2012

IGOR KNEZ univ. bacc. ing. aedif.

3.12.2012.


Skripta rijeenih zadataka iz
Stabilnosti konstrukcija

2
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

SADRAJ

1.DIO (statiki i energetski nain)....2.str.
2.DIO(rjeavanje pomodu diferencijalne jednadbe)16.str.
3.DIO(metoda poetnih parametara).22.str.
4.DIO(Rayleigh-eva metoda)....26.str.
5.DIO(metoda krutosti)....31.str.


3
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija


Rijeeni primjeri
1.dio
Primjer 1.1.










a)Statiki

0 0
0
A A
A r A r
r
r
cr
M M P y
y
M k k
L
y
k P y
L
k
P
L
u
= =
= =
=
=

a)Energetski

2
2
2 2

2
1
2
1
2 2
1
0 0 /

A
r A
A r A
A r A
A
r
r
cr
L
V P P
U k
L
V U P k
P L k
P L k
k
P
L
u
u
u u
u u
u u
= A =
=
H = + = +
cH
= + =
c
=
=
| |
|
\ .





4
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 1.2.




a)Statiki













( )
( )
1 1 1 3 1 2
1 1
3
1 2
0 0
l
l
M M k y a R a a
M k y a
R
a a
= + + =
+
=
+

( )
2 2 3 2
1 1
2 2
1 2
0 0
0
G
l
M M R a P y
M k y a
M a P y
a a
= + =
| |
+
+ =
|
|
+
\ .

( )
1 1 1 1
1
2 2 1 3 2
1 2
r r
r r
y
M k k
a
y y
M k k
a a
u
u u
= =
| |
= + = +
|
\ .

( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
1 2 1 2
1
2 1 2
1 2 1 2
2 2 2
1 2 1 2
2 1 2 1 2 1 2
1 2
2
2 2
1 2 1 2 2 1 2 1 2 1
/ : /
/
r l
r
r l
r
r r l
y
k a k y a a
a y y
k P y y a a
a a a a
k a k a a
k a a P a a a a
a a
P a a a a k a a k a k a
+
| |
+ + =
|
+
\ .
+
+ + = +
+
+ = + + + ( )
( )
( )
2
2 1 2 1 2
2
2 1 2
2
1 1 2
1 2 1
1 2
/ :
r
r l
a a a a a
k a a
a
k k a a
a a a
P
a a
+ (

+
+ +

=
+




5
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Pretpostavka: a
1
=a
2
=a

2
2 1
4
2
r r l
cr
k k k a
P
a
+ +
=

b) Energetski



2 2
2 2 1 2 1 2
1 3 2 2
1 2
2 2
1 2
2 2 2 2
1

2
a a a a y y
a a
y y
a a
u u A = + = +
| |
= +
|
\ .


( )
2 2
1 2
2
2 2
1 1 2 1 3
2 2 2 2
2
1 2 2 2 2
1 1 1 2 2
1

2
1 1 1
2 2 2
1 1 1 2

2 2 2
l r r
l r r
y y
V P P
a a
U k y k k
y y y y
k y k k
a a a a a
u u u
| |
= A = +
|
\ .
= + + +
| |
= + + + +
|

\ .





2 2 2 2 2 2
2
1 2 2 2 2
1 2 1 1 1 2 2
1 2 2 2 2
1 2 1 1 1 2 2
1 1 1 1 2
2 2 2 2
2
0 0 / :

l r r
l r r
y y y y y y
V U P k y k k
a a a a a a a
y y y y y y
P k y k k y
y a a a a a a a
| | | |
H = + = + + + + + +
| |

\ . \ .
| | | | cH
= + + + + + + =
| |
c
\ . \ .
2 2
1 2 2 1 2 1 1 2
1 2 2 2 2
1 2 1 1 2 1 2
2 1
0 / :
l r r
a a a a a a a a
P k k k
a a a a a a a
| | | | | | + +
+ + + =
| | |

\ . \ . \ .


( )
2 2
2 2 1 2 1
1 2 1 2
1 1 2 1 2 1 2
1 2
2
0
l r r
a a a a a
k a a k k
a a a a a a a
P
a a
| |
+ + + +
|

\ .
= =
+


Pretpostavka: a
1
=a
2
=a

2
2 1
4
2
r r l
cr
k k k a
P
a
+ +
=

6
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 1.3.

a)Statiki

3 4
4
2 4
0 0
0 2 0
2
2 0 / :
2
1
2
2
2
5
D
l
l
l
cr l
M P y R L
P y
R
L
y
M P k y L R L
y P y
P k y L L y
L
P k L
P k L
= =

=
= + =

+ =
| |
+ =
|
\ .
=

7
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

b) Energetski



2 2
2 2 2 2
1 2 3 2
5 5 5
4 2 2 4 4 4
L L L y y
L L
L L
u u u u A = A +A +A = + + = = =

2
5

4
y
V P P
L
= A =
2
1
2
l
U k y =

2
2
5 1
4 2
5
0 0 / :
2
5 1
0
2
2
5
l
l
l
cr l
y
V U P k y
L
y
P k y y
y L
P k
L
P k L
H = + = +
cH
= + =
c
+ =
=















