V A.

/'<-^ -.J"^
•V

'
-^Vf^ -

^"v.''-^^.-l^^^fiv::.'^^'-fi-
 Digitized by the Internet Archive
in 2011 with funding from
University of Toronto

http://www.archive.org/details/analectahymnicam26drev
 ANALECTA HYMNICA
MEDII AEVI.
Herausgegeben

von

Clemens Blume uud Guido M. Dreves.

XXVI.

HI8T0RIAE RHYTHMICAE.

Liturgische Reimofficien
des

Mittelalters.
Sechste Folaje.

~-SJ>-

Leipzig-.

0. R. R e i s 1 a n d.

1897.
 HISTORIAB RHYTHMICAE.

Liturgische Reimofficien
des

Mittelalters.

Sechste Folge.

Aus

Handschriften und Wiegendrucken

heraiisgegebeu

Guido ]Maria Dreves

S. J.

-<^

Leipzif^.

(). H. II e i s 1 ;i 11 (I.

1897.
^ UÜN - 8 l'^^B

I 68 oG
 .

VORWORT.

Jjer vorliegende Band der Analeeta umfalst weitere Reim-

officien von Eskillus bis Margaretha.
In diese Folge wäre auch das Officium des hl. lustus auf-
zunehmen gewesen^ welches in den Acta SS. Novenib. I, 430
aus einem Breviere des 14. Jahrh. „in archivis diplomaticis urbis
Tergestinae" mitgeteilt wird. Da indes der Text sich in einem
trostlosen Zustande befindet und ohne neue Quellen, die mir
nicht zu Gebote stehen, unmöglich zu emendieren ist, mag hier
ein Hinweis auf den Abdruck der Bollandisten genügen.
In dem Repertorium Ilymnologicum von Ulysse Chevalier
finde ich einige Nummern, hinter denen sich ein mir unbekanntes
Reimofficium verbergen könnte. Es sind die folgenden:
186. Ad laudem regis gloriae |
de thesauris ecclesiae ]
lapides . .

Transl. ss. reliquiar. — ae. v. etc. 5x6. — B. Silvanecten.

(1521), e.

341. Adest dies celebris |

qua mentis anxia febris .

Recept. reliqiiiar. b. Biioci. — ac v. etc. — 5x4. — B. Brio-

cen. (1548), e.

3775. Congaudeat ecclesia |

exsultet urbs Lutetia |
pontiticis . . .

S. Gennanus ep. Paris. — ae. v. etc. — 2x4 Casalis

Bened. (1534).
11 175. Martha nobis virginis filium |
quem pavisti rcdde pro . .

S. Martha. — a. magn. etc. — 4. B. Lemovicen. (1495), 315.

12 72G. Botulfe tuo cum fratre suavis Adulfc qualis eras vit.

S. Botulfus. — off. — *14. — Mabillon, Acta ss. Bened. III, I, 7.

13 018. fundatrix Bcgginarum |

gregem tuum dirige |
in od . .

S. Begga, elov. et transl. — a. magn. etc. — 4. —

0. Ultraiect. (1640), XXV.
13 0G4. gloriose Lazare |
quem Jesus suscitavit veni nos inv .

S. Lazarns Massil. — a. magn. etc. — 6. — B. Arosien.

(1513), III, 13.
 n..

— 6 —
13113. iucunda parens caelesti prolc beata |
haec acterna suae .

8. Coleta. — ae. v. etc. — 5x2. — 0. mon. S. Clarae

Traiect. (ms.).

17 150. Regi sponsoque virginum |

iubilet plebs fidelium |
in har .

S. Walhurga. — invit. etc. — 4. — B. S. M. Antuerp. (1496 1.

18 651. Sanctus Galectorius j

praesul Lascurrensis |
orabat devo . .

S. Galactorius. — a. v. etc. — 6. — B. Lascurren. (1541):

(1891), 35—8.
19140. SüUemni iam laetitia |
recolitur victoria j
qua papa beat . .

SS. Cornel. et Cyprian. — ae. v. etc. — 5x6.— OD. PP. Belli

Reditus (17 .
.'
.), 1; abb. Ninhovien. (1692), 3: (17 . .), 3.

In der Mehrzahl dieser Fälle bleibt es nämlich zweifelhaft,

was wir uns unter dem etc. zu denken haben Denn das
Repertorium verweist in solcher Art zuweilen auf ein voll-

ständiges Officium; so z. B. unter Nr. 6435. Föns hortorwn

rcdundans gratia , wo ae. v. etc. die Anal. XXIV , Nr. 25 mit-
geteilte Historia Visitationis bedeuten, obschon die beigefügten
Zahlen 6, 4 X4 nahelegen, dais es sich nur um fünf Antiphonen
handle, von denen eine, die erste, aus sechs, die übrigen vier
aus je vier Zeilen bestehen. Umgekehrt weist unter den oben
aufgeführten Nummern 12 726, die einzige, die ich zu kon-
trollieren in der Lage bin, nicht auf ein Officium, sondern nur
auf eine vereinzelte Antiphon hin, obschon hier ausdrücklich von
einem off. (officium) geredet wird. Was sich bei Mabillon am
(nicht richtig) angegebenen Orte findet, sind vier Hexameter,
von denen er bemerkt, sie seien einst im Officium des hl. Botul-
phus gesungen worden. Ob dies ganze Officium, das er in einem
Codex Uticensis gesehen, war oder nicht, ver-
ein rhythmisches
schweigt er. Darauf folgen dann zehn andere Hexameter mit
der Aufschrift: Item alii versus. Woher diese alii versus ge-
nommen, giebt M. nicht an. Unser Repertorium macht daraus
kurzer Hand ein Officium und 14 Verse. Bei solchen Er-
fahrungen mufs es im Dunkeln belassen werden, ob in den vor-
stehenden Nummern (ausgenommen nur die gedachte) auf eine
ganze Historia oder blofs auf einzelne Antiphonen verwiesen
werden soll.

Verloren für uns ein Reimofficium auf den hl. F r i g d i a

ist .

von dem einem

sich in handschriftlichen Diurnale von St. Frigdian
zu Lucca leider nur noch sieben Antiphonen erhalten haben.
Die Antii)lion zum Magnificat ist bereits Anal. XXIII, 177 in
den Noten mitgeteilt.
 - 7 —
Einzelne rhythmische Teile eines Officiums auf den hl. D om-
ni us finden wir im ersten Bande von Farlatis lUyricum sacrum.
S. 503 II. f. teilt er ein älteres Officium mit, das indes Hymnen
enthält, die augenscheinlich ein Produkt des Hvmianismus sind.
Er überschreibt das Officium „Ratio officii ecclesiastici et nunc
antiquati. Ex Cod. ms. Archivii Archiep. Spalat. , cui titulus
Officia SS.Patronorum ecclesiae Spalatensis." Dies Officium ent-
hält fünf Antiphonen ad Vesp. et Landes in Distichen:
1. Exposuit primus fidei qui sacra Salonis,
Commigrat e terris hac super astra die.

2. Intrepidus Christum clara dum voce fatetur

Donmius, exsecuit saeva machaera caput.
3. Cuncta Saloniadum resonant te litora, Domni,
Te noster coetus sentiat usque piimi.

4. Nos tua festa, pater, plena veneramur aceiTa,

Domni, ne nobis caelica dona neges.

5. Ad te confugimus nos, qui iactamur in undis
Tu, Domni, e portu dirige tutus iter.

Aufser diesen Vesperantiphonen enthält jede dei* drei Nok-

turnen eine rhythmische Antiphon super Psalmos:
1. Hilares colimus festa patroni,
Par est laetas promere voces,
Domnius alta scandit ad astra.
2. Celebris praesul Domnius istas
Roseo tinxit sanguine terras,
Cura vigili rexerat ante.
3. Quantus fuerit Domnius, infcr,

Quem fonnavit puerum sanctis

Monitis Petnis pliu-ibus annis.

Ein zweites Officium entnimmt der Verfasser 1. c. 504 sq.

einem 1690 zu Venedig gedruckten Proprium. Dies Officium
enthält folgende poetische Teile:

In 1. Vesperis ad Magnificat.
A. Salve, clara dies, qua nostrae Domnius urbis
Praesul ad aethereas sc tandem sustulit arccs
Et victo laetus porcepit dona tyranno,
Siderea semper radiantem luce coronam.

In Laudibus ad Benedictus.
A. Pontificum norma, splcndor protiosacjuc gomma,
Sei-ta venustatis retinens cum martyrizatis,
Scandcre caelonim da nobis rogna polorum,
(^)ui l)anitlui claustris puernm precibus revocasti.
 In 2. Vesperis ad Magnificat.
A. Magnificate Deum, Petro quoque solvite grates,
Namque ducem nobis misit, qiii iioctc fugata

Erroris circumfudit nos lumine veri,

Ne quis possit iter stabilis non esse salutis.

Infra Octavam Ad Magnificat.

A. quam sancta dies, o quam festiva refulget,
Viribus o totis castis celebrandaque votis,
Qua bonitate bonus noster meat astra patronus
Domnius ad vitae gaudia perpetuae.
Ähnlich verhält es sich mit einem Officium auf den hl, Patri-
cius , (las zwar in Prosa abgefafst, indes mit einigen poetischen
Antiphonen, namentlich in der ersten Vesper, verbrämt ist. Das-
selbe findet sicli in folgenden Quellen: Antipli. ms. Clondalkinense
saec. 15. Cod. Collegii ss. Trinitatis Dublinen. B 1, 3; Antiph.
ms. Franciscan. Hibern. saec. 15. ex. Cod. Collegii ss. Trinit.
Dublinen. B 1, 2; Antiph. ms. S. lohannis Dublinen. saec. 15.
Cod. Coli. SS. Trinit. Dublinen. B 1, 4; Brev. ms. Dublinense
saec. 15. Cod. Coli. ss. Trinit. Dublinen. B 3, 13. Die erste
Antiphon der Vesper dann aber folgen
ist prosaisch ; vier, wie es
scheint, später eingeschobene Antiphonen:
Altare lapideum Aquam suis precibus
Sancti pretiosum In mel commutavit,
Ultra maris alveum Quo uutricem languidam
Transvexit leprosum. Satians sanavit.
Signo crucis edito Collectis fragmiuibus
Föns per Cbristi numen Multis glaciorum
Manat, quo dat concito Ignem suis precibus
Caeco nato lumen. Accendebat verum.
An diese Antiphonen schliefst sich ein ebenfalls rhythmisches
Responsorium :

R. Magni patris sunt miranda

merita Patricii,
Cui Dominus ostendit
locum purgatorii,
Quo viventes se expurgent
deliuquentes filii.

V. Dono purga nos, Patriti,

tui adiutorii
Diluens prece felici,

quod habemus vitii.

Die Antiphon zum Magnificat der ersten Vesper und das

Invitatoiiiiiu der ]\Iatutin lauten:
 — 9 —
Ad Magüificat.
A. Christi puer capitur
Et in servum venditui",

Pascit porcos regis,

Quem Christus elegerat
Et pastorem noverat
Fore sui gregis.

Invitatorium.
Laudemus regem per saecula cuncta regentem,
Patricium patrem caeli qui vexit ad arcem.

Damit kehrt das Officium zu Prosa und Reimprosa zurück.

Eine in die erste Vesper eingeschobene Prosella auf die beliebte
Melodie Sospitati dedit aegros wird später an geeigneter Stelle
mitgeteilt werden.
Einen Beweis für die Verbreitung und Beliebtheit der Reim-
officien bietet der Umstand, dafs einem französischen Lobgedicht
auf König Karl VII. von Frankreich die Form eines Reimofficiums
gegeben wurde. Der Titel dieses Curiosums lautet: Sensuiuent
les vigilles de la mort du feu roy Charles septiefme a neuf
pseaulmes et neuf lecons, coutenans la cronique et les faits

advenus durant la vie dudit feu roy, composces par maistre

nuircial de paris dit dauvergne, procureur en parlement. s. 1.
et a. Gedruckt wurde dasselbe zu Paris von Pierre Laron 1490
und zählt 227 SS. in 4^. Folgendes zur Probe:
Invitatorium.
Venite nunc et ploremus
Pour le trespas du feu bon roj'
Et ses bienfais recolemus
Comme conduits en bon arroy
Sans nous souffrir vivre en defroj'
Dont le louer bien debemus
Et sy gardoit iustice et foy
Venite nunc et ploremus etc.

Antiphona: Placebo.
Primus Psalmus.
Ilolas les doulenrs de la mort
Don bien accoup cnuironne
Le bon roy et le bon renconfort
Que Dien nous avoit ordonnc
etc. etc.

Ein weiterer Beweis für diese Beliebtheit liegt mehr noch

als in dem Umstände, dafs sich einige wenige Reimofticien,
 — 10 —
namentlich die des Franziskaner- und Dominikanerbreviers bis
heute erhalten haben , darin ,
dafs noch im siebzehnten Jahr-
hundert, nachdem doch die Hochflut der Renaissance das Antlitz
der Erde verändert und dem Geschmacke eine völliu' entgegen-
gesetzte Richtung gegeben hatte, einzelne solche Officien konnten
verfafst werden. Ein Beispiel hievon ist diesem Bande einver-
leibt worden. Es ist das Reimofficium auf den hl. Florian
Nr. 11 b, welches von dem nachmaligen Propste von St. Florian
David Furmann um die Mitte des 17. Jahrhunderts teilweise mit
Verwertung mittelalterlichen Materials zusammengestellt ward.
Eine Analogon bietet die Handschrift 11528 der kk. Hof-
bihliothek hieselbst, ein unter Kaiser Leopold I. geschriebenes
und wohl auch verfafstes Officium de Immaculata Conceptione
in Reimversen und eine ebensolche Messe. Im übrigen mittel-
alterlichen Vorbildern folgend, vermeidet indes der Dichter den
Hiatus durch Anwendung von Elision. Die beiden ersten Anti-
phonen der ersten Vesper lauten:
Rex immensae potestatis Tota liimine perfusa
Hortum sibi voluptatis Maina atque circumfusa
Novo plantat ordine, Electa ut sol emicat,
Ubi suura culpae virus Habet esse cum splendore,
Non effudit serpens dirus Nescia umbrae absque pallore
Adae infecto semine. Pnlchra semper emicat.

Zu dem Officium gehören vier ebenso behandelte Hynmeu,

zur Messe eine Sequenz. Diese beginnt:
Gaude, sponsa deitatis,
Vas totius sanctitatis
Ulla sine macula.

Die Anfänge der Hymnen lauten: In 1. Vesp,: Exsiütet conlifi

hihilo; ad Matut. : Virgineo orto fiiäere; ad Landes: Incundi
dies gaudii; In 2. Vesp.: Uymnum tellus laetiliae.

Wien, den 12. Januar 1897.

Guido Maria Dreves.

HISTORIAE RHYTHMICAE.
SERIES SEXTA.
 1. De sancto Eskillo.

In 1. Vesperis. Devote celebrct

ecclesia.
Antiphonae.

1. Laudent Sudermanniac
In 1. Nocturno.
Pueri parentem,
In prole Britanniae Antiphonae.
Lapsos erigenteni. Postquam hiems abiit
1.
2. Confirmavit Dominus Infidelitatis,
Eskillum pastoreni, Flos virtutis prodiit
Quem despexit populus Novae dignitatis.
Sequens vastatorera. Clamat praeco populis
2.
3. Fidens in principibus Missus a supernis,
Turba gloriatur, Ut intersint epulis
Ruina sculptilibus Regis sempiterni.
luste praeparatur.
8. Fugat servus Domini
4. lucunda laudatio Varios errores,
Gentis cum decore, Nulli cedens bomini
Quam pastoris passio Novos docet mores.
Traxit ab errore.
Kesponsoria.
5. Portas tuas, Suecia,
Praesul confortavit, 1. Olim spinas germinaus
Dum divina gratia Terra vastitatis
Fidem restauravit. Fit iam rosas generalis
Hortus voluptatis,
Ad Magnificat.
Venit dies terminans
A. Eskille, flos praesulum, Noctem vanitatis,
Pater pietatis, V, Dum luxit Sueciae
(]lericorum speculum, lux divinae pietatis.
Doctor veritatis,
Gaude, felix Suecia,
2.
Tuae replet saeculum
Laudans salvatorem,
Fama sanctitatis,
Quia de l>ritannia
luuge tuum populum Tibi dat pastoreiii,
Civibus beatis. Qui vas plenum gratia,
Cbristi dans odorem,
Ad Matutinuni. V. Erranti tibi sit
Invitatorium. divinum dux in amorcni.
Eskilli martyris 3. Lucem reddit nebulac
sollemnia Stella matutina,
 14

Novae vitam plantulae Quem sacravit uiictio,

Patris dat doctrina, Premunt malignantes,
Quae rigata sedule V, Vas auri solidum,
Lege de divina vas ornatum reprobantes.
V. Caelis electos
mittit flores sine spina.
In 3. Nocturno.
Antiphonae.
In 2. N c t u r n o.
1. Alabastrum frangitur,
Antiplioiiae.
Fragrat vis odoris,
Omnis aegris toUitur
1. Idola colentium Passio languoris.
Arguit conatus,
2» Clamant ad suffragia
Pro Christo martyrium Prius impugnantes,
Subire paratus.
Suorum vestigia
2. Aures claudunt aspidcs Pedum adorantes.
Deutibus stridentcs, 3. Pro nobis egregie
Et in patrera lapides Deum raartyr ora,
laciunt torrentes. Ut nos caeli curiae
3. Scelus geutis flebilis Reddat mortis liora.
Hoc quam sit indiguum, Responsoria.
Sanguis indelebilis
1. Transit ab exsilio
Evidens est signum.
Mundi rubricatus,
In caeli rosario
Responsoria.
Digne transplantatus,
1. Surgit operarius
Bino pollens praemio
Pervigil in messe,
Gaudet laureatus,
Non
ut mercenarius
V. Qui gregis ante Deum
Cupieus praeesse,
velit excusare reatus.
Sed sicut eximius
2. De patris absentia
Pastor vult prodesse,
Grex est in maerore,
V. Sanguine defendens
Sed resurait gaudia
salvura numerum gregis esse.
Magno cum favore,
2. Turbas diis libantium Quia mirabilia
Arguit securus, Fiunt a pastore,
Minas spernens hostinm V. Et sibi pro tanto
Hostia futurus, gaudens congaudct houore.
Nee patrem eximium proles Britanniae,
3.
Flectit sermo dunis,
Recta via morum,
V. Nee lapis aut ferrum,
Praesul Sudcrmanniae,
sed tirmus stat quasi murus.
Tutor orphanorum,
3. Verbi ferit gladio Te collaudat hodie
Fi dem impugnantes, Digne gens Sueorum,
Lucis obstant radio V. Quam, pater eximie,
Tenebras amantes, ducas ad regna polorum.
 — 15 —
In La u d i bu s. Ad Beiit'dietus.

Autiphouae. piuesul mitissinie,

A.
1. Legem liausit avide Patriae lucerna,
Flore iuventutis, Lux errantis animae,
Inda multis provide Devios guberna,
Potum dans salutis. Ductor gregis optime.
2. Spreto solo patriae Nos duc ad supcrna.
Exil inspiratus, Ubi pascet intime
Ad salutem Sueciae Gregcra lux aeterua.
Caelitus vocatus.

3. luxta Votum omnium

Praesul subliinatus.
In 2. Vcsperis.
Est in virum alium
Subito mutatus. Ad Maguificat.

4. Principem non timuit Vale, pater patriae,

Sacer hie Elias Fidei zelator,
Nee timens deseruit Ritus idolatriae
Sacrae legis vias. Felix triumphator,
f). Exstinxcrunt impii Nübilis ecelesiae
Lumen tarn praeclaruni, Doctor et fundator,
Quia lucem tilii Tuae sis familiae
Spcrnunt tenebrarum. Dulcis consolutor.

Brev. Stroiijj^iieuse imp. llolmiae 1495. —

In 1. Vcsp. liyminis: lam
dies adest celebris (Klemininji I, 104); ad Noct. Eskilli pro victoria (ibid. 105);
:

ad Landes: Ad laudem sancti piaesulis (ihid. 111). Hymnen nnd Officinm

sind von Brynolphus I, Bischof von öcara (1278 — 1317); cfr. Kleminingj
1.0. 112; Acta S8. Feh. I, 935.

2. De sancto Eustacbiu.

In 1. Vcsperis, 4. Caritatis oculis

caelum pertraiccit,
Autiphonae. Dapibus et poculis
1. Caesar dum Traianus, Pauperes refecit.
Quamvis tunc paganus,
Monarchiae i)raesi(loret
5. Ex gentili largitatc
EfHuenl cnccnia,
Et rem publicam augerct,
Quac favente deitate
2. Tiro tidelis Placidus Intrant caeli moenia.
Uli militavit,
Strenuus et acidus
Regna dispensavit.
Ad Maj^nificat.

8. Totus in virtutibus llupem ccrvus dum asceiulit,

Placidus nutritus, Rctiaculuiii tctendit,
Triumpliandi nutibus Placidum (juo comprolioiidit
Maxime peritus. Tali sub oraculu:
 16

Placide, tu me instigas, Ulis non liabentibus,

Beneficiis alligas, Dare desiderantibus
Me venaris et imbrigas Rapitur marito,
Caritatis iaculo ;
V. Coniunx intacta
Tu et tui, sed permanet obsidc facta.
Vultis frui 3. Eustachii natos
Vita, quae noii labitur, lupus et leo diripuerunt,
Pagaaismum Hos quoque ablatos
Fac baptismum, homines vivos tenuerunf,
lila vobis dabitur. Hoc pater ignorat,
matrem natos quoque plorat,

A d Matutinum. V. Ut potuit cumque,

damnum deplanxit utrum-
Invitatorium. que.

consurgamus,
laudes Christo referamus, In 2. Nocturno.
Eustachium iustum
Antiphonae.
bove qui sacravit adustum.
1. Paupertate vapulat
Et inter egenos
In 1. Nocturno.
Campi custos exsulat
Antiphonae. Annos per quindeuos.
2. Traianus dimiserat
1. Beatus Eustachius
Nuntios per gyrum
Graviter tentatus
lUum, quem amiserat,
Perdidit celerius
Requirendo virum.
Res et magistratus.

Mortua familia 3. Vulnerum percussibus

2.
Illum invenerunt,
Pecora, iumenta
Caesaris aspcctibus
Et quaeque utilia
NuUa sunt inventa.
Salvum reduxerunt.

3. Furtim in triclinium Responsoria.

Intrat für et latro, 1. Longinquo de confinio
Fugit morticinium Dum adproximatur,
Noctis vir sub atro. Et suo dominio
Miles praesentatur,
Kesponsoria.
Vultu cultu regio
1. Thcopista doloribus Carus redimitur,
Anxia deduxit Sortis fortis legio
Geminos prac foribus Sibi adunitur,
Parvulos et luxit, V. Ut regnum vernct,
V. Cumque nescivit, regni quoque iura gubernet.
quo vir fugitivus abivit. 2. Ortura est disturbium
2. Itur in aquagiuni, Dissensione raota
Uxor in obstagium Castrorum et urbium
Naulo pro petito [Adest] virtus tota,
 — 17 —
Cunctis civitatibus Meum ob Eustachium
Fatur, ut armentur, Da salutis brachium
ßegni dignitatibus, V. Et, vir praeclare,
Ut auxilientur; fac me tibi corapatriare.
V. Convenerunt cuncti 3. Hanc mox agnovit,
regno cum foedere iuncti. cui blande talia movit:
0. Eustacbii nati Eustacbius dicor,
venerunt ad bella parati, uxor tibi dulcis amicor,
Viribus armati, Es mea, dato tidera ;

forti certamine grati, tuus et sura, dixit eideni.

Arinis ditati, V. Cuncti laetantur,
bellantibus associati; omnes et ei famulantur.
V. Non pater hos novit,
quos longa remotio fovit. In Laudibus.
Antiphonae.
In 3. Noctur no.
1. Natoium absentiam
Antiphonae. Pater quaerulatur,
1. Barbarorum sie quievit Ob quorum praesentiam
Tumefacta gloria Deum deprecatur.
Quam Eustacbius delevit 2. divina gratia,
Habita victoria. Suntne mei uati
2. Agapitus, Theopistus Per terrarura spatia
Tentum quoddam intraverunt, Vivi vel necati?
Conferendo, colloquendo 3. Domina quantocius
Sese fratres didicerunt. Verbis his respondit:
3. Theopista clam hoc audit, Gratulare potius.
Benedixit Dominum, Hos vita recondit.

Redemptori Deo plaudit, 4. Cum commilitonibus

Qui dat vitam hominum. Vidi hos manere,
Vacantes serraonibus,
Eesponsoria.
Bene se habere.
1. Ad virum profecta recta
Cum directo citius
5.
In maxilla prudens illa
Nuntio venerunt,
Sternit, cernit
Patrem, matrem laetius
Cicatricera vulneris,
Uli susceperunt.
Nescit coniugalem talem,
Quem agnovit, cui vovit Ad Benedictus.
Maritari A. Eustacbius cum paribus
Sub nutu confoedeiis; Suis familiaribus
V. Chim coepit flere Statuuntur et ponuntur
lacrimas nequiens cohibere. In cainporum sedibus,
2. Romane, vive sane Audax leo dante Deo,
Dixit capitaneo, Quamvis ferus et severus,
Hac in terra sub acerra Inclinatus et prostratus
Barbaris admoneo, Fit illorum pedibus;
Dreves, Historiae rhythmicao. VI. 2
 18 -
jMinax mortis idem foitis Eminus et comminus,
Ad mactandum et vorandum Respice in omnes gentes
Fuit missus, sed abyssus Passionen! meam colentes,
Ulis nulla nocuit. Ignem, aquani, bestias,
Danielen! qui fideleni Exsilium, molestias,
Securavit et tutavit Paupertatem, vim belloruni,
In leonum lacu, bonuni Ad usum bospitiorum
Deus hunc praedocuit. Omne malum bis averte;
Detur illis, lesu, per te
In 2. Vesperis, Salus, virtus et solaiüen.
Angelus respondit Amen.
Ad Maguificat.
Corpus, vestes cum capillis
Eustachius poplitibus Rogus non ussit in illis ;

Flexis cum complicibus Mortui, sed non combusti

Videns bovem aeneum Deo vivunt modo iusti.
Inflammatum igneum Dante Deo nos sequemur,
Dixit: qui es Dominus Ut cum iustis gloriemur.
Brev. ms. Pataviense anni 1525. Cod. Liiicen. A) 24. A. Brev. m.s. —
Plagense anni 1499. Cod. Plagen, s. n. B. —
Brev. m.s. Patavien.se (?) saec. 15.
Clm. Monacen. 28 275. C. —
Brev. Pataviense imp. Veuetiis 1505. D. —
Brev. Kimense imp. Venetiis 1516. E. —
In 1. Vesp. Super Ps. AA fehlen
A. luvit. 1 Omnes una consurgamus AD. —
In 1. Noct. A 3, 4 noctis
vix A. — R 2, 5 Dare diffidentibus D. —
In 2. Noct. A 'S, 3 Quem Caesaris
A. — R 1, 3 SUD domino AB. —
In 3. Noct. A 2, 2 Tempore quodam
ABCDE. — A 3, 1 Teopista clam hoc dum AB, audivit A. R 1, 5 Nescit —
coniugem talem. —
R 2, 1 O Korne vive A. —
R 3, 2 talia felüt A. In —
2. Vesp. Ad Magn. A, 21 sequamur A. —
Ibid. 22 Et cum AE. Hymnen —
ad Noct.: Aeterna Dei munera, ad Laudos: O mira dispensatio (Anal. IV, 138).

3. De saiicto Eustachio.

In 1. Vesperis. lubilantes rex in caelis

Ad Magnificat.
Collocet cum gloria.

A. Sion, plaude, matcr alma Nocturno.

In 1.
Triumpbantis supei' palma
Antiplionae.
Eustachii beati,
Quem coniunx et duo nati 1. Altitonantis regia
Gloriosa passione Suscepit cum laetitia
Comitantur in agone; Beatos, qui consiliis
Adest inde Roma testis, Non consenserunt iinpiis.

Ccdat boi'uni prece pestis, 2. Bonitatis non immeiüor

(^)uen! reatus vitiorum Cbristus in caelis babitans
Et fiaus infert malignorum. His sibi servientibus
Dedit sui notitiam.
Ad Matutinum.
3. Cultu sub idolatriae
Invitaturium.
lam vanitati subditos
Invitatur plebs fidclis Miriticavit Dominus
Ad sanctoru!n gaudia, In eis niii'a faciens.
 — 19

Kespousoria. Per potionem calicis

1. In dicbus Traiani Caesaris Hereditäten! reparat.

Erat Romae miles praenobilis
Haec
2. pia generatio,
Placidus nomine,
Quia quaesivit Dominum,
Sub cultu idolatriae
Eius videre faciem
Opus agens misericordiae,
Miro modo promeruit.
V. ropnlus quem non cognovi
,

servivit mihi, dicit Dominus, 3. Intellectu prudentiae

in auditu auris ohoedivit mihi. Ditavit auctor gloriae
2. Eustachius
Illustris Sanctos ad plenum instruens
Cornelium,
Iraitatus Et ab adversis eruens.
Priusquam Christum nosceret,
Servire illi studuit. Responsoria.

V. Ego diligam cum , dicit Do- 1. Redeunte magistro militum

minus , et manifestabo Uli Exsultat aula regia,
mc ipsum. Urbs et senatus curia
Nee non omnis regio.
In 2. Nocturuo. V. Annuntiaverunt caeli iustitiam
Antiphonae. illius , et henedixenmt omncs
populi gloriam eius.
1. Dator misericordiae
Scuto texit iustitiae 2. lam acceptis honoribus
Beatum Eustacliium Et dignitate pristina
Dando coronae praemium. Barbarorum provinciam
2. Elevatur eximia Debellandam aggreditur,
Dei misericordia Ubi natos cum coniugc
Ex angelorum laudibus Divino nutu reperit.
Pro conversis peccantibus. V. Qui percussit gentes mulfas
et occidit reges fortes.
3. Eraudis conimenta respuens
Insignis Eustachius
In Dei tabernaculo In Laudibus.
Cum suib manet iugiter.
Antiphonae.
Kesponsoria.
1. Mira Dei pietas
1. Vir Dei Eustachius
virtutibus atquc decore
Amissis rebus oninil)us
Mulliplici sanctos
Uxorem amisit et tilios.
induit atque fide.
Uxorem tulit barbarus,
A feris nati capti sunt. 2. Laudibus ac iubilo
V. Bcati, qui persccufionem^ pa- Deus est venerandus ubique,
tiuntur jiropter iustitiam. Qui portas vitae
pandit et astra suis.
In 3. Nocturno.
3. Mentcs sanctorum
Antiphonae.
lustrans Deus hie bcnedicat
1. Genus electum, cuius est Illuminetque pius
Ipse Dcus hcrcditas, nos et ubique Deus.
2*
 20 -
4. Nunc biMie cum sanclis 5. Regnu supcnia Dcuiii
Chorus hie Domino benedixit, collaudant et vcucrantur,
Luxuriae Üammas Quem quoque cum sanctis
insuperare coepit. cuncta creata canunt.

Brev. ms. Gebenneuse saec. 15. Cod. Parisiu. 1318. A. —

Brev. S. Petii
Geheimen, imp. Gebennen. 1556. B. — In 1. Vesp. ad Magn. A, 4 Qui con-
iunxit et A. —
Invit. 3 lubilante A. — Alle im vorstehenden fehlenden Teile
sind prosaisch abgefafst.

4. De sancto Eustachio.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat.

A. Magnificemus Dominum
Antiphonae.
Et laudemus eum ob gloriosani
1. laudanda bonitas Martyruni victoriam.
Nostri redemptoris, In quorum gaudet numero
miranda novitas, Eustachins cum suo coUegio,
Verl Signum amoris, Qui pro nobis in caelis
Quod vocavit Placidum Oret degentibus in terris.
Sibi complacendum,
Dans opus sibi validum
Fortiter agendum.
Ad Matutinum.
2. Lumen adhuc nesciens Invitatorium.

Lumine processit, Venite, rite vigilemus,

Egenis largus largiens Deum nostrum et laudemus
Futurum iam expressit. Eustachii memoria
3. Militis strenuitas Sollemnique victoria.
In SB non obfecit,
Per quam Christi Caritas
In 1. Nocturno.
Fideliter perfecit.
Antiphonae.
4. Venando cervum capitur
Hie Domino venante, 1. Beatus vir cum coniuge
Hunc dum vox alloquitur Placidus elegit
Cruce coruscante : Viani veram, quam sobrie

5. Cur me fugas, PlacideV Riteque peregit.

Ego, quem ignoras, 2. Quare frement periculaV
Sum Christus, cui splendide Quia Christi miles
Res tuas dividebas. Vitae suscepit piacula
R. Ivit venatum Cultus spernendo viles.
Placidus sibi prendere gra- 3. Cum invocaret Dominum,
tum, Ipsum sie adfatur:
Conspieit elatum Te fore decet alterum
cervum cruce signiticatuin, lob, hoc adtestatur.
Cornibus innixum
Responsoria.
simul aspexit crucitixum :

V. Insequitur cervum, 1. felix promissio

nulluni socians sibi servum. Omnipotentis Dei,
 - 21

Te decet haec tentatio Natorum dam perditio

Roburque spondens ei, Amborum fit, o Christe,
V. Morbus primum asseclas, V. Tua elemens potentia
Dein animalia Ipsum sublevavit,
omnia.
Interfecit Ne se tune necavit.

2. Auferuntur omnia 3. Dum sie iret eiulans

De domo per praedones, Omnibus nudatus,
Plena sie penuria Deus natos eongregans,
Ditantur tirones, Nam lupus inclamatus
V. Hi plene sie liberi V. Et leo linquit liberos
Pergunt extra patriam Astantes per pastores
Cliristi sequentes latriam. Simul et aratores.

8. Navigantes pariter
Naulum postulatur, In 3. Nocturno.
Aufertur flebiliter
Antiphonae.
Uxor, vir tristatur;
V. Sumens tandem filios 1. Conserva, Deus, bumilem
Maritus exsulatur, Haue dispositionem,
Cor diu eius turbatur. Ut faeias laudabilem
Tandem congressionem.

In 2. Nocturno. 2. Domini est terra,

Qui servat suos famulos
Antiphonae. Vivos sine guerra
1. Verba mea personent Inter binos tirunculos.
Tanti viri stuporem, 3. beati, quorum
Dum mira dira renovent Vita sie probatur,
Ipsius sie dolorem. Ut eustos bie agrorum
2. Domine, Dominus noster, Cordis agro servat ur.
Quam admiranda facis,
Responsoria.
Cum tuus sie minister
l'rivatur suis earis. 1. Rex mcmor sui Plaeidi
Hostibus gravatus
'], Domine, quis habitabit
Mittit suos, ut validi
In tuo tabernaeulo V
Quaerant, ut perscrutatus
Quem tua sie probavit
V. Plaeidus addueatur
Virtus tanto miraculo.
Proelia pugnandum,
Responsoria. Honoribus ditandum.
1. In ripa natum posuit 2. Duo de suis Plaeidum
Unum transportandum, In rure reppererunt,
Quem mox lupus rapuit, Cieatrieis per surculum
Ipsum ad iuvandum Tandem cognoverunt ;

V. Dum redit, leo vorax V. felix buius humilitas.

Alterum in praedam Dum suis famulatur.
Tulit eurrens ad silvam. Cbristum imitatur.
2. miranda probatio 3. beata reductio
Istius agonistae, Eustaebii, ad honores
 — 22

Romanorum consilio Laudate Dominum de caelis

Rediit ad priores; Corde, factis et melis,
Milites sie congregat Nam pater, mater, nati
Hostcs ad vincendum, Sunt tandem congregati.
Regna terrae peragrat
Rebelles ad domandum.
Peractis sie laboribus Ad Bonedictiis.

In vieo quieseebat
I>enedictus Dominus,
Cum suis militibus,
Qui suos eoronavit
Uxor ubi manebat.
Martyrio, sed comminus
Sibi sociavit,
Huius mundi miseria
In Laudibus. Prorsus liberati
Gaudent caelesti curia
Antiphonae. Beatis adunati;
Dominus regnavit, Pro nobis orent iugiter,
Dum pie congregavit Ut ipsos contingamus,
ITxorem et virum, Viventes liie feliciter

Osten dens per hoc mirum. Caelum ascendamus.

lubilate Deo,
Uxor fatur cum eo:
Ubi sunt nostri nati ?
In 2. Vesperis.
A bestiis, ait, devorati.
Ad Magnificat.
Dens, Deus meus,
Quam dulcis amor tuus, A. Adest dies victoriae,
A bestiis ablati ())uoadit regem gloriae
Nam sunt nostri nati. Eustachius et suus comitatus.
Per bovem aeneum probatus,
Haec ait: benedicant Qui pro nobis interced,at,
Facta Dei et dicant, Ne nos draco Stygis laedat,
Quod Christus uos probavit Sed post hoc exsilium
Et natos demonstravit. Contemplemur Dei tilium.
Brev. ms. Voraviense saec. 15. Cod. Voravien. 268. A. Brev. ms. —
Secoviense saec. 15. Cod. Graecen. 471. B. —
In 1. Vesp. Ad Magii. A, 5
suo cum B. — Ad Complet. A Rupem cerviis dum conscendit etc. entlehnt. —
In 2. Noct. R 3, 5 leo inquit A. —
In 3. Noct. A 3, 1 O fehlt A; lies:
O beati scrvi rinornm? — R 2, 2 Mire reppererunt A. —
R 2, 4 Quem cicatrici.s
AB. — In Land. A 4, 2 benedicant A. —
A 4, 3 Quo AB. A 5, 2 facto A.— —
Die A ad Magn. in 2. Vesp. steht in beiden Quellen ad Priniam; ad Tertiam A
Enstnchius cum paribus etc., welches die A ad Benedictus aus dem Passauer
Officium ist; ad Sextam A O consurgamus etc., das Invitatoriuni desselben
Officiums; ad Nonam A Ex gentili largitate etc., die 5. A in 1. Vesp. eben-
da. In 2. Vesp. 5 AA super Ps. Natorum absentia etc. cum reliquis aus
den Landes desselben Officiums. In 2. Vesp. ad Magn. A Eustacliius popliti-
bus, ebendaher entlehnt. Alle diese Entlehnmigen lassen glauben, dafs die
A ad Primam die eigentliche A dieses Offic. zum Magnificat der 2. Vesper
ist.— Hymnen: Hymnen ad Vesp. et Noct.: O niira dispensatio (Anal. FV.
138); ad Laudes: Komani redit Eustachius (Ibid. 137).
 — 23

5. De sancto Evodi«.

In 1. Vesperis. Semper crevere

in lege Domini.
Antiphouae.
3. Non aruerunt
1. Evodium genuit corum dogmata,
felix Aquitania partu. Sed Cbristi seges
2. Arvernis genitus complevit horrea.
rnicuit quasi lucifer ortus.

3. Consule qui natus Respoiisoria.

fit de grege pastor amatus.

1. Post decessum confessoris
4. Scutarius Roniae
beati Georgii,
servavit dogmata normac.
Vallanensis episcopi,
5. Hie dono denarium plebs commissa praesulis
complet numerum sociorum. Evodii
Pastorali curae pareni
Ad Magnificat.
sanctitatis habuit,
A. Adest dies veneranda V. Ut de fönte salvatoris
devotis fidelibus, mereretur refici,
In qua praesul ac confessor, Per pascua virentia
beatus Evodius, super terram provelii.
Ac Senator urbis Romac,
2. Sublimatus ergo sancti
nobilis Scutarius,
praesulatus cathedra
Per insignc meritorum Exorante muliere,
iuncti sunt caclcstibus.
quam leprae sanaverat
Morbo mater lesu Cbristi,
Ad Matutinuni. [virgo] sacratissima,
Ad Aniciuni transferre
Invitatorimn. suam sedcm praeparat,
Adoremus V. Ibi enim sanitati
principeni oniniunt, reddita est misera
Qui beatuni Per Mariam salvatricem
fecit Evodium sub noctis vigilia.
Eius(|ue vitae
3. Tunc congregata
jiareni Scutariuni.
plebe tidelium.
Cum ipsa niontem
In 1 . N r t n rn n. petit Aniciuni,
Ubi factum
Autiplionae.
erat miraculum,
1. Vos Vallanensis Ibi divinum
doctoros pojiulus esset oraculum
Suscipit t'ultus V. Ad veniTandam
(livinis virtutibus. virginem beatani
2. Ad soniinandnni Et transferendam
cnltnrani 1)»m praesulis catbedram
 — 24 —
In 2. Nocturno. V. Expurgatos omni sorde
Tu nos mundos [iis] coniunge.
Antiphonae.

1. Exorta luce
In 3. Nocturno.
scandunt fastigia,
übi fundata Antiphonae.
est ecclesia,
Et, ecce, vident 1. Sanctus Evodius
Dei magnalia. Atque Scutarius,
2. Nix enim candens Ambo viri religiosi,
Sibi invicem observantes
caelo descenderat
Summumque raontis Et in lege Domini ambulantes
locum perfuderat, Mandata eius custodiebant .

Quo fuiidanientum 2. Scutarium,

ponendum fuerat. Apostolica auctoritate

Exsultat praesul,
Evodio coniunctum.
3.
exsultat populus,
Parem consueverunt notare
Plebs Vallanensium
Et sicut candor
ministrat niveus,
Per caritatis
Benignitatem.
Insignis Deo
dornus construitur. 3. Quasi fratres atque germani
Famulantes Deo patri,
Kesponsoria.
Tota intentione
1. Poiitificeni venerandum, lugum Domini portantes,
Beatum Evodium, Mundi contemnentes lubrica
Qui Dei gratiam promeruit Et terrenis

Et cogitatum suum Praeferebant caelestia.

In eo humiliter iacuit,
Responsoria.
V. Deum coluit
Et proximum suum dilexit
1. Almiflua confessoi-es
Corde perfecto. Dispositione
2. Ad honorem genetricis Deo mente proximi
Regis cuncta disponentis Romam tendentes,
Votum suum complevit, Obcurrunt senioribus
Quod diu desideravit, Profectis circa passus millc
Beatus Evodius, Ab Anicio monte.
V. Oratorium namque fundavit Qui se legatos
Vallanensium capitali. A papa dicunt Evodio
Candentes vestibus.
3. Pastor, pie pastor,
V. venerandi pastores,
Servulorum preces cives,
Quibus obviant caelici
Exaudi benigne,
Reliquias cum scriptis redden-
Quosque cernis pressos
tes.
Peccatorum mole,
Confessorum tuorum 2. Amicus Dei Evodius
Placatus erige prece; Atque Scutarius
 25 —
Ex decreto senioruni In Laudibus.
Praecedentum Ad Benedictus.
Revertentes Anicium
A. pater pietatis,
Cum reliquiis susceptis
Rex immense caelestis,
Et cum omni devotionc
potentia divina,
Humiliter subsequentes
Potens virtus angelica,
Fores templi obseratas
Beatus Evodius
reperiunt
Et beatus Scutarius,
Dei misericordiam
Fide quorum et meritis
reclamantes.
Ekclesia Vallauensis
Igitur patefactis
Ab honore omnium
Ultro foribus
Resultet fidelium.
Ingrediuntur
Modulatis vocibus In 2. Vesperis.
In laudes Dei.
Ad Magnificat.

Sancte Evodi, flagitamus, A, rex sanctorum,

Impetra nobis tuis prccibus, lux sancta, vita bonorum,
Ut ipsius Dux pie, qui iustos
Consortio valeanius, deducis tramite rectos,
Regni cuius Diligis, exornas,
Tu particeps es effectus. vitam praestando [decoras]
Ora pro nobis ad Deum, Evodii votis
Beatissime Evodi, [sanctis] eiusque consortis
Qui te dignatus Nos in sanctorum
Est virga pontificali. numero [tu] pone tuorum.

Brev. ms. Aniciense saec. 15. Cod. Capit. Anicien. s. u. — In 1. Vesp.

A 4, 2 dogmata notare. — A 5, 2 iiumerum servorixm. — R prosaisch. —
Ad Magn. A, 7 insignein. Invit. —
3 Qui sanctum. — I n 1. Noct. R 1, 6
— R 1, 11 semper terra. —
,

c'.uriae. — R 9 effici.
1, — R
1, 10 virentis.
R 2, 6 santissima. — R— R 12 Super noctis. — In
2, 11 salvatorem. 2,
2. Noct. —
A 1, 4 lies fuit? — R 2 deponeutis. — R 2
R 2, 1 genetrix. 2, S,

precor. — — R 9 nos mundo coniunge. —

R 3, 4 Quorumque servis premii. 3,
In Noct. A 4 Pompam consueverunt. — R 1, 6 Profecti. — R 1, 7
Ki Modulantis. —
3. 2,
Ad. — R 13 redeuntes. — R
1, 9 observantes. — R 2, 2,

R 10 pontifici. — Ad Landes AA prosaisch. — In

3, Vesp. Ad ISlagn. 2.

A, 5 exornan.s. — Ibid. 8 consortium. — Die zugehörigen Hynnien vgl.

Anal. XI, 126 sq.

(i. De SS. FpHco et Adaucto

Super caelesti solio,

1 11 1 . Vesperis.
lam quorum de collegio
Totalis pacis visio
A<1 Magnificat.
Gaudet in praeclaris,
fortunata unio, Quos nostra laudat contio,
Vcrc sacrata passio, Ut liorum patrocinio
O martyrum condicio lungamur contubcrnio
lustc laurearis Perpctis solaris.
 — 2ß —
A cl Matutinuni. 3. lubet Caesar, ut moechetur
Arbore blasphema,
Invitatorium.
Is sed Christum confitetur
Genus David et radicem Flagrans ad supreina,
Adoremus Dominum, Fusa prece subsannavit
Qui Adauctum et Felicem At arboris profana,
Regnum in diulinum Quam radicitus prostravit
Ad summum vexit stabile Fides diaphana;
In lumen admirabile. Flavit auster et munivit
Ilunc, qui forma pari
In 3. N c t u rn o. Templum funditus contrivit
Profanum cum altari.
Responsoria.
V. In externis ab externo
1. Per orbitam tyrannide Penitus abstractus,
Barbariei rabidae Emergenti de superno
Ingruentc sacva lubilo compactus.
Ob Augustorum monita
Sanctorum in deposita
Fidei primaeva,
In Laudibus.
Felix sacerdos capitur, Antiphonae.
Libare tus praecipitur
1. Fana cernens iudex spreta
Serapis in aede;
Deorum multiformia
Insufflans is in idola,
Et favillitus deleta
Quae ruunt ut nialivola
Vocarique daemonia,
Spiritali caede.
Cordis furit per secreta
V. Libere praecelsus egit
Replctus idolatria.
Rex Dens ultionum
2. Pro deorum ultione
Et in bumile redegit
Sublime regionum. aemulus mucrone
lussit
Sanctum decollari,
2. Adductus liinc ad statuani
(Janibus et lupis feris
Mercurii dolifluam '

Gestis pullulans sinceris

Compari vi fecit
('orpus praesentari.
Et statuam Dianicani
Virtutem per dcificam 3. In medium prosiliens
Vir quidam hoc perspiciens
Tertio deiecit ;
Christi fidem gestans,
Membratim in eculeo
Nam tortus, sed aetberen
Corde confitens et ore
Sese Christianum fore,
Solatio potitur,
Idola detestans.
Poenarum nee fastigio
Terretur nee supplicio 4. Claritate venustantes
Nee minis demolitur. Luminis divini,

V, Leges regum aspernata, Sanctitatis osculantes

Caesarum decreta, Osculo se bini,
Mens in Christo solidata, Decollanlur trinniidiantes
Caritate freta Vitac iam vicini.
Blandis nee mulceri T). Huius nomen ignoralur,
Poterat nee teri. Sed a tidis testibus
 27

Hinc Adauctus appellatur, In 2. Vesperis.

Qui Felicis passibus
Auctus ultro copulatur Resj)onsoriiiin.

lunctus in caelestibus. R. felix quam felicitas,

Intermina fruitio,
Ad Benedictus
perpes generositas,
A. lusignitus circumfultus Quam huius vitae spatio
Venustate Dei vultus P'eliciter peracto
Uterque in aethereo, Felici in empyreo
Quorum pios per singultus Perenniter amplecteris
Homo terreus sepultus Fuso cruore roseo
Fielelium a cuneo, Qua caelitus perfrueris,
Quos efibdere tumultus Felix, cum Adaucto.
Paganorum dum insultus V. Quam generosa civitas
Conantur ab areo, Cunctorum ut laetantium
Hoste sunt erepti Lucis in te acternitas,
Inferos adepti. Virtutum urbs caelestium.
Hrev. S. Servatii Traiecten. imp. Coloniae 1503. — Die übrigen Teile
prosaiscli. — In 2. Vesp. ad Magn. A wie in 1. Vesp, — Den ziigeliürigen
Hymnus cfr. Anal. XII, 117.

