Sie sind auf Seite 1von 278

w*

r* \
«Jr y*

•w

*..->.* i^A A" '

r
*S u.« ••«^
ANALECTA HYMNICA
MEDII AEVI

IV.

HTMNI 1NED1TI.

Liturgische Hymnen
des

Mittelalters

herausgegeben

von

Guido Maria Dreves,


S. J.

Leipzig.

Fues's Verlag (R. Reisland).


1888.
HYMNI INBDITI.

Liturgische Hymnen
des

Mittelalters

aus

handschriftlichen Breyiarien, Antiphonalien

und Processionalien

herausgegeben

von

Guido Maria Dreves,


S. J.

Leipzig.

Fues's Verlag (R. Reisland).


1888.
JUN - 8 W8
Vorwort.

Der vorliegende Band enthält eine erste Folge von Hymnen


im strengsten Sinne des Wortes. Nur ungern entschlofs ich mich,
schon jetzt mit Drucklegung dieses Teiles meiner Sammlungen
vorzugehen. Lieber hätte ich das Geschäft des Sammeins voll-
ständig zu Ende geführt. Allein die Häufung des Materials
einerseits, andererseits ein Blick in die neuesten Sammlungen
ähnlicher Art, liefsen mich ernstlich befürchten, es möchte sich,
wollte ich an meiner ursprünglichen Idee festhalten, das Beste
wieder einmal als der Feind des Guten erweisen.
Die ganze Unsumme geistlicher Rhythmendichtung des MA.
zerfällt, je nachdem sie der privaten (wenn auch noch so öffent-
lichen) oder der offiziellen Andacht (sei diese auch lediglich eine
Still -Messe) diente, in liturgische und aufserliturgische. Die
liturgische Dichtung gliedert sich weiter in vier Arten, in Hymnen,
Sequenzen, Tropen und Reimoffizien. Der Hymnus im engeren
Sinne ist somit ein liturgisches Lied, das weder ein Mefshymnus
(Sequenz), noch eine Interpolation eines vorhandenen liturgischen
Textes (Tropus) ist. Man könnte den liturgischen Hymnus
einfachhin als das geistliche Lied des offiziellen Chorgebetes

bezeichnen, wenn es nicht auch einen Prozessionshymnus gäbe,


der nur mit völliger Verkennung seines Wesens den Tropen bei-
gezählt werden kann, da die Begriffsbestimmung der letzteren
als Interpolationen eines bestehenden liturgischen Textes das
Prozessionslied noch weniger trifft als die Sequenz.
Die hier veröffentlichten Hymnen sind der überwiegenden
Mehrzahl nach inedita im eigentlichsten Sinne; einige sind es
nur in der Hinsicht, dafs dieselben in den neueren zugänglicheren
Hymnensammlungen fehlen. Streng gefafst sind ja selbst Hymnen,
die aus liturgischen Wiegendrucken entnommen werden, keine
inedita, noch weniger solche Lieder, die den grolsen Sammel-
— 6 —
werken des 16. Jahrhunderts entlehnt sind. Für die praktische
Förderung des hymnologischen Studiums indes bleibt es sich
ziemlich gleichgültig, ob ein Lied in einem immerhin seltenen
und nach Ort und Zeit schwer zu erreichenden Druckwerke sich
findet oder nicht findet. Ebenso gleichgültig kann es sein, ob
ein Lied jenem Werke, das jeden andern, nur
in diesem oder
keinen litterarhistorischen geschweige denn spezifisch hymno-
,

logischen Zweck verfolgt, mehr vergraben denn ans Licht ge-


zogen ist. Denn wem möchte man es im Ernste zumuten, neben
der ohnehin ziemlich zerstreuten und nicht ganz leicht zu be-
herrschenden Fachlitteratur noch allen Werkeu des In- und Aus-
landes nachzuspüren, in denen der eine oder andere sonst un-
bekannte Hymnus Aufnahme gefunden. Unter dieser Rücksicht
glaubte ich dem Zwecke meiner Arbeiten völlig zu entsprechen,
wenn ich die Hymnen, die ich in meinen handschriftlichen Quellen
fand, in den Sammlungen von Daniel, Mone, Morel, Kehrein,
J
Dumeril, Neale, Trench, Hagen, Roth u. a. ) aufsuchte. Hymnen,
die hier fehlen, habe ich in meine Sammlung aufgenommen,
unbekümmert darum, ob sie etwa in einem Bande der Acta SS.
oder der Bibl. PP. sich finden. Ich habe nicht einmal ex professo
nachgesucht, ob sie sich dort finden oder nicht, der Meinung,
dafs der hierdurch erzielte Nutzen (in den meisten Fällen eine
blofse Schaustellung von Erudition) das grofse Opfer an guter
Zeit nicht verdiene. Dagegen habe ich mir allerdings Mühe
gegeben, Bruchstücke oder sog. Divisiones von Hymnen als solche
zu erkennen und auszuschliefsen. Sollte mir das nicht immer
gelungen sein, oder sollte ein veränderter Hymnenanfang mich
in die Irre geführt haben, so wird mir derjenige leicht verzeihen,

der die Schwierigkeit ähnlicher Recherchen kennt. Wird einmal


eines der vollständigen Verzeichnisse sämtlicher bisan im Druck
erschienenen Hymnen, von verschiedenen Seiten in Aussicht
die
gestellt sind, Thatsache geworden sein, dann wird eine strengere

Kontrolle ermöglicht. Lieder, die in den vorgenannten Samm-


lungen vorhanden, habe ich mit nur zwei oder drei Ausnahmen
auch dann nicht aufgenommen, wenn sie daselbst verstümmelt
oder verderbt oder aus sehr späten und ungenügenden Quellen

*) Die Sammlungen von Klemming und Milchsack habe ich bei dem
einstweiligen Mangel jedes Registers nur wenig zu Rate ziehen können.
abgedruckt sind. Diese (allerdings zahllosen) Mängel zu heben,
ist Aufgabe eines grofsen abschliefsenden Thesaurus, der das
schwierigste und darum letzte Werk der hymnologischen Forschung
sein dürfte, wenn er auch nur annähernd das werden will, was
Wackernagels grofsartiges Werk für das deutsche Kirchenlied
des 15. und 16. Jahrhunderts ist.

Kommentare zu den Liedern zu geben, wie dies Daniel


und Mone gethan, liegt dem Zwecke dieser Sammlung zu ferne
und würde auch bei der Masse des zu bewältigenden Stoffes ein
zu grofses Erkühnen sein.
Hiermit könnte ich füglich diese einleitenden Zeilen schliefsen,
glaubte ich nicht, mit ein oder zwei Worten auf einen eigenartigen
Angriff auf den zweiten Band dieser Sammlung (richtiger einen
Teil desselben) Bezug nehmen zu sollen. Kaum hatte dieser
das Licht des Büchermarktes erblickt, da erschien auch schon
in No. 5 des Bulletin Critique eine Besprechung, die den Pariser
Abbe" Eugene Misset zum Verfasser hatte und sich in einem Stile
gefiel, der auch dem Unbefangensten den Eindruck machen mufste,
dafs bei der Sache eine Absicht sei. Ich sandte ein kurzes Wort
der Erwiderung an das Blatt, indem ich mir vorbehielt, mich
an dieser Stelle des nähern mit Herrn M. auseinander zu setzen,
wofür in dem engen Kahmen einer Replik natürlich kein Raum
war. Da begegnete ich zufällig in einem andern Blatte folgender
Ankündigung: „Thesauris hymnologicis hactenus editis supple-
mentum amplissimum e libris tarn manuscriptis quam impressis
eruerunt notulisque illustraverunt E(ugenius) M(isset) et I. W."
Der Leser wird es darnach begreiflich finden, dafs ich jeden
Gedanken an eine eingehende, sachliche Auseinandersetzung mit
Herrn M. fallen lasse. Noblesse oblige. Ich kann dies um so
eher, als die sämtlichen Ausstellungen Missets auf einer völligen
Verkehrimg des Standpunktes beruhen den ich in der Vorrede,

zum zweiten Bande dieser Sammlung klar dargelegt, indem ich


ausführte, dafs und warum ich dem Hymnarius Moissiacensis eine
Ausnahmestellung und abweichende Behandlung zu teil werden
liefe, eine Darstellung, die aber Herr M. nicht verstehen wollte

oder konnte.
Also nur wenige Züge, um die Art dieses Kritikers ins Licht
zu rücken und zu zeigen, mit welchem Verständnis er mein
Vorwort gelesen. Anläfslich der Scholarenlieder aus Kloster

ßq
Camp und mit Rücksicht auf die Blüte niederländischer Kunst
an der Neige des Mittelalters hatte ich die Wendung einfliefsen
lassen, dafs der Rhein, gleichsam die Schlagader deutschen
Lebens, in den Niederlanden angelangt, bereits langsamer und
bedächtiger fliefse; M. läfst mich sagen, dafs der Rhein „bat au-
jourd'hui (sie) avec plus de calme et de lenteur" denn ehedem.
Ob da nicht der Wunsch der Vater dieses kuriosen Gedankens
ist? Das (sie) hat der geistreiche Übersetzer selbst angebracht,
damit ja niemand seine Leistung übersehen möge.
Eine Seite weiter schreibt M. : „Mabillon, dites-vous, a donne"
en entier V antiphonaire de Bangor." Mir ganz neu, dafs Mabillon
das Antiphonarium Benchoriense ediert, aber noch neuer, dafs
ich selbst diese Entdeckung sollte gemacht haben. Wollte Herr
M. sich die Mühe nehmen, die betreffende Stelle meines Vorwortes
etwas weniger flüchtig anzusehen, würde er vielleicht finden, dafs
ich von Muratori geredet. Indes wer wird das so genau nehmen ;

das wäre wieder „votre science allemande".


Herr M. glaubt offenbar, ein besonders guter Lateiner zu
sein. Dafs es ein Mittel-Latein giebt, das allerdings sehr starke
Eigentümlichkeiten hat und verhältnismäfsig wenig erforscht ist,

davon scheint er keine Ahnung zu haben. Am meisten erhitzt


er sich darüber, dafs ich den Vers
Qui fuit ex diaconibus
Electus ab apostolis
beliefs, wie ihn die Handschrift bietet, statt ihn zu verschlimm-
bessern in Qui fuit ex diaconis. „Diaconis s'impose," ruft er
aus, „mais diaconibus n'a rien qui vous choque; vous conservez
bravement diaconibus." Herr M. hat, wie es scheint, nie die
Charfreitags - Oration gehört mit dem Anfang: „Oremus et pro
omnibus episcopis, presbyteris, diaconibus, subdiaconibus" etc.;
ist auch nie im Glossarium auf das Wort: „Diacon, diacones
pro diaconus, diaconi, p assim apud veteres scriptores" gestofsen. *)

*) Soeben kommt mir eine Duplik Missets zu Gesicht, worin er seine


Korrektur aus metrischen Gründen als absolut notwendig (ich sage absichtlich
nicht : als richtig, sondern : als notwendig) aufrecht halten will. Ich mufs es
aber doch entschieden ablehnen, mich mit Herrn M. über metrische Anfangs-
gründe zu unterhalten. Er empfiehlt mir Huemers „Untersuchungen über
den jambischen Dimetern". Wien 1876. Möge er meine Antwort nachsehen in
Huemers „Untersuchungen über die ältesten lateinisch-christlichen Rhythmen".
Wien 1879. S. 33 ff.
— 9 -
Ein andermal hätte ich notwendig den Vers
Reddentes Domino glorificos melos

wie ihn die Handschrift bietet, verbessern müssen in glorificum


melos. „Un sol6*cisme öpouvantable," ruft M. aus, „glorificos
melos, comme si melos n'etait pas un singulier neutre et glorificos

un Et cela sans une note, sans une Variante


pluriel masculin.
qui puisse mettre sur la voie." Da will ich dem Herrn (pour
le mettre sur la voie) doch nur erinnern, dafs Cato bei Nonius

(213, 17) sagt: „Omnes qui loquuntur, habere debent quosdam


melos," gerade als ob melos nicht ein Neutrum im Singular
und quosdam ein Maskulinum im Plural wäre. Wenn Nonius,
Accius, Pacuvius das Wort so gebrauchen, begreift sich, wenn
mittelalterliche Schriftsteller ebenso thun. Dafs sie es thun, da-
von kann sich Herr Misset — ein Beispiel für viele — im Missale
Sleswicense (imp. 1486) überzeugen, woselbst die Sequenz de
sancto Kanuto rege gerade mit diesem „solecisme epouvantable"
beginnt :

Verbum Lonum personemus


Dulcem melum jubilemus.

Ich glaube aber nicht, dafs Herr M. ein Recht hat, solche
Anmerkungen in meinen Analecta zu fordern, die ja keine
Schul er ausgaben sein wollen.
Ein drittes Mal hätte ich das handschriftliche „Gloria psallat,
gloria dicat" notwendig verbessern müssen in „Gloriam psallat" und
„gloriam dicat". „Souvenez vous," hat der gelehrte Herr die Güte,
mich zu instruieren, „de la vieille regle que nous exprimons
en France par ,amo Deum' et que votre science allemande helas !

a fait disparattre de nos pr&endues grammaires savantes." Es


fällt mir natürlich nicht im mindesten bei, Herrn M. seine
Freude am Besitze dieser wichtigen Regel zu stören; allein
aufserdem müfste man doch auch noch einiges andere wissen,
ehe man sich ausläfst, wie es Herrn M. beliebt zu thun, so
z. B., dafs es auch ein indeklinabeles „Gloria" giebt, z. B.
„Occurrere ad primum gloria". Bemerken möchte ich nur,
dafs neben dem Cod. Moissiacen. auch Cod. Bruxellen. 8860
saec. 11. dies indeklinabele gloria gerade in dieser Doxologie
kennt? :

Gaudia psallat chorus et resultet,


Gloria Dei canat et revolvat.
— 10 —
(Anal. Bolland) VI, 256). Die Lesart des Cod. Rhenovien. 91
bleibt ungewiis, weil Morel, der denselben benutzt, leider die

Methode des Herrn Misset befolgt, nämlich an den Texten zu


ändern, ohne dafs man seine Änderungen überall verfolgen
könnte, wie ich mich bei Vergleich der St. Gallen Handschriften
1
überzeugt habe. ) Ich will damit keineswegs diese Lesart als
die „richtige" verteidigt haben; aber sie ist offenbar mehr als
ein lapsus calami der Schreiber des Cod. Moissiacensis und
deshalb (cfr. Vorwort) von mir belassen worden. Doch schliefsen

wir die Akten, rlav* L4dr}vaLe\

*) In seiner Duplik will nun Herr M. aus Gründen der Metrik aufrecht
halten, es sei „Gloria canat" eine unmögliche Lesart, weil sich da fünf
kurze Silben folgten. Möge er in Huemers „Untersuchungen über den jam-
bischen Dimeter", die er ja kennt, S. 15 ff. das Nötige nachsehen.

Exaeten, im Juni 1888.

Guido Maria Dreves.


I.

DE DE 0.
1. De ss. Trinitate.

1. Laus trinitati resonet perennis,


Sit unitati decus athanaton,
Pectoris hymnum deitate ayon
Celebret sancte.

2. Angeli summi, patriarchae, sancti,


Apostolorum chorus beatorum,
Ordines cuncti benedicant theon
Laude beata.

3. Doxa sit patri genitaeque proli


Et compar utriusque semper
tibi,

Spiritus alme, Deus unus omni


Tempore saecli.

Brev. ms. Prägens. VI F 12 a. saec. 14. A. —


Hymnar. bonus per
manus Johanuis de Domassin anni —
1429. Cod. Prägens. XVII. F. 20. B.
1, 3 agion B". — 3, 1 genitoque B.

2. De ss. Trinitate.

1. Laus tibi bonor magno sit parenti,


Qui potens mundi machinae creator,
Cuncta qui solus regis et gubernas,
Trinus et unus.

2. Laus tibi nato, favor et potestas,


Qui luis poenas hominum docesque
Nos piis dirum sapienter liostem
Vincere factis.

3. Laus tibi sacrum sit ubique pneuma,


Tu pias mcntes hominumque sensus
Imbuens afflas dirigisque sanctos
Semper ad usus.

llynin. ms. Griesen.


r
l >4. Baec IG. —
14 —
3. De ss. Trinitate.

1. Festi laudes hodierni 2. Vita, melos, cor supinum


Ritu ductas annuo Trini cultus munere,
Cives gaudio superni Veneremur regem trinum
Celebrant perpetuo, Voce, votis, opere,
Regem trinum dum ter terni Quem lex jubet masculinum
Chori laudant mutuo. Ter in anno colere.

3. Singulari majestati
decus et imperium,
Sacrosanctae trinitati
Sit perenne gaudium,
In quo simus nos beati
Per te, Christe, praemium.

Brev. ms. Lambacen. 476. saec. 15. A. —


Brev. ms. S. Petri Salisburgen.
a IV 12. saec. 15. B. —
Brev. ms. S. Petri Salisburgen. a I 10. saec. 15.
C. —Brev. ms. S. Petri Salisburgen. a IV 1. saec. 14. D. 1, 2 ductas —
animo A. —
3, 5 In duo sumus ABD.

4. De ss. Trinitate.

1. Adesto, sancta trinitas, 4. Unum te lumen credimus,


Par splendor, una deitas, Quod et ter idem colimus,
Qui exstas rerum omnium Alpha et quod dicimus,
Sine fine principium. Te laudat omnis spiritus.
2. Te coelorum militia 5. Illumina cor hominum,
Laudat, adorat, praedicat, Absterge sordes mentium,
Triplexque mundi machina Resolve culpae vinculum,
Benedicit per saecula. Everte moles criminum.

3. Adsumus et nos cernui 6. Laus patri sit ingenito,


Te adorantes famuli, Laus ejus unigenito,
Vota precesque supplicum Laus sit sancto spiritui,
Hymnis junge coelestium. Trino Deo et simplici.

Orat. ms. saec. 15. Cod. 7977 bibl. fam. imp. reg. Austriacae. Vindobon.
Obschon nur einem Gebetbuche entnommen, beweist die ganze Haltung
des Gedichtes, dafs wir einen Hymnus im strengen Sinne des Wortes vor
uns haben.

5. De nativitate Domini.

1. Ab aeterno ordinata 2. Benedicta mulierum,


Mater Dei praeparata, Stella fundens solem rerum,
Per te cunctis salus data, Jubilare Dei clerum
Quae per Evam est sublata. Tibi Carmen fac sincerum.
— 15 —
3. Castae matris coelibatus 4. Dulcem virgo profert florera,
Patet Mosi praenotatus, Suavem vitis dat odorem,
Quando rubus est monstratus Cum jam suum genitorem
Flamma tactus non crematus. Nata parit praeter morem.
5. En antiqua carnis jura
Nova mutat genitura,
Et dum factor fit factura,
Suum perdit jus natura.
Brev. ms. S. Floriani XI. 477 saec. 15. Zuschrift. Scheint ein Stück —
Abcedarius. Nach Str. 5 stehen in der Handschrift die folgenden leoninischen
Verse :

Sponsum virgo paris cujus tu sponsa vocaris


Nescia peccati genitrix et filia nati
Sana peccantes et protege te celebrantes.

6. In Nativitate Domini.

Infra Nocturnurn.

Judicii Signum, tellus sudore madescit.

1. E Coelo rex adveniet per saecla futurus.


Scilicet in carne praesens ut judicet orbem.
2. Unde Deum cernent incredulus atque fidelis
Celsum cum sanctis aevi jam termino in ipso.

3. Sic animae cum carne aderunt, quas judicat ipse,


Cum jacet incultus densis in vepribus orbis.
4. Rejicient simulacra viri cunctam quoque gazam
Exuret terram ignis pontumque polumque.
5. Inquirens taetri portas confringet Averni,
Sanctorum sed enim cunctae lux libera carni.

6. Trudentur sontes, aeterna flamma cremabit,


Occultos actus retegens tunc quisque loquetur.
7. Secreta atque Deus reserabit pectora luci,
Tunc erit et luctus, stridebunt dentibus omnes.
8. Eripitur solis jubar et chorus interit astris,
Volvetur coelum, lunaris splendor obibit,
9. Dejiciet colles, valles extollet ab imo,
Non erit in rebus hominum sublime vel altum.
10. Jam aequantur campi montes et caerula ponti,
Omnia cessabunt, tellus confracta peribit.
11. Hie pariter fontes torrentur fluminaque igni,
Sed tristem sonitum tubarum mittet ab alto.

12. Et coram hie domino reges sistentur ad ununi,


Decidet e coelo ignis et sulfuris amnis.
Scotor. Vindobonen. 53 f 6. anni 1419 mit Mel. A.
('.»(I. — Cod. Palat
Vindbb. 4090. anni 1478. 15. —
— 16 —
„In die Nativitatis Christi infra octavam leetionem S. Augustirii duo
cantores cantent versum: Judicii signum, quo repetito o ehoro demum post
quoslibet duos versus chorus vel duo repetunt: Judicii." A.
„Versus Sybillae Cyntheae de die judicii et poenis inferni Septem" B. —
2, 2 cui jam vero in ipso B. —
3, 2 und 4, 1 fehlen B. 4, 2 terras. —
Von 5, 1 an fährt B folgendermafsen fort:
Vox ibi nulla sonet, dirus nisi fletus ubique,
Non sentitur ibi quidquid nisi frigora flammae,
Et foetor pigmenti complet putredine nares.
Os quoque flammivomo ingens implebitur igne
Et vermes lacerant ignitis dentibus ossa.
Insuper pectus curis torquetur amaris,
et
Nee vox ulla valet miseras edicere poenas.
Ignibus aeternae nigris loca plena gehennae,
Frigora mixta simul ferventibus algida flammis,
Nunc oculos nimis flentes ardore camini,
Nunc iterum nimio stridentes frigore dentes,
His miseris vieibus miseri volvuntur in aevum.

7. De ss. Nomine Jesu.


Ad Completorium.
1. Virtus summa coelestium 5. Spes aeternorum viguit
Fulget et mundi gloria, Fidesque invisibilium,
Dum triumphalis titulus, Dum summi patris filio

Jesu nomen recolitur. Jesu nomen imponitur.


2. Summi Tonantis dextera, 6. Succensus amor cordibus
Qua mundus exstat conditus, Flagranti desiderio
Mortalibus increbuit Suspirat ad coelestia,
Potenti Jesu nomine. Jesu dulcis memoria.
3. Et nati sapientia, 7. Supernae vigor gratiae
Qua euneta sunt disposita, Profusus rorat animam,
Notatur, dum mirabile Dum sursum mens attollitur,
Jesu nomen insonuit. Jesu nomen recolitur.
4. Spiritus almi bonitas 8. Ad te ergo confugimus,
Monstrataque dementia, Spes unica mortalium,
Dum reparantur perdita Exaudi preces supplicium
Per Jesu nomen inelytum. Jesu, o Jesu Domine.
Antiph. ms. Hilarien. V. anni 1632. — Mel: Deus tuorum militum.

8. In festo trium regum.


Ad Vesperas.
1. Vergente mundi vespere 3. Tria sumentes munera
Degentes terrae termino Stellam secuti praeviam
Lucis suffulti sidere Quaerunt regentem sidera
Hymnum canamus gloriae. Urbem ingressi regiam.

2. Ex orientis patria 4. Instructi vaticinio


Fidelium primitiae Bethlehem petunt lumine,
Divina magi gratia Inventum in praesepio
Luce lustrantur gratiae Colunt natum de virgine.
17

5. Trinum Deum et Dominum . 8. Exuti taudem saeculo


Tribus signant muneribus, Exsultant coelo spiritus,
Hominem, regem hominum, Corpora fragrant tumulo
Potentem in coelestibus. Consepulta divinitus.
6. Herodem vitant perfidum
9. Magorum patrocinio
Angelico admonitu,
Nos solvat Christus maculis
Christum praedicant splend"
Vitae donatos gaudio
dum
In saeculorum saeculis.
Genti suae in reditu.
7. Post passionem Domini 10. Praestet pater ingenitus,
Thoma loti baptismate, Filius cum paraclito
Trino credentes nomini Vitam nobis post obitum
Signis clarent et dogmate. Sancto magorum merito.

Brev. ms. Meliten. in Pedepontis Prägens. 8 anni 1398. 2, 4 lustrant —


Hs. — 5, 1 —4: Trinum Deum et hominem Et dominum tribus signant
Miraculis hominem regem hominem
|

Potentem in coelestibus Hs. 6, 4 —



|

Gentis Hs. 10, 4 Sanctorum magorum Hs.

9. In festo trium regum.


Ad Nocturnum.
1. Hymnis, laudum praeconiis Stellam secuti praeviam
Deum cole, Colonia, Lumen requirunt lumine,
Trium regum reliquiis Majestatis potentiam
Dei ditata gratia. Parvo colunt in homine.
2. Magi et reges inelyti Salutem terrae praedicant,
Noctem pellunt perfidiae, Tollunt errores gentium,
Virtute Deo placiti, Signis virtutum emicant
Luce lustrati gloriae. Regni cives coelestium.
5. Patri, nato et fiamini
honor et gloria,
Sit laus,
Qui nos magorum lumini
Jungat in pacis patria.
Brev. ms. Meliten. in Pedepontis Prägens. 8 anii 1398. 1, 4 Dei fehlt
Hs. Unvollständig bei Dan. I. 278.

10. In festo trium reginn.

Ad Laudes.

1. Stella lucente mundo matutina


In Oriente sedit gens divina,
Spien dida luce claret puer cruce,
Rex superorum.
r. Tribus cum donis magi tres professi
Religi( nis Limitem ingressi
Natum adorant, dominum honorant,
Deum eunetorum,
f)re\ [nediti.
— 18 —
3. Fidei lumen suae ferunt genti,
Praedicant numen suumm orienti,
Damnant errores, bonos formant mores
Viri virtutis

4. Sit trinitati decus et potestas,


Laus unitati, virtus ac majestas,
Cujus nos dono sancti locent throno
Patres salutis.
Brev. ms. Melitens. in Pedepontis Prägens. 8. anni 1398. — 3, 2 Prae-
dicant nnura Hs.

11. De inventione pneri Jesu.


In 1. Vesperis.

1. Festiva nobis gaudia 4. Felix nobis Christifera


Jesu inventi pueri Confer, ut eulpis perditum
Devota dat materia, Quaeramus cum frequentia
Fructus ventris virginei. Et non perdamus habitum.
2. Mater virgo moestissima 5. Virgo, vera puerpera,
Jesum quaerit per triduum, Colentibus da gaudia
Amissum sed laetissima Haec tua festa, penitus
In templo cernit filium. Aufer poenas, quas traximus.
3. Quanta matris laetitia, 6. Laus patri sit et genito
Dum cernit, replet intima Simulque sancto flamini,
Natum suum dulcissimum Qui genitricis meritis
Inter doctos doctissimum. Nos coeli jungat agmini.
Brev. ms. Trebonens. saec. 15. Cod. Prägen. VI F 20. A. Brev. Melitens. —
in Pedepontis Prägens. 8 anni 139S. B. —
3, 4 Inter döetores A.

12. De inventione pueri Jesu.


In 2. Vesperis.

1. Festiva gaudia dant mysteria


Inventi pueri Jesu clomini,
Ventris virginei fructus unici.
2. Mater moestissima, virgo Maria
Quaerit per triduum Jesum amissum,
Quem in templo tandem cernit sedentem.
3. Quanta matris intima
laetitia
Replet,dulcissimum videt ut natum,
Vix mens credens capit, Dominus novit.
4. Felix Christifera, nobis impetra,
Ut eulpis perditum quaeramus Jesum
Et inventum rursus nunquam perdamus.
•5. Surge, puerpera, gaudia vera
Colentibus dona haec tua festa,
Da inventum tecum tenere Jesum.
- 19 —
6. Laus uni Domino nomine trino.
Qui dedit filium esse unicum
Yerbum summi patris virginis matris.
Brev. ms. Melitens. in Pedepontis Prägens. 8. anni 1398.

13. In feste Transfiguratioiiis.


Ad 1. Vesperas.

1. Anni reduxit circulus 4. En hie meus stat filius


Diem festum, qui tristibus Nativus et carissimus,
Tollens laboris taedium Audite, quidquid dixerit,
Vitae ministrat gaudium. Instruxerit, praeeeperit.
2. Hac in die Christus Jesus 5. Petrus, Johannes, Jacobus
Se transfigurans coelitus Interfuerunt, testibus
Dignatus est ostendere His rite credit credula
Vultum futurae gloriae. Felix parens ecclesia.
3. Qui solis instar claruit, 6. Nobis fidem corroborant
Et vestis ut nix canduit, Haecgesta,spemsursumlevan
Audita est vox paterna, Et charitatem suggerunt
De nube clamans lucida: Fructumque vitae conferunt.
7. Deo patri sit gloria
Ejusque soli filio

Cum spiritu paraclito


Et nunc et in perpetuum.
Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens. VI F 20. A. Brev. —
ms. Voraviens. 108 saee. 14/ie B. —
Brev. ms. Nonnebergens 26 B 29. saec.
15. C. —Brev. ms. Claustronesburgens. 590 saec. 14. add. saec. 15. D. —
Brev. sec. notulam et ritum dominorumj Teutonicorum imp. s. 1. J500 E. —
Brev. Kimense imp. s. 1. 1518 F. —
1, 2 qui testibus B; qui aestibus C. —
3, 1 solis instar praebuit CDF. —
4, 1 est filius B. —
4, 2 Votivus et AE. —
4, 3 n. 4 Quidquid dixerit au-
dite Quod praeeeperit facite BCF. —
5,4 Praebens fidem ecclesia BCDF.

|

6, 3 suggerant A. —
0, 4 conferant A.

14. In festo Transiiguratioiiis. D. X.


Ad Nocturnum.
1. Sacris solemniis mater ecclesia
Praeclari candoris sonet praeconia.
In novis nuptiis Christi vestimenta
Ecce sunt alba sicut nix.
2. Nobis aperitur dies clarissima,
In qua referuntur inclita gaudia
Ceteris fratribus de Christi gloria
Priscis ostensa patribus.
3. Magnum sacramentum, expletis promissis
Fit transfiguratum coram diseipulis
Corpus dominieran, quibus sie congruit,
l't hoc revelenl caeteris.
20

4. In monte excelso virtus apparuit


ac de coelo vox patris sonuit
Christi,
Dicens de filio: Hie mihi placuit,
Hunc audite pro bravio.
5. Te trina deitas unaque poseimus,
Sic tu nos visites sicut te colimus,
Per tuas semitas duc nos, quo tendimus,
Ad lucem, quam inhabitas.

Antiph. ms. Piagens. s. sign. saec. 16. A. Vesperale ms. saec. 15. Cm.
univers. Monacen. 167. B.

15. In festo Transfigurationis D. N.

1. Deus manens primordium 3. Tu fons perennis luminis,


Simulque finis omnium, Lux es et vita permanens,
Precamur, ut nos milites Unus potentialiter
Multo reatu debiles. Trinusque personaliter.
2. Auge tui charismata 4. Purga mala, quae gessimus,
In ore nostro et pectore Bonis adorna moribus,
Ut nostra mens te percolat, Addens tui custodiam,
Et lingua digne proferat. Ne post agamus perperam.
5. Praesta, pater piissime,
Patrique eompar unice
Cum spiritu paraclito
Nunc et per omne saeculum.

Diurn. ms. Neoclanstren. XII. F. 23 saec. 15. A. —


Brev. ms. Admontens.
746 a anni 1439 B. —
Brev. S. Emmerami saec. 15. Clm. Monacens. 14838 C.
2, 2 pectora B. —
5, 1 u. 2 Praesta pater omnipotens Per Jesum |

Christum Dominum C; das Weitere fehlt.

16. In festo Transfiguratioiiis D. N.

1. Festiva jam solemnia 4. clientes eximii,


Nobis recurrunt annua, Hujus tarnen egregii
Qua proles Dei unica Ciarum decus prodigii
Paterna fulsit gloria. Suis viderunt oculis.
2. Prospicuo nam lumine 5. Tu patris nate unice,
Candido tectum podere Cunctos clementer refove,
Christum in arvo hac die Qui tuae festum gloriae
Clari viderunt heroes. Devote colunt ho die.
3. quam digna celebritas, 6. Laus patri invisibili,
In qua polorum dignitas Laus ejus almo flamini
Telluris hujus infima Lausque sit unigenito,
Irradiavit nubila. Orbis terrarum Domino.
Brev. ms. Palat. Vinolobon. 1945 anni 1420.
— 21 —
17. De armis Christi.

1. Lauda Sion gloriosa Unde fluit mundus liquor


Christi torcularia, Et potus nectaricus
Per quae nimis fructuosa, Cujus miras dulcis sapor
Valde salutaria Et totus sanaticus,
Sunt exorta gratiosa Ejus salvativus odor,
Nobis pocularia. Bonus, aromaticus.
2. quam felix hasta, latus Fundat bonus Christianus
Christi quae aperuit, Vasa hinc vinaria,
Cruci clavis conclavatus Mentem scopet cordis manus
Qui transfigi meruit, Vera per scoparia,
Per quem mundus renovatus Replens lotus non mundanus
Et salus refloruit. Sua promptuaria.
3. Nexus clavis et ligatus Felix sanguis, felix unda,
Christus, ut nos solveret, Christi fluens latere,
Deus homo captivatus, Mendas nostras tergensmunda,
Ut captos redimeret, Lava nos a scelere,
In hoc mundo conversatus, Per te nobis laetabunda
Ut nos coelo redderet. Salus sit ac vivere.
4. Christus, botrus Engaddinus, Miserere, qui latronem
Est expressus ferulis, Poenitentem sumpseras,
Nostra salus, flos divinus Transfigentem militonem
Et salvator nobilis, Hasta sustinueras,
Bonus pastor celestinus, Nobis bonum des agonem
ßex totus amabilis. Nee extremos deseras.
9. Genitori genitoque
Laus et jubilatio,
Salus, honor virtus quoque
Sit et benedictio,
Procedenti ab utroque
Compar sit laudatio.

Cod. S. Petri Salisburgens. a VII 52. saec. 15.

18. De corona spinea.

Ad Vesperas.

1. Hymnum dicamus hodie 3. De spinarum aeculeis


Psallentes laudum cantica Christi corona plectitur,
Aeterni regi gloriae Qua ministris tartareis
Pro corona dominica. Mundi potestas tollitur.
2. Coronat regem omnium 4. Corona Christi capitis
Corona contumeliae, Sacro perfusa sanguine,
Cujus nobis opprobrium Poenis solutos debitis
Coronam confert gloriae . Reos purgat a crimine.
— 22

5. Lauda fidelis concio 7. Plaudat turba fidelium,


Spinae trophaeum inclytum ,
Quod per Spinae ludibrium
Per quam perit perditio Purgat creator omnium
Yitaeque datur meritum. Spineti nostri Vitium.

6. Nos a puncturis liberat 8. Laus Christo, regi gloriae,


Aeterni patris filius, Pro coronae virtutibus,
Dum spinis pungi tolerat Qui nos reformans gratiae
Spinarum culpae nescius. Coronat in coelestibus.
Brev. ms. Sanctae Coronae saec. 14. Cod. Prägens. XII E 6 a. A.
;

Diurn. ms. Altovadens. 7 saec. 15. B. —
Diurn. ms. Ducumburgens. 80 saec.
15. C. —Brev. ms. Prägens. XII A 22 saec. 14. D.
6, 4 Vitae coronam contulit C . —
Nach Str. 6 Dum spinarum aculeos :
|

Christus pro nobis pertulit Per diadema spineum Vitae coronam contulit
|


|

B. Nach Str. 4 Divisio BC.

19. De Corona spinea.


Ad Vesperas.

1. Hymnum canamus gloriae 4. Ecce cruor et punctio


Superno regi regiae, Est lavacrum et unctio,
Qui coronam victoriae Pulso nos purgat vitio
Patris praesentat curiae. Unctionis infusio.
2. Mira Christi prudentia 5. Corona credentium,
Victa jacet victoria, Consolamen et mentium,
Christus passus opprobria Paris currens ad Stadium
De probris carpit praemia. Coronae capit bravium.
3. Sertum de spinis plectitur, Laus, honor, virtus, gloria
Quibus dum Christus pungitur, Patri, nato cum flamine,
De spina spina tollitur, Qui duce matre virgine
Dum per hanc culpa pellitur. Nos Coronet in gloria.
Diurn. ms. Altovadens. I saec. 14. 4, 2 In lavacrum Hs. — 5,
Parit Hs. — Nach Str. 3 divisio.

20. De corona spinea.


Ad Nocturnum.

1. Auetor salutis unice, 3. Hinc morte mortem diruens


Mundi redemptor inelyte, Yitamque vita largiens,
Tu Christe nobis annue Mortis ministrum subdolum
Crucis feeundae gloriae. Deviceras diabolum.
2. Tu sputa, colaphos, vineula 4. Nunc in parentis dextera
Et dura passus verbera, Sacrata fulges victima,
Crucem volens ascendere Audi, precamur vivide,
Nostrae salutis gratia. Tuo redemptos sanguine.
5. Te summa Deus trinitas etc.

Brev. ms. Prägens. XII A


22. saec. 14 A. — Brev. ms. S. Georgii saec.
15. Cod. Prägens. XIII C 1 a. saec. 15 B. — 1,1 unicus B. —
1, 2 in-
clytus B. —
Auf Kreuzerhöhung B.
— 23

21. De Corona soinea.


Ad Tertiam.

1. Vexilla regis prodeunt 3. Corona, spes unica,


Et coronae mysterium redemptorum gloria,
Corruscat, per quod omnium Mundana post naufragia
Ad Deum corda redeunt. Nobis Coronas duplica.
2. Sertum de spinis plectitur, 4. Laus, honor, virtus, gloria
Quibus dum Christus pungitur, Patri, nato, paraclito,
De spina spina tollitur, Qui cummulato merito
Dum per hanc culpa tollitur. Nos Coronet in patria.
Brev. ms. Sanctae Coronae saec. 14. Cod. Prägens. XII E 6 a. A. —
Diurn. ms. Altovadens. I. saec. 14. 13. —
Diurn. ms. Altovadens. 7. saec. 15.
0. — Diurn. ms. Ducumburgens. 80. saec. 15. D.

22. De corona spinea.


Ad completorium.
1. Pange, lingua, gloriosi 3. Corona coronati
Coronam certaminis, Domini ludibrium,
Pange poenas speciosi Omnes per te coronati
Summi nati numinis, Sedent super solium,
Qui nos purgat pretiosi Ut sie prius judicati
Unda sui sanguinis. Faciant Judicium.
2. Hinc Judaei deicidae 4. Coeli maris atque soli
Diadema spineum, Soli Deo gloria,
Criminosi patricidae Spiritui, patri, proli,
Chlamydem coccineum Cui parent imperia,
Circumponunt spreta fiele, Qui nos ad superna poli
Cor ferentes ferreum. Perducat palatia.
Brev. ms. Sanctae Coronae saec. 14. Cod. Prägens. XI L E 6 a. A. —
Diurn. ms. Altovadens. I saec. 14. B. —
Diurn. ms. Altovadens. 7 saec. 15.
C. —Diurn. ms. Ducumburgens. 80 saec. 15. D. 1, 2 soli fehlt einmal D. —
2.3. De corona spinea.
1 Coronam, Sion filia, 3. Area corona cingitur
Dignis attolle laudibus, Mensaeque legis labium,
Quam figurant mysteria Per quae sertum exprimitur
Legis figuris pluribus. Coronans Dei filium.
2. Inter vepres ostenditur 4. Altare thymiamatis
Vervex adhaerens cornibus, Coronae cingens gloria
Quo Christus intelligitur Signum est diadematis,
Coronandus sub sentibus. Sub quo Christus tit hostia.
5. Laus Christo, regi gloriae.
Pro coronae virtutibus,
Qua nos reformans gratiae
Coronat in coelestibus.
Brev. ms. Chunegundis filiae Ottokari regis. ('od Prasrens. XII D 9.
saec 14. mit. — 3, 2 Legis Labrum.
24

24. De facie Salvatoris.

In 1. Vesperis.

1. Magnum gaudium gignitur, 4. Vultum et vitam ipsius,


Moeror ingens depellitur, Cujus festa recolimus,
Quando coluntur inclita Perquiramus ardentius,
Vultus Christi solemnia. Imitemur devotius.
2. Corde, ore et vocibus 5. Alapis quondam caeditur,
Diebus atque noctibus Sputis foedis polluitur,
Sacro psallamus vultui, In magna reverentia
Quantum possumus cernui. Est modo in ecclesia.

3. Caritate praecipua 6. Agentes ejus gloriam


Succensi ac continua Atque jugem memoriam
Veneremur imaginem Remunerat hie gratia
Cunctis angelis celebrem. Et satiat in patria.
7. Trino laus uni Domino,
De cujus beneficio
Forma haec venerabilis.
Fidis donatur populis.
Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens. VI F 20. 1, 2 pellitur
Hs. — 5, 4 In modo in Hs. —
6, 3 Munerat hie Hs.

25. De facie Salvatoris.

Ad Completorium.

1. Omnis fidelis gaudeat 4 . mira Christi bonitas


Et grates Deo referat, Et stupenda dementia,
Quantum quit, tantum audeat, Nee aestimanda Caritas
Laudesque dignas offerat. Ob multa beneficia.

2. Jesus in mundum veniens 5 . beata effigies,

Se manifestum praebuit, Te veneramur in via,

Fines orbis pertransiens Ut hinc cedentes saties.

Consolari nos voluit. Cum gaudio in patria.

3. Yultum suum praelucidum 6. Summo parenti gloria,


Universis exhibuit, Honor quam ingens filio,
Bonis ac malis placidum, Laus paraclito varia
Nulli unquam prohibuit. Dicatur sine termino.
Brev. ms. Trebonens. saec 15. Cod. Pi ag-ens. VI F 20. — 1, 3 Quantum
quid Hs. — 5, 3 hinc recedentes Hs.

26. De sepulchro Domini.

1. Rex gloriose martyrum, 2. Accubuisti dulciter


Triumpho tarn mirabili Absconsus in cubiculo,
Mortis sternens Imperium, Qui leo ut velociter
Inhabitator tumuli. Resurrexisti claneulo.
25

3. De terrae corde floridus 5. De sepulchro irradiat


Resurgit hie speetabilis, Creator rerum oinnium,
Qui prius velut mareidus Nos consepultos faciat
Aruerat horribilis. Transire ad consortium.

4. quam formosus claruit 6. Electorum suffragium


Indutus stola gloriae, Nobis tunc subveniat,
Ortus ut sol exsiliit Cum cordis nostri vinculum
De sepulchri origine. Naturac solvit debitum.
7. A peccatis nos liberet
Aeterni patris filius,
A poenis nos eripiat
Spiritus paraclitus.

Cod. bibl. Jagellonicae 2012 saec. 15.

27. In festo Pascliatis.

Infra Nocturnum.

1. Resurrexit leo fortis, pectore recolimus,


Qui vastavit tartara, Quam per annum semel omnes
Resurrexit agnus mitis super dies ponimus.
morte caesus barbara,
6. Cetus vomuit Ionam
Gaudet coelum, gaudet terra
redivivum saeculo,
jubilantque maria.
Per quem Ninive salvata
2. Lumen redit ex abysso, claro fulget saeculo,
lampada de tenebris, Decantantes in excelsis
Granum mortuum frumenti corde laudes strenuo.
Surgit eulmen celeris,
7. Qui pro filio reeepto
Gaudet coelum, terra, pontus vitulus interiit,
Fructus eulmo foederis.
Qui pro eulpis solis nostris
3. Hie est aries Abrahae, sicut vermis periit
cui vepres baeserant, Et illustris ab inferno
Hie est optimus sacerdos, cum triumpho rediit.
Quem non eulpae laeserant, Nunc aperta via vitae
8.
Hie est serpens exaltatus,
Cunctis patet gentibus,
Qui serpentes fecerat.
Nunc et lacrimae terguntur
4. Ave nunc, perenne decus, Oculis tiuentibus,
taligraves pondere Nunc lux alma reparatur
Qui per te salutem nostram tenebrosis mentibus.
dispensavit condere, 9. Maria, virgo vera,
Atque crimen omnis mundi qualem partum feceras,
potuit absolvere. Tu ad mortem vulneratum
5. Ave dies benedieta, epithyma dederas,
Quam creavit Dominus, Tu in reparatione
Quam nos ipsam laetabundo fracto mundo veneras.
— 26 -
10. Gaude, mater, resurrexit prima mater omnium,
tuae carnis filius, Qui destruxit infernorum
Resurrexit de sepulchro modo triste solium.
patefactis viribus, \± t Vos, discipuli, siccate
•Non est hac nativitate lacrymantes oculos,
quidquam mirabilius. Yictonicii cantate
11. Ecce vacuum sepulchrum, laetabundos modulos,
patet sanctuarium, Resurrexit ecce Christus,
Ecce linteum ligatum dicite per populos.
simul et sudarium, 15. Et nos, fratres, decantemus
Ecce saxum revolutum Resurrexit Dominus,
monstrat omne gaudium. Ut in fine resurgentes
12. Hinc et inde servant locum vultum ejus cominus
Duo cives superi, Mereamur contemplari
Resurrexit, ajunt, Jesus, cum electis omnibus.
funus factus funeri, \§ t Gloria sit tibi, Christe,
Qui confregit portas mortis qui captasti tartara,
in virtute humeri. Tuos omnes abstraxisti
13. Tu, Maria, tuum primum, ad superna gaudia,
tu nunc cerne dominum, Junge nos simul cum Ulis
Quem mortaliter offendit in aeterna saecula.

Cod. Scotorum Vindobonens. 53 f 6 anni 1419. mit Mel „In die : paschae
infra XII lectionem homiliae beati Gregorii papae quatuor cantores cantant
versus sequentes, bini tres versus ex una parte, alii duo alios tres ex alia
parte. Deinde continuatur lectio XII incipiendo ibi: »Hanc ergo rationis
gloriam« usque ad finem." —
2, 3 frumenta Hs.

28. In ascensione Domini.

Ad processionem.

Ascensor sessorque poli, tibi gloria, Christe,


Laus et honor pariter, gratia multimoda.
Qui nos sponte tua proprio cum sanguine cunctis
Solvisti Zabuli compedibus miserans.
Forma servili humilis mundum veniendo
Namque redemisti omne genus hominum.
Atque triumphator coelum scandens petiisti,
Illuc nos, petimus, scandere fac, Domine.

Cod. Cremifanen. 3Ö9 saec. 12 |i3. — 6. genus humanuni Hs. — 7. scandere


fecisti Hs.
29. In ascensione Domini.

Ad processionem.

Salve, festa dies, toto venerabilis aevo,


Qua Deus ascendit victor et astra tenet.
Hinc tumulum repetens post tartara carne resumpta
Belliger ad coelos ampla trophaea refert.
— 27 —
Quos habuit poenale chaos, jam reddidit vitae,
Et quos mors petiit, hos nova vita tenet.
Rex sacer, ecce tui radiat pars magna triumphi,
Cum puras animas sacra lavacra habent.
Candidus egreditur mundis exercitus undis,
Atque vetus vitium purgat in amne novo.
Fulgentes animas vestis quoque Candida signat,
Et grege de niveo gaudia pastor habet.
Additur ac felix consors mercede sacerdos,
Qui dare vult domino dupla talenta suo.
Processionale ms. Cremifancn. 31 saec. 14.

30. In festo Pentecostes.

Ad processionem.

Salve, festa dies, toto venerabilis aevo,


Qua Deus in sanctos affluit igne suos.
Ad meliora trahens gentili errore vagantes,
Bestia ne raperet, munit ovile Dei.
Quos prius Eva nocens infecerat, hos modo reddit
Ecclesiae pastos ubere lacte sinu.
Mitibus alloquiis agrestia corda colendo,
Munere felici de vepre nata seges.
Aspera gens saxo vivens quasi more ferino,
Messis abundantis horrea fruge reples.
Immaculata tuis plebs haec vegetetur in ulnis
Atque Deo purum pignus ad astra feras.
Una Corona tibi de te tribuatur ab alto,
Altera de populo vernet adepta tuo.
Processionale ms. Crcmifanen. 31 saec. 14.

31. In festo corporis Christi.

1. Exultent coeli agmina 4. Cunctae quidem creatorae


Et militans ecclesia, Suum laudent creatorem,
Devota laudum carmina Nam adorant omnes jure
Üecantent cum laetitia. Christum regem et pastorem.

2. Hinc cleri universitas 5. Sitientes inebriat


Preces, hymnos et cantica Nectare sui sanguinis,
Et laudes Christo dcbitas Se diligentes satiat
Voce psallat magnitica. Carne summae dulcedinis.
3. Hinc gratiarum actio 6. Panis, qui de coelo venit,
In oratione resonet, Esl (li\imis e1 coelestis,
Hinc cordis jubilatiq Cor dulci sapore lenü
Et lingua nielos intonet. Et dat Bolatia maestis.
— 28 —
7. Trinitati sit gloria,
Unitati potentia,
Cujus nos eucharistia
Ad coeli ducat gaudia.

Diurn. ms. Altovadens. XVII. anni 1404 A. —


Brev. ms. Prägens. VI
¥ 3. saec. 14. B. —
Brev. ms. Trebonens. saec. 15. Cod. Prägens. VII C 3.
C. — Brev. Prägens, imp. Venetiis 1517. D.

32. In festo corporis Christi

1. Ad coenam agni providi 6 vere potens victima,


Et stolis albis candidi Holocaustorum optima
Post rubri maris transitum Cunctaque sacrificia
Laetum paremus aditum. Perficiens legalia.

2. Cujus carnis edulium 7. Non agnum neque vitulum


Vitam servat credentium, Nobis offers in pabulum,
Et calix sui sanguinis Immo subeinericium
Sitim exstinguit criminis. Das panem corpus proprium
3. Hie magnum est convivium 8. Tradis in potum sanguinem,
Et pauperum refugium ;
Bene procurans liominem
Qui ferventes in spiritu Hie in praesenti gratia,
Pascuntur ejus habitu. Ut vivat post in gloria.
4. Hie est panis et olei 9. Os tangis signi specie,
Gustus sapore mellei, Cor tangas rei serie,
Quem temperat divinitas Pascis panis in nubilo,
Et pariter humanitas. Pascas in rei jubilo.
h. Is eibus delectabilis 10. Honor et laus ingenito
Est solum commestibilis Patri et unigenito
A
mundae mentis cordibus Cum spiritu paraclito
Et purgatis a sordibus. Pro sacramento tradito.
Brev. ms. Altovadense LXVI. saec. 14. A. — Antiphonale Cisterc. saec. 14.
Cod. Prägens. XII C 7. B. —
Brev. Cisterc. s aec. 14 Cod. Prägens. VII F 8. C.

33. In festo corporis Christi.

1. Ad coenam agni providi 4 Quibus vitae substantiam


Et stolis albis candidi Hora sui memoriae
Post transitum maris rubri Carnem suam propriam
Christo canamus prineipi. Subministrat quotidie.
2. Cujus corpus [sanetissimum 5. fidei mysterium,
In ara crucis torridum Mundos, fortes nos effice,
Cruore ejus roseo Quo intremus in gaudium
Gustando vivimus Deo]. Trinitatis deificae.

3. vere digna hostia, 6. Ut cum sanetis feliciter


Per quam Christi vestigia Conregnantes praeconia
Sequentibus laetitia Tibi laudum perenniter
Hie et in coeli curia. Immolemus in gloria.
29

7. Quaesumus, auctor omnium, Praesta, pater, per filium,


Ut hoc vitae mysterio Praesta per almum spiritum,
Ab omni mortis impetu Quibus hoc das edulium,
Tuum defendas populum. Prosperum serves exitum.
Brev. ms. Cisterciens. saec. 14. Clm. Monacens. 23280. — Nach Str. 4 die
bei den Cisterziensern übliche divisio.

M. In festo corporis Christi.

1. Vexilla regis prodeunt, 4. sacramentum gratiae,


Corpus et sanguis subeunt Portentum amicitiae,
Hujus festi memoriam Vitae nostrae viaticum,
Ad utriusque gloriam. Nos tuum corpus mysticum.

2. Fixum crucis patibulo 5. Quos nunc foves in speculo,


Pro redimendo populo Tunc in futuro saeculo
Nunc a nobis assumitur Nos revelata facie
Corpus, dum Signum editur. Foveto sine specie.

3. Sanguis, qui veris exiit 6. Sit trinitati gloria


Christi membris, dum obiit, Pro filii victoria,
Nunc mysticis infunditur Quam per carnem obtinuit,
Membris, dum Signum bibitur. Quam nobis escam tribuit.

Antiph. ms. Cisterc. saec. 14. Cod. Prägens. XII. C. 7.

35. In festo corporis Christi.

Ad Nocturnum.
1. Cantemus laudis canticum 4. Te edentes a sordibus
Coram salutis hostia, Purgans orna virtutibus,
Quae nostrum viaticum
est Annue matris precibus,
In angelorum gloria. Defende nos ab hostibus.

2. Panis vitae, vivifica 5. Coelestis panis gratia


Defunctos morte animae, Nos in adversis protege,
Pax aeterna, pacitica Confer vitae solatia
Discordes, Jesu optime. Et nos guberna et rege.

3. In altis es mirabilis, 6. Trinitati sit gloria,


In terris rex placabilis, Unitati potentia,
Vultu desiderabilis, Cujus nos eucharistia
Bonis totus amabilis. Ad codi ducat gaudia.
Libcr viaticus Johannis Noviforensis saec. II. Cod. Musaei Bohemici
s. sign. A. —
Diurnale ins. Altovadens. XVII. anni 14U4 15.
'
Brev. ms. —
Trebonens. x:\fc. 15. ('<><1. Prägens. C :>. ('.
'S Brev. ms. Prägens. VI
1 1

1' -i. anni 1341 I). —


l'.iw. Prägens. Lmp. Venet, 151
2, 2 mortis animae B. —
6, 4 ducant gaudia I'-.
— 30 -
36. In festo corporis Christi.

Ad Laudes.

1. Collaudent omnes populi In cymbalis et tympano


Deifica magnalia, Magnificent solemniter,
Per totum gyrum saeculi In cithara et organo
Deo cantent praecouia. Deo decantent jugiter.

2. Reges et omnes principes, Tota fidelis concio,


Senes cum junioribus, Jucundis Deo laudibus
Carnis Christi participes Psallens cordis tripudio
Jubilent totis cordibus. Totis insistat nisibus.
5 Trinitati sit gloria,
Unitati potentia,
Cujus nos eucharistia
Ad coeli ducat gaudia.
Liber viaticus Johannis Noviforensis saec. 14. Cod. Mus. Bohem. s.
sign. A. —
Diurn. ras. Altovadens. XVII. anni 1404 B. —
Brev. ms. Trebonens.
saec. 15. Cod. Prägens. VII C 3. C. —
Brev. ms. Prägens. VI F 3. saec.
14. D. —
Brev. Prägens, imp. Venetiis 1517. —
2, 1 Eeges et omnes populi
B. —4, 3 Psallas B. —
5, 2-4 fehlen B.

37. In festo corporis Christi.

Ad Primam.
1. Christus nos suo corpore 3. Mores, vitam et opera
Reficiat et sanguine, Reges momentis omnibus
Melchisedech libamine Et beatis accelera
Nos firmet sancto robore. Pacem dare cum civibus.
2. salutaris hostia, 4. Hymnum demus cum hostia
Quae coeli pandis ostia, Hac die festa domino,
Nos bella premunt hostium, Qui sacra eucharistia
Fer robur et auxilium. Nos pascat sine termino.

Monacens. (ol. Underdorfens.) 7522 saec. 15 A.


Clin. — Hymn. ms. S.
Galli 16 anni 1446 B. —
2, 3 Bella pi emiint hostilia B. — 3, 4 dare con-
('ivilms B.

38. De corpore Christi.

Ad Primam.

1. Verbum prodiens a patre, 3. Servos veni redimere


Lumen verum de lumine, Tuo sacrato sanguine,
Deus de coelis humilis, Fac nos tecum resurgere
Homo nobis visibilis. Cibatos tuo corpore.
2. Da ut lege deposita 4. Ut cum sanctis perenniter
Tua simus sub gratia, Laudes solvamus pariter,
Qui diu clausis aperis, Saeculorum altissimo
Das lumen nostris tenebris. Ovantes regi Domino.
— 31 —
5. Laus sit patri et filio,

Spiritui paiaclito,
Unitati sit gloria
Per infinita saecula.

Hymn. ms. S. Galli16 anni 1446 A. —


Psalt. cum hvmn. imp. Lipsiai
1509 B. — 1, 1 procedens a A. —
1, 3 Dens fehlt B. 2, 3 Qui aperis —
diu clausis A. — 3, 4 Dans A. —
4, 4 Reg'i ovantes A. 5, 1 patri cum A. —

39. De corpore Christi.

Ad Tertiam.

1. Magister cum discipulis 4. Hoc nemo valet alius


Yirtutis suae consciis Sanctus homo vel angelus,
Sedens de pane conficit Quod solum potest presbyter
Se ipsum et bis porrigit. Formas servans integriter.
2. In divinis operibus 5. Decet ergo presbyteros
Est nihil mirabilius, Honore tanto praeditos,
Nam commedens comeditur, Se ipsos circumspicere,
Foris manens ingreditur. Fideliter attendere.

3. Hoc posse dat hominibus


bominibus 6. Regale sacerdotium,
In ordine sublimibus, Mirificum officium,
Sic panem benedicere, His unctio quod contulit,
Carnem Christi conficere. Caracter quantum cxtulit.

7. Sint pura cordis intima


Et recta foris omnia,
Introeat mellissimus
Cibus cibans nos dominus.

Brev. ms. Augiae minoris saec. 14. Cod. montis S. Georgii 247 A. —
Hymn. ms. Hermetisvillan. anni 1553. Cod. Griesen. 23 B. Brev. ms. —
S. Deodati saec. 16. Clm, Monacens. 10 909 C. 3, 2 sublimius A. —

40. In festo corporis Christi,

Ad Tertiam.

1. Christo, qui tuo corpore 3. Hora ductus es tertia


Nos cibas, potas sanguine, Ad passionis hostiam
Te nobis omni tempore .Crucis portans suspendia,
Da cum divino flamine. Ut nos ferres ad gloriam.
2. fidei mysterium, 4. Hymnum demus cum liostia
Muntlos, fortcs nos effice, Hac die festa domino,
Quo intrcmus in gaudium Qui sacra eucharistia
Trinitatis deificae. Nos pascal sine termino.

Hymn. ms. Sangallehs. 1(> anni 1446 A. — Clm. Monacens. (ol. Under
dorfens.) 7522 saec. 15 B - 1, 2 atque )»<itas l'.. 2, I Trinitate A.
— 32

41. In festo corporis Christi.


Ad Sextam.
1. Christus nobis sit epulum, Ut cum sanctis feliciter
Nostrae mentis substantia Conregnantes praeconia
Quo firmetur, et poculum Tibi laudum perenniter
Corda replens laetitia. Immolemus in gloria.

2. divina dementia, Hymnum demus cum hostia


Duc nos ad sanctam patriam, Hac die festa Domino,
Ubi vera sunt gaudia, Qui sacra eucharistia
Per salutarem hostiam. Nos pascat sine termino.
Clm. Monacens. (ol. Underdorfens.) 7522 saec. 15. A. — Hymn. ms. S.
Galli 16 anni 1446 B.

42. In festo corporis Christi.


Ad Nonam.
1. Christe, qui ut agniculus 3. Hujus cultu memoriae
Oblatus volens moreris, Ne mortis des supplicio,
Praesta, ne mortis titulus Sed de lacu miseriae
Nos det ultori sceleris. Educ, qui clamas: Sitio.
2. coeleste convivium, 4. Hymnum demus cum hostia
redemptorum gloria, Hac die festa Domino,
requies humilium, Qui sacra eucharistia
Aeterna confer gaudia. Nos pascat sine termino.
Clm. Monacens. (ol. Underdorfens.) 7522 saec. 15. A. Hymn. ms. S. —
Galli 16 anni 1446 B. —
1, 1 Christus, qui A. —
3, 2 Dirae mortis
supplicio B.

43. In festo corporis Christi.


Ad Completorium.
1. Christe te das saeculo 2. Trinum corpus efficis

Sed triphariam, In ecclesia,


Matris habitaculo Quod unicum reficis

Per substantiam, Per mysteria,


Sed beato populo Hoc trino munusculo
Sacrificium. Sit cor saucium.

3. Corpus primum editur


Patris socio,
Pneumate perficitur
Haec conjunctio,
Ima summis jungitur
Benedictio.
Clm. Monacen. (ol. Underdorfen) 7522. saec. 15.

44. In festo corporis Christi.


Ad processionem.

Salve, festa dies, toto venerabilis aevo,


Qua caro Messiae fit cibus ecclesiae.
— 33 —
Ecce dies instat multum venerabilis, in qua
Humano generi contigit impar honor.
Non est angelicae naturae tanta potestas
Unquam concessa, quanta datur komini.
Presbyteris tantum conceditur ista facultas,
Christi conficere corpus ut est hodie.
Praesens mysterium credentibus äuget abunde
Et satis accumulat ad fidei meritum.
Currant Christicolae solemnia pervenerantes
Muneris magni mundus adesse modo.
Praesens ista dies designat tempus idem, quo
Discipulos pavit carne suo Dominus.
Nee miretur homo, quod summa potentia fecit,
Quae potuit verbo euneta creare simul.
Nam transmutare minus est quid in hoc vel in illud,
Quam totum mundum condere de nihilo.
Sancta fides confert his maxima, corde fideli
Omnia qui credunt, ut docet ecclesia.
Nam scriptum refert, patres fecisse stupenda
Contra naturam grati ferente fide.
Nulla fides merita capit hinc, ubi vis rationis
Certificans dubios experimentum dedit.
Hoc sacramento nos commemorare fatemur,
Quod mortem tulerit omnis creator homo.
Est quoniam quotiens traetaverit ista sacerdos,
Christus eum memorem praeeipit esse sui.
Sub cruce, sub verbo natura novatur et aram
Panis honorificat atque cruor calicem.
Ecce fides quanta facit per verba locuta,
Ecce fit haec animae, quae modo carnis erat.
Quod surgens coelos ascendit haec tria sane,
Quäle sacrificium vult eibus ille, notant.
Scilicet ut carne moriatur, inde resurgat,
Ter quinis gradibus templa superna petat.
Sic memores passi, surgentis, ad astra meantis
De donis propriis munera Christo demus.
Non minus hoc placat, quam puer obtulit Abel
Quam quod Abram, quam quod rex sacrifexque Salem.
His tribus nititur variorum forma sacrorum,
Quae ratio, quae lex, quae sacra coena dedit.
Fac quoque nos et eos Deus esse perenniter illic,
Quo Cherubim, Seraphim nocte dieque clamant.

Miss. ms. Oxonien. anni 1384. Cod. Monaccn. 705. —


„In festo Corporis
Christi ad proecssionem tres clerici de superiori gradu in medio processionis
u
in cappis scricis dicant prosam.
Drevcs, Hymni Inediti. •">
— 34 —
45. In festo inventae crucis DN.

1. Laudemus regem Dominum 3. Post haee transmittit Helenae


In saeculorum saecula, Moranti Jerosolymis,
Cujus lignum vivificum Ut crucem sibi quaereret
Invenit sancta Helena. Dignam membris dominicis.
2. Mundatus corporaliter 4. Precamur cordis intimis,
Ejusdem sanctae filius Dilecta Dei famula,
Conveitit se totaliter Ut tuae patrociniis
Factus christianissimus. Acquiras nobis gratiam.
5. Praesta pater per filium,
Praesta per almum spiritum,
Ut per hujus suffragium
Aeternum dones praemium.
Brev. ms. Albense saec. 15. Cod. Lambacen. LXXXIX. A. Brev. —
Strigon? imp. bibl. Francisc. Posonien. B.
2, 1 Nudatus A. —
2, 3 Committit se A. —
3, 1 Propter hoc transmittit
A. — 3, 2 Moranti Helenae Jerosolymis A. —
5, 3 per famulae A.

46. In festo exaltationis sanctae crucis.

1. Christe supreme, dominator alme,


Rex triumphator, celebris redemptor,
Quos redemisti pretio valenti,
Nosmet obaudi.
2. Debitas laudes meritasque grates
Reddimus votis tibimet, benigne,
Quos crucis magno redemis trophaeo
Sanguine fuso.
3. Hoste submerso barathri profundo
Vicerat ligno draco qui nocivo,
Christi per lignum sua damna sanctum
Plorat per aevum.
4. Moeret exstincto coluber veneno,
Viribus pressis soliti doloris,
Luget assumptum veterem colonum
In paradisum.
5. Per crucis Signum, crucifer, jucundum
Per tui dulcis pretium cruoris
Jure clementi famulos atroci
Eripe morti.
6. Doxa regnanti supero parenti,
Laus simul proli maneat perenni
Cum coaeterno pariterque digno
Pneumate sancto.
Brev. ms. Lambacen. CLXXVII saec. 14. A. —
Brev. ms. Lincen. L p 19.
saec. 12. B. — 4, 1 Geret A. —
4, 3 Luget sumptum B. 4, 4 fehlt B.—
IL

DE BEATA
47. De B. V. Maria.

1. Summi regis mater virgo, 5. Surge teque pone murum


virgo gemma virtutum, pro peccatis populi,
Virgo sancta, virgo prudens, Ordo, gradus, aetas, sexus
filia Jerusalem, viam vitae deserunt,
Stella maris, porta coeli, Virtus vera proeul abest,
mitis sponsa Domini. sanguis tangit sanguinem.
2. Tu decora plus quam luna, 6. En scelestis fervet ira,
tota ut sol rutilans, ultor saevit gladius,
Speciosa ut columba, Mundus iste sceleratus
Evam lapsam reparans, crebris labat ictibus,
Sicut rosa inter spinas, Tene, tene, mater pia,
sie tu inter iilias. ferientis dexteram.

3. Omnes chori angelorum 7. Tolle malum, äuge bonum,


laudes tibi concinunt, esto salus omnibus,
Deum super se cernentes Ecclesiam inter fluetus
factum ex te hominem, totis rege manibus,
Unde proni te salutant Ut mansurae pacis portum
secus thronum gloriae. salvis intret mereibus.

4. Nullis ergo sicut tuis 8. Ubi tecum miro modo


Christus favet preeibus, omnes saneti jubilant,
Nam matrem habet honori Adorantes trinitatem,
faciens, quod monuit, unum deum pariter,
Hinc coelorum es regina Qui trinus et unus exstat
Et terrarum domina. per aeterna saecula.
Cod. Virunensis (bibl. publ.) 38 saec. 12. — Ans einem Officium Concep-
tionis B. M. V., ohne dafs indes das Lied speziell auf dies Geheimnis Bezug
nähme.

48. De B. V. Maria.

1. Ave Dei thronus, 3. virgo beata,


Quam creator bonus Nostra advocata,
Totam consecravit Femina regalis,
Sibique aptavit. Serva nos a malis.
2. Genuisti regem, 4. Dissolve nostrorum
Qui delevit legem Vincla peccatorum.
Veteris edicti, Oma nos moribus
Qua eramus stricti. Et justis actibus.
— 38 —
5. Carnis castitatem, 6. Pietatis fune
Cordis puritatem, Trahe nos impune
Pacem nobis dona Post te ad gaudia,
Et optata bona. dulcis Maria.

7. Christe, verbum patris,


Servis tuae matris
Te ipsum ostende
Et vitam impende.
Cod. Palat. Vindobon. (olim Campensis) 883 saec. 14 /io. Das Lied —
stelltim Verlaufe einer Serie liturgischer Hymnen und ist dadurch als solcher
beglaubigt. Seine Melodie war offenbar die des Ave maris Stella.

49. De B. V. Maria.

1. regina regni Dei, 4. Rosa coeli, preces audi,


coelestis vas diei, Quas aptaraus tuae laudi,
Verbi Dei felix aula, Audi preces. sume vota,
Coeli melos et coraula. Quae plebs offert tibi nota.
2. Mundi jubar et aurora, 5. Placa nobis, quem fovisti,
Nos protege, Deum ora, Virgo pura, mater Christi,
Serva precor, maris Stella, Virgo pura, sponsum ora,
A gehennae nos procella. Ne nos damnet mortis hora.
3. Virgo dulcis, virgo pia, 6. Ut cum fuerit finita
Naufragantum spes Maria, Hie mortalis nobis vita,
Da salutem, redde portum, Sorti donet angelorum
His qui tuum colunt hortum. Nos creator saeculorum.
Hymn. ms. Voravien. 87 saec. 14. — 2, 2 Hoc protege Hs.

50. De B. V. Maria.

1. Gaude mater in gaudio, 5. Ergo gaudens cum filio

Tantis referta gaudiis, Tantis dotata dotibus,


Coeli locata solio, Fulgens ex lucis radio,
Nati fruens deliciis. Trinis locata sedibus;

2. Enixa virgo filium 6. Assiste, virgo virginum ;


Decoro sponso virginum, Ostende nato viscera,
Sanctorum consors agminum Ne mors devoret criminum
Sono praecellis carminum. Pro quibus suxit ubera.
3. Sanctos excedis meritis 7. Conforta virgo trepidos,
Amoris privilegio, Peccati pressos vulnere,
Castis stringendo gremiis Nee diu sinas tepidos
Natum in cordis jubilo. Torpente carnis pondere.
4. Tibi congaudent virgines 8. Precare, mater, filium
Sertis ornatae roseis Pro lapso fratrum ordine,
Et constipatae liliis Reduc nos ad prineipium
Albis fulgentes niveis. Sancto flante spiramine.
— 39 —
9. Gloria tibi, Domina,
Assumpta super sidera,
Ubi fruamur gratia
Per sempiterna saecula.

Hymni et Sequent. mss. 8. Emmerami saec. 15. Clm. Monaden. 14667.


Nach 2 Et coronata in coeli regia curia Hs.
9, —
9, 3 fruamur tuti Hs.
9, 4 aeterna Hs.

51. De B. V. Maria.

Aeternae mortis tenebras 5. <»>ui fortiter diluculo


Ortusque noctem superas, Clauso resurgis vinculo,
Tolle per matrem virginem Castae matris oraminc
Nostram, Jesu, caliginem. Nos omni munda crimine.
Illuminatrix saeculi, 6. De clauso cujus utero
Te invoeamus cernui, Sponsus prodit ut thalamo,
Tuum ut nobis filium Ipsi nos, mundi domina,
Efticias propitium. Commendans reconcilia.

In maris fundo Pharao 7. Qui das in lignis igneis


Dum mergitur periculo, Paraclitum discipulis,
Christe, matris ob gratiam Nostris amorem cordibus
Fer ultra nos ad patriam. Matris infunde precibus.
Succurre, o Theotocos, 8. Et genitrix altissimi.
Dans cunctos adversarios Plena virtute domini,
In matutino sternere De ipsa plenitudine
Et carmen Deo psallere. Nobis partire satage.

9. Gloria tibi, Domine,


Qui natus es de virgine,
Cum patre et almo spiritu
In sempiterna saecula.
Brev. ms. Voravien. 152 saec. 15 A. — Hymn. ms. Superioris Altae
saec. 15. Monacen. 9508 mit Mel. B.
Clin. —
Der Hymnus bezeichnet als
de Conceptione BMV., was seinem Inhalte {jg\. Str. 5, 7) wenig entspricht.

52. De B. V. Maria.

Ad Laudcs.

1. Pendens in crucis cornibus 3. Tu sol occasum nesciens,


Longe porrectis manibus, Mortem qui vincis moriens,
Ob genitricis merita Piae parentis precibus
Trane nos ad coelestia. Nostris appare mentibus.
2. Quam prope stantem, Caritas, 4. Yirgo, <iuae unigenitum
Plaga doloris penetras, Tuum plorasti mortuum.
Fac, pia, nos in pectoiv Da lacrymas
pietatia
Hoc sauciare vulnere. Nostrasque dele maculas.
- 40 -
5. Verum Joseph in tumulum 7. Custos tuarum ovium,
Christi poiiunt corpusculum, Quam turma servat militum,
Matris obtentu, Kyrie, Ab omni nos temptamine
Nos morte victa redime. Matris oratu protege.

6. Stella maris praefulgida, 8. Regina coeli Maria,


Ad viam vitae praevia, Quam laudat omnis anima,
Exutos carnis pondere Completo nos servitio
In Christo fac quiescere. Remuneret donatio.

9. Gloria tibi, Domine,


Qui natus es de virgine
Cum patre et sancto spiritu
In sempiterna saecula.

Brev. ms. Voravien. 152 saec. 14 A. —


Clm. Monacen. (ol. Superioris
Altae) 9508 saec. 15. B; MeL: A solis ortus cardine. Str. 5 —
9 in Brev. —
ms. S. Georgii Prägens, saec. 14. Cod. Prägens. XIII E 4 a. C. 5, 1 No- —
vum Joseph C. —5, 2 Christi ponit C. —
9, 2 Cujus mater concepta est
hodie C. —
Vgl. das zu No. 52 Gesagte.

53. De conceptione BMV.

1. Gaude, Sion, quod cypressus Virgam ex se radix Jesse


Super te extollitur, Egressuram innuit,
Ex qua ramus est progressus, Quae producta mox in esse
De quo flos egreditur, Miro modo floruit,
Cujus fructus nece pressus Cujus fructus nobis esse
Ad vitam reficitur. Salutare tribuit.

2. Gaude, Jacob quia Stella Föns signatus, clausus hortus


Ex te sie progreditur, Hujus est indicium,
Quae in Annae ventris cella Quod Mariae praesens ortus
Ad tempus reconditur, Mortis est exitium,
Et post orta fit puella, Quae, cum sit salutis portus,
De qua Christus nascitur. Vitae dat initium.

3. Anna, Gedeonis vellus 6. Ave, tu Jericho rosa,


Exoritur roridum, Lilium convallium,
Quod figurat madens tellus Tu oliva speciosa,
Florem edens candidum, Cedrus alta omnium,
Quem expressit rex novellus Fructum paris, gloriosa,
Mundum curans morbidum. Mundo Dei filium.

7. Gloria, laus, par majestas,


Honor patri, filio,

Cujus aequa est potestas,


Honor sit paraclito,
His cum una sit majestas
Compar sit laudatio.
— 41 —
Brev. ms. 8. Floriani XI 402 saec. 15. A. —
Brev. S. Floriani ms. XI 404
saec. 15. B. — Brev. ms. 8. Floriani XI 47-3 saec. 15. Ü. Brev. Meüicen. —
992 saec. 15. D. —
Brev. ms. Prägens. VI E
4 saec. 14. add. saec. 15. E.
1, 3 Ex quo AB. —
2, 4 Ad vitam reficitur E. 2, 5 Et post sancta —
A. — 5, 3 Qaod Mariae matris ortus AB. 5, 4 Praesens est AB. — 6, 1 —
Ave virgo gloriosa AB
Quae (1. Ave) tu rosa Jericho D. 6, 5 Fructum —
profers E. —
;

7, 1 par honestas E.
:


7, 2 Patri sit cum filio E.

