yena tva doajtena sambhto brahmarkasa || 75 ||
/p. 727/

BRP228.076.0/ vysa uvca:

BRP228.076.1/ tasya tad vkyam karya mtaga brahmarkasa |


BRP228.076.2/ provca dukhasantapta sasmtya svakta ktam || 76 ||
BRP228.077.0/ brahmarkasa uvca:

1073

1074

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.077.1/ ryat yo 'ham sa vai prva yac ca may ktam |


BRP228.077.2/ yasmin kte ppayoni gatavn asmi rkasm || 77 ||
BRP228.078.1/ somaarma iti khyta prvam sam aha dvija |
BRP228.078.2/ putro 'dhyayanalasya devaarmasya yajvana || 78 ||
BRP228.079.1/ kasyacid yajamnasya stramantrabahikta |
BRP228.079.2/ npasya karmasaktena ypakarmasunihita || 79 ||
BRP228.080.1/ gndhra ckarod yaje lobhamohaprapita |
BRP228.080.2/ tasmin parisampte tu maurkhyd dambham anuhita || 80 ||
BRP228.081.1/ yaum rabdhavn asmi dvdaha mahkratum |
BRP228.081.2/ pravartamne tasmis tu kukilo 'bhavan mama || 81 ||
BRP228.082.1/ sampre daartre tu na sampte tath kratau |
BRP228.082.2/ virpkasya dyantym huty rkase kae || 82 ||
BRP228.083.1/ mto 'ha tena doea sambhto brahmarkasa |
BRP228.083.2/ mrkhea mantrahnena strasvaravivarjitam || 83 ||
BRP228.084.1/ ajnat yajavidy yad ia yjita ca yat |
BRP228.084.2/ tena karmavipkena sambhto brahmarkasa || 84 ||
BRP228.085.1/ tan m ppamahmbhodhau nimagna tva samuddhara |
BRP228.085.2/ prajgare gtikaik pacim dtum arhasi || 85 ||
BRP228.086.0/ vysa uvca:
BRP228.086.1/ tam uvctha clo yadi privadhd bhavn |
BRP228.086.2/ nivtti kurute dady tata pacimagtikm || 86 ||
BRP228.087.1/ bham ity avadat so 'pi mtago 'pi dadau tad |
BRP228.087.2/ gtikphalam mantrya muhrtrdhaprajgaram || 87 ||
BRP228.088.1/ tasmin gtiphale datte mtaga brahmarkasa |
BRP228.088.2/ praamya prayayau has trthavarya pthdakam || 88 ||
BRP228.089.1/ tatrnaanasakalpa ktv pr jahau dvij |
BRP228.089.2/ rkasatvd vinirmukto gtikphalabhita || 89 ||
BRP228.090.1/ pthdakaprabhvc ca brahmaloka ca durlabham |
BRP228.090.2/ daa varasahasri nirtako 'vasat tata || 90 ||
BRP228.091.1/ tasynte brhmao jto babhva smtimn va |
BRP228.091.2/ tasyha carita bhya kathayiymi bho dvij || 91 ||
BRP228.092.1/ mtagasya kathea udhva gadato mama |
BRP228.092.2/ rkase tu gate dhmn gham etya yattmavn || 92 ||

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.093.1/ tadvipracarita smtv nirvia ucir apy asau |


BRP228.093.2/ putreu bhry nikipya dadau bhmy pradakim || 93 ||
BRP228.094.1/ kokmukht samrabhya yvad vai skandadaranam |
BRP228.094.2/ dv skanda yayau dhrcakre cpi pradakiam || 94 ||
/p. 728/

BRP228.095.1/ tato 'drivaram gamya vindhyam uccailoccayam |


BRP228.095.2/ ppapramocana trtham sasda sa tu dvij || 95 ||
BRP228.096.1/ snna ppahara cakre sa tu clavaaja |
BRP228.096.2/ vimuktappa sasmra prvajtr anekaa || 96 ||
BRP228.097.1/ sa prvajanmany abhavad bhiku sayatavman |
BRP228.097.2/ yatakya ca matimn vedavedgapraga || 97 ||
BRP228.098.1/ ekad gou nagard dhriyamsu taskarai |
BRP228.098.2/ bhikvadht rajas mukt tentha bhiku || 98 ||
BRP228.099.1/ sa tendharmadoea cl yonim gata |
BRP228.099.2/ ppapramocane snta sa mto narmadtae || 99 ||
BRP228.100.1/ mrkho 'bhd brhmaavaro vrasy ca bho dvij |
BRP228.100.2/ tatrsya vasato 'bdais tu triadbhi siddhaprua || 100 ||
BRP228.101.1/ virparp babhrma yogamlbalnvita |
BRP228.101.2/ ta dv sopahsrtham abhivdybhyuvca ha || 101 ||
BRP228.102.1/ kuala siddhapurua kutas tv gamyate tvay || 102 ||
BRP228.103.0/ vysa uvca:
BRP228.103.1/ eva sambhitas tena jto 'ham iti cintya tu |
BRP228.103.2/ pratyuvctha vandyas ta svargalokd upgata || 103 ||
BRP228.104.1/ ta siddha prha mrkho 'sau ki tva vetsi triviape |
BRP228.104.2/ nryaoruprabhavm urvam apsarovarm || 104 ||
BRP228.105.1/ siddhas tam ha t vedmi akracmaradhrim |
BRP228.105.2/ svargasybharaa mukhyam urva sdhusambhavm || 105 ||
BRP228.106.1/ vipra siddham uvctha jumrgavivarjita |
BRP228.106.2/ tan mitra matkte vrttm urvay bhavatdart || 106 ||
BRP228.107.1/ kathany yac ca s te bryd khysyate bhavn |
BRP228.107.2/ bham ity abravt siddha so 'pi vipro mudnvita || 107 ||
BRP228.108.1/ babhva siddho 'pi yayau merupha surlayam |

1075

1076

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.108.2/ sametya corva prha yad ukto 'sau dvijena tu || 108 ||


BRP228.109.1/ s prha ta siddhavara nha kipati dvijam |
BRP228.109.2/ jnmi satyam ukta te na cetasi mama sthitam || 109 ||
BRP228.110.1/ ity ukta prayayau so 'pi klena bahun puna |
BRP228.110.2/ vras yayau siddho do mrkhea vai puna || 110 ||
BRP228.111.1/ da pa kila bhya kim horubhav tava |
BRP228.111.2/ siddho 'bravn na jnmi mm uvcorva svayam || 111 ||
BRP228.112.1/ siddhavkya tata rutv smitabhinnauhasampua |
BRP228.112.2/ puna prha katha vetsty eva vcy tvayorva || 112 ||
BRP228.113.1/ bham eva kariymty uktv siddho diva gata |
BRP228.113.2/ dadara akrabhavann nikrmantm athorvam || 113 ||
BRP228.114.1/ provca t siddhavara s ca ta siddham abravt |
BRP228.114.2/ niyama kacid api hi karotu dvijasattama || 114 ||
/p. 729/

BRP228.115.1/ yenha karma siddha ta jnmi na cnyath |


BRP228.115.2/ tad urvavaco 'bhyetya tasmai mrkhadvijya tu || 115 ||
BRP228.116.1/ kathaym sa siddhas tu so 'pma niyama jagau |
BRP228.116.2/ tavgre siddhapurua niyamo 'ya kto may || 116 ||
BRP228.117.1/ na bhokye 'dyaprabhti vai akaa satyam ritam |
BRP228.117.2/ ity ukta prayayau siddha svarge dvorvam atha || 117 ||
BRP228.118.1/ prhsau akaa bhokye ndyaprabhti karhicit |
BRP228.118.2/ ta siddham urva prha jto 'sau smprata may || 118 ||
BRP228.119.1/ niyamagrahad eva mrkho mm upahsaka |
BRP228.119.2/ ity uktv prayayau ghra vsa nryatmaj || 119 ||
BRP228.120.1/ siddho 'pi vicacrsau kmacr mahtalam |
BRP228.120.2/ urvay api varroh gatv vras purm || 120 ||
BRP228.121.1/ matsyodarjale snna cakre divyavapurdhar |
BRP228.121.2/ athsv api mrkhas tu nad matsyodar mune || 121 ||
BRP228.122.1/ jagmtha dadarsau snyamnm athorvam |
BRP228.122.2/ t dv vavdhe 'thsya manmatha kobhakd dham || 122 ||
BRP228.123.1/ cakra mrkha ce ca ta vivedorva svayam |
BRP228.123.2/ ta mrkha siddhagadita jtv sasmitam ha tam || 123 ||

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.124.0/ urvay uvca:


BRP228.124.1/ kim icchasi mahbhga matta ghram ihocyatm |
BRP228.124.2/ kariymi vacas tubhya tva virabdha kariyasi || 124 ||
BRP228.125.0/ mrkhabrhmaa uvca:
BRP228.125.1/ tmapradnena mama prn raka ucismite || 125 ||
BRP228.126.0/ vysa uvca:
BRP228.126.1/ ta prhthorva vipra niyamasthsmi smpratam |
BRP228.126.2/ tva tihasva kaam atha pratkasvgata mama || 126 ||
BRP228.127.1/ sthito 'smty abravd vipra spi svarga jagma ha |
BRP228.127.2/ msamtrea syt dadara ta ka dvijam || 127 ||
BRP228.128.1/ sthita msa nadtre nirhra surgan |
BRP228.128.2/ ta dv nicayayuta bhtv vddhavapus tata || 128 ||
BRP228.129.1/ s cakra nadtre akaa arkarvtam |
BRP228.129.2/ ghtena madhun caiva nad matsyodar gat || 129 ||
BRP228.130.1/ sntvtha bhmau vasant akaa ca yathrthata |
BRP228.130.2/ ta brhmaa samhya vkyam ha sulocan || 130 ||
BRP228.131.0/ urvay uvca:
BRP228.131.1/ may tvra vrata vipra cra saubhgyakrat |
BRP228.131.2/ vratnte nikti dady pratighva bho dvija || 131 ||
BRP228.132.0/ vysa uvca:
BRP228.132.1/ sa prha kim ida loke dyate arkarvtam |
BRP228.132.2/ kutkmakaha pcchmi sdhu bhadre samraya || 132 ||
/p. 730/

BRP228.133.1/ s prha akao vipra arkarpiasayuta |


BRP228.133.2/ ima tva samupdya pra tarpaya m ciram || 133 ||
BRP228.134.1/ sa tac chrutvtha sasmtya kudhay pito 'pi san |
BRP228.134.2/ prha bhadre na ghmi niyamo hi kto may || 134 ||
BRP228.135.1/ purata siddhavargasya na bhokye akaa tv iti |
BRP228.135.2/ parijnrtham urvay dadasvnyasya kasyacit || 135 ||
BRP228.136.1/ sbravn niyamo bhadra kta khamaye tvay |
BRP228.136.2/ nsau khamayo bhukva kudhay ctipita || 136 ||

1077

1078

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

BRP228.137.1/ t brhmaa pratyuvca na may tad vieaam |


BRP228.137.2/ kta bhadre 'tha niyama smnyenaiva me kta || 137 ||
BRP228.138.1/ ta bhya prha s tanv na ced bhokyasi brhmaa |
BRP228.138.2/ gha ghtv gacchasva kuumba tava bhokyati || 138 ||
BRP228.139.1/ sa tm uvca sudati na tvad ymi mandiram |
BRP228.139.2/ ihyt varroh trailokye 'py adhik guai || 139 ||
BRP228.140.1/ s may madanrtena prrthitvsitas tay |
BRP228.140.2/ sthyat kaam ity eva sthsymti mayoditam || 140 ||
BRP228.141.1/ msamtra gatys tu tasy bhadre sthitasya ca |
BRP228.141.2/ mama satynuraktasya sagamya dhtavrate || 141 ||
BRP228.142.1/ tasya s vacana rutv ktv sva rpam uttamam |
BRP228.142.2/ vihasya bhvagambhram urva prha ta dvijam || 142 ||
BRP228.143.0/ urvay uvca:
BRP228.143.1/ sdhu satya tvay vipra vrata nihitacetas |
BRP228.143.2/ nipdita hahd eva mama daranam icchat || 143 ||
BRP228.144.1/ aham evorva vipra tv jijsrtham gat |
BRP228.144.2/ parkito nicitavn bhavn satyatap i || 144 ||
BRP228.145.1/ gaccha karavoddea rpatrtheti virutam |
BRP228.145.2/ siddhi ysyasi viprendra tatas tva mm avpsyasi || 145 ||
BRP228.146.0/ vysa uvca:
BRP228.146.1/ ity uktv divam utpatya s jagmorva dvij |
BRP228.146.2/ sa ca satyatap vipro rpatrtha jagma ha || 146 ||
BRP228.147.1/ tatra ntiparo bhtv niyamavratadhk uci |
BRP228.147.2/ dehotsarge jagmsau gndharva lokam uttamam || 147 ||
BRP228.148.1/ tatra manvantaraata bhogn bhuktv yathrthata |
BRP228.148.2/ babhva sukule rj prajrajanatatpara || 148 ||
BRP228.149.1/ sa yajv vividhair yajai samptavaradakiai |
BRP228.149.2/ putreu rjya nikipya yayau aukarava puna || 149 ||
BRP228.150.1/ rpatrthe mto bhya akralokam upgata |
BRP228.150.2/ tatra manvantaraata bhogn bhuktv tata cyuta || 150 ||
BRP228.151.1/ pratihne puravare budhaputra purrav |
BRP228.151.2/ babhva tatra corvay sagamya tapodhan || 151 ||

Chapter 228 :: Praise of singing while keeping vigil

/p. 731/

BRP228.152.1/ eva pur satyatap dvijtis |


BRP228.152.2/ trthe prasiddhe sa hi rpasaje |
BRP228.152.3/ rdhya janmany atha crcya vium |
BRP228.152.4/ avpya bhogn atha muktim eti || 152 ||

1079

1080

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

Chapter 229 :: Episodes


illustrating the manifestations
of Viu's My
229

BRP229.001.0/ munaya cu:

BRP229.001.1/ ruta phala gtiky asmbhi suprajgare |


BRP229.001.2/ kasya yena clo gato 'sau param gatim || 1 ||
BRP229.002.1/ yath viau bhaved bhaktis tan no brhi mahmate |
BRP229.002.2/ tapas karma yena rotum icchma smpratam || 2 ||
BRP229.003.0/ vysa uvca:
BRP229.003.1/ udhva munirdl pravakymy anuprvaa |
BRP229.003.2/ yath ke bhaved bhakti puruasya mahphal || 3 ||
BRP229.004.1/ sasre 'smin mahghore sarvabhtabhayvahe |
BRP229.004.2/ mahmohakare n nndukhaatkule || 4 ||
BRP229.005.1/ tiryagyonisahasreu jyamna puna puna |
BRP229.005.2/ kathacil labhate janma deh mnuyaka dvij || 5 ||
BRP229.006.1/ mnuatve 'pi vipratva vipratve 'pi vivekit |
BRP229.006.2/ vivekd dharmabuddhis tu buddhy tu reyas graha || 6 ||
BRP229.007.1/ yvat ppakaya pus na bhavej janma sacitam |
BRP229.007.2/ tvan na jyate bhaktir vsudeve jaganmaye || 7 ||
BRP229.008.1/ tasmd vakymi bho vipr bhakti ke yath bhavet |
BRP229.008.2/ anyadeveu y bhakti puruasyeha jyate || 8 ||
BRP229.009.1/ karma manas vc tadgatenntartman |
BRP229.009.2/ tena tasya bhaved bhaktir yajane munisattam || 9 ||
BRP229.010.1/ sa karoti tato vipr bhakti cgne samhita |
BRP229.010.2/ tue hutane tasya bhaktir bhavati bhskare || 10 ||

229

[ SS 369-371

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

BRP229.011.1/ pj karoti satatam dityasya tato dvij |


BRP229.011.2/ prasanne bhskare tasya bhaktir bhavati akare || 11 ||
BRP229.012.1/ pj karoti vidhivat sa tu ambho prayatnata |
BRP229.012.2/ tue trilocane tasya bhaktir bhavati keave || 12 ||
BRP229.013.1/ sampjya ta jaganntha vsudevkhyam avyayam |
BRP229.013.2/ tato bhukti ca mukti ca sa prpnoti dvijottam || 13 ||
BRP229.014.0/ munaya cu:
BRP229.014.1/ avaiav nar ye tu dyante ca mahmune |
BRP229.014.2/ ki te viu nrcayanti brhi tatkraa dvija || 14 ||
BRP229.015.0/ vysa uvca:
BRP229.015.1/ dvau bhtasargau vikhytau loke 'smin munisattam |
BRP229.015.2/ sura ca tath daiva pur sa svayambhuv || 15 ||
/p. 732/

BRP229.016.1/ daiv praktim sdya pjayanti tato 'cyutam |


BRP229.016.2/ sur yonim pann dayanti nar harim || 16 ||
BRP229.017.1/ myay hatavijn vios te tu nardham |
BRP229.017.2/ aprpya ta hari viprs tato ynty adham gatim || 17 ||
BRP229.018.1/ tasya y gahvar my durvijey sursurai |
BRP229.018.2/ mahmohakar n dustar ckttmabhi || 18 ||
BRP229.019.0/ munaya cu:
BRP229.019.1/ icchmas t mahmy jtu vio sudustarm |
BRP229.019.2/ vaktum arhasi dharmaja para kauthala hi na || 19 ||
BRP229.020.0/ vysa uvca:
BRP229.020.1/ svapnendrajlasak my s lokakara |
BRP229.020.2/ ka aknoti harer my jtu t keavd te || 20 ||
BRP229.021.1/ y vtt brhmaasysn myrthe nradasya ca |
BRP229.021.2/ viamban tu t vipr udhva gadato mama || 21 ||
BRP229.022.1/ prg sn npati rmn gndhra iti viruta |
BRP229.022.2/ nagare kmadamanas tasytha tanaya uci || 22 ||
BRP229.023.1/ dharmrma kamla piturae rata |
BRP229.023.2/ prajnurajako daka rutistraktarama || 23 ||
BRP229.024.1/ pitsya tv akarod yatna vivhya na caicchata |

1081

1082

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

BRP229.024.2/ ta pit prha kim iti necchase drasagraham || 24 ||


BRP229.025.1/ sarvam etat sukhrtha hi vchanti manuj kila |
BRP229.025.2/ sukhaml hi dr ca tasmt ta tva samcara || 25 ||
BRP229.026.1/ sa pitur vacana rutv tm ste ca gauravt |
BRP229.026.2/ muhur muhus ta ca pit codaym sa bho dvij || 26 ||
BRP229.027.1/ athsau pitara prha tta nmnurpat |
BRP229.027.2/ may samrit vyakt vaiav pariplin || 27 ||
BRP229.028.1/ ta pit prha sagamya naia dharmo 'sti putraka |
BRP229.028.2/ na vidhrayitavy syt puruea vipacit || 28 ||
BRP229.029.1/ kuru madvacana putra prabhur asmi pit tava |
BRP229.029.2/ m nimajja kula mahya narake santatikayt || 29 ||
BRP229.030.1/ sa hi ta pitur dea rutv prha suto va |
BRP229.030.2/ prta sasmtya paur sasrasya vicitratm || 30 ||
BRP229.031.0/ putra uvca:
BRP229.031.1/ u tta vaco mahya tattvavkya sahetukam |
BRP229.031.2/ nmnurpa kartavya satya bhavati prthiva || 31 ||
BRP229.032.1/ may janmasahasri jarmtyuatni ca |
BRP229.032.2/ prptni drasayogaviyogni ca sarvaa || 32 ||
BRP229.033.1/ tagulmalatvallsarspamgadvij |
BRP229.033.2/ paustrpurudyni prptni atao may || 33 ||
BRP229.034.1/ gaakinnaragandharvavidydharamahorag |
BRP229.034.2/ yakaguhyakaraksi dnavpsarasa sur || 34 ||
/p. 733/

BRP229.035.1/ nadvarasahasra ca prpta tta puna puna |


BRP229.035.2/ sas tu bahua sau sahre cpi sahta || 35 ||
BRP229.036.1/ drasayogayuktasya tted me viamban |
BRP229.036.2/ itas ttye yad vtta mama janmani tac chu |
BRP229.036.3/ kathaymi samsena trthamhtmyasambhavam || 36 ||
BRP229.037.1/ attya janmni bahni tta |
BRP229.037.2/ ndevagandharvamahoragm |
BRP229.037.3/ vidydhar khagakinnar |
BRP229.037.4/ jto hi vae sutap mahari || 37 ||
BRP229.038.1/ tato mahbhd acal hi bhaktir |

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

BRP229.038.2/ janrdane lokapatau madhughne |


BRP229.038.3/ vratopavsair vividhai ca bhakty |
BRP229.038.4/ santoita cakragadstradhr || 38 ||
BRP229.039.1/ tuo 'bhyagt pakipati mahtm |
BRP229.039.2/ viu samruhya varaprado me |
BRP229.039.3/ prhoccaabda vriyat dvijte |
BRP229.039.4/ varo hi ya vchasi ta pradsye || 39 ||
BRP229.040.1/ tato 'ham ce harim itra |
BRP229.040.2/ tuo 'si cet keava tad vomi |
BRP229.040.3/ y s tvady param hi my |
BRP229.040.4/ t vettum icchmi janrdano 'ham || 40 ||
BRP229.041.1/ athbravn me madhukaiabhri |
BRP229.041.2/ ki te tay brahman myay vai |
BRP229.041.3/ dharmrthakmni dadni tubhya |
BRP229.041.4/ putri mukhyni nirmayatvam || 41 ||
BRP229.042.1/ tato murri punar uktavn aha |
BRP229.042.2/ bhyo 'rthadharmrthajigitaiva yat |
BRP229.042.3/ my tavemm iha vettum icche |
BRP229.042.4/ mamdya t daraya pukarka || 42 ||
BRP229.043.1/ tato 'bhyuvctha nsihamukhya |
BRP229.043.2/ ra prabhur viur ida vaco me |
BRP229.043.2a/ viur uvca:
BRP229.043.3/ my mady nahi vetti kacin |
BRP229.043.4/ na cpi v vetsyati kacid eva || 43 ||
BRP229.044.1/ prva surarir dvija nradkhyo |
BRP229.044.2/ brahmtmajo 'bhn mama bhaktiyukta |
BRP229.044.3/ tenpi prva bhavat yathaiva |
BRP229.044.4/ santoito bhaktimat hi tadvat || 44 ||
BRP229.045.1/ vara ca datta gatavn aha ca |
BRP229.045.2/ sa cpi vavre varam etad eva |
BRP229.045.3/ nivrito mm atimhabhvd |
BRP229.045.4/ bhavn yathaiva vtavn vara ca || 45 ||
/p. 734/

BRP229.046.1/ tato mayokto 'mbhasi nrada tva |


BRP229.046.2/ my hi me vetsyasi sannimagna |
BRP229.046.3/ tato nimagno 'mbhasi nrado 'sau |

1083

1084

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

BRP229.046.4/ kany babhau kipate sul || 46 ||


BRP229.047.1/ t yauvanhym atha crudharmie |
BRP229.047.2/ vidarbharjas tanayya vai dadau |
BRP229.047.3/ svadharmae so 'pi tay sameta |
BRP229.047.4/ sieva kmn atuln mahari || 47 ||
BRP229.048.1/ svarge gate 'sau pitari pratpavn |
BRP229.048.2/ rjya kramytam avpya ha |
BRP229.048.3/ vidarbharra pariplayna |
BRP229.048.4/ putrai sapautrair bahubhir vto 'bht || 48 ||
BRP229.049.1/ athbhavad bhmipate sudharmaa |
BRP229.049.2/ kvaretha sama suyuddham |
BRP229.049.3/ tatra kaya prpya saputrapautra |
BRP229.049.4/ vidarbhar kipati ca yuddhe || 49 ||
BRP229.050.1/ tata sul pitara saputra |
BRP229.050.2/ jtv pati cpi saputrapautram |
BRP229.050.3/ purd vinistya ravani gat |
BRP229.050.4/ dv sul kadana mahntam || 50 ||
BRP229.051.1/ bhartur bale tatra pitur bale ca |
BRP229.051.2/ dukhnvit s sucira vilapya |
BRP229.051.3/ jagma s mtaram rtarp |
BRP229.051.4/ bhrtn sutn bhrtsutn sapautrn || 51 ||
BRP229.052.1/ bhartram e pitara ca ghya |
BRP229.052.2/ mahmane ca mahciti s |
BRP229.052.3/ ktv huta pradadau svaya ca |
BRP229.052.4/ yad samiddho hutabhug babhva || 52 ||
BRP229.053.1/ tad sul pravivea vegd |
BRP229.053.2/ dh putra h putra iti bruv |
BRP229.053.3/ tad puna s munir nrado 'bht |
BRP229.053.4/ sa cpi vahni sphaikmalbha || 53 ||
BRP229.054.1/ pra saro 'bhd atha cottatra |
BRP229.054.2/ tasygrato devavaras tu keava |
BRP229.054.3/ ..............................|
BRP229.054.4/ prahasya devarim uvca nradam || 54 ||
BRP229.055.1/ kas te tu putro vada me mahare |
BRP229.055.2/ mta ca ka ocasi naabuddhi |
BRP229.055.3/ vrnvito 'bhd atha nrado 'sau |
BRP229.055.4/ tato 'ham ena punar eva cha || 55 ||

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

BRP229.056.1/ itd nrada kaarp |


BRP229.056.2/ my mady kamalsandyai |
/p. 735/

BRP229.056.3/ aky na vettu samahendrarudrai |


BRP229.056.4/ katha bhavn vetsyati durvibhvym || 56 ||
BRP229.057.1/ sa vkyam karya mahmaharir |
BRP229.057.2/ uvca bhakti mama dehi vio |
BRP229.057.3/ prpte 'tha kle smaraa tathaiva |
BRP229.057.4/ sad ca sandaranam a te 'stu || 57 ||
BRP229.058.1/ yatrham rta citim adya rhas |
BRP229.058.2/ tat trtham astv acyutappahantr |
BRP229.058.3/ adhihita keava nityam eva |
BRP229.058.4/ tvay sahsa kamalodbhavena || 58 ||
BRP229.059.1/ tato mayokto dvija nrado 'sau |
BRP229.059.2/ trtha sitode hi citis tavstu |
BRP229.059.3/ sthsymy aha ctra sadaiva viur |
BRP229.059.4/ mahevara sthsyati cottarea || 59 ||
BRP229.060.1/ yad viracer vadana trinetra |
BRP229.060.2/ sa cchetsyateya ca mamogravcam |
BRP229.060.3/ tad kaplasya tu mocanya |
BRP229.060.4/ sameyate trtham ida tvadyam || 60 ||
BRP229.061.1/ sntasya trthe tripurntakasya |
BRP229.061.2/ patiyate bhmitale kaplam |
BRP229.061.3/ tatas tu trtheti kaplamocana |
BRP229.061.4/ khyta pthivy ca bhaviyate tat || 61 ||
BRP229.062.1/ tad prabhty ambudavhano 'sau |
BRP229.062.2/ na mokyate trthavara supuyam |
BRP229.062.3/ na caiva tasmin dvija sampracakate |
BRP229.062.4/ tat ketram ugra tv atha brahmavadhy || 62 ||
BRP229.063.1/ yad na mokaty amarrihant |
BRP229.063.2/ tat ketramukhya mahad ptapuyam |
BRP229.063.3/ tad vimukteti surai rahasya |
BRP229.063.4/ trtha stuta puyadam avyaykhyam || 63 ||
BRP229.064.1/ ktv tu ppni naro mahnti |
BRP229.064.2/ tasmin pravia ucir apramd |
BRP229.064.3/ yad tu m cintayate sa uddha |
BRP229.064.4/ prayti moka bhagavatprasdt || 64 ||
BRP229.065.1/ bhtv tasmin rudrapicasajo |

1085

1086

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

BRP229.065.2/ yonyantare dukham upnute 'sau |


BRP229.065.3/ vimuktappo bahuvarapgair |
BRP229.065.4/ utpattim ysyati vipragehe || 65 ||
BRP229.066.1/ ucir yattmsya tato 'ntakle |
BRP229.066.2/ rudro hita trakam asya krtayet |
BRP229.066.3/ ity evam uktv dvijavarya nrada |
BRP229.066.4/ gato 'smi dugdhravam tmageham || 66 ||
/p. 736/

