{ | : | I es | (tz ONO. ond WW Zola | | ager | ltt Ab | ie Yo | | Z AFI LSS J mea © AUS. MAO.010 Irajei u is Enjrcu do se tithe dokurenta- cj-osrami skenerat TEHNEH ORTE2, tu acest 1 gatina ko | to ds ona podede adgoaraiuion sta radardra u pogeds cite | vale, to ob veliina ‘papira na kome ce se raditi crtedi moraju odgovarati tim propia, znati Format papra-crteda su toéro ocedri obi 4 veliéne aia ra kare se rade tenth cries. Forrrti se dele na redove | to: a) format redo A" format red" fermati red U mainskam ternthem ertanju borstino format rea, lsu format red, B.C" eSto vet dimen] ia i hriste se u Starparsta(posebro 20 racks ascii, omota knjiga trom poveru is) \Svaki format pored osnovne aznake recta (A; BiC) os |ecgeverajuei indeks-broj Koj je odredona niegor volta. ‘Unupno ima 7 veliina | to: AQALA2A3AGASIAS, Ho se isto oches! i na formate rec." 21 osrowi krmat utina se veléea provaugaante poring ij je ooras strana 12. Ova frat cznaten je 50 AO, krako mu je sara Birr auta 189 mm (prema ropred relerem ima 84.1869 =1:VE: $0841 #1189 = 0998695 It Polovina ovog formata je format Al.njegova polovina AS Wex20— Va2=O0RinF 6 105x 8 54=Q08m Pered ov rajtelée kerétenh formata dbzvoliora ‘se povetonpe. odhasno smanjenye i to 20 T89x1682 440 168212378 Ji pobujeniem formata AB pa nade cobijarno stare] ‘dhe veléne (porsne) poora ra kojima se mega $ta- ‘meat odredeni tekstovi i crted, ‘Nagmanja powsina formata je 13xt8mm.epee ee ae | ster fa tee Pas fee as as ae tae sta aera ‘Svaki tehritki erte2 satinen je iz odredenog broja tinija. ‘Svaka linja imo svoje zna¢ene, pa se u odhosu na ostole i razlikuje.Ta razlika moze biti -U OBLIKY b-U DEBLINI c-U NAMEN VRSTE_LINJA PREMA_OBLIKU ‘a)DEBELA PUNA LINJA( SRA) D)TANKA PUNA LINIJA (USKA) C)ISPREKIOANA LINUA G)DEBELA Crta-tacka-crta linja(SIRA) @)TANKA Crta-tatka-crta linjaUSKA) ‘1Slobodnom rukom powstena linia YRSTE LINLIA PO DEBLLINI. I-red: 019; 0,18; 025,05, 05:07:10,146 (ako u izuzetnim situacijama ove vredhosti deblja ne odgova- ‘aju, onda se red! nastavljaimnosi) sa faktoromVs.. Tako dobi- Jamo: 228 4,56itd I-red 010203,04,05,060812 VRSTE LINJA_PREMA NAMEN. ‘a- OSNOVNA - KGNTURNA b-/SPREKIDANA ©-OSNA-OSA SIMETRUE -POMOCNA dimenziona, ina Srature inja lorna) REDOSLED IZVLACENJA_ ‘a-premma nameni(OSNA;LUGNA-KRUZNA, HOREONTAL- NA,VERTIKALNA, na (evo) pa na desro) strani-KOSA;na leva) pa’ na desnoj strani, RRUENA luéna PUNA linja; HORZONTALNA ‘puna- od gore prema dole; VERTIKALNA-puna; leva pa desna; OSA -puna,leva pa desna,GLINUE LOMA; sluze za naznaéavanje oma i delimiénog preseka kod metala. kao j za o2- nagavanye (oma kod drveta u pogledu prese- Ove tinjje su uvek linje izvuéene slobodnom rukom. Deblina ovih linja je1/2+1/3 od debljine os- nome denturne inj DEINE. ZA “AFIKONE, DIJAGRAME, SEME ist Na grafikonima, dijagramima i drugm crte- 2ma_ moze se dozvlti;rad) Sto veée pregtedna~ Sti crtanje i drugh vrsta linjja_ngr: = TACKASTE, CRTA | DVE TACKE, CRTA | TRI TACKE; OVE CRTE | JEDNA TACKA, DVE CRTE | DVE TACKE ita. Ove linjje mogu biti iznatno vecih- nestan- darnih debliina jer se u ovom slutaju