Sie sind auf Seite 1von 314

'>%%

',
^>3,^^-^V

<C-^

^,^

vn^'
i-N^^#

4*» *
^^1-4 ._
Digitized by the Internet Archive
in 2011 with funding from
Univers ity of Toronto

http://www.archive.org/details/analectahymnicam34drev
ANALECTA HYMNICA
MEDII AEVI.

Herausgegeben

von

Clemens Blume umi Guido M. Dreves.

XXXIV.

SEÜUENTIAE INEDITAE.

Liturgische Prosen
des

Mittelalters.

-^^
/

Leipzig.

0. R. R e i s 1 a n d.

1900.
SEÜÜENTIAE INEDITAE.

Liturgische Prosen
des

Mittelalters
aus

Handschriften und Wiegendrucken.

Vierte Folg^e
herausgegeben

von

Clemens Blume
S. J.

--öa>

Leipzig".

0. R. R e i s 1 a n d.

1900.
JUN - 8 195B

10 8'^
VORWOKT.

Der Titel des vorliegenden XXXIV. Bandes der Analecta


kennzeichnet denselben als Fortsetzung der Bände VIII bis X,
welche die Publication uuedierter liturgischer Prosen
eröffneten. Schon der Vif. Band liatte an Sequenzen durchweg
nur Inedita gebracht; dieselben stammten aber alle aus der
Abtei St. Marti al zu Limoges, und um jene Sammlung zu einem
vollständigen Prosarium Lemovicense war ein zu gestalten,
Bruchteil schon anderswo publizierter Sequenzen mit aufgenommen.
In den sich unmittelbar daran anschlielsenden 3 ersten Folgen
der „Sequentiae Ineditae" erwies sich das Einteilungsprincip
nach der Provenienz als weniger zweckentsprechend, und wurden
die Sequenzen nach rein sachlichen Gesichtspunkten geordnet;
so bildet ein jeder der 3 Bände VIII bis X mit den liturgisch
gebräuchlichen GruppenDe Tempore, De Beata, De
Sanctis nebst dem Commune Sanctorum ein für sich ab-
geschlossenes Ganze. Letzterer Einteilungsgrund ist für die
vorliegende 4. Folge der Sequenzen beibehalten und wird auch
für die weiteren Folgen mafsgebend bleiben.
Dadurch war indessen nicht ausgeschlossen, dafs mehrere
liturgische Quellenwerke für diesen Band in der Weise Aus-
nützung fanden, dafs alle in denselben befindlichen Sequenzen,
sofern sie unediert waren, und die sich gröfstenteils eben nur in
der betreffenden Quelle vorfanden, unter die eben bezeichneten
Gruppen dieses Bandes vollzählig eingereiht wurden, und somit
auch die Provenienz der Sequenzen bei der Zusammenstellung
in etwa zur Geltung kam. Von diesen Quellenwerken verdienen
besondere Beachtung das wohl als Unicum dastehende M i ss a1 e
Petra goricense, gedruckt zu Perigueux 1525, und der
durch Alter und Inhalt höchst kostbare Codex Bambergensis
Ed V 9. Letzterer ist ein ziemlich reichhaltiges Tropar
1

— 6 —
von Reichenau, bestehend aus 198 Pergani entblättern von
14.3X19,5 cm, und stammt aus dem 10. Jahrhundert. Dafs
die ehemalige berühmte Benedictinerabtei auf der Bodensee-
Insel die Ursprungsstätte sei, bezeugen mit Sicherheit das
Kalendarium und der Inhalt mehrerer Sequenzen. Schon früh-
zeitig hatte jene Abtei ganz bedeutende Reliquien der hll. Marcus,

lanuarius, lohannes und Paulus u. a. erworben. Eben diese


Heiligen sind insgesamt durch besondere Sequenzen gerade in
dem Troparium gefeiert. In der Sequenz „Gaudeant
fraglichen
cuncti" auf den hl. Marcus heifst es ausdrücklich: ..Laetetur
istis maxime Augia sollemniis, quae sanctum suo evangelistam

meruit sinu Marcum fovere." In einer anderen Sequenz „Sancti


martyris festum" auf den gleichen Heiligen werden die„Augienses
servuli" erwähnt. Die Georg-Sequenz „Landes Domino" schlofs
mit der Bitte: „Augiensibus incolis veniam precare apud
Deum" ; spätere Hand, als die Sequenz auch in anderen Kirchen
Verwendung fand, stellte dafür „Babenbergensibus" oder all-

gemein „Paenitentibus" ein.


Das Alter der Handschrift ist durch die Schriftzeichen,
welchedem 10. Jahrhundert eigen sind, hinlänglich verbürgt.
Dazu kommt, dafs es in der Invocatio auf fol. 46a heifst:

„ 1 n i , serenissimo i m perator i , a Deo coronato . magno


et pacifico, ^ita et victoria." Wäre auch der Name der Kaiserin
erwähnt, so Heise sich genauer bestimmen, welcher der Ottonen
gemeint ist. Leider heifst es aber von der Kaiserin ganz all-

gemein: ,,Illi [= N. K.] imperatrici salus et vita." Läfst sich

daraus folgern, dafs zur Al)fassungszeit des Codex das deutsche


Reich keine Kaiserin besals? Das würde nur für die kucze
Regierungszeit Ottos III., die bekanntlich bis in den Anfang
des 11. Jahrhunderts hinübergreift, Geltung haben; freilich war
auch Otto I. nacli dem Tode Edithas (946) bis zum Jahre 951
ohne Gemahlin, aber während dieser Zeit führte er noch nicht
den Titel ,,imperator". Vielleicht aber hat der Schreiber den
Namen der Kaiserin einzutragen einfach vergessen, wie es ja
auch beim Papste allgemein heifst: ,.Summo pontifici et universal!
papae vita." Jedenfalls steht nach allem fest, dafs unser kost-
bares Troparium in der Zeit 965 bis gegen Ende des 10. Jahr-
hunderts in Reicheuau geschrieben ist.

Der Sequenzenbestand desselben beläuft sich auf 98 Nummern,


von deren Mitteilung an dieser Stelle füglich Abstand zu nehmen
— 7 -
ist. Von denselben sind 22 Inedita, welche alle im vorliegenden
Bande publiziert werden. Leider ist eine weitere Sequenz im
Codex (fol. 197) verstümmelt eingetragen; dieselbe lautet:
1. Sancta trinitas,
nostram vocem tempera,
2 a. üt digne modulemur 2 b. Et mentis passioni
martyrum trium proelia, linguae concordent Organa.
3 a. Ordine suo 3 b. Facile cedit
cum disponis omnia, tibi vocum regula.

4 a. lu muto patri
reddidisti
nata prole famina.

Die breit angelegte Einleitung läfst eine längere Prose er-


warten ; wir erhalten nicht einmal eine Andeutung, welche drei
Märtyrer gemeint sein dürften. Auf fol. 53b werden drei
Heilige gemeinsam gefeiert: „Natale sanctorum Hermetis,
Augustini et Pelagii" (letzterer Patron der Constanzer Diöcese);
aber das sind nicht drei Märtyrer.
Noch ein Wort über den Utrechter Codex Script, eccl. 375.
Obgleich vorwiegend ein Orationale, enthält er eine ziem-
liche Reihe von Sequenzen, was der Umstand beweist, dafs
mehrere der dort verzeichneten Dichtungen thatsächlich in
Missalien als Sequenzen sich vorfinden. Bei einigen, weil nur
in dieser einen Quelle nachweisbar, liefs sich blofs mit Wahr-
scheinlichkeit der Sequenzencharakter feststellen; vielleicht ge-
hört die eine oder andere Nummer ins Gebiet der Reimgebete. —
Bei manchen Sequenzen ist namentlich der Anfang in dieser
Handschrift stark verändert; so z. B. heifst es dort „Salve veri
luminis" statt „Ave novi luminis" ;
„Vale gaude hymnizantes
cum omni laetitia" statt „lubilemus collaudantes cum omni lae-
titia" ;
„Ave Stella mellis stilla" statt „Mellis stilla maris Stella"
u. s. w. Da war es nicht leicht festzustellen, ob nicht mit
anderem Anfang dieselbe Sequenz schon anderswo sich vorfinde.
Trotz aller Sorgfalt mag so die eine oder andere Sequenz unter
falscher Flagge durchgeschlüpft sein, welcher das Prädikat „in-
edita" nicht gebührt; die Zahl aber wird sehr gering sein.
Zum Schlüsse erübrigt noch eine kurze Erklärung, warum
der 3. Folge der Sequenzen erst jetzt nach einem Zeiträume
von fast 10 Jahren die 4. Folge sich anschliefst. Schon im
Vorworte der 3. Folge (Bd. XI) wurde bemerkt, dafs der Vorrat
- 8 —
ungedruckter Sequenzen noch keineswegs erschöpft sei, eine
Unterbrechung aber eintreten solle, „um das Resultat einiger
paralleler in nächsterZeit bevorstehender Veröffentlichungen
abzuwarten". Ein grofs angelegtes, viel versprechendes Werk
unter dem Titel „Analecta liturgica" war nämlich im Erscheinen
begriffen. Im Vorwort zum 1. Fascikel (Juni 1888) versicherten
die Herausgeber:„Nous avons dans nos cartons plusieurs
mi liier s de proses, d'hymnes, de pieces liturgiques in^dites,
collationn^es sur les manuscrits et les incunables
de toutes les bibliothöques de l'Europe Nous
avons le d^sir de pouvoir, dans une dizaine d'annees, donner
un Corpus hymnologicum aussi complet, aussi correct que
possible." Der Anfang der Publikation war mit den Sequenzen
gemacht worden, und zunächst auf diesem Felde sollte den
Herausgebern der Vortritt gewahrt bleiben. Das „dizaine
d'annees" ist längst abgelaufen, aber statt des kompletten Corpus
Hymnologicum liegt leider noch nicht einmal das erste der
„plusieurs milliers" vollständig vor: statt eine jährliche
Ausgabe von „at least 400 pages", wie versprochen wurde, be-
grüfsen zu können haben wir bis jetzt nur eine Kalendarien-
,

Sammlung von 852 Seiten und eine Collectio von 861 Sequenzen
in Händen. Es wird nun wohl niemand leugnen, dafs die
Rücksichtnahme, welche einen Vorsprung von 10 Jahren ge-
währt, eine bei Publikationen nicht gerade gewöhnliche und ist,

so dürfte es uns schwerlich jemand verargen, wenn die Ausgabe


unserer Sequenzen nunmehr fortgesetzt wird und den bereits,

edierten 1400 Sequenzen zunächst weitere 360 nachfolgen. Der


Titel „Sequentiae Ineditae" müfste freilich infolge der Misset-
Weale'schen Publikationen streng genommen in „Sequentiae
maximam partem ineditae" umgeändert werden. Aber der
Titel lautet nun einmal so bei den 8 ersten Folgen; schon die
Gleichmäfsigkeit spricht gegen die Umänderung des Titels bei der
4.und den nächsten Folgen. Das um so mehr, da auch Misset-
Weale den Begriff „Inedita" relativ fassen. Wir adoptieren voll und
ganz die auf dem Titelblatt der Analecta Liturgica gegebene Um-
schreibung und bezeichnen als Inedita: „Quae apud Daniel, Mone,
Neale, Gautier, Schubiger, Wackernagel, Morel, et [sie] Kehrein
non reperiuntur."
Wien, den 19. September 1899.
Clemens Blume.
I.

DE TEMPORE.
1. In Nativitate Domini.

1. Quem
2 a. aethera 2 b. Asinae
et terra praesaepe
atque mare infans implet,
non praevalent caelos regens,
totum capere, ubera sugens.

3 a. Factor matris 3 b. Creans diem


factus hodie est bodie creatus
de matre, in die.

4 a. Nascitur mundo oriens, 4 b. Quem vocavit Emanuel,


Gabriel Nobiscum
5. Deus.
Trop. ms. Sang-allense saec. 11. Cod. Sangallen. 881 Melodie: Et
Verität e. — Vgl. Roman. Forsch. IV, 494.

2. In Nativitate Domini.

1 a. De sinu patris verbum emicuit, 1 b. Per propbetas olim nos edocuit


Verus Emanuel, Sicut per Samuel,
Qui Adam exsulem reposuit Nunc autem relevatos eruit
Sede patria A miseria
Reddens propria. Sola gratia.

2 a. Facit Deus, 2 b. Nazaraeus,


Per quod reus Hoc est Deus,
Est salvatus; Fert reatus;
Vir Hebraeus Manicbaeus
Helisaeus, Ac ludaeus
Dum sanat reum, Non idoneum
Num salvat eum? Sic dicit eum.

3 a. Ut vincatur 3 b. Audiatur
De re opinata De virga siecata,
Adversarius, Mirabilius
Respondeat, Quod floreat
Aut redeat Et frondeat
Ac vereat- Et proferat
ur scandalum. Amigdalum.
— 12

4 a. Uterus virginis 4 b. Exemplo numinis


Repletus seminis Nescia criminis
Caelestis numinis Deum vi flaminis
Tumnit, Genuit ;

Sed est causa Non fit ausa


Fructus clausa Ficti fraus a-
Virgaeque fructum habuit. firmare, quod signum fuit.

5 a. Spiritus caelitus 5 b. Sol merus et verus


Micuit, Splenduit,
Sincerus uterus Dum Dens carneus
Maduit Adfuit
Caelesti rore Humano more
Caelo distillante. Manens sicut ante.

Collectan. ms. Voravien. saec. 13. Cod. Voravien. 376 (136). Ib, 3 —
nos —
2a, 7 sanat.
eruit. —
3a, 6 sq. Ad verum sedem scandalum; ofifen-
bar verderbt. Zu vereat-ur vgl. 4b 6 sq. a-firmare. ,

3. In Nativitate Domini.

1 a. Redemptori plebs redempta 1 b. Haec est Deo laus iucunda,


Et a morte morte dempta Cum mens casta, caro munda
Landes laeta personet; Et vox vitae consonet.

2 a. Immortalis fit mortalis, 2b. Terris caelum inclinavit,


Sempiternus temporalis, Terram caelo sublimavit,
Natus patri coaequalis Cum nos sibi sociavit
Servi formam induens. Sua non diminuens.

3 a. Est accensa tunc lucerna. 3 b. Domum mentis tunc evertit,


Quando venit lux superna, Quando nos ad se convertit
Quae illustrat omnia ;
Dei sapientia.

4 a. Est inventa 4 b. Redivivo


dragma, quam perdiderat, revertenti osculum
Et ad gregem Dedit pater,
Ovis, quae abierat, saginatum vitulum
Reportatur, Tunc mactavit,
Cum salvatur Cum salvavit
Homo, qui perierat. Juniorem populum.

Grad. ms. S. Audoeni Rotomagen. saec. 13. in. Cod. Matriten. C. 132. —
Das weitere fehlt.

4. Haec sequentia canitnr in prima niissa Noctis Nativitatis Domini.

1 a. Praeter rerum seriem 1 b. Nee vir tangit virginem,


Parit Deum hominem Nee prolis originem
Virgo mater ;
Novit pater.
13 —
2 a. Virtus sancti spiritus 2 b. Initus aut exitus
Opus illud caelitus Partus tui penitus
Operatur ;
Quis scrutatur?

3 a. Dei Providentia, 3 b. Tua puerperia


Quae disponit omnia Transfert in mysteria,
Tarn suave, Mater, ave.

4 a. Paranymphus angelus 4 b. Videns te corpoream


Ad te missus caelitus Voce non corporea
Salutatum, Sic adfatur:

5 a. Ave, mundi gaudium, 5 b. Illustrans fidelium


Regis regum solium Luce mentes omnium
Incarnati, Ex te nati.

6 a. ludicis placatio, 6 b. Totus coetus hominura


Criminum remissio Et Chorus spirituum
Tibi plaudat, Semper laudat.

Grad. ms. Boscoducen. saec. 15. Cod. s. lohannis Boscoducen. s. n. A. —


Officium ms. B. M. V. (Caroli, Regis Siciliae) saec. 14. Cod. Parisin. 1343.
B. — Ib, 3 mater B. —
2 b, 1 Intus autem exitus B. 2 b, 3 Qui AB. — —
4 a sqq. fehlen B. —
Mehrere andere Quellen (siehe dieselben Anal. XX,
Nr. 53) enthalten ebenfalls nur die 3 ersten Strophenpaare. Die Sequenz
in der vorliegenden Form dürfte wohl eine spätere Erweiterung sein. —
Aufschrift nach A.

5. In Circnmcisione Domini.

1. Laude mirandum digna


prosequamur regem,

2 a. Qui primum frondosa 2 b. Expulsum dolosi


paradisi virulento
parentem sede miserans serpentis hausto poculo

3 a. Humano nasci 3 b. Per virginalis


pro genere voluit, aulae auream portam
mundo veniens perdito.

4 a. Celsa polorum 4 b. Ut nos legislator


archos gravi
descendens arce summus nexos sarcinarum
tulit membra ligamento
servilia Dominus, legalium solveret.

5 a. Masculus hodie 5 b. Innocens penitus


atque omnium labe
circumciditur typicus, facinorum purissimus,
6 a. Incircumcisara sie 6 b. Sanctorum praeclaris
vitiis lucido animam coetibus
instruens exemplo esse proturbandara.
— 14 —
7 a. Hodie ex eulogio 7 b. Qui suum diabolicis
matris angelico populum vinculis
suae solveret
munere gratiae^
lesa dictatum salvator ipse
, sälutifero purgans
acceperat vocabulum, peccamina remedio.

8 a. Te, virgo virginum, 8 b. Ut omni scelerum


te, Stella maris clara, zizania pravorum
sancta theotocos, carnis ac spiritus
cernui precamur, siraul resecata

9 a. Yirtutum ac morum 9 b. Maiores cum parvis,


nitidos floribus senes ac iuvenes
servulos amoenis, sexus utriusque

10. Unico filio

precibus commendes
circumcisos.

Trop. ms. Aug-iense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. A. Trop. —


ms. saec. Cod. Capit. Veronen. 107 (100). B.
11. —
Trop. ms. Nonantulense
saec. 11. Cod. Roman. 1343 (Sessor. 62). C. —
Grad. ms. Mutinense saec. 12.
Cod. Capit. Mutinen. O I N 16. D.
1, 1 miranda di^num B. —
2a, 1 frondo ß. 2b, 2 virulenti B. — —
4 a, 4 vilia C. —
4 b, 2 nexus B. —
5 b, 2 omnium labe C. 6 a, 2 livido —
B. —6 b, 3 perturbandam BC. —
7 a, 5 dicatum A. 7 a, 7 accepit A. — —
7b, 5 salvator fehlt B. —
Sa, 4 concernui C. 8b, 1 Et omnis C. — —
8b, 2 in hämo pravorum A. —
8b, 4 resecato Aß. 9a, 1 Ut tutum ac —
B. —9b, 1 Maiores et parvulos B. —
10, 2 commenda B. 10, 3 lesu —
Christo ß. —
Melodie Captiva. Vgl. die Unregelmäfsigkeiten derselben
bei Schubiger Nr. 20. —
Betreffs der graphischen Wiedergabe s. den Nach-
trag dieses Bandes.

6. De SS. Nomine lesu.

1 a. Nomen Jesu, mel caelorum, 1 b. Turris fortis viatorum


Pax est in ecclesia, Terrens infernalia.

2 a. Nomen Jesu idolorum 2 b. Sublevamen miserorum


Confringit fabrilia, Confortat debilia.

3 a. Jesu bone, literarum 3 b. Da, collapsum tot errorum


Vera refulgentia, Ne vincat versutia.

4 a. Nomen Jesu, decus morum 4 b. Certa merces bellatorum


Per corda fidelia, In Sacra militia.

5 a. Nomen lesu, iubar darum 5 b. Te collaudat grex tuorum


lllustrans terrestria, Exoptans caelestia.

6 a. Jesu bone, rex caelorum, 6 b. Ut perenni beatorum


Nos tibi concilia, Perfruamur gloria.

Miss. ms. S. Martini Turonens. saec. 15. add. saec. 16. Cod. Turonens. 194.
— 15 —
7. In Epiphania Domini.

1. Nostri promat
chori caterva
laude beata
propria
Deo reddens vota.

2 a. Concinat 2 b. Gaudeat

ipsa laeta oranigena
melodia plebs redempta
sonora per ampla
Sacra praeconia. telluris spatia.

3 a. Laetabunda 3 b. In qua plura


dies quia Dei sonant
nunc rutilat mysteria
epiphaniae trinitatis et
Christi dedicata, gloria unica.

4 a. Adoratur hie intra 4 b. Hac quoque die ipsa


positus cunabula, sanctificat flumina
Salus factus inclita lavat et membra sua
gentium et rex diluens nostra
imperans omnia. foeda peccamina.

5 a. Hie antiqua 5 b. Baptizatur


renovatur iam natura, Christus lympha, et humana
quam iniqua foedarat condicio a noxa
olim sententia. purgatur dolosa.

6 a. Mox Spiritus super aquam 6 b. Proles mea haec dilecta,


manet sanctus consercratam quam genui ante saecla,
veluti columba, credite in ipsa,
intonat est quia
ac voce paterna: mihi complacita.

7 a. Post nuptialia 7 b. Hac virtute sua


inter convivia perfrui gloria
in vinum vertitur aqua faciat nos perpetua
huius mira potentia. ipse, qui regnat aeterna

8. Semper in saecula.

Trop. ms. Benedictinum saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. 6a, 1 —


Vox. —
Beachtenswert ist die beständig* beobachtete Endassonanz in a^;
vgl. Nr. 25.
— 16

8. In Epiphania Domini.

1. Omnes

2 a. ergo laetemur, 2 b. Quem peperit


quia Dei filiolus dignissima puellula,
hodie fecunda
apparuit, a spiritu^
nostrorum Maria,
expurgator facinorum, virgo tarnen permansura.

3 a. Ipse lavit hominura 3 b. Vox et summi parentis


crimina, de polis
baptizatus suo natum testatur,
in lordane fluvio virtus adestque almi
hodie Spiritus,
a lohanne praecursore. sancti datrix charismatis.

4 a. Christe piissime, 4 b. Tibi magi tria


servulis redemptis munera deferunt
pretioso teque Deum
sanguine tuo pannis obsitum
auxiliare digneris. et regem regum adorant.

5 a. Quae trinitatis 5 b. Te venerari,


figurant fidem, trinitas, decet,
patris atque nati, sancta et veneranda,
pneumatis in nunc et semper
quibus regnat unitas. per omnia saecula.

6 a. Te adorant 6 b. Nos fragiles


angeli in caelis etiam homines
omnesque in terris
virtutes caelorum. te Deum nostrum laudaraus,

7 a. Et unanimiter 7 b. Nos imploramus omnes


credula te humiliter,
ecclesia sancta ab Omnibus malis
per orbem corporis
confitetur perennem. mentis quoque servare

8. Digneris,
unice omnipotentis
parentis.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed 9. 3 a, 3 eine V —


Silbe Überschufs. —
5 a, 3 eine Silbe zu wenig; lies vielleicht parentis at-
que nati? —
6b, 4 zwei Silben Überschufs, wie immer in dieser Mel. —
7b, 1 sq. Nos humiliter imploramus omnes. —
Melodie: Hypodiaconissa.
— 17 —
9. In Epiphania Domini.

1 a. Lucis orto sidere 1 b. Quaeramus humiliter,


Quaeramus summopere Non se pandit aliter
Regem regum oranium, Cordibus quaerentium.

2 a. lacet in praesaepio 2 b. Formam dans quaerentibus


Spreto regum solio, Calcatis terrestribus
Degens in infantia, Amare caelestia.

3 a. Herode postposito 3 b. Stella duce cursitant


• Magos cultu debito Ad regem, quem praedicant
Sequamur celeriter; Regnare perenniter.
4 a. Offeramus typice, 4 b. Tus superno numini,
Quod illi magnifice Murram vero homini,
Tulerunt realiter: Aurum regi pariter.
5 a. His donis, o lilium, 5 b. Ut possimus libere
Placa nobis filium Semper secum vivere
Repletum dulcedine, Paradisi culmine.
ms. Ambianen. (Guilelmi Lovel) anni 1572.
Prosar. Cod. Ambianeri
132. —
Die Schlufsstrophen 4 a sqq. finden sich in späterer Zeit als be-
sonderes Motett verwertet mit der Änderung (4 a, 2) „Quod reges magnifice".

10. In Inventione Pueri lesu.

1 a. Innovemus gaudia, 1 b. Recolamus, qualiter


Quorum auctrix est pia Haec Dei nostri mater
Virgo Dei genetrix, Veterem tristitiam,
Yitae nostrae alitrix; Per Evae stultitiam
Frequenteraus hanc hymnis, Introductam, reppulit
Quae iuvat assiduis Gaudiumque retulit
Nos suis suffragiis. Suis beneficiis.

2 a. Haec inventrix gratiae, 2 b. Omne datum virginis


Reparatrix gloriae, Habet partem hominis,
Vena omnis veniae, Qui capax est muneris;
Origo laetitiae, Nam partitur omnia
Levamen maestitiae Yirgo beatissima
A nobis continue Nobiscum donaria,
Est laudanda strenue. Quam amemus intime.

3 a. Nos conformes virgini 3 b. Sit et iubilatio


Faciamus cernui ;
Pro invento puero,
Sit nobis compassio Sic pro nostro modulo
Super lesu perdito, Placeamus Domino.
Brev. Cod. Prägen. VI F 20. A.
ms. Trebonen. saec. 15. Cod. ms. —
Parisien. —
Brev. Misnense imp. (Lipsiae?) 1517. C.
1144. saec. 15. B. —
„Ad raissam Sequentia" A; „Prosa loco hymni" C. Ib, 2 Dei tuam —
matrem A. —
Melodie ofi'enbar: Mundirenovatio. Verfasser wohl —
lohann Hoff mann, wozu vgl. Anal. XXIV, Nr. 2.
Blume, Sequeutiae Ineditae. lY. 2
— 18 —
11. In festo S. Salvatoris.

la. Christo, vero salvatori, 1 b. Cuius nomen elevatum


Decantent fideles chori Super caelos est beatum
Landes et praeconia; Per aeterna saecula.

2 a. Canit sponsa cantura suum: 2 b. Quia pascit, quia lenit,


Oleum est nomen tuum Quia cunctis supervenit
Diffusum per omnia, Lucens Christi gratia.

3 a. Namque alabastro fracto 3 b. Tanta spirat vis unguenti,


Tuae carnis, dire tacto Ut odore tam recenti
Spinis, clavis, lancea, Vitae dentur mortua.

4 a. Clamat sanguis Abel terrae : 4 b. Quod declarat virtus patris


Deus Christe, miserere, Eius inimicis atris,

Quia hie est salus vere Dum in sinu suae matris


Et vita mortalium. Persequuntur filium.

5 a. At, cum nunc regnat in caelis 5 b. Formam cuius inhonorant,


Mortis superatis teils, Vultura turpi sputo rorant,
Hunc persequitur crudelis Pedes, manus, latus forant,
Et dira insania, Sed quid mirabilius?

6 a. Föns cruoris large manat, 6 b. Parce, lesu immortalis,


Qui aegrorum membra sanat, Qui es patri coaequalis,
Nee tortoris mens profanat, Fove nos sub tuis alis
Sed clamat humilius: Et iunge ecclesiae.

7 a. lam nos scimus, licet sero, 7 b. Ne nos iungas cum damnatis


Quod a patre, Deo vero, Pro commissis perpetratis,
Et de sinu eins mero Sed adunes cum beatis,
Garne sumpta veneris. Cum nos iudicaveris.

Miss. ms. S. Andreae in Scotia saec. 15. Cod. Arbuthnoten. s. n. (neu-


gedruckt unter dem Titel: Liber ecclesiae Beati Ferreani de Arbuthnott.
Bumtisland 1864). —
4 a, 1 terae. 7 a, 1 simus. —

12. In Transtiguratione Domini.

1 a. Gratis factusDeus homo, Ib. Uiammonstrans,adquamducit


Quos expulerat pro pomo, Et per quam vocatos ducit
Revocat per gratiam, Ad promissam gloriam.
2 a. Tres in via gradus pandit 2 b. Tenet Petrus praecedentem
Tresque duces, quibus scandit lacobusque hunc sequ'entem
Quis ad caeli bravium; Et Johannes tertium.

3 a. Ex his primam pone fidem, 3 b. Radix Petro fides datur,


Posthanc opus bonum quidem, Virtus lacobo Signatur,
Quod datur ex gratia; Per lohannem gratia.
— 19 -
4 a. Istis tribus comitatus 4 b. Unus ternus Deus patet,
Hodie transfiguratus Nee propheta nee lex latet,
Est in monte Dominus ;
Omnia sunt eomminus.

5 a. Super flumen est audita, 5 b. Assunt duo Dei testes,


Prope montem repetita, Splendentvultus,albentvestes,
Nune auditur tertio; Declaratur passio.

6 a. Bene nubes unitatem, 6 b. B


Tres sub nube trinitatem
Bino dant ternario.

7 a. Assit ergo fides vera, 7 b. Sic configuremur Deo,


Spes in nobis sit sineera Nee pars nostra sit eum reo
Caritatis glutino. Pio dante Domino.

Miss. Abulense imp. Salamantiae 1510. 2 b, 2 himc fehlt. —


2 b, 3 Et —
fehlt. — 4b, 1 Deus pater, —
4b, 3 sunt communia. 6b scheint zu —
fehlen: Das Akrostichon verlangt eine mit B beginnende Strophe, und
namentlich bildet „glutino" keinen reinen Reim mit ternario, wohl aber mit
.Domino. —
Den Verfasser nennt uns das Akrostichon: Gutterius abbas.

13. In Transüguratione Domini.

1. Laetentur in Christo rege


Sion et exsultent filiae.

2 a. In regali Dei nato, 2 b. Qui regnantem in deeore


Maiestate deelarato, Post eclipsim huius horae
Se elaros exhibeant, Videre desiderant.

3 a. Haec regnandi prophetia 3 b. Exsul nune a summo bono,


Dulei eanit melodia Qualis sit futurus, homo
De futuro saeculo *, In hoc diseat speculo.

4 a. Gloriose instauratur 4 b. Vestis, locus, tempus, cuncta


Et a Deo illustratur Saeramentis sunt fecunda,
Haec transfiguratio ;
Cuncta probat ratio.

5 d. Verum David Salomonen! 5 b. In quo pater sibi placens


Post extinetum Absalonem Et serenum iubar clarens
In throno iam ordinat, Christi regnum consecrat.

6 a. Pro spe nostra et salute 6 b. Christi vultus enitescit,


Ut sol in sua virtute Immo sane plus clarescit
Lucet septemplieiterj Sole multiplieius.

7 a. Albet nix in vestimento, 7 b. His venturum Christum ducem


Ex utroque testamento Duo signant, tres in lucem
Ministri conveniunt; Trinitatis prodeunt.
20 —
8 a. beatae viri sortis, 8 b. Donec regni venustatem
Quibus non gustandae mortis Cernerent et maiestatem
Crescit repromissio, Hominis in filio.

9 a. In Moyse et Helia 9 b. Christus vivens hie viventis,


lesum lex cum prophetia Alter subdi dormientis
Messiam gloriücant; Statu suo indicat.

10 a. Nemo crucem perhorrescat, 10 b. Gloria se sublimandum


Nullus pati pertimescat Et honore coronandum
Cum divino munere; Valeat praesumere.

IIa. paternae splendor lucis, IIb. Ut tuo resuscitatos


Da in forma tuae crucis Configures conformatos
Nobis tecum commori, Claritatis corpori.

Grad. ms. Gelense saec. 15. Cod. Gelen, s. n. — 8a, 1 O beati. —


IIb, 1 Ut tui.

14. De Passione Domini.

1 a. Salve, salutare lignum, 1 b. Te sacravit homo-Deus,


Gloriosae crucis Signum, Jesus Christus Nazareus,
Triumphale signiferum ;
Redemptionis pretium.

2 a. Maria, mater pia, 2 b. Crucifixum non deplores,


Caritate vulnerata Pro redemptis sed implores
Per passionis gladium, Mori dignantem filium.

3 a. lohannes, virgo sancte, 3 b. Sacramenti conditorem


Adoptionis matris tantae Placa, sponsum, salvatorem
Per amoris signaculum Ecclesiae fidelium.

4 a. Rex honore coronatus, 4 b. Pastor, ovibus intende,


Patronus et advocatus Vitae pascua impende,
Esto tuorum pauperum; Nobis dona praemium.
5 a. Te fontem 5 b. Te summum
gratiarum omnium, gaudiorum gaudium,
6. Cum Deo patre et spiritu sancto
Confitemur in saeculum.
Alleluia.

Grad. ms. Dusseldorpien. saec. 15. Cod. Dusseldorpien. D 11.

15. De Passione Domini.


1 a. Postquam lesus sie cenavit, 1 b. Ter oravit et expavit,
Oliveti transmeavit Deum patrem invocavit
Montem cum discipulis. Oculis flebilibus.

2 a. Sanguis cutem pertransivit, 2 b. ludas lesum salutavit,


Tremefactus et emisit Ipsum ore osculavit,
Sudorem sanguineum. Pium malus tradidit.
— 21 —
3 a. Tunc ad terram est prostratus, 3 b. Hinc ad Annam est translatus,
Funibus illic ligatus Alapis colaphizatus ;

Et catenis ferreis; Poena gravis fuerat.

4 a. Irridentes, exspuentes 4 b. Quo Pilato praesentato,


In faciem sanctissimam Ab Herode refutato,
Coetus hunc condemna- Spreto cum cohortibus,
verat.

5 a. Cuius vestes doponentes, 5 b. Coronam spineam plectentes,


Ac ad statuam ligantes, Crudeli modo trucidantes
Flagellis grave caeditur, Caput eius sanctissimum.

6 a. „Ave, ave, rex" psallentes 6 b. lesu educto a Pilato


Milites, hunc illudentes „Ecce homo" proclamato
Flexis suis genibus. Sententiae Mc traditur.

7 a. Crucem solus baiulabat, 7 b. Corpus eius deponitur


Crucifigendum corpus dabat Ac sepulturae traditur;
Et emisit spiritum. Veritas attestatur.

8 a. lesus dulcissimus, 8 b. Quando corpus morietur,


Te summum bonum petimus Tua virtute anima perducetur
Pro munere retributionis : Ad regnum cum salute.

Grad. Franciscan. Csiksomlyoen. saec. 15. Cod. Mus. nat. Buda-


ms.
pestin. 3. A. —
Miss. sec. notulam domin. Theutonic. imp. Nuremberg-ae
(Schöchs) s. a, B. —
la, 3 cum tristitia. B. —
Ib, 1 oravit ter expavit
B. — 2 a, 1 pertransiit A. —
2 b, 1 lesum ludas B. 2 b, 2 Osculari non —
expavit (wohl Korrektur der Perfektform osculavit) B. 8 b, 1 est traductus—
B. — 3b, 3 gravi A. —
4a, 2 In fehlt AB; 1. Faciem percutientes ? —
4a, 3 Seniorum hie coetus hunc A. Hie coetus B; 5a, 1 Eius B. — —
5a, 3 gravibus B. —
5b, 3 Et caput B. —
6a, 1 Ein Ave fehlt AB. —
6b, 1 lesu reductu cum Pilato B. —
7a, 2 Ad crucifigendum B. 7b, 2 —
datur AB. —
7 b, 3 Et resurrexisse die tertia veritas AB. 8 a, 1 lesu dul- —
cissirae AB. —
8a, 2 summum in bonis AB. 8b, 1 moritur A. — 8b, 2 —
sq. Tunc in virtute sancta tua perducetur ad regnum B. bietet auch — A
die Melodie, welche wegen schrecklicher Verwilderung des Textes unbrauch-
bar ist.

16. De Tanica Domini.

1 a. Exultando sacras laudes 1 b. Cuius habent per Helenam


Corde pio Trevirenses A supernis ordinatam
Promant Christo Domino, Sacrosanctam tunicam.

2 a. Hanc prophetae praedixerunt 2 b. In ovili Trevirorum


Et in scriptis reliquerunt Maximilianus horum
Profuturam posteris, Protector et dominus.

3 a. Sanctum nactus propositum 3 b. Praesul fide loricatus


lubet quaeri depositum Paret Caesari Richardus
Tunicae dominicae. Quaerens [hanc] magnitice.
— 22 —
4 a. Tunicae ipse thesauro 4 b. Fidei sinceritatem
Invento offert populo sanitatem
Offert cunctis,
Contuendum inclite; Languidis a crimine.

5 a. Invisuri tantum pignus 5 b. Nam reticulata sacris


Vitiorum primo limus Est almae virginitatis
Deponatur animae, Manibus christiferae.

6 a. Corpus Christi sacrosanctum 6 b. &anat aegram per virtutem,


Tangit pignus hoc et tantum Vi nervorum dissolutam
Crescens nutu flaminis, Fluxum stringens sanguinis.

7 a. Tantara ergo Christi vestem 7 b. Ipsa enim exstat vestis,


Morbum carnis atque pestern In qua Christus crucifixus
Mentis avertentem omnes Et ad mortem usque lassus
CoUaudantes veneremur Vidit sortem iuxta scripta
Sinceris affectibus. Mitti a militibus.

8 a. Per quam sacra conservetur 8 b. Fili Dei, te laudamus,


Ecclesia et laetetur Confitemur, adoramus,
Pace freta, Deo detur Tunica nam tua dignos
Honor, Deus et precetur, Nos fecisti, sublimandos
Schismata ne irruant. Nunc et in perpetuum.
Miss. Trevirense imp. Confluentiae 1547. —
4a, 1 thesauro ipse.
5 b, 1 reticulatam. —
7a, 1 Tantum. —
7 a, 3 Mentem. —
7 b, 2 in quam.
Verfasser Johannes de Enen, Weihbischof von Trier.

17. Missa de Tanica Inconsutili.

1 a. Plebs pistica, prome laudes 1 b. Eide firma per quem audes


Redemptori, cuius gaudes Hostiles vincere fraudes
Habitu dignissimo, Agressu tutissimo.

2 a. Vestis haec est manuale 2 b. Corpus tegit filiale,

Matris opus virginale, Donec debitum mortale


'
Actum sine sutura; Ferret pro creatura.

3 a. mirandum vestimentum, 3 b. Simul sumunt incrementum,


Cuius aetas dat augmentum Nullum vestis nocumentum
Ab eins infantia; Gerens, labis nescia.

4 a. Hanc ludaei rapuerunt 4 b. Nam, quod vates praedixe-


Et sortem super miserunt ruut,
Nolentes partiri; Haec ignari perduxerunt
Effectum sortiri.

5 a. Quam ab oris gentilium 5 b. Regno gestaute lilium


Imperator fidelium Per virtutis auxilium
Karolus extraxit. Haec famam protraxit.
— 23 —
6 a. Ab argentc surapsit nomen 6 b. Ubi gratis dat iuvamen
Oppidum, quo dedit numen Christicolis hoc velamen,
Sacram collocari, Dignum decorari.

7 a. Guerrarum per intervalla 7 b. Unde fulgent miracula,


Vestis muro latens illa Monachorum oracula
Stat nullo sciente; Angelo ducente.

8 a. quam certa prob^tio, 8 b. Cui vitae sedatio


Indiscreta devotio Fuit et restauratio
Militi frangenti, Reatum lugenti.

9 a. Ut fore Christi tiinicam, 9 b. Gratiarum mirificam


Quam mater egit unicam, Et nostrae precis amicam
Fidelis confidat, Hanc nuUus diffidat.

10 a. Quam colentes post mortalem 10 b. Perducens ad triumphalem


Stolairi Christus immortalem Collaetantes Hierusalem
Det ferre nuptiis, Summis deliciis.

Miss. Parisiense imp. Parisiis 1541. — 6 a, 1 sq. weist auf Argenteuil.

18. De Corona Spinea.

1 a. Ad honorem Ib. Hac Corona


Cantemus coronae Christi Mundent sacri flatus dona
AUeluia. Corda nostra.

2 a. De spinis conficitur, 2 b. Christi sanguis funditur,


Quibus Christus pungitur, Qui nobis efficitur
Diadema. Medicina.

3 a. Nam, cum caput puiigitur 3 b. Daemon tunc confunditur,


Christi et comprimitur Synagoga sternitur
Hac Corona, Semper caeca.

4 a. Sertum pro supplicio 4 b. Est spinarum punctio


Fit et pro ludibrio lucunda devotio
A profanis; Christianis.

5 a. Crux, Corona spinea, 5 b. Et Christi tunc varia


Clavi, simul lancea Patebunt supplicia
Erunt in novissima Per vexilla regia
Die illa, Haec praedicta.

6 a. Tunc erunt vetera 6 b. Nostra sint opera


Deiecta scelera, Sic salutifera,
Et damnabitur Ut cantemus in
gens misera. patris dextera.

Miss. Petragoricense imp. Petragoricae 1525. — 1 b, 2 sacri pneuniatis.


Melodie: Laetabuudus.
— 24 -
19. De Corona Spinea.

la. Special! gloria Ib. Dulcis recordatio,


Cunctis in memoria Qualis amicatio
Christi Sit martyriura; Fuit illud omnium.

2 a. Homo, pensa suaviter, 2 b. Clavi, crux et lancea,


Pro te Christus graviter Fei, arundo, spongia
Passus est suspendium. Sint in visu mentium;

3 a. Plus Corona spinea, 3 b. Lotrix nostri criminis,


Rubens et sanguinea, Victrix Orci liminis,
Sacrum plectens cranium, Sublevans excitium.

4 a. Florum flos egreditur 4 b. Hanc crucem Dominus


ut
Spinam, qua flos laeditur Tactu sacrat, non minus
In salutis gaudium. Sibi sit praeconium.

5 a. Lex hanc typat Moysi 5 b. Hac divinae gratiae


Sertis Maon Isai Supplicemus facie
Saul cingens filium. Frui det caelestium.

ms. Ultraiectin. saec. 15. Cod. Ultraiectin. 402. A.


Miss. Miss. ras. —
Ultraiec'tin. saec. 15. Cod. Haagen. V 25. B. —
Miss. ms. Ultraiectin.
saec. 15. Cod. Bruxellen. 15 073. C. —
Miss. ms. Capellae Leprosorum prope
Hörn. saec. 15. Cod. Weerten. s. n. D. —
Grad. ms. anni 1542. Cod.
Bruxellen. 4767. E. —
Sequent. ms. Campen, anni 1462. Cod. Darmstadien.
521. F. —
Miss. Traiecten. imp. Antwerpiae 1540 (W. Moll, Hymnen en Se-
quentien). G. —
1 a 1 Specialis F.
,

la, 3 Sit Christi CDE. 2a, 2 Per —
te F. —
2b, 3 in viso CDE. —
3a, 3 plectens carminum F. 3b, 2 Vic- —
trix orti luminis F. —
4a, 1 sq. egreditur Spinam qua flos fehlt A. —
4a, 2 Spina B. —
|

4b, 3 Sibi sit fehlt F (eine Lücke); Sibi fehlt G. —


5 a, 1 In hanc F. —
5 a, 2 Sertus CDFG. —
5 b, 1 Hanc divinae CDEFG. —
Melodie: Veni sancte Spiritus.

20. De Corona Spinea.

1 a. lam caelorum hierarchia 1 b. Psallat omnis creatura


Dulcisona melodia Laureato iam praedura
Psallat regi gloriae, Corona victoriae.

2 a. Sion nata, fac egressum, 2 b. Quo synagoga crudelis


Diadema vide pressum Mater illud spinae telis
In Caput dominicum, Coronavit caelicum.

3 a. Immundatur sacra cutis, 3 b. Flagellatur dulcis lesus


Maculatur foedis sputis A Pilato, ut sie caesus
Clara regis facies, Zeli cedat rabies.

4 a. Exiit hinc ferens sertum 4 b. Exclamavit tunc proterva


Diris sentibus refertum „Crucifige hunc" caterva,
Manibus sacrilegis, „Huuc perversorem legis."
- 25 —
5 a. Salve, lignummemoria 5 b. Sit benedicta florida
Dignum, per quod scoria Corona, quae rorida
Cessavit protoplasti, Fit virgineo rore,
Cui gyro orbis fasti Christi nobili cruore,
Nullum coaequatur. Per quem fecundatur.

6 a. Caelum stupet, terra trerait, 6 b. Eclipsavit lux solaris,


Quod arundo spinam premit Ubi sensit in amaris
In sacratum liliufli, Poenis Dei filium.

7 a. Telluris apertura 7 b. Sed nefanda natio,


Petrarumque scissura Cuius caeca ratio,
Hunc Deum esi fassa, Huic non est compassa.

8 a. Haec attende, credula 8 b. Quae reddam vota pia


Gens, et voce sedula Deo, qui ludibria
Clama cum propheta: Tulit sine meta?

9 a. Pietas Domini multa, 9 b. Quis audivit tale donum?


Nam rogat, ut sit inulta Redditur pro malo bonum,
Tortorum malitia; Pro bono supplicia.

10 a. Fili Dei, mitis agne, 10 b. Obscurato pridem velis


Regum dominator magne, Vultu, nunc fulgente caelis
Peccantes non despice, Plasma tuum respice.

IIa. Te precamur, nobis praesta, IIb. Recolentes, pater, nosce,


Ut coronae tuae festa Libro vitae nos deposce
Recolamus cernui, Aureola perfrui.

12 a. cunctorum causa prima, 12 b. Fide recta, spe perfecta,


Summa gubernans et ima, Ut cum turba praeelecta
Fac nos te diligere Semper queamus vivere.

Seq. ms. Lunaelacense saec. 15. Cod. Vindobon. 4088. A. Miss ms. —
Claustroneoburgense saec. 15. Cod. Claustroneoburgen. 608. B. Miss. ms. —
Claustroneoburgense anni 1479. Cod. Claustroneobargen. 612. C. Miss. —
ms. Claustroneoburgense saec. 15. Cod. Claustroneoburgen. 616. D. 2 b, 2 —
Nostre illud A; Martyr illa B, —
3 a, 1 Inudatur B, Inundatur C. 4 b, 1 —
tunc fehlt ßCD, — 4b, 3 Hunc fehlt BCD. —
5b, 1 Fit A. 5 b, 2 quae —
fehlt BCD. —
6b, 2 sentivit amaris A. —
7b, 2 Cuius excaecatio A. —
8 b, 1 reddas A. — 10 b, 2 Vultu fehlt A; fulgens A. —
11 a, 3 Recolentes
A. — IIb, 1 pater noster A.

21. De Corona Spinea.

la. Gens Gallorum, iucundare Ib. Voce pia memorare


Te prae cunctis abundare Donum Dei singulare
Sabaoth in vinea; De Corona spinea.
- 26 —
2 a. Quam cum turba praelatorum 2 b. Magna cum devotione
Ludovicus, rex Francorum Passionis et coronae
A Philippo tertius, Attulit Parisius.

3 a. Quam Venetarum incolis 3 b. A Pipinis et Carolis


Praeses Constantinopolis Honorandam christicolis
Obligarat in pignore, Tuo redemit tempore.

4 a. Providit heres . . ., 4 b. Attulerunt in Franciam


Quod regis nuntii . . Latriae terrae propriam
Kon inconsulte precore A latialis lutore.

5 a. Felix proles Hectorea, 5 b. Gens audax, a qua postea


Gens in hello fulminea, Lutetium urbs antea
Felix Francorum filius, Dicta fuit Parisius.

6 a. Sanctis cuius doctoribus 6 b. His ut praedicatorihus,


Et invictis militibus Ististamquam martvrihus
Victrix et doctrix galea, Sacra mittitur aurea.

7 a. Plebs gratiae singularis, 7 b. Dum canendo gratularis,


Quae propter haec congregaris, Inde ne obliviscaris
Coronae sollemnia Coronae mysteria.

8 a. Christus fuit coronatus, 8 b. Victor fuit laureatus,


Sed coronae cruciatus Fuit tarnen sociatus
Pungentis angustia; Dolor cum victoria.

9. Honor Spinae sociatur,


Ut fidelis habeatur
Mentis in memoria.

10 a. Et attende, plebs devota, 10 b. Et quid per hoc figuretur;


Cui ratio non est nota, Istud enim, ut videtur,
Ex spinis [cur] laurea, Factum est propterea:

IIa. Nam Corona, quae beatis IIb. Quando Christus iudicabit,


Erit, fiet haec damnatis Quando purum separabit
Ac reprobis spinea, Triticum a palea.

12 a. Kunc devoti supplicamus, 12 b. Hie coronam celebramus,


Ut in mundo sie vivamus, Coronati gaudeamus
Quod sequantur gaudia; Aeterna praesentia.

Sequent. saec. 16. Cod. Ravennaten. 139. 5. S.


ms. 6 a, 3 Victri —
doctrix. —
His in.
6 b, 11, a 2 Exit.
1 — —
12 a, 3 Quod rem que gaudia. —
12b, 1 Hec coronae celebremus. —
Abgesehen von anderen Dunkelheiten des
Textes ist zu beachten, dafs die 2 ersten Verse von 2 b mit den entsprechenden
von 2a nicht, wie es sonst durchweg der Fall ist, reimen; ähnlich bei Str. 10
u. 11 nicht gleicher Reim.
— 27 —
22. In Parasceve Domini.

1. Pater, qui commoda 7. Latro ipsum agnovit,


omnia regis dum penderet in cruce,
ubique pariter dicens: Domine
cum propria suboie, mei memento*,
at lesus ait: pateant
2. Quam
pro nostro tibi et in me
sperantibus
admisso scelere ianuae paradisi.
hodie das in escam
8. Qui passurus advenisti
pro Omnibus populis.
propter nos,
prophetice prompsisti:
3. Traditur patrator mundi
ero mors tua, o mors.
per manus miseri ludae
infidis ludaeis 9. Teque vinciri
ad crucifigendum, voluisti
nosque a nostris
4. Ut nos a morte eripi vinculis eripuisti.
valeremus gratias
persolventes. 10. Vita in ligno
moritur,

5. Magnus in orbe sacerdos infernus et mors


hodie immolatur rugiens spoliatur.
pro salute mundi.
11. Sancti, qui tenebantur
6. Huius in morte in morte capti,
sol tenebrescit, in voce lacrimabili
infernus ac tellus clamaverunt advenisti
:

seminant lacrimas redemptor noster,


cum tremore. quem exspectabamus.

Trop. ms. Vicense saec. *^/i2. Cod. Capit. Vicen. CXI. Wie die
Neumen erkennen lassen, ohne Parallelismus.

23. De sancto Sepnlcro.

1. Victimae paschali laudes


Christo nunc persolvemus.

2 a. Agnus redemit oves 2 b. Mors et vita duello


Christus morteque sua Diro in isto hello,
Reconciliavit Dux vitae mortuus
peccatores, regnat vivus.

3 a. Die nobis, Maria, 3 b. Angelicos testes


Numquid tumbam vidisti, Produxisti et vestes,
Sepulcrum Christi viventis Quod Christus certe surrexit
Et gloriam eins resurgentis? Praecedens suos etquos dilexit.
— 28 -
4 a. Credendum est magis almae 4 b. Seimus Christum surrexisse
Mariae his verbis, ab hac tumba vere,
Quam ludaeorum Tu nobis, Christe
factis protervis. rex, miserere.

Miss. Wratislavien. imp. Cracoviae 1505. — Mel. selbstverständlich:


Yictimae paschali.
24. De sancta Cruce.
Salve crux, salve mundi salvatio, salve.
Arbor ave vitae, fructus vitae viret in te,

Est odor et gustus tuus eximius, pretiosus,


Vitae deliciae sunt in te, vivimus ex te.

Kascitur ex ligno mors, per lignum moritur mors,


Mors moritur per te, nos vita resuscitat in te,
Vivificat vetiti defunctos germine ligni,
Victos per lignum dat per te vincere lignum.
Vicit enim ligno mors, victrix obtinuit nos,
Consuit ex foliis, heu, perizomata nudis,
Ex vitae ligno seclusit traduce ligno,
Mors nos excedit hanc, crux, tuus esus abegit.
;

Nos mors evomuit, in te dum vita pependit.


In te, mors mortis, sanguis profluxit erilis.
lignum vitae, crux, nostra redemptio, salve.
In te.Leviathan est captus, Adam reparatus.
Per te chirographum rescinditur evacuatum. ;

Pondus dulce ferens peccati pondera deles,


Eden es clavis, mundi tutissima navis,
Carbasus et transtrum, remex antemnaque, clavum.
Es via, dux et piratis erebi dominaris,
Provehis et munis nos, adversantia punis,
In portum ducis, sub abyssum mersa reducis
Scylleosque canes a nostris morsibus arces.
Arbor ave oruvQog, salva, Dens d&ayuTÖg, nos;
Non tradas morti, quos in cruce vivificasti.
Contra quodque malum crucis exsere, Christe, tropaeum, -

Non tibi despecti sint, pro quibus occubuisti.


Et quorum pretium tuus est cruor in cruce fusus,
Sed meminisse velis, quod factus es hostia nobis,
Quod pro vulneribus nostris es vulnera passus.
Antidoto vitae contritos corde medere,
Quod placet, id confer, quidquid tibi displicet, aufer,
lunge tibi tua membra, sit in te sessio nostra.
Victor mortis, ave; crux, vitae gloria, salve.
Grad. ms. Epternacen. saec. 12. Cod. Parisien. 10510. Aus der —
gleichen Quelle Keiners (Die Tropen-Prosen u. Präfationsgesänge 1884, S. 90),
nicht ohne einige störende Lesefehler. Ziemlich mifsglückt ist die Ausgabe
von F. X. Kraus (Österreich. Vierteljahrsch. f. kath. Theol. II, 54 sq.) —
Als Verfasser möchte Reiners auf Grund der Helenismen den Abt Thiofrid
vermuten. —
„Titulus: Dulce lignum."
29 -
25. In Exaltatione s. Crncis.

1 a. Prodeunt vexilla Ib. Fulgent mysteria


nunc regis aeterni crucis vivificae
praeclara, sacrata.

2 a. Est in qua 2 b. Immolata


praecellentissima hostia redemptionis gratia,

3 a. lam pretiosissima 3 b. Vulneratus lancea


Christi pendent viscera nostra lavit crimina,
in cruce celsa, sanguis et aqua
tenduntur membra, profluxerunt,
manus ac vestigia et mundantur maria,
clavis confixa. aer et terra.

4 a. nimis fulgida 4 b. Tu digno stipite


et decora es electa
arbor beata tangere membra
et ornata gloriosa
regis Purpura. ac sanctissima.

5 a. Super universa ligna 5 b. David fidelis carmina,


cedrorum celsior sola, quae cecinit, adimpleta
pependit in qua credimus, regnat
Dominus, mundi vita. Dens de ligno quia.

6 a. Salve, crux pretiosa, 6 b. Tu es, crux veneranda,


salve,crux veneranda, tu es, crux adoranda,
quae Christi es digna mundi
corpore dicata; portare talenta.

7. crux gloriosissima,
omnium spes unica,
nostra poscit caterva,
veniam reis dona,
ut gaudeamus per saecla.

Miss. Abulense imp. Salmanticae 1510. —2 a, 2 Et in quam. — 8 b, 4


scheint verderbt. —
6 b, 3 sq. portare mundi.

26. „Philothei monachi Casinensis in sacrosancto resurrectionis die


Sequentia."

1 a. Laudent caeli conditorem. 1 b. Laeta dies sit redemptis,


Landet terra redemptorem Lingua promat resurgentis
Mirans eius gloriam; Domini victoriam.
2 a. Dies namque celebratur, 2 b. Agnus vicit nunc <Jraconem,
In qua nostrae praesignatur Nunc submersit Phäraonem
Carnxs resurrectio; Rubri maris sectio.
— 30 -
3 a. Imber abit et recessit, 3 b. Sponsa fulvos inter flores
Hortus noster iam florescit, Christi currit post odores
Perfluunt aroraata; Concinens alleluia.

4 a. Peccatorum sonent plausus, 4 b. Philistaeos verus David


lonas Ceti ventre clausus Et Goliam superavit,
Hodie proicitur; In quo Satan vincitur.

5 a. Postquam diu tritus sedit, 5 b. Samson urbis tulit postes,


Bona tandem lob accepit Viro forti cedunt hostes
Duplicis substantiae ;
Caelestis potentiae.

6 a. Nunc Aegyptus spoliatur, 6 b. Hoc tu nobis praestitisti,


Plebs Hebraea nunc ditatur Christe lesu, cum venisti
Sempiterno munere; lugum nostrum tollere.

7 a. Mortis hamum tunc celasti, 7 b. Nunc infernum momordisti,


Cum te nobis coaptasti Morte mortem peremisti
Carne cinctus lutea; Dei cinctus framea.

8 a. Portas aeris confregisti, 8 b. Dulcis lesu, pastor vere,


Victor, Christe, surrexisti Tu nos tecum fac gaudere
Pede calcans tartara. In aetema saecula.
Miss. Casinen. imp, Venetiis 1505.

27. In Resurrectione Domini.

Feria Quarta.
1 a. Splendent, ecce, novi 1 b. Azima fermento
rutilantia festa diei, quibus est plebs laeta repulso.

2 a. Non haec Ebraici 2 b. Agnus praecipuam


vetus est celebratio phase, tulerit haec ille tiguram.

3 a. Etenim nostrum 8 b. Si primogenitus


pariter Israel
pascha crucis conferatur
tulit suspendia, Aegypto,
uterque postis qui carior cunctis
intinctus, habebatur populis,
ac piaculo utrosque,
tanti crirainis licet caesos,
luminaria parebit illos corpore
templi cum velo scissa. tantum, illos anima.

4 a. Nam nocte 4 b. Vetera


media claustra iam recedant
inferni disrupta fermenta,
fideliumque omnium erumpant azima,
redemptio facta. induantur nova.
— 31 —
5. Crucifixus Dominus
pro homine
eadem die,
qua creavit hominem,
mortuus atque sepultus,
velut in principio sua
cuncta patrarat opera.
Trop. ms. Dertusense saec, Cod. Capit. Dertusen. s. n.
13. Die —
Hexameter la — 2b Entlehnung. —3b, 4 Aegyptus. 3b, 10 tamen. — —
4b, 5 diutantur nova. — 5, 1 Domino. —
5, 6 suo. —
Kein Parallelismus.

28. In Resurrectione Domini.

Feria Quinta.
1. Alleluia,

2. Sabbato namque 5. Lauda, iubila,


quievit sepultus hymniza, decanta,
lapide, plebs nunc tu christiana,
ut veteris cuncta cum Christo commortua
fuisse factus sum, et convivificata,
cenantur iara novae adhuc per aevum
umbra. resurrectura.
3. Eoa lux occurrat 6. Dole et ange, ludaea,
octava, quae amisisti quondam
quae est et prima, misera tutoiem
evigilet, tui ; fornicaria,
qui dormierat redi ad eum,
et potura mortis biberat, qui te dilexit
det tristi mundo gaudia, ab adulescentia,
qui eins tulit peccata. ut nobiscum sis sponsa
4. lam surrexit, 7. Eius, qui cum patre
iam se ostendit, et spiritu sancto unus
iam cunctorum per ora vivit Deus et regnat
volitat hac aula: per cuncta saecula.
Trop. ms. Dertusense saec. 13. Cod. Capit. Dertusen. s. n. — Nach
Ausweis der Neumierung ohne Parallelismus. — 2, 4 sqq. unverständlich. —
4, 4 haec aula.

29. In Resurrectione Domini.

Feria Quarta.
1. In exitu Israel
de Aegypto
Est cantandum
Alleluia.

2 a. Est Aegyptus spoliata, 2 b. Pharaonis currus multus


Hebraeorum gens ditata In profundum est sepultus,
Alleluia. Alleluia.
— 32 —
3 a. Eius posse est absorptum, 3 b. Tu, plebs Dei, sis in laude,
Tu, plebs Dei, tenes portum, Canta Deo et adplaude,
Alleluia. Alleluia.

4 a. rex Achim, es deceptus, 4 b. Contra datam sibi sortem


David noster est erectus, lonas noster vicit mortem,
Alleluia. Alleluia.

5 a. Samson Gazae seras frangit, 5 b. Dagon cadens est confractus,


Orcus suas fractas plangit, Daemon pugnans est subactus,
Alleluia. Alleluia.

6 a. Raab dedit filum nosse, 6 b. Postis cruce consignatur,


Quantum, quäle crucis posse, Plebs a morte liberatur,
Alleluia. Alleluia.

7 a. Verus agnus iramolatur, 7 b. Fracto iugo dirae mortis


Yia vitae nobis datur, Resurrexit leo fortis,
Alleluia. Alleluia.

8 a. Resurrexit Christus vere, 8 b. lesus fuit monumento,


Nequit illum mors teuere, Resurrexit, plebs, memento,
Alleluia. Alleluia.

Grad. ms. Sedunen. saec. 13. Cod. Capit. Sedunen. s. n. A. Sequent. —


ms. Sedunen. saec. ^^/u. Cod. Capit. Sedunen. s. n. B. Sequent ms. —
Sedunen. saec. 14 et 15. Cod. Capit. Sedunen. s. n. C. Sequent. ms. —
Sedunen. saec. ^'^/le. Cod. Capit Sedunen. s. n. D.

30. Sabbato post Pascha.

1 a. Resurrexit amor meus, Ib. Resurrexit de sepulcro


lesus, qui est homo-Deus Qui pependit ligno pulchro.
Et dulcis memoria. Per quod ad iustitiam

2 a. Resurrexit Christus vere 2 b. Resurrexit sol refulgens,


Et hoc teste muliere, Qui peccamina indulgens
Cui primo apparuit; Toti mundo claruit.

3 a. Resurrexit, ut non flerent 3 b. Resurrexit, ut surgamus


Discipuli sed gauderent A vitiis et eamus
In eius praesentia; Per eius vestigia.

4 a. Resurrexit morte trita 4 b. Resurrexit flos decoris,


lesus, qui est tuta vita Ut sit balsamus odöris
In eum credentibus; Post ipsum currentibus.

5 a. Resurrexit pius frater, 5 b. Resurrexit, ut fraterno


Qui est semper dulcis pater Solacio et paterno
In via et patria; Fruamur in gloria.

Miss. Fontrebalden. imp. Parisiis 1534.


— 33 —
31. Dominica in Albis.

1 a. Psallat chorus 1 b. Plebis sanctae,


Nunc sonorus, Cuius ante
Si tarnen promeruit, Deus crimen abluit.

2 a. Turba recens, 2 b. Quamvis lactens


Quam fons praesens Nova petens
Christo quoque genuit, Vetera deposuit.

3 a. Omnes simul christiani 3 b. Pastor verus resurrexit,


Sacrificio paschali Ad caulas oves direxit,
Laudes dare studeant; Semper ubi gaudeant.
4 a. Vicit vita, 4 b. Morte Christi
Mors est victa Surgunt iusti
Hoc sollemni proelio; Exempti exsilio.

5 a. Nos fermento 5 b. lam securi,


Tandem spreto Quod visuri
Veteris perfidiae Regem sumus gloriae.

6a. Adeamus 6 b. Transeamus


Gallilaeam, Ut per eam
7 a. Ad regna caelestia ;
7 b. Amen dicant omnia.

Tropar. ms. Benedictin. saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. A. Miss. —


Caesaraugustan. imp. Caesaraugustae 1485. B. —
Miss. Cuesaraugustan. imp.
Caesaraugustae 1498. C. —
2 b, 3 disposuit C. 3 b, 3 gaudeat C. —
4 a, 1 —
Vincit BC. —
4 b, 2 Surgunt rei A.

32. Dominica 2. post octavam Paschae.

1 a. Immutato carnis iure 1 b. Res a saeclis non audita :

Universae rex naturae Deitati fit unita


Iura subit creaturae Caro nostra, mundi vita
Sola ductus gratia. Virginali clausula.

2 a. Stellanova novum lumen 2 b. Fecundatur caeli rore


Dat, dum spirat virgo numen, Yellus siccum, virga flore,
Cui caelum, terra, flumen Castitatis cum tenore
Lege cedunt debita. Virgo fit puerpera.

3 a. Praesagitus in scripturis 3 b. Rubum sacrans vivax ignis,


Mons abscissus non scissuris, Homo Deus, hie mons pinguis,
Carnem vestit nostri iuris Certis mundo claret signis
Agnus absque macula. Vitae dans piacula.

4 a. Maiestatis ius divinum 4 b. Panum quinque supplementa


Unda sentit, cum fit vinum, Turba stupet bis distenta,
Gustantem architriclinum Vix reponens tot fragmenta
Nova fallunt pocula. In bis sena sportula.
Blume, Se^aentiae lueditae. lY. 3
— 34 —
5 a. Lingua mutis reseratur, 5 b. Tarn loto Naaman unda
Claudis gressus reparatur; Leprara nescit caro munda,
Helisaeus incurvatur, Redivivi fit iucunda
Caro calet pueri. Martha soror Lazari.
6 a. Ramis via decoratur, 6 b. Plebs ludaea zelo tacta
Deam turba protestatur, Deitatis, stupefacta,
Dum Hosanna proclamatur Pavens, ne gens fidem nacta
Salvatori obviam. Tota colat Messiam,
7 a. Mortis causa machinatur, 7 b. Flagris caesus coronatur,
ludae munus irrogatur, Cruce lusus elevatur,
Turbae Christus demonstra- Perforatur et potatur
tur Mixto fellis poculo.
Signo pacis osculo.
8 a. Universae carnis sortem 8 b. Leo fortis suscitatur,
Vita subit passa mortem, Magdalena quod testatur,
Lapsam Styge sie cohortem Cui primum declaratur
Evehit ad propria. Resurgentis gloria.
9 a. Quadraginta post diebus 9 b. Hinc promissa complens data
Attestatus multis rebus Corda replet praeparata,
Nosterscandit astraPhoebus Lingua stupet gens adfata
Vescens cum discipulis. Fantibus apostolis.
10 a. Erubescant iam ludaei, 10 b. Tu regnantis o Maria
Caelis regnat caro Dei, Mater Christi, vitae via,
Cuncta merces nostrae spei, Ora natum prece pia,
Patris est ad dexteram. Ut det nobis veniam
11. Et solutos mole carnis
Pertrahat ab patriam.
Miss. Caesaraugustan. imp. Caesaraugustae 1485. A. —
Miss. Caesar augustan.
imp. Caesaraugustae 1498. B. —
3 b, 1 Rubrum B. —
5 b, 1 Nani loto AB. —
9 a, 3 Nostri AB.

33. In Äscensione Domini.

1. Adest nobis summa


laetitia,
perennis gloria.
2 a. Christus ascendit victor 2 b. Stupet manus sacrata
ad caeli summa apostolica
secum reportans cernens miranda
mortis tropaea. atque iucunda.
3 a. Nubes namque praeclara 3 b. Pollicentem Ventura
Christum tulit in aethra, Spiritus sancti dona.

4:a. Huius virtus apostolorum 4 b. Sic nos inüammet supera


perlustravit corda charismatum gratia,
iuxta promissa ut simus eins
die decima. habitacula
— 35 —
5. Affati m digna
per aeterna saecula.

Trop. ms. Dertusense saec. 13. Cod. Capit. Dertusen. s. n.

34. In Ascensione Domini.


V

1 a. Canamus alacriter Ib. Nam rex regum omniuni,


Corde, voce dulciter Lux, vita fidelium,
Pulsis vanis eminus; lesus Christus Dominus,

2 a. Postquam victo zabulo 2 b. Monens, ut increduli


Surrexit e tumulo Non essent sed seduli,
Paruitque servulis, Verl)is et miraculis,

3 a. Et inserant libere 3 b. Hoc die cernentibus


Lato patris munere Ulis et mirantibus
Orbi salutifera, Scandit supra sidera.

4 a. Nunc ergo te poscimus, 4 b. Sed promissa caelitus


Ut DOS, qui te colimus, Dona sancti spiritus
Orphanos non deseras, Nobis, Christe, conferas,

5 a. Et in fine saeculi, 5 b. Non saeva supplicia


Cum opera populi Sed aeterna gaudia
Veneris discutere, Digneris impendere.

Sequent. ms. saec. 16. Cod. Ravennat. 139. 5. S. A. —


Prosar. ms"
Gulielmi Lovel anni 1572. Cod. Anbianew. 132. B. — Miss. Fontebralden-
imp. Parisiis 1534. C. —
3b, 1 die cenantibus A. — 5b. 1 Nam saeva. —
Melodie: Lucisortof^idere. .

35. In Ascensione Domini.

1. Salve, dies, qua inferna


Spoliavit ad superna
Christus tendens gaudia.

2 a. Christus lesus nunc ascendit, 2 b. Super astra sublimatur,


Qui pro nobis iam descendit Non apparet, absentatur
Nostra sumens vilia. Corporis praesentia.

3 a. Cuncta tamen moderatur, 3 b. Modo Victor, modo tutus.


Cuius patri coaequatur Est in caelis constitutus
Honor et potentia. Rector super omnia.

4 a. Non est rursum moriturus 4 b. Semel enim incarnatus,


Nee per mortem mundaturus Semel passus, semel datus
Hominum contagia. Pro peccatis hostia.
5 a. NuUam refert ultra poenam, 5 b. Cum recessit, ita dixit,
Nam quietem habet plenam Intimavit et infixit
Cum summa laetitia. Discipulis talia :

3*
— 36 —
6 a. lam ad patrem meum ibo, 6 b. Qui discretos et loquaces
Sed sciatis, qaod redibo, Et securos et andaces
Veniet paraclitas, Faciet vos penitus.

7 a. Super aegros et languentes 7 b. Universas res nocentes,


Manns vestras imponentes Inimicos et serpentes
Sanitätern dabitis, Et morbos fugabitis.