BRP229.067.1/ sa cpi vipras tridiva cacra |


BRP229.067.2/ gandharvarjena samarcyamna |
BRP229.067.3/ etat tavokta nanu bodhanya |
BRP229.067.4/ my mady nahi akyate s || 67 ||
BRP229.068.1/ jtu bhavn icchati cet tato 'dya |
BRP229.068.2/ eva viasvpsu ca vetsi yena |
BRP229.068.3/ eva dvijtir hari prabodhito |
BRP229.068.4/ bhvyarthayogn nimamajja toye || 68 ||
BRP229.069.1/ kokmukhe tta tato hi kany |
BRP229.069.2/ clavemany abhavad dvija sa |
BRP229.069.3/ rpnvit laguopapann |
BRP229.069.4/ avpa s yauvanam sasda || 69 ||
BRP229.070.1/ claputrea subhunpi |
BRP229.070.2/ vivhit rpavivarjitena |
BRP229.070.3/ patir na tasy hi mato babhva |
BRP229.070.4/ s tasya caivbhimat babhva || 70 ||
BRP229.071.1/ putradvaya netrahna babhva |
BRP229.071.2/ kany ca pacd badhir tathny |
BRP229.071.3/ patir daridras tv atha spi mugdh |
BRP229.071.4/ nadgat roditi tatra nityam || 71 ||
BRP229.072.1/ gat kadcit kalaa ghtv |
BRP229.072.2/ sntar jala sntum atha pravi |
BRP229.072.3/ yvad dvijo 'sau punar eva tvaj |
BRP229.072.4/ jta kriyyogarata sula || 72 ||
BRP229.073.1/ tasy sa bharttha ciragateti |
BRP229.073.2/ drau jagmtha nad supuym |
BRP229.073.3/ dadara kumbha na ca t taasth |
BRP229.073.4/ tato 'tidukht praruroda ndayan || 73 ||
BRP229.074.1/ tato 'ndhayugma badhir ca kany |

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

BRP229.074.2/ dukhnvitsau samupjagma |


BRP229.074.3/ te vai rudanta pitara ca dv |
BRP229.074.4/ dukhnvit vai rurudur bhrt || 74 ||
BRP229.075.1/ tata sa papraccha nadtaasthn |
BRP229.075.2/ dvijn bhavadbhir yadi yoid ek |
BRP229.075.3/ d tu toyrtham updravant |
BRP229.075.4/ khyta te procur im pravi || 75 ||
BRP229.076.1/ nad na bhyas tu samuttatra |
BRP229.076.2/ etvad eveha samhita na |
BRP229.076.3/ sa tadvaco ghoratara niamya |
BRP229.076.4/ ruroda okrupariplutka || 76 ||
BRP229.077.1/ ta vai rudanta sasuta sakanya |
BRP229.077.2/ dvham rta sutar babhva |
BRP229.077.3/ rti ca me 'bhd atha sasmti ca |
BRP229.077.4/ clayoham iti kita || 77 ||
/p. 737/

BRP229.078.1/ tato 'brava ta npate mataga |


BRP229.078.2/ kimartham rtena hi rudyate tvay |
BRP229.078.3/ tasy na lbho bhavittimaurkhyd |
BRP229.078.4/ kranditeneha vth hi ki te || 78 ||
BRP229.079.1/ sa mm uvctmajayugmam andha |
BRP229.079.2/ kany caik badhireya tathaiva |
BRP229.079.3/ katha dvijte adhunrtam etam |
BRP229.079.4/ vsayiye 'py atha poayiye || 79 ||
BRP229.080.1/ ity evam uktv sa sutai ca srdha |
BRP229.080.2/ phtktya phtktya ca roditi sma |
BRP229.080.3/ yath yath roditi sa vapkas |
BRP229.080.4/ tath tath me hy abhavat ktpi || 80 ||
BRP229.081.1/ tato 'ham rta tu nivrya ta vai |
BRP229.081.2/ svavaavttntam athcacake |
BRP229.081.3/ tata sa dukht saha putrakai |
BRP229.081.4/ savivea kokmukham rtarpa || 81 ||
BRP229.082.1/ praviamtre salile matagas |
BRP229.082.2/ trthaprabhvc ca vimuktappa |
BRP229.082.3/ vimnam ruhya aipraka |
BRP229.082.4/ yayau diva tta mamopapayata || 82 ||
BRP229.083.1/ tasmin pravie salile mte ca |

1087

1088

Chapter 229 :: Episodes illustrating the manifestations of Viu's My

BRP229.083.2/ mamrtir sd atimohakartr |


BRP229.083.3/ tato 'tipuye npavarya kok BRP229.083.4/ jale pravias tridiva gata ca || 83 ||
BRP229.084.1/ bhyo 'bhava vaiyakule vyathrto |
BRP229.084.2/ jtismaras trthavaraprasdt |
BRP229.084.3/ tato 'tinirviaman gato 'ha |
BRP229.084.4/ kokmukha sayatavkyacitta || 84 ||
BRP229.085.1/ vrata samsthya kalevara sva |
BRP229.085.2/ saoayitv divam ruroha |
BRP229.085.3/ tasmc cyutas tvadbhavane ca jto |
BRP229.085.4/ jtismaras tta hariprasdt || 85 ||
BRP229.086.1/ so 'ha samrdhya murrideva |
BRP229.086.2/ kokmukhe tyaktaubhubheccha |
BRP229.086.3/ ity evam uktv pitara praamya |
BRP229.086.4/ gatv ca kokmukham agratrtham |
BRP229.086.5/ viu samrdhya varharpam |
BRP229.086.6/ avpa siddhi manujarabho 'sau || 86 ||
BRP229.087.1/ ittha sa kmadamana sahaputrapautra |
BRP229.087.2/ kokmukhe trthavare supuye |
BRP229.087.3/ tyaktv tanu doamay tatas tu |
BRP229.087.4/ gato diva sryasamair vimnai || 87 ||
/p. 738/

BRP229.088.1/ eva mayokt paramevarasya |


BRP229.088.2/ my surm api durvicinty |
BRP229.088.3/ svapnendrajlapratim murrer |
BRP229.088.4/ yay jagan moham upaiti vipr || 88 ||

Chapter 230 :: On the conditions during Kali-Yuga

Chapter 230 :: On the


conditions during Kali-Yuga
230

BRP230.001.0/ munaya cu:

BRP230.001.1/ asmbhis tu ruta vysa yat tvay samudhtam |


BRP230.001.2/ prdurbhvrita puya my vio ca durvid || 1 ||
BRP230.002.1/ rotum icchmahe tvatto yathvad upasahtim |
BRP230.002.2/ mahpralayasaj ca kalpnte ca mahmune || 2 ||
BRP230.003.0/ vysa uvca:
BRP230.003.1/ ryat bho munireh yathvad anusahti |
BRP230.003.2/ kalpnte prkte caiva pralaye jyate yath || 3 ||
BRP230.004.1/ ahortra pit tu mso 'bda tridivaukasm |
BRP230.004.2/ caturyugasahasre tu brahmao 'har dvijottam || 4 ||
BRP230.005.1/ kta tret dvpara ca kali ceti caturyugam |
BRP230.005.2/ daivair varasahasrais tu tad dvdabhir ucyate || 5 ||
BRP230.006.1/ caturyugy aei sadni svarpata |
BRP230.006.2/ dya ktayuga prokta munayo 'ntya tath kalim || 6 ||
BRP230.007.1/ dye ktayuge sargo brahma kriyate yata |
BRP230.007.2/ kriyate copasahras tathnte 'pi kalau yuge || 7 ||
BRP230.008.0/ munaya cu:
BRP230.008.1/ kale svarpa bhagavan vistard vaktum arhasi |
BRP230.008.2/ dharma catupd bhagavn yasmin vaikalyam cchati || 8 ||
BRP230.009.0/ vysa uvca:
BRP230.009.1/ kalisvarpa bho vipr yat pcchadhva mamnagh |
BRP230.009.2/ nibodhadhva samsena vartate yan mahattaram || 9 ||
BRP230.010.1/ varramcravat pravttir na kalau nm |
BRP230.010.2/ na sma+gyajurvedavinipdanahaituk || 10 ||
230

[ SS 371-374

1089

1090

Chapter 230 :: On the conditions during Kali-Yuga

BRP230.011.1/ vivh na kalau dharm na iy gurusasthit |


BRP230.011.2/ na putr dhrmik caiva na ca vahnikriykrama || 11 ||
BRP230.012.1/ yatra tatra kule jto bal sarvevara kalau |
BRP230.012.2/ sarvebhya eva varebhyo nara kanyopajvana || 12 ||
BRP230.013.1/ yena tenaiva yogena dvijtir dkita kalau |
BRP230.013.2/ yaiva saiva ca viprendr pryacittakriy kalau || 13 ||
BRP230.014.1/ sarvam eva kalau stra yasya yad vacana dvij |
BRP230.014.2/ devat ca kalau sarv sarva sarvasya crama || 14 ||
/p. 739/

BRP230.015.1/ upavsas tathyso vittotsargas tath kalau |


BRP230.015.2/ dharmo yathbhirucitair anuhnair anuhita || 15 ||
BRP230.016.1/ vittena bhavit pus svalpenaiva mada kalau |
BRP230.016.2/ str rpamada caiva keair eva bhaviyati || 16 ||
BRP230.017.1/ suvaramairatndau vastre copakaya gate |
BRP230.017.2/ kalau striyo bhaviyanti tad keair alakt || 17 ||
BRP230.018.1/ parityakyanti bhartra vittahna tath striya |
BRP230.018.2/ bhart bhaviyati kalau vittavn eva yoitm || 18 ||
BRP230.019.1/ yo yo dadti bahula sa sa svm tad nm |
BRP230.019.2/ svmitvahetusambandho bhavitbhijanas tad || 19 ||
BRP230.020.1/ ghnt dravyasaght dravynt ca tath mati |
BRP230.020.2/ arth cthopabhognt bhaviyanti tad kalau || 20 ||
BRP230.021.1/ striya kalau bhaviyanti svairiyo lalitasph |
BRP230.021.2/ anyyvptavitteu purueu sphlava || 21 ||
BRP230.022.1/ abhyarthito 'pi suhd svrthahni tu mnava |
BRP230.022.2/ paasyrdhrdhamtre 'pi kariyati tad dvij || 22 ||
BRP230.023.1/ sad sapaurua ceto bhvi vipra tad kalau |
BRP230.023.2/ krapradnasambandhi bhti gou ca gauravam || 23 ||
BRP230.024.1/ anvibhayt prya praj kudbhayaktar |
BRP230.024.2/ bhaviyanti tad sarv gagansaktadaya || 24 ||
BRP230.025.1/ mlaparaphalhrs tpas iva mnav |
BRP230.025.2/ tmna ghtayiyanti tadvybhidukhit || 25 ||
BRP230.026.1/ durbhikam eva satata sad kleam anvar |
BRP230.026.2/ prpsyanti vyhatasukha pramdn mnav kalau || 26 ||

Chapter 230 :: On the conditions during Kali-Yuga

BRP230.027.1/ asntabhojino ngnidevattithipjanam |


BRP230.027.2/ kariyanti kalau prpte na ca piodakakriym || 27 ||
BRP230.028.1/ lolup hrasvadeh ca bahvanndanatatpar |
BRP230.028.2/ bahuprajlpabhgy ca bhaviyanti kalau striya || 28 ||
BRP230.029.1/ ubhbhym atha pibhy irakayana striya |
BRP230.029.2/ kurvatyo gurubhartm j bhetsyanty anvt || 29 ||
BRP230.030.1/ svapoaapar kruddh dehasaskravarjit |
BRP230.030.2/ paruntabhiyo bhaviyanti kalau striya || 30 ||
BRP230.031.1/ dul dualeu kurvatya satata sphm |
BRP230.031.2/ asadvtt bhaviyanti purueu kulgan || 31 ||
BRP230.032.1/ veddna kariyanti vaav ca tathvrat |
BRP230.032.2/ ghasth ca na hoyanti na dsyanty ucitny api || 32 ||
BRP230.033.1/ bhaveyur vanavs vai grmyhraparigrah |
BRP230.033.2/ bhikava cpi putr hi snehasambandhayantrak || 33 ||
/p. 740/

BRP230.034.1/ arakitro hartra ulkavyjena prthiv |


BRP230.034.2/ hrio janavittn samprpte ca kalau yuge || 34 ||
BRP230.035.1/ yo yo 'varathanghya sa sa rj bhaviyati |
BRP230.035.2/ ya ca ya cbala sarva sa sa bhtya kalau yuge || 35 ||
BRP230.036.1/ vaiy kivaijydi santyajya nijakarma yat |
BRP230.036.2/ dravtty bhaviyanti krukarmopajvina || 36 ||
BRP230.037.1/ bhaikyavrats tath dr pravrajyligino 'dham |
BRP230.037.2/ pkhaasaray vttim rayiyanty asaskt || 37 ||
BRP230.038.1/ durbhikakarapbhir atvopadrut jan |
BRP230.038.2/ godhmnnayavnndyn den ysyanti dukhit || 38 ||
BRP230.039.1/ vedamrge pralne ca pkhahye tato jane |
BRP230.039.2/ adharmavddhy loknm alpam yur bhaviyati || 39 ||
BRP230.040.1/ astravihita ghora tapyamneu vai tapa |
BRP230.040.2/ nareu npadoea blamtyur bhaviyati || 40 ||
BRP230.041.1/ bhavitr yoit sti pacaasaptavrik |
BRP230.041.2/ navadaavar manuy tath kalau || 41 ||
BRP230.042.1/ palitodgama ca bhavit tad dvdaavrika |
BRP230.042.2/ na jviyati vai kacit kalau vari viatim || 42 ||

1091

1092

Chapter 230 :: On the conditions during Kali-Yuga

BRP230.043.1/ alpapraj vthlig duntakara kalau |


BRP230.043.2/ yatas tato vinayanti klenlpena mnav || 43 ||
BRP230.044.1/ yad yad hi pkhaavttir atropalakyate |
BRP230.044.2/ tad tad kaler vddhir anumey vicakaai || 44 ||
BRP230.045.1/ yad yad sat hnir vedamrgnusrim |
BRP230.045.2/ tad tad kaler vddhir anumey vicakaai || 45 ||
BRP230.046.1/ prrambh cvasdanti yad dharmakt nm |
BRP230.046.2/ tadnumeya prdhnya kaler vipr vicakaai || 46 ||
BRP230.047.1/ yad yad na yajnm vara puruottama |
BRP230.047.2/ ijyate puruair yajais tad jeya kaler balam || 47 ||
BRP230.048.1/ na prtir vedavdeu pkhaeu yad rati |
BRP230.048.2/ kaler vddhis tad prjair anumey dvijottam || 48 ||
BRP230.049.1/ kalau jagatpati viu sarvasraram varam |
BRP230.049.2/ nrcayiyanti bho vipr pkhaopahat nar || 49 ||
BRP230.050.1/ ki devai ki dvijair vedai ki aucenmbujalpan |
BRP230.050.2/ ity eva pralapiyanti pkhaopahat nar || 50 ||
BRP230.051.1/ alpavi ca parjanya svalpa sasyaphala tath |
BRP230.051.2/ phala tathlpasra ca vipr prpte kalau yuge || 51 ||
BRP230.052.1/ jnupryi vastri ampry mahruh |
BRP230.052.2/ draprys tath var bhaviyanti kalau yuge || 52 ||
BRP230.053.1/ aupryi dhnyni japrya tath paya |
BRP230.053.2/ bhaviyati kalau prpta aura cnulepanam || 53 ||
/p. 741/

BRP230.054.1/ varvaurabhyih gurava ca n kalau |


BRP230.054.2/ ldyhribhry ca suhdo munisattam || 54 ||
BRP230.055.1/ kasya mt pit kasya yad karmtmaka pumn |
BRP230.055.2/ iti codhariyanti vaurnugat nar || 55 ||
BRP230.056.1/ vmanakyajair doair abhibht puna puna |
BRP230.056.2/ nar ppny anudina kariyanty alpamedhasa || 56 ||
BRP230.057.1/ nisatynm aaucn nirhrk tath dvij |
BRP230.057.2/ yad yad dukhya tat sarva kalikle bhaviyati || 57 ||
BRP230.058.1/ nisvdhyyavaakre svadhsvhvivarjite |
BRP230.058.2/ tad praviralo vipra kacil loke bhaviyati || 58 ||

Chapter 230 :: On the conditions during Kali-Yuga

BRP230.059.1/ tatrlpenaiva klena puyaskandham anuttamam |


BRP230.059.2/ karoti ya ktayuge kriyate tapas hi ya || 59 ||
BRP230.060.0/ munaya cu:
BRP230.060.1/ kasmin kle 'lpako dharmo dadti sumahphalam |
BRP230.060.2/ vaktum arhasy aeea rotu vch pravartate || 60 ||
BRP230.061.0/ vysa uvca:
BRP230.061.1/ dhanye kalau bhaved viprs tv alpakleair mahat phalam |
BRP230.061.2/ tath bhavet strdrau dhanyau cnyan nibodhata || 61 ||
BRP230.062.1/ yat kte daabhir varais trety hyanena tat |
BRP230.062.2/ dvpare tac ca msena ahortrea tat kalau || 62 ||
BRP230.063.1/ tapaso brahmacaryasya japde ca phala dvij |
BRP230.063.2/ prpnoti puruas tena kalau sdhv iti bhitum || 63 ||
BRP230.064.1/ dhyyan kte yajan yajais trety dvpare 'rcayan |
BRP230.064.2/ yad pnoti tad pnoti kalau sakrtya keavam || 64 ||
BRP230.065.1/ dharmotkaram atvtra prpnoti purua kalau |
BRP230.065.2/ svalpysena dharmajs tena tuo 'smy aha kalau || 65 ||
BRP230.066.1/ vratacaryparair grhy ved prva dvijtibhi |
BRP230.066.2/ tatas tu dharmasamprptair yaavya vidhivad dhanai || 66 ||
BRP230.067.1/ vth kath vth bhojya vth sva ca dvijanmanm |
BRP230.067.2/ patanya tath bhvya tais tu sayatibhi saha || 67 ||
BRP230.068.1/ asamyakkarae dos te sarveu vastuu |
BRP230.068.2/ bhojyapeydika cai necchprptikara dvij || 68 ||
BRP230.069.1/ pratantryt samasteu te kryeu vai tata |
BRP230.069.2/ lokn kleena mahat yajanti vinaynvit || 69 ||
BRP230.070.1/ dvijauraenaiva pkayajdhikravn |
BRP230.070.2/ nija jayati vai loka dro dhanyataras tata || 70 ||
BRP230.071.1/ bhakybhakyeu nsti ye ppeu v yata |
BRP230.071.2/ niyamo munirdls tensau sdhv itritam || 71 ||
/p. 742/

BRP230.072.1/ svadharmasyvirodhena narair labhya dhana sad |


BRP230.072.2/ pratipdanya ptreu yaavya ca yathvidhi || 72 ||
BRP230.073.1/ tasyrjane mahn klea planena dvijottam |

1093

1094

Chapter 230 :: On the conditions during Kali-Yuga

BRP230.073.2/ tath sadviniyogya vijeya gahana nm || 73 ||


BRP230.074.1/ ebhir anyais tath kleai puru dvijasattam |
BRP230.074.2/ nij jayanti vai lokn prjpatydikn kramt || 74 ||
BRP230.075.1/ yoic churad bhartu karma manas gir |
BRP230.075.2/ etad viayam pnoti tatslokya yato dvij || 75 ||
BRP230.076.1/ ntikleena mahat tn eva puruo yath |
BRP230.076.2/ ttya vyhta tena may sdhv iti yoita || 76 ||
BRP230.077.1/ etad va kathita vipr yannimittam ihgat |
BRP230.077.2/ tat pcchadhva yathkmam aha vakymi va sphuam || 77 ||
BRP230.078.1/ alpenaiva prayatnena dharma sidhyati vai kalau |
BRP230.078.2/ narair tmagumbhobhi klitkhilakilbiai || 78 ||
BRP230.079.1/ drai ca dvijaurtatparair munisattam |
BRP230.079.2/ tath strbhir anyst patiurayaiva hi || 79 ||
BRP230.080.1/ tatas tritayam apy etan mama dhanyatama matam |
BRP230.080.2/ dharmasardhane kleo dvijtn ktdiu || 80 ||
BRP230.081.1/ tath svalpena tapas siddhi ysyanti mnav |
BRP230.081.2/ dhany dharma cariyanti yugnte munisattam || 81 ||
BRP230.082.1/ bhavadbhir yad abhipreta tad etat kathita may |
BRP230.082.2/ apenpi dharmaj kim anyat kriyat dvij || 82 ||

Chapter 231 :: The end of a cycle of Yugas and the return of Kta-Yuga

Chapter 231 :: The end of a


cycle of Yugas and the return
of Kta-Yuga
231

BRP231.001.0/ munaya cu:

BRP231.001.1/ sanna vipraka v yadi kla na vidmahe |


BRP231.001.2/ tato dvparavidhvasa yugnta sphaymahe || 1 ||
BRP231.002.1/ prpt vaya hi tat klam anay dharmatay |
BRP231.002.2/ dadyma para dharma sukham alpena karma || 2 ||
BRP231.003.1/ santrsodvegajanana yugnta samupasthitam |
BRP231.003.2/ pranaadharma dharmaja nimittair vaktum arhasi || 3 ||
BRP231.004.0/ vysa uvca:
BRP231.004.1/ arakitro hartro balibhgasya prthiv |
BRP231.004.2/ yugnte prabhaviyanti svarakaaparya || 4 ||
BRP231.005.1/ akatriy ca rjno vipr dropajvina |
BRP231.005.2/ dr ca brhmacr bhaviyanti yugakaye || 5 ||
BRP231.006.1/ rotriy kaph ca nikarmi havi ca |
BRP231.006.2/ ekapaktym aiyanti yugnte munisattam || 6 ||
/p. 743/

BRP231.007.1/ aiavanto 'rthapar nar madymiapriy |


BRP231.007.2/ mitrabhry bhajiyanti yugnte purudham || 7 ||
BRP231.008.1/ rjavttisthit caur rjna cauralina |
BRP231.008.2/ bhty hy anirdiabhujo bhaviyanti yugakaye || 8 ||
BRP231.009.1/ dhanni lghanyni sat vttam apjitam |
BRP231.009.2/ akutsan ca patite bhaviyati yugakaye || 9 ||
BRP231.010.1/ pranaans puru muktake virpia |
231

[ SS 374-376

1095

1096

Chapter 231 :: The end of a cycle of Yugas and the return of Kta-Yuga

BRP231.010.2/ naoaavar ca prasoyanti tath striya || 10 ||


BRP231.011.1/ aal janapad ival catupath |
BRP231.011.2/ pramad keal ca bhaviyanti yugakaye || 11 ||
BRP231.012.1/ sarve brahma vadiyanti dvij vjasaneyik |
BRP231.012.2/ drbh vdina caiva brhma cntyavsina || 12 ||
BRP231.013.1/ ukladant jitk ca mu kyavsasa |
BRP231.013.2/ dr dharma vadiyanti hyabuddhyopajvina || 13 ||
BRP231.014.1/ vpadapracuratva ca gav caiva parikaya |
BRP231.014.2/ sdhn parivtti ca vidyd antagate yuge || 14 ||
BRP231.015.1/ anty madhye nivatsyanti madhy cntanivsina |
BRP231.015.2/ nirhrk ca praj sarv nas tatra yugakaye || 15 ||
BRP231.016.1/ tapoyajaphaln ca vikretro dvijottam |
BRP231.016.2/ tavo vipart ca bhaviyanti yugakaye || 16 ||
BRP231.017.1/ tath dvihyan damy kalau lgaladhria |
BRP231.017.2/ citravar ca parjanyo yuge ke bhaviyati || 17 ||
BRP231.018.1/ sarve rakule jt kamnth bhavanti hi |
BRP231.018.2/ yath nimn praj sarv bhaviyanti yugakaye || 18 ||
BRP231.019.1/ pitdeyni dattni bhaviyanti tath sut |
BRP231.019.2/ na ca dharma cariyanti mnav nirgate yuge || 19 ||
BRP231.020.1/ ar bahul bhmi panthnas taskarvt |
BRP231.020.2/ sarve vik caiva bhaviyanti yugakaye || 20 ||
BRP231.021.1/ pitdydadattni vibhajanti tath sut |
BRP231.021.2/ harae yatnavanto 'pi lobhdibhir virodhina || 21 ||
BRP231.022.1/ saukumrye tath rpe ratne copakaya gate |
BRP231.022.2/ bhaviyanti yugasynte nrya keair alakt || 22 ||
BRP231.023.1/ nirvryasya ratis tatra ghasthasya bhaviyati |
BRP231.023.2/ yugnte samanuprpte nny bhrysam rati || 23 ||
BRP231.024.1/ kulnryabhyih vthrpasamanvit |
BRP231.024.2/ purulpa bahustrka tad yugntasya lakaam || 24 ||
BRP231.025.1/ bahuycanako loko na dsyati parasparam |
BRP231.025.2/ rjacaurgnidadika kayam upaiyati || 25 ||
/p. 744/

Chapter 231 :: The end of a cycle of Yugas and the return of Kta-Yuga

BRP231.026.1/ aphalni ca sasyni taru vddhalina |


BRP231.026.2/ al sukhino loke bhaviyanti yugakaye || 26 ||
BRP231.027.1/ varsu paru vt nc arkaravaria |
BRP231.027.2/ sandigdha paraloka ca bhaviyati yugakaye || 27 ||
BRP231.028.1/ vaiy iva ca rjany dhanadhnyopajvina |
BRP231.028.2/ yugpakramae prva bhaviyanti na bndhav || 28 ||
BRP231.029.1/ apravtt prapayanti samay apaths tath |
BRP231.029.2/ a savinayabhraa yuge ke bhaviyati || 29 ||
BRP231.030.1/ bhaviyaty aphalo hara krodha ca saphalo nm |
BRP231.030.2/ aj cpi nirotsyanti payaso 'rthe yugakaye || 30 ||
BRP231.031.1/ astravihito yaja evam eva bhaviyati |
BRP231.031.2/ aprama kariyanti nar paitamnina || 31 ||
BRP231.032.1/ stroktasypravaktro bhaviyanti na saaya |
BRP231.032.2/ sarva sarva vijnti vddhn anupasevya vai || 32 ||
BRP231.033.1/ na kacid akavir nma yugnte samupasthite |
BRP231.033.2/ nakatri viyogni na karmasth dvijtaya || 33 ||
BRP231.034.1/ caurapry ca rjno yugnte samupasthite |
BRP231.034.2/ kuv naiktik surp brahmavdina || 34 ||
BRP231.035.1/ avamedhena yakyante yugnte dvijasattam |
BRP231.035.2/ yjayiyanty ayjys tu tathbhakyasya bhakia || 35 ||
BRP231.036.1/ brhma dhanatrt yugnte samupasthite |
BRP231.036.2/ bhoabdam abhidhsyanti na ca kacit pahiyati || 36 ||
BRP231.037.1/ ekaakhs tath nryo gavedhukapinaddhak |
BRP231.037.2/ nakatri vivarni viparit dio daa || 37 ||
BRP231.038.1/ sandhyrgo vidagdhgo bhaviyati yugakaye |
BRP231.038.2/ preayanti pitn putr vadh var svakarmasu || 38 ||
BRP231.039.1/ yugev eva nivatsyanti pramad ca nars tath |
BRP231.039.2/ aktvgri bhokyanti dvij caivhutgnaya || 39 ||
BRP231.040.1/ bhik balim adattv ca bhokyanti puru svayam |
BRP231.040.2/ vacayitv patn suptn gamiyanti striyo 'nyata || 40 ||
BRP231.041.1/ na vydhitn npy arpn nodyatn npy asyakn |
BRP231.041.2/ kte na pratikart ca yuge ke bhaviyati || 41 ||
BRP231.042.0/ munaya cu:

1097

1098

Chapter 231 :: The end of a cycle of Yugas and the return of Kta-Yuga

BRP231.042.1/ eva vilambite dharme mnu karapit |


BRP231.042.2/ kutra dee nivatsyanti kimhravihria || 42 ||
BRP231.043.1/ kikarma kimhanta kimpram kimyua |
BRP231.043.2/ k ca kh samsdya prapatsyanti kta yugam || 43 ||
BRP231.044.0/ vysa uvca:
BRP231.044.1/ ata rdhva cyute dharme guahn prajs tath |
BRP231.044.2/ lavyasanam sdya prpsyanti hrsam yua || 44 ||
/p. 745/

BRP231.045.1/ yurhny balagnnir balagnny vivarat |


BRP231.045.2/ vaivaryd vydhisamp nirvedo vydhipant || 45 ||
BRP231.046.1/ nirvedd tmasambodha sambodhd dharmalat |
BRP231.046.2/ eva gatv par kh prapatsyanti kta yugam || 46 ||
BRP231.047.1/ uddeato dharmal kecin madhyasthat gat |
BRP231.047.2/ kindharmal kecit tu kecid atra kuthal || 47 ||
BRP231.048.1/ pratyakam anumna ca pramam iti nicit |
BRP231.048.2/ aprama kariyanti sarvam ity apare jan || 48 ||
BRP231.049.1/ nstikyaparat cpi kecid dharmavilopak |
BRP231.049.2/ bhaviyanti nar mh dvij paitamnina || 49 ||
BRP231.050.1/ tadtvamtraraddhey strajnabahikt |
BRP231.050.2/ dmbhiks te bhaviyanti nar jnavilopit || 50 ||
BRP231.051.1/ tath vilulite dharme jan rehapuraskt |
BRP231.051.2/ ubhn samcariyanti dnalaparya || 51 ||
BRP231.052.1/ sarvabhak svayagupt nirgh nirapatrap |
BRP231.052.2/ bhaviyanti tad loke tat kayasya lakaam || 52 ||
BRP231.053.1/ kayopaplave kle jnanihpraane |
BRP231.053.2/ siddhim alpena klena prpsyanti nirupaskt || 53 ||
BRP231.054.1/ vipr vat vtti yad varvare jan |
BRP231.054.2/ sarayiyanti bho viprs tat kayasya lakaam || 54 ||
BRP231.055.1/ mahyuddha mahvara mahvta mahtapa |
BRP231.055.2/ bhaviyati yuge ke tat kayasya lakaam || 55 ||
BRP231.056.1/ viprarpea yaksi rjna karavedina |
BRP231.056.2/ pthivm upabhokyanti yugnte samupasthite || 56 ||