7. De saiicto Feliciano.

In 1. Vesperis. In 1. XoctuiMU).
Super Psalmos.
Antiphonae.
A. Nulli Sit vanum
venerari Felicianum, 1. Impia decreta
Pontificem sanctum, contemnens Felicianus
postponat ob hoc homo Adnuit athleta
planctum, Domini fore cotidianus.
Cantibus et psalmis 2. Christo servire
sollemniter ut vacet almis. non absque timorc studebat.
Super Magnificat. A semitis ire
A. (piibns in caelis iustis quem nemo vidcbat.
mcritis liic venia lidclis 3. Nulla verborum
('hristi laetatur, perterritus asperitate
nierito cui congratulatur Vicit iniijuorum
Orbis plebs tota vim stridcntem bonitate,
sibi porsolvens pia vota,
Omni nani dignus Kesponsoria.
est laude vir iste boniginis.
1. Gigncns fulgorem
fulginea sivo dccorem
Ad M a t u I i n n m.
Dicitur haec facta
Invitatdriiini. res est verccjue peracta,
l'sallcntos rite V. Ilunc nam produxit,
Domino iubilare, venite. iid(>i lux undt' roluxit.
 - 28 —
2. Felix Romanus V. Hacque fide fulta
beiie fcrtur Felicianus, gens adplaudit sibi multa.
Non Uoinae natus,
sed ibidom fönte renatus,
In 3. Nocturno.
V. Vel quia, dum studuit,
huic ibi pausa fuit. Antiphonae.

3. Inter discentes 1. Christo confidens

tunc Romae proficientes tormenta minus metuebat,
Christi cultura Nulluni collidens
fuit ipsi maxima cura, patienter quaeque ferebat.
V. Est ad maiores 2. NuUos oppressit,
idco promotus honores. nullis fuit iste sinister,
Sed, quidquid gessit,
In 2. Nocturno. veri fuit immo minister.
Antiphonae. 3. Divinum vultum,
1. Frivola sectantes quem tota mente cupivit,
in amore Dei solidavit Pro nunc ob cultum
Et desperantes fidel laetanter adivit.
ad spem vitae revocavit.
Responsoria.
2. Pervigil astabat
1. Christi differre
Domino simulacra negando,
Semper et orabat verbum diis et sacra ferre

sacris dictis inhiando. Dum

comminatur,
Decio magis improperatur,
B. Iste Deo gratus
V. His insultando
omni laudetur ab ore,
verbumque Dei replicando.
Namque coronatus
caelesti gaudet honore, 2. Mox tormentatur,
suspenditur et laceratur,
Responsoria. Sed, dum torquetur,
1. Mutans ergo statum Christum plus quippe fatetur,
sortitur presbyteratum. V. Sanguine sie tinctus
Hinc factus pracses, servatur carcere vinctus.
ad singula lubrica deses, 3. Flures dans luctus
V. In cunctis vitam populo de carcere ductus
duxit virtute politam. Vitam ünivit,
2 Fulgineam geutem Romam dum vinctus adivit,
prorsus simulacra colenteni V. Factaque praedigna
Inde relustravit, sunt illic plurima signa.
quam divo dogmate pavit,
V. Atque tidem Christi
In Laudibus.
persuasit plenius isti.

mota Antiphonae.
3. Ipsius
verbis Italia tota 1. Laudes dicamus
lam collaetatur gratesque Deo referamus
Chi'istnmquo Deum voncra- Caelo regnanti,
tur, sanctis caelestia danti.
 20

2. Nobis perfecit Sustinuit victus,

Deus Imnc, qui singula fecit, Sit ob hoc Dominus benedie-
Per quem tutemur, tus.
ideo iubilare iubemur.
In 2. Vesperis.
3. Decius, in vanum
collidens Felicianum, R. Minda, Deo plaude
Aevo damnatur, melos et promere gaude,
sed iugiter iste beatur. Te quia ditavit
summe Deus atque beavit
4. Hyranis cum divis Hunc per patronum,
Dominum benedicere quivis tibi dans venerabile donum,
Praesenti festo V. Quovis ab obstante
non adtardet fore praesto. cuius merito meditante
Verc salvaris,
5. Gloria coUata si sanctius hunc veneraris.
sanctis, Domino quia grata,
Ergo cantemus Ad Magnificat.

huic et nova carmina demus. A. Spiritus exsultet

omnis cantusque resultet,
Ad Benedietus.
Magnificans Christum,
tumidis qui praetulit istum,
A. Mundi degentis Arcem caelorum
tenebras pia lux orientis sibi dans causa meritorum,
Tunc illustravit, Atque tumescentes
hie genti dum reseravit proiecit ad ima potentes;
Legem divinam, Sed petimus, Christe,
serpens vetus unde ruinam duc nos, ubi commanet iste.

Autiph. ms. Hameleuse saec. 15. Cod. Hanoveran. I 101 a.

8. De sancta FeJicitate.

In 1. Vesperis. R. Antonino
regente rem publicam
Super P.salmos. Invidiam
sunt passi hosticam
Felix adest Hi, qui servabant
matris memoria,
vitam caelicam,
Cuius hoc ef-
V. Inter quos erat
fecit Victoria.
Romae femina
Quod cum suis Septem sacra
septenis filiis
proferens semina.
Mundi spietis
Omnibus vitiis Ad Maguititat.

Caeli sancta A. Felicitas

conscendit atria; permanens vidua,
Felicitas Castitate
nobis sis propitia. fulsit perspicua,
 — m —
Oraliüuc Cum caterva
vacans assidua sua filiali

Christianis Certamine
forma sie praestrua, vicit triumphali,
Nani nobilitate V. Quia tormenta
praecipua iudicis mali
His documenta Ex virtute
(lat caeliflua. spernit divinali.

8. Post haec ad fidcm

Ad Matutinum. matre lilios

Invitatorium. Armante iudex

suasus noxios,
Assunt Felicitatis
Sed ut colant
sollemnia,
deos tictitios,
Virgo raater,
V. Terrores matri
iubilet ecclesia.
parat impios,
Ne confortet
In 1. Nocturno. taliter filios.

Antiplionae.

Püntilices videntes
In 2. Nocturno.
1.
hanc Christum amare Antiplionae.
Müx coeperunt Caesari
1. lanuarius primo
illam accusare.
suasus a iudice
2. Sentiat hoc pietas, Christi protestabatur
imperator, vestra, tidera hie publice.
Quod a cultu numinum
2. Qui virgis mox eaeditur,
nostrorum est sequestra,
sed in fide Christi
3. Unde si non fuerit Permanens imraobilis
deos haec precata, carcere clauditur.
Horum non [iustissiraa]
3. Post hune autem alius
est ira placata.
Felix praesentatur,
Eespousoria. Sed fidelis manens a
Christo non mutatur.
1. Caesar sedens,
in suo solio Responsoria.
Mandat urbis
In summa
1.
praefecto Publio,
praesidis duritia
Illam compelli
Summa fit sanctis
sacriticio,
tunc constantia,
V. Deos suos
Nam terni
iratos odio
Philippi praesentia
Mitigari
Christi confor-
statim nefario,
tata gratia.
2. Felicitas Facta numina
astans tribunali dixit vilia.
 31 -
V. Et hos, qui diis Kespousoria.
dant libamcu, Tandem
1. Marti-
8ummi iudicis
alis adducitur,
proferre ä,ravamen. Praeses hunc sub-
vertere nititur,
2. ]Mundi bona
nie autem
praefectus ambieiis
nequaquam vincitur
Silvano quarto ;

V. lussis regis
erat blaudiens,
parere allicit
Ut a cultura
Hunc praefectus,
Dei rediens
sed hoc non proticit.
Diis suis
fiat deserviens; 2. Iudex sanctis
V. Ipse vero probatis omnibus,
cuncta despiciens Sed sibi non
Pro Christo mortem oboedientibus,
erat sitiens. Adit Caesarcm
cum suggestionibus,
ö. Non cessante
V. Uli exponens
praefecti errore
de martyribus,
Alexandrum Quod non cessent
temptat, ut amore
a Christi legibus.
Aetatis primo
fulgentior tlore 3. Imperator
Deos huius audiens Publium
colat cum honore; Tyrannos, qui
V. nie autem sanctum collegiuin
nequaquam labilis Mortis perdu-
In fide Christi cant in exitium,
permansit stabilis. Misit per va-
rium supplicium,
In 3. Nocturuü. V. Qui mox regem
sequentes impium
Antiphonae.
Sanctos perdu-
1. Sanctissirai martyres cunt ad martyrium.
ut mons Sion stantes,
Blandimentis iudicis In L au d i b u s.
erant rebellantes.
Antij)lionae.

2. Namque sextus Vitalis 1. Septem vite palmites

praesidi oblatus in una creverunt,
Non minis, non blanditiis (^)uos suborti frutices
Christo est ablatus. statim exstinxerunt.

3. Omnes deos gentium 2. Primus cnim plumbaceis

daemones testatur, fuit intcremptus,
Christum esse dominum Sccundus cum tertio
omnium profatur. fuste est pcremptus.
 — 32 —
3. Quartus auteni ab altü Ad Tertiam.
in imum deiectus, A, Vos, sancti martyres,
Caelo reddens spiritum precibus precamur,
sie est interemptus. Ut ad caelos transferii
per vos mereamur.
4. Ultimi tres gladio
capite truncantur Ad Sextam.
Et ad caeli gloriam A. Mortem sancti corporis
pariter vocantur. duram receperunt,
Vitam autem animac
5. Horuni, Christe, sanguiiie
per hanc invenerunt.
sanctorum placatus
Nostros, pie Domine, Ad Nonam.
dilue reatus.
A. Fraglat virtus martyrum
theca iam collisa,
Ad Benedictus. Mater natos sequitur
A. Felicitas, post illos occisa,
tormentis pluribus Plaudit hoc cum filiis

Comprobata morte iam decisa.

ut aurum ignibus, Ab illorum gaudio
DecoUatur cum sit indivisa.
a servis trucibus
Ad Magnificat.
Et succedit
suis pignoribus. A. Salve, sancta
laudanda contio,
Salve, pia
Per Ho ras. plebis exsultatio,
Vitae norma,
Ad Primam. virtutis sauctio,
A, Septem nati martyres Salve, tu ca-
cum matre effecti ritatis unio,
In caelorum gaudia Tuo nos ad-
simul sunt invecti. iunge collegio.

Brev. Aquilegiense saec. 15.

ms. Cod. Semiii. Brixiuen. s. u. In —
1. Noct. R 5 certamen.
2, —
In 2. Noct. R 3, 3 fulgentius. Hymuen —
Ad Vesp. et Noct.: Gaude, mater ecclesia (Anal. IV, 138); ad Land.: Mater
natorum vulnera, Divisio des vorigen (Ibid. 139).

9. De sancta Fide.

Celebremus diem festum

In 1. Vesperis. sanctae Fidis virgiuis,
Quae per ignem, per tormcuta
Ad Magnificat.
calicemque sanguinis
Ad honorem atque laudem Est adepta triumphantis
sempiterni numiuis bravium certaminis.
 — 33

Ad Matutinum. 2. Virgo stirpe supergressa

primos Agennensium
Invitatoriuni.
Sanctitate cumulavit
Adoremus collaudantes gloriam natalium,
Christum, Dei filium, V. Pacta secum custodiro
Cuius fide virgo Fides .
semitas tidelium.
huius vitae Stadium
3. His enitens ad supremum
Percurrendo comprehendit
culmen sanctimoniac
immortale bravium.
Holocaustuni fecit Deo,
Votum continentiae,
In 1. Nocturno. V. Rata crimen attrectari
florem pudicitiae.
Antiphonae.

1. Virgo Fides, generosis 4. Dacianus iutrogressus

edita parentibus, urbem Agennensium
Generosis plus effulsit Christi servos et ancillos

actu, verbo, moribus. trahit ad supplicium

V. Immolare contemnentes
2. Haec instructa documentis
eius ad imperium.
fidei catbolicae
Custodivit vias duras
legis evangelicae. In 2. Nocturno.
3. Non est eins cor elatum Antiphonae.
titulis natalium, 1. Pectus Fidis hortus Christi
Nee adtrivit decor formae vernat morum floribus
castitatis lilium. Et ad flatum lenis austri

Quippe vultu speciosa, fluit aromatibus.

4.
corpore iuvencula 2. Hoc in votis eius erat,
Mente sprevit, actu fu.ü;it hoc in desiderio,
nuptiarum vincula. Ut perennem compararet
5. Vultus eins et incessus gloriam martyrio.
nuntiabant deforis, 3. Aestimabat enim Christo
Quis affectus possideret gratam parvim virgincm,
officinas pectoris. Nisi virgo propter Christum

G. Sic in ea coruscantc funderetque sanguincm.

bono pudicitiae 4. Audit Dens et exaudit
Adridebant ei siiiml vota sanctae feminae,
et vir (Utes aliae. Clariticaturus eam
proximo certamine.
Resixinsoria.
5. Intrat urbem Dacianus,
1. Ex rubente rosa simul
furit atrox bestia,
et candente lilio
Spondct ncceni Christianis,
Virgo Fides coronata
intonat supplicia.
martyrio
vivit ex
V. Inter choros augcloruiii 6. Accersitaprimum Fides
geminato praemio. ad tyrannum ducitur,
Ürt'ves, Historiae rbythmicae. VI.
3
 — 34 —
linmolare vol feriri In 3. Nocturno.
gladio praecipitur.
Responsoria.

1. Tortor furens fovet ignem,

Responsoria.
flanima surgit altius,

1 Eccc, Fides evocata

Rupta cute vis ardoris
penetrat interius
clamat ante iudicem :

Christum colo, Christum tcstor V. Dum carbones et aes candens

omnium artiticem, vulnerant exterius.

V. Ut arcanum mei cordis 2. Nuntiatur Daciano

tibi, iudex, indicem. virginis constantia,
Quam non flectunt, seil nee
2. Nihil mihi cum Diana,
terrent
nihil cum Apolline,
minae vel supplicia,
Quos vel appellari dcos
V. lubet ergo, capitalis
longe Sit ab homiue,
puniat sententia.
V. DU vestri manufacti,
dii solo nomine. 3. Ducta Fides ad delubra
cum tribus iuvenibus,
3. Sponsa Christi contemnente Quia nolunt immolare,
minas, preces, munera, feriuntur ensibus,
Tortor parat universa V. Uno corde, pari voce
tormentorum genera, spretis deum cultibus.
V. lussus poenas innovare,
perscrutari viscera. 4. coruscans in superno
lapis aedificio,
4. Ex praecepto Daciani Virgo raartyr, laureata
carnifex congreditur, mixto rosae lilio,
Cratem profert, subtus carbo, Tua nobis apud Christum
super virgo ponitur, assit intercessio,
V. Nihil ille praetermittens V. Quo conscribi mereamur
ex his, quae praecipitur. in caeli palatio.

Vita ms. S. Fidis saec. 13. Cod. Slettstadien 95. — Aus dieser Quelle
liat Mone 297 ff. das Stück mitgeteilt, ohne dasselbe als Officium zu
III,
erkennen. Da mir auf ein bezügliches Gesuch erwidert wurde, die Hand-
schrift könne nach dem Reglement der Htadt-Bibiiothek nicht nach auswärts
versandt werden, so vermag ich nicht zu konstatieren, ob Mones Text den
der Quelle erschöpft, oder ob er die auf das 12. Responsorium folgenden AA
ad Landes proprio Marte fortgelassen, sei es, dafs sie prosaisch, sei es, dafs
sie den bis hier gesponnenen historischen Faden verlassen. Unserem Texte
fehlen zu absoluter Vollständigkeit in 3. Noct. eine A ad Cantica, fünf AA
ad Landes und je eine ad Bened. und Magn. in 2. Vesp. Dagegen hat
Mone noch die A Ave gemma claritatis ad instar cai'bunculi etc., die über-
zählig und eine Entlehnung aus dem OfKcium der hl. Katharina ist. In —
1. Vesp. ad Magn. A, 3 sq. darüber ad libitum: recolamus ore corde
laudes etc. —
In 1. Noct. A 1, 3 plus fehlt. —
In 2. Noct. A 6, 1 prunum,
wenn Mone richtig gelesen daraus ist aber nicht pronum, sondern zweifellos
—
;

primum zu machen. R 2, 6 dei solo.

 - 35 —
10. De saiicto Florentio.

In 1. Vesperis. Agmina non pei-eunt

canibus condensa feraiuui.
Antiphouae'.
Non arcu tingit
1. Iiiclitus est praesul tellurem sanguis caium.
omni venerandus in acvo,
Cuius vita fuit
Ad Matutinum.
sine turpi florida nacvo,
Quem Christus summo Invitatorium.
caeli veneratur honorc, In quo praelustris
Hunc nos in terris confessor ttoruit istc,
vero venercnmr amoiv Suppliciter petinius
2. In patris exsultet da nobis gaudia, Christo.
festis Alsatia tola,
Pro cuius meritis In 1. Nocturno.
rutilant miracula nota.
Antiphonae.
3. Vir, tlos Sootorum,
Florentius Hasela vf.nit, 1. Obiciunt famulo
Devotae gentis Christi famuli Dagoberti
ubi mentes dogniate lenit. Artis opus magicae,
de facto non bene certi.
4. Mansio siderea
datur liis et glorificantur, 2. Dum venatores
Rore sui verbi Christi laesere dient em,
sacri quicunque rigantur. Kon sensere Deum
5. Tempore quo validus pro sancto mira gercntem.
Dagobortus regna regebat, 3. Terra paludosa
Int er silvestres oaelesti vi spatiosa
veprcs eremita mancbat, Scrvos vexavit,
Hie interdicto facinus vindicta piavit.
pccudes arcebat agello
Quattuor adtixis Responsoria.
virgis in rure novcllo. 1. Turba fatigata
R. Exigui ruris veniae sibi dona reposcit,
varia dum parte stetere A Christi servo,
Bis binae virgae, sceleris dum devia noscit,
non culta ferac tetigere, V. Exaudit flcnles
Iciunae fuerant Clemens peccata fatentcs.
longaquc fame gcnuicrc,
2. Ad regem versi
Y. lussis parebant
narrant invcnti stupcntcm,
sanctique metas tcnebant.
Et quod de sancto
Ad Magiiificat. pandunt, audire volentcm,
V. Dcvotum sempcr,
A. Venantur famuli
sanctos et iura colcntem.
rogis per devia lustra,
(()uaorentes praedam 3. I'ro Christi servo
sibi per loca plurima frustra, roxmittit ('(lUMmphalcraluiii,
 36

Vir sanctus venit Non vicit tenues

regis linquens equitatum, atomos oppressio molis.
V. Assumens asiuum 2, Rerum natura
vulgari modo paratnm. stupet ob caelcstia iura,
Quae fert iustitiae

In 2. Nocturno. sol, proles clara Mariae.

3. Vir salvatoris
Antiphonae.
matri praebebat honoris,
1. Nüiulum sanctus homo Quidquid oportebat,
rcgalia tecta tenebat, qui sacrum pneuma gereba
Kcgia nata viri
meritis iam sana vigebat. Responsoria.

2. Virgo fuit caeca, 1. Cartae perpetuae

fuit haec ab origine muta. sub confirmante libello
Vadit inofleiisa, Rcx concessit ei,
quo gliscit, corpore tuta. quantum transiret asello,

3. Praedicat adventum Y. Baluea dum sumeret

sancti sua lingua soluta. et ab bis vestitus abiret.

Ore prophetali 2. Tempore duplato

praesagia vera locuta. non iret equus stimulatus,
Quantum transivit
Respousoria.
brunelli pes agitatus,
1. Hospitis adventum V. Donec rex sumpsit
veneratur curia tota, chirothecas amne rigatus.
Virgo Deimi laudat
3. Argentinensis
oculorum nube remota, praesul Florentius actus
V. Magnificant Christi Floruit et dictis
famulum regalia vota.
et factis, quem stupefactus
2. A radio solis Cleias dilexit
cblamys, o res mira, pependit, et plebs miracula cernens,
Palmas, ut chlamydem V. Grex pastoris iter
caperet, dum nemo tetendU, servavit devia spernens.
V. De sancto testis
fuit aere pendula vestis. In Laudibus.
3. Intrans per rimam
Antiphonae.
tit pertica lux radiosa,
Qua sustentatur 1. Patris post obitum
vestis quam vis onerosa, fiunt miracula multa,

V. Curia miratur, Sunt translata Dei

dum res tam mira patratur. nutu sua membra sepulta.
2. In capsa praesul
iacet hie, ubi manserat ante,
In 3. Nocturno.
Patris praesentis
Antiphonae. suflfragia plebe probante.
1. Defectum servi 3. Huc puer adlatus
subplevit gratia solis, quasi mortuus est revocatus
 - 37 -
In vitam validus Quam patris meiitis
et pastor raagnificatus. data caelo pax abolevit;

Sancti reliquiis
Ecclesiam theca
prolata tuetur ab igne,
prolatis messe adulta
Protegit et thecara
Surgit et imbre dato
caclestis gratia digne.
redit anni copia multa.

Prostravit segetes In 2. Vesperis.

autumni vis pluvialis.
Terruit agricolas Ad Magnificat.

maestos violentia talis, A. Ad pacem stabilem

Sancti reliquiis castigas militis acris
productis aura serena Grassantes famulos
Redditur, et votis raeritis ,
pater inclite , sa-
respondent horrea plena. cris;
Convaluit supplex
Ad Benedictas.
herus, periere clientes,
Theca ferebatur, Poena docet regi
hostilis pugna quievit, regum parere potentes.
Brev. ms. Argentinense saec. 15. Cod. Carolsrulian. Unb. Herk. IB.
A. — Brev. Argentinense inip. Magiintiae 1478. B. Brev. Argentinense —
imp. s. 1. 1489. C. —
Brev. Argentinense inip. s. 1. 1510. D. In 2. Nu ct. —
A 1, 2 tenebat tecta B. —
A 1, 3 Kegia feblt B. —
Zu diesem Officium ge-
hört der Hymnus: Exsiiltet vallis Hasela (Mone III, 301).

IIa. De sancto Floriano.

In 1. Vesperis. Pro Christo laetus occubuit

Regnumque supernum obtinuit,
Super Psalmos.
Cuius meritis in caelis
A. Incliti militis tui, C'ommendemur et in tcrris
Christe, nos Floriani
Precatibus a peccatis
Emunda Ad M a t u t i n u m.

Et beata meritorum Invitatorium.

Nos fruge pietatis
Florem, quo floret
Tuae largo rore fecunda
Florianus, mundus adoret,
Et tandem perduc ad atria
Ipsi laude pia
Caelorum iueunda.
iubilando frequens Alleluia,
Ad Magnificat.

A. florem Eden purpureum, In 1. Nocturno.

Beatissimum Florianuni,
Antiphona.
Qui saeculi militiani
In vitae comniutansinnocentiam In Floriano latuit
Ad martyrii agonem öul) militari chlamyde
Per fidci ])roperat confcs- Christi tiro, qui patuit,
sionem ;
Dum pugnam pctit avide.
 — 38

Responsoria. Et scapulas lacerant

1. Cordis ac vocis organo Ungulis ferreis fideli,
Pangamus laudes Floriano, V. Constans suppliciis vir Dei
Qui te in suo sanguine Obposuit clipeos fidei.
Glorificavit, Domine. 3. Ad ponlem igitur
V. Ipsius raeritis Anesi fluminis
nobis, Dens, annue niitis. lussu perducitur
2. Cum tyranni deservirent Aquihni praesidis,
Et Christi servos punirent Unde facta oratione
Hie vir adivit iuclitus praecipitatur,
Urbem Lauriacum imperter- Sed ab unda super
ritus. lapidem reclinatur,
V. Nam praeses Aquilinus fidem Ubi ab aquila corpus eius
Verara fassos niactavit ibidem. expansis alis servatur.
3. Sub ea tenipestate, V. Cum ceciderit iustus, non
Quae Diocletiani feritate colUdetur, quia Dominus suh-
Navim ecclesiae exagitabat, ponet manum suam.
Beatus Florianus
In habitu militari Christianus Nocturne.
In 3.
Exemplum se constantiae
Fidelibus praestabat, Antiphona.
Dum ad maityrii
Studiis dum crudelibus
Coronam festinabat.
Caeditur a tortoribus,
V. Inundatione facta
Gaudet sicut ad epulas
lUisum est flumen illi
Ferro frangente scapulas.
Et non potuit eum movere.
Responsoria.
In 2. Nocturne. 1. Vere fecundum palmitem,
Antiphona. Qui per Christum, verani vitem,
Se tulisse fructum multum
Ingerebat ultroneus
Revelavit, dum sepultum
Se pugnae vir idoneus
lumentum vectans lassatur
Nee hostem Christi tremuit,
Et novo fönte potatur.
Qui Lauriaci fremuit.
V. In Domino hoc factum ciarot.

Responsoria. Dum ad haec tempora

1. Martyr venerandus
Dum se commilitouibus
Christi fatetur supplicem
Mox ducitur ad
iudicem,
V. Sed nee blandimentis
Separari a recta fide
Quivit neque tormentis.
2. Tortores sanctum verberanl
Bis flagro crudeli
Manans nunquam aret.
2. Se quia Valeriae
monstrarat martyr human-
(saevum) dum,
Conditur, hunc dicm
virtntos dant vencrandnm,
V. Infirmi siquidem
varii curantur ibidem.
3. Beate martyr Floriane,
Dominum pro nobis deprecare,
 39

Ut relaxet mala, Dum tuba

quae commidimus, novissima sonuerit,
Ac donet bona, Praeclare martyr Floriane,
quae speramus, Nos digneris adiuvarc,
Sola pietate paterna, Ut gratia
Qua mortalibus solis iustitiae

largitur aeterna. Sanctorum porfruamur

V. Quid enim oremus, splendore.
sicut oportet, nescimus.
Sed ipse spiiitus
postulet pro nobis. Per Horas.

Ad Primam.
In L a u d i 1) u s. A Sanctus Florianus,
Egregius martyr Christi,
Antiphoiiae.
Data super se
1. Sanctus in fluraen dum iucla- sententia mortis
tur, Gaudeus et exsultans
Praecipitator excaecatur, ibat ad mortem,
Artus in petra ponunt nobiles Quia ad vitam credidit
Elationes liuctus mirabiles. pervenire aeternam.

2. lubilemus dulcisone
Tibi, Christe lesu, Ad Tertiam.
redemptor bone, Sanctus vir Florianus,
A.
Cuius portas in confessionc Martyr Domini,
Intravit martyr Qui pro amore Christi
cum exsultatione.
Sanguinom suum fudit,
8. Alarum in velamento Bcatus miles Christi
Multo fatigata tormento, Gaudet in caelestibus.
Exsultans caro requicscit
Nee poenas ultro pavcscit. Ad Scxtam.
4. Benedicit Deo vivo A. Aquila venit
Terra, dum novi fontis rivo iussu divino,
Fovet animalia Quae protexit corpus
Sanctum ducentia. sancti Floriani,

5. Exsultcmus in rege, Non venit ad dcvorandum,

(j>ui pietatis lege Sed venit ad conscrvandum.
Optat;vm dat
sdlutem populo Ad Nouam.
Adpropinquanti
A. Floriane, Dei miles,
martyris sui tunnilo.
Mundl vincens aciem,
Pelle machinas hostilos,
Ad llenedictus.
Culpac solve glaciom
A. Dum acternae diei Et per actus nos li(>nlos
aurora illuxcril, Duc ad Christi fatiom
 40 —
In 2. Vesp eris. Dum bravium accipit
Dei miserentis,
Ad Magnificat. Beatus Florianus
nobis tarde currentibus
A. Ad vesperam vitac mortalis, Tarnen fide,
(^)uae lucescit spe tendentibus,
in requiem sanctis Ad rcgnum pcrveniamus
Ad finem cursus sempiternum,
stadii praesentis, Succurrat nunc et in aeternum .

ßrev. ms. S. Floriani XI 490. saec. 1.5. A. —

Brev. ms. S. Florian!
XI 478. saec. 15. B. —
Brev. ms. S. Floriani XI 429. saec. 15. C. —
Hymnen in Vesp.: Gratiiletur ecclesia (Morel 229); ad Noct. Laete colant :

Christiani (Mone III, 302); ad Land.: Saepe martyr verberatus, Divisio des
vorigen (Mone 1. c).

11 b. De sancto Bioriano.

In 1. Vesp eris. Eesponsoria.

1. Funditur insontium
Ad Magnificat.
Sanguis a profanis,
A. Palma digne triuinphali, Aquilini rabie,
Veni, martyr, lauream Praesidis immanis,
Flore rosa saginatam Caedes et exitium
Et candore dealbatam Instat Christianis.
Primam stolam accipe, V. Saevit ripensis Norica,
Advocatum te caelorum Enses intentat, vincula
Incessanter angelorum Vera fide sanis.
Concentus magnificat.
2. Optans fore socius
Gloria victorum,
Se iungit intrepide
Ad Matutiuum. Turbae impiorum:
Invitatorium. Vestro me adducite
Regi iniquorum.
Regl regum iucundemur, V. Deo meo servio,
Floriane gratulemur ; Nulla miles timeo
Te bcatum dicimus, Flagra tormentorum.
Tibi laeti canimus.
3. Mox ut vinctum tradid't
Miles Aquilino:
In 1. Nocturno. Praeses, inquit animo
Plus quam heroino,
Antiphona.
Scito, palam numini
Hic vana terrae gaudia Servio divino;
Et luculenta praedia, V. lovem tuum abnego,
Patrem linquens cum patria Tura diis respuo,
Norica petit liniina. Deo vivo trino.
 . n

— 41 —
In 2. N c t u r 0. Responsoria.

1. Quadriga corpus celeri

Antiphona.
vectatur ad bumandum,
Ubi sensit Florianum Anhelo vivus pecori
Obfirmari Cliristianuni, fons scatet ad potandum,
Sprevit plenus furia. Föns multiforrais gratiae,
Mandat flagris cruciari subsidium miraudum,
Dire carnem lacerari V. Unde signorum claritas
Crudeli senteutia. Gentes traxit barbaras
Ad undam venerandum.
Eesponsoria.
2. Si quaeris miracula.
1 Cum staret immobilis
fideles et profani
tentus blandimeutis,
Petunt et accipiunt
Castigantur verbere
et spe non inani,
artus innocentis,
Omnes una pariter
Repetitis scapula
ope fiunt sani;
languent in toimentis;
V. Tabes, lepra fugiunt,
V. Sed incassum omnia,
Narrent bi, qui sentiunt,
Nee viccre verbera Dicant oppidani.
Fidem confitentis.
2. Dira tan dem sententia
pra:"-es iraperavit In L a u d b u
i s.
Imo mergi flumine,
non tarnen expavit, Antiphonae.
Velut ad tripudium
1. Sanctus per martyrium
gaudens properavit ;
Supra petram Domini
V. Sed ira Dei propere
Positus perstabit,
Capto tortorum lumine
Quem maris elatio,
Ex alto v'ndicavit. Fluctus seu vox fluminum
3. Tam sacra membra tangere Ultra non turbabit.
illisum turnet tiumen
2. Laetus tuo iubilat
Et prominentis petrae
In conspectu, Domine,
mox tollit in cacumen,
Quod iam introivit
Qua tutelari aquila
Portas tuas et atria,
cieleste servat numen ;

In somnis mira monita,

Vectes cum laetitia
V.
Ferreos contrivit.
üt tollat haec, Valeria
Divinum ante lumen. 3. Totus in te sitiens,
In tormentis gestiens
Ad te vigilavi,
In 3. Nocturno. Inter os loquentium
Antiphona. Iniqua et negantium

Dum ad locum passionis

Deum te laudavi.

Dueit cum dux agonis, 4. Caeli, terrae, fluminum

Florem suae iuventutis Bcnedirant Dominum
Parvipendet spe salutis. Cunctae creaturae,
 42

tot signis martyrum

(^)ui Plebem suam Dominus,
Fidem äuget hominum Te prae multis finibus
Siilutis profuturae. Fecundam ornavit,
Cantate novum canticum, Signis tot irriguam
Exsurge, tuba et Organum, Terram adaquavit ;

Magnifica virtutem, Et tu, magne niartyr Dei,

Quam sancti sui tumulo Tota Salus nostrae spei,

Adpropinquanti populo Te vocantes aspice,
Dat Deus in salutem. Tuo precuni interventu
Ad Beuedictus. Angelorum nos concentu
Gaude, ripensis Norica, Congaudere effice.
In te visitavit
Cod. S. Floriani XI 441. anui 1649. —
Dies Officium, das noch heute
in Gebrauch, wurde von David Furraauu, nachmals Probst von St. Florian,
zum Teile mit altem Material zusammengesetzt, ein Zeichen, welcher 15e-
liebtheit sich die Reimofficien selbst in so später Zeit noch erfreuten, als
die grofse Menge derselben bereits im Staub der Archive zur Ruhe be-
stattet war. Hymnen: In 1. Yesp.: Salve, niartyr gloriose, zum Teil die
alte Sequenz (Anal. IX, 157); ad Noct. Agonista triumphalis; ad Landes:
:

Gaude, cohors triumphalis.

12. De Stigmatibns s. Fraiicisci.

In 1 . Vesper i s. Hostis fugat potentiam

Et draconis saovitiam
Antiphonae.
Virus fundentem diruui.
Franciscus, vir Seraphicus, Hie creatoris opcra
Conteniplator bierarchicus, Monstrat in carne, vulnera
Dum Christum speculatui', Dum gestat redemptoris,
Scrapli sub mira specie Novoque fit miraculo
Crucifixi effigie De crucis lesu titulo
'

In carne consignotur. Decenti salvatoris.

Coepit Christi militiam Ad Magnificat.
Mundique spernit gloriam
Caelorum candor splenduit.
Caelitus illustratus,
Dum crucis arma sumero Novum sidus cmicuit,
Sacer Franciscus claruit,
Perfecto studet operc
Cui Seraph apparuit
Divinitus vocatus.
Signans eum cliaractere
Hunc sanctum Christus patulo
In volis, plantis, latere,
Trino crucis oraculo
Dum formam crucis gercre
Vocat ad reparanda
Vult Corde, ore, opere.
Crucifixi vestigia,
Cuius portat insignia
Ad Matutinum.
In corpore miranda.
Franciscus dum salvificuni Invitatorium.

Dei Signum vivificum Rogi, (jui fecit opora,

Portat in carne mirum, Christo confiteantur,
 43

Cuius in sancto vulnera V. (^)uam suae mortis pretio

Francisco renovamur Christo sacro commercio
Redemit singulari.

In 1. Nocturno.
In 2. Nocturno,
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Hic vir edoctus caelitus,
Indutus armis lucis, 1. Pertractum crucis studio
I\Iundum relimiuens penitus Transtixum denionstravit
Sunipsit vexillum crucis. Christus hunc crucis gladio,
Ilostem per quem pro-
2. Excelsi iussuni sequitur
stravit.
Hic Christum crucifixum,
2. lam Christum über secpiitur
Cni niente contigitur
Cunctis exoneratus,
Cruci cor gorens tixum.
Cuius veste contegitur
3. Mansuescit, dum in melius Signo crucis armatus.
Vitam iusti mutavit 3. Ductus ad crucis studia
Mente trineque monitus Hic semper meditatur
Dei templum fundavit. Christi passi vestigia,
Frequenter ut sequatur.
Responsoria.
Kesponsoria.
1. Franciscus ut militiae
Ad decus evocatur, 1. Docet cum efiicacia

Sumens arma iustitiae Verbum crucis per opera,

Signo crucis armatur. Quae verbis adtestatur,

Cuius forti potentiae Virtute firmans praemia
Virtutc proeliatur Pro Christo ferens a?pera
;

V. Princeps in Christi acie In cruce gloriatur,

Armis in crucis spccie V. Crucifixi memoria
A Christo decoratur. Transfixa portans viscera
Miritico monstratur.
2. Dum puro montis oculo
2. Fulgentis luce aurea
Divina contemplatur,
Crucis virtute caelitus
Fixum crucis patibulo
Ex ore procedentis
Hic Christum speculatur, Francisci vis tartarea
Cuius amoris iaculo
Fugatur et exercitus
In corde vulneratur;
Draconis saevientis,
V. Ut crucem corde sedulo Lux cttulsit aethcrea
V.
Tollat rclicto sacculo,
Ceditque draco territus
Caelitus informatur.
Crucis signo splendentis.
3. Dum in crucis mysterio 3. De crucis sacro titulo
Ferventer nieditari Dulcis lesu eloquio
Coepit, crucis eloquio Dulci dum praedicatur,
Meruit int'ormari, Novo clarens miraculo
Ut domum Dei studio Distans fratrum coUegio
Reformet cxcmplari ;
Hic mirc praescntatur,
 n

— 44 —
V. Tensus ut in patibulo In crace novo munere
Crucis lesu supplicio Miro virtutis opere
Passi configurantur. Christo configuratur,

In 3. N c t u r 0. 2. Hie praedicando monuit

Christumque passum docuit,
Antiphonae.
(,>ueni solum se sitire

1. Cor verbis evangelicae Et voce clamat sitiens

Confirmat lectionis Crucisque fructum cupiens
Proponens, ut dominicae Conatur reperire.
Sit consors passionis.
3. Tres ordines hie statuit,
2. Pacem, salutem praedicat
Crucis dum iussis claruit
Sigillum dans salutis
Petri sequens exemplum,
Et crucis viam indicat
Sic tria tabernacula
Praebens normam virtutis.
Sub trina fundans regula
3. Ut novis Christi seraitis Reparat Deo templum.
Viam vitae monstravit,
Signo crucis et meritis 4. Datus doctrinae spiritus,

Hostera nostium prostravit. Virtute doctus caelitus,

Docet crucis virtutem,
Responsoria.
Crucis signo miritico
1. Dura orans cernit aethera Viget actu salvifico
Christum videns in aera Cunctisque dat salutem.
More Seraph insolito,
Hie manus, pedes opera, 5. Laudans laudare cupiens,
Vivens etiam moriens
Latus portat et viscera
Christi virtutem crucis,
Dei trausfixi digito;
V. lesu Christ e, per vulnera
Dum cancellatis brachiis
Sic benedicens filiis
Francisci nostra scelera
Tendit ad regnum lucis.
Nobis laxans nos libera
Aeternae mortis debito,
2. De monte Dei mystico Ad Bene('ictus.

Perfecto legis tempore A. martjT desiderio,

Mundi perlustraus climata Francisce, quanto studio
Descendens fert mirifico Compatiens hunc sequeris,
Seraph impressa opere Quem passum libro reperis,
lesu in carne Stigmata ; Quem aperto scivisti,
V. Igne ardens prophetico, Tu contuens in aere
Signo clarens deitico Seraph in cruce positum
Divino prodit munere Extunc in palmis, latere
Mira Dei charismata. Et pedibus effigiem
Ferens plagarum Christi
In Laudibus. ;

Tu gregi tuo provide,

Antiplionae.
Qui post felicem transitum
1. Sanetus Franciscus praeviis Cläre prius ac vivide
Crucis clarus mj'Steriis Glorificatae speciem
Dum Christi gloriatur, Caruis praetendisti.
 — 45 -
In 2. Vesper is. verum luciferuin,
Ad Maguificat. Fulgentem niuiuli vespere
A. magnum signiferum Splendentem in acthere
Novo regis characterc Sole perlustratmn,
Volis, piautis, latere Francisce, pauperum
Christi consignatum, Pater, iam regnans pros-
vexilium vulnerura ppre
lesu ferentera corpore, Nos exaudi propere
Miro Seraph opere Keguuni clans optatum.
Sigins decoratum,

Sanct. ms. Franciscanum saec. 15. Cod. S. Isidori Matriten. IJI 1. 89.
A. — ßrev. ms, FF. Minonim de Urao-eriaco sacc. 15. Cod. BurdigaU'ii. 88.
B. — Brev. ms. Franciscanum saoc. Cod. Parisin. (Arsen.) 101. C. —
15.
In Vesp. A
1. 3 speculatur Christum C. — A
1, 6 In carae configuratiir 1,

C. — A 2 Sprevitque mundi ß. — A
2, 5 Profectus A. — A Clnistus
2, 3, 1

sanctum patulo BC, sanctum Christus patibulo A. — A 2 crucis patilnilo 3,

oraculo C. — A 6 in opere C. — A 3, 2 fehlt A. — A 3 Divini 4, 5,
gestat A. — A 6 Docenti A. — Ad Magn. A, 2 sqq. fehlen C. — In
5,
1. Noct. A Ex caeli visum sequitur A. — A
2, 1 Mansuescit dum 3, 1

penitus BC. — A 2 In melius mutavit BC. — A

3, 3 Mentem trineque 3,
A; Mentem trinoque B; Menteque trino monitu C. — R ad militiae 1
Cum A. —
1,
A. — R 7 in fehlt C. — R
1, 3 patibulum C. — R 2, 3, 1
R 3, 2 Fei-vetur C. — R 3, 4 Meretur C. — R 3, 7 Quem Christus suae
C. — R 8 Sub sacrato C. — In
3, Noct. A 4 per quem monstravit
2. 1, .\,

quem superavit C — R 4 Virtutem firmans praevia A. — R 1,7 Christi

1,
passi crucifixi C. — R 3 praecedentis A. — R 2,4 viis A. — R 8 2, ^
2,
Seditque A. — R 3 clarus C. — In Noct. A
3, 2 Signum dans C, 3. 2,
Sigillum donans A. — A3, 3 crucis et virtutis C. — R 2 Christum Dens 1,

in A. — R 7 lesu per tua vulnera A. — R

1, 10 A trinae mortis A. — 1,

R 1 lautet in B:
Crucis signo frontes gementiiim
K.
Flentes vocans ad vitae praemium
•Signat docens corda fidelium
Christi passi sequi vestigium;
V. Dei vivi portans signum
Tau signavit vita dignuni.
R 2. 4 mirifica C, defert mystica A. R 2, 6 lesu carne signata C. — In —
Land. A 1, 5 virtutis compere C. A 2, 3 Quem fehlt C. —
A 2, 5 frac- —
tum A. —
A 3, 5 fundens AC. A 4, 1 doctrice A. —
A 4, 6 Eventistiue —
dat A. —
Von der A ad Bened. haben CB nur die erste Zeile. In —
2. Vesp. setzen alle drei Quellen die 5 AA des folgenden Ofticiums ein.
—
Ad Magn. A, 13 Dare prius ac livide A. Statt dieser A Crucis apparet —
hostia etc. AC. —
Hynmen: In 1. Vesp.: Crucis Christi mons Alverne
(Anal. IV, 140); ad Noct.: In caelesti collegio (Anal. XI, 131); ad Landes:
Proles patris praeconia (Anal. XI, 131); In 2. Vesp.: Crucis arma fulgentia
(Mone TU, 303).

13. De Stigmatibus s. Francisci.

In 1. Vesperis. Vade, Francisce, repara

Doniuni nieani, cjuae labitur.
Antiphonae.

1, Ci-ucisvox hunc adloquitur 2. Crucis verhuin proponitur

Ter dicens: tu te praepara, Fratribus per Antouiuni,
 — 46

Et Franciscus ad ostium Dum formam crucis gererc

In crucis modum cernitur. Vult corde, ore, opere.

3. Crucis arbor eximia

In 2. Vesperis.
Per OS Francisci surgere
Appareiis cogit fugere Ad Magnificat.

Draconeni et daemonia. Crucis apparet hostia

4. Crucis Signum, Tau litera Tensis in cruce brachiis,
Fronte Francisci scribitur, Sex alis tecta variis

Qua varia distinguitur Cum vultus elegantia.

Miranda lucis opera. Qua Francisci cor attrahit
magnum mysterium Augens ei charismata
5. Crucis
Suaque sacra Stigmata
Super Fraucisco damit,
In eius carne protrahit.
Dum signatus apparuit
Cruce duorum ensium. Alia Antiphona.

Plaude, turba paupercula,

Ad Magnificat. Ad patrem clama pauperem
A. Caelorum candor splenduit, Hoc lugubre suspirium,
Novum sidus emicuit, Pater Francisce, suscipe
Sacer Franciscus claruit, Et prode Christo Stigmata
Cui Seraph apparuit, Lateris, pedum, manuum,
Signans eum charactere IJt nobis reddat orphanis
In volis, plantis, latere, Tanti patris vicarium.

IJrev. ms. Franciscanum saec. 16. Cod. Claustroneoburgen. 1164. A. —

Brev. ms. Franciscanum anni 1464. Cod. Admonten. 581. B. Brev. ms. —
Franciscanum auni 1492. Clm. Monacen. 23152. C. —
Ad Noct. et. Laudes
alles wie am Hauptfeste (cfr. Anal. V, 175). Hymnen Crucis Christi mons
Alverne (Anal. IV, 140) und Crucis arma fulgeutia (Moue III, 303).

14. De sancto Gabriele.

In 1. Vesperis. lam descendit ad humana

Nova ferens gaudia,
Antiphonae.
Mira profert sed non vana
lucundomur in adventu Disserens cloquia.
Gabrielis caelici,
Intrat clausuni vultu claro
Quibus assint in couccntu
Spiritus angelici. Virginale thalamum,
Ave dicit verbo caro
Rex caelorum ordiuavit
Super omne balsamun).
Ilunc ex mille niilibus
Angelorum, quem legavit
Ad Magnificat.
A supernis j^edibus.
Huic commissum dat arcana fortitudo Gabriel,
Rescrandi pectoris, Qui praenuntias venturum
Quae proferret voce plana Quando tc vidit Daniel,
Sui meraor operis. Ductus fuit, ut futurum
 47 —
Sanctoi'um sanctus Israel ;3. Angflus in conclavc
ri'aedicaret üniturum Subintrans dixit Ave, :

Unctioncm, qua Samuel Maria benedicta,

Saul unxit periturum. Tibi, quaeso, ne sit grave,
Incredula ne sis, cave
Audiens mea dicta;
Ad Ma tutin um.
V. Ergo dictis, virgo, fave,
Invitatoriuni. Ut demantur tracta pravc
Christum regem adoremus Yetera delicta.
Gabrielemquc laudcmus.

In 2. Nocturno.
In 1. Nocturno.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Domine, cui Gabriel
1, Beati semper Spiritus In caelo semper astat,
In voluntate Dei Videre fac Emanuel,
Virentes maneut penitus Qui nobis bona praestat.
Fiuctificautes ei.
2. Sermones nobis cogniti
2. lam dirumpanius vincula
lam fiunt angelorum,
Malignae potestatis
Sono quorum adtoniti
Ut siraus sine macula
Stant orbes populorum.
Antiquae pravitatis.
0. Virtutum hie est dominus,
8. Tu cetera sub homine
Qui subdens posuisti,
Rcx gloriae caelorum.
In proelio fortissimus
Angelos huic. Domine,
Praestare voluisti.
Et princeps angelorum.

Ke Sponsor ium. Kesponsoria.

1. lam Gabriel demittitur 1. Arcbangelus mysterium

A summo caeli tlirono, Dum pandit altum, dubium
Paterna vox exprimitur Cor mutat virginale:
In orbis nostri sono, Die, Gabriel, auspicium,
Dum virgini committitur, Quo gignat virgo tilium

(^>uod dulci canit tono. Contra ius hun'analeV

V. Tunc nova nobis oritur V. Nusquam viri commercium
Lux, tenebraque moritur Adniisi, quarc gaudium
Concesso caeli dono. Non vcnit unquam tale.

2. In Nazareth Olympius 2. Tu, Gabriel, ad virginem

Dcsccndit ille nuntius, Ut aufcias formidinem
Cui noraen Gabriel, Adccdens sie dixisti:
Alatus, fulgens, glorius, Tu gratiac dulcedinem,
Intravit donmm ucius Quae salvat omneni homiucm,
Nuntians Emanuel. A Deo rcppcristi,
V. Ilic exstat Dei tilius, V. Ante te scio neminem,
Messias, Nazarizius, (Juin passus sit acrcdinem
Ut dixit Kalhanacl. Irae, quam rtppulisli.
 — 48 —
3. Spiritus sancti gratia In Laud i b u s.

In te siue fallacia
Descendit cum virtute, Antiphonae.