54. De immacalata conceptione BMV.
In 1. Vesperis.

1. Gaude, mater salvatoris, 5. Babylonis rex in praedam


Magni vellus Gedeonis, Non abduxit te captivam,
Rubus, igne, qui non uris, Philistaei nee Goliae
Veri templum Salomonis. Es transfixa pugione.

2. Sponsa Dei, Stella maris, 6. Sicut suuni sol nitorem


Porta coeli tu vocaris, Nunquam perdit nee decorem,
Mundi salus, saevientis Primi patris nee tu labern
Caput caedens Holofernis. Nullam sentis nee foetorem.
3. Mare sicco calle transis 7. Tu sol occasum nesciens
Currus mergens Pharaonis Et lumen semper rutilans,
Inque Sion dominaris Tu sidus lucem pariens,
Pulsis inde Jebusaeis. Delicti nubes profugans.

4. Assueri regis sceptrum 8. Nullus in te confidentes


Caput tangens virgo tuuni Unquam vidit infelices,
Mori fecit laqueatum Vere tibi nam devotus
Aman, sanctis mimicum. Est necesse, sit beatus.
9. Ad te ergo nos clamantes
In hac valle lacrimantes
Ad nuptias aeternales
Fac venire triumphantes.
Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52. saec. 15. A. Cod. ms. Ducum- —
burgensis. 7 saec. 15. B. —
„Incipit devotissimum officium immaetdatae
coneeptionis BM. editum per Fratrem Bernardinum de Busti ordinis
minorum. Quod quidem officium approbatum est et confirmatum a sanc-
tissimo Dno. nostro Sixto IV. pont. max." B.

55. De conceptione BMV.


Ad Noctumum.
1. benedieta femina, 3. Nulluni redemit filius
Quam coeli laudant agmina, Ex omni gente dignius,
Te conntemur hodie Qui te servavit provide
Conceptam sine crimine. Mundam paterno scelere.
2. Sicut solaris radius 4. Gloria tibi Domine,
Corruptionis nescius Qui natus es de virgino.
Intrasti matris viscera, Cum patre et saneto spiritu
gloriosa domina. In saeculorum saecula.
Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52. saec 15.
— 42 —
5G. De conceptione BMV.
Ad Laudes.

1. Exultet coeli concio 3. Originalismacula


Mariae dulci filio Cuncta respersit saecula,
Nosque laetemur hodie Sola post natum vitiis

Conceptione dominae. Nunquam contacta diceris.

2. Maria, mundi gloria, 4. Maria, mater gratiae,


Lucis aeternae filia, Exemplar innocentiae,
Te praeservavit filius Te deprecamur intime,
Ab omni labe penitus. Nos a peccato protege.
5. Patri, nato, paraclito
Decus, honor et gloria
Atque Mariae virgini
Per infinita saecula.
Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52. saec. 15. A. — Cod. Ducumburgens.
7 saec. 15. B. —
Cfr. „Gau.de mater salvatoris".

57. De conceptione BMV.


In 2. Vesperis.

1. Magnum Dei consilium 3. Quam praedictam per prophetam


Per incarnandum filium Justorum fidem completam
Providit nobis miseris Necdum carnis officio
Nos redimens ab inferis. Colit nostra devotio.

2. Cui sacro ministerio 4. Non carnis ministerium,


Incarnandi conceptio Cujus tarnen contagium
Mariae necessariam Atque labern originis
Primam dedit materiam. Vis lavit sacri flaminis.
5. Deo auctori gratiae,
Patri misericordiae
Sit laus cum unigenito
Et spiritu paraclito.

Diurn. ms. Mallerstorpens. saec. 15. Clm. Monacens. 8159. A. Cod. —


S. Petri Salisburg. a VI 52. saec. 15. B. 1, 4 Nos fehlt B. — 2, 2 In- —
carnando B. —
3, 1 praedicta B. —
3, 3 officia B. 5, 3 cum fehlt B. — —
5, 4 spiritui B.

58. De conceptione B3IV.

1. parens virgo pariens parentem,


Splendor aestivus sine carnis aestu,
Dumus incensus, sine rore virga
Florida, salve.
2. Germinat radix, humus irrigatur,
Piauta pubescit, rosa purpuratur,
Hortus alludit, violae resultant,
Incola plaude.
- 43 —
3. Lucis es latrix, medicina morbi,
Sordium lotrix, lavacrum reorum,
Gratiae mater, genitura pacis,
Surgit oliva.

4. Virgo lactatrix, genitrix pudica,


Laeta spes, vernans via, sol obumbrans,
Umbra perlucens, inarata tellus
Perdita reddit.

5. Erigas lapsos, tenebras serena,


Planta deserta fragilesque firma,
Pauperes dita, moderare motum,
Pectora munda,

6. Vasculum fusum Joachim decorum,


Nectar includens, satiem verorum
Manna de coelo, medicum reorum,
Cuncta regentem.

7. Summe rex Clemens, tribuas colenti


Festa conceptae genitricis almae,
Posco, coelestem patriam videre
Te duce Christe.
Brev.ms. Lambacens. CLXXIV saec. 14. A. Brev. — ms. S. Floriani
XI 403 15. B.
saec. —
Brev. ms. Palat. Vindob. 1893 saec. 14. C. — Brev.
ms. Montis aprini saec. 15. Clm. Monacens. 6035. D.
1, 2 Splendor fehlt A. —
1, 3 Divinis incensus A. 3, — 2 lavatrix B. —
5, 2 In se disertas A; Planta desertas B. 6, 1 Vasculo — fuso B. —6, 2
virorum A reorum B.
;

59, De conceptione BMV.

Ad Matutinum.

1. Novum surgant in gaudium 3. Arbor vitae fructifera,


Mens, sensus, cor et ratio, Cujus flos fructus, folia
Plebi datur fidelium Nova det, fuget vetera,
Dei matris conceptio. Tollat mortis ludibria.

2. Nam grata lux producitur 4. Föns erumpat quadritidus,


Superni nostri luminis, Riget, tecundet arida,
A qua mox umbra pellitür Gratus, dulcis, perlucidus
Primae labis originis. Corpus, cor reddat tiorida.

5. Fructus sacratac virginis,


Jesu, dulcedo gratiae,
In nostrae vitae tenninis
Nos rcddc luci gloriae,

Brev, ms. saec. 15. Cod. lat.


1)
1< )2. Mus. Hnngar. Pesthü. — 3, 3 falgel
Hs. — 5, 8 Ut aostrae Hs. 5, 4 \<>s reddet Hs.
44

60. In conceptione BMV.

1. In plausu grati carminis 3. Columba mitis, humilis,


Adsit nova laetitia, Quae feile caret criminis,
Dum Dei matris virginis Signum Dei clementiae
Sacra dantur initia. Ramum virentis gratiae.

2. Cujus serpentis callidi 4. Puteus clausus lapide


Pede caput conteritur, Prodit salutis ostium,
Fastus gigantis perfidi Quo sitis lapsis fervidae
David funda devicitur. Restringitur incendium.

5. Fructus sacratae virginis,


Jesu dulcedo gratiae,
In nostrae vitae terminis
Nos reddat luci gloriae.

Brev. ms. saec. 15. Cod. lat. 132 Mus. Hung. Pestini.

61. De conceptione BMV.

1. Stirpe Jesse generosa 4. Stella maris, lux solaris


Prodis, virgo regia, Micas de caligine,
Gloriosa legis glosa Jam concepta veneraris
Es, mater egregia, Futura verbigenae
Nobis praesta, coeli rosa, Ut sis mater, sie bearis
Sanctorum collegia. Tua in origine.

Figuris patriarcharum, 5. Evae maledictionem


Virgo, praefiguraris Deus exstirpaverat
Scripturisque prophetarum Tuam per coneeptionem,
Futura proclamaris, Per quam restauraverat
Jam concepta lumen darum Hierarchiae ruptionem,
Aeternum largiaris. Dum te sie creaverat.

Rubus ille visionis, 6. Hujus ergo concionis,


Moysen qui expavit, Virgo et mater pia,
Vellus quoque Gedeonis, Laudes jubilationis
In quod pluvia roravit, Audi, ut vitae via
Tu es, nata Salomonis, Nobis detur coeli thronis
Concepta stirpe David. Per te, virgo Maria.

7. Genitori genitoque etc.

Hymn. ms. Salisburgens. (bibl. publ.) V 1 J 201. saec. 15.

De conceptione BMV.

1. Jam nostra floret vinea, 2. Te exspeetant deliciae


Jam biems cessit proprera, Coelestesque militiae,
Te vocat sponsi gratia Te sponsus in meridie
Ad coneeptum veni, filia. Veni, sie vocat cottidie.
— 45 —
3. Isaiae vox expresse 4. Veni in lucem gentium,
Te nascituram de Jesse Immensa spes credentium,
Ut praedixit, generalis Ut sis salus moerentium
Atque oreris, Stella maris. Ad regem cunctorum entium.

5. Laetificando flebiles
Et sublevando debiles
Per te nostra precamina
Sint laus et perennis gloria.

Hymn. ms. saec. u /io. Cod. bibl. publ. Salisburgens. V 1 J. 201. —


Die vierten Zeilen mit 9 statt 8 Silben.

63. De conceptione BMV.

Ad Laudes.

1. Maria, Dei genitrix, 3. Nos peccatores adjuva


Succurre nobis miseris, Prece pia continua,
Ut pio tuo filio Ut quidquid mali fecimus,
Serviamus perpetuo. Remittat tuus filius.

2. Quo fugiemus, Domina, 4. Ut expiatos sordibus


Nisi ad te, piissima, Reddat polorum sedibus,
Mater misericordiae, Tibi vera sint gaudia,
Tibi devotos protege. Benigna virgo Maria.

5. Gloria tibi, Domine,


Genitricis origine
Cum patre et sancto spiritu
In sempiterna saecula.

Brev. ms. Trebonens. saec. 15. Cod. Prägens. VI G 6. A. — Brev. ms.


Prägens. IV F 4. saec. 15. B.

64. De conceptione BMV.

Ad Completorium.

1. Stella maris praevia 3. Da potum salutiferum,


Fluctus turbantes levia Statum vitae fructiferum,
Et navigantes crimine Post mortem Dei fruitum,
Tuo salva muniminc. Dulcem ejus intuitum.

2. Flantem refrena fremitum 4. Cui laus, lionor, victoria


Hostis, exaudi gemitum In trinitatis gloria,
Et fletum te colentium, Unitatis essentia
Solare luctus mentium. Per saecula manentia.

IJrev. ms. Trebonens. saec. 15. Cod. Prägens. VI F 20. — 1, 3 narig


tes vielleicht statt naufragantes. — 3, 1 Vielleicht portom
— 46 -
05. De conceptione BMV.
1. Virga de Jesse generata stirpe,
Virgo tu floris genitrix perennis,
Sunio prolatas tibi symphonias,
Sancta Maria.
2. Te canat primum chorus angelorum
Solis auroram maris atque stellam,
Quae poli portas reserare clausas
Promeruisti.
3. Concinant vates proceresque bis sex,
Quod sacro sanctae thalamo puellae
Jungitur verbo caro, terra coelo
His paranymphis.
4. Martyrum coetus nece purpuratus
Te melodiis canat ordinatis
Morte quam nati penetravit alti
Mucro doloris.
5. Personent hymnum tibi confitentum
Ordines votis jubilationis,
Hunc Deum coeli quia credidisti,
Quem genuisti.
6. Tu parens nati sine conjugali
Solvis antiquum muliebre damnum,
Yirgines almae viduaeque sanctae
Laude resultent.

7. Laus Deo patri parilique proli


Pneumati sancto sit ubique juncto,
Qui creaturae Deus universae
Regnat in aevum.
Cod. Viranens. (bibl. publ.) 38 saec. 12. A. —
Cod. S. Petri Salisburgens.
a VI 52 saec. 15. B. —
Brev. ms. Altovadens. LXIII saec. 14. C. Brev. —
ms. Trebonens. saec. 15. Cod. Prägens. VI G 6. D.
1, 1 Virgo B. —
8, 3 Jugiter verbum B. —
4, 1 Martyrum chorus B.

4, 2 cantat B. —5, 2 Ordines vocis B. —
6, 4 Landes rependant B.

7, 4 Regnas in B.

66. De conceptione BMV.


Ad Matutinum.

1. sponsa Christi fulgida, 3. Tu virga stirpe regia


Regina coeli inclita, David sacrata exorta,
Virgoque prudentissima Quae regem sine macula
Et mater Dei intacta. Regum lactasti domina.
2. Floresce, dulcis filia, 4. Tu porta semper serata,
In matris alvo concepta, Prophetae ore praedicta,
De qua fios campi speciosus Quod nulli unquam pervia
Nasci voluit dominus. Mortali esses, Maria.
— 47 —
5. Princeps solus sed transivit 6. Haec nobis det conceptio
Per te, qui cuncta creavit, Virtutom dona in mundo,
Qui verbum Dei dicitur Ut grates tuo filio,
Et toto orbe colitur. Dicamus cum tripudio.
7. Laus trinitati inclyta
Sit semper ac victoria
In unitate solida
Per saeculorum saeeula.
Brev. ms. Raitenbuchens. saec. 15. Clin. Monaeens. 12 214. A. Clin. —
Monacens. (ol. Superioris Altae) 9508 saec. 15. B. —
Cod. S. Petri Salisburgens.
a IV 42 saec. 15
/ie. C.— Hymn. ms. Hermetisvillan. aimi 1553. Cod. Griesen.
23. D. —
Diurn. ms. Griesen. 49 saec. 15. E.
1, 3 Et virgo prudentissima A. —
5, 1 sed fehlt C. —
6, 1 Det nobis
liaec tua A; Det tua nobis C.

07. De conceptione B3IY.

Ad Landes.

1. Maria dignissima, 3. Sancta tua conceptio


Stella maris clarissima, Sit salus et protectio
Mater misericordiae Omnium te colentium
Et aula pudicitiae, His odisque canentium,
Ora pro nobis Dominum Ne perturbet hos daemonum
Tuum patrem et filium. Incursio vel hominum.
2. Ut nos a malis eruat 4. Hujus in vitae termino
Cunctis et bonis instruat, Esto nobis auxilio,
Evacuet criminibus, Ut terrorem tunc Satanae
Corroboret virtutibus, Per te queamus vincere,
Perversitäten! comprimat, Conservans et ecclesiam
Et pacem mundo conferat. Coelitus duc ad patriani.

5. Deo patri sit inclito


Ejusque nato gloria
Cum spiritu paraclito,
Agmini laus et coelico,
Cum quibus gaudimonium
Sit nobis in perpetuum.
Brev. ms. Oenipontan. G10 saec. 15. A. —
Clm. Monacens. (ol. Superioris
Altac) 9508 saec, 15. B; mit Mel. =
O Christi mater fulgida, zu je 4 Zeilen
abgeteilt und mit der Doxologie: Gloria tibi Domine, Gloria unigenito ete. -
4, 3 tunc insaniae A.

08. In nativitate BMV.


1. Maria, mater Domini, 2. Deum de Deo genitum
Aeterni patris filii, Tu genuisti tilium,
Fer opem nobis omnibus Qui qol habet initium
Ad te confugientilius. In te sumpsit exordinm.
48

3. Coelum terramque qui regit, Tunc nobis nasci profuit,


In te formatus exstitit, A morte nos eripuit,
Quem mundus totus non capit, Pro nobis ipse mortuus
In tuo ventre jacuit. Et nos per illum vivimus.
4. Deus et homo nascitur 6. Gloria tibi Domine,
Unus et Christus colitur, Qui natus es de virgine,
Jesus, redemptor omnium, Cum patre et sancto spiritu
Salvator atque gentium. In sempiterna saecula.

Brev. ms. Gradicens. saec. 15. Cod. Olomucens. II VIII 38. A. Brev. —
ms. Voraviens. 268 saec. 15. B. —
Orat. ms. Tegurin. anni 1469. Clm. Monacens.
20124. C. -
5, 1 Hinc nobis A.

69. De nativitate BMV.

1. Lux ecce surgit aurea, 4. lux de stirpe regia ,

Coeleste sidus fulminat Per te divina gratia


Orta matre virginea, Post mundi hanc tristitiam
Totum m un dum illuminat. Aeternam det laetitiam.
2. Aurora lucis rutilat, 5. Adesto mitis omnibus,
Aeternae lucis nuntia, Virgo mater deifica,
Exsultans mundus jubilat Nomenque in vocantibus,
Novae lucis ob gaudia. Maria, Stella coelica.

3. Haec lux serenum conferat 6. Honor matris et gaudium,


In tenebris sedentibus Jesu, cum patre pariter
Et umbram mortis auferat In choro te videntium
Illustrans nos virtutibus. Fac nos gaudere jugiter.

Oration. ms. Tegurin. anni 1467. Clm. Monacens. 19991.

70. De nativitate BMV.

1. sancta mundi domina, Natalis tui lumine


dignitatis femina, Verique solis numine
Stella maris inclita, De te, virgo, emicuit
De David stirpe genita. Totus orbis resplenduit.

2. Emerge dulcis filia, Per te simus coeligenae


[Nitesce jam virguncula], Nos exsules terrigenae,
Regum nascens prosapia, Nos natos ad miseriam
Maria lux deifica. Renas ci fac ad gloriam.
5. Sit trinitati gloria
Piae matris memoria,
Nobis dulce solatium
Sit nunc et in perpetuum.

Orat. ms. Tegurin. anni 1467. Clm. Monacens, 19991. — Der Hymnus
ist offenbar eine Umarbeitung des altern gleichen Anfangs bei Mone 340.
— 49 —
71. In Praesentatione BMV.

1. Veni, veni, o filia, 5. Te nos devotis mentibus


Intra nosfera cubicula, Devotisque affectibus
Surge, surge ac propera, Venientem suscipimus,
Jam tua floret vinea. Laudantes benedicimus.
2. Te exspectant deliciae, 6. Precamur ergo, domina,
Sponsus vocat meridie, Nostra spes, salus unica,
Adorant Sion filiae, In nos intende supplices
Laudant adolescentulae. Et juva pusillanimes.
3. Salve, splendor justitiae, 7. Nostram vide miseriam,
gemma pudicitiae, Nobis confer clementiam
Tu nos ab hoste protege, Et in coeli clarissimo
Mater misericordiae. Nos colloca palatio.
4. Salve, virtutum cellula, 8. Hanc, o rex regum Domine,
Mundi spes atque domina, Suscipientes suscipe,
Regina coeli inclyta, In templo tuae gloriae
Aeternae vitae janua. Bonis adimplens gratiae.
9. Sit trinitati gloria,
Sit decus et victoria,
Qui nos salvet pro meritis
Mariae semper virginis.

Brev. ms. Prägens. XII D 15 saec. 15. —


2, 2 Te sponsus vocat in.
11s. — 3, 2 Gemma pudicitiae Hs. —
4, 2 spes que domina Hs. 5, 3 —
Venientem in templum suscipimus Hs. —
5, 4 Laudantem Hs. 6, 3 —
Xus intende Hs. —
7, 2 Nobis fehlt Hs. —
8, 3 Nos in templo Hs.

72. In Praesentatione BMV.

1. Ave maris Stella, 4. Templi gradus trima


Ciarum jubar orbis, Quindecim ascendis,
Deitatis cella, Castitatem prima
Mater salvatoris. Domino promittis.

2. Stirpe generosa 5. Morem seniorum


Regum, sacerdotum, Servans Joseph nupta,
Prae cunctis formosa, Regem angelorum
Tuum sumis ortum. Paris incorrupta.
3. Die hac praeclara 6. Mater opulenta,
Devoti parentes Dulcis et benigna,
Praesentant in ara Nos tuo praesenta
Te vota reddentes. Nato prece digna.
7. Sit laus Deo patri,
Creatori nostro,
Parilique proli
Cum flamine sacro.

Antiph. ms. Hilariens. V. anni 1632. Mel.: Ave maris stolla.

Dre vcs , Hynini Incditi. 4


— 50 —
73. In Praesentatione BMV.

1. Ave maris Stella, 3. Salve porta coeli,


Virgo Deo grata, Femina intacta,
Inclita puella, Credens Gabrieli
Regum stirpe nata. Mater Christi facta,

2. Virgo singularis, 4. Sit laus Deo patri,


Infans ablactata, Igni atque proli,
Templo praesentaris, Honor almae matri
Mundi advocata. Et reginae poli.
Brev. ms. Frisingens. saec. 15. Clm. Monacens. 19283. A. Vesperale ms. —
Uuderdorfens. saec. 15. Clm. Monacens. 7772. B. —
Ad completorium A. —
In secundis vesperis B. —
Mel. Ave maris Stella.
:

74. In praesentatione BMV.

1. Ave novi partus 4. Monstra te sponsam Dei


Generosa proles, In templo Domini,
Ave mundi salus, Imple votum matris
Benedicta mater. Et virginitatis.

2. Sumens matris Annae 5. Virga turgens gemmis,


Ramum de radice Florens rore coeli,
Jesse et Abrahae, Sola virgo manens
Mutans fructum Evae. Fructum peperisti.

3. Solve vae serpentis, 6. Vita salutarem


Tere caput hostis, Praesta puram natis,
Tu sola immunis Ne mors vincat fortem,
Ab omni vae ventris. Da gaudia pacis.
7 Sit laus vivae fonti
Aquae salientis
In terram virginis
Virtute pneumatis.

Antiph. ms. Plagense saec. 16 s. sign. A. — Brev. sec. rit. candidiss.


ord. Praemonst. imp. Parisiis 1598. B. Mel.: — Ave maris Stella.

75. In praesentatione BMV.


In 1. Vesperis.

1. Ab aeterno ordinata, 3. Coelibatum inchoavit


Maria, virgo virginum, Prae omnibus hominibus,
Prius est sanctificata Jejunavit et oravit
Ante parentis uterum. Prae singulis virginibus
2. Benedicta mundo nata 4. Dormiendo vigilavit
Aetatis post triennium In Domini servitio,
Est in templum praesentata Vigilando laboravit
Ad virginum collegium. Acu, colo et licio.
e

— 51 —
5. En quam prudens et fidelis 6. Filio cum Bonitate
Maria, mundi Domina, Patrique laus et gloria,
Constituta nunc in caelis Qui trinus in unitat
Regina tuens omnia. Per cuncta regnat saecula.

Brev. ms. Frisingense saec. 15. Clra. Monacens. 19 283. A. Orat. ms. —
Underdorfens. saec. 15. Clm. Monaecens. 7815. B.
Der Hymnus ist in wechselnden trochäischen und jambischen Zeilen
geschrieben, was auf die Hymnen des hl. Bonaventura und damit auf einen
Franziskaner -Dichter weist. Er ist abcdarisch.

76. In Praesentatione BMV.


Ad laucles.

1. Omnes fideles plaudite 3. Docta, matura, strenua


Et virginis infantiam Et honore spectabilis,
Devoto corde colite Virtute scandens ardua,
Mirantes ejus gratiam. Cunctis praestans et humilis.

2. Nam in puella tenera 4. Sic conditoris munere


Vernat sensus maturitas Miris ornata dotibus,
Et panditur per opera Ut digna foret parere
Habitans intus deitas. Deum castis visceribus.

5. Gloria tibi Domine etc.

Brev. ms. Altovadens. XXV


saec. 14. add. 15. A. —
Brev. ms. Trebonens.
saec. 15. Cod. Fragens. VII C 3. B. —
Brev. ms. Secoviens. anni 1380 add.
saec. 15. Cod. Graecens. 1424. C.

77. In Praesentatione BMV.


Ad Tertiam.

1. gloriosa domina, 4. Ut sacramentum daemoni


Prae cunctis felix femina, Redemptionis hominum
Sumis ex regum germine Occultaretur, virgini
Ortum, regina gloriae. Virgo sponsaris virginum.
2. Totius expers criminis 5. Fis sponsa patris, geniti
Bonis impleris omnibus Mater, templum paracliti,
Naturae et gratuitis Angelicis beatior
In maternis visceribus. Spiritibus et dignior.

3. Tuis sanctis parentibus 6. Gloria tibi, Domine,


Ex more se parantibus Qui natus es de virgine.
Ter quinos gradus hodic Cum patre et sancto spiritu
Scandis sine juvamine. In sempiterna saecula.
Ant. ms. Hilariens. V anni 1632.

78. In Praesentatione BMV.


Plasmator coeli sidcrum 2. Munda ab omni crimine
Lumen creat magnificum, Prodit ex regum germine,
Cujus vita sanctissima Affertur a parentibus
Illustrator ccclesia. Deo vota reddentibus.
4*
— 52 —
3. Solis divinis usibus 4. Prudens, cunctis humilior,
Mancipanda prae cetcris, In amore ferventior,
Magnis nitet virtutibus, Prior est in vigiliis
Custoditur ab angelis. Frequentior in canticis.
Antiph. ms. Hilariens. V saec. 16. — 4, 3 Prior in Hs.

79. In Praesentatione B3IV.

1. Sacrae parentes virginis, 3. Infantiae tarn tenerae


Steriles naturaliter, Crevit virtus et gratia
Hanc dono summi numinis In omni complens opere
Susceperunt feliciter. Creatoris obsequia.

2. Votum solventes filiarn 4. Regitur sancti Spiritus


Ad templum trimam deferunt Domestico dictamine,
Deo placentem hostiam, Omnis virtutis penitus
Ibi mansuram deserunt. Decus splendet in virgine.
5. Gloria tibi, Domine,
Qui natus es de virgine
Cum patre et sancto spiritu
In sempiterna saecula.
Brev. ms. Trebonens. saec. 15. Cod. Prägens. VII C 3. A. — Brev. ms.
Salisburgens. saec. 15. Cod. bibl. publ. Salisburgens. V 1 J 201. B.

80. De Visitatione BMV.


Ad Nocturnum.

1. Sacris solemniis dat virgo gaudia


Novis eloquiis reserans labia,
Deum magnificat humilis et pia,
Quam gratia vivificat.
2. Festi recolitur dies laetissima,
Qua rite panditur salus uberrima,
Dudum veteribus per signa plurima
Sanctis ostensa patribus.

3. Post verbum coelicum salubris foederis


Per os angelicum missum a superis,
Visitat proximam virgo prae ceteris
Se exhibens humillimam.
4. Rem admirabilem jam intellexerat,
Feminam sterilem, quae consenuerat,
Filium gerere, cui dignum duxerat
Laetam salutem promere.
5. Praecelsae dominae dum vox insonuit,
Interno lumine Johannes claruit,
Exsultat gaudio, sanctus qui meruit
Christum lavare fluvio.
— 53 —
6. Tc trinum dominum unumque colimus.
Reginae virginum meritis petimus:
Post vitae terminum duc nos, quo tendimus,
Ad te datorem luminum.
Brev. ms. Scotor. Vindobon. 52 d 10 anni 1471. A. Grat. ms. Tegarin. —
anni 1446. Gm. Monacens. 19991. B. —
Brev. ms. 8. Odiliae Rapoltivülan.
saec. 15. Gm. Monacens. 10929. C. —
4, 2 consueverat A. 5, 2 In utero —
lumine A. —
6, 4 datorem luminis A. —
Gehört mit dem Hymnus Fange
lingua (Mone 416) und dem folgenden zum Festofficium des Baseler Conzils,
das in 1. Vesp. mit der Antiphon: In splendoribus beginnt.

81. De Visitatione BMV.

Ad Laudes.

1. Verbum supernum prodiens 4. Mater senior praedicat


A fönte vi vi luminis, Gestricem verbi coelici,

Homo factus est oriens lila junior explicat


Intra uterum virginis. Opus regis magnifici.

2. Mox florens Jesse virgula 5. Haec quasi tribus mensibus


Progreditur a Nazareth, Durat sanctarum concio,
Festinat Christi gerula In canticis suavibus
Ut videat Elisabeth. Gratulans Dei filio.

3. Ferre salutem incipit, 6. Uni trinoque gloriam


Hanc sentit infra viscera, Laetis psallamus cordibus,
Et jam Ventura percipit, Qui benigne det veniam
Qui nondum vidit aera. Mariae servitoribus.

Frag. Brev. ms. Feldkirchen, s. sign. saec. 15. A. Diurn. ms. Hermetis-—
villan. saec.15. Cod. Griesens. 56. B. —
Orat. ms. Tegurin. anni 1466. Gm.
Monacens. 19991 C. —
Brev. ms. S. Odiliae Rapoltivülan. saec. 15. Gm.
Monacens. 10 929. D.

82. De visitatione BMV.

Ad Completorium.

1. Ave dulcis angelica 4. Dominus potens praefuit


Yox dixit Gabrielica Ancillae, quae non defuit,
Mariae, per quam coelica Hoc Ave quam dulce fuit
Sumpsit annunciata. Carmen in hac beata.
2. Gratia sancti spiritus Tecum tunc, virgo, trinitas,
In illa fuit coelitus, In te tota divinitas,
Dum Gabriel divinitus A te venit huinanitas.
Praedixit verba grata. Est Eva qua mutata.
3. Plena fidei credidit, Gloria tibi, Domine.
Uli responsum reddidit, Qui Deum sie in homine,
De quo salutis edidit Ut in Maria virgine
Fructum virtus sacrata. Abdis matre serata.
— 54 —
Monacen. (ol. S. Emmerami) 14926 saec. 15. Mit Mel.
Clin. Die Auf- —
schrift ad Completorium beweist, dafs wir ein im kirchlichen Offizium ge-
brauchtes Lied vor uns haben; die metrische Form legt den Gedanken nahe,
dafs es ursprünglich als aufserliturgisch.es Lied (Cantio, Cantilena) gedacht
worden.

83. In purihcatione BMV.

Ad processionem.

1. Laetetur omne saeculum 7. Maria, sancta femina,


Veritatis reditum, Virgo integerrima,
Diei penset pretium, Nullis tacta excessibus
Retractet mysterium, Nihil debet legibus,
Templo Deus pro homine Jussa servat legalia
Praesentatur hodie. Pro peccatis habita,

2. Magnus ante luciferum 8. In templo mater puerum


Et mundi principium, Laeta ducit plurimum,
Fit parvus, fit infantulus, Praesentat Deo filium
Verus non phantasticus Ipsum Deum inclytum,
Ex casta Dei virgine Columbas atque turtures
Factus est mirifice. Offert Deo supplices.

3. Dives rex sine tempore 9. In columba dilectio


Fit pauper in tempore, Mutua perpetuo,
Coeli sedens palatio In turture est castitas
Nascitur in stabulo, Geminaque sanctitas,
Yirgo mater et bajula Haec quia virgo meruit,
Nulla ibi altera. Haec offerre debuit.

4. Nutritur, qui vivificat, 10. Hunc Simeon ut aspicit


Crescit, qui magnificat, Justus, ulnis accipit,
Datis obedit legibus Dimitte, dicit, Domine,
Subditus parentibus, Me in pace hodie,
Deus creator omnium Viderunt oculi mei
Jussa complet hominum. Salut are Domini.

5. Mira haec dispen[sa]tio, 11. Paratum omni populo


Mira haec dignatio, Longinquo et proximo,
Non lucens sed lucibilis Omnium lumen gentium
Deus invisibilis Gratia et praemium,
Videtur in praesepio, Lumen et plebis gloria
Virginis in gremio. Israel non modica.

6. Legem servat purissimus, 12. Omnes gentes accedite,


Ne oblatret impius, Cernite et credite,
Sicut in lege scribitur, Lumen inaccessibile,
Infans circumciditur, Lumen invisibile
Servantur dies provide Apparet et illuminat
Et complentur hodie. Et in templo rutilat.
55

13. Videte oinnes populi, 17. Hoc lumine castissima


Omnes Christum Domini, Genitrix dignissima
Deum, lumen de lumine Hoc lumen ventre pertulit,
Accurrentes sumite, Hoc intacta peperit,
Accedite, precamini Istud ad templum detulit,
Et illuminamini. Simeon hoc extulit.

14. Ferte lumen in cordibus 18. Quibus te, virgo, laudibus


Hoc diebus omnibus, Efferam in talibus,
Luceat corpus actibus, Mens sermo deficit,
nescit,
Ferte lumen manibus, Stupor sensum eximit.
Candelas manus teneänt, Filium habens, Domina,
Ut obscura pereant. Non per viri opera.
15. Hoc lumen cor illuminet 19. Moti sunt dialectici,
Et hoc corpus rutilet, Yicti sunt haeretici,
Ut mente atque corpore Concubuit sie peperit,
Clarefacti optime Syllogismus periit,
Laudetis deum plenius Mundana sapientia,
Vestris in operibus Yicti sunt a femina.

16. Hoc lumen est altissimus, 20. Sion adorna thalamum


Summi patris filius, Et intende canticum,
Puer iste tenerrimus Surge, appare fulgide,
Deus est interminus, Christum regem suseipe,
Dierum antiquissimus Quem virgo mater genuit,
Primus et novissimus. Virgo mater peperit.
Cod. Cremifanensis 309 12
/l3. 2, 5 Et casta Hs. — 3, 4 Nas-
cetur Hs. —
9, 2 Mutuo H*

84. De compassione B3IV.


Ad Nocturnum.
Congaudentes condolete, 4. Hinc clamans exspirat Jesus
Adoptionis tilii, Et mors parum matri parcit,
Et gementes congaudete Aperitur latus ejus
Sanctae Dei genitrici. Mater hoc, non ipse, sensit.

Nam crucis per mysterium 5. De cruce corpus tollitur,


Cunctis est effeeta mater, Sepelitur reverenter,
Quibus per mortis meritum Dolor matris intenditur,
Filius est factus pater. Nam dilexit vehementer.
Hoc illa commendatio 6. pia Dei genitrix,
Vult,quam Dominus tunc fecit, Cujus jam plenum gaudium.
Quando matrem diseipulo Sis nobis semper adjutiix
Ipsumque matri commisit. Ob luctus tui meritum.
llonor, laus, virtus, gloria
Uni Deo nee non trino,
Quo largientc materna
Prosit nobis compassio.
— 56 —
Hymn. ms. Hermetisvillanus anni 1553. Cod. Griesens. 23. „Hoc opus
scribi feeit Domina Meliora a Grüth, abatissa monasterii Hormatsehuil. Con-
stat novem Coronas iVancicas. A. —
Orat. ms. Dorotheae de Mittelhusen
anni 1449 Clm. Monac. 10930. B.
4, 1 exspiravit Jesus A; exspirans B.

85. De compassione BMV.


Ad Laudes.

1. Dignas laudes reddant matri 4. Valde mater tunc doluit,


Morte nati libertati, Cum duodenem perdidit,
Sine qua non est solutum Sed post dure Judaeorum
Redemptionis pretium. Fert machinas in filium.
2. Ipsa nascentis gerula, 5. Filio dato perfidis
Praedicantis discipula, Crevit matris dolor nimis,
In passione socia, Quae filius in corpore,
Regni consors in gloria. Sustinet mater in corde.

3. Simeonis tunc gladius 6. mater et martyr Christi,


Fremebat in cor ipsius, Per poenas quas pertulisti
Herodis cum propter metum In passionis tempore,
In Aegyptum tulit Jesum. Sucurre nobis in morte.

7. Sit trinitati gloria


Pro redemptorum venia,
Quam meruerunt miseris
Filius et mater nobis.

Hymn. ms. Hermetisvillanus anni 1553. Cod. Griesens. 23. A. — Orat.


ms. Dorotheae de Mittelliusen anni 1449. Clm. Monac. 10930. B.

86. In transiixione BMV.


Ad 1. Vesperas.

1. Ave stans sub cruce, 4. Monstra te esse matrem,


Privata mundi luce, Per te suum patrem
Fide semper clara, Filius inclinet
Jesu mater cara. Seque nobis donet.
2. Sume nostrum ave, 5. Decor virginalis,
Nostri miserere, Flos stirpis regalis,
Tu nos hie tuere, O fons lucis mundi,
Culpam nostram dele. Fac, ut simus mundi.
3. Mater Jesu Clemens, 6. Sit laus Deo patri,
Quae stas ad crucem gemens, Crucifixo decus,
Per te nobis detur, Spiritui saneto
Taetrum quod vitetur. Honor trinus et unus.

Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens. VI F 20. A. — Antiph


ms. Praedicat. Cracovien. s. sign. saec. 15 /i6. B. — Brev. Misnen. imp
Lipsiae 1502. C. — 6, 4 tribus unus C.
.7 —
87. In transfixione BMV.
Ad Completoriuni.

1. gloriosa domina, ü. Nee mirum, si sis anxia


Quae tua cruciamina, Visa crudeli furia,
Cum Barrabas dimititur Te seiens puram virginem,
Et Christus poenas patitur. Christum Deum et hominem
2. Tuus tractatur filius 6. Jesu, nate de virgine
Longe quam latro vilius, De mystico spiramine,
Irrisus fert ludibria Qui mortem crucis pateris
Gente vallatus impia. Confossus plagis asperis;
3. Pastorem heu percutiunt, 7. Amore matris anxiae
Oves dispersae fugiunt Nostrae parcas miseriae,
Te sola cum discipulo Suique fletus copia
Manente sub patibulo. Nos ducat ad coelestia.
4. Beata matris viscera, 8. Imp erat rix clementiae,
Transfixa crucis gladio, Rorem in funde gratiae
Procurent nobis gaudia In corda nostra arida,
Post haec in coeli solio. Ut tibi iiant placita.

9. Sit iaus, honor, devotio


Jesu Mariae filio,

Tenso crucis patibulo


Pro redimendo populo.
Brev. ms. Trebonens. saec. 15. „Cod. Fragens. VI F 20. A. Antiph. —
ms. Praedicatt. Cracovien. s. sign. saec. 15 /i6. B. —
Brev. Misnen. imp. Lipsiae
1502. C. —2, 3 Mira et fert A. —
8, 4 placida AB. Str. 9 fehlt B. —
88. In Assumptione BMV.
In 1. Vesperis.

1. Gaude, tidelis concio, 5. Sponsus dileetam excitat,


Cujus spes est in domino, Suam unicornis virginem,
Plaude mater in filio Christus carnem suscitat,
Regnanti sine termino. In qua se fecit hominem.
2. Ipsa, quae Christum genuit, 6. Ave virgo, maris Stella.
Mortem devicit hodie Verbi Dei sacrarium,
Et in carne refloruit Salve summi regis cella.
Templum solis justitiae. Majestatis solium.

3. Ancilla quondam humilis 7. Agnosce, qui te diligunt,


Nunc sublimis in gloria, Ut, quod credunt, hoc scnliaut.
Cui nulla fuit similis Qui te patronam elignnt,
Nee par erit alia. Spei fruetum inveniant.
4. Somno pacis dormierat 8. Gloria tibi, Domine,

Sacro eruta corpore, Qui natus es de virgine,


In spe caro quieverat Quam suscitat in gloria
Cum virginali decore. Trinitatis potentia.
Cod. Graecens. (ol. Secovien.) 1247 aae •. 12.
— 58 —
89. In Assumptione BMV.
Ad Laudes.

1. Salve sancta virgo, sancta parens,


Virgo virginum, exemplo carens,
Cujus sole mundus nitet clarens,
Cujus rore revirescit arens.

2. Mundi gaudium tua viscera


Ad terras inclinarunt supera,
Ut reis de convalle misera
Fieret regressus ad aethera.

3. Et tandem venit vitae terminus,


Quem et ipse subiit Dominus,
Mora brevi facta divinitus
Ad carnem tuus redit spiritus.

4. Caro carni omni nobilior,


Cujus partus coelis excelsior,
Morte facta prius humilior,
Resurgit se ipsa sublimior.

Cod. ms. Graecens. (ol. Secovien.) 1247 saec. 12. Die Doxologie— :

Gloria tibi Domine Qui natus es de virgine Quam suscitat in gloria Trini-
j |
|

tatis potentia, gehört nach Ausweis des Metrums nicht hieher.

90. De gaudiis BMV.

1. Gaude, sideribus mater quae imperas,


Felix theotoca, corda laetificas
Prompte moesta varie,
Nobis asta noctu, mane.
2. Gaude nunc, domina, mater et intacta,
Dulci oraculo angeli dum credis
Concipisque auctorem
Summum mortis atque vitae.
3. Gaude, quae peperis virgoque permanes,
Lactasti propriis uberibus Deum,
Creantem te gerebas
Ulnis prona trementibus.
4. Gaude multiplici laude, puerpera,
Reges Christum quaerunt, te Saba veniunt
Nova Stella ducente
Dantque munera regia.

5. Gaude, quod in templo Christus praesentatus


Quem et amplexatur Simeon hie justus,
Dicens: servum, domine,
Tuum dimittis in pace.
n

- 59 —
6. Gaudet angelicus chorus de Victore
Christo, praesidium fereiltem patribus
In inferuo entibus
Gaudes et, virgo Maria.

7. Gaudet summus pater, natus et spiritus


Amborumque simul, quod virgo ascendis
Super orbes coelorum,
Laudent angeli te semper.

Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens. VI F 20.

91. In festo Mariae nivis.

In 1. Vesperis.

1. Jesu Christi mater, 5. Novum condit templum


Virga stirpis Jesse, Fide, mente pura,
Sponsa Dei digna, Miro modo locum
Salve, salus nostra. Templi demonstrasti.

2. Ore, corde, voce 6. Nives praeter morem


Cunctae creaturae Montem, impleverunt,
Promunt laudes, hymnum Turbae stupent, voces
Tuae sanctitati. Dulces extulerunt.

3. Honor nostri cultus 7. Et ad laudem tuam.


Et vera spes nostra, Sancta mater Christi,
Pietate plena, Gratum fundat templum
Praeelecta mater. Liberius papa.

4. Almae quidem urbis 8. Salus, virtus, decus


Digne curam gerens Summo Deo patri,
Votum vovit virgo Qui in arce poli
Tuae pietati. Per saecula regnat.

Brev. ms. Plagcns. s. sign, anni 1499. A. — Clm. Monacen. (ol. Supe-
rioris Altae) 9508 saec. 15. B. — Brev. Kimense imp. s. 1. 1518. C. — Mel:
Ave maris Stella B.

92. In festo Mariae nivis.

In 1. Vesperis.

1. Exultet coelum laudi- 2. Sumniae D e u s c 1 c me


bus, t i ae ,

Romae quod dedit nivibus Hie laudem matris gloriae


Aestatis sed sub aestibus Sic amplias miritice
Templum sacratae virginis. Magnificae indaginis.
60 -
( horusnovae Jerusalem Conditoralme siderum
Decantet idcirco talem, Ut te dares propitium,
Quae divin itatis salem Nobis paras refugium
In crucis ponit acie. Matrem misericordiae.
5. Ad coenam agni prov di,
Ad legem patris coeliei,
Ad gaudia paracliti
Nos ducat mater Domini.
Brev. ms. bibl. Jagellonicae 1257. saec. 15. — 4, 2 Ut se dares.

I In festo Mariae nivis.

In 1. Vesperis.

1. Plaude, coelestis civitas, 4. Super nives et lilium


Gaude, mater ecclesia, Virguncula nitidior
Adest nova festivitas Ex nive domicilium
Mariae praeclarissima. Format nive candidior.
2. Qua in aestatemedia 5. Pudorem ejus niveum
Virginitatis speculum Figura haec praecinuit,
Nives spargit et gelua, Quae summi patris filium
Miretur omne saeculum. Summo pudore genuit.

3. Nam praegrandi miraculo 6. Ob hoc reginam virginum


Komana plebs obstupuit Laudemus mente sedula,
Et nivis sub signaculo Ut nos per suum filium
Basilicam mox construit. Salvificet per saecula.

7. Praesta, pater, per filium


Una cum sancto spiritu,
Et virginale lilium
Nos servet ab interitu.
Brev. ms. Capit. Cracovien. 22 saec. 15. 1, 4 praeclarissimae Hs.
3, 4 construxit Hs. — 6, 1 regina Hs.
III.

DE SANCTIS,
94. De ss. AMon et Sennen.

1. Orent pro nobis martyres 3. Sint nobis devotissimi


Abdon et inclytus Sennes, Martyres invictissimi,
Cum Christus nobis debitam Consolentur precibus,
Conferat pius veniam. Quos diligit altissimus.

2. Exoret nunc altissimum 4. Sit laus, perennis gloria


Amor sacratus martyrum, Deo patri cum filio

Ne nos judex in tartarum Sancto simul paraclito


Detrudat immanissimum. In sempiterna saecula.

Brev. ms. Patavien. ('?). saec. 14. Clm Monaccn. 11015.

95. De sancto Achatio.

1. Amator dulcis hominum 5. Ciaram sie et purpuream


Caneris, Jesu Domine, Numero decem millium
Usque ad terrae terminum Tuam consummas vineam,
A solis ortus cardine. D e u s tuorum militum.
2. Concilias Achatium
6. Judicati supplicia
Tibi cum turba procerum
Crucis volenter subeunt,
Militum nova milium,
Fulget crucis victoria,
Conditor almesiderum Vexilla regisprodeunt.
3. Hos spernendo simulacra
Turbis unis fidelium 7. Veneremur hos nobiles
Sanguinea per lavacra, Per pietatis opera,
Rex Christe factor om- Qui meruerunt stabiles
nium. Aeterna Christi munera.
4. A Deo dignos comkes 8. Sitnunc hie et in patria
Theodori cum gaudio Vera nobis felicitas,
Mille conjungis milites, Laus tibi Bit et gloria,
Jesu nostra redemptio. lux b eata t rinitas.
Brev. ms. Campoliliense No. 1. saec. 14 Dir Schlufszeilen der Strophen
Anfange bekannter Hymnen.

90. De sancto Achatio.

1. Promat carminibus, turba fidelis


Laudes martyribus, quos Sacra caelis
Fixit emeritos passio servos.
— 64 —
2. Milibus his denis foedere junctis,
Spreto terrigeno rege, superno
Spondent obsequium ferre benignum.
3. Crescentes igitur progrediuntur,
Augmento fidei, qua solidati,

Ardent pro domino se dare leto.


4. In furiam raptus rex Adrianus
Omnem diis aciem thura negantem
Mandat terrificis cedere flagris.

5. Post inflexibiles corde tirones


Affixit crucibus, sol radiosus
Clausit ad occubitum lumen eorum.
6. Christi martyrii sie quoque facti
Consortes, placiti eunetipotenti
Commendant homines se recolentes.

7. Nunc, Achati pie, propitiare


Adjunctis soeiis crimine tectis,
Bona, quae petimus, pereipiamus.
8. Laus uni domino nomine trino
Sitpro militia tarn numerosa,
Qua jam siderea promicat aula.
Brev. ms. Claustroneoburgens. 967 anni 1369. A. Brev. ms. Claus- —
troneoburgens. 1191 saec. 15. B. —
Brev. ms. Voravien. 108 saec. 15. C. —
1, 3 ut commeritos A. —
2, 2 supremo B. —
3, 1 ingrediuntur A, 3, 1 —
qui soli dati. A. —
5, 1 corde tytores A. —
7, 3 Ut bona quae A.

97. De saneto Achatio et soeiis.

Ad Vesperas.

1. Agni sponsa Hierusalem 4. Saevis regibus assistit


novis insta laudibus, Tortor crudelissimus,
Radiantibus ornata Contra Christi bellatores
sanetorum monilibus, arma sumit concitus,
Quae tot claris illustraris Perimens diris athletas
hodie martyribus. crueifixionibus.

2. Adrianus rex profanus 5. In his fulsit rediviva


sacra dena milia tota Christi passio,
Venerari jubet vana Signa euneta passionis
daemonum sculptilia, et rerum coneussio,
Spernunt martyres vesana Clarificans sanetos suos
prineipis consilia. divina dignatio.

3. Thura surdis non litamus, 6. „Christe, nostrae passionis


inquiunt, simulacris, colentes solemnia,
Caesar, sed adoramus Precamur, supernis donis
Christum, natum virginis, dita, dans praesidia." —
Qui per crucem protoplasti Quod petistis fiat, inquit
nexum solvit criminis. vox de coelo nuntia.
- 65 —
7. Gloria et honor Deo,
Christo, regi martyrum,
Gloria resultet semper
pio patri luminum,
Gloria flamini sancto
nunc et in perpetuum.
Clm. Monacen. (ol. S. Emmerami) 14920 saec. 15. — Mel. = Urbs beata
Hierusalem.

98. De sancto Achatio.

1. rex aeterne conditor, 3. Flagellis hi afflicti sunt


Fidelium redemptor, Et feile hi potati sunt
Fac nos devote colere Et spinis coronati sunt
Martyrum festa hodie. Et clavis perforati sunt.

2. Qui propter te, Domine, 4. Ipsorum ergo meritis


Crucifixi sunt hodie Nos junge coeli gaudiis,
In diversis doloribus, Ubi regnas et imperas,
Nos exaudi, quaesumus. lux beata trinitas.

Bvev. ms. Teplense anni 1353. Cod. Prägens. VII F 23 — 1, 3 reco


lere Hs.

99. De sancto Acliatio et soc.

Ad Nocturnum.
1. Natura creans omnia 4. Sic reparas tot milibus
Si daret omni machinae Ablatam coelo decimam,
Posse loqui praeconia In cruce promerentibus
Laudantia te Domine; Offerre carnis victimam.

2. Pro minimo deficeret 5. Adjuvet intercessio


Laudare bcneficio Nos apud te tot milium,
Te, quamvis laudes diceret Sanctorum contubernio
In aevum sine medio. Frui post hoc exsilium.
3. Praeter ineftabilium 6. Tibi laus, virtus, gloria
Donorum bencficia Sit, semi)iterna deitas,
Dans mundo decem milium Cui simplex est essentia
Martyrum patrocinia. Sed personarum trinitas.

Clin. Monacen. (ol. S. Emmerami) 14243 saec. 15.

1(10. De sancto Achatio.


Ad Completorium.
1. Hymnizantes exsultemus, 2. commilitoncs ChrUt i.

Dum divinam recensemus Vestra nos a clade tristi

Palmam decem milium, Liberct victoria,


Qui per gloriam trophaci Pendet nostra spes in vobis,
Pcrque passionnn Dei Impetrate partem oobis
Sccuti sunt liliuni. In coelesti glona.
Dreves, llyinni [nediti.
— 66 —
3. Prosit vestra singularis
Efficax et salutaris
Nobis intercessio
Et distinctae trinitatis
Unicaeque deitatis
Fides et confessio.

Clm. Monacen. (ol. S. Emmerami) 14926 saec. 15. A. —


Brev. Basileen.
imp. s. 1478. B.
1. — 2, 1 O fehlt B. — 2, 4 vobis fehlt B. — 3, 4 Et
districtae B. —
Mel: Pange lingua (was natürlich nicht ohne Gewalttätig-
keit abgeht).

101. De sancto Adalberto.

1. Exultet claro sidere 4. Lux coeli meritum


vitae,
Fulgens mater ecclesia, Cum signorum frequentia
Adalbertus in aetliere Ejus commendat exitum
Nova profudit gaudia. Et praedicat magnalia.
2. Pauper, pudicus, humilis 5. Quaesumus, auctor omnium,
Christo se totum dedicat, Ut hoc paschali gaudio
In lege Dei docilis Per ipsius suffraglum
Verbis, exemplis praedicat. Crescat nostra devotio.
3. Triumphat per martyrium 6. Gloria tibi, Domine,

Christi fortis in acie, Qui surrexisti a mortuis


Conservans semper lilium Et fortes in certamine
Virginalis munditiae. Sertis ornas perpetuis.

Brev. ms. Trebonens. saec. 15. Cod. Prägens. VI G 6. A. Brev. ms. —


Prägens. IV F 4 saec. 15. B. —
Brev. ms. Capit. Cracovien. 22. saec. 15. C.
1, 2 martyr ecclesia C. —
1, 3 Adalbertum B. 2, 1 Puer pudicus —
A. —
2, 4 exempla C. —
4, 1 Dux vitae B; Dux coeli, vitae A.

102. De sancto Adalberto.

Ad Vesperas.

1. Festum agat ecclesia, 4. Triumphat per martyrium


Laetentur coeli hodie, Pugil fortis in acie,
Adalbertus victoria Tenens pudoris lilium
Possedit thronum gloriae. Cum rosa patientiae.

2. Servus prudens et humilis 5. Jesus ob sancti meritum


Christo se totum dedicat, Requie pacis praevia
Martyr et praesul habilis Direxit ejus spiritum
Dictis et factis praedicat. Ad gaudiorum praemia.
3. Fulgens vultu angelico 6. Salutis auctor, petimus,
Corda illustrat gentium Audi voces in jubilo,
Sermone evangelico Da perfrui quod metimus
Obscura fugans mentium. In hoc paschali gaudio.
Antiph. ms. Praedicatt. Cracovien. s. sign. saec. 15 /i6.
67

103. De sancto Adalberto.


Ad Nocturnum.
1. Laetare pacis foedere 4. Föns modice scaturiens
Nova, mater ecclesia, Excrevit inundantia,
Adalbertus in aethere Gemmas in se parturiens
Mundo refudit gaudia. Virtutvm abundantia.
2. Exortum lumen tenebris, 5. Romae agens officium
Erranti gratum homini, Sepelivitque funera,
Et dies cogit celebris, Reversus ad obsequium
Laudare nomen Domini. Sanctificavit munera.

3. Sub sanctitatis tegula 6. Salutis auctor, petimus,


Florens vitali palmite, Audi voces in jubilo,
In patricina regula Da perfrui, quod metimus,
Recto incessit tramite. In hoc paschali gaudio.
7. Honor et virtus, Domine,
Tibi sit laude sedula,
Pro cujus passus nomine
Martyr gaudet per saecula.
Antiph. ms. Praedicatt. Cracovien. s. sign. saec. 15 /i6.

104. De sancto Adalberto.


Ad Laudes.

1. Fulget in templo legifer 3 Pruthenos et Hunganam,


Lucens doctrinae radio, Polonos et Bohemiam
Fortis armatus signifer, Docet vitae munditiam
Custos potens in atrio. Salutem monstrans praeviam.
2. Ferens crucem in humeris Mandat Christum diligere,
Servorum signat facies, Mundi caduca spernere,
Prodigiis innumeris Corda sursum dirigere,
Hostiles rumpit acies. Coeleste regnum quaerere.
5. Salutis auctor petimus etc.

Antiph. ms. Praedicatt. Cracovien. s. sign. saec. 15 16.

105. De sancto Aegidio.

1. Gaudet Jerusalem, visio pacis,


Gaudet, plaudit, ovat cive recepto,
Cui pariter noster chorus dat hymnum.
2. Felix Aegidius, fortis ad arma,
Victor celsa petens hoste triumphat,
Gaudent regna poli plena trophaeis.

3. Surgunt exanimes liuc revocati,


Leprae squalor cadU tactibus hujus,
Nee restat preeibus febris anhcla.

— 68 —
4. In vocis jubilo, machina mundi,
Tali laetitiam prome patrono,
Pro te namque Deum sedulus orat.

5. Sit patri gloria, laus, hymnus, honor


Nato semper idem, pneumati sancto,
Qui vi vit pariter trinus et unus.
Brev. ms. Sitanstetten. CIX saec. 15. A. —
Brev. ms. Piagens. s. sign,
saec. 15. B. —Brev. ms. Prägens. VII A 12 saec. 14. C. Brev. ms. Claus- —
troneoburgens. 596 saec. 14. D. —
Brev. ms. Voravien. 122 saec. 14. E. —
Brev. Kimense imp. s. 1. 1518. F.
1, 1 Jerusalem, fortis ad arma AF; Jerusalem, dicta pacis visio D. —
2, 1 Aegidius, visio pacis AF. —
5, 3 Qui nunc pariter regnat A.

106. De sancto Aegidio.


1. Festum sancti Aegidii 3. Ab obsessis corporibus
Mente colamus parili, Daemones fugans precibus.
Qui cum supernis civibus Peccatum regis diluit,
Nunc gaudet in coelestibus. Mortuis vitam reddidit.
2. Genere quidem nobilis 4. Hinc gaudet tota Gallia
Sed nobilior meritis, Cum Francis et Germania,
Signis clarebat pluribus Hinc omnis lingua jubilet,
Opern ferens debilibus. Omnisque reus supplicet.

5. Ut a nostris reatibus
Suis nos mundet precibus,
In trinitatis nomine
Te adoramus, Domine.
Brev. ms. Palat. Vindob. 1717 saec. 14. Mel. : Fit porta Christi pervia*

107. De sancto Aegidio.

1. Gratuletur ecclesia, 3. Nos idem Christi famulus


Resultet ad haec gaudia, A vitiorum nexibus
Aegidii quae annua Solvat summisque civibus
Nunc recolit solemnia. Conjungat coeli precibus.
2. Aegidii festa gerimus 4. Hoc genitor praestet summus
Eumque prece quaerimus, Genitorisque filius,

Ut suo patrocinio Sanctus simul paraclitus,


Conciliet nos domino. Trinus et unus dominus.
Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52 saec. 15.

108. De sancta Afra.


1. martyr Afra, particeps paradysi,
Rosea gemma inter coeli principes,
Quae purpurata per stolam martyrii
Gaudia vitae meruisti ingredi,
Thalamum agni nobis orans aperi.
69

Ut renovati per virtutem spiritus


Sanctisque tuis, martyr alma, precibus
Coelicolarum aggregati coetibus,
Virginum agmen mereamur subsequi
Voce cantantes semper inccssabili.
Gloria Deo per immensa saecula,
Sit trinitati decus et imperium,
Honor, potestas sanctoquo spiritui
Sit trinitati, [sit] laus individua
Per infinita saeculorum saecula.

Brev. ms. Claustroneoburgens. 596 saec. 14. 1, 1 O fehlt Hs. — 1, 4


ingredi fehlt Hs. —
3, 4 trinitati laus Hs.

109. De sanctü Agapito.

Ad processionem.

1. Alma virgo, sponsa regis, 4. Quo sanctorum sancta simus


Maria nobilis, Digni puris sensibus
Te elegit, qui plasmavit, Introire et tractare
Quando mundum condidit. Membra sacratissima.

2. Tota pulchra amica es 5. Surge, sancte martyr Christi,


Sine naevi macula Mansione propria
Et decora ac praeclara Et praecede coram plebe
Summi regis famula. Iter mirae gloriae.

3. Sunt pollutae manus nostrae 6. Jubilemus Christo regi


Omni prorsus crimine, Et Mariae virgini.
His, precamur, ut preceris
Nos absolvi vinculis.

Codex Cremifanensis 309 saec. 12 /i3. —


Str. 6 scheint den Rundreim zu
bilden, aus Str. 5 hervorzugehen, dafs das Lied ein Prozessionshymnus war.
Der hl. Märtyrer ist jedenfalls Agapitus, dessen Reliquien umgetragen wurden.
So erinnert der Hymnus an die ähnlichen St. Galler Hymnen, z. B. den
Prozessionshymnus des Radpertus zum Feste des hl. Gallus. 1,2 fehlt Hs. —
110. De sancta Agnete.

1. Cedat tristitia cordis ab aula,


Intret laetitia pectoris alta
Ob natalitia Virginia alma.

2. Castrum munditiae casta puella


Scandens militiae condere bella,
Sensu conspicua, carne tenella.
3. Ut ferrum superans omneque magnes,
Sic Christum venerans prendidit Agnes,
Per quem proba, minas vincit et ignes.
— 70 —
4. Mundi divitias virgo subegit,
Carnis delicias eminus egit,
Cunctas nequitias hostis abegit.
5. Stanti magnifice sie in agone
Fertur mirifice arrha coronae
Victo terrifice hoste dracone.

6. Sit laus ingenito summo parenti,


Sic ejus genito sit sapienti,
Sit laus paraclito euneta regenti.

Brev. ms. Brixinens. saec. 15. Cod. semin. Brixin. s. sign. A. Brev^
Brixinens. imp. Augustae 1489. B. —
3, 3 vicit et agnes B.

111. De saneta Agnete.

1. Pange lingua studiose 4. Verbum caro te eibavit


Regis mei nuptias, Mox et in se perficit,
Nupsit illi gloriose Mellis, lactis gustu pavit,
Castas per delicias, Quo te plene reficit,
Virgo stirpis generosae, Cor[que] tuum exsultavit
Sion mater filias. Et in laude deficit.
2. Nobis, Agnes, advocata 5. Tantum ergo nunc dignare
Sis ad Christum Dominum. Placare sponsum servulo^
A quo prece tua grata A quo velis impetrare
Postules auxilium, Gratiam in saeculo,
Ne sententia prolata Ut post tecum exultare
Tradat in supplicium. Possit in palatio.

3. In supremo tuae vitae 6. Genitori genitoque


Transit dies ultimus, Psallat nostra concio,
Conservasti fidem rite, Procedenti abutroque
Guttur ferit gladius, Compar sit laudatio,
Triumphantem forti lite Virginalis ipsum quoque
Praemiat te Dominus. Laudet benedictio.
Miss. ms. saec. 15. Cod. lat. 132. Mus. Hungar. Pestini. Obschon —
einem Missale entnommen, doch, wie die Nachahmung des Pange lingua
beweist, ein Hymnus im engern Sinne des Wortes.

112. De saneta Agnete.


Ad Vesperas.

Gloriosae veneremur 2. Fides fulsit in puella


Agnetis solemnia, Fervens et mirabilis,
Venerantes inflammemur Annis erat haec tenella
Ad cujus praeconia, Sed vita laudabilis,
Ut amorte liberemur Minae probant et flagella
Per ejus suffragia. Vim mentis immobil is.
71 —
3. Christum amat nee terrenum Veritatis ratione
Sponsum vult inspicere, Post certandi Studium
Sed abhorret ut venenum Passionis in agone
Juvenem cum munere, Percurrendo Stadium
Cuncta reputat ut caenum Gloriatur jam coronae
Deo juneta foedere. Consecuta bravium.
5. Ergo sponsi speciosa
Sponsa mira specie,
Tua precc pretiosa
Mox datori gratiae
Nostra fiat gratiosa
Turma deinde gloriae.
Hymn. ms. saec. 15. Clm. Monacens. 10108 A. —
Orat. ms. Dorotheae
de Mittelhusen. anni 1449. Clm. Monacens. 10930 B.
2, 2 Fervens admirabilis B. —
5, 1 Virgo sponsi B. 5, 2 Sponsa —
fehlt B.

113. De saneta Agnete.


Ad Nocturnum.
1. Dulce melos et melodis 4. Ah peccati nutrimentum
Concrepet concordiam Et fomes nequitiae,
Chorus noster, ornans odis Scias meum cor praeventum
Agnetis historiam Asponso justitiae,
Passionis, quibus modis Qui dat mihi complementum
Pervenit ad gloriam. Inundantis gratiae.
2. Yirgo sacra literatis 5. Cujus pater est uxoris,
Studiis imbuitur, Mater viri nescia,
Legi vacans veritatis Inde mihi fons amoris,
A scholis revertitur, Inde mentis gaudia,
Viso vultu venustatis Vernant genae per cruoris
Juvenis exuritur. Ejus stillicidia.
3. Pulsat mentem virginalem 6. Lux decoris, dignitatis
Votis, prece, munere, Apex, gemma generis
Thorum petit nuptialem, Sponsum meae castitatis
Jungi pari foedere, Praedecorat ceteris,
Sed sermonem virgo talem Nee pro jugo novitatis
Respondet cum ponderc: Damnum feram veteris.
7. Ob amorem hujus nolo
Qucmquam vel inspicere,
In hoc placet mihi solo
Jugiter quiescere,
Ilunc et colo, hunc adoro
Huic laus sine tempore.
Orat. ms. Dorotheae de Mittelhueens. anni 1449. Clm. Monacens. 10930. —
1, 3 Chorus ut ornans IIs. —
1, 5 modis fehlt Es. ad aetemam— LG
gloriam IIs. —
2, 1 literarumHs. gegen den sonst beachteten Beim, 2, — •">

Visu IIs. —
6, 5 pro jungis IIs. —
6, 6 Damnum verum Hb. 7, 1 Ab —
amoris IIs.
72 —
114. De sancta Agnete.
Ad Laudes.

1. Spretus livet nee livoris 3. Mox lupanar illustratur


Contempti confusio Operante numine,
Causam promit, dat languoris Alba sibi stola datur,
Lectum desperatio, Nondum taeta virgine
Morbum prodit cautioris Procus obit, suscitatur
Medici scrutatio. Virginis praecamine.

2. Tunc praefecti praesentatur 4. Fides ergo roboratur


Virgo tribunalibus, Et error confunditur,
Denudata perornatur Stat in igne nee crematur,
Resolutis crinibus, Populus incenditur,
Jubet judex, ut tradatur Cursus ense terminatur,
Scortanda laenonibus. Virgo palma fruitur.
5. Laudes ergo creatori
Conemur persolvere,
Pro quo virgo sancta mori
Habet [vere] vivere,
Laus sit nostro redemptori,
Qui hanc fecit vincere.
Orat. ms. Dorotheae de Mittelhusens. anni 1449. Clm Monacens. 10930.

115. De sancta Agnete.

1. Agnes, virtutum speculum, 4. Nunc decollata gladio


Digna Christi ovicula, Per vitae innocentiam
Devicit omne saeculum Coeli conregnat gaudio
In fide manens sedula. Dei cernens clementiam.
2. Norma et decus virginum 5. Collo fuso sanguine
Spes, vita, virtus, praemium, Divino adjuta flamme
Debilibus solatium Regis intrat palatia,
Reddit in vitae spatium. Fulta virtutis gratia.
3. Gemebundis laetitia 6. Sidus haec praeclarissimum,
Datur, fugantur tristia, Rosa spien dens et lilium,
Per hanc et vitae premium Dei exoret filium
Datur per omne saeculum. Pro salute omnium.
7. Summo parenti gloria etc.
Hymnarius ms. cum commento saec. 15. Cod. Prägens. XIII G. 9.

2, 2 virtutis praemium. — 4, 2 Per vitatae.

116. De saneto Albano.

1. Fortitudo certantium, Quod in sanetis mirabilis


Deus, in te sperantium, Tuis es et laudabilis,
Audi preces fidelium Albani tui pugilis
Tuorum te laudantium. Yirtus ostendit stabilis.
— 73 —
3. Vir fortis in certamine 4. Hie fidei catholicac
Pro fide fuso sanguine Normam docendo publice
Confessus est te, Domine, Pravitati haereticae
Pro tuo passus nomine. Repugnavit mirifice.

Hymn.ms. Gracens. 392 saec. 15 mit Mel. A. — Brev. ms. Graeceus.


1462 saec. 15. B.

117. De saneto Alexio.


In 1. Vesperis.

1. Novum depromat canticum 3. Gustata Christi gratia


Noster chorus cum jubilo, Mundo factus speetaculum,
Extollens virum coelicum Contemnit improperia
In hujus vitae nubilo. Patientiae speculum.
2." Vocatus est Alexius, 4. Honestate mirabilis,
Ortus nobili genere, Urbis decus et gloria,
Sanctitate eximius, Odore immutabilis,
Dei repletus munere. Flagrat in tota patria.
5. Trino Deo sit gloria,
Alexio qui merita
Confert pie et praemia
Voluntate gratuita.
Brev. ms. Secoviens. saec. 15. Cod. Graecens. 1548. — 3, 1 Gastatar
Christi Hs.; vielleicht für Ditatur Christi. 4, 4 Flagrat Hs. — — 5, 2 Alexio
que Hs.

118. De saneto Alexio.


Ad Noctumum.
1. In hoc festo Alexii, 4. Lucernam manu bajulans,
Adoptionis filii, Semper praecinetis lumbis stans,
Gaudete cum laetitia Cucurrit sie in stadio,
Ad tarn sacra solemnia. Ut potiatur bravio.

2. Qui sciat causam pauperum 5. Sanctc Alcxi nostra spes


Et noscat omnem miserum, Sis et laborum requies,
Beatus est Alexius, Pro nobis Deum supplica
Eufemiani filius. Malaque nostra replica.
3. Claro stipatus semine 6. Da nobis euneta prospera,
Virtutis exstat geminae, Allevia sie aspera,
In paupertate patiens Ut post haec transitoria
Et castitate praeminens. Tecum simus in gloria.

7. Fac unitatis trinitas,


Trina regnantis unitas,
Ut laudum prece sedula
Laudemus tc per saecula.
Brev. ms. Secoviens. Baec. 15. Cod. Graecens. 1548.
— 74 —
119. De sancto Ambrosio.
Ad Laudes.

1. Quocl speculum laudabile 5. Mysteria incognita


Datur matri ecclesiae, Scripta quoque abscondita
Canite omnes populi Plana fecit fidelibus
Cantu Domino celebri. Pontifex hie catholicus.
2. Vates magnus Ambrosius 6. Gubernando ecclesiam
Praedestinatus coelitus Plebem correxit deviam,
Templum Deo recuperat, Pestem fugans haereticam
Quod Sathanas foedaverat. Per doctiinam catholicam.
3. Deus, qui nunquam deserit, 7. Arrianorum gravia
Fideles quos hie reperit, Dicta ac nefandissima
Virum tantae indaginis Exclusit a fidelibus
Suis praefecit filiis. Haec exstirpando penitus.

4. Infulas pontificii 8. Nox taetra cedit lumini,


Hie gerens corde humili Confunduntur haeretici,
Paradisi Ambrosius Coeli augentur munera
Incola fit dulcissimus. Ambrosii per opera.
9. Sacro confectus senio,
Carnis solvitur saeculo,
Conregnarturus Domino,
Regi regum altissimo.
Brev. ms. Melitens. in Pedepontis Prägens. 8. anni 1398. A. Hymn. —
et Sequent. ms. S. Emmerami saec. 15 /i6. Clm. Monacens. 14667. B. 1, 4 —
Canticum Domino B. —
2, 3 Templa Deo AB. 2, 4 Sathan A. —5, 3 —
Plana fehlt A. —
7, 1 dicta gravia verstellt A. —
7, 4 Hac A, Hoc B.

9, 1 senio fehlt B; servo A.

120. De saneta Anastasia.

1. Clangat fortis tuba evangelica,


Nos mundum spernere, deum timere,
Sequi Jesum Christum pro eunetis passum.
2. Quem secuti multi fide suffulti,
Sexuque fragili mente virili

In Anastasia manente pia.


3. Mundi divitias, caducas pompas,
Sensibus noxia calcans omnia
Dilexit dominum in perpetuum.
4. Ipsa carceratos gratia natos
Visitans dapibus servit actibus,
Prompta martyrio gaudet cum Christo.
5. Felix martyr, ora, nobis implora
Peccatis veniam, post mortem vitam
In coelis vivere omni tempore.
— 75 —
6. Laus patri, laus nato, laus paraclito,
Laus sit trinitati, laus unitati,
Laus in hoc saeculo, laus in futuro.
Hyran. ms. Benedictoburanus anni circiter 1494. Clm. Monacens. 4750. —
2, 1 secuturum. Hs. —
2, 2 fragilis, virilis. Hb.

121. De sancto Andrea.

1. Gaude sacrata meritis 6. Patras hinc sane oppido


Andreae tellus inclytis Degens divo suffragio
Festa revolvens annua, Urbem sanavit languidam
Quis petiit coelestia. Salutem ferens profluam.
2. Ortus Israelitica 7. Aegea sed proconsule
De gente legi subdita, Furente contra Dominum
Qua patriarchae splendidi Crucis tulit suspendium,
Fulseidnt et fiedici. Coelo reddidit spiritum.
£ Germanus et clavigeri 8. Quis sermo quaeve valeat
Coelestis aulae exstitit, Lingua referre omnia,
Carnali tarn propagine lila solum in patria
Quam passionis genere. Quae gesserat miracula.
4. Yitae qui spargens semina 9. Nunc te precamur, hagie,
Pellebat procul delubra Nostra libenter excipe
Achajam purgans lavacro Vota ferque remedium
Plebemque sacrans domino. Levando moles criminum.
5. Denos quater exanimes 10. Laus, decus, par et gloria
Ejectos maris fluetibus Dicatur ab ecclesia,
Mortis tulit e faucibus, Sit trinitati unicae
Vitae donavit usibus. Constans aeterno foedere.
Brev. ms. Mme. de Memorency anni
1597. Hsch. der kk. Familien-Fidei-
Kommifs-Bibliothek Wien. A. —
Brev. ms. Aquilegien. saec. 15. Cod. semin.
Brixinens. s. sign. B. —
Brev. ms. Damasian. saec. 15. Clm. Monacens. 5695 C.
1, 2 inclyti A. —
4, 3 Achaeam AC. —
Nacli Str. 4 „Divisio" C. —
9, 1 Hinc te precamnr C. —
Str. 8 fehlt AB. 9, 3 Vota fertque B —Vota- ;

qne fer A. —
10, 1 decus, pax AC.

122. De sancta Anna.

Ad Vesperas.

1. A solis ortus cardinc 3. A tempestate saeculi


Ad usque terrae limitem Per stellae adminicnlum
Annam canamus principem, Haec felix mater liberat,
Matrem Mariae virginis. Dum stellam maris generat.
2. Haec inter matres praeminet 4. Luna noctem clariiicat,
Nobilitate germinis, Com stirps Jesse fructitieat,
Quod ventris arca continct, Cum proles Annae nascitur,
Fit mater Dei hominis. Aurorae lux progreditur.
— 76 —
Hacc mundo solem protulit, 7. Laudet chorus fidelium
Qui sol splendorem attulit Jesum Mariae filium,
Nobis paternae gloriae, Qui hanc honore, gloria
Lumen totius gratiae. Coronavit in patria.
Beata mater munere, 8. Regnat mater cum filia,
Quae pavit sacro ubere Festa ducunt solemnia,
Mariam, fovit gremio, Jesu earum precibus
Strinxit amplexu proprio. Nos junge coeli civibus.

9. Sit trinitati gloria,


Maria plena gratia,
Per te sit Christi visio
Felix nostra fruitio.

Clm. Monacens.

(ol. Sanemmeramen.) 14926 saec. 15. Mel. = A solis
•ortus. 7, 1 Gaudet chorus.

123. De sancta Anna.

Ad Vesperas.

1. Sanctae Annae solemnia 3. De tua carne prodiit


Jam nobis dant solatia, Nata, quae Deum genuit,
Nam sua primogenita Ipsius nos per merita
Magna attulit gaudia. A cunctis malis libera.

2. Anna sancta, fac filiam 4. Anna, tuis fac precibus,


Tuam nobis propitiam, Vitam nostram in melius
Ut ipsius per gratiam Bene reformet citius
Reducamur ad patriam. Aeterni patris filius.