Chapter 231 :: The end of a cycle of Yugas and the return of Kta-Yuga

BRP231.057.1/ nisvdhyyavaakr kunetro 'bhimnina |


BRP231.057.2/ kravyd brahmarpea sarvabhaky vthvrat || 57 ||
BRP231.058.1/ mrkh crthapar lubdh kudr kudraparicchad |
BRP231.058.2/ vyavahropavtt ca cyut dharm ca vatt || 58 ||
BRP231.059.1/ hartra pararatnn paradrapradharak |
BRP231.059.2/ kmtmno durtmna sopadh priyashas || 59 ||
BRP231.060.1/ teu prabhavameu janev api ca sarvaa |
BRP231.060.2/ abhvino bhaviyanti munayo bahurpia || 60 ||
BRP231.061.1/ kalau yuge samutpann pradhnapuru ca ye |
BRP231.061.2/ kathyogena tn sarvn pjayiyanti mnav || 61 ||
BRP231.062.1/ sasyacaur bhaviyanti tath cailpahria |
BRP231.062.2/ bhokyabhojyahar caiva karan ca hria || 62 ||
BRP231.063.1/ caur caurasya hartro hant hantur bhaviyati |
BRP231.063.2/ caurai caurakaye cpi kte kema bhaviyati || 63 ||
/p. 746/

BRP231.064.1/ nisre kubhite kle nikriye savyavasthite |


BRP231.064.2/ nar vana rayiyanti karabhraprapit || 64 ||
BRP231.065.1/ yajakarmay uparate raksi vpadni ca |
BRP231.065.2/ kamikasarp ca dharayiyanti mnavn || 65 ||
BRP231.066.1/ kema subhikam rogya smagrya caiva bandhuu |
BRP231.066.2/ uddeeu nar reh bhaviyanti yugakaye || 66 ||
BRP231.067.1/ svayampl svaya caur plavasambhrasambht |
BRP231.067.2/ maalai sambhaviyanti dee dee pthak pthak || 67 ||
BRP231.068.1/ svadeebhya paribhra nisr saha bandhubhi |
BRP231.068.2/ nar sarve bhaviyanti tad klaparikayt || 68 ||
BRP231.069.1/ tata sarve samdya kumrn pradrut bhayt |
BRP231.069.2/ kauik santariyanti nar kudbhayapit || 69 ||
BRP231.070.1/ agn vagn kalig ca kmrn atha koaln |
BRP231.070.2/ ikntagiridro sarayiyanti mnav || 70 ||
BRP231.071.1/ ktsna ca himavatprva kla ca lavambhasa |
BRP231.071.2/ vividha jrapattra ca valkalny ajinni ca || 71 ||
BRP231.072.1/ svaya ktv nivatsyanti tasmin bhte yugakaye |
BRP231.072.2/ arayeu ca vatsyanti nar mlecchagaai saha || 72 ||

1099

1100

Chapter 231 :: The end of a cycle of Yugas and the return of Kta-Yuga

BRP231.073.1/ naiva ny navray bhaviyati vasundhar |


BRP231.073.2/ agoptra ca goptro bhaviyanti nardhip || 73 ||
BRP231.074.1/ mgair matsyair vihagai ca vpadai sarpakakai |
BRP231.074.2/ madhukaphalair mlair vartayiyanti mnav || 74 ||
BRP231.075.1/ raparaphalhr valkalny ajinni ca |
BRP231.075.2/ svaya ktv nivatsyanti yath munijanas tath || 75 ||
BRP231.076.1/ bjnm aktasneh hat khaakubhi |
BRP231.076.2/ ajaiaka kharora ca playiyanti nityaa || 76 ||
BRP231.077.1/ nadsrotsi rotsyanti toyrtha klam rit |
BRP231.077.2/ pakvnnavyavahrea vipaanta parasparam || 77 ||
BRP231.078.1/ tanruhair yathjtai samalntarasambhtai |
BRP231.078.2/ bahvapaty prajhn kulalavivarjit || 78 ||
BRP231.079.1/ eva bhaviyanti tad nar cdharmajvina |
BRP231.079.2/ hn hna tath dharma praj samanuvatsyati || 79 ||
BRP231.080.1/ yus tatra ca martyn para triad bhaviyati |
BRP231.080.2/ durbal viayagln jarokair abhiplut || 80 ||
BRP231.081.1/ bhaviyanti tad te rogair indriyasakaya |
BRP231.081.2/ yupratyayasarodhd viayd uparasyate || 81 ||
BRP231.082.1/ uravo bhaviyanti sdhn darane rat |
BRP231.082.2/ satya ca pratipatsyanti vyavahropasakayt || 82 ||
/p. 747/

BRP231.083.1/ bhaviyanti ca kmnm albhd dharmalina |


BRP231.083.2/ kariyanti ca saskra svaya ca kayapit || 83 ||
BRP231.084.1/ eva uravo dne satye pryabhirakae |
BRP231.084.2/ tata pdapravtte tu dharme reyo nipatsyate || 84 ||
BRP231.085.1/ te labdhnumnn gueu parivartatm |
BRP231.085.2/ svdu ki tv iti vijya dharma eva ca dyate || 85 ||
BRP231.086.1/ yath hnikrama prpts tath ddhikrama gat |
BRP231.086.2/ praghte tato dharme prapayanti kta yugam || 86 ||
BRP231.087.1/ sdhuvtti ktayuge kaye hnir ucyate |
BRP231.087.2/ eka eva tu klo 'ya hnavaro yath a || 87 ||
BRP231.088.1/ channa ca tamas somo yath kaliyuga tath |
BRP231.088.2/ mukta ca tamas soma eva ktayuga ca tat || 88 ||

Chapter 231 :: The end of a cycle of Yugas and the return of Kta-Yuga

BRP231.089.1/ arthavda para brahma vedrtha iti ta vidu |


BRP231.089.2/ aviviktam avijta dydyam iha dhryate || 89 ||
BRP231.090.1/ iavdas tapo nma tapo hi sthavirkta |
BRP231.090.2/ guai karmbhinirvttir gu udhyanti karma || 90 ||
BRP231.091.1/ s tu purua dv deaklnuvartin |
BRP231.091.2/ yuge yuge yathklam ibhi samudht || 91 ||
BRP231.092.1/ dharmrthakmamok devn ca pratikriy |
BRP231.092.2/ ia ca iv puys tathaivyur yuge yuge || 92 ||
BRP231.093.1/ tath yugn parivartanni |
BRP231.093.2/ cirapravttni vidhisvabhvt |
BRP231.093.3/ kaa na santihati jvaloka |
BRP231.093.4/ kayodaybhy parivartamna || 93 ||

1101

1102

Chapter 232 :: On the dissolution of things

Chapter 232 :: On the


dissolution of things
232

BRP232.001.0/ vysa uvca:

BRP232.001.1/ sarvem eva bhtn trividha pratisacara |


BRP232.001.2/ naimittika prktikas tathaivtyantiko mata || 1 ||
BRP232.002.1/ brhmo naimittikas te kalpnte pratisacara |
BRP232.002.2/ tyantiko vai moka ca prkto dviparrdhika || 2 ||
BRP232.003.0/ munaya cu:
BRP232.003.1/ parrdhasakhy bhagavas tvam cakva yathoditm |
BRP232.003.2/ dviguktayajjeya prkta pratisacara || 3 ||
BRP232.004.0/ vysa uvca:
BRP232.004.1/ sthnt sthna daaguam ekaika gayate dvij |
BRP232.004.2/ tato 'daame bhge parrdham abhidhyate || 4 ||
/p. 748/

BRP232.005.1/ parrdha dvigua yat tu prkta sa layo dvij |


BRP232.005.2/ tadvyakte 'khila vyakta sahetau layam eti vai || 5 ||
BRP232.006.1/ nimeo mnuo yo 'ya mtrmtrapramata |
BRP232.006.2/ tai pacadaabhi kh triat khs tath kal || 6 ||
BRP232.007.1/ nik tu pramena kal ca daa paca ca |
BRP232.007.2/ unmnenmbhasa s tu palny ardhatrayodaa || 7 ||
BRP232.008.1/ hemamai ktacchidr caturbhi caturagulai |
BRP232.008.2/ mgadhena pramena jalaprasthas tu sa smta || 8 ||
BRP232.009.1/ nikbhym atha dvbhy muhrto dvijasattam |
BRP232.009.2/ ahortra muhrts tu trian mso dinais tath || 9 ||
BRP232.010.1/ msair dvdaabhir varam ahortra tu tad divi |
BRP232.010.2/ tribhir varaatair vara ay caivsuradvim || 10 ||
232

[ SS 376-377

Chapter 232 :: On the dissolution of things

BRP232.011.1/ tais tu dvdaashasrai caturyugam udhtam |


BRP232.011.2/ caturyugasahasra tu kathyate brahmao dinam || 11 ||
BRP232.012.1/ sa kalpas tatra manava caturdaa dvijottam |
BRP232.012.2/ tadante caiva bho vipr brahmanaimittiko laya || 12 ||
BRP232.013.1/ tasya svarpam atyugra dvijendr gadato mama |
BRP232.013.2/ udhva prkta bhyas tato vakymy aha layam || 13 ||
BRP232.014.1/ caturyugasahasrnte kaprye mahtale |
BRP232.014.2/ anvir atvogr jyate atavrik || 14 ||
BRP232.015.1/ tato yny alpasri tni sattvny anekaa |
BRP232.015.2/ kaya ynti munireh prthivny atipant || 15 ||
BRP232.016.1/ tata sa bhagavn ko rudrarp tathvyaya |
BRP232.016.2/ kayya yatate kartum tmasth sakal praj || 16 ||
BRP232.017.1/ tata sa bhagavn viur bhno saptasu ramiu |
BRP232.017.2/ sthita pibaty aei jalni munisattam || 17 ||
BRP232.018.1/ ptvmbhsi samastni pribhtagatni vai |
BRP232.018.2/ oa nayati bho vipr samasta pthivtalam || 18 ||
BRP232.019.1/ samudrn sarita ail ailaprasravani ca |
BRP232.019.2/ ptleu ca yat toya tat sarva nayati kayam || 19 ||
BRP232.020.1/ tatas tasypy abhvena toyhropabhit |
BRP232.020.2/ sahasraramaya sapta jyante tatra bhskar || 20 ||
BRP232.021.1/ adha cordhva ca te dpts tata sapta divkar |
BRP232.021.2/ dahanty aea trailokya saptlatala dvij || 21 ||
BRP232.022.1/ dahyamna tu tair dptais trailokya dptabhskarai |
BRP232.022.2/ sdrinagravbhoga nisneham abhijyate || 22 ||
BRP232.023.1/ tato nirdagdhavkmbu trailokyam akhila dvij |
BRP232.023.2/ bhavaty e ca vasudh krmaphopamkti || 23 ||
/p. 749/

BRP232.024.1/ tata klgnirudro 'sau bhtasargaharo hara |


BRP232.024.2/ ehivsasantpt ptlni dahaty adha || 24 ||
BRP232.025.1/ ptlni samastni sa dagdhv jvalano mahn |
BRP232.025.2/ bhmim abhyetya sakala dagdhv tu vasudhtalam || 25 ||
BRP232.026.1/ bhuvo loka tata sarva svargaloka ca drua |
BRP232.026.2/ jvlmlmahvartas tatraiva parivartate || 26 ||

1103

1104

Chapter 233 :: Description of occasional dissolution (cont.)

BRP232.027.1/ ambaram ivbhti trailokyam akhila tad |


BRP232.027.2/ jvlvartaparvram upakabals tata || 27 ||
BRP232.028.1/ tatas tpaparts tu lokadvayanivsina |
BRP232.028.2/ htvak gacchanti maharloka dvijs tad || 28 ||
BRP232.029.1/ tasmd api mahtpatapt loks tata param |
BRP232.029.2/ gacchanti janaloka te davty paraiia || 29 ||
BRP232.030.1/ tato dagdhv jagat sarva rudrarp janrdana |
BRP232.030.2/ mukhanivsajn meghn karoti munisattam || 30 ||
BRP232.031.1/ tato gajakulaprakhys taidvanto nindina |
BRP232.031.2/ uttihanti tad vyomni ghor savartak ghan || 31 ||
BRP232.032.1/ kecid ajanasak kecit kumudasannibh |
BRP232.032.2/ dhmavar ghan kecit kecit pt payodhar || 32 ||
BRP232.033.1/ kecid dharidrvarbh lkrasanibhs tath |
BRP232.033.2/ kecid vaidryasak indranlanibhs tath || 33 ||
BRP232.034.1/ akhakundanibh cnye jtkundanibhs tath |
BRP232.034.2/ indragopanibh kecin manailnibhs tath || 34 ||
BRP232.035.1/ padmapattranibh kecid uttihanti ghanghan |
BRP232.035.2/ kecit puravarkr kecit parvatasannibh || 35 ||
BRP232.036.1/ kgranibh cnye kecit sthalanibh ghan |
BRP232.036.2/ mahky mahrv prayanti nabhastalam || 36 ||
BRP232.037.1/ varantas te mahsrs tam agnim atibhairavam |
BRP232.037.2/ amayanty akhila viprs trailokyntaravisttam || 37 ||
BRP232.038.1/ nae cgnau ata te 'pi varm adhika ghan |
BRP232.038.2/ plvayanto jagat sarva varanti munisattam || 38 ||
BRP232.039.1/ dhrbhir akamtrbhi plvayitvkhil bhuvam |
BRP232.039.2/ bhuvo loka tathaivordhva plvayanti diva dvij || 39 ||
BRP232.040.1/ andhakrkte loke nae sthvarajagame |
BRP232.040.2/ varanti te mahmegh varm adhika atam || 40 ||
/p. 750/

Chapter 233 :: Description of occasional dissolution (cont.)

Chapter 233 :: Description of


occasional dissolution (cont.)
233

BRP233.001.0/ vysa uvca:

BRP233.001.1/ saptaristhnam kramya sthite 'mbhasi dvijottam |


BRP233.001.2/ ekrava bhavaty etat trailokyam akhila tata || 1 ||
BRP233.002.1/ atha nivsajo vior vyus t jalads tata |
BRP233.002.2/ na nayati bho vipr varm adhika atam || 2 ||
BRP233.003.1/ sarvabhtamayo 'cintyo bhagavn bhtabhvana |
BRP233.003.2/ andir dir vivasya ptv vyum aeata || 3 ||
BRP233.004.1/ ekrave tatas tasmi eaayysthita prabhu |
BRP233.004.2/ brahmarpadhara ete bhagavn dikd dhari || 4 ||
BRP233.005.1/ janalokagatai siddhai sanakdyair abhiuta |
BRP233.005.2/ brahmalokagatai caiva cintyamno mumukubhi || 5 ||
BRP233.006.1/ tmamymay divy yoganidr samsthita |
BRP233.006.2/ tmna vsudevkhya cintayan paramevara || 6 ||
BRP233.007.1/ ea naimittiko nma viprendr pratisacara |
BRP233.007.2/ nimitta tatra yac chete brahmarpadharo hari || 7 ||
BRP233.008.1/ yad jgarti sarvtm sa tad ceate jagat |
BRP233.008.2/ nimlaty etad akhila myayyaye 'cyute || 8 ||
BRP233.009.1/ padmayoner dina yat tu caturyugasahasravat |
BRP233.009.2/ ekravakte loke tvat rtrir ucyate || 9 ||
BRP233.010.1/ tata prabuddho rtryante puna si karoty aja |
BRP233.010.2/ brahmasvarpadhg viur yath va kathita pur || 10 ||
BRP233.011.1/ ity ea kalpasahro antarapralayo dvij |
BRP233.011.2/ naimittiko va kathita udhva prkta param || 11 ||
BRP233.012.1/ avyagnydibhi samyak kte ayylaye dvij |

233

[ SS 377-379

1105

1106

Chapter 233 :: Description of occasional dissolution (cont.)

BRP233.012.2/ samastev eva lokeu ptlev akhileu ca || 12 ||


BRP233.013.1/ mahadder vikrasya viet tatra sakaye |
BRP233.013.2/ kecchkrite tasmin pravtte pratisacare || 13 ||
BRP233.014.1/ po grasanti vai prva bhmer gandhdika guam |
BRP233.014.2/ ttagandh tato bhmi pralayya prakalpate || 14 ||
BRP233.015.1/ pranae gandhatanmtre bhavaty urv jaltmik |
BRP233.015.2/ pas tad pravtts tu vegavatyo mahsvan || 15 ||
BRP233.016.1/ sarvam prayantda tihanti vicaranti ca |
BRP233.016.2/ salilenaivormimat lokloka samantata || 16 ||
BRP233.017.1/ apm api guo yas tu jyoti pyate tu sa |
BRP233.017.2/ nayanty pa sutapt ca rasatanmtrasakayt || 17 ||
BRP233.018.1/ tata cpo 'mtaras jyotiva prpnuvanti vai |
BRP233.018.2/ agnyavasthe tu salile tejas sarvato vte || 18 ||
BRP233.019.1/ sa cgni sarvato vypya datte taj jala tad |
BRP233.019.2/ sarvam pryato cbhis tad jagad ida anai || 19 ||
/p. 751/

BRP233.020.1/ arcibhi santate tasmis tiryag rdhvam adhas tath |


BRP233.020.2/ jyotio 'pi para rpa vyur atti prabhkaram || 20 ||
BRP233.021.1/ pralne ca tatas tasmin vyubhte 'khiltmake |
BRP233.021.2/ pranae rpatanmtre ktarpo vibhvasu || 21 ||
BRP233.022.1/ pramyati tad jyotir vyur dodhyate mahn |
BRP233.022.2/ nirloke tad loke vyusasthe ca tejasi || 22 ||
BRP233.023.1/ tata pralayam sdya vyusambhavam tmana |
BRP233.023.2/ rdhva ca vyus tiryak ca dodhavti dio daa || 23 ||
BRP233.024.1/ vyos tv api gua sparam ka grasate tata |
BRP233.024.2/ pramyati tad vyu kha tu tihaty anvtam || 24 ||
BRP233.025.1/ arpam arasasparam agandhavad amrtimat |
BRP233.025.2/ sarvam prayac caiva sumahat tat prakate || 25 ||
BRP233.026.1/ parimaalatas tat tu ka abdalakaam |
BRP233.026.2/ abdamtra tathka sarvam vtya tihati || 26 ||
BRP233.027.1/ tata abdagua tasya bhtdir grasate puna |
BRP233.027.2/ bhtendriyeu yugapad bhtdau sasthiteu vai || 27 ||

Chapter 233 :: Description of occasional dissolution (cont.)

BRP233.028.1/ abhimntmako hy ea bhtdis tmasa smta |


BRP233.028.2/ bhtdi grasate cpi mahbuddhir vicaka || 28 ||
BRP233.029.1/ urv mah ca jagata prnte 'ntar bhyatas tath |
BRP233.029.2/ eva sapta mahbuddhi kramt praktayas tath || 29 ||
BRP233.030.1/ pratyhrais tu t sarv pravianti parasparam |
BRP233.030.2/ yenedam vta sarvam aam apsu pralyate || 30 ||
BRP233.031.1/ saptadvpasamudrnta saptaloka saparvatam |
BRP233.031.2/ udakvaraa hy atra jyoti pyate tu tat || 31 ||
BRP233.032.1/ jyotir vyau laya yti yty ke samraa |
BRP233.032.2/ ka caiva bhtdir grasate ta tath mahn || 32 ||
BRP233.033.1/ mahntam ebhi sahita praktir grasate dvij |
BRP233.033.2/ guasmyam anudriktam anyna ca dvijottam || 33 ||
BRP233.034.1/ procyate praktir hetu pradhna kraa param |
BRP233.034.2/ ity e prakti sarv vyaktvyaktasvarpi || 34 ||
BRP233.035.1/ vyaktasvarpam avyakte tasy vipr pralyate |
BRP233.035.2/ eka uddho 'karo nitya sarvavyp tath puna || 35 ||
BRP233.036.1/ so 'py aa sarvabhtasya dvijendr paramtmana |
BRP233.036.2/ nayanti sarv yatrpi nmajtydikalpan || 36 ||
BRP233.037.1/ sattmtrtmake jeye jntmany tmana pare |
BRP233.037.2/ sa brahma tat para dhma paramtm parevara || 37 ||
BRP233.038.1/ sa viu sarvam eveda yato nvartate puna |
BRP233.038.2/ praktir y maykhyt vyaktvyaktasvarpi || 38 ||
BRP233.039.1/ purua cpy ubhv etau lyete paramtmani |
BRP233.039.2/ paramtm ca sarvem dhra paramevara || 39 ||
/p. 752/

BRP233.040.1/ viunmn sa vedeu vednteu ca gyate |


BRP233.040.2/ pravtta ca nivtta ca dvividha karma vaidikam || 40 ||
BRP233.041.1/ tbhym ubhbhy puruair yajamrti sa ijyate |
BRP233.041.2/ gyajusmabhir mrgai pravttair ijyate hy asau || 41 ||
BRP233.042.1/ yajevaro yajapumn puruai puruottama |
BRP233.042.2/ jntm jnayogena jnamrti sa ijyate || 42 ||
BRP233.043.1/ nivttair yogamrgai ca viur muktiphalaprada |
BRP233.043.2/ hrasvadrghaplutair yat tu kicid vastv abhidhyate || 43 ||

1107

1108

Chapter 233 :: Description of occasional dissolution (cont.)

BRP233.044.1/ yac ca vcm aviayas tat sarva viur avyaya |


BRP233.044.2/ vyakta sa evam avyakta sa eva puruo 'vyaya || 44 ||
BRP233.045.1/ paramtm ca vivtm vivarpadharo hari |
BRP233.045.2/ vyaktvyakttmik tasmin prakti s vilyate || 45 ||
BRP233.046.1/ purua cpi bho vipr yas tad avykttmani |
BRP233.046.2/ dviparrdhtmaka kla kathito yo may dvij || 46 ||
BRP233.047.1/ tad ahas tasya viprendr vior asya kathyate |
BRP233.047.2/ vyakte tu praktau lne prakty purue tath || 47 ||
BRP233.048.1/ tatrsthite ni tasya tatpram tapodhan |
BRP233.048.2/ naivhas tasya ca ni nityasya paramtmana || 48 ||
BRP233.049.1/ upacrt tathpy etat tasyeasya tu kathyate |
BRP233.049.2/ ity ea munirdl kathita prkto laya || 49 ||

Chapter 234 :: On suffering and final release from existence (absolute dissolution)

Chapter 234 :: On suffering


and final release from
existence (absolute
dissolution)
234

BRP234.001.0/ vysa uvca:

BRP234.001.1/ dhytmikdi bho vipr jtv tpatraya budha |


BRP234.001.2/ utpannajnavairgya prpnoty tyantika layam || 1 ||
BRP234.002.1/ dhytmiko 'pi dvividha rro mnasas tath |
BRP234.002.2/ rro bahubhir bhedair bhidyate ryat ca sa || 2 ||
BRP234.003.1/ irorogapratiyyajvaralabhagandarai |
BRP234.003.2/ gulmravayathuvsacchardydibhir anekadh || 3 ||
BRP234.004.1/ tathkirogtsrakuhgmayasajakai |
BRP234.004.2/ bhidyate dehajas tpo mnasa rotum arhatha || 4 ||
BRP234.005.1/ kmakrodhabhayadvealobhamohavidaja |
BRP234.005.2/ oksyvamnerymtsarybhibhavas tath || 5 ||
BRP234.006.1/ mnaso 'pi dvijarehs tpo bhavati naikadh |
BRP234.006.2/ ity evamdibhir bhedais tpo hy dhytmika smta || 6 ||
BRP234.007.1/ mgapakimanuydyai picoragarkasai |
BRP234.007.2/ sarspdyai ca n janyate cdhibhautika || 7 ||
/p. 753/

BRP234.008.1/ toavtavarmbuvaidyutdisamudbhava |
BRP234.008.2/ tpo dvijavarareh kathyate cdhidaivika || 8 ||
BRP234.009.1/ garbhajanmajarjnamtyunrakaja tath |
BRP234.009.2/ dukha sahasrao bhedair bhidyate munisattam || 9 ||

234

[ SS 379-380

1109

1110

Chapter 234 :: On suffering and final release from existence (absolute dissolution)

BRP234.010.1/ sukumratanur garbhe jantur bahumalvte |


BRP234.010.2/ ulbasaveito bhagnaphagrvsthisahati || 10 ||
BRP234.011.1/ atyamlakautkoalavaair mtbhojanai |
BRP234.011.2/ atitpibhir atyartha bdhyamno 'tivedana || 11 ||
BRP234.012.1/ prasrakucandau ngn prabhur tmana |
BRP234.012.2/ aknmtramahpakay sarvatra pita || 12 ||
BRP234.013.1/ nirucchvsa sacaitanya smara janmaatny atha |
BRP234.013.2/ ste garbhe 'tidukhena nijakarmanibandhana || 13 ||
BRP234.014.1/ jyamna pursmtraukrvilnana |
BRP234.014.2/ prjpatyena vtena pyamnsthibandhana || 14 ||
BRP234.015.1/ adhomukhas tai kriyate prabalai stimrutai |
BRP234.015.2/ kleair nikrntim pnoti jaharn mtur tura || 15 ||
BRP234.016.1/ mrchm avpya mahat saspo bhyavyun |
BRP234.016.2/ vijnabhraam pnoti jtas tu munisattam || 16 ||
BRP234.017.1/ kaakair iva tunnga krakacair iva drita |
BRP234.017.2/ ptivran nipatito dharay krimiko yath || 17 ||
BRP234.018.1/ kayane 'pi cakta parivarte 'py anvara |
BRP234.018.2/ stanapndikhram avpnoti parecchay || 18 ||
BRP234.019.1/ aucisrastare supta kadadibhis tath |
BRP234.019.2/ bhakyamo 'pi naivai samartho vinivrae || 19 ||
BRP234.020.1/ janmadukhny anekni janmano 'nantari ca |
BRP234.020.2/ blabhve yadpnoti dhibhtdikni ca || 20 ||
BRP234.021.1/ ajnatamas channo mhntakarao nara |
BRP234.021.2/ na jnti kuta ko 'ha kutra gant kimtmaka || 21 ||
BRP234.022.1/ kena bandhena baddho 'ha kraa kim akraam |
BRP234.022.2/ ki krya kim akrya v ki vcya ki na cocyate || 22 ||
BRP234.023.1/ ko dharma ka ca vdharma kasmin varteta vai katham |
BRP234.023.2/ ki kartavyam akartavya ki v ki guadoavat || 23 ||
BRP234.024.1/ eva pausamair mhair ajnaprabhava mahat |
BRP234.024.2/ avpyate narair dukha inodaraparyaai || 24 ||
BRP234.025.1/ ajna tmaso bhva kryrambhapravttaya |
BRP234.025.2/ ajnin pravartante karmalopas tato dvij || 25 ||
BRP234.026.1/ naraka karma lopt phalam hur maharaya |

Chapter 234 :: On suffering and final release from existence (absolute dissolution)

BRP234.026.2/ tasmd ajnin dukham iha cmutra cottamam || 26 ||


BRP234.027.1/ jarjarjaradeha ca ithilvayava pumn |
BRP234.027.2/ vicalacchradaano valisnyuirvta || 27 ||
/p. 754/

