Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
rf &-.
3 *"
•
t
Y
»t^^.-A^
ANALECTA HYMNICA
MEDII AEVI.
XXI.
CANTIONES ET MüTETI.
Mittelalters.
Herausgegeben
Leipzig.
0. R. R e i s 1 a n d.
1895.
CANT10NE8 ET MUTETE
Mittelalters.
Zweite Folge:
Cantioiies Festivae, Morales, Variae.
Hcrauwgegebon
Leipzig.
o. R. I! eis 1 ao <I.
1895.
JUN ^ 8 1958
löfioi
VORWORT.
Rerumque eupiditas 0, e, o,
FESTIVAE DE TEMPORE.
De ss. Trinitatc
1.
I. < > i
v
1 1 1 iiulla dimenaio 7. <) amor vincens omnia,
Termino metitur, Vincis invincibilem,
12 -
Nostra victus miseria Lignum vitae paradisi,
Deum facis hominera, Per te mea, me dimisi,
Qui non permutatur, Quem amisi;
miranda gratia, lux inaccessibilis,
Quae nescit consimilem In abyssum claritatis
Placans inimicitias Me immersum merge satis,
Trop. ms. saec. 13. Cod. Stuttgartien. HB. I Asc. 95. A. Clm. Mo- —
nacen. (ol. Diessen.) 5539. saec. 14. B. — Cod. Graecen. (ol. Lambrechten.)
258. add. saec. 13. C. —3, 6 De lege C. —5, 6 quaeque sunt perfecta
C. — Bis Str. 7 stimmen alle Quellen überein; Vor Str. 7 schaltet C ein:
- 13
7, 2 in vincibilia C. —
7, 7 nescit. C. — 7, 8 inimicitiam A. — Str.
In der Ils. 1! steht nocl ein anderer verwandter Conductus, der bei
Mone I, 237 gedruckt ist, und aus Mone bei Daniel V, 208 und Kein
ein 113.
2.
3.
4.
5.
(Jaiilii)iit*s (tiiailra^csiniales.
6.
Rubens rosa, .Icsu pie, 3. Consolalionis rorem
Fili patris et Afariae, Dona nobis et ainorrni
Sacratissimae Atquo saporem
Semper virginis, Tni nominis,
Qui pro nobis fundis Jabar fac aentire
Rivöa sanguinis. Tai luminis.
Nos a culpa serva puros, llostis noslcr vn:-i|ic||i
An us Bcrvare duroa
fac Non nos vincat suis belli
Poenitentiae Seil nri|iiiliis
Condigiiissiinnr, Am versatiifl,
Nc nos turpct nacvus Per quaa suis tradat
Inconstautiae. Nos supplicÜB.
16
7.
8.
9.
10.
Planctus Christi morientis.
3. Et tu serpentis
seduetus flatibus
Illaqueasti
te mortis nexibus,
— 19 —
Ilinc paradisi es
depulsus foribus,
Mox oecurristi
saevis latronibus,
• Qui te nudatum
sacris virtutibus
Vulneraverunt
in naturalibus.
Cumque non esset,
qui salvum faceret,
De manu mortis
nee qui redimeret.
Ad te descendi
de patris solio,
Vile velatus
carnis cilicio,
Te redempturus,
non autem pretio,
Sed, sicut cernis,
sanguine proprio.
Cant. ms. Fetri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cod. Londinen. Egerton '274. saec. 13. B. —
Cod. Carnoten, 341. saec. 14.
C. — Cod. Parisin. (ol. S. Albini Andegaven.) 8433. saec. 13. D. Cod. —
Carolsruhan. Augien. 36. saec. ,4 /ir>. E. —
Aufsei- B nennt auch C Philipp
de Greves als Verfasser: „Prosa Philippi, Cancellarii Parisiensis" dagegen ;
achreibt C das Lied dem hl. Bernhard zu. Mit Ausnahme von C haben alle
andern Handschriften nur eine Strophe, die erste, die auch allein echt erscheint,
weil die folgenden wederden Stil des Kanzlers verraten, noch dasselbe Viers-
mafs bewahren, da die erste Hälfte jeder Zeile daktylisch statt trochäisch ist
Ungewifs bleibt, ob das echte Lied nur einstrophig war, oder ob die folgenden
Strophen verloren sind. — 1, 2 quid pro te CD. —
1, 4 tarnen planctus est C.
11.
Alias Planctus.
2«
- 20 —
1».
Alius Planctus.
13.
Alias Planctus.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
14.
15.
Cant. ms. Toletanum saec. 13. Cod. Matriten. Tolet. 930 (33—23). A. —
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. B. Cod. —
Guelfenbyteran. Helmstadien. 628. saec. 13. C. —
2, 6 fatis geminis C.
—
2, 7 hominis C. —
3, 7 lesen alle drei Quellen wie oben; dennoch dürfte
ein Verschreiben vorliegen; lies: scutum, linitamen (statt linitamentum)? —
Cfr. Milchsack 177.
16.
De clavo Christi
1Y.
Laus in Festo Palmarum.
18.
In Parasceve.
Cantiones Paschales.
19.
Grad. ins. Porceteuse saec. 12 /i3. Cod. Darmstadien. 931. add. saec. 14. —
1, 1Gandet. —
Als Kundreim wiederholt sich 1, 3 sq. Diese Verse ge-
hören aber von rechtswegen zu 6, 1 und 2, mit denen sie eine Strophe bilden.
Dann wäre entweder 1, 1 und 2 der Rundreim oder es sind hinter 1, 2 zwei
Zeilen ausgefallen. —
Die Aufschrift lautet in der Hs. Laus de resur-
rectione DN.
30.
31.
Orat ms. saee. 15. Cod. Mus. Ilildesbrimeii. 883: mit Xoumeu.
22.
1. Christus vicit resurgendo, 3 A tartaris nos redemit,
Sacvum hostem reprimendo, Culpam Adam qui peremit,
Alleluja, Alleluja, Allcluja, Allcluja,
Ey, surrexil rcx gloriae. Ey, surrexit rex gloriae.
2. Quasi lco in triduo 1. A pccoatis nos abluit,
Vivus redit de tumulo. Qui sc pro nobis olitulit.
Alleluja, Alleluja, Allcluja. Alleluja,
Ey, surrexit rex gloriae. Ey, surrexil rex gloriae,
— 26 —
Laudes dignas jubilantes, In hoc paschali gaudio
Voce laeta resonantes, Benedicamus Domino.
Alleluja, Alleluja, Alleluja, Alleluja,
Ey, surrexit rex gloriae. Ey, surrexit rex gloriae.
23.
9. Ergo toto
Cordis voto
Oremus, ut gaudium
Nobis caeli
Praeslet Heli
Per crucis mysterium.
Cod. Pariain. (oL Sandionysian.) 1"'".1">. saec. L3. 1. :> lies: con-
Bcientia? — 4, 6 scaedes.
Cod. Trecen. (ol. Claraevallen.) 990. saec 12. add. saec. 12 /i3.
36.
Orat. ms. Baec. 15. Cod. Mus. Hildeshcinien. 380; mit Neumei
27.
1. Gratulemur, 3. Resurrexit
dies est laetitiae, agnus factus hoslia,
Resurrexit Morte sua
verus pastor hodie, nostra mundans vitia,
28.
Exsultemus 3. Ex Aegypto
et laetemur hodie, captivati fugiunt,
Dies ista Et ad vitam
dies est laetitiae, peccatores redeunt,
Alleluja, Alleluja,
resurrexit Dominus. resurrexit Dominus,
5. In hoc ergo
jubüaei termino
Servus über
benedicat Domino,
Alleluja.
resurrexit Dominus.
29.
1. Jesu admirabilis, 7. quam felix miseria,
laude plus laudabilis, Quae quae gloria!
gratia,
gaudium mellifluum, En, qui cunctis dissimilis,
Amor cordis ..... Deus nobis fit similis
Irriguum, Et bumilis,
Totus desiderabilis. Quis unquam vidit talia?
5. Surgcrc a vitiis
Fac nos ad virtutes
Sacrisquc deliciis
Rcplc hie degentes;
Jesu, coeli gaudium
Et Corona virginum,
Pacis fer solamen,
In extremo tempore
Tecum qooque vivere
Praesta nobis. Amen.
.11.
Orat. ms. Caeciliae Hughen anni 1524. Cod. Stuttgartien. (ol. Miss.
Hamburgen.) lb 22. —
Cäcilia Hughen war Nonne in dem s. g. Neu-
kloster bei Buxtehude; daher 9, 3 sq.
32.
33.
1. Haec est dies triumphalis, Duce fraudis demolito
Mundo grata perdito, Terris pax indicitur,
Dans solamcn nostris maus Et exhausto aconito
Hoste jugo subdito, Salus aegris redditur;
Haec est Deo specialis, Morte mortis morsu trito
31.
Kja, Btematica Pronomen nemenon
Vocia liarmonia llypatc liypalon
Festa paschalia Elesonet commeson
Cclcbrentur, Tetrachordo
Musica melica, Nethesi hemeron
Rhythmica, metrica Cum die Eemeron
Jairj nova cantica Tos panganl meloron,
Modalentar. l'nscii ordo.
Drerus, C'iintioneB et Mutnti. II. 3
— 34 —
3. Absit sicraatica
Per diaschismata
Yarians Organa
Cantilena,
Sed diatonica
Teraperat neumata
Vox consonantia
Morum plena.
R° Sanctus sanctorum,
Festa festorum,
Resurrexit,
Plebs fidelis jubilet
Gaudeat ecclesia.
Cod. Cantabrigen. Ff. I 17. saec. 13. — 1,1 Lies thematica? — Die
zweite Strophe bleibt unverständlich, obschon man im allgemeinen errät, dafs
von inixTf], ptor] und vr\xr\ die Rede ist. — 7 vielleicht Vox pangat
2, ist
melodon zu lesen. —
3, 1 iies entweder sigmatica (von otypog) oder schismatica.
35.
1. Novum sibi texuit Prius tactu fimbriae
Dominus lumbare, Menstrua curatur,
Volens, quod computruit, Jairi quam filiae
36.
1. Relegata vetustate 2. Nee te credas renovari,
Vetus homo renovetur, Nisi prius expurgari
Ut in saneta novitate Meutern velis a fermento,
Sanctum pascha celebretur, Quia verus
Et in malis deformatus Agnus sum momento
Christo psallat reformatus, Pro te passus
Ut eidein conformetur. Immolari.
— 35 —
8. Vera lucis matutino,
Non legali, scd divino
Agno decet resurgerc
Corde, ore et opere,
Sic benedicamus Domino.
Cant, ms. l'etri de Medicis saec. 18. Cod. Laiiren tian. PI. 29. 1.
—
Cant. n.s. Toletamini saec 13. Cod. Matriten. 930 (33 -23). B. Cod. Guel- —
fenbyteran. Helmstadien. 628. saec. 13. C. 2, 4 verus fehlt C. Cfr. — —
Milehsack 196.
37.
modus gestibus,
nee sit dum sacrat jejunia,
Tuus David tympanizat Se portabat, dum in coena
et se portat manibus, suis datur hostia,
Sic rex Achis incantatar Hostis unde spoliatur,
captus novis fraudibus. Sion habet spolia.
plaude B. - I, :'>
Strepent pedes B. 1, — 7 ineurvatur I?. 2, 5 Sese
portat dum B. — 3, l\ Conlaetantnr, gloriantur 1$. — 8, (i Ut fehlt B,
:ih.
39.
40.
Veris ad imperia Suspirat luscinia,
Renascuntur omnia, Nostra sibi conscia
Amoris prooemia Impetrent suspiria,
Corda premuDt saucia Quod sequatur venia,
Quaerula melodia Dirige, vitae via,
Gratia praevia, Gratia praevia
Corda marcentia Viae dispendia
Media. Gravia.
Vitae vernat flos Vitae vernat flos
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. Die —
—
Lieder 41 72 inklusive stellen in der XIII. Abteilung des Cod. Laurentianus
und sind nach dem in der Einleitung zu Heft XX bemerkten von einem
Verfasser, der vielleicht Philippns de Grevia ist.
43.
Felix dies et grata, 2. Dies porgans peccata,
Haec est dies optata. Haec est dies o)>ttt(<t.
43.
Decct vox lactitiao, 2. Miseris miseriae,
Credendum est Marine, Credendum esi Mariae,
Restitutos patriae Christus gentis propriae
Postliminio ;
in oblatio;
Credendum est Mariae Credendnm es! Mariae
Testimonio. Testimonio.
— 38 -
Fermentum malitiae, Deo patri gloriae,
Credendum est Mariae, Credendum est Mariae,
Garens hujus hostiae Placeat ecclesiae
Fit refectio; Vox et actio;
Credendum est Mariae Credendum est Mariae
Testimonio. Testimonio.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
44.
1. In hac die Dei, Mater Salomei,
Dicant nunc Hebraci, Dicant nunc Hebraei,
Sepulchrum Judaei, Mater Zebedaei
Male servaverunt ;
Petrum praevenerunt ;
45.
1. Filii Calvariae, Rex est iste gloriae,
Sonet vox lactitiae, Sonet vox laetitiae,
Filii Calvariae, Rex est iste gloriae,
Nostra est redemptio. Rex sine prineipio,
0, o, 0, o,
Cujus resurr ectio Principes superbiae
Omni plena gaudio. Exsufflat de medio.
— 39 —
3. Nos expurgat liodie,
Sonet vox lactitiae,
Nos expurgat hodie
A fermenti vitio;
0, o,
Ergo, Sion filiae,
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
46.
1. Luto carens et latere 4. Agnus occisus vespere,
Transit Hebraeus libere, Transit Hebraeus libere,
Novo novus charactere; Culpae solvit ab onere;
In sicco mente munda In sicco mente munda
Transit Hebraeus libere Transit Hebraeus libere
Baptismi mundus unda. Baptismi mundus unda.
2. Servus über ab opere 5. Josepb cisternam claudere,
Transit Hebraeus libere, Transit Hebraeus libere,
t'ulpae recluso carcere; Christum nequit mors premere ;
47
1. Vivere quae triboit, 2, Saecola mors tcnuii,
Vita mori voluii, Villi mori voUtii,
Perdita restitoit, Solvere quam valnit
(iiatia non liiciituin. • iialia nun nieritum.
Vita mori voluit \ila mori voluit
Mortis ob interitnm. Bfortia oh interitum.
— 40
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
48.
Cant ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
49.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
50.
Cant. ins. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
51.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
52.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
53.
54.
