Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
1. Gii thiu
1.1
Trong tnh ton mng cc, cc chu lc ngang l mt bi ton va mang tnh l
thuyt c bn va mang tnh thc hnh thc t. Nhng nt chnh pht trin cc nghin
cu v bi ton un ngang-dc ca cc c th xem trong [2] v [4].
1.2
i tng ca bi vit ny s l cc cc mm chu tc dng ca t hp ti trng
(thng ng, nm ngang v momen) ng trong nn bin dng n hi cc b nhiu
lp (xem hnh 1a). Bi ton nh th c th c gii theo hai s :
1.
2.
Trong qu trnh tnh ton, cn phn bit cc tham s c trng cho s tng tc
gia cc nn sau y:
H s t l ca h s nn, k (kN/m4);
1.3
Cc chu un ngang-dc theo s dm -gi c nghin cu k trong [2]
i vi nn bin dng tuyn tnh cng nh lm vic trong giai on n hi do nh
thut ton ma trn chuyn tip (MTCT). Bi ton un ngang dc ca cc theo s
dm nn c gii bng phng php phn t hu hn (PTHH) [5] [6].
2
Bi bo ny gii thiu kt qu ca vic ng dng phng php MTCT kho st
cc bi ton c bn ca cc chu lc ngang c xt nh hng ca lc ng theo s
dm nn.
Es1
Es2
Es3
Es4
Es5
Hnh 1: Cc s tnh ton ca cc chu lc ngang.
a. S cc t chu t hp ti trng;
b. S dm gi;
c. S dm-nn.
2. Ni dung c bn
2.1
0i = {u y 0i
x 0i
M x 0i
Q y 0 u 1}
(1)
1i = {u y 0i
x1i
M x1i
Q y1u 1}
(2)
Trong mt nhp dm, quan h gia hai vec t trng thi nu trn c xc nh
bng biu thc sau:
1i = L i 0i
(3)
y, L i l ma trn chuyn nhp, thc hin php bin i tuyn tnh vec t trng
thi 0i thnh vec t trng thi 1i .
3
ng thc (3) v thc cht l cng thc ca phng php thng s ban u trong
mn Sc bn vt liu c vit di dng ma trn.
2. Xc nh cc thng n s ban u:
T (1) ta thy bi ton cc chu lc ngang c 04 thng s ban u. Ph thuc
vo iu kin lin kt ti u cc (tit din O), thng c 02 thng s cha bit c
gi l thng n s. Vn ct li ca gii thut MTCT l xc nh gi tr cc thng n
s ny. Cch lm nh sau.
c Tm ma trn tch nh hng tng th Wn :
Vi:
1n = L n L n 1 ...L i L i 1 ...L 2 L 1 01 = Wn 01
(4)
Wn = L n L n 1 ...L i L i 1 ...L 2 L 1
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
2.2
1 h i
0 1
Li =
0 0
0 0
0 0
h i2
2EI
hi
EI
1
0
0
h 3i
u *y
3EI
h i2
*x
2EI
h i M *x
1
Q *y
0
1
(10)
Trng hp un nn:
sin
hi
1
a
cos a
0
Li =
0 Nh sin a
i
a
0
0
0
0
h i2 1 cos a
EI a 2
h i sin a
EI a
cos a
0
0
h 3i a sin a
EI a 3
h i2 1 cos a
EI a 2
sin a
hi
a
1
0
u *y
*x
*
Mx
*
Qy
(11)
Trng hp un ko:
sha
1 h i
a
cha
0
Li =
0 Nh sha
i
a
0
0
0
0
h i2 cha 1 h 3i sha a
*
u
y
EI a 2
EI a 3
h i sha
h i2 cha 1
*
x
EI a
EI a 2
sha
*
cha
hi
Mx
a
*
0
1
Qy
0
0
1
(12)
0,5
2. i vi phn cc nm trong t:
Dng chung ca ma trn chuyn nhp nh sau:
5
L 11
L 21
L i = L
31
L 41
0
L 12
L 13
L 14
L 22
L 32
L 42
0
L 23
L 33
L 43
0
L 24
L 34
L 44
0
u *y
*x
M *x
Q *x
1
(14)
L 31 = 2 2 EIf 4
L 32 = EI(f 2 f 3 )
L 34 =
1
(f 2 + f 3 )
2
L 41 = 2 3 EI(f 2 + f 3 )
L 42 = 2 2 EIf 4
L 43 = (f 2 f 3 )
Trong :
E
= si
4 EI
(15)
0 , 25
(16)
f 1 = chh i cos h i
f 2 = shh i cos h i
f 3 = chh i sin h i