zahteva ‘od crteza pored_asnovnog i veta preglednost i éitljivest sa vetih udaljenosti IZVLACENE -CRIANE LIN TINGE U TERNICKOM CRTANU ivatine na de nota ~lorkom | tufem I peanom''u dragom shite U CRNO) bof Ove lz raLiog? jer te drug boje ne prenese devine ntezivo joka pedednoko hed Kea ‘njo-umnotovona erteta ‘ruge tok ogi s vpetrebit v izuzetnim sutajrima take crted leven edna) bo je dovoine sar regen, tod ono Wa. vedaveca | Konalzace,cerivaineg grejro.crfeda eterénh insto- losya'! st) ed Gato sletrterehog crtanlo coevdiova se hombinoc ro nih eblita Infjotreatelehinén.vedor! meg. se naznaeh ron linjomo "erta'#2 fathe,crto- tke ave cre | sell wk v crna) 2 Fitacerns he se poarbvo sohtevo maguce ss Kembinace rezieth Stancordn bolo. 180 PRALA_LZVLACENIA_LiNIA Bott snopes odyororauel braltet uw rady merame $6 rie ows aagovarqueim rabterima, keh prostiy 1 prokse Sip th 2 ‘Move tin pron kage se muro stags. pidrtvat (© spoke inj no eredu isa sige anatenie po se u cdrost no stole inge mare’ resort po OBL DEBI "Beehjng nje tones od VELIONE. predatenog predneto 0 crtebu-znatod_yeltine CRTEZA “Bios ana ini sh) 308 preston Mo vos cba verye Ga istog_morame prirtara Ue je antsime vere) Baplenke-tus}(ake Se od istog ost= 90 moram,irabhsoglsnast “Eriet peer. radi from olrkom(2H)tark-tebinam ort edo je sve wodene prekotralitomo taenash-aine iabrseme © for- no cattevnje crise. astonjome cazorrucem metsor totem He. "od iadterjo crteta v olrci regosied evateni ln je OSNE UNJE ZILRILE.KRUZNDG LUKA | KRUGOM, IMORZONTALNE L- INuElod gore prema dale v odnosu no pelea format rteto VERT VWatneprvo ene na tera) strani pa ene no desny_ strani v odosy verte cou sine), SIUMVIE POO USLOMTISti redosled hoo hos teeta ja! LINUE T grupe NAPOMENA: (ZVLateNEN LNA OVI, ‘REDOSLEDOM NAJPOTPONIJE CEMO OEIT LIMOVE DIMENZONALNE RAzLIKEOSMOINE _KoWTURNE LINE Pod kontumam Injom_padranumevame ony bn kejem ma znotvjema espovl eblk Rontur predmeto 0 ertda ‘Obairem do kod prikazivana reamete efezam predme? po smatramo. to do on vosredenom paged" ima vvek dv sirore (ateana aju vida strana hols ne weimel fe Geme 20 hentura In Inca Ke vida upetrebti PUNY DEBELU-SEU linjs 0 20 nerve ne ce ISPREKIOANU DEBLAU-SRU in “Zrath tenfure finja mode Bi PUNA i ISPREKIOANA Sto zovi- 4 od vidjvostiedredene hee "hod vate KONIURNGH Inj moreno imal wu: “da ai fo uvek ngideble tinge no ertezu a 40 je njtova de inne zovisno ed veltine erteso I do Se pre pétetka crrane ‘moreme sdlueiti 20 jednu od standordnih debina jer se Gebtine estan ino uzimolus roviznost od nore debine “da Je deblina Kontorne Isprekidene linje nojeesée V2 tedjine vidhve pune line. de se spy) pune | sprekidene linje mero izvriti toko io se ra} pune line poveke 32 isprekidonom Ajenom ertom aero A om nor je roaikovat po Kote govoime @ ov lingo coy Ite 4 LIMA OSNOVNDG_OBL.KA - ISPREKIDANA 8) Unda. CRIA- TAGs -CATA'= SAA iN lnpretiona Boje tastoh sot iz krelRh cto Irstelono izmeau nih, Outing jane cre Zora! 0€ NAZTINE DEBLIINE to (redhoat lena! Bn got fon nozvng dein lontrne Une Yermah izmedv pojedinh vita je2n tinjo GRTA TACKA CHA “OSA