Nulla sit pertinacia, 1. Decorem Deus induit,

Crcde cum efticacia, Dum homo factus patuit
Angelus dixit tute. In medio terrarum,
V. Divina sapieutia Tunc Gabriel insonrU
Iniinciisaque potentia Et virgini aperuit
Haec tient pro salute. Profunda scripturarum.
2. Introite cum gauc^io
In domus Dei atrio
In 3. Nocturno. Gabrielis honore
Et mentis cum tripudio
Antiplionae.
Servite Dei filio

1. Notus Deus in Israel Timeutes cum amore.

Nobis sit nianifestus, 3. In terra dudum in via
Hunc nuntiavit Gabriel, Ardente Dei gratia,
Cui fiat dies festus. Apparuit sie Deus,
2. Quem angeli cum gaudio Sit Gabrieli gloria.
Adorant mirabuudi, Quem vidimus in patria,
Hunc natum in praesepio Ubi est homo reus.
Proclamant laetabundi. 4. Benedicite, lumina
3. Ministri Dei spiritus, Et angelorum agmina,
Tuvate nos sereni, Cunctorum creatorem,
Ut simus tandem caelitus Huic psallamus carmina,
Amoris igne pleni. Qui nova tulit faraina
Proclamans salvatorem.
Responsoria.
Ad Benedictus.
1. Audi, virgo, mysterium,
Concipies nunc tilium, A. Te laudamus congruenter,
lesum quem appellabis, Qui das nobis excellenter
Magnus hie erit, solium Laudis thema placidum,
Tenebit et Imperium Ave canens apparenter,
Patris David, notabis, Intrans domum sapienter,
V. Aeternum hoc dominium, Corpus ferens lucidum,
Regnorum fiueni oninium Dum Mariam reverenter
Indubie probabis. Salutando gratulanter
2. Turbatam in consilio Verbum profers roridum.
Mariam pro eloqv'o
Legatus consolatur In 2. Vesperis.
Veraci testimonio.
De Elisabeth prodigio Ad Magnificat.

Aftirmans protestatur: A. Ad nos veni, praeco pie,

V. Ut illa praegnans filio Gabriel, Dei caelorum,
Non de viri consortio, Ave dulce die Mariae
Maria, fies, fatur. Tecum ducens caeli chorum
 — 49

Nosquc serves in hac die Ambulemus ut in die

Ab insultu peccatorum Per profectum meritorum.
Brev. Eoinamim imp. Parisiis 1531. —
In 2. Noct. R 2, 7 te fehlt. —
In 3. Noct. R 2, 3 consulatur. —
Hymnen zu diesem Officium: Veneremur
Gabrielem vespertino tempore (ad Vesp. et Noct.), Gaudeamus gratulantes
(ad Laudesj; Anal. XXIII. Nr. 298 und 299.

15. De sanctu Gabriele.

In 1. Vesperis. Ad M a t u t i n u m.

Antiphonae. Invitatorium.

It Gabriel ad virginem
1. Adest tempus vespertinum, Novam salutem profercns,
Qua Gabriel salutavit Dei patris imaginem
Virginem, verbum divinum Virgo capit et fit parens.
Ferens eam illustravit.

2. Alta Salus dura virginem In 1. Nocturno,

Turbat, ille ipsam docet: Antiphonae.
Dei patris imaginem
1. Trinitatis consilio
Sanctum pneuma in te locet.
Venit praeco ad virginem,
3. Praecursorem de sterili Dei freta auxilio
Nasciturum nuntiasti, Eins capit imaginem.
Salvatorem de humili 2. Tunc Gabriel indicavit
Incarnandum designasti. Domini lesu conceptum,
Cum virgini praedicavit
4. Mens virginis dum inclinat
Aeterni regis praeceptum.
Se ad verba Gabrielis,
Verbum patris tunc reclinat 3. Sancte Deus mirabilis.
In Uterum se de caelis.
Diminute ab angelis,
Veni, desiderabilis
5. Videt virgo dignissima Deus et homo humilis.
Se effectam Dei matrem,
Responsoria.
Plaudit, laudat sanctissima
Maiestatis sumraae patrem. 1. Pacis causa
venit reformandae,

Ad Magnificat. Solvat Christus

pretium emendae,
A. Salve, Christi Non Sit terror
praeco dignissime, irae contremendae,
Preces offer Sed fiima spes
matri piissimae, veniae habendac.
Ad hoc noster k^. Tu baiule
aspirat animus, summae clementiae,
Ut deleat Summae laudis
mala, quae fecimus, et excellentiae,
Et det bona, Sta pro nobis
quae semper cupimus, in caelis hodie.
Dreves, Historiae rhythmicae. Tl. 4
 — 50 —
2. Misit servum Responsoria.
patei' pro filiü

Non humano 1. Tu reginue

fretus auxilio, summi regiminis,
Hie divino Quae concepit
magis consilio instinctu numinis,
Sponsam duxit Valc dicis
in hoc exsilio. cum coetu ordinis,
V. l'aranymphus Matrem laudans
supplex salutavit, Dei et hominis.
In virgineni V. Nunc igitur,
sanctum pneunia tiavit
Gabriel, propera,
Et in matrera Narra Dei
Dei consecravit rairanda opera,
8. Felix nimis, Quae facta sunt
Gabriel, hora, in hac Cbristifera.
In qua virgo
dulcis et decora
2. Hie baiulus
Deum verum summae caritatis

cepit sine mora Opus egit

Altissima
summae pietatis,

tua propter ora.

Quem Dominus
Ave summae maiestatis
V. lllud
Pracelegit
quando protulisti,
huiusmodi fatis.
Dona magna
Y. Fortitudo
mundo adtulisti,
Dei, quae latuit,
Cum omne vae
Per hunc fortem
a uobis tulisti.
miranter patuit,
Ad fortia

In 2. Nocturno. cum manum posuit.

Antiphonae. 3. Nova luce

In caeli tabernaculo
nunc per Gabrielem
1.
lllustravit
Tu qui sedes magnifice,
In ventris habitaculo
populum lidelem
Yirginis magna periice.
Altissimus
conferens mcdelam
2. Qui a caelo egreditur Hominibus
Gabriele proclamante, et fidam tutelam.
In virgine concluditur Y. Gaudent omnes
Persubito hunc amante. et gaudent singuli

3. Rex gloriae disposuit Pro adventu

Clausam portam subintrarc, pio et humili
Hinc exieus nos docuit Nostri lesu,
Caeli portam penetrare. infantis parvuli.
 — 51 —
In o, Nücturuü. In Laudibus.

Autiphonae. Autiphouae.

1. Pracco eam perterruit 1. Dominus fortitudinem

In sermone pcrniodicuni. Induit et se praecinxit,
Modum carnis abhorruit Gratiae amplitudineiii
Virgo tenens hunc caelicum. In Maria ipse pinxit.
2. Venit ad nos mirabilis, 2. Novus creatur populus
Locum pacis praeelogit, Deum laudans in iubilo,
Praeest praeco amabilis, Ad Mariam dum baiulus
Valde miranda peregit, Venit raonens dulci stilo.
3. Angelis et hominibus 3. Deus noster benedixit
Lux orta cum laetitia, Hanc terram ante desertam.
Est Salus patens omnibus, Cum Gabriel Ave dixit,
Discedat hiue maestitia Porta m caeli dat apertam.
4. Laudemus nunc Christiferam
Kesponsoria. Actus eius imitando,
Nam salutis dat operam
1. De amicis
Ad gratiam invitando.
Dei praecipuis
Est Gabriel
5. Coetus omnes angelorum
et de perpetuis,
Et Gabriel psallunt ei:
Imperatrix es caelorum
Mysteria
nota facit suis
Et regina, mater Dei.
Et ardua
Ad Benedictus.
committit arduis.
V. Hunc homines A. Preces tuae
habeut advocatum nobis subveniant,
Ante Deum Gabriel,
tidum et paratum, atque custodiant
Apud eum Nunc et semper,

votuui Sit lociitum. ut hostes fugiant,

Et nos cives
2. Volat fortis
tui suscipiant.
per medium caclum,
Qui pcpulit
durissimum telum, In 1. Vcsperis.
Ne laederet
opponendo velum, Ad Maguiticat
Ipsum fortem A. In hac vita
locavit in prelum, multa pericula
V. Ilic Gabriel Nobis instant
vicit fortissimum, et multa vincula,
Dom venire Gabriel,
mitissimum
fecit tu mcnte sedula
Natum Dei Regnum caeli
ventrem sanctissimum. pro nobis postula.

Ajitipl). ms. Franciscan. Hibernic. saec. 15. ex.
Dublin, ß 1. 2. A. —Brev. Bisuiitiiium imp. Parisiis 1531. B.
A 2, 2 nie docet illam turbat B.
Christi fehlt A. — In 1. Noct. R 1, 9 Tuba iule B.
Nunc ergo A. — R 2, 5 Quem fehlt A.
In 3. Noct. hat B ein 3. prosaisches R.
16.
Ad Ma tutin um.
Invitatorium.
Regi, qui verbo virginem
Salutavit Gabrielis,
Cantus promat dulcedinem
Psallentium vox fidelis.
In 2. Nocturno.
Antiphonae.
1. Vernans pudore lilium
Nubere recusavit,
Sed oraculum angelicum
Aliud indicavit.
2. Secretum legi consonum
Tunc Deus proraulgavit,
Quando per suum angeluni
Primum splendorem virginum
In matrem consecravit.
3. Conclusus est thalamus
Et coutremuit locus,
Ubi archangelus Gabriel
Descendebat de caelo.
Responsoria.
Creaturis peccantibus
1.
Universum multatur,
Hoc in sanctis agminibus
Secretum pertractatur,
Cum quo misit ad virginem
Rex caeli fortitudinem,
Ut mundus redimatur,
V. Summus apocrisarius,
Auimus eins anxius
Pavescens meditatur.
2. Gabrielis oraculum
Ut virgo ponderavit,
— 52 —
Cod. Coli. SS. Triuitatis
—
In l.Vesp.
— A 2, 4 locat B. —
Ad Magn. A, 1
—
In 2. Noct. R 1, 9
—
R 2, 7 sq. verstümmelt A. —
De sancto Gabriele.
Mox cordis habitaculum
Prudenter praeparavit,
Et totum virgo credidit,
Quod paranymphus edidit,
Nee quidquam dubitavit.
V. Concepit virgo regia
Ad credulitatem
Quae mundum illustravit.
In Laudibus.
Antiphonae.
1. Mittit ad virginem
Non quemvis angelum,
Sed fortitudinem,
Suum archangelum
Amator hominis.
2. Magnuni expediat
Pro nobis nuntium,
Naturae faciat
Ut praeiudicium •
In partu virginis.
3. Accede, nuntia,
Die Ave comminus,
Die: pleua gratia,
Die: tecum Dominus,
Et die: ne timeas.
4. Virgo, suscipias
Dei depositum.
In quo perficias
Castum propositum
Et Votum teneas.
5. Audit et suscipit
Puella nuntium,
Credit et concipit
Et parit tilium,
Sed admirabilem.
 — 53 -
Brev. ms. Franciscaniim saec. 15. Clm. Monaeen. 26 748. A. Cod. —
S. Petri Salisburgen. a IV 42 saec. 15. B. —
Die AA ad Landes sind der
Sequenz gl. A. (Kehrein 158) entlehnt. Alle hier fehlenden Teile des Offi-
ciunis prosaisch. Hymnen In 1. Vesp. Gabrielem veneremur (Anal. X\'1. 135);
: :

ad Noct. In Gabrielis ordine (Anal. IV, 140); ad Land.: In hierarchia caelica

:

(Anal. IV, 141); In 2. Vesp.: Lux caelorum angelorum (Anal. IV, 1. c.).

17. De sancto öebehardo.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturno.
Super Psalmos. Antiphonae.

A. Sancte Dei praesul, 1. Generosis ortus maioribus,

memorum non immemor esto Sed fide Christi niulto clari-

In tarn soUemni, oribus

quod nunc agimus tibi, festo. Beatus Gebehardus lucescit,
Ut tua sint nobis Ut gemma ex auro fulgescit.
semper suffragia praesto, 2. Non consuete enixum
Securi nullo Sed Vulva matris constat
nos impedientc molesto. hunc excisum,
Domino praemonstrante,
Ad Magnificat.
Quod ipsum scivit et ante.
A. Ave, praeclare 3. Ad lucem prolatus
confessor Cliristi Gebeharde, Et commendatus,
nutrici
Ave, flos paradisi Ut Isaac patri de suo profectu
pretiose, gaudium conferebat,
Qui tuo suavi cuncta Quia Dominus eum
respergis odore, plus Salomone diligebat.
Nos emundatos ab omni Hie spiritu renovatus
4.
vitiorum squalore
Et inter filios adoptatus,
Atque te gubernante
Septenis columnis sustentatur,
transvectos
Ut domus supernae
Per hoc spatiosum mare sapientiae efticiatur.
Tuo patrocinio
5. Infantiam domi transcgit,
fac quandoque
Ubi lacte teneri adolcvit.
Caelcstem patriam
Quo sensim proficeret,
feliciter introire.
Ut solidum ecclesiae
cibum post perciperet.
Ad Matutinum. 6. Puerile attingens decus
Gebehardus, Dei clcctus,
Invitatorium.
Mundo confestim alienatur
lubilantes Deo venite Et literali disciplinae
Eumque supplices adorate, mancipatur.
Qui beati
Responsoria.
Gebehardi animam
Introduxit 1. Nobilissima stirpc progcnitus
In requiem suam. Sanctus praesul Gebehardus
 54

Clarura sanguinem, quo fulge- Merito complacebat" tam Deo

bat, quam sancto praesuli Cuon-
Probis moribus exornabat, rado.
Ut virens palma fiorebat, 2. Hie velut alter manu fortis
Et ut cedrus ramis Patrimonium extorsit
virtutum se protendebat, coheredibus suis,
V. Plantatus in domo Domini, Ut decorem exaltaret
'in atriis domus Dei nostri. tuae dulcedinis
2. Flore primae aetatis iam luxta sui, Domine,
vernante, desiderium cordis,
Spiritu scientiae sibi inspirante, 3. Mirabile negotium,
Gebehardus illustris Placatum posse
cellaria regis introductus, habere Dominum
Mero divini verbi Oblata sibi parvissima
ita est inebriatus, Gleba, cuius est omnis terra.
Ut postea ructaret,
4. In Domino laudabuntur
Unde late famem sedaret.
opera huius,
V, Osiusti meditabitur sapientiam, Qui seminavit
et lingua eius loquetur iudi- in benedictionibus,
cium. Cui nihil defuit,
3. Optimae indolis adulescens, Cum sua omnia
Virtutibus in dies pollens pauperibus erogavit.
Laeva quaeque 5. Hie Stare fecit cantores
devia linquebat contra altare
Et dextra itinera
Et in sono eorum
toto nisu tendebat dulces fecit modos,
V. Propter vcritatem et mansue- Quia te, Domiue, decet
tudinem et iustitiam.
hymnus in Sion.
4. Egregius vir Gebehardus, 6. lustus iste venit
Dilectus Deo et hominibus, saliens inter montes,
Amabilis pontificibus, Transiliens colles,
Venerandus principibus, Soli iustitiae
Effulsit decus muudi assistens pulcher et decorus
Flos paradisi, gemma caeli, Et ut palma
V. Familiae Domini cunctis virtutibus tloridus,
prudens et üdelis
Responsoria.
Dispensator praedestinatus
in caelis. 1. Verus Israelita Gebehardus,
Parentum hereditate
locupletatus,
In 2. Nocturno. Terrenas opes pro supernis
refutavit,
Autiphonae.
Ut Deus per prophetam
1. In tabernaculo, demandavit.
Quod Deus et non homo,
fixit V. Divitiae,
Cum Samuele innocentcr inquit, si affluant,

ministrante Gebehardo, Nolite cor adponerc.

 — 55

2. Electus Christi discipulus Responsoria.

Gebeliardus
1. Sanctus antistes Gebeliardus,
Evangelica verba
Christi amore provocatus,
menle revolvens
Et hie et in caelestibus
Et haec operibus complens
Sanctam construxit aedem,
Ex Omnibus, quae possedit,
Quia Christum
Aegypto liberatis
sibi fecit hcredem.
mansionem effecit,
V. Dispersit, dedit paupcribus,
V. Quid düexit mandata tita,
iustitia eins manet in sae-
Domine, sujjer aurum H to-
eulum saeculi.
pazion.
2. lam vinitor egregius,
3. Beatissimus Gebebardus Beatus pontifex Gebeliardus,
Ex hominibus assumptus Palmites verae
Constituitur, vitis expurgaverat,
Ut sacerdotio fungatur, lam vinea Domini
Quia non est inventus fructum plurimum attulerat,
Similis illi,
Et, ecce. pulsanti
Qui conservaret Domino libens obcurrebat,
liGgem excelsi. Quia excubias suas
V. luravH Dominus ctnonpaeni- bene observaverat.
tebit eum, tu es sacerdos in V. Ecce, inquit Dominus, sto ad
aeternum. ostium et pulso.
4. Divinitus eximius 3. Post sedecim
vir electus, regiminis sui annos,
Ad sacerdotii Meritis felicibus plenos,
culmen provectus, Liberatur civis
Omiiia Omnibus iste Hierosolymita
Factus est protinus, Captivitate de Babylonica
Dum, quod verbis praedicabat, Redditurque
Operibus praemonstrabat. patriae supemae,
V. Et pavit eos in innocentia Ubi celebret
cordis sui et in virtutihus pascha perenne,
manuum, suarum deduxH cos. V. In pace factus est locus eins
et habitatio eius in Sion.

4. praecelsi raeriti
In 3. Nocturne. Gebeharde, sacerdos Christi,
Qui mandata Dei secutus
Ad Cantica.
Tua omnia dedisti pauperibus,
A. Beatus Gebeliardus Adesto nobis famulis tuis,
inventus est sine macula, Vitiorum pondcre praegravatis,
Quia non speravit Ut tuis patrociniis adiuti
in pccunia, Aeterno cum Christo convivio
Idco in Domino stabilita Quandoque mcreamur pcrfrui,
sunt ipsius bona V. Qui iain triumplias in caclis,
Et eletMiiosynas illius Nostris miscratus acruinnis
enarrabit omnis ecclesia. Apparc vultui Doi pro nobis.
 — 56 -
In Laudibus. Et invenit gratiam
in conspectu omnis carnis.
Antiphonae.

Ecce, sacerdos maguus,

Ad iSenedictus.
1.
Beatus scilicet Gebebardus, A. Cum vir sanctus tempus suum
Qui in vita sua feliciter transegit,
subfulsit domum Carne solutus in caelis
Et in diebus suis alto orieiiti consedit,
corroboravit pietatem. Terris lucens

2. Sanctus praesul Gebebardus ut Stella raatutina,

Dedit in celebritatibus decus Miseris auxilia
Et ornavit tempora usque saepius ferens opima.
ad consummationem vitae,

Cbristus purgavit In 2. Vesperis.

peccata ipsius
Et exaltavit Ad Magnificat.
in aeternura cornu eius. A. divinae decus raachinae,
3. In fide et lenitate ipsius Beate pater Gebeharde,
Sanctum etexcelsum Qui terrena despexisti
fecit eum Deus, Et caelestia acquisisti,
Et induit eum Dominus Tui nos memoriam venerantcs,
Corona gloriae. Tibi devote supplicanies
4. Benedictio Domini Tuis rneritis,
super Caput iusti buius, quaesunius, tuere,
Ideo dedit illi partem Quo tecum valeamus
in tribubus duodecim, sine fine gaudere.

Cod. Heidelberger!, (ol. Petridomen.) IX 42 a. saec. 12. A. — Cod.

Heidelbergen. (ol. Salemitan.) IX. 9 saec. 15. B. — In 1. Vesp. Super Ps.
A fehlt A: dafür:
Clementissime pater Gebeharde,
Pro tuis supplicibus intercedere dignare,
Quo delictorura omnium veniam consequi
Et vitam aeternam mereamur adipisci.
Ad Matutiuum. Das Invitatorium lautet in B:
In confessione laudis adoremus Dominum,
Qui stola gloriae confessorem suum
decoravit Gebehardum.

In 2. Noct. A 3, 1 Mirabile commericum B. — R 2 und 4 lauten in B:

3. Oliva fructifera in domo Dei,
Oleum laetitiae fovens beneficiis,
Coruscans miraculis,
Fac nos eius, qua frueris,
Lucis suavitatisque participes.
V. Introisti in potentias Domini
Et iam potentior ad impetrandum.
4. Beatus Gebehardus
Quasi vas auri solidum,
Ornatum omni lapide pretioso,
Fluenta gratiae propinavit in populo
 - 57 —
Et accepit stolam gloriae
la cuiisummatione virtutis.
V. Factus est quasi ignis effulgcns et quasi
tus redolens in diebus aestatis.

In 3. Noct. Ad Cant. A, 6 illius B. — R 1, 1 I?eatus praesul (Jcbe-

hardus B. —
R 1, 2 Divino amore A. — R 2 Post sedecim siii regiminis
etc. ß. —R 3 lautet in B:
K. Accepit vir sanctus a Domino
Potestatem in praeeeptis
Testimonia veritatis docere subditos
Et in lege Dei lucem dare populo,
V. Addidit ei gloriam Dominus
hereditatem pacis possidere in aeternum.
In Land. A 5 prosaisch, aus Heb. 7, 26 A. — Die ganzen Landes
sind andere in B, nämlich:
Penetravit in sancta, similis
In Laudibiis.
Factus in gloria sanctorum.
Antiphouae.
1. Doraum tuam, Domine, Ad Benedictus.
decet sanctitudo,
In qua tantae frequentatur A. Euge, serve fidelis,
memoria sanctitutis. Qui tuum thesaurum
2. Gebehardiis
Beatii~; condens in caelis
ab infantia spiritum Creditum talentum
Sortitus est bouum, cum lucro reportasti
Per quem erat puer docilis Et gaudium Domini tui

Et amabilis valde. hodie laetus introisti,

Tuis servis,
3. In disciplina morum
sancte praesul Gebeharde,
Profectuque virtutum
Clementer digneris,
Super docentes se in brevi
quaesumus, opitulnri,
Enituit unctione magistri.
Ut in filionim
4. Benedictio Domini numerumadoptati
Super Caput iusti, Deique heredibus associati
Memoria eins Quandoque facie ad faciem
In saecula saeculorum. mereamur contemplare,
5. Hodie posito corpore Quem nunc per speculum
Praesul sanctus dives meritis nitimur indagare.

In 2. Vesp. ad Magn. A fehlt B. —

vgl. Mone No. 937 (A)
Hymnen
und 939 (B). Mone nennt (III, 312) dies Officium „ein metrisches Leben
Gebhards in vierzeiligen assoniereuden Strophen von ungleichem Bau."
Diese Vierzeiligkeit ist nur bei der Mehrzahl der AA durchgelTihrt und wird
das Ganze richtiger als Reimprosa zu bezeichnen sein.

18. De sancto Georgio.

In 2. Vesperis.
Ad Magnificat
Super Psalmos.

A. Laudibus aptati A. lerusalem natae,

tironis martyrizati, laetanter glorificatc
Divo coronati Sanctum, qui paliiia

simus iubilare parati, fruitur victoris et alina

Ut per eum grati Pcrcepit dona,
coaduncmur deitati. dccoratus iu arco Corona.
 58 —
Ad Matutinum. In 2. Nocturno.
Antiphonae.
Invitatorium.
1. Invocat auxilium
In neumis chori
.
. quoque divinum,
.

Christo iubilcmus lionori,

Quod cito propitium
Cuius amore mori
reppeiit atque pium.
voluisti, sancte Geori,
2. Huius clamorem
Deus attendens(iue dolorem
In 1. Nocturno. Vim vi correxit
nee nou super aethera vexit.
Antiphonae. 3. Laudem perfecit
iniinicos suppeditando,
1. Pravorum fata
Idola deiecit
devitans lege beata
Dominum sie gloriticando.
Firmari studuit,
qua Domino placuit. Responsoria.

2- Ex divinorum 1. Iste fide fixus,

praeceptis vincla nialorum plumbi sartagine frixus,
Disrupit, chorum Constanter stände
sie Ingrediens beatorum. vicit Dominum rogitando,

Cum tribulabatur,
V. Quod non sunt illi
3.
laesi carnesque capilli,
diva virtute iuvatur
Robore puguandi, 2. CoUisisque rotis
vincendo fidem solidandi. gladiis insaeptis acutis
Ilunc nihil aut parum
Kesponsoria. laesit fractura rotarum,

V. De caelo nempe
1. Nobilis, o Christe,
fuerant confractae repente.
iuvenis tibi railitat iste,

Dum crucis in signo 3. Praeses tormentis

victo dracone maligno hunc superare nequivit,
V. Virgo salvatur, Cum blandimentis
baptismo plebs renovatur. sanctum victurus adivit,
Munera praestando,
2. Daemoniis fano
partera regni stipulando,
libare nolens, Daciano
V. Ut diis orando
Suasit iniquorura
pareat libamina dando.
conteniptum daeraoniorum,
Y. Christicolam sese
proclamat firmiter esse. In 3. Nocturno.
3. Haec postquam fatur,
Antiphonae.
uncinis dilaceratui',
In qua tortura 1. lustum iustitiae

divina datur sibi cura, Deus hunc hodie peramavit.

V. Qua confortatus Hostes qui stravit
evicerat lios cruciatus. Victor ovans hodie.
 — 59 —
2. In sancto monte luvenis cum Christo
Domini praedigne quiescit, mundo sublatus ab isto.

Qui nulla fronte

vitii ceu sorde tepescit. 3. Perdere cum quaerunt
animam sanctam, subiorunt
3. In virtute tua,
Infima terrarum
Deus, exsultans vehementer sub faueibus orcicolarum.
Fulget perpetua
deitatis luce decenter. 4. Hymnizans vixit
semperque Deum benedixit
Responsoria. Impetrando piam
supplicibus veniam,
1. Praesidis ad vota
die tertia mente devota cum laude Dei
5 Sic
Orat praesente superos devotus adivit.
templo, non credula mente, Et spondelur ei
V. Qiiod gens, fanum, dii fieri, velut ipse petivit.
perirent voragine mundi.

2. Videns insanus Ad Benedictus.

se delusum Dacianus,
Martyr equis trahitur A. Martyr sancte Dei,
et decollando beatur, nos inferto reciuiei,
V. Ignibus aeterni Cui nunc addictus
praeses sorbetur Averni. es, nam tibi benedictus
Cornu virtutis
3. miles Christi,
erexerat atque salutis,
qui caelos victor ivisti,
Ut contra tela
Nos salvatori
zabuli sis nostra medela.
commenda, sancte Geori,
V. Ut mala vineamus,
nos Christo comraaneamus.
In 2. Vesperis.

In Laudibus. Ad Magnificat,

Antiphouae. A. sanctissime
Christi athleta Geori,
1. Ilic testamentum Nos famulos tuos
Deo credibile fecit,
ad te clamantes exaudi,
Cum non defecit
Ut tuis precibus sacris
in tormcntis ferientuni. a cunctis nialis muniti
2. Exsultat iubilans Paradisi amocnitate
regnum caeleste subintrans mereamur frui.

Brev. ms. Voraviense saec. 15. In 1. Vesp.

Cod. Voravien. 268. —
Snper Ps. A, 2 thronis martyrizati. — Noct. R 3, 5 Quod.
In 1. In —
2. Noct. R 1, 6 cardincs(iuo. —
R 2, 2 inseptis. In 3. Noct. R 1, 4 ~
tenipla. — R 1, 5 vanum. —
In Land. A 3, 2 sopierunt. A 2, 4 liorti- —
c-ulaium. — Ad Beiud. A, 2 infer. — Hymnen: In Visp.: Martyr ogroj^io, Deo
dileetc (IMonc III, 31G); ad Landes: Chorus novac lenisakm (Anal. II, 93).
 — 60 —
19. De sancta Gertrnde.
In 1. Vesperis. Qui te, sacratissima virgo,
Mundi resolutam ergastulo
Antiplioiiae. In caeli liodie

1. Solaris dum relevavit palatio,

volvitur orbita, Ubi, precamur,

Votiva recurnint festa, nostri memor esto.

In quibus et Domini
recitantur magnalia, Ad Ma tut in um.
Et virginis Invitatorium.
retractantur merita.
Adoremus Christum regem,
2. Gertrudis
Sponsumque sanctarum virgi-
pietate ineffabilis,
num,
Tibi persolvimus
Qui beatam Gertruden!
debita laudis,
Collocavit inter choros ange-
Tu solita dementia
lorum.
Adauge devotiouis
incrementa.
In 2. Nocturne.
3. Te clangat ergo
Antiphonae.
nostra vocula,
Tibi, pia, reddat 1. Hodiemae
famulamina, sollemnitatis gaudia,
A te exposcat Quae nobis anni
misericordiam, reduxit orbita,
Quam nescis Pia recolamus devotione,
denegare cuiquam. Virginis Gertrudis

4. Tibi rite utentes famulamine.

psallimus, virgo, 2. Generosa Christo virgo
Tibi laudes lustitiae vigebat zelo',

referimus ex debito, Sanctimoniae privilegio,

Quia, quotiens prerainmr Caelestium auteni
anxietatibus, flagrabat desiderio.
Ad te nobis fidus ;}, Hac ergo poUens
patet recursus. maturitate morum
5. Mole criminum Quaesivit sibi aptare
premimur, virgineum sponsum,
Debilitate inopiae Cum quo virginitatis
consumimur, firmaret chirographura.
A te deposciraus
Respousoria.
misereri,
Succurre nostro 1. Venerabilis
defectui. virgo Gertrudis,
Generositate
Ad Magnificat. quidem nobilis,

A, Laudem demus Domino, Sanctitate

Virginis inquam filio, autem insignis,
 61 —
Pietate laudatur Responsoi'ia.

et est ineffabilis. 1. Quidam autem diabolica

V. Dum adhuc tenerrima fraude decepti
teneretur aetate, Virginis inardescuut amori
Morum sublimari Et quaesierunt
intendit perfectione. eam rapere vi

2. Ubi pater Et tradere nuptui.

virginis gloriosus V. Ut autem mater defenderet
Conmiunis exitii virginis abusionem,
complevit planctus, F'us totondit
Hiiicdolor nimium eius capitis caesariem.
praegravavit animum, 2. Admonuit itaque
Quattuordecim enim sacratissimam
tantum erat annorara. mater virginera
V. Matrem gaudebat superstitem, Sacrae subire
Quo eius saltem praesentia consecrationis velamen
aniiDum consolaretur pueri- Et sie propositi
lem. servare fidem,
3. Igitur venerabilis At illa continuo
mater virginis lubentis paruit imperio.
Hortatu Amandi praesulis V. Hortata est quoque eam
In ecclesiam propriae domus addere adhuc onus oneri.
transmutavit fastigia Ut pondus regiminis
Consecrandi gratia, imponeret sibi.

V. Unde sacmni 3. Timens ergo sacratissima

Sibi aptavit virgo Gertrudis,
velaminis signum. Ne forte in arrogantiae
incideret iactantiam,

In 2. Nocturne. Post multa

virtutum exercitia
Antiphonae. Pastoralis regiminis
1. Sacerdotalem virum deposuit onera,
noraine Amandura, V. Quaerens ergo
Episcopatus quoque Christo placere
honore praeditum, Et libere per viam
Ad virginis matrem direxit salutis incedere.
Dominus omnium.
2. Quem illa

suscipiens gaudenter In 3. Nocturno.

Intentionen! mentis
Antipliouu.
ex ordine
patefecit fideliter. 1. Quadara autem die
3. Inde sacrum sibi mater Dum perseverarei
aptavit velaminis signum, virgo in oratione,
Placuitque regulari Igneus globus mittitur
vinculo subiugare animum. e caeli regionc
 62

Et obiiixc videtur Quodam praepcditur

virgini deservire. offendiculo,

2. Perlustravit enim Quod et viriliter

liabitationera oratorii vicit in Domino.

In de figitur laqueari, V. Australiorum
Ubi iiec datur defectui enhn ducis tilius

Ncc augetur Virginis inardescit

daniDO incendji. amoribus.

3. Mirantur ergo In Laudibus.

cuncti, qui aderant,
Antiphouae.
Et quis rei detur
1. quam gloriosa es virgo,
exitus, exspectant
Quae totius decoris
Et subito vident
regnas cum Domino
in creatione virginis
Et adoptato
Paulatim minui
perfrueris thalamo,
integritatem luminis.
pia virgo.

Responsoria. 2. In iubilo vocis

Pangamus Domino
1. Postquara igitur
cantica laudis,
virgo sacrata
Qui te ditavit
Keginiinis
honore tanto,
exjieditur sarcina,
pia virgo.
Castigatione
maceratur voluntaria, 3. Meliorem esse Domini
Ut sine offensionis mora misericordiam super vitas,
Ad aeterna Et orbis clamat diversitas,
proficiscatur praemia.
Et tua testatur bcatitudo,

V. Sciebat enim per dominicam pia virgo.

revelationem 4. Benedicaut omnes angeli

Imminere sui corporis Sanctique Domini Domino,
resolutionem. Quoniam te copulavit
2. Gloriosa virgo eorum consortio,

Christi Gertrudis pia virgo.

Post debita humanitatis 5. Laudemus nomen Doraini
Ad regis regum In choro et organo,
accersitur palatium, Quia beneplacitum
Ubi ob perfectae est ei in te,
virtutis decursum pia virgo.
Imniarcessibilis coronae Ad Benedictus.
accepit bravium. A. Virgo Christo amabilis,
V. Angelorum In Omnibus laudabilis,
comitatu potitur Pietate ineffabilis,
Atque cum digno tripudio Tu gaudium omnium
paradisum introfertur. Ad te pie clamantium,
3. Virgo sacrata dum quaerit Exaudi nos sujiplices
copulari Christo, In te semper sperantes.
 — ()3

lu 2. Vcsperis. In te uobis portus salutis,

Ad te clamantes
Ad Magiiificat.
exaudi, rogamus,
Geaerosa virgo Gertrudis, Et niiscricordiam,
Supplicuin semper quam de te praedicaraus,
fidelissima consolatrix, Pie sentiamus.

Cod. Palat. Vindobouen. 4715 saec. 15.

20. De saiicta Gertrude.

AdMatutinura. InLaudibus.
Invitatorium. Antiphonae.
Qui sibi Gertrudeni 1. Vita duarum agitur
sponsam delegit, adoret gemina in Gertrude sororuni,
Et colat et timeat Fcrvidus urget amor,
contio nostra Deura. soUicitudo premit.

2. Quantum crevit onus,

In 1. Nocturno.
tantum devotio crevit,
Responsoria. Cuncta per hoc fieri
vcre prudens, prosperiora putat.
vere virgo beata, 3. Exteriora suis
Ignivomam occurrens dat quaeque tidelibus apte,
sponso quae lampada sumpsit, Üispensanda tcncns
Nam bona, quae gessit, interiora sibi.
tiammis ignivit amoris
4. Taliter internis
Divi, non laudis
externa aptabat, ut esset
quaerens aliunde nitorem;
Par erga Christum
Hanc Dominus veniens
cultus et unus amor.
invenit sie vigilantem.
nimium felix 5. Magna datur nobis
est donum virginitatis, divinae copia laudis
Subdola versuti Normaque virtutis

quo fraus eliditur hostis, virginis huius ope.

Cum praeter carnem

caro vivit caelibe vita, Ad Benedictiis.

Et pro terrenis A. Post \itae cursum

caelestia regna patescunt. fragilis durosquc labores
Virginis eximiae Gertrudis posuit
Gertrudis festa colentes flebile carnis onus,
Altithrono regi Laeta tarnen perfert
solvamus debita laudis, lucis discrimen araicae,
A quo cunctorum Cernere cum liceat
procedit origo bonorum. iam sine nocte dicni.

Antiph. ms. saec. 16. Cod. Hafuieu. Ny kongl. S. 8. 344U.

 — 64 -
21. De sancto Geralpho.

In 1 . Vesp c v i s. Et cum Gciulplio

iubilemus in aethere Christo.
Antiphouae.

1. Illi'xit nobis hodie

Novae spleiidor laetitiae, In 1. Nocturno.
Dum fulget in ecclesia
Antiphonae.
Sancti Gerulphi gloria.
1. Gerulphus aimis actibus
2. Ut vas electum caelitus Ab annis puerilibus
Virtutibus imbutus, In lege Dei sedulus
Terrena sprevit penUus Dies egit cum noctibus.
Caelestia secutus.
2. Dum convenirent populi
3. Post sanctitatis Studium, Adversus sanctum Domiri,
In quo [sanctus] praefloruit, Solo fidens iu Domino
Ascendit ad martyrium, Vicit eius auxilio.

Quod solum ei defuit. 3. De multis eum hostibus

Victorem fecit Dominus,
4. Athleta tbrtis Domini
Addens eius victoriae
Processit proeliari,
Donum perennis gloriae.
Vicit, victori datum est
in caelis gloriari. Eesponsoria.

5. Eius praeclara merita 1. Adest Sacra sollemnitas

Pangamus laude debita, Sancti Gerulphi martyris.
Ut nos post mundi proelia Quem larga Dei bouitas
Ducat ad caeli gaudia. Summis ditavit gaudiis;
V. üt mundum sol illuminat
R. Gcralphe, niartyr nobilis,
Splendoris sui lumine,
Succurre tuis famulis
Sic omavit ecclesiam ,

Et salva tuis precibus Suo Gerulphus sanguine.

Tuis intentos laudibus;
2. Hie puer ab infantia
V. Qui laetamur cotidie
Detestabatur vitia
In laude tuae gloriae,
Et intendit virtutibus,
Per te sumamus praeraia
Sicut praecepit Dominus;
Caelestis vitae gaudia.
V. Coronandus martyrio
Ad Magnificat. Se mancipavit Domino
A, dilecte Deo, Et gratiosus exstitit
nostri, Gerulphe, memento,
Tarn Deo quam hominibus.
Acquirens nobis 3. Frequentabat ecclesias
aeternae gaudia lucis. Devotionis gratia
Et sanctorum memorias
Ad Matutinura. Cum magna reverentia,
V. Quos iam cum Christo noverat
Invitatorium.
Feliciter gaudere,
Ad iubilum vocis lllorum sanctis gressibus
iungamus cantica cordis Elegit inhaerere.
 - 65

In 2. Nocturno. Per quem calcavit omnia,

Quae üorent in hoc saeculo.
Antiphonae.
2. Quem fecit esse Dominus
1. Dominus
Miriticavit
Sine mortali macula,
Electum suum famuluni,
Perduxit eius animam
Quem dedicando martyrera
In caeli tabernacula.
Mundo fecit mirabilem.
2. Scuto protectus gratiae 3. Magna fuerunt proelia,
Palmam surapsit victoriae, Quae pertulit pro Domino,
Cui cessit in praemium Maiora tamen praemia
Caelestis benedictio, Mansura sine termino.
3. Honoris excellentiam
Responsoria.
Et sempiternam gloriam
Sumpsit martyr egregius Gerulphum sanctum martyrem
1.
Cum civibus caelestibus. Devote veneremur,
Responsoria. Ut ad superna gaudia
Per ipsum sublevemur,
1. Hic sanctus inter homines
V. Qui Christum subsecutus est
More non vixit hominura,
In morte salutari.
Nam peritura respuit
In eius semper laudibus
Solum secutus Dominum;
Cureinus gratulari.
V. Flagrabat enim fortitcr
Caelcsti desiderio 2. Hic tiro sanctus Domini,
Et blandimenta noxia Virtutibus armatus,
Fuerunt ei taedio. [Hic] diraicabat fortiter,

2. Labentis mundi gaudia Nam hostis est prostratus;

Contempsit ut inania V. Hostis putabat vincere,

Et reputabat frivolum, Sed ipse fuit victus,
Quidquid habebat terminum ;
Nam ad honorem martyris
V. Quod mundus suasit dulciter, Finitus est conflictus.
Contempsit ille fortiter,
3. Qui prius, clarus exstitit
Nolens fallaci gaudio
Ut nobilis persona,
Summo fraudari praemio.
Post martyr fulsit clarior
3. Quis non soUemni studio Cum aurea Corona;
Dei miretur gratiam, V. Eius orationibus
Qui sancto suo famulo In terris protcgamur,
Talem donavit gloriam, Ut sempiternis gaudiis
V. Gementem in exsilio
In caelis perfruamur.
Eduxit de miscria
Et gloriosum martyrem
In Laudibus.
Laetum fecit in patria.
Antiphonae.
In 8. Nocturno.
1. Ad laudes Doraini
Antiphonae. surgamus corde libenti,
1, Gerulphus, martyr inclitus, Lactabundi de gaudiis
Confisus est in Domino, Gerulphi sancti martyris.
Dreves, Uistoriae rbythinicae. Vi. 5
 66

2. lam cum laetitia Quem semper totis viribus

caelesti vivit in aula, Collaudet omnis spiritus.
Quem vitae innocentia
Ad Benedictus.
Perduxit ad caelestia.
A. Erexit nobis omnibus
3. Ad Dominum vigilans
Cornu salutis Dominus,
prima de luce cucurrit,
Quod est cum sanctis moribus
Ut videret dulcissimam
Vita Gerulphi martyris.
Virtutis eins gloriam.

4. Eius erat Studium In 2. Vesp eris.

semper benedicere Christum Ad Magnificat.
Eiusque rei pracmium
A. Gerulphe, martyr Christi,
Gaudere in perpetuum,
Sicut mundo lux fuisti,

5. lam canit hie sanctus Sic et nobis sis lucerna,

Domino nova cantica laetus, Qua ducamur ad superna.
Acta Sanctorum, Sept. VI, 251 >n. —
Von diesem Officium war den
Bollandisten ein gedrucktes Exemplar von Antonius de »Stoop, Abt von Tron-
chiennes gesandt worden.
,
Sie haben dasselbe in ihren Acta uns erhalten,
aus dem es hier abgedruckt erscheint.

22. De sancto Gudehardo.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturne,
R, Antistes quidam per visum Antiphonae.
Ac nocte solis radium 1. Beatus vir Godehardus,
Vidit infulgentem ori In lege Dei sedulus
Sancti patris Godehardi, Fructu laudabilis vitae
V. Et cum fulgorc spiritum Suo refulsit tempore.
Migrare vidit ad Deum. Constituit eum Dens
2. •

Ad Magnificat. In speculum praesulatus,

A. Magnificat te Dominum
Ut ipsius praeceptorum
Coetus omnis credentium,
Legem doceret populum.
Qui exaltasti humilem 3. Mirificatus a Deo

Godehardum pontificem, In hominum collegio,

Inter superna agmina lam tum laetitia cordis
Digna sublimans gloria, Quiete novatur pacis.
Cuius praecelsa merita Responsoria.
Nostra relaxent delicta.
1. Igne divino succensus
Venerandus Godeliardus
Ad Matutinum.
Mundi sprevit laetitiam
Invitatorium. Vitam quaerens perpetuam,
Alleluia Deo V. Propositum monaslicum
iucundum psallite melo, Suscipiens et habitum.
In quo mirificus 2. Hinc sublimatum cathedra
praesul vivit Godehardus. Pontificali gratia,
 — 67 —
Pastoris aeterni Dei In 3. Nocturno.
Suo praeposuit gregi,
Antiphonae.
V. Quia glorificautes se
Consuevit glorificare. 1. Te decet hymnus, Domine,
Cuius electus munere
3. virum
celsi meriti
Sanctus Godehardus tuis
Et praesulem Deo dignum,
Inhabitat in atriis.
Cuius obferri visibus
Nequam refugit spiritus; 2. lam felix cum sanctis tuis
V. Vas relinquens, quod possedit, Supernae domus incolis
Ad nomen eius tremuit. Te collaudat regem reguni
In saecula saeculorum.

In 2. Nocturno. 3. Hie velut palma floruit

Et ut cedrus emicuit.
Antiphonae.
Nunc transplantatus caelicis
1. In benedictionibus Floret vernans in atriis,
Tuis iustus recognitus,
Laetatur in te, Domine, Responsoria.
Nitens Corona gloriae.
Pauper quidam puerulus,
1.
2. Tu Dens admirabilis,
Fini vitae iam proximus.
Omni terrae laudabilis,
Per huius sancti meritum
Tuo praelatum operi
Obtinuit remedium,
Super caelos exaltasti.
V. Puella quoque per cuncta
3. Hie etenim rectus corde, Paene membra praemortua.
Confidens inte, Domine,
2. Caecus quidam diaconus
Montem virtutis ascendit
Et aequitatem dilexit.
Ad tumbam praesulis huius
Per eius patrocinium
Kesponsoria. Amissum recepit visum
1. Partim leprosum puerum V. Diuque caeca femina
Et partim paraliticum Per eius clara merita.
Vivens adhuc in corpore 3. Laus et honor, Christe,
Curavit pontifex iste tibi vivens vir fuit iste,
V. Et intirmantes oculos Quem dilexisti,
Per benedictos flosculos. per quem tibi complacuisti,
2. Hie transitus sui diem, Hie sublimasti,
Sibi desiderabilem, post haec super astra locasti ;

Longe prius praedixerat V. lustitiae zona

Suisque nuntiaverat, cinctus meritaquc Corona.
V. Sui laboris tcrminum,
Per spiritum propheticum.
In Laudibus.
3. Diuturnis languoribus
Contractus quidam rusticus Antiphonae.
Huius sancti pontificis 1. Sedem Dens a saeculo
Curatus est suffragiis Praeparavit sancto suo,
V. Alterque casu contusus Quem dum virtute praecinxit,
Trabis et debilitatus. Excelsum decorans fecit.
5*
 68 —
2. Cordis vocisque iubilo Ad Benedictus.
Servile Deo Domino, A. Beuedictus sit Dominus

Cuius iiitravit conlitens Suorum pater et Deus,

Portas liic sanctus pontifex. Ad quem ascendit hodic
Praesul dignae memoriae
3. Ad de luce vigilans
te Dono suae pietatis
Teqiie, Deus, desiderans Directus in viam pacis.
Suscei)tus est a dextera,
Post quam adhaesit mens sua. In 2. Vesperis.
Beatonim sacerdotum
Ad Magnificat.
4.
Chorus benedicat Deum A. magna Christi gratia,

In sancto laudis iubilo Devote glorificanda,

Tanti viri consortio. Qui famulum suum multis
Glorificat miraculis,
5. Laudet omnis creatura Succurrens eunctis illius

Dei nostri magnalia, Suffragia petentibus,

Per quem gaudet Godehardus Cui laus sit et Imperium
lu sanctorum cubilibus. Per saecula saeculorum.
Antiph. ms. Brandenburgense saec. 13. Cod. Berolineii. Fol. 218. add.
saec. l.'».— In 1. Noct. A 1, 1 Fehlt eine Silbe; vir ergänzt. A 3, 4 —
novetur. —R 2, 2 gratiam. —
R 8, 1 O celi meriti. In 3. Noct. R 3, 6 —
supra astra. —
In Land. A 4, 2 benedicat eum. Hymnus „de resurrec- —
tione vel ascensione."

23. De sancto Ooericu.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturuo.
Ad Magnificat.
Antipliouae.
Almi patris
in natalitio 1. Vir beatus cum beatis
Hilarescat Gloriose vivit,
caelestis contio, Quem praeclarae maiestatis
Psallat clerus Thronus insignivit.
ferventi studio,
2. Fremit frequens populus,
Ut sie crescat
obstupescit signis,
plebis devotio,
Quibus crebro radiat
Spinalensis
pontifex insignis.
exsultet natio,
Tanti regis
3. Domini multiplici
gratia ditatus
tuta praesidio.
Tenuit multiplices
terrae principatus.
Ad Ma tutin um.
Invitatorium.
Responsoria.
Mira decent metra
regnantem lucis in aethra, 1. Primo gradu dignitatum
Qui te mirifice Dat primati comitatum
decoravit, rex Goerice. Felix Aquitania,
 — 69 —
Fit praeclarae sedis comes. V. Sed nee virum
Cnius sedi digna comes, frangit sors aspera
Assidet iustitia, Neque mentis
V. In quo vivit vitae fomes exstinguit sidera.
Moriuntur vitia. 2. Dominatur rex felici
2. Comes raptus ad ducatum, Promotus auspicio,
Dux ad regni principatum Cadit manu sub victrici
Surgit potentissimus, Paganorum legio,
Ut de gradu positive V. Sola fides Goerici
Fiat in superlativo Triumphat in proelio.
Magnus, maior, maximus, 3. Sedet rex in tenebris
V. Hoc honore tarn festivo \Tiltu nubescente,
Timet regis animus. Sed ne robur fidei
3. Plebs assistens novo regi titubet in mente,
Fremit plausu regio, Vox a patre luminum
Cuius sceptro gaudet regi mittitur repente,
Aquitana regio, Y. Spem salutis nuntians
V. Rex divinae servit legi Domino iubente.
lugi desiderio.

In 3. Nocturno.
In 2. Nocturno. Antiphonae.