f 4 = shh i sin h i
(17)
6
Trng hp un nn:
f
f
1
L 12 = L 34 = 3 + 2
2 a
b
L 13 = L 24 = 3 f 4
f
f
L 14 = 4 3 2
b
a
2
2
2
2
a +b
a +b
L 21 = L 43 =
f2
f3
2a
2b
2
2
b a
L 22 = L 33 = f 1 +
f4
2ab
L 23 = 3 (af 2 + bf 3 )
(a 2 + b 2 ) 2
L 31 = L 41 =
EIf 4
2ab
b 2 3a 2
a 2 3b 2
L 32 =
f3
f 2 EI
2b
2a
2
2
2
2
2
2
2
2
L 41 = b(b 3a ) + a (a 3b )1 f 2 + a (a 3b ) b(b 3a )1 f 3 EI +
2
2
2
2
a +b
a +b
f2
+ N
f 3
2
b
2
a
{[
] [
E 0,5
N
a = si +
4EI
4EI
E 0,5 N
b = si
4EI
4EI
(18)
] }
0,5
(19)
0,5
(20)
1 =
b2 a 2
2ab
(21)
3 =
1
2abEI
(22)
4 =
1
2
2(a + b 2 )EI
f1 = chbh i cos ah i
f 2 = shbh i cos ah i
f3 = chbh i sin ah i
f 4 = shbh i sin ah i
(23)
(24)
7
Trng hp un ko:
f2 f3
L 12 = L 34 = 0,5 +
b
a
L 13 = L 24 = 3 f 4
f3 f2
L 14 = 4
b a
2
2
2
2
a +b
a +b
L 21 = L 43 =
f2
f3
2a
2b
2
2
a b
L 22 = L 33 = f 1 +
f4
2ab
L 23 = 3 (bf 2 + af 3 )
(a 2 + b 2 ) 2
L 31 = L 42 =
EIf 4
2ab
a 2 3b 2
b 2 3a 2
L 32 =
f3
f 2 EI
2a
2b
2
2
2
2
2
2
2
2
L 41 = a (a 3b ) + b(b 3a ) 6 f 2 + b(b 3a ) a (a 3b ) 6 f 3 EI +
2
2
2
2
a +b
a +b
f2
f 3
+ N
2b
2a
L 11 = L 44 = f 1 6 f 4
{[
] [
(25)
] }
f 3 = chah i sin bh i
f 4 = shah i sin bh i
6 =
2.3
(26)
(27)
iu kin tnh:
Cc ma trn:
0 0
0 0
0 1
0 0
iu kin tnh
Cc ma trn tuyn:
Ma trn tuyn n T2
9
0
0
T2 = 1
0
0
0
0
0
1
0
0 0
0 0
(30)
(31)
iu kin tnh:
Cc ma trn tuyn:
0
0
0
0
1
0
0
0 1
0 0
(32)
(33)
10
Ghi ch: bo m kt qu chnh xc, chiu di on cc trong t phi tha
mn iu kin ca Babanov v Perov [6].
3. V d:
3.1
11
E Si l gi tr trung bnh cng ca E SZ trong mi on. Cch chia on nh th s
S th t
phn t
hi
E si
(m)
(kPa)
(m 1 )
1.2
5766
2.4
h i
nh gi
0.259
0.31
Tha
23064
0.366
0.878
Tha
2.4
46128
0.435
1.044
Tha
2.4
69192
0.481
1.155
Tha
24
92256
0.517
1.241
Tha
4.2
123616
0.557
2.337
Khng tha
179980
0.605
3.631
Khng tha
216225
0.64
1.92
Khng tha
0
0
0
1
0
0
0
1
0 0
2.35256
0.00000887 0.00000713
0.90124
0.16437
0.90124
0.0000073 0.0000089
L 2 = 65986.552 52989.339
0.90124
2.35256
0.90124
54259.525 65986.552 0.16437
0
0
0
0
1.19963
0.00000223 0.00000089
0.99845
0.00515
0.99845
0.0000037 0.0000022
L 3 = 4151.092 1660.535
0.99845
1.19963
0.99845
6917.061 4151.092 0.00515
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
2.30520
0.00000882 0.00000711
0.80275
0.32782
0.80275
0.0000072 0.0000088
L 4 = 131098.394 105678.622
0.80275
2.30520
0.80275
106334.335 131098.394 0.32782
0
0
0
0
0
0
0
0
1
12
2.25791
0.00000879 0.00000709
0.70455
0.49033
0.70455
0.0000070 0.0000088
L 5 = 195336.762 158068.120
0.70455
2.25791
0.70455
156229.583 195336.762 0.49033
0
0
0
0
0
0
0
0
1
2.21070
0.00000870 0.00000707
0.60662
0.65191
0.60662
0.0000069 0.0000087
L 6 = 258702.894 210158.104
0.60662
2.21070
0.60662
203950.419 258702.894 0.65191
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0.17642