LIMA Je tino koje notnotujoma simetognesh predmete no ertetv.Ov8INJO Me p= Fn Tine sna esnomom ably isrekidene line stim Sto selemedr sake date ere UCRTAYA.krotka rte ana tocke Duzine.poecinherto, ute crt, zon od vhupre aude linje ak jcc et stain rene tne! 2rm Zapanz TFesijna ine je od aebine esnone tine nj wk penteing hao PAVE ngs no cree, Osne tinjo ne crtetu prestovso wLINLU YODILIU’ Uputuje os ne sisemeticst red Koko nomen pest tutors crieze tole dale postupky kotironja vertovenia presekorcenocoronja wae Ped pomstnim toveme podrezumevame sve one linge opma wire oenebavenje is ornacovanja ne erteau | SOMENZIONE LIE: eau Injekopma se. noznotve Simersiia eine, Crome i uvek kaa tanke pane linge aesne Kan Sake Gnentione Unje seatep fe Zatome terme érfe merce D)LINLIE SRAEURE "Stubs 20 grofitho prikorinanje ‘motejata i pak 2a priezivene pres. ‘Drok su pune tenke linge ade naznatujemo presek dok ea graitheg prikesienja, mateialo moguce sv kambinecje Inoretdonh ? pan inj Ocala ov info je Koo dene osih tga 10 od tine oanorne tinge ormaino ih levatime pod uplam 20:43 60" irene ped uplom 75" zovs! od pl020/0" dello koe Srtia o8ONSTaUKC JA_TANGENTE _KRUGA IZ_TACKE VAN_KRUGA Zadatak: 2000 krup polypretnina | tabhe 1M) von sAragaleradate eke spustil tangents ne Pada up Retorj: Datu tethu(¥) spojine ga centrom hrug.0 to rashjaneau® MO} podelme na pela Toko smo doi toskulCl Ie tbkelC)ofvrom Sestaral) opiieme ak do pres sa kruanicom Totke il C2 au o> She daca. tangente 12 tothe) TZVEONE TERE VAN KRUGH MOEMO POSTAMT 2 TA- Noenie KONSTRUKCLIA KRUZNICE Zatotok Zale sy like ABC. Zot tikoma kon t~ cui oon rita ‘eerie: Potomo adhe ABC! kartratare setae a U presets 10) simetrta nase se cetarkrutne ho} praton) tthe su dud! ABI BC tetve te krudncelcentar huge haber su preseka simetrale TETTVA}. JANGENTE adele Zedoto wu de bra ARE ne resigeny eters (1-22. onirat spate fangantezocatin krugonma. ‘im srugom Toko sro dob tate 12 kor aaje poem pamotne tngente #2). "Sean se rodufe pouaretn) O!-1/ 01-2 do presska so sragom Ri parelein (O{A) (018) @ taeke 02 povues 36 porlele ovim poureéncma na ko} natin dbjiane ina few 94 2 take C1 Hoje preastoniqu take spojasnjn "ange [este A pout pve fame rae ‘Bobjene tanger porcine su sa pamotnim tangent UNUTRASNJE TANGENTE pecan es mb eit pe ee Sie cae eee meet Te te ca tee lt cet a oe pa ie ees ee fe et oni al be rae A 8 enWE |_TACKE_LUKOM IK ‘Zacatak Zadta fe prove." tatka.M" van fe prave;Spoj zodatu totku i prawi luke datog polupretribe.* Reenje'Na proievajnom mestu zochte prave podigne se normata i na niu nanese vrednost zac ty polupretnika,r” Kroz tu tacku ra normal porate ‘mo paralelu zackaty) ravi 12 tatheM opiéerno Wik zadatog polupreérile.” do preseka sa povuterom paraleom Tako so dbbilitatky Siz hoje spustimo normaly da dabijaro tacky dod 10 luka i prove 1 tathe, 5" opera zadef (uk, SPAJANJE KRAINIH TACAKADVEIU PRAY LUNOM DATOG POLUPRECNKA. eT et day patra” ‘fice {PES aco em mt pr Moe dete as ha a ‘rie Shas We phe 28) epee ak bk AJANJE _KRUGA | TACKE 1 NE OO rr PaO te pairetib brie (7) ‘Tpreseu ore ‘de luko debi smo