8 a. Qui fidelis est futurus 8 b. A peccatis erit purus


Et cum fide suscepturus Et cum iustis habituras
Baptismi remedium, Sempiteraum praemium.

Grad. ms. Mutinen. saec. 12. add. saec. **/i3. Cod. Capit. Mutinen. O I
N 16. —
5b, 3 Talia discipulis; stört den Keim. — Strophe 1 dient als R°
nach je 3 Zeilen.

36. In Äscensione Domini.

1 a, lesum sonet laudis melos, 1 b. Totus caeli potentatus


Rex virtutum scandit caelos Uli exit laureatus
Sublimi potentia. Summa cum laetitia.

2 a. lubilant et admirantur, 2 b. In dulcorem sonant voces,


Laude simul iucundantur Distinguunter per cohortes
Circa haec magnalia. Astra caeli fulgida.

3. In amorem exardescunt,
Quaerunt sie et obstupescunt
Et respondent, qui cognoscunt
lesu mirabilia:

4 a. Quis est iste gloriosus 4 b. Quid est istud, quo vestitur,


Sua forma, speciosus Cur maiestas operitur,
Gratuito munere? Quae non eget tegmine?
5 a. Haec est vestis illa pia, 5 b. Cur est vestis lacerata
Caro sumpta de Maria Et hinc inde rubricata
Non virili semine. Quasi tincta sanguine?

6. Hae sunt plagae, quas portavi,


Hie est sanguis, quem manavi
Moriens pro homine.

7 a. Quis est iste comitatus, 7 b. Hae sunt animae beatae,


Tam sublimis apparatus, De infemo liberatae,
Quo procedit rex vallatus Quae fuerunt captivatae
Quasi cinctus agmine? Pro parentum crimine.
8 a. Ergo cantent in hoc die 8 b. Qui per mortem hostem stravit
Tres caelestes hierarchiae Et infemum spoliavit
Nato virginis Mariae Et de morte triumphavit
Per laudum praeconia, Resurgens in gloria.
— 37 —
9 a. Sic naturam reparavit 9 b. Nunc ascendit sie patenter,
Humanam et exaltavit Caelos penetrat potenter
Et ruinam restauravit Et transcendit excellenter
Aequa dans fastigia. Omnium cacumina.

10 a. Pater stringit, amplexatur 10 b. lam in dextra patris sedet,


Unigenitum, testatur, Unde stando mentes replet
In quo solo iucundatur, Et conformes sibi praebet
Cui dedit omnia. Tribuens charismata.

11. Rex benigne, nos conforta,


Seraper tibi nos concorda,
In te ipsum nos transporta,
Qui adimples omnia.

Sequent. ms. saec. 16 in. Cod. Basileen. N D III 5.

37. In Festo Pentecostes.

1. Landes
2 a. Summo debitas 2 b. Et filio

genitori immensitas ipsius unigenito


personet concinat
nationum omnis chorus
per orbem sanctorura
circumquaque positarum, dulce Carmen angelorum.

3 a. Qui de sinu patrio 3 b. Utque suos solveret


exiens nexibus
carnem induit diabolicis,
alvo clausae virginis, mortem fuso sanguine
humanae gustavit
pro causa natus salutis. et potenter resurrexit.

4 a. Et assumptam 4 b. Mox missurus


aetherios carnem fidelibus suo
in caelos levans ascensu multum
patris dexterae condolentibus
iam imraortalem iunxerat, olim promissum spiritum.

5 a. Hodie throno 5 b. Divisionem


directus patris quondam linguarum
sono repentino turrim construentum
cor da sanctus modo Unguis
illustravit Spiritus. adunavit igneis.

6 a. Fiduciam 6 b. Ut populis
suis apostolis fidei monita
donaque spargerent
inserens doctrinae, quadruplo terrarum orbe.
- 38 —
7ä. Te, saiicte spiritus, 7 b. Ut, qui paraclitus
suppliciter altissimi
imploramus voce patris atque nati
concordi vocaris
mentibusque devotis. utriusque communis,

8. Servorum
benignus sis consolator
tuoram.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. 3 b, —


1 Atque. — 6b, 4 zwei Silben Ueberschuss wie stets in dieser Mel. —
Melodie: Hypo diaconissa.

38. In Festo Pentecostes.

1. Hodie laeti
sancto, carissimi,
gaudio cuncti

2 a. Devotis celebremus 2 b. Quo filius Domini :

modulis excelsus,
dulcibusque melodiis postquam scandit ad solium
sacratissimum caeli arduum
omnipotentis Dei nostramque carnem ducens
. diem colamus, secum captivam,

3 a. Electa suorum 3 b. Quo sanctum caelestis


corda apostolorura Doraini tropaeum
aeterni implevit per quadripertitum
pneumatis gratia veherent orbem
divina illis ferendo verbumque salutis darent
munera, populis.

4 a. Illorum enim ut 4:b. Mortuos etiam


doctrina pristinae
debilia sanarent restituerent vitae
Corpora, socios
diabolicis idolorumque
possessos ministros
faucibus eriperent lesu Christi facerent
Deoque darent. fore cultores.

5 a. Tu, amator 5 b. Tu prophetis


sancte caelestiura inspirasti sanctis
paraclite charismatum, tui virtute numiuis,
altissimi ut Domini
promissum patris praecinuissent
• esse munus crederis. praeconia inclita.
39 —
6 a. Tu casta intactae 6 b. Tu patris ad dextram
genetricis claustra aureolo sedens
gratia superni
implesti gloriosa, solio trinam regis
virgo ut pareret passim perituri
virgoque permaneret. creaturam saeculi.

7 a. paraclite 7 b. paraclite
sacratissime, sacratissime,
-
nostro horridas nostris infunde
pectori cordibus
circumlitas nitore veri iubar amoris
perenni purga tenebras. tuique foutem luminis.

8 a. Fac in nobis 8 b. Ut, cum iudex,


praeclarum patris sophiae aethereorum dominus,
habitaculum omnibus iudicaturus vagula
depulsis contagiis, advenerit saecula,

9. Nos ne habeat igne


aeterno punire,
sed in paradisi
amoenitate fovere.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. —5 b, 5 sq.


praeconia praecinuissent. Sa, 1 — Hac in nobis. — Als Melodie bezeichnet
die Hs.: Organa.

39. In Festo Pentecostes.

1. Dignis hodie,
fratres devoti,
praeconiis omnes,

2 a. Gaudiis hilariter 2 b. Filius in quo Dei^


iucundo excelsus,
atque corde promptissimo postquam alta penetrando
liunc diem cunctis caeli potenter
diebus recolamus captivam secum nostram
celeberrimum, carnem duxerat,

3 a. Promissum de caelo 3 b. Ut regis invictum


sanctum spiritum mittens altithroni triumphum
in apostolicis per quadripertita
fudit cordibus orbis climata
divina illis ferendo vigilarent ac docerent
muuera. populos.
— 40 —
4 a. Atque ut illorum 4 b. Mortuosque lüce
doctrinam privatos
solidarent signorum restituerent vitae
munere, pristinae
supra Spiritus et languoribus
immundos diversis
expellendi gratiam irretitos redderent
contulit summam, priscae saluti.

5 a. Creator 5 b. Qui caelesti


immense cunctorura, procedens a throne
cum patre simul et nato apostolorum interna
coaequalis illustrando
et septiformis tui amoris

Del dexterae digitus, inflammaveras facibus,

6 a. Tu quondam prophetas 6 b. Tu claustra intactae,


spiraculo tuae Spiritus alme,
sacrato pudica
virtutis insufflasti, implesti genetricis,
ut vaticinia virgo ut pareret
peragerent inclita. virgoque persisteret.

7 a. Tu aureolo 7 b. paraclite
summus solio sacratissime,
cum altissimo te suppliciter
patre sedens deposcimus,
imperium perpetuo ut veniam facinorum
universorum retines. dare digneris famulis.

8 a. Tu horrida 8 b. Et cordibus
pectoris nostri occulta insere veri amoris
eliminatis expurga dilectionem mentesque
clementer cunctis sordibus illustra tue lumine

9. Nosque tibi praeclarum


fac habitaculum
Atque sedem in nobis
tu habeto perennem.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed 9. 3 b, Et regis. V —


— 3b, 5 atque docerent. —
Als Melodie bezeichnet die Hs. Organa. Die
Sequenz ist augenscheinlich eine Bearbeitung der vorhergehenden.

40. In Festo Pentecostes.

1. Ecce, refulget dies


splendens gaudio,

2 a. Quem spiritus 2 b. Septemplici


dedicavit charismate
— 41 —
3 a. Et ditans primitus 3 b. Electos milites

4. Apostolos proprios,

5 a. Ecclesiarum 5 b. Sancti Spiritus


principes, * flamma succeiisi
qui pectoribus
Victoris Christi
quo portent miram * Corda inflamment
orbi tropaeura. frigida.

da. Collegit fratrum 6 b. Quos viri turris


unanimis in machina
hie ordo sermones, sparsere stolidi.

7 a. Haec est diei 7 b. Celebritas


annua huius summique doni,

8. Nostri instar baptismi.

9 a. Haec nostros patres 9 b. Aegypti virga


decalogi Pharaonis
praecepta docuit, et lege erutos.

10 a. Nos Servitute 10 b. Spiritus alme,


scelerum nostrorum paraclitus noster,
solutos [iam] veni
ipse donat quieti. nostram vitam dirigens.
IIa. Nam tu gemitu IIb. Patri natoque
inenarrabili compar in numine,
incendens nostras mentes digitus, chrisma dictum,
reddis supplicantes. donum altissimum.

12 a. Expurgatis iam da 12 b. Templum tibi dignum;


facinoribus nostris Spiritus sancte, ne nos
13. Relinquas
orphanos in saeculo,
sed fove iugiter.
Trop. ms Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. — 9 b, 1 O
Aegypti virgo. — 12 a, 1 sq. iam facinoribus notris da. Melodie— : Cignea.

41. De sancto Spiritu.

1 a. Amor patris filiique, 1 b. Sint inanes de te pleni,


Pax amborum, par utrique, Nos immites mitis leni,
Genitoris genitique Consolari tristes veni,
Veni sancte Spiritus. Tu qui es paraclitus.
2a . Sempiterni stilla roris 2 b. Rivus fontis es paterni
Et divini ros humoris, Filiique coaetemi,
Intus nostrum, nostrum foris, Hinc derivans non secerni
Föns caelestis, ablue. Potens fons perpetue.
— 42

3 a. Viva veua fontis vivi, 3 b. Qui de patris fönte fluis

Fontis rivus et fons rivi, Filiique rore pluis,


Tu carnalis iiicentivi Seda sitim sisque tuis
Elevas mcendium. Ros et stillicidium.

4 a. Numen es de numine, 4 b. Ros es sed perpetuus,


Lumen es de lumine, Liquor sed mellifluus,
Flumen es de flumine Rivus sed milleüuus
Rigans arva mentium. Mentibus credentium.

5 a. Fontis liquor, fons liquoris, 5 b. Indivisae caritati


Roris humor, ros bumoris, Solidaeque firmitati
Meri mera pax amoris Generantis generati
Patris erga filium. Nexus, virtus, medium.

6 a. Es de patre par eidem 6 b, Ne supremae finis horae


Filioque par et idem, Arguat nos in furore,
Kon idem sed hoc idem,
hie Pio patri pio more
Nos haec verba, nos hanc fidem Filioque tuo rore
Docuit ecclesia. Rigans nos concilia.

Miss. ms. "SYratislav. saec. 14. Cod. Wratislav. Civic. R 164. A. — Miss,
ms. S. Elisabeth \Yratislav. saec. 15. Cod Mus. Silesiaci Fol. I 83 h. B.
— 1 b, 1 Sunt AB.

42. De sancto Spiritu.

1 a. Aquilone pulso, veni, Ib. Qui tuorum corda mundas,


Hortum, auster, flatu leni Munda rigas et fecundas,
Kostrum perfla caelitus. Veni, sancte Spiritus.

2 a. Veni, lumen intellectus, 2 b. Veni, doctor veritatis,


Fax amoris, pax affectus, Veni, dator caritatis,
Informator operum. Distributor munerum.

3 a. Te docente nil obscurum, 3 b. Si quid foedat nos enorrae,


Te iubente nihil durum, Tui purgat septiforme
Te duce nil devium. Roris beneficium.

4 a. Sapienti vere sapis, 4 b. Sano dulcis es palato,


Iste capit, quem tu capis, Te recepto, te gustato
Felix, qui te recipit. Omnis caro desipjt.

5 a. Ergo veni, lux iustorum, 5 b. Amor patris filiiqui,


Veni, pater orphanorum, Locum para par utrique
Veni cum muneribus. Kobis in caelestibus.

Sequent. ms. Campeuse anui 1462. Cod. Darmstadien. 521.


— 43 —
. 43. De sancto Spiritu.

1. Assit nobis divinitus


Gratia sancti spiritus
Nostris inspirans sensibus,
Quod bonum sit volentibus
Fervere suis laudibus.
2 a. Tu vinclum insolubile 2 b. Tu amor deitatis,
Trinitatis essentiae, Tu calor caritatis.
3 a. Tu fons indeficiens 3 b. Tu mons supereminens
Omnis sanctitatis, Altae bonitatis.
4 a. Columba tu mitissima, 4 b. Ignis es tu illuminans,
Tu lingua facundissima Debilia corroborans
Et magistra vitae, Et accendens mite.

5 a. Tu, sordida purificas, 5 b. Sanas corda languentia


Dissoluta consolidas Ac sublevas iacentia
Et aspera tu mitigas In imis desperantia
Mira suavitate. Ingenti puritate.

6 a. Dura tu moUificas, 6 b. Arida rorificas,


Mortua vivificas Tibi tu pacificas
Ad aeternam vitam; Animam contritam.

7 a. Tristes tu laetificas 7 b. Cunctis Christi aemulis,


Pavidos et animas Ingratos et instruis
Viriliter resistendum Fideles ad imbuendum.
8 a. Ergo, tu altitonans, 8 b. Corda nostra arida
Fac, ut tibi consonans Tuo rore rorida
Nostra fiat vita, Solida, ut ita

9. Sint digna habitacula


In saeculorum saecula,
Ad te nos invita.

Collect, ms. saec. 15. Cod. Prägen. I G 39. — 2 a, 1 Tu vinclum


dissolubile! — 4 b, 3 accendis.

44. De sanctissinia Trinitate. .

1. Te decet laus,
pater, qui es dives
in Omnibus,

2 a. Sed minor non decet 2 b. Quorum potestas est


gloria '
et opus
te, fili, et Spiritus simile per saecula
ignee, '
saeculi.

3 a. Nam pater genuit 3 b. Non illum fecerat


de sua substantia . - tempore volubili
.genitum; (. ü j parilem.
44 —
4ä. Per quem tempora 4 b. Ipse patemae
condidit omnia gloriae imago,
ex nuUis subsistentibus aeterni luminis splendor,
causarum formulis. figura eadem.

5 a. Invisibilis, 5 b. Artubus tamen


quem nuUus hominum cum patre regnator
mortali supemus
carne conclusus videratj
rex regum,
dominus caelorum, eruens captivos
trinae formator machinae, dente latronis saucios.

6 a. Sancte spiritus 6 b. A quis procedens


paraclite, non recedis,
summe magister sie tu mitteris,
et intime, ut dominus
largire tuis supplicibus, nequaquam esse cessaveris,
ut digne temet laudemus unctio pia sanctorum
patri filioque co- cordium, expurgator
aequalem, criminum.

7 a. Haec est trinitas 7 b. Sancta succurre


et unitas, tuis servis
cum tria sint unum, trinitas maximis
et unum sit tria, delictis immersis,
pater, genitus fac, spernant saeculi
et Spiritus. illecebras

8. Te sequendo
pure ingenio,
trinitas.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. — Melodie:


Trinitas.

45. De sanctissima Trinitate.

1 a. In personis pluralitas 1 b. In ipsis est aequalitas,


Usia fit identitas, Permanet summa veritas
Divinitatis trinitas ;
Aequalisque divinitas.

2 a. Summi patris potentia 2 b. In omnibus sunt omnia,


Natique sapientia^ Dant cunctis mirabilia
Paracliti clementia Trinitatis vestigia.

3 a. Divinus ordo superus, 3 b. In rebus exstat veritas,


Pondus, mensura, numerus Bonitas est et unitas,
Rebus relucent omnibus; Unum vestitur pluribus.
— 45 -
4 a. Deum verum, unitatem 4 b. Hie credamus nostro posse,
Contemplemur, veritatem, Non est nostrum loqui, nosse
Trinitatis mysteria; De tarn sancta materia.

5 a. Profitentes unitatem 5 b. Et post huius vitae cursum


Exoremus trinitatem, Douet nobis esse sursum
Ut remittat vitia In aeterna gloria.

Miss. ms. S. Felicis Gerunden, saec. 14. Cod. Gerunden, s. n. A. — Miss.


ms. S. Felicis Gerunden, saec. 15. Cod. Gerunden, s. n. B. — 3 a, 1 1. Di-
vinis Aß. —3 a, 2 Pontus A.

46. De sanctissima Trinitate.

1 a. Firmissime Ib. Diligamus


fidem teneamus, eiusdem filium,
Trinitatis Nobis natum,
patrem diligamus, nobis propitium,
Qui nos tanto Qui in forma
amore dilexit, Dei cum fuisset,
Morti datos Atque form am
ad vitam erexit, servi accepisset,
Ut proprio Homo factus
nato non parceret, (est) patri oboediens
Sed pro nobis Et in cruce
hunc morti traderet. fixus ac moriens.

2 a. Diligamus 2 b. Nunc igitur


sanctura paraclitum, sanctam trinitatem
Patris summi Veneremur
natique spiritum, atque unitatem,
Cuius sumus Exoremus,
gratia renati, ut eins gratia
Unctione Valeamus
cuius et signati. perfrui gloria.

Sequent. ms. Campen, anni 1462. Cod. Darmstadien. 521. — 2a, 2


spiritum paraclitum.

47. De Corpore Christi.

1. In exitu miserae
vitaemundi
Est canendum
Alleluia,

2 a. In quo cenam familiae 2 b. Agnus fuit edulium,


Dedit lesuSj rex gloriae, Panis Christi mysterium,
Alleluia. Alleluia,
— 46 —
3 a. Nam ephylision panis 3 b. Calix datur testameuto,
Salutem dat christianis, Qui fit sanguis in momento,
Alleluia. Alleluia.

4 a. Cum manibus ferebatur, 4 b. Cinctus turba duodena


Is commendans esca datur, Fuit donum dans in cena,
Alleluia. Alleluia.

5 a. Botras panem byssi donat, 5 b. Per hoc corpus celaria


„Hoc est corpus meum" sonat, Dantur et caeli gloria,
Alleluia. Alleluia.

6 a. Tegumento specierum 6 b. Miraculo cedit iura


Dedit nobis corpus verum, Ibi virtute natura,
Alleluia. Alleluia.

7 a. Hoc ferculo focillatur 7 b. Timor, fides, dilectio


Nostra mens et roboratur, Sunt in hoc sacrificio,
Alleluia. Alleluia.

8 a. Et sanctae mentis puritas, 8 b. Digne sumat, qui gustabit,


Ut sie credatur veritas, Alioquin mortem dabit,
Alleluia. Alleluia.

9 a. Totum sumit is, qui credit, 9 b. Hie accidens non mutatur,


Qui non credit is non edit, Licet subiectum tegatur,
Alleluia. Alleluia.

10 a. Qui hoc credit, meritum 10. Nobis donet lux superna,


Habet, non interitum, Ut mereamur aeterna,
Alleluia. Alleluia.

Sequent. ms. Sedunen. saec. 18. add. saec. ^^/u. Cod. Capit. Sedunen.

Sequent. ms. Sedunen. saec. 14 et 15. Cod. Capit. Sedunen. s. n.
s.
B.
n. A.

Sequent. ms. Sedunen. saec. ^^/i6. Cod. Capit. Sedunen. s. n. C. —
4a, 2 commendens A. —
Melodie: Ostersequenz „In exitu Israel".

48. De Corpore Christi.

1 a. Vox iucunda cum favore Ib. Quem in sacra mensa cenae


Nostrae mentis sit in ore lesus turbae duodenae
De pane dominico, Dedit ab initio.

2 a. Panis iste spiritalis 2 b. Vere vivus et vitalis,


Panis est angelicus, Gaudeat famelicus
Panis est hominum, Sumens donarium.
— 47 —
3 a. lesu dulcissime, 3 b. Verum o nectarium,
Panis suavissime, Malum contra varium
Fidelium refectio, Sis nostra protectio.

4 a. Munda cordis oculum, 4 b. Reformator animarum,


Salva cunctum populum lesu Christe, nos tuarum
Per salutis poculum. Fac convivas epularum
5 a. In caelesti curia, 5 b. lesu bone, panis vere,
UM non penuria Fac nos ipsum te videre
Manet vel corruptio. In caeli palatio.

Miss. ms. Raitenbuchen. saec. 15. Clm. Monacen. 12204. —


2b, 3
Digne sumens. — Die Entlehnungen von 1 b und 5 b sind augenfällig.

49. In Die Corporis Christi.

1 a. In honore lesu Christi Ib. lesu bone, quos novisti


Laus praeclara detur isti Tuos, cruce redemisti
Festo cum laetitia. Hostis a malitia.

2 a. Prima causa, Dens, rerum, 2 b. Non localis regnans tantus,


Verbum patris semper verum, Angelorum chorus „Sanctus"
Totus in potentia, Exaudit frequentia.

3 a. Luce clarus vult aequari 3 b. Formam factus ad divinam


Summo casu, condemnari Homo sentit et ruinam
Meretur complicibus. Vetitis radicibus.

4 a. Ecce, virtus deitatis 4 b. Rosa florum impraegnatur,


Ardet, ecce, caritatis; Verbum patris incarnatur,
Mirando commercio Resurgit plasmatio.

5 a. Corpus Christi panis vivus, 5 b. Cibus datus peccatori


Sanguis eins fons et rivus, Se maritat, dum sapori
Salutis progressio; Dolor et confessio.

6 a. Post emendam gratulatur, 6 b. Potu crucis sanguinatur,


Mentis menda cancellatur, Totus intra dulcoratur,
Inardescit Spiritus ;
Exsultat divinitus.

7 a. Felix homo, praeparare 7 b. Quo salvaris dira morte,


Deum semper collaudare Revocatus dura sorte
Pro tali convivio, Crucis in patibulo.

8 a. Est origo tua lutum, 8 b. Corde trito Deum cole,


Finis et foetoris sputum, Corpus Christi digne mole,
Haec sint in memoria ;
Ne priveris gloria.

9 a. Epulemur compotantes, 9 b. In secundo quod adventu


Ipsi nos diiudicantes, Damnandorum pro conventu
Ne fiat iudicium. Exit ad supplicium.
48 —
10 a. Animarum esus vere, 10 b. Virgo mater hoc precetur,
Fac nos tibi commanere Ne sanctorum denegetur
Caeli reclusorio. Nobis adiutorio.

Grad. ms. Coloniense saec. 15. Cod. Colonien. i. P. s. n. Auf dem —


Lederdeckel des neuen Einbandest „loannes Arnoldus ab Houven, Abbas.
Anno 1751."

50. De Corpore Christi.

1 a. Sacramentum 1 b. Ad augmentum
Hodie colitur, Gratiae sumitur,
Nutrimentum, Firmamentum
Quo mens reficitur, Virtutis creditur,
AUeluia. Alleluia.

2 a. Cibus iste 2 b. His donis te


Carnis et sanguinis Sapit cor hominis,
Tui, Christe, In quo triste
Föns est dulcedinis, Nil est vel criminis,
Alleluia. Alleluia.

3 a. Totum sumit 3 b. Non praesumit


Sub una specie Cum superficie,
Nee consumit Dum assumit
Auctorem gloriae, Hunc scindi varie,
Alleluia. Alleluia.

4 a. Esca talis, 4 b. Quae vel qualis


Quae nunquam deficit, Sit, loqui deficit,
Nocet malis, Supernalis
Sed bonis proficit, Virtus hanc efficit,

Alleluia. Alleluia.

5 a. Hunc gustemus 5 b. Adoremus


Praeclarum calicem Christum pontificera,
Et laudemus Ut regnemus
Deum opificem, In caelis invicem,
Alleluia. Alleluia.

Miss. Ruthenense imp. Lugduni s. a. [1540] A. — Miss Parisien. imp.


Parisiis 1585 B. — 8a, 2 Sub bina A.

51. In Festo Corporis Christi.

Ro Ave, verum corpus, natura


De Maria virgine.
1 a. Stella duce demonstratum 1 b. lusto seni praesentatum
ßegibus in Stramine; Laeto consolamine.
- 49 -
2 a. Omni laude praedicatum 2 b. luxta legem conversatum
Veritatis famine, Et caelesti lumine.
3 a. Verbo vitae transformatum 3 b. Hie in cibum nobis datum
In caelesti ruraine, Gratiae pinguedine.

4 a. Fidelibus sociatum 4 b. Dure passum, immolatuni


Caritatis ordine, In cruce pro homine.

5 a. Truci manu perforatum 5 b. Et post mortem tumulatuui


lusto fluens sanguine Planctus magnitudine.

6ä. Die Paschae suscitatum 6 b. Nube darum sublevatum .

Cum sanetorum agmine, De mundi vertigine.


7 a. In cunctorum situatum 7 b. Ergo mitte tuum flatum
Aeterno regimine. De paterno numine,

8. Esto nobis praegustatum,


Salus in discrimine,

9 a. dulcis, 9 b. Clemens,

iOa. pie, 10 b. felix,

IIa. summe, IIb. pater,

12 a. digne, 12 b. fili

13. Virginis Mariae.

Miss. ms. Avenionen. saec. ^*/i5. Cod. Matriten. Ff 2. — 5 a, 1 Cruci.

52. De Corpore Christi.

1. Ave, corpus Jesu Christi,


In ara crucis te obtulisti
Ob salvandum hominem.
2 a. Salve, sanguis lesu Christi, 2 b. Tu es sanguis pretiosus,
Qui de latere emanasti Per quem victus est dolosus
In redemptionem. Serpens, fallens hominem.
3 a. Ave, lesu Christi sanguis, 3 b. Tu es sanguis pretiosus,
Per te victus vetus anguis Per quem victus est dolosus
In infernum cadens stagnis, Serpens, nequam, tarn virosus,
Lapsum reddit hominem. Perdens fortitudinem.
4 a. Rex caelorum, tuum sinis 4 b. Tua membra flagellantur,
Caput coronari spinis, Manus, pedes perforantur,
Et Corona dira nimis Omnes artus cruciantur,
Te ferentem comprimit. Mucro latus aperit.
5 a. Aqua sanguis hinc emanat,
, 5 b. Cuius caro iustos pavit,
Sauciatos vere sanat, Sacer sanguis sordes lavit
Tuas laudes plebs explanat Et redemit, quos creavit
Neumatis charismate. In sacro baptismate.
Blume, Seqaentiae Ineditae. IV. 4
-^ 50 —
Miss. ms. Lincolnien. saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414. Str. 3 a —
u. 3 b sind Erweiterungen von 2 a und 2 b. Ob dieselben schon ursprüng-
lich der Sequenz eigen waren, oder ob Str. 2 a und 2 b spätere Einschiebsel
sind, bleibt zweifelhaft.

53. De Corpore Christi.

1 a. Corpus nostri salvatoris Ib. Panis vivus qui de caelis


Et aeterni redemptoris Missus ore Gabrielis
Celebret ecclesia, Cum magna laetitia.

2 a. Hie est panis gloriosus, 2 b. Hie est panis, qui deseendit


Summis summe gratiosus, Et post mortem caelos seandit
Mira dans solaraina ;
Cum summa militia.

3 a. Panis cenae praesentatus 3 b. Panis felix, triumphalis,


Fuit nobis et donatus Titulus caelestialis,
Manu sapientiae. Rex miserieordiae.

4 a. Panis animas defendens 4 b. Panis eibus angelorum,


Nostras semper et protegens Toti cenae beatorum
Ab hoste superbiae. Dat regina gloriae.

5 a. Panis obvians ruinae 5 b. Panis, qui sanat languores


Terris plebis peregrinae Et aufert nostros dolores
Adversando daerooni. Huius mundi miseri.
Ga. Panis, qui ducit ad portum 6 b. Panis, qui dat paradisum
Et praeparat nobis hortum Et ostendit Deum vivum
Optimum delicii. Superni palatii.

Miss. ms. Valentin, saec. 15. Cod. Capit. Valentin, s. n. A. Miss. —


ms. Valentin, saec. 15. Cod. Capit. Valentin, s. n. B. Miss. ms. Valentin, —
saec. 15. Cod. Capit. Valentin, s. n. C. —
6 b, 2 1. Deum (oder Dei) visum?
Der Reim ist freilich auch sonst nicht immer rein.

54. De Corpore Christi.

1 a. Gaudentes eantemus Ib. Cum tubis Organa,


Hodie voee clara, Fidelis chorus, para.

2 a. Res admiranda 2 b. Nam corpus Christi


Nobis proponitur, Panis effieitur.

3 a. Vinum mutatur in Christi 3 b. Hie a peccatis omnibus


Verum sanguinem, Lavit hominem.
4 a. Facta sunt praedieta 4 b. Sed ex voluntate
Non natura, Dei pura.
5. Gratulari in altari
Non cessemus, sed eantemus
AUeluia.

Prosar. ras. Gulielmi Lovel anni 1572. Cod. Ambianen. 132. A.


Miss. Parisien. imp. Parisiis 1585. B. — 2 a, 1 Res miranda B.
- 51 —
55. De Corpore Christi.

1 a. Messia vere, Christe, Ib. Qui de caeio descendisti


Plenus Dei gratia, Donans nobis gaudia.
2 a. Caro tua, quam tulisti 2 b. Hie sacratur, qua damnatur
De virgine veraciter, Serpens efficaciter.
3 a. Hoc est corpus, quod Maria 3 b. Quod portavit virgo pia
Concepit de flamine, Divino spiramine.
4 a. Haec est caro clavis fixa 4b. Quae surrexit crucifixa
Crucis in patibulo, Vitam reddens saeculo.
5 a. Hunc Mariae filium 5 b. Regi regum omnium
Laudemus magnificum, Cantemus plausificum,
6. Qui nostrorum scelerum
Nobis det remedium.
Miss. ms. Lincolnien. saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414. — 2 a, 1

Caro tili. — 6, 2 Nobis donet. —


Melodie wahrscheinlich: Sospitati dedit
aegros. Vgl. die folgende Nummer.

56. De Corpore Christi.

1 a. Voci vita Ib. Dum sacratur,


Sit unita Quod damnatur
Legis amicitia, Peccati malitia,
2 a. Caro panis, sanguis vinura 2 b. Quod delevit serpentinuni
Dum fiunt veraciter, Virus efficaciter.
3 a. Hoc est corpus Christi verum 3 b. Quod contrivit hostem ferum
Natum matre virgine, Salvato sie homine.
4 a. Hoc in cruce 4 b. Hoc surrexit
Sexta luce Et evexit
Passum vicit infera; Carnem super aethera.
5 a. Hie est cibus, hie est potus 5b. Unde Chorus hie devotus
Dans manna vivificum. Concinat plausificum
6. AUeluia.
Sequent. ms. S. Georgii Villiugen. saec. 15. Cod.. (^arolsruhan. Geo. 8.
A. —Grad. Sarisberien. saec. 15. Cod. Londin. Harl. 3965. B. Cantion. —
Gallic. saec. 13. Cod. Guelfenb. 677 (Helm. 628) C. la, 1 Voce C. — —
3 b, 1 Hoc prostravit C. —
3 b, 2 Salvato sub C. —
4 a, 1 Hoc mucrone A. —
4b, 2 super sidera C. —
5 a, 1 Hie est botrus hie C. 5a, 2 mirificum —
B. —5 b, 2 pacificum B. —
6. Hosanna in excelsis AC. In C ist Vor- —
stehendes als Tropus zum Sanctus benützt, und es geht voraus das Sanctus
bis zu den Worten „in nomine Domini" dementsprechend ist dann der Schlufs
;

„Hosanna in excelsis". ^- B bietet die Melodie: Sospitati dedit aegros.

57. Vita Domini.

1 a. Puer nobis nascitur, Ib. In praesaepe ponitur


Filius conceditur, Pannisque involvitur,
Gaudeamus hodie. Vagit rex potentiae.
4*
— 52 —
2 a. Stella lacob oritur, 2 b. Lux nube progreditur,
Sol de luna nascitur, Spina flos producitur
Res fulgent eximiae. Dulcoris et gratiae.

3 a. A rivo fons trahitur, 3 b. Sicut nobis canitur,


Quo cunctis protenditur Rubus igne cingitur
Viva vena veniae. Sed expers angustiae.

4 a. In scriptura legitur: 4 b. Castellum non laeditur,


Ros in vellus funditur Quod lesus ingreditur,
Nil passum molestiae. Gigas excellentiae.

5 a. Neque porta panditur, 5 b. Puer circumciditur,


Qua Christus egreditur, Parvo lacte pascitur
Verus sol iastitiae. Panis subsistentiae.

6 a. Tribus magis quaeritur, 6 b. Senis ulnis geritur


Pauperculus colitur Et legali subditur
Donis condecentiae. Homo novus hostiae.

7 a. lordane abluitur, 7 b. 0, pastor percutitur,


Temptatur, adfligitur Novellae dispergitur
leiunans esurie. Grex totus ecclesiae.

8 a. 0, teraplum dissolvitur, 8 b. Passus crucifigitur,


Traditus illuditur Hora nona moritur,
Agnus innocentiae. Flete, Sion filiae.

9 a. Infernus infringitur, 9 b. Morte mors destruitur,


Populus eripitur Fidelibus redditur
De lacu miseriae. Summae vita patriae.

10 a. Sepultus custoditur, 10 b. Qua Salus tribuitur,


Victor non invenitur Captivus redimitur,
Surgens tertia die, Haec dies laetitiae.

IIa. Mariae ostenditur, IIb. Ad caelos assumitur,


Qui fratribus vehitur Paracletus mittitur,
Gaudium victoriae. Dantur linguae variae.

12 a. Quod veniet, creditur, 12 b. Sed iustus salvabitur


Et tunc condemnabitur, Atque coronabitur
Qui vixerit impie; In aeterna requie,

13. Ubi Dens laudabitur,


Amabitur, videbitur
Revelata facie.

Oration. et Sequentiar. ras. Campense anni 1462. Cod. Darmstadien.


521. — 2 b, 2 De spina. — Die Überschrift „In Nativitate Domini" pafst
weniger zum Inhalt
— 53 —
58. In Dedicatione Ecclesiae.

1. Christe, dominator
caelestis
et possessor aulae,

2 a. Servorum suscipe 2 b. Devota tuorum


supplicum carmina,

3 a. Quae tuae laudi 3 b. Te legiones


ascribunt superae
collaudant excelso praeconio
voce, sensibus. tibi debito.

4. Unanimis ecclesia 7. Tunc festa nostra prosperant,


nostrae domus dignatio
habitatrix, inclinatur
reddit laudes alma tua
et munia. si ad ea.

5. Tuo honori rutilat 8. Civitatis lerusalem


haec aula compta lumine pro huius festi gloria

6. Cursu diei huius volubili^ 9. Mereamur concives fieri

quam velis adventu templum et Domini;


benigno largiatur
visitare tua gratia. omnipotens, castitatis

10. habitator.

Trop. ms. Sedunense saec. 10. Cod. Londinen. Add. 19768. A. Trop. —
ms. Augiense saec. 10. Cod. Bam bergen. Ed V 9. B. 6, 1 huius diei A. — —
6, 4 tuae gratiae A. —
7, 1 Nunc festa B. —
Melodie: Duo tres. Diese
Melodie ist sehr unregelmälsig gebaut ; parallel sind 4 mit 7, 5 mit 8, 6 mit 9.
Vgl. Schubiger Nr. 13.

59. In Dedicatione Ecclesiae.

1. Benedic, Domine,
domum istam,
quae aedificata est
nomini tuo.

2 a. Respice de caelo 2 b. In ea omnis,


et vide et visita qui petit, accipiet
domum istam, ianuaque pulsanti
Domine. pateat.
— 54 —
3 a. Haec est lemsalem 3 b. Ipsa namque
sancta tua, est electa
Domine, civitas.

4 a. Gloriosa sunt de te 4 b. Per ipsius ianuam


enim dicta, ecclesiae
civitas Dei, pervenire possimus
quae sanctificata est ad paradisi gaudia
per tuam sanctam dexteram. simul omnes.

Grad. ras. Eavennatense saec. 11. Cod. Capit. Patavini A. 47. —


4a, 1
est de te. — Die Neumen lassen erkennen, dafs der Parallelismus der Sequenz
ein sehr unvollkommener ist.

60. In Dedicatione Ecclesiae.

1 a. Congaudentes iubilemus 1 b. Deponamus vetus onus,


Harraoniae novum genus Dulcisque resultet sonus
Concordi melodia; Ex nostra concordia.

2 a. Templam Christi veneremur, 2 b. Nam in petra iam fundatum


Ne ab eins defrauderaur Permanebit roboratum
Fidei victoria-, Per immensa saecula.

3 a. Non venti simulatonim, 3 b. Praevalebunt destrnere


Non aquae haereticorum, Neque portas removere.
Neque suorum fautorum Quia vivit Christus vere,
Infarais audacia Qui fundavit talia.

4 a. Christus petra nuncupatur, 4 b. Pater vero demonstratur


Quae in scandalum paratur Gloriamque praemiatur
Ei offendentibus ; Sibi adhaerentibus.

5 a. Ergo depreceraur Christum. 5 b. Ut in sponso suo iuncta


Ut locum conservet istnm Noxia repellat cuncta
Matris nostrae ecclesiae, Conservetque assidue.

6 a. Sicut ex Adae fit costa 6 b. A quo cuncta sacramenta


Eva, sie ecclesia nostra Sua sumunt fundamenta
Fit ex Christi latere, Dantque locum veniae.

7 a. lesu bone, pastor vere, 7 b. Ut post vitam corporalem


Templum istud tu tuere, Mereamur spiritalem,
Nobis quoque miserere Consequamur aeternalem
Nostra delens crimina, In caelesti patria.

Miss. ms. Caesaraugustan. saec. 15. Cod. Reg. Matriten. VII F 3. A. —


Miss. Caesaraugustan. imp. Caesaraugustae 1485 B. Miss. Caesaraugustan. —
imp. Caesaraugustae 1498 C. —
Brev. Caesaraugustan. imp. Venetis 1496
D. — 1 b, 3 Et. nostra A. —
4a, 2 in fehlt ABCD: 1. vielleicht escandalum,
wie dieses Vorschlags - e in den mozarabischen Hymnen uns oft begegnete. —
5 b, 1 Ut Sit sponso AB. —
7 b, 3 consequamurque AB.
— 55 —
61. In Dedicatione Ecclesiae

apostolorura Simonis et ludae.


1. Regem regum,
2 a. Sion dominatorem 2 b. Caelestis Jerusalem
atque manu possessorem,
fortem David, Salomonem,
3 a. Virgo perennis, 3 b. Huius in aula
casta parens dedicata
et fecunda caste nupta
laudat ecclesia, suo pacifico.

4 a. Haec regis 4 b. Fit templum


ducta lecto per prudentes
de, deserto architectos
Idumaeae vivi Dei,

5 a. Ipsa praesentia 5 b. Quorum collegio


deitatis sanctissimo
quos replet scientia. Simonis atque ludae

6 a. Annuis gaudemus 6 b. Quis et haec honori


natalitiis, rutilat aula.

7 a. Hos tam laudabiles 7 b. Rerum effectores


procuratores, mirabilium,

8 a. Ipse Christus suis 8 b. Eois misertus


Herveldensibus misit finibus.

9 a. Eia, congeminatis 9 b. Hac domo trinitatis,


laetabundi cantilenis
resonemus gaudiis harmoniae dulcibus
10. Omnium sanctificatori Domino.

Grad, ms, Hei'velden. saec. 12. Cod. Casselan. Ms. theol. Fol. 55. —
8 b, 1 miseratus.

62. Die Dominica.

la. Gaude, plebs fidelium, Ib. Hac in die iubila,


Die, qua rex omnium Qua mundana nubila
Mundum inchoavit; Idem effugavit.
2 a. Haec est dies triumphalis, 2 b. Haec est dies specialis
Mundo grata perdito, Tanto nitens radio,
Dans solamen nostris malis Quod peccati fit finalis
Hoste iugo subdito. Mali malo irrito,

3 a. Cum surrexit homo Dens, 3 b. In hac die caelitus


Quo salvatur homo reus Missus est paraclitus
Et tendit ad gloriam. Dans linguarum gratiam.
— 56 —
4 a. Hac in die iucundemur 4 b. Haec est dies decorata
Hanc et plene veneremur Et honore sublimata
Novi ritu cantici; Nominis dominici.
5 a. Dens, diem hanc qui feeit 5 b. Tali die qui surrexit,
Et diebus hanc praefecit, Sanctum flamen mundo vexit,
Nos in bono roboret; Nos a malo liberet.
Grad. ms. Patavinum saec. 15. Cod. Capit. Patavin. A 29. ^
— 5 b, 1 Ut
tali. — 5 b, 2 Et sanctum.

63. Die Dominica.

1 a. A sublimi Ib. Casu digni,


Statu primi Quia ligni
Patentes exciderant, Fructum non exceperant.
2 a. Circumventi 2 b. Spe delusi
Virulenti Sunt conclusi
Serpentis astutia, Sub mortis sententia.

3 a. Pro reatu 3 b. Obligati


Cruciatu Sub peccati
Fatigautur miseri; Lege gemunt posteri.

4 a. Ex radice vitiata, 4 b. Plangit Eva sub ruina,


Praedamnata necdum nata, Plangit Adam, nee divina
Procedit posteritas; Dormitat severitas.
5 a. Fallax fera, 5 b. Caecos caedit,
Viru plena, Laesos laedit,
Gaudet planctu, Compos voti,
Gaudet poena, Quod sie toti
Poenae poenas ingerit, Massae praenocuerit.
6 a. Se pro Deo rogat coli 6 b. Quod debetur Deo soli,

Tyranni superbia; Praesumit malitia.


7 a. Draco vetus libertatis 7 b. Nee supernae pietatis
Intercludit aditum Attendit propositum.-
8 a. Nobis ergo desperatis 8 b. Pugnaturus cum gigante
A consessu maiestatis Nos ad pugnam provocante
Pater misit unicum; Processit in publicum.
9 a. Summi patris filius, 9 b. Ut superbum conterat,
Nostrae cladis conscius, Carni se confoederat;
Dum superbit irapius Sic captivos liberat,
Et pauper incenditur, Sic ars arte luditur.

10 a. Pater, fili, consolator, 10 b. Solo nutu pietatis


Unus Deus, unus dator Fac nos simplae trinitatis
Multiformis gratiae, Post spem frui specie.

Oration. et Sequent. ms. Campense anni 1462. Cod. Darmstadien


521. —
la, 2 Casu primi. —
5a, 1 Fala ferax.
57 —
64. Pro Defunctis.

1 a. Homo, natus in hoc mundo, 1 b. Ut flos exis, sectus ares,


Parum vivis in profundo Primum fulges, post nonpares,
Veteris miseriae. Debilis materiae.

2 a. Vile semen in ingressu, 2 b. Quid superbis, terra, cinis?


Vas immundum in progressu, Sordes, ecce, plagis trinis,
Vermis cibus in egressu. Recordare semper finis.

3 a. Ergo comple iussa Dei 3 b. Hie quod seris, illic metes,


Sic post mortem innctus ei Dum tribunal Christi petes
Caelo vives permansurus. De talento responsurus.

4 a. lesu, sator et creator, 4 b. Ipsis lucem sempiternam


Finis rerum, lumen verum, Confer Clemens et aeternam
Vita defunctorum, Requiem laborum.

Grad. ms. Farmen, amai 1520. Cod. (^athedral. Farmen, s. n. A. Miss. —


Roman irap. Venetiis (ap. Hieron. Scotum) s. a. B. 2a, 1 semen es—
ingressu A. —
2b, 2 Sordes plagis ecce A. —
3 a, 2 mortem vivet ei A. In —
B nach dem „Dies irae" mit der Bemerkung „Alia sequentia mortuorum."

65. Pro Defunctis.

1 a. Veni, iudex gentium, 1 b. Tolle, quod peccavimus,


Veni, rex fidelium Et dona, quod sitimus,
Concede, quod petimus; Lucis tuae radium.

2 a. Flentibus solacium, 2 b. Redemptis caelestia


Sol radians cordium, Animabus gaudia,
Polorum des bravia, Uncte sacro flamine,

3 a. In sanctorum agmine, 3 b. dies pietatis,


In perenni requie tremor deitatis,
Tremendae trinitatis. Est tuum iudicium

4 a. Mali poena, praemium 4 b. Amara dies illa,


Boni, non est dubium, Tunc orbis in favilla
In aeterna gloria. Dies calamitatum.

5 a. Animae fidelium, 5 b. Caelestium precibus,


Redemptor rex omnium, Christianis vocibus
Fruantur caelestibus, Requiescant in pace.

Grad. ms. S. Nicolai Friburgen. saec. 15. Cod. Friburgen. s. n. 2 a, 2 —


radiens. —4a, 1 poenam. —4b, 3 calamitatis. —
Die Schlufszeiie jeder
Halbstrophe reimt mit den Anfangszeilen der jedesmal folgenden freilich ist ;

der Reim nicht immer rein (z. B. 3a, 1 u. 2; 4a, 3 u. 4b, 1); danach ist
die Textänderung in 4b, 3 zu beurteilen. —
Melodie: Veni s an cte Spiritus.
— 58 —
66. Missa contra Paganos.

1 a. Princeps pads optime, 1 b. Pugil invictissime,


Vera quies animae, lesu clementissime,
Nostra pax et gloria, Audi nos aure pia.

2 a. Modernis temporibus 2 b. Quare totis nisibus


Nos in istis finibus Ad te clamat precibus
Bella premunt nimium ;
Hoc praesens collegium.

3 a. Da pacem propitius, 3 b. Victor potens, alius


Hostes pelle longius, Non est pugnans melius,
Purga nos a crimine; Quam tu solus, Domine.
4 a. Mnndus pacem tribuit, 4 b. Sed pacem, quae placuit
Quae nocet et nocuit; Sanctis, quibus profuit ;

Nos illam non quaerimus, Sic salvi nos erimus.

5 a. Pax aeterna, Caritas, 5 b. His oris sit unitas


Deus, summa bonitas, Ac nobis securitas
Gregem eripe tuum. Nunc et in perpetuum.
Miss. ms. Celliten. Gandaven. saec. 15, Cod. Londin. Egert. 2602. A. —
Grad. ms. S. Bavonis saec. 15. Cod. Gandaven. 14. B. —
Miss. Tornacen.
imp. Parisiis 1498. C. —
4a, 2 nocet non nocuit A. —
Melodie offenbar:
Veni sancte Spiritus.
II.

DE BEATA.
67. In Conceptione BMV.

1 a. Astra caeli resplendeant, Ib. Quae Christi fert navigium,


Nunc sol et luna clarjant, Quae caeli dat vestigium,
Stella maris oritur, Per quod ad portum itur.
2 a. Reges, gentes ambulabunt, 2 b. Per quem lumen de lumine,
Omnes fideles navigabunt Numen venit de numine,
Spliendore huius ortus, Hie est salutis portus.
3 a. En, alma mater veniet, 3 b. Quaeillustrat omnem hominem,
Ex qua splendor eminet Senem atque iuvenem,
Ac lux patris aeterni, Ex gratia perenni.

4 a. Dat viam pacis gratiae 4 b. Ubi Vera laetitia,


Et statum verae patriae Nee aliqua tristitia
Nee non regni caelestis, Deinceps erit maestis.

5 a. Virgo, vitis vinarium 5 b. Per quod potus datur vitae,


Panisque promptuarium Per quod manna venit rite
Et adipis fruraentum, Et vivax alimentum.
6 a. In nos sere castos mores 6 b. Et amore castitatis
Et fervores ac calores Et fervore caritatis
Nostrae carnis remove Tuo nato confove.
7 a. In hoc novo tuo festo, 7 b. In extremis ne damnemur,
Virgo, nobis nunc adesto Sed in caelis collocemur
Et in mortis turbine, Gratioso semine.
8 a. veri solis aurora, 8 b. Tuere nos et libera,
Veni, veni sine mora, Tunc, virgo salutifera,
Cum mori est necesse. Noli nobis deesse.
ms. Praedicatorum saec. 13.
Miss. Cod. Bambergen. Ed. VI 5. add
saec. **/i5. A. —
Missale Wirceburgense imp. 14** [Herbipoli 1495?] B. —
In Str. 8 a und b ist Nummerus und Reim nicht rein wie in den anderen
Strophen; dieselben sind vielleicht eingeschoben. 4b, 3 maestus A. — —
8a, 2 das zweite veni fehlt AB.

68. In Conceptione BMV.


1 a. Alma lesse Ib. Et in esse
Stirps virescit rorida, Virgo prodit florida,
2 a. Vitae fructum paritura; 2 b. Cuius castitatis velo
Anna prole cum tam pura Sol aeternus se de caelo
Fecundari cernitur, Reclinans instruitur.
62

3 a. Huius natae per conflictum 3 b. Cuius cuput ipsa trivit


Ruit Evae vae inflictum Et calcaneum munivit
Serpentis invidia, Ab eins insidia.

4 a. Area novae legis, Anna, 4 b. Prudens abra castae ludith,


Claudis urnam caeli manna Holofernem quae deludit,
Continentem verius, Assistis sincerius.

5 a. Cum verbigeram superni 5 b. Atque gignis, generosam


Patris uteri materni Profers velut spina rosam,
Concipis opaculo Mundam a piaculo.

6 a. laetare, felix spina, 6b. Gaude, gaude, rosa praegnans,


Caeli mundique regina Cuius lacte caelo regnans
Cuius alvo nascitur, Hie in terris pascitur.

7 a. Gaude, Clemens, gaude, pia, 7 b. Eia, parens, eia, nata,


Gaude, dulcis o Maria, Eia, sponsa Christi grata,
Tanto digna filio; Duc nos ab exsilio

8. Ad caeli laeta
Secreta.

Grad. ms. S. Viucentii Wratislavien. anni 1819. Cod. Wratislavieii. I


F 885. A. — Miss. ms. S. Vincentii Wratislavien. anni 1407. Cod. Wratis-
lavien. I F 841. B. — 2 a, 1 Ut te fructum B. —
3 a, 1 Cuius A. 4 b, 1 —
casta AB. — 4 b, 2 quem B. — 5 b, 2 Profert B. —
6 a, 1 E laetare B.

69. In Conceptione ßMV.


1 a. Landes promat nisu toto 1 b. Sancta templi velum tegit,
Plebs fidelis voce, voto, Dei mons sub nube degit,
Corde, mentis iubilo; Sol latet sub nubilo.

2 a. Annae ventris arca celat 2 b. Donat virgam radix lesse.


Feminam, quae carne velat Virga fervet fruetu messe
Virum viri nescia; Redundante gratia.

3 a. Haee maxillae fons Samsonis, ob. Templum veri Salomoms,


Favus fluens miris donis Aula summis plena donis
Copia charismatum, Et domus aromatum.

4 a. Helizaei parva cella, 4 b. Radium sie profert Stella,


Ante, post clausa, procella. Illibata fit puella.
Per quam unctus graditur, Ex qua Deus nascitur.

5 a. Fabricatur mensa rite. 5 b. Cibus eibum dat Heliae,


In qua sistit panis vitae Datur vas in potum viae
Cor firmans humilium, Tollens mortis taedium.

6 a. Patet arcus pietatis 6 b. Pharetra divinitatis,


Sternens hostem feritatis Donans partem cum beatis
In sagitta tilio, In loseph peculio.
63 -
7 a. Saccus scyphum sacrum reddat, 7 b. Ex oliva liquor tendat,
Ex quo potum vitae prendat lugis ignis nos accendat
Vere Deum diligens, Lucens, docens, dirigens.

8 a. Virgo mater, mater Dei, 8 b. Nos in anno iubilaei


Per te fiunt salvi rei, Sempiternae lux diei
lustis datur gratia; Perlustret in gloria.

Sequent. ms. cum Commento saec. 15. Cod. Wratislavien. IV Q 81. —


4 b, 1 profert virgo Stella. —
5 b, 1 Lies corvus cibum? 8 b, 3 Perlustrat. —

70. In Coneeptione BMV.

1 a. lubilemus iucundanter 1 b. Qui hoc festum celebrari


Laeta mente incessanter Ac decenter honorari
Adorarites Dominum, In salutem hominum

2 a. Praeelegit et dotavit, 2 b. Hoc prophetae propalabant,


In quo matrem expiavit Patriarchae enodabant
Ab omni piaculo. Codicum oraculo,

3 a. Quae per vates nuntiata 3 b. Cum tis infecundus pater


In te sunt ratificata, Et grandaeva tua mater
Maria, divinitus. Per angelum caelitus
4 a. Sunt effecti adlocuti, 4 b. Nutu Dei quique parens
De concepto fetu tuti Constitutus Deo parens
Divino spiramine, Laetus a solamine.

5 a. Area Dei Noetiva 5 b. Pulchra'^ Sara nobis ridens,


Et columba cum oliva, Sibi risum dari videns
Vera pacis nuntia, Isaac ex gratia.

6 a. Hesther uxor tu Asueri, 6 b. Audi, pia, ne gravemur


Per quem Aman contorqueri Et in aevum cruciemur
Meruit suspendio, Gehennae succendio.
7 a. Ab antiquis praeconisata, 7 b. Eia, David Sunamitis,
Per aenigma praesignata Föns signatus, vera vitis,

Es, lesse virgula. lesu Christi vehicula.

8 a. amica pulchra tota, 8 b. Sponsa prudens Salomonis,


Garens naevo atque nota, Vellus madens Gedeonis,
Speculum abs macula, Vernans ignis facula.

9 a. lesus Christus praeservavit, 9 b. In quo homo incarnari


Quod sibi praedestinavit, Et in mundum generari
Vas purum a vitio, Novit ab initio.

10 a. Hac in die, qua concepta 10 b. Sumrao bono fallerata


Dei materque adepta Et ab aevo propagata,
Ac undique circumsaepta Abs labe in mundum nata
Septemplici gratia, Est carens pellacia.
64 ~
IIa. Cum haec dies in diebus IIa. Hanc illuxit sol de caelo
Lucet prae stellis ut Phebus Et velavit divo velo
Miris signis atque rebus Confirmando sacro zelo,
Omnibus sanctissima. dies clarissima I

12 a. Q quam clara dies illa, 12 b. Dies nimis veneranda


In qua mater et ancilla Ac prae cuuctis illustrunda,
Nova pneumatis scintilla Digna laude commendanda,
Supplantavit noxia; Per quam redit gratia.
13 a. zelatrix, vegetare, 13 b. Hastam vibra, sterne funda.
Ne nos sinas vapulare, Peltam sume , sola munda,
Saevum hostem conculcare Ne pellacis Stygis unda
Te precamur, sustentare, Demergendo ad profunda
Ostendens solacia. Attrahat fallacia.

14 a. Maria pura, vera 14 b. Munda vitam, muta mores,


lesu Christi puerpera, Post pressuram et labores
Asta fortis in
statera, Huius laudatores
festi
Corda nostra fac sincera, Introducas ad honores
Perduc ad convivium. Supernorum civium.

Sequent. ms. Augustin. Nordhusen. anni 1512. Cod. Mus. Nordhusen.


s. n. —
3b, 1 Cunctis infecundis pater. — 6a, 2 Amon. — 6b, 3 Ge- •

henni. —
7a, 1 Lies praeconata? 7b, — 3 Eine Silbe Überschufs. —
10 b, 4 Ast carens. —
13b, 4 Dimergendo. — 14b, 4 Introduces. Melodie — :

Lau des crucis unter Wiederholung einiger Klauseln.

71. In Conceptione BMV.

1 a. Tota pulchra es, 1 b. Plena gratia


virgo sacrjita, fuit concepta,
Nunquam la\)e aliqua A patre mundissima
es maculata. est generata.

2 a. Quo anima inducitur 2 b. Et tali aspiramine


a praeservante, Spiritus sancti
Sic ei conceditur
a celebrante,

3 a. Angelis est purior. 3 b. Deo est propinquior,


recte Maria Omnibus pia,
Creaturis dignior Cunctisque sublimior
atque in patria alta in curia.

4 a. Detur ista die 4 b. Quae Christum portavit


populi devotio, pollens privilegio,
Detque ipsa die Quae concepit nunquam,
gloriam pro praemio, valuit in utero.

Brev. ms. Gerundense saec. i*/i5. Cod. Capit. Gerunden. 8. add. saec.
15. —
2a, 2 praeservanti. —
2a, 4 celebranti. 2b, 1 talia spiramine. — —
4 b, 3 Qui.
65 —
72. In Conceptione BMV.

1 a. Totus mundus hilarescat 1 b. Maria concepta fuit


Ex ingenti gaudio üivino consilio,
Et fidorum mens ardescat Ac potestas Örci ruit,
Virtutum incendio El fit mater filio

In Mariae laudibus. Pro nobis exsulibus.

2 a. Haec fuit sanctiticata 2 b. Nunquam tamen ex tunc laesit


Ex virtute supera, Ulla culpae gravitas
Mox cum fuit obligata Hanc, sed Deo semper haesit,
Intra matris viscera Et ipsius Caritas
Culpae carnis labilis. Vere fuit stabilis.

3 a. Ista est regina caeli, 3 b. Haec Holofernem mactavit


Per quam fluit gratia Ex virtutum culmine
Unicuique fideli Assuerumque placavit
Posito angustia, Sua pulchritudine
Dum hanc quaeritsedulo. Mortem cessans populö.

la. Ridet ex hac paradisus 4 b. Ergo ipsam deprecemur,


Et congaudent caelici, Ut Deus sanctificet
Maeret Belial divisus, Nos, qui ipsam reveremur,
Semet cernens eici Et sursum laetificet
A superna gloria. Adepta victoria.

1339, nach Fita, Monumentos antiguos de


Brev. ms. Gerundense anni
la Compostellana p. 130.
Iglesia Dies Brevier war in Gerona nicht zu
sehen; dasjenige, aus dem das Officium Sanctificationis abgeschrieben ist,
kann unmöglich dasjenige Fitas gewesen sein.

73. In Conceptione BMV.

1 a. Haec est dies, 1 b. In Domino


quam fecit Dominus, iam exaltabimus.

2 a. Exaltemus 2 b. lubilemus
in arca Domini Mariae nomini
lubilantes, Collaetantes.

3 a. Collaetemur 3 b. Crimen mundi


cum matre virgine, Maria expulit,
Quae parentum Lumen mundo
est munda crimine. Maria intulit.

4 a. Infert lumen 4 b. Lucis mater


virgo, quae content Eoi sideris
Serpentinum Iam fulgescit
Caput Luciferi. mentibus liberis.
Blume, Sequentiae Ineditae. IV.
66

5 a. Quae est ista, 5 b. Quot ardebit


quae mane oritur, dies fervoribus,
Quae tarn pulchra, Si tot mane
tarn fulgens cernitur fulget fulgoribusV
Nee simile Mundum suis
habere creditur? urit ardoribus,
Haec est Stella, Solem corde
quae noctem superat, gerit, temporibus
Haec aurora, Stellas, lunam
quae solem generat. premit sub pedibus.

6 a. Haec est arca 6 b. Signum pacis,


undas diluvii haec arcus aetheris,
Calcans, arca Haec est arca
metu naufragii antiqui foederis
Salvans et periculis. Et domus refugii.

7 a. Haec est scala, 7 b. Haec est clavis,


quae caelos evehit, quae caelos aperit,
Haec est porta, Haec est nubes,
quam nemo aperit, quae solem operit,
Sed est uni Haec est templum
patens pontifici. veri pacifici.

8 a. Ergo, virgo, 8 b. Virgo, victrix


inventrix gratiae, fraudis veneficae,
Virgo, raater Föns salutis,
misericordiae, virgo, deificae
Te clamantes Venam nobis
benigne respice. aperi veniae.

9 a. Qui conceptam 9 b. Vitae nobis


te macula
sine da propugnacula
Venerantur Christianae,
gaudentes in via, teque in patria
Cordis ad te Videamus,
mittunt suspiria. dulcis Maria.

Collect. Maurinum saec. 17. Cod. Parisin. 12 089. —


4 b, 1 Luces.
5 b, 6 uret. — 5 b, 8 geret. — 5 b, 10 premet. —
6 b, 2 hie

74. In Nativitate BMV.

1 a. Columbarum 1 b. Stella maris,


Tui sunt oculi, Mater egregia,
lubar darum Quae laetaris
Totius saeculi. In caeli regia.
— 67 —
2 a. Mater patris, 2 b. Angelorum
Pudoris speculum, Transscendens culmina,
Primae matris Exstas quorum
Delens piaculum, Sublimis domina.

3 a. Ergo ave, 3 b. Ave, inquam,


Salvatrix gentium virgo gravida,
Et suave Super montem
Robur languentium. Libani Candida.

4 a. Tu caelestis 4 b. Deum paris,


Vera testis Singularis
Exsistens mysterii Compos puerperii.

5 a. lamiam veni, balsamita, 5 b. Sonet tua vox suavis


Caell splendor, mundi vita, Veniamque donet pravis
Virginalis gloria, Post haec transitoria.

6 a. Conspectui redemptoris 6 b. dux sincerae,


Castitatis
Infer vota peccatoris, , Miserorum miserere
Mater illibata, Nosque aure pia
Decenter ornata Exaudi, Maria,
Monilibus aureis. Suffulta argenteis

7. Columnis.

Brev. ras. Oscense saec. 13. Cod. Scorialeii. P lEL 14. A. Antiph. —
ms. Oscense saec. 13. Cod. Capit Oscen. s. ii. ß. —
Brev. Burgense imp.
s. 1. et a. C. —
Brev. Valentinum imp. Neapoli 1489. D. —
Brev. Caesar-
augustanum imp. Venetiis 1496. E. —
Brev. Oscense et laccense imp. Caesar-
augustae 1505. F. —
Balinghem, Parnassus Marianus (Duaci 1624), p. 143. sq. G.
1 b, 3 Quae laris E. —
1 b 4 caeli curia F. —
2 b, 3 Exstans quoque
— —
,

E; Extra chorum G. 4 b, 1 Domini paris D. 5 a, 3 Virginalis castitas


G. - 5b, 1 vox tua G. —
6 b, 5 Suffulta columniis D. —
7 fehlt D.

75. In Nativitate BMV.

1 a. Vale, vellus Gedeonis 1 b. Stella maris mundo lucens,


Et celatum Salomonis Virgam lessestirpsproducens,
Auro fulgens ferculum, Novum dans spectaculum.

2 a. Stella terris inest una, 2 b. Stupet caelum decus terrae,


Cuius simul sol et luna Stupet terram sidus ferre,
Stupent pulchritudinem, Stupet versum ordinem.

3 a. Est naturae ius mutatum, 3 b. Qui splendorem specialem,


Est in terra sidus natum, Qui calorem dat vitalem
Quod solem parturiat, Et occasum nesciat.
6*
— 68 —
4 a. Admirantur universa, 4 b. Obstupescit et natura,
Quod e terra vice versa Quod creatur creatura,
Caelum lux irradiat, Quae creatum pariat.

5 a. Vale, nascens Stella maris, 5 b. Lux virtutis, via morum,


Quae dux esse comprobaris Quae nescisti viri thorum,
Et spes vitae singularis Tuo digne rex caelorum
Naufraganti saeculo; Prodit tabernaculo.

6 a. Qui per septiforme donum 6 b. In te candor castitatis,


Sibi fecit ex te thronum, In te fulgor caritatis,
Nulluni tale vel tarn bonum Thronus summae maiestatis
Sculpsit sapientia; Ex hac fit materia.

7 a. Absque manu regis visus 7 b. Tu decorem induisti,


Ex te lapis est excisus. Tu plus sole refulsisti,
Virgo, nostri causa risus, Cum, beata, nubem Christi
Flos convallis, paradisus, Tuae carnis concepisti
Arbor aromatica; Polymita tunica.

8 a. Mater, pacem da beuigna, 8 b. Porta patens regi soli,

Virgo, viro nos consigna. Per quem cadunt hostis doli,


Quem circumdas alvo digna, Tu nos offer tuae proli,
Ne nos hostis ars maligna Quo cum ipso summo poli
Fallat aut versutia; Perfruamur gloria.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. LTtraiectiD. Scriptt.
Eccl. 375. —
7 b, 3 nebulam Christi; d. h. die Menschheit Christi. —Wahr-
scheinlich Sequenz.

76. In Praesentatione BMV.

1 a. Congaudeat 1 b. Ex Abrahae
populus sodalis fontis seminalis
Ac sonora Et Davidis
mens sacerdotalis, praeservaus a malis
Praesentatur hodie Regia progenie
Triumphatrix gratiae. Nascitur melodiae.

2 b. Res miranda 2 b. Est haec nova.


mundo peroritur, qua caelum regitur,
Quod iuvenis Et ma China
tot gradus graditur, mundi protegitur,
Tamquam solis Cum in templo
radius pingitur Deo conectitur
Haec puella. Solis Stella.
69 —
3 a. lam annorum 3 b. Te figurant
dotata tertio patres eloquio,
Perorabat Cum praecinat
summo silentio, concipiet virgo
Virginalis Isaias,
tecta cilicio qui ab exordio
Comprobatur. Fatebatur.

4 a. Ab aurora 4 b. Virga arens


preces edocuit, per te effloruit,
A tertia In manibus
textrina vocavit, loseph cum fronduit,
Guius sero Castitatis
angelus refovit signatae praebuit
Probitatem. Veritatem.

5 a. Tunc profuit 5 b. Quae ovibus


nostrae parentelae contulit ovile
Baiulan do Protoplasti
factorem tutelae ;
conquassando vile

Ei laudes Scelus, inde


concinant cellulae sincerum monile
Incolarum, Prophetarum.

6 a. Hinc Mariae 6 b. praeclara


haec praesentatio vitae intentio
Nobis atque Et virtutum
caelica contio ampla praemotio,
Donet opem, Fac, ut plebi
ut iubilatio sordida actio
Reis detur. Denegetur.

Miss. Cabilonense irap. Lugduni 1500. 3 a, 6 texta. — 5 a, 6 cellulae —


(gegen den Reim) wohl Druckfehler. —
6b, 1 vice intentio. Melodie: —
Nativitas beatae virginis, wie aus dem Versmafs ersichtlich.

77. In Praesentatione BMV.

1 a. quam felix es^ Maria, 1 b. Orta de stirpe regali,


Mundi princeps, caeli dia Flore vernans virginali
Ac imperatrix omnium, Es facta Dei atrium.

2 a. Dum vi caelos inclinasti 2 b. Angelus praedixit patri


Et hunc in te adunasti, Nasciturum atque matri
Nobis fit auxilium. Pariturae filium.

3 a. Quem natum vocares lesum, 3 b. A quo quod sis praeservata,


Ut salvaret mundum laesum Caeli luce circumdata,
Per protoplasti Vitium, Certura est indicium.
70 —
4 a. Ex quo Deus mundum,
est ens 4 b. Et si sumpsit homo primus,
Purum hinc et non immun dum Cuius corpus erat limus,
Sumpsit carnis initium. Ciarum vitae principium,

5 a. Multo plus tu, mater Christi. 5 b. Nam de tua carne munda


Labe non subiacuisti, Nostrae vitae fluxit unda
Cuius es exterminium. Evae purgans flagitium.

6 a. Quando Deo factus homo 6 b. Hie, dum matrem te elegit,


Est in tua ventris domo Carnem tuam non subegit
Virtute saucti flaminis, Horrori turpitudinis.

7 a. Ut de tua carne pura 7 b. Cur purus non possit esse,


Carnis ferret nova iura Si poUutum sumpsit esse
Ex gutta puri sanguinis, Ex massa foedi seminis?

8 a. Sed si esset depuratus, 8 b. Cum pars sitcum massa tota


Foedus et post emundatus Idem ens, quamvis semota
Actu sacri flaminis, Causa sui originis.

9 a. Nunc te matrem veneremur 9 b. Hoc qui cupit plenum nosse,


Et praeclarum protestemur Sciat Deum cuncta posse
Conceptum tui germinis ;
Praetextu sui numinis.

lOa.Qui lapsum seit salvare,


si lOb.A quo, lesu, nos tuere
Multo plus hanc praeservare Et mundos fac te videre
Seit a lapsu eriminis; In sumpta carne virginis.

S. Elisabethae Wratislavien. saec. 15.


Miss. Cod. Mus. Silesiaci Fol. I
88 c. —
2b, 1 Angelum. —
2b, 2 Nascendam. — 2b, 3 Ac parituram. —
4 a, 2 hinc non est immundum. —
6 b, 1 Hinc.

78. In Praesentatione BMV

1 a. Angelorum mandatricem, 1 b. Mariam, matrem gratiae,


Summi Dei genetricem Quam ornat sol iustitiac
Extollamus laudibus, Omnigenis floribus.

2 a. qualis haec virguncula, 2 b. quanta caeli agmina


Quae triennis ad limina Ad Imius ministeria,
Tempil acceleravitl Dum Deo dedicavit I

3 a. Pectoris sui abditum 3 b. Manum mittens ad fortia


Squaloris in antidotum Hostem prostravit framea,
Vovens virginitatem, Tenens humilitatem.
- 71

4 a. Tu sole quod sis amicta, 4 b. Precamur Deum attrahe,


Vita probat benedicta, Quiquemquam non vultsine te,
Cunctis simul sanctior, Ipsi cunctis proprior.