Christo psallat ecclesia, Quanta Dei potentia,
Mitis misericordia, Mitis miscricordia,
Redempta Sion filia Mortem mactat victoria
Det laudem regi gloriae. Caesae pro nobis hostiae,
Mitis misericordia Mitis misericordia,
Mortem destruxit hodie. Mortem destruxit hodie.
3. Laus, honor, virtus, gloria,
Blitis miscricordia,
Deo, cujus nos gratia
Emancipat miseriae,
Mitis misericordia
Mortem destruxit hodie.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
55.
1. Vetus purgans facinus, 2. Cedit dolor pristinus,
Resurrexit Dominus, Resurrexit Dominus,
Doloris est terminus Pietas patris sinus
Lux hodierna, Pandit aeterna,
Resurrexit Dominus, Resurrexit Dominus,
Salus aeterna. Salus aeterna.
3. Pacem dona protinus,
Resurrexit Dominus,
Qui es unus et trinus
In sempiterna ;
Resurrexit Dominus.
Salus aeterna.
Cant. ms. Petri de Medicia saec. Pi. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
50
Omnes gentes plaadite, SusjHMisus in Btipite,
Regi passo psallih, Regi jkisso psallite,
IImiiiiiiiii Deo (Meile. Oeeisus iimiKMlto
Viel iis est, (|ui nos vieeiat. l.'i lainat. <pi«xl ptM'iorat
Regi passo psallite, Uei'i pai BO |' illil<\
57.
Fidelium 3. Posterior
sonet vox sobria, dotatur filia,
Convertere, Convertere,
Sion, in gauclia, Sion, in gaudia,
Sit omnium Sit omnium
una laetitia, una laetitia,
Quos unica, Habet minor
redemit gratia, majorum praemia,
Convertere, Quia Jacob
Sion, in gaudia, cancellat brachia,
Tc liberat Tc liberat
paschalis liostia. paschalis hostia.
Accingitur 4. Ut nuntiet
Christus ad proelia, festa paschalia,
Convertere, Convertere,
Sion, in gaudia, Sion, in gaudia,
Sit omnium Sit omnium
una laetitia, una laetitia,
Hostilia Apostolis
confregit ostia, occurrit nuntia,
Dum pallium Angelica
tenet Aegyptia, fert testimonia ;
Te liberat Te liberat
paschalis hostia. paschalis hostia.
Pro filii
summa victoria,
Convertere,
Sion in gaudia,
Sit omnium
una laetitia,
Deo patri
sit laus et gloria,
Qui saecula
regnat per omnia:
Te liberat
paschalis hostia.
Cant. ms. Petri de Medicis saec 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
— 45
58.
5. Laesis ut a sanie
Medelam conferat,
Resurrexit hodie,
Sicut praedixerat,
Serpens a presbytero
Turbis erigitur;
Mors illi de cetero
Non dominabitur.
Cant. ms. Petri de Medieis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
59.
Cant. ms. petri de Medicis saec. 18. Cod. Laurentian. PI. '-"'• l.
46 —
60.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
3, 1 Salvantur Hs.
61.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. - 6, 1
apponite Hs.
62.
63
Dies salutis oritur, 2, Adam seeundus patitar,
In ligno vita moritur, In ligno vita moritur,
Dies salutis oritur, Adam seeundus patitur,
In ligno vita moritur, In ligno vita moritur,
Ut morti dominetur. Ut primus suscilclur.
Cant. ms. Petri de Medecia Baec. LS. Cod. Laurentian. PI. 29. I
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
65.
2. odoriferum
Stillat 6. Res de fumo nascitur,
Botrus pro scriptura Jam lex abit dura,
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laureutian. PI. 29. 1.
— 49 —
66.
Cant. ms. Petri de Medicis sacc. 13. Cod. Laurentian PI. 29. 1.
67.
Caut. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
69.
1. Offerat ecclesia, 3. Resurgit cum gloria,
Gant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
10.
Tempus adest gratiae, Christus gentis propriac,
Gratulentur Sion fdiac, Gratulcntur Sion fdiac,
Rcsurgit rex gloriac. Miscrtus est hodie.
Psallat ecelesia, Psallat ecelesia,
Gratulcntur Sion filiac Gratulentur Sion tiliac,
Pari coueordia. Pari concordia.
Resurgit rex gloriae, Miscrtus est hodie,
Gratulcntur Sion filiac, Gratulfntur Sion fdiac,
Tempus venit gratiae. Cujus instant nuptiac.
Psallat ecelesia, Psallat ecelesia,
Gratulentur Siou filiac Gratulentur Sion tiliac
71.
Gaudc, Siun, 2. De Libano
devoto gaudio, cedrus descenderat,
Fidelium Quac cypresso
exsultet eoneio, sc conformaverat,
Quia Joseph Joseph fratres
Kacheiis gremio a famc liberat,
Dum dormitat, Dum dormitat,
somnum somniavit, somnum sommavit,
Inclinatum Pro populo
solem consideravit. sc Christus inclinavit.
3. Quid facitis,
videte, praesides?
Quid marcetia
otio desides?
Qaare luxu
sie esiis resid
ihn» dormitat,
8omvmm somniavit,
Quia Christus
pro Qobia Laboravit,
Cant ms. Petri de M< <li< is saec. 18. Cod. Laurentian. PL "'•
I
I*
— 52 -
De Ascensione Domini.
72.
In Festo Pentecostes.
73.
R° Alleluja, R° Alleluja,
Regi regum omnium Regi regum omnium
Concinat ecclesia. Concinat ecclesia.
5. Deprecemur igitur
Omnes una Dominum,
Cui regnum subditur
Nullum habens terminum,
Ut ad pia
Supernorum civium
Nos perducat gaudia.
76.
Et contra. —
4, 3 scheint (vgl. eleu Reim) verschrieben.
78.
1. Christus jam misit inclitum 5. Linguas suas variantes
Discipulis paraclitum ;
Eloquentes praedicantes.
Alleluja, Alleluja, Alleluja, Alleluja,
Veni, sanete paraclite. Veni, sanete paraclite.
2. Ipsius ut magnalia i. Ergo decenti gaudio
Per mundi ferrent climata, Benedicamus Domino ;
79.
Descende coelitus, Solari solitus,
sanete Spiritus, sanete spiritus,
Renovetur penitus Sui det paraclitus
Facies terrestrium; Amoris incendium ;
Genitor ingenitus,
Nos salvcl per tilium ;
80.
1. Veni, sancte spiritus, Puritatem mentibus
Spes omnium Fidelium,
Et emitte coelitus, Auge spem credentibus.
Veni, sancte spiritus, Veni, sancte spiritus,
Perserutator inclitus Da pressis languoribus
Es cordium, Remedium,
Veni, sancte spiritus, Veni, sancte spiritus,
Spes omnium, Spes omnium,
Confer lumen cordibus, Da salutis exitus,
Veni, sancte spiritus. Veni, sancte spiritus,
Coelestis exercitus,
Veni, sancte spiritus.
81.
Veni, creator spiritus, 2 Sit laus patri cum filio,
Et robur insere,
in nie Sit honor saneto flamini,
Robur, quo possim penitus Trinitatis confessio
Mala, quae gessi, luere Firmam spem iirmet homini ;
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
83.
1. Lumen saneti spiritus Solatium sanetorum
Descendat divinitus, Et vita beatorum,
Nos illuminet bodie. Protector sperantium.
2. Plenitudo gratiae, Tu via peccatorum,
Tu solus lux justitiae, Tu semita justorum,
Exaudi nos in hac die. Latitudo fidelium.
3. Rex dulcis angelorum, Pater es orphanorum,
Salus arcbangelorum, Solamen miserorum,
Spes in te credentium, Plenitudo omnium.
7. Da solamen populo,
Da virtutem, in jubilo
Nos perduc ad solatium.
83.
1. Dies est laetitiae 4. Ave, vivens hostia,
In domo mentali, Veritas et vita,
Nam advenit hodie In qua sacrificia
Vi sacramentali Cuncta sunt finita,
Jesus admirabilis, In quo se per saecula
Multum delectabilis Agnus sine macula
In humanitate, Offert patri Deo,
Qui est ineffabilis Mund ans suo sanguine
Et inaestimabilis Pium cor a crimine,
In divinitate. Quod fidit in eo.
2. Mortem Dei filius 5. Mane mecum, Domine,
Pro mundo passurus Ut pie venisti,
Et a terra longius Ne sine munimine
In coelos iturus, Sim in valle tristi;
Manere realiter, Sine te subsistere
Vere corporaliter Nequeo seu vi vere
Voluit in nobis, In vita mortali,
In se transsubstantians Multo minus gratiam,
Panem et cor satians Meritum vel gloriam,
In sanctis et probis. Quam non habent mali.
3. Gaudeat catholicus G. Qui gustant, esuriunt
In bac fide sana, In palato mentis,
Spernens, quod haereticus Et, qui bibunt, sitiunt.
Garrit verba vana, Sine velamentis
Dedignando credere, Aperte te cernere,
Cum non valet capere, Amplecli, constringere,
Quod fides ostendit, In quo salus tota,
Qui nee parvi flosculi Quorum nunquam aliter
Seu vilis vermiculi Possunt integraliter
Cuncta comprehendit. Adimpleri vota.
7. Aufer, Jesu Domine,
Pestes universas
Corporiset animae
Atque res adversas,
Defunctis fidelibus
Locum in coelestibus
Dona cum beatis,
In sanctis operibus
Da pacem hominibtu
1
Doiiat volnntatis.
85.
In Dedicatione Ecclesiae.
87.
Omnis saltus Libani 3. Perornantur floribus,
multo splendet decore, tiores paseunt odoi'e,
A duce praenobili Odor spirans naribus
regali facta more, nos ligat in amore,
Quam Tyrus et Babylon Scatent rivi fontium,
pari zelant livore, campi rident virore,
Hanc Juda et Ephraim Strepit cantus avium
tanto colunt ardore, multiplici canore,
Nee si Maro viveret, Ver ibi perpetuum,
digno referret ore. quies sine labore.
88.
In rerum principio 3. Fructus Adam ederat
Fundatur ecclesia, Arboris exitii,
A parentis filio A morsu mors venerat
Mater habet praemia, Cum causa deeidii,
Exsul agat gaudia Sed Christus, flos lilii,
Restaurato praedio, Vitam reparaverat,
Nam purgato lolio Solvens dono gaudii
Pullularunt Hlia. Totum, quod perierat.
Zabule, die impie, 4. Pastor ovem perditam
Die, quid fraudes faciuntV Reportat ad patriam,
Quid prosnnt insidiae, Cbristus pesti deditam
Quid doli proficiunt? Serenat ecclesiam.
Kam regem respiciunt Expurgat versutiam,
In regne- laetitiae Confortat sollicitam,
Et bravium capiunt Dat dona per gratiam
llectores ecelesiae. Jusiis dari solitam.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. I.
Aus der XIII. Abteilung der Hs. Verfasser vielleicht Philippe de Greve.
89.
1. Pulsa noxae scoria 4. Urbis viridaria
Laudis sacrificia Grata reddant lilia
7 Sabaoth dementia
Nos post mundi taedia
Yenustct aureola.
FESTIVAE DE SANCTIS.
In Fest» onininm Sanctnrum.
90.
91.
Eccc, sanctorum rX&aaa pandere
Kiiiinv orgium, NC(|uit penitas
Ad decus quorum Neque sapere
El Bolemniam Cor homanitus,
ltcgi eoclorum Qoanto foedere
Sit praccoiiimu Regnel coelilus
In exordio. Bxsoltatio.
i; Sion concio i; Sion concio
'Ava jubilet '
Ivh jubilet
Cum tripudio, Cum tripudio,
— 64 -
3. quam ayia Juxta merita
Est haec civitas, Illic agmina
Cujus curia Sunt disposita,
Est solemnitas 'Eni culmina
Lenchos nescia Quorum inclita
Et tranquillitas Coeli domina
Abs dissidio. Est cum filio.
5. Te nos cernere
Precamur, Eli,
Quem continue
Laudant angeli,
Nobis tribue
Post mortem caeli
Frui gaudio.
Cod. Parisin. Sandionysian.) 15131. saec. 13.
(ol. Vor dem Refrain, —
der vor Str. 1 steht, heifst es „Detele heure vi labiante madame guene buis
:
7. Ac eam salvifica
Assistentem tuae laudi
Gentem, Adonai, audi
Et eam purifica.
93.
De saneto Antonio.
1. Aquae vivae dat fluenta 2. Vineam propaginat
Föns vivus Antonius, Cultoris industria,
Floret hortus, incrementa Dum in ramis germinat
Praestat Dei filius. Verae vitis gratia,
Viget fruetus copia
Verbi fusa pluvia.
- 65 —
Servi Providentia Vcritatis spcculum,
Talents multiplicat, Morum domicilium,
Dum divinae praemia Lux illustrans saeculum,
Virtutis amplificat, Fidei praesidium,
Nam verbum, quod seminat, Errores elimina,
In salntem germinat. Tenebras illuniina.
Cant. ms. Petri de Medicia saee. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
94.
I)e sancto Bernhardo.
Cant. ms. Petri de Modieis saee. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
De sancto Dionysio.
95.
Ut expulsa vitii
06.
Eximia Eximia
'Ava pangat Alleluja. !Avä pangat Alleluja.
2. Beatus dictus pontifex 5. Post devictum patibulum
Galliae fuit opifex, Rex coeli suum famulum
9?.
98.
1. Seminavit Graccia, 2. Per defectura
Quod mcntis in horrea solaris luminis
Jam reponit Gallia, Illustratur
Granum sine palea, luminc nunüiiis
<
i>m»«l scnio non interit, Ilacrens Dionysius
Quod mundi mola non tcrit, In eclipsi dubius,
Quod nunc usquc dapibus Nequc clausas
Fidclcs coelcstibus Diu causas
Saginat. Aperirc sufficit.
100.
De saneto Francisco.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
— 69 —
101.
De sancto Georgio.
De Imioceutibus.
io».
Christi milites incliti, 3. felices infantuli,
Cunis faseiisque armati, Flores superni solii,
io:i.
Cod. Parisin. (ol. Martialen.) 3719. saec. 12. 3, 3 Lies: Nam quod
dire? — 4, 4 est fehlt.
104.
Grad. ms. Mosburgense anni 1360. Cod. Univ. Monacen. 157. Auf-
schrift: In die sanetorum innocentium.
105.
De s. Johanne Baptista.
