[`S

FergerIicn ccn Kcn:ep

Feni|cicn
Frc:e: menccpcIkcn mck|umcI IenIcng
:e:ucIu ciikuIi cengcn prc:e: memLeri ni|ci
cIcu inIerpre:Ic:i kepccc mck|umcI iIu
Fengujicn
MenccpcIkcn mck|umcI penccpcicn pe|cjcr
cc|cm Liccng kcgniIif, cfekIif ccn p:ikcmcIcr
Fengukurcn
Frc:e: penje|c:cn numerik :eIckcI mcnc
incivicu memi|iki :cIu ciri ycng cini|ci cengcn
menggunckcn c|cI pengukurcn ycng
ciIeIcpkcn










Iujucn ujicn
&Ik memperc|eh mck|umcI LerkciIcn Iingkch
|cku ccn ciri IerIenIu pe|cjcr













Jen|s Fen||o|on 8ohoso
Ferkoro Formot|| Sumot||
Kcn:ep Feni|cicn yg Lc|eh
ciLucI :eccrc
fcrmc|/Iicck fcrmc|
unIuk mege:cn
penguc:ccn/ke|em
chcn pe|jccr Lcgi
:eIicp Icjuk
pengcjcrcn
Feni|cicn ycng
cijc|cnkcn :eccrc
fcrmc| Lg
menenIukcn
penccpcicn
pe|cjcr pccc
ckhir pengcjcrcn
WckIu Sepcnjcng prc:e:
p&F
Fc ckhir
penggc|/Ichun
Kcecch Fcrmc|: ujicn
pen:e|-kerIc:
Iicck fcrmc|:
pemerhcIicn, :cc|
jcwcL, Iugc:cn,
|cIihcn
DiLucI :eccrc
incivicu
Fcrmc| : ujicn
pen:e|-kerIc:,
ujicn |i:cn
DiIccLir :eccrc
Lerkumpu|cn
Se|epc:
peni|cicn
cijc|cnkcn
MengcIc:i
ke|emc:hcn pe|cjcr
cgn mengu|cng
:emu|c Icpik cIcu
mengccckcn
pemu|ihcn
Menjc|cnkcn ckIiviIi
pengcyccn Lcgi
pe|cjcr ycng Iiccc
mc:c|ch
MenempcIkcn
muric mengikuI
penccpcicn
MemLeri
pengikhIircfcn
MemLciki
kuriku|um

bj|on Formot||
Iujucn
Menge:cn mc:c|ch yg cihcccpi pe|cjcr cc|cm
pemLe|cjcrcn
MemperLciki prc:e: p&F
Mengenc|pc:Ii ke|emchcn penycmpcicn
pengcjcrcn
Fe|cjcr mengeIchui ke|emchcn merekc
uru ccn pe|cjcr ccpcI menguLch kcecch
p&F cgcr IingkcIkcn penccpcicn cc|cm
peperik:ccn
Frc:ecure
MenenIukcn Icjuk pengcjcrcn
-guru menenIukcn Icjuk2 pengcjcrcn yg per|u
cihcLi:kcn cc|cm :cIu Ichun
-:u:un Icjuk pengcjcrcn mengikuI peringkcI
ke:ukcrcn
-Lcgi Icjuk yg |uc:,pecchkcn kpc Icjuk2 keci|
-:eLe|um Lerc|ih ke Icjuk |cin, guru per|u
ccckcn ujicn fcrmcIif
MenenIukcn c:pek ccn Ichcp penguc:ccn
penllalan
pengukuran
pengu[lan
[`S

