1.

Socijalna psihologija – pojam i značenje ;

Pihologija je jedna od nauka koja proučava psihički život ljudi. 3 su bitna pitanja u psihologiji: ŠTA, KAKO I ZAŠTO?
Psihologija ima svoj i teoretski i praktnični značaj.
2. Šta proučava socijalna psihologija;
Proučava psihiučki život ljudi-što je njihova osnova, što ih uzrokuje, od čega zavisi, kako se manifestuje. Ona olakšava
rješavanje problema društvenog života, prosvjete, zdravstva itd.
Socijalna psihologija je društvena nauka koja proučava psihički život ljudi – što je njihova osnova, što ih uzrokuje, od čega
zavisi, kako se manifestuje...olakšava rješavanje brojnih problema iz društvenog života.
3. Teme razvojne psihopatologije;
Psihopatologija –poremećaj ličnosti i ponašanja ličnosti uslovljena brojnim faktorima koji su međusobno u interakciji sa
ličnošću. Postoje grupe uzroka za nju: biološki, psihološki, socijalni i sociološki
4. Značaj i razvoj socijalne psihologije – značajna imena naučnika;
Olakšava shvatanje, rješavanje potreba i potreba ljudi u oblasti društvenog života, a sve to u interesu čovjeka. Naučnici su:
Džon Lok, Viljem Vunt, Spirman, Valon, Pavlov, Klapared, Tolman.....
5. Izvori proučavanja socijalne psihologije;
a) potreba da sačuvamo soc.sliku o sebi (samopoštovanje)
b)potreba da se svijet vidi tačno (objektivnost),
a tu su još i motivi koji utiču na ono što mislimo, osjećamo i činimo, kao što su biološki nagon-gla, psihološki-strah
6. Pristupi proučavanju socijalne psihologije;
-bitno je u kojoj mjeri su ljudi pod uticajem svojih tumačenja ili konstrukcije soc. okoline
-mnogo je važno razumjeti kako ljudi shvataju i tumače soc.svijet
-soc.psihologija je nauka utemeljena na eksperimentalnom pristupu
7. Kraći istorijat socijalne psihologije;
Ona je kao nauka stara oko 100 godina, a njen osnivač je Herman Ebinghaus. Korijeni su vezani za filozofsku misao starih
grka. Za njen razvoj je bitan uticaj racionalizma, empirizma.
8. Zahtjevi proučavanja socijalne psihologije;
-već u srednjoj školi
-u svim višim nivoima obrazovanja za profesije
-psihologija olakšava rješavanje brojnih problema iz društvenog života
9. Teorijski i praktični značaj socijalne psihologije;
Teoretski- psihologija daje spoznaje koje će ljudima olakšati shvatanje pojmova iz drugih društvenih disciplina koje čovjek
izučava. Prakti;ni yadataka- je u primjenjivanju rezultata psih.istraživanja i uspješno i efikasno obavljanje različitih
djelatnosti.
10. Predmet izučavanja socijalne psihologije;
je psihosocijalni profil čovjeka u različitim životnim socijalnim situacijama: psih.procesi i funkcije, složena svojstva ličnosti,
fiziološke osnove psih.života, aktivnosti i ponašanja i soc. Status.
11. Ciljevi izučavanja socijalne psihologije;
 uočiti psihološke fenomene u socijalnom kontekstu,
 razumjeti i upoznati etiologiju psiholoških fenomena,
 identifikovati pozitivne ili negativne refleksije socijalnih fenomena,
 predvidjeti, prognozirati ili anticipirati nastanak i razvoj socijalno psiholoških fenomena,
 adekvatno i efikasno intervenisati u okviru ličnih ili društvenih – socijalnih strategija reagovanja.
12. Metode i tehnike u socijalnoj psihologiji;
Metoda je način ili postupak pomoću kojeg se u psihologiji dolazi do potrebnih i ciljanih saznanja o predmetu istraživanja,
proučavanja i njegove primjene.
Metoda se definiše kao relativno specifičan skup postupaka kojima se prikupljaju podaci, utvrđuju činjenice iotkrivaju uzročno-
posljedične veze.
Tehnika je specifičan način konbinacije postupaka, kada u okviru jedne metode postupke tretiramo na razne načine.
13. Instrumenti socijalne psihologije;
Instrumenti služe za sto tačnije prikupljanje podataka o psihološkim pojavama. Da bi se taj zadatak dobro obavio, potrebno je da
instrumenti posjeduju neophodne karakteristike.
Za istraživanje se koriste standardni instrumenti, prilagođeni instrumenti, i instrumenti 'ad hok' konstruisani za konkretno
istraživanje. Instrument je sredstvo koje služi za neposredno ispitivanje (anketa, test, skala...).
14. Elementi naučnog istraživanja socijalno psiholoških fenomena (projekat istraživanja);
 Prilagođeni protokoli  Testovi;
 Zapisnici;  Reakciometri;
 Službene zabilješke;  Rekviziti;
 Foto i video zapisi;  Statistički podaci ( liste postignuća ) različitih
 Anketni upitnici ( ankete ) psiholoških fenomena u oblasti ljudskog života i
rada;

15. Socijalni svijet – pojam, značaj socijalni uticaj;

U samom središtu socijalne psihologije je fenomenm-pojava socijalnog uticaja. Na sve nas utiču drugi ljudi, a kada razmišljamo o
soc. uticaju primjeri koji nam prvi padaju na pamet su direktni pokušaji uvjeravanja. Soc. Uticaj se ne ogleda samo u ponašanju, oni
uključuju i naše misli i osjećaje. Direktni pokušaji socijalnog uticaja čine veliki dio socijalne psihologije.
Socijalna psihologija se definiše kao naučno proučavanje načina na koje su ljudske misli, osjećaji i ponašanje pod uticajem stvarne ili
zamišljene prisutnosti drugih ljudi.
Brojni su uzroci i značaj socijalnog svijeta: potreba da sačuvamo pozitivnu sliku o sebi i potreba da se svijet vidi tačno.
16. Uticaj socijalne stvarnosti sa okolinom;
Da bismo shvatili snagu socijalnog uticaja moramo razumjeti kako ljudi stvaraju konstrukcije svoje socijalne okoline. Mi smo složena
ljudska bića koja percipiraju, razmišljaju i ponekad iskrivljuju informacije iz okoline.
17. Pojam i značaj socijalnog naslijeđa;
Socijalni svijet je cjelokupno socijalno naslijeđe – ukupnost socijalnih institucija, materijalnih, nematerijalnih i drugih dobara koje
čine stvarnost i prenose se sa jedne generacije na drugu. To je akomulirano iskustvo i materijalna postignuća ranijih generacija koje
se prenose i utiču na današnji društveni kontekst.
18. Psihodinamika življenja u savremenim uslovima;
Život čovjeka je u stalnoj komunikaciji i transakciji sa drugim ljudima, pa samim tim na nas drugi ljudi utiču na razne načine (razne
propagandne kampanje, direktni pokušaji uvjeravanja...). Zavisno od životnog prostora sa specifičnim psihosocijalnim obilježjima,
na relaciji potreba, zahtjeva, davanja i zadovoljavanja odgovornih pojedinaca i socijalnog svijeta.
 ili
Život čovjeka – svih uzrasta, polova, psihosocijalnog statusa
- je u stalnoj dinamici, komunikaciji i transakciji sa drugim ljudima
- zavisno od životnih prostora (regija i regiona i drugih životnih lokaliteta)
- sa specifičnim psihosocijalnim obilježjima (nivoima civilizacije, kulture i mentaliteta)
- na relaciji potreba, zahtjeva individualnog i grupnog anktiviteta i reagovanja
- davanja i zadovoljavanja odgovornih pojedinaca (roditelja, nastavnika, ljekara, poslodavaca)
Na tome se zasniva opstanak, nivo razvoja, nivo zdravlja, nivo sposobnosti i kompetencije, nivo anktiviteta, produktivnosti i stila
življenja..., nivo civilizacije i prosperiteta društvenme zajewdnice sa refleksijom na život svake jedinke te zajednice.