Antiphonae. 1. Confortare, princeps fortis,

Quia tempus imrainet,
1. Salutaris deditus
studio sophiae,
Quo lux vera tuae sortis
Tenebras illuminet.
Ländern Dei praedicat
septies in die. 2. Si praefigi cupis metas
Instanti tristitiae,
2. Hinc terrestris incitat
regem regni cura, Metim petas et sie metas
Hinc caelestis regiae Fructum patientiae.
sedes permansura. 3. Tibi enim sicut dies

8. rex ineffabilis,
Nox illuminabitur,

vir Israelita,
Et de rege praesul fies,

Qui regnare meruit A quo plebs salvabitur.

in utraque vita. Responsoria.

1. Rex gavisus
Responsoria.
promissi munere
1. Dum sie floret Metim venit
virtutum vernula. felici sidere,
Eminenti Voce ductus
sedens in specula, potius ab aethere,
Luce mundi V. Cui carnali
privatur sedula coniunctus foedere
Caecitatis Urbis praesul
opertus nebula, oceurrit propere.
 70 —
2. Dum in templi fundamentis Et succensis aedibus
Contemplando fundat mentis hostem lux ostendit.
Goericus oculum, 4. Cives metus excitat
Dum effuso pondus terrae improvisae mortis,
Sporta gaudet rex efferre Parat fugam pavidus,
Visum est miraculum: proelia vir fortis.
Y. Fugit caeci nox invisa,
5. Ad fugandas igitur
Redit Visus, et lux visa
acies praedonum
Reddit solis spiculum.
Plebem clerus evehit
3. Ad tam soUemne gaudium patriae patronum.
Coucurrit turba civium,
Cum canticis et plausibus Ad Benedictus.
Resultat vox laetitiae,
Collaudant regem gloriae, A.. Mox ut princeps inclitus
Qui dat salutem regibus Se fatetur foris,
;

V. Translata sede patrui Tremefacti fugiunt

Succedit praesulatui Complices furoris,
Rex abiectis regalibus. Quibus metum incitat
facies victoris,

In Laudibus. Dans afflictis civibus

spiritum vigoris.
Antiphonae.

1. Si te nova moveant
et stupore digna, In 2. Vesperis.
Mira nostri temporis
admirare signa. Ad Magnificat.

2. Capto Spinali oppido A. qui rore spiritali

dolis,non virtute, Corporalis ignem mali
Desperabant strenui Sanas potentissime,
cives de salute, Prece tua nos redime
3. Hostis clam ingreditur, Ab igne gehennali,
moenia transcendit Quo cremantur animae.
Brev. ms. Praedicatt. Meten, saec. 15. Cod. Univ. Bononien, 2865.

24. De sancto Gorgonio,

In 1. Vesperis. Sicut eidem gloriam,

Nobis adquirat veniam.
Ad Magnificat.
Ad Matutinum.
Christiana devotio
Sobrio colat gaudio Invitatorium.

Martyris celeberrimi Sanctoi'um sancto

Sollemnia Gorgonii, iubilemus corde pudico,
Cuius oris confessio Mundum Gorgonio
Sanguine scripta proprio tribuit qui vivere sancto.
 - 71

In 1. Nocturno, In 2. Nocturno.

Antiphonae. Antiphonae.

1. Primus iraperatorii 1. Sacrilegorum rabie

Gorgonius cubiculi Effervente quam maxime
Reddebat sua Caesari Detexit luce clarius,
Atque Deo, quae sunt Dei. Quod Dei esset famulus.

2. Occulto tyrocinio 2. Agone coepto martyres

Famulabatur Domino, Videns insuperabiles
Quia norat gentilium Nefas credebat fidei
Cnidelitatem principum. Luctam per se non aggredi.
3. Commilitonum mentibus 3. Firraato tandem animo
Inculcabat sollicitus Cum Dorotlieo socio
Et puritatem fidei Capessit praesens Stadium
Et propter ipsam commori. Vitae sumpturus bravium.

Eesponsoria. Eesponsoria.

1. Hodierna soUemnitas 1. Cessent, inquit martyr, tuae

Triumphum nobis renovat, Virulentae blanditiae,
Quo clarus vir Gorgonius Fidelis in verbis suis
Mundanos vicit freraitus Nobis Dens non aberit,
Atque per Christi gratiam Qui pie se quaerentibus
Intravit poli regiam. Adesse est poUicitus ;

Y. Bonum certamen certavit, V. Illum credimus cordibus,

Cursum consummavit, Hunc confitemur vocibus,
Fidera servavit. Ipsum testamur moribus.
2. Christi miles Gorgonius 2. Permotus iracundia
Tyranno dixit comminus: Caesar plenus malitia
lam nunc, infelix, desine Virum sanctum artissimo
In Christianos furere, Mancipavit ergastulo,
Ne incurras supplicia Ut sub nocte disponeret
Pro brevibus perpetua, Illum, quem male perderet;
V. Suspende mentis rabiem V. Prorumpente diluculo
Et deponens perfidiam Praesto sunt ex officio,

Time Dei iustitiam. Cum quis tractabat scdulo.

3. Confessione martyris 3. Suspensus athleta Dei

Mens perturbatur Caesaris, Patibulo eculei
Esse dolens Gorgonium Flagris torquetur nimiis
Christicolam verissimum, Et laniatus ungulis
Quem tcntabat reduccre Ad tormenta distenditur
Vesanae idolatriae; Patefactis visceribus,
V. Tristabatur se descri V. Quorum resjiersus intima
A milite tam nobili Salis, aceti copia,
Et belli rebus utili. Nee poena fractus inipia.
 — 72 —
In 3. Nocturno, In Laudibus.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Sanctos ductos in medium
Caesar monet: periculum 1. Gorgonii sanctissimi
Declinate cum maximo Corpus campis expositum
Animarum periculo.
Angelorum excubiis
Tutum manet a bestiis.
2. Frustra tyrannus replicat
Falsas illis divitias, 2. Honore tandem debito
Quibus Dens totum erat, Componitur in tumulo
Qui est verax et veritas. Et signis mirabilibus
3. Ait iam palmae praescius Honoratur divinitus.
Egregius Gorgonius: 3. Ad magnam Christi gloriam
Qui nos facit confligere, Meritis ornat Gorziam
Dabit üobis te vincere. Et Galliarum populis
Eesponsoria.
Non deest patrociniis.

1. Gaudebat Dei famulus 4. Dei munere

fei ix

Inter tormenta positus

Gorzia tanto maxime,
Cuius instas obsequiis
Et caelo tendens lumina
Voce dicebat libera: Et muniris suffragiis.
Grates tibi, rex gloriae, 5. In san Ctorum ecclesia
Me
dignare respicere; Laus Domini sit sedula,
V. Cor contritum et humile Qui martyris hie precibus
Qui nunquam soles spernere, Adest pie clamantibus.
Te suspirantem suscipe. Ad Benedictus.
2. Venerandus Gorgonius
\.. Benedicta sit gratia
Lentis admotus ignibus
Dei nostri largissima,
Cruciatur immanius
Qua praeventus Gorgonius,
Et retardatur obitus,
Martyr pretiosissimus,
Sic raerces crescit martyri
Alacriter immania
Confusioque Caesari ;
Superavit supplicia
V. Depascebat diutinum
Et cum triumphi gloria
Fessa membra incendiura
Caeli conscendit culmina.
Illatum et cohibitum.
3. Expleto iam luctamine
Fidei et perfidiae, In 2. Vesperis,
Martyr Christi laudabilis
Fusa laude precaminis Ad Magnificat.

Laqueo tandem finiit A Gorgoni, piissime

Cursum sui certaminis ; Martyr et invictissime,
Sic triumphali gloria Quem suis mundus proeliis
Subiit vitae pascua, Nee tenuit nee terruit,
V. Comitatus angelico Posce nobis nequitiae
Ad aethera tripudio Mundana bella vincere,
Cum dominantum Domino Ut pariter cum Domino
Regnaturus perpetuo. Exsultemus perpetuo,
Brev. ms. S. Florini ad Confluoiites saec. 14. Cod. Capit. Trevireu.
173. A. — Brev. ms. S. Florini saec. 14. Cod. Semin. Magunt. s. n. B.
 73

25. De sancto (irato.

In 1. Vesper is. Ad Magnificat.

Antiphonae. A. Sancte Grate, Dei care,

Pro famulis deprecare,
1. Augusta de patrono, Confessor egregie,
Grato, pastore bono, Ne pro nostro nos defectu
Refer Christo laudes Careamus hoc aspectu
Dulci iubilans sono, Visionis gloriae,
Sub cuius Dei doiio Quo perfrui te credimus,
Custodia gaades. Ubi Status est optiraus
Pacis et laetitiae;
2. Gratus, praesul insignis,
Fave, pater, precantibus,
Miris refulsit signis
Impetrans famulantibus
Divina gratia
Tibi statum gratiae.
Dante laudeque dignis,
Dans precibus benignis
Aegris reraedia.
Ad Matutinum.
Invitatorium.
3. Vis nosse miracula
Quantaque signacula Regum rex hodie
Gratus fecit rite, Grati festo veneretur,
Fugat prece sedula Vox sonet ecclesiae,
Morbos et pericula, Gratus meritis celebretur.
Dat mortuos vitae.
In 1. Nocturne.
4. Gratus, flos pontiticura,
Felix regnum caelicum Antiphonae.

Scandit laureatus, 1. üt beatus oret Gratus

Qui suorum supplicum Pro nostro collegio,
Laudis sumens canticum Praeveniri festum viri
Deleat reatus. Vult honoris studio.
2. Huius chori vox honori
5. vir ineffabilis,
Sancti Grati congruat,
Grate, pastor nobilis,
Apud Christum ducem Ut peccata perpetrata
Fac, praesul amabilis, Pia prece diluat.
Quod tecum grex humilis 3. Grate pater, nos, quos atcr
Ducatur ad luceni. Terret actus criminum,
Fac securos et mansuros
R. Gratus cunctis gratiosus, Dirigas ad Dominum.
Vir serenus et famosus,
Omni carens reatu, Responsoria.
Miraculis virtuosus, 1. cum supcrna
Plebs fidelis
Operibus fructuosus Die plaudat hodierna
Fuit et praedicatu, Corde, voce, manibus,
V. Nunc in caelis gloriosus Dies enim innovatur,
Regnans atque pretiosus In qua Gratus honoratur
Orot pro praesulatu. Hie et in caelcstibus;
 .

— 74 —
V. Devote Grati Quod sola Dei gratia
veneremur festa beati. Atque precum instantia
Saltavit in manibus;
2. Festi Grati lux illuxit,
V. Gratia sit grata
Gratus Deo gratam duxit
dignis virtute negata.
Vitam suo tempore,
Deum videt in gloria,
3. Cum properat Romam Ire

munditia
Papae volens oboedire
Gratus fuit
In bis et in omnibus,
Et mente et corpore.
Quod advenit homo bonus.
V. Gratus erat Christo,
In campanis docet sonus
dura mundo vixit in isto,
Sponte resonantibus,
3. Libri tradunt antiquorum, V. Concurrunt cari
Quod Corpora Thebaeorum pace Gratum venerari.
Cum praesule socio
Sanctus Gratus congregavit In 3. Nocturno.
Et in unum coUocavit Antiphonae.
Pietatis studio,
1. Campanarum signat sonus,
V. Partem penes se,
Mortuorum, quam sit bonus,
voluit pater e quibus esse.
Ostendunt miracula.

In Nocturne. 2. Non abiit hie post aurum,

2.
Caelo condidit thesaurum
Antiphonae. Immunis a macula.
1. Gratus, praesul Augustensis, 3. Super pauca fuit fidus,
Viriliter ab ofifensis, Supra multa clai'um sidus
Dum vixit, abstinuit. Fulgebit per saecula.
Responsoria.
2. Hinc in terra christicolis
Et in caelo caelicolis 1 Bonitate Grati nota
Eins vita placuit. Papa cum curia tota
Locum sedis congrüum
3. Sicut fuit gratus vita, Post papae sedem concedunt
Grati preces gratas ita Et omnibus, qui succedunt,
Signis Deus innuit. Hinc et in perpetuum ;

V. Quem videt esse bonum,

Responsoria.
dat papa bonum sibi donum.
1. Sanctus Gratus in Augusta
2. Unum domi qui migravit
Praesul fuit causa iusta,
Sanctus Gratus suscitavit
Urgentibus meritis,
Mortuum precatibus
Virtutibus nam pollebat,
Alterumque suffocatum
Bonum opus exercebat
Aquis dedit suscitatum
Et pium in subditis,
Motus matris fletibus ;
V. Plenus honestate
V. Est meriti fortis,
Gratus fuit et bonitate.
qui tollit taedia mortis.

2. Caput lohannis Baptistae 3. De supernis iste sanctus

Relevavit sanctus istc Miserorum audit planctus
De putei sordibus, Et videt angustias,
 — 75 —
Tribulatis consolamen 4. Campanae sponte sonantes
Et infirmis dat levamen Et mortui relevantes,
Dulcorans miserias, Qois fuit hie, discite.
V. Languorem morbi
5. Augusta, quam es inclita,
tollens est utilis orbi.
Quae tanto gaudes subdita
Et tali patrono,
In Laudibus.
Qui facie ad faciem
Antiphonae. Miratur Dei speciem
1. In Augusta civitate Fulgentis in throno.
Sanctus Gratus dignitate
Potitus est praesulis. Ad Benedictiis.

2. Grati vita insignitur, A. Hierusalem cum Augusta,

Sicut scriptum reperitur, Gaude fide in robusta,
Et folget miraculis. Nam in tuis finibus
3. Collectio Thebaeorum Mortui sunt suscitati,
Probitatem monstrat moram Qui fuerant adnotati
Cum Baptistae capite. In praesulis laudibus.

Offic. ms. S. Grati saec. 15. Codicill. ms. Valerian. 72—16. A. Brev. —
Aiigustense imp. 15** B. —
In 2. Xoct. A 2, 1 Hie iu B; hie fehlt A. —
In Laud. A 4, 3 dieite B. In 2. —
Yesp. ad Magn. A prosaisch. Die —
drei zu diesem Officium gehörigen Hymnen vgl. Anal. XXH, Nr. 122 sqq.

26. De s. Grefforio et Sociis.

In 1. Vesperis. 5. Benedixit Deus natis,

Cui ferventi spiritu
Antiphonae. Servierunt feritatis
Nullo moti fremitu.
1. Habitator Deus caeli
Respicit humilia, R. Mauri sancti perstitere
Dum submittit se fideli Fortes in certamine
lugo Christi Mauria. Suasque dealbavere
Stolas agni sanguinc,
2. Cuius nati dum vocantur
Quorum, Christe, nos tuere
A rege pertidiae
Fideli precamine.
A virtute confirmantur
V. Nulli tantum meruere
Divinae clementiae.
Mortis in examine,
3. Maiestatem et virtutem Ut qui sponte tradidere
Non timent imperii, Se pro Christi nomine.
Deus solus dat salutem,
Non hominum filii. Ad Magnificat.

4. Sua Deo, sua regi A. beata Deo grata

Dant in mundi proclio, Mauronim memoria,
Sic utrique parent legi, Quoi-um tioret consecrata
Deo sit laudatio. Cruore Colonia,
 — 76

Aula caeli decorata V. Sunt parati mortem pati

Perenni laetitia, Quam fidem relinquere.
Prece quorum adoptata 3. Qualiter sit Christiano
Consequamur gaudia. Fidei religio
Observanda sub pagano
Ad Completorium. Truce duce praevio,
Super Nunc dimittis. V. Placet piano, patet sano

A. Princeps Maurorum, Papali consilio.

Gregori, cum sociorum
Agmine sanctorum In 2. Nocturno.
pete nobis regna polorum.
Antiphonae.
Ad Matutinum. 1. Corpora sternuntur,
Invitatorium. animae nunquam moriuntur,
Adoremus caeli Deum, Quo magis artatur,
Qui Mauris insignibus fidei tenor amplificatur.
Gloriosum dat tropaeum Thebe Thebaeos
2.
Pro fide certantibus.
Eoos destinat eos,
Et Mauros lavacro
In 1. Nocturno. dat tinctos Africa sacro.
Antiphonae.
3. Hi baptizati
1. Rex mittendo manus Romaeque fide solidati
simulat se Maximianus Sunt adversa pati
Facturum pacem pro Christo quaeque parati.
ritum tollendo rapacera.
2. Inventum vero Responsoria.
fuit huius corde severo,
1. Quo consulto decrevere
Deleat ut nomen
Caesari militiam
Christi sibi triste per omen.
Contra hostes exercere,
3. Ardua consilia, Christo innocentiam,
fera vis, humaiia sopbia V. Sic sincere iuste mere,
Dum male bacchantur, Viam tenent regiam.
in Christum nil operantur.
2. Aquilarum dum sequuntur
Responsoria. Signa pro re publica,
1. Mauri cives Africani Sub armis non secernuntur
De suo consilio A fide catholica,

Vocantur Maximiani V. Araplectuntur et loquuntur

Caesaris imperio, Ea, quae sunt caelica.
V. Christiani et pagani 3. Consummatur ut beati
lussu parent regio. Passio Mauritii,
2. Mauri nuper baptizati Agrippinae congregati
Romam tendunt propere, Martyres egregii
Ubi fide confirmati V. Attemptati, decimati
Ampliori foedere Cadunt ictu gladii.
 — 77 —
lu 3. Nocturno. 2. Coetus sanctorum
non cessans a famulando
Antiphonae. Atria caelorum
1. Mauritii legio, penetrat laete iubilando.

quae constans tlamiue dio 3. Maurorum mentes

Pcrmanet, in Rhodano vigiles ad te sitientcs

patitur sub Maxiraiano. Ut suscepisti,

2. Pars idolatrarum nos suscipe, gratia Christi.

graiidis, pars christicolarura 4. Hie humiles corde
Pauca manent una cui servistis sine sorde,
mixtim non lege sub una. Omnia causanti
3. Caesar ut in festis
Domino benedicite, saimti.

diis offert tura scelestis, 5. Coetus sanctorum,

Libans laudatur, Dominum laudate poloruiii,
uolens libare necatur. A quo cunctorum
procedit summa bonorum.
Responsoria.
Ad Benedictus.
1. In campis Agrippinorum A. patroni gloriosi,
Eriguntur idola, Testes Christi pretiosi.
Quae adorat paganoruni Vestris in corporibus
Multitudo frivola, Patienter qui tulistis
V. Ut caelorum intret chorum, Poenas mortis, meruistis
Collum dat christicola. Ascribi caelestibus.
2. Sexto die, sub quo prideni In hoc mundo confortatc
Gereon et socii Pugnantes et impetrate
Decollantur propter tidem, Veniam supplicibus.
Mauri iam eximii
V. Sunt ibidem genus idem In 2. V e speris.
Sortiti niartyrii. Antiphonae.
3. Princeps cgregius 1. Idem tortor, idem
Maurorum cum comitiva tenipus, sed non locus idcni
Grandi Gregorius Militiae caeli
raactatur hostia viva, dat milia plura üdeli.
Caelis invehitur 2. Astant milia sex
nardus fraglans aperitur, sexcenti sex decies sex
V. Turma trecentorum Mauritio Rhodano
sexaginta sociorum. passi sub Maximiano.
3. Mauri ter centum
Ad Laude s. sexaginta subiere
Mortis tormentum
Antiphonae. fidei certamine vcrac.

1. Mors est Maurorum 4. Ter centum nonis

pretiosa pioque decore bis cum sociis Gereonis
Ornat eos, quorum Sunt Agrippinae
sita sedes est in honore. custodes hi sine tine.

5. Victor ovat Xantis
ter centum ter
Sunt octo passi
Bunnae centum,
R. Colonia sancta, grata,
Tanto gaude nomine,
Rubricata, consecrata
Tot sanctorum sanguinc,
V. Decorata, defensata
Tanta multitudine.
Ad Magnificat.
A. Te laudamus omnium
Singulare praesidium,
Cod. Bruxellen. (ol. Belisiauus) 9786—90 saec. 15.
A 3 maneant.
2, —
R 2, 4 Mauricain eximii mit nur drei Noten über ,
— 78 —
Deus, cuius numinis
deca sanctis, Orbis nationes
Perlustrante gratia
pie Cassi. Tarn Africa quam Asia
Dant Europae terminis
Famosos tirones:
Mauritium, Cassium
Gereonem, Gregorium
Et Victorem additis
Turmis sociorum;
Tanta multitudine
Passos pro tuo nomine,
Summe Clemens, meritis
Salva nos eorum.
In 3. Noct. —

ersterem Worte; lies Mauri iam oder Mauri clam? Am Schlüsse des -
—
Officiums findet sich noch ein überzähliges Kesp. :

K. Transfert Anno castigatus

Flagellis insignium
Corpora Maurorum,
Sic correctus vir beatus
Condit Oratorium
Meritis eorum,
V. In quo Deus exoratus
Admittit fidelium
Vota populorum.
und aufserdem eine Reihe von Antiphonen, deren Bestimmung unklar
bleibt. Vielleicht sollten sie per Octavam dienen :

1. Singula si sancto cuivis veneratio detur,

Ista dies quanto reverendus honore coletur?
2. In qua tot, tantipro Christi nomine sancti
Absque fugis cultro se dant gaudenter et nitro.
3. Sancti tentantur et in ordine bis decimantur,
Quilibet ulterior nititur esse prior.
4. Arma gerunt fidei Thebei animo rabiei,
Quae sunt regis ei dando Deoque Dei.
5. Maximianus eos occidit, quos dedit Eos,
Cur? quia Caesareos non coluere deos.
6. Ad mortem proni, quo vos datis nitro mucroni,
Confortate boni prece nos in agone patroni,
Arte diabolicae fraudis ne deficiamus,
Immo mirificae lucis requiem capiamus.
Hymnen: Gaude tellus fructuosa (Anal. XXIII, 188 sq.) und Deus tuorum
militum (de comm.).

27. De sancta Oudila.

In quibus aethereum
In 1. Vesperis.
conscendit Gudila regnum,
1. Festa refert annus Hie Christo faraulans,
nobis votiva reclusus, illic secum modo regnans.
 79

Ad Matutiiiuni. Caelitus accensa

Invitatoriuin.
pergebat lampade laeta.

Regem caclorura Ecclesias totis

Voces collaudeut cunctorum, venerabatur quoque votis,
Qui Gudilani benignam Pectoris interna
Caelestium mansionum facie cernendo superna.
P'ecit esse dignam.
pia virgo, tuis
In 1. No cturno. confer suffragia servis,
Ut tibi devoti
Antiphonae.
sint et in aethere noti.
1. His festis mundas
iubili Sit honore iucundus,
Collaudans Gudilam In 3. Nocturno,
claris natalibus ortam.

2. Angelus egregium Antiphonae.

praedixit virgiuis oitum
1. Gudila, virgo Dei,
Taiito praeclarum,
caelestis iura triumpbi
saeculis quantum antea ra-
Semper habens animo
rum.
Christum servabat in imo.
3. Haec igitur teneros
consumpsit virtutibus annos, 2. Pauperibus mensas
Reddens vota Deo Praebens velut altera Dorcas,
redolentia cordis ab imo. Ipsis concessit,
quaecunque potissima gessit.
In 2. Nocturno.
3. Rex pie caelorum,
Antiphonae.
nunc suscipe vota tuoruni
1. Noctc sub obscura Et precibus Gudilac
fusa ad Dominum prece pura, delicta nocentia dele.

Brev.ms. Zutphaniense saec. 15. Cod. Bollandian. s. n. A. Biev. —

S. Gudilae Bruxellen. imp. Parisiis 1516. B. —
Propr. S. loliannis Boscoducen.
imp. Antwerpiae s. a. C. —
Alle im Vor.stohendeu fehlenden Teile sind in
Keimprosa abgefafst. A hat in 1. Vesp. nur 1. prosaische A ad Magn. —
Hiezii der Hymnus: Exsultet vox ecclesiae, Anal. XII, 128.

28. De sancta Hedwige.

In 1. Vesperis. Quam, Christo, cum gloria

Mundi post cxsilia
Antiphonae. Ad gaudia ducis
Perpetuae lucis.
Laetare Germania
Quac de stirpe regia Hcdwigis pietate clara
Meraniae ducis tibi persolvimus dcbita
Ortus ab infantia laudis,
Dignam Dei gratia Tu solita dementia
Hedwigem producis; äuge devotionis incrementa.
 80

3. Tibi rite psallimus, In 1. N octur no.

Tibi laudes referimus,
Ex debito Antiphonae.
Quia, quotiens premimur
1. Biduano ieiunio
Miseriis, in te nobis
carne macerata
Fidelis patet recursus.
Mittebat egentibus
4. Solaris dum volvitur orbita quaeque delicata.
Votiva recurrunt festa,
2. Nil relinquens praeter victum
In quibus et Domini
Recitantur magnalia
Ex suis proventibus,
Vilem deferens amictum
Et Hedwigis
Servit pauper pauperibus.
Retractantur merita.

5. Hodiernae sollemnitatis gaudia, 3. Gaudebat dapis munere

Quae anni reduxit orbita, Egenos reficere,
Pia recolamus devotione Quia Christum in paupere
Beatae Hedwigis Sc sciebat suscipere,
Utentes famulamine.
Kesponsoria.

Ad Magnificat. 1. Hedwigis, stirpe nobilis

A. decus Trebniciae, Omnibusque spectabilis

Hedwigis, mater gratiae, Omni virtutum generc,

Concivis militiae Corde mitis et humilis,

Caelestis patriae, Aetate, sexu fragilis,

Tribue credentibus Fide fortis et opere,

Solamen tuis precibus, V. Christo fuit amabilis,

Et da frui laudibus Ad omne bonum habilis,

Cum caeli patribus Dei praeventa munere.

Tu tot signis radians,
2. Manum mittit ad fortia
In te plebs fidelis glorians
Virtutum exercitia,
Totius Silesiae,
Haec comprehendit dulcitcr,
Digna memoriae, Consurgens nocte media
Asta tuis posteris, Orationum studia
Mater Hedwigis humilis, Deo solvebat iugiter,
Nobis petens veniam
V. Clam intrat doniicilia,
Et caeli gloriam.
Dans infirmis obsequia
Et leprosis pocula.
Ad Matutinum. 3. Margarita solo tecta,
Quondam vilis et despecta
Invitatorium.
Ista Dei famula,
Laudemus in saecula Gemma lucens ut electa
regem saeculorum, Carnis nube iam detecta
Qui beatam Hedwigem, Fulgens per miracula,
matrem orphanorum, V. In sublime stans erecta
Coaequavit Caelum tendit via recta
meritis sanctorum. Velut fumi virgula.
 81

Prosa. Kesponsoria.

1. Haec caeli felicitor 1. Quae dum orarct sedulo

Adcpta gratia Lumen in hal)itaculo

Fideli tideliter Super eam diffuuditur;

Mundi fallacia Hinc Mariae Magdalenae,
Margaretae, Katharinae
2. Corde renuit, regia
Visu, sermone fruitur;
Mater haec egrcgia
V. En, iuquiuut, post obitus
Sordes saecli fluctibundi,
Dies caelestis aditus
Nou constantis sed iramundi.
Tibi üobiscum panditur.
3. Huius genetrix 2. vitis Cypri nobilis
Est Germania, Ferendo bütros ubcres,
Eius alitrix Hedwigis, mater humilis,
Est Polonia. Pie pasceudo pauperes,
4. Hedwigis, Tua virtus laudabilis
haec sancta vidua, Nos Christo reddat habiles,
Nos prece V. Ut expiati sordibus
locet assidua. Adorncmur virtutibus,
Per te caeli
5. Sibi devotos
iungamur patribus.
in caeli patria,
3. Aegypti nuda pallio,
Ubi residet
Ornata cultu regio,
perpetaa cum lactitia.
Filia Pharaonis
Per ascensum purpureum
Ad thronum regis aureum
In 2. Noctumo. Perveuit Salomuuis,
V, Hedwigis tradens spiritum
Antiphonae. Felicera agens exitum

Nivis in algoribus
De terra Babylonis.

Incedcns nudis gressibus

Christum inscquendo, In 3 . Noctumo.
Leprosis et debilibus
Eleemosynas tribuendo. Antiphonae.

INIutatü vultus pallio 1. Dictis cvangelicis

clam carceres visitabat aurem impendebat
Et reis cibum Et, quotquüt dici poterant,
cum potu ministrabat missas audiebat.
Et damnatos saopius 2. Cum sc iudex jtonerct
suspendio libcrabat. causas iudicando,
Circuibat sedula Haec adessc voluit

Cellas dominarum, fraudes removendo,

Ut videret aemula Pupillos et viduas
Statum singuhirum pie defendendo.

Et serviret vernula 3. Hedwigis sancta, inclita,

Questibus earum. nos serves a ruina
Dreves, Hisluiiae rliyllimitui-. VI 6
 — 82

Nosque frui facias Proque persecutoribus

gratia divina. Profusis gemitibus
Deum exorabat.
Responsoria.
2. lubilate Deo omnis terra,
1. quam felix Hedwigis, Quia Christo ista famula
quae regnum mundi Conregnat super aethera,
Et omnein ornatum saeculi Cui laus et gloria
Contempsit propter amorera Per infinita saecula.
Domini lesu Christi,
3. felix et beata,
Currens finem ad beatum
lam a Christo sublimata,
Sanctae vitae caelibatum
Virgini Mariae sociata,
Auhelabat sitiens;
In caelesti curia coronata,
V. Signum crucis mente gerens,
Nos post hoc exsilium
Siti, farae se adfligens,
Fac habere caeli gaudium.
Passionis Christi
4. Benedicite, spiritus
memor forens.
et animae iustorum,
2. Haec in carne generosa
Quia Dei filius,
Mortis Christi pretiosa
largitor bonorum,
Stigmata portavit,
Deduxit famulam Hedwigem
Nun quam fuit otiosa,
ad gaudia caelorura.
Sed mens eins studiosa
5. Laudate Dominum de caelis,
Legit semper aut oravit,
In quibus Hedwigis tidelis
V. Manus eins operosa
Gaudet cum Domino
Caelum sibi copiosa
Regnans sine termino.
Cum mercede comparavit.
3. Sancta Hedwigis iuclita,
Ad Benedictus.
Quae fuit in spiritu
caritatis fervida, A. Virtutura exercitio
In laude orationum sedula, Longoque confecta senio
Ipsa intercedere dignetur Hedwigis beata
Ad lesum Christum Dominum, Transcenso mortis stadio,
Regem angelorum. Carnis disrupto vinculo
V. Malens se subicere paupertati, Caeli potitur praemio
Quam propter gloriam huius Dei conregnans filio,
mundi Cui laus Sit et gloria
Esse immemor Per infinita saecula.
praeceptorum Dei,
Siti Vit enim gloriam
Dei et oravit.
In 2. Vesperis.

Ad Magnilicat.

In Laudibus. A. mira Dei bonitas,

Qua mutatur sublimitas
Antiphonae.
In beata Hedwige,
1. Hedwigis Dei laudibus Cui raundana prosperitas
Diebus atque noctibus Ac principatus dignitas
lugiter vacabat Prorsus viluere,
 - 83 —
In qua iugis humilitas, Quam fides, spes et Caritas
Victus et vestis vilitas Et Christi fecit pietas
Modum excessere, Caelum possidere.

Brev. ms. Pedepontanum anni 1398. Cod. Meliten. Prägen. 8 A. —

Brev. ms. Plagense anui 1499. Cod. Plagen, s. n. B. Brev. ms. Pragense —
saec. 15. Cod. Altovaden. 23. C. —
Brev. m?. Cracoviense saec. 15. Cod.
Capit. Cracovien. 21. D. —
Brev. ms. S. Mariae Gedaneu. saec. 15. Cod.
liibl. 00. SS. Fol. 218. E. —
Brev. ms. Pragense saec. 15. Cod. Vatican.
4751. F. — Brev. ms. Nissense saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 246. G. —
Brev. ms. Saganense anui 1481. Cod. Wratislavien. I Q 250. H. Brev. —
ms. Nissense saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 247. I. Cod. Falat. Vindo- —
bonen. 1795. anni 1473. J. —
Brev. Lubucense imp. s. 1. et a. K. Brev. —
Wratislaviense imp. s, 1. et a. L. —
Viatic. Wratislavien. imp. Venetiis 1499.
M. — Brev. Plocense imp. 15** N. —
Brev. sec. Notnlam et ritum Domi-
uorum Teutonicorum imp. 1500. O.
In 1. Vesp. Super Ps. A 2 A qua de BCD. Einige Quellen —
{z. B. AD) haben nur 1 A Super Ps. die erste, andere (z. B. K) beginnen
—
,

mit der A ad Magn. —

Ad. Magn. A, 3 Consors D. Ibid. 7 und 8 fehlen
D. — Ibid. 9 Cum tot C. —
Ibid. 11 Poloniae ABCD. Invit. 6 meritis —
beatorum BC. —
In 1. Noct. A 1, 3 regentibus B. A 2, 4 Luit pauper —
C. — R 1, 1 Beata Hedwigis AJ. —
R 2, 3 Haec beata coraprehendit B,
reprehendit C, apprehendit D; dulciter fehlt D. R 2, 7 intra C. —R 3, 1 —
sole B. — R 3, 8 ad coelum BC. —
R 3 Ex nobili stirpe nata etc.
(Vgl. d. folgende Offic.) A. —
Die Prosa nur in J. In 2. Noct. A 2, 4 et —
portum B. — R 1, 8 Die B, diem D. —
R 1, 9 panderetur B. In 3. Noct. —
A 1, 3 Et quidquid D, Et fehlt C. —
R 2, 9 paravit B. R 3, 6 Christum —
fehlt CD. — R 3, 10 Esset CD. —
In Land. A 3, 2 lam fehlt B. A 4, 5 —
Benedixit famulam J. —
Zum Officium gehört der Hymnus Exsultent hodie
iugiter omnium (Morel 240); A hat 3 Hymnen, den obigen und Anal. IV
Nr. 269 und 271.

29. In Translatione s. Hedwigis.

la 1. Vesperis. Fac nos eius precibus

„ , Cum tuis fidelibus
...
Super
^ Psalmos. ^
Coronari gloria
Mundo festus instat dies, in superna patria.
Quo Hedwigi datur quies
Et gloria
In caelesti patria,
Ad Matutinura.
Cuius dignis precibus Invitatorium.
Nobis peccatoribus
^^^^^^ sollemnia
;^"!'^"^' Hedwigis beatae,
.

lustis quoque gratiam

^^^^^ ^,^^^^5^^
Summe pms ^^^ iucunditate.
Donet Dei tihus.

Ad ^
Magnificat. t
In <
1.
xt
Noctur no.
i.

Respexisti, Domine,
Humilcm ancillam Antiphonae.

lu sanctorum luminc 1. Aevo puellari

Pic locaus illam, Hedwigis additn
6*
 - 84

Christo famulari 2. Unius viri relieta

Didicit iu vita. Carnalia sprevit,
2. Nobilis haec natu Vere valdc benedicta
Ac virtute placuit, Hosten! nece stravit.
Nam mentis ornatu 3. Mulieris fortitudo
Plus quam iuste claruit. Lumbos est constringere,

3. Literali studio Quam Hedwigis mansuetudo

Adhibct ingenium, Meruit adcingere.
Et tali solacio
Responsoria.
Crevit mentis gaudium.
1. Via vitae salutaris
Responsoria. Facta est haec viduis.
1. Gaude prole tali nata Quam virtutibus praeclaris,
Ex te, o Mcrania, Ahne Deus, instruis,
Laude cuius honorata Fac nos eins precibus
lubilat Silesia, In sanctorum sedibus
Haec est Hedwigis beata Locari perpetuis,
Refulgens per prodigia. V. Qui Coronas eam in misera-
V . Midierem fortem quis inveniet ? tionibus et reples in honis
procul et de ultimis fmihus animam eins.
2)rctimn eins. 2. Orta stirpe regia
2. Signum relulget in caelo, Fertur ad humilia,
Mulier amicto velo Ut Sit in exemplum,
Radii solaris, Quare plana gratia
Coronata sideribus Refulgens per omnia
Lunam
subiecit pcdibus Christo tit in templum,
Laudis temporalis. V. Ut haec erat in omnibus fa-
V. Cui Christus vivcrc erat et mosissima quoniam timcbaf
,

mori Ivcrum. Deum. valde.

3. Ex nobili stirpe nata, 3. Felix illa femina
Moribus nobilior, Lacrimarum flumina
Calcans mundi delicata, Orans profundebat,
Te ipsa sublimior Vincens quaeque crimina
Et iam Christo copulata Semper mentis lumina
Gaudes sole pulchrior. Sursum dirigebat;
V. quam pulcliri sunt gressus V. xidcinxit fortitudine lumbos
tui in calceamentis, flUa iwin- suos d roboravit brachium
cipis ! suum.

In 2. Nocturno. In 3. Nocturno.
Antiphonae. Antiphouae.

1. Tandem virgo traditur 1. Auro pretiosior

Thoro nuptiali. Hedwigis est Caritas
Nee mens casta plectitur Argentoque clarior
In copula tali. Vidualis castitas.
 85 -
2. Carne denmin cxuitur In Laudibus.
P^elix ille Spiritus,
Antiplionae.
Et in vitam convertitur
Flebilis interitus. 1. Hedwigis Dei laudibus
Diebus atque noctibus
3. Thesaurus, qui latuit lugiter vacabat
Humo coopertus, Proque pereuntibus
Signis certis patuit Profusis gemitibus
Atque est repertus. Deum exorabat.
2. Ad est dies laetitiae
Lucens Christi familiae
Responsoria.
A virtutum lumine
Sanctissimae feminae.
Corpus eius squalidum
3. lampas ecclesiae
Erat, dum vivebat,
Luceus Dei gratia,
Sed in morte nitidum
Vas misericordiae,
Ut lac apparebat,
Dele nostra vitia.
Et eius ab ore
Insolito more 4. Haec est Hedwigis beata,
Odor erumpebat. Cuius vitae fama grata
V. FuJchritudinem
Fulchritudinem cancloris eins Clarior sideribus
admitabatur oculus, et super Lucet in operibus.
imhrern eius expavescit cor. , Amicta sole femina
Hedwigis est haec domina,
Os de gutture anxio Quam Christus iam decoravit
Signo crucis expulit Et in caelo coronavit.
Et sanavit, quos passio
Paralysis perculit,
Ad ßenedictus.

Claudis gressum, Fulget in orbe dies

caecis visum reparat, hodie celeberrima toto,
Et mortui suscitantur Gaudia millesies
Ipsius auxilio. repetamus supplici voto.
Benc omnia fccit, surdos fccit
audirc et nmtos loqrd. In 2. Vesperis.

Sit laus Dei filio

Ad Magnificat.

In soUerani praemio Gaude, solum Slesiae

Hedwigis beatae, Nani tua colona,
Cuius interventio Hedwigis, decus Trebniciae,
Sit nostra tuitio Nobilis matrona,
In adversitate. Facta caelestis patriae
Astitit regina a dcxteris Dei Civis et patrona
in vestitu deaurato , circum- Transit ad culmen gloriae
data varietate. Rcgni cum Corona.

Hrev. ms. Sagaiionso saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 89. A. Hrev. —

ms. Ni«senso saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 246. 1}. —
IJri'v. ms. Nisseiise
saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 249. C. —
In 1. Vesp. ad iMagii. A, 2
Ancillam Immilcm li. lu 1. Noot. A 2, 2 A virtute 15. R 1, 4 iiistuis. —
 86- —
30. De sancta Hedwige.

In 1. Vesperis. 2. Potita matrimonio

Antiphonae.
1. Fulget in orbe dies
hodie celeberrima toto,
Gaudia millesies
repetamus supplici
2. Lux celebris micat in tenebris
dulcedine plena,
Ecclesiae fulget hodie
matrona serena.
3. Digna fide, domina,
meritis meritorum
Rex hodie dat regna
super astra polorum.
Prole dotatur nobili,
Sed castitatis optio
Voto manet immobili.
3. Christianis cultibus
Freiem mancipatam
voto.
Sub honestis moribus
Servat educatam.
4. Mundanis honoribus
Finem volens dare,
de
Haec ad vitara caelibem
tibi
Coepit anhelare.
pie 5. A lege thori libera
Viri de consensu

4. Hedwigis celebris, Virtutum agit opera

cuius clarissima crebris Cordis in ascensu.
Fama nitet signis, 6. Dictis evangelicis
omni modulamine dignis. Aurem impendebat,
Ad Magnificat. Quotquot dici poterant,
Missas audiebat.
A. Gaude, solum Silesiae,
Kam tua colona, Responsoria.
Hedwigis, decus Trebniciae,
1. Gaude, prole tali nata
Nobilis matrona,
Facta caelestis patriae
Ex te, Merania,
Laude cuius honorata
Civis et patrona,
lubilat Silesia,
Transit ad culmen gloriae
Regni cum corona.
Haec est Hedwigis beata
Refulgens per prodigia.
V . Mu l ierem fortem qu is invcn i et ?

Ad Matutinu m. procul et de uUhnls finihus

Invitatorium. pret'mm eins.

Assunt sollemnia 2. Signum refulget in caelo,

Hedwigis beatae, Mulier amicta velo
Canat ecclesia Radii solaris,
Cum iucunditate. Coronata sideribus,
Lunam subiecit pedibus
Laudis temporalis.
In 1. Nocturno. V. Cui Christiis vivere erat et

Antiphonae. mori hierum.

1. Ex praeclaro conubio 8. Ex nobili stirpe nata,
Nata ducis Meraniae, Moribus nobilior,
Copulatur coniugio Calcans mundi delicata,
Heinrico, duci Slesiae. Te ipsa sublimior,
 — 87

Et iam Christo copulata Responsoria.

Gaudes sole pulchrior. 1. Manus beatae Hedwigis
V. quam pulclwi sunt gressus Laboribus ex sinceris
tui in calceamentis, filia prin- Murram distillant optimam,
cipis !
Murra stillat de manibus,
4. Hedwigis, niater pauperum, Dum dispersit pauperibus
Hoc praeponens divitiis Et dedit elemosynam ;

Vere forma fit operum V. Preces quoque cum lacrimis

Et inimica vitiis. Deo fundens ab intimis
V. Manum suani aperuH inojn Cordis libavit hostiam.
et pahnas suas cxtenclit ad 2. Margarita solo tecta,
pauperem. Quondam vilis et despecta,
Ista Dei famula,
Gemma lucens ut electa,
In 2. Nocturno. Carnis nube iam detecta
Antiphonae. Fulget per miracula,
V. In sublime stans erecta
1. Biduano ieiunio
Caelum tendit via recta
carne macerata,
Velut fumi virgula.
Mittebat egentibus
3. Aegypti nuda pallio,
quaeque delicata.
Ornata cultu regio
2. Nil relinquens praeter victum Filia Pharaonis
Ex suis proventibus, Per ascensum purpureum
Vilem deferens amictum Ad thronum regis aureum
Servit pauper pauperibus. Pervenit Salomonis,
3. Gaudebat dapis raunere V. Hedwigis tradens spiritum
Hos et illos reficere, Felicem agens exitum
Quia Christum in paupere De terra Babylonis.

Se credebat suscipere. 4. Audi, mater orphanorum,

Gemitus orantium,
4. Nivis in algoribus
Esto solamen reorum
Nuda nudis gressibus
Nudum Christum sequitur,
Ac tutum refugium,
Per te Christus peccatorum
Infirmis debilibus
Vinci a solvat omnium.
Et plenis ulceribus
Leprosis obsequitur.
V. Nunc ergo ora pro nohis Do-
minum quoniam
,
tu mulier
5. Mutato vultus pallio sanda es et timens Bcum.
Clam visitabat carcercs,
Adflictas matrcs puerperio
Consolatur paupcres.
In 3. Nocturno.
G. Circuibat sedula
Ad Cantica.

dominarum,
Cellas A. Mundo festus instat dies,
Ut viderct aemula Quo Ilcdwigi datur quies
Statum singularum Et gloria
Et servirct vernuhi In caelesti patria,
Questibus carum. Cuius dignis prccibus
 Nobis peccatoribus In Laudibus.
Veniara,
Super Psalraos.
lustis quoque gratiam
Summe pius A. Hedwigis Dei laudibus
Donet dei filius. Diebus atque noctibus
lugiter vacabat
Proque pereuntibus
Responsoria. Profusis gemitibus
Deum exorabat.
1. Quae dum oraret sedulo,
Lumen in habitaculo Ad Benedictus.

Super eam difunditur, A. Alma pupillorum

Hiuc Mariae Magdalenae mater, per climata mundi
Margaretae, Katharinae Stella micaus et labe carens,
Visu, sermone fruitur. depeile reatum,
V. En, inquiunt, post obitus Stigmataque portans Domini
Dies caelestis aditus tu quae voluisti
Tibi nobiscum panditur. Tot poenis insigne tuum
corpus macerare,
2. Felix illa femina, Plaude satis, quod visceribus
Lacrimarura flumina patienter amasti
Orans profundebat, Ferre iugum Christi,
Vincens quaeque crimina regnum caeli meruisti.
Semper mentis lumina
Sursum dirigebat;
V. Adcinxit fortitudine lumbos Per H oras.
suos et röboravH hracfiium Ad Primam.
smtm.
A. Adest dies laetitiae,
3. Orta stirpe regia Lucens Christi familiae
Fertur ad humilia, A virtutum luniine
Ut Sit in exemplum, Sanctissimae feminae.
Quare plena gratia
Ad Tertiam.
Refulgens per omnia
Christo fit in templum; A. lampas ecclesiae,
V. üt haec erat in omnibus fa- Lucens Dei gratia,
mosissima, quoniam timebat Vas niisericordiae,
Deum valde. Dele nostra vitia.

4. Sit laus Dei filio

Ad Sextam.
In sollemni praemio A. Haec est Hedwigis beata,
Hedwigis beatae, Cuius vitae fama grata
Cuius interventio Clarior sideribus
Sit nostra tuitio Lucet ex opcribus.
In adversitate.
V. Astitit rcg'ma a dextris Dei Ad Nonani.
in vestitu deaurato circum- , A. Amicta sole femina
daia varietate. Hedwigis est haec domina.
 — 89 —
Quam Christas iam decoravit Sed com Christo semper vivit,
Et in caelü coronavit. Alleluia
Consonet ecclesia;
In 2. V esper is. Vallis Trebniciae iucundetur,
Ad Magnificat. Clerus psallat, plebs laetetur,
A. Glorietur in hac die Alleluia
lugiter Silesia, Consonet ecclesia;
Sonent laudum melodiae Miserere miserorum,
Cordis ex laetitia, Deo digna, et tuorum
Alleluia Esto memor raemorum,
Consonet ecclesia, Alleluia
Nam Hedwigis hinc transivit, Consonet ecclesia,
Altovadense saec. 14. Cod. Altovadeu. LII. A.
Brev. ms. Antiph. —
ms. t'isterciense (?) saec. 14. Cod. Mus. Franciscei Brnnen. 433. B. —
Brev. ms. Cisterciense (?) saec. 14. Cod. Palat. Vindobonen. 1868. C. —
Brev. ms. Benedictin. Cracovien. (?) auni 1406. Cod. Berolinen. IV° 149.
D. —Brev. ms. Henrichoviense saec. 14. Cod. Wratislavien. I Q 244. E.
Brev. ms. Trebnicense saec. 15. Cod. Wratislavien. I O 94. F. Antipli. —
ms. Henrichoviense saec. 15. Cod. Wratislavien. I F. 397. G. Brev. ms. —
Camencense saec. 15. Cod. Wratislavien. Q 245. H. Brev. ms. Henricho- —
viense saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 244. I.
In 1. Noct. R 1 und 3 lauten in D:
R. 1. Felix igitur Hedwigis 3. Beata Hedwigis
Ab annis iufautiae Annos agens pubertatis
Voto continentiae Zona castitatis
Semper inspirata Lumbos coepit accingere
Nupsit duci Slesiae Cor amore puritatis
Dei providentiae Et ad petram veritatis
Nutu copulata. Parvulos allidere,
V. Haec non voluutarie V. Liberisque generatis
Sed oboedieutiae Sensus fluxae voluptatis
Parens desponsata. Orabat restringere.
R, 4 Sit laus Dei filio etc. D. —
In 2. Noct. A 6, 3 sq fehlen D. —
A 6, 5 sq. tVhlen A. — R
sole tecta A.
2, 1 R 2, 4 et fehlt A. —
R, 4 —
Hedwigis stirpe nobilis etc. (Vgl. das Offie. Laetare Germania 1. Noct. R Ij
D. —
In Noct. ad Cant. A prosaisch D.
3. 1 Corpus eius squalidura —R
(vgl. das In Translatione 3 Noct. R Ij D.
Offic. K 2 Haec in carne geae- —
rosa (vgl. Offic. Laetare 3. Noct. R 2) D.
: R 3 Manum mittens ad fortia —
(ibid. 1 Noct. R 2) D. —
In Land. A 2 Haec est Hedwigis beata (cfr. ad
Sextain) D; AA 3 —
5 prosaisch 1). Ad Bened. A in D: —
O viduarum speculum
Et devotum spectaculum
Caritatis, castitis et largitatis
Et totius gratiae
Quare, digna praemio,
Tuo patrocinio
Fac, ut digni solio
Simus caeli gloriae.
Ibid. 12 caeli felilt A. — AA per Horas fehlen D. — In 2. Vesp. ad M.ign.
A lautet in D:
Ilodiernae sollcmnitatis gaudia,
Quae nobis anni reduxit orl)ita,
Pia recolamus devotione
Beatae Iledwijris uteutes fainulamim
 — 90 —
An dieser Stelle schaltet B noch die folgenden AA „ad utrasque Vesperas
et ad Laudes" ein:
1. Congaudeat ecclesia Utens perpaucis poculis
Hedwigi claris vocibus, Fastus corporis mitigat
Quam coronavit gloria Et sursum cordis oculis
Christus in caeli sedibus. Tensis docet, quem diligat.

