BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Bab 1 Soalan struktur

Soalan 1

(a) F1 Perdagangan F2 Pertanian

F3 Pertukangan F4 Pembuatan

Mana-mana 2 x 1 m

1 1 1 1

[2m]

(b) F1 Patung dan ukiran yang mempunyai unsur keagamaan 1

F2 Penemuan patung proto-Siva 1

F3 Objek bentuk seseorang duduk bersila dengan stail yoga 1

F4 Terdapat tiga tanduk di kepala objek yang melambangkan

Dewa Brahma.Vishnu dan Siva 1

F5 Percaya kepada Tuhan Ibu 1

Mana-mana 2 x 1 m [2m]

(d) F1 Membuat hubungan dan bertukar pandangan dengan phak lain 1

F2 Hubungan dengan tamadun Mesopotamia / Mesir Purba 1

F3 Berlaku pertukaran teknologi 1

F4 Pengaruh dari luar disesuaikan dengan suasana tempatan 1

Mana-mana 2 x 1 m [2m]

(e) F1 Kemahiran dalam bidang seni bina 1

F2 Perlu gabungan kepakaran untuk membina bandar terancang 1

F3 Keperluan menguasai pelbagai ilmu pengetahuan 1

F4 Mana-mana jawapan yang munasabah 1

Mana-mana 2 x 1m [2m]

Soalan 2

a F1 Golongan petani
F2 Golongan artisan
F3 Golongan tentera
F4 Golongan paling bawah ialah hamba.
Mana-mana 2 x 1 m = 2m
b F1 Sebagai tentera
F2 Sebagai petani
F3 Golongan artisan / mereka cipta pelbagai barangan
tembaga seperti bekas minuman dan makanan, senjata,
dan barang tembikar.
F4 Golongan hamba.
Mana-mana 2 x 1 m = 2m
c F1 kepercayaan anismisme.
F2 mempercayai politeisme seprti tuhan syurga, tuhan
bumi, sungai, bukit dan gunung.
F3 mengamalkan penyembahan roh nenek moyang.
F4 penilikan tulang oracle 1

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Mana-mana 3 x 1 m - 3m I
d
Membina sistem pengairan untuk
Sistem kawalan banjir untuk mengairi kawasan pertanian.
teknologi pembajakan
mencipta cangkul dan sabit.
pengenalan pengunaan batas untuk pertanian
Peralatan pertanian daripada logam besi bagi menggantikan
peralatan daripada kayu
Mana-mana 3 x 1 m = 3m Jawaban soalan esei bab 1

Tamadun Indus merupakan salah satu tamadun awal dunia yang banyak memaparkan ciri-ciri istimewa. Salah satu ciri istimewa tamadun ini ialah pembinaan ban dar.

1 a Nyatakan proses pembentukan tamadun awal Indus. (4 markah)

F1 Penduduk nomad di barat laut India membentuk petempatan 1
kekal di sepanjang Sungai Indus.
F2 Petempatan kekal wujud disebabkan oleh Sungai Indus yang 1
menyediakan sumber air dan terdapat tanah yang subur.
F3 Kepandaian penduduk di kawasan ini menyesuaikan diri dengan 1
alam sekitar
F4 Peningkatan hasil pertanian yang membawa kepada 1
pertambahan jumlah penduduk
F5 Pembentukan dua bandar utama yang terbentuk di Lembah 1
Indus iaitu Mohenjo-Daro dan Harappa.
5 x 1 markah = 4 markah 1 b) Sandar Mohenjo-Daro dan Harappa adalah dua buah bandar yang mempunyai keistimewaan tersendiri. Jelaskan ciri-ciri istimewa bandar tersebut? ( 7 markah)

F1 Sebuah bandar terancang 1
H1a terbahagi kepada dua bahagian dan dikelilingi oleh tembok. 1
H1b Sahagian utama merupakan pusat pentadbiran dan 1
keagamaan yang menempatkan bangunan pentadbiran,
tempat mandi awam yang digunakan untuk upacara ritual
dan pembersihan.
H1c Sahagian kedua bandar ialah kawasan peru mahan disusun 1
berasaskan blok berbentuk segi empat.
H1d Setiap blok dipisahkan oleh satu rangkaian jalanraya yang 1
lurus dan bersambung antara satu sarna lain.
F2 Perancangan bandar dibantu oleh kemajuan ilmu geometri 1
H2a Kemahiran geometri hasil daripada tamadun Mesopotamia 1
dan Mesir Purba. 2

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

H2b Mengunakan batu bata daripada tanah liat melalui 1
pembakaran suhu yang tinggi.
F3 Mempunyai sistem kumbahan yang terancang. 1
F4 Bandar-bandar boleh dihubungi melalui sungai yang 1
berfungsi sebagai jalan perhubungan.
10 x 1 markah = 7 markah 1 c) Apakah faktor-faktor masyarakat Tamadun Indus dikagumi dalam aspek perancangan bandar? (5 markah)

F1 Gabungan kepakaran dari sudut perletakan bandar dan 1
peng isi an nya.
F2 Pemahaman dalam ilmu geometri. 1
F3 Pemahaman dalam ilmu Kesenian. 1
F4 Pemahaman dalam ilmu matematik. 1
F5 Mahir dalam bidang pembinaan. 1
F6 Pertembungan dengan tamadun Mesopotamia dan Mesir 1
menghasilkan perancangan bandar berbentuk segi empat
dengan jalan raya yang lurus.
F7 Berusaha meningkatkan mutu binaan dengan membuat 1
batu bata melalui pembakaran suhu yang tinggi.
7 x 1 markah = 5markah 1d) Berdasarkan pengetahuan sejarah anda mengapakah Tamadun awallndus dianggap sebagai tamadun yang matang? ( 4 markah)

F1 Pencapaian cemerlang dalam perancangan bandar. 1
F2 Pencapaian dalam menjalankan kegiatan perdagangan 1
antarabangsa.
F3 Pencapaian dalam keseimbangan rohani dan kepercayaan. 1
F4 Melahirkan masyarakat yang mempunyai kreativiti dalam 1
penggunaan sumber alam
F5 Menghasilkan teknologi yang hebat 1
F6 Contoh pembinaan bandar terancang 1
6 x 1 markah = 4 markah 2. Tamadun Hwang Ho telah muncul di kawasan Sungai Hwang Ho yang juga dikenali sebagai Sungai Kuning

2a) Huraikan proses pembentukan tamadun Hwang Ho (4 markah)

F1 Lembah yang subur menarik penduduk nomad untuk tinggal 1
menetap dan membina petempatan.
F2 Tapak Banpo yang berhampiran bandar Sian moden 1
merupakan petempatan awal penduduk
H2a Menjalankan aktiviti pertanian dan penternakan binatang, 1
mengumpul hasil hutan dan memburu ..
F3 Petempatan awal mewujudkan beberapa buah bandar 1
C1 antaranya Anyang yang menjadi pusat kerajaan Dinasti Shang. 1 3

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F4 Semasa Dinasti Chou, tamadun ini tersebar hingga ke 1
bahagian selatan Sungai Yangtze.
6 x 1 markah = 4 markah 2b) Dinasti Chou dan Dinasti Shang merupakan salah satu dinasti yang berkuasa semasa tamadun Hwang Ho. (6 markah)

i. Jelaskan sistem pemerintahan yang diamalkan oleh dinasti Shang. (3 markah)

F1 berbentuk pemerintahan beraja. 1
H1a pengganti raja selalunya dilantik daripada kalangan saudara 1
lelaki yang lebih muda atau anak lelaki raja.
F2 Raja-raja berkuasa ke atas kawasan pusat pentadbiran dan 1
mempunyai kewibawaan politik, ekonomi, sosial, dan agama.
F3 Mengikut kepercayaan masyarakat kuasa raja merupakan 1
mandat daripada tuhan.
F4 Raja-raja Shang tidak perlu mendapatkan pengesahan politik 1
kerana mereka adalah daripada keturunan pemerintah agama.
F5 Raja dibantu oleh golong an bangsawan yang 1
dipertanggungjawabkan untuk mentadbir wilayahnya.
F6 Golongan bangsawan berhak mewujudkan sistem 1
pentadbirannya sendiri dalam tugas seperti pungutan cukai,
pertahanan dan undang-undang.
6 x 1 markah = 4 markah ii. Jelaskan sistem pemerintahan yang diamalkan oleh Dinasti Chou. (3 marakh)

Membahagikan pemilikan tanah mereka kepada wilayah- 1
F1 wilayah dan melantik pembesar tempatan di setiap wilayah ini.
F2 Mengikat pembesar tempatan melalui ikrar taat setia kepada 1
pemerintahan
H2a Memberikan hadiah seperti kereta kuda, senj ata gangsa, 1
hamba dan binatang
H2b Melindungi raja dan memberikan bantuan tentera pada masa 1
perang.
H2c Pembesar diberi hak untuk bertindak sebagai ketua agama 1
untuk menjalankan upacara pengorbanan.
5 x 1 markah = 4 markah 2c) Pad a pendapat and a apakah sumbangan Tamadun Hwang Ho yang dapat diwarisi oleh masyarakat pada hari ini. ( 10 markah)

F1 Sistem Politik 1
H1a sistem pemerintahan berbentuk rnonarki diteruskan hingga ke 1
zaman Dinasti Ching.
H1b Gelaran raja ditukar kepada maharaja 1
H1c Raja dikaitkan dengan anak syurga dan mandat dari syurga 1
H1d Amalan pemerintahan dinasti diteruskan hingga abad ke 20. 1
F2 Sistem Ekonomi 1
H2a Sistem pengairan diperbaharui dengan membina terusan- 1
terusan untuk mengairi kawasan pertanian 4

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

H2b Mengelakkan berlakunya banjir. 1
H2c Teknologi pembajakan dan penciptaan cangkul dan sabit 1
H2d Penggunaan batas untuk tujuan penanaman. 1
H2e Menggantikan alat pertanian yang dibuat daripada kayu 1
kepada besi.
F3 Sistem Sosial 1
H3a Sistem tulisan digunakan oleh orang China sehingga hari ini. 1
H3b Penggunaan tulisan digunakan dalam bidang penulisan dan 1
percetakan.
H3c Tulisaninijuga diajar di sekolah-sekolah di China. 1
H3d Tulisan ini terus berkembang dan digunakan oleh orang Korea 1
dan Jepun.
F4 Agama dan Kepercayaan 1
H4a pemujaan roh nenek moyang. 1
H4b Unsur pemujaan diteruskan mengikut kesesuaian masa 1
dengan unsur korban manusia digantikan dengan unsur
makanan, duit kertas, dan barang perhiasan
F5 Mengamalkan Konsep Yin dan Yang serta Feng Hsui 1
H5a Percaya bahawa alam semesta dan kejadiannya terdiri 1
daripada dua unsur yang saling melengkapi Yin kuasa pasif
dan Yang kuasa aktif.
H5b Feng Hsui merujuk kepada falsafah Taoisme berlandaskan 1
bagaimana manusia berharmoni dengan alam semesta.
F6 Sistem kalendar telah diperkenalkan, iaitu terdapat 30 hari 1
dalam sebulan dan 360 hari dalam setahun.
H6a Kalendar untuk menentukan musim menanam dan musim 1
menuai.
H6b kalendar digunakan untuk menjalankan aktiviti harian seperti 1
upacara perkahwinan, perburuan ataupun pengebumian.
F6 Pengamalan falsafah perang Sun Tzu, karyanya, The Art of 1
War membicarakan selok-belok perang dan cara menangani
musuh telah diulang cetak ke dalam pelbagai bahasa.
F6a falsafah tersebut diaplikasikan pula sebagai taktik dalam 1
urusan pemiagaan.
27 x 1 markah = 10 markah) 5

