A- Mc tiu: 1-Kin thc: Hc sinh bit: + Trng thi t nhin, dng tn ti, cu to phn t ca amoniac v mui amoni.

+ Tnh cht vt l, tnh cht ho hc c bn ca amoniac v mui amoni. + Bit c ng dng v phng php iu ch trong phng th nghim v trong cng nghip. Hc sinh hiu: + V sao amoniac v mui amoni c tnh kh. + V sao amoniac trong dung dc c tnh bagi, cn mui amoni thu phn cho dung dch c tnh axit. + Hiu c nguyn tc iu ch trong phng th nghim v trong cng nghip. Hc sinh vn dng: + Vit phng trnh phn ng minh ho cho cc tnh cht ho hc ca amoniac v mui amni. + Nhn bit amoniac v mui amoni + Vn dung nguyn l chuyn dch cn bng gii thch cc iu kin ca phn ng tng hp amoniac t nit v hiro. 2-K nng: + Rn k nng tra cu c ti liu tm cc thng tin cn thit. + K nng vit v cn bng phng trnh phn ng ho hc (ghi r iu kin,xc tc). 3-Thi ,tnh cm: + To cho hc sinh c hng th trong hc tp, c nim tin vo khoa hc, thy ng dng ln cha amoniac v mui amoni trong thc t sn xut. B-Phng php : -Lng ghp linh hot cc phng php dy hc nh: thuyt trnh,trc quan, nu vn ,pht vn ,t nghin cu xy dng bi ging sinh ng. -Pht huy hiu qu bng vic s dng cc phng tin dy hc nh: th nghim ho hc ;trnh chiu bng my tnh . -Pht huy tnh tch cc ch ng trong hc tp, gy s hng th cho hc sinh. C- Chun b ca gio vin: 1) Th nghim ho hc - Ho cht: amoniac , mui amoni, qu tm, phenolphtalein,vv - Dng c: ng nghim, gi kp 2)Bi ging trn my tnh : -My tnh v my chiu.

Amoniac v mui amoni (2 tit)

-Bi ging vit bng phn mm ho hc nh: powerpint, Flash, Chem officec s dng cc thng tin tranh nh ly t mng internet.

D-Tin trnh bi ging: Cc yu cu t ra cho hc sinh: Hiu c cc tnh cht vt l tnh cht ho hc ca amoniac v mui amoni. Hiu r vai tr quan trng ca amoniac v mui amoni trong i sng v sn xut. Vn dng nguyn l chuyn dch cn bng gii thch cc iu kin ca phn ng tng hp amoniac. I-Amoniac: Phng php PP: -Thuyt trnh -Trc quan -Nu vn GV: a ra cng thc PT ca amoniac t yu cu hc sinh xc nh cng thc cu to. Cu hi: vit cng thc CT ca NH3 v xc nh s oxi ho ca NH3 .T s oxi ho c th suy ra c tnh cht g ca amoniac. PP: -Trc quan v nghin cu SGK. Yu cu hc sinh c SGK v rt ra c nhng tnh cht vt l c bn ca NH3. Gio vin cn nhn mnh nhng c im c li hay c hi ca NH3 v a thm mt s thng tin v NH3 tng Thi Ni dung gian 5 I - Cng thc cu to : pht Trong PT amoniac N c 3 e c thn to 3 lin kt cng ho tr vi 3 nguyn t H. PT NH3 c cu to hnh thp tam gic y l tam gic u . Gc lin kt HNH =107. Ba lin kt u l lin kt c cc ,cc cp e dng chung u nghing v pha nguyn t N. Do PT amoniac l phn t c cc. 3 pht II- Tnh cht vt l: Amoniac l cht kh khng mu mi xc, nh hn khng kh. NH3 tan nhiu trong nc:1 lit nc 20 c th ho tan c 800 lit kh NH3. Amoniac tan trong nc to

tnh thc tin cho bi hc. Cu hi: Em hy nu nhng tnh cht vt l c bn ca amoniac. GV: Lm th nghim chng minh tnh tan trong nc ca NH3. Cu hi: Quan st hin tng ca th nghim v gii thch ti sao nc li phun thnh cc tia mu hng?