19. Socijalizacija, internalizacija i eksternalizacija – pojam i značaj;

Socijalizacija je osposobljavanje jedinke za društveni život – sticanje znanja, vještina, navika, stavova, motiva, vrijednosti, te razvoj
i formiranje ličnosti
Internalizacija je psihosocijalni proces opažanja, doživljavanja, prihvatanja različitih uticaja socijalnog svijeta sa okolinom. Ti uticaji
se odražavaju na razvoj ličnostii njenih složenih svojstava, psihičkih funkcija, aktivnosti i ponašanja.
Ekternalizacija je psihosocijalni proces izmještanja – odvajnaj iz i/ili od ličnosti nepoželjnih, opterećavajućih, patološki, destruktivnih
energija, nagona, impulsa, svojstava i tendencija koje opterećuju tu ličnost lai i njenu socijalnu sredinu.

20. Procesi socijalizacije i internalizacije;

 Klasično uslovljavanje po principima asocijacije,  Učenje po modelu proučavanje, pokazivanje,
formiranje moralne svijesti i moralnog putem psiholoških mehanizama – imitacijom i
ponašanja identifikacijom
 Instrumentalno uslovljavanje – uči se zadovoljiti  Učenje uloga
neka potreba i cilj  Učenje uviđanjem
 Opservaciono uslovljavanje – posmatranje tuđeg
ponašanja
21. Agensi ( izvori, paterni ...) socijalizacije;
Agens(lat.agens)-djelotvorni, radni princip, ono sto je uzrok necemu. Covjek je akter svih dogadjaja u sferi  zivljenja. Sva teznja
drustva usmjerena je u  pravcu  stvaranja , formiranja  zdravog, civilzovanog, sposobnog I kreativnog covjeka –produkt brojnih
prirodnih I drustvenih faktora:familijo genetskih predispozicija; uslova odrastanja u porodici, skoli, uzoj I siroj sredini, od uticaja
vrsnjaka I drugih socijalnih uslova; uzrasta;stepen njegove aktivizacije.
Ili
Sva težnja društva usmjerena je u pravcu stvaranja, formiranja zdravog, civilizovanog, sposobnog i kreativnog čovjeka. Aktivnosti i
ponašanja, posebno poremećena ponašanja djece, maloljetnika i odraslih predmet su proučavanja mnogih nauka. Savremeni
tretman poremećaja ličnosti i ponašanja kod djece i maloljetnika podrazumijeva interdisciplinirani i multipartnerski pristup.
22. Uticaj porodice na socijalizaciju ( funkcionalna, disfunkcionalna )
Porodicu-modeluju stalni raznovrsni socio-psiholoski mehanizmi-njena struktura, dinamika I funkcionalnost. U nizu faktora koji uticu
na razvoj djeteta I formiranju licnosti covjeka , porodica je jedan od najvaznijih.
Funkcionalna : ljubav, sigurnost, zaštita, tolerancija, uvažavanje, itd.
Disfunkcionalna : nedostatak ljubavi, odbačenost, agresivnost, negativizam, bježanje, itd.
ili
Ključni faktor familiogenetskog nastajanja i odrastanja odnosno formiranje zdrave ili nezdrave ličnosti djeteta, maloljetnika i odraslih
osoba je PORODICA. Porodicu modeluju raznovrsni socio-psihološki mehanizm. Funkcionalna porodica pruža: ljubav, sigurnost,
toplinu, povjerenje, itd , a Disfunkcionalna: nedostatak ljubavi, nesigurnost,odbačenost,presija, itd.
23. Uticaj škole na socijalizaciju ( funkcionalna, disfunkcionalna )
Skola u procesu vaspitanja I obrazovanja spontano I ciljano putem sadrzaja I formi objezbjedjuje emocionalni, intelektualni I
socijalni razvoj licnosti. Skola moze imati obiljezja funkcionalnosti (prihvatanje, upoznavanje, razumijevanje, uvazavanje, podrska,
pomoc, tolerancija), I disfunkcionalnosti(nedostatak poznavanja, distanciranje, nepovjerenje, zlonamjernost, nedostatak podrske I
pomoci, itd.)
ili
Škola, u procesu vaspitanja i obrazovanja spontano i ciljano putem sadržaja i formi obezbjeđuje emocionalni, intelektualni i socijalni
razvoj ličnosti. Škola može imati obilježja funkcionalnosti: prihvatanje, upoznavanje, razumjevanje, uvažavanje, podrška..., i
disfunkcionalnosti: nedostatak poznavanja, distanciranje, službenost, nepovjerenje, itd.
24. Socijalni rad i drugi partneri u procesu socijalizacije, internalizacije i eksternalizacije;
Socijalizacija u uzem smislu je osposobljavanje jedinke za drustveni zivot. Internalizacija je psihosocijalni proces  opazanja ,
dozivljavanja, prihvatanja razlicitih uticaja socijalnog svijeta sa okolinom. Eksternalizacija je psihosocijalni process izmjestanja,
odvajanja iz ili od licnosti nepozeljnih, destruktivnih …energija , nagona I tendecija koje opterecuju tu licnost.Uslovi socijalizacije su
opazanje…;dozivaljavanje…;proces  diskriminacije…; proces  generalizacije…; proces  internalizacije…;proces  potkrepljivanja-
stimulacije( vrednovanja, nagradjivanja, kaznjavanja…).
Ili
Socijalizacija u užem smislu je osposobljavanje jedinke za društveni život a u širem smislu predstavlja razvoj i formiranje ličnosti.
Socijalizacija se ostvaruje svim modalitetima, metodama, nivoima socijalnog učenja. Internalizacija je psihosocijalni proces
opažanja, doživljavanja, prihvatanja različitih uticaja socijalnog svijeta sa okolinom. Eksternalizacija je psihosocijalni proces
izmještanja iz ličnosti nepoželjnih, opterećavajućih, patoloških...energija, nagona, impulsa...
25. Uticaj sredstava masovnih komunikacija na socijalizaciju ( funkcionalna, disfunkcionalna )
Sredstva masovnog komuniciranja je zajednicki naziv za razlicite medije(tv, radio,novine,interent,itd). U savremenom drustvu I
masovnoj kulturi sredstva masovnog komuniciranja u svakom razvijenom drustvu predstavljaju vazan agens socijalizacije ciji je
uticaj veliki posebno kod mladih.         Informacije mogu biti funkcionalne (u korist covjeka) I disfunkcionalne(protiv
covjeka,npr.ugroziti privatnost).
26. Civilizacija, kultura i mentalitet – pojam, značaj i uticaj na razvoj ličnosti;
Civilizacija danas znaci-ukupnost svih misaonih I umjetnickih shvatanja I uvjerenja, znanja, vjestina, obicaja I etickih normi u
ljudskim komunikacijama I transakcijama.

Kultura je  ukupnost  materijalnih, duhovnih I etickih vrijednosti koje je covjek stvorio u svom drustvenom-istorijskom nasljedju u
kojem ucestvuju u organiziranju zivota sa drugim ljudima sa kojima  komunicira I vrsi razmjenu duhovnih I materijalnih dobara .

Mentalitet podrazumijeva skup kolektivnih osobina I sklonosti jednog naroda, stanovnistva na odredjenom prostoru, etnickih I
vjerskih zajednica I drugih kolektiviteta, to je odnos prema sebi, drugima I radu.
Ili

