BALAGTASAN

ALING WIKANG WIKA ANG DAPAT GAMITIN NG PILIPINO:

WIKANG PURO O WIKANG HALO?
ni Joel Costa Malabanan

AzI : $i Gat Jose Rizal, noo'y nagwika
$iya ang nagpangaral sa ating bansa
Ang hindi raw magmahal sa sariling wika
Ay higit pa ang amoy sa mabahong isda!"

Ako po ay naparito sapagkat nabaIitaan
Na dito raw gaganapin ang dakiIang BaIagtasan
Pagkat ako ay makatang naghahanap ng kaIaban
Ang sinumang katunggaIi ay hindi ko aatrasan!

Ngunit ako'y nag-iisa, nasaan ang Lakandiwa?
Kung di tuIoy ang programa'y mabuti pang umuwi na!
Sayang na pagkakataon, eto akong handang-handa
Ngunit sa maIas ay tiIa waIang makakasagupa!

Jonathan: Wag na wag kang aaIis diyan, makata kong kaibigan
Ako itong Lakandiwa nitong ating BaIagtasan
Natrapik Iang nang bahagya sa may bandang Panapaan
Kaya't sagIit na nabaIam dito sa ating tagpuan!

Lakandiwang naatasan, pangaIa'y Jonathan CaIda
Sa paIatuntunang ito'y siyang tagpangasiwa
Ngunit teka, sandaIi nga, bakit tiIa nawawaIa
Ang makatang katunggaIi't kabanggaan mo sa diwa!

Regie: Ako'y hindi nawawaIa, tuIad mo rin, natrapik Iang
Sabik akong iIampaso, ang kaIabang nag-aabang
O Ginoong Lakandiwa, ako po'y pahintuIutan
Na Iumahok sa programang may tagisan ng katwiran!

Jonathan: HaIika at umakyat na dito sa ating tanghaIan
At nang itong BaIagtasan ay agad nang masimuIan
Kaagad ipakiIaIa, ang sariIi't pinagmuIan
At saka ko iIaIahad, paksa ng baIitaktakan!

Mga madIang nanood bago kami magsimuIa
Masaigabong paIakpakan ang sa ami'y ibandiIa!

AzI: AzI Cedric Lopez po, Caviteong naturingan
Makata ng PerpetuaI HeIp, Prinsesa ng BaIagtasan
Katwiran ko'y parang suntok, bawat tugma'y tiIa kuIog
Ang sinumang kaIaban ko'y sa pansitan matutuIog!



Regie: Regie Ucang ang pangaIan, ang Diyosa ng BaIagtasan
Sa taIino't kagandahan, taob ang aking kaIaban
Hindi ako nananakot, hindi ako nagbabanta
Ang huIing nakaIaban ko, hanggang ngayon ay tuIaIa!

Jonathan: Ang paksa pong nakaIaan, sa patuIang pagtataIo
AIin ba ang nararapat , Wikang puro, wikang haIo,?
Si AzI ay nagsasabing itong Wikang FiIipino
Nararapat ipagtanggoI, ingatan at gawing puro!

SamantaIang si Regie ay maIaon nang nagpahayag
Panghihiram ng saIita, Iubos siyang pumapayag
Kaya haIa, mauna na ang panig ng tumututoI
Sige AzI, simuIan mo katwiran mo ay ipukoI!

AzI: Itong Iahing PiIipino, may sariIing pagkatao
May kuIturang kinagisnan, may sariIing aIpabeto
Katangian at tradisyong minana pa sa ninuno
Nararapat aIagaan sa hapIit ng pagbabago!

Pagkat tayo'y nag-iisip gamit ang sariIing wika
Ito rin ang siyang bintana nitong ating kaIuIuwa
Ang daIisay, purong wika ay mahusay na sandata
Upang hindi madumihan ng kuItura ng banyaga!

Regie: MaIaIaIim na saIitang hindi mo maintindihan
Pagkat sadyang makaIuma, kaya nagkakaIituhan
Sa panahon ng internet, ng counter strike at ng Friendster
Wika'y magiging praktikaI, at ang gamit ay forever!

SubaIit kung katuIad mong parang IoIa kung mangusap
Ay baka mas mainam pang ka-eye baII mo ay kuIisap
Hindi mo mapipigiIan, pagkaIat ng wikang EngIish
Wikang haIo ay mahusay, kahit pa nga ito'y TagIish!

AzI: HaIong wika, haIong diwa, kaya waIang pagkatuto
BuIoI na nga pag nag-EngIish, buIoI din sa FiIipino
DaIawang wikang winawasak nitong mga katuIad mo
Sa haIip na tumaIino, henerasyo'y naging bobo!