8
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 1. 4.


a) Statiki



1 1
1 1
0 0
0 / :

r r
l
r l
r
cr l
x
M k k
H
M M k x H P x
x
k k x H P x x
H
k
P k H
H
u = =
= =
=
= +

b) Energetski


2 2
2
1 2
2 2
2
2
2
2
2 2 2
1 1
2 2 2
0 0 / :
0

r l
r l
r
l
r
cr l
H H x x
H H
x x
V U P k k x
H H
x x
P k k x x
y H H
k P
k
H H
k
P k H
H
u A = = =

H = + = + +

cH
= + + =
c
+ + =
= +



9
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 1. 5.

a) Statiki

0 1 2 2 3
1 2 2 1 3
2
2 2 3 3
2
1 2 2
2
2 2 1
0 2 3 0
0 2 0
0 0
2 3 0 ................. 1
2 0 ................. 2
l
G
G
l
M k y a k y a R a
M k y a P y R a
P y
M P y R a R
a
P y
k y a k y a a
a
P y
k y a P y a
a
= + =
= + =

= = =

+ =

+ =

( ) ( )
( )
1 2 2
1 2 2
2 3 0
2 0
l
k a y k a P y
P y k a P y
+ =
+ =

( ) ( ) ( )
( )
2 1
2 2
2 2
2 2
2 2
2 3
0
2
2 2 3 0
3 2 2 0
l
l
l l
k a k a P y
P k a P y
k a k a P k a P P
P P k a k a k k a
(
=
`
(

)
=
+ + =


10
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Pretpostvka: k
1
=k k
2
=2k
( )
2 2 2
3 6 2 0 P P k a k a + =
2
1
2
4 6 3, 46
2 6
0, 423
1, 577
cr
cr
cr
b b ac k a k a
P
a
P k a
P k a

= =
=
=

b) Energetski


( )
( )
2 2 2 2 2 2
1 2 3 01 12 32 01 12 32
2
2 2
2 1
1 2
2 2 2
2 2
1 1 2 2
2 2
2 2 1 1 2 2
1 1 2 2
2 2 2 2

2

1 1
2 2
a a a a
y y
y y a
a a a
y y y y
a
y y y y
V U P k y k y
a
u u u u u u A = A + A + A = + + = + +
| |

= + + |
|
\ .
+
=
| | +
H = + = + +
|
\ .
1 2
1 1
1
1 1 2
1 2
2 2
2
1 2 2
1
2
0
2
0 ............... 1
2
0
2
+ 0 ............... 2
2
P y P y
k y
y a a
P P
k y y
a a
P y P y
k y
y a a
P P
y k y
a a
P
k
a
cH
= =
c
| | | |
=
| |
\ . \ .
cH
= + =
c
| | | |
=
| |
\ . \ .
| |

|
\ .
1
2
2
0
2
P
y a
y
P P
k
a a
( | |
| (

\ .
(
=
`
(
| | | |
)

( | |
\ . \ .
2
1 2 2
2 2
2
2 1 1 2 2 2
2 2 2
2 1 1 2
2 2
2 1 1 2
2 2
0
4 2 2
0 /
4 2 2 0
3 2 2 0
P P P
k k
a a a
P P P P
k k k k a
a a a a
P P k a P k a k k a P
P P k a P k a k k a
| | | |
=
| |
\ . \ .
+ =
+ =
+ =


11
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Pretpostvka: k
1
=k k
2
=2k
( )
2 2 2
3 6 2 0 P P k a k a + =
Jednadba je ista kao kod Statikog naina , te nema svrhe nastavljati raunanje !

Primjer 1.6.

a) Statiki

1 1 1 3 1 2 3
3
2 3 2 3 3
2
0 ( ) 0
0 0
l
D
M M k y L R L L M
M P y
M R L P y M R
L
= + + =

= + = =

( )
( )
2
2 2
2
1 1 2
1 2 2
1 1 2 2
1 2 2
1 1
1 2
1 2 2
0 / :
0
0
r
r l r
r r r
l
r r r r
l
y
k P y
L y y
k k y L L L k y
L L L
k k k P
k L L L
L L L L
k k L k P L k
k L P
L L L L L

+ + + =
| |
+ + + = |
|
\ .

+ + + =


12
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( ) ( ) ( )
2
1 2 1 1 2
1
2 1 2
1 2 2 1
1 1 2 1 2 1 2
/:
r r
l
l r r
cr
L L k k L L L
P k L
L L L L
k L L k L k L
P
L L L L L L L
| | | | + +
= + +
| |
\ . \ .

= + +
+ + +

b) Energetski

1 2
1 2
2
2 2 1 2
1 2 1 3
1 2
2 2 2
2
2 2
1 2
2 2
1 2
1 2
1 1
2 2 2
1 1 1 1 1
2 2 2 2
1 1
0 /: y

l r r
l r r
L L y
L L
y y y
V U P k y k k
L L L L
y y
P y k y k k
y L L L L
L L
P
u u
| |
A = A + A = + = +
|
\ .
| |
H = + = + + + +
|
\ .
| | cH
= + + + +
|
c
\ .
+

( )
1 2
1
1 2
2 2
1 2 1 2
1 2 2 1
1 2 1 2 1 2
= 0 /:
r r
l
l r r
cr
k k L L
k
L L L L L L
k L L k L k L
P
L L L L L L L
| | | | +
+ + +
| |

\ . \ .