Civilizacija znači ukupnost svih misaonih i umjetničkih svatanja i uvjerenja, znanja, vještina, običaja i etičkih normi u ljudskim
komunikacijamai transakcijama.
Kultura je ukupnost materijalnih, duhovnih i etičkih vrijednosti koje je čovjek stvorio u svom društveno-istoriskom i socijalnom
naslijeđu.
Mentalitet podrazumjeva skup kolektivnih osobina i sklonosti jednog naroda.
Civili, kultura i mentalitet su značajni faktori socijalizacije ličnosti.
27. Uticaj socijalizacije i internalizacije na doživljavanja, reagovanja ponašanja i stil življenja;
Brojni agensi(izvori) uticu na zdravo ili nezdravo odrastanje licnosti I njeno formiranje  od zaceca kroz djetinjstvo, mladost, zrelo
doba, do kraja zivota. Faktori socijalizacije I internalizacije uticu na formiranje strukture licnosti   sto je primarni faktor svih
dozivaljavanja, reagovanja, aktivnosti I ponasanja
ili
Brojni agensi utiču na zdravo ili nezdravo odrastanje ličnosti i njeno formiranje.Faktori socijalizacije i interalizacije utiču na
formiranje strukture ličnosti u najširem smislu.Struktura ličnosti je primarnii faktor svih doživljavanja, reagovanja, aktivnosti i
ponašanja. Struktura je visoko korespodentna sa nivom zrelosti, duhovnosti, otpornosti i imunitetom ličnosti. Značajno determiniše
skript reagovanja i ponašanja i stil življenja.
28. Zdravo i/ili nezdravo odrastanje;
Za djecu je nezamjenljiv osjecaj ljubavi koji ih medjusobno povezuje s roditeljima. Ljubav prema roditeljima je uvjet zarazvitak
drugih socijalnih cuvstava (razumijevanje, suosjecanje, ljubaznost, postivanje drugih, itd.). Zdravo odrastanje je u zdravoj porodici
gdje se jednako postuju I otac I majka. Nezdravo odrastanje  je u nesredjenoj porodici  I losim odnosima mjedju roditeljima gdje
djeca  osjete nedostatak ljubavi I paznje I trpe svadje I sve to I sami upijaju I uce, sto kasnije utice na njihovo ponasanje.
Ili
Ne postoji jasna granica između normalnog i patološkog u djetinstvu i mladosti.Vrijednosni sudovi o tome šta je normalno, zdravo,
istovremeno i dobro, a ono što je bolesno, patološko i loše-netreba da se temelji na jednostranim i nepotpunim saznanjima i
stavovima o osobi i njenim reakcijama.
29. Efekti socijalizacije i internalizacije na psihičke funkcije;
U okviru egzistencije covjeku je potrebno da upozna stvarnost, okolinu, ljude , predmete, ponasanje, itd. Treba steci znanje o
okolini. To cini putem psihickih procesa I funkcija pomocu kojih postaje svjestan pristustva predmeta I ljudi, njihovih osobina,
ponasanja  I aktivnosti, na osnovu cega se prilagodjava. Znacajnu ulogu u tome imaju psihicki procesi I funkcije.
Psihički procesi su promijenjene koje mogu biti: intelektualni, emocionalni i voljni.
Ili
Čovjek trba steći spoznaje-znanja o okolini. To čini putem psihičkih procesa i funkcija pomoću kojih postaje svjestan prisustva
predmeta i ljudi, njihovih osobina, ponašanja i aktivnosti na osnovu čega se i u okviru i u cilju egzistencije prilagođava efikasnim ili
neefikasnim reakcijama, ponašanjima i aktivnostima.

30. Kako spoznajemo sebe i druge;

Socijalna percepcija proucava kako ljudi stvaraju utiske I zakljucke o drugim ljudima. Postoji verbalno, neverbalno I emocionalno
izrazavanje I ponasanje drugih. Ponekad su izrazi lica mjesavina osjecanja, pri cemu jedan dio lica izrazava jednu emociju, a drugi
dio lica drugu emociju.Amblemi su neverbalni gestovi koji imaju odredjeno znacenje I kuluroloski su determinisani. Pokusavamo 
otkriti zasto ljudi rade ono sto rade-prema atribucijskoj teoriji. Ljudi su skloni zakljucivanju  na prvi pogled. Medjutim, tu se javlja
pogreska u procjenjivanju. Odbrambene atribucije pomazu ljudima da izbjegavaju osjecaj vlastite ranjivosti I smrtnosti.
Ili
Socijalna percepcija proučava kako ljudi stvaraju utiske i zaključke o drugim ljudima.Ljudi neprestalno donose takve zaključke po
socijalnom svijetu i ljudima jer im to pomaže da bolje razumiju i predvide događaje u socijalnom svijetu.Jedan izvor informacija
kojima se ljudi koriste je verbalno, nverbalno i emocinalno izražavanje i ponašanje drugih.
31. Afektivni procesi – značaj emocija za zdravo i/ili nezdravo odrastanje;
Afektivni procesi su procesi u kojima učestvuju emocije, tj. osjećanja.
Emocije su psihički procesi koji odražavaju odnos čovjeka prema objektivnoj stvarnosti.
Zdravo odrastanje uslovljavaju osjećaji ugode i opuštenosti, a nezdravo osjećaji neugode i napetosti.
32. Faktori socijalnog i emocionalnog doživljavanja, reagovanja i ponašanja;
-emocijonalni doživljaj
-emocionalna reagovanja
-fiziološke promjene
33. Emocije kao izvor aktivnosti i ponašanja – Glazerova šema;
DJELOVANJE ↔ MIŠLJENJE Glazerova šema ukazuje da ljudske aktivnosti i
( PONAŠANJE) ponašanja potiču iz osjećanja, preko fizioloških
↕ ↕ (neurološke, fiziološke, imunološke) procesa i
EMOCIJE motoričkih reakcija, pa tek onda preko
(OSJEĆANJE) ↔ FIZIOLOŠKE REAKCIJE kognitivnih tj. misaonoh procesa.
34. Osnovna svojstva i tipovi emocija;
Osnovna svojstva: - snažan unutrašnji proces (rad endokrinih žlijezda)
- snažan subjektivni doživljaj (ugoda-opuštenost; neugoda-napetost)
- snažne spoljne reakcije
Tipovi : - osnovni - strah, tuga, radost, žalost
- složeni – ljubomora sa neugodom i napetošću
- estetski – doživljaji lijepoga praćeni ugodom
Po jačini trajanja: afekti, raspoloženja, strasti
35. Kontrola emocija;
Svrha kontrole emocija je odbrana od traumatizacije i stresa (psihičkih povreda).
Može biti direktna i indirektna.
36. Uslovi procjene i poznavanja emocionalnog stanja;
 Poznavanje vrijednosti strukture (etičnost)
 Poznavanje kognitivne (spoznajne) strukture
 Poznavanje konativne strukture
 Poznavanje fiziološke aktivnosti

37. Struktura ( složena svojstva ) ličnosti;

 Shvatanja i stavovi  Fizička konstitucija  Sposobnosti
 Aktivnosti  Temperament
  Karakter  Potrebe  Interesi
 Motivi
38. Efekti socijalizacije i internalizacije na složena svojstva ličnosti;
Efekti socijalizacije na složena svojstva ličnosti se ispoljavaju kroz interakciju i saradnju (korespodenciju) strukture ličnosti i agensa
socijalizacije (nevladine organizacije, forum roditelja,forum mladih, porodica, škola, vjerske institucije, socijalni rad, policija,
pravosuđe, zdravstvene institucije, vladine institucije, mediji).

39. Motivacija – pojam, značaj, izvori i kanalisanje;

Motivacija – skup faktora koji pokreću, usmjeravaju, ogramičavaju ili prekidaju određene aktivnosti.
Osnovni faktor je interes, koji podrazumijeva zadovoljenje potreba.
Izvori motivacije se nalaze u društvenoj sredini, u njenim snagama i uticajima, tj. u samom društvu.
Značaj motivacije je taj da utiče na percepciju (opažanje).
40. Sposobnosti ličnosti – pojam, značaj područja (vrste)- formiranje i razvoj pod uticajem socijalnog svijeta;
Sposobnost – mogućnost jedne ličnosti da nešto može ili ne može da ostvaruje. Vrlo značajna komponenta strukture ličnosti.
Vrste:
 Fizičke – fizička izdržljivost, snaga, efikasnost, brzina reagovanja, produktivnost itd.
 Mentalne – inteligencija, funkcije opažanja, mišljenja, uočavanja, zaključivanja, pamćenja itd.
 Senzorne – nivoi opažanja putem čula vida, sluha, mirisa, dodira itd.
 Psihomotorne- nivoi pokretljivosti, koordinacija ruku, nogu, ravnoteža itd.
41. Karakter - pojam, značaj i razvoj pod uticajem socijalnog svijeta;
Karakter je trajna predispozicija koja opredjeljuje odnos licnosti prema sebi i spoljnoj sredini-socijalnom svijetu, Teznja socijalizacije
je razvoj optimalnih,pozeljnih osobina karaktera,Karakterne osobine su pored nasljednosti ,naucene-stecene osobine pod uticajem
socijalnoe sredine