-guru IenIukcn c:pek2 IerIenIu Lg :eIicp Icjuk
pengcjcrcn yg per|u cikuc:ci pe|cjcr
-kemucicn, guru per|u IenIukcn Ichcp
penguc:ccn pe|cjcr Ierhcccp c:pek Ier:eLuI.
MenghuLungkciIkcn e|emen2 cc|cm Icjuk
-guru per|u menyu:un e|emen2 yg IerccpcI
cc|cm :eIicp Icjuk pengcjcrcn pccc peringkcI
per|ckucn Lercc:crkcn Ick:cncmi cLjekIif
pengcjcrcn
-guru :eIeru:nyc mengciIkcn :emuc e|emen
Ier:eLuI cgcr i: :c|ing LerIcuIcn ccn Iicck
Ierpi:ch
MemLinc :cc|cn ujicn
-:eIicp e|emen Icci hcru ciuji kepccc :eIicp
pe|cjcr :ekurcng2 1 :cc|cn
-:cc|cn ujicn yg :e:uci per|u ciLinc uIk ukur
penguc:ccn pe|cjcr Ierhcccp e|emen ini
Menccccngkcn Iincckcn :u:u|cn
-:e|epc: uicn ciLucI,Iincckcn :u:uc|cn per|u
ciLucI Lercc:crkcn kepuIu:cn ujicn ini
- jikc pe|cjcr mc:ih |emch cc|cm :e:ucIu Icjuk
:eLcgci Iincckcn :u:u|cn, guru per|u u|cng
:emu|c cIcu uLch pencekcIcn pengcjcrcn
bj|on Sumot||
Iujucn
MemLerikcn grec kepc pe|cjcr
MemLucI perLcncingcn penccpcicn
cikc|cngcn pe|cjcr
SeLcgci peIunjuk :cmc ccc pe|jccr Lerjcyc
mengikuIi :e:ucIu mcIc pe|cjcrcn Lcru cIcu
Iicck
bj|on bokot
&Ik memLucI Ie|chcn IenIcng LckcI cIcu
kei:Iimewccn yg cimi|iki c|eh pe|jccr
uucn: uIk menccpcIkcn mck|umcI IenIcng
:e:ecrcng pe|cjcr cgn Iujucn memLeri
LimLcngcn ccn kcun:e|ing
ung:| : uIk mercmc| penccpcicn pe|cjcr
pccc mc:c ckcn ccIcng
bj|on pencopo|on
&Ik mngukur :ejcuh mcnc pe|cjcr cpI
menguc:ci Icjuk yg cicjcr
uucn : uIk mengukur penccpcicn pe|cjcr
Ierhcccp cLjekIif2 pengcjcrcn yg Ie|ch
circnccng
ung:| : unIuk mengukur ccn meni|ci
penccpcicn pe|cjcr Ierhcccp pe|cjcrcn yg
Ie|ch cicjcr
0n|::
-ujicn rujukcn ncrmc: memLcncingkcn
penccpcicn pe|cjcr cgn pe|jccr |cin
-&jicn rujukcn kriIeric: memLcncingkcn
penccpcicn pe|cjcr cengn LeLercpc kriIeric
IerIenIu
bj|on D|ognost|k
&nIuk mengenc| pc:Ii :e:ucIu perkcrc cIcu
mc:c|ch ycng Ler|cku cc|cm p&p ccn
menenIukcn puncc2 yg menyeLcLkcn
mc:c|ch Lerkenccn Ler|cku.
&nIk mernccng ccn memu|ihkcn keccccn yg
Ler|cku ccpcI ci|ck:cnckcn
Iicck memLerikcn :kcr/grec kpc muric
Di|ck:cnckcn pc mc:c p&p
Mck|umcI crpc ujicn ciIerjemch c|m LenIuk
prcfi| incivicu
bj|on Ke|os|hon
&Ik menenIukcn :eIckcI mcnc :e:ecrng Ie|ch
mengeIchui ccn menguc:ci :e:ucIu Lchc:c
:eccrc ke:e|uruhcn
bj|on kemojuon
&jicn yg menenIukcn kemcjucn muric ccri
:emc:c ke :emc:c ci :epcnjcng
pemLe|cjcrcn merekc










[`S

Ioksonom| don domo|n
Dcmcin kcgniIif
Me|iLcIkcn perkemLcngcn pemikircn pe|cjcr
Dcmcin cfekIif
Me|iLcIkcn perkemLcngcn :ikcp ccn ni|ci
pe|cjcr
Dcmcin p:ikcmcIcr
Me|iLcIkcn perkemLcngcn kemchircn fizikc|
pe|cjcr
Konsep Ioksonom| 8|oom
MeniIikLercIkcn c:pek kcgniIif cIcu
pengeIchucn
erccrck hiercrki {Ichcp rencch ke Ichcp
Iinggi)
MemLucI :cc|cn pe|Lcgci crc: uIk menguji
Ichcp Lerfikir pe|cjcr
Aros Ioksonom| 8|oom
1. Fengetohuon
Menguji keLc|ehcn cc|cn mengingcI kemLc|i
fckIc c:c: i:Ii|ch, erIi, hukum, cefini:i, Icrikh,
IempcI ccn ncmc ycng Ie|ch cipe|cjcri
FerkcIccn yg Lic:c cigunckcn cc|cm :cc|cn
LerperingkcI pengeIchucn ic|ch ncmc,
Lerikcn, nycIckcn, :encrcikcn, :icpc, cpc,
Li|c, mcnc, c||
cnIch :cc|cn :
Fe|cnccng LcrcI |eLih :ukc.....ci Lcwch
mcIchcri
/. cijemur
. Lerjemur
. Lerjemur
D. menjemur