= + +
+ + +


13
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 1. 7.

a) Statiki

( )
3 3 1
2 2 2 1
0 0
0 0
G
M M P y
M M P y y
= =
= + =

( ) ( )
3 1
1 3 2 1
0
0
r
r
k P y
k P y y
u
u u
=
+ + =

( )
2
1
2 1 2
2 1
0
0
r
r
y
k P y
a
y y y
k P y y
a a
=
| |
+ + =
|
\ .

2 1
1 2
0 .................. 1
2
0 .................. 2
r
r r
k
y P y
a
k k
P y P y
a a
=
| | | |
+ =
| |
\ . \ .

1
2
0
2
2
0
r
r r
r r r
k
P
y
a
k k y
P P
a a
k k k
P P P
a a a
(

(

( =
`
| | | |
(
)

| |
(
\ . \ .
| | | |
=
| |
\ . \ .


14
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

2
2 2
2
2 2 2
1/ 2 2
1
2
2
0 /
3 0
3 5
2
2, 62
0, 38
r r r
r r
r r
cr
r
cr
r
cr
P k k P k
P a
a a a
P a P k a k
k a k a
P
a
k
P
a
k
P
a

+ + =
+ =

=
=
=

b) Energetski


( )
( )
( )
( )
2
2
2 1 2 2 2
1 2 3 1 2 2
2 2
2 1 2 1
2 2
2 1 2 1
2
2
2
2 2 2 2 1
3 1 3 2
2 2 2
1
2 2
2
2 2
2
1 1 1
2 2 2
r r r
y y
y a a a
a a
y y y y
a
P
V y y y y
a
y y y y
U k k k
a a a
u u
u u u
| |

A = A + A = + = + |
|
\ .
= +

= +

| |
| |
| = + + = + +
|
|
\ .
\ .
( )
2 2
2 1 2 1 2
= 5 4
2
r
k
y y y y
a
+

( ) ( )
( ) ( )
2 2 2 2
2 1 2 1 2 1 2 1 2
2 1 2 1 2
1
1 2
2 2 5 4
2 2
0 2 2 4 2 0
2 2
2
............................................. 1
r
r
r r
k P
V U y y y y y y y y
a a
k P
y y y y
y a a
k k
P y P y
a a
H = + = + + +

cH
= + + + =
c
| | | |
= +
| |
\ . \ .

( ) ( )
2 1 2 1 2
2
1 2
0 4 2 10 4 0
2 2
2 5
2 0 ............................. 2
r
r r
k P
y y y y
y a a
k k
P y P y
a a
cH
= + =
c
| | | |
= + =
| |
\ . \ .



15
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija


1
2
2 2
2 2
2 2
2 2 2
2
0
2 5
2
5 2 5
2 2 0
5 2 5 4 4
2 0
(3 ) 0
r r
r r
r r r r
r r r r r
r r
k k
P P
y
a a
y k k
P P
a a
k k k k
P P P P
a a a a
k k k k k
P P P P P
a a a a a
P a k a P k
(

(

= (
`

) (

(

| | | | | | | |
=
| | | |
\ . \ . \ . \ .

+ + =
+ =

Jednadba je ista kao kod Statikog naina , te nema svrhe nastavljati raunanje !

















16
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

2.dio
Primjer 2. 1.

3
3 3
Pretpostavka:
12
12 12
l
l
EI
k EI
L
k
L EI EI L
= = = =


( )
( )
( )
0 0 ................... 1
' 0 0 ................... 2
'' 0
y x
y x
y x L
= =
= =
= =
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
2
2 2
................... 3
''' ' /:
''' ' 0 ................. 4
0
0
sin cos 0
sin + cos 0
l
EI y x L P y x L k y x L EI
y x L y x L y x L
B D B D
A C A C
A L B L
A L B L
o
o o
o o o o
o o
= + = = =
= + = = =
+ = =
+ = =
=
=
( ) ( )
( ) ( )
3 3 2
3
3
.................. 1
cos sin cos sin sin cos 0
sin cos 0 ................. 2
sin cos
sin cos
A L B L A L B L C A L B L CL D
L L A L B
L L A
L L L B
o o o o o o o o o o o
o o o o
o o
o o o o
+ + + + + + =
+ =
(

(


( ) ( )
( )
( ) ( )
3
3 3
3
2
0
sin cos cos sin 0
Koristei pretpostavku za krutost opruge slijedi
12sin 12 cos 0
Supstitucija : 12sin 12 cos 0
3, 352 11,
3, 352
L L L L L
L L L L
u L f u u u u u
RJEENJE u L
L
o o o o o o
o o o o
o
o o o

=
`
)
=

+ =
= = + =
= = = =
( )
2
2
2
2 2 2
236
11, 236 11, 236
0, 937
cr
cr
L
P EI EI
P
EI L L
L
t
o

= = = =


17
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 2. 2.