nky S.Do eae din Fotks dora) spaiteme REIS) 30 anran Kee, ue emire ira foratena hk Re @ foe fle uk patprniha kre Upreshs ore ore Who dott amo téthy (S).D0 ote= ting [aes dodra (0). spaptemo teks) sa cary ‘Foaats ty prone do “peste” sa aréncam polerenba R. KRUGA | PRAVE LUKOM DATOG Ty ‘rene Te puter hk ey prom 1a fm poroum flo St” eh) Co ip 1 ‘hater so provgn, tole (3) 3 pus time namely ru tote’ dadra So ram ae. sro PahaNJE_DI KRUGOVA @) Poupretnik mani od polypreénika otvora )Potpreéiilk vet! od polipretnia veteg kruga a\Srediéte luka nalazi se u preseku lukova Rieri Rawr Take dodia(A iB) nalaze sau praseku kru- 4Znica_ $a spojicama S011 SO2 b)SrediBte luke nazi seu preseku tulova R-RIR-R2 Tatke dodira AiB nalaze se u preseku kru- Enka i produzetia: spojnca SO1i M2. SPLJANJE_DVEU PRAM DAMA LUKOVIMA 1 Tocke dodra risa odredere ‘llth’ deca odredere GINa proinojnam mestu preseterno zadote rave proizvolinm pravom ina tej provi adredro tathu (M)-todka spoia dva tukae tafaka Ci D opemo luk do preseka sa zadtim praveem da dobijemo {athe ADB. Kroz tacky M povutemo normaly na ‘pomotnu prov a iz taiaka AiB podignema normale ‘a zadate prove. Upreseku dobijamo tacke Sti S2iz ‘kaj opisujerno tukove. 1b) Spojimo tatke Ai Bi obelefimo tafku spqa ukova(M), Delovi MA i MB podelimo simetralom:pre~ ‘seci nh simetraia sa narmalama iz tofoka iB su to. he S1iS2-centri lukova kana se spajgts zodate pro- veaib,Hperbole i kriva cio Je osobind t2 oo Je rank cstojonja.svake njene focke od rely fiksnd tocoka ite nono QSNOVNI PODACI Bonin ose > mato’ oso Tangent iS eee FONSTRUKCUA PO _DEFINICII! Oe saehe(s) simeriengsive i desn0 naneseme temena 8 bee ie ees oi ass orizantolnu 681) naneseme nekolko tn or hom ev, i idee ‘oli “od Uenaf en %% SHEL! (Bit Pe Bi Maden Gar” bake kT Lhe” De ee eee 2 eT al asmer L us Lenen.8 pl be ee ee iy Bae AE I ae aE Son ET RE load ne "Ra eet F172 cer ek eee Le ‘ntolnu os U'preseky. th mormae’? ie PP Ba BMT ac tame LE ender "2 normala 1" Ragenta:ds_ konsruisemo_ove_elemente peep ay MEIN er tn Fiala, khan somes rors oN TANGENTU kostruisaemo simetraty nutes souzeiPiRUGpA eccoas fo. pane ges oeige) ae oa Sate dO | A A She oy Ope ada ea REEE Maes, ee te ae Sey al peal Oe Erbuevi Su pteade bed Wee Faroe ig) ape) cep ec | ce oF tkmena 1B) 1S natin’ dobjomo’ Pestle re AGRE EBRD Eva exihtfEamgttOt fothy pon se porclle 0 seprite So paisa ee rslelamepoviaelme” pSPS TE 1 «Be EmEhy Fare deine prevecime ° de nce tetene BeVOLVENTA Ki Evolventa nastaje kada se oko kruga kotrija pr a.v a; STALNA TACKA NA PRA~ VOl.np. ona koja u poéetnom poldkaju dodiru- je krug(taéka A) opisule evalventu. Nacrta se vodeti krug, podeli na “+e stan broj delova iu podeonim tatkama posta- ve TANGENTE ‘Na tangentu od tatke A nanese se obim kruga tj 12 podeoka kruga na sledetu ta~ ‘ngentu, 11 pedeoka i td. sve do paslednie tange- inte na koju nanesemo I taj podeok te take su tradene tatke krive Da Bi smo Sto tainje vsti spajanje ta oka u svako) krojno)totki tangente postavie ro ‘maki na tangentu.Te normale su TANGENTE: KRIVE tim taékema. Spajanie izwSimo pornotu KRIVUL