1

ISPITNA PITANJA OTPORNOST MATERIJALA 1

1. ANALIZA NAPONA Definisati povrinske i zapreminske sile; Definisati napon i pojam stanja napona u taki; Tenzor napona; Konvencija o znaku komponentnih napona; Izvesti veze izmeu napona i tenzora napona (Cauchy-eve jednaine); Izvesti veze izmeu napona i zapreminskih sila (jednaine ravnotee); Kako glase Cauchy-evi povrinski uslovi? Stav o konjugovanosti smiuih napona; Stav o konjugovanosti napona; Promena komponenata tenzora napona pri rotaciji koordinatnog sistema; Glavni naponi i pravci glavnih napona; Invarijante stanja napona; Ekstremne vrednosti normalnih i smiuih napona i njihovi pravci; Razlaganje tenzora napona na sferni i devijatorski deo; Mohr-ovi krugovi kod prostornog stanja napona; Ravno stanje napona: Komponentni naponi; Izrazi za normalni i tangencijalni napon u kosoj presenoj ravni; Mohr-ov krug; Glavni naponi i glavne ose; Za zadato stanje napona konstruisati Mohr-ov krug napona, odrediti glavne napone i njihove pravce; Definisati linearno stanje napona i isto smicanje i prikazati odgovatajue Mohr-ove krugove. 2. ANALIZA DEFORMACIJE Osnovne pretpostavke teorije malih deformacija; Komponentna pomeranja; Definicija dilatacije i klizanja; Stanje deformacije u okolini take; Veze izmeu komponentnih deformacija i komponentnih pomeranja; Osnovni stav analize deformacije (razlaganje vektora pomeranja u okolini take); ista deformacija elementa tela u okolini take; Vektor deformacije; Tenzor deformacije; Razlaganje vektora deformacije na komponente; Promena komponenti deformacija pri rotaciji koordinatnog sistema (matrina formulacija); Pojam matrice transformacije; Sferni i devijatorski deo tenzora deformacija; Glavne dilatacije i pravci glavnih dilatacija; Invarijante stanja deformacije; Kubna dilatacija; Mohr-ovi krugovi deformacije; Ekstremne vrednosti klizanja; Ravno stanje deformcije: Izrazi za dilataciju i klizanje za dva proizvoljna meusobno ortogonalna pravca; Mohr-ov krug; Glavne dilatacije i glavne ose; Uslovi kompatibilnosti deformacija. 3. KONSTITUTIVNE JEDNAINE Kategorizacija materijala; Pojam homogenosti i izotropije; Eksperimentalni podaci o vezi izmeu napona i dilatacije, radni dijagrami; Primeri idealnih tela; Za osnovna idealna tela dati vezu izmeu i ; Idealno elastino (Hooke-ovo) telo: Konstitutivne jednaine pri jednoosnom naprezanju (Hooke-ov zakon); Konstante elastinosti; Generalisani Hooke-ov zakon za koordinatni sistem ije se ose poklapaju sa glavnim osama; Generalisani Hooke-ov zakon za proizvoljno orjentisan koordinatni sistem; Neumann-Duhamel-ove jednaine linearne termoelastinosti; Osnovne i izvedene konstante elastinosti materijala; Veza izmeu kubne dilatacije i srednjeg normalnog napona. 4. ODREIVANJE NAPONA I DEFORMACIJA U NAPREGNUTOM TELU Rekapitulacija osnovnih jednaina; Formulacija problema teorije elastinosti; Metode reavanja problema teorije elastinosti; Zakon superpozicije; Saint-Venant-ov princip. 6. GREDNI NOSA Definicija sila u preseku grede; Diferencijalna veza izmeu sila u preseku i linijski podeljenog optereenja; Odreivanje poloaja i veliine M max kada je nosa optereen podeljenim optereenje; Veze izmeu sila u preseku i komponenata napona; Veze i reakcije veza; Odreivanje transferzalnih sila iz poznatog dijagrama momenata . 7. GEOMETRIJSKE KARAKTERISTIKE POPRENOG PRESEKA GREDE Definicija i znak momenata inercije (aksijalni, centrifugalni i polarni); Veza izmeu aksijalnih i polarnog momenta inercije; Izvesti izraze za momente inercije pravougaonog preseka (koordinatni poetak je u temenu) i krunog preseka u odnosu na ose y i z; Definisati Steiner-ovu teoremu; Pokazati primenu ove teoreme na zadatom poprenom preseku; Izvesti izraze za momente inercije pri rotaciji koordinatnog sistema; Glavni momenti i glavne ose inercije; Prva i druga invarijanta momenata inercije; Glavni momenati inercije i glavne ose inercije kod simetrinih preseka (ilustrovati na kvadratu i polukrugu); Definisati poluprenike inercije i elipsu inercije; Skicirati elipsu inercije za dati presek. 8. GREDA OPTEREENA PODUNIM SILAMA