5 a. Nulla salus est in domo, 5 b. Ergo rege vera lege


Si non tibi servit homo, Nos, a malis semper tege,
Medela peccatorum. Procuratrix bonorum.

Miss. ir.s. Nissense sacc. 15. Cod. Wratislavien. 1 Q 191. A. Miss, —


ms-.Henrichoviense saec. 15 Cod. Wratislavien. 1 Q 190. B. Miss. ms. —
Saganense saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 195. C. Miss. ms. S. Elisabethae —
Wratislavien. saec. 15. C-^d. Mus. Silesiaci Fol. I 83 c. D.
2a, 1 Equalis haec A. 2a, 3 accelerat B. — 3a, 1 Peccatoris sui —
C. —
4b, 2 Scheint dem Gedanken nach salvari zu fehlen. 5a, 3 preca- —
torum AB.

79. In Annuntiatione BMV.

1 a. Promereris summae laudis 1 b. Non, ut Gabrielem audis


Tu, quae Deum ventre claudis, Te clamantem, mox exaudis,
Cantus et praeconia. Tanti verbi dubia;

2 a. Immo caute quaesivisti : 2 b, Post responsum credidisti,


Quod est verbum, quod dixisti, Credens Deum genuisti,
Cum sim viri nescia? Ab eodem genita.

3 a. In te pater pietatis, 3 b. Tres personas trinitatis,


Nos ut mundet a peccatis, Unum ens divinitatis
Carnem vestit hominis-, Venter claudit virginis.

4 a. Per haec age, verbi mater 4 b. Ut a culpis expiatos,


Ut placetur nobis pater Sibi reconciliatos
Culpas laxans venia, Nos informet gratia.

Trop. ms. Dertusense saec. 13. Cod. Capit. Dertusen. s. n. A, Miss, —


ms. Minorum saec. 14. Cod. Vatican. 4743. B. Ib, 1 Nam ut Gabrielem —
B. — Ib, 2 Te cl tem A; Te salantem B.
. . . 3a und 3b umgestellt —
ß. — 4 a, 1 Per hoc B. —
4a, 3 levans venia B. 4b, 2 Tibi A. —

80. In Annuntiatione BMV.

1 a. Ab excelso maiestatis, 1 b. Nuntiator veritatis


De commnni trinitatis Nova ferens pietatis
Mittitur consilio Damnatis exsilio.

2 a. Intrat cellam et salutat, 2 b. Ave, gratia repleta,


Salutare cor immutat Vetustatis priscae meta,
Et turbat adloquio: Mundi renovatio !
- 72 —
3 a. Mens turbata virginalis 3 b. Maria, quid turbaris,
Cogitabat, esset qualis Si tarn alte salutaris
Ista salutatio. Et tarn alto uuntio?

4 a. Haec est salus principalis, 4 b. En, puella, quod quaesisti,


Nulla fuit unquam talis Apud Deum invenisti,
Missa salutatio, Solum crede nuntio,
Maria. Maria.

5 a. En, habebis virgo natum 5 b. Virgo pura, non sis dura,


Verbum patris incarnatum Crede Deo, mox futura
Ventris in palatio. Sunt ea, quae nuntio,
Maria. Maria.

6 a. Condescendo verbo Dei, 6 b. Eris virgo sine viro,


Quaero modum huius rei, Impraegnata modo miro
Virum enim nescio. Non corrupto lilio.

7 a. Ecce, rubus visionis, 7 b


Ecce, vellus Gedeonis
Alludunt mysterio.

8 a. Virga florens Israelis, 8 b. Sacrum flamen te perflabit,


Mons prophetae Danielis Alma virtus obumbrabit,
Et porta Ezechielis Ex te pater fabricabit
Non pressa vestigio. Corpus aptum filio.

9a. Quare differs, o Maria? 9 b. Nostra salus exspectata


Da consensum, virgo pia, Tibi soli est oblata,
Toto mentis studio; Tuo stat arbitrio.

10 a. Totum genus condemnatura 10 b. Da responsum, ut optamus,


Genu flectit inclinatum Ut per ipsum evadamus
Tuo consistorio; A mortis exsilio.

11. Mox ancilla, dum haec audit,


Respondendo Deum claudit
Ventris in hospitio.

Sequent. ras. saec. 15. Cod. Matriten. Bb 168. — 4b, 1 In pnellam


quid. —6 a, 1 verba. — 6 b, 1 Oris vigo. — 8 a, 1 virgo.

81. In Aiinuntiatione BMV.

1 a. Gaude, virgo mater Christi, 1 b. Non in partu tarnen tristi,

Quia sola tu fuisti Sicut mos est, peperisti,


Digna Deum parere, Sed divino munere.
— 73

2 a. Partus tuus partus laetus, 2 b. Salutata dum fuisti,


Non in partu tuo fletus, De Salute concepisti,
Nullus maeror, nullus metus, Et sie virgo peperisti
Dum portasti filium. Salutare gentium.

3 a. Ut audisti illud ave, 3 b. Voce venter intumebat,


Quod tam dulce, tarn suave Quia ventrem mox implebat
Nuntiavit angelus, Virtus sancti spiritus.

.4 a. Verbum quidem introivit, 4 b. Prodit puer de puella


Atque verbum hinc exivit, Sana castitatis cella,
Et sie tuus parturivit Sicut exit lux de Stella
Venter viri nescius. Et de sole radius.

5 a. Iste puer [princeps] magnus, 5 b. Hie Samson, [hie] Elisaeus,


Princeps pacis, pius agnus, loseph, lonas Ninivaeus,
Leo, gigas geminus; Hie caelorum dominus.

6 a. Hie est, cuius Isaias 6 b. Hie, quem seaex exspectavit,


lussit praeparare vias, Quem lohannes baptizavit,
Hie est Enoch, hie Elias, Hie, quem totus praedieavit
Hie est Dei filius, Prophetarum cuneus.

7 a. Gedeon in 7 b. Vellus madens


vellere et area, non humectat aream,
Moyses in Rubus ardens
rubo et in flammula, non perit per flammulam,
Aaron in Amygdala,
arefacta virgula. flores ornant virgulam.

8 a. Res a saeclis inaudita, 8 b. Leges rerum natura


et
Quod puella parit ita, Stupent, quia creatura
Et quod ita sunt unita Creatorem, virgo pura
Caelestibus terrestria. Parit et patrem filia.

9 a. Gloriosa mater Dei, 9 b. Te precamur, tu precare


Magni quoque Nazarei Tuum natum nos iuvare,
Mater lesu, nostrae spei, Ut possimus te laudare
Mater misericordiae, In paradiso gloriae.

Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414. A. —


Clm. Monacen. (ol. Emmeramen.) 14343 saec. 14. B. 3 a, 2 quam suave —
B. — 3b, 1 Verbo venter B. —
4a, 1 Verbum ventrem introivit B. 4a. —
3 Et sie partus tuus parturivit B. —
5a und 5b fehlen B. 6b, 3 Hie —
fehlt A. — 7 a und 7b fehlen B. —
7b, 5 Amygdalaque A. 8b, 1 Reges —
(falsche Initiale) A Iura rerum B.
;

In B ist an diese Sequenz obne Absatz
eine andere mit dem Anfange Caeli solem profert Stella angefügt, die
hier folgt.
- 74 —
82. In Annnntiatione BMV.

1 a. Caelj solem profert Stella, 1 b. Parit virgo pari carens,


Dei prolem dum puella Modo rairo virgo manens,
Sacro fovet gremio. Deum gestans utero.
2 a. Salve, Stella, mater solis, 2 b. Nati nata, mater patris,
Claudens iubar tantae prolis Yirgo tenet nomen matris,
Intra sacra viscera. Virgo, mater, filia.

3 a. Teraplum Dei stabilitur, 3 b. Ibi fulget fulgor auri,


Terra arva reperitur Dum se castae fundit auri
Garens carnis semine; Verbum patris feminae.

4 a. Casta mater salvatorls, 4 b. Mundi salus, vitae via,


Interesse caeli choris Nos ad caeli, mater pia.
Fac nos prece sedula ;
Perduc habitacula.

Clm. Monacen. (ol. Emmeramen.) 14343. saec. 14. — 3 a, 2 Terra arma.

83. In Puriticatione BMV.

1 a. Imraolata 1 b. vere pia


Mater, sit grata Mater Maria,
Laus tibi nostra, Matrem te monstra.

2 a. Angelis purior 2 b. Errantes corrige,


Et sanctis dulcior Correctos dirige,
Universis una, Discordes adiuva.

3 a. Flos Aaron, 3 b. Lux Bethlehem,


Turris Sion, lerusalem
Stirps regia, Laetitia,
Duc nos ad gaudia Caelesti gratia
Caelestia. Nos satia.

4 a. Amplexanda, 4 b. ImpoUuta,
Dulcis, blanda, Incorrupta,
Misericordissima, Inviolatissima.

5 a. Ventris tui 5 b. Quae post prolem,


Fructu frui Verum solem,
Posce verbis placida, Es plus sole splendida.

6 a. Matris ac virginis 6 b. Post partum crevisti,


Dupla dote fulgida, Aucto flore tlorida

7. Inviolata permansisti

Brev. Caesaraugustauum imp. s. 1. et a. (Venetiis 1496). — Als Verbeta


gebrauchte Sequenz auch die Prose „Missus Gabriel de
;
caelis'" ist ebenso ver-
wertet. —
6 a, 2 Duple.
75

84. In Visitatione BMV.

1 a. Exsurgens diva ratione 1 b. Nee oraculo angelico


Humillima devotione Dubia nee vaticinio,
In montana abiit Sed festina prodiit
Elisabeth congratulari. Cognatae piecommorari.

2 a. Progressa tunc exsiliit, 2 b. Vociferavit anula:


Cum eam virgo viserit Tu, benedicta domina
Per pneuma gravidata Nee viro fecundata,
Post Ave Gabrielis. Gestas regnantem caelis.

3 a. Unde mihi Privilegium., 3 b. Verbo facto salutifero


Ut princeps visitet famulum Exsultavit infans utero,
Gestatrice virgine? Miro hoc fit ordine.

4 a. Gerunt thesauros reconditos 4 b. Sciscitare plane possumus,


Et arcana secretorum ;
Rimari nee est doctorum.

5 a. Hanc complicatus 5 b. Mysticis haec non


ab humanis carent donis,
Praegnat ancillam Expletae nam sunt
verbum patris. altithronis.

6 a. Gaudent binae amplexando, 6 b. Sic grandaeva, sie puella^


lucundantur delectando Quae est veri solis cella,
Spiritualibus iubilis. Laetantur fulcitae filiis.

7 a. Ex summo bono 7 b. Ut Lucas refert,


Superno dono, Maria profert
Quod acceperat, Nunc: Magnificat
Transcenso cursu hominum, Anima mea Dominum,
8 a. Mansit autem tunc mensibus 8 b. Fac nos tecum commanere.
Tribus Maria laribus In aeternum congaudere,
Sacerdotis Zachariae, Ubi regnas perlucide
Muti nota diffidiae. Cum patre, prole, flamine.

Miss. ms. S. Elisabethae Wratislavien. saec. 15. Cod. Mus. Silesiaci


Fol. I 83 h. —
3 a, 2 visitat. —
5 b, 3 Expleta. —6 b, 2 veri cella solis. —
7 a, 4 Transscensu cursu. —
8 a, 4 vota.

85. In Visitatione BMV.

1 a. Caeli cives iam congaudent 1 b. Gratulentur viatores


Virgini et semper audent In hac valle, peccatores
Congaudere, ut collaudent Pravos corrigendo mores,
Matrem Dei dulcius. Ut vivant consultius.

2 a. Super Christum se fundavit, 2 b. Flagrat pectus virginale,


Mundum istum conculcavit, Promit flatus verbum tale,
Dum Maria festinavit Nondum natus sensit quäle
Visere Elisabeth. lohannes videlicet.
- 76 —
3 a. Paupertatis de crumena 3 b. Praecursoris genetricem
Caelum ditans Deo plena Sic salutat, ut felicem
Surgit mente cum serena, Infans Christo reddens vicem
Vult montana scandere. Seit secreta pandere.

4 a. Gestis verba confirmantur, 4 b. Fidem sumit Zacharias


Certis signis demonstrantur, Pridem mutus ac per vias
Rex et miles hi effantur Benedictus sit Messias
üteris per gaudium. Novum edit canticum.

5 a. Spe deleta per numisma, 5 b. Hie electa sponsa Christi


Quo ecclesiae stat schisma, Dissipatam statu tristi
Diabolicum sophisma Reformatam red de isti,
Solve, mater gratiae. Yirgo pulchra facie.

6 a. lam devotis praestat plausum 6 b. Ubicun que sunt et erunt,


Verbum caro venire clausuni, Qui per viam voto quaerunt
Quod lohanni dedit ausum Templa, preces, quas fuderunt,
lubilandi intime. Captet datrix veniae.

7 a. electa visitatrix, 7 b. Ut a lucta eruamur,


Et perfecta mediatrix, Tuo ductu deducamur,
Sola recta consolatrix, Tuo fructu perfruamur
Nos in morte visita, lugiter in patria.

Grad. ms. S. Martini Nordhusen. saec. 15. Cod. Mus. Nordhusen. s. n.


— 4 a, 1 Bestis verba. —
4b, 4 edidit. —
6 b, 2 voto.

86. In Visitatione B3IV.

la. Cantet christiana musa 1 b. Quae omni labe seclusa,


Pia voce non confusa Sancto flamine perfusa
Virginis praeconium, Dei tulit filium.

2 a. Seipsam humiliavit, 2 b. Senem ventrem fecundavij:


Elisabeth visitavit Zacharias et fundavit
Inferens solacium, Mirum Puerperium.
3 a. Elisabeth visitatur, 3 b. Virgo mater exaltatur,
Johannes praeco laetatur Clausus infans prophetatur
Exsultans in utero, In ventre virgineo.

4 a. Qui, priusquam nasceretur. 4 b. Dum uterque clauderOur


Decuit, ut laetaretur Ventre, alter laetaretur
In virginis filio, Gestiens in utero.

5 a. Anus sterilis vocata 5 b. Valde fuit admirata,


Conceptu fuit impleta, Quod fuerit visitata
Confecta iam senio. Humili ergastulo.
77

6 a. Quidest?inquit,nonsumdigna, 6 b. Tibi, mater tarn insigna,


Ut mater Dei benigna Non sufficit laus condigna
Me visitet sedulo, Nee sancta devotio.

7 a. Ut hoc festum venerandum 7 b. Mysterium memorandum


Et merito celebrandura Et digne concelebrandum
Laudetur praeconio, Est et admiratio.

8 a. Omnes ergo exsultemus 8 b. Sanctum flamen adoremus,


Et Domino iubilemus, Virginem matrem laudemus
Virescat devotio, Cum patre et filio.

Miss. Tolosanum imp. s. 1. 1490. A. — Miss. Tolosanum imp. Lugduni


1524. B. — 3 a, 2 praecursor laudatur AB.

87. In Visitatione BMV.

1 a. Coiigaudeamus Mariae, 1 b. Surgens mater digna Dei,


Visitanti in hac die Advocata facta rei,
lohannem et Elisabeth. Abiit ad Elisabeth.

2 a. Per montana festinanter 2 b. Quae in civitate sancta


Venit virgo incunctanter Morabatur haec cognata
Ad domum Elisabeth, Sterilis Elisabeth.

3 a. Inde tarnen nunc fecunda 3 b. Intrans ergo gloriosa,


Senex proba et iucunda Fructu sancto generosa,
Zachariae Elisabeth ;
Salutat Elisabeth.

4 a. Salve, bona consobrina, 4 b. Cuius vocem salutarem


Quam sie gratia divina Ut audivit spiritalem,
Ditavit, Elisabeth. Miratur Elisabeth.
5 a. Praesentia salvatoris 5 b. Ubi exsultavit gaudens
Gaudent matris praecursoris Praeco Domini, lohannes,
Viscera, Elisabeth, Filius Elisabeth.

6 a. Cuius sanctitate immissa 6 b. Unde hoc, quod mater Dei


Facta fuit prophetissa Venit huc ministra mei,
Dicens sie Elisabeth : Miserae Elisabeth.
7 a. Inter feminas beata, 7 b. Et cur credis, benedicta,
Fructu divino praegnata, Implebuntur in te dicta ;

Domina Elisabeth. Finit sie Elisabeth.

8 a. Inde oscula sequuntur, 8 b. Nee abfuere tractatus


Amplexusque repetuntur Nee Zacharias beatus
Mariae et Elisabeth. A domo Elisabeth.
9 a. Sic confabulantes pluries 9 b. Omnes ergo supplicamus,
Consumpserunt menses tres, Exaudi, quod suspiramus,
Dicat hoc Elisabeth. Cum sancta Elisabeth
— 78 —
10 a. Et Maria genetrice, 10 b. Visitemur inspirati,
Nostra vera directrice, üt vivamus reformati
In hac vallis miseria. In caelesti patria.

Miss. ms. Caesaraugustanum saec. 15. Cod. Matriten. VII F 3. A. Miss. —


Caesaraugustanum imp. Caesaraugustae 1485. B. —
Miss- Caesaraugustanum
imp. Caesaraugustae 1498. C. —
1 a, 1 Congaudentes A. la, 2 Visitantis —
ABC. —5a, 1 Et praesentia ABC; eine Silbe zu viel, oder Synicese? —
6a, 1. Eine Silbe zu viel, oder Elision? oder lies: Cui sanctitate, was
einen richtigeren Sinn böte ? — 7 b, 1 cur statt quia. 8 a, 3 et fehlt A. — —
8 b, 1 atfuere ABC. —
8 b, 2 beatus ABC. —
9 a, 1 Eine Silbe zu viel
oder Synicese. —
9 a, 2 Eine Silbe zu wenig und schlechter Reim.

88. In Purificatione BMV.

1. Ecce, offerebat
2 a. Parvuluni 2 b. Virgo et
ad teraplum Maria ;

mater speciosa Simeonque senex


3 a. Accepit in 3 b. Sola virgo
ulnas regem caeloruiii, lac dabat, ubera de
magnum Dominum. caelo plena vita.

4 a. digna voce repleta 4 b. Qui hodie in utroquc


Maria ultima per omnes enim prophetae
civem virginem vim patientes
fabricae „gaudeo"
mundi electa alma. in ore clamabant.
5 a. Gabriel quoque 5 b. Senex Simeon,
angelus exspectans
nuntius primitus redemptorem mundi,
venit in arva. Deo proclamat :

6 a. Nunc dimittis servum 6 b. Adorna thalamum,


tuum. Dcmine, in pace; liberator legis,
qui accepit intercede
responsum in spiritu. pro nostra crimina.
7 a. Carmina caelica 7 b. In caelesti tropaeo
angelorum laeta, iubilant Organa,
patriarcharum sentianttuum
Chorus exsultat, iuvamen omnesque, alma
8. Virgo Maria,
genetrix orti
pro nostra facinora.

Trop. ms. Vicense saec. 1V12. Cod. Capit. Vicen. CXI. 2 a, 3 u. 2 b, 3 —


umgestellt. —
2b, 3 sepicima. —
3b, 2 dabit. —
4 b, 3 patienter. 4b, 5 —
in höre clamabat. — 5 a, 3 pri mitur. —
5 b, 2 exspectas. 6 a, 3 quem. — —
6 a, 4 insule. —
4 a u. 4b, 1 verdorben und unverständlich.
- 79 -
89. In Puriiicatione BMV.

1. Fecundata
mater et virgo
semper, Maria,
2 a. Nostris fave 2 b. Natum regem,
votis, orbis regiiia. qui creavit omnia,

3 a. Oflfers die ista 3 b. Spiritus sancti


in templo monita
. inter senis praestolatur
Simeonis brachia. et Anna prophetissa.

4 a. Salvatori 4 b. Simeon,
ut praesenti senex iuste,
digna canuiit carmina. qui Christum portas ulnis,

5 a. Haec est dies, 5 b. Denique nos


quem exspectabaraus, more tue pangamus
implentur tua vota. Israelis regi cantica.

6 a. Gaude, o Maria, 6 b. Casta fave mater,


virgo beatissima, regnat iam proles tua.
Quae Dei verbum nobis Et tu, virgo inclita,
hominem offers semper laetare
intra templi moenia. per infinita saecla.

Miss. ms. Virdunense saec. ^Vie. Cod. Virdunen. 99. A. Miss. Vii- —
dunense imp. Parisiis 1509. E. —
8a, 3 inter fehlt AB; seuis fehlt B. —
4a, 1 Salvatorem AB. —
4b, 4 Qui sanclum lesum Christum portas AB. —
6b, 3 sq. semper inclita AB.

90. In Puriiicatione BMV.

1 a. Sion sancta, laetabunda, Ib. Quantum vales in hac valle,


Plebs fidelis et iucunda, Dulce melos Christo psalle,
Exsulta cum tripudio, Exhilarata gaudio.
2 a. Tuum adorna thalamum, 2b. Cita senes ac iuvenes,
Temet decora plurimum Coniugatas et virgines,
Modulatis organis, Viduas cum tympanis.
3 a. En, Maria, mater pia, 3 b. Cum peregit, sicut legit
Dei gestans ülium, Moysi volumine,
Quem admisit et emisit Templum intrat et illustrat
Ut crystallus radium, Nati sui lumine.
4 a. Turturum par castitatem, 4 b. Haec pro eo proferuntur,
Columbarum pietatem Sed sie nobis proponuntur,
Signant, dona mystica, Sit ut vita caelica.

5 a. Erat tunc Hierosolymis 5b Ne Visum busto clauderet,


Senex iustus et nobilis, Donec promissum cerneret,
Simeon plenus gratia, Qui creditur Emanuel,
Adeptus vitae spatia, lesus, salvator Israel.
— 80 —
6 a. Hie imbutus et instructus 6 b. Noto Christo die isto
Spiritu veraciter Ulnis hunc amplectitur,
Ipsa hora sine mora Fatur vates, reddit grates,
Templum it celeriter. In pace dimittitur.
7 a. Anna quidem prophetissa, 7 b. Super Christo manifeste
Tantis sacris tunc admissa, Cunctis lege loquens teste
Devota longo terraino, Confitebatur Domino.
8 a. Certumque, quia deinceps 8 b. Verae qui capax fidei
Oranis homo fit particeps Credit Christum verbum Dei,
Huius alacritatis, Studet iungi beatis.
9 a. Ergo cuncti iam peruncti 9 b. Mente tota et devota
lesu sacro chrismate Cereis fulgoribus
Catervatim, singillatim Festum agant, pure pangant
Claro plaudant neumate, Sacris compti moribus.

10 a. Sed intellegant per ceram 10 b. Ergo flamma signat numen


De Maria carnem veram, Maiestatis vel cacumen,
Fiatque fides rectior. Spes inde fiat certior.

IIa. Linum praetendit liodie IIb. Quo absque nil est claritas,
Opus misericordiae, Quin potius calamitas
Quod nobis lumen recipit, Cunctos ardens interficit.

12 a. Flagitemus et oremus 1 2 b. lesum oret ac imploret


Aulam intra regiam Celebri precario,
Genetricem ac nutricem Ut nos ducat et inducat
Doniini egregiam, Poli consistorio.

Miss. ms. Valeiitinum anni 1417. Cod. Capit. Valent s. n. A. Miss, —


ms. Valentinum saec. 15. Cod. Capit. Valent. s. n. B. Miss. ms. Valen- —
tinum saec. 15. Cod. Capit. Valent. s. n. C. —
Miss. ms. Valentinum saec.
15. Cod. Capit. Valent. s. n. D. —
Missale Valentinum imp. 15**. E. —
Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraugustae 1485. F. Miss. Caesar- —
augustanum imp. Caesaraugustae 1498. G.
la, 3 Exsultat FG. —
2 b, 1 Circa ABCDE. 3a, 3 amisit A. — 3 b, —
1 Dum FG. —
4 b, 3 Sicut E. —
5 a, 2 ac FG. —
5 a, 4 Indemptus
ABCDE. —
5b, 4 lesu AE. —
6 a, 1 et structus F. —
6 b, 2 Ulnis hie FG.
— 6b, 3 Fatur grates reddit vates FG. —
7 a, 3 Devoto AE. 8a, 2.sit —
E. — 9a, 4 plaudat A; pneumate FG. —
10b, 3 Spes quia FG. IIa, 1 —
Lignum A. —
IIb, 1 Caritas ABCDE. —
12a, 2 infra FG. 12a, 3 et —
nutricem FG. —
12 b 2 Celebri.s precatio ABCDE.

91. In Puriticatiüne BMV.

1 a. Adest dies veneranda, 1 b. Haec dies (luadragesima,


Qua pura purificanda Qua sublimis humillima
Venit virgo virginuni; Venit expers criminum.

2 a. Hierusalem virguncula, 2 b. Sed quid purgandum fuerit


Ab omni pura macula, In hac, recensendum erit,
Ut purgetur, properat ;
Quae nil sordis egerat.
— 81 —
3 a. Legis mulieres erant, 3 b. Sed, Maria, raater Christi,
Quae seraine conceperant, Quae spiritu concepisti
Instituto obnoxiae, Sancto regem gloriae,
4 a. Cum virum non cognoveris, 4 b. Nee sorduisti sanguine,
Sed virgo semper fueris Quo mundabantur feminae
Repleta munditie, Viri sparsae carie,
5 a. His te non lex astrinxerat, 5 b. Ad quem te vexit gloriae
Sed quod figdra fuerat, Rex in quadragena die
Tibi quis futurus erat Te subtrahens miseriae
Status in caelestibus, Mortis fractis nexibus.
6 a. Absque fide, caritate 6 b. Mens, voluntas sunt purgatae,
Nos mortales nascimur, Sensu mortis loquimur.
7 a. Fide, caritate plena 7 b. Non mundata, sed serena
, Virgo ad esse prodiit, Mortis legem subiit.

8 a. Dies hanc ergo ad gloriam 8b


Quadragena fert Mariam,
Quae purgata caeli viam
Meruit ex saeculo. .......
9 a. Quota fert huiusce natum 9 b. Dum lex vetus per saeculum
Hora ab inferis levatum, Duravit offendiculum,
Dies superexaltatum Nee sie haec huius vinculum
Ad caelum empyreum, Cor tenet virgineum.
10 a. Servat virgo mater regis 10 b. Nos decet parere legi,
Instituta suae legis Qua placemus summo regi
Sub utroque tempore; Vitato facinore.
IIa. Nam Moysi modo legi IIb. Maria, legis arca,
Paret, simul ipsa regi Qua quievit rex monarcha,
Censet lege gratiae. Jesus, prineeps gloriae.
12 a. Virgo mitis et benigna, 12 b. Ora patrem, iube natum
Omni laude virgo digna, Ducere nos ad optatum
Christo nos concilia. portum, mater, filia,
13 a. Ut videre laetabundi 13 b. Cuius vultu satiati,
Valeamus Deum mundi Omni dote decorati
Huius post exsilia. Laetemur in patria.
Miss. Pictaviense imp. Parisiis 1541.

92. In Transfixione BMV.

la. Gaude, Sion mater, quia Ib. Christus dulcis cum Maria
Dona magna tibi tria Pro te rogant prece pia
Propinantur hodie, Regi summae gloriae.
2 a. Hodie Christus maceratus, 2 b. Spata dira pertbratus,
Pro te pendens laceratus Pie tui miseratus
Crucis ignominia, Suscipit in gratia.
Blume, Sequentiae Ineditae. IV.
6
82 —
3 a. Hodie mater pietatis 3 b. Hodie pater maiestatis
Dona profert bonitatis Tibi bona largitatis
Stans sub cruce inclita, Donat sibi insita.
4 a. Quis non impendet
infelix 4 b. quam quae appendit
felix,

Laudum vota, non intendet Mentis vota, quae suspendit


Matri in exsilio? Crucis in eculeo.
5 a. Quod iustus olim cecinit, 5 b. Synagoga tunc cecidit,
Mater virgo recipit Dum Sion [sancta] mansit
Christi in agone; Institutione.

6 a. Fructum cepit vetitum, 6 b. Quia carpit insitum


Qui infecit populum, Fructum verbi Optimum,
Prima parens; Virgo dolens.
7 a. Eia, fructus caelice, 7 b. Fructus dulcis optime,
Nos nunc totos refice Fac saporem intime
Mariae ob amorem, Spiritus ad dulcorem.

8 a. Stabat hodie 8 b. Sustinens blasphemiae


Tota carens carie Cohortem malitiae
Vultu lacrimosa, Pro te amorosa.
9 a. Vena vitae, spes salutis, 9 b. Auris tinnit tunc de brutis.
Dei mater, dos virtutis, Dum tu audis a versutis
Orbata praeconio Natum tradi opprobrio,

10 a. Ob hoc, rosa, fons amoris, 10 b. Ut expertes nos maeroris


Nos sentire vim doloris Simus duri et furoris
Facias veraciter, ludicis perenniter.

Orat. ms. S. Clementis Toletani saec. 15. Cod. Matriten. Tolet. 122. A.
— Miss. ms. Vicense saec. 14[?] Cod Cerveran. s. n. [bei Villauueva, Viage
literario IX, 208J B. —
Miss. Caesaraug-ustanura imp. Caesaraugustae 1485.
C. —
Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraugustae 1498. D.
la, 1 mater pia B, Korrektur? —
1 b, 1 Christus dux cum CD. Ib, —
2 rogat D. —
1 b, 8 summo C. —
2a, 1 Hodie zu synicesieren [ebenso 3a,
1 und 3 b, 1]; maceratur D. —
2 a, 2 Per te ABCD; laceratur D. 2 b, 3 —
Suspirat CD. —
8 a, 2 Bona B. —
8 b, 3 tibi D. — 4 a, 2 et intendet
AB. —5 a, 2 recepit D. —
7 b, 1 obtiue A, obtime B. 8 a, 1 Restabat —
ABCD; 1. Vere oder maerens stabat? —
8a, 3 lacrimoso CD. 9a, 3 —
Orbatas ABCD. —
9 b, 1 Turris CD, tumit AD. —
9 b, 3 Eine Silbe zuviel
oder Elision? —
10b, 1 expertos D.

93. De Compassione BMV.

1 a. Salve, virgo gloriosa, 1 b. Salve quae pertulisti


tu,
regina caelitum, Dolorem acerrimum,
Mater matrum dolorosa, Cum circumcidi vidisti
Audi preces supplicum. Natum dilectissimum.

2 a. Salve, quae plena timore 2 b. Salve, quae post tot dolores


Effugis cum lilio, Natum quaerens perditum
Quae Nazareth cum pavore In templo inter doctores
Kedis ab exsilio. Invenisti subditum.
— 83 —
3 a. Salve quae dulcem natum
tu, 3 b. Salve, sanguine stillantem
Sciens nummis proditum, Quae dum natum reperis,
Sciens Sputum, flagellatum, Crucem dorso baiulantem,
Paene emittis spiiitum. Exanimis laberis.

4 a. Cum crucifixum vidisti, 4 b. Dum filius moritur,


Tradita discipulo, Vitae eclipsim pateris,
Mortis dolores sensisti Antro cum sepelitur,
Confixa cum filio. Cum nato includeris.

5. Tot ergo passa dolores,


Virgo, martyr inclita,
Nostros releva labores
Et perduc ad sidera.

Miss. Valentinum imp. 15**. — 3a, 4 u. 4b, 2 Elision.

94. De VII Doloribus BMV.

1. Primus dolor, virgo, fuit, 6. Sextus, dum te commendavit


Quando Simeon tunc dixit: lohanni et sie spiravit,
Gladius eius transibit Miles latus perforavit,
Tuam sacram animam. Sanguis, aqua abundavit,
Gladius te vulneravit
2. Secundus, quando fugisti Doloris in anima.
In Aegyptum cum labore
Et timore et dolore 7. Septimus, dum respexisti
Portans tuum filium. Poni corpus lesu Christi
De cruce et tenuisti
3. Tertius, dum perdidisti In gremio et tradidisti
Tuum natum, quem quaesisti Sepulturae et reliquisti
Flendo et sie invenisti Cum dolore filium.
Illum die tertio.
8. Quo dolore vulnerata
4. Quartus est, quando ligatus Fuisti, virgo sacrata.
Fuit lesus, tuus natus, Et in corde cruciata
In columna flagellatus Milies martyr facta!
Et de spinis coronatus
Cum cruore roseo. 9. Eia ergo, virgo pia,
Mater dulcis, o Maria,
5. Quintus, alma mater Christi, Per hos sacros nunc dolores
Dum in cruce tu vidisti Exaudi nos peccatores
Mori, quem tu genuisti, Et exora filium,
Tuum et Dei filium. Suum ut salvet populum.
Missale Montis Serrati imp. s. 1. et a. (in Monte Serrato 1521). — Ohne
Parallelisnius.
84 —
95. De Doloribus BMV.

1 a. mater Christi et virgo, 1 b. Angelus cum salui-avit

Föns salutis et origo, Te, virginem informavit,


Tu nostra redemptio, Quod virtus Dei flavit.

2 a. Tu, quae Christum genuisti, 2 b. Hunc ludaeis iara traditum


Circumcisum doluisti Corpus eius denudatura,
Et amissum invenisti Oculis tuis ablatum
In templo, mater, natum. Dolebas, virgo, gratum.

3 a. Ita cruci adfigitur, 3 b. Anima tua pungitur,


Per impios deluditur Cum filius deponitur
Et pro nobis moritur. Et planctu sepelitur.

4 a. Stabas, virgo dolorosa, 4 b. Pacem confer, finem bonum,


luxta crucem lacrimosa, Mala pelle et da modum
Ergo, mater gratiosa, Ita spernere mundana,
Adiutrix copiosa, üt amemus caelica.
5. Per dolores, quos tulisti,
Lava sordes choro isti
Et perduc ad thronum Christi,
"Virgo mater, Maria.

Miss. Cracoviense imp. Venetiis 1582. — 4 b, 3 1. vielleicht mundanum.

96. In Assamptioue BMV.

1. Felix valde

2 a. Maria, 2 b. Tu merito
incorrupta puerpera. vocaris mundi domina.
3 a. Angeli dictis 3 b. Vernanti fiore
oboedisti, mox fuisti
virgo pudica, virgo praegnata.

4 a. Illo progenito 4 b. Ipso germinante


caeli clamaris regina, reviviscunt morticina.

5 a. Hodie puella morte 5 b. Licet temporali nece


non es impedita, fores irretita.

6 a. Te transeunte 6 b. Te adiuvante
laetatur polorum possimus foveri
cohors beata. saecla per cuncta,

7. Felix valde o Maria.

Trop. ms. Veronense saec. 11. Cod. Capit. Veronen. 107 (100). A.
Grad. ms. Mutinense saec. 11. Cod. Capit. Mutinen O 1 N 7. B. Trop. —
ras. Benedictiuum saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. C. Grad. ms. Modoe- —
— 85 -
tinum saec. 12. Cod. Capit. Modoet. K 11. D. —
Grad. ins. Parmense saec.
^*/i5. Cod. Capit. Farmen, s. n. E. —
Trop. ms. Benedictinum saec. 12. Cod.
Univ. Bononien. 2748. F.
3 a, 1 doctis B. —
3 b, 1 Vernante F; florere B. 4 a, 2 clamaris—
caeli F. —
4 b, 1 Illo B. 4 b, 2 —revivescunt A. 4 a und —
4 b umgestellt
A. — 5 a, 1 O digna puella F. —
5 a, 2 lies impetita? 5b, 1 Sic et B;—
temporalis A. —
5 b, 2 fore A. —
6 a, 3 sors beata A. —
7. Felix mater et

beata C.

97. In Assnmptione BMV.

1 a. Gaudiorum virgo mater, 1 b. Quaeque virgo coUaetatur,


Cuius filius est pater, Et in Christo gloriatur
Habet Privilegium, Tota caeli curia.

2 a. Ave, virgo, cuius festum 2 b. Gerens vas illuminatum


Sacrosanetum et honestum Oleumque praeparatum
Recolit ecclesia, Sponso gaudens obvia.

3 a. Imprudenti non intrante 3 b. Sic ingressa caeli chorum,


Introisti currens ante Rosas habes circa thorum,
Christum sequens filia, Violas et lilia.

4 a. Virgo prudens, virgo munda, 4 b. Emundatos nos commenda


Peccatores nos emunda Sponso Christo ad habenda
Ab omni spurcitia, Sempiterna gaudia.

Cod. Trecen. (ol. Claravallen.) 1612. saec. 15.

98. In Assnmptione BMV.

1 a. Plausu dulcis harmoniae 1 b. Hie quaerendo disputatur,


Honoretur in hac die Carne si incineratur,
Mitis lesu matris piae An in caelum assumatur
Felix tam assumptio. Tota iuncta filio.

2 a. Sacrum flamen hanc mundavit, 2 b. Est de matre caro Christi,


Carnem totam integravit, Sed regnantem hunc audisti.
Ergo non deintegravit Ergo secum debet sisti,
Hanc incineratio. Cum sit carnis unio.

3 a. Si cum Deo pars praeesset, 3 b. Sed est plena, pulchra tota,


Et cum verme pars subesset, Ergo caret omni nota.
Ergo dicta non fuisset Ergo vermi non est nota,
Tota plena gratia. Sed regnat in gloria.

4 a. In electis nil ignorat, 4 b. Cum sanctorum quaedamcaesa


Quin hanc Deus praehonorat, Membra constant et illaesa,
Ergo non hanc inhonorat Ergo nun quam erat laesa
Tellus talem nutriens. Caro Deum pariens.
— 86

5 a. Morti datum sepelitur 5 b. Est in caelo vel in solo,


Nee in terris reperitur, Non in imo, ergo polo
Quo raptum hinc nescitur
sit Regnat Dei velle solo
Corpus matris virginis. Secus dextrara numinis.

6 a. Ergo matrem tarn beatam 6 b. Te precamur, Stella maris,


Obdormisse, post translatam Quae cum lesu gloriaris,
Ac in caelis coronatam Du3as nos, quo sublimaris
Credat grex ecclesiae. Regis regno gloriae.

Miss. ms. Romanum [?] saec. 15. Cod. Oxoniens. Tanner. 334.

99. Jn Assumptione BMV.

1 a. Assumpta virgo virginum, 1 b. Est in caelis haec regina,


Spes atque salus horainum, Digna laude, sine spiua
Regnat iam cum filio; Rosa iuncta lilio.

2 a. Maria, flos castitatis, 2 b. In excelso caeli sita,

Hortus clausus deitatis, Mundi labe non attrita


Dei gaudet solio; Scandit ab exsilio.

3 a. Caelum suae clariatis 3 b. Gaudet chorus virginalis,


Luce replet, iam beatis Exstans illi specialis
Praelata spiritibus ;
Honor in caelestibus.

4 a. Exercitus hanc sanctorum 4 b. Angelorum Dei coetus


Venerando supernorura Psallit congaudendo laetus
Profitetur dominam; Dominantis gloriam.

5 a. Ergo nobis, o beata, 5 b. Ut nos culpis absolutos


Supra caelos exaltata, Paradiso reddat tutos
Tuum placa filium, Mundi post exsilium.

Grad. ms. Montis S. Mariae saec. ^^/u. Cod. Guelfenbyteran. Helm.


502. A. — Sequent. ms. Montis S. Mariae saec. 14 Cod. Guelfenbjteran.
Helm. 1340. B.

100. In Assumptione BMV.

1. Ad honorem matris piae


Vox erumpat symphom'ae
Festi sonans gaudia.

2 a. Verbi parens, hortus nucum, 2 b.' Pubescenti par aurorae,


Commutat onus caducum Rubens fructu, candens flore,
Immortali trabea. Vitae vernat laurea.

3 a. Olim moriens, nunc vivus 3 b. Ut eam in dextra patris,


lesus obviat festivus Quantum capit honor matris,
Coronatae virgini, Suae reddat eulmini.
- 87 -
4 a. Nati regis 4 b. Intrat aulam
incumbens dexterae fecundi luminis,
Vitae vias Sequens agnum
excurrit prospere, secundi tramitis
Novo suae Sceptrum sumit
virtutis pondere caelestis ordinis,
Transmetitur aethera. Nutu premit infera.

5 a. Spiritus, qui colunt caelos, 5 b. Offerentes arte nota


Choros iungunt, fundunt rae- lubilos et laudum vota,
los Novum genus carrainis.
Miri modulaminis

6 a. Sistitur in caeli sede 6 b. Ut iam nee in subcalcari


Vivo terens caput pede Possit robur infirmari

Serpentis tartarei, Virginalis fidei.

7 a. Ergo tenet 7 b. Sed celeri


lucem, quam edidit, Dens iuvamine
Quam et Eva Integravit
sub ficu perdidit, a mortis fragmine
Testam cuius Testam carnis
fregit et abdidit sumptam a virgine
Plebs Hebraea. Nazaraea.

8 a. Rex potitus exquisitis 8 b. Et movetur circa reos


Amplexibus Sunamitis Per Mariam solvens eos
Pio calet pectore A peccati corpore.

9 a. Habet vim iudicii 9 b. Quod pro reis valeat


Ore data filii Nee effectu careat
Bersabeae ratio, Maria e petitio.

10 a. Post expressum crucisprelum 10 b. Quae vovere sementiva,


Manu forti virgo caelum Suae carnis incentiva,
Prior cunctis rapuit, Deo prima voluit.

IIa. Sacrum vellus IIb. Nam teneri


carüis virgineae morte non debuit,
Caelo datur, Per quam nobis
adfertur areae, a morte potuit
Ut pia fert opinio, Procurari redemptio.

12 a. Regnat una 12 b. Et est dignum


post natum unicum, dictatque ratio,
Terras tenet Ut sub datur
orbemque caelicum [eins] obsequio,
Novae potestatis mole, Quidquid spirat sub hoc
sole.
— 88 —
13 a. lam praelata 13 b. Quibus adlmc
caeli militiae fides est tenera,
Imperatrix Pietatis
et datrix gloriae, impendat viscera
Suspirantes Et ad regnum,
ad donnm veniae quod spondet litera,
Donativis Nos perducat
exornet gratiae virgo paerpera
Mater pia. Precum via.

Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraugastae 1485. A. Miss. Caesar- —


augustaniim imp. Caesaraiigustae 1498. B. —
2 a, 1 ortus AB hortus nucum ;

bezieht sich auf Cant. 6, 10: Uescendi in hör tum nucum, ut videreni
poraa convallium etc. Wie Maria der hortus conclusus, der fons signatus etc.,
so ist sie auch der hortus nucum des Hohenliedes. 2 b, 1 Lies Kubescenti? —
— 8 b, 1 dextera B. —
4 b, 4 tramitis verstöfst gegen die sonst beobachtete
Reinheit des Keimes; lies agminis? —
10a, 1 prelium AB. 10a, 2 virga —
AB. —13a, 7 Donativus AB. —
13b, 8 purpurea A.

101. In Festo Mariae Nivis.

1 a. Laudes Deo altissimo, 1 b. lucundo qui miraculo


Christo decantet Domino Salubrique oraculo
Felix mater ecclesia, Suae matris sollemnia
2 a. Decoravit hodie, 2 b. Fecit mirabilius
Nives dum descendere Terram fondens citius,
In Augusti tempore Dum orat patricius.
8 a. Velut fortis Gedeon 3 b. Siccam sie patricius
Vellus vidit humidum Terram prospexit [protinus]
Terra sicca tota, Nive centro mota.
4 a. Per quem erigi congruam 4 b. Perenni sub memoria
Ibi fecit basilicam Eins adaucta gloria
Suae castae matris Filius Dei patris.

5 a. Jesu ergo o benigne, 5 b. Ignem carnis, labem mentis


Propter vota matris dignae Tolle, donum refulgentis
*
Nive tuae gratiae Da caelestis patriae.

Miss. ms. Saganense saec. 15. Cod. Wratislavien. I Q 190. add. saec.
^^/i6. — 4 a, 1 Per quas erigi. — 4 b, 1 Per eum sub. — 5 b, 1 labe nautis.

102. De beata Maria V.

a festo Stephani usque ad


S.
circumcisionem.
1 a. Gaude, mater Jesu Christi, 1 b. Gaude, mater expers maris,
Verbum verbo concepisti, Porta caeli, Stella maris,
Gabrieli dum dixisti: lesum laeta virgo, paris.
En, ancilla Domini; Deum iunctum homini,
Maria. Maria.
89 —
2 a. Gaude, parens Dei nati, 2 b. Gaude, videns venientes
Circumcisi, Deo grati, Aurum, murram, tus ferentes
Qui pro nobis venit pati; Magos, lesum confitentes,
Tu sis pia miseris, regina sideils,
Maria. Maria.

3 a. Gaude, quia tuum natum, 3 b. Gaude, lesus resurrexit


Templo Dei praesentatum, Laetos reddens, quos dilexit,
Simeone amplexatum, Omnes iustos secum vexit;
Virgo mater, sequeris, Serva nos ab inferis,
Maria. Maiia,

4 a. Gaude, mater, cuius natus 4 b. Gaude, quia lesus misit


Tesus scandens, laureatus, Bis sex denis, quos dimisit,
Dextra patris est locatus ;
Sacrumflamen, quod promisit ;

Salva tuos filios, Tu nos rege devios,


Maria. Maria.

.5 a. Gaude, licet sis defuncta, 5 b. lesu mater, miserere


Manens tarnen iuconsumpta Et, quos Eva fecit flere,
Et assumpta super cuncta Ubi gaudes, fac gaudere
Es cum lesu filio, Sempiterno gaudio,
Maria. Maria.

ms. Altoraonasteriense saec. 15. Clm. Monacen. 2987. A.


Miss. Cod. —
S. Floriani III 18. saec. 15. B. —
Collect, ms. Brigittinum saec. 15. (Privat-
besitz) C. —
2a, 2 tibi grati B. —
Der Name Maria fehlt am Schlufs der
Strophen B. —
Vgl. W. Moll, 382; Klemming II, 125.

103. De beata Maria V.

In Octava Domini.

1 a. Föns hortorum, fons signatus, 1 b. Rosa prima, rosa vernans,


Hortus clausus sed rigatus Virga lesse, virga praegnans,
Aqua sapientiae, Virgo stirpis regiae,

2 a. Flammans rubus sed non ustus, 2 b. Turris David, thronus regis,


Quo deletur dolens gustus Cedrus alta, frenum legis
Pomi quondam vetiti, Singularis meriti,

3 a. Clausa semper templi porta, 3 b. Poli sidus, Stella maris


Per quam tarnen lux est orta, Tu es, virgo singularis,
Lux eclipsis nescia, Novi solis regia.

4 a. Tu flos florum, floris mater, 4 b. Tu nam quem adoras,


lactas,
Cuius natus est, qui pater Sinu foves, quem imploras,
Ex natura gemina ;
Grata Deo femina.
— 90

5 a. Digna ergo Dei parens 5 b. Nos ingratos, nos indignos


Yitiorum spinis carens, Gratos red de facque dignos,
Inter spinas lilium, Tuum placa filium.
6 a. Sed hanc tuam civitatem 6 b. Absit languor, absit error,
Serva, virgo, tempestatem Absit hostis^ absit terror,
Ab hac omnem adime, Terrae motus maxime.

7 a. Clerum quoque, plebem totam, 7 b. Et post huius vitae cursum


Tibi fidara ac devotam, Ad perennem vitam sursum
Solito custodias Pervenire facias.

Grad. ms. Modoetinum saec. 15. Cod. Capit. Modoet. s. n. A. — Grad,


ms. Modoetinum saec. 15. Cod. Capit. Modoet. s. n. B.

104. De beata Maria V

Tempore paschali.

1 a. Veras homo, verus Deus, 1 b. Sic salvator condemnatur,


Propter reos factus reus, Ut mors iure moriatur,
Garne crucifigitur ;
Vita sponte moritur.

2 a. Et videris ratione 2 b. Suum corpus victimam


Non hie minus in agone Dedit, tuam animam
Tulisse quam ülius, Pertransivit gladius.

3 a. Sed resurgens leo fortis 3 b. Plus compassa patienti


Aufert principatum mortis. Plus consurgis resurgenti
Praedam refert inferi, Quam sanctorum ceteri.

4a Placa nobis, o beata, 4 b. Ne mens ipsa flagelletur,


Parens natum, patrem nata, Sed in nobis iteretur
Carnis pro flagitio Christi resurrectio.

Cod. Trecen. (ol. Claravallen.) 1612. saec. 15. — Die Sequenz beginnt
in der Hs. mit folgenden Versen:
Talis conceptio nil habet criminis,
""
Nee flore poprio vernare desinis,
In te fit unio matris et virginis
In tuo filio Dei et hominis.
Dieselben gehören offenbar nicht zum folgenden und sind mit Ausnahme
des ersten Verses aus Anal. XX
Nr. 182 Str. 4 genommen.
, ,Es scheint
fast der Anfang des Gedichtes zu fehlen, da die Anrede in 2a so unver-
mittelt auftritt.

105. De beata Maria V.

Sub Octava Pentecostes.


1 a. Veni, mater deica, 1 b. Veni, plena gratiae,
Veni, rosa caelica, Veni datrix veniae,
Area sancti spiritus, Lima nostri generis.
91

2 a. Consolatrix omnium, 2 b. In labore proxima,


Tuum placa filium Spes pro nobis optima
Ad nostra suspiria, In Dei praesentia.

3 a. puella nobilis, 3 b. Sine viri onere


Omnis per te flebilis Meruisti gignere
Meretur solacium, Salutem fidelium.

4 a. Lava cordis vitia, 4:b. Fleete contumacia


Purga noctis saucia, Et corrige noxia,
Sana mentis vulnera, Vi contere aspera.

5 a. Da in te sperantibus 5 b. Da caelorum aditum,


Tuis servitoribus Da sanctorum babitum
Vitae refrigerium, In p Brenn i gloria.

Miss. ms. Glogaviense saec. 14. Cod. Wratislavien. I F 855. add. saec.
15. A. — Miss. ms. Saganense saec. 14. Cod. Wratislavien. I F 865. B. —
Miss. ms. Saganense anni 1422. Cod. Wratislavien. I F. 848. C. Miss, —
ms. Cracoviense anni 1488. Cod. Capit. Cracovien. 2. D. Miss. ms. Sa-—
ganense saec. 15. Cod. Wratislavien. I F 84 i. E.
1 b 1 Veni Eva gratiae D. —
1 b, 2 doctrix C ductrix B. 2 a, 2 —

, ;

voca filium B. 8 a, 1 O Maria nobilis D. —


4 a, 1 Sana cordis intima
D. — 4 a, 2 corda saucia D. —
4 b, 3 Et contere D. —
5 a, 1 Da tuis fide-
libus D. —
5 a, 2 Tibi servientibus D. —
5 b, 2 sanctorum meritum D. —
Melodie: Veni sanctespiritus; überhaupt Nachahmuug letzterer Sequenz.

106. De beata Maria V.


Diebus Sabbatis.
1 a. Vas decoris et honoris, 1 b. Templum nostri redemptoris,
Vas caelestis gratiae, Forma pudicitiae.
2 a. Miserorum miseratrix 2 b. Virgo, vitae reparatrix,
Et lapsorum relevatrix, Angelorum imperatrix
Föns misericordiae, Et caelestis curia e.
3 a. Virga lesse generosa, 3 b. Servos tuos, gloriosa,
Super omnes speciosa Gratos redde, gratiosa,
Floref fractu, specie, Christo, regi gloriae.
4 a. Ave, virgo, Stella raaris, 4 b. Audi virgo singularis,
Mater sapientiae, Preces nostras hodie.
5 a. Flos, Maiia, castitatis, 5 b. Plagam nostrae pravitatis
Pelle nostrae gravitatis Unge, niater caritatis,
Onus et tristitiae, Oleo laetitiae.
6 a. Dormientes in peccatis 6 b. Et per viam veritatis
Leva manu pietatis Duc ad regem claritatis,
De lacu miseriae, Scala domus regiae.
7 a. In qua frui valeamus 7 b. Ubi semper referamus
Perte, sancta,quamlaudamus, Deo grates et reddamus
Sede sapientiae, In caelesti serie.
— 92 —
Miss. Caesaraugiistanum imp. Caesaraugustae 1485. A. Miss. Caesar- —
aiigustanum imp. Caesaraugustae 1498. B. —
4 a. 1 Que virgo (falsche Ini-
tiale) AB. —
7 a, 3 Sede patientiae AB. —
Eine kürzere Form dieser Se-
quenz vgl. Anal. X, 106 vgl. auch die Eeimgebete bei Mone II, 426.
;

107. De beata Maria V.

Diebus Sabbatis.
1 a. Ad haec festa sabbatina 1 b. Sono duplo, voce trina
Pangat nunc ecclesia Mariae praeconia.
2 a. Haec est salus, haec est vita 2 b. Haec turris bene munita,
Peccatorum omnium, Pauperum refugium.
3 a. Mater Dei, mater nostra, 3 b. Quae cassavit, quae curavit
Mater et aogelica, Venena diabolica.

4 a. Hostes terret turris illa 4 b. Domini haec est ancilla


Fugans multa milia, Filii et lilia.

5 a. Haec est myrtus, cuius virtus 5 b. Nardus sapit et hanc capit,


Penetravit sidera, Rex, qui regit aethera.
6 a. Cui placet, ut nunc placet 6 b. Quam exaudit et adplaudit
Transgressoris crimina, Per eins precamina.
7 a. quam cara et quam clara 7 b. Quem arridet, quando videt,
Est haec mater filio, Rosa iancta lilio.
8 a. quam plena et amoena 8 b. Quam decorat, quam honorat
Est haec laude caelica, Phalanx archangelica.
9 a. Cupit natus, ut sit datus 9 b. Ut succedat et praecedat
Dies ille virgini, Sollemnitas filii.

10 a. Stat cum eo, ut sit reo 10 b. Quam nil fessat, namnonces-


sat
Impetratrix gratiae, Coram eins facie.

IIa. Ergo, pia o Maria, IIb. Nos a poenis et venenis


Landes nostras suscipe, Serpentinis eripe.
12 a, Nos tuere, nos gaudere 12 b. Immortali, aeternali -

Fac, dulcis domina, Commendans regi saecula

13. Per omnia.

Grad. ms. Murense anni 1532. Cod. Aargovien. M 4. fol. m. —

108. De beata Maria V.

1. Almiflua
caelorum turba
2 a. Individuae 2 b. Nos quoque in arvis
trinitati gratulantes
laudes concinit in astris. ipsius mysteria
t

— 93 —
3 a. Nisibus ex totis 3 b. Exsultent cernendo
per longa reciteraus regisobtutum celsi
devote tempora. sanctorum agmina.

4 a. lubilet et in huius 4 b. Poplite flexo Christi


diei festa solamen poscens,
populorum caterva paradisi gaudia,

5 a. Ut queant iter post 5 b. Qua Dei genetrix


carnis mortem vitae cum civibus almis
scandere superna, consistit Maria.

&a. Quae meruit in tantum 6 b. Ut humani generis


conditoris aeterni factorem generaren
fore conspectibus casta sui corporis
placita, viscera.

7 a. virgo clausa per 7 b, Qua propter veniam


aevum, per te cunctis servulis, quaesumus,
est patefacta [efflagitare]
altithroni ianua. prece [tua] sedula,

8. Qua perfrui tecum


mereamur gloria
per eum, qui regnat
in cuncta saecula.

Trop. ms. Nonantulense saec. 11. Cod. Koman. 1843 (Sessor. 62). —
2a, 3 Da alle clausulae in a auslauten, ursprünglich wohl in astra. —
7 a u. b haben nach Ausweis der Neumen nur sehr unvollkommenen Parallelis-
mus; auch fehlt 5b, wie es scheint, ein Verbum; die Ergänzungen suchen
das zu beheben.

109. De beata Maria V.

1 a. Ave, dulcis mater Dei, 1 b. Ave, advocata rei,


Christi thronus requiei, Digna cantu iubilaei.
Maria templum gratiae; Grata in prolis facie.

2 a. Ave, porta non aperta, 2 b. Ave, culpae inexperta,


Dei numine referta Sola digna es reperta,
Sine viri collegio; Tibi plaudit omnis regio.

3 a. Ave, mater sanctitatis, 3 b. Ave Salus tribulatis,


Palma fulgens bonitatis Spes oppressis in peccatis.
Prae singulis cum gloria; Reis Salus, memoria.

4. Ave, vera maris Stella,


Praeelecta Dei cella,
Benedicta tu puerpera.

Miss. ms. saec. 15. Cod. Monacen. 2873.


— 94

110. De beata Maria V.

1 a. Ave, fulgens Stella maris, 1 b. Virgo manens mater paris,


Mater thoro carens maris, Sola parens expers paris,
Super omnes sublimaris Unde iure nuncuparis
lerarchias ordinum. Virgo, decus virginum.

2 a. Ave, semper cara caris, 2 b. De te, mater singularis,

Ab adflictis invocaris, Caesus lapis angularis.


Nempe quia praedicaris Cum quo sursum gratularis,
Mediatrix hominum. Caeli consors numinum.

3 a. Ave, decor puellaris, 3 b. Tu praepoUens signis claris,


Verl Stola fide raris, Actus vitae saecularis
Inimo scala salutaris, Pie laves, cum dicaris
Directrix ad Dominum. Expiatrix criminum.

4. Quae prae cunctis praemiaris,


Tuos semper tuearis,
Vitam puram largiaris
Mortis ante terminum.

Cod. Trecen. (ol. Claraevallen.) 1612 saec. 15. —


Wahrscheinlich Sequeuz
auf die Melodie Verbum bonum et suave unter doppelter Wiederholung
des letzten Chorals.

111. De beata Maria V.

1 a. Ave, luna, quam fundavit 1 b. Cum est nostri recordatus,


Sol, qui mundum visitavit Paulo minus minoratus
Apparens hominibus, A supernis civibus.

2 a. Tu es sponsa, de qua sponsus, 2 b. Qui de summis est egressus


Tamquam nube sit absconsus, Et ad summum est regressus.
Deus noster prodiit, Cum ad patrem rediit.
3 a. Maria, mater Christi, 3 b. Qui rex potens, Deus foftis,
Deum ex te genuisti Expugnavit hostem mortis
Sine carnis macula, Nostra solvens vincula.

4 a. Ave, parens o beata, 4 b. Praeis omnes cum Corona,


Quae in veste deaurata Te sequuntur fronte prona
Nites ante Dominum, Omnes coetus virginum.

5 a. Dulciter quae redoles 5 b. Vallis vernans liliis,

Miseris et condoles, Quae vacas deliciis/


Preces Deo immoles Nostris nunc miseriis
Pro nobis, ut assoles, Assis tu suffragiis,
vas deitatis. fons pietatis.

Orat. ms. Doinus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt
Eccl. 375.
95 —
112. De beata Maria V.

1 a. Ave, mater claritatis, 1 b. Ave, mater pietatis,


Sanctitatis speculum, Caritatis vinculum,

2 a. Ave, mater munditiae, 2 b. Ave, genetrix gratiae,


Castitatis lilium, Trinitatis gaudium.

3 a. Tuum pro nobis filium 3 b. Ut nos ad contubernium


Exora, regem gloriae, Perducat caeli curiae.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375.

113. De beata Maria V.

1 a. Ave, mater gratiae, 1 b. Ave, virgo regia,


Speculum ecclesiae, Dei plena gratia,
Luminare gentium. Virginale lilium.

2 a. Templum sancti Spiritus, 2 b. Stella maris lucida,


Obumbratum caelitus, Virga lesse florida,
Portus post naufragium, Dei gignens filium.

oa. Gaude, iubar saeculi, 3 b. Sis norma credentibus,


Christiani populi Spes, via petentibus
Spes atque refugium, Caeleste palatium.

4 a. Virgo, porta gloriae, 4 b. Delinquentes erige,


Föns misericordiae, Paenitentes dirige
Salus infirmantium, Ad optatum bravium.

5 a. Mundi mater, domina, 5 b. De valle miseriae


Ne nos perdant crimina, Nos manu clementiae
Tuum fer auxilium, Duo ad verum gaudium.

Trop. ms. Dertusense saec. 18. Cod. Capit. Dertusen. s. n. — Melodie;


Veni saucte Spiritus.

114. De beata Maria V.

1 a. Ave, mater gratiae, 1 b. Maria, considera,


Yirginale gaudium, Cuius refrigerio
Hortulus clementiae, Lumen, pectus, ubera
Reorum refugium, Dedisti cum gremio;
Pietatis rivulus. Huic ergo impera
Quo manat remedium Matris privilegio,
His, qui pro criminibus Ne post carnis funera
Merentur supplicium. Nos reddat supplicio.
96

2 a. benigna, 2 b. Gaude, digna


Tuo nato nos consigna.
3 a. Gaude, caeli domina, 3 b. Gaude, felix femina,
Muiidi tollens crimina, Dulcis super orania,
Mater orphanorum. Sola spes lapsorum.
4 a. plena prae ceteris 4 b. Mater misericordiae
Gratia divina^ Et caeli regina,
Nos a culpae veteris Reis indulgentiae
Expia seutina, Poculum propiua,
Dalcis Maria, Clemens Maria,
Virgo pia. Flos benigna.
Miss. ms. Lincolniense saec, 15. Cod. Londiueu. Adel. 11414. — Eine
kürzere Fassung der Sequenz, s. Anal. X, 103.

115. De beata Maria V.

la. Ave, mater orphanorum, 1 b. Virgo David stirpe nata,


Consolatrix miserorum, Ab angelo salutata,
Solamen desolatorum. Sacro flatu fecundata,
Lux in mundi teuebris, Non carnis illecebris.

2 a. Evae nomen mutans ave, 2 b. Carens labe Sunamitis,


Per hoc verbum tam suave Cum tam pia sis et mitis.
Sic pressorum releva vae, Fac, quae prodit ex te, vitis

Ut gementes visites. Veil simus palmites.

3 a. Eia, mater, advocata, 3 b. Lacrimarum seda flumen,


Natum mater, patrem nata Quod ocellis det acumen,
Roga, ne nos hie peccata Ut videant verum lumen
Trabant ad interitum. A reis absconditum.
4 a. Infer cor, quod diligat te 4 b. In te mens inveniat
Nee errare queat a te Fructum, qui sie satiat,
Sed exerceat [beate] Ut nunquam fastidiat
Tuum beneplacitum. Illum habens habitum.

5 a. Amarum quod est, dulcora, 5 b. Natus praestat sine mora,


Quod insulsum est, sapora, Te exaudit quavis hora,
Ut sit bonum malum, ora. Rore caeli cor irrora,
Quod bonum est, meliora, Nostri luctus vim minora,
Et melius optima. Minoratum minima.
6 a. Uia morum, vitae norma, 6 b. Ad quem, qualescunque simus,
Cuius clarent caeli forma, Pervenire quo possimus.
Virtutibus nos informa, Quam ianuam caeli scimus,
Nato tuo nos conforma, Huic clamemus quantum qui-
Cui curvamus genua. mus:
Ave, caeli ianua.
Miss. ms. Saganense saec. 14. Cod. Wratislavien. I F 365. 5a, 5 —
optima von optimare nach Analogie von meliorare ebenso 5 b 5 minima
; ,

von minimare. —
6 a, 2 caeli norma —
Akrostichon: Ave caeli ianua.
— 97 —
116. De beata Maria V.

1 a. Ave, mundi reparatrix, 1 b. Verl patri decens nata,


Trinitatis inclinatrix Flamini sponsa optata,
Herbido triclinio, Mater summo filio.

2 a. Dominatrix supernorum, 3 b. Eius apud trinitatem


Placa regem creatorum, Contemplemur unitatem
Ut tuo suffragio In perenni gaudio.

.Cod. ms. Virunen. 172 saec. 15.

117. De beata Maria V.

1 a, Ave, nympha salutaris, Ib. Ave, verae vitae datrix


Summi patris natum paris, Et a nece liberatrix,
Virgo pura, singularis, Angelorum imperatrix
Föns dulcoris, Stella maris. Ac caelorum dominatrix.
2 a. Maria, mater facta, 2 b. Orbis gemma, orbis vita,
Non a viro tamen tacta, In Corona regis sita,
Virgo parens, sed intacta, Pietate expolita,
Miro modo mater facta. Caritate insignita.

'S a. Salve, virgo, parens Christi, 3 b. Salve, salus infirmorum,


Nos a luctu serva tristi. Medicina languidorum.
Des solamen choro isti, Verum lumen es caecorum
Dulcis mater lesu Christi. Et adiutrix peccatorum.
4 a. virtutis disciplina, 4 b. lux, nostras faeces cura,
Dos salutis, lux divina, Mater virgo non natura,
Nos exaudi, flos de spina, Nos a nece serva dura
Deprecamur voce trina. Post ruinam, virgo pura.

Miss. ms. Lincoluiense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414.

118. De beata Maria V.

1 a. Ave, parens singularis, 1 b. Digna digne commendaris,


Decus caeli, terrae, maris, Quae cunctorum expers mari^
Angelorum, hominum, Peperisti Dominum.

2 a. Virgo casta praedicaris, 2 b. Super choros elevaris


Stella maris appellaris Angelorum in praeclaris,
Et regina virginum, Lucis luminarium.

3 a. Eia, mater o Maria, 3 b. Ne nos satan in hac via


Virgo Clemens, virgo pia, Mundi victos sophistria
Christo nos concilia, Caeli privet gloria.

4 a. Mentis dulcis harmonia, 4 b. luva Vera nos sophia,


Memorare, felix, quia Ut te dulci melodia
Tu es plena gratia, Laudemus in patria.
Blume, Sequentiae laeditae. IV. 7
98 —
5 a. Ad te clamat peccatorum. 5 b. Orphanorum. adflictorum,
Feminarum, masculorum Clericorum, laicorum,
Tota simul contio, Te pulsat devotio.

6 a. Riga mentes singulorum 6 b. In conventu angelorum


Rore sacro supernorum. Te sequamur et sanctomm
Ut de hoc exsilio Pleno cum tripudio.

7 a. In praesenlis fine vitae 7 b. Ne contingat illud Ite


lesQs et tu subvenite Nos audire nee Redite,
Nobis in auxilium, Quod damnabit impium.
8 a. Absit hoc horrendum Ite, 8 b. Quod dicetur his, qui mite
lesu bone, die: Venite Yivunt et sunt absque Ute
Ad perenne gaudium : Praesens per exsilium.

Grad. ms. Montis s. Mariae saec. 14. Cod. Guelfenbyteran. Heimst.


502. — 3a, 1 Eia, mater, eia, Maria. — Akrostichon: Ave Maria.

119. De beata Maria V.

1 a. Ave, porta gratiae, 1 b. Aula sapientiae,


Portus pudicitiae, Thalamus cleraentiae,
Sponsa salvatoris, Sedes redemptoris.

2 a. Föns signatus, es rigatus 2 b. Tu sigillum trinitatis,


Rore spiritali, lacob scala rutilans,
Föns sacratus, fons dotatus Yexillum humilitatis,
Partu virginali. Daemones emutilans.
3 a. Testis loseph, quam ornavit 3 b. peccator in profundo
Deus sacro flamine, Vitiorura positus,
Quam pro nobis madidavit Hanc honora corde mundo,
Christus suo sanguine. Templum sancti spiritus.
4 a. Maria, virga lesse, 4 b. Fac nos peccatis deesse,
Quae reis nescis abesse Ostende te matrem esse
Petentibus veniam, Conferendo gratiam.

5. Virgo mater, o Maria,


Plausu bino te laudamus,
Ut ad caelos ascendamus
Per tua suffragia.

Trop. ms. Dertusense saec. 13. Cod. Capit. Dertusen. s. n.

120. De beata Maria V.

1. Ave, Salus gentium,


Mater regis gloriae,

2 a. Tu thronus constantiae, 2 b. Conservavit ostium.


In te rex iustitiae Tuomm tldelium
Munditiae Omnium
— 99 —
3 a. Ad te mentes erige, 3 b. Et gressus clamantium
Vias supplicantiura Egentium dirige.

4 a. Mellis stilla, 4 b. Tu mamilla


Maris Stella, Stillas mella,
Rosa primula, lesse virgula.

5 a. Expers paris, 5 b. Ordo stupet,


Virgo, paris Cuius supplet
Patrem filia. Vicem gratia.

6 a. Mediatrix, 6 b. Via vitae,


Vitae datrix, Mortis tritae
Mundi domina, Tu Victoria.

7 a. Per te detur, 7 b. Qua purgati


Ut purgetur Sint beati
Faecis scoria, Tua gratia.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt. Eccl.
375. — 6 a, 3 Lies : Mundi gloria. — 7 b, 2 Tua gratia. —
7 b, 3 Sint laude
beati.

121. De beata Maria V.

1 a. Ave, salve, condimentum 1 b. Haec sunt dona potestatis,


Permutantis in pigmentum Non naturae, immo gratis
Nostrae mortis situlam, Verbi sumpsit copulam.

2 a. Regem regum paiientis 2 b. Patrem natae proferentis


Laudes promat coiicinentis Sit cum cantu purae mentis
Chori iubilatio, Plena modulatio.

3 a. Laude tanta cum perpendis, 3 b. Sola Christi partu digna


Caro carens carnis mendis Veneretur tam benigna
Verbi facta socia, Virgo viri nescia.

4 a. Virgo manens sola matrum, 4 b. üt te duce, Stella dicta,


Ora patrem, iube natum Nos vagantes per delicta
Servos matris visere, Tuo trahat littore.
Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. —
2 b, 2 naturans. — Das Lied scheint Sequenz zu sein.