RA ‘SONSTRUKCUA EVOLVENTE ‘Ako iz centra obrtanja 011 02 cilindriénin evolven- nitain zupéanika powuéemo normale na napadinu {inj profila (DODIRNICU) dobidemo preénike osno- vain krugova dot db2. Totke KI K2 nalaze se u preseku dodirnice 1 osnovnin krugova. ‘Ako od taéke KI ji ma koje druge ta- tke na osnovnam krugu izvrsimo podelu kruga na vibe jednakih delova Kil'=1'Z..56' pa & tata- ‘ka 12-6" powutemo tangonte na osnovn krug ina njh nanesemo razvijene lukove KIT-KIf.. KI6'*KI6: dobidemo taéke IZ". 6%baje predstaviiaju taéke evolvente. Dakle evolventa kruga je kriva tinja koju opisuje ma koja tagka prave linije (odirnice) koja se kotria bez klizanja po ‘osnovnom krugu. U preseku pregnika temenog krugai evolvente dobija se kranja tatka aktivnag dela profila zupca.CIKLOIDA Ciloda J kriva lini kaju opsule Jedna stalna tatks ne Krag ho} se hotrfa po neko} prov, ber slzanj oswovm poDact: LPROIZYODN! AUG SA PROIZVOLINOM TAEKOM 2yoDEtA PRAVA rowsreunciin = ena oe ara prva fe hoe angi hr vt T i ito): krug Se podell na odreden bro] delora{najpogednije | a¥y N44 te aeire) ive poeone abeefimo ed“) Te podeoke po Ait t Sim hugs wevesens na aun pra a | ‘anode epronhpodgnene narpat cw pole cueing pron gale yaeom prov PSS OS OL te abgotarjita Eke te varfanta 8 Mirer se kag i provta koja tira kup utah (01 ean Sogn ne tava Soi eigen ele Ct ee cet ttigs ps horsonaha) os. 2 th cere ermale na rence pre ie padero sr Pacrtbens peraete 2 rotelo peor ic aka ne fercotaa ot igo center eran este ta Cte perdi oss fae de Eeeche "aS soca pres! eoy tom tbe ii polcae tae@ va, tad sa ab Te arahe pode oro sinusoiba | KosiNusoID4 Set eae ica CSSLATEN treo 1's fev line oje prez ‘SuwusoIpA aerta se krug poizvtiog poluprerika i pode na ivetan bro} jedan delove.Podeone take obeletie bro PONE produteni pravac horizontahe ose od tatke(Q) pangsiihe abi Keuga| ie face ebelesmotlis Igy se fafa tia 8 Mage a tae aes ee ae es 301 ep SNR A ll Tie | UST SPIRE ele! poiota) ekne.pomeren Je 20 9'u oaho~ ZAVOSt Pry Le eee eee RONSTUKCL r eo aeebll SeBtBO BA Re Hilla i Bee IS sf BERS SE ede UE Sadat petra ble peprednog. pesto, ase pe sw ng poets "Aen ite paz pee pe pers Spo rl prrlh Sa oe ooEPICIKLOIDA EPICIKLOIDA je kriva koja nastaje kotrijanjem. jedne kruznice bez kliza ja» PO drugoj nepokretnoj kruni- ci. KONSTRUKCIJA: Zadata je kruzni- cak) polupretnika(r) i druga_nepom- iéna_kruznica(Q), etnika (R), Kruznica(K) podeli se na izvestan broj jednakih delova npri2). Na isti broj_jednakih delova podeli se i duti- na luka kruzrice(Q), jednoke obimu kruznice(K). tz centra(O) kruZnice(Q) poviatimo kruzne lukove kroz podeone tatke na krugnici(K). Isto se to uéini i kroz ce- ntar kruznice(K). Kroz podeoke(1,2,3....12) na_krugnici (Q) povugemo zrake do sredignjeg Luka tatke T23...12° Te tatke su centri kruga(k) pri_ kotrljanju istog po kruznici tz centraf,Z... otvorom sestara za vrednost polupreénika Kruznice (kK) vrSi- mo presecanje odgovarajucih lukova povutenih iz centra(O) a kroz podeone ae aula ae ijanjem tih tataka_dobijamo krivu, POMOGU EPICKLOIDE OBRADUENO GLAVU ZUPCA ZUPCANIKA, HIPOCIKLOIDA