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Jawaban bab 2

Jawapan struktur

Soalan 1

a F1 berasaskan titah perintah raja
F2 Semua titah perintah raja akan diukir pada tiang batu undang-undang
tersebut dapat dibaca oleh rakyat
F3 Tiang-tiang tersebut dikenali sebagai Tiang Asoka
undang-undang tersebut mementingkan kesejahteraan dan keadilan
rakyat
Mana-mana 2x 1 m = 2
b F1 sebagai titah dan perintah diraja.
F2 Menjamin kesejahteraan rakyat dan pemerintahan yang adil
F3 Memastikan rakyat mengetahui titah perintah raja yang diukir di tiang
batu
Mana-mana 2 x 1 m = 2
c F1 tidak menekankan kekuatan ketenteraan
F2 menekankan dasar yang lebih lembut dan terbuka untuk meluaskan
pengaruh
memberikan penekanan kepada ajaran Buddha.
F3 segala titah perintah dan undang-undang diukir pada tiang batu yang
didirikan di tepi-tepi jalan dapat dibaca oleh rakyat.
F4 sentiasa berpegang kepada konsep kesejahteraan rakyat dan konsep
keadilan.
F5 berusaha menyebarkan agama Buddha secara aman dan bukan
secara ketenteraan
F6 Hubungan diplomatik dilaksanakan
Mana-mana 2 x 1 m = 2
d F1 Peperangan akan membawa banyak kemusnahan, penderitaan dan
kematian.
F2 Penaklukan boleh dibuat secara diplomasi, contohnya melalui
penyebaran agama Buddha.
F3 Kemajuan dan kestabilan politik memerlukan pentadbiran yang
cekap.
F4 Pembentukan satu birokrasi pentadbiran amat perlu bagi
melaksanakan dan melicinkan pentadbiran.
F5 Kerjasama, tolak ansur, dan toleransi perlu dipraktikkan dalam
kehidupan supaya dapat menghindari dan rnenyelesaikan sebarang
masalah yang timbul.
F6 Undang-undang dan peraturan merupakan satu cara kawalan
sosial untuk menjamin kesejahteraanlkeamanan negara. 6

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA


Mana-mana 2 x 1 m = 2
e F1 berpecah belah akibat ketidakcekapan pemerintah selepas Asoka
F2 perebutan kuasa sesama sendiri.
F3 Wilayah-wilayah yang jauh daripada pusat pemerintahan
membebaskan diri
F4 Berlaku banyak pemberontakan oleh ketua-ketua tempatan.
F5 Tentangan daripada golongan Brahmin yang tidak berpuas hati dengan
dasar-dasar pemerintahan Asoka, yang menjadikan agama Buddha
sebagai dasar pemerintahan negara
F6 golongan Brahminm merasa terabai.
F7 Kelemahan kerajaan pusat menyebabkan timbulnya banyak kekacauan
dan menjejaskan keupayaan tentera untuk mengembalikan keamanan.
F8 Kerajaan pusat tidak berupaya memperoleh cukai daripada wilayah-
wilayah
F9 usaha-usaha pembangunan negara terjejas sehingga menimbulkan
rasa tidak puas hati di kalangan rakyat.
Mana-mana 2 x 1 m = 2 Bab 2 Soalan esei

1 a) Senaraikan faktor yang menyebabkan Dinasti Maurya semasa pemerintahan Chandragupta Maurya berjaya meluaskan kuasanya. (4 markah)

Jawapan

F1 Kejayaan menakluki Punjab dan menewaskan Seleceus yang 1
memerintah empayar Seleucid di Syria dan kawasan
sempadan India Barat.
F2 Wujud pemerintahan pusat yang kuat 1
F3 Penubuhan unit-unit perisik khas untuk memastikan tidak 1
berlaku sebarang penentangan terhadap kuasa pusat
F4 Pembahagian wilayah kepada beberapa bahagian utama 1
yang diketuai oleh wizurai.
F5 Menyatupadukan beberapa buah kerajaan kecil di utara India 1
dan menjadikan Pataliputra sebagai ibu kota
pemerintahannya
F6 Mempunyai pasukan tentera yang besar iaitu 600 ekor gajah, 1
1000 orang tentera berkuda, dan 10 000 orang tentera infantri
6 x 1 markah = 4 markah 7

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

1 b) Kejayaan yang dicapai melalui perluasan kuasa Dinasti Maurya di India disebabkan para pemimpin.Jelaskan. ( 4 markah)

F1 Perluasan kuasa yang besar berlaku semasa pemerintahan 1
Chandragupta Maurya
H1a Memiliki pasukan tentera yang besar dengan 600 ekor gajah, 1
1000 orang askar berkuda dan 10 000 orang infantri.
H1b Menguasai seluruh India Utara, Punjab dan menewaskan 1
Seleceus yang memerintah empayar Seleucid di Syria dan
kawasan sernpadan India Barat.
F2 Bindusara anak Chandragupta, meluaskan empayar Maurya 1
ke Mysore di bahagian selatan India.
F3 Asoka meluaskan kuasa melalui dasar yang lembut dan 1
terbuka serta memberikan penekanan kepada agama
Buddha.
H3a Seluruh India telah menjadi kawasan takluk empayar Maurya 1
pada zaman pemerintahan Asoka ekoran kemenangan ke
atas Kalinga dalam Perang Kalinga.
4 x 1 markah = 4 markah 1c) Terangkan kemajuan yang dicapai dalam bidang ekonomi tamadun India. (8 markah)

F1 Perkembangan pesat kerana melibatkan perdagangan di 1
dalam wilayah India dan perdagangan luar seperti
Macedonia, Sri Langka, rantau Asia Tengah dan Asia
Tenggara.
H1a Pusat perdagangan iaitu Anga, Kalinga, dan Karusa 1
C1a Hasil dagangan senjata, gading gajah, emas, berlian dan 1
mutiara
F2 Mempunyai pelabuhan yang menghubungkan India 1
dengan negara luar seperti Tamralipti, Ghantashala,
Kadura, Broach, Chaul, Kalyan dan Cambay.
F3 wujud persatuan perdagangan dan perusahaan di setiap 1
bandar yang dikenali sebagai sresthin
C3a Contohnya persatuan tukang kayu, tukang logam dan 1
tukang kulit.
H3a Matlamat persatuan adalah untuk mengawal harga, 1
kualiti barangan dan gaji pekerja.
H3b Raja mengawasi perjalanan persatuan. 1
F4 Dasar kewangan dan ekonomi yang bentuk mata wang 1
emas yang sistematik dengan mengunakan mata wang
sebagai medium jual beli.
F5 Pengeluaran tekstil, kain kapas,sutera, perusahaan yang 1
berasaskan barangan emas, mutiara dan batu permata.
F6 Pelbagai jenis cukai dikenakan terhadap pelbagai hasil 1
perdagangan seperti hasil pertanian dan hasil buah-
buahan.
H6a Cukai dipungut untuk menyara anggota tentera, para 1 8

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

pentadbir dan raja.
F7 Perdagangan dengan Alam Melayu telah berkembang 1
untuk mendapatkan hasil seperti rempah, bedak wangi,
gading gajah, dan besi.
H7a Dari China pula seperti tekstil, tembikar, barang kaca, 1
dan minyak wangi.
14 x 1 markah = 7 markah 1 d). Pada pendapat anda, apakah faktor-faktor yang membolehkan sesuatu tamadun meningkat dan terus berkembang? (4 markah)

F1 Kestabilan politik-pemimpin yang berwibawa dan dinamis. 1
F2 Hubungan dengan tamadun lain - perdagangan, 1
diplomatik
F3 Perkembangan pemikiran dan kemahiran - agama, 1
pendidikan, falsafah, sains dan teknoloqi. Perkembangan
ilmu pengetahuan.
F4 Penjajahan/penaklukan wilayah/negara. 1
Mana-mana jawapan yang munasabah 1
4 x 1 markah = 4 markah 9

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

TINGKATAN 4

BAB 4: KEMUNCULAN TAMAOUN ISLAM DAN PERKEMBANGANNYA 01 MAKKAH

KERTAS 2

(SOALAN STRUKTUR)

Tingkatan 4 Bab 4

Zaman Jahilliah telah berlangsung selama 310 tahun, iaitu dari dari tahun 300 Masehi hingga 610 Masehi.

a. Nyatakan dua peristiwa penting yang telah berlaku dalam tempoh

berlangsungnya Zaman Jahilliah.

(i)

(ii)

[2 Markah]

b. Apakah dua kesan negatif yang terhasil dari kehidupan berkabilah masyarakat

Arab Jahilliah.

(i)

(ii)

[2 Markah]

c. Nyatakan tiga corak kehidupan sosial yang diamalkan oleh masyarakat Arab

Jahiliah.

(i)

(ii)

(iii)

[3 Markah]

Berdasarkan amalan keagamaan, nyatakan tiga bentuk kepercayaan yang menjadi amalan penduduk Arab di Zaman Jahilliah.

(i) .

(ii) .

(iii) .

[3 Markah]

Jawapan Soalan 1

10

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

a.

Runtuhnya Empangan Maarib Lahirnya Nabi Muhammad s.a.w.

Turunnya wahyu kepada Nabi Muhammad s.a.w.

b.

Cara hidup berpuak-puak dan berkelompok. Muncul semangat asabiah dan kesukuan Keadaan hidup yang kucar kacir dan tidak aman.

Peperangan antara kabilah.

c.

Perbuatan tidak bermoral seperti berzina dan minum arak Wan ita dipandang rendah

Terdapat kabilah yang menanam anak perempuan Tiada panduan yang khusus dalam perkahwinan

d.

Kepercayaan karut dan tahyul (tilik nasib, sihir dan mempercayaai roh orang mati

Agama Nasrani dan Yahudi ( samawi) Pemujaan alam (animisme)

Menyembah berhala (wathani)

menganut agama Hanif

[ 1 M] [ 1 M] [ 1 M]

[ Mak. 2 Markah]

[ 1 M] [ 1 M] [ 1 M]

[ 1 M]

[ Mak. 2 Markah]

[ 1 M] [ 1 M] [ 1 M] [ 1 M] [ Mak. 2 Markah]

[ 1 M] [ 1 M] [ 1 M] [ 1 M] [ 1 M]

[ Mak. 4 Markah]

Nabi Muhammad s.a.w. telah melalui kehidupan yang agak sukar semasa kecilnya. Namun dengan peribadi yang mulia baginda telah diterima oleh masyarakat Arab dengan baik.

Nyatakan dua sebab mengapa keturunan Nabi Muhammad s.a.w (Bani Hasyim) menjadi terkenal.

(i)

(ii)

[2 Markah]

Nayatakan dua pengalaman yang dialami oleh Nabi Muhammad s.a.w. dalam bidang perniagaan.

(i)

11

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

(ii)

[2 Markah]

Namakan tiga peristiwa penting yang telah berlaku di dalam kehidupan Nabi

(i)

(ii)

(iii)

[3 Markah]

Nyatakan tiga cara penentangan yang dilakukan oleh kaum Quraisy Mekah untuk menghalang ajaran yang dibawa oleh Nabi Muhammad s.a.w. dari terus disebarkan?