Postavka problema; Izvesti izraz za normalni napon; Kakvo je to stanje napona? Odrediti glavne napone i prikazati ih na Mohr-ovom krugu napona; Navesti specijalne sluajeve naprezanja grede optereene podunim silama. Aksijalno naprezanje grede: Napisati izraze za komponente napona, deformacije, pomeranja i izduenje; Reenje za neprizmatian tap: Diferencijalna jednaina tapa; Uticaj temperature; Dimenzionisanje. isto pravo savijanje: Navesti osnovne pretpostavke elementarne teorije istog pravog savijanja i izvesti izraz za normalni napon; Bernoulli-Euler-ov zakon; Dimenzionisanje pri istom pravom savijanju; Otporni moment preseka; Izrazi za otporni moment pravougaonog i krunog preseka i preseka u obliku ravnokrakog trougla; Otporni moment idealnog preseka; Stepen iskorienja preseka. isto koso savijanje: Izraz za normalni napon; Neutralna osa; Dijagram normalnih napona. Ekscentrino naprezanje: Izraz za normalni napon; Neutralna osa; Promena poloaja neutralne ose pri promeni poloaja napadne take sile; Specijalni sluaj: napadna taka sile se nalazi na jednoj od glavnih centralnih osa inercije; Definicija jezgra preseka; Jezgro simetrinog preseka; Jezgro pravougaonog i krunog preseka. 9. TORZIJA GREDE Navesti osnovne pretpostavke elementarne teorije torzije krunog poprenog preseka: Deformacija; Izvesti izraz za napon smicanja; Otporni moment preseka pri torziji; Ugao torzije; Ugao obrtanja; Mohr-ov krug napona i trajektorije napona. Torzija grede pravougaonog preseka: Raspored napona smicanja i izrazi za napone u karakteristinim takama preseka. 10. SAVIJANJE GREDE SILAMA Osnovne pretpostavke tehnike teorije savijanja grede silama (hipoteza uravskog); Izvesti izraz za napon smicanja; Dijagram napona smicanja kod krunog i pravougaonog poprenog preseka; Grafiko prikazivanje stanja napona kod grede savijene silama; Diferencijalna jednaina elastine linije grede savijene silama. Mohr-Maxwell-ova analogija; Pojam fiktivnog nosaa; Greda stepenasto promenljivog preseka. 12. KOMBINOVANO (SLOENO) NAPREZANJE GREDE Dijagrami napona za zadate preseke i razne sluajeve kombinovanog naprezanja. 14. SAVIJANJE GREDE OPTEREENE AKSIJALNOM SILOM. STABILNOST RAVNOTEE GREDE Diferencijalna jednaina elastine linije prema teoriji drugog reda; Kriterijumi stabilnosti; Izvijanje grede u elastinoj oblasti: Euler-ovi sluajevi izvijanja; Izvesti izraz za kritinu silu izvijanja i oblik izvijanja za tap koji je zglavkasto oslonjen na oba kraja; Euler-ova kritina sila izvijanja za gredu sa proizvoljnim uslovima oslanjanja na krajevima; Slobodna duina izvijanja; Kritini napon; Vitkost grede; Izvijanje tapa u plastinoj oblasti; Nacrtati dijagram zavisnosti kritinog napona i vitkosti; Dimenzionisanje. 15. ELASTO-PLASTINA ANALIZA GREDE Elasto-plastina analiza aksijalno napregnute grede; isto pravo elasto-plastino savijanje grede: Prag teenja; Granini moment; Rezidualni naponi; Objasniti mehanizam formiranja plastinog zgloba na primeru proste grede optereene koncentrisanom silom na sredini; Odreivanje graninog optereenja kod statiki odreenih nosaa; Primena principa virtualnih pomeranja. 10. DIMENZIONISANJE PRI STATIKOM OPTEREENJU Dimenzionisanje pri jednoosnom stanju napona; Dozvoljen napon; Koeficijent sigurnosti; Dimenzionisanje pri troosnom stanju napona; Uporedni (ekvivalentni) napon; Hipoteze o lomu; Dimenzionisanje pri dvoosnom stanju napona; Uporedni (ekvivalentni) napon. Napomena: Navedeni brojevi ispred grupe pitanja slau se sa numeracijom odgovarajuih poglavlja u kjizi OTPORNOST MATERIJALA ,B.Dereti-Stojanovi, . Dunica (novi nastavni plan).