owes a a pri fo ta » Sere he Uae Tate Tae Mb tio ” SPei ee brae BAPE ce Garrape atta Sot Sel eS arash ‘SoTL ea eh eats ha ee ee ee es Oo we dae re tng) elie so ee ws om, U_ present th taka ‘so Mer sneaker Let ata ta CE Sin eae Sie me pe cet Se SEs" tae tan, pate Ee eT aoa “a ten ee os Selim oh one ous ee AT" whockiorbe “CERAGUIEM NDENI EO er ansetree ‘Glo jeche totke(blobrée pro- va stalnom brzinom a po prow) krede edna tatka, takode stolnam brzinam.orda te ta taf a opieatikrivu init koja se zove Artimedova spirale 'KONSTRUKCLIA: Da bi se konstrusala Arhi- polupretrik podelimo na ondliko delova katiko ‘anosi korakts nasem si 3} Svaki od ovis de- (ora podeli sera favestan broj delova o Bti ta} bro) delva padelimo obm osnovnag luge Pedeone tatke spojimo sa centrom kruga iz sredista Iruga poviatimo kruzne lukove od preseka s2 odgovarajudim pedeonim zrakom. Tatke preseka su tatke Arhimedove spira- te. faje garab koje se nabze na stom podeanom zraku ‘'stranice produze. Iz jednag temenoBnocrta se Ué luka potupre- nika_jecnakog strani (AB), Sestar premest) u sledeéu tatku C),sa otvorom Sestara 2(C) do zavretka prethodnog luka, opie sledeéa éetvrti ina luke do produtetka stranice (OC)’' ta) poste Pak nastavi dale dok se spirata ne iserta, Tanija konstrukalja spirale je konsirukciia pomodu mn ogougaonike.KONSTRUKCIJA_KVADRATA a)-VWhovi kvadrata nalaze se u preseku osa i krugne linije b)-Vrhove odredujemo pomocu trougia sa o8trim uglovima od 45° ¢)-Kroz tatke preseka osa sa kruznicom postavijamo tangente na krug. )-Pomotu trougia sa o8trim uglom odre. dimo tuéke 12340 kroz njih postavijama tagente na krug. saisrnapun pacumsass Se ee mn phatn cee, aera et Ths a pacts i teeta bakes Ee eee ae " Ce tot apm seatine reaueen naarnaas Bre rece ta Sti vase Stevo tarrea Perak osserota termoki6°U pest dere ae sere wh re Tema eof ef ea err avec oragprtsel Uareek snc tre wh ree ibntnen seta a soa oy to mo fangenape rag eta pare ral cb ponte e- eegrea selina ne WDE pone eee ‘resol dvs gota vera eam dleram rh) a preseh salar Kerk aera pres WAL on SILA PEI NS TEI, oy co preseko so hrsticom pasha coor ree-tea ast- einen ‘Preckponant agit kre femana dole mam whove stooge oko Ar seta reenter eo rata strarc pst Mk SePRe eae vores ees aoe im plo na plete SU tabhatSltveram saztra do tabkeBopiiene uk do preseko so elem plupresni na levo) swan’ od fotkeOitaaNsooinca NBje sironce petoupoonta za zadat hug “oss aso shore ao Papo 3 seine «trap ita date srry HI ae rst a porta a0 vertia aztec ie sani lena tite tate far, gam peipogaonh Se 29 Bid Schon thai [Borate at Aatwasea arin dobtere Sade IeiatiC Pekeane ‘Sih dala pasa pore i ftohee Strrminoseu rode once. on ra tae(t eo od crtant ramostraneg "route pom~ end presets Serio Poona die se 3. oie aa j-sa radatoe stranica Zea stranc 4B predutima 20 njenu din tko dodjemo tobhuC i ATC povuka se krubh tukow,potupre Enkei dob ryibov preseu(D)nanormallBD:stm otvo- som festa opt on ear cob toekGE ofa se Ba} 490 | na narmel/OB sbe take DuEEC je potupretnk onisancg hruga.l tataka A/B cnitemo hragne lukove se tam vredhaicu au