5. Gloria tibi, Domine,


Qui natus es de virgine,
Cum patre et sancto spiritu
In saeculorum saecula.

Brev. ms. Melitens. in Pedepontis Prägens, a IV L. 270 saec. 15.

124. De sancta Anna.

Ad 1. Vesperas.

1. Anna, mater egregia, 3. Pari virtute conjuges


Orta de stirpe regia, Voto jugi pervigiles
Per partum honorabilis Preces fundebant humiles,
Filiae venerabilis. Ne permanerent steriles.
2. Cum Joachim connubio 4. Post crebra desideria
Juncta legali studio, Divina per imperia
Omni clecore damit, Anna concepit, peperit,
Haerede tarnen caruit. Femellum foetum reperit.
77 —
5. Gaudet beata femina, 7. Arbor o salutifera
Humana ferre semina, Magno fructu magnifica,
Sed gaudebat uberius, Mater prolis amabilis,
Cum rem noscebat verius. Ava prolis mirabilis.

6. Anna Mariam genuit, 8. Hujus precatu, Domine,


Scretum fide tenuit, In trinitatis nomine
Prius sanctam quam genitam, Spe gaudeamus jugiter
Inter filias inclitam. Et vivamus perenniter.
Brev. ms. Pataviense saec. 15. Clm. Monacens. 11047. A. Brev. ms. —
S. Nicolai ap. Patav. saec. 15. Clm. Monacens. 16146. B.
3, 3 fundebat A. -
5, 1 Gaude beata AB. 6, 2 fidem tenuit A. — —
7, 1 Arbore salutifera AB.

125. De sancta Anna.


In 1. Vesperis.

Gaude, mater ecclesia, 2. Felix Anna ex Maria


Lauda Mariae gaudia, Tarn praedulci propagine,
Annae dum natalitia Ex qua divina sopbia
Recensentur ex filia. Fulsit sub carnis tegmine.

3. Ergo Deo sit gloria,


Sit gratiarum actio,
Qui nos Annae ex filia
Visitavit in filio.

Brev. ms. Dominic. saec. 14. Cod. bibl. publ. Olomucens. I VIII 4

120. De sancta Anna.


In 1. Vesperis.

1. Ave mater Anna 4. Monstra te esse matrem


Dei matris alma, Benedictionis,
Semper benedicta, Ut sis mater matris
Felix coeli porta. Nati dei patris.
2. Sumens de Abraba 5. Virgo singularis,
Ortum patriarcha, Fructus ventris tui
In partu Mariae Sine labe venit
Mutans Evae nomen. Pro salute mundi.
3. Solve primae matris 6. Vitam de radice
Vincla maledictae, Jesse assumpsisti,
Contra vim serpentis Ex David semine
Bona cuncta poscc. Virgam produxisti.
7. Sit laus Deo patri,
Christo, paraclcto,
Virgini, tiliac
Piac matris Annae.
Antipli. ms. Plagense Baec. 16. s. sien. A. -
sign. Bre^ '. rit. caudidiss. ord.
Praemonst Lmp. Parisiis 1598. r>. 2, 1 Abrahae A. 2, 2 patriarchae A.
78 —
127. De sancta Anna.
Ad Vesp. et Noct.

1. Honos Deo, dulce melos 5. Regis ava et reginae


Promat homo sie, ut caelos Mater alma, tu ruinae
Voce tangat, simul pangat Peccatorum miserorum
Laudes turba coelica. Miseratrix subveni.
2. Annae piae sanetissimae, 6. In conspectu deitatis,

Adsunt festa mitissimae, Ubi mandis cum beatis,


Rex, adesto sit et praesto Nobis, Anna, dulei manna
Phalanx archangelica. Dona tecum perfrui.

3. Joachim te patriarcha 7. Civitatis tu supernae


Ducit, Anna, sed monarcha Civis haeres, nos veternae
Heli caeli dat fideli Culpae natos expiatos
Tibi vitae gaudia. Red de Dei filio.
4. Noemi et tu, decora 8. Ut beata visione
Dei sponsa, nos in hora Et coelesti mansione
Salva mortis, asta fortis, Digni simus, dum transimus
Confer et subsidia. Mundi de exsilio.

9. Summo laus sit genitori,


Proli quoque redemptori,
Nobis flamen sit solamen,
Chorus hie dicat Amen.
Brev. ms. Caesareen. saec. 15. Clm. Monacens. 7924. A. — Brev. ms.
Cisterciens. saec. 14. Cod. Oenipontan. 542. add. saec. 15. B. — Diurn. ms.
€isterc. saec. 15. Cod. Hamburgern 1571. C.

128. De sancta Anna.


Ad Nocturnum.

1. Praeclari patris Abrahae 3. In te insignis pietas,


Celso exorta semine, In te mira benignitas,
In quo es et benedieta In te felix feeunditas,
A Deo, Anna inelyta. In te refulget sanetitas.

2. Quae ut gemma pretiosa 4. Funde preces ad filium


Promicasti gloriosa, Tuae prolis, Jesum pium,
Ex Aaron stirpe sacra Ut nos post hoc exsilium
Christi matrem paritura. Vehat ad coeli solium.

5. Praesta laudanda Trinita


Et adoranda unitas
Ut transferamur candii
Ad coenam agni providi.
Brev. ms. S. Floriani XI 468. saec. 14. A. Brev. ms. Teplense anni —
1353. Cod. Prägens. VII G 23. B. —
Brev. ms. Prägens. VII A 12 saec.
14. C. — Dieselbe Hsch. C ad Laudes „Hymnus Sancta Anna exaltata : :
|

Es in Abrahae semine Et amabili amieta Virtutum pulchritudine. Ex


| | ||

Aaron prosapia Originem duxisti Sanctitate eximia Dei matrem protulisti.


| |
| ||

In te insignis etc. Funde preces etc. Praesta laudando trinitas etc."


|| ||
Vgl. ||

den Hymnus: Sancta Anna benedieta.


- 79 —
129. De sancta Anna.
1. Sancta Anna, benedicta 3. In te insignis claritas,
Es in semine Abrahae, In te felix benignitas,
In laudabili amicta In te viva fecunditas,
Vhtutum pulchritudine. In te refulget sanctitas.
2. Ex Aaron prosapia 4. Funde preces ad filium
Originem duxisti, Tuae prolis, Jesum pium,
Sanctitate eximiam Ut nos post exilium
Dei matrem protulisti. Ad coeli ducat solium.
Brev. ms. Prägens. VI E 4 saec. 14. A. —Brev. Prägens, imp. Venetiis
1517. B. — 2, 3 Sanctitatem B, — 3, 3 felix fecunditas A.

130. De sancta Anna.


Ad Nocturnum.
1. Quem terra, pontus, aethera 3. Beata mater munere,
Colunt, in Anna cumulat Deus verus et pontifex
Christus virtutum munera, Per natam tuam libere
Quae matrem ejus bajulat. Casta sub arca clausus est.

2. Cui luna, sol et omnia 4. Beata coeli nuntio.


Subsunt et cuncta sidera, Quo ventris tui fructus est
Benigna sua gratia Salutis reparatio,
Replevit Annae viscera. Ex quo salvator fusus est.

5. Gloria tibi, Domine,


Qui sie disponis singula,
Ut suo sistant ordine
In sempiterna saecula.
Antiph. ms. Plagense s. sign. saec. 16. —
Die ersten Zeilen der Strophen
mit der Mel. entlehnt dem Stammliede Quem terra, pontus.

131. De sancta Anna.


Ad Laudes.
1. gloriosa domina, 3. Tu regis alti gratiam
De cujus virgo genere Deposce atque veniam,
Coeli regentem eulmina Nobis qui festa colimus
Lactavit sacro ubere. Tuae perennis gloriae.

2. Quod Eva tristis abstulit 4. Gloria tibi, Domine,


Redditur partu filiae, Ex Annae nato germine,
Quae dum salutem protulit, Cum patre et saneto spiritu
Coeli fenestra facta est. In sempiterna saecula.
Antiph. ms. Plagense s. sign. 5. 16.

132. De sancta Anna.


Ad Matututinum.
Flaudat cliorus fidelium, 2. Ex hac Maria prodiit,
C)etus canat credentium Quae sola matiam protulit
Annam beatam feminam, Salva pudoris clausula
Annam matronam inelytara. Natnm regentem condita.
— 80

3. Ambae parentes nobiles 4. Sit laus paterno numini,


Ambaeque praedicabiles, Sit filio, sit flamini,
Mundi lucernae splendidae Qui nos per Annae meritum
Divino micant lumine. Coeli ducat ad aditum.

Brev. ms. Altenhohenavien. saec. 15. Clm. Monacen. 2905. A. Brev. —


ms. Dominic. saec. 15. Cod. Constantien. 1393. B. Nocturnale ms. Do- —
minic. saec. 15. Clm. Monacen. 23155. D.

133. De sancta Anna.

Ad Laudes.

1. Felix Maria filio, 3. Obtentu matris filiae


Totius orbis domino, Mariae, plenae gratiae,
Felix Anna per filiam, Nobis auetorem omnium
Stellam maris praefulgidam. Redde, Anna, propitium.

2. Annam dies hie inelytus 4. Sit laus paterno numini,


Vidit beari coelitus Sit filio, sit flamini,
Et cum melodis laudibus Qui nos per Annae meritum
Jungi supernis civibus. Coeli ducat ad aditum.

Brev. ms. Dominican. saec. 15. Cod. bibl. publ. Constantien. 1393. A.
Brev. ms. Altenhohenavien. saec. 15. Clm. Monacen. 2905. B.

134. De sancta Anna.


In 2. Vesperis.

1. Felix Anna, Stella caeli, 4. Memento, mater inelyta,


Laude digna est fideli, Quam potens es per filiam,
Hunc mundum replens gaudio Nobisque prece sedula
Sacrato puerperio. Impetra Dei gratiam.

2. Anna carnis propagine 5. Ejus nunc dona preeibus,


Mariam nobis protulit, Dator bonorum omnium,
Quae suo reddit germine, Ut gaudiis coelestibus
Quod Eva tristis abstulit. Fruamur post exsilium.
3. vas coelestis gratiae, 6. Patri natoque gloria
Mater reginae virginum, Simul cum saneto spiritu,
Te deprecamur intime, Qui per Annae suffragia
Posce veniam criminum. Nos defendat in exitu.
Diurn. ms. Melitensium in Pedepontis Prägens, a IV L 270 saec. 15.
A. — Brev. FF. Praeclicatt. imp. Venetiis 1514. B. 1, 1 4 Felix Anna — —
prae aliis Digna laude fidelium Mundum replevit gaudio Per sacrum Puer-
perium B.
|

— |

2, 1 Haec de carnis progenie B. 3, 3 Per te precamur —


|

anxie B. —
3, 4 Remissionen! criminum ß. —
4, 4 Procura Dei B. 5, 1 —
Tuisque donet preeibus B. —
6, 2 Detur cum B. 6, 4 Conservet nos in —
B. — Wie man sieht, ist B stellenweise eine Überarbeitung von A.
1 ä

— 81

135. De sancta Anna.

Ad Laudes.

Hymnum coelestis gloriae 3. Quam benigna divinitas,


Pro Annae natalitio Humana pati voluit,
Noster depromit hodie Fecunda dum virginitas
Chorus cordis ex gaudio. Fructum floris exhibuit.

Haec est Jesse prosapia, 4. Ergo Deo sit gloria,


Hoc gaudens privilegio, Sit gratiarum actio,
Hac dum praefulget Maria Qui nos Annae ex filia
Fit mater Dei filio. Visitavit in filio.

Antiph. ms. Praedicatt. Cracoviens. s. sign. saec. 15 /i6. Mel. : Lauda


mater ecclesia.

136. De sancta Anna.

Ad Laudes.

1. Omnis sanctorum concio 3. Stirps Jesse clara floruit,


Claro laudis praeconio Dum Anna rosam genuit,
Matrem attollat virginis Quae tulit Dei filium,
Tarn gloriosi nominis. Florem virtutum omnium.
2. Anna matrona nobilis, 4. Hanc filiam cum filio

Virtutibus spectabilis, Coeli locatam solio


Mira refulsit gratia Jam pia videt oculo,
Tali dotata filia. Sancto salutat osculo.

5. Dcus, lux vera cordium


Et nobile solatium,
Fac Annae per suffragia
Nos tua frui gratia.
Brev. ms. Ord. Theutonici anni 1488. Cod. arcli. ord. Vindob. 184. A.
Brev. ms. Carmeli Abenspergani anni 1482. Clin. Monacens. 2502. B.

137. De .sancta Anna.

1. Lauda, mater ecclesia, 3. quam festa felicia


Lauda Mariae gaudia, Quamque profusa gaudia,
Annae dum natalitia Ubi mater ex filia
Rccensentur ex filia. Tanta praefulget gloria.

2. Felix Anna ex Maria 4. Ergo Deo sit gloria.


Tarn praedulei propagine, Sit gratiarum actio.
Ex qua divina Sophia Qui nos Annae ex filia
Fulsit carnis sub tegmine. Visitavit in filio.

Antiph, ms. Praedicatt. Cracoviens. s. Sign, aaec >. — Mel.: <> -l«

domina quae tua cruciamina.


Drevea , Hymni 1 1
-
•»! i t .
— 82

138. De sancta Anna.

1. Nova Annae solemnia Novi ut ortu sideris


Novum ornat praeconium, Moeror ccdat et gemitus,
Nova dat nobis gaudia Paraclitus qui diceris,
Deus, Creator omni um. Veni, crcator spiritus.
2. Anna sidus aethereum Solvc de culpae noxibus
Yivis juncta sideribus, Amore nos propitio,
Terra, pontus, empyreum Salutem confer omnibus,
Exultet coelum laudibus. Jesu, nostra redemptio.
3. Anna virtutum floribus Ardorem fuga noxium,
Floruit ab infantia, Fores expurga scelerum,
Cujus da, Jesu, precibus Pacem largire cordium,
Beata nobis gaudia. Conditor ahne sidcrum.
7. Praesta, laudanda trinitas,
Da, adoranda unitas,
Ut transferamur candidi
Ad coenam agni providi.
Brev. ms. Campoliliens. 4 saec. 15. A. — Brev. ms. Ducumburgens. 80
saec. 15. B. —
Nach Str. 3 Divisio.

130. De sancta Anna.

Sacrae parentes virginis 3. Primam matris vae carentem,


Post thorum diu sterilem Culpae, poenae, miseriae,
Deo placentem meritis Solam serpentis victricem
Almom dederunt sobolem. In benedicto semine.
Anna Joachim credidit, 4. Domum Dei, portam coeli,
Novi partus novam prolem Arcam, templum, sacrarium
Concepit, tulit, genuit, Porta vit spiritus sancti
Dei et hominis matrem. Mater, matrem fidelium.
5. Gloria tibi, Dom ine,
Qui natus es de virgine,
Quam caput trivit draconis
In cubili Annae matris.
Antiph. ms. Piagens. s. sign. saec. 16. — Mel. : A solis ortus carcline.

140. De sancta Anna.

1. Sol, qui de Stella illuxit, 3. Proles, quam Anna genuit.


Stellaeparentem produxit Dominum carne induit
Ut novae lucis radium, Pro salvandis hominibus,
Deus, creator omnium. Exultet coelumlaudibus.
2. De sancta Anna exorta 4. Virgo et mater unica
Est Maria, coeli porta, Yim hostium annihilat,
Quasi Stella matutina, Necans cuncta haeretica
gloriosa Domina. Aurora lucis rutilat.
— 83 —
h. Conemur nos excutere 6. mater beatissima,
De tenebrarum pulvere Cum prole clementistima
Deique regnum quaerere Posce semper prece pia
Jam lucis orto sidere. Beata nobis gaudia.
7. Praesta, laudanda trinitas,
Da, adoranda unitas,
Ut transferamur candidi
Ad coenam agni providi.
Hymn. ms. c. commento saec. 15. Cod. Prägens. X G 18. A. — Brev.
Prägens, imp. Venetiis 1517. B. —
4, 2 annihila A. — 4, 4 rutila BA. —
Str. 6 fehlt B.

141. De sancta Anna.

1. Ave vitae vitis, 4. Monstra vitae viam


Ava Christi mitis, Factam per Mariam,
Anna tu dignare Christum quae gestavit
Nos te collaudare. Ipsumque lactavit.
2. Sumens nostra vota, 5. Virgo, vitae porta,
Quae mente devota Per quam est exorta,
Tibi resonamus, Annam extollamus,
Audi quae rogamus. Hymnos concinamus.
3. Solvens mortis lora 6. Vitam praesta pur am,
Christi nobis ora, Ut mundi picturam
Anna, prece grata Laeti transeamus,
Ostende placata. Coelos conscendamus.

7. Sit laus Deo patri


Summum decus Christo,
Spiritui sancto
Honor trinus et unus.

Brev. ms.
Cremifanens. 262 saec. 15. A. —
Antiph. ms. Cremifanens.
359 anni 1465 B. —
Brev. ms. Lambacens. CLXIV. saec. 15. C. Brev. ms. —
Nonnbergens. 26 B 29 saec. 15. D. —
Brev. ms. S. Floriani XI 386 saec.
15. E. — Brev. ms. Lincense r o 24 saec. 15. F. —
Brev. ms. Claustroiu><>-
bnrgens. 967 anni 1369 G.
1, 2 Anna Christi A. —
3, 2 Christum nobis ora C. 4, 2 Sanctam —
per AC. —5, 2 Per quam lux est orta AB. —
6, 2 Mundi perituram ('.

142. De sancto Ansuino.


Ad Vesperas.

1. Pastor gregis summi regis 2. Hunc in templo sub cxcmplo


Est Ansuinus ovium, Rite formasti dotibus,
Quem decoras et honoras, Culpas vcllat, hostein pellat,
Chris te, redemptor Kxsultet coclum 1 a u -

omni um. dibus.


6*
84

Qui mundana velut vana Omnis prorsus necis morsus


Exhorruit per opera, Vitent per sancti meritum,
In quo florent et reflorent Ut in messe possint esse, <.^
Aeterna Christi mu- Deus tuorum mili-
nera tum.
5. Liga restem, fuga pestem,
Elisor hostis invidi,
Nos vocando et minando
Ad coenam agni provid
Brev. ms. bibl. Rossianae s. sign. saec. 14.

143. De sancto Ansuino.


Ad Nocturnum.

1. Clamor plebis attollitur, 4. Ergo, pater, te petimus r


Ansuinus exposcitur, Ut hostis ille pessimus,
Justus, sanctus et innocens Qui nos laborat laedere,
In praesulem eligitur. Pellatur, ut te cernimus.

2. Spretis terrenis opibus 5. Camerinensem populum


Dotatus est coelestibus, In tua laude sedulum
Quidquid verbis edocuit, Guberna semper, inclyte,
Comprobavit operibus. Pellendo pacis aemulum.
3. Pauperum curam habuit 6. Decus, honor et gloria
Eisque semper tribuit, Patri, nato, paraclito,
Quaecunque in hoc saeculo Sancti sint hujus gratia
Habere ipse potuit. Nobis mansura gaudia.
Brev. ms. saec. 14. bibl. Rossianae s. sign.

144. De sancto Ansuino.

Ad Laudes.

1. Canat turba fidelium 3. Quorum curam retinuit r


In Ansuini laudibus, Ut patuit in opere,
Exsultet et cor omnium Alimoniam tribuit
Decoris ejus actibus. Mundano spreto munere.

2. Electus est divinitus 4. Hujus ergo praesidium


A fratribus in praesulem, Petimus unanimiter,
Donatus exstat coelitus Perpetuum exsilium
Pauperibus in consulem. Fugiamus perenniter.
5. Decus, honor et gloria
Patri, nato, paraclito,
Sancti sint hujus gratia
Nobis mansura gaudia.
Brev. ms. saec. 14 bibl. Rossianae s. sign.
85

145. De sancto Antonino.


Ad Matutinum.
1. Atrae noctis obscuritas 4. Quam potens apud Dominum.
Antonini fulgoribus Qui mortis jura subruit,
Fugatur, qui prodigiis In hanc lucem dum revocat
Yitae et signorum radiat. Mortis revinctum nexibus.
2. Virginitate niveus, 5. Quaesumus, auctor omnium,
Doctrinae luce splendidus. In hoc paschali gaudio
Praesul et pastor optimus, Aeternae mortis jaculum
Ciarum virtutis specimen. Ejus vitemus precibus.
3. Pauper amavit pauperes, 6. Gloria tibi, Domine,
In miseros misericors, Qui surrexisti a moriuis,
Intrepidus in perditos, Cum patre et almo spiritu
Plus quam mitis in humiles. In sempiterna saecula.
Antiph. ras. Praedicatt. Cracoviens. s. sign. saec. 15 /i6 add. saec. 16. Mit
der Intonation: Ad coenam agni.

146. De sancto Antonino.


Ad Laudes.
1. Cum sol ad cursum properat, 3. Tot jam malis atterimur,
Ad te, praesul, confugimus, In tot lapsus incidimus,
Qui tuas laudes canimus, Ut pene spes nos deserat,
Tuis sub alis protege. Dextram nisi porrexeris.
Tu qui tot a corporibus 4. Virgo, perpurga corpora,
Morbos depellis hominum, Doctor, animos instrue,
Casus afflictos miserans Pastor, egentes refice,
Emenda nostras animas. Tibi cuncta debebimus.
5 Quaesumus auctor omnium,
In hoc paschali gaudio
Aeternae mortis jaculum
Ejus vitemus precibus.
6. Gloria tibi Domine
Qui surrexisti etc.
Antiph. ms. Praedicatt. Cracoviens. saec. 15
/i6. — Mel.: Ad coenam agni.

147. De sancto Antonio erem.


Ad Vesperas.
1. Jmpetra nobis gaudia beata
Vita praesenti labili decursa,
Qui tibi hymnum canimus libenter,
Sancte Antoni.
2. Omnes remittat poenas delictorum,
Morbos avertat memorans suorum
Obtentu ignis stratis hostis telis
Pater de caelis.
— 86 —
3. Hos morum flores te reddentes tutum,
Quos tibi gignit area virtutum,
Te deprecarnur, nobis impertiri
Pie digneris.
4. A cunctis malis prorsus liberati,
Christo renati serviamus grati,
Sic defensati, vitae praeparati
Fine carenti. .

5. Nomen ut totus veneretur orbis


Christi devotus, ipsum placa nobis,
Ut viam nostrae videat salutis
Perfidus hostis.
6. Nunquam praefatus hostis dominetur,
Praestet hoc pater filiusque nobis L
Spiritu sancto compareque sibi
Trinus et unus.
Antiph. ms. Katharinae Hamburgens. 431 saec. 15.
S. — Mel. : Iste
confessor. — 2, 3 hostis fehlt Hs. —
4, 1 prorsus liber Hs.

148. De sancto Antonio erem.

In 1. Vesperis.

1. Nova procul et vetera 4. In his Christus exhibuit


Culpa, laudemus intime Perfectionis ordinem,
Tibi canentes vespere, Modum vivendi statuit
Lucis creator optime. Mundi parans originenu
2. Qui normam poenitentium 5. Ab his sumpsit exordium
Et formam vitae conferens Monastica perfectio,
Nobis donas Antonium Qua mens vivit fidelium
Lucem dierum proferens. Et regulatur ratio.
3. Cum Paulo primus viguit 6. Regi regum sit gloria,
Divinis vacans studiis, Qui nobis in Antonio
Tunc desertum incoluit Dat virtutis vestigia
Lucis novae primordiis. Eum sequendo studio.
Diurn. ms. Paulinorum saec. 15. Cod. Gottwicens. 439 saec. 15. 1, 4 —
Lucis causator Hs. —
Die Schlufszeilen der vier ersten Strophen bilden die
erste Strophe des Morgenhymnus Lucis creator optime.

149. De sancto Antonio erem.

Ad Nocturnum.

1. Plaude, mater ecclesia, 2. Victor regnat Antonius


Sacro gaude tripudio, Hoste victo domestico,
Digna prome solemnia Se victo vincit plenius
Pro coronato filio. Throno locatus coelico.
— 87 —
3. Ditatus hie inopia 5. Antoni, lux ecclesiae,
Contemptu gaudet hominum, Vitae perfeetae speculum,
Superna dives gloria Consortes regi gloriae
Coelorum videt dominum. Fac nos spernentes saeculum.
4. Collega felix colitur, 6. Gloria patri domino
Dignus coeli collegio, Sancti sit hujus merito
Cujus vita reficitur Ac ejus unigenito
Innovatur religio. Cum spiritu paraclito.
Brev. ms. Francisc. sacc. 15. Cod. bibl. Rossianae s. sign. — 4, 1 Colle-
gat Hs. —
4, 4 Innova chorum Hs.

150. De saneto Antonio erem.


Ad Laudes.

1. Lux hortatur nos solemnis 4. Mira non sanae


virtus et
laudis ad praeconium, fideiremedium,
Venerantes gloriosum Fuit panis angelorum
meritis Antonium, integer ad prandium,
Signa cujus tanta nostrum Quem tot annis corvus anto
implet testimonium. tulerat dimidium.

2. In deserto servus dei 5. Obsequentes mansuetus


florens sicut lilium, vir leones meruit,
Supernorum zelo duetus Quibus durum pro ligone
et invisibilium, cespitem aperuit,
Per angustam sequobatur Ubi Paulum cum moerore
viam Dei filium. mortuum inseruit.
3. Oriundus in Aegypto 6. Flagellatus et afflictus
sicut sol in tenebris, fuit a daemonibus,
Lupa duce visitavit Cruce tarnen praemunitus
montium in latebris et orationibus,
Paulum, qui tunc primus erat Declinavit ab illatis
eremita eclebris. infestationibus.

7. Dco patri sit et nato,


saneto quoque flamini
Laus et honor et potestas
deo sit et liomini,
Qui feeundae partum matri
contulit et virgini.

Brev. ms. Diesscns. sacc. 15. Clm. Monacens. 5G95. A. ('Im. Monacens. —
(ol.ünderdorfens.) 7522 saec 15. B. —
Brev. ms. Palat Vindob. 1915 anni
1420. C. —
Brev. ms. bibl. Rossianae s. sign, sacc. 11. I). Brev. Pader- —
bornen. imp. .1 |>si.ui 1513 E.
1

1, 6 implevit E. —
2, 3 zclus diclus D. —
2, 4 et fehlt A. 4, 1 et —
non inanc E. —
4, 3 angelorum fehlt A. —
immansuetos E. 5, 5 [bi —
Paulum D. —
5, 6 iustituit.
151. In translatione s. Antonii crem.
Ad Vesperas.

1. Psallat praesens haec concio 4. confessor sanctissime,


Cum cordis desiderio Qui vicisti fortissime
In beati solemnio. Hostem felicis animae,
Cujus fulget confessio. Ad te suut nostrae lacrymae.
2. Qui transportatus hodie 5. Ut deleas facinora,
De transmarinis partibus Quae perpctrarunt corpora,
Cum triumpho victoriae Et per tua suffragia
Exsultat in coelestibus. Nos Deo reconcilia.
3. Adsit huic familiae 6. Sit laus patri et filio,
Suis necessitatibus Qui beato Antonio
Ipsum choro ecclesiae Dedit pro sacro munere
Et cunctis exorantibus. Flammas ignis exstinguere.

Brev. ms. Palatinae Vindobon. 1945 anni 1420. A. Brev. ms. Monacens.
366 saec. 15. B.

152. In translatione s. Antonii erem.


Ad Laudes.

1. Antonio conferamus Corpus sancti gestabatur


Laudes et praeconia, In hostili agmine,
Cordis sibi praebeamus Quisquis hostis vincebatur
Et oris obsequia, Prae ejus munimine
Ut ab ipso valeamus Et ferenti flectebatur
Possidere praemia. Ut arundo flamini.
2. Qui in Thebarum privatus Papa ferri dum percepit
Diu fuit partibus In feroci acie
Nunc in oris sublimatus Corpus sancti, tunc incepit
Exstat Viennensibus Vi obedientiae
Et frequenter nominatus Huic mandare, praecepit,
In terrarum partibus. Tradi hoc ecclesiae.
3. Ut in transportatione 6. Dum audivit sancti lator
Narrat rei veritas, Mandatum, quod fecerat
Non ulla in conditione Animarum gubernator,
Latorum asperitas Sibi condescenderat,
Fuit, quod tui, patrone, Sancti volo fore dator,
Fecerat societas. Clero sie contulerat.
7. Trino Deo creatori
Sit honor et gloria,
Qui tot suo confessori
Praesentavit praemia,
Ut ignis daret dolori
Barathri remedia.
Brev. ms. Palat. Vindob. 1945 anni 1420. A. —
Brev. ms. Monacens.
366 saec. 15. B. —Zum Verständnis vgl. Acta SS. Jan. II. 516.
2, 1 primatus B. —
3, 3 concione AB. —
5, 1 praecepit AB; dum
ferri B. — 5, 5 Hinc mandare A praecepit fehlt B.
;

5, 6 Tradi hoc fehlt B.
89 -
153. In inventione s. Antonii abbatis.

In Vesp. et Laud.

1. Exsultet coelum laudibus 5. Orans cinctus cilicio


Antonii solemnio, Membra domabat tenera,
Adsis nobis psallentibus, Flens meretur jejunio
Jesu, nostra redemptio. Aeterna Christi munera.
6. Superatur versutia
2. Annis puer, sensu vetus
Daemonis per Antonium,
Antonius clarissimus,
Protectum tua gratia,
Virgo prudens, locupletus
Dei fide, qua vivimus. Christe, redemptor om-
nium.
3. Perfectus esse cupiens 7. Antoni, fuga vitia,
Praediorum dat pretia Hostis fugator callidi,
Egenis, frui sitiens Ducat nos tua gratia
Aeterna coeli gloria. Ad coenamagni pro vidi.
4. Eremum devium,
petit 8. Laus, honor, virtus, gloria.
Fugiens turmas hominum, Imperium et dignitas
Te semper habens praevium, Tibi sit, regens omnia
Jesu, Corona virginum. lux beata trinitas.
Brev.ms. Palatin. Vindob. 1945. anni 1420. A. Brev. ms. Francisc.
saec. 15. Cod. bibl. Rossianae s. sign. B.
3, 1 Praefactus esse B. —
3, 3 Egens frui sciens B. 5, 3 meretur —
fehlt B. — 7, 3 tua fehlt B.

154. In inventione s. Antonii erem.

Ad Nocturnum.

1. Tanti viri solemnio 5. Cadaver Pauli fletibus


Jubilemus divinitus, Sepelit egens sarculi
Super nostro consortio Missis a te leonibus,
Veni, creator Spiritus. Jesu, salvator saeculi.
2. Vulneratus daemonibus 6. Felix pater Antonius
Pergens iter per asperum, Coelos conscendit hodie,
Solatur tuis vocibus, eum obvius
Suscepit
Co n dito r alme siderum. Splendor paternae gloriae.
;. Kxpers litteris sapiens, 7. Antoni, pater hagie,
Yincit vates scientiae, Coelesti fulgens gloria,
Signo tuo se municns, Donet per te rex gloriae
Magne Deus potentiae. Beata nobis gaudia.
4. Docens eum tugurium 8. Patri sit laus et tilio

Pauli ferre teterrime, Paraclitoque flamini,


His corvo mittis prandium, ( )ucm laudat
v
coeli solio
Lucis creator optime. Iste confessor Domini.
Brev. ms. Palat. Vindob. 1945 anni 1420. — Die Letiten Zeilen der
Strophen Anlange bekannter Hymnen.
— 90 —
155. De sancto Antonio Patavino.

Ad Vesperas.

1. En gratulemur ho die 4. Hie stigmatum qui bajulo


Christo regi jucundius, Patri natus innititur,
In cujus aula gloriae Dum praedicat de titulo,

Jam jubilat Antonius. Confixus ille cernitur.

2. Francisci patris aemulus 5. Sub tanto duce müitans


Sic illi se contemperat, Vincendo se non vincitur,
Ut fönte manans rivulus Duci miles cohabitans
Aquas vitae circumferat. Jam bello non coneutitur.
3. Longe lateque defluit 6. Nos in campo certaminis
Sitique mortis aridos Patrum zelantes gloriam
Verbo salutis imbuit Hie sub re nostri nominis
Dans rore sacro invidos. Vincamus ignominiam.
7. Praestet hoc nati genitor,
Hoc genitoris genitus
Ac par utrique conditor
Paraclitus hoc spiritus.

Brev. ms. Francisc. anni 1464. Cod. Admontens. 851 A. Brev. ms. —
Francisc. saec. 14. Cod. Griesens. 27. B. —
Antiph. ms. Francisc saec. 14.
Cod. Prägens. XIII. C. 14 C. —
Cod. Prägens. XIII. B. 1. saec. 14. D. —
Unvollständig und fehlerhaft bei Mone 812.
1, 1 Congratulemur C. —
3, 1 difiuit A. —
5, 4 illi cernitur C. 7, 2 —
genitoris fehlt A.

156. De sancto Antonio.

Ad Nocturnum.

1. Laus regi plena gaudio, 3. Pro te digna, dum moreris,


Qui merces militantium, Natorum fit commotio,
Seipsum dat Antonio Margaritae non funeris
Militiae Stipendium. Cujus fiat possessio.

2. Antoni, vir egregie, 4. Hujus honorem gloriae


Qui tuae, quam praenoveras, Praedixeras in Padua,
Hie vivens arrham gloriae, Quae tantis vitae gratia
Christum videns aeeeperas. Manet donis irrigua.
5. Per te, pater, cum filio,

Consolatorque spiritus,
A criminum contagio
Nos hie emundet funditus.

Brev. ms. Francisc. anni 1474. Cod. Hilariens. CXIL A. Brev. ms. —
Francisc. anni 1464. Cod. Admontens. 851 B. —
Brev. ms. Francisc. saec. 14.
Cod. Griesens. 27. C. —
Antiph. ms. Francisc. saec. 14. Cod. Prägens. XIII.
C. 14. D. —
Mel.: In coelesti collegio D.
— 91 —
157. De sancto Antonio.
Ad Laudes.
1. Jesu, lux vera mentium, 3. Haereticum lux fidei
Nos illustra diluculo Signo purgat, dum jacitur
Tot signis per Antonium Ab alto vasis vitrei
Opaco fulgens saeculo. Fragilitas nee frangitur.

2. Hie nautis in naufragio 4. Irrisor lucis gratiae


Signo salutis adfuit, Signorum languet clericus,
Quibus sub lucis radio Post votum surgens gloriae
Viae ducatum praebuit. Sancti fit testis publicus.

5. Per hunc nos, pater luminum,


Signes et, lux de lumine,
Illustratoris hominum,
Cum spiritus munimine.
Brev. ms. Francisc. anni 1474. Cod. Hilariens. CXII. A. Brev. ms. —
Francisc. saec. 14. Cod. Griesens. 27. B. —
Antiph. ms. Francisc. saec. 14.
Cod. Prägens. XIII. C. 14. C. —
Brev. ms. Francisc. anni 1464. Cod. Ad-
montens. 851 D. —
Mel. Proles de coelo prodiit. C.
:

158. De saneta Apollonia.


Ad Vesperas.

1. Apolloniae virginis 4. Tandem nutrici strenuae


Inhaerentes solemniis Virginis corpus tenue
Cantu dulcis harmoniae Ad educandum redditur
Regem laudemus gloriae. Christianae et creditur.
2. Natam a puerilibus 5. Alit tenellam virginem
Annis, quam ditans moribus, Nutrix, Domino celebrem r
Vitiorum humoribus Docens, placeret ut Deo,
Privat atque squaloribus. Plus quam eibo corporeo.
3. Cellidriano tradita 6. Ad verba salutifera
Ad imbuendum inelyta Nutricis Apollonia
A patre viro nobili Delectatur in Domino
Corde flagrat immobili. Nequam despecto saeculo.
7. Almae sit laus trinitati,
Yictoria unitati,
Apolloniae preeibus
Quae nos jungat coelestibus.
Brev. ms. Melitensium in Pedepontis Prägens. No. 8 anni 1398 add.
saec. 15. A. —
Antiph. ms. Prägens. XII A 9 saec. 15 B. Hymn. ms. c. —
commento saec. 15. Cod. Tragens. XIII G 9 C. Brev. ms. S. Jacobi —
Brunae 26 saec. 15. D.
2, 1 Nata puerilibus B; Natam a parentibus CD. — 2 Annis pue-
2,
rilibus C; Annis qui ditans I). —
2, 3 Vitiorum oneribus C. —
2, 4 Privatur
<>s squaloribus C. —
3, 1 Colidano C. 3, 2 Ad — nubendum A. 3, 4—
flagratur C. —
2 corpus tenerae C.
4, —
4, 4 ut creditur C. 5, 1 teneram —
virginem A; virginem teneram (J. —
5, 2 Domino nutriz celerem 5, 3 C —
Docens complacerc Dco.C. —
6, 1 Adversa C. 6, 4 Despeüta nequam —
saeculo C; Nequam despreto saeculo B.
92

159. De sancta Apollonia.


Ad Nocturnum.
Orbis splendor per climata, 3. Induta eulto regio
Apollonia inclyta, In via, non in devio
Yirtutum ejus merita Pedem reponens animae
Mater pandit ecclesia. Deum [petit] precamine.
Non generis mens virginis 4. Almae sit laus trinitati,
[Nee] quoque pulchritudinis Victoria unitati,
Advertit efficaciam Apolloniae preeibus
Hujus per Dei gratiam. Qui nos jungat coelestibus.
Brev. ms. Melitensium in Pedepontis Prägens. 80 anni 1398.

160. De sancta Apollonia.


Quem terra, pontus, aethera 5. Benedicta coeli nuntio,
Colunt et coeli curia, Quae pro Dei filio
Dignam elegit famulam Ignem subisti validum
Virginem Apolloniam. Properans ad martyrium.
2. Cui luna, sol et omnia 6. gloriosa domina,
Condigna dant obsequia, Quae post tot cruciamina
Impendit beneficia Membra relinquens saeculo
Per hujus sanetae merita. Animam coeli solio.
3. Mirantur ergo saecula 7. Quod Eva tristis abstulit
Coelestia miracula Nunc paradisi gaudia,
Patrata in hac virgine, Hoc tibi Deus contulit
Quae militavit inelyte. Salutis per compendia.

4. Beata mater munere, 8. Tu regis alti janua,


Quae meruisti vincere Quae sanetis exstat pervia,
Dira tormenta gentium Fac miseris sit patula
Excussione dentium. Et nobis, Christi famula.
9. Gloria tibi Domine,
Pater, fili, paraclite,
Qui sanetae Apolloniae
Exaudis nos precamine.
Hymn. ms. Hermetisvillan. anni 1553. Cod. Griesens. 23 A. Hyrnn. —
ms. Griesens. 155 saec. 15 /i6 B. —
1, 2 Coluntur B; coeli fehlt A. 3, 4 —
militat B. —4, 1 Sancta mater B. —
8, 3 sie pocula AB. 9, 4 Exaudi —
B. — Die ersten Zeilen sämmtlicher Strophen gleichen den entsprechenden
des Hymnus Quem terra, pontus.

161. De saneto Arsacio.


In 1. Vesperis.

1. Jucundemur melodia, 2. Vir praeclarus, venerandus


Dulcis cantus symphonia Arsacius et laudandus
Christo regi suramo, quia Fidei se subdit, dandus
Festa adsunt nobis pia. Ambrosio imbuendus.
— 93

3. Catholicus comprehensus Phoracem nee non Vercellas


Divo spiritu accensus, Sanans convertit procellas,
A non-fide est suspensus Inopias, curisellas,
Factus confessor immensus. Medicinas dans novellas.

4. Convertit Mediolanum Laudam demum est reversus


Patremque Eustorianum Et ad praesulatum versus
Et Eustorium germanum, Per conciliique versus
Toti terrae facit sanum. Est dignitati immersus.

5. Matrem convertit Laudinam, Hie gratibus Dei rexit,


Bimariam consobrinam In terris quod hunc dilexit,
Centuagiesque trinam Quem de coelis El prospexit,.
Tandem convertit ruinam. Ad se spiritum transvexit.

9. Laus sit tibi, Deus vere,


Ex affectu cordis mere,
Omni malo nos tuere
Et da juge te videre.

Brev. ms. Ilminense anni 1437. Clm. Monacens. 7391. Zum Verständnis —
vgl. Acta SS. Mai VII. p. LVI1I. n. 21 sqq. —
5, 3 Centuagiemque Hs.

7, 3 Pro concilii Hs. — 9, 4 da junge Hs.

162. De saneto Auetore.

Ad Vesperas.

1. De Auetore nunc patrono 4. Novae laudis hinc patroni


Nostro libet pangere, Hujus festa quaerito,
Quem adepti Dei dono Nam pro laude Dei boni
Sumus, ne nos angere Hunc laudabis merito,
Possit hostis, dum in throno Corde, voce clari soni
Huic vox queat clangere. Laudes ergo gerito.

2. Hunc auetor nobis coelestis 5. beate pater Auetor,


Pro patrono statuit, Tu te invocantibus
Quod ex miris per hunc gestis Tutor, rector sis et fautor
Gregi bene patuit, Et te deprecantibus
Invocantibus nam maestis Sis morumque pacis auetor,,
Juvando non latuit. Ut adsint regnantibus.
3. Iste auetor Deo gratus 6. Sit divinae trinitati
Omni menda caruit, Honor, laus et gloria
Cum Treviris conversatus Auctoris veri, bcati
Signifer apparuit Hujus ex memoria
Et post mortem nobis datus Ut per hoc nostri peccati
Ut defensor damit. Dcleatur scoria.

Brev. ms. Lubicens. Baec. 15. Cod. bibl« civit. ol. I 2.


— 94

163. De sancto Augustino.


Ad Vesperas.

1. Laetetur Sion filia 5. Altitonat sententiis


Ex alto munere,
fulta Manichaeorum pendula
Chorus pangat solemnia Trudens, cedit a dubiis
Jam lucis orto sidere. Nox, tenebraeetnubila.
2. Sidus ex solis spiculo 6. Hinc nubila qui revehit
Augustinus scintillulat, Ex anima justitiae,
Obscuris in propatulo Intronizatum provehit
Aurora lucis rutilat. Summae Deus clementiae.
3. Erutilat prodigiis 7. Clemens pater nos pauperes
Hujus in terris radius, A fauce hostis invidi
Edixerat ecclesiis Sic praetuens fac praepares
Ales diei nuntius. Ad coenam agni providi.
4. Praenuntius scientiae 8. Provido patri, genito
Sacrae secreta luminat, Paraclitoque gloria,
Imbre refusa gratiae Sint Augustini merito
Vox clara ecceintonat. Beata nobis gaudia.
Brev. ms. bibl. Rossianae s. sign. saec. 15. —
Die letzten Zeilen der
Strophen Anfange bekannter Hymnen die ersten Zeilen der Strophen nehmen
;

jedesmal ein Wort aus der letzten Zeile der vorhergehenden Strophe herüber,
•das durch Sperrdruck hervorgehoben.

164. De sancto Augustino.

1. Festa patris Augustini, 5. Simulacra perfidorum,


Gesta praesulis divini Spurca sacra reproborum
Celebrantes veneremur, Ut Moyses annullavit
Admirantes imitemur. Et Phinees castigavit.

2. De profundo Babylonis, 6. Sacra prineipis muscarum,


De mundo confusionis Genimina viperarum,
Rex coelorum duxit talem Ut Elias profanavit,
Ad coelestem Hierusalem. Ut Johannes increpavit.
3. Sacerdotium regale 7. Hunc post Christum imitemur,
Regnumque sacerdotale Hunc ad Christum Comitemur,
Hie ut David ordinavit, Scholam ejus frequentantes,
Ut Salomon exornavit. Stolam ejus praestolantes.
4. Hie ut Aaron zelotes 8. Praesta, pater et patrone,
Abiron consacerdotes Praesta, tili, pastor bone,
Aemulatus est viventes Praesta, spiritus amborum,
Ad infernum descendentes. Stolam nobis beatorum.
Brev. ms. Claustroneoburgens. 1200 saec. 14. A. — Hymn. ms. Clau-
stroneoburgens. 999 saec. 14. B. —
4, 1 helotes A. — 4, 3 est fehlt A.
— 95 —
165. De sancto Augustino.

1. Exsultemus Deo caeli 4. Libros scripsit infinitos


Caritatis spe fideli, Et instruxit imperitos,
Qui ut angelum divinum Lacte parvulos potavit,
Mundo misit Augustinum. Majusculos pane pavit.

2. Oriens nos visitavit, 5. Hujus, Christe, nunc ducatu


Quibus talem destinavit In tuo discipulatu
Post apostolos pastorem Nos indignos tu dignare
Apostolicum doctorem. Deo dignis aggregare.
3. Malleus haereticorum, G. Praesta, pater et patrone,
Dux et deeus clericorum Praesta, tili, pastor bone,
Schismaticos confutavit, Praesta spiritus amborum
Catholicos confortavit. Sortem nobis electorum.
Brev. ms. Claustroneoburgens. 1200 saec. 14. A. Hymn. ms. Claustroneo- —
burgens. 999 saec. 14. B. —
Mel. Festa matris Angastini B.
:

1GG. De sancto Augustino.

1. Gratulentur eremitae 4. Veste migra hie indutus,


Uniti coenobio, Praecinctus corrigia,
Laetentur anachoritae Ut Johannes redimitus
Cum cleri collegio, Est zona pellicea,
Augustinus lumen vitae Gestus cujus est secutus
Cepit ab Antonio. Thesbite cum Elia.

2. Audiens Simplicianum 5. Fratres Deum norma data


Sociis exclamitat: Jubet praediligere,
Surgunt indocti, tunc vanum Caritate ordinata
A se mundum abdicat, Proximo se nectere,
Nee fuit opus humanuni, Qua virtutibus ornata
Eremum inhabitat. Monet libros legere.
3. Augustinus baptizatur, 6. Salve, pater et dux noster,
Exsultat ecclesia, Caput nostrum inelytum,
Te Deum hie ordinatur, Exoretur virgo mater,
mira solertia, Supplicet ad filium,
Pia mater delectatur, Ut in eo qui vis frat er
Ovat coeli curia. Perhorrescat Vitium.

7. Enti summo, uno trino,


Laus, honor et gloria,
Vel rerum numero quino,
Jesu Christi gratia
Hie detur utili bino
Nobis et in patria.

Cod. Palat. Vindob. 3301 Baec. 16 A. —


Brev Roman, imp. Venet.
1521 B. — 5, 1 data trl.lt A. - 7, 3 Vcl vorm.. B.
96

107. De sancto Augustino.


1. Alma parente genitus, 4. Baptizat hunc Ambrosius,
Doctorum doctor maximus, Deum laudamus intonat,
Est primus puer deditus Simplicianus monachus
Augustinus in studiis. Habitum dat et cingulum.
2. Hie omne, quod in literis, 5. Commemoramus te, patrem
Quod artibus in liberis Eremitarum colimus,
Et quidquid in scientiis, Augustine, te poseimus,
Nullo tradente coneipit. Sis iiliis solatium.
3. Summe peritus apicem 6. Da, pater alme, da, tili,

Tenebat rerum omnium, Spiritus sanete, Caritas,


Replebat aures, tollitur Te venerari jugiter
Augustinus ad sidera. Et Augustinum colere.
Cod. Palat. Vindob. 3301 saec 16.

168. De saneta Barbara.


1. Digne colit ecclesia 3. Hinc traditur tortoribus,
Haec praeclara solemnia, Qui poenis hanc atroeibus
In quibus virgo Barbara Affligunt donec abneget
Conscendit super sidera. Nomen, quod [Christus] edocet.
2. Haec blandimenta saeculi 4. At virgo Christi nobilis,
Sprevit et minas populi In fide stans immobilis,
Reputavit pro nihilo Fortis pugnat in stadio,
Se commendando Domino. Devicit ieta gladio.
5 Sit honor patri Domino,
Laus ejus unigenito,
Pneumati sancto gloria
In sempiterna saecula.
Brev. ms. Chimense. saec. 15. Clm. Monacens. 5306.

169. De saneta Barbara.


1. Bonis sonis concordiis 4. Ab igne post consumitur,
Vox psallat in praeludiis Dum corpus bysso colitur
Musicarum suffragia, Lucens amictu splendidi
Beata nobis gaudia. Ad coenamagniprovidi,
2. Auctorem mundi noverat 5. Reis solamen porrige,
Dum virgo votum apperit, Carnem infeetam corrige,
Puritatis adest rigor, Ut des nobis imperium,
Rerum Deus tenaxvigor. Rex gloriose martyrum.
Barbara ense traditur, 6. Annue, saneta trinitas,
A patre sponso mittitur, Concede simplex unitas,
Hanc laudant omnis angeli, Yidere floris roridam
Beatus auetor saeculi. Auroram lucis fulgidam.
F

Antiphon, ms. Raigradense.
K
I a 1 anni 1325. — 2, 2 apperuit Hs.

4, 3 amictos Hs. — 5, 3 Ut det Hs. — 6, 1 beata trinitas Hs.


— 97 —
170. De sancta Barbara.
In 1. Vesperis.

1. Praecelsae festum Barbarae 5. Sicut Moyses obumbrata,


Concedat nos depromere Cum stola candidissima
Christus, amator virginum, Te texit Christus in hora
Rex gloriosus martyrum. Passionis tuae, Barbara.
2. Virilem sexum respuit, 6. Tu in adspectu judicis
Patrisque vota renuit, Vindictam tolle vindicis,
Nobilis haec locupleta Pro nobis prece cara sta,
Virgo permansit Barbara. Virtuosa tu Barbara.
3. Abraham natum immolat, 7. Necessitatis tempore
Dioscorus hanc natam dat Corde, verbo et opere
Ad supplicia, tormenta, Te invocant, o praeclara,
Constans haec erat Barbara. Cuncta ministrans Barbara.
4. Angelorum solatia 8. Trinuni et unum rogita,
In carccre haec reclusa Ut corpus Christi, sacrata,
Accepit, vitae pascua Nos pascat in mortis hora
Cum serto virgo Barbara. Tuo obtentu, Barbara.
Brev. ms. Ilmense anni 1473 Clm. Monacens. 7391. A. Vesperale ms. —
Underdorfen. saec. 15. Clm. Monacens. 7772. B. —
Clm. Monacens. (ol. Superioris
Altae) 9508 saec. 15. C. —
Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52 saec. 15.
D. —Brev. ms. S. Emmerami saec. 15. Clm. Monacens. 14910. E. Brev. —
ms. Scotor. Vindobon. 50 h 8. saec. 15. F.
1, 3 Christus cunctarum virginum D. 1,4 gloriose D. —
2, 3 Nobilis- —
que A. —
3, 3 Ad supplicium A; Ad tortorum supplicia F. 3, 4 0b dei- —
tatis nomina F. —
4, 2 carcere recondita F. 4, 4 serto haec Christicola—
F. —Str. 5 fehlt F. —
5, 1 adumbrata D. Str. 6 fehlt F, dafür —
Haec cum Judith castissima,
Cum Hesther praeclarissima
lieatus caput amputet,
Nos Mardochaeo collocet.
7, 3 u. 4 Qui hanc invocant corditer Succurrit bis celeriter F. — 8, 3 Nos-
fehlt D. — Str. 8 lautet in F
|

unverständlich:
Trino et uni gloria
Haec semper Dei famula,
Ut hujus per suft'ragia
Coeli fruamur laurea.

171. De sancta Barbara.


Ad Nocturnum.
1. Beatorum ad roseta, 3. Koro coelico compluta.
Tormentorum ad spineta Fidei virtute tuta,
Barbara transivit laeta, Sprevit et deridet muta
Laudemus Dei filium. Simulacra gentilium.
2. Auster flans virtute forti 4. Bona nobis posce cuncta,
Hosam duxit hujus horti, Sponsa sponso tuo juncta,
Quam complantant castae sorti Contra dirae mortis puncta
Flos campi, florens lilium. Da robur et auxilium.
I) reveB, Hymni Inediti.
98

5. Armis lucis te vestisti, 6. Ramus palmae virescentis


Dum luctamen hoc inisti, Datur laudibus vincentis,
Quibus actum devicisti Auri cultus resplendentis
Poenarum horribilium. Coelestium mobilium.
7. Alme Dcus, trine monos,
Jugis tibi laudis bonos,
Virginales nos ad thronos
Perduc post exsilium.
Brev. ms. S. Emmerami saec. 15. Clm. Monacens. 14910. A. — Clm.
Monacens. (ol. Superioris Altae) 9508 saec. 15. Mel. = O Christi mater fulgida.
172. De sancta Barbara.
1. Barbara, virgo inclita, 4. Beata, quae in acie
Coelos conscendit hodie, Inter Sion juvenculas
Quam vexit ad coelestia Te videt laeta facie,
Splendor paternae gloriae. lux beata trinitas.
2. Agnum sequens cum cantico 5. Assumpta est feliciter
Et sponsum sine macula, Mundum linquens nequissimum,
Cum quo degustat sedule Tecum gaudet perenniter,
Aeterna Christi muncra. Jesu Corona virginum.
3. Rosa rubens martyrio 6. Rogamus ergo pariter
Floret ut candens lilium, Nos, virgo, irae filii,
Tenet cum Dei filio Ut perducas feliciter
Magnum salutis gaudium. Ad coenamagniprovidi.
7. Alme pater, nos protegas,
Fili, tu nos illumina,
Det flaminis benig nitas
Beata nobis gaudia.
Clm. Monacens. (ol. S. Emmerami) 14926 saec. 15. Mit Mel. — Die Schlufs-
zeilen der Strophen Anfänge bekannter Hymnen. — 6, 1 Rogemus Hs.

173. De sancta Barbara.


Ad Laudes.

1. Hymnizemus regi Christo, 4. Pastor nequam oves perdit,


Quem collaudant in excelso Patri prolem dum ostendit,
Cives coelestis patriae Oves ejus sunt locustae,
Hymnum canentes gloriae. Sic punitur pastor juste.
2. Et simul nos in hac vita 5. Corpus sanctum verberatur,
Pro Barbarae solemnia Cilicio dissecatur,
Hymnizando jubilemus, Costae ejus perforatae
Per hanc Christum collaudemus. Et lampades applicatae.

3. Confitetur trinitatem, 6. Caput ejus ex malleo


Infert ei pater mortem, Tundi jubet ferus leo
Sed et marmor sub pedibus Et mamillas amputari
Transfert eam in montibus. Posteaque decollari.
- 99 —
7. Gemma Christi, o Barbara,
Nobis tecum sedem para,
Ut nos tecum feliciter
Conregnemus perenniter.
Brev. ms. Damasin. saec. 15. Clin. Monacens. 5695. 2,' 2 solemnaria —
Hs. über solemnia, ae cfr. Du Gange s. h. v.
; 5, 2 desiccatur Hs. —
6, 2 —
Tondi jubet Hs.

174. De sancta Barbara.

Ad Laudes.

1. Tua prece nos insigni, 3. Ne dicatur nobis „ite'


;

Nunc rosa, veris primula, Martyr virgoque proroga,


Dira ducis et maligni Sed ad verbum „huc venite"
Ne nos attentent jacula. Regna patris tu eroga.
2. Cum sis mitis ut agnella, 4. Tibi decus, Jesu bone,
Throno regis nos insella, Laborantes qui coronae
Jesu, Corona virginum, Coeli decoras bravio,
Qui lux es vera luminum. Mundi currentes stadio.

Brev. ms. Ducumburgen. 74 s&ec. 15. A. Brev. ms. Claustroneo-—


burgens. 1199 saec. 14. B. —
Brev. ms. Aquilegien. saec. 15. Cod. semin.
Brixin. s. sign. C. —
Brev. ms. Lambacen. CLXXVII saec. 15. D. Brev. —
sec. notulam et ritum DD. Theutonicorum imp. s. 1. 1500. E.
1, 1 lila prece D. —
1, 2 Rosa veri primula D; Fulgens vernalis pri-
mula E. —2, 2 instella B; installa E. 3, 1 Ne dicas C. — 3, 3 hoc —
venite ABE da venire D. —
3, 4 Regnare patris eroga BC Stare patris tu
;

D; Stans tu patris o roga. —


4, 1 sqq. Deo patri sit gloria ABCD.
;

175. De sancta Barbara.

Ad Vesperas.

1. Ave vernans rosa, 4. Vale cedrus lata,


Virgo gratiosa, In coelo plantata,
Barbara dignare Barbara beata,
Nos te collaudare. Abige peccata.
2. Gaude Deo digna, 5. Barbara formosa,
Dulcis et benigna, Felix, gratiosa,
Barbara, flos clare, Torcularis uva,
Nostri recordare Precibus nos juva.
3. Salve agna mitis, 6. Sit laus Deo patri.
Palmes verac vitis, Summo Christo decus,
Barbara fecunda, Spiritui sancto,
Nos a noxa munda. Tribus honor unus.

Clm. Monacens. 8394. saec. 15. A. —


Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52.
saec. 15. B. —
Cod. S. Petri SUtlHrtrargeira. a VI 85. Baec. 15. C. Clm. —
Monacens. (ol. Tegurin.) 20021 anni 1470. D.
7*
— 100

176. De sancta Barbara.

Ad Nocturnum.

1. Ave, martyr alma, 4, Vale, templum Dei


Florens sicut palma, Pulchrae speciei,
Barbara decora, Barbara nunc rei

Tu pro nobis ora. Miserere mei.

2. Gaude, benedicta . 5. Barbara praeclara,


Athleta invicta, Christo Jesu cara,
Barbara insignis Pia, reverenda,
Opern fer indignis. Ipso nos commenda
3. Salve, vas honoris, 6 Sit laus Deo patri

Sponsa salvatoris, Summo Christo decus


Barbara dilecta, Spiritui sancto

Duc nos via recta. Tribus honor unus.

Clm. Monacens. 8394 saec. 15. A. - - Cod. S. Petri Salisburg. a VI 52


saec. 15. —
Cod. S. Petri Salisburg. a VI 35 saec. 15. C.
B. Clm. Mo- —
nacens. (ol. Tegurin.) 20021 anni 1470. D.

2, 1 u. 2 Gaude athleta in-

victa Barbara benedicta BC.


|

177. De sancta Barbara.

Ad Laudes.

1. Ave gemma splendens 4. Vale, salve, gaude,


Liliumque candens, Ave digna laude,
Barbara praefulgens, Barbara suavis,
Nobis esto Clemens. Junge nos beatis.
2. Gaude vitae vena, 5. Barbara, flos florum,
Caritate plena, Consors angelorum,
Barbara serena, Memento reorum
Salva nos a poena. In regno coelorum.

3. Salve micans Stella, 6. Sit laus Deo patri,

Gratiarum cella, Summo Christo decus,


Barbara sacrata, Spiritui sancto,

Nobis Christum placa. Tribus honor unus.

Clm. Monacens. 8394. saec. 15. A. —


Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 15.
saec. 15. B. —
Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 35 saec. 15. C. Clm. —
Monacens. (ol. Tegurin.) 20021 anni 1470. D.

178. In translatione sanctae Barbarae.

1. Adsunt plausu celebria 2. Haec vaga mundi gaudia


Lucis hujus praeconia, Et blandimenta noxia,
Qua virgo martyr inclit Patrem linquens et praedia
Mundi triumphat metit coelestia.
101 —
3. Grata patri per omnia 7. Qua virgo cum virginibus
Digna nutritur gloria, Et martyr cum martyribus
Lautam favoris gratia Cantat felix feliciter,
Turris servat custodia. Laus tibi, Christe, jugiter.

4. Formosa foris facie, 8. Juncta sponsi complexibus


Sed fidei pro specie Jam coelica coelestibus
Fulget intus formosior Nos virgo martyr socia
Et sponso sponsa gratior. Post hujus vitae spatia.

5. Unica patris filia 9. Ut agnum sine macula


Unico matris filio, Sequamur per tripudia
Eximio eximia Sanctorum aeternalia
Se copulat obsequio. In saeculorum saecula.

6. Perempta patris furia 10. Praesta, pater ingenite,


Sponsi potitur copia, Patrisque unigenite
Suscepta coeli curia Et utriusque spiritus,
Regis locatur regia. Dexter Dei tu digitus.

Hymn. ms. saec. 15. Clm. Monacens. 9508 mit Mel.


Superioris Altae
A. — Brcv. ms Monacens. 26681. B.
saec. 15. Clm. —
Brev. ms. S. Floriani
XI, 475 saec. 14. C. —
Brev. ms. S. Floriani XI 403 saec. 15. D.
1, 3 Patris linquens D. —
3, 3 Tanta favoris C. 3, 4 Munda servat —
praecordia D. —
4, 2 per speciem D. —
6, 4 Regis locat in regia B; locat
in gloria D. —7,3 Tanta felix B. —
8, 1 Cimcta sponsi B. 9, 1 Et —
agnum B. — 9, 2 Sequatur B.

179. De sancto Bartholomaeo.

1. Psallat chorus in jubilo 4. Vexatam regis filiam


Superno regi domino, Per daemonis invidiam
Qui nos dat apostolico Sanat ad Dei gloriam,
Gaudere patrocinio. Convertit idolatriam.

2. Bartholomaei merita 5. Christo credit Polymius


Decantet haec ecclesia, Creditque Deo populus,
Cujus sacra solemnia In eis atque omnibus
Praesentet laude debita. Laudatur Dei rilius.

3. Christi missus dum praedicat, 6. Astragis saevit feritas,


Gentilitatem abdicat, Exuitur humanitas,
Plebemque Deo dedicat, Sancto datur felicitas,
Dcum patrem magnificat. Superno regi claritas.

7. Voto precamur supplici,


Ut precibus apostoli
Nos a reatu liberi
Possimus Deo perfrui.

Brev. ms. Secovien. saec. 15. Cod. Gracen. 1548. — 2, 4 laude semita.

)• '
"
— 102 —
180. De sancto Bartholoniaeo.

1. Laudibus dignis resonemus hymnis,


Additur caelis Domino fidelis
Civis, elatus meritis, beatus
Bartholomaeus.

2. In die coetus modulare laetus


Vocibus festis jubilans canoris,
Gloriae sanctum recolens triumphum
Bartholomaei.

3. Hominis sedem gemebundus aedem


Hostis antiquus fugiens iniquus,
Tristisabscedit quaerulusque cedit
Bartholomaeo.

4. Noluit justum latere magistrum


Indus antiquum fugiendo ritum,
Verae sementem fidei serentem
Bartholomaeum.

5. Te parem Petro memorem beato,


Qui tenet primam monetam sacratam,
[Cui datur] prima, tibi sors secunda,
Bartholomaee.

6. Laus Deo patri genitaeque proli,


Flamini sancto reboat in alto
Gloria coeto, requie potito
Bartholomaeo.

Hymnar. ms. Griesens. 154 saec. 16. —


2,2 canorum Hs. gegen den
Reim. — 3, 1 gemebundum Hs. —
4, 1 Noluerat Hs. —
5, 1 beate Hs. gegen

den Reim. — 5, 3 Lücke von drei Silben.



6, 1 genitique Hs.

181. De sancto Bartholomaeo.

1. Apostoli solemnia 4. Sic I)eus hoc ulciscitur,


Suscipiat ecclesia, Rex Astrages confunditur,
Concinat vox angelica Daemonio prosternitur,
Plebs landet cum laetitia. Nece saeva corripitur.

2. Per quem teruntur crimina, 5. sancte Bartholomeae,


Curatur regis filia, pontifex aetheree,
Rex cedit atque milia, Fer nobis opem veniae
Gaudet coelestis curia. A Deo tibi traditae.

3. Qui vincens in martyrio, 6. Ut cum judex consederis


Carnis discerpto corio, Judicibus cum ceteris,

Coetu ductus angelico, Ne damnemur sceleris

Caput submisit gladio. Adsta pro tuis famulis.


— 103 —
7. Praesta, pater piissime
Jesuque perdulcissime
Ac spiritus clementiae,
Rex regum electissime.

Brev. Misnense imp. Lipsiae. 1502. — 1,4 laudat. — 2, 2 Curare. —


3, 2 discerptus. —
6, 4 Adsta tu pro.

^ 182. De sancto Benedicto.


1. Rex benedicte, benedic et protege
Laudantes tuum Benedictum fanulum,
Qui benedictus nomine et moribus
Claruit signis, quod est tui muneris.
2. Vas reformabat, quod casus diviserat,
Nunc miserando nos reformet animo,
Impetrans nobis fontem veri luminis,
Ad cujus precem silex fudit laticem.
3. Vincla ligati nutu solvit oculi,
Clemens nostrorum vincla solvat scelerum,
Ut certo pede gradiamur tramite,
Quem suasit nobis ipse dux examinis.
4. Rex Christe, tuum secretalem intimum,
Qui ut orabat, mortuus revixerat,
Nos mortis reos, morte cordis mortuos,
A morte mala ejus prece libera.
5. Ad te tendebat, ad te per te venerat,
Nunc videns tecum tui regni gaudium,
Nos tanti patris congaudentes gaudio
Psallamus odas, sit tibi laus, trinitas.

Brev. ms. Lambacen. CLXXIII. saec. 14. A. — Brev. ms. Lineen. F p 19.

saec. 12. B. — Brev. ms. Raigraden. — I — Cod. Palatin.


a 17. saec. 14. C.

Vindob. 1826 saec. D. — Diurn. ms. Graecens. 1463 amii 1357. E. —


12.
Brev. ms. Cellae Principumsaec. 14. Clin. Monacens. 7213. F. — Brev. ms.
Caesareense saec. 15. Clm. Monacens. 7922. G. — 3,3 recto pede B. — 4 3,
exanimis A. —4, 1 Per Christe B; Christe tuum CD. — 4, 3 mortis corde
B. — 5, 4 laus tibi A.

183. De sancto Benedicto.


Ad Nocturnum.
1. Ut tuae vitae, Benedicte, laudes
Nunc tui digne famuli canamus,
Cordis impuri maculam tu apte
Solve precatu.
2. Tu monaehorum pater et magister,
Caelibem vitam sacer edidisti
Atque doetrinae monumenta Bignis
Ipse prol>asti.
— 104 —
3. nimis fclix, patcr almc, semper
Angelis vita, spiritu prophetis,
Patribus signis, Domini ministris
Par documentis.
4. Est satis solos alios venire
Et suas Christo animas lucrari,
Tu subornatus grege centuplato
Appetis astra.
5. Quo tot a Christo redimite sertis,
Quot tuis scriptis animas lucraris,
Inter has et nos simul adnotari,
Sancte, precare.
6. Hoc pater praestet, hoc idem parentis
Unicus natus sibi comperennis,
Hoc sacer flatus, Deus unus una
Omne per aevum.
Brev. ms. Benedict, saec. 14. Clm. Monacens. 23 179.

184. De sancto Benedicto.


Ad Completorium.

1. Te, Christe, rex piissime, 3. Plus currit in certamine


Hie confitendo jugiter Confessor iste sustinens,
Calcavit hostem fortiter Quam martyr ictu sufferens
Superbum ac satellitem. Mucrone fundens sanguinem.
2. Virtutum actu et fide 4. Proinde te, piissime,
Confessionis ordine Precamur hujus supplices,
Jejuna membra deferens Ut hujus almi gratia
Dapes supernas obtinet. Nobis remittas debita.
5. Gloria tibi, Domine,
Gloria unigenito
Una cum sancto spiritu
In sempiterna saecula.
Brev. ms. Thierhauptense saec. 15. Clm. Monacens. 21007.

185. De sancto Benedicto.

1. Monachorum praeducem, 3. Regularis vitae mores


Benedictum caelibem Reputans ut coeli flores,
Laudemus cum cantico In specus latibulo
Cordis in tripudio. Se reeepit eianeulo.

2. Annos pueritiae 4. Curam carnis respuens,


Dispensando provide Poenis se subjiciens,
Subtraxit a saeculo, Totum suum vivere
Quos libavit Domino. Dedit parsimoniae.
105 -
5. Merulae sub specie 7. Nobis ejus precibus
Princeps castrimargiae Sit placatus Dominus,
Temptat doctorem gratiae Ut per ejus gratiam
Per florem pudicitiae. Consequamur gloriam.
6. A Romano monacho 8. Nobis pater et filius
Pascitur edulio, Praestet hoc et paraclitus,
Quem a specu solito Ut simus in patria
Vocat tintinnabulo. Per infinita saecula.
Cod. Palat. Vindobon. Campensis) 883 saec. 14 /i5.
fol. Das Lied steht
in einer Reihe liturgischer Hymnen.

186. De sancto Benedicto.

Ad Laudes.

1. Laudes canoras concrepet 4. Uterque sexus advenit,


Pugnantium ecclesia, Datam observant normulam,
Hostesque malos increpet Coctum vinumque horruit
Benedicti potentia. Istam professus regulam.
2. Qua membra sanat arida, 5. Recitat hoc Gregorius,
Visum caecis restituit, Doctor hujus et filius,
Surgunt defuncta corpora, Quem sublimavit Dominus
Istud in multis patuit. Non aliis infimius.
3. Construuntur coenobia, 6. Patri natoque gloria,
Sacra dat pater monita, Decus, honor paraclito,
Arcta vivunt inedia, Nobis aeterna gaudia
Dote dotantur coelica. Sint Benedicti merito.

Brev. ms. Francisc. saec. 15. Cod. s. sign. bibl. Rossianae. — 3, 4 Docte
doetantur Hs. —
5, 1 hoc Hieronymus Hs.

187. De sancto Benedicto.

1. Gaude civitas coelestis, 4. Sacerdote visitatur,


Quod beatus adest testis Paschae dies nuntiatur,
Junctus tibi Benedictus, Sumunt eibum simul laeti
Dei famulus invictus. Dei gratia repleti.
2. Hie in terris mundum suis 5. Currit Maurus jussu patris
Despexit cum fallaciis, Petri graditurque viis,
Vas ubi prece solidat, Super liquens elementum
Fugit, ne laude pereat. Demersum trahit Placidum.

3. Vestcm panem dat Romanus, 6. Elccto grex veneficum


Sed antiqui saevit manus, Patri praesentat poculum,
Dum submitti panem novit, Sed ßigno crucis edito
Hostis ictu molem movit. Vas eliquescit subito.
106 —
7. Benedicte, sine mora 8. Honor, decus et potestas
Tu pro nobis semper ora, Una tibi sit majestas,
Utque nobis expurgatis In qua pater, verbum, flamen
Sit portio cum beatis. Unus Deus regnat. Amen.
Brev. ms. Alrispacen. saec. 15. Clm. Monacens. 2820. A. Brev. ms. Campi—
principum anni 1494. Clm. Monacens. 6918. B. —
Brev. ms. Cistercien. saec.
14. Clm. Monacens. 23280. C. —
7, 1 Benedicte sine C.

188. De sancto Benedicto.


Ad Matutinum.

1. Felix nostra religio 4. Sed jussum patris clericus


Ad Benedictum clamitet, Oblitusverbum accidit,
Eductos de exsilio Quod dixit Christi famulus
Jesu sanctis nos societ. Turpique morte concidit.
2. Jesu virtute clericum 5. Abba pater, nos visita
A potestate daemonis Tuae spien dore gratiae,
Eripuit, propheticum Perficere da cognita,
Jussum hoc dans et numinis: Consortes nos fac gloriae.
3. Non carnes edas amplius, 6. Patri natoque gloria,
Sacros non petas ordines, Decus, honor paraclito,
Sin vero tibi fortius Nobis aeterna gaudia
Adhuc illudent daemones. Sint Benedicti merita.

Brev. ms. Francisc. saec. 15. Cod. bibl. Rossianae. s. sign.

189. De sancto Benedicto.

1. Deus, tuorum militum 3. Ob ejus alma merita


Spes et Corona, praemium, Nostra relaxa crimina
Intende pronis auribus Hie liberans a noxiis
Indignis nostris vocibus. Et in futuris saeculis.
2. Qui Benedictum hodie 4. Te euneta laudant pariter,
Ab omni purum crimine Summe eunetornm arbiter,
Eductum carnis cavea Est cujus regnum stabile
Levasti super aethera. Per aevum sine tempore.
Brev. ms. S. Emmerami. anni 1511. Clm. Monacens. 14575.

190. De sancto Benedicto.


Ad Vesperas.

1. Christe, verum lumen patris, 2. Christus sibi lumen dedit,


Te fatemur, hagie, Quo lustravit lumine
Natum almae carne matris Mundum tenebrosum, cedit
Humanae substantiae, Daemon sibi fulmine,
Hie patrem promisit natis Suo Deo cum obedit
Benedictum hodie. Sancto plenus flamine.
— 107 —
3. Hie nam scripsit monachorum 5. Cum invidit patri, vidit
Planam stilo regulam, Quod necare poterat
Altam donis meritorum Sanctum patrem, tulit panem,.
Observantibus eam, Viro, quem infecerat,
In qua normam vidit morum Sancto mandat, quod hunc
Et vivendi formulam. mandat,
Hie ut corvus auferat.
4. Sicut scripsit, ita vixit, 6. Da, ut rite, Benedicte,
Testis est Gregorius, Vivamus in regula,
Ut vivebat, sie monebat Quam professi sumus, fessi
Alios liberius, Non simus, sed omnia
Inde furit, mentem urit Peragamus, ut vivamus
Presbyter Florentius. Cum sanetis per saecula.
Brev. ms. Francisc. saec. 15. bibl. Rossianae s. sig-n. — 1, 5 Hie pacem
Hs. — 5, 1 in vidi Hs. —
5, 6 His ut Hs. — 6, 3 Quem professi Hs.

101. De sar.cto Benedicto.

Ad Completorium.

1. Bonum doctrinae, gratia nomine,


Vas tradito lumine
diseiplinae,
Terrae Nursinae sine caligine,
Mentis ruinae lux carens flamme.

2. Errantem mundum cum sua gloria


Et moribundum patrisque praedia,
Benedicte, spernis ut labilis,
Vitae non fietae vir venerabilis.

3. Non temptamenta carnis acerrima


Vel blandimenta trahunt ad inlima
Te, sed fruteeta purgant incendia,
Yirtus direeta superat omnia.

4. Errorem gregis provido pectore


Non facto tegis mystico robore,
Ampullae virus in cruce spargitur,
Sic hostis dirus publice sternitur.

5. Diu vagantem cum pio verbere


Facis orantem coelico munere,
Aquam producis montis in vertice,
Servum reducis cadens a stipite.

6. Instans mergentem trahis a ilumine,


Post zeli dentem sentis asperrime,
Hinc levigatur lapis in opere,
Dacmon fugatur, njamma Bindet aere.
— 108 —
7. Contritnm servas subito puerum,
Gulam explanas, Totilam scis herum,
Dicis futura, clericus solvitur,
Fies pro stuctura flascaque tegitur.