Ha. Quam stupenda, quam benigna 14b. Quam saneta, quam laudabilis
Caritas jueunditas.
l'.ta. Tibi potum fons minist rat, 19b. Vox i-lainantis in d< l
I lo
Pasttun favufl nicllis, l'arans vitae viam,
Cujus vita nos magistral Cujus docena in aperto
Altior stcllis Matrem Mariam,
- 72
Lux aeternitatis,
Favus pietatis,
Decus aequitatis,
Splendor claritatis.
Clm. Monacen.
(ol. Diessen.) 5539. saec. 14. —
15b, 2 sq. motu resul-
tans. — Coufers eisdem genitus.
16a, 1 —
22a, 4 Mille superni. Aufschrift: —
Cautileua de sancto Johaune Baptista.
— 73 —
106.
De s. Johanne Evangelista.
107.
De sancta Katharina.
108.
109.
111.
1. Costi regis filia, 6. Haec reginam instruit
Christo desponsata. Angclis injuncta,
Artis per subtilia Umbram lumen diluit,
Rutilans ornata. Turba Ueo juncta.
2. Sponsum cum doctoribus 7. Decollatur, funditur
Caesari probavit, Lacque benedictum,
Quem linquens erroribus Corpus Sina conditur
Illos ride pavit. Sanguine depictum.
3. Orant Christum mentibus 8. Cujus tumba Btillitat
De sancto Leodegario.
3. De passionis rivulis
Bibens privatur oculis,
Lingua, labris, ne populis
Praedieet aeterna;
Nova fandi potentia
Refert Dei magnalia,
Caput exaltans gaudia
Meruit superna.
De s. Maria Magdalena.
113.
114.
116.
3. Sordidati crimine
veniam petamus,
Ad coelestem mcdicum
cito recurramus,
Ut consortes faciat
Mariae, petamus,
Dicat omnis populus:
Deo bcnedicamus.
118.
Planctus )Iagdaleiiae ad pedes Jesu.
119.
De saneta Margareta
120.
131.
Cod. Parisin. (ol. Sandionysian.) 15131. saec. 13. Das Lied beginn!
wie immer mit dem Refrain; vorher geht:
Joi te rossignol
Chantez de sus i rain,
Viar dinet namie
De sus laure florie.
Dann: Contra in Latino: Saucti Nicolai etc.
122.
1. Hie Dei plenus gratia 4. Tres pro patris inopia
Temptat a pueritia Praeparatas ad vitia
Quarta sextaque feria Virgines ab infamia
Se domare jejunio. Retraxit auri pretio.
R° Nicolai solemnio R° Nicolai solemnio
Laetetur cleri concio. Laetetur cleri concio.
2. Hinc praesul Myrac nuntia 5. In Dei fide hagia
Voce de coeli curia, Fultus defunetus in via
Puero in caldaria Revixit virtute dia
Profuit in auxilio. Et praesulis suffragio.
7. Oremus, ut ad gaudia
Nos poli finis nescia
Nicolai propitia
Perducat intercessio.
Cod. Parisin. (ol. Sandionysian.) 15131. saec. 13. - -- 2, 4 Praefuit.
ir>:*.
Laudibus l; Laudibus
Nicolai dulcibus Nicolai dulcibus
Vaceimis cum cantibus. VacemoB cum cantibus.
84
5. Exoremus Dominum
Atque regem omnium,
Qui non habet terminum,
Ut ad poli civium
Nos perducat gaudium
Nicolai preeibus.
124.
125.
136.
El oiniic mosicorum
Genua instniinentoruni
Psallat lifo deoram.
Cant. ms. Petri de M<(li<is Baoc L8. Cod. Laurentian. PI. 29. I.
- 86
137.
1. Fulget Nicolaus, 2. Nicolai praesuli
Gemma pontificum, Novi dentur moduli,
Praesul egregius, Qui post tot insignia
Decus angelicum, Virtutum magnalia
Ut sidus aureura Probatus in agone
In coeli solio, Non timuit
Solari radio Nee defuit
Axem aethereum Martyrii coronae.
Illustrans clarius.
Tuorum refugium,
Fac rogamus,
Ut cernamus
Judicem propitium.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cod. Guelfenbyteran. Helmstadien. 628. saec. 13. B. —
B, das hier ver-
stümmelt ist, beginnt 2, 4 mit dem "Worte [magjnalia. Cfr. Milchsaek 168.
138.
1. Intonent hodie 3. Parenti misero
Voces ecclesiae, Submerso puero
Dies laetitiae Mari pestifero
Refulsit in mundo, Dedit, quod petivit,
Ergo laetabundo Preces exaudivit,
Corde jubilemus Submersum puerum
Et ore jueundo. Patris custodivit.
139.
1. Exsultet baec concio 2. Olei compressio
In saneti Nicolai Multos curat a morbi
Praeconio ;
Supplicio ;
Nicolaus est cleri Nicolaus est cleri
Protectio. Protectio.
87 —
3. In maris pcriculo 4. Auri trina datio
Proceleama nautis lit Puellarum fuit
In jubilo ;
Relevatio.
Nicolaus est cleri Nicolaus est cleri
Protectio. Protectio.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
130.
1. Nicolaus pontifex 2. In sua infantia
Nostrum est refugium, Celebrat jejunium,
Clericis et laicis Föns et caput dicitur
Sit semper remedium; Confessorum omnium,
Clericorum est amator, Hie in eunis abstinebat,
Laicorum consolator Quod mamillas non sugebat
Omniumque confortator Nisi semel et edebat
In omni angustia. Quarta, sexta feria.
Nicolae. Nicolae.
3. Suscitavit clericos
Occisos invidia,
Quos oeeidit carnifex
Cum sua nequitia;
Tres puellas maritavit,
De peccatis observarit,
Paupertatem relaxavit.
Nicolae.
Cant. ms. Petri de Medieis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. —
Nach 3, 7 fehlt eine Zeile; lies etwa: Auri data copia.
131.
1. Gaudeat ecclesia, Tenor in infantia
Praesulis solemnia Servavit jejunia,
Colens et praeconia; Non ineurrit vitia.
Nicolae, propera, Nicolae, propera,
Nos fove, nos libera, Nos fove, nos libera,
Purga cordis scelera. Purga cordis acelera.
2. Vita saneti praesulis Hie tribus virginibus
Claruit miraculis, Opibus carentibus
Vinctus in eunabulis. Subvenit muneribus,
Nicolae, propera, Nicolae, propera,
Nos fove, nos libera, Nos fove, dos Libera,
Purga cordis scelera. Turga cordis Bcelera.
r>. Ergo festuni colite,
Landes Deo (utile,
Deo benedicite,
Nicolae, propera,
Nos ama, nos libera,
Purga OOrdia scelera.
Cant. iii^. Petri de Medicis Baec. 13. Cod. Laurentian. VI. 29.
133.
1. Nicolae, praesulum 3. Clericorum praesidium,
Gemma, Sion speculum, Nostrum purgatorium,
Tuum rege populum, Tuum rege populura,
Daemones preme, Daemones preme,
Rector, vise saeculum Rector, vise saeculum,
Vitia deme. Vitia deme.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
De sanctu Stepliano.
133.
1. Ortus summi 3. Qui dum j actus
peracto gaudio lapidum patitur
Levitarum Patiensque
resultet concio victor efficitur,
In levitae Stola duplex
Christi solemnio. ei conceditur.
R Eia et eia, R° Eia et eia,
Eia cum gaudio Eia cum gaudio
Proferat haec concio. Proferat haec concio.
2 Hie divino 4. Ergo tanto
repletus flamine regi, qui talia
Primus lavit Suis novit
in agni sanguine largiri praemia,
Stolam suam Benedicat
pro Christi nomine. plebs omnis, eia.
Cant. ms. Petri de Medicis ec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29.
134.
1. Dulces laudes tympano 2 Quem cum vellet vincere
Cum melodis organo Plebs devota Sathanae,
Referentes Domino Ejus sapientiae
Gratulemur Stephano. Nequivit resistere.
R A 3
et E, et I, R° A et E, et I,
Mira virtus Stephani. Mira virtus Stephani.
— 89
135.
Martyr Stepbanus
fuit 3. Quem cum vellet vincere
Primus, postquam Dominus Plebs devota Satanae,
Natus est de virgine, Ejus sapientiae
Quem laudamus hodie. Nequit et resistere.
Mira virtus Stepbani. Mira virtus Stepbani.
136.
De sancto Theodolo.
Deo psallat gloriae 3. Olim in Vallesio
Plebs Vallesiensis, Fuerunt perusti
Seduni, Valeriae Botri, sed petitio
Clerus et burgensis, Praesulis venusti
Pcrquam fulgct bodie Facit, quod ex fluvio
Meritis immensis Sapor exit musti,
In aeterna requie Nam valet oratio
Praesul Sedunensis. Multum viri justi.
Sequent, ms. Bedunenae Baec. II. Cod. Valerian. b. n. add, satc. LS.
Nach str. folgl eine Strophe, die so völlig abgerieben ist. dati dqi fan
1
wenige Worte mehr zu entziffern Bind. Sie begann: Hie M'' Theodoltu, cui
earta missa: im weiteren ist nur aoefa der Name Karolua leserlich, woraus
wenigstens der Inli.ilt der Strophe zu eruieren Ist.
— 90 —
De s. Thoma Cantnariensi.
137.
1. Novus miles sequitur 2. Opus erat medico
Viani novi regis, Mundo morienti
Bonus pastor patitur Et gregi Dominico
Pro salute gregis, Pastore prudenti;
Thomas agni sanguine Sanguis Thoraae raedici
Lavat stolae geminae Mundi paralytici
Purpuram rubentem ;
Vulnera sanavit,
Kes est satis evidens, Clamat grex dominicus,
Quod illustrat occidens Quod Anglorum medicus
Totum orientem. Mundum renovavit.
138.
Christi miles 3. Passum Thomas
Christo commilitat, compassus sequitur,
Christum sequens Passu firmo
Christo cohahitat. Corona capitur.
Christus crucis 4. Ergo fortis
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
III.
MORALES.
130.
De Miseria Hominis.
Homo, considera, 2. Culpa conciperis,
Qualis, quam misera Gemitu nasceris
Sors vitae sit raortalis; Victurus in sudore,
Vita mortifera, Mori compelleris,
Poenae puerpera. Certus, quod moreris,
Mors vera, mors vitalis ;
Incertae mors est horae.
Fomentum est doloris, Momentum est staterae,
Stadium vitae laboris, Dubius, quantum manere
Premit per onera, Potes in prosperis,
Sordet per scelera Qui cito praeteris,
Squaloris et foetoris, Qui foenum es in Höre,
Fermentum est dulcoris, Lamentum est ridere,
Soinniurn, umbra vaporis; Gaudio fletum augere,
Fallit per prospera, Nudus ingrederis,
Trahit ad aspera Nudus egrederis,
Moeroris et stridoris, Egressus cum pavore.
Figmentum est erroris, Portentum, lue gaudere,
Gaudium brevis bonoris, Gaudio coeli carere;
Mordet ut vipera, Cur non corrigeris,
Flebilis vespera Immemor carceris,
Algoris et ardoris. Plectendus a tortoreV
3. Vi de, ne differas,
Vide, ne deseras
Oblitus creatorem,
Culpam dum iteras,
Tuum exasperas
Ingratus redemptorem.
Cur offendis datoremV
Reprimas pravum pudorem,
Turpia corrigas,
Oculis erigas
Ad pium indultorem,
Cur defendis errorem,
Deprimas mentis tumorem,
llumilem -eligas
Vitam, te dirigas
I'cr viam aretiorem,
Dum attendis ultorem,
Redimas te per timoxi m j
Dominum diligas,
Totum te COlligM
Amantis in amorem.
— 94 —
Cod. Londinen. Egerton 274. saec. 13. A. —
Cant. ms. Petri de Medicis
saec. 13. Cod. Laurent. PI. 29. 1. B. —
Cod. Parisin. (ol. S. Albini Ande-
gaven.) 8433. saec. 13. C. —
2, 10 cito peteris A. —
3, 12 Cur defendis da-
torem A. —
3, 15 Vitam quam dirigas C. —
B hat nur die erste Str.; die
Aufschrift giebt A. —
Verfasser des Stückes ist Philippus de Grevia. Ein
Faksimile aus C findet sich bei Leon Gautier, Histoire de la Poesi litur-
gique I, 185.
140.
Cogita. Cogita.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. —
Gehört zur XIII. Abteilung der lls. und mithin vielleicht zu den litterarischen
Erzeugnissen Philipps de Greve.
14».
Cum sit omnis caro focnuin 2. Per aetatum incrementa,
Et post foenuin tiat coenum, liiinio im;i j^i ^ detrimenta
143.
145.
1. labilis 2. Quid igitur
Sortis humanac Status, Aura te popularis,
Egreditur, Quid dignitas,
Ut flos conteritur Quid generositas
Et labitur Extulcril,
Homo labori natus. Ut gravius labaris?
Flens oritur, In laqueos,
Vivendo moritur, Quos tendis, laberis
In prosperia Dum crapnlis
luxu dissolvitnr, Bcortisqne traberia
Cum llatibus Et luxilnis
Fortunae quatitur, opum, quas coogeris
Lux Bubito Illicite,
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
146.
Homo, qui semper moreris, Die, homo, res instabilis,
Qui diffluis quotidie, Die, universa vanitas,
Qui scis, quod heri fueris Tu, cum non sis mutabilis,
Malus et pejor hodie, Sed ipsa mutabilitas,
Cur oculos non aperis, Quid te pulvis sie stabilis,
Quid vitae viam deseris Ac si res esses stabilis?
Et ebrius efliceris Quid te dileetat fragilis
Inanis fumo gloriae? Carnis et vitae vilitas?
— 99
117.
1. Non sint vobis cura Omnis praelatura
Tcmporis futura, Est agri eultura,
Quando senex moritur Date, vobis dabitur,
Infans rursus oritur, Dum corpus corrumpitur,
Talis est natura. Sic docet scriptum.
Heu, quid diligitur Conforta nos igitur,
Haec res transitura, Mater Dei pura,
Cujus cito carpitur Contra nos arguitur
Status et statura? Quaestione dura.
2. Omnis ereatura Praecellens o figura,
Congregando plura, Tolle noscitura,
Timeo, quod perditur, Quia per te solvitur
Vae regno, quod regitur Omne, quod delinquitur,
Per infantis jura. virgo mater, cura;
Simonia colitur Finis vitac cernitur,
Jara sine mensura, Da gaudia futura,
Si est, sicut dicitur, Vitam, (piac non tollitur,
Nulla gens secura. In qua bona plura.