BRP234.028.1/ drapranaanayano vyomntargatatraka |


BRP234.028.2/ nsvivaranirytaromapuja caladvapu || 28 ||
BRP234.029.1/ prakabhtasarvsthir nataphsthisahati |
BRP234.029.2/ utsannajahargnitvd alphro 'lpaceita || 29 ||
BRP234.030.1/ kcchracakramaotthnaayansanaceita |
BRP234.030.2/ mandbhavacchrotranetragalalllvilnana || 30 ||
BRP234.031.1/ anyattai samastai ca karaair maraonmukha |
BRP234.031.2/ tatkae 'py anubhtnm asmartkhilavastunm || 31 ||
BRP234.032.1/ sakd uccrite vkye samudbhtamahrama |
BRP234.032.2/ vsaksmayysasamudbhtaprajgara || 32 ||
BRP234.033.1/ anyenotthpyate 'nyena tath saveyate jar |
BRP234.033.2/ bhtytmaputradrm apamnaparkta || 33 ||
BRP234.034.1/ prakkhilaauca ca vihrhrasaspha |
BRP234.034.2/ hsya parijanasypi nirvieabndhava || 34 ||
BRP234.035.1/ anubhtam ivnyasmi janmany tmaviceitam |
BRP234.035.2/ sasmaran yauvane drgha nivasity atitpita || 35 ||
BRP234.036.1/ evamdni dukhni jarym anubhya ca |
BRP234.036.2/ marae yni dukhni prpnoti u tny api || 36 ||
BRP234.037.1/ lathagrvghrihasto 'tha prpto vepathun nara |
BRP234.037.2/ muhur glnipara csau muhur jnabalnvita || 37 ||
BRP234.038.1/ hirayadhnyatanayabhrybhtyaghdiu |
BRP234.038.2/ ete katha bhaviyantty atva mamatkula || 38 ||
BRP234.039.1/ marmavidbhir mahrogai krakacair iva druai |
BRP234.039.2/ arair ivntakasyograi chidyamnsthibandhana || 39 ||
BRP234.040.1/ parivartamnatrki hastapda muhu kipan |
BRP234.040.2/ sauyamatlvohakaho ghuraghuryate || 40 ||
BRP234.041.1/ niruddhakahadeo 'pi udnavsapita |
BRP234.041.2/ tpena mahat vyptas t vyptas tath kudh || 41 ||

1111

1112

Chapter 234 :: On suffering and final release from existence (absolute dissolution)

BRP234.042.1/ kled utkrntim pnoti ymyakikarapita |


BRP234.042.2/ tata ca ytandeha kleena pratipadyate || 42 ||
BRP234.043.1/ etny anyni cogri dukhni marae nm |
BRP234.043.2/ udhva narake yni prpyante puruair mtai || 43 ||
BRP234.044.1/ ymyakikarapdigrahaa daatanam |
BRP234.044.2/ yamasya darana cogram ugramrgavilokanam || 44 ||
BRP234.045.1/ karambhavlukvahniyantraastrdibhae |
BRP234.045.2/ pratyeka ytany ca ytandi dvijottam || 45 ||
BRP234.046.1/ krakacai pyamnn my cpi dhmpyatm |
BRP234.046.2/ kuhrai pyamnn bhmau cpi nikhanyatm || 46 ||
BRP234.047.1/ lev ropyamn vyghravaktre praveyatm |
BRP234.047.2/ gdhrai sambhakyamn dvpibhi copabhujyatm || 47 ||
/p. 755/

BRP234.048.1/ kvathyat tailamadhye ca klidyat krakardame |


BRP234.048.2/ uccn niptyamnn kipyat kepayantrakai || 48 ||
BRP234.049.1/ narake yni dukhni ppahetdbhavni vai |
BRP234.049.2/ prpyante nrakair viprs te sakhy na vidyate || 49 ||
BRP234.050.1/ na kevala dvijareh narake dukhapaddhati |
BRP234.050.2/ svarge 'pi ptabhtasya kayior nsti nirvti || 50 ||
BRP234.051.1/ puna ca garbho bhavati jyate ca punar nara |
BRP234.051.2/ garbhe vilyate bhyo jyamno 'stam eti ca || 51 ||
BRP234.052.1/ jtamtra ca mriyate blabhve ca yauvane |
BRP234.052.2/ yad yat prtikara pus vastu vipr prajyate || 52 ||
BRP234.053.1/ tad eva dukhavkasya bjatvam upagacchati |
BRP234.053.2/ kalatraputramitrdighaketradhandikai || 53 ||
BRP234.054.1/ kriyate na tath bhri sukha pus yathsukham |
BRP234.054.2/ iti sasradukhrkatpatpitacetasm || 54 ||
BRP234.055.1/ vimuktipdapacchym te kutra sukha nm |
BRP234.055.2/ tad asya trividhasypi dukhajtasya paitai || 55 ||
BRP234.056.1/ garbhajanmajardyeu sthneu prabhaviyata |
BRP234.056.2/ nirasttiayhlda sukhabhvaikalakaam || 56 ||
BRP234.057.1/ bheaja bhagavatprptir ek ctyantik mat |
BRP234.057.2/ tasmt tatprptaye yatna kartavya paitair narai || 57 ||

Chapter 234 :: On suffering and final release from existence (absolute dissolution)

BRP234.058.1/ tatprptihetur jna ca karma cokta dvijottam |


BRP234.058.2/ gamottha vivekc ca dvidh jna tathocyate || 58 ||
BRP234.059.1/ abdabrahmgamamaya para brahma vivekajam |
BRP234.059.2/ andha tama ivjna dpavac cendriyodbhavam || 59 ||
BRP234.060.1/ yath sryas tath jna yad vai vipr vivekajam |
BRP234.060.2/ manur apy ha vedrtha smtv yan munisattam || 60 ||
BRP234.061.1/ tad etac chryatm atra sambandhe gadato mama |
BRP234.061.2/ dve brahma veditavye abdabrahma para ca yat || 61 ||
BRP234.062.1/ abdabrahmai nita para brahmdhigacchati |
BRP234.062.2/ dve vidye vai veditavye iti ctharva ruti || 62 ||
BRP234.063.1/ paray hy akaraprptir gveddimaypar |
BRP234.063.2/ yat tad avyaktam ajaram acintyam ajam avyayam || 63 ||
BRP234.064.1/ anirdeyam arpa ca pipddyasayutam |
BRP234.064.2/ vitta sarvagata nitya bhtayonim akraam || 64 ||
BRP234.065.1/ vypya vypta yata sarva tad vai payanti sraya |
BRP234.065.2/ tad brahma parama dhma tad dheya mokakkibhi || 65 ||
BRP234.066.1/ rutivkyodita skma tad vio parama padam |
BRP234.066.2/ utpatti pralaya caiva bhtnm gati gatim || 66 ||
BRP234.067.1/ vetti vidym avidy ca sa vcyo bhagavn iti |
BRP234.067.2/ jnaaktibalaivaryavryatejsy aeata || 67 ||
/p. 756/

BRP234.068.1/ bhagavacchabdavcyni vin heyair gudibhi |


BRP234.068.2/ sarvi tatra bhtni nivasanti partmani || 68 ||
BRP234.069.1/ bhteu ca sa sarvtm vsudevas tata smta |
BRP234.069.2/ uvceda maharibhya pur pa prajpati || 69 ||
BRP234.070.1/ nmavykhym anantasya vsudevasya tattvata |
BRP234.070.2/ bhteu vasate yo 'ntar vasanty atra ca tni yat |
BRP234.070.3/ dht vidht jagat vsudevas tata prabhu || 70 ||
BRP234.071.1/ sa sarvabhtapraktir gu ca |
BRP234.071.2/ do ca sarvn saguo hy atta |
BRP234.071.3/ attasarvvarao 'khiltm |
BRP234.071.4/ tenvta yad bhuvanntarlam || 71 ||
BRP234.072.1/ samastakalyagutmako hi |
BRP234.072.2/ svaaktiledtabhtasarga |

1113

1114

Chapter 234 :: On suffering and final release from existence (absolute dissolution)

BRP234.072.3/ icchghtbhimatorudeha |
BRP234.072.4/ sasdhiteajagaddhito 'sau || 72 ||
BRP234.073.1/ tejobalaivaryamahvarodha |
BRP234.073.2/ svavryaaktydiguaikari |
BRP234.073.3/ para par sakal na yatra |
BRP234.073.4/ kledaya santi parparee || 73 ||
BRP234.074.1/ sa varo vyaisamairpo |
BRP234.074.2/ 'vyaktasvarpa prakaasvarpa |
BRP234.074.3/ sarvevara sarvadk sarvavett |
BRP234.074.4/ samastaakti paramevarkhya || 74 ||
BRP234.075.1/ sajyate yena tad astadoa |
BRP234.075.2/ uddha para nirmalam ekarpam |
BRP234.075.3/ sandyate vpy atha gamyate v |
BRP234.075.4/ taj jnam ajnam ato 'nyad uktam || 75 ||

Chapter 235 :: Description of the practice of Yoga

Chapter 235 :: Description of


the practice of Yoga
235

BRP235.001.0/ munaya cu:

BRP235.001.1/ idn brhi yoga ca dukhasayogabheajam |


BRP235.001.2/ ya viditvvyaya tatra yujma puruottamam || 1 ||
BRP235.002.1/ rutv sa vacana te kadvaipyanas tad |
BRP235.002.2/ abravt paramaprto yog yogavid vara || 2 ||
BRP235.003.0/ vysa uvca:
BRP235.003.1/ yoga vakymi bho vipr udhva bhavananam |
BRP235.003.2/ yam abhyasypnuyd yog moka paramadurlabham || 3 ||
/p. 757/

BRP235.004.1/ rutvdau yogastri gurum rdhya bhaktita |


BRP235.004.2/ itihsa pura ca ved caiva vicakaa || 4 ||
BRP235.005.1/ hra yogado ca deakla ca buddhimn |
BRP235.005.2/ jtv samabhyased yoga nirdvandvo niparigraha || 5 ||
BRP235.006.1/ bhujan saktu yavg ca takramlaphala paya |
BRP235.006.2/ yvaka kaapiykam hra yogasdhanam || 6 ||
BRP235.007.1/ na manovikale dhmte na rnte kudhite tath |
BRP235.007.2/ na dvandve na ca te ca na coe nniltmake || 7 ||
BRP235.008.1/ saabde na jalbhyse jragohe catupathe |
BRP235.008.2/ sarspe mane ca na nadyante 'gnisannidhau || 8 ||
BRP235.009.1/ na caitye na ca valmke sabhaye kpasannidhau |
BRP235.009.2/ na ukaparanicaye yoga yujta karhicit || 9 ||
BRP235.010.1/ den etn andtya mhatvd yo yunakti vai |
BRP235.010.2/ pravakye tasya ye do jyante vighnakrak || 10 ||
BRP235.011.1/ bdhirya jaat lopa smter mkatvam andhat |
235

[ SS 380-381

1115

1116

Chapter 235 :: Description of the practice of Yoga

BRP235.011.2/ jvara ca jyate sadyas tadvad ajnasambhava || 11 ||


BRP235.012.1/ tasmt sarvtman kry rak yogavid sad |
BRP235.012.2/ dharmrthakmamok arra sdhana yata || 12 ||
BRP235.013.1/ rame vijane guhye niabde nirbhaye nage |
BRP235.013.2/ nygre ucau ramye caiknte devatlaye || 13 ||
BRP235.014.1/ rajany pacime yme prve ca susamhita |
BRP235.014.2/ prvhe madhyame chni yukthro jitendriya || 14 ||
BRP235.015.1/ sna prmukho ramya sane sukhanicale |
BRP235.015.2/ ntince na cocchrite nispha satyavk uci || 15 ||
BRP235.016.1/ yuktanidro jitakrodha sarvabhtahite rata |
BRP235.016.2/ sarvadvandvasaho dhra samakyghrimastaka || 16 ||
BRP235.017.1/ nbhau nidhya hastau dvau nta padmsane sthita |
BRP235.017.2/ sasthpya di nsgre prn yamya vgyata || 17 ||
BRP235.018.1/ samhtyendriyagrma manas hdaye muni |
BRP235.018.2/ praava drgham udyamya savtsya sunicala || 18 ||
BRP235.019.1/ rajas tamaso vtti sattvena rajasas tath |
BRP235.019.2/ sachdya nirmale nte sthita savtalocana || 19 ||
BRP235.020.1/ htpadmakoare lna sarvavypi nirajanam |
BRP235.020.2/ yujta satata yog muktida puruottamam || 20 ||
BRP235.021.1/ karaendriyabhtni ketraje prathama nyaset |
BRP235.021.2/ ketraja ca pare yojyas tato yujati yogavit || 21 ||
/p. 758/

BRP235.022.1/ mano yasyntam abhyeti paramtmani cacalam |


BRP235.022.2/ santyajya viays tasya yogasiddhi prakit || 22 ||
BRP235.023.1/ yad nirviaya citta pare brahmai lyate |
BRP235.023.2/ samdhau yogayuktasya tadbhyeti para padam || 23 ||
BRP235.024.1/ asasakta yad citta yogina sarvakarmasu |
BRP235.024.2/ bhavaty nandam sdya tad nirvam cchati || 24 ||
BRP235.025.1/ uddha dhmatraytta turykhya puruottamam |
BRP235.025.2/ prpya yogabald yog mucyate ntra saaya || 25 ||
BRP235.026.1/ nispha sarvakmebhya sarvatra priyadarana |
BRP235.026.2/ sarvatrnityabuddhis tu yog mucyeta nnyath || 26 ||

Chapter 235 :: Description of the practice of Yoga

BRP235.027.1/ indriyi na seveta vairgyea ca yogavit |


BRP235.027.2/ sad cbhysayogena mucyate ntra saaya || 27 ||
BRP235.028.1/ na ca padmsand yogo na nsgranirkat |
BRP235.028.2/ manasa cendriy ca sayogo yoga ucyate || 28 ||
BRP235.029.1/ eva may munireh yoga prokto vimuktida |
BRP235.029.2/ sasramokahetu ca kim anyac chrotum icchatha || 29 ||
BRP235.030.0/ lomaharaa uvca:
BRP235.030.1/ rutv te vacana tasya sdhu sdhv iti cbruvan |
BRP235.030.2/ vysa praasya sampjya puna prau samudyat || 30 ||

1117

1118

Chapter 236 :: On Skhya and Yoga

Chapter 236 :: On Skhya


and Yoga
236

BRP236.001.0/ munaya cu:

BRP236.001.1/ tava vaktrbdhisambhtam amta vmaya mune |


BRP236.001.2/ pibat no dvijareha na tptir iha dyate || 1 ||
BRP236.002.1/ tasmd yoga mune brhi vistarea vimuktidam |
BRP236.002.2/ skhya ca dvipad reha rotum icchmahe vayam || 2 ||
BRP236.003.1/ prajv rotriyo yajv khyta prjo 'nasyaka |
BRP236.003.2/ satyadharmamatir brahman katha brahmdhigacchati || 3 ||
BRP236.004.1/ tapas brahmacaryea sarvatygena medhay |
BRP236.004.2/ skhye v yadi v yoga etat po vadasva na || 4 ||
BRP236.005.1/ manasa cendriy ca yathaikgryam avpyate |
BRP236.005.2/ yenopyena puruas tat tva vykhytum arhasi || 5 ||
BRP236.006.0/ vysa uvca:
BRP236.006.1/ nnyatra jnatapasor nnyatrendriyanigraht |
BRP236.006.2/ nnyatra sarvasantygt siddhi vindati kacana || 6 ||
/p. 759/

BRP236.007.1/ mahbhtni sarvi prvasi svayambhuva |


BRP236.007.2/ bhyiha prabhdgrme nivini arriu || 7 ||
BRP236.008.1/ bhmer deho jalt sneho jyotia caku smte |
BRP236.008.2/ prpnrayo vyu kohka arrim || 8 ||
BRP236.009.1/ krntau viur bale akra kohe 'gnir bhoktum icchati |
BRP236.009.2/ karayo pradia rotre jihvy vk sarasvat || 9 ||
BRP236.010.1/ karau tvak caku jihv nsik caiva pacam |
BRP236.010.2/ daa tnndriyoktni dvry hrasiddhaye || 10 ||
BRP236.011.1/ abdasparau tath rpa rasa gandha ca pacamam |
236

[ SS 381-383

Chapter 236 :: On Skhya and Yoga

BRP236.011.2/ indriyrthn pthag vidyd indriyebhyas tu nityad || 11 ||


BRP236.012.1/ indriyi mano yukte avayn iva rjina |
BRP236.012.2/ mana cpi sad yukte bhttm hdayrita || 12 ||
BRP236.013.1/ indriy tathaivai sarvem vara mana |
BRP236.013.2/ niyame ca visarge ca bhttm manasas tath || 13 ||
BRP236.014.1/ indriyndriyrth ca svabhva cetan mana |
BRP236.014.2/ prpnau ca jva ca nitya deheu dehinm || 14 ||
BRP236.015.1/ rayo nsti sattvasya guaabdo na cetan |
BRP236.015.2/ sattva hi teja sjati na gun vai kathacana || 15 ||
BRP236.016.1/ eva saptadaa deha vta oaabhir guai |
BRP236.016.2/ man manas vipr payaty tmnam tmani || 16 ||
BRP236.017.1/ na hy aya caku dyo na ca sarvair apndriyai |
BRP236.017.2/ manas tu pradptena mahn tm prakate || 17 ||
BRP236.018.1/ aabdaspararpa tac crasgandham avyayam |
BRP236.018.2/ aarra arre sve nirketa nirindriyam || 18 ||
BRP236.019.1/ avyakta sarvadeheu martyeu paramrcitam |
BRP236.019.2/ yo 'nupayati sa pretya kalpate brahmabhyata || 19 ||
BRP236.020.1/ vidyvinayasampannabrhmae gavi hastini |
BRP236.020.2/ uni caiva vapke ca pait samadarina || 20 ||
BRP236.021.1/ sa hi sarveu bhteu jagameu dhruveu ca |
BRP236.021.2/ vasaty eko mahn tm yena sarvam ida tatam || 21 ||
BRP236.022.1/ sarvabhteu ctmna sarvabhtni ctmani |
BRP236.022.2/ yad payati bhttm brahma sampadyate tad || 22 ||
BRP236.023.1/ yvn tmani vedtm tvn tm partmani |
BRP236.023.2/ ya eva satata veda so 'mtatvya kalpate || 23 ||
BRP236.024.1/ sarvabhttmabhtasya sarvabhtahitasya ca |
BRP236.024.2/ devpi mrge muhyanti apadasya padaiia || 24 ||
BRP236.025.1/ akuntnm ivke matsynm iva codake |
BRP236.025.2/ yath gatir na dyeta tath jnavid gati || 25 ||
/p. 760/

BRP236.026.1/ kla pacati bhtni sarvy evtmantmani |


BRP236.026.2/ yasmis tu pacyate klas tan na vedeha kacana || 26 ||

1119

1120

Chapter 236 :: On Skhya and Yoga

BRP236.027.1/ na tad rdhva na tiryak ca ndho na ca puna puna |


BRP236.027.2/ na madhye pratighte naiva kicin na kacana || 27 ||
BRP236.028.1/ sarve tatsth ime lok bhyam e na kicana |
BRP236.028.2/ yady apy agre samgacched yath bo guacyuta || 28 ||
BRP236.029.1/ naivnta kraasyeyd yady api syn manojava |
BRP236.029.2/ tasmt skmatara nsti nsti sthlatara tath || 29 ||
BRP236.030.1/ sarvatapipda tat sarvatokiiromukham |
BRP236.030.2/ sarvatarutimal loke sarvam vtya tihati || 30 ||
BRP236.031.1/ tad evor autara tan mahadbhyo mahattaram |
BRP236.031.2/ tad anta sarvabhtn dhruva tihan na dyate || 31 ||
BRP236.032.1/ akara ca kara caiva dvedh bhvo 'yam tmana |
BRP236.032.2/ kara sarveu bhteu divya tv amtam akaram || 32 ||
BRP236.033.1/ navadvra pura ktv haso hi niyato va |
BRP236.033.2/ da sarvabhtasya sthvarasya carasya ca || 33 ||
BRP236.034.1/ hnenbhivikalpn nar sacayena ca |
BRP236.034.2/ arrm ajasyhur hasatva pradarina || 34 ||
BRP236.035.1/ hasokta ca kara caiva kastha yat tad akaram |
BRP236.035.2/ tad vidvn akara prpya jahti prajanman || 35 ||
BRP236.036.0/ vysa uvca:
BRP236.036.1/ bhavat pcchat vipr yathvad iha tattvata |
BRP236.036.2/ skhya jnena sayukta yad etat krtita may || 36 ||
BRP236.037.1/ yogaktya tu bho vipr krtayiymy ata param |
BRP236.037.2/ ekatva buddhimanasor indriy ca sarvaa || 37 ||
BRP236.038.1/ tmano vypino jna jnam etad anuttamam |
BRP236.038.2/ tad etad upantena dntendhytmalin || 38 ||
BRP236.039.1/ tmrmea buddhena boddhavya ucikarma |
BRP236.039.2/ yogadon samucchidya paca yn kavayo vidu || 39 ||
BRP236.040.1/ kma krodha ca lobha ca bhaya svapna ca pacamam |
BRP236.040.2/ krodha amena jayati kma sakalpavarjant || 40 ||
BRP236.041.1/ sattvasasevand dhro nidrm ucchettum arhati |
BRP236.041.2/ dhty inodara raket pipda ca caku || 41 ||
BRP236.042.1/ caku rotra ca manas mano vca ca karma |
BRP236.042.2/ apramdd bhaya jahyd dambha prjopasevant || 42 ||

Chapter 236 :: On Skhya and Yoga

BRP236.043.1/ evam etn yogado jayen nityam atandrita |


BRP236.043.2/ agn ca brhma ctha devat praamet sad || 43 ||
BRP236.044.1/ varjayed uddhat vca hisyukt manonugm |
BRP236.044.2/ brahmatejomaya ukra yasya sarvam ida jagat || 44 ||
/p. 761/

BRP236.045.1/ etasya bhtabhtasya da sthvarajagamam |


BRP236.045.2/ dhynam adhyayana dna satya hrr rjava kam || 45 ||
BRP236.046.1/ auca caivtmana uddhir indriy ca nigraha |
BRP236.046.2/ etair vivardhate teja ppmna cpakarati || 46 ||
BRP236.047.1/ sama sarveu bhteu labhylabhyena vartayan |
BRP236.047.2/ dhtappm tu tejasv laghvhro jitendriya || 47 ||
BRP236.048.1/ kmakrodhau vae ktv nieved brahmaa padam |
BRP236.048.2/ manasa cendriy ca ktvaikgrya samhita || 48 ||
BRP236.049.1/ prvartre parrdhe ca dhrayen mana tmana |
BRP236.049.2/ janto pacendriyasysya yady eka klinnam indriyam || 49 ||
BRP236.050.1/ tato 'sya sravati praj gire pdd ivodakam |
BRP236.050.2/ manasa prvam dadyt krmm iva matsyah || 50 ||
BRP236.051.1/ tata rotra tata cakur jihv ghra ca yogavit |
BRP236.051.2/ tata etni sayamya manasi sthpayed yadi || 51 ||
BRP236.052.1/ tathaivpohya sakalpn mano hy tmani dhrayet |
BRP236.052.2/ pacendriyi manasi hdi sasthpayed yadi || 52 ||
BRP236.053.1/ yadaitny avatihante manaahni ctmani |
BRP236.053.2/ prasdanti ca sasthy tad brahma prakate || 53 ||
BRP236.054.1/ vidhma iva dptrcir ditya iva dptimn |
BRP236.054.2/ vaidyuto 'gnir ivke payanty tmnam tmani || 54 ||
BRP236.055.1/ sarva tatra tu sarvatra vypakatvc ca dyate |
BRP236.055.2/ ta payanti mahtmno brhma ye mania || 55 ||
BRP236.056.1/ dhtimanto mahprj sarvabhtahite rat |
BRP236.056.2/ eva parimita klam caran saitavrata || 56 ||
BRP236.057.1/ sno hi rahasy eko gacched akarasmyatm |
BRP236.057.2/ pramoho bhrama varto ghra ravaadarane || 57 ||
BRP236.058.1/ adbhutni rasa spara toamrutkti |
BRP236.058.2/ pratibhn upasarg ca pratisaghya yogata || 58 ||

1121

1122

Chapter 236 :: On Skhya and Yoga

BRP236.059.1/ ts tattvavid andtya smyenaiva nivartayet |


BRP236.059.2/ kuryt paricaya yoge trailokye niyato muni || 59 ||
BRP236.060.1/ girige tath caitye vkamleu yojayet |
BRP236.060.2/ sanniyamyendriyagrma kohe bhaman iva || 60 ||
BRP236.061.1/ ekgra cintayen nitya yogn nodvijate mana |
BRP236.061.2/ yenopyena akyeta niyantu cacala mana || 61 ||
BRP236.062.1/ tatra yukto nieveta na caiva vicalet tata |
BRP236.062.2/ nygri caikgro nivsrtham upakramet || 62 ||
BRP236.063.1/ ntivrajet para vc karma manaspi v |
BRP236.063.2/ upekako yathro labdhlabdhasamo bhavet || 63 ||
BRP236.064.1/ ya cainam abhinandeta ya cainam abhivdayet |
BRP236.064.2/ samas tayo cpy ubhayor nbhidhyyec chubhubham || 64 ||
/p. 762/

BRP236.065.1/ na prahyeta lbheu nlbheu ca cintayet |


BRP236.065.2/ sama sarveu bhteu sadharm mtarivana || 65 ||
BRP236.066.1/ eva svasthtmana sdho sarvatra samadarina |
BRP236.066.2/ a msn nityayuktasya abdabrahmbhivartate || 66 ||
BRP236.067.1/ vedanrtn parn dv samalomakcana |
BRP236.067.2/ eva tu nirato mrga viramen na vimohita || 67 ||
BRP236.068.1/ api varvakas tu nr v dharmakki |
BRP236.068.2/ tv apy etena mrgea gacchet param gatim || 68 ||
BRP236.069.1/ aja puram ajara santana |
BRP236.069.2/ yam indriytigam agocara dvij |
BRP236.069.3/ avekya cem paramehismyat |
BRP236.069.4/ praynty anvttigati mania || 69 ||

Chapter 237 :: On the opposition of action and knowledge

Chapter 237 :: On the


opposition of action and
knowledge
237

BRP237.001.0/ munaya cu:

BRP237.001.1/ yady eva vedavacana kuru karma tyajeti ca |


BRP237.001.2/ k dia vidyay ynti k ca gacchanti karma || 1 ||
BRP237.002.1/ etad vai rotum icchmas tad bhavn prabravtu na |
BRP237.002.2/ etad anyonyavairpya vartate pratiklata || 2 ||
BRP237.003.0/ vysa uvca:
BRP237.003.1/ udhva munirdl yat pcchadhva samsata |
BRP237.003.2/ karmavidymayau cobhau vykhysymi karkarau || 3 ||
BRP237.004.1/ y dia vidyay ynti y gacchanti ca karma |
BRP237.004.2/ udhva smprata vipr gahana hy etad uttaram || 4 ||
BRP237.005.1/ asti dharma iti yukta nsti tatraiva yo vadet |
BRP237.005.2/ yakasya sdyam ida yakasyeda bhaved atha || 5 ||
BRP237.006.1/ dvv imv atha panthnau yatra ved pratihit |
BRP237.006.2/ pravttilakao dharmo nivtto v vibhita || 6 ||
BRP237.007.1/ karma badhyate jantur vidyay ca vimucyate |
BRP237.007.2/ tasmt karma na kurvanti yataya pradarina || 7 ||
BRP237.008.1/ karma jyate pretya mrtimn oatmaka |
BRP237.008.2/ vidyay jyate nityam avyakta hy akartmakam || 8 ||
BRP237.009.1/ karma tv eke praasanti svalpabuddhirat nar |
BRP237.009.2/ tena te dehajlena ramayanta upsate || 9 ||
BRP237.010.1/ ye tu buddhi par prpt dharmanaipuyadarina |
BRP237.010.2/ na te karma praasanti kpa nady pibann iva || 10 ||

237

[ SS 384-387

1123

1124

Chapter 237 :: On the opposition of action and knowledge

BRP237.011.1/ karma phalam pnoti sukhadukhe bhavbhavau |


BRP237.011.2/ vidyay tad avpnoti yatra gatv na ocati || 11 ||
/p. 763/

BRP237.012.1/ na mriyate yatra gatv yatra gatv na jyate |


BRP237.012.2/ na jryate yatra gatv yatra gatv na vardhate || 12 ||
BRP237.013.1/ yatra tad brahma paramam avyaktam acala dhruvam |
BRP237.013.2/ avyktam anymam amta cdhiyogavit || 13 ||
BRP237.014.1/ dvandvair na yatra bdhyante mnasena ca karma |
BRP237.014.2/ sam sarvatra maitr ca sarvabhtahite rat || 14 ||
BRP237.015.1/ vidymayo 'nya puruo dvij karmamayo 'para |
BRP237.015.2/ vipr candrasamaspara skmay kalay sthita || 15 ||
BRP237.016.1/ tad etad i prokta vistarenugyate |
BRP237.016.2/ na vaktu akyate drau cakratantum ivmbare || 16 ||
BRP237.017.1/ ekdaavikrtm kalsambhrasambhta |
BRP237.017.2/ mrtimn iti ta vidyd vipr karmagutmakam || 17 ||
BRP237.018.1/ devo ya saritas tasmin buddhndur iva pukare |
BRP237.018.2/ ketraja ta vijnyn nitya yogajittmakam || 18 ||
BRP237.019.1/ tamo raja ca sattva ca jeya jvagutmakam |
BRP237.019.2/ jvam tmagua vidyd tmna paramtmana || 19 ||
BRP237.020.1/ sacetana jvagua vadanti |
BRP237.020.2/ sa ceate jvagua ca sarvam |
BRP237.020.3/ tata para ketravido vadanti |
BRP237.020.4/ prakalpayanto bhuvanni sapta || 20 ||
BRP237.021.0/ vysa uvca:
BRP237.021.1/ praktys tu vikr ye ketrajs te parirut |
BRP237.021.2/ te caina na prajnanti na jnti sa tn api || 21 ||
BRP237.022.1/ tai caiva kurute krya manaahair ihendriyai |
BRP237.022.2/ sudntair iva sayant dha paramavjibhi || 22 ||
BRP237.023.1/ indriyebhya par hy arth arthebhya parama mana |
BRP237.023.2/ manasas tu par buddhir buddher tm mahn para || 23 ||
BRP237.024.1/ mahata param avyaktam avyaktt parato 'mtam |
BRP237.024.2/ amtn na para kicit s kh param gati || 24 ||
BRP237.025.1/ eva sarveu bhteu ghtm na prakate |

