Sie sind auf Seite 1von 16

lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw

‫بسم
الرحمن الرحيم‬

hnhÀ¯I¡pdn¸v
‫خطوة‬....‫مناسك الحج خطوة‬ kvXpXnIfJnehpw AÃmlphn\v {]hmNIXncpta\nbpsS taen
‫وزارة الشؤون اإلسالمية واألوقاف والدعوة واإلرشاد‬ epw A\pNc³³amcnepw ssZh¯nsâ Ir]m ISm£§Ä kZm
‫المملكة العربية السعودية‬ hÀjn¡pamdmIs«.
kuZn aX Imcy a{´mebw lmPnamÀ¡v hnXcWw sN¿m³
‫المشرف العام‬ th−n {]kn²oIcn¨ kuZn lÖv a{´nbpsS D]tZãmhv IqSnbmb
‫ صالح بن عبد العزيز بن محمد آل الشيخ ) وزير الشؤون اإلسالمية‬/‫معالي الشيخ‬ ssiJv Xznemep_-v\p DssJ Xbmdm¡nb (a\mkn¡p lÖv
(‫واألوقاف والدعوة واإلرشاد‬ JXvh JXvh) F¶ eLpIrXnbpsS hnhÀ¯\amWv lPPnsâ
IÀ½ imkv{Xw F¶ t]cnepff Cu IrXn . Ahiysa¶v tXm¶nb
‫ طالل بن أحمد العقيل‬/‫جمع وإعداد الشيخ‬ Øe§fn ASn¡pdn¸v \ÂInbn«p−v aqeIrXnbnse Bib§Ä
tNmÀ¶p t]mImXncn¡m³ IgnhXv {ian¨n«p−v F¦nepw
‫ شاكر حسين بن محمد الصالحي‬/ ‫ترجمة‬ sXäpIfn \n¶v apIvXamsW¶v AhImis¸Sp¶nà AXv
‫المكتب التعاوني للدعوة واإلرشاد وتوعية الجاليات بمحافظة ثادق والمحمل‬ a\pjy\v km[yhpaÃtÃm {i²bn s]Sp¶ ]nghpIÄ kqNn¸n
‫المملكة العربية السعودية‬ ¡Wsa¶v A\phmNItcmSv kvt\l]qÀhw DWÀ¯p¶p. CXnsâ
Un,än,]n hÀ¡pIÄ `wKnbmbn sNbvX {]nb kplr¯v kt\mPv
Aam\pà (Acot¡mSv) CXv ]cntim[n¨v Ahiyamb \nÀ±i§Ä
\ÂInb P\m_v aplvbn±o³ ss^kn (Dss\k)
AÐpdjoZvaZo\n(AÂdPv Pmenbm¯v) kAv^ÀkmZnJv(Ppss_Â),
AÐpdlvam³ kzemln iaoÀ kzemln (iJvdm) F¶n§s\ ]e
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw \ne¡v klmbn¨ FÃmhtcmSpapÅ IrXÚXbpw IS¸mSpw
Adnbn¡p¶p \aps¡ÃmhÀ¡pw AÃmlp AÀlamb {]Xn^ew
ssiJv Xznemep_-v\p DssJ \ÂIpamdmIs«. Ahsâ kzÀK¯n \t½tbhtcbpw Hcpan¨p
hnhÀ¯\w tNÀ¡pIbpw sN¿s« {]hÀ¯n¨ FÃmhtcbpw \n§fpsS
imInÀ lpssk³ kzemln {]mÀY\bn DÄs]Sp¯m³ ad¡cpsX¶v hmb\¡msc
{]tXyIw DWÀ¯p¶p.
hnhÀ¯I³
CkvemanIv ssKU³kv skâÀ
YmZnJv(dnbmZv) 064439228-104
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
6 7

lÖnsâ kAvbpw sN¿pI. kAvbv lÖnsâ Xzhm^nsâ


lÖnsâ aq¶v coXn IqsSbpw sN¿mhp¶XmWv tijw Clvdman Xs¶
Ahtijn¡pI. ]n¶oSv ZpÂlnÖ F«v apXÂ lÖnsâ _m¡n
1-) ‫( التمتع‬Xa¯pAv) IÀa§Ä apXa¯nApw Jmcn\pw sN¿p¶Xv t]mse sNbvXv
lÖnsâ amk§fnÂ(iÆmÂ, ZpÂJAZ, ZpÂlnÖbnse ]qÀ¯nbm¡pI F¶m Xzhm^p JpZqansâ IqsS kAvbv
BZys¯]¯v Znhk§Ä) essº¡ Dwd¯³ ap¯a¯nA³ sNbvXmÂ]n¶oSvkAvbv sNt¿−XnÃ. CXmWv C^vdmZv. _en arKw
Ce lÖn F¶v ]dªv Clvdman {]thin¨v Dwd ]qÀ¯nbm¡n sIm−p hcm¯h\v t{ijvTambXv Xa¯pAv BIp¶p. C^vdmZv
XlÃpemhpI. tijw ZpÂlnÖ F«n\v a¡bnse Xmak Øe¯v coXn kzoIcn¨h\v _en\nÀ_ÔanÃ.
\n¶v lÖn\pÅ Clvdman {]thin¨v lÖnsâ IÀa§Ä
]qÀ¯nbm¡pIbpwsN¿pI. (Clvdman {]thin¡pt¼mÄ
am{Xw \njn²ambncp¶ FÃm Imcy§fpw A\phZ\obamIp¶ Clvdman {]thin¡m³ \nÝbn¨ Øe§Ä
Xn\mWv XlÃp F¶v ]dbp¶Xv)
(aoJm¯pIÄ)
2) ‫القران‬ (Jndm³) ({_m¡än ]gb t]cv )
taÂamk§fn lÖn\pw Dwd¡pw Hcpan¨v essº¡
Dwd¯³ hlÖ³ F¶v ]dªv Clvdman {]thin¡pI 1 A_vbmÀ Aen : (‫ذوالحليفة‬ ُ ) aZo\¡mcptSbpw aZo\ hgn IS¶v
a¡bnse¯nbXn\v tijw JpZqansâ (a¡bnse¯nbm BZyw t]mIp¶hcptSbpw aoJm¯v a¡bn \n¶v 450 Intem aoäÀZqcw.
sN¿p¶ Xzhm^v {]tXyI {i²¡v akvPnZp ldmanse¯nbm 2 dm_Kv : (‫ ) ُج ْحفة‬kndnb, CuPn]vXv, samtdmt¡m F¶o
BZyw Xzhm^mWv sNt¿−Xv km[mcW t]mse c−v dIvA¯v cmPy¡mcptSbpw dm_Kv hgn IS¶v t]mIp¶hcptSbpw aoJm¯v
Xln¿¯v \akvImcaÃ) Xzhm^pw kAvbpw sNbvXv Clvdman a¡bn \n¶v 183 Intem aoäÀZqcw.
Xs¶ Ahtijn¡pI (Dwd¡pw lÖn\pw Hcp kAvbv aXn) tijw 3 XzmC^v : (‫قرنُ المنازل‬ َ ) \PvZpImcptSbpw sskepÂ
ZpÂlnÖ F«n\v an\bnte¡v ]pds¸«v FÃmIÀa§fpw
apXa¯nAv sN¿p¶Xvt]mse sN¿pI kAvbv t\cs¯ I_oÀ(XzmC^v) hgn IS¶v t]mIp¶hcptSbpw aoJm¯v a¡bnÂ
sNbvXXn\m ]n¶oSv sNt¿−Xnà ap¼v sNbvXn«nsæn \n¶v 75 Intem aoäÀZqcw.
kAvbpw sN¿Ww C{]Imcw Xa¯pAv Btbm Jndm\mtbm
\nÀhln¡p¶ a¡m\nhmknIfÃm¯ lmPnamÀ lZvbv (_en) ‫سل ﱠ َم َوقﱠتَ ِألَ ْھ ِل ا ْل َم ِدينَ ِة َذا‬ َ ‫ﷲُ َعلَ ْي ِه َو‬ ‫صلﱠى ﱠ‬ َ ‫س  قَا َل إِنﱠ النﱠبِ ﱠي‬ ٍ ‫عَنْ ا ْب ِن َعبﱠا‬
\ÂIWw \ÂIm³ km[n¡m¯h³ 3 t\m¼v a¡bn sh¨pw َ‫ا ْل ُحلَ ْيفَ ِة َو ِألَ ْھ ِل الشﱠأْ ِم ا ْل ُج ْحفَةَ َو ِألَھ ِْل نَ ْج ٍد قَ ْرنَ ا ْل َمنَا ِز ِل َو ِألَھ ِْل ا ْليَ َم ِن يَلَ ْمل َم‬
7F®w \m«n sh¨pw (sam¯w 10) t\mäv ho«pI.. Cu aq¶v َ‫ھُنﱠ لَھُنﱠ َولِ َمنْ أَتَى َعلَ ْي ِھنﱠ ِمنْ َغ ْي ِر ِھنﱠ ِم ﱠمنْ أَ َرا َد ا ْل َح ﱠج َوا ْلعُ ْم َرةَ َو َمنْ َكان‬
(‫م ﱠكةَ ِمنْ ◌َ م ﱠكةَ )صحيح البخاري‬ َ ‫ث أَ ْنشَأ َ َحتﱠى أَ ْھ ُل‬ ُ ْ‫دُونَ َذلِكَ فَ ِمنْ َحي‬
t\m¼v ZpÂlnÖ 11,12,13 Znhk§fnepw. s]cp¶mfÃm¯ aäp
Znhk§fnepw A\pjTn¡mhp¶XmWv. ZpÂlnÖ 13 \v ap¼v
t\m¡emWv IqSpX t{ijvTambXv.
""C_v\pAºmkn \n¶v aZo\¡mÀ¡v ZpÂlpsse^bpw
3) ‫( اإلفراد‬C^vdmZv) imapIÀ¡v Pplv^bpw \PvZpImÀ¡v JÀ\p a\mknepw ba³
essº¡ lÖ³ F¶v ]dªv lÖn\v am{Xw Clvdman ImÀ¡v beweapw(lÖn¶pw Dwd¡papÅ aoJm¯mbn) \_n
{]thin¨v a¡bnse¯nbm JpZqansâ Xzhm^pw tijw
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
8 9