(i)

(ii)

(iii)

Jawapan Soalan 2

a.

Menguasai Kaabah Menguasai telaga zam-zam Mahir dalam perniagaan.

b.

Menjalankan perniagaan secara berseorangan Berkongsi perniagaan dengan temannya

Mengikut rombongan bapa saudara baginda ke Syam sejak berumur 12 tahun

Menjalankan perniagaan Khadijah

c.

Ibu baginda meninggal dunia Terdedah kepada perniagaan. [ 1 M]

Menjalankan perniagaan Siti Khadijah. Berkahwin dengan Siti Khadijah

Mula menerima wahyu

Kematian bapa Nabi Muhammad Kematian Datuk Nabi Muhammad s.a.w.

[3 Markah]

[ 1 M] [ 1 M] [ 1 M]

[ Mak. 2 Markah]

[ 1 M] [ 1 M]

[ 1 M] [ 1 M]

[ Mak. 2 Markah]

[ 1 M]

[ 1 M] [ 1 M] [ 1 M] [ 1 M] [ 1 M]

12

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Kematian Bapa Saudara Nabi Muhammad s.a.w.

[ 1 M]

[ Mak. 3 Markah]

d. Perang Badar

Perang Uhud Perang Khandak Perang Tabuk

Penyiksaan pengikut Nabi Muhammad s.a.w. Usaha membunuh Nabi Muhammad s.a.w. Menyekat kemasukan Nabi dan pengikut semasa

mahu mengerjakan haji di Mekah.

[ 1 M] [ 1 M]

[ 1 M] [ 1 M] [ 1 M] [ 1 M]

[ 1 M]

[ Mak. 3 Markah]

ZAMAN JAH I LlAH

I' . ""'"
Tankh 300M 570M 610M
Peristiwa +. Kethiran +
Pecahnya Turun wahyu kepada
Empangan Nabi Nabi Muhammad s.a.w
Maarib Muhammad bermulalah zaman Islam
\.. ./ 3 Rajah di atas merujuk kepada jangka masa Zaman Jahiliah iaitu bermula

daripada tahun 300 M hingga 610 M.

Apakah maksud Zaman Jahiliah?

[2 markah]

Mengapakah Zaman Jahiliah dianggap sebagai zaman kegelapan?

[3 markah]

Nyatakan ciri masyarakat Arab Jahiliah dalam aspek sosial dan ekonomi.

Sosial

13

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

[3 markah]

Ekonomi

[2 markah]

SKEMA SOALAN 3

3 Rajah di atas merujuk kepada jangka masa Zaman Jahiliah iaitu bermula

daripada tahun 300 M hingga 610 M.

Apakah maksud Zaman Jahiliah?

Masyarakat yang hidup di Semenanjung Tanah Arab dalam jangka masa selepas runtuhnya Empangan Maarib di Sabak sehingga turunnya wahyu Allah kepada Nabi Muhammad s.a.w

Jawapan m.s 100

[2 markah]

Mengapakah Zaman Jahiliah dianggap sebagai zaman kegelapan?

Tidak menyembah Allah Menyembah berhala

Mempercayai animisme Kehidupan masyarakat kucar-kacir Tiada rasul atau Nabi

Tiada kitab suci sebagai petunjuk Akhlak rendah

Jawapan m.s 100

[3 markah]

Nyatakan ciri masyarakat Arab Jahiliah dalam aspek social dan ekonomi.

Sosial

Perbuatan tidak bermoral/judi/berzinal minum arak. Kedudukan wan ita rendahl wanita tidak boleh memiliki harta 8ayi perempuan ditanam hidup-hidup

Tiada peraturan khusus dalam perkahwinan/lelaki boleh berkahwin dengan ramai wan ita dalam suatu masa

Jawapan m.s 100-101

[2 markah]

14

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Ekonomi

Aktiviti perniagaan berasaskan riba Mementingkan keuntungan

Merompak/merampas barangan merupakan sumber pendapatan Merompak sebagai kewajipan

Eksploitasi golongan kaya terhadap golongan miskin

Jawapan m.s 101

[3 markah]

4 Sistem kabilah yang diamalkan pada zaman Jahiliah membawa kesan negetif

kepada kehidupan masyarakat Arab.

Apakah gelaran ketua kabilah.

[1 markah]

Senaraikan syarat untuk menjadi ketua kabilah.

[4 markah]

Nyatakan ciri sistem kabilah dalam masyarakat Arab Jahiliah.

[3 markah]

Berikan dua kesan pengamalan sistem kabilah.

(ii)

15

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

[2 markah]

SKEMA JAWAPAN SOALAN 4

4. Sistem kabilah yang diamalkan pada Zaman Jahiliah membawa kesan negative

kepada kehidupan masyarakat.

Apakah gelaran ketua kabilah.

Syeikh

Jawapan m.s 101

[1 markah]

Senaraikan syarat untuk menjadi ketua kabilah.

disukai oleh ahli kabilah dilantik atas persetujuan ramai berfikiran matang

gagah

berani

pandai berpidato

Jawapan m.s 101

[4 markah]

Nyatakan ciri sistem kabilah dalam masyarakat Arab Jahiliah.

cara hidup berpuak-puak

ahli terdiri daripad suku tertentu tinggal dalam sebuah kawasan mempunyai identiti sendiri mempunyai peraturan sendiri

ahli sangat taasub dan fanatik terhadap kabilah

Jawapan m.s 101

[3 markah]

Berikan dua kesan pengamalan sistem kabilah.

Kemunculan semangat assabiah/kesukuan

Tercetusnya peperangan/Peperang al-Basus

Menuntut bela demi mempertahankan maruah Masyarakat hidup dalam keadaan kucar-kacirl tidak aman Sering berlaku persengketaan dalam masyarakat

Jawapan m.s 102

[3 markah]

16

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

5 Sebelum kedatangan agama Islam terdapat pelbagai bentuk kepercayaan

agama dalam masyarakat Arab Jahiliah.

(a) Senaraikan empat bentuk kepercayaan agama dalam masyarakat Arab Jahiliah.

[4 markah]

(b) Apakah yang dimaksudkan dengan istilah berikut?

(i) Kh u rafat

[1 markah]

(ii) Agama Hanif

[1 markah]

(c) Berikan dua contoh kepercayaan khurafat.

(ii)

[2 markah]

(d) Namakan pengikut agama Hanif sebelum kerasulan Nabi Muhammad s.a.w.

(ii)

[2 markah]

SKEMA JAWAPAN SOALAN 5

5 Sebelum kedatangan agama Islam terdapat pelbagai bentuk kepercayaan

agama dalam masyarakat Arab Jahiliah.

(a) Senaraikan empat bentuk kepercayaan agama dalam masyarakat Arab Jahiliah.

Wathani / sembah berhala

17

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Animismel puja alam seperti pokok Samawi I Kristian dan Yahudi

Tilik nasib

Sihir

Percayai roh orang mati menjadi burung

Jawapan m.s 101

[4 markah]

Apakah yang dimaksudkan dengan istilah berikut?

Khurafat

Kepercayaan karut atau tahyul

[1 markah]

Agama Hanif

Agama yang diturunkan oleh Allah kepada nabi-nabi sebelum Nabi Muhammad s.a.w I Agama yang disampaikan oleh Nabi Ibrahim a.s dan Nabi Ismail a.s

Jawapan m.s 101

[1 markah]

(c) Jahiliah.

Berikan dua contoh kepercayaan khurafat dalam masyarakat Arab

Perjalanan mestilah berpandukan arah burung Mempercayai sihir

Mempercayai ramalan ahli nujum

Pemakaian cincin perak dan temaga boleh menjadi seseorang kuat

Jawapan m.s 101

[2 markah]

(d). Namakan pengikut agama Hanif sebelum kerasulan Nabi Muhammad s.a.w.

Waraqah bin Naufal Uthman bin Huwairith Abdullah bin Jahsh Umaiyah bin Abi Salt Jawapan m.s 101

[2 markah]

6

a.

Nyatakan empat sifat terpuji Nabi Muhammad s.a.w.

18

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

[4 markah]

b Mengapakah Nabi Muhammad s.a.w digelar al-Amin?

[2 markah]

c Buktikan peristiwa yang menunjukkan kewibawaan Nabi sebagai pemimpin.

[1 markah]

d Mengapakah Nabi bertahannuth di Gua Hirak?

[3 markah]

SKEMA JAWAPAN

6

a

Nyatakan empat sifat terpuji Nabi Muhammad s.a.w.

Siddiq/berkata benar Amanah/dipercayai Tabliq/menyampaikan Fatanah/bijaksana

1 isi = 1 markah Maksima 4 markah

b Mengapakah Nabi Muhammad s.a.w di gelar al-Amin?

Perkataan dan perbuatan baginda sentiasa dipercayai dan tidak pernah berbohong. 1 isi = 2 markah

c Buktikan peristiwa yang menunjukkan kewibawaan Nabi sebagai pemimpin.

1 isi = 1 markah

19

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

d Mengapakah Nabi Muhammad s.a.w bertahannuth di Gua Hirak?

Menyerah sepenuhnya jiwa raga baginda kepada Allah Memikirkan masalah yang dihadapi

Seribadat

1 isi = 1 markah

Modul SPM Kertas 1 - Jumlah soalan sebanyak 20 soalan bagi setiap bab (Soalan hendaklah diambil daripada soalan SPM yang lepas dan soalan Percubaan Negerinegeri) 3 set soalan lengkap dibentuk oleh J/Kuasa Khas GCIJ U dikendalikan J PnK

Modul SPM Kertas 2 - Tajuk-tajuk soalan esei dan struktur mestilah dibentuk daripada tajuk-tajuk yang belum keluar dalam SPM beserta dengan skema pemarkahan. Tiada had so alan boleh dibuat. 3 set soalan lengkap dikendalikan JPnK & GC/JU.

Esei bab 5

1 ( a ) Nyatakan empat hujah untuk menolak pendapat orientalis Sarat yang

menyatakan hijrah Nabi Muhammad s.a.w dari Makkah ke Madinah sebagai suatu

pelarian. [ 4 markah ]

( b) Jelaskan faktor-faktor penghijrahan Nabi Muhammad dari Makkah ke

Madinah. [ 6 markah ]

( c ) Mengapakah penghijrahan Nabi Muhammad dari Makkah ke Madinah penting dalam sejarah perkembangan Islam?