122. De beata Maria V.

1 a. Ave, Stella fulgida, 1 b. Ave, mater gratiae,


Stella salutaris, gemmis redimita,
Stella, de qua prodüt Mater, per quam pauperum
radius solaris, vox est exaudita,
Mentis pelle tenebras Tuus nobis filius
nee nos patiaris in praesenti vita
Absorberi fluctibus Via sit et veritas
procellosi maris. in futura vita.
— 100 -
2 a. Ave, Dei thalamus, 2 b. Ave, naufragantibus
pudoris conclave, lucens Stella maris,
Missus est archangelus Quae per mundi climata
cui dicens „Ave", Maria vocaris,
Te laudantes petimus, Esto tuis fam Ulis
erue nos a vae, portus salutaris
Quod induxit facinus Et lapsos in criraine
protoplasti grave. reduc sacris aris.

3. Ave, gemma virginum,


gratiae piscina,
Tibi grates solvimus,
aurem huc inclina
Et, quos hostis adgravat,
premit culpae spina,
Redde gratos et a fraude
muni serpentina.
Miss. ras. Lincolnieuse saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414. — Ib, 3
Mater fehlt. — 8, 9 eine Silbe zu viel; verdorben?

123. De beata Maria V.

1 a. Ave, virgo laude digna, 1 b. Ave, mater pietatis,


Ave, pia et benigüa, Fax et gemma caritatis,
Ave, plena gratia, VirgO; Sion filia.

2 a. Porta caeli, maris Stella, 2 b. Hortum tuum qui rigavit


Mundi Salus, Dei cella, Et rigando germinavit
Templum sancti Spiritus, Fructum vitae caelitus.
3 a. In te Deum humanari, 3 b. Fecundata virga flore,
Nube carnis occultari Stella sole, vellus rore,
Firma docet litera, Virgo Dei filio.

4 a. Unitur carni deitas, 4 b. Divina sapientia


Deum parit integritas Sic patris Providentia
Conspirante flamine, Nascitur ex virgine.

5 a. Ramus florens et onustus, 5 b. Quae intacta concepisti.


Rubus ardens nee combustus Virgo manens peperisti
Matrem signat virginem, Deum atque hominem.
6 a. Ima summis foederavit 6 b. Per quam reis salus datur,
Stella lacob, radix David, Homo lapsus sublimatur
Mediante gratia, In caelesti gloria.'

7 a. Ergo, mundi spes, Maria, 7 b. Amor patris, spirans flamen,


Pro indignis, mater pia, In hac valle sis solamen
Interpella filium; Et perenne gaudium.
Lect. ras. Villariense saec. ^^/i4. Cod. Vindobonen. 1134. — 8 b, 3 Der
Reim verlangt Dei filia.
— 101 -
124. De beata Maria V.

1 a. Ave, virgo, parens munda, 1 b. Vitiorum necnon munda


Maris expers et fecunda, Et virtute nos fecunda,
NuUi compar aut secunda Votis nostris sis secunda
Partu castimoniae. Zelo matris, filiae.

2 a. Electorum nuUi par es, 2 b. Maris Stella, cuius ortus


Nam, dum verbo sacro pares, Mare sedat, florens hortus,
- Cunctas tibi sexu pares Unde florum flos est ortus,
Supplantas concipiens. Viris vitam pariens.

3 a. Ave morum fons insignis, 3 b. Rubi Signum, iubar soli,

Fönte vitae nos insignis, Lux praecellens luce soli,

Quem sub typo, quem in signis Digna sola Deo soli


Signat legis litera. Dare matris ubera.

4 a. lesse virga, verbi sedes 4 b. Ave, Clemens, mitis, ave,


Incarnati, natum sedes Tuum nobis illud Ave
Tuum nobis, cum quo sedes Munitivum fiat a Vae,
In excelsis gloriae. Collativum gratiae.

Orat. ms. Domiis Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 875. —
la, 1 Vale virgo. —
Jedenfalls Sequenz, wohl auf die Mel.
Verb um bonum mit Wiederholung des letzten Chorals. Akrostichon:
Ave Maria.

125. De beata Maria V.

1 a. Ave, virgo virginum, 1 b. Quae auctoris luminum,


Regina angelorum, Redemptoris hominum
Stirpis lesse virgula, Exstitisti gerula.

2 a. Quae illaeso hymine 2 b. Absque quovis dolore,


Sine viri semine Ineffabili more
Utero concepisti, In mundum protulisti

3 a. Et in annis teneris 3 b. Continentem omnia


Tui sacri uberis Strictissima fascia
Pastu reficiebas, In praesaepi cingebas.

4 a. Ulnis quem baiulabas, 4 b. Hie in cruce levatus,


In templum praesentabas Pro nobis immolatus,
Cum legali hostia, Caeli pandit ostia.

5 a. lesu, fili Mariae, 5 b. Delc nostra crimina,


Virginis castissimae, Ut caelorum limina,
Audi nos, te rogamus, Ingredi valeamus.
— 102 —
Grad. ms. Pragense saec. 16. in. Cod. Prageu. VII A 13. Mel. Veni :

sancte Spiritus. Dies Graduale miifs zu Anfang- des 16. Jahrhunderts


geschrieben sein, da seine hinteren Partieen „christlich korrigiert" erscheinen.
Manche Sequenzen finden sich zweimal, vorae echt, hinten purgiert, so dafs
augenscheinlich, während das Gradual geschrieben ward, die durch diese Kor-
rekturen gekennzeichneten Ideen in Schwung kamen.

126. De beata Maria V.

1 a. Ave, vitae reparatrix, 1 b. Dominarum domiuatrix,


Reginarum imperatrix, Peccatorum mediatrix,
Sanctitatum sanctitas. Sanitatum sanitas.

2 a. Patrem paris, 2 b. Ave, mundi


parens et filia, rosa mundissima,
Tibi soli Rosa fragrans,
constat haec gloria, rosa purissima,
Gamma tu mortalium. Reis da remedium.

3 a. Evae culpam delevisti, 3 b. Mortem morte qui domando,


Solem Stella genuisti, Lacum faecis emundando
Genitorem filia^ Secum traxit omnia.

4 a. Moriendo mortem stravit, 4 b. Suis ibi se ostendens,


Ad inferna pervolavit, Ad se traxit manus tendens,
Vectes fregit ferreos, Derelinquens miseros.

5 a. Ave, per quam salus datur, 5 b. Ave, per quam relaxatur.


Ave, per quam solidatur Ave, per quam deleatur
Nostra insoliditas, Reatus enormitas.

6 a. Ave, mater 6 b. Caeli porta,


regis iustitiae, domus laetitiae,
Föns salutis, Deviantes
origo veniae. reformans gratiae.

7 a. Te precamur, nos absolve 7 b. übi Christum collaudemiis


Absolutosque refove Incessanter et cantemus
Nos in caeli curia. In excelsis Gloria.

Grat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. — 1, 1 Ave, salve reparatrix. — 2 a, 5 tu fehlt.

127. De beata 3Iaria V.

1 a. Benedicta 1 b. Per te, mater


es, insignis puella, salvatoris serena,
Quae iubar Caelestis
immensum dans Stella gratiae perplena,
Appellaris Maria. Destruuntur vitia.
— 103

2 a. Tu nati nata 2 b. Supremum solem,


Cunctis praelata, Per tuam prolem
Regina caelorura beata Prementisculpae delensmolem
Diceris per omnia. Conferas solacia.

3 a. virga producens nucem, 3 b. Post carnis nostrae ruinam


Praetende, quam paris, lucem Ut per te caeli reginam
Ulis, quos redemit per crucem Et gratiam datam divinain
Donans vitae praemia, Ducat nos ad gaudia.

-Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414. Ib, 4
gratia. — 3 a, 1 virgo.

128. De beata Maria V.

1. Benedicta
sitbeata
genetrix
et nutrix
ingeniti [Dei],
genitoris filia.

2 a. Sacri flaminis 2 b. Urna aurea,


Cella libaminis. Porta vitrea,
Quam sacer artifex Fiscella parvuli
aurea scirpea,
Texit quadrans regula. Florens lesse virgula.

3 a. Quam felix terra, quam ferax, 3 b. felix terra Maria,


Cuius incola est verax felix mater et pia,
Mater vitae, quae Porta permanens
pertulit pervia,
Verum Dei filium. Para vitae praemium.
Miss. ras. Lincolniense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414. Melodie —
augenscheinlich: Benedicta sit b eata trinitas (Anal. VII, 109), die
drei ersten Choräle.

129. De beata Maria V.

1. Christe, prece matris,


qui sedes ad dexteram patris,

2 a, Salva nos et serva 2 b. Ubi te sanctorum


in saeculum saeculi, contemplantur oculi.

3. Dele culpam,
conserva vitam,
perduc nos ad gloriam.

Grad. ms. Sangallense anni 1507. Codex Sangallen. (Brander) 546.


„Alia brevissima sequentia de BMV." Mit Melodie.
— 104 -
130. De beata Maria V.

1 a. Christi matrem collaudemus 1 b. Ovans ovet omnis mundus,


Et in bonis abundemus Nam mundatur vir immundus
Terga dantes vitiis, Eius beneficiis.

2 a. Haec suavis et benigna 2b.Qui peccata mundi tollit,

Invenitur sola digna Altos premit et extoUit


Protulisse filium, Cathedras humilium.

3 a. Haec est portus nostrae spei, 3 b. Mundi lumen, Stella maris,


Nostra salus atque Dei Rosa rubens singularis,
Genetrix ac filia, Fragrans super lilia.

4 a. Architecto caeli nupta, 4 b. Hinc dolores, planctus, luctus


Virgo manens incorrupta Abolevit atque fructus
Mundo Christum protulit, Nobis vitae contulit.

5 a. res munda mundum mundans, 5 b. Ut ros vellus madidavit,


Cum in promptu sit redundans Sic puellam gravidavit
Sicca prius area, Granum sine palea.

6 a. Ergo salve, sancta parens, 6 b. Inimici pelle fraudes,


Bonis plena, malis carens Persolventes tibi laudes
Et dolore vacua, Sordibus evacua.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 37.5. -
8tr 1 geht folgende Str. vorher, die nicht zum Gedichte 7ai
gehören scheint:
Vale, arca testamenti,
Novum sidus firmamenti,
Ceteris splendidius,
Tu es botrus dignus flore,
Vellus madens, pleuum rore,
Lilio candidius.

131. De beata Maria V


1 a. De Maria, matre pia, 1 b. Dulce melos depromamus,*
Per quam solam vitae via üt ipsius sentiamus
Datur ad caelestia, Optata suffragia.

2 a. Haec est vere pulchra tota, 2 b. Sola soli patri grata.


Sine labe, sine nota. Est prae cunctis honorata
Sola plena gratia, Casti partus gloria.

3 a. rairanda genitura I 3 b. Mater parit natum patris.


Patrem virgo permansura Pater gignit patrem matris
Patris parit filia; Miranda potentia.

4 a. Ave, virgo, mater Dei, 4 b. Ave, virgo, spes salutis,


Ad te clamant omnes rei, Confer opem [constitutis]
Placa patrem, filia. Nobis in raiseria.
— 105 —
5 a. Tu pudica, casta, munda, 5 b. Et cum clero plebem totam
Impudicos nos emunda, Tuam et tibi devotam
Lava, terge vitia Duc ad vitae gaudia.

Grad. ms. Montis s. Mariae saec. 14. in. Cod. Guelfenbyteran. Heimst. 502.

132. De beate Maria V.

1 a. Diligenter recolatur Ib. Per quam mundo declaratur


Mariae memoria, Salus et laetitia.

2 a. Haec est domus, quam fundavit 2 b. Et in ea repausavit


Summa diligentia Dei sapientia.

3 a. Haec est quidem urbs munita 3 b. Quam muuivit infinita


Multa Providentia, Gratiarum copia.

4 a. Haec est magna Salomonis 4 b. Haec contrivit Pharaonis


Et mater et filia, Caput et imperia.

5 a. Ergo dicat christianus : 5 b. Nosque regat sua manus


Ave, plena gratia ;
Per mundi naufragia.

Miss. ms. Ebroicense saec. 13. Cod. Londinen. Add. 26655. add. saec.
15. A. — Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. B. —Missale Constantiense imp. Rotomagi 1499. C. Missale —
Baiocense imp. 1501. D.
Str. 1 und 2 umgestellt B. —
2a, 1 Vale domus quam B. 3a, 1 —
Vale quidem urbs B. —
Str. 4 a fehlt B. —
4b, 1 Contrivisti Pharaonis
B. — 5 a, 1 Virgo dicat A. —
5 b, 1 tua raanus B.

133. De beata Maria V.

1 a. Exaltemus et laudemus 1 b. Matremillam, quaemamillam


Corde devotissimo Praebuit altissimo.

2 a. V enter cuius mundi huius 2 b. Regit polum, mare, solum,


Salvatorem genuit, Quem in ulnis tenuit.

3 a. Sacra parens, labe carens, 3 b. Stella maris, ab amaris


Salutis puerpera. Casibus nos libera.

4 a. Mater Dei, per quam rei 4 b. Seda diram Clemens iram


Redeunt ad veniam, Ac refunde gratiam.

5 a. Hostes arce, servis parce, 5 b. Sis adiutrix, Dei nutrix,


Tibi famulantibus Christiani populi,
Et felicem genetricem Cuius votis ad te totis
Dei te sperantibus. Diriguntur oculi.
— 106 —
6 a. Spes lapsorum, contritorum 6 b. Quem adorat et honorat
Sola consolatio, Angelorum contio,

7 a. Natum ora et implora, 7 b. Sed ductrice genetrice


Ne plebs eius pereat, Te ad vitam redeat.
Miss. ms. S. lohannis Beverlacen. saec. 15. Cod. Londinen. Arund.
109. — 2b, 2 Quem in cuius tenuit. — Mel. jedenfalls: O beata beatorum.

134. De beata Maria V.

1 a. Flore novo fit odorus. 1 b. Novam matrem flos fecundat,


Novo partu fulgens thorus Sed pudoris flos redundat
Virglnis puerperae, Novo legis foedere.

2 a. Virgo parit et miratur, 2 b. Caelum stupet et laetatur,


Quod tarn mira comitatur Quod sie nostrae reparatur
Pudorem fecunditas, Unionis dignitas.

3 a. Dignam huius, dignam floris 3 b. Cum per crucis hie soporem


Sensit Adam vim odoris Pomi gustum et saporem
Positus exsilio, Mundat stillicidio,

4 a. Hoc de flore quod manavit, 4 b. Felix floris haec punctura,


Cuius gustus gustum lavit Qua caeli, terrae iunctura
Deglutitum temere. Fit per crucem propere.

5 a. Virga sicca istum dedit, 5 b. Ager plenus, quo virescit


Quae florere nunquam cedit, Et in sanctis enitescit
Dum floret in filio, Rosa, spica, lilio.

6 a. Hac erumpens virga granum 6 b. Ut sie grano couniti


Caelipanem orbi sanum Vita simus et muniti
Dat sumendum hodie, luste, pie, sobrie.

Cod. Vatican. 3087. saec. 13. — 6b, 2 sumus.

135. De beata Maria V.

1 a. Gaude, gloriosa 1 b. Regum progenies,


Mundi vernans rosa, Pauperum tu quies,
Reformatrix omnium, Tu Salus credentium.

2 a. Ave, virgo deifera, 2 b. Decor agri purpureus,


Omans terram et aethera, Mentis sapor aethereus,
felix puerpera, Sis nobis propitia.

3 a. Stella mirabilis, 3 b. Esto propitia


Conforta flebiles, Et, sicut credimus,
Mater amabilis, In domum üomini
Sustenta debiles Laetantes ibimus
Nos, virgo Maria. Te Stella praevia.
107

4 a. Gaude, nmndi dominatrix, 4 b. Virgo virginum, Maria,


Reginarum imperatrix, Gaude semper, gaude, quia
Peccatorum liberal rix, Tu es vera lucis via
Gaude, virgo, mater pia. Tendens ad vera gaudia.
Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414. A.
Miss. ms. S. lohannis Beverlacen. saec. 15. Cod. Londinen. Arund. 109. B.
Missale Lausannense imp. Gebennis 1522. C. —
Ib, 1 Tu regum ABC.
Ib, 2 Pauperumque AC. —
2 a, 1 dei fixa C. —
2 b, 2 Sapor mentis C.
4 a und b falsch abgetheilt A. —
4 b, 1 virginum regina B.

136. De beata Maria V.

1 a. Gaude, lesu mater pia, 1 b. Ave, decus virginale.


Muiidi lumen, o Maria, De qua Christus singulare
Salatis triclinium ;
Vitae prodit lilium.

2 a. Tu signatum et sacratum 2 b. Tu superni Salomonis


Vas, politum et conditum Thronus, vellus Gedeonis
Condimento gratiae, Es roratum numine.

3 a. Nescit mundus tibi parem, 3 b. Rosa novum promis florem,


Nam per palmam singularem Qui refovet per odorem
Dei es hospitium ;
Sunamitis filium.

4 a. Tu in caeli curia 4 b. Luna praeest omnibus


Habes privilegia, In caelo sideribus,
Angelorum domina, Sic tu praees omnibus
Cunctis praestans coetibus. Sub caelo degentibus.

5 a. Gaude, virgo lactans prolem, 5 b. Gaude, lesse germen iustum,


Stella summum fovens solem, Fructum terrae dans venustum
Angelorum domina; Per arcana semina.

6 a. Nato, mater, nos commenda, 6 b. Teque [nobis], Christe, dona


Ut exutos omni menda Mente, voce, manu bona
Nos locet in gloria, Ad vitae fastigia.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. —
4 a, 4 Cunctans.

137. De beäta Maria V.

1 a. Gaude, plebs catholica, 1 b. Vere digna laudibus,


Landes dans et cantica Per quam fluxit gentibus
Matri regis gloriae, Oleum laetitiae.
2 a. Primae matris vitium 2 b. Sed nos ab exsilio
Traxit in exsilium Virgo felix filio
Nos et in miseriam, Reduxit in patriam.
— 108

3 a. Pater misit nuntium 3 b. Mater in visceribus


Et concepit filium Novem tulit mensibus
Virgo viri nescia. Regem, qui fert omnia.

4 a. Mundo Christum edidit 4 b. Stella solem genuit,


Nee pudorem perdidit Nata patrem protulit
Yirgo, decus virginum, Et ancilla dominum.

5 a. Virgo, salus hominum, 5 b. Per te dentur gentibus


Per te nobis crimirium Tibi servientibus
Largiatur venia, Sempiterna gaudia.

Sequent. ms. Campense anni 1462. Cod. Darmstadien. 521. A. Orat. —


ms. Domus Novae lucis anni 1477, Cod. Ultraiectin. Scriptt. eccl. 875. B. —
Melodie jedenfalls : Veni sancte spiritus.

138. De Beata Maria V.

1 a. Gaude, Sion mater, gaude, 1 b. Die ista domus Dei


Corde, voce, manu plaude, Pari voce psallat ei,

In reginae caeli laude Per quem flentes, per quem rei


Attollens praeconium. Nacti sunt remedium.

2 a. Prima parens paradisum 2 b. Miser Adam, primus homo,


Clausit, nobis trusit visum. Est expulsus Dei domo,
Facti sumus in derisum Subit poenam, perdit pomo
In conspectu hostium. Patriam vitalium.

3 a. Per hunc fructum Evae fructus 3 b. Hoc de fructu condolentes


Ex natura fit corruptus, Obstupescunt nostri dentes,
ünde dolor, unde luctus Paradiso pulsi dentes
Finibus terrestrium. Subimus exsilium.

4 a. Nobis diu exsulatis 4 b. Tnclinavit maiestatem


Dolet pater pietatis Nostram ad utilitatem,
Et misertus desolatis In ancillae castitatem
Suum misit filium. Assumens hospitium.

5 a. Hospitata Dei prole 5 b. Quo procedit specialis


Stella maris mixta sole, Fructusque medicinalis.
Gravidatur sine mole Aufert morbos, confert maus,
Virginale gremium, Perimit daemonium.

6 a. Sit hie fructus benedictus, 6 b. Benedicta radix lesse,


Cedit hostis, ruit victus, Nos vitali replens messe,
Homo lapsus stat ascriplus Quae dat suos salvos esse
In libro viventium. Suum per obsequium.
109

7 a. Virgo mater, o Maria, 7 b. Pietatem imploramus,


Virgo Clemens, virgo pia, Proclamantes te rogamus,
Per quam patet nobis via Confer nobis, quod optamus,
Ad caeli palatiura. Filium propitium.

Orat. ms. Domus Novae


Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. A. —
Miss. Upsalense imp. s. 1. et a. (Holmiae 1483?) B. 1 b, 3 —
quem flentes per quem B. —
2 a, 3 simus B. —
5 a, 1 Hospita A. 5 a, 2 —
mixto B. —
5 b, 2 Fructus aegris medicalis B. —
5 b, 3 morbos liberal a
malis A; confert absolut =^== ist zuträglich?

130. De Beata Maria V.

la. Gaude, sponsa speciosa, 1 b. Manna caeli digne dicta,


Area lesu generosa, Hostis victrix tu invicta,
Candens plus quam recensrosa, Cedrus es et benedicta,
Rutilans prae omnibus. Redolens prae floribus.

2 a. Palma, tus, gemma probata, 2 b. Porta caeli atque scala,


Vitis, vinea vocata, Removens a nobis mala,
Terra caelitus rorata, Tua loca nos sub ala
Supernorum domina. Penes poli agmina.

3 a. caelestis margarita, 8 a. Ut fulgore tuo tracti


In sublimi throno sita, luncti simus et compacti
Nostris fulge cordibus, Paradisi civibus.

Orat. ras. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. — 3b 2 luncti et compacti simus. — Jedenfalls Sequenz.

140. De Beata Maria V.

1 a. Gaude, Stella parens solis, 1 b. Rosa vernans, stirps electa,


Gaude, virgo fructu prolis Deum ferens et humecta
Fecundata caelitus, Rore sancti spiritus.

2 a. Notus Deus in ludaea, 2 b. Vervex ille nobis datur,


Homo natus est in ea Qui pro Ißaac mactatur
Spes communis omnium, Dulce sacrificium.

3 a. Sine succo, sine rore 3 b. Dulcem nucem, veram lucem


Viret virga, dans cum flore Pium regem, rectum ducem
Novae fructum gratiae, Ad quietem patriae.

4 a. Fracta fuit legis vena, 4 b. Noctem fugat lux amoena.


lam aperta, iam serena Per lucernam in lagena
Signa fiunt vetera, lonae marcet hedera.

5 a. Iam aufertur sceptrum luda, 5 b. Tange liram, sona laudes


Synagoga iacet nuda Tu, qui Christum natum gaudes
Scisso legis tegmine. Ex Maria virgine.
— 110

6 a. Umbra sumus, faex et fimus. 6 b. Mater vera regis veri,


Pressi malis iam perimus, Potes, si vis, nos tueri,

Maria, nisi simus Praesta nobis proraereri


Tuis tuti precibus. Locum in caelestibus.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. —
Ib, 2 ferax. 6 a, 1 et fiunus.— — Offenbar Sequenz.

141. De beata Maria V.

1 a. Gaudete et 1 b. Per hanc matrem


plaudite manibus, venit laetitia,
Deus enim Qua deletur
datur hominibus; Evae tristitia,
Natum, matrem Osculatur
pulsate precibus, pacem iustitia,

Ut nos solvat Terra dedit


a mundi nexibus. promissa gaudia.
2 a. Nutu patris vis amoris 2 b. Vellus rorem, luna solem,
Hortum matris inflamma vit; Virga florem germinavit.
3 a. Föns signatus, porta clausa 3 b. Talis namque genitura
Patent sine viri causa, Decet Deum, paritura
Haud miratur hoc natura, Creatorem creatura.
4 a. Hie in sole collocavit 4 b. Consolati visa luce
Suum tabernaculum, Cognoverunt Dominum,
Ambulantem visitavit Quem venturum exspectabaut
Lux in nocte populum. Redemptorem horainum.
5 a. Virgo munda, virgo pia, 5 b. Deme nisum, praesta visum,
Templum Dei, caeli via, Redde nobis paradisum,
Dona nobis caritatem Ubi laborum,
finis est
Et cum sanctis unitatem. Plenitudo gaudiorum.

Orat. ms. Domus Novae Lucis aimi 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. —
3 a, 3 Aut miratur. 5 b, 4 Et plenitudo.—
142. De beata Maria V.

1. Gaude, virgo dulcissima,


Dei filii parens sanctissima,
Semper manens pudica.
2 a. Haec enim gloria 2 b. Ut virgo permanens
soli Mariae Dei mater sit
est congrua, et ülia.

3 a. laudanda fecunditas, 3 b. Ab angelo salutata


Quam sie amat virginitas, Concepisti natum nata,
Ut in te, mater et virgo, Ventris portasti thalamo,
Se osculentur mutuo Lactis potasti balsamo
In osculo perpetuo. Eius fruens eloquio.
— 111

4 a. Gaude, quae unicum 4 b. Gaude, quae puero


Tuum praedulcem filium In virginali gremio
Frequentasti amplexibus Dulcem infigens oculum
Amorem redolentibus. Suave dedisti osculum.

5 a. Gaude, gaudio
felici 5b. Gaude, gaude plus quam
Eodem gaudens filio, multum,
Quem Deus, auctor omnium Quae dilecti vides vultum
Gaudet habere filium; Id singulari gloria
dulce consortium ! Perennique concordia
In caelesti patria.

6 a. Gaude, virgo amabilis, 6 b. Te angeli glorificant,


Tota desiderabilis, Te omnes sancti praedicant,
Rosa rosarura omnium Te humiles, te virgines,
Et liliorum lilium Te laudant omnes homines,
Vitisque odorifera Te benedicunt aethera,
Dei plantata dextera, Te sol, luna et sidera,
Finis amaritudinis, Te aer, tellus, maria,
Principium dulcedinis, Te ignis, nix, ros, pluvia.

7 a. In omnem terram Mariae 7 b. Et in fines orbis terrae


virtus exivit, laus emicuit.

8 a. Haec speciosa regio 8 b. Per quam lux mundo claruit,


Fulget in caeli solio Umbra mortis evanuit,
Veluti sol in nubilo, Diesque laeta prodiit.

9 a. Suavis et delicata 9 b. Ut veri solis specie


Virgo, Deo grata, Fruamur in die
Sis uobis lux praevia Videndo lumen semper
Ad gaudia, In lumine.

10 a. Per te panis caeli 10 b. Tu es virga vivam


Vero Israeli Nucem parturiens,
Datur; nos huius panis Urna decens aurea,
Pinguedine Verum manna
Reple, fons gratiae. In te suscipiens.

IIa. Virgo mitis, IIb. lesu dulcis,


lesum pro nobis ora, Visita corda nostra,
Ut patientiae Ut Caritas ardens
Fructus ferre Et iugiter
Possimus regi gloriae. Lucens in nobis fulgeat.
12 a. Pacis prospera, 12 b. Da spei gaudia,
Unitatis foedera, Honestatis opera,
Spiritus modestiam, Amoris suspiria
Puram conscientiam, Sanctitatis munera,
Veram sapientiam Ut in te unum simus,
Atque fidei constantiam, Sicut cum patre tu es unus.
— 112 —
13. Miserere
Nobis, fili Mariae,
Rex aeterne.

Grad.
ms. S. Vincentii Wratislavien. anni 1319 Cod. Wratislavien.
I F385. A. —
Miss. ras. S. Vincentii Wratislavien. anni 1407. Cod. Wratis-
lavien. I F 341. B. —
5 b, 4 que fehlt AB. —
6 a, 1 Gaude, amabilis virgo
AB. —
6 a, 2 Totaque AB. —
6 b, 3 Te humiles virgines B. 6 b, 4 Te —
fehlt ß. — 8a, 1 speciosa virgo AB. —
10b, 1 caeli fehlt B. 12a, 5 —
Sapientiam veram AB. — —
Die Str. 4 6 fast wörtliche Entlehnungen.

143. De beata Maria V.

1. Landes Christo decantemus,


Matris eius qui gaudemus
Speciali gloria.

2 a. Dulce melos tangat caelos, 2 b. Voei vita conformetur,


Nam benignam, dulci dignam Ut sincere celebretur
Canimus melodia. Mariae memoria.

3 a, Salvatoris matrem laudent, 3 b. Dicant omnes et dicant singuli :

Qui per eam sibi gaudent Ave, Salus totius populi,


Vitae dari munera Virgo et puerpera.

4 a. quam felix, quam praeclara 4 b. Agno sine macula


Mater virgo, Deo cara, Lactis dedit pocula
Sacro plena flamine, Sub carnis velamine.

5 a. Haec est scala peccatorum, 5 b. Forma cuius singularis,


Per quam Christus, rex cae- Per quam roris salutaris
lorum, Dona dantur intima.
Descendit ad infima,

6 a. Non sunt nova sacramenta 6 b. Aquas olim petra iecit,


Nee de novo lex inventa, Aquas Christus vinum fecit.
Quae Mariam praedieat, Dum Maria supplicat. *
7 a. In scripturis sub tiguris 7 b. Hostes cedunt, reges credunt,
Ista latent, sed iam patent, Signa signis dum succedunt
Quod sit plena gratia. Pro Mariae gloria.

8 a. Ista suos fortiores 8 b. Dat captivis ubertatem


Semper facit et victores, Vitae confert sanitatem
Morbus sanat et languores, Ad antiquam dignitatem
Reprimit daemonia. Haec reduxit omnia.

9 a. Mundo Signum triumphale, 9 b. Medicina christiana,


Virgo mater, semper vale, Salva sanos, aegros sana,
Quod in nobis est letale, Quod non valet vis humana,
Serva tuo germine. Fit in tuo nomine.
- 113 —
10 a. Assist entes matris laudi, 10 b. Et, quos matri vis servire,
Jesu pie, nos exaudi Fac amara non sentire,
Atque servos tuae matris Sed,cum erit dies irae,
Post hanc vitam Dei patris Nobis confer et largire
Transfer ad palatia Sempiterna gaudia.

Miss. ms. Parisiense saec. 15. Cod. Rotomagen. 279. A. — Miss. ms.
saec. 15. Cod. Insulen. 25. B. —
Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477.
Cod. Ultraiectin. Scriptt. Eccl. 375. C. —
Miss. ms. Trecense saec. 15.
Cod. Trecen. 117. D. —
Miss. ms. Saganense anni 1422. Cod. Wratis-
lavien. I F 343. E. — Missale Trecense imp. Parisiis 1497. F.
Vor 1, 1 setzt C
ung^ehöriger Weise die Verse: Gaude felix et prae-
clara, Virgo mater Deo cara, Sacro plena flamine. 2 a, 2 pulsat caelos —
E. —
2 a, 3 Credimus melodia E. —
3 a, 1 Servi nati matrem DF. 5 a, 2 —
Qui per matrem sibi DF. —
Strophe 4 a fehlt C. 4 a, 2 Est Maria Christo —
cara DF. —
4 a 3 Plena sancto spiritu DF.
, Str. 4 b steht vor 1 in C — ;

lautet in DF:
Parit plena numine
Mundantem a crimine
Sine viri coitu.

Str. 5 a und b lauten abweichend in A:

Haec est sola peccatorum Fama cuius hoc ostendit,


Spes, quam Christus rex caelorum, Quae terrarum comprehendit
Amat super omnia. Quattuor confinia.
5a, 3 infera E. —
5b, 3 dantur plurima C ; Dominantur iutima E. —
Str. 6a—8b fehlen BCDEF; Ordnung der Str. in A ist diese: 7a, 8a, 8b, 6a,
6b, 7b. — 8a, 3 Deprimit E. — 9a lautet in BCDEF:
Virgo, Signum triumphale,
Mundi Vera salus, vale
Inter signa [ligna E] nuUum tale
Fronde, flore, germine.
9 b, 2 Serva sanos A. —
10 b, 1 Ut quos E. 10 b, 2 Fac torraenta CDF. — —
Die Sequenz folgt unter Auslassung- von 3 Strophen dem Schema des Landes
crucia attollamus dem es sich travestieartig anschmiegt. Dieselbe steht un-
,

vollständig- bei Weale II, 337; Milchsack I, 213 hat aus derselben drei
Nummern gemacht mit den Anfängen: Landes Christo decantemus (1, 1),
Salvatoris matrem laudent (3 a, 1) und O quam felix et praeclara (4 a, 1). —
In der Prager Hs. VII A 13, einem Graduale des 16. Jahrb., findet sich diese
Sequenz folgendermafsen bearbeitet :

1. Landes Christo decantemus,


Virginis prolem laudemus
Speciali gloria.
2a. Dulce melos pulset caelos, 2b. Voci vita conformetur,
Prolem divam dulci dignam Ut sincere celebretur
Credimus melodia; Haec praesens memoria.
3 a. Salvatorera suum laudent, 3 b. Dicant omnes et dicant singuli:
Qui per ipsum sibi gaudent Ave, salus totius populi,
Vitae dari munera, Proles salutifera.
4a. En, quam felix, quam praeclara 4b. Agno sine macula
Mater Christi, Deo cara, Quae praebebat pocula
Sacro plena flamine, Sub carnis velamine.
5 a. Christe, salus peccatorum, 5 b. Dum sis splendor verae lucis,
Qui de excelso caelorum Tormenta subire crucis
Venisti ad infima, Dignatus es maxima.
Blume, Sequentiae Ineditae. IV. 8
— 114 —
6 a. Ipse tuos fortiores 6 b. Da captivis libertatem,
Servos fac atque victores Vitae confer novitatem.
Aegros sanans ac languores Ad antiquam dignitatem
Pellens et daemonia. Sanans reduc omnia.
7 a. Partus virginis Mariae 7b. lesu, Salus christiana,
Virga Signum speciale, Salva sanos, aegros, sana;
Int er ligna nullum tale Quod non valet vis humana,
Fronde, flore, germine. Fit in tuo nomine.
8 a. Assistentes tuae laudi, 8 b. Et, quos tibi vis servire,
lesu pie, nos exaudi Fac tormenta non sentire
Atque servos Dei patris Sed, cum dies erit irae,
Post hanc vitam cum beatis Nobis confer et largire
Transfer ad palatia. Sempiterna gaudia.

144. De beata Maria V.

1 a. Mater, ave, 1 b. Rosa rubens,


Plena deliciis, Laesos laetificans,
Quae nos a vae NuUi nubens,
Purgans ac vitiis Mundum miriticans
Obviasti. Tu salvasti.
2 a. Odor florum, 2 b. Vas honoris,
Lima nequitiae, Stella clementiae,
Via morum, Dulcor oris,
Limes iustitiae Neuma laetitiae
Salutaris. Singularis.

3 a. Verbum audis 8 b. Vivax apis,


Emissum caelitus, Virtutum floribus
In te claudis, Vivas dapes
Quod patres primitus Ministras cordibas,
Praedixerunt. Quae te quaerunt.

4 a. Venti fremunt, 4 b. Pelle fraudes,


lara velum scinditur, Virgo, te petimus,
Fluctus preraunt. Sume laudes,
Rates relinquitur, Quas tibi psallimus,
Assis, pia. Maria.

Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Lodinen. Add. 11 414. 1 a, 1


Ave mater, gegen den sonst beobachteten Reim. 3 b, 1 apes. —
3 b, 5 Qui. —

145. De beata Maria V.

1 a. Mater sancta sanctae spei, 1 b. Tibi virtus obumbratur,


Sedes regis, templum Dei, In te verbum humanatur,
Sabaoth palatium, Gratiae principium.
2 a. Deus dixit, et illuxit, 2 b. Inde dies es diei,

Fiat lumen, quod indulsit Dispar noctis speciei,


Miseris in tenebris ;
Splendor mundo celebris.
— 115

3 a. Tuus idore, germine 3 b. Paradiso insitum


trinitati gratus, tu es lignum vitae,
Paradisi quattuor Tu mortem praecipitas
rivis irrigatus, mortis pulsa Ute,
Est de sancto spiritu Generosum generas
venter impraegnatus. palmitem de vite.

4 a. Rubus flammis illibatus, 4 b. Iguis ardens nee consumens,


Virga, serpens, vir turbatus, Tuus venter verbo tumens,
Calcet corrigia, Tua sunt mysteria.

5 a, Virga, cuius de radice 5 b. Nardus, stacten, murra, mirtus


Flos ascendit, plena nuce, Est pudoris tui virtus,

Oleo laetitiae, Tuae sinus gratiae.

6 a. Manna verme non mutatur, 6 b. Flore partum comitante


Sicca vellus irroratur Florem narrat post et ante
Gedeonis area, Castitas virginea.

7 a. Tu triumphus in Elon, 7 b. Tu fons aquae vividus,


ubi sol moratur, ubi lex rlxatur,
Tu es, quo Leviathan Quo credens et sitiens
hamus inescatur, dulce recreatur,
Asini mandibula, A promissis perfidus
qua fons irrogatur. procul elongatur.

8 a. Urna Aaron, lacob Stella, 8 b. Sanctumclaudis, lumen fundis ,

Penus panis, vini cella, lustos cibas, nectar mundis


Domus pigmentaria, Mira das fragrantia.

9 a. quam simplex absque nota, 9 b. Salutatur, expavescit,


Quam fidelis et devota, Fecundatur, acquiescit,
quam plena gratia ! Fit mater de filia.

10 a. Peccatorum spes beata, 10b. Area Noe metuenti


vas balsamiticum, Procellas diluvii,
Turris David clippeata, Canopea fugienti
Sceptrum Salomonicum, Lutumque servitii,
Mensa regis adornata Esto de te praesumenti
Cibum ferens mysticum. Asylum refugii.

IIa. Alma parens, virgo pia, IIb. Ut cantemus ante thronum


Esto nobis vitae via, Agni dantis omne bonum
Porta, portus, o Maria, Sempiternum Alleluia.

Grad. ms. Sedimense saec. 18. Cod. Valerian. s. n. A. Lect. ms. —


Fredeslariense saec. 13. Cod. Casselan. Ms. theol. Fol. 142. add. armi 1299.
B. — Sequent. ms. Sedunense saec. ^^/i4. Cod. Valerian. s. n. C. Sequent. —
ras. Sedunense saec. 14 et 15. Cod. Valerian. s. n. D.
3b, 5 generans ACD. —
5a, 1 über radice spiee (!) B. 5 a, 2 plena —
mice (!) B. —
6 a, 3 aera ABCD. —
6 b, 1 Flore Deum comitante B. —
6b, 2 narrant B. —
Ha, 1 pia fehlt B. —
„Öequentia de beata virgine in
sabbato servanda." B.
8*
— 116 —
146. De beata Maria V.

1 a. Nato psallat virginis, 1 b. Artes hostis cupidus


De qua salus hominis Debellare saepius
Orta est et gloria, Cum summa victoria.
2 a. Matri lesu singuli 2 b. Rosa tu praefulgida,
lubilemus ceriiui, Salve, gerama Candida,
Nam solatur omnia. Meritis eximia.
3 a. Aegris opem tristibus 3 b. Regum stirpe genita,
Daque culpas flentibus Nos benigne visita,
Compromissa gaudia, beata femina,
Tu forma egregia, Angelorum domina.
Mater es et filia Per quam cuncta crimina
Lavit Christi gratia.
4 a. Benedic benedicentes 4 b. Sana, mater salvatoris,
Te, ut sint praeeligentes Hydria caelestis roris,
lesum super omnia; Quod mens timet conscia.
5 a. Virgo pia, o Maria, 5 b. Turris, hortus, vitis, portus,
Stella maris appellaris Ignis fulgens et tus ardens,
Operum per merita, Nos torquentes excita.
6 a. Reis facta mediatrix, 6 b. Euge, fluens fons aquarum,
Criminum es tu fugatrix, Aquaeductus gratiarura,
Laetitiae primordia Plena misericordia,
Per te cepit ecclesia. Mundum reples laetitia.
7 a. Benedicta vitae vena, 7 b. Flumen summae pietatis,
Audi Vota laude plena, Servos suos atque tuos,
Apud Christum chorum istum Cunctis data venia
Clementer concilia, xA.men dicant omnia.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. —
la, 3 et fehlt. —
4 a, 1 te benedicentes. 7 b nicht sym- —
metrisch zu 7 a,

147. De beata Maria V.


1 a. beata fecundata 1 b. devote salutata
Mater viri nescia, Virgo plena gratia.
2 a. Dignam dignis stipent hymnis 2 b. Qui salvari ac iuvari
Et extollant laudibus, Volunt eius precibus.
3 a. Fide, voto, corde toto 3 b. Hanc felicem genetricem
Veneremur pariter Domini sollemniter,
4 a. Fatigati, castigati, 4 b. Infirmati, perturbati
Sustinentes plurima, Temptationum genera,
5 a. üt hie torti nee distorti 5 b. Per contemptum quoque mun di
Carnis flentes vitia Consequamur dulcia,
Mereamur angelorum Ut electi et dilecti
Optata consortia. Beatorum praemia.
— 117 -
6 a. Eia, mater praeelecta, 6 b. Apud Christum vota nostra
Regnans in caelestibus Promovere precibus,
7 a. Ut post huius finem vitae 7 b. In perenni mereamur
Laeti pro victoria Te laudare gloria.

Grad. ms. Montis s. Mariae saec. 14. in. Cod. Guelfenbyteran. Helm.
502. — Melodie: O beata beatorum.

148. De beata Maria V.

1 a. 0, caelestis hierarchia 1 b. Digne dignam te Mariam,


Quam suavi melodia Vere dulcem, vere piam,
Veneratur virginem! Nullam scimus similem.
2 a. In Aegypto quondam sita, 2 b. Rex e caeli palatio
Miro flore redimita, Te sciens sine vitio
Nardus tua flagravit; Laete te adoptavit.

3 a. Mens devota paruit, 3 b. Sol sub nube latuit,


Gabriel dum claruit lesus quando iacuit
Arce de regali, Ventre virginali.
4 a. Parit mater virgo prolem, 4 b. Auri decor, amethystus
Nova Stella novum solem, Ens in sinu matris Christus,
Lac propinans filio; Rosa iuncta lilio.
5 a. Canit coetus angelorum, 5 b. Templo seni prosternatur.
Vadit Stella dux magorum In lordane baptizatur
Ad domus notitiam; Dans maestis laeti tiam.
6 a. Aqua vini dat saporem, 6 b. Flos reflorens astra scandit.
Sputa, clavi, fei dolorem Rex reginae castra pandit,
Flenti flente filio; Caeli iuncta solio.
7 a. Personemus nunc Mariae 7 b. Ut abstergat convicia
Landes omnes eximiae Et aspergat nos gratia
Voce laeta, Rore plena.
8 a. Parce reis, mater regis, 8 b. Nos emenda et commenda
Habe curam huius gregis, Tuo nato ex te nato
Angelorum domina; Supernorum gloria.

Sequent. ms. Montis s. Mariae saec. 14. Cod. Guelfenbyteran. Heimst.


1340. — Melodie: In caelesti hierarchia.

149. De beata Maria V.

1 a. Maria, virgo dia, 1 b. benigna, laude digna,


Trinitatis scrinium Castitatis lilium.

2 a. Stella maris appellaris, 2 b. Legis glosa, vernans rosa,


Portus naufragantium, Sinus paenitentium.
118

3 a. Spes san Ctorum, duxcaecorum, 3 b. Odor floris, flos pudoris.


Ciaudoram vehiculus, Sitientum rivulus.

4 a. Vas virtatum, cor imbutum, 4 b. Vox raucorum. tu nostrorum


Nobis laudem tribuas, Raucitatem deleas,

5 a. Ut clangore et amore 5 b. Noster chorus te sonorus


Orls et mentaliter Spes collaudat unica,
Te laudare et amare Nam te pia laus, Maria,
Possimus perenniter. Voce decet publica.
6 a. Virgo lesse, nostram esse 6 b. Ora patrera, nam te matrem
Te fautricem petimus, Nobis addit optimus.

7 a. Hora mortis da, ut fortis 7 b. Ne damnemur, sed laetemur


Sit cordis contritio. In caeli palatio.

Grad. ms. Montis s. Martini anni. 1426 Cod. Capit. Scepu.sien. s. n.


Mel : beata beatorum.

150. De beata Maria V.

1 a. Plebs fidelis iucundetur 1 b. Matrem Christi collaudemus,


Et Mari am veneretur, Laudem dantes exsultemus,
Cuius digne celebretur lubilantes imploremus
Celebris memoria. Eins patrocinia.

2 a. Mors per Evam subintravit, 2 b. Sui ventris dulcis fructus


Sed Maria mortem stravit Maris huius sedat luctus,
Et deletam reparavit Ab est dolor, abest luctus
Salutem fidelibus. Hoc fructu gustantibus.

3 a. Radix lesse germinavit, 3 b. Fecundata sacro rore


Virgo Deum generavit, Genetrix fit novo more,
Non vir eam defloravit, Sine luctu et labore
Cum prolem protulerit. Nata patrem peperit.

4 a. Vitrum sole penetratur 4 b. Obstupescit vas naturae


Et illaesum observatur, De confracto suo iure,
Sic nee virgo violatur Factor omnis creaturae
Genetrix ex filio. Matris iacet gremio.

5 a. Arens virga profert florem, 5 b. Haec est illa Dei cella,


Stella novum gignit solem, Quae nos servet a procella.
Virgo mater parit prolem Haec est clara lacob Stella,

Plena Dei gratia. Sed eclipsis nescia.

6 a. Virgo mater primae matris 6 b. Terra caelo foederatur,


Culpam lavit, nos ab atris Vetus Adam detestatur,
Claustrisperhancsummi patris Qui per novum sublimatur
Exemit dementia. In caelesti patria,
— 119

7 a. Casta mater salvatoris, 7 b. Mundi salus, vitae via,


Spes reorum, vas pudoris, Nostri memor sis, Maria,
Interesse caeli choris Nos ad caeli, mater pia,
Fac nos prece sedula. Perduc habitacula.

Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11. 414.

151. De beata Maria V.

1 a. Post partum, 1 b. Electa,


in partu et ante dilecta dilecto,
mater viri nescia, ave, plena gratia.

2 a. Ave, decus orbis terrae, 2 b. Virga florens, sed non arens,


Cui salutem mundi ferre Virgo prolem vera parens
Mundi factor contulit, Quando mire protulit.

3 a. Flos convallis es, Maria, 3 b. Tu flos caste candidatus,


Flos in spinis sine spina, Flos et fructus de te natus
Terra carens vomere. Crucis rubens sanguine.

4 a. Flos spineto cruentatus, 4 b. Ubi virgo virginali,


Quando spinis coronatus Casta casto, par aequali
Mundum lavit crimine, Donaris custodiae.

5 a. Stabat, inquit, iuxta crucem 5 b. Stabat ille, qui electus


Mater Jesu dolens trucem Verae palmes rectus
vitis
Mortem pati vitae ducem, Quique magis est dilectus
Stabat et discipulus. Ac familiarius.

6 a. Mater, inquit, ecce, natus, 6 b. Mox ad illum : ecce, tua,


Natus tibi pro me datus, Tua mater, hanc procura,
Tui custos caelibatus, Venerare fide pura
Zela caelebs caelibem. Servans virgo virginem.

7 a. Sancta virgo, felix mater, 7 b. Vitae porta, nos conforta,


Sancte tili, nobis pater, Stella maris, nos amaris
,

Vestrae partem nos tutelae, Mundi curis, heu, quam duris,


Vestrae sortem clientelae Umbra mortis, novae sortis
Velitis efficere, Virgo Clemens, exime.

8 a. Nemo frustra te precatur, 8 b. Tu peccato clausus hortus,


Qui pro suis anxiatur Sed peccanti patens portus,
Meritis, Maria. Lapsis dux et via.

9 a. Virgo mater, nati nata, 9 b. Licet valde peccatores,


Nobis assis exorata, Tui tamen laudatores
üt, qui per nos nil habemus, Liberati cruciatu
Unde iuste postulemus Per te simus de reatu
Sempiterna gaudia, Saltem digni venia.
— 120 -
10 a. Nou domina,
nobis, 10 b. Electa ut sol,

noD nobis, sed nomini tuo sole clarior et unice


da gloriam, dilecta,
ut in nobis tua dona da nobis scire te, scire
munerentur, nos, dilectum
tuque de nobis, qui Sanir ex dilecto amborumque
et Hermon, coroneris. sanctam dilectionem.
11. Nos et nostra pia
defende maris Stella.

Cod. Civit. Turicen. C 58. saec. 12. ex. A. — Miss. ms. Voraviense
saec. 14, Cod Voravien. 332 (100.B. —
Sequent. ms. Emmeramense saec.
15. Clm. Monacen. 14667. C. —
1 a, 2 ante partum C. 2 a, 2 Qui salutem —
A. — 2 b, 1 Virgo B. —
4 a, 3 lavat B. 4b, 1 Qua tu virgo B. — —
Str. 5 ff. fehlen C —
6 a. 1 Pater, falsche Initiale B. 6 a, 4 Cela A. - —
6 b, 1 Vox ad illum B. —
7a, 1 Sacra B. 8 b, 2 Quin B. —
8b, 2 —
peccati B. —
8 b. 3 Lapsus A. —
9 a, 4 Unum iuste A. 9 b, 4 sumus —
ABC. —
10 a 1 und 3 eine Silbe Überschufs. 10 a, 4 bona B. —
11, 1 —
sq. fehlen A. — Vgl. Rom. Forsch. IV, 496 sq.

152. De beata Maria V.

1 a. Regali stirpe procreata, 1 b. Exora regem sempiternum,


Maria, virgo consecrata, Ut det nobis regnum supemum
Christi mater, Pius pater.
2 a. Tibi, mundi domina, 2 b. Morbi gravis inflicta
Decantent agmina Vulnera curando [iita],
Landes dignas voce clara, Mater vitae, viam para.
3 a. In montis excelsi culmine 3 b. Post mortem infirmi corporis
Quae resplendens lumine Fac perrennis miseris
Possides nati thronum, Largiri vitae donum.

Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11 414.

153. De beata Maria V

1 a. Salve, David stirps divina. Ib. Salve signis praesignata,


Christi mater et regina Aaron virga nominata,
Caelorum et hominum, Parens lucis luminum.
2 a. Salve, Stella, mater solis, 2 b. Salve, vellus Gedeonis,
Tu fiscellaDei prolis. Madens tellus Septem donis,
Testamenti tabula, Manna caeli situlai.

3 a. Salve, rosa, lilium, 3 b. Salve, quae sacrarium


Campi flos, quae filium Es virtutum omnium,
Dei das visibilem, Gignens ineffabilem.
4 a. Salve, botrus cuius notus 4 b. Salve, mitis Cypri vitis,

In ludaea balsamus. Aromati calamus.


121

5 a. Salve, ferax et novella, 5 b. Salve, petra fundens mella


Quae oliva diceris, In curam pestiferis.

6 a. Salve, noctis lux, colurana, 6 b. Salve, nubes, quae funestum


Ducens caecos ex aerumna Vitiorum vincis aestum
Et inferni turbine, Tuo sancto nomine.
7. Salve, per te ut salvemur
Et in caelo collocemur
Merito
Tuoque iuvamine.
Miss. ms. Saganense saec. 14. Cod. Wratislavien. I. F 365. A. —
Miss. ms. Sag-anense anni 1422. Cod. Wratislavien, I F 334. B. 1 b, 3 —
Parens lumen luminum B. —
2 b, 2 Undans tellus A. 2b, 3 Mannae —
A. —
4 a, 1 cuius totus AB.

154. De beata Maria V.

1. Salve, genetrix sancta


2 a. Dei, Immaculata, 2 b. Nos audi, mediatrix
Meritis inclita, Dei et hominum,
Virtute lucida. Virgo benedicta.
8 a. Alma mater, 3 b. Tu pro nobis,
Vox nostra, Spes nostra,
Te cantet Maria,
Laude sonora. Deo supplica.
4 a. Maria, per te 4 b. Miseria per
Navigantibus Te remittitur,
Portus et via Datur gratia
Panditur, gemma, Et mundo, ductrix
Caeli fulgidissima, Errantum et semita.
5 a. Caecis dans viam 5 b. Nos hinc libera
Mutisque loquelam [Virgo] magnifica,
Tu nos mundans Peccatorum
Immundaque Suffragatrix
Fugas daemonia. Ad vitarii laxa
6. Nostrae mortis vincula.

Orat. ms, Domus. Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. — 4b 3 Datur et gratia. 4b, 4 Et — fehlt. —
5b, 1 hinc et.

155. De beata Maria V.

1 a. Salve, mater gloriosa, 1 b. Stilla roris, flos odoris,


Virgo casta, speciosa, Föns dulcoris, vas decoris,
Huius mundi tu lucerna, Sancta et Immaculata,
Per quam claritas superna Bona cuncta [per te data]
Venit de caelestibus. Profluunt ^delibus.
122 —
2 a. Per te mors interiit, 2 b. Foedos mnlto crimine
Per te vita rediit Munda tuo munere
Ex mundi miseria. Ducens ad caelestia.

3 a. Nobis praestetur venia 3 b. Ad DOS, pia, respice,


Per te simul et gratia, Precata nostra suscipe,
Adesto iam viventibus Peccataque praeterita
Unaque morientibus. Nobis remitti flagita.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375.

156. De beata Maria V.

1 a. Salve, mater, mater patris, 1 b. Haec est rubus inflamraatus,


Soror sponsi, sponsa fratris, Quem non calcat calciatus
Regis regum regia, Sacra reverentia.

2 a. Sicca prius praeter morem 2 b. Incompluta manet tellus.


Virga frondens profert florem Dum complutum madet vellus
Nucemque cum nucleo; Gedeonis horreo.

3 a. Res miranda, virgo prolem, 3 b. Prodit sponsus nova sorte.


Palmes vitem, Stella solem, Nunc intactae claustrum portae
Homo Deum baiulat, Prodiens diffibulat.

4 a. Ave, plena gratia, 4 b. Mundi sanctuarium,


Cella pigmentaria, Caeli promptuarium,
Cinnamomi calamus, Trinitatis thalamus.

5 a. Tu trium triclinium, 5 b. Patris consistorium,


Trium domicilium, Filii palatium,
Trium tabernaculum, Spiritus cenaculum.

6 a. Audi, mater veniae, 6 b. Per peccatum venditos,


Proscriptos miseriae Ad gemendum genitos,
Matris Evae filios, Poenae tributarios.

7 a. Audi reos, o benigna, 7 b. Hoc Salomonis


sigillo
Dele thetam, thaü signa Fac monetam Pharaonis
Felici charactere, Nummos tuae dexterae.

8 a. Maris Stella, 8 b. Ex hoc man fac levari,


De procella Fac servari, fac locari
Nos ad portum protrahe, Nos in sinu Abrahae.

Cod. Civil. Turicen. C 58. saec. ^'^/i^. — Str. 8a scheint eine Zeile zu
fehlen. — Vgl. Roman. Forsch. IV 499.
123 —
157. De beata Maria V.

1 a. Salve, mater salvatoris, 1 b. Tu signaculum pudoris,


Flos odoris et honoris, Vas dulcoris et amoris,
Honestatis annulus, Pietatis rivulus,

2 a. Tu lumen es luminum, 2 b. Tu Salus es hominum,


Tu decus es virginum Tu pnrgatrix criminum,
Et virga fructifera, Arbor salutifera.

3 a. Tu fenestra pervia, 3 b. Tu cella vinaria,


Stella maris praevia Mater es et filia
Ciarum reddens radium, Creatoris omniuni.
4 a. Tu es vena veniae, 4 b. Tu clavis iustitiae,
Tu fons pudicitiae, Navis continentiae
Puritatis puteus, Et salutis clipeus.
5 a. Qtiae regina 5 b. Mediatrix
virginum diceris, Dei et hominis,
Miseren Medicatrix
digneris miseris, adesto criminis,
Ut erecti Ut soluti
de luto carceris fermento sceleris
Tecum simus CoUaetemur
in caeli curia. tecum in gloria.

Trop. ms. Dertusense saec. 13. Cod. Capit. Dertusen. s. n.

158. De beata Maria V.

1 a. Salve, mater veniae, 1 b. Salve, virgo virginum,


Venialis gratiae Placa lumen luminum,
Venam nobis aperi, Culpas nostras operi.
2 a. Dominarum domina, 2 b. Servos serva miseros,
Munda mundi crimina, Fac de servis liberos,
Emundatrix criminum, Liberatrix hominum.

3 a. Regis regum regia, 3 b. Inquietos corrige,


Rege nos per varia Mansuetos dirige,
Mundi vitae devia, Superbos humilia.
4 a. luva pusillanimes, 4 b. Haereses mortifica,
Tempera magnanimes, Fideles multiplica^
Desolatos refove, Infideles remove.

5 a. Rosa nostri generis, 5 b. Ut de domo carceris


Genus Adae veteris Educti cum superis
Deo reconcilia. Laetemur in gloria.

Orat. ms. Domus. Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. —
Mel. jedenfalls: Veni sancte spiritus.
124

159. De heata Maria V.

1 a. Salve, virga stirpis lesse, 1 b. Novo more salutata


Per quam fecit Deus esse Genuisti fecundata
Salutis remedium, Dei patris filium.

2 a. Sol de Stella prodiit 2 b. Terra vermem edidit,


Et in sole posuit Per quem lonas perdidit
Suum tabernaculum, Et deflet umbraculum.

3 a. Te prophetae praedixerunt, 3 b. Apostoli crediderunt


Patriarchae signaverunt Et gentibus efifuderunt
In figuris dogmatum, Lumen evangelicum.

4 a. Cum summo gaudio 4 b. Precamur, domina,


In hoc tripudio Dele peccamina,
Regis et filio Solve discrimina.

5 a. Rubus ardere cernitur 5 b. Novus lucifer oritur


Rubi virente folio, Mundi finito termino.
Virgo mater efficitur Novo risu perfruitur
Salvo pudoris gremio. Sara nascente filio.

6 a. Novi partus gaudium 6 b. Terra pandit lilium


Prodiens de virgine Nullo culta vomere,
Purgat Adae filium Virgo parit filium
Veteris caligine. Sine viri semine.

7 a. Felix puerpera 7 b. Confer solacium,


Dei et hominis, Succurre miseris,
Audi suspiria Quae spes fidelium
Gementis hominis Et Salus diceris,
Et redde prospera. Intende, propera.

8 a. Placa mare, maris Stella, 8 b. Regem natum interpella,


Via caeli, regis cella, Nos ut salvet a procella
Vitae cursum militarem Vitae servans puritatem,
Duc ad portum salutarem Dans antiquam dignitate'm
Spei certitudine. Fracto mundi turbine.

9 a. lesu dulcissime, 9 b. Preces nostras hodie


Sanctorum mitissime, Cum Maria virgine
Piae matris unice, Miseratus respice.

10 a. Fac in beato munere 10 b. Ut digni tuis laudibus


Et te solum diligere luncti choris caelestibus
Et vitae sequi praemia Pace fruamur sedula
Tua ducente gratia, In saeculorum saecula.

Grad. ms. S. Vincentii Wratislavien. anni 1319. Cod. Wratislavien. I F


.385.A. —
Miss. ms. Saganense anni 1422. Cod. Wratislavien. I F .343.
B. —Grad. ms. Pelsinense anni 1491. Cod. Mus. Bohemici s. n. C. Cant. —
ms. Vissegradense saec. 15 ex. Cod. Capit. Vissegraden. s. n. (V Cc rj). D.
— 125 —
Ib, 3 Dei parens CD. —
2b, 1 ediit A. 2b, 2 prodiit A. —
4a und —
4 b fehlen CD. —
6 a, 1 gaudio B. —
8 b, 5 Fato mundi termino C; Fracto
mundi termino D. —
10 a, 2 Et fehlt AB. —
Von dieser Sequenz steht eine
s. g. „christliche Korrektur" in Cod. Prägen. VII A 13. saec. 16. Hier lautet

z. B. 4a:

Fidem docuerunt, Quod desideratus


Quam cognoverunt Singulis gentibus
Divo spiramine, Nasceretur virgine.

Ähnlich das Übrige, namentlich von Str. 7a an.

160. De beata Maria V.

1. Salve, virgo gloriosa,


Arbor vitae pretiosa
Ave, plena gratia.

2 a. Virga lesse florem dedit 2 b. Eat rubor in ludaeum,


Et flos fructum, poena redit Infernali morte reum,
In ludaeum, qui non credit Qui non credit esse Deum
Peperisse virginem. Pariter et hominem.

3 a. Prodit partus, quem natura 3 b. Parit sine viri cura


Stupet contra carnis iura Genitorem nata, pura
Prodiisse sub figura Virgo, cuius genitura
Et Dei et hominis. Lavit labem criminis.

4 a. Insuetum est audiri, 4 b. quam miser, quam deceptus


Quod Sit mater expers viri, Infidelis et ineptus.
De hac sola debet sciri, Ab errore interceptus,
Quod virgo pepererit. Qui sie non crediderit.

5 a. Hunc debemus Deum scire, 5 b. Eva pomi morsum ausa


Qui dignatus est vestire Principalis fuit causa,
Vestem servi, ne servire Quare nobis fuit clausa
Posset homo serviens. Porta vitam largiens.

6 a. Partus ventris virginalis, 6 b. Portam vitae reseravit


Partus sanctus, iramortalis, Et, quos Eva condemnavit
Ex natura nullus talis Fructu, luctu relaxavit
Conceptus in virgine. Ab aeterno crimine.

7 a. Ergo, virgo, mater Dei, 7 b. Ut, cum iudex dicit Ite


Fundamentum nostrae spei, Malis bonis et Venite,
Quamvis simus omnes rei, Perpetuae simus vitae
Te rogamus pariter, Participes iugiter.

Orat. ms. Domus Novae Lucis auni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt. Eccl
375. — Jedenfalls Sequenz.
- 126 —
161. De beata Maria V.

1 a. Stella solem pariens, 1 b. Stellis Stella celsior


Stella casum nesciens, Stellisque splendidior
Mater plena gratiae, Splendor est ecclesiae,

2 a. Stella, cuius radius 2 b. Quae tanto fit clarior,


Obscurari nescias Quanto soli propior,
In solis praesentia. Et fulget in gloria.

3 a. Stella, virgo virginum, 3 b. Hie est flos, quem praebuit


Sol est pater luminum Virgula, quae floruit
Virgine progrediens. De lesse progrediens.

4 a. Huic mirabiliter 4 b. Sic Dei iustitiam,


Flori porta iugiter Sic et sapientiam
Obserata patuit; Operari decuit.

5 a. Sic rubus incenditur, 5 b. Sic est facta madida


Sic vellus compluitur Terra prius arida
Rore misso caelitus, Nutu sancti spiritus.

6 a. Sic illustrat radio 6 b. Sic venit in virginem,


Sol vitrum, sed vitio Ut Deum et hominem
Vitrum caret penitus, Uniret paraclitus.

7 a. Nos obtentu virginis 7 b. Qui nobis det pectoris


A reatu criminis Pacem atque temporis
Christi mundet gratia, Et aeterna praemia.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. »Scriptt. Eccl.
375. —
la, 1 Vale solem. —
la, 3 Maria plena. —
3a, 3 Ex virgine. —
7 b, 3 Et fehlt. —
Jedenfalls Sequenz.

162. De beata Maria V.

1. Tibi dicant omnes Ave,


Quia mundum toUis a vae,
Mutasti vocem flentium.

2 a. Sonet vox iucunditatis, 2 b. Nam vineae floruerunt,


Quia tempus est aestatis, Flores odorem dederunt,
lam enim hiems transiit; lam enim imber abiit.

3 a. Novitate partus casti, 3 b. Stupet usus et natura,


Virgo. cunctii renovasti, Quod tu paris, virgo pura,
Dum paris clauso cardine. Sine viri semine.

4 a. Partus tuus singularis, 4 b. Ave, virga gignens florem


Purum pura pure paris, Cuius mirantur odoiem
Genitorem filia, Caelum, tellus, maria.
127

5 a. Audi, mater pietatis, 5 b. Ne damnemur cum impiis


Nos gementes pro peccatis In aeteniis suppliciis,
Et a malis nos tuere, Peccatorum miserere.

Cgm. Monacen. (ol. Tegurin). 716. saec. 15.

163. De beata Maria V.

1 a. Vale, aula virginalis, 1 b. Opus hoc est trinitatis,


Cum maiestas hie regalis Solum cunctis quod beatis
Dignatur descendere; Dat beate vivere.

2 a. Aula mater est intacta, 2 b. Ibi sceptrum, rex, Corona,


Sic]at templum fabrefacta, Vitae panis est annona
Quo non sonat malleus ;
Liquorque nectareus.

3 a. Terra namque dedit fructum, 3 b. Hoc figurat Ruth in messe,


Cor confirmat, solvit luctum, Caleph botrus, virga lesse
Reddit fructus gaudium ;
Nucisque mysterium.

4 a. A fructu tritici, 4 b. Regis praedivitis


vini et olei haec sunt donaria,
Multiplicata est Qui nostrae usus est
iam virtus fidei carnis substantia.

5ci. Ipse granum, ipse panis, 5 b. Quo referta fuit cella,


Botrus et nux non inanis, Dei mater, maris Stella,
Ipse solus omnia, Mater plena gratia.

6a. Hanc flos ornat castitatis, 6 b. In qua res est gratiosa,


Angelorum puritatis Mitis, dulcis et iocosa,
Cognata virginitas, Tam typus quam veritas.

7 a. Rubus non uritur, 7 b. Föns novus oritur,


Vellus compluitur, Fanum destruitur,
Sol retroflectitur, De petra bibitur;
Et pecus loquitur, Propheta pascitur,
Anus fit gravida. Mitescit rabida.

8 a. Fornax cedit 8 b. Manna datur,


Et non laedit, Hinc creatur
Sed oboedit Et formatur,
His, quos credit Quo Signatur
Mori de incendio. Haec nova creatio.

9 a. Adae plasmatio, 9 b. Fiscellae ratio


Arcae constructio,
lordanis siccitas, Signant te novitas.
— 128 —
10 a. Sal respergit fontem totum 10 b. De conceptu Sara ridet,
Et camelis fessis potum Se calcari serpens videt,
Dat Rebeccae hydria, Canit tympanistria.

IIa. Aeri serpens similatur, IIb. Muliere vir ambitur,


Sputo lutum temperatur, Porta clausa pertransitur,
Cherubimque oburabratur Gigas currit, via scitur,
Propitiatoriura. Floret vallis lilium.

12 a. Sol sub nube non densatur, 12 b. Stat praesaepe foeno plenum,


Horto clauso fons Signatur, serenum
Christi corpus tarn
Sine manu mons secatur, Nobis cibum dat amoenum
Stella solem praeconatur,
Sol de Stella rutilat. Sic cor ad hoc vigilat.

13 a. Ad honorem tuum iure 13 b. UM nee cras nee hesternum,


Famulantur bae scripturae, Ubi semper hodiernum,
Sit de nobis tibi cura, Ubi Salus, ubi vita,
Pia virgo, mater pura, Ubi pax est infinita,
üt simus in gloria. Ubi Dens omnia.
Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. »Scriptt.
Eccl. 375. —
10a, 1 respargit. —
IIa, 1 simulatur. —
13b, 4 est sempiterna.

164. De beata Maria V.

1 a. Vale, pura pariens 1 b. Exstitit, esuriens,


Yirgo, nata fertilis, Palpans et palpabilis,
Per quam nobis oriens Pro peccatis moriens,
Ex alto visibilis Dulcis et araabilis.

2 a. Porta Dei, 2 b. Cella lucis,


Mater spei, Summi ducis
Maria, Et mater et tilia,

Clausus hortus, Tuo nato


Vitae portus Nobis dato
Et via. Pie nos concilia.

3 a. serena 3 b. Sume vota^


Vitae vena, Quae cum nota
Sancti plena Mente tota
Spiritus, Promimus.
4 a. Vale, mater Doniini, 4 b. Ad nos manum porrige
Per quam salus homini Et nos salvans corrige.
Reformatur perdita, Mundo Salus edita.

5 a. Maria, 5 b. Stirps regia,


lilium Spes omnium
C^onvalliuni, Fidelium,
Flos virginum, Lux luminum.
— 129 —
6 a. . . . . filia, 6 b. Nos redimens per tilium,
Evae matri contraria, Vale, ave,remedium
Vale, virgo de gratia, Nos eximens miseria.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 374. —
la, 3 quem. 5 a, — 10 clemens Maria.

165. De beata Maria V.

la. Vale, sancta peccatcrum Ib. devote recolenda,


Maria refugium, Flentium solacium.

2 a. Te laudare nos dignare 2 b. Emundemur, liberemur


Cum devoto carmine, Sic ab omni crimine.

3 a. Rubens rosa tu formosa, 3 b. Medicina et regina,


Pia dux errantium, Salus paenitentium.

4 a. Advocata reis data, 4 b. Nubes clara, Deo cara,


Tu pro nobis rogita, Nos solando visita.

5 a. Cinnaniomo vel amomo 5 b. Alma mater orpbanorum,


Nomen habens dulcius. Votis nostris adnue,
In scripturis sub figuris Conflictus daemoniorum
Figuraris crebrius. Ne nos tangant, erue.

6 a. Nulli gravis, o suavis, 6 b. Tu adiutrix, vitae tutrix,


Tuos servos erige, Nobis manum porrige.

7 a. Vale Stella, Dei cella, 7 b. Te precamur, ut ducaraur


Rutilans in gloria, Ad sanctorum gaudia.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. —
Melodie jedenfalls: O beata beatorum.

166. De beata Maria V.

1 a. Vale, stirps Davidica 1 b. Plena Dei gratia,


Et mater deifica, Vale, virgo regia,
Potens mundi imperatrix, Adflictorum miseratrix.