1 1
Koristei pretpostavku sa slike te I =I; L =L
4
r
k
EI L

= =




( )
( )
( )
0 0 ................... 1
'' 0 0 .................... 2
0
y x
y x
y x L
= =
= =
= =
( ) ( )
( ) ( )
2
.................... 3
- '' ' /:
'' ' 0 .................. 4
0
0 0 0
sin 0
r
EI y x L k y x L EI
y x L y x L
B D B D
B B D
A L CL

o
o
= = =
= + = =
+ = =
= = =
+ =
( )
( )
2
2
2
2
................... 1
sin cos 0
cos sin 0 .................... 2
sin
0
cos sin
sin cos sin 0
Koriste
A L A L C
L L A C
L L A
L L C
L L L L L
o o o o
o o o o
o
o o o o
o o o o o
+ + =
+ =
(
=
`
(

)
+ =
( ) ( )
( )
2 2
2
2
2
2
2
2 2 2
i pretpostavku za krutost opruge slijedi
4sin 4 cos sin 0
Supstitucija : 4 sin 4 cos 0
3, 829 14, 66
: 3, 829
14, 66 14, 66
0, 82
cr
cr
L L L L L
u L f u u u u u
RJEENJE u L
L L
P EI EI
P
EI L L
L
o o o o o
o
o o o
t
o

+ =
= = + =
= = = =

= = = =



18
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 2. 3

a)simetrina slika izvijanja(bez pomaka)

( )
( )
( )
0 0 ................... 1
'' 0 0 .................... 2
0
y x
y x
y x L
= =
= =
= =
( ) ( )
( ) ( )
.................... 3
- '' ' /:
'' ' 0 .................. 4
r
EI y x L k y x L EI
y x L y x L
= = =
= + = =

Rubni uvjeti su isti kao u prethodnom zadatku to dovodi do iste jednadbe:
2
sin cos sin 0
Koristei pretpostavku za krutost opruge te ostale prepostavke :
L L L L L o o o o o + =


19
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( )
( )
1 1
2 2
2
2
2
2
2
2 2 2
2
; ;
2sin 2 cos sin 0
Supstitucija : 2sin 2 cos sin 0
3, 591 12, 895
: 3, 591
12, 895 12, 895
0, 875
cr
cr
I I L L
L
L L L L L
u L f u u u u u u
RJEENJE u L
L L
P EI EI
P
EI L L
L

o o o o o
o
o o o
t
o
= = =
+ =
= = + =
= = = =

= = = =

b)nesimetrina slika izvijanja(s pomakom)

( )
( )
( )
0 0 ................... 1
'' 0 0 ................... 2
- ''
y x
y x
EI y x L
= =
= =
= ( )
( ) ( )
( ) ( ) ( )
( ) ( )
2
' /:
'' ' 0 .................. 3
T 0 ''' ' 0 /:
''' ' 0 ...........
r
k y x L EI
y x L y x L
x L EI y x L P y x L EI
y x L y x L

o
= =
= + = =
= = = + = =
= + = =
( )
( )
2
2
2
....... 4
0
0 0 0
sin cos 0
sin cos 0 .......................... 1
B D B D
B B D
A L A L C
L L A C
o
o o o o
o o o o
+ = =
= = =
+ + =
+ + =


20
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( )
3 2
2
2
2
4 3 3
cos cos = 0
0 .......................... 2
sin cos
0
0
sin cos 0 /:
sin cos 0
Koristei
A L A L C
C
A L L
C
L L
L L
o o o o o
o
o o o o
o
o o o o o
o o o
+ +
=
( +
=
` (
)
+ =
+ =
( )
1 1
2
2
2
2
pretpostavku za krutost opruge te ostale prepostavke :
6
; ;
sin 6cos 0
Supstitucija : sin 6cos 0
1, 35 1, 8225
: 1, 35
1, 8225 1, 8225
cr
cr
I I L L
L
L L L
u L f u u u u
RJEENJE u L
L L
P
P
EI L

o o o
o
o o o
o
= = =
+ =
= = + =
= = = =

= = =
( )
2
2 2
2, 327
EI EI
L
L
t
=

Primjer 2. 3

( )
( ) ( )
( )
0 0 ................... 1
'' 0 ' 0 0 ................... 2
0
y x
y x y x
y x L

= =
= + = =
= =
( )
................... 3
'' 0 .................. 4 y x L = =

( )
( )
2
2
2
2 2
0
sin cos 0 sin cos 1 ................. 1
sin cos 0 ...
B D
B A C C B A
L
A L B L CL D L L A L B
A L B L
o
o o o

o
o o o o o

o o o o
=
+ + = =
| |
+ + + = + +
|
\ .
= .............. 2



21
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

2
2 2
4
2 2 2 3
2 2
sin cos 1
0
sin cos
sin cos sin sin sin cos cos 0
Koristei pretpostavku za krutost opruge :
1
sin sin cos 0
Supstitucija :
L
A L L L
B
L L
L
L L L L L L L L
L
L L L L L
u
o
o o o

o o o o
o
o o o o o o o o o o o

o o o o o
o
(
+
(
=
`
(
)
(

+ + =
=
+ =
= ( )
( )
2
2
2
2
2
2 2 2
sin sin cos 0
3, 41 11, 63
: 3, 41
11, 63 11, 63
0, 92
cr
cr
L f u u u u u u
RJEENJE u L
L L
P EI EI
P
EI L L
L
o o o
t
o
= + =
= = = =

= = = =
















22
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

3.dio
Primjer 3. 1.