[ 10 markah ]

I r&1lan I ~¥tiran Pengllijl allan berlaku kel ana jernpuLan or any AI ab

I ~arkah

20

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Madinah seperti yang tercatat dalam Perjanjian Aqabah
Kedua
F2 Ketibaan orang Islam Makkah ke Madinah disambut 1
dengan rela dan meriah oleh orang Madinah
F3 Orang Islam Makkah diberikan tempat tinggal serta 1
dijamin keselamatan
F4 Pelantikan Nabi s.a.w sebagai pemimpin dan diterima 1
masyarakat Madinah
(mak 4 rn ) [4 m]
(b) F1 Perintah Allah menerusi wahyu 1
F2 Niat dan pakatan orang Quraisy untuk membunuh Nabi 1
Muhammad
F3 Merupakan strategi untuk meneruskan penyebaran Islam 1
F4 Suasana aman di tempat baru akan memudahkan 1
penyampaian dakwah Islamiah
F5 Jemputan masyarakat Arab Madinah yang menghadapi 1
konflik
F6 Orang Arab Madinah memerlukan pemimpin yang 1
berkaliber untuk mengetuai mereka
F7 Nabi Muhammad juga diperlukan untuk mendamaikan 1
masyarakat Madinah yang sentiasa bermusuhan
(mak 6 m) [6 m]
(c) F1 Dakwah Islamiah dapat dilaksanakan dengan aman tanpa 1
berselindung
F2 Mendamaikan suku Arab Madinah yang sering 1
bersengketa iaitu Aus dan dan Khazraj melalui semangat
persaudaraan sesama Islam
F3 Hijrah telah menjalinkan hubungan persaudaraan antara 1
orang Islam Makkah dengan orang Islam Madinah
F4 8erjaya menyatupadukan penduduk Madinah yang terdiri 1
daripada pelbagai suku, budaya dan agama
F5 Perpaduan ini telah dapat melahirkan kehidupan yang 1
berharmoni di Madinah
F6 Nabi Muhammad telah membina masjid AI-Nabawi 1
sebagai tempat beribadat, belajar, bertemu dan membincangkan
masalah serta mengada kan aktiviti harian
F7 Wujud kiraan tahun hijrah dalam takwim Islam yang mula 1
digunakan zaman Khalifah Umar al-Khattab
F8 Menukarkan nama Yathrib kepada Madinah al- 1
Munawwarah atau Kota 8ercahaya
F9 Madinah sebagai pusat tamadun Islam 1
F10 Agama Islam menjadi cara hidup yang marangkumi 1
semua bidang termasuk politik, ekonomi dan sosial 21

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F11 Menunjukkan sikap toleransi kaum dan tolong menolng 1
boleh melahirkan masyarakat cemerlang
F12 Memperlihatkan pengorbanan sahabat-sahabat Nabi 1
seperti Abu Bakar al- Siddiq dan Ali bin Abu Talib
F13 Memperlihatkan peranan wanita sebagai penggerak 1
kemajuan sesebuah negara contoh Asma' menghantar makanan
dan berita gerakan Quraisy kepada Nabi Muhammad
F14 Hijrah menunjukkan ketabahan hati dan kebesaran jiwa
Nabi Muhammad s.a.w. yang sanggup berkorban dan 1
meninggalkan kesenangan demi memperjuangkan Islam
F15 Penubuhan sebuah negara Islam di Madinah
F16 Merangka sebuah perlembagaan untuk mentadbir 1
Madinah yang dinamai Piagam Madinah 1
( mak 10 m )
[ 10 m] 2. ( a ) Huraikan perkara-perkara yang terkandung dalam Piagam Madinah.

[ 10 markah ]

( b) Nyatakan kepentingan Piagam Madinah.

[ 6 markah ]

( c ) Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, bagaimanakah unsur-unsur

Islam dalam Piagam Madinah diamalkan dalam masyarakat berbilang kaum pada

hari ini? [ 4 markah ]

Soalan Butiran Markah
F1 Politik 1
2(a) H1a Nabi Muhammad sebagai pemimpin Madinah 1
H1b Baginda sebagai hakim dan menyelesaikan masalah 1
berasaskan semangat musyawarah dan keadilan
F2 Agama 1
H2a Masyarakat Madinah bebas mengamalkan agama masing- 1
masing
H2b Mereka bebas mengamalkan adat mereka masing-masing 1
selagi tidak bertentangan dengan Islam
F3 Sosial
H3a Masyarakat Madinah dianggap sebagai ummah dan 1
mempunyai tangungjawab yang sama terhadap negara
H3b Masyarakat Madinah tidak boleh bermusuhan sesama 1
sendiri 22

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F4 Perundangan 1

H4a Undang-undang Islam diguna pakai secara menyeluruh 1 tetapi peraturan kekeluargaan di dalam sesuatu kabilah

boleh diamalkan selagi tidak bertentangan dengan Islam

F5 Ekonomi 1

H5a Kerjasama antara masyarakat Madinah dituntut 1

demi memajukan ekonomi negara

F6 Pertahanan

H6a Semua anggota masyarakat dikehendaki

mempertahankan Madinah daripada ancaman luar

F7 Kedudukan Yahudi

H7a H7a Keselamatan orang bukan

Islam(khususnyaYahudi) terjamin selagi mematuhi

perlembagaan Madinah

1 1

1 1

[ 10 m]

2(b) F1 Kerajaan Islam Madinah merupakan model kerajaan Islam 1 yang boleh dijadikan panduan menjalankan pemerintahan berasaskan Islam

F2 Perlembagaan yang dapat diterima pakai oleh 1

semua golongan masyarakat

F3 Unsur-unsur Islam boleh dipraktikkan dalam sebuah 1

negara berbilang kaum

F4 8erjaya mengatur sebuah pemerintahan yang lengkap 1

merangkumi peraturan dunia dan akhirat

F5 Dari segi ekonomi, riba , penipuan , rasuah dan 1

penindasan tidak dibenarkan

F6 Menggalakkan sifat bertiimbang rasa dan bersedekah 1

F7 Ekonomi Islam mementingkan keadilan dan ketelusan 1 dalam perniagaan

F8 Ekonomi kerajaan mula meningkat 1

F9 8erjaya membentuk masyarakat berasaskan ummah dan 1 semangat ukhuwah Islamiah

F10 Konsep keadilan sosial menekankan persamaan hak dan 1 persaudaraan Islam

F11 Tiada lagi perbezaan taraf dan dapat memupuk semangat 1 perpaduan, bantu-membantu dan rela berkorban

F12 Menyusun perlembagaan negara terlebih dahulu dengan 1 perjanjian yang lengkap sebelum bernaung di bawah

sebuah pemerintahan

F13 Sistem pemerintahan yang meletakkan Allah sebagai 1

kuasa yang tertinggi

F14 8erjaya menyusun kehidupan masyarakat yang sistematik 1

F15 Kesemua bangsa mempunyai hak dan harus mematuhi 1 peraturan yang ditetapkan

F16 Dengan adanya kerjasama daripada semua masyarakat, 1 negara Madinah menjadi kuat dan disegani

23

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

(Mak 6 m) [6 m]
F1 Menyusun perlembagaan negara dahulu 1
2(c) F2 Masyarakat diikat dahulu dengan perjanjian yang 1
lengkap
F3 Setiap kaum berpandukan undang-undang yang 1
digariskan
F4 Kesemua bangsa ada hak dalam negara 1
F5 Mematuhi peraturan dan cara hidup yang menjadi 1
panduan masyarakat
F6 Masyarakat bertanggungjawab mempertahankan 1
keselamatan negara
F7 Kerjasama daripada semua masyarakat membolehkan 1
negara menjadi kuat dan disegani oleh negara luar [4m] Soalan Struktur

1

(a)

Senaraikan dua peperangan yang berlaku di Madinah antara tahun 622 - 630 Masihi.

(i)

(ii)

[2 markah]

(b) Berikan dua garis panduan yang mesti dipatuhi oleh tentera Islam dalam peperangan.

(i)

(ii)

[2 markah]

(c) Nyatakan dua sebab Islam membenarkan umatnya berperang.

(i)

(ii)

[2 markah]

(d) Nyatakan dua bukti bahawa Islam berkembang bukan dengan

cara peperangan.

(i)

(ii)

[2 markah]

24

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

(e) Pada pendapat anda, bagaimanakah caranya untuk mengelakkan

berlakunya peperangan?

(i)

(ii)

[2 markah]

1 (a) F1 Perang Badar 1
F2 Perang Uhud 1
F3 Perang Khandak 1
F4 Perang Tabuk 1
Mana-mana 2 x 1 m [2m]
(b) F1 Tidak dibenarkan membunuh orang yang lemah seperti 1
orang tua,
F2 kanak-kanak, wanita, orang sakit dan orang yang 1
menyerah diri
F3 Tidak dibenarkan membunuh binatang ternakan 1
F4 Dilarang memusnahkan tanam-tanaman 1
F5 Dilarang merobohkan tempat ibadat 1
Mana-mana 2 x 1 m [2 m]
(c) F1 Apabila diserang oleh musuh 1
F2 Untuk mencari keamanan 1
F3 Untuk memelihara tempat ibadat 1
F4 Menjaga maruah negara 1
F5 Memelihara daripada kemusnahan harta benda 1
F6 Melindungi orang yang tidak berdosa 1
Mana-mana 2 x 1 m [2 m]
(d) F1 Nabi Muhammad s.a.w, mengampunkan tawanan Perang 1
Badar
F2 Tawanan wanita dan kanak-kanak dibebaskan 1
F3 Tawanan lelaki diberi syarat untuk membebaskan diri 1
F4 Mereka perlu mengajar sepuluh kanak-kanak membaca 1
dan menulis sehingga pandai
Mana-mana 2 x 1 m [2 m]
(e) F1 Mengamalkan akhlak yang mulia 1
F2 Saling bertolak ansur 1
F3 Kepimpinan melalui teladan 1
F4 Menghormati hak asasi 1
F5 Mengelakkan isu-isu sensitif dipersoalkan seperti agama, 1
bahasa, institusi pemerintahan
(Mana-mana yang munasabah) 25

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

I Mana-mana 2 x 1 m

I [2 m]

Soalan 2

Pada tahun 612 M, termeterai perjanjian antara orang ArabMadinah dengan Nabi Muhammad s.a.w.

(a) Sebutkan dua suku kaum Arab Madinah yang terlibat dalam perjanjian tersebut.

(i)

(ii) [2 markah]

(b) Berikan dua isi perjanjian Perjanjian Aqabah Pertama

(i)

(ii) [2 markah]

(c) Nyatakan dua perkara yang terkandung dalam Perjanjian Aqabah Kedua

(i)

(ii) [2 markah]

(d) Nyatakan kesan daripada Perjanjian Aqabah 2 terhadap penyebaran Islam

(i)

(ii)

[ 2 markah ]

(e) Pada pendapat anda apakah iktibar yang boleh diperolehi daripada perjanjian di atas?

(i)

(ii) [2 markah ]

26

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

2(a) F1 Aus 1
F2 Khazraj 1
[ 2 markah ] [2 m]
(b)
F1 Beriman kepada Allah dan Rasul 1
F2 Berjanji akan membantu perjuangan Nabi Muhammad 1
saw.
F3 Meninggalkan amalan Jahiliah 1
Mana-mana 2 x 1 m [2 m]
(c) F1 Suku Aus dan Khazraj memeluk Islam 1
F2 Mengukuhkan taat setia kepada Nabi Muhammad 1
s.a.w
F3 Menjemput Nabi Muhammad s.a.w dan orang Islam 1
berhijrah ke Madinah 1
F3 Orang Madinah menyediakan tempat tinggal 1
F4 Jaminan keselamatan untuk baginda dan umat Islam
F5 Kesediaan mempertahankan Islam [2 m]
Mana-mana 2 x 1
m
(d) F1 Islam tersebar ke Madinah 1
F2 Nabi Muhammad s.a.w dan umat Islam Makkah 1
berhijrah ke Madinah
F3 Madinah menjadi tapak penyebaran Islam 1
F4 Keselamatan orang Islam Makkah terjamin semasa 1
berada di Makkah
Mana-mana 2 x 1 m [ 2 m]
(e) F1 Prihatin 1
F2 Kesabaran 1
F3 Kerjasama atau permuafakatan 1
F4 Toleransi 1
F5 Bertanggungjawab 1
F6 Perpaduan 1
Mana-mana 2 x 1 m [2 m] 27

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

SOALAN ESEI(BAB 7 TING.4) Bahagian B

1.Jadual berikut berkaitan teori kedatangan Islam ke Asia Ten ggara yang dikemukakan oleh para sarjana

Sarjana Teori Kedatangan Islam
John Crawford Islam datang dari Semenanjung Tanah Arab
Syed Muhammad Naquib al-Attas
Emanuel Godinho Eradia Islam datang dari China
S.Q.Fatimi
Snouck Hurgronje Islam datang dari India (a) Terangkan bukti yang dikemukakan oleh John Crawford dan Syed Naquib al-Attas bagi mengukuhkan pendapat mereka tentang kedatangan Islam dari Semenanjung

Tanah Arab. [8 markah]

(b) Apakah bukti-bukti yang boleh mengukuhkan pendapat Emanuel GodinhCi Eradia. [7 markah]

(c) Pada pandangan and a apakah pula bukti Islam datang dari India.