8. Dum mappas spernis, puer abjicitur,


Farinam sternis, fabrica struitur,
Linguis das minas vagusque moritur,
Draconem minas, debitum solvitur.

9. Vas stat illaesum, defluit oleum,


Hinc sanas caesum, galla ducit reum,
Defunctus redit, flet soror nimium,
Haec morti cedit, fis scius omnium.
10. Scribis mandata, nuntias ultima,
Specu sanata fit cito femina,
Labern peccati dele, da gaudia,
Sit trinitati laus, honor, gloria.

Clm. Monacens. (ol. S. Emmerami) 14926 saec.15. —


Mit Mel.
Nach Str. 5 Divisio, wodurch der liturgische Gebrauch aufser Zweifel. —
1, 3 Nursiae gegen den Reim Hs. —
7, 2 Glilam explanans Hs. Es ist
das Lib. 2 Dialogg. c. XII erzählte gemeint, weshalb sich gula, allenfalls
noch cella, als Emendation empfiehlt.

192. De sancto Benedicto.

1. Benedictus sit dominus, 5. Ferrum natat de profundo,


Qui junxit sibi cominus Crux vas fregit cum immund
Sanctum patrem Benedictum, Potu, Placidus levatur
Quia gessit cor invictum Ex aquis et reportatur
Christum prae cunctis Ad paternum gremium.
diligens.
6. Oleum multiplicatur,
2. Is nomine de gratia, Patrig natus suscitatur
.

Progemtus de Nursia, cdumba demons t ra tur


Ift
Claris ortus parentibus
Anima sororiS; datur
Scohs est Romae traditus
Ad supernum gaudium .

Nil praeter Deum sitiens.

3. Mundum fugat cum floribus 7. Aquas petra produxisti,

Pomposis spretis moribus, Verus le § is lator Chnstl '

Romani sumit habitum Animam ferre vidisti

Divine sibi praescitum, Germani teque praescisti


Hunc nutrix quaerit sedula.
Finiendum citms.

4. Sacerdos illi mittitur, 8. Archimandrita fidelis,


Paschae cibos ut deferat, Verus haeres Israelis,
Qui ab ambobus sumitur A morte nos suscitatos
Et laudes Deo praedicat, Domino conjunge gratos,
Cui sit honor per saecula. Ut assumamur mitius.
— 109 —
9. Pater, flamen et tu, Christe,
Fac, quo-d rogat sanetus iste,
Ut pro nobis oret is te
Collaudetque plus quam bis te
Sanctis cum coelestibus.

Diumale ms. Campolilien. anni 1433. Cod. Altovaclens. XIV. A. Brev. —


ms. Graecen. 1658 saec. 14. B. —
4, 2 eibus B. —
9, 3 Te ut pro nobis B;
nobis orat A.

193. De saneto Benedicto.


Ad Vesperas.

1. Benedicti solemnitas 5. Defunctos eulpis exuit,


Adest, quem mira sanetitas Dracone vagum terruit,
Christi monstravit famulum, Dat debitori pretium,
Dum puer sprevit saeculum. Adauget vasis oleum.
2. Vas fractum prece reparat Vexatun mundans alapat,
Et ad deserta properat, Cathenas visu dissipat,
Carnis obstat illecebrae, Defunctum patri reddidit,
Crux virus frangit funebre. Sororem coelo respicit.
3. Virgo domat instabilem, 7. Jesu munitus sanguine
Dat rupis aquam bibilem, Dum ad preces erigitur,
De lacu ferrum redditur, Transit et clara lumine
Fluctus Mauro percurritur. Via, qua migrat, cernitur.
4. Venenum corvus dejicit, 8. Insanae sensum tribuit
Mors hostis sanetum afficit, Specus, quam quondam coluit,
Saxum gravatum tollitur, Sic etiam post obitum
Illudens flamma pellitur. Viventis vivit meritum.
9. Cum genitore genito
Sit honor et paraclito,
Qui salvet nos a crimine
Benedicti precamine.

Clm. Monacens. (ol. S. Emmerami) 14343. saec. 15.

104. De saneto Benedicto.


Ad Laudes.

1. Aurora surgit aurea 3. Cujus carentum gratia


Festa restaurans annua, Tellus vomit cadavera,
Cum Benedictus arduum Devotis unda liquida
Coeli scandit palatium. Sicca lambit vestigia.
2. Quanta in summis aeeipit, 4. Totius orbis ambitum
Qui sie in imis claruit, Ter solis vidit radium,
Cujus micant prodigia Mens in auetore posita
Ter ampla mundi climata. Subjecta ceniit omnia.
110 —
5. Te, summe pater, quaesumus Sit patri laus ingenito
Pronae mentis visceribus, Sit decus unigenito
In coelum des conscendere, Sit utriusque parili
Quos terram doces spernere. Majestas [sacro] flamini.
Brev. ms. Neoclaustren. XII F 23 saec. 15. A. —
Brev. ms. Admonten.
746 anni 1439. B. — Brev. ms. Benedict, saec. 15. Cod. Palat. Vindob.
1896. C. —
Inter opp. Petri Damiani PP. LL. 145, p. 958.
1, 2 restaurat C. — 2, 1 accepit B. —
3, 2 Tellus movit C. 4, 3 in —
actore C. —Doxologie fehlt AC.

195. De sancto Benedicto.

1. Beata nobis gaudia 6. Ira frendens plebs subdita


Anni reduxit orbita, Patri veneni pocula
Dum Benedicti spiritus Dat, sed crucis signaculo
Thronis datur coelestibus. Vas rumpit velut jaculo.
2. Exsultet Sion filia 7. Curam confert dolentibus,
Tanti patris praesentia, Aegris salutem mentibus
Cujus vita terrestria Praestat, fugat daemonia,
Florent, fraglant coelestia. Praesens videt absentia.
3. Naturae stupent opera 8. Totam sub solis radio
Nova patris miracula, Mundi conspexit machinam,
Dum nutrici compatitur, Sicut columbam candidam
Vas fractum quod reficitur. Vidit sororis animam.
4. Aeterni regis munera 9. Vitam duxit sanctissimam
Degustans petit abdita, Et famam felicissimam
Quibus dum fert angustias Fineque perfectissimo
Hostis vincit versutias. Cessit ab hoc ergastulo.
-5. Doctus hinc Dei digito 10. Summo patri sit gloria
Dei vir exercitio Natoque laus sit maxima,
Sed ad vitae monasticae Honor, decus, decentia
Fit pastor regis gloriae. Sit pneumati per saecula.

Brev. ms. S. Crucis 310 saec. 15. A. - - Brev. ms. Campolilien. 1 saec.
14. B. — 4, 2 Petra degustans abdita B. - - 6, 4 tamquam jaculo B.

De sancto Benedicto.

1. Beata nobis gaudia 3. Ne mundi sequens Vitium


Commeudant haec solemnia, Subiret praecipitium,
Quae pater unctus gratia Reliquit artis Studium
Fruens habet in gloria. Deserti petens Stadium.
2. Exultet ergo concio 4. Aetatem transit moribus
Patris hoc natalitio, Resistens voluptatibus,
Sit gratiarum actio Spretis vitae favoribus
De Dei beneficio. Se dedit fatigatibus.
111

5. Dehinc virtute proficit, 8, Tantis pollens virtutibus


Quem Deus patrem praeficit, Mirandis lucet actibus,
Yita doctrinam elicit Quare coronis pluribus
In regula, quam conficit. Exsultat in coelestibus.
6. In cujus almo dogmate 9. Vir venerande numine
Vita formatur stigmate Benedictus et nomine,
Christi virtutum schemate Fac ; o pater et domine,
Culpae remoto themate. Nos dignos coeli lumine.
7. Culmen postremo gratiae 10. Sit trinitati gloria,
Contingens mentis acie Quae nos ab hac aporia
Refulsit sine macie Mundos a culpae scoria
Perfectionis facie. Locet in monte Moriah.
Brev. ms. Altovaden. LXVI. saec. 14. A. Diurnale — ms. Altovaden.
XV saec. 14. B. —
Antiph. Cisterc saec. 14. Cod. Prägens. XII C 7. C. —
Cod. Palat. Vindob. (ol. Campensis) 883 saec. 14 et 15. D.

197. De sancto Benedicto.

1. Benedicte inclite, 3. Adesse tuis famulis


Christi athleta splendide, Dignare, dux amabilis,
Adesto nostris precibus, Sentiant nostra pectora
Quas pie tibi fundimus. Tua semper munimina.
2. gloriose patrone, 4. Tu es nostrum refugium,
Nostrae salutis opifex, Tu robur potentissimum,
Ut digne demus cantica Tu salus et protectio,
Nostra disrumpe vincula. Nostraque jubilatio.
Cod. Palat. Vindob. 4089 anni 1460. — Die Form des Liedes läfst in
demselben den liturgischen Hymnus nicht verkennen.

108. De sancto Bernardino.


In Vesperis.

1. Lux ex Olympo prodiens 4. Corruscavit miraculis


Mentes humanas docuit, Vivens et mundo moriens,
Dum vis divina praeferens Cujus clarct spectaculis
In Bernardino claruit. Sepulchrum votis annuens.
2. In Bernardino claruit 5. Sepulchrum votis annuens
Triplex virtutis ratio, Sanat morbos et vulnera,
Os puro corde paruit, Extollit quisque rcdiens
Concordat operatio. Deum, qui fecit opcra.

3. Concordat operatio 6. Deum, qui fecit opera,


Petentium oraculis, Collaudat omnis spiritus,
Dum sancti praedicatio Ut nobis septem munera
Corruscavit miraculis. Sancti prece det coelitus.
Brev. ms. Francisc. Graecens. T 12° 2. saec 15. A. Diorn. ms. —
Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII 8. H —
mil vier [ntonationsweisen. B,
Der Hymnus hal die Eigentümlichkeit, dafs jode Strophe die Schlufszeile der
vorhergehenden wieder aufnimmt.
— 112 —
199. De sancto Bernhardino.
Ad Nocturnum.
1. Innovatur plebs fidelis, 4. Pastoris jussa peragit
Aeternae vitae nescia, Sed nulla profert jurgia
Quam pater duxit in caelis, Et claritatis contulit
Francisci proles inclita. Piae matris obsequia.
2. Bernhardinus, praeco tonans, 5. Mitis corde, verax ore,
Perlustrans mundum opere^ Doctrina facto consonat,
Decem legis cordas servans, Orta spinis cum decore
Coelesti plenus ubere. Haec vernans rosa pullulat
3. Spernens opes, salvans oves, 6. Trinae sedis praesulatum
Carnis conculcans zabulum, Volenti corde renuit,
Quem ligavit, supplantavit, Christi regis principatum
Pudicae mentis aemulum. Perennis vitae meruit.
7* Ingenitus et genitus
Cum spiritu paraclito
Nos hie absolvat penitus
Per hunc a eulpae debito.
Brev. ms. Francisc. anni 1492. Clm. Monacens. 23 152. 1,3 pater, —
Konj.; fehlt Hs. —2, 4 Coeleste Hs. —
7, 1 Ingenito et genito Hs.

200. De sancto Bernhardino,


Ad Laudes.

1. Sena, vetus civitas 3. Hujus vita prodigiis


Matris Mariae virginis, Per Universum rutilat,
Die Bernardini inelytas Solitisque suffragiis
Probati laudes carminis. Christi fideles visitat.

2. Sic aegris in servitium 4. Nam caecis lumen renovat,


Se dedit pestis tempore, Arentes artus solidat
Quibus sicut maneipium Et morientes sospitat,
Curvo servivit corpore. Quoslanguor jam consumpserat.
5. Patri, nato, spiritui
Sit sempiterna gloria.
Et nostro sit confluetui
Patris saneti memoria.
Diurn. ms. Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII H
8, mit dreifacher
Intonation. A. — Brev. ms. Francisc. Graecens. T 12 ° 2. saec. 15. B. 5, 3 —
confiietui B.

201. De sancto Bernhardino.


In 2. Vesperis.

1. Bernhardinum, qui divinum 2. Miles purus, dux futurus,


Jesu nomen egregium Carni praefecit spiritum,
Praedicavit et amavit, Quem Coronas, dum te donas,
Concinat plebs fidelium. Jesu, Corona virginum,
— 113

3. Orat patrem, rogat matrem, 6. Dat cor ipsum, dum se ipsum


Quem praedilexit nimium, Subdit more discipuli,
Ut praeserves, ut conserves, Gerit crucem post te ducem,
Jesu, redemptoromnium. Jesu,salvatorsaeculi.
4. Pauper mundo, te jucundo 7. A maligno sub Martino
Corde, reliquit junior Culpatur doctor gentium,
Haec terreaa votis plena, In docendis quem defendis,
Jesu, Corona celsior. Jesu, lux vera mentium.

5. Ergo mores non honores 8. Pater vere, nos tuere,


Sancti fit hujus mentio, Fili nate divinitus,
Quem decoras, quem honoras, Nobis parce, sed non parce
Jesu, nostra redemptio. Veni, creator spiritus.
Diurnale ms. Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII H 8. A. — Brev.
ms. Francisc. saec. 15. Cod. Graecens. T 12° 2. B.
Mel. O Sena vetus civitas. Irftonation derselben in A.
:

202. De sancto Bernardo.

Ad Nocturnum.

1. Jesu, amor unice, 5. Jam cum sponso dulcia


Föns totius gratiae, Pascis inter lilia.

Lilium convallium, In abysso luminum


Dulcis amor cordium, Coeli consors agminum,
Felices, quos reficis, Opulenta requie
Amor, qui non deficis. Cubans in meridie.

2. Grande donum gratiae, 6. Jam securus habitas,


Sequi regem gloriae, Vere fervet Caritas,
Quem circumdant lilia, Caritatis otium,
Sanctorum tot milia, Perenne soistitium,
Concrepantquc dulcibus Jugis exsultatio,
Hymnis atque laudibus. Frequens jubilatio.

3. Quorum in consortio 7. Angelorum curiae


Laetabundus gaudio Praesentatus hodie,
Fönte hausto gratiae Regis in cubiculo
Canticum laetitiae, Debriaris osculo,
Bernharde, concinis Sponsi clarus roseum
Regem cernens oculis. Introgressus thalamum.

4. Venustatus candidis 8. quam dulci jubilo


Paradisi liliis, Regis in palatio
Agnum sequens jugiter Ad consortes cursitas,
Promis singulariter Cogit enim Caritas,
Virginale canticum Flore jam perpetuo
Turnus junctus virginum. Coronatus candido.
Drevea, Hymni Inediti. 8
— 114

Sion regis filia, 10. Quem decorum gloria


Cujus omnis gloria Honestavit gratia,
Ab intus in aureis Unxit intus fervidum
Praedicatur fimbriis, Caritatis oleum,
Oleo non vacuum Oleum laetitiae,

Amplexare filium. Decor conscientiac.

11. Summa tibi trinitas


Temporum aeternitas,
Canticorum dulciter
Laus perennis jugiter,
Honor, virtus, gloria
Per aeterna saecula.

Brev. ms. Altovadens. LH


saec. 14. A. —
Brev. ms. Cellae Principum
saec. 14. Clm. Monacens. 7213. B. —
Diurn. ms. Graecens. 1463 anni 1357. C.
2, 1 Gaude donum A. —
Str. 5 q, 6 fehlen AC. —
Str. 7 fehlt B. —
9, 1 Magni regis B. —11, 1 tibi fehlt A.

203. De saneto Bernharde.

Ad Tertiam.

1. Gaudet chorus angelicus 3. Cum pausas hie, sanetissime,


Et ordo apostolicus, Salutem poscas animae,
Confessor cum martyribus, Vi de causam miseriae
Uterque cum virginibus. Sanctae matris ecclesiae.

2. Regis summi suavissimus 4. Et corporis et animae


Cibat omnes intuitus, Tota salva compagine
Bernliardus hoc prae omnibus Dei simus essentiae
Refulget ut carbunculus. Participes et gloriae.

5. Summi patris hoc filius


Praestet hoc et paraclitus,
Cum quibus gaudet plenius
Bernliardus Dei famulus.

Brev. ms. Fürstenrellens. saec. 15. Clm. Monacens. 7215.

204. De saneto Bertholdo Garstensi.

Ad Nocturnum.
Voce clara personemus 2. Qui Perchtoldum enutrivit
Et sinceris cordibus, Disciplinae moribus,
Manus nostras emundemus Sub qua regnum introivit
Operum a sordibus, Purus ab erroribus
Ut sie magnum collaudemus Et in vera pace vivit
Deum in coelestibus. Junctus confessoribus.
— 115 —
3. llle mente gloriosa 5. Sub aeterno salutari
Carnis jura domuit Yivens nunquam hebuit.
Et exempla copiosa Qui post carnem elevaü
Fratribus intonuit, Super astra debuit,
Quae ut bona pretiosa Ipse viam in hoc mari
Sic venari monuit. Stricto jure praebuit.

4. Hie saphyrum in decore 6. Quam dignetur aperire


Justus sine macula Nobis in exsilio,
Co-elum induit colore Ut valentes pertransire
Xubis in obstacula Piano supercilio
Clara cordium stupore Kos disponat dies irae
Fulgurans miracula. Patris in auxilio.

7. Praesta, summi genitoris


Aeterna potentia,
Praesta, nati redemptoris
Vera sapientia
Et nostri consolatoris
Spiritus dementia.

Cod. Mellicensis 617 saec. 15.

205. De saneto Bertholdo.


Ad Laudcs.

1. Coelestis aulae gloria 3. Sub nostrae carnis hedera


Aeterna in memoria Reliquitmundi foedera
Perchtoldum jam constituit Nee adhaerebat liomini,
Et vitae stolam induit. Tactus fervore Domiötr
2. Qui totus coelo deditus 4. Ipse benignis preeibus
Tractavit mente redditus Gregem demersum faeeibus
Ad paradisi gremium A damno mortis erigat
Dulce salutis praemium. Et via pacis dirigat.

5. Praesta pater etc.

Cod. Mellicens. 617 saec. 15.

200. De saneto Bertholdo.


In 2. Vesperis.

1. Gaude, Sion, urbs electa, 3. Gaude, summa civitatum.


Super Christum stans ereeta, Quae altissimum prima mm
Quae in arniis bellatorum In aeterno sede geris,
Ordinatum tenes chorum. Ubi sponsum intueris.

2. Tu es nutrix subaltema, 4. Tu es mater electorum,


Semper tendens ad superna, Semper viva spea bonorum,
Tu Perchtoldum enutristi Tu Perchtoldum. Banctum Dei
Sub amore Jesu Christi. Confessorem, jungis ei,

s
— 116 —
5. Sit laus vera Deo soli,
Summa virtus magnae proli,
Sit aeternum decus quoque
Procedenti ab utroque.

Cod. Mellicens. 617 saec. 15.

207. De sancta Brigitta,

Ad Laudes.

1. Dies salutis agitur 4. Sicut ovis quae periit


Et tempus acceptabile, Frater errans incredulus
Brigidae dum recolittfr Ad veram fidem rediit,
Festum praecommendabile. Christi minister sedulus.

2. Actus reformat regios 5. Venenum castrimargiae


Monens regem salubriter, Serpens antiquus obruit,
Ut per viros egregios Quod mater pudicitiae
Regnum regat feliciter. Cum angelo mox repulit.
3. Virtute Dei liberat 6. Jesu, nostra redemptio,
Possessum a daemonio Fac nos in regnis coelicis
Sponsa fratrem, quem visitat, Hujus patronae merito
Sano curat remedio. Sanctorum frui gaudiis.
Brev. ms. Altovadense LXII saec. 14. A Cod. Sitanstetten. CCXXXIL
saec. 15. B.
1, 4 recommendabile A. — 2, 2 und 3 fehlen A. 3, 4 Sana B. —
Str. 5 fehlt B. — 5, 4 mox repellit A.

208. De sancto Bonaventura.

Ad Laudes.

1. Sol claro fulget radio 4. Electus Bonaventura


Latebras fugans gentium, Miro gessit omine,
Quas catholicarum gladio Funis laetetur cinctura
Connexit miti mentium. Plebs alto pressa nomine.
2. Alto innixus lumini 5. Felix tu gaude Lugdunum
Prospicit iconismata, Tanti patris praesentia,
Tartaris trucis flumini Qui tibi trinum et unum
Unitis fert charismata. Sua monstrat dementia.
3. Tusa Graecorum pectora 6. Tuae nos, pater luminum,
Sacro reduxit flamine, Nate aeternae gloriae
Quique sprevere litora, Paracliteque numinum,
Christi quos emit sanguine. Adjunge tuae gratiae.
Brev. ms. Francisc. anni 1492. Clm. Monacens. 23152. A. Brev. Roman, —
imp. Venetiis (de Paganinis) 1512. B. —
Brev. Roman, imp. Venetiis (de Giunta)
1519. C. —
4, 3 Finis laetetur AC. —
6, 1 Qua nos B; Tua nos A.
— 117 —
209. De sancto ßurchardo.

1. Gaudium magnum referunt per annum


Festa Burchardi veneranda sancti,
In quibus regnum meruit supernum
Scandere felix.
2. Ipsius laudes resonemus omnes
Mente devota animaque tota,
Gratias dantes Domino canentes
Munere tali.
3. Hie Deo carus, pietate clarus,
Angliae nobis veniens ab oris
Coelicam vitam doeuit colendam
Vocibus, actis.
4. Post datum vitae spatium peraetae
Carne defunetus superisque junetus
Pro suis servis simul et catervis
Sedulus orat.
5. Doxa, majestas, honor et potestas,
Laus, salus, virtus, decus, ordo certus
Trino sit simul unitati Deo
Saecula euneta.
Brev. ms. Plagense s. sign, anni 1499. A. — Brev. Pataviense imp. Augustae
(Erh. Radolt) s. a. B.
5, 3 Trino sit simul unitati Deo AB. — Der Hymnus verbindet Quantität
und Reim. — Vgl. Acta SS. Oct. VI, 572.

210. De sancto Carsulo.

1. Congaudentes jubilemus 4. Qui locatus cum supernis


Sonoris concentibus, gratularis civibus,
Altithrono Deo trino, Aurem praebe pietatis
Qui junxit zetarium nostris supplicatibus,
Post sentinam mundi choris Intercedens pro salute
Hodie angelicis. corporis et animae.
2. Yirgis caesus et plumbatis, 5. Summe martyr athletarum
appensus equeleo, cum deo regnantium,
Ter auditur captivatus, Cleri tui et populi
sub praefecto Castulus adesto precatibus
Fabiano suffocatur Et criminum veternorum
arenae sub ponclere. resolve chirographum.

3. Hinc migrantem coeli civem 6. Cujus tumbae advolutus


coelestis militiae sanus redit languidus,
Stipant turmae voce clara Lumen ministratur caeco,
ferentes in aethera, claudi gaudent gressibus,
Sic suum contigit phase Fauces clamant, quae vetemis
sacro paschae tempore. haerebant silentiis.
— 118 —
7. Sit patri virtus, potestas,
perpes sempiternitas,
Ejus concrepet et nato
honor, jubilatio,
Pneumati salus perennis
saeculorum saeculis.
Brev. ms. Mosburgense saec. 14. Clm. Monacens. 2368. A. Brev. ms. —
Mosburgense saec. 15. Clm. Monacens. 23067. B.
2, 1 Virgis caesis B. —
2, 3 captivatus B. —
3, 3 voce clarae B.

6, 3 Lumen administrativ* cetus A; administratur caeco B. 7, 5 Pneumati —
Bit salus B.

211. De sancto Christoplioro.

1. Regem coelestis gloriae 4. Qui fretus Dei munere


Laudent flores ecclesiae, Deum cepit postponere,
Supernorum qui patria [Plus quam] militis cingulum
Victoris fulgent gratia. Legis dilexit vinculum.
2. Hos inter flores praeditum 5. Mundo totus emoritur,
Virtutibus Christopherum Christum vivendo sequitur,
Suo Christus clarissimo Laborum fructus aggregat,
Intronizat palatio. Ad coelos liber evolat.

3. Ortum primis natalibus 6. Nos ergo tanto martyri


Et procerum primordiis Corde et voce supplici
[Deque] gente Chanananea Laudes canamus debitas,
Vera refert historia. Deo ferventes gratias.

7, Sit Deo perpes gloria,


Cujus magna potentia,
Per quam victor egregius
Mundum vicit Christophorus.

ms. Voraviense 220 saec. 15.


Brev. —
1, 3 Supernorum patria Hs.

1, 4 fulget Hs. —
2, 1 Nos inter Hs. Versehen des rubricator. 2, 3 Suo —
nos Christus Hs. —
7, 1 Sit ergo Deo Hs. —
7, 2 magna est Hs.

212. De sancto Chrysogono.

1. Christe, fons omnis boni, 4. Sepultus illic corpore


Testis tui Chrysogoni Longo manebat tempore,
Festum colentes respiee, Sed nunc Tegrensensem lacum
Salvans reos hujus prece. Ornat per adventum suum.
2. Falsos Deos hie abnegans 5. Jam semper ejus spiritus
Tibique multos aggregans Te, Christe, laudat coelitus,
Afflictus est a perfidis Culpis per hunc nos exime
In carne poenis plurimis. Coeloque dignos effice.

3. Romae diu quas pertulit, 6. Praesta, pater cum filio

Et post Aquilejae fuit Et spiritu paraclito,


Jussu peremptus Caesaris, Trinus per aevum nomine
Diocletiani trucis. Regnans et unus numine.
— 119 —
Diurn. ms. Tegurin. saec. 15. Clm. Monacens. 26285. A. Diurn. ms. —
Tegurin. saec. 15. Clm. Monacens. 20112. JB. —
Diurn. ms. Tegurin. saec. 15.
Clm. Monacens. 20000. C. —
Brev. ms. Lambacen. CLXIX. saec. 14. D. —
1, 1 O fehlt AB; boni fehlt A.

213. De sancta Clara.

In 2. Vesperis.

1. Clara clarens, labe carens, 4. Dum conatur, ut sequatur


Luce lucet siderea, Clara Christi signiferum,
Stella poli juncta soli, Fit novella per te Stella,
Lux eccesurgitaurea. Conditor alme siderum.
2. Clara mente, clara gente
5. Assuero juncta vero
Causam traxit originis,
Hesther in clioris virginum,
Incorrupta Christo nupta,
Veneramur, invocamus
Consors paterni luminis.
Te lucis ante terminum.
3. Hostem sternens, fastum sper-
nens 6. In hoc festo gaudens esto,
Vias vitat discriminum, Soror senex, juvencula,
Iter pandit, post te scandit, Cui congaudes, redde laudes,
Jesu, Corona virginum. Plaude, turba paupercula.
7. In hac die, pater pie,
Mitte nobis paraclitum,
Qui per natum fers reatum,
De us, tuorummilitum.
Diurn. ms. Hermetisvillan. saec. 15. Cod. Griesens. 56. A. Brev. m-
S. Odiliae Rapoltivillan.saec. 15. Clm. Monacens. 10 929. B.
5, 3 Ne ritamus A. —
6, 2 Soror fehlt A. —
7, 2—3 fehlen A.

214. De sancta Clara.

1. Decus darum feminarum 4. Huic junguntur, concluduntur


Cum Christo Clara jubilat, .Velut in coclo sidera,
Coclibatus surgit Status, Continentes, rcquirentes
Aurora lucis rutilat. Aeterna Christi munera.
5. Curam gregis sponsa regis
2. Plaudat mater, deus pater
Gerit ut dux in acie,
Quam tanto ditat munerc,
Quam commendet, ut defendet
Cedat metus, psallat coetus
Splendor paternae glo-
Jam lucis orto sidere.
r i a o.

3. Lucet Clara, lux praeclara, 6. Matris prece ut a necc


Velut sol in mcridie, Solvas ac nexu criminum,
Quam perducis et inducis, Vera vitis, dulcis, mitis,
M agnae Deus potentiac. Jesu, Corona virginum.
Cod. Prägens. XIII E 2 auf einli« genden lofen Blättchen des 14. .Ihrh.
- 120 —
215. De sancta Clara.

In 2. Vesperis.

1. En praeclara virgo Clara, 4. Puritatc, paupcrtate


Rcgnat in regno luminum, Mater et ejus agmina
Quam amasti, desponsasti, Te sectantur, imitantur,
Jesu, coro na Virgin um. gloriosa Domina.
2. Mundo spreto corde laeto 5. Finit cursum, scandit sursum
Francisci magisterio Ciaret multo prodigio,
Carnem terit et te quaerit, Annotatur, comprobatur
Jesu nostra redemtio. In coclesti collegio.
o. Per te solem parit prolem 6. Yirgo pura, nostri cura
Sanctarum gregem pauperum, Fac tibi sit in curia,
Quas tu ditas et maritas, Sint optata per te data
Conditor alme siderum. Beata nobis gaudia.
Brev. ms. Francisc. saec. 14. Cod. Prägens. XIII C 14. A. Brev. ms. —
Francisc. anni 1464. Cod. Admonten. 851. B. —
5, 3 u. 4 fehlen B. 6, 1 —
u. 2 fehlen B.

216. De sancta Clara.

In 2. Vesperis.

1. Laetabundus plaudat mundus 6. Mundi blanda ut nefanda


Novis utens muneribus, Contempsit, sumens aspera,
Hilarescat et laus crescat, Sic mercatur, sie lucratur
Exsultet coelum laudi- Aeterna Christi mu-
bus. nera.

2. Gaude, coetus, novi fretus 7. Morte taeta, vitam naeta


Sacro Francisci germine, Optato vivit gaudio,
Sacrae gestus dies festus Jucundatur, gloriatur
A solis ortus cardine. In coelesti collegio.
8. Cujus actus vitam nactus
3. Virgo Clara vita clara,
Morborum tollit onera,
Cujus clarent spectacula,
Admirantur, venerantur
Lux accessit, qua decessit, Quem terra, pontus,
Plaude turba pauper- aethera.
cula.
9. Hujus funus, sacrum munus,
4. Juxta nomen ejus omen Donis ditat Assisium,
Nutu peregit coelico, Vota dando te laudando,
Vicit Clara mundo cara Christe, redemptor
Ex more docta mystico. o mn i u m.
5. Clausa aedes, nuda pedes, 10. praeclara virgo Clara,
Praecincta funem tenuit, Obtenta per te venia
Sic cordata illibata Deprecare et lucrare
Proles de coelo prodiit. Beata nobis gaudia.
- 121

11. Cujus prece nos a nece 12. Tibi decus, honor aequus,
Conserva, pater, invidi, lux beata trinitas,
Nee non ducas et inducas Collauderis, honoreris,
Ad coenam agnipro- Tu trinitatis unitas.
vidi
Antiph. ms. S. Johannis Pistoriens. saec. 15. Cod. bibl. Rossianae s.
sign. A. — Antiph. ms. bibl. Rossianae s. sign. saec. 15. B. 3, 2 clarant—
A. — 4, 2 pergit A.— 4, 3 Juxta A; vixit B. —
4, 4 docti AB. 5, 1 —
Clansam . . nudam A. — 7, 1 vita A. —
9, 1 Cujus B.

217. De saneto Claudio.


Ad Vesperas.

1. Jam Christus, dator munerum, 5. Impleta saneto spiritu


Munus Claudio gloriae Maneant vasa cordium,
Dedit in locum siderum Qui implevit in sonitu
Mutans luctum miseriae. Fide corda fidelium.
2. Cujus celebre hodie 6. Judaea Judae similis
Celebremus solemnium, Cur ei differs credere,
Novae festum laetitiae Qui pro te natus humilis
Novum dans mundo gaudium. Te primo venit quaerere?
3. Hie dum in laudes Domini 7. Tu signis et virtutibus,
Se praesentat praesentibus, Quae Claudius, lumen hominum,
Suo reddamus nomini Tuis offert obtutibus,
Laudes votis et voeibus. Convertaris ad Dominum.
4. Lumen de patris lumine, 8. Gloria tibi, trinitas,
Beatae proles virginis, Sit in coeli palatio,
Nos labefactos crimine Ubi per te felicitas
A labe mundet criminis. Nobis detur cum Claudio.
Brev. ms. S. Deodati saec. 16. Clm. Monacens. 10909.

218. De saneto Colomanno.


Ad Laudes.

1. Salve, felix miles Christi, 4. Es acriter verberatus,


Colomanne, qui vicisti Forcipibus laniatus,
Vagam mundi vanitatem Ovis, testis concrematus
Ac hostilem feritatem. Et in cruribus serratus.
2. Christi crucem bajulabas, 5. Haec tormenta nil ferebas ;

Quando le ipsum domabas, Jesu Christo adhaerebas,


Laeta mundi respuendo, Pari nece tu necatus
Plus adversa diligendo. Es in ligno strangulatus.

3. Poenas diras es perpessus, 6. Laureatis jam congaudes,


Viae causam dum confessus Ergo Deo nostras laudes
Eras, per quam Deo gratus lllic facito jueundas,
Et a malis criminatus. Ubi gaudiis abundas.
— 122 —
Fac nos tuo interventu Praesta pater, quod optamus,
Collocari in conventu, Praesta fili, quod speramus,
In quo agmina sanctorum Praesta Spiritus amborum
Psallunt regi saeculorum. Nobis regnum gaudiorum.

Brev. ms. Mellicense. 1780 saec. 15. A. —


Brev. ms. Lambacense CLXVI
saec. 15. B. —
Brev. ms. Hospitalens, saec. 15. Cod. S. Pauli ad Laventum
chart. 320. C.

219. De sancto Constantio.

1. Chorus hymnizans coelitum, 4. Decente comptus laurea,


Ob mundae vitae meritum Corona fulgens aurea,
Christi solis justitiae Dierum longitudine
Vernat cohaeres gloriae. Crescit in sanctitudine.

2. Hujus ubertas gratiae 5. Nocentis mala turbinis


Sic alludit ecclesiae, Fili repellas virginis,
Ut carnis motu labiles Admittens preces martyris
Keddat supernis habiles. In orbe lato celebris.

3. Horum situs consortio, 6. Tranquilla dones tempora,


Cum sit aequa pröportio, Sana mentes et corpora,
Palmae vitalis omnibus Sacro nos emptos sanguine
Gaudet praesul Constantius. Salves in tuo nomine.

7. Patri verboque inclito


Cum spiritu paraclito
Laus decantetur sedula
Per infinita saecula.

Hymn. ms. S. Galli 16 anni 1446 ohne Mel. — 6, 4 Salvas Hs.

220. De sancto Constantio.

1. Decente comptus laurea 3. Nocentis mala turbinis


Gaudet praesul Constantius, Fili repellas virginis,
Dierum longitudini Admittens preces martyris
Crescit in sanctitudine. In orbe lato celebris.

2. Deum confessus balnea 4. Tranquilla donans tempora


Laetus intrat ferventia Sana mentes et corpora,
Nudatis atque calcibus Sacro nos emptos sanguine
Premit carbones igneos. Serva in tuo nomine.

5. Patri verboque inclito


Cum spiritu paraclito
Laus decantetur sedula
Per infinita saecula.
Hymn. ms. S. Galli 440 saec. 15 et 16. Mit Mel. — Vgl. No. 219.
— 123

221. De sancto Corbiniano.

1. Ave pastor bone, 7. Hora matutina


Praesul ac patrone Splendet lux divina,
Plebis Christianae, Qua ut leti tui
Flos Corbiniane. Meruisti frui.

2. Sumens donum piscis 8. Mortis praescis horam,


Te tuosque pascis, Fratribusque coram
Farne pro urgente Sacramentis fretus
Aquila ferente. Astra scandis laetus.
3. Solvitur a nece 9. Ad coenam vocatus
Crucis tua prece Intras trabeatus
Latro triduanus Nuptiali veste,
Sanae vitae sanus. Discumbis honeste.
4. Monstratur in füre 10. Sublato pastore
Mulae redditurae Oves in errore
Signum sanctitatis Luporum furore
Tuae pietatis. Uno clament ore:
5. Virga fodis fontem, 11. Nos favore precum,
Unda rigat montem, Quo scandisti, tecum
Signum hodiernum Trahe, pastor bone,
Manet sempiternum. Pater et patrone.
6. Vitam praecellenti 12. Sit laus patri, nato,
Enecti jumenti Pneumati beato,
Mansuetus in cursus Qui est Deus unus,
Saginam fert ursus. Honor trino trinus.

Brev. ms. Plagense anni 1499 s. sign. A. —


Hymn. ms. Claustroneo-
burgens. 968 saec. 14. 13. —
Brev. ms. Graecens. 1548 saec. 15. C. Brev- —
Kimense imp. s. 1. 1518. D.
6, 2 Evecti AD. -. 6, 2 in cursu A. —
6, 4 defert ursus AD. 8, 2 —
Fratribus coram AD.

222. De sanctis Cyrillo et )Ietho(lio.

1. Festis praecipuis debita cantica


Pangant multiplici laude sonantia
Ora unanimem cordis habentia
Sonum cum vocis strepitu.

2. Digne fert hominum commemoratio,


Quos coeli suscepit splcndida optio
Augens angelicis coetibus agmina
Pontiticum haec fraterna.
3. Quare coelicolis inclita gaudia
Et Moravicolis festa celebria,
Quorum conciliis se sociat pia
Plebis convenientia.
— 124 —
4. Clemens obsequiis talibus affore
Dignetur deitas clementi amore
Nostris pectoribus inserens gratiam
Et fidei constantiam.

5. Virtus, laus et honor simul et gloria


Sit patri, genito, spiritui sancto,
Cujus manet trina, regnat et unica
Sine fine poteiitia.

Brev. ms. Capit. Olomucens. 155 saec. 15. A. Hymn. ms. — c. comment.
saec.15. Cod. Prägens. XIII G 9. B. —
1, 3 Oris unanime B. — 5, 3 Cujus
manet aeterna B.

223. De sanctis Cyrillo et Methodio.

1. Festa celebria colit ecclesia


In vocis jubilo dulci symphonia
Vehitque ad regnum Christus sempiternum
Cyrillum cum Methodio.

2. Digne fert hominum dulcis memoria,


In Christum Dominum quod tunc Moravia
Credidit fortius, fidem felicius
Haec dum praedicant lumina.
3. Adsunt coelicolis inclita gaudia
Terraeque incolis sacra solemnia
Quoruum consiliis se sociat omnis
Plebs fidelis Moraviae.

4. Clemens obsequiis talibus affore


Velit ut deitas clementi amore,
Populi unitas cordis ex fervore
Precum impetret amore.
5. Virtus, laus et honor omniumque decor
Sit patri, genito, flaminique sancto,
Cujus manet trina regnat et unica
Sine fine potentia.

Cod. Prägens, (ol Trebonens.) I E. 25. fol. 154. a. saec. 15. - Bearbeitung
und Veränderung des vorstehenden Liedes. — 3, 4 Moravia Hs.

224. De ss. Cyrillo et Methodio.

1. Gaudet mater ecclesia 2. Swatopluk prudentissimo


De pontificum gloria, Quorum usus consilio

Quorum vita insignior Se baptismate abluit,

Ciaret et gloriosior. Christo placere studuit.


125 —
Borywoyg dux Bohemiae Regnum credit Moraviae
Christi cognitonomine Cum ducatu Bohemiae,
Plebem gentis Bohemiae Per hos regi altissimo
Divinae subdit gratiae. Spreto cultu nequissimo.

Cod. Prägens, (ol. Trebonens.) I E 25 saec. 15. Zuschrift späterer Hand.

225. De sancto Dionysio.

1. Ave pater scandens polum, 3. Ope guberna fragiles


Ave pie visens solum, Mundi hujus in pclago
Annua festa munia Atque exutos corpore
Tua sacrans praesentia. Pie benignus suscipe.

2. Offer, sacerdos optime, 4. Quo sine fine gloriam


Moresque et preces nostras Deo patri et filio

Sacra Fidem, martyr Dei, Una cum sancto spiritu


Moresque nostras corrige. Tecum canamus perpetim.

Hymn. et Sequent. ms. 8. Emmerami saec. 15. Clm. Monacens. 14667.

226. De sancto Dionysio.

1. Pax Christi velut gladius, 5. Dant verbum Dei gentibus


Qua pius gaudet animus, Salutem nescientibus,
Fortis ut mors dilectio, Ob hoc plectuntur capite
Qua mundi fit despectio. Acceptae Deo victimae.

2. Hanc amatoribus
suis 6. Sed sanctus Dionysius
Concessit Deus dominus, Caput assumens manibus
Hoc austro gelu solvitur, Deportavit ad tumulum
Quod aquilone volvitur. Viani duorum milium.
3. Hoc igne sancti spiritus 7. Post haec ipsius martyris
Repletus est divinitus Corpus translatum Noricis,.
Beatus Dionysius, Sacer Emmrane, in tua
Cum venerat Parisius. Collocatur ecclesia.

4. Junguntur ei socii 8. Per quorum patrocinia


Pernobilis negotii Et amborum suffragia
Rusticus, Eleutherius, Ab universis hostibus
Uterque jam sidereus. Nos liberari poscimus.

9. Sit laus patri cum filio,

Sancto simul paraclito,


Qui doctorem hierarchicum
Beavit Dionysium.

Diura, ms. 8. Emmerami saec. 15. Clm. Monacens. 14842. A. — Hymn.


et Sequent. ms. S. Emmerami saec.
,r
'
/ie.Clm. Monacens, 14(167. B. — Nach
Str. 4 Divisio.
— 126 —
227. In translatione s. Dionysii.
Ad Noeturnum.
1. Consonent cuncta nostrae vocis Organa,
Psallat vis omnis utriusque hominis
Hymnum laudando in hoc natalitio,
Quod nobis magnum jam redditur annuum.
2. Hoc festum namque coelendum praecipue
Hie venerandi patris Dionysii
Praesenti templo sacravit translatio
Mire repertis revelata literis.

3. Unde divinam, precamur, clementiam


Ut nos illius mereamur preeibus,
Quem pro patrono huic dedit coenobio,
Translatum longe de partibus Galliae.
4. Gloria patri sempiterna perpeti,
Laus coaeterno sit ejus et filio

Honor que saneto pneumati paraclito


Et nunc et ultra per aeterna saecnla.
Diurn. ms. Sanemmeramen. saec. 15. Clm. Monacens. 14842. A. Hymn. —
<et Sequent. ms. Sanemmeramen. saec. 15 /i6. Clm. Monacens. 14667. B. —
2, 4 revelata lateris A.— 3, 1 deprecamur A.

228. In translatione s. Dionysii.

1. Electus doctor gentium 5. Discussis enim omnibus


Convertens Dionysium, Scrutiniis in somnibus,
Athenis patrem ordinat, Ne dubium sit posteris,
Quem Clemens Gallis destinat. Rem certam vulgant literis.

2. Hie fidem plantans dogmate 6. Nos ergo semper facias,


Plantatam rigat sanguine, Jesu benigne, gratias
Hie victor coelo spiritum, Tibi devotas canere
Dat terrae carnis habitum. Pro tarn insigni munere.
3. Tandem devotis fraudibus 7. Et tu, Machari nobilis,
Colendum Caesar laudibus Christi pugil immobilis,
Patronum Gallis abstulit Tuo dicatos pulvere
Et Ratisponam detulit. Fac tecum coelo vivere.
4. Post plures annos igitur, 8. Hinc Emmeramus lateri
Dum super hoc ambigitur, Wolfgangus alter alteri,
Caesar et papa veniunt Hoc praesul inter praesules
Et sanetum hie inveniunt. Tu nos salvari postules.
9. Gloria tibi, Domine,
Cujus signamur nomine,
Cum patre et paraclito
Pro pignore tarn inelyto.
Brev. ms. S. Emmerami saec. 15. Clm. Monacens. 14600. Diurn. ms. —
5. Emmerami saec. 15. Clm. Monacens. 14664. — Hymn. et Sequent. ms.
S. Emmerami saec. 15 /i6. Clm. Monacens. 14667. Brev. monast. S. —
Emmerami imp. 1571.
— 127 —
229. De sancta Dorothea.

1. Festum nunc celebre colamus hodie,


Melodum gloriae pangamus sobrie,
Cantica sonora, neumata decora
Vox promat citharea.
2. Conscendat jubilans hymnus ad aethera
Coelorum, elimans crimina vetera,
Veniam implorcs corrigendo mores,
dulcis Dorothea.

3. Mola destruis, cellula virtutis,


Gentiles instmis, regula salutis,
Per te, virgo bona, sororum Corona
Fulcitur gemmis aurea.

4. Urunt flammivomae mamillas faculae,


Carnem fuscinulae lacerant ferreae,
Fortiter caeditur, acriter teritur
Facies fuste rosea.

5. De viridario rosas notario


Mittis orario vitae solario
Errantem allicis, damnatum eruis
A nece sie tartarea.

6. Oramus, domina, reprime noxia,


Morbos elimina, cicatrices sana,
Da flere scelera, et cum angelica
Laetari semper Chorea.

7. Praestet hoc trinitas veraque unitas,


Pater et filius, almus paraclitus,
Simplex essentia, regens viventia,
Cui serviunt aethera.

Brev. ms. S. Floriani XI 386 saec. 15. A. —


Brev. ms. S. Floriani XI
402 saec. 15. B. —
Brev. ms. Mellicense 992 saec. 15. C. Brev. ms. —
Secoviense saec. 15. Cod. Graecens. 1556. D.
1, 1 Festum quam celebre C. —
4, 3 teritur fehlt A. 4, 4 fasce —
rosea A. —
7, 3 Simplex cui serviunt aethera A. —
7, 4 Per saeculorum
saecula A. —Vgl. Morel 395.

230. De saneto Edmundo.

Ad Vesperas.

1. Jam Christus, dator munerum, 2. Solcmnis surgit hodie


Munus Edmundo gloriae In Edmundi praeconinm
Dedit in locum siderum Novae dies laetitiae
Mutans lacum miseriae. Novum dans mundo gandium.
128

Dum hora laudum Domini 6. Ex omni parte precibus


Se praesentat praesentibus, Edmundi tuos protege,
Reddamus ejus nomini Tu, qui tibi faventibus
Laudes votis et vocibus. Te faventem non denegas.
4. De patris lumen lumine, 7. Judaea Judae similis,
Beatae proles virginis, Cur ei differs credere,
Nos labentes in crimine Qui pro te natus humilis
Mundes a labe criminis. Te primo venit quaerere?
Impleta sancto spiritu 8. Sed signis et virtutibus
Maneant vasa cordium, Edmundi quae lux hominum
Qui implevit in sonitu Tuis offert obtutibus,
Fide corda fidelium. Convertaris ad Dominum.
9. Gloria tibi, trinitas,
In personarum proprio,
Una permanens deitas
Sine fine principio.
Antiph. ms. Hilariense V anni 1632. —
Mel. Jam regina discubuit. :
-

Vgl. den Hymnus gleichen Anfangs De sancto Claudio.

231. De sancto Edmundo.

Ad Tertiam.

1. Aeterne rex regnantium, 4. Fremunt servi, cum Dominus


Regnans in throno gloriae, Servos quaerat in tartaro,
Quo tidei pugnantium Gaudent cum nihilominus
Datur triumphus gratiae. Regnat Deus Dei caro.
2. Scandens ad te vox pauperum 5. Hinc te precamur supplices,
Precum ferens praeconia, Dum hora surgit tertia,
Manum referat munerum Spiritum in nos duplices
Perfectam super omnia. Tua superna gratia.
3. Ut trina vis, qua vivitur, 6. Gloria, laus, imperium
Dum vivit in te, Domine, Voce reddatur sedula
Mane si quid extollitur, Edmundo danti gaudium
Flectat in Jesu nomine. In sempiterna saecula.
Ant. ms. Hilariense V anni 1632 mit Mel. —
3, 2 Dum vivit in nomine
Hs. — Das Lied ist offenbar älter als seine Quelle das beweist der tadellos
;

gehandhabte zweisilbige männliche Reim.

232. De sancto Edmundo.


Ad Completorium.

1. Christe, qui lux es mentium, 2. Precamur mente debita,


Mentes fide purificans, Visita nos et instrue
Mentibus te timentium Et per Edmundi merita
Lumen beatum praedicans. Quietam noctem tribue.
— 129 —
3. Ne gravis nos exercitus Defensor, nos ab hostibus
De nocte nocens obruat, Defendas, ut solitus es,
Ne reus carnis exitus Ne mercentur sanguinibus,
Nos tibi reos statuat. Quos sanguine mercatus es.

4. Oculi carnis dormiant, 6. Memento tui memorum


Qui se contra nos erigunt, Et pro nobis de virgine
Hostes cape, ne capiant Natus in fine temporum,
Famulos, qui te diligunt. Adesto nobis, Domine.
7. Praesta, pater, fili, flamen,
Ut a nobis periculum
Omne tollas et gravamen
Regnans per omne saeculum.
Antiph. ms. Hilariense V anni 1632.

233. De sancta Elisabeth.

1. Deus tuorum militum 5. AeternaChristimunera,


Pauperum atque divitum, Elisabeth per opera
Veni missus divinitus Fractis membris redit vigor,
Nunc sancte nobis Spiritus. Rerum, Deus, tenax vigor.

2. Primo dierum omni um 6. Rex gloriose mar tyrum,


Qui eras, fac solemnium Ut vincamus hostem dirum,
Elisabeth nos promere Datur exempli species,
Jam lucis orto sidere. Christe, qui lux es et dies.
3. Vexilla regis prodeunt, 7. Jesu, Corona celsior,
Haereses cunctae pereunt Omni qui es humilior,
Per signa suae gratiae, Fac ditet nos humilitas,
Magnae Deus potentiae. lux beata trinitas.
4. Exsultet coelum laudibus 8. Virginis proles opifex,
Elisabeth quod precibus Quos percutit peccatifex
Kedit ad te omnis reus, Converte nos ad Dominum
Rector potens, vcrax Deus. Te lucis ante terminum.
9. Veni, redemptor gentium,
Tollens vitae fastidium,
Ut veniamus fulgidi
Ad coenamagniprovidi.
Brev. ms. S. Floriani XI 47o saec. 15. A. —
Brev. ms. Ducumburgense
G8 saec. 15. J>. —Brev. ms. Capit. Cracoviens. 20 saec. 14. C.
2, 2 da solemnium BC. —
4, 2 Elisabethque A. —
6. 1 Christe redemtor
omnium JiC; dafs die Lesart von A die richtige ist, beweist der Reim, der
durch den ganzen Hymnus zweisilbig ist BC scheuten die Anrufung rex
martyrum in einem Liede de vidua; daher die Änderung. - (>. 3 Dator
exempli A. — 8, 2 pervertit A; peccati lex B. —
8, 8 Ad te converte A:
Converte ad te 15. —Die ersten und Letzten /eilen der Strophen Anfange
bekannter Hymnen.
Dreves, ffymni [nediti. 9
— 130 —
234. De sancta Elisabeth.
Ad Nocturnum.
1. Exultent tiliae matris ecclesiae,
Nam regis filia contemnens vilia
Scandit ad aethera, sumens post aspera
Aeterna Christi munera.
2. Ligna cum vidua ista ingenua
Deo collegerat, ignem accenderat
'

In domo animae, ardens te intime,


Lucis creator optime.
3. Illustris matrona jactat duo dona
Gazophulacio, fides et actio
Currunt in stadio, ades cum bravio,
Jesu, nostra redemtio.
4. Summa nobilitas et morum claritas
Ornat Elisabeth, servat cum Jochabet
Foedus conjugii in spe refugii,
Summi largitor praemii.
5. Ancilla pauperum, filia procerum
Fieri voluit, utrumque tenuit,
Animae speculum et opus sedulum,
Agnoscat omne saeculum.
6. Bonorum operum donum fructiferum
Sentit et recipit, dum fide percipit,
Quanta sit gratia, quae dat cum gloria
Beata nobis gaudia.
7. Elisit aemulum, decorat saeculum
Multis miraculis lumen dat oculis,
Vires debilibus, succurrit omnibus,
Exsultet coelum laudibus.
8. Te invocantibus adsis fidelibus,
Qui nullum despicis sed omnes respicis,
Tu via, veritas, vitae aeternitas,
Tu trinitatis unitas.
Cod. S. Petri Salisburgens. a V 8 saec. 15. A. —
Cod. S. Petri Salis-
burgens. a V 15 saec. 16. B. — Diurn. ms. Norimbergens. anni 1514. Clm.
Monacens. 15915. C.

235. De sancta Elisabeth.


Ad Vesperas.

1. Gaude, felix Hungaria, 2. Elisabeth sanctissima


Gaude de Christi munere, De te nascendo prodiit,
Laudes in voce varia Rite detestans infima
Corde promas et opere. Coeleste regnum petiit.
131 —
3. Terreni regis filia 6. Vita defunctis redditur,
Regi coelesti placuit, Aegris confertur sanitas,
Electum super millia Claudus directe graditur,
Quaerens invenit, tenuit. Caecos illustrat claritas.
4. Conjuncta coeli civibus 7. Hanc ergo dignis laudibus
Vitae potatur flumine, Nostra collaudet concio.
Divinis vacans laudibus Quae nos profusis precibus
Lumen videt in lumine. Commendat Dei filio.
5. Laeta stupet Thuringia 8. Sit laus patri cum filio,

Fractis naturae regulis, Sancto simul paraclito.


Dum perficit suffragia Qui nos purgatos vitio
Fiunt miranda saeculis. Regno collocet coelico.

I3rev. ms. Scotor. Vindobon. 53


b. 10 saec. 14. A. —
Brev. ms. Francisc.
Posoniens. 50 saec. 15. B. —
Orat. ms. Tegurin. amii 1469. Clm. Monacens.
20124. C. —
Brev. FF. Praedicatt. imp. Venetiis 1514. D.
2, 2 De te nascente A de renascendo C. —
3, 1 Sereni regis B. Str. 5

;

6, 7 fehlen D. —
5, 1 stupent A. 6, 1 Vitae defunctus A.

236. De sancta Elisabeth.


Ad Nocturnum.
1. Magnae Deus potentiae, 5. Contractis, paralyticis,
Qui potentes non abjicis, Caecis et epilenticis,
Elisabeth egregiae Surdis, mutis, deformibus
Aures inclina canticis. Succurrit almis precibus.
2. Dilecta tibi famula 6. Cuncta morborum genera
Pro te facta paupercula, Depellit ejus dextera,
Quia pavit famelicos, Amplectens enim vetera
Cibos sumpsit angelicos, Laeva nescivit opera.
3. Horrendas morbi species 7. Per eam, Christe, quaesumus
Et lepram non abhorruit, Quia per nos non possumus,
Unde viventis facies Ut a matris letiferae
Ut sol frequenter splenduit. Tu nos ablactes ubere.
4. Excmplum facta viduis 8. Prolihonorem regiae
Claris fulget miraculis Fac prosequentes modulis,
Vitam reddendo mortuis, Sincera mentis acie
Membris quictem trcmulis. Tuis adjunge vernulis.
9. Sis, pater potentissime,
Fili sapientissime,
Spiritus benignissime,
Tutela nobis animae.

Brev. ms. Aquilegiense saec. 15. Cod. semin. Brixinens. s. sign. A.


Orat, ms. Tegurin. anni 1469. Clm. Monacens. 20124. B. Clin. Monacens —
«S394 saec. 15. 15.
1, 4 Aurem A. —
6, 1 Contra morborum AH. — 6, 3 Cujus amplectenc
dextera BC. —
6, 4 Laeva nescii BC.
9*
— 132

237. De sancta Elisabeth.


Surgit de stirpe regia 4. Nam mortuo lantgravio
Lux singularis gloriae, Viro cuncta pauperibus
Ferens alta prodigia Prompto praebet subsidio
Nata regis Hungariae. Piis intenta usibus.
2. Elisabeth puellula 5. Plangunt leprosi ulcera
Generis spreto culmine Sanctae tutricis funera,
Yitam ponit sub regula Color laetus moerentibus
Vili contenta tegmine. Fit signis subsequentibus.
Felix nonus Gregorius 6. Octo resurgunt mortui,
Hanc fovit, et dum docuit, Morborum cuncta genera,
Iustructa volat altuis, Sumant precantes servuli
Coeli regna promeruit. Aeterna Christi munera.
Brev. ms. bibl. Rossianae s. sign. saee. 14.

238. De sancto Emmeramo.


1. Lauda, Hierusalem, Deum, 5. Putationis tempore
Lauda, Sion, atque eum, More botri se scindere
Qui confortavit pessulum, Et membratim dividere
Portas, seras et ostium Volens, Deo confidere.
2. Sanctae matris ecclesiae, 6. Scalam ascendit patiens
Cum Emmeramum paterne Ut Jacob Deum sitiens,
Pontificat Bavariae Mulctatus membris singulis^
Civitati Ratisbonae. Hie est casus terribilis.
3. Oritur Aquitaniae, 7. Fortunata Bavaria,
Praesulatur Pictaviae, Tu claudis sanetuaria.
Quas reliquit cum genere Quae non celant cellaria
Ditatus dei munere. Per varia suffragia.
4. Domum patris et populum 8. dulce decus praesulum,
Oblitus est ob Dominum, Cruoris ferens flosculum,
Intravit in exsilium, Funde preces ad Dominum,
Quaesivit Dei filium. Quod noxas tollat hominunu
9. Gloria tibi, Domine,
Qui certantes magnifice
Pro tuo sancto nomine
Coronasti deifice.
Hymn. ms. S. Emmerami saec. 15. Gm. Monacens. 14667.
et sequent. —
Die Hs. besagt zwar „Alia prosa de Sancto Emmeramo" indessen beweist ;

doch die Form, besonders die Doxologie am Schlüsse, dafs das Lied ein
Hymnus und keine Sequenz ist. —
7, 3 selant Hs.

239. De sancto Emmerico.


Chorus coelestis agminis, 2. Cujus rivus dulcedinis
Coetus superni eulminis Et decor pulchritudinis
Ad thronum summi numinis Dignis largitur [luminis]
Melos attollat carminis. Donum beatitudinis.
— 133

3. Hujus vigore gratiae 6. Hoste sie victo triplici


Confessor stirpis regiae Confessor virgo coelici
Aevo in pueritiae Principis et uranici
Cultum sequens munditiae, Stola vestitur duplici.
4. Henri cus, dux catholicus, 7. Qua decoratur splendide
Regis et haeres unicus, Turbae amictus nitidae,
Miles Christi mirificus Consors est sine macula
In carne vixit coelicus. Agni per euneta saecula.
h. Mundum contempsit labilem, 8. Patri decus ingenito,
Carnem subegit fragilem, Gloria unigenito,
Daemonis et versatilem Sitque compar laus debito
Ensem subegit debilem. Spiritui paraclito.

Brev. ms. Franciscan. Posoniens. saec. 15. No. 50. 2, 3 Dignus. Lücke —
in der Handschrift sichtlich. —
2, 4 Domini beatitudinis Hs. 4, 1 Emme- —
ricus Hs. gegen das Versmafs; Emmericus und Henricus gehen als Synonyma. —
8, 3 debito laus Hs.

240. De sancto Emmerico.


Plaude, parens Pannonia, 3. Ab ipsa pueritia
De tarn felici filio, Deum timere dididit,
Cujus virtute varia Subter pedum vestigia
Coelum repletur gaudio. Cuncta terrena subjicit.
In te regnum de germine 4. Conservans pudicitiam
Dux Henricus exoritur, Yitae devitat maculam.
Ortus salutis semine Domans cordis laseiviam
Deo eultore seritur. Spernit consortis copulam.
5. Summo patri et Domino
Ejusque soli ülio
Cum spiritu paraclito
Sit sempiterna gloria.
Brev. ms. Albense saec. 15. Cod. Lambacens. LXXX1X. A. Brev. ms. —
Palat. Vindob. 1812 saec. 14. B. —
Cod. Prägens. XIII G 9 saec. 15. C.
1, 1 Gaude parens felix Panonia C. —
2, 2 Dux Emmericus A. —
3, 3 Beatus pedum A. —
5, 1 Trino Deo et simplici A. 5, 4 Et nunc —
et in perpetuum A; In sempiterna C.

241. De sancto Erasmo.


Ad Nocturnum.
1. Martyr Christi eximie, 3. Et nil laesionis pateris :

Mundum vicisti hodie, Dum Caesar perfunderis


his
Quando ab hac miseria Heu, clamat, uror misere,
Scandis ad vera gaudia. Succurre, sanete, propere.
2. Qui dum pro fide tunderis, 4. Pars vulgi perit tertia,
Plumbo, pico perfunderis, Quando corruscant fulmina,
Oleo, cera, sulfure Ne percamus hodie,
Solutis in sartaginc, Salva nos ab hoc d:\emone.
— 134 —
5. Christum praedicat omnibus 6. Credit plebs videns talia,
In ipsum confidentibus, Et quadraginta milia
Draconi sanctus imperat, Sunt baptizati hominum
Ne quemquam hie contaminat. Adstantes ad speetaculum.
7. Laus, honor, virtus, gloria
Regnanti super sidera
Sit patri et sit filio,
Spiritui paraclito.

Hymnarius bonus Job. de Domassin. anni 1429. Cod. Prägens. XVII


p 20. —
1, 3 Quando fehlt Hs. —
3, 3 clamas Hs.

242. De saneto Erasmo.


Ad Vesperas.

1. Martyris sacri annua 5. Quem angelus arripiens


Erasmi nunc solemnia Levavit ac praeeipiens,
Celebrando terrestria Quod foret illic praedicans
Perstrepent et coelestia. Et mentes Christo convertens,
2. Nam ipse ab infantia 6. Respice, praesul praeclare,
Refulsit diva gratia, Qui passus es tarn amare
Nocte surgendo media Resinae, plumbi fervore,
Ferre gliscit media. Picis tenacis que cerae.

3. sacerdos piissime, 7. Sit nobis gravis haec poena


Qui spreta vitae carie Protectio a catena
Vivebas percastissime, Hostis, semper fide plena
Pauperum fautor optime. Coeli speremus amoena.

4. Praesulatus aspernator, 8. Tibi, Deus altissime


Egestatis adamator, Atque tili piissime
Cujus corvus praepositor Spiritus ac paraclite,
Dapis, praeeepti auditor. Sit honor, decus perenne.

Hymnarius bonus. Joh. de Domassin. anni 1429. Cod. Prägens. XVII


F A.
20. —
Hymn. ms. cum commento saec. 15. Cod. Prägens. XIII
G 9. B. —
1,1 sacra B. —
1, 3 celebrent B. —
1, 4 ac coelestia B. 2, 3 —
surgens media B. —
3, 2 vitae carcere A. —
5, 1 aeeipiens A. 7, 1 haec —
gravis B. —
8, 4 decus, honor A.

243. De saneto Erasmo.

1. pater alme, Clemens atque pie,


Da te laudemus, ardenter amemus
Nunc revoluto martyris in festo
Sancti Erasmi.
2. Hie pius, prudens, idola deludens
Sed deum caeli animo fideli
Voce fatetur nee minis terretur
Imperatoris.
— 135 —
3. Tentus insignis praesul a malignis,
Alente non sanus Diocletianus
Hunc Dei sanctum carceris ad antrum
Ferro ligavit.

4. Fustibus caesus sulphureque laesus,


Hinc calefacto plumbo resoluto
Praesul addictus, nee per haec est victus
Fortis atbleta.
5. martyr digne praesul et benigne,
Nos tuae laudi vacantes exaudi
Nosque commenda Deo et emenda
Crimina nostra.
6. Domino regum canamus in aevum,
Qui coronavit sanetos et beavit,
Quorum obtentu nostroque conventu
Coelica dentur.
Brev. ms. Plagense s. sign, anni 1499. A. —
Brev. ms. Voraviense 129
saec. 15. B. —
Brev. ms. Scotor. Vindob. 50 li 9 saec. 15. C. Brev. ms. —
Lincense f o 24 anni 1525. D. —
Brev. Kimense imp. s. 1. 1518. E.

244. De sanetü Erasmo.


Ad Nocturimm.

1. Fortis athleta martyrum 4. Erasmus, vir egregius,


Et lux clara pontificum Ter caesus duris fustibus,
Erasmus est, cujus sacra Ungulis tortus inguine
Festa colit ecclesia. Ferrea uritur tegmine.
2. Cum quibus ille gaudia 5. Resolutis plumbo, pice,
Tunc conscendit ad ardua Cera, resina, sulphure
Deicolarum dapibus Ac oleo hie perfusus
Fruiturus coclestibus. Illaesus stat ab ignibus.
:!. Hunc vita fert antistitem 6. Hujus prece assidua
Ac Christi probat martyrem, Nobis rerum äuge bona
Quia victis tortoribus Ac post culparum veniam,
Jam gaudet in coelestibus. Christe, da coeli gloriam.

7. Haec genitor praestet summus


Genitorisque filius
Sanctus simul paraclitus,
Trinus et unus Dominus.
Brev. ms. Secoviense saec. 15. Cod. Graecens. 1548. A. Antipli. ms —
Öclieftl arienseanni 1425. Clin. Monaeens. 17 002. B. —
3, 1 vita fecit A.

245. De saneto Erasmo.


1. Erasmi de victoria 2. Regis ferocis pertulit
Psalmis, hymnis, dramatibus Erasmus discriminium,
Gratuletur ecclesia, Acgrotis raento contulit
II x sultet coelum laudibus. Magnum Salicis gaudium.
— 136

3. Ardebat quidem reddere 5. Duro caesum martyrio


Haeredes tui filii Märtyrern hunc emcritum
Tuo tibi ex munere, Unis digne consortio,
Summilargitorpraemii Deus, tuorum militum.
4. Signis, verbis, subsidiis 6. Valvam pandis aetheream
Animas infidelium Sancto tanto dignissime
Tuis dedit imperiis, Post coronam purpuream,
Rex Christe, factor om Aeterne rex altissime.
nium.
7. Subvcntu no-s propitio
Consolari divinitus,
Cum patre et cum filio
Veni, creator spiritus.
Cod. Gottwicens. 202 saec. 15. A. —
Brev ms. Capit. Cracovien. 20.
saec. 15. B. —
Brev. ms. Graecense 1548 saec. 15. C. —
1,1 de fehlt C. —
1, 2 Psalmis de vicinis de agmatibus B. —
2, 2 discriminum B. 3, 1 —
Arebat A. —
3, 3 ex fehlt A. —
5, 1 Multo caesum B. —
5, 2 hunc meri-
tum B. —
5, 3 Vitis digne B.

246. De sancto Erasmo.

1. Haec dies acceptabilis, 4. Christi miles egregius,


Qua pater venerabilis Armiger quippe regius,
Erasmus coelo spiritum Verum secutus Jonathan
Per dignum reddit meritum. Ad pugnam promptus inclitam.
2. Praesul doctorque celebris 5. Per bella triumphalia
Multos duxit de tenebris Multa subjugat milia,
Per verbum evangelicum Et hostiles satellites
Ad Christum lumen coelicum. Fideles fiunt milites.
3. Doctrinis et miraculis 6. Rex coelestis magnalia
Hostes fugat ut jaculis, Ac mira mirabilia
Ritum profauum destruit, Ostendit in hoc milite,
Oiltum divinum iustruit. Qui militavit inclite.

7. Qui nos sacro precamine


Emundatos a crimine
Commendet regi domino
Qui regnat sine termino.
Brev. ms. Gottwicense 436 saec. 15. A. —
Brev. ms. S. Floriani XI 472
saec. 15. B. —3, 2 et jaculis B. —
5, 3 Et sie hostiles A.

247. De sancto Erhardo.

1. Proles praeclara Scotiae, 2. Et cujus probant merita


Praesul Erharde inclite, Per signorum indicia,
Quem nobis Clemens Dominus Quae iiunt in debilibus
A terrae misit finibus. Et multis aegrotantibus.
137 -
3. Hunc locum tui corporis 5. En Jesum Christum Dominum
Valla pacis praesidiis, Fac tu nobis propitium,
Ut nos et monasterium Ut et nos tibi debitum
Sequamur vitae dominum. Persolvamus obsequium.
4. Patronum te virgineus 6. Laus tibi, saneta trinitas,
Consentiat hie euneus, Vera et una deitas,
Omnis cum clero populus, Quae in sanetorum meritis
Senes cum junioribus. Semper es admirabilis.

Brev. ms. S. Floriani XI 406 saec. 15. A. —


Diurn. ms. Mallerstorfensc
saec. 15. Clm. Monacens. 8159. B. —
Brev. ms. S. Emmerami saec. 15. Clm.
Monacens. 14913. C. —
Str. 2 fehlt B. —
3, 3 Ut sit hoc monasterium B. —
3, 4 Salutis dominicum (1. domicilium) B. —
4, 2 Sentiat hie B. 5, 1 —
Tu Jesum B. —5, 2 Fac nobis B. —
Der Hymnus war jedenfalls (vergl.
3, 1 u. 4, 1 —
2) für das Niedermünster in Regensburg gemacht.

248. De saneto Erhardo.

Ad Laudes.

1. Prompto etpuro animo 5. Et tandem fessus senio,


Hymnum canamus Domino Coelesti dignus praemio.
Pro patris nostri meritis, Diem hie clausit ultimum
Sancti Erhardi praesulis. Victurus apud Dominum.
2. Nobilis hie scotigena 6. Ejus quanta sint merita.
Et verus mundi advena Testantur beneficia,
Praedicans evangelium Quae impetrat, debilium
Convertit corda gentium. Sanitas et languentium.
3. Doctrinis ac miraculis 7. Hujus placatus preeibus
Fidemque dedit populis, Esto nobis propitius
Fratre juvante plurima Et Christianis omnibus
Construxit monasteria. Te Deum invocantibus.
4 Novus Christi agricola 8. Pro tali patrocinio
Loca quaerens fruetifera, Laus tibi et confessio,
Propter lucra dominica A quo sumit exordium
Petivit regna Norica. Omne sanetorum meritum.
Brev. ms. Garstense anni 1415. Cod. Lincens. p 12. A. r
Brev. ms. —
S. Crucis. 320 saec. 14. B. —
Hymn. et Sequent. ms. 8. Emmerami saec.
15 /ig. Clm.
Monacens. 14667. C. —
2, 4 gentilium A. —
4, 1 Bonus Christi B.

249. De saneto Eustacliio.

Ad Laudes.

1. Ilomam redit Eustachius, 2. Trajanus jam obierat,


Victor miles egregius Viani carnis inierat,
Regni devictis hostibus, Adriani malitia
Castrorum fractis postibus. Successit cum saevitia.
— 138

3. Imperio praedominans, Impellitur Eustachius,


Christianos abominans Ut offerat quantocius
Mortem infert credentibus Simulacris inanibus
Et Cbristum confitentibus. Humanis factis manibus.

5. Ab Adriano destitit
Et illi sectae restitit,
Detestans idolatriam,
Anhelans coeli patriam.

Brev. ms. Voraviense 268 saec. 15. A. — Brev. ms. Secoviense saec. 15.
Cod. Graecens. 471. B.

250. De sancto Eustachio.

1. mira dispensatio, 4. Itur et fit obediens

Dei praedestinatio, Katechizatus rediens,


Quemvis trahis subtiliter Renatus in baptismate
Et salvas mirabiliter. Cessat ab omni schismate.

2. Mittis cervum cruciferum, 5. Vocatur tunc Eustachius,


Qui fecit salutiferum Qui Placidus dictus prius,
Tuum asseclam Placidum, Mutato sibi nomine
Glentilitate perfidum. Surgit fides in homine.

3. Humane cervus loquitur, 6. Ipse, uxor et filii

Quo Placidus instruitur, De deitate conscii,


Episcopum ut adeat In trinitatem creduli
Et in baptismo madeat. Fidem sectantur seduli.
7. Et nos cum ipsis Dominum
Profitentes unitrinum
Mente laudemus sedula
Per saeculorum saecula.

Brev. ms. S. Floriani XI 472. saec. 15. A. Brev. ms. Lincense — o r


24 saec. 15. B. —
Brev. ms. Plagense. s. sign, anni 1499. C. Brev. ms. —
Voraviense 268 saec. 15. D.
1, 1 O miranda D. —2, 1 crucifixum BC. — 6, 1 Ipse vox A. — 7, 2
unicum A. — 7, 4 In saeculorum CD.

251. De sancta Felicitate.

Gaude, mater ecclesia, 3. Felix mater Felicitas,


Tantae matris solemnia Felix fratrum nativitas,
Recolendo celebribus Quos matri mater gratia

Cordum ac vocum laudibus. Patris junxit in patria.
2. Quae septiformis spiritus 4. Contemptis cruciatibus,
Donis imbuta coelitus Blanditiis, terroribus,
Septem profudit pignora, Certant mortis in stadio
Septena coeli sidera. Sancti pro vitae bravio.
— 139 —
5. Poenas tortor accumulat 7. Confortat mares femina,
Nee simul omnes jugulat, Cum fletu spargit semina,
Terrere parans alium Quae laetanter reeipiat,
Alius per supplicium. Cum tempus messis veniat.
6. Mater natorum vulnera 8. Tu nunc, mater cum filiis,

Gaudens videt et funera, Coeli fruentes gaudiis,


Regno gestit praemittere, Nostis Deum supplieibus
Quos sie sequatur propere. Piis placare preeibus.

9. Sit trinitati gloria


Sanctorum in victoria,
Laus, honor, jubilatio
Et gratiarum actio.

Brev. ms. Aquilegiense saec. 15. Cod. semin. Brixinens. s. sign. — Nach
8, 2 ferentes gaudiis. —
8, 3 Nostris deum.

252. De sanetis Fereolo et Ferutio.

Ad Vesperas.

1. Psallat chorus fidelium 4. Quorum nos patrocinia


Festum revolvens annuum, Ad coeli ducant agmina,
Quo martyres in curia Ut regnemus cum incolis
Locati sunt siderea. In sacris tabernaculis.
2. Sacerdos hie Fereolus, 5. Protegatur Chrysopolis
Irenaei diseipulus, Horum sanetis suffragiis,
Sacris refulsit moribus Per quos rogamus Dominum
Dignisque actionibus. Suae salutis praemium.
3. In sacro namque dogmate 6. Cui laus, virtus, imperium
Resplenduit mirince Per omne manens saeculum,
Cum levita Ferutio, Qui regnat trinus unice,
Athleta Dei maximo. Cuncta regens justissime.

Brev. ms. S. Deodati saec. 16. Clm. Monacens. 10909. 2, 2 Hie By


remi. — 5, 1 Chrysopolis =
Vesontium (Bisontium).

253. De saneto Francisco.

Ad Laudes.