( )
( )
( )
( )
( )
( )
0
0
0
0
Poetni uvjeti:
0 0
0 0
' 0 ' ?
0 ?
Zbog unutarnjeg zgloba imamo "skok" u kutu zaokreta te nas zanima i y'!
Rubni uvjeti:
0 ............ 1
0, 4 0 ............
y x y
M x M
y x y
T x T
y x L
M x L
= = =
= = =
= = =
= = =
A
= =
= =
( )
2
' 0 ............ 3 y x L = =

0 0 3
0 0
0 0 2
sin sin sin 0, 6
' ' 0 ................ 1
sin 0, 4
' sin 0, 4 0 ................ 2
1 cos
' cos ' cos 0, 6 0 ................ 3
L L L L
y T y
EI
L
EI y L T
L
y L T y L
EI
o o o o
o o o
o
o o
o
o
o o
o

+ A =
+ =

+ A =

3
0
0
2
sin sin sin 0, 6
'
sin 0, 4
sin 0, 4 0 0
'
1 cos
cos cos 0, 6
L L L L
EI
y
L
EI L T
y
L
L L
EI
o o o o
o o o
o
o o
o
o
o o
o
( | |

| (
\ .
(

(
=
`
(

(
A
)
| | (

|
(
\ .




23
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( )
3 2
sin sin 0, 4
cos 0, 6
sin sin 0, 6 1 cos
sin 0, 4 cos 0, 6
sin 0, 6 sin 0, 4
cos 0
Krajnja jednadba:
sin 0, 4 sin 0, 6 cos 0, 6 0
sin 0,
L L
L
L L L L
EI L L
EI EI
L L
L
L L L L
o o
o
o o
o o o o
o o o
o o o
o o
o
o o
o o o o
o
| |

|
\ .
| | | | | |
+
| | |
\ . \ . \ .
| |
+ =
|
\ .
=
1.
( )
( )
( )
2 2
2
2
2
2
2
2
2
2 2
4 0
0, 4
0, 4
0, 4
0, 4
sin 0, 6 cos 0, 6 0
Supstitucija: sin 0, 6 cos 0, 6 0
1, 754 3, 077
1, 754
3, 077
1, 79
cr
cr
L
n n P
L n
L EI
L
EI
P
L
L L L
u L u u u
P
u L
L L EI
EI EI
P
L
L
t t
o t o o
t
o o o
o
o o o
t
=

= = = =
=
=
= =
= = = =
= =
2.












24
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 3. 2.

( )
( )
( )
( )
0
0
0
0
1
Poetni uvjeti:
0 0
0 0
0 ?
' 0 ' ?
Zbog polu-zgloba na udaljenosti L od ishodita naeg koordinatnog sustava
imamo promjenu u dijagramu poprenih sila dotinog sustava te nas zanima
M x M
T x T
y x y
y x y
= = =
= = =
= = =
= = =
( )
( )
( )
1
i T!
Rubni uvjeti:
0 ............ 1
' 0 ............ 2
0 ............ 3
y x L
y x L
y x L
A
= =
= =
= =

2 2
0 0 3
2
0 2
1
0 0
sin sin
' 0 ........... 1
1 cos
' cos 0 ........... 2
sin
' 0 ........... 3
L L L
y y T
EI
L
y L T
EI
L
y y
o o o
o o
o
o
o
o
o
| |
+ A =
|
\ .
| |
A =
|
\ .
+ =


25
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

2 2
3
0
2
0 2
1
2 1 2 2 2
2 2 3
2
sin sin
1
cos 1
0 cos ' 0
sin
1 0
cos 1 sin cos 1 sin sin
cos 0
Krajnja jednadba:
sin cos sin
L L L
EI
y
L
L y
EI
T
L
L L L L L L
L
EI EI EI
L L
o o o
o o
o
o
o
o
o
o o o o o o
o
o o o o o
o o
(
(

(

(
=
`
(

A (
)
(
(

| | | | | |
+ =
| | |
\ . \ . \ .

2 2 1 2 1
1 2
sin cos cos sin cos sin 0
Pretpostavka:
2
sin cos sin sin cos cos sin cos sin 0
2 2 2 2 2 2
Supstitucija:
2
sin 2 cos sin 2 sin cos 2 cos 2 sin cos sin 0
3, 6
L L L L L L L L
L
L L
L L L L L L
L L L L
L
u
u u u u u u u u u u
u
o o o o o o o o
o o o o o o
o o o o
o
+ + =
= =
+ + =
=
+ + =
=
( )
2
2
2
2 2
3, 613 13, 05
13
13, 05
0, 869
cr
P
L
L L EI
EI EI
P
L
L
o o o
t
= = =
= =










26
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

4.dio
Primjer 4. 1.