PP: -Thuyt trnh -Nu vn -Pht vn -Nhm tho lun GV: Thuyt trnh phn CTCT ca amoniac ,t gi m hc sinh on c tnh cht ho hc ca n. Cu hi: Ti sao amoniac li c tnh bagi yu. T vit phng trnh phn ng minh ho cho tnh cht . GV: Cho hc sinh tho lun di lp v gi 1 em ln bng. Nu c iu kin gio vin lm th nghim chng minh tnh bagi yu ca amoniac(lm hng phenolphthalein). PP -Thuyt trnh -Nu vn -Pht vn -Nhm tho lun GV: +Nu ra tnh cht ca amoniac c th tc dng vi dung dch axit to thnh mui amoni. +Lm th nghim nhng 2 a thu tinh vo 2 bnh

32 pht 5 pht

thnh dung dch amoniac. Dung dch amoniac m dc thng c nng 25%. Th nghim chng minh tnh tan ca NH3 trong nc: +Bnh ng NH3 p ngc +Chu nc c pha vi git phenolphthalein +Dng ng kim chc thng nt l ng NH3 lc NH3 tan vo nc p sut trong bnh gim nn nc phun t chu ln thnh cc tia mu hng. III-Tnh cht ho hc: 1.Tnh bagi yu : a)Tc dng vi nc. Tan trong nc to thnh ion amoni v OH. Dung dch c tnh bagi yu. PTP: NH3+ H2O NH4+ + OH Kb=1,8.10-5 Dung dch lm cho qu tm chuyn thnh xanh, phenolphthalein thnh mu hng. Li dng tnh cht ny nhn bit amoniac.

5 pht

b) Tc dng vi axit: Amoniac dng kh kt hp d dng vi ion H+ to thnh mui amoni. PT: 2NH3 + H2SO4 (NH4)2SO4 NH3 + H+ NH4+ Th nghim: Nhng 2 a thu tinh vo 2 bnh ng dung dch NH3 cv HCl c. Sau a li gn nhau

ng dung dch NH3 cv HCl c. Sau a li gn nhau. +Yu cu hc sinh quan st hin tng xy ra v gii thch. Cu hi: Hy vit phng trnh phn ng minh ho cho tnh cht . GV: Gi mt em hc sinh ln bng, cc em cn li tho lun theo nhm v rt ra kt lun. PP -Thuyt trnh -Nu vn -Pht vn -Nhm tho lun GV: Nhc li tnh baz yu ca dung dch amoniac.Yu cu hc sinh lin h vi kin thc v baz m cc em hc lp di. Gi m cc em c th tr li c cu hi. Cu hi: Ti sao dung dch amoniac c kh nng lm kt ta nhiu hiroxit kim loi khi tc dng vi dung dch mui ca chng? Hy vit phng trnh phn ng minh ho. GV: Gi mt em hc sinh ln bng, cc em cn li tho lun theo nhm v rt ra kt lun. PP: -Thuyt trnh -Nu vn GV: Do phn ny kin thc hon ton mi vi cc em nn gio vin nu ra vn v gii thch cho cc em hiu r vn va nu. Sau gio vin c th yu cu hc sinh vit phng trnh chng minh kh nng to phc ca amoniac vi mt hiroxit kim loi khc. 5 pht

th thy c khi trngto thnh. Khi ny l nhn ht nh li ti ca tinh th mui NH4Cl. Mui ny c to thnh do kh NH3 v HCl ho hp vi nhau: PT: NH3(k) + HCl(k) NH4Cl (r) Phn ng ny cng dng nhn bit amoniac.

c) Dung dch amoniac c kh nng lm kt ta nhiu hiroxit kim loi khi tc dng vi dung dch mui ca chng. PT:
Al3+ + 3NH3 +2H2O Al(OH)3 + + NH4 Fe2+ + 2NH3 + 2H2O Fe(OH)2 +2NH4+

Phn ng xy ra tng t vi mt s dung dch mui khc nh Mg2+, Fe3+.