Plaude, turba paupercula, 3. Vili contentus tegmine,


Patre ditata paupere, Sacro calescens flamme,
Laudis propina pocula Vincunt algorem canmata,
Sacro depressa ubere. Christi dum gestat Stigmata.
Hie simplex, rectus, humilis, 4. Carnem mundumque conterens
Pacis eultor amabilis, Hostes malignos proterens,
Lumen in vase tictili Auream victor mernil
Ardcns, lucens in fragili. Aureolam, dum doeuit.
— 140 —
5. Pauper, nuclus egreditur, 6. Verorum pater pauperum,
Coelum dives ingreditur, Nos pauperes fac spiritu,
Spargit virtutum munera, Consortes redde superum
Aegris profligat vulnera. Ereptos ab interitu.
7. Patri, nato, paraclito
Decus, honor et gloria,
Sint hujus sancti merito
Nobis aeterna gaudia.
Hymn. ms. Francisc. saec. 14. Cod. Prägens. XIII B 1. A. Brev. ms. —
Francisc. anni 1464. Cod. Admontens. 851. B. —
Brev. ms. Francisc. saec.
14. Cod. Griesens. 27. C. —
Unvollständig und inkorrekt bei Mone 922.

254. In festo stigmatum s. Francisco

1. Crucis Christi mons Alvernae 4. Ad quem venit rex e caelo


Recenset mysteria, Amictu seraphico,
Ubi salutis aeternae Sex alarum tectus velo
Dantur privilegia, Aspectu pacifico,
Dum Franciscus dat lucernae Affixusque crucis telo
Crucis sua studia. Portentu mirifico.
Hoc in monte vir devotus 5. Cernit servus redemtorem
Specu solitaria, Passum impassibilem,
Pauper a mundo semotus Sanctorum imperatorem,
Condensat jejunia, Tarn puim, tarn humilem,
Vigil, nudus, ardens totus Verborum audit tenorem
Crebra dat suspiria. Viro non effabilem.
Solus ergo clausus orans 6. Vertex montis inflammatur
Mente sursum agitur, Vicinis cernentibus,
Super gestis crucis plorans Cor Francisci transformatur
Moerore conficitur Amoris ardoribus,
Crucisque fructum implorans Corpus vero mox ornatur
Animo resolvitur. Mirandis stigmatibus.
7 Collaudetur crucifixus
Tollens mundi scelera,
Quem lau dat concrucifixus
Crucis ferens vulnera,
Franciscus, prorsus innixus
Super Christi foedera.
Cod. S. Peter Salisburg. a. VI. 52. saec. 15. — Cfr. Daniel I, 316.

255. De sancto Gabriele.


Ad matutinum.

1. In Gabrielis ordine 2. Throni, Virtutes, Seraphim,


Aeterna lucet claritas, Potestates, Archangeli,
Ardet amoris lumine Dominationes, Cherubim,
Seraphica limpiditas. Principatus et angeli.
141

3. Hi Spiritus angelici 5. Ab arce missus coelitus


Assistunt Deo jugiter Divinam per indaginem,
Et trinitati simplici Virtute fatur spiritus,
Sanctus proclamant dulciter. Sanctam repleri virginem.
4. Ex quorum coetu mittitur 6. Declarat hoc mysterium
Nostrae salutis bajulus, Gabriel sanetae virgini,
Hie Gabriel qui dicitur, Quae clamat pandens gaudium:
Jlagni consilii angelus. Ecce ancilla domini.
7. signifer angelice,
Qui donas mundo gaudia,
Tuis praesenta coelice
Aeterna frui gloria.

Brev. ms. Rappoltivillan. saec. 15. Clm. Monacens. 10929. A. Cod. —


S. Petri Salisburgens. a IV 42 saec. 15. B. —
6, 3 gaudens B. Diurn. ms. —
Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII 8. C. H —
1,1 Gabrielis in ordine
C. —1 , 3 Gaudet amoris C. —
1,4 Seraphice B. 2, 3 atque Cherubim—
AB. —5, 4 Sanctus repleri C. —
6, 3 gaudens B. 7,4 Tuisque —
praesta C.

256. De saneto Gabriele.


Ad Laudes.

1. In hierarchia coelica 4. Potestas ejus cernitur


Mirus fulget hierarchicus, Cum volat missus subito,
Secreta rimans deica Et caro Christi gignitur
Dux angelorum unicus. Ex ejus verbo credito.

2. Ardens amore nimio 5. Thronorum robur Gabriel


Divino dictus Seraphim, Ignaram captat virginem,
Plenus Dei mysterio Concipere Emanuel,
Digne vocatur Cherubim. Trinitatis imaginem.

3. Virtus de coelo prodiit 6. signifer angelice,


Per hunc virtutum cumulum, Qui dones mundo gaudia,
Coelum caecis aperuit Tuis praesenta coelice
Nobis Deus per angelum. Aeterna frui gloria.

ms. Rapoltivillan. saec. 15. Clm. Monacens. 10929. A.


Brev. Brev. —
ms. Hermetisvillan. saec. 15. Cod. Griesens. 56. B. —
Diurn. ms. Franciscan.
saec. 15. Cod. Prägens. VII H
8. C. —
Cod. S. Petri Salisburg-ens. a IV
42 saec. 15. D.
1, 2 Nixus fulget D; Murus est hierarchicus B. 4, 4 creditur B. — —
5, 2 In aram captat B. —
6, 3 Tuis praecenta A; Tuisque praesta C.

2Ö7. De saneto Gabriele.


In 2. Vesperis.

1. Lux coelorum, angelorum 2. Ave Stella, Dei cella,


Decus decantat veniens Navigantis in aequora,
De Maria melodia: Rons plena vitae vena,
Verbum supernum pro- 1 1 Lumina aonc pectora.
dien s.
— 142 —
3. Devotorum angelorum 5. Jesum natum per affatum
Precibus fusis hodie Gabrielis praefulgidi,
Vota sume, o rex summe, Confitemur et scutemur
Te deprecamur hagie. Hostis a telo perfidi.
4. Tu de caelis Gabrielis 6. Cum beatis nobis datis
Voce venisti angeli, Sanctorum sertis numerum.
Nos defendes, cum descendes, Vitam donet, nos Coronet,
Jesu, salvator saeculi. Conditor alme siderum.
Diurn. ms. Francisc. saec. 15. Cod. Pi agens. VII 8. A. H
Diurn. ms. —
Hcrmetisvillan. saec. 15. Cod. Griesens. 56. B. —
Brev. ms. S. Odiliae
Kappoltivillan. saec. 15. Clm. Monacens. 10929. C. —
Cod. S. Petri Salis-
burgens. a IV 42. saec. 15 /i6. D. —
1, 1 Dux coelorum A; Lux sanctorum
B. —3, 1 De istorum D.

258. De sancto Gaudentio.


In Vesp. et Noct.

1. Felix per omne saeculum Quem Petrus coeli claviger


Est urbs Novariensium, Sibi probat non imparem,
Ubi confessor inclitus Urbis matronam nobilem
Dei fulsit Gaudentius. Ad liberandum dirigens.
2. Hunc senior Laurentius A quo sanata exstitit,

Peremptus a crudelibus Dum hostis pulsus abiit,


Mausolei cultoribus Et ejus salus omnium
Lectorem parvum docuit. Moestorum fuit gaudium.
3. Editus Hipporegiae, Dum transiit Gaudentius,
Nutritus sed Novariae, Successor est Agapius,
Martini post notarius, Quem ipse praeelegerat,
Eusebii mox socius. In carne donec aderat.
4. Simplicianus exhibet Credentes Christo Domino
Hunc primum hie pontificem, Salvantur ejus merito,
Sicut ipse praedixerat, Si digne confitebimur,
Cunctorum fides rutilat. Et nos omnes salvabimur.
9. Praesta, beata trinitas,
Concede, simplex unitas,
Ut precibus Gaudentii
Possimus coelo perfrui.
Brev. ms. saec. 15. s. sign. bibl. Rossianae. 7, 2 Agabius Hs. — 7, 4
atterat Hs.

259. De sancto Gaudentio.


Ad Laudes.

1. Clari sacerdos nominis, 2. Hunc imbuit Laurentius,


Sacri peritus dogmatis, Ejus laude clarissimus,
Plebem Dei Gaudentius Hunc illi dignum meritum
Sacris pavit sermonibus. Junxit parem Eusebium.
— 143 -
3. Pergit minister et comes 6. In re canit Ambrosius,
Mori paratus exsul est, In tempore Gaudentius,
Miles probavit, praesulis Causam paris miraculi
Se posse formam sumere. Vero loquuntur spiritu.

4. Pius vates Ambrosius, 7. Petrus coelorum janitor


Facundiae qui floribus Suo movit oraculo
Decus fuit ecclesiae, Urbis matronam nobilem
Gaudentium sie alloquens: Ad vatis aedem currere.
Reor, episcopaberis. 8. Dum templa gressu contigit,
Respondit Vera asseris,
: Daemonem rides expulit,
Creandus sum ab altero. Exusta peste femina
Migrabis ante saeculo. Mox egit Deo gratias.

Praesta, beata trinitas,


Concede simplex unitas,
Ut preeibus Gaudentii
Possimus coela perfrui.

Brev. ms. saec. 15. bib. Rossianae s. sign. 4, 1 Qui pius vates Hs.
8, 1 Sum templa gressu Hs.

260. De saneto Georgio.

1. Artis decor, verbi Schema Eurus spirat ab aurora,


Personet decoris thema, Zepbyrus a noctis hora,
Novae laudis diadema Auster festum hoc irrora
Cudat regi gloriae. Fecundo rigamine.
2. Plaudat color et figura 5. Ipsa die vernant prata
Cum rhetoricae pictura, Et in spicas tument sata,
Promat omnis genitura Lucent Tempe flore grata
Elyon victoriae. Et vernant de gramine.
Canant spherae planetarum, 6. Annum condit ver odore,
Plaudant circuli stellarum, Sol in gyro propriore
Pliades et lux earum Novo polit humum flore
Ardoris vibramine. Roris temperamine.

7. Genitori, geniturae,
Proli patris et figurae,
Modulentur plasmaturac
Cum amborum tiaminc.

Brev. ms. Landishutense saec. 15. (Jim. Univ. Monacens. 153. A. Cod. —
SangaHens. 418 saec. 15. B.
1, 1 urbis Bcema 15. 1,—4 Cui dat 15. —
2, 1 Pandat B. 3, 1 —
Gaudet 15. —Nach Str. (I eine Strophe in unbesorgtem Versmafs Are pater
Gregori etc., die sicher unecht ist. B. —
Das Versmafs legi die Vermutung
nahe, dafs unser Eymnus ursprünglich als Sequenz u. /. aui die Melodie
Verbum Immun credichtel worden.
— 144 —
261. De sancto Georgio.

1. Festum beati martyris 5. Hinc agonista Domini


Georii digne colimus, Impavidus sartaginem
Domine, rex piissime, Plumbum ferv entern insiliit
Tu precum vota suscipe. Atque laetus repausavit.

2. Qui pro aeterno nomine 6. Ignis de coelo mittitur


Regis tormenta sustulit, Idolumque comburitur
Ut mereamur praemia Et idola in pulverem
Suscipere coelestia. Redacta sunt et cinerem.

3. Hie Daciano principe 7. Post haec tyrannus pessimus


Suspensus in equuleo Ira repletus fervida
Laceratus est ungulis Praecipiens decollare
Lateribusque crematus. Choris junxit angelicis.

4. Missus in antrum carceris, 8. pie martyr Geori,


Post haec in rotam aeneam Pro nobis ora Dominum,
Impositus comminuit Ut Suevienses incolas
Incolumis et permansit. Pio favore protegas.

9. Praestet hoc nobis deitas


Beata patris ac nati
Cum pneumate paraclito
Et nunc et in perpetuum.

Hymn. ms. 410 saec.


S. Galli 15. 3, 3 est fehlt Hs. — 3, 4 Lateribus
atque Hs. — 6, 4 in cinerem Hs.

262. De sancto Georgio.

Ad Laudes.

1. Gloriose Christi martyr, 2. Te devote suspirantes


miles invictissime, exuas periculis
Qui pro fide trinitatis Ac post hujus carnis metam
tulisti supplicium, jungas coeli civibus,
En triumphas super astra Quo perenni valeamus
inter floresmartyrum. tecum frui gloria.

Gloria et honor Deo


usquequo altissimo
Una patri filioque
inclito paraclito,
Cui laus sit et potestas
per aeterna saecula.

Brev. ms. S. Waltrudis Montens. anni 1597. Hsch. 7966 der kk. Familien-
Fidei-Kommifs-Bibliothek Wien.
— 145 —
263. De sancto Georgio.
1. Novelli sideris exorto jubare
Mundus cum superis festo non impare
Promunt praeconia, nos enim gratia
Visit ex alto oriens.
2. Granum projicitur in terrae gremium,
Dans, quando moritur, fructum eximium,
Sic post martyrium odorem varium
Dat Georgius moriens.
3. Ictus supplicü fortiter patiens,
Palmam martyrii ovans suscipiens,
Hinc beneficia mater ecclesia
Per eum plura suscipit.
4. Qui patientia tormenta superat,
Meriti gratia lictores tolerat,
Effuso sanguine pro Christi nomine
Bravium vitae accipit.

5. martyr semina culparum remove,


Virtutum germina in nobis promove,
Ut ita libere possimus currere
In mandatorum semita.

6. Implora precibus jugiter Dominum,


Nobis pauperibus amorem geminum
Libens ut, tribuat atque nos instruat
Reddendo vota debita.

7. Nostraque inclytis describi nomina


Procura meritis in vitae pagina,
Ut poli solium post hoc exsilium
Capiamus feliciter.

8. Patri ingenito honor et gloria,


Sit unigenito salus, victoria
Benigno flamini sit, trino numini
Laus sit nunc et perenniter.
Brev. ms. Ducumburgense 68 saec. 15. A. — Brev. ms. Dueiimburgense
67. saec. 15. B. —
Nach Str. 4 „Divisio".

264. De sancto Gregorio.


1. Laudibus dignis resonemus omnes
Corde devoto veneranda sacra
Tarn refulgentis meritis beati
Festa patroni.
2. Qui satus Romae patre Gordiano,
Silviamatre genitus pudica,
Traxit et famam genere ex avito
Nobilitatis.
Dreves, Hymni tnediti. 10
— 146 —
3. Artibus puris teneris sub annis
Impiger sensus aluit tenellos
Atque gustavit studio frequenti
Dogmata Christi.
4. Struxit ad Christi venerationem
Claustra sex fratrum Siculis in arvis,
Septimum sumptu proprio latina
Struxit in urbe.

5. Post cleri ritus statuit precesque,


Cuncta restaurans monumenta sedis,
Ordines cleri revocansque sacros
Papa creatus.

6. Nunc tuis praesens age sis, Gregori,


Corde sincero flagitamus omnes,
Quatenus sacris sociemur astris
Arce polorum.
7. Sit Deo nostro decus et potestas,
Sit salus perpes,sit honor perennis,

Qui poli summa residet in arce


Trinus et unus.
Hymnar. ms. Hermetisvillan. anni 1553. Cod. Griesens. 23.

265. De sancta Gertrnde.


Ad Vesperas.

1. Jesu, flos matris virginis, 4. Tuis, precamur, meritis


Yotis faveto supplicis Nos solve nexu criminis.
Hymnizantis tibi gregis Ut cum judex advenerit,
Gertrudis festa praesulis. Agni jungamur dexteris.

2. Tempsit quae tui gratia 5. Nunc et te rogat pupillus,


Cosmi ridentis basia, Gertrudis virgo, grex tuus
Malens coeli theoricam Suffragia,quo precibus
Vitam sequi quam perditam. Votisque preces fundimus.
3. Hanc matrem sensit pupillus, 6. Trinae monadi gloria
Inops, egens et languidus, Sit perpes, pangant omnia
Pedem claudis, lumen caecis Simploque semper triplici,
Vitam praebentem mortuis. Laus, decus, virtus parili.

Cod. Palat. Vindob. 4715 anni 1427.

266. De sancta Hedwige.


In Vesp. et Laudibus.

1. Congaudeat ecclesia 2. In exemplum est posita


Hedwigi claris moribus, Nobilibus haec nobilis,
Quam coronavit gloria Nam univit seposita
Christus in coeli sedibus. Facta dives et humilis.
— 147

Haec temperatis moribus 5. Vita, mores, miracula


Nee non placidis exstitit, Excellensque devotio
Valde larga pauperibus Pro Christi clamant famula,
Voluptatibus restitit. Quod sit cum Dei filio.
Utens perpaucis poculis, 6. Praesta, Deus, petentibns
Fastus corporis mitigat Per Hedwigis suffragia,
Et sursum cordis oculis Ut in eorum mentibus
Tensis docet, quem diligat. Tua non desit gratia.
Brev. ms. Altovadense L II saec. 14. A. —
Brev. ms. Palat. Vindob.
saec. 14. B. — 4, 4 diligit A. —
5, 3 Christi clamant quod famula A. —
5, 4 Sibi cum Dei filio A.

207. De saneta Hedwige.

1. Exsultet jam angelica 3. Judith fulgens jejunio,


Festiva turba gaudio, Dorsum cruentans verbere,
Laetetur aula coelica Hostem prostravit gladio,
Hedwigis natalitio. Carnem non sinens serpere
2. Hesther nova fastigio 4. Marthae gerens officia
Sed fastus prorsus nescia Pietatis visceribus,
Humilitatis studio Anhelans ad coelestia
Pervenit ad coelestia. Sparsit quaeque pauperibus.

5. Summi largitor praemii,


Hedwigis natalitio
Fac nos ejus consortii
Aeterno frui gaudio.

Antiph. ms. Praedicatt. Cracoviens. s. sign. saec. 15 /i6. Mel.: Aeterni


patris unice.

268. De saneta Hedwige.

Ad Vesperas.

1. Gemma fulget ecclesiae, 4. Sacris imbuta literis


Hedwigis, duetrix Slesiae Aetate licet tenera
In lucem data gratiae Thesauro sui pectoris
Gaudiumque Poloniae. Nova condit et vetera.

2. Fulget vita mirabilis, 5. Instat orationibus,


Plena bonis operibus, Psalmos non cessat promere,
Multimodis in populis Pro malis imininentibus
Meritorum virtutibus. Die noctuque gerne re.
3. Sub annis pueritiae 6. Cujus praeclara merita
Dei timore subdita, Nobis implorent veniani.
Cor gerit innocentiae Ut dimittantur debita
Dcvotioni dedita. Per Jesu Christi gratiam.
10*
— 148 —
7. Nos supplices exaudias
Pacemque nobis conferas,
Omnes fideles protegas,
Te deprecamur, trinitas.
Hymn. ms. (c. commento) saec. 15. Cod. bibl. Jagellonicae 2012. A. —
Brev. ms. sec. notulam et ritum dominorum theutonicorum imp. s. 1. 1500. B.
1 3 u. 4 Ducissam sanctam colite Vos gentes nunc Poloniae A.
, —
2, 1 Fulsit ista miraculis A. — |

Str. 4 u. 5 verstellt A. 4, 4 Laetanter —


scandit aethera A. —
Str. 7 fehlt B.'

269. De sancta Hedwige.

1. Gemma lucet ecclcsiae 3. Haec est oliva pullulans


Novo fulgore rutilans, Rivosque fundens olei,
Hedwigis mater Slesiae Robur mentis illuminans
Nos meritis laetiiicans. Cognitione fidei.

2. Ex nobili plantario 4. Pietatis dulcedine,


Prodit cedrus de Libano, Viriditate frondium,
Perenni virens folio Carismatum pinguedine
Fit cypressus ex platano. Morbos curans debilium.
5. Sic de palmis victoriae
Praedulces fructus capiens,
Triumphum tenet gloriae
Aeterna dona possidens.
Brev. S. Annae Pragae saec. 16. Cod. Prägens. XII D 3.

270. De sancta Hedwige.

Ad Laudes.

1. Hedwigis piis actibus 4. Florens vita, miraculis,


Non cessabat insistere, Imperabat daemonibus,
Pro malis imminentibus Optatam in periculis
Die noctuque quaerere. Opern ferens poscentibus.
2. Sacris imbuta litteris 5. Psallebat flexis genibus
Divina mente sedula Aut humi dato corpore,
Novae legis ac veteris Fixis in coelum vultibus
Scrutabatur oracula. Orabat omni tempore.
3. Plena Dei scientia 6. Cujus praeclara merita
Et prophetiae spiritu Nobis implorent veniam,
Multa vidit praesagia Ut dimittantur debita
De defunctorum exitu. Per Jesu Christi gratiam.
7. Hujus nobis per merita
Christus condonans debita,
Det in praesenti gratiam
Et in futuro gloriam.
- 149 —
Brev. ms. S. Annae Prägens, saec. 16. Cod. Prägens. XII D 3. A. —
Antiph. ms. Praedicatt. Cracoviens. s. sign. saec. 15 /i6. B. —
Brev. sec. notulam
et ritum dominorum Theutonicorum imp. 1500. C.
3, 4 Defunctorum exitu A Defunctorum in exitu B.
; 6, 1 —
4 in mit —
abweichender Keimstellung A:
Hujus nobis per merita
Christus condonans debita
Det in praesenti gratiam
Et in futuro gloriam.

271. De sancta Hedwige.

1. Laudemus votis intimis 4. Infirmos, clausos carcere


Hedwigem, venam copiae, Visitavit sollicite,

Profusam elemosynis Absolvit prece, munere


Egenorum inopiae. Saepe truncandos capite.

2. Mandatum Bei provide 5. Peregrinos cxcipiens


Quae dum implere studuit, Curavit lotis pedibus,
Pro potu aquae frigidae Jus sepulturae faciens
Justi mercedem tenuit. Defunctorum corporibus.
3. Manus levans esuriem 0. Hujus nobis per merita
Panem petenti tribuit, Christus condonans debita
Algoris pellens rabiem Det in praesenti gratiam
Veste nudum operuit. Et in futuro gloriam.

Brev. St. Annae Prägens, saec. 16. Cod. Prägens. XII D 3. A. Brev. —
sec. notulam et ritum dominorum Theutonicorum imp. s. 1. 1500. B.
1, 3 Perfusam AB. — 2, 1 Quae legem Dei B. —
2, 2 Clam adimplere
B. — 3, 1 Famis levans B. —
Str. 4 u. 5 verstellt B. —
4, 4 truncatos A.

272. De sancta Hedwige.

Ad Laudes.

1. Laudis tantae praeconia 3. Hinc ergo psalmi resonent


Sonent in cunctis auribus Cum dulcissonis laudibus,
Et haec sacra solemnia Quibus affectus consonent
Festiva fiant omnibus. Sacris pleni dulcoribus.
2. Sic enim honorabitur, 4. Tuque, beata femina,
Quem honorari vult Deus, Voces audi precantitim
Nee in ea frustrabitur Et ad sanetorum agmina
Orans pro crimine reus. Vota juva credentium.
5. Praesta, Deus, petentibus
Per Hedwigis suffragia,
Ut in corum mentibus
Tua non desit gratia.
Brev. ms. Altovadense LH saec. 14. A. —
Antiph. ms. Mir;. Francif
Brnnen. 433 saec. 14. B. — Brev. ms. Palat. Vindob. 1868 Baec. 14. C.
„Ad nocturnüm" BC.
— 150 —
273. De sancta Hedwige.
Ad Nocturnum.
1. Te decet hymnus gloriae, 4. Fulsit et per prodigia
Deus, in hac sacra die, Haec mulier egregia,
Qua Hedwigis eximiae Nam in plerisque rutilant,
Recensentur solemnia. Qui jam sanati jubilant.
2. Te in ipsius gloria 5. Caeci, claudi reparantur,
Nostra laudent praeconia, Nece strati suscitantur,
Nam ipsam tu glorificas Adfuit aegrotantibus
Per virtutes magnificas. Pia pie precantibus.
3. Mirandae patientiae 6. Adsis et nobis, domina,
Fuit et affluentiae, Pellens nostra discrimina
Plena bonis operibus, Et tuis fulti precibus
Fulgens placidis moribus. Jungamur coeli civibus.
7 Praesta, Deus, petentibus
Per Hedwigis suffragia,
Ut in eorum mentibus
Tua non desit gratia.
Brev. ms. Altovadense LH
saec. 14. A. —
Antiph. ms. Musaei Francis-
caei Brunens. 433 saec. 14. B. —
Brev. ms. Palat. Vindob. 1868 saec. 14.
C. — Str. 7 fehlt A.

274. De sancta Helena.


Factor orbis et omnium 4. Haec circa ministerium
In orbe existentium, Ceu Martha frequens martyrum,
Dirige Clemens mentium Ex fundamentis editas
Vota tibi psallentium. Decoravit ecclesias.
Cujus misericordia 5. Ipsius per te precibus
Salvari volens omnia Justificari poscimus,
Sibi suisque vernulam Ut post carnis exuvias
Praedestinavit Helenam. Coelum nobis aperias.
Cujus sollicitudine 6. Trino et individuo
Passionis dominicae Cunctipotenti Domino
Lignum tectum inquiritur Regnanti sine termino
Quaesitumque detegitur. Sit laus et jubilatio.

Hymn. ms. saec. Cod. bibl. publ. Salisburgens. V 1 J 201 A.


15. —
Antiph. ms. Sanctense s. sign. saec. 13. B. —
Brev. ms. Capit. Dusseldorpien.
saec. 15. Cod. Dusseldorpien. C. 64. —
1, 2 subsistentium C. 3, 4 quae- —
ritur C. —3, 4 retegitur A.

275. De sancto Hellario et soc.

1. Exsultet coelum laudibus, 2. Cujus Levita legitur


Resultet terra gaudiis, Vir Tacianus Hellari,
Dum Hellarium virtutibus Qui secum poenas patitur
Uti miramur variis. Fide firmatus hilari.
— 151 —
3. Felix consors catholicus 5. Vos ergo, Christi milites
Hac fide fit felicior; Et gloriosi meritis,
Quem sanxit apostolicus, Efficite nos divites
Ut cultu sit celebrior. In regne-, quo nunc vivitis.

4. Accedit large Largius 6. Concedat hoc ingenitus


Simul cum Dionysio, Una cum unigenito,
Tantorum in arce socius Qui sunt in esse penitus
Dei praestante filio. Aequales cum paraclito.
Brev. ms. Aquilegien. saec. 15. Cod. sem. Brixin. s. sign. 2, 2 Hellari —
Hs. nach der im Mittelalter vielfach üblichen Aussprache statt Hellarii. Cfri
Analecta III, 12 not. —
3, 3 sanetit Hs. —
6,4 una cum paraclito Hs.
wohl aus 6, 2 eingeschlichene Wiederholung.

276. De saneta Hemma.


Ad Vesp. et Mat.

1. Consurgat laeta concio 5. Hemmae nos fove preeibus,


Spei ditata munere, Quam vitae colit ratio,
Larga referre Domino Cujus in laude canimus
Yota piorum carmine. Tibi suavi gaudio.

2. Alliciamus voeibus 6. Memento, salus omnium,


Laudisonis altissimum, Quod singulorum merita
Corda movendo potius Tu fingis dans initium,
Compaginesque corporum. Effectus atque praemia.

3. Pro nobis Hemma deprecans 7. Revela sensus, instrue


Adsit benigna, petimus, Mentes, adesse propera,
Ipsum jueundo mitigans Fac aspiremus intime
Plausu canendo carius. Donantem te solatia.

4. Auetor bonorum optime, 8. Praesta pater cum filio,

Te collaudantes visita, Deus unus in gloria


Cordis obscura remove, Regnansque cum paraclito
Lustrata redde pectora. In sempiterna saecula.
Cod. ms. Gurcens. sine Nr. saec. 14. Fürstbischof!. Archiv unter den
Kanonisationsakten.

277. De saneta Hemma.


Ad Landes
1. Omnis decora pectore 3 Nunc quondam sponsiquaerulae
Femella grata Domino, Gaudent annexae socio
Ore fraglans aromate Thorique dona capere
Fructuque nitens candido. Perennis vitae praemio.
2. Non conjunx neque vidua Rosarum eultae floribus,
Fit expers agni thalami, Claris ornatae Laureis,
Pridemque sibi commoda Sacris ditatae moribns,
Clari ministrat oppidi. Locis cubando fulgidis.
152

5. Gliscunt tinnire jubilo 7. Sanctorum tu rex intimo


Jucunda laudum cantica, Dignus amore cordium,
Clangore sub organico Amplecti desiderio,
Semper novando gaudia. Dulcis amor fidelium.

6. Matris honoris sociae, 8. Sit tibi patri gloria


Quam prolis visu decorant, Prolique cum paraclito
Matres sponsaeque filiae Nunc et per cuncta saecula
Regis quo regna possident. Soli Deoque Domino.
Cod. Gurcens. s. sign. saec. 14. (Fürstbischöfl. Archiv Klagenfurt.)

278. De sancto Hermagora.

1. Aeterne Deus, solio 5. Nunc Deo, pastor inclite,


Coelorum sedens rutilo, Nosmet commenda sedule,
Nunc Hermagorae precibus Quem praescivisti inclytum,
Absolve nos sceleribus. Ut diluas flagitium.

2. Fortunatique comodis 6. Pro cujus nutu feminam


Nos omnes reple monitis, Salvasti Alexandriam,
Qui Hermagora praevio Eo juvante populum
Succurrat lapso populo. Ad coeli perduc solium.
3. Quos junxit tui Caritas 7. Hujus amore capite
Merito colit civitas, Truncatus es ut hodie,
Haec hisdemque pastoribus Sublimes Aquilegiam
Erepta est daemonibus. Urbem fovendo Austriam.
4. Proinde festa gaudii 8. Praestet pater ingenitus,
Omnes vicini populi Hoc ejus unigenitus,
Undique proni cursitant Sanctus quoque paraclitus
Laetaque mente jubilant. Nunc martyrum pro laudibus.
Brev. ms. Aquilegiens. saec. 15. Cod. semin. Brixinens. A. Cod. ms. —
Oenipontans. 783. saec. 15. B.
2, 4 Succurre A. —
5, 3 Quem concinisti B. 7,1 Cujus B. —
7 3 — ,

Sublimet B.

279. De sancto Hieronyiuo.

In 1. Vesperis.

Hymnum novum salvatori 3. Hie errores multos spexit


Chorus noster promat laetus, Christi fidem tenebrantes,
Homini qui peccatori Roboratus quos detexit,
Crimen prorsus tersit vetus. Canes exstirpans latrantes.
Vivere cum in errore 4. Fidei tu magne doctor,
Cerneret quem suae laudis, Jeronyme beate,
Huic solemni de doctore Mire scripturae translator,
Inscio providit fraudis. Plebis pater sceleratae.
153

5, Presbyter o cardinalis 7. Sis pro nobis intercessor


Humilis ac eremita, Celebrantibus haec festa,
Alter Paule obstans maus, Pie Clemens o confessor
Sedule Bethlehemita. Pellens hostium molesta.

6. Hostis trux haereticorum 8. Summum apud genitorem,


Miram nudans falsitatem, Natum sacrum atque flamcn,
Runco falsorum errorum Sui regni largitorem,
Puram monstrans veritatem. Trinum unum Deum. Amen.

Brev. ms. Palat. Vindob. 13847 saec. 15. A. —


Cod. Graecen. 970 Baec
15. B. — 3, 3 quos dilexit A. —
4, 1 Fidei cum A. —
6, 1 crux haereticorum
B: — 6, 2 Mitam nudans A. —
6, 3 Ratio falsorum A. —
7, 3 o fehlt A.

280. De sancto Hierommo.

Ad Vesperas.

1. Laude laudet laxa magnum 4. Sumit summus summos status


Christi plebs Jeronymum, Cardinalis apicis,
Doctrinarum fluit stagnum Ludo fugit deturpatus
Rigans mentis hominum, Muliebris tegminis,
Patet iter nunc ad agnum. In deserto duros actus
Pium Jesuin Dominum. Fert amore numinis.
2. Lucis lumen lucet darum, 5. Rüdes roret ros ut mentes,
Quod gignit Sclavonia, Construit coenobium,
Vasta mundi gratiarum Libros scripsit et cliscentes
Luce lustrat spatia, Docet Dei Studium,
Cedit imber tenebrarum, Tunc errores vim perdentes
Rutilat ecclesia. Petunt praecipitium.

3. Patr'em patri parens Deo 6. Mortis morsu mortem perdens


Linquens Romam petiit, Coeli scandit atria,
Tanta didicit, quod eo Sibi currit Christus praesens
Nullus major exstitit, Cum coelesti curia,
Graeco verbo vel Hebraeo Quod Cyrillus visu cernens
Puer artcs habuit. Acta pandit gaudia.

7. Regi regum reddat laudes


Concio fidelium,
Quem Jeronimi praegrandes
Preces dent propitium,
Donet coeli donet dapes
Ipso deus omnium.

Brev. ms. Altovadense XXV saec. 15. A. —


Brev. ms. Altovadense CXLM
saec. 15. B. — Brev.ms. Trebonense saec 15. Cod. Prägens. YIIC3.C. - Brei
ms. Pra&ense VI F 12. saec. 14 add. 15. D —
Vgl. Morel 436.
1, 2 plebis A. — 3, 4 i'xüt ('. —
6, 5 vim cernentes A. —
7, 5 coeli donel
fehlt A. — 7, 6 Ipsi decus omnium A. —
„Canitur sub aota: Urba beata." C.
— 154 —
281. De sancto Hieronymo.
Ad Landes.

1. Spien dent coeli sedilia 3. De supernis irriguo


Ornata celso sidere, Montes fecit fructiferos,
Jeronymi magnalia In planis stilo congruo
Extollantur in aethera. Nodos amovit asperos.
2. Ciarum sidus illuminans 4. Aegrorum dum frequentia
Universam ecclesiam, Tumba sancta requiritur,
Yitam mortalera terminans Sanantur membra saucia,
Ad coeli transit curiam. Salusque multis redditur.
5. In sanctorum spien doribus
Uni Deo sit gloria,
Jeronymi qui precibus
Det nobis coeli gaudia.
Brev. ms. Altovadense XXV
saec. 15. A. —
Brev. ms. Altovadense CXLII
saec. 15. B. —
Antiphon, ms. Pragense XII A 9 saec. 15 mit Mel. C. —
Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens. XII A 9. D.

282. De sancto Hieronvnio.


Ad Nocturnum.
1. Coelesti doctus lumine 3. Belli triumpho triplicis
Jeronymus eximius, Victor insignis acie,
Divini verbi semine Conservat decus duplicis
Mundum replet uberius. Virgin aus munditiae.
2. Ferventi desiderio 4. Hie speeimen Sclavoniae,
Hie vir plenus virtutibus Is doctor sapientiae,
Jugi vacabat studio Hie speculum ecclesiae,
Et lacrymosis precibus. Exemplar sanetimoniae.
5. In sanctorum splendoribus
Uni Deo sit gloria,
Jeronymi qui precibus
Det nobis coeli gaudia.
Brev. ms. Altovadense XXV
saec. 15. A. —
Brev. ms. Altovadense CXLII.
saec. 15. B. —
Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens. VII C. 3. C.

283. De sancto Jacobo.

1. Psallat chorus tripudium, 3. Qui Petrum unxit oleo,


Illuxit mundo gaudium, Jordanem transit baculo,
Jesus salvator gentium Bino floret connubio
Dum coronavit Jacobum. Devotionis studio.
2. Hie Zebedaei filius, 4. Jesum vocantem sequitur,
Frater Johannis inclitus, In mari pater linquitur,
Veritatis diseipulus. Praedicator efficitur,
Christi testis egregius. Samaritanis mittitur.
— 155 —
5. Errores gentis corrigit, 7. Patrone tuis precibus
Ritus profanos dirimit, Fac, ut vitam in melius
Aras sacrandas erigit, Nostram reformet [actibus]
Ad coelos plebem dirigit. Aeterni patris filius.
6. Antipater hunc gladio 8. Gloria summo Domino
Necavit placens populo, Sit, ejus unigenito
Sanctum annectens azymo Cum spiritu paraclito
Cruoris testimonio. Nunc et perenni saeculo.
Brev. ms. Pragense VI F. 12 saec. 15.

284. De ss. Joachim et Anna.


1. beate Joachim 2. beata genitrix
et Anna beata, nostri redemptoris,
Nostrae decantationes Tui cari genitores
Preces et laudationes Fiant tecum precatores
Sint vobis oblata, Pro nobis his horis,
Et nostra peccamina Ut cedant, quae noceant,
Per vestra precamina Et ad sint, quae placeaut,
Mox fiant ablata. Dono salvatoris.
3. Praesta, summe genitor,
nos te venerari
Nunc et semper tuo nato
Atque verbo incarnato
Nos incorporari,
Dante tuo spiramine,
Cum quis in solo numine
Praestas doxa pari.
Brev. ms. Brixinense saec. 15. Cod. sem. Brixinens. s. sign.

285. De sancto Jodoco.


1. Pange cunctorum Domino caterva
Docta mellicum resonare melos,
Festa cum sancti remeant Jodoci
Rite colenda.
2. Qui Dcum summum recolens sequendum.
Vilis et pauper, modicus minister
Exstitit, paucis famulis pro Christo
Terrea linquens.
3. Nam pius regnum sibi contributum,
Fratris obtentum, populi rogatum
Sprevit, ut coeli roseum tribunal
Scandere posset.
4. Solium linquens, patriam subinde,
Omnibus votis eremum petivit,
Solus ut soli l'amulans tonanti
Semper adesset.
— 156 —
5. Cujus ut nobis veniam precatu,
Christe,concedas, humiles rogamus,
Quo tibi pium resonemus hymnum
Corde parato.
6. Sit patri summo pariterque nato
Flamini nee non decus et potestas,
Qui regit semper moderatur atque
Saecula euneta.
Psalt. ms. c. hymn. Claustroneobgense 968 saec. 14 /is. 2, 3 famuli —
Christi Hs. —
3, 1 piis Hs. —
3, 2 rogatu Hs. 4, 1 Solum Hs. —
286. De saneto Jodoco.
1 Sancta mater ecclesia 5. Hujus immensa gratia
Laetetur cum facesia, Per multa terrae spatia
Recolendo solemnia Ab infirmis visitatur,
Tanti patris perennia. Quibus statim salus datur.
2. Coeli obumbratus jubare, 6. Adjutor necessitatis
Coeli eibatus nectare ;
Et collator honestatis,
Gaudet in exsiliis, Visus, vocis et auditus
Tristatur in delictis. Reformator non invitus.

3. Regnum mundi profanum 7. Pater Judoce, patrone,


Sprevit, vidit Dei manum, Fruens Dei visione,
Arae Dei ut adstaret Tuis piis supplieibus
Et divina celebraret. Christum placare preeibus.
4. Sanctorum quaerens limina, 8. Defende tuos famulos
Labore spargit semina, In laude tua sedulos,
Quae laetanter reeipiat, Aegros sana, salva sanos,
Cum tempus messis veniat. Leva pressos, rege vanos.
9. Sit trinitati gloria
Confessoris memoria,
Laus, honor, jubilatio
Et gratiarum actio.

Brev. ms. Chimense saec. 15. Clm. Monacens. 5306. A. Clm. Monacens. —
Tegurin.) 19636 saec. 15. B.
(ol. —
3, 1 Egenum mundum ut A. 5, 1 —
Cum immensa A. —
7, 2 Favens Dei A.

287. De ss. Ingenuino et Albino.


1. Salutis reddunt gaudia 3. Gaudeat coeli curia
Sacra nobis solemnia, Istis aueta sodalibus,
Quae replicans praeterita Laetetur et ecclesia
Anni revolvit orbita. Sub his militans patribus.

2. Praecurrentes in stadio 4. Qui ex vasis spurcitiae


Praesules dignos bravio Yasa nos pudicitiae
Expleto cur su ho die Et ex servis nequitiae
Corona vit rex gloriae. Filios forment gratiae.
— 157 -
5. Peccati pressos cumulo 6. Vestro dentur precamine
De hoc mundi ergastulo Nobis virtutes animae,
Ad patriam nos exsules In ultimo examine
Transferte, sancti praesules. Vita coeli cum agmine.
7. Doxa patri, laus filio,
Honor pneumati hagio,
Et tu parentis sophia,
Sother, salva nos, Messia.

Brev. ms. Brixinense saec. 15. Cod. sem. Brixin. s. sign. A. Cod. —
Oenipontan. 783 saec. 15. B. —
Brev. Brixinense imp. Augustae 1487. C. —
5, 1 annulo B tumulo A.
;

288. In nativitate s. Johannis B.

1. Deus salus credentium, 4. Hie namque dignus exstitit


Quem nulla vox mortalium Sacro Dei praeconio,
Laudare digne sufficit, Natos quod inter conjugum
Nostris fave concentibus. Non esset illo celsior.

2. In hac die praeeipue, 5. quanta mundo gaudia


Qua natus esse creditur Praecursor iste detulit,
Tuus Johannes praevius Cum dixit: orbis crimina
Ac praeco sacratissimus. Agnus jam venit tollere.

3. Quem dum teneret obsitum 6. In cujus ortu gaudiis


Materaus adhuc uterus, Mundus repletur maximis,
Motu sui corpusculi Hoc nos ab omni crimine
Te nuntiavit affore. Deus praecante liberet.
7. Deo patri sit gloria
Ejusque soli filio

Cum spiritu paraclito


Nunc et per omne saeculum.
Brev. ms. S. Georgii Cod. Prägens. VI F 12. A.
saec. 14. Brev. ms. —
Pragense XII G
11 a saec. 14. B. —
Brev. ms. Pragense XIII saec. CIL
14. C. — Brev. ms. S. Nicolai saec. 15. Clin. Monacens. 1614. D.
„In coneeptione beatissimi Johannis baptistae." 2, 2 Sicut D —
coneeptus creditur D. —
3, 1 Qui dum haberet D. Str. 4 u. 5 verstellt D. — —
4. 3 Natusque D; inter conjuges A; conjugium B. 5, 3 Cum toti orbis D. — —
6, 1 Quibus coneeptus gaudiis D. —
6, 3 Haec nos AD.

289. In nativitate s. Johannis B.

1. Salve Johannes, nomine 3. De sterili non sterilis


Prasago Dei gratia, Prodis proles magnifica,
Felix felici omine Prolis pater mirabilis
Divina de dementia. Effectus vita coelica.

2. Ultra legem nascentium 4. In coetum apostolicum


Ortum praecurris gaudio, Tui translati iilii,
Deum salutas omniuni Patrem probant miriticum
Clausus in niatris gremio. Doctorem evangelii.
— 158 —
5. In patrem pater ommum 6 . Tu gaudes privilegio
Te specialem elieit, Proo n ./ .*>,
*°™™'
Baptistae ministem
PhricHio a
Christus o f^
te dum
i • .
L t
,o r „m in "Sä!
öcinctorum colleeio
exigit.

7. Trinitati deificae
primatus per ^J^
Laus, honor, virtus, gloria
Johonnis in mirificae
Sanctitatis memoria.

eine^tta^Lt Hy it„CamPen '


) 883 «* "** ~ Steh < «*•»*,

290. In decollatione s. Johannis B.

1. Sancti baptistae martyris


Johannis
Festum colamus, in quo recitamus,
Regem Herodem eum decollasse
Propter puellam.
2. Justus Johannes regem
arguebat
Atque dicebat, ei non Heere
Secum habere coadulterantem
Fratris uxorem.
3. Mulier prava insidiabatur
Et nitebatur sanetum jugulari,
Sed operari istud non valebat
Propter Herodem.
4. Namque Herodes secum metuebat,
Custodiebat audiens libenter,
Impatienter tandem illum
portans
Incarceravit.
5. Sui natalis coenam rex tunc
fecit,
Adesse fecit nobiles plerosque,
Saltans puella placuit Herodi
Et invitatis.

6. Jurejurando illi rex promisit,


Se donaturum, quidquid
postularet,
Caput Johannis ista postulavit
Monitis matris.
7. Rex
contristatus propter jusjurandum
Atque puellam nolens contristare,
Caput Johannis misit amputari
Et dari sibi.
8. Corpus a suis fuit asportatum
Atque locatum fuit in sepulchro,
Precibus cujus hymnum hunc canentes
Nos adjuvemur.
— 159 —
9. Laudibus cives celebrant superni
Te Deus simplex pariterque trine.
Supplices et nos veniam precamur,
Parce peccatis.

Antiph. m~>. S. Johannis Pistoriens. saec. 15. Cod. bill. Bossianae -

Mel. : Q.uod chorus vatum.

291. De sancto Johanne Ev.

1. Jesu, sapor amantium 3. Jucundemur uberius


Et merces ineffabilis, Ob ejus reverentiam,
In Johannis praeconium Qui frater est et filius

Nobis esto placabilis. Per virginis custodiam.


2. Cui commisisti virginem 4. Melos clangat et resonet
Matrem in cruce moriens, In Johannis memoria,
Illum tibi consimilem Quem precemur, ut praeparet
Fratrem et natum faciens. Nobis locum in patria.

Cod. Palat. Vindob. (ol. Campen.) 383 saec. 14 /i5. Steht innerhalb einer
Reihe liturgischer Hymnen.

292. De sancto Joliamie Ev.

Ad Laudes.

Joanni laudes eanimus 4. Matri moerenti filium


Et virtutum insignia, Defunctum vivum reddidit,
Dum patrata recolimus Vivens pandit mysterium
Ejus prece prodigia. Incredulus sie credidit.
Bibens veneni poculum 5. Somnum mortis hie capiens
Mortem ex hoc non pertulit, Nullum dolorem sentiit,
Geminatur miraculum, Vitam praesentem finiens
Vitam exstinctis contulit. Dierum plenus obiit.
Drusianam discipulam 6. Gloria tibi, Domine,
Dum a morte resuscitat, Qui natus es de virgine
Flentem plebem pauperculam Cum patre et sancto spiritu
In Christi laudes excitat. In sempiterna saecula.

Antiph. ms. Plagense saec. 16. Mel.: Salvete florea martyr

293. De sancto Johanne Ev.

Ad Vesperas.

1. Johannes, grandis aquila, 2. Carnis nitens munditia


Coeli perlustrans cardinein, Diligitur prae ceteris,
Yerbum ens ante saecula Mentis intelligent ia

Dcum scribit et hominem. Pandit arcana posteris.


160

3. Medullam coeli rapuit 5. Missus in fervens dolium


Aquila grandis roboris, Pugil illaesus exiit,
In coena dum recubuit Virgo vincens incendium
De fönte potans pectoris. Trinam coronam meruit.
4. Stans juxta crucem domini 6. Gloria tibi, Domine,
Finem vidit discipulus, Qui natus es de virgine
Fidem facturus homini, Cum patre et sancto spiritu
Testis fidelis sedulus. In sempiterna saecula.

Antiph. ms. Plagense saec. 16. — Mel. : Salvete flores martyrum.

294. In festo s. Johannis ante portam.

In 1. Vesperis.

1. Coelestis roris gratia 4. Statum scripsit ecclesiae


Devotas mentes compluat, Addictus post exsilio,
Quas ad hoc festum gloria Sed revelat hunc crebrius
Sancti Johannis aggregat. Divina sanctum visio.

2. Dudum qui ferens verbera 5. Donec veniret, Dominus


Cum turba apostolica, Istum manere censuit,
A conspectu
concilii Qui mundi malis obrutus
Transiit gaudens pro Jesu. Poenas mortis non pertulit.
3. Constanter Christum praedicans, 6. Imploret hunc humilius
Flagellis caesus hodie Fidelium nunc populus
Ludibriaque perferens Orantem pro sanctissimo
Poenae non cessit igneae. Collegarum collegio.
7. Sub cruce datus filius
Mariae et vicarius
Commendet nos altissimo
Trino et uni Domino.
Brev. ms. Lincense r o 24 anni 1525. — 4, 2 Addictus est Hs.

295. In festo s. Johannis ante portam.

In 1. Vesperis.

1. Concentu jucundo 3. Nävi, reti, patre


Deum collaudemus, Relictis in maii,
Opere fecundo Didicit cum fratre
Yoci concordemus, Arte salutari
Corde consonemus. Homines piscari.

2. Ovismox pastoris 4. Respuit uxorem


Vocem ut audivit, Johannes amplecti,
Ruptis mundi loris Currit post odorem
Haec pede contrivit. Dilecti dilecti,
Et post Christum ivit. Prae cunctis electi.
1

- 161 —
5. Avis alte volans 7. Yalde honorandus
Secreta rimatur, Est Christi dilectus,
In cruce consolans Angelis mirandus
Custos matri datur, Cubat supra pectus,
Filius vocatur. quam felix lectus!

6. Dolii ferventis 8. Sempiternum solem


Oleo intrusus Aquila respexit,
Gaudet ut unguentis Verbum Dei prolem
Balneans perfusus, Scriptitans detexit,
Tortor est confusus. Mundum mundus exit.

9. Gloria parenti,
Honor ejus nato,
Laus sit procedenti
Pneumati beato
Sine fine dato.
Brev. ms. Cellae Principum saec. 14 Clm. Monacens. 7213. — 8, 3 verbum
Dei solem Hs.

296. In festo sancti Joliannis ante portam.

Ad Matutinum.

1. Amplitudinem in sancto Joanne


Dilectionis tuae relucentem
Da nobis digne depromere, regum
Rex pie, Christe.

2. Eminentius nam dilectione


Ceteris singulari inflammasti,
Quem a deliciis nuptialibus
Pie vocasti.
3. Sanguine Christus hunc sibi conjunxit,
Sed suam per adoptionem factus
Est frater ejusdem atque filius
Virginis matris.

4. Apostolatus culmine refulgens


Divinitatis arcana eructat,
Qui reti piscando antea vili
Victum quaerebat.
5. Procellis mundi nunquam derelictum
E coelo Christus dulciter vocavit,
Atque inde egredientem coeli
Lux circumfulsit

6. Pro nobis ergo nunc interveniat,


Qui ampliori caritatis Christi
Praerogativis caetcris discipu-
lis eminebat.
Dreves, Ilyimii [nediti. 1
— 162 —
7. Patri potenti, proli sapienti,
Flamini sancto, amborum splendori,
Regnanti super aethera decante-
mus Alleluja.

Brev. ms. Lincense T o 24 anni 1525.

297. In f'esto » Joliannis ante portam.

Ad Landes.

1. Reduxit anni orbita 4. Corporisque virginei,


Hujus diei gaudia, A vae- mortis extranei,
Johannes cum apostolus, Sancti Johannis coelitus
Athleta invictissimus, Glebam abscondit Dominus.
2. Subjectus poenis olei 5. Olim emissum desuper
Ferventis et exsilii, Scaturit manna tumulo,
Christum qui post personuit Per quod nimirum castitas
Multisque miris claruit. Ornatur laudis titulo.

3. Vocatione Domini 6. Hunc attolamus pariter


Fossa migravit tumuli, Omnes sonoris laudibus,
Venit lux tanta coelitus, Coelorum multipliciter
Quam nullus tulit oculus. Quem adornavit Dominus.
7. Genitor atque filius

Et spiritus paraclitus
Succurrat nobis miseris
Sancti Johannis meritis.

Brev. ms. Lincense T o 24 anni 1524.

298. De sancto Johanne Eleemosynario.

). Laudibus summis decus ad tonantis


Carminis ductu modo personare
Da tuis digne tua facta, eleimon
Sancte Johannes.
2. Natus in Cypri patria parentum
Stirpe praeclara puer es per omnes
Mire laudatus probitate vitae
Urbe Amatunta.
3. Dum tuam casus ageres juventam
Moribus, virgo tibi se Maria
Noctis in visu redimita serto
Monstrat olivae.
4. Quae sit et qualis properans videre,
Te monet sese jubet ac amare,
Ut suis votis faveas aperte
Mente fideli.
— 163 —
5. Annuis matris Domini monentis
Jussibus castis, memorans olivae
Fronde spectata pietatis istic
Signa latere.
6. Protinus miro puer aestuare
Corde coepisti miserantis igne.
Fervida post hac pietate egenis
Viscera solvis.

7. Cum tuae toto patuisset orbe


Fama virtutis radiosa, sanctus
Urbe Alexandri patriarcha cuncta
Laude gubernas.
8. Quasvis et cleri et populi cohortes
Legibus rectis moderaris omnes,
Te facis justo reticere iniquas
Judice lites.

9. Hinc simul pauper, miser ac egenus,


Naufragans dona et peregrinus omnes
Dante te laeti referunt opima
Aeris et auri.

10. Prodigus quamvis gremio sinuque


Aes recondebas, inopum nee unquam est,

Plus tibi semper tribuente Christo,


Area minuta.
11. Jure te laudant calami loquaces,
Pauperum patrem solite beatuin
Concinunt euneti, qui hodie corruscas
Laude perenni.
12. Gloriam summo referant parenti,
Flamini ac nato pueri senesque,
Gratias reddat paritate laudis
Omnis et aetas.

lirev. ms. Capit. Cracovicns. 23. anni 1443.

21)0. De saneto Josepho.

Ad Vesperas.

1. Christe, lux siderum, splendor sanetorum,


Lumen de lumine, verbum de Deo,
Patre progrediens, mundo refulgens.

2. Agnus, qui pro tuis per te salvandis


Natus de virgine, rex, Dei agne,
Yincula tu mortis moriens solvis.
11*
.

— 164 —
3. Virgineus totus virginis natus,
Virgini es sponsus, virginum custos,
Matri dans celebrem Joseph custodem.
4. Nos ejus precibus perennes fletus
Dones evadere, rex pie Christe,
Cujus das hodie festis ovare.
5. Nutritor Domini tu Jesu Christi,
Joseph, egregiae sponsus Mariae,
Sed testis virginis et piae matris.
6. Gaudia tu matris unici patris
Corde simul gestans, pro nobis orans
Sis matrem virginem ejusque prolem.
7. Laus Deo sit patri, laus patris proli,
Laus sancto flamini patris ac nati,
Laus trino et uni perenni. Amen.
Brev. ms. Aquilegiense saec. 15. Cod. semin. Brixin. s. sign.

300. De sancto Josepho.


Ad Vesperas.

1. Joseph stirpis Davidicae, 4. Adesse tuis famulis


Sponse almae theoticae, Dignare, dux amabilis,
Adesto nostris precibus, Sentiant nostra pectora
Quas tibi pie fundimus. Tua semper juvamina.
2. gloriose bajule, 5. faber beatissime,
Monarche coeli curiae, Suceurre benignissime
Ut digne demus cantica, Nosque supplices respice,
Nostra disrumpe vincula. Vota servorum suscipe.
3. custos matris Domini, 6. Praesta, pater ingenite,
Devotos tuo nomini, Jesu cum sancto flamine,
Joseph alme, per aspera Ut Joseph almi precibus
Salva semper et prospera. Jungamur in coelestibus.
Brev. ms. Lincense r o 24 saec. 15. A. —
Brev. Koman. imp. Venetiis
1513. B. — 2, 1 Gloriose bajule. B. —
2, 4 disrumpe crimina. B. „In tono: —
Jesu nostra redemptio" B; daher der fehlerhafte Anfang; bei Daniel I, 280:
Jesu nostra redemptio
Joseph stirpis Davidicae
Adesto nostris precibus etc.

301. De sancta Juliana.


1 Laetitiam nobis tribuit lux ecce serena,
Qua virgo sapiens coelum petiit Juliana.
2. Haec etenim sexu fragilis sed mente virilis
Poenis multimodis victis Sathanam superavit.
3. Excoquitur flamma plumboque nitens velut aurum,
Hinc ictu gladii migrans adiit paradisum.
— 165 —
4. Obtineas ergo veniam nobis, Juliana,
Ut caro dum moritur, sanctis animae socientur.
5. Laus et honor virtusque Deo trino sit et uni,
Qui regnum stabile semper retinet sine fine.

Hymn. ms. Hermetisvillan. anni 1553 Cod. Griesens. 23.

302. De sancta Justina.

Ad Nocturmim.

1. Justina beatissima, 5. Quapropter gens incredula


Aeterni regis famula Fremebant in juvenculam,
Et cultrix prudentissima Verberibus et gladiis
Non segnis neque fatua. Hanc perfodebant acriter.
2. Fluenta evangelii, 6. Sed virgo prudentissima.
Quae pia aure audiit, In sexu quamvis fragili,
Sermone nee non opere Constanter et viriliter
Libens complere studuit. Vincebat omnes fortiter.
3. Christum aperte profitens, 7. Mortale corpus tradidit
Summi tonantis filium, Pro Christo ad supplicium
Mundi factorem et natum Et immortalem spiritum
De virgine sanetissima; Commendat ad altissimum.
4. E contra mundi idola 8. Quem trinum et unum Deum
Fabrorum manu peraeta, Omnes fatemur pariter
Metalla stolidissima, Regnantem super aethera
Daemonibus simillima. Per saeculorum saecula.
Diurn. ms. Neoclaustrense XII F 23 saec. 15. A. —
Brev. ms. Admontense
746 a. anni 1439 B. —
Brev. ms. S. Spiritus et Galli (ap. Paviam) saec. 15.
Clm. Monacens. 7217. C. —
Brev. ms. Palat. Vindob. 1896 saec. 15. D.
5, 3 audivit B; adiit D. —
3, 1 Ipsum B; Christi D. —
4, 1 mundi ta-
bula B; Contra mundi D. —
7, 4 eommenclabat B.

303. De sancta Justina.

Ad Laudes.

1. Justina, quae Christi martyr, 4. Ne mens timeret anxia,


Constans fideli pectore, Sexum fides armaverat,
Oblita saevi vulneris Perducta ad aras idoli
Mortem subit, ut viveret. Est facta Christi victima.
2. Mucronis iram profugit, 5. Miles licet perculerit,
Äuget, quod ibat tollere Tarnen coronam rex dedit,
Hostis, furorem perdidit, Membris apertis vulnere
Dum vita crevit funcre. Coelum patescit martyri.
3. Confessa lumen gentium, 6. Percussor est ad inferos,
Fundens cruorem pro Deo, Percussa vadit ad polos,
Qui nos ut sie redimeret, Christo tideles qui ferit,
Fudit sacratum sanguiiHMii. Se mergit, illos erigit.
— 166 —
7. Precamur, ut roges patrem 8. Personae enim, quae micant y
Natumque, sanctum spiritum, Sed solus est altissimus,
Dignetur ut placabilis, Sic unus in tribus Deus
Quos condidit, defendere. Et tres in uno credimus.
Diurn. ms. Neoclaustrense XII F 23 saec. 15. A. —
Brev. ms. Admontense
746 a. anni 1439 B. —
Brev. ms. S. Spiritus et Galli saec. 15. Clm. Mona-
cens. 7217. C. —
Brev. ms. Palat. Vindob. 1896 saec. 15. D.
2, 2 quod dabat tollere B. —
2, 4 Dum viva B. —
5, 1 licite perculit
D; protulit B; perculimit A. —
6, 1 Praecursor D.

304. De sancta Justina.

Ad Vesperas.

1. Phoebus astris cum omnibus, 4. Urbs Patavi Venetica


Phebe cunctis sideribus, Ortu neceque florida
Aetber tellusque laudibus, Maxirniano sobrie
Sonetque plebs carminibus, Quam suffert a Sub-Caesare.
2. Justina, virgo Domini, 5. Convexa coeli adiit,

Prosapia praenobili Agmen coelorum petiit,

Illustris cosmi ac poli Tarn dogma Christi sustulit,

Martyrque theu filii. Quam cruor sui praestitit.

3. Provecta in sublimia 6. Altithrono nos afferat,


Per bina natalitia, Quae hie nos prece vegetat,
Abjecta hie ad infima Conjungi secum satagat,
Per bina haec mortalia. Quo perfrui nos agitat.
7. Sit, Christe, rex piissime,
Tibi patrique gloria
Cum spiritu paraclito
In sempiterna saecula.
Brev. ms. Palat. Vindob. 1896 saec. 15. A. —
Diurn. ms. Neoclaustrense
Neostadii XII. F 23 saec. 15 B. —
Brev. ms. Admontense 746 a. anni 1439.
C. — Brev. ms. Cellae Principum saec. 15. Clm. Monacens. 7217. D.

Sämtliche Hss. sec. consuetudinem monachorum congregationis S. Justinae
seu unitatis O.S.B.
4, 1 Urbis pietava C. —
5, 2 Agni coelorum A. —
5, 4 perstitit B.

6, 1 Altithroni A; Altithronum B.

305. De sancta Katharina.

1. Ave decus virgineum 3. Sacro vicit eloquio

Inter catervas virginum, Plebem virgo rhetoricam,


Ave lumen sidereum Dein victo Maxentio
Lucis non habens terminum. Fidem docet catholicam.

2. Haec clara fuit genere 4. Spondentis fugit munera,


Sed clarior virtutibus, Minas spernit Maxentii
Christi nata caractere Et voluntate libera
Comes datur martyribus. Fert agonem martyrii.
167 —
5. Dum tenetur in carcere, Coetus hanc angelicus
Reginam et Porphyrium In monte sepelit Sina,
Docet ad vitam currere Et audiuntur coelitus
Yitae promittens bravium, Sonorae vocis carmina
6. Sternit rotarum machinam, Olei liquor nobilis
Prosternuntur artifices, De membris manat virginis,
Stupent ad stantem feminam Quo linitur debilis
Magi, vates, haruspices. Et recedit incolumis.
7. Dum ferit Collum niveum 10 Ergo tuis supplicibus
Percussoris improbitas, Fave, virgo, propitia
Stillat liquorem lacteum, Christoque tuis precibu»
Quo Signatur virginitas. Nos clementer concilia,
11. Patri, nato paraclito
Sit perpes jubilatio,
Qui sublimavit inclito
Katharinam martyrio.
13rev. ms. Palat. Vindobon. 1717 saec. 14. Mit Mel. Ad cocnam agni
pro vidi.

300. De sancta Katharina.

1. Ave beata regina, 3. Multis peccatis gravamur,


Martyr Christi Katharina, Absolve, quibus ligamur,
Sumens nostra precamina Ne subito moriamur,
Perducas ad coelestia. Virgo Christi, te precamur.
2. Regnum mundi quae sprevisti 4. Decollatam te mons Sina
Et tormenta devicisti, Sepelivit per agmina
Pro Christo, quem dilexisti, Angelorum canentia:
Tuum sanguinem fudisti. Christo semper sit gloria.
ßrev. ms. Pragense VI E 4 a. saec. 14.

307. De sancta Katharina.


Ad Laudes.

1. Ad festum sanctae Virginis 4. Quae pugnantes vituperat


Katharinac et martyris Illos,cum quibus lis erat.
Dei laetentur populi Dicens: Qui in Deo sperat,
Per omne tempus saeculi. Semper vincit et superat.

2. Haec jam virgo Deo digna, 5. Demum Christus apparuit,


Pia, dulcis et benigna, Quem virgo sancta meruit
Bis sex dies jejunando Videre, quia renuit
Complevit in ergastulo. Mundum, de quo non doluit

3. Cui missus est Michael 6. Virgo nata regis Costi,


Archangelus et signifer, Miserere semper nostri,
Ut secura de proelio Ne sit dies judicii
Sit Dei adjutorio. Nobis poena supplicii.
168

7. Illud imple, quod petisti, 8. Salus, honor, imperium


Et tu, rex, qui promisisti, Sit creatori omnium
Ut in exitu animae Cum Nazareno filio
Sis nobis salus veniae. Et spiritu paraclito.
Brev. ms. saec. 14. Cod. bibl. Rossianae. s. sign.

308. De sancta Katharina.

1. Ave Dei sponsa, 4. Sacri roris unda


Virgo Katharina, Tua manat tumba,
Vitae medicina Quo linitus miser,
Nostrae et tutela. Sanus fit et aeger.

2. Costi regis nata, 5. Nostras audi preces,


Nostra sume vota, Cunctas terge faeces,
Martyr Christi pia, Ut mundo corpore
Nobis sis propitia. Te laudemus ore.

3. Regis blandimenta, 6. Prosit nobis pium


Minas et tormenta Tis patrocinium
Tu vicisti fide Modo carne vivis
Firma et sermone. Et post jam defunctis.

7. Sit laus regi summo,


Patri atque nato,
Spiritui sancto
Cuncta per saecula.
Brev. ms. Altovadense XVII anni 1404. A. —
Brev. ms. Altovadense XXV
saec. 15. B. —
Brev. ms. Pragense VI F 12 saec. 15. C. Brev. ms. Me- —
litens. in Pedepontis Pragae anni 1398 D. —
Brev. Pragense imp. Venet.
1517. E. —
3, 1 Blandimenta regis ABCD. —
5, 3 mundo corde A. 6, 2 Tuum —
patrocinium ABCD; einer der Fälle, in denen das unverständlich gewordene
tis, durch tuum ersetzt, das Versmafs verdorben. —
6, 3 Modo nobis vivis
BC; Mundo carne vivis D. —
4, 4 Post hoc jam BC; Et post hoc defunctis
D. — Mel. des Hymnus offenbar Ave maris Stella.

309. De sancta Katharina.

1. Tu nos, virgo pia, 4. Fortis tu fuisti,

De terrena via Sola dum vicisti


Transfer ad divina, Doctorum cohortes,
Dulcis Katharina. Fac nos fide fortes.
2. Costi regis nata, 5. Clemens aliquando
Christo regi data, Fueras rogando
Cum quo semper manes, Ante mortem Deum,
Nos aegrotos sanes. Nunc et roges eum.
3. Omnium errata, 6. Ille tuo voto
Facta, cogitata, Parebat ex toto,
Per tuos labores Cui tu paruisti,
Ut mundentur, ores. Mortem dum subisti
169

7. Sit laus Deo patri


Summo Christo decus etc.

ßrev. ms Claustroneoburgen.se 596 saec. 14. A. — Brev. ms. 8. Floriani


XI 406 saec. 15. B. — Brev. ms. S. Emmerami
15. Clin. Monacens,
saec.
14638 C. — Str. 1 —3 durch Ausschneiden einer Initiale verstümmelt B. —
3, 2 Summo regi AB. — 3, 1 Hominum errata B. — 6, 3 parasti A.

310. De sancta Katharina.


rex benigne Domine, 3. Hujus oratu supplices
Virginum palma fulgida, Precamur atque humiles,
Audi quas fundunt populi Pacem concede cordium,
Preces precantes cernui. Vitare labern criminum.
2. Almae virginis rutilat 4. Mentes accendat Caritas,
Festa dies ac celebris Igne flammescat animos,
Katharinae, nos precibus Divino semper munere
Cujus muniri petimus. Sic vigeamus perpetim.
5. Praestet hoc ipsa trinitas
Patris natique pariter,
Sanctus amborum spiritus
Cuncta gubernans saecula.
Brev. ms. S. Georgii Prägens, saec. 14. Cod. Prägens. VI F 12. A. Brev. —
ms. Claustroneoburgense 1000 anni 1336 B. —
Brev. ms. Graecense 1548 saec.
15. C. —
Hymn. ms. Hermetisvillan. anni 1553. Cod Griesens. 23. D. —
Brev. ms. Monacense 23181 saec. 14. E. —
Als de s. Margaretha BE; De
communi virginis D.

311. De sancta Katharina.

Ad Vesperas.

Katharina mirabilis 4. Post triumphum martyrii


Atque Deo amabilis, Te portaverunt angeli
Per omnia laudabilis, In montem sanctum Sinai,
Nobis succurre miseris. Sic jusserat vox Domini.

Adsis nobis exsulibus 5. Quae dum eras in saeculo,


Tuum festum colentibus, Corde vivebas Domino,
Et carentes virtutibus Florens flore virgineo
Nos subleva sideribus. Regem videns in solio.
3. De tuis sacris ossibus 6. Unde, virgo sanctissima,
Manat liquor languentibus Nos de mortc perpctua
Curans eos doloribus Salva prece assidua
Tuis orationibus. Per saeculorum saecula.
7. Hoc Deus det omnipoten>
Et filius omnitenens
Cum spiritu paraclito,
Qui regnal in perpetuo.
Brev. in bibl. Rossianae b. sign, saec. 14. — 4, -">
In monte sauet«. 11-
5, 4 Kegis videns Bs 6, 1 virgo sacratissima.
— 170 —
312. üe sancta Katharina.

Ad Vesperas.

1. Katharina, flos Graeciae, 6 Regnare mundo respuit,


Regnat cum palma gloriae, Christo regnare cupiens,
Arcta pugnans militiae, Mox in ipsa refloruit
Dies venit victoriae. Verbum supernum pro-
diens
2. Angelicis in manibus
Fertur ad Sina verticem, 7. Ictum dirae laesionis
Quam assumpsit cum laudibus Pro te tulit mitissime
Chorus novaeJerusalem. Tuae memor passionis,
Aeterne rex altissime
3. Te cohors Evae iiebilis
Natum Christum de virgine
Implorat patrem luminum,
Virgo promit mundiciae,
Esto nobis placabilis,
Quod prodiit abs semine
Jesu, Corona virginum
MagnaeDeus potentiae.
4. Haec Costi regis unica 9. Adjuva, dulcis filia,
Saevum vicit Maxentium, Ut mente pura candidi
Tua se cinxit tunica, Transeamus cum gloria
Christe, redemptor omnium. Ad coenam agni providi
5. Ex Sion mitis filia 10. Unitrino sit gloria
Tibi, Christe, complacuit, De virginis victoria,
Cum haec in coeli curia Fer, patris sapientia,
Novum sidus emicuit. Beata nobis gaudia.
Clm. Monacens. (ol. Sanemmeramens.) 14926 saec. 15. Mel. : In Mariam
vitae viam.

313. De sancta Katharina.

1. redemptor omnium,
Christe, 5. Nam turba philosophica
Victor, spes atquepraemium, Credit, vincit zetorica,
Exaudi vota cordium Succumbit dialectica,
Hoc festo te colentium. Elinguis fit rhetorica.

2. Haec virgo, proles regia, 6. Regiua gustu fidei


Contemnens mundi gaudia Chori consors aetherei
Conscendit ad coelestia, Per consensum Porphyrii
Quae martyr est egregia. Palmam subit martyrii.

3. Haec in se Christum induens, 7. Orare virgo sinitur,


Adorans, amans, in tuen s Quod petit, adipiscitur,
Mentem divinis imbuit, Nam omni salus redditur,
Terrena cuncta respuit. Cum praesens festum colitur.
4. Doctrinis fulta mysticis 8. Cervicem praebet, caeditur,
Ac verbis evangelicis Lac pro cruore funditur,
Argumentis rhetoricis Ab angelis deducitur,
Tim tollit et sophisticis. In monte Sina conditur.
171

Nunc ergo, judex hagie 10. Deo patri sit gloria,


Nos virginis egregiae Honor, virtus, victoria,
Festum colentes hodie Natoque laus par inclito
Tuae reforma gratiae. Cum spiritu paraclito.

Brev. ms. S. Petri Salisburg. a IV 11 saec. 14. A. —


Brev. ms. Alto-
vadense LII saec. 14. B. —
Brev. ms. Zwethalense 120 saec. 14. C. Brev. —
ms. Sanemmeramense saec. 15. Clm. Monacens. 14638 D. Diurn. ms. —
Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII 8. E. H
2, 4 mater est A. —
3, 1 Haec virgo Christum E. —
3, 3 divinis induit
BC. — Str. 4 fehlt E. —
Str. 5 fehlt A steht hinter Str. 6 E. 5, 1 Mox —
turba E. — 5, 2 zetoriea von Cv T(°Q =
;

£r)TrjT(üQ (CrjT^co). —
Str. 7 fehlt E. —
Str. 8 fehlt AE. — 10, 3 par fehlt BC. —
10, 1—4: Summe parenti gloria
Natoque laus quam maxima Cum sancto sit spiramine Et nunc et omni
| |

tempore. E.

314. De sancta Katharina.

1. Sponsae Christi exirniae 4. Hinc perlustrans terrestria


Representantur nnptiae Multa patrat miracula,
Katharinae, tripudiis Caecis refundens lumina
Gaudentibus coelicolis. Et mutis reddens famina.
2. Instat dies sanctissima 5. Ex olei liquamine,
Principalis et annua, Quod sancto fluit corpore,
In qua truncata capite Aegri tacti prosiliunt
Cum Christo coepit vivere. In ejusdem praeconium.
3. Hinc laureata residet 6. Festivitas haec celebris
In gremiis Jerusalem Est nuptiarum gaudiis,
Sponsi vultu, quem potius Quibus agnus cum virgine
Adamarat, perfruitur. Copulatur in requie.
7. Deo patri sit gloria
Cum filio in saecula
Ac spiritu paraclito,
Cum quo regnat sacra virgo.

Diurn. ms. Altovadense I saec. 14. A. —


Nocturn. ms. Veteris montis
saec. 14. Cod. Dusseldorpien. C 61. B. —
Psalt. ms. Vetri i- montis saec. 13.
Cod. Dusseldorpien. C 58. C. —
Brev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. D. —
1, 3 Margarethae tripudiis D. —
3, 2 germine A. —
4, 4 mutis verba per-
dita D. — Str. 5 fehlt D. —
6, 1 Haec est illa festivitas et D.

De sancta Katharina.

1. Festus sereni luminis 3 Haec quinquagenos rhetores


Illuxit dies virginis Victos reddit indecores,
Katharinae, quae regias Sed decorantur taliter
Intrat, ornata nuptias. Igne purgat i pariter.

Haec pulchra, prudens, nobilis, Virgo flagellis caeditur,


Sacris imbuta litteris, Carcerc caesa (iauditur,
Sacra regis mortifera Farne quoque confligitur,
Exprobrat voce libera. Paae coelesti pascitar.
— 172

5. Rotas frangit et content, 8. Post haec exspeetans frameam


Rotis fractis plebs interit, Cervicem fiectit lacteam,
Regina Christum praedicat, In Signum pudicitiae
Torta mamillis evolat. Lac effundit pro sanguine.
6. Hinc decollanda ducitur, 9. Mox angelorum agmina
Virgo lictori traditur, Corpus levant in aera
Orat, ut sui memores Et in Sinai eulmine
Salvando, Christe, liberes. Divino locant numine.
7. Vox de coelis mox sequitur, 10. Deo sit laus et gloria
Quae vota prosequitur:
sie Katharinae memoria,
Pro quibus oras, annuo, Nos post hanc vitam gratiae
Opern salutis spondeo. Vita Coronet gloriae.
Cod. Palat. Vindob. (ol. Campens .) 883 saec. 14 /i5. A. Psalt. ms. Veteris —
montis saec. 13. Cod. Dusseldorpien, C 58 B. —
Noct. ms. Veteris montis
saec. 14. Cod. Dusseldorpien. C 61. C. —
4, 2 Carcere clausa A. 4, 3 —
Clausa fame constringitur BC. —
6, 4 Christus liberet A. 8, 2 tendit A. —
316. De saneta Katharina.
In 2. Vesperis.
1. Gaude, mater ecclesia, 5. Angelico munimine
Cujus praedulcis filia Rotam sensit minime,
Cum triumphal] gloria Sed turba caesa fulmine
Transivit ad coelestia. Ruit obmisso ordine.
2. Regali ex progenie 6. Decollata virgine
Clara fuit specie, Lac manat cum sanguine,
Plena sapientiae, Sic ostendisti, Domine,
Mirae eloquentiae. Signum innocentiae.
3. Maxentium redarguit, 7. Angeli adveniunt,
Quod Deos falsos coluit, Laudes dignas concinunt,
Post haec magistros superat, Ad montern Sina deferunt
Quibus eam concluserat. Corpus et sepeliunt.
4. Diro caesa verbere 8. Ecce iam per saecula
Clauditur in carcere, Sonant haec miracula,
Cibo carens penitus Quod ibi stillat oleum,
Confortatur coelitus. Vera salus debilium.
9. Gloria tibi Domine,
Mirabili in virgine
Cum patre et saneto spiritu
In sempiterna saecula.
Brev. ms. Graecense 1462 saec. 15. — 3, 4 Quibus vi concluserat Hs.