( )
( )
Geometrijski uvjeti:
0 0
0
y x
y x L
= =
= =
m=2(broj rubnih uvjeta)
( )
( )
2 3
0 1 2 3
Stupanj polinoma 1 3
Dodatni fizikalni uvjet:
'' 0
n m
y x a a x a x a x
y x L
= + =
= + + +
= =

( ) ( )
( ) ( )
( )
( )
( )
( )
0
2 3
1 2 3
2 3 2 3
3
3 3 3
2 3 2
2
1 2
1 0 0 0
2 0 0
3 Deriviranjem dolazimo do:
'' 2 6 0 3
Pretpostavka:
3
Uvrtavanje u 3 : 3
Uvrtavanje u 2 :
3
y x a
y x L a L a L a L
y x a a L a a L
a
a a L a
L
a a
a L
L L
a
a L L
L
= = =
= = + + =
= + = =
= =
= =
+
( )
( )
( )
3
3
1
1
2 3
2 3
2
2 3
2 3
0
3 0
2
Uvrtavanje u jednadbu progibne linije:
2 3
2 6 3
'
6 6
''
a L
a L a a
a
a
L
a a a
y x x x x
L L L
a a a
y x x x
L L L
a a
y x x
L L
=
+ =
=
= +
= +
= +


27
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( )
( )
( )
( )
2
0
2
0
2
2 2 2
2
2
2 3 4 5 6
0 0 0
2 2 2 2
2 3
4 5 6 3
0
2
2 3
0
''
'
6 6 36 72 36
''
36 36 12 12
=
2 6 3
'
L
cr L
L L L
L
L
EI y x dx
P
y x dx
a a a a a
EI y x dx x dx x x dx
L L L L L
a a a a
x x x
L L L L
a a a
y x dx x x
L L L
(

=
(

| |
| |
= + = + (
| |
\ .
\ .
+ (=
= + (

}
}
} } }
}
( )
2
2 2 2 2 2 2
2 2 4 2 3
2 4 6 3 4 5
0 0
2
2
2
3
2 2 2
4 36 9 24 12 36
0, 8
=
12
15
0, 8
0, 811
L L
cr
a a a a a a
dx x x x x x dx
L L L L L L
a
L
a
EI EI
L
P
a L
L
L
t
| |
| |
= + + +
| |
\ .
\ .
= = =
} }


Primjer 4. 2.
Konstantno promjenjivi nosa

Prijedlog progibne linije je isti kao i u prethodnom zadatku zbog istih rubnih uvjeta te
dolazimo do istog rjeenja za nju! Jedini problem koji stoji pred nama jest prijedlog
mijenjanja momenta otpora te smo ga izrazili polinomom 2.stupnja:
( )
2
0 1 2
I x a a x a x = + +



28
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( )
( )
( ) ( )
0
2
1 2 1 2
2
0 1 2
0
2 2
2 2 0 0 0
2 2
0 0 0
0 0
2 2 4
4

4 4 4
I x a
I x L a L a L a a L
L L L
I x I a a
I
a
L
I I I
I x x x Lx x
L L L
= = =
= = + = =
| |
= = = +
|
\ .
=
= =

Raunanje kritine sile:
( ) ( )
( )
( ) ( )
( )
( )
2 2
2
0 2 2 2
0 0 0 0
2 2
2 2
0 0
4
'' ''
0, 912
1, 047
' '
L L
cr L L
EI x y x dx EI Lx x y x dx
L EI EI
P
L
L
y x dx y x dx
t t
( (

= = = =
( (

} }
} }

















29
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 4. 3.
Stepenasto promjenjivi nosa


( )
( )
Geometrijski uvjeti:
0 0
0
y x
y x L
= =
= =
m=2(broj rubnih uvjeta)
( )
Dodatni fizikalni uvjeti:
'' 0 0 y x = =

( )
2 3
0 1 2 3
Prijedlog progibne linije:
y x a a x a x a x = + + +

( ) ( )
( ) ( )
( ) ( )
( )
0
2 3 2
3
1 3
3
3 3 3
1 1
1 0 0 0
2 '' 0 0 2 6 0 0
3 0 0
Pretpostavka:
Uvrtavanje u 3 0
y x a
y x a a x a
y x L a L a L
a
a a L a
L
a
a L a a
L
= = =
= = + = =
= = + =
= =
+ = =

( )
( )
( )
( )
3
1 3
3
3
2
3
3
Uvrtavanje u jednadbu progibne linije:
' 3
'' 6
y x a x a x
a a
y x x x
L L
a a
y x x
L L
a
y x x
L
= +
= +
= +
=



30
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
3
4 4
2 2 2
3 0
4 4
2
0
3
2 2 2
4 4
3 3 3
3 0
4 4
2
2
3
0
2
2 2
'' 4 '' ''
'
6 6 6
4
3
33, 28
0, 545
L L
L
L L
cr L
L L
L
L L
cr
L
cr
EI x y x dx EI x y x dx EI x y x dx
P
y x dx
a a a
EI x dx EI x dx EI x dx
L L L
P
a a
x dx
L L
EI EI
P
L
L
t
+ + ( ( (

= =
(

| | | | | |
+ +
| | |
\ . \ . \ .
= =
| |
+
|
\ .
= =
} } }
}
} } }
}
































31
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

5.dio
Primjer 5. 1.