Pn±, akvXqd, _ZÀ , _lvd , D½pÊew, idmCAv,koa¯v


F¶o Øe§fnepÅhÀ lÖn¶pw Dwd¡pw X§fpsS hoSpIfnÂ
sh¨mWv Clvdman {]thint¡−Xv. \nÝbn¨ Øe¯v sh¨v
Clvdman {]thin¡m³ km[n¡m¯hÀ AXv IS¶v t]mbXv
a\x]qÀhamsW¦n aoJm¯n aS§nt¸mbn AhnsS sh¨v
Clvdman {]thin¡Ww. aäp ImcW§Ä sImm−msW¦nÂ
{]mbÝn¯ambn BSns\ Adp¯v a¡bnse Zcn{ZÀ¡v hnXcWw
sNt¿−XmWv. aoJm¯nÂv sh¨v henb Aip²nbn \n¶v
ip²nbmhm³ Ipfn¡p¶Xv t]mse Ipfn¨v XmSnbnepw Xebnepw
aäp icoc`mK§fnepw kpKÔw ]qin (Clvdmansâ
hkv{X¯nemIp¶Xv {i²n¡Ww) Clvdman {]thin¡pI. ]n¶oSv
C§s\ XÂ_nb¯v sNmÃpI.
‫ش ِريكَ لَك لَبﱠ ْي َك‬ َ ‫ لَبﱠ ْي َك َال‬، ‫لَبﱠ ْي َك اللﱠھُ ﱠم لَبﱠ ْي َك‬
‫ش ِري َك لَك‬ َ ‫ َال‬، َ‫ إنﱠ ا ْل َح ْم َد َوالنﱢ ْع َمةَ لَك َوا ْل ُم ْلك‬،
'"\nsâ hnfn¡v Rm³ D¯cw sN¿p¶p
() \nÝbn¨p sImSp¯p ta {]tZi¯pImÀ¡pw lÖpw (\mYm)\n\¡v ]¦pImc\nÃ.kÀÆ
Dwdbpw Dt²in¨v AXp hgn IS¶phcp¶hÀ¡papÅ aoJm¯pw kvXpXnbpw cmPm[nImchpwFÃmhn[A\p
{Kl§fpw\n\¡vv Xs¶'" (_pJmcn:1549)
ta Øe§fmIp¶p. aäpÅhÀ X§fpsS \mSpIfnÂsh¨mWv ]pcpj³amÀ D¨¯nepw kv{XoIÄ
Clvdman {]thint¡−Xv a¡m \nhmknIÄ a¡bn sh¨m
]Xps¡bpamWv XÂ_nb¯v sNmtÃXv.
Wv Clvdman {]thint¡−Xv" XÂ_nb¯v sNmtÃ− kabw
Clvdman {]thin¨Xv apXÂ
kAvZn¿ : (‫ )يل ْمل ْم‬ba³ImcptSbpw kAvZn¿ hgn IS¶v ZpÂlnÖ ]¯n\v aq¶mas¯
t]mIp¶hcptSbpw aoJm¯v. a¡bn \n¶v 92 Intem aoäÀZqcw. PwdbnÂ(Pwd¯p AJ_) IsÃdnbp
C´ybn \n¶v hcp¶hcpsS aoJm¯v kAvZn¿bmIp¶p. ¶Xv hscbmWv lmPn XÂ_nb¯v
5 Zm¯pCÀJv : (‫ )ذات عرق‬CdmJpImcptSbpw CdmJp hgn sNmtÃ−Xv Clvdman {]thin¨Xv apXÂ
IS¶v t]mIp¶hcptSbpw aoJm¯v a¡bn \n¶v 94 Intem akvPnZp ldman F¯p¶Xv hscbmWv
aoäÀZqcw. Dwd \nÀhln¡p¶h³ XÂ_nb¯v
6 a¡: a¡ImcptSbpw a¡bn Xmakn¡p¶hcptSbpw lÖn¶v sNmtÃ−Xv.
am{XapÅ aoJm¯v AXmbXv X§fpsS XmakØe¯v sh¨mWv
a¡m \nhmknIÄ lÖn¶v Clvdman {]thint¡−Xv.
Dwd¡vth−n a¡m\nhmknIÄ ldansâ ]pd¯pÅ Gähpw ClvdmanÂ{]thin¨hÀ¡v
ASp¯ X³Cuw t]mepÅ Øe§fn \n¶mWv Clvdman \njn²ambh
{]thint¡−Xv.
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
10 11

A:]pcpj³amÀ¡pwkv{XoIÄ¡pw _m[Iambh
1. icoc¯nse apSn \o¡w sN¿Â AXv sh«pItbm Dwd
IfbpItbm ]mSnÃ. AXv ad¶psImt−m AdnhnÃmbva DwdbpsS dpIv\pIÄ
aqetam sNbvXm tZmjanÃ.
2. \Jw sh«pItbm FSp¯v IfbpItbm sN¿m³ ]mSnÃ. 1)Clvdmw.2)Xzhm^v. 3)kAvbv .
kpKÔtam kpKÔhmk\bpÅ tkmt¸m D]tbmKn DwdbpsS hmPn_m¯pIÄ
¡m³]mSnÃ. F¶m Clvdmansâ kab¯v icoc¯n 1)aoJm¯n sh¨v Clvdman {]thin¡Â
]pc«nb kpKÔw Ahtijn¡p¶psh¦n XIcmdnÃ. 2)apSn sh«pItbm IfbpItbm sN¿Â.
3. kz´¯nt\m aäpÅhÀt¡m th−n hnhmlw sN¿epw kp¶¯pIÄ
sNbvXp sImSp¡epw At\zjn¡epw ]mSnÃ. hmPn_m¯pIfpw dpIv\pIfpsamgnsI _m¡n FÃmIÀa§fpw
4. kv{Xo]pcpj³amÀ ]ckv]cNpw_\w, kv]Àiw, aäpssewKnI kp¶¯mIp¶p
hnt\mZ§Ä. ""Bsc¦nepw ]ctemIw Dt±in¡pIbpw, kXyhnizmknbmbn s¡m−v
5. kwtbmKw sN¿Â. AXn¶p th−n AXnsâXmb ]cn{iaw \S¯pIbpwsN¿p¶]£w
A¯c¡mcpsS ]cn{iaw {]Xn^emÀlambncn¡pw.""(AÂCkvdmAv 19)
B: Clvdman {]thin¨h\pw aäpÅhÀ¡pw Hcpt]mse
_m[Iambh Clvdman {]thin¨hÀ¡v A\phZ\obambh
1) th«bmSÂ, PohnIsf B«ntbmSn¡epw AXn¶v
klmbn¡epw AXn s]Sp¶p. hm¨v, IpS, tamXncw, I®S ,CbÀt^m¬,sNcn¸v ,s_Âäv ,t]gvkv
2) kzÀ®w, shÅn, ]Ww, t]mepÅ hoWpIn«nb hkvXp¡Ä ta¡qcbpÅ hml\¯n bm{XsN¿Â, XsâhkvXp¡Ä
Xncnt¨Â¸n¡m³ th−nbÃmsX FSp¡Â. _mKntem s]«nbntem B¡n Xebn Npa¡Â, apdnhv ]änb
3) ldanse ac§Ä, kky§Ä F¶nh apdn¡Â. Øe¯v _mtâPv ,¹mkväÀ t]mepÅh sIm−v sI«Â ,Clvdmansâ
hkv{Xw IgpIepw, amäepw Ipfn¡Â F¶nh kv{Xo¡pw ]pcpj\pw
C: ]pcpj³amÀ¡v am{Xw _m[Iambh
1) Xead¡Â.
2) Xp¶nbhkv{Xw (icocmIrXnbnÂD−m¡s¸«) [cn¡Â.
F¶m DSpap−nsâ A`mh¯n ss]Pmabpw sNcn¸v
e`n¨nsæn tkmIvkpw [cn¡mw.
D: kv{Xo¡v am{Xw _m[Iambh
1) ssIbpd [cn¡pItbm, apJw ad¡pItbm AhÄ sN¿cpXv
F¶m A\y]pcpj³amcpsS km¶n²y¯n am{Xw
Xsâa¡\ sIm−v apJw ad¡mw. Clvdman kv{Xo¡v
A\phZ\obamb GXv hkv{Xhpw [cn¡mw {]tXyI
hkv{XanÃ.
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
12 13

Hcpt]mse A\phZ\obamWv

a¡bnse¯nbmÂ
km[ysa¦n Ipfn¡pI. akvPnZp ldman {]thin¡pt¼mÄ lÖv Imew Adnbs¸« amk§fmIp¶p.
heXpIm sh¨v {]thin¡pI tijw C§s\ {]mÀ°n¡pI B amk§fn Bsc¦nepw lÖv
ِ َ‫ش _ ْيط‬
‫ان‬ ُ ‫أَ ُع_ ْ_و ُذ بِ__ا`ِ ا ْل َع ِظ _ ْي ِم َوبِ َو ْج ِھ _ ِه ا ْل َك _ ِر ْي ِم و‬
‫س _ ْلطَانِ ِه ا ْلقَ _ ِد ْي ِم ِم__نَ ال ﱠ‬ IÀ½¯n {]thin¨m ]n¶oSv
kv{Xoþ]pcpj kwkÀKtam ZpÀhr¯ntbm
‫س_ ْ_و ِل ﷲِ اللھُ_ ﱠم ا ْف_ت َْح لِ__ي‬ ُ ‫_ى َر‬ َ _‫س_الَ ُم عَل‬ ‫ص_الَةُ َوال ﱠ‬ ‫س_ ِ_م ﷲِ َوال ﱠ‬ ْ ِ‫ال_ ﱠر ِجيم ب‬ hgt¡m lÖn\nSbn ]mSpÅXÃ. \n§Ä
َ ‫أَ ْب َو‬
َ‫اب َر ْح َمتِك‬ GsXmcp kÂ{]hr¯n sNbvXncp¶mepw
(alm\mb AÃmlpthmSv Ahsâ BZcWobamb apJ Iaew sIm- AÃmlp AXdnbp¶XmWv. ( lÖn\p
−pw Ahsâ A\mZnbmb B[n]Xyw aptJ\bpw i]n¡s¸« t]mIpt¼mÄ ) \n§Ä bm{Xbv¡pth−
]nimNn \n¶pw Rm³ A`bw {]m]n¡p¶p AÃmlphnsâ hn`h§Ä Hcp¡nt¸mIpI(AÂ_Jd: 197)
\ma¯n AÃmlphnsâ {]hmNIsâta AÃmlphnsâ
im´nbpw kam[m\hpw hÀjn¡pamdmIs«. AÃmlpsh \nsâ
Ir]mIhmS§Ä F\n¡v th−n \o Xpdt¡Wta.)
GXv ]Ånbn {]thin¡pt¼mgpw CXmWv {]mÀ°nt¡−Xv.
tijw lPdp AkvhZnsâbSpt¯¡v \o§pI akvPnZpÂ
ldmansâ FÃm(FLOOR) \nebnepw lPdp AkvhZn¶v t\sc
{]tXyI ASbmf§Ä \ÂInbn«p−v F¶m H¶mw \nebnepw
c−mw \nebnepw Xzhm^v sN¿pt¼mÄ (akvA)kAvbv sN¿p¶ lPdpÂAkvhZnsâ ASp¯v \n¶mWv Xzhm^v Bcw`nt¡−Xv
Øe¯nsâ apIfneqsS Xzhm^v sNbvXm Xzhm^v aäpÅhÀ¡v ieyap−mIm¯ \nebn lPdpÂAkvhZns\
icnbmhpIbnÃ. IAv_bpsS Npacn¶v ]pd¯p IqsSbpw Xzhm^v Npw_n¡m³ km[ysa¦n Npw_n¡Â kp¶¯mWv CsænÂ
]mSnÃ.a¡bn sN¶mepÅ BZys¯ Xzhm^nepw DwdbpsS ssI sIm−v kv]Àin¡pIbpw B ssI Npw_n¡pIbpw sN¿pI.
Xzhm^nepw am{Xw ]pcpj·mÀ¡v CfvXn_mDw daepw kp¶¯mWv AXn¶pw km[yasæn _nkvanÃmln AÃmlp AIv_À F¶v
tXmÄap−v hes¯ tXmfn \n¶v Hgnhm¡n c−ähpw CSs¯ ]dªv lPdpÂAkvhZn\v t\sc Xncnªv heXv ssIsIm−v
Npaen CSp¶Xn¶v CfvXn_mDv F¶pw Xzhm^nsâ BZys¯ Hcp XhW BwKyw ImWn¨m aXn. F¶m BwKyw ImWn¨
aq¶v Npäen ]pcpj³amÀ ImeSp¸n¨v sh¨v AÂ]w ssI Npw_n¡cpXv. Hmtcm Npäenepw heXv ssI sIm−v C{]Imcw
thK¯n \S¡p¶Xn\v daev F¶pw ]dbp¶p. sN¿Ww F¶m _nkvanÃmln XpS¡¯n am{Xw
sNmÃnbmÂaXn. ]n¶oSv Hmtcm XhWbpw AÃmlp AIv_À F¶v
am{Xw aXn.
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
14 15