Cod. S. Ploriani XI 71. ss 14. 4, 9 bona Iura.
118.
1. Homo, cur degeneras, 2. Quid proderit, si feecrit
Cur Christum persequeris, Te fortuna divitem,
Per quem prius fueras Cum fragilem et labilem
Redemptus ab inferis? Vitae vides limitem ?
Miser, non consideras, Considera, quid prospera
Quod cinis es et cris? Prodcrunt divitibus,
Praevideas, Cum gaudia
Ne pereas Coelestia
Sub inferni latebris, Amiserunl pro opibus,
Ama Deum, Nee erogant,
Qui te mim Seil deroganl
l'jccii de tenebris. Ntnlis et pauperibu
Cant. ms. Petri de Medicia laec 18. Laurentian. PL 29.
Cod. I
Ob 'las Lied mit diesen /.wci Strophen /. u Ende, oder "ii wir mm n Toi i
io
haben, ist zweifelhaft.
— 100 —
149.
Vanitas vanitatum 2. Cur eaeca cor avarum
Et omnia vanitas, Distrahit ambitioV
Sed nostra sie malignitas Nescis, quod aquisitio
Cor habet induratum, Tibi divitiarum
Ut verbum seminatum Finis miseriarum
Suffocet mox cupiditas Non crit sed mutatioV
Operum et dignitatum, Quodsi habere parum
Licet sit nobis ratum. Est tibi tarn amarum,
Quam sit acerba proprio Vide, quid habent nimiae
Judicio Divitiae
Conditio Quotidie
Magnatum, Rixarum
Qui majori discrimine Propter tormenta propriae
Quam crimine Familiae
Et jugibus Et sauciae
Merentur cruciatibus Flagellum conscientiac,
Aeternum cruciatum. Quae est summa poenarum.
3. nondum intellecta
Nobis Dei munera,
Cur, cum avertant prospera
Multos a via reeta,
Paupertas, praeelecta
Christo, nobis est aspera?
Sed vanis mens illecta,
Disce tarnen et speeta,
Paupertatis quam dulcia
Sint otia
Pecunia
Neglecta,
Cum pauper expeditius
Et promptius
Ad bravium
Sarcina temporalium
Herum currat abjeeta.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PL 29. 1.
150.
Scribere proposui 2. Vita brevis breviter
de contemptu mundano, in brevi finietur,
Jam est hora surgere Mors venit velociter
de mortis somno vano, et neminem veretur,
Zizaniam spernere Cunctaque mors perimit
sumpto virtutis glano. et nulli miseretur.
Surge, surge, vigila, Surge, surge, vigila,
semper esto paratus semper esto paratus.
- 101 —
Ubi sunt, qui ante nos Hoc in mundo nascitur
in hoc mundo vixere, vir omnis cum moerore,
Venies ad tumulos, Atquc vita ducitur
si vis eos quaerere, humana cum labore,
Cinerea et vermes sunt, Post extremum clauditur
carnes computruere. cum funeris dolore.
Surge, surge, vigila, Surge, surge, vigila,
semper esto paratus. semper esto paratus.
151.
1. Scribere proposui 3. Nisi conversus fueris
de contemptu mundano, Et sicut puer factus
Ut degentes saeculi Et vitam mutaveris
Non muleentur inano, In meliorcs actus,
.Tarn est hora surgere Int rare non poteris
A somno mortis pravo. Regnum Dei beatus.
Ad mortem festinamus, Ad mortem festinamus,
Peccare desistamus. Peccare desistamus.
153.
Fortuna quam sit liiutabilis.
varium 2. Aedificat
Fortunae lubricum, Fortuna, diruit,
Dans dubium Nunc abdicat,
Tribunal judicurn, Quos prius coluit,
5. Nil gratius
Fortunae gratia,
Nil dulcius
Inter baec dulcia,
Si gloria,
Si staret longius ;
Sed labitur
Ut olus mareidum
Et sequitur
Agrum nunc Horidum,
Quem aridum
Cras cernes; igitur
Improprium
Non edo canticum
In varium
Fortunae lubricum.
U. — ii Quam petere C.
•'!, —
8, 10 Rotae sublimia ('. - 3, 11 Et gravi ua
C. — 8, 12 ruere C. —
3, 18 Bqq. lauten in C mit schlechtem, beziehungsweise
mangelndem Reim und fehlende Cäsur:
< »rnnis qui Be exaltal hodie,
Cras humiliabitur misere.
4, '•) Cur proelio C. — 4, 4 Troja jam nobilis <
'. I, 6 Jacel incendio C. —
1, 8 Romani gratiam C. Btr. 5 fehlt C. — A giebl die Aufschrift: l><
inultitiidini' fortunae.
— 104 -
153.
Quod in rebus prosperis non sit gloriandum.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. l::. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
Exhortatio ad Poenitentiam.
154.
Ad cor tuum convertere, conditio misera,
Conditionis miserae Considera, quam aspera
Homo, cur spernis vivere? Sit haec mors altera
vita,
Cur dedicas te vitiis, Quae sie immutat statum !
155.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. — 3, 7
totus es. —3, 8 De sinuus (sie).
156.
157.
Cant. ms. Petri de Medicis saec 13. Cod. Laurentiaii. PI. 29. 1. — 2, 3
nie fehlt.
159.
Ut a peccatis nostris convertamur.
Leniter ex merito 3. Poenis nostris totiens
Ferendum, quod patimur, Divina compatitur
Mcremur ex debito Clementia, quotiens
Poenas, quibus subdimur, Ferox esse cogitur;
Quia, dum deserimur Dolet et irascitur,
Deserentes Dominum Quia poenam irrogat,
Nee ad cor convertimur Et, qui .juste patitur,
Mole pressi criminum, D'ascenti derogat,
Poenae poenam addimus, Vice versa supplicat,
Longa reste trahimus Qui damnandum judicat,
Peccatum implicituni Ad poenas improperat,
A peccato genitum. Judicem exasperat.
Omne in praeeipiti 4. Pocna dolenda venit,
Cursu stetit Vitium Quac venit immerita,
Omne genus vetiti Quam nec culp;i praeveuit,
Prodiit in medium. Ncc pracceduut merita,
Subiit exsilium Wrum nos, qui vetita
Actus omnis licitus, Non verentea Bequimor,
Et suuni officium Poena non indebita
Exercet inhibitus; Jure <|ui percellimar,
Ob hoc ira Domini Per li;is poenas annaas
Comminatur homini, Vitemos perpetnas;
Poenas dolens reserat, Gaadeamns oorripi
Ut peccantem conterat. EiXspectantea reoipi
— 108 —
A patre, qui corrigit
Filium, quem diligit,
Castigato genito
Leviter ex merito.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. LA. —
Cod. Oxonien. Rawlinson C 510 saec. 13. B. —
Cod. Guelfenbyteran. Helm-
stadien. 628. saec. 13. C (daraus Milchsack 167). —
BC haben beide nur drei
Strophen; fassen wir die acht ersten Zeilen als Stollen, die vier letzten als
Abgesang, so hat die letzte Strophe, wie so oft, doppelten Abgesang. B —
giebt die Aufschrift.
160.
R° Canticura laetitiae
Vertens in lamenta
Cano poenitentiae
Lugens monimenta.
161.
5. Cum animadvertitur,
Dum in carne vivitur,
Quid a nobis agitur,
Nihil si quis igitur
Katione regitur,
Cum animadvertitur.
10*i.
163.
164.
1. Tetigit nie Dominus, 3. Urc, quod est lividum,
Tangere qui novit, Seca, quod est morbidum
Foris tangens protinus Infundcndo thura,
Totum mc commovit; Dele, quod est foetidum,
Est nam tactus Domini Lava, quod est sordidum
Tactus pietatis, Maternali cura,
Qui dat plcnam homini Sicca, quod est fluidum,
Limam pro peccatis. Tolle, quod est horridum
Totum cum mensura.
Tange, pietatis pater, Sum debilis,
Tange nie et ter et quater. Sum flebilis,
Modo sis propitius; Pie intaere,
Tange carnem, tange ossa, Sum fragilis,
Pone nio, si vis, in fossa, Sum labilis,
Tantuni sis propilius ;
Certe Bic est vero,
Fac ut lila, (juae sunt grossa, Sum gracilis,
Ei quae alta, fac sub fossa, Sum lictilis,
166.
Discernere, Rediero,
Falso fallor opere, Nee a verbo aspero
Bravium si spero Liberum me feci,
Me virtutum metere, Scrvus si serviero
Vitia dum sero. Vitiorum faeci.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. enthält
nur die erste Strophe des Liedes; die weiteren sind ergänzt aus Carm. Burana
8 sq. B. —
2, 4 sq. Verum penitus a falso B. —
5, 2 sq. Dianae quid B.
167.
De triplici ininiico nos infestante.
168.
Altercatio cordis et oculi.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. 3, —
7— 11 stehen in der Hs. hinter Str. 4. Dafs sie umzustellen sind, scheint
nicht blofs das Versmafs, sondern auch der Inhalt nahezulegen. Das Lied
ist uns nicht uuter dem Namen Philipps de Greve überliefert; dennoch trage
ich kein Bedenken, ihn als den Autor zu bezeichnen, so sehr zeigen Inhalt
und Form das ihm eigene Gepräge.
170.
Disputatio meuibrorum.
4a. Nares dicit: cur explores 4b. Lingua fatur: quid doctrina
Cibi fumos et vapores? Mihi confertV dapes, vina,
A te frustra discernuntur, Ista mihi non parantur,
Quae per ventrem confun- Cuncta ventri comparan-
duntur, tur,
Ventris immun ditia Licet per me transeant,
Corrumpuntur omnia, Parum tarnen recreant,
Odor transit in foetores. Hie eiborum officina.
15a. Ilacc sub typo mysterii 15b. Cujus sunt actus varii,
Sub uno Christo capite Necessitatis debitae,
Gcruntur in ecelesia, Divcrsa sunt officia.
L6a. Hie est auris, hie oculus, 16b. Cujus tanta Bit Caritas,
Lingua, manus, pes ceteri, Uf nihil ei proprium,
Princcps communis bajulus Sed sil nt servus nimmim,
Communi vacans operi Ut sie servetur anitas,
Ventris habet officium. Dum rependil obsequium,
171.
De Pusrna Vitiorum.
De necessitate gratiae.
173.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. —
2, 4 hostis invidiae. — 2, 6 Quin demum Hs., gegen Keim und Silbenzalil.
173.
1. Vcritas veritatum, 2. Omuia sub peccato
Via, vita, veritas, Clausit Adae meritum,
Per veritatis semilas Dum pronior in vetitum
Eliininans peccatum, Non paruit mandato,
Te verbum incarnatum De statu trabeato
Clamant fides, spes, Caritas, Nos dedit in interitum,
Cant. ms. Petri de bfedicia saec. LS. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
177.
Canticum sponsae depromtum ex Cantico caiiticorum.
179.
De Fi de et Veritate.
180.
(jiiod veritas odiam pariat.
Caiit, ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentiaa. PI. 29. 1. 12
De solent.
181.
De Veritate exsnle.
vox prohetica,
Nathan, praedica,
Culpa Davidica
Pate! nun modical
hii.it Nathan: non clamabo
Neque David planctum dabo,
Cum sit Christi rapta vestis,
Contra Cliiistuin Christus testis:
Vae, \ar vobis, ujpocritae,
<}\w culicem colatis,
Quac Caesaris sunt, reddite,
Ut Christo serviatis,
— 126 —
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. LA. —
Trop. ms. saec. 13. Cod. Stuttgartien. HB. I Asc. 95. B. —
Cod. Guelfen-
byteran. Helmstadien. 628. saec. 13. C. —
Cant. ms. Toletanuin s;iw. 13.
Cod. Matriten. Tolet. 930 (33-23). D. —
Cod. Guelfenbyterän. Heimstadien.
1099. saec. 13. E. —
CD haben nur die erste Strophe, B die erste und zweite,
zwischen welche es zwei Strophen des Liedes Bulla fulminante einschiebt. —
1, 3 Die cara B. —
2, 3 Qui me B. —
2, 7 und 8 umgestellt B. - 2, 9
Ploro A. —2, 10 Quem duplex. —
Das Lied ist wohl zweifellos von Phi-
lippus de Grevia, wenn es auch in der Egertou Hs. sich nicht findet. Cfr.
Milchsack 162; Carm. Bur. 51 (Str. 1 und 2) und 52 (Str. 3).
183.
De ( uria Romaiiii.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cod. Londinen. Egerton 274. saec. 13. B. —
Trop. ms. saec. 13. Cod. Stutt-
gartien. HB. I Asc. 95. C. 1, 5— opprimitur C. —
2, 6 Pluteus B.
—
2, 10 Ni fehlt C. —
Str. 2 fehlt C. —
3, 5 tuis literis fehlt C. 3, 9 —
Tarnen exspeetaveris C. —
4, 2 Dampuem A, für Dauaen. —
4, 11 Mobil
justus A. —Str. 1 Carm. Bur. 51 die übrigen 52.
, —
Verfasser Philippus
de Grevia.
— 127
184.
I.
3. De superbia VII.
Livor, odia,
1. Nulli custodiae,
Tria vitia
Familiae sed nimiae
Trabunt omnia.
Student, laseiviae
Cum ingluvie,
IV.
Procurandae cuti.
1. Latet dubie 2. Non stant in acie
Malitiae ferbura A facie, contrariae
Zeli specie, Cedunt potentiae,
Fraus, calumniae Patientiae
Justitiae figura, Scuto destituti.
2. Tristis facie 3. Nihil eximiae
Vultus macie Cönstantiae, sed propriac,
Hypocrisis pictura, Timent ignaviae,
Plus peeuniae
3. Amicitiae
Student quam saluti.
Sub effigie
Nequitiae structura.
VIII.
V. 1. Prece, pretio
Fit intrusio,
1. Jam praelati sunt Pilati,
Judae successores,
Nam praelatio
Venditur,
Pium rati, Christum pati,
Emitur,
Caiphae fautores.
Nee officio
2. Dum cognati praebendati Pudor est abuti.
Surgunt ad lionores,
2. Cleri concio
Pulsant dati paupertati
Ac religio
Ostia doctores.
Fit opprobrio,
3. Literati spe fraudati Sternitur,
Egent post labores, Spernitur,
Probitati ac aetati Privilegio
Desunt provisores. Dato servituti.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. IM. 29. 1. A. —
Cod. Londinen. Bgerton 274. saec. L3. B. —
II 2, 'A dejeetio A. III 2, — I
185.