niovem Breschu dobijemo sentorS)i koga opitemo srugnice na opi pronesemo dota stanSuen OP @ ao eerie Uppreseku tih lukova sa kruznicom dobijamo vho- ‘ve dvonaestougaonika, Taéke medusobno spojmo. b)Dvangestougaonik opisan_oko krvga. Pomotu trowgla od 30160" padelimo krug na dva- rest delova. Kroz tatke preseka podeonin zrakova i krutnice dobljame tatke kroz koje poviatimo tangente na zocati Krug. U preseku tin tangent medusobno dobijamo vrhove dvanaestougaorila. DESETOUGAONIKA ol Desetougaonik _u_ktugy. Desetougaonik crtamo dvostrukom konstrukci- jom petougaonika. Kada smo na8li stranicu petougconila istu na nosime naizmeniéno iz tataka 11 2. iz tatke(A) povute se tangenta na zadati krug i ne ajo) odredi tatka (B)- tukom prenete tatka (S) {koju smo dobili simetratom (0A) Tatku (C) dobiéerno toko Sto iz tote (€) orvorom Sestara do (A) opifemo luk do preseka sa spo~ jnicom 08 Duk CD je stranica desetougaonka. KONSTRUKCIJA_MN. JUGLA, K¢ ROJEM_STRANA \KONSTRUKCIJA_DEVETOUGAONIKA (vu, konstrukciju izvodimo na sledeti natin: Pre- Erik AB podelimo na ona} bro} detova koliko buduéi poligon treba da ima stranica (u ovom sl. devet).Obeledimo te tatke (ad! do 9}ka0 na sti, lz tataka A i B povugemo kruBne lukove do pre- seka sa horizontainom osom zadatog kruga: ~tatke CD. ‘Jako Zelimo da nam se vrh poligona nade gore tatkom CD poviatimo zrake kroz pane podeo- ke (2.4.61), blako Zelimo da nam vrh poligona bude dole okre- rut tagkom CiD poviadimo zrake kroz neparne: podeoke(1.3,5i7). PRIMER KONSTRUKCUA ZVEZDE Primenom konstrukcije pravitnog petougaonika cobijamo hove. ‘Ako povelemo sve take medusobno smo do- bili tazenu konstrukciju‘OSNOWN ELEMENT ELIPSE fas 1 vie ose ‘RIVE LINE 2 eh ee cctit Biee ees ‘one pravihe krive koje se nageste javijajls u eo Se eo alam poi Me me emia tc a ra ine a SPORE We ae Sa sn Wo re Se ee ‘DIPRAVILNE KRIVE LINUE~CIKLICNE KRIVE-RULETE Injth opisuje neka tacka pri narotitam kretanju.Geomet~ ip le aes Se Be abe ee fe ‘na slika po kojoj se prava kreée VODECA SLIKA eval meres oe ee ro gh nn rn I Sa aed : nese EE mete sate rent Ge 3 resto of ta en anti | a nt = Bee TE oe van pe CRMC MIE wrote pun 10 se eros Wt 0 90 ERS eee pit eeechaa ap an cin mmo can eve pins aie SES ae eeee se se HOWSTAUNGLA EPS. POUDGY- SESTARA ‘Na osnoai DATFi OSA “KAKO JE TO VEC OBUASNUENO; No dtu vee ase jemedu to. ‘Saka OF? ili OF) odaberemo proizvalian braj podeoka (konstruterno tothe) ‘Da dobjemo prvi par tafaka inp: tothe knje ocgon- ‘raja kortroiaj toesi!) uzetomo u otver festora dit} (pa ie Bie, prvo Fl pa @ F2 opsati luk-najedhu i drug ‘tranu,zcim ostojanie 8-1 pa opera luk iz F2 pa izFt U preselu tih lukova dobijamo prvi par taéa- ka.lsto se odnosi na dali postupak konstruisarya ‘stalin tataka sa nopamenom da svakom sledecem poru tataka elipse odgovara sledeca kontroina tatka 2.MONSTRUMGLA ELESE POW LENYRe Pomocu naretiing lenyira od hartije onstruisati elipsu ako a tom lenjru obeletmo vrednosti kao Sto je na slci prikazano ‘Kada se lenir postovi tako da tatha(P) bude na velikej si a toeko(K) na male) os) potato) tatke(M) dage nam jedru tathu