َ‫ي ِللطﱠائِفِينَ َوا ْلقَائِ ِمين‬ َ ِ‫ش ْيئًا َوطَھﱢرْ بَ ْيت‬َ ‫ش ِر كْ بِي‬ ْ ُ‫ت أَن ﱠال ت‬ ِ ‫َوإِ ْذ بَ ﱠو ْأنَا ِ ِإل ْب َرا ِھي َم َم َكانَ ا ْلبَ ْي‬
‫ضا ِم ٍر يَ ْأ ِتينَ ِمن ُك ﱢل فَ ﱟج‬ َ ‫س ِبا ْل َح ﱢج يَ ْأتُو َك ِر َج ًاال َو َعلَى ُك ﱢل‬ ِ ‫س ُجو ِد* َوأَ ﱢذن فِي النﱠا‬ ‫الر ﱠك ِع ال ﱡ‬‫َو ﱡ‬
‫ت َعلَى َما َر َزقَ ُھم ﱢمن بَ ِھي َم ِة‬ ٍ ‫ﷲ فِي أَيﱠ ٍام ﱠم ْعلُو َما‬ ِ ‫س َم ﱠ‬ ْ ‫ش َھدُوا َمنَافِ َع لَھُ ْم َويَ ْذك ُُروا ا‬ ْ َ‫يق*لِي‬ ٍ ‫َع ِم‬
‫ضوا تَفَثَ ُھ ْم َو ْليُوفُوا نُ ُذو َر ُھ ْم َو ْليَطﱠ ﱠوفُوا‬ ُ ‫س ا ْلفَقِي َر*ثُ ﱠم ْليَ ْق‬ َ ‫ْاألَ ْن َع ِام فَ ُكلُوا ِم ْن َھا َوأَ ْط ِع ُموا ا ْلبَا ِئ‬
‫ﷲ فَ ُھ َو َخ ْي ٌر لﱠهُ ِعن َد َربﱢ ِه َوأُ ِحلﱠتْ لَ ُك ُم ْاألَ ْن َعا ُم إِ ﱠال َما‬ ِ‫ت ﱠ‬ ِ ‫ظ ْم حُ ُر َما‬ ‫يق* َذلِ َك َو َمن يُ َع ﱢ‬ ِ ‫ت ا ْل َع ِت‬ ِ ‫بِا ْلبَ ْي‬
(30-26 ‫ان َواجْ تَ ِنبُوا ق ْو َل الزﱡو ِر*)األنبياء‬ َ َ َ ْ
ِ ‫س ِمنَ األ ْوث‬ َ ْ‫الرج‬‫يُ ْتلَى َعلَ ْي ُك ْم فَاجْ تَنِبُوا ﱢ‬

C{_mloan\v B `h\¯nsâ (IAv_bpsS)kvYm\w \mw


kuIcys¸ Sp¯nsImSp¯ kµÀ`w ({it²bas{X) bmsXm
cp hkvXpshbpw Ft¶mSv \o ]¦ptNÀ¡cpXv F¶pw, Xzhm^v
({]Z£nWw) sN¿p¶hÀ¡vth−nbpw, \n¶pw Ip\nªpw
kmjvSmwK¯nem bns¡m−pw {]mÀXvYn¡p¶hÀ¡v th−nbpw
Fsâ `h\w ip²am¡nsh¡Ww F¶pw (\mw At±lt¯mSv
\nÀt±in¨p.*(\mw At±lt¯mSv ]dªp:) P\§Ä¡nSbnÂ
\o XoÀXvYmS\s¯]än hnfw_cw sN¿pI. \S¶psIm−pw,
hnZqcamb kIe ae¼mXIfneqsSbpw hcp¶ FÃm hn[
saenª H«I§fpsS ]pd¯v Ibdnbpw AhÀ \nsâbSp¯v
h¶p sImÅpw* AhÀ¡v {]tbmP\Icamb cwK§fn AhÀ
k¶nlnXcmIphm\pw, AÃmlp AhÀ¡v \ÂInbn«pÅ
\mevImen arK§sf \nivNnX Znhk§fn Ahsâ \maw
D¨cn¨p sIm−v _enIgn¡m\pw th−nbs{X AXv. A§s\
Ahbn \n¶v \n§Ä Xn¶pIbpw, ]chi\pw Zcn{Z\pambn
«pÅh\v `£n¡m³ sImSp¡pIbpwsN¿pI* ]ns¶ AhÀ Ggmat¯Xv Ahkm\n¡pt¼mgpw AÃmlp AIv_À th−.
X§fpsS Agp¡v \o¡nIfbpIbpw, X§fpsS t\À¨IÄ lPdp AkvhZn XpS§n lPdp AkvhZnâbSp¯v hsc
\ndthäpIbpw]pcmX\amb B `h\s¯ {]Z£nWw F¯nbm HcpNpä ]qÀ¯nbmbn C{]Imcw Ggv NpäemWv
sh¡pIbpw sNbvXpsImÅs«.* AXv (\n§Ä {Kln¡pI.) Hcp Xzhm^n Nptä−Xv. dpIv\pÂbam\n (Xzhm^v
AÃmlp ]hn{XX \ÂInb hkvXp¡sf hÃh\pw sN¿pt¼mÄ lPdpÂAkvhZnsâ aps¼ hcp¶ IAv_bpsS
_lpam\n¡p¶ ]£w AXv Xsâ c£nXmhnsâ ASp¡Â aqe¡mWv dpIv\p bam\n F¶v ]dbp¶Xv) bpsS
Ah¶v KpWIcambncn¡pw. \n§Ä¡v HmXn tIÄ]n¡ ASps¯¯nbm kuIcys¸«m AXv sXmS am{Xw
s¸Sp¶sXmgn¨pÅ I¶pImenIÄ \n§Ä¡v A\phZn¡ kp¶¯mWv AXns\ Npw_n¡pItbm ap¯p Itbm
s¸«ncn¡p¶p. BIbm hn{Kl§fmIp¶ amen\y¯nÂ
XShpItbm H¶pw ]mSnÃ. C\n kv]Àin¡m³ km[n ¨nsænÂ
\n¶pw \n§Ä AI¶v \n¡pI. (A¼nbmAv 26-30 XIv_otdm ssIsIm−v BwKytam CÃ. dpIv\p bam\nbpsSbpw
lPdp AkvhZnsâbpanSbn C§s\ {]mÀ°n¡pI.
‫)أبو داوود‬ َ ‫سنَةً َوقِنَا َع َذ‬
‫اب النﱠا ِر‬ ِ ‫سنَةً َوفِي‬
َ ‫اآلخ َر ِة َح‬ َ ‫َربﱠنَا آتِنَا فِي ال ﱡد ْنيَا َح‬
(‫في باب الدعاء في الطواف‬
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
16 17