186.
Caut. ms. Putri de Medicis sacc 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
188.
1. In mundo degentium 3. Indulgentes plurimi
Multi sunt errores. Cibo delicato,
Multiplex afrlictio Toto nisu serviunt
Et corrupti mores, Ventri dilatato,
Matruni parientium Vivunt sine regula
Varii dolores, Ut pecus in prato,
Nutrices tolerant Est quibus in solo
fortuna urgente dolores. vivendi causa palato.
2. Proniores hominum 4. Terrarom possessio,
Sunt ad mala mentes, sacci magnitudo,
Quas divellunt undique Quibns visa fuerit
Peccatorum sentes, magna celsitudo,
Carnis petulantia, Rcrum sugunt copiam
Quos facil amentes, De fortunac ludo,
Sentit adhuc proles, Non missura cutcm
(piod commisere parentes. plcna cruorc liirudo.
,4
Cod. Palat. Vindubouen. (<>1. Campen ) SS.">. sacc. /in.
189.
Mundus cclipsim patitur Ira militat cum
Decoris et honoris, suis appendieiis,
Flos castitatis labitur, Gula regnat nunc
Laus cxsulat pudoris, potenter cum vitiis,
190.
De «Ullis Monachis.
191.
De Stabilitate.
193.
De Vitiis Curialium.
193.
De Ornamentis Ecclesiae.
194.
Do Dijrnitate Sacerdotnm.
195.
Festucam in alia,
Non trabem in propria
Papilla enratis.
Str. 4 fehlt B, steht an zweiter Stelle C. — Cfr. Milchsack 173. — Die Über-
schrift bietet A.
In Laudeni I'raesulis.
196.
Menüs
fugat a limine 1). Quia nee metu l'iangitur,
Fastus omnis rubiginem Ncc favorc, nee pretio,
Et in poenae libramine Cuiii soli sibi creditur
Serval liunc juris ordinem, Pastoria assignatio,
Quod dum pensat in homioe Virtus, non genus quaeritur.
Conditoris imaginem, Non census, sed religio,
Ex innata dulccdinc Nee ab eo praeficitar
Ciira jus punii hominem. \isi dignas oftieio.
Cant. ms. Petri de Medieis saec. 1:!. Cod. I.aui nitian. l'l. 29 1
— 138 -
197.
1. Ad honores et onera 2. Flos hie et forma praesulum
Corde promptum et corpore Membrum ad instar capitis,
Praesulem, plebs, considera, Virgam gestans et baculum
Virtutis septum robore ;
Pie praefertur subditis,
Vi tarn ducens sobriam Qui praelatus, non elatus
Honestatis est speculum, Se ministrum, non magistrum
Miram cujus constantiam Considerat,
Miretur omne saeculum, Qui ut bonus sit patronus,
Quem praeornatum moribus Plus prodesse quam praeesse
Diligendum praeeligant Desiderat,
Pusilli cum majoribus, Et siequoeunque graditur,
Cum pauci gressus dirigant Agnum gradatim sequitur,
Ad honores et onera. Flos hie et forma praesulum,
3. Tali tantoque praesule
Felix laetetur civitas,
Immo laetentur infulae,
Quarum per ipsum dignitas
Perscverat inconeussa,
Cleri nee non humilitas
Ad doctoris tanti jussa
Caput inclinet ferulae,
Manum et mentem porrigens,
Se felicem intelligens
Tali tantoque praesule.
198.
Soli nitorem, aequori Columbae simplicitas
Pugillum addo laticis, Fei horret malitiae
Lymphis bumorem, robori Turturis et castitas
Frondes adjungo silicis, Foetorem luxuriae,
Dum praesuli, Et veritas immeritum
Qui saeculi Mendacem odit spiritum,
Nostri noctem illuminat, Sic decertat cum vitiis
199.
Ad Coufessionem Episcopi.
Cant. ms. Petri de Medicia saee. 18. ('"'I- Laurentian. PI. 29. 1. A.
Cant. ms. Toletanum saec. 18. Cod. Matritefc. Tolet. 980(88 23). I'..— Cod.
Quelfenbyteran. Helmstadien. 628. Baec. 28. ('. Aus letzterem bei Milch*
Back 1^'J s(|i|., aiicr in drei Lieder aufgelöst. Dafs wir es nur mit einem
Liede zu thun haben, beweisl der Umstand, dafs der Schluss des <;.
mit dem Anfange des Liedes gleichlautend ist. Die b-Strophen fehlen Alt.
die ungeraden finden sich auch Carm. Bur. p. 12 sq. 3a, 5 lac <.,> 1
De Admonitione Praelatoruin.
301.
Cant. ms. Petri de Medieis saec. 18. Cod. Laurentian. PI. 2'.». 1. —
3, 6 que fehlt.
- 142
303.
Lamentatio.
Trop. ms. saec. 13. Cod. Sluttgartien. HB. I Asc. 95. Dies ist eiu
richtiges Yagantcnlied vgl. 6, 1 sq.
;
—
6, 4 Super filios.
303.
1. Deduc, Sion, uberrimas Tui seeptrum imperii,
Vclut torrentem lacrimas, Fures et furum socii
Nam qui pro tuis patribus Turbato rerum ordine
Nati sunt tibi tilii, Abutuntur regimine
Quorum dedisti manibus Pastoralis offieii.
— 143 —
2. Ad corpus infirmitas 3. Vide, Dcus ultionum.
Capitis descendit, Vide videns omnia,
Singulosque gravitas Quod spelunca vispilonuni
Artus apprehendit, Facta est ecelesia,
Refrigescit Caritas Quod in templum Saloraonis
Nee jam se extendit \'c
>
nit prineeps Babylonis
Ad amorem proximi, Et excelsum sibi thronura
Nain videmus opprimi Posuit in raedio ;
301.
1. Quo me vertam nescio. -1. Eii cedit in contrarium,
Dum stricto judicio Nam sanguisugae filiac
Praelatos cirenmfero, Visus caecant sublimium,
Dum pondero
vi it utes Mentes captivant hodie,
Patrum modernorum, Sunt eorum supplicium
Tanta subit raritas, Cura, metus, vigiliae
Quod vix unum veritas Praeter laborum taeilium
Probat meritorum. Et vernies conscientiae.
2. In praelatos rciluit, 5. Terrae, maris, aeris
Quod a Koma dctfuit. Cum metus evaseris
Romanis adscribitur, Et re salva fueris
Quod Komae connascitar Ereptis angustiis,
In eis natura, Ex quo Homam veneiis,
Notuni est de singulis, Nisi tc nudaveris,
Quod mens est in loculis Vix absolvi poteris
Et in quaestu cura. Guriae naufragiia
3. si Koma respicerel I). Simon cubal jamiis,
'
Patram suorum merita, Spem praoeidens vacui .
206.
Veritas, Ponderat,
Duplex est malitia Nisi trahat Lachesis,
Simulata aequitas. Clotho frustra ponderat,
— 145
9. Simoniae laqaeura,
Spoliorum puteam,
Falsitatis Proteum
Fugitc
Ncc talentum plumbeum
Auro plus appendite.
Cod. Londinen. Egerton saec. 274. saec. 13. A. Cod. Parisin. fol. —
S. Alhini Andegaven 8433. saec. 13. B. —
Cant. ms. Petri de Medicis
—
)
s.n r. 13. Cod. Laurent. PI. 29. 1. C. I! hat andere Strophenfolge, näm-
lich 1. 3. 2. 8. 5. 9. 4. 6. 7; C hat nur Str. 1. 2, 3 militiae A. 8,-5 — —
Clotho parum properat B. —
A führt, das Gedicht unter den Dictamina des
Philippas de Grevia auf, und 13 fol. 13b schreibt: Unde Philippus, cancellarius
Parisiensis, in prosa, quam fecit: „Mundus a munditia dictus per contraria" etc.
Cfr. Haureau, Notices et Extraits I, 369.
207.
1. Licet aeger cum aegrotis, 5. In diebus juventutis
Et ignotus cum ignotis, Timent annos senectutis,
Fungar tarnen vice cotis, Ne ut forma destitutis
Jus usurpans sacerdotis. Desit eis splendor cutis,
Flete, Sion tiliae, Et dum quaerunt medium,
Pracsides ecclesiae Vcrgunt in contra rium,
Imitantur hodie Fallit enim Vitium
Christum a remotis. Specie virtutis.
2. Jacet ordo clericalis Ut jam loquar inamoenum,
In respectu laicalis, Sanctum chrisma datur venum,
Sponsa Christi tit mcrcalis, Juvenantur corda senum
Generosa generalis, Nee refrenant motus renum,
Vencunt altaria, Senes et decrepiti
Venit cucliaristia, Quasi modo geniti
Cum sit nugatoria Nectaris illiciti
Gratia venalis, Hauriunt venenum.
r
3, 7 Templum A.
—
5, 3 Nee A. —
5, 8 Species A. — 2 vicem A.
9,
208.
II.
209.
1. Heu, quo progreditur 3 In pontitieibus
praevaricatio, Regnant carnitices,
Virtus subtrahitur In carnifieibus
A sanetuario, Insunt pontifices,
Jam novo traditur Cum sacerdotibus
Christus practorio, Depilant vertices.
Cum Petrus utitur Et in abbatibus
Pilati gladio. Abbatant simplices
2. In loco praesulum 4. Cum Christi tunica
Pilatant consulcs, Partita scinditur,
Cum facta consulum Ovis dominica
Usurpent pracsulcs, Lupis exponitur,
Adorant vitulum, Et apostolica
Proscribunt exsulcs, Navis subvertitur.
Propinant poculum, Immo piratica
Quo, Christ e, proeul es. Puppis efficitur.
Cod. Oxonicn. Rawlinson C 510 sacc. 13. A. Cant. ms. Petri de Medicis
saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. B. - B hat nur rlie zwei erstei Str.
2, 1 In locis B. —
A überschreibt das Li ed De pontifieibus officiu i) suum
:
usurpantibus.
810.
1. Vehemcns indignatio 2. Altcrno profectui
Pacem perturbat spiritus, Student vice mutui,
Bilem ciet religio, Vcl favore divituin
Quam simultas et ambitus Non discernunt meritum
Sic decolorant hodie, Nee est gratis datum,
Quod fidei doctores Quod affectum distrahit
lmpudenter ecclesiae El ex dantia contrahil
Dcglutiunt honores. Vitio rcatum.
3. Exploranl sedulo,
Qoia praesul titulo
Majori gaudeat,
Cui mors immineal
Morbo vel aenio,
Ut c vestigio
Uli Buccedere
Sumopere laboreut.
Cant ms. Petri de Medicis saec. !•'•. <"<l. Laurentian PI. '-!'.•. 1
10*
— 148 —
»11.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A.
Cod. Gnelfenbyteran. Helmstadien. 628. saec. 13. B. 1, 2 Vae vobis B. —
B hat nur Str. 1. 3. 5. —
Cfr. Milehsack 207.
313.
(auf. ms. Petri de Medicia saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cod. Oxonien. Rawlinson C 510. saec. 13. B. —
Cod. Guelfenbyteran. Helm-
stadien. 028. saec 13. C. —
Str. 1 fehlt. A. Str. 2 fehlt C. —
K fehlt —
A. — Str. 4 fehlt C. —
Cfr. Milchsack 163.
213.
De Haeresiis.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
211.
De Malo Peccuniac.
B. — 2, 1 scire proderit B. —
4, 4 bursas A. —
4, 8 sq. umgestellt A.
—
C hat nur eine (die erste) Strophe. —
A überschreibt das Lied De effectu :
numdanae peccuniae.
215.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A.
Cod. Oxonien. Rawlinson C. 510. saec. 13. B. —
3, 5 proficitur B.
— 151 -
216.
curas hominum, 2. Ab aula principis,
Quas curat curia, Si nihilhabeas,
quorum studia Oportet abeas,
Non habent terminum, Spem vanam concipis,
Talium si tidem Tenuis fortuna,
Incurreret, Omnimoda
Desereret Ad commoda
Pylades Atridem, Hominum mens una;
Alter enim Theseus A quo nihil emungitur,
Suum fastidit Thesea, Opus perdit et operam,
Ubi regnat Protheus Quod habenti dabitur,
Et fati ludit alea. Tenent omnes ad literam.
3 In lucrum vertitur
Censurae levitas,
Fracta securitas
Uanti remittitur,
Explicas decreta
Ad libitum,
Si sonitum
Dederit moneta;
Plenis aere sacculis
Rei poena minuitur,
Locum die a loculis
Unde, locus si quaeritur.
Cant ms. Petri <!<• Medicis saue. 13. Cod. Laurciitian. PI. 29. 1
De Simoiiia.
ai-y.
218.
Qui seminant in loculis Beati, qui esuriunt
Per dandi frequens mutuum, Et arcessito Simone
Redituum Pro mammone
Gaudebunt de manipulis, Quaestum, praebendas rapiunt,
Nummus nunquam examinat, Qui dat, est potens omnium
Quos ordinat, Per medium,
Non enim servit numini, Et quia mundus eligit,
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
319.
Diogenis cnm Aristippo Dialogus.
prius A, id primum B. —
3b, 5 Potentum B. —
3b, (> Gaudenl a fehlt B,
eonvictu pari B. —
8b, 7 Debes tibi conformari B. 3b, s In Fehlt A .
aao.
1. Omnes audiatis, 2. Allegatia ita,
Trop. ms. saec. 13. Cod. Stuttgartien. HB. I Asc. 95. Nach 2 , 2
ein eigentliches Vagantenlied.
»81.
333.
1. Qui sub Dione militas, 2. Qui laboras sub Venerc,
Die, quaeso, quae utilitas, Tuo discussus opere
Quis inde surgit fructus V Finemque meditare,
Est fallax jueunditas, Ut valeas discernere,
Quam et dierum paucitas Quam sit amarum temere
Jugisque claudit luctus, Amari vel amare.
Doloris in absynthium Fies, rides, salis, aestuas,
Commutans mel Venerium Diffidis, speras, fluetuas,
Virusque voluptatum Mutabilis ignoras,
Aeternum in supplicium Quid velis quidve renuas.
Leneque lenocinium Inter curas continuas
In poenae gravitatem. Contendis et laboras.