[5 markah]

2.Kerajaan Islam di bawah telah memainkan peranan yang penting dalam penyebaran Islam di rantau Asia Tenggara.

~~~--------~

Melaka

Acheh Johor-Riau

(a) Bagaimanakah kerajaan-kerajaan tersebut menyebarkan agama Islam. [10 markah]

(b) Huraikan pengaruh Islam dalam sistem pemerintahan dan pentadbiran kerajaan Islam di Asia Tenggara.

[6 markah]

(c) Pada pandangan and a ,apakah keistimewaan Islam sehingga agama ini dapat menarik orang ramai untuk menganutinya.

[4 markah]

28

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

3.(a) Huraikan peranan ulama dalam penyebaran Islam di Asia Tenggara. [8

markah]

(b) Bincangkan pengaruh yang dibawa oleh Islam dalam cara hidup masyarakat Asia Tenggara.

markah]

(c) Bagimanakah Islam dapat disebarkan melalui perkahwinan. [5 markah].

4.Unsur baru yang diperkenalkan oleh Islam dapat dikenalpasti dalam bidang bahasa,cara hidup dan kesenian.

(a)Jelaskan kesan kedatangan Islam terhadap bahasa Melayu markah]

(b)Terangkan cara hidup masyarakat Asia Tenggara selepas kedatangan Islam [6 markah]

(c) Huraikan empat pengaruh kesenian Islam dalam kehidupan masyarakat Asia Tenggara

[ 8 markah]

5.lslam telah membawa perubahan besar dalam bidang perundangan,pendidikan dan ekonomi.

(a)Terangkan undang-undang syariah yang diperkenalkan oleh kerajaan awal Islam di Asia Tenggara.

[10 markah]

(b)Jelaskan perkembangan sistem pendidikan pondok sebagai institusi pendidikan formal di Asia

Tenggara.

[6 markah]

(C) Huraikan dua pengaruh Islam dalam sistem ekonomi yang disarankan oleh ajaran Islam.

[4 markah]

[7

[6

29

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Jawapan

1.a. Bukti yang dikemukakan oleh John Crawforord

F1 -Para pedagang Arab membawa Islam semasa mereka menjalankan aktiviti

perdagangan di Asia Tenggara

F2 -Menurut catatan China orang Arab dan Parsi sudah mempunyai petempatan

dan pusat perniagaan di Canton

F4 -Dalam perdagangan ke China,pedagang Arab singgah dipelabuhan Asia

Tenggara

F5 -Mereka menetap di Asia Tenggara selama beberapa bulan sementara

menunggu tiupan angin monsun

F6 -Terdapat perkampungan Arab di Asia Tenggara

F7 -Ada di antara mereka berkahwin dengan gadis tempatan

F8 -Wujudnya sebuah perkampungan Islam iaitu T Shih di Sumatera utara

Bukti yang dikemukakan oleh Syed Muhaamad Naquib al-Attas

F9 -Wujud persamaan antara bahan penulisan dan kesusasteraan di Asia Tenggara

dengan yang terdapat di Acheh

F10 -Perkataan Arab yang terdapat pada tulisan Jawi telah diambil dari perkataan

Arab

F11 -Adat resam dan kebudayaan orang Melayu banyak dipengaruhi oleh budaya

Arab

C11 a -Contohnya amalan menghormati tetamu dan muzik Melayu seperti dabus dan tarian zapin

F12 -Kebanyakan karya tempatan menceritakan bahawa pengislaman raja di Asia

Tenggara dilakukan oleh Syeikh dari Arab

1.b.Bukti yang dikemukakan oleh Godinho Eradia

F1 -Canton menjadi pusat perniagaan yang penting dalam kalangan pedagang

Arab

30

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F2 -Hubungan perdagangan antara pedagang Arab dan pedagang China

membolehkan Islam tersebar dalam kalangan pedagang China.

F3 -Pedagang China yang terpengaruh dengan ajaran Islam menyebarkan agama

Islam ke Asia Tenggara semasa mereka berdagang

F4 -Ramai pedagang Islam yang tinggal di Canton berpindah ke Asia Tenggara

sekitar tahun 876m

F5 -Penemuan Batu Bersurat di Terengganu membuktikan Islam datang dari China

F6 -Unsue seni bina pada masjid-masjid di Kelantan,Melaka dan Pulau Jawa dapat

membuktikan Islam datang dari China

H6a -Unsur senibina China yang terdapat pada bumbung masjid sama dengan

bum bung ya ng terdapat di China serta warna merah dan kuning

H6c -jubin,lantai ,tangga masjid juga memperlihatkan unsur China

1.c.Bukti dari In dia

F1 -Hubungan perdagangan antara orang India dan Asia Tenggara telah lama

wujud

H1a -pedagang India Islam telah menyebarkan agama Islam

H2a -Gujerat merupakan pelabuhan penting di India pada masa pemerintahan

Alauddin Khilji

F2 -Batu marmar pad a batu nesan I perkuburan Malik Ibrahim di Gerisek dan Malik

ai-Saleh di Pasai mempunyai cirri buatan India

F3 -Budaya masyarakat di Asia Tenggara mempunyai perkaitan rapat dengan

budaya India

H3a -Kewujudan unsure kebudayaan Hindu diAsia Tenggara

2.a.Peranan kerajaan awal

F1 -Melaka rnenyebarkan Islam menerusi penguasaan terhadap kawasan baru

H 1 a -Bend ahara Tun Perak berjaya menguasai kawasan pesisiran pantai Sumatera

Utara iaitu Aru,Rokan,Siak dan Indragiri

H 1 b -rakyat kawasan baru yang dikuasai itu mendapat keistimewaan daripada

Melaka

F2 -Ulama dihantar kekawasan baru yang dikuasai itu untuk mengajar penduduk

disitu tentang agama Islam

F3 -Melaka menyebarkan Islam melalui perkahwinan siasah

H3a -Sultan Mansur Syah dan Muzaffar Syah mengahwinkan puteri-puteri mereka

dengan Putera raja Siak,Rokan,lnderagiri,Kedah dan Pahang

F4 -Acheh juga menyebarkan Islam dengan menguasai kawasan lain

H4a -Pada zaman pemerintahan Iskandar Muda Mahkota Alam,Acheh menjadi kuasa

yang kuat di Asia

Tenggara.

H4b -Acheh telah menaungi beberapa negeri kecil di Sumatera Utara dan menakluki-

negeri-negeri di

Tanah Melayu

H4c -tujuannya agar agama Kristian tidak berkembang kekawasan pedalaman

F5 -Acheh terkenal sebagai serambi Mekah

H5a -kebanyakan orang Islam dari Asia Tenggara akan singgah di Acheh sebelum ke

Acheh untuk menunaikan haji

F6 -Usaha kerajaan Johor-Riau untuk menguasai semula Melaka telah dapat

meningkatkan penyebaran Islam.

31

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

H6a -kerajaan Johor-Riau berusaha rnenawan semula Melaka daripada Portugis bagi

mengelakkan Melaka menjadi pusat penyebaran agama Kristian

2.b.Pengaruh Islam dalam pemerintahan dan pentadbiran

F1 -Institusi Kesultanan diwujudkan

F2 -Raja menggunakan gelaran Sultan

F3 -Sultan menggunakan gelaran berunsurkan Islam

C3a -seperti khalifatulmukminin iaitu pemimpin orang mukmin,Ziluliah fil alam -

bayangan Allah di alam

F4 -Sultan berperanan sebagai ketua Negara yang menunaikan amanah Allah

dengan memerintah secara adil

F5 -Mufti dilantik sebagi penasihat Sultan dalam selok bel ok agama Islam serta

pentadbiran negara

F6 -Pegawai-pegawai Islam seperti kadi,iman,bilal dan p;emungut zakat dilantik

F7 -Agama Islam menjadi agama rasmi kerajaan Islam

F8 -Pentadbiran berlandaskan lunas-lunas Islam

F9 -Undang-undang syariah diamalkan oleh kerajaan Islam

C9a -Undang-undang Islam termaktub dalam Hukum Kanun Melaka

C9b -Kanun MahkotaAlam di Acheh mempunyai ciri-ciri perlembagaan Islam

F10 -Unsur-unsur Islam diterapkan pada nama Negeri seperi Acheh Oarus Salam

F11 -Nama Sultan berunsur Islam seperi Sultan Mansur Syah

2.c.Keistimewaan Islam

F1 -Kemurnian agama Islam mencakupi pelbagai bidang

F2 -konsep Tuhan Yang Esa atau Tauhid

F3 -Keadilan sesama manusia

F4 -Hak individu dan masyarakat

F5 -Menyangjungi akhlak mulia

F6 -Kehidupan yang harmoni

F7 -Menyebarkan konsep kebahagiaan dunia dan akhirat

F8 -Menuntut manusia berfikir secara rasional

3.(a)

F1 -Syeikh Ismail dan Fakir Muhammad merupakan pendakwah yang terawal

berdakwah di Asia

Tenggara.

F2 -Syarif Amir Sayyid al-Syirazi dan Tajuddin al-Asfahani berdakwah di Pasai

F3 -Syeikh Abdul Aziz dan Maulana Yusof menjalankan dakwah di Melaka

F4 -Pendakwah yang mempunyai keperibadian yang baik,jujur dan berlemah lembut

dapat

mencapai matlamat mereka

F5 -Ulama di Melaka mengajar perkara asas tentang Islam secara tidak formal pada

peringkat awal

F6 -Kemudian mereka mengajar secara formal dengan menjadikan masjid,istana

dan rumah mereka

sebagai tempat belajar

F7 -Oi Acheh pond ok didirikan sebagai institusi pendidikan Islam

32

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F8 -Wujudnya ulama tempatan di Acheh seperti Hamzah Fansuri,syamsuddin al-

Sumaterani dan Rauf Singkel

F9 -Ulama di Acheh menjadi penasihat kepada raja yang memerintah

H9a -Seramai 22 orang ulama ditugaskan di Balai Gadang untuk membantu dalam

pentadbiran Acheh

F10 -Di Jawa,Wali Songo telah Berjaya mengislamkan ramai masyarakat tempatan

H 1 Oa -Wali Songo menjadikan Oemak sebagai pusat kegiatan dakwah Islamiah

H 1 Ob -Masjig Agong Oemak didirikan sebagai markas dakwah Wali Songo.

3.b.

F1 -Setelah kedatangan Islam,kepercayaan animism yang dianuti oleh masyarakat

Asia Tenggara ditinggalkan

F2 -Umat Islam percaya kepada Allah.s.w.t

F3 -Cara hidup Islam telah diasimilasikan kedalam budaya masyarakat Asia

Tenggara.

F4 -Pakaian penduduk Islam berorientasikan Islam

H4a- -Mereka bertudung dan bersongkok

F5 -Islarn dijadikan addin iaitu cara hidup yang lengkap dan menyeluruh.

F6 -Islam membawa konsep persaudaraan dalam kalangan masyarakat Islam

F7 -Sistem kelas dihapuskan dan persamaan taraf sesama mereka diamalkan

F8 -nilai akhlak Islam menjadi panduan hidup masyarakat

H8a -Hormat-menghormati,bekerjasama dan tolong menolong

F9 -Wujudnya perpaduan dalam kalangan umat Islam

3.c

F1 -Islam tersebar menerusi perkahwinan siasah dan biasa

F2 -Perkahwinan siasah berlaku dalam kalangan kerabat diraja