2. Ke|ohomon
Menguji keLc|ehcn cc|cn menIerjemch,
memchcmi, ccn menginIerpre:Ic:ikcn fckIc
c:c:, kcn:ep, prin:ip cIcu Lchcn yg Ie|ch
cipe|cjcri
FerkcIccn : Iercngkcn, hurcikcn, ringkc:kcn,
nycIckcn, Iukcrkcn, Iu|i:kcn, je|c:kcn,
mengcpc, c||
cnIch :
Fi|ih cycI yg pc|ing :e:uci :eLcgci :cc|cn
kepccc pernycIccn ciLcwch:
'Ycni pergi ke hc:piIc| kercnc me|cwcI
cIcknyc :ckiI
/. Ke mcnckch Ycni pergi
. /pckch Iujucn Ycni pergi ke hc:piIc|
. Sicpckch ycng Lerccc ci hc:piIc|

3. Ap||kos|
Menguji keLc|ehcn cc|cn menggunckcn fckIc
c:c:, kcn:ep, prin:ip ccn kemchircn yg Ie|ch
cipe|jcri uIk menye|e:cikcn mc:c|ch
FerkcIccn: Lcgcimcnc, :e|e:cikcn, ccrikcn,
kirckcn, gunckcn, hurcikcn,,c||
cIh:
'Sycm menyicci pckcicn ycng Ie|ch ciLc:uh ci
cmpcicn
Mcnckch cnIcrc yg LerikuI memLcnIu
mempercepcIkcn pengeringcn pckcicn iIu
i. :ejuk ii. Mencung
iii. ercngin iv.pcnc:
/. i ccn ii
. l ccn iii
. iii ccn iv

4. Ano||s|s
Menguji keLc|ehcn cc|cn memLucI
perLcncingcn ccn menghurcikcn fckIcr2
perLezccn, ke:cmccn ccn perhuLungcn
FerkcIccn : Lcncingkcn, Lezckcn,
mengcnc|i:i:, mencerckinkcn, mengc:ingkcn,
memLchcgikcn, c||
Ih:
c) Lezckcn mck:uc 'Ler:cmc cengcn
'Ler:cmc-:cmc
[`S

L) cncingkcn ke|eLihcn Le|cjcr ci cc|cm
negcrc cengcn ci|ucr negcrc

5. S|ntes|s
Menguji keLc|ehcn cc|cn mengcLungkcn,
menginIerpre:Ic:ikcn, cIcu menccnIumkcn
icec2 :erIc menIcf:ir ccn merumu:kcn hc:i| yg
cicnc|i:i: me|c|ui prin:ip incuk:i cIcu cecuk:i
FerkcIccn: rumu:kcn, memLucI kepuIu:cn,
memLucI ke:impu|cn, LenIukcn, cipIckcn,,
rekckcn , guLchkcn, gcLungkcn, c||
Ih:
uLchkcn :ercngkcp pcnIung ycng Lerun:ur
nc:ihcI
................
.................
.................
................

. Fen||o|on
Menguji keLc|ehcn cc|cn memLukIikcn
menge:chkcn memLeri penccpcI cIcu hujch
menkriIik memLeri kcmen ccn meni|ci :e:ucIu
pernycIccn, cipIccn, kcryc, prin:ip, Iecri, c||
Ih:
erikcn penccpcI cncc IenIcng kepenIingcn
memLucI ncIc u|cngkcji
.......................
........................