Chapter 237 :: On the opposition of action and knowledge

BRP237.025.2/ dyate tv agryay buddhy skmay skmadaribhi || 25 ||


BRP237.026.1/ antartmani salya manaahni medhay |
BRP237.026.2/ indriyair indriyrth ca bahucittam acintayan || 26 ||
BRP237.027.1/ dhyne 'pi parama ktv vidysampdita mana |
BRP237.027.2/ anvara pranttm tato gacchet para padam || 27 ||
BRP237.028.1/ indriy tu sarve vaytm calitasmti |
BRP237.028.2/ tmana sampradnena martyo mtyum upnute || 28 ||
/p. 764/

BRP237.029.1/ vihatya sarvasakalpn sattve citta niveayet |


BRP237.029.2/ sattve citta samveya tata klajaro bhavet || 29 ||
BRP237.030.1/ cittaprasdena yatir jahtha ubhubham |
BRP237.030.2/ prasanntmtmani sthitv sukham atyantam anute || 30 ||
BRP237.031.1/ lakaa tu prasdasya yath svapne sukha bhavet |
BRP237.031.2/ nirvte v yath dpo dpyamno na kampate || 31 ||
BRP237.032.1/ eva prvpare rtre yujann tmnam tman |
BRP237.032.2/ laghvhro viuddhtm payaty tmnam tmani || 32 ||
BRP237.033.1/ rahasya sarvavednm anaitihyam angamam |
BRP237.033.2/ tmapratyyaka stram ida putrnusanam || 33 ||
BRP237.034.1/ dharmkhyneu sarveu satykhyneu yad vasu |
BRP237.034.2/ daavarasahasri nirmathymtam uddhtam || 34 ||
BRP237.035.1/ navanta yath dadhna khd agnir yathaiva ca |
BRP237.035.2/ tathaiva vidu jna muktiheto samuddhtam || 35 ||
BRP237.036.1/ sntaknm ida stra vcya putrnusanam |
BRP237.036.2/ tad ida nprantya ndntya tapasvine || 36 ||
BRP237.037.1/ nvedavidue vcya tath nnugatya ca |
BRP237.037.2/ nsyakynjave na cnirdiakrie || 37 ||
BRP237.038.1/ na tarkastradagdhya tathaiva piunya ca |
BRP237.038.2/ lghine lghanyya prantya tapasvine || 38 ||
BRP237.039.1/ ida priyya putrya iyynugatya tu |
BRP237.039.2/ rahasyadharma vaktavya nnyasmai tu kathacana || 39 ||
BRP237.040.1/ yad apy asya mah dadyd ratnaprm im nara |
BRP237.040.2/ idam eva tata reya iti manyeta tattvavit || 40 ||

1125

1126

Chapter 237 :: On the opposition of action and knowledge

BRP237.041.1/ ato guhyatarrtha tad adhytmam atimnuam |


BRP237.041.2/ yat tan maharibhir da vednteu ca gyate || 41 ||
BRP237.042.1/ tad yumabhya prayacchmi yan m pcchata sattam |
BRP237.042.2/ yan me manasi varteta yas tu vo hdi saaya |
BRP237.042.3/ ruta bhavadbhis tat sarva kim anyat kathaymi va || 42 ||
BRP237.043.0/ munaya cu:
BRP237.043.1/ adhytma vistareeha punar eva vadasva na |
BRP237.043.2/ yad adhytma yath vidmo bhagavann isattama || 43 ||
BRP237.044.0/ vysa uvca:
BRP237.044.1/ adhytma yad ida vipr puruasyeha pahyate |
BRP237.044.2/ yumabhya kathayiymi tasya vykhyvadhryatm || 44 ||
BRP237.045.1/ bhmir pas tath jyotir vyur kam eva ca |
BRP237.045.2/ mahbhtni ya caiva sarvabhteu bhtakt || 45 ||
BRP237.046.0/ munaya cu:
BRP237.046.1/ kra tu bhaved yasya yasmin deha na payati |
/p. 765/

BRP237.046.2/ kdya arreu katha tad upavarayet |


BRP237.046.3/ indriy gu kecit katha tn upalakayet || 46 ||
BRP237.047.0/ vysa uvca:
BRP237.047.1/ etad vo varayiymi yathvad anudaranam |
BRP237.047.2/ udhva tad ihaikgry yathtattva yath ca tat || 47 ||
BRP237.048.1/ abda rotra tath khni trayam kalakaam |
BRP237.048.2/ pra ce tath spara ete vyugus traya || 48 ||
BRP237.049.1/ rpa cakur vipka ca tridh jyotir vidhyate |
BRP237.049.2/ raso 'tha rasana svedo gus tv ete trayo 'mbhasm || 49 ||
BRP237.050.1/ ghreya ghra arra ca bhmer ete gus traya |
BRP237.050.2/ etvn indriyagrmo vykhyta pcabhautika || 50 ||
BRP237.051.1/ vyo sparo raso 'dbhya ca jyotio rpam ucyate |
BRP237.051.2/ kaprabhava abdo gandho bhmigua smta || 51 ||
BRP237.052.1/ mano buddhi svabhva ca gu ete svayonij |
BRP237.052.2/ te gun ativartante guebhya param mat || 52 ||
BRP237.053.1/ yath krma ivgni prasrya sanniyacchati |
BRP237.053.2/ evam evendriyagrma buddhireho niyacchati || 53 ||

Chapter 237 :: On the opposition of action and knowledge

BRP237.054.1/ yad rdhva pdatalayor avrkordhva ca payati |


BRP237.054.2/ etasminn eva ktye s vartate buddhir uttam || 54 ||
BRP237.055.1/ guais tu nyate buddhir buddhir evendriyy api |
BRP237.055.2/ manaahni sarvi buddhy bhvt kuto gu || 55 ||
BRP237.056.1/ indriyi narai paca aha tan mana ucyate |
BRP237.056.2/ saptam buddhim evhu ketraja viddhi camam || 56 ||
BRP237.057.1/ cakur lokanyaiva saaya kurute mana |
BRP237.057.2/ buddhir adhyavasnya sk ketraja ucyate || 57 ||
BRP237.058.1/ rajas tama ca sattva ca traya ete svayonij |
BRP237.058.2/ sam sarveu bhteu tn gun upalakayet || 58 ||
BRP237.059.1/ tatra yat prtisayukta kicid tmani lakayet |
BRP237.059.2/ prantam iva sayukta sattva tad upadhrayet || 59 ||
BRP237.060.1/ yat tu santpasayukta kye manasi v bhavet |
BRP237.060.2/ pravtta raja ity eva tatra cpy upalakayet || 60 ||
BRP237.061.1/ yat tu sammohasayuktam avyakta viama bhavet |
BRP237.061.2/ apratarkyam avijeya tamas tad upadhrayet || 61 ||
BRP237.062.1/ prahara prtir nanda svmya svasthtmacittat |
BRP237.062.2/ akasmd yadi v kasmd vadanti sttvikn gun || 62 ||
BRP237.063.1/ abhimno mvdo lobho mohas tathkam |
BRP237.063.2/ ligni rajasas tni vartante hetutattvata || 63 ||
BRP237.064.1/ tath moha pramda ca tandr nidrprabodhit |
BRP237.064.2/ kathacid abhivartante vijeys tmas gu || 64 ||
/p. 766/

BRP237.065.1/ mana prasjate bhva buddhir adhyavasyin |


BRP237.065.2/ hdaya priyam eveha trividh karmacodan || 65 ||
BRP237.066.1/ indriyebhya par hy arth arthebhya ca para mana |
BRP237.066.2/ manasas tu par buddhir buddher tm para smta || 66 ||
BRP237.067.1/ buddhir tm manuyasya buddhir evtmanyik |
BRP237.067.2/ yad vikurute bhva tad bhavati s mana || 67 ||
BRP237.068.1/ indriy pthagbhvd buddhir vikurute hy anu |
BRP237.068.2/ vat bhavati rotra spat spara ucyate || 68 ||
BRP237.069.1/ payant ca bhaved d rasant rasan bhavet |
BRP237.069.2/ jighrant bhavati ghra buddhir vikurute pthak || 69 ||

1127

1128

Chapter 237 :: On the opposition of action and knowledge

BRP237.070.1/ indriyi tu tny hus te vtty vitihati |


BRP237.070.2/ tihati purue buddhir buddhibhvavyavasthit || 70 ||
BRP237.071.1/ kadcil labhate prti kadcid api ocati |
BRP237.071.2/ na sukhena ca dukhena kadcid iha muhyate || 71 ||
BRP237.072.1/ svaya bhvtmik bhvs trn etn ativartate |
BRP237.072.2/ sarit sgaro bhart mahvelm ivormimn || 72 ||
BRP237.073.1/ yad prrthayate kicit tad bhavati s mana |
BRP237.073.2/ adhihne ca vai buddhy pthag etni sasmaret || 73 ||
BRP237.074.1/ indriyi ca medhyni vicetavyni ktsnaa |
BRP237.074.2/ sarvy evnuprvea yad yad ca vidhyate || 74 ||
BRP237.075.1/ avibhgaman buddhir bhvo manasi vartate |
BRP237.075.2/ pravartamnas tu raja sattvam apy ativartate || 75 ||
BRP237.076.1/ ye vai bhvena vartante sarvev eteu te triu |
BRP237.076.2/ anv arthn sampravartante rathanemim ar iva || 76 ||
BRP237.077.1/ pradprtha mana kuryd indriyair buddhisattamai |
BRP237.077.2/ nicaradbhir yathyogam udsnair yadcchay || 77 ||
BRP237.078.1/ evasvabhvam evedam iti buddhv na muhyati |
BRP237.078.2/ aocan samprahya ca nitya vigatamatsara || 78 ||
BRP237.079.1/ na hy tm akyate draum indriyai kmagocarai |
BRP237.079.2/ pravartamnair anekair durdharair akttmabhi || 79 ||
BRP237.080.1/ te tu manas ramn yad samya niyacchati |
BRP237.080.2/ tad prakate 'sytm dpadpt yathkti || 80 ||
BRP237.081.1/ sarvem eva bhtn tamasy upagate yath |
BRP237.081.2/ praka bhavate sarva tathaivam upadhryatm || 81 ||
BRP237.082.1/ yath vricara pak na lipyati jale caran |
BRP237.082.2/ vimukttm tath yog guadoair na lipyate || 82 ||
/p. 767/

BRP237.083.1/ evam eva ktaprajo na doair viay caran |


BRP237.083.2/ asajjamna sarveu na kathacit pralipyate || 83 ||
BRP237.084.1/ tyaktv prvakta karma ratir yasya sadtmani |
BRP237.084.2/ sarvabhttmabhtasya guasagena sajjata || 84 ||
BRP237.085.1/ svayam tm prasavati guev api kadcana |
BRP237.085.2/ na gu vidur tmna gun veda sa sarvad || 85 ||

Chapter 237 :: On the opposition of action and knowledge

BRP237.086.1/ paridadhyd gun sa dra caiva yathtatham |


BRP237.086.2/ sattvaketrajayor evam antara lakayen nara || 86 ||
BRP237.087.1/ sjate tu gun eka eko na sjate gun |
BRP237.087.2/ pthagbhtau praktyaitau samprayuktau ca sarvad || 87 ||
BRP237.088.1/ yathman hirayasya samprayuktau tathaiva tau |
BRP237.088.2/ maakodumbarau vpi samprayuktau yath saha || 88 ||
BRP237.089.1/ iik v yath muje pthak ca saha caiva ha |
BRP237.089.2/ tathaiva sahitv etau anyonyasmin pratihitau || 89 ||

1129

1130

Chapter 238 :: On liberation by knowledge

Chapter 238 :: On liberation by


knowledge
238

BRP238.001.0/ vysa uvca:

BRP238.001.1/ sjate tu gun sattva ketrajas tv adhitihati |


BRP238.001.2/ gun vikriyata sarvn udsnavad vara || 1 ||
BRP238.002.1/ svabhvayukta tat sarva yad imn sjate gun |
BRP238.002.2/ ranbhir yath stra sjate tad gus tath || 2 ||
BRP238.003.1/ pravtt na nivartante pravttir nopalabhyate |
BRP238.003.2/ evam eke vyavasyanti nivttim iti cpare || 3 ||
BRP238.004.1/ ubhaya sampradhryaitad adhyavasyed yathmati |
BRP238.004.2/ anenaiva vidhnena bhaved vai saayo mahn || 4 ||
BRP238.005.1/ andinidhano hy tm ta buddhv viharen nara |
BRP238.005.2/ akrudhyann aprahya ca nitya vigatamatsara || 5 ||
BRP238.006.1/ ity eva hdaye sarvo buddhicintmaya dham |
BRP238.006.2/ anitya sukham snam aocya chinnasaaya || 6 ||
BRP238.007.1/ tarayet pracyut pthv yath pr nad nar |
BRP238.007.2/ avaghya ca vidvso vipr lolam ima tath || 7 ||
BRP238.008.1/ na tu tapyati vai vidvn sthale carati tattvavit |
BRP238.008.2/ eva vicintya ctmna kevala jnam tmana || 8 ||
BRP238.009.1/ t tu buddhv nara sarga bhtnm gati gatim |
BRP238.009.2/ samacea ca vai samyag labhate amam uttamam || 9 ||
BRP238.010.1/ etad dvijanmasmagrya brhmaasya vieata |
BRP238.010.2/ tmajnasamasnehaparypta tatparyaam || 10 ||
/p. 768/

BRP238.011.1/ tattva buddhv bhaved buddha kim anyad buddhalakaam |


BRP238.011.2/ vijyaitad vimucyante ktakty mania || 11 ||

238

[ SS 387-388

Chapter 238 :: On liberation by knowledge

BRP238.012.1/ na bhavati vidu mahad bhaya |


BRP238.012.2/ yad avidu sumahad bhaya paratra |
BRP238.012.3/ nahi gatir adhiksti kasyacid |
BRP238.012.4/ bhavati hi y vidua santan || 12 ||
BRP238.013.1/ loke mtaram asyate naras |
BRP238.013.2/ tatra devam anirkya ocate |
BRP238.013.3/ tatra cet kualo na ocate |
BRP238.013.4/ ye vidus tad ubhaya ktktam || 13 ||
BRP238.014.1/ yat karoty anabhisandhiprvaka |
BRP238.014.2/ tac ca nindayati yat pur ktam |
BRP238.014.3/ yat priya tad ubhaya na vpriya |
BRP238.014.4/ tasya taj janayatha kurvata || 14 ||
BRP238.015.0/ munaya cu:
BRP238.015.1/ yasmd dharmt paro dharmo vidyate neha kacana |
BRP238.015.2/ yo viia ca bhtebhyas tad bhavn prabravtu na || 15 ||
BRP238.016.0/ vysa uvca:
BRP238.016.1/ dharma ca sampravakymi puram ibhi stutam |
BRP238.016.2/ viia sarvadharmebhya udhva munisattam || 16 ||
BRP238.017.1/ indriyi pramthni buddhy sayamya tattvata |
BRP238.017.2/ sarvata prastnha pit bln ivtmajn || 17 ||
BRP238.018.1/ manasa cendriy cpy aikgrya parama tapa |
BRP238.018.2/ vijeya sarvadharmebhya sa dharma para ucyate || 18 ||
BRP238.019.1/ tni sarvi sandhya manaahni medhay |
BRP238.019.2/ tmatpta sa evsd bahucintyam acintayan || 19 ||
BRP238.020.1/ gocarebhyo nivttni yad sthsyanti vemani |
BRP238.020.2/ tad caivtmantmna para drakyatha vatam || 20 ||
BRP238.021.1/ sarvtmna mahtmna vidhmam iva pvakam |
BRP238.021.2/ prapayanti mahtmna brhma ye mania || 21 ||
BRP238.022.1/ yath pupaphalopeto bahukho mahdruma |
BRP238.022.2/ tmano nbhijnte kva me pupa kva me phalam || 22 ||
BRP238.023.1/ evam tm na jnte kva gamiye kuto 'nv aham |
BRP238.023.2/ anyo hy asyntartmsti ya sarvam anupayati || 23 ||
BRP238.024.1/ jnadpena dptena payaty tmnam tman |
BRP238.024.2/ dvtmna tath yya virg bhavata dvij || 24 ||

1131

1132

Chapter 238 :: On liberation by knowledge

BRP238.025.1/ vimukt sarvappebhyo muktatvaca ivorag |


BRP238.025.2/ par buddhim avpyehpy acint vigatajvar || 25 ||
BRP238.026.1/ sarvatasrotasa ghor nad lokapravhim |
BRP238.026.2/ pacendriyagrhavat manasakalparodhasam || 26 ||
/p. 769/

BRP238.027.1/ lobhamohatacchann kmakrodhasarspm |


BRP238.027.2/ satyatrthntakobh krodhapak saridvarm || 27 ||
BRP238.028.1/ avyaktaprabhav ghr kmakrodhasamkulm |
BRP238.028.2/ prataradhva nad buddhy dustarm akttmabhi || 28 ||
BRP238.029.1/ sasrasgaragam yoniptladustarm |
BRP238.029.2/ tmajanmodbhav t tu jihvvartadursadm || 29 ||
BRP238.030.1/ y taranti ktapraj dhtimanto mania |
BRP238.030.2/ t tra sarvato mukto vidhttmtmav uci || 30 ||
BRP238.031.1/ uttam buddhim sthya brahmabhyya kalpate |
BRP238.031.2/ uttra sarvasaklen prasanntm vikalmaa || 31 ||
BRP238.032.1/ bhyihnva bhtni sarvasthnn nirkya ca |
BRP238.032.2/ akrudhyann aprasda ca nanasamatis tath || 32 ||
BRP238.033.1/ tato drakyatha sarve bhtn prabhavpyayam |
BRP238.033.2/ etad dhi sarvadharmebhyo viia menire budh || 33 ||
BRP238.034.1/ dharma dharmabht reh munaya satyadarina |
BRP238.034.2/ tmno vypino vipr iti putrnusanam || 34 ||
BRP238.035.1/ prayatya pravaktavya hitynugatya ca |
BRP238.035.2/ tmajnam ida guhya sarvaguhyatama mahat || 35 ||
BRP238.036.1/ abrava yad aha vipr tmaskikam ajas |
BRP238.036.2/ naiva str na pumn eva na caiveda napusakam || 36 ||
BRP238.037.1/ adukham asukha brahma bhtabhavyabhavtmakam |
BRP238.037.2/ naitaj jtv pumn str v punarbhavam avpnuyt || 37 ||
BRP238.038.1/ yath matni sarvi tathaitni yath tath |
BRP238.038.2/ kathitni may vipr bhavanti na bhavanti ca || 38 ||
BRP238.039.1/ tatprtiyuktena gunvitena |
BRP238.039.2/ putrea satputradaynvitena |
BRP238.039.3/ dv hita prtaman yadartha |
BRP238.039.4/ bryt sutasyeha yad uktam etat || 39 ||

Chapter 238 :: On liberation by knowledge

BRP238.040.0/ munaya cu:


BRP238.040.1/ moka pitmahenokta upyn nnupyata |
BRP238.040.2/ tam upya yathnyya rotum icchmahe mune || 40 ||
BRP238.041.0/ vysa uvca:
BRP238.041.1/ asmsu tan mahprj yukta nipuadaranam |
BRP238.041.2/ yadupyena sarvrthn mgayadhva sadnagh || 41 ||
BRP238.042.1/ ghaopakarae buddhir ghaotpattau na s mat |
BRP238.042.2/ eva dharmdyupyrthe nnyadharmeu kraam || 42 ||
BRP238.043.1/ prve samudre ya panth na sa gacchati pacimam |
BRP238.043.2/ eka panth hi mokasya tac chudhva mamnagh || 43 ||
BRP238.044.1/ kamay krodham ucchindyt kma sakalpavarjant |
BRP238.044.2/ sattvasasevand dhro nidrm ucchettum arhati || 44 ||
/p. 770/

BRP238.045.1/ apramdd bhaya raked raket ketra ca savidam |


BRP238.045.2/ icch dvea ca kma ca dhairyea vinivartayet || 45 ||
BRP238.046.1/ nidr ca pratibh caiva jnbhysena tattvavit |
BRP238.046.2/ upadravs tath yog hitajramitant || 46 ||
BRP238.047.1/ lobha moha ca santod viays tattvadarant |
BRP238.047.2/ anukrod adharma ca jayed dharmam upekay || 47 ||
BRP238.048.1/ yaty ca jayed smarthya sagavarjant |
BRP238.048.2/ anityatvena ca sneha kudh yogena paita || 48 ||
BRP238.049.1/ kruyentmantmna t ca paritoata |
BRP238.049.2/ utthnena jayet tandr vitarka nicayj jayet || 49 ||
BRP238.050.1/ maunena bahubh ca auryea ca bhaya jayet |
BRP238.050.2/ yacched vmanas buddhy t yacchej jnacaku || 50 ||
BRP238.051.1/ jnam tm mahn yacchet ta yacchec chntir tmana |
BRP238.051.2/ tad etad upantena boddhavya ucikarma || 51 ||
BRP238.052.1/ yogadon samucchidya paca yn kavayo vidu |
BRP238.052.2/ kma krodha ca lobha ca bhaya svapna ca pacamam || 52 ||
BRP238.053.1/ parityajya nieveta yathvad yogasdhant |
BRP238.053.2/ dhynam adhyayana dna satya hrr rjava kam || 53 ||
BRP238.054.1/ aucam crata uddhir indriy ca sayama |

1133

1134

Chapter 238 :: On liberation by knowledge

BRP238.054.2/ etair vivardhate teja ppmnam upahanti ca || 54 ||


BRP238.055.1/ sidhyanti csya sakalp vijna ca pravartate |
BRP238.055.2/ dhtappa sa tejasv laghvhro jitendriya || 55 ||
BRP238.056.1/ kmakrodhau vae ktv nirvied brahmaa padam |
BRP238.056.2/ amhatvam asagitva kmakrodhavivarjanam || 56 ||
BRP238.057.1/ adainyam anudratvam anudvego hy avasthiti |
BRP238.057.2/ ea mrgo hi mokasya prasanno vimala uci |
BRP238.057.3/ tath vkkyamanas niyam kmato 'vyay || 57 ||

Chapter 239 :: On the difference between Skhya and Yoga; on the practice of Yoga

Chapter 239 :: On the


difference between Skhya
and Yoga; on the practice of
Yoga
239

BRP239.001.0/ munaya cu:

BRP239.001.1/ skhya yogasya no vipra viea vaktum arhasi |


BRP239.001.2/ tava dharmaja sarva hi vidita munisattama || 1 ||
BRP239.002.0/ vysa uvca:
BRP239.002.1/ skhy skhya praasanti yogn yogaviduttam |
BRP239.002.2/ vadanti kraai rehai svapakodbhavanya vai || 2 ||
BRP239.003.1/ anvara katha mucyed ity eva munisattam |
BRP239.003.2/ vadanti kraai reha yoga samya mania || 3 ||
/p. 771/

BRP239.004.1/ vadanti kraa veda skhya samyag dvijtaya |


BRP239.004.2/ vijyeha gat sarv virakto viayeu ya || 4 ||
BRP239.005.1/ rdhva sa deht suvyakta vimucyed iti nnyath |
BRP239.005.2/ etad hur mahprj skhya vai mokadaranam || 5 ||
BRP239.006.1/ svapake kraa grhya samartha vacana hitam |
BRP239.006.2/ in hi mata grhya bhavadbhi iasammatai || 6 ||
BRP239.007.1/ pratyaka hetavo yog skhy stravinicay |
BRP239.007.2/ ubhe caite mate tattve samavete dvijottam || 7 ||
BRP239.008.1/ ubhe caite mate jte munndr iasammate |
BRP239.008.2/ anuhite yathstra nayet param gatim || 8 ||
BRP239.009.1/ tulya auca tayor yukta day bhteu cnagh |
239

[ SS 389-390

1135

1136

Chapter 239 :: On the difference between Skhya and Yoga; on the practice of Yoga

BRP239.009.2/ vratn dhraa tulya darana tv asama tayo || 9 ||


BRP239.010.0/ munaya cu:
BRP239.010.1/ yadi tulya vrata auca day ctra mahmune |
BRP239.010.2/ tulya taddarana kasmt tan no brhi dvijottama || 10 ||
BRP239.011.0/ vysa uvca:
BRP239.011.1/ rga moha tath sneha kma krodha ca kevalam |
BRP239.011.2/ yogsthiroditn don pacaitn prpnuvanti tn || 11 ||
BRP239.012.1/ yath vnimi sthla jla chittv punar jalam |
BRP239.012.2/ prpnuvanti tath yogt tat pada vtakalma || 12 ||
BRP239.013.1/ tathaiva vgur chittv balavanto yath mg |
BRP239.013.2/ prpnuyur vimala mrga vimukt sarvabandhanai || 13 ||
BRP239.014.1/ lobhajni tath vipr bandhanni balnvita |
BRP239.014.2/ chittv yogt para mrga gacchanti vimala ubham || 14 ||
BRP239.015.1/ acals tv vil vipr vgursu tathpare |
BRP239.015.2/ vinayanti na sandehas tadvad yogabald te || 15 ||
BRP239.016.1/ balahn ca viprendr yath jla gat dvij |
BRP239.016.2/ bandha na gacchanty anagh yogs te tu sudurlabh || 16 ||
BRP239.017.1/ yath ca akun skma prpya jlam arindam |
BRP239.017.2/ tatrakt vipadyante mucyante tu balnvit || 17 ||
BRP239.018.1/ karmajair bandhanair baddhs tadvad yogapar dvij |
BRP239.018.2/ abal na vimucyante mucyante ca balnvit || 18 ||
BRP239.019.1/ alpaka ca yath vipr vahni myati durbala |
BRP239.019.2/ krnta indhanai sthlais tadvad yogabala smta || 19 ||
BRP239.020.1/ sa eva ca tad vipr vahnir jtabala puna |
BRP239.020.2/ samraagata ktsn dahet kipra mahm imm || 20 ||
BRP239.021.1/ tattvajnabalo yog dptatej mahbala |
BRP239.021.2/ antakla ivditya ktsna saoayej jagat || 21 ||
BRP239.022.1/ durbala ca yath vipr srotas hriyate nara |
BRP239.022.2/ balahnas tath yog viayair hriyate ca sa || 22 ||
/p. 772/

BRP239.023.1/ tad eva tu yath sroto vikambhayati vraa |


BRP239.023.2/ tadvad yogabala labdhv na bhaved viayair hta || 23 ||

Chapter 239 :: On the difference between Skhya and Yoga; on the practice of Yoga

BRP239.024.1/ vianti v vad vtha yogd yogabalnvit |


BRP239.024.2/ prajpatn mann sarvn mahbhtni cevar || 24 ||
BRP239.025.1/ na yamo nntaka kruddho na mtyur bhmavikrama |
BRP239.025.2/ viante tad dvij sarve yogasymitatejasa || 25 ||
BRP239.026.1/ tman ca sahasri bahni dvijasattam |
BRP239.026.2/ yoga kuryd bala prpya tai ca sarvair mah caret || 26 ||
BRP239.027.1/ prpnuyd viayn kacit puna cogra tapa caret |
BRP239.027.2/ sakipyec ca punar vipr sryas tejogun iva || 27 ||
BRP239.028.1/ balasthasya hi yogasya balrtha munisattam |
BRP239.028.2/ vimokaprabhava vium upapannam asaayam || 28 ||
BRP239.029.1/ balni yogaproktni mayaitni dvijottam |
BRP239.029.2/ nidaranrtha skmi vakymi ca punar dvij || 29 ||
BRP239.030.1/ tmana ca samdhne dhra prati v dvij |
BRP239.030.2/ nidaranni skmi udhva munisattam || 30 ||
BRP239.031.1/ apramatto yath dhanv lakya hanti samhita |
BRP239.031.2/ yukta samyak tath yog moka prpnoty asaayam || 31 ||
BRP239.032.1/ snehaptre yath pre mana dhya nicalam |
BRP239.032.2/ puruo yukta rohet sopna yuktamnasa || 32 ||
BRP239.033.1/ muktas tathyam tmna yoga tadvat sunicalam |
BRP239.033.2/ karoty amalam tmna bhskaropamadarane || 33 ||
BRP239.034.1/ yath ca nva viprendr karadhra samhita |
BRP239.034.2/ mahravagat ghra nayed viprs tu pattanam || 34 ||
BRP239.035.1/ tadvad tmasamdhna yukto yogena yogavit |
BRP239.035.2/ durgama sthnam pnoti hitv deham ima dvij || 35 ||
BRP239.036.1/ srathi ca yath yukta sadavn susamhita |
BRP239.036.2/ deam ia nayaty u dhanvina puruarabham || 36 ||
BRP239.037.1/ tathaiva ca dvij yog dhrasu samhita |
BRP239.037.2/ prpnoty u para sthna lakyamukta ivuga || 37 ||
BRP239.038.1/ viytmani ctmna yo 'vatihati so 'cala |
BRP239.038.2/ pa hatveva mnn padam pnoti so 'jaram || 38 ||
BRP239.039.1/ nbhy re ca kukau ca hdi vakasi prvayo |
BRP239.039.2/ darane ravae vpi ghre cmitavikrama || 39 ||
BRP239.040.1/ sthnev eteu yo yog mahvratasamhita |

