Memahami audio

B i yanganda d Bunyi d dengar setiap h i ti hari adalah dalam formatanalog. daripadaisyaratyang Ia terbentuk daripada isyarat yang bergerakdalamgelombangyang berterusan.Contohbunyiyang anda dengari setiap hari ialah muzik yangdipancarkan melalui radioataupun pitakaset.Jika rakamannya dib k dibuat melalui l l i mikrofon,bunyi yangdihasilkan p gg y g dipanggil bunyi analog. Bunyi analogboleh diwakilkan dengan graf melalui garisan berterusan yangkelihatan seperti b t k lih t ti bentuk frekuensi.

3.3 Audio
Pn.Wan Fazlini Idayu W.Fakari

Rajah:Frekuensi bunyi analog

Memahami audio (2) ( )

K Komputer b i t bagaimanapun h hanya d t mengenali b i dapat li bunyi dalam formatdigital. Komputer memproses data dalam bentuk isyarat datadalam elektrik,bukannya pergerakan fizikal angin atau lain lainbahan. Bunyi yangdirakam oleh kad suara (soundcard) didigitalkan (ditukarkan dari bentuk analogke bentuk digital)dan digital) dan disimpan sebagai fail audio failaudio. Untuk memainkan semula bunyi tersebut melalui komputer,bunyi digitalyangdisimpan dalam bentuk p , y g y g p kombinasi angka (1dan 0)perlu ditukarkan kembali ke dalam formatanalog.
3

Memahami audio (3) ( )

Pertukaran (conversion)bunyi analogke bentuk digitalpada asasnya ialah transformasi isyarat frekuensi ke dalam bentuk dataperangkaan ( (numericaldata)0dan1supayabolehdiproses ) p y p olehsistemkomputer(semuadatadalam sistemkomputer disimpan sebagai 0 dan 1). 0dan 1). Gelombang bunyi analogdibahagikan kepada beberapa bahagian dan disusun semula dalam bentuk isyarat digital.
4

Memahami audio (4) ( )

K l bih b i di it l i l h k bi i Kelebihan bunyi digitalialah kebisingan l t (b k latar (backgroundnoises) d i ) dapat dikurangkan semasa proses rakaman. Selain daripada itu,tidak berlaku kehilangan kualiti (degradation) apabila salinan dib t d i d satu mediadigitalkepada yanglain bil li dibuat daripada t di di it l k d l i seperti yangberlaku dalam formatanalog. Proses menyunting bunyi analogadalah dalam bentuk linear.Ini bermakna apabila b l k k il b k bil berlaku kesilapan,pitaperlu di rewindatau it l i d t advanceke bahagian yangberlaku kesilapan dan proses menyunting dilakukan semula. C Caraini memakan masa d tidak b i efisien.Bagi b i di i l i i k dan id k begitu fi i i bunyi digital, failaudioboleh diakses secara nonlinear(menggunakan perisian tertentu,contohnya Soundorge).Dengan cara ini failaudio tersebut boleh disunting di mana mana bahagian yang perlu pada manamana yangperlupada bilabilamasadenganketepatanyangtinggikeranakitamempunyai kawalan sepenuhnya.
5

Memahami audio (5) ( )

P Proses pertukaran ( t k (conversion)dari b t k i ) d i bentuk analogke digitaldilakukan oleh AnalogtoDigital Converter(ADC)yangterdapat Converter (ADC) yang terdapat pada kad suara (soundcard). Bunyi analog yang dirakam oleh kad tersebut analogyangdirakam tersebut, dibahagikan kepada banyak bahagian dan kemudiannya diterjemahkan (translated)ke kombinasi perangkaan (numericalconbinations) yangtepat. Kombinasi ini k b kemudiannya d d disimpan sebagai b datadi dalam storan komputer.
6

Jenis-jenis Audio j
a) b) c) d)
Audio Suara atau bunyi (sound) Digital Difahami oleh komputer.

Formatformataudio Format format audio

Monodan stereo Saiz sampling (8bit dan 16 bit) sampling(8bitdan 16bit) Frekuensi (11,22dan 44kHz) Formatfail(aiff,mid,wav,mp3,ra,au)

ADCdan DACadalah perkakasan audioyangterletak pada kad sound

(a)Monodan (a) Mono dan stereo

Perbezaan: P b Mono
bunyi pada satu saluran sahaja sahaja. Kurang realistik. Kurang berkualiti (bunyi noise). g ( y )

(a)Monodan (a) Mono dan stereo

Rakamanstereodanmonodidalam sebuaheditoraudio:

Stereo
Bunyi pada 2aluran Realistik Berkualiti Berk aliti Bersaiz 2kalimono
9 10

(b)Saizsampling@Resolution
Merujukkpd berapa byk informasi yg disimpan dlm sstu sampel berapabykinformasiygdisimpandlmsstusampel. bilanganbitygdigunakanutkmenyimpanmaklumat g mengenaiaudio 8bit: gelombang analogdibahagikan kepada 256bahagian (28)persaat, 256bahagian tersebut menjadikan satu bait maklumat (information)atau 8bit,sebab itu ianya dikenali sebagai rakaman 8 bit 8bit. 16bit: 65 536 samples iaitu 216 65,536samplesiaitu
11

(c)Frekuensi(11,22dan22kHz) (c) Frekuensi (11 22 dan 22kHz)**

Frekuensibunyibermaksudberapakaligelombang bunyimelengkapkansatupusingan(cycle)dalam satusaat. Satupusinganbermaksudpergerakkanlengkap getarandariataskebawah(backandforth). Iajugadikenalisebagaipitchbunyiyangdiukur a juga d e a sebaga p tc bu y ya g d u u melaluijumlahpusinganpersaat(cyclespersecond) ( ), ( ) atauhertz(Hz),ataukilohertz(kHz). Cth:frekuensi11,22dan22kHz.
12

(d)FormatFail (d) Format Fail

Formatfailaudioialah metodologi yangdigunakan untuk g y g g menyusun bitdan bytesbunyi digitalke dalam faildata. Struktur failperlulah diketahui terlebih dahulu sebelum data boleh disimpan (save)atau kemudiannya diloadkan ke dalam sistem komputer untuk disunting atau di mainbalik sebagai bunyi (sound). b i( d) Formatfailaudio: aiff ff mid wav mp3 ra 13 au

(d)FormatFail (d) Format Fail

aiff
AudioInterchangeFileFormat formatyangbiasa digunakan oleh komputer Macintoshuntuk y g g p menyimpan bunyi digitalsebagai faildata. Formatini tidak menyokong mampatan (compression)tetapi ia mempunyai kelebihan multiplatform,iaitu boleh digunakan oleh keduadua sistem komputer;PCdan Macintosh. Walaupun penggunaannya tidak begitu meluas untuk PC, terdapat beberapa perisian popularseperti Macromedia Directoryangmenyokong Director yang menyokong penggunaan format AIFF melalui PC formatAIFFmelalui PC tanpa perlu menggunakan perisian tambahan.

14

mid

(d)FormatFail
wav

(d)FormatFail (d) Format Fail

WaveformAudioFile formatstandardbagi failaudiodigitalyangdigunakan oleh Microsoftyangmempunyai extension*.wavhujungnya. pada asasnya failutk sistem Windowswalaupun terdapat beberapa modelkomputer model komputer sistem Macintosh yang berupaya memainbalik fail Macintoshyangberupaya fail wav. y g p j p ( p ) menyokongbeberapajenisskimmampatan(compressionschemes) bagimengecilkansaiznya,bagaimanapunfailyangdimampatkan perludinyah mampatkansebelumdapatdigunakan. Failyangdimampatkanadalahbaikuntuktujuanstorantetapiakan mengambilmasayangagakpenjanguntukloading. boleh dirakamkan pada kadar percontohan (sampling rate) 8 bit bolehdirakamkanpadakadarpercontohan(samplingrate)8bit atau16bitdalammodmonoataupunstereo.
16

MusicalInstrumentDigitalInterface protokolygdigunakanutkmembolehkanalatmuzikberkomunikasi t k l di k tk b l hk l t ik b k ik i dgnsistemkomputer.Papankekuncielektronik,gitardanlainlain p perantiMIDIblhdisambungkankesynthesizersygbersambungke g y yg g komputer. Muzikdigubahdanditerjemahkankebtkdigitalmelaluisynthesizer. dataMIDIbukanberbentukdigitaltetapimerupakanperwakilan alatmuzikdlmbentukperangkaan(numericalrepresentationof musicalinstrument). musical instrument) lebihmampatberbandingdgnfailaudiodigital&saizsesuatufail MIDItidakmenentukankualitimainbalikfailtersebut(independent ofplaybackquality). 200hingga 1,000kalilebih kecil berbanding failaudiodigital berkualiti CD,oleh b k liti CD l h yangdemikian,failMIDItidak menggunakan d iki f il MIDI tid k k sumber RAM,ruang HDDdan CPUyangbanyak. 15

(d)FormatFail (d) Format Fail

mp3
Mpeg(MotionPictureExpertGroup)level3 juga kenali sebagai MPEG3(MotionPicturesExpertsGroup) j g g ( p p) perkongsian dengan formatyangdigunakan di dalam industri video. merujuk kepada formatfailaudioyangsemakin popular terutamanya bagi tujuan penyaluran muzik melalui internet. Mempunyai teknik pemampatan yangbaik sehingga dapat memampatkan audiobersaiz 45MBkepada kirakira 4MB sahaja. sahaja

(d)FormatFail (d) Format Fail

ra
RealAudioatau RealMedia(.ra dan .Ram) Sangat meluas digunakan dalam internetsecara langsung g g g g sehingga membolehkan siaran radioatau televisyen dimainkan terus melalui internet.