،R§fpsS c£nXmth, R§Ä¡v CltemI¯v \o \ÃXv AkuIcysa¦n akvPnZp ldmansâ kuIcys¸« GXv
XtcWta; ]ctemI¯pw \o \ÃXvXtcWta. \cIin£bnÂ\n¶v Øe¯v sh¨pw \akvIcn¡mw.NneÀ Xzhm^v sN¿p¶hsc
R§sf Im¯p c£n¡pIbpw sNt¿Wta, (AÂ-Jd: 201) XÅnamän X§Ä¡pw IpSpw-§Ä¡pw c−v dIvA¯v
Xzhm^n¶nSbn thsd {]mÀ°\IÄ Øncs¸«ph¶n«nÃ. F¶m \akvIcn¡m\mbn hfb§Ä D−m¡pIbpw X§fpsS iIvXn
JpÀB³ ]mcmbWw, ZnIvdpIÄ, aäp Øncs¸« {]mÀ°\IÄ {]ISn¸n¡pIbpw sN¿p¶Xv ImWmw \mw ]cnip²`qanbnÂ
F¶nh DcphnSmw. Xzhm^n\v hpZp\nÀ_ÔamIp¶p. F¯nb e£ys¯¡pdn¨pÅ Aht_m[w AÃmlphnsâ
AYnXnIÄ¡p−msb¦n F¶v sImXn¨pt]mbn«p−v. taÂ
kqd¯v ]mcmbWw sN¿m\dnbm¯hÀ¡v GXv kqd¯pw
Xzhm^n\nSbn kw`hn¡mhp¶ A_²§Ä HmXmw. F¶m AXmWv kp¶¯v FÃm Xzhm^n¶v tijhpw
aJmapC_vdmloansâ ]pdIn sh¨v c−v dIvA¯v \akvImcw
• lnPvdnâ DÅneqsS Xzhm^v sN¿Â, ]pd¯p IqsSbmWv kp¶¯mIp¶p tijw kwkw shÅw IpSn¡pI. \_n(k)
Xzhm^v sNt¿−Xv. (Nn{Xw t\m¡pI) \n¶p sIm−v kwkw shÅw IpSn¨Xmbn lZokn Øncs¸«p
• IAv_bpsS FÃm aqeIfpw, Npacpw, JnÃbpw aJmap h¶Xn\m \n¶psIm−pw IpSn¡mw.
C_vdmloapw, hmXnepIfpw Npw_n¡Â. CXv A\mNmchpw
\_n(k)bn \n¶v Øncs¸«n«nÃm¯XpamWv .
kAvbv(‫) َس ْعي‬
• {]IS\w t]se HcmÄ {]mÀY\IÄ sNmÃns¡mSp¡pIbpw
aäpÅhÀ Gäp sNmÃpIbpw sN¿p¶ k{¼Zmbw ap³Kman ]n¶oSv sNt¿−Xv k^m aÀhbneqsSbpÅ kAvbmWv
IfpsS amXrIbneÃm¯XmIp¶p. k^bn \n¶mcw`n¡pI kz^tbmSSp¡pt¼mÄ
• kv{Xo]pcpj³amÀ lPdpÂAkvhZv, aJmapC_vdmlow, dpIv\p
Âbam\n t]msebpÅ Øe§fn Xnc¡v Iq«Â,D¨¯nÂ
‫_ج ا ْلبَيْ_تَ أَ ِو ا ْعتَ َم َ_ر فَ_ال‬
‫ﷲِ فَ َم_نْ َح ﱠ‬‫ص_فَا َوا ْل َم ْ_ر َوةَ ِم_نْ شَ_ َعائِ ِر ﱠ‬ ‫إِنﱠ ال ﱠ‬
iÐn¡Â(NnecpsS lÖv ImWpt¼mÄ Xnc¡Â Hcp]pWy ‫ﷲَ شَ__ا ِك ٌر‬ ً ‫__اح َعلَ ْي__ ِه أَنْ يَطﱠ__ ﱠوفَ بِ ِھ َم__ا َو َم__نْ تَطَ__ ﱠو َع َخ ْي‬
‫__را فَ__إِنﱠ ﱠ‬ َ َ‫ُجن‬
IÀaamtWm F¶v tXm¶nt¸mIpw AÃmlp AhÀ¡v (158 ‫علِيم)البقرة‬ َ
s]mdp¯p sImSp¡s«! ad¡mXncn¡pI aäpÅhÀ¡v ‘XoÀ¨bmbpw k^mbpw aÀhbpw aXNnlv\§fmbn AÃmlp
]camh[n \· sN¿m\mWv \mw {iant¡−Xv. {]tXyIn¨v \nivNbn¨XnÂs]«XmIp¶p. IAv_m aµnc¯n sN¶v ltÖm
lÖnsâ kab§fn klmbw BhiyapÅ [mcmfw Dwdtbm \nÀhln¡p¶ GsXmcmfpw AhbneqsS {]Z£nWw
lmPnamsc ImWmw. e£§Ä Hcpan¨v tNcp¶ Øe¯v \mw \S¯p¶Xn Ipäsam¶panÃ. Bsc¦nepw kÂIÀ½w kzbw
sN¿p¶ ]cklmbhpw \ap¡v ]ctemI¯v k¶²\mbn sN¿pIbmsW¦n XoÀ¨bmbpw AÃmlp
D]Icn¡psatÃm.)
IrXPvR\pw kÀÆPvR\pamIp¶p.‘ (AÂ_Jd 158) F¶
Xzhm^v ]qÀ¯nbmb DSs\ tXmÄap−v ]gbXv
Bb¯v HmXpI tijw k^mbn \n¶v Jn_ve¡v t\sc
t]mse heXv CSXv NpaepIfnembn CSpI tijw
Xncnªv AÃmlphns\ kvXpXn¨v AÃmlp AIv_À F¶v aq¶v
aJmapC_vdmloansâ ]pdIn sh¨v c−v dIvA¯v kp¶¯v {]mhiyw ]dbpI AÃmlp AIv_À F¶v ]dbpt¼mÄ ssI
\akvIcn¡pI H¶mas¯ dIA¯n ^mXnl¡v ]pdsa
DbÀ¯pItbm BwKyw ImWn¡pItbm Npw_n¡pItbm ]mSnÃ
Jp bm A¿pl Im^ndq³ (‫ )كافرون‬F¶ kqd¯pw c−m ]n¶oSv ssI DbÀ¯n Jn_ve¡v t\sc Xncnªv aq¶v {]mhiyw
at¯Xn JpÂlphÅmlpAlZv (‫ )اإلخالص‬F¶ kqd¯pamWv
C{]Imcw ]dbpI.
]mcmbWw sNt¿−Xv. aJmapC_vdmloansâ ]pdInÂ
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
18 19

‫ َوھ َُو َعلَى‬، ‫ َولَه ُ ا ْل َح ْم ُد‬، ‫ لَه ُ ا ْل ُم ْل ُك‬، ُ ‫ش ِريكَ لَه‬ ‫ال◌َ إلَهَ ﱠإال ﱠ‬
َ ‫ﷲَ َو ْح َدهُ ال‬ CtXmsS Xa¯pAv B¡nbhsâ Dwd ]qÀ¯nbmbn. AbmÄ¡v
Clvdman am{Xw \njn²ambncp¶ FÃm Imcy§fpw
َ َ‫ َون‬، ُ ‫ أَ ْن َج َز َوعْ َده‬، ُ ‫ﷲَ َو ْح َده‬
، ُ‫ص َر َع ْب َده‬ ‫ ال إلَهَ ﱠإال ﱠ‬، ‫ُك ﱢل ش َْي ٍء قَ ِدي ٌر‬ A\phZ\obamhpIbpw sNbvXp. kAvbn\v hpZp\nÀ_ÔanÃ.
(‫ُ)مسلم  باب حجة النبي وسلم‬.‫َاب َو ْحدَه‬
‫عل‬ ‫صلى ﷲ‬ َ ‫َو َھزَ َم ْاألَ ْحز‬ Xzhm^n¶v ap¼mbn kAvbv sN¿p¶ coXn kp¶¯nenÃ.Xzhm^v
'AÃmlp Ah\ÃmsX Bcm[y\nà Ah³ GI\pw kp¶¯mbn H¶ne[nIw sN¿mw F¶m kAvbv kp¶¯mbn
]¦pImcnÃm¯h\pamIp¶p kÀÆkvXpXnbpw cmPm[nImchpw sN¿m³ IÂ]n¨n«nÃ.
Ah¶v Xs¶ Ah³ FÃm¯n\pw IgnhpÅh\mIp¶p AÃmlp lÖv
Ah\ÃmsX Bcm[y\nà Ah³ GI\mIp¶p Xsâ hmKvZ¯w
Ah³ \ndthän Xsâ Zmks\ klmbn¨p i{Xptk\Isf Ah³ ZpÂlnÖ F«v apXÂ ]Xnaq¶v IqSnb Znhk§fnemWv lÖv
Hä¡v ]cmPbs¸Sp¯n'
IÀaw
CXv sNmÃnb tijw X\n¡mhiyapÅXpw kaql¯nsâ
\·¡mhiyambXpamb GsXmcp Imcyhpw {]mÀ°n¡mw lÖnsâ dpIv\pIÄ:
1)Clvdmw
ٕ◌aäpÅhÀ¡v ieyamIcpXv F¶ Hcp \n_Ô\am{Xw. 2)Ad^bn \n¡Â.
ChntSbpw NneÀ kAvbv sN¿p¶hÀ¡v XSÊap−m¡pw hn[w 3)Xzhm^p C^mf.
hgnbn \n¡p¶Xv ImWmw HmÀ¡pI \mw sN¿p¶Xv ]pWy 4)kAvbv.
IÀaamIp¶p AXv AÃmlp kzoIcn¡Wsa¦n \_nNcy
¡\pkcn¨mbncn¡Ww hgnbnse XSÊw \o¡m\mWv \_n(k)
]dªsX¶v Xnc¡pÅ GXv kab¯pw \mw ad¶v lÖnsâ hmPn_m¯pIÄ:
t]mImXncn¡pI. tijw aÀhbnte¡v \S¡pI. k^maÀh¡nSbn 1)aoJm¯n sh¨v Clvdman {]thin¡Â.
kAvbv sN¿pt¼mÄ {]tXyI {]mÀY\ lZokn h¶n«nà 2)Ad^bn kqcymkvXabw hsc \n¡Â.
A\phZ\obamb GXv {]mÀY\bpw Bhmw. ]¨ ASbmfw 3)apkvZen^bn cm]mÀ¡Â.
ImWp¶ Øe¯v km[yamb coXnbn ]pcpj³amÀ 4)A¿map¯ivcoJnsâ Zn\§fn an\bn cm]mÀ¡Â.
HmSpI(Nn{Xw t\m¡pI) aÀhbnse¯nbm k^mbnÂ\n¶v 5)IsÃdnbÂ
sNbvXXv t]mse Jn_ve¡v t\sc Xncnªv Bb¯Ãm¯ 6)apSn sh«pItbm IfbpItbm sN¿Â.
{]mÀ°\ sNmÃpI. Bb¯v XpS¡¯n am{Xta HmtX−XpÅq. 7)hnShm§Â Xzhm^v.
Xncn¨v ho−pw k^mbnte¡v hcnI. ]¨ ASbmfw ImWp¶ GsXmcp IÀ½¯ntâbpw dpIv\pIÄ \ãs¸«m BIÀ½w
Øe¯v ap¼v sNbvXXv t]mse HmSpI. (Ct¸mÄ c−v \ãs¸«p. lÖv Dwd F¶nhbpsS hmPn_m¯pIÄv \ãs¸«mÂ
{]mhiyambn) ]¨ASbmfwImWp¶ Øe¯v kv{XoIÄ HmtS−XnÃ. {]mbÝn¯w(^nZvb) \ÂInbm aXnbmIpw. kp¶¯pIÄ
\S¶mÂaXn \S¡m³ hnjaapÅhÀ¡v s{Smfn (D´ph−n) \ãs¸«m H¶pw sNt¿−XnÃ.
kp¶¯pIfn NneXv (hmPn_m¯pIfpw dpIv\pIfpsamgnsI
t]mepÅh D]tbmKn¡mw. kAvbv BÀ¯hmip²nbpw _m¡n IÀa§Ä FÃmw kp¶¯mIp¶p)
{]khmip²nbpw DÅhÀ¡pw \nÀhln¡mw. CuØew akvPnZp 1) Clvdman\v th−n Ipfn¡pI.
ldman s]«XÃ. Ggv {]mhiyamWv kAvbv sNt¿−X.v ]n¶oSv 2) Clvdman shÅ hkv{Xw [cn¡Â.
apSn sh«pItbm IfbpItbm sN¿pI. IfbemWp¯aw 3)XÂ_nb¯v.
apSnbnÂ\n¶v AÂ]w sh«nbm aXnbmhpIbnÃ. kv{XoIÄ apSn 4) ZpÂlnÖ 8\v an\bn cm]mÀ¡Â.
sam¯w Iq«n¸nSn¨v Hcp hncensâ \of¯n sh«nbm aXn. 5)PwdIfn sh¨pÅ {]mÀ°\.
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
20 21