1137

1138

Chapter 239 :: On the difference between Skhya and Yoga; on the practice of Yoga

BRP239.040.2/ tman skmam tmna yukte samyag dvijottam || 40 ||


BRP239.041.1/ sughram acalaprakhya karma dagdhv ubhubham |
BRP239.041.2/ uttama yogam sthya yadcchati vimucyate || 41 ||
BRP239.042.0/ munaya cu:
BRP239.042.1/ hrn kdn ktv kni jitv ca sattama |
BRP239.042.2/ yog balam avpnoti tad bhavn vaktum arhati || 42 ||
/p. 773/

BRP239.043.0/ vysa uvca:

BRP239.043.1/ kan bhakae yukta piykasya ca bho dvij |


BRP239.043.2/ snehn varjane yukto yog balam avpnuyt || 43 ||
BRP239.044.1/ bhujno yvaka rka drghakla dvijottam |
BRP239.044.2/ ekhr viuddhtm yog balam avpnuyt || 44 ||
BRP239.045.1/ pakn msn t citrn sacara ca guhs tath |
BRP239.045.2/ apa ptv payomir yog balam avpnuyt || 45 ||
BRP239.046.1/ akhaam api v msa satata munisattam |
BRP239.046.2/ upoya samyak uddhtm yog balam avpnuyt || 46 ||
BRP239.047.1/ kma jitv tath krodha toa varam eva ca |
BRP239.047.2/ bhaya oka tath svpa paurun viays tath || 47 ||
BRP239.048.1/ arati durjay caiva ghor dv ca bho dvij |
BRP239.048.2/ spara nidr tath tandr durjay munisattam || 48 ||
BRP239.049.1/ dpayanti mahtmna skmam tmnam tman |
BRP239.049.2/ vtarg mahprj dhyndhyayanasampad || 49 ||
BRP239.050.1/ durgas tv ea mata panth brhman vipacitm |
BRP239.050.2/ ya kacid vrajati kipra kemea munipugav || 50 ||
BRP239.051.1/ yath kacid vana ghora bahusarpasarspam |
BRP239.051.2/ vabhravat toyahna ca durgama bahukaakam || 51 ||
BRP239.052.1/ abhaktam aavprya dvadagdhamahruham |
BRP239.052.2/ panthna taskarkra kemebhipatet tath || 52 ||
BRP239.053.1/ yogamrga samsdya ya kacid vrajate dvija |
BRP239.053.2/ kemeoparamen mrgd bahudoo 'pi sammata || 53 ||
BRP239.054.1/ stheya kuradhrsu niitsu dvijottam |
BRP239.054.2/ dhra s tu yogasya durgeyam akttmabhi || 54 ||

Chapter 239 :: On the difference between Skhya and Yoga; on the practice of Yoga

BRP239.055.1/ viam dhra vipr ynti vai na ubh gatim |


BRP239.055.2/ nethn yath nva puru tu vai dvij || 55 ||
BRP239.056.1/ yas tu tihati yogdhau dhrasu yathvidhi |
BRP239.056.2/ maraa janmadukhitva sukhitva sa viiyate || 56 ||
BRP239.057.1/ nnstreu niyata nnmuninievitam |
BRP239.057.2/ para yogasya panthna nicita ta dvijtiu || 57 ||
BRP239.058.1/ para hi tad brahmamaya munndr |
BRP239.058.2/ brahmam a varada ca vium |
BRP239.058.3/ bhava ca dharma ca mahnubhva |
BRP239.058.4/ yad brahmaputrn sumahnubhvn || 58 ||
BRP239.059.1/ tama ca kaa sumahad raja ca |
BRP239.059.2/ sattva ca uddha prakti par ca |
BRP239.059.3/ siddhi ca dev varuasya patn |
BRP239.059.4/ teja ca ktsna sumahac ca dhairyam || 59 ||
BRP239.060.1/ trdhipa khe vimala sutra |
BRP239.060.2/ viv ca devn uragn pit ca |
/p. 774/

BRP239.060.3/ ail ca ktsnn udadh ca vcaln |


BRP239.060.4/ nad ca sarv sanag ca ngn || 60 ||
BRP239.061.1/ sdhys tath yakagan dia ca |
BRP239.061.2/ gandharvasiddhn purun striya ca |
BRP239.061.3/ paraspara prpya mahn mahtm |
BRP239.061.4/ vieta yog nacird vimukta || 61 ||
BRP239.062.1/ kath ca y vipravar prasakt |
BRP239.062.2/ daive mahvryamatau ubheyam |
BRP239.062.3/ yogn sa sarvn anubhya marty |
BRP239.062.4/ nryaa ta drutam pnuvanti || 62 ||

1139

1140

Chapter 240 :: On Skhya and Yoga

Chapter 240 :: On Skhya


and Yoga
240

BRP240.001.0/ munaya cu:

BRP240.001.1/ samyak kriyeya viprendra varit iasammat |


BRP240.001.2/ yogamrgo yathnyya iyyeha hitaii || 1 ||
BRP240.002.1/ skhye tv idn dharmasya vidhi prabrhi tattvata |
BRP240.002.2/ triu lokeu yaj jna sarva tad vidita hi te || 2 ||
BRP240.003.0/ vysa uvca:
BRP240.003.1/ udhva munaya sarvam khyna vidittmanm |
BRP240.003.2/ vihita yatibhir vddhai kapildibhir varai || 3 ||
BRP240.004.1/ yasmin suvibhram kecid dyante munisattam |
BRP240.004.2/ gu ca yasmin bahavo doahni ca keval || 4 ||
BRP240.005.1/ jnena parisakhyya sadon viayn dvij |
BRP240.005.2/ mnun durjayn ktsnn paicn viays tath || 5 ||
BRP240.006.1/ viayn aurag jtv gandharvaviays tath |
BRP240.006.2/ pit viay jtv tiryaktva carat dvij || 6 ||
BRP240.007.1/ suparaviay jtv marut viays tath |
BRP240.007.2/ mahariviay caiva rjariviays tath || 7 ||
BRP240.008.1/ surn viay jtv vaivadevs tathaiva ca |
BRP240.008.2/ devariviay jtv yognm api vai parn || 8 ||
BRP240.009.1/ viay ca pramasya brahmao viays tath |
BRP240.009.2/ yua ca para kla lokair vijya tattvata || 9 ||
BRP240.010.1/ sukhasya ca para kla vijya munisattam |
BRP240.010.2/ prptakle ca yad dukha patat viayaiim || 10 ||
BRP240.011.1/ tiryaktve patat viprs tathaiva narakeu yat |
BRP240.011.2/ svargasya ca gu jtv don sarv ca bho dvij || 11 ||

240

[ SS 390-392

Chapter 240 :: On Skhya and Yoga

BRP240.012.1/ vedavde ca ye do gu ye cpi vaidik |


BRP240.012.2/ jnayoge ca ye do jnayoge ca ye gu || 12 ||
/p. 775/

BRP240.013.1/ skhyajne ca ye dos tathaiva ca gu dvij |


BRP240.013.2/ sattva daagua jtv rajo navagua tath || 13 ||
BRP240.014.1/ tama cagua jtv buddhi saptagu tath |
BRP240.014.2/ agua ca nabho jtv tama ca trigua mahat || 14 ||
BRP240.015.1/ dvigua ca rajo jtv sattva caikagua puna |
BRP240.015.2/ mrga vijya tattvena pralayaprekaena tu || 15 ||
BRP240.016.1/ jnavijnasampann kraair bhvittmabhi |
BRP240.016.2/ prpnuvanti ubha moka skm iva nabha param || 16 ||
BRP240.017.1/ rpea di sayukt ghra gandhaguena ca |
BRP240.017.2/ abdagrhya tath rotra jihv rasaguena ca || 17 ||
BRP240.018.1/ tvaca spara tath akya vyu caiva tadritam |
BRP240.018.2/ moha tamasi sayukta lobha moheu saritam || 18 ||
BRP240.019.1/ viu krnte bale akra kohe sakta tathnalam |
BRP240.019.2/ apsu dev samyuktm pas tejasi sarit || 19 ||
BRP240.020.1/ tejo vyau tu sayukta vyu nabhasi critam |
BRP240.020.2/ nabho mahati sayukta tamo mahasi sasthitam || 20 ||
BRP240.021.1/ raja sattva tath sakta sattva sakta tathtmani |
BRP240.021.2/ saktam tmnam e ca deve nryae tath || 21 ||
BRP240.022.1/ deva moke ca sayukta tato moka ca na kvacit |
BRP240.022.2/ jtv sattvagua deha vta oaabhir guai || 22 ||
BRP240.023.1/ svabhva bhvan caiva jtv dehasamritm |
BRP240.023.2/ madhyastham iva ctmna ppa yasmin na vidyate || 23 ||
BRP240.024.1/ dvitya karma vai jtv viprendr viayaiim |
BRP240.024.2/ indriyndriyrth ca sarvn tmani saritn || 24 ||
BRP240.025.1/ durlabhatva ca mokasya vijya rutiprvakam |
BRP240.025.2/ prpnau samna ca vynodnau ca tattvata || 25 ||
BRP240.026.1/ dya caivnila jtv prabhava cnila puna |
BRP240.026.2/ saptadh ts tath en saptadh vidhivat puna || 26 ||
BRP240.027.1/ prajpatn caiva sarg ca subahn varn |
BRP240.027.2/ saptar ca bah jtv rjar ca parantapn || 27 ||

1141

1142

Chapter 240 :: On Skhya and Yoga

BRP240.028.1/ surarn maruta cnyn brahmarn sryasannibhn |


BRP240.028.2/ aivaryc cyvitn dv klena mahat dvij || 28 ||
BRP240.029.1/ mahat bhtasaghn rutv na ca bho dvij |
BRP240.029.2/ gati vc ubh jtv arcrh ppakarmam || 29 ||
BRP240.030.1/ vaitaray ca yad dukha patitn yamakaye |
BRP240.030.2/ yoniu ca vicitrsu sacrn aubhs tath || 30 ||
BRP240.031.1/ jahare cubhe vsa oitodakabhjane |
BRP240.031.2/ lemamtrapure ca tvragandhasamanvite || 31 ||
BRP240.032.1/ ukraoitasaghte majjsnyuparigrahe |
BRP240.032.2/ iratasamkre navadvre pure 'tha vai || 32 ||
/p. 776/

BRP240.033.1/ vijya hitam tmna yog ca vividhn dvij |


BRP240.033.2/ tmasn ca jantn ramaynttmanm || 33 ||
BRP240.034.1/ sttvikn ca jantn kutsita munisattam |
BRP240.034.2/ garhita mahatm arthe skhyn vidittmanm || 34 ||
BRP240.035.1/ upaplavs tath ghor ainas tejasas tath |
BRP240.035.2/ tr patana dv nakatr ca paryayam || 35 ||
BRP240.036.1/ dvandvn viprayoga ca vijya kpaa dvij |
BRP240.036.2/ anyonyabhakaa dv bhtnm api cubham || 36 ||
BRP240.037.1/ blye moha ca vijya pakadehasya cubham |
BRP240.037.2/ rga moha ca samprpta kvacit sattva samritam || 37 ||
BRP240.038.1/ sahasreu nara kacin mokabuddhi samrita |
BRP240.038.2/ durlabhatva ca mokasya vijna rutiprvakam || 38 ||
BRP240.039.1/ bahumnam alabdheu labdhe madhyasthat puna |
BRP240.039.2/ viay ca daurtmya vijya ca punar dvij || 39 ||
BRP240.040.1/ gatsn ca sattvn dehn bhittv tath ubhn |
BRP240.040.2/ vsa kuleu jantn maraya dhttmanm || 40 ||
BRP240.041.1/ sttvikn ca jantn dukha vijya bho dvij |
BRP240.041.2/ brahmaghnn gati jtv patitn sudrum || 41 ||
BRP240.042.1/ surpne ca saktn brhman durtmanm |
BRP240.042.2/ gurudraprasaktn gati vijya cubhm || 42 ||
BRP240.043.1/ jananu ca vartante yena samyag dvijottam |
BRP240.043.2/ sadevakeu lokeu yena vartanti mnav || 43 ||

Chapter 240 :: On Skhya and Yoga

BRP240.044.1/ tena jnena vijya gati cubhakarmam |


BRP240.044.2/ tiryagyonigatn ca vijya ca gat pthak || 44 ||
BRP240.045.1/ vedavds tath citrn tn paryays tath |
BRP240.045.2/ kaya savatsar ca msn ca kaya tath || 45 ||
BRP240.046.1/ pakakaya tath dv divasn ca sakayam |
BRP240.046.2/ kaya vddhi ca candrasya dv pratyakatas tath || 46 ||
BRP240.047.1/ vddhi dv samudr kaya te tath puna |
BRP240.047.2/ kaya dhann dv ca punar vddhi tathaiva ca || 47 ||
BRP240.048.1/ sayogn tath dv yugn ca vieata |
BRP240.048.2/ dehavaiklavyat caiva samyag vijya tattvata || 48 ||
BRP240.049.1/ tmado ca vijya sarvn tmani sasthitn |
BRP240.049.2/ svadehd utthitn gandhs tath vijya cubhn || 49 ||
BRP240.050.0/ munaya cu:
BRP240.050.1/ kn utptabhavn don payasi brahmavittama |
BRP240.050.2/ eta na saaya ktsna vaktum arhasy aeata || 50 ||
BRP240.051.0/ vysa uvca:
BRP240.051.1/ paca don dvij dehe pravadanti mania |
BRP240.051.2/ mrgaj kpil skhy udhva munisattam || 51 ||
/p. 777/

BRP240.052.1/ kmakrodhau bhaya nidr pacama vsa ucyate |


BRP240.052.2/ ete do arreu dyante sarvadehinm || 52 ||
BRP240.053.1/ chindanti kamay krodha kma sakalpavarjant |
BRP240.053.2/ sattvasasevann nidrm apramdd bhaya tath || 53 ||
BRP240.054.1/ chindanti pacama vsam alphratay dvij |
BRP240.054.2/ gun guaatair jtv don doaatair api || 54 ||
BRP240.055.1/ hetn hetuatai citrai citrn vijya tattvata |
BRP240.055.2/ ap phenopama loka vior myatai ktam || 55 ||
BRP240.056.1/ citrabhittipratka nalasram anarthakam |
BRP240.056.2/ tamasambhramita dv varabudbudasannibham || 56 ||
BRP240.057.1/ naprya sukhdhna nottaramahbhayam |
BRP240.057.2/ rajas tamasi sammagna pake dvipam ivvaam || 57 ||
BRP240.058.1/ skhy vipr mahprjs tyaktv sneha prajktam |

1143

1144

Chapter 240 :: On Skhya and Yoga

BRP240.058.2/ jnajeyena skhyena vypin mahat dvij || 58 ||


BRP240.059.1/ rjasn aubhn gandhs tmas ca tathvidhn |
BRP240.059.2/ puy ca sttvikn gandhn sparajn dehasaritn || 59 ||
BRP240.060.1/ chittvtmajnaastrea tapodaena sattam |
BRP240.060.2/ tato dukhdika ghora cintokamahhradam || 60 ||
BRP240.061.1/ vydhimtyumahghora mahbhayamahoragam |
BRP240.061.2/ tamakrma rajomna prajay santaranty uta || 61 ||
BRP240.062.1/ snehapaka jardurga sparadvpa dvijottam |
BRP240.062.2/ karmgdha satyatra sthita vratamania || 62 ||
BRP240.063.1/ harasaghamahvega nnrasasamkulam |
BRP240.063.2/ nnprtimahratna dukhajvarasamritam || 63 ||
BRP240.064.1/ okatmahvarta tkavydhimahrujam |
BRP240.064.2/ asthisaghtasaghaa lemayoga dvijottam || 64 ||
BRP240.065.1/ dnamuktkara ghora oitodgravidrumam |
BRP240.065.2/ hasitotkruanirghoa nnjnasudukaram || 65 ||
BRP240.066.1/ rodanrumalakra sagayogaparyaam |
BRP240.066.2/ pralabdhv janmaloko ya putrabndhavapattanam || 66 ||
BRP240.067.1/ ahissatyamaryda prayogamayormilam |
BRP240.067.2/ vndnugmina kra sarvabhtapayodadhim || 67 ||
BRP240.068.1/ mokadurlabhaviaya vavsukhasgaram |
BRP240.068.2/ taranti yataya siddh jnayogena cnagh || 68 ||
BRP240.069.1/ trtv ca dustara janma vianti vimala nabha |
BRP240.069.2/ tatas tn sukt jtv sryo vahati ramibhi || 69 ||
BRP240.070.1/ padmatantuvad viya pravahan viayn dvij |
BRP240.070.2/ tatra tn pravaho vyu pratighti cnagh || 70 ||
/p. 778/

BRP240.071.1/ vtargn yatn siddhn vryayukts tapodhann |


BRP240.071.2/ skma ta sugandha ca sukhaspara ca bho dvij || 71 ||
BRP240.072.1/ saptn marut reho lokn gacchati ya ubhn |
BRP240.072.2/ sa tn vahati viprendr nabhasa param gatim || 72 ||
BRP240.073.1/ nabho vahati loken rajasa param gatim |
BRP240.073.2/ rajo vahati viprendr sattvasya param gatim || 73 ||

Chapter 240 :: On Skhya and Yoga

BRP240.074.1/ sattva vahati uddhtm para nryaa prabhum |


BRP240.074.2/ prabhur vahati uddhtm paramtmnam tman || 74 ||
BRP240.075.1/ paramtmnam sdya tadbht yatayo 'mal |
BRP240.075.2/ amtatvya kalpante na nivartanti ca dvij || 75 ||
BRP240.076.1/ param s gatir vipr nirdvandvn mahtmanm |
BRP240.076.2/ satyrjavaratn vai sarvabhtadayvatm || 76 ||
BRP240.077.0/ munaya cu:
BRP240.077.1/ sthnam uttamam sdya bhagavanta sthiravrat |
BRP240.077.2/ janmamaraa v te ramante tatra v na v || 77 ||
BRP240.078.1/ yad atra tathya tattva no yathvad vaktum arhasi |
BRP240.078.2/ tvadte mnava nnya praum arhma sattama || 78 ||
BRP240.079.1/ mokadoo mahn ea prpya siddhi gatn n |
BRP240.079.2/ yadi tatraiva vijne vartante yataya pare || 79 ||
BRP240.080.1/ pravttilakaa dharma payma parama dvija |
BRP240.080.2/ magnasya hi pare jne kintu dukhntara bhavet || 80 ||
BRP240.081.0/ vysa uvca:
BRP240.081.1/ yathnyya munireh prana pa ca sakaa |
BRP240.081.2/ budhnm api sammoha prane 'smin munisattam || 81 ||
BRP240.082.1/ atrpi tattva parama udhva vacana mama |
BRP240.082.2/ buddhi ca param yatra kapiln mahtmanm || 82 ||
BRP240.083.1/ indriyy api budhyante svadeha dehin dvij |
BRP240.083.2/ karany tmanas tni skma payanti tais tu sa || 83 ||
BRP240.084.1/ tman viprahni khakuyasamni tu |
BRP240.084.2/ vinayanti na sandeho vel iva mahrave || 84 ||
BRP240.085.1/ indriyai saha suptasya dehino dvijasattam |
BRP240.085.2/ skma carati sarvatra nabhasva samraa || 85 ||
BRP240.086.1/ sa payati yathnyya smtv spati cnagh |
BRP240.086.2/ budhyamno yathprvam akhileneha bho dvij || 86 ||
BRP240.087.1/ indriyi ha sarvi sve sve sthne yathvidhi |
BRP240.087.2/ anatvt pralyante sarp viahat iva || 87 ||
BRP240.088.1/ indriy tu sarve svasthnev eva sarvaa |
BRP240.088.2/ kramya gataya skm varaty tm na saaya || 88 ||

1145

1146

Chapter 240 :: On Skhya and Yoga

BRP240.089.1/ sattvasya ca gun ktsnn rajasa ca gun puna |


BRP240.089.2/ gu ca tamasa sarvn gun buddhe ca sattam || 89 ||
/p. 779/

BRP240.090.1/ gu ca manasa cpi nabhasa ca gus tath |


BRP240.090.2/ gun vyo ca sarvaj snehaj ca gun puna || 90 ||
BRP240.091.1/ ap gus tath vipr prthiv ca gun api |
BRP240.091.2/ sarvn eva guair vypya ketrajeu dvijottam || 91 ||
BRP240.092.1/ tm carati ketraja karma ca ubhubhe |
BRP240.092.2/ iy iva mahtmnam indriyi ca ta dvij || 92 ||
BRP240.093.1/ prakti cpy atikramya uddha skma part param |
BRP240.093.2/ nryaa mahtmna nirvikra part param || 93 ||
BRP240.094.1/ vimukta sarvappebhya pravia ca hy anmayam |
BRP240.094.2/ paramtmnam agua nirvta ta ca sattam || 94 ||
BRP240.095.1/ reha tatra mano vipr indriyi ca bho dvij |
BRP240.095.2/ gacchanti yathkla guro sandeakria || 95 ||
BRP240.096.1/ akya vlpena klena nti prptu gus tath |
BRP240.096.2/ evam uktena viprendr skhyayogena mokim || 96 ||
BRP240.097.1/ skhy vipr mahprj gacchanti param gatim |
BRP240.097.2/ jnennena viprendrs tulya jna na vidyate || 97 ||
BRP240.098.1/ atra va saayo m bhj jna skhya para matam |
BRP240.098.2/ akara dhruvam evokta prva brahma santanam || 98 ||
BRP240.099.1/ andimadhyanidhana nirdvandva kart vatam |
BRP240.099.2/ kastha caiva nitya ca yad vadanti amtmak || 99 ||
BRP240.100.1/ yata sarv pravartante sargapralayavikriy |
BRP240.100.2/ eva asanti streu pravaktro maharaya || 100 ||
BRP240.101.1/ sarve vipr ca ved ca tath smavido jan |
BRP240.101.2/ brahmaya parama devam ananta paramcyutam || 101 ||
BRP240.102.1/ prrthayanta ca ta vipr vadanti guabuddhaya |
BRP240.102.2/ samyag ukts tath yog skhy cmitadaran || 102 ||
BRP240.103.1/ amrtis tasya viprendr skhya mrtir iti ruti |
BRP240.103.2/ abhijnni tasyhur mahnti munisattam || 103 ||
BRP240.104.1/ dvividhni hi bhtni pthivy dvijasattam |
BRP240.104.2/ agamyagamyasajni gamya tatra viiyate || 104 ||

Chapter 240 :: On Skhya and Yoga

1147

BRP240.105.1/ jna mahad vai mahata ca vipr |


BRP240.105.2/ vedeu skhyeu tathaiva yoge |
BRP240.105.3/ yac cpi da vidhivat pure |
BRP240.105.4/ skhygata tan nikhila munndr || 105 ||
BRP240.106.1/ yac cetihseu mahatsu da |
BRP240.106.2/ yathrthastreu viiadam |
BRP240.106.3/ jna ca loke yad ihsti kicit |
BRP240.106.4/ skhygata tac ca mahmunndr || 106 ||
BRP240.107.1/ samastada parama bala ca |
BRP240.107.2/ jna ca moka ca yathvad uktam |
/p. 780/

BRP240.107.3/ tapsi skmi ca yni caiva |


BRP240.107.4/ skhye yathvad vihitni vipr || 107 ||
BRP240.108.1/ viparyaya tasya hita sadaiva |
BRP240.108.2/ gacchanti skhy satata sukhena |
BRP240.108.3/ t cpi sandhrya tata ktrth |
BRP240.108.4/ patanti vipryataneu bhya || 108 ||
BRP240.109.1/ hitv ca deha pravianti moka |
BRP240.109.2/ divaukasa cpi ca yogaskhy |
BRP240.109.3/ ato 'dhika te 'bhirat mahrhe |
BRP240.109.4/ skhye dvij bho iha iajue || 109 ||
BRP240.110.1/ te tu tiryaggamana hi da |
BRP240.110.2/ ndho gati ppakt nivsa |
BRP240.110.3/ na v pradhn api te dvijtayo |
BRP240.110.4/ ye jnam etan munayo na sakt || 110 ||
BRP240.111.1/ skhya vila parama pura |
BRP240.111.2/ mahrava vimalam udrakntam |
BRP240.111.3/ ktsna hi skhy munayo mahtma BRP240.111.4/ nryae dhrayatprameyam
|| 111 ||
BRP240.112.1/ etan mayokta parama hi tattva |
BRP240.112.2/ nryad vivam ida puram |
BRP240.112.3/ sa sargakle ca karoti sarga |
BRP240.112.4/ sahrakle ca hareta bhya || 112 ||

1148

Chapter 241 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha

Chapter 241 :: Dialogue


between Karlajanaka and
Vasiha
241

BRP241.001.0/ munaya cu:

BRP241.001.1/ ki tad akaram ity ukta yasmn nvartate puna |


BRP241.001.2/ kisvit tat karam ity ukta yasmd vartate puna || 1 ||
BRP241.002.1/ akarkarayor vyakti pcchmas tv mahmune |
BRP241.002.2/ upalabdhu munireha tattvena munipugava || 2 ||
BRP241.003.1/ tva hi jnavid reha procyase vedapragai |
BRP241.003.2/ ibhi ca mahbhgair yatibhi ca mahtmabhi || 3 ||
BRP241.004.1/ tad etac chrotum icchmas tvatta sarva mahmate |
BRP241.004.2/ na tptim adhigacchma vanto 'mtam uttamam || 4 ||
BRP241.005.0/ vysa uvca:
BRP241.005.1/ atra vo varayiymi itihsa purtanam |
BRP241.005.2/ vasihasya ca savda karlajanakasya ca || 5 ||
BRP241.006.1/ vasiha reham snam bhskaradyutim |
BRP241.006.2/ papraccha janako rj jna naireyasa param || 6 ||
BRP241.007.1/ paramtmani kualam adhytmagatinicayam |
BRP241.007.2/ maitrvaruim snam abhivdya ktjali || 7 ||
/p. 781/

BRP241.008.1/ svacchanda sukta caiva madhura cpy anulbaam |


BRP241.008.2/ papraccharivara rj karlajanaka pur || 8 ||
BRP241.009.0/ karlajanaka uvca:
BRP241.009.1/ bhagava rotum icchmi para brahma santanam |
BRP241.009.2/ yasmin na punarvtti prpnuvanti mania || 9 ||
241

[ SS 393-394

Chapter 241 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha

BRP241.010.1/ yac ca tat karam ity ukta yatreda karate jagat |


BRP241.010.2/ yac ckaram iti prokta iva kemam anmayam || 10 ||
BRP241.011.0/ vasiha uvca:
BRP241.011.1/ ryat pthivpla karatda yath jagat |
BRP241.011.2/ yatra karati prvea yvatklena cpy atha || 11 ||
BRP241.012.1/ yuga dvdaashasrya kalpa viddhi caturyugam |
BRP241.012.2/ daakalpaatvartam ahas tad brhmam ucyate || 12 ||
BRP241.013.1/ rtri caitvat rjan yasynte pratibudhyate |
BRP241.013.2/ sjaty anantakarmi mahnta bhtam agrajam || 13 ||
BRP241.014.1/ mrtimantam amrttm viva ambhu svayambhuva |
BRP241.014.2/ yatrotpatti pravakymi mlato npasattama || 14 ||
BRP241.015.1/ aim laghim prptir na jyotir avyayam |
BRP241.015.2/ sarvatapipdnta sarvatokiiromukham || 15 ||
BRP241.016.1/ sarvatarutimal loke sarvam vtya tihati |
BRP241.016.2/ hirayagarbho bhagavn ea buddhir iti smti || 16 ||
BRP241.017.1/ mahn iti ca yogeu viricir iti cpy atha |
BRP241.017.2/ skhye ca pahyate stre nmabhir bahudhtmaka || 17 ||
BRP241.018.1/ vicitrarpo vivtm ekkara iti smta |
BRP241.018.2/ dhtam ektmaka yena ktsna trailokyam tman || 18 ||
BRP241.019.1/ tathaiva bahurpatvd vivarpa iti ruta |
BRP241.019.2/ ea vai vikriypanna sjaty tmnam tman || 19 ||
BRP241.020.1/ pradhna tasya sayogd utpanna sumahat puram |
BRP241.020.2/ ahakra mahtej prajpatinamasktam || 20 ||
BRP241.021.1/ avyaktd vyaktim panna vidysarga vadanti tam |
BRP241.021.2/ mahnta cpy ahakram avidysarga eva ca || 21 ||
BRP241.022.1/ acara ca cara caiva samutpannau tathaikata |
BRP241.022.2/ vidyvidyeti vikhyte rutistrnucintakai || 22 ||
BRP241.023.1/ bhtasargam ahakrt ttya viddhi prthiva |
BRP241.023.2/ ahakreu npate caturtha viddhi vaiktam || 23 ||
BRP241.024.1/ vyur jyotir athkam po 'tha pthiv tath |
BRP241.024.2/ abdasparau ca rpa ca raso gandhas tathaiva ca || 24 ||
BRP241.025.1/ eva yugapad utpanna daavargam asaayam |
BRP241.025.2/ pacama viddhi rjendra bhautika sargam arthakt || 25 ||