317. De saneta Katharina.


1. Cordis ima cum jubilo 2. Ab urbe Alexandria
Ablato mortis nubilo Nam Costi regis filia,
Promat in laudem virginis Katharina praenobilis,
Praedulce melos carminis. Refuisit rosae similis.
173 —
3. Terrore non concutitur, 6. Ignem suffert et vineula
Dum carcere recluditur, Christi vera diseipula,
Ab angelis custoditur, Docta Dei cum digito
Farne sitique premitur. Sic claruit martyrio.

4. Excaecatos dum superat 7. Novit lllam rex virginum


Oratores, mox praeparat Expertem mole criminum,
Testes fide praenobiles Locans corpus virgineum
Et athletas immobiles. Angelorum collegium.
5. Rotarum sie vertiginem 8. Adesto, virgo, sedulo
Collidit et caliginem, Servis in hoc exsilio,
Maxentium saevissimum Ut tecum in perpetuo
Confudit os virgineum. Regnent perenni gaudio.
9. Hoc praestet summus Dominus,
Qui te ditavit coelitus,
Ut sibi fiat cognitus
Clerus et omnis populus.

Brev. ms. Ducumburgense 67 saec. 15. A. — Brev. ms. Ducumburgense


saec. 15. B. — 7, 4 collegio B. — 8, 1 sedula B.

318. De saneta Katharina.

1. Ave gemma claritatis, 4. Rotis sacrum corpus datur


Omans templum Domini, Dedicatae martyris,
Geminaeque caritatis Flagris trita decollatur
Vas auri, Dei nomini Nee cedit supplieiis,
Consecratum, depuratum Gens vesana dissipatur
Ad instar carbuneuli. Poena mortis duplicis.
2. Totus totam inflammavit 5. In supremis montis Sina
Te sacratam virginem Manibus angelicis
Sacer ignis et purgavit Sepelitur Katharina
Auferens rubiginem, Condigna obsequiis,
De argento vas formavit Membris sacris medicina
Rerum dans originem. Liquor manat languidis.
3. Ex regali stirpe vita 6. Nobis ergo tu benigna
Nata sorte diceris, Mundo fluetuantibus
Sacris scriptis erudita Adsis, virgo Deo digna,
Rhetoribus praeficeris Mari naufragantibus,
(^uinquagenis disputando, Da salutem, nam virtutem
Sic victrix efticeris. Tuam prece posdmus.
Ascendentem imploramus
Te ad thronum gratiae
Sempitcrnum, invocamus,
Ut nos tuae gloriae
Cohacredes regni simus
Post vallem miseriae«
— 174 —
Clm. Monacens. (ol. Alrispacens.) 2581 saec. 12 add. saec. 14. Auf dem
letzten Blatt: „Karitati tuae Christe ad honorem virginis Katliarinae cedat
iste hymnus; novis modulis hymnizemus sacra festa [cjarminibus sobriis."

319. De sancto Kiliaiio.

1. Mare, fons, ostium atque terrarum


Deus, tu omnium caput bonorum,
A te bona fluunt, ad te recurrunt.

2. Longe ab bona maris


insulis pars
Ad fontem rediit teque requirit,
Jesu, viventium fontem aquarum.

3. Maris fons Deus, pars Kilianus,


est
Quem sitit ab oris,
procul patriis
Cervi more suum tendit ad haustum.
4. Scotorum insulae felix alumnus,
Nos prece sedula dignos fac aqua,
Quam quisque biberit, sitim post nescit.
5. Mundos baptismate fraudes iniquae
Semper inficiunt, semper demergunt
Per stagnum criminis in poenam mortis.
6. Sed tuis precibus omnes rogamus
De saeva eripi noxa Charybdis
Tangentes lacrymis portum salutis.
7. Laus tibi, trinitas, laus et potestas,
Te laudant flumina, coeli ac terrae,
A mari ad mare laus sit hac die.

Brev. ms. Lambacense CLXVI Brev. ms. Lambacense


saec. 14. A. —
CLXIV saec. B. 15. -
Brev. ms. S. Floriani XI 472 saec. 15. C. Brev. —
cathed. Eystettens. imp. s. 1. et a. D. —
3, 1 pars Colomannus C; pars
Willibaldus D. —
3, 3 sitit ad haustum B. 4, 1 Anglorum insulae D. — —
5, 1 si ades inique Cj fraudes tuique D. 5, 2 maleque mergunt. —

320. De sancto Ladislao.

Regis regum civis ave, 3, Hungarorum gens, congaude


Regum gemma Ladislave, Nova novi regis laude
Regni consors gloriae, Pulsans tintinabula,
Regem regum rex agressus Felix ave Varadinum,
Sis defensor indefessus Cujus augens fama Signum
Et atleta patriae. Resonat in saecula.
Salve, salus Hungarorum, 4. Tibi, Christe, chorus hymnum
Rex cohaeres angelorum, Cantat orbis, quod per lignum
Vas coelestis gloriae, Ad te trahis omnia,
Ab aeterno vas electum, Scala factus ascensorum
Vas insigne, vas effectum Et Corona confessorum,
Vendicans justitiae. Tibi laus et gloria.
175

Brev. ms. Pragense XIII G 9. saec. 15. A. — Brev.Pestiense saec.


ras.
15. Cod. bibl. univers. 74. B. —
1,3 Novus consors A. —
6 Vendicat in
2,
saecula A. — 3, 6 Vendicat justitiae. — 4, 4 Scala scandens ascendentium. A.

321. De sancto Lamberto.

1. Grates sint regi gloriae, 4. Attolle nunc, ecclesia,


Quem martyrum victoriae Sancti Lambert]' merita.
Laudant effuso sanguine Qui liic ob Christi gloriam
Legitimo certamine. Carnis maetavit hostiam.

2. De quorum hie collegio 5. Invicte miles Domini,


Honore nitet regio, Jam posce finem crimini.
Lambertus, lampas lucida Ne nos in hac miseria
Laude resplendet fulgida. Relinquat Christi gratia.

3. Tyranni sprevit lanceam 6. Laus sit patri et iilio,

Atque Dodonis frameam Spiritui paraclito


Ac mundi transitoria, Ac sempiterna gloria
Desiderans coelestia. In saeculorum saecula.

Brev. ms. S. Lamberti saec. 15. Cod. Graecens. 1521 A. Brev. ms 8.


Lamberti saec. 15. Cod. Graecens. 1541. B.

322. De sancto Lamberto.

Ad Laucles.

1. Adstemus mente vigili 3. Hunc invocemus intimis


Summo summorum prineipi. Suspiriis et lacrymis,
Recursione annua Ut in exaetu judicis
Lucis agentes gaudia. Poenas excuset meritis.

2. Qua beatum pontificem, 4. Concedat hoc ingenitus


Sanctae legis opificem, Ingenitoque genitus
Lambertum choris coelitum Et ex utroque prodiens
Conjunxit per martyrium. Unus euneta diffiniens.
Brev. ms. S. Lamberti saec. 15. Cod. Graecens. 1541 A. —
Brev. ms.
Aquilegiense saec. 15. Cod. semin. Brixin. s. sign. B. — 1, 4 agentis. B.

3, 1 Hunc imitemus A. —
3, 4 excusat B.

323. De sancto Lambert o.

Ad Nocturnum.
Hymnizemus rcrum summum 2. Hie a primo volvens aevo
plasmatorem omnium sacras leges animo
In assumptu sui testis, Assuescebat in divinis
Lamberti antistitis, promptus exercitiis.
Consummata carnis lucta Norma recte conversandi
nunc ludentis laurea. sese nitens exeoli.
176 —
3. Ex hoc ejus divulgata 6. Hujus vitae quae sit via,
vitae famae gloria monstrant signa plurima,
Provisore suo primis Quae per illum circumquaque
totus grex Trajecticus panduntur assidue,
Concordando sui curae Cujuscunque pestis moestam
hunc balavit praefore. relevantem sarcinam.
4. Elevatus in privatum 7. Cujus donis gaudet laetus
elevavit meritum, omnis sinus Noricus,
Morum probos promens fructus Latus septus cespes sanctus
crevit in virtutibus, sed laetetur amplius
Suasit verum coli Deum Per virtutum clarus facta
damnans cultum daemonum ossa tenens sobria.
5. Quidam tanti semen verbi 8. Tanti pro te per insontem
refutantes perfidi, viri fusum sanguinem,
Comportantes pectus tortum Mundans nodos cordis foedos
venerunt Leodium, da successus floridos
lllic sibi praeoptatum Majestatis sub occulto
mactabant episcopum. regnans absque termino.
Brev. ms. Aquilegiense saec. 15. Cod. semin. Brixinens. s. sign.
. — Es
reimen nicht die Verse, sondern die Halbverse. —
1, 1 Hymnizamus Hs.

324. De sancto Lamherto.

1. Hymnum canamus gloriae 4. Crimen Pipini prohibens,


Christo, qui rex est gratiae, Curam solerter adhibens,
Et martyris victoriam Incestas damnat nuptias
Dicamus ad memoriam. Verae saluti noxias.
2. Adsunt sacra solemnia, 5. Hinc, ut sumatur ultio,
Quibus docet ecclesia, Praesul datur supplicio,
Qua sit virtute praeditus Poenam suffert alacriter,
Lambertus, martyr inclitus. Quam placat causa jugiter.
3. Invictus in certamine 6. Deo patri sit gloria
Athleta Christi nomine Ejusque soli Mo
Fidem sinceram tenuit Cum spiritu paraclito
Et claritate micuit. Nunc et per omne saeculum.
Brev. ms. Capit. Dusseldorpien. saec. 15. Cod. Dusseldorpien. C 64. A. —
Hymn. ms. Hermetisvillanus anni 1553. Cod. Griesens. 23. B. — 1, 1 gratiae
B. —1, 4 gloriae B. —
Doxologie nicht vollständig A.

325. De sancto Lamberto.


Ad Laudes.

1. Martyr sacer Lambertus Tanto pio parente


Laudis munere dignus, Coeli sede nitente
Haue diem tinxit cruore Civis cluit senatorum
Palmae funetus honore. Consors angelicorum.
177

3. Gaudet chorus herorum 6. Insuper confessorum


Felix vatidicorum, Coetus conspicuorum
Perpetim congloriante Elevat consacerdotem
Auctus tanto compare. Mixtum dona fruentem.
4. (^uin et apostolorum 7. Exhinc plebs virginalis
Plaudit turba piorum, Pansis mitibus alis
Cum quibus in duodenis Gratulatur cum recepto
Pausat sedibus altis. Coeli caelibe casto.
5. Purpureus senatus. 8. Quem furentis praedonis
Laeto corde beatus Fervens ira Dodonis
Praemiis hunc cohaeredem Cum sociis conspiratis
Laudat participantem. Celsis miserat astris.
9. Tanto patre precante
Nostra crimina dele,
trinum numen et unum
Regnans omne per aevum.
Brev. ms. S. Lamberti saec. 15. Cod. Graecens. 1541. A. Brev. ms. —
Aquilegiense saec. 15. Cod. semin. Brixinens. s. sign. B.
2, 1 Tanto et pio B. —
2, 2 sede mente A. —
3, 4 compare tanto A. —
5, 3 primus hunc B. —
Str. 7 fehlt A. —
8, 3 ira de donis B. 9, 1 Tanti —
patris B. —Das seltene Versmafs des Hymnus lautet im Schema :

320. De sancto Launomaro.


Ad V esperas.
1. Semper Deum mirabilem, 3. Patrarat haec, dum viveret
Nostrae salutis principem, Hie carneo sub tegmine,
Nunc annuis recursibus Patrat subidem talia
Puris canamus mentibus. Coeli tenens palatia.
2. Adsunt enim celebria 4. Hujus precatu servulis
Launomari solemnia, Adesto, Christe, propriis
Cujus probantur merita Et post quieta tempora
Praeclara per miracula. Dona beata gaudia.
5. Laus, honor. virtus, gloria
Deo patri et filio

Sanctoque sit spiritui


In sempiterna saecula.
15
Orät. ms. S. Launomari ap. Blesam. saec. /ic. Cod. bibl. Rossianae b. sign*.

:>27. De sancto Laurentio.


Ad Nocturnum.
1. Laeta reduxit tempora 2. Post patrem clamaf praevium,
Dies athletae proprius, Ne currat sine filio,

Quo digna lauro tempora Instal vestigans Studium


Victor cingit Laurentius. Onini jam dignus bravio.
Dreves, Eymni [nediti. 12
178 —
3. In caecos opem luminis, Odor ascendit inclitus,
Opes spargit in pauperes, Ardor partitur hostiam,
Christi confessor nominis Coelo fulgorem spiritus,
Vincla sprevit et carceres. Fornaci carnis scoriam.
4. Ut nullis cedens caedibus Lauren ti, martyr lautior
Cratem subit ut joculum, Et holocaustum pinguius,
Angelis et hominibus Quos ignis urit longior,
Probitatis spectaculum. Tu nos resperge crebrius.
7. Sit trinitati gloria,
Cujus fides Laurentium
Constanter per incendium
Duxit in refrigerium.

Antiph. ms. Plagense s. sign. saec. 16. A. — Brev. sec. rit. candidiss.
ord. Praemonstrat. imp. Parisiis 1598 B.

328. De sancto Laurentio.


Ad NoctiiiTiiim.

1. Tibi, Christe, rex gloriae, 4. Mens ergo coelis dedita


Laus et honor sit hodie, Fide dispensat credita,
Celebretur in gaudio Ignis mox per supplicium
Solemnis hie Laurentio. Transit in refrigerium.
2. Festa dies recolitur, 5. Ubi laeto de foenore
Deo vivens qua moritur Perenni gaudens tempore,
Carne levita maximus, Laurenti, nos respice
Odas hinc laeti solvimus. Salvans ab ira vindice,
3. Sixtum requirit gladius, 6
6. Sit potestas ingenito,
Flet in agone socius, Sit honor unigenito,
Relictum se conqueritur, Hymnum cantemus cernui,
Morte dum vita potitur. Laus sancto sit spiritui.

Brev. ms. Aquilegiense saec. 15. Cod semin. Brixinens. s. sign.

329. De sancto Laurentio.


Ad Laudes.
1. Exsultetjam angelica 3. Diutina martyribus
Festiva turba gaudio, Carnis ac mentis passio
Et omnis aula coelica Et confessorum coetibus
Laetetur in Laurentio. Conformis vitae ratio
2. Adjungit hunc angelicis 4. Felix, qui digne jungitur
Interna cordis puritas, Tantis in coelo soeiis,
Et choris apostolicis In ejus laudem igitur
Doctrina, fruetus, dignitas. Resultet terra gaudiis.
5. Summi largitor praemii,
Quem decet laus et gloria,
Da meritis Laurentii
Beata nobis gaudia.
- 179 -
Antiph. ms. Plagense B. sign. saec. 16. A. —
Brev. FF. Praedicatt. imp.
Venetiis. 1514. B. —
Brev. sec. rit. candid. ord. Praemonst. imp. Parisiis.
1598. C.
1, 4 in Gregorio B. — 5, 3 meritis Gregorii B.

330. De sancto Leonhardo.

1. Leonharde pastor bone, 4. Pigmentalis ad medelam


Ciarum sidus rutilans, Nardus salutifera,
Sacrae fidei Colone Odor suavis ad tutelam
Labis chaos mutilans Contra cuncta pestifera.
Evangeliique sator Removendo corruptelam
Mortis purgans lolia. Sacra per prodigia.

2. Infernorum spoliator 5. Te rogamus, pater pie.


Viam lucis reserans, Leonharde, fletibus,
Captivorum liberator Praesens sis extrema die,
Fidem Christi praedicans, Sathanae de retibus
Mundum vincens praedicator Nos absolas et a Styge
Hosti rapis spolia. Tua cum potentia.

3. Tua voce, fortis leo, 6. Vitiorum de sentina


Mortuos vivificas, Et de mortis carcere
Praedicando multos Deo Nos eruas, a ruina,
Perditos reaedificas, Reis velis parcere,
Persequenti poenitentis Aures precibus inclina
Abscondis vestigia. Tua pro dementia.
7. Praesta, pater atque nate,
Dei sapientia,
Confer, spiritus beate,
Nexus et essentia,
Trinitas in unitate,
Ens regens viventia.

Brev. ms. Hospitalense saec. 15. Cod. chart. S. Pauli ad Laventum 320
A. — Brev. ms. Lambacense CLXX1V saec. 15. B. — Brev. ms. Claustroneo-
burgense 978 saec. 15. C. — Brev. ms. Scotor. Vindob. 50 h 9 saec. 15. D. —
Brev. ms. Palat. Vindob. 1893 saec. 14. E. —
Brev. ms. Aquilegiense saec.
15. Cod. semin. I.rixinens. s. sign. F.
1, 4 mundis labis mutilans B. —
1, 6 lolium B. —
4, 6 r&pens spolium
B. — 5, 2 precibus B. —
6, 3 et a ruina DEF. —
6, 6 prae dementia Ü:
per elementiam F. —
Von den geraden Verszeilen reimen stets 2 und 4 jeder
Strophe, während die letzten Zeilen alle unter sich reimen.

331. De sancto Leonhardo.

1. Plaudat chorus fidelium 2. Concessit illi solveiv


Christum bonorum praemium, Taetro ligatos carcere,
Qui Leonhardo gaudia Concessit et peccamina
Concessit immortalia. Solvat, remittat crimina.
12*
180

3. Ejus sacram potentiam 5. Confert opem poscentibus,


Et in solvendo gratiam Adest se invocantibus,
Ciamant silentes carceres Et nobis adsit laetior
Turrisque grandes aggeres. Et protegat serenior.
4. Ciamant mucrones, ocreae, 6. Patri, proli, paraclito
Tormenta, lora, lanceae, Sit laus honore debito,
Nexus, cathenae, circuli, Qui Leonhardi servulis
Omnisque forma vinculi. Det gloriam cum angelis.
Brev. ms. S. Nicolai ap. Patav. saec. 15. Clm. Monacens. 16140. Procession.
ms. Francofurtan. anni 1588. Cod. Bremen, b 56. B. —
1, 3 Ut Leonhardo A. —
2, 2 Ketro ligatos A. —
3, 4 Turrique Hs. —
5, 2 sqq. Adsum dicit vocan-
tibus |
Vocatus adsit laetior Voeem protrahat senior. A.
|

332. De sancto Leonhardo.


1. Plaudat manu plebs fidelis 5. Verb um Dei praedicavit,
Visitata nunc de caelis, Signis dicta confirmavit,
Cum beati Leonbardi Curat aegros, solvit vinctos,
Signa fraglant more nardi. Reddit vitae tunc exstinctos.
2. Ortus bic de stirpe clara, 6. Leonhardus vir beatus,
Clodovaeo regi cara, Stola lucis trabeatus,
Qui Francorum sceptra gerens Vita carnis exspirante
Christo fide tunc adhaerens. Signa facit nunc ut ante.
3. Praesul sacer, o Remigi, 7. Omnes juvat, nulluni spernit,
Per baptismum rapis Stygi Peccatores non secernit,
Hunc infantem, cum emundas Cunctis pie suffragatur,
Ipsum, levas super undas. Cum devote deprecatur.
4. Puer factus adolescens, 8. Invocemus et nos tardi
Sursum sanctitate crescens, Nomen sancti Leonhardi,
Cum egenis dividebat Prece ejus ut adjuti
Large cuncta, quae habebat. In extremis simus tuti.

9. Honor patri sit et nato


Atque pneumati beato,
Qui amborum exstat flamen,
Ciamitemus omnes. Amen.
Brev. ms. Cisterciense saec. 14. Clm. Monacens. 23280.
u
— Nach Str. 5
,divisio .

333. De sancto Leopoldo.


In 1. Vesperis.

1. Austriae decus, princeps et patrone,


Da, Leopolde, quibus advocaris,
Gaudia. alto qui es de sanguine
Marchio cretus.

2. Vitam pudice agis juvenilem


Ac demum spondes conthoralem castam,
Supplices Deo vivitis parentes
Prole fecundi.
- 181 -
3. Virtutis robur detestari fecit
Vitia cuncta, animo potenti
Hostes repellis plebemque defendis
Pace jucunda.
4. Sparsit agrestes silva tibi frondes,
Quando venaiu incedebas tuo,
Gaudes invisum peperisse fructum
Ramos sambuci.
5. Capitis velum annos post repertum
Conjugi tuae vento vi ablatum,
Illic tu struis indice sambuco
Aram sacratam.

6. Quam dedicasti rebus locupletem,


Ut dei cultus virginisque matris
Jugiter crescat, honor, virtus et laus
Omne per aevum.
7. Spiritum tandem reddis Deo mundum,
Marchio sancte, anno tunc salutis
Sexto ter deno undies centeno
Mense Novembri.
8. Yexilla tua possident paterna
Austriae duces, illos tu commenda,
Ut vivant justi Deoque accepti
Totum per orbem.
9. Insignem clarum pietate virum,
Te nos precamur, patriam tuere,
Corpora munda frugibus et nostros
Lares adorna.
10. Gloria patri resonemus omnes
Ejusque nato jubilemus apte,
Cum quibus regnas simul et, creator
Spiritus alme.

Brev. ms. Ducumburgense Kr. 68. saec. 15. A. —


Brev. ms. Claustroneo-
burgense 590 saec. 14. add. saec. 15. B. —
Brev. ms. Lincense r o 24 Baec.
15. C. — 1,2 advoceris CB. —1, 3 pudore A. —
2, 2 spondens BC.
3, 3 propellis BC. — 3, 3 defendens C. —
5, 2 Gurgiti tuo A.

334. De sancto Lcopoldo.

Ad Laudes.

1. Aurora rubens fugat noctis Stellas,


Alma ac luee promat vox hnmana
Quascunque laudes, animus exsultel
Corde jucundo.
— 182 —
2. Laudent te Deum regem in excelsis
Principes omnes, pueri et senes,
Yiduae, matres, sanctimoniales,
Castitas omnis.

3. Limina sacra Crucis et Neuburgae


Laudent, Mellicum Austriaeque fines
Patronuni sanctum, Leopoldum pium,
Coelo regnantem.
4. Pietas, summa notio tu Dei,
Daemones teneant ne fata
pelle,
Fönte lavatos, cruore redemptos,
Protege semper.
5. Laudemus patrem, filio sit honor,
Spiritus sanctus nanciscatur laudes,
Trinus et unus sit nobiscum Deus
Laude perenni.

Brev. ms. Lincense T o 24 anni 1525 A. —


Brev. ms. Claustroneoburgense
590 saec. 14. add. saec. 15. B. —
1, 2 Alma ac A. 3, 1 et fehlt A. -
335. De sancto Leopoldo.

1. Lux visa per caliginem 5. Oriatur hinc claritas


In terram mittit radium, Yeritatis catholicae,
Quando sanctorum aliquem Fides, spes atque Caritas,
Nobis donat egregium. Virtutes theologicae.

2. Exit ab ea, quidquid est, 6. Laetemur nunc in Domino


Quod ab ipsa distinguitur, Leopoldi solemnia
Sed multum damni interest, Colamus cbaris glutino
Dum quis ab hac disjungitur. Yita cedente noxia.

3. via, vita, veritas, 7. Dies agentes prosperos


Te, Christe, jubar optimum, Contra versuti jacula,
Nescit malorum caecitas, Ne lugeamus asperos
Sed videt mens fidelium. Per infinita saecula.

4. Petamus ergo gratiam, 8. Ut cum finis adveniat


Ut Leopoldi merita Vitae praesentis concite
Nobis impetrent veniam, Maria nos respiciat
Mala vadant praeterita. Cum Leopoldo comite.
9. Sit patri laus et inclito
Excelsa nato gloria
Summo quoque paraclito,
Nostra quod est victoria.
Brev. ms. Sitanstettense XCII saec. 15. A. —
Brev. ms. Plagense s. sign.
anni 1499 B. — Brev. ms. Claustroneoburgense 590 saec. 14 add. 15. C. —
Cod. Ducumburgens. 180 anni 1620. D. —
Miss. ms. Palat. Vindob. 1839.
saec. 15 /i6. E.
2, 2 constringitur E; disjungitur D. —
2, 4 distinguitur BE. Str. 4 —
fehlt E. — 4, 3 reducant veniam D. —
5, 2 praelucidae BE. 6, 1 Late- —
— 183 —
mur ut in B. — 2 memoriam D. —
6, 3 charitatis yttocg) glutino B. —
6, (st.

6, —4 Humilitate placita Spreto cnlparum cumulo Et voluptate noxia E. —


2
accurrerit D; advenerit E. — 2 praesentis miserae D. —
| |

8, 1 finis 8, 3 8,
respexerit DE. — 9, DE. —
1 2 Celsa dilecto gloria DE.
et filio 9,

336. De sancto Leopoldo.


Ad Matutinum.

1. Da, fabricator noctis et diei,


Arcana sancta contemplari tua,
Coelo suspendis lucis tuae sedem
Solus potenter.
2. Cläre distinguis lumineque imples
Macliinam mundi reliqua et astra
Lucere jubes hominis ad visum
Orbe manente.
3. Calor vitalis vigeat in nobis,
Quo tibi tandem debita solvamus
Digne nocturna, hostibus ne vagis
Impediamur.
4. Tu immortalis es beatitudo,
Hinc Optant cuncti residere tecum
Summo affectu nostrumque clamorem
Audi benigne.
5. Ut Leopoldus facta tibi prece
Monstret psallentes, meritis per sua
Augeat fidem, populum australem
Pace defendat.
6. Praesta hoc, pater, filio cum tuo,
Spiritus ahne, Deus simplex unus,
Cuncta qui regis atque omni aevo
Cuncta gnbernas.
Brev. ms. Linceiise T o 24 amii 1525 A. — Brev. ms. Claustroneo-
burgense 590 saec. 14. add. poster. B.

337. De sancto Livino.

1. Laetum Carmen decantetur 4. Instillando guttas lactis


Ac Livini praedicetur Labiis matris praetactis
Vitae fama valida, Lucis abundantia.
2. In conspectu satis claret, 5. Nocte intra palatium
Super os matris volaret Parentum in solatium
Dum columba vivida. Fit signans praesagiom
3. Vitam signans in materno 6. Yitae suae laureandae
Alvo prolis de supcrno Et coronae sibi dandae
Mira Dei gratia Nobis in suffragium.
— 184

7. Sit laus patri atque nato


Cum hoc pneumati beato
Hie et aeternaliter.
Brev. ms. Burchusense saec. 15. Clm. Monacens. 5246.

338. De saneto Longino.

1. Verbum aeternum prodiens 4. Tandem dura sub regula


Formam aeeepit servuli, Carnis gesta mortificans,
Sponte in cruce moriens Jugi cum abstinentia
Mortem abstulit saeculi. Spiritum vivificans.
2. Veluti anguis aeneus 5. Vana devastat idola
Pendens in crucis stipite, Sermone et opere,
Quo sanabatur populus Tormenta fert crudelia
A morsu dirae viperae. In suo sacro corpore.
3. Christi latus aperiens 6. Demum truncatus capite
Miles crudeli lancea, Fulget per insignia,
Corde puro prospiciens Quibus clarescit limpide
Sanatur ejus gratia. Ipsius sanetimonia.
7. Patri, nato cum spiritu,
Deo sit uni gloria,
Qui mundum ab interitu
Sua salvavit gratia.

Brev. ms. Capit. Olomucens. 301 saec. 15. A. - Brev. ms. S. Jacobi
Brunens. 26 anni 1499. B.

339. De saneto Longino.


Ad 1. Vesperas.

1. Magnae Deus potentiae, 4. Renuntians militiae


Qui tuae dono gratiae Et terrenae substantiae
Ex vase contumeliae Juste, pie et sobrie
Instauras vasa gloriae. Sub jugo vixit gratiae.

2. Nam militem saevitiae, 5. Ac diro poenae genere


Qui mucroneque lanceae Tortus virili pectore
De tuo sacro latere Tandem truncari capite
Undam fudit cum sanguine, Pro tuo tulit nomine..
3. Illustrans mentem corpore 6. Quem in coelesti culmine
Membrum facis ecclesiae, Palma fuleis victoriae,
Ut corde, ore, opere Cujus de sacro corpore
Te collaudaret hodie. Signa fiunt clementiae.
7. Hujus obtentu, rex pie,
Tuo benigno munere
Confer hie sanete vivere
Et te in coelo cernere.
Brev. ms. S. Jacobi Brunens. 28 saec. 15. — 4, 4 vixit gloriae Hs.
— 185 —
340. De sancta Ludmilla.
Ad Nocturnum.

1. A somno pigros excita, 3. Nobis prosit suffragium


Soporem mentis abjice, Ludmillaeque martyrium.
In laudes tuas incita, Perenne praesta bravium.
Aeterni patris unice. Deus creator omni um.
2. Nostras mentes illumina 4. Actus nostros sie corrige,
Claritate eximia, Ne delinquamus iterum,
Perduc ad vitae lumina Coeleste munus porrige,
Dans gaudiorum praemia. Conditor alme siel er um.
5. Praesta, beata trinitas,
Manere in concordia,
Concede, simplex unitas,
Beata nobis gaudia.
Brev. ms. Pragense XIII B 9 saec. 15. A. — Brev. ms. Pragense XII
G 11 saec. 14. B. —
1,1 Excitat B. — Die Schlufszeilen der Strophen An-
fänge bekannter Hymnen.

341. De sancta Ludmilla.

1. Haec sunt sacra solemnia 4. Quam ultor nihilominus


Ludmillae venerabilis, Metum necis ineutiens
Congaudeat ecclesia Vindicavit mox Dominus
Voce cantus laudabilis. Lictores internciens.

2. Haec est vernalis primula, 5. Nam diversus interitus


Quae de terra Bohemiae Hos cum omni familia
Prima vernans et sedula Sic absorbuit penitus,
Fit vas coelestis gratiae. Ut perirent per omnia.

3. Prima noctis vigilia 6. quam celebris haec dies,


Fune capit interitum, Quam illustravit gratia,
Per quod coelestis curia Nam Ludmillae datur quies
Ejus obtinet spiritum. Cum divina potentia.
7. Trino Deo et simplici
Laus, honor, virtus, gloria,
Nam agminis jam coelici
Ludmilla gaudet patria.
Brev. ms. Altovadense XXV saec. 14. add. 15 A. —
Brev. Trebonense saec.
15. Cod. Prag. VII C 8. B. — Brev. ms. Palatin. Vindobon. 1674. saec. 15. C.

342. De sancta Ludmilla.


1. In Ludmilla salvatoris 2. Haec amatrix castitatis
Laudemus clementiam, Et sanetorum operum,
De tenebris quam voeavit Imitatrix pietatis
Ad gratiam
fidei Duleis nutrix pauperum,
El virtutum hanc effecit Consolatrix afllictorum
Omnium diseipulam. Pocnitendi speculum.
— 186 —
3. Pro fidei fundamento 4. Mater sancta et patrona,
Sustinet martyrium, Bohemorum domina,
Cultus Christi pro augmento Posce nobis prece pia
Coeli tenet bravium, Coelestia gaudia,
Est pro cleri alimento Fac, ut pulso hoste tuus
Consors coeli civium. Te collaudet populus.

5. Patri summo sit laus, decus


Natoque victoria
Spirituique beato
Sempiterna gaudia,
Qui Coronet celebrantes
Ludmillae solemnia.

Brev. ms. Pragense XIV F 12 saec. 15. add. 16. —


1, 6 Omniumque
Hs. — Poenitentiae Hs. — 4, 5 hoste tuo Hs. —
4, 6 collaudat Hs.

343. De sancta Ludmilla.

In 1. Vesperis.

1. Lux vera lucis radium 4. Mortale solvens debitum


Sparsit in hemisphaerium Deo commendat spiritum,
Bohemorum ad gaudium Coelicum subit aditum
Per Ludmillae martyrium. Et lictores interitum.

2. Vetus error nam abiit, 5. Insignia sanctitatis


Lumen fidei adiit Sunt, redolent suaviter
Gens Bohema et gratiae, Dono fontis pietatis
Baptisma et spem gloriae. Ossa sua perenniter.
3. Dum Christi vacat laudibus 6. Lauda Deum, Bohemia,
Prima noctis vigilia, Psalle, gaude, tripudia,
Nurus hanc plena fraudibus Ludmillae per suffragia
Sua necat familia. Regna sperans coelestia.

7. Altissimi veri Dei


Nobis donet memoria,
Ut regnemus licet rei
Cum Ludmilla in gloria.

Brev. ms. Pragense XII G 11 a. saec. 14. A. — Brev. ms. Pragense XII
B 9. saec. 15. B.

344. De sancto Ludovico.

Ad Vesperas.

1. Vergente mundi vespere 2. Ludovicus ex nomine


Sol mundo misit Hesperum, Sacra praesignans studia,
Ut in praesenti carcere Lucem doctus a lumine
Luce fulgeret operum. Dat in vitae custodia.
— 187

Hie puer purus animo 5. Ibi manens septennio


Sed vir perfectus sensibus, Vacavit sapientiae,
Cepit servire Domino Divino magisterio
Senem se praebens moribus. Captus Racheiis specie.
Ductus in Arragoniam 6. Summi patris potentia
Obses pro patre deditus, Nos regat, unigeniti
Servavit patientiam Illustret sapientia,
In coelo mente positus. Uret amor paracliti.
Brev. ms. Francisc anni 1464. Cod. Admontens. 851.

345. De saneto Ludovico.


Ad Vesperas.

1. Yergente mundi vespere 5. Dum patitur exsilium


Sol mundi misit Hesperum, Datur solerti studio,
Qui micans ut in aethere Christus ejus ingenium
Lucem monstravit operum. Suo perfundit radio.
2. Ludovicus per omnia 6. Quo repletus deifice
Ductu divinae gratiae Profert eunetis salvifica,
Vectus est ab infantia Ubique fans authentice
Solem sequens justitiae. Dei praeco mirifica.

3. Regali stirpe genitus 7. Factus Francisci filius


Contempsit primogenita, Virgo candens ut lilium,
Regno terreno penitus Fit et praesul eximius,
Mente carens gratuita. Collega nunc coelestium.
4. Detentus in Hesperia 8. Patri, genito, flamini
Ciaret per patientiam, Devota reddant agmina
Nam passus nivis gravia Laudem condignam numini
Praefert semper laetitiam. Per vespertina carmina.
Brev. ms. Francisc. anni 1474. Cod. Hilariens. CXII. A. Diurn. ms. —
Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII 8. B.H —
Diurn. ms. Hermetisvillan.
saec. 15. Cod. Griesens. 56. C. —
4, 1 Hispania A. —
5, 1 Cum patitur C.
— 7, 1 Sancti Francisci C. —
8, 1 Patri renato flamini C. Mel. Plaude — :

turba paupercula B. —
Vgl. Acta SS. Aug. 3, 804.

346. De saneto Ludovico episcopo.


Ad Laudes.

1. Aurora lucis rutilat Surdorum aures aperit,


Hinc mundo tenebrosa, Mutis reddit affatum,
Dum Lndovicus jubilat Petentes se non deserit
In throno luminosa. Cunctis donans optatum.
2. Jam caecis lumen reparat Pressos a malis eruena
Lux ejus radiosa, Emundat maculosos,
Et debiles corroborat Defunctis vitam tribuens
Vis sua virtuosa. Curat daemoniosos.
188

5. Francorum et Siciliae De tarn claro lucifero


Domus congratulentur, Ecclesia laetatur,
Aragonum, Hungariae Cujus prece stellifero
Regna conjucundentur. Coelo promoveatur.

Brev. ms. Francisc. anni 1464. Cod. Admontens. 851.

347. De sancto Ludovico episcopo.


Ad Nocturnum.
1. Dum medium silentium 4. Virginitatis lilium
Noctis nunc tenent omnia, Hunc angelis parificat,
Decantet vox fidelium Humilitas sublimium
Ludovici magnalia. Ipsum loco dignificat.
2. In nocte taetra saeculi 5. Pietatis compassio
Sanctus hie mite claruit, Possedit ejus animum,
Menti cujus infantuli Egenorum obsequio
Divina lux emieuit. Se subdit velut infimum.
3. Orationum hostias 6. Patri, nato, paraclito
Christo devotus immolat Vota reddantur cordium,
Carnis domans ineptias Qui hujus saneti merito
Ad alta mente convolat. Praestent nobis subsidium.
Brev. Francisc. anni 1464 Cod. Admontens. 851. — 5, 4 impium Hs.

348. De sancto Ludovico episcopo.


Ad Nocturnum.
1. Dum medium silentium 5. Hie patet ab initio
Noctis nunc tenent omnia, Virtutum universitas,
Coetus cantet fidelium Quas miro magisterio
Ludovici praeconia. Scripsit beata trinitas.
2. In nocte nempe saeculi 6. Tu, qui plenus virtutibus
Plenus fulsit virtutibus Fuisti sine numero,
Claras director populi Tuis sacris influxibus
Yelut coelum sideribus. Nos juva cursu prospero.
3. Hie splendet sapientia, 7. Et qui minorum habitum
Nitescit et virginitas, Portasti minor ceteris,
Rorat misericordia Post vitae jungas transitum
Rubetque fiuens Caritas. Tibi devotos superis.
4. Hunc regulat religio, 8. Trino Deo et simplici
Motum firmat tranquillitas, Digna laudum praeambula
Extollit contemplatio, Sint et tanto pontifici
Parvificat humilitas. Per infinita saecula.

Brev. ms. Francisc. anni 1474. Cod. Hilariens. CXII. A. Diurn. ms. —
Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII H
8. B. Mit doppelter Intonation Ver- :

gente mundi vespere und Lux ex Olympo.


189

349. De sancto Ludovico.


Ad Laudes.

1. Ut lux aurorae rutilat 5. Aestum doloris temperat


Lucique solis plenius Stillans ejus compassio,
Se Ludovicus similat Carnemque suam macerat
Ut verae lucis filius. In pauperum collegio.
2. Nam jubar summi sideris 6. Ergo tu, pater inclite,
Semper gessit in facie, Procura tibi subditis,
Dum nostri par itineris In patria jara praedite,
Adhuc foret in acie. Nos abundare meritis.
3. Qui vita sursum habitans 7. Tuisque detur fratribus,
Hanc angelis parificat, Te precantes solicite
Et somnolentes excitans Ut pergant sanctis gressibus
Nos spiritu laetificat. Ad coelum recto limite.

4. Umbram noctis exterminat 8. Laus, honor, virtus, gloria


Fulgore sapientiae, Trinitati deificae,
Sed clarius illuminat Quae cunctis exstat praevia,
Per culmen sanctimoniae. Sit pro tanto pontifice.

Brev. ms. Francisc. anni 1474. Cod. Hilariens. CXII. A. — Diurn. ms.
Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII 8. B. H
Brev. ms. — S. Odiliae
Rappoltivillan. saec. 15. Clm. Monacens. 10929. C. Brev. Roman, — imp. Vene-
tiis 1506. D. —
Mel. Vergente mundi vespere und Plaude turba
: paupercula.

350. De sancto Ludovico.

1. Pulset coelum laus amoena, 3. Fide constans, spe subvectus,


Laus cunctorum fidelium, Caritatis operibus
Moduletur vox serena Digne vacans est electus
Ludovici praeconium. Ex perfectorum millibus.
2. Ludovicus infantulus 4. Omnem reatum animae
Devotae mentis studio Quam cruciant humanitus
Coepit vacare sedulus Piae laverunt lacrimae
Virtutum exercitio. Simul et matris transitus.
5. Omnis spiritus invocet
Supernum regem inclitum,
Qui nos in regno collocet
Per Ludovici meritum.
Antiph. ms. Hilariense anni 1632.

351. De sancto Ludovico episcopo.


In 2. Vesperis.

Ludovicus ut amicus 2. Non turbatur, dum artatur


Christi mox jugum subiit, Pro patre jussu regio,
Dum praeclara nobis clara Sic meretur, ut Laudetar
Proles de coelo prodiit. Incoelesti collegio.
— 190

3 . Est promissum post cmissum 5. Sic in eo dante Deo


Minorum cinctus cordula, Viget omnis perfectio,
Ergo toto cordis voto Cujus vita fuit ita
Plaude, turba pauper- Laus regi plena gaudio.
cul a.

4. In Tolosa velut rosa 6. Hujus prece nos a nece


Candet princeps ecclesiae, Per trinitatis bravium
Cui praelato jam beato Liberatos fac beatos,
En gratulemur hodie. Jesu, lux vera mentium.
Brev. ms. Francisc. anni 1474. Cod. Hilariens. CXII. A. Diurn. ms. —
Francisc. saec. 15. Cod. Prägens. VII 3. B. H —
Brev. ms. S. Odiliae Rappol-
tivillan. saec. 15. Clm. Monacens. 10929 C. —
Brev. Roman, imp. Venetiis
1506. D. —
Die Schlufszeilen der Strophen Anfänge der bekannten Ordens-
hymnen auf Franz von Assisi und Anton von Padua.

352. De sancta Magdalena.

1. Grates reddamus Domino, 3. Passum in cruce Dominum


Fratres, corde et animo, Flendo quaerens ad tumulum
Qui peccantes non perire Prima videre meruit,
Vult sed correctos vivere. Ab inferis cum rediit.

2. Magdalenae haec Mariae 4. Cujus prece piissime


Gesta docent sanctissimae, Tu nos exaudi Domine
Quae carnis suae maculas Et nostra delens crimina
Fusas lavit per lacrimas. Aeterna dona gaudia.
5. Sit trinitati debita
Laus et perennis gloria,
Sit decus et imperium
Modo et in perpetuum.
Brev. ms. Lunaelacense saec. 14. Cod. Palat. Vindob. 1950 A. Brev.
ms. Beneclictin. saec. 14. Clm. Monacens. 23179. B.

353. De sancta Magdalena.

1. quam digna memoria, 4. Et sorori praeficitur


Quae tarn rea in vitiis, Devotionis studio,
Locata fit in gloria Quo mens ardens afncitur
Fruens coeli deliciis. Dulcedinis tripudio.
2. Haec est dicta Magdalena, 5. Haec Lazarum ab inferis
Claris orta parentibus, Suis reduxit precibus,
Sed peccatis fuit plena Quia Christum prae ceteris
Carnis abutens sensibus. Suis placavit fletibus,

3. Sed lacrimarum flumine 6. Quem dilexit ferventius


Dum compuncta resolvitur, Sub cruce stans intrepida
Sancto peruncta numine Et quaesivit frequentius
A peccatis absolvitur. In sepulchro non tepida.
— 191 —
7. Et sie videndo Dominum 8. Suis ergo nos preeibus
Yitae tulit laetitiam, A vitiorum aestibus,
Sicut seduetrix hominum. Christe, conjunge coetibus
Eva sevit tristitiam Sanctorum in coelestibus.

9. Trinitati laudatio
In unitatis gloria,
Sit et par veneratio
In aeterna memoria.

Cod. Palat. Vindob. (ol. Campens.) 883 saec. u /ir„ — Das Lied steht in
einer Folge liturgischer Hymnen.

354. De saneta Magdalena.

1. Repleta gaudio fidelis concio


Hymnum laetitiae decantet hodie
Christo, qui gratiam dedit et veniam
Mariae quondam debili.

2. lila per nimia cueurrit vitia,


Peccavit publiee, sed prolis deicae
Per medicamina purgavit crimina
Affectu admirabili.

3. Haec mulier pia, poenitendi via,


Exoret veniae fontemque gratiae,
Ne nos eulpis gravet sed sordidos lavet
Fönte inexsiccabili.

4. Patri ingenito ejusque genito


Sanctoque flamini, amborum numini,
Sit laus et gloria, qui ligat omnia
Catena indissolubili.
Brev. ms. Palatin. Vindob. 13420 saec. 14.

355. De saneta Maria Magdalena,

1. Festa dileetae Domini Mariae,


Quam reis formam posuit sequendam,
Annuo nobis reditu retorquet
Flammeus orbis.
2. Haec pedes Christi lacrimis rigavit,
Osculis mulcens, refovens capillis,
Quin et infudit capiti verendo
Nectar olivi.
3. Inde calcato Stygio tyranno
Prima surgentem raeruit videre,
Nuntio firmans animos paventes
Discipulorum,
— 192 —
4. Ergo te felix petimus virago,
Dulcisexemplum veniae, Maria,
Fac bonum Jesum famulis misellis
Conciliatum.
5. Laudibus cives celebrant superni
Te, Deus simplex pariterque trine,
Supplices et nos veniam precamur,
Parce redemptis.
Hymn. ms. S. Galli 26 saec. 14.

356. De sancto Malacliia.

1. Malachiae solemnia 5. Clero clarens et populis


Votis et hymnis debitis Malachiae religio
Mater colit ecclesia Sortitur archipraesulis
Saneti confisa meritis. Gradum de sacerdotio.

2. A barbaris Hiberniae 6. Hinc signis et virtutibus


Carnis duxit originem, Mundum fulgens illuminat,
Sed nullam de barbarie Ex lucris spiritalibus
Culpae traxit aeruginem. Christo talenta geminat.
3. Lex Dei docet puerum 7. In Claravalle moritur,
Et spiritalis unctio, Quem clare monstrat vivere r
Fructus replevit operum Manusque manco redditur
Virtutis exercitio. Attacto saneti funere.
4. Ad Imari vestigia 8. Adesto votis supplicum,
Dum juvenis instruitur, Malachia sanetissime,
Sanctitatis fastigia Munus nobis salvificum
Sanctum sequens assequitur Dans corporis et animae.
9. Sit laus patri cum filio
In unitate Spiritus,
In quo sit nobis unio
Cum Malachia coelitus.

Brev. ms. Altovadense CXXVI saec. 15. A. — Antiph. ms. Hilariense V


anni 1632. B. — Nach Str. 4 „divisio" B.

357. De saneta Margaretha.

1. Adest triumphus nobilis, Egrediens daemon callidus


Festum coelis inducitur, Terret draconis specie,
Quo sponsa cum amabilis Sed mox aufugit pallidus
In thalamum traducitur. Signo crepans victoriae.
2. Kubet perfusa sanguine, Tandem ligatis manibus
Virgis caesa acerrimis, In vas aquae demergitur,
Stat fortis in certamine Sed fractis ligaminibus
Locis clausa deterrimis. Yirgo ridens egreditur.
— 193 —
5. Ad tribunal perducitur, 7. In quacunque angustia
Verba sprevit mulcentia, Turbati quique fuerint,
Ut plectatur praecipitur Exaudi hos per omnia,
Capitali sententia. Qui te per me petierint.
6. Imminente cervicibus 8. Yox tonat de sublimibus:
Mucrone jam horribili Intra jam sponsi gaudia,
Orat profusis precibus Sed venerantibus
et te
Christum precatu flebili: Promitto coeli gaudia.
9. Laus patri sit cum filio,
Jucunde psallant coelibes,
Qui coelibatus lilio
Sibi despondit virgines.

Brev. ms. Franciscan. Posoniens. Xo. 50 saec. 15. — 3,2 speciem Hs.

358. De sancta Margaretha.

1. Venerandae virginis 3. Haec a pueritia


Et gloriosae martyris, Praeventa Dei gratia
Celebremus inclita Terreua spernens gaudia
Margaritae solemnia. Tetendit ad coelestia.
2. Ejus devotis laudibus 4 Respuit Olybrium,
Insistamus alacrius, Sathan evertit impium,
Huic hymnizemus intimo Fuso triumphans sanguine
Cordis et oris jubilo. Fit sponsa regi gloriae.
5. Cujus nos patrociniis
Munda, Jesu, a maculis,
Cum patre flatuque sacro
Qui regnas sine termino.
Hymn. ms. Salisburgens. (bibl. publ.) V 1 J 201 saec. 15. — 4, 2 im-
perium Hs.

359. De sancta Margaretha.

1. Ut tibi laudes resonemus omnes


Virgo formosa, martyr gratiosa,
Margareta, Christi testis laeta,
Pro nobis ora.

2. Vernula Christi esse meruisti,


Spernens profanos Deos atque vanos,
Largire bona, paradisi dona
Coelitus rora.

3. Haec matris vice fertur a nutrice


Fide non vana docta Christiana,
Quam ut praefectus vidit est illectus
Veneria more.
l> reves, Hyrani Inediti. 1:)
— 194 —
4. lila constanter atque gratulanter
Non valens flecti precibus praefecti,
Ipsam inflatus terrens et iratus
Mortis timore.
5. Hinc virgo caesa faculis est laesa,
Post aestum flammae mergitur in amne,
Dolore tuta funibus soluta
Digne salvatur. .

6. Post tormentales poenas et letales


Christo dilecta, praesidi despecta,
Prece suorum memor famulorum
Sic decollatur.

7. Laus patri detur, nato jubiletur,


Amborum flamen conimendetur, Amen,
Cum sanctis dei depromamus regi
Coelicum Carmen.

Antiph. ms. Voraviense 29 saec. 14» add. 15 A. —


Brev. ms. S. Floriani
XI 384 saec. 14. B. —
Brev. ms. S. Floriani XI 386 saec. 15. C. Brev. —
ms. S. Floriani XI 404 saec. 15. D. —
7, 2 commendemus B.

360. De sancta Margaretha.

Ad Laudes.

1. Solemnis dies virginis 3. Felix puella caeditur


Celebretur cum gaudio, Ac laniatur ungulis,
Quae novam dans laetitiam Ignibusque comburitur
Supremo choro virginum. Et dolio immittitur.

2. Caput draconis horridi 4. Tandem virgo Margaretha


Calcans virgo sub pedibus, Ad decollandum ducitur,
Qui clamans voce quaerula, Quae servos sui memores
Rogans, ut sibi parceret. Superno Deo commendet,

Orat. ms. Dorotheae de Mittelhusen anni 1449. Clm. Monacens. 10930.



1, 3 dans ecclesiae laetitiam Hs. —
4, 4 commendes Hs.

361. De sancta Margaretha.

Ad Laudes.

1. Per totius orbis fines 2. Et quae sursum sunt sapiens


Congaudeant fideles Et virtutum lampades
In hoc festo venerandae In occulto cordis gerens
\irginis et martyris Ardebat, deliciis
Margarethae, quae mundanae Interesse summi regis
Sprevit pompam gloriae. Omnibus imperantis.
— 195 —
3. Pro quo spretis hujus mundi 4. Margaretha, martyr sancta,
Cunctis vanitatibus Fundimus precamina,
Edomabat carnis luxus Te per illum obsecrantes,
Yigilans assidue Pro quo mortem passa es,
Et deprecans tota mente Ut nos omnes consoleris
Pro statu ecclesiae. Et a malo protegas.
5. Te laudamus Deum trinum
In personis, sed unum
In honore deitatis,
Cum quo regnat inclita
Margaretisa nunc et semper
Per aeterna saecula.
Brev. ms. Lincense F p 19 sacc. 14. A. —
Clin. Monacens. 14703 saec. 14.
B. —Hymn. ms. Sangaliens. 16 anni 1446. C. —
2, 2 virtutem lapides C.

2, 6 In omnibus imperans C; Cunctis imperantibus A. 3, 3 Obdomabat —
C. —4, 5 consolaris C. —
5, 4 regnat in umbra C.

362. De sancta Margaretha.

1. Pangat chorus hymnum Dei filio


Pro martyris Margarethae proelio,
Quae praefecto passa sub Olybrio
Consecrari meruit martyrio.
2. Jesu Christi propter diligentiam
Se praefecti spernit esse sociam,
Per divinam impolluta gratiam
Mundi hujus evasit spurcitiam.
3. Castigatur, carceratur regina,
Sed te coelo tenebrosa nubila
llluminant magnifica lumina,
Inaudita audit consolamina.
4. A dracone devoratur pessimo,
Signo crucis exit potentissimo,
Tormento discruciatur plurimo,
Ligno sublevatur in altissimo,
5. Caro ferro scalpitur sanctissima,
Concrematur lampade terrifica,
Ad aethera Christi clamat amica:
Judicium meum, Deus, judica.
6. Immergitur aquae virgo regia
Ncxa simul manus ac vestigia,
Abluitur dum
aqua media,
in
Ligamina disrumpuntur fortia.
7. Decollari datur carnrficibus,
Extra castrum ducitur verberibus,
Dccolhita fertur in coelestibus,
Angclicis ulnis et conccntibus
13*
— 196 —
8. Supplicamus ergo tibi, domina,
Qui tua recolimus certamina,
Dei sentiamus adjuvamina,
Per tua sanctissima oramina.
9. Summe- creatori patri gloria,
Ejus unigenito victoria,
Sacro flamini laus omnifaria,
Qui saecula Deus regit omnia.
Brev. ms. Albense saec. 15. Cod. Lambacens. LXXXIX. A. Hymn. —
ms. Hermetisvillan. anni 1553. Cod. Griesens. 23. B.
1, 1 Pange B. —
1, 2 Margarethae fehlt A. 3, 1 regia B.— 3, 2 —
lumina verschr. B. — 4, 4 sublevatur potentissimo A. —
5, 3 clamat anima.
B. — 6, 1 Immersatur A. —
6, 2 Coxa simul B. —
6, 3 Abluuntur B. —
6, 4 rumpunt fortia A. —
8, 2 tua colimus A. —
9, 1 Mundi creatori B.

9, 4 Qui saecla Deus unus A; Per saecula Deus unus omnia B.

363. De sancta Margaretha.


Ad Vesperas.

1. Stella lucida, Margaretha fida,


Mundum exsuperas, mundum non formidas,
Calcas daemonium, spernis Olybrium,
Auetore Deo omnium.
2. rosa florida, virgo praefulgida,
Virgarum tu piagas saevasque ungulas
Per Christi gratiam atque potentiam
Vincis ac tenes gloriam.
3. decus coelicum, lumen miriücum,
Lampades igneas doliique aquas,
Acutum gladium, mortis supplicium
Annullas propter bravium.
4. Ave, rorifera Margaretha pia,
Malcho tu exitum impetrasti pium ?

Nosque non deseras, reis opem feras,


Cum transimus mortis seras.
5. Ave, pedissequa Mariae, sie de qua
Congaudent angeli, plaudunt archangeli,
Coelestis curia, omnis ecclesia
Psallit tua praeconia.
6. Ave, coelicola, praesens plebecula
Tuum martyrium celebrat, ut pium
Sponsum admoneas, ut fixum facias,
Jurando quod audieras.
7. Te patrem gratiae, summae potentiae,
Te Jesum comparem, spiritum aequalem
In coeli patria in una gloria
Noscamus euneta saecula.
Brev. ms. Campoliliense 5. saec. 14. add. 15. A. — Brev. ms. Ducum-
burgense 80 saec. 15. B.
— 197 —
364. De sancta Margaretha.

Ad Nocturnum.

1. Magnae dies laetitiae 3. Regnum mundi despiciens


Nobis illuxit coelitus, Se nobilem non meminit,
Quo Margaretham ho die Oves nutricis nutriens
Rex aequisivit gloriae. Sic pauper victum meruit.

2. Annis sub infantilibus 4. Grandi decore omnium


Christi fidem amplectitur, Accepta erat oculis,
Qua displicens parentibus Cum sprevit Olybrium
Domo parentum pellitur. Multis stipatum populis.

5. Sit laus Patri cum filio

Jucundo psallant coelites,


Qui coelibatus lilio
Sibi despondit virgines.

Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens. VI G 6. A. Brev. ms. Fran- —
cisc. Posoniens. 50 saec. 15. B. —
1, 4 accersivit B. 3, 1 Kegem mundi —
B. — 3, 3 nutricis pascendo B. —
5, 2 Jucunde B. 5, 4 despondens A. —
365. De sancta Margaretha,

1. Laudes solvat harmonia, 4. Nee virgarum haec caesuras,


Quod in coeli hierarchia Flammarum neque laesuras
Summa regnat cum sophia Expavebat licet duras
Margaretha virgo pia. Propter fidem passa curas.

2. Haec dum annos juveniles 5. Jam triumphi per agonem


Gessit, actus sprevit viles, Superavit et draconem
Est effecta Christi miles, Et in fine per mucronem
Tactus contempsit viriles. Mortis tulit passionem.

3. Amans veri sponsi chorum 6. Adsta, martyr trabeata,


Cultus liquit idolorum Sic ad coelum ordinata
Nee ob ictustormentorum Vota Christo fundat grata,
Deum negavit deorum. Nostra cedantque peccata.

7. Ergo laudes, quas tenemur,


Demus et, ut nos salvemur,
Unum Deum veneremur,
Quem nos trinum contitemur.

Brev. ms. Plagense anni 1499 s. sign. A. — Brev. Trebonense saec. 15.

Cod. Prägens. VI G 6. B. — a Baec


Brev. ms. Raigradense I 1*3 14. (_'.

Brev. ms. Scotorum Vindobon. 50 h 8 saec. 15. D. — Brev. ms. Campoliliense


1 14. E. — Brev. ms. Voraviense 122 saec.
saec. — Brev. ms. Lincense 14. F.
r p 19 saec. G.14.
2 Quos in G. —
1, G. —
o, 1 Tt tenemus AI). —
sp,»nsi fehlt 7, 1

Vgl, den Hymnus gleichen Anfangs Mone 1044.


198 —
366. De sancta Margarethae.

1. Laetetur omne saeculum 4. Sponso suo obviavit


Margarethae praeconio, Exornata lampadibus,
Pro te donans corpus cul um, Dum has Christo praesentavit,
Jesu, nostra redemptio. Exsultat coelum laudibus.
2. Pectus crucis signaculo
>. Impetres nobis loculum
In draconem praemuniens,
Solvit hunc isto baculo
Ad amoena paradisi
Atque coeleste pabulum
Verbum super n um pro-
dien s.
Ad coenam agni providi,

3. quam probant Margarethain >. Virgo pro nobis postulet


Flamina diri serpentis, Et genitoris genitus,
A quibus liberat laetam Tu par utrique conditor,
Corde natusexparentis. Veni, creator Spiritus.
Brev. ms. S. Deodati. saec. 16. Clin. Moacens. 10909.

367. De sancta Margaretha.

Jesu, Corona virginum, 3. Exsultent ergo agmina,


Perpes salus credentium, Coeli plaudat ecclesia,
Audi voces fidelium Sed tu magis specialis
Tibi laudes canentium. Gaude chorus virginalis.

Hac in die, qua praeclara 4. Margaretha, Deo digna,


Per tormenta it amara Tuo sponso nos consigna,
Ad coelorum regna laeta Ut in luce prece tua
Yirgo Christi Margaretha. Gloriemur per saecula.
5. Praesta, pater omnipotens
Per Jesum Christum Dominum,
Qui tecum in perpetuum
Regnat cum sancto spiritu.
Processionale ms. Cremifanense 102 saec. 16. A. —
Brev. ms. Altovadense
XXV saec. 14. add. 15. B. —
Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens.
VI G. 6 C. —
Hymn. ms. Sangaliens. 410 saec. 15. D. Brev. ms. Montis —
aprini saec. 15. Clm. Monacens. 5917 E. —
Brev. ms. Oenipontan. 610 saec.
15. F. — Brev. ms. Lincense r
p 19. saec. 14 G. —
Brev. ms. bibl. publ.
Salisburg. V
2 E 41 saec. 15. H.
2, 3 u. 4. Ad coelorum regna plana Virgo Dei Juliana F. 3, 1 Ex- —
sultent regi H. —
5, 1 Praesta pater piissime etc. G.
|

368. De sancta Margaretha.

Coeli militia consonet dulciter,


Felix ecclesia laudet communiter
Dominum, qui virginum
Est sponsus, rosa, lilium.
— 199 —
2. Cujus est ho die ducta in thalamum
Margaretha, piae hujus supplicium
Intra regna polorum
Verum continet bravium.
3. Sua gentilitas est generatio,
Sed legis aequitas verae fit ratio,
Quod haec credit in Christum
Negans quodlibet idolum.
4. Propter concubitum clauditur carcere,
Spernens Olybrium permanet in fide,
Carcer luce corruscat,
Pede daemonem Calcitrat.

5. Prior daemon ater glutit hanc horridus,


Se cruce munit haec, scinditur impius,
Flamma vincitur, nudas
Palmas erigit et suas.

6. Orat sub gladio martyr ingenua,


Laurum fert columba, cernuat genua,
Cervix alba secatur,
Sponso virgo suo datur.
7. Jesu protege nos, gloria virginum,
Trinus nempe monos, a faece criminum
Tu nos absolve digno
Sponsae virginis merito.
Antiph. ms. Capit. Cracoviense 84 saec. 14 A. — Hymn. ms. c. com-
mento saec. 15. Cod. bibl. Jagellonicae 2012 B.
3, 1 Tua gentilitas A. — That fehlt derselben der
Str. 5 fehlt B. In der
sonst beobachtete Binnenreim vor der Cäsur der Asklepiadeen leider ist dies
— —
;

auch bei Str. 6 der Fall. 7, 4 virginis martyrio A. Die Mel. des Hym-
nus Sanctorum meritis A.
:

369. De sancta Margaretha.

Ad Vesperas.

1. Gaudens ecclesia conferat Organa


In laudem Domini cantica concinens
Ac digne recolat virginis aunua
Margarethae solemnia.
2. Quac spretis opibus, regia gloria,
Praefecti thalamo seseque denique
Et victis pariter daemone, carcere
Fert cnsis ncce praemia.
3. Et poeuas varias perpeti gaudio,
Praefecti copulam filio virginis
Et densas tenebras lumine splcndido
Commutat prudens filia.
— 200 —
4. Hujus nos meritis et prece virginis
Fac mundi, Domine, gaudia spernere
Carnem conterere, daemones vincere
Nee non captare praemia.
5. Praesta hoc, genitor optime maxime,
Hoc tu, nate Dei et bone spiritus,
Regnans perpetue, fulgida trinitas,
Per euneta pie saecula.

Brev. ms. Lincense r p. 19. saec. 14. A. —


Brev. ms. Montis aprini saec.
15. Clm. Monacens. 6035. B. —
Vesperale ms. Underdorfense saec. 15. Clin.
Monacens. 7772. C.
1 , 1 conferat agmina A. — 1,3 recolens C. — 2 , 1 Cum spretis A
gloriam B. —
2, 2—4 u. 3, 2—4 verstellt A. —2, 3 Et
;

victo pariter B;
daemoniis A; carcerem B. — 3, 1 ut poenas varias B.

370. De saneta Margaretha.

1. Chorus iste tibi, Christe, 3. Cui fidem mox intaeta


Laude canat euphona, Servavit omnimodo,
Atque tota plebs devota Tandem vita hac peraeta
Voce psallat consona Ornatur martyrio,
Margarethae recolendo Sidus fulgens pretiosum
Yotiva solemnia. In coelesti curia.

2. Quae dum mundi declinavit 4. Margaretha hinc nitore


Blandimenta noxia, Tuo nos irradia,
Illam sibi subarravit, Et ut tuo cum factore
Qui regnat per saecula, In superna patria
Quo sponso mater saneta
et Collaetari mereamur,
Laetetur ecclesia. Apud Christum supplica.

5. Uni tribus coaequalis


Laus sit et victoria,
Quibus consubstantialis
Honor est et gloria,
Solo ex quo, per quem, in quo
Sunt et exstant omnia.

Brev. ms. saec. 15. Cod. bibl. publ. Salisburgens. V 3 B 20 A. Brev. ;



ms. Graecense 1548 saec. 15. B. —
Brev. ms. Millestadiense saec. 14. Cod.
Musaei Virunens. 218. C. —
Brev. ms. saec. 15. Clm. Monacens. 23067.

371. De saneta Margaretha.

1. Haec dies clara rutilat, 2. Haec nata stirpe regia


Qua plebs fidelis personat Nutricis dum ovilia
Margarethae praeconia Curavit et balantibus
Triumphantis in gloria. Haesit campos petentibus,
— 201 —
3. Hanc praeses sponsam ducere 5. Hanc draco non perterruit,
Cupivit, sed indicere Quae nee submergi potuit,
Tunc virgo se Christicolam Sed mox cum quinque millibus
Non distulit catholicam. Decollatur credentibus.
Mox ipsam praeses percuti 6. Hujus, o Christe, preeibus
Jussit, sed virgo veluti Nos salva cum coelestibus
Gigas has poenas pertulit Regnans cum patre et spiritu
Nee flammas ignis timuit. In sempiterna saecula.

Hymn. ms. S. Galli 410 saec. 15. — 2, 3 bidentibus Hj

372. De saneta Margaretha.

1. Ave, fulgens et praeclara, 3. Ave, dulcis et beata,


Margaretha Deo cara, Margaretha Christo grata,
Fac nos Christo jubilare Martyr et virgo sacrata,
Semper atque laudes dare. Sis pro nobis exorata.
2. Ave, martyr speciosa, 4. Honor, virtus et potestas,
Preeibus suffragiosa, Laus perennis et majestas
Yere laude jubilosa, Soli Deo uno, tarnen
Consolatrix uberosa. In personis trino. Amen.
Hymn. ms. Claustroneoburgens. 9 . saec. 14. — 4, 3 u. 4 Soli Deo trino
tarnen j
In personis Amen. Hs.

373. De saneta Margaretha.

1. Ave Margaretha, 3. Solve maculatum


Christi sponsa laeta, Cor nostrum reatum
Peccaia deleta Et in bonum statum
Fac fortis athleta. Christo redde gratum.
2, Victrix sapientum, 4. Sit laus Deo patri,
Dum tormentum,
vicis Summo Christo decus,
Duc nos ad conventum Spiritui saneto
Sanctorum concentum. Tribus honor unus.
Brev. ms. bibl. Ja^ellonicac 1256 saec. 15. — Mel. : Ave maris Stella.

374. De saneta Margaretha.

1. Sion exsultent filiae 3. Voce pulsantis cognita


Deo verbo et opere, Virgo prudens Margarita
Qui dux et sponsus virginum, Exit jam lotis pedibus
Flos est et palma martyrum. Lucem portans in manibus.
2. Nox instat ecce media, 4. Quem quaesivit, jam reperit,
Yigil resultet anima, Sponsum dilectum suseipit.
Vas adaptet et oleum, Tlioro matris ecclesiae
Sponsus pulsat ad ostium. Donum collegit gratiae.
— 202

5. Flammis, aquis, verberibus, 6. Plexa succumbit capite,


Feris, vinclis, carceribus Caput resumens animae,
Sed nee morte convincitur, Christi fit juncta corpori,
Cum amet, quem amplectitur Hinc spes humano generi.
7, Gloria tibi, trinitas,
Et tibi, vera unitas,
Tua nos salvet gratia
In sempiterna saecula.
Brev. ms. Palat. Vindob. 1893 saec. 14. A. —
Brev. ms. Aquilegiense
saec. 15. Cod. semin. Brixinens. s. sign. B. 1, 2 verbis et B.— 5, 3 Nee —
morte A. — 5, 4 Quando amat quoque plectitur B. 7, 2 Ejus nos unit —
veritas B.

375. De saneta Margaretha.


Ad Laudes.
1. Adeste, turbae virginum, 4. Haec dum nutricis gregibus
Sponsum laudantes Dominum, Praeest juncta virginibus,
Margarethae solemnia Prae urbe Antiochia
Dum recolit ecclesia. Olybrio fit obvia.
2. Annis quae primis spiritus 5. Cujus voto contraria
Sancti perfusa coelitus Tormenta suffert varia,
Rore contempsit gaudia Sed perseverat libera
Mundana transitoria. Mens poenis frangi nescia.
3. Hanc pater Tbeodosius 6. Cum mundo carnem, daemonem
Odit, sed Dei filius, Dum vicit fide integra,
Dum pro se spernit omnia, Totum transcendens hominem
Regni jubet sit socia. Jam mente tenet supera.
7. Deo patri sit gloria
Ejusque soli filio
Cum spiritu paraclito
In sempiterna saecula.
Antiph. ms. Lubicense (Cod. s. sign.) saec. 15.

376. De saneta Maria Aegyptiaca.


1. Hymnizemus regi Christo, 4. Vocem spernit exaetoris,
Qui eduxit ex Aegypio Jussa complet salvatoris,
Mariam forti brachio, Cujus bibendo calicem
Miretur omnis natio. Yirtutum scandit apicem.
2. Procedit sexus fragilis, 5. Magnum plane miraculum.
Ad pugnandum inhabilis, Gloriosum speetaculum,
Intrat secreium eremum, Per charitatem geminam
Coeleste spectat praemium, Sic triumphare feminam.
3. Victa prius ab hostibus 6. Hostem prosternit triplicem,
Tandem resumptis viribus Palmam gestat multiplicem,
Fugit aspectus hominum, Stolam meretur duplicem,
Vires conculcat daemonum. Victrix jam tenet Simplicem.
— 203 —
7. Trinitati sit gloria,
Cujus haec est victoria,
Honor, decus, imperium
Et nunc et in perpetuum.
Hymn. ms. S. Mariae ad arborem saec. 15. Cod. Sanctens. reg. XVI ms,
2. A. —
ßrev. ms. Altovadense LXIII saec 14. B. Brev. ms. Capit. —
Dusseldorpien. saec. 15. Cod. Dusseldorpien. C 64. C. —
Brev. ms. Melitens.
in Pedepontis Prägens 8 anni 1389. D. —
Hymn. ms. saec. 15. Cod. bibL
publ. Salisburgens. V 1 J 201. E. 1, —
1 Hymnizemus fehlt D. 2, 4 —
praestat praemium B.

377. De ss. Marino et Ammiano.


In Vesperis.

1. quam mire, Deus, tuae 3. Post haec crescente ubique


consulis ecclesiae, per vastum mundum fide
quam multipliciter, Plura loca sublimasti
quam misericorditer, per quos illuc misisti,
Humanae fragilitati Qui morti se tradidere
es dignatus compati. pro vitae talione.
2. Interdicti ligni gustum 4. Quorum duo sub amore
namque amarissimum Christi coaluere,
Delevisti per amarum Marinus et Ammianus,
passionis poculum, Uterque Deo carus,
Mutans ligni maledictum Quos nobis esse patronos
in crucis elogium. Dedit pius Dominus.
5. Sit laus sanetae trinitati,
divinae pietati,
Quae non cessat subvenire,
qui merentur perire,
Nos per beatum Marinum
salvet et Ammianum.
Brev. ms. Rotense saec. 15. Clm. Monacens. 23146. A. Diurn. ms. Ro-
tense saec. 15. Clm. Monacens. 23 203 B. —
Bemerkenswert ist der Reim, der
liier ganz gegen das Wesen des trochäischen Tetrameters die geraden und
ungeraden Verse bindet. — 3, 1 sq. verstellt. AB.

378. De saneta Martha.


In 2. Vesperis.

1. Rulitat Marthae dies, hospitae 3. Cujus prece Dominus foetidum


Domini, sororis Magdalenae, A morte suscitavit Lazarnm,
Resonent cantica laetitiae Liberet per ipsius meritum
Imperatori summae gloriae. A morte perperua popxdum.
2. Quae suseepit Christum hospitio, 4. Felix regis coelorum hospita,
Laetatur polorum in solio, Aula cujus nitet emerita.
Quam dulcis exstitit suseeptio, Petimus, hunc pro nobis rogita,
Per quam datur Olympi regio. Quo vivamus tecum in aethera.
— 204 —
5. Gloria cum patre sit genito
Spirituique perenni sancto,
Qui Deus trinus et omnipotens
Hanc memorum faciat memorem.
Cod. Sitanstettens. CCXXXII saec. 15. A. —
Brev. ms. Cracoviense saec. 15.
Cod. bibl. Jagellonicae 1258. B. —
3, 2 Ab orco A. —
4, 2 vices et merita
A; nitet o Martha B. —
4, 2 nobis roga B. —
4, 4 in aethere B. 5, 4 —
faciat memoriam A.

379. De sancta Martha.

1. A solis ortus cardine 3. Natantem virum suffocat


Ad usque terrae semitam Rhodanus amnis medio,
Toto cordis conamine Sed hunc a morte revocat
Christi laudemus bospitam. Marthae frequens oratio.
2. Haec gloriosa domina 4. Haec pia gestans viscera
Multis ministrans populis Per fidei constantiam
De tuis verbis semina Tarasconis mortifera
Reformavit miraculis. Peste purgavit patriam.

5. Deus pro nobis omnibus


Eam semper exaudiat
Et a malis incessibus
Nos, ubique custodiat.

Brev. ms. Altovadense XXV saec. 15. A. —


Brev. ms. Trebonense saec.
15. Cod. Pragense VII C. 3. B. —
Brev. ms. Pragense XII A. 22. saec. 14.
C. — Brev. Pragense imp. Venet. 1517. D. —
5,4 Eam semper custodiat
AC; Suam semper D.

380. De sancta Martha.

1. Hymnizet nunc plebs credula, Nos Marthae bona portio


Cum Martha, Christi sedula Coeli jungat consortio,
Receptrix, hinc eripitur Dans ob hanc vitam Lazaro
Et coelitus excipitur. Nos abstrahat a Tartaro.
2. In ista fluxum sanguinis placens hospes hospiti,
Stringens Christus, flos virginis, Sicut in terris capiti,
Hujus castellum introit, Sic membris pande coelicam
Quem frequens ista colligit. Domum et archangelicam.

3. Contemplans soror otio 6. In sepultura gloria


Vacat, hujus devotio Qui scripto te memoria
Sollicitat et satagit, Aeterna dignam edocet,
Actuum nihil negligit. Nos per te tecum collocet.
7 Sit Patri, sit et genito,
Sit honor par paraclito,
Qui per te trahat hospite
Nos ad se recto tramite.
— 205 —
ms. Salisburgense saec 15. Cod. bibl. publ. Salisburgens. V 3 B
Brev.
20. A. —
Brev. ms. Nonnbergense 26 B 29 saec. 15. B. Brev. ms. S. Flo- —
riani XI 417 anni 1487. C. —
Brev. ms. S. Floriani XI 472 saec. 15. D. -
Brev. ms. Plagense s. sign, anni 1499 E. —
Brev. ms. Palat. Vindob. 1893
saec. 14. F.
1, 1 Hymnum nunc plebs F. —
2, 1 En ista A. —
3, 2 Vocat liujus
AD. — 3, 4 Actumque E. — 4 Domum et angelicam ACD; Domum et
5,
fac evangelicam F. — 6, 1 gloriam E. —
6, 2 memoriam E. 6, 2 scripta —
C. — 3 Aeterna
6, fehlt A. —
7, 2 .Sit honorque
(
'.