Ioksonom| Krothwoh|
1. Fener|moon
erhuLung cengn kemchucn pe|cjcr uIk
meLeri perhcIicn
Iincckcn pe|cjcr mencerminkcn :cIu
ke:eccrcn cIcu perhcIicn Ierhcccp
rcng:cngcn cc peri:Iiwc cIcu per:ekiIcrcn
ycng LerhuLung cgn ccmcin cfekIif
KcnIek: pengcjcrcn menekcnkcn kpc
keLc|hcn mencengcr, mencnyckcn :cc|cn,
mengenci Lchcgicn2 cycI ccn menjcwcL
cgn |engkcp
perkcrc LerhuLung cegn crc: ini
c) ke:eccrcn
-pe|cjcr :eccr cgn cLjek /peri:Iiwc jikc Ler|cku
:emc:c kehccircn merekc
L) ke:ucicn unIuk menerimc
- :uc:cnc F&F Lermcknc ccn mencrik
c) perhcIicn ycng Ierkcwc| cIcu Ierpi|ih
- pe|jcr memLezckcn ke:e|uruhcn keccccn kpc
2 Lchcgicn cIcu kpc Lchcgicn2 kcmpcnen ccn
kemucicn ccripccc c:pek IerIenIu ccn Iru:
memLeri perhcIicn
2. Gerok 8o|os
Me|iLcIkcn ciri :eccrc ckIif Ierhcccp :e:ucIu
ccn menccpcI kepuc:cn ccripcccnyc
Fe|cjcr Ler:ecic ccn re|c unIuk memLucI
reck:i yg mucch Ierhcccp :e:ucIu cLjek cIcu
:iIuc:i
3. Fen||o|on
Fer|ckucn ccc|ch cicc:crkcn cIc: kcn:ep ccn
prin:ip yg Ie|ch cinurcnikcn :ehinggcn menjcci
keperccyccn
Fer|ckucn cencerung menjcci kcn:i:Ien
wc|cupun cc|cm keccccn yg LerLezc jikc
keperccyccn iIu Lc|eh ciprckIikkcn
4. Orgon|sos|
MemLcwc mck:uc memLeIuk :e:ucIu :i:Iem
ni|ci
/pcLi|c |eLih ccripccc :cIu ni|ci cinurcnikcn
mckc memLc|ehkcn LeLercpc ni|ci
cigunckcn
Fe|cjcr Ierpck:c memLinc LeLercpc
huLungcn ccn keuIcmccn ci cnIcrc ni|ci2 nyc
5. Ferwotokon
Se:ecrcng memcIuhi :e:ucIu :i:Iem ni|ci ccn
:cnggup mengcmc|kcn :eLcgci :cIu ccrc
hicup

[`S

Kcecch Fengukurcn
Kcecch FemerhcIicn
Kcecch pengumpu|cn mck|umcI yg kemucicn
cijccikcn ukurcn :eccrc memerhcIi ccn
merekcc cpc yg ci|ckukcn c|eh :e:ecrcng
ccn crg2 |cin yg Lerkenccn :erIc keccccn
ci:eke|i|inng
enIuk :
O FemerhcIicn Iicck :i:IemcIik
Iicck ciIumpukcn kpc Igkch|cku IerIenIu
O FemerhcIicn :i:IemcIik
Iingkch|cku yg ingin ciperhcIi ciIeIcpkcn
Mengirc kekercpcn :e:ucIu Iingkch|cku
Ler|cku
Kcecch |i:cn
Kcecch pengumpu|cn mck|umcI :eccrc |i:cn
ccn merekcc cpc yg mck|umkcn c|eh incivicu
enIuk :
O Iemu Luc|
Iemu Luc| IerLukc: Ieknik menccpcIkcn
mck|umcI me|c|ui perLuc|cn ycng Iicck
IerIumpu kpc :eI :cc|cn IerIenIu
Iemu Luc| Ler:IrukIur: IerIumpu kepccc :eI
:cc|cn
O Skc|c penck:ircn
Ieknik menccpcIkcn mck|umcI cgn
menggunckcn :cIu :eI :cc|cn ycng
memer|ukcn :e:crcng memLeri jwpn cc|cm
:kc|c IerIenIu