42. Temperament - pojam, značaj (tipovi) - razvoj pod uticajem socijalnog svijeta;
Temperament je crta licnosti odnosno nacin emocionalnog reagovanja na situacije iz socijalnog svijeta i okoline.
Tipovi temperamenta:
-kolerik(brzo i jako reaguje,pesimista je...)
-sangvinik(brzo i slabije reoguje,optimista je,jako ispoljava reakcije prema drugima)
-melanholik(sporo i jako reaguje,pesimista je,manje ispoljava reakcije prema drugima)
-flegmatik(sporo i slabo reaguje,optiista je,slabije ispoljava reakcije prema drugima)
43. Interesi - pojam, značaj i razvoj pod uticajem socijalnog svijeta;
Intersi su relativno trajne predispozicije koje odredjuju odnos licnosti prema sebi i soc.svijetu.
44. Shvatanja i stavovi - pojam, značaj i razvoj pod uticajem socijalnog svijeta;
Stav se definise kao vrednovanje ljudi,objekata ili ideja.Izjednacavaju se sa vrednovanjima zato sto se sastoje od pozitivnih ili
negativnih reakcija na nesto.Stavovi se sastoje od 3 dijela:
-emotivnog(emocionalne reakcije prema objektu stava)
-spoznajnog(misli i vjerovanja o objektu stava)
-ponasajnog(postupci ili vidljivo ponasanje prema objektu stava)
45. Djelovanja stavova na misli i osjećanja;
Stavovi znacajno djeluju na misli,osjecanja i ponasanja.Oni se ne razlikuju samo po emocionalnoj,spoznajnoj ili ponasajnoj osnovi
nego i po snazi.Na snagu stavova djeluju spoznajni aspektielementi,emocionalne i voljne komponente.
46. Socijalni stavovi – pojam, osobine i vrste;
Stavovi se izjednacuju sa vjerovanjima zato sto se sastoje od pozitivnih i neg.reakcijana nesto.Stav je tendencija poz. Ili
neg.reagovanja prema ljudima,pojavama,zbivanjima,soc.svijetu...
Postoje 3 vrste stavova:
-emotivni(emocionalne reakcije prema drugoj osobi)
-spoznajni(misli i vjerovanja o objektu stava)
-ponasajni(postupci ili ponasanje objekta prema stavu)
47. Struktura, formiranje i mijenjanje socijalnih stavova;
Stav je drustvena pojava pod uticajem zamisljenog ili stvarnog ponasanja drugih ljudi.Nasi stavovi prema svemu mogu biti pod
uticajem onoga sto drugi cine ili govore.Promjena stava je cesto reakcija na socijalni uticaj.
48. Istraživanje i ispitivanje socijalnih stavova;
Soc.psiholozi su istrazivali : „KO KAZE“ „STA?“ I „KOME?“ usmjeravajuci se na izvor poruke,samu poruku...Doslo e do saznanja da
ljudi mjenjaju stavove kao odgovor na uvjeravajuce poruke.Postavlja se pitanje koje su od uvjeravajucih poruka vaznije:
-sredisnji put uvjeravanja(ljudi sposobni slusati komunikaciju)
-periferni put uvjeravanja(ljudi pod uticajem perifernih obiljezja)
49. Skale, procjene;
Skale stavova su instrumenti kojima se prikupljaju stavovi ispitanika o osobinama ili postupcima pojedinih osoba,stvari ili
pojava.Obicno se koristi niz od nekoliko skala kojima se procjenjuju karakteri o osobi. To se zove „skala stavova“ i ona zahtjeva
visoku strucnost ispitivaca i poznavanje oblasti ispitivanja.Skale procjena mogu biti: deskriptivne i graficke.
50. Sociogram;
Sociogram je osnovna tehnika Morenove sociometrije.To je graficki oblik predstavljanja članova male grupe s obzirom na njihova
medjusobna mišljenja. U sociogramu treba odgovoriti na 3 vrste pitanja:pitanja pozitivnog izbora,negativnog izbora i pitanja
samoprocjene socijalnog statusa.
51. Fizička svojstva ličnosti - pojam, značaj i razvoj pod uticajem socijalnog svijeta;
Fizičke sposobnosti podrazumjevaju konstituciju, zdravstveno stanje, opštu sposobnost (snaga, izdržljivost, brzina, pokretljivost...). One su osnova tjelesnog i
mentalnog zdravlja.
52. Faktori razvoja složenih svojstava ličnosti;
Faktori su: škola, porodica, aktivnosti, zrenje, radna sredina, šira socijalna sredina,uža životna sredina.
53. Značaj psihoanalize za razvoj socijalne psihologije;
PSIHOANALIZA- Teorija i metoda dubinske psihologije koju je početkom 20. st. utemeljio Sigmund Freud kako bi objasnio duševne procese kao i nastajanje i
liječenje psiholoških poremećaja.
54. Značaj psihodinamske psihologije u proučavanju socijalno psiholoških fenomena;
psihodinamska psihologija - koja na čovjeka gleda kao na biće koje nema kontrolu nad svojim ponašanjem
55. Osnovni ciljevi teorijskog istraživanja u psihologiji;
Cilj teo. istraživanja u psihologiji je u upoznavanju i razumjevanju psihičke stvarnosti. Psihologija odgovara na tri bitna pitanja: šta (uoči, objasni i opiše psihološke
pojave), kako (treba da objasni kako se odvijaju psiholočki procesi) i zašto (otkriti uzroke pojava).
56. Značaj racionalizma i empirizma za razvoj psihologije;
Racionalizam- ističe se azum u traženju istine. Najveći uticaj su imali Rene Dekart i Baruh Spinoza.
Empirizam- stavovi zasnovani na činjenicama i iskustvima.Poseban značaj je imao Džon Lok, koji je svojim empirizmom uticao na karakter i pravac razvoja
psihologije.
57. Interdisciplinarni pristup u proučavanju socijalno psiholoških fenomena;
Znači da je proučavanje ovog fenomena povezano i sa drugim disciplinama, pa se tako i pristupa, a to su : razvojne psihologije, psihijatrije, psihologije, neurologije,
pedijatrije, defektologije, forenzičke psihologije i psihijatrije.