0.00001848 0.00003293 0
3.63433
4.08221
3.63433
0.0000005 0.0000185 0
3.63433 0
21871.020 738551.977 4.08221
0
0
0
0
1
21.09484
0.00003757 0.00002717 0
16.67252
4.69954
16.67252
0.0000654 0.0000376 0
4.69954
16.67252 0
3648985.736 2094913.772
0
0
0
0
1
1.66609
0.00001188 0.00001306 0
1.19085
2.82442
1.19085
0.0000052 0.0000119 0
1.19085 0
360250.270 827749.631 2.82442
0
0
0
0
1
673653.6804
17.2142244
92.89576767
40459.45311
33873.40471
622967.5525
17.7272925
107.8820448
Wn = 3267369280
78673148905
2754607.455
19893471.77
0
0
0
0
1
0 0 0 1 0
7867314890
2754607.455
19893471.77 0
3267369280
Wn* = T1 Wn =
4725091697 62115362308
1132403961.250
Q = Wn*T3 =
4041684.529
13
0.33576
X = K 1Q =
0.02834
Trng hp un ngang-dc:
Cch tnh cc chu un-nn, un-ko cng ging nh i vi un ngang. Mt s
kt qu chnh yu v chuyn v-ni lc khi cc chu un ngang dc ghi bng 2 v
c v thnh cc biu trn hnh 3. Nhng con s t v d ny cho thy rt r nh
hng ca lc dc trc n trng thi chuyn v-ni lc ca cc nh nu trong [2],
[5] v [6].
Bng 2: Chuyn v-ni lc khi cc chu un
Trng hp chu un
Chuyn v ni lc v v
Un ko Ung ngang
Un-nn
tr xut hin
N=1000Kn
N=0kN
N=1000kN
u y (m)
0.23869
0.33576
0.56702
u cc
x (rad)
-0.01999
-0.02834
-0.04832
u y (m)
0.0128
0.0174
0.02723
Mt t
x (rad)
-0.00664
-0.00906
-0.01772
M z (kNm)
p z (kN / m 2 )
3.2
Mt t
Z=-1,2m
Z=-1,2m
Z=-6,0m
564.11
574.44
45.458
-26.04
790
792.64
59.966
-35.712
1329.79
1313.8
93.372
-59.892
14
S dng li s liu v cc v t nn cho trn hnh 2 xc nh gi tr cc
cng chng chuyn v ngang ca u cc c xt n lc dc trc cc N theo nguyn l
nu trong [7]. Gi tr ca lc dc trc N khng vt qu sc chu ti nn cho php
Pan = 3000kN v sc chu ti ko cho php Pak = 1300kN .
a)
b)
c)
d)
15
a. S dm nn;
b. S xc nh Mu v Qu;
c. S xc nh M v Q.
Gii
1. Hnh 4 m t s dm-nn gii bi ton th hai cng vi hai s nguyn
tc xc nh mt b gm 04 phn lc trong lin kt ngm u cc do cc
chuyn v cng bc n v gy ra di tc dng ca lc dc trc; tm tt nh
sau:
Un ngang: N=0
16
Mu (kN.m/m)
Ko
Nn
Qu (kN/m)
Ko
Nn
M (kN/rad)
Ko
Nn
Q (kN.m/rad)
Ko
Nn
-5792.05 -5792.05
200
-5811.09 -5774.83
650.738 625.114
5811.03
400
-5830.08 -5757.55
600
-5849.02 -5740.21
676.65
800
-5867.9
-5722.82
1300 -5914.85
-5679.1
1600
-5652.71
536.165
5652.654
-66514.7
1800
-5635.04
523.408
5634.983
-66018.3
2000
-5617.32
510.638
5617.257
-65519.2
2200
-5599.55
497.855
5599.475
-65017.2
2400
-5581.71
485.059
5581.637
-64512.4
2600
-5563.82
472.251
5563.743
-64004.7
2800
-5545.87
459.429
5545.792
-63494.1
3000
-5527.87
446.594
5527.748
-62980.5
17
a)
-5500
-5550
-5600
un nn
Mu (kNm/m)
-5650
-5700
un ko
-5900
-5950
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
N (kN)
b)
750
un ko
700
Qu (kN/ m)
650
600
550
un nn
500
450
400
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
N (kN)
b_ Phn lc lc ct Qu.