17

18

(d)FormatFail (d) Format Fail

au
SunAudio(au) Diperkenalkan khas untuk digunakan oleh komputer jenis Sun p g p j Microsystem. Ia merupakan formataudio16bityangdimampatkan dan sering juga digunakan bagi tujuan penyebaran melalui internet.

Proses Rakaman audio menggunakan perisian Sound

19 20

PERISIANPERISIANAUDIO PERISIAN PERISIAN AUDIO

Mi MicrosoftWindows ft Wi d menyediakanperisianSound Recorder utkkemudahanrakaman audio. Namunbgtujuanrakamanyg berkualititerdapatduajenis berkualiti terdapat dua jenis perisian ygdigunakaniaitu;
1. SonicFoundrySoundForge 2. MacromediaSoundEdit16PusDec
SoundRecorder:

PERISIANPERISIANAUDIO PERISIAN PERISIAN AUDIO

Selain itu, ia juga mampu melakukan penyuntingan audio kpd fail video yg berformat AVI (Video for Windows). SoundEdit 16 mampu melakukan p penyuntingan utk lebih dr 10 format audio. Mempunyai Mixer, CD audio capture & byk lg. Namun demikian ia hanya beroperasi di bawah sistem pengoperasian Macintosh shj (komputer Apple).
22

SoundForgempbbrpkeupayaanspt m terjemahfail2audiokepelbagai mterjemah fail2 audio kepelbagai formatsptRealAudio,Active StreamingFormat(ASF),JAVA(AU) dll. dll
21

CARA BAGAIMANA AUDIO DIRAKAM & DIPROSES

Airpressure variations

ProsesMenyuntingAudio Proses Menyunting Audio

a) b) c) d) Mixing Echo Merging Resampling percampuran gema Menghimpun/menggabung percontohkan semula

Capturedvia microphone Signalis convertedinto binary bi (discreteform) 0101001101 0110101111

Converts backinto voltage

Digital to Analogue Converter

DAC

Analogue to Digital Converter

ADC

Airpressure variations
23 24

(a)Mixing (a) Mixing

Prosesdimanapelbagaibunyiyangdirekodkan digabungkankedalamsatuataulebihsaluran,biasanyadua d b k k d l l bh l b d saluranstereo. D l Dalamprosesitu,tahapisyaratsumber,kandungan it t h i t b k d frekuensi,dinamikdankedudukanpanoramadimanipulasi dankesansepertimenggemabolehditambah. dan kesan seperti menggema boleh ditambah. kaedahyangpraktikal,estetikdankreatifinidilakukan g p y g untukmenghasilkancampuranyanglebihmenarikuntuk pendengar.

(b)Echo(gema) (b) Echo (gema)

Echoadalahpantulanbunyi,iaitubunyitibapadapendengarsedikit p y, y p p g masaselepasbunyilangsung. Contohnyagemayangdihasilkanolehbahagianbawahtelaga,oleh bangunan,atauolehdindingbilikyangtertutup. b l h di di bilik Kelewatanmasaadalahjaraktambahanyangdibahagikandengan kelajuanbunyi. kelajuan bunyi Tdptbbrpsoftwareygbolehdidapatidiinternetdigunaknutk menambahkesanechopadasesuatubunyi.

25

26

(c)Merging(penggabungan) (c) Merging (penggabungan)

Merging bermaksud menggabungkan beberapa format audio kepada satu format formataudiokepada format tanpa menjejaskan kualiti audio.

(d)Resampelling (percontohkan semula )

Resamplingadalahprosesperhitungan kembalisampeldalamfailbunyipadakadar kembali sampel dalam fail bunyi pada kadar yangberbeza daripadafailygdirekodkan sebelumnya. b l Bunyi biasanyadipercontohkansemula y y p (resampled)dari16bitke8bituntuk menjimatruangstoran. menjimat ruang storan

27

28

KEBAIKANPENGGUNAANPERALATAN AUDIO
Bahan audiomudah dikendalikan Boleh digunakan secara individu atauberkumpulan Penggunaan b h audiomemberi bahan di b i gambaranyang lebih tepat berbanding penggunaan bahan visual Murah dan boleh diguna semula Mudah alih
29

KELEMAHANPENGGUNAANPERALATAN AUDIO
Sesetengahmuridtidakdapat h d d kd menumpukanperhatiansepenuhnya kepadamediaaudiotanpa guru. y g Memerlukanmasadankemahiranyang tinggiuntukmenhasilkanmediaaudio y g yangbermutu. Kospenyediaan kelengkapan mahal P i Penyimpanandanprosesmendapatkan d d tk semula bahan audioadalahsukar.
30

ProsesLinkingDanKonfigurasiAudio DalamWeb

31

32