— 157 —
3. Ad liacc intendens cogita
Quod ad radicem posita
Sit arboris sccuris,
Quod vitae brcvis orbita,
Quod mors incumbit subita
Nocturni moro iuris,
Et, dum licet, excutere
De voluptatum pulvere,
De jugo servitutis,
Ut vitiorum pondere
Calcato curras libere
Ad bravium salutis.
324.
2, 11 tonuit B. —
2, 13 Minus solvit B. —
2, 14 Qui magis B. 3, — •">
Preditatus B. —
3, 6 Qui predatus B. —
3, 7 Famam titulum B. 3, 9 —
Ridet proprium B. —
Cfr. Milchsack 178 sq. —
A überschreibt: De eo, qui
lavat laterem.
225.
31 un das ad luxuriam hortatar.
236.
De Virtatibus Cardinalibus.
Cod. Guelfenbyteran. Helmstadien. 628. saec. 13. I!. B hat nur 2 Strophen. —
In den beiden ersten Strophen reimen die sich entsprechenden Zeilen. Da
Nr. keine Keime aufweist, ist zu vermuten, dafs mindestens eine weitere
'-\
337.
De Prole ingeniia e I ndulteriiia.
4, 4 Lies Keviviscunt?
i »8.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cod. Guelfenbyteran. Helmstadien. 628. saec 13. B. 1, 3 Quicquid B; —
cur det A. — 2, 7 potestas plurima. —
2, 8 proficit B. Str. 3 fehlt A. — —
Str. 4 fehlt B. —
Cfr. Milchsack 180 sq.
339.
Fas et nefas ambulant 3. Vultu licet hilari,
fere passu pari, verbo licet blando,
Prodigus non redimit Sis aequalis omnibus,
Vitium avari, unum tarnen mando:
Virtus temperantia Si vis recte gloriam
quadam singulari promereri dando,
Debet medium Primum videas
Ad utrumque Vitium Granum iuter paleas,
Caute contemplari. Cui des et quando.
Si legisse memoras 4. Dare, non ut convenit,
ethicam Catonis, Non est a virtute,
In qua scriptum legitur Bonum est seeundum quid,
ambula cum bonis, sed non absolute,
Cum ad dandi gloriam Digne dare poteris
animum disponis, et raereri tute
Supra cetera Famam muneris,
Primum hoc considera, Si me prius noveris
Quis sit dignus donis. Intus et in cute.
5. Si prudenter triticum
paleis emundas,
Famam emis munere,
sed caveto, cum das,
Largitatis oleum
male ne effundas,
In te glorior,
Quia Codro codrior
Omnibus abundas.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A.
—
Carmina Burana p. 2. B. —
1, 2 Passu fere B. —
2, 6 Assumi disponis
A. — 2, 7 Intra cetera B. —
Str. 3 u. 4 umgestellt B. 4, 4 Et non ab- —
solute B. — 4, 5 Dare dignis poteris B. —
4, 7 munere A. 5, 7 Mihi —
glorior A.
— 161 —
»30.
De A Hin m conditione.
Artiuin dignitas, Qui nunc infantiuni
quae primum viguit, more balbutiunt
Modernae vitio Et vulgi digito
doctrinae viluit, monstrari cupiunt,
Quae tot iuvolucris Colantes culicem
vorborum diftiuit, camelum glutiunt,
Tot circuit, Quae nesciunt ,
Cant. ms. Petri de Medicis sacc. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cod. Guelfenbyteran. Helmstadien. 628. saec. 13. B. —
Cfr. Milchsack 173.
•-5:11.
Damnum , Christi,
Longus Cedar incola,
• Surge, vide,
Ne de fide
Reprob eris frivol a,
Sudat martyr in agone
Spe mercedis et coronae,
Derelicta Babilone
Pugna
Pro coelesti regione,
Aqua vitae te componc
Pugna.
33».
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. IM. 29.
333.
1. Nomon a solemnibus 2. Haec urbs nobilissima
traxit Solemuiacum, prima regem habuit,
Solemnizent igitur In bac urbe maxiina
omnes praeter monaclium, Domino complacuit,
Qui sibi virilia In hac propter hominem
resceavit serra cum, crucitigi voluit,
Ilic illum excipimus Ilic super apostolos
quasi daemoniacum, spiritus intonuit.
Ipse solus lugeat
ivus apud Aeacum.
Exsultemus et laetemur, Urbs insignis, ad quam ignis
Canticum laetitiae, Venit annis singulis,
Ac reddaraus, qnas debemus, Quo monstratur, quod amatur
Laudes regi gloriae, Omnibus in saeculis,
Qui salvavit urbem David Ilonoranda, frequentanda
A paganis liodic. Uegibus in populis.
R° Fesium agitur, R' Festum agitur,
Dies recolitur, Dies recolitur,
In qua Dagon i'rangilur In qua Dagon frangitur
Et Amalcc vincitur, El Amalec vincitur,
Natus Agar pcllitur, Natus Agar pellitur,
Jerusalem eripitur, Jerusalem eripitur,
Christianis redditur, < luistianis redditur,
Diem colamus igitur. Diem colamas igitur.
De Excidio Hierosolymae.
334.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. —
Die Handschrift enthält über denselben Gegenstand noch ein anderes Lied,
von dem indes nur eine Strophe vorhanden:
Venit Jesus in propria,
Quem sui non recipiunt,
In Dei patrimonia
Perversae gentes saeviunt,
Diis alienis ostia
Salomonis aperiunt
Et saltare daemonia
Per templum Dei faciunt;
Sion, Judaeae gloria,
Fit pomorum custodia,
Ejus amici fugiunt,
Nee alieni veniunt
Ad sepulchri solemnia.
— 165 —
»35.
3. Ecce, sanctuarium
Nostrum profanatur,
Mariae praesepium
Prave spoliatur,
Gloriosa Domina
Sua clausit limina
In Aegyptum fugiens
In praesepe pariens
Nunc est denudata.
Mater salvatoris,
Quibus clamant labiis:
Alma redcmptoris.
Cant. ins. Petri de Medicis Baec. 13. Cod. Laurentiaii PI. 29. 1.
236.
337.
De Bello sacro contra Albiffenses.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
IV.
V AR I A E.
£38.
De clavo Christi.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. —
Bezieht sich auf den Verlust des hl. Nagels von Saint- Denis 1233.
989.
Planctns Samsnnis.
Et combussi segetes
9. Die mihi, bacissime,
agricolarum.
Victorum fortissime,
4. Mille rupi vincula,
Ubi polles viribus
Propter te, juvencula, Prae eunetis mortalibus V
Feci tot miracula, Ubi vires corporis,
Post in solitudine Ubi robur pectoris V
Gravi fortitudine Utrum divo numine
Magna multitudine
Praevales an carmineV
Constipati veniunt,
10. Si nerveis fustibus
Capere me cupiuut,
Vinciar aut restibus
Pauci vix effugiunt.
Circumplexis crinibus
Circumdor ab hostibus
Et armis et fustibus.
Cum linteo,
I et e, a et o,
18.Quando festa veniunt,
Hostem victum teneo.
Ludere me facinnt;
Crines creverunt,
15. Idomaei, Gebusei Vires venerunt.
Veniunt,
19. Dies festus aderat
Gergesaei, Pheresei
Capiunt,
Et senatus sederat,
Philistei verberant.
More dicunt solito:
Nobis ludos facito,
Plaude.
1 6. Orbavcrunt me luminc
Consccratum crimine, 20. Ludens ludebam,
Tanto perit fulmine, Lugebam lugens,
Qui se credit feminae. Columnam arripui,
Totam domum subrui,
17. Nolunt mihi Fere tria milia
Nolunt mihi parcere, Observabant atria.
Crucior, vincior, Pro tali victoria
Morior in carcere. Samson sit in gloria.
Trop. ms. saec. 13. Cod. Stuttgartien. IIB. I Asc. 95. — 4, 12 lies totis
nisibus? —
9, 1 lies carissimeV
De s. Gaillelmo Bituricensi.
340.
Cant. ms. Petri de Medieis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cod. Guelfenbyteran. Helm Stadien. 628. saec. 13. B. —
Str. 2 fehlt B. —
3, 5 regreditur B. — Str. 4 fehlt B. —
4, 5 Cum mundo A. —
Das Lied
feiert den Erzbischof Wilhelm von Bourges, f den 10. Januar 1209.
341.
1. Regi regum omnium 2. Praesul venerabilis
Grates ago gratiae, Et dignus memoria,
Qui Bituricensium Pius, castus, humilis,
Providit ecclesiae Disponens per omnia
Pastorem egregium, Sequi Christum, mundum istum
Qui pavit egregie Fugit et coelestia
Gregem oberrantium Concupivit et ambivit
A via justitiae. Sobrie mens sobria.
3. Vita justi gloriosa,
Ut moro esset pretiosa
Apud Deum, meruit,
Et qui sibi viluit,
A datore gratiarum
Cum fine miseriarum
Gloriam obtinuit
Et decorem induit.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. In —
derselben Handschrift befindet sich ein Lied auf den Tod des Pierre le
Chantre (f 1197), von dem leider nur eine Strophe vorhanden ist; diese
lautet:
Ecclipsim passus totiens
Mundus dolores iteret,
Praeclarae lucis patiens
Occasum luctum reseret,
Kadiabat Parisius
Fulgens Cantoris radius,
Quem mors videt et invidet.
Dum toti mundo providet,
Dum verbum vitae seminat,
Dum lucet non sub modio,
Sublatus sol de medio
Felicem vitam terminat.
— 173
J54B.
343.
De OttODe IV. Imperatore
344.
De Guillelmo Eliensi.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. L3. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
Allint von Löwen, Bischof von Lüttich, ward 11112 bei Reims ermordet
316.
1 Alabastrum frangitur Dccalvare, tilia,
El lampas exstinguitur, Lugeat ecclesia
Dum Philippus exspirat, Justitiae eultorem,
Oleum effunditur, Lugeal militia,
Bethlehem inungitur, Lugeant el Btudia
Jerusalem respirat, Suae pacis anetorem,
Cometcs praesagium Vultus cujus dispares,
Regni mutans solium Nunc graves, nunc hilares
Mundi Bolem obscurat, Pro tempore faerunt,
Ortus hie excidium Null«.- ei coinpares
Et coma calvitium Karoloi au1 « aesares,
Tuum, Bion, figurat. Omncs ii cet erunt.
— 176 —
3. Gaudet Dionysius
Et mater Parisius
Non invidet honorem,
Jure suum militem
Martyr habet hospitem,
Quem fecerat victorem ;
Augetur in munere
Foenus hoc in funere
Ecclesiae eultori,
Quod regalis dignitas
Et legati sanetitas
Non defuit honori.
diese lautet:
247.
•
1. mors, quae mordes omnia, 2. De te male conquaeritur
Nulli dignaris parcere, Nee sine causa Gallia,
Nam eunetos sine venia Quae tarn dolenda patitur
Tuo prosternis vulnere, Sui regis dispendia,
Non se palpet plus paupere Dum Philippi praesentia
Dives pro sua gloria, Tua sorte suhtrahitur,
Non te vi vel peeunia Qui si regum deducitur
Possunt reges evadere, In communi victoria,
In omnes pari pondere Mactae virtutis gratia
Tua fertur sententia. Super omnes attollitur.
177
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laureutian. PI. 29. 1. 2, 2
<* Voce sine causa. —
2, 9 virtutis gratiae.
248.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laureutian. PI. 29. i-
349.
350.
351.
Cant. ms. Petri de Medieis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. —
Ferdinand von Leon starb 1188.
:5i.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cod. Guelfenbyteran. Helmstadien. 628. saec. 13. B. Ct'r. —
Milchsack
175. — Das Lied bezieht sich auf Geoffroi, Herzog der Bretagne, gestorben
zu Paris 1186.
353.
354.
De Obitu Henrici II, Campaniae Comitis et matris ejns.
355.
De Urbe Turonensi.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. 1, 1
Est .Martinopolis. —
5, 1 Ergo sicut Hs.
356.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. —
Bezieht sich auf die Unruhen in Orleans, 1236, in denen an 100 Studenten
den Tod landen.
357.
Laus Palliar.
Caiit. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. —
2, 7 Et fracta. — Das Stück ist augenscheinlich Fragment.
ANHANG I.
1.
Cant ms. Toletanum saec. 13. Cod. Matriten. Tolet. 930 (33—23).
II.
3, 4 Plausus. —
5, 9 medet lauguori, falsche Form mit richtigem K;isus;
5 10 Sanatur et dolori, unrichtige Form mit unrichtigem Kasus.
, Zwei von
drei Fehlern liefsen sich durch Umstellung hehehen;
Nostro sanat languori,
Medetur et dolori ;
es bliche dann nur der unrichtige Dativ bei sanare, den der Reim schützt.
III.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
IV.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. Der —
dreistimmige Tonsatz dieses Stückes ist dadurch besonders von Interesse,
dafs, während die zwei oberen Stimmen vorstehenden Text singen, die dritte
Stimme in langen gedehnten Noten nichts singt als die Worte Benedicamus
Domino, wohl eines der frühesten Beispiele eines s. g. festen Tenors.
VI.
Salve, raater, fons hortorum. 15. Pronos tuis sonis,
Vellus Gedeonis, Lilium
Porta coeli, spes reorum, Convallium,
Thronus Salomonis, Florens rosa,
5. Virga rlorens florem florum, Fragrans sicut lilium.
Quam vis aquilonis 20. Speciosa
Nunquam laedit, unguentorum Virgo, promens filium
Cella plena bonis, Generosa,
Nescia praedonis, Deo prodis genitum,
10. Virgo, scala peccatorum, Lux mundo jocosa,
Per quam Babylonis 25. Pro te Christo
Jugum cessit et laborum Sit laus explosa,
Lexque Pharaonis, Tibi cum mentis
Septem reple donis Dulci prosa.
Cant. ms Petri de Medieis saec, 13. Cod. Laurentiau. PI. 29. 1.
VII.
Tu quia es Laetitia
10. Mundi spes, Sit atque socia.
Salutis res, 40 .
Maria,
Siniul labe cares, Juva pia,
Coelum habes. Tu nulli gravis,
Eja, mater Domini, Esto pravis
15. Sancti robur auxilii. Sed suavis,
Preces attende miseri 45 Coeli clavis
.
Ac inferi Reserabilis,
Exsilii Placabilis
Et exaudi Et debilis,
20. Ad te clamantes Ut tua natio.
Corde pulsantes, 50 Purgatio,
.