2 a. Vale, decens et decora, 2 b. Lucenspulchre plus quam luna,


Lucis clarior aurora, Quam fideles petunt una,
Vera lux es omaium. lumen fidelium.
Blume, deq.ueütiae Ineditae. lY. 9
— 130

3 a. Vale, sancta, quae de portis 3 b. Vale, semper veneranda


Nos exaltas dirae mortis, Et a cunctis invocanda
Labe pura, Gubernatrix
Spes futura Et salvatrix
Vere paenitentium. Ad te confluentium.

4 a. Vale, mater admiranda 4 b. Radix David generosa,


Et prae cunctis praedicanda Tota semper gloriosa
Genetrix veri luminis. Templumque sancti flaminis.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375.

167. De beata .Maria V.

1 a. Vale, virgo, vas pudoris, 1 b. Vale, Davis castitatis,


Salve, mater creatoris, Remum gestans caritatis
Ave, doctrix et lux moris, Et in arca castitatis
Gaude, lilium candoris, Spem futurae libertatis
Vale, mater Maria. Praebes et solacia.

2 a. Ave, virgo dives Deo, 2 b. Gaude, mundi reparatrix,


Vale, portus patens reo, Ave, caeli imperatrix,
Salve, lux et gratia. Nostra pura gaudia.

3 a. Vale, vitae condimentum 3 b. Vale, boni fundamentum,


Evae leniens lamentum, Castitatis ornamentum,
Vetus per te testamentum Caritatis dans unguentum,
Ruit, surgit sacramentum Suavitatis in augmentum
Re signans caelestia. Temperans carnalia.

4 a. Vale, Deum gestans alis, 4 b. Salve, Marthae functa cura,


Ave, malas iungens malis Gaude, maesta circa pl«ra
Et labellis labia, Exhibens obsequia.

5 a. Vale, salus, decus, vita, 5 b. Ave, lapsi reparatrix,


Astris poli redimita, Errabundi revocatrix,
Illuctecum nos invita, Caeli, terrae mediatrix,
Ubi gaudes infinita Utriusque solidatrix
Pace et laetitia. Christo nos concilia.

6 a. Ave, dulcis Sunamitis, 6 b. Ave, fida poli scala,


Pulchra, casta, simplex, mitis, Super astra tecum cala
Membra fovens regia, In superna curia.
131 —
7 a. Ave, clara maris Stella, 7 b. Ave, nostri vis vigoris,
Quae, cum hostis movet bella, Finis longaevi doloris,
Es asylum, arcus, cella, Salus es summi valoris,
Ne involvat nos procella Honor caeli, lux splendoris,
Per haec raundi maria. Tibi laus et gloria.

Orat. ras. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375.

m. De beata Maria V.

la. Vale, virgo virginum,


Salve, lumen luminum,
Ave, plena gratia.

2 a. Vale, salus hominum, 2 b. Vale, nostrum gaudium,


Portans, regem, Dominum, Gaude, spes credentium,
Ave, Stella praevia. Peccatorum venia.

3 a. Vale, vena veniae, 3 b. Vale, porta gloriae,


Ave, mater gratiae, Ros misericordiae,
Hostium victoria. Ave, fraudis nescia.

4 a. Vale, mundi gloria, 4 b. Vale, virgo celebris,


Sanctorum laetitia, Lux lucens in tenebris,
Ave, per quam gaudium Ave, lumen cordium,
Speramus caelestiura. Salve, candens lilium.

5 a. Vale, pia, 5 b. Salve, vitls,

Gaude, via. Ave, mitis.

6 a. Vale, parens 6 b. Vale, rosa


Labe carens, Speciosa,
Ave, suavissima, Ave, splendidissima.

7 a. Salve, virgo singularis, 7 b. Vale, mater, lux solaris,


Gaude, Stella clara maris, Ave, quae tantos solaris
Vale, carens simili. Hoc in mundo flebili.

8 a. Vale, decus angelorum, 8 b. Vale, nostrum refugium,


Vale, salus miserorum. Plena bonorum omnium.

9 a. Vale, decus castitatis, 9 b. Vale, templum puritatis,


Salve, mater pietatis, Ave, scala claritatis,
Gaude, munda Ora natum,
Et fecunda, Ut optatum
Vale, lux caelestium. Nobis donet praemium.

Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin, Scriptt.
Eccl. 375.
9*
132 —
169. De beata Maria V.

1 a. Virga lesse generosa, l b. Christum Deum, gloriosa,


Dulcis fructus onerosa, Genuisti gaudiosa,
Salve, mater inclita. Super omnes edita.

2 a. Solem sidus es prolata, 2 b. Per te terra illustrata,


Tarnen incontaminata Per te cuncta restaurata,
In aeternum permanes, Et omnia contines.

3 a. Salve, mater regum regis, 3 b. Cunctii bona quippe regis


Conditoris nostrae legis, Criminum et mala tegis,
Carentis initiOj Es nobis ablutio.

4 a. Pulchra rosa sine spina, 4 b. Mitis simplexque regina


Quam non urit sol, pruina, Velut more columbina,
Nil habens miseriae, Föns misericordiae.

5 a. Tu es porta circumdata 5 b. Te vidisse, radiata.


Margaritis et ornata, In domo Dei fundata,
Quam propheta asserit Qua nullus transierit.

6 a. Pura luna, soli aequa, 6 b. In te non sunt vota maecha,


Purior aurea theca, Tabes nee libido caeca,
Qua Christus emittitur, Cor tuum nee vertitur.

7 a. Cuncta autem haec mundana 7 b. ünde te precamur, sana


Mala sunt et nimis vana Piagas nostras et insana,
Et plena illecebris; Dei duc cum angelis,

8. Ut ibi semper laudemus


Hymnis te angelicis.

Trop. ms. Dertusense saec. 13. Cod. Capit. Dertusen. s. n.

170. De beata Maria V.

1 a. Virgo peramabilis, Ib. Splendor ineffabilis,


Mater admirabilis, Flos incomparabilis,
Maria puerpera, Yirga salutifera.

2 a. Radix innocentiae, 2 b. Tu es vitae pabulum,


Sedes sapientiae, Pudoris signaculum,
Felix thesauraria, Concha smaragdinea.
— 133

3 a. Diadema fulgidum, 3 b. Pauperis umbraculum,


Sidus semper rutilum, Foederis oraculum,
Peccatorum venia, Sanctorum laetitia.

4 a. Yale, vas clementiae, 4 b. culpae remedium,


Portus indulgentiae, Dulce refrigerium,
Pia gestans viscera, Regnans super aethera.
5 a. Vale, lumen luminum, 5 b. Vale, quae peccantium
Purgatrix peccaminum, Misereris omnium,
Christo nos confoedera. Nos iuvare propera.
Orat. ms. Domus Novae Lucis anni 1477. Cod. Ultraiectin. Scriptt.
Eccl. 375. —
Vor la, 1 geht die überzählige Zeile vorher Vale peroptabilis.
Mel. jedenfalls Veni sancte Spiritus.

171. De beata Maria V.

1. Virgulae florentis laudes


Aaron, lesse, Moysi,
2 a. Quae lavit Evae fraudes 2 b. Mors et vita duello
In fönte paradisi Virginali flagello,
Sine hypocrisi, Cum Mariae fructus
Turba, laudes. Tersit luctus.
3 a. sancta Maria, 3 b. Christianos gestes
Sis nobis vitae via, Extra morbos et pestes.
Excessum mundi labentis Surrexit virga ferrea
Affectu dele ludae confringens
devotae mentis. corda saxea.
4 a. Credendum est plus prophetis 4 b. Seimus botrum virgae siccae
Legisque secretis Fructum protulisse,
Quam ludaeorum Veram carnem
nugis deletis. Christum sumpsisse
5. Ex Maria.

Miss. Ambianense imp. Parisiis 1487. A. Miss. Ambianense imp. —


Rotomagi 1506. B. —
Melodie: Victimae paschali laudes.

171a. De beata Maria V.

1 a. Ad supernae gremium 1 b. Verbi patris atrium,


Matris gratiarum Vas provisum, carum
Sonet vox fidelium Neumatis palatium,
Per orbem terrarum Trium personarum
Caeleste praeconiam. Nobile triclinium.

Sequent. ms. Sedunense saee. ^^lu. Cod. Sedunen. s. n. A. Sequent. —


ms. Sedunense saec. ^^/i6. Cod. Sedunen. s. n. B. —
Den vollen Text siehe
unter den Reimgebeten Anal. XV, 13b; Varianten zu dem dortigen Texte:
5, 5 Sinus AB. —
7,5 Cherubino collegium AB. 8, 3 vitae praevium —
AB. —
10, 2 Regnas AB. —
10, 4 Stas AB. —
11, 1 Caeli terrae. AB. —
12, 2 Virgo invitata AB.
— 134 —
171b. De beata Maria V.

1 a. De spineto nata rosa, 1 b. Nos ad lucem verae lucis


Arbor vitae speciosa, Levas, trahis et perducis
Ave, plena gratia! Ducens via regia.

Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Londineu. Add. 11414. A. —


Grat ms. Campense anni 1462. Cod. Darmstadien 521. (unter einer Folge
von Sequenzen) B. — Den vollen Text siehe unter den Reimgebeten Anal.
XXXII, 79. —
Lesarten: Ib, 2 Levans A. —
2, 5 Sed et ipsis angelorum
A Sed et lucis angelorum B. —
2, 6 Praeminens AB. —
4, 2 demonstrata
;

AB. —4, 4 et languores AB. —


4, 5 Mentem munda forma AB. 5, 2 —
purgatos AB. —5, 3 ad gaudia AB.
UI.

DE SANCTIS,
172. De Omnibus Sanctis.

1. Immense omnium
rex angelorum
et hominum, sedulo
cui oboedit
orbis machina,

2 a. Famulatur aetheris 2 b. Quem oportet gloria,


terrarumque laus et honor,
latitudo liquidi Salus, vita, veritas;
necnon maris qui diceris
cuncta fluenta, pacis speculum,

3 a. Clementi aure supplicum 3 b. Concurrat universitas


tuorum gentium
carminula coUaudando
inter superna immensitatem
modulamina patris aeterni,
concipe, geniti
licet non sint spiritusque
digni servuli. sancti gloriam.

4 a. Novenos qui caelo 4 b. Haec festa omnium


choros mire sanctorum sunt,
ordinavit sapientia
obsequio, quos a primo
discretos spien dore
caritatishonores mundi fecit usque in
pulchre tenentes. finem saeculi.

5 a. Hinc celsorum 5 b. Prophetalis


patrum colenda ordo, futura
est nobis probitas, praedicens, virginis
patriarchae vocati, de impolluto templo
gloriosi qui patres Christum olim nascendum
perditi spiritu
generis humani. repletus canebat.
— 138

6 a. Lumina 6 b. Martyrnm
vos bis sena purpuratae
mundi, amici Christi, phalanges, nos beati
apostoli, nunc cruoris
fundamen ecclesianim, flumine a criminibus
nostrae vitae favele. apud Deum solvite.

7 a. doctores strenui 7 b. Mater virgo Maria,


et confessores pii, turba virginum sancta,
invisibili miseris assis
hosti rebelles, Clemens et nostri
viles iuvate. pia adiutrix.

8 a, sancti spiritus, 8 b. Te, Christe, poscimus,


interdum angeli redemptor optima,
vocati, ne sinas
indignos precibus creaturam perire,
vestris semper finnate. sed da tecum regnare

9. Et cunctos sanctos
pro propriis
fac orantes.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed. V 9. — 6 a, 1 Nu-


mina. —
7 a, 4 repelles. —
Melodie: Symphonia.

173. De Omnibus Sanctis.

1. Sancta Dei raater,


virgo benigna, Maria,

2 a. Tu nos miseros adiuva 2 b. Quae nos tua per merita


atque Christi gratiam devitare faciat
nobis impetra, cuncta noxia.

3 a. Beate Michael, 3 b. Et cuncti caelibes


tu pro nobis simul cives,
maiestatera commendate
supemi regis invoea, nos Deo prece sedula.

4 a. lohannes, 4 b. Et Petre
tu.
Christi baptista, sancte,dignare
tu Deum pro nobis cuncta disrumpere
iugiter ora. nostra vincula.

5 a. Omnes Domini 5 b. Quia vobis est


apostoli, a Domino
solvite potestas
nostra delicta, ad hoc concessa.
— 139 —
6 a. Vos, Christi martyres, 6 b. Pro Christi nomine
qui vestra libenter
tradidistis corpora multa ad supplicia;

7 a. Vos quoque confessores 7 b. Precamini pro nobis,


Christi et sacerdotes, ne nos extoUat hostis
virginumque sanctarum neque vana gloria
turma praeclara, nee laus humana,

Sa. Omnes sancti Dei, 8b. Rogate Dominum,


verba pro iiobis ferte pia, ut nostra deleat crimina

9 a. Et nos evadere 9 b. Nos quoque per suam


faciat collocet
inimici scandala pietatem requie
et inferni claustra, saltem in aliqua,

10 a. Ut libeat nos dicere: 10 b. Sancta tibi sit trinitas


honor, laus et gloria per aeterna saecula.
11. Amen dicant simul cuncta,
amen, redempta.

Grad. ms. Mutinense saec. 12. Cod. Capit. Mutinen. O I 16 A. N —


Cant. ms. Tegurinum saec. 15. Cgm. Monacen. 716. B. Missale Abulense —
irap. Salmanticae 1510. C. —
Miss. ms. Murense anni 1532. Cod. Aarauffien.
MK 5. D.
1, 1 sq. Sancta virgo Dei mater C. —
Str. 2a fehlt B. 2 a, 2 mater —
Christi gratiam C. —
2 b, 2 facias B. —
4 a, 3 pro nobis indignis BCD. —
4 b, 1 sq. sancte Petre C. —
4 b, 4 delicta nostra C. Str. 5 a fehlt C. — —
5a, 1 Omnes sancti (Domini fehlt) B. —
6a, 1 Nunc Christi BD; Nunc
sancti C. —
6 b, 3 ad multa BC. —
7 a, 3 sacrarum B. 7 a, 4 turba BC. — —
7b, 2 seducat hostis CD. —
Str. 8 a fehlt B. 9a, 1 Ut nos ß. — 9b, 1 —
Nos atque BCD. —
10 a, 1 Ut iubeat C. — 10b, 1 sit tibi CD. — 11, 2 fehlt
D; die ganze Clausel fehlt C lautet ; in B: Tu nos salvans semper conserva.

174. De Omnibus Sanctis.

1. Sancta ac digna
die sacrata
sunt recolenda
mysteria.

2 a. Propterea 2 b. Quae dicata


Christo debita Dei vivida
concine, cohors, cantica, sanctis sunt iam memoria.
8 a. Nostris posita persistat 3 b. Quae intacta virgo celsa
Maria sensibus, domina creatorem intra gestavit
pia mundi et lucerna, sua Dominum viscera,
4 a. Vitae atria 4 b. Ipse agmina
per lignum perdita restaurat supera,
vetitum et ipsa effectusnam nostra
reddit prole sua. Christus factura.
140

5 a. Pars laetare dena, 5 b. Ubi lux immensa


ultima creata, et virtus beata,
lymphis sanctis perfusa, ubi est Corona
tibi quia dantur aethera, sanctis decenter praeparata.

6 a. quam lucida 6 b. Ibi Organa


iustorum loca sonant inclita,
et felicia regna cantica praedulcia
illis promissa I necnon et nova.

7 a. IM est angelica 7 b. Virtutum cohors pulchra,


et archangelica, potestatum praediva,
principum eximia dominatio magna
et caterva infinita, atque thronorum munia.

8 a. Cherubim multa 8 b. Michael fortissima


ac flaminum sacra et Gabriel summa
et ignea pneumata,
Seraphim dantia Raphael praestantia
laudum muuia, ac dignissima.

9 a. Haec nos militia 9 b. Apostolorum gloriosa,


cum prophetis pretiosa patriarcharum clara,
cum cuncta martyrum nitida confessorum vera
et virginum turma, et contio benigna,

10. Per haec saecla


acquirere aeterna
protegant veneranda
dando nobis iuvamina.
Trop. ms. Dertusense saec. Cod. Capit. Dertusen. s. n.
13. in. 3 b, 3 —
Domini. —
5 b, 4 sanctorum. —
6 a, 2 sunt loca. 8 a, 2 ac flamma flami- —
num. —
Der Parrallelismus erstreckt sich namentlich in der zweiten Hälfte
der Prose mehr auf die Satzglieder als auf die Silbenzahl.

175. De Omnibus Sanctis.

1 a. Cordis voto commendemus 1 b. Nisu toto decantemus


Factoris praeconia, Sanctorum soUemnia.

2 a. Quos vocavit et beavit 2 b. Quo fruuntur et conduntur


Dans finale bravium, Intra caeli gaudium,

3 a. Quüd beati, honorati 3 b. Consecuti sunt et tuti

Nostris nunc in laudibus, A maligni fraudibus.

4 a. Ubi Status intellectus, 4 b. Ubi ratus est perfectus


Finis appetituuni, Abest causa fletuum.

5 a. lam Assuerus ille verus 5 b. lam devicto Philistaeo,


Cenam dat principibus, Ursu et leunculo.
Angelorum beatorum Coronatur, palma datur
Debriatis potibus. David regni solio.
141 -
6 a. nunc, Christi confessoreSj 6 b. Vestri nos irnitatores
Arcanorum conscii, Et caelorum praemii

7 a. Procurate viva prece, 7 b. lubilemus una voce


Ut post transitoria In perenni gloria.

Grad. ms. Gracense saec. 14. Cod. Gracen. 36. — Mel. : O beata
beatorum.

176. De Omnibns Sanctis.

1 a. Reboat angelica 1 b. Laus est haec trifaria


Laude domus caelica, Voce novenalia,
Alleluia. Alleluia.

2 a Pier caelorum spatia 2 b. „Sanctus" ter clamantia


Resonant palatia, Pari consonantia,
Alleluia, Alleluia.

3 a. Vatum per praeconia 3 b. In tide catholica


Dulcis est harmonia, Laus est apostolica,
Alleluia. Alleluia.

4 a. Quam sequuntur fortia 4 b. Quorum transitoria


Martyrum consortia, Mors est, non victoria,
Alleluia, Alleluia.

5 a. Confessorum lilia 5 b. Virginum munditia


Concinunt similia, Carnis vincens vitia,
Alleluia. Alleluia,

6 a. Matrum continentia, 6 b. Laudum canunt neumata


Pudor et prudentia, Digna per celeumata,
Alleluia, Alleluia.

7 a. Ipsa lux aetherea 7 b. Solis, lunae lumina,


Cohorsque siderea, Aer, tellus, flumina^
Alleluia, Alleluia,

8 a. Temporum volumina, 8 b. Ventorumque flamina,


Montium cacumina, Frondes, herbae, gramina,
Alleluia, Alleluia,

9 a. Ex aquis reptilia, 9 b. Haec simul et alia


Pisces, volatilia, Deo dant magnalia
Alleluia, Alleluia.

10 a. Et nos in ecclesia 10 b. Profundamus sapida


Melodum carthesia, Mente de non vapida,
Alleluia, Alleluia.
— 142 —
IIa. Dulcis laus Alleluia, Hb. Eins, qui potentia
Sed laus ista aevia, Manet in essentia,
Alleluia, Alleluia.

12 a. Eia et Eia, 12 b. Voce licet varia


Sonent Euterpeia, Vota fiant paria,
Alleluia, Alleluia.

Miss. ms. Glogavien. saec. 14. Cod. Wratislavien. I F 355. A. Miss. —


ms. S. Mariae Magdalenae Wratislavien. saec. 14. Cod. Civit. Wratislavien.
M. 1121. B. —
Miss. ms. Cracovien. saec. 15 in. Cod. Capit. Cracovien.
8. C. —
Ib, 1 triumpharia C. —
Ib, 2 Voce non alia C. Str. 2b fehlt —
C. — 2b, 1 clamantia fehlt A. —
2b, 2 Patri A. Str. 5b fehlt C. — —
6a, 1 Patrum C. —
6b, 2 celeamata AB. 10a, 1 Ut nos C. — 10a, 2 —
cartachesia A; cartheria B. —
IIa, 2 laus istacina B. 12a, 2 Sonet —
Euterpe A Sonent en corporea C.
;

Die Sequenz ist in C für das Fest der
SS. Innocentes verwendet; inhaltlich lehnt sich dieselbe an das Canticum
trium puerorum an.

177. De Omnibus Sanctis.

1 a. Sit laus summae trinitati, 1 b. Laus devota sit Mariae,


Cuius vultu delectati Quae profudit lac Messiae,
Vivunt cives caelici. Verbi mater deici.

2 a. Maiestati laus divinae, 2 b. Patriarchae venerentur,


Quam collaudant sine fine Et prophetae collaudentur,
Spiritus angelici. Vates honorifici.

3 a. Laus sit nato summi regis, 3 b. Christo laudes tribuantur,


Cuius gerant curam gregis Cuius vultu satiantur
Coetus apostolici. Martyres almifici.

4 a. Sit laus turmae confessorum. 4 b. Laus sit choro virginali,


Per quos gaudet plebs iustorum Qui contactu noxiali
Pane vitae refici. Carnis sprevit infici.

5. Praestet nobis rex sanctorura,


üt concives electorum
Mereamur effici.

Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11414.

178. Oe Omnibus Sanctis.

1 a. In hac die rex caelorum 1 b. Gaudent animae sanetorum,


In consilio iustorum Nam illius et illorum
Congregat concilia; Festa sunt comraunia.

2 a. Mater Dei gloriosa, 2 b. Quasi murra pretiosa,


Super omnes speciosa, Sicut balsamus et rosa,
Prima est in curia. Fragrans plus quam lilia.
143

3 a. Chori novem angelorum 3 b. quam canticum sonorum,


Huius cantant ante thronum : Terra resonat eorum
Ave, plena gratia. Voce cum melodia.

4 a. Verbi vates, agonista 4 b. nie dulcis organista


Canens increpat baptista Intonat evangelista
Cantus paenitentia. Verba verbi dulcia.

5 a. Sanctitas patriarcharum 5 b. Dulcis evangelistarum


Veritasque prophetarum Sonus resonat alarum,
Legunt semiverbia. Cantant evangelia.

6 a, Dignitas apostolorum 6 b. Turba condiscipulorum,


Supra vires aliorum Mensae regis sociorum,
Volat ad sublimia. Loquitur magnalia.

7 a. Martyres vivificati 7 b. Ubi corpus, congregati


„Facti sumus consolati" Gloriantur imitati
Cantant cum laetitia; Capitis vestigia.

8 a. Beatorum confessorum 8 b. Flores legit scriptuarum,


Necnon et orthodoxorum Sapor redolet earum
Sapiens facundia MeduUarum pinguia.

9 a. Virgines tenentes chorum 9 b. lubilo iuvencularum,


Cantant canticum amorura, Sono tympanistriarum
Dulcis est symphonia. Regis sonat regia.

10 a. Istis ergo supplicemus 10 b. Ut cum ipsis decantemus,


Omniumque flagitemus Regi nostro iubilemus:
Omnes patrocinia, Tibi laus et gloria.

Miss. Petragoriceii. imp. Petragoricae 1525. — 1 a, 3 consilia.

179. De Sancto Achatio.

1 a. Regi caeli iubilemus 1 b. Hos lictores invaserunt,


Melo, fibris hymnizemus Bis tres reges adhaeserunt,
Et cum turma exsultemus Adriano persuaserunt
Decem milium militum. In necem horum martyruni.

2 a. Hermolaus, 2 b. Este fortes,


Pater sanctus, En, consortes,
Horum ductor, athletae,
Felix rector, Votis laete
Divus praesul, Mundi regna
Cum bis exsul Dispernenda,
Hos instruxit fideliter: Triumpbate viriliter.
144 -
3 a. Gentes regum dis libarunt, 3 b. Impudici machinantur,
Quod hi sancti recusarunt Sancti viri auimantur
Et profana praedicarunt Nee terrore alterantur
Fore haec daemonia. Anhelantes gaudia.

4 a. Torti sunt iuxta Ararath 4 b. Acutierum fulmine


Fronde denso cum immenso, Quas immanitas pararat.

5 a. Crucem tollunt abs terrore, 5 b. Christum fantur sin horrore,


Spineis sunt coronati. Astra petunt laureati.

6 a. Solis fulgur dirimitur, 6 b. Petrae quatiuntur scissuras


Lunae splendor discerpitur, Per immensas infixuras
Stellis color diruitur Inflictas piis duras
Per poenas livoratas. Crudeliter sauciatas.

7 a. Fei, acetum sumunt potum, 7 b. Ut orastis, impetrastis,


Morientes petunt votuin, Vestri vernae perserventur,
Quod caelitus promittitur Diva luce perfruentur
Per voces angelorum: Cum thronis supernorum.
8 a. Hi, qui pressuras tolerant 8 b. Perpessi mala suspiraut,
Perturbiis se macerant, Caelestia opimant.

9 a. Terrae motus vergit magnus, 9 b. Tollunt piagas quasi agnus,


Aeraque nigrescunt, Poenae rubore tremescunt.

10 a. Et omnia supplicia 10 b. Venerantes passionis


Infideles per ludaeos Denorum mille meritum
Tulerunt hi, similia Exsilient interitum
Quaepassus est homo Dens. In statera agonis.

IIa. Hi pro Christo trucidati, IIb. Horum ob alta praemia,


Fragra fide adunati, Alpha, nos salvifica
Flagris sertis coronati Et pelle fei, da tuum rael,
Mansione siderea. Ut perlustremus trivida

12. Per infinita


saeculorum saecula.

Miss. Wratislavien. imp. Cracoviae 1505. —


Der verwilderte Text spottet
jeder Verbesserung-; ob er ursprünglich besser aussah? Nur einige Emenda-
tionsvorschläge 4 b. 1 1. aculeorum.
: —
7 b, 2 1. praeserventur. 8 b, 2 ob- —
tineant. —
IIb, 4 1. trifida.

180. De sancto Adalberto.

1. Annua recolamus
sancti Adalberti gaudia

2 a. Martyris, exsultant 2 b. Hodie qui laxa


unde caelorum lumina, victor ascendit ianua
— 145 —
3 a. Et mundi votiva 3 b. Nulla iam turbaudus
suspendens, procella
quem crucifixit, spolia. pace quievit placida.

4 a. Bohemia, filii 4 b. Edentulo lactea


cunulas quae mater
osculando iubila, immulsisti ubera.

5 a. Saxonia, 5 b. Quid praesuli


plaude discipuli gloria. Praga obstrepis indomita?
Quem tenera Si sequeris
stringens a puero ferula huius praevii vestigia,
Aaron induis infula. nulla foedaberis macula.

6 a. fortis athleta, 6 b. Pedester exemplum


post delicias in monachica
terens cilicio latera, Romam intraveras regula.

7 a. Sed praedo sanctae invidens 7 b. Postremo multis precibus


obsequelae evocatus
fracta poculum tuis ovibus
effundendo salutatis
laguncula in Prussia
tua occubuit dextera. carnis exueras vincula.

8 a. Polonia 8 b. Otto Caesar


ergo tanti tua nisus
sepeliens confidentia
floret martyrii Romanis retulerat bracbii
pignora. munera.
9. Quem Deo
cum clero et plebe
commendare digneris
sibimet subiecta.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bamberg-en. Ed V 9. Melodie —


Mater*, die Silbenüberschiisse in 8b entsprechen denen der Stammsequenz.

181. De sancto Adalberto.

1 a. Adalbertus, praesul gratus, 1 b. Bonus pastor, confortatus,


lesu Christo copulatus, Deitate insignitus,
Assit nunc imploratus. Stola bina ornatus,

2 a. Caelos scandit laureatus. 2 b. Dignitate fulgens praesul


Scientia decoratus, De patria fuit exsul ;

Ad apicem provectus, Deum vivum colendo,


3 a. Ecclesiam gubernando, 3 b. Fecit pietatem aegris,
Iura eins defendendo, Compatiens Christi membris
Oppressis condolendo, Per ludaeos venditis.
Blume, Sequentiae Ineditae. IV. 10
— 146 —
4 a. Gneznam intrans subministrat 4 b. Hominibus simplicibus,
Scientiam effundendo, Timentibus, humilibus,
Polonos instruendo, Salutera quaerentibus.

5 a. lucundetur Polonia 5 b. Ora, pater, supplicando,


Sacra agens soUemnia, Gregem tuum protegendo
Implorans suflfragia. Ab incursu hostium.

Miss. Cracoviens. imp. Venetiis 1532. Ob ursprünglich ein vollständigei


Aoecedar ?

182. De sancto Adalberto.

1 a. Gaude, praesul Adalberte, 1 b. Lingua tua caeli clavis


Quia caeli portae per te Facta Latmis necnon Slavis
Sunt diversis apertae. Et in fide ignavis.

2 a. Forma gregis, norma legis, 2 b. Lampas lucens, Stella ducens,


Lux insignis, ardens ignis Vas solare, consolare
Gentium in tenebris. Flentium illecebris.

3 a. Dignitate praesulari 3 b. Ut post posses coUocari,


Sitivisti epulari Rubra veste decorari
Mundi in voragine, Caeli in propagine.

4 a. Florens decus confessorum, 4 b. Pugil fortis sis in portis,


Via morum, lux doctorum, Ne nos mali servi mortis
Consolator peccatorum, Comprimant Sion in hortis.

5 a. Bone praesul lesu Christi, 5 b. Ubi Caput amisisti,


Potum calicis bibisti Regnum Dei invenisti
Mortis hie in stadio, Truncatus cum gladio.

6 a. Doctor clemeus, ad te gemens 6 b. Atque laudis absque dolo,


Clamat tremens, fere demens, Toto zelo, velut audis,
Plebs tua pro venia, Haec tibi dat naenia.

7 a. Speculando speculare 7 b. Atque cura procurare,


Omne, quod est saeculare, Dare, stare et amare,
Virtute deifice, Gratia reficere. .

8 a. Dei arca, manus parca 8 b. Ac ab imis, quibus nimis


Non Sit tibi, sed nos ibi, Sumus mersi nos perversi,
übi tu es, coUoca; Festinanter revoca.

Sejueat. m^. can Oo:nu3Qto saic. 15. Col. \V ratislavien. IV Q 81. —


1 b, 2 Facta Latmis et Sarabitis uel^ [sie!] Sclavis.
147 —
183. De sancto Adalberto.

1 a. Ave, sancte Adalberte, 1 b. Ad Dominum lesum Christum,


Vota nostra conduc per te Quo vicisti mundum istum
Excusando scelera Spernens eius foedera.

2 a. Vale, pie mediator, 2 b. Propter tuam passionem


Esto noster consolator Tutum nostrum fac agonem
Consolandö miseros, Ducendo ad superos.

3 a. Gaude, martyr pretiose 3 b. Es a Deo nobis datus,


Et pontifex gloriose, Quam cito fuisti natus
Da post mortem vivere ;
De Slavonum genere.

4:3. Pie miles lesu Christi, 4 b. Mundum, carnem et draconem


Hostes tuos, quos vicisti, Jesu Christi per amorem
Fac nos eos vincere; Da nobis subicere.

5 a. Eia, pater et patrone, 5 b. Ut per tuum adiuvamen


Nos certantes in agone Sentiamus consolamen
luva piis precibus, In necessitatibus.

6 a. Praesul Pragae dum fuisti 6 b. Vitam, mores conspexisti


Vitam sanctamque duxisti Bohemorum, correxisti,
Verbo, voto, opere, Pie pater, verbere.

7 a. Sed gens prava et perversa, 7 b. gens dura et delira!


A nefandis non conversa, Dolo plena atque ira
Spemit pium praesulem; Patrem facit exsulem.

8 a. Sed tu, pater o sincere, 8 b. Poloniam et Prussiam,


Volens fidem adaugere Per doctrinam saluberrimam
Te transfers Hungariam, Frangis idolatriam.

9 a. Nos in fide confortasti, 9 b. Sed dum genti Pruthenorum


Multos Christo sociasti Dona propinas caelorum
Tuam per industriam ;
Arguens perfidiam.

10 a. Gens ignara vitae verae 10 b.


Non veretur exercere
In te hanc saevitiam,

IIa. Sanctum Dei spernere, IIb. Caput et deponere


Lanceis configere, Atque palo figere,
Immanem dementiam! magnam vesaniam!

12 a. Boleslaus, dux praeclarus 12 b. Corpus tuum venerandum


Per suam clementiam Transtulit in Trzemesznam.
10*
— 148 —
13 a. Sed paulo post atque parum 13 b. Ubi sunt absconsa ossa
Pii patris caput carum Multa patris nostri grossa
Translatum est in Gnez- Nobis in solacium.
nam,
14 a. Ergo, pater noster care, 14 b. Ut post mortem piam sortem
Te precamur, ut servare Consequamur, operare,
Tuos velis sab tegmine, Corporis et animae.

Miss. ms. Cracovien. anni 1490. Cod. Capit. Cracovien. 1. — 5 b, 8


Nostris in. —
6a, 8 Verbo vita. —
IIb, 8 In magnam. 18b, 1 — Ubi ossa
sunt absconsa.

184. De sancto Aegidio.

1 a. Landern Dei veneretur 1 b. Qui nos suae caritatis


supplicum devotio, illustravit radio.

2 a. Mira visitatio, 2 b. Quam ut mentis gremio


Mira consolatio Videamus oculo,
Profluit divinitus, Veni, sante spiritus.

3 a. Iste sanctus, ut nos mundet 3 b. Sed ne missus dubitetur,


Et in bono nos fecundet, Missus esse perbibetur
Missus est a Domino, Dei testimonio.

4 a. Qui pro suis meritis 4 b. miranda gratia,


Reis et immeritis Quae dedit solacia
Contulit remedium. Sanctum per Aegidium !

5 a. Virginis infirmitas, 5 b. Angelus apperuit


Karoli iniquitas Facinus, quod latuit,
Cessat et naufragium, Sanctum per Aegidium.

6 a. Non in signis vult laudari, 6 b. A mundana cedit vita, .


Sed occulte saeculari Fit remotus eremita
Cedit a contagio, Confisus in Domino.

7 a. Huic cerva mittitur, 7 a. Et ab boc accipitur,


Cuius lacte pascitur Quidquid bene petitur,
Divina dementia, Sine differentia.

8 a. Pater ergo celebris, 8 b. Ne nos umbra funebris


Nos ab bis illecebris Longis damnet tenebris.
Suffocando vitia, Transfer ad caelestia.

Miss. ms. Maguntiniim saec. 15. Cod. Mus, Cassovien. s. n. A. —


Miss. ms. Trevireuse saec. 15. Cod. Capit. Treviren. 158. B. 1 a 1, —
veneremur B. —
2 b, 1 mortis A. —
3 b, 2 prohibetur A, 5 a, 2 Caruli —
A. — 6 b, 1 O mundana A. —
6 b, 3 Confusus A.
— 149 —
185. De sancto Aegidio.

1 a. Cesset ira, cesset fletus; Ib. Sanctum festum Aegidii,


Cantus dulcis, cantus laetus Nostri patris egregii,
Frequentetur ;
Celebretur.

2 a. Hie Athenis, 2 b. Iste quidem


urbe clarissima, suam prosapiam
Natus stirpe Propter sibi
de nobilissima datam industriam
Duxit originem; Fecit plus nobilem.

3 a. Literarum 3 b. Scripturarum
statim ad studia ut per scientiam
Fuit missus Elongaret
in puerita omnem inertiam
Corde pollens docili, A se mente vigili.

4 a. Sub aetate iam tenera 4 b. Vestem praestat mendicanti


Praeclara patrat opera Et salutem aegrotanti
Miserans pauperibus: Fusis Deo precibus.

5 a. Sancti fama excitatus 5 b. Ut se velit visitare,


Suos mittit magistratus Mentem eius emundare
Ad eum rex Franciae, A peccati scabie.

6 a. Orat sanctus, et testatur 6 b. Sic pro nobis semper oret


Aiigelus, quod condonatur Trinitatem et imploret
Iam peccatum regium. Pro peccatis omnium.

Miss. Caesaraug-ustanum imp. Caesaraugustae 1485. A. — Miss. Caeiisar-


augustanum imp. Caesaraugustae 1498. B. — 2b, 1 sq. Iste qui de sua
prosapia AB.

186. De sancto Aegidio.

1 a. Salve, pater coronate, Ib. Auge tuis supplicibus


Caeli regnis adunate, Tuarum precum fructibus
Sitisti nam martyrium. Praemia post exsilium.
2 a. Normis vernas electorum, 2 b. Conquire nobis lucida
Fac adesse angelorum Hinc per tua suffragia
In thronis contemplantes. Gaudia consequentes.
3 a. Tu vicisti lubrica 3 b. Uirtus haec deifica
Despexistique lucrida Explevit in te nimia
Post obitum parentum ;
Lucraturus talentum.

4 a. Solve reatus vincula 4 b. Sancte pater, funde preces


Averteque pericula Fugaturus nostrae faeces
Post vitae exterminium. Squaliditatis criminum.
— 150 —
5 a. Euge, patrone extollende, 5 b. Gryrans mundi pervagabunda
Viribus totis recolende, Spernens et saecli laetabunda,
Eremi tu subditus, Tractus sie divinitus.

6 a. Ima intrasti tu rabeta, 6 b. Dira rupe tunc fons scaturit,


Antra quaesisti plus secreta Cervaque nutrix lac protulit
Habitatione sedula; In petrae angustae cellula.

7 a. Inter feras liabitasti, 7 b. Ueta planctus tu inferi


Throni fulvum tu lustrasti, A nobis sie, ut cernui
Per meritorum exitus, Con
S

Miss. ms. S. Elisabethae Wratislavien. saec. 15. Cod. Mus. Siles. Fol. I
83 h. —
la, 3 Siteris nam. —
Das Akrostichon „Sanctus Egidiiis" zeigt,
dafs eine Schlufsstrophe fehlt; vielleicht ist 4b, 1 zu lesen: Alme pater.

187. De sancto Agerico.

1 a. Congaudeat civitas, 1 b. Agerici gratia


Plaudat universitas Innovantur gaudia
Virdunensis patriae; Filiis eeclesiae.

2 a. Hunc, priusquam veniat 2b. Praesulatus infulis


In mundum, praenuntiat Deeoratus populis
Angelus triennio. Praesidet praesidio.

8 a. Sol solito elarior 8 b. Pulsis procul nubibus


Et terris vieinior Et suspensis imbribus
Totus incanduerat. Sata terrae laeserat.

4 a. In conspectu omnium 4 b. Sitientem precibus


In luetu degentium Terram potat imbribus
Se sanctus hurailiat, Et aquis inebriat.

5 a. Ruit imber et proeella, 5 b. Praesul in sereno situs


Christus solus est pro cella Fundit imbres, tenent litus
Et pro teeto praesuli; Aquas eirca populi.

6 a. Homo vernat aridus, 6 b. Clausa dudum lumina


Daemon fugit pavidus Reparat in femina
Ipsius imperio; Virtutis eollirio;

7 a. Et praesulum praesuli 7 b. Solo sancti poeulo •

Revelantur loeuli, Et erucis signaculo


Quos declarant saeeula; Feeundantur vascula :

7 c. Vinum, quod detuerat,


Vincit et exsuperat
Childeberti pocula.
— 151

8 a. Si quis ista reprobat, 8 b. Sancti prodit meritum.


Exitus acta probat, Cum emittit spiritum
Mors aperta facie: In columbae specie.

8 c. Delectare laudibus
Nostris, praesto precibus
Sis, pastor egregie.

Miss. ms. Virdunense saec. *^/i6. Cod. Virdunense 99. A. Miss. Virdunense —
imp. Pasisiis 1509. B. —
Miss. Virdunense imp. Parisiis 1554. C. 4a, 2 —
lugen tium C. —
6 a, 2 fiigat AB. —
7 a, 2 Relevantur C.

188. De sancta Agnete.

1 a. Praesens coetus 1 b. Quam signavit


Agneti decantet laetus Christi sanguis, et ornavit
Alleluia, Res miranda.
2 a. Agnes agnum sequitur, 2 b. Sponsum Christum indicat
In palam producitur Et hunc voce praedicat
Sol de Stella, Semper clara.
3 a. Preces, minas, verbera 3 b. Caeditur exterius
Contemnit et munera Nee per hoc interius
Pari forma. Fit corrupta.
4 a. Nulla tarn amabilis 4 b. Ad lupanar trahitur,
Nee tam admirabilis Sed nunquam corrumpitur
Valle nostra. Carne sumpta.
5 a. Crines crescunt, mittitur 5 b. Surgit, qui perierat,
Ipsi vestis; moritur, Et ad fidem properat,
Cuius mens convincitur Populus considerat
Esse caeca. Haec praedicta.
6 a. Igne non laeditur, 6 b. Ense perimitur,
In quo proicitur, Sic agno iungitur
Nee sie convertitur Agnes, quem genuit
Gens misera. Puerpera.

Miss. Romanum imp. Parisiis 1517. A. — Miss. Metense imp. Metis 1545.
B. — Melodie offenbar: Laetabundus.

189. De sancta Agnete.

1 a. Exsurgat propere 1 b. Prudentes, surgite


Chorea virginum. Sumentes munera
Festinet libere Sponsoque dicite:
Laudare Dominum lam nobis resera
Regentem culmina; Conclavis limina.
— 152 —
2 a. Agnetis proelinm 2 b. Virgo laudabilis
Necnon constantiam Tormenta pertulit,
Coetus fidelium Christo placabilis
Landet ad gloriam Se totam obtulit,
Sexus feminei. Exemplar fidel.

3 a. Praefecti genitus 3 b. Assensum renuit


Agnetem diligit, Dare monitibus,
Quem virgo penitus Nee uti libuit
Et dona negligit Coniungi nexibus
Licet insignia ;
Spemeus conubia.
4 a. Tunc ad prostibula 4 b. Et turpitudinis,
Nuda distrahitur, Qui erat squalidus,
Sed eius formula Ingressu virginis
Capillis tegitur, Locus fit nitidus,
Ut pudens lateat; Ut virtus pateat.

5 a. Sed auctor sceleris 5 b. Stupet Symphonius


Praesumens ingredi, Nato sie perdito,
Relictis ceteris Deus propitius
Hanc temptans aggredi, Agnetis merito
Repente cecidit ;
Mox prolem reddidit.
6 a. Extinctis ignibus 6 b. Precemnr iugiter,
Percussa gladio Ut cum hac virgine
lam cum caelestibus Vivamus pariter
Potitur bravio, In Christo, nomine
Quod meute petiit. Pro cuius obiit.

Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraugustae 1485. A. Miss. Caesar- —


augustanum imp. Caesaraugustae 1498. B. 4b, 4 Luctus AB. —6b, 2 Et —
cum AB. —
6b. 4 In Christi AB.

190. De sancto Albano.

1 a. Hac in die
Mentis piae
Vota Christo decentia
2 a. Moguntina 2 b. Et Albani
Solvat prima, Nomen mani-
Tota dehinc ecclesia, festa colat laetitia.

3 a. Quem tamdiu perscrutatum •Sb. Hodiema enim die


lam patronum habet tutum Sunt ostensae caeli viae
In caelesti curia; Uli pro victoria.

4 a. Qui, dum hie in mundo vixit, 4 b. Subdens, quem et praedicatur


Legi camis contradixit Et talenta duplicatur
Christi se negotio. Functus sacerdotio.
— 153

5 a. Adit tandem Moguntinos 5 b. In quem saevit turba multa,


Cives atque peregrinos Crux debetur cui multa
Necat cultus, ne divinos In Inferno consepulta,
Faunis dent ac Satyris. Rea morte martyris.

6 a. Nam ab ipsis fustigatur, 6 b. Martyrum te dicunt florem,


Caput dehinc amputatur, Nam humanum transis morem
Quod mox ipse amplexatur Augens decus et honorem
Firmis utens gressibus. Ceteris martyribus.

7 a. Sprevit funus libit^'nam, 7 b. Quo erroris nulla via


Urbem vertit Moguntinam Est iam, neque themesia
In stuporem, vim divinam üeitatis ab usia
Sentiunt, qui aderant. Arrii ablacerant.

8 a. A quo tua laus dictatur, 8 b. Albane, o patrone,


Quamvis plene non cantatur, Assignatos iam repone
Sana hoc capitulum; Tuum nos in titulum.

9 a. Et ex valle lacrimarum 9 b. Ut post huius vitae legem


Transfer nos ad lumen darum, Contemplemur caeli regem
Caeli lucens curiae, In decore gloriae.

Miss. Merseburgense imp. Lipsiae 1502. —


2 a, 1 Moguntia. 2 a, 2 —
primo. —
2 b, 2 Non manifesta. —
5 a, 4 Phanis. —
5 b, 1 quem sentit.

191. De sancto Amato.

1 a. Almum pastorem Ib. Qui monachorum


Nobilis prosapiae, Normas Agaunensium
Praedicatorem Centuriorum
Folii iustitiae, Didicit indicium,
Nunc imploremus Elegit antri
pro salute veniae. deserti tugurium.

2 a. Spernit mundana, 2 b. Sed elongatur


Montem solus graditur, Quaedam trabs, quae sein-
Respuit vana ditur,
Nee peccato vincitur, Et declaratur
In monte celso Sanctitas, quae tegitur
domus huic struitur. Prius, a plebe
mire trabs inspicitur.
3 a. Iam coeperat ruere 3 b. Molam torrebat
Saxum quoddam mobile Amatus lapideam,
Corpus domabat
Et catenam ferream
Sed signo crucis Gestabat stricte
fecit illud stabile. iuxta cutem carneam.
— 154 —
4 a. Sex nucleis [hie] 4 b. Mel, aquam iussit
tempore ieiunii fluere ex silice
Contentabatur Et ut Moyses
semper hora prandii; fecit haec mirifice.

5 a. Calciamenta 5 b. Recusans aurura,


non gerit in pedibus, quod praeses obtulerat,
Laeduntur plantae, Avari ritus
fremit in frigoribus. exemplis vituperat.

6 a. Sed Sedunensis 6 b. Imperatoris


Praesul post efficitur, Praeceptis exsilio
Vallesiensis Aemulatoris
Plebs per hunc instruitnr, Credentis consilio
Ipso loquente Est deputatus
daemou fuga rapitur. severo iudicio.

7 a. Afflictiones 7 b. Daemoniorum
Relegatus pertulit, Maxima potentia
Temptationes Et obsessorum
Diaboli reppulit, Ab eis saevitia
Thymiamata Statim fugatur
coenobiis intulit. Amati prece pia.

8 a. Sanctae Mariae 8 b. Nobis bravium


Dura templo prosternitur, Detur prece praesulis
Lucis nimiae Caeli civium
lubar caeli mittitur, Cum ornatis infulis,
Plenum gloriae Utaraur secura
Desuper conspicitur. Caelestibus epulis.

ms. Sedunen. saec. 13. Cod. Capit. 8eduneri. s. n. add. .saec. 14


Grad.
A. — ras. Sedunen. saec. 14.
Sequeiit Cod. Capit. Sedunen. s. n. B. 3 a, 1 —
Zwei Silben zu viel; die Strophe ist überhaupt verderbt. 4b, 1 sq. aqijam —
fluere iussit AB. —
8a, 8 Claritatis nimiae AB. Sa, —
Plenum ma^ae
gloriae AB.

192. De s. Angelo Castode.

1 a. Celebremus Ib. Ad aeternum


Praesentis diei festum Angelus consistit regnum
Mente pura, Custos in qua.

2 a. Quem Deus de hierarchia 2 b. Offert Deo bona nostra


Nobis dedit pro custodia Nobis dans subsidia
Ense data. Voce digna.
— 155 —
3 a. Neque servos deserat, 3 b. Pastor noster inclitus
Sed nos semper protegat Nostros ferat gemitus
Prece pia, Super astra.

4 a. Oves suas foveat, 4b '. . . .

Alat, mores instruat


Atque Vota.

5 a. Prosequamur laudibus, 5b
lubilemus vocibus
Et odis insignibus
Eius festa.

6 a. Custos egregie 6 b. Tibi canamus


Dulcis familiae, Omnes una, cuncta
Quae dat hodie Te veneramur
Praeconia. Per saecula.

Officia ms. Gerundensia saec. 15. Cod. Semin. Gerunden. 2309. — 6b, 2 sq.
-una te veneramur cuncta. —
Melodie: Laetabundus; Sinn und Form viel-
fach verderbt, namentlich in Ib, 2 a, 6 b.

193. De sancta Anna.

1. Ad raatris Annae annua


ExtoUenda praeconia

2 a. Confluat mente devota 2 b. Haec regis et patriarchae


Redemptorum ecclesia. David proles et Abrahae,

3 a. Haec aurora 3 b. In area


Stellam mundo protulit, Vellus haec exposuit.

4 a. Haec est radix stirpis lesse, 4 b. Stella solem,


Ex qua virgo sumpsit esse, Virgo prolem
*
Quae divinum profert florem * Edidit.
* *
Et fert fructum contra morem.
* Fabricatur in hac Anna,
Virga florem, * * Quaesupremumclausitmanna,
* * Area novi testamenti
Vellus rorem
Suscipit. Et res magni sacramenti.

5 a. Manna verum, 5 b. Est hie puer,


quo mundus pascitur, qui nobis nascitur.

6 a. Haec est terra, 6 b. Est hie panis,


de qua veritas ascendit. qui de supernis descendit.
— 156 —
7 a. Vere felices dominae, 7 b. Felix mater cum filia,
Per quas Deus in homine Qnibus sanctonim milia
Salutem operatus est. Canunt epithalaraia.

8 a. Ergo, tanta 8 b. Dum pro servis


ditatae gloria, rogatis filium,
Vos reorum Nou negabit
taugat memoria, pius auxilium.

9 a. Praestate, 9 b. Astate
Quod debetis reis; Unico pro eis,

10 a. Ut in cena generali 10 b. Sponso psallamus pariter


Et in veste nuptiali Precantes illum iugiter,

11. Ut nos in gloria sua


Secum faciat gaudere;
Ubi pax et lux festiva,
Decantemus Hosanna.

Prosar. ms. Cantuarien. saec. 12 ex. Cod. Londin. Calig. A XIV. A. —


Miss. ms. Aiigustan. saec. 12. add. saec. ^^/is. Cod. Londinen. Add. 11669.
B. — Miss. ms. Olomucen. saec. 14. in. Cod. Capitul. Olomucen. 131. C. —
Miss. ms. Olomucen. saec. 14. Cod. Capit. Olomucen. 138. D. Miss. ms. —
saec. 15. Cod. Scotorum Yindobonen. 53 d 18. E. Miss ms. Voravien. —
saec. 15. Cod. Voravien. 35. F. —
Miss. ms. Cenomanen. saec. 15. Cod.
Cenomanen. 353. G. —
Miss. ms. Cenomanen. saec. 15. Cod. Cathedr.
Cenomanen. s. n. H. —
Miss. ms. Rotomagen. saec. 15. Cod. Rotomagen.
284. I. —
Miss. ms. Rotomagen. saec. 15. Cod. Rotomagen. 280. K. —
Miss. ms. Strigonien. saec. 15. Cod. bibl. publ. Salisburgen. V. 1 B. i?3. L. —
Cod. St. Petri Salisburgen. b II. 30. saec. 15. M. Die Varianten von A —
fehlen leider.
2a. 2 Redemptoris ecclesia C. —
2b, 1 et patriarchae fehlt C. Haec ;

regina L. —
Nach 2b, 2 folgt: Orta ex alto genere, summum genus digna
gignere M. —
4a, 1 radix et stirps BL. —
5a, 2 per quod mundus C. 5 b, 1 —
Hie est puer G. —
6 a, 2 ex qua Dei CM. 7 b fehlt B. —
8 a, 2 deitatis —
gloria B; deitatis gratia L. —
8 a, 4 cingat nunc memoria BM. 8 b, 1 —
Cum pro GHL; Nunc pro BM. —
8 b, 2 rogetis B. 9 b, 1 Astante L; —
Astare BM. —
9 b, 2 unigenito pro eis L; vincto pro eis G. Von 10 a, 1 —
an ist eine dreifache Recension vorhanden, nämlich aufser der vorsteheuden
in BM:
10 a. Ut in cena generali 10 b. Et in veste nuptiali
Exultantes pariter Psallant tunc alacriter,
IIa. Ut cum sanctis in supernis Hb. Et Maria necnon matre
Fruamur donis aeternis Suo nato atque patre.

12. IstudAnna cum Maria


Nobis praestent prece pia.

In HIK dagegen:
10 a. Ut in cena generali 10 b. Ubi sempitemus cantus,
Et in veste nuptiali Ubi sanctus, sanctus, sanctus
Sponso psallamus pariter, Auditis aeternaliter.
IIa. Ibi pax et lux festiva, IIb. Illic tecum manet Anna,
Ibi rex omnis conviva, Ibi cantemus Hosanna.

— 157 —
Welche vod diesen drei Lesarten ist die ursprüngliche ? Von der ersten,
der im Text, sagt Misset (Supplementum p. 184), sie habe ni rime, ni rythme
ni construction grammaticale es wäre zu wünschen, er hätte der Melodie
;

einige Aufmerksamkeit geschenkt; er würde vielleicht bemerkt haben, dafs


nur ein Text den Parallelismus derselben unverdorben läfst.

194. De sancta Anna.

1. Summi patris gratia

2 a. Coaeternum per filium 2 b. Incarnari constituit


Vitae parans remedia Hunc de virgine Maria.
3 a. Quae cunctorum 3 b. De sanctorura
per prophetarum patriarcharum
repromissa est exorta
diu praeconia genealogia.

4 a. Nam ipsius inclita 4 b. Sanctissimam genuit


genetrix Anna, natam Mariam
lesse stirpis propago Gabrielis per verba
regia, nuntia ;

iustiuxor aeterna
loachim socia, salutis gaudia!

5 a. Magna sunt sanctae 5 a. Crucis per mortem


merita Annae, qui vincens fortem
Christus de cuius vitae redemptis
natus est prosapia. reseravit atria.

6. Cui cum patre spirituque


sancto par est et gloria.

Miss. ms. Sanblasianum anni 1491. Cod. Paulanus Sanbl. memb. 64.
A. —Miss. ms. Constantiense anni 1510. Cod. Capit. Constantien. s. n. B. —
Sequent. ms. Sangallense anni 1507. Cod. Sangallen. (Brander) 546. C—
Miss. Basileense imp. s. 1. et a. D. —
Miss. Constantien. imp. Basileae 1485.
E. — Miss. Curiense imp. Augustae 1497. F.
1 4 a, 2 fehlen F. —
2 b, 2 intacta virgine E. 3 a, 2 per fehlt A; —
per promissa BC. —
8 a, 3 prophetarum BC. 3 a, 4 Diu fehlt C. —3 b, 2 —
est exorta BC. —
3b, 3 patriarcharum AB. —
4a, 4 fif fehlt bis Schlufs C. .

4 b, 1 Sanctissima AB. —
5 b, 4 reserat ADEF. 6, 2 et fehlt DE. —
Vergl.
Roman. Forsch. IV, 514.

195. De sancta Anna.

1 a. Omnis mundus 1 b. Nova festa


Decantet et sit iucundus, Nunc assunt sed diu gesta,
Alleluia. Res miranda.
2 a. Virga lesse produxit. 2 b. En, dilecti pariter
De qua Christus illuxit, Vixerunt feliciter
Sol de Stella. Fide Clara.
- 158 —
3 a. Tandem illis visio 3 b. Crediderunt nuntio,
Monstratur ab angelo Nee horum devotio
Pari forma. Fit corrupta.

4 a. Post haec Anna credidit 4 b. De qua Christus nascitur.


Et Mariam peperit Eins lacte pascitur
Valle nostra, Carne sumpta.

5 a. IsteDei filius 5 b. Inde crucitigitur,


Missus erat caelitus, Lancea perfoditur;
Sed hunc plebs ludaica Fecit haec per delicta
Damnat caeca. Plebs praedicta.

6 a. Jesu,nos adiuva 6 b. Ad caeli gaudia,


Cum matre Maria, Ubi tu cum Anna
Educ de valle Regnas et matre
hac misera puerpera.

Miss. Cracoviense imp. Venetiis 1582. —


2 a u. 2 b umgestellt. — 6 b, 3
et mater. —Melodie natürlich Laetabuudus. :

196. De sancta Anna.

1 a. Anna, mater gloriosa. 1 b. Concepisti modo miro


Stella micans pretiosa, A Joachim tuo viro
Salutis initium^ Salvatricem omnium.

2 a. Nostra salus fit puella, 2 b. Tu naturae contra ritum


Quam in tua Deus cella Fetum nutris inauditum
Reclusit pro homine ;
Caelesti spiramine.

3 a. Ave, cuius viscera 3 b. Ave, carens simili,


Contra iuris foedera Mundo diu flebili
Ediderunt filiam ;
Dedisti laetitiam.

4 a. Ave, virtutum lucerna, 4 b. Ave, mater, de qua nasci


Per quam fulsit lux superna Et de cuius lacte pasci
His, quos umbra tenuit. Virgo dulcis decuit.

5 a. Ave gemma, 5 b. Ave, saneti


caeli luminarium, Spiritus sacrarium.

6 a. quam mirabilis 6 b. In qua per angelum


Atque laudabilis . .miriticum
Haec est maternitas, Fulget fecunditas.

7 a. quam sancta, quam serena, 7 b. Per quam servitus finitur,


Quam benigna, quam amoena Porta caeli aperitur
Felix Anna creditur. Et libertas redditur.
— 159 —
8 a. puritatis lilium, 8 b. Ne nos pro nostro vitio
Placa matrem et filium, In flebili iudicio
Qui Caput est humilium, Subiciat supplicio.

9. Sed nos sua sancta prece


Mundans a peccati faece
Collocet in lucis domo;
Amen dicat omnis homo.

Miss. Bisuntinum
. imp. Parisiis 1497. A. — Miss. Bisuntiiium imp.
Venetiis 1551. B.

197. In Inventione s. Annae.

1 a. Ad honorem Dei patris Ib. Eius quoque filiarum


Celebretur Annae matris Recolantur beatarum
Votiva memoria, Festiva sollemnia.

2 a. Materteras [tres] luminis 2 b. quam felix, quam serena,


Regis veneretur nostri Triplicata luce plena
Devota celebritas, Coruscat festivitas.

3 a. Castitatis casta cella, 3 b. Per quam viditmagnamlucem


De qua maris orta Stella Et adesse Christum ducem
Lucet mundo celebris, Plebs sedens in tenebris.

4 a. Felix fuit mater Anna, 4 b. In qua puer nobis natus,


Nobis pluens dulce manna, Est filius Dei datus,
Dum Mariam genuit, Nobis Salus adfuit.

5 a. Anna mater tres maritos 5 b. Et de tribus tres Marias,


Virtutibus insignitos Sanctitate plenissimas,
Habuisse creditur. Peperisse legitur.
6 a. Haecloachim, sponsoprimo, 6 b. Istos trinos genitores
Post Cleophae datur bino Habuerunt tres sorores
Salomaeque tertio ;
Divino iudicio.
7 a. Prima soror loseph nupta 7 b. Desponsatur et Alphaeo
Virgo manens incorrupta Bina, trina Zebedaeo
Per aeterna saecula-, Coniugali copula.
8 a. Naturali suo more 8 b. Sed maiorem trina fudit
De lacobo fit minore Et lohannem non excludit
Praegnans soror altera, Felix haec puerpera.
9a. Hae sunt, quae ad monu- 9 b. Magdalena cum matronis
mentum Istis resurrectionis
Unctionis complementum Praeco fit dominicae.
Ferunt aromaticae.
10 a. Quae dum volunt introire 10 b. Has angelus sie dixerit,
Et sepultum invenire. Dicens Christus iam surrexit,
:

Quem credebantmortuum. Ecce locum vacuuna.


160 —
IIa. Ergo matrem atque natas IIb. üt caelorum super sedes
In hoc festo tarn beatas Claritatis nos heredes
Colamus assidue, Faciant perpetuae.

12 a. Anna, mater gloriosa, 12 b. sacrarum par sororum,


Puritatis fragrans rosa, Nos in regno beatorum
Parens tantae subolis, lungite caelicolis

13. Per aeterna saecula.

Brev. Aptense imp. Lugduni 1532. — 2 a, 1 Materterae. — Auf Strophe


10b folgt noch:
Non oportet vos timere,
Vobis enim dico vere:
Surrexit a mortuis.

Da diese Strophe kein Parallelglied enthält so ist dieselbe entweder


,

eine Interpolation, oder die Antistrophe ist ausgefallen. Wahrscheinlicher


dürfte ersteres der Fall sein, da der Gedankenfortschritt durch Auslassung
der Strophe nicht gestört wird.

198. De sancto Antonino.

1. Celebranda
praeclari marty ris
tropaea

2 a. Redimit hodie 2 b. Nobilis etenim


anni orbita, stirpe regia,
quem genus exornat nobilior fide
sanctaque vita. propter opera,

3 a. Eruditus denique 3 b. Ordine, moribus,


lege Sacra vita, gratia,
doctores habuit quae non discreparent
magnos in ecclesia. a lege catholica.

4 a. A quibus, factus levita, 4 b. Multorum rigat arida


missus erogare semina fluento perenni pectora.

5 a. Patrat miracula, 5 b. Sic Romae propinqua,


pellitdaemonia, sie et plura loca
fugat cuncta vitia. visitat in Gallia.

6 a. Confessio pretiosa 6 b. Nam pro fide catholica


sanctum Christi militem caesus caput plectifur
vexit ad caelestia. in Castro Appamia.

7 a. Cuius ut una 7 b. Hie, hie, natura,


cruor stillavit in fluenta hie amisisti tua iura,
gurgitis in fundo liquidum liquido
adnexus lapidi, nequis confundere,
non est lapsus cum aqua. sicut eras solita.
— 161 -
8 a. Famulatur subinde 8 b. res mira, res nova,
sors angelica, res inaudita,
quae caput susceperunt . quae sibi contigisse
in navicula stupet natura,
et sub aquilarum forma retrograditur carina,
vati nobili quamvis humana
praebent sancta pignora. desint adminicula.

9 a. Corpus in frusta 9 b. Compage sua


caeditur multa, nectuntur membra,
gurgitis spargitur corpori redditur
in fluenta, forma sua,
sed nihil proficit siccum remanet
invidia. in arena.

10 a. Mirandis succedunt miranda, 10 b. Stupens ergo tot miracula


quia cursum suspendit unda, ad se gentilis plebs reversa
sceleris pro vindicta vana spernit idola
tendit in Appamia, et ad fidem conversa
diruit aedificia. baptismo lavit crimina.

IIa. Sic operatur vis divina, IIb. Levatur corpus ex arena,


frumenti granum sorbet terra, levatur sanguis clausus petra,
ex eo subcrescit seges multa, lohannes et Almacbius una,
quae cum summa laetitia et sociat sepultura,
sancti martyris levat pignora. quos iunxerat fides et opera.

12 a. Antonine inclite, 12 b. Tibi sanctorum agmina


martyr sancte, congratulantur
pastor et fortis athleta, de tibi collata gloria,
doctor bone, tua caelestis aula summa
deposcimus suffragia, tripudiat laetitia,
tibi iunge nos et praesens tibi
in caelesti curia. supplicat ecclesia,

13. Cui locum impetra


in sempiterna gloria.

Miss. Tolosanum imp. s. 1. anno 1490. A. — Miss. Tolosanum imp.


Lugduni 1524. B. —
2 a, 1 Redemit AB. 8 a, 6 — vali B.

199. De sancta Apollonia.

1 a. felix Apollonia, Ib. Tu caeli freta iubilo,


Quanta te suspiria Prona sis auxilio
Pulsant, quae innumera Tuis, virgo, famulis,
Sustnlisti verbera. Qui te colunt precibus.
Blume, Sequentiae Ineditae. IV. 11
— 162 —
2 a. Gratiarum stipendia 2 b. Superorum stipendia
Porrige certantibus Adhibe gementibus
In valle lacrimosa, Tua per sufifragia,
Ut luce beatitudinis Quos carais aestaat Stimulus,
Fruamur copiosa. Colona olympoiTira.

3 a. A dolore dentium, 3 b. Ut calore Spiritus


A languore mentium Inflammatus promptior
Tu serva veraantes, Sit noster conatus
Ne laudum vota NeumaruDi novas
Irrita fiant per Ad pangendas odas
contraria. in patria.

4 a. Ad amoena paradisi 4 b. Quo iubilo melliflua


Nos transferre satage, Modularis carmina.
Quo Seraphim et Cherubim felix ApoUonia.
Sanctus clamant iucriter. Nobis assis in hora

5. Ultima.

Orat. ms. Underdorfense saec. 15. Clin. Monacen. 7815. A. Orat. —


ms. Tegurinum saec. 15. Clm. Monacen. 20 124. B Orat. ms. Tegurinum —
saec. 15. Clm. Monacen. 19 636. C. —
Form und Haltung bekunden hin-
reichend die liturgische Sequenz.

200. De sancto Augustino.

1 a. Cedrus alta Libani, 1 b. Yox clamantis, organi,


Valle de Gethsemani Chori. tubae, tvmpani,
Surgens impinguata, Vox articulata,

2 a. Turris fortitudinis, 2 b. Speculatrix numinis.


Tallis pulchritudinis Aquilini lumiuis
Flore picturata, Avis subUmata,

3 a. Augustiuo verius. 3 b. Intellecta dulcius


Si legis interius. Sapiunt sapidius,
Haec sunt comparata Haec exenterata.

4 a. Virtus cedri penitus 4 b. Augustini Spiritus


Serpentinos halitus Redulens divinitus
Fugat odorata : Necat venenata,

5 a. Inaequalis Arrii, 5 b. Impii Nestorii,


Turbidi Sabellii Tumidi Pelagii
Verba toxicata, Dicta scelerata;

6a. Yerbo frangit, diruit, 6 b. Haeresis occubuit.


Dissipat et destruit Per huuc cito corruit
Veritas armata ;
Fraus inaniata.
— 163 —
7 a. Prima patrum regula 7 b. Dulcis eius fistula
Vetus per hunc cartula Concinit, ut singula
Fuit restaurata. Sint communicata,

8 a. Amor et concordia 8 b. Pariter sint paria,


Et oboedientia Pereant disparia,
Simul foederata, Paritas est grata.

9 a. Ergo, praesul praesulum, 9 b. Auge Christo populum,


Veritatis speculum, Nomen notat curaulum,
Mens eiucidata, Res sit augmentata.

10 a. Custos gregis, adveni, 10 b. Augustine, subveni,


Pastor, oves praeveni, Precibus interveni,
. Serva commendata; Duc nos ad optata.

Miss. Petragoricense imp. Petragoricae 1525. — 6 b, 2 hunc vita corruit.

201. Votivalis prosa Aurelii Aagnstini.

1 a. Concors sono Ib. Surda aspis


Patron Fit iaspis
Decantet vita Ex Basan cita,
AUeluia. Res miranda.

2 a. Ut audit sanctum, mente 2 b. Quem dum sacer fons novat,


Augustinus fit lente Pia genetrix ovat
Sol de Stella. Semper clara.

3 a. Ut fert verbum fidei, 3 b. Cibum mandit grandium,


Haeresis Manichaei Quo fit pars humilium
Fit corrupta. Carne sumpta.

4 a. Triginta nee non mille 4 b. Per quos ad caelos ille


Libros dictavit ille Nos transferret tranquille
Valle nostra, De valle taetra.

5 a. Coaequalem filium 5 b. Miser, miser Arrius !

Patri probat,Arrium Quia fide dubius,


Quo confutat devium Crepuit hie medius
Mente caeca. Post praedicta.

6 a. Dulcis Augustine, 6 b. Mente, verbo, opere


Einem culpae trinae Munda nos propere,
Fer, ne simus Dans, quem genuit
gens misera. puerpera.

Sequent. ms. Augustin. Nordhusen. anni 1512. Cod. Mus. Nordhus. s. n.


Melodie offenbar: Laetabuudus.
11*
— 164 —
202. De sancto Augustino.

Infra Pascha et Pontecosten.

1. Incliti doctoris laudes


intonent christiani

2 a. Augustiüi, qui oves 2 b. Mors et vita duello,


lapsas reduxit patri, conflixere rairando,
vita, verbo docens errore mortuus
peccatores. dum fit vivus.

3 a. Die nobis, quo pia 3 b. Ad caelicam vocem


Tanta tibi sophia? Aperui codicem ;

Sub ficu iacens dum flebam, Mox luxit Christus, spes mea,
„Tolle, lege" intus Infusa veri luce
audiebam. serena.

4 a. Credendum est magis tuae 4 b. Seimus Christum te sumpsisse


doctrinae veraci, ad superos vere;
Quam perfidorum Tu nobis, pater,
sectae fallaci. dux, miserere.

Sequent. ms. Augustiü. Nordhusense anni 1512. Cod. Mus. Nordhusen.


s. n. A. —
Cod. Palat. Vindobonen. 3301. saec. 16. B. 3 a, 1 qua B. — —
3a, 4 lege cantus A. —
Melodie: Victimae paschali.

203. De sancto Augustino.

1 a. Augustino laudes demus, 1 b. Clerus ipsum veneratur.


Augustini qui gaudemus Per quem cleri sublimatur
Meritis et gloria; Dignitas et gratia.

2 a. Hie Augustinus pater,


est 2 b. Post innumeros errores ^
Quem seductum pia mater Ad virtutum traxit mores
Et seeutum devia Per multa suspiria.

3 a. Hie est ille vir beatus 3 b. In quo veritas laetatur,


Die nocte meditatus Per quem semper obpugnatur
In lege dominica, Pravitas haeretica.