381. De saneta Martha.

1. Magnae laetitiae lux fulget hodie,


Vox laudis debitae, mens, manus opere
Domini hospitae concordi foedere
Agant festum nunc celebre.
2. Adsunt solemnia felicis transitus,
Nam cum victoria jam über spiritus
Recepit praemia beata coelitus,
Plena magnaque gaudia.
3. Resonis plausibus modos dulcissimos
Concinnis voeibus laetos et intimos
Sinceris mentibus cantus suavissimos
Dare compellunt animos.
4. Tibi cum funeris fiant exsequiae,
Votivi muneris Christi praesentiae,
Digne concinere, festive, sobrie
Decet carmina promere.
5. Hinc auetor omnium, memor quod placitum
Sumpsit obsequium, hospitae debiaim
Reddit hospitium aeternum, inclitum,
Regnat quo Christus, solium.
6. Agnien angelicum hanc ad perpetuum
Duxit hymnidicum chorum spirituum,
Triumphi canticum psallens, Christe, tuum
Thronum scandit ad arduuin.
7. Oramus, Domine, regnans perenniter
Divino numine cum patre pariter
Sanctoque tiamine, nos salva jugiter,
Coelorum pius arbiter.

Brev. ms. Nonnbergense 26 B 29 saec. 15 A. —


Brev. ms. Minorit. Vin-
dobon. s. sign. surr. 15, B. ilyimi. ms. Claustroneoburjrens. 968 saec.
-

14
/iö. C. —Brev. ms. Augustan. saec. 15. Clin. Monacens. 3002. 1).
2, 2 Jana cum BC. —
3, 2 Continuis A; concinimus C. 5, 1 Huic —
auetor C; Nunc auetor 1}. —
5, 3 Lnclitum fehlt B. G, 3 Triumphi fehlt —
B. — Die letzten Zeilen ergeben: Festum nunc celebre magnapiie gaudia.
Compellunl animos carmina promere r\r., d. h. die erste Strophe des alten
Himmelfahrtsliedes, «las vorstehendem seine Melodie geliehen.
206 —
382. De sancta Martha.

Ad Laudes.

1. Marthae solventes debitum 4. Quam haec Christi apostola


Exsultemus in laudibus, Agressa est intrepida
Ut deprecemur Dominum, Et munita singnaculo
Quem pavit suis dapibus. Crucis ligavit cingulo.

2. Ab Asia in Europam 5. Tunc populus incoluit


Venit baec Christi hospita, Locum, quem ante horruit,
Quam recepit portus maris, Qui corruscat miraculis
Ut fertur, in Marsilia. Beatae Marthae meritis.

3. Ac deinde Tarasconis, 6. Exaudi preces supplicum


Sic vocatus a bestia, Juncta choris coelestium
Quae inibi habitabat, Tuumque pro nobis, Martha,
Cunctarum crudelissima. Hospitem Christum rogita.

Cod. Sitanstettens. CCXXXII saec. 15. A. —


Brev. ms. Capit. Craeoviens.
20 saec. 15. B. — 3, 2 vocatur A. —
5, 2 comiit A.

383. De sancta Martha.

1. Pange lingua praeconium 3. Yeritatis discipula,


Marthae cantus dulcedinis, Sed magistra fidelium,
Quam laudat evangelium, Ut vera Christi famula
Collaudet et vox hominis. Divisit Patrimonium.

2. Conservans sine macula 4. Ad pedes apostolicos


Pudicitiae lilium, Posuit ejus pretium,
Implebat mente sedula Quae paverat famelicos
Pietatis obsequia. Mundi calcans fastiginm.

5. Praesta, beata trinitas,


Ut in terra viventium
Nobis detur haereditas
Per ipsius suffragium.

Brev. ms Altovadense XXV


saec. 15. A. - Brev. ms. Altovadense LXIII

saec. 15. B ,. Cod. Pragense VII C 3 C.
Brev. ms. Trebonense saec. 15.
Brev. ms. Pragense XII A 22 saec. 14. D. —
Brev. Pragense imp. Venetiis
1517. E. —
384. De sancta Martha.

Deo nostro sit jucunda 2. Qui descendit pro salute


Decoraque laudatio, Nostra in exsilium,
Cujus virtus est profunda Sed monstravit se virtute
Et immensa ratio, Verum Dei filium,

Qui nobis cruoris unda Ut afferret nobis tutae

Fit mentis purgatio. Salutis auxilium.


207

3. Intrans quoddam in castellum 5. Demum venit Tarasconem


Per Martham excipitur, Verbum Dei serere,
Sedet soror ad scabellum, Ubi grandem mox draconem
Jesu dum allicitur Meruit conterere
Verbo, per quod cunctis bellum Et conversam concionem
Vitiis indicitur. Christum docet quaerere.
4. Marthae soll fuit cura 6. Hospes Christi, Deo cara,
De Jesu servitio, Cujus larga gratia
Hinc turbatur erga plura Ascendisti ad praeclara
Grato beneficio Coelorum palatia,
Et procurat mente pura Ibicommanendi para
Exceptum hospitio. Nobis semper spatia.
7. Illud nobis, pater, praesta
Natoque cum flamine,
Cujus veneramur festa,
Ejus ut juvamine
In extremo nos molesta
Ne premant examine.
Brev. ms. Capit. Dnsseldorpien. saec. 15. Cod. Dusseldorpiens. C. 64.

385. De sancta Martha.


1. Exsultet coelum laudibus, 3. Sint pura cordis intima,
Resultet „erra gaudiis, Sordes absint libidinum,
Laetis canamus vocibus Mundificetur anima
Et ex totis praecordiis. Prorsus a labe criminum.
2. Psalmis, hymnis et canticis 4. Haec est dies laetitiae,
Exeitetur devotio, Qua coronavit hospitam
Placetur ira judicis Jesus Christus, rex gloriae,
In hoc sacro solemnio. Mercedem reddens debiiam.
5. Rogemus, ut haec hospita
Cum tota coeli curia
Obtineat per merita
Beata nobis gaudia.
Brev. ms. Altovadense LXIII. saec. 14. A. —
Brev. ms. Altovadense XXV
saec. 15. B. —
Brev. ms. Pragense XII A 22. saec. 14. C. Brev. ms. Tre- —
bonensc saec. 15. Cod. Prägens. VII C 3 D. — Brev. Pragense imp. Venetiis
1517. D. -*- 3, 4 Probis a clade B.

386. De sancto Martino.


1. Martini laudes incliti 3. Tres suscitavit mortuos
Quis digne fari poterit Christum sequens in numero,
Virtutum gemmis pracditi? Fide, spe, forma vacuos
Laudanti laus supererit. Pio portavit humoro.
2. In sanctitatis culmine 4. Virgo, doctor egregius
Nulli secundus damit. Bina gaudel aureola,
In confessorum agmine Apostolorum Bodos
Sidus impar emicuit. Humilitatis violn.
— 208 —
5. Sit trinitati gloria
Sub unitatis clausula
Martini per solemnia
In sempiterna saecula.

Psalt. c. hymn. ms. S. Mariae ad arborem saec. 15. Cod. Sanctens. reg.
XVI ms. 2.

387. De sancto Martino.

1. En gratulemur spiritu 4. Hie arma nobis coelica


Voto colentes debito Instante pugna conferat,
Haec festa, quae solemnibus Hoc proeliante cominus
Martinus ornat gaudiis. Hostis fugetur noxius.

2. Tu supple, Christe, quod minus 5. Hie nos per undas saeculi


Vis nostra languens efficit, Clavo gubernet prospero,
Tu da quietos temporum Ne forte nostram spumea
Nobis dies praesentium. Puppim Charybdis sorbeat.
3. Martinus autem praevius, 6. Hie nos triumpho nobili
Fac, ut sit horis omnibus, Et laureatos mystice
Ne daemonum fallacia Aptet tuis conspectibus
Pes noster impactus ruat. Junctos supernis civibus.

Hymn. ms. Diessens. (c. comment.) saec. 15. Clm. Monacens. 5504.

388. De sancto Materno.

1. Treviris dum esset stans 5. Alium dona sodalem,


Gentibus et praedicans Sive talem vel aequalem,
Multum duris et severis, Qui me juvet praedicare,
In nulla parte sinceris. Precor, pater summe care.

2. Plures tarnen converterunt, 6. In vero Christo spem fixit

Et ad fidem aduxerunt, Petrus et consolans dixit:


Sicut omni mundo patet Hujus sume curvaturam,
Et in scripturis nil latet. Nee plus ullam gere curam.
3. Ecce breviter quid factum, 7. Baculo tange sepulchrum,
Sicut transiit ad actum, Materni, quod erat pulchrum,
Tunc Maternus est defunetus, Suscitatur mox a morte
Terrae stomacho subjunetus. Docens pie in cohorte.

4. Panuntaus ivit Romam, 8. Sit gloria Deo patri,


Sicut haec praescripta promam, Laus et honor sacrae matri
Defunctum asserens Petro, In praesenti diecula
Prudenti magis quam Jethro. Et sempiterna saecula.

Cod. Prägens. XIII G g saec. 15. — 3, 2 transit. Hs. —


4, 1 Lies:
Eucharius ivit. — 6,3 Huic sume Hs. — 8, 4 Et in sempiterna Hs.
209

389. De sancto 3Iatthaeo.

1. verbum fidelissimum 5. Huc publicani currite,


Digneque acceptissimum, Dapes captate gratiae,
Venisse Jesuin Dominum Dat vobis jus hospitii
Peccantibus remedium. Cum Jesu domus MatthaeL
2. Matthaeum de negotio 6. Qui sumptus de theloneo
Qui visum vocat publico, Deservit evangelio,
Hinc mente sequax alacri Praeclarus lingua, calamo,
Lucrum liquit thelonei. Fidem probat martyrio.

3. Purae specular animae 7. Hos, Jesu bone, respice


Sol penetrat justitiae, Nutuque trahe gratiae,
In quo mox vere faciem Quos salves aeternaliter
Suam rex homo perficit. Almis Mattbaei precibus.

4. Hinc mentis, carnis domate 8. Simus nos tibi epulum,


Laetus excepto Domino, Nostrumque tu convivium,
Pasturus Deum hominem Sanctis tuis consocies
Duplex parat convivium. Nos et in bono saties.

9. Praesta, pater piissime


Patrique compar unice,
Cum spiritu paraclito
Nunc et per oinne saeculum.

Irev. ms. Voraviense 108. saec.


14
/i5. A. Brev. ms. Claustroneoburgense—

1

1200 saec. 14. B. —


Hymn. ms. Claustroneoburgens. 996 saec. 14 /i5. C.
Mel Verbum supernum.
: 4, 3 Passurus ABC. — 5, 1 Hinc A. 6, 1 sum- — —
psit 15. —
7, 1 Nos Jesu BC.

390. De sancto Mattliaeo.

1. Lex sacra jam egreditur, 4. Apostolatus gratiam


Matthaeus cum eligitur, Adeptus summo studio,
Quem a suo teloneo Hostium pertinaciam
Dei vocavit jussio. Frangit in Dei ülio.

2. Qui linquens teloneum 5. In crucis nde hominum


Dei sequens filium, Statuens plura milia,
Toto cordis tripudio Digne secutus Dominum
Adhaesit evangelio. Conscripsit evangelia.

3. Per hunc nunc Aethiopia 6. Sanctis plenus operibus


Repulsa idolatria Fulgens atque virtutibus
Christo Domino militat, Pro Christo hie oeeiditur,
Idola cuncta abdicat, Quo nunc Iclix perfruitur
7. Deo patri sit gloria etc.

Brev. ms. Pragense XI 11 (i 9 saec. 15. —


Dre v es, Hynuii 1 a.-dit i. II
— 210 -
391. De sancto Mauritio et sociis.

1. Festivitatis annualis gloriam


Honore, concinamus debito,
fratres,
Qua Thebaeorum laureati martyres
Gaudent sodales semet auetos coelici.
2. Hi saeviente rege quondam pessimo
Amore Christi sunt neeati pariter,
Fuso cruore sempiternum praemium
Sumunt coronam peramantes gaudii.
3. Maximianus, idolorum servitor,
Plebi fldelis sed tonanti perfidus,
Ulis diebus immolator squalidus,
Christi negator confitentes perculit.
4. Pro nobis alma semper ora legio,
Pro nobis almus oret et Mauritius,
Nobis misellis condolendo servulis
Opern benignam supplicando conferat.
5. Sit trinitati sempiterna gloria,
Honor, potestas atque jubilatio,
In unitate cui manet imperium
Ex tunc et modo per aeterna saecula.
Brev. ms. Lincense T p 19. saec. 12. A. — Brev. ms. Lunaelacense saec. 14
Cod. Palatin. Vindob. 1950 B.
i, 3 Qua coelicolarum A. — 2, 1 quondam rege B. — 4, 3 condolendo
sedulis A. —4, 4 conferas A.

392. De sancto Mauritio.


1. Christum laudemus Dominum 4. Fermentum sacrae fidei
Et Deum patrem luminum, Et amor cordis ignei
In quo triumphat coelitus Dulcorant jam supplicia
Princeps et dux Mauritius. Per gratiam in gratia.
2. Cum Corona victoriae 5. martyres sanetissimi,
Ad thronum tendit gloriae, Coelesti Deo proximi,
Cum tot et tantis milibus Qui vestris nunc in milibus
Veris Christi martyribus. Regnatis in sublimibus;
3. Quanta salus terrestrium, 6. In virtute multiplici
Quantus honor coelestium Plebi favete supplici
In Christo triumphantium Et nos a malis omnibus
Et milibus laetantium. Vestris salvate preeibus.

7. Praestet aeterna trinitas


Manens et regnans deitas,
Ingenitus ac genitus
Et spiritus paraditus.
Brev. ms. Plagense saec. 15. s. sign. A. —
Brev. ms. Voraviense 129 saec.
1 5. B.— Brev. ms. Admontense 874 saec. 15. C. —
Clm. Monacens. (ol. Montis
aprini) 6017 saec. 15. D.
3, 4 Et militibus B. — 4, 3 Dulcorat B. — 5, 2 Qui vestra nunc A.
Martyris nunc in B. —
5, 4 Regnas A; regnans B. — 6, 4 Vestris salvare A C.
211

393. De sancto Mauritio.

Ad Nocturnum.
1. Christo coelorum agmina 3. Plaudunt honore coelici
Dent laudes et mortalia, Canendo melos obvii,
Cum multis septus milibus Tendunt et ulnas gaudii
Scandit astra Mauritius. Vitae ducentes principi.

2. Thebaea felix legio, 4. Sis nostri memor, domina.


Cruore compta muricis Dum pangis agno cantica,
Victrix triumphi laurea Gravatos sorde libera,
Fide vicisti terrea. Delendo mortis crimina.
5. Salve, beata trinitas,
Simul et una deitas,
Juva creatrix saeculum,
Quae regnas in perpetuum.
Cod. Palat. Vindob. 2682 saec. 15. A. —
Brev. ms. Secovien. saec. 15. Cod.
Graecen. 1548. B. —
Hymn. ms. Griesen. 155 saec. 15 /i6. C.
1, 1 Christe A C. —
2, 2 Crucis tempta mauricis C. 2, 3 verschrieben :

Victrix triumphi laureati devicisti B. —


3, 1 Plaudent A 6 laudum honore
C. — 3, 2 melos ovii A melos obin C. —
4, 1 memor fehlt C.
;

4, 2 Tu —

;

pangis C. 5,3 Viva creatrix AC; die deutsche Interlinearversion von A


hat viva gelesen: „lebendiv scepharinne".

394. De sancto Mauritio.

1. Ave martyr egregie, 3. Oramus vestris precibus,


Mauriti, princeps principum, Culpis mundemur omnibus,
Ave victor dignissime, Jungamur piis coetibus,
Cohortis ductor inclitae. Agni sequamur choreas.
2. Salve testis dulcissime, 4. Praesta, pater ingenite,
Exuperi piissime, Praesta, Deus tu genite,
Salve comes et legio, Praesta, sacer paraclite,
Salvete cosmi lumina. Kex per aeterna saecula.

Hymn. et Sequent. ms. 8. Emmerani saec 15. Clm. Monacens. 14667.


Vgl. den Hymnus gleichen Anfangs auf St. Ursula.

395. De sancto Manro

Res tuae sunt, altissime, 3 Huic Maurus sequax traditus,


Laudes sanctorum gliscere, Cunctis ut esset portmodum
Mauri beati supplices Aptum remotis commodum
Has fiagitamus suscipe. Sequcntibus altitlironum.
Gemma resplendens fulgida, 4. Sic et labentem fluctibos
Quam protulit Valeria, Puerum rctraxit erinibus
Sccundo Romam prodiens, Currens per undas numinis
Orbis caduca fugiens. Jussu boni pii patris.
14*
— 212 —
5. Laus patri invisibili,
Laus sit et almo flamini,
Laus sit et unigenito.
Orbis terrarum domino.
Hyranar. ms. Griesen. 154 saec. 16. A. —
Cod. Hamburgen. 1568 saec.
15. B. —
Brev. sec. rubricam S. Martini sacri monasterii montis Pannoniae
. .

imp. Venetiis 1506. C. —


1, 1 Rex tuae A. 1, 4 Haue. AC. —
396. De saneta Monica.

1. Adest fletus et gaudii 4. Baptizatur a praesule


Dies, in qua plangitur In magno miraculo,
Vita latens in tenebris, Novae datur militiae
Quae nimis deeipitur Vir a Simpliciano,
In errore Manichaei, Illuminatur in fide
Post fönte abluitur. Sanctae matris merito.
2. Pergit Romam Augustinus 5. Ad natale revertuntur
Piae cum matris fletu, Fantes arcana Dei,
Transit hinc Mediolanum Vilescebat iste mundus
Receptus a civibus, His cum oblectamentis,
Terra marique filium Quem genuit, haec laetatur,
Quem mater insequitur. Videre servum Christi.
3. Planctus ibi commutatur 6. Ad ostia Tiberina
In vehemens gaudium, Post fletus et agones,
Dum praedicat Ambrosium Post viri natique lucra
Dogma salutiferum, Ultimos claudit dies
Convertitur Augustinus, Haec pia mater Monica,
Defensor fidelium. Migravit feliciter.

7. Regi regum salus, vita,


Decus et imperium,
Trinitati laus et honor
Sit per matris meritum,
Quae luctu nobis donavit
Doctorem fidelium.
Antiph. ms. Plagense saec. 16 s. sign. —
Melodie: Urbs beata Hieru-
salem. —Alles weist auf französischen Ursprung des Liedes.

397. De saneta Monica.


Ad Vesperas.

1. Alma mater genorosa 2. Alta, mater pietatis,


Doctoris praeeipui, In tota ecclesia
Et affectu viscerosa Per exempla sanetitatis
Amoris melliflui, Fulges relucentia
Tota vita virtuosa Et affectu caritatis
Nostro lucet usui. Viges refraglantia
a

213

3. Sancta mater amorosa, 5. Tibi, mater. supplicamüs


Circa tuum filium Ex piis affectibus.
Exstitisti lacrimosa Tuas preces imploramus
Praecavens exsilium, Multis cum gemitibus,
Ne ex morte aerumnosa Ut per te possideamus
Sentiret supplicium. Deum in coelestibus.

4. Eja, Monica beata, 6. Sempiternae trinitati


Coeli sedes solio, Melos demus dulciter,
Ad superna elevata Trinaeque divinitati
Claro luces radio, Cantemus hilariter,
Inter angelos locata Gloria humanitati
Tuo stas cum filio. Christi sit perenuiter.

Brev. ms. Novacellense anni 1501. Cod. Oenipont. 405.

398. De sancta Monica.

Ad Nocturntim.

1. Patris nostri Augustini 3. Tantae lacrymae manarunt


Mater sancta Monica Ab infessis oculis,
In amorem Dei trini Pectus, ventrem irrigarunt
Arsit ut seraphica Ex profusis rivulis,
Fuitque verbi divini In coelestibus clamarunt
Jugiter famelica. Coram sanctis angelis.

2. Quanta fuit vis amoris 4. beata mater pia,


Erga suum filium, Supplicamüs jugiter,
Tanta fuit vis doloris Esto nobis hie in via
Petentis auxilium, Adjutrix viriliter
Unde flebat cunctis horis Et ad coelorum gaudia
Ad excelsum solium. Ducas nos alacriter.
Sempiternae trinitati etc.

Brev. ras. Novacellense anni 1501. Cod. Oenipontan. 405. — 4, 5 coeli


Hs. — 4, 6 Ducas alacriter Hs.

399. De saneto Morando.

In Vesp. et Noct.

1. Iste confessor Domini, 3. Cujus festa plebs devot


Vita Morandus humili Pura mente, fide tota
Cella vixit coenobii Labe celebret amota
Jugo religionis. Peccatorum vilium.
2. Astra corde contemplatur, . 4. Omnibus pater carebal
Lege Dei meditatur. Yitiis, dum hie vivebat.
Die, nocte immoratur Fratres suos sie alebat,
Psalmis devotionis. Decebal ut filium.
— 214 —
5. Bonitate, castitate 6. Unde chorus in honore
Praeditus hie pietate Noster psallens cum clangore
Fuit et pudicitate Vocis, cordis et amore
Sanctus hoc in saeculo. Ipsius in jubilo.
7. Summo gloria parenti,
Laus aeterna sit nascenti
Et paraclito, clementi
Deo sine termino.

Cod. ms. Palat. Vindob. 1946. anni. 1482.

400. De saneto Nicoiao.

1. Deus, fons omnium, rex saeculorum,


Tibi persolvimus, quidquid nos sumus,
Lapsis da veniam, vita, da vitam.
2. Johannis socium, David par sanetum,
Sanctis parenti bus esset ut sanctus,
Sanetum Nicolaum unxisti dignum.
3. Sacerdos inclitus, nulli seeundus,
Dispensat triticum tuis comissum,
In tantum colendus, in quantum bonus.
4. Est Clemens omnibus, mitis et pius
Lucerna Domini, lux, porta mundi,
Salus credentium, spes populorum.
5. Aurum largus donat, oeeidi vetat,
Adest undivagis in mari nautis,
Ejus ad tumulum manat olivum.
6. Sancte Nicolae, nobis suecure,
Tua nos merita protegant saneta,
Ut tuis preeibus simus, securi.
7. Laus tibi, trinitas, summa majestas,
Sanctorum gloria tibi sit apta
Nobis protectio, salus in mundo.
Cod. Palat. Vindob. 1885 saec. 12. A. — Cod. S. Petri Salisburgens. a
VI 52 saec. 15. B.
3, 3 In quantum colendus in tantum bonus B. — 6, 3 securi simus A.

401. De saneto Nicoiao.


1. Spes peccatorum maxima 3. Precamur, amantissime,
Et confessorum gloria, Pro nobis intercedere,
Nicolae dulcissime, Ut nobis supplicantibus
Te nunc laudantes respice. Propietur Dominus.
2. In voeibus laudantium 4. Ora patrem et filium,
Votis aspira cordium. Per quem redemit saeculum,
Quae pulsantur singultibus Ut nos amborum spiritus
Pro admissis criminibus. Tueatur ab hostibus ;
215

Solvat nexorum vincula, 6. Sit trinitati gloria,


Cuncta depellat noxia, Cujus laetemur gratia.
Post hujus vitae terminum Angelorum spiritibus
Perenne donet gaudium. Sit laus cum sanctis omnibus.

Diurn. ms. Altovadense I. saec. 14. — 5, 1 sq. solvet, depellet Hs.

402. De sancto Nicoiao.


In 2. Vesperte.

1. Confessor Christi fulgide, 3. Cunctipotentem Dominum


Laude digne Nicolae, Redde placatum et piuni,
Fer opem supplicantibus, Ne pro reatu puniat
Qui tua festa colimus. Sed miseris indulgeat.
2. Qui culmen pontificii 4. Laus sit Deo per saecula.
Sortitus manu Domini, Qui nutu regit omnia,
Subjectos sibi famulos Qui dignum sibi famulum
Deo fecisti congruos. Adoptavit Nicolaum.
Brev. ms. Mlle de Memorency. anni 1597. Hsch. der kk. Familien-Fidei-
koinmifs-Bibl. Wien 7966.

403. De sancto Nicoiao.


Ad Completorium.

1. Christi confessor inclite, 3. Cum datur salus languidis,


Vota tuorum suscipe, Redditur vita mortuis,
Auresque pias porrige Lumen caecis refunditur,
Laudanti te catervulae. Capiunt gressum debiles.
1. Et sicut multis coelitus 4. Vitae perennis commoda
Adhuc in carne positus Simul feras et praemia,
Ad te confugientibus, Tua j uv ante gratia
Nunc nobis sis propitius; Nostra precatur turmula.
5. Praestet hoc patris pietas,
Praestet et nati Caritas
Paraclitique gratia
Per cuncta semper saecula.
Diurn. ms. Altovadense I. saec. 14.

404. De sancto Nicoiao.

Ave praesul alme, 3. Fugis Universum


Dei cultor magne, Crimen architectus
Ave pastor sane Supra firmam petram
Plebis Nicolae. Locas fundamentum.
2. Viam vitae monstrans, 4. Auri dono vetas
Iter mortis damnans, Stupri foedum nefas,
Te sequentes portam Patris et natarom
Coeli introducis. Tegis velle pravum.
— 216

5. Nautae tribulati 6. Nos in hujus mundi


Turbulente mari Tempestate saeva,
Ut te vocaverunt, Ad te nos clamantes
Cessit aquae motus. Juva prece tua.

7. Praestet nobis summus


Pater atque natus,
Una sanctum pneuma
Nunc et in aeternum.
Cod. Palat. Vindobon. 1671 saec. 13. Mit Neumen. A. Orat. ms. Te- —
gurinum armi 1470. Clm. Monacens. 20021. Auf Benedikt. B.
1, 1 Ave pater alme B. —
1, 3 Ave dux invicte B. 1, 4 Sancte Bene- —
dicte B. —
Str. 4 u. fehlen B. —
7, 1 u. 2 Per te nos pater summus Salvet |

atque natus B.

405. De sancto Nicoiao.

Ad Tertiam.

1. Aeterne rex altissime, 4. Tua prece assidua


Vota tuorum suscipe Ut nostra solvas crimina
Nosque tui famuli Et coeli dones praemia,
Prece salva Nicolai. Voce precamur sedula.
2. Cujus pium suffragium 5. Ut caritate spiritus
Det nobis hie solatium Sic effluamus invicem,
Et in futuro gaudium, Quo corde cum suspiriis
Quod postulamus unicum. Christum sequamur intimis.
3. Adesto, praesul inclite, 6. Hoc praestet nobis trinitas
Precesque nostros suscipe Et trina semper unitas,
Offerque summo praesuli Quam decet laus cum gloria
Preces devotas populi. In saeculorum saecula.
Diurn. ms. Altovadense I. saec , 14. — 1, 3 Fehlt eine Sylbe am Vers-
mafs. — 5, 1 Et charitate. — 5, 1 effluamur.

406. De sancto Nicoiao.

1. Adest dies sanetissimus, 4. Fit praesul Christi nobilis


Virtute clara spien didus, Pro sanetitatis meritis,
Qua Nicolaus egregius Qui illum exornaverat
Locatur in coelestibus. Coelestis regni gratia.

2. Hie parvus infans corpore, 5. Adesto, praesul inclite,


Magnus tarnen Dei fide, Precesque nostras suscipe
Quarta vel sexta feria Offerque summo praesuli
Semel sugebat ubera. Preces devotas populi.
3. Virtute fulgens nobili, 6. Sit trinitati gloria,
Vigiliis, jejuniis Aeterna laus et inclita,

Domabat corpus juvenis, Summo patri et filio

Ne foedaretur vitiis. Cum flamine parcalito.


217

Brev. ms. Secoviense saec. 15. Cod. Gracens. 1556. A. — Cod. Palat
Vindobon. 1671 saec. 13 B. —
1, 1 Ave
dies A. —
1, 2 Nicolaus sanctissimus A. 3, 1 nobili All: —
der sonst regelrechte Reim auch 4, 3 und 4 durch Endassonanz vertreten. —
Der Hymnus steht ad. vesp. in B, ad. noct. in A.

407. De saneto Norberto.


Ad Nocturnum.
1. Optatus votis omnium 4. grande nobis gaudium.
Venit dies clarissimus, Coenobitarum speculum,
Quo patris nostri spiritum decus archipraesulum,
Suscepit orbis Dominus. Norma vitae credentiuni.
2. Hie nativum linquens solum 5. Agamus ergo gratias
Praemonstratum se contulit, Albi vestitus indici
Ubi Deo totus servit Et veniam prece dulei
Fallax revincens saeculum. Rogemus patrem omnium.
3. Vitam degit angelicam 6. Te, hujus rector saeculi,
Gradu incedens praevio, Precatur ordo candidus,
Ut tandem sequatur ducem Ut Norberto suo duci
Canonicorum concio. Jungatur in coelestibus.
Hymn. ms. Schäftlariens. saec. 15. Clin. Monacens. 23 092. add. post. A. —
Brev. sec. rit.candidiss. ord. Praemonst. imp. Parisiis 1598. B.

408. De saneta Ottilia.

In 1. Vesperis.

1. Orbis conditor ac rector, 4. Laudabilis Ottilia


Christe serenissime, Fulsit mirabilius,
Deus universitatis, Nam referta fuit vere
Rex regum sanetissime, Virtutum monilibus,
Per te laudes inspiratas Plaustra, boves post ruinas
Sume clementissime. Priscis reddit viribus.
2. Dos, flos Ottiliae tuae, 5. Jam vaeuum prece digna
Virginis eximiae, Vas implevit temeto,
Cui tribuisti munus Ut sorores recrearet
Lucis in baptismate ordine sie congruo,
Tarn mentis quam suae frontis Quanclo voluit, revixit
Consignatae chrismate. et est traeta saeculo.
3. Ipsa celsi praecursoris 6. Altissimo genitori
Suscipit oraculum, sit cum nato gloria
Et monetur, ut decenter Spirituque utriusque,
figat tabernaculum. decus et victoria,
Quo laxetur piae plebis Creatori gubenninti
Gratia piaculum. sub se euneta Baecula.
Vesperale. ms. Underdorfense Baec. 15. Clin. Monacens. 7772. A. — Brev.
ms. Raitenbuchense saec. 15. Clm. Monacens. 12214. B. Brev. — ms. Raiten
buchense saec. 15. Clm. Manacens. 24006 C—
Cod. Sangaliens. 418 saec 15. D
1, 4 regum rectissime D. —
2, 1 Mos, flos C. 2, 5 frontis Buae B.
2, 6 consignat B.
218

400. De sancta Ottilia.

In 2. Vesperis.

1. Alma virga Ottilia, 4. Pulchra quidem haec corpore,


Claris orta natalibus, Sed tide multo pulchrior,
Resplenduit in populis Spernebat mundi gloriam
Puella sacrae indolis. Tendens aeternam patriam.
2. Clausis orba luminibus 5. Te venerantes conjunctam
Sed claris cum praecordiis, Angelicis spiritibus
Perpessa est exsilium Nunc personemus laudibus
Parentum per consilium. Tibi devotae famuli.
3. In fönte vero lavacri 6. Subveni nobis, domina,
Mox ut tincta sanata est, Assiduis precatibus,
Chrismate sacro ungitur, Quo mereamur consequi
Decora patent lumina. Coelestis regni gaudia.
7. Gloria sit ingenito
Gloria unigenito,
Gloria sit paraclito
In sempiterna saecula.
ßrev. ms. Trebonense saec. 15. Prägens. VI F 20 A. Vesperale ms. —
Underdorfense saec. 15. Clm. Monacens. 7772. B. —
Brev. ms. Reitenbuchense
saec. 15. Clm Monacens. 12 214. C. —
Cod. S. Galli 1418 saec. 15. D.
2, 1 Clausa orba A. Cläre orbata D. —
2, 2 Sed clara praecordiis A.
Clara tarnen praecordiis BC. —
3, 1 In fontem vero A. 3, 2 Mox intincta—
est sanata A. Mox ut tincta signata estBC. —
3, 3 Chrisma sacrum inungitur BC
Cum chrismate immergitur D. —
4, 1 haec facie A. —
5, 4 devoti famulae
;

AD. — 6, 3 Quibus meremur A. —


6, 4 Jungamur ut coelestibus A. 7, 1 —
Gloria patri ut ingenito A. Gloria patri ingenito BCD.

410. De sancto Panthaleone.


1. Föns universalis boni 4. Ecce triumphalis dies
De sinu altissimi, Pretiosi martyris,
Jesu Christe, te rogamus, Coelum, terram ad annua
Tibi grates solvimus, Invitat solemnia,
A quo manat omne bonum Et indicit laetitiam
Gratis, non per meritum. Et promittit veniam.
2. Ex te manavit in mundum 5. Sume, Panthaleon pater,
Pietatis oleum, Laudes, vota pariter
Pantaleon puer annis Intercede, te rogamus,
Sed maturus moribus, Supplex pro supplicibus,
Mediana languentium, Ne nos ira judicantis
Portus naufragantium. Puniat pro vitiis.
3. Lucratus es feliciter, 6. Praesta, pater per filium,
Hermolae presbyter, Magnum mundi pretium,
Dum filium ecclesiae Sanctum quoque per spiritum,
Genuisti in fide, Advocatum omnium,
Qui non timuit occidi Quibus est una gloria
Pro gloria fidei. Per aeterna saecula.
Brev. ms. S. Floriani XI 403 saec. 15. A. — Brev* ms. Voraviense 152
saec. 14. add. 15. B. —
4, 2 Gloriosi martyris B. — 4, 5 incidit verschr. A.
— 219 -
411. De sancto Panthaleone.

1. Jesu, tuorum palma perpes martyrum,


Pantaleonem qui sacrasti martyrem,
Nobis per ipsum da perenne gaudium,
Ob festa cujus nos ovantes ad^unm-.
2. Hunc Hermolaus, presbyter sanctus tuus,
Tibi fidelem fecit esse militem,
Docet, profanam spernat idolatriam
Et te salubrem diligat scmper ducem.
3. Hinc ipse multos praedicans incredulos
Convertit ad te cum suo simul patre,
Serpente laesum salvavit et caeculum
Praeclara plura fecit et miracula.

4. Maximiano rege post haec pessimo


Volente poenas carne pro te plurimas
Est passus igne, bestiis et carcere,
Quibus triumphum salvus egit plurimum.
5. Demum sub ense plexus inclita nece,
Coelesteregnum sumpsit a te praemium,
Nos quo precante solve cuncto crimine
Et fac superna numerari patria.
6. Praesta benigne, Christe, cum tuo patre
Et cum sacrato spiritu paraclito,
Qui trinus unum numen et sanctissimum,
Aetema cunctis laus sit tibi saeculis.

Brev. ms. Chunegundis, abbatissae S. Georgii, filiae Ottokari regis Cod.


Prägens. VII D 9. A. —
Brev. ms. S. Georgii saec. 14. Cod. Prägens. VI

F 12. B. — Brev. ms. S. Georgii. saec. 14. Cod. Prägens. VII G 7. C.
Brev. ms. S. Georgii saec. 14. Cod. Prägens. XIII C 1 a. D.
1, 3 Da nobis per ipsum D. —
2, 1 Hinc Hermolaus B. 3, 3 salva- —
vit atque B. — 3, 4 plura fehlt B.

412. De sancto Panthaleone.

1. Panthaleonis annua 4. Laetare, Nicomedia,


Recolamus solemnium, Felix alumni sanguine,
Quem ad jucunda gaudia Per cujus es suffragia
Mater praemisit filium. Vero perfusa lumine.
2. Qui stirpe satis nobili 5. Miranda canunt opera,
Humilibus patcntia Quae gessit pius medicas,
Mente ascendit humili Puer exstinctus vipera,
Clausa superbis atria. Caecus et paraliticus.
3. Vultus decor angelici 6. Tormenta docenl ignea,
Vernans in ejus facie Quanta siut ejus praemia,
Signa sinebat elici Fretnm e1 moles Baxea
Promissae sibi gloriae. Justo nocere nescia,
220

7. En martyris pracconium 8. Pantaleon cgregie,


Ensis accedit cereus Precum tuarum munere,
Et fluens per martyrium Fac nos ad cives patriae
Liquor ex carne lacteus. Cum incolis ascendere.

9. Praestet pater ingenitus


Una cum unigenito,
Quos laudet omnis spiritus
Cum spiritu paraclito.

Brev. ms. Admontense 874 saec. 15. — 1, 2 solemnia Hs. — 1, 4 pro-

misit filia Hs. — 5, 2 gessit medicus|Hs. — 7, 4 Liquor fehlt. Hs.

413. De sancto Paulo Erem.

1. Ordo sanctorum militum 5. Suum praedixit exitum


Eremitarum humilis Propheta pandens abdita,
Paulum collaudat iuclitum Leo deplorat obitum
Et monachorum jubilis. Flectens genua subdita.

2. Pauper, mitis et docilis, 6. Te transitu mirabilem


Caelebs, pius, obediens, Sanctorum in splendoribus,
Modestus, sanctus, humilis, De coelis honorabilem
Justus, verus et sapiens. Translatum coeli civibus

3. Quaesivit hunc Antonius, 7. Veste nudata praedicat


Quem Christus ei praetulit, Antonius, Hieronymus
Panem coelestem nuntius Laude multa magniiicat,
Jejuno corvus attulit. Te, pater pie, petimus:

4. Rosa fulgens et inclita, 8. Christi nos äuge [munere],


Baptista Christo praevio Auetos fove precatibus,
Paulus Eliae conscita Pacis adstringe foedere,
Consimilis in invio. Redde polorum sedibus.

9. Honor et virtus inclito


Patri prolique genito,
Sacro spirato flamini
Sit sine meta termini.

Diurn. ms. Paulinorum saec. 15. Cod. Gottwicens. 439. S, 3 foedera


Hs. — 9, 1 inelyte Hs. —
9, 2 genite Hs.

414. De sancto Petro Coelestino.

Ad Vesperas.

1. In coelorum rosario 2. Hie Petrus recte dicitur,

Rosa novella ponitur, Nam sede solidus


fuit

In sanctorum collegio Et ut Petrus cognoscitur


Novus sanctus colligitur. Boni zelator fervidus.
— 221

3. Petrus errorum devia Clemens quintus conl'ormiter


Fide fugat catholica, Christo disponens agere,
31urus daemonum vitia Ex probatis solemniter
Necat cum spe mirinca. Hunc sanctum jubet colere.
4. Coelestinus nunc noscitur Nunc trinitati gratias
Cum fit Christi vicarius, Reddamus omnes debitas,
Nam coelitus ostenditur Concinamus alacriter
Ante, post et tunc medius. Dicentes una pariter:
5. Honoris cedit apici Gloria patri Domino
Forma factus humilium, Nato atque paraclito,
Se manifestat refici Xos hujus sancti merito,
Consortio simplicium. Coeli fruamur gaudio.

Clm. Monacens. (ol. Montis aprini) 6017 saee. 15.

415. De sancto Petro Coelestino.

Ad Xocturnum.
1. Plaudens mater ecclesia 5. Continuo jejunio
Lauda Dei magnalia Carnis terit superbiam,
Per haec Petri celebria Lorica seu cilicio,
Confessoris solemnia. Gestans cathenam ferream.
2. Ab infantia primitus 6. Demum in hora ultima
Mundi declinans strepitus, E mundo sui transitus
Operatur divinitus, Crux emicat in aera,
Quae non erant humanitus. Qua conscendit superius.
3. Vacare Deo cupiens 7. Petre, confessor inclite,
Abdita petit montium, Sic gressus nostros dirige,
Silet, laborat aut legit, Ut, quem monstrasti, tramite
Orans vigilat nimium. Procedamus sequentes te.

4. Yixit in abstinentia, 8. Gloria patri Domino


Vilitate, penuria, Nato atque paraclito,
Multos traxit ad Dominum Nos hujus sancti merito
Consolans omnem miserum. Coeli fruamur gaudio.

Clm. Monacens. (ol. Eberspero-ens.) 6017 saee 15. A. — Brev. Coelestin.


imp. Neapoli 1488. B. — 5, 2 terat B.

416. De sancto Petro Coelestino.

Ad Laudes.

1. Lux sanctorum confessorum, Coenobita mirus vita

Petrus in coeli sedibus Miranda facit opera,


Introivit, ubi vivit, Dum dormivit, acquisivit
Exsultet coelum laudi A e t c rna Christi in u
bus. nera,
222 —
Hora mortis dirae sortis, 5. Tu perfectus, simplex, rectus
In qua timent, qui exeunt, Exis de mundi scelere,
Morienti, congaudenti Vitas sordes, unde gaudes
Vexilla regis prodeunt. Jamlucis orto sidere.
Vir fidelis est in caelis 6. Trinus unus donet munus,
Ut procurator munerum, Quo vivamus in gloria,
Per hunc dona nobis dona, Sic Coronet sicque donet
Conditor alme siderum. Beata nobis gaudia.
Clm. Monacens. (ol. Montis aprini) 6017 saec. 15. A. — Brev. Coelestin.
imp. Neapoli 1488. B.

417. In translatione s. Petri Coelestini.

Ad Laudes.

1. Novum ducem et praevium 4. Patrum secutus tramitem


Dat Deus in praeconium, Vitam elegit humilem,
Qui nova per fastigia Nam summo pontificio
Regat virtutum culmina. Cessit quieto animo.

2. Petrus de petra solidus 5. Splendor Olympo veniens,


Surgit ut Stella fulgidus, Cum signo crucis rediens,
Fidem ornavit moribus Petri beati spiritum
Mundi spretis honoribus. Tulit ad coeli bravium,

3. Coelestinus hie dicitur, 6. Sit ergo nunc laudatio


Cum ad papatum sumitur, Plena, cujus translatio
Totus exstitit coelicus, Gesta est pari gaudio
Persistens vir angelicus. Loco et colle Madio.
7. Uni trinoque Domino
Sithonor sine termino,
Qui nostro dedit tempore
Perfrui tanto lumine.

Antiph. ms. Coelestin. saec. 15 /ie. Cod. Prägen. VIII C. 15. Ä. Brev
Coelestin. imp. Neapoli 1488. —
Erste Str. mit Mel. A.

418. In translatione s. Petri Coelestini.

Ad Vesperas.

1 Ciaret in orbe tua mira sanetitas,


Perquam est orta saeculo serenitas
Lucis internae, vitae speciositas,
Petre confessor.
2. Tu, pater alme, funetus pontificio
Summo levari mentis beneficio
Malens, quam trahi mundi artificio,

Renuntiasti.
— 223 —
3. Nam tuum fuit hoc sanctum propositum.
Ut solitudo te teneret obsitum,
Deo dicatum dignum mundum coelitum
Sprevisti mundum.

4. Tantum praepolles sanctitate sedula,


Artus conservans omni sine macula.
Ut Deo sanctis stes ut ardens facula
Sanctis loquelis.
5. Petre beate, sis nostra protectio,
Ut tui sancti corporis translatio,
Eam qui colunt, plena sit laudatio
Firma virtutc.

6. Laetetur ergo et exsultet Aquila,


Quae renovatur Petri per miracula,
Et expiantur quaeque sunt piacula,
Novo regressu.

7. Sit Deo nostro summa laus et gloria,


A quo largitur clericis victoria,
Sanctis ut fiat in terra memoria.
Laude divina.

Antiph. ms. Coelestin. saec. 15 Cod. Prägens. VIII. C. 15. A. — Brev.


Coelestin. imp. Neapoli 1488 B. —
A nur Str. 1 mit Mel.

419. In translatione s. Petri Coelestini.

Ad Nocturnum.

1. Exsultet jam angelica 4. In matris jacet gremio


Turba coelestis curiae, Dilecti corpus filii,
Laetetur plebs catholica Pro cujus suffragio
Petrum collaudans hodie. Aegri curantur varii.

2. Cujus corpus extraliitur 5. Per Petrum multiplicitei


De Campaniae partibus Dotatur haec ecclesia,
Et datur Aquilensibus, A culpa, poena pariter
A quibus digne colitur. .Donatur indulgentia.
3. Pontificalem infulam 6. Gaudete, cives Aquilae,
Ubi Petrus assumpserat, Colentes haec solemnia,
Fuit translatus Aquihun. Habetis donum nobile
Ut Deus disposuerat. Ex Christi Providentia.

7. Sit Deo trino simplici


Laus, decus et imperium,
Sit Petri prece supplici
Nobis perenne gaudium.

Antiph. ms. Coelestin. saec. l8


/ie. ('»»«l. Prägens. XIII (' 1">. A. — Brev
Coelestin. imp. Neapoli 1488 B. — Str. 1 mit Mel. A.
— 224 —
420. De saneto Plaeido.

In Vesperis.

1. Plaude, turba monachorum, 4. Magnos habes advocatos


De triumpho sociorum, Super coelos exaltatos,
Quos coronat rex coelorum Summo semper gratos,
regi
Inter choros angelorum. Ad rogandum praeparatos.
2. Lauda satis, non tacere, 5. Quorum meritis salvari
Cernens tuos praevalere Possimus et illustrari,
Et in mensa consedere Super nivem dealbari
Cum ceteris tironibus. Et in coelis collocari.

3. Qui pro Christo cruentati 6. Regi sanctorum omnium


Et de pugna laureati Sit laus per cuncta saecula,
Velut reges purpurati Qui istos per martyrium
Et in thronis collocati. Magnos fecit in gloria.

Cod. ms. Scotor. Vindobon. 53 f. 6 anni 1419.

421. De saneto Plaeido.


Ad Nocturnum.
1. Ovantes Christi martyrum 3. Vos roseis et fulgidis
Gesta miranda canimus, Florum coronis aureis
Quorum tormenta corporum Cum agno melos canitis
Dira fuisse cernimus. Super montes aromatis.
2. Genis quaque rubentibus 4. Nos quoque tibi psallimus,
Yestro cruore roseo, Ignosce delinquentibus,
Fulgentibus, candentibus Hostis confraetis viribus
Omni decore niveo. Nosque redde coelestibus.

5 Deo deorum omnium


Salus, honor et gloria,
Qui tuis per martyrium
Donas immensa munera.
Cod. ms. Scotor. Vindobon. 53 f. 6 anni 1419. —
Cod. ms. Hamburgen,
1568 saec. 15. B. —
1, 1 Christi martyres AB gegen den Reim.

422. De saneto Plaeido.

Ad Laudes.

1. Vastum per orbem canitur 3. Nostri sunt decus ordinis,


Sacrum schema certaminis, Nostri sunt duces agminis,
Monachorum extollitur Nobisque foeda criminis
Praecelsi decus ordinis. Dimitte, rex certaminis.
2. Quorum de arce prodeunt 4. Dona superna scandere
Triginta quinque milites, Sacrosque hymnos promere,
Qui cum triumpho redeunt Ad laudes horum martyrum
Poli scandentes limites. Infunde jubar lumin um.
225

5. Summi patris fastigio


Laudis melos dulcissimum,
Qui nobis ex martyrio
Largitur omne praemium.
Cod. Scotoram Vindobon. 53 f. 6 amii 1419. A. - Cod. ms. H am bürgen.
1568. saec. 15. B. —
1,1 Vasti per orbein B.

423. De sancto Placido.

Ad V esperas.
1. Casinensis gloria, 4. Post varia supplicia,
Perpes ejus victoria, Tormenta multiplicia,
Tua digna memoria Tua membra patricia
Gesta narrat historia. Ostenduntur victricia.

2. Romanis ortum regibus 5. Angelorum fis socius


Omnipotentis legibus Ense truncatus ocius,
In Benedicti gregibus Coelum scandis velocius,
Educatum te legimus. Intende nostris vocibus.

3. Corruscans mirabilibus 6. Placide, vir egregie,


Magnis atque nobilibus, Martyr fortis et regie,
Favens miserabilibus, Nos fragiles ne despice
Quoquo modo debilibus. Sed protegendo respice.
7. Vita, salus ingenito,
Potestas unigenito,
Flamini perpetuitas,
Sit trino una deitas.

Brev. ms. S. Spiritus et Galli ap. Paviam saec. 15. Clin. Moacens. (ol.
Cellae principum) 7217. A. —
Brev. Coelestin. imp. Neapoli 1488. B. —
1, 3 Tnain dignam B.

424. De sancto Placido.

Ad Nocturnum.

1. Qui Casinum excolitis 4. Benedictus bunc docuit


Et Placidum recolitis, Et Christum sequi monuit,
Hoc totum, quod incolitis, Hostis isti non nocuit
IIujus fuit, quem Colitis. Nee traxit ad quod voluit.
2. Exsultanter laetamini, 5. Sub tali magisterio
Gaudenter gratulamini, Hoc vixit monasterio
Hunc sanctum veneraniini, Anno minus decennio
Per quem et coronamini. Coeli dignus rependio.
;i. Stirpe satus Octavia 6. Centenis signis claruit
( uni fratribus et Flavia Et, quis esset, apparnit,
Sprevit mundi suavia Gratulatur Sicilia
Coeli sperando gaudia. Cernendo mirabilia.
Dreves , Hymni [nediti. 15
— 226 —
7. Vita, salus ingenito,
Potestas unigenito,
Flamini perpetuitas,
Sit trino una deitas.

Brev. ms. Cellae Principum saec. 15. Clm. Monacens. 7217. A.


Brev, —
Coelestin. imp. Neapoli 1488. B. —
2, 1 Exsultate A. 3, 1 Stirpe natus B —
Stirpe sanctus A.

425. De sancto Placido.

Ad Laudes.

1. Captus ab infidelibus 5. Conducuntur ad gaudia


Cum pluribus fidelibus Donatus, Faustus, Flavia,
Perstat ut vir fortissimus, Cum ter denis oeeiditur.
Vera fide firmissimus. Firmatus his adjicitur.
2. Ex cruciandi genera 6. Interfectores impii
Cogitantur innumera, Poenas dant homieidii,
Diebus septem septies Nam submerguntur fluetibus
Poenarum fit congeries. Usi sceleris fructibus.
3. Fractis maxillis, dentibus, 7. Placide, martyr optime,
Fit Stupor magnus gentibus, Cum soeiis hoc obtine,
Sine lingua laus resonat, Ut ista nostra concio
Et Christi nomen intonat. Coeli fruatur solio.

4. Ense caput abscinditur, 8. Patri patrisque famini,


Et regnum sie acquiritur, Sit procedenti flamini
Victorinus, Eutychius Virtus, decus, potentia
Fratri junguntur citius. In saecula manentia.

Brev. ms. monast. S. Spiritus et Galli prope Paviam saec. 15. Cod.
Monacens. (ol. Fiirstenzellens.) 7217. A. —
Brev. Coelestin. imp. Neapoli
1488. B. —2, 1 Ex zu cogitantur. — 5, 2 et Flavia B. — 4 fluetibus
B. — 8, 1 flamini B.
6,

426. De sancto Prosdocimo.

Ad Laudes.

1. Illustrat ejus sanetitas 3. Ad cujus aram sternimus,


Fervensque summa Caritas Preces devote fundimus,
Concives et finitimos Processione sedula
Et reddit Deo proximos. Curvantes rite genua.
2. Exemplum praebet omnibus 4. Cantantes psalmos voeibus,
Doctrinam donat pluribus, Orantes longis fietibus,
Ut fide vi van t stabiles Petentes indulgentiam
Et opere consimiles. Et pro delictis veniam.
- 227 —
5. Nos, pie pastor, adjuva, 6. Sit laus omnipotentiae
Tuam catervam releva, Natoque decus gloriae.
Ut tuis sanctis raeritis Sit horum sancto flamini
Consociemur inclitis. Xostroque salus agmini.
Brev. ms. Sanemmeramense
saec. 15. (Jim, Monacens. 14838. Di —
Hymnen diesesHeiligen ad vesperas und matutinum stehen bei Mone 111
S. 487. Dieser fehlt, obschon er ersichtlich nur eine Fortsetzung jener ist

427. Quinque fratrum.

Ad Vesperas.

1. Fratrum adest solemnitas, 3. Laudemus cum instantia


Laudetur alma trinitas, Pia sanctorum corpora,
Et vox cum laudum jubilo Qui jugi abstinentia
Hymnum decantet, Domino. Contempserunt praesentia.
2. Hinc psalmi, laudes, cantica 4. Christo Deo laus debita
Et laetiores personent, Per fratrum sancta merita.
Psallant voce magnifica Jungamur ut coelestibus
Melosque dulce jubilent. Ardore sancti spiritus.
Brev. ms. Trebonense saec. 15. Cod. Prägens. VI G 6. A. Brev. ms. —
Pragense IV F 4 saec. 15. B. —
Brev. ms. S. Jacobi Brunens. 30 saec. 15. C. —
2. 1 Huic psalmi B. —
3, 3 Quae jugi B. —
4, 3 Jungamur in Coelesti-
bus A.

428. De sancto Quirino.

1. Solve servorum facinus tuorum,


Supplicium mentes tibi da placentes,
Laudibus crebris ut ab his voceris,
Sancte Quirine.
2. Annuus cursus redeundo rursus
Gaudium terrae solet en referre,
In tui festo populis adesto
Laetificandis.

3. Patribus claris genitus probaris,


Flore primaevo foret absque naevo
Vita quo mundis redimit a lumbis
Qui redemisti.
4. Inclitumnomen titulans agonem
Temet hastatum docuit probatum,
Signifer Christi velut expulisti
Anna draconis.

5. Tu tc millenas patiendo poenas


Factus es bellis Domini Äagcllis,
Protulitvivum caro sancta rivinn
Quando cruoris.
15
— 228 -
6. Lege divina tua mens opima
Depulit plebis scelus infidel is,
Rege virtutum tribuendo scutum
Crudelitatis.

7. Hoc Dei flamen dcdit incitamen,


Daemonis membrum populis tremendum y
Claudium saevum ditione regum
Quem superasti.

8. Forte certamen meruit laudamen,


Cumque nocturnis jugulatus umbris
Sumeres palmam decoratus almam
Martyriorum.
9. Morte calcata capiens amata
Regna coelorum comes angelorum,
In quibus civis sine fine vivis
Israelita.

10. Consulens nobis, pater, ulcerosis,


Dando purgatum precibus reatum,
Esto de caelis veniae medelis
Auxiliator.

11. Cerne contritam miserando vitam,


Morte peccati sumus aggregati,
Nos ut indemnes requie perennes
Vivificemur.

12. Cuncta gignentem celebrent parentem


Seu coaequatum deitate natum,
Atque solamen postulare, flamen,
Gloria semper.

Orat. ms. Tegurin. anni 1469. Clm. Monacens. 20124.

429. De sancto Quirino.

In 1. Vesperis.

1. Resultet vox laetitiae, 4. Ac ille felix genitus,


Nam lacrimis moestitiae In sancta fide strenuus
Abstersis sanctis oculis Post mortem patris permanens,
In summis tabernaculis Spiritui obediens,

2. Gaudet martyr praecipuus, 5. Sanissimi consilii


Quirinus, Christi famulus, Doctrinis evangelii
Terrenum sceptrum respuens, Post Jesum vadit propere
Coelorum regi serviens. Crucem tollens in opere.
3. Imperator egregius 6. Hoc non Caesar fert Claudius,
Philippus, qui catholicus Nudatum rebus omnibus
Primus rexit imperium, Saevis plagis perdomuit
Genuerat hunc filium. Enseqne nocte perimit.
229

7. Truncatus datur Tiberi, 9. Hinc gemma data Bavaris;


Pastoris mox presbyteri Quirine, hos a tartaris
Hunc cura frequens reperit, Salva tuo juvamine
Repertum atque sepelit. Summum bonum dans animae.
8. Per armos octoginta sie 10. Praestet aeterna trinitas,
Per duc-s et quadrin gentos Manens et regnans deitas,
Romae signorum munere Ingenitus et genitus
Recenti mansit corpore. Et spiritus paraclitus.
Brev. ms. S. Emmerarai saec. 15. Clm. Monacens. 14790. A. Brev. —
ms. Frisingense sacc. 15. Clm. Monacens. 19283 IS. —
Diurn. ms. Tegurin.
anni 1503. Clm. Monacens. 19309. C.
8, 2 et duos et trecentos A. —
10, 1 Praesta pater piissime etc. A.

430. De saneto Quirino.


1. Martyr Quirine, fortis in sacra fide
Nobis benignus fer juvamen coelitus
Christumque regem deprecare perpetim,
Ut nostra corda mundet atque corpora.
2. Multis ferimur heu malis et stringimur,
Sed haec resolvi per preces sanetas tui
Speramus omnes, adjuva nos supplices,
Digni supernis quo fruamur gaudiis.
3. Nobis det altus parens atque filius,

Hoc paraclitus praestet altus spiritus,


Qui solus ima continens et ardua
Trinus et unus perpetim regnat Deus.
Clm. Monacens. (ol. Tegurin.) 19 636 saec. 15. — 1, 2 fer benignus Hs. —
Ein alter Hymnus.

431. De saneto Quirino.


Christum laudemus carmine, 5 . Cujus spiritus choreis
Qui sanetum suum martyrem, Jam conjunetus angelicis
Quirinum, fuso sanguine Fruitur coelo beatis
Coelum concessit scandere. Per aevum laetus gaudiis.

Hie Hei fretus gratia 6 . Dehinc in fines Noricas


Mundi contempsit lubrica, Summa delatus gloria
Jesu sequens vestigia Signorum efticacia
Adeptus est coelestia. Tota pollet Bavaria.
8. Quem Caesar ferox Claudius 7 . Istinc virtute martyris
Rebus nudavit omnibus, Furor fugatur daemonis,
Plagis aftiigens verberum, Lumen orbatus reeipit,
Uti negaret Dominum. Gressum claudicans revehit.

Et nocte caesum gladio 8 . Omnis hinc languor pellitur,


Tiberi immisit fiuvio, Salus optata redditur,
Inde levatur provido Promens de corde geuituni
Sancti Pastoris studio. Voti hinc parat gaudium.
230 —
9. Adsis nunc, martyr, quaesuinus, 10. Praesta, pater piissime
Sancte Quirine, precibus, Patrique compar unice,
Ut mereamur omnibus Cum spiritu paraclito
Solvi culparum nexibus. Regnans per omne saeculum.

Brev. ms. S. Emmerami saec. 15. Clm. Monacens. 14790. A. Brev. ms. —
Frisingense saec. 15. Clm. Monacens. 19283. B. —
Diurn. ms. Tegurinum
anni 1503. Clm. Monacens. 19309. C.
2, 1 Hinc Dei A. —
3, 4 Dominum fehlt A. 7, 1 Istic A. —8, 3 —
Per mena A.

432. De saneto Remigio.

In 1. Vesperis.

Remigius praesul meritis ortuque venustus


Francorum Domino gentem peperit luculentam.
Remedium praestans magnum precibus miserorum
Nobis perpetuum tribuat pius omne per aevum.
Subveniat nunc magnificus nostris quoque votis*,
Aeternae patriae cives fore quo mereamur.

4. Deo patri atque nato laus cum saneto spiritu


Sit per infinita saecula saeculorum.

Brev. ms. S. Emmerani saec. 15. Clm. Monacens. 14638. — Die Doxo-
logie pafst versmafslieh nicht zum Vorhergehenden.

433. De saneto Roberto.

1. Rex Christe, vita, veritas, 5. Hie tandem quaerens aspera,


Spes, fides, pax et Caritas, Locum mutans in prospera,
Nos per ista solemnia Radix fuit propaginis
Divina reple gratia. Cistertiensis ordinis.

2. Ut saneto Roberto pie 6. Qui, ut Deus providerat,


Laudes canamus hodie, Regressus, unde venerat,
Qui vivens regulariter Coelesti luce praevia
Mundum devicit fortiter. Migravit ad coelestia.
3. Hie justus, fortis, patiens, 7. Precemur ergo Dominum,
Mundanos luxus fugiens, Ut nos a labe criminum
Religionis habitum Purgatos ejus precibus
Sumpsit äugen do meritum. Jungat coelorum civibus.
4. Quem Dei Providentia 8. Sit Trinitati gloria,
Molismensis ecclesia Ipsilaudum praeconia,
Primum abbatem habuit, Cantemus mente sedula
Sub pastore quo floruit. Per infinita saecula.

Antiph. ms. Hilariense V. anni 1632.


— 231 —
434. De sancta Scholastica.

1. Quemterra pontus, ae 4. Christe, redemptor om-


herat ,
ni u m ,

Colunt, deducis hodie Judith dum hostem superat,


Scholasticam ad supera, A principatu criminum
fons misericordiae. Sese potenter liberat.
2. Summi largitor praemii 5. Ad coenam agni pro vidi
Hesther Israel filia Rachel decora facie
Post necem Aman impii Introivit et candidi
Regni potitur gloria. Cum honore laetitiae.
3. Consors paterni luminis, 6. Audi, benigne conditor,
Accensa intrat lampade Tuae dilectae meritis
Virgo ad festum similis Ne nos antiquus proditor
Sacro instructa dogmate. Suasibus urat tacitis.
7. A solis ortus cardine
Corde canamus supplici
Hymnum cum oris ordine
Trino Deo et simplici.

Brev. ms. S. Georgii Prägens. (Abatissae Kolowrat) saec. 15. Cod. Prägens.
XTII E 1. Die ersten Zeilen der Strophen Anlange bekannter Hymnen.

435. De sancto Sebastiano.

1. Laudes canamus inclitas 6. Tandem, quis esset, claruit,


Canentes regi gratias, Lux latere non potuit,
Qui fecit sibi martyrem A daemonum eultoribus
Sebastianum militem. Damnatur ut catholicus.
2. Hie vir in armis strenuus 7. In campo nudus ponitur
Acceptus erat omnibus Sagittis et conügitur,
Atque imperatoribus Reputatus pro mortuo
Inter primates positus. Sanus adstabat denuo.
3. Qui militans in publico 8. Dehinc maetatus fustibus
Gentilium palatio, Vir fortis et intrepidus,
Christum tarnen quotidie Coelo remittens spiritum
Adorabat catholice. Victoris sumpsit praemium.

4. Et sub absconso chlamydis 9. Christi bellator inclite,


Conjungens se Christicolis Tuam catervam respice,
Deo reddebat animas, Ut per tua suffragia
In quas captabat Sathanas. Solvantur nostra crimina.
5. Vir sanetus fratres geminos 10. Laus tibi, saneta trinitas,
Et martyres quam plurimos Quae martyres glorificas,
Firmans eorum animos Nobis parans subsidia
Yictores fecit inclitos. Per lioruni disna merita.
llymn. ms. Graecens. 392 Baec. 15 mit Mel. A - Hiev. ms. Montis ipnni
anni 1409. Clm. Monacens. (JuOO B. —
Brev. ms. Montis aprini saec. 1 Clin.
Monacens. 6004 C.
— 232

436. De sancto Sebastiane

In Vesperis.

1. Solvamus omnes congrua 4. Post ipse gaudens pertulit


Magno patri praeconia Duri genus certaminis
Sebastiano, voeibus Et per triumphi lauream
Demus sonos cum laudibus. Christi subivit gloriam.

2. Ortu refulsit nobilis 5. Qui praedicati martyris


Et sanetitate praeclitus, De sede coeli claruit
Cultor Dei verissimus Et osculatus propriam
Et miles invictissimus. Donavit illi gratiam.
3. Per quem beati martyres 6. Tuum, creator, militem
Certare norunt fortiter, Fac pro redemptis supplicem
Pluresque vitae maximis Et, quod precamur, audias
Sunt incitati praemiis. Et nostras laxes debitas.

Launomari Blesam 15
Orat. ms. S. ap. saec. /i6. Cod bibl. Eossianae
s. sign.

437. De sancto Servatio.

1. Audi precantis agminis 3. Vim, quam tenes in nomine,


Voces ob actus criminis, Imple potenti numine,
Servati, sanete pontifex, Serva gregalem copiam
Nam dulcis atque mitis es. Praestans salutis gratiam.

2. Tu scis, quod ante gessimus, 4. Servando jam, qui munieeps


Tu nunc, quod ecce poseimus, Coelestis aulae factus es,
Arce daemonum,
sagittas Tuos iideles vernulas,
Confer medelam vulnerum. Servando nunquam deseras.
5. Hoc te per illum quaesumus,
A quo redemti vivimus,
Quem laus et omnis gloria
Per euneta decet saecula.

Antiph. ms. Sanctense s. sign. saec. 13. A. —


Brev. ms. Sanctense saec.
15 sign. B.
s. —
Brev. ms. S. Floriani XI 402 saec. 15. C. Clm. Mona- —
cens. (ol. Sanemmeramens.) 14926 saec. 15. D.

438. De sancto Servatio.

Ad Vesperas.

1. Festum nunc celebre mater ecclesia


Laetetur colere magnaque gaudia,
Cum coeli solium transit ad arduum
De mundo hoc Servatius.
— 233 —
2. Conscendit cathedram praesul Servatius.
Dum pronum advenam erigit angelus,
Pastoris virgulam porrigens sedulus,
Fit pavor piis mentibus.

3. Qui scandens limina Petri apostoli


Fundens precamina pro vita populi,
Propter solamina dona clavigeri
Accepit clavem coelicam.

4. Oramus, Domine, pater egregie,


Servati, subditos protege famulos,
Ne nos daemonia obruant impia
Dimergant vel in inferos.

5. Ut cum flamivoma nube revertitur


Christus et crimina igne ulciscitur,
Tuis precatibus nostris reatibus
Impetres indulgentiam.

6. Praesta hoc, genitor optime maxime,


Hoc tu, nate Dei et bone spiritus,
Regnans perpetuo fulgida trinitas
Per cuncta pie saecula.

Clm. Monacens. (ol. S. Emmerami) 14926 saec 15. Mit Mel. des Stamm-
liedes.

439. De sancto Servatio.

Ad Nocturnum.

1. Jesu, nostra redemptio, 3. Pastus altaris epulo


Adstantum te devotio Jejunus mansit sedulo,
Collaudat, qui Servatio Ni fratrum eum Caritas
Tantam donasti gratiam. Cogeret vel infirmitas.

2. Hie solus post apostolos, 4. Dum capit hunc rex Attila,


Dum instruebat populos, Stertenti servit aquila,
Linguis sonabat omnium Alternis umbram generalis
Per suae vocis Organum. Alis et aestum teniperans.

5. Tibi patrique gloria


Cum sancto sit spiramine
In summa coeli curia
Nunc et per cuncta saecula.

dm. Monacens. (ol. S. Emmerami) 14926. saec. 15. mit Mel. = Fit porta
Christi pervin.
234 —
440. De sancto Severino.

In 1. Vesperis.

1. Laude digna jubilemus, 4. Felix praesul, cujus vita


Laudem Deo semper demus, Confortatur eremita,
Qui patronum sanctum virum Qui se cum illo sedulo
Nobis dedit Severinum. Orabat dignum praemio.
2. Doctor verus Arianam 5. Imber terris siccis datur,
Exstirpavit sectam vanam, Dum vir Dei reportatur,
Verbo veritatis sanctam Annis tribus qui negatus
Illuminans ecclesiam. Erat sed nee fruetus datus.
3. Iste vivus angelorum 6. Sancte pater Severine,
Meruit audire chorum, Praesul urbis Agrippinae,
Martinus ad coelestia Ora Deum, ut nos tecum
Dum transfertur palatia, Gaudeamus sine fine.

7. Sit laus, honor et potestas,


Decus, virtus et majestas
Deo patri, Christo nato,
Spiritui paraclito.

Brev. ms. Lincense T p. 19 saec. 14. A. —


Brev. Aarhusiense imp. Aar-
liusiae 1519. B. —
1, 2 sqq. Laude digna angelorum Jubilemus laudem Deo j

Semper Deus qui patronum sanctum corporum Nobis dedit Severinum A. |

441. De sancto Sigismundo.

Ad Vesperas.

1. Laeto corde recolamus Regnum suum, quod possedit,


Patroni solemnia Pro superno solio
Et cantando gaudeamus Sigismundus totum dedit
Ad ejus obsequia, Beato Mauritio,
Ut per ipsum habeamus Honoribus mundi cedit
Sempiterna gaudia. Pro aeterno gaudio.
2. Divina scripta testantur, Yirtus Dei operatur
Quod quidam viri pii Sigismundi preeibus,
Cum ipso martyrizantur, Colens locum liberatur,
Octo ejus socii, Quo jacet, a febribus,
Et cum ipso tumulantur Corde mundo qui precatur
Duo ejus filii. Hunc bene cum fletibus.
3. Regnum terrae permutavit Nam dicitur, quod intrare
Hie pro regno gloriae, Paradisi gloriam
Deum prae eunetis amavit Nequit dives, hie istam re-
Yere vivendo pie, intravit miseriam,
Deus ipsum exaltavit Ut sie posset penetrare
Ad superna gaudia. Juste coeli curiam.
4

- 235 -
7. Regi pio laudes demus
Propter Christi gloriam
Et cum ipso imploremus
Peccatorum veniam,
Ut sie laeti valeamus
Adipisci gloriam.
Brev. ms. Frisingense saec. 15. dm. Monacens. 19 283.

442. De saneto Sigismundo.

Ad Complctorium.

1. Beata nobis gaudia 3. Sic Deum semper amavit,


Sigismundi industria Ecclesias visitavit,
Orante saneta Maria Divitias posttergavit
Nobis impetret, Eia. Et pauperibus donavit.

2. Beati viri munere 4. Sigismundi devotio


Qui juste posset vivere Plaudat cleri solemnio
Delictaque corrigere, Et Agaunensis legio
Hie coelum posset scandere. Psallat cum magno gaudio.

5. Laus et honor patri pio


Ejusque soli filio
Cum spiritu paraclito
Et nunc et in perpetuum.
Brev. ms. Frisingense saec. 15. Clm. Monacens. 19283.

443. De ss. Sixto et Simmicio.

1. Adest sacrata praesulum


Festivitas illustrium,
Confessione cordium
Qui respuerunt saeculum.
2. Quorum colentes annuam
Festivitatem propriam
Ipsos precamur cernui,
Ut nostra mundent crimina
3. Oratione sedula
Votisque nostriis subditis
Nobis det indulgentiam
Eorum intercessio.

4. Praesta, pater piissime


Patrique compar unice,
Cum spiritu paraclito
Regnans per omne saeculum.
Psalt. c. hymn. ms. Bremense b 109 saec u/ib. A. Brev. Bremense
im]). Coloniae 1 s(>. 15.
236

444. De Sororibus BMV.


In 1. Vesperis.

1. Hodierna festivitas 3. Unguentis Christum optimis


Per mundi claret orbitas, Quaerunt profusis lacrimis,
Qua sunt sorores Mariae Sed quem credebant mortuum,
Junctae coelesti curiae. Jam regnat in perpetuum.
2. Hae cum sorore Lazari 4. sorores egregiae,
Voto fruentes hilari Nobis sitis propitiae,
Ad sepulchrum conveniunt, Vestris beatis precibus
Jesum videre cupiunt Nos ferte in coelestibus.

5. Uni Deo sit gloria


Pro sororum memoria,
Qui nos earum precibus
Jungat san ctorum civibus.
Clm. Monacens. (ol. Superioris Altae) 9508 saec. 15. A. — Brev. Car-
melit. imp. Venet. 1579. B. — Mel. O Christi mater fulgida. A.
:

445. De Sororibus BMV.


Ad Nocturnum.

1. Laetabundus fidelium 3. Ad sepulchrum dominicum


Coetus colat solemnia Unguentum ferunt mysticum
Sororum, quae cum virgine Orto jam sole saeculi,
Coeli fruuntur lumine. Has sequuntur discipuli.
2. Haec quidem luminaria, 4. Ergo nunc vestris precibus
Quod nomen sonat Maria, Annuite supplicibus,
Poenitentes irradiant, Ut post caduca funera
Ut ad Christum perveniant. Festinemus ad supera.
5. Uni Deo sit gloria
Pro sororum memoria,
Qui nos earum precibus
Jungat sanctorum coetibus.
Clm. Monacens. (ol: Superioris Altae) 9508 saec. 15. A. Brev. Car-
melit. imp. Venetiis 1579 B.

446. De sancto Stanislao.

Alma per ejus merita 3. Aures conclusae vocibus


Vita defunctis redditur, Panduntur, mutis labia,
Dos salutis gratuita Claudi fruuntur gressibus,
Multis aegris impenditur. Et fugantur daemonia.
2. Dat medelam per annulum 4. Martyr, tuis precatibus
Tabe gravatis morbida, Nobis precare veniam,
Ad sacrum cujus tumulum Ut soluti reatibus
Membra curantur languida. Deo pangamus gloriam.
237

5. Ergo jugis sit gloria


Deo regi per saecula,
De martyris victoria
Laude fruamur sedula.
ms. S. Floriani XI 384 saec. 14.
Brev. —
Brev. ms. s. Floriani XI 386
saec. 15. —
Brev. ms. 8. Floriani XI 475 saec. 15. —
Der Hymnus scheint
nur die zweite Hälfte (divisio) eines Längeren zu Bein.

447. De sancto Stanislaw.

1. Pollens doxis promicuit 5. Decisos artus laniat


Sidus matre Cracovia Rancor furens tyrannicus,
Cujus per orbem praebuit Quos singulos irradiat
Signis miris insignia. Rex radiis uranicus.
2. Rector gregis egregius, 6. Omnes tutelat sedulo
Stanislaus per saeculum, Aquilarum munimine,
Praesul plebis eximius, Corpus restaurat famulo
Trophaei pandit titulum. Sacrato medicamine,
3. Atletha Christi graditur 7. Transit polum eximiis
Gravato grege stadio, Victor pollens miraculis,
Quem crucem tollens sequitur Cujus, Christe, suffragiis
Vitae perennis bravio. Dimitte noxam servulis.

4. Nam trux ab hoc dum angitur 8. Ergo jugis sit gloria


Pro insontum excidio Deo regi per saecula,
Rex Boleslaus, plectitur De martyris victoria
Sacrae vir matris gemio. Laude fruamur sedula.
Brev. ms. S. Floriani XI 386 saec. 15. A. —Brev. ms. S Floriani XI
384 saec. 14. B. — Brev. ms. S. Floriani XI 475. C.
1, 3 praeduit AC. — 4, 1 ad hoc dum agitur A.