elpse.Fomerartem lenjra u nove pobtge dace nam niz tataka soje ada povekemo cbbijamo_elipsu Ova konstrukciia je priblizna konstrukeija take dda je kod taénog ertanja retko koristimo.cere ee ene AL paneceemneenermnemmenrrnn meni veo S.KONSTRUKGLUA ELIPSE POMOCU DA ‘Hide, Nacrtaju se valikarelaesa i tthe presto sa krugovikroe krajnje tthe aso. ‘roa centar krugora povateno ivestan broj zrokora do preseha sa veéim krugam rote jet) brj12 srokova 20g pode) tokako no doje nam tatke elose. Zadatah: Ronstrusi tangent proivolno) tathi MAD. RESENE: kor odgevorajuu tats no vei som kruga( 4) poner tangents nat) Krug sta praditine d preseka so provcem vale os6 oj hed spores odgrrstorn thor Md rad spojmo so bit'smo tateru tangents, Tato bi smo u bio kab) too efpse tosis tangent .AQNSTRUKGLIA ELIPSE FO METODY. ‘BACMERNOST Nocrta se pravougaonik oko veike imale ose: svaka polovna duke ii krote strane pravou- ‘goonika pode se na jedak bro defova a na Isto, toliko delova pode’ se i svaka polovina or sa U preseku paraleia sa BC(0a paraltogramu) 4 parolela sa/GH)- prema sict dabjaro tatke nse. Poverivaniem ov tatoka (pomedu irivdjara) debiéero psu ypsonu u kasom mu, cma feo Ueueoyshnstukefs eee 0 Matodt ‘Srarmerrostu grovougsrdaSiretatem polonne F), tke doje. taba (fr hae ‘herom ‘BeSlara do (3) opisemo lk do preseka 50 pre- ‘eem(El) tho smo. cob take (K) 1). pravae KS A maa eo poe li ome prove a Perle wrest 12. mais ose Fae ie reco 72 wel ose 105i 'amo" aoa) so. prone ivutens kris u tetkama A,B,C 1D postavino tongente M sc rowdy Cermy wwine ne Produtimo prove mole 058 (no delu kod taste C1 sooima.lcke CA 0° ix “cenra(S) gpa ag AE ig fin (6) owarom beatae ee) coer Snir as A esa tatke ‘OF OF coe pra. five 22) revo toeaka (0) 1), owsreuncise [Ratan No osnons A-B iC-D. adredino tite F1/F2. Fada mo. oe (F2,eanamo raspdutm AB pa brajve postovioo prévstine is totana FTF. "Force dove sester(io rors od pore) ziareo ‘a/heae| portent ‘shee ocak ra prolettoarns ACD ab oCeCBeADVEB a)RRS PRMER:A "Rad uspraveu Sestostranu prizmu ‘bradimo pri wrhu pod konusom dobiceme ‘6 podudarmih preseka hupe ravninem po WPERBOLL "Ravnine svake botne povrsine pri~ a EN aredie roneny cat. ‘ue (Mi, Koj Jel) sa hol fePrve projelena heeg tt] upsan pve prae- "Bea raga tre projekcio NA RIK, jeje prone Seder pr ‘Ina forclend so cae gate she perma hip hd 7 pod PRIMER! date su ti projekciie prenosne ‘poluge No delu poluge iemedu cilindricneg dela A ‘some glave 8 notazi se deo uspre ne up ‘Dve rovmine oveg tela koje superote~ Ine sa #2 deiru elindnéan geo athe Ai B 55 SE im tran prove! 1p, Seku uspr- vn kupu u dveme MIPERBOLAMA kjima su temena take 8. Bruge de rovnine koje su parateine ‘se 3 prt trogov! prove! mt my sek Sorevne haps «crema MIPERBOLAMA kairo SPiameno take C1D Wk FCF 5 luk Oe ‘Projencja oaks AB odredujemo pomotu porednika 1S 0 projekiie (cone CIO. pamosy uporednika 8 Tobke od 1-13 cdredujeme tokode pomecu eagorarajucih uporednik npr. tthe 9 Setmtat ma uporedniau 8 tone Vnolan = no" uporednie tdaout tu tth bi ig Ede sseadceetigg é fae aUPROSCENO PRIKAZIVANJE ‘OPRUGA A int iW TY