1 2
12 1 2
21 2 1
23 2
1 12
2 21 2
Nepoznanice i
Momenti na krajevima stupova(grede):
:

4
:
Ravnotea momenata u vorovima:
c
c
EI EI
STUP M r r
L L
EI EI
M r r
L L
EI
GREDA M
L
M M
M M M
u u
u u
u u
u
| | | |
= +
| |
\ . \ .
| | | |
= +
| |
\ . \ .
| |
=
|
\ .
=
= +
{ }
( )
1
3 2
2
2
2
0
4
0
4 0
1, 48 0,1151
1, 50 0, 31295
1, 48
1, 485
c
c
c
cr
cr cl
cl
r r
EI
r r L
K
r r r
za K
za K
INTERPOLACIJA
P EI
P P
P L
u
u

t

(
| |
= =
` `
| (
+
\ .
) )
=
+ =
= =
= =
=
= = =



32
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 5. 2.

2 2'
21 2
22' 2 2'
23 2
2'1' 2
2' 2 2' 2
2'3' 2'
Nepoznanice i
Momenti na krajevima stupova(grede):
4
4 2

2
4
4 2
2
Ravnotea
EI
M
L
EI EI
M
L L
EI
M r
L
EI
M
L
EI EI
M
L L
EI
M r
L
u u
u
u u
u
u
u u
u
| |
=
|
\ .
| | | |
= +
| |
\ . \ .
| |
=
|
\ .
| |
=
|
\ .
| | | |
= +
| |
\ . \ .
| |
=
|
\ .
{ }
( )
( )
2 21 22' 23 2
2' 2'1' 2' 2 2'3' 2'
2
2
1 2
2 2
1 2 2
2
momenata u vorovima:
4 4 2 2
0
2 4 4 2
0
8 2 2 0
3, 00; 5, 00
2, 73 2
2, 73
0, 428
3, 00
cr
cr cl
cl
cr
c
M M M M r
EI
M M M M r L
K
r
r r
P EI EI
P P
P L
L
P
P
u
u
t t

= + + + + (
| |
= =
` `
| (
= + + + +
\ .
) )
=
+ =
= =
= = = = =
= =
( )
2 2
2 2
3 2
0, 408
cr cl
l
EI EI
P P
L
L
t t
= = =



33
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 5. 3.

1)Horizontalno nepomian sustav
( )
2 1 2
21 2
22' 2
2 21 22' 2
2
2
Nepoznanica (uzet u obzir M =0 ime gubimo )
Momenti na krajevima stupova(grede):
'

' 1 0
' 1, 00 1,1748
1,1748
cr
EI
M r
L
EI
M
L
EI
M M M r
L
r
EI
P
L
u u
u
u
u

t
| |
=
|
\ .
| |
=
|
\ .
| |
= + = + =
|
\ .
= =
=

2)Horizontalno pomian sustav
1 2
12 1 2
21 2 1
22' 2 2
Nepoznanica i
Momenti na krajevima stupova(grede):
'
'
3
6
2
EI EI
M t t
L L
EI EI
M t t
L L
EI EI
M
L L
u u
u u
u u
u u
| | | |
=
| |
\ . \ .
| | | |
=
| |
\ . \ .
| | | |
= =
| |
\ . \ .



34
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

{ }
( ) ( )
2 21 22' 2
1 12 1
2
2
2
Ravnotea momenata u vorovima:
3 '
0
'
0
3 0
0,1442
0,1442
cr
M M M t t
EI
M M t t L
K
t t t
EI
P
L
u
u
t

= + + (
| |
= =
` `
| (
=
\ .
) )
=
+ =
= =


Primjer 5. 4.

1)Horizontalno nepomian sustav


2 3
32 3 2
23 2 3
21 2
Nepoznanice i
Momenti na krajevima stupova:

c
c
EI EI
M r r
L L
EI EI
M r r
L L
EI
M r
L
u u
u u
u u
u
| | | |
=
| |
\ . \ .
| | | |
=
| |
\ . \ .
| |
=
|
\ .




35
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija


( )
{ }
( )( )
33' 3
22' 2
2 21 23 22' 2
3 32 33' 3
2
Momenti na krajevima greda:
2
2

Ravnotea momenata u vorovima:
2 1
0
2
0
2 1 2 0
1, 7672
1, 7672
c
c
c
cr
EI
M
L
EI
M
L
M M M M r r
EI
M M M L r r
K
r r r
P
u
u
u
u

| |
=
|
\ .
| |
=
|
\ .
= + + + (
| |
= =
` ` ( |
= + +
\ .
) )
=
+ + =
= =
( )
2 2
2 2
0, 752
EI EI
L
L
t t
=


2)Horizontalno pomian sustav

2 3
32 3 2
23 2 3
21 2
Nepoznanice i
Momenti na krajevima stupova:
'
'
EI EI
M t t
L L
EI EI
M t t
L L
EI
M t
L
u u
u u
u u
u
| | | |
=
| |
\ . \ .
| | | |
=
| |
\ . \ .
| |
=
|
\ .