6)Jmcn\ntâbpw ap^vcnZntâbpw JpZqansâ Xzhm^v Clvdman \njn²amb Imcy§Ä ap¼v hnhcn¨Xv HmÀ¡psatÃm.
ZplvÀ \akvIcn¡m³ an\bnte¡v F¯pI. ZpÂlnÖ H¼Xn\v
kqtcymZbw hsc AhnsS Xmakn¡pI. FÃm\akvImc§fpw
AXmXnsâ kab¯v Xs¶ \akvIcn¡pI. F¶m \mev
dIvA¯pÅh c−m¡nNpcp¡n (JkvÀ)bmWv \akvIcnt¡−X.v
an\bn sh¨v \_n(k)\mevdIvA¯pÅ \akvImc§Ä
]qÀ¯nbm¡n \akvIcn¨Xmbn sXfnhnÃ. CXns¶Xncv{]hÀ
¯n¡p¶hÀ \_nNcysb shdp¡p¶hcmsW¶Xn kp¶¯v
{Kln¨hÀ¡v c−v ]£ap−mIm\nSbnÃ. {]tXyI {]mÀY\
\nÝbn¨n«nÃm¯Xn\m A\phZ\obamb GXv {]mÀY\bpw
Bhmw JpÀB³ ]mcmbWhpw lZokv {KÙ§fn Øncs¸«
ZnIvdpIfpw aäpw hntcm[anÃ. H¼Xn\v kqcy³ DZn¡p¶tXmSv IqSn
Ad^bnte¡v ]pds¸SpI. Bsc¦nepw Cu Znhk¯n\vap¼v
(F«n\vap¼v) an\bn F¯nbm F«n¶v Zplm kab¯v
an\bn sh¨v Clvdman {]thin¡pI. an\bn cm]mÀ¡Â
kp¶¯mWvv.
ZpÂlnÖ H¼Xv ( ‫) يوم عرفة‬
\_n(k) ]dªp: ‫الحج عرفة‬ 'lÖv Ad^bmIp¶p'
Ad^bn \n¡ lÖnsâ dpIv\mIp¶p Zplvdn\v ap¼mbn
Ad^bn F¯pI. Xm³ Ad^bnemtWm F¶v Dd¸v hcpt¯−-
Xv lmPnbpsS _m[yXbmIp¶p. FÃm Øe§fnepw Øe\maw
FgpXnb t_mÀUpIÄ ImWmw Ad^bn sh¨v \_n (k)
\S¯nb Ncn{X {]kn²amb hnShm§Â {]`mjWs¯
A\pkvacn¸n¡pw hn[w kDuZn {Kmâv ap^vXn(aX]camb
hjb§fn Xocpam\w ]pds¸Sphn¡m³ A[nImcapÅ
D¶X]ÞnX³) Hcp {]`mjWw \S¯pw. {]`mjW¯n\v tijw
\akvIcn¡emWv \_nNcy. Zplvdv AkzÀ F¶o \akvImc§Ä
Zplvdnsâ kab¯v Hcp_m¦pw c−v CJma¯pw(fplvdn\v H¶v
ZpÂlnÖ F«v ( ‫) يوم التروية‬ Akdn\vH¶v) sImSp¯v c−v dIA¯v hoXw(PwApw Jkdpambn
\akvIcn¡pI) asäs´¦nepw \akvImcw ChnsS sh¨v kp¶¯nÃ.
Xa¯pAv Bbn \nÀhln¡p¶h³(Jmcn\pw ap^vcnZpw tijw {]mÀY\bn apgpIpI lmPnbpsS hfsc hnes¸« kab
Clvdman Xs¶bmbncn¡psatÃm) Xmakn¡p¶ Øe¯v \n¶v amWv Ad^mZn\¯nse _m¡nkab§Ä {]mÀYn¨m D¯cw
t\cs¯ Dwd¡v Clvdman {]thin¨t¸mÄ sNbvXXv t]mse In«psa¶v \_n(k) ]dªXmb. AÃmlp ae¡pItfmSv A`nam\w
Ipfn¨v lÖn¶v Clvdman {]thin¨v XÂ_nb¯v sNmÃpI. {]ISn¸n¡p¶Xpamb Akpe`mhkcamWXv. {i²n¡pI, Hcp
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
22 23

]s£ CXp t]msemchkcw tijw e`n¨p sImÅWsa¶nÃ. In«nb Øe¯v sh¨pw \akvIcn¡mw AÀ²cm{XnhscbmWv CibpsS
Ahkcw Ah\hsâ Bhiy§Ä \mYt\mSv Xpd¶v ]dbm\pw kabw. AÃmlp Ad^bnse {]mÀ°\ kzoIcn¡p¶hcn \t½
]m]tamN\¯n\pw th−n ]camh[n D]tbmKn¡pI. Øncs¸« DÄs¸Sp¯s« Bao³.
Hcp{]mÀY\ Xmsg sImSp¡p¶p.
Ad^bn kw`hn¡p¶ A_²§Ä
َ ُ ‫ش ِريكَ لَهُ لَه ُ ال ُمل ُك ولَه‬
‫الح ْم ُد َوھُ َو‬ َ ‫الَ إِ ِ◌لهَ إالً ﷲُ َو ْح َده ُ ال‬
‫َعلَى ك ٍل◌ً ش َْي ٍء قَ◌َ ديِر‬  Ad^bpsS ]cn[n¡v ]pd¯v \n¡pIbpw kqcy³
◌'AÃmlp
ِ Ah\ÃmsX Bcm[y\nà Ah³ GI\pw AkvXan¨Xn\v tijw apkvZen^bnte¡v ]pds¸SpIbpw
]¦pImc\nÃm¯h\pamIp¶p cmPm[n]Xyhpw kÀh NneÀ sN¿p¶p C{]Imcw sN¿p¶h\v lÖnÃ.
kvXpXnbpw Ah¶mIp¶p Ah³ FÃm¯n\pw Ignhp  AkvXa\¯n\v ap¼v Ad^bnÂ\n¶v ]pds¸SÂ CXv
Åh\mIp¶p' \_nNcy¡v hncp²amWv.
Xsâ IÀaw \ãs¸Sp¯p¶ sNdnb sXäv hcp¶Xv  A\mhiyambn Xn¡pw Xnc¡pw Iq«Â Ad^ apgph\pw
t]mepw lmPn kq£nt¡XmWv \_n(k) ]dªp \n¡msa¶v \_n (k) ]dªncns¡ P_epdlvabnÂ
‫ﷲِ صلى‬ ‫سو َل ﱠ‬ ُ ‫ أَنﱠ َر‬، ‫ج النﱠبِ ﱢي صلى ﷲ عليه وسلم‬ ِ ‫شةَ ز َْو‬ َ ِ‫عَنْ عَائ‬ \n¡m³ BfpIÄ Xnc¡pIbpw IÀaw \ãs¸Sp¯pw
‫ﱠ‬
َ‫ق ﷲُ فِي ِه َع ْبدًا ِمن‬ َ َ َ َ
َ ِ‫ قا َل" َما ِمنْ يَ ْو ٍم أ ْكث َر ِمنْ أنْ يُ ْعت‬، ‫ﷲ عليه وسلم‬ hn[w {]mbapÅhsc D´pIbpw XÅpIbpw sN¿p¶Xv
‫ َما‬: ‫ َوإِنﱠهُ لَيَ ْدنُو ثُ ﱠم يُبَا ِھي بِ ِھ ْم ا ْل َمالئِ َكةَ فَيَقُو ُل‬، َ‫النﱠا ِر ِمنْ يَ ْو ِم ع ََرفَة‬ Øncw ImgvNbmWv \mw kzÀK{]thi¯n\pÅ
(‫أَ َرا َد َھؤُال ِء ؟")صحيح مسلم‬ HcpIÀa¯nemsW¶ Imcyw ad¡mXncn¡pI.
Bbni ‫ رضي ﷲ عنھا‬bn \n¶v \nthZ\w \_n(k)Acpfn:  P_epdlva¡v t\sc Xncnªv {]mÀ°n¡Â Jn_ve¡v
AÃmlp Xsâ ASnaIsf Gähpw IqSpXÂ t\sc XncnªmWv {]mÀ°nt¡Xv.
\cI¯n \n¶v tamNn¸n¡p¶ ZnhkamIp¶p
Ad^m Znhkw Ah³ H¶m\mImit¯¡v h¶v Xsâ apkvZen^(‫)مزدلفة‬
ASnaIfpsS Imcy¯n A`nam\]qÀhw C§s\
]dbpw ChcpsS Bhiysa´mWv ? (apkvenw) AhnsS F¯nb DSs\ aKvcn_v aq¶v dIA¯pw Cim c−v
Bhiy§Ä Ah³ \ndthäpsa¶v kmcw. dIA¯pw(PwApwJkvdpw) \akvIcn¡pI kp_vlnsâ kabw
km[ysa¦n lmPn kqcy³ a²ymÓ¯n \n¶v
hsc Dd§pI Fs´¦nepw {]mÀY\ ]Tn¸n¡s¸«n«nÃ
sXäp¶Xn\v ap¼v \andbn Cd§n Zplvdv AkzÀ hn{ia¯n\mWv ChnsS IqSpX kabw sNehgnt¡−Xv
F¶o \akvImc§Ä \nÀhln¨Xn\v tijw Ad^ kv{XoIÄ, Ip«nIÄ, ZpÀ_eÀ F¶nhÀ¡pw Chsc
bn {]thin¡emWv IqSpX \ÃXv kqcy³
]cnNcn¡p¶hÀ¡pw AÀ²cm{Xn¡v tijw apkvZen^bnÂ\n¶v
AkvXan¨Xn\v tijta Ad^bn \n¶v ]pds¸Smhq an\bnte¡v ]pds¸Smhp¶XmWv. aäpÅhÀ kp_vlv
aKvcn_v _m¦v sImSp¯mepw (kabambmepw) \akvIcn¨Xn\v tijw apkvZen^bnepÅ aivldp ldmw((‫)مشعر الحرام‬
Ad^bn \n¶v aKvcn_v \akvIcn¡cpX.v AXv -
F¶ aebntem apkvZen^bn asähnsSsb¦neptam sh¨v
\_nNcy¡v hncp²amW.v kqcy³ AkvXan¨Xn\v tijw Jn_ve¡v t\sc Xncnªv Aev] kabw {]mÀ°\, XIv_oÀ
apkvZen^bnte¡v ]pds¸SpI. F¶m CimCsâ F¶nh sN¿Â kp¶¯mWv.]n¶oSv kqtcymZb¯n\v ap¼mbn
kabw \ãs¸Spsa¶v `bs¸«m kuIcys¸« GXv
an\bnte¡v ]pds¸SpI essº¡Ãmlp½ F¶ XÂ_nb¯v
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
24 25