C2a -Di Melaka Sultan Mansur Syah dan Muzaffar Syah mengahwinkan puteri

mereka dengan Raja Siak,Kampar,lnderagiri dan Jambi

C2b -Puteri Raja Melaka juga dikahwinkan dengan Raja Pahang dan Raja Kedah

F3 -Perkahwinan biasa berlaku antara pedagang Islam atau ulama Islam dari India

atau Arab dengan penduduk tempatan

H3a -Melalui perkahwinan ini Islam dapat disebarkan dalam kalangan keluarga orang

yang baru dikahwini

H3b -Seterusnya Islam tersebar dalam kalangan masyarakat keliling/keluarga orang

yang baru dikahwininya.

4.a. Kesan kedatangan Islam terhadap bahasa Melayu

F1 -Menjadi Lingua franca di kepulauan Melayu

H 1 a -mampu bersaing dengan bahasa lain didunia

H1 b -Menjadi bahasa Ilmu

F2 -Kedatangan Islam memantapkan bahasa Melayu

F3 -Oigunakan sebagai bahasa istana

F4 -Menjadi bahasa surat menyurat

F5 -Menjadi bahasa perhubungan antara wilayah

F6 -Menjadi bahasa untuk berdakwah

F7 -Sebagai bahasa pengajaran dan pembelajaran

4.b.

33

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F1 -Kepercayaan lama seperti memuja semangat dan keramat mulai hilang

F2 -Cara hidup Islam telah diasimilasikan

H2a -Amalan memakai tudung dan bersongkok

F3 -Ajaran Islam dijadikan sebagai ad-din atau cara hidup yang lengkap dan

menyeluruh

F4 -Konsep kelas dalam masyarakat digantikan dengan konsep persaudaraan

F5 -Nilai-nilai hidup Islam dijadikan amalan dalam kehidupan seharian

H5a -contohnya amalan tolong-menolong,hormat menghormati dan bekerjasama

H5b -Sikap dan amalan bersatu padu dalam kalangan orang kampung diperkukuhkan

4.c Pengaruh kesenian Islam

F1 -Seni khat dapat dilihat pada batu nisan dan ukiran kayu

H 1 a -tulisan abjad Arab diukir cantik pada batu nisan

H1 b -ukiran pada batu nisan Malik Ibrahim yang dibawa dari Gujerat

H1c -makam Naina Hisham ai-din yang ditemui di pasai turut mengandungi sayair

dan pola hiasan

daun yang berunsur Parsi

F2 -Seni khat turut diukir pada batu bersurat,dan bilah mata keris

H2a -merakamkan ayat suci al-Quran,hadis serta catatan sejarah pemerintahan

tempatan

H2b -ayat suci al-Quran ditatahkan dengan emas,perak dan permata

H2c -Batu bersurat Terengganu yang bertarikh 1303 Masihi merupakan seni khat

tertua

F3 -seni ukiran kayu kayu masyarakat Melayu turut dipengaruhi seni khat Islam

H3a -unsur seni kaligrafi Islam turut menggunakan huruf Arab,ayat al-Quran dan

tulisan jawi

H3b -pada bangunan masjid,surau dan rumah kediaman terdapat rangkaian tulisan

al-Quran

F4 -Pengaruh seni bina Islam turut terserlah pada bangunan masjid

C4' -contohnya bangunan Masjid Ubudiah Kuala Kangsar

5.a. Perkembangan undang-undang syariah

F1 -Pemimpin kerajaan Islam Asia Tenggara memperkenalkan undang-undang

syariah

H 1 a -bertujuan menjamin kesejahteraan rakyat dan negeri

F2 -Undang-undang Islam masih tidak dapat dilaksanakan kerana masih terikat

dengan undang-undang adat

F3 -Pengendalian undang-undang Islam berkaitan kesalahan jenayah

H3a -seperti kesalahan mencuri,pembunuhan,perniagaan,pembahagian harta pusaka

serta perniagaan

F4 -Kerajaan Melayu Melaka mempunyai undang-undang jenayahnya sendiri

H4a -berdasarkan undang-undang jenayah dan adat

H4b -undang-undang jenayah termaktub dalam Hukum Kanun Melaka yang digubal

oleh Sultan Muzaffar Syah

H4c -Semasa pemerintahan Sultan Alauddin undang-undang Islam dipraktik dengan

tegas di Melaka

F5 -Kerajaan Acheh memiliki sebuah perlembagaan Islam yang dikenali Kanun

Mah kota Alam

H5a -menerangkan tanggungjawab raja sebagai pemerintah

H5b -mencatatkan adat istiadat dan peraturan tradisi Acheh

34

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

5.b.Perkembangan sistem pondok

F1 -mula diperkenalkan oleh Kerajaan Perlak di Sumatera

F2 -berkembang di Acheh,Pattani,Jawa dan Tanah Melayu

F3 -di pattani pelajar sekolah pondok terdiri dari masyarakat tempatan dan pel ajar

dari neqeri lain di Asia Tenggara

F4 -pondok turut dikenali sebagi pesantren di Jawa dan dayah di Acheh

F5 -mata pelajaran yang diajar disekolah pondok ialah usuludin,Tasuf,Hadis dan

Tafsir F6 F7

-menggunakah bahasa Melayu dan Arab sebagai pengantar

-pel ajar menyediakan sendiri keperluan di sekolah pondok seperti makanan dan

minuman

F8 -kauam wanita turut diberi peluang belajar disekoklah pondok

5c.Pengaruh dalam ekonomi

F1 -Islam menggalakkan umatnya mencari rezeki yang halal

F2 -melarang perbuatn mengemis

F3 -Islamgalakkan umatnya berniaga dan amalkan unsur halal

F4 -Amalan riba,penipuan dan penindasan di larang dalam perniagaan

F5 -Sifat berjimat dan bersungguh-sungguh amat digalakkan SOALAN ESEI BAB 7

TINGKATAN 4

6.Secara umumnya terdapat tiga teori atau pendapat tentang kedatangan Islam ke Asia Tenggara yang dikemukakan oleh beberapa sejarawan.

a)Jelaskan bukti yang menyokong teori kedatangan Islam dari Semenanjung Tanah Arab.

(8

markah)

b)Terangkan bukti kedatangan Islam dari China.

(6

markah)

c)Pada pandangan anda, apakah keistimewaan ajaran Islam yang menarik minat masyarakat Asia Tenggara untuk menganutinya?

35

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

(6

markah) Jawapan: (a)

F1-melalui aktiviti perdagangan F2-melalui catatan China

H2a-orang Arab dan Parsi mempunyai pusat perniagaan/petempatan di Canton atau Amoy sejak 300M

H2b-wujud perkampungan Islam Ta Shih di Sumatera Utara pada tahun 6S0M F3-pedagang Arab menguasai perdagangan laut

H3a-dari pelabuhan Iskandariah di Mesir ke China

H3b-singgah di pelabuhan terutamanya Selat Melaka

F4-pedagang Arab menetap sebelum meneruskan perjalanan

FS-pedagang membina perkampungan

HSa-menyediakan tapak berdagang

HSb-mengumpulkan barang jualan

HSc-membeli barang mewah dari China dan India F6-pedagang Arab berkahwin dengan wan ita tempatan

F7 -pedagang Arab berinteraksilberbincang dengan masyarakat tempatan sernentara menunggu perubahan angin monsun

FB-kehidupan serta nilai Islam pendakwah/pedagang Islam menarik minat penduduk tempatan

CBa-kejujuran/kebersihan/berhemah tinggi

F9-wujud persamaan antara bahan penulisan dan kesusasteraan di Asia Tenggara dengan Semenanjung Tanah Arab

F10-perkataan Arab dalam tulisan Jawi diambil dari bahasa Arab F11-adat resam dan kebudayaan orang Melayu dipengaruhi budaya Arab C11 a-amalan menghormati tetamu

C11 b-muzik Melayu seperti Dabus dan tarian zapin

F12-karya tempatan menceritakan pengislaman raja-raja di Asia Tenggara dilakukan oleh syeikh dari Arab

C12a-Hikayat Raja-Raja Pasai Syeikh Ismail mengislamkan raja Pasai iaitu Merah Silu atau Malik AI-Salih

C12b-raja Pattani Phaya Tu Nakpa diislamkan oleh Syeikh Said

C12c-Hikayat Merong Mahawangsa tentang pengislaman Raja Kedah oleh Syeikh Abdullah AI-Yamani

C 12d-H ikayat Acheh menceritakan Syed Abdullah Arif berusaha mengembangkan Islam di Sumatera

C12e-Sejarah Kepulauan Sulu menceritakan mubaligh Islam berketurunan Arab seperti Syarif Hassan dan Awlia menyebarkan Islam ke Kepulauan Sulu

F13-kitab agama dalam Bahasa Melayu menggunakan bahasa dan gaya penulisan bahasa Arab

C13a-Hikayat Nabi Bercukur

F14-tiada unsur India dan China dalam kitab yang dikarang ulama tempatan F1S-kitab tempatan menggunakan bahasa Arab dan sumber rujukan dari Arab C 1Sa-kitab tauhid/tafsir/hadis

(mana-mana B isi x 1

markah) (b)

F1-dikemukakan oleh Emanuel Gadinho Eredia dan S.Q. Fatimi

36

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F2-Khan Fo atau Canton menjadi pusat perniagaan terkenal dalam kalangan peniaga Arab sejak abad ke 9M

F3-jalinan hubungan antara peniaga

F4-peniaga China Islam berdagang ke Asia Tenggara

F5-berlaku perpindahan beramai-ramai pedagang Islam yang tinggal di Canton atau Amoy ke Asia Tenggara sekitar 876M

F6-penemuan batu bersurat Terengganu di Kuala 8erang, Terengganu H6a-catatan pada batu bersurat menyatakan kewajipan menjalankan kewajipan menjalankan hukuman syaraklperaturan/undang-undang keluarga/hukuman berzina/hukuman tidak bayar hutang

H6b-bertulisan jawi

F7-persamaan unsur seni bina di China dengan masjid-masjid di Nusantara

C7a-di Melaka unsur seni bina China pada bumbung masjid yang sama dengan pagoda C7b-pengaruh atap genting China

C7c-warna merah dan kuning pada kayu kepala pintu dan tingkap masjid C7d-jubin lantaildinding/tangga/kolam air

F8-batu nisan mempunyai ayat-ayat al-Quran dan kalimah Arab bertarikh 1028M ditemui di kampung Permatang Pauh di Pantai Timur pad a 1953

F9-dibawa oleh mubaligh China ke Phang Rong di Indo China dan Pekan, Pahang (mana-mana 6 isi x 1 markah)

( C)

F1-kemurnian ajaran Islam F2-konsep tuhan yang maha esa F3-keadilan hak individu F4-kehidupan yang harmoni

F5-lslam menuntut manusia berfikir secara rasional

(mana-mana jawapan

munasabah)

7.Kedatangan Islam di Asia Tenggara telah mencorakkan kehidupan yang berbeza daripada zaman sebelumnya.

a)Jelaskan perubahan cara hidup masyarakat Asia Tenggara setelah kedatangan Islam. (6markah) b)Huraikan peranan ulama dalam penyebaran Islam di Asia Tenggara

(8 markah) c)8erikan pendapat and a tentang kebaikan penerapan nilai-nilai Islam dalam kehidupan masyarakat hari ini.