In te lidentes, Assumptio,
Spcm habentes Annuntiatio
Et egentes, Palatiis throni,
"25. Noxam flentes. Hoc est in caclis,
Mentis tenebras 55 Justos locet, quod tu veliSj
.
IX.
Sercna virginum, 15. Mater pia.
Lux plena hominnm, Stella maris
Templum trinitatis, Singularis,
Pnritatis Stella, cujus radius
5. Specialis thalamus, Nubem prosit.
Area novae legis, 20. Quam impressit
Thronus novi regis, Evac culpa prius.
Vollus, quod riga\it, Ifltud nulla Caritas
Qtti nostrum portavil Meroit aul castitas,
10. Saecum nostram Sed simples humilitaa
caraem veatiens. 25. Ancill ae,
Nesciciis () niainillar.
Vinini Dcuni paris, Qaanun venae
Maria, Fluunt plene
- 192 -
Mundo lac et mella. Torrens Babilonis,
30. Gens misella, Dalida Samsonis,
Tollite 50. Hostem, mundum,
Vas fellitum. Vas immundum,
Vas mellitura Bellica,
Bibite, Pacifica,
35. Ecce, lac infantium, Spes reorum,
Ecce, manna mundo pium, Lux coelorum,
Ecce. piae 55. Virgo regia,
Flos Mariae Maria,
Virginis. Caecis via,
40. Scminis Nostra tympanistria,
Abrahae stirps inclita, In boc salo
Balsamus mellita, 60. Nos a malo
Calamus condita, Salva, Stella praevia,
Nardus myrrba trita; Ut concordis
45. pia, Vocis, manus, cordis
Trabunt nos ad varia Plausu laeti trino
Laquei praedonis, 65. Benedicamus Domino.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. A. —
Cant, ms. Toletanum saec. 13. Cod. Matriten. Tolet. 930 (33—23). ß. —
Cod. Guelfenbyteran. Helmstadien. 628. saec. 13. C. —
2. plena fehlt A. 23. ad —
castitas B. —
36. pium fehlt C; Ecce magna B. —
Cfr. Milchsack 222 sq.
Glorificata. Regnat.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1 A. —
Cant. ms. Toletanum saec. 13. Cod. Matriten. Tolet. 930 (33—23). B. —
Cod. Montis Pessulani H
196 saec. 14. C. —
3. Et flos aret B. 8. haec —
ex solatio B. —
17. Sanctitur B. —
33. Anime ero B.
— 193 —
XL
Maria, 45. Confortativa divina.
Mater Christi, virgo pia, Salve, filia Sion,
XII.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. Io. Cod. Laurentiau. PI. 29. 1.
195
XIII.
Laqueus conteritur Quorum sanguis funditur,
Venautium, Anima difl'unditur,
Dum quaeritur In gaudium ploratus.
Rex omniuin, 20. Rachel in solatium
5. Jesus nasci dignatus, Vertitur, beatus
Frustra rete jacitur, Chorus innocentiuni,
Quod praevidet pennatus, Una vox laetantium
Argenteus rumpitor Efficitur oblatus
Fumus, dum persequitur 25. Deo sacrificium,
10. Herodes rex iratus. Ad gaudia translatus
Quorum pes avellitur Et agui sequitur,
A laquco reatus, Quocunque vertitur.
Vita recurrit aurea, In gloria vestigia,
Puei' nobis est natus, 30. Cujus gratia
15. A quo donati laurea liherati sumus.
Sunt pueri bimatus.
Cod. Londinen. Egerton 274. saec. 13. —
Aufschrift: De Innocentibus.
Das Lied ist wahrscheinlich von Philippas de Grevia.
XIV
Agmina militiae Christi hostiae
Coelestis omnia Patent ostia.
Martyris victoriae Sapientum Graeeiae
Occurrunt obvia, 20. Facundiae,
5. Virginis eximiac Sophismatum
Laudant praeconia, Et dogmatum
Rosam patientiae, Argutiae
Pudoris lilia, Silent et studia.
Donum sapientiae, 25. Post haec stadia
10. Legis eloquia. Gaudet regiae.
Virgo regia, Carnis habet spolia
Regis filia, Apex Arabiae,
Christum regem hodie Caro caret carie,
In coeli regia 30. Mens immunditia,
15. Revelata facie Oleum baec gratiae
Videl in gloria. Dat et precum suffragia.
Cant. ms. Petri de Medicis saec 13. Cod. Laurentian. PL 29. 1. A. -
Cod. Londinen. Egerton 274. Baec. 13. B. — Coil. Guelfenbyteran. Hein
Stadien. L099. »aec. L3. C. 24. Silentes et I'.. 32. Dal haec precum I'..
XV.
De Stephani roseo Banguine Legis obscurae,
Martyrum vernanl primitiae. trradial pagioae
Eliminat pristinae Lux gratiae,
Muliem scripturae, l'.rinit futurae
Patent figüTae 10. Signa, pressurae,
18'
— 196 —
Quod Abel jure Tuos cum virtute
Fracto naturae 35. Ilostes contere,
Fratris obiit aeie. Surge libere
Culpa non est sub caligiue, Pulsa Servitute,
15. Clamat sanguis fusus hodie. Agnum sequere,
Non celatur, 40. Hie rex gloriae,
Quod monstratur, Stolara cursus,
Ulli dubie bravium victoriae
Culpae turpitudine. Hinc pie complectere,
20. Indices Non permittat
Et vindices Deus te suecumbere.
De crimine 45. Nullus Pharisaeus,
Clamant anxiae Nullus Philistaeus,
Sion filiae: Nullus Jebusaeus
25. domina, sede in pulvere, Nullusque Hetheus
Pro filio, Sion, conquaerere. Contra Stepbanum
Querelae planctus 50. Poterant praevalere
Asperae et ploratus Eique nocere;
Audio, Sede ruunt et devicti
30. Voces et loquelae Sunt afflicti,
Cod. Graecen. (ol. Secovien.) 756 aimi 1345. Bezeichnet als „Tropus in
die beati Stephani".
XVI.
XVIII.
Cant. ms. Petri de Medicis saec 18. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
XIX.
XX.
Doce nos bodie Sit ut virgo fatua,
Viani prudentiae Vacua
Stabilem, Liquoris
Christi veritas, 25. Et exstineta vasa gerens,
5. Et qui lucem habitas Frustra quaerens
Inaccessibilem, Aditum
Pelle gratia Jam clausa janua.
Splendoris Igitur te vocibus
Noctis taedia, 30. Supplicibus,
10. Remedia Pie rex gloriae,
Moeroris Petimus,
Gentibus Per quem fugimus
Intus gementibus Tenebras erroris,
Tribue, 35. Ad te suspirantibus
15. Tuac gregi pascuae Da spiritum,
Da spiritum timoris, Paraclitum,
Ut te diligat Cujus unctio
Et eligat Vitium arcebit
Arduae 40. Et excluso vitio
20. Vitae semitas, De virtutibus
Ne foris Nos docebit.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
XXI.
Doce nos optime, 10. Vitam distribue,
Vitae fons, salus animae, Sint ut assiduae
Mundo nos adime, Duae manus Liae,
Rex unigenite, Mens Mariae,
5. Vena divite Sint mutuae
Cor imbuc, 15. Plebi tuae,
Os instrue, Perpetuae
Opus restitue Vitae spem tribue,
Manus strenuae. Quae nos docebit.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
100
XXII.
Mens fidem seminat, Fide, spe maritat,
Fides spem germinat, Miscet harmonias,
Caritas oxterminat Parit varias
Metnm et eliininat. Melodias.
5. Gönnen fit de semine, 25. Caritas est bonum,
Florem germen propinat, Quod mentem justificat
Fructum rlos propaginat, Per gratias,
Virtus fit hoc online: Verae lucis donum,
Fides spei, Quod tenebras purificat.
10. Spes est ei 30. Hanc sitias,
Radix et initium, Vanas scias
Quae sola major omniuin ,
Linguas, prophetias,
Extrema ligans medium, Rerum copias,
Quae vitium Hanc ni capias,
15. Declinat, odium 35. Hanc ni sapias ;
XXIII.
Homo quo vigeas Speciose
Vi de, Valeas,
Dei Virtuti,
Fidei 25. Salut
5. Adhaereas, Omnium studeas,
In spe gaudeas >«'oxias
Et in fide Delicias
Intus ardcas, Detesteris,
Foris luceas, 30. Opera
10. Tui'turis retorqueas Considera
Os ad aBellas, Qnae si non feceris,
Docens ita Damnaberis,
Verbo, vita, 11 ic in via
Oris vomere 35. Milita
15. De cordibus fidel ium Gratiae
Evellas loliom, Et praemia
I/ilium Cogita
Insere Patriae,
Rosae, 40. El sie tuuni
20. Ut alitiui Cor in perpeluum
Per hoc corripere Gaudobit.
('.int. ms. Petri de Medicis Baec. 13, Cod. Laurentian PI. 29. 1. A.
Cant. ms. Toletanum Baec. 13 13. Cod. Matriten, Tolet, 930 [33 23j B
— 200 —
XXIV.
Veste nuptiali In sede speciali,
Splendore figurali, Caveas,
Non tarn corporali 10. Ut habeas
Quam habitu mentali In habitu te tali,
5. Nuptias introeas, Quod non exeas
Sic fulgeas, De domo
Ut sedeas pulsus regali.
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29.
XXV.
Frater, jam prospicias, Ut non corrumpare.
Ut abjicias Si res vis servare,
Has delicias, • 20. In causas non impias
Quae te varias Debes erogare,
5. Trahunt ad ineptias. Nam te dispensare,
Frater, ne lascivias Non luxuriare
Ob divitias Vult, qui affluentias
Immo recordare, 25. Rerum seit donare.
Christus inops anxias Frater, sane praescias,
10. Quot tulit angustias Istas opum copias
Et memento quare. Christus multis sole', dare
Res si resignare Ad experientias ;
Cant. ms. Toletan. saec. 13 /u. Cod. Matriten. Tolet. 930 (33—23). A —
Cant. ms. Petri de Medicis saec 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1. B. -- 4.
Quo te. —7. Ob delicias A. —
10. tulerit B. —
26. sane pretias B.
XXVI.
In omni fratre tuo Odii sermonibus,
Non habeas fiduciam, Nullo modo credas te talibus,
Quoniam Quia mors est
Livor est in pluribus in linguae manibus,
5. Dolum acuentibus 15. Vestiti sunt enim duplieibus,
Ut novaculum, Pace foris et intus fraudibus,
Servient ad oculum In oecultis adstant divitibus,
Et s'ub verbis dulcibus Ut noceant nugis fallacibus.
Tuis ponent gressibus A fructibus
10. Offendiculum. 20. Et non vestibus
Linguae solvunt jaculum Chaym tribus
— 201 —
Notae sunt honiinibus. Per quos patet omnibus
Ut caveaa 30. Lucidius,
Tibi, Joseph, habeas, Nulluni erit gravius,
25. Ne doleas, Periculum
In speculum >uam in falsis fratribus
(v
XXVII.
Velut stellae iirmamenti 20. Reos solvunt
Fulgent sacra praelatorum, clave prudentiae
Bases sacri fundamenti, Ad praemia
Föns virtutum, via morum, Non nectunt
5. Decor ornanienti, Retia
Nubes mel stillantes, 25. Nee oculos
Sunt venu fecundantes Ad loculos
Terrain, agrum, vineam, Flectunt,
Exstirpantes tineam, Agni niitis eligunt
10. Spinas, lolium, Vestigia,
Inserentes liliuni 30. Ad amoreni dirigunt
In cordibus tidelium, Gregem, vitae pascua,
Grana pura Cum gloria
separant a palea, Lampade non vacua
15. Pro supernis Ad regias
spernunt terrea, 35. Nos dueunt nuptias,
Irradiant Nos per pia
clave scientiae, Sublevant suffragia.
Culpas piant,
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
XXVIII.
Error popularis Praesulum rcpcllitur,
Palani ponitur, Papalardalis
Sedes praesularis Presbyteralis
Facta pupillaris Frans plcna malis
Venditar, 20. Occulitur ;
XXIX.
Hypocritae, pseudopontifices, Artifices, diminuunt
Ecclesiae duri carnifices, Pondera staterae
In crapulis 35 Judiciis opprimunt pauperes,
.
Cant. ms. Petri de Medieis saee. 13. Cod. Laureutian. PI. 29. 1.
- 203 —
XXX.
In veritato comperi, Simulata sanctitas,
Quod scelcri Ut Thamar in bivio
Cleri studet unitas, 25. Turba marcens otio
Livor regnat, veritas Totum orbem inficit
5. Datur faneri, Nee deficit
Haeredes Luciferi Nee proficit
Sunt praelati, Data libertati,
Jam clati 30. Castitatem polluit,
Gloria, Caritatem respuit,
10. Membra domat alia Studens parcitati
Capitis insania; Sedet in insidiis
Caeci ducesque caecorum Hominum prae filiis,
Et caecati terrenorum 35. Pauperum ut rapiat
Idolatria, Et linguarum gladiis
15. Quacrunt oinnes propria, Justum ut interficiat ;
13 Excaecati HC. —
17. Sed jam B. —
25. marcet 15; oseio A. '27. Et —
deficit D. —
28. Sed perficit B. —
37 sqq. fehlen B. —
Wahrscheinlich von
Philippus de Grevia.
XXXI.
MELODIEEN.
I.
Cant. ins. Petri de Medicts sacc. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
-o— ^—
^S :t=: E=H=trf--f^
«stf
t-1=
5— ^— •TT-^r
-f_- = ±H r-t
>•— ^— [ 1- *- »-^ I-
= 1
I— g-#-g.
I 1 = — *
— j—pS —<©— m-ß— $-*-•— * » » m =
,|
I
= rr- gjEfe^ ,, -: - . , j |
=h=1:
i
-
^=1—
=ö:<_,-• * J g
^ö^^päis = I
— 208 -
:t=t
Nam re
m mo -
I
ta
1
frau-dis
1
—M
:[=S
1
ar
±
E
=^m
te Nos de
t=t:
:zt:
n—
- le - re
|— ^=j=r^3:
H 1 ß-0 -= 3— O— — ;— 3— ^
*J — ^"
^fcH ±=|z=t:
-H i
=p
Ltf=t1l t
,
t=(tÄ
S=-
=ÖÖ?3=tE
vi vel ar te, Quod jam pa - tet, ad - stru - it,
— — •-*-
:±
—J— =— =
#-^ — i
1
—— j i 1
— =t i-w 1
zz«: =tq
==ö= £=£
:t= ^=ir=^i
Et dum his se ap - pli - cat, Quod ex-pli - cit, ex - pli - cat.