5 pht

2) Kh nng to phc: Dung dch amoniac c kh nng ho tan mt s hiroxit kim loi hay mt s mui t tan nh: AgCl, Zn(OH)2, Cu(OH)2, do to thnh cc dung dch phc cht. VD: Dung dch NH3 tc dng vi dung dch mui Cu2+ lc u xut hin kt ta sau tan ra. PT:

Cu2+ +NH3 +2H2O = Cu(OH)2 + 2NH4+ Cu(OH)2 + 4NH3 = [Cu(NH3)4]2+ +2OH AgCl +2 NH3 = [Ag(NH3)2]+ + Cl

Gii thch: S to thnh cc ion phc xy ra do cc phn t amoniac kt hp vi cc ion Cu2+, Ag+ , bng cc lin kt cho nhn gia cp e cha s dng ca nguyn t nit vi ion kim loi. PP: -Thuyt trnh -Nu vn -Pht vn GV: Nhc li khi nim tnh oxi ho-kh ca mt cht? Ti sao NH3 li ch c tnh kh m khng c tnh oxi ho? Cu hi: Hy cho bit s oxi ho ca N trong phn t amoniac? Gii thch ti sao NH3 ch c tnh kh? Em hy vit phng trnh phn ng minh ho tnh kh ca NH3? GV: Lm th nghim chng minh kh nng chy ca NH3 trong oxi v trong clo,chng minh tnh kh ca amoniac khi tc dng v CuO. Yu cu hc sinh quan st v gii thch. Vit phng trnh 12 pht 3.Tnh kh: a) Tc dng vi oxi: NH3 chy trong oxi vi ngn la mu lc nht theo phng trnh: 3 2NH3 + O2 N2 + 3H2O 2 Nhng vi xc tc Platin hay iriin nhit cao 850-900 C th phn ng s l: 0 , xt 4NH3 + 5O2 t 4NO + 6H2O b) Tc dng vi clo: NH3 chy trong clo to thnh khi trng. PT: NH3 + Cl2 N2 + HCl NH3 + HCl NH4Cl Khi trng to thnh chnh l cc tinh th NH4Cl. c) NH3 c th kh c mt s

phn ng minh ho. Cu hi: Vit phng trnh phn ng chng minh NH3 c th kh c mt s oxit kim loi.

oxit kim loi thnh kim loi nhit cao. PT: 0 2NH3+3CuO t 3Cu +N2 +3 H2O Cc oxit kim loi khc nh Fe2O3, PbO cng xy ra phn ng tng t. Khi lm th nghim ny ngi ta cth nhn bit d dng v CuO ban u c mu en lc sau chuyn thnh Cu c mu . 5 pht IV- ng dng: Amoniac c ng dng rng ri trong i sng v sn xut. + Amoniac c s dng sn xut axit nitric, iu ch xa. + Amoniac c s dng sn xut cc loi phn m nh NH4NO3, (NH4)2SO4, ur + Amoniac c s dng iu ch hirazin lm cht t cho tn la.Ngoi ra, amoniac lng cn c dng lm cht gy lnh trong my lnh.

PP: --Thuyt trnh -Nu vn -Pht vn GV:Yu cu hc sinh c SGK v nu ra c nhng ng dng quan trng nht ca amoniac. Cu hi: Em hy nu nhng ng dng quan trng ca amoniac trong i sng v sn xut? Trong cuc sng hng ngy em ac tng bit v nhng ng dng ca NH3 cha? N dng lm g v c tc dng nh th no?

PP: 10 -Thuyt trnh pht -Nu vn -Pht vn 3 GV: t cu hi yu cu hc pht sinh tr li. Cu hi : Trong phng th nghim ngi ta dng phn ng no iu ch NH3? Ti sao thc t ngi ta li dng phn ng 2 m khng dng phn ng 1.

V- iu ch: +Trong phng th nghim +Trong cng nghip 1.Trong phng th nghim Kh amoniac c iu ch bng cch cho mui amoni tc dng vi dung dch kim, th d Ca(OH)2, v un nh. PT: 2NH4Cl + Ca(OH)2 2NH3 + CaCl2 + H2O (1) Thc t ngi ta dng phn ng: CaO(r) + 2NH4Cl(r) 2NH3 +

PP: -Thuyt trnh -Nu vn -Pht vn GV: + Nhc li nguyn k chuyn dch cn bng ca L Sa-tli-. +Yu cu hc sinh nhn xt v phn ng. +Vn dng nguyn l chuyn dch cn bng gii thch cc iu kin v nhit p sut v xc tc. Cu hi: Ti sao trong cng nghip qu trnh sn xut amoniac li phi tun theo cc iu kin nhit v p sut nh vy?