(6markah)

Jawapan:

F1-kedatangan Islam mengubah budaya masyarakat dengan cara hidup yang berorientasikan Islam

C 1 a-cara berpakaian iaitu bertudung kepala dan bersongkok

F2-lslam dijadikan sebagaibAd-Oin iaitu cara hidup yang lengkap dan menyeluruh F3-kedatangan Islam telah mengubah sistem sosial masyarakat yang mempunyai kelas kepada konsep persaudaraan dan persamaan taraf sesama manusia

F4-nilai-nilai akhlak Islam dijadikan panduan dalam kehidupan harian

37

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

C4a-sifat tCilong-menCilong, hormat-menghormati dan bekerjasama menjadi budaya masyarakat

F5-kemurnian Islam tergambar dalam cara hidup orang Melayu C5a-amalan gotong-royong

F6-amalan bersatu padu dan semangat kerjasama dalam kalangan masyarakat kampung dapat dipupuk dan diperkukuhkan

(mana-mana 6 isi x 1 markah

) (b)

F1-Syeikh Ismail dan Fakir Muhammad ialah pendakwah terawal

F2-ahli sufi seperti Syarif Amir Sayyid AI-Syirazi dan Tajuddin AI-Asfahani menyebarkan Islam di pasai

F3-di Melaka terdapat pendakwah seperti Syeikh Abdul Aziz, Maulana Abu Bakar dan Maulana Yusuf

F4-menjadikan masjid, istana dan rumah sebagai tempat mempelajari ilmu pengetahuan Islam

H4a-berkembang menjadi pusat pendidikan seperti pond ok, pesantren dan dayah di Acheh

F5-muncul ulama tempatan seperti Hamzah AI-Fansuri, Syamsuddin AI-Sumaterani dan Abdul Rauf Singkel

F6-Acheh menjadikan ulama sebagai penasihat raja yang memerintah H6a-seramai 22 orang ulama ditugaskan di Balai Gadang untuk memberi bantuan kepada pentadbiran Acheh

F7-lslam dapat dipraktikkan dalam politik dan penradbiran Acheh

F8-di Jawa, kebijakan Wali Songo berdakwah berjaya mengislamkan masyarakat tempatan

H8a-menimbulkan kesedaran tentang maksud bekerja dan beramal H8b-menghapuskan pengangguran dengan mengikis sifat malas H8c-mengelakkan hidup mewah dan membazir

F9-Wali Songo menjadikan Demak sebagai pusat pergerakan dakwah Islamiah F1 O-Wali Songo mendirikan Masjid Agung Demak untuk menjadi markas dakwah Islamiah

(mana-mana 8 isi x 1 markah

)

( C)

F1-menjamin kestabilan negara F2-mewujudkan keharmonian dan keamanan F3-melahirkan masyarakat yang bersatu padu F4-mendidik akhlak yang baik

F5-melahirkan pemimpin yang adil

(mana-mana jawapan yang

munasabah)

38

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Bahagian B Tingkatan 4

Soalan Struktur(Bab 7)

John Crawford berpendapat bahawa Islam berkembang ke Asia Tenggara dari Semenanjung TanahArab.

Apakah bukti yang dikemukakan oleh John Crawford untuk menyokong pendapatnya?

ii --------------------------------------------------------------------------------------------------------------iii --------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(3

markah)

Pendapat John Crowford disokong oleh Prof.Syed Naguib al-Atas.

Nyatakan tiga bukti yang diberikan oleh Prof.Syed Naguib al-Atas untuk mengukuhkan pendapatnya.

i. .

ii .

iii

(3 markah)

Sebutkan tiga bukti lain yang dapat menyokong teori kedatangan Islam ke Asia Tenggara yang dibawa oleh pedagang Arab.

i. .

ii .

iii ..

(3 markah)

Pada pendapat anda, mengapakah para sejarawan bersetuju bahawa Islam datang ke rantau ini dibawa oleh pedagang Islam?

i. .

(1 markah)

39

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Islam datang dari Semenanjung Tanah Arab Islam datang dari China

Teori Kedatangan Islam

Islam datang dari India

Terdapat pelbaqai teori dan pendapat tentang kedatanqan Islam ke Asia Tenggara.

Senaraikan dua orang sarjana Sarat yang telah mengemukakan teori kedatangan Islam ke Asia Tenggara?

i. .

ii .

(2 markah)

Teori ini menyatakan bahawa Islam dibawa melalui dua kawasan di India. Nyatakan dua kawasan tersebut.

i. .

ii .

(2 markah)

Serikan 4 bukti kedatangan Islam dari negara India.

i. .

ii .

iii. .

iv .

(4 markah)

Pada pendapat anda I mengapakah sejarawan bersetuju bahawa kedatangan Islam dibawa oleh pedagang Islam.

i. .

ii .

(2 markah)

40

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Menjelang abad ke -15, Islam telah disebarkan secara meluas di rantau Asia Tenggara

(a) Nyatakan dua bukti yang dikemukakan oleh S.Q Fatimi untuk menyokong teori kedatangan

Islam dari China?

i. .

ii .

(2 markah)

(b) Senaraikan tiga faktor utama yang membolehkan Islam disebarkan secara meluas di rantau

Asia Tenggara .

i. .

ii .

iii ..

(3 markah)

(c) Nyatakan tiga buah kerajaan Islam yang berjaya memperluaskan pengaruh Islam di kepulauan Melayu.

i. .

ii .

iii ..

(3 markah)

Mengapakah kemurnian ajaran Islam dapat menarik orang ramai menganut agama terse but?

41

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

i. .

ii .

(2 markah)

Skema Jawapan

Soalan 1

1.(a) Bukti yang dikemukakan oleh John Crawforord

F1 Para pedagang Arab membawa Islam semasa mereka menjalankan aktiviti

perdagangan di Asia Tenggara

F2 Menurut catatan China orang Arab dan Parsi sudah mempunyai petempatan dan

pusat perniagaan di Canton

F3 Pedagang Arab telah menguasi perdagangan laut dari pelabuhan Iskandariah di

Mesir hingga ke China.

F4 Dalam perdagangan ke China,pedagang Arab singgah dipelabuhan Asia

Tenggara

F5 Mereka menetap di Asia Tenggara selama beberapa bulan sementara

menunggu tiupan angin monsun

F6 Terdapat perkampungan Arab di Asia Tenggara

F7 Ada di antara mereka berkahwin dengan gadis tempatan

F8 Wujudnya sebuah perkampungan Islam iaitu T Shih di Sumatera Utara

(b) Bukti yang dikemukakan oleh Syed Muhaamad Naquib al-Attas

F1 Wujud persamaan antara bahan penulisan dan kesusasteraan di Asia Tenggara

dengan yang terdapat di Semenanjung Tanah Arab

F2 Perkataan Arab yang terdapat pada tulisan Jawi telah diambil dari perkataan

Arab

F3 Adat resam dan kebudayaan orang Melayu banyak dipengaruhi oleh budaya

Arab

C3a Contohnya amalan menghormati tetamu dan muzik Melayu seperti dabus dan

tarian zapin

F4 Kebanyakan karya tempatan menceritakan bahawa pengislaman raja di Asia

Tenggara dilakukan oleh Syeikh dari Arab

42

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

(c) Tiga bukti lain yang dapat menyokong teori kedatangan Islam ke Asia Tenggara

yang dibawa oleh pedagang Arab.

F1 Canton menjadi pusat perniagaan yang penting dalam kalangan pedagang Arab

F2 Ramai pedagang Islam yang tinggal di Canton berpindah ke Asia Tenggara

sekitar tahun 876 M

F3 Penemuaan Batu Bersurat Terengganu di Kuala Berang,Terengganu

F4 Unsur seni bina di masjid-masjid di Kelantan, Melaka dan Pulau Jawa

menyerupai seni bina China

F5 Bentuk bum bung masjid sama dengan bumbung rumah ibadat China yang

berbentuk pagoda

F6 Terdapat pengaruh atap genting China serta warna merah dan kuning pad a kayu

kepala pintu dan tingkap masjid

F7 Jubin lantai, tangga dan kolam air di masjid mmemperlihatkan pengaruh dari

China

F1 Ramai pedagang Islam datang berdagang di pelabuhan-pelabuhan Asia

Tenggara

F2 Mereka menyebarkan agama Islam semasa berniaga di rantau ini kerana

berdakwah dituntut oleh Islam

Soalan 2

(a) Dua orang sarjana barat yang telah mengemukakan teori kedatangan Islam ke Asia Tenggara

F1 John Crawford

F2 Emanuelb Gadinho Eredia

F3 Snouck Hurgronje

(b) F1

F2

Wilayah Gujerat Pantai Koromandel

(c) F1

dengan Asia

Hubungan perdagangan yang lama telah wjud antara India

Tenggara.

F2 Gujerat ialah pelabuhan penting dan menerusi perdagangan, pedagang

Islam

telah menyebarkan Islam.

F3 Batu marmar yang terdapat pada batu nisan di perkuburan Malik

Ibrahim di

Gerisik , Jawa mempunyai cirri buatan India.

F4 Batu marmar yang terdapat pada batu nisan Malik al-Salih di

Pasai mempunyai

ciri buatan India.

43

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F5 Masyarakat Asia Tenggara mempunyai perkaitan rapat dengan India

terutamanya dari segi budaya.

F1 Terdiri daripada pedagang Islam Arab, China dan India

F2 Pedagang sebar Islam semasa menjalankan perniagaan

F3 Berdakwah dituntut oleh Islam

F4 Penyebaran Islam terhad di kawasan pelabuhan

Soalan 3

F1

Perpindahan beramai-ramai pedagang Islam dari Canton (Amoy) ke Asia Tenggara.

Penemuan Batu Bersurat Terengganu.

F2

F1 F2 F3 F4 F5 F6

Pengislaman raja dan golongan bangsawan Perkahwinan

Keistimewaan agama Islam dan empayar Islam Peranan ahli Sufi dan mubaligh

Perdagangan

Kelahiran kerajaan dan empayar Islam

F1 F2 F3

Kerajaan Melaka Samuderai Pasai Acheh

F1 F2 F3 F4 F5 F6

Agama Islam merangkumi semua bidang kehidupan Konsep Tuhan Yang Esa atau tauhid

Persamaan taraf

Keadilan

Hak individu dan masyarakat Kehidupan yang harmoni

(mana-mana yang munasabah) SOALAN KERTAS 2 BAB 10TINGKATAN 4

1 Ekonomi dagangan mendatangkan keuntungan yang besar kepada penjajah

British. (ms 246-

251)

(a) Apakah yang dimaksudkan dengan ekonomi dagangan atau komersial?

[2 markah]

(b) Nyatakan empat ciri ekonomi dagangan.

(i) .

(ii) .

(iii) .

44

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

(iv) [4 markah]

(c) Alat yang dibuat oleh masyarakat Melayu dengan menggunakan bijih timah

(i) .

(ii) .

[2

markah]

(d) Apakah maksud ekonomi duaan (dwiekonomi)?