Joduo| Spes|||kos| bj|on [ JSb }
DEFINISI
FemLinccn ccpcI meneIcpkcn jeni: ccn
kcncungcn ujicn ycng hencck ciLinc
KEFENIINGAN
O &jicn ckcn ciLinc :eccrc :i:IemcIik
O Menjcci pcncucn kepccc pengguLc|
:cc|cn ccn pemLinccn ujicn
O Kee:chcn ccri :egi penycmpcicn :ukcIcn
pe|cjcrcn ccc|ch Ierjcmin
O IcLurcn Icjuk ccc|ch :eimLcng ccn pe|cjcr
ciuji pccc ke:e|uruhcn kuriku|um
O Icrcf, muIu ccn crc: ke:ukcrcn ujicn ccpcI
cikekc|kcn ccri :eIchun ke :eIchun
wc|cupun ciLinc c|eh pemLinc ycng
Ler|cincn
LANGKAH FEM8INAAN
1. :encrcikcn Icjuk yg hencck ciuji
Lercc:crkcn :ukcIcn pe|cjcrcn
2. IenIukcn :cc|cn yg hencck ciLinc
. IenIukcn mcce| crc: ke:ukcrcn iIem
.1 ccmcin kcgniIif
.2 ccmcin cfekIif
. ccmcin p:ikcmcIcr
4. IenIukcn jeni: ujicn
4.1 ujicn cLjekIif
4.2 ujicn :uLjekIif
4. ujicn e:ei
5. IenIukcn Li|cngcn iIem, crc: ke:ukcrcn iIem,
pemcrkchcn
. nycIckcn mcIc pe|cjcrcn, IingkcIcn ccn
:u:uncn ncmLcr :cc|cn mengikuI Icjuk
Iujuon JSb
O &jicn Iicck ciLinc :eccrc :eLcrcngcn
O DcpcI menjcmin ke:chcn cn
keLc|ehperccyccn ujicn
O Fcncucn kepccc penguLc| :cc|cn
O Men:IcLi|kcn Icrcf ccn crc: ke:ukcrcn ujicn
ccri :emc:c ke :emc:c
O MenenIukcn Liccng ccn pemLercIcn ujicn
ycng :eimLcng

[`S

Femb|non bj|on
Soo|on Objekt||
O Mempunyci jcwcpcn IepcI/ IerIenIu/
:pe:ifik
O Ierkcwc| ccn memLcIc:kcn jeni: Iincck
Lc|c: ycng Lc|eh ciLucI
iri-ciri
Memer|ukcn pengcmLi|cn ujicn memLucI
pi|ihcn cIcu menenIukcn jcwcpcn2 yg Ie|ch
ci:ecickcn
D|m ujicn jeni: ini, Lcnyck mc:c ciIumpukcn kc
memLccc ccn Lerfikir
Kuc|iIi ujicn ini LergcnIung kpc kemchircn ccn
keLc|ehcn penuLuhcn Lchcn ujicn
&jicn ini cegn IepcInyc menercngkcn Iugc:2
yg cihcrcpkcn crpc pe|jcr2 yg Lc|eh menjcci
c:c: ni|cicn penccpcicn kemchircn Lchc:c
pe|cjcr iIu
Kecci|cn :epenuhnyc cc|cm pemcrkchcn
FcccI ccn ringkc:

lIem /nekc Fi|ihcn
O &Ik mengukur pengeIchucn ccn kcn:ep yg
kcmp|ek:
O c|eh cijcwcL cgn cepcI
O Lchcgicn :
- SIimu|u:: mempunyci mck|umcI khu:u: yg
:cc|cn Lercc:crkcn Iek:,c||
- SIem/Lcccn:Lhgicn :cc|cn yg
mengcncungi Iugc:cn ccn Lic:cnyc
LerLenIuk cycI |engkcp, cycI Iicck
|engkcp cIcu :cc|cn
- Jcwcpcn pi|ihcn: megcncungi pi|ihcn
jcwcpcn
O Frin:ip penyeciccn :cc|cn:
-crchcn je|c:
-:cc|cn ccn jcwcpcn ciIu|i: :eccrc pcccI,
je|c: ccn Iicck Lerkic:
-perkcIccn :epunyc Iicck ciu|cng-u|cng
-Iu|i:kcn jwpn p|ihcn :eccrc mencrik ccn
munc:cLch
-IcLurcn jcwcpcn LeIu| per|u ciLucI :ecrc
rcwck
- jcwpn per|u ciIu|i: :cmc pcnjcng
-':emuc cicIc: cIcu ' Iiccc :cIu pun cicIc:
hcru: cie|ckkcn
-crc: ke:ukcrcn :eIicp :cc|cn per|u :eIcrc
-jwpn pi|ihcn ci:u:un mengikuI cLjcc, ni|ci nc
lIem eIu|-Sc|ch
O Frin:ip
- /rchcn je|c:
- FenycIccn ciIu|i: :eccrc pcccn
- IcLurcn jcwcpcn :eccrc rcwck
- /rc: ke:ukcrcn per|u :eIcrc
- Scc|cn Lerc:c:kcn kepc penycIccn yg
je|c: LeIu| / je|c: :c|ch
- E|ckkcn penycIccn jwpn LeIu| yg pnjg cr
yg :c|ch
- E|ck menggunckcn perkcIccn '
:e|c|u/Iicck pernch
- Secickcn Li| jwpn LeIu| hcmpir :cmc cgn
:c|ch
lIem pcccncn
O Menguji perhuLungcn ci cnIcrc perkcIccn
ccn cefini:i, kejccicn ccn Icrikh, kcIegcri
ccn ccnIch
O Frin:ip:
- /rchcn je|c:
- FenycIccn pcccI
- /rc: ke:ukcrcn per|u :eIcrc
- FenycIccn ciLeri per|u mempunyci
perkciIcn yg IepcI cgn pcccngcn
- E|ck gn Ier|c|u Lnyk perkcIccn
- i| pcccncn Iicck Ier|c|u Lyk
lIem pe|engkcp/ mengi:i rucng kc:cng
Frin:ip:
- /rchcn je|c:
- FenycIccn pcccI
- /rc: ke:ukcrcn :eIcrc
- FerkcIccn yg cikc:cngkcn hencck|ch
Ierciri cr yg penIing
- E|ck meninggc|kcn Ier|c|u Lyk IempcI
kc:cng
- Fucng kc:cng ciIempcIkcn ci hujung
penycIccn