2. In exemplum est posita Vita, mores, miracula

Nobilibus haec nobilis, Excellensque devotio
Nam univit seposita Pro Christi clamat famula,
Facta dives et humilis. Quod sit cum Dei filio.

3. Haec temperatis moribus Praesta, Dens, petentibus

Nee non placidis exstitit, Per Hedwigis suffragia,
Valde larga pauperibus Ut in eorum mentibus
Voluptatibus restitit. Tua non desit gratia.

Dies der Anal. IV, Nr. 266 mitgeteilte Hymnus.

ist Noch ist zu bemerken,
dafs D in der 1. und 2, Nocturn sämtliche AA dem Offic. Laetare Germania
entlehnt mit Ausnahme der letzten, sowie dafs das ganze Officium sich der
Hauptsache nach aus Entlehnungen aus den beiden vorhergehenden Historiae
zusammensetzt. —
Hymnen in 1, Vesp. Congaudeat ecclesia (Anal. IV. 146);
:

ad Complet. Te decet liymnus gloriae (Ibid. 150); ad Noct. Laudis tantae

: :

praeconia (Ibid. 149); Ad Tertiam: Exsultent hodie iugiter omnium (Morel 240).

31. De sancta Helena.

In 1. Vesperis. Ad Matutin um.

Antiphonae. Invitatorium.

1. Clemens Helena, Assunt nobis (sanctae)

tibi sunt data gaudia plena. Helenae sollemnia,
2. Clemens Helena, Virgo mater
iani [sede] sedes in amoena. iubilet ecclesia.

3. Clemens Helena,
te gens collaudat egena. In 1. Nocturno.
4. Fac, Clemens Helena,
Antiphonae.
quod cesset debita poena.

5. Clemens Helena, 1. Postquam biems transiit

nos duc ad regna serena. Infidelitatis,
In hac terra prodiit
Ad Magnificat. Rosa venustatis.

A. Salve, decus patriae, 2. Stella novae gratiae

Martyr Deo grata, Novae claritatis

Ad laudem Westgotiae lUuxit Westgotiae

Caelitus donata, Signis demonstratis.
Coram rege gloriae 3. Postquam fides patriae
Digne iam locata, Fines illustravit,
Esto regni Sueciae Stella mirae gratiae
Mitis advocata. Statin! radiavit.
 91 —
Responsoria. Ad sepulcrum Doraini
1. Laetare fidelium Peregre profecta,
Contio devota, Ipsius examini
Novuin fac tripudium Committens obiecta,
Natio Westgota, V. Non cedens homini
Helenae martyrium constans redit ad sua tecta.
Laudet mundi rota, 2. Helenae de patria
V. Cuius per mundum Sancta revertenti
clarent miracula nota. Fraudis conflant odia
2. Haec est ludith similis Fraudibus intenti,
Vitae sanctitate, Sola de malitia
Hesther non dissimilis Nocent innocenti,
Vultus venustate, V, Nil obsunt animae
Verbis, factis huniilis, caelestia regna peteuti.

Ardens caritate, 3. Peracta feliciter

V. Lucens lucerna Hora passionis
per terrae climata late. Gaudet aeternaliter
3. Carnalis conubii Caeli digna thronis,
Vinculo soluta, Fragrat odor dulciter
A labe contagii Ex unguenti donis,
Carnis impolluta, V. Clarent prodigia
Quasi monasterii sua per fines regionis.
lugo substituta,
V. Est sanctas viduas In Noctur n o.
sancte vivendo secuta.
Antiphonae.

1. Haec est Anna sobria

In 2. Nocturno. Mater Samuelis
Antiphonae. Patiensque filia
Sara Raguelis.
1. Haec est ludith vidua,
2. Abigail sapiens
Victrix Holofernis,
In ea revixit,
In certando strenua,
Deboraque praesciens
Dedita supernis.
Quae futura dixit.
2. Ministris ecclesiae
3. Legis Dei studio
Sedule servivit,
Fuit ut Susanna,
Egenos cotidie
Mentis desiderio
Pavit et vestivit.
Phanuelis Anna.
3. Plane probat meritum
Matris huius piae, Responsoria.
Nam ut Oldan spirituin 1. Oliva dum premitur,
Gessit prophetiae,
Dulcor eliquatur,
Uva calce tunditur,
Responsoria.
Ut vinum fundatur,
1, Offert se discrimini Palea concutitur,
Viarum perfecta, Ut granum Icgatur.
 92 —
V. Helena dum patitur, Mox per eius meritum
animae caelum reseratur. Est adeptus visum.
2. In caeli rosario 4. Miram fideiu habuit
Poni rubens rosa Ut grauum sinapis,
Meruit niartyrio Quod probat et innuit
Martyr gloriosa, Elevatus lapis.
Cuius intercessio 5. Claudis gressum tribuit
Quam Sit virtuosa, Et surdis auditum,
V. Hoc patet indicio, Caecis lumeu praebuit
quod curat membra leprosa. Devote petitum.
3. Audi, Clemens domina,
Preces tuae gentis,
Ad ßenedictus.

Gaudeus inter agmina A. beata domina,

Curiae gaudentis, Digne sublimata,
Sis inter discrimina Audi pie carmina
Vitae dux praesentis, Tibi decantata,
V. Quae fucras solita Tua per precainina
gemitus relevare dolentis. Diluens peccata
Duc ad caeli limina
In Laudibus. Nos desiderata.
Antiphonae.
In 2. Vesperis.
1. Ad novum praeconiuni
Martyris adcedit, Ad Magnificat.
Quod vir vibrans gladium
A. Vale, flos Westgotiae,
Ferit et non laedit.
Patriae lucerna,
2. Mira lux emicuit In via iustitiae
Caelitus in dumo, Devios guberna,
Ostendeus, quo iacuit De valle miseriae
Digitus in humo, Nos duc ad superna,
3. Caecus tangens digitum üt tecum in requie
Martyris abscisuni Vivamus aeterua.
Brev. Scarense imp. Norimbergae 1498. —
In 1. Vesp. hynimis Felix :

parens Westgotia (Klemming I, 116); in Land.: Adest Iriumphus nobilis

(ibid. 122). S'erfasser des Officiums ist Brynolphus I, ßischof von Öcai'a
(1278 — 1317); vgl. Klemming 1. c. Acta SS. Feb. I, 935; Anal. hymn.
;

XXV, 184, wo es im Officimn des hl. ßinnolphus heifst:

Helenara sanctam vidiiam,
Quam praesul invocavit,
Historiam per congruam
Decenter lionoravit.

32. De sancto Heiiricu.

In 1. Vesperis. Laetis extollens canticis,

Antipliüuae. Qui intravit in gaudium
1. (iaude, coetus tidolium. Per insigne martyrium
Ilenrici natalitium Choris insertus caelicis.
 — 93 -
2, Oruanientis decoratus 3. Ut Christo lucrifaciat
Virlutum vir inclitus Gentes idolatrautes,
Upsalensis pracsuUitus Non tiniet, ne inveniat
ricbem rexit primitus. Multos se tribulantes.

3 Sanctus Ericus dulciter Responsoria.

Rex pracsulcm dilexit, Omncs gentes iubilatc,
1.
Quem Domino iideliter
Deo caeli exsultate,
Miuistrare coiispexit.
Gaudcat Finlandia,
-1. <iuam fclix, ecclesia, Laeti Deum coUaudatc
Hoc patre spiritali, Et Henrici celebrate
Quam felix eras, Suecia, Laeta natalitia.
Regi subiecta tali. V. Hie effulsit bonestatc
Morum, verbi veritate
5. Hos patronos pariter
Vitae sanctimonia.
Laeti veneremur,
Ut cum bis jicrennitcr 2. Sanctus cuiusdam irapii
In caelis collaetcmur. Redarguit saevitiam,
Ut reus homicidii
Ad Magnificat. Subirel paenitentiam
Et paenitens flagitii
A. Gloriosum poutificem
Consequeretur veniam,
Hcnricum, post multipliccm
V. Qui salubris remedJi
Virtutem, qua retioruit,
Sprevit in felix gratiam.
Per mortem, quam stustinuit
Victorem vcxit liodie 3. Impaenitens malitiae
Cbristus in tcmplum gloriae. Vir sanguinum ccclesiac
Despecta disciplina
In ministruni iustitiac
Ad M a t u t i n u m. Ferox furit et rabic
Oecidit hunc feriiia;
luvitutorium.
V. Sic cum i)alma victoriae
Exsultemus in Henrici Praesul intravit hodie
Sacro natalitio, Palatia divina.
In (juo Uiudcs Ueo dici
Condccet in gaudio.
In 2. Nocturno.
Antiphuuae.
In 1. Nocturno.
1. Pastor bonus vcraciter
Aiitii)hoiiae.
Curam gregis dominici
1. Sanctum Ericum comitans Gessit perfectibiliter
Sanctus pracsul PlnUindiam In labore multiplici.
Adivit, illic militans 2. Aft'cctu devotissimo
Bonam Christi niilitiam. Crebra cum instantia
2. Doctrinam evangelicam Oflferebat altissimo

Annuntians gcntilibus, Precum sacriticia.

Patenter viani caelicam 3. Suum Deus exaudivit

Demunstrabat errantibus. Dcvotuui precatoreni
 — 94 —
Et a raalis custodivit 3. Servum pater familias
Suum verum cultorem. Inventum vigilantem
Ad aeternas delicias
Kesponsoria.
Induxit triumphantem.
1. Birretum patris incliti
Responsoria.
Occisor suo capiti
1. Praeclari patris sanctitas
Protervus imponebat,
Doctrinani fructuosara
Quod dum vellet amovere,
Vitaeque virtuositas
Carnes illi cohaesere
Reddebat gratiosam
Et eas araovebat;
Et mortem monstrat claritas
V. Ursus, quem se prostravisse
Signorum pretiosam,
Retulit et peremisse,
Sic eum remordebat.
V, Nunc praestat illi deitas
Coronam gloriosam.
2. Annulum et digitum
2. vita commendabilis,
Longe diu post obitum
mors desiderabilis,
Insignis viri Dei
Propter quae venerabilis
Ostendit avicula
Hie pontifex fit similis
laceutem in particula
In gloria sanctorum,
Cuiusdam glaciei ;
V. Commenda nos, amabilis
V. Dum sacrae reliquiae
Pater et honorabilis
lacuerunt in glacie,
Martyr, rego caelorum.
Calor non nocet ei.
3. Martyr iste militavit
8. Imitator salvatoris
quem triumphavit,
Christo, per
Vigilanter populis
Triumphando reportavit
Veram fidem creatoris
Einem, pro quo desudavit
Praedicans incredulis,
Coronam iustitiae;
Ut praeclari sol fulgoris
V. Felix cursum consummavit,
Lucem dedit saeculis.
Qui pro fide, quam servavit,
Y. Glorioso iam laboris
Fulget Stola gloriae.
Fructu gaudet et honoris
Insignitur titulis.
In Laudibus.
Antiphonae.
In 3. Nocturno.
1. Multitudo lauguentium
Autiphonae. Restituta saluti

1. Cum lucri magnitudiue Fidele testimouium

Servus tidelis gratiae Dat martyris virtuti.
Reddens data talenta, 2. Longo dolore capitis
In pacis pulchritudine Frater Minor gravatus
Collocatur et requie Mox voto facto meritis
Potitur opulenta. Est praesulis curatus.
2. Perfecta desiderium 3. Depulsa caligine
Sui cordis adeptus, Lougae caecitatis
Ad caelos per martyrium Visum reddit feminae
Migrat maus ereptus. Pater pietatis.
 — 95 —
4. Fluctuum saevitic Iiitroivit feliciter

Nautae conquassati Deo fruens perenniter.

Sancti beneficia
Praedicant salvati.
In 2. Vesperis.
5. Dum devotis poscitur
Precibus cupitam Ad Magnificat.
Dcfunctis asseritur
Rediisse vitam. A. Christe. virtus pugnantium,
Corona triumphantium,
Ad Benedictus. Nos praesens post exsilium
A. Christi pugil eximius Henrici per suifragiuni
Et pontifex egregius Perduc ad perpes gaudiuni,
In hac die caelestia Quo tecum semper omnium
Triumphator ad gaudia Gaudet coetus tidelium.
Brev. Lincopense imp. Nori mbergae 1493. —
Hymnus in 1. Vesp. As- :

sunt festa celebria (Klemming I, 126); ad Noct.: Christi miles magnificus

(ibid. 127); ad Laudes Exsulta Siou tilia (ibid. 133).
:

33. De sancto Hieronjmo.

In 1. Vesperis. Insignitur moribus,

Fulcitur honoribus
Ad Magnificat.
Mirae dignitatis.
i. Christicolarum lux
2. Cardinalis presbyter
Dux, vas abstineutiae,
Atque mirabiliter
scripturaruni vi gor
Doctor divulgatur,
Rigor paenitentiae,
Eremit arum forma, Summe sacerdotio
Populi devotio
Norma continentiae
Dignum hunc testatur.
Sacerdos felicissime,
Lucens ardensque lucerna, 3. Carnis dum spurcitias
Hieronyme clarissime, Clerique malitias
Nos tuere, nos guberna. Dure reprobavit,
lusanis invidiis,
Ad Matutinum. Vesanis insidiis
Cedens exsulavit.
Invitatorium.

Voto, voce Dominum, Responsoria.

Venite, adoremus,
Vocantem Hieronymum 1. Tractus ad tribunal iudicis,
Ad astra collaudemus. Caesus flagellis tartaricis,
Sectis cassis Ciceronicis,

In 1. Nocturno. Dictis promittit veridicis

Verbis haerere Dominicis.
Antiphonae. V. Mox dulccscit fulgidus
1. Literis llcbraicis Scripturac sacrac vultus,
Graecis et Latinicis Cuius sermo rigidus
Eruditus satis, Horrebat ut incultus.
 96 -
2. Speculator evangclicus V. Tutum raentis oculum

Müiitem scandit doctor mysti- InChristum pkiie tixit

cus, Et amoris radium
Pugil tidei magnilicus, Ad ipsum phxne tlcxit.
Felix conversator caclicus, 2. Pelli consumptis carnibus
Divino gustu faiiielicus. Totisque lassis viribus
V. Ad atria superna Ossa cohaeserunt,
Ilieronymus aspexit, Usta solis ardoribus
Quem Caritas superna Onustaque laboribus
Quam crebro sursum vcxit. Membra palluerunt,
3. Mundi splendor, Christi facula, Nee sanctum a rigoribus
Eu, propinat vitae pocula, Ilaec relaxavcrunt,
Contra saevos tendil iacula V. Vasta solitudo
Per tidei propugnacula, Hieronymum nutrivit,
Purgans haeresis piacula. Victus artitudo
V. Nam verbum veritatis Corpus exinanivit.
Ilieronymus efflavit
3. Ossa dum cute squalida
Dogmaque falsitatis
Operta tabcscebant,
Aspcrrime damnavit.
Complosione valida
Fragore strepebaut,
Christique laudcm pallida
In 2. Nocturno. Sic membra resonabant.

Autiphonae. V. Uberrimis se lacrimis

Cotidie rigavit,
1. lam descrti speciosa Acerriniis iciuniis
Vcrnantius pingucscunt, Sc sanctus maceravit.
Arta, cruda dum spinosa
Hieronymo dulcescunt.
2. Ferarum non hominum In 3. Nocturii,o.
Hieronymo spectaculum,
Amarum ac liorridum Autiphonae.
Placebat iiabitaculuni.
1. Acta paenitentia
3. Dulcem pastum fruticcs
Bethlehem meavit
Arbustaque dcderunt,
Et cum diligentia
Aquam sibi laticcs
Fratrcs adunavit.
Potandam praebuerunt.
2. Coepitque sincerius
Kesj)Oiisoria. Scripturis inhiare,
Carnem tunc uberius
1, Pannis raro libuit,
Non cessans subiugarc.
Coctum quid abhoiTuit
Doctor mente pura, 3. Corpus de Chaldaico
Mollis stratus viluit, Simul et Hebraico
Nunquam vinum licuit Transtulit scripturao
In hac vita dura, Sanctus liic Ilieronymus,
Sibi nam displicuit Quem laudandum ponimus
Omnis creatura; Omni creaturae.

Responsoria.
1. Leo Dco disponente
Transit ad mouasterium,
Caesus, laesus planta sente
Precatur adiutonum,
Hospes sospes fit repente
Per fratrum beneficium,
Paratus ad obsequia.
V. Ell, ad te confugiens
Te nostra mens
Cui leo rugiens
Oboedit et adorat.
2. Agonizat Christi miles
Miro pugnans certaminc,
Perfidorum caeli heres
Diro pressus gravamine,
Falsum dogma Deo dives
Duro fugat certamine
Claro fultus dictaraine.
V, Dum sciipturis insudavit,
Doctor quantum laboravit,
Non lingua valet dicerc,
Sed neque mens conicere.
3. Haec est arca testamenti,
Doctor legis et translator
Fidelis in officio,
Vivus lapis fundamcnti,
Quem et mundi
Quadravit aedificio;
Tuo, fidei zelator,
Nos muni beneficio,
- 97 -
Hieronymi sollemnia
Decantans et adplaude.
2. Rigat montes rore vitae
Totam terram satiante,
Huius vita coenobitae
Cum doctrina fecundantc.
3. Haereticorum faciem
Velociter confundit,
Quorum ferocem aciem
implorat, Atrociter retundit.
4. Inter flagella corporis
Dat Christus dulce suavium,
Sed post duella temporis
Donat aeternum bravium,
5. lucundare, plebs fidelis,
Nam doctor Christi gremio
lam suscipitur in caelis
Celso ditatus praemio.
Ad Benedictus.
S.. lampas ecclesiae,
lubar singulare,
Doctor sapientiae
Decusque salutare,
Inclite Hieronyme,
doctor Deo care,
In lacu miseriae
fabricator Nos regere dignare.
In 2. Vesp eris.

V. Ad te flentes suspiramus, Ad Magnificat.

Pater sancte, pie, bonc,
A. Victor migrat laetabundus
Supplices tc flagitamus,
Magnc doctor et patrone.
Ad regnum post miserias
Christi mcnsus vestigia,
Quam beatus, quam iucundus
A d Lau (1 c s. Intrat ad regni nuptias
Mira pandunt prodigia,
Autiphoiiae.
Eia, ergo totus mundus
1. Psallc, mater ecclesia, Petat fundendo lacrimas
psallc plena laude Tanti patris suffragia.

Brev. Traiectense imp. Gudae 1508. A. —

Brev. Traicctcnse imp. Colo-
niac 1517. B. —
Brev. S. Giulilae Biuxellen. imp. Parisiis 1516. C. C hat —
in 1. Vesp. ad Magn. die folgende A:
O gloriose lliei'onyme,
Doctor Christi eximie,
D reves , Hititonao rliylhmicae. VI. 7
 — 98

Qui in terris adliuc positus

Gloriam Dei intuitus,
Nam saepe. angelorum
Choris interfiiisti,
Nil sentiens de corporeis,
Sicut tu scripsisti;
Ergo, pater sancte,
Qui tanta raei'uisti cernere,
Precamiir suppliciter,
Perduc nos illuc feliciter.

In 1. Noct. A 1, 2 Graecis et Latinis BC. — In 2. Noct. A 1, 2 Vtr-

nantis B. R — 1, 2 Coctum qui B.

34. De sanclo Hieronymo.

In 1. Vesper is. 3. Lactare, ecclesia,

De tanto doctore,
Ad Matutinum.
Qui sua sapientia
A. Ut Christo debitas Vestivit te decorc.
solvamus carminis odas,
4. Divina eloquia
Sit iiatrocinio,
Ut speculum planavit,
quem dulci psallimus hymiio,
In quo se Sion filia
Sanctus leronyraus,
Sponso praeparavit.
virtutum flore decorus,
Tamquam söl splendens 5. Eius eloquentia
et desuper aethera tendens, Velut lacte Iota
Migrans e mundo, Est mater ecclesia
vitiorum labe profuudo, Vere pulchra tota.
Ad superos choros 6. Scripta eius relucent,
divina laude sonores.
Velut tus in igne,
Nee effari sufticit
Ad Matutinum. Quis eius laudes digne.
Invitatorium.

Nunc hymnizemus Responsoria.

Christo, psalmis iubilcmus
1. Vita sancti splenduit
Viti, Icronymo
Ut Stella niatutina,
socieraur in aethere summo.
Quod donum ei contulit
Bouitas divina,
In 1. Nocturne. V. Lucens exemplo,
Antiphonae. Ardens eloquio
1. lampas ecclesiae Vita eius regularis
Et lumen solare, Ut fulgor lunaris.

Beate leronyme, 2. Sicut arcus refulgens

Pro nobis precare. Inter nebulas gloriae,
2. Te ex matris utero Sic sanctus leronymus
Dominus collegit, In corpore ecclesiae,
Clara de prosapia V. Quasi lilia, quae sunt
Quam sibi elegit. In transitu aquarum.
 99 —
3. Quasi flüs rosarara spirat Cum sanctus leronynius
in vernis diebus, velut Macbabaeus
Sic totus fraglat, quasi sit Contrivit Arianes
conditus specicbus, et omnes Manichaeos;
V. Sicut luna plena lucet V. Praeter vitae meritum
suis in diebus, dotemque virtutuni
Ita vir laudabilis Hunc omni scientia
Omnibus in rebus. noveris imbutum.
4. Istius memoria 2. sanctitatis speculum
sicut favus raellis, et gloria doctorum,
Opus pigmentarii Consolator pauperum,
carens faecc fellis. pater monachorum,
V. Immortalis est enim memoria Qui Interesse meruit -

illius. cboris angelorum,

V. Institutor hie est morum,
In 2. Nocturno. Vera norma perfectorum.

Antiphonae 3. virum apostolicum

laude praeferendum,
1. Visio pulchritudiuis
Quemque vitae sanctitas
Vere nuncupatur,
revereudum,
fecit
Quod fama sui noniinis
Hunc precamur iudicem
Cläre protestatur.
nobis demulcendum.
2. Ut rosa patientiae
V. Eins sapientia
iiagrat cum rubore,
Ecclesia fulcitur,
Qui tanta sustinuit
Sed modo praesentia
Christi pro amorc.
Caeluni redimitur,
3. Candet quasi lilium
R. Praemiatur hodie
decorc castitatis,
fides Mardochaei,
Ardet quasi calculus
fcrvore caritatis.
Cum doctor egregius
in conspectu Dei
4. Coronatur merito,
Adductus inseritur
digne coronatur,
sanctorum aciei.
Cuius vitae sanctitas
V. Aft'eiuntur nunc annales
per mundum praedicatur.
Verl regis actcrnales
5. Similis is factus est Ut ditet leronymum
in gloria sanctorum, Rex in perpctuum.
Qui crrores dispulit
omnes haereticorum.
6. mater ccclesia, In 3. Nocturno.
hunc pie amplcxare,
Qui sie tuam gloriani Ad Cautica.
studuit dilatare.
A. In aeternum Dominus
RospuiiHoria.
digne cxaltavit,
1. Qin erat sub nubilo, Quem tantae sapicntiae
tunc refulsit Piioebus, niunerc dotavit.
7*
 100 —
Responsoria. Qua regna leronymus
1. Omiic, quod est pretiosuiu, conscendit supcrna.
hie est contcmplatus,
Et profunda Üuviorum Ad Beuedictus.
vere perscrutatus,
A. Beuedictus Dominus
Qui omnera sacram pagiuam
Dens Israelis,
est Interpret at US,
Qui doctorem eximium
V. Sicut cataclismus
hodie in caelis
terram rigavit,
Coniunxit agminibus
Sic donum pncuraatis
civium sanctorura,
liunc debriavit.
Ubi pie memorum
2. Cum esset hie presbyter
memor sit suorum,
Romae cardiualis, Ne nos pro reatibus
Nee in vitae merito seelcrum nostrorum
ei coaequalis,
Rex addieat iratus
Propter zelura disciplinae
poenis inferorum.
oditur a malis;
V. Cumque sunimus pontifex
terrae commendatur,
Per H ra s.
Hie solus ab omnibus
dignus adclamatur,
Ad Primam.
3. Cumque summus pontifex
Romae est electus, A. Mira sancti sanctitas
Instar Christi nmndum sper- in hoc declaratur,
nens Quod ei cnidelis leo

tit sibi despectus, ut servus famulatur.

Ex quo summae thcoriae

arcem est adeptus, Ad Tertiara.

V. In seripturis transferendo
A. virum ineffabilem,
Laborans et exponendo.
mitem ac bcnignum,
4. Gloria sit Christo, Quem eaelesti gloria
patri eum flamine sancto, Deus fecit dignum.
Quam decantari
siraul ecclesiae iubilanti Ad Sextam.
Providus instituit,
qui eaeli sidera scandit; A. Fama sancti redolet
V. Sanctus leronymus, quasiflos rosavum,

divino munere fultus, Fraglat sicut balsamus

Hodie triumphat dono gratiarum.
Corona laureatus
Ad caelestia sublimatus. Ad Nonam.
A. Istius consortio
In Laudibus. Caeli gaudet regio,
Ad Cantica. Ecclesia rutilat,
A. Laudes Deo referamus Paradisus fraglat
die hodiema, US aromatizat.
 - 101 —
In 2. Vesperis. Qui doctorem egregium
Ad Magnificat. choris augelorura
A. Magnificat te, Doniine, Invexisti hodie
tuorum mens servorum, cum gaudio sanctorum,
Qui es vera gloria Exaudi supplicantium
et splendor iustorum, preces famulorum.

Brev. ms. Stirpinense 30. saec. 15.

35. De sancto Hieronymo.

In 1. Vesperis. Et in tantum ceteros
Antiphonae.
Doctores transilivit,
Quod nescivit leronymus,
1. lucundare Bethlehem, Natura nuUa scivit.
Effrata beata,
5. Corde te. sanctissime
Quae sursum es, lerusalem,
Rector veritatis,
Plaude, mater grata,
Petiraus humillime.
Nam düctor ineffabilis
Subveni renatis,
Caelestis facetiae
Qui malleus haereticae
Columnaque mirabilis
Fuisti pravitatis,
Totius ecclesiae,
Te laudantes protege,
Te lustrat leronjmus
lungito beatis.
Prodigiis insuetis,
Decorat in fastigiis Ad Magnificat.
Te gaudiis praelaetis.
A. florens Dalmatia,
2. Graecorum hie et Arabum, Quae germen vincens edidit,
Persarum, Chaldaeorum Baisami dulcorem,
Noverat potissimura Dum doctorum facula,
linguas, Hebraeorum,
leronymus, emicuit,
Scivit quasi literas Verl fontis rorem
cunctarum nationuni, Infundens fidelibus,
Perfecte quoquc studuit Scribens, transferendo,
artes liberales,
Non paucas rixas levibus
Tunc mundus non habuit Verbis resecando;
sibi coaequales.
Vastam tenens eremi
3. Nota fecit populis Bis anuis laete binis,
Utraque testamenta. Carnem quivit conteri
Angularis lapidis Inediis supinis,
Stravit fundamenta, Demum remeans Bethlehem
Ex Hebraca transfert ea Bibliothecam suramo
Linguam in Latinam, Studio compilavit ;

Magnam curam ad scripturam Anbelans ad requiem

Ilabuit divinam. Aetatis octogesimo
4. Almus eum spiritus Felix anno migravit.
Scripturis crudivit, Doctorum flos ex nomine,

Et per eum Dominus Tuis opem supplicibus

Ecclesiam sanxivit, Fer ad gaudiosa,
 — 102 —
Pater dulcis leronyme, Praeventusquc muneribus
Supeiüis apicibus Et pascuis uberibus
Nos iunge, nunc vitare Ab eo deputatus,
fac damnosa. Ad matris ecclesiae
Ponenda fundamenta
Ad Matutinum. Dum
transtulit summopere
Utraque testamenta.
Invitatorium. V. lam duplicata Domino
Hymnizemus hodie Reddidit talenta,
Christo vero regi, Salubria nam populo
In psalmorum carmine Dedit documenta.
lubilemus ei, 2. Grandescit vir sanctissimus
Qui transvexit inclitum In sanctitatis vita,
Ad caelos leronymum. leronymus mitissimus,
Felix eremita;
In 1. Nocturno. Hie per quadriennium
Fit socius ferarum,
Antiphonae.
Pascitur ex fructibus
1. Cathedra pestilentiae Et foliis herbarum,
Hie doctor nunquam legit, V. Sic flebat venialia
Sed verbo sapientiae Levissima peccata,
Vulpeculas abegit, Tamquam homicidia
Demolientes vineam Forent perpetrata.
Domini confregit.
3. Nunquam lectum alium
2. Fremebant haeretici Quam terram ipse scivit,
Contra virum Del, Pisces, cibos carnium
Perversi quoque clerici Nunquam concupivit,
lUudebant ei, Saccoque cilicio
Quorum unus posuit Membra sie contrivit,
Pravis in exemplum Ut sanguinis effusio
Evae vestem, induit In die ter abivit;
Quam sanctus intrans tem- V. Carnem sie spiritui
plum. mus subiecit
leron}
3. Nirais multiplicati sunt Et magna mirabilia
ipsum tribulantes, In vita sua fecit.
Haeretici cum clericis
luxui vacantes,
De Roma dum proiciunt lu 2. Nocturno.
sanctum blasphemantes,
De doctrinis caelicis Antiphonae.

minime curantes. 1. Sanctum suum Dominus

Signis miriticavit,
Eesponsoria.
Ipsum die obitus
1. leronymus, verberibus Quidam blasphemavit.
Vanis de codicibus Quem ultio divinitus
A Christo rcvocatus In lignum transmutavit.
 - 103 —
Et ignis lapsus caelitus Anima sanctissimi

Hunc inciaeravit. Apparuit leronymi

Splendor ut divinus,
2. Sepulcrum patens undique
Praeconceptam quaestionem
Guttur haereticorum
Solveudo per rationem
Obstruxit mirifice,
Caelitus expertam.
Dum
trium mortuorum
Per eum Eusebius V. De caelesti hierarchia
Huuc instruxit hie in via
Suscitavit corpora,
Unitatem trinitalis
Qui fatebantur plenius
Declarando sibi satis.
Nequissimorum opera.
3. Honore cum gloria In 3. Nocturno.
Post mundi tropaeum Antiphonae.
Et duplici aureola
1. Habitavit sedulo
Coronasti eum,
In Dei taberuaculo
Virginura coronula
leronymus insignis,
Sertoque doctoiura,
Palam quoque clanculo
Huius, Christo, per merita
Restitit in saeculo
Memento renatorum. Perversis et malignis.
Respoiisoria.
2. De pretioso lapide
1. Adpropinquaute tempore in capite
Coronam
Dissolutionis
Eins posuisti,
Discipulis magnopere
Vitae longitudinem
Compos rationis
In caelo, terra caelibera
Dixit : dilectissimi
Ei tribuisti.
Erat res caritatis,
3. Populi, laetamini,
Ad praesepe Domini
Et vos clevamini,
Me sepeliatis
Portae aeternales,
V, Et corpus dominicura
Transit de sublimibus
Statim adferatis,
leronymus concivibus
Desidero potissimum,
Me reficiatis.
Ad nuptias regales.
Respousoria.
2. Corpus cum salvificum
Vir sanctus recepisset 1. Vcnit baptista salvatoris
Simconis canticum De supernis cacli clioris
Et vix complevissct, Cum sancto leronymo
Instar solis radius Dicens Augustino:
Subito rcfulsit, Hie certe meus socius,
Vox clapsa caelitus Quem tu vides, leronymus,
Talia deprompsit :
Aequalis mihi oppido
Est in caeli gaudio.
V, Veni, dilectissime,
Serve mi tidelis, V. Sicut Deum video,

lam delicatissime Sic et ipso vidct,

Laetaberis in caelis. Cognoscit et intellegit,

Hippone'dum in cellula
Non amplius fonnidet.
3.
In'lmius mortis horuhi 2. Silvanus praesul inclilus
Sederet Augustinus, Et Sabinianus
 — 104 —
Haereticus nequissimus 4. Omnes benedicite
Sub manus
tortoris Deo sacerdotes,
Se obligabant mutuo Et fidcles psallite,
Errore pro haeretico*, Nam ad caeli dotes
Sauctus praesul edueitur, Graditur eximius
Et gladius mox rapitur Hodie leronymus.
Per manus sanctissimi 5. Collaudabant bestiae
Doctoris lerouymi.
Suum creatorem,
V. Tncrepans liaereticum
Dum fecit mitescere
Subito disparuit,
leronymus leonem,
Et Caput nequissimum Qui venit in coenobium
Mox ad terram decidit. Propter spinam pungentem,
3, Translationis tempore Demum pascit asinum
Dum coepit terram fodere Ligna deferentem.
Inclitus Cyrillus,
In tumulo sie iacuit,
Ad Benedictus.
Ut nusquam terram attigit

Sancti viri corpus, A. Principalis Spiritus,

Quem nunc Roma fovet Qui est OS sanctonim,
intemplo virginis almae. Loquebatur caelitus
V. Subvenias tristi Per speculum doctorum,
populo, leronyme, Christi Dum de petrarum medio
Doctor et amice, Magnam vocem populo
tu fons nitidissimae linguae. Dederat leronymus,
Hinc gentes et populi
In Laudibus. Modulemur et singuli:
Benedictus Dominus.
Antiphonae.

1. quam credibilia
Tua testimonia In 2. Vesp eris.
Fecit ille, Dens,
Dum pro tua vinea Ad Magnificat.

Per tempora non modica

A. In omni terra sonuit
Fit Graecus et Hebraeus,
leronymi doctrina,
2. Summa cum sollemnitate, Nam ipse primus condidit
Omnis terra, iubilate Officia divina,
Deo cum laetitia, Invisis quem prodigiis
Qui Imuc sanctum decoravit, Deus magnificavit,
Sibi fidem praeparavit Insuetis signis variis
Per aeterna saecula. Hunc mirificavit-
3. Quaesierunt, sed in vanum, Testantur venerabiles
Sanctum praesulem Silvanum Cyrillus, Augustinus,
Tres morti perimere, Salem, Hipponc praesules,
Sed ensis retrosiliit, Quod doctor hie divinus
Quotiens hie cecinit: Sit unus de sublimibus
Succurre, leronyme. Christi summi rogis
 .

— 105

Hierarchiae civibus sacer leronyme,

Et sacrae norraa legis. Nos iuiige regi gloriae.

Brev. Misnense imp.1483. A.

s. 1. —
Viatic. Misnensis imp. Lipsiae
1502. B. —
In 1. Vesp. A 4, 8 nullus A. —
Ad Magii. A, 9 pauca rixa.
AB. —Ibid. 14. Mediis A. —
In 1. Noct. A 3, 5 cum A. R 1, 8 po- —
nendum A. —
R 3, 2 iste A. —
In 2. Noct. A 1, 2 Miris signiticavit B. —
R 1, 11 Desiderio AB. —
iR 1, 12 Me fehlt A. —
In 3. Noct. R 2, 14
cecidit A. —
In Land. Ä 3, 6 Succurre gloriose leronyme AB. Ad —
Ben. A, 9 et fehlt A. —
Hymnus Ecce qui Christi decoravit aulam (Dan. I, 268).
:

36. De sancto Hieronymo.

In 1. V esperis.
Super Psalmos.
A. Fulsit splendor firmamenti,
Quando reguin rex credenti
Mundo curam hominuin
Gerens misit protectorem,
Sacrae fidei doctorem
Beatum leronymum.
Ad Magnificat.
A. Ad sancti patris
sollemnia, plebs generosa
Adpropians laudis
det cantica nunc speciosa,
Semina qui mundo
suae doctrinae furibundo
Sparsit largiflue
docens ad summa
Pectora curvemus,
cui laudes magnificemus.
Ad Mat utiuum,
Invitatorium.
Mole pressa iam corporis
In sancti festo doctoris
Christum laude deprecemur.
Ut ad ipsum sublevemur.
In 1. Nocturno.
Antiphonae.
1 Annis teuer vir beatus
Hians Romam adiit,
Arte prima cui Donatus
Primo doctor cxstitit.
Lingua^ Graeca doceretur,
Sed Hebraea fungeretur.
3. Cum leporem lectitarct
Tullianum, ruminaret
Sophiam Piatonicam,
Flagro caesuscaeli more
Amplexatur mox labore
Artem theologicam.
Responsoria.
1. Salem hausit suo flore,
In quo mansit cum decore
Hie vir praeclarissiraus,
Affatim quem velut undam
Post effudit nimis mundani
Eloquens leronymus,
V. Liuquens dogma Priscinorum,
Sequens thesaurum sanctorura.
venire;
2. Ter denorum iam annorum,
Cum fuisset, Romanorum
Est creatus cardinalis,
Nee inventus fuit talis;
V. Sanctitate praecellebat,
Sapientia poUebat.
3. Summo praesule defuncto
A clero Romano cuncto
Dignus est fastigio
Adclamatus, sed hie spernens
Solitudinem plus quacrcns
Relicto fastigio,
V. In quam transit vir devotus
Fit anachoreta totus.
In 2. Nocturno.
Autiphouae.

2. Tanta crevit disciplina, 1. Argucbat iugiter

Ut non solura hie Latina Cleros lascivientes,
 — 106

Idcirco unaniniiter In 3. Nocturno.

Oderunt euni ferventes.
Autiplionae.
2. Norunt castimoniam 1. Leo claudus insudante
Patrera diligentem
Lectione, contemplante
Atque innocentiam Sancto viro subintravit,
Prorsus retinentem. Tremefacti fratres surgunt,
Mulieris vestimentum Velocissime discurrunt,
3.
Mane surgens induit HU solus obviavit.

Visitando matutinum, 2. Conquerendo monstrat plantam

Suum fore credidit ;
Leo dire sauciatam,
Illud inopprobrium üt sibi provideret,
Aemuli fecerunt, Et confestim sanaretur,
Suum iuxta lectulum Crebra cura pes lavatur,
Quod prius straverunt. Sente vulsa mox sanatur.

3. Truculeniia reiecta
Responsoria.
Velut agnus intra tecta
1. leronymus anaclioreta Inter fratres conversatur,
Bis duobus annis spreta Ad quorum pedes mox curvatur.
Saeculi laetitia
Responsoria.
Mansit plorans, maestus, gc-
mens, 1. Multilinguem cognoccns
Sitibundus, fame demeris, Et famosum Papa prudens
Paeniteiido vitia, Huic iniunxit Studium,
Regem regum generosum Piae mentis ex aft'ectu
Y.
Ut haberet gratiosum, Sanctae matris pro profectu
Haue elegit sibi vitam, Ut conderet officium :

Cum se fecit eremilam. V. Prius quisque, quod volebat,

Precabatur, ut scicba;t,
2. Algus ingens bunc consumpsit, Suasu sed imperatoris,
Solis fervor et combussit Saci'i cultus dilectoris.
Pellem eius niveam, Vidit evangelistarum
2.
Tempus atque spatiosum Rudimenta gloriosa
Saepius tempestuosum, Frustratim epistolarum
Fecit Aetbiopicam •,

Ad legenda pretiosa;
V. Tanta quamquam sit perpessus, lussa patris adimplevit,
Patieudo nou est fessus, Cultus sie diurnus crevit,
Sed se putaus deliciis V. Amplcxatur, veneratur,
Interesse laetitiis.
Omnis clerus gratulatur.

3. Solitudine relicta 3. Vatum psalmos segregavit,

Festinaus Betblehomita Seriatim ordinavit
Sanctus fit leronymus, Depromendos iugiter,
En, ut bagiographiac Almae laudem trinitatis
Foret interpres sopbiae, In psalmorüm fine satis
Hunc elegit Dominus, Statuit bumilitcr;
V. Nobis large propinavit, V. Dei laudis augmentator,
Adulescens quod gustavit. Grandis fuit ordinator.
 — 107 —
In Laudibus. Suae vitae sanctus transit
Antipliouae. Et cum caeli sanctis mansit.
1. Mira Dei bonitas
Huic sedem paravit Ad Benedictus.

Sancto, cuius giiaritas A. Ab excelsis est vocatus,

Mundum illustravit.
üt obiret,vir beatus
2. In temporibus
illis
Quadringentis circiter
Haereses fuere Annis nostri salvatoris,
Suisque conatibus Angelorum astat choris
Scripta pervertere. Promens laudes iugiter.
3. Claras homo clara vita,
Sanctitate redimita,
Sustulit horum latratus,
In 2. Vesperis.
Qui, cum essent transferentes
Veritatem conticentes,
Ad Magnificat.

Obiurgavit roboratus. A. Lucens fax inter doctores,

4. Haereses cunctas priores Verax inter translatores,
Exstirpavit et errores, leronyme sanctissime,
Veritatem demonstravit, Plebem doctam te pulsantem
Ob hoc caelum, terra, mare Et tuas doctrinas fantem
Deum benedicunt gnare, Respice piissime,
Sic hunc sanctum qui pcr- Quam guberna sancta prece,
flavit. Ut damnosa prorsus nece
5. Ad aeternam regis pacem Non gravetur mortua,
Mundum linquenshunc fallacem Sed fungens amoenitate
Nonaginta octo annis Sit, qua fungeris beate,

Sex et mensibus expletis Cum sanctis perenniter.

Brev. ms. Plagense anni 1499. Cod. Plagen, s. n. A. Brev. ms. —
saec. 15. Cod. Palat. Vindobouen. 13847. B. —
Cod. Graecen. 970. saec. 15.
C — Brev. ms. anni 1846. ('od. Oenipontau. 628. D. Brev. ms. —
S. Nicolai Patavien. saec. 15. Clm. Monacen. 16140. E. Brev. Chimense —
imp. Venetiis 1516 F. —
In 1. Vesp. Super Ps. A in 2. Vesp. F. In —
1. Noct. A 2, 3 et Graeca F. —
A 3, 2 Et Tullianum F. A 3, 4 caeli —
rore F. —R 2, 2 fuisset Romae AF. —
R 2, 6 Et sa])ienta F. R 3, 6 Abs —
omni fastidis C. —
R 3, 8 Manet anaclioreta AF, Sic anaclioreta B. —
In 2. Noct. A 3 O sancte leronyme, sidus aiireum etc. (de communi) AF. —
R 1, 4 Permansit AF. —
R 1, 5 famens deinens BC, fame degens D. R 2, 1 —
Algor F. — R 2, 9 in deliciis F. —
R 3, 3 fit fehlt A; sie F. - R 3, 5
fores B. — In 3. Noct. A 1, 4 surgunt fehlt AF. —
A 2, 6 Sauce vulsa
B. — A 3, 2 tnfra F. —
R 1, 7 Priuscjuam quam quid volebat A; Prius
quidvis quod B. —
R 1, 8 et sciebat A. —
R 1, 9 Suasit sed A. In —
Land. A 3, 5 coutinentes F. —
A 3, 6 obviavit F. A 5, 4 Et sex F.— —
In 2. Vesp. ad Mag. A 6 leronyme iuclite etc. entlehnt AF. Hynni. Ecce — :

qui C:hristi (Dan. I, 368).

37. De sancto Hieronynio.

In 1, Vesperis. Semper dccet sine mora
Ad Magnificat. Christum coli Dominum,
A. Laude magna, vox sonora, Qui hacrcticos dispcrsit,
Largientc i)otiora Exaltavit et respcrsit
 n

— 108

Christi sponsam atque tersit Tu in scholis es legista

Sanctum per leronymum, Divinorum dogmatum,
Virtus caelica laetatur Opem semper sponsae Christi
Aucta tali compare, Tuo fer precamine,
Virtus cuius ostentatur Quam docti'inis tu fovisti
Tot signorum iubare. Flaute summo fiamine;
V. Nos purgatos a peccatis
Ad Matutinum. Christo sacro sanguine,
Fac, regnemus cum beatis
Invitatorium.
In sanctorum agmine.
Angelorum pro concive
Celebri leronymo 2. Sancti claustrum introgressos,
lubilemus nunc festive Planta laesus acriter,
Summo Christo Domino, Lugens leo atque fessus,
Lotus qui hilariter
Est medelara consecutus,
In 1 . N c t ur 0,
Mitescit saevissimus,
Antiphonae.
Fit asello sie imbutus
1. Romam scandens vir beatus Curator tutissimus;
Christi veste cingitur, V. Quem cum quidam abegissent,
Clara fide roboratus Ligna leo detulit,
Sacro fönte tingitur, Quos ad claustrum cum
,
re-
Secus fontium decursus dissent,
Sita mens leronymi, Rugiens ire compulit.
Sese vehens semper sursum
3. Corpus pendent exhumatum
Stat in lege Domini.
Nusquam tactum publice,
2. Sumpsit ibi rudimenta
Post decessum est locatura
Trino poUens famine,
In ara mirifice,
Hausit artium fluenta
Sex et decem obcaecati
Dulci cum solamine;
Lumen tunc recuperant,
In quem gentes fremuenint,
Et obsessi catenati
Quarum rupit vinculum,
Tres salvati fuerant ;

lugum harum iecit, ferunt

V. Natus viduae compressus
Hinc fidei cingulum.
Foveae coniungitur,
3. Literarum quo adepto Triduanus fossa pressus
Mundanarum studio Vita secum fungitur.
Omni cavit ab inepto
Haeresis coUudio,
Multae quamvis hunc circum- In 2. Nocturno.
dant,
Non formidat milia Antiphonae.

Gentis, ipsi nam abundant 1. Quem adversis tribulatum

Caelica consilia. Dominus mirificat,
Vultu suoque signatum
Responsoria.
Caclitus laetiticat.
1, Alme pater, qui sacrista Invocantem cxaudivit
Sacrorura charismatum, Extulit leronymum,
 — 109

EJUS bponsam qui munivit Mulicres, ut profanus

In salutcm hominuni. Cunctis tit ridiculum,

2. Viros sanguinum doloses Sanctum pulsant, sesc trun-

Perdeiis et mcndacia, caut

Nodos Arrii nodosos Hunc nitentes perdere,

Solvit Christi gratia, lustum ligant et aduncant,

Quem matrona Paula fovit Sed salvatur propere;
Suis facultatibus, V. Vir beatus suas iubet
Quam cum nata reditavit üetegi nequitias,
Divinis dogmatibus. Rugiens facit, quamquam pudet,
Cernit plebs versutias.
3. Hunc presbyterum cardinalcm
Pontifex Liberius
Fecit,motum qui carnalem In 3. Nocturno.
Edomat severius,
Anastasiae ditatur Antiphonae.
Titulo, fretus gloria
1. Notos linquit, Nazanzenum
Et honore coronatur Petit post Evagrium,
lugi pro memoria.
Hunc descrtum praeamocnum
Subit dactiliferum,
Kesponsoria.
Quo dum vivcns se mactaret
1. Dum decessit, mox crebrcscit Christo sine macula,
Hacresis pestifera, Fastus iecit, ut intraret
Sed marcescit, dum accessit, Eins tabernacula.
Veritas lucifera,
2. David tandem urbs tidelis
Vera faiitur, cum donantur
Praebet doraicilium,
Vitae tria funera,
Hinc quo tensis quacrit vclis
Persoiiantur et parantur
In scripturis filium
Christo laudis munera ;

Dei, a quo coronatus

V. Einem promit sectae gratum
Est doctrinae gloria
Vir beatus saepius,
Et decori magno datus
Cum vocatur consolatum
Spreta saecli scoria.
Sensit se Eusebius.
2. Falsum sancto dum imponit 3. Sudat vere transferendo
Librum liostis pcrtidus, Libros sacrac paginac
Nazarenus sc opponit Explanando, componeiulo
Praesul tide fervidus, Plures cum indaginc
Subdit se punitioni Mira, plus quam deceiii lustris

Vitae, nisi venerit, Illic ducit proclium

Signo dans huic actioni Fortis, potens et illustris

Einem, qui defecerit; Pro castris üdelium.