:==!=T-
J ?. g,-^ — — rt:
^— ^fc pzj-E— pE—:t== =tt
3
I
zziz^zfcs
— 209 —
II.
-m—ß-
rf^yi^
Mor-te tu mor-ti mor-tem de-dis-ti, Tar-ta-ra for-ti
£=£ *=!
E=£j==^=t=|==l= :|=
— ^— C—
mfS
: £— E I
— [
e£==E :r:
:p=j=> IgsipEEg
=r=r= II
m^ R as-
SS
-f^r
._
r :
i^i
0-0-
p=3 J i = = i -J-'j =
n reret, Cantiones ol Muteti. II. II
210 —
III.
§£=*=*=*
, Ö=^ :_!_.__. .^
'—m-m-
-d
-J
—
— *«.
l-H
i— p~#-=^^
1
— I
*
— »-»
-- — ^=ä
»-*-
—& —
"*-»— ——
still gui - tur Ra di - us ho di - e,
^ -~-
Lux man
-0
=1=1= t=l=tr=
- di la - bi -
:|£EtE=E^^Ei:»-
tur,
=1=
Dum flos Brit-tan
S
fe t====^=g=? 0-ß—\ 1 F-#— F—
4=5q=l=1==4=^=:
^r=t: i
De vi - a mit - ti - tur In se dem pa - tri - ae,
=4=
mmmwMW€-\FE=£f?ß-&-tttE===3 stzztit
^.—1
211
-0-0.-0
l
=1-.
a^E -J
J
£3 -O-
l=|iE
«3 -t
3=F^ 3=3:
CV— es-
*£
— — F — F^—
=d 1
ß-m
F-l— f— ^-- 1~ I— *-»-*— s— ^—
f F ^'•^IfcJ \~ h-
^Eh
! 1 1
tt
\—\
==t= :Ps
-*=£E£ F
9iz^g=:g=£= _ HI
P^^E^ESßß^ESE^H
IV.
Ciiui. ms. Petri de Medicia saec. 18. Cod. Laurentian. PI. 29. l.
3=
:£— ö _,—
4=+= =1=3=
=S=|=t: _.r^ # _ ^_ =tej^-ö
Ut non po - Dam 08 in cae - 1 um, In in -
CM -tum
=t=
;=j J — J~i-
I
14
212 —
— 1~
— ö— L- — — •— =t
=t=}:
:t=t=
: -|-j
h—T~ 3:
—j—^
S=t
=t- =j— 1
M
Et co-lan-tes cu - li - cem Glu - ti - unt ca - me-lum.
==M==J d=t
: -.-o-
Cant. ms. Petri de Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
:j:
=t=z==±=|==i:
---[z:
Ex - sul - tet plebs fi - de - li
Sl ^bg^
- um, ^ Sac-co pas-so
Plane tum ver-tit in gau - di - um, Planctum ver-tit
=t=
~ Ä| ___j_.l_(^i 1 1 1 — T^i _
dis - ci - di - um Ves - ti - vit nos lae - ti - ti
VI.
:Ä :^z=q=^
^ -J ,» *-J H-| ^s — —
tt -J 1
Ä=
s—Ko
mmmm
Mor-tem de - stru-xit lio - di - e.
VII.
Cant. ms. Tetri de Medicis saec. 13. ,, ^ Cod. Laurentian. PI. 29. 1.
^— ,—- 1— 3=3
1 :ö-J:
ffl
3~
ter -
:=j-
ni i
iS
- nus Lux
:a
ho
Siil^
— F~^:=^=
- di - er - na,
Do - mi - nus, Sa - Ius ac - ter - na.
VIII.
Cant. ms. Petri (!<• Medicis saec. 13. Cod. Laurentian. PI. 29. I.
(^ ^ — o — ,— — _ , — ^»
llyiii-iiiiin De - i) di - ci - te,
214
33 *
nos vi - ce - rat, Re - gi pas - so psal - li - te,
to
:p:=rp=p
£
—— r T:
Pas - sus vi - cit et im - pe - rat.
IX.
:
^— © —3 — —q-3— i
'
T —— — i
-< -1
-F -©>— ©> —d 1-
—
IfüüII^—
in - cli - tus Es cor
z\
- di
zj
- um,
1_
£=£:
Ve -
,_ —
—es —^_ *rpEzsy==:
ni, sanc-te spi - ri - tus,
-j :=i==i=
1
—
=£ -©5 1
Ä f
T-
z=^_ Ä
Ve - ni, sanc - te spi - ri - tus.
z^zä=dzd:
^sy=öz«
Z}=^:ö:r—
H —J— ^-(— -—*—
-•*• ?-r- : :
j:
= -^£
Cum sit om - nis ca - ro foe - num Et post foe - num
- 21!
— s= — g>j —^— £±
t~^ ~ & — es »^ — ~cä~
— =t
HsY)
i
fr b
3=Q=q5s^=
et ver - te - ris In fa - vil - lam
i =t==J=
_4 — o — •— —-d —1= i
=t ^=a=H:
1
XI.
Qui
No -
-
3=3=& :£:£=
a
inen
lo
ha
-
-
tus
bens
bap
ab
-
(h
tia
in
-
-
=1
mi
no -
gra
cen
:q=-_-^--1?s—
---1 ——
—
-
-
ti
ti -
-
0)
a,
a:
Ü ;
-j - —= — m — ö-Zt-cr6 —_ = -V«.
nm Di - vi - ni -
:
tue
|-
vo -
_.j—
|~
ca
-P
-
ris
er
ter -
ti
—
US
~ '
Ter - na - ri - i Big -
nanl ui\ - te n tt,
*) >
ppk:
I i S
—
Tri - ni -
H-
^
la
!|
1
-
CT — _
tis
1
--- i
j
5
(niud sis
=
_— —
~
vi -
fcs|
ca -
SäB=
ri
3 II
— 216 —
XII.
m 3— CS —-9— SS-
Bul-la ful-mi -nan-te,
EU Sub ju - di - ce to - nan-te
— -zd —zd
=t=l —zd — ^
1
=4= ^z^&S=5::
Re - o ap - pel - lan - te, Sen - ten - ti - a ;ra - van - te
— -^ ~|
Ve - ri - tas sup -pri -mi - tur, Dis -tra -hi - tur et ven - di - tur
— i
— ' —
'
fr
— q
(fr) (fr)
-I— sä—
-P P S5 — =-
Ad cu - ri - am nee an te Quid con - se - qui - tur,
_jfr)_ (b) fr
zt
£3= I
Quam ex - u - i - tur qua - dran te.
XIII.
2J=±
Quis - quis cor - dis et o cu - li
iü Non sen-tit
~P=
in
_ ss-— — —«^ — i
\ *$r
3=t
se jur gi - a, Non no-vit, qui sint sti - mu - li,
:t
Quae eul - pae se - mi - na - ri - a, Cau - sam ne - seit
217
=1=±=|
:fcslbp —^— gg« — gs — = —
pe - ri - cu - li, Cur a\ - ter - nent con - vi - ci - a,
===*
CSE s: f- S3 _3C5_ J=! _r:_ =3 3±
Cur pro- ca - ces et ae - mu - li Re - pli - cent in
K|Ei=^§^=S=l
se vi - ti
XIV.
Cod. Loudinen. Egerton
^ 274 saec. 13.
(b) _ _
_ip=:jz^z::^^iz^iiicr— p— g—es)_^ — ~j
t>
1
-
§5=t
Vi - ti - a vir - tu - ti - bus Ob - vi - a cum oiu - ni - bus
_00 Jb)__
zzz:r=qz=r:qz=;
—
r I zrl
I1H
Di - nii - cant, Im - pli - cant se va - ri
XV.
Cod. Parisin. (ol. S. Albini Andegaven.) 8433 saec. 18
(?) b
-g —= s — '—=- -H CS » !
:p
Ho - mo, vi - de guae pro tc \mi - ti or,
— ö—
_—
-es
— —z-z^ss^ziil—
— 3 ss"
b--=— =: = = —
I
c3: '.
=•
iE =51==: =1=3=
-7f5= >* =4= S
[
I
:
SS_ - = ~- - -3=^=—- = = = -=
Vi - de poe - nas, qui bus af - li -
ci -
or,
— 218 —
r=\-.
r===^==^ ^-^—J=^=^^^_======z
Cum sit tan - tus do - lor ex - te - ri or,
~l 1
z=nz
=t
XVI.
Cod. Parisin. (ol. S.
—— —
Albini Andegaven.) 8433 saec. 13.
i—
m=== i
i
i
::— 3.
XVI!.
Cod. Parisin. (ol. S. Albini Andegaven.) 8433 saec. 13.
=l=J3=i, 3=!—
Sors vi - tae sit mor - ta - lis,
£ Fo-men-tum est
Mors ve - ra, mors vi - ta - lis,
210
aie
Pro - mit per o - ne - ra, Sor - det per sce - le - ra
Kai - lit per pros-pe - ra, Tra - hit ad as - pe - ra
ffil! JQn
est dul - co - ris, Som-ni - um, ura-bra - va - po - ris; ^
est er - ro - ris, Grau- di -'um bre-vis bo - no-ris;
^tt
—s— 1:
AI - go - ris et ar - do - ris.
XVIII.
=1=1=
"vT
As - cen - dit Chris -tus ho - di - e Ad thro lllllll Sil-
ptEä^^S^fes;
——— "•o O" il
XX.
Grad. ms. Porcetense saec. 12/13. Cod. Darmstadien. 931. add. saec. 14.
:=)=; -j%
— p— — Q(j — — H 1— V— F^
::=i=1=z=tzzq! — — I
— F^—
£=R=^=q:
Sump-sis - tis tri - um pha- - li -
H
a.
XXI.
Cod. Montis Serrati s. n. saec. 15.
:}=|=!=ü=!
Jam est ho - ra sur-ge-re A som-no mor-tis va - no.
Ad mor-tem fes - ti - na - mus, Pec-ca - re de - sis - ta - mus.
Inhalts- Üb er sieht.
Realindex.
i.
Cantiones de Tempore.
Seite
De sanetissima Trinitate 11 — 15
De Quadragesima 15 — 24
Planctus Christi morientis 18—20
Dialogus virgrnis cum cruce 20
De clavo Christi 22
In die Palmarum 23
In die Parasceves 23
De Paschate 24—51
De Ascensione 52
In die Pentecostes 52 56
De Corpore Christi 57— 59
De Dedicatione Ecclesiae 59 60
II.
Cantiones de Sanetis.
In l'cstd Oninium Sanctorum 63—64
De saneto Antonio i<|
De saneto Bernhardo 65
\)r saneto Dionysio i>
De saneto Francisco I
De saneto Geörgio 69
I >e sanetis Innocentibus 69 70
1 )c saneto Johanne Baptista . - 7o
De saneto Johanne Evangelista 7;!
De saneta Katharina 71
De saneto Leodegario 7f>
III.
Cantiones Morales.
De Miseria Hominis 93
Quod mundus sit transitorins 94
De eodem argumenta verba Pauli apostoli 95
Quod haec vita spernenda 95 —102
Fortuna quam sit mutabilis 102
Quod iu rebus prosperis non sit gloriandum 104
Exhortatio ad poenitentiam 104 —
107
Ut a peccatis convertamur 107
Lamentatio animae paccata deflentis . 108 — 111
De filio prodigo 112
Lamentatis tilii prodigi 113
De triplici inimico nos infestante 114
Altefcatio cordis et oculi 114
Altercatio animae et corporis 115
Disputatio membronim 116
De pugna vitiorum 118
De necessitate gratiae 119
Qui virtutem sequitur, beatus est 121
Fuga saeeuli beatos nos reddit 122
Utilitas quaedam detractionis 123
Canticum sponsae ex cantico canticorum 123
De sponsa cum sponso quiescente 124
De lide et veritate 124
Quod veritas odium pariat 124
De caritate exsule 125
De Curia Romana 126
De malitia temporum modernorum !27 — 182
De malis monachis 132
De stahilitate 133
De vitiis curialiiun 134
De ornamentis ecclesiae 135
De dignitate sacerdotum 135
Quales debent esse qui volunt praeesse 136
In laudem praesulis 137 — 138
Ad confessionem episcopi. 139
De admonitione praelatorum 140
Planctus Christi de malis praesulibus 141
Lamentatio 142
Contra eos qui pastorali officio male funguntur 142 — 149
De baeresiis 149
De nialo peeuniae 149
Quod jus venale sit 150 — 151
De Simonia 151 — 153
223
Seile
IV.
Cantiones Variae.
De clavo Christi 169
Planctus Samsonis 169
De saneto Guilelmo bituricensi 171 172
Du [nnocentio paga tertio 173
De Ottone IV. imperatore 17::
De calamitatibus Galliae . IM
Verbal-Indcx.
Seitu Seite
Ad cor tiiiiin revertere .... KU Artium <li»-nitas . . . 161
r
\ deserto veniens ]. >S Ascendit Christus hodic 52
Allhonores ei onera 138 A sinu patris mittitnr . 45
Ad Infantum triumphantum . . (>'.) Associa tecum in patria 194
Ailnlari neBCi I'_'| A solis ortus cardine .
In
Aeterni patris ßlius 24 Audi chorua organicum 204
Agmina militiae 195 Aureliania <-i\itas . . . L82
Alabastrum frangitur ....'. 17ö Ave dulce tu frumentura
Alma dies, iluleis quiea .... 25 Ave Maria fona laetitiae 187
\lio corde gaudeamua 7s Ave purum vaa argenti 76
Anglia planctua itera 177 Ave rerbum inoarnatuin 5g
Aiiima jii^i lacrima 197 Ave irgo regia
\ . . . L90
Ann! favor jubilaei Kiii lieata uobia gaudta . , 176
Aquae vivae dal flutmta .... 61 Beatia noa ndliibe . . I-
Aristippe quamvia sein .... 152 Beatus <|ni aou abiil 121
— 224
Seite s,-it..
Seite Seite
Corrigenda.
Seite 25 Zeile 11 v. o. lies dulcis quies statt qui es.
äfc=€>=^
rH
O
>
fh . OF MEDIAEVA.
59 QUEEN'S PARK CRESCENT
TORONTO -- 5, CANADA
/ 1 * o 1
'
•
i
'.
.
• * * * J>
fr . ^
•V *
X—»,^r
.... I
J
• *» „+ -sy>
1 2i H
*a* " .C
v
j.
^
v rvr •
A-