Soo|on Subjekt||
Se|c|unyc ciLucI cc|cm LenIuk e:ei
pe|cjcr2 ciminIc memLucI hurcicn yg IepcI
ccn je|c: Ierhcccp :c|cn2 yg ciLerikcn
Fe|ucng memLerikcn herck Lc|c: Ierhcccp
Iu|i:cn merekc :enciri
&jicn ini meminIc cc|cn memLukIikcn
kefchcmcn Iehcccp :cc|cn yg cijcwcL
[`S

Mempunyci jcwcpcn IerLukc
ciri
Ierpk:c mercnccng ccn :eIeru:nyc
menhc:i|kcn jcwcpcn cengcn
menggunckcn keLc|ehcn Lchc:c ycng
:enciri
Fe|jcr menumpukcn Lcnyck mc:c Lerfikir
ccn menu|i:
Kuc|iIi LenIuk ujicn LergcnIung kpc
kemchircn pemcrkchcn jwpn
Menje|c:kcn Iugc:2 yg cihcrcpkcn crpc
pe|cjcr yg Lec|h menjcci c:c: penccpcicn
kemchircn Lchc:c
Jeni:2
Jeni: gerck Lc|c: Ierhcc
Jeni: gerck Lc|c: |cnjuIcn
KeLcikcn
c|eh ciLinc cegn mucch ccn Li|cngcn yg
:ecikiI
Mengurcngkcn Iekccn jwpn
FcIen:i mengukur kec:|icn
Ke|emchcn
i|ci pcIen:i cicgnc:Iik yg rencch
Femerik:ccn kurcng ciperccyci
Iicck Lc|eh ci:kcr cgn me:in ccn
memer|ukcn crg yg Ier|cIih
Lcngkch memLinc
Menyemck uniI2 yg cicjcr ccn menenIukcn
cpc yg hcru: ciuji{JS& )
MenenIukcn cLjekIif ujicn ccn
menyecickcn rcngkc ujicn
Menu|i: :cc|cn
MenIccLir ujicn
Mengcnc|i:c kepuIu:cn
Meni|ci pengcjcrcn
Menjc|cnkcn ckIiviIi2 pemu|ihcn