1149

1150

Chapter 241 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha

BRP241.026.1/ rotra tvak caku jihv ghram eva ca pacamam |


BRP241.026.2/ vg hastau caiva pdau ca pyur mehra tathaiva ca || 26 ||
/p. 782/

BRP241.027.1/ buddhndriyi caitni tath karmendriyi ca |


BRP241.027.2/ sambhtnha yugapan manas saha prthiva || 27 ||
BRP241.028.1/ e tattvacaturvi sarvkti pravartate |
BRP241.028.2/ y jtv nbhiocanti brhmas tattvadarina || 28 ||
BRP241.029.1/ evam etat samutpanna trailokyam idam uttamam |
BRP241.029.2/ veditavya narareha sadaiva narakrave || 29 ||
BRP241.030.1/ sayakabhtagandharve sakinnaramahorage |
BRP241.030.2/ sacraapice vai sadevarinicare || 30 ||
BRP241.031.1/ sadaakamaake saptikmimake |
BRP241.031.2/ uni vapke caieye sacle sapulkase || 31 ||
BRP241.032.1/ hastyavakharardle savke gavi caiva ha |
BRP241.032.2/ y ca mrti ca yat kicit sarvatraitan nidaranam || 32 ||
BRP241.033.1/ jale bhuvi tathke nnyatreti vinicaya |
BRP241.033.2/ sthna dehavatm sd ity evam anuuruma || 33 ||
BRP241.034.1/ ktsnam etvatas tta karate vyaktasajaka |
BRP241.034.2/ ahany ahani bhttm yac ckara iti smtam || 34 ||
BRP241.035.1/ tatas tat karam ity ukta karatda yath jagat |
BRP241.035.2/ jagan mohtmaka chur avyaktd vyaktasajakam || 35 ||
BRP241.036.1/ mah caivkaro nityam etat karavivarjanam |
BRP241.036.2/ kathita te mahrja yasmn nvartate puna || 36 ||
BRP241.037.1/ pacaviatiko 'mrta sa nityas tattvasajaka |
BRP241.037.2/ sattvasarayat tattva sattvam hur mania || 37 ||
BRP241.038.1/ yad amrti sjad vyakta tan mrtim adhitihati |
BRP241.038.2/ caturviatimo vyakto hy amrti pacaviaka || 38 ||
BRP241.039.1/ sa eva hdi sarvsu mrtiv tihattmavn |
BRP241.039.2/ cetaya cetano nitya sarvamrtir amrtimn || 39 ||
BRP241.040.1/ sargapralayadharmea sa sargapralaytmaka |
BRP241.040.2/ gocare vartate nitya nirguo guasajita || 40 ||
BRP241.041.1/ evam ea mahtm ca sargapralayakoia |
BRP241.041.2/ vikurva praktimn nbhimanyeta buddhimn || 41 ||

Chapter 241 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha

BRP241.042.1/ tamasattvarajoyuktas tsu tsv iha yoniu |


BRP241.042.2/ lyate pratibuddhatvd abuddhajanasevant || 42 ||
BRP241.043.1/ sahavsanivsatvd blo 'ham iti manyate |
BRP241.043.2/ yo 'ha na so 'ham ity ukto gun evnuvartate || 43 ||
BRP241.044.1/ tamas tmasn bhvn vividhn pratipadyate |
BRP241.044.2/ rajas rjas caiva sttvikn sattvasarayt || 44 ||
BRP241.045.1/ uklalohitakni rpy etni tri tu |
BRP241.045.2/ sarvy etni rpi jnhi prktni tu || 45 ||
/p. 783/

BRP241.046.1/ tmas niraya ynti rjas mnun atha |


BRP241.046.2/ sttvik devalokya gacchanti sukhabhgina || 46 ||
BRP241.047.1/ nikevalena ppena tiryagyonim avpnuyt |
BRP241.047.2/ puyappeu mnuya puyamtrea devat || 47 ||
BRP241.048.1/ evam avyaktaviaya mokam hur mania |
BRP241.048.2/ pacaviatimo yo 'ya jnd eva pravartate || 48 ||

1151

1152

Chapter 242 :: On the worldly bondage and destiny of the soul

Chapter 242 :: On the worldly


bondage and destiny of the
soul
242

BRP242.001.0/ vasiha uvca:

BRP242.001.1/ evam apratibuddhatvd abuddham anuvartate |


BRP242.001.2/ dehd dehasahasri tath ca na sa bhidyate || 1 ||
BRP242.002.1/ tiryagyonisahasreu kadcid devatsv api |
BRP242.002.2/ utpadyati tapoyogd guai saha guakayt || 2 ||
BRP242.003.1/ manuyatvd diva yti devo mnuyam eti ca |
BRP242.003.2/ mnuyn nirayasthnam laya pratipadyate || 3 ||
BRP242.004.1/ koakro yathtmna ka samabhirundhati |
BRP242.004.2/ stratantuguair nitya tathyam aguo guai || 4 ||
BRP242.005.1/ dvandvam eti ca nirdvandvas tsu tsv iha yoniu |
BRP242.005.2/ raroge 'kiroge ca dantale galagrahe || 5 ||
BRP242.006.1/ jalodare 'tisre ca gaamlvicarcike |
BRP242.006.2/ vitrakuhe 'gnidagdhe ca sidhmpasmrayor api || 6 ||
BRP242.007.1/ yni cnyni dvandvni prktni arrim |
BRP242.007.2/ utpadyante vicitri tny evtmbhimanyate || 7 ||
BRP242.008.1/ abhimntimnn tathaiva suktny api |
BRP242.008.2/ ekavs caturvs y nityam adhas tath || 8 ||
BRP242.009.1/ makay ca tath vrsanagatas tath |
BRP242.009.2/ vram sanam ke tath ayanam eva ca || 9 ||
BRP242.010.1/ iakprastare caiva cakrakaprastare tath |
BRP242.010.2/ bhasmaprastaray ca bhmiayynulepana || 10 ||
BRP242.011.1/ vrasthnmbupke ca ayana phalakeu ca |

242

[ SS 394-395

Chapter 242 :: On the worldly bondage and destiny of the soul

BRP242.011.2/ vividhsu ca ayysu phalaghynvitsu ca || 11 ||


BRP242.012.1/ udyne khalalagne tu kaumakjinnvita |
BRP242.012.2/ maivlapardhno vyghracarmaparicchada || 12 ||
BRP242.013.1/ sihacarmapardhna paavss tathaiva ca |
BRP242.013.2/ phalaka paridhna ca tath kaakavastradhk || 13 ||
BRP242.014.1/ kaaikavasana caiva cravss tathaiva ca |
BRP242.014.2/ vastri cnyni bahny abhimatya ca buddhimn || 14 ||
/p. 784/

BRP242.015.1/ bhojanni vicitri ratnni vividhni ca |


BRP242.015.2/ ekartrntaritvam ekaklikabhojanam || 15 ||
BRP242.016.1/ caturthamakla ca ahaklikam eva ca |
BRP242.016.2/ artrabhojana caiva tath chabhojana || 16 ||
BRP242.017.1/ msopavs ml phalhras tathaiva ca |
BRP242.017.2/ vyubhaka ca piykadadhigomayabhojana || 17 ||
BRP242.018.1/ gomtrabhojana caiva kapupanas tath |
BRP242.018.2/ aivlabhojana caiva tath cnyena vartayan || 18 ||
BRP242.019.1/ vartaya raparai ca prakraphalabhojana |
BRP242.019.2/ vividhni ca kcchri sevate siddhikkay || 19 ||
BRP242.020.1/ cndryani vidhival ligni vividhni ca |
BRP242.020.2/ cturramyayuktni dharmdharmrayy api || 20 ||
BRP242.021.1/ uprayn apy aparn pkhan vividhn api |
BRP242.021.2/ vivikt ca ilchys tath prasravani ca || 21 ||
BRP242.022.1/ pulinni viviktni vividhni vanni ca |
BRP242.022.2/ knaneu vivikt ca ailn mahatr guh || 22 ||
BRP242.023.1/ niyamn vividh cpi vividhni tapsi ca |
BRP242.023.2/ yaj ca vividhkrn vidy ca vividhs tath || 23 ||
BRP242.024.1/ vaikpatha dvijakatravaiyadrs tathaiva ca |
BRP242.024.2/ dna ca vividhkra dnndhakpadiu || 24 ||
BRP242.025.1/ abhimanyeta sandhtu tathaiva vividhn gun |
BRP242.025.2/ sattva rajas tama caiva dharmrthau kma eva ca || 25 ||
BRP242.026.1/ praktytmnam evtm eva pravibhajaty uta |
BRP242.026.2/ svhkravaakrau svadhkranamaskriye || 26 ||

1153

1154

Chapter 242 :: On the worldly bondage and destiny of the soul

BRP242.027.1/ yajandhyayane dna tathaivhu pratigraham |


BRP242.027.2/ yjandhypane caiva tathnyad api kicana || 27 ||
BRP242.028.1/ janmamtyuvidhnena tath viasanena ca |
BRP242.028.2/ ubhubhabhaya sarvam etad hu santanam || 28 ||
BRP242.029.1/ prakti kurute dev bhaya pralayam eva ca |
BRP242.029.2/ divasnte gun etn attyaiko 'vatihate || 29 ||
BRP242.030.1/ ramijlam ivdityas tatkla sanniyacchati |
BRP242.030.2/ evam evaia tat sarva krrtham abhimanyate || 30 ||
BRP242.031.1/ tmarpagun etn vividhn hdayapriyn |
BRP242.031.2/ evam et prakurva sargapralayadharmim || 31 ||
BRP242.032.1/ kriy kriypathe raktas triguas trigudhipa |
BRP242.032.2/ kriykriypathopetas tath tad iti manyate || 32 ||
BRP242.033.1/ prakty sarvam eveda jagad andhkta vibho |
BRP242.033.2/ rajas tamas caiva vypta sarvam anekadh || 33 ||
BRP242.034.1/ eva dvandvny attni mama vartanti nityaa |
BRP242.034.2/ matta etni jyante pralaye ynti mm api || 34 ||
/p. 785/

BRP242.035.1/ nistartavyy athaitni sarvti nardhipa |


BRP242.035.2/ manyate pakabuddhitvt tathaiva suktny api || 35 ||
BRP242.036.1/ bhoktavyni mamaitni devalokagatena vai |
BRP242.036.2/ ihaiva caina bhokymi ubhubhaphalodayam || 36 ||
BRP242.037.1/ sukham eva tu kartavya sakt ktv sukha mama |
BRP242.037.2/ yvad eva tu me saukhya jty jty bhaviyati || 37 ||
BRP242.038.1/ bhaviyati na me dukha ktenehpy anantakam |
BRP242.038.2/ sukhadukha hi mnuya niraye cpi majjanam || 38 ||
BRP242.039.1/ nirayc cpi mnuya klenaiymy aha puna |
BRP242.039.2/ manuyatvc ca devatva devatvt paurua puna || 39 ||
BRP242.040.1/ manuyatvc ca niraya paryyeopagacchati |
BRP242.040.2/ ea eva dvijtnm tm vai sa guair vta || 40 ||
BRP242.041.1/ tena devamanuyeu niraya copapadyate |
BRP242.041.2/ mamatvenvto nitya tatraiva parivartate || 41 ||
BRP242.042.1/ sargakoisahasri marantsu mrtiu |
BRP242.042.2/ ya eva kurute karma ubhubhaphaltmakam || 42 ||

Chapter 242 :: On the worldly bondage and destiny of the soul

BRP242.043.1/ sa eva phalam pnoti triu lokeu mrtimn |


BRP242.043.2/ prakti kurute karma ubhubhaphaltmakam || 43 ||
BRP242.044.1/ prakti ca tathpnoti triu lokeu kmag |
BRP242.044.2/ tiryagyonimanuyatve devaloke tathaiva ca || 44 ||
BRP242.045.1/ tri sthnni caitni jnyt prktni ha |
BRP242.045.2/ aligapraktitvc ca ligair apy anumyate || 45 ||
BRP242.046.1/ tathaiva paurua ligam anumnd dhi manyate |
BRP242.046.2/ sa ligntaram sdya prkta ligam avraam || 46 ||
BRP242.047.1/ vraadvry adhihya karmy tmani manyate |
BRP242.047.2/ rotrdni tu sarvi paca karmendriyy atha || 47 ||
BRP242.048.1/ rgdni pravartante guev iha guai saha |
BRP242.048.2/ aham etni vai kurvan mamaitnndriyi ha || 48 ||
BRP242.049.1/ nirindriyo hi manyeta vraavn asmi nirvraa |
BRP242.049.2/ aligo ligam tmnam akla klam tmana || 49 ||
BRP242.050.1/ asattva sattvam tmnam amta mtam tmana |
BRP242.050.2/ amtyu mtyum tmnam acara caram tmana || 50 ||
BRP242.051.1/ aketra ketram tmnam asaga sagam tmana |
BRP242.051.2/ atattva tattvam tmnam abhava bhavam tmana || 51 ||
BRP242.052.1/ akara karam tmnam abuddhatvd dhi manyate |
BRP242.052.2/ evam apratibuddhatvd abuddhajanasevant || 52 ||
BRP242.053.1/ sargakoisahasri patanntni gacchati |
BRP242.053.2/ janmntarasahasri marantni gacchati || 53 ||
BRP242.054.1/ tiryagyonimanuyatve devaloke tathaiva ca |
BRP242.054.2/ candram iva kon punas tatra sahasraa || 54 ||
/p. 786/

BRP242.055.1/ nyate 'pratibuddhatvd evam eva kubuddhimn |


BRP242.055.2/ kal pacada yonis tad dhma iti pahyate || 55 ||
BRP242.056.1/ nityam eva vijnhi soma vai oaakai |
BRP242.056.2/ kalay jyate 'jasra puna punar abuddhimn || 56 ||
BRP242.057.1/ dhm cya na bhavati npa eva hi jyate |
BRP242.057.2/ oa tu kal skm sa soma upadhryatm || 57 ||
BRP242.058.1/ na tpayujyate devair devn api yunakti sa |
BRP242.058.2/ mamatva kapayitv tu jyate npasattama |

1155

1156

Chapter 242 :: On the worldly bondage and destiny of the soul

BRP242.058.3/ praktes triguys tu sa eva triguo bhavet || 58 ||

Chapter 243 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

Chapter 243 :: Dialogue


between Karlajanaka and
Vasiha (cont.)
243

BRP243.001.0/ janaka uvca:

BRP243.001.1/ akarakarayor ea dvayo sambandha iyate |


BRP243.001.2/ strpusayor v sambandha sa vai purua ucyate || 1 ||
BRP243.002.1/ te tu purua neha str garbhn dhrayaty uta |
BRP243.002.2/ te striya na puruo rpa nirvartate tath || 2 ||
BRP243.003.1/ anyonyasybhisambandhd anyonyaguasarayt |
BRP243.003.2/ rpa nirvartayed etad eva sarvsu yoniu || 3 ||
BRP243.004.1/ ratyartham atisayogd anyonyaguasarayt |
BRP243.004.2/ tau nirvartate rpa tad vakymi nidaranam || 4 ||
BRP243.005.1/ ye gu puruasyeha ye ca mtur gus tath |
BRP243.005.2/ asthi snyu ca majj ca jnma pitto dvija || 5 ||
BRP243.006.1/ tvamsaoita ceti mtjny anuuruma |
BRP243.006.2/ evam etad dvijareha vedastreu pahyate || 6 ||
BRP243.007.1/ prama yac ca vedokta strokta yac ca pahyate |
BRP243.007.2/ vedastraprama ca prama tat santanam || 7 ||
BRP243.008.1/ evam evbhisambandhau nitya praktipruau |
BRP243.008.2/ yac cpi bhagavas tasmn mokadharmo na vidyate || 8 ||
BRP243.009.1/ athavnantarakta kicid eva nidaranam |
BRP243.009.2/ tan mamcakva tattvena pratyako hy asi sarvad || 9 ||
BRP243.010.1/ mokakm vaya cpi kkmo yad anmayam |
BRP243.010.2/ ajeyam ajara nityam atndriyam anvaram || 10 ||
BRP243.011.0/ vasiha uvca:

243

[ SS 395-398

1157

1158

Chapter 243 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP243.011.1/ yad etad ukta bhavat vedastranidaranam |


BRP243.011.2/ evam etad yath vakye tattvagrh yath bhavn || 11 ||
/p. 787/

BRP243.012.1/ dhryate hi tvay grantha ubhayor vedastrayo |


BRP243.012.2/ na ca granthasya tattvajo yathtattva narevara || 12 ||
BRP243.013.1/ yo hi vede ca stre ca granthadhraatatpara |
BRP243.013.2/ na ca granthrthatattvajas tasya taddhraa vth || 13 ||
BRP243.014.1/ bhra sa vahate tasya granthasyrtha na vetti ya |
BRP243.014.2/ yas tu granthrthatattvajo nsya granthgamo vth || 14 ||
BRP243.015.1/ granthasyrtha sa pas tu mdo vaktum arhati |
BRP243.015.2/ yathtattvbhigamand artha tasya sa vindati || 15 ||
BRP243.016.1/ na ya samutsuka kacid granthrtha sthlabuddhimn |
BRP243.016.2/ sa katha mandavijno grantha vakyati nirayt || 16 ||
BRP243.017.1/ ajtv granthatattvni vda ya kurute nara |
BRP243.017.2/ lobhd vpy athav dambht sa pp naraka vrajet || 17 ||
BRP243.018.1/ niraya cpi cchidrtm na tad vakyati tattvata |
BRP243.018.2/ so 'phsyrthatattvajo yasmn naivtmavn api || 18 ||
BRP243.019.1/ tasmt tva u rjendra yathaitad anudyate |
BRP243.019.2/ yath tattvena skhyeu yogeu ca mahtmasu || 19 ||
BRP243.020.1/ yad eva yog payanti skhya tad anugamyate |
BRP243.020.2/ eka skhya ca yoga ca ya payati sa buddhimn || 20 ||
BRP243.021.1/ tva msa rudhira meda pitta majjsthi snyu ca |
BRP243.021.2/ etad aindriyaka tta yad bhavn ittham ttha mm || 21 ||
BRP243.022.1/ dravyd dravyasya nirvttir indriyd indriya tath |
BRP243.022.2/ dehd deham avpnoti bjd bja tathaiva ca || 22 ||
BRP243.023.1/ nirindriyasya bjasya nirdravyasypi dehina |
BRP243.023.2/ katha gu bhaviyanti nirguatvn mahtmana || 23 ||
BRP243.024.1/ gu gueu jyante tatraiva viramanti ca |
BRP243.024.2/ eva gu praktij jyante na ca ynti ca || 24 ||
BRP243.025.1/ tva msa rudhira meda pitta majjsthi snyu ca |
BRP243.025.2/ aau tny atha ukrea jnhi prktena vai || 25 ||
BRP243.026.1/ pum caivpum caiva strliga prkta smtam |
BRP243.026.2/ vyur ea pum caiva rasa ity abhidhyate || 26 ||

Chapter 243 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP243.027.1/ alig praktir ligair upalabhyati stmajai |


BRP243.027.2/ yath pupaphalair nitya mrta cmrtayas tath || 27 ||
BRP243.028.1/ evam apy anumnena sa ligam upalabhyate |
BRP243.028.2/ pacaviatikas tta ligeu niyattmaka || 28 ||
BRP243.029.1/ andinidhano 'nanta sarvadaranakevala |
BRP243.029.2/ kevala tv abhimnitvd gueu gua ucyate || 29 ||
BRP243.030.1/ gu guavata santi nirguasya kuto gu |
BRP243.030.2/ tasmd eva vijnanti ye jan guadarina || 30 ||
BRP243.031.1/ yad tv ea gun etn prktn abhimanyate |
BRP243.031.2/ tad sa guavn eva guabhedn prapayati || 31 ||
/p. 788/

BRP243.032.1/ yat tad buddhe para prhu skhyayoga ca sarvaa |


BRP243.032.2/ budhyamna mahprj prabuddhaparivarjant || 32 ||
BRP243.033.1/ aprabuddha yath vyakta svaguai prhur varam |
BRP243.033.2/ nirgua cevara nityam adhihtram eva ca || 33 ||
BRP243.034.1/ prakte ca gun ca pacaviatika budh |
BRP243.034.2/ skhyayoge ca kual budhyante paramaiia || 34 ||
BRP243.035.1/ yad prabuddham avyaktam avasthtananrava |
BRP243.035.2/ budhyamna na budhyante 'vagacchanti sama tad || 35 ||
BRP243.036.1/ etan nidarana samya na samyag anudaranam |
BRP243.036.2/ budhyamna prabudhyante dvbhy pthag arindama || 36 ||
BRP243.037.1/ paraspareaitad ukta karkaranidaranam |
BRP243.037.2/ ekatvam akara prhur nntva karam ucyate || 37 ||
BRP243.038.1/ pacaviatiniho 'ya tad samyak pracakate |
BRP243.038.2/ ekatvadarana csya nntva csya daranam || 38 ||
BRP243.039.1/ tattvavit tattvayor eva pthag etan nidaranam |
BRP243.039.2/ pacaviatibhis tattva tattvam hur mania || 39 ||
BRP243.040.1/ nistattva pacaviasya param hur mania |
BRP243.040.2/ varjyasya varjyam cra tattva tattvt santanam || 40 ||
BRP243.041.0/ karlajanaka uvca:
BRP243.041.1/ nntvaikatvam ity ukta tvayaitad dvijasattama |
BRP243.041.2/ payatas tad dhi sandigdham etayor vai nidaranam || 41 ||

1159

1160

Chapter 243 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP243.042.1/ tath buddhaprabuddhbhy budhyamnasya cnagha |


BRP243.042.2/ sthlabuddhy na paymi tattvam etan na saaya || 42 ||
BRP243.043.1/ akarakarayor ukta tvay yad api kraam |
BRP243.043.2/ tad apy asthirabuddhitvt pranaam iva me 'nagha || 43 ||
BRP243.044.1/ tad etac chrotum icchmi nntvaikatvadaranam |
BRP243.044.2/ dvandva caivniruddha ca budhyamna ca tattvata || 44 ||
BRP243.045.1/ vidyvidye ca bhagavann akara karam eva ca |
BRP243.045.2/ skhyayoga ca ktsnena buddhbuddhi pthak pthak || 45 ||
BRP243.046.0/ vasiha uvca:
BRP243.046.1/ hanta te sampravakymi yad etad anupcchasi |
BRP243.046.2/ yogaktya mahrja pthag eva uva me || 46 ||
BRP243.047.1/ yogaktya tu yogn dhynam eva para balam |
BRP243.047.2/ tac cpi dvividha dhynam hur vidyvido jan || 47 ||
BRP243.048.1/ ekgrat ca manasa prymas tathaiva ca |
BRP243.048.2/ prymas tu saguo nirguo mnasas tath || 48 ||
BRP243.049.1/ mtrotsarge pure ca bhojane ca nardhipa |
BRP243.049.2/ dvikla nopabhujta ea bhujta tatpara || 49 ||
/p. 789/

BRP243.050.1/ indriyndriyrthebhyo nivartya manas muni |


BRP243.050.2/ daadvdaabhir vpi caturvit para yata || 50 ||
BRP243.051.1/ sa codanbhir matimn ntmna codayed atha |
BRP243.051.2/ tihantam ajara ta tu yat tad ukta manibhi || 51 ||
BRP243.052.1/ vivtm satata jeya ity evam anuuruma |
BRP243.052.2/ dravya hy ahnamanaso nnyatheti vinicaya || 52 ||
BRP243.053.1/ vimukta sarvasagebhyo laghvhro jitendriya |
BRP243.053.2/ prvartre parrdhe ca dhrayta mano hdi || 53 ||
BRP243.054.1/ sthirktyendriyagrma manas mithilevara |
BRP243.054.2/ mano buddhy sthira ktv pa iva nicala || 54 ||
BRP243.055.1/ sthuvac cpy akampya syd druvac cpi nicala |
BRP243.055.2/ buddhy vidhividhnajas tato yukta pracakate || 55 ||
BRP243.056.1/ na oti na cghrti na ca payati kicana |
BRP243.056.2/ na ca spara vijnti na ca sakalpate mana || 56 ||

Chapter 243 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP243.057.1/ na cpi manyate kicin na ca budhyeta khavat |


BRP243.057.2/ tad praktim panna yuktam hur mania || 57 ||
BRP243.058.1/ na bhti hi yath dpo dptis tadvac ca dyate |
BRP243.058.2/ niliga cdha cordhva ca tiryaggatim avpnuyt || 58 ||
BRP243.059.1/ tad tadupapanna ca yasmin de ca kathyate |
BRP243.059.2/ hdayastho 'ntartmeti jeyo jas tta madvidhai || 59 ||
BRP243.060.1/ nirdhma iva saptrcir ditya iva ramivn |
BRP243.060.2/ vaidyuto 'gnir ivke payaty tmnam tmani || 60 ||
BRP243.061.1/ ya payanti mahtmno dhtimanto mania |
BRP243.061.2/ brhma brahmayonisth hy ayonim amttmakam || 61 ||
BRP243.062.1/ tad evhur aubhyo 'u tan mahadbhyo mahattaram |
BRP243.062.2/ sarvatra sarvabhteu dhruva tihan na dyate || 62 ||
BRP243.063.1/ buddhidravyea dyena manodpena lokakt |
BRP243.063.2/ mahatas tamasas tta pre tihan na tmasa || 63 ||
BRP243.064.1/ tamaso dra ity uktas tattvajair vedapragai |
BRP243.064.2/ vimalo vimata caiva nirligo 'ligasajaka || 64 ||
BRP243.065.1/ yoga ea hi lokn kim anyad yogalakaam |
BRP243.065.2/ eva payan prapayeta tmnam ajara param || 65 ||
BRP243.066.1/ yogadaranam etvad ukta te tattvato may |
BRP243.066.2/ skhyajna pravakymi parisakhynidaranam || 66 ||
BRP243.067.1/ avyaktam hu prakhyna par praktim tmana |
BRP243.067.2/ tasmn mahat samutpanna dvitya rjasattama || 67 ||
BRP243.068.1/ ahakras tu mahatas ttya iti na rutam |
BRP243.068.2/ pacabhtny ahakrd hu skhytmadarina || 68 ||
/p. 790/

BRP243.069.1/ et praktayas tv aau vikr cpi oaa |


BRP243.069.2/ paca caiva vie ca tath pacendriyi ca || 69 ||
BRP243.070.1/ etvad eva tattvn skhyam hur mania |
BRP243.070.2/ skhye skhyavidhnaj nitya skhyapathe sthit || 70 ||
BRP243.071.1/ yasmd yad abhijyeta tat tatraiva pralyate |
BRP243.071.2/ lyante pratilomni ghyante cntartman || 71 ||
BRP243.072.1/ nulomyena jyante lyante pratilomata |
BRP243.072.2/ gu gueu satata sgarasyormayo yath || 72 ||

1161

1162

Chapter 243 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP243.073.1/ sargapralaya etvn prakter npasattama |