4 a. Iste pater clericorum, 4 b. Iste rivus sacri fontis


Forma regularium Rigatoris mentium,
Et exemplar est eunetorum Hie est eoUis eins montis,
Sub norma degentium ;
Qui mons exstat montium.

5 a. Eeee, palmes vitis verae 5 b. En, Israelita vere


Multum fructum adferens ;
Nullum dolum profereus.
— 165 —
6 a. Qui de servo fit amicus, 6 b. Qui talentum duplicavit,
Quem non laedit inimicus Duplicatum reportavit
Qualibet iniuria; In regis praesentia.

7 a. Tu vectis imputribilis, 7 b. Et mensa reflexibilis,


Intromissus in circulis, Divini panis fertilis,

Ut Portes arcam foederis, Id est verbi et operis.

.8 a. Tu tiala, tu cyatus 8 b. Et tuba tabernaculi


Candelabri, tu calamus Convocans coetum populi
Auri fulgore ratilus, Audire iussa Domini.

9 a. Tuque reclinatorium 9 b. Tu columna argentea


Salomonis mirificum Sustentans aedificia
. Et sedes sapientiae, In figura ecclesiae.

10 a. Tu lapis aedificii 10 b. Qui quadratus ad regulam


Illius Salomonici, Perornas Christi fabricam,
Hoc est templi dominici, Catholicam ecclesiam.

IIa. Pane vitae satiatus, IIb. lara per terras veneraris


Salutaris debriatus Et in caelis adornaris
Aqua sapientiae. Stola innocentiae.

12 a. luminarium
caeli 12 b. Fer clero patrocinium,
Et vas sacrarum artium, Sis clericis refugium,
Doctor doctorum omnium, Ne fiant in opprobrium.

Miss. Gebennen. imp. Gebennae 1498. A. —


Miss. Gebennen. imp. Lug-
duni 1521. ß. —
Miss. Lausanneu. imp. Gebennae 1522. C. Ib, 3 cle- —
rus AB.

204. De sancto Augustino.

1 a. Corde, voce Deum laetus 1 b. Augustine, tuam normam,


Semper landet noster coetus ;
Regularis' vitae formam,
Eins beneficio, Assumpsit religio.

2 a. Hanc fervore primitivo 2 b. Oppriraebat ad defectura,


Pulso procul sub nocivo Nee spondebat hinc profectum
Fasce torpens glacies Vernalis temperies.

3 a. Imminebat iam securis 3 b. Augustinus se opponit,


Intentando perituris Placat iram et adponit
Ruinosum terminum; Salutarem cophinum.

4 a. Clericalis vitae scita 4 b. Dum fervore sanctitatis


Docet verbo, docet vita, Et amore paupertatis
Dignam scribens regulam. Sese praebet formulam.
- 166 —
5 a. Datur imber temporinus, 5 b. Promunt candorem,
lilia

Disciplinae manat rivus, Rosae gratum dant ruborem,


JRigantur areolae; Purpurescunt violae.

6 a. Cedit languor oppressivus, 6 b. Fiunt sanctum Dei templum,


Regnat vigor redivivus Dum vivendi dantexemplum
Et floret in clericis; Prout debent laicis.

7 a. Ira Dei iusta quidem 7 b. Augustino praedicante,


Perprophetam dixitpridem : Prophetiam iara vocante,
Clerici non proderunt- Dignos fructus proferunt.

8 a. Augustinum, decus cleri, 8 b. Decor cuius renitentis


Clerus omnis intueri Tergit vultum intuentis
Debet tamquam speculum ;
Et permundat oculum.

9 a. Cuius vita nos reformat, 9 b. Qui iactura sanctitatis


Lingua Deo nos conformat, Et antiquae dignitatis
Qui vocamur clerici, Merebamur proici.

10 a. Ergo laudes demus ei, 10 b. Ut doctore tanto freti


Per quem nobis tanta Dei Mereamur tandem laeti
Promulgatur gratia, Caeli frui gloria.

Grad. ms. Boscodueense saec. 15. Cod. Arch. s. lohannis Boscoducen.


s. A.
n. — Miss. ms. Tungrense saec. 15. Cod. Hagen. I 10. B. 10b, 1 —
doctori B.

205. De sancto Augustino.

1 a. Exsultet plebs catholica, 1 b, Laetificat ecclesiam,


Cum regna scandit caelica Caelestem ornat curiam
Augustinus. Augustinus.

2 a. Ab erroi um laqueis 2 b. Gaudium Ambrosii


Liberatus, Est impletum,
Piae matris lacrimis Cum se subdit fidei
Est renatus Mansuetum
Augustinus. Augustinus.

3 a. Pestem fugat Arrianam, 3 b. Manichaeam pravitatem


Destruit Sabellianam Delet, docet veritatem
Augustinus. Augustinus.

4 a. Bellator fortissimus, 4 b. Clipeus muniminis,


Miles invictissimus, Turris fortitudinis,
Hostes Christi detegit Cives suos protegit
Augustinus. Augustinus.
— 167 —
5 a. Imitatus primitivam 5 b. Quod terrenis praeponenda
patrum formam sint divina,
Reformare sacram studet Tarn exemplo monet fratres
vitae normam quam doctrina
Augustinus. Augustinus.

6 a. Novo privilegio 6 b. Faustus victus deficit,


Adhaesit Valerio Fortunatum deicit
In sublimi culmine Publico certamine
Augustinus. Augustinus.

7 a. Universam pellit 7 b. Corde diligenti


Pravorum perfidiam, Sacris instat literis,
Haereses expellit, Novi testamenti
Confirmat ecclesiam Scrutator et veteris,
Augustinus. Augustinus.

8 a. Mille voluminibus 8 b. Signorum frequentia


Et librorum milibus Certa dat indicia,
Distinctis codicibus Quanta fulget gloria
Fulget ut sol inter astra Super alta caeli castra
Augustinus. Augustinus.

9 a. Pater laudabilis, 9 b. Suam familiam


Praesul mirabilis, Per Dei gratiam
Nobis sit placabilis Perducat ad patriam
Augustinus. Augustinus.

Miss. Caesaraugustan. imp Caesaraugustae 1485. A. Miss. Caesar- —


augustan. imp. Caesaraugustae 1498. B. —
Brev. Caesaraugustan. imp.
— —
.

Venetiis 1496 C. 2 a, 4 regnatus A. 4 a, 1 Zelator A. 5 a, 3 refor- —


maret A. —
6b, 1 Fastus AB; devictus C. —
8a, 4 ut fehlt ßC. 8b, 4 —
Super caelis astra BC. —
9 b, 1 Tuam BC.

206. De sancta Barbara.

1. Laus tibi, Christe,


qui res rerum et naturas
ducis et figuras ;

2 a. Mirum non miraris, 2 b. Quia perscrutaris


quod miramur renes, corda
nos sedulo, in singulo.

3 a. Qui contra gregem 3 b. Ad veram legem


malignum serasti
feminam fragilem in mente stabilem.
168 —
4 a. Fecit fenestram 4 b. Trina fenestra
in patris iram in trinitate
Barbara, de Deo
superatrix barbarorum, dücens fidem beatorum.

5 a. Formulam generis 5 b. lubilans ad Deum


praeclari dum
conderet et latens non latuit
turris in arcano. constans corde sano.

6 a, Minarum strepitus 6 b. Hanc tortor addidit


non horruit, ergastulo,
poenarum ictibus quam sanam invenit
se praebuit, de stimulo,
exsultans in poena, angelus pincerna
spernens idola lucem obtulit
haec virgo nobilis. nuntius humilis.

7 a. Haec est filiola, 7 b. Nata discipula


quae tibi placet, felicissime
patris sapientia, ad caeli fausta praedia.

8 a. Patris carnalis 8 b. Nee blandimentis


spernens mandata neque tormentis
est patrem caelicum a Christo exstitit
imitata. segregata.

9 a. Virgineum 9 b. Vim virorum


latusdatum per cor gratum
lampadum flamraatis facibus, tulit virtuosis viribus.

10 a. Pessima crudelitas 10 b. Et nuda virginitas


tortorum gladio regis perfidio
decus mamillarum veste privabatur,
amputabat cessit ibi
pudico corpori, decus dedecori.

IIa. Sed candens cito IIb. Cursu finito


condidit hanc stola, patre decollata,
fuit angelus hie verna. regna scandit ad aeterna.

12. Rex regum, dives in omnes,


nos salva gubernando
nos cum sancta Barbara,
sanctorum spes et gloria.

Grad. ms. Cranenbiirgense anni 1340. — Mel. : Laus tibi Christe, qui es
Creator (Godescalcus Lintpurgensis).
169

207. De sancta Barbara.

1 a. Ave, fulgens martyr Christi, 1 b, Barbara, dum credidisti,


Aromatum exstitisti Patris idola sprevisti,
Summi regis cella. Flagrans Dei Stella.

2 a. Castus sponsus te dilexit 2 b. Domum patris, quam fundasti,


Teque sibi sie adnexit, Trina luce illustrasti
Ut sis eius socia. Trinitatis gratia.

3 a. Eia, mundum superasti, 3 b. Figuram tu trinitatis


Patris iram non curasti Patri uairas verbis ratis
Quaerentis te invenire. In praesenti tempore.

4 a. Oäudet nunc turba caelica, 4 b. flaec est patris confusio,


Arma sumit bellica Deorum illusio,
Virgo puerilis. Dum certat subtilis.

5 a. Induitur cilicio 5 b. Karissima haec nobilis


Ad carnis detrimentum, Rosa sine spina,
Conspuitur (in) supplicio, Castissima nee mobilis,
Gratiae augmentum Ut de Engadina
Suscepit piissimum. Vinum est dulcissimum,

6 a. Luce divina 6 b. Maximiane


in caritate grata; [erueianda] tradita,
Insanus, profanus Haec expoliata,
Prece nolens carae gnatae Discerpta, est praeparata
Mite in flagitio. In Dei servitio.

7 a. Nudata, crine tecta, 7 b. Omnibus gratiosa


Porta recta, lecta, vecta Rosa, prosa, glosa ora
Ad Uriel, Et formosa,
Quae fit fortiter Ariel Super multas virtuosa
In luctu certaminis. Dono Dei flaminis.

8 a. Pastor mutatus 8 b. Quatiata,


Tunc in saxum, Multa passa
Oves fiunt locustae. Firmam tenebat mentem,
Haec fecit Deus Confortata
Clamans „Pax sum", Paeis massa,
Qui honeste et iuste Quae doeet Dei gentem
Punit pro excessibus. Ire piis gressibus.

9 a. Regi regum copulata, 9 b. Sacra pneumatis in unda


Postquam virgo copulata; Filia suscepit munda
Cum patris iuvamine A malo spiramine.
-^ 170 —
10 a. Tu, virgo, debes Dominum 10 b. Uirgo, in mammis offensa
Reis conciliare Deum semper colis
Atque manna caelicum Et in flammis tu immensa
Tn fine procurare A zabulo doles,
Contra robur daemonis. Ebur Salomonis.

IIa. Xristum, 'virgo, canislaetum, IIb. Yesse florem invenisti,


Qui absterget omnem fletum, Ancorae spei adhaesisti,
Quae non curas malum metum, Cosmi chaos respuisti,
Nos perduc ad eum tecum, Calanxiam didicisti,
Qui est super sidera. Quae ducit ad aethera.

12. Zyma Babel aufer laete,


Ne nos prendat Dagon rete,
Qui praesumunt semper de te.
Senem, natum, flamen pete,
Ut festinet ad conductum
Nostrum aufereusque luctum.
Ut det ferre pium fructum
Tecum laete post examen,
Fiat, fiat, Amen.

Cod. Wernigeroden. Zu 22 m. saec. 15. —


Ib, 1 Barbara Deo credi-
disti. —
2 b, 3 Tu trinitatis. —
4a, 1 Gaudeat. —
6 a, 3 Insanus fanus. —
6b, 4 Nervis crudis discerpta etc.; stört jede Symmetrie. 7a, 1 Nudata —
trina tecta. — 8 a, 1 sq. Pastor tune mutatur in. —
8 b, 5 De pacis. —
9 b, 1 Sacra pneiima fit in unda. —
10a, 2 Reos hie illustrare? unleserlich. —
10 a, 5 robur hamonis. —
lÜ b, 3 tu mensa. —
10 b, 4 In sabulo solis. —
IIa, 1 carnis letum. — 11 a, 4 ad eius tecum. —
12, 1 aufer nunc lete. —
12, 2 prendet. —12, 7 det chere pium. —
Auch die manchen Emendationen
lassen den schrecklich verwilderten Text kaum geniefsbar werden.

208. De sancto ßartholomaeo.

1. Psallat, concinat vox


Eia.

2 a. Sion sancta 2 b. Cleri chorus


Laetabunda Christi totus
Promat Christo cantica ;
Pangat vocis Organa;

3 a. Plebs devota 3 b. Omnis coetus


Mente tota Rite laetus
Sumat haec sollemnia; Plaudat in laetitia,

4 a. Yenerando 4 b. Praesens festum


Et laudando Omne maestum
Superna magnalia. Pellat ab ecclesia ;
— 171 -
5 a. Quo Bartholomaeus, 5 b. Sicut orbis totus
Summi Dei servus Christi morte lotus
Subiit caelestia, Credit fide sobria.

6 a. Iste Christi nomen 6 b. Per hunc universa


Portans verbi lumen Plebs ibi conversa
Diffudit in India. Dereliquit idola.

7 a. Astaroth immun dus 7 b. Auxit turba poenas


Quasi verecundus Ferro secans venas,
Amavit silentla ;
Quassa fuit victima.

8 a. Berith nondum mutus, 8 b. Post camis candorem


Sed vix tarnen tutus Et vestis nitorem
. Dat missis indicia; Signa pandit propria:

9a. „Vox est", inquit, „quasi 9 b. Nasus aequus, nigra coma;


tuba, Quae praedico vobis verba,
Mediocris est statura, lam praenovit arte mira,
Ante lustra quinque facta Sic mens eins est prae-
Integra sunt sandalia, scia".

10 a. Daemon vociferans, 10 b, Vox apostolica .

Per turbas properans Confundens hostica


Nee sibi moderans Virtute caelica
Senatorem nominat. Spurcum hinc eliminat.

IIa. Mox regalis filia IIb. Astaroth corruerat,


Sedata saevitia Fidem rex acceperat,
Redditur innoxia; Baal casum fecerat.

12a. Diri pectus Astriagis 12 b. Christi carum condemnavit,


Torquetur invidia Immittit ferocia,
Propter deos furens magis Diu caesum mox necavit
In sancti supplicia; Colla truncans placida.

13 a. Athleta fortissime, 13 b. Pietate solita


Nostras voces suscipe Te poscentes adiuva
Assumptus in aethera. Conscendere supera,

14 a. Ubi Christo perennia 14 b. Cui cum patre gloria


Solvamus praeconia, Semper est per saecula.

15. Amen dicant omnia.

Tropar. ms. Dertusense saec. 13 in. Cod. Capit. Dertusen. s. n. A. Miss, —


ms. Valentin, anni 1417. Cod. Capit. Valentin, s. n. B. Miss. ms. Valentin, —
saec. 15. Cod. Capit. Valentin, s. n. C. —
Miss. Caesaraugustan. imp.
Caesaraugustae 1485. D. —
Miss. Caesaraugustan. imp. Caesaraugustae 1498.
E. — 1, 1 concinaDE; plebs A. —
2b, 1 sq. Clericorum Christi chorus A. —
— 172 —
2 b, 2 Christi thorus DE wahrt freilich reinen Reim aber derselbe ist oft

; ,

(2a; 5a; 6a; 9a; ^»b; 13b) nicht genau beobachtet. 3b, 2 Intellectus
BC. —4 b, 2 Omnem A. —
5 a, 3 Petiit D. —
5 b, 1 sq. Cuius verbo doctaj
Christi pars electa BCD. —
5 b, 3 Credidit D. —
6a, 1 numen D (cfr. Note
zu 2 b, 2). —
7 b, 1 Ivit B, Quit et C, Luit D, Fuit E; tuba A. 7 b, 3 —
Cassa ABCDE. —
8a u. 8b umgestellt E. —
8a, 1 Gerit B; Beerit D. —
8a, 3 missis India BC. —
9a, 1 est eius quasi BCDE. IIa, 2 Sed data —
A. —IIb, 3 cassum DE. —
12a, 1 Dirum BCE. —
12b, 2 Iramutata BC;
Immitti D. —
13 b, 2 Eeposcentes AB. —
13 b, 3 superna B. 14a, 1 Tibi —
Christo per omnia DE. —
14 b, 2 Semper in saecula BC. 15 fehlt A; —
vielleicht späterer Zusatz.

209. De sancto ßartholomaeo.

1 a. Laudes Dei filio, 1 b. Dulcis vocis iubilo


Qui nos ab exsilio Nos in cordis nubilo
Duxit, celebremus, Christo iubilemus.

2 a. Qui ditavit hunc patronum, 2 b. Huius nobis summi bonum


Tarn sollemnem,tam decorum Et consortium sanctorum
Celebri memoria, Conferat victoria.

3 a. Hie est una iiubium 3 b. Hie est lumen Indicum,


Per caelos volantium, Hie est caelum inclitum
Dei pluens gratiam, Dei narrans gloriam.

4 a. Unde, diri quos infecit 4 b. Ut insana gens sanetur,


Hostis virus, hie refecit Profiteri non veretur
Rore sancti Spiritus, Verbum missum caelitus.

5 a. Cuius verbi per virtutem 5 b. Alter horridus aspectu


In credentium salutem Daemon palam in conspectu
Astaroth obmutuit, Gentium apparuit.

6 a. Ut lioc viso gens confusa, 6 b. Daemon idem quos ligavit,


Deo suo gens delusa, Dei servus liberavit,
Deum verum coleret, Qui nos quoque liberet.

7 a. Hie, quem verbo praedicavit 7 b. Nam pro Christo promptus


Deum verum, adfirmavit mori
Operis sequentia, Corpus suum dat tortori
Magna cum laetitia.

8 a. A quo dure flagellatur, 8 b. Pro morte tam gloriosa


Decollatur, immolatur Datur merces copiosa,
Deo placens hostia; Sempiterna gaudia.

9 a. Ergo nos exaudi, Deus, 9 b. Tuo flatu nos fecunda,


Per quem tot Bartholomaeus Nos conserva, nos emunda
Claruit miraculis, Sceierum a maculis.
— 173 —
10 a. Da vi tanti nos patroni 10 b. Ubi fons et lux bonorum,
Meritis caelestis throni Ubi merces beatorum,
Simus in praesentia, Ubi Vera gloria.

Miss. ms. Maguntinum saec. 15. Cod. Mus. Cassovien. s. n. A. Brev. —


ms. Francofiirteüse saec, 15. Cod. Wirceburgen. Mp f 85. B. Sequent. —
ms. Sangallense anni 1507. Cod. Sangallen. (Brander) 546. C. Ib, 2 corde —
nubilo C, corde iubilo A. —
2 a, 3 memoriam A. 2 b, 1 Huius BC. — —
victoriam A. —
3b, 1 lumen inclitum A. 4a, 3 sancto A. —4:b, 2 non —
raeretur ABC. -^ 5a, 3 Ascaroth A. 5b, 1 aspectum A.— 5b, 2 palam ~
cui B; conspectum A. —
6 a, 1 Et hoc A; confisa C. 6 a, 2 divisa C. — —
7b. 1 lam pro B. -
8a 1 duce B. ~
8b, 1 Pro mente C. 9b, 1 Quo —
flatu A, falsche Initiale. —
10 a und b fehlen C. 10 a, 1 Da in tanti —
AB. —
10a, 3 Ut sumus in A.

210. De sancto Bartholomaeo.

Vox sponsae sponsum excitet,


Ut sibi det
Psallere gaudenter.

2 a. Quae nescit dolum, 2 b. lam digne solum


Sola mater est iustorum Laudet regem angelorum.

3 a. Qui destinavit heredem, 8 b. Et praeparavit mercedem,


Ut servum sanaret, Ut electis daret,

4 a. Et ex Hebraeis 4 b. Ut novae legis


Bartholomaeum Dux et auriga
illustrem salutera
Sociavit apostolis, Daret Indis et barbaris.

5 a. Indiam ingreditur, 5 b. Hinc Berith exquiritur,


Astaroth confunditur, Qui formam apostoli
Tacet nee loquitur. Prodit, qua noscitur.

6 a. Barbarus saevit, Indus 6 b. Mirum, si bestiae dens


fremuit, hebuit,
Et calor torvae mentis
friguit,
Ut iustum Blanditur,
Ut sanctum Sopitur,
Edaci raorsu disperdat Incultus ager salutis
gens effera. capit semina.

7 a. Fulgent miracula, 7 b. Cedunt daemonia


Quae per te fiunt, Et a te pereunt,
patris sapientia; Cessat idolatria.
— 174

8 a. Maurus videtur, 8 b. Fides docetur,


Ne sibi detur FoDS exhibetur,
Ultra [id] ,
quod Christo Ut vetus homo reuovetur.
debetur ;

9 a. Regni caput inclinatur, 9 b. Nova mater elevatur,


Dum proles regia liberatur ;
Tenellus infans lacte cibatur.

10 a. Ut iubet apostolus, 10 b. Astries bis invidus


Praesul fit Polemius, In pios fit lividus,
Qui crescit in virtute, Sanctum decoriari
Regna spernit Dei caritate. Iubet et post a se trucidari.

IIa. Corpus defunctum IIb. En. quia rubrum


Fit dignissime sepultum, Christi praeconis indumen-
Hinc basilica superfultum. tum,
Qui dat lassis adiutorium.
12. Regnorum
Rex universorum,
Credentes sancti tui
Fac nosse sufifragia
Per infinita saecula.

Grad. ms. S. Mariae Magdalenas Brimsvicen. saec. 13. add. saec. ^^/is.
Cod. Beverin. 683. A. —
Mi.'^s. ms. Hildeshemense anni 1505. Cod. Guelfen. 33
(Hehn. 30). B. —
2b, 1 Nam B. 4a, 1 Ut B. —4a, 4 vocavit apostohim —
A. — 4 b, 1 Et B. —
6 b, 3 calor totus mentis B. 7 b, 3 cessant B. — —
9b, 2 lacte nutritur. —
IIb, 3 lassis adiimientum. „In prima translatione —
S. Bartholomaei" B.

211. De sancto ßenedicto.

1. Inclita
uöbis haec dies festa
2 a. Patris nostri 2 b. Benedicti
detulit annua Domini gratia.

3 a. Cuius amore puer 3 b. In specu tribus annis


dereliquit macerando
saeculi gaudia membra tenerrima.

4 a. Nam die quadara 4 b. Temptationes


daemonis irapias superans spinea
specie vulnera
avis commotas tractat dumeta.

5 a. Inter miracula, 5 b. Spiritus rabies


quae fecit sublimia, immundi pestifera
pater praeclarus nutu iubentis
puerum effugit
defunctum suscitat. obsessa Corpora.
- 175 -
a Manu posita 6 b. Urbis moenia
parvulum quendam spiritu sancto
liberat atra . iam praedixerat
ab elephantia. hoste non casura.

Va. Hie omnium 7 b. üt famulis


iustorum, plenus noxa repulsa
spiritu, iugiter Dominus tribuat
fundat oramina, dona perpetua

8. Benedicti gratia.

Trop. ms. Benedictinum saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. A. Grad, —


ms. Bobbiense saec. 12. Cod. Taurinen. F IV 18. B. 1, 2 nobis fehlt —
B. — 4 b, 2 spineas A. —
6b, 3 iam fehlt A. 7 a, 4 fundit B. —
8 gloria B. —
212. De sancto Benedicto.

1 a. Reveretur hodie Ib. Cuius lotus sanguine


Canticis laetitiae Mundus est a sanguine,
Fructus ventris Mariae Natus claro sanguine
Benedictus, Benedictus.

2 a. Vas solidans precibus 2 b. Hinc in specu latitat,

Fugit spretis opibus, Quo servire mactitat


Ne pereat laudibus, Deo, cui militat
Benedictus. Benedictus.

3 a. Sic iustorumomnium 8 b. Monachorum legifer,


Ob virtutum meritum Pastor fit et signifer,
Promeruit spiritum Fulgens vita lucifer,
Benedictus. Benedictus.

4 a. Quis stilus quaeve lingua 4 b. Mortuos resuscitat


Referre quit omnia, Multisque signis micat
Quae fecit insignia In vita et post vitam
Benedictus ? Benedictus.

5 a. Nunc regnat sine fine 5 b. Cuius prece sedula


Cum sanctorum agmine ,
Mundat omni macula
Vita, morte, nomine Nos, qui est in saecula
Benedictus. Benedictus.

Oration. ms. Trudonense saec. 16 in. Cod. Leodien. 395. Melodie


jedenfalls: Plebs devota psallite (s. Anal. IX, Nr. 192.).

218. In Ordinatione s. ßonifatii.

1 a. Landes Deo, plebs fidelis, 1 b. Animeris ad concentus,


Personare digne velis Quibus sacer sit intentus
Pio cordis iubilo. Merso luctus nubilo.
- 176 —
2 a. In praesenti nempe festo 2 b. Quod eondigne eelebratur,
Neuma dignum fervens esto Ut antistes cordinatur
Promere beatius, Sanetus Bonifatius.

3 a. Ex praeclara stirpe fidum 3 b. Qui eontempta mundi serde,


Christi servum bunc Win- Quem quaesivit tote corde,
fridum Dei cultor fuerat.
Anglia genoerat,

4 a. Statu functus regulär! 4 b. Dilatavit Christi fidem,


Sancte coepit conversari Ad quam multos traxit idem
Tactus sacris motibus; Divis fultos dotibus.

5 a. Bonis factis sie politus 5 b. Quem ministrum et salutis


Romam petit, accersitus Papa dignae sie virtutis
Summum per pontificem; Suscipit opificem.

6 a. Qui probatus, qui benignus 6 b. Arehipraesul bine est faetus


Et compertus vere dignus Maguntinus nomen nactus
Omni laude latius, Inde Bonifatius.

7 a. Quem sie papa conseeratum 7 b. A eulturis idolorum


Denis multis et ditatum Quam convertit, et errorum
Legat ad Germaniam, Adimit vesaniam.

8 a. Sie fidelis iste verna 8 b. Sie athleta fortis Dei


Multos dueens ad superna Plures Sacra s domos ei
Aeve beatiüeat ;
Dotat et aedifieat.

9 a. Inde multis illustratis 9 b. Quo eum suis trucidatur


Et in fide solidatis Et in eaelis eorouatur.
Frisiam adiverat; Dudum ut cupiverat.

10 a. Sanete pater, hinc nos audi, 10 b. Ut post huius vitam mundi


Bonifati, tuae laudi Soeiemur laetabundi
Promptes et memoriae. Sempiternae gloriae.

Antiph. ms. Hamelense saec. 15. Cod. Hannoveran. I 101 a. Mit eigener
Mel. —
Ebenda eine Sequenz de S. Bonifa tio: „Pretiosa mors sanctorum
Plenam nobis etc., die inhaltlich de communi ist.

214. De sancta Caecilia.

1. Virgo devota eunetis.

2 a. Fave votis 2 b. Tuis festis


plebis tuae indignis; promunt munia laudis.

3 a. Tu, easta matrona, 3 b. A gentili sponso


non fabularis spernis ferali
eum ineerta persona. te donari persona.
— 177 —
4 a. Caecilia, 4 b. Haec sponsalia
sponsi summi regis magni
subarrhata es annulo Signa sunt victricia,
Et angelicae Quibus hodie
visionis redimita
splendore coronam clara supremis sequeris agnuin
meruisti. candidatum.

*
5 a. Qui gloriosa sorte *5b. Iniuste sibi
* *
sua redemit * gentes quae cunctas.
* *
Mortem amaram, * * Tu sobria Christo,
usurpabat quem mente tua

6 a. Gaste portasti, nosmet 6 b. Fac laetare gaudiisque

7. suis mereri.

Cod. Vatican. Palat. (ol. Laurissen.) 833. add. saec. 10. — Titel der
Sequenz „Adducentur". —
3b, 1 A geniali sponso. 4a, 6 Corona. — —
4b, 1 hat eine Silbe mehr, 4b, 3 eine weniger als die Parallelzeile; ein
gleicher Überschufs ist 5 a, 1 und 5b, 2.

215. De sancto Castore.

1 a. Sidus, ave, cella mellis, 1 b. Lux et opus tu ut stellae,


Mentis tenebras et fellis Castor, pietatis melle
Plus purgans, fons optime. Serenas sie animae.

2 a. More loseph lesu duce 2 b. Gignens luna velut solem


Castor fulsit, ut a luce Castorem de patre prolem
De sole puerpera, Luce salutifera.

3 a. Sua, sese Christo dare 3 b. Auctum, Maximine, virum


Castor coepit et occare Fama virtuteque mirum
Claris probra moribus. Provehis ordinibus.

4 a. Fit divinis sociatus 4 b. Cardonum vir, virgo pudens,


Praeco Dei verbi gratus, Intrans eremique prudens
Via luxque tenebris. Cultor ovat latebris.

5 a. Mercator ei sal dirus 5 b. Sacrat quem mox morte caro


Nauta negat, cui vir mirus Per odoris signo claro
Prece sedat flumina, Flagrantis spiramina.

6 a, Gemmam clausit humus san- 6 b. Viomadus et a lare


ctam, Terrae transtulit hanc clare
Visu pandit lucem tantam Proprio cum laudibus.
Marcius haue patribus.
Blume, Sequentiae Ineditae. lY, 12
— 178 —
7 a. Ecce, gleba salutaris 7 b. Nos ad te, vera sophia,
Fulsit signis sacra claris, Ducat Castor, ubi via,
Lumen ut a tenebris Lux es, vita celebris.

Miss. Trevirense imp. Coloniae 1498. — 1 b unverständlich ; wohl ver-


derbt. — 6a, 2 ducem. —
6b, 1 Vuiomandus.

216. De SS. Cosma et Damiano.

1 a. Rutilantis phoebi ortu 1 b. Cosmas atque Damianus,


Dies Sacra refulget, Incliti bellatores,
In qua sancti martyres Parvipendentes omnia
Pro fide dimicantes Saeculi blandimenta,
Tyrannorum diversa Corpus dabant in mortem,
Vicerunt supplicia. Adipiscerent ut vitam.

2 a. Laureati coronis 2 b. Ad horum ossa inclita


Aetherei splendoris Christi nitescit gratia
Modo laeti in caelis Aegris praestans varia
Christum laudant cum angelis, Morborum medicamina,
Qui talem semper suis Caecis visum refundens,
Dat coronam testibus. Claudis gressum componens.

3. Hinc iam pronis mentibus


Ulis preces fundamus,
Ut dignentur nobis Christum
Facere propitium,
Quem amabant, cum quo regnant
Nunc et in perpetuum.

Miss. ms. Sangallense saec. 15. Cod. Sangallen. 337 b. la, 2 ful-
get. — la, 5 Tyranni. —
2 a, 4 Christum coUaudant.

217. De SS. Cosma et Damiano.

1 a. Chorus et vox, harmoniae 1 b. Haec est dies celebranda,


Novae vita Concors piae, Summa laude veneranda
Modulentur in hac die In sanctorum adoranda
Vocali concordia. SoUemni memoria.

2 a. Christus diem hanc beavit, 2 b. Istos habet advocatos,


Qua patronos coronavit Quos seit morte laureatos
Et martyrio ditavit Et in caelis coronatos
Praesentis ecclesiae. Corona iustitiae.

3 a. Imitentur christiaui, 3 b. Qui sub flore iuventutis


Clerus, plebes et plebani Petentes ortum salutis
Cosmae atque Damiani Sacris instant institutis
Miranda vestigia. Praeventi ad gratiam.
179

4 a. Medicinae artis gnari 4 b. Laude florent temporali,


Remedio salutari Sed mercede spiritali
Consuerunt medicari Munerantur, triuraphali
Gratis absque praemio. Gaudentes martyrio.

5 a. In Aegea civitate 5 b. Quorum florem castitatis


Idolorum vanitate Nee vernantis flos aetatis
Cedata crudelitate Nee vis Ulla vanitatis
Coguntur decipere. Potuit illudere.

6 a. Flagellati, lapidati, 6 b. Torcularis in pressura


Sagittati, decollati Faex deorsum sed vis pura
Et per multa cruciati In sempiternum mansura
Tormentorum genera. Manavit ad supera.

Miss. Gratianopolltanum imp. Gratianopoli 1532. — 3 a, 3 et Damiani.

218. De sancto Cyriaco.

1. Pangamus Christo laudes


voce, simul iubilo,

2 a. Qui natus pro nostra 2 b. Mortuus, sepultus,


pati Salute voluit, surgens ad caelos rediit,

3 a. In semet credentes 3 b. Pro eius amore


sperare si carnis
eadem docens gaudia, devincat desideria.

4 a. Hac primum spe incliti 4 b. Innumerus martyrum


Corpora sequitur
morti dant apostoli, dehinc quos exercitus.

5 a. Micuit 5 b. Nam Caesaris


ex bis Cyriacus levita, natam Artemiam sanarat,
Qui nobilis Quam Spiritus
natu, sed fide atque signis per multa iam tempora plena
plus spectabilis enituit. crudeli[tate] vexaverat.

6 a. Tobia, Persarum 6 b. Hie sanctus advenit


regis filia, ac sola verbi
morbum compatitur similem. virtute sanam hanc reddidit.

7 a. Sed postquam haec et talia 7 b. Sed scelus fortis abivit


fecit multa, et perfustts
tentus cum Largo pice fervida
et bmaragdo coDStans mansit,
compellitur tandem caesus
fidem negare catholicam. ense victor caelos petiit.
12*
— 180 —
8 a. Exaadi, o 8 b. Nosque Deo,
Cyriace, sancte, tuos
cunctos tua special!
quaerentes modo supplicatione
iuvamina. commenda famulos,
9. üt post hanc
occiduara vitam
regni caelestis sede
frui valeamus.

Missale Wormatiense imp. s. 1. et a. (1522.). - 8b, 1 Hosque. —


8b, 3 sq. supplicatione speciali. — Melodie: Mater.

219. De sancta Dorothea.

1 a. Agonista Christi fortis, 1 b. Castitatis florens rosa,


Dorothea, (in) hora mortis Prece canit speciosa
Da solamen caelicum. Clerus Carmen mellicum.

2 a. Tu victrix Fabricii, 2 b. Hanc, nee prece neque minis


Te attigit supplicii Flecti potest a divinis,
NuUus dolor; urget Sed cor eins turget.

3 a. Haec trimnphat in agone 3 b. Mittit rosas haec notario


Firma utens ratiore, Theophilo de viridario
Quae virgo constantissima, Sub odore gratissima.

4 a. Virgo prudens et athleta, 4 b. Ut sis mater clericorum


Te subire mente laeta Et solamen miserorum,
Mortem non abhorruit, Quorum fames cor aruit.

5 a. Diris uncis lacerata, 5 b. Carcere taetro allata,


Dorothea, [virgo] grata, Novem diebus non cibata.
6 a. Tu flagellis verberata 6 b. Ergo, martyr Dorothea,
Demum exstas decollata Cor in nobis mundum crea
Ob argumenta fidei. Ad aeterna provehi.
Miss. ms. Glogaviense saec. 15. Cod. Wratislavien. I F 370. Ib, 2 —
1. Pro te canit? —3 b, 2 Theophili. — 4 b, 1 Ut sit. —
6 b, 2 mimda.

220. De sancta Dorothea.

1. Ave praeclara Dorothea,


A labis scoria nos bea
Puram mentem crea.

2a. Euge, desponsata 2b. Virgo Nazarea,


Christo, beata Urbs Caesarea
Senatorum nata, Te gignit, fetaris
Stirpe Clara propagata, Pneumate, dum baptizaris,
Dorotheo patre, Azmina limaris,
Theodora matre. Cor sincerum paris.
— 181 —
3a. Te plenam fide 3b. Tu, lignum vitae,
Fabricius urget dire, Parvipendis gazas rite
Gazas spondet immensas^ Velut fimum praefecti,
Ut thori socia Spernis conubia
Adores idola. Christo subarrhata.

4a. Te agnum regem 4b. Tu nee furentem


Praeses trux confitentem Paves nee blandientem
. Tradit dolio, Curas, miraclum
Ferventi oleo Astantum lustravit
Exsultas tamquam üalsamo Mentes, errore penitus
Sis peruncta. Expiavit.

5a. Hinc gentium 5b. Hinc manna verum


Multi gentilium Libas in tenebris
Convertuntur Ac caelitus
Ad Dei filium, Pie consolaris;
Ex praestigio Communionis
Praeses hoc putans Esum da nobis,
Ergastulo recludi Dum mortis instat hora,
Te iubet, custodiri Confessique contriti,
Abs alimentis, Christo nutriti,
Novenariis Transferamur ad
Diebus educaris Alta trabeatorum
Ab angelis. Consortia.

6a. Fac fontem Christum 6b. Fac igni sancto


Te conservantem Idolo fuso,
E carcere ductam Audito clamore:
Nos salvare. Cur nos vastas
Venustam te spectans more?
Insolito
Pro tribunalique Paganorum multis
Iubet impius Ad Christum versis
In eculeo Per poenas facis
Te praeses exustari. Hos caelo propinquari.

7a. Audi nos, 7b. Salva nos,


Uncis, scopis que virgo, mamillis
Virgis, flagris torqueris. Faculis adoleris.
8a. Dafontem,Christogermanas 8b. Quo hausto plecti capite
Adiungens fuste caederis, luberis, rosas malaque
Munde respicere. Mandas dirigere.

9. Christianismi
Fidem corroboras
Exorando
Pro invocantibus ;

Ex huius incolatu
Saeculi fac nos
Ad te transire.
— 182 —
Miss. ms. laurinense anni 1476. Cod. Capit. laurinen. 539. A. Miss. —
Cracoviense imp. Venetiis 1532. B. —
1, 2 A fehlt B. —
2 a, 4 Insigni stirpe
A. — 2a, 5 sq. umgestellt A. —
2b, 1 Virgo mitis, pia A. 2b, 4 Pneumate, —
lympha baptizaris A. —
3b, 1 Te A. —
3b, 3 Velud fumum A. 4a, 2 —
Praeses mox A. —
4a, 3 Trucidat doleo A. —
4a, 6 Esses peruncta A; Sis
uncta B. —4 b, 3 miraculum AB. —
4 b, 4 Astantium lustrat B. 4b, 5 —
errores B. —
4 b, 6 Intus pavit A. —
o a, 4 Colentes Porainum A. 5 a, 8 —
Te fehlt B. —
5a, 11 Educans A. —
5b, 5 Nobis quaesumus A. ob, 6 —
Esum hunc praesta A. —
5 b, 8 Confessi eontritique B. —
5 b, 9 Ipso nutriti
A. — 5 b, 10 Perducamur A. —
6a, 4 Nos salvare cum sincera fide A. —
6 a, 5 Venusta spectans A. —
6 a, 6 que fehlt A. —
6 a, 7 impius fehlt A. —
6 a, 8 In fehlt A. —
6a. 9 speculari A. —
6b, 2 Idola B: concusso A. —
6 b, 6 Paganorum milibu.s B; Milibus paganorum A. 6b, 8 sq. Mundis —
labiis cordeque propinquare A. —
7 a, 2 scopis B: fiscinulis A. 7 a, 3 —
Flagellis A. —
7 b, 3 Faculisque A. —
8 a, 1 Christum B. 8 a, 2 Adiunges —
A. — 8b, 3 Mittis Theophilo B. —
9, 2 corroborans B. 9, 3 Exorans B. — —
9, 4 Pro te B. —
9. 6 Saecli B. —
Melodie: Ave, praeclara maris
Stella.

221. De sancta Elisabeth.

1 a. Decorata novo flore 1 b. Nova nobis lux illaxit,

Christum mente, votis, ore Kova Stella, quam produxit,


CoUaudet ecclesia; Nobilis Hungaria.

2 a. Elisabeth, stirps regalis, 2 b. lila quondam habens ratum


Victis huius mundi malis Velle patris et mandatum
Migravit ad gaudia; Contraxit sponsalia.
3 a. Viro semper sie servivit, 3 b. Hoc defuncto tandem dote
Quod plus Christum concupivit Spoliata liti motae
Quam carnis commercia ;
Cessit, vendens omnia.
4 a. Aegros inde procuravit, 4 b. Nocte Stratum flens rigavit,
Nudis vestes erogavit Eius carnem maceravit
Quasi Dorcas altera; Vestis pilis aspera.

5 a. Vitae cursum sie peregit, 5 b. Pro qua Christus condescendit


Quod cum Christo modo degit Nobis, quibus nunc impendit
In aetema gloria, INIulta beneticia.

6. Deo Sit igitur,


Quo duce regitur
Praesens ecclesia,
Laus, honor, virtus et gloria.

Grad. ms. Strahoviense HOL saec. 16. A. — Miss. Praemonstrat. imp.


Parisiis 1578. B. — Ohne Mel. A. —
222. In Translatione s. Elisabeth.

1. Viduae virtuti canat,


psallat plebs christiana.

2 a. Polum, tellus, maria 2 b. Ex te proles exiit,


Plaudent, et, Ungaria, De qua salus prodiit
Simul ovans esto In hoc orbe multis
In hoc feste. Fide fultis.
— "183 —
3 a. Die nobis suavis 3 b. Die, die, quid vidisti
De symphonia avis. Post fletum, quod risisti?
Prompsit voce tarn iucunda, Summe bonum cernens clare
Quod cecini mente Risi> non videns
laetabunda. flevi amare.

4 a. sancta Elisabeth, 4 b. Qui portas mortis eontrivit


Ipsum, qui omnia habet Et regnat et vivit,
Suo pugillo In omni hora
Fixo sigillo, Pro nobis ora.
Miss. Fredeslariense paec. 15. Cod. Casselian. M. theol. Fol. 120 a. A. —
Miss. Fredeslariense saec. 15. Cod. Casselian. M. theol. Fol. 132. B. 1, 1 —
virtute cana AB; 1. virtute canae? —
2b, 3 In hac AB. 4b, 1 Qui partes —
B. — Melodie offenbar: Victimae paschali.

223. De sancta Engratia.

1 a. Gratuletur urbs Amoena, Ib. Donis plena non angusta


Et exsurgat vox amoena Refulget Caesaraugusta
In laudes Engratiae. Dono amplo gratiae.
2 a. Rosa florens inter spinas, 2 b. Te puellam generosam
Virgo Engratia, Sequitur Lupereius,
Quae spernis ducum ruinas Quam eoneernens virtuosam
Et horum solacia ;
Astabat sollertius.
3 a. Ad tuum forte certamen 3 b. Hi sunt ^iri triumphantes
Currebat militia, In hostili agmine
Quorum robur et conamen Et mire agonizantes
Angebat iustitia. Pro Christi solamine.
4 a. Hostes laxantur profani, 4 b. Ampliatur lesu elerus,
Dum necantur christiani. Conturbatur princeps ferus
Nee est certa copia; Ex posse inopia.
5 a. Gloria Deo cantatur, 5 b. Mola vana prostrantur,
In excelsis intonatur Martyres sanetifieantur
Dulci modulamine. Supernali lumine.
6 a. Ergo gaude, plebs devota, 6 b. Sed emitte eor in sursum,
Nee Sit tua mens in rota Ne te premat dolor rursum
Huius orbis flebilis. Atque mundus debilis.
Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraug. 1485. A - Miss. Caesar-
augustanum imp. Caesaraugustae, 1498. B. —
224. De sancto Erasmo.

1 a. Saneto Erasmo Ib. Quem perfudit


Psallat laetus iste coetus Primo flore, laeto more.
AUeluia, Lux divina.
2 a. Praesul signis claruit, 2 b. Karolus quod fregerat,
Quia pure coluit Preee munda reparat
Creatorem. Ad vigorem.
184

3 a. Ad desertum evolat, 3 b. Ibi carnem macerat,


Kudus crucem baiulat Ibi pugna superat
Salvatoris ;
Vim ardoris.

4 a. Cum sie Christo militat, 4b. Quibus ipse voluit,


Capadociam intrat Apta bona petiit
Ad aeterna. Ter quaterna.
6 a. Eia, pater paupernm, 5 b. Tuis fer auxilium,
Noxas dele scelerum, Ut nos post exsilimn
Ignem quod tartareum Tecum Dei ülium
Evadamus. Videaraus.
6 a. Ora pro tuorum 6 b. üt nos a peccatis
Statu tiliorum Mundans perpetratis
In conspectu Donet esse
summi regis, dextrae gregis.

Miss. ms. Nissense saec. 15. Cod. Wratislavien. 354. — Melodie natürlich :

Laetabundus.

225. De sancta Eulalia.

la. Sit laus plena, 1 b. Mens sincera,


Sit amoena, Fides vera
Psallens Deo Ditant. mundant,
Pro tropaeo Cor fecundant
Martyris Eulaliae. Yirgiuis eximiae.

2 a. Sponsa laeta 2 b. Cunctam fortis


Christo freta Poenam mortis
Legi credit Nee profani
Et oboedit Daciani
Plasmatoris omnium. Timet tiroeinium.
3 a. Sprevitmundum, 3 b. Dum in cruee
Hunc im mundum, Pendet truee,
Subit bella, Christum orat
Fert flagella, Et implorat.
Superat eculeum. Globum vineit igeum.

4 a. Virgo recta, 4 b. Cum de fossa


Nive tecta, Trahunt ossa,
Ad beatum Adgravantur
Transit statum Nee cremantur,
In columbae specie. Pandunt vim fragrantiae.
5 a. Urbs patrona 5 b. Quae languentem
Barcinona Sanet gentem
Semper gaude Nos conducens
Digna laude Et addueens
Possidens Eulaliam ;
Ad sanctorum gloriam.
Brev. ms. Praedicatorum Hispan. saec. 15. Cod. Scorialen. a III 3. —
Es heifst dort ausdrücklich: „Pros
185 —
226. De sancta Eupliemia.

1 a. Face, virgo, sancta pasce 1 b. Compesce pestes, reatus,


Nos, ut sacrosancti Paschae Ut Sit honor Deo gratus
Pascamur deliciis. Nostris de primitiis.

2 a. Piscis assi manducasti 2 b. Posce nobis posse stare,


Segma, quando degustasti Virtuosum purga clare
Passionis poculum. Nostrae mentis oculum.
3 a. Pusillanimes conforta, 3 b. Quae pro tuo sponso vere
Tua namque vita torta Voluisti sustinere
Multis est suppiiciis; Eiusque divitiis.

4a. Per capillos es suspensa, 4 b. Qui te fortera animabat


Tibi luxit spes immensa Et in bono confortabat
Domini de gratia, Tibi dans solacia.
5 a. Famelica virgo pia, 5 b. Post haec mitteris ad ursos,
Satiaris, Euphemia, Quorum te non tangit morsus
Per angelos caelitus. Nee angit anhelitus.
6 a. beata virgo, grata 6 b. Qui transivit, ut sitivit
Deo, gladio necata, Tua vita, quae petivit
Locum tui lateris Caelum mox, sie pateris.

7 a. Priscus et Apellianus 7 b. Hinc puella tumulatur,


Ruunt daemonis in manus, lustis gratia donatur,
Quos statim extinxerat. Quos amor astrinxerat.
8 a. Eia, virgo, nos tuere, 8 b. Ora Deum, ut praedignum
Confer, caelum ut sincere Sui vultum et benignum
Valeamus scandere. Nobis velit pandere.
Miss. ms. S. Mariae Magdalenae Brunswicen. saec. 14. Cod Beverin.
681. Mit Melodie.

227. De sancto Eusebio.

1 a. Arnhem gaudeat ab intra, 1 b. De tam nobili collato


Siti circumquaque iuxta Ulis praemio, delato
Exstent toti iubili Corpore Eusebii.
2 a. Orthodoxa fide plenus, 2 b. Sic moratus est in mora
Paganismo alienus, Sanctitatis omni hora
Zeli tactus iaculo, Abnuendo saeculo.
3 a. Videns eius facultatem 3 b. Confessorum vixit norma
Stipes dabat, libertatem Post triumphat recta forma
Malens aeternaliter. Martyrum aequaliter.
4 a. Suo die nationis 4 b. Ut est leo rex ferarum
Vestit Caesar se leonis Dictus, sie creaturarum
Vellere Aurelius, Optans dici dominus.
5 a. Iste Romam convocavit, 5 b. Dei martyr, confutavit,
Herculi turificavit ;
Christi fidem praedicavit
Sectam hanc Eustbius, Omnibus fidelibus.
1

— 186 —
6 a, Docens paenitentiam, 6 b. Prosunt sancta dogmata
Pellens idolatriam Pluribus proposita,
Deum adorabat. lulium salvabat.
7 a. Miles hie cum sociis 7 b. Huic poenae gaudio,
Penditur eculeis, Cui Dei visio,
Kervis flagellatur; Dum fustigabatur.

8 a. Huius sancti latus ustum 8 b. Linguam hincabscissam esse,


Servat angelus inustum ;
Passus nil potest prodesse,
Antoninus credidit Quin et laudes reddidit.
9 a. Tunc amicus deitatis 9 b. Nunc in terris fulget signis,
Est mactatus cum plumbatis, Dat vexatis a malignis
Quem mox caelum rapuit. Opern, quod El placuit.
10 a. Mutis linguam reseravit, 10 b. Maris undas quietavit,
Claudis gressum reparavit Mares plures hie servavit
Dei medicamine. Maris a disturbine.
1 a. Cancros atque plures pestes IIb. Ergo nobis sis, patrone.
Sanat, exstant multi testes, Asta, hone, in agone,
Multis dat remedia. Duc nos ad caelestia.

Append. ms. saec.16. in Miss. Bursfelden. imp. Hagenoie 1518. 1 a, 3 —


toto. — Ib, 2 Illicprimi a delata. —
Ib, 3 corporis. 2 a, 1 pleni. — —
2a, 2 alieni. — 2a, 3 tacti. —
IIb, 3 Duc nobis.

228. De SS. Fabiane et Sebastiano.

1 a. Praesul sancte Fabiane, Ib. Tu legasti, congestasti


Qui curasti nee inane, Scribas Septem, nee ineptam
Fidem ut extolleres. Necem ut colligeres

2 a. Atliletarum, quos haud parum 2 b. Interpella sie, procella


Sparsos more, en, cruore Saevi maris, tuearis,
Microcosmos recolat. Ne nos forte impetat.
3 a. Tua pura prece cura, 3 b. In agone. passione
Quod septena dona plena Roborati sumus rati,
Ruant, fluaut largius ;
lucundemur laetius ;

Dies enira festivus agitur, Dum e corde spiritus mittitur,


In quo plene votum admittitur Absque sorde iter naneiseitur
In tui memoriam. Ad aeternam gloriam.
4 a. Ad quam tende, o, perpende 4 b. Nam in ea simul laeta
Tota mente ac repente Vita datur absque meta
Anhela quantoeius; Cunctis evidentius.
5 a. instruete tiro Christi, 5 b. Ire vere te sineere
Potens, vincens. necnon scisti Consulari, militari
In calle certantium Chlamide bellantium.
6 a. Sub figura decusasti 6 b. Vernas Christi tu solaris,
Fidem tuam, sie celasti Verbis caris sie adfaris:
Sane, Sebastiane; Dimicent constantius.
- 187 —
7 a. Fratres binos roborasti, 7 b. Blandimenta mundi, rerum
Quos in fide solidasti, Conditorem, caeli erum
Spernant ut ardentius Clarius conspiciant.
8 a. Fac, mortales ut Stent rati, 8 b. Tu loquelam reddidisti,
Fide tirmi roborati, Zoe virum decrevisti
Bravium percipiant. Taliter convertere,
9 a. Tunc praefectum Romae 9 b. dilecte martyr Christi,
priiiium, Corpus tuum subiecisti,
Gnatum suum post supinum Perquam mire tu vicisti
Toto nisu absqu3 risu Poenarum certamina.
Ad fidem perducere.
10 a. Tu nos cura tua prece, 10 b. Rursum praesta, nobis asta,
Mundi simus ut a faece, Ne nos restis, mala pestis
Tuos, neos, serva, ne nos Cingat, tingat et astringat
Tangant, frangantfulmina. Aerius in inguine.
IIa. Sicque Iota mente tota IIb. Fac, ut vales, nos mortales
lesum Christum te et istum Erigamur, rapiamur,
Veneremur, cum tenemur Trinum unum , summum
Haud ingrati, ne privati bonum
Simus eius sanguine. Intuamur, contemplamur
In perenni lumine.

Grad. ms. Elisabethae. Wratislavien. saec. 15.


S. Cod. Mus. Silesici
Fol. I 40 —
2 1. inepte?
c. 1 b, —
7b, 3 Clarius conspicavit. Melodie: —
Laudes er u eis. —
Die Schlufszeilen der korrespondierenden Halbstrophen
reimen Str. 6 sqq. machen hiervon eine Ausnahme
; jedoch so dafs die ,
,

korrespondierende Halbstrophe zur Schlufszeile der nächsten Halbstrophe


reimt, nämlich 6b mit 7a, 7b mit 8a u. s. f.

229. De sancta Felicitate.

1. Hunc laeti diem cuncti


rite venerantur populi,
2 a. Quem fore felicem 2 b. Pignorum septeno
sancta fecit Felicitas, martyrizata numero.
8 a. Nam septem praemissis 3 b. Maternos perpessa
octava dolores
fit cruciata filiis, singulorum martyrio.
4 a. Primus lanuarius 4 b. Felix atrocissimis
plumbatis cum Philippo
plagatus oppetiit ;
mactatur fustibus.
5 a. Silanus 5 b. Constanter
per praecipitium illorum genetrix
occubuit ; sanctissima,
Alexander Tot dolores
cum Vitale simul addito passa animo, novissime
Martiale decollati sunt. corporaliter occidiiur.
— 188

6 a. Ex bis Alexandrum, 6 b. Dulcem margaritam,


florem nitidum dignis laudibus
gemmamque pretiosissimam, tota Germania celebrat.

7 a. Divina quem benignitas 7 b. Hie multis miraculonim


de Romana fulgens signis
sede nostrae salvationi salutifera solet clarus
transmiserat solamina
bis Alemannicis partibus. suis ostendere civibus.

Sa. decus, o 8 b. Cum fratribus


nostra salus, et cum matre
martyrum Felicitate
tu venustissime perennem implora
florens floscule, beatitudinem.
9. Qui tibi
servimus in terris,
tuis precibus in caelis
sis fautor nobis.

Trop. ms. Aup^iense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. A. Grad. —


ras. Vercellense saec. 11. Cod. Capit. Vercellen. CLXI. B. 3 a, 2 sit. B. — —
4a, 2 plumbatus B. —
5 a, 5 addicto B. —
5b, 2 sq. sanctissima genetrix
AB. —
ob, 4 sq. Tot passa dolores B. —
6a, 1 Ex istis Felicem B. —
6a, 2 flora B. —
6a, 3 gemmaque pretiosum B. —
6b, 3 tota Italia celebret
B. —
7a, 4 salvationis B. —
7a. 6 istis Italicis partibus B. 7b, 1 sq. —
fulgens miraculorum signis AB. —
7 b, 4 sed et clarus B. 7 b, 6 ostenderet —
B. —
8a, 1 O Deus (o fehlt) B. —
8a, 4 tu fehlt B. —
8 a, 5 flos floscule. —
8b, 4 implorato A; implorat B. —
Melodie: Mater.

230. De saBcta Felicitate.

1 a. Regi regnum iubilantes 1 b. Qui pro Christo trucidati


Laudes demus exsultantes Nunc ab ipso coronati
Debitas martyribus, Gaudent in caelestibus.

2 a. Hos per vias diversorum 2 b. Hinc plumbatis dire caesijs


lubet ire tormentorum Mortem subit sed illaesus
Ferox praeses Publius. Fide lanuarius.
3 a. Inde Felix et Philippus 3 b. lubet iudex hinc profanus,
Fustium ferentes ictus Morti cedat ut Silanus
Offerunt se Domino. Datus praecipitio.
4 a. Praesentati Martialis, 4 b. Quos Felicitas mactatos
Alexander et Yitalis Mater sancta sanctos natos
Mortem gustant gladio. Sequitur martvrio.
5 a. Ergo tantos veneremur 5 b. Regi summo commendari
Christi testes et precemur Et laetanter adgregari
Nos ipsorum precibus Sanctis in caelestibus.

Grad. ms. S. Alexandri Embecen. saec. 14. Cod. Gotingan. 241. 4 a, 2 —


Alexandri. —
In der Hs. ist die Sequenz für das Fest des h. Alexander verwertet.
— 189 —
231. De SS. Ferreolo et Ferrutio.

1 a. Pangat chorus alternatim 1 b. Absit ut diaphonia,


Clara modulamina, Concors sit melodia.

2 a. Odas solvat et decenter 2 b. Sumrao regi, qui beatos


nostra vox harmonica doxa donat caelica.

3 a. Cui Ferreolus servivit 3 b. Et Ferrutius levita


verus ut christicola parili constantia.

4 a. Veritatis quod fuere 4 b. Hos Aureliani iussit


testes sine macula, puniri saevitia.

5 a. Actibus ut impleretur 5 b. Variis protraxit poenis


iussio tyrannica, gens illos maniaca.

6 a. Ungulis sulcatae carni 6 b. Hinc remoti distrahuntur


affuit mastigia, tirones ad troclea.

7 a. Malleis infixae cingunt 7 b. Tuncque magis disserebant


subulae post capita, de fide catolica.

8 a. Mirum, quod non siluere 8 b. Lingua sunt evacuati


divina magnalia, postquam sermonis sua.

9 a. Sibilat tyrannus stridens 9 b. Incitat crudeli victus


dentibus ut vipera, colla caedi romphea.

10 a. Imperterritis athletis 10 b. Flexo genu sursum corda


poena datur ultima, caelo dant spiramina.

Ha. Gaudet polus angelorum, IIb. Compta gemmis hisque binis


sonant et tripudia, exsultat Bisontia.

12. Horum precibus muniti


vivamus per saecula.

Grad. ms. ßisuntinum saec. 11. Cod. Borgian. M VI 27. — 6b, 1


distuluntur. — 6 b, 2 ut troclea. — 8 b, 2 sermonis lua.

232. De sancto Florino.

1 a. Florinus amabilis, 1 b. Fulget in caelestibus


Sacerdos laudabilis Cum sanctorum coetibus
Sanctitatis gloria, Peracta victoria.

2 a. Ibi summa trinitas, 2 b. Huius praedicatio,


Indivisa unitas Huius operatio
Consolatur omnia. Sit salutis uuntia,

2 c. Terrena despicere
Docens et acquirere
Paradisi gaudia.
— 190 —
3 a. Exstitit pro speculo, 3 b. Fugans idolatriam
Dum vixit in saeculo, Emundavit patriam,
Huius Deo placita Ampla Rheni spatia
Vita est intuita. Perlustravit gratia.

4a. Nil terrenum ambiebat, 4 b. Apud ipsuffi obtinere


Quia vere diligebat Velit, ut possimus flere,
lesum super omnia ;
Quod mens timet conscia.

5 a. Claris signis decoratur 5 b. Daemonia fugat iste,


Locus, in quo veneratur Haec concedis sibi, Christe,
Operum per merita; Semper esse subdita.

6 a. Yenereraur hunc patronum 6 b. Huius gaudet praesentia


Obtinentem caeli thronum, Nobilis Confluentia,
Qui nobis beneficia Qui ut rosa vel lilia
Largitur in laetitia. Redolet in ecclesia.

7 a. Florine, florens rosa, 7 b. Vir antiquae dignitatis,


Te decet laus nuraerosa, Ora fontem pietatis,
Tu nos Christo die isto Ut nos omnes a peccatis
Clementer concilia. Mundet data venia.

Miss. Trevirense imp. Coloniae 1498 A. — Miss. Trevirense imp, absq.


B. — 7a, 2 laus innumerosa A. Melodie: — Mane prima sabbatti.

233. De Stigmatibus s. Francisci.

1 a. Corda pia inflammantur, 1 b. Crucifixus hie secundus,


Dum Francisci celebrantur Crucifixus fuit mundus
Stigmata insignia. Huic et mundi gloria.

2 a. Crucifixi primi Christi 2 b. Cuius cordis vim fervoris


Mors et vita fuit isti Ostendit per membra foris
lugis meditatio, Stigmatum impressio.

8 a. Foris lucet, intus ardet, 3 b. Ordo monstrat haec Minorum,


Ut se cunctis exemplar det Sanctae Clarae sie sororum
Quaerendi caelestia. Et de paenitentia.

4 a. Crucifixe singulari 4 b. Fac nos, ut in regno lucis


Modo, cruci conformari Perfruamur fructu crucis.
Mente sie et habitu Quo laetaris frui tu.

Miss. ms. S. Fraücisci Assisien. saec. 14. Cod. Assisien. 267 (ol. I. 226).

234. De sancto Froiitone.

1 a. Petrus petra derivatur, 1 b. Petrae nomen ampliatur.


Petra Christus, qua fundatur Cum per Petrum dilatatur
Stabilis ecclesia. Trinitatis gloria.
- 191 —
2 a. Petra primum piscatorem 2 b. Petrum primum correctorem
Romam mittit, ut errorem Roma tenet et pastorem,
Pellat et inania. Servet ut ovilia.

8 a. Petrus ad Petragorarum 3 b. Fratrem mittit sibi carum,


Terram, gurgitem petrarum MoUiatur ut illarum
Ex earum copia, Gentium duritia.

4 a. Hie est Fronto mordens mor- 4 b. Nam Georgium consortem


tem ;
Supra consuetam sortem
Fortior qui fugat fortem, Trahit ad sublimia.
Mortis aufert spolia.
5 a. Chananaeae comparata 5 b. Visione duplicata
Per Frontonem fit sanata Timet cutis vulnerata,
"
Senatoris filia. Congregat concilia.

6 a. Onerantur mox cameli 6b. Christi famulo fideli


Properantes et anheli Solo ducti duce caeli
Deferunt cibaria ;
Redit pars dimidia.

7 a. Videns Squirius turbatur, 7 b. Nomen mutat et mutatur


Fidem petit, fides datur, In baptismo, renovatur
Sordet idolatria, Tota simul patria.

8 a. Mira res, dum celebratur 8 b. Tarrasconam properatur,


Missa, praesul soporatur Christus illum comitatur,
Hora lucis tertia; Celebrant funebria.

9 a. Apud istos absens mansit, 9 b. Extra corpus praesul an sit,

Apud illos raanens transit, Chirotheca cum remansit,


Manet in absentia. Dei seit scientia.

10 a. Tu nobiscum, pastor, mane, lOb.Esto tuae dux urbanae


Tuas oves sero mane Plebis, per te ohristianae,
Protegat praesentia; Praesul ac custodia.

Miss. Petragoricense imp. Petragoricae 1525. — 1 a, 1 dirivatur. Vgl.


Acta SS. Bolland. Octob. XI, 466.

235. De sancto Frontone.

1 a. Ad honorem salvatoris 1 b. Hie caelitus aspiratus,


Landes vocibus canoris Discipulis adgregatus
Frontonis divisis choris Baptismique Deo gratus
Praesens pangat curia. Suscipit mysteria.

2 a. Salve, Fronto, praesul Christi, 2 b. Salve, qui nos decorasti,


Cuius dilectus fuisti, Quando munus impetrasti,
Constans fide recepisti Ne degamus, exsulasti,
Optionis gratiam. Unquam extra patriam.
— 192 —
3 a. Salve, cuius sumus curae, 3 b. Imploramus, reverende
Qui fuisti sepulturae Pastor, precibus intende
Marthae contra ins naturae Nostris et lesum ostende
Raptus ad caelestia. In superna gloria.
Miss. Petragoricense imp. Petragoricae 1525. Ib, — 1 Hie solitus.
2b, 3 exsulati. —
Melodie offenbar: Verbum bonum.

236. De sancto Gabriele.

1 a. Decantemus Gabriel! 1 b. Ipse astat creatori,


Melos et pangamus ei Deservit secretiori
Famulatu, ampliori,
In hymnis harmonicis. Angelis prae ceteris.

2 a. Committitur Gabriel! 2 b. Quem natum denuntiavit


Singular! titulo ingenti cum radio,
Nuntiare incarnandum Cum angelis decantando
filium ex virgine, „Gloria in aethere".

3 a. Curam gerit nat! verbi, 3 b. Reverenter consolatur


ut Herodem fugiat, lesum, cum agonizat,
Ne ad ipsum revertantur, Sudoremque detergendo
magos reges admonet. conversum in sanguinem.

4 a. Per hunc Christum surrexisse 4 b. lesum caelos ascendisse


Mariae innotuit, Gallilaeos astruit,
Ut pergant in Gallilaeam Quem sie iudicem venturum
fratresque admonuit. testatus asseruit.

5 a. Gabriel, tu praecursorem 5 b. Tu assistens maiestati


Zachariae indicis divinae in superis,
Gaudiumque universo Supplica, expostulamus,
mundo lapso asseris. pro nostris angustiis.

6 a. Patronum te assumpsimus, 6 b. Ut, qui festa tuae laudis


nobis quoque subveni, devoti peragimus,
Ne ab hoste devincamur, Conregnemus te ductore
fac, cura pervigili. in patria sublimi.

Miss. ms. S. Petri Moissiacens. saec 15. Cod. Tolosan. 106. — 5 a, 2


indidis. — 6 b, 2 fehlt der Reim.

237. De sancto Genesio.

1. Laeta
2 a. Mente annua 2 b. Quem Domino
celebremus sollemnia caeli patet egregius
martyris merito
huius atque virtutibus
sacrata et omni
iubilemus praeconia, placere civi caelesti.
— 193 —
3 a. Cuius haec ecclesia 3 b. Caeci hie visum capiunt,
rutilat languidi
miraculorum sani recedunt,
exhibitionibus surdis auditus^datur,
iugiter omnisque
per saecla laudabiliter. tribulatio sedatur.

4 a. Hunc defensorem 4 b. Et hanc patriam


nobis de lero- tali voluit
solymorum sub patrono
partibus tueri
misit Dei filius et ab hoste muniri.

5 a. Quam pretiosus 5 b. Per quem Dens nobis


est iste martyr nova semper
sanctus Genesius, atque gloriosa
cuius festa praestat suis
celebramus hodie ! prodigia servulis.

6 a. Nos eius meritis 6 b, Ipsius et preeibus


Dominus veniam
liberet consequi
Omnibus a malis. credimus posse culparum.

7 a. lam famulos tui 7 b. Et beneficia


hospitii, fidelibus
hospes transmarine, populis da Clemens
solita hac die,
pietate conserva sancte martyr Genesi.

8. Ut una gaudentes
sint semper festa colentes.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. — 7 a, 1 sq.


hospitii tui. —
Melodie: Hypodiaconcissa, doch des öftern nach-
lässig gebaut.

288. De sancto Georgio.

1. Laudes Domino concinamus


eiusque omnibus sanctis,

2a. Ex quibus hanc,diem 2 b. Georgius, Christi


sacravit secutor
sanguine fuso et agonista.

Sa. Qui passus est 3 b. Eculeo


sub Daciano extensus, ungulis
imperatore cruento, membratim laceratus,
Blume, Sequentiae lueditae. IV. 13
— 194 —
4 a. Exustus per latera 4 b. Venenum potaverat
lampadibus, exin convertit et magum
carceratus martyremque
atque caesus. misit astris.

5 a. Impavidus 5 b. Impositus
sartaginem in aeneam
plumbo ferventem rotam illaesus
insiliit comminuit
et pausavit. et abivit.

6 a. Redacta sunt in pulverem 6 b. Post haec occisus migravit


idola, ad Daum.
Ignis de caelo iuncte choris
ussit idolam, athleta martynim,
ac terra cum cunctis
absorbuit idolatras supernis civibus ora
ex militis pro populo
fusa prece. christiano.

7. Et paenitentibus
in caelisveniam
precare apud Deum.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. A. Miss, —


ms, Augiense anni 1445. Cod. Heidelbergen. Salemit. VII 111. B. Miss. —
ms. Fabariense saec. 13. Cod. Archivi Sangallen. VI. add. saec. 15. C. —
Miss. ms. Sangallense saec. 15. Cod. Saiigallen. 337 b. D.
2 a, 3 sanguine suo BCD. —
3 a, 2 sq. schlecht gebaut. 4 a, 2 sq. et —
incarceratus BD; et maceratus C. —
5a, 5ac B: pulsavit D. 5b, 5ac —
B. — 6 a, 5 et B. —
6 b, 2 ad Dominum B. —
6 b, 3 Coniunctus D. —
6 b, 7 pro fehlt D. —
7, 1 Babenbergensibus (Korrektur) A vielleicht stand ;

hier Et Augiensibus Et te laudantibus D. —


7, 2 incolis A; hodie veniam

;

D. Melodie Concordia.

239. De sancto Georgio.

1. Exsulta, Sion,
civitas sancta,
auro pulchra,
gemrais adornata,

2 a. Stellis insignita, 2 b. Thronus alti regis,


claro lumine splendida; summi solium principis,

3 a. In quo cum Cbristo beatae 3 b. Et angelorum iucunda


festivantur animae, gratulantur agmina;
— 195 —
4 a. Mater electa 4 b. Apostolorum
Christi, Maria, chori laetantur,
dilecto martyrum,
regnat coniuncta filio; confessorum et virginum.

5 a. Quos inter gloriosus 5 b. Qui longa passione


Christi miles emicat dimicando martyrum
sanctus Georgias, meruit dux esse.

6 a. Tyranno confluunt, 6 b. Rex prior immolat


ecce, reges, Appolini,
duces et populi iubet, sacrificent
multiplices ; omnes, atque
agnorum, trahuntur,
taurorum, arentur
milia mactat fideles Christi
et victimas praeparat. per machinas territi.