58. Značaj socijalne psihologije za unapređenje i zaštitu duševnog zdravlja djece, mladih i odraslih;
Praktični je značaj psihologije u tome što ljudima omogućava bolje uočavanje, razumjevanje, predviđanje i mijenjanje pojave, događanja, ponašanja i postupaka ljudi s
kojima se svakodnevno susrećemo u kući, školi, na ulici, u sportu, na radu, medijima... Upoznavajući i razumjevajući druge bolje upoznajemo i razumijemo druge.
59. Temeljne osnove socijalne psihologije kao naučne discipline;
Socijalna psihologija je naučna disciplina koja proučava kako stvarna ili zamišljena prisutnost drugih ljudi utiče na naše misli, osjećaje i ponašanje.
60. Fenomeni socijalne psihologije;
Značajan psihosocijalni fenomen je fenomen očekivanja, jer naša očekivanja o socijalnom svijetu ometaju njegovu tačnu pecerpciju tj. mogu i promjeniti samu prirodu
socijalnog svijeta.
61. Sociopatološke pojave kod djece, maloljetnika i odraslih osoba;
Socio-patološke pojave su
●sociopatije
-*politoksikomanije (pušenje, alkoholizam, narkomanija)
-*seksualne izopačenosti i nasilja
-*agresija ( destrukcije, nasilja, ubistva, suicidi)
-*kriminalitet
●socijalne bolesti (somatske, duševne, psihosomatske)
●individualna i društvena dezorganizacija (predbračne, vanbračne i bračne zajednice; porodica;škola; duhovne institucije; uže i šire
soc. Sredine )
62. Etiologija psihosocijalnih fenomena;
Etiologija je vrlo važan faktor u samom rješavanju problema. Kada uočimo problem vrlo je bitno da znamo uzročnost i da to
shvatimo. Etiologija je primarna determinanta prevencije poremećaja ličnosti i ponašanja .
63. Nivoi prevencije sociopatoloških pojava i drugih poremećaja ličnosti;
mogu biti primarni (otklanjanje uzroka); sekundarni ( prekid poremećaja ); tercijarni ( sprečavanje povratništva . Sprovode ih
porodica, škola , policija, socijalni rad, zdravstvene institucije, vlada, tužilaštvo, pravosuđe idr.
64. Eksternalizacija – pojam, značaj i primjena;
Eksternalizacija ( poispoljenje) je psihosocijalni proces odvajanja iz ličnosti nepoželjnih, opterećavajućih, patoloških
energija,nagona, impulsa,i tendencija koje opterećuju tu ličnost ali i njenu sredinu
65. Periodizacija psihosocijalnog razvoja;
Psihosocijalni razvoj prolazi kroz period djetinjstva, adolescencije, zrelog doba i starenja
66. Poremećaji ličnosti i ponašanja su predmet brojnih disciplina...
-psihologije i njenih disciplina; -razvojne psihologije -pedagoške psihologije -medicinske psihologije -kliničke psihologije i
psihopatologije -socijalne psihologije -policijske, kriminalističke, forenzičke, sudske psihologije i dr. nauka -pedagogije -socijalnog
rada
-sociologije -medicine-psihijatrije -pravosuđa -ekologije
67. Određenje poremećenog reagovanja i ponašanja kod djece, maloljetnika i odraslih osoba;
Široka je lepeza poremećenog ponašanja kod osoba različitih uzrasta. Najčešće se govori o dvije osnovne grupe:
prvu čine blaži oblici –vaspitna zapuštenost
drugu čine teži oblici –maloljetnička delinkvencija ili kriminalitet mladih
Ovo je samo uslovna podjela –postoje granični oblici, koombinovani oblici, oblici se prepliću
68. Osnove poremećenog reagovanja i ponašanja kod djece, maloljetnika i odraslih osoba;
U osnovi poremećenog reagovanja i ponašanja kod djece i maloljetnika je uvijek patogeni faktor koji koji je visoko korespodentan
sa -anamnezom odrastanja u porodici, školi, užoj i široj sredini, - formiranjem strukture ličnosti, -nivoom zrelosti, -nivoom
otpornosti , -skriptom doživljavanja i reagovanja i – stilom življenja
69. Složenost poremećaja ličnosti i ponašanja – psihopatologije;
Izrazita složenost poremećaja ličnosti u osnovi ima patogeni faktor , različitog multifaktorskog porijekla . Složenost se ogleda u
etiologiji, simptomatologiji i razornim zdravstveno i psihosocijalnim posljedicama koje vode do potpune dezorganizacije ličnosti
70. Osnovne predispozicije sociopsihološkog razvoja;
su sklonosti poremećenom ponašanju koje imaju
biološke osnove ( familio-gen. faktor) , psihološke(odrastanje) i socijalne (socijalizacija)
71. Aktivizacija – pasivizacija kao faktor razvoja ličnosti;
Aktivizacija je vrlo vazan faktor u razvoju licnosti.Posebno je vazna aktivizacija djece i maloljetnika.Bitna je zato sto osposobljava
djecu i maloljetnike za zdrav zivot.U aktivizaciju spadaju:porodica,skola,mediji,religijska sredina,uza i sira socijalna sredina.
72. Nivoi misaonog aktiviteta u procesu učenja – efekti u procesu socijalizacije i učenja;
Misljenje je psihicki proces posrednog upoznavanja predmeta,pojava,dogadjaja i ljudi.Misljenjem covjek dovodiu funkcionalnu vezu
opazene predmete,pojave,objekte,dogadjaje i dr.tj.vidi ono sto ne moze da vidi i osjeti culima.
Primjer:
Ucenika treba misaono i kreativno aktivirati sto znaci da ga treba staviti u ulogu da uoci problem,da ga obrazlozi i sam predlaze
rjesenja.
73. Osnovne psihopatološke tendence u strukturi ličnosti;
Postoje 3-4 grupe uzroka psihopatizacije cije je porijeklo
-biolosko(genetske predispozicije,poremecaji endokrinih zljezda,oboljenje CNS-a)
-psiholosko(nerazvijenost inteligencije,emocionalna nestabilnost,....)
-socijalni(porodica,skola,uza i sira drustvena sredina)
Potrebno je obratiti paznju na sve izvore psihopatizacije licnosti i njene rehabilitacije u cijoj osnovi promjene tih faktora.

74. Predrasude – pojam i značaj u socijalnoj psihologiji;

Predrasude su oeocionalno obojeni stavovi koji uticu na dozivljaje,reagovanje i ponasanje. Soc.psiho.predrasude definisu kao
negativan stav prema članovima prepoznatljive grupe zasnovan iskljucivo na njihovom članstvu u grupi.
Prema teoriji realnog sukoba predrasude su neminovna propratna pojava starog sukoba izmedju gruoa oko ograničenih
resursa.Najvazniji način smanjenja predrasuda je kontakt-okupljanje vlastite i vanjske grupe.Proces socijalne spoznaje su važni u
stvaranju i
održavanju stereotipa i predrasuda.
75. Konformizam, pojam i značaj u socijalnoj psihologiji;
Konformizam mozemo da definisemo kao promjena ponašanja zbog stvarnog ili zamišljenoguticaja drugih ljudi.Važno je pitanje
temelje li se nase odluke uvjek na onome što mi mislimo ili ponekad koristimo ponašanje drugih kao pomoć pri odlučivanju što
učiniti?
Konformišemo se sa drugima zato što vjerujemo da je njihovo tumačenje nejasne situacije tačnije od našeg i da će nam pomoći u
izboru odgovarajućeg načina ponašanja.To se zove informacijski socijalni uticaj.
76. Promjene ponašanja ili uticaj socijalnog svijeta na promjenu ponašanja;
Razmatramo situacije koje će najvjerovatnije prouzrokovati promjene ponašanja zbog informacije socijalnog uticaja:
-kada je situacija nejasna(ljudi koriste jedni druge kao izvor informacija)
-kada je situacija krizna/moramo djelovati trnutno,prirodna reakcija je kako drugi reaguju i uciniti isto)
-kada su drugi ljudi stručnjaci(u nejasnoj situaciji stručniji ljudi vrijede kao vodiči)
Konformisemo se soc.normama grupe,što su implicintna pravila prihvatljivog ponasanja,vrijednosti i vjerovanja.
77. Moralne vrijednosti – značaj, formiranje i kanalisanje;
Značajne osobine-složena svojstva ljudi u socijalnom kontekstu su pozitivni i/ili negativni stavovi i otpor prema moralnim
vrijednostima,zakonskim propisima i subjektima zaštite.
Kod maloljetnih prestupnika moralne vrijednosti su u ne skladu sa moralnim vrijednostima odraslih koji su profesionalno upućeni na
njihovo vaspitanje i formiranje.
Kod delikvenata dominiranju negativna shvatanja i stavovi koja su osnova kriminalnih predispozicija.Kriminogeni faktor je
psihopatska strukturisanost osobe-počinitelja prekršaja.Efikasna prevencija predstavlja stalnu edukaciju u prevenciji poremećaja
ličnosti i ponašanja.Prevencijom se otklanja slabost ličnosti tokom odrastanja od djetinjstva do mladosti i zrlosti.Prevencija je osnov
zdravog odrastanja i zaštite djece uspostavljanje i oživljavanje strategije i politike zdravog odrastanja.
78. Grupa – pojam, značaj i socijalni uticaj u grupama;
Grupu možemo definisati kao dvoje ili više ljudi koji su u medjusobnoj interakciji i zavise jedni id drugima ,odnosno utiču jedni na
druge.Uspostavljanje odnosa sa drugim ljudima zadovoljava niz ljudskih potreba.Grupe pomažu da definišemo ko smo,one su važan
dio našeg identiteta.
79. Grupe i grupno ponašanje u procesu odrastanja, aktivnosti i rada;
Covjek najveci broj svojih aktivnosti i uloga ostvaruje pripadnistvom raznim grupama-porodicnoj,kulturnog,nacionalnoj...Boravak
u prisustvu drugih ljudi moze imati niz ucinaka na nase ponasanje.
80. Grupna dinamika – pojam značaj, struktura;
Grupna dinamika oznacava ponasanja i zbivanja unutar i medju grupama.Grupna dinamika pociva na mehanizmima psiholoske
prirode.Posebno su znacajni:imitacija(reagovanje na isti nacin kao drugi),sugestija(aktivnoscu davalaca i primalaca sugestija odvija
se proces grupisanja),simpatija i antipatija,identifikacija i socijalni pritisak,socijalna(grupna)atmosfera....
81. Sociopsihološki mehanizmi grupne dinamike – nivoi i postignuća;
Psihološki mehanizmi grupne dinamike su:imitacija,sugestija,simpatija i antipatija,identifikacija i soc.pritisak,soc.atmosfera,grupna
kohezivnost,grupne norme,ciljevi,disciplina i stilovi rukovođenja.
82. Struktura grupe – uloge, značaj i stilovi rukovođenja;
Postoji više vrsta grupnih struktura,a najvažnije su:struktura moći,komunikaciona i afektivna.Uloge u grupi mogu biti formalne i
neformalne.To su voditelj grupe,sekkretar,posmatrač...Od uloge rukovodioca i aktivnih zavisi dinamika grupe. Stilovi rukovođenja
su:autokratski,demokratski,liberalni i parernalistički.
83. Nivoi komunikacije u socijalnoj grupi;
Verbalni,neverbalni i empatički
84. Osnovni elementi u komunikaciji;
Komunikacijski stimulans i komunikacijska reakcija
85. Komunikacija, interakcija i transakcija – pojam i značaj,
Komunikacija je osnova interakcije(saradnje) i transakcije(razmjene,davanja i primanja).Ima značaj na
odrastanje,socijalizaciju,kreativnost,mjenjanje,internalizacija i eksternalizacija.
86. Pravila verbalne komunikacije;
-treba razlikovati činjenice od sudova i želja
-slati relevantnu informaciju
-izvući kriterij informacija
-informisati o riješivom problemu
-izbjegavati emoc.zasićene termine
-ostati na komunik.polju
-prihvatiti različitost sagovornika
TRI ZLATNA PRAVILA KOMUN.SU: fleksibilnost,sposobnost pravilne komunikacije i poštovanje ličnosti
87. Feedback – pojam i značaj i pravila slanja i primanja;
Feedback je slanje povratnih informacija svome izvoru(osobi sagovorniku). Osnovna pravila slanja su: da sagovornik razumije
informacije,da je spreman prihvatiti inf.i reagovati na informaciju.Feedback direktno obavještava o djelovanju nečijeg ponašanja na
druga lica.
88. Nivoi neverbalne komunikacije;
Paralingvistički.ekstralingvistički i metalingvistički