[2 markah]

2.

( ms 253-254 ) Apakah faktor-faktor kedatangan imigran Cina dan India ke Tanah Melayu

Imigran Cina ______.

-----. Tanah Melayu Imigran India ________.

i. .

ii .

(2 markah)

Nyatakan dua cara kedatangan imigran Cina ke Tanah Melayu

i. .

ii .

(2 markah)

Nyatakan dua cara kedatangan imigran India ke Tanah Melayu

i. .

ii .

(2 markah)

Nyatakan maksud bagi konsep berikut

Kheh Thau: .

( 1 markah)

Sin Keh : ..

( 1 markah)

Pada pendapat kamu mengapakah negara kita menjadi tumpuan pekerja-pekerja asing di negara kita sehingga ke hari ini ?

45

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

i. .

ii .

(2 markah)

Kedatangan British ke Tanah Melayu pada abad ke-19 telah membawa kepada perkembangan ekonomi duaan iaitu bercorak tradisional dan ekonomi dagangan . ( ms 244-247)

Terangkan ciri-ciri utama ekonomi tradisional yang diamalkan oleh negara ( 8 markah ) Mengapakah ekonomi dagangan dapat mengaut keuntungan yang lebih berbanding ekonomi tradisonal ? ( 4 markah )

Jelaskan kesan yang wujud akibat perkembanqan ekonorni dagangan ( 8 markah )

Kekayaan sumber alam, kemakmuran ekonomi dan kestabilan politik telah menarik lebih ramai imigran China dan India datang ke Tanah Melayu semasa zaman penjajah.

a) Berdasarkan pernyataan di atas, jelaskan ciri-ciri masyarakat berbilang kaum yang wujud di Tanah Melayu semasa zaman penjajah. ( 8 markah )

b) Huraikan sistem pendidikan vernakular yang berasaskan masyarakat berbilang kaum di Tanah Melayu ( 6markah )

c) Huraikan proses perkembangan bandar-bandar baru di Tanah Melayu pada

abad ke-19.

(6 markah)

SKIMA JAWAPAN Struktur

1 Ekonomi dagangan mendatangkan keuntungan yang besar kepada penjajah

British.

(a) Apakah yang dimaksudkan dengan ekonomi dagangan atau komersial?

Kegiatan pertanian atau perlCimbongan yang melibatkan lebihan

pengeluaran

untuk tujuan pemasaran.

(b) Nyatakan tiga ciri ekonomi dagangan.

46

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Pengeluaran dalam skala besar

Guna sumber tenaga buruh yang banyak Modal yang besar

Teknologi yang tinggi

Pemasaran yang luas

(c) Alat yang dibuat oleh masyarakat Melayu dengan menggunakan bijih

timah

Gendang gangsa Alatan senjata

Alatan muzik seperti gong

(d) Apakah maksud ekonomi duaan (dwiekonomi)?

Wujud dua bentuk ekonomi secara serentak

ekonomi sara diri dan ekonomi dagangan (komersial).

a.) Apakah faktor-faktor kedatangan imigran Cina dan India ke

Tanah Melayu

Galakan kerajaan British

Tiada penentangan dari orang melayu Perkembangan sektor perlombongan/perladangan Wujud hubungan tradisi

Kemakmuran Tanah Melayu

Peluang pekerjaan

Kestabilan politik

(b). Nyatakan dua cara kedatangan imigran Cina ke Tanah Melayu Sistem tiket kredit

Sistem pengambilan kakitangan Sistem pengambilan rumah kongsi

Nyatakan dua cara kedatangan imigran India ke Tanah Melayu Sistem buruh bebas

Sistem kontrak

Sistem kangani

Nyatakan maksud bagi konsep berikut

Kheh Thau-ketua mengumpulkan bakal-bakal imigran dari China

Sin Keh-bakal- imigran miskin dari China yang tidak mampu membiayai perbelanjaan mereka ke Tanah Melayu

Pada pendapat kamu mengapakah negara kita menjadi tumpuan pekerja-pekerja asing di negara kita sehingga ke hari ini ?

Kekayaan dan kemamuran negara Kestabilan politik

Peluang pekerjaan yang banyak mana-mana yang munasabah

Soalan esei

a) Ciri-ciri utama ekonomi tradisional yang diamalkan oleh negara

F1 Bercorak saradiri

F2 Pengeluaran dalam skala yang kecil

47

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F3 Menggunakan teknologi yang mudah

F4 Modal yang kecil

F5 Jumlah buruh yang terhad

F6 Pasaran yang kecil

F7 Lebihan pengeluaran digunakan semula untuk keluarga

F8 Lebihan pengeluaran disimpan untuk tempoh tertentu

F9 Aktiviti utama ialah bertani dan berternak

F10 Menggunakan peralatan asas daripada bahan yang ada di sekitar mereka

F11 Lebih banyak digerakkan oleh tenaga binatang atau manusia

F12 Dijalankan bersama ahli keluarga

b) Sebab ekonomi dagangan dapat mengaut keuntungan yang lebih berbanding ekonomi tradisonal

F1 Melibatkan lebihan pengeluaran untuk pemasaran

F2 Pengeluaran dalam skala yang besar

F3 Menggunakan teknologi yang tinggi

F4 Modal yang besar

F5 Menggunakan sumber tenaga buruh yang banyak

F6 Pemasaran yang lebih luas

F7 Diusahakan secara besar-besaran

c) Kesan yang wujud akibat perkembangan ekonomi dagangan

F1 Tumpuan kepada perusahaan bijihtimah dan getah

F2 Ekonomi tradisonal dipinggirkan British

F3 Kewujudan ekonomi duaan

F4 Tumpuan ekonomi di negeri-negeri pantai barat

F5 Ketidakseimbangan pembangunan ekonomi

F6 Kemasukan imigran Iburuh dari luar

F7 Penggunaan matawang secara meluas

F8 Pengenalan perkhidmatan insurans

F9 Pengenalan undang-undang baru pemilikan tanah

F10 Pembentukan masyarakat majmuk

F11 Sistem pendidikan vernakular diperkenalkan

F12 Kepesatan sektor perkilangan

F13 Kemajuan sistem pengangkutan

F14 Perkhidmatan kesihatan

2. Kekayaan sumber alam, kemakmuran ekonomi dan kestabilan politik telah

menarik

lebih ramai imigran China dan India datang ke Tanah Melayu semasa zaman penjajah.

a) Berdasarkan pernyataan di atas, jelaskan ciri-ciri masyarakat berbilang kaum yang wujud di Tanah Melayu semasa zaman penjajah. (8 markah)

F1 Kemunculan dan pembentukan masyarakat berbilang kaum di Tanah Melayu

pada masa ini berlaku secara mendadak

48

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F2 kemasukan buruh dari China dan India kesan daripada keperluan sumber tenaga

manusia.

F3 Masyarakat berbilang kaum mendiami/tinggal di sesuatu tempat yang berbeza-

beza mengikut kaum,

C1 contohnya masyarakat Melayu tinggal di luar Bandar,

C2 India d estet

C3 masyarakat Cina membina petempatan di bandar-bandar dan kawasan lombong.

F4 Masyarakat berbilang kaum ini juga menjalankan pekerjaan yang berbeza-beza

mengikut kaum c1 Melayu sebagai petani dan nelayan,

C2 India sebagai buruh estet/penoreh

C3 Cina terlibat dalam perniagaan dan bekerja di 10m bonq-lorn bong

F4 wujudnya pengenalan kaum mengikut fungsi ekonomi/pekerjaan.

F6 Bahasa pertuturan yang digunakan dalam kerangka kehidupan sosial juga

berbeza-beza antara satu sama lain.

F7 Tidak terdapat interaksi dan kesepaduan antara kaum yang meluas dan

bermakna.

F8 Walau pun mereka tinggal dalam satu unit politik yang sama, tetapi hidup secara

berasingan dan tidak bersatu, i

H 1 ini menyulitkan proses mewujudkan perpaduan nasional.

F8 Sistem pendidikan vernakular dengan menggunakan bahasa ibunda kaum

masing-masing menjadi penting dan meluas.

b) Huraikan sistem pendidikan vernakular yang berasaskan masyarakat berbilang kaum di Tanah Melayu. (6 markah )

F1 Sistem pendidikan vernakular bermaksud sistem pendidikan yang menggunakan

bahasa ibunda kaum masing-masing sebagai bahasa pengantar.

F2 Sekolah vernakular di Tanah Melayu tidak mampu memupuk unsur perpaduan

bangsa di Tanah Melayu

H 1 Murid-murid pelbagai kaum telah dipisahkan dan mereka tidak melalui sistem

pendidikan yang sama.

F3 Selepas kedatangan British, sekolah vernakular Melayu mula ditubuhkan di

Negeri-negeri Selat.

F4 Sekolah Melayu pertama didirikan di Singapura, iaitu di Teluk Belanga, diikuti di

Seberang Prai, seterusnya Kuala Kangsar dan Batu Gajah.

F5 Pendidikan sekolah Melayu untuk murid perempuan telah dibina di Negeri-negeri

Selat pada tahun 1885.

F6 Sekolah-sekolah Melayu yang ditubuhkan hanya pada peringkat rendah dan

kurikulum yang disediakan terbatas dan bersesuaian

F7 Cita-cita British menjadikan anak Melayu sebaqai petani yang lebih baik daripada

bapanya.

F8 Bagi masyarakat India, pendidikan Tamil disediakan oleh kerajaan British di

kawasan bandar.

F9 Pihak pengurusan ladang membiayai sekolah Tamil di kawasan ladang.

49

BABI KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

F10 Pendidikan sekolah Tamil berorientasikan sistem pendidikan di negara India

dengan menggunakan sukatan pelajaran, buku dan

c) Huraikan proses perkembangan bandar-bandar baru di Tanah Melayu pada

abad ke-19.

(6 markah)

( ms263-264 )

F1 Perkembangan pesat ekonomi di kawasan yang kaya dengan sumber semula

jadi menyebabkan berlakunya proses pembandaran.

F2 Pekan berhampiran kawasan perlombongan menjadi pusat mengumpul hasil

lombong.

F3 Pekan ini mengalami pertambahan penduduk.

F4 Pekan ini berfungsi menyediakan keperluan harian kepada pel om bong-

pelombong.

F5 Pekan ini berkembang menjadi bandar yang berfungsi sebagai pusat

pentadbiran.

F6 Bandar-bandar baru yang muncul dilengkapi dengan pelbagai kemudahan

infrastruktur.

F7 Perkembangan sistem pengangkutan turut mempengaruhi kewujudan bandar-

bandar baru.

F8 Kedudukan bandar yang strategik membolehkannya menjadi penghubung

kepada beberapa buah bandar dan kawasan lain.

F9 Pertanian komersil mempengaruhi perkembangan bandar baru.

F10 Produk getah dan bijih timah menjadikan bandar muncul sebagai bandar

pelabuhan.

F11 Pembangunan oleh kerajaan British di kawasan tertentu menyebabkan banyak

bandar muncul di pantai Barat Tanah Melayu.

50