BRP243.073.2/ ekatva pralaye csya bahutva ca tath sji || 73 ||
BRP243.074.1/ evam eva ca rjendra vijeya jnakovidai |
BRP243.074.2/ adhihtram avyaktam asypy etan nidaranam || 74 ||
BRP243.075.1/ ekatva ca bahutva ca prakter anu tattvavn |
BRP243.075.2/ ekatva pralaye csya bahutva ca pravartant || 75 ||
BRP243.076.1/ bahudhtm prakurvta prakti prasavtmikm |
BRP243.076.2/ tac ca ketra mahn tm pacavio 'dhitihati || 76 ||
BRP243.077.1/ adhihteti rjendra procyate yatisattamai |
BRP243.077.2/ adhihnd adhiht ketrm iti na rutam || 77 ||
BRP243.078.1/ ketra jnti cvyakta ketraja iti cocyate |
BRP243.078.2/ avyaktike pure ete purua ceti kathyate || 78 ||
BRP243.079.1/ anyad eva ca ketra syd anya ketraja ucyate |
BRP243.079.2/ ketram avyakta ity ukta jtra pacaviakam || 79 ||
BRP243.080.1/ anyad eva ca jna syd anyaj jeya tad ucyate |
BRP243.080.2/ jnam avyaktam ity ukta jeyo vai pacaviaka || 80 ||
BRP243.081.1/ avyakta ketram ity ukta tath sattva tathevaram |
BRP243.081.2/ anvaram atattva ca tattva tat pacaviakam || 81 ||
BRP243.082.1/ skhyadaranam etvat parisakhy na vidyate |
BRP243.082.2/ sakhy prakurute caiva prakti ca pravakyate || 82 ||
BRP243.083.1/ catvriac caturviat pratisakhyya tattvata |
BRP243.083.2/ sakhy sahasrakty tu nistattva pacaviaka || 83 ||
BRP243.084.1/ pacaviat prabuddhtm budhyamna iti ruta |
BRP243.084.2/ yad budhyati tmna tad bhavati kevala || 84 ||
BRP243.085.1/ samyagdaranam etvad bhita tava tattvata |
BRP243.085.2/ evam etad vijnanta smyat pratiynty uta || 85 ||
BRP243.086.1/ samyanidarana nma pratyaka praktes tath |
BRP243.086.2/ guavattvd yathaitni nirguebhyas tath bhavet || 86 ||
BRP243.087.1/ na tv eva vartamnnm vttir vartate puna |
BRP243.087.2/ vidyate karabhva ca na parasparam avyayam || 87 ||
BRP243.088.1/ payanty amatayo ye na samyak teu ca daranam |
BRP243.088.2/ te vyakti pratipadyante puna punar arindama || 88 ||
/p. 791/

Chapter 243 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP243.089.1/ sarvam etad vijnanto na sarvasya prabodhant |


BRP243.089.2/ vyaktibht bhaviyanti vyaktasyaivnuvartant || 89 ||
BRP243.090.1/ sarvam avyaktam ity uktam asarva sarva pacaviaka |
BRP243.090.2/ ya evam abhijnanti na bhaya teu vidyate || 90 ||

1163

1164

Chapter 244 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

Chapter 244 :: Dialogue


between Karlajanaka and
Vasiha (cont.)
244

BRP244.001.0/ vasiha uvca:

BRP244.001.1/ skhyadaranam etvad ukta te npasattama |


BRP244.001.2/ vidyvidye tv idn me tva nibodhnuprvaa || 1 ||
BRP244.002.1/ abhedyam hur avyakta sargapralayadharmia |
BRP244.002.2/ sargapralaya ity ukta vidyvidye ca viaka || 2 ||
BRP244.003.1/ parasparasya vidy vai tan nibodhnuprvaa |
BRP244.003.2/ yathoktam ibhis tta skhyasytinidaranam || 3 ||
BRP244.004.1/ karmendriy sarve vidy buddhndriya smtam |
BRP244.004.2/ buddhndriy ca tath vie iti na rutam || 4 ||
BRP244.005.1/ viay manas te vidym hur mania |
BRP244.005.2/ manasa paca bhtni vidy ity abhicakate || 5 ||
BRP244.006.1/ ahakras tu bhtn pacn ntra saaya |
BRP244.006.2/ ahakras tath vidy buddhir vidy narevara || 6 ||
BRP244.007.1/ buddhy praktir avyakta tattvn paramevara |
BRP244.007.2/ vidy jey narareha vidhi ca parama smta || 7 ||
BRP244.008.1/ avyaktam apara prhur vidy vai pacaviaka |
BRP244.008.2/ sarvasya sarvam ity ukta jeyajnasya praga || 8 ||
BRP244.009.1/ jnam avyaktam ity ukta jeya vai pacaviakam |
BRP244.009.2/ tathaiva jnam avyakta vijt pacaviaka || 9 ||
BRP244.010.1/ vidyvidye tu tattvena mayokte vai vieata |
BRP244.010.2/ akara ca kara caiva yad ukta tan nibodha me || 10 ||
BRP244.011.1/ ubhv etau karv uktau ubhv etv anakarau |

244

[ SS 398-399

Chapter 244 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP244.011.2/ kraa tu pravakymi yathjna tu jnata || 11 ||


BRP244.012.1/ andinidhanv etau ubhv evevarau matau |
BRP244.012.2/ tattvasajv ubhv eva procyete jnacintakai || 12 ||
BRP244.013.1/ sargapralayadharmitvd avyakta prhur avyayam |
BRP244.013.2/ tad etad guasargya vikurva puna puna || 13 ||
BRP244.014.1/ gun mahaddnm utpadyati parasparam |
BRP244.014.2/ adhihna ketram hur etad vai pacaviakam || 14 ||
BRP244.015.1/ yad antarguajla tu tad vyakttmani sakipet |
BRP244.015.2/ tad aha tad guais tais tu pacavie vilyate || 15 ||
/p. 792/

BRP244.016.1/ gu gueu lyante tad ek praktir bhavet |


BRP244.016.2/ ketrajo 'pi tad tvat ketraja samprayate || 16 ||
BRP244.017.1/ yadkara praktir ya gacchate guasajit |
BRP244.017.2/ nirguatva ca vai dehe gueu parivartant || 17 ||
BRP244.018.1/ evam eva ca ketraja ketrajnaparikayt |
BRP244.018.2/ prakty nirguas tv ea ity evam anuuruma || 18 ||
BRP244.019.1/ karo bhavaty ea yad guavat guev atha |
BRP244.019.2/ prakti tv atha jnti nirguatva tathtmana || 19 ||
BRP244.020.1/ tath viuddho bhavati prakte parivarjant |
BRP244.020.2/ anyo 'ham anyeyam iti yad budhyati buddhimn || 20 ||
BRP244.021.1/ tadaio 'vyathatm eti na ca miratvam vrajet |
BRP244.021.2/ prakty caia rjendra miro 'nyo 'nyasya dyate || 21 ||
BRP244.022.1/ yad tu guajla tat prkta vijugupsate |
BRP244.022.2/ payate ca para payas tad payan nu sasjet || 22 ||
BRP244.023.1/ ki may ktam etvad yo 'ha klanimajjana |
BRP244.023.2/ yath matsyo hy abhijnd anuvartitav jalam || 23 ||
BRP244.024.1/ aham eva hi sammohd anyam anya janj janam |
BRP244.024.2/ matsyo yathodakajnd anuvartitavn iha || 24 ||
BRP244.025.1/ matsyo 'nyatvam athjnd udakn nbhimanyate |
BRP244.025.2/ tmna tad avajnd anya caiva na vedmy aham || 25 ||
BRP244.026.1/ mamstu dhik kubuddhasya yo 'ha magna ima puna |
BRP244.026.2/ anuvartitavn mohd anyam anya janj janam || 26 ||

1165

1166

Chapter 244 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP244.027.1/ ayam anubhaved bandhur anena saha me kayam |


BRP244.027.2/ smyam ekatvat yto ydas tdas tv aham || 27 ||
BRP244.028.1/ tulyatm iha paymi sado 'ham anena vai |
BRP244.028.2/ aya hi vimalo vyaktam aham dakas tad || 28 ||
BRP244.029.1/ yo 'ham ajnasammohd ajay sampravttavn |
BRP244.029.2/ sasargd atisasargt sthita klam ima tv aham || 29 ||
BRP244.030.1/ so 'ham eva vabhta klam eta na buddhavn |
BRP244.030.2/ uttamdhamamadhyn tm aha katham vase || 30 ||
BRP244.031.1/ samnamyay ceha sahavsam aha katham |
BRP244.031.2/ gacchmy abuddhabhvatvd ihedn sthiro bhava || 31 ||
BRP244.032.1/ sahavsa na ysymi klam eta vivacant |
BRP244.032.2/ vacito hy anay yad dhi nirvikro vikray || 32 ||
BRP244.033.1/ na tat tadaparddha syd apardho hy aya mama |
BRP244.033.2/ yo 'ham atrbhava sakta parmukham upasthita || 33 ||
BRP244.034.1/ tato 'smin bahurpo 'tha sthito mrtir amrtimn |
BRP244.034.2/ amrti cpy amrttm mamatvena pradharita || 34 ||
/p. 793/

BRP244.035.1/ prakty ca tay tena tsu tsv iha yoniu |


BRP244.035.2/ nirmamasya mamatvena vikta tsu tsu ca || 35 ||
BRP244.036.1/ yoniu vartamnena naasajena cetas |
BRP244.036.2/ samat na may kcid ahakre kt may || 36 ||
BRP244.037.1/ tmna bahudh ktv so 'ya bhyo yunakti mm |
BRP244.037.2/ idnm avabuddho 'smi nirmamo nirahakta || 37 ||
BRP244.038.1/ mamatva manas nityam ahakrakttmakam |
BRP244.038.2/ apalagnm im hitv sarayiye nirmayam || 38 ||
BRP244.039.1/ anena smya ysymi nnayham acetas |
BRP244.039.2/ kema mama sahnena naivaikam anay saha || 39 ||
BRP244.040.1/ eva paramasambodht pacavio 'nubuddhavn |
BRP244.040.2/ akaratva nigacchati tyaktv karam anmayam || 40 ||
BRP244.041.1/ avyakta vyaktadharma sagua nirgua tath |
BRP244.041.2/ nirgua prathama dv tdg bhavati maithila || 41 ||
BRP244.042.1/ akarakarayor etad ukta tava nidaranam |
BRP244.042.2/ mayeha jnasampanna yath rutinidarant || 42 ||

Chapter 244 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP244.043.1/ nisandigdha ca skma ca viuddha vimala tath |


BRP244.043.2/ pravakymi tu te bhyas tan nibodha yathrutam || 43 ||
BRP244.044.1/ skhyayogo may prokta stradvayanidarant |
BRP244.044.2/ yad eva skhyastrokta yogadaranam eva tat || 44 ||
BRP244.045.1/ prabodhanapara jna skhynm avanpate |
BRP244.045.2/ vispaa procyate tatra iy hitakmyay || 45 ||
BRP244.046.1/ bhac caivam ida stram ity hur viduo jan |
BRP244.046.2/ asmi ca stre yogn punarbhavapurasaram || 46 ||
BRP244.047.1/ pacavit para tattva pahyate ca nardhipa |
BRP244.047.2/ skhyn tu para tattva yathvad anuvaritam || 47 ||
BRP244.048.1/ buddham apratibuddha ca budhyamna ca tattvata |
BRP244.048.2/ budhyamna ca buddhatva prhur yoganidaranam || 48 ||

1167

1168

Chapter 245 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

Chapter 245 :: Dialogue


between Karlajanaka and
Vasiha (cont.)
245

BRP245.001.0/ vasiha uvca:

BRP245.001.1/ aprabuddham athvyaktam ima guanidhi sad |


BRP245.001.2/ gun dhryat tattva sjaty kipate tath || 1 ||
BRP245.002.1/ ajo hi kray bhpa vikriy prpta ity uta |
BRP245.002.2/ tmna bahudh ktv nneva praticakate || 2 ||
BRP245.003.1/ etad eva vikurvo budhyamno na budhyate |
BRP245.003.2/ gun carate hy ea sjaty kipate tath || 3 ||
/p. 794/

BRP245.004.1/ avyaktabodhanc caiva budhyamna vadanty api |


BRP245.004.2/ na tv eva budhyate 'vyakta sagua tta nirguam || 4 ||
BRP245.005.1/ kadcit tv eva khalv etat tad hu pratibuddhakam |
BRP245.005.2/ budhyate yadi cvyaktam etad vai pacaviakam || 5 ||
BRP245.006.1/ budhyamno bhavaty ea mamtmaka iti ruta |
BRP245.006.2/ anyonyapratibuddhena vadanty avyaktam acyutam || 6 ||
BRP245.007.1/ avyaktabodhanc caiva budhyamna vadanty uta |
BRP245.007.2/ pacavia mahtmna na csv api budhyate || 7 ||
BRP245.008.1/ avia vimala buddham aprameya santanam |
BRP245.008.2/ satata pacavia tu caturvia vibudhyate || 8 ||
BRP245.009.1/ dydye hy anugatatatsvabhve mahdyute |
BRP245.009.2/ avyakta caiva tad brahma budhyate tta kevalam || 9 ||
BRP245.010.1/ pacavia caturviam tmnam anupayati |
BRP245.010.2/ budhyamno yadtmnam anyo 'ham iti manyate || 10 ||

245

[ SS 399-401

Chapter 245 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP245.011.1/ tad praktimn ea bhavaty avyaktalocana |


BRP245.011.2/ budhyate ca par buddhi viuddhm amal yath || 11 ||
BRP245.012.1/ avia rjardla tad buddha kto vrajet |
BRP245.012.2/ tatas tyajati so 'vyakta sargapralayadharmiam || 12 ||
BRP245.013.1/ nirgu prakti veda guayuktm acetanm |
BRP245.013.2/ tata kevaladharmsau bhavaty avyaktadarant || 13 ||
BRP245.014.1/ kevalena samgamya vimukttmnam pnuyt |
BRP245.014.2/ etat tu tattvam ity hur nistattvam ajarmaram || 14 ||
BRP245.015.1/ tattvasaravad eva tattvajo jyate npa |
BRP245.015.2/ pacaviatitattvni pravadanti mania || 15 ||
BRP245.016.1/ na caiva tattvavs tta sasreu nimajjati |
BRP245.016.2/ em upaiti tattva hi kipra budhyasva lakaam || 16 ||
BRP245.017.1/ avio 'yam iti prjo ghyamo 'jarmara |
BRP245.017.2/ kevalena balenaiva samat yty asaayam || 17 ||
BRP245.018.1/ aviena prabuddhena budhyamno 'py abuddhimn |
BRP245.018.2/ etan nntvam ity ukta skhyarutinidarant || 18 ||
BRP245.019.1/ cetanena sametasya pacaviatikasya ha |
BRP245.019.2/ ekatva vai bhavet tasya yad buddhynubudhyate || 19 ||
BRP245.020.1/ budhyamnena buddhena samat yti maithila |
BRP245.020.2/ sagadharm bhavaty ea nisagtm nardhipa || 20 ||
BRP245.021.1/ nisagtmnam sdya avia karmaja vidu |
BRP245.021.2/ vibhus tyajati cvyakta yad tv etad vibudhyate || 21 ||
BRP245.022.1/ caturviam agdha ca aviasya prabodhant |
BRP245.022.2/ ea hy apratibuddha ca budhyamnas tu te 'nagha || 22 ||
/p. 795/

BRP245.023.1/ ukto buddha ca tattvena yathrutinidarant |


BRP245.023.2/ maakodumbare yadvad anyatva tadvad etayo || 23 ||
BRP245.024.1/ matsyodake yath tadvad anyatvam upalabhyate |
BRP245.024.2/ evam eva ca gantavya nntvaikatvam etayo || 24 ||
BRP245.025.1/ etvan moka ity ukto jnavijnasajita |
BRP245.025.2/ pacaviatikasyu yo 'ya dehe pravartate || 25 ||
BRP245.026.1/ ea mokayitavyaiti prhur avyaktagocart |
BRP245.026.2/ so 'yam eva vimucyeta nnyatheti vinicaya || 26 ||

1169

1170

Chapter 245 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP245.027.1/ para ca paradharm ca bhavaty eva sametya vai |


BRP245.027.2/ viuddhadharm uddhena nuddhena ca buddhimn || 27 ||
BRP245.028.1/ vimuktadharm buddhena sametya puruarabha |
BRP245.028.2/ viyogadharmi caiva vimukttm bhavaty atha || 28 ||
BRP245.029.1/ vimoki vimoka ca sametyeha tath bhavet |
BRP245.029.2/ ucikarm uci caiva bhavaty amitabuddhimn || 29 ||
BRP245.030.1/ vimaltm ca bhavati sametya vimaltman |
BRP245.030.2/ kevaltm tath caiva kevalena sametya vai |
BRP245.030.3/ svatantra ca svatantrea svatantratvam avpyate || 30 ||
BRP245.031.1/ etvad etat kathita may te |
BRP245.031.2/ tathya mahrja yathrthatattvam |
BRP245.031.3/ amatsaras tva pratighya buddhy |
BRP245.031.4/ santana brahma viuddham dyam || 31 ||
BRP245.032.1/ tad vedanihasya janasya rjan |
BRP245.032.2/ pradeyam etat parama tvay bhavet |
BRP245.032.3/ vidhitsamnya nibodhakraka |
BRP245.032.4/ prabodhaheto praatasya sanam || 32 ||
BRP245.033.1/ na deyam etac ca yathnttmane |
BRP245.033.2/ ahya klbya na jihmabuddhaye |
BRP245.033.3/ na paitajnaparopatpine |
BRP245.033.4/ deya tath iyavibodhanya || 33 ||
BRP245.034.1/ raddhnvitytha gunvitya |
BRP245.034.2/ parpavdd viratya nityam |
BRP245.034.3/ viuddhayogya budhya caiva |
BRP245.034.4/ kpvate 'tha kamie hitya || 34 ||
BRP245.035.1/ viviktalya vidhipriyya |
BRP245.035.2/ vivdahnya bahurutya |
BRP245.035.3/ vintaveya nahaituktmane |
BRP245.035.4/ sadaiva guhya tv idam eva deyam || 35 ||
BRP245.036.1/ etair guair hnatame na deyam |
BRP245.036.2/ etat para brahma viuddham hu |
/p. 796/

BRP245.036.3/ na reyase yokyati tde kta |


BRP245.036.4/ dharmapravaktram aptradnt || 36 ||
BRP245.037.1/ pthvm im v yadi ratnapr |
BRP245.037.2/ dadyd adeya tv idam avratya |
BRP245.037.3/ jitendriyya prayatya deya |

Chapter 245 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP245.037.4/ deya para tattvavide narendra || 37 ||


BRP245.038.1/ karla m te bhayam asti kicid |
BRP245.038.2/ etac chruta brahma para tvaydya |
BRP245.038.3/ yathvad ukta parama pavitra |
BRP245.038.4/ viokam atyantam andimadhyam || 38 ||
BRP245.039.1/ agdham etad ajarmara ca |
BRP245.039.2/ nirmaya vtabhaya iva ca |
BRP245.039.3/ samkya moha paravdasajam |
BRP245.039.4/ etasya tattvrtham ima viditv || 39 ||
BRP245.040.1/ avptam etad dhi pur santand |
BRP245.040.2/ dhirayagarbhd dhi tato nardhipa |
BRP245.040.3/ prasdya yatnena tam ugratejasa |
BRP245.040.4/ santana brahma yath tvayaitat || 40 ||
BRP245.041.1/ pas tvay csmi yath narendra |
BRP245.041.2/ tath mayeda tvayi noktam anyat |
BRP245.041.3/ yathvpta brahmao me narendra |
BRP245.041.4/ mahjna mokavid paryaam || 41 ||
BRP245.042.0/ vysa uvca:
BRP245.042.1/ etad ukta para brahma yasmn nvartate puna |
BRP245.042.2/ pacavia munireh vasihena yath pur || 42 ||
BRP245.043.1/ punarvttim pnoti parama jnam avyayam |
BRP245.043.2/ nti budhyati tattvena budhyamno 'jarmaram || 43 ||
BRP245.044.1/ etan nireyasakara jna bho parama may |
BRP245.044.2/ kathita tattvato vipr rutv devarito dvij || 44 ||
BRP245.045.1/ hirayagarbhd i vasihena samhtam |
BRP245.045.2/ vasihd irdlo nrado 'vptavn idam || 45 ||
BRP245.046.1/ nradd vidita mahyam etad ukta santanam |
BRP245.046.2/ m ucadhva munireh rutvaitat parama padam || 46 ||
BRP245.047.1/ yena karkare bhinne na bhaya tasya vidyate |
BRP245.047.2/ vidyate tu bhaya yasya yo naina vetti tattvata || 47 ||
BRP245.048.1/ avijnc ca mhtm puna punar upadravn |
BRP245.048.2/ pretya jtisahasri marantny upnute || 48 ||
BRP245.049.1/ devaloka tath tirya mnuyam api cnute |
BRP245.049.2/ yadi v mucyate vpi tasmd ajnasgart || 49 ||

1171

1172

Chapter 245 :: Dialogue between Karlajanaka and Vasiha (cont.)

BRP245.050.1/ ajnasgare ghore hy avyaktgdha ucyate |


BRP245.050.2/ ahany ahani majjanti yatra bhtni bho dvij || 50 ||
/p. 797/

BRP245.051.1/ tasmd agdhd avyaktd upakt santant |


BRP245.051.2/ tasmd yya virajask vitamask ca bho dvij || 51 ||
BRP245.052.1/ eva may munireh srt sratara param |
BRP245.052.2/ kathita parama moka ya jtv na nivartate || 52 ||
BRP245.053.1/ na nstikya dtavya nbhaktya kadcana |
BRP245.053.2/ na duamataye vipr na raddhvimukhya ca || 53 ||

Chapter 246 :: Conclusion to the Brahmapura

Chapter 246 :: Conclusion to


the Brahmapura
246

BRP246.001.0/ lomaharaa uvca:

BRP246.001.1/ eva pur munn vysa pura lakay gir |


BRP246.001.2/ daadoarahitair vkyai sratarair dvij || 1 ||
BRP246.002.1/ pram astamalai uddhair nnstrasamuccayai |
BRP246.002.2/ jtiuddhasamyukta sdhuabdopaobhitam || 2 ||
BRP246.003.1/ prvapakoktisiddhntaparinihsamanvitam |
BRP246.003.2/ rvayitv yathnyya virarma mahmati || 3 ||
BRP246.004.1/ te 'pi rutv munireh pura vedasammitam |
BRP246.004.2/ dya brhmbhidhna ca sarvavchphalapradam || 4 ||
BRP246.005.1/ h babhvu suprt vismit ca puna puna |
BRP246.005.2/ praaasus tad vysa kadvaipyana munim || 5 ||
BRP246.006.0/ munaya cu:
BRP246.006.1/ aho tvay munireha pura rutisammitam |
BRP246.006.2/ sarvbhipretaphalada sarvappahara param || 6 ||
BRP246.007.1/ prokta ruta tathsmbhir vicitrapadam akaram |
BRP246.007.2/ na te 'sty avidita kicit triu lokeu vai prabho || 7 ||
BRP246.008.1/ sarvajas tva mahbhga devev iva bhaspati |
BRP246.008.2/ namasymo mahprja brahmiha tv mahmunim || 8 ||
BRP246.009.1/ yena tvay tu vedrth bhrate prakakt |
BRP246.009.2/ ka aknoti gun vaktu tava sarvn mahmune || 9 ||
BRP246.010.1/ adhtya caturo vedn sgn vykarani ca |
BRP246.010.2/ ktavn bhrata stra tasmai jntmane nama || 10 ||
BRP246.011.1/ namo 'stu te vysa vilabuddhe |
BRP246.011.2/ phullravindyatapattranetra |

246

[ SS 401-402

1173

1174

Chapter 246 :: Conclusion to the Brahmapura

BRP246.011.3/ yena tvay bhratatailapra |


BRP246.011.4/ prajvlito jnamaya pradpa || 11 ||
BRP246.012.1/ ajnatimirndhn bhrmitn kudibhi |
BRP246.012.2/ jnjanaalkena tvay conmlit da || 12 ||
BRP246.013.1/ evam uktv samabhyarcya vysa te caiva pjit |
BRP246.013.2/ jagmur yathgata sarve ktakty svam ramam || 13 ||
/p. 798/

BRP246.014.1/ tath may munireh kathita hi santanam |


BRP246.014.2/ pura sumahpuya sarvappapraanam || 14 ||
BRP246.015.1/ yath bhavadbhi po 'ha samprana dvijasattam |
BRP246.015.2/ vysaprasdt tat sarva may samparikrtitam || 15 ||
BRP246.016.1/ ida ghasthai rotavya yatibhir brahmacribhi |
BRP246.016.2/ dhanasaukhyaprada n pavitra ppananam || 16 ||
BRP246.017.1/ tath brahmaparair viprair brhmadyai susayatai |
BRP246.017.2/ rotavya suprayatnena samyak reyobhikkibhi || 17 ||
BRP246.018.1/ prpnoti brhmao vidy katriyo vijaya rae |
BRP246.018.2/ vaiyas tu dhanam akayya dra sukham avpnuyt || 18 ||
BRP246.019.1/ ya ya kmam abhidhyya oti purua uci |
BRP246.019.2/ ta ta kmam avpnoti naro nsty atra saaya || 19 ||
BRP246.020.1/ pura vaiava tv etat sarvakilbiananam |
BRP246.020.2/ viia sarvastrebhya pururthopapdakam || 20 ||
BRP246.021.1/ etad vo yan maykhyta pura vedasammitam |
BRP246.021.2/ rute 'smin sarvadoottha ppari praayati || 21 ||
BRP246.022.1/ prayge pukare caiva kuruketre tathrbude |
BRP246.022.2/ upoya yad avpnoti tad asya ravan nara || 22 ||
BRP246.023.1/ yad agnihotre suhute vare npnoti vai phalam |
BRP246.023.2/ mahpuyamaya viprs tad asya ravat sakt || 23 ||
BRP246.024.1/ yaj jyehaukladvday sntv vai yamunjale |
BRP246.024.2/ mathury hari dv prpnoti purua phalam || 24 ||
BRP246.025.1/ tad pnoti phala samyak samdhnena krtant |
BRP246.025.2/ pure 'sya hito vipr keavrpitamnasa || 25 ||
BRP246.026.1/ yat phala kriyam lokya puruo 'tha labhen nara |
BRP246.026.2/ tat phala samavpnoti ya pahec chuyd api || 26 ||

Chapter 246 :: Conclusion to the Brahmapura

BRP246.027.1/ ida ya raddhay nitya pura vedasammitam |


BRP246.027.2/ ya pahec chuyn martya sa yti bhuvana hare || 27 ||
BRP246.028.1/ rvayed brhmao yas tu sad parvasu sayata |
BRP246.028.2/ ekday dvday ca viuloka sa gacchati || 28 ||
BRP246.029.1/ ida yaasyam yuya sukhada krtivardhanam |
BRP246.029.2/ balapuiprada n dhanya dusvapnananam || 29 ||
BRP246.030.1/ trisandhya ya pahed vidv raddhay susamhita |
BRP246.030.2/ ida variham khyna sa sarvam psita labhet || 30 ||
BRP246.031.1/ rogrto mucyate rogd baddho mucyeta bandhant |
BRP246.031.2/ bhayd vimucyate bhta padpanna pada || 31 ||
BRP246.032.1/ jtismaratva vidy ca putrn medh pan dhtim |
BRP246.032.2/ dharma crtha ca kma ca moka tu labhate nara || 32 ||
/p. 799/

BRP246.033.1/ yn yn kmn abhipretya pahet prayatamnasa |


BRP246.033.2/ ts tn sarvn avpnoti puruo ntra saaya || 33 ||
BRP246.034.1/ ya ceda satata oti manuja svargpavargaprada |
BRP246.034.2/ viu lokaguru praamya varada bhaktyekacitta uci |
BRP246.034.3/ bhuktv ctra sukha vimuktakalua svarge ca divya sukha |
BRP246.034.4/ pacd yti hare pada suvimala mukto guai prktai|| 34 ||
BRP246.035.1/ tasmd vipravarai svadharmaniratair muktyekamrgepsubhis |
BRP246.035.2/ tadvat katriyapugavais tu niyatai reyorthibhi sarvad |
BRP246.035.3/ vaiyai cnudina viuddhakulajai drais tath dhrmikai |
BRP246.035.4/ rotavya tv idam uttama bahuphala dharmrthamokapradam || 35 ||
BRP246.036.1/ dharme matir bhavatu va puruottamn |
BRP246.036.2/ sa hy eka eva paralokagatasya bandhu |
BRP246.036.3/ arth striya ca nipuair api sevyamn |
BRP246.036.4/ naiva prabhvam upaynti na ca sthiratvam || 36 ||
BRP246.037.1/ dharmea rjya labhate manuya |
BRP246.037.2/ svarga ca dharmea nara prayti |
BRP246.037.3/ yu ca krti ca tapa ca dharma |
BRP246.037.4/ dharmea moka labhate manuya || 37 ||
BRP246.038.1/ dharmo 'tra mtpitarau narasya |
BRP246.038.2/ dharma sakh ctra pare ca loke |
BRP246.038.3/ trt ca dharmas tv iha mokada ca |
BRP246.038.4/ dharmd te nsti tu kicid eva || 38 ||

1175

1176

Chapter 246 :: Conclusion to the Brahmapura

BRP246.039.1/ ida rahasya reha ca pura vedasammitam |


BRP246.039.2/ na deya duamataye nstikya vieata || 39 ||
BRP246.040.1/ ida mayokta pravara pura |
BRP246.040.2/ pppaha dharmavivardhana ca |
BRP246.040.3/ ruta bhavadbhi parama rahasyam |
BRP246.040.4/ jpayadhva munayo vrajmi || 40 ||

Das könnte Ihnen auch gefallen