V. Nazarenus libcratur
Kesponsoria.
Et si genu Hectitur,
Talionem dum laetatur, 1. Vi torturae sunt confessi
Hostis sursum plectitur. luvenes interitum
3. Forma dacmon ut Silvanus Et ad decollandum prcssi
Terruit cubiculum, Citra facti moritum,

Ictus aestimat remissos
Fefellisse protinus
Tortor, rogo tunc immissos
Protegit leronynius.
V. lugulati sustentantur
Eius rainisterio,
Quem vocabant, conversantur
Hinc in monasterio.
2. De pictura cruor fluxit
Ensis dum immergitur,
Sanctus iudici illuxit,
Factum narrat, pergitur,
Illucnequam Arrianus
Fixus adhuc steterat,
Ut blasphemus atque vanus,
Donec plebs advenerat.
V. Lanceatus, gladiatus
Ac obrutus lapidc
Obit miser laqueatus
Hämo mentis rabidae.
3, De leronymo secura
Cuncta pie creatura
Christo psallat, cuius cura
Mira tiunt in natura;
Gloriosi patris pura
Stcrnit daemonem
Pelle nobis nocitura,
Quac ?uggessit mala plura,
V. Nam imago seu pictura,
Quod hinc fugat a factura
Dei laudes redditura.
In Lau d i bu
Antiphonae.
1. Armis fidei praecinctus,
Febre licet valida
Tactus, caritate vinctus,
Docet tarnen sapida,
Contitetur, dat se Deo
Celebris leronynius,
Migrat iustus et in
Sic regnavit Dominus.
2. Hunc Cyrillus, pater clarus,
Cautibus et cereis
- 110
Callis fultum cernit gnarus,
Severus cum cetcris;
Augustinus quoque scivit
Pure non sub nubilo,
Atria quod introivit
Domini in iubilo.
3. Te suscepit dextra Christi,
Pater venerabilis,
Cui devotus adhaesisti
Cursu vitae labilis,
Voluisti tehumari
Ad praesepc Domiiii,
Nudus icns ex hoc mari,
Quo laus eius nomini.
4. Virtus omnis supernorum
Benedicat Dominum,
Nam deducet coetus horum
Ad supernum solium
Hunc doctoreni gloriosum,
Doctrinis uberrimum,
Fructura qui dat luminosum
Nobis saluberriraum.
5. Exaltavit in salutem
Mansuetum Dominus
"
Et assumpsit ad virtutem
tigura. Caeli nihilominus,
Visum vibrat lux immensa
Suavisque fragrantiji,
Nares sparsit, cum intcnsa
Mortis est substantia.
Ad Benedictus.
A. Verbo, scripto quod sudavit
s.
Ad dandam scientiam,
Actis semper adprobavit
Vitae per decentiam,
Onmcs eius scripta statum
Informando solidant,
Einem suadit ad beatum
Et culpis improperant,
Linguam ampliat latinam
Legem sub hac unica
eo
Totam transfercns divinani
Vcrba per veridica;
Semper nobis interpellat
Veniam leronymus,
 111

Ut nociva cuncta pellat 5. Sion seras confortavit

Beiiedictus Dominus.
In 2. Y cs p e r
Antiphonae.
1. Digna fulget dies laude
Celebris leronynii,
Omnis prompte lingua plaudc
Cliristi laudes nomini,
Solis ortus cum occasu
Gaudet, doctor germinat
Multum fructum et hoc casu
Perüdos exterminat.
2. Omnes properate gentes,
CoUaudate Dominum,
Fluctuosas firmat mentcs
Mire per leronymum,
Cuius aurea doctrina
Falsitas dilabitur,
Somper veritas divina
Manet et firraabitur.
3. Duccns ab extremo nubes,
Magna diis prae
Lucem nobis ferre
A Stridonis exteris,
Portarum ecclesiae.
Natos eius satiavit
Scripturarum adipe,
i s. Ars est isti nuUa latens
Cuncto fere faraine
Pollens , fons est sursum
scatens
Flante sacro Hamine.
R. Trames patet luminosus,
Dum transiret gloriosus,
Christus forma speciosus
Haerct dextrae, numerosus
Chol US adest caelitus.
Ferens cereos ardentes
Solis iubar vincentes,
Sanctum throni concinentes
Sic reducunt congaudentes,
Abest dolor penitus;
V. Haec Cyrillus cernens clare:
Quis es? inquit, mihi farel
Sum leronymus, o care,
Qui sie glorior praeclare
Gaudens linquens gemilus.
ceteris,
iubes
Ad Magnificat.

Unde patcr generosus

A. sublimis principutus,
Prodiit Eusebius,
Per te noster incolatus
Ac hinc nobilis famosus
Spe retloret, quod bcatus
Claruit Ici'onymus.
Tecum semper gaudeat,
4." Hie distinxit sitibunde Qui quod sit sie candidatus,
Psalmos nocturnalitcr, Miris undique stipatus,
Pulchrc Dcoquc iucuiidc Tuus facit favor gratus,
Ut psallamus taliter, Hunc qui sie miriticat;
Lcctioncsquc divisit Ilic adversis fuit stratus,
Missac per sollcnmia, Sed nunc caelo dedicatus,
Horis Dominum praemisit Noster totus unde Status
luncta psalmis gloria. Dominum magnificat.

Propr. S. loliauiiis Uoscoduecu. iinp. Aiitwerpiae s. a. — In Vesp.1.

ad 4 wli.
Ma{,Mi. A, —
In 1. Noct. R 1, 12 Kükens. — In Noct. R
2. 11 3,
Kup:cns. —
In Land. A 2, 1 Tunc Cyrillo. A 2, 3 — fiiltus. — In Vesp.2.
R, 7 fehlt eine Silbe; lies cvincentes? Vgl. die — Hymnen Anal. XXllI.
 n

112 -
38. De sancto Hieronymo.
lu 1. Vcsperis. Ante Dei praesaepium
Antiphonae. leronymus beatus.

1. lens per mundi circula 2. Motu resolvi febrium

Astra quaerit leronymus, Quia fratres vidcrunt,
Gerens vitam pauperculam, leronymum ....
Sicut praedixit Dominus. Et quare fremuerunt.
2. Eius laudes magnificans
Et exsultans exercebor. 3. Ipse fratres redarguit,
Doctrinam suam applicans Plenos amaritudine,
Et declarans confitebor. Et, ne flerent, admonuit,
Sed decantarent : Domino.
3. Repellens hie caliginem
Errorum et inflammatus
Kesponsoria.
Sacro spirante flamine
Est leronymus beatus. 1. Vitae praeclarae spcculum
4. Omnes fideles pariter, Et norma sanctitatis,
Caeli cives, cantate, Piissimus leronymus,
Christi redempti sanguine, Doctor veritatis,
leronymum laudate. Vitae exsolvens debitum
5. Novum praestet praesidium Ait suis prostratis:
Norma vitae beatae, V. Sacco corpus contcgite
Quae dotavit leronymum, Nudum humo tradentcs,
omnes gentes, laudate. Exspoliatum vestibus,
Sitis oboedientes.
Ad Magnificat.

A. quam sanctum leronymum 2. Pastor et doctor optimc,

Leo de silva praedicat, Cur nos sie desolatos
Qui scripturarura cumulum Sine praesule deseri^
Mira virtute enodat, Filios enutritos
Ercraita mirificam Errantes et orphanos,
Vitam gerens perlucidam Oves bonis privatos?
Caeli cives laetificat, V. Erue, pater, profugos
Caeli cives magnificat. In terra alicna,
Non habentes refugium
Ad Matutinum. Nequc salutis venam.
Invitatorium.
3. Terrae asperitatem
Omnes ante praesepiura
Ut persensit vir Dei,
Domino iubileraus,
lucundatus est nimium,
Cum beato leronymo,
Fecit sermonem vcri,
Venite, exsultemus.
Dciciendo vitia
Plantavit, quae sunt Dei;
In 1 . N c t ur 0.
V. Regulam dcdit fratribus
Antiphonae.
Fultara Dei timore
1 . Intravitmonasterium Et ornatam virtutibus
Ardorc inflammatus Dominico sermone.
 — 113 -
In 2. N c t u r 11 0. Et te dones tamquani pignus
Promittentem sumnias vestes.
Antiplionae.

1. Vitam vestram dirigite

in Dei salutare, In 3. Nocturno.
Quia mihi praesidium
fuit, cum invocarem. Antiphonae.

2. Salutiö patrem praefero 1. Ingemiscens leronymus

vübis, ut vita vera caritatis dulcedine
Vivatis regulariter Sumpsit corpus dominicum
secundum verba mea. dicens: salva me, Domine.

3. De Cremonensi ambitu 2. Felix [atque] piissime,

Eusebiuni nomine serve Dei leronyme,
Sanctum virum et nobilem Qui exhalans exclamasti:
proferens nobis, Domine. pacem da mihi, Domine.
3. Corpus tinsit
Responsoria. leronymi
1. Vocemque mediocriter Quasi solaris radii
Elevans vultu placido missi a sede Domini.

Osculum dedit pariter

Responsoria.
Suis iucundo animo,
V. In caelum tensis manibus 1. Regni caelestis gaudia
Ad Deum oravit Sanctorum et militiam,
Lacrimis inundantibus Vocem clamantem caelicam
Se recommendavit. Astantes persenserunt :

Terrae macie aflfectum Veni, dilecte, accipe

2.
luxta Domini praesepc, lUam immensam gloriam,

Cum cernetis dissolutum, Quam tibi tua opera

Corpus meum sepelite Praeclara meruerunt.
Et spoliate veste, nudum V. Audito hoc leronymus
Terra cooperite, Mentis cum summo gaudio
V. Eins mihi dantes corpus, Clamavit: ecce, venio,
Qui in ligno me rcdemit, Pie lesu Domine, suscipe
Antequam sini absolutus Quem tuo recuperasti
Ab his sarcinis terrenis. Pretioso sanguine.

3. Kegis regum sanctum corpus 2. Tunc subito disparuit

Cum leronymus
Caritate inflanimatus
Et ad intus genufiexit
Et prostratus exclamavit
Doniine, ad quid venistiV
V. Bonc pastor, non sum
Ut sub tectum meum
Quia reus, tu benignus,
Ut te ipsuni mihi praestes
conspcxit, Lux illa et gloria.
Cum animam leronymi
Fulgenteni solis radiis
:
Carnis solutis debitis
Caeli suscepit curia;
dignus, V. Erat Cyrillus, pontifex
intres, lerosolymae urbis,
In cxstasi iam positus,
Divinitus dum vidit.

Dreves, Historiao rhytluiiicua. VI. 8

 — 114 —
In Laudibus. Ad Sextam.

Autiphouae. A. Latcns intra corpusculum

1. Regni caelestis curia,

Amor cum pcrfecit
Duxit[quc] ad praesepiuni,
Cito obviani veuinius
In quo mundo defecit.
Pro leronymi anima,
Quia mandavit Dominus.
Ad Nonam.
2. De carnis ergastulo
Animam separate, A. Usque ad finem pariter
Eam cum summo gaudio contcinpsit mundialia,
Ferentes, iubilate, Landes Dei magniticans
narravit mirabilia.
3. Immensis beneficiis
leronymum laudatc,
Caecis visum restituit
Tactu, laudetur Deus.
In 2. Vesperis.
4. Nefandorum spirituum Antiphonae.
Propulsorem adducitc,
Landes, decus et gloria 1. Imitando vestigia
Psallentes benedicite. Salvatoris leronymus
Deseruit propria
5. Solventes linguae vinculum
Sicut dixit Dominus.
Et aurium vocate
Doctorem eximium, 2. Opera magna Domini
Extollentes laudate. Inquirens meditabor,
Viam salutis homini
Ad Benedictus.
Enodans confitebor.
A. Nobis assit leronymus
Virtutibus munitus.
3. Habitum gerens humilem,
Virtutibus ornatus
Per quem malus liaereticus
Exaltatus est hodie
In lignum est mutatus
leronymus beatus. '

Et Omnibus videntibus
Ab igne est consumptus 4. A summo rapit spiritum
Et in cinerem conversus; A mundi sanitatc.
Deus Sit benedictus. Cum beato leronymo,
Pueri, Deum laudate.
Par Horas. Norma scripturae, speculum
5.
Ad Primam. Vitae in sanctitate,
Quia despexit saeculum,
A. Nil quaerens leronymus
Quam salutera pro homine, Omnes gentes, laudatc.

Sicut novit altissiraus,

Ad Magniticat.
Dixit: Deus in nomine.
A. Regnans magnus leronymus
Ad Teitiam.
In urbe, quam aediücat,
A. Corde clamans leronymus: Sui moustravit artubus
Deus et pastor optinie, Legem quam iam laetilicat,
Qui es doctorum optimus, Viam vitac notiticat,
Tu mihi legem pone. Regum regem magnificat.
 — 115 -
Brev. ms. Hierouymitarnm anni 1463. Cod. Matriten. A 169. A. —
Biev. ms. Truiaimm saec. 15. Cod. Neapolitan. VI E 16. li. Brev. FF. —
S. Hieronymi imp. Lugdimi 1547. C. In 1. Vesp. A 1, 1 Vadcns per —
C. —A 2, 1 magnificas C. A 2, 3 applicas C. —
A3, 3 Sacro flaute —
B. —A 4, 2 Et coelitus cives B. A 4, 4 Et lerouymum ß. — A 5, 2 —
Ut norma B. —
A 5, 3 Qni dotavit B. A 5, 4 Et omnes ß. —
Ad Magn. —
A, 2 Deo Silva praedicat B. Ibid. 3 anniilum ß. —
Ibid. 8 fehlt B. — —
Invit. 3 Christum regem cum beato leronymo In 1. Noct. Super Ps. AC —
nur eine A, die erste AC. —
A 1, 1 Intravit monacluis AC. R 1, 4 fehlt —
B. —R 1, 5 resolvens AC. —
R 1, 6 Et suae prosperitatis AC. R 1, 7 —
Saccum AC. —
R 1, 8 Nudum. fehlt AC. R 2. 2 sie fehlt AC. R 2, 5 — —
Errantes et omnibus AC. R 2, 6 Oves fehlt AC. — R 2, 10 veniam AC; —
Nostre verum errantes ß. R 3, 7 dedit artubus B. — — R 3, 10 Diviuo
sermone B, Devoto A. —
In 2. Xoct, A 1, 1 Viam nostram ß, veram
AC. — AA 2 u. 3 fehlen AC. — A 3, 4 Praeferens B. — R 1, 4 Siio ß. —
R 1, 6 orat B. — R 1, 7 madentibus AC. — R 1, 8 Se commendavit A,
Ipsi se commendavit C. — R Terrae in matre ß. — A 2, 1 3 cerneritis 2,
AC. — R 5 Et spoliatum veste .4C, Et exspoliate B. — R
2, 9 sim solu- 2,
tus AC. - R 7 Bone pater ß.
3, — R 9 Quia ego reus AC. — R 3, 11 3,
Et edones B. — In Xoct. AA 2 und 3 fehlen AC. — R
3. 2 et fehlt 1,

AC. — R 5 Veni dilecte Domini, accipe et recipe AC. — R

1, 7 tua fehlt 1,
AC. — R 8 Praeparata meruerunt AC. — H
1, 9 hoc fehlt B. — R 11 ecce 1, 1,

advenio B. ecce ad te venio AC. — R 12 Me benigne lesu recipe. AC. —

•

1,
R 13
1, fehlen AC. - R
sq. 2 Lux et gloria iUa egregia AC — R
2, 5 2,
fehlt AC. — R 8 lerosolyniitanae AC. — R
2, 9 iam fehlt ß: in extasiam 2,
A. — In Land. A coelestis gloria niira B. — A
1, 1 2 Propulsari addi- 4,
cite B. — A 3 Landes fehlt AC — A
4, lerouymum solventes liuguae
-
5, 1

ABC. — Ad Bened. A, 5 videntibus omnibus B. — Ibid. 7 Et in canere

conversus B. — Per Horas AA fehlen AC. — In Vesp. A, 2 lero- 2. 1
nymus fehlt AC. — A 3 Deseruit procul ante B. — A
1, 4 Semper dixit 1,
B. — A 4 Meditans confitebor ß. — A
2, A summo acti spiritum 4, 1
AC. -- A Forma ß. — Ad Magn. A, 2 aedificavit AC. — Ibid. 5 Nam
5, 1
vitae B. — Ibid. 6 Regem regi ß. Der Schlufs der AA stets gleich- ist
lautend dem Anfange des je folgenden Psalmes.

39. De saiicto Hieronymo.

In 1. Vesporis. Spem poncns in caelestibus,

Antiphonae. Manum misit ad fortia.

1. Eximius ecclesiae 5. Deo placere studuit

Sanctus doctor leronymus I" cunctis suis actibus,

Fulsit divino iiiunerc Plcnus dierum obiit
Signis, doctrina, moribus. Fatigatus laboribus.

2. INlcntis siniul et corporis

Ditatur pudicitia, ^^ Magnificat.

Huniilitatis spirilu,
^ ^j^^^^ redcmptoris
iMde, spe, patientia.
confessor, virgo pudicc,
3. Plura dictat volumina, Uoctor et ecclesiae,
Exponit evangolia, niaior cui nullus in orbe.
Ad vitani ducit invios, Praecellcns operum
Firmat in tide dubios. cunctorum forma bononim.
4. Bona contempsit penitus Duceus angelicani
Pro Christo transitoria, mortali corpore vitani.
 — 116 —
Suscipc vota, preces, In 3. Nocturno.
Domino nos reddito gratos
Antiplionae.
Et tibi devotos
facias sine üne beatos. 1. In scriptiö suis verior,
Sensu verborum clariur
Cunctis fuisse dicitur
Ad Matutinum. Tribusque unguis loquitur.

Invitatorium. 2. Magnis potitur praemiis

et ore simul
Trino fruens et simplici,
Corde
Coronatus pro meritis
iubilenms cuncta regeiiti,
Sursuni nunc serto duplici.
leronymo sua pro meritis
nunc praemia dantis. 3. lesus, virtutum dominus,
Kex sempiternae gloriae,
leronymi det precibus
In 1. Nocturno.
Regna caelestis patriae.

Antiphouae.

1. Mente simul et corpore In Laudibus.

Vir iste salutiferum
Autiphouae.
Fructum fecit in tempore
Velut lignum fructiferum. 1. Congratulentur hodie
Omnes simul ecclesiae,
2. In timore servit Deo,
Cuius praecepto docuit
Caelos dum scandit inclitus
Ilarum doctor Hicronymus.
Clerum^ zelator domus süac
Lascivitatem corripit. 2. Improperanter dominus
3. Tribulatur ab impiis,
Effugatur in Bethlehem, legis aemulus
Ubi dicbus plurimis Fit ob hoc caesus nimium.
Vitam peregit caelibera. 3. Splendor est patientiae,
Virginitatis speculum,

Nocturno. Exemplar innocentiae,

In 2.
Forma virtutum omnium.
Antiphonae.
4. Ecclesiae praefulgida

1. Vanas opes et culmina Lampas, columna aurea,

Huius contempsit saeculi Quantoque magis tunditur,
Cunctaque vitat crimina Tanto minus confuuditur,
Amore lilii Dei. 5. Iluic ferox fera rugiens,
2. Scuto munitus tidei Leo ad nutum serviit,

Expugnabat haereticos, Qui iugiter oboediens

Zelo amoris proximi Dei mandatis exstitit.
Increpabat et impios.
Parumque minor angelis
Ad Benedictiis.
3.
Natura, vita similis. A. Templum fuit speciale
Mirabilis virtutibus Dignitatis, virginale
Fulsit doctrina, moribus. Gratum munus obtinens,
 117 —
Decus quoque doctrinale, Mystico et literali
Nos beatos faciens Eruditor eminens.
Fuit in sensu morali,

Brev. S. Douatiani Hrugen. imp. Parisiis 1520. Alle RR des Offi- —

ciums sowie die A ad Magn. in 2. Vesp. prosaisch. — In 2. Noct A 3, 3
in virtiitibus. —
In Land, ad Bened. A, 7 wieder et morali. Die drei —
zum Officium gehörigen Hymnen vgl. Anal. XXIII, Xr. 32ö sqq.

40. De sancto Hiercnymo.

In 1. Vesperis. Orbis decus,
candoris lilium,
ÄDtiphonae. Norma vitae,
1. Sancti leronynii lex morura omnium,
Clara praeconia Felix caeli
Adnisu animi sortitur bravium.
promat ecclesia.

2. In tenella iuventute, Ad Matutinum.

In labore multiplici. Invitatorium.
Legit Stratum vitae tutae
Omnis sapientiae
Cleri apostolici.
Ducem adoremus,
3. lam adultus ut losias
Doctorum ecclesiae
Industrius leronymus
Speciraen laudemus.
Dei coepit cultus vias
Arripere laetissimus.
In 1. Nocturno.
4. Ut sul miros dat fulgores,
Antiphonae.
Viae luculentia
Ornat vitam, formal mores 1. Documentis artium
Doctrinae soUertia. Ad primum eruditus

5. Hortus virtutura tloridus, Adit Dei Studium

Virginitatis lilium, Virtute redimitus.
Liber cunctomm splendidus 2. Caelibatu boncstatus
Portas subvertit bostiura. Ascendit sumraum cardinem.
R. Aureo candelabro Omni quoque consuramatus
fulgens gloriosa lucerna, Aptus ad celsitudinem.
Doctrinae rutilans 3. Obiurgator vitiorum
leronyme sede superna, Vocat pravos clcricos,
Ad te clamantes Exterminator errorum
mundi lux , sal terrae, gu- Pessumdat baereticos.
berna,
Kesponsorla.
V. Doctorura doctor inclite,
Adiutor tu, leronyme, 1. Ecclesiae officium
In tribulatione succurre. Hie ordinavit rectius,
Davidicum eulogium
Ad Magnificat.
Vertit de fönte verius,
A. Clarus doctor Propheticum eloquium
et lux tidelium, Exposuit perfectius,
 — 118 —
Catalogum illustrium Pudicitiae corona
Virorum dat insignius, Radians divinitus.
V. Pliilosopliorum üinnium V. Quasi sol in Dei templo
Novit ipsc pleuissirae, Fulget doctor maximus
Theologorum studia Verbo, signis et exemplo,
Vicit perspicacissime. Confessor leronymus.
2. Helvidius insanus 2. Leonem spina saucium
Cedit et Pelagiaiius, lubet remediari
Origenes tarn profanus Mansueturaque sociura
Tantae lucis radio, Asellura comitari,
V. lovinianus mutuit Quo rapto mandat proprium
Simulque Vigilantius, Opus illum sectari,
Oninis haeresis siluit Leo camelis praevium
Verique adversailus. Cogit abbati dari;
3. Studiosus in Piatone, V. Raptores petunt veniam,
Pariter et Cicerone, Olei praebeut copiam,

Minus curans de sernione Et sie mandat servari.

Tradito divinitus, 3. Cum dignus gloria

Est attritus passione, In lectum decidit,
Est punitus caelitus •, Tunc sapientia
V. Qualis Sit tuuc requisitus, Se miium prodidit,
Christianus falso dictus, Sacra mysteria
Tullianus recensitus Cum fletu prendidit
Plagis multis est afflictus. Et plenus gratia
Spiritum reddidit;
V. Quot in ecclesia
In 2. Nocturno.
Tractatus edidit,
Antiphonae. Tot lumiuaria
1. Instante vitae tempore Orbi contradidit. •

Cum vocaretur caelitus,

Deficiente corpore
In 3. Noctu rno.
Confortabatur Spiritus, Autiphonae.
2. Angeld um imitatus i. In multis Unguis peritus
Vitam et ofücium, Sacram transfert paginam,
Est ab iis invitatus Patientia munitus
Ad captandum praeraium. Multam suffert sarcinam.
3. Tactu sacri corporis 2. Patrum vitas scriptitavit,
Caecus est sanatus, Virginum mores dictavit
In momento temporis Ac clericorum regulas.
Haereticus crematus.
8. Hie correxit mundi statum
Responsoria. Atque repressit reatum
Per scripturae normulas.
1. Quasi Stella matutina
Splendet pater inclitus, Kesponsoria.

Et ut luna plena bina 1, Cum occasus immineret,

Stat Corona praeditus, Caelicus exercitus
 — 119 --

Et lux tanta, quam timeret Qua in delicto adfuit

Hominum intuitus, Miranda liberatio.
Paruere, ut clareret, 3. Innocentibus delatis
Quam sit caelo editus ; Bethlehem pergentibus,
V. Superans fragrantiam Igne et fluctis damnatis
Odor naturalem Astitit leronymus.
Cumulatam gloriam
4. Titum devotum perditum
INIonstrat siiigularem.
Revocavit ad gratiam,
2. Corpus carens Monacho lapso aditum
fluenti carie Impetravit ad veniam.
Instar leprae
5. Propter luxum presbyteri
latorem saucium
lacentis sacro tumulo
Plenum claret
Pestem senserunt ceteri
fluentis gratiae,
ßevelante leronymo.
Dum odorem
spargit eximium. Ad Benedictus.
V. Signa testantur caelica
A. leronymi
Et üdoris diffusio
beata munia
De doctrina catliolica
Nester chorus
Et de pudoris lilio.
promat cum gaudio,
3. Pulcliritudo Cuius clarae
strati itineris doctrinae gratia
Eius liora Orbis totus
completi temporis, refulget radio,
Multitudo Nunc aeterna
caelestis agrainis doctorum gloria
Ferens in manibus Gaudet felix
vasa luminis iunctus collegio.
Hunc demonstrant
iungendum superis
In 2. Vesperis.
Et declarant
vim sanctitudinis, Ad Maguificat.
V. Tunc mirandus fulgor lucis,
A. leronyme inclite,
Dum auditur verbum ducis,
Praemiandum liunc pro crucis
Per quem fulget ecclesia,
Virginitatc praedite,
Portitura sedula.
Zelo viitutis, gratia,
Baptistae compar prodite
In Laudibus. Vitae et abstinentia
Et in cunctis composite,
Antiphonae.
Facundae eloqucntiae,
1, En, adest dies celebris, Pietatis inclitae
leronymus qua laetius Admiranda prodigia,
Transit de mundi tenebris Tu, caritatis solitae
Caeli civis eximius. Memor ad danda niunia,
2. Alexandrinis profuit Finito mundi tnunito
leronymi vocatio, Perduc uos ad caelestia.
 — 120 —
Antiph. ms. Pragense saec. 15. Cod. Prägen. XII A 9. A. Brev. ms. —
Pragense saec. 14. Cod. Altovaden. XXV. B. Brev. ms. Olomuceuse —
aimi 1419. C. —
Brev. ras. S. lacobi Brimen. 80 saec. ^^/i5. D. Brev. —
ms. Frauciscaiium saec. 1.5. Cod. Parisin. 760. E. Brev. ms. S. Mauritü —
Turonen. anni 1343. Cod. Turonen. 145. add. saec. 14. ex. F. Brev. —
ms. Oculeuse saec. 15. Cod. Matriten. A 174. G. Brev. ras. Oxoraense —
saec. 15. Cod. Capit. Oxomen. s. n. H. — Brev. ms. Raigradense —
XV
I b 1.

saec. 15. I.— Brev. ms. Franciscau. Bergomen. saec. Cod. Capit. Patav. 15.
A 69. K. — Brev. ms. Franciscan. saec. Matriten. Bb 166.
Cod.
Gallic. 14.
L. — Brev. ms. Coelestin. Bononieu. saec. 15. Cod. Univ. Bononien. 2275.
M. — Brev. ms. Tarvisiense saec. 15. Cod. Capit. Tarvisien. I 16. N. —
Brev. ms. S. Trinitatis in Alpibus anni 1455. Cod. Laurent. Conv. sup. 512.
O. — Brev. ras. Augustin. Gallic. saec. 15. c;od. Loudinen. Harl. 2864.
P. — Brev. ras. Servorum BMV. Venet. anni 1473. Cod. Oxonien. Douce
314. Q. —
Brev. ms. Monachorum Angelorum Florent. saec. 15. Cod.
Vatican. Urbin. 599. E. —
Offic. ms. Praedicatorura saec. 16. in. Cod.
Barcinonen. I IV 7. S. —
Brev. ms. S. Clarae Neapolit. saec. 14. Cod.
Casanaten. B III 5. add. saec. 15. T. —
Brev. ms. Hieronymitarum anni
1463. Cod. Matriten. A 169. U. —
Brev. Romanum imp. Venetiis 1521.
V. —Brev. Augustense imp. 15**. W. —
Brev. ('ordubense imp. Hispali
1524. X. —
Brev. Tirasonense imp. Venetiis 1497. Y. Brev. Calagurri- —
tauuni imp. Lueronii 1543. Z.

In 1. Vesp. A 1, 3 Amissu E, Amnisii T. —

B u. a. beginnen mit dem
Responsorium, welches wieder in E u. a. fehlt. —
In 1. Noct. A 2, 2 summum
apicem E. —
A 2, 3 Omniumque consummatus ABC, Veste falsa deturpatus
V. —A 2, 4 Reliquit celsitudinem V. —
In 2, Noct. E setzt in diese
Nokt. die AA der dritten. —
R 1 lautet in E u. a. :

R. Sumit mundus medullas spiritus

Literali detecto cortice,
Famem, sitira pellunt divinitus
Manna datum, aqua de silice;
V. Haec leronymus praebet caelitus
In supremo doctorum vertice.
R 2, 8 cogit fehlt A. —
In 3. Noct. A 2, 3 Ac fehlt AB. A 3, 3 nor- —
mnlam B. —
R 1, 3 lux fehlt AB. —
R 3 fehlt AV; statt seiner in E:
R. Praecursoris et baptistae
Adrairandae gratiae
Compar fuit doctor iste
Aequalisque gloriae,
Augustinus hoc testatur
Se vidisse certius,
Et Cyrillus id effatur
Et scribit expressius.
V. Nara uterque caelebs purus
Et absque contagio
Domat artus sibi durus
Veste et edulio.
In 2. Vesp. ad Magn. A, 1 O fehlt C. Ibid. 3 prodite B. —
Ibid. 7 —
componite B. —
Zu diesem Officium kommen in der Regel drei der folgen-
den vier Hymnen in verschiedenen Grujipierungen und zu verschiedenen
Hören vor: Laude landet laxa raagnura (Anal. IV, 153); C;ielesti doctus
lumine (Anal. IV, 154); Splendent caeli sedilia (Anal. I.e.); Ecce, qui Christi
decoravit aiilara (Dan. I, 268).
 — 121 -
41. De sancto Huberto.

In 1. Vesperis. Praesens corpus veneretur

Praesulis exiraii,
Antiphonae.
Ut eidem suflfragetur
1. Respiremus in beati Ope patrocinii.
Hubert! memoria,
Nos ipsius praeditati Ad Mat ut inum.
Corporis praesentia, luvitatorinm.
Consurgamus excitati
Cliristo, regi confessorum,
In eins praeconia.
lubilemus pariter,
2. Insecutus nobilium
Quem civium supernorum
Ritus adulescentium.
Hymnus laudat iugiter,
Militari cingulo
Quibus iunxit apex morum
Sese praecingens uobilis
Hubertum soUemniter.
In armorum est habilis
Usu placens populo. Noeturno.
In 1.
3. Hie Aquitanus genere
Antiphonae.
Turriti regis tempore
Regalis palatii 1. Moram Tungris cum faeeret
Comes insignitus, luvenis egregius
In doctrinis eruditus Et Lambertum agnoseeret
Literalis studii. Morari vicinius,

4. Sub coniugali foedere Traiectum, ut hunc cerncret,

Castitatem coluit, Descendit velocius.
Quam iussus erat ducere 2. Hunc Lambertus amplexatur
Uxorem sie habuit, Dato pacis osculo,
Quod iura thori petere Sic in eins hospitatur
Coniugalis horruit. Comes habitaculo,

5. Ebroinum eonsiderat Ei quoque commendatur

Promptum ad malitiam, Caritatis vinculo.

Quam euni ferre non poterat, 3. Post sermones saneti viri

Secessit in Austriam, Eiusque eonsilium,
Ubi rex Pipinus erat, Post totius reperiri
Sic reliquit Franciam. Mutatus in alium
R. Huberte, pastor pie, Virum comes et sortiri

morum virens plantula, Cleri vult consortium.

Summi regis, te coUaudant Kesponsoria.

frequenter miracula,
1. Consilio igitur
Ilostis saeva da prudenter
Lamberti vir memoratus
praecavere iaeula,
Moribus imbuitur
V. Poscas nobis apud Deum
divino rore rigatus,
vitam prece sedula.
Caelitus iustruitur,
Ad Magnificat. modo lege Dci meditatur,

A. Petri clerus iucundetur V. Clericus efticitur,

Hodie Leodii, Domino scrvirc paratus.
 — 122 —
2. Sumraum pastorum V. Priusquam Lambertus
post liaec festinat adire, est a Dodone necatus.
Limina Sanctorum 2. Post funus triste
Petri Paulique subire, Lamberti martyris iste
Ut per eos valeat Praesul succedit
cum Cliristo foedus inire, et in eius sede resedit,
V. Quo sua mens nequeat Qui peregre venit,
a proposito resilire, mitratus ab urbe recedit,
3. Sergius Hubertum V. Sic Deus adcedit
ßoniae dum sciret adesse, illi, quem gratia lenit.
Uli Lambertum 3, Praecipuis meritis
Dodonis nuntiat esse et sanguine clarus avorum
Occisum telis, Servet ab illicitis
quoniara fuit ore fidelis, nos actibus atque pra-
V. Damnator Veneris vorum,
superinductae mulieris. Nos faciat monitis
attentos eloquiorum,
V. Inclitus et mitis
In 2. Nocturno.
Hubertus semita raorum.
Antiphonae.

1. In lamentis resoluta
In 3. Nocturno.
Est Tungrorum regio,
Grave damnum consecuta Antiphouae.
Lamberti martyrio,
Exstat prorsus destituta
1. Curam agens Tungrensium
Sparsas oves congregat
Pastoris solatio,
Et ad bonarum ovium
2. Dum quievit in aurora
Gregem illos aggregat,
Corpus papae Sergii,
Pietatis officium
Dormienti ipsa bora
Nulli prorsus denegat.
Praedicti raartyrii,
2. Oves fessas sublevabat
Apparuit sine mora
Salutari baculo
Angelus consilii.
Et confractas solidabat
3. Rem Lamberti notam fuit
Caritatis vinculo,
Divina relatio,
Aegrotantes sustentabat
Rem Huberti patefecit Spiritali pabulo.
Dormienti Sergio,
Argumentum bis subiecit
3. Magnus erat consolator
Baculi translatio.
Horum, quibus praefuit,
Oppressorum sublevator
Responsoria. Ulis nunquam defuit,
Infirmorum visitator,
1. Sergius angelicis
monitis parere probatur,
Quibus semper adfuil.
Mitra pontificis
Responsoria.
Hubertus condecoratur,
Sic gerit Hubertus 1. Quando suura scivit
Insiguia pontificatus, corpus debere resolvi
 — 123 —
Ac animam novit Et levari ossa foris

de carais carcerc solvi, Cum honore maximo.

ad clarara
Transiit 2. Apertum est monumentum
Lamberti raartyris aram, Gloriosi corporis,
V. Exorando quidem NuUum sensit detrimentum
se commendavit eideir Vetustate temporis,

2. Basilicam subiit, Sed illaesum est inventum

quam Petri laude dicavit, Os cum membris ceteris.
Albini petiit 3. Karlomannus ut audivit,
quod ipse sacravit,
altare, De regali solio
Ante quod extensus Cum uxore tunc exivit
est Christum flendo pre- Relicto palatio,
catus, Ad videndum hunc transivit

V. 111 ic prost ratus Plenus magno gaudio.

est tumbam corpore mensus. 4. Hunc cum coetu rex prima-
3. Cum mors instabat, tuin

oculos direxit ad astra, De

sepulcro sustulit
Haec precabatur: Sacrum corpus praelibatum
iam cogor languida castra Et cum hymnis detulit

Corporis exire, Ad altare consecratum

mortis quoque claustra sub- Et in altum sustulit.
ire; 5. Postquam corpus collocavit
V. Sic exspirasse, Cum suis proceiibus,
sie fertur ad astra levasse. Ecclesiam hanc ditavit
Prosella.
MagP'.s facultatibus,
Sic in suis honoravit
1 a. Huberte, praesul eximie,
Hubertum muneribus.
Proles insignis prosapiae,

1 b. Totius cultor munditiae, Ad lienedictus.

lubar praeclarum ecclesiae,
A. Benedicta sis maiestas
2 a. Resides hodie
Creatoris omnium,
In throno gloriae, Huberto tuum praestas
(^uae
2 b. Frueris requie Hodie palatium,
Caelestis patriae. Cuius virtus et potestas
3 a. Noxas nostras Non habet initium,
clementer dilue, In qua nuUa tit cgestas,
3 b. Atque nostris Sed ubertas omnium.
precibus adnue.

In 2. Vesperis.
In Laudibus,
Antiphonae. Ad Magnificat.

Post discessum confessoris Ilanc, Huberte, dedicatam

1.
Anno sexto decimo Aulam a te primitus,
Sibi dari vas honoris Tuac quoque subarrliatam
Placuit altissimo Scpulturue dotibus
 124 —
Et corpore consecratam Atqae plebem congregatam
Serva tuis precibus Hie in tuis laudibus.
Brev. ms. Tungreuse saec. 15. Cod. Semiu. Leodieii. 6M2. A. lirev. —
ms. Tungrense saec. 15. Cod. Darmstadieu. 349. B. —
Brev. ms. Tremoniense
saec. 15. Cod. Darmstadien. 869. C. —
Brev. ms. S. Bartlioloiiiaei Franco-
furten. saec. 15. Cod. Francofurteu. Barth. 83. D. —
Brev. ms. Dusseldor-
pinum C 60. saec. 14. E. —
Vesp. ms. Franciscan. saec. 16. Cod. Bruxellen.
g434 p — In 1. Vesp. A 1, 3 AttoUamus praelibati AF. A 1, 4 Prae- —
sulis sollemnia AF. —
A 3, 1 geiiere fehlt E. —
Ad Magn. A, 1 Plebs fidelis
iucundetur AF. —
Ibid. 3 Sacrum Huberti corpus AF. In 1. Xoc t. R 1, 1—
Consilio regis E. —
R 2, 1 Summum pastorem A, Summi pastorura E. —
In 2. Noct. A 1, 1 In lanceis resoluta E. —
A 3, 5 sq. fehlen A. R 2, 1 —
Post annis Christi A. —
R 2, 3 Praesul suscepit E. —
R 2, 7 Sic secus A,
accedit fehlt A. —
In 3. Noct. R 1, 5 ad aram E. R 3, 1 Dum mors —
A. _ Prosella fehlt E. —
In Land. A 2, 4 Vetustate corporis E. —
A .3, 1 Karlemagnus A, Karolus magnus E. —
In 2. Vesp. ad Slagn. A 1, 1
O Huberte F.

42. De sancto lacobo.

In 1. Vesperis. Qui in carne reverendam

Christi viderunt gloriam ;
Ad Magnificat.
V. Tres prae cunctis sunt electi.
A. Gloriosa splendet orbi Quorum felices oculi.
Beati fides lacobi,
2. Cum tropaeum salvatoris
Pro qua caesus ab Herode Praedicaret synagogis,
Regnum scandit ad caeleste.
Ars magorum fit obvia,
Qui docebant contraria,
Ad Ma tutium, V. Quos revincens per spiritum
Invitatorium. Convertit hos ad Dominum.
Veneremur Christum regem, 3. A losia fune vinctus,
Quo lacobus iam perennem Ad Herodem est perductus,
Pronieruit regni sedem. Dum bibere iam felicem
Christi sitiret calicem;
In 1, Nocturno. V. Qui, ut ludaeis plaeuit.

Antiphonae.
Hunc decollari statuit.

1. Ut caelestis firmamenti
Intonuit vox lacobi, In 2. Nocturno.
Dum gloriara narrat Dei.
Antiphonae.
2. Verbo Dei confirmatus
1. Gloriosus princeps iste,
Et spiritu oris eius
Cunctis fulsit virtutibus.
Deo coniunctus Abrahae,
Triumphato gaudet hoste.
3. Quod a Deo constitutus
2. Hereditatem tu, Deus,
Priuceps terrae sit lacobus,
Per lacobum credentibus
Hermogenes sensit raagus.
Dedisti in caelestibus.
Responsoria.
3. Intellexit Dei facta
1. Fulget sole splendidius Et quae de nati gloria
Inter primates lacobus, Intonuit vox paterna.
 — 125 —
Responsoria. V. Nunc ergo gregem adiuva,
Qua praecellis dementia.
1. Duccbatur apostolus
3. Insignis athleta Dei,
All victimam sicut agnus,
lacobus, salutare
Cum videns paralyticum
Christi poculum, quod
Fert oranti reinediuni ;
par amor fratrum sitiebat,
V. Fide plenus et merito,
Domino. Bibere dum nieruit,
Spe gaudebat in
primus ad desideratam
2. Admirans Christi gratiam
(Regni) sedeni conscendit,
losias poscit veniam
torque et purpura decoratus ;

Clamans: o sancte lacobc.

V. Nos prece ducat eo,
Fac me Christuni agnoscere;
quo gaudens ipse tropaco.
V. Fundens preces cum lacrimis
Ad pedes eius procidit.
3. Quanta refulsit gratia In Laudibus.
Per lacobum in losia,
Os eius pugnis caeditur, Antiplionae.
Quia Christum confitetur;
V. Dignus ergo cum lacobo 1. Auetori celebres
Adiudicatur gladio. pangat pia contio laudes,
Alternique chori
lacobi famulentur honori.
In 3. Nocturno. 2. Cuius in ecclesia
micat ut sol plenaque luna
Autipbonae. Vita, fides, meritum,
virtus, doctrina, tropaeum.
1. Ipsius naniquc mcrita
Sunt a Deo exaltata B. Ad Christi vocem
Peccatonim fönte trita. cum navi retia, patrem,
Et mundo si quid
2. Per lacobum in ludaea
possederat, omne reliquit.
Lux fidei fulsit orta,
Rectis corde laetitia. 4. Cum facies, Christe,

3. Christo, cuius mente tota tua splenduit, adfuit istc,

Servavit testimonia, Astitit et cellae,

lani corregnat in gloria. qua reddita vita puellae.

5. Sacra voce tonans

Responsoria. lacobus signisque coruscans
1. lam addictum secum pocnae Filius est tonitrus
Dum lacobus lavat fönte, digne cum fratre vocatus.

Christi confirmat et fidc

Hoc triumphans comitantc, Ad Benedictus.

V. Dans oscula illi pacis A. lam signis et virtutibus

Signansque caput martyris. Hosten! supplantans lacobus,
2. Caritas admiranda, Qui pro tc fuso sanguine
Qua ferves, Christi victima, Tecum regnat, lesu Christe,
Dum hosti poscis veniam Nos ipsius per mcrita
iiegnique tecum gloriam; Tua fac dignus gratia.
 — 126 —
lu 2. Vespcris. Multum fructum profcrens
Praedicarct gentibus,
Ad Magnificat.
Reprobatus ab impiis
A. Dum caclestis palmes vitis, Capitali sententiae
lacobus apostolus, Pro Christo occubuit.
Brev.ms. Plagense anni 1499. Cort. Plagen, s. n. A. lirev. ms. —
Pragense saec. 15. Cod. Prägen. VI F 16. B. —
Erev. ms. Pragense saec.
14. Cod. Altovaden. LXIII. C. —
Brev. ms. Lambrechtense saec. 1.3. Cod.
Graecen. 184. D. —
Antipli. ms. S. Nicolai Patavien. saec. ^^/i4. Clm.
Monacen. 16141. E. —
Brev. ms S. Mariae Gedanen. saec. 15. Cod. Bibl.
OO. SS. Fol. 218. F. —
Brev. ms. Vedastinum saec. ^^lu. Cod. Atrebaten.
676. G. — Brev. ms. Hamburgense saec. 14. Cod. Dresden. P 158. H. —
Brev. ms. S. Floriani anni 1487. Cod. S. Floriani XI 414. I. Brev. m.s. —
Monasteriense saec. 15. Cod. Darmstadien. 950. K. —
Brev. ms. Praedicat.
Wircelnirgen. saec. 15. Cod. Darmstadien. 1813. L. —
Brev. ms. Wingar-
tense saec. 15. Cod. Fulden. Aa 123. M. —
Antipb. ms. Traiecten.se saec.
13. Cod. Mnsaei Gemanici 4984. N. —
Brev. ms. Pragense. saec. 14. Cod.
Augustan. 8° 28. 0. —
Brev. ms. Lamprechtense saec' 15. Cod. Donescliingen.
813. P. — Brev. ms. Monasticum saec. 15. Cod. Eremiten. 84. Q. Brev. —
ms. Nissense saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 246. K. —
Brev. ms. Frides-
lariense saec. 14. Cod. Casselan. Fol. 143. S. —
Brev. Traiecteuse imp.
Coloniae 1517. T. —
Brev. Traiectense imp. Sclionhoviae 1495. U. Brev. —
Argentinense imp. s. 1. 1489. V. —
Viatic. Wratislaviense imp. Yenetiis
1501. W. —
Viatic. Wratislavien. imp. Yenetiis 1499. X. —
Brev. Chimense
imp. Yenetiis 1516. Y. —
Brev. Plocense imp. 15** Z.
Dies Officium gebort wie zu den verbreitetsten, so zu denjenigen, welche
die gröfsten Yerschiedenlieiten in Anordnung und Wortlaut der einzelneu
Teile aufweisen, die uinuöglich alle verzeicbnet werden können. Es ist nabe
verwandt mit den Officien de Immaculata Conceptione (Anal. Y, 47 ff.) und
de sancto Gregorio (Anal. V, 184 ff.) In 1. Vesp. ad Magn. A stebt in
vielen Quellen (z. B. DEFY) super Psalmos; dann stebt ad Magn. eine
prosaiscbe A Congaudendum est claritati tuae, Cbristi confessor inclite, etc.
In andei-en Quellen (z. B. T) stebt diese A super Psalmos. R Insignis
atbleta Dei etc. AY; Admirans Christi gratiam etc. C. Häufig findet sich,
(z. B. AI) in Completorio ad Nunc dimittis A:
Cum prece devota faraulantum suscipe vota,
Poscere non segni post mortem gaudia regni.
Invit. 2 iam plenum Y. — In 1. Noct. A 2 lautet in T:
Laetabitur in Domino,
Qui Philetum Dei verbo
Resolvit magi vinculo.
In Noct. A 1, 3 triumphante Y.
2. —
R 1 Admirans Cbristi gratiam etc.
ABIY. —
R 2 Quanta refulsit gratia etc. ABIY. —
R 3 Iam addictum seeum
poenae etc. ABIY. —
R 3, 2 Per lacobum fehlt AY. —
R 3, 4 confitebatur
AY. —
In 3. Noct. A 1, 1 Istius namque W. —
A 2, 3 Rectis unde
laetitia W. —A 3 eins Y.
1, —
A 3, 3 Ideo iam conregnat A in saecula Y. ;
—
Statt dieser A Cum
prece devota etc. W. —
RR 1—3 prosaisch ABIVY;
R 1—2 prosaisch TW. —
R 3, 4 sitiebat fratrum ATY etc. R 3, 5 Dum —
bibere ATY etc. —
In Land, ad Bened. A O beate atbleta Dei lacobe
etc. prosaisch. T. —
In 2. Vesp. ad Magn. A beate Dei atbleta etc. ABIVY;
G hat als zweite A :

Magnificet Deum fidelis ecclesia

Apostoli lacobi celebrans sollemnia,
Qui prinuis in apostolis sub Herodis gladio
Coronari promeruit insigni martyrio.
Zu diesem Officium in der Regel der Hymnus: Huius diei gloria (Mone III. 104).
 127

43. De sancto lacobo.

1 11 1 . V c s p e r i s. Per ludacam praedicabat
Super Psalmos. Et ex scripturis at'lirmabat
lesum Dei filium
A. Donata bcncticia
Fore delinquentium
Colentibus solleninia
Redemptorem gentium.
lacobi maioris
V. lieati, qui scrutanturtcstimonia
Pensemus cum laetitia
Prophetarum dicentia.
Psallendo laudum carmiiia
Nostri ledemptoris. 2. Philetus videns singula
lacobi miracula
Ad Magnificat.
Hcrmogeni nuntiabat
A. Magniticemus Dominum, lesum fore natum Dei,
Qui piscatorem lioniinum Crucitixum quem ludaei
lacobum respexit, Turpiter nccabant,
Sanctorum quem tripudiis V. Per quem lumen caecis dahat
Cum angelorum gaudiis Et intirmos hie curabat,
Caelestibus adnexit.
Hunc constanter at'tinnabat.