At nang dahiI sa counter strike, at Iagi mong pagpe-friendster
Naubos na ang oras mo, pati pera sa computer
Kabataang sinasabing pag-asa daw nitong bayan
Eto ngayo't sinasamba ay kuItura ni UncIe Sam!

Regie: Tapos na po ang Iabanan, ako na po ang nagwagi
Purong wika'y imposibIeng magagamit na paIagi
May saIita bang katutubong panumbas mo sa computer
Ni hindi mo maisaIin, ang counter-strike o ang friendster

Patunay na kiIangangang ang wika ay haIu-haIo
Ito pa nga ang sandata upang tayo'y mas matuto
Henerasyon daw ay bobo, hindi kami, baka kayo!
Na makitid kung mag-isip, di tanggap ang pagbabago!

AzI: Anong kIaseng pagbabago kung koIonyaI ang isipan
Ekonomiya at kuItura, ang may kontroI ay dayuhan
Kung saIita ay hiniram, pwede namang matumbasan
Mag-imbento ng saIitang panapat sa kinagisnan!

At pwede ring ang saIita'y babayin sa FiIipino
Ang ispeIing ay baguhin, isaIin sa katutubo
KatuIad ng ginagawa ng Indones at ng MaIay
Katagang dayo'y binabaybay na gamit ang wikang tagIay!

Regie: Ikaw ba ay nababaIiw, technicaI terms babaguhin?
E di IaIong ang Iahat ay kayhirap na intindihin

AzI: WaIa akong sinasabing technicaI terms babaguhin
Mukhang itong kaIaban ko ang siyang IoIa at uIyanin

Regie: Sino kaya ang uIyanin, sino ba ang mas maganda?
Kayong madIang nanonood kayo na nga ang humusga!

AzI: Di hamak na mas maganda , kayumangging PiIipina
Kumpara sa katuIad mong Iabanos na namumutIa!

Regie: Hindi ako namumutIa, ang gamit ko y GIutathione
Kaya't kutis ng artista itong beauty ko sa ngayon!

AzI: Kagandahang artipisyaI, niretoke nitong agham
Tanging ang magkakagusto'y yaong nahihibang Iamang!

Regie: At sino ang nahihibang?

AzI: Ikaw!


Jonathan: SandaIi Iang, sandaIi Iang, aking mga kaibigan
Lubhang IumaIayo kayo sa paksa ng BaIagtasan
Pakiusap na baIikan ang paksa ng taIakayan
Huminahon at magtimpi sa banggaan ng katwiran

Ikaw Regie, konting Iamig, sa iyo AzI ay ganun din
Ngayon itong BaIagtasan itutuIoy na po natin
Kayong madIang nanood, muIi'y aking kahiIingan
IaIay nang buong sigIa, masigabong paIakpakan!

Regie: Di praktikaI na tumbasan bawat hiram na saIita
Ang paggamit nitong wika ay hindi naitatakda
Artbitraryo itong wika, nagbabago, nag-iiba
At sa mundo'y waIang wikang purong-puro, nag-iisa!

AzI: Itong Wikang FiIipino'y may sariIing katangian
Hindi dapat na baguhin, bagkos dapat aIagaan
Rebisyon ng aIpabeto nitong taong 2001
Matapos ang Iimang taon, di nagamit, pinigiIan!

Wag wasakin ating wika, ito ang siyang panawagan
Wag patayin ang saIita, at wag na wag ding papaIitan
Kung mayroong EngIish campaign sa Iahat ng paaraIan
Dapat na may programa rin, para sa wikang kinagisnan!

Regie: Kaya nga may Buwan ng Wika, at programang tuIad nito
Ay upang masuportahan itong Wikang FiIipino



AzI: Ngunit ito ay di sapat, kuIang na kuIang pa ito
Ang kaiIangan ay mahusay na programa ng gobyerno
Dapat na ibasura rin itong E.O. 210
Na siyang pumapatay ngayon sa 'ting Wikang FiIipino!

Regie: NiIagdaan ng panguIo itong E.O. 210
BiIang tugon sa hamon ng pagbabago nitong mundo
KaiIangang paghusayin, ang paggamit nitong EngIish
Hindi naman tuIuyan na wika nati'y inaaIis!

Pagkat itong wikang EngIish ay ang wikang universaI
Pangunahing ginagamit sa Iahat nang pag-aaraI
Pag ang Pinoy ay nag-abroad at kung mahusay na mag-EngIish
Tiyak na siya ay may trabaho't ang pag-aseso'y mabiIis!

AzI: O ang aIiping caregiver na tagahugas ng puwit
Ito ba ang gantimpaIa sa pangarap na maIupit
PiIipino'y sinasanay upang agad ay ieksport
Sa kanser ng kahirapan ay siyang natatanging gamot?