ZpÂlnÖ ]¯n\v Pwd¯p AJ_bn IsÃdnbp¶Xv hsc ItÃdn kw`hn¡mhp¶ A_²§Ä


XpScpI. t]mIpt¼mÄ hgnbnÂ\n¶v IÃv s]dp¡mhp¶XmWv.
F¶m IÃv s]dp¡m\mbn {]tXyIØew
\nÝbn¨n«nÃm¯Xn\m kuIcyapÅ GXv Øe¯pw kab¯pw  ]nimNns\ FdnbpIbmsW¶ hnizmk¯n iIvXnbmbpw
s]dp¡mhp¶XmWv. ISe aWntb¡mÄ AÂ]w hen¸apÅ IÃmWv shdpt¸msSbpw FdnbpI AÃmlp ssZhkvacW \ne\ndp¯m
Fdnbm\mbn tiJcnt¡−Xv. lÖv Bcw`n¡p¶Xn\v ap¼pw IÃv \mWv IsÃdnb \nbaam¡nbXv.
tiJcn¡mw  sNcn¸v,henbIÃv,jq, ac¡jvW§Ä t]mepÅh sIms−dnbÂ.
hÀÖnt¡−h  FÃmhcpw Xsâ ktlmZc³amcmsW¶ Nn´tbmSv IqSn
kuayambn s]cpamdpIbpw £am]qÀhw FdnbpIbpw
 apkvZen^bnse¯nbm BZyw IÃv tiJcn¡pI. sN¿p¶Xn\v ]Icw. Xn¡pw Xnc¡pw Iq«n FdnbpI. IÃv
 apkvZen^bn \n¶v Xs¶ IÃv s]dp¡Wsa¶ hnizmkw. ^eI¯n X«Wsa¶nà XS¯nsâ DÅn hoWm aXn.
 kwkw shůnepw aäpw IÃv IgpI CXv \_nNcybn  FÃm IÃpw Hcpans¨dnbpI CXv Hcp Gdv am{Xamsb
Øncs¸«phcm¯XmWv. ]cnKWn¡pIbpÅq H¶n\v ]pdsI asäm¶mbn Hmtcm IÃv
 I^³ ]pSh kwkw shůn IgpIn DW¡pI. CXv hoXw AÃmlp AIv_À F¶v ]dªmWv Fdntb−Xv Cu
]mSnÃm¯XmWv. ImcWw \mw FhnsSsh¨v coXnbmWv FÃm Gdn\pw kzoIcnt¡−Xv.
acn¡psa¶Xn¶v tcJbnà a¡bn sh¨v acn¨m Xs¶ Gdv Ignªm ASp¯IÀaw _enbdp¡emWv tijw
I^³ ]pSh kwkw shůn IgpInbXmbn lZokv apSnIfbpItbm sh«pItbm sN¿pI. IfbemWv IqSpXÂ
{K\vY§fn Øncs¸«n«panÃ. ]pWyIcambXv. CtXmSv IqSn H¶mas¯ XlÃpembn AXmbXv
ssewKnI_ÔaÃm¯ FÃmw A\phZ\obambn.At¶ Znhkw
sNt¿− IÀaamWv Xzhm^pÂC^mZ AXmbXv lÖnsâ
dpIv\n s]« Xzhm^v CXv \nÀhln¡msX lÖv kzoImcyaÃ
ZpÂlnÖ ]¯vv H¶mas¯ coXn(Xa¯pAv) kzoIcn¨hÀ kAvbpw sN¿Ww
a¡bn sN¶mepÅ BZys¯ Xzhm^nsâ IqsS kAvbv
sN¿m¯ Jmcn\pw ap^vcnZn\pw kAvbv sN¿Ww. Xzhm^pÂ
temI¯nsâ hyXykvX `mK¯pÅ apkvenwIÄ an\bn C^mZbpsS Bcw` kabw am{Xta lZokn h¶n«pÅq Ahkm\
Hcpan¨pIqSn ssZhm\p{Kl¯n kt´mjn¡pIbpw kabw ]dbm¯Xn\m ZpÂlnÖ Ahkm\¯nepw sN¿mw.
ssZh{]oXn¡mbn X§fpsS -_enIÀahpw lZvbpw hpZplnb¯pw  taÂkqNn¸n¨Xv t]mse Xzhm^pw kAvbpw Ggv
\nÀhln¡pIbpw sN¿p¶ ZnhkamW.v A¶v lmPn BZyw NpäemsW¶Imcyw HmÀ¡psatÃm.
sNt¿− IÀaw Pwd¯p AJ_bn Ggv IsÃdnbpIbmWv
tijw XÂ_nb¯v \ndp¯n s]cp¶mfn\v sNmÃp¶ XIv_odmWv  Xzhm^p C^mZ ZpÂlÖv ]¯nt\¡mÄ ]n´n¸n¡Â
sNmtÃ−Xv. XIv_odnsâ H¶ne[nIw coXn lZokpIfn ImWmw A\phZ\obamWv. Xzhm^p hnZmCsâ IqsSbpw Cu
Hcp cq]w am{Xw Xmsg sImSp¡p¶p Xzhm^v sN¿mw At¸mÄ c−n¶papÅ \n¿¯v a\ÊnÂ
IcpXWsa¶v am{Xw.
Xzhm^pÂC^mZ (lÖnsâ dpIv\mb Xzhm^v) Gd,vapSn
‫ﷲ أكبر ﷲ أكبر ﷲ أكبر آلإله إال ﷲ ﷲ أكبر ﷲ أكبر و` الحمد‬ Ifb F¶nh ]qÀ¯nbm¡nbm ssewKnI_Ôhpw
A\phZ\obambn. (ZpÂlÖv ]¯nse IÀa§Ä {Iaw
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
26 27

sXän¡p¶Xn XIcmdnÃ. AXmbXv HcmÄ BZyw apSn asämcmÄ¡v th−n Fdnbmw {]mÀ°n¡pt¼mÄ inÀ¡nÃm¯
Ifªp tijw Xzhm^v adn¨pw sN¿mw) {]mÀ°\IÄ sXscsªSp¡Ww. _lpssZhmcm[\
Ip¯n\nd¨ {]mÀ°\IÄ ]e lmPnamcptSbpw hiw I−n«p−vv
‫(أيام التشريق‬A¿map¯ivcoJv) inÀ¡v IeÀ¶ IÀa§Ä AÃmlp kzoIcn¡pIbnÃ. AÃmlp
IÀa§Ä kzoIcn¡p¶hcn \s½ DÄs¸Sp¯s«. _m¡n
ZpÂlnÖ 11,12,13 Znhk§fpsS cm{XnIfn an\bn kab§fnepw {]mÀ°\ ZnIvdv F¶n§s\ ssZh {]oXn IcØ
cm]mÀ¡Â hmPn_m¯pIfnÂs]«XmIp¶p [rXnbpÅh\v 13 am¡m\pXIp¶ IÀa§Ä sN¿m\mWv \mw IqSpXÂ
sâ cm{Xn Xmaknt¡−XnÃ. ]{´−n¶v kqcy³ AkvXan¡p¶ {i²nt¡−Xv. ]hn{X`qanbnte¡v C\n hcm³ km[n¡psa¶Xn\v
Xn\vv ap¼v an\ hnSWsa¶v am{Xw an\ hnSm¯hÀ A¶v IqSn bmsXmcp Dd¸panÃtÃm In«nb Ahkcw ]camh[n D]tbmKn¡pI.
an\bn cm]mÀ¯v 13 \pw IqSn FdnbWw.
‫ت فَ َمنْ تَ َع ﱠج َل فِي يَ ْو َم ْي ِن فَ َال إِثْ َم َعلَ ْي ِه َو َمنْ تَأَ ﱠخ َر فَ َال‬ ٍ ‫ﷲَ فِي أَي ﱠ ٍام َم ْعدُودَا‬
‫َو ْاذ ُك ُروا ﱠ‬ ‫( طواف الوداع‬hnShm§Â Xzhm^v)
. َ‫شرُون‬ َ ‫ﷲَ َوا ْعلَ ُموا أَن ﱠ ُك ْم إِلَ ْي ِه ت ُْح‬‫إِ ْث َم َعلَ ْي ِه لِ َم ِن اتﱠقَى َواتﱠقُوا ﱠ‬
F®s¸« Znhk§fn \n§Ä AÃmlpsh kvacn¡pI(AhbnÂ) lÖnsâ dpIv\pIÄv hmPn_m¯pIÄv F¶nh ]qÀ¯nbm¡n
c−p Znhkw sIm−v aXnbm¡n Bsc¦nepw [rXns¸«v t]mcp¶ a¡hnSp¶Xn\v ap¼v am{Xw sNt¿− IÀaamIp¶p hnShm§Â
]£w Ah\v IpäanÃ.(HcpZnhkhpwIqSn)Xmakn¨p t]mcp¶h¶pw Xzhm^v.
IpäanÃ. kq£vaX ]men¡p¶h¶v (AXmWv D¯aw). \n§Ä (‫ت)متفق عليه‬ ِ َ‫الَ يَ ْنفِ َرنﱠ أَ َح ٌد َحت ﱠى يَ ُكون‬
ِ ‫آخ ُر َع ْھ ِد ِه بِالْبَ ْي‬
AÃmlpsh kq£n¡pIbpw Ah¦te¡v \n§Ä Hcpan¨p ،\n§fnsemcmÄ lÖv IÀa¯nsâ D]kwlmcambn IAv_sb
Iq«s¸Spsa¶v a\Ênem¡pIbpw sN¿pI. ( AÂ-Jd 203) Xzhm^v sNbvXpsIm−ÃmsX a¡ hnScpXv (_pJmcn) Cu Xzhm^v
A¿map¯ivco¡nsâ Znhk§fn sNt¿−IÀa§Ä lÖnsâ hmPn_m¯pIfnÂs]«XmbXn\m CXv sN¿m¯]£w
{][m\ IÀaw aq¶v PwdIfn IsÃdnbemWv kqcy³ _en sImSp¡Ww BÀ¯hImcnIfpw {]khmip²nbpÅhcpw Cu
BImi a²y¯n \n¶v sXänb tijamWv Fdntb−Xv, BZyw Xzhm^v sNt¿−Xnà AXn¶mbn AhÀ¡v thsd
Fdntb−Xv akvPnZp ssJ^n¶Sp¯pÅ H¶mas¯ PwdbnemWv {]mbÝn¯hpanÃ. F¶m Xzhm^pÂC^mZbpsS Imcy¯nÂ
tijw a²y `mK¯pÅXnepw ]n¶oSv aq¶mas¯(Ip_vd) Pwdbnepw BÀ¡pw Cfhnsö Imcyw ad¡mXncn¡pI. lÖv Ignªv
aq¶v Znhkhpw C{]Imcw sN¿pI. H¶n\v ]pdsI asäm¶mbn aS§nt¸mcpt¼mÄ ap³`mKw akvPnZp ldman\v t\sc Xncn¨v
Hmtcm IÃv hoXw AÃmlp AIv_À F¶v ]dªmWv Hmtcm ]pdtIm«v \S¡p¶ kz`mhw \_n (k) bpsS
PwdIfnepw Fdntb−X.v H¶mat¯bpw c−mat¯bpw PwdIfn amXrIbnenÃm¯XmWv.
FdnªXn\v tijw Jn_ve¡v t\sc Xncnªv ssI DbÀ¯n
{]mÀ°n¡Â kp¶¯mWv. H¶n Pwd {]mÀ°n¡p¶hsâ
heXp`mK¯pw c−n Pwd {]mÀ°n¡p¶hsâ CSXp
`mK¯pamIp¶ \nebnemWv {]mÀ°\¡v km[ysa¦nÂ
\nÂt¡−Xv. {]mÀ°n¡pt¼mÄ Xncs¡mgnª Øet¯¡v amdn
\n¡emWv a\Êm¶n[y¯n\pw aäpÅhÀ¡v ieyanÃmXncn¡m\pw
\ÃXv. aq¶mas¯ Pwdbn FdnªXn\v tijw {]mÀ°\bnÃ.
IsÃdnbm³ km[n¡m¯ lmPnamÀ¡v asämcmsf
NpaXes¸Sp¯mw AbmÄ kz´¯n\v th−n FdnªXn\v tijw
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
28 29