Ad Matutin um. 3. Hermogenes haec audiens

Zelo Philetum adiens
Invitatoriiini.
Fortiter ligabat,
lubilenius nato Dei Quod lacobus percipiens
Laudum per praeconia, A vinculis eripiens
Venerantes Zcbedaei Eundem et praecipiens,
Filii soUemnia.
Vincto quod sie cantabat:
V. Dominus erigit elisos,
lu 1. Nocturno. Et ipse solvit compeditos.
Antiphonae.
1. Enarrent caeli gloriam In 2. Nocturno.
Ob lacobi victoiiam Antiphonae.
Verbo, quod hie eructavit, Psallite regi,
1.
Quo proplietas declaravit.
qui respexit
2. In Domino laudabitur Si)eciem lacob,
Mansuctus, qui laetabitur quem dilexit.
lacobi doctrina,
2. Permanet in conspcctu Dei,
Per (luani a ruina
Veritatera namque tidei
Diaboli liberabitur.
Sanctus istc requisivit,
3. Oleo laetitiae Per (luam iüleles ac(iuisivit.
Pcrunxit cum liodie
3. ludaei linguas acuerunt
Deus, iiam dilexit
Contra sanctum disputantcs,
Dominum iustitiae,
In hoc tamen defecerunt
Servos qui periidiae
Scripturas patruni perscrutan-
Dicendo invexit.
tcs.

Kesponsoria. Responsoria.

1. lesu Christi famulus, 1. Hermogenes videns vaiiam

Frater loh;ninis, lacobus Artcm suam, christiauam
 .

128 -
Fidcm mentc induit Responsoria.

Et Chartas, quibus magica 1 lacobus dum ducebatur

Pcrfecit maleficia, Decollari, curabatur
Submergendo rcspuit •,
Homo paralyticus,
V. Aspernans saeculum Quod losias videns Signum,
Socutus est apostolum Fune trahens liunc bcnignum,
Verumquo Deuin coluit. Eflfectus est catholicus;
V. In Christo lesu est renatus
2. ludaeidum vidcrent istura
Et pro Deo decollatus.
Magnum praedicanteni Chri-
stum, 2. Dum losias benedixit
Christo, pontifex tunc dixit:
lacobum ceperunt,
Quem adeuntes: quare lesum Ni lesu maledixeris
Praedicaret cruce laesum, Et eum abnegaveris,
Secundum legem audierunt; Cum lacobo decollaberis.
V. losias inquit: maledicti
V. Qui ex prophetis retulit
Sint dii tui et convicti,
Et fructum Dei contulit
Populo, quod credidit. lesu nomen benedictum
Ab aeterno sie est dictum.
3. ludaeorum labia Diem festum celebremus,
3.
Dei replevit gratia Exauditam quo videmus
Per lacobi doctrinam, Apostolorum matrem,
Qui clamabant paeniteuter: Bibentes namque calicem
Baptizemur diligentcr, Sedent cum sanctis invicera
Ne tradamur in ruinam, Apud summum patrem ;

V. Ut per Christum renoveniur, V. Ut ibidem congauderc

Eide Christi gloriemur. Sanctis valeamus vere,
lesu, mala fac deflere
Nosque sibi consedere.
In 3. Nocturno.

Antiphonae.
In Laudibus.
Antiphouae.
1. Hic docuit diligerc
1. Plebem terrae tunc tirmavit
Nüs Deum, uon extuUere
lacobus, cum enarravit
Cor nostrum exaltando,
De Christo testimonia
Pauperes reficere,
Facta credibilia.
Cunctis benefacere
Semper miserando. 2. Viri fratres, hic narravit,
Deo, qui uos liberavit,
2. Adnuntiavit gloriam lubilate,quia lavit
Cuelorum et iustitiam, Oves. quas daemon prostravit.
Quam populi viderunt,
3. Terra deserta floruit
Cum Christum induerunt.
Et germen Deo praebuit,
3. Domine, iustitiam Plebem cum labob docuit
In Jacob tu fecisti, In tantum, quod paenituit.
Thronorum in laetitiam 4. Domino bcnedicite.
Dum eum assumpsisti. Hic inquit, et diligite,
 129 —
lesuni, quem illicite Assedeutes umbrae mortis,
Negastis, nunc induite. Viae pacis ut consortes
Forent, sie direxit.
5. Laudate Deum gloriae,
Per quem assumptus hodie
In 2. Vesperis.
Servus est fidelis,
Qui oret, ut laetitiam Ad Magnificat.

Donet et nobis gratiam Huius sancti gloriose

Dominus de caelis. ßutilat sollemnitas,
Quem assumpsit vigorose
Ad Benedictus.
Caelis Dei bonitas,
Ut ibi nos radiose
A. Beucdietus Domine, es, Illuminet divinitas.
Tuo namque numine Pro nobis oret studiose
lacobus erexit lacobi sedulitas.

Cod. Beverin. 672. saec. 15. —

Am Schlufs: „Explicit historia de saiicto
lacobo edita Hildesem anno Domini MCCCCVI ad festum beati lacobi
,

maioris a qitodam, nomen cuius moust rat hymnu.s vesperalis, .scripta

Hildesem per Tidericum Lindemann in scholis ecclesiae Montis sancti Mauritii
extra murum civitatis Hildesem." Das Akrostich des bezeichneten Hymnus
lautet „Ghiselerus". Dieser war Dechant des Stifts St. Mauritii auf dem
Ber^e. Lüntzel, Gesch. d. Diocese und Stadt Hildesheim H. 375: „An etwas
Wissenschaftliches erinnert einmal in all diesem wüsten Treiben ., dafs . .

der Bischof im Jahre 1405 genehmigte, dafs eine neu herausgegebene Ge-
schichte des Apostels Jakobus des Alteren, welche beginnt: Donata beneficia
und worüber Professoren der Theologie dem Bischöfe Bericht erstattet liatten,
in der Kirche des hl. Moritz sowie in anderen Kirchen seines Sprengeis ge-
lesen und gesungen werde, wobei er jedem, welcher sie lese oder singe, einen
vierzigtägigen Ablafs von der auferlegten Bufse zugesteht." Der Name
Giselers (auch wohl Giseke und Ghyseke geschrieben) kommt mehrfach in
Urkunden vor bis zum Jahre 1423; vgl. Döbner, Urkundenbuch der Stadt
Hildesheim 111, No. 15, 634, 670, 984, 1107. —Hymnen: Ad Vesp.: Grates demus
et cantemus (Anal. XXUI, 198); ad Land. Huius diei gloria (Mone III, 104).
:

44. De sancto lacobo.

In 1. Vesperis. in deitate
mirabiliter transformatum,
Ad Magnificat. exaudi prcces tuorum scrvorum
et intercede pro nostra salute
A. lux et decus Hispaniac, omniunKiue populorum.
sanctissimc lacobe,
apostole Dei,
qui intcr apostolos Ad Matutinu m,
primatum tenens
l)rimus eorum martyrio Invitatorium.
laureatus es,
singulare praesidium, Regem regum adoremus
(lui videre mcruisti Et lacobum invocenms
redemptorem adliuc mortalem In conspectu Domini.

Dreyes, Iliatorine rhythinicae. VI. 9

 — 130

In 1 . N c t u r 11 0. Arte sua
Antiphonae.
et pracdicaverat,
Annullasti
1. lacobe
et, quae is scripserat.
supplantans vitia,
Cuius orbis 2. Per te plebi

gaudet memoria, fit reseratio,

Roga Christum, Scripturarura

det nobis gaudia. adnuntiatio,
Nativitas
2. Christus tecum
et Christi passio;
lairi filiam
Resuscitat 3. Reseratur
dando laetitiam, et resurrectio
Praebe nobis Et ad caelos
iustitiae viam. mira ascensio,
Hinc bacchatur
3. Defunctorum
nefanda natio.
resuscitatio,
Infirmorum Responsoria.
mira curatio
1. ludaea (3t Samaria
Et daemonum
Per te praedicatur,
tu es fugatio.
Cuius corpus Gallicia
Responsoria. Possidens ditatur;

1. Sanctus vocatus a Deo

V. Magna est gloria eins in sa-
lutari tuo.
Reticiendo retia
Spreto patre Zebedaeo 2. Hermogeni fert PhiU-tus,
Ipse reliquit omnia. Quod sacris sci-ipturis frctus
V. Qiii seqnitnr mc, non amhu- Sanctus nequit supeiari
lat in tenebria. Et per ipsuni vult salvari,
V. Nam. de venire eiits fluent
2. Monte Thabor sublimatur
Cum fratre Petro socio,
aquae vivae.
A nube hie obumbratur, 3. Ab Hermogene figitur

Dum fit transfiguratio. Philetus nee erigitur,

V. Nemini dixeritis visionem, Qui sudario tangitur
quam vidistis. Et ad sanctum revcrtitur.

3. Facta est tibi missio.,

V. Dominus erigit elisos, Dominus
solvif compedifos.
Infirmorum curatio
Et daemonum fugatio,
Corporum suscitatio. In 3. Nocturno.
V. Ite, miindate leprosos, para- Antiphonae.
lyticos curate.
1. Tu traderis custodia
Post haec Herodis curia,
In 2. Nocturno.
Te iudicat vox irapia.
Antiphonae. 2. Paralysi dissolutus
1. Hermogenes Per te redditur solutus,
quae male gesserat Dum ad necem tu es ductus.
 — 131 —
3. Per quem fuuis collo datur, 2. Lapis, super quem ponitur,
Scriba a te baiitizatur, Cedens ut cera funditur,
Ulla tecum decollatur. Ei dat locum latum.
Responsoria.
3. Regina Lupa dicitur,
1. Per daemones adducitur
A qua sepulcrum petitur,
Magus, cuius ars fallitur,
Haec tandem baptizatur.
Per lacobum convertitur
Et a plebe insurgitur.
4. Largiendo palatium
V. Si consistant advcrsvm mc Et dedicans coenobium
castra, non timchit cor mcimi. Ab hac mire dotatur.
2. Collo funus imponitur,
Ad Herodem perducitur, 5. Jacobe mirabilis,
Decollari praecipitur, Qui tot fulges miraculis,
Ad martyrium ducitur. Deum redde placatum.
V. Funes peccatorum circumpJexi
sunt me.
Ad Benedictus.
3. Martyr primus efficitur
Apostolornm igitur,
Contra hostes perfidiae A. Gaude. trina machina
Stet pro nobis in acie. Mundi, cum Hispania,
V. Esto nobis turris fortitudinis Cuius teris limina
a facie inimici. Consequendo gaudia
lacobi ob meritum,
In Laudibus. Cuius tot miracula

Antiphonae.
Orbem replent gloria,
Qüi tergens piacula
1. Corpus sine remige
Nobis det suffragia,
Positum maris fluminc
Deo demus canticum.
Hispaniae est latum.

Brev. Aiigustense imp. 15**. — In 3. Noct. A 2, 1 Vir paralysi.

In 2. Vesp. ad Magii. A wie in der 1. Vespei".

45. De sancto lacobo.

In 1. Vespcris. Et ad cum conclamemus:
Ad Magnificat. Ave, frater Christi.
A. Collaium miseris
tidum rcfugium, In 1 . N c t u r n 0.
Collaudat lacobum
coetus fidelium, Antiphonae.
Ut eins assequi
possit auxilium.
Im omncm terram exiit
A sono praedicantium
Ad Matutinum. Sponsus, gigas et thalamus
Invitatoriuni. Et cursus eius spatiuni.
1. Invifati exsultomus Nüvi patres docucrunt,
Et patrono iubilcmus Quam dulcis esset Dominum,
9*
 132 —
Quandü eum gustaverunt In qua suos congrcgaret
Qui se ferebat manibus. Secum in sinum Abraham.
3. Pro patribus sunt tilii, 2. Dcdisti, Domine,
Quos summus princcps princi- Nomen tuura timentibus
pes, Dies super dies,
Iaix vera lunien saeculi Te semper contuentibus.
Et iudex fecit iudices. 3. Nuntiarunt apostoli
Responsoria. Dei nostri magnalia,
Quorum fructus est aeterna
1. Quam efticax
Post spem sanctam laetitia.
Sit virtus tidei
Ad viuceudas Responsoria.
vires diaboli,
1. respectus pietatis,
lu Phileto
quo losias commutatur
satis apparuit
Et, quem fune prius traxit,
Per virtutem morientem comitatur;
nostri apostoli,
Sic Zebedaei filius
V. Dominus soJvit compeditos,
ab Herode decoUatur
Dominus crigit clisos.
V. Caliccm salutaris accipicns
2. Herniogeues et nomen Domini invocans.
addictus fidei
2. Decollatum ab Herode
Per alumiium
Alumni suseipiunt
suarum artium
Et ad mare deportantes
lam astruit,
Cum eo suifugiunt,
quod exprobraverat,
Donec Deo conducentc
lesu Cbristo
Ad portum perveniunt.
dans testinionium
V. Viam fecisti in mari equis
Per lacobuni.
tuis, Dominc, j)roi)ter quod
V. Lingua canum tuorum ex
ad portum perveniunt.
inimicis ab ipso.
3. In portu positi
3. Veritatis
clientes lurainis
assertor lacübus
Templum reperiunt
Dum ludaeos
antiqui numinis,
errantes arguit,
Ibi vetus
Corara scribis
conquassant idolum
et sacerdotibus
Et reponunt
Contiteri
sanctum apostolum,
Christum non timuit;
V. Exaltent eum in ecclcsiu plebis
A concilio multo et in cathedra seniorum lau-
V. Non abscondi misericordiam
dent eum.
tuam et veritatem tuam.

In 2. Nocturno. In 3. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Elegit nobis Dominus 1. In columnis ecclesiae

Hereditatem propriam, Contirmatis a Domino
 — 133 —
Fracto cornu superbiae V. Äccingere gladio tuo super
Vera fit exaltatio. femur tuuni^ potenfissime.
2. Illuxerunt orbi terrae
Miraculorum fulgura, In Laudibus.
Quae maxime coramendabant
Antiphonae.
Apostolorura tempora.
3. Exaltate sancti montes 1. Mirabilis
Sanctum sanctorum omniura, matris praesumptio,
Cuius caelum facta sedes, Quam praesumpsit
Terra pedum subsellium. pro suo filio,
Ut concederet regnura,
Responsoria. 2. Reprimitur
1. Post temporis matris praesumptio,
transactum spatium Prudentia-
Devotio que magisterio:
crescens fidelium Nescitis quid petatis.
Sancto sanctam
3. Siscitati,
fecit basilicam,
si possent calicem,
In qua colit
Passionum
hanc gemmani unicam.
sanctarum indicem,
V. Inventa una pretiosa marga-
Respondent possuraus,
rita äbiit et emit Jianc gcm-
mam unicam. 4. Bibetis ait veritas,
quod vobis propinabitur,
2. lucerna, quam superna
Sed sedere est eorum,
Lux illustrat gratia,
quibus a patre dabitur,
oliva seraper viva
Profluens dementia, 5. Felices oculi,
Fac nos vere, fac sincere quos illustravit visio,
Landes tuas prosequi, Quam Christi contulit
Ut post mortem sanctam sortem sancta transfiguratio.
Mereamur assequi.
V. lerusalem, quae
Ad Beuedictus.
aedificatur
ut civitas , cuius participatio A. Ave, pater,
eius in idipsum. nostra protectio,
3. columna Noster amor
sincerae fidei,
et consolatio,

Quam martyrum Assistentes

circumstant cunei, tuo servitio
lacobe, Fac immunes
spes et refugium ab omni vitio.

Fideliter
tibi astantium, In 2. Vesperis.
Scrves, sancte,
sanctam ecclesiam Autiphouae.

Et propellas 1. suavis
omnem molestiam. et mira gratia,
 134

Quae dat nobis Sancte fratcr salvatoris

certa praesidia, Et lucerna mirabilis,
Ad quae nostra Cuius honor, cuius amor
currat infirmitas, Est gratus et amabilis,
Quandocunque Audi tuos et conserva
premit necessitas. Suavitate solita.
lacobe, qui Christi
2. Hodierna
calicem patiendo bibisti,
dies est gaudii
lucundo festo,
Et augraentum
pater o specialis, adesto.
magni praesidii,
Qua consessum Ad Magnificat.
Christi promeruit,
A. Magnificet
Qui calicem
pia familia
bibisse potuit.
Pium patrem
3. Qui conscendit pia laetitia,
ad sedem gloriae, Ut per eius
Sit patronus obtentam veniam
huius familiae Consequaraur
In perpetuum. et veram gloriam.

Antiph. ms.Sedunense anni 1319. Cod. Valerian. s. n. A. Brev. —

ms. Gebennense saec. 15. Cod. Gebeniien. ml. 36 b. B. Brev. ms. Mnntis —
lovis saec. 15. Cod. Valerian. s. n. C. —
Breviarium Sedunense imp. Basi-
Icae 1497. D. —
Brev. Gebennense imp. Gebennae 1479. E. Ad Matut. —
Livit. 3 clamemus B. —
In 1. Noct. A 1, 1 exivit E. A 1, 2 Sonns —
praedicantium B. —
A 3, 2 principes fehlt B. —
In 2. Noct. A 3, 1 Nun-
tiaverunt E. —
R 3, 8 sanctiim lacobum apostolum E. In 3. Noct. —
R 3, 11 Ut propellas E. —
In Lau d. A 1, 5 Ut cum sederet BE. In —
2. Vesp. AA Super Ps. fehlen BE.

46. De s. lacobo Interciso.

In 1. Vesper is. In 1. Nocturne.

Ad Magnificat.
Antiphonae.
beate intercise,
Plaudat mater ecclesia
Factus civis caelestium,
In interciso martyre,
Consors gratiae divinae
Obtinuisti braviura,
Chorus frequentet cantica
Ubi regnas sine fine, De tam sollemni palmite.

Ora pro nobis Dominum. Nobilissimis exortus parentibus

Uxorem sauctam habuit,
Ad Ma tutin um. Divitiis spretis ac honoribus

Invitatorium. Pro Christo mori voluit.

Christum regem Hie censetur similis

adoremus martyrum, lacobo maiori,
Qui hodie Sed totus adhaesibilis
coronavit lacobum. lacobo minori.
 135 —
4. Hie oratione facta Dono gratiae donatur
Hostem devicit perfidura Divino spiramine.
Ac eiusdem pedis planta 2. Vita sancta duplicatur,
Calcat et hunc igniferuni. Postquam martyrium sustu-
5. Reverenter tumulatur lit,

Hie sanctus in Persia, Sanctitasque serenatur,

Ubi magna congregatur Dum gloriüsus obiit.
Christianorum copia. 3. Mortem esse somnum clamat
6. Sanetus iste lacobus Inter tormenta crudelia,
Vocatur intercisus, Quem et augelus confortat
Nam quilibet est digitus In mirabili constantia.
A manibus divisus. 4. Stans inter homines feroces
Kesponsoria. Totum se Deo dedicat
Et sacros rutilans sermones
1. Zcbedaei lacobus
Terrena quaeque abdicat.
maximus vocatur,
5. Decollatur intercisus
Sed Alphaei minor
Circumstante populo,
pastor eonsecratur,
Aperitur paradisus
Iste Nazarenus
Ascendente lacobo.
a praeside vocatur,
V. Ambo fratres Domini 6. Hunc membratim absciderunt
Ämboque discipuli, Carnifices de Perside,

Sed iste servus lesu Cbristi. Et primates annueruut

De civitate Alape.
2. lacobus residens in petra,
fundatus est [in gratia],
Kesponsoria.
Qui abhorrens quaeque taetra
Mundana sprevit vitia 1. Dum semivivus corpore
Facieque iugi laeta Sanctus constringebatur,
Sacra vixit munditia. Foras intenso vulnere
V. Sit tuarum, obsecro, Totus destruebatur,
Lacrimarum rivus V. Manibus abscissis,
In corde lapidoo Genibus demolitis,
Maeroris motivus. De tam crudeli turbine
Vere dux novus dicitur, Cbristum precabatur.
3.
Per (juem tidelis pascitur, 2. Hora mortis adclamasti:
Clari- lustratur moribus Iste carcer sit solutus,
Mundi spretis honoribus : Et semivivus tu dixisti:
V. Hie attritus niartyrio llex Persarum sit confusus ;

Clamat voce magna, V. Spiritus mcus ad te veniat

Dum privatur digito : Et tecum in scmpiternum vivat.
Tu facis mirabilia 3. Felix pater, quod tiguras
Carnificibus pracdicasti,
In 2. Nocturno.
Felix martyr, ijuod scripturas
Autiphniiae. Abscissis digitis allcgasti,
1. Na/.aronus iam vocatur Tu dinidcns bhuidimcnta,
Spiritus sancti liamine, Tu subridens iam tormcuta.
 — 136 —
V. lesus, Mariae filius, Laetus in caelis iubilat,
Te vocavit lacobum, Quia laetus servivit,
Ut esses suus servus Et inter sanctos rutilat,
Te dixit intercisum. Dum in caelos introivit.

Manuque crure abscissis

Instat bellator strenuus,
In 3. Nocturno.
Contra liostem, regem Persis,
Ad Cantica. Pugnavit miles optimus.

A. Iste noYus martyr novo Te benedicunt

Martyrio decoratur, cunetae creaturae,
Inter sanctos sanctus solio Teque commendant
In caelesti coronatur. divinae scripturae.
Tuis, pater, sie assiste
Responsoria.
filiis precantibus,
1. Manuumque pedum digiti Ut locetur chorus iste
Fnistratim absein dun tur, Sanctis in caelestibus.
Humeri, crura et lacerta
Busto evelluntur, Ad Benedictus.

Quot scripturas abscissis beata provincia,

digitis allegasti. beata ecclesia,
Precemur ergo lacobum, In qua intercisi
Ut intercedat fulget memoria,
pro nobis ad Dominum. Beatus locus
V. Iste sanctus honorans martyrem,
magnus reputatur, Beatus clerus
Cum in caelo exaltans praesulem,
martyr coronatur. Felix pater,
succurre miseris,
2. Hie Simplex, reetus, humilis,
Ut felices
Dei cultor amabilis,
iungamur superis.
Inter adversa patiens,
Inter prospera sapiens.
V. Hie literas habuit In 2. Vesperis.
A matreque uxore Ad Magnificat.
Et subito ingemuit
A. beate lacobe intercise,
Attritus dolore.
Qui providentissime
Errorem cognoscendo
In Laudibus. Et amare flendo
Nunc cum Christo thronum te-
Antiphonae.
nes
1. Intereisus iam perfectus In caelesti curia,
Credit cum mente solida Servorum supplicantium
Et virtute eircumsaeptus Exaudi preces,
Praebet salutis monita. Ut perfruamur gratia.

Brev. ms. Vallumbrosauum saec. 15. Cod. Laurentiau. Conv. sup. 456.
A. — Brev. ms. Vallumbrosauum saec. 15. Cod. Laurentiau. Conv. sup.

^
 — 137 —
457. B. — In 1. O beate lacobe intercise AB.
Vesp. ad Magn. A, 1 —
In 1. Noct. R 2, 6 vivit A. —
R 4
prosaisch AB. In 2. Noct. A 4, 3 —
—
lies rumiuans sermoues? —
R 3, 10 intercisus AB. R 4 prosaisch. —
In 3. Noct. ad Cant. A, 3 sq. Inter sanctos sanctus in caelesti solio coro-
natur. AB. —
R 2 ixnd 4 prosaisch. —
R 3, 1 simplex et rectus AB. —
In Laud. A 3, 1 Manuque crure dextris iam abscisis AB. A 4, 2 crea- —
tiirae prudentissime A. —
In 2. Vesp. ad Magn. A, 9 gratia.

47. De sancto loachim.

Responsoria.
In 1. Vesperis.
1. Lux est orta
Ad Magnificat.
verae laetitiae,
A. Ave, flos patriarcbarum, Sit mens laeta
loachim, expers maestitiae,
Cuius est Maria Hunc loachim
et Christus gloria colamus hodie,
Nos hie [mala] V. Ex quo natus
turbant multiplicia, flos innocentiae,
Accelera Vitae Salus
nobis remedia, arrhaque gloriae.
Ut siut accepta nostrarum Concelebret
2.
lau dum cantica. haec nostra contio
Festum loa-
chim cum tripudio,
Ad Matutinura.
Cuius salvet
luvitatorium, mundum cognatio,

Christo lesu iubilemus V. Nam genera-

vit nostro saeculo
Et psallamus pariter,
Cuius avo laudem demus
Dei matrem
sine piaculo.
loachim hilariter.
3. loachim,
electe caelitus,
In 1. Nocturno. Ex te ad vitam
est nobis reditus,
Antiphonae.
Unde caeli
1. Patriarcha loachim gaudet exercitus.
Merito beatus, V, Nobis, saevis
Qui in via Domini dum hie ab hostibus
Stetit subliraatus. Impugnamur
2. Praesul bona loachim et carnis aestibus,
Spernit et deridet, Da, resiste-
Sed, qui caelis praesidet, mus castis actibus.
Sanctam mentem videt.
In 2. Nocturno.
3. Voce magna Dominum
Aiitii)liouaf.
Invocans auditur,
Ad salutem onniium 1. luvocavit Dominum
Voto stabilitur. loachim cum lucta,
 138 —
Cuifuit postmodum Nunc in tabernaculis
Gaudium de fructu. Sanctis requiescit,

2. Gloriatur plurimum
2. Praevenisti, Domine,
loachim fidelis, Annam
loachim et
Qui per Christum Dominum Gratiae dulcedine,
Triumphat in caelis.
Gignentes Mariara.
3. Perfecisti, Domine,
Sterilis decorem, 3. Omnes ergo celebrent
Quae diviuo munere Te patrem felicem,
Mundo dedit florem. Qui dedisti perditis
Respousoria. Dei genetriceni.

1. reorum Responsoria.
dulce refugium,
2. Ave, pater,
Pater sancte,
nunc in sublimibus
confer auxilium
Natae iunctus,
His, quos triste
tuis fac precibus,
gravat exsilium,
Ne serpentis
V. Ut laudemus laedamur morsibus.
illius filium,
Quo fraus primis
Cui astant
venit parentibus.
niilia niilium,
V. Tu nunc sanctis
Ut impendat praesidens omnibus,
[his] patrocinium.
Da post mortem
2. Pater alme, iungi caelestibus.
digne memoria,
Mundum levans In L a u d i b u s.
post fata tiistia,

Cuius proles Antiplionae.

reparat omnia. 1. Joachim praenobilis
V. Datur cunctis Induit decorem,
Salus et gratia, Administraus siiigulis
Quam producis, Gratiae spleudorem.
ex dulci filia.

2. Per eum reducitur

3. Firma tide crede,
ne sis ultra dubius.
Annus iubilacus
Cuius ex progenie
Annae uxoris tuae
intumescet Uterus,
Venit homo De«s.
Non dolebis, sed gaudebis 3. Columba revertitur
immunis opprobrii ;
Kamum dans olivao.
V. Saram, Rachelen! recole, loachim dum nascitur,
Fidenter de montibus descendc. Flos virtutis divae.

In 3. Nocturno. 4. Lignum vitae attulit

Antiplionae. Labenti naturae,
1. Iste sine maculis Cuius fructum concinunt
lugiter incessit. Omnes creaturae.
 139

5. Laus et honor Domino In 2. Vesperis.

In excelsis detur,
Ad Magniticat.
Qui per germen loachini
Perditis raedetui'. Magnificamus, loachim,
Te avum lesu Cliristi,
Ad Benedictus.
Apostolos duodecim
A. Benedictus Dominus Tempore praeiisti,
Visitans nos comminus Tu radix es plantaria
Sua miti gratia, Palraitum nobilium,
loacliim qui precibus Tu cella es vinaria
Et sanctis nos actibus Paterque floris virginum,
Collocet in patiia. Ora pro nobis Dominum.
Brcv. Komanum imp. Parisiis 1531. — luvit. 2 psallemus. In 1. Noct. —
R 3, 8 fehlen zwei Silben; hie ab ergänzt. —
Die 3. Nokt. hat nur zwei
RR, von denen das erste prosaisch ist. H^'mnen —
In 1. Vesp. Gentes : :

redemptae plaudite; ad Noct.: Plaude mater ecclesia; ad Land.: Laetetur

caeli curia; Anal. Hymn. XVI. Nr. 302, 303, 304; in 2. Vesp.: O pater
summe loachim puellae Dan. I, 264. ;

48. De sancto loachim.

In 1. Vesperis. Nostram caram dominam,

Dei genetricem.
Antiphonae.

1. loachim laudabilis .5. Hi promissionibus

Et Anna venerabilis, Plene iucundati
Praesens nostra laudatio Collaudabant Dominum,
Sit vobis supplicatio, Et ut pietati
Ut per vos liberemur Suae nos concilient,

A malis et salvemur. Ipsi sunt rogati.

2. Hi res suas, quas habebant,

Ad Magnificat.
In tres partes dividebant,
Templo, sibi, pauperibus A. Avete et salvcmini,
Rectis divisionibus, Gaudete et laetamini,
Bonis oblationibus. Orti de radice lesse,
Feliccs parentes Mariae,
3. Sic Deo sancte vixerunt,
loachim et Anna,
Prole tamen caruerunt
Post longam sterilitatetn
Per ann^/s quasi bis denos,
Sancto angelo vobis
Ob hoc sibi luctu plenos.
Promittente fecundationeni
4. Ili a sacerdotibus Ex vobis prodiit virga
Ob hoc obiurgati, Virgo dulcissima Maria,
Quod fructum non fecerunt Quae sola sustentat
Prolis dcitati, Nostrae miseriac ruinam.
Scd a Dci angelo Celcbrantibus ergo
Pie consolati Vestri memoriam
Sunt, quod natam gigncrcnt, Nobis impctratc gratiam
Mundi salvatricem, Et miscricordiani.
 - 140 —
Ad Matutinum. In 2. Nocturno.
Invitatorium. Antiphonae.

Deo cuncti iubilemus, 1. Mane Deo astiterunt,

qui cuncta creavit, Bona cuncta didicerunt,

Qui in caelis loachim Et in bis exercitati
et Annam beavit. Sunt in caelis collocati.

2. Domine, tu gloria
In 1. Nocturno. Magna coronasti
Parentes christiferae
Antiphonae. Vereque beasti.

1. Parentes christiferae 3. Parentes christiferae

Deo placuerunt, Sunt immaculati
Nam in eius legibus Verisque virtutibus
Semper studuerunt. Valde decorati,
Ilinc in tabernaculo
2. Disciplinam tenuerunt,
Dei collocati.
Deo semper servierunt,
Bona summa meruerunt.
Responsoria.
3. A Deo praecogniti
1. Hi quidquid habuerunt
Sunt et praeamati,
Et poterant habere,
Pio quoque Domini
In tria diviserunt
Vultu praesignati,
Et sie distribuere

Kesponsoria. Templo, sibi, pauperibus,

Istis divisionibus
1. Feliees felicibus
Peroptime vixerunt.
Sunt ex genitoribus
V. Sancte vixerunt,
loachim et Anna,
ut eos patres docuesrunt.
Quorum nata dignior
Cunctisque beatior 2. Patriarcharum semine,
Nobis dedit manna, Prophetarum origine,

V. Nati regali Regum atque pontiticum

stirpe quoque pontificali. Genus vernat magniticura,
ünde virgo concipitur,
2. Stirpe David clara Quae Christi mater eligitur.
loachim, loseph generali, V. Nobilis et clara
Nobis divina stirps est Domino quoque
praestent modo dona rogati ; cara.
V. Hi sunt mirandi
virtutibus ac imitandi.
3. Stirps David atque Levi
plus digni, plus et amati,
'6. Inter plures natos David Semper coniugia
Nathan numeratur, fuerant miscere parati,
Quo descendit loachim, Hinc et cognati
Quo Maria datur. fuerant quasi iure notati.
V. Stirpe sed ex Aaron V. His loachim natus
[descenderat] Anna beata. fuit Anna losephque beatus.
 ^ 141 —
In 3. Noclurno. In Laudibus.
Antiphonae.
Antiphoiiae.
1. Dominus cbristiferae
1. Sperantes in Domino
Parentes decorem
semper conservantur,
Indult sanctissimae
His et Deus adhaerel,
Vitae dans nitorem.
ne commoveantur.
2. lubilemus Domino
2. Parcntcs cbristiferae Laete serviendo,
iustos atquc rectos Mariae parentibus
Condecct laudatio luge congaudendo.
veluti perfectos.
3. Deus in te sperantibus
3. De virtute in virtutem Et ad te vigilantibus
Gressus direxerunt, Pro Mariae parentibus
Dei matrem virgineni Assis momentis omnibus.
Tandem genuerunt.
•i. Deo nos beuedicimus,
Quod Mariae parentibus
Responsoria.
Virtutum dedit munera,
1. Per multos annos steriles Qui nobis pacis foedera
lli duo permanserunt, Det atque regna supera
Hinc preces lamentabilcs Per eorum precaraina.
Deo saepe fudevuiit,
Per Dei tan dem nuntium
5. Deum collaudent omnia
Pro parentum memoria
Laetum sumpserunt nuntium
Mariae, quorum precibus
De sibi danda nata,
matrem Christo gignerent, Summis iungamur civibus.
V. t,^uam
Qua patefacta tierent Ad Benedictxis.
Nobis regna beata.
A. Benedictus in aetcrnum
solus Deus omnium,
2. Regia stirps et pontificalis
Qui suorura pia vota
lege vetusta
suscipit tidelium,
Sueti contrahere
fuere conubia iusta,
Dum parentes theotocac
tales fecit laudibus,
V. Ex bis sunt iiati
lungeret et sociaret
loseph atque Maria beata.
ipsos summis civibus.

3. beate Joachim
Et Anna beata, Per Ho ras.
Landes et servitia
Ad Priniani.
Nostra Deo grata
Sint et vobis, petimus, A. loachim et Anna sunt
Atque postulata et erant beati
Conferatis commoda Viis suis omnibus
llegna(iue beata. ut imnidculati
V. Vos prece pulsamus, Et Domino grati,
ut salvemur[que] rogamus. bona nunc precare parati.
 — 142

Ad Tertiam. Et sie pleno mcntibus

sunt illuminati,
Legem Dci retinebant
scriptam suis cordibus Quod et nobis ul tiat,

ipsi sint rogati,

Et se semper exercebant
in bonis operibus, Ut aeternis gaudiis

Hiiic cliristiferam gignebant

fruamur beati.

nutricem fidelibus.

Ad Sextam. In 2. Vesperis.

Parentes christiferae Ad Magnificat.

nunquam defecerunt,
In Dei complacitis A. Avete, sancti loacliini
sed semper creverunt, et Anna generosi,
Vos nos, qui vestris laudibus
Hinc poterunt praestare suis
bona, quae modo quaerunt. nunc sumus studiosi,
Bonis ditetis omnibus
Ad Nonam. et sitis gratiosi,

Dei mirabilia Nobis et in auxiliis

valde sunt scrutati per cuncta copiosi.

Brev. ins. Brixineiise saec. 14. Cod. Semiii. Brixineu. s. n.

49. De sancto lodoco.

In 1. Vesperis. R. Puellam nativitas

Seu nativa caecitas
Antiphonae.
Aspectu frustravit,
1. Exsultant caelestia ludoci pracclaritas
ludoci praesentia, Seu praeclara Caritas
Exsultent terrestria lUam illustravit.
Ipsius memoria. virum virtutis,

Hie regum carbunculus, Cuius manibus ablutis

2.
Britannorum fiosculus, Aqua manus abluens
Fuit Visum influens
In Pontivo sedulus
Oculis delibutis.
Fuit Christi famulus.
V. ludocus, Christi confcssor,
3. Hie genus aquatilc Sit pro nobis intercessor.
Pascens et volatile
Asportatum altile Ad Magnificat.
Supplantavit aquilae.
A. Magniticat nobilitas
4. Panem dans per parvulas ludocum cont'essorem,
Quattuor particulas Clarificat humilitas
Pro singulis singulas Saeculi contemptoreni.
Recepit naviculas. Glorificat aeternitas

5. Te decet laudatio, Dei contemplatorem.

Qui punis raptores In qua praestante Deo
ludoci suffragio Exsultabo cum eo
Et Sanas languores. In salutari meo.
 143 —
Ad Matutinuni. V. Delectari potuit,
Sed in cruce maluit
Invitatorium.
Christi gloriari.
Regi reguni iubilcmus
Et ludocum exaltemus.
In 2. Nocturno.
In 1. Nocturno. Antiphonae.

Antiphonae. 1. Cum ludoci sanctitas

1. Beatus vir gloriae
Deum invocavit,
Telluris ariditas
Süliuin posFodit,
Fontem eructavit.
Quia pestilenhae
Cathedra non sedit. 2. Verba crucis vulnerant
Avem avolantem,
2. Quare comes freniuit Asportatum liberant,
sanctum persecutus, Necant asportantem.
Non indigne doluit
3. Domine, magnalia
languens surdis, mutis.
Miranda fecisti,

3. Exaudi nos, Domine, Qui tot animalia

ludoci cultores Sancto subiecisti.
Et invictos sustine
Responsoria.
Contra temptatores.
1. Principatum deserens
Responsoria. Quacrit clericatum,
1. Aspernator maiestatis, Omni regno i)raeferens
Aniplexator egestatis, Christi fanmlatum,
Confessor insignis, Sanum palatum,
Hortatur humilitatem, Cui sapit subiectio
Dehortatur vanilatem Supra potentatum.
Gestis laude dignis; V. Insignitur igitur
V. Ecce, magnus salvatoris Signo clericali,
Imitator et calcator Tonsura praeponitur
Regalis honoris. Coronae regali.
2. Honorans ecclesias
2. Ad cacli militiam
Dominum adorat,
Regimmque supenium
Exidorans reliquias
Sic festinat, (juod dcclinat
Gratiam implorat
Parentelam rogiam ;

Cur tantum laboratV

Regnumque paternum ;
Unguenta caelestia
V. Fugit rcgalis confessor,
In tcrris adorat.
Ne tiat regis successor.
V. Iste (-hristi i)eregrinus
3. Qui subiecto populo Ad caelum currit fcstinus.
Sub rcgali titulo 3. Cum sacerdos ordinatur,
Posset dominari, Immolat et immolatur,
Solum i)ortans baculum, Nam similitudini
Non peram, non saeculuni Mortis Christi Domini
Vult pcregrinari^ Recte complautatur ;
 — 144

V. In cuius argumentum V. Bonum certamcn ccrtavit,

Mauus Christi patet isti Fidem vivam conservavit,
Signans sacramentum. Cursum consummavit.

In 3. Nocturnö. In Laudibus.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. In Domino lirmiter
1. Dominus rccte regnavit,
ludocus confidit,
Cui ludocus militavit,
Quia sensibiliter
Nam illius gratia
Manum Dei vidit.
Iste vicit vitia.
2. Domine, quis regiani
2. lubilate, sancti, Dco
Habitat supernamV
Pro ludoci mausoleo
ludocus, qui gloriam
Revelato parvulis
Contempsit patcrnam.
Non sine miraculis.
3. Domine, nunc muneras
3. Dcus, iste vigilavit
Aeterna salute,
Et vigiles excitavit,
Quem prius armaveras
Quando luminarium
In tua vir tute.
Accendit scnarium.
Kesponsoria. 4. Benedicite ludocum
1. Ilic decorat et dulcorat Frequentantes eius locum,
Comitalem curiam, Nam opprcssos liberat,
Se minorat, sed honorat Quos hostis oppresserat.

Totalem familiam, 5. Laudate Deum de caelis,

Cunctis orat veniam, Quoniam servus fidclis
Cunctis redolentiam Duplicans quinarium
Virtutum vaporat. Intravit in gaudium.
V. Gaudet domus comitis,
Ad Benedictus.
Felix locus, quem ludocus
Suis ornat meritis. A. Benedictus Dominus,
Viatorum terminus
2. Iste fulgens moribus
Terram ornat Et fructus laborum,
floribus
Qui videbat eminus,
Sicut lux solaris,
Per aspectum virtuosum Modo videt comminus
Mare reddens fluctuosum Hie flosconfessorum •,

rex angelorum,
Sicut lux lunaris.
V. In hac via prece pia
Trahe nos tractu veloci
Meritis sancti ludoci
Nos, pater, irradia.
Ad regna polorum.
3. In desertis militat
Virtutum venator,
Per Ho ras.
Sed in caelis habitat
Dei contemplator, Ad Primam.
Quae Dei sunt, cogitat, A. Prima sancti laus: regalem
Quae sursum sunt, visitat, Parvipendit gloriam ;

Donec regnum captitat Secunda: terram natalem

Felix triumphator. Et carualem copiam.
 — 145

Ad Tertiam. 2. Virtute prudentiae

A. Tertia corpus castigat
:
;
Sanctus coruscavit,
Quarta: Christo niilitat; Quando vanae gloriae
Quinta pugnantem fatigat,
:
Veram praeoptavit.
Triumphantes visitat. 3. Servavit iustitiam
Christo militando,
Ad Sextam. Gratis datam gratiam
A. Sexta: virtutes registrat Gratis ministrando.
In medullis intimis; -i. Virtus fortitudinis
Septima: Deo ministrat, Fecit confessorem,
Et octava: proximis. Hostilis certaininis
Virilem victorem.
Ad Nonam.
5. Bonum est in faniulo
A. Nona: lucet; sed dracuueni Regem honorare,
Conculcat, laus decima; Quem fecit in saeculo
Undena: calcat leoncm; Signis coruscare.
Dormit, duodecima.
Ad Magnificat.

A. pater sancte ludoce,

In 2. Vesperis. Dulcis in memoria,
Sed cum Christo iam perennis
Aiitipliouae.
Dulcior in gloria,
1. Virtus temperantiae Quibus ipse iucundaris
Sanctum adornavit, Inter caeli incolas,
Quae concupiscentiae Fac, ut ad caelestis agni
Motus mitigavit. Admittamur epulas.

Brev. ms. Aquilegiense saec. 15. Cod. Semin. Brixineii. s. n. A. —

Brev. ms. Cliimense saec. 15. Clm. Monacen. 5306. B. Brev. ms. Ebers- —
pergense ssaec. 15. Clm. Monacen. 5968. C.
In 1. Vesp. A 5 O beate pater ludoce etc. prosaisch. A. R, 1 Puel- —
lam caeca nativitas A. —
R in 1. Vesp. prosaisch C. In 1. Noct. A 1, 1 sq. —
vir solium gloriae B. —
In 2. Noct. A 1, ? Deum fehlt B. - R 3 Iste
fulgens morihus etc. B. —
In 3. Noct. A 1 Domine quis regiam etc B. —
A 2 Dominu nunc muneras etc. B. lautet in B: — A3
Domini possessio
Dicendus est locus,
Quem
suo praesidio
Tuetur ludocus.
R 1 Cum sacerdos ordinatur etc. B. —
R 2 Hie decorat et dulcorat B. —
R 2, 1 refulgens B. —
R 2, 2 ornat morihus A. R 3 lautet in B: —
ludocum in varia
Cellarum cellaria
Christus introduxit,
Ubi multit'aria
Virtutum donaria
Eidem infiuxit;
V. Pingucscunt desertae cellae
Fluentes lactc et melle.
Im allen drei Nokturnen hat C verschiedene u. zw. pritsaische AA.
Ad ll((ras AA nur in B. —
In 2. Vesp. .Sii|)er l's. AA nur in B. Ad
Mjigu. A lautet in B:
Dreves, HiBtoriae rhythmicae. VI. 10
 — 146 —
ludoce, pater inclite,
nos serves a ruina
No.sque frui facias
gratia divina.
Zu diesem Officium gehört der Hymnus: Saiicta mater ecclesia (Anal IV,
165). C giebt einen andern Hymneuanfang Plaudat chorus, niclit aber
:

den Hymnus selbst.

50. Üe sanctü lodoco.

In 1. Vesperis. Quaerit extra populuni,

Quietis umbraculura ;
Ad Magnificat.
V. Nam turbae turbatio
A. Gerania sacerdotum, Fit orbis orbatio,
famulantum pertice votum, Palus in palatio.
Exue peccatis,
2. Verc pisces et pennata
ludoce, gregaiido beatis.
Victum quaerunt de sacrata
Confessoris dextera,
Ad Matutinum. V. Feritatis sunt oblita
Invitatorium. Quaevis animantia.

De confessoris 3. Ducem sitis urit gravis,

resonat vox cordis et oris quam Deo vox suavis
ludoci meritis, Orans cum tiducia:
hodie qui redditur astris. Terra sentit violentum,
Dura percussa dat tiuentum
In 1, Nocturno, Sitis in remedia;
V, Dignum Deo veneratur
Antiphonae.
Dux, qui tantus comprobatur.
1. Ortu regalis,
summo regi specialis, In 2. Nocturno.
Rcgna caduca fugit
Antiphonae.
ludocus et avia quaerit.
1. Copia signorum
2. Intrat Pontini
vexamen agit populorum,
confinia melle superni
Longius abscedit,
Dogmatis imbutus,
coluber vetus in pede laedit.
Domino servire paratus.
3. Dat panis quartas 2. Ad sua vota locum

Christo sub paupere totas,

tandcm reperit placiturura,
Respondit placidus
lüde petit Romam
navalis copia donis.
Martinum visere papam.
3. Papae consultor
Responsoria.
cellae redit ad sua cultor,
1. Sanctus Dei saeculum Caecae natura
Spernens habitaculum cuius tit lotio cura.

Cod. Praedicatt. Vindobonen. s. n. add. saec. 14. — Dies Officium steht

auf Vorsatzblättern; das weitere fehlt.
 — 147 -
50 b. De sancto lodoco.

Antiphonae. 5. Hinc sacerdos corisecratus,

1. Veneremur veneranda Sacris totus deditus,
ludocum memoria, Sacer mansit vir sacratus
Cuius instat celebranda Sacra dote praeditus,
Dies plena gratia.
6. In figura colubri
2. Ex illustii vir sacratas
Coluber antiquus
Procedens origine,
Pedem Dei famuli
Mente totus elevatur
Momordit iniquus.
Moidm fulsit culmine.
Mundi calcans et honorem 7. Multa passus ab eodem
3.
Temporalem propere, Per binum septennium,
Paupertatis amatorem In totali pace tandem

Se probavit opere.
Diem clausit ultirniira.

4. Instar Christi fugiendo 8. Sigiiis in vita claiait

Regis gubernacula Crebris et miraculis,
Sprevit magis adpetendo Morbus et langaor paruit
Deserti latibula. Vir! Dei virtutibus.

Eesponsorium.
R celebrandum hodie qui sie in terra fulserat,
Puella Iota facie aqua, qua manus laverat,
Visus laetatur specie, quae caeca nata fuerat.
Christi compar in hoc miraculo,
Oppressis malis (ope) succurre sedulo
Orat. ms. Camj)ense arni 1462. Cod. Darnistaclien. 521. Aufser
diesem liruclistücke eines dritten Reimofficiiims auf ludocus hat uns der
Codex auch den Anfang eines Hymnus (wenn diese Bezeichnung der Hs.
nicht irrig ist) auf denselben, leider nur eine Strophe, bewahrt:
Proles regIs et reginae
Fastum regni respuit,
Kegnum durans sine fine
Adipisci studuit.

51. In DecoUatione s, lohannis B.

In 1. V esperis. Quo audito bona multa

Verba viri sapientis Fecit, sed haec sunt sepulta,

Stimuli sunt impiadeutis Cum plus amaret vitium,

Et clavi tixi in altum, Miser enim desipuit
Inde praecursor Domini Infelixque demeruit
Mortis datur exumini Aeternae vitac bravium.
Per turpis feminae saltum.
Ad Magnificat.
Ad Matutinum.
Rex Ilerodes metuebat Invitatorium,
lohanncra, nam hunc scicbat Regem regum veneremur.
Virum iustum , sanctuni, Ipsisemper modulemur,
pium, Ut baptistae sociemur.
lU*
 148

In 1. Nocturno. In 2. Nocturno.

Antiphonae. Antiphonae.

1. ]\Iisit Herodes rex manus 1. lila matrem sciscitatur,

Ac tenuit praecursorem, Quidnam esset petitura;
Quia vecors et profanus Herodias hanc afFatur:
Fratris duxerat uxorem. Non Sit tibi regni cura.

2. lohannes etenim dixit, 2. Sed Caput lohannis petat ;

Huic non esse fas habere Sic mulier impudica,

Coniugem fratris, dum vixit, Quia sanctus mala vetat,
Nee se illi commiscere. Mortis eius tit amica.

3. Herodias exhinc odit 3. Nee sensit huius ratio,

Sanctura et illi foveam Praeoccupatus a morte
Aperuit et effodit, lustus in refrigerio
Sed haec incidit in eam. Manebit felici sortc.