7 a. Yidens Georgius 7 b. Exutus chlarayde


perire multas clamat: quid facis,
chris'tianorum animas, serpens perditissime ?

8 a. Immola Deo, 8 b. Idola tua


factori tuo; surda et muta
nee iam daemonibus manu sunt bominum
immolabo. fabricata.

9 a. Haec audiens inimicus, 9 b. Quis homo, pande,


es, inquit,
nimio furore turbatus : deos audes qui blasphemare?

10 a. Nominor Georgius, 10 b. Qui caelos et omnia


Christi sum famulus, mira potentia
quem tu, maledicte, solus adorandus
adorares instauravit
tyranne potius, sua de gratia.

IIa. Sanctus ad poenam IIb. Oratione


sponte ducitur fusa plectitur,
extremam, in caelum
quia properat eins anima
ad palmam. defertur.

12 a. quanta sollemnitate 12 b. felix athleta Christi,


hac die suscepta est Georgi, te quaesumus,
huius sancti anima, ut nos tuis precibus
in paradisi gaudia. rex regum salvet Dominus.

Miss. ms. Maguntinum saec. 15. Cod. Mus. Cassovien. s. n. — 3 a, 2


festinantur. — 3 b, 1 iucundata. —
4 a, 4 coniuncto. — 5 a, 1 gloriosos. —
6 b, 3 sacrißcens. — 9 b, 2 audis quis. —
Mel: Psallitb.
13*
— 196 —
240. De sancto Georgio.

1. Vitae

2 a. princeps prmdpe 2 b. Eine gratias


mortis vincto sab inferis exhibentes unanimes
hos dies maxillis
cum resumpta Leviatban
apparens erepti
carne victor dedicavit. cum voce corda levemus.

3 a. Ne nos bostis antiquus 3 b. Ipse Viva hodie


captivos hostia
ultra deprimat, sancta et placens
hie miles, cuius colimus
agonem, supplicum
legatus regi mittatur. non spemit vota suorum.

4 a. Sancte Georgi, te 4 b. Eins amore nos


poscimus, quaerimus refove, cuius
ac pulsamus, dilectionis
nostris precibus igne fervidus
advigilare digneris. flammara poenarum viceras.

5 a. Qui abnegando 5 b. Ungulas, flagra,


te ipsum mundo, carcerem, fervens
crucem baiulando, plumbum atque rotam
nos orando tu subisti
crucifige saeculo. cum lorica fidei.

6 a. Tu pro malis 6 b. Legitime


bona restituis nudus cum nudo cer-
dans mago taveras
caelum pro veneno. ac Deo palmam reportaß.

7 a. Nunc adiutorium 7 b. Et in novissimo


ecclesiae iudicio,
contra hostis fraudes cum per ignem cuncta
suggere probantur,
culpas eins diluens. esto noster defensor.

8. Te suum
sentiant cuncti fideles
patronum.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. 2b, 3 sq. —


Leviathan maxillis. —
8 h, 2 sq. ultra captivos. — 6 b, 4 Zwei Silben Über-
schufs, wie immer in dieser Melodie. —
Melodie: Hypodiaconissa.
- 197 —
241. De sancto Oeorgio.

1 a. Excellentem 1 b. Effulgentem
Modum mortalium More Georgium,
Admonentem, Fortem lentem,
Caelorum lilium Verum praesidium
Celebremus ;
Festivemus.

2 a. Martyr Christi veniens 2 b. Regis cor inficiens


Silenam Lybiae, Per lumen gratiae,
Provinciae muniens Sic fuit oboediens
Pectus militiae, Veraci sophiae,
Dyrachiem egrediens Martyr fuit largiens
Fert vitam filiae. Viamque veniae.

3 a. Dacianus idolorum 3 b. In membris via languorum,


Actis erigitur, In plumbo mittitur,
Fidelis martyr dolorum Virus dono polorum,
nil
Praemio premitur, Rota destruitur.

4 a. Templum deletur, 4 b. Morte tenetur


Praeses recrudescit, Sanctus et famescit,
Coniunx docetur, Ut laetetur,
In caelo clarescit; Qui vere virescit.

5 a. Orbe legetur 5 b. Exspolietur


Lensque emarcescit, Hoc, quod evanescit,
Fides augetur, [Hoc] glorietur,
Infernus rarescit. In te quod fragrescit.

6 a. Georgi, rosarum rosa, 6 b. Corona martyrum, rora


Peccatorum et aurora, Qui tenes superiora,
Navigantium et prora, Foveas inferiora
Intersis fidelibus. Sicut et gentem huius

7. Civitatis.

Brev. ms. Gerundense saec. Wi5. add. saec. 15. Cod. Capit. Gerunden.
8. —2 a, 3 sie muniens. —
2 a, 4 Et pectus. —
4 a, 3 Convinxit docetur. —
Nach 5 a, 4 folgt noch: Ren (!) Expoliatur. —
5b, 1 Expoliatur. 6a, 3 et —
fehlt. —6 b, 4 Sic et. —
Zu 1 b, 3 vgl. 5 a, 2; manches bleibt dunkel.

242. De sancto Gereone.

1. Laetetur ecclesia
iubilans

2 a. Catholica, 2 b. Sed iidei


prole mater inclita, dote virgo pudica.

3 a. Quos ut puerpera 3 b. In caeli regia


parturit hie conspicatur
per tormenta, cives laeta.
— 198 —
4 a. Nam legio martyrum 4 b. Haec sanguine rosea
Thebaeorum sacra compsit sollemnia.

5 a. Cumque Maximiani 5 b. Et diis noUent


iussa trucis ferre tura,
spernerent fortiter corporum subeunt
pro Christo impia dira supplicia.

6 a. Hinc Verona novenis 6 b. Tripudiat Victore


splendet mirifica, victrix et Troia.

7 a. Hos inter plurima 7 b. Huius sociorum-


Gereon cum turba que meritis freta
dux praesidet laudum Deo
te fovens, debita
sancta Colonia. refer praeconia,

8 a. Cui vox omnigena 8 b. Dulci melodia

9. Martyrum pro hac victoria


personet in alta
nunc Amen, Alleluia.

Opp. Bernonis Aug-ien. saec. 10. Cod. Sangallen. 898. A. Miss. ms. —
Veteris Montis anni 1273. C'od. Mus. Archiep. Colouien. VI 2. B. Grad, —
ms. S. Gereonis Colonien. anni 1424. Cod. Mus. Archiep. Colonien VI 5. C.
2 b, 2 date C. —
3 a, 1 Nos ut B. —
3a, 2 haec BC. 4b, 1 roseo —
BC. —
5a, 2 trucis fehlt BC. wodurch der Parallelismus hergestellt würde,
da in A 5a zwei Silben mehr hat als 5b. —
7b, 1 Cuius BC. 7, 5 —
refert ÜC. —
9, 3 Alleluia fehlt BC. —
Verfasser der Sequenz ist Berno
von Reichenau, unter dessen Briefen sie steht. Der Name Verona (6a, 1)
ist schuld, dafs nach Schubig-er (S. 84) Daniel, Kehrein und selbstverständlich
auch Chevalier die Sequenz als auf die hl. Verena gedichtet bezeichnen.

243. De sancto Germano.

1. Convenite, melico
iubilate una

2 a. Gloriosi, vos, sceptra 2 b. vos, inquam, aethera


Christi imperatoris Polorumque adeste
aurea ;
culmina,

3 a. Semitonia 3 b. Ad conspicua
Cum tonis et galasia Celsi Germani gaudia.

4 a. Cuius et novus helios 4 b. Vobis, caelites, iucunda,


Vos quam celebre flamen Mortalibus translatio
irradiat. indigna

5 a. Dignis manibus est acta 5 b. vos hyalina freta,


Et nunc frequentare Tellus et cuncta magis
natalitia. Germania,
199 —
6 a. Iure usus clara 6 b. Huic deferre grata,
Assis,Aquitania Dulcissima, ut puta,
Et Cleromonia, Heroi cantica,

7 a. Burgundia,
Sis, 7 b. Salutifera
Nam penes sua Quippe et sacra
Te nativitas Nobis dogmata
Floruit, et virtus Propinavit atque
perambulat ;
miracula.

8 a. Ergo in sancti p^-aeconia 8 b. Terraeque sphaera, sinceras


Assidue, caeli harmonia Summo regi fer grates, Gallia,

9 a. Quod tantus 9 b. Inclitus


tibi apostol(ic)us emicat,
. [quoque] veluti alter Titan.

10 a. Hinc te flagitamus, 10 b. Concedas votis, qui


praesulum gemma, tua colunt festa,

11. Gloria frui sempiterna.

Trop. ms. S. Carauni Carnoten. saec. 12. Cod. Angelicus V 3. A. D —


Miss. Carnotense imp. Parisiis 1500. B. —
Miss. Carnotense imp. Parisiis
1511. C. —
2 b, 2 adesse ßC. —
3 a, 1 Emitonia (= Hemitonia) BC. 4 a, 1 —
novus elyos A; eleyos BC; man erwartet ein auf a schliefsendes Wort. —
4 a, 2 Vosque BC quam ut, tamquam. =
5 a 1 est aucta A. — 5 b, 1 vos —
galura BC. — ;

6 a, 1 In te visus clara ßC. 6 a, 2 Equitania A. — 6 a, 3 —


Cleronomia BC. —
6b, 1 deferte BC; gratia A. 6b, 8 Heloy A. — —
7a, 2 sq. zu verbinden: penes te sua etc. 8a, 2 Assue caeli BC. — 8 b, 2 —
Uno regi BC. —
6 a, 1 Quo ABC; cantus tibi BC. 10 b, 2 colit A. —

244. De sancta Helena.

1 a. Helena, decus mundi 1 b. De gaudent omnes sancti,


te
Et decor ecclesiae, Et extollit Dominus,
Lux et laus caeli iucundi, Tibi fluunt conregnanti
Civis summae patriae, Summa bona protinus;
Duc ad caeli gaudiura. Nobis sis praesidium.

2 a. Stabularia fuisti 2 b. Hierusalem transfretata


Pia et laudabilis, Crucem Christi qnaerere
Imperatrix (post) exstitisti Hanc ludam angariasti
Deo peramabilis, A terra effodere
Dum vixisti saeculo. Ostensam miraculo.

3 a. Per hanc fides incrementum 3 b. Es mater imperatoris


Recepit catholica, Constantini nobilis,
Atque satan detrimentum Et amica salvatoris
Cum sui exitio, Devota et humilis
Necnon beatificam
laudem Christi passio. sancto plana studio.
— 200 —
4 a. Altum Villare congaudet 4 b. Rogamus. sis advocata
Belgicae coenobium, Pro nobis ad Dominum;
Quod et te habere audet Corda nostra sint purgata
In suum consortium Ante mortis terminum
Inteutum virtutibus. Tuis sanctis precibus.

Offic. ms. saec. 16. in. Cod. Semin. Gerunden 2309. —


la, 5 Educ nos
ad. — Ib, 4 8umma ergänzt. —3b, 1 Fuisti mater. —
3 b, 3 Et es. —
4a, 5 Intentem. — 4b, 3 Ut corda. —
Aufschrift: „Prosa".

245. De sancta Helena.

1 a. Audi nos, 1 b. Salva nos,


nam te Dominus lesu, pro quibus
ut reginam lionorat. te Helena exorat.

2 a. Da, fons undantis gratiae. 2 b. Ne haustu Stygiaticae


Nos purae mentis oculos Acherontis glacie
In te defigere, Cruciemur misere.

3 a. Christianismi 3 b. Ut mereamur,
Dona fac nos bona Cum Helena, lesu,
Teque sitire, Ad te transire.
Miss. ms. Hilariense CXVH. add. saec. 15. Die Sequenz — ist auf die
Melodie der letzten Strophen des Ave praeclara maris Stella, die oft selbst-
ständig als Sequenz vorkommen, eingerichtet.

246. De sancto Hieronymo.

1 a. Puer, natura nobilis, 1 b. Cum literis se tradidit,


Ingenio laudabilis, Serviles artes respuit
Tendebat ad virtutem: Aspirans ad salutem.

2 a. Dum vanorum libros legit, 2 b. Quem subegit, hunc elegk,


Miro modo sed paterno Verbis, virga mentem fregit,
A Domino corripitur. Culpa sie dimittitur.

3 a. Hie deserti vasta quaerens, 3 b. In gravibus laboribus


Vitam ibi artam gerens, [Vivens] necnon ardoribus
Carnem domans iugiter, Vicit hostes fortiter.

4 a. Via arta et vitalis 4 b. Haec est plena morum norma.


Huius fuit exemplaris, Haec est verae vitae forma,
In qua perfectus graditur ;
Qua quis cum Christo pa-
titur.

5 a. Hie sie luxit hie scribendo, 5 b. Augustinus, egregius


Docens, legens, exponendo, Doctor, istud sublimius
Quod nullos talem noscit ;
In scriptis recognoscit.
201

6 a. Dum hie sacrum dogma 6 b. Dum hie pravum dogma


pandit frangit,
Et ad alta scriptis scandit, Vi verborum pravos angit,
Haereticus prosternitur ;
A lupo grex defenditur.

7 a. Hunc baptista singularem 7 b. Est uterque virgo, doctor,


Victu, vita sibi parem Vita martyr, mundi victor,
Refert et in praemio. Sed distantes gladio.

8 a. Sertis trinis laureatus 8 b. Augustino revelavit


Fulget praeco, cum beatus Haee baptista voce clara
Bina dat leronymo; In eius praeconio.

9 a. Quam permagna signa fecit, 9 b. Qui occulta denudabant


Dum errantes vi deiecit Sieque fidem confirmabant,
Defunctos tres resusci- Quod nullus mansit baesi-
tans. tans.

10 a. Caecos, claudos et obsessos 10 b. Impugnatos hie protexit


Et diversis morbis pressos Et ad vitam lapsos vexit
Prece sua überaus, Pius pater miserans.

IIa. 8i de sanctitate morum IIb. Lege Augustini dieta


Scire vis et meritorum Vide et Cyrilli scripta,
Atque de eius gloria, Qui dat ei praeeonia.

12 a. Ut a malis nos defendat, 12 b. Invoeantes collaudemus


Opem ferat et impendat Et laudantes invocemus
Prece apud Dominum, Hunc sanetumleronymum.

Miss. ras. S. Elisabethae Wratislavien. saec. 15. Cod. Mus. Slesiaci


Fol. I 83. — 7 a, 2 Victiira.

247. In Translatione s. Hildae.

1 a. Sponso regi castitatis 1 b. Nam hac eaeli luce festa


Nostrae chorus parvitatis Venerantur Hildae gesta,
Gratae melos puritatis Qua translata carnis testa
Personet alaeriter. Eius est sollemniter.

2 a. Haec Edwini regis neptis 2 b. A Paulino baptizata


A primaevae vitae coeptis Saeramentis et ornata,
lugis Christi in praeeeptis Fide Sana, verbo grata,
Meditari studuit. Satis late elaruit.

3 a. Spreto luxu saeeulari 3 b. Haee aetate profluente


Haec sub veste regulari Puber annis, cana mente,
Verl sponsi subarrhari Ire Christo suggerente
Annulo promeruit. Galliam disposuit.
— 202 —
4 a. Hinc pro voto transfretatur 4 b. Quo per annum commoratur
Et, quae diu suspiratur, Et, ut plene doctrinatur,
Hereswida visitatur Aiclani revocatur
Calae monasterio. Praesulis imperio.

5 a. Revocata consorores, 5 b. Et post annum hinc recessit


Quas ascivit iuniores, Ad Herutheu processit,
Disciplinae docet mores Ubi abatissae gessit
Prope Wyri fluvium. Graviter officium.

Miss. ms. Whitbiense saec. 14. Cod. Oxoniens. Miscell. Liturg. 390.

248. De sancto lacobo.

1 a. Festa Christi celebrando 1 b. Qui piscator adprobatus,


Prosequamur, exsusultando, Regum tamen ramis natus
Laudes Deo decantando, Exstat Christi et cognatus,
Ad lacobi soUemnia. Velut probant natalia.

2 a. De navi lesus hunc vocavit 2 b. Quos praefecit piscatores


Cum Johanne, quem amavit, Animarum et doctores,
Cui matrem commendavit Pravos ut deviatores
Cruci adfixus manibus. Prenderent caeli retibus.

3 a. Hie athleta sanctus Dei 3 b. Hermogenem et Philetum,


Diffuditsemen fidei Magos hos et horum coetum,
Per ludaeam, ut ludaei Cor habentes inquietum
Oboedirent Christo regi. Subdidit sanctorum legi.

4 a. Cum ad mortem damnaretur 4 b. Gratum quem losias cemens,


Et de foris duceretur ludaeorum legem spernens,
Decollari, ut sanetur, Eide fervens, se prosternens,
Rogat paralyticus. Effectus est catholicus.

5 a. Hie iiisignis quam beatus ! 5 b. Puellam cum resuscitavit


Coram quo transfiguratus Et in agone dum oravit, .
Icsus ut nix dealbatus Huic et Petro demonstravit
Est clarificatus nimis. Ut amicis intimis.

6 a. luter servos duodenos, 6 b. Summum sequens artificem


Fidci fervore plenos, ßibendo mortis calicem
Caeli cives ad amoenos Laetus cum sanctis invicem
Iste primus assumitur. Saecli iudex praeficitur.

7 a. Nunc, lacobe, spes pauperum. 7 b. Atque post hoc exsilium


Modo supplanta tartarum, Placa Mariae filium,
Cum Christus iudex scelerum Nobis aeternum gaudium
ludicabit saeculum, Sit trinitatis speculum.

Cod. Beverin. 672. saec. 15. — 5 b, 8 His et. 7 a, 2 In der Hs. m


supplanta.
— 203 —
249. De sancto lacobo.

1 a. Festum agat totus mundus 1 b. Regem caeli imitatus


Hunc, celebret sie iucundus Apostolus iam beatus
lacobi sollemnia. Oboedit per omnia.

2 a. Apostolum sanctum Dei 2 b. Tota mente vigilemus,


Filiumque Zebedaei Ore, corde iubilemus
Laudemus cum gloria, In eins memoria.

3 a. Pjcce, verus sanctus Dei, 3 b. Rursum praeco, legislator,


Seminator nostrae spei Vivi Dei excitator
In caelesti patria, De mundi miseria.

4 a. Modo sectam ludaeorum 4 b. Ad coronam sempiternam


Refutat Pharisaeorum, Docet gentem viam ternam,
Fi dem Christi praedicat, Trinum unum indicat.

5 a. Totus in Dei fervore 5 b. Hermogenem et Philetum


Positus et in amore Traxit per daemones spretum
Fervet lesu gratia, lacobus potentia.

6 a. Et ad pedes eins cadit, 6 b. Vir coepit esse perfectus,


Libros offert et evadit, Per servum Christi allectus
Ab errore abiit, Fidem veram adiit.

7 a. Superponunt funem collo, 7 b. Fidem a sancto accepit


Slringitur restis in collo, losias, tenere coepit,
Patienter subiit, Morte sancta obiit.

8 a. En, Lupa credit regina, 8 b. Ceterorum multi credunt,


Operatur vir divina Baptizantur, mox recedunt
Virtute apostoli. A fraude diaboli.

9 a. lam nos cum beatis vere 9 b. Tecum et iustis gaudere


Miserere, nos tuere Da, in aevum permanere
Cum sanctis in gloria. In beata curia.

Miss ms. Strigoniense saec. 15. Cod. Capit. Strigonien. Mss. I 20 —


2a, 2 Filium Zebedaei. —
3 b, 2 Vini Dei. 4a, 1 Modum. — 4b, 2 via —
trina. —
5a, 1 Votus in. —
6a, 1 Ut. —
7b, 2 losia. 7b, 3 sancti. — —
8b, 2 non recedunt. —
9b, 1 Tecum et cum iustis. —
9b, 2 Da fehlt; In
sum permanere. —
Acrostichon: Frater Matheus fecit.

250. De sancto lacobo.

1 a. Maior nulla Caritas Ib. Olim quam cunctis sanctis


potest haberi, quam praedixere fore
animam culturam
pro amicis dare, caelesti patria.
- 204

2 a. Hanc docuit lacobus, 2 b. Et complevit opere


sanctus apostolus, magno in Hermogene,
Dominum praedicando cum ad eum remisit
cunctis gentibus. nequam daemones.
3 a. Yinctus quoque ducitur 3 b.' Sed a Phileto solvitur
iubens sanctum nee audet
Lei vincere, liber pergere.

4 a. sancte apostole, 4 b. Ut ligatum solveres


qui tantum erga proximum et solutum ire semper
habuisti caritatem, praeciperes, ubi vellet.

5 a. Ut summa gaudia, 5 b. Et cum laetitia


rogamus, [in] via fidelium turma
det nobis sapientia, (con)gaudeat in poli pinna,

6. In qua fiunt protinus,


quaecunque dicit Dominus.

Brev. Caesaraugustanum imp. Venetiis. 1496. — Ib, 3 culturam per-


fectius. — 3 a, 3 Lies vincire oder vinciri? —

251. De sancto lacobo.

1 a. Aeterno regi cantemus 1 b. Caelestis regni supera


dulcia cantica regenti sedilia.

2 a. Rerum quem cunctarum 2 b. Nigra sed formosa


trino numine huic coniubilet
pressa tremit ecclesia,
subdita machina. Sion filia.

3 a. Quae sponsum quaeritans 3 b. Cui sponsus: propera,


fessa reperit sponsa, sint nobis
pascentem oscula
inter sacra intra horti
rosarum lilia, dulcis aromata.

4a. Contra: dilecte, 4 b. Illiccustodum


floret vinea nostra, tuo ponantur nutu
sum ego ferax divina iussa
pacifico vinea. servantium milia.

5 a. Caterva iam nunc insona 5 b. Corusca cuius lampada


divina exstant, en,
Christo modulamina, lacobi merita
qui suam praefulgida patris de navicula
ecclesiam vocati
ditat custodia. voce dominica.
205

6 a. Inclitus apostolica 6 b. Rutilat eius doctrina


est sublimatus cathedra, septena et ecclesia.

7 a. Cuius sanctitas iüclita, 7 b. Caelo hodie fervida


vita miranda quem machaera
fax est ardentissima, misit Herodiana.

8 a. Et comptum laurea 8 b. Suscepit lucida


laetum sumpsit cohors quoque
phalanx caelica, senatoria.

9 a. UM plaudunt angelica 9 b. Tibi, Christe, sit gloria,


sonoris concentibus mundi cuncta
dulciter agmina cluens per climata,
voceque clamant uranica: spes sanctorum unica.

10 a. Coetui quorum 10 b. Supplices sancti


nos famulos et lacobi
dementia ad aethera
divina socia, precibus subleva.

11. Amen laeta


tripudians
persona Chorea.

Trop. ms. Benedictinum saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. — 3 b, 2


sunt. —5 b, 5 vocatus. —
9 a, 2 sind zwei, 9 a, 4 zwei Silben zu viel.

252. De sancto lannario.

1 a. Christum laude celebri 1 b. Hanc qui dieculam


sexus et aetas nobis septenis
invisibilem fecit testibus
omnis canat, celebrandam.

2 a. Quorum primus 2 b. Angelico


electus Dei in vultu semper
lanuarius Deo serviens
est pontifex. emicuit.

3 a. Hie poenas 3 b. Libamen


sustinuit patiens cum sperneret idolis
Sub principe Christi patris
saevo Diocletiano athleta invictissimus
pro Christi üfferre,
nomine plurimas, carcerali poena
ut hostis cruenti fauces afficit insanus iudex
immunis atrociter
evaderet rabidas. martyrem Domini.
— 206 —
4 a. Mox in de ignito 4 b. His praeses agnitis
traditus furno perfurens ira
ex Domini iussis et iussit nervös scindcre
sanus exiit. militi Dei.

5 a. Post haec ad fidem Dei 5 b. Christus, volens martyri


incredulos certaminis
convertit populos finem imponere,
Timotheo oculos decollari permisit
reddit et claros. iunctis sociis.

6 a. Conregnant 6 b. pie
nunc incliti martyres lanuari, precibus
in caelis cum Christo nos Deo sedulis
Domino et eius commenda cum piis
cunctis angelis. tuis sociis.

ms. Augiense saec. 10.


Trop. Cod. Bambergen. Ed V 9. A. Trop. —
ms. Rhenoviense saec. 11. Cod. Turicen. Rhen. 132. B. 3 a, 5 Christo —
A. —3 b, 6 poena fehlt B; dafür über der Zeile iussit. 5a, 5 reddidit —
B. —ob, 1 martyris B. — Melodie: Dies sanctificatus. Vgl. Rom. —
Forsch. IV, 506 u. f.

258. In Natali Innocentum.

1 a. Alma fulgent omni mundo 1 b. Bella cessant, quia pacis


Christi natalitia; nuntiantur gaudia.

2 a. Caeli Deum arta stringit 2 b. Decus nostrum redemptoris


praesaepis angustia, reparat militia.

8 a. Exardescit contra illam 3 b. Frustra verens, ne amittat


Herodis insania quassa regni solia.

4 a. Grestit ergo scire, quonam 4 b. Huius ei metus crebra


lateat infantia, ingerens suspiria.

5 a. Inquirensque, nati regis 5 b. Kara Christo discit esse


ubi sint palatia, Bethlehem dotalia.

6 a. Leto dare immortalem 6 b. Morti cedit recens natus


Vitae parat largitorem A parentibus delatus
Maxima dementia. In Aegypti munia.

7 a. Nee a magis se delusura 7 b. Omnes parvos iubet caedi,


Rex iniquus fert inultum Quotquot intra sunt reperti
Furens ex invidia; Bethlehem confinia.

8 a. Praeciduntur abque noxa 8 b. Qui vix vita fruebantur


A bimatu atque infra Necdum mortis merebantur
Dextera sicaria. Fera tam dispendia.
— 207

9 a. Xristi testes non loquendo, 9 b. Ymnum ergo praesens turba


Hunc praecedunt moriendo Dulci canat symphonia
Caeli ad fastigia. Tanta pro laetitia,

10 a. Culpa poscens ut deleta 10 b. Innocentum praestet nobis


Pura innocentia Vera Christus gaudia.

Trop. ms. Benedictin. saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. — 3a, 1 illam
contra. — 7 b, 1 Parvos iubet omnes. —
8 a, 1 Trucidantur.

254. De Innocentibns.

1 a. Urbis novae Hierusalem 1 b. Huius urbis est fundator,


Laudem dicat specialem Innocentum coronator,
Chorus in ecclesia; Qui regit caelestia.

2 a. Hoc caeleste fundamentum 2 b. Quam praeclari sunt lapilli,


Sempertendit ad augmentum Quibus constat domus illi,

Fundatoris gratia. Qui continet omnia!

3 a. Nova castra 3 b. Voce Clara


Super astra De sub ara
Racheiis in gremio Canunt Dei filio.

4 a. Qui dignatus incarnari 4 b. Quos Herodes trucidavit,


Innocentes coronari Christus natus sulimavit
Voluit martyrio; In caelesti solio.

5 a. Christus iacens vili thoro 5 b. Ex praesaepe rex caelorum


Innocentes caeli choro Turbas transfert puerorum
Sociat in gloria; Ad caeli palatia.

6 a. Orto mundi novo duce 6 b. Sanguinis effusione


Subtrahuntur ab hac luce Christum laudant, non ser-
Herodis insania; mone,
Martyrum tot milia.

7 a. Ante neci sunt addicti. 7 b. Morte vitam sunt adepti


Quam ullius sint delicti Ac de mundi sunt erepti
Polluti contagio; Liberi naufragio.

8 a. Quam felices 8 b. Qui per mortem


Genetrices Sumunt sortem
Puerorum talium, Supernorum civium !

9 a. Horum, Christe, chorus iste 9b. „Sanctus, Sanctus" qui de-


lungatur consortio, promunt
Nato Dei filio.
10 a. Qui post caedem 10 b. Assistentes,
Super sedem Congaudentes
Collocantur gloriae, Faciant in requie.

Cod. Capit. Illerden. 8. saec. 13. in. — Mit Neumen.


— 208 —
255. De sancto lohanne B.

1 a. Creatarum rector rerum, 1 b. Maior magno praecursore, "


Cuius verbum constat verum, Cuius Chorus hie canore
Inquit „Inter mulierum Pangens plaudit servos ore,
Natos nullus oritur Quo Christus extollitur.

2 a. Praeco potens et propheta, 2 b. In deserto vitam duxit,


Laudis cuius non est meta, Vitae viam nos instruxit,
Vox clamantis est, athleta Per quam vera lux illuxit
Constans esse creditur. Et caligo laeditur.
3 a. Vinum vitat et siceram, 3 b. Yestis dura camem domat,
Lympham parcepotatmeram, Quo mens pura plus aromat,
Mel, locustas est et veram Praesens coetus hie depromat
Docet paenitentiam. Melod(ia)e sequentiam.
4 a. Miles regem baptizavit, 4 b. Te rogamus, o baptista,
Qui nos a peccatis lavit, Verae vitae dogmatista,
Quem praedicens demonstravit Sis pro nobis agonista
Agnum sine macula. Delens mortis iacula.

Miss. ms. Lincolniense saec. 15. Cod. Londinen. Add. 11 414.

256. In Decollatione s. lohannis ßapt.

1 a. Ecclesia Ib. Sacra quia


devota rutilant
inclita nunc festa
concinat cantica, per orbis spatia.
2 a. Laeta dies instat 2 b. Quia de lohanne
et magna, Baptista
gaudeat cuncta iam nunc intonant
dominica caterva, praeconia dulcia,
3 a. Cuius martyrii 3 b. De qua praeconia
gloria inclita —
claret maxima Christum Dominum
laude pia laudantia
hac in aula per saecula
prodita, sunt orta.
4 a. Patri virtute prima 4 b. Illic inter spelaea
reddidit famina, arta cluens vita
loca postea carni tegmina
petit eremitica. circumdat aspera.
5 a. Arva planabat devia 5 b. Monstrabat Christum interea,
voce conclamans prophetica, cuius Clara rutilant dona,
baptizabat corpora, quibus aeteiTiae vitae
remedia consequimur
praedicans futura. magna praemia.
— 209 —
6 a. Baptismi sacra 6 b. Testimonia
perfudit unda de caelo data
lavantem crimina; prodit in saecula.

7 a. Tanta post magna 7 b. Cuius exempla


merita secuta
sumit almam quam beata
capitis sententiam. sanctorum sunt agmina!

8 a. Aeterna gloria 8 b. Omnium merita


laureatus regnat qui transscendit summa
in aethra, gratia.

9 a. Hie itaque magnifica 9 b. Qua reboant sublimia


sublimatus est doxa trinitatem
supra altithrona cernentia
sedilia in gloria
in caeli curia, aeterna agmina.

10 a. Omnia mala perpetrata 10b. Et bona sanctus prece summa


ac futura avertat impetret aeterne
baptista

Trop. ms. Benedictinum saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. — 5 b, 3


quis. —
8 a, 3 aethera. —
9 b, 2 und 3 fehlen je zwei Silben am Verse. —
10 b, 3 ff. fehlen.

257. In Decüllatione s. lohannis B.

1 a. In laude summi verbi 1 b. Harmoniae sacra plebis


Dei praeconis festa colentis
multis dignis
ad praesens notantis sonent tripudiis.

2 a. Hie impiae vesaniae 2 b. Quae perpetrat continuo


Herodis incestus
regis affectat sui germani
dirimi crimina, eoniuge Philippi.

3 a. Id furens haee bellua 3 b. Ineitat ac Lydiam,


cognoscens eum regna promissa
odio babuit penitus renuat.

4 a. Solum sacri capitis 4 b. Haee libens satisfaciens


particeps mereretur, matri furenti cupit
fervcns suadet meretrix. lance sibi donari.

5 a. Quem rex impius 5 b. Caput ipsius


plecti iussit protinus; lictor adfert ocius.
Blume, S^qoentiae Ineditae. IV. 14
— 210 -
6 a. Hunc quaesumus, 6 b. Ne scelere
ut cunctis populis in tanto dediti
in fönte sacro tinctis fiant, sed sacris donis
fautor exstet celebris, charismatum praediti,

7. Ut in perennibus
mereantur consortes
fieri ipsius.

Cod. Vatican. Palatin. (ol. Laurissen.) 838. add. saec. 10. — Ohne Titel-
angabe. —
3 b, 1 ludiam Hs. —
6 a, 4 exsistat Hs.

258. De s. lohaniie ante Portain Latinam.

1 a. lucündetur omnis aetas


Summo regi pangens laetas
Odas in tripudio.

1 b. Virginalis det conventus 1 c. Virginali voce gaudent,


Evangelistae concentus Qui virginibus congaudent
lohanni cum gaudio ;
In poli palatio.

2 a. Ob amorem spiritalem 2 b. lam cognovit Christo iungi


Sprevit copulam carnalem, Magis quam rosa perfungi
Quamvis sit difiicile. Fore sibi utile.

3 a. Stellam maris igitur, 3 b. Custodire meruit,


Ex qua mundo nascitur Dum in cruce praebuit
Spes misericordiae, Latus sol iustitiae.

4 a. Postquam virginis lucema 4 b. A nefandis multa dira


Se recepit ad superna Passus est pro fide mira,
Corpore, quo splenduit, Quam servari docuit.

5 a. Ex edicto Romae tractus 5 b. Udas vas minas praetendit,


Undam Palladis est nactus Hunc integritas defendit
Ferventis in dolio ;
Carnis a supplicio.

6 a. Propter sacramenta verbi 6 b. Sed perempto fine vano


Illum principis acerbi Principe Domitiano
Damnat relegatio; Redit ab exsilio.

7 a. Per hunc Christus multa signa 7 b. üt sie error evanescat


Postmodum favore digna Priscus, et Corona crescat
Dat Sana colentibus, Illum conütentibus.

8 a. Saxa gaudent, 8 b. Auri quidem


Quod sie audent Nuper idem
Vim gemmarum Indumentum
Et earum Per momentum
Obtinere pretium. Confert virgis frondium.
1

211

9 a. Piae plebis in augmenta 9 b. Drusiana revocata,


Unit gemmarum fragmenta Quae concesserat in fata,
Prece coram populo. Est per hunc a tumulo.

10 a. A mucrone mortis ictum 10 b. Bibens letiferum haustum


Natura manibus ad dictum Ante duobus infaustum
Viduae restituit. lUaesus apparuit.

1 a. Morti veneno damnatis IIb. Unde plures ex paganis


Tulit vitae reparatis Glomerati christianis
Nodum incredulitUis Fletibus cotidianis
Idolorum praesuli. Fiunt Christi servuli.

12 a. lam per omnes fines mundi 12 b. Has, Johannes, noster chorus


Sint fideles laetabundi, Odas laetus et canorus,
Summi, medii, profundi, Ut sis illi tutor magnus,
Huius laudum nectare. Clangit pio pectore.

13 a. Ergo, vox Spiritus sancti, 13 b. Auge nobis veram fidem


Qui genitum generanti Et in bono fac nos idem,
Docuisti coaequalem Ut per hanc coniunctionem
Atque consubstantialem, Paradisi mansionem
Quod est luce clarius, Reddat Dei filius.

Miss. Caesaraugustauum imp. Caesaraugustae 1485. 4. — Miss. Caesar-


augustanum imp. Caesaraugustae 1498. B. 3 a, 1 Stella AB. —
3 b, 1 —
Custodiri. —
5b, 1 Odas AB; 1. Edax? 7b, l Et AB. —
IIa, 8 Nondum —
AB. —
12 b, 3 Sit B.

259. De SS. lohanne et Fanlo«

1. Laudes

2 a. Omnis sexus et aetas 2 b. In cuius catholica


totis viribus canat fide firmiter fixi
Deo maximo Sabaoth, triumphaverunt hodie

3 a. Agonistae fortissimi, 3 b. Cum maxima constantia


sanctus Johannes Deo haerentes
et Paulus, railites poenas maluerant
incliti. corporis

4 a. Noxias 4b. Tunc idem rex,


quam delicias peior pessimo,
nequam luliani, misit testes Christi
regis apostatae. tormentis affici.

5 a. At illi spe gaudentes 5 b. Cum diis noluissent


ultro se pluribus
impenderunt immolare
tyrannorum manibus, neque tus incendere.
14*
212

6 a. Unicum Dominum 6 b. Nullique alio


fatentes colere incensa ponere.

7 a, Semet ipsos 7 b. Nunc in caelis


viventem hostiam assistunt fulgentes
nobili cum triumpho quasi sol intermixti
obtulerunt Domino. angelorum coetibus.

8. Vos, sancti martyres,


pro fidelibus cunctis
Deum precamini.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. ßambergen. Ed V 9. — 6a, 1


Unum. — Melodie Mirabilis.
:

260. De sancto loseph.

1 a. Benedictus 1 b. Tu praeclarus
es, loseph, tili Heli, mundi Hesper vocaris,
qui dignus qui solem
in terra vocari iustitiae pascis,
inventus es Dei pater. a quo illuminaris.

2 a. Te Deus noster, 2 b. Sanctificavit,


ut Dei pater sanctum servavit
fieres et mittens
et ipse frater, sie nuntiavit:
cuius eras filius, loseph, tili David,

3. Mariam, tuam coniugem,


timere noli accipere
plenam filio Dei.

4 a. Per illud 4 b. Nunc, pater,


arcanum prolatum exora lesum
et tuum ut nostrum
assensum gratum toUat peccatum
est per te et regnum
verbum absconsum, det nobis paratum
quo videntur omnia. in caelesti patria.

Miss. Tetragoriceuse imp. Petragoricae 1525.

261. De sancto loseph.

1 a. Gaude, loseph, tili David, Ib Gaude, tibi desponsatam

Per florentem virgulam Per angelum monitus


Tibi Deus desponsavit Non relinquens, gravidatam
Mariam virguuculara, Videns hanc divinitus,
In qua sibi praeparavit Credis Deo consecratara
Camis nostrae copulam. Dono sancti spiritus.
-- 213

2 a, Gaude, quod de Gallilaea 2 b. Gaude, natum adorasti


Bethlehem progrederis, Angelis canentibus,
Processurus sie de ea Fusa luce observasti
Praegnante curam geris, Facta a pastoribus
Donee matre virginea A tribusque conspectasti
Christum natum reperis. Tria dona regibus.

3 a. Gaude, templo praesentasti 3 b. Gaude, fugam te inire


Circumciscum puerum, Ad Aegyptum celere
Cum matre considerasti lubet angelus, ut irae
Mirans cruorem tenerum, Cedas regis propere
Simeonisque notasti Herodis, post hoc redire
Gladium tam asperum. In Nazareth prospere.

4 a. Gaude, quia quem quaesisti 4 b. Eia, quanto te dotavit


Duodennem filium, Deus privilegio!
Hunc in templo invenisti Te custodem deputavit
Tui cordis gaudium, Mariae cum filio
De quo prius doluisti Teque summe exaltavit
Sic amisso nimium. In caelorum solio.

5 a. Nobis ergo, pater bone, 5 b. lesu, nato salvatori


Quaesumus suppliciter, Ex Maria virgine,
Semper nunc et in agone Laus et eius genitori
Succurre fideliter, Sit cum sacro flamine,
Ut tecum caeli coronae Qui nos dulci nutritori
lungamur feliciter. lungat in cacumine.

Miss. ms. S. Mariae Magdalenae saec. 15. Cod. Wratislav. Civic. M 1150.
A. — Miss. Wratislaviense imp. Cracoviae 1505. B. — 1 2 florem virgulam a,
AB. — 2 Gaude quae B — 2
a, 1 4 Praegnante te AB. — 2a, 5 Donec
a,
mater AB. — 3a, 4 Mira crura tenerum AB; cruorem zweisilbig? — 3a, 6
tam fehlt. — 4 2 Duo dierum AB.
a,

262. De SS. Insta et Rnfina.

1 a. Exsultemus congaudentes 1 b. Ad natale consurgentes


Concordi melodia, lustae cum Rufinia.

2 a. Quae, cum essent constitutae 2 b. Moribus erant imbutae


Sub adulescentia, Fugientes vitia.

3 a. Immunes et alienae 3 b. Divina virtute plenae


Carnis immun ditia, Pollebant munditia.

4 a. In paupertate 4 b. Deo dicatae


Tamquam nihilum habentes Curam domus disponentes
Possidebant omnia, Magna Providentia
214 —
5 a. Nunquam vacabant otio 5 b. Istoque mercimonio
Feminae sanctissimae, Cum egenis maxime
Mos erat in mercando Dividebant ministrando
Vascula fictüia, Sua victualia.

6 a. Instantes orationi 6 b. Tempora iam propinquabant


Sinceris animis Sui certaminis,
Atque contemplationi Ad quod sponte properabant
Vota solvunt mente pura. Terrenorum dempta cura.

7 a. Suscitat commotionem 7 b. Zabulus latens in eo,


Idolum, quod Salanchonem Qui colebatur pro Deo.
Turba vocat impia; Fregit mercimonia.

8 a. Sanctae virgines commotae, 8 b. Monstrum illud confregerunt


Non damno sed fide motae, Et ad terram prostraverunt
Fecerunt similia : Ferventes audacia.

9 a. Praeses Diogenianus 9 b. Contra deos commisisse


Eas in custodia Pro tanta iniuria
Mitti iussit ut profanus Reasque morte fuisse
Dicens: sacrilegia NuUa data venia.

10 a. lusta quidem blandimentis 10 b. Deo patri commendavit


Nee inducta nee tormentis Spiritum et exspiravit
Post multa supplicia Migrans ad caelestia.

IIa. Inclusa mansit Rufina, IIb. Diris verberata loris,


Virtute fulta divina, Cervice fracta sororis
Vallata constantia, Sequitur vestigia.

12 a. Sedes Caesaraugustana 1 2 b. Namque metropolitana


Glorificet Dominum Festis harum virginum
Voce Clara. Fulsit ara.

Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraugustae 1485. A. Brev. Caesar- —


augustanum imp. Caesaraugustae 1496. B. —
Miss. Caesaraugustanum imp.
Caesaraugustae 1498. C. —
Ib, 1 natalem A. Ib, 2 Rufina B. — — 5 a, 1
vacabunt B. —
6a, 8 Et ABC. —
61», 1 appropinquabant B. — 10b, 2
spiravit B.

263. De sancta Katharina.

1 a. Summo regi iubilemus 1 b. Katharina in hac die


dulci cum psallentio ;
nupsit Dei filio.

2 a. Trucidantis sprevit minas 2 b. Propter fidem salvatoris


freta Christi dextera, dira tulit verbera.

3 a. Saevit hostis, ut negaret 3 b. Laniari membra iubet


Christum Dei filium, usque ad exitium.
215 -
4 a. Argumenta tormentorum 4 b. Nequit flecti virgo Sacra
inquirit et genera, spe tendens ad supera,

5 a. Ut granum tritici 5 b. Nee de verberibus


teritur queritur.

6 a. Flagrat hinc et saevit hostis, 6 b. Sed nee ita virgo verax


blandimentis utitur, ad negandum ducitur.

7 a. Vapulat haec graviter, 7 b. Sustinet viriliter.

8 a. Spernit ictus ferientum 8 b. Quidquid suffert propter


laetatur conviciis, Christum,
pensat pro divitiis.

9 a. In hac die Katharina 9 b. Crucem tollens, Christum


coronari meruit sequens,
sicut ipse doeuit.
10 a. Sol in die, luna nocte 10 b. Neque luctus neque clamor
non hanc uret araplius, continget ulterius.

IIa. Poscat ergo salvatorem IIb. Ut cum illa collocemur


suis sanctis precibus, in supernis sedibus.

Antiph. ms. Canonicorum S. Augustini Italic, saec. 14. Cod. Rossian.


IX 299. — 3b, 2 excitium. — 6b, 2 dicitur. — Sa, 2 laetatur cum vitiis. —
10 b, 2 contiget.

264. De sancta Katharina.

1 a. Landes Deo persolvamus Ib. Alternando concrepemus,


Et in ipso gaudeamus, Concrepando decantemus
Qui creavit omnia; Virginis magnalia.

2 a. Yirgo sancta Katharina 2 b. Quae dum vixit in hoc mundo


Regali progenie Legibus iustitiae,
Fulget orta, Se submisit.
Cui porta Cum derisit
Caeli patet hodie. Cultum idolatriae.

3 a. Nee metuit minas mortis, 3 b. Quae devictis rhetoribus


Dum tyrannnm arguit, Carceris custodia
Sed secura Detruditur,
Virgo pura Sed fruitur
Tormenta sustinuit. Angelorum curia.

4 a. Virgis caesa 4 b. Tenta fastu


Neque laesa Sine pastu
Per tormenta Impinguatur,
Sunt cruenta Cum turbatur
Membra nimis tenera; Caesaris mens misera.
— 216 -
5 a. Ut rotarum 5 b. Quod precatur,
Diversarum Uli datur,
Plebis nece Capitali
Sua prece Post iinali
Dissipatur machina. Plectitur sententia.

6 a. Sexta die coronatur. 6 b. üt eadem sine mora


In qua Christus exaltatur Ferrum lictor mergit hora
Ad se trahens omnia, Diei tunc tertia.

7 a. Sponsa sponso copulatur 7 b. Sponsi laeva mundo tenta


Miro sie consortio, Virginis sub capite
Quod amborum Modo dextra
lungit thorum Sub et extra
Terminata passio. Sponsam ornat inclite.

8 a. Sponsa sibi coronatur 8 b. Contemplantur hanc beatam


Rosis atque liliis lerusalem filiae
Rubicunda, Concinentes
Tota munda, Et stupentes
Castis casta brachiis. Virginis in specie.

9 a. Cuius corpus pretiosum 9 b. Et Sinai mons ditatur


Ad sepulcrum gloriosum Hoc thesauro, quo frustratur
Defertur ab angelis, ürbs cruenta funeris.

10 a. Ibi tumba contra morem 10 b. Vita, finis, mira signa


Fundit olei liquorem Sat testantur, quam sit digna
Sanans infirmantia. Dies haec memoria.

IIa. Fulget dies haec praeclara. IIb. Katharina, sacra virgo,


In qua virgo Deo cara Nos in huius mundi pyrgo
Triuraphat in gloria. Christo reconcilia,

12. Gloriemur et laetemur


Tecum ut in gloria.

Miss. Caesaraugustanuni imp. Caesaraugustae 1485. A. Miss. Caesar- —


augustanum imp. Caesaraugustae 1498 H. —
IIb, 2 mundi vite AB.

265. De sancto Lanrentio.

1 a. Laurentium venerari 1 b. Qui pro dicta veritate


Debet, quisque laureari A tyrannis est in crate
Vult caelesti laurea; Coassatus ferrea.

2 a. Hie,dum Sixtus ducebatur 2 b. Tandem laetus accusatur


Ad mortem, hunc sequebatur Pro thesauris et ligatur
Avidus martyrii. De mandato Deeii.
— 217

3 a. Extorquere quod intendit, 3 b. In carcere baptizatur


In pauperes iam expendit Lucilus, et illustratur
Beatus Laurentius. Intus et exterius.

4 a. Hippolytum baptizavit, 4 b. Ad tormenta revocavit,


Baptizato demonstravit Nu dum dire fustigavit
Choros triumphantium. Decius Laurentium.

5 a. Tunc Romano revelatur 5 b. Qui mox tentus decoUatur,


Christus, a quo tergebatur Martyrio decoratur
Sancti cruor profluens; Diffiteri renuens.

6 a. Laurentius iam assatur, 6 b. Satis, inquit, est assatum


A quo Caesar invitatur Iam hoc ede praeparatum,
Ad assati latera; Pars gyretur altera.

7 a. Tota nocte sie duravit 7 b. Cuius intercessione


Supra cratem, exspiravit Fortes in confessione
Migrans ad caelestia. Stemus digni gloria.

Miss. A3ulense imp. Salamanticae 1510.

266. De sancto Lanrentio.

1 a. Gaudet orbis, plebs fidelis 1 b. Quem lesus manifestavit


Laudet Dominum de caelis Et in Roma sublimavit
In sancto Laurentio; Archidiaconio.

2 a. Hie thesauros dispensavit 2 b. Caecos hie illuminavit,


Per egenos, quos locavit Nomen Christi praedicavit
In caeli aerario. Sub tyranno Decio.
3 a. Scorpionibus, flagellis 3 b. Exquisitum genus mortis
Fractus carne luet pellis, Suffert laetus pugil fortis
Passus famem, vincula. Igne sub craticula.

4 a. „ Gy ra partem, quam cremasti ,


4 b. „Portas caeli [iam] intravi,
Et manduca, quam assasti" Iam complector, quem amavi,
Dixit sanctus Decio ;
lesum, quem conspicio."

5 a. Sic exsultans et insultans, 5 b. Omnes ergo deprecemur,


Minas frangens, poenas mul- Ut cum Christo iucundemur
tans, In caelesti gloria.
Intrat caeli gaudia.

Brev. Oscense et laccense imp. Caesaraugustae 1505. Aufschrift :

,Prosa".

267. De sancto Lanrentio.

1 a. Gaudet Hispania 1 b. Hispanus genere,


Psallens praeconia Praepollens munere,
Sancti Laurentii. Consors Yincentii.
218

2 a. Hie urbem visitat, 2 b.


Sub Sixto militat
Archidiaconus,

3 a. Thesauros erogat, 3 b. Respondet : praevium


Sixtum interrogat: Post diem tertium
Heu, quo progrederis? Me, fili, sequeris.

4 a. Ardens craticula 4 b. Caesar confunditur,


Hunc sine macula Cum sibi dicitur
Nou potest vincere. Assatum edere.
5 a. Custos Hippolytus 5 b. Cirica vidua
Christi neophytus Peste continua
Statim efficitur. Per hunc eripitur.

6 a. Romanus hominem 6 b. Tunc clamat, cursitat,


Tergentem sanguinem Baptismum clamitat,
Videt cum linteo; Aquam fert urceo.

7 a. Visum Crescentius 7 b. Aurum distribuit


Recepit sobrius Pedesque abluit
Yico Canario ;
Fratrum cum gaudio.
8 a. Catastam ligneam 8 b. Plumbatas laminas,
Cratemque ferream Ungues spernit, minas,
Vincit Laurentius; Quas fecit Decius.

9 a. Assatur, teritur. 9 b. Tormenta tolerat,


In prunis uritur Duci improperat,
Pro Christi nomine; Repletur flamine.

10 a. Haec fortis pertulit, 10 b. lustinus rapuit


Se ipsum obtulit Corpus et posuit
In sacrificio. In coemeterio.
IIa. Martyr egregie, IIb. Ut magna curia
Sidus Hispaniae, Sit nobis socia
Pro nobis supplica, Turba angelica.
Miss. ms. Valentinum anni 1417. Cod. Capit. Valentin, s. n. A. Miss. —
ms. Valentinum saec. 15. Cod. Capit. Valentin, s. n. B. Miss. ms. Valen- —
tinum saec. 15. Cod. Capit. Valentin, R. n. r

268. De sancto Leonhardo.

1. In laude
Christi congaude,
Caterva christiana.
2 a. In Leonardi festo 2 b. Fama fraglat ut nardus,
Nobis, Dens, adesto Ut leo Leonardus
Et dare Vir fortis
Dignare Ac mortis
Corda pura. Pellens dura.
219 —
3 a, Artatis 3 b. Est bonus
Est satis Patronus,
Pius vir pietatis, Ut ferri pendens onus
Compeditis Attestatur,
Et afflictis Clamat, fatur:
Adest mitis, Hie solatur
Emancipat iiexos Et iuvat oppressos
Valenti dextra. Intus et extra.

4 a. Ipse Chlodovei 4 b. Patriam et patres


Linquens aulam Dei In aula primates
Militem sumpsit Fugit, ut esset
Et gessit vitam. Israelita.

5 a. Praesülatus 5 b. Foenum floris


Est oblatus, Et honoris
nie cessit, Onus sprevit,
Non concessit Rem complevit
Malens fructum quam Fugiens
folia.

6 a. lesu Christi 6 b. Christum novit


Ac magistri Et refovit
Resculpens Intentus
Remigii vestigia Ergastuli custodia.

7 a. Voto fuit rosa, 7 b. Effraim effectus


Sed inter auroram Cinxit tide pectus,
Confessor albet lilia. Remansit verbo labia.

8 a. Post diflfusa 8 b. Transit sanctus


verbi Dei semina ad sanctorum agraina.

9 a. Hie solvendi palmam 9 b. Hie praedonum praedo sanc-


Praefert saepe clarara, tus
Praedam praefert ut in vita Carceratis solvit planctus.
Polens ita In auram solvit
Post exitum hominem Et resolvit
Ad talia. Nexus hemicyclios
Potentia.

10 a. Confessor Leonarde, 10 b. Ut multos catenarum


Nos, qui sumus mentis tardae, Sic nos a vinclis culparum
Malis vinctos evincula, Absolve prece sedula,

11. Praestante Dei gratia,


Qui regit unus omnia.

Sequent. ms. Sangallense anni 1507. Cod. Sangallen. (Brander) 546.


Ohne Melodie.
— 220 —
269. De sancto Leonhardo.

1 a. Eia. fratres. gaudeamus, 1 b. Leonhardus quo beatus


Dum hunc diem honoramus Est susceptus laureatus
Debitis obsequiis, In caeü palatiis.

2 a. Iste sanctus gloriosus 2 b. Eins clari genitores


Fuit natus generosus Erant et inter priores,
Ex regmn prosapia; Quos habebat Francia.

S a. Rex illustris Clodovaeus, 3 b. Illum sanctum Reraigius,


Quem praefecit Gallis Deus, Archipraesul egregius,
In baptismo tenuit, Nutrivit ac docuit.

4 a. Hie in pueritia 4 b. Relecta cotidie


Literarum studia Commendans memoriae
Frequentabat iugiter, Retinebat firmiter.

5 a. Recusatis omnibus 5 b. Expeditus nexibus


Pompis et honoribus Mundi quasi retibus
Quasi magno onere, Cupit pauper vivere.

6 a. Verbum Dei praedicando, 6 b. Sanitatem aegris dabat


Corda fera mitigando Et oppressos liberabat
Exhortationibus Ab infirmitatibus

7 a. Munus istud et regibus 7 b. Carceratos visitabat,


Irapetrabat hie precibus Visitatos liberabat
Datum sibi largiter; Hoc exercens iugiter.

8 a. Dum regina aegrotaret 8 b. Flebat rex et domestici


Et in partu laboraret Eins et cuncti auliei
Facta morti proxima, Prae magna tristitia;

9 a. Leonhardus transiens 9 b. Iter eoeptum deserit


Et clamores audiens, Mali causam et quaerit,
Sciscitari gestiens Quod regina sie perit,
Causam tanti gemitus, Audit mali territus.

10 a. Videns reginam cubantem 10 b. Statin! praegnans liberatur,


Miseratus aegrotantem Omnis dolor effugatur
Preces fundit Domino; Cunctorum ex animo.

IIa. Rex praesentat pretiosa IIb. Partem silvae poseit tautum,


Dona satis et formosa, Circuivit ipse quantum
Sed sunt illi iam perosa Nocte, sie rex plaeat sanctum
Munera regalia; Xenia per talia.
221 —
12 a. Templo silva decoratur, 12 b. Leonbarde, serve Dei,
Et altare consecratur Nos indigni, nimis rei,
Et a multis bonoratur Merearaar per te vehi
Ob eius magnalia. In caeli palatia.

Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraugustae 1485. A. Miss. Caesar- —


augustanum imp. Caesaraugustae 1498. B. 5 a, 3 honore AB. — 7 a, 2 hie —
fehlt AB. —
8b, 1 sq. domestici u. aulici umgestellt AB. 10b 3 Tantorum —
examine AB. —
Nach 12b, 1 schiebt B ein: Digne famulatus ei.

270. De sancto Lnbentio.

1 a. Maiestati supernae
sit 1 b. Angelorum hierarchias
Laus et honor ab internae Quae per ternas tetrarchias
Mentis nostrae iubilo, Ornat absque nubilo.

2 a. Regna caeli de caverna 2 b. Concrepando symphonias


Nam conscendit ad superna Caelicas et euphonias
Presbyter Lubentius, lubilans decentius.

3 a. Mire contra Rheni cursum 3 b. Ad locum praedestinatum,


Cymba ferens corpus sursum Ubi corpus tumulatum
Tendit nutu caelico. Veneratur oppido.

4 a. Non latere 4 b. Nam lucerna,


Sed patere Quam superna
Virtus huius Vis accendit,
Potest, cuius Sursum tendit
Caelum tenet animam. Lucendo per gratiam.
5 a. Unde sacrae trinitati 5 b. Supplicantes immolemus
Necnon trinae unitati Et ovantes hymnizemus
Vocum modulamina lubilosque carmina,

6. Cum electis
Et perfectis
Intra chorum
Angelorum
Ut cantemus Alleluia.

Miss. Trevirense imp. Coloniae 1498. A. —


Miss. Trevirense imp. absque
(Basileae 1490.) B. —
Dem Akrostichon „Marcmannus" begegneten wir
bereits Anal. IV, 185.

271. De sancto Lnbentio.

la. Ad honorem tuum, Christe, 1 b. Quae et qnanta martyr iste


Repraesentet ecclesia, Passus fuit crudelia

2 a. Sub regina Brunei chide, 2 b. Prospice, audi et vide,


Quae habebat daemonia; Quae sit eius malitia.
— 222 —
3 a. Gaudet damnis alienis 3 b. Divitibus et egenis
Illius avaritia, Tristis est atque anxia.

4 a. In Francorum proceribus 4 b. lussit servis quantocius


* *
Infert inimicitias, Sanctum poni in carcere.
Nobiliores sedibus ^ *
Deponebat et gratia, Memor Dei, non oblitus,
Infimis nobilibus Orationi deditus,
Dans eorum praedia. ^ ^ Dum fuisset in carcere
Positus, Deum colere
Hanc beatus Lupentius * * Non cessavit humiliter
Repreliendens de scelere; Sed orabat fideliter.

5 a. Deus sancto Lupentio 5 b. Valde laetus efficitur


Bixit: esto de praemio Et a quibus custoditur,
Firmus, notro collegio Dixit dissolutionem
Addendus es martyrio. Sui, Dei visionem.

6 a. Vadam, inquit, ad Dominum 6 b. Statim custodes carceris


Non habens longum terminum. Dicunt reginae et ceteris.

7 a. Hie sanctus, cuius hodie 7 b. lam revelata facie


Celebrantur sollemnia, Regem cernit in gloria.

8 a. Illic regina virginum 8 b. Excuset apud Dominum


Transcendens culmenordinum Nostrorum lapsus criminum.

9 a. Nos ad sanctorum gloriam 9 b. Post praeseutem miseriam


Per ipsius suffragia Christi perducat gratia.

Miss. Trecense imp. Trecis 1533. —


Str. 7 a u. ff. sind der Sequenz
Supernae matris gaudia entnommen und unorganisch mit dem vorhergehenden
verbunden.

272. De sancta Lncia.

1 a. Lux refulsit actualis, 1 b. Haec Lucia nuncupata


Toti mundo virtualis, Recte causa dirivata,
In effectu nuUa talis Mente, verbo cunctis grata,
Rerum atque nomine. Pleno praestat lumine.

2 a. Quam natura sie dotavit 2 b. Cuius vitam intuentes


Suis donis et beavit, Vulgo cives amplectentes
Quibus turba rutilavit Currunt morbo iam medentes
Civitatis propriae. Matris Eutitiae.

3 a. Cum haec templo peroraret, 8 b. Matris suae patientis,


Claustro lector vocem daret, Annis quadris hunc fundentis,
Hinc perpendit, ut sanaret Tarn curari cupientis
Christus fluxum sanguinis Arte docti hominis.
- 223 —
4 a. lam in somnis apparentis 4 b. Quae confestim nuntiavit,
Orans virgo sanae mentis Quod Lucia postulavit,
Vidit vultum adloquentis Matrem, dicens, liberavit
Agathae praedulcia. Tai voti copia.

5 a. Hinc Luciae mitis natae, 5 b. Mundum patris ampliatum,


Carnis sponso subarrhatae, Quem post dies dabat gratum,
Corde tarnen Deo datae, Sponte tulit esse satum
Parens pulsa precibus Pauperum in usibus.

. 6 a. Post haec sponsus dictis favit, 6 b. Cum qua diu altercatur,


Quibus nutrix eum pavit, Praeses victus malignatur,
Unde sponsam accusavit Iussit spurcus, ut tradatur
ludici Paschasio. Turpi lenocinio.

7 a. Sed^ cum multi contrectarent 7 b. Iudex nequam, furibundus


Füne sanctam, adligarent Magis quaerit ut profundus,
Terrae, licet laborarent, Quibus fudit ut immundus
Noys fixit gratia. Olei hanc copia.

8 a. Inde bobus temptaretur, 8 b. Quamvis virgo foret pressa,


Multis trahi moreretur, Numquam tamen his defessa,
Pix, resina liqueretur Donec ense dire laesa,
Eam iussit oleo. Constans fuit adeo.

9 a. Ob hoc tiro catenatus 9 b. Eia, martyr solidata,


Per hanc plebi prophetatus Sertis trinis coronata,
Romae fuit captivatus Perduc reos ad optata
Sui iuris meritis. Lapsis suis debitis.

Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraugustae 1485. A. — Miss. Caesar-


augustan. imp. Caesaraugustae 1498. B. 4b 1 Qui AB. — — 4b, 3 ducens
AB. —
6 b, 1 Cum quamdiu AB. —
9a, 3 capitatus A. — Der Text bleibt
vielfach recht dunkel.

273. De sancto Lucio.

1. Laus creatori
saeculorum cunctorum,
redemptori
omnium iustorum,
2 a. Veniae datori 2 b. Cui flectit genu
virtus, magnificentia, orbis trina machina.

3 a. Qui sub peccato 3 b. NuUum dedignans


conclusos supernis
reparat gratia, miscuit gaudiis.

4 a. Ad supplementum 4 b. Sumpsit lucernam,


ordinis lapsi domo eversa
dragmam quaerit dudum supernis monstravit
perditam. civibus.
— 224 —
5 a. Gaudium 5 b. Timotheum
umeris Galliarum
Ovis vecta propriis Paulus mittit partibus
tribuit angelis. lumiuis baiulum.

6 a. Ubi, quae sunt oves 6 b. Fönte abluitur


erraticae, vivifico,
reddidit aulae nascitur Christo,
Christi montivagas ;
[sed] mundo moritur,
laetetur, exsultet quem Christus iucundo
trina Gallia fovet gremio
de tanta gratia. patris in solio.

7 a. Surge, Britannia, 7 b. Nuntia Lucio,


. soporis longi quod venit vita,
depressa ignavia, nocti successit aurora.

8 a. Stans Thimotheus 8 b. Idola spernens


dat verba vitae, se fonti vitae
lex audit anxius cum suis contulit
de salute. sitiens.

9 a. Hinc baiulus 9 b. Cum patria


crucis Christi terra linguens
mundi fluctus parentes, co-
nudus evasit, gnatos, affines.

10 a. Augusta Vindelica 10 b. quam felix Curia,


excipit avida Rhaetiae civitas,
tanti dogma patris talem se praeconem
ac regis habere
relinquens idola. gaudens a Domino !

IIa. Mente devota, IIb. Mersas qui fönte


tanti pignoris feras mitigat
alumna, agrestes
digna concrepa hominesque facit
cantica. caelestes.

12. Regi regum


nunc laudes canamus,
ut superis
nos iunctos concivibus
regno dignetur suo.

Miss. ms. Sangallense saec. 15. Cod. Sangallen. 337. A. Sequent. —


ms. Sangallense anni 1567. Cod. Sangallen. (Brander) 546. B. 1, 3 re- —
demptori fehlt A. —
2b, 1 sq. flectis orbis genu A. —- 3a, 2 conclusus A. —
4a, 3 iam dudum A. —
6a, 1 Ubi quaesivit oves A. - 8b, 2 forte vitae
B. - 8b, 4 sciens B. 9a, —
2 Christo B. 9 b, 1 —
Dura A. 10a, 1 —
Augusta Verdolita A: Augusta eum lita B. —
10a, 5 linquens A. IIb, 1 —
Mersos A: Mersaque B. —
Melodie: lucunda. —
Die Sequenz fehlt bei
Daniel V hinter Nr. 207.
— 225 —
274. De sancto Marco.

1. Gaudeant cunctae
partes Europae,

2 a. Magis haec nostra, 2 b. Laetetur istis


quam colimus, sed maxime
Germania; Augia soUemniis,

3 a. Quae sanctum suo 3 b. Meruit sinu


evangelistam Marcum fovere.

4 a. Quem propheta vidit 4 b. Quattuor vultuum


futurorum praescius animalium unum.

5 a. lohannes 5 b. Caelestium
quem virgo scripserat
mysteriarches esse leonem.

6 a. Celsa quaternorum 6 b. Miracula Christi


columna mundi scriptitando qui
hie ceu procerum, sparsere orbi.

7 a. Salve, o prineipis 7 b. Anni quem tempora


apostolorum tu polique climata
amor, Marce, monstrant quadra
Alexandriae gloria, a primordiis saeculi.

8 a. Nunc fortis tropaeum 8 b. Quem praesens lux solis


celebremus athletae, nostris advexit votis.

9 a. Vita, mores nostri 9 b. Sentiamus suum


eius donentur preci, ut semper suffragium

10. Cuncti sanctorum coetui.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Bambergen. Ed V 9. 7 b, 1 Anni —


quos; entweder ist quem zu lesen, oder 7a und 7b sind umzustellen. —
Melodie: lustus ut palma (minor).

275. De sancta Margareta.

1 a. Laus tibi, Christe, Ib. Cum patre qui regnas


fili Dei unigenite, in unitate paracliti.

2 a. Quem agnum sequuntur 2 b. Nomen tuum et patris


agmina virginum, in suis frontibus
quocunque ierit, scriptum habentia.

8 a. Inter quas haec virgo candet 3 b. Et ruhet roseo vultu,


virginitatis lilio rubicunda martyrio.
Blume, Sequentiae Ineditae. IV. 15
226

4 a. Nomen caius 4 b. Quam inventam


ab evangelica venditis omnibus
tractum est margarita, emit negotiator.

5 a. Haec tua, Christe, speciosa 5 b. Haec tuum ingressa tbalanmm


tecum delectatur tuae visionis
in hortis aromatum ;
gratia iucundatur.

6 a. Quam pro nostris excessibus 6 b. üt mundati crirainibus


apud te semper aeternam mortem
intercedere poscimus, praevenire possimus.

7 a. Ut ipsa duce praevia 7 b. Ut illuc eius merita


vestibus in albis nos levent ad alta,
te mereamur sequi quos nostra mala trahunt
per portam aeternalem, ad portam infernalem.

8 a. Ergo, Christe, rex aeternae 8 b. In cuius iucunditatis


gloriae, gaudio
memor in nobis caelestis aulae
tuae sis Margaretae, concinunt symphoniae:

9. Laus tibi, Christe Domine.

Miss. ms. Agriense anni 1394. Cod. Capit. Agrien. U^ VI 5. 4 a, 2 —


sq. Tractum est ab evangelica. —
4b, 1 inventa. —
5a, 3 mortis aromatum;
aus in ortis ist mortis verschrieben. —
6 b, 3 pervenire. 9 b, 4 symphonia. —
276. De sancta Margareta.

1 a. Margaretam collaudemus, 1 b. Olybrium non expavit,


Eius fes tum celebremus, Diabolum conculcavit
Landes Deo personemus Et tyrannos superavit
Cum dulci melodia. Fidei constantia.

2 a. Hanc glutire fuit ausa 2 b. Haec secuta Christi nomen


Fera, cuius ventre clausa Christianis fit solamen,
Fuit, sed crux erat causa Vitae non amisit omen
Salutis in virgine. Deum sequens lumine.

3 a. Caeli cives adfuerunt 3 b. Ipsam ergo deprecemur,


Eius morti, condiderunt Ut in caelis coUocemur
Eius corpus et tulerunt Et cum Deo gloriemur
Spiritum in gloria. Per eius suffragia.

Miss. Turonense imp. Rotomagi 1493. A. Miss. Cenomanense imp.—


Parisiis 1559. B. —
3a, 2 condiverunt A. —
Melodie: Verbum boüum.

277. De sancta Mapgareta.

1 a. Gaudet chorus angelorum 1 b. Gaudet illuc transplantatus,


In ascensu beatorum Quod ultra nullam beatus
Ad caelestem curiam; Accipit iniuriam.
227 —
2 a. Huius mundi fame spreta 2 b. lubar aeterni speculi
Epulatur Margareta Spectans laetatur saeculi
In caeli conviviis. Despectis lasciviis.
3 a. Suae pascens haec nutricis 3 b. Spretus ab opilione
Gregem in campis apricis Dolet tamquam in agone
Exsufflat Olybrium; Positus ludibrium.
4 a. Mittitur in tenebrosa, 4 b. Revocatur ad praefectum,
Hostis ubi rabiosa Vitae sprevit haec defectum
Destruit consilia. Christi per auxilia.

5 a. Mira huius mens puellae, 5 b. A tyranno imperatur.


Quam non fregit vis procellae, Ut de terra eradatur
Ut pareret sceleri. lila morte celeri.

6 a. Huius virgo iussionem 6 b. Christus ipsam superare


Sprevit, ut sprevit rufonem Docuit et exsufflare
Cum mentis constantia. Nefas ab infantia.
7 a. Petit virgo moritura, 7 b. Quod sint eius preces ratae,
Sit maestorum Christo cura Fenint voces sursum natae
Ipsam invocantium ;
Ad aures astantium.
8 a. beata Margareta, 8 b. Huius, Christe, intercessu
Posce, Christi nos ut laeta Nos mundatos ab excessu
Subsequatur gratia. Tuo vultu satia.