8 pht

CaCl2 + H2O (2) Ngi ta dung phn ng 2 v: -CaO v NH4Cl trng thi rn ht nc to thnh, lm cho cn bng chyn dch sang phi. -Kh NH3 tan nhiu trong nc nn nu dung phng trnh 1 th khng thu c NH3 dng kh. 2.Trong cng nghip: Amoniac c tng hp t kh nit v hiro theo phng trnh: N2(k) + H2 (k) 2NH3(k) H=-92kJ y l phn ng thun nghch v to nhit. Theo nguyn l chuyn dch cn bng ca L Sa-t-li-, mun cho cn bng chuyn dch v pha phi cn phi h nhit v tng p sut. Tuy nhin, nhit qu thp th phn ng xy ra rt chm, cn nu p sut cao th i hi thit bi cng knhv phc tp. Thc t: Ngi ta thc hin phn ng nhit khong 450-500 Cp sut khong 3001000 atm v dng cht xc tc l Fe kim loi c hot hobng hn hp Al2O3 v K2O lm cho cn bng nhanh chng c chuyn dch.

II Mui amoni: Phng php PP: -Nu vn -Pht vn Thi gian 3 pht Ni dung I-Tnh cht vt l: -Mui amoni l nhng hp cht tinh th ion, phn t gm

GV: Yu cu hc sinh c SGK v tr li cu hi. Cu hi: Em hy nu nhng tnh cht vt l c bn ca mui amoni? PP: -Thuyt trnh -Nu vn -Pht vn GV: Nhc li phn ng trao i ion v vn dng vo vi ion amoni. Yu cu hc sinh gii thch to sao trong dung dch ion NH4+ li l mt axit. Cu hi: Vit phng trnh phn ng gia mui amoni vi dung dch NaOH. Ti sao trong dung dch ion amoni li l mt axit.

5 pht

cation amoni NH4+ v anion gc axit. -Tt c cc mui amoni u d tan trong ncv khi tan to thnh cc ion. VD: NH4NO3 NH 4+ + NO3 -Ion amoni khng c mu. II-Tnh cht ho hc: 1.Phn ng trao i ion: Dung dch m c ca mui amoni tc dng vi dung dch kim s cho kh NH3 bay ra. PT: NH4Cl + NaOH NH3+NaCl + H2O NH4 + OH NH3 + H2O Ion NH4+ nhng H+ cho OH V vy trong dung dch NH4+ l mt axit. Phn ng ny dng nhn bit ion NH4+.

PP: 10 -Thuyt trnh pht -Nu vn -Pht vn GV: Thuyt trnh cho hc sinh hiu rng mui amoni rt d b nhit phn v vi mi gc axit khc nhau s cho cc sn phm khc nhau. Ly v d ri yu cu hc sinh vn dng vit cc phng trnh khc. Cu hi: Vit phng trnh phn ng khi nhit phn cc mui sau: NH4Cl, (NH4)2CO3, NH4NO3, GV: Gi mt em hc sinh ln bng, cc em cn li tho lun theo nhm ri rt ra nhn xt.

Cu hi: Trong phn ng nhit phn NH4NO3 v NH4NO2 ng vai tr l cht kh hay cht oxi ho? Xc nh s oxi ho ca N trong 2 cht .

2. Phn ng nhit phn: Khi un nng cc mui amoni d dng b nhit phn hu to ra cc sn phm khc nhau. a) Mui amoni to bi cc axit khng c tnh oxi ho khi un nng b phn hu to thnh amoniac v axit. VD1: Th nghim: Tinh th NH4Cl c un nng trong ng nghim s phn hu thnh kh NH3 v HCl : 0 NH4Cl(r) t NH3(k) + HCl(k) Khi bay ln ming ng nghim gp nhit thp hn hai kh nay kt hp vi nhau to thnh tinh th NH4Cl mu trng bm ln thnh ng nghim. Bi vy ngi ta ni NH4Cl thng hoa. VD2: Cc mui amoni cacbonat v amoni hirocacbonat b phn hu chm, ngay nhit thng, gii phng kh NH3 v kh CO2. PT: 0 (NH4)2CO3 t NH3 + NH4HCO3 0 NH4HCO3 t NH3 + CO2 + H2O Li dng phn ng ny ngi ta dng mui NH4HCO3 lm bt n cho bnh tr nn xp hn. b) Mui amoni to bi axit c tnh oxi ho nh axit nitr, axit nitric khi b nhit phn cho ra N2 hoc N2O v nc. VD: 0 NH4NO2 t N2 + 2H2O 0 NH4NO3 t N2O +2H2O