Responsoria. Responsoria,

1. Ob vanam mundi gloriam 1 . Puclla mox regreditur,

Natalis rex menioriam Caput lohannis petitur
Sui laetus celebravit Ut afferatur in disco,
Et Galilaeae iudices, Ficte coepit rex tristari,
Tribunos atque principes Verumtamen iubet dari
Ad epulas invitavit. Quasi rem de suo tisco.
V. Principes convcnerimt in unum V. Concepit dolorem et peperit
adt^crsiis Dominum et advcrsus iniquitatem^ convcrtctur dolor
Christum eins. eins in capnt eius.

2. Dum intrasset convivia 2. Tunc misso spiculatore

Herodiadis filia, Baptista sanguinis rore
Coram Herode saltavit Fuso martyr efticitur,
Et placuit principibus Decollatur in carcere
Simulque recumbentibus, Ab impiorum genere,
Tota domus cacliinnavit. Mors eius parvipenditur.
V. Qnoniam cor eornm vanum V. Aestimafus est cum descen-
est^ respexerunt ad vanitates dcntihus in lacum, (actus cd
et insanias falsas. sicut hämo sine adiutorio.

3. Herodes volens placere 3. Cum accepisset puclla

Puellae coepit vovere, Caput latum in scutella,
Illi prorsus se daturura Dedit illud matri suae;
Munus, quodcunque peteret; Ipsa laeta pro muuere
Si partem regni peteret, Non curavit de scelere
Se uequaquam negaturum. Neque de futura lue.
V. Dilexit verha praecijMationis V. Nam hominem iniustiim mala
et loquebatur in idipsum. capient in interitu.
 — 149 —
In 3. Nocturno. In Laudibns.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Truncato in Arabia
1. Audierunt discipuli Praecursore turaulatur,
Beatissimi praeconis Caput eius in Aelia,
Necem sui didasculi, Quae lenisalem vocatur.
Triuraphum quoque agoiiis. 2. Illuc orandi gratia
Duo monachi venerunt
2. Et corpus eius tulerunt
Sub principis monarcbia,
Cum summa reverentia
Quem Marcianura asserunt.
llludque sepelierunt
3. lisdemque baptista Christi,
In Sebaste Samaria.
Caput suum revelavit,
3. In curriculo temporis Sed hoc perdiderunt isti,
luliani apostatae Et eorum spes nutavit.
Ossa sacrati corporis
4. Nam dum incauti nimium
Gentiles sparserunt late.
Circa commissum fuere,
Talis thesauri pretium
ßesponsoria.
Meruerunt non habere.
1. Cremautur loca iterum, 5. Post haec vero fit perlatum
Et reliquias cinerum In Eraissam Phoeniciae
Sparserunt in auras vcnti Et in urna conservatum
Tabescentes invidia Sub terra nimis impie.
Pro insignium gloi'ia
Ad Benedictus.
Collata ingratae genti.
Peraissit Dominus omncs ad- A. Illuc denuo monstratur,
J.

versantes ei sine causa, dcntes

Qui in specu morabatur,
Marcello cuidam abbat i,
peccatorum contrivit.
Transfertur honorifice
2. Sed Dens, factor omnium, Ab eodem pontifice.
Ad suorum solacium Qui praeerat civitati.
Fecit prorsus non privari
Tantis orbem reliquiis, In 2. Vesperis.
Nee passus est ab inipiis Ad Ma^nificat.
Fideliura speni frustrari,
A. Praeco superni iudicis,
/. Memor congregationis suae, Praecursor summi vindicis,
quam possedit ah initio. Paranymphus spousi veri,
3. Dum ossa sacra toilerent, Multa passus ludibria
Ut ea flammis urerent, Triumphavit per omnia,
Quidam Icrosolymitae Nee potuit aboleri
Admixti colligentibus Doraus in petra posita,
Nonnulla iiis torpentibus Nam iusti recordatio,
Oiculebant soUicite. pigmenti compositio
V. A Domino factum esf istud Ut mel dulcis et musica
et est mirahile in ocutis nostris. In vini convivio.
Urev. Verdense saec. 15. Cod. Heroliiicn. Fol. 380 Xr. 1 A.
ms. —
Hn V. ms. Wiperti saec. 15.
S. Cod. Qiiedliiiburgen. 189. M. liiev. ms. —
Haiiiljurgense saec 14. Cod. Dresden. P 158. C. lirev. ms. Lubicense
 — 150 —
saec. 15. Cod. Liibicen. ol. 62. D. —
Brev. ms. Monasteriense saec. 15.
Cod. Monasterien. 201 (204). E. —
Brev. ms. Monasteriense saec. 15. Cod.
Darmstadien. 950. F. - Brev. Hamburgense imp. s. 1. 1507. G. Brev. —
Monasteriense imp. s. 1. 1489. H. —
Brev. Verdense imp. s. 1. 1480. I. Brev. —
—
Bremense imp. s. 1. et a. K. —
Viat. Hildesheimen, imp. Lipsiae 1516. L.
—
In 2. Noct, A 1, 1 sciscitabatur D. —
In Land. A 1, 2 Praeeursor EG.
A 3, 1 Hiisdemque AEH, Isdemque G.

52. De s. Johanne Baptista.

In 1. Vesperis. Petulantis feminae

Caput est praecisum.
Super Psalmos.

1. Vox iucunda, cor exsultans, Ad Matutinum.

Vultus laetus nil occultans
Invitatorium.
In se maesti, tanti festi
Psallant in obsequiura, Agno Dei, regi magno.
Quo fit caelo gaudium. Quem lohannes praedicavit,

Haec est dies, quam sacravit lubüemus Domino.

2.
Praecursoris et beavit
Mors pretiosissiraa, In 1. Nocturn o.

Mors aeterna laude digna, Antiphonae.

Mors ,
quam vitae probant 1. Vir beatus zelo legis
Signa,
Arguit nefarias
Signa praeclarissiraa. Nuptae fratris nuptias
3. Carcer in palatium, Et incestum regis.
Luctus in solacium Rex adversus aequitatem
2.
lohannis mutatur,
Legis subsannator,
Festum in supplicium,
Adversatur veritatem,
In luctum dominium Sceleris amator.
Herodis firmatur.
3. Insurgit hinc nequitra,
4. Ave, dulcis patriarcha, Virtus tribulatur,
Fluctuantes nos in arca
Capitur iustitia,
lugi sub diluvio,
Pietas ligatur.
Morte vitam da beata
4. Conturbatur Herodias
Terminari, quam beata
Et in sancium Dei
Subsequatur visio.
Gravi corde meditatur
Ad Magnificat. Dolos et insidias.

A. Christe mirabilis, 5. Herodes, vir sanguinum,

Cuius inscrutabilis Vitiorura fautor,

Via sapientiae, Patronus facinorum,

Decus innocentiae, Criminis est autor.
lobannes Baptista, 6. Deus admirabilis,
Vitae magisterium, Qui post ignominiam
Factus improperium. Donas sanctis gloriam
Legis agonista, Et per patientiam
Cuius iu derisum Humiles Coronas.
 - 151 —
Responsori? Magnam fecit et amoenam
Galilaeae ducibus.
1. Mysterio mirabili,
Quo conceptus sterili 2. Apti diem tempoils
Caelitus donatur, Videns Herodias
Ex grandaevis nasciturus, Impudici pectoris
Quantae puer sit futurus Intendit argutias.
Gratiae, monstratur, 3. Exsecratur sanctitatem
V. Cuius ad indicium Absorpta deliciis
Editus ab angelo Et infamat castitatem
Nomen et officium. Delectata vitiis.

2. Salutis puerperae 4. Testem vitae detestata,

Salutantis reddere lohannem in carcere
Gestiens adfatus, Face mortis inflammata
Exsultat in utero Non timet occidere.
Ac adludit puero 5. Postulata iusti nece
Puer salutatus ;
Insana laetatur,
V. Virginis in gremio Quando caput pro mercede
Sciens esse Deum, Filiae donatur.
Quod nequit eloquio,
6. Cuius mox discipuli
Gestu prodit eum.
Corpus asportarunt
3. Johannes dum nascitur, Et honore tumuli
Mundo novus oritur Terrae commendarunt.
Lucifer diei,
Lucescentis nuntius, Responsoria.
Viae factor praevius
Et praecursor Dei, 1. Rex profanus dum servandum
Morte iusti iusiurandum
V. Fide patrum imbuens
Putat, peius peierat,
Corda filiorum
Ostendit incredulis
Quando sacrum sacramento
Semitas iustorum.
Necans dono tam cruento
Saltantem remunerat.
4. Vox clamantis in deserto
fas non videt,
V. lus irridet,
Dum Johannes in aperto
Nefanda religio,
Herodis incestum
Dum per iocum praestat locum
Arguendo frustra studet,
lurans homicid'o.
Induratur et non pudet
Sceleris scelestum; 2. Mira dispensatio
V. Innocens in carcere Feminae ludibrium,
Saltatricis praemium
Clausus adligatur,
Fit baptista Dei,
Cui furor adulterac
Obstupescit ratio,
Mortem macliinalur.
Disciplinae speculum

Nocturno. Fieri spectaculum

In 2.
Ebriae diei,
Antiphonae. V. Castitas opprimitur,
1. Rex natalis sui cenam Profanatur sauctitas
Primis et maioribus Veritas damnatur.
 — 152 —
3. Ortus sui diem festum 2. Triumpbator hostium,
Rex convivis iiistruit, Triumpho potitus
Sed non laute, dum incaute Carnis, mundi, daemonum
Nece iusti destruit Derides garritus,
Et fas et honestum; Herodes dominium
"V. Quis non recte dixerit Tuum fert contritus.
Gaudium furorem, V. doctorum speculum,
übi vino miscuit Martyrum vexillum,
Crapula cruorem? Virginum signaculuni,
4. iubar laetitiae, Portum da tranquillum.
Titulus virtutis, 3. Angelus cognomine,
Qui solem iustitiae, Vere maior homine
Dominum salutis, Johannes occiditur,
In secretis uteri Pro lege paterna
Sentiens gaudebas Dum zelat, exstinguitur
Et ad portas inferi Fidei lucerna,
Laetus praecurrebas, V. Erat enim sanctitate
Spem redemptionis Lucens, ardens caritate.
Mortis in caligine 4. Summa legis, praeco regis
Nuntians absorptis ; Et plus quam propheta,
V. Angelus officio, Via morum, dux iustorum,
Spiritu propheta, Virtutis athleta,
Gabriele nuntio Decollatur, caput datur
Natus ex effeta. Manibus incestae,
Cuius scelus iusti zelus
In 3. Nocturno. Daranat manifeste -,

V. Herodias imperat,
Ad Cantica,
Impia scortatrix.
A. Christi vates et legista, Et iussis obtemperat
Paranymphus et baptista, Filia saltatrix.
Maior natis hominum,
Curae tibi Dominum
Sic sit praevenire, In Laudibus.
Ut non nobis noceat
Super Psalmos.
. lila dies irae.
A, CoUaudemus Dominum
Kesponsoria. Omnis creaturae,
1, Dira fames, edax invidia Terrae, maris, hominum,
Sanctum mactat inter convivia, Et vitae futurae
Esurit plus hominem Regem deprecemur,
Impudens regina Ut exuta carnis mole
Et infelix sanguinem Cum baptista vero sole
Sitit inter vina. Amicti laetemur.
V. Maestus vere dies fcstus, R. Per eum, qui constituit
Funesta societas, Te maiorem hominibus
Foedac dapes, iusti caede Et universis docuit
Dum madet ebrietas. Praestantiorem vatibus,
 — 153 -
V. Te precamur assiduis Ad Sextam.
Nos iuva precaminibus. Ecce, quem divinitas
Ad Benedictus. Ipsa veneratur,
Cui de caelo trinitas
A. Benedictus es tu, Christe,
Tota revelatur,
Verbura patris, quod baptistae
Qui per vitae meritum
Proplietavit Spiritus,
Angelus vocatur,
Digitus monstravit,
Hie tantus ad lubitum
In tide sincera
Feminae damnatur.
Plebem tibi nos perfectam
In salutis viam rectam
Ad Nonam.
Dirige, lux vera.
Scelerati iussu regis
Per Horas. Dum zelator sacrae legis
Morti deputatur,
Ad Primam.
Imrainente passione
A. Salutaris dies ista, Stans erectus in agone
(^uani praecui'sor et baptista Sic orat, sie fatur:
Christi consecravit, Meum tibi, Domine,
Dum pro veritate legis Spiritum commendo,
Per iniqui manum regis Pro cuius me nomine
Mori non expavit ; Moriens impendo.
Angelis laudabilis,
Nobis venerabilis,
Inferis excidium,
In 2. Vesperis.
Desperatis gaudium
Vere nuntiavit. Ad Magnificat.

Ad Tertiam. Magnificcmus Dominum,

A. lülianncs legis terminus Quem inter natos hominum
Et finis umbrarum, Maior uecdum natus
Literae silentium In matre salutatus
Et vox proplietaruni, Sciens salvatorem
Immolatur feminae, Exsultans ut Domino
Quando decoUatur Detulit honorem,
Infestac datus innocens Cuius veneranda passio
Et sanctus incestae. Nos commendet virginis tilio.

Antipli. ms. Cisterciense saec. 13. Cod. Bruxellen. 268. add. saec. 14.
A. — Antiph. ms. Cisterciense saec. 14. Cod. Piauoreu. 1. H. M Noct. —
ms. Veteris Moiitis saec. 14. Cod. Dusscldorpin. Ol. C. —
Antiph. ms.
Veteris Mouastcrii .saec. 15. Cod. Maguutiu. 138. D. —
Brev. Hasiluiuse
imp. s. 1. et a. E. —
Brev. S. Servatii Tiaiecten. imp. Colouiac 1507. F. —
In 1. Vesp. A ist verstümmelt und beginnt erst mit dem dritten R der
2. Nokt. Die AA super Ps. stehen nur in A aber in 2. Vesp.; nur eint: A
super Ps. hat F: Collaudenuis Dominum onniis creaturae etc. vgl. in Land. -
In 1. Noct. Da die muuastische Form die ursj)rüngliche des Oflieiums ist,
wird den blofseii Umstellungen vom EF im folgenden keine Aufmerksamkeit
geschenkt. — A 1, 3 Kaptae fratris E. —
A 2, 3 Adversator veritatis E. —
R 1 und 2 lauten in E :
 154 —
Iiifninitae feminae 2. Rex aversa facie
Furor inflammatur, Lumiui rebellis,
Dum de thori crimine Inimicus gratiae
luste proclamatur, Vere versipellis
Sed prophetae sanguiue Iure rupto sanguinis
Cruenta placatur, Vim facit naturae,
Adversatrix mens virtutis V. Dissipator foederis,
Vilipendit nee attendit Adinventor sceleris,
Monita salutis. Pacis violator.
In 3. Noct. Super Ps. hat E folgende AA
1. Hie prophetis altior, Et luceinam gratiae
Iste maior homine Immundi non vident.
Despectae despectior 3. Triste nimis epulum,
Merces datur feminae. Caput in scutella,
2. Arbitrum iustitiae Quod quasi ridiculum
Temulenti rident Intulit puella.

R 2. Infrunitae feminae etc. B; in A:

R. Baptista Christi nobilis.
Amicus Christi humilis,
Tu forma sanctitatis
Pro tuis sanctis preeibus
Coniunge caeli civibus.
V. Ave, fruens summo bono,
Sedens caeli solio,
Intuens divinitatem
Plenus omni gaudio.
In Laud. R fehlt ABEF. — Per Horas AA nur in A. — In 2. Vesp.
Super Ps. hat B 4 AA, 1 —3 wie E in Noct. Die
3. 4. lautet:
Rex lohannem metuebat,
Quia sanctum hunc sciebat,
Cuius quasi stimulis
Verbis pungebatur,
Sed infelix male functus
Tanto viro nee compunctus
Mortem merebatur.
Ad Magn. A lohannis legis termino CE, vgl. ad Tertiam. Vg'l. die zu-
gehörigen Hymnen Anal. XXIII Nr. 345 tf.

53. De s. lüliaiiue ante Portam Latinam.

In 1. Vesper is. Vas fervens oleo

vicit inustus eo.
R. Munda caro sancti
laceranda datur flagra danti,
Ad Magnificat.
Et probra passa coma
ruit ad spectacula Roma, Servans virgo caelibatura
Intrat vas olei, Fert libaraen Deo gratom
vas plenum perniciei, Castitatis greniium,
vis mira Dei, Neque carne neque mente
fervor oboedit ei. Egit aestus hunc repente,
V. Letum laetus init, Ut amittat praemium.
alacer certamiua finit,
 — 155 -
A d Matutinum. 3. dilecte lesu Christi
lohannes apostole,
luvitatoriiim.
Quae praerogativa tui
Agnum nivei candoris sit honoris, recole,
Adoremus Dominum, V. Virgine cum matre regnans
Virginem qui liuic lohanni castitatis indole.
Coramendavit virginum. Annuus in hoc natali
4,
fit concursus populi,

Festa die
In 1. Nocturno.
dum in urbe Romuli
Antiphonae. Gaudia multiplicantur
per excursum saeculi,
1. Claras fulget dies iste
V. Adhuc ad laudem lohannis
lohannis evangelistae
crescit laus miraculi.
Emicans victoria.

2. Flammas olei ferventis

Virgo vincit in tormentis
In 2. Nocturno.
Pangens Deo gloriam. Antiphonae.
3. Ante portam hunc Latinam 1. Quem sermonem lesus dixit
Caesar egit ad rainam, Et spem et rem, quam prae-
Sed Victor non laeditur. dixit,

4. Romae iubilat senatus, Impleri opportuit.

Cum Johannes liberatus 2. Adveniret donec vere,
Ephesum regreditur. Qui lohannem pei mauere
5. Sicut candet carne munda, Hac in carne docuit.
Sic caelestis rorat unda, 8. Hie neque exustulatur
Quem elegit virginem. Nee tormentis terminatur
6. Miris declaratur signis Eins innocentia.
Refrigescit fervor ignis 4. Nee exsilio damnatus
Ros arcet sartaginem. Nee metallo relegatus
Migrat ad caelestia.
Resporisoria.
5. Vera pacis in quiete,
1. Ante portam urbis Romae, lesu hone, bona de te
quae Latina dicitur, Venit invitatio.
Victor dolio ferventis
6. Sanguinis effusione
olei immittitur,
Non fit particeps coronae
Qui senatu circumstantc
In lohanne passio.
illaesus egreditur,
V. Rore balsami caelestis Respousoria.
virgo circunifunditur. 1. Vox tonitrui tu' , Deus, in
2. In Pathmos dum relegatur rota
lohannes exsilio, lohannes est evangelista
Hunc divina de supern^s Mundi per ambitum
consolatur visio, Praedicans lumen caclicum,
V. Ecclesiae tiguratur Qui triumphans Romae lavit
Status hoc indicio. In vino stolam suom
 156 —
Et in sanguine olivae Ex quo hausit, quod ubique
Pallium suum. populis distribuit,
V. Victo senatu cum Caesare V. Quo rigatus omnis mundus
Virgineo corpore ad fidem convaluit.
Tripudiat in igne Vatis caelestis
3.
Et in sanguine. est Pathmos insula testis,

2. Cum pro mundo pateretur Caelitus hie vidit,

rex Deus in homiue, quae sano dogmate scribit,
luxta crucem eius erat p]x signis ipsis
stans virgo cum virgine, Über editur Apocalypsis;
V. Christus utrique commendat V. Quotquot verba sonat,
invicem ex nomine. tot in bis sacramenta re-

3. Magna mundo donat.

gloria splenduit,
4. Dum stupet in caelis
Adorari animus patris Ezechielis,
angelus timuit,
Res satis obscuras,
Hoc prohibuit; tres cernit adesse figuras,
V. Hunc honorem Haec species hominis,
honori tribuit, bovis haec erat, illa leonis ;
Homo Deus V. Par aquilae quarta
dum carnem induit.
magnalia denotat alta
4. Salve, dulce melos, Sancti lohannis evangelistac.
lumine caelos,
illustrans
Virgineum lumen,
paradisi fertile flumen, In L a u d i b u s.
Splendor apostolice,
Christi specialis amice, Antiphouae.
Theologos omnes
1, Ecce, dies triumphalis
transcendens sancte Jo-
Diesque spiritualis
hannes,
lohannis memoriae,
V. Eloquiis claris
Cum- ex oleo ferventi
caeleste melos imitaris.
Flamma carens adurenti
Praefert Signum gloriae.

In 3. Nocturne. 2, Circumstante hunc senatu

Resultant maiores natu,
Kesponsoria. Quod liber egreditur,
1. Discipuli Christi • ürbisRomae gaudent cives,
dum tractant verba ma- Gaudet pauper, gaudet divcs,
gistri, Quod igne non uritur,
Undique sermo sonat, 3, Exit dolium illaesus.
huic semper vivere donat, Caeli rorem spirat lesus
V. Tu, Petre, me sequere, Et ab igne liberat,
volo sie, ait, hunc remanere, Nee Romanus imperatoi
2. Supra pectus salvatoris Sicut mundi dominator
in ceua recubuit, Tam potenter imperat.
 — 157

4. Huius ergo nos natalis

In 2. Vespcris.
Exuens a cunctis nialis
Emundet a crimine,
R. Verbum bonum
Ut iion urat calor ignis,
caelestis nuntius
Tartara quem daat indiguis
Adnuntiat
Cum mortis put redine.
pacemque gentibus,
5. Post mortalis vitae moleiii,
Praerogativa floruit
Ut cernamus verum solcm, Castitatis, quam voluit,
lila iuvet aquila,
Quam dilexit.
Quae ad alta subvulaiulo
V. Matrem Dei int er sua
Clariusque coiitemplando
suscepit obsequia,
Luce gaudet iuiima. Ut virgini virginum
Ad Benedictus. digne deserviret.

A. Sacrameiita
die domiuica Ad Magnificat.
Ostensa sunt
ecclesiastica A. Hodie victor athlcta,

Apostolo Johannes evangelista,

in Patlimos insula Caelo dat tripudium,
Et sanctorum Hodie Hamma intactus
cum Christo saecula Turba praesente senatus
EorunKjue Praebet mundo gaudium,
clara memoria Hodie huius natalis
Et, quae manet, Splendor parit salutaris
porennis gloria. Devotis remedium.

IJrev. ms. Hollandense saec. 13. Cod. Collegii Universitatis Oxonien.

101. — lu 3. Noct. ad Cant. A wie in 1. Vesp. ad. Magn. R — 2, 4 populis
gentium. — In Land, ad Bened. A, 10 clara maoria. In 2. — V e s p. R, -5

Qui praerogativa.

54. De saiictu luhanne ante Portam Latinani.

In 1. Vespcris. Ad Magniticat.

A. Magniticavit cum
A. pium patronum, Dens et carnis Icbusacum
Pucr datus praesuli ExpuHt a tcnoro
Princcps tit latronum, nmnditiac pucro,
lam nefandi tituli Meute raanens sana
Nefas cedit in bonum, nee adustio Domitiana
Post haec doctor populi Nee mors laesit cum
Contitetur cori)ore virgineum.
Sancti loannis donum.
V. Da nobis, Christo,
In 1. Nocturno.
l'iTcibus Evangelistae Responsoria.
Veniam ,
quam meruit latro 1. Avis volans sine mcla,
iste. loannes Christi atideta,
 — 158

Ungitur, non uritur Cognatus baptistae,

Oleo fervente, Virgo nianens tibi gratus,
Quo iubente Paranymphus pro te datus
Lapis in gemmam veidtur; Virgini puerperae,
V. Fit et aurum silvae lignuni, V. Johannes apostolus
amicum Deo dignum. Et evangelistn,

2. Nascens Maria media Electus discipulus,

Gratia de gratia, Domini symmista.
Johannes de Anna, 3. Aquilina facies
Quando tonat, Oculorum acies
Nobis donat Direxit
Verbi Dei raanna; In rotam solis,
V. Christi testis lue caelestis Ubi verbi Dei prolis
Fistula vel canna. Secreta deteyit;
3. In navi patrem deserens, V. Seraphim velat
Deo se totum offerens, Vultum Dei,
Relictis omuibus Zebedaei
Navi, patre, retibus, Filius revelat.

Coassumpto fratre 4. Hie est ille discipulus,

V. Mox Messiani sequitur, Quam amoris titulus
Quod repronnttitur. Privilegiavit,

4. Rorat caelum, nubes pluit, Quem cibavit

Filius tonitrui Pane vitae et intellectus.

Mittit telum, hostis ruit V. Dilectus

Sacri evangelii, Haurit de plena
Ut tres isti Vitae Vena
Antichristi lohannes in cena.
Ebion, Cerintus
V. Et Marcion, haeretici,
In 3. Nocturno.
Christi crucis inimici,
Zizania serainantes Responsoria.
J'i medio tritici. 1. Caro isti mater Christi
Verbo Domini
\n 2. Nocturno. Commendatur, custos datur
Virgo virgini,
Responsoria. V, Divino consilio
1. Ecce, puer praeelectus, Filius pro filio
Pucr Christo praedilectus, Commendatur.
Cuius cubans supra pectus 2. lohannes dilectus Dei
Hausit divina mysteria. Ob doctrinam fidei
V, Videant recti Mittitur in dolium,
Super cor dilecti Vadit in exsilium;
Positum discipulum Caeli dum girat ambitum,
Veluti signaculum. Manna gustat absconditum,
2. Tuus, Christe, fuit iste V. Ubi Christum habcns ducem
Filius materterae, Secreta produxit in lucem.
 — 159

3. Mortuam Ad Benedictus.

Viduam A. Cornu virtutis

Post exsiliuin Deus erigit atquc salutis
Suscitavit In cunctis hodie
Et a morte relevavit, turribus ecclesiae;
Viduae filium, Mens et vox, pange,
Indixit ieiunium, sub honore loanuis evange-
Rogatu fidelium listae psallaraus,
Condit evangeliuni, cui Sacra vota damus.
V. Eructavit verbum bonuni,
Uulcis melodiae sonum. lu 2. Vesperis,

sanctitatis cumulum, Ad Magnilicat.

4.
castitatis speculum, A. Spiritus exsultet,
gratum discipulum, niodulatio laeta resultct,
stupendum miraculuni, Plebs canit haec hodie
Bibit veneni poculuni cantica laetitiae,
Nee sentit periculum, ünde lohanninis
V, Prius Stratos precibus defendc ruinis
A vcueno vitae datos Christe,tuum populum
Suis reddit suscitatos. daque boni cumulum.
Brev. ms. Cellae Priucipum saec. 14. Clm. Monacen. 7213. — Hiezu
der Hymnus : Concentu iucundo (Anal. IV, 160).

55. De Reversione s. lohannis.

In 1. Nocturne. 4. lohannes dictus gratia

Comparatur aquilae,
Antiphonae.
Virtutum excellentia
1. Adest dies digna coli, Lustrans inscrutabile
Quam agit ecclesia Verbum patris in gloria,
In lohannis apostoli Nulluni habens simile.
praeclarae sollemnia,
Empyrea summi poli 5. Postquam Christus occubuit
Qui novit mysteria. Crucis in patibulo,
Adoptionis coluit
2. Hie supra pectus Domini
Matrem eius titulo
In cena recubuit,
lohannes, qui pracclaruit
Discipulorum nemini
Virginali speculo.
Cliristus in hoc adnuit,
Quippc quod fas est virgini,
Responsoria.
Alii non congruit.

3. Veri verbi sub cantico R. Florescentis ecclesiae

Vox est evangelica, Praeco devotus et athleta,
Qui de fönte dominico lohannes doctor Asiac
Epotavit mystica, Sul) lege nova fit prophcta,
Quorum gustu vivifico Dum apocalypsis dicUi
Plebs vivit catholica. Mundo paudit per sua scripta.
 - 160 —
V. Hie est, quem divinitas In 3. Nocturno.
prae ceteris amavit
Responsoria.
Araorisque nobilitas
Sccretius locavit. R, lohannes frater altissimi,
Venas divini susurrii
Nobis tua prece aperi ;

In 2. Nocturno. V. Tu paradisi fluvius,

Torrens inundans divinitus.
Antiphonae.
R. Ecce, volat aquila,
A. Christus suum discipulum Quo nee vates nee propheta
lohannem praeaniatum Volavit unquam altius,
Et in Pathmos ergastuluni Atque sine raeta
Iniuste relegatum Caeli penetravit secreta;
Revocat ad Ephesios, V. Stupet usus et natura
Ad eius qui adventum lobannis eloquio,
Laudes dicunt atque melos Dum transecndit carnis iura
lubili in augraentum. Dieens „In prineipio."
Prop. S. lohannis Boscoduceu. imjj, Antwerpiae s. a.

56. De s. Johanne Chrysostomo.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat.

Antiphonae. A. Magniticet Dominum

lohannes Dei gratia
Per quadri orbis terminum
1.

Latine interpretalur,
Mens pura, illustrata
Per lohannis dogmata,
Qui sanctum ab infantia
Qui luxit ut sol in mundo,
Virtute comitatur.
Scripturarum de profunde
2. Os iste tenens aureum
Plebi vulgans myötica,
Chrysostomus appellatur,
Aurum adaugens argento
Dum per dogma neetareum Duplicatoque talento
Ecelesia illustratur.
Serens dicta pistica,
3. Physim spernens sophus iste Quem in caelis laurcatum
Sie contemplatur Dominum, Cum electis petimus,
Diaconus tibi, Christe, Nobis ut reddat plaeatum
Corda subiecit hominum. Omnipotentem preeibus.
4. Praesul hie aequiparatur
lohannes aequo nominis,
Actus vita dum aemulatur Ad Matutinum.
Eorum in vestigiis.
Invitatoriura.
5. Evangelistam dictando,
Baptistam praedieando Coneordes vitae
Hie Chrysostomus sectatur sanctae iubilando vcnite,
Et utrique ieiunando, Chrysostomoque dignum
Plebis scelus excrepando resoneraus lauilibus hym-
Par maxime conabatur. uum.
 . n

— 161 —
1 u 1. Nocturiio. In 2. N c t u r 0.

Antiphonae.
Antiphonae.
1. Hic clericorum
1. lohanncs clarus
vitam corrigere volens
Antiüchia nascitur urbe,
Mox perversorum
Dilectusque carus
vanum odium quoquc dolens.
Domino, placeus quoquc tur-
2. Hospitalitatis
bae.
ieiunus nilque ferebat,

2. Philosophiae Sed sobrietatis

Studium impenderat usquc, storaacho caputquc dolebat.

Post liaec theologiae 3. Propter serraones
iusudans dogmatibusque. dignas et praedicationes
Plebs cum dilexit,
3. Hie sobrius, castus aemulantum ora despexit.
muudanos respuit actus,
Responsoria.
Sic aiiimae labern
fugiens corporis quoque ta- 1 Constautinopolitauus
bem. Praesul lohannes per raanus
Cleri in phoenice luxit
Responsoria. Idola dissipando,
Veram fidem propugnando
1. Vir Domini Johannes
Ecclesias construxit,
Scientiarum aranes
V. Gentis barbariem
Bibit a pueritia,
convertens in veram tidcm.
Libros perlegens auctorum
CoUegit virtutes niorum, 2. Chrysostomus fortissiraus,

Muudi detestans vitia, Zelo fidei ignitus,

V. Methodo sophiae Orthodoxorum templa

teuuit moderamina piae. Prohibuit dari vanae
Archihaeresi Arianae
2. Naturalibus imbutus Pauli sequcns exempla,
lobannes bouae indolis V. Conculcans haereses
Et perfecte delibutus sie Christo contrarientes.
Philosophiae poculis 3. Oratio pervigilis
Brcvi sub compendio Chrysostomi lohannis
Frucns mundi stadio, In Bisanto emicuit,
V, Virtutuni florcs Angelorum excrcitus
decerpens nobiliores. Armis monstratus caclitus
Igne urbem eripuit,
3. Regnantibus Arcadio
V. Sic prccc pastoris
Paritcrque Ilonorio
locus defensatur honoris.
Et Damaso püntif[ice]
[Civit]ati pracsidentc, In 3. Nücturno.
Romac loliunues repcntc
Antiphonae.
Fungitur episcopio,
V. Constantino sede 1. Doctoreni senem
tigitur in praesulis aede. rcprobare volens Arianum
Drevea, Historia« rhyUimicae. VI. 11
 — 162 —
Johannes invidiam In Lau dibus.
mortem patiturquoquediram.
Antipbonac.
2. Concelebrant synodum 1. Johannes in exsilium
praesides, sed inique depo- Denuo relegatur,
nunt •
Ubi Ponti confinium
Exsulem Chrysostomum, Imperiique putatur.
proscriptum longa reponunt.
2. Ubi corpus castigando
3. Scelus idolatriae Spiritum subegit,
praesul spernendo reginae Nova scribens meditando
Effigiem reprobat, Volumina exegit.
sed iram regiam concitabat, 8. Demum datus dedecori
Evertit acrimenta
Responsoria. Praesul poenam iniungens ori
Aurea conscripsit elementa.
1. Celebrant concilium
4. Vehuntur cruciatus
Praesules et exsilium
Hie capitis dolore,
Praeelegit vir beatus,
Sed per populum devot um
Tandem caelo sublimatus
Est maximo decorc.
Ob hoc nimiura commotum
Ad sedem est rcvocatus; 5. Cacco Visus conceditur,
V. Urbis terra mota Leprosus mundatur,
fit iniqua damnatio nota. lohannes Christo iungitur,
In caelo iubilatur.
2. Curam agens pastor gregis
Uxorem oflfendit regis Ad Benedictus.

Novam edens homiliam, A. Plaga recens incubuit,

Kursus vicit Herodias, Dei iram erubuit
Ob hoc passus insidias Constantinopolis alta,
Clientum et contumeliam, Luxit aether,nam doctorum
V. Sed iJeus pastorem Augot sidus nunc or<atorum,
defcndit per inferiorem, Ubi aeterna merita
Beatificant requie
3. Os auro derivans
lohannem solamine.
aurora dogma propinaus,
Egregie doctor,
In 2. Vesperis.
scripturarum mellifluis auc-
tor, Ad Magnificat.
lohannes, clerum, A. Advchitur bonus caelis
plebem protegeque scverum Doctor electus flamine,
ludicem in caelis Gaudet honore lohannis
precibus placa tu vcrc tuis, Chrysostomi laudaminc
V. Ut donet miseris Mater, novis opusculis
aeterna gaudia nobis, Praedita quaestiunculis
Qui tua mente pura Redimivit suis te voluminibus
celebrant soUemnia mira. Christe, hymnorum zematibus.
Brev. ms. Curiense (?) saec 15. Cod Arch. iSangallen. Fabarien. IX.
. In —
1. Vesp. ad Magii. A, 7 fulgaiis. —
In 2 Noet. R 2, 4 cane. In 3. Noct. —
—
K 2, 4 Cursus vixit. R 3, 2 dogmata. —
In Land. A 4, 1 Lies Piovehuntur? —
In 2. Vesp. Ad Magn. A, 7 Eedimuit.
 163 —
57. De s. luhaiine Clusoniensi.

In 1. Vesperis. 6. Confidens in Domino

transmigrat in montem
Ad Magnificat.
Et venire meruit
A. Gaude, Sion, ad salutis fontem.
ornata tympano,
Plaude novo Responsoria.
perfusa balsamo, 1, Ecce. verus et sincerus
Ipsum lauda Vir Israelita,
chordis et organo, Sine fraude dignus laude
Cuius sponsa Fulgens eremita,
venit a Libano. Christo carus, signis clarus
Verbo, mente, vita ;

Ad Matutiuum. V. Inter mundi strepitum

Invitatorium.
Stat pastor insignis,
Sed in igne positum
Ad regem vitae
Non exurit ignis.
digna cum laude venite,
2. Exspectante populo
Qui pal m am regni
sacram uuctionem
tribuit supra aetlira lo-
Matrona cum filio
hanni.
benedictionem
Exspectat pontificis,
In 1. Nocturne. sed mox laesionem
Antiphonae.
Mortis subit parvulus
per oppressionem ;

1. Beatus vir, qui non abiit

V. Clamat raater misera,
in malorum consilio,
currit vir beatus,
Sed in lege Dei coluit
Fusa prece parvulus
illius meditatio.
mox est vitae datus.
2. Quarc fremunt populi Fragrat virtus arboris,
8.
vana mcditantes? manat vis ungucnti,
Exaltabit Dominus
Laudibus attollitur,
in ipso spcrantes.
tit res nota genti,
3. Cum invocat, exauditur Sed aurem non adplicat
lobannes a Domino, famae discurrenti
Et in pace in id ipsum Nee tidem adhibuit
rcgnat sine termino. . vana promittenti.
4. Verba sancti percipit V. Petit sanctus erenmm
clamorem intellegens, spreta mundi gloria
De mundi miseria Et relicto pallio
pauperem Imnc erigcns. fugit ab Acgyptia.
5. Dominc, Domine. 4. praesul, Italiae
quam admirabilis decus speciale,
Es in hoc praesule Quem ornat iustitiae
atque laudabilis! superhumerale,
11*
 — 1(34 —
Quem caro non allicit V. Matri reddit pucrura,
vel solum natale, eremum conscendit,
Nobis, pater, inipea-a Spretis lucris saeculi

regnuni aeternale. ad superua tendit.

V. intactae fili matris, 2. Dum mcmbra Icctulo

miserere miseris daret post laborem,
Atque prece sancti patris Immisit in eum
nos coniunge superis. Dominus soporera,
Astat angelus
Nocturno. indutus decorem,
In 2.
Ut cellam construat,
Antiphonae. monet confessorem ;

1. Doiiiinc, qui liabitas V. Pellitur dubietas

in moüte salutis, trina visione,
Nos per saucti merita VA iussis obtemperat
fac heredes lucis. cum devotione.

2. In virtute, Domine, 3. Invictum aggreditur

tua gloriatur opus eremita,
Sauctus, cuius hodie Sed obstat arcbaugelus,
festura celebratur. ne res fiat ita-,
3. Tua est o, Domine, Nam nocturno tempore
ligna ievigata
terrae plcnitudo,
Cuius archipraesulis In montem oppositum
nocte sunt translata;
fulget sanctitudo.
V. Admiranti Dominus
4. ßenedicam Domino
columbas transmisit,
tempore perenni,
Quas sequens mox repperit
Qui caeleste braviura
opus, quod amisit.
contulit lohanni.
4. Felix locus,
5. Te decet in Sion
felix ecclesia,
hymnus, o Domine,
In qua sancti
Qui sanctum collocas
viget memoria,
in caeli culmine.
Felix terra,
6. Contiteri bouum est
quae dedit praesulem,
tibi, lesu bone, Felix illa,
Qui ornasti praesulem quae fovet exsulem,
Corona gloriae. V. Felix, pater,
Responsoria. succurre miseris,
Ut felices
1. Sunamiti puerum
iungamur superis.
reddit Elisaeus,
Sycomori culmina
ascendit Zachaeus, In 3. Nocturno.
Relicto teloneo
Ad Cautica.
praedieat Matthaeus,
Hoc in sancto praesule A. lampas ecclesiae,
repraesentat Deus; Speculum virtutis,
 — 165 —
Astanti familiae lux Clara, Christo cara,
Fer opem salutis, Fulgens super aethera,
De lacu miseriae Nobis fessis et oppressis
Et de luto faecis Per peccati pondera
Nos educ sanctissimae Esto, comes, dux et comes
Interventu precis. In hac valle misera ;

V, lam cum Christo gloriaris

Responsoria. fracta domo testea,
Tuos non obliviscaris
1. In vicino positus
pressos raole carnea.
pontifex cum clero,
Ut sacraret cellulam,
ecce, facto sero
In Laudibus.
Ardere cünspicitur
mons Pirchirrianus, Antiphonae.
Fit claraor iu populis,
1. Ampullae medium
sursum levant manus
vino vix replente
V. Facto mane pontifex
Potavit plurimos
montem petit altum
liquore crescente.
Et invenit caelitus
locum consecratum. 2. felix pontifex,

2. Admiratur populus per cuius merita

ruens in clamorem, Defuncto corpori
Novum cernens fluere est vita reddita.

olei liquorera, 3. Blasphema niulier

Madent linteamina. amittit loquclam,
sudat pavimentum, Sed sanctum invocat
Salubre languentibus mox sentit medelam.
daus raedicamentum ;
4. Christum benedicite,
V. Qui fontem in eremo
terra, mare, caeli,
de petra produxit,
Qui dedit victoriam
Hie in raontis vertice
praesuli fideli.
oleum eduxit.
3. De cisternae latebris 5. Laudemus Dominum,
loseph est sublatus qui palmam gloriae

Et in regni solio Beato praesuli

contulit hodie.
nunc est sublimatus,
Finitur feliciter
Ad Benedictus.
eius incolatus,
Nostros prece sedula A. Benedictus Dominus,
diluat reatus ; Dens Israelis,
V. Cursu felicissimae Qui pro vita saeculi
vitae consummato descendit de caelis,
In sinu recipitur Cui offertur hodie
Abraliae beato. sacerdos tidclis
4. oliva scmper viva, In manu signifcri

Dulcis et fructifeia, sui Michaelis.

 — 166 —
Quem eductura hodie
In 2. V esperis. de carnis pressura
Vir beatus conspicit
Ad Magnificat.
iam non in figura,
A. Magnificet Dominum Sed eius perfruilur
omnis creatura, visione pura.

Brev. ms. S. Michaelis de Clusa saec. 14. Cod. Taurinen. D VI 11. —

In 1.Noct. R 1, 7 strepitiis. —
R 1, 9 positus. —
In 2. Noct. A 3, 3
archipraesuli. —
A 3, 4 wieder pleuitudo. —
R 2, 9 Pellit. In 3. Noct. —
R 1, 5 conspicit. —
In Land. A 3, 4 wieder loquelam.

58. De s. lohanne Eleemosynario,

In 1. Vesperis. Ad Matutinum,
Antiphonae. Invitatorium.

1. Diem hanc condignis lubilemus Domino,

Veneremur laudibus, Qui viara salutarem
Qua miris clarus actibus Populo demonstravit
Migravit in patriam In loanne eleemosynario.
loannes elcemosynarius.
2. Vir erat sanctus opere In 2. Nocturno.
Et aspectu angelicus,
Antiphonae.
Erat integer corpore,
Consilio raagnificus. Invocabat Dominum
3. Quem Alexandria praesulem in opportuno tempore,

In lionore tenuit Dum omnia distribuit,

Et patriarcham inclitum aderant plura propere.

Ceu numen caeli coluit. Ad clamorera pauperum
4. Hunc claritas generis manum reserabat,
Quamvis fecit spectabilera, Exaudiri meruit,
Immensa tamen pietas quotiens clamabat,
Cunctis reddit amabilem. Nomen admirabile
5. Fulsit orbi celebrior pietatis largitate

Plenus virtutum actibus, Eleimon obtinuit

Pietate sublimior in terrae universitate.

Cunctis pristinis patribus.

In 3. Nocturno.
Ad Magnificat.
Antiphonae.
A. Sanctus lohannes eleimon,
Piis plenus operibus, Caeli tabemaculum
Feueratur Domino, Cultor misericordiae
Sciens eleemosynis Ingressus seeure,
Peccata purgari, Nam puritas et pietas
Secutus misericordiam Et decor iustitiae
Aeternam invenit gloriara. Erant sibi curae.
 — 167

2. Adiutus virtute Domini, Egit vitae seriem

Caritatis opera egenis miseratus.
Fideliter operatus,
Caelesti laetitia
2. Quem in visu mater Domini,
olivae serto fulgida,
luxta desideria
Non fuit frustratus.
Amare se admonuit
corde et mente cupida.
3. Innocens manibus
Et mundo corde virit 3. Caritate mox ignitus
nie vir beatus pia resolvit viscera,
Cui merito Dominus Ut pauperum miseriis
Large benedixit, occurrat larga dextera.
Et propter opera pia
4. Hinc famentes pascere
In regna caelestia
Illum introduxit.
Vir sanctus nunquam desiit
Et egenis succurrere
Flagrans semper expetiit.
In Laudibus.
5. Hunc laudat ecclesia
Antiphonae.
Pietate
1. lohannes eleemosynarius, Viventem per saecula
patriarcha laudatus, In regno.

Brev. ms. Cracoviense anni 1443. Cod. Capit. Cracovien. 23. add.
saec. ^•''/le. — Alle im Vorstehenden fehlenden Teile prosaisch. Vgl. hiezu —
deu Hymnus Anal. IV Nr. 298.

59. De s. loliaiine (iualberto.

In 1. Vesperis. Erubescenti postea

Seriatira omnia
Antiphonae.
Pater patefecit.
1. Sumnii regis militi
R. lubilemus exsultantcs
Cum nefando Giezi onmes summo gaudio,
Proelium committitur,
De superno venit pater
Victor lohannes cxstitit,
Christi fretus clipeo,
Hostis ruinae patuit.
Qui pui-gavit Simoniae
2. Pyrae grandes ignium Sacra templa nubilo,
Fervide consurgunt, V. Firma fide loricatus
Piae preces liostium est araore fcrvido.
Cuneos confundunt.
3. Transit Petras hilaris Ad M;ignificat.

In medio torridae molis, A. Felix in uberi

Cuius pili poderis, posita montium
Dictu res mirabilis, Vallis egrcgia
In nullo laeduntur. protulit lilium,
4. Pallianti scelera lolianuem, gratia
Perniciosa nimis. '[uippe miriticum,
 168 —
Cuius in aula Ad lohannem inhiat
dicasti catliolicum, ut invasor promptus.
Pater aeterne, collegium.
Kesponsoria.

Christi confessor inclitus,

Ad Matutinum. 1.
Possessor sancti flaminis
Invitatorium. lUuxit nobis caelitus,
Consors paterni numinis,
Christum regem adoreraus
Vexillifer eximius
Celebri laetitia,
Valimbrosani ordinis,
Qui loliannem exaltavit
Supra caeli sidera.
Exemplar vitae gratius
Cunctis fuit catholicis;
V. Tamquam sidus firmamenti
lohannes ecclesiae
In 1. Nocturno.
lubar ferens radianti
Antiphonae. In virtutum lampade.

1. Inclitus ecclesiae
Protector surgit ab hoste
Athleta nempe strenuus,
Johannes, Christi famulus.
2. luventutis florem gerens
nmndi vaua respuit,
Tactum Christi veritate
verus amor imbuit.
2. Homicida praedo fuit,
Cruor ense funditur,
Obviavit moribundo,
Illaesus dimittitur
Propter Signum crucis dignum,
lohannes dum intuitur.
V. In spiritali cordis ara
Holocaustum obtulit,

3. Quidam feritatis
Dum iniquus fit araicus,

Stimulus invasit,
Quem ut fratrem diligit.

Carum interficere
3. lam imbutus ad altare
lohannis est ausus
Precibus incubuit,
Farcit pater libere
Cornu crucis salutare
Cruce Visa in pectore.
Sibi flexum conspicit,
4. Libertati postquam Unde prorsus dedicare
bestem condonavit, Christo se disposuit ;

Intra templi ianuam V. Caelitus adflatus

oraturus ivit,
Curvam sibi
crucem adoravit
5. Sic adflatus, roboratus
Christi documentis,
luxta Votum intrat locum
Sancti Miniatis.
6. Sumpta veste desuper
aram turbulentus
Pater eius clamitat
prole destitutus,
mundi calcavit conatus.
4. Dira pestis depravandi
Sacra tuuc efferbuit,
Hanc lohannes exstirpandi
David zelura induit,
Quod per legem signis plene
Omnibus innotuit;
V. Fixe tenens veritatem
Populum adloquitur,
Incurrisse pravitatem
Praesul sie convincitur.
 — 169 -
In 2. Nocturno. Ut Aaron assumpsit
Sed plurimum reuitens,
Antiphonae.
Subici
1. Quia summo patri Quam praefici malens.
totum se devovit, V. Humillimus pater
Genitoris ideo Tollitur
blanda non audivit. In se delectanter.
2. Sanctis abstinentiis 8. Ut suavitas aromatum
carnera macerabat, Odor sanctitatis
Quam ob rem validius Plurimos accedens
hostibus obstabat. Ad patrem adducens
3. Labe simoniae In mente coniunxit,
Praesule foedato Qui refecti redeunt
Petit Romaniae Vanaque relinquunt
Loca sancta pie Vitae transeuntis,
Simone relicto. V. Monitis imbuti

Demum idem rediit

habitum sumpsere parati.
4.
Domino vocante, 4. Caritatis viscera
Vallimbrosam adiit, Habens in egenos,
Ubi degere decrevil Quos famis inedia
Christo comitante. Videbat exesos,
Invictus a discipulis
Sacro censu vestium
5.
Eligitur in patrem.
Adiuvat sacrarum,
Quo valde turbatur Ne Christi membra languida
Perirent ex inopia.
Surameque renititur
Ob humilitatem. V. Ex a