IbnÃ.{]mbÝn¯ambn HcmSns\ Adp¯v a¡bnse


Ahkm\ambn ]mhs¸«hÀ¡v hnXcWw sNbvXm aXn.
2 hnhmlmt\zjWw CXn¶v {]tXyI {]mbÝn¯w \nÝbn¨n«nÃ
3 icoc¯nseapSn\o¡w sN¿Â
_lpssZhmcm[\bpsS A]ISw t_m[ys¸Sp¯pIbm aq¶v Znhks¯ t\m¼v Asæn Bdvkm[p¡Ä¡v [À½w
bncp¶p apgp{]hmNI³amcptSbpw apJy {]t_m[\ hnjbw. sN¿Â (Hmtcm km[phn\pw HcpIntem AcnhoXw) AsænÂ
F¶m k¦SIcsa¶v ]dbs«! XuloZv Øm]n¡m³ th−n \|\XIfnÃm¯ BSns\ Adp¯v hnXcWw sN¿Â
\nÀan¡s¸« ]cnip² `h\¯n¶Sp¯v sh¨v t]mepw P\§Ä
AÃmlphÃm¯htcmSv {]mÀYn¡p¶p AÃmlp \aps¡ÃmhÀ¡pw Clvdman \njn²amb asäÃm¯n\pw Cu{]mbÝn¯amWv
t\Àhgn \ÂIpamdmIs«. lÖv IÀaw Ignªv Xncn¨v \ÂtI−Xv Xa¯pAv, Jndm³ coXn kzoIcn¨hÀ BSv
t]mIpt¼mÄ \mw sNbvX IÀas¯¡pdn¨pw AXnsâ amsSm«I§fn H¶ns\ _en(lZvbv) sImSp¡Ww H«Iw ]ip
alXzs¯¡pdn¨pw H¶pIqSn BtemNn¡pI. AÃmlphns\ F¶nhbn GgmfpIÄ¡v hsc ]¦v tNcmw km[yasænÂ
aq¶v t\m¼v lÖnsâ kab¯pw _m¡n \m«nte¡v
[mcmfw kvXpXn¡pI.(` ‫ )ا ْل َح ْم ُد‬AXnbmb B{Klw D−mbn«pw aS§nbXn\v tijhpw (BsI ]¯v) \nÀhln¡pI.
hyXykvXImcW§fm ChnsS F¯nt¨cm³ Ignbm¯hÀ¡v 4 th«bmSnbmÂ
th−n {]mÀ°n¡m³ ad¡mXncn¡pI. tijw \½psS PohnXw th«arK¯n\v XpÃyamb arKs¯ _enbdp¡pI AsænÂ
CkvemanIm[ym]\§Ä¡\pkrXambn Nn«s¸Sp¯m³ Ignhn³]Sn XXpÃyambXvnsâ hne¡p `£Ww hm§n HcmÄ¡v AckmAv
{ian¡pI.{]tXyIn¨v k¼mZyw A\phZ\obam¡p¶ Imcy¯n hoXw hnXcWw sN¿pI.
IqSpX PmKcqIcmhpI. lÖnsâ IÀa§Ä \_n(k) sNbvXXv
t]mse bmbncn¡m³ \mw {]tXyIw {i²n¡pI. F¦n am{Xta
AÃmlp AXv kzoIcn¡pIbpÅq. km[mcW ]ÅnIfn Adnªncnt¡−h
PamA¯mbn \akvIcn¨m 27 Cc«n {]Xn^eamsW¦nÂ
akvPnZp ldman Hcp e£amWv {]Xn^ew, FÃm PamA¯nepw kuP\y NnInÕ: a¡bnsebpw, aZo\bnsebpw FÃm kÀ¡mÀ
]s¦Sp¡pI.IqSpX Znhk§Ä a¡bn Nnehgn¡m³ Bip]{Xnbnepw lmPnamÀ¡v kuP\y NnInÕ e`n¡p¶p.
{i²n¡pIbpw sN¿pI. AÃmlp \½psS lÖpw DwdbpaS§p¶
FÃm IÀa§fpw kzoIcn¡pIbpw \cI¯n \n¶v \s½ a¡, aZo\, an\, apkvZen^, F¶o Øe§fn CuNnÓw
Im¯p c£n¡pIbpw sN¿pamdmIs«. \m^m R§fn ImWp¶ Øe¯v hgnsXänb lmPnamsc klmbn
AdnhnÃmbva aqetam adhn aqetam kw`hn¨ hogvNIÄaqew R§sf ¡p¶p.hgn sXänb lmPnamÀ Cu CuNnÓw ImWp¶
in£n¡cptX. Hm^oknse¯pI.
{]mbÝn¯w ]cmXn: apXÆn^pambn _Ôs¸«Xpw aäpapÅ lÖv kw_Ôamb
Clvdman hntcm[n¨h sNbvXmÂ
1 kwtbmKw Imcyam{X {]kIvXamb FÃm]cmXnIfpw (shÅw shfn¨w
\|\XIfnÃm¯ ]iphnt\tbm H«It¯tbm Adp¯v t]mepÅh) Abt¡−Xv Xmsg sImSp¯ \¼dnemWv. ^mIvkv
aptJ\tbm t\cn t_m[n¸n¡pItbm sN¿mw. \n§Ä ChnsS
a¡bnse km[p¡Ä¡v hnXcWw sN¿pI AXn \n¶v h¶nd§p¶tXmSv IqSn apXÆn^nsâ D¯chmZnXz¯nembn.
Xn¶m³ ]mSnà ASp¯hÀjw Xs¶ ho−pw lÖv sN¿Ww. apXÆn^nsâ t^m¬ \¼À Ft¸mgpw ssIhiw sh¡pI. (]cmXn
kwtbmKwaqew lÖv _mXznemIp¶p. F¶m H¶mas¯ sImSpt¡− A{UÊv: lÖv a{´meb{_m©v Hm^okv, ]cmXn
XlÃpen\v tijamsW¦n lÖv _mXznemhp
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
30 31