NH4NO3 v NH4NO2 ng vai tr l cht t oxi ho, t kh. Phn ng ny dng iu ch cc kh N2 v N2O trong phng th nghim. Vi mui amoni icromat:
(NH4)2Cr2O7 t N2 + Cr2O3 + 4H2O
0

PP: -Thuyt trnh -Nu vn -Pht vn GV: Yu cu hc sinh lin h vi bi amoniac v c SGK rt ra nhng ng dng ca mui amoni. Ngoi ra cn lin h vi thc t( trong sn xut nng nghip) Cu hi: Nu nhng ng dng quan trng ca mui amoni trong i sng v sn xut. Tai sao ngi ta dng NH4Cl nh sch b mt kim loi?

7 pht

III-ng dng v iu ch: 1)ng dng: Mui amoni c vai tr rt ln trong i sng v sn xut. -Mui amoni dng sn xut phn m. Phn m cung cp nit ho hp cho cy lm tng t l protit thc vt, lm cy pht trin nhanh nhiu ht, nhiu c hoc qu. -Mui NH4HCO3 dng lm bt n gip bnh tr nn xp hn. -Mui NH4NO3v NH4NO2 dng iu ch cc kh N2 v N2O trong phng th nghim. -NH4Cl dng trong vic hn ct kim loi. V nhit cao NH4Cl phn hu thnh NH3 v HCl,NH3 c tnh kh mnh s kh sch lp oxit kim loi trn b mt gip cho qu trnh hn ct d dng hn. 2) iu ch: Cch n gin nht l dng kh NH3 cho tc dng vi cc axit. VD: NH3 + H2SO4 NH4HSO4 NH3 + H2SO4 (NH4)2SO4 NH3 + HCl NH4Cl

III-Cu hi v bi tp cng c(10 pht): A: Cu hi n tp: 1) Hy nu nhng tnh cht vt l quan trng ca amoniac v mui amoni? 2) Nu nhng tnh cht ho hc ca amoniac v mui amoni? 3) Nu nhng ng dng ca amoniac v mui amoni trong i sng v sn xut? Cch iu ch? 4) Vn dng nguyn l chuyn dch cn bng gii thch cc iu kin nhit v p sut trong qu trnh tng hp amoniac t N2 v H2. B:Bi tp cng c:

Bi 1: Vit phng trnh phn ng khi cho NH3 tc dng vi cc cht v dung dch sau: Cl2, O2, CuO, Al(NO3)3, ZnCl2, HCl Bi 2: Ch dng phenolphthalein hy nhn bit cc dung dch sau, vit cc phng trnh phn ng: NH3, AlCl3, AgNO3, NH4NO3 Bi 3: Hon thnh cc phng trnh phn ng sau: NH3 + Cl2 0 NH4NO3 t NH4NO2 t 0 NH3 + Fe2O3 t MgCl2 + NH3+ H2O CuCl2 + NH3+ H2O C: Bi tp v nh: Bi 1: a) Khng dng thm ho cht no khc lm thuc th, hy nhn bit cc l mt nhn ng cc dung dch cc cht sau y: Dung dch NH3, NaNO3, NH4NO3, CuCl2, Na2CO3, K2SO4, Ba(OH)2. b) Ch dng mt ho cht hy nhn bit cc dung dch sau y ng trong cc l mt nhn: AlCl3, NH4NO3, NaHSO4, Fe2(SO4)3, (NH4)2SO4 Bi 2: Vit 3 phn ng ca NH3 trong s oxi ho ca N : tng, gim, khng i. p n
0

Hc sinh lm tt c cc bi tp trong SGK v 2 bi trn.