Fen||o|on me|o|u| port|o||o
Fort|o||o: uIk mengumpu| ccn merekcckcn LukIi
penccpcicn pe|cjcr cc|m :cIu jgkc mc:c yg
ciper:eIujui Ler:cmc.
Iujuon Fort|o||o:
MemLeri pe|ucng kepccc pe|cjcr uIk
mencckumenIc:i kemchircn ccn
pengeIchucn yg ciperc|eh me|c|ui
pengc|cmcn :ewckIu menyempurnckcn
Iugc:cn
Menggc|ckkcn pe|cjcr menyemck ccn
mengcnc|i:i: pemLe|cjcrcn merekc :eccrc
:i:IemcIik
Menyecickcn rucng pe|cjcr memLucI ref|ek:i
ccn menenIukcn mcI|cmcI periLcci
Kegunoon port|o||o
Meni|ci perkemLcngcn cc|cm :cIu Iempch
Meni|ci perkemLcngcn kemchircn ccn
keLc|ehcn
Digunckcn Lcgi menggcmLcrkcn keper|ucn
:pe:ifik c|m penyempurnccn grec
Meni|ci :eccrc :umcIif pemLe|cjcrcn
Menunjukkcn ke:e:ucicn kuriku|um ccn
kejcyccn pe|cjcr
|r|2 port|o||o
MenggcmLcrkcn :eje|c:2nyc ckIiviIi pe|cjcr
Se:ucIu yg ci|ck:cnckcn c|eh pe|cjcr :eccrc
cunIenIik {kcecch kcnkriI uIk pe|jcr
menghc:i|kcn kerjc me|c|ui pengc|cmcn
:enciri keIikc me|ckukcn kerjc2 cmc|i cIcu
kerjc2 |cpcngcn )
Menunjukkcn per|ckucn pe|cjcr yg ciLimLing
c|eh guru
MemLucI ccIcIcn pemLimLing yg memLcnIu
pe|cjcr merenung ccn memLucI ref|ek:i
IenIcng kerjc yg ciLucI unIuk menneIukcn
Iincckcn :u:u|cn
KriIeric peni|cicn yg cipi|ih ciIercngkcn ccn
ciper:eIujui Ler:cmc cengcn pe|cjcr :eLcgci
penggc|ck kepccc pe|cjcr unIuk mengcmLi|
Lchcgicn :eccrc ckIif


[`S

Jen|s port|o||o
FcrIfc|ic kerjc
O Kc|ek:i hc:i| kerjc hcricn
O Mengcncungi ccIcIcn,|ckcrcn
O KeLcnyck Lchcn cipi|ih c|eh pe|cjcr
FcrIfc|ic hc:i|
O chcn LukIi mencerminkcn penccpcicn
pe|cjcr
O Kc|ek:i Lchcn cipi|ih unIuk menggcmLcrkcn
hc:i| IerLcik
O cnyc mengcncungi hc:i| ckhir
FcrIfc|ic cckumenIcri
O Dikumpu| khu:u: uIk peni|cicn
O Kcncungcn Lukcn hc:i| ckhir
O chcn mengcmLcrkcn penccpcicn pe|cjcr
oro men||o| port|o||o
ercc:crkcn perkemLcngcn pemLe|cjcrcn
ycng LerIeru:cn ccn Lerfcku:kcn kepccc
perkemLcngcn pe|cjcr cc|cm c:pek
kemchircn2, pengeIchucn ccn kefchcmcn
Menggunckcn peIc perkemLcngcn
pemLe|cjcrcn
Menggunckcn inferen: cengcn rekcc
menimLcng pe|Lcgci LukIi {pemerhcIicn,
cnekccI)
MemLucI |cpcrcn
Kebo|kon pen||o|on port|o||o
Feng|iLcIcn muric :epenuhnyc cc|cm F&F
uru menccpcI Lnyk mk|umcI unIuk meni|ci
penccpcicn muric2
Merupckcn :cIu ccrc unIuk meni|ci Ichcp
perkemLcngcn muric2
DcpcI memcIivc:ikcn muric2 ccn
meningkcIkcn Ichcp kefchcmcn kenciri
mengenci Iugc:cn pemLe|cjcrcn yg ciLeri
c|eh guru.






Fen||o|on me|o|u| Femerhot|on
Di|ckukcn :eccrc LerIeru:cn mengikuI jcngkc
wckIu yg ciIenIukcn Lcgi memLcnIu guru
menccpcIkcn mck|um Lc|c: IenIcng
keLerke:cncn F&F
Jen|s pemerhot|on
MemerhcIi :e:ucIu Icnpc memLucI Icf:ircn
ccn Icnggcpcn
MemerhcIi cpc yg Ie|ch circnccng :eccrc
cpen mincec
MemerhcIi uIk jgkc pencek ccn jcngkc
pcnjcng
Aspek Fe|oksonoon proses Femerhot|on
Kuc|iIi pemerhcIicn
enIuk percnccngcn
Jeni:2 pemerhcIicn
Fungs| pemerhot|on
Me|ihcI perkemLcngcn incivicu cIcu
kumpu|cn cc|cm :e:ucIu prc:e: pemLe|cjcrcn
Di|ckukcn c|eh pe|cjcr uIk me|ihcI Ichcp
penccpcicn :enciri cIcu rckcn :eLcyc cc|cm
:e:ucIu pemLe|cjcrcn
Di|ck:cnckcn c|eh pe|cjcr uIk menjc|cnkcn
:e:ucIu Iugc:cn :eperIi prcjek
Foktor yg mempengoruh| pemerhot|on
Dcyc pengcmcIcn peni|ci
FengeIchucn
Fengc|cmcn :eLencr peni|ci IenIcng Liccng
Lerkenccn
Sikcp Lic:/ prc:cngkc peni|ci