89. Odnosi verbalne, neverbalne i empatičke komunikacije- zastušljenost u komunikaciji, interakciji i transakciji;
U svakodnevnim komunikacijama,transakcijama i interakcijama se primjenjuju sva tri nivoa komunikacije.Na taj način saznajemo
sve o osobi ili događaju.Ljudi u komunikaciji,interakciji i transakciji treba da prepoznaju vrstu i stil komuniciranja koji su povezani sa
statusom ličnosti.
90. Empatička komunikacija – pojam, značaj i razvoj pod uticajem socijalnog svijeta;
Empatička komunikacija je sposobnost uvlačenja i poniranja u tuđu psihu,shvaćanja i razumjevanja emocija i drugih psihičkih
procesa i pojava druge osobe.Značajna je zato što će se uspješnije izvršiti procjena emocionalnih,dinamičkih i interakcijskih procesa
neke osobe.Do empatičke komunikacije dolazimo logičnim zaključivanjem i analogijom šta bi kako bi to sam učinio.

91. Međusobna privlačnost – od prvih utisaka do bliskih veza;

-učinak blizine je djelotvoran zbog poznanstva
-blizina i početna sličnost igraju ulogu u sklapanju prijateljstva
-fizička privlačnost je jednako važna i muškarcima i ženama
-partnerska ljubav-osjećaj intimnosti i naklonosti
-strastvena ljubav
-pekid intimne veze
92. Prosocijalno ponašanje – pojam, značaj i kanalisanje;
-to su djela počinjena s ciljem ostvarivanja dobiti za drugu osobu
 -značaj:ljudi osiguravaju preživljavanje vlastitih gena pomažući genetskim srodnicima
93. Pomaganje i psihosocijalna podrška i pomoć u procesu socijalizacije i razvoja ličnosti;
-važna je priroda odnosa između pomagača i osobe kojoj je potrebna pomoć.
-prosocijalno ponašanje povećava svjest ljudi da u budućnosti više pomažu
94. Agresije i nasilja – pojam i posljedice;
Pojam: to su destruktivne reakcije, aktivnosti i ponašanja koja se ispoljavaju u formi napada na prepreke. Izvori
destruktivnih snaga su patogeni faktori.
Posljedice: soc.bolesti, socijopatija, dezorganizacija
95. Prevencija agresije i nasilja;
-stalne edukacije građana, detektovanje u okviru zdravstvene i opšte kulture, poznavanje uzroka, posledica, potreba,
prevencija i terapija počinilaca ili žrtava nasilja, a osnovni je cilj zaštita mentalnog i samostalnog zdravlja.
96. Nasilja u porodici – nivoi prevencije;
-to su socio-patološke pojave.
-nivoi prevencije: adekvatna strategija i njena operacionalizacija u okviru nadležnosti svih subjekata i sektora zaštite i
njihove interakcije.
97. Nasilja u školama – pojam, posljedice i nivoi prevencije;
-problem današnjice-posledica nezdravog odrastanja, uticaj soc.sredi8ne, ekonomske krize, a ima za posledicu mentalni
poremećaj maloljetnika, depresiju, ovisnos o alkoholu, neurotičnost itd.
-prevencija: otklanjanje slabosti ličnosti tokom odrastanja od djetinjstva, vaspitanja u školama itd
98. Etiologija nasilja u porodici, školi i javnim mjestima;
Nasilje je posledica brojnih faktora-nepovoljnih:
-nedostatak zdravihmotivacionih mehanizama u održavanju bračnih odnosa
-poremećaji emocionalnih odnosa
-poremećaji materijalne i so.sigurnosti porodice
-pad nivoa socijalizacije...
99. Uticaj socijalne psihologije na mentalnu higijenu i psihosomatsko zdravlje;
-ona opisuje, klasifikuje, različite psihološke povoljne i nepovoljne fenomene pojedinaca i grupa i pruža pomoć ljudima, štiti
zdravlje ljudi u različitim nepovoljnim životnim situacijama.
100. Krizne i stresne situacije u socijalnoj grupi, socijalnoj sredini i socijalnom svijetu;
Ako pojedinac dugo ne uspjeva zadovoljiti neki svoj može doći do stanja emocionalne napetosti i traumatizacije-
specif.dimenzija, frustracija i stresnih situacija. U stresnoj situaciji pojedinac se može ponašati prilagođeno-racionalno i
neprilagođeno-emotivno, i time smanjuje osjećaj napetosti ali ne riješava problem.
101. Strahovi – pojam, značaj i obilježja;
su grupe osjećanja zasićene intezivnom napetošću i neugodama kada subjekt povjeruje da je ugrožena neka njegova
vrijednost. Postoji: realni strah, panika, užas, strepnja. Obilježja su i unutrašnji nemir, nemir, nervoza, drhtavica itd
102. Strepnja – pojam i značaj za razvoj psihopatologije;
je integralni naziv za strahove čiji su izvori u budućnosti. Utiče na intelektualne i voljne procese i bitno je kontolisati je.
103. Negativne refleksije i dimenzije straha;
Negativne refleksije su: neugoda, napetost, prijetnja, ljutnja, agresivnost, afek. Dimenzije straha: različit intenzitet i
trajanje-povezane sa stalnom prijetnjom determiniše hronično opterećenje i stalnim predtavama o ugroženosti subjekta.
104. Traumatizacija - pojam, značaj, refleksije – konfrontacija;
Je stresna situacije koja je nepoljna za pojedinca ili grupu i nepovoljno utiče na zdravlje. To su izrazito jake i grube
povrede.
105. Holistički pristup u razumijevanju i konfrontaciji stresnih situacija;
Transakcionistički model stresa omogućava kompleksnije objašnjenje veze između stresa i psihosomatskog zdravlja. To je
put kojim se stiče uvid u vezu između tijela i psihe sa okolinom tome doprinos daje holistički pristup stresu u kome se
naglašava veza, interakcija i transakcij aizmeđu psihološkog, endokrinološkog, neurološkog, fiziološkog i duhovnog stresa
ličnosti.

106. Zrelost i nezrelost ličnosti – pojam, determinante i etiologija;

Zrelost je previlno opažanje i preihvatanje sebe i drugih,usredređivanje na zadatak (a ne probleme) etičnost, intelektualna
efikasnost, socijalna adekvatnost, emocionalna sigurnost, tolerantnost... Zrelost pretpstavlja adekvatna shvatanja, prilagođavanja,
koncipiranja ioperacionalizaciju efikasnih strategija u životnim situacijama.
Zrelost ima značajnu ulogu u životnom odrastanju i formiranju čovjeka. Zrele ličnosti rjeđe ispoljavaju poremećaje u ponašanju
(agresije i nasilja)
-Nezrelost determiniše sklonost poremećenom ponašanju agresijama, nasilju, kriminalitetu...
Nezrelost determiniše i nedostatak fizičkog, psihičkog i socijalnog blagostanja, nesigurnost, naivnost, neodlučnost, nekritično i kruto
postupanje, nerealni stavovi prema sebi idrugima.

