Scribd Logo
Hochladen

Willkommen bei Scribd!

  • Handboek Voor de Uurwerkhersteller - Jendritzki - Deel 2 Van 2

    Hochgeladen von

    StonyTony
    2K Ansichten60 Seiten
    Handboek voor de uurwerkhersteller - Jendritzki - 3e NL editie vert. Faddegon - Deel 2 van 2 (gesplitst vanwege documentgrootte)

    Originaltitel

    Handboek voor de uurwerkhersteller - Jendritzki - deel 2 van 2

    Copyright

    © Attribution Non-Commercial (BY-NC)

    Verfügbare Formate

    PDF oder online auf Scribd lesen

    Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

    Sind diese Inhalte unangemessen?

    Dieses Dokument melden
    Handboek voor de uurwerkhersteller - Jendritzki - 3e NL editie vert. Faddegon - Deel 2 van 2 (gesplitst vanwege documentgrootte)

    Copyright:

    Attribution Non-Commercial (BY-NC)
    Als PDF herunterladen oder online auf Scribd lesen
    Markieren Sie unangemessene Inhalte
    2K Ansichten60 Seiten

    Handboek Voor de Uurwerkhersteller - Jendritzki - Deel 2 Van 2

    Hochgeladen von

    StonyTony
    Handboek voor de uurwerkhersteller - Jendritzki - 3e NL editie vert. Faddegon - Deel 2 van 2 (gesplitst vanwege documentgrootte)

    Copyright:

    Attribution Non-Commercial (BY-NC)
    Als PDF herunterladen oder online auf Scribd lesen
    Markieren Sie unangemessene Inhalte
    von 60
    opwindas Hoofdstuk XI De vroegste mainier om de opwindas in het uurwerk te bevesti- gen werd verkregen door cen schroef aan de bovenkant van de as en die in een groef daarvan doordrong, terwijl men voor het gelijkzetten te werk ging door een drukker te gebruiken of een hefboom (bij de savonnethorloges). T. Inde tegenwoordige horloges wordt het gelikzetten verkre- igen door aan de kroon te trekken, waarbij de as op 2’n plaats wordt gehouden door de tirette, waarvan de schroef op zij van de opwindas zit. Om de opwindas er uit te trekken moet men deze schroef enkele omgangen losdraaien. 2a De tiretteschroef moet erg vast aangeschroefd zijn als ‘men wil voorkomen, dat zij uit zichzelf losschroeft bij het ge bruik, hetgeen vaak voorkomt! Men moet dus een schroeven- draaier gebruiken, die zo breed mogelijk is, zonder evenwel de kans te lopen om de verzenking te beschadigen. Een laatste, korte en sterke slag van de schroevendraaier verzekert de beste bevestiging. 2b De fabrikant, die aan de problemen van de hersteller denkt, zal voorzien in cen uitholling van voldoende grootte rondom de kop van de tiretteschroef, die het mogelifk maakt ten krachtiger schroevendraaier te gebruiken zonder gevaar het uurwerk te bekrassen. 3a Wanneer de opwindas uit zichzelf los raakt, met gerede ans verloren te gaan, ligt de oorzaak bij de tiretteschroef! De Fout bestaat dikwijs in een te korte aanzet van de schroef in de platine, De tirette klemt dan op de bodem van de uitdraaiing en zal bij elke keer, dat het horloge gelijkgezet wordt iets verder losdrasien, Men kan dit verhelpen door de aanzet van het kkraagje van de schroef wat af te draaien, zodanig, dat de tirette ‘nog volkomen vrij is wanneer de schroef helemaal is aange- draaid. 3b Een te lange aanzet is minder gevaarlijk, omdat dit slechts en onnodige axiale speling ten gevolge heeft. Het is evenwel gemakkelijk, wanneer dit geval zich voordoet, cen te grote spe- ling te verkleinen, door de aanzet waartegen de tirete stuit, wat af te draaien, maar er voor op te passen, de tegenovergestelde fout te veroorzaken. 4 Wanneer de zijdelingse speling van de opwindas zelf te groot is tussen de platine en de Kloof, kan het gebeuren, dat de ‘85 wordt uitgetrokken uit het uurwerk wanneer men het wil pelijkzetten, vooral wanneer bovendien het klosje van de trette te weinig in de groef van de opwindas doordringt. 5 De verende tirette, die men tegenwoordig in verscheidene calibers vindt, voorkomt vele moeilikheden van het system Het vervangen van de met schroef. Zo is er geen tiretteschroef, die moeilijk los en vast te schroeven is, en het doordringen van de tirette in de groef van de opwindas blit voortdurend maximaal. Om de as ct uit te nemen, is het voldoende om met een puntig voorwerp op het hole uiteinde van de as van de tirette te drukken ~ aan de kant waar zich gewoonlifk de tiretteschroef bevindt — en ter zelfder tijd de as uit de kast te trekken. Dit is inderdaad slechts mogelijk wanneer de tiette aan de axiale druk toegeeft. 6 Op de opwindas ziin gemonteerd: het transmissierad en het rainurerad, dat zich kan verplaatsen in de richting van de as op het vierkant daarvan. In de stand voor het opwinden grijpen deze twee raderen op elkaar in door middel van de scheve tanden, die het mogelik ‘maken de kroon te draaien in tegengestelde richting tot die ‘voor het opwinden, de tanden van het rainurerad glijden dan langs die van het andere rad. 7. Allle afmetingen van de opwindas hebben hun betekenis in de werkwiize. Daardoor is het niet altiid gemakkelik een verloren gegane of bedorven as te vervangen. Men moet bij gevolg letien op de ‘nauwkeurigheid van de volgende 6 elementen: = de grootste dikte, het gedeelte dat tussen de platine en de Kloof gelagerd is ~ de dikte van de tap = de lengte van het werkzame gedeelte, gemeten vanaf het uiteinde van het vierkant tot de groef voor het Kktosje van de tirette — de aanzet voor het transmissicrad — de afmetingen van het vierkant voor het rainurerad — de afmetingen van het gedeelte met schroefdraad. De aanduidingen van deze elementen door letters of cijfers verschilt van de ene fabrikant tot de andere. Men zal zo moge- lik een nieuwe as kiezen uit het werkplaatsassortiment door de afmetingen te vergelijken met de tabellen van de fournituren. hhandel. In deze tabellen zijn de assen gewoonlik gerangsc naar de lengte van het werkzame gedecite. Natuurlijk zijn de originele fournituren altijd het meest prakti sche te gebruiken. Zij maken het zelfs onnodig de afmetingen stuk voor stuk te controleren. Het merk van de fabrikant van het caliber en de verwijzing daarvan zijn voldoende om de ‘gewenste as te verkrijgen; daarentegen hebben de aanwijzingen ‘op de wijzerplaat niet altijd betrekking op de herkomst van het uurwerk. 8. Het is minder gemakkelijk een geschikte as te vinden naar de afmetingen alleen; men zal zich regelen naar de aanwijzin- gen van de fourniturenhandel, te beginnen met het meten van dde verschillende diameters en het gebruiken van een meetklok of een schroefmicrometer. In dt laatste geval zal men bij voor keur een micrometer met gevoelschroef gebruiken, die de kans ‘op meetfouten door een te sterke druk vermijdt. Men zal gelijk rnagaan of de trommel goed verdeeld is in 100 delen, overeen- komende met 1/100 mm elk, want er bestaan ook kleine micro- meters, die bij eke omwenteling 0,5 mm verder gaan en waar- van de trommel in $0 delen verdeeld is. Een ogenblik van onop- lettendheid kan dan een meetfout van 0,5 mm veroorzaken wanneer men bij het optellen van de aangeduide honderdsten bij de gehele millimeters de eerste helft van de volgende mi meter vergeet! De micrometers met een verstelbaar tafeltje ver gemakkelijken het meten, Het komt