18
3.3
19
Bng 4: Gi tr ca Lu v M ng c xt nh hng ca lc dc trc
N
(kN)
Ko
Lu (m)
M ng (kN.m)
Lu (m)
M ng (kN.m)
18.24
-454.09
18.24
-454.09
200
18.36
-461.902
18.12
-446.5
400
18.49
-470.047
18
-439.212
600
18.61
-478.541
17.88
-432.204
800
18.75
-487.407
17.77
-425.46
1000
18.89
-496.672
17.66
-418.966
1200
19.03
-506.362
17.55
-412.708
1300
19.1
-511.376
17.5
-409.663
1400
19.17
-516.507
1600
19.32
-527.142
1800
19.48
-538.303
2000
19.64
-550.03
2200
19.81
-562.367
2400
19.98
-575.364
2600
20.16
-589.075
2800
20.34
-603.562
3000
20.54
-618.892
20
21
20.5
un nn
20
19.5
19
un ngang: Lu = 18.24 m
18.5
18
un ko
17.5
17
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
N (kN)
un ko
un ngang: Mng = -454.09 kNm
-450
-500
un nn
-550
-600
-650
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
N (kN)
21
4. Kt lun
4.1 Bi ton cc chu un tng qut c gii bng phng php MTCT theo s
dm nn ch yu da trn nhng ch dn v cc php ton ma trn trong cch
s dng ma trn chuyn [1] v cc cng thc ma trn chuyn nhp ca cc phn
t cc khng tip t [2] cng nh cc phn t tip t [3]. So snh vi mt s
cch gii khc trong [2], [6] v SAP2000, kt qu tnh cc chu un ngang dc
bng MTCT theo s dm nn l chnh xc v khi lng tnh ton t hn.
4.2 Da vo th mnh ny, thng qua v d c th, kho st nh hng ca lc
dc trc n trng thi chuyn v ni lc ca cc chu lc ngang i vi ba bi
ton c bn trong tnh ton thit k mng cc.
Kt qu kho st cho php khng nh: trong nhiu trng hp, khi tnh cc v
mng cc chu lc ngang khng th b qua nh hng ca lc dc trc.
4.3 Cc chu un ngang-dc c gii bng phng php MTCT theo s dm nn
c th tm thy c nhiu ng dng nh:
1. Tnh cc n chu lc ngang phc tp hoc cc kt cu c th chuyn v s
cc chu lc ngang trong nn bin dng n hi cc b phn lp.
2. Nu chn dng mt h s nn hp l gii thut ni trn cho php xt c
tng tc n hi do phi tuyn gia cc v t.
3. Ba bi ton cc chu lc ngang c xt n nh hng ca lc dc trc s l c
s xy dng cch tnh mng cc c xt n lc dc khi chu lc ngang.
22
Lu Th Trnh, Lu Mc Lan:
Cch s dng ngn ng ma trn trong l thuyt h thanh. Nh xut bn Xy
dng, H Ni, 2007.
[2]
Phan Dng:
Tnh ton cc mm chu lc ngang c xt nh hng ca ti trng ng bng
phng php ma trn chuyn tip. Lun n Ph Tin S Khoa hc K thut, H
Ni, 1984.
[3]
Phan Dng:
Gii bi ton un ngang-dc ca dm trn nn n hi bng phng php ma
trn chuyn tip. Cc bo co hi ngh kt cu xy dng ln th nht. Tp 4:
Kt cu xy dng cng trnh giao thng, H Ni, 1985, tr.202-207.
[4]
Phan Dng:
Tnh ton cc v mng cc trong xy dng giao thng. Nh xut bn Giao
thng vn ti, H ni, 1987.
[5]
Phan Dng:
Tnh cc mm chu un ngang-dc trong nn nhiu lp bng phng php
phn t hu hn. Tp san: Kho st-Thit k, N0.2, 1986. Vin Thit k Giao
thng Vn ti, B Giao thng vn ti, H Ni, tr33-41.
[6]
Phan Dng:
Tnh ton cng trnh bn trn nn cc theo s khung c tr cc trong t
bng phng php phn t hu hn. Tp ch Khoa hc Cng ngh Giao thng
Vn ti, No.2, 2008, Trng i hc Giao thng Vn ti Tp. H Ch Minh,
tr.88-102.
[7]
Phan Dng:
Chuyn v nm ngang v chuyn v xoay ca cc mc y i theo TCXD
205:1998-Mt dng khc ca cng thc tnh v cc ng dng. Tp ch Bin &
B, No. 3+4/2009, Hi Cng ng thy-Thm lc a Vit Nam, tr.50-58.