skÂ, dpssk^m, D½p Jpdm Bip]{Xn¡v kao]w, t^m¬:- t]mepÅXv GXv kab¯pw ssIhiw sh¡pI. GsXmcp
5308200 Ext: 1103,1107 Fax: 5307200) Cu A{UÊn \m«n \n¶pw {]iv\¯nepw \n§Ä¡v klmbIambncn¡pw. Rm³
]cmXn Ab¡mw t\cn sImSp¡emWv IqSX \ÃXv.t]cv lmPnbmsW¶v \n§Ä ]cnPbs¸Sp¯msX¯s¶ _Ôs¸«
]mkvt]mÀ«v \¼À A{UÊv F¶nh hyIvXambn ]cmXnbn hÀ¡v a\knem¡m³ CXv klmbIamIpw.
D−mbncn¡Ww. a¡m Aaodn¶pw ]cmXn sImSp¡mw. (The Prince of Iokv: \n§fpsS sNcp¸v t]mepÅh ldante¡v t]mIpt¼mÄ
Holy Makka Governorate, Holy Capital Makka, K.S.A) ]cmXn Cw¥ojnsem Ioknen«v ssIhiw sh¨m \ãs¸SpIbnÃ.km[mcW ]ÅnbnÂ
Ad_nbntem Bbncn¡Ww Xbmdmt¡−Xv. sh¡p¶Xv t]mse sh¨m Xncn¨v In«ns¡mÅWsa¶nÃ.
D´ph−n: Xzhm^v t]mepÅ IÀa§Ä¡v \S¡m³ apSn IfbÂ: apSn Ifbm\pw sh«m\psaÃmw _Ôs¸«hÀ¡v
km[n¡m¯hÀ¡v \nÝnX XpItbm CJmatbm sImSp¯m AwKoImcw \ÂInb ImÀUv Kh¬saâv \ÂIp¶p. CXv AhcpsS
D´ph−n e`n¡pw h−n Xncnt¨Â¸n¡pt¼mÄ XpI Xncn¨v e`n¡pw Igp¯n Xq¡nbnSWsa¶mWv \nbaw, lmPnamÀ t\m¡n Dd¸p
_Ôp¡Ä¡v Ch D]tbmKn¨v lmPnsb Xzhm^v, kAvbv F¶nh¡v hcp¯pI. ]ehymP _mÀ_Àamcpw ]hn{X`qanbn lmPnamsc
klmbn¡mw. NqjWw sN¿mdp−v .
SmIvkn: ]e SmIvknIfpw lÖvImew ]Ww hmcn¡q«m\pÅ `£yhkvXp¡Ä: sIm−p hcm³ A\phZn¨ IW¡\pkcn¨v
Ahkcambn ImWp¶p. hnjaansæn \S¡emWv IqSpX \m«n \n¶v sIm−ph¶m sNehv Ipd¡m³ km[n¡pw
\ÃXv {]tXyIn¨v ZpÂlnÖ BZyw apX lÖv Ignbp¶Xv hsc A\phZn¨ km[\§fpambn _Ôs¸« hnhcw lÖv I½nänbpsS
C\n Ibtd−n h¶m h−n \¼À Ipdns¨Sp¡m³ Hm^okn t\cn«v At\zjn¡pI.
ad¡mXncn¡pI. ]ecptSbpw ]Ww \ãs¸« kwLSw t\cn apkÃ: (I¼fw) H¶v ssIhiap−mIp¶Xv \akvIcn¡m³
tIÄ¡m³ km[n¨n«p−v. Ah\hsâ km[\§Ä `{Zambn klmbIamIpw
kq£nt¡− D¯chmZnXzw X¶n Xs¶bmsW¶ Imcyw bm{X: GsXmcp cmPyt¯¡v t]mIpt¼mgpw B\m«nse
ad¡mXncn¡pI s]mXp \nba§Ä am\nt¡−XmWv AXv sIm−v Xs¶
acWw: FhnsS sh¨pw kw`hn¡msatÃm lmPn acn¨m BZyw AXmXv cmPys¯ \nba§Ä Andªncn¡Â A\nhmcyamWv
apXÆn^ns\ Adnbn¡pI I^³ ]pShbS¡w kuP\yambn IÅnap−v, aS¡n¡p¯Â,]pIhen F¶n§s\ Nne {]tXyI
e`n¡p¶p bmsXmcp sNehpw \ÂtI−XnÃ. kz`mh§Ä tIcfobÀ¡p−v CXv Npäp]mSv a\Ênem¡msX
`£Ww: Ad^, an\m,apkvZen^ F¶nhnS§fn DZmca\kvIcpsS D]tbmKn¡p¶Xv aqew ]e lmPnamÀ¡pw {]bmk§Ä
hI kuP\yambn `£Ww hnXcWw sN¿p¶p. hm§n krãn¡mdp−v Hcp dqan H¶ne[nIw BfpIfp−mhpsatÃm
D]tbmKn¡mw AhÀ¡v th−n {]mÀ°n¡psasÃm.. an\bnemWsÃm HcmÄ ]pIhen¨mepÅ hnjaw DÄsImÅpsatÃm(]pIhen
IqSpXÂ Xmaknt¡−n hcnI an\bnte¡v t]mIpt¼mÄ AhnÂ
t]mepÅ `£W§Ä sIm−p t]mIemWv \ÃXv Nnet¸mÄ \njn²w-ldmw--amIp¶p) Ad^bn sh¨v t]mepw
bYmkabw `£Ww e`n¨p sImÅWsa¶nÃ. ]pIhen¡p¶ lmPnamsc ImWmw. ]ecpw \nba]meIsc
Ip¯nsh¸v: sa\n³ssPänkv(akvXnjvI NÀaho¡w) Xet¨mdnsâ A\pkcn¡m\pw aSn ImWn¡p¶p. e£§Ä Hcpan¨v tNcp¶
_mly `mK¯v \ocph¶v hoÀ¡p¶ Hcp]IÀ¨hym[nbmIp¶p Øe¯v \mw ]camh[n £an¡m³ X¿mdmtb aXnbmhq.
CXns\ {]Xntcm[n¡m³ th−n \S¯p¶XmWv Cu Ip¯nsh¸v Adhv: lZvbv,^nZvb F¶n§s\ lmPn¡v Adp¡Â \nÀ_Ôamb
B`y´c sshtZinI lmPnamcpsS kpc£¡v th−nbmWnXv Adhn¶v th−n kuZn Kh¬saânsâ AwKoImct¯msS I D
sN¿p¶Xv \m«n \n¶v sN¿m³ km[n¡msX h¶m B(CkvemanIv Uhevsaâv _m¦v) t]msebpÅ CkvemanIv _m¦pIÄ
a¡bnsebpw aZo\bntebpw Bip]{XnIfn kuP\yambn {]hÀ¯n¡p¶p Iu−dn ]WaS¨m \n§Ä¡v tcJ ssI¸ämw.
\S¯p¶p. F¶m lmPn¡v apXÆn^v \ÂIp¶ ImÀUv, hf Jmcn\pw ap¯a¯nApw \ÂtI− _en ZpÂlnÖ 10,11,12,13
lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw
32 33

F¶o Znhk§fnemWv Adpt¡−Xv F¶m {]mbÝn¯ambn


\ÂIp¶ _en¡v {]tXyI kabanÃ. _m¦n ]Ww GÂ]n¨mÂ
]n¶oSv AhcpsS Adhnsâ kabat\zjn¨v _p²nap«n¡p¶hcpw
IpdhÃ. HmÀ¡pI: lÖnsâ kpKahpw kuIcy{]Zhpamb
\S¯n¸n\v th−n kuZo Kh¬saâv sN¿p¶ XpÃyXbnÃm¯ XmfpIfneqsS
tkh\hpw kwhn[m\hpw AkqbmhlamsW¶Xv {]tXyIw
kvaÀ¯hyamWv ap¸Xv e£¯ne[nIw hcp¶ hyXykvX 1 hnhÀ¯I¡pdn¸v 5
\m«pImÀ¡v BZnXyw \ÂIpI F¶Xv \nÊmcambn KWn¨pIqSm 2 lÖnsâ aq¶v coXn 6
AXmbXv \n§fpsS Adhv `wKnbmbnXs¶ \nÀhln¡m³
IgnhpÅ HcpUn¸mÀ«vsaâns\¯s¶bmWv A¡mcyw 3 (Xa¯pAv) 6
NpaXes¸Sp¯nbsX¶v kmcw. aäp hnizkvX 4 (Jndm³) 6
kwhn[m\§fps−¦n GÂ]n¡mw. F¶m Adhnsâ 5 (C^vdmZv) 7
B\pIqeyw hm§n lmPnamsc h©n¡p¶ Hcp hn`mKs¯ lÖv Clvdman {]thin¡m³ \nÝbn¨ 7
kokWn a¡bpsS ]cnkc§fn ImWmw CXn¶v th−n \m«n 6 Øe§Ä (aoJm¯pIÄ)
\n¶v hcnIbpw ]mhs¸« lmPnamsc h©n¡pIbpw ChÀ 7 XÂ_nb¯v sNmtÃ− kabw 9
sN¿p¶p. ZpÂlnÖ ]¯n\v Adpt¡− lZvbv t\cs¯ 8 ClvdmanÂ{]thin¨hÀ¡v \njn²ambh 9
Adp¯v AXnsâ Hmlcn ]äp¶hcpw a¡bneps−¶ Imcyw ]pcpj³amÀ¡pwkv{XoIÄ¡pw 10
{]tXyIw HmÀ½n¸nt¡−n h¶Xn tJZn¡p¶p.
lÖv kw_Ôamb aX]camb FÃm kwib§Ä¡pw 800 _m[Iambh
245 1000 F¶ \¼dn emâv t^mWn \n¶v kuP\yambn
hnfn¡mhp¶Xpw CuNnÓw ImWp¶ Øe§fn Clvdman {]thin¨h\pw aäpÅhÀ¡pw 10
\n§fpsS kwib§Ä t\cn«v tNmZn¡mhp¶XpamWv. 9 Hcpt]mse _m[Iambh
aebmfaS¡w kuZn Kh¬saâv hnXcWw sN¿p¶ 10 ]pcpj³amÀ¡v am{Xw _m[Iambh 10
FÃm`mjIfnepapÅ ]pkvXIhpw ChnsS sh¨mWv hnXcWw 11 kv{Xo¡v am{Xw _m[Iambh 10
sN¿mdv. hnhn[ `mj¡mcpsS tkh\hpw Cu Øe§fn 12 Dwd 11
e`yamIp¶p. Clvdman {]thin¨hÀ¡v 11
13 A\phZ\obambh
14 a¡bnse¯nbm 12
Xzhm^n\nSbn kw`hn¡mhp¶ 16
15 A_²§Ä
16 kAvbv 17
17 lÖv 19
18 lÖnsâ dpIv\pIÄ: 19
19 lÖnsâ hmPn_m¯pIÄ: 19
20 kp¶¯pIfn NneXv 20
‫‪lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw‬‬ ‫‪lPPnsâ IÀ½ imkv{Xw‬‬
‫‪34‬‬ ‫‪35‬‬

‫‪21‬‬ ‫‪ZpÂlnÖ F«v‬‬ ‫‪20‬‬


‫‪22‬‬ ‫‪ZpÂlnÖ H¼Xv – Ad^ Zn\w‬‬ ‫‪21‬‬ ‫مناسك الحج خطوة‪....‬خطوة‬
‫‪23‬‬ ‫‪Ad^bn kw`hn¡p¶ A_²§Ä‬‬ ‫‪23‬‬ ‫وزارة الشؤون اإلسالمية واألوقاف والدعوة واإلرشاد‬
‫‪24‬‬ ‫^‪apkvZen‬‬ ‫‪23‬‬ ‫المشرف العام‬
‫‪25‬‬ ‫‪hÀÖnt¡−h‬‬ ‫‪24‬‬ ‫معالي الشيخ‪ /‬صالح بن عبد العزيز بن محمد آل الشيخ ) وزير الشؤون اإلسالمية‬
‫‪ZpÂlnÖ ]¯vv‬‬ ‫‪24‬‬ ‫واألوقاف والدعوة واإلرشاد(‬
‫‪26‬‬
‫‪27‬‬ ‫‪ItÃdn kw`hn¡mhp¶ A_²§Ä‬‬ ‫‪25‬‬
‫جمع وإعداد الشيخ‪ /‬طالل بن أحمد العقيل‬
‫‪28‬‬ ‫‪A¿map ¯ivcoJv‬‬ ‫‪26‬‬ ‫أ
اع ا‬
‫‪29‬‬ ‫‪hnShm§Â Xzhm^v‬‬ ‫‪27‬‬ ‫المواقيت‬
‫‪30‬‬ ‫‪Ahkm\ambn‬‬ ‫‪28‬‬ ‫المحظورات‬
‫‪31‬‬ ‫‪{]mbÝn¯w‬‬ ‫‪28‬‬ ‫طواف العمرة‬
‫‪32‬‬ ‫‪Adnªncnt¡−h‬‬ ‫‪29‬‬ ‫سعي العمرة‬
‫يوم التروية‬
‫يوم عرفة‬
‫المزدلفة‬
‫يوم النحر‬
‫طواف اإلفاضة‬
‫أيام التشريق‬
‫رمي الجمرات‬
‫طواف الوداع‬

‫ترجمة ‪ /‬شاكر حسين بن محمد الصالحي‬


‫المكتب التعاوني للدعوة واإلرشاد وتوعية الجاليات بمحافظة ثادق والمحمل‬
‫المملكة العربية السعودية‬

Das könnte Ihnen auch gefallen