heel dikwijls voor, dat het lager tussen de platine en de Kloof erg uitgesleten is; ‘soms naar én kant wanneer de cigenaar de onhebbelike gewoonte heeft om z’n horloge aan de pols op te winden. In dit laatste geval moet cerst het lager naar de andere kant wat worden uitgevijld en vervolgens weer rond cen goed centrerend worden gemaakt. De originele as past dan niet meer in dit horloge; men zal een dikkere moeten nemen. In de door de fourniturenhandel verstrekte tabellen kan men dan de gewenste as opzoeken, Men moet echter niet al te lang biijven zoeken; want dan is men vlugger klaar wanneer men de as even draait. Dit hoelt niet te veel tijd te kosten wanneer men het maar in de juiste volgorde doet! Om cen opwindas te draaien spant men een staaf voetstaal (zo genoemd omdat deze staven op de lengte van een Engelse voet in de handel worden gebracht) van geschikte dikte en hardheid zodanig in de draaibank, dat het gedeelte, dat buiten de span tang steekt, zo lang is, dat de gehele as daar wit kan. Aan het uiteinde wordt een puntje gemaakt, dat in een tegenkop gela- serd kan worden. Deze tegenkop kan dan telkens opzij gescho- ven worden wanneer de as gepast moet worden; want geduren- de de bewerking moet de as niet uit de drasibank genomen worden, Allereerst wordt dan het uit de spantang uitstekende gedeelte op dikte gedraaid waarbij de as goed in het lager tussen de platine en de kloof past. Vervolgens wordt de tap op de juiste dikte en lengte gedraaid. Dit alles kan in het uurwerk gepast worden. De as wordt dan zo ver mogelik in het uurwerk gesto- ken (zodat de tap geheel in het tapgat verdwijat) en de tirette wordt dan aangeschroefd in de stand voor het opwinden. Het klosje van de tirette drukt dan tegen de as en veroorzaakt een. moet op de omtrek van de as wanneer men die één omwente ling in het wurwerk ronddraait. Deze moet geeft de plaats aan waar de groef in de as gedraaid moet worden. Hiervoor ge- bruikt men een speciale beitel of een vierkante vil, waarvan ‘men de punt in een daartoe geschikte vorm heeft aangeslepen. Vervolgens wordt de as weer in het uurwerk geplaatst en wordt met de punt van de beitel tegen de onderkant van de infraising in de platine door het ronddraaien van de as in het wurwerk de onderkant van de kraag gemarkeerd, waartegen het transmis- sierad moet steunen. De aanzet voor het transmissierad kan ddan op de juiste plaats op maat gedraaid worden. Is dat ge beurd, dan wordt het transmissierad omgekeerd op de as ge- plaatst en als geleider gebruikt voor de vil, waarmee het vier- kant voor het rainurerad wordt gevijld. Op deze wiize is de gehele as op de schroefdraad na afgewerkt en kan nog even gecontroleerd worden. Bij al deze bewerkingen is de as in de Graaibank gebleven! Dan wordt nog het gedeelte voor de schroefdraad op de gewenste dikte gedraaid; waarna de as op de juiste totaal lengte wordt afgestoken. Een vangbakje op de voet van de leunspaan voorkomt het op de grond vallen van de as, Tenslotte wordt de as andersom weer in de draaibank ge spannen (eventueel in een wat kleiner maat spantang) en wordt de schroefdraad er op gesneden. 9a De opwindas voor de balculeopwinding bezit een ver Keant, dat Guide veel korter is omdat hierop geen rainurerad wordt bewogen voor het gelijkzetten. Overigens komen van de 6 elementen hiervoor onder 7 genoemd alle behalve de aanzet ‘Voor het transmissierad voor; terwil het vierkant nu dient voor het Roskopfrad. 9b Verschsidene opwindassen voor basculeopwinding heb- then cen enigszins schroefvormig vierkant; deze 2iin speciaal {econstrucerd voor de waterdicte kasten, ten cinde een zekere rotate te geven aan het Kleine basculerad voor de wijzerverzet ting op het ogenblik, dat de opwindas weer in de kast gedrukt wordt, en 20 de spanning van dein tet het renvoi te verbreken, welke spanning wordt veroorzaakt door de pakking van de kroon. Zonder deze voorzorg loopt men kans de stand van de wijzers te verdraaien door op te winden na het geljkzet- ten. {0" Het gedeelte met schroefdraad van een nieuwe opwindas is gewooniik te lang; men moet het op lengte maken naar het Soort Kast. De eenvoudigste werkwijze bestaat in het afknip- | pen van het overtollige deel nadat men de lengte heeft vastge- steld door de kroon et op te schroeven, hetgeen cen zekere frvaring vraagt. Wanneer de as op z'n plaats gebracht is zal men het de gewenste lengte geven door het uitstekende deel af te knippen met een goede, harde en goed geslepen kniptang, bij voorkeur van Zweeds staal. Een tang van slechte kwalitet ‘wordt snel bedorven door deze bewerking. In het geval dat vele assen op dezelfde lengte moeten worden gebracht zal men met voordeel een regelbare geleider gebr Ken, die op de tang is aangebracht en die het mogelijk maakt vlug en nauwkeurig te werken. I Hetzelfde doel kan worden bereikt met een vijibankje ‘wanneer er maar weinig moet worden ingekort. Een aanslag beperkt het werk van de vil en verzekert de verlangde lengte> 12a Voor de as in de kroon te schroeven zal men het uiteinde afplatten. Wanneer de bus van de kroon stuit tegen een vlakke faanzet van de as, is dat niet absoluut noodzakelijk; men moet ddan de kroon erg stevig op de as schroeven, zoals men dat doct bij de opwindsleutel van een wekker. 12h. Wanneer de kroon een gedeelte van de schroefdraad vrij lat is het daarentegen noodzakelifk elders een voldoende drukvlak te vinden; alleen het uiteinde van de as verleent ons deze zekerheid wanneer die goed viak gevijld of geslepen is. | Een puntig uiteinde zou niet voldoende stevigheid garanderen. 12e Im het geval van een te korte as waarbij de kroon de kast raakt, zal men een rond eindje koper op de bodem van het gat inbrengen, met een doorstrifkvijl afgevijld van een staaf van goede dikte. De kroon vervolgens vast aanschroeven. 13a Het vlak maken van het uiteinde van de as kan in de

    Das könnte Ihnen auch gefallen