107. Otpornost i neotpornost ( vulnerabilnost ) – pojam, determinante i etiologija;

Otpornost - jačinu ličnosti karakterišu stabilnost ravnoteža, sigurnost, optimalan eksplanatorni stil ( optimizam, optimalan lokus
kontrole, osjećaj unutrašnje samokontrole ) borbenost, aktivitet, samostalnost, samoinicijativnost. Otporne ličnosti su
predisponirane efikasnijem stilovima reagovanja.
Neotpornost - vulnerabilnost ličnosti karakterišu slabost, ranjivost, krhkost, nepovoljan eksplanatorni stil
( pesimizam, slab lokus kontrole osjećaj da je sve pod kontrolom drugih ) sugestibilnost, bezvoljnost, apatija, otuđenost
(asocijalnost)...

108. Nivoi prevencije nezrelosti i neotpornosti ličnosti;

Neotporne ličnosti su sklone neefikasnim stilovima reagovanja,sklone su obolijevanju,stresu,traženju dadatnih oslonaca i snaga u
poremecenom ponašanju,pušenju,pijenju,upotrebi droga,besposličarenju,skitnji,agresiji,nasilju... i drugim oblicima destraktivnog
ponašanja.

109. Lokus kontrole – značajna determinanta ličnosti;

Lokus kontrole je visoko korespodentan sa osjetljivošću (vulnerabilnošću) ili otpornošću ličnosti.Lokus kontrole djelimo na:Interni
lokus i eksterni lokus.
Interni lokus kontrole predstavlja uvjerenje da se događaji nalaze pod sopstvenom kontrolom što ga čini jačim i otpornijim. Obiluje
samo poudanjem, odlučnošću, snagom i akcijom.
Eksterni lokus predstavlja uvjerenje da se događaji nalaze pod kontrolom drugih osoba, više sile, sreće, zle sudbine, što znatno slabi
adaptivne snage i čini osobu osjetljivom i slabom - vulnerabilnom.

110. Eksplanatorni stil - značajna determinanta ličnosti;

Eksplanatorni stil je značajan faktor osjetljivost (vulnerabilnosti) posebno pesimistički.
Pesimista je sklon vidjeti uzroke stresnih događaja u sebi i teško to mijenja, nema samopoudanja niti izlaza iz stresne situavije. U
vezi s tim je povezan neuroticizam koji pogoduje osjetljivosti na stres.

111. Emocionalni profil maladaptivne ličnosti;

Osjecajne promjene : pojacana strepnja i drugi oblici strahovanja ,pojačani negativizmi,otpori ili neprijateljstvo,mržnja ljubomora
,zavist,ljutnja,bijes,modaliteti agresije i sadistički ispadi,tuga,mrzovolja,depresija,povišena zavist i osjećaj nepostojanosti,osjećaj
manje vrednosti i nesigurnosti,težnja ka nadmoći i kompenzacijama.
Poremaćaj obrazaca ponašanja : durenje ,suiprostavljanje, svadljivost, neposlušnost, tvrdoglavost,napadi bijesa,naglost,
tuče,bjekstva,laganja, krađe,paljevine,povlačenja, odbijanje odnosa sa drugima, asocijalnost
Smetnje saznajnih funkcija : slaba pažnja,gubitak zanimanja za učenje,untelektualna zakočenost,inhibicija,slabiji uspjeh u
školi,smetnje govora
Pretjerani pokreti : hiperaktivnost, destruktivnost, nestašluk
Zakočeni pokreti : se manifestujt usporenođšću, neaktivnošću, tromošću, ljenošću, neproduktivnoćšu.
Smetnje spavanja, hranjenja, mokrenja, defeciranja, polnih zanimanja.

112. Unutrašnji izvori otpornosti i neotpornosti ličnosti;

Otpornost ličnosti na stres determinisana je unutrašnjim i vanjskim izvorima otpornosti.Nedostatak sigurnosti , samopouzdanja, i
samopoštovanja je unutrašnji izvor osjetljivosti.Otporna ličnost ima sposobnost vladanja sobom u stresnim situacijama, kontinuirano
je angažovana u aktivnostima, slijedi životni put,posjeduje elastičnu adaptaciju neočekivanim promjenama u životu.

113. Vanjski izvori otpornosti i neotpornosti ličnosti;

Spoljašni izvori osjetljivosti podrazumijevaju nedostatak i neblagonaklonost socijalne sredine, nedostatak njene podrške i pomoći.
Spoljašni izvori otpornosti su: povoljno socijalno okrušženje u stresnim situacijama-sigurnost, podrška, povoljne prostorne i
vremenske okolnosti , psihosocijalna podrška profesionalnih lica i neprofesionalnih osoba – roditelja, braće ,sestara, prijatelja.
Treninzi su značajna pretpostavka očuvanja i jačanja otpornosti ličnosti, uopšte, a i u stresnim situacijama.

114. Efikasni i neefikasni stilovi reagovanja,( konfrontacije u stresnim situacijama u socijalnoj grupi )
Neefikasni ili štetni stilovi reagovanja su loša i nerealna procjena, neadekvatne emocionalne reakcije, neefikasni postupci, neuredan
stil života, negiranje realnosti, minimiziranje ili distanciranje od stresne situacije, nekontrolisano i nesvrsishodno konfrotiranje i
bježanje od ili iz stvarne situacije.
Efikasni stilovi reagovanja su brza i realna procjena situacije: ovladavanje sobom, procjena sopstvenih mogućnosti i postupaka ,
osmišljavanje, planiranje , povećanje napora i sprovođenje efikasnih aktivnosti usmjerenih ka traženju i prihvatanju adekvatne
psihosocijalne i druge podrške, te uspješno konfrontiranju sa stresnom situacijom, na relaciji borba ili racionalno povlačenje.

115. Adaptivnost i procesi adaptacije u socijalnoj grupi;

Adaptivne teškopće se manifesti+uju različitim reakcijama povezanim sa nivoima nezadovoljenja zahtjeva individue.Prilagođavanje
je skup odgovora organizma na prekid prethodnog uspostavljanja ravnoteže s ciljem smanjivanja napetosti i neugoda koju prekid
ravnoteže uzrokuje. Krajnji cilj prilagođavanja je održavanje homeostaze i preživljavanje.Prilagođavanje je stvaralački odnos
između pojedinca i grupe.Neprilagođavanje podrazumjeva da porodica ili društvena zajednica nameću višak ograničenja , zahtijeva i
normi koje uzrokuju strepnju ,nelagode, napetosti i posledice.

116. Krize identiteta u socijalnoj grupi – self koncepti ( procjenjivanje );

Identitet je slika o sebi koja može biti pozitivna ili negativna (pozitivni ili negativni self koncepti).
Slika o sebi je generalizovano iskustvo o sebi u različitim područjima života i rada i doživljaj svoga tijela, psihičkih i socijalnih
karakteristika. Slika o sebi je proširenje razvoja u ranom djetinjstvu.
Identitet je složena slika o sebi koja podrazumijeva fizički self, psihološki self, socijalni self, sexualni self, porodični self, adapticioni
self.

117. Odbrambeni mehanizmi u procesu socijalizacije i adaptacije;

Obrambenim mehanizmom se ličnost štiti od psihičkih povreda. To su ego mehanizmi kojima se ličnost štiti u različitim frustracionim
i stresnim situacijama.

118. Adaptivno i maladaptivno doživljavanje, reagovanje i ponašanje;

Sva prolazna ispoljavanja, doživljavanja, reagovanja i ponašanja, neprimjeren odgovor na određene zahtjeve socijalne sredine.
Moguća ispoljavanja reaktivnih prolaznih smetnji prilagođavanja:
 Osjećajna (strepnja, tuga, ljubomora...)
 Saznajna (slabija pažnja, pamćenje, mišljenje...)
 Voljna (otpori, tvrdoglavost, nerad...)
 Ponašajna (svađe, laži, tuče, krađa...)
 Poremećaji pokreta (usporeni pokreti ili hiperaktivnost)
 Smetnje spavanja, ishrane, mokrenja, povlačenje u sebe, smetnje govora i dr. (podudarne smetnje opšteg prilagođavanja).