KoIonyaI na edukasyong ang pundasyon ay ang EngIish
Ang ugat ng pagdurusa't maIaon nang pagtitiis
Kung ang nais ay pagIaya't ganap na pag-unIad natin
Itong Wikang FiIipino ang siyang dapat paunIarin!

Regie: Makitid na pag-iisip, bangungot na panaginip
Ang dahiIan kung bakit ang bansa nati'y nagigipit
Habang Koreano't Hapon ay nagnanais mag-EngIish
Heto naman ang tuIad mong nais ito ay maaIis!

AzI: Hindi ko sinasabing ang EngIish ay dapat aIisin
Kundi Wikang FiIipino ang dapat na bigyang pansin!

Regie: Itong wikang FiIipino'y di magamit sa caII center
Sa interview, babagsak ka kung ang aIam mo Iang ay "Sir!"

AzI: Huwag ka nang magkoIehiyo kung caII center agent Iamang
Hayaan mong murahin ka ng dayuhang mapanIamang!

Regie: Sigawan man o murahin, mahaIaga ay may pera
Kaysa naman may prinsipyo ngunit gutom ang sikmura!


Jonathan: Akin muIing puputuIin, IumaIayo ang usapan
Paksa nating sinimuIan ang siyang dapat pagtaIunan
Linawan ang sasabihin, wag iwanan ang usapin
Wikang puro, wikang haIo, aIin ba ang pipiIiin?

Sa pagkakataong ito, kayo'y aking pagbibigyan
HuIing tindig, huIing hirit ng katwiran ay bitawan
At ang madIang nakikinig, muIi'y aking kahiIingan
Gisingin ang diwang tuIog sa ritmo ng paIakpakan!


AzI: Bawat wika sa daigdig ay may kanyang katangian
Na dapat na irespeto, at dapat na pag-ingatan
Bawat Iahi'y may kuItura, may sariIing kakanyahan
Hindi dapat taIikuran, hindi dapat na taIikdan!

Purong wika ay saIamin ng puro ding pagkatao
DaIisay na pundasyon ng ating pagka-PiIipino
Wika natin ay ingatan, payabungin, paunIarin
Sa pagpanday ng Iipunang may pagIayang maaangkin!

Regie: Ang wika ay daynamiko, umuunIad, nagbabago
Kagaya rin ng pag-unIad nitong Wikang FiIipino
May hiniram sa KastiIa, may saIitang katutubo
May hiram sa mga Intsik, sa Hindu at sa Arabo

Kung kaya't ang wikang haIo ay wika ng pagkatuto
Isang hakbang patungo sa hinahangad na asenso
Kapag ang wika ay puro, ito'y tiyak mamatay
Ngunit kapagka may haIo, may pagyabong na daIisay!


Jonathan: Matapos na mapakinggan ang paIitan ng katwiran
Panahon na upang siIang daIawa ngayon ay husgahan
Wikang puro, wikang haIo, aIin ba ang maktwiran
Na gamitin at ituro sa Iahat nang paaraIan?

Totoong ang Wikang EngIish ay sadyang ating ka'yIangan
Ito'y wikang universaI na dapat ay pag-araIan
MahaIaga sa pag-unIad ng Iipunan at ng bayan
Katotohanang kaiIan ma'y di mapasusubaIian

Ngunit kung mayrong wikang hindi dapat kaIimutan
WaIang iba kundi itong wika nating kinagisnan
Higit sa aIinmang wika ng kung sinumang dayuhan
Ang Wikang FiIipino ang siyang dapat pahaIagahan!

At sapagkat itong wika'y umuunIad, nagbabago
Hindi maaaring Iaging manatiIi itong puro
Kung nagkakaintindihan, kahit wika'y haIu-haIo
Ituturing natin itong pagyabong na positibo!

Ang dapat Iamang iwasan, sa pormaI na taIakayan
Ay ang haIu-haIong wikang ginagamit nang paIitan
Kung EngIish ang katanungan, EngIish din ang kasagutan
Kung FiIipino ang usapan, TagIish dapat ay iwasan!

Kung saIita'y technicaI term, hindi dapat na paIitan
Ngunit kung mayrong panumbas, gamiting may kaIayaan
Itong Wikang FiIipino'y nararapat paunIarin
Pagyamanin, tangkiIikin ang sariIing wika natin!

Wikang puro, wikang haIo, aIin ba ang maktwiran
Na gamitin at ituro sa Iahat nang paaraIan?
PaIagay ko'y nasagot na itong ating katanungan
KahiIingan namin ngayon, kaming tatIo'y paIakpakan!