Grad. ms. Montis S. Mariae saec. ^^lu. Cod. Guelf. 542 (Helm. 502). —
2 a, 2 Epuletur. —
5 b, 2 e terra deradatur.

278. De sancta Margareta.

la. Veneretur unitas, 1 b. Deus trinus in personis,


Collaudetur trinitas Mirae tamen rationis
Pari reverentia, Unus in essentia.

2 a. Qui caelestis gloriae 2 b. In tormentis virgini


Margaretam hodie Paranymphus Doraini
Duxit ad palatium; Praebuit solacium.
3 a. Vana mundi respuit, 3 b. Signis cum virtutibus
Christum solum coluit Ac diversis laudibus
Virgo prudentissima ;
Claruit sanctissima.
4 a. Ista virgo stabilis 4 b. Casta mori voluit,
Et nunquam mutabilis Hinc tyrannus doluit,
Ligavit daemonium. Sprevit matrimonium.
5 a. Virgo benignissima, 5 b. lugiter pro populo
Virgoque dulcissima, Degenti (iam) in saeculo
Vernans quasi lilium, Roga Dei filium.

6. Amen dicant omnia.

Miss. Trevirense irap. Coloniae 1498. A. — Miss. Trevirense imp. absq.


(ßasileae 1490), B. —
Melodie wohl; Veni sante Spiritus.
15*
— 228

279. De s. Maria Magdalena.

1 a. In caelesti hierarchia 1 b. Huic Concors raelodia


Novi cantus harmonia Nostri chori pro Maria
Congaudendo resonet ;
Deo laudes intonet.

2 a. Olim quidem vas foetoris 2 b. Synagoga vitiorum


Magdalena, vas odoris Dedicatur templum morum,
Data est ecclesiae; Virtutum et gratiae.
3 a. Dum se sentit infici 3 b. Festinat ad medicum
Ex morbo multiplici Ferens aromaticum
Deo iam defuncta, Vas, corde compuncta.

4 a. In fervore sauctae spei 4 b. Christi pedes ungit, tergit,


Domum intrat pharisaei Mysteriis mox extergit
Plorans inter epulas ;
Mentis eius maculas.
5 a. Flavit auster et fugavit 5 b. Ubi nefas inundavit,
Aquilonem, dum purgavit Ibi superabundavit
Septem eius vitia; Multiformis gratia.
6 a. Patri nonaginta novem 6 b. Terra siccae vastitatis
Derelictis Christus ovem Hortus mirae voluptatis
Cum dragma restituit. Bodie refloruit.

7 a. quam felix femina, 7 b. Cui primum prae ceteris


Quam post tot discrimina Revertens ab inferis
Amor sie incendit; Se Christus ostendit.
8 s . Fletus, fusum ter ungueutum 8 b. Spernens omne blandimen-
Probant ignem violentum tum
Penetrantem intima. Non reliquit ad momentum
Christum eius anima.
9 a. Non es, mater, spe fraudata, 9 b. Ubi hauris, quod sitisti,
Quae nunc gaudes iam dotata Et dilecti tui Christi
Cum supernis, Vultum cernis.
10 a. Ergo, dulcis Magdalena, 10 b. Ut post mortem agni cena
Per te reis fluat vena Perfruamur in amoena
Salutis et veniae. Beatorum requie.
Miss. Praedicatorum irap. Neapoli 1483. A. Miss. Lausannense imp.—
Lausannae 1493. H. —
Miss. Lausannense imp. Gebennis 1522. C. 3 b, 2 —
fehlt A. —
4b, 1 pedes figit ßC. —
5 b, 1 emundavit BC. 6a, 2 Derectus —
Christus C. —
8a, 1 Fletus sulsum C. —
8 b, 1 Öpernans A. 9 a, 1 Non —
est C. —
10 b, 2 Perfruatur A; Fruamur BC. Vgl. Pellechet, 343. — -
Melodie: In caelesti hierarchia.

280. De sancta Marina.

1 a. Verbum bonum eructavit 1 b. Ista prudens est Marina,


Virgo, quae se consecravit Mari firma stans curina,
Regi Christo, quem amavit, Pulchra rosa sine spina,
Margarita regia. Margarita regia.
— 229 -
2 a. Dedicata Deo vero 2 b. Preces spernit eius mille,
Pulchre pugnat cum austero Poenas ridet, quas dat ille,

Hoste mitis et severe, Bonae mentis et tranquillae,


Margarita regia. Margarita regia.

3 a. Tenebrosa sistens aede 3 b. A dracone post absorpta,


Visionis hostem foedae Cruce ventiis rupta porta
Luscum reddis terens pede^ Prodis inde velut orta
Margarita regia. Margarita regia.

Brev. ms. Zamorense saec. 15. Cod. Capit. Zamoren. s. n. — 3b, 3


Prodis idem. —
Melodie offenbar: Verbum bonum et suave. — Marina
nur andere Namensform statt Margareta.

281. De sancta Martha.

1 a. Ad honorem sanctae Marthae 1 b. Omnes ergo iucundemur


Persouent ex nostra parte Nee ab huius sequestremur
Cantica suavia. Diei laetitia.

2 a. Stirpe clara generata 2 b. Huic Sirus fuit pater,


Erat docta, timorata, Princeps magnus, sicetmater
Moribus eximia. Dicta est Eucaria.

3 a. Quos divina 3 b. Sunt Lazarus,


Prole trina Deo carus.
Fecundavit gratia: Erat res Martha, Maria.

4 a. Istos tres qui genuere, 4 b. Ipsos Jesus diligebat


Vere beati fuere, Et hoc satis ostendebat,
Et, quae eos lactavere, Cum ad horum veniebat
übera felicia. Saepius hospitia.

5 a. Ibi nocte quiescebat, 5 b. lam peccata condonantur


Ibi sero capiebat Mariae, ac effugantur
Corporis cibaria. Ab ea daemonia.
6 a. Martha votum castitatis 6 b. Omni namque venienti,
Servans hospitalitatis Locupleti vel egenti,
Et totius pietatis Beneficia petenti
Exhibet officia; Praebet necessaria.
7 a. Dum Lazarus infirmatur, 7 b. lesus venit, et monstratur
Christus venire moratur, Locus, ubi tumulatur,
Sed mors venit praevia; Solvuntur sudaria.

8 a. Tremit exanimis 8 b. lam cuncto populo


Spiritus, intimis Yiso miraculo
Membris refunditur, Fit magnum gaudium,
Defunctus oscitat Praesentes aderant
Et caros visitat, Multi, qui viderant
Ad quos revertitur Istud prodigium,
Verbi potentia. Perit tristitia.
230 —
9 a. Draco ferox et astutus 9 b. Cum ad Martham transgre-
Victus stetit atque mutus, ditur
Nee resistit ferienti Puer, in amne moritur;
Plebi nee se periraenti, Marthae cadaver sistitur,
Marthae pressus fascia. Statimque vita redditur,
Dum orat virgo pia.
10 a. Ora pro nobis, domina, 10 b. Prece tua emundatos
Dimittat ut peccamina Nos et sanctis sociatos
Nobis regens omnia, Collocet in gloria.

Miss. Caesaraugiistanum imp. Caesaraugustae 1485. A. Miss. Caesar- —


augustanum imp. Caesaraugustae 1498. B. 1a 2 Personet AB — 9a 1,
— ,

ferox cera scutus A; cira scutus B. —


9a, 4 Flehe AB. 9b, 2 inanne —
A. —9 b, 3 Martha AB.

282. De sancto Martino.

1 a. Gloriosus 1 b. Nam Martinus


Christus, rex humilis, caelesti gratia
In Martino Repletus fe-
fuit mirabilis, cit mirabilia.

2 a. Hie hiemaJi frigore 2 b. Sequenti nocte pallio


vexatum miles miserum tectus dicebat Dominus:
Vestivit parte chlaraydis Hanc vestem mihi tradidit
Maiiinus, amor pauperum. Martinus catechuminus.
3 a. Mundus mundi divitias 3 b. Post dimisit militias
odio semper habuit datus Dei servitio,
Et cum sanctis paupertatem Vires frangebat corporis
pauper dilexit, coluit. vigiliis, ieiunio.

4 a. Suscitavit tres mortuos 4 b. Devoratores piscium


in virtute trinitatis, mergos vidit in flumine :

Latronem fidem docuit „Fugite, forma daemonum" ;

seminator veritatis. facto recedunt agmine.

5 a. Sacro perunctum oleo 5 b. Plebs gavisa miraculo


Mutum loquentem reddidit, In lesum Christum credidit.
6 a. Iste suum 6 b. Ne deseras
praescivit obitura, nos, clamant filii,

Quod cum fuit Grex tuus est


fratribus cognitum, expers consilii,
Dolor parit Hunc invadunt
'

fletus et gemitum. daemones impii.

7 a. Ad haec sanctus maerens 7 b. Deus dixit : audi,


respondit anxius: fili, consilium,
Si populo tuo Hoc est velle meum,
sum necessarius, accipe bravium,
Velle tuum doce, Vitam perpetuam,
Dens propitius. victoris praemiura.
231 —
8 a. Martinus igitur 8 b. Cum sanctis fratribiis
Ad nutum Domini Caelorum civibus
Caelos ingreditur, Laetus suscipitur.
9 a. Tu, qui vides Christum 9 b. Et es ante Deum
In patris sinibus Cum senioribus,
10. Ora, sancte praesul,
Pro peccatoribus.
Grad. ms. montis S. Martini anni 1426. Cod. Capit. Scepusien. s. n. 2 a, 2
vexatur. —
3 a, 4 et coluit. —
3b, 4 ieiuniis. 4 b, 2 mersos. — 4 b, 3 —
Dixit: fug-ite formam daemonum. Zwei Silben zu viel wahrscheinlich ist zum
— —
;

leichteren Verständnisse dixit eingeschoben. 4 b, 4 recedit. Die ganze


in 4 b berührte Erzählung lautet in der Historia Lombardica: Pergens ergo
vidit mergulos in flumine piscibus insidiantes et quosque capientes. Forma,
inquit, haec daemonum est. Insidiantur incautis, capiunt nescientes, captos
devorant, saturari nequeunt devoratis. Imperat igitur, ut relicto gurgite desertas
peterent regiones. Statimque grege facto montes silvasque petierunt. —
6 a, 5 perit. —
6 a, 6 gemitus. —
6 b, 5 Hanc. 7 a, 2 anxium. —
283. De sancto Martino.
1 a. Honorandus est Martinus, 1 b. Honoratur hie a Christo,
Quem recepit sanctus sinus Dum de mundo migrat isto
In caelesti patria, Victurus in gloria.
2 a. Quam devotus, quam benignus 2 b. Largus fuit et iucundus,
Et quam fuit Deo dignus, Mente, verbo, carne mundus,
Eins probant opera, Pia gestans viscera.
3 a. Hie in fide trinitatis 3 b. Quod de raro confessore
Mortuorum trium gratis Tale monstrum factum fore
Suscitavit corpora, Nostra ferunt tempora.
4 a. Restitutor luminum 4 b. Speculum ecclesiae,
Hie caecorum,
fuit Splendor monachorum,
Pius indigentium Regula iustitae,
Pater orphanorum, Stimulus malorum.
5 a. Clarus vita, 5 b. Ad hoc funus
sed morte clarior, praesul egregius
Nam post mortem Celebravit
lacte candidior missam Ambrosius,
Eins caro Corpus eins
et vitro purior semotum longius
Permanebat. Dormiebat.
6 a. Martine, 6 b. Et nos tecum
pastor egregie, concede tendere,
Preces sanctae Quo tu miles
matris ecclesiae dignus es scandere,
Offer Christo Ut post mortem
in arce gloriae possimus vivere,
7 übi sanctus quisque fideliter
Honoratur.
— 232 —
Miss. Caesaraugustanum imp. Caesaraugustae 1485. A. Brev. Caesar- —
augustanum imp. Venetiis 1496. B. —
Miss. Caesaraugustanum imp. Caesar-
augustae 1498. C. —
5 b, 5 Cuius corpus B. Str. 7 fehlt AC.—

284. De sancto Martino.

1 a. Adest dies omni mundo 1 b. Qua Martinus sacerdotum


veneranda, migrat gemma.

2 a. Cuius vita rutilavit 2 b. Mors testatur in conspectu


quantum lucidissima, Dei probatissima.

3 a. Nam cum mundi esset hospes, 3 b. Nee arentis affectavit


Cuius Status non est sospes, Fructus, quia non amavit
Eius sprevit gaudia. Blandimeuta noxia.

4 a. Sibi vilis, Deo carus, 4 b. Servus piudens et fidelis,


Dispensator non avarus In conservos non crudelis,
Regna pavit proxima, Erogavit plurima.

5 a. In virtute trinitatis, 5 b. Tema reddens miserorum


Ope fretus deitatis Vitae plasta mortuorum
Signa fecit maxima, Lege potentissima.
6 a. Subiectos nequam Spiritus 6 b. Quibus potens imperavit,
Suppeditavit penitus Ab obsessis effugavit
Gloria deifica, Manu pulsos caelica.
7 a. Post agonum tot labores, 7 b. Dubitavit, quid optaret,
Quibus vitae carpsit flores, An discipulos iuvaret,
Vocatus ad praemia, An se, mente anxia.
8 a. virum ineffabilem 8 b. Quem nee mors dira terruit,
Virumque invincibilem Nee vitae gravis taeduit
Carne atque anima, Cura pressum ultima.
9 a. Martine, pastor pie, 9 b. Patrem prece meritoque
claustra nobis supera exorando resera.

Trop. ms. Benedictinum saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. — 3 a, 2 Eius


Status. — Nach Strophe 9 folgte noch eine Strophe, die völlig abge-
scheuert ist.

285. De sancto Mauritio.

1 a. Victimas reddaraus laudes 1 b. Qui Thebaeae legionis


inclito martyrum regi, illustres elegit tirones.

2 a. Magnus redemptor orbis 2 b. Verus Israel Christi


victum adligavit gratia ex Aegypto
praedamque electam ductus idolatriae
acquisivit. sprevit ritus.
233 —
3 a. Mauritius, princeps 3 b. Colla tradunt omnes
rnilitiae clarissimae, sub gladio aequanimes;
Armatus fide, non ferro, Mactatur Christo grex sanctus,
praecedit sanctos vim sacratur Gallia sanctis
patiendo. cruoribus.

4 a. Caeli laetantur cives in 4 b. Tenunc, Christe, collaudamus,


Thebaeorum triumphis, qui es martyrum virtus,
congaudent angeli tu solus potens rex
animabus susceptis. dominaris, regnas.

Grad. ms. S. Michaelis Nordhusen. saec. 15. Cod. Mus. Nordhusen.


s. n. — 8 a,4 procedit, — 3 b, 4 sacratur galea.
- Melodie Victimae
:

pasch ali lau des, aber nachlässig gehandhabt.

286. De sancto Mauritio.

1 a. Harmonia musicorum 1 b. Ducis pii Thebaeorum


Perdulcia canticorum Mauritii et suorum
Prodat modulamina, Collaudans certamina.

2 a. Hie Thebaeae regionis 2 b. Per vim dirae passionis


Dux rubeae legionis Ad futurae visionis
Deduxit exercitum Dei laetum transitum.

3 a. A patria convocantur, 3 b. Nee a piis revocantur


Ad impia provocantur Nee impiis implicantur
A Maximiano, Edicto profano.

4 a. Christianos se testantur 4 b. Hortantur et confortantur,


Et profanos detestantur Animantur et armantur
Cultus idolatriae, Virtute constantiae.

5 a. Maximianus turbatur 5 b. Furor eins iteratur


His insanus, decollatur Agens peius, augmentatur
Legionis deciraus; Sanctis ardor Intimus.

6 a. Arma legio deponit, 6 b. Animas caelo reponit


Caput gladio supponit, Deus, Coronas imponit,
Decollatur pariter. Et regnant feliciter.

7 a. Felix situs Agaunensis, 7 b. Urbs beata Viennensis,


Fluctus citus Rhodanensis Ducis dltata Thebensis
Sacro fluens sanguine; Capitis munimine.

8 a. Sancti fractis corpusculis 8 b. Salvant ab orbis vinculis,


Fulgent factis miraculis, Plagis, morbis, peiiculis,
Faber punitur nocuus, Matri decantat mortuus.
- 234

9 a. Ad istorum instantiam 9 b. Et septiformem gratiam


Peccatorum det veniam Et deiformem gloriam
Nobis rex angelorum Per saecula saeculorum.

Missale Gratianopolitanum imp. Gratianopoli 1532. —


3 a, 1 convocatus. —
3 2 provocatur.
a, —
3b, 3 Edito. —
7 a, 2 Fluctus situs. 7 b, 2 Ditata —
ducis. —
Zu beachten der Binnenreim; die Herkuuft der Sequenz zeigt 7b, 1.

287. De SS. Maximo et Venerando.

1 a. Ad celsi regis gloriam 1 b. Per quos suis multimoda


Pangat chorus melodiam. Largitur beneficia,
Qui in sanctis mirifica Vocans multos ad gaudia,
Operatur magnalia. Quae dat iustis perennia.

2 a. Inter quos fratrum gloria 2 b. Quorum Maximus fulgida


Clarescit et victoria, Pontificali infula
Qua gentium ludibria Et Venerandus titulo
Vicerunt et sculptilia. Diaconii emicat.

3 a. Nobilitatis linea 3 b. Hos sanctus papa Damasus


In urbe clara Brixia Sacrans ordinis gratia,
Patre Magno sunt geniti Ut verbo Dei repleant
Et genetrice Cassia. Mittit gentium intima.

4 a. Qui dum mentes ad dogmata 4 b. Contemnentes immania


Convocarent caelestia, Trahuntur ad supplicia,
Urget iudex Vitalius, Ungulis in suspendio
Ut sua colant idola. Membra secantur tenera.

5 a. Sed mox ipsorum precibus 5 b. Hinc fornacis incendia


Franguntur falsa numina. Subeunt nimis valida,
Rediguntur in pulverem, Quibus confestim adfuit
Pravorum stupent agmina. lesu Christi praesentia.

6 a. Cuius virtute plurima 6 b. Rotis ligati postea


Combusta turba impia, Magna ferunt supplicia,
Sancti illaesi exeunt Rursus oblati bestiis
Deo dantes magnalia. Servantur Dei gratia.

7 a. Hos dehinc clausos carcere 7 b. Qui dum mente promptissima


Eduxit virtus caelica, Accelerant itinera,.

Quibus mox iubet angelus, Ad laudem Dei plurima


Ut petant arva Gallica. Operantur magnalia.

8 a. Nam vitae tria corpora 8 b. Flumen Sequanae transeunt,


Reddunt luce carentia, Desunt navis vehicula,
Contractis vires referunt Persecutorum plurimos
Et tribus caecis lumina. Unda submergit reflua.
235

9 a. Tandem in quadam insula 9 b. Ter deni et bis quattuor


Aquigniaco proxima Cum de turba impia
bis
Pro Christo caesi propria Tunc conversi ad Dominum
Ferunt tumulis capita. Susceperunt martyria.

10. Horum nos, Christe, precibus


A cunctis malis libera
Et da laetari iugiter
Cum bis in aula caelica.

Miss. ms. Fontanellense saec. 14. Cod. Rotomagen. 304. A. — Miss.


ms. Ebroicense saec. 15. Cod. Ebroicens. 99. ß. —
Miss. Ebroicense imp.
Rotomagi 1497. C. —
3a, 1 Nobilissimi C. 3a, 2 Brixea A. — 4b, 1 —
insauia A. —
6 a, 4 Deo dantur BC. —
6 b, 1 Totis ligatis BC. 7 b, 4 mira- —
cula C. -

Ohne Auffindung der Melodie ist es bei den Abweichungen der
Handschriften nicht möglich, festzustellen, ob die Halbstrophe aus zwei oder
vier Versen sich aufbaut.

288. De sancto Medardo.

1 a. Confessorum candidatrix 1 b. Hos coronat horror gravis,


Martyrumque rubricatrix lUos poena maior quavis
Caelos ornat gloria, Longa patientia.

2 a. Virtus velox in Medardo 2 b. Aequum reddit datum ante,


Non accessit passu tardo, Pio ludens cum infante
Sed a pueritia Dei sapientia.

3 a. Pressa cedit pedi petra, 3 b. Surgens aetas post minora


Hunc per udum regit aetbra Non declinat, nee aurora
Tensis alis aquila ;
Desipit in nubila.

4 a. Sed gradatim gratiosus 4 b. Plebis currus et aurigae


Fit sacerdos gloriosus VJm senserunt fixae bigae
Gaudente Vermandia; Praedae cum iniuria.

5 a. Parvusparvis, magnismagnus, 5 b. Ad supcrnae centrum spherae


Pastor constans, mitis agnus, Sphaera missa lucis verae
Ope fulsit plurima; Transit linquens infima.

6 a. Ut moveret sacrum funus, 6 b. Pulso lano servat ibi


Bis repulsa binummunus Cunctis patrem, corpus sibi
Manus dedit regia. Regalis ecclesia.

7. Serva, pater, tuos tibi


iungendos in patria.

Miss. ms. Virdunense saec. '^/i6. Cod. Virdunen. 99.


— 236 —
289. De sancto Michaele.

1. Agxninis
archangelo noveni

2 a. Celebret festum 2 b. Cuius tutelae


devotio coramissus est
christiana, populus ludaeorum,

3 a. Quocunque late 3 b. Designant libri


ductus legitur, ut prophetiae.

4 a. Nam ecclesiae nunc praosul 4 b. Quae peregrinatur fluctu


disponit actus, labentis saecli,

5 a. Debellans hostium 5 b. Apud Deum precibus


incursiones cotidianis.

6 a. Proelia facturus 6 b. Adversus omnium


in fine mundi Caput malorum
congredietur „quis sicut Deus".

7 a. Tandem victoriam 7 b. Sancte archangele


perempto Michael,
dracone sumens pacem nostrae succurre vitae,
orbi conferet perpetem. recta scandamus ut via.

8 a. Cum distinctis choris 8 b. Repelle ignita


angelorum omnium vitioiüm iacula,

9 a. Concives nt simus 9 b. Sanctorum in caelis,


futuri spirituum qui pura caritate

10. Semper collaudant factorem.

Trop. ms. Augiense saec. 10. Cod. Jiambergen. Ed V 9. 2b, 3 und —


5b, 1 Silbenüberscliufs wie in der Stammsequenz. —
6a, 3 congreditur. —
7a, 4 confert. —
Melodie: lu.stus ut palma [minor].

290. De sancto Michaele.

1. Dulce, contio sacra,


vox nostra
sonet AUeluia,

2 a. Regem laudans 2 b. Qui media


regum vasta mire, ima
per orbis spatia, regit et supera,

3 a. Caelum, terram, maria 3 b. Exercetque propria


et cuncta,quae semper in bis
sunt 'n eis condita, pia moderamina.
— 2B7 —
4 a. Intendat, en, cantica 4 b. Quae nos ad praeconia
residens canimus
in arce siderea, primatis insignia.

5 a. Nunc ergo, sancte 5 b. Omnis haec te nunc


Michael, vocis Organa expostulat subdita,
iam considera quo largissima
consona Doraini
nostra, sanctissime, misericordia
quae tibi reddimus debita. per tua nos salvet merita,

6 a. Teilens pie gravia 6 b. Ut, quae sunt grata sibi,


nobis pariter atque nos divina faciat
levia precamina, operari gratia.

7 a. Nee ultra 7 b. Sed clara


horribilia servent merita
temptamenta nos per saecla
praevaleant angelica
ad caenosa inter ista
pertrahere multimoda
hostis vesani istius aevi
contagia, discrimina.

8 a. Ut mereamur fulgida, 8 b. Perpetue concrepantes


archangele, dulcisona
te duce scandere aethera, iubilando melodemata,

9 a. Qui potens in aeterna 9 b. Caelicolarum inter


laetaris gloria principans agmina.

Trop. ras. Benedictinum saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. — 5 a, 4 sq.


nostra consona.

291. De sancto Michaele.

1 a. Recolendo Michaelis 1 b. In confinio Sipontis,


Visitantis nos de caelis In Gargani parte montis
Indictam memoriam, , Celebrem ecclesiam,

2 a. Ad honorem angelorum 2 b. Ut eorum victis sonis


Novem ordinum sanctorum Nostrae pravitatis thronis
Laetatur ecclesia, Dulcis sit symphonia.

3 a. Postulemus ergo Christum, 3 b. Angelos comprovisores,


Mittat sanctum chorum istum Archangelos relatores
Nobis in auxilium. Donorum caelestium.
- 238 -
4 a. Operemur per maudatum 4 b. Principatibus regamur,
Virtutum ac potestatum Hurailibus reprimamur
Tueamur nutibus, Dorainationibus.

5 a. Habeamus pacem throni, 5 b. Caritate repleamur


Cherubim totius boni Seraphim, at consequamur
Dat intellegenliam, Peccatorum veniam.

6 a. Ordines ergo cunctorum 6 b. Ut per hos culpae tergantur,


Simul ouines beatorum Singulorum dirigantur
Laudemus spirituum, Operaque manuum.

7 a. Sic colamus festum horura, 7 b. Hoc det pater, hoc det natus,
Intersimus ut eorum Hoc amborum donet flatus
Festis in caelestibus. Devote poscentibus.

Miss. Abulense irap. Salmanticae 1510. —5 a, 3 Dat nicht zu korrigieren !



7 a, 1 Si colamus.

292. De sancta Monica.

1 a. Decantemus venerantes 1 b. Mater casta. fide gnara,


Et optata celebrantes Vita clara, Christo cara,
Hodie soUemnia; Haec beata Monica.

2 a. De profano propagatum 2 b. Felix imber lacrimaruai,


Ipsa parit suum natum Quo effulsit tarn praeclarum
In fide catholica, Lumen in ecclesia.

3 a. Multo fletu seminavit, 3b


Germen über reportavit
Metens in laetitia.

4 a. Plus accepit, quam petivit. 4 b. Cernens natum fide ratum,


quam miro tunc gestivit Sed et Christo iam sacratum
Spiritus tripudio, Toto mentis studio!

5 a. Haec egenis ministravit 5 b. Curam gerens infirmorum


Et in eis Christum pavit, Lavit, stravit et eorum
Mater dieta pauperum, Tersit sordes vulnerum.

6 a. matrona gratiosa, 6 b. His accensa sie plbravit


Quam transfigunt amorosa Lacrimisque irrigavit
Crucifixi Stigmata I Pavimenti Schemata.

7 a. Pane caeli saturata 7 b. Mente rapta exsultavit,


Stat a terris elevata „Volitemus" exclamavit,
Cubiti distantia, „Ad caeli fastigia".
— 239 —
8 a. Eia, mater et matrona, 8 b. Ut, dum carne exueniur,
Advocata et patrona Nato tuo sociemur
Sis pro tuis filiis, Paradisi gaudiis.

Sequent. ms. Augustin. Nordhusen. anni 1512. Cod. Mus. Nordhusen.


s. n. —
2a, 2 Idem parit. —
Die Melodie von 3a, 4a und 4b ist dieselbe;
doch beweist der Reim den Ausfall einer Strophe. Melodie: GaudeSion —
quod egressus.

293. De sancto Narcisso.

1 a. Fidelis turba Christi 1 b. Narcissi collaetetur,


de martyris victoria qui vicit hostis proelia.

2 a. Legem fidei, 2 b. Convertit Afram,


per quam novit verbum Dei, idolatram, tide iustam
docens cum gratia ab iniustitia.

3 a. quam fortis dilectio 3 b. Quam praeclara confessio,


et invicta constantia! quam iusta patientia !

4 a. Per Narcissum Afra 4b. Docturus properat


conversa Gerundam
subit gaudens martyria. martyr, cuius soUemnia

5 a. Per mundum hodie 5 b. Commendans meritum


colit ecclesia laeta de gloria.

6 a. Vitae novae fructuni 6 b. Quem praedicat iustus


dant evangelia, cum fiducia.

7 a. Ergo preces nostras 7 b. Deo repraesentet


eiusdementia data venia.

8 a'. Cuius virtutum merita 8 b. Ante conspectum Domini


colunt, laudant nos adiuvent
humana et caelestia. illius suffragia.

9. Laus, honor regi,


qui regit omnia.

Brev. ms. Gerund ense saec. **/i5. Cod. Capit. Gerunden. 8. 4 b, 2 sq.
martyr Gerundam . —
5 a, 2 et ecclesia.

294. De sancta Natalia.

1. Exsultantes iubilemus,
Cordis oris incitemus
Incessanter Organa.

2 a. Coniugatae resonate 2 b. Ut sequamur, quae miramur,


Paenitendo, confitendo, Nataliae pia piae
Rea mens et lingula. Vivendo vestigia.
240 -
3 a. quam digne praedicanda, 3 b. Haec praedives largitati,
Quam benigne veneranda Praepotens humilitati
Nataliae merita, Studuit aequaliter ;

Quac calcando vallem cum Sociata tyranno coniugi


lacrimis, De tyranno florem martyrii
Inhiando supernis gaudiis, Produxit feliciter.

Sprevit saecularia.

4 a. legales, o beatae, 4 b. rairandum sponsae votum,


recenter celebratae Sponsa sponsum vix iam
Nataliae nuptiae, notum
Poenis gaudet tradere.

5 a. Nee mundana blandimenta 5 b. Sed amore spiritali


Nee carnis delectamenta Plena trahit a carnali
Quaerit a coniugio, Sponsum desiderio.

6 a. Consolatur flagellatum, 6 b. Tonsuratis crinibus


Visitat incarceratum; Serviens martyribus
Complexatur vincula, Praedicat caelestia.

7 a. Et quod magis est mirandum, 7 b. Nee miretur mens novella,


Sponsa ducit immolandum Prima sanguinis procella
Cruciatum coniugera, Consecrat hunc martyrem.

8 a. Nemo digne praedicaret, 8b. Sancta statu coniugali,


Nemo plene pertraetaret, Sanctior in viduali,
Nemo satis explicaret Castitate turturali
Nataliae merita ;
Refugit conubia.

9 a. Ne tyranno vi iungatur, 9 b. Quo tutante navigavit,


Clam recedit nee fraudatur, Hoc nutante transmigravit
Christo namque protegente, A caducis ad superna,
Christo dextrorsum ducente Quo Salute nos aeterna
Pervenit Bvzantium. Salvet Salus omnium.

Miss. Gerardimontanum saec. 15. Cod. Londinen. Add. 24075.


Melodie: Laudes crucis.

295. De sancto Nazario.

1. Gaudia diei
celebremus hymnis,

2 a. Natalis 2 b. Qui nosmet


venerandi testis pater et patronus
Nazarii, conciliat

3 a. Aeterno semper Domino, 3 b. Pro cuius sorte moritur.


— 241 —
4 a. Fortis athleta Domini 4 b. Quondam agrestis populi
triumphari commeruit, fera eorda perdomuit.

5 a. Hie sprevit feritatem 5 b. Nee sibi foeditatem


tyranni saevientis amplexus popularis
lüxuriae est gratiae.

6 a. Hie bona saeeuli 6 b. Nee sibi folia


transitiva despexerat protoplasti eonfeeerat.

7 a. Sed sibi nuditatem 7 b. Et eunctis christianis


elegit, ut aeternam exemplum se dedisset
evaderet, probabile.

8 a. Hüne nostrae 8 b. Quo nosraet


patriae tutorem veritatis hoste
deposeimus, eustodiat,

9 a. Et summi patris genito 9 b. Comraendet suis meritis

10. Cunctis horis.

Cod. Vatican. Palatin. (ol. Laurissen.) 833. add. saec. 10. — Titel der
Sequenz: „Beatus vir."

296. De sancto Nicetio.

1. Trinitati deeantate
Novas laudes, eleriei,
Graudentes festivitate
Beati Nicetii.

2 a. Quem pater feeit calcare 2 b. In sanctis laudatur suis


Daemonis nequitiam, Adoranda trinitas,
Quam filius debellare In festis dicitur tuis
Docuit versutiam, Eins mirabilitas;
Quem Spiritus sanctus stare En, pater, tu nunquam ruis,
Fecit per clementiam. summa felicitas !

3 a. Sancta vita ambulasti 3 b. Tuae praebent sanctitati


In valle miseriae^ Verum testimonium
Miraculis coruscasti Quam plurimi scelerati
In Treveris limine, Dictantes opprobrium,
Ventura praenosticasti Quorum te severitati
Tuo stante comite. Dedisti mitissimum.

4 a. Verbum Dei seminasti 4 b. oves multum felices,


Labris tuis propriis Quibus pastor proprius!
Et nee regis formidasti Nam dum habent cieatrices,
Probris quassus plurimis, Adest diligentius,
Tuas sed oves curasti Quod non, quia gerit vices,
Nil committens exteris. Facit merceuarius.
Blume, Sequentiae Ineditae. IV. 16
242

5 a. Sape regem Theudericum 5 b. Multum pater te dilexit


Culpasti ob Vitium, Theudericus inclitus,
Et propter hoc te amicum Sed secundum te direxit
Suscepit dignissimura, Legi Dei subditus,
Sed inimicum
sie tibi Te ad praesulatum vexit
Fecisti Lotharium. In amore fervidus.

6 a. Quando praedicant praelati 6 b. Quando modo amant clerum


Tollentes stipendia, Reges, duces, principes,
Praedicant communitati Non mentior, dico verum,
Yiles iii plebicula, Multum sunt ignobiles,
Hiüc, quae dicunt, vanitati Ad suum toUunt galerum,
Ascribuntur omnia. Quidquid habent pauperes.

7 a. Te, o beate Niceti, 7 b. Dum Trevericos vastaret


Vitae normam colimus, Lues inguinaria,
Qui te prostravisti neci Et dura quaedam vox sonaret
Verax in sermonibus, Nocte ut tonitrua,
Nostrae precamur, sis faeci Orasti, ne molestaret
Intercessor sedulus. Daemonis nequitia.

8 a. De tuis gaude patronis, 8 b. Unam portam civitatis


tu felix Treveris, Observat Nicetius,
Ad hos tuam si spem ponis Ad aliam, ne cadatis,
Cunctis in angustiis, Excubat Eucharius,
Huius ope contionis Maximinus, gaudeatis,
Evades periculis. Vos custodit tertius.

9. Tua caterva
Petit: hanc serva,
Morbos enerva,
Sancte Niceti.

Miss. ms. Saganense saec. 14. Cod. Wratislavien. I F 365. add. saec. 15.
A. — Miss. Merseburgense imp. Lipsiae 1502. B. 2 b, 5 nunquam tuis —
A. — 8b, 1 praebet A. —
4a, 2 Labiis A. —
5b, 3 Sed secundum A. —
8 a, 3 Ad hos tura A. —
8 b, 1 Tuam portam A. —
8b, 5 Maximinus fehlt
A. — 8 b, 6 custodit maximus A.

297. De sancto Nicoiao.

la. Alme Dei 1 b. Nos ad vitae


Confessor et pontifex, Salutis et gratiae
Nicolae, Portum trahe.

2 a. Tuo nos iuvamine 2 b. Pro nostris flagitiis

Duc de mundi turbine Mudanisque vitiis

Et procella, Interpella.
— 243

3 a. Tu per vitae meritum 3 b. Summo sacerdotio


Deo semper placitum Caeli testimonio
Es electus, Es provectus.

4 a. Signis et virtutibus 4 b. Cunctis beneficiis


Orbi modis omnibus Hominum miseriis
Claruisti, Subvenisti.

5 a. Tandem mortis debitum 5 b. Insigni de tumulo


Solvens bene meritum Emanavit saeculo
Caelis reddis spiritum, Liquor potens populo
Corpus terrae; Morbos auferre.

6 a. Tua nos libera 6 b. Post culpas libere


Prece, quos misera Deo fac vivere,
Peccati deprimunt Qui nos perducat ad
onera, aethera.

Miss. ms. Fredeslariense saec, 15. Cod. Casselan. Ms. theol. Fol. 137.
A. — Miss. ras. Fredeslariense saec. 15. Cod. Casselan. Ms. theol. Fol. 125.
B. — 5a, 4 Terrae corpus AB. —
5b, 4 Lies: Morbos ferre? Melodie: —
Laetabundus.

298. De sancto Nicoiao.

1 a. Confessorum summo regi, 1 b. Cuius amor uterinum


Qui dispensat suo gregi, Cultum trahit ad divinum
Honor sit et gloria, Infra matris ubera,

2 a. Nicoiao dum lactenti, 2 b. Puerilis cuius aetas


Matris suae lac spernenti, Ad senilis aevi metas
Cibus ipse Christus est, Docet, quis et quantus est.

3 a. Ecce, supererogat 3 b. Dum lactare derogat,


Abstinens infantulus Nectare mellifluo
A licitis uberibus, Reficitur divinitus.

4 a. Nicolae, flos pastorum, 4 b. Quibus mundo laboramus,


Consolator contritorum, Fac, ut per te transeamus
Respice miserias, Sedes ad Elyseas.

Grad. ms. S. Mariae Magalenae Hildesheimen, saec. 13. Cod. Beverin.


683. — Ib, 3 Intra.

299. De sancto Nicoiao.

1 a. Assunt sancti Nicolai 1 b. Pro quo detur a quibusque


Festa celeberrima, Deo laus uberrima.

2 a. Sed est extra votum scire, 2 b. Deo quoque nimiorum


Extra Votum est audire Pro te praesul canticorum
Ceterorum carmina, Offeram libamina.
16*
244

3 a. Sed dicturum 3 b. Nam rhetorum


tua insignia loquax facundia
Me reddidit Non sufficit

inopem copia. ad haec negotia.

4 a. Quae namque scientia 4 b. Quae lac sugens ubere


De tua infantia Parce novit sugere;
Dicat digna? Mira signa !

5 a. Sed quid dignum dici potest 5 b. Auro cuius est latenter


de iuventa restituta
Soli suae castitati Castitas, quae palam erat
non intenta? prostitQta.

6 a. Praesul ergo subliniatus 6 b. (Jt et absens implorata


Dei ad indicia, ferres adiutoria
Tarn sublimi fruebaris Nautis iamiam perpessuris
eius amicitia, ultima naufragia.

7 a. Tuis meritis debetur, 7 b. üt nee tibi darent parum,


Quod frumenti sie augetur Naviumque singularum
Nautis alimonia, Non decrescat copia.

8 a. Scandens tandem ad supera 8 b. Dant tui busti marmora,


Tua relinquis munera; Quod sanet aegris corpora.

9 a. Nunc quoque similia 9 b. Tua nos infantia


Deo nobis magnalia, Doceat ieiunia.

10 a. Inter mundi prospera 10 b. Et doctrinae gratia


Naufragos nos libera Faraem nostram satia.

IIa. Sed magis oro, Cbriste,


te IIb. Ne quae voto fundo tibi

Cui debet sanctus iste, Mei cordis ex profundo,


Quaeque habet, merita, Apud te sint irrita.

12 a. Duo nos illuc, ubi voce 12 b. Tibi semper concinamus


indefessa Alleluia.

Trop. ms. Benedictin. saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. — 2b, 1 ni-
meorum; lies: nunc meorum? —
3a, 1 sq. tua dicturum. — IIb, 1 fando.

300. De b. Nicoiao a Rupe.

la. Eremitam Christi Ib. Unterwalde gaudet,


Niclaum genetrix
Helvetia canat, talis filii, in
atque huius nomen domo Domini hie
pallidus praepollet
fugiat hostis. fructificando.
245

2 a. Abstinentia 2 b. Quod aegris exstat


virtutum salubre,
ramos congeminando claraque splendet luce;
ut oliva pingui quando haec terrena
radice de faece
germen profert dulce, et carcere tandem

8 a. Erutus 3 b. Pro nostra


etiam tu nunc quoque melius
liberiora colis, funde Salute preces,
nunc nostris melius opem nunc
affer tu
rogitans mundo et
tu consule rebus. succurre labenti.

4 a. Sucurre 4 b. Succurre
afflictisque rebus afflictisque rebus
et affer opem, et affer opem,
te cunctae omnisque
exorant gentes, tibi sexus atque omnis te
Vota profundunt. invocat aetas.

5. Te quicunque vocent,
Omnibus quoque
affer opem, caelestem
quatenus remeare
possint ad patriam,
eremita Dei preacelse.

Vita ms. Nicolai a Rupe saec. 15. Cod. Saxiilen. s. n.


Offic. et la, 2 —
Nicolaum; Form Niclaus, welche der Vers zu fordern scheint, auch
vgl. die
in dem Hymnus Hac clara die Domini 2, 1. —
1 b, 1 Unterwaldia. Hs. Vgl.
die Form Unterwalde auch in dem Hymnus Nicolai pro meritis 2, 1 2 b, 6 —
tantum. —
Die drei Schlufszeilen der Str. 3 u. 4 bilden einen Hexameter. —
Verfasser der Sequenz ist der Chorherr von Beromünster, Heinrich
von Gundel fingen.

301. De s. Nicoiao Tolentino.

1 a. Caeli regem et astrorum 1 b. Collaudeihus, nam dotavit


Nunc in saeculorum
fine Simul mundum et lustravit
Dulci mentis iubilo Novae lucis radio.

2 a. En, prae multis hunc quaesivit, 2 b. Normam suae mirae vitae


Ortum suum dum fulcivit Speculari huc venite
Speciali gratia, Sensuum soUertia.

3 a. In aetate iuvenili 3 b. Augustino sub patrono


Mente gnara et subtili Militans, post miro modo
Floruit uberius, Vivendo securius.
4 a. Sidus candens hunc praeivit, 4 b. Quem formosum in statura
Ad altare dum transivit Viditdarum et figura
Exorare Dominum, Prae filiis hominum.
- 246 —
5 a. Grandes preces mox erexit, 5 b. Duces vieit tenebrarum,
Quarum Christum vis adlexit Qui sub formis bestiarum
Et laus et victoria, Bella dabant fortia.

6 a. Reviviscit perdix cocta, 6 b. Claudi, caeci et obsessi


Gnara mens nam sie edocta Ad vigorem sunt reversi
Negat vesei carnibus. Crebris suis precibus.
7 a. Improviseque submersus 7 b. A periclis sie erutus
Voto matris est repertus Puer gaudet restitutus
In aquarum gurgite, Vitaeque mirificae.
8 a. miranda virtus huius, 8 b. Tam in vita quam in morte,
Potestate viri cuius Sed divina tan dem sorte
Tot fulgent miracula Claruerunt omnia.
9 a. Inter astra iam scintillat, 9 b. Nicolaus eremita
Cläre nobis ut instillet In aetema tenens vita
Puritatis formulara, Fulgentem aureolam.
10 a. Gaude, quia meruisti 10 b. Eins namque celsitudo
Invenire, quem quaesisti, Ad amoena pulchritudo
Caelo in empyreo, Sub solari radio

IIa. Assumendo te locavit, IIb. Regem celsae maiestatis


Collocando adprobavit Ora, pater, cum beatis
Vitae tuae regulam. Nobis ut det patriam.

Sequent. ms. Augustin. Nordhusen. anni 1512. Cod. Mus. Nordhusen.


s. n. — 9 a, 2 instillet wohl reirastörende Korrektur. -— Mel. Gaude Sion :

quod egressus.

302. De s. Nicoiao Tolentino.

1 a. Sospitatem dedit aegris 1 b. Nicolai Tolentini


inclita precatio sincero praesidio.

2 a. Reviviscit peste laesos 2 b. Figuratur polus Dei


instante periculo, sideris indicio.

8 a. Patris natus claret notus 3 b. quam probat sanctumDei


puerili effigio. angelorum assertio!
4 a. Ergo laudes Augustini 4 b. Nam, qui corde quaerit illum,
concinat religio, febrium litigio

5. Sospitas resultat.

Sequent. ms. Augustin. Nordhusen. anni 1512. Cod. Mus. Nordhusen.


s. n. — Melodie: Sospitati dedit aegros.

303. De sancto Norberto.

1 a. Aetemi regis munera 1 b. Festos dies sanctificet


Celebret Candida turba, Mundetque pectoris ima.

2 a. Sanctorumque memoria 2 b. Quorum mores et doctrina


Sit illi vitae nuntia, Digna merentur praemia.
— 247 —
3 a. Inter quos pater Norbertus 3 b. Quam accepit cum beatis
Certa donatus gloria, Propter laborum merita.

4 a. Felix illa Teutonica, 4 b. Quem qui sequuntur clerici,


Quae tantum virum enixa, Praesules et canonici
Qui recta fuit posteris Aeterna vita fruentur
Vitae degendae formula. Sacro iuvante numine.

5 a. Spirat illi numen sanctum, 5 b. Praemonstratum ut teneret


Induat ut corpusculum Ibique templum dicaret
Veste nive praelucida Deo eiusque baptistae,
Religionis tigura, Fratres sibi sociaret.

6 a. Paret statim vir beatus 6 b. Eius, qui novit secreta,


Mira plenus solertia Assistente potentia.

7 a. Nos agones et labores, 7 b. Verbum Dei seminatur,


Quos suscepit Christi miles, Miraculis confirmatur,
Recolamus nunc alacres Haeretici convincuntur
Eius sequentes limina. Norberti diligentia.

8 a. Cuius laudum praeconia 8 b. Cum fratribus recensentur


Meditatur ecclesia, Parentis natalitia.

9 a. Fide clarus et doctrina 9 b. Dei plenus potentia


Praesul ornatur laurea, Mira perfecit opera.
10 a. Daemoniorum scommata 10 b. Solertique prudentia
Fugat atque latibula Mundi vicit pericula.

IIa. Cuius carorum copia IIb. Eorumque disciplina


Exornatur ecclesia, Decoratur monastica.

12 a. Huius sequamur limina 12 b. Ut in caelesti regia


Imitemurque dogmata, Decantemus Alleluia.

Grad. ms. Bernense saec. 15. Cod. Haagen. V. 429. add. saec. 16. A. —
Grad. ms. Strahoviense anni 1611. Cod. Strahovien. H I 2. B. Melodie: —
Interni festi gaudia.

304. De sancto Notkero.

1. Resonent angelicae
laudes confessori Notkero,

2 a. Suboli beato, ^
2 b. Meritis insignem
regio orto schemate, quem unxit donum spiritus.

3 a. Qui scripturae dicta 3 b. Gloriosa vita


excoluit hie functus
et, quidquid sponsa canit. gaudenter morti occurrit.

4 a. Qui in magni luminis 4 b. Per totum tenipus vitae


spien dorem crucem Christi
semper tigens animum gestabat suo pectore.
— 248 -
5 a. Obtinuit 5 b. Castissima
patrum lande coli priscorum, raente cursum vivens temporis
martyribus excepit mi-
compar, corporis ac Spiritus randa spiritus donaria
pollens laetissimis fructibus. multorum salutis gratia.

6 a. Hinc quanta cum sanctis 6 b. Ad cuius sepulcrum


vivat gloria, nuUi gratia
probant, quae fecit, prodigia. negatur, cum pie optatur.

7 a. In membris morbi contracti 7 b. Hie mentes oppressae malis


bic curantur, recreantur,
vinculis corporis
stricti liberantur, languor bic sedatur,
privatique et daemonis
visu obtutibus laetantur. atrocis rabies premitur.

8 a. Magnificis 8 b. Tuum, pater,


exaltate imploramus
fastigiis, auxilium,
Notkere, monacborum in crimen, heu, prolapsis
[tu praeclarum] decus^ impetra veniam,

9. Ut caelica
gaudia, regis
empta sanguine, frui
mereamur tecum.

Sequent. ms. Sangallense anni 1507. Cod. Sangallen. (Brander) 546. —


1,1 angelici. —
Melodie: Mater (doch nicht sauber gehandhabt). „Lau- —
ren tius, praedicator monasterii S. Galli, edidit."

305. In Festo Patronorum

Hildesheimensium.
1 a. Laetis voce, chordis, ore 1 b. Ymnum Deo concinamus,
Nostrum spiritus fervore Magnalia recolamus
Melos tangat aethera, Patronorum vetera.

2 a. Pia, Clemens, dulcis, bona, 2 b. Parens casta manens Christi,


Maria, virgo, patrona Verbo carnem tribuisti
Huius templi Domini, Virginalem homini.

3 a. Orbis duces Petre, Paule, 3 b. Lucis aulam possidere


Incolae caelestis aulae, Facite nos et videre
ludicantes saeculum, Trinitatis speculum.

4 a. Digni Cosma, Damiane, 4 b. Vitam corporis sprevistis.


Tiburti, Valeriane, In mortem vos tradidistis
Martyres eximii. Aeterni spe praemii.
— 249 —
5 a. Sancti luste Arthemique, 5 b. Supplicate, Godeharde,
Canciani, nos ubique Epiphani et Bernwarde,
Precibus defendite, Salutem impendite.

6 a. Tuere nos, Speciosa, 6 b. Enodati culpis, poenis,


Cum Caecilia, Generosa, Caeli gaudiis ut amoenis
Virgines almificae, Laetemur deifice.

7 a. Imitemur hos autores, 7 b. Nobis ut ex agni throno


Mundi spernamus favores Detur in caelesti domo
Cum Oswaldo fortiter, Merces aeternaliter.

8 a. Benigna virgo Maria, 8 b. Electi martyres Christi,


Petre, Paule, prece pia, Nos orate tandem sis;i

Confessores, virgines, Supra caeli cardinrs

9 a. Regna nobis irapetrate 9 b. Gloria fruitionis


Beata felicitate, Facialis visionis
Precamur suppliciter, Dotemur feliciter.

Miss. ms. Hildeshemense saec. 15. Cod. Beverin. 682a. A. Missale —


Hildeshemense imp. s. 1. et a. B. —
Missale Hildeshemense imp. Nurembergae
1499. C. —
5 a, 1 Sancti lusti AB lusti luste C. Str. 7 a und b fehlen —
BC. —
Acrostichon: Lippoldus Steinberg.
;

306. In Festo Patronorum

Salisburgensium.
1 a. beata patronorum 1 b, devote recolenda
nostrorum sollemnia, praesulum praeconia.

2 a. Digni dignis fulgent signis 2 b. lllossemper condecenter


et florent virtutibus. veneremur laudibus.

3 a. Fide, voto, corde toto 3 b. Quem sequentes sunt videntes


adhaeserunt Domino, laeti sine termino.

4 a. Huius mundi furibundi 4 b. Verbo vitae sparso rite


procellarum genera pertulerunt plurima,

5 a. Dum sie culta messe multa 5 b. Per contemptum mundanorum


Christi replent horrea, Et per gesta fortia
Ut electi sunt adepti Meruerunt angelorum
Beatorum praemia. Habere consortia.

6 a. Ergo facti coheredes 6 b. Apud ipsum vota nostra


Christo in caelestibus promovete precibus,

7 a. Ut post huius finem vitae 7 b. In perenni mereamur


et post transitoria exsultare gloria.

Brev. Salisburgense imp. Venetiis 1482. — Melodie: O beata beatorum.


— 250

307. „De sanctis in nostro coenohio qniescentibus."

1 a. Narcisse, promisisse 1 b. Sed nunc urbem Augustinam


Tibi Deum dum iinxisse Fore subolem divinam,
Fertur tunc rudern Vinde- Heroum semper puerpe-
licam, ram.
2 a. Pacto tali [non] superbus 2 b. E vestigio paratus,
Redemisti uti servus Dolabrum tenebat latus,
Pro architecto laborem Iam succinctusgnomonem.
3 a. Felicem artis accersisti 3 b. Se comitem statim iurat,
Consciumque docuisti Securim habere curat,
Locum, quem destinabas, Qua animas aptabas.
4 a. Christo magistro devoti, 4 b. Mox Augustam appulistis,
Ambo pacto pulcbro moti Arma iamiam expedistis,
Simul itur in Sueviam, Afra secatur de via.
5 a. Eunomia, Hilaria 5 b. Niminia, Diomedia,
Digna cum Eutropia Leonide profana,
Ferro sonant, Endelia, Agape que luliana
Aedificio aptantur. Octogono aequantur.
6 a. Dum moUi in sexu
sie 6 b. Surgentis urbis in fundo
Ferrum ut in ligno agitis, Dionysius ponitur
Lapides quoque hoc contextu Et Quiriacus secundo,
Norma corrigitis, Afer adiungitur,
7 a. Largito Crescentianus, 7 b. Super fausto coeptum omine
Fidalfus, Petrus, Enticianus, Tredecim sine nomine
Fundamentum simul in- Martyrum sie corruunt.
gruunt,

8 a. Prope opus consummatur, 8 b. Idem utrum sit magistri,


Alto caelo iam aequatur, Narcisse, quod ministrasti,
Roma frendet aemula ;
Manus probat impia.
9 a. Ecce, Afra pyram scandit, 9 b. Angulum tentat labare aries,
Nova ignis culmina lambit Stat adamantinus paries^
Fumus manet urbis sigil- Dionysius nee perdit ca-
lum; pillura.

10 a. Opus inimico fruitur, 10 b. Inde Fortunatus, Wicterpus,


Destruendo construitur, Adilbero, Simpertus,
Recte iam ibunt promis- Vita, fama veri heroes.
siones ;

IIa. Hinc praesul caelo avitus IIb. Sanctorum turbarestatmulta


Dimittitur Udalricus, In hac aede sepulta,
Non urbi sed orbi hoc suf- Quare Afrae cryptam non
ficimus. fecimus.

12 a, Tuos non potes mirare, 12 b. Hispania apostola,


Martyres numerare, Graecia est hospita,
Quanta sis, Augusta, cogita. Roma tibi devota.
— 251 —
13 a. Narcisse, non plus ira 13 b. Sis pertinax impietate
Venti pigros sollicita, Gentem erga pyreferam,
Corruit templum cum gente, Mercedem nostra tempestate
Reddamus iam debita. Petas post operam,

14 a. NeAugustausquaradegeneret 14 b. Reliquos fide restauraret,


Suis a maioribus, Sero licet, et moribus.
Clm. Monacen. ss. Udalrici et Afrae) 4417. saec. 15. A.
(ol. Officia —
Mon. SS. Udalrici Afrae imp. Augustae 1516. ß.
et la, 3 crudem B. — —
5a, 3 sonant rudera B. —
5b, 4 Orthogono B. 6a, 2 Ferrum fehlt B, — —
6b, 4 Affer A, Apher B. —
7a b Petrus, Philadelphus, Euticianus B. 7b, 1 —
faustum coeptum omne B. —
8 b, 1 Idem virum sit A. 9 a, 3 Manet —
fumus B. —
10 a, 1 initio A. —
10 b, 1 Fortunatus voret perpus A. 12 a, 3 —
cogitas A .

A fol. la: „Sequentia de sanctis hie quiescentibus, scilicet in monasterio


sanctorum Udalrici et Afrae, edita a magistro Johanne Molitor e, plebano
saneti Mauritii Augustanae ecclesiae, cuius animam commendo vobis propter
Deum."
Fol. 2a derselben HS: „Metra de Passione Dni. nri. lesu Christi, edita
a magistro Johanne Molitore, plebano saneti Mauritii et incipiunt feli-
citer." Diese Metra sind gleich grauenhaft wie obige Sequenz. Hier einige
Zeilen zur Probe :

Hora prima eum Pilato detulerunt,


Calumniam eorum Pilatus derisit
Et Christum ad Herodem cito misit,
A quo et familia ipse despectus
More stultorum alba veste tectus.
Post hoc ducunt iterum illum ad Pilatum,
Barrabam petunt, nolunt Christum reprobatum,
Pilatus crudelis cruore pensitans
Flagellat Christum, hos placari non haesitans. etc.

308. De sancto Paniino.

1 a. Ecclesia Ib. Cum gloria


Vocali consonantia Puulini natalitiii
Repleatur, Prosequatur.

2 a. Hie in Aquitaiiia 2 b. Hie in pueritia


Clara de prosapia Literarum studia
Procreatur ;
Complexatur.
3 a. Mira Dei gratia 3 b. Plangit, flet ecclesia,
Pontifex in Gallia Haeresis perfidia
Sublimatur ; Condemnatur.
4 a. Paulinus catholicos 4 b. Privat Aquitanicos
Fovet, in scbismaticos Maximino, Gallicos
Roboratur ;
Consolatur.

5 a. Iam nitet ut lilium, 5 b. Dat Sanum consilium,


Iam petit concilium, Proscriptis auxilium,
Pneuma, patrem, fllium Insons in exsilium
Protestatur. Relegatur.
252 —
6 a. Necat hunc Phrygia, 6 b. Per ipsura gaudia
Refert hunc Gallia, Nobis coelestia
Sita Treveri Dei gratia
collocatur. largiatur.

Miss. Trevirense imp. s. 1. et a. (Basileae 1490) A. Miss. Trevirense —


imp. Coloniae 1498. B. —
3 b, 1 Planget B. 4 b, 2 Maximo B. —
Melodie — :

Laetabundus.

809. De sancto Paalo.

1 a. Alma mater ecclesia, Ib. Nam prae cunctis apostolis


Age Pauli sollemnia Te dotat in epistolis
Cum cordis laetitia ;
Divina scientia.

2 a. Caecus cadit, 2 b. Hie audito


Quando vadit Jesu cito
Contra Christum saeviens, Redditur oboediens.
3 a. Rapitur ad tertium 3 b. Post hoc Visum recipit,
Caelum nunc sublimium Christi nomen incipit
Secretorum conscius : Praedicari [protinus]

4 a. Ultimus vocatione, 4 b. Plus laborat excellenter,


Primus praedicatione Stat in mortibus frequenter,
In diversis populis, Plagis et periculis.

5 a. Cum infirmis 5 b. Pro scandalo


infirmus efficitur, cuiuslibet uritur.

6 a. quam mirabilis 6 b. Patroclum suscitat


Et incffabilis Dum aegros visitat,
Est tanta Caritas ! Fit eis sanitas.

7 a. Quia fidem non desinit, 7 b. Effluxit lac cum cruore,


Sub Nerone vitam finit lesum profert caput oro
Amputato capite, Certe satis debite.

8 a. Lac castitatis lilium 8 b. Cum aureola triplici


Signat. sanguis martyrium, Pro his se gaudet subici
lesum linguae praeconium. Trino Deo et simplici.

9 a. Hunc tamquam nostrum patro- 9 b. Ut eins dulce iuvamen


num Semper sentiamus. Amen.
Precemur pium et bonum.
Orat. ms. saec. 15. Cod. Londinen. Add. 14845. — 7 b, 1 Affluxit, falsclie
Initiale.

310. De s. Paulo Ereiiiita.

1 a. Paulum, primum eremitam, 1 b. Voto pari collaudemus


A quo prodiisse vitam Et constantiam probemus
Seimus solitariam, Eins multifariam.
- 253 -
2 a. Hie, ut consors electorum 2 b. Et, ut crebrius oraret
Posset fieri virorum, Ac ieiuniis vacaret,
Saeculum deseruit, Eremum adpetiit.

3 a. Hunc a Cristo commendatum 3 b. Qui dum laeti consederunt,


Et divinitus monstratum Corvo nuntio sumpserunt
Visitat Antonius, Cibum copiosius.

4 a. Panem totum adferebat, 4 b. Huic defuncto paraverunt


Soli Paulo qui solebat Leones, qui adfuerunt,
Fieri dimidius. Tumulum devotius.

5 a. Huius intercessione 5 b. Et post temporalem mortem


A peccatis, lesu bona, Nos habere caeli sortem
Tuum purga populum Concede per saeculum.

Sequent. ms. Augustin. Nordhusen. anni 1512. Cod. Mus. Nordhusen. s.


n. — 1 a, 2 prodigisse. —
5 b, 3 saecula.

311. De sancto Petro.

1 a. Caelestis aulae Ib. Reserare positis


ianuas, satage
ianitor egregie, laerimarum in valle,

2 a. Quos corrumpit 2 b. Memor esio


noxa suae impertitae
graviter ab eo
inoboedientiae tibi indulgentiae
et facit ab aeterna nee pii praeeeptoris
exsules claritate. careas pietate.

3 a. Saepius lesum 3 b. Praevales enim


pro nostra petita
interpella salute, confestim aequirere.

4 a. Nee offendet 4 b. Orbem ergo


tuum velle, visitando
cui bis binos solve compedes
disposuit nequitiae
Cardines terrae. Deo favente.

5 a. Nobis quoque puniendis 5 b. Christum redde plaeabilem


eondeseende et provide
pro nostro crimine. dignanter famulis

6. Supernae felicitatis
introitum.

Brev. ms. Oscense saec. 13. Cod. Scorialen. P III 14. A. —


Antiph. ms.
Oscense saec. 13. Cod. Capit. Oscen. s. n. B. — 1, 2 ianuam A. —
4a, 1
offende A.
— 254 —
312. De sancto Petro.

I. Principem

2 a. Apostolorum 2 b. Super quem mater


dulce canora ecclesia stat
resonet vox firmissima,
diatonica, quem vox uec inferni ianua
caelica valet nee
laudat et angelica. mortis violentia.

3 a. In Galilaea 3 b. Hie cum Andrea


per maris spatia dum trahit retia,

4 a. Trahit illura 4 b. Tradit illi

lesu dementia, claves, caelestia


Petrum nominat Clemens ianitor
firma gratia, pandat ostia.
5 a. Hie est, qui nocte media 5 b. Per quem Christus insignia
ambulat super maria, mundo dedit prodigia.

6 a. In urbe lerosolyma 6 b. Longo situ debilia


ad speciosa limina firmat claudo vestigia

7 a. Ad membra paralytica 7 b. Tabitam reddit viduis


Aeneae vox est medica. in virtüte deifica.

8 a. Et saluti fugit omnis 8 b. Et languori redit omnis


valetudo contraria, valetudo contraria.

9 a. Cornelius renascitur 9 b. Ananiam cum Saphira


deitate propitia, necat fraudis nequitia.

10 a. Alas Simonis dissipat, 10 b. Ipse de crucis gloria


magum mergit in tartara, triumphans intrat aethera.

II. Trinitati
sit laus aeterna.

Trop. ms. Vicense saec. ^Vi2. Cod. Capit. Vicen. CXI. A. Trop. ms. —
Oscense saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. B. 10 a, 1 Artes Simonis A. —
313. De SS. Petro et Paulo.

1 a. Gaude, Roma, Roma, gaude, 1 b. Ambo pari digni laude,


Petrum laudans. Paulo plaude, Per quos fidem sine fraude
Geminentur gaudia, Peperit ecclesia.

2 a. Istae duae caeli portae, 2 b. Nee in vita nee in morte


Pari fide, pari sorte Separatur a consorte
Caeli pulsant ostia, Fortis amicitia.

3 a. Petrus cruce, Paulus ense 3 b. Una die, uno mense


Pro te, Christe, rex immense, Geminata regis mensae
Sustinent supplicia, Praesentatur hostia.
- 255 —
4 a. Clavis claviger clavatus, 4:b. Paulus capite truncatus,
Crucis stipite ligatus, Procut est interpretatus,
Terrae caput inclinatus . Paulo minus minoratus,
Respicit sublimia ;
Magnus tarnen patria,

5 a. Dies ista consecrata, 5 b. Quorum passio beata


Dies Deo dedicata Nos reducat ad optata
Horum per martyria, Paradisi gaudia.

Miss. Petragoricense imp. Petragoricae 1525.

314. De SS. Petro et Paulo.

1. Gaudet chorus electorum


Ad festiva beatorum
Petri, Pauli gloriam,

2 a. Quos pastores et doctores 2 b. Qui dignatus est vocare,


Ordinavit et sacravit Dum transiret secus mare,
Christus in ecclesia. Petrum ad hanc gratiam.

3 a. Rebus iam exutus


suis 3 b. Videt Christum, verbum Dei,
Christum pauper est secutus Caeli claves dantur ei,
Spretis, quae possederat, Per quas caelos reserat.

4 a. A Christo prosternitur 4 b. lustum lapidantibus


Saulus, quem prosequitur, Favit, quorum vestibus
Cuius raembra laniat, Datur, ut custodiat.

5 a. Stephanus, dum lapidatur, 5 b. De lupo factus est agnus


Tunc pro Saulo deprecatur Et de Saulo doctor magnus
lesum flexis genibus. Viri iusti precibus.

6 a. Onus ligat atque solvit 6 b. Perituri sunt ligandi,


Melius, quam mens revolvit, Sunt solvendi coronandi,
Potestate tradita, Sed secundum merita.

7 a. Alter vero, vas honoris, 7 b. Ad culturam deitatis


Seraitas damnat erroris Per doctrinam veritatis
Docens evangelium, Traxit Dionysium.

8 a. Petrus in excessu mentis 8 b. Videns vidit et agnovit,


Vas submissum ligamentis Quod Deus ad fidera movit
In figura gentium Gentilem Cornelium.

9 a. Caelos tranat, unde manat 9 b. Et arcana verba sana


Föns salutis, lux virtutis, Paulus audit, quorum claudit
Dei sapientia, Signata mysteria.
256 -
10 a. Ananias et Saphira, 10 b. Mentiri Deo conantur
Super quos ascendit ira Et per Petrum morti dantur,
Irremediabilis, Res est admirabilis.
IIa. Paulus ante persecutor, IIb. Fidem Christi dum revelat,
Nunc est sponsae Christi Cuius sponsae caste zelat,
tutor, Narrat hoc, quod ante celat,
Cuius sanctus est adiutor Filiis ecclesiae.
Spiritus scientiae,

12 a. Primatum sanctae cohortis 12 b. Porta Sion exaltata


Petrus habet fide fortis. Super Petrum est fundata,
Pro cuius amore mortis Super omnia amata
Non timet pericula. Jacob tabernacula.

13 a. Paulus ense decollatur, 13 b. Istos, honoremus,


fratres,
Petrus cruce coronatur; Ut excusent, quod timemus,
Hi gubernant urbem lucis, Per quos Roma gloriatur,
Cuius porta Signum crucis, Et Romana gubernatur
Duo luminaria. Per orbem ecclesia.

Trop. ms. Vicense saec. 1^/12, Cod. Capit. Vicen. CXI. A. Trop. ms. —
Dertusense saec. 13. Cod. Capit. Dertusen. s. n. B. 8 a, 1 excessum. A. — —
Melodie: Landes crucis.

315. In Octava ss. Petri et Panli.

1 a. Cuncta caeli regem laudant 1 b. Indefessa Christo voce


angelorum agmina dando modulamina.

2 a. His coniuncta turba multa 2 b. Cum sanctorum nobis festa


reddat vota debita, refert solis orbita.

3 a. Super muros Hierusalem 3 b. Imminere iam diei


vigilans custodia cl amitat exordia.

4 a. Nox praecessit et lux venit, 4 b. Ornat bene vigilantum


""
inquiens, purpurea, coUa torques aurea.

5 a. Dum salutis vacat tempus, 5 b. Ac decertet, ut fruatur


mens exsurgat torpida, agni cena sapida.

6 a. Venatores nam per mundi 6 b. quid praedae compulerunt


ampla missa spatia ad expansa retial

7 a. Quot ferarura remansere 7 b. Tauri fortes sunt enecti,


vacua cubilia! caesa et altilia.

8 a. Duces gregura, qui raansura 8 b. Iam translati nuUa timent


monstravere pascua, ora morsu nocua.

9 a. Designatur per liaec cuncta 9 b. Quam recepit et in aula


cohors apostolica, servat Christus caelica.
257

10 a. Congregati populorum 10 b. Et commissa nostra nova


principes in aethera diluunt et vetera.

IIa. Imbresfunduntsanctaenubes IIb. Ut det fructum terra nostra


cor da super arida, gramina per florida.

12 a. Quo vivamus dante Christo 12 b. Cum apostolorum choris


vitae adminicula gaudentes per saecula.

13. Amen dicamus una.

Trop. ms. Benedictinum saec. 12. Cod. Capit. Oscen. s. n. A. Miss, —


ms. Valentinum saec. 15. Cod. Capit. Valent. s. n. B. Miss. ms. Va- —
lentinum anni 1417. Cod. Capit. Valent. s. n. (<. Miss. Caesaraugustanum —
imp. Caesaraugustae 1485. D. —
Miss. Caesaraugustanum imp. Caesarau-
gustae 1498. E.
2 2 Vita debita BC.
a, —
5 b, 1 Hac BCDE. 6 a, 1 mundo BC. — —
6 b, 1 qui praedae C Ut quid praedae B copulerunt E.
Ut 7 a, 1 Quod —
BDE; Quid C. — ;

8 a, 2 vacua DE. — ;

8 b, 2 Ora (Hora C) mors innocua


BC. —
Nach Str. 8 b schieben DE folgende nach Ausweis des Reimes un-
echte, den Sinn störende Klauseln ein:

Petrus namque triumphavit


Crucis per supplicia,
Paulus atque superavit
Ferti crucis [Secti coUiJiugula.

Inhaltlich ist die Sequenz eigentlich eine Prose de Communi apostolorum ;

diese Strophe ist eingeschoben, dieselbe auf Petrus und Paulus benützen zu
können.

316. In s. Petri ad Vincula.

1. Hauriat ex plana
cantus vox nostra camoena.

2 a. In laudis iubilo 2 b. Patri per omnia^


Domino contio vocibus consonis
Candida ac poli
modulans sonat cantica unigenito caterva,

3 a. Una simul ac florigera 3 b. Qui Dens unus permanet


spirituique et dominator
paracleto, caeli(ci)s cunctis,
quibus una maiestas ac agmina caelica
pariter atque potestas suum laudant creatorem
in saecula. [per] omnia.

4 a. Hinc lesum 4 b. Et Petrum


unigcnitum et eins apostolum, aethereum
discipulum clavigerum,
laude consona