{ }
33' 3
22' 2
2 21 23 22' 2
3 32 33' 3
Momenti na krajevima greda:
6
6
Ravnotea momenata u vorovima:
2 6 '
0
' 6
EI
M
L
EI
M
L
M M M M t t
EI
M M M t t L
u
u
u
u
| |
=
|
\ .
| |
=
|
\ .
= + + + (
| |
= =
` `
| (
= + +
\ .
) )




36
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( )( )
( )
2
2 2
2 2
0
2 1 2 0
0, 5228
0, 5228
1, 383
c
cr
K
r r r
EI EI
P
L
L
t t

=
+ + =
= = =


Primjer 5. 5.

1)Horizontalno nepomian sustav(slika kao u prethodnom primjeru)
23
12
2 3
Zbog razliitih unutarnjih sila u stupovima, imamo i razliite koeficijente :
3
3
Nepoznanice i
Nap
E
E
P
P
P
P

u u
= =
= =
( )
( )
12 21 23 32
21 12 2
23 23 2 3
23
32 23 3 2
23
omena: ;
Momenti na krajevima stupova:

c
c
r r r r
EI
M r
L
EI EI
M r r
L L
EI EI
M r r
L L
u
u u
u u
= =
| |
=
|
\ .
| | | |
= +
| |
\ . \ .
| | | |
= +
| |
\ . \ .


37
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

( )
( ) ( )
{ }
( ) ( ) ( ) ( )
22' 2
33' 3
12 23 2 21 23 22' 2
23
3 32 33' 3
23 23
12 23
23 23
Momenti na krajevima greda:
2
2

Ravnotea momenata u vorovima:
2
0
2
0
2 2
c
c c
c c
EI
M
L
EI
M
L
r r r M M M M
EI
r r M M M L
K
r r r r
u
u
u
u
| |
=
|
\ .
| |
=
|
\ .
+ + ( = + +
| |
= =
` ` (
|
+ = +
\ .
) )

=
+ + +
( )( )
2
23 12
12 12
23 23
0
RJEENJE SE DOBIJE METODOM POKUAJA:
1.pretpostavka: =0,8= 3 2, 40
oitanja: 1, 3006(za 0, 8)
2, 8159(za 2, 4)
1, 3006 2, 8159 2 2, 8159 2 5, 502 11, 4273
2
r
r
K

( =

= =
= =
= =
= + + + =
( )
23 12
2 2
2 2
.pretpostavka: =0,9264= 3 2, 7792
0 (tono rjeenje)
0, 9264
1, 039
cr
K
EI EI
P
L
L

t t
= =
=
= =

1)Horizontalno pomian sustav(slika kao u prethodnom primjeru)
Postupak rjeavanja isti uz koritenje koeficijenata t i t'
Rjeenje:
( )
2 2
2 2
2, 413
0, 644
cr
EI EI
P
L
L
t t
= =





38
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija

Primjer 5. 6.


1)Horizontalno nepomian sustav(simetrini oblik izvijanja,bez hor. pomaka greda)
1 2
12 1 2
21 2 1
Nepoznanice i
Momenti na krajevima stupova:

c
c
EI EI
M r r
L L
EI EI
M r r
L L
u u
u u
u u
| | | |
= +
| |
\ . \ .
| | | |
= +
| |
\ . \ .


39
Skripta rijeenih zadataka iz Stabilnosti konstrukcija



1)Horizontalno pomian sustav(antisimetrini oblik izvijanja,s hor. pomakom greda)
1 2
12 1 2
21 2 1
13 1
24 2
Nepoznanice i
Momenti na krajevima stupova:
'
'
Momenti na krajevima greda:
3
6

Ravnotea momenata u vorovima
EI EI
M t t
L L
EI EI
M t t
L L
EI
M
L
EI
M r
L
u u
u u
u u
u
u
| | | |
=
| |
\ . \ .
| | | |
= +
| |
\ . \ .
| |
=
|
\ .
| |
=
|
\ .
{ }
( )( ) ( )
1 12 13 1
2 21 24 2
2
:
3 '
0
' 6
0
3 6 ' 0
M M M t t
EI
M M M t t L
K
t t t
u
u
= + + (
| |
= =
` `
| (
= + +
\ .
) )
=
+ + =
2
2
0, 476
0, 476
cr
cr cl
cl
INTERPOLACIJA
P EI
P P
P L

t

=
= = =


{ }
( )( ) ( )
13 1
24 2
1 12 13 1
2 21 24 2
2
Momenti na krajevima greda:
2

Ravnotea momenata u vorovima:
1
0
2
0
1 2 0
1, 512
c
c
c
cr
cl
EI
M
L
EI
M r
L
r r M M M
EI
r r M M M L
K
r r r
INTERPOLACIJA
P
P
u
u
u
u

| |
=
|
\ .
| |
=
|
\ .
+ = + (
| |
= =
` `
| (
+ = +
\ .
) )
=
+ + =
=
=
2
2
1, 512
cr cl
EI
P P
L
t
= =