Aglutinacija - je reakcija vezivanja antitela i antigena koji su

prisutni na elijama (eritrociti, bakterije) i esticama tako da je reakcija vidljiva golim okom zbog formiranja aglutinata. Antitela koja uestvuju u aglutinaciji zovu se - aglutinini, a antigeni - aglutinogeni. Najbolji aglutinini su IgM (zbog velike velence) Aglutinacija zavisi od: - Broja i rasporeda antigenih determinanti na povrini elija i parikula (mali broj antigena, antigeni duboko u elijskoj membrani) - Koncentracije antitela (pri visokim koncentracijama nema aglutinacije) - Temperature (postoje topli +37oC i hladni aglutinini +4oC)

Testovi aglutinacije

1. Testovi aktivne aglutinacije

- Na ploici

Aktivna direktna aglutinacija 1. Testovi aktivne aglutinacije - direktne

KVALITATIVNA
Odreivanje krvnih grupa

- U epruveti - Na ploi

2. Testovi pasivne aglutinacije - indirektne 3. Testovi inhibicije aglutinacije

Paul Bunnelova reakcija - na mononukleozu (serum bolesnika aglutinira ovije eritrocite) Atipina pneumonija povean titar hladnih aglutinina Widalova reakcija - na salmonelu (kod pacijenata sa trbunim tifusom)

KVANTITATIVNA
Odreivanje titra seruma

Weil-Felixova reakcija (serum pacijenta sa trbunim tifusom aglutinira P.vulgaris OX19 zbog unakrsne reakcije) Coombsov test detekcija antitela koja ne izazivaju aglutinaciju (direktni i indirektni)

Kvalitativni aglutinacioni test

Kvantitativni aglutinacioni test

Prave se serijska razblaenja uzorka seruma i dodaje fiksna koliina antigena

Antitelo

Antigen

Aglutinat

Maksimalno razblaenje seruma sa vidljivom aglutinacijom naziva se titar.

Serum se inkubira sa antigenom koji je u obliku estica. Ako ima antitela stvara se vidljivi aglutinat.

Coombsov test

Coombs-ov (antiglobulinski) test direktni Coombs-ov test

Detektuje antitela na eritrocitima

Direktni Coombsov test

Slui za odreivanje autoantitela na sopstvene eritrocite Koristi se u transfuziji za predvianje transfuzionih reakcija Normalan nalaz - nema aglutinacije Pozitivan nalaz aglutinacija 1. 2. 3. 4. Autoimune hemolitike anemije Hemolitike anemije izazvane lekovima Autoimune bolesti Infektivna mononukleoza

Indirektni Coombsov test

Detektuje neaglutinirajua anti-Rh antitela u serumu majke Serum se inkubira sa Rh+ eritrocitima koji veu anti-Rh antitela, zatim se dodaju zeija, antiglobulinska antihumana antitela Pozitivan test - Rh inkompatibilija (hemolitika bolest novoroenadi)

+
Pacijentovi eritrociti Coombsov reagens (antihumani imunoglobulin)

Coombs-ov (antiglobulinski)tests
Indirektni Coombs-ov test
Detektuje anti-eritrocitna antitela u serumu
Faza 1 Pacijentov serum Faza 2

Indirektan Coombsov test

+
ciljni Er

+
Coombsov reagens (Antiglobulin)

2. Pasivna aglutinacija

Koristi se za ispitivanje rastvorljivih antigena (hapteni, virusni antigeni) Solubilni antigen se vee za povrinu eritrocita ili lateks estice Dolazi do reakcije izmeu antitela i antigena vezanog za eritrocite Primenjuje se u detekciji reumatoidnog faktora u dve varijante - Latex test (nosioci antigena su lateks partikule) - Waaler Rose-test (nosioci antigena su oviji eritrociti)

3. Reakcija inhibicije aglutinacije

Koristi se za ispitivanje prisustva rastvorljivog antigena. Najpre se u fiksnu koliinu antitela doda poznata koliina eritrocita obeleenih antigenom, Zatim se dodaje serum ispitivane osobe. Ako u ispitivanom serumu ima ispitivanog antigena on se vee sa antitelom i nema vidljive aglutinacije.
Kliniki se primenjuje za: - dokazivanje trudnoe - HCG u urinu (sa esticama lateksa na koje je adsorbovan HCG) - Dokazivanje infekcije virusom influence

ABO sistem krvnih grupa

Na povrini eritrocita nalaze se brojni antigeni koji mogu izazvati imunoloku reakciju ako dospeju u organizam koji te antigene nema. Najvanija su dva antigena sastava: Sistem ABO antigena (antigeni A i B izazivaju stvaranje antitela, koja spontano aglutinuraju eritrocite) Sistem Rh antigena
Krvna grupa A B AB O Genotip AA ili AO BB ili BO AB OO Antigeni na Er Fenotip A B AiB Nijedan Antitela u serum Anti-B Anti-A Nijedan Anti-A i anti-B Uestanost (%) 14 9 3 47