119. Adaptivne teškoće – pojam, simptomatologija i znakovi maladaptivnog ponašanja u socijalnoj grupi;
Adaptivne teškoće se manifestuju različitim reakcijama povezanim sa nivoima nezadovoljstva zahtjeva individue. Teškoće koje se
javljaju nazivaju se maladaptivne teškoće.
Postoje sledeće grupe smetnji:
- smetnje prilagođavanja ili reaktivni poremećaj;
- smetnje prilagođavanja u djetinjstvu;
- smetnje prilagođavanja u mladosti;

120. Znakovi i simptomatologija maladaptivnog ponašanja – dijagnostika i psihoterapija ( uvid, eksternalizacija..);

Smetnje prilagođavanja ličnosti i poemećaja ponašanja mogu biti:
- prolazna (situaciona, reaktivna);
- trajna odstupanja od obrazaca uobičajenih odgovora i ponašanja.
Načini ispoljavanja neprilagođenosti zavise od vrsti smetnje i poremećaja uzrasta, pola, intenziteta i učestalosti nesklada, uzroka,
vremena njihovih djelovanja.
Promjene mogu biti osjećajne, poremećaji obrazaca ponašanja, smetnje saznajnih funkcija, pretjerani i zakočeni pokreti, smetnjr
spavanja, hranjenja, mokrenja....

121. Psihosocijalno i profesionalno slabljenje i sagorijevanje;

 - Umor je stanje ličnosti u kome ona osjeća nesposobnost za započete aktivnosti.
Faktori umora su:nedostatak materija(energije,so,šecer,...)nagomilovanje toksicnih materija(soli koje blokiraju mišiće),psihološki
- Čovjek troši energiju, slabi u opažanju, reakcijama i ponašanju i postaje umoran
- Slabljenje i sagorjevanje se manifestuje u vidu tjelesne i psihičke iscrpljenosti itd
- Profesionalno sagorijevanje npr.stresni poremećaji ličnosti policajca
122. Primjena socijalne psihologije u oblasti prava ( sudska i forenzička psihologija...);
- Osnovni ciljevi primjene psihologije u forenzičkoj psihologiji i pravu su: uočiti deliktne pojave, dimenzije i učestalost;
razumjeti ih, sagledati njihove refleksije na ljude i druš.zajednicu; prognozirati i antiipirati ponašanja aktera delikatnih
događaja; primjereno na njih intervenisati.
- Zadatak forenzičke psihologije: konstatuje pojave, omogućava sudu procjenu ličnosti aktera deliktnih događaja. U
centrupažnje je čovjek i ljudska poremećena ponašanja.
123. Upotreba psihologije u poslovnoj ekonomiji;
Uspješnost u organizaciji života i rada podrazumjeva uspješnost i kvalitet života. Psihologija organizacije se bavi
proučavanjem ponašanja ljudi u specifičnim uslovima, ona se interesuje za faktore soc. I fizičke sredine koji mogu uticati na
aktivnosti i rad.
124. Tipovi rukovođenja u poslovnim organizacijama;
Su: statusni, stručni, harizmatski, politički i tradicionalni
125. Autoritet u poslovnim komunikacijama, interakcijama i transakcijama – pojam, značaj i determinante;
Autoritet je: ograničeno pravo rukovodioca u korištenju sredstava organizacije i usmjeravanja napora ljudi u željenom
pravcu, tj. Sposobnost nekog da utiče na druge ljude ili posjedovanje nečeg što im je potrebno.
Determinante: lične karakteristike, stručne vrijednosti, radni kvaliteti.
126. značaj stručnih timova u školi kao faktora prilagođavanja
je u: -unapređenje rada u školama i njene funkcionalnosti;-pomoć nastavnicima, učenicima i roditeljima; -cilj je-
osposobljavanje djece u procesu adaptacije i odrastanja.
127. Prolazne i/ili trajne smetnje prilagođavanja;
Prolazne-situacione, reaktivne
Trjna odstupanja od obrazaca uobičajnih odgovora i ponašanja
Promjene kod smetnji su: osjećanje, pretjerani pokreti, smetnje, hranjenja itd., kao i neurotični, psihotični i psihopatski
poremećaji ličnosti.
128. Reaktivni poremećaji prilagođavanja;
-smetnje prilagođavanja u djetinjstvu
-smetnje prilagođavanja u mladosti
-poremećaji društvenog poremećaja
129. Ispoljavanje reaktivnih prolaznih smetnji prilagođavanja;
Zavisi od vrsta smetnji i poremećaja prilagođavanja, poremećaja uzrasta, pola, intenziteta, učestalosti nesklada i vremena
djelovanja.
130. Somatizacija – pojam, vrste, dimenzije – uzročno posljedična povezanost sa traumatizacijom i
stresom;
Je osnovna dimenzija posttraumatskog stresnog poremećaja ličnosti. Nesigurnost u soc.kontaktima psihoticizam, prisila,
ukupan pozitivan simptom posttraumatskog stresa. Dimenzija , karakteristike: glavobolja, vrtoglavica, bolovi srca i grudnog
koša, bol u leđima itd.

131. Sklad ili nesklad potreba i zahtijeva individue u razvoju i reakcija ( davanja ) socijalne sredine
( socijalnog svijeta ) – pojam, značaj, refleksije...
Odrastanje je sklad ili nesklad izmedju zahtjeva individue i odgovora drustvene zajednice u razlicitom
drustvenom kontekstu.

132. Šta je abnormalno ( kriterijumi Džeralda Davisona )?

*statisticka rijetkost (IQ gausova krivulja)
*krsenje drustvenih normi(ugrozavanje drugih)
* osobna patnja i bol
*onesposobljavanje ili teskoce u funkcionisanju
* neocekivanost…
133. Procjena ličnosti u socijalnim situacijama – pojam, značaj, uslovi...;
Procjena licnosti ili psiholosko vjestacjenje je metodoloski i psiholoski postupak upoznavanja i licnosti koje je potrebno ljudima u
svakodnevnim a posebno u deliktnim zivotnim situacijama.Valjana procjena licnosti ljudi u okruzenju omogucava ljudima da se
uspjesnije i organizuju,da efikasno reauguju i da se optimalno adaptiraju zivotnim okolnostima.
134. Segmenti procjene ličnosti;
Znacajan segment procjene licnosti je anamneza odrastanja u porodici, skoli, susjedstvu, u slobodnim aktivnostima, u uzoj i siroj
socijaloj sredini sto se podrazumjeva pod pojmom socijalni faktor.
135. Familiogenetski faktor razvoja ličnosti u socijalnom svijetu;
To su nasljedne(genetske) osobine i pretpostavke ( predispozicije) psiho-socijalne osobine roditelja,brace,sestara i dr.osoba u porodici
i familiji,njihov nivo obrazaovanja, kulture i morala i njihove moralne vrijednosti koje su mogle bitno uticati na predispozicije
procjenjivane licnosti.

136. Zdravo i/ili nezdravo odrastanje u socijalnom svijetu – pojam, značaj, faktori, refleksije;
Funkcionalnu porodicu determinisu ljubav, sigurnost, toplina, povjerenje, zastita, njeznost pomoc, podrska, razumjevanje,
savjetovanje, materijalni i socijalni status… Disfunkcionalnu porodicu karakterisu nedostatak ljubavi, nesigurnost, odbacenost, mrznja,
agresija, nasilja, bjezanje iz porodice… Nivo funkcionalnosti ili disfunkcionalnosti porodice predstavlja pozitivne ili negativne refleksije
na odrastanje i razvoj licnosti. Skola je izrazito znacajan faktor razvoja licnosti.
137. Prenatalni i postnatalni period u razvoju ličnosti – pojam, značaj, faktori, refleksije;
Bitan segment u razvoju ličnosti i procjene naslednih osobina je anamneza začeća i uslova fetusnog razvoja, normalnosti ili
poremećaja rađanja i psiho-fizičko zdravlje rođenog djeteta.
138. Upadljivost i neupadljivost kao segment procjene ličnosti u socijalnoj sredini;
Upadljivost podrazumjeva atipicni fizicki izgled - od bizarnog ( upadljivo obucenog, obiljezenog, nasilnog reagovanja i ponasanja ) do
znatno zapustenog, oskudno - neurednog , prljavog i nehigijenskog izgleda i oblacenja. Neupadljiva osoba je raspolozena, vesela,