448. De sancto Stanislao.

1. Gaude, mater Polonia, 5. Novum pandit miraculum


Prole fecunda nobili, Splendor in sancto coelitus,
Summi regis magnalia Redintegrat corpusculum
Laude frequenta vigili. Sparsum coelestis medicus.
2. Cujus benigna gratia 6. Sic Stanislaus pontifex
Stanislai pontificis Transit ad coeli curiam,
Passionis insignia Ut apud Deum opifex
Signis fulgent miriticis. Nobis imploret veniam.
3. Hie certans pro justicia 7. Poscentes ejus merita
Regis non cedit furiae, Salutis dona referunt,
Stat pro plebis injuria Morte praeventi subita
Christi miles in acie. Portum ad vitae redeunt.
4. Tyranni truculentiam 8. Cujus ad factum annuli
Qui dum constanter arguit, Morbi fugantur turgidi,
Martyrii victoriam Ad locum Bancti tumuli
.Menibratim caesus meruit. Multi curantur langnidi
— 238 —
9. Surdis auditus redditur, 10. Ergo, fclix Cracovia,
Gaudis gressus officium, Sacro dotata corpore,
Mutorum lingua solvitur Deum, qui fecit omnia,
Et fugatur daemonium. Benedic omni tempore.
11. Sit trinitati gloria,
Laus, honor, jubilatio
De martyris victoria
Sit nobis exsultatio.

Antiph. ms. Capit. Cracoviens. 84 saec. 14 A. —


Brev. ms. Capit. Cra-
coviens. 22 saec. 15. B. —
Brev. ms. Capit. Cracoviens. 20 saec. 14. C. —
Cod. Prägens. XIII C 9 saec. 15. D. —
3, 1 Sic certans A. Str. 8, 9 u. 10 —
fehlen C.

449. De sancto Stepliano rege.

1. Gaude, mater Hungaria, 4. Puer crescens progreditur


Prolis augens praeconium Sicut cedrus in Libano,
Cum laude multifaria Praedictum nomen inditur
Patronum lauda proprium. Huic a beato Stephano.
2. Hie tibi verus lucifer 5. Dignis datur doctoribus
Lumen fidei praebuit, Imbuendus in litteris,
Datus et ad hoc legifer Probis ornatur moribus
Yiam salutis doeuit. Sub annis adhuc teneris.

3. Hujus ortus praedicitur 6. Adolescens aggreditur


Patris coelestis nuntio, Verba salutis serere,
Mater ad matrem mittitur Gens Hungara convertitur
Nascentis vaticinio. Et baptizatur propere.
7. Trino Deo et simplici
Sit laus et honor, gloria,
Qui saneti regis supplici
Concedat coeli gaudia.
Brev. ms. Albense saec. 15. Cod. Lambacens. LXXXIX. A. — Brev. ms.
Palat. Vindob. 1812 saec. 14. B. —
2, 4 salutis praebuit A. — 5, 1 Dignus
erat A. —
5, 3 Probis honoratur A. —
7, 3 regis Stephani A. — 7, 4 Prae-
cedit AB.

450. De sancto Stephano rege.

1. Jam lucis orto sidere 3. Gaude, felix Pannonia,


Gens saneti regis promere Deo fundens praeconia,
Consurge laudes coelitus, Stephani regis merita
Nos reple sanete Spiritus. Canat mater ecclesia.
2. Yeri lux solis oritur 4. Gaude, quod tanti praesidis
Tetraque nox dissolvitur, Mater condigna diceris,
Jam fide Christus colitur, Qui reducens de tenebris
Horroris nubes tollitur. Te conportabit superis.
239 -
5. Hie Geisae ducis filius 8. Corona fungens regia
Praemonstratus divinitus, Yana contempsit gaudia,
Amore flagrans in Dei Carne soluta hodie
Normam condidit fidei. Cum Christo ovat gloriae.
6. Hie fundans monasteria 9. Nunc eja, pater inclite.
His large donat praedia, Tuos devotos respice,
Mundi sprevit contagia Te laudantes concentibus
Spe tendens ad coelestia. Nos serva a nocentibus.
7. Hie Signum crucis gestiens, 10. Summo patri sit gloria.
Mentem divinis imbuens Nato laus et victoria
Hostes devincit fidei, Cum spiritu paraclito.
Quo cives gaudent coelici. Qui regnat sine termino.

Cod. Prägens. XIII G 9 saec. 15. — 2, 2 Tetra nox Hs. 4, 4 con-


fortabit Hs.

451. De saneto Stephano rege.

1. Gaudent coeli nova luce 6. Crescunt bona, creseunt laudes,


Tonantis vox dum clangit, Cor congaudet, vox non cesset,
Novo rege, novo duce Cum non sistat operari
Gedeonis tuba barrit. Summus rerum artifex.

2. Per quem fratres liberantur 7. Puer natus vegetatur


Paganismi caecitate, Et in regem coronatur.
Hungarorum gens laetatur Regnum rite gubernatur,
Ortu prolis et magistri. Fides Christi dilatatur.
3. Pannonia gratulatur, 8. Sidus claret matutinum,
Angelica vox dum sonat, Ante solem fert vexillum,
Decrepitat dux cum Geysa, Per quem solis fulsit lumen
Dei cepit repromissa. Hungarorum mentibus.
4. Inquit missus aethereus : 9. Hie est miles, rex et rector,
Sum protomartyr Stephanus, Qui dum rexit et regnavit
Et qui nascetur Stephanus, Hostis caudae de cordula
Rex erit et apostolus. Gentem suam liberavit.

5. Pater credens admiratur, 10. Jerarchia jam congaudet


Pavens mater rem miratur, Cum rex regem praedieavit
Voce simul perlustratur : Reparandam ad ruinam
Nunc porto ducem fidei. Saxa quadravit barbara.
11. Almo patri sit gloria
Natoque sit victoria
Amborum cum spiramine
In sempiterno saecula.

\Wix. ms. univers. Pestiens. 74. saec. 15. A. — Brev. Btrigoniense iiii]>.

Venetiis. 14S0 B. 5, - 4 Tunc orthodoxae fidei B. — 6, 2 cessai A. ü. 8


Hostis tandem de tortura B. —
10, 2 regni praedicatur B. 10, 3 Reparanl
ad A. — 10, 4 S.-ix.M feMt A; quadrat B.
— 240 —
452. In inventione s. Stephani.

1. Psallat chorus fidelium 3. Qui pollens in prodigiis,


Pro Stephani victoria, In verbis sapientiae,
Primi ducis pugnantium In vitae privilegiis
In coelesti militia. Arcem munit ecclesiae.

2. Qui patris, verbi, Spiritus 4. Dum lucis hostes arguit


Virtute, luce, flamme De caecitate mentium
Plenus, locatur coelitus Piasque mentes erigit
In levitarum culmine. Ad lucis desiderium.
5. Patri, nato, paraclito
Decus, honor et gloria,
Protovictoris merito
Vera sint nobis gaudia.
Brev. ms. Voraviense 157 saec. 14.

453. In festo inventionis s. Stephani.

1. Nunc convexa poli orbis et omnis


Plaudant dulcisoni carminis odas,
In sacri Stephani martyris almi
Festo, quo celebre redditur orbi.
2. Qui moles lapidum inter et ictus
Primus de numero compos opimo,
Dux praestans acie robore vocis,
Primatus retinet jura cruore.
3. Hujus Gamaliel pignora sanctus
Condit mausoleo compote voto,
Quod post et celebre reddidit alme
Monstrans signiferi praemia primi.
4. Tu nunc martyrii gemma beati,
Orantes famulos respice Clemens,
Cunctis a barathri faucibus atri
Ereptis tribue gaudia vitae.
Antiphon, ms. S. Stephani Frisingen. saec. 12. Clm. Monac. 21 585.

454. In inventione s. Stephani.

1. Exsultet coelum laudibus 3. Dire saxis dum quatitur,


Ob diei solemnia, Dei precatur veniam,
Quo dux datus martyribus Carnis vinclis dum solvitur,
Aeterna intrat gaudia. Liber volat ad patriam.
2. Cernens coelestem gloriam, 4. Divo junctus collegio
Cernens Jesu praesidium, Coronatusque gloria
Hostilem spernit furiam, Prece nos et praesidio
Spernit stridorem dentium. Christi firmet in gratia.
241

5. Trino simul et simplici,


Qui lux est sine macula,
In hierarchia triplici
Laus omnis sit in saecula.
Brev. ms. Voraviense 157 saec. 14.

455. De sancto Suitberto.

1. Olim apud nos exsulem 5. Locum colens mox alterum,


Sed nunc fruentem patria Qui dictus est in litore
Laudemus almum praesulem, Receptor illic pauperum
Sanctos decent praeconia. Toto resedit tempore.
2. Transmissus huc ab Anglia 6. Aditur a fidelibus
Propter salutem gentium Sancti sepulchrum praesulis,
Lingua docebat sobria Signis enim frequentibus
A'iam salutis omnium. Corruscat hie miraculis.
3. Wilfridus almis moribus 7. Hujus precatu poseimus
Probatum Christi militem Te, Christe, patris unice,
In Merciorum finibus Et qui patrono psallimus.
Sacravit hunc antistitem. Yultu sereno respice.
4. Christi reversus tradidit 8. Sit laus patri cum filio

Fidem Boructuariis In unitate Spiritus,


Novamque sedem perdidit Cujus remuneratio
Expulsus a nefariis. Sanctos coronat coelitus.
Brev. ms. Luneburgense 99. saec. 14. A. Brev. ms. Luneburgense 67. —
saec. 15. B. —
5, 1 mox fehlt B. 7, 3 Ut qui A. —
456. De saneta Thecla.
In 1. Vesperis.

1. Sacrosancte, gloriose 4. Almum patrem et athletam


Coelestis exercitus Ecclesiae fortissimum
Princeps, potens, virtuose, Paulum audit, tunc in laetam
Resides qui coelitus, Meutern carpit proximum
Orbis prima virtuose Christum suis eunetis metam,
Ordinas et exitus. Judicem mitissimum.
2. Riga nostras tuo rore 5. In hunc sponsum ardet sponsa
Linguas, solve pectora, Spernens orbis munera,
Ut promatur sacro more Laeta virgo in sucecnsa
Virginis victoria, Ignis pergit onera,
Sanctae Theclae, quam ex ore Inter rlammas fit illaesa,
Tuo tulit, gloria. Inter saeva vulnera.
3. Haec exuta mulierum 6. Alexamlnun spernit, saevum
Mores virum induit, Ducem Antiochiae,
Suum pectus virgo merum Solum sitit sequi Deum
lllibatum obtulit, Expers haec malitiae,
Dei timor nec hoc scrum Ut sit consors hine post aevum
Immolare potuit. Coelestis militiae.
I» i <• ves, ll\ in n i [uediti. 16
— 242 —
It secura inter feras 8. Sic ut dira hostis fera,
Ista truces propera, Ignis et incendia

Semper Christo laudes veras Evincantur, Deo mera


Mente canens libera, Ferat haec precamina,
Cadunt phocae, cadit ursus, Cum hujus nobis vitae sen
Anguis, leo, vipera. Dissolventur fragmina.

9. Sit aeterno patri Deo


Laus, honor et gloria,
Sit et nato, qni cum eo
Regnat in memoria,
Ab utroque procedenti
Semper et in saecula.

Cod. Oenipontan. 738. saec. 15 et 16.

457. De sancta Tliecla.

Ad Matutinum.

1. Regis aeterni fulget aula choris


Militum claris, radiata pollent
Agmina densis coronata viris
Clara triumphis.
2. Agmine nullo nullus latet error,
Omnium virtus, omnium potestas
Foris emicat, madefacta patent
Sanguinis ora.

3. Hinc ferae truces, rabidi tyranni,


Legis exhaustae, hinc congesta toto
Orbe clarescunt genera poenarum
Milites almos.

4. Hos inter Christi milites lucescunt


Rosida sexus fragilis vexilla,
Yirginum casto utero fluente
Sanguine tincta.
5. Scandit his celsis clarior trophaeis
Filia patrem imitata Paulum,
Thecla, virilem jam induta mentem
Roboris almi.
6. Tegit hanc pudor, pietas et fides,
Caritas ardens indefessa Dei,
Roseum nexa diadema caput
Virginitatis.

7. His fortis armis nihil expavescens


Rabidos stravit hosteset tyrannos

Flammas exstinxit trucia lenivit


Ora ferarum.
243

8. Armes bis nostras mentes, exoramus,


Tu sacra virgo Thecla, cujus laudes
Canimus laeti, accipe prccantum
Vota snblimis.
9. Hoc nobis pracstet trinitas beata,
Unitas compar, simplex, indivisa,
Pater ac natus et ab ipsis unus
Spiritus almus.

Cod. Oenipontan. 783. saec. 15.

458. De sancta Thecla.

Ad Laudes.

1. Laetis exsultet gaudiis 4. Ex sexu hoc nam fragili


Coelorum aula principum, Vicerunt hostes rabidos,
Triumphans in victoriis Sternentes altos, humili
Aeterni regis militum. Loco terrentes turbidos.
2. In his fides, in his virtus, 5. His Paulo docta fulgidis
Triumphat in his Caritas, Choreis Thecla nectitur,
In his Dei viget spiritus Quae vincens iram praesidis
Sanctaque integritas. Cerona sacra plectitur.
3. Vincendi miro genere 6. Cujus instantes laudibus
Adduntur et his virgines, Hoc die sacratissimo
Quae sacro suo corpore Juvemur ejus precibus
Se Deo jungunt martyres. Ab omni vitae taedio.
7. Quod praestes, sancta trinitas,
Aequalis simplex gloria,
In tribus compar Deitas
In saeculorum saecula.
Cod. Oenipontan. 783. saec. 15.

459. De sancto Thoma.

1. Ciarum lumen ecclesiae 4. Multis clares virtutibus,


Et fulgens lampas Indiae, Nos solve a reatibus
Thoma beatissime, Auctoritate inclita
Nos salva, pater optime. A Christo tibi tradita.
2. Honore apostolico 5. Te post multa miracula,
Decoratus magnifico Flagella atque vincula
In sede duodecima Tandem occidunt lanceis
Coelestis aulae laurea. Viri crudeles ferreis.

3. Acgrotos sanas homines, ti. Quem cum palma victoriae


Sermone fugas daemones, Mox susivpit rex gloriae
Per te datur felicitas, In codi tabernacula
Qui et dcfunctos suscitas. Ad electonum agmina.
16*
— 244

7. Laus uni Deo et trino,


Peractae vitae termino
Qui nos Thomae precatibus
Conjungat coeli civibus.

13rev. ms. Ilminense anni 1437. Clin. Monacens. 7391.

460. De sancto Thoma Cantuariensi.

1. Patris nostri memoriam 5. Sidus hoc, quod emicuit,


Des nos, Thomae victoriam, Thomas fuit, qui latuit,

Sonare multifariam, Sed hoc in morte patuit,

Rex gloriose martyrum. Rectorpotens, veraxDeus.


2. Adsunt namque insignia 6. Cum sonantnr funebria,
Ipsius nunc solemnia, Pellantur clamat tristia
Quo prece poscat praemia Et depromantur gaudia
Beata nobis gaudia. Chorus novae Jerusalem.
3. Cum contra regem Anglicum 7. Nos propter Thomae meritum
Fert Thomas bellum coelicum Fer ad triumphum inclitum,
Zelumque vincit hostium, Coeli decusque politum,
Vexilla regis prodeunt. Conditor alme siderum
8. Nostrum auffer opprobrium,
4. Coelum laetus efficitur,

Thomas ense dum plectitur, Transfer nos ad convivium,


Mundi salus promittitur Mensae loca sedentium
Jam lucis orto sidere. Ad coenam agni providi.
9. Gloria tibi Domine
Qui natus es de virgine etc.

Brev. ms. S. Crucis. 320. saec. 14. — 1, 2 Det nobis Hs. — 6, 1 sonant
funebria Hs.

461. De sancto Thoma Cantuariensi.

Thomae laetemur annuo 6. Cujus virtute nominis


1.
Martyris natalitio, Suique tactu sanguinis
Qui cum Christo passus est, Lepra fugatur criminis
Christo nascente natus est. Et datur vita mortuis.
2. Rosa rubet in lilio, 4. Preces Thomae [et merita]
Adest mater filio Dei favente gratia
Suoque secum gremio Sanent nostra discrimina,

Laudat orans pro praemio. Mentes purgent et corpora.


5. Laus sit divino numini,
Deo et vero homini,
Laus sit patri et filio

Flaminique paraclito.

Cod. S. Floriani XI 419. saec. 15.


245 —
102. De sancto Thoma Cantnariensi.

1. Ad festa magni praesulis 5. Nunc clarent sua merita


Et laureati martyris Per tarn mira miracula,
Concurrat plebs fidelium, Quae mundo fiunt jugiter
Tenentis cursus bravium. Licet ineffabiliter.
2. Qui rite per exsilium 6. Caecis lumen restituens,
Vivendi format Studium Surdis auditum conferens,
Carnem domando crucians, Ciaudos ad gressum dirigit,
Ut menti sit obtemperans. Mutis loquelam porrigit.
3. Contemptor injustitiae, 7. Mundat leprosos, luridos
Vir summae pudicitiae Cunctosque sanat languidos,
Amplexus est justitiam. In coeli regnans curia,
Quam norat sibi sociam. Nos juvans per suffragia.
4. Pro qua fundendo sanguinem 8. Te nunc, Thoma, suppliciter
Eundem bibit calicem, Rogamus omnes pariter,
Quem Christus passus ebibit, Ut tuis sanctis precibus
Dum nos saluti reddidit. Emundes nos criminibus.
9. Ut tua festa colere
Tibique laudes solvere
Possimus casto corpore
In hoc et omni tempore.
Cod. S. Pctri Salisburgens. a VI 52. saec. 15 A. — Brev. ms. S. Floriaxu
XI 403 saec. 15 B.
4, 2 Eundo A. —
6, 4 loquelam reddidit A. — Doxologie: Gloria tibi
Domine, qui natus es 13.

463. De sancto Trudberto.

1. vera vitis Domine, 5. Ex clara stirpe genitus,


Jesu, qui sacro fiamine Genus virtutum fioribus
Tuos conforias palmites Ornat, dum fiori Domino
Nos quoque firma fragiles. Fructum fert florens nimio.
2. Ut sitibundo pcctore 6. Garne solutus hodie,
Pangamus in hoc tempore Indutus stola gloriae,
Tuam tuique inclitam Hujus pro vitae patria
Testis Trudberti gloriam. Coeli jam tenet atria.
3. Iste tuo auxilio 7. Voce clamemus cernua:
Refulsit in hoc saeculo Trudberte, tuos adjuva,
Arbor onusta fructibus, Dum sumus in exsilio,
Fulgens cunctis virtutibus. Commenda Dei tilio.

4. Per mundi splendens climata 8- Sis bcnedictus in Sion,


Martyr clarus victoria, Cui nomen exstal Klion,
Mundi sprevit fastigia Dens, deorum Domine,
Tua sequens vestigia. Unus sub trino nomine.
Cod. S. Pctri Salisbursrens. a VI I saec. 15.
— 246 —
464. De sancto Trudberto.

1. summe, solus, unicus, 3. Ad cujus acceptissima


Qui sempiterni luminis En excubantes pignora
Clara serenus gratia Dignum tuis praeconiis
Tuos adornas coelitus. Laeti canorem solvimus.
2. Intende nostris laudibus 4. Per ejus obtentum sacris
Tui favore numinis, Illuminari sensibus,
Almj triumphum martyris •
Tuo precantes munere,
Trudberti conti nentibus. Splendor paternae gloriae.
5. Aeterna patri gloria
Et filio cum pneumate
Mundum regenti perpetjm
Resultet omni tempore.

Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52. saec. 15.

465. De sancto Trudberto.

1. Lucerna veri luminis 2. Infunde nostris mentibus


Fulgore clara sanguinis, Tuis pie precatibus
Quae tota flagras coelitus Lucem supernae gratiae,
Ardore sancti spiritus. Trudberte, martyr inclite,
3. Hoc trinitatis unicae
Lux sempiterna perfice.
Creans, fovens, illuminans,
Fert quidquid universitas.
Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52. saec. 15.

466. De sancto Trudberto.

1. Gaudio plenis animi medullis


Et resultanti celebremus ore
Clara beati Trudberti martyris
Festa benigni.
2. Qui Deo fretus duce de supremo
Venit occasu patria relicta,
Consequi sperans peregre vagando
Moenia coeli.

3. Qui triumphanti rutilus cruore


Scandit insignes hodie Senator
Inter invictos proceres opima
Laude receptus.

4. Cum quibus celsa residens curuli


Fascibus pollet nitide supernis
Compos effectus radiantis aulae
Jure perenni.
— 247 —
5. Nunc tuum nobis, pretiose martyr,
Supplici voto petimus, favorem
Coelitusmissum pietate larga
Semper adesse.

6. Quo tibi dignas Domino regente


Perpetim grates ferat hoc ovile
Sub tua gaudens ope sempiterno
Munere pacis.

7. Praestet hoc summae genitor sophiae,


Praestet aeterni soboles parentis,
Praestetamborum sociale pneuma
Numine terno.
Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52. saec. 15.

467. De sancto Trudberto.

1. Ecclesiarum speculum, 4. Martyr, pro nobis supplica,


Trudberte, praesens saeculum Sint nobis tua merita
Spernis, dum rerum copiam Scutum inexpugnabile,
Fugis sequens inopiam. Salus carnis et animae.
2. Hie carne fers penuriam, 5. Ut tibi laude debita
Intrans coelestem curiam, Solvamus hie obsequia,
Abundas hinc divitiis Assiste nobis preeibus,
Et affluis deliciis. Precamur pronis fletibus.

3. Fers crucem cum tripudio, 6. Sit trinitati gloria,


Lucrum reportas Domino, Sit laus, honor, victoria,
Dispensas servis triticum Decus et jubilatio,
Sequendo corde Dominum. Sit gratiarum actio.

Cod. S. Petri Salisburgens. a VI 52. saec. 15.

4G8. De sancto Udalrico.

1. Udalrici gloriosi 3. Augusta, sedes digna,


Pangat natalitia Praesularis civitas,
Praesulisque pretiosi Tantam dotem Dei Signa,
Plebs, et sinat vitia Qua te sua pietas
Tanti nati generosi Exornavit tarn benigna,
Nutrix major Rhaetia. Summa coeli claritas.

2. Tali clerus gaudens duce 4. Udalrice, bone pastor,


Concinat suavia, Nonnula clementiae,
Tanta clara videns luce Fidei divinae doctor,
Gens relinquat avia, Verae sapientiae,
Hac dulcescens digna nuce Et coelestis agri eultor,
Tota plaudat Sucvia. Rosa patientia.
— 248 —
5. Christi dulcis o athleta, 7. Ut post vitam temporalem,
Te devote poscimus, Brevem et instabilem,
Ne nos mortis tangat meta, Habeamus consodalem
Dele, quod deliquimus, Te patrem amabilem,
Turbinis exhauri freta, Apud Deum commensalem
Quae nunc navigavimus. Coeli venerabilem.

6. Offer nobis bonitatem, 8. Deus, nobis hoc dignare


Disciplinam Domini, Ob amorem praesulis
Vitam mundam, sanctitatem, Udalrici, pater, dare,
Summo junge numini, Fili Dei, parvulis,
Tuo per felicitatem Pneuma sacrum, nos beare
Supplicamus nomini. Sacris velis formulis.

Cod. ms. Scotorum Vindobonens. 53 c 7 anni 1346. mit Mel. — 1,4


Plebs in sinat Hs.

469. De sancta Ursula,

Ad Laudes.

1. Scilicet dignum beatis Vos at, o beata turma,


Civibus spectaculum, Seu placet vos sidera,
Obviam dum surgit illis Sive reginas micantes,
Albicans exercitus, Seu columbas, turtures,
Et novis fulgens trophaeis Sive sponsi margaritas,
Coetus adstitit Deo. Sive dici lilia.

2. Gaudet aether et phalanges Festa dum vestris triumphis,


Dant sacrae pium melos, Dum sacros damus dies,
Martyres suas sodales Sentiat grex iste, vestro
Yirginesque, dum suas Vota quae sponso facit,
Filias rex et sorores Esse grata facta per vos
Virgo mater suscipit. Impetrato munere.

3. Angeli canunt beatis Vota nostra, quae videtis


Tot repletis sedibus, In beato lumine,
Hostis at frendet petentes Dulce si conferte moestis
Dum sibi notas domus Chrisma pinguis gratiae,
Et suas sponsi Coronas Luce functis ut diescat
Cernit a sponso dari. Lux perennis gloriae.

7. Hoc per has da, factor orbis


Tuque proles virginis
Spiritusque septiformis
Ex utroque par Deus,
Cui decus, laus atque virtus
Post et ante saecula.

Antiph. ms. Plagense s. sign. saec. 16. — Mel.: Urbs beata.


249

470. De sancta Ursula.

Ad Nocturnum.

1. Recreator et purgator 4. Colonia sancta, dia


Purga mentem concinentem Haec pignora sanetiora
Virginum praeconia, Colligit et suseipit,
Auster, veni flatu leni, Veneratur, gratulatur,
Corclis venae fluant plenae Quod ditatur et donatur
Per sancta suspiria. His, quas coelum reeipit.

2. Britanorum antiquorum
Haec Ursula ex insula 5. Jesu bo-ne, audi pronae
Terminos egreditur, Voces mentis te canentis
Cum qua tanta cohors sancta, Cum sanetis martyribus,
Ut collecta sie electa, Purga, munda et feeunda,
Ad palmam dirigitur. Ut confortes et consortes
3. Hinc per Rhenum velis plenum Facias coelestibus.
Aggrippinam per divinam
Voluntatem adeunt, 6. Te laudamus, praedicamus
Spernunt mortem , vineunt Cum dilectis et electis,
fortem, Benedicta trinitas,
Spernunt mundum, vas im- Serva, rege tua lege,
mun dum, Quos creasti et salvasti,
Ut regnent, intereunt. Gloriosa unitas.

Brev. ms. Secoviense saec. 15. Cod. Graecens. 1548. A. Brev. ms. Mi- —
noraugiense saec. 14. Cod. Montis S. Georgii 247. B. —
Hymn. ms. Sanbla-
sian. anni 1504. Cod. S. Pauli ad Laventum Sanbl. cart. 12. C. Hymn. —
ms. Herrn etisvillan. anni 1553. Cod. Griesens. 23. D. —
Brev. ms. Capit. Cra-
coviens. 20. saec. 15. E. - 1,1 Te craetor E. —
1, 2 Purga fehlt A. 2, 5 —
sit electa D. —3, 1 Huic A. —
5, 4 et feeunda fehlt E. 5, 5 Ut con- —
fortes fehlt E.

471. De sancta Ursula et soeiis.

Ad Laudes.

1. Jesu Christe, 4. Quae spien dida


Patris unigenite, Castitatis lilia,

Natus ipse virginis, Ut sie magis luceant.


Amator castitatis. Fuso sanguine purpurant.
2. Te inspirante 5. Inter quas sancta
Mentes tibi devotae Cum soeiis Ursula
Annos, sexum superant, Ut rosa in Jericho
Viriliter decertant. Florct coram Domino.

3. Inter stupenda 6. Haec limina


Quac facis miracula. Petens apostolica
Magnum dat speetaculum Conducil a patria
Triumpbus feminarum. UndiMia secura milia.
— 250 —
7. Illic instructae 8. Ergo lauda
Sanctae sedis a praesule Deum, sancta Colonia,
Agrippinam redeunt, Qui te tarn sublimibus
Ibi martyrizatae sunt. Ditavit pignoribus.
9. Laus, gloria,
Honor et victoria
Patri sit et filio
Spiritinque sancto.

Brev. ms. Altovadense LH


saec. 14. A. —
Brev. ms. Cisterciense saec.
14. Cod. Prägens. VI G 2. B. —
Diurn. ms. Cisterciense anni 1357. Cod. Grae-
cens. 1463. C. — Brev. ms. Capit. Dusseldorpien. saec. 15. Cod. Dussel-
dorpien. C 64. D.
1, 3 ipse fehlt A. —
2, 2 devotos B. —
4, 1 Candida C. 7, 2 Sacrae —
sedis BC. — 7, 4 Ibique AD. —
Das auffallende Versmafs des syllabierenden
Hymnus ist, abgesehen von Unregelmäfsigkeiten (4, 4; 6, 4; 7, 4):
M —

472. De sancta Ursula.

1. Jerusalem et Sion filiae 6. Fervet in his amor martyrü


Procul pulsa causa moestitiae Inter lucem aeterni radii,
Jam nunc promant signa laetitiae Nam superni regem palatii
Yirginali plaudentes gloriae. Contemplari est summa gaudii.

2. Martyrii decor purpureus 7. Illuc tendit harum intentio,

Castitatis praefulget lilio,


Nam sororum pio srffragio
Implorato atfectu nimio
Puellarum nobilis cuneus
Decoratus sacro martyrio. Prosternuntur Hunnorum gla-
dio.
3. Quid nunc impie zabule,
agis,
Perfunduntur cruore roseo
8.
Qui circuis devorans sedule,
Percalcato tumore fumeo,
En fraus tua aequatur nebulae, Hinc ascenso coelo sidereo
Dum vinceris per manum Ur- Praesentant se sponso cum oleo.
sulae.
9. virginum saccr exercitus,
4. Britannici haec regis filia Per hoc donum concessum
Mundum spernit et mundi gaudia coelitus
Jungit sibi divina gratia Mala nostra fugare penitus,
Convirgines undecim milia. Ut praemia dentur divinitus.

5. Nobilitant haium collegia 10. Deo patri ejusque filio

Teusca virgo atque Tamaria, Cum spiritu, qui est et unctio,


Nostra quibus favent obsequia Luce cujus fulget haec concio,
Corde, voce, mente quoque pia. Semper sit laus et jubilatio.
Hymn. ms. Claustroneoburgens. 968 saec. 14. A. —
Brev. Damasin. saee.
Clm. Monacens. 5677. B. —
Brev. ms. Frisingense saec. 15. Clm. Monacens.
19283 C. — Cod. Palat. Vindob. (ol. Campens.) 883 saec. 14 /i5 D. 2, 2 -
fulget A. —5, 2 Theuscha D. —
8, 2 funeo D. —
8, 4 Se praesentant A.
— 251 —
473. De sancta Ursula.
In 1. Vesperas.

Gaude, felix Colonia, 3. In Basilea navibus


Devote laudans Dominum, RelictisRomam adeunt,
Qui per undena milia Fusis ad sanctos precibus
Te sublimavit virginum. Coloniam post redeunt.
Quas Ursula de finibus 4. Ubi telis et gladiis
Anglorum et Britanniae Sub rabie barbarica
Tuis adduxit moenibus, Multisque poenis aliis
Ut forent salus patriae. Regna mercantur coelica.
5 Trinitati sit gloria
Pro sacratis virginibus,
Quae nos ad coeli gaudia
Suis perducant precibus.
Brev. ms. Praedicatt. saec. 15. Clm. Monacens. 23163 A. Brev. PF
Praedicatt. imp. Venetiis 1514. B.

474. De sancta Ursula.


In 1. Vesperis.

1. Exsultet coetus milium 4. Iste confessor omnium


Sanctarum fulgens virginum Candor sanctarum virginum
Suis Corona nobilis Propitietur populis
Nobiscum adsit servulis. Undeni chori famulis.
2. Deus, tuarum martyrum 5. Virginis proles Domino
Septus coronis milium, Et Ursulae egregio
Undenae turbae virginis Reportet almas virginum
Nos adjuva suffragiis. Undecim grates milium.
3. Rex gloriose virginum, 6. Praesta, pater, per virgines
Theos almarum milium, Et, tili, per undecies
Earum per suffragia Almum flamen per millies
Dimitte nostra crimina. Gloriemur ut septies.
Cod. Petri Salisburgens. a IV 42. saec. 1B /i6
S. A Brev. Roman.
imp. Venetiis 1521. B. —
5, 1 Virgines proles AB.

475. De sancta Ursula.

1. Ave martyr egregia, 3. insigne collegium,


Princeps principum [Ursula] Concors virtus omnium,
Ave Pinnosa splendida, Eadcm cunctis proelia,
Cohortis ductrix inclita. Una cunctis victoria.
2. Salve testis dulcissima 4. Oramus, vcstris precibus
Victoris boni, Cordula, Culpis mundcmur Omnibus,
Comcs et sacra legio, Piis jungamur coctibus
Jugi colenda gaudio. Agni haerendo gressibus.
252 —
5. Praesta, solus ingenite,
Praesta, tu unigenite,
Praesta nobis, paraclite,
Qui regnas omni tempore.
Orat. ms. Ambergense anni 1476. Clm. Monaeens. 2990. Obschon nur —
aus einem Gebetbuche geschöpft, dennoch ein zweifellos liturgischer Hymnus.
— Vgl. den Hymnus gleichen Anfangs auf Mauritius.

476. De sancto Venantio.


Ad Nocturnum.
1. Venantius almificus 3. Morans in cavernicula,
Totus est Deo devotus, Indutus veste Candida,
Mundum relinquens penitus Sequens Christi vestigia,
Simul cum rebus omnibus. Qui parat grata praemia.
2. Parentibus stabilia, 4. Confortabat Porphyrium
Pauperibus mobilia, Praebentem magisterium,
Pro Christo dedit omnia, Ne timeas supplicium
Quae erant transitoria. Pro Christo tibi traditum.
5. Recipies in gloria
Parata tibi praemia,
Quibus exsultant agmina
Sanctorum ac angelica.
Brev. ms. bibl. Rossianae s. sign. saec. 14.

477. De sancto Venantio.


Ad Vesperas.
1. Venanti, martyr inclite, 4. Martyr Venanti, protinus
Te deprecantes suscipe, Nobis succurre citius,
Ut possint mente quaerere Qui tibi laudes reddimus
Salutem veram integre. Diebus atque noctibus.
2. Puer quindenis, flagita, 5. Christo superno supplica,
Regis ut detur venia, Nobis ut detur gratia,
Captivos semper adjuva Qui sumus in ecclesia
Solvendo dictis vincula. Solventes tibi debita.

3. Venanti, custos omnium 6. Gloria patri Domino,


Tuorum esto civium, Qui dedit non immerito
Et maxime fidelium, Venantio carissimo
Qui credunt Dei iilium. Regnare cum paraclito.
Brev. ms. bibl. Rossianae s. sign. saec. 14.

478. De sancto Venantio.


Ad Laudes.
1. Venantius sanctissimus, 2. Athleta Dei crucifer,
Dei cultor magnificus, Esto noster vexillifer,
Christum sequens in omnibus, Defende nos in proelio,
Ut facit verus famulus. Dum sumus in exsilio.
253

3. Post mortem da consilium 4. Pugnasti cum Antiocho


Simulque patrocinium, Pro Camerini populo.
Ora pro nobis filium, Eripiens a tartaro,
Cum judicabit saeculum. Qui serviebat idolo.
5. Nos a sinistris liberet
Dextrisque esse imperet,
Qui regnat super omnia,
Collocet nos in gloria.
I5rev. ms. bibl. Kossianae s. sign. saec. 14.

479. De sancto Verone.

1. Deus, Corona coelitum, 3. Ad cujus sacrum morbidi


Chori quem laudant omnium, Adducti tumbam plurimi
Fave pius hymnidicis Fugatis carnis pestibus
Catervae nostrae modulis. Sanis recedunt gressibus.
2. In altis tu mirabilis 4. Febres relinquunt corpora,
Tuos ornans miraculis, Caecis redduntur lumina,
Patrem Veronem pluribus Sanantur paralitici,
Honoras qui virtutibus. Purgantur daemoniaci.
5. Redemptor, hujus precibus
Tuos conserva, quaesumus,
Patrisque tanti meritis
Poli fruamur gaudiis.
Brev. ms. Mlle. de Mcmorency anni 1597. Hseh. 7966 der k. k. Familien-
Fideikommifs-Iiibliothek in Wien.

480. De sancto Victorino.


1. Vulnus per te, Victorine, Corpus poenis afflixisti
Funde cum precamine, Noxae ob remedia,
Tuae preces medicinae Manus plantae infixisti
Ungant consolamine, Ut virtutis taedia
Nos vestire et dignare Evaporans et intrares
Cum virtutum stamine. Angelorum praedia.
2. Exta mentis et succende Ejulatu post reatum
Flammis et igniculo Saxi de latibulo
Caritatis et defende Evolasti linquens statum
Labis a periculo, Mortis cum prostibulo,
Hostis ne adsultus lacdat Sertis ut te laarearel
Nos letali spiculo. Coeli rex et tibulo.
3. Nocte.qui te impulsavil Sic nos juves evitare
Voce lacrimabili Antra immunditiae,
Ut femella et fraudavit Fac et corpus instigare
Fraude inaestimabili, Actus et Justitiar.
Quod tu martyr restaurasti Ut cantemus coram throno
Cum precatu stabili. Dramata Laetitiae.
— 254

7. Fractor legis Caesar Verna 9. Vox humana non retexit,


Tradens in exsilium Quibus te ardoribus,
Beatorum cum caterva Christe, martyr hie dilexit,
Te, sed rex humilium, Demptus a languoribus
Mox ad hunc ut suspirasti, Cunctis tecum qui respirat
Dirigens auxilium. In polorum iioribus.
8. Ab Aureliano sursum 10. Sit laus in personis trino,
Es suspensus pedibus, Uni in essentia,
Ita complevisti cursum Deo vero, qui divina
Carnis nunc in aedibus Procreavit entia,
Coeli regnans, pugil Christi, Haec ut essent ruitura
Et sanctorum sedibus. Aevaque manentia.
Brev. ms. Plagense s. sign. saec. 15.

481. De saneto Vincentio.


1. Christi miles pretiosus, 3. Inter haecman et immotus
Levita Yincentius Dei famulus,
Ille
Ad tribunal sponte, rogum Orans Christum in sublime
Conscendit intrepidus. Erectis luminibus.
2. Cujus salis crepitantis 4. Gloria et honor Deo
Per corpus minutiae Usquequo altissimo,
Sparsim ibant atque prunae Cui laus est et potestas
Vernabantur sanguine. Per aeterna saecula.
Brev. ms. Damasinum
saec. 15. Clm. Monacens. 5695. A. Brev. ms. —
ord. liospit. Joh. de Hierusalem saec. 15. Clm. Monacens. 10111. B.
S. —
Brev. sec. consuet. dorn, liospit. Hierosolymitani S. Joh. imp. Spirae 1495. C.
2, 3 ibat C. —
2, 4 Vernebantur C.

482. De saneto Virgilio.

1. Hujus diei gloria 5. De bono semper melior,


Exsultet coelum laudibus, Spe grandis, fide firmior,
Ex cordibus praeconia, Caritate perfectior,
Vota sonent ex voeibus Fit morte pretiosior.
2. Sol ab occasu rediens 6. Coelum adauxit gaudiis,
Vergente mundi vespere, Mundum replet suffragiis,
Fit novus dies prodiens Perfectos ditat gratiis,
Jam lucis orto sidere. Parvos fovet auxiliis.
3. Yirgilius Hibernia 7. Ex meritorum copia
Natus, de mundi finibus Gratis redundat gratia,
Illuxit, nova gaudia In laude stat et gloria
Dans orientis partibus. Virgilii memoria.
4. Hora prima ineipiens 8. Sit laus patri cum filio,

Et in diem proficiens Sit gratiarum actio


In carne carnem nesciens Spiritui paraclito
Et mundus mundum transiens. Semper ut a prineipio.
Brev. ms. Admontense 6 saec. 15. A. — Cod. Palat. Vindob. 547 saec.
15. B. — 2, 1—3 fehlen A. — 4, 1 primum B. — 7, 1 Pro meritorum B.
— 255 -
18.'J. De saiiclo Yito.

1. Ut queant almum resonare psalmum


Mites et mundi famuli jucundi,
Solve scelestes laqueorum pestes,
Vite beate.
2. Nuntius celso veniens Olympo
Te confortavit, fiele confirmavit.
Sed pater fremit, Christianum gemil
Te fore factum.

3. At tu promissi certus jain superni.


Pro quibus oras, veniam imploras,
Casta tuorum in coelos servorum
Dirige vota.
4. Antra deserti carceris perpessus,
Inter leones quievisti ^ fessus,
Te non exurit clibanus, dum furit
Praesidis ira.

5. Caeteri tantum sunt athletae torti


Per exterorum manus dati morti,
Pater vesanus diras infert manus
Te cruciando.
G. quantum felix meriti praecelsi
Pugil et puer, martyr atque virgo,
Pusio regem superat et legem
Praedicat orbi.
7. Laudibus cives celebrant superni
Te, Dcus simplex pariterque trine,
Supplices et nos veniam precamur.
Parce redemptis.
8. Laus Deo patri parilique proli,
Laus et amborum tibi, pneuma saerum,
Nunc et in toto maneat t'uturo
r
rempore saecli.
Clin. Monacens. ("1. Teeurin.) 19824 saec. 15. A. Orat ms. Tegurin
Baee. 15. (Jim.Monacens. 20001. B. 3, 1 üt — tu A.

184. De sauet« Vite.

Emicat alma dies Viti sub honore beati,


Qua superat mondum, emicat alma dies
Scaudit ad alta poli Christoque conjungitur atque,
Ut bravium capiat, Bcandil ad alta poli.
Corpore parvus erat, Bed Bese Buperat ipse,
Corde pius, quamvie oorpore parvus erat.
Nam thanatum calcal couvincens aeque tyrannum,
Victor oval palma oam thanatum calrat.
— 256 —
Hunc prece pulsemus, Christum cernamus ut omr.es
Ipsius obtentu, huncprece pulsemus.
Doxa patri semper Domino patrique Messiae
Pneumate cum sancto doxa patri semper,
Brev. ms. Pragense XII F 16. saec. 15. A. Hymnarius bonus Joan, —
de Domassin. anni 1429. Cod. Prägens. XVII F 20. 13. Brev. ms. C;ipit. —
Olomucens. 155 saec. 15. C.

485. De sancto Vito.

Ad Nocturnum.

1. Ad honorem coronantis 4. Puer tyro tyrannorum


Et coronam gratis dantis Minas calcat superborum,
Jubilantes exsultemus, Ad eulturam idolorum
Exsultando jubilemus Non rugitus hunc leonum
Suo sancto martyri. Nee catasta terruit.
2. Hac in die qua beatum 5. beate martyr Christi,
Testern Vitum laureatum Cujus crucem tu tulisti,
Sublevando coronavit, Qui plorando tunc sevisti,
Coronatum sublimavit Quos laetando messuisti
Sede regni superi. Fructus vite perpetis.
3. Hie aetate praematura 6. Nos indignos tu, qui dignus,
Dono magis quam natura Nos infirmos tu, qui firmus,
Yix septennis blandimenta Ad sanetorum angelorum
Mundi ridens et tormenta Tecum porta et conforta.
Canos sensus induit. Tuis sanetis meritis.
7. Praesta, pater sempiterne,
Tuque, tili coaeterne,
Ac amborum sacrum flamen,
Nobis confer tu solamen,
beata trinitas.
Hymnar. ms. Claustroneoburgens. 968. saec. 14 /i5 A. Brev. ms. Seco- —
viense saec. 15. Cod. Graecens. 1548. B.
1 , 4 Exaltando A. —
3, 5 Canes B. —
4, 2 supernorum AB. Str. 6 —
fehlt B.

480. De saneta Walburga.

1. Ave flos virginum, soror magnorum


Fratrum Willibaldi et Wunibaldi,
Ave virginei sponsa decoris.

2. Inter innumeros, quos misit sanetos,


Te leetam genuit leetamque misit
Florem angelicum Anglia mater.
3. Te mater Domini, mater et virgo,
Choreis virginum virginem junxit
Filioque i
1

- 257

4. Ingressa thalamum regis coelorum


Audis angelicum carmen jucnndum :

Intra, virgo, tui gaudium sponsi.

5. Laus tibi, trinitas, laus et potestas,


Te laudant virgines quinque prudentes,
Te oret pro uobis virgo Walbui
Brev. ms. 8. Georgü saec. 14 (init.j Cod. Prägens. \ 12. A. — Brer. l 1

ms. S. Georgii saec. 14 (^init.j Cod. Prägens. VII G 7. 15. Brev. aas. S. — 1

saec. 14. Cod. Prägens. XII G 11. C.


2, 2 Te laetam genuit laetamque misit B; Electam genuil lectamque A. —
Ö. 3 Walburga B.

487. De sancta Waltletrudt'.

Ad Vesperas.

1. Spes in periculis, 3. Ab ore belluae


Salus, honor tuis, Marinae libera
Sancta Waldetrudis, Portumque naufragis
Precamur subveni. Salutis impetra.

2. Jactamur in mari, 4. Hoc praestet unico


Procellis tundimur, Pater cum tilio,

Pirata circuit, Praestet paraclitus


Necare nititur. Creator spiritus.
Brev. ms. S. Waldetrudis Montibus Hannoniae i 1597. lisch 7966
der k. k. Familien-Fideikomifs-Bibliothek in Wien.

488. De sancta Waldctrudc.


Ad Laudes
1. Pange lingua gloriosae 4. Militanti spe coronae
Salutis praeconia, Constanter in stadio
Waldetrudis pretiosae Patet hostis, quem sermone
Recolens solemnia, Fugat et opprobrio.
Quam virtutum radiose Angelica visiome
Perlustrant insignia. Fulta sui pretio.
2. Ortu vernans ex praeclaris 5. Sicut fornax Babylonis
Oritur natalibus, Pueros clarificat,
Yitae fastum saecularis Claritate sie agoni^
Respuens cum opibus, Christus hanc rairificat,
Disciplinae regularis Sanitatum dum in donis
Intendit operibus. Languentes laetifioat.
3. Sacro tandem ab Aubcrto 6. Cujus in bac spem oabentes
Suscepto ?elamine, Protegit memoria,
Ut praecursor in deserto Morbos pellit, Banal mentes,
Montis in cacmnine, Effugal daemonia,
More vivit inexperto Sacri ignis in ardentee
Divo fervens flamine. Repriraens incendia.
Dre \ e s , llvinni [nediti. 17
260

o. Te, Christe, rex piissime, 7. Plus currit in certanüne


Jugis hie pulsans preeibus Longo confligens proelio.
Hostes expugnat animae Quam martyr fuso sanguine
Fraudis elisis actibus. Cum ictu gaudens praemio.
\ irtutum actu et iide 8. Proin de te, piissime,
Praesul, ornatu praeditus, Precamur hujus meritis
Mentis degustat avide Nos a peccatis exue
llaustu saporem spiritus. Yitae deducens semitis.
9 Gloria tibi, Domine,
Gloria Unigenito
Una cum saneto flamine
Cultu reddatur debito.

Antiph. ms. Hilariense V anni 1636. — Mel. : Jesu Corona cclsior


(Analecta hymnica II p. 116 No. XXI).

494. De saneto Wilhelmo.

Ad Tertiam.

1. Jesu, cordis jueunditas, Mox vi tarn eremiticam


Qui peccatores visitas, Amplectitur, ut coelicam
Sancti Wilhelmi preeibus Contempletur hierarchiam
Adesto nobis omnibus. Viani tenendo regiam.
2. Quem dum privasti lumine 4. Tanti patris vestigia
Corporis, saneto flamine Spernendo transitoria
Lucrasti, velut gaudia Sequamur omnes filii,
Mundi contempsit omnia. Consortes tan dem gaudii.
5. Praesta, pater, per filium
Nobis aeternum gaudium
Una cum saneto flamine
Post lianc vitam in lumine.

Brev. ms. Altovadense LH saec. 14. A. —


Brev. Roman, imp. Venetiia
1513 B.
M
— 3, 1 Vox vitam A. —
„Canatur in tono: Coeli civos applau-
dite B.

495. De saneto Wilhelmo.

Ad Completorium.

1. Coelum gaude, terra plaude, 3 Hie docebat, dum vivebat,


Wilhelmi sunt solemnia, Carnem mundumque spernere,
Plebs exsulta laude multa Et ad bona fruetus dona
Mundana vincens gaudia. Meutern manusque tollere.
2. Gaude frater, gaudet pater Erat mitis, expers litis,
In coelesti collegio, Prudens, pudicus, humilis,
Ubi Jesus, mentis esus, Mente purus et securus,
Stellato sedet solio. In lege Dei docilis.
— 261 —
5. Hunc sequamur, ut fruamur
Trinitatis consortio.
Quam adorat quam honorat.
Sanctorum laeta concio.
Brev. ms. Altovadense LH. saec. 14. — 1, 1 Coelum laude Ha. 3. ::

bona frui dona IIs.

49& De sancto Wilhelm*.


Ad Noctarnos.

1. Aeternae largitor vitae, 2. In hoc festo confessoria


Qni dedisti eremitae Tui, nostri protectori<.
Nostro coeli bravium, Mentes nostras ei

Nostris precibus intende, Cum sobrio intellectu


Pie pater, et impende Ad te nostras in conspcctu
Mheris solatium. Tuo vias dirige.
Brev. ms. Altovadense LH. saec. 14.

407. De sanoto Wolfgango.


1. Florem mirificum Suevia protulit.
Cui tarn magniticum gratia contulit
Annis sub teneris munus, ut artubus
Jam v^rnaret et actibus.

2. Doctor fit pueris primo scholaribus,


Decanus Treviris hinc saecularibus,
Post factus monachus saeculum abjicit
Abbatique se subjicit.
3. Tandem Pannoniis fidem dum praedieat.
INIotus praeconiis Caesar hunc advocat
Et, licet renuat, Wolfgangum exsulem
Dat Ratisponae praesulem.
4. Ecclesiasticum decus hie integrat,
Claustris monasticum ordinem reparat.
Ad quod Erhardus hunc armat oraculo
Reliquiae miraculo.
5. Dum sanetus subditos dogmate refovet,
Terrores subitos Sathanas commovet,
Quo victo murmurans languidu> deeidit,
Quem praesul sanum reddidit.
6. Piis hie studuit semper operibus,
In fame tribuit victum paupiTibus,
In furto miserum detentum protegit
Ipsumque veste contegit.
7. Errorem superat liic in haeretico
Et ore rescrat inulta prophetico,
I>;i:i- absena eqnmn moi obstat pericalis,
Punit tt Banat oculis.
260 -
5. Te, Christe, rex piissime, 7. Plus currit in certamine
Jugis hie pulsans preeibus Longo confligens proelio.
Hostes expugnat animae Quam martyr fuso sanguiue
Fraudis elisis actibus. Cum ictu gaudens praemio.

6. Virtutum actu et fide 8. Proinde te, piissime,


Praesul, ornatu praeditus, Precamur hujus meritis
Mentis degustat avide Nos a peccatis exue
Haustu saporem spiritus. Vitae deducens semitis.
9 Gloria tibi, Domine,
Gloria Unigenito
Una cum saneto flamine
Cultu reddatur debito.

Antiph. ms. Hilariense V anni 1636. — Mel. : Jesu Corona celsior


(Analecta hymnica II p. 116 No. XXI).

494. De saneto Wilhelmo.

Ad Tertiam.

1. Jesu, cordis jueunditas, 3. Mox vi tarn eremiticam


Qui peccatores visitas, Amplectitur, ut coelicam
Sancti Wilhelmi preeibus Contempletur hierarchiam
Adesto nobis omnibus. Viam tenendo regiam.
2. Quem dum privasti lumine 4. Tanti patris vestigia
Corporis, saneto flamine Spernendo transitoria
Lucrasti, velut gaudia Sequamur omnes filii,
Mundi contempsit omnia. Consortes tan dem gaudii.
5. Praesta, pater, per filium
Nobis aeternum gaudium
Una cum saneto flamine
Post hanc vitam in lumine.

Brev. ms. Altovadense LH saec. 14. A. —


Brev. Roman, imp. Venetiis
1513 B. — 3, 1 Vox vitam A. —
„Canatur in tono Coeli cives applau- :

dite" B.

495. De saneto Wilhelmo.

Ad Gompletorium.

1. Coelum gaude, terra plaude, Hie docebat, dum vivebat,


Wilhelmi sunt solemnia, Carnem mundumque spernere,
Plebs exsulta laude multa Et ad bona fruetus dona
Mundana vincens gaudia. M
entern manusque tollere.

2. Gaude frater, gaudet pater Erat mitis, expers litis,


In coelesti collegio, Prudens, pudicus, humilis,
Ubi Jesus, mentis esus, Mente purus et securus,
Stellato sedet solio. In lege Dei docilis.
— 261 —
5. Hunc sequamur, ut fruamur
Trinitatis consortio,
Quam adorat, quam honorat.
Sanctorum laeta concio.
Brev. ms. Altovadense LII. saec. 14. — 1, 1 Coelum laude Bb. 3, 3
bona frui dona IIs.

J!H). De sancto Wilhelme


All Nbcttxrnos.

1. Aeternae largitor vitae, 2. In lioc fcsto confessoris


Qui dedisti eremitae Tui, nostri proteetoiN.
Nostro coeli bravium, Mentes nostras ei

Nostris precibus intende, Cum sobrio intellectu


Pie pater, et impende Ad te nostras in conspertu
Miseris solatium. Tuo vias dinge.
Brev. ms. Altovadense LII. saec. 14.

497. De sancto AYolfgango.

1. Florem mirificum Suevia protulit,


Cui tarn magnificum gratia contulit
Annis sub teneris munus, ut artubus
Jam v^rnaret et actibus.
2. Doctor fit pueris primo scholaribus,
Decanus Treviris hinc saecularibus,
Post factus monachus saeculum abjicit
Abbatique se subjicit.
3. Tandem Pannoniis fidem dum praedicat.
Motus praeconiis Caesar hunc advocat
Et, licet renuat, Wolfgangum exsulem
Dat Ratisponae praesulem.
4. Ecclesiasticum decus hie integrat,
Claustris monasticum ordinem reparat,
Ad quod Erhardus hunc armat oraculo
Reliquiae miraculo.
5. Dum sanetus subditos dogmate refovet,
Terrores subitos Sathanas commovet,
Quo victo murmurans languidus deeidit,
Quem praesul sanum reddidit.

6. Piis hie studuit semper operibus,


In fame tribuit victum pauperibus,
In fürto iiiiscrum detentuni protegil
IpsunKjuc veste contegit.
7. Errorem superat hie in haeretico
Et ore reserat multa prophetico,
Dans absens eqimiB mox obstal periculis,
Punit et sanat oculis.
— 262 —
8. Daemones effugans vitat jactantiam,
Tandem praesentiens mortis instantiam
Sumpto viatico humi provolvitur
Oransque carne solvitur.
9. Regi post transitum somnis haec exarat,
Post sex ad obitum ille se praeparat,
Sed sceptro postmodum functus edidicit,
Quam vera sanctus scripserit.
10. Decus ingenito patri ac genito
Cum sancto spiritu sit, qui nos merito
Wolfgangi civibus jungat angelicis
Sedilibus in coelicis.

Brev. ms. Lunaelacense saec. 15. Cod. Palat. Vindob. 1975 A. Brev. —
ms. Kimense imp. s. 1. 1518 B. —
Brev. monast. S. Emmerami imp. 1571 C.
Nach Strophe 5 Divisio AB. —
5, 3 rediit A. 7, 3 Dat absens A. — —
9, 2 sex sed mox A. —
10, 4 Sedibus in A.

498. In translatione sancti Wolfgangi.

1. Aeterne rex altissime, 7. Caesar Otto praeconiis


Preces tuorum suscipe Tactus digni pontificis,
Honore tui praesulis. Doctorem vocat exsulem,
Cujus festa recolimus. Dat Ratisbonae praesulem.
2. Qui natus ex ingenuis 8. Peractisque bis undenis
Parentibus Suevigenis, Annis sui regiminis
Mundique hujus levia Coelo commendans spiritum
Hie sprevit ab infantia. Terrae dat carnis habitum.
3. Edoctus sacris literis 9. Multis signis dum claruit,
Doctrinisque mirabilis, Regi summo qui placuit,
Exhinc direxit animum, Caesar et papa veniunt,
Ut sequeretur Dominum. Sanctum de terra erigunt.
4. Reliquitdomum paternam 10. Transfert papa pontificem
Terrenamque substantiam Sacerdosque sacerdotem,
Cunctam contemnens saeculi Sacrat et pius humilem
Juxta praeeeptum Domini. Et confessor confessorenu
5. Tandem petens coenobium 11. Et tu, praesul clarissime,
Fit monachorum speculum, Wolfgange beatissime,
Talis vixit sub regula, Confer et opem omnibus
Ut ejus probant merita. Ad te confugientibus.

6. Dum in sulcis sterilibus 12. Ipsi canamus gloriam,


Arat doctor catholicus Trinam regenti machinam,
Paganorumque perfida Qui nos Wolf[gangi preeibus
Revocare volens corda, Collocet in coelestibus].

Brev. ms. S. Emmerami saec. 15. Clm. Monacen. 14 600. — 5, 1 patens. —


8, 4 dans.
— 263 -
409. De sancto Zenone.

Ad Vesperas.

1. Summe rex regno dominans supremo,


Rector et celsi sapiens Olympi,
Lege qui vastum stabili per orbem
Cuncta gubernas.
2. Tu Cephae navi pelago natanti
Provides nautas navis alta doctos
Hanc tuo qui, ne pereat procellis,
Flamin e ducunt.
3. Munus ad tan tum fideique transtra
Atque Zenonem dederis locandum,
Quem parens quondam peperit, sacrasti
Ventris ab umbra.

4. Hostis ut novit puerum nefandus


Indolis sanctae, rapit hunc Veronae
Matre de cara Medioquelaui
Vexit in arces.

5. At tuo tutus clipeo beatus,


Ne sacros daemon laniaret artus,
Exteras exsul subiit nutrices
Lacte ducandus.

6. Cumque discernens veniebat aetas,


Litteras morum
radians decore
Hausit ac annis iter a tenellis
Flexit ad astra.

7. Patrias tandem remeans in oras


Ad sacrum felix ubi praesulatus
Culmen ascendit populique factus
Pastor amatus.

8. Grex ut aeternis fruiturus esset


Pascuis, verbum seruit salutis,
Fulgido firmans operum bonorum
Lumine dicta.

9. Te Deum laudant sua mira magnum,


Morte nam victis animas reduxit,
Daemonuin turbas domuit tuoque
Numine pellit.

10. Unde per mundi mare navigantes


Nos juva ventis placidis. ul ipsi
Ejus ad portum meritis vehamur
Aetheris altum.
- 264 —
11. Laus honor summo tibi sit parenti
Gloriae splendor genitoque verbo,
Pneumati sancto decus atque virtus
Nunc et in aevum.
Clm. Monacens. 23 147 saec. 12. add. saec. 16 mit Mel.

500. De sancto Zenone.

Ad Nocturnum.
1. Effulget orbi speculum 6. Subvenit Christi gratia,
Zeno praesul mirificus, Quae se credentes munerat,
Cujus festa solemnia Ac liberavit hominem
Anni nobis fert orbita. Reddens saluti pristinae.

2. Qui Christi fide fervidus 7. Post hoc curavit filiam


Ac praesens spernens saeculum, Imperatoris unicam,
Flore virtutum praeditus Quam fecerat hospitium
Coeli possedit praemium. Daemon tunc sibi pessimus.
3. Hie onus carnis bajulans 8. Athesis amnis alveus
Plura fecit miracula, Excrescens ultra solitum
Ut floret lux clarissima, Conscendit ad eximium
Caecis fugavit tenebras. Ecclesiae fastigium.
4. Nempe piscans in flumine 9. Confestim fulgent merita
Vidit plaustro praeeipitem Viri saneti dignissima,
Cum bubus suis rusticum Nam mansit aqua solida,
Ad amnis ima mergere. Cum sit natura fluida.
5. Quod hostis hoc nequissimus 10 Precamur ergo supplices,
Patrasset cernens vir pius, Zeno praesul sanetissime,
Preces fudit ad Dominum Ut coeli nobis Dominum
Ejus poscens auxilium. Efficias propitium.

11. Quo post abluta crimina


Fruamur ejus gloria
Habituri felicia
In aeternum solemnia.
Brev. ms. S. Zenonis saec. 15. Clm. Monacens. 23 143 Doxol.: Praesta
pater piissime.
Inhalts- Verzeichnis.

Seite
Ab aeterno ordinata . . 50 Atrae noctis obscuritas .... S5
Ab aeterno ordinata 14 Auetor salutis unice 22
Ad coenam agni providi 28 Audi precantis agminis .... 232
Ad coenam agni providi 28 Aurora lucis rutilat 187
Adest dies sanctissimus 216 Aurora rubens fugat 181
Adeste turbae virginum 202 Aurora surgit aurea 109
Adest fletus et gaudii . 212 Austriae decus 180
Adest sacrata praesulum 235 Ave beata regina 167
Adesto sancta trinitas . 14 Ave decus virgineum 166
Adest triumphus nobilis 192 Ave Dei sponsa 16s
Ad festa magni praesulis 245 Ave Dei thronus 37
Ad festum sanctae virginis 167 Ave dulcis angelica 53
Ad honorem coronantis 256 Ave flos virginum 256
Adsunt plausu celebria 100 Ave fulgens et praeclara . . . 201
Adstemus mente vigili . 175 Ave gemma claritatis 17 o
Aeternae largitor vitae 261 Ave gemma splendens 100
Aeternae mortis tenebras 39 Ave Margaretha 201
Aeterne Deus solio . . 152 Ave maris Stella 49
Aeterne rex altissime . 216 Ave maris Stella 50
Aeterne rex altissime . 262 Ave martyr alma 100
Aeterne rex regnantium 128 Ave martyr egregia 251
Agnes virtutum speculum 72 Ave martyr egregie 211
Agni sponsa Hierusalem 64 Ave mater Anna 77
Alma mater generosa . 212 Ave novi partus 50
Alma parente genitus . 96 Ave pastor bone 123
Alma per ejus merita . 236 Ave pater scandens polum . . .125
Alma virgo Ottilia . . 218 Ave praesul alme 215
Alma virgo sponsa regis 69 Ave stans sub cruce 56
Amator dulcis hoininum 63 Ave vernans rosa 99
Amplitudinem in sancto 161 Ave vitae vitis &J
Anna mater egregia . . 76 Barbara virgo inclita 98
Aimi reduxit circulus . 19 Beata nobis gaudia 110
Antonio confcramus . . Beata nobis gaudia 110
Apolloniae Virginia . . 91 Beata oobis gaudia 235
Apostoli solemnia . . . 102 Beatorum ad roseta 97
Artis decor verbi Schema 1 i:l Benedict] Bolemnitas 109
Asccnsor sessorque poli 26 Benedictos sit Dominus .... 10^
A solis ortus cardine 75 Bernhardinum <|ui divinum . . . 112
A solis ortuscardine . 204 Bonis Bonis concordiia 96
A somno pigros excita . 185 Bonum doctrinae 107
— 266 -
Seite Seite
Canat turba fidelium . . . 84 Deus fons omnium 214
Cantemus laudis canticum 29 Deus manens primordium ... 20
Captus ab infidelibus . . 226 Deus salus credentium 157
Cedat tristitia 69 Deus tuorum militum 129
Cborus coelestis agminis . 132 Deus tuorum militum 106
Chorus hymnizans coelitum 122 Dies salutis agitur 116
Chorus iste tibi Christe . 200 Dignas laudes reddant matri . . 56
Christe lux siderum . . . 163 Digne colit ecclesia 96
Christe qui lux es mentium 128 Dulce melos et melodis .... 71
Christe qui tuo corpore . 31 Dum matutinis laudibus .... 258
Christe qui ut agniculus . 32 Dum medium silentium .... 188
Christe redemptor oranium 170 Dum medium silentium .... 188
Christe supreme dominator 34 Ecclesiarum speculum 247
Christe te das saeculo . . 32 E coelo rex adveniet 15
Christi verum lumen patris 106 Effulget orbi speculum 264
Christi confessor inclite . 215 Electus doctor gentium .... 126
Christi miles pretiosus . . 254 Emicat alma dies 255
Christo coelorum agmina . 211 En gratulemur hodie 90
Christum laudemus carmine 229 En gratulemur spiritu 208
Christum laudemus Dominum 210 En praeclara virgo Clara . . .120
Christus nobis sit epulum 32 Erasmi de victoria 135
Christus nos suo corpore . 30 Eremitarum eunei 259
Clamor plebis attollitur 84 Exsultemus Deo coeli 95
Clangat fortis tuba evangeli 74 Exsultent coeli agmina 27
Clara clarens labe carens 119 Exsultent filiae matris 130
Ciaret in orbe tua 222 Exsultet claro sidere 66
Clari sacerdos nominis 142 Exsultet coeli concio 42
Ciarum lumen ecclesiae 243 Exsultet coelum laudibus ... 59
Coelesti doctus lumine 154 Exsultet coelum laudibus ... 89
Coelestis aulae gloria 115 Exsultet coelum laudibus . . . 150
Coelestis roris gratia 160 Exsultet coelum laudibus .... 207
Coeli militia consonet duleiter 198 Exsultet coelum laudibus . . . 240
Coelum gaude terra plaude 260 Exsultet coetus milium .... 251
Collaudent omnes populi 30 Exsultet jam angelica 147
Concentu jucundo . . . 160 Exsultet jam angelica 178
Confessor Christi fulgide 215 Exsultet jam angelica 223
Congaudeat ecclesia . . 146 Factor orbis et omnium . . . 150
Congaudentes condolete 55 Felix Anna Stella coeli .... 80
Congaudentes jubilemus 117 Felix Maria filio 80
Consonent cuncta . . . 126 Felix nostra religio 106
Consurgat laeta concio 151 Felix per omne saeculum . . . 142
Cordis ima cum jubilo . 172 Festa celebria colit 124
Coronam Sion filia . . 23 Festa dileetae Domini 191
Crucis Christi mons Alvernae 140 Festa patris Augustini 94
Cum sol ad cursum properat 85 Festi laudes hodierni 14
Da fabricator noctis . . 183 Festis praeeipuis 123
De Auetore nunc patrono 93 Festiva gaudia 18
Decente comptus laurea 122 Festiva jam solemnia 20
Decus darum feminarum 119 Festiva nobis gaudia 18
Deo nostro sit jueunda 206 Festivitatis annualis 210
Deus Corona coelitum . 253 Festum agat ecclesia 66
267 —
Seite
Festum beati martyris . 144 Hymnizemus regi Christo . . . 202
Festum nunc celebre 127 Hymnizemus rerum summum . . 175
Festum nunc celebre 232 Hymnizet nunc plebs credula 204 . .

Festum saneti Aegidii . 68 Hymnum canamus gloriae ... 22


Festns sereni luminis . 171 Hymnum canamus gloriae 176 . . .

Florem mirificum . . . 261 Hymnum coelestis gloriae ... 81


Föns universalis boni . 218 Hymnum dicamus hodie .... 21
Fortis athleta martyrum 135 Hymnum novum salvatori . . . 152
Foftitudo certantium . . 72 J.ini Christus dator munerum . . 121
Fratrum adest solemnitas 227 dam Christus dator munerum . . 127
Fulget in templo legifer 67 Jam lucia orto sidere 238
Gaude civitas coelestis , 105 Jam nostra floret vinea .... 44
( laude felix Colonia . . 251 Jerusalem et Sion filiae .... 250
Gaude felix Hungaria . 130 Jesu amor unice 113
Gaude fidelis concio . . . 57 Jesu Christi mater 59
Gaude mater ecclesia . 77 Jesu Christe patris unigenite . . 249
Gaude mater ecclesia . , 138 Jesu cordis jueunditas 260
Gaude mater ecclesia . 172 Jesu Corona celsior 259
Gaude mater Hungaria 238 Jesu Corona virginum 198
Gaude mater in gaudio , 38 Jesu rlos matris virginis .... 146
Gaude mater Polonia 237 Jesu lux vera uientium .... 91
Gaude mater salvatoris 41 Jesu nostra redemptio 233
Gaudens ecclesia conferat , 199 Jesu sapor amantium 159
Gaudent coeli nova luce 239 Jesu tuorum palma 219
Gaude sacrata meritis . , 75 Illustrat ejus sanetitas 226
Gaude sideribus . . . , 58 Inipetra nobis gaudia 85
Gaude Sion quod cypressus 40 In coelorum rosario 220
Gaude Sion urbs electa 115 In Gabrielis ordine 140
Gaudet chorus angelicus 114 In hierarchia coelica 141
<raudet Jerusalem . . . 67 In hoc festo Alexii 73
(..ludet mater ecclesia . , 124 In Ludmillae salvatoris . . . .185
G;iudio plenis animi . . 246 Innovatur plebs fidelis 112
Gaudium magnum referunt , 117 In plausu grati carminis .... 44
Gemma fulget ecclesiae . 147 Johannes grandis aquila . . . .159
Gemma lucet ecclesiae . . 148 Johanni laudes canimus .... 159
Gloriosae veneremur . . . 70 Joseph stirpis Davidicae . . . 164
Gloriose Christi martyr . 144 Iste confessor üomini 213
Grates reddamus Domino , 190 diiciindemur melodia 92
< rrates sint regi gloriae . 175 Justina beatissima . . . . 165
Gratulentur eremitae , 95 Justina quae Christi martyr 165
Gratuletur ecclesia . . 68 Katharina flos Graeciae . . 170
Haec dies aeeeptabilis . . 136 Katharina niirahilis . . . . 169
Haec dies clara rutilat . 200 Laetabundus fidelium . . . 236
Eaec sunt sacra solemnia . 185 Laetabundus plaudal mundiu 120
Hedwigis piis actibus . . 148 La 'ta reduxit tempora 177
Hodierna festivitas . . 236 Lactarc pacis foedere . 67
Honos Dc«> dulce melos . 78 Laetetur omne Baeculum 198
II u jus diei gloria . . . . 254 Laetetur omne Baeculum 54
Hymnis Laudum praeconiis . 17 Laetetur sion lilia . . 94
1 1\ tunizantes exsultemus . 65 Laetia exsultel gaudiis . 248
Hymnizemus regi Christo . 98 Laetitiam nobis . . . i»;i
268 -
Seite Soite

Laeto corde recolamus ....


Novum depromat canticum
234 73
Laetum Carmen decantetur .183 Novum ducem et praevium
. . 22
Lauda Hierusalem Deum .... 132 Novum surgant in gaudium 43
Lavida mater ecclesia 81 Nunc convexa poli. . 240
Lauda Sion gloriosa 21 beate Joachim . . 155
Laude digna jubilemus 234 O benedicta femina . 41
Laude laudet laxa magnum 153 O Benedicte inclite
. . . 111
Laudemus regem Dominum ... 34 O Casinensis gloria . 225
Laudemus votis intimis .... 149 O Christe fons omnis bon 118
Landes eanamus inclitas .... 231 O gloriosa domina. . . 51
Landes canoras concrepet 105
. . . O gloriosa domina. . . 57
Landes solvat harmonia .... 197 O gloriosa domina. . . 79
Laudibus dignis resonemus hymnis 102 O Leonharde pastor bone 179
Laudibus dignis resonemus omnes 145 Olim apud nos exculem 241
Laudibus summis decus .162
. . . O Maria dignirsima . . 47
Laudis tantae praeconia .... 149 O martyr Afra .... 68
Laus regi plena gaudio .... 90 O mira dispensatio . . 138
Laus tibi honor 13 Omnes fideles plaudite . 51
Laus trinitati 13 Omnis decora pectore . 151
Lex sacra jam egreditur .... 209 Omnis fidelis gaudeat . 24
Lucerna veri luminis 246 Omnis sanctorum concio 81
Ludovicus ut amicus. . . 189
. • • O parens virgo .... 42
Lux coelorum angelorum .141
. . . O pater alme 134
Lux ecce surgit aurea 48 Optatus votis omnium . 217
Lux ex Olympo prodiens. 111. . . O quam digna memoria 190
Lux hortatur nos solemnis ... 87 O quam mire Deus tuae 203
Lux sanctortum confessorum 221 . . Orbis conditor ac rector 217
Lux vera lucis radium 186 Orbis splendor per climata 92
Lux visa per caliginem . . . .182 Ordo sanctorum militum 220
Magister cum discipulis .... 31 O regina regni Dei . . 38
Magnae Deus potentiae ....
Orent pro nobis martyres
131 63
Magnae Deus potentiae ....
184 O rex aeterne conditor . 65
Magnae dies laetitiae 197 O rex benigne Domine . 169
Magnae laetitiae lux 205 O sancta mundi domina 48
Magnum Dei consilium ....
42 O Sena vetus civitas. . 112
Magnum gaudium gignitur ... 24 O sponsa Christi fulgida 46
Malachiae solemnia 192 O Stella lucida .... 196
Mare fons ostium 174 O Stella maris praevia . 45
Maria Dei genitrix 45 O summe solus unicus . 246
Maria mater Domini 47 Ovantes Christi martvrum 224
Marthae solventes debitum 206 O vera vitis Domine.
. . . . 245
Martini laudes incliti 207 O verbum fidelissimum . 209
Martyr Christi eximie 133 Pangat chorus hymnum 195
Martyris sacri annua 134 Pange cunctorum Domino 155
Martyr Quirine 229 Pange lingua gloriosae. 257
Martyr sacer Lambertus ....
176 Pange lingua gloriosi . 23
Monachorum praeducem .104 Pange lingua praeconium
. . . 206
Natura creans omnia 65 Pange lingua studiose . 70
Nova Annae solemnia 82 Panthaleonis annua . . 219
Nova procul et vetera 86 Pastor gregis summi regi 83
Novelli sideris 145 Patris nostri Augustini 213
269

Seite Seite
Patris nostri memoriam .
244 Sacris solemniis 52
Fax Christi velut gladius 125 Sacrosancte gloriose 241
I'endens in crucis cornibus 39 Salutis reddunt gandia 156
Per totius orbis fiues . •
194 Salve felix miles Christi .... 121
Phoebus astris cum Omnibus 166 Salve festa dies 26
Plasmator codi siderum . 51 Salva festa dies 27
Plnudat chorus fidelium . 79 Salve festa dies 32
IMandat cliorus fidelium . 179 Salve Johannes nomine .... 157
Plaudat manu plebs fidelis 180 Salve sancta virgo 58
Plaude coelestis civitas. . 60 Sancta Annae benedieta .... 7'.'

Plaude mater ecclesia . .


86 Sanctac Annae solcmnia .... 76
Plaudens mater ecclesia . 221 Sancta mater ecclesia 156
Plaude parens Pannonia . 133 Sancti baptistae martyris. . . . 158
Plaude turba monachorum 224 dignum beatis
Sei licet 248
Plaude turba paupercula . 139 Semper Deum mirabilem .... 177
Pollens doxis promicuit . 237 Sion exsultent filiae 201
Praecelsae festum Barbarae 97 Sit pro nobis intercessor .... 259
Praeclari patris Abrahae . 78 Sol claro folget radio 116
Proles praeclara Scotiae . 136 Solemnis dies virginis 194
Promat carminibus . . . 63 Sol qui de Stella illuxit .... 82
Prompto et puro animo