[`S

Fen||o|on Me|o|u| Kontrok Fembe|ojoron
oro pe|oksonoon
Fe|cjcr menycIckcn grec yg cihcrcpkcn
uru menenIukcn :i:Iem pengreccn uIk
kcecch peni|cicn ke:e|uruhcn prc:e:
pe|ck:ccn Iugc:cn
rec ckhir ciLinccng ccn ciper:eIujui cnIcrc
guru cegn muric Lercc:crkcn kriIeri: yg
ciIenIukcn
Fen|cicn ciLucI c|eh pe|cjr ccn rckcn :eLcyc
ccn guru hcnyc memcnIcu
Fungs| kontrok pembe|ojoron
Fe|cjcr mengenc| pc:Ii ccn merekcc
MeneIcpkcn cLjekIif fcn mcI|cmcI
pemLe|cjcrcn kenciri
Mengenc| pc:Ii kcecch2 yg ckcn cicmLi|
unIuk menccpci mcI|cmcI Ier:eLuI
oro kontrok pembe|ojoron d|gunokon
Feni|cicn cLjekIif Iugc:cn
c:i| pemLe|cjcrcn
Feni|cicn
FcrmcI/LenIuk


Fen||o|on Me|o|u| Frojek
Frojek : ckIiviIi pemLe|cjcrcn yg cijc|cnkcn
cc|cm :cIu Iempch mc:c yg ciIenIukcn
Me|iLcIkcn kuIipcn :erIc cnc|i:i: ccIc
per:eciccn :cIu |cpcrcn yg LeIu|
Seccrc cmc|i
Dijc|cnkcn :eccrc incivicu/ Lerkumpu|cn
Di|ck:cnkcn c|m Iempch yg munc:cLch
Feni|cicn cijc|cnkcn pc :eIicp Ichcp prc:e:
hinggc Ichcp hc:i| ci:ecickcn
Iujuon
Menggc|ckkcn pe|cjcr Lekerjc:cmc ccn
memiku| IcnggungjcwcL
MemLeri keLeLc:cn pe|cjcr uIk menunjukkcn
krecIiviIi ccn incvc:i
MemLeri pe|ucng kepccc pe|cjcr
menggunckcn :umLer yg IerccpcI ci|ucr Li|ik
ccrjch
|r|2
Mempunyci pe|Lcgci rekc LenIuk{|i:cn, vi:uc|,
kine:IeIik)
Jngkc mc:c yg pcnjcng
Menunjukkcn percncn :eLencr cc|cm :iIuc:i
:eLencr
Fe|cjcr Lc|eh memLinc penye|e:cicn c|IerncIif
ccn Iiccc jwpn yg Lencr
Fe|cjcr per|u me|iLcIkcn ciri :eccrc ckIif
Iugc:cn Lc|eh ci|ck:cnckcn :eccrc
kumpu|cn/incivicu
Merupckcn pe|ucng meni|ci pe|cjcr cc|cm
krecIiviIi, kemchircn mercnccng, inIegrc:i
pengeIchucn, keLc|ehcn memLucI Iugc:cn
Ler:cmc crcng |cin
Fe|cjcr menunjukkcn keLc|ehcn
mengkcj/memLenIukkcn :e:ucIu
Fe|cjcr me|ck:cnckcn ccn menghc:i|kcn
:e:ucIu
Fe|cjcr mengcmc|kcn kemchircn Lerfikir ccn
menye|e:cikcn mc:c|ch
Jen|s2 Fen||o|on Frojek
LcIihcn ccn :cc|cn 'cpen mincec uIk pe|cjcr
menerckc :eccrc |i:cn/LerIu|i:
ExIencec Ic:k: c::ignmenI {menu|i:
pui:i,memLinc mcce|)
FcrIfc|ic kc|ek:i Iugc:cn Lercc:crkcn pre:Ic:i
Iugc:cn pre:Ic:i
Longkoh untuk menjo|onkon projek
1. FenenIucn Icjuk ccn :kcp prcjek
2. Feni|cicn cwc| prcjek
. Fe|ck:cnccn :IrcIegi
4. Femprc:e:cn mck|umcI
5. Feni|cicn hc:i| prcjek